Las Escrituras en Epena de Coombia [sja] - Jueces

uchiadap'edaarã eujāde, Arad eujã sur eere planeejida ma eujadepemaarã ome. .... Mãirã ichiak'au atabëiji planapataadamerã Israel pidaarã t'ãide, ma.
714KB Größe 1 Downloads 4 vistas
Jueces

israelitaarã charraarã

1

Judadeepa uchiadapꞌedaarãpa mãikꞌaapa Simeondeepa uchiadapꞌedaarãpa Adonisedec pꞌoyaadapꞌedaa

1   Josué

jai–idaada tꞌẽepai, israelitaarãpa ɨtꞌaa iidijida Tachi Akꞌõrepa kꞌawapimerã chisãgɨ ́ ëreerãdepemaarã naa wãdaipia bɨ chõode cananeorã ome. 2 Tachi Akꞌõrepa jaraji Judadeepa uchiadapꞌedaarã naa wãdamerã, irua ãchi kꞌaripaitꞌee perã mãɨrã eujã jãri atadaitꞌee. 3 Mãpai Judadeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa jara pëijida ãchi aukꞌaarã Simeondeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãmaa ãchi kꞌaripa chedamerã, Simeondeepa uchiadapꞌedaarãpa ma eujãdepema ũkꞌuru atadaitꞌee pada perã ãchi–itꞌee. Simeondeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa jarajida kꞌaripadaitꞌee. Mãgá araa pꞌaneejida Judadeepa uchiadapꞌedaarã ome. 4‑5 Mãgá Judadeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa chõonajida cananeorã ome, ferezeorã ome. Tachi Akꞌõrepa pꞌoyaapiji Judadeepa uchiadapꞌedaarãmaa. Bezecde pꞌoyaajida diez mil cananeorã ãchi rey Adonisedec ome. 6 Mãgɨ ́ rey jirabodoji mĩda, ẽpꞌe atajida mãikꞌaapa jita atadapꞌeda, iru jua nawe, bɨɨrɨ nawe tꞌɨapꞌe atajida waa pꞌoyaa chõonaamerã. 7 Mãga oodakꞌãri, Adonisedecpa mãgaji: “Naaweda mɨa reyrã setenta jua nawe, bɨɨrɨ nawe ome tꞌɨapꞌekꞌooji mãikꞌaapa mɨ mesa ekꞌari ɨa bɨpachi. Ɨr̃ á Tachi Akꞌõrepa aukꞌa oopiji mɨa ma kꞌachia ooda kꞌaurepa.” Maapꞌeda Adonisedec Jerusalendee ateejida. Mama piuji.  









8  Judadeepa

Judadeepa uchiadapꞌedaarãpa Hebrón pꞌuuru, Jerusalén pꞌuuru ome pꞌoyaadapꞌedaa

uchiadapꞌedaarã soldaorãpa Jerusalén pꞌuuru pidaarã ome chõodakꞌãri, pꞌoyaajida. Espadapa ma pꞌuurudepemaarã jõmaweda peekꞌoojida mãikꞌaapa ma pꞌuuru paatꞌaajida. 9 Ma tꞌẽepai cananeorã ee jẽra bɨde pꞌanapatapꞌedaarã, Néguev eujãde pꞌanapatapꞌedaarã mãikꞌaapa ee ɨtꞌɨara jẽra bɨde pꞌanapatapꞌedaarã pꞌoyaajida. 10 Ichiaba pꞌoyaajida cananeorã  





175 Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



176

Jueces 1

Hebrón pꞌuurude pꞌanapatapꞌedaa. Chonaarãweda ma pꞌuuru tꞌɨ ̃jarapachida Quiriat Arbá. Ichiaba pꞌoyaajida Sesay, Ajimán, Talmay pꞌuuru. Otonielpa Debir pꞌuuru pꞌoyaada

11 Ma

tꞌẽepai Debir pꞌuuru pidaarã ome chõojida. Chonaarãweda ma pꞌuuru tꞌɨ ̃jarapachida Quiriat Séfer. 12 Ma pꞌuuru pidaarã chõodai naaweda, Calebpa jaraji chi Debir pꞌuuru pꞌoyaarumaa ichi kꞌau tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Acsa teeitꞌee aɨ ome miakꞌãimerã. 13 Chõodakꞌãri, Caleb ɨ ̃pema tꞌẽepema Cenaz warra Otonielpa ma pꞌuuru pꞌoyaaji. Mãpai Calebpa chi kꞌau Acsa Otonielmaa teeji. 14 Acsa panakꞌãri, Otonielpa jaraji eujã iidinamerã chi akꞌõremaa. Ma tꞌẽepai Calebpa ichi kꞌau burrodeepa ɨrabairu unukꞌãri, irumaa iidiji: —¿Kꞌãata kꞌinia bɨma? aji. 15 Chi kꞌaupa pꞌanauji: —Mɨ chupɨria kꞌawaapáde aji. Pɨa mɨmaa teeji eujã Néguev eujãde bɨ. Ichiaba kꞌinia bɨ pania poátrɨ uchia bɨmãi teemerã. Mapa Calebpa teeji pania poátrɨ uchia bɨmãi Hebrón pꞌuuru wãteikꞌa eere, baareikꞌa eere paara.  







Judadeepa uchiadapꞌedaarãpa mãikꞌaapa Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa eujã pꞌoyaadapꞌedaa

16 Moisés

chãuredeepa uchiadapꞌedaarã quenita pidaarã apachida. Ma quenita pidaarã uchiajida pꞌuuru Palma–idaadeepa wãdaitꞌee ma Judadeepa uchiadapꞌedaarã ome. Eujã pania wẽe bɨde Judadeepa uchiadapꞌedaarã eujãde, Arad eujã sur eere pꞌaneejida ma eujãdepemaarã ome. 17 Maapai Judadeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã mãikꞌaapa Simeondeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã cananeorã ome chõojida Sefat pꞌuurude. Mãgá ma pꞌuuru jõtꞌaajida mãikꞌaapa tꞌɨ ̃ bɨjida Jormá. a 18 Ma pꞌuuru jõtꞌaajida mĩda, pꞌoyaada–e paji Gaza, Ascalón, Ecrón pꞌuuru eujã aɨ ikꞌaawa bee ome. 19 Tachi Akꞌõrepa ma Judadeepa uchiadapꞌedaarã kꞌaripaji eedepema pꞌuuru jõmaweda pꞌoyaadamerã. Mamĩda pꞌoyaada–e paji eujã jewedaade pꞌuuru pꞌanapatapꞌedaarã, mãɨrãpa carreta hierrodee ooda iru pꞌanadapꞌedaa perã. 20 Calebpa Hebrón pꞌuuru ataji Moisepa jaradakꞌa. Maapꞌeda ma eujãdeepa gigante Anac warrarã õpee jërekꞌooji. 21 Mamĩda Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa jebuseorã Jerusalén pꞌuurude pꞌaneedapꞌedaarã pꞌoyaa jërekꞌooda–e paji. Maperã jebuseorã atꞌãri pꞌanapata Jerusalende Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome.  









Josedeepa uchiadapꞌedaarãpa Betel pꞌuuru pꞌoyaadapꞌedaa

22‑23  Josedeepa

uchiadapꞌedaarãpa kꞌĩsiajida Betel pꞌuuru pidaarã ome chõonadaitꞌee. Chonaarãweda ma pꞌuuru tꞌɨ ̃jarapachida Luz. Eperãarã a 1.17 Hebreo

pedeede Jormá jara kꞌinia bɨ ‘jõtꞌaadapꞌedaa.’

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 1​, ​2

177

pëidakꞌãri ma pꞌuuru akꞌɨdamerã, Tachi Akꞌõrepa nãga kꞌaripaji. 24 Ma pëidapꞌedaarãpa unujida eperã ma pꞌuurudeepa uchiaru. Mãgɨmaa mãgajida: “Pɨa jarateeru pɨrã sãgá na pꞌuurude tꞌĩudai, pɨmaa ne–inaa pia oodaitꞌeeda” ajida. 25 Ma eperãpa ãchimaa jarateepꞌeda, ma pꞌuuru pidaarã jõmaweda peekꞌoojida espadapa. Mamĩda ma jaratee bada ichideerã ome peeda–e paji. 26 Maapꞌeda ma eperã wãji hititaarã eujãdee. Mama pꞌuuru chiwidi ooji. Ma pꞌuuru tꞌɨ ̃ bɨji Luz. Atꞌãri mãga tꞌɨ ̃jarapata.  





Manasedeepa uchiadapꞌedaarãpa mãikꞌaapa Efraindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌuuru pꞌoyaada–e pada

27 Manasedeepa

uchiadapꞌedaarã soldaorãpa nãgɨ ́ pꞌuuru pꞌoyaada–e paji: Betseán, Tanac, Dor, Ibleam, Meguido. Ichiaba mãgɨ ́ pꞌuuru ikꞌaawa pꞌanapatapꞌedaarã pꞌoyaada–e paji. Maperã cananeorã ma pꞌuurude pꞌaneejida. 28 israelitaarã juataura padaidakꞌãri, ma cananeorã mimiapipachida ãchi jua ekꞌari. Mamĩda ma eujãdeepa pꞌoyaa jërekꞌooda–e paji. 29 Efraindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa ichiaba cananeorã pꞌoyaa jërekꞌooda–e paji Guézer pꞌuurudeepa. Maperã ma cananeorã ma eujãde pꞌaneejida.  



Awaraa ëreerãdepemaarãpa pꞌuuru pꞌoyaada–e pada

30  Zabulondeepa

uchiadapꞌedaarã soldaorãpa ichiaba cananeorã pꞌoyaa jërekꞌooda–e paji Quitrón pꞌuurudeepa, Nalol pꞌuurudeepa. Maperã ma cananeorã ma eujãde pꞌaneejida. Mamĩda mimiapachida israelitaarã jua ekꞌari. 31‑32 Aserdeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa ichiaba cananeorã nãgɨ ́ pꞌuurudeepa pꞌoyaa jërekꞌooda–e paji: Aco, Sidón, Ajlab, Aczib, Jelba, Afec, Rejob. Maperã mãɨrã ichiaba mama pꞌaneejida. 33 Neftalideepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa ichiaba cananeorã pꞌoyaa jërekꞌooda–e paji Bet Semes pꞌuurudeepa, Bet Anat pꞌuurudeepa. Mapa mãɨrã pꞌaneejida ma pꞌuurude israelitaarã jua ekꞌari. 34 Dandeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã wãdakꞌãri chõode amorreorã ome, mãɨrãpa Dandeepa uchiadapꞌedaarã jërekꞌoojida ee jẽra bɨmaa. Mapa ãchia ma eujãdepema eujã jewedaa pꞌoyaada–e paji. 35 Mãgá ma amorreorã pꞌaneejida Heres pꞌuurude, Ayalón pꞌuurude, Salbín pꞌuurude. Mamĩda Josedeepa uchiadapꞌedaarã juataura padaidakꞌãri, ma amorreorã bɨjida ãchi jua ekꞌari mimiadamerã. 36 Maapai amorreorã eujã i sur eere Acrabín eedeepa Selá waawí wãyaa baji.  









2

1   Tachi

Ángel unudapꞌedaa Boquinde

Akꞌõrepa ángel pëida wãji Guilgaldeepa Boquindee. Mama israelitaarãmaa mãgaji: “Mɨa parã uchiapiji Egiptodeepa mãikꞌaapa

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



178

Jueces 2

aneeji na eujãde, mɨa parã chonaarãmaa jaradakꞌa. Ãramaa nãga jaraji: ‘Ichita ooitꞌee mɨa pacto parã ome oodade jara bɨkꞌa 2 parãpa mɨa jara bɨkꞌa ooruta pɨrã. Pacto oonáatɨ ma eujãdepemaarã ome chõoda–ee pꞌanapataadaitꞌee. Ma awara ãra akꞌõre waibɨa apatamaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pata altar bee ãrikꞌoodapáde’ aji. Mamĩda parãpa mɨa jaradakꞌa ooda–e paji. ¡Ma kꞌãyaara pãchia kꞌiniata oojida! 3 Maperã mɨa nãga jara bɨ: Ma eujãdepemaarã jërekꞌoo–e paitꞌee parã tꞌãideepa. Ichiakꞌau bɨitꞌeeda aji, ãrapa mãikꞌaapa ãchi akꞌõre waibɨa apataarãpa parã kꞌũradamerã.” 4 Ma ángel pedee aupakꞌãri, arii pꞌanadapꞌedaa israelitaarã golpe jẽe pꞌaneejida. 5 Mapa ma punto tꞌɨ ̃ bɨjida Boquín. b Mama israelitaarãpa ne– animalaarã peedapꞌeda, Tachi Akꞌõre–itꞌee paapijida.  







Josué jai–idaada

6  Josuepa

israelitaarã despediikꞌãri, ãra wãjida ãchi eujã atade. 7 Josué chokꞌai bɨ misa, israelitaarã Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pachida. Ichiaba mãga pꞌanapachida chonaarã, chi Tachi Akꞌõrepa ne–inaa pia kꞌĩra tꞌãdoo ooda israelitaarã kꞌaripaitꞌee unudapꞌedaarã chokꞌai pꞌanɨ misa. 8 Mamĩda Josué jai–idaaji ciento diez año iru bakꞌãri. 9 Ɨajida ichi eujã Timnat Serade Gaas ee norte eere bɨ Efraindeepa uchiadapꞌedaarã ee jẽra bɨ eujãde. 10 Maapꞌeda israelitaarã Josué kꞌawadapꞌedaarã ichiaba jai–idaa wãjida. Mãgá ãra tꞌẽe tꞌodapꞌedaarãpa Tachi Akꞌõre netꞌaa kꞌawada–e paji. Ichiaba kꞌawada–e paji irua ooda ãchi chonaarã kꞌaripaitꞌee.  







11 Maperã

Israelitaarã Tachi Akꞌõrede ijãa amaadapꞌedaa

ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ pꞌaneejida awaraa akꞌõre waibɨa apata Baalmaa. Tachi Akꞌõrepa mãga unukꞌãri, israelitaarã pia akꞌɨ–e paji. 12 Irua ãchi chonaarã Egipto eujãdeepa uchia ataji mĩda, irude ijãa amaa pꞌaneejida. Irude ijãadai kꞌãyaara ãchi tꞌãide pꞌanapatapꞌedaarã akꞌõre waibɨa apataarãmaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pachida. Maperã ãra ome Tachi Akꞌõre kꞌĩrau beeji. 13 Irude ijãa amaajida akꞌõre waibɨa apata Baalde mãikꞌaapa akꞌõre waibɨa apataarã Astartede ijãadaitꞌee. 14 Maperã ãra ome Tachi Akꞌõre kꞌĩrau baji. Ãra waa pia akꞌɨ–e paji. Mapa nechɨ–idaa beerãpa ãra netꞌaa jãri ata wãjida. Ma awara ãra kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarãpa ãchi pꞌoyaa wãjida, Tachi Akꞌõrepa ãra kꞌaripa–e pada perã. 15 Chõode uchiadakꞌãri, Tachi Akꞌõrepa ãra kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã kꞌaripaji ãra pꞌoyaadamerã. Ooji irua naaweda jaradakꞌa ãra kꞌaripa–e paitꞌee awaraa akꞌõre waibɨa apatade ijãa pꞌaneeruta pɨrã. Maapai israelitaarã chupɨria pꞌanapachida. 16 Tachi Akꞌõrepa ãramaa mãga ooji mĩda, ichia poro waibɨarã uchiapiji ãra kꞌaripadamerã. Mãgá chõo ũkꞌuru pꞌoyaajida. 17 Mamĩda taarã–e nɨde israelitaarãpa ma poro  











b 2.5 Boquín

jara kꞌinia bɨ “chi jẽe pꞌanadapꞌedaarã”.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 2​, ​3

179

waibɨarã pedee ũridaamaa pꞌaneejida. Mãga nɨde Tachi Akꞌõre yiaraa iru pꞌanapachida mãikꞌaapa awaraa akꞌõre waibɨa apatade ijãapachida. Ãchi chonaarãpa Tachi Akꞌõre leyde jara bɨkꞌa oopachida mĩda, ãrapa mãga oo kꞌiniada–e paji. 18 Mãpai Tachi Akꞌõrepa waya unukꞌãri israelitaarã chupɨria chitoonɨ awaraarã juade, ãra chupɨria kꞌawaaji. Poro waibɨa chiwidi uchiapiji ãra kꞌaripamerã. Ichia ma poro waibɨa kꞌaripaji ãra uchiapimerã ãra kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã juadeepa. Ma poro waibɨa chokꞌai bɨ misa, chõo pꞌoyaapachida. 19 Mamĩda mãgɨ ́ eperã jai–idaakꞌãri, waya kꞌachiade baaijida mãikꞌaapa ãra chonaarã kꞌãyaara kꞌachiara pꞌanapachida, ooi awaa pꞌanadapꞌedaa perã awaraa akꞌõre waibɨa apataarãpa oopidapꞌedaakꞌa. Ãrapa ne–inaa kꞌachia oopatapꞌedaa jarada–e paji Tachi Akꞌõremaa irua ãyaa bɨmerã. Kꞌɨɨrɨ kꞌisua pꞌanapachida. 20 Maperã Tachi Akꞌõre israelitaarã ome kꞌĩrau baji mãikꞌaapa mãgaji: “Na eperãarãpa oodaamaa pꞌanɨ mɨa pacto ãra chonaarã ome oodade jaradakꞌa. Mɨa oopi kꞌinia bɨkꞌa oodaamaa pꞌanɨ. 21 Maperã mɨa waa jërekꞌoo–e paitꞌee ãra kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã ãra naa, mɨa Josuemaa jaradakꞌa. Josuepa pꞌoyaada awara mɨa ãramaa pꞌoyaapi–e paitꞌee.” 22 Tachi Akꞌõrepa ma eujãdepemaarã ichiakꞌau bɨji kꞌawaitꞌee israelitaarã waya ichide ijãa pꞌaneedai ãchi chonaarãkꞌa wa ijãada–e pꞌaneedai. 23 Ma eujãdepemaarã jërekꞌoo–e paji ichia oodakꞌa Josuepa pꞌoyaada eperãarã ome.  











3

1   Mãgá

Pꞌuuru pidaarã Canaán eujãde pꞌaneedapꞌedaa

Tachi Akꞌõrepa jërekꞌoo–e paji ma eujãdepemaarã ũkꞌuru. Mãɨrã ichiakꞌau atabëiji pꞌanapataadamerã Israel pidaarã tꞌãide, ma israelitaarã waide tꞌoda–ee pꞌanadapꞌedaa perã ãchi chonaarã Canaán eujãde ewaa tꞌĩudakꞌãri. 2 Tachi Akꞌõrepa mãɨrã bëiji Canaán eujãde, israelitaarãpa chõo kꞌawaadamerã mãɨrã ome chõodakꞌãri. 3 Mãgá nãgɨɨrã Tachi Akꞌõrepa teeitꞌee bada eujãde pꞌaneejida: filisteorã poro waibɨarã joisomaa, cananeorã jõmaweda, sidoniorã, heveorã ome. Ma heveorã Líbano ee jẽra bɨde pꞌanapachida Baal Hermón eedeepa Jamat o wãyaapari ee jẽra bɨde parumaa. 4 Tachi Akꞌõrepa mãɨrã ichiakꞌau atabëiji Israel pidaarã ome chõodamerã. Kꞌawa kꞌinia baji israelitaarã ijãadai iru leyde jara pëida Moisés kꞌapꞌɨa wa mãgɨde ijãada–e pai. 5 Mãgá israelitaarã pꞌanapachida ma cananeorã, hititaarã, amorreorã, ferezeorã, heveorã, jebuseorã ome. 6 Maapai ma israelitaarã warrarã, kꞌaurã paara miakꞌãipachida mãɨrã warrarã, kꞌaurã ome. Mãgá ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pachida mãɨrã akꞌõre waibɨa apataarãmaa.  









7 israelitaarãpa

Otonielpa israelitaarã kꞌaripada

ne–inaa kꞌachia oopachida Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. Iru kꞌĩra atuajida mãikꞌaapa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pachida Baalmaa, Astartemaa. 8 Maperã  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



180

Jueces 3

Tachi Akꞌõre ãra ome kꞌĩrau baji mãikꞌaapa ãra pꞌoyaapiji Mesopotamia eujãdepemaarã reymaa. Mãgɨ ́ tꞌɨ ̃jarapachida Cusán Risatayin. Ocho año mãgɨ ́ jua ekꞌari pꞌanajida. 9 Ma tꞌẽepai israelitaarãpa Tachi Akꞌõremaa chupɨria iidijida kꞌaripapari pëimerã. Mapa Tachi Akꞌõrepa Caleb ɨ ̃pema tꞌẽepema Cenaz warra pëiji ãra kꞌaripamerã. Mãgɨ ́ tꞌɨ ̃jarapachida Otoniel. 10 Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure pëiji Otonielmaa, irua israelitaarã kꞌaripamerã. Uchiadakꞌãri chõode rey Cusán Risatayin ome, Tachi Akꞌõrepa Otoniel eere pꞌanadapꞌedaarãmaa pꞌoyaapiji. 11 Ma tꞌẽepai cuarenta año wãyaarude israelitaarã kꞌãiwee pꞌanapachida Cenaz warra jai–idaarumaa.  





