Las Escrituras en Epena de Coombia [sja] - Ester

bide reina chiwidi jiripiji, chi reina iru bada ome klĩraudaida peră. Măgá wēra judiodeepa uchiada t'ijarapatap'edaa Ester reina paji Persia eujăde. Ester chĩapa.
547KB Größe 1 Downloads 1 vistas
Ester

Ester Persia eujãde reina pada Introducción

Na libro leedakꞌãri, kꞌawadaitꞌee israelitaarã Persia eujãdee esclavoorãkꞌa ateedapꞌedaarã ome pꞌasada. Ma eujãdepema rey tꞌɨ ̃jarapachida Asuero. Iru rey bɨde reina chiwidi jɨrɨpiji, chi reina iru bada ome kꞌĩraudaida perã. Mãgá wẽra judiodeepa uchiada tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Ester reina paji Persia eujãde. Ester chĩapa tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Mardoqueo rey jua ekꞌari mimiapachi. Mãga nɨde rey jua ekꞌari mimiapataarã poro waibɨa badapa kꞌĩsiaji jõmaweda judiorã peekꞌooitꞌee, Ester, Mardoqueo paara. Chi eperã ma ne–inaa kꞌachia oo kꞌinia bada tꞌɨ ̃jarapachida Amán. Irua reymaa kꞌĩsiapiji ley jara pëimerã eperãarã jõmaarã ichi jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarãmaa judiorã peekꞌoodamerã irua fecha bɨdade. Ester reina pada unudaitꞌee (cap. 1‑2) mãikꞌaapa irua kꞌawada ne–inaa kꞌachia oodaitꞌee kꞌĩsia iru pꞌanadapꞌedaa judiorãmaa unudaitꞌee (cap. 3‑6). Ichiaba na capitulode unudaitꞌee reypa Mardoqueo pia akꞌɨda irua jarada perã eperãarãpa rey ãpɨte ne–inaa kꞌachia oodaitꞌee kꞌĩsia pꞌanadapꞌedaa. Esterpa reymaa jarakꞌooji Amanpa kꞌĩsia kꞌachia iru bada (cap. 7‑10). Reypa mãga kꞌawakꞌãri, Amán otaude jɨ ̃pipꞌeda, baijira bɨpiji. Ichiaba na capitulode reypa ley awaraa jara pëiji ma fecha naaweda jaradade judiorãpa peekꞌoodamerã jõmaweda ãra kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã. Ma ewate Tachi Akꞌõrepa judiorã kꞌaripada perã, ãchia fiesta oojida. Mãgá uchiaji judiorã fiesta Purim apata. Ma fiestade ãrapa kꞌirãpapata ma ewate pꞌasada ãchi ome.

1

1   Asuero

Persiadepema rey Asueropa fiesta ooda

Persia eujãde rey pakꞌãri, ichia akꞌɨpachi ciento veintisiete eujã awara–awaraa bee, India eujãdeepa Etiopía eujãde parumaa. 2 Maapai rey Asuero Susa pꞌuuru waibɨa bɨde bapachi. Ma pꞌuuru jõmaweda murallapa tꞌɨakꞌau baji. Ma tꞌɨakꞌau bada edajãde ciudadela a baji. Mãgɨ ́ awaraa murallapa tꞌɨakꞌau baji.  

a 1.2 Rey



palacio badamãi ciudadela apachida.

345 Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



346

Ester 1

3  Año

õpee rey bɨde Asueropa fiesta ooji poro waibɨarã ichi jua ekꞌari beerã jõmaarã–itꞌee. Ũkꞌuru Persiadepema mãikꞌaapa Mediadepema soldaorã poro waibɨarã paji; ũkꞌuru awaraa eujã ichi jua ekꞌari beede pꞌanapatapꞌedaarã akꞌɨpataarã paji. 4 Asueropa ma fiesta ooji ichi jua ekꞌari beerãmaa akꞌɨpiitꞌee ichi audú pꞌaratꞌara bɨ. Kꞌinia baji mãɨrãpa ichi jõmaarã reyrã kꞌãyaara waibɨara bɨkꞌa akꞌɨdamerã. Ma fiesta ooji kꞌãima ciento ochenta wãyaaru misa. 5 Ma tꞌẽepai ma reypa awaraa fiesta ooji. Ma fiesta kꞌãima siete taarãji. Ma fiesta oo pꞌanɨde audú nekꞌojida. Ma fiesta ooji rey palaciodepema patiode ne–uu kꞌãi badamãi. Ma fiesta ooi naaweda reypa jara pëiji Susa ciudadeladepemaarã, waibɨara beerã, ekꞌariara beerã paara ma fiestadee chedamerã. 6 Ma palaciodepema patio pi–ia chi–oo iru pꞌanajida; cortina pꞌaru nãusaa tꞌo–tꞌoo pꞌupꞌuchia ome kꞌaatꞌɨdadee. Ma cortina ma patio ɨ ̃rɨ nãgá eebai iru pꞌanajida. Mama pꞌanadapꞌedaa columna marmoldee oodade argolla pꞌaratꞌadee oodapꞌeda, ma marmolde pꞌẽe pꞌe iru pꞌanajida. Made lino pꞌɨtrɨa kꞌaatꞌɨdapa mãikꞌaapa lino pꞌɨtrɨa kꞌaatꞌɨda pꞌupꞌuchia tꞌɨdapꞌedaapa ma cortina jɨ ̃ bɨ pꞌanajida. Ma patiode su–akꞌɨ beepari chokꞌara paraaji; nẽedee ooda mãikꞌaapa pꞌaratꞌadee ooda. Ma patiodepema piso mãu pi–ia nacardee, marmoldee mãikꞌaapa madreperladee ooda paji. 7 Vino jedejida copa kꞌĩra tꞌãdoo nẽedee oodade. Vino waibɨa teepachida, reypa fiesta oo bada perã. 8 Mamĩda reypa jaraji ichi mimiapataarã poro waibɨarãmaa vino topinaadamerã chi to kꞌiniada–e pꞌanɨɨrãmaa. “Chi nama pꞌanɨɨrãpa ãchia to kꞌiniata todayada” aji. 9 Reypa ma fiesta oomaa bɨde, rey Asueropa awaraa palacio iru badade chi wẽra reina Vastipa wẽraarã–itꞌee awaraa fiesta oomaa baji. 10 Kꞌãima siete ma fiesta oo pꞌanadapꞌedaade rey audú o–ĩa baji, vino to bada perã. Mapa ichi jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaa eunucoorã b siete pëiji reina atanadamerã. Ma eunucoorã paji: Meumán, Biztá, Jarboná, Bigtá, Abagtá, Zetar mãikꞌaapa Carcás. 11 Mãɨrãmaa jaraji reina Vasti atanadamerã mãikꞌaapa ma reina aneedakꞌãri, poro jɨ ̃ra jɨ ̃ bɨdamerã. Mãgá pꞌuurudepemaarã mama pꞌanadapꞌedaarã mãikꞌaapa eperãarã waibɨarãpa iru kꞌĩra wãree unudai, wãara ma reina kꞌĩra wãree bada perã. 12 Mamĩda ma eunucoorã reinamaa panadakꞌãri, irua ichi wã–eda aji, reypa wãmerã jara pëiji mĩda. Reypa kꞌawaa atakꞌãri, audú kꞌĩraudachi. 13 Audú kꞌĩrau bada perã, irua tꞌɨ ̃ pëiji kꞌĩsia kꞌawaa beerã mãikꞌaapa chi ma eujãdepemaarã ley kꞌawaa beerã, mãɨrãpa ichi ũraadamerã. Maapai reyrãpa mãga oopachida ley kꞌawa kꞌinia pꞌanadakꞌãri. 14 Ma Persiadepema mãikꞌaapa Mediadepema ley kꞌawaa beerã, chi rey audú  





















b 1.10 Ma ɨmɨkꞌĩraarã kꞌapꞌadapꞌedaarã paji. Persia eujãdepema rey–itꞌee mimiapachida. Ãrapa rey wẽraarã akꞌɨpachida. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Ester 1​, ​2

