Las Escrituras en Epena de Coombia [sja] - 1 Samuel

13 Saúl măgá pedee bap'eda, wăji eede it'aa, măpema Tachi Ak'őremaa it'aa t'īpatamaa. 14 Saúl chĩapapa iru unuk'ări, iidiji irumaa măiklaapa chi.
856KB Größe 0 Downloads 0 vistas
1 Samuel

Samuel mãikꞌaapa Saúl bapata Introducción

Na libro leedakꞌãri, kꞌawadai israelitaarã ome pꞌasada charraarã jua ekꞌari pꞌanadakꞌãri. Na librode jara bɨ chi naapema Tachi Akꞌõre pedee jarapari tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Samuel tꞌoda israelitaarã tꞌãide. Naapɨara leedakꞌãri, kꞌawadai Tachi Akꞌõrepa eperã aba jɨrɨtꞌerada israelitaarã, pia jaraitꞌeera, ichi pꞌuuru pidaarã rey pamerã. Mãgɨ ́ eperã tꞌɨ ̃jarapachida Saúl. Iru jɨrɨtꞌeraji ichi pedee jarapari Samuel kꞌapꞌɨa. Na libro pi–ia leedakꞌãri, audú unudaitꞌee eperãarã tꞌɨ ̃ õpee: Saúl, Samuel mãikꞌaapa David. Chi naapema capítulo sietede kꞌawadai kꞌairã paji Samuel ëreerã; sãgá iru tꞌoda mãikꞌaapa ichi mimia oopariida israelitaarã tꞌãide. Saúl rey beedakꞌãriipa, ichia ooda jõmaweda unudai capítulo ochodeepa quince parumaa. Tꞌẽepai unudai Saúl rey bɨde ichia ne–inaa kꞌachia ooda, David kꞌĩra unuamaa iru beekꞌãri, ichi kꞌãyaara waibɨara pai jĩakꞌaapa. Ma kꞌaurepa Tachi Akꞌõrepa jɨrɨtꞌeraji David, rey beemerã iru pari. Capítulo dieciseideepa treinta parumaa jara bɨ Saulpa David jɨrɨda peetꞌaaitꞌee. Ma tꞌẽepai capítulo treinta y unode jara bɨ sãgá Saúl ichi warrarã ome piudapꞌedaa filisteorã ome chõo jõnɨde. Na librode pi–ia kꞌĩsia pꞌaneedakꞌãri, tachia kꞌawadai Tachi Akꞌõrepa kꞌinia bɨ eperãarãpa oodamerã irua jara bɨkꞌa. Mãga oodakꞌãri, irua ma pꞌuuru pidaarã bendiciapari. Mamĩda pꞌuuru pidaarãpa irua jara bɨkꞌa ooda–e pakꞌãri, irua ãramaa ne–inaa kꞌachia oopari.

1

Elcaná ichideerã ome

1   Efraín a

eujã ee jẽra bɨdepema Ramatayin pꞌuurude Zufdeepa uchiadapꞌedaarã pꞌanapachida. Irudeepa uchiada ɨmɨkꞌĩra aba tꞌɨ ̃jarapachida Elcaná. Elcaná akꞌõre Jeroán paji. Jeroán akꞌõre Eliú paji. Eliú akꞌõre Tohu paji. Tohu akꞌõre Zuf paji. Ãra jõmaweda Efraín ëreerãdepema paji. 2 Elcanapa wẽra omé iru baji. Aba tꞌɨ ̃jarapachida Ana;  

a 1.1 Tachi



Akꞌõrepa ma eujã Efraín ëreerãmaa teeda perã, Efraín eujã apachida.

227 Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



228

1 Samuel 1

chi apema Penina. Peninapa warra tꞌopachi. Mamĩda Anapa warra tꞌokꞌaa paji. 3 Año chaa Elcaná ichi pꞌuurudeepa uchiapachi Siló pꞌuurudee wãitꞌee Jõmaarã Akꞌõre Waibɨamaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃de mãikꞌaapa iru–itꞌee ne–animalaarã paapide. Maapai Silode Elí mãikꞌaapa chi warrarã Ofni, Finés ome Tachi Akꞌõre pꞌaareerã paji. 4 Elcanapa ne–animalaarã peepꞌeda, Tachi Akꞌõre– itꞌee paapikꞌãri, Penina eerepema mãikꞌaapa chi warrarãmaa, kꞌaurãmaa chi chiara ũkꞌuru teepachi. 5 Mamĩda chi pipɨara bada Anamaa teepachi, iru audú kꞌinia iru bada perã, Tachi Akꞌõrepa irumaa warra tꞌopikꞌaa paji mĩda. 6 Peninapa unukꞌãri chi ɨmɨkꞌĩrapa Ana audú kꞌinia iru bɨ, Ana oo iru beepachi kꞌĩsia paraa beemerã, Tachi Akꞌõrepa warra tꞌopikꞌaa pada perã. 7 Año chaa Tachi Akꞌõre temaa wãdakꞌãri, Peninapa Ana mãgá oo iru beepachi. Maperã Ana jẽepachi mãikꞌaapa nekꞌokꞌaa paji. 8 Chi ɨmɨkꞌĩra Elcanapa mãga unukꞌãri, iidipachi: “Ana, ¿sãapꞌeda jẽe nɨ ̃bɨma? apachi. ¿Sãapꞌeda kꞌĩra pia–ee nɨ ̃bɨma mãikꞌaapa nekꞌo–ee nɨ ̃bɨma? ¿Pɨ–itꞌee mɨ piara bɨ–ekꞌã apachi, warrarã diez kꞌãyaara?”  











9 Ewari

Anapa ɨtꞌaa iidida

aba Siló pꞌuurude pꞌanɨde, nekꞌodapꞌeda mãikꞌaapa ne–inaa todapꞌeda, Ana bainɨ ̃ beeji mãikꞌaapa wãji Tachi Akꞌõre tedee. Pꞌaare Elí mama su–akꞌɨ baji Tachi Akꞌõre tedepema puerta kꞌaitꞌa. 10 Ana tꞌãri pꞌua nɨ ̃bɨde mãikꞌaapa jẽe nɨ ̃bɨde Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃maa beeji 11 mãikꞌaapa nãga ooitꞌeeda aji: “Jõmaarã Akꞌõre Waibɨa, mɨ pɨ mimiapari. Pɨa mɨ akꞌɨpꞌeda, chupɨria kꞌawaaru pɨrã mãikꞌaapa mɨmaa warra tꞌopiru pɨrã, mɨa pɨ–itꞌee mãgɨ ́ warra awara bɨitꞌee pɨ tede mimia bapariimerã. Akꞌɨpiitꞌee mɨa wãara mãga ooitꞌee, ma warra puda tꞌɨɨkꞌaa paitꞌeeda” aji. 12 Ana taarã ɨtꞌaa tꞌɨ ̃maa bada perã Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite, Elipa akꞌɨji iru itꞌaimaa kꞌawaitꞌee pedeemaata bɨ wa mãga–e. 13 Mamĩda Anapa ichi tꞌãridepai ɨtꞌaa tꞌɨ ̃maa baji. Mapa chi itꞌai aupai mimikꞌa baji mĩda, Elipa iru pedee ũrikꞌaa paji. Maperã Elipa kꞌĩsiaji itꞌúapata piu bɨ. 14 Mãpai nãga jaraji: —¿Sãapaita pɨ itꞌuapa piu–ee baitꞌeema? aji. ¡Waa vino tonaapáde! aji. 15 Anapa pꞌanauji: —Mãga–epɨ. Mɨa vino maa–e pɨrã awaraa itꞌua asia to–e bɨ. Jĩpꞌa kꞌĩsia paraa nɨ ̃bɨ. Mapa mɨ tꞌãri pꞌua nɨ ̃bɨ Tachi Akꞌõremaa jaramaa bɨ. 16 Mɨ pɨ mimiapari. Kꞌĩsianáaji mɨ wẽra kꞌachia. Mɨ taarã ɨtꞌaa tꞌɨ ̃maa bajida aji, audú kꞌĩsia nɨ ̃bairã mãikꞌaapa audú tꞌãri pꞌua nɨ ̃bairã. 17 Mãpai Elipa mãgaji: —Mãgara kꞌãiwee wãpáde aji. Mɨa kꞌinia bɨda aji, israelitaarã Akꞌõre Waibɨapa pɨa chupɨria iididakꞌa oomerã. 18 Anapa pꞌanauji:  

















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 1​, ​2

229

—Mɨa kꞌinia bɨda aji, pɨa mɨ, pɨ mimiapari ichita mãgá pia akꞌɨ bamerã. Ma tꞌẽepai Ana ãpɨtee cheji ichi badamaa mãikꞌaapa tꞌãri o–ĩa nekꞌoji. Maadakꞌãriipa waa kꞌĩra pia–ee bakꞌaa paji. 19 Aɨ norema tapꞌedaweda Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃de wãdapꞌeda, ãpɨtee chejida ãchi temaa Ramade. Ma tꞌẽepai Elcaná waya chi wẽra Ana ome araa kꞌãiji. Tachi Akꞌõrepa Ana chupɨria kꞌawaaji. 20 Mãgá Ana biakꞌoo beeji. Chi ewarimaa pakꞌãri, ɨmɨkꞌĩra warra tꞌo ataji mãikꞌaapa mãgaji: “Iru tꞌɨ ̃ bɨitꞌeeda aji, Samuel, b mɨa Tachi Akꞌõremaa iru iidida perã.”  