Aodpa israelitaarã moabitaarã juadeepa kꞌaripa atada

12  Mamĩda

Otoniel jai–idaada tꞌẽepai, israelitaarãpa waya ne–inaa kꞌachia oo pꞌaneejida Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. Maperã Tachi Akꞌõrepa Moabdepema rey, tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Eglón, juataura papiji. 13 Rey Eglonpa pedeeteeji Amón pidaarã ome, amalecitaarã ome israelitaarãmaa chõonadaitꞌee. Mãgá israelitaarã ome chõodakꞌãri, Palma–idaa pꞌuuru jãri atajida. 14 Maperã israelitaarã dieciocho año pꞌanapachida rey Eglón jua ekꞌari. 15 Maapai waya Tachi Akꞌõremaa chupɨria iidijida irua kꞌaripapari pëimerã. Mapa Tachi Akꞌõrepa Benjamindeepa uchiada, Guerá warra pëiji. Mãgɨ ́ tꞌɨ ̃jarapachida Aod. Aodpa ne–inaa audú oopachi juabipa. Ewari aba israelitaarãpa impuesto pꞌaa pëijida rey Eglonmaa Aod kꞌapꞌɨa. 16 Wãi naaweda Aodpa espada kꞌĩraichaaweda pꞌewedee oo ataji. Mãgɨ ́ espada teesoo metro esa–aukꞌa baji. Mãgɨ ́ espada merã tꞌɨ bɨji ichi kꞌɨrrɨde jɨ ̃pari cinturonkꞌa bɨ ekꞌari juaraarepema eere. 17 Mãpai wãji rey Eglonmaa impuesto pꞌaade. Eglón audú poree baji. 18 Impuesto pꞌaapꞌeda, Aod uchiaji ichi ome nipapatapꞌedaarã ome. 19 Mamĩda Guilgal kꞌaitꞌa panadakꞌãri ne–inaa juapa ooda aɨ kꞌĩrapite ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pata badamãi, Aod ãpɨtee cheji rey Eglonmaa mãikꞌaapa mãgaji: —Rey Waibɨa, mɨa pɨmaa ne–inaa jara kꞌinia bɨda aji. Mamĩda kꞌinia–e bɨ awaraarãpa ũridamerã. Mãpai Eglonpa ichi mimiapataarãmaa jaraji kꞌĩupꞌee taawaa wãdamerã. 20 Eglón su–akꞌɨ baji ichi cuarto iru badade verano wãyaaitꞌee. Ituaba pꞌaneedakꞌãri, Aod kꞌaitꞌa wãpꞌeda, mãgaji: —Rey Waibɨa, mɨa jara cheji Tachi Akꞌõrepa pɨmaa jara pëiru. Mãga ũrikꞌãri, Eglón bainɨ ̃ beeji. 21 Mamĩda Aod, juabipa ma espada juaraarepema eere merã bada ẽtꞌa ataji mãikꞌaapa Eglón bide sutꞌaaji. 22 Eglón audú poree bada perã, ma espadapa sukꞌãri, chi kꞌukꞌu paara tꞌĩudachi. Aodpa ẽtꞌa ata–e paji. 23 Maapꞌeda Aodpa chi puerta pia jɨ ̃a nɨ ̃bɨji mãikꞌaapa ventanadeepa uchiadachi. 24 Tꞌẽepai rey mimiapataarãpa iru akꞌɨ chedakꞌãri, unujida ma puerta jɨ ̃a nɨ ̃bɨ. Kꞌĩsiajida rey ãmaa bɨ. Mapa tꞌĩuda–e paji. 25 Mamĩda  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 3​, ​4

181

taarã nɨ ̃bakꞌãri, kꞌĩsia pꞌaneejida rey uchia–e bada perã. Maperã llave atadapꞌeda, ma puerta ewa atadakꞌãri, ãchi chipari unu atajida te jãde piu baibɨ. 26 Ãchia nɨ pꞌanɨ misa rey uchiamerã, Aod jirabodo baji. Ma ne– inaa juapa ooda Guilgalde bada wãyaapꞌeda, Seirat puntode mirunaji. 27 Israelitaarã eujãde panakꞌãri, Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãdepema ee jẽra bɨde trompeta chaaji, israelitaarã chipꞌedaidamerã. Mãpai ee jẽra bɨdeepa edaa chejida Aod, ãchi poro waibɨa ome. 28 Aodpa jaraji: “Wãdáma moabitaarã ome chõode Tachi Akꞌõrepa tachi kꞌaripaitꞌee perã.” Mãgá chõo chejida mãikꞌaapa jõmaweda Jordán to sĩapatamãi jãri atajida maapꞌeda Moab eujãdeepa waa apida mama wãyaapida–e paji. 29 Maapai moabitaarã ome chõodakꞌãri, ãra soldaorã sõcharra beerã diez mil peekꞌoojida. 30 Mãgá israelitaarãpa moabitaarã pꞌoyaajida. Ma tꞌẽepai ochenta año wãyaarude israelitaarã kꞌãiwee pꞌanapachida.  









Samgarpa israelitaarã filisteorã juadeepa kꞌaripa atada

31 Maapꞌeda

Tachi Akꞌõrepa Anat warra, Samgar, israelitaarã poro waibɨa papiji. Samgarpa filisteorã seiscientos peeji totꞌekꞌa bɨpa. Mãgá israelitaarã mãɨrã juadeepa kꞌaripa ataji. 1  Aod jai–idaada tꞌẽepai israelitaarãpa waya ne–inaa kꞌachia oo pꞌaneejida Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. 2 Maperã Tachi Akꞌõrepa ãchi pꞌoyaapiji cananeorã rey Jabinmaa. Mãgɨ ́ bapachi Jazor pꞌuurude. Jõdee ichi soldaorã poro waibɨa bapachi Jaroset Goyim pꞌuurude. Mãgɨ ́ tꞌɨ ̃jarapachida Sísara. 3 Rey Jabinpa chõopata carreta hierrodee ooda novecientos iru baji. Año veinte wãyaaru misa, Jabinpa israelitaarã ichi jua ekꞌari kꞌachia oo iru bapachi. Maperã israelitaarãpa chupɨria iidijida Tachi Akꞌõremaa ãchi kꞌaripamerã. 4 Maapai israelitaarã akꞌɨpari Lapidot wẽra paji. Tꞌɨ ̃jarapachida Débora. Débora Tachi Akꞌõre pedee jarapari paji. 5 Su–akꞌɨ beepachi palma pakꞌuru jua ekꞌari Israel pidaarã nepɨra ũriitꞌee. (Mapa ‘Débora palma’ apachida.) Ma palma baji Ramá pꞌuurudeepa Betel pꞌuurudee wãpari ode ee jẽra bɨmãi Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãde. 6 Ewari aba Deborapa tꞌɨ ̃ pëiji Abinoán warra Barac chemerã Tachi Akꞌõre pedee ũride. Mãgɨ ́ eperã bapachi Neftalideepa uchiadapꞌedaarã eujãde, Cedes pꞌuurude. Deborapa Baracmaa mãgaji: —Israelitaarã Akꞌõre Waibɨapa nãga jara bɨ pɨa oomerã: ‘Neftalideepa uchiadapꞌedaarã soldaorã mãikꞌaapa Zabulondeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã diez mil pꞌe atapꞌeda, Tabor eemaa wãj́ i. 7 Mɨa Jabín soldaorã poro waibɨa Sísara ichi soldaorã ome chepiitꞌee Cisón todee. Chedaitꞌee ãchi carreta hierrodee ooda ome, parã ome chõodaitꞌee. Mamĩda mɨa parãmaa ãchi pꞌoyaapiitꞌee.’ 8 Mãpai Baracpa Deboramaa mãgaji:

4

















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



182

Jueces 4

—Jĩpꞌa mɨ wãyada aji, pɨ aukꞌa wãru pɨrã. Pɨ wã–e pɨrã, mɨ aukꞌa wã– eda aji. 9 Mãpai Deborapa pꞌanauji: —Wãitꞌeeda aji. Mamĩda eperãarãpa pɨ ãpɨte pia pedeeda–e paitꞌee, pɨ waawee–idaa bairã. Tachi Akꞌõrepa Sísara wẽramaa pꞌoyaapiitꞌee. Mãpai Débora wãji Barac ome Cedes pꞌuurudee. 10 Mama pꞌanɨde Baracpa tꞌɨ ̃ pëiji Zabulondeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã mãikꞌaapa Neftalideepa uchiadapꞌedaarã soldaorã chedamerã. Diez mil soldaorã chipꞌedachida. Débora ichiaba ãra ome wãji. 11 Cedes pꞌuuru kꞌaitꞌa encina pakꞌuru Zanayin apata bɨmãi bapachi quenita aba, tꞌɨ ̃jarapachida Héber. Mãgɨ ́ apemaarã quenitaarã eujãde bakꞌaa paji. Quenitaarã Moisés wai Hobabdeepa uchiadapꞌedaarã paji. 12 Sisarapa kꞌawa atakꞌãri Barac wãda soldaorã ome Tabor ee bɨmaa, 13 ichi soldaorã pꞌe ataji novecientos carreta hierrodee ooda ome. Uchiajida Jaroset Goimdeepa wãdaitꞌee Cisón todee. 14 Mãga nɨde Deborapa Baracmaa mãgaji: —¡Wãdapáde aji, ɨ ̃raweda Tachi Akꞌõrepa Sísara ichideerã ome parãmaa pꞌoyaapiitꞌee perã! ¡Tachi Akꞌõreta parã naa wãitꞌeeda! aji. Mãpai Barac ma diez mil soldaorã ome Tabor eedeepa edaa chejida. 15 Sisarapa ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome unudakꞌãri Barac cheru ichi soldaorã ome, Tachi Akꞌõrepa ãra pꞌerapiji. Mapa pariatua pꞌira wãjida mãikꞌaapa Sísara ichi carretadeepa ɨrabaipꞌeda, jĩte jirabodoji. 16 Mãɨmisa Barac ichi soldaorã ome Sísara soldaorã carretade wãdapꞌedaarã tꞌẽe wãjida Jaroset Goyim pꞌuuru parumaa. Ma ewate Barac eere pꞌanadapꞌedaarãpa Sísara soldaorã jõmaweda peekꞌoojida. 17 Aɨ naaweda Jazor pꞌuurudepema rey Jabín pedeeteeji ma quenita Héber ome chõoda–ee pꞌanapataadaitꞌee. Maperã Sísara Héber temaa mirunaji Barac waidoopa. Héber wẽra Jael teeda baji. 18 Mãgɨ ́ wẽrapa Sísara unukꞌãri, auteebaiji mãikꞌaapa mãgaji: —Mɨchi Waibɨa, nama beepáde aji. Waaweenaapáde aji. Mapa Sísara teedaa tꞌĩuji. Mãpai Jaelpa iru poro bɨji pꞌaru teesoopa. 19 Sísara audú opisia bada perã, Jaelmaa pania iidiji. Mapa Jaelpa ne– animal juba ne–ede ɨa iru bada teeji. Mãpai waya poro bɨji pꞌarupa. 20 Mãpai Sisarapa mãgaji: —Te tꞌĩupata tꞌaide beepáde aji. Apidaapa iidi cheru pɨrã: ‘Eperãarã teeda paraakꞌã’, ‘Wẽ–eda’ apáde aji. 21 Mamĩda Sísara audú sẽ bada perã, kꞌãidachi. Mãpai Jaelpa martillo ataji pakꞌuru kꞌɨ ̃ mi–su iru bada ome. Mãgee pakꞌuru eujãde merapꞌepachida ãchi te ne–edee ooda baikꞌo bɨdakꞌãri. Mãgá Jael juajĩa wãpꞌeda, martillopa ma pakꞌuru merapꞌetꞌaaji Sísara uritarrade. Mãgá Sísara piudachi. 22 Barac pachekꞌãri Jael temãi, irua auteebaipꞌeda, mãgaji:  



























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 4​, ​5

183

—Chepáde aji, akꞌɨde eperã pɨa jɨrɨmaa bɨ. Barac teeda tꞌĩukꞌãri, unuji Sísara te jãde piu baibɨ. Atꞌãri ma pakꞌuru merapꞌe baji iru uritarrade. 23 Mãgá Tachi Akꞌõrepa cananeorã rey Jabín pꞌoyaapiji mãikꞌaapa kꞌĩra nejasiapiji ichi soldaorã poro waibɨa wẽramaa peepikꞌãri. 24 Maadamãiipa israelitaarãpa Jabín eere pꞌanadapꞌedaarã pꞌoyaa wãjida jõmaweda jõtꞌaarutamaa. 1  Sísara piuda ewateweda Deborapa Abinoam warra Barac ome nãga kꞌarijida: 2 “Gracias jaradáma Tachi Waibɨamaa Israelde atꞌãri ɨmɨkꞌĩraarã sõcharra beerã paraa perã. Atꞌãri ɨmɨkꞌĩraarã paraa chõodaitꞌee tachi pꞌuuru pari. 3 ¡Ũrítɨ na eujãdepemaarã reyrã! ¡Ũrítɨ eperãarã poro waibɨarã! ¡Mɨa Tachi Waibɨamaa kꞌariitꞌee! ¡Iruta israelitaarã Akꞌõre Waibɨa!” 4 “Tachi Waibɨa, pɨ Seirdeepa uchiakꞌãri mãikꞌaapa Edom eujãdeepa wãkꞌãri, na eujã wëre nɨ ̃beeji mãikꞌaapa kꞌoi chedachi. 5 israelitaarã Akꞌõre Waibɨa kꞌĩrapite ee wëre nɨ ̃beeji, irua Sinaí ee wërepidakꞌa. 6 Anat warra Samgar na eujãde bakꞌãri mãikꞌaapa Jael na eujãde bakꞌãri, eperãarã ode pꞌoyaa wãdakꞌaa paji, kꞌachia beerãpa otꞌa nɨpatapꞌedaa perã tachi ome chõodaitꞌee. Maperã mẽe o kꞌachia beede nipapachida. 7 Maapai pꞌuuru kꞌaipeede eperãarã pꞌanadakꞌaa paji. Mãga nɨde mɨ, Israeldepema wẽra, ãchi poro waibɨa beeji. 8 “Israelitaarãpa jɨrɨtꞌerajida awaraa akꞌõre waibɨa apatade ijãapataadaitꞌee, ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã ome chõodai kꞌãyaara. Mapa ãchi tꞌãide jura chõo chedakꞌãri, arma wẽe pꞌanajida, ãchi cuarenta mil paji mĩda. 9 “Mamĩda israelitaarã chõo kꞌinia pꞌaneedakꞌãri, mɨa ãra poro waibɨarã kꞌaripaji. ¡Kꞌarítɨ Tachi Waibɨamaa! 10 “Ũrítɨ pꞌaratꞌa paraa beerã, chi burro tꞌorrotꞌorroo bee ɨ ̃rɨ wãpataarã mãikꞌaapa tapete pi–ia bee ɨ ̃rɨ su–akꞌɨ beepataarã. Ichiaba ũrítɨ parã awara ãyaa wãpataarã. 11 Awẽraarãpa pania tꞌɨpata pozo beemãi kꞌarimaa pꞌanɨ. Nepɨrɨmaa pꞌanɨ Tachi Waibɨapa ooda tachi kꞌaripaitꞌee mãikꞌaapa tachi soldaorã sõcharraarãpa oodapꞌedaa. Maapai Tachi Akꞌõrede ijãapataarã pꞌuuru tꞌĩupatade chipꞌedaidapꞌedaarãpa 12 mãgajida: “¡Débora, ɨ ̃rɨmáji, ɨ ̃rɨmáji mãikꞌaapa kꞌaríji! ¡Abinoam warra, Barac, wãj́ i tachi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã ome chõode! 13 “Mãga ooji. israelitaarã eedeepa edaa chejida chõode juataura pꞌanadapꞌedaarã ome. Mɨ kꞌaurepa Tachi Akꞌõre eerepema soldaorã chõo chejida jura oo kꞌawaa pꞌanapatapꞌedaarã ome. 14 Efraindeepa uchiadapꞌedaarã ũkꞌuru chejida eujã jewedaadee. Ãchi tꞌẽe chejida Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã, Maquir, Manasedeepa uchiadapꞌedaarã  



5



























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



184

Jueces 5​, ​6

ëreerãdepemaarã poro waibɨarã, Zabulondeepa uchiadapꞌedaarã ëreerãdepemaarã poro waibɨarã paara. 15 Ichiaba Débora ome chejida Isacardeepa uchiadapꞌedaarã ëreerãdepemaarã poro waibɨarã. Ãchia Barac kꞌaripajida iru tꞌẽe wãdakꞌãri ma eujã jewedaade. “Rubendeepa uchiadapꞌedaarã tꞌãide sõcharra beerã paraa pɨrã, 16 ¿sãapꞌeda ovejaarã akꞌɨpataarã ome pꞌaneejidama? ¿Wãda–e paji–ekꞌã tꞌãri ma–ãri pꞌanadapꞌedaa perã? 17 “¿Sãapꞌeda Gaddeepa uchiadapꞌedaarã Jordán to kꞌĩraikꞌa eere pꞌaneejidama? ¿Sãapꞌeda Dandeepa uchiadapꞌedaarã pꞌaneejida Aserdeepa uchiadapꞌedaarã ome pꞌusa ide, barco choma wiibaipatamãi? 18 Mamĩda mãga ooda–e paji Zabulondeepa uchiadapꞌedaarãpa mãikꞌaapa Neftalideepa uchiadapꞌedaarãpa. Ãra chõonajida, piudaikꞌajida mĩda. 19 “Canaán eujãdepema reyrã chipꞌejida Tanacde, Meguido pania paraa bɨmãi. Chõo chejida. Mamĩda pꞌaratꞌa, netꞌaa pi–ia jãri atada–e paji. 20 Ɨtꞌaripema chõopataarãpa Sísara eere pꞌanadapꞌedaarã pꞌoyaa chejida. 21 Cisón to chedaikꞌãri, ãra ũkꞌuru to barree topa atadachi. ¡Akꞌõre Waibɨa, mãgá pɨa juataura beerã pꞌoyaapari! 22 ¡Ãra caballoorã pꞌiradachida; pꞌira erreudachida! 23 Mãga nɨde angelpa mãgaji: ¡‘Kꞌachiade baaidaitꞌee Meroz pꞌuurudepemaarã, kꞌaripa cheda–e pada perã Tachi Akꞌõre eerepemaarã!’ 24 “Mamĩda ɨ ̃rá tachi jõmaarãpa Jael awaraa wẽraarã kꞌãyaara piara akꞌɨpata. Quenita Héber wẽra pia akꞌɨpata. 25 Sisarapa pania iidikꞌãri, Jaelpa ne–animal juba vaso pi–ia bɨde teeji. 26 Ma tꞌẽepai juabipa pakꞌuru kꞌɨ ̃ mi–su ataji mãikꞌaapa juarapa martillo ataji. Mãgɨpa teeji Sísara porode. 27 Mãgá Jael bɨɨrɨmãi Sísara pɨrabai, pɨrabai nɨ ̃bapꞌeda, piudachi. 28 “Mãɨmisa Sísara nawe kꞌĩsia nɨ ̃baji iru che–e pakꞌãri. Ventanadeepa akꞌɨ bɨ misa, mãgaji: ‘¿Sãapꞌeda chi carreta taarã nɨ ̃bɨma? aji. ¿Sãapꞌeda ũrida–ema ichi caballoorã carreta ome cheruta?’ 29 Arii pꞌanadapꞌedaa wẽraarã kꞌĩsia kꞌawaara beerãpa mãgajida: 30 ‘¿Chõo pꞌoyaadapꞌeda, netꞌaa tꞌoomaa pꞌanɨ–epaama? ajida. ¿Soldaorã chaachaa esclava aba wa omé ata wãda–ekꞌã? ajida, mãikꞌaapa ¿Sisarapa pꞌaru pi–ia aba wa omé nonoree ome ata wã–epaama ajida, tachia jɨ ̃pataadamerã?’ 31 “Tachi Waibɨa, ¡pɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã jõmaweda mãgá jõdaipia bɨ, Sísara jõdakꞌa! ¡Jõdee pɨ kꞌinia iru pꞌanapataarã pia pꞌanapataadaipia bɨ! Akꞌõrejĩru pi–ia ɨ ̃daaparikꞌa, mãga pɨkꞌa pɨ kꞌinia iru pꞌanɨɨrã ɨ ̃daa pɨkꞌa pꞌanadaitꞌee jõmaarã taide.” Maapꞌeda, cuarenta año wãyaarude israelitaarã kꞌãiwee pꞌanapachida.  

































6

Tachi Akꞌõrepa Gedeón jɨrɨtꞌerada israelitaarã kꞌaripamerã

1   Maapꞌeda

israelitaarãpa waya ne–inaa kꞌachia oo pꞌaneejida Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. Maperã irua ãchi Madián pidaarãmaa pꞌoyaapiji. 2 Mãɨrãpa israelitaarã kꞌachia oo iru pꞌanapachida ãchi jua ekꞌari. Maperã  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 6

185

israelitaarã mirunajida ee jẽra bɨmaa, mãu–idaa beede, mãu tede paara. 3 israelitaarãpa ne–uuruta chaa, ãra ome chõo chepachida ma Madián pidaarã, amalecitaarã, oriente eerepemaarã paara. 4 Ma kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã Israel pidaarã eujãde pꞌaneejida mãikꞌaapa ãra ne– uudapꞌedaa jõtꞌaa wãpachida. Mãga oo wãpachida Gaza eujã parumaa. Maperã israelitaarã jarra oopachida ovejaarã, pꞌakꞌaarã, burroorã paara wẽ–e pada perã. 5 Ma kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã israelitaarã eujãde tꞌĩudakꞌãri, aneejida ãchi te ne–e ooda ãchi ne–animalaarã ome Xcamello chokꞌara omeX. Ma eujã jõtꞌaajida audú chokꞌara chedapꞌedaa perã. Sisiirã chokꞌaraarãpa tachi ne–uu jõtꞌaapatakꞌa kꞌokꞌoo chedakꞌãri, mãga pɨkꞌa mãɨrã chokꞌara chejida ãchi camelloorã ome XpꞌanajidaX. 6 Ma Madián pidaarã kꞌaurepa israelitaarã chupɨria chitoonajida. Maperã waa chooda–e pakꞌãri, Tachi Akꞌõremaa chupɨria iidijida ãchi kꞌaripamerã. 7 Mãgá israelitaarãpa chupɨria iididakꞌãri, Tachi Akꞌõrepa ãchi uchiapimerã Madián pidaarã jua ekꞌariipa, 8 irua ichi pedee jarapari ãchimaa pëiji. Mãgɨpa mãgaji: “Israelitaarã Akꞌõre Waibɨapa nãga jara bɨda aji: ‘Mɨa parã Egipto eujãdeepa uchiapiji; parã esclavoorã pꞌanapatapꞌedaamãiipa. 9 Mamĩda mɨa Egipto pidaarã juadeepapai uchiapi–e paji. Ichiaba uchiapiji parã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã juadeepa. Mãɨrã parã naa jërekꞌooji, parãpa ãchi eujã atadamerã. 10 Maapai mɨa parãmaa jaraji: Mɨta parã Akꞌõre Waibɨa. Parã amorreorã eujãde pꞌanapata mĩda, ãchi akꞌõre waibɨa apataarã waaweenáatɨ. Mamĩda parãpa mɨ pedee ũri kꞌiniada–e pajida’ ” aji. 11 Mãpai Tachi Akꞌõre ángel c ɨtꞌariipa cheji mãikꞌaapa su–akꞌɨ banaji encina pakꞌuru jua ekꞌari Ofra pꞌuuru kꞌaitꞌa. Ma pakꞌuru chipari Joás paji. Iru Abiezer te pidaarãdeepa uchiada paji. Joás warra Gedeonpa trigo tau ãyaa pꞌemaa baji chi edeepa. Madián pidaarã waidoopa merã mãga oomaa baji uva piarsĩpatamãi vino oodakꞌãri. 12 Mãga oomaa bɨde Tachi Akꞌõre ángel arii panaji mãikꞌaapa mãgaji: —¡Tachi Akꞌõre pɨ ome bapari! ¡Mapa pɨ juataura, sõcharra bapari! 13 Gedeonpa pꞌanauji: —Mamĩda Señor, Tachi Akꞌõre tai ome bapari pɨrã, ¿sãapꞌeda tai audú chupɨria chitoonɨma? aji. ¿Sãa irua oo–ema aji, ne–inaa eperãarãpa pꞌoyaa oodakꞌaa ãchi juadoopa? Tai chonaarãpa nepɨrɨpata irua mãga ooji ãchi Egipto eujãdeepa uchia atakꞌãri. Mamĩda irua taita atabaibëiji Madián pidaarã juade baaidamerã. 14 Tachi Akꞌõrepa irumaa akꞌɨpꞌeda, mãgaji: —Pɨ juataura bapari perã wãpáde aji, israelitaarã kꞌaripade Madián pidaarã jua ekꞌariipa. Mɨata pɨ pëiru.  