347

kꞌõpꞌãyaapatapꞌedaarã siete paji: Carsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsená mãikꞌaapa Memucán. Mãgɨɨrã poro waibɨarã rey jua ekꞌari beerã kꞌãyaara waibɨara pꞌanajida. 15 Reypa mãɨrãmaa mãgaji: —Parãpa tachi ley pia kꞌawa pꞌanɨ. ¿Mɨa kꞌãata ooipia bɨma aji, reina Vasti ome, mɨa eunucoorã ome jara pëidakꞌa oo–e pada perã? 16 Apemaarã poro waibɨarã taide Memucanpa pꞌanauji: —Reina Vastipa ne–inaa kꞌachia ooji pɨ ãpɨte, poro waibɨarã pɨ ekꞌari beerã ãpɨte mãikꞌaapa pɨ ekꞌari pꞌanɨ eujãdepemaarã jõmaarã ãpɨte. 17 Awaraa wẽraarãpa Reina Vastipa ooda kꞌawaadakꞌãri, aukꞌa oodai. Ãchi ɨmɨkꞌĩraarãpa jara pꞌanɨkꞌa oodaamaa pꞌaneedai mãikꞌaapa mãgadai: ‘‘Rey Asueropa chi wẽra Vasti tꞌɨ ̃ pëikꞌãri, wã–e pajida’’ adai. 18 Idiweda Persiadepema poro waibɨarã wẽraarã mãikꞌaapa Mediadepema poro waibɨarã wẽraarã aupedeedaitꞌee ãchi ɨmɨkꞌĩraarã ome, reinapa mãga ooda perã. Ma kꞌaurepa pɨ ekꞌari pꞌanɨɨrã tꞌãri ãrii pꞌaneedaitꞌee. 19 Maperã, Mɨchi Rey Waibɨa, pɨa kꞌinia bɨ pɨrã, nãgɨ ́ ley jaraipia bɨ pꞌã bɨdamerã awaraa Persiadepema mãikꞌaapa Mediadepema ley, apidaapa ma ley pꞌãda pꞌoyaa wẽpapida–e perã: ‘Reina Vasti rey Asuero kꞌĩrapite waa cheikꞌaraa bɨ.’ Ma awara pɨa awaraa wẽra jɨrɨipia bɨ, Vasti pari reina papimerã. Ma wẽra chokꞌekꞌee baipia bɨ. 20 Ma ley jara pëiipia bɨ pɨ jua ekꞌari pꞌanɨɨrã eujãdepemaarã jõmaarãmaa. Mãgá wẽraarã pɨ jua ekꞌari pꞌanapataarãpa kꞌawaadaitꞌeeda aji, ãchi ɨmɨkꞌĩraarãpa jara pꞌanɨkꞌa oodaipia bɨ; poro waibɨa beerã wẽraarãpa, ekꞌariara beerã wẽraarãpa paara. 21 Rey Asueropa poro waibɨarã ichi jua ekꞌari beerã ome Memucán pedee ũridapꞌeda, ijãaji. Mapa reypa ma ley jaraji awaraa ley ome pꞌã bɨdamerã. 22 Mãpai kꞌartꞌa pëiji jõmaweda ichi jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaarãmaa. Ma ley awaraa pedeede pꞌã pëiji jõmaarãpa pia kꞌawaadamerã. Ma kꞌartꞌade jaraji ɨmɨkꞌĩraarã ãchi wẽraarã poro waibɨa pꞌaneedamerã.  















2

1   Ma

Rey Asueropa Ester reina papida

tꞌẽepai rey Asuero kꞌĩrau wẽpakꞌãri, chi wẽra pada Vasti kꞌirãpaji. Kꞌirãpaji ichia ooda Vastimaa mãikꞌaapa ichia jarada Vasti ãpɨte. 2 Maapai chi akꞌɨpataarãpa irumaa mãgajida: —Awẽraarã kꞌĩra wãree, waide ɨmɨkꞌĩra ome kꞌãi–ee beerã jɨrɨpipáde ajida, mãɨrãdepema aba reina papimerã. 3 Pɨ jua ekꞌari eujã bee chaa eperã bɨipia bɨ mãgee awẽraarã aneedamerã pɨchi wẽraarã palaciode, Susa ciudadelade. Mãpai ma awẽraarã bɨipia bɨ pɨ ekꞌari beerãdepema eunuco Jegay jua ekꞌari, ma awẽraarã jɨ ̃amerã pɨchi wẽraarã awaraarã ome. Mãpai Jegaymaa jaraipia bɨ irua ma awẽraarãmaa ne–inaa  



Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



348

Ester 2

oopimerã audupɨara kꞌĩra wãree pꞌaneedamerã. 4 Maapꞌeda pɨa chi wẽra pi–iara bɨ jɨrɨtꞌeraipia bɨ mãikꞌaapa Vasti pari reina papiyada ajida. Reypa ma ũraa ũrikꞌãri, ijãaji mãikꞌaapa ooji mãɨrãpa jaradapꞌedaakꞌa. 5 Ma Susa ciudadelade bapachi judío aba, tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Mardoqueo. Mãgɨ ́ eperã Yaír warra paji. Simideepa uchiada mãikꞌaapa Benjamín ëreerãdepema Cisdeepa uchiada paji. 6 Ma judío Susade bapachi Babiloniadepema rey Nabucodonosorpa ichi chonaarã aneeda perã awaraa Jerusalendepemaarã ome mãikꞌaapa Judadepema rey Jeconías ome. 7 Mardoqueopa ichi prima wari wãji, ma awẽra akꞌõreerã jai– idaadapꞌedaa perã. Ichi kꞌaukꞌa iru baji. Hebreo pedeede ma awẽra tꞌɨ ̃jarapachida Jadasá; Persiadepemaarã pedeede tꞌɨ ̃jarapachida Ester. Kꞌĩra wãree baji; kꞌapꞌɨa jida pi–ia baji. 8 Rey jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarãpa irua jara pëida ũridakꞌãri, awẽraarã chokꞌara ateejida rey palaciode Susa ciudadelade. Ma awẽraarã bɨjida rey wẽraarã akꞌɨpari Jegay jua ekꞌari. Ester jida jɨrɨtꞌerajida. 9 Jegaypa Ester unukꞌãri, pi–ia unuji. Mapa aweda ne–inaa oopiji kꞌĩra wãreera beemerã. Ichiaba Estermaa chikꞌo piara teepachi. Awẽraarã mimiapataarã siete jɨrɨtꞌeraji Ester jua ekꞌari bɨitꞌee mãikꞌaapa Ester ãra ome awara bɨji rey wẽraarã palaciodepema pipɨara bɨ cuartode pꞌanapataadamerã. 10 Maapai Esterpa maarepida ichi aukꞌaarãde wa chi akꞌõreerãde jara–e paji, Mardoqueopa jarada perã mãgee nepɨrɨnaamerã. 11 Ewari chaa Mardoqueo rey wẽraarã palacio kꞌĩrapite wãpachi Ester iidide. Irua mãga oopachi kꞌinia bada perã Ester pia akꞌɨ pꞌanadamerã. 12 Atane doce wãyaarude Jegaypa ne–inaa oopiji ma awẽraarã rey wẽraarã palaciode pꞌanadapꞌedaarãmaa, kꞌĩra wãreera pꞌaneedamerã. Chi naapema atane seis wãyaaru misa, ãchi kꞌapꞌɨa pꞌurupiji aceite mirradee oodapa. Apema atane seis wãyaaru misa, ãra kꞌapꞌɨa pꞌurupiji kꞌerapa mãikꞌaapa awaraa ne–inaa wẽraarãpa pꞌurupatapa. Mãga oodapꞌeda, ma awẽraarã aba–abaa ateeji rey Asuero kꞌĩrapite irua pia akꞌɨmerã. 13 Rey wẽraarã palaciode netꞌaa pꞌe iru pꞌanadapꞌedaadepema ãramaa teeji, mãgá ãchi rey kꞌĩrapite wãdakꞌãri, ãchia atee kꞌiniata ateedamerã. 14 Pꞌãrikꞌua ma wẽraarã aba–abaa tꞌĩujida rey palaciode. Mãpai aɨ norema waya wãjida rey wẽraarã palaciodee mãikꞌaapa awaraa cuartode pꞌaneejida rey jua ekꞌari beerãdepema eunuco tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Sasgaz jua ekꞌari. Mãgɨpa akꞌɨpachi reypa awaraa wẽraarã iru bada. Wẽra rey kꞌĩrapite bapꞌeda, irumaa waya wãkꞌaa paji, irua tꞌɨ ̃ pëi–emãi. Ma wẽra kꞌinia bakꞌãri, waya tꞌɨ ̃ pëipachi. 15 Ester Abijaíl kꞌau paji. Chi chĩapa Mardoqueo paji. Ester rey kꞌĩrapite wãkꞌãri, ichi akꞌɨpari Jegaypa Estermaa netꞌaa reypa audú kꞌinia badata ateepiji. Irua mãga ooji rey pia kꞌawa bada perã. Maapai Ester kꞌawa pꞌanadapꞌedaarãpa iru pia akꞌɨpachida. 16 Asuero siete año rey bɨde atane diez tebetde Ester ateejida rey palaciode iru kꞌĩrapite. 17 Rey Asueropa Ester unukꞌãri, iru pia akꞌɨji  



