Anapa Samuel Tachi Akꞌõre–itꞌee awara bɨda

21 Ma

tꞌẽepai Elcaná ichideerã ome waya Siló pꞌuurudee wãji ichia ooitꞌeeda adakꞌa oode, mãikꞌaapa ne–animalaarã Tachi Akꞌõre–itꞌee paapide ichia año chaa paapipariidakꞌa. 22 Mamĩda Ana wã–e paji, aɨ naaweda chi ɨmɨkꞌĩramaa nãga jarada perã: —Mɨ wã–eda aji, warra ju amaa–emaa. Ju amaakꞌãrita, mɨa teenaitꞌee mãikꞌaapa Tachi Akꞌõre–itꞌee awara bɨitꞌee, mama iru tede bapariimerã. 23 Chi ɨmɨkꞌĩra Elcanapa pꞌanauji: —Pɨa kꞌĩsia bɨkꞌa oopáde aji. Béeji warra ju amaaru misa. Mɨa kꞌinia bɨ Tachi Akꞌõrepa pɨ kꞌaripamerã mãgá oomerã pɨa irumaa jaradakꞌa. Mãgá Ana teeda beeji chi warra ju amaarumaa. 24 Samuel ju amaakꞌãri, atꞌãri ma–ãri bɨta, Anapa ateeji Tachi Akꞌõre temaa Siló pꞌuurude. Ichiaba ateeji pꞌakꞌa ɨmɨkꞌĩra año õpee iru bɨ, harina litro veintidós mãikꞌaapa vino ne–ede tꞌɨda. 25 Ma pꞌakꞌa peedapꞌeda mãikꞌaapa Tachi Akꞌõre–itꞌee paapidapꞌeda, chi warra ateejida pꞌaare Elimaa. 26 Mãpai Anapa mãgaji: —Pꞌaare, mɨa juraa bɨ mɨta paji chi nama pɨ kꞌaitꞌa taarã Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃maa bada. 27 Tachi Akꞌõremaa iidiji irua mɨmaa warra teemerã. Irua mɨ chupɨria kꞌawaapꞌeda, na warra teeji. 28 Mɨa jaraji warra teeru pɨrã, ma warra aneeitꞌeeda aji, ichi piurumaa iru–itꞌee mimiamerã. Nama bɨda aji. Elipa mãga ũrikꞌãri, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite bedabaidachi mãikꞌaapa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ji.  













2

1   Mãpai

Anapa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃da gracias jaraitꞌee

Anapa nãga ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ji: “Tachi Akꞌõre, mɨ tꞌãri o–ĩa bapari, pɨa mɨ tꞌãri o–ĩapida perã. Pɨa mɨ kꞌaripada perã, mɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarãpa mɨ waa tꞌãri pꞌuapida–e. ¡Maperã mɨ wãara o–ĩa bɨ! 2 Tachi Akꞌõre, awaraa pɨkꞌa wẽ–e, pɨ kꞌachia wẽe bapari perã. Mãu choma bɨpa tachi jɨ ̃aparikꞌa, mãga pɨkꞌa pɨa tai jɨ ̃apari. Tachi Akꞌõre, awaraa pɨkꞌa wẽ–e. 3 Waa audua pedee  



b 1.20 Hebreo

pedeede Samuel jara kꞌinia bɨ ‘Tachi Akꞌõre tꞌɨ ̃’.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



230

1 Samuel 2

jaranáatɨ Tachi Akꞌõrepa ne–inaa jõma kꞌawapari perã. Iruata eperãarãpa oopata akꞌɨpari jaraitꞌee pia wa kꞌachia. 4 Irua chi juataura pꞌanɨɨrã ematrɨma jõpipari. c Jõdee chi juatau wẽe pꞌanɨɨrã juataura beepipari. 5 Chi naaweda chikꞌo waibɨa iru bada ɨ ̃rá mimiapari pan pite aba ataitꞌee. Jõdee chi audú jarra oo bada waa mãgá ba–e. Wẽra warra tꞌokꞌaa padapa warra siete tꞌoji. Mamĩda chi warra chokꞌara tꞌopariida ɨ ̃rá tꞌãri pꞌua nɨ ̃bɨ, warra wẽe beeda perã. 6 Tachi Akꞌõrepa eperãarã chokꞌaipipari mãikꞌaapa piupipari. Piudaarãmaa pëipari mãikꞌaapa piudaarãmãiipa uchiapipari. 7 Tachi Akꞌõrépata eperãarã chupɨria papipari maa–e pɨrã pꞌaratꞌara papipari; ekꞌariara papipari maa–e pɨrã waibɨara papipari. 8 Tachi Akꞌõrepa chupɨria chedeerã, chi netꞌaa wẽe beerã kꞌaripapari, ãra chupɨria chitoonɨ mĩda, eperã waibɨarã ome su–akꞌɨ pꞌaneedamerã mãikꞌaapa awaraarãpa ãchi tꞌo pꞌanadamerã. Mãga ooi irua na pꞌekꞌau eujã ooda perã mãikꞌaapa chi bɨdamãi bɨda perã ãyaa wãnaamerã. 9 Irua ichide ijãapataarã jɨ ̃apari. Mamĩda chi ijãadakꞌaa beerã pꞌãriude piupata. Ãchi kꞌĩradoopa ichita pꞌoyaa pꞌanapataada–e. 10 Tachi Akꞌõrepa ichi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã jõpiitꞌee. Ãchi ɨ ̃rɨ pa baaipiitꞌee. Tachi Akꞌõrepa na eujãdepemaarãpa ne–inaa oopata akꞌɨitꞌee jaraitꞌee pia wa kꞌachia. Irua jɨrɨtꞌerada rey jõmaarã kꞌãyaara waibɨara papiitꞌee.” 11 Ma tꞌẽepai Elcaná Ana ome wãjida ãchi temaa Ramade. Mamĩda ãchi warra, Samuel, Tachi Akꞌõre–itꞌee mimiamaa beeji pꞌaare Elí jua ekꞌari.  















12  Elí

Elí warrarã ne–inaa kꞌachia ooyaa pꞌanapatapꞌedaa

warrarã Ofni, Finés ome ne–inaa kꞌachia ooyaa pꞌanapachida. Pꞌaareerã paji mĩda, Tachi Akꞌõre waaweedakꞌaa paji. 13 Mapa eperã chekꞌãri, ne–animal peepꞌeda Tachi Akꞌõre–itꞌee paapide, ma pꞌaareerãpa oodakꞌaa paji Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa pꞌaareerãpa oodamerã. Ma kꞌãyaara ãchi mimiapari pëipachida tenedor choma kꞌida õpee bɨpa nechiara ũkꞌuru ãchi–itꞌee su atamerã. Chi ne–animal aneedapa ma nechiara paamaa bɨde wa chuumaa bɨde Tachi Akꞌõre–itꞌee teeitꞌee, 14 ãchi mimiaparipa ma tenedorpa nechiara kꞌuurude wa pailade su ata wãpachi ãchi–itꞌee. Mãga oojida jõmaweda israelitaarã ome, Tachi Akꞌõre–itꞌee ne–animalaarã paapi chedakꞌãri Siló pꞌuurude. 15 Ma awara chi aneedapa ma ne–animal traa Tachi Akꞌõre–itꞌee paapiitꞌee pakꞌãri, aɨ naaweda ãchi mimiapari chepachi nechiara ũkꞌuru iidide. “Mɨ–itꞌee nechiara teepáde apachi, paaitꞌee pꞌaareerã–itꞌee. Ãrapa nechiara chuuda kꞌiniada–e. Õkꞌoota kꞌinia pꞌanɨda” apachi. 16 Ma ne– animal aneedapa jarapachi: ‘‘Ichiakꞌau bɨ ́ji netraa paapirumaa Tachi Akꞌõre leyde jara bɨkꞌa. Mãpai pɨa ateei pɨchia kꞌinia bɨta.’’ Mamĩda ma mimiaparipa mãgapachi: “¡Ɨr̃ aweda kꞌinia bɨda! apachi. Tee–e pɨrã, mɨchi juadoopa jãri atayada” apachi. 17 Mãgá ma kꞌũtrãarãpa  









c 2.4 Anapa

mãga jarakꞌãri, jara kꞌinia baji Peninapa ne–inaa kꞌachia oo bada ichimaa.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 2

231

Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite pꞌekꞌau kꞌachia oo wãpachida, israelitaarãpa ne– inaa Tachi Akꞌõre–itꞌee aneedapꞌedaa ãchi–itꞌee jãri ata wãdapꞌedaa perã. 18  Samuel

Samuel Tachi Akꞌõre tede bapariida

efod apatapꞌedaa linodee ooda d jɨ ̃pachi mãikꞌaapa Tachi Akꞌõre–itꞌee chokꞌekꞌee mimiapachi. 19 Año chaa chi nawepa ɨ ̃rɨpema pꞌaru chiwidi oopachi chi warrapa jɨ ̃merã. Ma pꞌaru ateepachi chi ɨmɨkꞌĩra ome wãkꞌãri Tachi Akꞌõre–itꞌee ne–animal paapide. 20 Elipa Elcaná chi wẽra Ana ome unukꞌãri, na pedee pia jarapachi Elcanamaa: “Mɨa kꞌinia bɨda apachi, Tachi Akꞌõrepa na wẽramaa awaraa warrarã tꞌopimerã, na warra iru–itꞌee awara bɨda pari.” Maapꞌeda Elcaná Ana ome waya wãpachida ãchi temaa. 21 Ma tꞌẽepai Tachi Akꞌõrepa Ana pia akꞌɨpachi. Ana waya biakꞌoo beeji. Mamãikꞌaapa Anapa ɨmɨkꞌĩra warrarã õpee, wẽra kꞌaurã omé tꞌoji. Mãɨmisa Samuel wari wãji mama Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite iru tede.  





Elí chi warrarã ome

22  Maapai

Elí chonaa baji. Mamĩda kꞌawaa baji chi warrarãpa ne–inaa kꞌachia oopatapꞌedaa israelitaarã ome. Ãchia wẽraarã Tachi Akꞌõre te tꞌĩupatade mimiapataarã ome paara kꞌãipachida. 23 Maperã Elipa nãga jaraji: —Jõmaarãpa jara chepatada aji, parãpa ne–inaa kꞌachia oopata. ¿Sãapꞌeda parãpa mãga ooi awaa pꞌanɨma? aji. 24 Mɨ warrarã, mãga pꞌanadaikꞌaraa bɨda aji. Ma kꞌaurepa israelitaarãpa parã ãpɨte pedee kꞌachia jara pꞌanɨ. 25 Eperãpa ne–inaa kꞌachia ookꞌãri awaraa eperãmaa, Tachi Akꞌõrepa ma eperã chupɨria kꞌawaai mãikꞌaapa ma nepɨradeepa kꞌaripai. Mamĩda parãpa Tachi Akꞌõremaa ne–inaa kꞌachia oodakꞌãri, ¿kꞌáipata parã chupɨria kꞌawaaima? aji. Elipa mãga jaraji mĩda, chi warrarãpa ũri kꞌiniada–e paji, Tachi Akꞌõrepa kꞌĩsia iru bada perã ãchi peekꞌooitꞌee. 26 Ãchi mãgá pꞌanɨde Samuel wari wãji. Tachi Akꞌõrepa iru pia akꞌɨpachi; eperãarãpa paara.  