c 6.11 Nama ángel akꞌãri, ángel jĩpꞌaa jara kꞌinia–e bɨ. Tachi Akꞌõreta jara kꞌinia bɨ. Maapai irua eperãarãmaa mãgá angelkꞌa unupiji. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



186

Jueces 6

15  Gedeonpa

pꞌanauji: —Mamĩda Señor, mɨ chupɨria kꞌawaapáde aji. ¿Sãgá mɨa israelitaarã kꞌaripaima? Mɨchideerã jõmaweda Manasedeepa uchiadapꞌedaarã kꞌãyaara ekꞌariara pꞌanɨ, chupɨriara pꞌanadairã. Ma awara mɨ mɨchi te pidaarã jõmaarã kꞌãyaara ekꞌariara bɨ. 16 Mãpai Tachi Akꞌõrepa mãgaji: —Pɨa ooipɨ mɨa jara bɨkꞌa mɨ pɨ ome baitꞌeeda perã. Madián pidaarã pꞌoyaayada aji, eperã apai pꞌoyaakꞌajikꞌa. 17 Mãpai Gedeonpa mãgaji: —Wãara pɨ mɨ ome baitꞌee pɨrã, mɨmaa akꞌɨpíji pɨ wãara Tachi Waibɨa. 18 Nama nɨ béeji mɨa pɨ–itꞌee primicia atanaru misa. Tachi Akꞌõrepa mãgaji: —Nama nɨ baitꞌeepɨ pɨ cheru misa. 19 Mãpai Gedeón wãji chivo chakꞌe atade. Peepꞌeda chuu nɨ ̃bɨji. Harina waibɨa atapꞌeda, pan levadura wẽe ooji. Ma nechiara kꞌoraade pꞌe atapꞌeda pan ome, nẽba paara kꞌuurude ateeji. Ma jõmaweda ateeji ma encina pakꞌuru badamãi ma angelmaa teeitꞌee. 20 Mãpai Tachi Akꞌõre angelpa jaraji ma nechiara pan levadura wẽe ome mãu ɨ ̃rɨ pꞌe bɨmerã mãikꞌaapa chi nẽba aɨ ɨ ̃rɨ weemerã. Gedeonpa mãga ooji. 21 Ma angelpa ma nechiara pan ome pakꞌurupa tꞌõbaikꞌãri, ma mãudeepa tꞌɨpɨtau uchiaji. Mãgá ma nechiara pan ome paa jõdachi. Aramata Tachi akꞌõre ángel wẽpadachi. 22 Gedeonpa kꞌawakꞌãri mãgɨ ́ Tachi Akꞌõre angelta pada, mãgaji: —¡Aai Tachi Akꞌõre, mɨ pɨ ángel ome kꞌĩrapite pedee bajida! aji. 23 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Waaweenaapáde aji, pɨ piu–e paitꞌee perã. Kꞌãiwee beepáde aji. 24 Mãpai Gedeonpa mama Tachi Akꞌõre–itꞌee altar ooji. Tꞌɨ ̃ bɨji: “Tachi Akꞌõrepa eperãarã kꞌãiwee pꞌanapipari.” Ma altar atꞌãri bɨ Ofra pꞌuurude, Abiezerdeepa uchiadapꞌedaarã pꞌanapatamãi. 25 Ma ewate pꞌãrikꞌua Tachi Akꞌõrepa Gedeonmaa mãgaji: —Pɨ akꞌõrepa pꞌakꞌa iru bɨdepema pꞌakꞌa ɨmɨkꞌĩra omeedepema chi siete año iru bɨta atanapáde aji. Ãrikꞌóoji altar pɨ akꞌõrepa iru bɨ na eujãdepemaarã akꞌõre waibɨa apata Baal–itꞌee. Ichiaba ma altar ikꞌaawa pakꞌuru awara bɨda Baal–itꞌee tꞌupeetꞌáaji. 26 Jõdee mama ee nokꞌode pɨ Akꞌõre Waibɨa–itꞌee altar óoji. Maapꞌeda ma pꞌakꞌa ɨmɨkꞌĩra peepꞌeda, paa jṍji ma altar ɨ ̃rɨ. Ma pakꞌuru tꞌupeeda púuji tꞌɨpɨtau–itꞌee. 27 Mãpai Gedeonpa mimiapataarã diez pꞌe ataji mãikꞌaapa jõmaweda ooji Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa. Mamĩda ãstaawa mãga oo–e paji. Pꞌãrikꞌuata ooji chi akꞌõre, ichi te pidaarã awaraarã, pꞌuurudepema ɨmɨkꞌĩraarã waidoopa. 28 Aɨ norema ma pꞌuurudepemaarã pꞌirabaidakꞌãri, unujida ma altar Baal–itꞌee ooda ãri jẽra bɨ mãikꞌaapa pakꞌuru ma ikꞌaawa bada tꞌupee jẽra bɨ. Ma awara unujida altar chiwidi pꞌakꞌa  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 6​, ​7

187

ɨmɨkꞌĩra paa jõda ome. 29 Mãga unudakꞌãri, iidi para beeji: “¿Kꞌáipata nãga oojima?” ajida. Jɨrɨnadakꞌãri mãikꞌaapa iididakꞌãri, kꞌawa atajida Joás warra Gedeónpata ooda. Mapa Joamaa jaranajida. 30 —¡Pɨchi warra atanapáde ajida, iru peedaitꞌee perã! ¡Ichiata Baal altar ãrikꞌooji mãikꞌaapa ma pakꞌuru awara bɨda Baal–itꞌee tꞌupeeji! 31 Mamĩda Joapa pꞌanauji arii pꞌanadapꞌedaarãmaa: —¿Parã Baal pari chõodaitꞌeekꞌã? aji. ¡Akꞌõrejĩru uchiai naaweda piu baibeepáde aji, chi Baal pari chõo kꞌinia bɨ! Baal wãara Akꞌõre Waibɨa pɨrã, ichiakꞌau bɨ ́tɨ ichi itu chõomerã. ¿Ma altar ãridaida irude paji–ekꞌã? aji. 32 Maadamãiipa Gedeón tꞌɨ ̃jarapachida Jerobaal. d Mãpai mama pꞌanadapꞌedaarãpa mãgajida: “Baal ichi itu chõoyada” ajida, mãgá Gedeonpa Baal altar ãrikꞌooda perã. 33 Maapai Madián pidaarã, amalecitaarã, oriente eerepemaarã ome Jordán to sĩajida tꞌĩudaitꞌee israelitaarã eujãde Jezrel eujã jewedaade. 34 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure pëiji Gedeonmaa. Mapa irua oveja ɨmɨkꞌĩra cacho golpe chaaji Abiezerdeepa uchiadapꞌedaarã chedamerã. 35 Ma awara jara pëiji Manasedeepa uchiadapꞌedaarãmaa, Aserdeepa uchiadapꞌedaarãmaa, Zabulondeepa uchiadapꞌedaarãmaa mãikꞌaapa Neftalideepa uchiadapꞌedaarãmaa pëidamerã soldaorã ichi kꞌaripade. Mãgá ãrapa iru kꞌaripa chejida. 36 Mãpai Gedeonpa Tachi Akꞌõremaa nãga ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ji: “Wãara pɨa jaradakꞌa mɨ kꞌapꞌɨa israelitaarã kꞌaripaitꞌee pɨrã, mɨmaa nãga akꞌɨpipáde aji. 37 Mɨa oveja e bɨitꞌee trigo tau ãyaa bɨpatamãi chi edeepa. Nu tapꞌedaweda na oveja e beekꞌee bɨ pɨrã, eujã aɨ ikꞌaawa pꞌoo bɨ mĩda, mãgara mɨa kꞌawaitꞌee wãara pɨa jaradakꞌa mɨ kꞌapꞌɨa israelitaarã kꞌaripaitꞌee.” 38 Mãga paji. Gedeón pꞌirabaikꞌãri mãikꞌaapa ma oveja e akꞌɨnakꞌãri, beekꞌee baji. Pꞌuyakꞌãri, vaso aba ipuru ataji ma pꞌãrikꞌua baaida paniapa. 39 Mãga paji mĩda, Gedeonpa pia ijãa–e paji Tachi Akꞌõrepa jarada. Mapa Tachi Akꞌõremaa mãgaji: “Mɨ ome kꞌĩraunaapáde aji, mɨa waya iidiru pɨrã. Mamĩda mɨa kꞌinia bɨ pɨa waya ne–inaa akꞌɨpimerã mɨmaa. Ma tꞌẽepai waa iidi–e paitꞌee. Ɨr̃ á kꞌinia bɨ ma oveja e pꞌoo beemerã, pꞌãrikꞌua baaida paniapa eujã beekꞌee bɨ mĩda.” 40 Tachi Akꞌõrepa mãga ooji. Aɨ norema ma oveja e pꞌoo baji. Mamĩda eujã aɨ ikꞌaawa beekꞌee jẽra baji.  























7

1   Aɨ

Gedeonpa Madiandepemaarã pꞌoyaada

norema ɨ ̃datɨpodopa Gedeón, ichiaba tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Jerobaal, ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome wãjida pania poátrɨ uchia bɨ Jarod

d 6.32 Hebreo

pedeede Jerobaal jara kꞌinia bɨ ‘Baal ichi itu chõoi.’

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



188

Jueces 7

apatapꞌedaamaa. Mama kꞌãijida. Madián pidaarã aɨ wãteikꞌa eere pꞌanajida eujã jewedaade, Moré ee kꞌarraya. 2 israelitaarã mama pꞌanɨde Tachi Akꞌõrepa Gedeonmaa mãgaji: “Pɨa soldaorã audú chokꞌara pꞌe iru bɨda aji. Parã Madián pidaarã ome chõonadapꞌeda, pꞌoyaadakꞌãri, audua pꞌaneedariitꞌee, pãchi juadoopa pꞌoyaajida jĩakꞌaapa. 3 Mapa soldaorãmaa nãga jaranáji: ‘Chi waawee–idaa bɨ wãipia bɨ ichi temaa.’ ” Gedeonpa mãga ooji. Veintidós mil ãpɨtee wãjida ãchi temaa. Diez mil soldaorã pꞌaneejida. 4 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa Gedeonmaa mãgaji: “Atꞌãri audú chokꞌara pꞌanɨ. Ãra ateepáde aji, pania poátrɨ uchia bɨmaa pania tode. Mama mɨa pɨmaa kꞌawapiitꞌeeda aji, chisãgɨɨrãta pɨ ome wãdaipia bɨ chõode.” 5 Gedeonpa mãga ooji. Ma pania paraa bɨmãi pꞌanɨde Tachi Akꞌõrepa mãgaji: “Awara bɨpáde aji, chi juade pania torutaarã usapa seneparikꞌa. Ichiaba awara bɨpáde aji chi bedabairutaarã itꞌaipa todaitꞌee.” 6 Tonadakꞌãri, ɨmɨkꞌĩraarã trescientos juade tojida usapa seneparikꞌa. Apemaarã bedabaidapꞌeda, itꞌaipa tojida. 7 Mãpai Tachi Akꞌõrepa Gedeonmaa mãgaji: “Jã ɨmɨkꞌĩraarã trescientos ome mɨa israelitaarã kꞌaripaitꞌee pɨ kꞌapꞌɨa. Madián pidaarã parãmaa jõpiitꞌee. Apemaarã soldaorã pëipáde aji, ãchi temaa.” 8 Gedeonpa mãga ooji. Mamĩda ma soldaorã pëi naaweda, Gedeonpa pꞌe ataji ãchi chokꞌo, pꞌakꞌa cacho jĩwaapata ome. Gedeón beeji Akꞌõrepa jɨrɨtꞌerada trescientos soldaorã ome aupai. Ee bide ãchi kꞌãipata oojida. Jõdee ma Madián pidaarã eujã jewedaade ãra edaikꞌa eere pꞌanajida. 9 Ma ewate pꞌãrikꞌua Tachi Akꞌõrepa Gedeonmaa mãgaji: “Pꞌirabaidapáde aji, mãikꞌaapa wãdapáde aji, jã Madián pidaarã ome chõode. Mɨa parãmaa ãchi pꞌoyaapiitꞌee. 10 Waawee bɨ pɨrã ãra ome chõonaitꞌee, wãpáde aji, ãchi pꞌanɨmãi pɨ mimiapari Furá ome. 11 Ãchia jara pꞌanɨ ũridapáde aji. Mãgá pɨ ãra ome chõo kꞌinia baitꞌee.” Mãpai Gedeón wãji ichi mimiapari Furá ome. Panajida Madiandepema soldaorã pꞌanadapꞌedaa kꞌaitꞌa, jɨ ̃apataarã pꞌanadapꞌedaamãi. 12 Madián pidaarã, amalecitaarã, oriente eere pꞌanapatapꞌedaarã awara–awaraa pꞌanajida ma eujã jewedaade. Cho–kꞌara pꞌanajida sisiirã cho–kꞌara chepatakꞌa tachi ne–uu kꞌo chedakꞌãri. Camello audú chokꞌara iru pꞌanajida, ipu tau nãusaa pꞌusa ide paraaparikꞌa. 13 Gedeón mãɨrã kꞌaitꞌa panakꞌãri, ũriji soldaorã pedee para bɨ. Abaapa awaraamaa ichia kꞌãimokꞌaraada nepɨrɨmaa baji. Mãgaji: —Kꞌãimokꞌaraajida aji, pan cebadadee ooda ee bideepa namaa pɨrabai cheru. Pachekꞌãri te ne–edee oodamãi, ma te tꞌeetꞌaajida aji. 14 Mãpai chi kꞌõpꞌãyopa mãgaji: —Jãgɨ ́ kꞌãimokꞌaraada jara kꞌinia bɨda aji, Israelita Joás warra Gedeón cheru tachi jõtꞌaade. Tachi Akꞌõrepa tachi Madián pidaarã tachi ome nipapataarã paara Gedeonmaa pꞌoyaapiitꞌeeda aji.  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 7​, ​8

189

15  Gedeonpa

mãga ũrikꞌãri, o–ĩapa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ji gracias jaraitꞌee Tachi Akꞌõremaa. Maapꞌeda wãji israelitaarã pꞌanadapꞌedaamaa mãikꞌaapa mãgaji: —¡Pꞌirabáitɨ! Wãdáma aji, Madián pidaarãmaa Tachi Akꞌõrepa tachimaa ãra pꞌoyaapiitꞌee perã. 16 Aramata ma soldaorã trescientos tꞌooma õpeede tꞌooji. Mãpai ãra chaachaa teeji pꞌakꞌa cacho chokꞌo ome. Ma chokꞌo chaa edajãde ĩpirã iru baji. 17 Mãpai mãgaji: —Mɨ panakꞌãri tachi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã pꞌanapata kꞌĩraikꞌa eere, mɨmaa akꞌɨdapáde mãikꞌaapa mɨa oorukꞌa oodapáde aji. 18 Mɨ ome wãrutaarãpa pꞌakꞌa cacho chaadakꞌãri, parãde aukꞌa chaadapáde aji. Mãɨmisa nãga golpe biadapáde aji: ‘¡Chõodáma Tachi Akꞌõre pari mãikꞌaapa Gedeón pari!’ 19 Mãga jarapꞌeda, Gedeón ichi soldaorã cien ome wãjida Madián pidaarã pꞌanadapꞌedaa kꞌĩraikꞌa eeree. Esapɨte pakꞌãri, Madián pidaarã jɨ ̃apataarã tꞌerabaipata hora pakꞌãri, Gedeón ome pꞌanadapꞌedaarãpa pꞌakꞌa cacho chaajida mãikꞌaapa ma chokꞌo juade anipapata ãrikꞌoojida. 20 Ma tꞌooma õpeerãpa aukꞌa pꞌakꞌa cacho chaajida mãikꞌaapa aukꞌa chokꞌo ãrikꞌoojida. Juabipa ĩpirã kꞌoo ateejida. Jõdee juarapa pꞌakꞌa cacho ateejida. Golpe biapachda: “¡Chõodáma! ¡Chõodáma Tachi Akꞌõre pari mãikꞌaapa Gedeón pari!” 21 israelitaarã kꞌãiwee pꞌaneejida ma Madián pidaarã wapꞌɨra iru pꞌanadapꞌedaamãi. Mãga nɨde Madián pidaarã pꞌerakꞌoodachida mãikꞌaapa jĩchoodachida. 22 Ma trescientos israelitaarãpa pꞌakꞌa cacho chaa jõnɨ misa, Tachi Akꞌõrepa Madián pidaarã ãchi pitapai chõo para beepiji. Jĩchoo wãjida Bet Sitá parumaa. Zeradeepa uchiada ode wãjida Abel Mejolá eujã i parumaa, Tabat punto ikꞌaawa. 23 Mãpai Gedeonpa jara pëiji Neftalideepa uchiadapꞌedaarã, Aserdeepa uchiadapꞌedaarã mãikꞌaapa Manasedeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãmaa, ma Madián pidaarã tꞌẽe wãdamerã peede. 24 Ichiaba jara pëiji Efraindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãmaa uchia chedamerã ee jẽra bɨdeepa aukꞌa chõode ma Madián pidaarã ome mãikꞌaapa ãra nɨdamerã Jordán to sĩapata bɨmãi, ãra padai naaweda. Mãga oojida. 25 Ãrapa Madiandepema poro waibɨarã omé jita atajida. Mãgɨɨrã tꞌɨ ̃jarapachida Oreb mãikꞌaapa Zeb. Oreb peejida peña badamãi. Mapa mama Peña de Oreb apata. Zeb peejida uva piartꞌɨpatamãi. Mapa mama Zeb apata. Madián pidaarã jërekꞌoodapꞌeda, Oreb mãikꞌaapa Zeb poro tꞌɨapꞌedapꞌedaa ateejida Gedeón Jordán to kꞌĩraikꞌa eere badamaa.  



















Gedeón eere pꞌanadapꞌedaarãpa Madiandepema reyrã jita atadapꞌedaa

8

1   Chõodapꞌedaa

tꞌẽepai Efraindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã kꞌĩrau pꞌaneejida Gedeón ome, aɨ naaweda irua ãchi tꞌɨ ̃ pëi–e pada perã aukꞌa chõode chedamerã. 2 Mamĩda irua ãramaa mãgaji:  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



190

Jueces 8

—Parã Efraindeepa uchiadapꞌedaarãpa ne–inaa pipɨara oojidada aji, tai Abiezerdeepa uchiadapꞌedaarã kꞌãyaara. 3 Tachi Akꞌõrepa parã juade baaipiji Madiandepema poro waibɨarã Oreb, Zeb ome. Parãpa mãɨrã jita atadakꞌãri, ne–inaa pipɨara oojidada aji, mɨa ooda kꞌãyaara. Ma Efraindeepa uchiadapꞌedaarãpa mãga ũridakꞌãri, waa kꞌĩrau pꞌanada–e paji. 4 Gedeón chi soldaorã trescientos ome Jordán to sĩajida ma Madián pidaarã tꞌẽe wãdaitꞌee. Mãga oojida audú juatau wẽe nipadapꞌedaa mĩda. 5 Sucot pꞌuurude panadakꞌãri, Gedeonpa ma pꞌuuru pidaarãmaa iidiji: —Tai chupɨria kꞌawaadapáde aji, mãikꞌaapa chikꞌo teedapáde aji, tai audú juatau wẽe pꞌanadairã. Tai wãdada aji, Madián pidaarã reyrã Zeba, Zalmuna tꞌẽe. 6 Mamĩda ma pꞌuuru pidaarã poro waibɨarãpa pꞌanaujida: —Parãpa Zeba, Zalmuna ome waide jita atada–e pꞌanɨta, ¿sãapꞌeda taipa parãmaa chikꞌo teedayama? ajida. 7 Gedeonpa pꞌanauji: —Mãgara Tachi Waibɨapa Zeba, Zalmuna ome mɨmaa jita atapipꞌeda, ¡ãpɨtee chedaitꞌee parã pꞌuuru jõtꞌaade! 8 Mamãikꞌaapa ãchi wãjida Penuel pꞌuurudee aukꞌa chikꞌo iidide. Mamĩda ma pꞌuurudepemaarãpa ichiaba teeda–e paji. 9 Mapa Gedeonpa ãchimaa mãgaji: —¡Madián pidaarã pꞌoyaadapꞌeda, ãpɨtee chedaitꞌeeda aji, na pꞌuurudepema torre tꞌeetꞌaade! 10 Mãɨmisa rey Zeba rey Zalmuna ome Carcor pꞌuurude pꞌanajida soldaorã quince mil ome. Mãgapai chokꞌai uchiajida ma oriente eerepemaarã ciento veinte mil soldaorã kꞌiniikꞌoodapꞌedaa perã. 11 Gedeón ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome pania wẽe bɨ eujã ikꞌaawa bada ode wãjida. Ma o Noba, Jogbeha oriente eere baji. Ma chokꞌai pꞌaneedapꞌedaarã atu pꞌanɨde ãra ome chõonajida. 12 Rey Zeba rey Zalmuna ome jirabodojida. Mamĩda Gedeonpa ẽpꞌe atanaji. Mãga unudakꞌãri, soldaorã ma reyrã jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaarã pꞌerakꞌoodachida mãikꞌaapa jĩchoodachida. 13 Ma chõoda Heres apata ee jẽra bɨ esajĩakꞌa wãyaapari ode pꞌoyaadapꞌedaa tꞌẽepai, Gedeón ãpɨtee cheji. 14 Ma chewãdade Sucot pꞌuurudepema kꞌũtrãa jita atajida mãikꞌaapa iidijida irua Sucot pꞌuurudepema poro waibɨarã tꞌɨ ̃ jaramerã. Mãpai mãgɨpa Gedeonmaa tꞌɨ ̃ setenta y siete pꞌã teeji. 15 Maapꞌeda Gedeón wãji Sucot pꞌuurudee mãikꞌaapa ma pꞌuurudepemaarãmaa mãgaji: —¿Kꞌirãpa pꞌanɨkꞌã aji, parãpa mɨ oo iru pꞌanadapꞌedaa tai rey Zeba, rey Zalmuna tꞌẽe wãdakꞌãri? ¿Kꞌirãpa pꞌanɨkꞌã aji, tai nama audú juatau wẽe nipadakꞌãri, parãpa chikꞌo teeda–e padapꞌedaa taipa ma reyrã atꞌãri jita atada–e pꞌanadapꞌedaa perã? ¡Akꞌɨdapáde! aji. ¡Nama iru pꞌanɨda! aji.  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 8