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Ester 2​, ​3

349

mãikꞌaapa kꞌinia beeji. Awaraa awẽraarã kꞌinia–e paji Ester kꞌinia badakꞌa. Maperã rey Asueropa Ester jɨrɨtꞌeraji awaraa awẽraarã ɨmɨkꞌĩraarã ome waide kꞌãi–ee pꞌanadapꞌedaarã kꞌãyaara mãikꞌaapa irua Ester porode reina poro jɨ ̃ra, Vastide pada jɨ ̃ bɨji. 18 Ma tꞌẽepai rey Asueropa fiesta waibɨa ooji Ester–itꞌee. Jara pëiji poro waibɨarã mãikꞌaapa mimiapataarã ichi jua ekꞌari beerã jõmaweda ma fiestade chedamerã. Ichi jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarãmaa jara pëiji ma ewate ɨ ̃idamerã. Ma fiestade reypa netꞌaa pia chokꞌara teeji.  

19 Awẽraarã

Mardoqueopa kꞌawa atada kꞌachia beerãpa pedeeteedapꞌedaa rey peetꞌaadaitꞌee

waya chipꞌe atadakꞌãri ateedaitꞌee awara cuarto rey wẽraarã palacio pꞌanapatapꞌedaade, Mardoqueo su–akꞌɨ baji c rey palaciodepema puerta kꞌaitꞌa. 20 Mardoqueopa ũraadakꞌa Esterpa maarepida ichideerãde wa ichi aukꞌaarãde jara–e paji. Iru ome bapariikꞌãri oopariidakꞌa ichita ne– inaa jõmaweda Mardoqueopa jaradakꞌa oopachi. 21 Mardoqueo mama rey palaciodepema puerta kꞌaitꞌa su–akꞌɨ bɨde, ma puerta jɨ ̃apataarã pedee pꞌanajida. Ma eunucoorã rey jɨ ̃apataarã omé paji: Bigtán mãikꞌaapa Teres. Mãɨrã kꞌĩrau pꞌanadapꞌedaa perã rey Asuero ome, pedeetee pꞌanajida iru peetꞌaadaitꞌee. 22 Mardoqueopa kꞌawaa atakꞌãri, Reina Estermaa jarakꞌooji. Mãpai Esterpa reymaa jaranaji Mardoqueopa ichimaa jarada. 23 Rey jua ekꞌari beerãpa jɨrɨdakꞌãri kꞌawaadaitꞌee wãara wa seewa, kꞌawaajida wãara ma eunuco omeerãpa pedeetee pꞌanadapꞌedaa rey peetꞌaadaitꞌee. Mapa ma rey jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaarãpa ma eperãarã otaude jɨ ̃ nɨ ̃bɨjida ɨ ̃yapa jɨ ̃adarutamaa. Mãga oodapꞌeda, rey kꞌĩrapite ma eperãarãpa oodapꞌedaa pꞌãpijida Persiadepema reyrãpa oopatapꞌedaa pꞌãpatapꞌedaade.  







3

1   Ma

Amanpa judiorã kꞌĩra unuamaa iru bada

tꞌẽepai rey Asueropa Agagdeepa uchiada Hamedata warra tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Amán bɨji ichi jua ekꞌari beerã poro waibɨarã kꞌãyaara poro waibɨara pamerã. 2 Mãpai reypa jaraji ichi palaciodepema puerta jɨ ̃apataarã jõmaarãmaa bedabaipataadamerã mãikꞌaapa ɨ ̃jaabaipataadamerã Amán unudakꞌãri. Mamĩda Mardoqueopa mãga ookꞌaa paji. 3 Mãga unudakꞌãri, rey akꞌɨpataarãpa Mardoqueomaa iidijida: —¿Sãapꞌeda pɨa reypa jaradakꞌa oo–e bɨma? ajida. 4 Ewari chaa mãga iidipachida. Mamĩda Mardoqueopa atꞌãri ookꞌaa paji reypa jaradakꞌa. Ãramaa mãgaji:  





c 2.19 Mama

su–akꞌɨ baji mama mimiapachi perã rey jua ekꞌari.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



350

Ester 3

—Judío eperã kꞌĩrapite bedabaiikꞌaraa bɨda aji. Maperã jarakꞌoonajida Amanmaa kꞌawaadaitꞌee irua kꞌãata ooi Mardoqueo ome. 5 Amán kꞌĩraudachi kꞌawaakꞌãri Mardoqueo ichi kꞌĩrapite bedabaikꞌaa mãikꞌaapa ichi unukꞌãri, ɨ ̃jaabaikꞌaa. 6 Kꞌĩsiaji Mardoqueo peetꞌaaitꞌee. Mamĩda kꞌawaakꞌãri Mardoqueo judiota maa bɨ, kꞌĩsia awara ataji; judiorã jõmaweda rey Asuero jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarã d peekꞌooitꞌee.  



7 Mãgá

Amanpa ley ooda judiorã jõtꞌaadamerã

Asuero doce año rey bɨde naarapema atane nisande Amán kꞌĩrapite suerte e jemenejida kꞌawaadaitꞌee chisãgɨ ́ ewate ma kꞌĩsia iru bada oodaipia bɨ. Jemenedakꞌãri, ewari trece atane doce adarde uchiaji. 8 Mãpai Amanpa rey Asueromaa mãgaji: —Mɨchi Rey Waibɨa, pɨ jua ekꞌari awaraa eujãdepemaarã chokꞌara pꞌanapata. Mamĩda madepema ũkꞌuru awara pꞌanapata apemaarã kꞌãyaara. Ley awara iru pꞌanɨ perã, pɨa jara bɨkꞌa ooda–e pꞌanɨ. Mapa pɨ jua ekꞌari pꞌanapataadaikꞌaraa bɨ. 9 Rey Waibɨa, pɨa kꞌinia bɨ pɨrã, jõmaweda pɨ jua ekꞌari pꞌanapataarãmaa jara pëiipia bɨ ma eperãarã peekꞌoodamerã. Mɨa pꞌaratꞌa trescientos treinta mil kilos pꞌaaitꞌeeda aji, pɨ pꞌaratꞌa juasiapataarãmaa ãrapa ma mimia oorutaarãmaa pꞌaadamerã. 10 (Maapai Persia eujãdepemaarã reyrãpa sortija jɨ ̃pachida mãikꞌaapa mãgɨpa tauchaa bɨpachida ley pꞌãdakꞌãri.) Rey Asueropa ũrikꞌãri ma Agagdeepa uchiada Hamedata warra Amanpa jarada, chi sortija ẽra ataji mãikꞌaapa ma judiorã kꞌĩra unuamaa iru bada Amanmaa teeji. 11 Mãga bɨde reypa mãgaji: —Ma pꞌaratꞌa iru béeji. Ma eperãarã ome pɨchia kꞌĩsia iru bɨkꞌa oopáde aji. 12 Mãgá ewari trece naarapema atanede rey secretario tꞌɨ ̃ pëijida Amanpa jarada pꞌã pëidamerã awaraa eujã rey Asuero jua ekꞌari beerã poro waibɨarãmaa. Ma jarada pꞌãjida awaraa pedeede pia kꞌawaadamerã kꞌãata jara bɨ. Rey Asuero tꞌɨ ̃de ma kꞌartꞌa jõmaweda firmaajida mãikꞌaapa cerapa sellaadapꞌeda, aɨde rey sortijapa tauchaa bɨjida. 13 Maapꞌeda ma kꞌartꞌa tee pëijida rey jua ekꞌari eujã bee chaa. Ma kꞌartꞌade jara pëijida ewari abaade judiorã jõmaweda peekꞌoodamerã, kꞌũtrãarã, chonaarã, wẽraarã, warrarã paara mãikꞌaapa ãchi netꞌaa jõmaweda jãri atadamerã. Jarajida ewari trece atane doce adar ma–itꞌee awara bɨdapꞌedaa. 14 Ma pꞌãda bɨjida Persiadepemaarã ley pꞌãda ome mãikꞌaapa chi copia pëijida awaraa eujã jõmaade rey jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarãmaa mãikꞌaapa  