27 Maapai

Tachi Akꞌõrepa jarapida Elí ëreerãdé

Tachi Akꞌõrepa iru pedee jarapari Elimaa pëiji. Mãgɨpa mãgaji: —Tachi Akꞌõrepa nãga jara pëiruda aji, pɨmaa: “Pɨ chonaarã Egipto eujãde pꞌanadakꞌãri Faraón e jua ekꞌari, ãramaa mɨ unupiji. 28 Awaraa  

d 2.18 Efod

delantalkꞌa baji, ikꞌia chaa kꞌaatꞌɨda mãikꞌaapa jɨk̃ ꞌarapa jɨd̃ a kꞌĩraichaaweda. Egiptodepema reyrã jõmaweda tꞌɨ ̃jarapachida Faraón, ãchi tꞌɨ ̃ awara– awaraa iru pꞌanajida mĩda. e 2.27 Chonaarãweda

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



232

1 Samuel 2​, ​3

ëreerã kꞌãyaara mɨa parã f jɨrɨtꞌeraji awaraa israelitaarã pari pꞌaareerã mimia oopataadamerã. Parãta jɨrɨtꞌeraji mɨ altar kꞌaitꞌa wãdamerã mãikꞌaapa ne–animalaarã peedapꞌeda, mɨ–itꞌee paa jõdamerã. Kꞌinia baji ́ ata mɨ kꞌĩrapite ne–inaa tꞌũa bapari paapataadamerã mãikꞌaapa parãp mɨ–itꞌee mimiadakꞌãri, efod jɨ ̃pataadamerã. Ma awara mɨa jaraji israelitaarãpa ma ne–animalaarã mɨ–itꞌee paapidapꞌedaa chiara ũkꞌuru parã ëreerã–itꞌee awara bɨdamerã. 29 ¿Sãapꞌeda parãpa ma ne–animalaarã mãikꞌaapa netꞌaa mɨ–itꞌee tee chepata ne–inaa kꞌachiakꞌa unupatama? ¿Sãapꞌeda pɨa mɨchi pꞌuuru pidaarãpa ne–inaa aneepatadepema nechiara pipɨara bɨ pɨ warrarãmaa teepiparima aji, mãgɨpa audupɨara poreedaidamerã? ¿Ãra mɨ kꞌãyaara pipɨara akꞌɨpari–ekꞌã? 30 ”Mɨ, israelitaarã Akꞌõre Waibɨapa jaraji pɨ, pɨchideerã ome mɨ– itꞌee mimiapataadamerã. Mamĩda ɨ ̃rá mɨa nãga jara bɨ. ¡Mɨa parãmaa waa pꞌaareerã mimia oopi–e paitꞌee! Mɨa pia akꞌɨpari chi mɨ waawee pꞌanapataarã. Mamĩda mɨ waaweeda–ee pꞌanɨɨrã pia–ee akꞌɨpari. 31 Taarã–ee mɨa pɨchideerã mãikꞌaapa pɨ akꞌõredeepa uchiadapꞌedaarã jõpiitꞌee. Ãradepema apida chonaa pa–e paitꞌee. 32 Pɨa akꞌɨkꞌãri mɨa ne– inaa pia oo bɨ israelitaarã tꞌãide, pɨ kꞌĩsia nɨ ̃beeitꞌee, pɨa ma mimia waa oo–e paitꞌee perã mãikꞌaapa pɨchideerã apida chonaa pa–e paitꞌee perã. 33 Pɨdeepa uchiaitꞌee bɨ abapai mɨ altar kꞌaitꞌa wãpariitꞌee. Mamĩda iru tau soo baitꞌee jẽe nɨ ̃bɨpa mãikꞌaapa audú tꞌãri pꞌua bapariitꞌee, apemaarã pɨdeepa uchiadaitꞌeerã jõmaweda eperãarã juapa piudaitꞌee perã. 34 Pɨchi warrarã Ofni Finés ome ewari abaade piudaitꞌee. Ma ewate pɨa kꞌawaitꞌee wãara mɨa jaradakꞌa pꞌasaji. 35 Ma tꞌẽepai mɨa pꞌaare pia bɨitꞌee mɨ–itꞌee mimiapariimerã. Mãgɨpa oopariitꞌee mɨa oopi bɨkꞌa, mɨ ome tꞌãri aukꞌa bapariitꞌee perã. Irudeepa uchiadaitꞌeerã mɨa pia akꞌɨpariitꞌee perã, ãra ichita mimiadaitꞌee mɨa jɨrɨtꞌerada rey jua ekꞌari. 36 Maapai pɨdeepa uchiadaitꞌeerã, chi atꞌãri chokꞌai pꞌaneerutaarã ma pꞌaaremaa chedaitꞌee mãikꞌaapa iru kꞌĩrapite bedabaidapꞌeda, chupɨria iididaitꞌee irua ãramaa teemerã pꞌaratꞌa tau wa pan pite chakꞌe. Irumaa enenee chedaitꞌeeda aji, irua mimia teemerã, mãgá chikꞌo kꞌodaitꞌee iru pꞌanadamerã.”  















3

1   Samuel

Tachi Akꞌõrepa Samuel tꞌɨ ̃da

kꞌũtrãa bakꞌãri, Tachi Akꞌõre–itꞌee mimiapachi Elí jua ekꞌari. Maapai Tachi Akꞌõrepa eperãarãmaa makꞌɨara pedeekꞌaa paji. Ichiaba eperãarãmaa irua makꞌɨara unupikꞌaa paji kꞌãimokꞌaraa pɨkꞌa bɨde. 2 Elí audú chonaa bakꞌãri, tau pꞌãriu wãji. Mapa pia unukꞌaa paji. Ewari aba Elí ichi cuartode kꞌãi bɨde, 3 Samuel kꞌãi baji Tachi Akꞌõre ome  



f 2.28 Mãga jarakꞌãri, jara kꞌinia baji Leví ëreerã. Leví ëreerãdeepa Aarón uchiaji. Tachi Akꞌõrepa Aarondeepa uchiadapꞌedaarã bɨji pꞌaareerã mimia oopataadamerã. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 3

233

unupata tede, iru baaltekꞌa bɨ kꞌaitꞌa. Lámpara mama bapariida atꞌãri kꞌoo nɨ ̃baji. 4 Mãga nɨde Tachi Akꞌõrepa tꞌɨ ̃ jaraji: —Samuel aji. Samuelpa pꞌanauji: —Nama bɨda aji. 5 Mãpai Samuel pꞌira wãji Elí kꞌãi badamaa mãikꞌaapa mãgaji: —Mɨ nama bɨda aji. ¿Kꞌãare–itꞌee mɨ tꞌɨ ̃ jarajima? aji. Mãpai Elipa mãgaji: —Mɨa pɨ tꞌɨ ̃ jara–e pajipɨ. Waya kꞌãide wãpáde aji. Mãpai Samuel wãpꞌeda, kꞌãi beeji. 6 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa waya tꞌɨ ̃ jaraji: —Samuel aji. Mãpai Samuel pꞌirabaiji mãikꞌaapa Elimaa wãpꞌeda, mãgaji: —Mɨ nama bɨda aji. ¿Kꞌãare–itꞌee mɨ tꞌɨ ̃ jarajima? aji. Elipa pꞌanauji: —Warra, mɨa pɨ tꞌɨ ̃ jara–e pajipɨ. Waya kꞌãinapáde aji. 7 Samuelpa kꞌawa–e baji sãgá Tachi Akꞌõrepa eperãmaa pedeepari, Tachi Akꞌõrepa waide irumaa pedee–e bada perã. 8 Mãpai tꞌɨ ̃da õpee tꞌɨ ̃ jaraji: —Samuel aji. Naawedapemakꞌa Samuel pꞌirabaiji mãikꞌaapa Elimaa wãpꞌeda, mãgaji: —Mɨ nama bɨda aji. ¿Kꞌãare–itꞌee mɨ tꞌɨ ̃ jarajima? aji. Mãpai Elipa kꞌawaji Tachi Akꞌõrépata ma kꞌũtrãa tꞌɨ ̃ jara bɨ. 9 Mapa mãgaji: —Kꞌãinapáde aji. Waya pɨ tꞌɨ ̃ jararu pɨrã, nãga pꞌanáuji: “Tachi Akꞌõre, pedéeji. Mɨ, pɨ mimiaparipa pɨ pedee ũriitꞌeeda” apáde aji. Mãpai Samuel jẽra banaji. 10 Ma tꞌẽepai Tachi Akꞌõre waya chepꞌeda, Samuel kꞌaitꞌa akꞌɨnɨ ̃ beeji mãikꞌaapa naawedapemakꞌa tꞌɨ ̃ jaraji: —¡Samuel! ¡Samuel! aji. Samuelpa pꞌanauji: —Pedéeji. Mɨ, pɨ mimiaparipa pɨ pedee ũri bɨda aji. 11 Mãpai Samuelmaa Tachi Akꞌõrepa nãga jaraji: —Israelitaarã tꞌãide mɨa ne–inaa ooitꞌeeda aji. Mãga ũridakꞌãri, eperãarã pꞌeradaitꞌee. 12 Ma ewate mɨa jõmaweda Elimaa jaradakꞌa ichideerãmaa ooitꞌee. 13 Ichideerãmaa ne–inaa kꞌachia ooitꞌee chi warrarãpa ne–inaa kꞌachia oopatapꞌedaa pari. Ãrapa mɨmaa pedee kꞌachia jarapachida. Mamĩda irua ãra ɨtrɨa–e paji. 14 Maperã mɨa juraaji Elideerãpa ne–inaa kꞌachia oopatapꞌedaa mɨa kꞌĩra atua–e paitꞌee, ãrapa ne–animalaarã peedapꞌeda, mɨ–itꞌee paapiruta pɨjida wa ne–inaa pia tee cheruta pɨjida.  





