191

16  Mãpai

Gedeonpa ma pania wẽe bɨ eujãdepema pakꞌuru ne–ɨɨrɨ bee jua tꞌɨapꞌe atanaji mãikꞌaapa mãgɨpa Sucot pꞌuurudepema poro waibɨarã wɨkꞌooji. 17 Ma tꞌẽepai wãji Penuel pꞌuurudee mãikꞌaapa ma pꞌuurudepema torre tꞌeepitꞌaaji. Ichiaba ma pꞌuurudepemaarã peekꞌooji. 18 Mãga oodapꞌeda, Gedeonpa iidiji ma rey Zebamaa mãikꞌaapa Zalmunamaa: —¿Sãga pꞌanajidama aji, ma ɨmɨkꞌĩraarã parãpa Tabor eede peedapꞌedaa? Ãrapa pꞌanaujida: —Pɨkꞌa mãikꞌaapa rey warrarãkꞌa pꞌanajidada ajida. 19 Mãpai Gedeonpa golpe pedeeji: —¡Parãpa mɨ ɨ ̃pemaarã peekꞌoojidada! aji. Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite mɨa nãga jara bɨ. Parãpa mɨ ɨ ̃pemaarã peeda–e pꞌanadapꞌedaa paara, mɨa aukꞌa parã peepi–e pakꞌaji. 20 Aramata Gedeonpa mãgaji chi warra naapema Jetermaa: —¡Ãchi omeeweda peekꞌoopáde! aji. Mamĩda Jéter audú kꞌũtrãa pada perã, waaweepa ichi espada ẽtꞌa–e paji. 21 Mãga unudakꞌãri, Zebapa, Zalmuna ome Gedeonmaa mãgajida: —¡Pɨchi juadoopa tai peepáde aji, pɨ wãara sõcharra bɨ pɨrã, jõmaarãpa jarapatakꞌa! Mãpai Gedeonpa ãchi peekꞌooji. Ma tꞌẽepai atanaji collar pi–ia ãchi camello otaude jɨ ̃ beeda. 22 israelitaarãpa unudakꞌãri Gedeonpa ma rey omé peeda, mãgajida: —Pɨa tai kꞌaripa atada perã Madián pidaarã juadeepa, kꞌinia pꞌanɨda ajida, pɨ, pɨdeepa uchiadaitꞌeerã tachi poro waibɨarã pꞌaneedamerã. 23 Mamĩda Gedeonpa pꞌanauji: —Mɨ parã poro waibɨa pa–e, mɨ warrarã jida, Tachi Akꞌõreta tachi poro waibɨa pipɨara bairã. 24 Aba mɨa kꞌinia bɨda aji, kꞌɨɨrɨdeepema nẽedee, tachia jãri atadapꞌedaa. Israelitaarã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã soldaorãpa mãgee kꞌɨɨrɨdeepema jɨ ̃pachida ma pania wẽe bɨ eujãde pꞌanapatapꞌedaa perã. 25 Mãpai israelitaarãpa pꞌaru eujãde tꞌõ bɨdapꞌeda, ma kꞌɨɨrɨdeepema jãri atadapꞌedaa mama pꞌe bɨjida. Mãpai Gedeonmaa mãgajida: —Pɨ netꞌaa nama pꞌanɨda ajida. 26 Ma jõmaweda chaadakꞌãri, perá diecinueve kilo baji, juasiada–ee mãu pi–ia jɨ ̃patapꞌedaa, ãchi camello otaude jɨ ̃pipatapꞌedaa mãikꞌaapa pꞌaru pꞌupꞌuchia pi–ia Madián pidaarã reyrãpa iru pꞌanadapꞌedaa. 27 Ma nẽedee Gedeonpa ooji chalecokꞌa efod apata; mãgɨ ́ tꞌũade jɨ ̃pata. Mãgɨ ́ efod bɨji ichi pꞌuuru Ofrade. Mamĩda israelitaarãpa aɨ kꞌĩrapite ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ pꞌaneejida. Mãgá ma netꞌaa ooda kꞌaurepa Gedeonpa israelitaarã kꞌachiade baaipiji, ichideerã paara. 28 Mãga paji israelitaarãpa Madián pidaarã pꞌoyaadapꞌedaa. Maadamãiipa Madián pidaarã juatau makꞌɨara wẽe pꞌaneejida israelitaarã  























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



192

Jueces 8​, ​9

jua ekꞌari. Cuarenta año wãyaaru misa mãikꞌaapa Gedeón chokꞌai bɨ misa, israelitaarã kꞌãiwee pꞌanapachida. Gedeón jai–idaada

29 Ma

tꞌẽepai Gedeón ichiaba tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Jerobaal ichi temaa wãji. 30 Wẽraarã chokꞌaraa ome warrarã setenta ooji. 31 Ichiaba Siquén pꞌuurudepema wẽra kꞌãipari iru bada ome warra ooji. Tꞌɨ ̃ bɨjida Abimélec. 32 Gedeón chonaa pakꞌãri, jai–idaaji. Ɨajida chi akꞌõre Joás ɨadapꞌedaamãi Ofra pꞌuurude; ma pꞌuurude pꞌanapatapꞌedaa perã Abiezerdeepa uchiadapꞌedaarã. 33 Gedeón jai–idaada tꞌẽepai israelitaarãpa Tachi Akꞌõrede ijãa amaajida, akꞌõre waibɨa apata Baalde waya ijãadaitꞌee. Ãchia jɨrɨtꞌerajida akꞌõre waibɨa Baal Beritde ijãadaitꞌee. 34 Kꞌĩra atuajida Tachi Akꞌõrepa ooda ãchi kꞌaripaitꞌee ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã juadeepa mãikꞌaapa ãchi ikꞌaawa pꞌanapatapꞌedaarã juadeepa. 35 Ma awara israelitaarãpa Gedeondeerã pia akꞌɨdakꞌaa paji, irua ãchi kꞌaripaji mĩda.  











9

1   Gedeón,

Abimélec israelitaarã poro waibɨa pada

ichiaba tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Jerobaal jai–idaada tꞌẽepai, chi warra Abimélec Siquén pꞌuurudee wãji chi nawe bapatamaa pedeede chi nawe ëreerã ome. Mãgaji: 2 —Parã mɨ ëreerã perã, chupɨria iidi kꞌinia bɨ pedeedamerã na Siquendepemaarã ome mɨ pari. Pia–e bɨda aji, Jerobaal warrarã setenta parã poro waibɨarã pꞌanadamerã. Piara bɨda aji, poro waibɨa a–pai iru pꞌanapataadaitꞌee. 3 Abimélec ãchi ëreerãdepema pada perã, iru eere tꞌĩujida mãikꞌaapa Siquén pꞌuuru pidaarãmaa mãga jaranajida. 4 Ma awara pꞌaratꞌa tau setenta atadapꞌeda ãchi akꞌõre waibɨa Baal Berit tedepema, Abimelecmaa teejida. Ma pꞌaratꞌapa irua jɨrɨji chĩara peepataarã ichi ome nipapataadamerã. 5 Mãpai mãɨrã ome Ofra pꞌuurudee wãji. Mãgɨ ́ pꞌuuru chi akꞌõre bapariida pꞌuuru paji. Mama Abimelecpa ma chĩara peepataarã ome Jerobaal warrarã setenta peekꞌoojida mãu choma bɨmãi. Aba chi tꞌẽepema Jotanta chokꞌai uchiaji mirudaida perã. 6 Maapꞌeda Siquén pꞌuurudepemaarã Bet Miló pꞌuurudepemaarã ome Siquendee chedapꞌeda, encina pakꞌuru bɨmãi chipꞌedachida, mãu awara bɨda ãchi akꞌõre waibɨa apata–itꞌee ikꞌaawa. Mama pꞌanɨde Abimélec ãchi rey bɨjida. 7 Jotanpa mãga kꞌawa atakꞌãri, Guerizín ee bidee wãji. Mamãikꞌaapa golpe biaji ma see jõnadaarãpa ichi pedee ũridamerã. Mãgaji: “¡Pia ũrítɨ Siquén pidaarã! Mãgara Tachi Akꞌõrepa parã pedee ũriyada aji. 8 “Ewari aba pakꞌuruurã seedachida rey bɨ kꞌinia pꞌanadapꞌedaa perã. Maperã iidijida olivo pakꞌurumaa iru ãchi rey beemerã. 9 Mamĩda irua  















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 9

193

kꞌinia–e paji, ãchi rey beeda paara eperãarãpa ichi nejõdeepa waa aceite atada–e pakꞌajida perã. Ma aceite tee kꞌinia baji eperãarã kꞌaripaitꞌee mãikꞌaapa ãrapa primiciakꞌa teedamerã Tachi Akꞌõremaa. 10 “Mãpai ma pakꞌuru see jõnadapꞌedaarãpa higueramaa iidijida ãchi rey beemerã. 11 Mamĩda ma higuerapa kꞌinia–e paji, ãchi rey beeda paara eperãarãpa ichi higojõ kꞌũ–ũa waa kꞌoda–e pakꞌajida perã. 12 “Mãpai ma pakꞌuru see jõnadapꞌedaarãpa uva kꞌarramaa iidijida ãchi rey pamerã. 13 Mamĩda ma uva kꞌarrapa kꞌinia–e paji, ãchi rey beeda paara ichi nejõdee eperãarãpa vino waa ooda–e pakꞌaji perã mãikꞌaapa ma vino kꞌaurepa eperãarã Tachi Akꞌõre ome o–ĩadaipata perã. 14 “Mãpai ma pakꞌuru see jõnadapꞌedaarãpa pakꞌuru ne–ɨɨrɨ–idaamaa iidijida ãchi rey pamerã. 15 Ma pakꞌuru ne–ɨɨrɨ–idaa bɨpa ijãaji. Maapꞌeda mãgaji: “Parãpa wãara kꞌinia pꞌanɨ pɨrã mɨ para rey beemerã, parã jõmaweda mɨ jua ekꞌari pꞌaneedaipia bɨda” aji. “Mamĩda mɨ kꞌiniada–e pꞌanɨ pɨrã, mɨdeepa tꞌɨpɨtau uchiaitꞌeeda aji, parã, Libanodepema pakꞌuru paara paa jõtꞌaaitꞌee.” 16 Mãga nepɨrɨpꞌeda, Jotanpa mãgaji: “Ɨr̃ á mɨa parãmaa ne–inaa iidi kꞌinia bɨ. ¿Pia oojidakꞌã aji, Abimélec rey papidakꞌãri? ¿Pia oojidakꞌã Jerobaal ëreerã ome, irua pia ooda pari parã kꞌaripakꞌãri? 17 Mɨ akꞌõre piukꞌaji para Madián pidaarã juadeepa kꞌaripa bɨ misa. Mamĩda kꞌaripa kꞌinia baji. 18 Ma ooda pari parãpa iru ëreerãmaa ne–inaa pia oodai kꞌãyaara, kꞌachiata oojida. Iru warrarã setenta peepikꞌoojida mãu choma bɨmãi. Ma awara Abimélec pãchi rey papijida, iru Jerobaal wẽra kꞌãiparideepa uchiada mĩda. Mãga oojida Abimélec pãchi ëreerã perã chi nawe eereepa. 19 Mamĩda mɨa parãmaa nãga jara kꞌinia bɨ. Parãpa Jerobaal ëreerãmaa ne–inaa pia oojida pɨrã Abimélec pãchi rey papidakꞌãri, mãgara iru ome pia pꞌanapatáatɨ. 20 Mamĩda Jerobaal ëreerãmaa pia ooda–e paji pɨrã, mãgara Abimelecpa parã Siquendepemaarã Bet Milodepemaarã ome jõpiipia bɨ, tꞌɨpɨtaupa ne–inaa paa jõparikꞌa. Ichiaba parãpa iru aukꞌa jõpidaipia bɨ. 21 Mãga jarapꞌeda, Jotán jirabodoji. Ber pꞌuurude banaji, chi ɨ ̃pema Abimélec waawee bada perã. 22 Israelitaarã Abimélec jua ekꞌari pꞌanapachida año õpee wãyaaru misa. 23 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa Siquén pꞌuurudepemaarã tꞌãri kꞌachia papiji Abimélec ome, iru jua ekꞌari waa pꞌana kꞌinianaadamerã. 24 Mãga ooji Abimelecpa Jerobaal warrarã setenta peepida kꞌaurepa mãikꞌaapa ma Siquendepemaarãpa iru kꞌaripadapꞌedaa kꞌaurepa. 25 Abimélec jua ekꞌari pꞌana kꞌiniada–ee pꞌanadapꞌedaa perã, Siquendepemaarã ũkꞌuru mẽe mirupachida chi ode wãyaarutaarã netꞌaa chɨa atadaitꞌee, eperãarãpa iru poro waibɨa kꞌachia adamerã. Mamĩda Abimelecpa kꞌawa ataji. 26 Ewari aba Ébed warra Gaal ba cheji Siquén pꞌuurude ichi ɨ ̃pemaarã ome. Ma pꞌuurudepemaarã kꞌũra ataji ichi pipɨara akꞌɨdamerã ãchi poro  

































Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



194

Jueces 9

waibɨa kꞌãyaara. 27 Ma pꞌuurudepemaarã ãchi uva kꞌãidee wãjida uva pꞌede vino oodaitꞌee fiesta waibɨa oo kꞌinia pꞌanadapꞌedaa perã ma eperã Gaal– itꞌee. Ãchi akꞌõre waibɨa apata tede nekꞌomaa pꞌanɨde mãikꞌaapa tomaa pꞌanɨde, Abimélec ãpɨte ikꞌachia pedee pꞌaneejida. 28 Mãga nɨde Gaalpa mãgaji: “¿Kꞌaima aji, Abimélec tachi poro waibɨa pamerã ichi kꞌaripapari Zebul ome? ¿Jã Abimélec Jerobaal wẽra kꞌãiparideepa uchiada–ekꞌã? aji. ¿Sãapꞌeda tachi Siquén pꞌuurudepemaarã esclavoorãkꞌa pꞌanapatama ãra jua ekꞌari? Jã Abimélec jua ekꞌari pꞌanapataadai kꞌãyaara pꞌanapataadaipia bɨ tachi pꞌuuru ooda Jamordeepa uchiadapꞌedaarã jua ekꞌari. 29 ¡Mɨta parã poro waibɨa pada paara, jã Abimélec jua ekꞌariipa uchiakꞌaji!” Mãpai mãgaji: “Abimélec, ¡pɨchi soldaorã pꞌe atáji mãikꞌaapa tai ome chõo chéji!” 30 Siquén pꞌuurudepemaarã poro waibɨa Zebulpa kꞌawa atakꞌãri Gaalpa mãga jara ni, audú kꞌĩraudachi. 31 Abimélec Aruma pꞌuurude bada perã Zebulpa irumaa nãga jara pëiji: “Ébed warra Gaal ichi ɨ ̃pemaarã ome nama pꞌanɨda aji. Na pꞌuurudepemaarã kꞌũra wãda pɨ jua ekꞌari waa pꞌananaadamerã. 32 Mapa pɨchi soldaorã pꞌe atapꞌeda, pꞌãrikꞌua chétɨ mãikꞌaapa pꞌuuru kꞌaitꞌa miru pꞌanéetɨ. 33 Tapꞌeda pakꞌãri, akꞌõrejĩru uchiakꞌãri, na pꞌuurudepemaarã ome chõo chétɨ. Jã Gaal ichi eere pꞌanɨɨrã ome chõode uchiadakꞌãri, ãra ome pɨchia oo kꞌiniata óoji.” 34 Mãgá Abimélec ichi soldaorã ome pꞌãrikꞌua uchiadapꞌeda, Siquén pꞌuuru kꞌaitꞌa miru pꞌana chejida. Tꞌooma kꞌĩmariide tꞌoojida. 35 Gaal ma pꞌuuru tꞌĩupatadeepa uchiakꞌãri ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome, Abimélec ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome aukꞌa uchiajida ãchi mirudapꞌedaamãiipa. 36 Mãɨrã unu atakꞌãri, Gaalpa Zebulmaa mãgaji: —¡Akꞌɨpáde! aji. ¡Soldaorã eedeepa namaa cheruta! Mamĩda Zebulpa mãgaji: —Mãga–eda aji. Pɨa ma ee jaureta eperãarãkꞌa unu bɨda aji. 37 Mamĩda Gaalpa mãgaji: —¡Kꞌomoo apata eujãdeepa ichiaba uchia cherutada aji, mãikꞌaapa awaraarã cheruta ne–inaa pꞌasapari jarapataarã pakꞌuru apatadeepa! 38 Mãpai Zebulpa mãgaji: —¡Ɨr̃ ara sí pedeepáde aji, pedee–idaa bɨ! ¡Pɨata jaraji tachi Abimélec jua ekꞌari pꞌanapataadaikꞌaraa bɨ iru esclavoorãkꞌa! ¡Jãma cheruta soldaorã pɨa ekꞌariara pꞌanɨda adaarã! ¡Ãchi ome chõonáji! 39 Mãpai Gaal Siquén pidaarã ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome uchiaji chõode Abimélec eere pꞌanadapꞌedaarã ome. 40 Mamĩda Abimelecpa Gaal tꞌẽe wãkꞌãri, iru jirabodoji. Ma pꞌuurudepema puerta tꞌaide eperãarã chokꞌara piujida ma chõodapꞌedaa kꞌaurepa. 41 Tꞌẽepai Abimélec waya banaji Aruma pꞌuurude. Mãpai Zebulpa Siquén pꞌuurudeepa Gaal ichi ɨ ̃pemaarã ome jërekꞌooji. 42 Aɨ norema Siquén pꞌuurudepemaarã ũkꞌuru uchiajida pꞌuurudeepa taawa ãchi ne–uu kꞌãide mimiade. Abimelecpa mãga kꞌawa atakꞌãri,  































Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 9​, ​10

195

43  ichi

soldaorã tꞌooma õpeede tꞌooji mãikꞌaapa mãɨrã miru pꞌaneejida pꞌuuru pidaarã wãyaapata ode. Mama ma pꞌuurudepemaarã ome chõojida. 44 Abimelecpa ichi ome nipadapꞌedaarã ome pꞌuurudepema puerta jɨ ̃anajida apemaarãpa ma pꞌuurudepemaarã taawa pꞌanadapꞌedaarã peekꞌooruta misa. 45 Ma ewate Abimélec ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome chõomaa pꞌaneejida Siquendepemaarã ome mãikꞌaapa ãra pꞌoyaajida. Pꞌuurude pꞌanadapꞌedaarã paara peekꞌoojida mãikꞌaapa ma pꞌuuru jõtꞌaajida. Tꞌẽepai tꞌã pꞌojida ma pꞌuurude mama ne–inaa apida tꞌononaamerã. 46 Migdal Siquén pꞌuurudepemaarãpa kꞌawa atadakꞌãri Abimelecpa ooda Siquende, ãchi mirunajida ãchi akꞌõre waibɨa El Berit te waibɨa murallapa tꞌɨakꞌau badade. 47 Mamĩda Abimelecpa kꞌawaakꞌãri ãchi jõmaweda mama see jõnɨ, 48 wãji ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome. Zalmón eedee. Mama panadakꞌãri, Abimelecpa pakꞌuru jua chaarapa tꞌɨapꞌe atapꞌeda ichi ikꞌiade jira ataji mãikꞌaapa jaraji ichi ome nipadapꞌedaarãmaa aukꞌa oodamerã. 49 Pakꞌuru jua chokꞌara tꞌɨapꞌe atadapꞌeda, Abimélec tꞌẽe wãjida ma pakꞌuru jua ome ãchi ikꞌiade. Ma te waibɨa murallapa tꞌɨakꞌau bɨmãi panadakꞌãri, ma pakꞌuru jua jõmaweda ma te ãukꞌidaa pꞌe nɨ ̃bɨdapꞌeda, tꞌɨpɨtaupa kꞌoopatꞌaajida. Mãgá ma Migdal Siquén pꞌuurudepemaarã jõmaweda peekꞌoojida. Eperãarã mil paji, ɨmɨkꞌĩraarã, wẽraarã paara. 50 Ma tꞌẽepai Abimélec wãji Tebes pꞌuurudee mãikꞌaapa ma pꞌuuru pidaarã ome chõopꞌeda, pꞌoyaaji. 51 Ma pꞌuuru jãde torre baji. Aɨde pꞌuuru pidaarã jõmaweda mirunajida; ɨmɨkꞌĩraarã, wẽraarã paara. Ma torredepema puerta pia jɨ ̃a nɨ ̃bɨdapꞌeda, aɨde ɨtꞌaa wãjida mama Abimélec eere pꞌanadapꞌedaarãpa peekꞌooda–e pai jĩakꞌaapa. 52 Mamĩda Abimelecpa ma torredepema puerta tꞌaide pakꞌãri, tꞌɨpɨtaupa kꞌoopatꞌaaitꞌee paji. 53 Mãga nɨde wẽrapa kꞌũruma mãu ɨtꞌɨɨpa batꞌatꞌaakꞌãri, Abimélec poro ɨ ̃rɨ baai cheji. Mãgá iru poro tꞌoopꞌedachi. 54 Piu wãkꞌãri, Abimelecpa ichi arma anipapari tꞌɨ ̃ji mãikꞌaapa mãgaji: “Pɨchi espada ẽtꞌa atapꞌeda, mɨ peetꞌaapáde aji. Kꞌinia–e bɨ jaradamerã wẽrapa mɨ peeji.” Mãpai chi mimiaparipa sutꞌaaji espadapa. Mãgá piuji. 55 israelitaarãpa Abimélec piu baibɨ unudakꞌãri, ãchi te chaa wãjida. 56 Mãgá Tachi Akꞌõrepa Abimelecmaa kꞌachia ooji irua chi akꞌõremaa kꞌachia ooda pari, iru warrarã setenta peekꞌookꞌãri. 57 Tachi Akꞌõrepa ichiaba Siquén pꞌuurudepemaarãmaa kꞌachia ooji, ãchia kꞌachia oopatapꞌedaa pari. Irua mãga ookꞌãri, uchiaji Jerobaal warra Jotanpa pedee kꞌachia jaradakꞌa ãramaa, Abimelecmaa paara.  



























10

Tola, Yaír ome israelitaarã poro waibɨarã pada

1   Abimélec

piuda tꞌẽepai Isacardeepa uchiada tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Tolapa israelitaarã kꞌaripaji. Mãgɨ ́ Dodó ãichakꞌe paji; Fúa warra.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



196

Jueces 10

Tola bapachi Samir pꞌuurude, Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãdepema ee jẽra bɨmãi. 2 Veintitrés año wãyaarude Tola israelitaarã poro waibɨa paji. Jai–idaakꞌãri, Samirde ɨajida. 3 Ma tꞌẽepai veintidós año wãyaarude Galaad eujãdepema tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Yaír israelitaarã poro waibɨa paji. 4 Jairpa warrarã treinta iru baji. Ma chaachaa burro batau kꞌawaa pꞌanajida mãikꞌaapa ma Galaad eujãde pꞌuuru ãchi jua ekꞌari iru pꞌanajida. Maperã ma pꞌuuru treinta “Yaír pꞌuuru” apata. 5 Yaír jai–idaakꞌãri, Camonde ɨajida.  