d 3.6 Amanpa mãga oo kꞌinia baji iru amalecitaarã rey Agagdeepa uchiada pada perã. Chonaarãweda Agag amalecitaarã rey pakꞌãri, ãchia israelitaarã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapachida. e 3.7 Persia pedeede ‘suerte’ jara kꞌinia bɨ Pur wa Purim. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Ester 3​, ​4

351

pꞌuurude pꞌanapatapꞌedaarãmaa kꞌawaadamerã ma ewate judiorã peekꞌoodaitꞌee. 15 Ma kꞌartꞌa pꞌãdapꞌeda Susa ciudadelade, reypa jaraji aweda pëidamerã. Susa ciudadeladepemaarãpa ma kꞌartꞌade jara bɨ kꞌawaadakꞌãri, kꞌawada–e paji kꞌãata kꞌĩsiadaitꞌee. Mamĩda ma kꞌartꞌa pëidapꞌedaa tꞌẽepai, rey Asuero Amán ome su–akꞌɨ pꞌaneejida tꞌãri o–ĩa ne–inaa todaitꞌee.  

4

1   Mardoqueopa

Judiorã tꞌãri pꞌua pꞌaneedapꞌedaa

kꞌawaakꞌãri ma ley pꞌã pëidapꞌedaa, tꞌãri pꞌuapa ichi pꞌaru jẽtꞌaaji. Mãpai chi–ɨapata pꞌaru jɨ ̃ beepꞌeda, itꞌabarre pꞌora bɨji ichi porode mãikꞌaapa pꞌuurude bia nipapachi. 2 Mamĩda eperã chi–ɨapata pꞌaru jɨ ̃ bakꞌãri, rey palaciode tꞌĩupidakꞌaa paji. Maperã Mardoqueo rey palaciode tꞌĩupatamãipai utuji. 3 Awaraa eujãde Rey Asuero jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaa judiorãpa ma ley ũridakꞌãri, audú tꞌãri pꞌua pꞌaneejida. Nekꞌoda–ee chupɨria iidimaa pꞌaneejida. Tꞌãri pꞌuapa jẽemaa pꞌaneejida; biapachida; itꞌabarre pꞌorade jẽra pꞌaneepachida mãikꞌaapa chi–ɨapata pꞌaru jɨ ̃ pꞌaneejida.  



Mardoqueopa Estermaa iidida ichi aukꞌaarã kꞌaripamerã

4  Mãpai

Ester–itꞌee mimiapataarãpa mãikꞌaapa eunucoorãpa Mardoqueopa oomaa bada Estermaa nepɨrɨnajida. Mãga ũrikꞌãri, Esterpa kꞌĩsia nɨ ̃beeji mãikꞌaapa Mardoqueomaa pꞌaru tee pëiji jɨ ̃merã chi–ɨapata pꞌaru jɨ ̃i kꞌãyaara. Mamĩda irua ma pꞌaru jita–e paji. 5 Mapa Esterpa tꞌɨ ̃ pëiji reypa ichi jua ekꞌari bɨda eunucoorã poro waibɨa Hatac mãikꞌaapa iru pëiji Mardoqueomaa iidinamerã sãapꞌeda chi–ɨapata pꞌaru jɨ ̃ bɨ mãikꞌaapa sãapꞌeda audú kꞌĩra pia–ee nɨ ̃bɨ. 6 Mãgá Hatac wãji Mardoqueo ome pedeede. Mardoqueo baji ciudadela edajãde rey palaciodepema puerta kꞌĩrapite. 7 Mãpai Mardoqueopa Hatacmaa nepɨrɨji Amanpa ooda mãikꞌaapa pꞌaratꞌa trescientos treinta mil kilos pꞌaaitꞌee bada judiorã jõmaweda peekꞌoodamerã. 8 Ma awara ma ley Susa pꞌuurude leedapꞌedaa copia Mardoqueopa Hatacmaa teeji irua Estermaa teenamerã. Mãgá irua pia kꞌawai jõmaweda mama pꞌasa nɨ ̃bɨ. Ichiaba Estermaa jara pëiji rey ome pedeemerã mãikꞌaapa ichi aukꞌaarã pari chupɨria iidimerã. 9 Hatacpa Mardoqueopa jarada jõmaweda Estermaa nepɨrɨ cheji. 10 Mãpai Esterpa Hatac waya pëiji Mardoqueomaa nãga jaranamerã: 11 “Na rey jua ekꞌari beerãpa mãikꞌaapa jõmaweda awaraa eujãdepemaarã iru jua ekꞌari beerãpa kꞌawa pꞌanɨ apida rey kꞌĩrapite wãikꞌaraa bɨ, reypa tꞌɨ ̃ pëi–emãi. Mãga jara bɨ Persiadepema ley pꞌãdade. Ɨmɨkꞌĩra wa wẽra rey palaciode tꞌĩuru pɨrã reypa tꞌɨ ̃ pëi–eeta maa–e pɨrã irua ichi cetro nẽedee oodapa tꞌĩupi–emãi, ma eperã piuitꞌee. Ewari treinta wãyaaruda aji, irua mɨ ichi kꞌĩrapite tꞌɨ ̃ pëi–e bɨ.”  













Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



352 12  Mardoqueopa

Ester 4​, ​5

mãga ũrikꞌãri, 13 Estermaa nãga jara pëiji: “Pɨ rey palaciode bapari perã, kꞌĩsianáaji judiorã peekꞌoo wãdakꞌãri, pɨ apemaarã kꞌãyaara chokꞌai uchiaitꞌee. 14 Pɨ kꞌĩupꞌee beeru pɨrã mãikꞌaapa kꞌaripa– eda aru pɨrã, awara ãiipa judiorã kꞌaripa chedaitꞌee. Mamĩda pɨ, pɨchi akꞌõre ëreerã ome kꞌiniidaitꞌee. ¿Pɨ reina–ekꞌã aji, naapai tachi aukꞌaarã kꞌaripamerã?” 15 Esterpa ma pedee ũripꞌeda, Mardoqueomaa nãga jara pëiji: 16 “Susade pꞌanapata judiorã chipꞌe atáji, mɨ pari nekꞌoda–ee ɨtꞌaa tꞌɨ ̃damerã. Kꞌãima õpee wãyaaru misa, nekꞌodaikꞌaraa bɨ mãikꞌaapa ne–inaa todaikꞌaraa bɨ. Mɨa mɨchi mimiapataarã ome aukꞌa mãga ooitꞌee. Maapꞌeda mɨ wãitꞌee rey ome pedeede, leyde jara bɨ mĩda mãga oodaikꞌaraa bɨ. Mɨ peetꞌaa kꞌinia pꞌanɨ pɨrã, peetꞌaadayada” aji. 17 Mãpai Mardoqueo wãji Esterpa jara pëidakꞌa oode.  