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



234

1 Samuel 3​, ​4

15  Maapꞌeda

Samuel jẽra beeji. Aɨ norema tapꞌeda irua Tachi Akꞌõre tedepema puerta ewaji. Mamĩda ãchobee baji Elimaa nepɨrɨitꞌee Tachi Akꞌõrepa jarada kꞌãimokꞌaraa pɨkꞌa bɨde. 16 Mamĩda taarã–e nɨde Elipa iru tꞌɨ ̃ jarapꞌeda, mãgaji: —¡Warra, Samuel! Samuelpa pꞌanauji: —Mɨ nama bɨda aji. 17 Mãpai Elipa iidiji: —¿Kꞌãata Tachi Akꞌõrepa pɨmaa jarajima? aji. Pedee apida jara–eda anáaji. Jõma jara–e pɨrã, Tachi Akꞌõrepa pɨmaa ne–inaa audú kꞌachia ooipia bɨda aji. 18 Mãpai Samuelpa jõma nepɨrɨji. Pedee apida mera–e paji. Mãpai Elipa mãgaji: —Iruta Tachi Akꞌõre. Irua kꞌĩsia iru bɨkꞌa ooipia bɨda aji. 19 Samuel mãgá wari wãji. Tachi Akꞌõre iru ome baji. Jõma oopachi ichia jaradakꞌa Samuel kꞌapꞌɨa pari. 20 Mãgá israelitaarã jõmaarãpa Dan pꞌuurudeepa Berseba pꞌuurude parumaa g kꞌawaa wãjida Tachi Akꞌõrepa Samuel ichi pedee jarapari papiji. 21 Siló pꞌuurude Tachi Akꞌõrepa Samuelmaa ichi unupipachi. Mama Samuelmaa kꞌawapipachi ichia jara pëi kꞌinia bada. Mãpai Samuelpa israelitaarãmaa jarapachi.  











4

Filisteorãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ jãri atadapꞌedaa

1   Maapai

filisteorã soldaorã chipꞌedaidapꞌeda, israelitaarã ome chõode wãjida. Ichiaba israelitaarã soldaorã chipꞌedaidapꞌeda, aukꞌa uchiajida chõode filisteorã ome. Punto Ebenezer kꞌaitꞌa ma israelitaarãpa ãchi carpa ne–edee ooda eebai jira bɨjida mama kꞌãidaitꞌee. Jõdee Afec pꞌuuru kꞌaitꞌa filisteorãpa ãchi carpa eebai jira bɨjida. 2 Mamãikꞌaapa ãchi soldaorã uchiadakꞌãri, israelitaarã ome chõomaa pꞌaneejida. Mãgá chõomaa pꞌanɨde filisteorãpa pꞌoyaajida. Mama chõo pꞌanadapꞌedaamãi, ãchia israelitaarã cuatro mil peejida. 3 Israelitaarã chokꞌai uchiadapꞌedaarã ãpɨtee chedakꞌãri ãchi carpa eebai jira bɨdapꞌedaamãi, ãchi poro waibɨarãpa iidijida: —¿Sãapꞌeda Tachi Akꞌõrepa jã filisteorãmaa tachi pꞌoyaapijima? ajida. Siló pꞌuurudee wãdáma Tachi Akꞌõre tedepema baaltekꞌa bɨ atade. Tachi ome ateedáma ajida, mãgá Tachi Akꞌõre tachi ome nipamerã mãikꞌaapa tachi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã juadeepa tachi kꞌaripa atamerã. 4 Aramãgá soldaorã ũkꞌuru Siló pꞌuurudee pëijida Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ atade, ijãadapꞌedaa perã Tachi Akꞌõre ma baaltekꞌa bɨ tꞌapꞌa ɨ ̃rɨ bɨ. h  





g 3.20 Dan pꞌuuru Israel eujã norte eere baji. Jõdee Berseba pꞌuuru Israel eujã sur eere baji. Nãga jarakꞌãri, jara kꞌinia baji Israel eujã jõmaade. h 4.4 Mãgɨ ́ baaltekꞌa bɨ jara kꞌinia bɨ Jõmaarã Akꞌõre Waibɨa ɨtꞌari su–akꞌɨ beepari, ɨtꞌaripemaarã querubines apata esa– aukꞌa. Ma kꞌaurepa israelitaarãpa kꞌirãpapachida Tachi Akꞌõrepa pacto ooda ãchi ome. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 4

235

Ma soldaorã ãpɨtee chedakꞌãri ma baaltekꞌa bɨ ome, mãgɨ ́ akꞌɨpataarã, Elí warrarã Ofni Finés ome aukꞌa chejida. 5 Ma baaltekꞌa bɨ israelitaarã pꞌanadapꞌedaamãi pachekꞌãri, o–ĩapa golpe biajida ma eujã wërerumaa. 6 Filisteorãpa biukꞌa para nɨ ̃bɨ ũridakꞌãri, mãgajida: —¿Sãapꞌeda audú biukꞌa para nɨ ̃bɨma ajida, hebreorã pꞌanɨmãi? Mamĩda kꞌawaa atadakꞌãri Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ aneedapꞌedaa, 7 pꞌerakꞌoodachida mãikꞌaapa mãgapachida: —¡Ãchi akꞌõre waibɨa cheji ãchi carpa eebai jira bɨdapꞌedaamãi! Aai, tachi kꞌachiade baairutada ajida. Waide awaraarã soldaorãpa tachi ome nãga oodakꞌaa paji. 8 ¡Aai, tachi kꞌachiade baairuta! ¿Kꞌaipa tachi kꞌaripayama ajida, baainaadamerã ãchi akꞌõre waibɨarã juade? Ãchi eujã pania wẽe bɨde pꞌanadakꞌãri, mãgɨɨrãpa Egipto pidaarã jõpijida kꞌayaa kꞌachiapa. 9 ¡Filisteorã, sõcharra pꞌanadáma! ¡Chõodáma hebreorã ome, maa–e pɨrã tachi ãchi esclavo pꞌaneedaitꞌee, ãchi tachi jua ekꞌari esclavo pꞌanapatakꞌa! 10 Mãpai ma filisteorã chõomaa pꞌaneejida israelitaarã ome mãikꞌaapa ma chõo pꞌoyaajida. Pꞌera jõnadapꞌedaa perã, israelitaarã mirudachida ãchi te chaa. Cho–kꞌara piujida. Israelitaarã soldaorã treinta mil peekꞌoojida. 11 Ma awara chõo jõnɨde ma filisteorãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ atadachida mãikꞌaapa Elí warrarã omé, Ofni Finés ome peejida.  













Elí piuda

12  Mamĩda

ma chõomaa pꞌanadapꞌedaamãiipa Benjamín ëreerãdepema soldao aba pꞌira jirabodachi mãikꞌaapa ma ewateweda Siló pꞌuurude panaji. Chi pꞌaru jõma jẽ baji mãikꞌaapa ichi porode yooro pꞌora iru baji akꞌɨpiitꞌee audú tꞌãri pꞌua bɨ. 13 Ma soldao Siló pꞌuurude panakꞌãri, Elí su– akꞌɨ baji o ikꞌaawa pꞌuurudepema puerta kꞌaitꞌa. Omaa akꞌɨmaa baji, kꞌĩsia nɨ ̃bada perã Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨde. Ma soldaopa pꞌuuru pidaarãmaa jõma nepɨrɨkꞌãri, biukꞌa para beeji. 14 Elipa mãga ũrikꞌãri, iidiji: —¿Sãapꞌeda audú biukꞌa para nɨ ̃bɨma? aji. Mãpai ma soldao pꞌira wãji Elimaa nepɨrɨde. 15 Maapai Elí noventa y ocho año iru baji mãikꞌaapa tau pꞌãriu baji. 16 Ma soldaopa Elimaa nãga jaraji: —Mɨ chejida aji, chõo pꞌanɨmãiipa. Idiweda mɨ miru uchiajida aji. Mãpai Elipa mãgaji: —Warra, ¿sãgajima? aji. 17 Ma soldaopa pꞌanauji: —Israelitaarã filisteorã naa jĩchoojidada aji. Soldaorã cho–kꞌara kꞌiniijida. Made pɨ warrarã omé, Ofni Finés ome piujida. Ma awara filisteorãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ atadachidada aji.  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



236

1 Samuel 4​, ​5

18  Elipa

ũrikꞌãri Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ ateedapꞌedaa, ichi silladeepa ãpɨtee kꞌoreudachi pꞌuurude tꞌĩupatamãi. Chonaa bada perã mãikꞌaapa kꞌapꞌɨa chɨa bada perã, chi otau kꞌõradachi. Mãgá piudachi. Cuarenta año wãyaarude Elí israelitaarã poro waibɨa paji. 19 Elí ãigu, Finés wẽra warra tꞌoyama baji. Ma wẽrapa ũrikꞌãri filisteorãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ ateedapꞌedaa mãikꞌaapa chi ɨmɨkꞌĩra, chi chãure paara piudapꞌedaa, bi pꞌiradachi warra tꞌoitꞌee. ̃ Ɨjaabaipꞌeda, chi warra tꞌoji. Mamĩda ma warra pia pꞌoyaa tꞌo–e paji. 20 Mama pꞌanadapꞌedaa parteraarãpa iru piu wã unudakꞌãri, mãgajida: —Waaweenáaji. Pɨa ɨmɨkꞌĩra warra tꞌojida ajida. Mamĩda irua ãra pedee pꞌanau–e paji, audú tꞌãri pꞌua nɨ ̃bada perã. 21 Piui naaweda, chi warra tꞌɨ ̃ bɨji Icabod, jara kꞌinia bɨ ‘Tachi Akꞌõre waa wẽ–e tachi ome’. Mãga tꞌɨ ̃ bɨji israelitaarã–itꞌee Tachi Akꞌõre kꞌĩra wãree wẽe beeda perã filisteorãpa iru baaltekꞌa bɨ ateedakꞌãri; ma awara chi ɨmɨkꞌĩra, chi chãure paara piudakꞌãri. 22 Chi warra mãgá tꞌɨ ̃ bɨkꞌãri, mãgaji: —Israel eujãdeepa Tachi Akꞌõre kꞌĩra wãree ateejidada aji, iru baaltekꞌa bɨ atadakꞌãri.  







Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ filisteorã eujãde

5

1   Filisteorãpa

Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ ateejida Ebenezerdeepa ãchi pꞌuuru waibɨa Asdoddee. 2 Mama ma baaltekꞌa bɨ bɨnajida ãchi akꞌõre waibɨa Dagón ikꞌaawa. Dagón ne–inaa juapa ooda paji. 3 Aɨ norema Asdoddepemaarã mamaa wãdakꞌãri, unujida ãchi akꞌõre waibɨa Dagón eujãde barro baibɨ Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ kꞌĩrapite. Mãpai waya ichi badakꞌa ata bɨjida chi badamãi. 4 Mamĩda aɨ norema Asdod pꞌuurudepemaarã waya wãdakꞌãri, waya unujida ãchi akꞌõre waibɨa Dagón eujãde baibɨ Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ kꞌĩrapite. Ma te tꞌĩupatamãi chi poro chi jua ome kꞌõra jẽra baji. Chi kꞌapꞌɨa aupai ãri–ee baji. 5 Mapa maadamãiipa ɨ ̃rá parumaa Dagón tede ichi pꞌaareerã wa eperãarã tꞌĩudakꞌãri, puerta edaikꞌa eerepema mãu ɨ ̃rɨ tꞌɨada–ee tꞌĩupata. 6 Ma tꞌẽepai Tachi Akꞌõrepa Asdod pꞌuurudepemaarãmaa mãikꞌaapa ma pꞌuuru ikꞌaawa pꞌanapatapꞌedaarãmaa kꞌayaa kꞌachia tumor ome baripiji. 7 Asdod pꞌuurudepemaarãpa mãga unudakꞌãri, mãgajida: —Israelitaarã Akꞌõre Waibɨa baaltekꞌa bɨ tachi tꞌãide baikꞌaraa bɨ. Jãgɨpa tachimaa mãikꞌaapa tachi Akꞌõre Waibɨa Dagonmaa kꞌachia oomaa bɨda ajida. 8 Maperã jara pëijida jõmaweda filisteorã poro waibɨarã chedamerã. Mãɨrãmaa ma pꞌuurudepemaarãpa iidijida: —¿Kꞌãata oodayama ajida, israelitaarã Akꞌõre Waibɨa baaltekꞌa bɨ ome? Mãɨrãpa pꞌanaujida: —Gat pꞌuurudee ateedapáde ajida.  













Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 5​, ​6

237

Mapa filisteorãpa israelitaarã Akꞌõre Waibɨa baaltekꞌa bɨ mamaa ateejida. 9 Mamĩda mama bɨnadapꞌedaa tꞌẽepai, Tachi Akꞌõrepa ma pꞌuurudepemaarã aukꞌa miapiji. Chonaarãmaa, warrarãmaa paara kꞌayaa kꞌachia tumor ome baripiji. Mãgá irua ãra pꞌerapiji. 10 Maperã filisteorãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ Ecrón pꞌuurudee pëijida. Mamĩda Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ mamaa ateedakꞌãri, ma pꞌuuru pidaarãpa nãga biajida: —¿Israelitaarã Akꞌõre Waibɨa baaltekꞌa bɨ aneejida–ekꞌã ajida, irua tachi jõmaweda peekꞌoomerã? 11 Mãgá ma pꞌuurudepemaarã jõmaweda pꞌerajida, Tachi Akꞌõrepa ãramaa kꞌayaa pëida perã. Maperã tꞌɨ ̃ pëijida filisteorã poro waibɨarã mãikꞌaapa mãgajida: —Namãikꞌaapa atéetɨ israelitaarã Akꞌõre Waibɨa baaltekꞌa bɨ. Ichi badamaa teenadapáde ajida, maa–e pɨrã irua tachi jõmaweda peekꞌooi. 12 Chi waide piuda–e padapꞌedaarã tumor–idaa pꞌanadapꞌedaa perã, ma pꞌuurudepemaarãpa ɨtꞌaa biajida ãchi akꞌõre waibɨarã apatapꞌedaarãmaa, ãrapa ũridai jĩakꞌaapa.  







6

Filisteorãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ ãpɨtee tee pëidapꞌedaa

1   Tachi

Akꞌõre baaltekꞌa bɨ atane siete filisteorã eujãde baji. 2 Ma tꞌẽepai filisteorãpa tꞌɨ ̃ pëijida ãchi eujãdepema pꞌaareerã mãikꞌaapa ne–inaa oopataarã kꞌawaadaitꞌee ne–inaa pꞌasaitꞌee bɨ. Mãɨrã pachedakꞌãri, ma filisteorãpa nãga iidijida: —¿Kꞌãata oodayama ajida, israelitaarã Akꞌõre Waibɨa baaltekꞌa bɨ ome? ¿Sãgá pëidayama ajida, ichi badamaa? 3 Mãɨrãpa pꞌanaujida: —Israelitaarã Akꞌõre Waibɨa baaltekꞌa bɨ pëiruta pɨrã, arajãgaa pëináatɨ. Netꞌaa pia téetɨ ãchi Akꞌõre Waibɨamaa akꞌɨpidaitꞌee iru kꞌĩrapite parãpa ne–inaa kꞌachia oodapꞌedaa. Mãga ooruta pɨrã, parã jɨpa pꞌaneedai mãikꞌaapa kꞌawaadai sãapꞌeda irua parãmaa kꞌachia oomaa bɨ. 4 Mãpai ma filisteorãpa iidijida: —¿Kꞌãare netꞌaa piata teedaipia bɨma? ajida. Mãɨrãpa pꞌanaujida: —Tumorkꞌa bee nẽedee ooda joisomaa téetɨ. Ichiaba ratꞌakꞌa bee nẽedee ooda joisomaa téetɨ. Ma chaachaa jara kꞌinia bɨ filisteorã poro waibɨa aba, parãmaa mãikꞌaapa parã poro waibɨarãmaa paara ma tumor baripida perã. 5 Ma–itꞌee nẽedee óotɨ tumorkꞌa bee mãikꞌaapa ratꞌakꞌa bee, ratꞌaarãpa parã eujã jõpi wãda perã. Ma netꞌaa israelitaarã Akꞌõre Waibɨamaa teeruta pɨrã, akꞌɨpidai jãgɨ ́ Akꞌõre Waibɨa waawee pꞌanɨ. Mãgá irua parãmaa, parã akꞌõre waibɨarãmaa mãikꞌaapa parã eujã waa kꞌachia oo–e pai. 6 ¿Sãapꞌeda parã kꞌɨɨrɨ kꞌisua pꞌanɨma ajida, Egiptodepemaarã pꞌanadapꞌedaakꞌa mãikꞌaapa Faraón badakꞌa? Ichia israelitaarã pëiamaa  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



238

1 Samuel 6

baji, ãra Akꞌõre Waibɨapa ichi aukꞌaarãmaa ne–inaa audú kꞌachia oo–emaa. 7 ’Parãpa nãga oodaipia bɨ. Carreta chiwidi oopítɨ. Maapꞌeda pꞌakꞌa wẽra omé warra paraa bee yugode jɨ ̃ atátɨ, ma carreta jidiudamerã. Mamĩda ma pꞌakꞌa wẽraarã carreta jidiu atua pꞌanadaipia bɨ. Ma pꞌakꞌa wẽraarã carretade jɨ ̃dapꞌeda, chi chakꞌeerã jɨ ̃a bɨnátɨ pꞌakꞌa jɨ ̃apata temãi. 8 Mãga oodapꞌeda, ma baaltekꞌa bɨ carretade bɨdaipia bɨ. Aɨ ikꞌaawa cajade pꞌe bɨdaipia bɨ ma netꞌaa nẽedee ooda iru–itꞌee tee pëidaitꞌee, irua tachi waa miapinaamerã. Maapꞌeda ma carreta ituaba pëidaipia bɨ. 9 Mãpai chi wãrumaa akꞌɨ ́tɨ. Ma carreta wãru pɨrã israelitaarã eujãdee, Bet Semes pꞌuurudee, mãgara wãara ãra Akꞌõre Waibɨapa tachi miapi baji. Mamĩda awara ãyaa wãru pɨrã, kꞌawaadai irua tachi miapi–e paji. Jĩpꞌa pariatuata tachi mãgá kꞌayaadachida. 10 Mãpai pꞌaareerãpa jaradapꞌedaakꞌa oojida. Pꞌakꞌa wẽra omé warra paraa bee atajida. Ma pꞌakꞌa wẽraarã carretade jɨ ̃dapꞌeda, chi chakꞌeerã jɨ ̃a bɨnajida pꞌakꞌa jɨ ̃apata temãi. 11 Maapꞌeda Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ mãikꞌaapa ma caja ma carretade bɨjida. Ma cajade pꞌanajida ma ratꞌakꞌa bee mãikꞌaapa tumorkꞌa bee nẽedee ooda. 12 Ma pꞌakꞌa wẽraarã carreta ome pëidakꞌãri, Bet Semedee wãpari ode wãjida. Ma pꞌakꞌa wẽraarã jĩpꞌa ma ode bia wãjida, juaraare wa ju bi eere tꞌĩuda–ee. Filisteorã poro waibɨarã ma carreta tꞌẽe wãjida Bet Semes pꞌuuru kꞌaitꞌa parumaa. 13 Bet Semedepemaarã ũkꞌuru ma eujã jewedaade trigo ewa pꞌanadapꞌedaarãpa unudakꞌãri Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ cheru, o– ĩadachida. 14 Bet Semedepema Josué eujãmãi panakꞌãri, ma carreta akꞌɨnɨ ̃ beeji. Mama mãu choma baji. Mãpai ma Bet Semedepemaarãpa ma carreta wãratꞌaadapꞌeda, ma pakꞌurudee tꞌɨpɨ oro atajida mãikꞌaapa ma pꞌakꞌa wẽra omé peedapꞌeda, Tachi Akꞌõre–itꞌee paa jõpijida. 15 Leví ëreerãdepemaarã, chi mama pꞌanapatapꞌedaarãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ mãikꞌaapa ma caja netꞌaa nẽedee ooda iru bada atajida chi carreta wãratꞌaadai naaweda mãikꞌaapa ma mãu choma bɨ ɨ ̃rɨ bɨnajida. Ma ewate Bet Semedepemaarãpa awaraa ne–animalaarã peedapꞌeda, ũkꞌuru Tachi Akꞌõre–itꞌee paajida mãikꞌaapa ũkꞌuru iru–itꞌee paa jõpijida. 16 Ma filisteorã poro waibɨa joisomaarãpa tꞌɨmɨɨpa ma oomaa pꞌanadapꞌedaa akꞌɨmaa pꞌanajida. Maapꞌeda ma ewateweda ãpɨtee wãjida ãchi pꞌuuru Ecrondee. 17 Filisteorãpa ma tumorkꞌa bee nẽedee ooda joisomaa Tachi Akꞌõre– itꞌee teejida ãchia ne–inaa kꞌachia oodapꞌedaa pari. Aba teejida ãchi pꞌuuru Asdod pari, aba ãchi pꞌuuru Gaza pari, aba ãchi pꞌuuru Ascalón pari, aba ãchi pꞌuuru Gat pari mãikꞌaapa aba ãchi pꞌuuru Ecrón pari. 18 Ma awara ma ratꞌakꞌa bee nẽedee ooda teejida pꞌuuru ãchi poro waibɨarã joisomaa jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaa pari, chi pꞌuuru murallapa tꞌɨakꞌau wẽe bee pari paara. Ma mãu choma bɨ, aɨ ɨ ̃rɨ Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ bɨdapꞌedaa atꞌãri mama bɨ ma Bet Semedepema Josué eujãde.  