6  Mamĩda

Israelitaarã Amón pidaarã jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaa

israelitaarãpa waya ne–inaa kꞌachia oo pꞌaneejida Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. Ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pachida akꞌõre waibɨa apatapꞌedaa Baalmaa, Astartemaa mãikꞌaapa nãgɨ ́ eujãdepemaarã akꞌõre waibɨa apatapꞌedaamaa: Siria, Sidón, Moab, Amón, filisteorã akꞌõre waibɨa apatapꞌedaamaa paara. Tachi Akꞌõrede ijãa amaajida mãikꞌaapa irumaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ amaajida. 7 Maperã Tachi Akꞌõre ãra ome kꞌĩraudachi mãikꞌaapa ãra pꞌoyaapiji filisteorãmaa, Amón pidaarãmaa. 8 Maadakꞌãriipa dieciocho año wãyaarude filisteorãpa Amón pidaarã ome israelitaarã kꞌachia iru pꞌanapachida ãchi jua ekꞌari. Mãga iru pꞌanapachida chi Galaad eujãde pꞌanapatapꞌedaarã, Jordán to kꞌĩraikꞌa eerepema amorreorã eujãde pꞌanapatapꞌedaarã paara. 9 Maapai ma Amón pidaarã Jordán to ichiaba sĩajida chõodaitꞌee Judadeepa uchiadapꞌedaarã ome, Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome mãikꞌaapa Efraindeepa uchiadapꞌedaarã ome. Maperã israelitaarã chupɨria pꞌanajida. 10 Mãga nɨde Tachi Akꞌõremaa chupɨria iidijida. Mãgajida: “Tachi Akꞌõre Waibɨa, taipa pɨ kꞌĩrapite kꞌachia oopatada ajida. Pɨde ijãa amaajida ɨtꞌaa tꞌɨ ̃nadaitꞌee awaraa akꞌõre waibɨa apataarãmaa.” 11 Mãpai Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: “Parã nãgɨ ́ pꞌuuru pidaarã juade kꞌachia pꞌanapachida: Egipto pidaarã, amorreorã, Amón pidaarã, filisteorã, 12 sidoniorã, amalecitaarã, Madián pidaarã juade paara. Mãgɨɨrã jua ekꞌari pꞌanadakꞌãri, mɨmaa chupɨria iidipachida. Mãpai mɨa parã kꞌaripapachi. 13 Mamĩda parã mɨde ijãa amaajida waya ijãadaitꞌee awaraa akꞌõre waibɨa apatade. Maperã mɨa parã waa kꞌaripa kꞌinia–e bɨ. 14 Iidinadapáde aji, pãchi akꞌõre waibɨa apata jɨrɨtꞌeradapꞌedaamaa. ¿Jãgɨɨrãpa parã kꞌaripadaitꞌee–ekꞌã?” aji. 15 Mãpai israelitaarãpa Tachi Akꞌõremaa mãgajida: “Wãara taipa pꞌekꞌau kꞌachia oopata. Tai miapi kꞌinia bɨ pɨrã, miapipáde aji. ¡Mamĩda ɨ ̃rá tai kꞌaripapáde!” ajida. 16 Mãga jaradapꞌeda, ma akꞌõre waibɨa apata iru pꞌanadapꞌedaa ãrikꞌoojida waya ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pataadaitꞌee Tachi Akꞌõremaa. Mãga unukꞌãri, Tachi Akꞌõre waa pꞌoyaa choo–e paji ãra audú chupɨria chitoonadapꞌedaa perã.  



















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 10​, ​11

197

17 Maapai

Amón pidaarã chipꞌedachida Galaad eujãde. Jõdee israelitaarã chipꞌedachida Mizpade. 18 israelitaarã, chi Galaad eujãde pꞌanapatapꞌedaarãpa pedeeteejida Amón pidaarã pꞌoyaaru ãchi poro waibɨa papidaitꞌee.  

11

1   Jefté

Jefté israelitaarã poro waibɨa pada

chõo kꞌawaa bapachi. Iru Galaad eujãdepema paji. Chi nawe prostituta paji. Jõdee chi akꞌõre tꞌɨ ̃jarapachida Galaad. 2 Ma eperãpa ichi wẽra ome awaraa warrarã iru baji. Ma warrarã tawara pꞌaneedakꞌãri, Jefté ãchi tedeepa jëretꞌaajida. Kꞌiniada–e paji irua chi akꞌõre netꞌaa jɨ ̃amerã awaraa wẽradeepa uchiada perã. 3 Mãgá Jefté jirabodoji ichi ɨ ̃pemaarã waidoopa. Banaji Tob eujãde. Mama bɨde chõoyaa beerã ome nipa beeji. 4 Taarã pakꞌãri, Amón pidaarãpa israelitaarã ome chõo chejida. 5 Maperã Galaad eujãdepema poro waibɨarãpa jara pëijida Jefté Tob eujãdeepa chemerã ãchi kꞌaripade. 6 Ma pëidapꞌedaarã panadakꞌãri, Jeftemaa mãgajida: —Chepáde ajida, tai kꞌaripade. Kꞌinia pꞌanɨda aji, pɨ tai soldaorã poro waibɨa pamerã Amón pidaarã ome chõodaitꞌee perã. 7 Mamĩda Jeftepa pꞌanauji: —¿Parãpa mɨ akꞌõre tedeepa jëretꞌaada–e pajikꞌã? aji. ¿Parãpa mɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanɨ–ekꞌã? ¿Ɨr̃ á parã nepɨrade pꞌanadairã, mɨ ata chejida– ekꞌã? aji. 8 Ma Galaaddepemaarãpa pꞌanaujida: —Wãarapɨ. Tai nepɨrade pꞌanadairã pɨ ata chejidada ajida. Kꞌinia pꞌanɨ pɨ chemerã tai kꞌaripade. Amón pidaarã ome jura chõodaitꞌee. Pɨ Galaad eujãdepemaarã poro waibɨa papi kꞌinia pꞌanɨda ajida. 9 Mãpai Jeftepa mãgaji: —Wãara kꞌinia pꞌanɨ pɨrã mɨ Amón pidaarã ome chõode wãmerã, mãgara mɨ wãi. Tachi Akꞌõrepa mãɨrã mɨmaa pꞌoyaapiru pɨrã, mɨ parã poro waibɨa paitꞌeeda aji. 10 Ma israelitaarã poroorãpa pꞌanaujida: —Mãga oodaitꞌeepɨ Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite jaradapꞌedaa perã. 11 Mãpai Jefté wãji ãchi ome. Ãchi pꞌuurudepemaarãpa iru ãchi poro waibɨa papijida. Mizpade pakꞌãri, Jeftepa Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite waya jaraji ichia naaweda jaradakꞌa. 12 Maapꞌeda nãga jara pëiji Amón pidaarã reymaa: “¿Sãapꞌeda pɨ chõo che kꞌinia bɨma aji, mɨchi aukꞌaarã ome? 13 Reypa ma pëidaarãmaa pꞌanauji: “Parã israelitaarã Egipto eujãdeepa uchiadakꞌãri, tai eujã jãri ata wãjida Arnón todeepa Jaboc to parumaa, Jordán to parumaa. ̃ waya téetɨ mɨmaa. Mãgara chõoda–ee pꞌanapataadaitꞌee.” Ɨrá 14 Mãga ũrikꞌãri, Jeftepa awaraa pedee jara pëiji Amón pidaarã reymaa. 15 Mãgaji: “Jeftepa nãga jara pëiji: ‘Tai israelitaarãpa parã Amón eujã  



























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



198

Jueces 11

jãri atada–e paji. Moabitaarã eujã jida jãri atada–e paji. 16 Tai Egipto eujãdeepa uchiadakꞌãri, pania wẽe bɨ eujãde wãyaajida pꞌusa Mar Rojo parutamaa. Mamãikꞌaapa Cades eujãde panajida. 17 Mama pꞌanɨde jara pëijida Edom eujãdepema reymaa, irua tai wãyaapimerã ãchi eujãde. Mamĩda irua mãga oo–e paji. Aukꞌa jara pëijida Moab eujãdepema reymaa. Mamĩda irua aukꞌa mãga oo–e paji. Maperã Cades eujãde pꞌaneejida. 18 Ma tꞌẽepai pania wẽe bɨ eujãde waya wãyaajida mãɨrã eujã wãyaada–e paitꞌee. Mãgá panajida Moab eujã oriente eere. Mama pꞌaneejida, Arnón to kꞌĩraikꞌa eere. Ma to sĩada–e paji, moabitaarã eujãde tꞌĩu kꞌiniada–e pada perã. 19 Mama pꞌanɨde jara pëijida amorreorã Hesbón pꞌuurudepema rey Sijonmaa irua tai ãchi eujãde wãyaapimerã. 20 Mamĩda Sijonpa mãga oo–e paji mãikꞌaapa ichi soldaorã ome uchiaji tai ome chõode Yahaza puntode. 21 israelitaarã Akꞌõre Waibɨapa amorreorã rey Sijón ichi soldaorã ome taimaa pꞌoyaapiji. Mãgá amorreo eujã jãri atajida. 22 Mãɨrã eujã jãri ata wãjida Arnón todeepa Jaboc to parumaa mãikꞌaapa pania wẽe bɨ eujãdeepa Jordán to parumaa. 23 Ma amorreo eujã Tachi Akꞌõrepa jãri atapiji taimaa teeitꞌee. ¿Ɨr̃ apɨ pɨa tai na eujãdeepa jërekꞌoo kꞌinia bɨkꞌã? 24 ¿Pɨ akꞌõre waibɨa apata Quemopa parãmaa eujã pꞌoyaapida paara, parãde pakꞌaji–ekꞌã? Mãga pɨkꞌa taipa ijãapata na eujã taide, tai Akꞌõre Waibɨapa taimaa teeda perã. 25 ¿Pɨ waibɨara kꞌĩsia bɨkꞌã Zipor warra Balac kꞌãyaara? Ma Moabdepema rey tai ome chõo che–e paji ãchi eujã kꞌapꞌɨa pari. 26 Tai israelitaarã trescientos año ma eujãde pꞌanapachida. Hesbonde, Aroerde aɨ ikꞌaawa eujã beede paara, Arnón to ide pꞌuuru pꞌanɨde pꞌanapachida. ¿Sãapꞌeda parãpa ma eujã aɨ naaweda iidi cheda–e paji? 27 Mɨ pɨ ome nepɨra wẽe bɨ. Pɨata nepɨra jɨrɨmaa bɨ tai israelitaarã ome chõo cheda perã. Mamĩda Tachi Akꞌõrepa parã Amón pidaarãpa oopata akꞌɨmaa bɨ; tai israelitaarãpa oopata paara. Iruata jarai chisãgɨɨrãpa ne–inaa kꞌachia oomaa pꞌanɨ.” 28 Jeftepa mãga jara pëiji mĩda, Amón pidaarã reypa ũri kꞌinia–e paji.  

























29 Mãpai

Jeftepa Tachi Akꞌõremaa jarada

Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure Jeftemaa pëiji. Mãga nɨde Jefté Manasedeepa uchiadapꞌedaarã eujãde mãikꞌaapa Mizpa pꞌuuru Galaad eujãde badade wãyaaji Amón pidaarã eujãde chõonaitꞌee. 30 Ma wãdade Jeftepa nãga jaraji Tachi Akꞌõremaa: “Pɨa mɨmaa Amón pidaarã pꞌoyaapiru pɨrã, 31 mɨ temaa chekꞌãri, chi naa tedeepa uchiaruta mɨa peepꞌeda, pɨ–itꞌee paa jõitꞌeeda” aji. 32 Maapꞌeda Jefté ichi ome nipapatapꞌedaarã ome Amón pidaarã ome chõodapꞌeda, pꞌoyaajida. 33 Ma israelitaarã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã chokꞌara peejida. Ma awara pꞌuuru veinte jãri atajida; Aroer pꞌuurudeepa Minit pꞌuurumaa mãikꞌaapa Abel Queraminmaa. Mãgá israelitaarãpa Amón pidaarã pꞌoyaajida.  







Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 11​, ​12

199

34  Tꞌẽepai

Jefté Mizpadee chekꞌãri ichi temaa, chi kꞌau abapai iru bada tedeepa uchiaji pëira mãikꞌaapa pandero chaamaa o–ĩapa. Jeftepa warra awaraa wẽe baji. 35 Mãgá chi kꞌauta uchiaru unukꞌãri, Jeftepa tꞌãri pꞌuapa chi pꞌaru jẽtꞌaaji mãikꞌaapa mãgaji: —Aai, kꞌau, mɨ tꞌãri pꞌua papiruda aji, mɨa Tachi Akꞌõremaa jaradakꞌa ooitꞌee perã. 36 Chi kꞌaupa pꞌanauji: —Akꞌõre, pɨa Tachi Akꞌõre Waibɨamaa jaradakꞌa oopáde aji. Iruata tachi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã, ma Amón pidaarã pɨmaa pꞌoyaapiji. 37 Mamĩda pɨa jaradakꞌa ooi naaweda, mɨ chupɨria kꞌawáaji pꞌɨrrɨa kꞌinia bairã mɨchi kꞌõpꞌãyoorã ome mãikꞌaapa jẽe kꞌinia bairã piuitꞌee perã, miakꞌãi–ee. 38 Jeftepa mãga ooji. Atane omé wãyaarude chi kꞌau chi kꞌõpꞌãyoorã ome jẽe nipapachida iru piuitꞌee pada perã miakꞌãi–ee. 39 Maapꞌeda wãji chi akꞌõremaa irua oomerã Tachi Akꞌõremaa jaradakꞌa. Mãgá Jefté kꞌau piuji ɨmɨkꞌĩra ome kꞌãi–ee. 40 Jeftepa mãga ooda perã, atꞌãri israelitaarã tꞌãide año chaa awẽraarã chipꞌedaipata jẽedaitꞌee Jefté kꞌau pari, kꞌãima kꞌĩmari wãyaaru misa.  











12

Jefté Efraindeepa uchiadapꞌedaarã ome chõoda

1   Jeftepa

ma Amón pidaarã pꞌoyaapꞌeda, Efraindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã chipꞌe atajida mãikꞌaapa Jordán to sĩajida Zafondee wãdaitꞌee. Ma wãdade Jefté ome wãdapꞌedaarãpa iidijida: —¿Sãapꞌeda Amón pidaarã ome chõonakꞌãri, taimaa jara pëi–e pajima pɨ kꞌaripa chedamerã? ¡Pɨa taimaa mãga jara–e pada perã, pɨ te, pɨ kꞌapꞌɨa paara paakꞌoodaitꞌeeda! ajida. 2 Jeftepa pꞌanauji: —Mɨ mãikꞌaapa mɨ ome nipapataarã ma Amón pidaarã ome nepɨra iru pꞌanajida. Mɨa jara pëiji parãpa tai kꞌaripa chedamerã. Mamĩda cheda–e paji. 3 Mãga kꞌawakꞌãri, mɨchi ituaba mɨ eere nipapataarã ome chõonajida. Tachi Akꞌõrepa taimaa ma Amón pidaarã pꞌoyaapiji. Mãga bɨta, ¿sãapꞌeda parã mɨ ome nepɨra jɨrɨ pꞌanɨma? aji. 4 Aɨ naaweda ma Efraindeepa uchiadapꞌedaarãpa jarakꞌoo wãjida ma Galaad eujãdepemaarãpa awaraa Efraindeepa uchiadapꞌedaarã mãikꞌaapa Manasedeepa uchiadapꞌedaarã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapachida, ma jõmaarã aukꞌa Josedeepa uchiajida mĩda. Mapa Jeftepa Galaaddepema soldaorã chipꞌeji chõodaitꞌee ma Efraindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã ome. Jefté eere pꞌanadapꞌedaarãpa pꞌoyaajida. 5 Maperã Galaad eujãdepemaarãpa Jordán to sĩapatamãi Efraindeepa uchiadapꞌedaarã juadeepa jãri atajida. Mãgá Efraindeepa uchiadapꞌedaarã chõodapꞌeda, to sĩa chekꞌãri, ma Galaaddepemaarãpa iidijida: ‘Parã Efraindeepa  







Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



200

Jueces 12​, ​13

uchiadapꞌedaarãkꞌã ajida, wa mãga–e.’ 6 ‘Mãga–eda adakꞌãri, nãgɨ ́ pedee ‘Shibolet’ jarapijida. Mãgɨ ́ pedee jarapata awara nãgá ‘Sibolet’ adakꞌãri, kꞌawajida ãra Efraindeepa uchiadapꞌedaarã paji, ãrapa ma pedee pia pꞌoyaa jarada–e pada perã. Mãgá kꞌawadakꞌãri ãra Efraindeepa uchiadapꞌedaarã, jita atapachida mãikꞌaapa peekꞌoopachida. Maapai Galaad eujãdepemaarãpa Efraindeepa uchiadapꞌedaarã ɨmɨkꞌĩraarã cuarenta y dos mil peejida. 7 Seis año wãyaarude Jefté israelitaarã poro waibɨa paji. Jai–idaakꞌãri, ɨajida Galaad pꞌuurude, ma pꞌuurude tꞌoda perã.  



Awaraa israelitaarã poro waibɨarã

8  Jefté

jai–idaada tꞌẽepai, Belén pꞌuurudepema Ibsán israelitaarã poro waibɨa paji. 9 Mãgɨpa warrarã treinta iru baji, kꞌau treinta ichiaba. Ma warrarã, kꞌaurã jõmaweda israelitaarã–eerã ome miakꞌãipiji. Siete año wãyaarude Ibzán israelitaarã poro waibɨa paji. 10 Piukꞌãri, Belén pꞌuurude ɨajida. 11 Tꞌẽepai diez año wãyaarude Zabulondeepa uchiada Elón israelitaarã poro waibɨa paji. 12 Mãgɨ ́ jai–idaakꞌãri, ɨajida Ayalón pꞌuurude, iru ëreerã eujãde. 13 Ma tꞌẽepai, Abdón israelitaarã poro waibɨa paji. Mãgɨ ́ Piratón pꞌuurudepema Hilel warra paji. 14 Ocho año wãyaarude Abdón israelitaarã poro waibɨa paji. Warrarã cuarenta iru baji; ãichakꞌeerã treinta. Ma chaachaa burrode batau kꞌawaa pꞌanajida. 15 Abdón piukꞌãri, ɨajida Piratón pꞌuurude, Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãde amalecitaarã pꞌanapatapꞌedaamãi ee jẽra bɨde.  













13

Sansón tꞌoda

1   Ma

tꞌẽepai israelitaarãpa waya Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite ne–inaa kꞌachia oo pꞌaneejida. Maperã cuarenta año wãyaarude Tachi Akꞌõrepa ãchi baaipiji filisteorã juade. 2 Maapai Dandeepa uchiadapꞌedaarã eujãdepema tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Manoa bapachi Zora pꞌuurude. Chi wẽrapa warra tꞌokꞌaa paji. 3 Mamĩda ewari aba ma wẽra kꞌĩrapite ángel bainɨ ̃ ba cheji mãikꞌaapa mãgaji: “Pɨ warra tꞌokꞌaa mĩda, ɨ ̃rá biakꞌoo beeitꞌee mãikꞌaapa ɨmɨkꞌĩra warra tꞌoitꞌeeda aji. 4 Mamĩda pɨ biakꞌoo bɨde vino wa ne–inaa achuchua awaraa toikꞌaraa bɨ. Ma awara kꞌoikꞌaraa bɨ Tachi Akꞌõrepa chikꞌo kꞌoidaikꞌaraa bɨda adadepema. 5 Pɨ warra tꞌodakꞌãriipa, chi puda tꞌɨɨikꞌaraa bɨ, iru Tachi Akꞌõre–itꞌee awara beeitꞌee perã. Iru tꞌoi naaweda, nazareo pida paitꞌee. Iruata israelitaarã kꞌaripaitꞌeeda aji, filisteorã jua ekꞌariipa.” 6 Ma ángel wãda tꞌẽe, ma wẽrapa chi ɨmɨkꞌĩramaa nepɨrɨnaji. Mãgaji: “Tachi Akꞌõrepa pëida mɨmaa chejida aji. Mɨa pꞌera pɨkꞌa akꞌɨji Tachi Akꞌõre ángel jĩakꞌaapa. Mamĩda mɨa iidi–e paji iru kꞌaita pada. Ichiaba mɨmaa  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 13

201

jara–e paji. 7 Mamĩda mɨmaa jaraji warra tꞌoitꞌee. Ichiaba jaraji naaikꞌaapa waa mɨa vino wa ne–inaa achuchua awaraa toikꞌaraa bɨ. Ichiaba jaraji mɨ nekꞌonaamerã Tachi Akꞌõrepa chikꞌo kꞌodaikꞌaraa bɨda adadepema, na warra iru piurumaa nazareokꞌa Tachi Akꞌõre–itꞌee awara baitꞌee perã.” 8 Manoapa mãga ũrikꞌãri, Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiji. “Tachi Waibɨa, mɨa chupɨria iidi bɨ pɨa ma eperã taimaa waya pëimerã. Mãgá pia kꞌawadayada aji, sãgá ma warra akꞌɨdaipia bɨ iru tꞌodakꞌãriipa.” 9 Tachi Akꞌõrepa ooji Manoapa iididakꞌa. Iru ángel waya pëiji ma wẽramaa, ne–uu kꞌãide nide, chi ɨmɨkꞌĩra wẽe. 10 Ma ángel unukꞌãri, ma wẽra pꞌira wãji chi ɨmɨkꞌĩramaa mãikꞌaapa mãgaji: —¡Chepáde! aji. ¡Ma eperã mɨa unuda waya chejida! aji. 11 Manoa wãji chi wẽra ome ma ángel badamaa. Mãpai mãgaji: —¿Pɨkꞌã aji, mɨ wẽra ome pedeeda? Ma eperãpa pꞌanauji: —Mɨ pajida aji. 12 Mãpai Manoapa mãgaji: —Pɨa jaradakꞌa pꞌasakꞌãri, ¿sãga ma warra waridaipia bɨma? aji. 13 Ma angelpa pꞌanauji: —Pɨ wẽrapa ooipia bɨ jõma mɨa irumaa jaradakꞌa. 14 Vino toikꞌaraa bɨ mãikꞌaapa ne–inaa awaraa uvadee ooda kꞌoikꞌaraa bɨ. Ne–inaa achuchua awaraa toikꞌaraa bɨ. Kꞌoikꞌaraa bɨ ne–animalaarã Tachi Akꞌõrepa kꞌodaikꞌaraa bɨda adadepema. Jĩpꞌa mɨa jaradakꞌa ooipia bɨ. 15 Mãpai Manoapa ma angelmaa mãgaji: —Tai chupɨria kꞌawaapáde aji. Beepáde aji, taipa cabra chakꞌe chuu pꞌanɨ misa pɨa kꞌomerã. 16 Mamĩda ma angelpa pꞌanauji: —Beeru mĩda mɨa parã chikꞌo kꞌo–e paitꞌee. Ma cabra peedapꞌeda, Jõmaarã Akꞌõre Waibɨa–itꞌee paa jõpidaipia bɨ. (Manoapa kꞌawa–e paji Tachi Akꞌõre ángel ome pedee bada.) 17 Mãpai Manoapa mãgaji: —Pɨchi tꞌɨ ̃ jarapáde aji, gracias jara kꞌinia pꞌanadairã pɨa jaradakꞌa pꞌasakꞌãri. 18 Mamĩda ma angelpa pꞌanauji: —¿Sãapꞌeda mɨ tꞌɨ ̃ kꞌawa kꞌinia pꞌanɨma? aji. Eperã apidaapa mɨ tꞌɨ ̃ kꞌawada–e audú pi–ia bairã. 19 Pedeeda tꞌẽepai Manoapa chivo kꞌaipee peeji paa jõitꞌee mãu ɨ ̃rɨ netꞌa tau primiciakꞌa teeda ome. Mãpai Tachi Akꞌõrepa ne–inaa pi–ia ooji Manoa chi wẽra ome kꞌĩrapite. 20 Ma tꞌɨpɨtau pia urua beekꞌãri, Tachi Akꞌõre ángel ɨtꞌaa wãji tꞌɨpɨtaudeepa ãra taide. Mãpai bedabaidachida tau bɨɨrɨ eujãde tꞌõbairutamaa. 21 Mãga bɨde Manoapa kꞌawaji mama nipada Tachi Akꞌõre ángel paji. Ma ángel ãchimaa waa che–e paji. 22 Mãpai Manoapa chi wẽramaa mãgaji:  































Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



202

Jueces 13​, ​14

—Tachi piudaitꞌee Tachi Akꞌõre unudapꞌedaa perã. 23 Mamĩda chi wẽrapa mãgaji: —Tachi Akꞌõrepa tachi pee kꞌinia bada paara, tachia ne–animalaarã iru–itꞌee paa jõpidapꞌedaa pia akꞌɨ–e pakꞌaji. Ichiaba tachimaa na ne–inaa etꞌewa unudapꞌedaa unupi–e pakꞌaji. Ma awara maarepida jara–e pakꞌaji warra oodaitꞌee. 24 Ma tꞌẽepai ma angelpa jaradakꞌa Manoa wẽra biakꞌoo beepꞌeda, ɨmɨkꞌĩra warra tꞌoji. Tꞌɨ ̃ bɨjida Sansón. Ma warra wari wãji mãikꞌaapa Tachi Akꞌõrepa iru pia akꞌɨ bapachi. 25 Tꞌẽepai Sansón Dandeepa uchiadapꞌedaarã eujãde bɨde Zora, Estaol pꞌuuru esajĩakꞌa, Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure irumaa pëiji.  