5

Ester rey kꞌĩrapite wãda

1   Kꞌãima

õpee wãyaada tꞌẽepai, Esterpa reina pꞌaru jɨ ̃ beeji mãikꞌaapa tꞌĩuji rey palacio edajãde patio badade. Akꞌɨnɨ ̃ banaji rey su–akꞌɨ beepari cuartodepema puertamãi. Ma cuartode chi puerta kꞌĩrapite rey su–akꞌɨ baji rey su–akꞌɨ beeparide. 2 Irua unukꞌãri Ester mama akꞌɨnɨ ̃ bɨ, tꞌãri o–ĩadachi mãikꞌaapa cetro nẽedee ooda ichi juade iru badapa Estermaa ɨaji ichi kꞌĩrapite wãmerã. Mãpai Ester rey kꞌaitꞌa wãpꞌeda, ma cetro kꞌɨ ̃ tꞌõbaitꞌaaji. 3 Mãpai reypa iidiji: —¿Sãga nɨ ̃bɨma reina Ester? ¿Kꞌãata kꞌinia bɨma? Mɨ jua ekꞌari pꞌanɨdepema eujã esa–aukꞌa iidi kꞌinia bɨ pɨrã, ¡mɨa pɨmaa teeyada! aji. Mãpai Esterpa pꞌanauji: 4 —Mɨchi Rey Waibɨa, mɨa kꞌinia bɨ pɨ idi mɨmaa nekꞌode chemerã, pɨ– itꞌee chikꞌo pia joopida perã. Ichiaba kꞌinia bɨ Amán pɨ ome chemerã. Mãpai reypa ichi mimiapataarãmaa mãgaji: 5 —Isapai Amán jɨrɨnadapáde aji, reina Esterpa kꞌinia bɨkꞌa oodaitꞌee perã. Mãgá rey, Amán ome Estermaa nekꞌode wãjida. 6 Vino tomaa pꞌanɨde, reypa Estermaa mãgaji: —Iidipáde aji, pɨchia iidi kꞌiniata. ¿Kꞌãata kꞌinia bɨma? ¡Mɨ jua ekꞌari pꞌanɨdepema eujã esa–aukꞌa teeyada! aji. 7 Mãpai Esterpa pꞌanauji: —Mɨchi Rey Waibɨa, mɨa nãgapai iidiitꞌee: 8 Wãara pɨa mɨ pia akꞌɨ bɨ pɨrã mãikꞌaapa mɨa kꞌinia bɨkꞌa oo kꞌinia bɨ pɨrã, mãgara nu waya Amán ome mɨmaa nekꞌode chepáde aji, mɨa parã–itꞌee chikꞌo pia joopiitꞌee perã. Mãpaita mɨa pꞌanauitꞌeeda aji, pɨa iidida.  













9 Amán

Amanpa Mardoqueo ɨ ̃yapa jɨ ̃apitꞌaaitꞌee pada

uchiakꞌãri Ester ome nekꞌodapꞌedaamãiipa, tꞌãri o–ĩa baji, reinapa ichi waya rey ome nekꞌode wãpáde ada perã. Mamĩda rey Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Ester 5​, ​6

353

palaciodeepa uchiarude, ichia unuji Mardoqueo mama puerta kꞌaitꞌa su–akꞌɨ bɨ. Mardoqueo bainɨ ̃ bee–e pada perã mãikꞌaapa eperã poro waibɨa wãyaakꞌãri oopatakꞌa oo–e pada perã, Amán iru ome audupɨara kꞌĩraudachi. 10 Mãgaweda kꞌawapi–e paji iru ome kꞌĩrau bɨ. Mamĩda ichi temaa panakꞌãri, ichi kꞌõpꞌãyoorã mãikꞌaapa chi wẽra Zeres tꞌɨ ̃ pëiji. 11 Maapꞌeda ichi audua pedeeji ichia pꞌaratꞌara, netꞌaara, warrarã chokꞌara iru bada perã mãikꞌaapa reypa ichi awaraa poro waibɨarã rey jua ekꞌari beerã kꞌãyaara waibɨara papida perã. 12 Ichiaba mãgaji: —Ma awara idi reinapa jaraji mɨ ichi temaa rey ome nekꞌode wãmerã. Awaraa rey ekꞌari beerãmaa mãga jarakꞌaa; mɨmaa aupaita mãga jaraji. Ma awara reinapa jaraji nu waya ichimaa nekꞌode wãmerã. 13 Mãgá mɨ pia wãru mĩda, tꞌãri o–ĩa ba–e paitꞌee jã judío Mardoqueo rey palaciodepema puerta kꞌaitꞌa su–akꞌɨ bɨ misa. 14 Mãpai Amán wẽrapa mãikꞌaapa chi kꞌõpꞌãyoorãpa irumaa mãgajida: —¿Sãapꞌeda otau jɨ ̃nɨ ̃ bɨpata torre oopi–ema? ajida. Oopíji veintidós metros chi ɨtꞌɨa mãikꞌaapa nu tapꞌedaweda reymaa iidíji Mardoqueo otau made jɨ ̃nɨ ̃ bɨpimerã. Mãgá pɨ rey ome nekꞌode wãi, mãgɨde kꞌĩsia–ee. Amanpa ijãaji ãrapa jaradapꞌedaa. Aramata ma otau jɨ ̃nɨ ̃ bɨpata torre oopiji.  









6

1   Ma

Rey Asueropa Mardoqueo waibɨa papida

pꞌãrikꞌua rey Asuero pꞌoyaa kꞌãi–e paji. Maperã ichi mimiapataarã pëiji, Persia eujãde ichi rey bɨde pꞌasada pꞌãdapꞌedaa atanadapꞌeda, leedamerã. 2 Ma pꞌãda aneedakꞌãri, chi mimiaparipa leeji. Made pꞌã baji sãgá Mardoqueopa rey Asuero kꞌaripaji jaranakꞌãri rey eunucoorã Bigtanpa Teres ome pedeeteedapꞌedaa iru peetꞌaadaitꞌee. Mãga oojida rey palaciodepema puerta jɨ ̃a pꞌanadakꞌãri. 3 Ma pꞌãdade jara bada reypa ũrikꞌãri, iidiji: —Mardoqueopa mɨ mãgá kꞌaripada pari, ¿kꞌãata oojidama, aji, iru–itꞌee? Chi mimiapataarãpa pꞌanaujida: —Iru–itꞌee maarepida ooda–e pajida ajida. 4 Mãgá pedeemaa pꞌanɨde Amán tꞌĩu chewã nipaji rey cuarto kꞌĩrapite bada patiode reymaa iidiitꞌee Mardoqueo otau jɨ ̃nɨ ̃ bɨpimerã ichia otau jɨ ̃nɨ ̃ bɨpata torre oopidade. Reypa iru chewã ũrikꞌãri, iidiji: —¿Kꞌaita jãma nima? aji. Chi mimiapataarãpa pꞌanaujida: 5 —Amanta taawa bɨda ajida. Mãpai reypa mãgaji: —¡Tꞌĩupidapáde! aji. 6 Amán tꞌĩukꞌãri, reypa iidiji:  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