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 6​, ​7

239

19 Mamĩda

Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ Bet Semes pꞌuurude bɨde ũkꞌuru Bet Semedepemaarãpa ma edajãde akꞌɨjida, kꞌawa kꞌinia pꞌanadapꞌedaa perã kꞌãata aɨde paraa. Maperã Tachi Akꞌõrepa ma akꞌɨdapꞌedaarã setenta kꞌiniipiji. Bet Semedepemaarãpa mãga unudakꞌãri, tꞌãri pꞌuapa jẽemaa pꞌaneejida, Tachi Akꞌõrepa ãra mãgá audú miapida perã. 20 Mãpai Bet Semedepemaarãpa mãgajida: —Tachi Akꞌõre kꞌachia wẽe bapari. ¿Kꞌaita chooima iru kꞌĩrapite? ¿Kꞌairãmaa chi baaltekꞌa bɨ pëidayama ajida, iru tachi tꞌãideepa ãyaa wãmerã? 21 Maapꞌeda nãga jara pëijida Quiriat Yearín pꞌuurudepemaarãmaa: “Filisteorãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ aneejida. Mapa ata chedapáde” ajida. 1  Mãgá Quiriat Yearín pꞌuurudepemaarãpa Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ atanadapꞌeda, bɨnajida eperã Abinadab te ee nokꞌode badade. Mãpai chi warra Eleazar awara bɨjida ma baaltekꞌa bɨ akꞌɨ bamerã.  



7



2  Tachi

Samuel israelitaarã poro waibɨa pada

Akꞌõre baaltekꞌa bɨ taarã baji Quiriat Yearín pꞌuurude; perá veinte año. Maapai israelitaarãpa audú Tachi Akꞌõrede ijãa kꞌinia pꞌaneejida. 3 Mapa Samuelpa israelitaarã jõmaarãmaa mãgaji: —Parãpa waya tꞌãripa Tachi Akꞌõrede wãara ijãa kꞌinia pꞌanɨ pɨrã, awaraa eujãdepemaarã akꞌõre waibɨa apataarã mãikꞌaapa akꞌõre waibɨa apata Astartekꞌa bee ãyaa batꞌakꞌóotɨ. Mãpai pꞌanapatáatɨ Tachi Akꞌõrepa kꞌinia bɨkꞌa mãikꞌaapa irumaa aupai ɨtꞌaa tꞌɨ ̃patáatɨ. Mãga ooruta pɨrã, irua parã filisteorã jua ekꞌariipa uchiapiitꞌeeda aji. 4 Israelitaarãpa mãga oojida. Ãyaa batꞌakꞌoojida netꞌaa jõma iru pꞌanadapꞌedaa aɨ kꞌĩrapite ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pata, Baal kꞌĩrakꞌa bee, Astarté kꞌĩrakꞌa bee paara. Mãpai Tachi Akꞌõremaa aupai ɨtꞌaa tꞌɨ ̃maa pꞌaneejida. 5 Maapꞌeda Samuelpa nãga jaraji: —Israelitaarã jõmaweda Mizpa pꞌuurude chipꞌedarítɨ. Mama parã pari mɨa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiitꞌeeda aji. 6 Mãgá israelitaarã Mizpade chipꞌedaidakꞌãri, pania atadapꞌeda, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite weejida. Mãga oojida akꞌɨpidaitꞌee waa pꞌekꞌau kꞌachia oo kꞌiniada–e pꞌanɨ. Ma ewate nekꞌoda–e paji mãikꞌaapa jarajida: —Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite tachia pꞌekꞌau kꞌachia oojidada ajida. Mama pꞌanɨde Samuel ãchi poro waibɨa beeji. 7 Filisteorãpa kꞌawaa atadakꞌãri israelitaarã Mizpade chipꞌe jõnɨ, ãchi poro waibɨarãpa jarajida chõode wãdamerã. Israelitaarãpa mãga kꞌawaadakꞌãri, pꞌeradachida. 8 Mãpai Samuelmaa mãgajida: —Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiparíiji, irua tachi kꞌaripa atamerã filisteorã juadeepa.  











Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



240

1 Samuel 7​, ​8

9 Mãpai

Samuelpa oveja chakꞌe ataji mãikꞌaapa peepꞌeda, Tachi Akꞌõre– itꞌee paa jõpiji. Ma tꞌẽepai israelitaarã pari ɨtꞌaa iidiji. Tachi Akꞌõrepa nãga kꞌaripaji. 10 Samuelpa atꞌãri ma oveja chakꞌe paamaa bɨ misa, filisteorã pachejida israelitaarã ome chõodaitꞌee. Mãga nɨde Tachi Akꞌõrepa pa golpe jĩwaapiji. Mãga ũridakꞌãri, ma filisteorã pꞌeradachida mãikꞌaapa israelitaarã taide ãchi eujãdee jĩchoo wãjida. 11 Aramata israelitaarã Mizpadeepa uchiajida ma filisteorã tꞌẽe. Bet Car waawí parutamaa chõo wãjida. Mãgá israelitaarãpa ma filisteorã pee wãjida. 12 Ma tꞌẽepai Samuelpa mãu atapꞌeda, bɨji Mizpa pꞌuuru, Sen pꞌuuru esajĩakꞌa. Mãpai mãgaji: —Na mãu tꞌɨ ̃ bɨitꞌeeda aji, Ebenezer, i nama Tachi Akꞌõrepa tachi kꞌaripada perã. 13 Maadakꞌãriipa filisteorãpa waa chõo jɨrɨda–e paji israelitaarã eujãde, israelitaarãpa ãra pꞌoyaadapꞌedaa perã. Samuel israelitaarã poro waibɨa bɨ misa, j Tachi Akꞌõrepa maarepida filisteorãmaa pꞌoyaapi–e paji. 14 Ma awara israelitaarãpa waya atajida ãchi pꞌuuru filisteorãpa jãri iru pꞌanadapꞌedaa Ecrondeepa Gat parumaa. Mãgá israelitaarãpa ãchi eujã filisteorã juadeepa jãri atajida. Maapai israelitaarã kꞌãiwee pꞌanapachida amorreorã ome. 15 Samuel piurumaa iru israelitaarã poro waibɨa paji. 16 Año chaa iru wãpachi Betel pꞌuurudee, Guilgal pꞌuurudee mãikꞌaapa Mizpa pꞌuurudee israelitaarã nepɨra akꞌɨde. 17 Maapꞌeda ichi temaa wãpachi Ramá pꞌuurudee. Mama ichiaba israelitaarã nepɨra akꞌɨpachi mãikꞌaapa mama Tachi Akꞌõre–itꞌee altar ooji.  















8

1   Samuel

Israelitaarãpa rey kꞌinia pꞌanadapꞌedaa

chonaa bakꞌãri, ichi pari chi warrarã bɨji charraarã mimia oodamerã israelitaarã tꞌãide. 2 Chi naapema tꞌɨ ̃jarapachida Joel; chi apema Abías. Ãra Berseba pꞌuurude pꞌanapachida mãgá israelitaarã nepɨra akꞌɨdakꞌãri. 3 Mamĩda ãchi chi akꞌõrekꞌa pꞌanadakꞌaa paji. Ma kꞌãyaara pꞌaratꞌa audú kꞌinia pꞌanadapꞌedaa perã, pꞌaratꞌa jitapachida ma pꞌaratꞌa teedapꞌedaarãpa oopidapꞌedaakꞌa oodaitꞌee. Mãgá israelitaarã nepɨra akꞌɨdakꞌaa paji Tachi Akꞌõrepa oopi bɨkꞌa. 4 Maperã israelitaarã poro waibɨarã chipꞌedaidapꞌeda, Ramadee wãjida Samuel ome pedeede. 5 Mãgajida: —Pɨ chonaa bɨda ajida, mãikꞌaapa pɨ warrarã pɨkꞌa pꞌanadakꞌaa. Maperã taipa kꞌinia pꞌanɨ pɨa rey bɨmerã, irua tachi akꞌɨpariimerã. Rey kꞌinia pꞌanɨda ajida, awaraa eujãdepemaarãpa iru pꞌanapatakꞌa.  







i 7.12 Hebreo

pedeede ‘Ebenezer’ jara kꞌinia bɨ ‘mãu Tachi Akꞌõrepa kꞌaripadamãi’. jarapata ‘Samuel chokꞌai bɨ misa’.