14

Sansón miakꞌãida

1   Ewari

aba Sansón wãji Timnat pꞌuurudee. Mama bɨde unuji Filisteadepema wẽra kꞌĩra wãree. 2 Temaa waya chekꞌãri, chi akꞌõreerãmaa nãga nepɨrɨji: —Mɨ kꞌinia bɨ parãpa miakꞌãipata fiesta–itꞌee ne–inaa jõma oodamerã mɨ miakꞌãiitꞌee perã Filisteadepema wẽra ome. Mãgɨ ́ Timnat pꞌuurude bapari. 3 Mamĩda chi akꞌõreerãpa mãgajida: —¿Sãapꞌeda pɨa Filisteadepema wẽra ata kꞌinia bɨma? ajida. Ma filisteorãpa Tachi Akꞌõrede ijãadakꞌaa. ¿Wẽra wẽ–ekꞌã ajida, tachi ëreerã tꞌãide wa awaraa israelitaarã tꞌãide? Sansonpa pꞌanauji: —Mãgɨta mɨa kꞌinia bɨda aji. Kꞌinia bɨ parãpa ma wẽra mɨ–itꞌee atanadamerã. 4 (Sansón akꞌõreerãpa kꞌawada–e paji Tachi Akꞌõrépata mãga kꞌĩsia iru bada filisteorã jõpiitꞌee. Mãga kꞌĩsia iru baji israelitaarã mãɨrã jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaa perã.) 5 Mãpai Sansón chi akꞌõreerã ome Timnat pꞌuurudee wãji. Sansón uva kꞌãide wãyaarude pꞌuuru kꞌidaa, león kꞌũtrãa bada bia chepꞌeda, iru ɨ ̃rɨ cheji. 6 Mãga bɨde Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure Sansonmaa pëiji mãikꞌaapa Sansonpa ma león juapa peetꞌaaji, chivo chakꞌe peetꞌaakꞌajikꞌa. Mamĩda Sansonpa ichia mãga ooda chi akꞌõreerãmaa nepɨrɨ–e paji. 7 Maapꞌeda Sansón pedeeteenaji ma wẽra irua kꞌinia bada ome. 8 Tꞌẽepai Sansón Timnat pꞌuurudee wãji ma wẽra ome miakꞌãiitꞌee. Ma wã nide odeepa uchiaji ma león kꞌapꞌɨa piuda akꞌɨde. Akꞌɨnakꞌãri, unuji jɨrrɨmiakꞌa miéle ome. 9 Juapa ma miéle joi atapꞌeda, sene wãji ichi ode. Chi akꞌõreerã ẽpꞌe atakꞌãri, aukꞌa ãramaa teeji. Mamĩda jara–e paji ma miéle atada león kꞌapꞌɨa piudadeepa. 10 Sansón akꞌõrepa ma awẽra akꞌɨnaji mãikꞌaapa Sansonpa fiesta ooji, kꞌũtrãarãpa oopatapꞌedaakꞌa. 11 Mamĩda filisteorãpa Sansón waawee  



















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 14​, ​15

203

pꞌanadapꞌedaa perã chi fiestade wãdapꞌedaarãpa ãchi ome kꞌõpꞌãyoorã treinta ateejida. 12 Fiesta oo pꞌanɨde Sansonpa mãɨrãmaa mãgaji: —Mɨa adivinanza jaraitꞌeeda aji. Na ewari siete wãyaarude fiesta oomaa, parãpa pia jararuta pɨrã, mɨa parã chaachaa teeitꞌee pꞌaru pi– ia linodee kꞌada awaraa pꞌaru ome. 13 Mamĩda pia jarada–e pɨrã, parã chaachaa mɨmaa pꞌaru pi–ia teedaitꞌeeda aji. Mãpai pꞌanaujida: —Pɨ adivinanza jarapáde ajida. Ũrimaa pꞌanɨda ajida. 14 Mãpai Sansonpa na adivinanza nepɨrɨji: “¿Kꞌãare netꞌaapaa? Tachi kꞌoparideepa chikꞌo uchiaji. Juataura bɨdeepa nekꞌũa uchiajida” aji. Mãɨrãpa kꞌãima õpee kꞌĩsiadapꞌeda, atꞌãri pꞌoyaa pꞌanauda–e paji. 15 Maperã kꞌãima kꞌĩmariide Sansón wẽramaa nãga jaranajida: —Iidipáde ajida, ma adivinanza kꞌãata jara kꞌinia bɨ mãikꞌaapa taimaa jara chepáde ajida. Maa–e pɨrã pɨ, pɨchideerã ome paa peekꞌoodaitꞌee. ¿Parãpa jarajida–ekꞌã ajida, tai na fiestadee chedamerã tai netꞌaa jãri ata kꞌinia pꞌanadairã? 16 Mãpai Sansón wẽra jẽe wãji irumaa mãikꞌaapa mãgaji: —Pɨa mɨ kꞌinia–e bɨda aji. Mɨ kꞌĩra unuamaata iru bɨda aji. Mɨ aukꞌaarãmaa adivinanza jaraji. Mamĩda mɨmaa jara–e bɨda aji, kꞌãata jara kꞌinia bɨ. Mãpai Sansonpa pꞌanauji: —Mɨ akꞌõremaa, mɨ nawemaa paara jara–e bɨda aji. ¿Audupɨara pɨmaata jaraikꞌã? aji. 17 Mamĩda ma fiestade ewari chaa jẽe nɨ ̃bada perã, ewari sietede Sansonpa waa choo–e paji. Jaraji kꞌãata ma divinanza jara kꞌinia bɨ. Mãpai chi wẽrapa jarakꞌoonaji ichi aukꞌaarãmaa. 18 Ma ewari sietede akꞌõrejĩru baai naaweda, ma filisteorãpa Sansonmaa nãga jaranajida: “Ne–inaa kꞌũ–ũara wẽ–e miéle kꞌãyaara mãikꞌaapa ne–inaa juataura wẽ–e león kꞌãyaara.” Mãpai Sansonpa mãgaji: “Mɨ wẽramaa jarapida–e pada paara, kꞌawada–e pakꞌajida” aji. 19 Aramata Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure Sansonmaa pëiji. Mãgá iru wãji Ascalón pꞌuurudee mãikꞌaapa mãpema ɨmɨkꞌĩraarã treinta peekꞌooji. Mãɨrã pꞌaru atapꞌeda, tee cheji ma adivinanza jarada kꞌawadapꞌedaarã treintamaa. Mãpai kꞌĩrau bada perã, ichi wẽra ome beei kꞌãyaara, chi akꞌõreerã temaa wãji. 20 Maperã ma wẽra akꞌõrepa ichi kꞌau teeji Sansón kꞌõpꞌãyo; ma fiestade aukꞌa badamaa. 1  Ma tꞌẽepai taarã pakꞌãri, trigo tau ewapata pakꞌãri, Sansón waya ichi wẽra akꞌɨde wãji. Chivo chakꞌe ateeji chi wẽramaa teeitꞌee. Mama pakꞌãri, chi chãure padamaa mãgaji: —Mɨ wẽra cuartode tꞌĩuitꞌeeda aji, iru akꞌɨde.  















15





Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



204

Jueces 15

Mamĩda chi chãurepa wãakꞌaji. 2 Mãgaji: —Pɨchi wẽra kꞌinia–e bɨ jĩakꞌaapa mɨa pɨ kꞌõpꞌãyo abaamaa teejida aji. Chi tꞌẽepema kꞌĩra wãreera bɨ iru kꞌãyaara. Mata pɨchi–itꞌee atapáde aji. 3 Mamĩda Sansonpa pꞌanauji: —Mãga–eda aji. ¡Ɨr̃ apɨ mɨ kꞌĩra jõ–e paitꞌee filisteorã ome! 4 Mãpai wãji mãikꞌaapa trescientos usapꞌãarã jita atapꞌeda, ãchi tru omee–omee jɨ ̃ wãji mãikꞌaapa ma jɨ ̃da chaachaa ĩpirã jɨ ̃kꞌooji. 5 Maapꞌeda tꞌɨpɨtaupa kꞌoopꞌeda, ma usapꞌãarã kꞌena pëiji filisteorã ne–uu kꞌãide wãyaadamerã. Mãgá ãchi trigo pꞌe iru pꞌanadapꞌedaa, chi atꞌãri ewada–e pꞌanadapꞌedaa paara, paa jõdachi. Ichiaba uva kꞌãi, olivo kꞌãi paara jõdachida. 6 Filisteorãpa kꞌawa atadakꞌãri Sansónpata mãga ooji Timnat pꞌuurude bada chãurepa chi wẽra awaraamaa teeda perã, wãjida Timnat pꞌuurudee mãikꞌaapa Sansón wẽra pada chi akꞌõre ome paa peetꞌaajida. 7 Sansonpa mãga kꞌawakꞌãri, mãgaji: —Parãpa mãga oodapꞌedaa perã mɨ ome chõo jɨrɨmaa pꞌanɨ. Mɨ kꞌĩra jõ–ee beeitꞌeeda aji, parã filisteorã ome. 8 Audú kꞌĩrau bada perã, Sansonpa ãchi ɨ ̃rɨ wãpꞌeda, chokꞌara peekꞌooji. Ma tꞌẽepai mãu tede banaji Etam mãu–idaa bɨmãi. 9 Mãga nɨde filisteorã Judadeepa uchiadapꞌedaarã eujãdee chejida Sansón jɨrɨdaitꞌee. Ãchi kꞌãipata oo wãjida Lehí punto parumaa. 10 Mãga unudakꞌãri, Judadeepa uchiadapꞌedaarãpa ãramaa iidijida: —¿Sãapꞌeda tai ome parã chõo jɨrɨ chejidama? ajida. Pꞌanaujida: —Sansonta ata chejidada ajida, irua tai ne–uu jõpida perã. 11 Mãga ũridakꞌãri, Judadeepa uchiadapꞌedaarã õpee mil wãjida ma mãu tedee Etam mãu–idaa bɨmaa. Mama panadakꞌãri, Sansonmaa mãgajida: —¿Pɨa kꞌawa–e bɨkꞌã ajida, filisteorã tai kꞌãyaara juataura pꞌanɨ? ¿Sãapꞌeda ãra kꞌĩraupijima ajida, tachi israelitaarã ome? Sansonpa pꞌanauji: —Mɨa aukꞌa oojida aji, ãrapa mɨmaa ne–inaa kꞌachia oodapꞌedaakꞌa. 12 Mãpai ma Judadepemaarãpa mãgajida: —Tai chejidada ajida, pɨ atade teedaitꞌee ma filisteorãmaa. Sansonpa pꞌanauji: —Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite juraadapáde aji, parãpa mɨ peeda–e paitꞌee. 13 Mãgajida: —Pɨ peeda–e paitꞌeeda ajida. Aba ata chejida teedaitꞌee filisteorãmaa. Mãpai pia jɨ ̃ nɨ ̃bɨdapꞌeda cuerda chiwidi omeepa, ateejida iru miru badamãiipa. 14 Lehí puntode panadakꞌãri, filisteorã o–ĩapa biukꞌa para beeji, Sansón peetꞌaadai jĩakꞌaapa. Mamĩda Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure Sansonmaa waya pëiji. Juataura papiji. Mapa jɨ ̃kꞌara tꞌɨɨkꞌooji lino kꞌãu paakꞌãri,  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 15​, ​16

205

tꞌɨɨdaiparikꞌa. 15 Burro kꞌidatꞌu idatꞌu mama bada atapꞌeda, mãgɨpa filisteorã mil peekꞌooji. 16 Mãpai mãgaji: “Burro kꞌidatꞌupa piuda kꞌapꞌɨa pꞌeda omeede pꞌeji. Burro kꞌidatꞌupa ɨmɨkꞌĩraarã mil peeji.” 17 Mãpai ma burro kꞌidatꞌu batꞌatꞌaaji. Mapa ma peedamãi tꞌɨ ̃ bɨjida Ramat Lehí, jara kꞌinia bɨ ‘burro kꞌidatꞌu ee.’ 18 Ma chõoda tꞌẽepai Sansón audú opisia nɨ ̃beeji. Mapa ɨtꞌaa iidiji: “¿Sãgá pɨ juapa ma ijãadakꞌaa beerã pꞌoyaapꞌeda, ɨ ̃rá mɨ opisiapa piuyama aji mãikꞌaapa baaiyama aji, mãɨrã pꞌaneedapꞌedaarã juade?” 19 Mãpai Tachi Akꞌõrepa uria ewaji ma Lehí puntode mãikꞌaapa madeepa pania weeji. Ma pania topꞌeda, Sansón waya juataura beeji. Ma pania uchiadamãi tꞌɨ ̃ bɨjida Enacoré, jara kꞌinia bɨ ‘chupɨria iidida pania poátrɨ uchia bɨmãi.’ Ma pania poátrɨ uchiada atꞌãri mama bɨ. 20 Veinte año wãyaarude Sansón israelitaarã poro waibɨa paji. Maapai israelitaarã filisteorã jua ekꞌari pꞌanapachida.  











16

1   Ewari

Sansonpa ooda Gaza pꞌuurude

aba Sansón wãji Gaza pꞌuurudee. Mama prostituta unu atakꞌãri, wãji mãgɨ ́ wẽra temaa kꞌãide. 2 Ma Gaza pꞌuurudepemaarãpa kꞌawa atadakꞌãri Sansón ãchi pꞌuurude bɨ, ma te wapꞌɨra atajida mãikꞌaapa pꞌuurudepema puerta chaa jɨ ̃a paraa bɨjida akꞌõrejĩru uchiaru misa. 3 Mamĩda esapɨte Sansón pꞌirabaiji mãikꞌaapa ma pꞌuurudeepa uchiaji. Ma pꞌuurudepema puerta bada ẽtꞌa atapꞌeda, atadachi, chi poste paara ee nokꞌodee ateeji. Mãgɨ ́ ee Hebrón pꞌuuru kꞌĩrapite bɨ.  



4  Ma

Sansón Dalila ome

tꞌẽepai Sorec eujã jewedaade nide Sansonpa wẽra tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Dalila unuji. Ma wẽra ichi taumaa unuji. Ma wẽra kꞌinia nɨ ̃beeji. 5 Filisteorã poro waibɨarãpa kꞌawa atadakꞌãri Sansonpa ma wẽra kꞌinia bɨ, Dalilamaa wãjida mãikꞌaapa mãgajida: —Sansón kꞌũrapáde aji, kꞌawadaitꞌee sãapꞌeda iru audú juataura bapari. Mãgá taipa ichi jita atadai mãikꞌaapa pꞌoyaadai. Pɨa mãga ooru pɨrã, tai chaachaa teedayada ajida, pꞌaratꞌa tau mil cien. 6 Maapꞌeda Dalilapa Sansonmaa mãgaji: —Mɨmaa jarapáde aji, sãapꞌeda pɨ juataura bapari. ¿Abaapa pɨ jita ataikꞌã aji, uchianaamerã? 7 Sansonpa seewapai mãgaji: —Ne–animal edee ooda jɨ ̃kꞌara waide pꞌoo–e bɨ kꞌãu sietepa mɨ jɨ ̃ruta pɨrã, mɨ juatau jõdariyada aji mãikꞌaapa eperã jĩpꞌaakꞌa beeyada aji. 8 Filisteorã poro waibɨarãpa ne–animal edee ooda waide pꞌoo–e bɨ kꞌãu siete teejida Dalilamaa mãgɨpa Sansón jɨ ̃ atamerã. 9 Filisteorã Dalila cuartode miru pꞌanajida. Irua Sansón pia jɨ ̃ iru bapꞌeda, golpe biaji:  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



206

Jueces 16

—¡Sansón, filisteorãpa pɨ jita ata cherutada! aji. Aramata Sansonpa jɨ ̃kꞌara tꞌɨɨkꞌooji jɨ ̃kꞌara paada tꞌɨɨkꞌajikꞌa. Mamĩda filisteorã mirudapꞌedaarãpa pꞌoyaa kꞌawada–e paji sãapꞌeda iru juataura bapari. 10 Mãga unukꞌãri, Dalilapa mãgaji: —¡Pɨa mɨ kꞌũratꞌaajida! aji. Ɨr̃ ata wãara jarapáde aji, sãga ooipia bɨ pɨ jita ataitꞌee. 11 Mãpai Sansonpa waya seewa jaraji: —Jɨ ̃kꞌara chi–widipa mɨ jɨ ̃ruta pɨrã, mɨ juatau jõdariyada aji mãikꞌaapa eperã jĩpꞌaakꞌa beeyada aji. 12 Mãpai Dalilapa jɨ ̃kꞌara chi–widi atapꞌeda, pia jɨ ̃ nɨ ̃bɨji mãikꞌaapa golpe biaji: —¡Sansón, filisteorãpa pɨ jita ata cherutada! aji. Ma ewate ichiaba filisteorã ichi cuartode miru pꞌanajida. Mamĩda Sansonpa ma jɨ ̃kꞌara chiwidi tꞌɨɨkꞌooji hilo namia tꞌɨɨkꞌajikꞌa. 13 Mãpai Dalilapa Sansonmaa mãgaji: —¡Atꞌãri pɨa mɨ kꞌũramaa bɨda! aji. Wãara jarapáde aji, sãga ooipia bɨ pɨ jita ataitꞌee. Sansonpa waya seewaji: —Mɨ pudadee trenza siete kꞌaru pɨrã pꞌaru kꞌapatade mãikꞌaapa ma pꞌaru kꞌapata eujãde pakꞌurupa pia merapꞌeru pɨrã, mãgara mɨ juatau jõdariyada aji mãikꞌaapa eperã jĩpꞌaakꞌa beeyada aji. Maapꞌeda Dalilapa Sansón kꞌãipipꞌeda, iru pudadee trenza siete kꞌaji pꞌaru kꞌapatade. 14 Mãpai ma pꞌaru kꞌapata eujãde pakꞌurupa pia merapꞌepꞌeda, golpe biaji: —¡Sansón, filisteorãpa pɨ jita ata cherutada! aji. Mamĩda Sansón pꞌirabaidachi mãikꞌaapa ma pꞌaru kꞌapata ẽtꞌa ataji, chi puda kꞌada paara. 15 Maapꞌeda Dalilapa mãgaji: —¡Pɨ seewa–idaa baibɨda! aji. Mãgá seewamaa bɨta, ¿sãgá mɨmaa pɨa jaraima mɨ kꞌinia iru bɨ? Pɨa mɨ oo iru bɨda aji. Seewada õpee jara bɨpa mɨ oo iru bɨda aji. Waide mɨmaa wãara jara–e sãapꞌeda pɨ juataura bapari. 16 Mãgá iidi bɨpa, iidi bɨpa, Sansón sẽdachi. Waa choo–e paji. 17 Maperã irua apidaamaa jara–e bada jaraji: —Mɨ tꞌodawedadeepa apidaapa mɨ puda tꞌɨɨdakꞌaa, mɨ awara bɨdapꞌedaa perã Tachi Akꞌõre–itꞌee nazareo pida pamerã. Mɨ puda tꞌɨɨkꞌooru pɨrã, mɨ juatau jõdariyada aji mãikꞌaapa eperã jĩpꞌaakꞌa beeyada aji. 18 Dalilapa kꞌawaakꞌãri wãara jara bɨ, filisteorã poro waibɨarãmaa nãga jara pëiji:. —Ɨr̃ ara sí, mɨmaa chedapáde aji, Sansonpa jarada perã sãapꞌeda ichi juataura bapari. Ma filisteorãpa pꞌaratꞌa ome juade wãjida.  

















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 16

207

19 Ma

ewate Dalilapa Sansón ichi jĩrude kꞌãipiji mãikꞌaapa eperã tꞌɨ ̃ji chi pudadee trenza kꞌada siete tꞌɨɨkꞌoomerã. Mãpai Dalilapa Sansón ɨ ̃rɨma ataji mãikꞌaapa 20 biaji: —¡Sansón, filisteorãpa pɨ jita ata cherutada! aji. Sansón pꞌirabaikꞌãri, kꞌĩsiaji aukꞌa ãchi juadeepa uchiadarii. Mamĩda mãga pꞌoyaa oo–e paji, Tachi Akꞌõrepa iru atabaibëida perã. 21 Maperã ma filisteorãpa iru jita atadapꞌeda, iru tau ẽekꞌoojida mãikꞌaapa iru ateejida ãchi pꞌuuru waibɨa Gazadee. Mama iru jɨ ̃kꞌoojida cadena broncedee oodapa mãikꞌaapa mimiapijida ãchi molinode netꞌa tau bamerã carcel pidaarã–itꞌee. 22 Mamĩda mama bɨde iru puda wari wãji.  