354

Ester 6​, ​7

—¿Kꞌãata oodaipia bɨma aji, reypa eperã waibɨa papi kꞌinia bakꞌãri? Amanpa mãga ũrikꞌãri, ichi tꞌãridepai kꞌĩsiaji: “¿Reypa mɨ waibɨara papi kꞌinia bɨ–ekꞌã?” aji. 7‑8 Maperã Amanpa pꞌanauji: —Ma eperãmaa rey ɨ ̃rɨpema pꞌaru jɨ ̃pari jɨ ̃pidaipia bɨ mãikꞌaapa rey caballode bataupidaipia bɨ. Chi caballo porode rey poro jɨ ̃rakꞌa bɨ jɨ ̃ bɨpidaipia bɨ. 9 Maapꞌeda rey pꞌaru chi caballo ome teedaipia bɨ rey ekꞌari beerã poro waibɨara bɨmaa, mãgɨpa ma eperãmaa rey pꞌaru jɨ ̃pipꞌeda mãikꞌaapa rey caballode bataupipꞌeda, pꞌuuru jãdepema plazade ateemerã jõmaarãpa akꞌɨdamerã. Ma awara ma poro waibɨapa nãga biaipia bɨ: “¡Reypa nãga oopari eperã waibɨa papi kꞌinia bakꞌãri jõmaarã kꞌĩrapite!” 10 Mãpai reypa Amanmaa mãgaji: —Pia bɨda aji, pɨa jarada. Isapai atanáji mɨchi ɨ ̃rɨpema pꞌaru mɨchi caballo ome mãikꞌaapa pɨa jaradakꞌa óoji judío tꞌɨ ̃jarapata Mardoqueo ome. Iru su–akꞌɨ bapari na palaciodepema puerta kꞌaitꞌa. Pɨa jõma jaradakꞌa iru ome oopáde aji. 11 Mãgá Amanpa rey pꞌaru atanaji chi caballo ome. Mardoqueomaa ma pꞌaru jɨ ̃pipꞌeda, ma caballode bataupiji mãikꞌaapa ateeji ma pꞌuuru jãdepema plazade. Iru naa bia wãpachi: “¡Reypa nãga ooparida aji, jõmaarã kꞌĩrapite eperã waibɨa papi kꞌinia bakꞌãri!” 12 Mãga oo aupakꞌãri, Mardoqueo waya su–akꞌɨ banaji rey palaciodepema puerta kꞌaitꞌa. Jõdee Amán kꞌĩra pia–ee isapai wãji ichi temaa mãikꞌaapa kꞌĩra wãkꞌa wãji kꞌĩra nejasia bada perã. 13 Panakꞌãri, ma jõma pꞌasada nepɨrɨji chi wẽra Zeremaa mãikꞌaapa chi kꞌõpꞌãyoorãmaa. Mãpai ãrapa mãgajida: —Ma eperã Mardoqueo waibɨa paru. Mãgɨ ́ eperã judío pɨrã, pɨa iru pꞌoyaa–e. ¡Ma kꞌãyaara pɨ kꞌachiade baaiitꞌeeda! ajida. 14 Atꞌãri pedee aupada–e pꞌanɨde eunucoorã rey jua ekꞌari mimiapatapꞌedaarã Amán atade chejida ateedaitꞌee iru reina Ester temaa rey ome nekꞌonamerã.  













7

1   Mãgá

Rey Asueropa Amán peepida

Amán rey ome reina Ester temaa nekꞌode wãji. omeede waya vino tomaa pꞌanɨde reypa Estermaa mãgaji: —Reina Ester, pɨchia iidi kꞌiniata iidipáde aji. ¿Kꞌãata kꞌinia bɨma? Mɨ jua ekꞌari pꞌanɨdepema eujã esa–aukꞌa iidi kꞌinia bɨ pɨrã, ¡mɨa pɨmaa teeyada! aji. 3 Mãpai Esterpa pꞌanauji: —Mɨchi Rey Waibɨa, wãara pɨa mɨ pia akꞌɨ bɨ pɨrã mãikꞌaapa pɨa kꞌinia bɨ pɨrã, mɨa iidi kꞌinia bɨ pɨa mɨ, mɨchi aukꞌaarã ome piupinaamerã. 4 Mɨa pɨmaa mãga jara bɨ eperã abaapa mɨ, mɨchi aukꞌaarã ome netotꞌaada perã jõma peepikꞌooitꞌee. Irua tai esclavoorãkꞌa netotꞌaada paara, mɨa nãgá chupɨria iidi–e pakꞌaji. Mamĩda, Mɨchi Rey Waibɨa, mɨ, mɨchi aukꞌaarã ome kꞌiniiruta pɨrã, pɨ paara kꞌachiade baaiitꞌeeda aji. 2  Ewari





Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Ester 7​, ​8

355

5  Mãpai

rey Asueropa iidiji: —¿Kꞌaima mãgɨ ́? ¿Sãma bɨma aji, chi pɨmaa mãikꞌaapa pɨchi aukꞌaarãmaa mãga ooitꞌee kꞌĩsia iru bɨ? 6 Mãpai Esterpa pꞌanauji: —¡Nãgɨ ́ eperã kꞌachia Amánpata mɨchi aukꞌaarã kꞌĩra unuamaa iru bɨ! ¡Mapa jarajida aji, tai peekꞌoodamerã! Mãga ũrikꞌãri, Amán pꞌeradachi. Rey kꞌĩrapite mãikꞌaapa reina kꞌĩrapite pꞌoyaa mimikꞌakꞌaa paji pꞌera nɨ ̃bɨpa. 7 Mãpai rey Asuero kꞌĩraudaipꞌeda, bainɨ ̃ beeji mãikꞌaapa uchiaji ma vino tomaa bada cuartodeepa taawaa ne–uu bada kꞌãide. Mamĩda Amán Ester ome beeji. Kꞌawaji reypa ichi peepiitꞌee. Mapa Estermaa chupɨria iidimaa beeji ichi kꞌaripamerã mãikꞌaapa ichi pari chupɨria iidimerã. 8 Rey waya tꞌĩukꞌãri ma nekꞌopatamãi, Amán ɨ ̃jaabai bɨ unuji Ester jẽra bada diván ɨ ̃rɨ. Mapa reypa golpe mãgaji: —¿Ɨr̃ á reina pɨ ome kꞌãi kꞌinia–e bɨde mɨ kꞌĩrapite mãikꞌaapa mɨchi tede iru ome pꞌekꞌau oo kꞌinia bɨkꞌã? aji. Reypa mãga jaramaa bɨde, ichi akꞌɨpataarãpa Amán ata chejida mãikꞌaapa chi kꞌĩra wãkꞌa atajida. 9 Ma eunucoorãdepema Jarbonapa mãgaji: —Amán te kꞌaitꞌa torre veintidós metros chi ɨtꞌɨa oo iru pꞌanɨda aji, ichia oopida Mardoqueo–itꞌee aɨde otau jɨ ̃ nɨ ̃bɨdamerã. Mardoqueópata pɨ kꞌaripaji eperãarãpa pedeeteedakꞌãri pɨ peetꞌaadaitꞌee. Mãpai rey kꞌĩrau pedeeji: —¡Mãgara made Amán otau jɨ ̃nɨ ̃ bɨnadapáde! aji. 10 Mãgá Amán otau jɨ ̃nɨ ̃ bɨnajida, ichia Mardoqueo–itꞌee torre oopidade. Mãpai waa rey kꞌĩrau–e paji.  









8

Reypa jarada judiorã ichi jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarã kꞌaripaitꞌee 1   Ma

ewateweda rey Asueropa reina Estermaa teeji ma judiorã kꞌĩra unuamaa iru bada Amán te, chi netꞌaa ome. Ma awara Mardoqueo tꞌɨ ̃ pëiji ichi kꞌĩrapite chemerã, Esterpa jarada perã Mardoqueo ichi primo. 2 Mãpai reypa ichi sortija tauchaa bɨpari Amán juadeepa jãri atada, Mardoqueomaa teeji. Jõdee Esterpa Mardoqueo bɨji Amanpa netꞌaa iru bada akꞌɨpariimerã. 3 Ma tꞌẽepai Ester waya rey ome pedeeji. Bedabaidachi iru kꞌĩrapite mãikꞌaapa taubade chupɨria iidiji oonaamerã Amanpa ley pꞌãdade jaradakꞌa, mãgá judiorã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarãpa ãra peenaadamerã. 4 Mãga nɨde reypa ichi cetro nẽedee ooda Estermaa ɨaji. Mãpai Ester bainɨ ̃ beeji mãikꞌaapa rey kꞌĩrapite mãgaji: 5 —Mɨchi Rey Waibɨa, pɨa kꞌinia bɨ pɨrã mãikꞌaapa mɨa etꞌewa jaradakꞌa ooru pɨrã, óoji mɨa jararukꞌa. Wãara mɨ kꞌinia bɨ pɨrã, kꞌartꞌade pꞌãj́ i Agagdeepa uchiada Hamedata warra Amanpa kꞌartꞌade ichia pɨ jua ekꞌari  







Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



356

Ester 8

eujãde pꞌanapata judiorã jõma peepikꞌooitꞌeeda adakꞌa oonaadamerã. 6 Mɨa, ¿sãga chooyama aji, mɨchi aukꞌaarã ma kꞌachiade baairuta pɨrã mãikꞌaapa mɨchideerã paara peekꞌooruta pɨrã? 7 Mãpai rey Asueropa Estermaa mãikꞌaapa ma judío Mardoqueomaa nãga pꞌanauji: —Mɨa Amán otau jɨ ̃nɨ ̃ bɨpiji, irua judiorã peepikꞌooitꞌee kꞌĩsia iru bada perã. Ma awara Estermaa teeji Amán te, chi netꞌaa iru bada paara. 8 Ɨr̃ á mɨa jara bɨ parãpa awaraa kꞌartꞌa mɨ tꞌɨ ̃de pꞌãpidamerã judiorã kꞌaripaitꞌee. Ma kꞌartꞌade jarátɨ parãpa kꞌĩsia pꞌanɨkꞌa judiorã ma naaweda kꞌartꞌa pꞌã pëidapꞌedaadeepa pia uchiadamerã. Ma kꞌartꞌa selláatɨ mɨ sortija tauchaa bɨparipa. Kꞌirãpátɨ kꞌartꞌa mɨa firmaada mãikꞌaapa mɨa tauchaa bɨparipa sellaada pꞌoyaa wẽpapidakꞌaa. 9 Aramata rey secretariorã tꞌɨ ̃ pëijida ma kꞌartꞌa pꞌãdamerã. Mãga oodakꞌãri, atane õpee sivande ewari veintitrés paji. Mardoqueopa jaradakꞌa pꞌãjida mãikꞌaapa ma kꞌartꞌa pëijida judiorãmaa; rey ekꞌari bada eujãdepemaarã poro waibɨarãmaa, mãikꞌaapa awaraa poro waibɨarãmaa, ma eujã ciento veintisietede pꞌanapatapꞌedaarãmaa, India eujãdeepa Etiopía eujãde parumaa. Ma kꞌartꞌa awaraa pedeede pꞌãjida ma eujãdepemaarãpa aɨde jara bɨ pia kꞌawaadamerã. Aukꞌa judiorã pedeede pꞌãjida, ãchi jõmaarãpa kꞌawaadamerã. 10 Mardoqueopa ma kꞌartꞌa pꞌãpipꞌeda, rey Asuero tꞌɨ ̃de firmaaji mãikꞌaapa sellaaji iru sortija tauchaa bɨparipa. Maapꞌeda rey caballoorã kꞌapꞌipꞌiara pꞌirapata ɨ ̃rɨ wãpataarãpa ma kꞌartꞌa eujã chaa ateejida. 11 Ma kꞌartꞌade reypa jaraji judiorã ãchi pꞌanapata chaa chipꞌedaidamerã mãikꞌaapa ãchi netꞌaa jɨ ̃adamerã. Jaraji awaraarã ãchi ome chõode cheruta pɨrã, chõodamerã mãɨrã ome mãikꞌaapa ma kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã peekꞌoodamerã, ãchi wẽraarã, warrarã paara. Ichiaba jaraji mãɨrã ome chõo aupadakꞌãri, mãɨrã netꞌaa ãchi–itꞌee pꞌe atadamerã. 12 Jaraji atane doce adarde ewari trece mãga oodamerã iru jua ekꞌari bɨ eujã chaa, ma ewate awara bɨ pꞌanadapꞌedaa perã judiorã peekꞌoodaitꞌee. 13 Jaraji ma kꞌartꞌa pꞌãda copia atabëidamerã eujã chaa eperãarã chipꞌepatamãi, jõmaarãpa kꞌawaadamerã ma ewate judiorã chõodaitꞌee ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã ome. 14 Reypa ma kꞌartꞌa pëiji ichi caballoorã kꞌapꞌipꞌiara pꞌirapatade wãpataarã ome, isapai ichia pëidamaa panadamerã. Ma kꞌartꞌa pꞌãda copia ichiaba atabëijida eperãarã chipꞌepatamãi Susa ciudadelade. 15 Ma kꞌartꞌa pëidapꞌeda, Mardoqueo rey palaciodeepa uchiaji. Pꞌaru pi– ia pꞌãpꞌãraa, tꞌorroo ome jɨ ̃ baji, reypa pꞌaru jɨ ̃parikꞌa. Ichiaba jɨ ̃ baji poro jɨ ̃ra nẽedee ooda mãikꞌaapa ɨ ̃rɨpema pꞌaru lino pꞌupꞌuchiadee ooda. Susa pꞌuurudepemaarãpa Mardoqueo mãga unudakꞌãri, o–ĩapa bia para beeji. 16 Judiorã audú o–ĩa pꞌaneejida ãchi aukꞌaarã poro waibɨa padapꞌedaa perã.  





















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Ester 8​, ​9

357

17 Reypa

ma kꞌartꞌa pëida eujã chaa panadakꞌãri, judiorã ma eujãde pꞌanapatapꞌedaarã o–ĩa pꞌaneejida. Fiesta oojida mãikꞌaapa o–ĩapa nekꞌojida. Ma awara ũkꞌuru eperãarã ma eujãde pꞌanadapꞌedaarã judiorã waaweepa aukꞌa judiorãkꞌa pꞌaneejida.

9

Judiorãpa ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã pꞌoyaadapꞌedaa 1   Atane

doce adarde ewari trece pakꞌãri, judiorã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarãpa kꞌĩsia iru pꞌanajida judiorã peekꞌoodaitꞌee, Amanpa ley pꞌãpidade jaradakꞌa. Mamĩda judiorãpa mãɨrã pꞌoyaajida. 2 Rey Asuero jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaa judiorã pꞌuuru chaa awara– awaraa chipꞌedachida ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã ome chõodaitꞌee. Mamĩda apidaapa ãra pꞌoyaada–e paji, jõmaarãpa ãra audú waawee pꞌanadapꞌedaa perã. 3 Jõmaweda ma eujãdepemaarã poro waibɨarã rey jua ekꞌari beerãpa judiorã kꞌaripajida, Mardoqueo waawee pꞌanadapꞌedaa perã. 4 Mardoqueo mãgá waawee pꞌanajida iru rey palaciode eperã waibɨa pada perã. Mãgá jõmaarã kꞌãyaara waibɨara bada perã, rey jua ekꞌari eujã tꞌɨmɨ ́ beede pida eperãarãpa iru tꞌo pꞌanapachida. 5 Ma ewate kꞌartꞌade jara badakꞌa judiorãpa ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã peekꞌoojida mãikꞌaapa ãchia oo kꞌiniata oojida. 6 Susa ciudadeladepai ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaa ɨmɨkꞌĩraarã quinientos peejida. 7‑10 Ma awara Hamedata warra Amanpa judiorã kꞌĩra unuamaa iru bada perã, Amán warrarã diez peekꞌoojida. Mãɨrã paji: Parsandata, Dalfón, Aspata, Porata, Adalías, Aridata, Parmasta, Arisay, Ariday mãikꞌaapa Vaizata. Mãɨrã mãgá peekꞌoojida mĩda, ãra netꞌaa jãrida–e paji. 11 Ma ewateweda reypa kꞌawaa atakꞌãri judiorãpa ma eperãarã chokꞌara peekꞌoodapꞌedaa Susa ciudadelade, 12 irua reina Estermaa mãgaji: —Susa ciudadelade judiorãpa ɨmɨkꞌĩraarã quinientos peekꞌoojida mãikꞌaapa Amán warrarã diez peejida. Awaraa pꞌuuru mɨ jua ekꞌari pꞌanapataarã ome ¿kꞌãata oojidapaama? Jaráji kꞌãata mɨa waa ooipia bɨ. ¡Ooitꞌeeda aji, pɨa jararukꞌa! 13 Mãpai Esterpa pꞌanauji: —Mɨchi Rey Waibɨa, pɨa kꞌinia bɨ pɨrã, jarapáde aji, nu Susa ciudadeladeepa taawa judiorã pꞌanapataarãmãi waya aukꞌa oodamerã idi oodapꞌedaakꞌa mãikꞌaapa Amán warrarã piudapꞌedaa kꞌapꞌɨa otau jɨ ̃ nɨ ̃bɨpatamãi baijira bɨdamerã. 14 Reypa jaraji mãga oodamerã. Irua jarada pꞌãdapꞌeda, Susa ciudadeladeepa taawa eperãarã chipꞌepatamãi ata bɨjida. Ichiaba jaraji Amán warrarã piudapꞌedaa kꞌapꞌɨa otau jɨ ̃ nɨ ̃bɨpatamãi baijira bɨdamerã. 15 Mãgá atane adarde ewari catorcede judiorã Susa ciudadeladeepa taawa pꞌanapatapꞌedaarã waya chipꞌedachida ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã ome chõodaitꞌee. Mãgá ɨmɨkꞌĩraarã trescientos  





