j 7.13 Ũkꞌuruurãpa

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 8​, ​9

241

6  Mãgá

rey kꞌinia pꞌanɨda adakꞌãri, Samuel tꞌãri ãriidachi. Maperã Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃maa beeji. 7Mãpai Tachi Akꞌõrepa nãga pꞌanauji: —Óoji ãchia iidi pꞌanɨkꞌa. Pɨ yiaraa iru pꞌanɨ–e. Mɨta yiaraa iru pꞌanɨ, kꞌiniada–e pꞌanadairã mɨ ãchi rey waa bamerã. 8 Pɨmaa oo pꞌanɨ mɨmaa oopatakꞌa mɨa ãchi Egipto eujãdeepa uchia atadakꞌãriipa ɨ ̃rá parumaa. Mɨde ijãa amaapata ɨtꞌaa tꞌɨ ̃nadaitꞌee awaraa akꞌõre waibɨa apatamaa. 9 Mãga pꞌanapata perã, óoji ãchia iidi pꞌanɨkꞌa. Mamĩda aɨ naaweda kꞌĩra jĩpꞌa ũraapáde aji, kꞌawaadamerã sãga pꞌanapataadaitꞌee rey jua ekꞌari. 10 Mãpai Samuelpa ma israelitaarãmaa jaranaji jõmaweda Tachi Akꞌõrepa jarada. 11 Mãgaji: —Rey jua ekꞌari nãga pꞌanapataadaitꞌeeda aji. Reypa parã warrarã ũkꞌuru soldaorã papiitꞌee; awaraarã bɨitꞌee caballo ɨ ̃rɨ wãdamerã chõode; awaraarã bɨitꞌee ichi carreta naa pꞌira wãdamerã mãikꞌaapa ichi jɨ ̃adamerã. 12 Ũkꞌuru soldaorã mil poro waibɨa papiitꞌee; awaraarã soldaorã cincuenta poro waibɨa papiitꞌee. Awaraarã bɨitꞌee ichi eujãde mimiadamerã; ne–uudamerã mãikꞌaapa ne–uu chauda ewadamerã. Awaraarã bɨitꞌee metaldee oodamerã arma mãikꞌaapa carreta oodakꞌãri, ne–inaa metaldee ooda aɨde bɨdaitꞌee. 13 Parã kꞌaurã jida ataitꞌee kꞌera oodamerã, nechuudamerã mãikꞌaapa pan oodamerã. 14 Parã eujã piara bee, uva kꞌãi mãikꞌaapa olivo kꞌãi piara bee ichi–itꞌee atapꞌeda, teeitꞌee poro waibɨarã ichi jua ekꞌari mimiapataarãmaa. 15 Parã netꞌa tau ewada mãikꞌaapa uva oroda diezdepema chaa aba ichimaa teepiitꞌee ichi akꞌɨpataarã– itꞌee mãikꞌaapa awaraarã ichi jua ekꞌari mimiapataarã–itꞌee. 16 Ichiaba parã mimiapataarã, ɨmɨkꞌĩraarã, wẽraarã paara mãikꞌaapa parã pꞌakꞌa pipɨara bee, burroorã paara ataitꞌee ichi–itꞌee mimiapataadamerã. 17Parã ovejaarã waridadepema diezdepema chaa aba ataitꞌee. Ma awara pãchi jida iru–itꞌee mimiadaitꞌee. 18 Mãga pakꞌãri, parãpa rey jɨrɨtꞌeradapꞌedaapa ma jõma oo bɨ kꞌaurepa parãpa Tachi Akꞌõremaa chupɨria iididaitꞌee. Mamĩda irua ũri–e paitꞌeeda aji. 19 Samuelpa mãga jaraji mĩda, israelitaarãpa ũri kꞌiniada–e paji. Mapa irumaa nãga jarajida: —Tai–itꞌee pɨ ũraa maarepida pꞌua–e bɨpɨ. Taipa rey kꞌinia pꞌanɨda ajida, 20 awaraa eujãdepemaarãpa iru pꞌanapatakꞌa. Kꞌinia pꞌanɨ reypa tai akꞌɨ bapariimerã mãikꞌaapa tai naa wãpariimerã awaraarã ome chõonadakꞌãri. 21 Samuelpa mãga ũripꞌeda, Tachi Akꞌõremaa ma pedee jaraji. 22 Mãpai Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Óoji ãchia iidi pꞌanɨkꞌa. Rey bɨpáde aji, ãchi akꞌɨpariimerã. Mãpai Samuelpa ‘‘pia bɨda’’ apꞌeda, jaraji israelitaarã wãdamerã ãchi pꞌuuru chaa.  































9

1   Maapai

Saúl Samuel ome unuda

eperã bapachi, tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Quis. Mãgɨ ́ Benjamín ëreerãdepema paji. Chi akꞌõre Abiel paji. Ma Abiel uchiaji

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



242

1 Samuel 9

Zerordeepa. Ma Zeror uchiaji Becoratdeepa. Ma Becorat uchiaji Afiadeepa. Awaraarãpa Quis waawee pꞌanapachida ãchi poro waibɨakꞌa unupatapꞌedaa perã. 2 Quipa warra kꞌũtrãa kꞌĩra wãree, kꞌapꞌɨa ɨ ̃daa iru baji. Tꞌɨ ̃jarapachida Saúl. Awaraa israelita irukꞌa wẽ–e paji. Awaraarã jõmaarã kꞌãyaara iru ɨtꞌɨara baji. 3 Ewari aba Quis burroorã atuadachida. Mapa irua chi warra, Saulmaa mãgaji: —Wãj́ i tachi burroorã jɨrɨde. Pɨchi ome mimiapari aba ateepáde aji. 4 Mãgá Saúl wãji. Wãyaajida ee jẽra bɨmãi Efraín ëreerã eujãde mãikꞌaapa Salisá eujãde. Mamĩda ma burroorã atuadapꞌedaa mama unuda–e paji. Ichiaba wãyaajida Salín eujãde mãikꞌaapa Benjamín ëreerã eujãde. Mamĩda mama ichiaba unuda–e paji. 5 Zuf eujãde panadakꞌãri, Saulpa chi mimiaparimaa mãgaji: —Ãpɨtee wãdáma aji. Maa–e pɨrã mɨ akꞌõre tachi pari audupɨara kꞌĩsia nɨ ̃beei, ichi burroorã pari kꞌĩsiai kꞌãyaara. 6 Ma mimiaparipa pꞌanauji: —Tachi Akꞌõre pedee jarapari na pꞌuurude bapari. Jõmaarãpa iru pia akꞌɨpata, irua jara bɨkꞌa ichita pꞌasapari perã. Wãdáma irumaa. Irua jaraiskꞌa chisãgɨ ́ ode tachi wãdaipia bɨ. 7 Saulpa pꞌanauji: —Mãgara wãdáma aji. Mamĩda ¿irumaa kꞌãata ateedayama? aji. Tachi mochila anipapatade pan jida wẽe nida. Ne–inaa wẽe pꞌanɨda aji, teedaitꞌee Tachi Akꞌõre pedee jaraparimaa. 8 Mãpai ma mimiaparipa mãgaji: —Mɨa iru bɨ pꞌaratꞌa tau perá gramo õpee paitꞌee bɨ. Mãgɨ ́ teeitꞌeeda aji, ma Akꞌõre pedee jaraparimaa, irua tachimaa o akꞌɨpimerã. 9 (Chonaarãweda israelitaarãpa Tachi Akꞌõremaa ne–inaa iidi kꞌinia pꞌanadakꞌãri, iidipachida ‘eperãpa ne–inaa pꞌasaitꞌee bɨ unupari’ apatapꞌedaamaa. Ɨr̃ á mãgee eperã Tachi Akꞌõre pedee jaraparida apata.) 10 Saulpa ma mimiaparimaa mãgaji: —Pia bɨpɨ. Wãdáma aji. Mãpai ãchi omeeweda wãjida ma Akꞌõre pedee jarapari bapariida pꞌuurudee. 11 Eede ɨtꞌaa wãrutade ma pꞌuurumaa, awẽraarã ome unujida. Ma awẽraarã pania tꞌɨde wã nipajida. Mãpai mãɨrãmaa iidijida: —¿Nama bɨkꞌã ajida, ne–inaa pꞌasaitꞌee bɨ unupari? 12 Ma awẽraarãpa pꞌanaujida: —Bɨpɨ. Mamĩda waawipai bɨ. Etꞌewapai pacheji, idi pꞌuurude ne– animalaarã peedapꞌeda, Tachi Akꞌõre–itꞌee paapidaitꞌee perã ee ɨtꞌɨ ́ bɨde ne–animalaarã paapatamãi. Isapai wãruta pɨrã, iru ununadayada ajida. 13 Pꞌuurude panadakꞌãri, iru jɨrɨ ́tɨ nekꞌode wãi naaweda eede ɨtꞌaa, ne–animalaarã Tachi Akꞌõre–itꞌee paapatamaa. Mama iru pana–emãi eperãarã nekꞌoda–e, irua pedee pia jaraitꞌee perã nekꞌodai naaweda.  























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 9

243

Maapꞌeda chi tꞌɨ ̃ pëidaarã nekꞌodai. Mapa isapai wãdapáde ajida, iru unudamerã. 14 Aramãgá Saúl ma mimiapari ome pꞌuurudee wãjida. Ará panadakꞌãri, unujida Samuel wãru eede ɨtꞌaa ne–animalaarã paapatamaa. 15 Aɨ noreweda, Saúl pai naaweda, Tachi Akꞌõrepa Samuelmaa nãga kꞌawapiji: 16 “Nu, nãgɨ ́ horade mɨa Benjamín ëreerãdepema aba pɨmaa pëiitꞌeeda aji. Mãgɨ ́ awara bɨpáde aji, mɨ pꞌuuru pidaarã akꞌɨpariimerã. Mãgɨpa israelitaarã uchiapiitꞌee filisteorã juadeepa. Mãgá mɨa akꞌɨpiitꞌee wãara ũriji mɨ pꞌuuru pidaarãpa chupɨria iididapꞌedaa.” 17 Samuelpa Saúl unukꞌãri, Tachi Akꞌõrepa mãgaji: —Nãgɨda aji, mɨa eperã jarada. Nãgɨpa mɨ pꞌuuru pidaarã akꞌɨ bapariitꞌeeda aji. 18 Saúl pꞌuurude tꞌĩupatamãi panakꞌãri, Samuel kꞌaitꞌa wãpꞌeda, nãga jaraji: —Mɨ chupɨria kꞌawáaji. Jarapáde aji, sãma bɨ ne–inaa pꞌasaitꞌee bɨ unupari te. 19 Samuelpa pꞌanauji: —Mɨpɨ chi ne–inaa pꞌasaitꞌee bɨ unupari. Mɨ naa eede ɨtꞌaa wãt́ ɨ ne– animalaarã Tachi Akꞌõre–itꞌee paapatamaa, idi parã mɨ ome nekꞌodaitꞌee perã. Nu mɨa jaraitꞌee pɨa mɨmaa iidi kꞌinia bɨ. Maapꞌeda mɨa parã wãpii. 20 Kꞌĩsianáaji pɨ burroorã kꞌãima õpee atua pꞌanɨ unu atadapꞌedaa perã. Awaraarã kꞌãyaara israelitaarãpa pɨ mãikꞌaapa pɨchi akꞌõredeerã piara akꞌɨpataadaitꞌeeda aji. 21 Mãpai Saulpa pꞌanauji: —Mamĩda mɨ Benjamín ëreerãdepema, Israeldeepa uchiadapꞌedaarã ëreerã ma–ãriara bɨdepema. Ma awara Benjamín ëreerãdepemaarãde mɨchideerã ekꞌariara pꞌanɨ awaraa te pidaarã kꞌãyaara. Mãga bɨta, ¿sãapꞌeda pɨa mɨmaa mãga jara bɨma? aji. 22 Mãpai Samuelpa Saúl chi mimiapari ome ateeji nekꞌopatamaa. Su–akꞌɨ beepiji tꞌɨ ̃ pëidaarã treinta pꞌanadapꞌedaa ome, eperãarã poro waibɨara bɨ su–akꞌɨ beeparimãi. 23 Maapꞌeda Samuelpa chi nejooparimaa mãgaji: —Aneepáde aji, nechiara mɨa jarada awara bɨmerã. 24 Aramãgá ma nejooparipa ne–animal makꞌara aba atanapꞌeda, Saulmaa tee cheji. Mãpai Samuelpa mãgaji: —Jãgɨ ́ pɨ–itꞌee awara iru baji. Kꞌopáde aji, mɨa na tꞌɨ ̃ pëidaarã tꞌɨ ̃da perã pɨ ome aukꞌa nekꞌode chedamerã. Mãgá ma ewate Saúl nekꞌoji Samuel ome. 25 Ma ee ɨtꞌɨa badamãiipa uchiadakꞌãri, pꞌuurude tꞌĩujida. Maapꞌeda Samuel tedepema terrazade Saul–itꞌee kꞌãimerã ooteejida. Mama Samuel Saúl ome pedeeji. 26 Maapꞌeda Saúl jẽra beeji mãikꞌaapa kꞌãiji. Aɨ norema Samuelpa Saúl tꞌɨ ̃ji mãikꞌaapa nãga jaraji:  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