Sansón piuda

23  Ewari

aba filisteorã chipꞌejida fiesta oodaitꞌee Sansón pꞌoyaadapꞌedaa perã. Ne–animalaarã paadaitꞌee paji ãchi akꞌõre waibɨa apatapꞌedaa Dagon–itꞌee. Fiesta oomaa pꞌanɨde nãga kꞌarijida: “Tachi Akꞌõre Waibɨa Dagonpa Sansón tachimaa pꞌoyaapiji irua tachi kꞌĩra unuamaa iru bapari perã.” 24 Filisteorãpa ãchi akꞌõre waibɨa apatapꞌedaa Dagón unu atadakꞌãri, kꞌarijida: “Tachi Akꞌõre Waibɨa Dagonpa tachi kꞌĩra unuamaa iru bapari Sansón tachi juade baaipiji. Iruata tachi ne–uu jõpiji mãikꞌaapa tachi aukꞌaarã chokꞌara peekꞌooji.” 25 O–ĩapa Sansón atapijida iru oo iru pꞌanadaitꞌee. Carceldeepa aneedapꞌeda, oo iru pꞌaneejida. Akꞌɨnɨ ̃ bɨpijida ma te waibɨa bɨɨrɨ esajĩakꞌa. 26 Mãpai Sansonpa ichi juadeepa atee wãda warramaa mãgaji: —Mɨ kꞌaitꞌaara ateepáde aji, te bɨɨrɨ waibɨa omé beemaa mamaa sĩu kꞌinia bairã. Ɨĩ kꞌinia bɨ parã akꞌõre waibɨa te ekꞌari. 27 Mãga nɨde filisteorã poro waibɨarã jõmaweda ãchi akꞌõre waibɨa te waibɨade pꞌanajida. Ɨmɨkꞌĩraarã, wẽraarã paara jõma see nɨ ̃baji. Ma awara ɨtꞌɨpɨara pisode õpee mil eperãarã see nɨ ̃baji. Akꞌɨmaa pꞌanajida ãchi poro waibɨarãpa oodapꞌedaa Sansón ome. 28 Mãga jõnɨde Sansonpa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiji: “Tachi Waibɨa, mɨ chupɨria kꞌawaapáde aji. Waya kꞌaripada a–pai kꞌaripáji. Mɨ juataura papipáde aji, na filisteorã jõpiitꞌee mɨchi tau ẽekꞌoodapꞌedaa pari.” 29 Ma te waibɨadepema te bɨɨrɨ omé waibɨara bada jɨrɨpꞌeda, ma te bɨɨrɨ omeemaa juapa sĩuji 30 mãikꞌaapa biaji: “¡filisteorã, mɨ ome piudapáde!” aji. Golpe sĩakꞌãri, ma te waibɨa tꞌeedachi filisteorã poro waibɨarã ɨ ̃rɨ mãikꞌaapa awaraarã ɨ ̃rɨ. Ma ewate Sansonpa chokꞌaraara peeji naawedapema kꞌãyaara. 31 Maapꞌeda Sansón ɨ ̃pemaarã chejida awaraa ëreerã ome ichi kꞌapꞌɨa piuda atade. Ɨanajida Zora, Estaol pꞌuuru esajĩakꞌa, chi akꞌõre Manoa ɨadapꞌedaamãi. Veinte año wãyaarude Sansón israelitaarã poro waibɨa paji.  















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



208

17

Jueces 17

Micaiapa ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ ichi tede iru bada

1   Efraindeepa

uchiadapꞌedaarã eujãde ee jẽra bɨde eperã tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Micaías bapachi. 2‑3 Ewari aba chi nawemaa  

mãgaji: —Nechɨ–idaa bɨpa pɨ pꞌaratꞌa tau cien chɨa ata chekꞌãri, pɨa jaraji ma eperã kꞌachiade baaimerã. Mɨata ma pꞌaratꞌa chɨa ataji. Mamĩda ɨ ̃rá pɨmaa waya teeitꞌee ũri bada perã pɨa jarakꞌãri ma pꞌaratꞌa Tachi Akꞌõre–itꞌee awara bɨ baji. Mãgɨpa ne–inaa pakꞌurudee oopipꞌeda, pꞌẽepiitꞌee pajida aji, aɨ kꞌĩrapite ɨtꞌaa tꞌɨ ̃daitꞌee. Mãga jarapꞌeda, ma pꞌaratꞌa chi nawemaa teeji. Mãpai chi nawepa mãgaji: —Warra, pɨa mãga ookꞌãri, ne–inaa pia ooji. Maperã Tachi Akꞌõrepa pɨ pia ooipia bɨ. 4 Maapꞌeda chi nawepa ma pꞌaratꞌa tau doscientos teeji ne–inaa pꞌaratꞌadee oo kꞌawaa beemaa mãgɨpa ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ oomerã mãikꞌaapa ma pꞌaratꞌapa pꞌẽemerã. Tꞌẽepai ma ne–inaa chi warra Micaías tede bɨji. 5 Aɨ naaweda Micaiapa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃patamãi ichi tede oo iru baji ichi te pidaarã mama ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pataadamerã. Mama iru baji efod apata mãikꞌaapa ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ ichi chonaarãpa iru pꞌanadapꞌedaa. Ma awara ichi warra aba awara bɨji ãchi pꞌaarekꞌa. 6 Maapai Israel eujãde rey atꞌãri wẽ–e paji. Eperãarãpa ãchia oo kꞌiniata oopachida. 7 Ma Micaías bapariikꞌãri, Judadeepa uchiadapꞌedaarã eujãde Belén pꞌuurude Levideepa uchiada kꞌũtrãa aba bapachi. 8 Ma kꞌũtrãa uchiaji Belén pꞌuurudeepa awara ãyaa banaitꞌee. Mãgá wãde Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãde wãyaaji ee jẽra bɨmãi. Mãgá ewari aba Micaías temaa panaji. 9 Micaiapa iidiji: —¿Pɨ sãmãikꞌaapa cheruma? aji. Ma kꞌũtrãapa pꞌanauji: —Belén pꞌuurudeepa chejida aji. Mɨ Levideepa uchiada. Jɨrɨmaa bɨ sãma bapariitꞌee. 10 Mãpai Micaiapa mãgaji: —Nama mɨ ome beepáde aji, pɨ mɨchideerã pꞌaare pamerã mãikꞌaapa mɨchideerãkꞌa pamerã. Año chaa mɨa pɨmaa pꞌaratꞌa tau diez pꞌaaitꞌeeda aji, pꞌaru, chikꞌo awara. 11 Ma Levideepa uchiadapa mãga ũrikꞌãri, ijãaji. Micaías tede beeji iru warrakꞌa. 12 Micaiapa ma kꞌũtrãa ichi te pidaarã pꞌaare bɨji. Mama bapachi ãra ome. 13 Micaías o–ĩa baji ma Levideepa uchiada ichi tede pꞌaare pada perã. Kꞌĩsiaji ma kꞌaurepa Tachi Akꞌõrepa ichi pia akꞌɨ bapariitꞌee.  



















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 18

18

1   Maapai

209 Micaías Dandeepa uchiadapꞌedaarã ome

Israel eujãde rey wẽ–e paji. Ichiaba Dandeepa uchiadapꞌedaarãmaa eujã waide teeda–e pꞌanajida. Maperã eujã jɨrɨ nipapachida aɨde pꞌanapataadaitꞌee. 2 Ãchi poro waibɨarãpa chõo kꞌawaa beerã joisomaa pëijida Zora pꞌuurudeepa mãikꞌaapa Estaol pꞌuurudeepa aɨ ikꞌaawa bee eujã akꞌɨdamerã. Mãga oo pꞌanɨde Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãdepema ee jẽra bɨde wãyaajida. Mãgá panajida Micaías temaa mãikꞌaapa mama kꞌãi pꞌaneejida. 3 Micaías te kꞌaitꞌa pachedakꞌãri mãikꞌaapa ma kꞌũtrãa unudakꞌãri, iru pedeedeepa kꞌawa atajida iru Levideepa uchiada. Irumaa iidijida: —¿Kꞌaipa pɨ nama aneejima? ajida. ¿Sãapꞌeda pɨ nama bɨma? ajida. ¿Kꞌãata pɨ nama oomaa bɨma? ajida. 4 Mãpai ma Levideepa uchiadapa nepɨrɨji Micaiapa ichi pia ooda mãikꞌaapa jarada mama beemerã iru pꞌaarekꞌa. 5 Mãpai ma eujã akꞌɨ chedapꞌedaarãpa mãgajida: —Mãgara Tachi Akꞌõremaa tai pari nãga iidipáde ajida: “¿Tai na ode wãdade pia wãdaitꞌee wa mãga–e?” 6 Mãpai ma Levideepa uchiada pꞌaarepa pꞌanauji: —Kꞌãiwee wãdapáde aji, Tachi Akꞌõrepa parã wãrutamaa jɨ ̃aitꞌee perã. 7 Aɨ norema ma Dandeepa uchiadapꞌedaarã joisomaa uchiajida mãikꞌaapa wãjida Lais pꞌuurudee. Maapai ma pꞌuurudepemaarã kꞌãiwee pꞌanapachida awaraa sidoniorã pꞌanapatapꞌedaakꞌa. Ma Lais pꞌuurudepemaarã chõo jɨrɨdakꞌaa paji awaraarã ome mãikꞌaapa awaraarãpa ãra ome nepɨra jɨrɨdakꞌaa paji. Ne–inaa faltadakꞌaa paji, awaraa sidoniorã ikꞌaawaapa tꞌɨmɨ ́ pꞌanapachida mĩda. Ma awara kꞌõpꞌãyo meraadakꞌaa paji awaraarã ãchi ikꞌaawa pꞌanapatapꞌedaarã ome. 8 Ma pꞌuuru akꞌɨdapꞌeda, ma Dandeepa uchiadapꞌedaarã joisomaa ãpɨtee wãjida ãchi kꞌõpꞌãyoorã pꞌanadapꞌedaamaa Zora pꞌuurude mãikꞌaapa Estaol pꞌuurude. Mãɨrãpa ma joisomaa wãdapꞌedaarãmaa iidijida: —¿Sãga wãjidama? ajida. 9 Ãrapa pꞌanaujida: —Ma eujã jõmaade nipajidada ajida. Eujã pi–ia bɨ. ¡Wãdáma mãdepemaarã ome chõode! ¡Nama kꞌãiwee pꞌaneenáatɨ! ¡Ma eujã jãri atanadáma! ajida. 10 Mama panadakꞌãri, unudaitꞌee mãpemaarã kꞌãiwee pꞌanapata. Eujã pia waibɨa iru pꞌanapata. Ne–inaa faltadakꞌaa. Tachi Akꞌõrepa tachimaa ma eujã atapiitꞌeepɨ. 11 Mãpai Dandeepa uchiadapꞌedaarã seiscientos arma panau uchiajida Zoradeepa mãikꞌaapa Estaoldeepa. 12 Judadeepa uchiadapꞌedaarã eujãde panadakꞌãri, Quiriat Yearín pꞌuuru occidente eere ãchi kꞌãipata oojida. Ɨr̃ á ma punto tꞌɨ ̃jarapata “Dandeepa uchiadapꞌedaarã kꞌãipata eujã”. 13 Mamãikꞌaapa wãjida Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãdepema ee jẽra  























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



210

Jueces 18

bɨmaa. Mãgá Micaías temaa panajida. 14 Mama pꞌanɨde ma naaweda Lais pꞌuuru akꞌɨdapꞌedaa joisomaarãpa mãgajida ãchi kꞌõpꞌãyoorãmaa: —Na eperã tede efod, ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ ome iru pꞌanɨ, ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ pꞌaratꞌapa pꞌẽeda paara. ¿Kꞌãata kꞌĩsia pꞌanɨma? ¿Kꞌãata oodaipia bɨ? ajida. 15 Pedeeteedapꞌeda, ma naaweda wãdapꞌedaa joisomaarãpa ãchi kꞌõpꞌãyoorã ikꞌaawaapa uchiadapꞌeda, wãjida Micaías temaa mãikꞌaapa ma Levideepa uchiada kꞌũtrãa saludaajida. 16 Mãga nɨde ma Dandeepa uchiadapꞌedaa seiscientos soldaorãpa ma tedepema puerta taawa nɨ pꞌaneejida. 17 Ma joisomaarã teeda tꞌĩudapꞌeda, ma ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ pꞌaratꞌapa pꞌẽeda jita atajida awaraa ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ ome, ma efod paara. Ãrapa mãga oo pꞌanɨ misa, ma Levideepa uchiada pꞌaare bainɨ ̃ baji tedepema puerta taawa ma seiscientos soldaorã ome. 18 Ma pꞌaarepa unukꞌãri ma joisomaarãpa Micaías tedepema ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ pꞌe wãdá, mãgaji: —¿Kꞌãata oomaa pꞌanɨma? aji. 19 Pꞌanaujida: —kꞌĩupꞌee beepáde ajida. Tai ome chepáde ajida. Kꞌinia pꞌanɨ pɨ tai pꞌaare pamerã mãikꞌaapa taideerãkꞌa pamerã. ¿Piara bɨ–ekꞌã ajida, pɨ Israeldeepa uchiada ëreerã pꞌaare pamerã eperã abapai te pidaarã pꞌaare pai kꞌãyaara? 20 Ma pedee ũrikꞌãri, ma pꞌaarepa ijãaji. Ma ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ, ma efod, awaraa ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ ome pꞌe atapꞌeda, wãji ma Dandeepa uchiadapꞌedaarã ome. 21 Ãra naa nipapachida ãchi warrarã, ne–animalaarã, netꞌaa ome. 22 Tꞌɨmɨɨpai wãrutade, Micaías ichi te kꞌaitꞌa pꞌanapatapꞌedaarã ome chipꞌedachida tꞌẽe wãdaitꞌee. 23 Ãra kꞌaitꞌa wãdakꞌãri, ma Dandeepa uchiadapꞌedaarãpa Micaías eere pꞌanadapꞌedaarã biapi ũrijida. Mapa ãpɨtee chejida Micaías ome pedeedaitꞌee. Irumaa iidijida: —¿Pɨ sãga nɨ ̃bɨma? ajida. ¿Sãapꞌeda parã audú bia jõnɨma? ajida. 24 Micaiapa pꞌanauji: —Parãpa mɨ ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ mɨchi juadoopa ooda chɨa ateeruta. Ma awara mɨ pꞌaare atee wãda. Mɨ ne–inaa pia jõmaweda chɨa ateeruta. ¿Mãga bɨta, iidi pꞌanɨkꞌã aji, mɨ sãga nɨ ̃bɨ? 25 Mamĩda ma Dandeepa uchiadapꞌedaarãpa pꞌanaujida: —Tai ome aupedeenáaji, maa–e pɨrã taidepemaarãpa pɨ ome waa chooda–e pai mãikꞌaapa pɨ, pɨ eere pꞌanɨɨrã ome chõodai. Mãgara pɨ, pɨchideerã ome piudayada ajida. 26 Micaiapa ãchi chokꞌara nida unukꞌãri, ichi temaa ãpɨtee wãji. Jõdee ma Dandeepa uchiadapꞌedaarã ãchi ode wãjida. 27 Ateejida Micaiapa netꞌaa ichi juadoopa ooda iru pꞌaare ome mãikꞌaapa Lais pꞌuurude panajida. Ma pꞌuurudepemaarã kꞌãiwee pꞌanapatapꞌedaa perã, kꞌĩsiajida  



























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 18​, ​19

211

ma Dandeepa uchiadapꞌedaarã tꞌãri pia pꞌanapata ãchikꞌa. Mamĩda atu pꞌanɨde ma Dandeepa uchiadapꞌedaarãpa ma pꞌuurudepemaarã espadapa peekꞌoo wãjida. Maapꞌeda ãra pꞌuuru paa jõjida. 28 Ma pꞌuuru awaraa sidoniorã pꞌanapatapꞌedaamãiipa tꞌɨmɨ ́ bada perã mãikꞌaapa awaraarã ome kꞌõpꞌãyo meraadakꞌaa pada perã, apidaapa ãra kꞌaripa cheda–e paji. Mãgá ma Dandeepa uchiadapꞌedaarã pꞌaneejida ma eujã jewedaa Bet Rejobde. Pꞌuuru chiwidi oo atajida mãikꞌaapa mama pꞌanapachida. 29 Naaweda ma pꞌuuru Lais tꞌɨ ̃jarapachida mĩda, ma Dandeepa uchiadapꞌedaarãpa tꞌɨ ̃ bɨjida Dan, ãchi chonaa Israeldeepa uchiada warra Dan pari. 30 Dandeepa uchiadapꞌedaarãpa ma ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ pꞌaratꞌapa pꞌẽeda mãikꞌaapa awaraa ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ bɨjida ãchi pꞌuuru pidaarãpa aɨ kꞌĩrapite ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pataadamerã. Ma kꞌũtrãa Micaías tedeepa ateedapꞌedaa bɨjida ãra pꞌuurude pꞌaare mimia oopariimerã. Ma kꞌũtrãa Moisés ãichakꞌe, Gersón warra paji, tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Jonatán. Tꞌẽepai Jonatandeepa uchiadapꞌedaarã Dandeepa uchiadapꞌedaarãdepema pꞌaareerã pꞌaneejida, israelitaarã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarãpa ãra ateerutamaa awaraa eujãdee. 31 Tachi Akꞌõre te Siló pꞌuurude bɨ misa, ma Dandeepa uchiadapꞌedaarãpa ma ne–inaa kꞌĩrakꞌa bɨ Micaiapa ooda ãchi pꞌuurude iru pꞌanapachida.  







19

1   Israel

Levideepa uchiada ichi wẽra kꞌãipari ome

eujãde atꞌãri rey wẽ–e paji. Maapai Levideepa uchiada bapachi Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãde ee jẽra bɨ tꞌɨmɨara bɨde. Mãgɨ ́ eperãpa Belén de Judá apatapꞌedaa pꞌuurudepema wẽra ataji ichi wẽra kꞌãiparii papiitꞌee. 2 Mamĩda tꞌẽepai ma wẽra iru ome kꞌĩraudachi mãikꞌaapa wãji Belendee ichi akꞌõre temaa. Mama baji atane kꞌĩmari wãyaarude. 3 Mãpai ma Levideepa uchiada wãji ichi wẽra akꞌɨde. Kꞌũra ata kꞌinia baji waya ichi ome beemerã. Ma wẽra akꞌõre temaa panakꞌãri ichi mimiapari, burro omé ome, chi wẽrapa teeda tꞌĩupiji. 4 Ma wẽra akꞌõrepa ma Levideepa uchiada o–ĩa auteebaiji mãikꞌaapa jaraji ãchi ome beemerã. Mãgá ma Levideepa uchiada ichi mimiapari ome mama kꞌãima õpee pꞌaneejida; nekꞌomaa, ne–inaa tomaa, kꞌãimaa. 5 Ewari kꞌĩmariide tapꞌedaweda ma Levideepa uchiada pꞌirabaiji wãitꞌee ichi temaa. Mamĩda wãdai naaweda ma wẽra akꞌõrepa chi wiumaa enenee nɨ ̃beeji nekꞌomerã: —Pan kꞌóji ma–ãri pida juatau iru bamerã. 6 Mãpai ma Levideepa uchiada su–akꞌɨ beeji ichi chãure ome nekꞌoitꞌee mãikꞌaapa ne–inaa toitꞌee. Mãga bɨde ma wẽra akꞌõrepa jaraji waya kꞌãiwee kꞌãi beemerã ichi tede. 7 Pꞌirabaiji mĩda wãitꞌee, chi chãurepa jara nɨ ̃bɨpa wã–e paji. 8 Ewari joisomaade ma Levideepa uchiada waya pꞌirabaiji wãitꞌee ichi temaa. Mamĩda chi chãure waya enenee nɨ ̃beeji wãi naaweda nekꞌomerã.  













Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



212

Jueces 19

Mãgá ma Levideepa uchiada beeji kꞌewara parumaa. 9 Mãpai ma Levideepa uchiada wãitꞌee pakꞌãri chi mimiapari ome, chi wẽra kꞌãipari ome, chi chãurepa jaraji audú kꞌewara bairã waya pꞌaneedamerã. Mãgá pia ɨ ̃idai mãikꞌaapa nu wãdayada aji. 10 Mamĩda ma Levideepa uchiadapa waa bee kꞌinia–e paji. Mapa uchiaji ichi wẽra kꞌãipari ome, chi mimiapari ome, ma burro omé su–akꞌɨ beepari ome. 11 Ode wãdade Jebús, ichiaba tꞌɨ ̃jarapata Jerusalén pꞌuuru kꞌĩrapite panadakꞌãri, ma mimiaparipa mãgaji: —¿Sãapꞌeda na jebuseorã pꞌuurude kꞌãida–ema? aji. 12 Mamĩda ma Levideepa uchiadapa pꞌanauji: —Pꞌaneeda–e paitꞌeeda aji, israelitaarã pꞌuuru–emãi. Wãdáma aji, Guibeá pꞌuurudee. 13 Mama maa–e pɨrã Ramá pꞌuurude pꞌaneedayada aji. 14 Mãgá wãjida ãchi ode. Akꞌõrejĩru baai wãkꞌãri, panajida Guibeá pꞌuurude. Ma pꞌuuru Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã eujãde baji. 15 Ma odeepa uchiadapꞌeda, Guibeáde tꞌĩujida kꞌãidaitꞌee. Ma pꞌuuru jãdepema plazade su–akꞌɨ pꞌananajida apidaapa te teeda–e pada perã kꞌãidaitꞌee. 16 Taarã pakꞌãri, pꞌãrikꞌua chonaa chai wãyaa wãji mimia oo badadeepa mẽe. Ma chonaa Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãde ee jẽra bɨdepema paji. Ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌuurude bapachi mama mimia unuda perã. 17 Ma chonaapa ma Levideepa uchiada plazade unukꞌãri, iidiji: —¿Sãmãikꞌaapa cheruma aji, mãikꞌaapa sãmaa wãma? 18 Ma Levideepa uchiadapa pꞌanauji: —Belén pꞌuurude pꞌasia nipajida. Efraindeepa uchiadapꞌedaarã eujãdee wãruta ee jẽra bɨ tꞌɨmɨara bɨmãi mama mɨ bapari perã. Mamĩda ɨ ̃rá te unuda–e bɨda aji, mama kꞌãidaitꞌee. 19 Pꞌũajara pꞌooda iru bɨda aji, mɨchi burroorã–itꞌee. Ichiaba pan vino ome iru bɨ tai–itꞌee; mɨ, mɨchi wẽra, mɨchi mimiapari–itꞌee. Ne–inaa awaraa faltada–e pꞌanɨda aji. 20 Mãpai ma chonaapa mãgaji: —Chedapáde aji, mɨ temaa. Mɨa parã kꞌaripaitꞌee plazade kꞌãinaadamerã. Chikꞌo, kꞌãipari parãmaa teeitꞌeeda aji. 21 Mãgá ma chonaapa ãra ichi temaa ateeji. Ma Levideepa uchiada ichideerã ome ãchi bɨɨrɨ sɨɨdapꞌeda, nekꞌomaa, ne–inaa tomaa pꞌaneejida. Mãɨmisa ma chonaapa pꞌũajara pꞌooda teeji ãchi burroorãmaa. 22 Mãgá tꞌãri o–ĩ–ĩa pꞌanɨde, ma pꞌuurudepema kꞌachia ooi awaa pꞌanapatapꞌedaarã pachejida mãikꞌaapa ma chonaa te wapꞌɨra atajida. Ma tedepema puerta sĩjida mãikꞌaapa ma chonaamaa golpe mãgajida: —¡Pëipáde ajida, jã ɨmɨkꞌĩra etꞌewa pacheda iru ome kꞌãi kꞌinia pꞌanadairã! 23 Mãga ũrikꞌãri, ma chonaapa enenee nɨ ̃beeji: —Kꞌõpꞌãyoorã, ¡mɨ chupɨria kꞌawáatɨ! ¡Mãga kꞌachia oonáatɨ mɨa auteebaidamaa! 24 Mɨa kꞌau iru bɨda aji, waide ɨmɨkꞌĩra ome kꞌãi–ee.  































Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 19​, ​20

213

Ichiaba na eperã pacheda wẽra kꞌãipari iru bɨ. Ãra pëiitꞌee pãchi oo kꞌiniata oodamerã. Mamĩda na eperãmaa mãgee kꞌachia oonáatɨ. 25 Mamĩda ma chonaa pedee ũridaamaa pꞌanajida. Mapa ma Levideepa uchiadapa ichi wẽra kꞌãipari calle jãdee wãpiji. Mãpai ma kꞌachia beerãpa ma wẽra ome kꞌãijida irua kꞌinia–e bɨde tapꞌeda parumaa mãikꞌaapa ichiakꞌau atabaibëijida. 26 Tapꞌedaweda ma wẽra pacheji ma chonaa temaa, ichi ɨmɨkꞌĩra kꞌãi badamãi. Mama ma tedepema puerta kꞌĩrapite baaipꞌeda, piudachi. 27 Tꞌẽepai chi ɨmɨkꞌĩrapa ma puerta ewakꞌãri ichi ode wãitꞌee, chi wẽra unuji barroo baibɨ puerta tꞌaide. Ma puerta tꞌɨapatadepema tabla jita iru baji juapa. 28 Mãpai ma Levideepa uchiadapa mãgaji chi wẽramaa: —Pꞌirabáiji. Wãdáma aji. Mamĩda chi wẽrapa maarepida pꞌanau–e paji piu baibada perã. Mãpai ma Levideepa uchiadapa chi wẽra kꞌapꞌɨa piuda bɨji ichi burrode mãikꞌaapa ichi temaa wãji. 29 Mama panakꞌãri, chi wẽra kꞌapꞌɨa piuda loweropa tꞌooma docede tꞌookꞌooji mãikꞌaapa ma tꞌooma aba–abaa pëiji israelitaarã ëreerã chaachaa. 30 Ma wẽra piuda kꞌapꞌɨa tꞌooda unudapꞌedaarãpa mãgajida: —Israelitaarã Egipto eujãdeepa uchiadapꞌedaadeepa tachia nãgee ne– inaa kꞌachia unudakꞌaa paji. Kꞌĩsiadáma mãikꞌaapa pedeeteedáma. Mãgá kꞌawadaitꞌee kꞌãata oodaipia bɨ ma wẽra peedapꞌedaarãmaa.  











20

Israelitaarã chipꞌedaidapꞌedaa

1   Maapꞌeda

eperã apai pɨkꞌa israelitaarã chipꞌedachida Mizpade Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. Chejida Dan pꞌuurudeepa Berseba pꞌuuru parumaa mãikꞌaapa Galaad pꞌuuru parumaa. 2 Ãchi ëreerãdepema poro waibɨarã jõmaweda pꞌanajida cuatrocientos mil soldaorã jĩte wãdapꞌedaarã ome. 3 (Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa kꞌawa atajida awaraa Israeldeepa uchiadapꞌedaarã chipꞌedapꞌedaa mama Mizpade.) Mama pꞌanɨde ma israelitaarãpa iidijida ma Levideepa uchiadamaa kꞌãata pꞌasada chi wẽra ome. 4 Mãpai ma Levideepa uchiada, chi piuda ɨmɨkꞌĩrapa mãgaji: —Ode chewãdade Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌuuru Guibeáde pacheji mɨ wẽra kꞌãipari ome. Mama kꞌãipari jɨrɨjida aɨ norema temaa wãruta misa. 5 Mamĩda ma pꞌãrikꞌua ma pꞌuurudepemaarãpa tai pꞌanadapꞌedaa te wapꞌɨra atajida mãikꞌaapa jɨrɨ pꞌaneejida mɨ peedaitꞌee. Mãga pꞌoyaa ooda–e pakꞌãri, mɨ wẽra kꞌãipari ome kꞌãijida irua kꞌiniaamaa bɨde. Mãgá iru piuji. 6 Mãpai mɨa iru kꞌapꞌɨa piuda tꞌooma doce tꞌooji aba–abaa pëiitꞌee Israeldepemaarã eujã jõmaade parãpa kꞌawaadamerã ma ne–inaa audú kꞌachia oodapꞌedaa. 7 Ɨr̃ á parã israelitaarã, kꞌĩsíatɨ mãikꞌaapa pedeetéetɨ kꞌawadaitꞌee kꞌãata oodaipia bɨ. 8 Mãpai eperã apai pɨkꞌa ma israelitaarãpa mãgajida:  













Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



214

Jueces 20

—Taidepema apida ãchi temaa wãda–e paitꞌee. 9 Suerte jemenedaitꞌee. Mãgá kꞌawadai kꞌairãta wãdaitꞌee chõode ma Guibeá pꞌuurudepemaarã ome. 10 Israeldeepa uchiada ëreerã chaachaa ɨmɨkꞌĩraarã diezdepema aba wãipia bɨ chikꞌo atade soldaorã–itꞌee. Apemaarã wãdaipia bɨ ma Guibeá pꞌuurudepemaarã jõpide ma ne–inaa audú kꞌachia oodapꞌedaa pari Israel eujãde. 11 Mãgá israelitaarã eperã apai pɨkꞌa chipꞌedachida ma pꞌuurudepemaarã ome chõodaitꞌee. 12 Wãdai naaweda, Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã eujãdepemaarãmaa nãga jara pëijida: “Parã aukꞌaarãpa ne–inaa audú kꞌachia oojida. 13 Ma Guibeá pꞌuurudepema kꞌachia ooi awaa pꞌanɨɨrã téetɨ taipa peekꞌoodamerã. Mãgá Israel eujãde ma kꞌachia jõpidaitꞌee.” Mamĩda Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa awaraa Israeldeepa uchiadapꞌedaarã pedee ũridaamaa pꞌaneejida. 14 Ma kꞌachia beerã teedai kꞌãyaara, Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌuuru jõmaadepemaarã chipꞌedachida Guibeá pꞌuurude awaraa israelitaarã ome chõodaitꞌee. 15 Ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã veintiséis mil paji, Guibeá pꞌuurudepema ɨmɨkꞌĩraarã setecientos juasiada–ee. 16 Ma soldaorãdepema ɨmɨkꞌĩraarã setecientos juabipa honda batꞌa kꞌawaa beeji. Mãɨrãpa honda batꞌadakꞌãri, audú jua kꞌomoo pꞌanajida. 17 Jõdee awaraa israelitaarãpa chõo kꞌawaa beerã cuatrocientos mil pꞌe atajida.  

















Israelitaarã jura chõodapꞌedaa Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome

18  Chõonadai

naaweda, israelitaarã wãjida Betel pꞌuurudee Tachi Akꞌõremaa iidide kꞌawadaitꞌee chisãgɨ ́ ëreerã naapɨara uchiadaipia bɨ chõode Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome. Tachi Akꞌõrepa kꞌawapiji Judadeepa uchiadapꞌedaarã wãdaipia bɨ. 19 Maapꞌeda ma israelitaarã tapꞌeweda pꞌirabaijida mãikꞌaapa wãjida Guibeá pꞌuuru kꞌĩrapite. 20 Chõodaitꞌee pakꞌãri, chipꞌejida ëreerã–ëreerã chaa wãdaitꞌee Guibeádee. 21 Mamĩda mãga jõnɨde Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã Guibeádeepa uchiajida chõode. Ma ewate israelitaarã veintidós mil peekꞌoojida. 22‑24 Mapa ma israelitaarã pꞌaneedapꞌedaarã Beteldee wãjida jẽede Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. Mama pꞌaneejida kꞌeudarumaa. Mama pꞌanɨde Tachi Akꞌõremaa waya iidijida wãdai wa wãda–e pai ãchi aukꞌaarã, Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome chõode. Tachi Akꞌõrepa wãdaipia bɨda akꞌãri, sõcharra pꞌaneejida mãikꞌaapa aɨ norema waya chõode wãjida ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome, aɨ naaweda chõodapꞌedaamãi. 25 Mamĩda waya ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã Guibeádeepa uchiajida chõode mãikꞌaapa israelitaarã dieciocho mil peekꞌoojida. 26 Mãpai jõmaweda israelitaarã soldaorã awaraa israelitaarã ome wãjida Beteldee jẽede Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. Ewari aba wãyaarude nekꞌoda–ee pꞌaneejida. Mãga nɨde ne–animalaarã peedapꞌeda, iru–itꞌee paa jõpijida mãikꞌaapa awaraa ne–animalaarã iru–itꞌee paapijida iru ome tꞌãri aukꞌa bɨ kꞌinia pꞌanadapꞌedaa perã.  











Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 20

215

27‑28  (Maapai

Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ mama Betelde baji. Pꞌaareerã poro waibɨa Finés paji. Mãgɨ ́ Aarón ãichakꞌe, Eleazar warra paji.) Finés kꞌapꞌɨa pari ma israelitaarãpa Tachi Akꞌõremaa waya iidijida: “¿Chõodaipia bɨkꞌã ajida, tai aukꞌaarã Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome wa mãga–e? ¿Ãra ichiakꞌau ata bëidaipia bɨkꞌã?” Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: “Chõonadapáde aji parãpa nu ãra pꞌoyaadaitꞌee perã.” 29 Mãpai israelitaarã soldaorã ũkꞌuru Guibeá pꞌuuru ikꞌaawa mirunajida. 30 Jõdee ma ewari õpeede apemaarã israelitaarã soldaorã jĩpꞌa chõonajida pꞌuuru kꞌĩrapite, naaweda oodapꞌedaakꞌa. 31 Mãga nɨde waya ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã pꞌuurudeepa uchiajida chõode ãra ome. Tꞌɨmɨɨpai uchiajida mãikꞌaapa israelitaarã treinta pee wãjida Betel pꞌuuru wãpari ode mãikꞌaapa aɨ ikꞌaawa bee eujãde. 32 Mãga bɨde ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa kꞌĩsiajida israelitaarã jërekꞌoodaitꞌee naawedapemakꞌa. Mamĩda ma israelitaarãpa chi chõo Guibeá pꞌuuru tꞌɨmɨara atee wãjida Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã ãchi tꞌẽe wãdamerã. 33‑34 Mãgá chõo jõnɨde Baal Tamarde ma israelitaarã waya chipꞌedachida ëreerã chaachaa. Mãɨmisa ma israelitaarã Guibeá pꞌuuru ikꞌaawa mirudapꞌedaarã uchiajida ma pꞌuuru pidaarã ome chõode. Ma israelitaarã diez mil paji; chi pipɨara chõo kꞌawaa beerã. Chõo jõnɨ misa, Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa kꞌawadakꞌaa paji ãchi atua wãdá. 35 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa israelitaarã kꞌaripaji ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌoyaadamerã. Ma ewate israelitaarãpa Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã veinticinco mil cien soldaorã peekꞌoojida. 36 Ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa kꞌawaajida ãchi ma jura atuadapꞌedaa nãga pꞌasakꞌãri. Ma israelitaarã Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã naa ãpɨtee erreu wãjida kꞌawa pꞌanadapꞌedaa perã ãchi kꞌõpꞌãyoorã mirudapꞌedaarãpa Guibeá pꞌuuru pꞌoyaadai. 37 Wãara mãga pꞌasaji. Ma Guibeá pꞌuurude pꞌaneedapꞌedaarã atu pꞌanɨde ma israelitaarã soldaorã chõonajida. Aɨ naaweda pedeeteejida ãchi kꞌõpꞌãyoorã ome ma pꞌuuru pꞌoyaadakꞌãri, nari jɨ ̃rakꞌawaa unudaitꞌeeda ajida, ma pꞌuurudeepa. 38 Mãgá ma Israeldepema ãpɨtee erreu wãdapꞌedaarãpa ma nari jɨ ̃rakꞌawaa unu atadakꞌãri, pꞌɨrrabaijida chõodaitꞌee Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãdepemaarã ãchi tꞌẽe chedapꞌedaarã ome. 39 Ma chõo jõnɨde Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorãpa israelitaarã treinta pee wãjida. Maperã kꞌĩsiajida ma chõo pꞌoyaa wãdá naawedapemakꞌa. 40 Mamĩda ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa ãpɨtee akꞌɨdakꞌãri, unujida ma nari jɨ ̃rakꞌawaa uchia nɨ ̃bɨ tꞌɨpɨtau ome ãchi pꞌuurudeepa. 41 Mãpai israelitaarã pꞌɨrrabaidakꞌãri chõodaitꞌee kꞌĩrapite, Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã pꞌerakꞌoodachida. 42 Jĩchoodachida eujã pania wẽe bɨ wãpari ode. Mamĩda pꞌoyaa uchiada–e paji israelitaarã juadeepa. Ma Israeldepema soldaorã pꞌuurude  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



216

Jueces 20​, ​21

chõo pꞌanadapꞌedaarã uchiajida ode mãikꞌaapa ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã peekꞌoojida. 43 Mãgá israelitaarãpa Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã wapꞌɨra atajida mãikꞌaapa jõpi wãjida Guibeá oriente eere. 44 Ma chõo jõnɨde dieciocho mil Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã piujida. 45 Mãɨrãdepemaarã ũkꞌuru wãjida eujã pania wẽe bɨdee Rimón mãu–idaa bɨ eeree. Mamĩda ma ode wãdade israelitaarãpa mãdepemaarã cinco mil peejida. Ma awara israelitaarãpa awaraa dos mil ẽpꞌe atanadakꞌãri, aukꞌa peekꞌoojida. 46 Ma ewate Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã soldaorã chi pipɨara beerã veinticinco mil piujida. 47 Mamĩda Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã seiscientos israelitaarã juadeepa uchiajida. Jĩchoojida eujã pania wẽe bɨdee mãikꞌaapa atane kꞌĩmari wãyaarude pꞌaneejida Rimón mãu–idaa bɨmãi. 48 Ma chõoda tꞌẽepai israelitaarãpa apema Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌuurumaa chõonajida mãikꞌaapa paa jõpijida. Aɨde pꞌanapatapꞌedaarã jõmaweda peekꞌoojida, ãchi ne–animalaarã paara.  











21

Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã waya ĩwadapꞌedaa

1   Ma

jura chõodai naaweda Mizpade pꞌanadakꞌãri, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite israelitaarãpa juraajida ãchi kꞌaurã ichita teeda–e paitꞌee Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã apidaamaa miakꞌãidamerã. 2 Mamĩda tꞌẽepai Betel pꞌuurude chipꞌejida mãikꞌaapa tꞌãri pꞌuapa ewari aba wãyaarude jẽe pꞌaneejida mãikꞌaapa mãgapachida: 3 “Aai Akꞌõre, pɨta tai Israeldeepa uchiadapꞌedaarã Akꞌõre Waibɨa. ¿Sãapꞌeda tai nãga chitoonɨma? Ɨr̃ á ëreerã aba falta bɨda ajida. 4 Aɨ norema ma israelitaarã tapꞌedaweda pꞌirabaijida mãikꞌaapa altar oo atajida aɨde ne–animalaarã Tachi Akꞌõre–itꞌee paa jõpidaitꞌee. Ichiaba awaraa ne–animalaarã paapijida akꞌɨpidaitꞌee ãchi tꞌãri aukꞌa bɨ kꞌinia pꞌanadapꞌedaa iru ome. 5 Mãga oo pꞌanɨde ãchi pitapai iidipachida: “¿Kꞌairãta Mizpadee wãda–e pajima mama chipꞌedaidakꞌãri? (Mama pꞌanɨde Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite juraajida chi mamaa wãdaamaa pꞌanadapꞌedaarã peekꞌoodaitꞌeeda ajida.) 6 Ma jura Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ome chõodapꞌeda, awaraa israelitaarã kꞌĩra pia–ee pꞌaneejida ãchi aukꞌaarã peedapꞌedaa perã. Maperã mãgapachida: “Idi Israeldeepa uchiada ëreerã aba falta bɨda apachida. 7 ¿Sãga oodaima wẽraarã atadaitꞌee Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌaneedapꞌedaa ɨmɨkꞌĩraarã–itꞌee? Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite taipa juraajida tachi kꞌaurã teeda–e paitꞌee Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã apidaamaa. 8 ¿Nama wẽ–ekꞌã ajida, Israeldeepa uchiada ëreerãdepema aba Mizpadee wã–e pada?” Mãpai kꞌirãpajida Jabés Galaad pꞌuurudepema apida unuda–e paji mama chipꞌe pꞌanadakꞌãri. 9 Mama pꞌanɨde Israeldeepa uchiadapꞌedaarã  















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Jueces 21

217

ëreerãdepemaarã pꞌuuru tꞌɨ ̃jara wãdakꞌãri, ma ewate ma pꞌuurudepema apidaapa pꞌanauda–e paji. 10‑11 Maperã ma israelitaarã Betelde see jõnadapꞌedaa jõmaarãpa soldaorã doce mil pëijida Jabés pꞌuurudee ma pꞌuurudepemaarã jõmaarã peekꞌoode, warrarã paara mãikꞌaapa wẽraarã ɨmɨkꞌĩraarã ome kꞌãidapꞌedaarã paara. 12 Ma pꞌuurude tꞌĩudakꞌãri, ununajida awẽraarã cuatrocientos ɨmɨkꞌĩra ome waide kꞌãida–e pꞌanadapꞌedaarã. Mãgɨɨrã aneejida soldaorã kꞌãipatapꞌedaamãi Siló pꞌuurude, Canaán eujãde bɨ. 13 Mãpai israelitaarãpa ãchi eere pꞌanadapꞌedaarã ũkꞌuru pëijida jɨrɨnadamerã ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã mirunadapꞌedaa Rimón mãu–idaa bɨmãi. Mãɨrãmaa jara pëijida ãchi ome chõoda–ee pꞌaneedamerã. 14 Mãgá ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã uchia chejida. Mãpai israelitaarãpa ma awẽraarã Jabés pꞌuurudeepa aneedapꞌedaa teejida ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãmaa. Mamĩda ma awẽraarã araada–e paji ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã ɨmɨkꞌĩraarã jõmaarã–itꞌee. 15 israelitaarã kꞌĩsia pꞌua pꞌanapachida Tachi Akꞌõrepa ãchi tꞌãideepa Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã perá wẽpapida perã. 16 Mapa ãchi poro waibɨarã chipꞌedaidakꞌãri, mãgapachida: “¿Sãgá awẽraarã atadaima ajida, Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã, chi waide wẽra wẽe pꞌanɨɨrã– itꞌee, ãchi ëreerãdepema wẽraarã jõmaweda peekꞌoodapꞌedaata? 17 Ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarã pꞌaneedapꞌedaarã atꞌãri pꞌanapataadaipia bɨ ãchi ëreerã eujãde, maa–e pɨrã Israel eujãdeepa ãchi ëreerã wẽpadai. 18 Tai kꞌaurã ãchimaa pꞌoyaa teeda–e miakꞌãidamerã, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite juraadapꞌedaa perã ichita mãga ooda–e paitꞌee. Tachi Akꞌõrepa kꞌachia ooipia bɨda ajida, chi mãga oorumaa. 19 Tachia mãga jarajida mĩda, año chaa Siló pꞌuurude Tachi Akꞌõre–itꞌee fiesta waibɨa oopata. (Ma pꞌuuru Betel pꞌuuru norte eere baji; Betel Siquén wãpari o oriente eere, Leboná pꞌuuru sur eere.)” 20 Mãga pedeedapꞌeda, ma israelitaarã poro waibɨarãpa nãga jara pëijida Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãmaa: “Wãdapáde aji, Siló pꞌuurudee fiesta oopatamãi. Mirudapáde aji, ma pꞌuuru ikꞌaawa uva kꞌãi beede. 21 Mãga nɨde tau kꞌitꞌaa pꞌanéetɨ. Awẽraarã pëira chedakꞌãri Siló pꞌuurudeepa, uchíatɨ pãchi mirupatamãiipa mãikꞌaapa parã chaachaapa awẽra chɨa atátɨ pãchi eujãdee ateedaitꞌee. 22 Tꞌẽepai ma awẽraarã ɨ ̃pemaarãpa wa akꞌõreerãpa taimaa iidi cheruta pɨrã taipa ãchideerã parã juadeepa uchia atanadamerã, taipa mãgadaitꞌee: ‘Chupɨria kꞌawáatɨ. Perdonáatɨ ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa oodapꞌedaa. Jabés Galaad pꞌuuru pidaarã ome chõodakꞌãri, taipa ãra jõmaarã–itꞌee awẽraarã pꞌoyaa unuda–e paji. Ma awara parãpa jarada–e pada perã pãchi kꞌaurã ma Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãmaa tee kꞌinia pꞌanɨ, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite parãpa ne–inaa kꞌachia ooda–e pꞌanɨ.’ ” 23 Benjamindeepa uchiadapꞌedaarãpa ma israelitaarã poro waibɨarã pedee ũridakꞌãri, ijãajida. Ãchi chaachaa awẽra pëiradapꞌedaarãdepema  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



218

Jueces 21

aba chɨa atajida mãikꞌaapa ãchi eujãdee ateejida ãchi wẽra papidaitꞌee. Maapꞌeda ãchi ëreerã eujãde pꞌuuru chiwidi oo atajida aɨde pꞌanapataadaitꞌee. 24 Ma fiesta oodapꞌeda, awaraa israelitaarã ichiaba wãjida ãchi ëreerã eujã chaachaa mãikꞌaapa mama ãchi te pidaarã ome pꞌaneejida. 25 Maapai Israel eujãde rey atꞌãri wẽ–e paji. Maperã eperã chaachaa ãchia oo kꞌiniata oopachida.  



Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.