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



358

Ester 9

peekꞌoojida. Mamĩda ãra netꞌaa jãri atada–e paji. 16 Aɨ noremaweda judiorã pꞌuuru awaraade rey jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarã aukꞌa chipꞌedachida ãchideerã jɨ ̃adaitꞌee mãikꞌaapa ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã ome chõodaitꞌee. Mãgá eperãarã setenta y cinco mil peekꞌoojida. Mamĩda ãra netꞌaa jãri atada–e paji. 17 Atane adarde ewari trecede ma jõma oodapꞌeda, ewari catorcede ma judiorã ɨ ̃ijida mãikꞌaapa o–ĩapa nekꞌojida. 18 Jõdee Susa pꞌuurudepema judiorã ewari trecede mãikꞌaapa ewari catorcede chõodapꞌedaa perã, ewari quincede ɨ ̃ijida mãikꞌaapa o– ĩapa nekꞌojida. 19 Maperã judiorã pꞌuuru kꞌaipee muralla wẽe beede pꞌanapataarãpa atꞌãri fiesta oopata atane adarde ewari catorcede, ma ewate ãchi chonaarã ɨ ̃idapꞌedaa perã. Ma fiesta o–ĩa oopata mãikꞌaapa regalo f jedepata.  







Mardoqueopa jarada Purim fiesta oopataadamerã

20  Mardoqueopa

pꞌãpiji judiorãpa oodapꞌedaa mãikꞌaapa ma kꞌartꞌa tee pëiji jõmaweda judiorã rey Asuero jua ekꞌari kꞌaitꞌa pꞌanapatapꞌedaarãmaa, tꞌɨmɨ ́ pꞌanapatapꞌedaarãmaa paara. 21 Ma pꞌãpidade Mardoqueopa jaraji año chaa atane adarde ewari catorcede mãikꞌaapa ewari quincede judiorãpa fiesta oopataadamerã mãikꞌaapa mãgá kꞌirãpadamerã ãchia ma añode oodapꞌedaa. 22 Ma fiesta oodaipia bɨda aji, kꞌirãpadamerã ãchia kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã pꞌoyaadapꞌedaa. Aɨ naaweda ãchi audú tꞌãri pꞌua pꞌanajida, ma atanede ãra kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarãpa ãchi peekꞌoodai jĩakꞌaapa. Mamĩda mãɨrã pꞌoyaadakꞌãri, tꞌãri o–ĩa pꞌaneejida. Maperã Mardoqueopa jaraji ma fiesta o–ĩa oopataadamerã: chikꞌo pia kꞌodamerã mãikꞌaapa ne– inaa jedekꞌodamerã; ichiaba chupɨria beerãmaa netꞌaa teedamerã. 23 Ma añode Mardoqueopa pꞌãpidade jara bɨkꞌa oojida. Mãgá judiorãpa año chaa ma fiesta oopachida. 24 Ma fiestade judiorãpa kꞌirãpapachida ãchi kꞌĩra unuamaa iru bada Amanpa g pur, pia jaraitꞌeera, suerte jemeneda ãchi peepikꞌooitꞌee. 25 Mamĩda Ester rey kꞌĩrapite wãkꞌãri ãra pari chupɨria iidide, Amanpa kꞌĩsia kꞌachia iru bada ichi ɨ ̃rɨ mãikꞌaapa ichideerã ɨ ̃rɨ baaiji. Maperã Amán chi warrarã ome otau jɨ ̃ nɨ ̃bɨjida. 26 Mapa ma fiesta tꞌɨ ̃ bɨjida Purim. h Mãgá ma fiesta oojida kꞌirãpadaitꞌee Mardoqueopa ma kꞌartꞌade jarada, ãchia unudapꞌedaa mãikꞌaapa ãchimaa pꞌasadapꞌedaa. 27 Judiorã pedeeteejida año chaa ewari omeede ma fiesta oopataadaitꞌee Mardoqueopa jaradakꞌa. Mãga oopachida ãchideepa uchiadapꞌedaarãpa mãikꞌaapa awaraa eperãarã judiorã papidapꞌedaarãpa ma ewari omeede oodapꞌedaa kꞌirãpadamerã. 28 Ma fiesta oopachida  















f 9.19 Ma fiestade audú chikꞌo jedepata. g 9.24 Ma Amán Agagdeepa uchiada Hamedata warra paji. h 9.26 Persia pedeede Purim jara kꞌinia bɨ ‘suerte’. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

Ester 9​, ​10

359

judiorã pꞌanapatapꞌedaa eujã chaa mãikꞌaapa pꞌuuru chaa, pꞌuurudeepa taawa pꞌanadapꞌedaarã eujãde paara. Mãga oopachida kꞌĩra atua kꞌiniada–e pꞌanadapꞌedaa perã ãchi chonaarãpa ãchi pari oodapꞌedaa. 29 Ma tꞌẽepai Abijaíl kꞌau, reina Esterpa Mardoqueo ome awaraa kꞌartꞌa pꞌãjida. Ma kꞌartꞌade Esterpa ichiaba jaraji judiorãpa ma Purim fiesta oopataadamerã. 30 Ma kꞌartꞌa pëijida judiorã jõmaarãmaa, ma ciento veintisiete eujã rey Asuero jua ekꞌari pꞌanapatapꞌedaarãmaa. Ma kꞌartꞌade judiorãmaa pedee pia jarajida ãchi kꞌãiwee pꞌanapataadamerã. 31 Jarajida ma Purim fiesta oopataadamerã ma ewari pakꞌãri, atane jaradapꞌedaade, judío Mardoqueopa jaradakꞌa mãikꞌaapa reina Esterpa jaradakꞌa. Ma fiesta bɨjidada ajida, judiorã–itꞌee mãikꞌaapa ãradeepa uchiadaitꞌeerã– itꞌee. Ma kꞌartꞌade ichiaba jarajida judiorãpa pia oojida, ma fiestade tꞌãri pꞌuapa nekꞌo–ee ɨtꞌaa tꞌɨ ̃dakꞌãri kꞌirãpadaitꞌee ãchi pꞌanapatapꞌedaa reypa naaweda ley pꞌã pëida jua ekꞌari. 32 Ester Mardoqueo ome tꞌãri aukꞌa baji sãgá ma Purim fiesta oodaipia bɨ. Ma jõma pꞌã bëiji judiorãpa ne–inaa pꞌasakꞌãri, pꞌã bɨpatapꞌedaa librode.  







10

1   Rey

Mardoqueo eperãarã poro waibɨa pada

Asueropa impuesto pꞌaapiji jõmaweda ichi jua ekꞌari eujã beede pꞌanapatapꞌedaarãmaa, isla beede pꞌanapatapꞌedaarãmaa paara. 2 Mediadepema reyrãpa oopatapꞌedaa mãikꞌaapa Persiadepema reyrãpa oopatapꞌedaa librode pꞌã bɨ ne–inaa jõmaweda rey Asueropa ooda mãikꞌaapa irua Mardoqueo eperãarã poro waibɨa papida. 3 Ma judío Mardoqueo apemaarã poro waibɨarã rey jua ekꞌari beerãdepema kꞌãyaara waibɨara baji. Maperã judiorã jõmaarãpa iru tꞌo pꞌanapachida. Ichi aukꞌaarãpa iru kꞌinia iru pꞌanapachida, irua ãra kꞌaripapariida perã.  



Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.