244

1 Samuel 9​, ​10

—Pꞌirabáiji mãikꞌaapa pɨchi ode wãpáde aji. Mãgá Saúl pꞌirabaiji mãikꞌaapa Samuel ome taawaa uchiaji. 27 Pꞌuurudeepa uchiadaitꞌee pakꞌãri, Samuelpa Saulmaa mãgaji: —Pɨ mimiapari naa pëí ji. Mamĩda pɨ, arakꞌatɨa beepáde aji, mɨa jara kꞌinia bairã Tachi Akꞌõrepa mɨmaa jarada. Mãpai Saúl mimiapari ichi naa wãji.  

10

Samuelpa Saúl awara bɨda israelitaarã rey pamerã

1   Mãpai

Samuelpa aceite olivodee ooda botellade iru bada atapꞌeda, Saúl poro ɨ ̃rɨ weetꞌaaji mãikꞌaapa iru uritarrade kꞌĩra ɨ ̃tꞌaapꞌeda, mãgaji: —Idi Tachi Akꞌõrepa pɨ awara bɨruda aji, ichi pꞌuuru pidaarã, israelitaarã akꞌɨ bapariimerã. k Pɨa israelitaarã akꞌɨ bapariitꞌee mãikꞌaapa ãra uchiapiitꞌee ãra kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã juadeepa. Nãgá pɨa kꞌawai Tachi Akꞌõrepa pɨ awara bɨda ichi pꞌuuru pidaarã poro waibɨa pamerã. 2 Pɨ namãikꞌaapa wãkꞌãri, ɨmɨkꞌĩraarã omé unuitꞌee Selsa pꞌuurude Benjamín ëreerãdepemaarã eujãde, Raquel ɨadapꞌedaa kꞌaitꞌa. Mãɨrãpa nãga jaradaitꞌee: “Unu atajidada adaitꞌee, parãpa burroorã jɨrɨ nipadapꞌedaa. Pɨ akꞌõre waa kꞌĩsia–e bɨ ma burroorãde; jĩpꞌa parãde kꞌĩsia nɨ ̃bɨ. Irua iidimaa bɨda adaitꞌee, kꞌãata ooima pɨ unu ataitꞌee.” 3 ’Ma tꞌẽepai, waawipai Tabor eujãde encina pakꞌuru bɨmãi panakꞌãri, unuitꞌeeda aji, ɨmɨkꞌĩraarã õpee, Beteldee wãruta Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃de. Abaapa chivo õpee atee wãitꞌee mãikꞌaapa abaapa pan õpee atee wãitꞌee. Jõdee chi apemapa vino ne–ede tꞌɨda atee wãitꞌee. 4 Pɨmaa saludaadapꞌeda, pɨmaa pan omé teedaitꞌee. Jitapáde aji. 5 ’Tꞌẽepai pɨ panaitꞌee Guibeá pꞌuurude Tachi Akꞌõre ee apata kꞌaitꞌa, filisteorã soldaorã pꞌanapatamãi. Ma pꞌuurude tꞌĩurude, pɨa unuitꞌee Tachi Akꞌõre pedee jarapataarãpa iru pedee jaramaa pꞌanɨ, ɨtꞌaa tꞌɨ ̃patamãiipa eede edaa wãdade. Mãɨrã nokꞌoore unuitꞌee eperãarãpa chaamaa pꞌanɨ salterio, pandero, pꞌipꞌana mãikꞌaapa arpa. 6 Mãga nɨde Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure pɨmaa pëiitꞌee. Mãgá pɨ ãra ome aukꞌa iru pedee jaramaa beeitꞌee mãikꞌaapa pɨ awara beeitꞌee. 7 Mɨa pɨmaa jara bɨkꞌa pꞌasakꞌãri, óoji pɨchia kꞌĩsia bɨkꞌa, Tachi Akꞌõre pɨ ome baitꞌee perã. 8 ’Maapꞌeda mɨ naa Guilgal pꞌuurudee wãj́ i. Mama mɨ pɨ ome unuitꞌee. Mama kꞌãima siete nɨ ́ji mɨ pɨ ome unurumaa. Tachi Akꞌõre–itꞌee mɨa ne– animalaarã peepꞌeda, paa jõtꞌaaitꞌee mãikꞌaapa awaraa ne–animalaarã peepꞌeda, paaitꞌee jedekꞌodaitꞌee tachi aukꞌaarã ome. Maapꞌeda mɨa pɨmaa jaraitꞌeeda aji, kꞌãata ooipia bɨ. 9 Saúl Samuel ome despediipꞌeda, mamãikꞌaapa uchiakꞌãri, Tachi Akꞌõrepa iru tꞌãri awarapiji. Ma ewateweda Samuelpa jaradakꞌa  















k 10.1 Tachi Akꞌõre pedee traduciipataarã ũkꞌuruurãpa na oración aupai bɨpata na versiculode. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 10

245

jõmaweda pꞌasaji. 10 Saúl ichi mimiapari ome panadakꞌãri Guibeá pꞌuurude, Tachi Akꞌõre pedee jarapataarã ãramaa chejida. Mãga nɨde Tachi Akꞌõre Jaure Saúl ome ba chepꞌeda, ãrakꞌa irua aukꞌa Tachi Akꞌõre pedee jaramaa beeji. 11 Saúl kꞌawa pꞌanadapꞌedaarãpa unudakꞌãri irua Tachi Akꞌõre pedee jaramaa bɨ Tachi Akꞌõre pedee jarapataarãkꞌa, ãchi pitapai mãgapachida: —¿Quis warra Saúl, sãga nɨ ̃bɨma? ¿Iru Tachi Akꞌõre pedee jarapari padachikꞌã? apachida. 12 Ichiaba mãpema abaapa mãgaji: —¿Kꞌaima aji, jã Akꞌõre pedee jarapataarã akꞌõre? Ma tꞌẽepai eperãarãpa jarapachida: “¿Saúl jida Tachi Akꞌõre pedee jaraparikꞌã?” apachida. Mãga jarapachida Saúl awara unudapꞌedaa perã. 13 Saúl mãgá pedee bapꞌeda, wãji eede ɨtꞌaa, mãpema Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃patamaa. 14 Saúl chĩapapa iru unukꞌãri, iidiji irumaa mãikꞌaapa chi mimiaparimaa: —¿Sãmaa wãjidama? aji. Saulpa pꞌanauji: —Burroorã jɨrɨ nipajida. Mamĩda unuda–e pakꞌãri, Samuelmaa iidinajidada aji. 15 Mãpai chi chĩapapa mãgaji: —¿Samuelpa pɨmaa kꞌãata jarajima? aji. Mɨmaa jarapáde aji. 16 Saulpa pꞌanauji: —Jĩpꞌa jarajida aji, ma burroorã unudapꞌedaa. Mamĩda Saulpa jara–e paji Samuelpa ichi rey paitꞌeeda ada. 17 Ma tꞌẽepai Samuelpa israelitaarã tꞌɨ ̃ pëiji Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃nadamerã Mizpa pꞌuurude. 18 Mama chipꞌedaidakꞌãri, Samuelpa mãgaji: —Tachi Akꞌõre, israelitaarã Akꞌõre Waibɨapa nãga jara bɨda aji. “Mɨa parã israelitaarã Egipto eujãdeepa uchia ataji. Ma awara mɨa parã uchiapiji Egipto pidaarã jua ekꞌariipa mãikꞌaapa awaraa eujãdepemaarã jua ekꞌariipa.” 19 Mamĩda ɨ ̃rá parãpa Tachi Akꞌõre yiaraa iru pꞌanɨ, irua parã mãgá kꞌaripa ataji mĩda ma kꞌachiade pꞌanadapꞌedaamãiipa mãikꞌaapa ma chupɨria pꞌanadapꞌedaamãiipa. Iru kꞌãyaara reyta kꞌinia pꞌanɨda apata. Maperã Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite chedapáde aji, ëreerã chaa mãikꞌaapa te pidaarã chaa. 20 Mãga jarapꞌeda, Samuelpa Israeldeepa uchiadapꞌedaa ëreerã chaa kꞌaitꞌa chepipꞌeda, suerte jemeneji kꞌawaaitꞌee Tachi Akꞌõrepa chisãgɨ ́ ëreerã jɨrɨtꞌeraji madeepa rey uchiamerã. Mãgá kꞌawaajida Benjamín ëreerã jɨrɨtꞌerada. 21 Maapꞌeda jaraji Benjamín ëreerãdepema te pidaarã chaa kꞌaitꞌa chedamerã. Mãpai suerte jemenekꞌãri, kꞌawaajida Matri te pidaarã jɨrɨtꞌerada. Ma tꞌẽepai suerte jemenekꞌãri, kꞌawaajida Matrideepa uchiada Quis warra, Saúl, jɨrɨtꞌerada. Mamĩda Saúl jɨrɨnadakꞌãri, unuda–e  























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



246

1 Samuel 10​, ​11

paji. 22 Mãpai Tachi Akꞌõremaa iididakꞌãri kꞌawaapimerã Saúl bɨ wa wẽ–e, irua kꞌawapiji Saúl miru bɨ netꞌaa pꞌe bɨdapꞌedaamãi. 23 Mãpai pꞌira wãjida, iru mamãikꞌaapa aneedaitꞌee. Israelitaarã kꞌĩrapite aneedakꞌãri, kꞌawaajida Saúl ɨtꞌɨara bɨ israelitaarã jõmaarã kꞌãyaara. 24 Mãpai Samuelpa jõmaarãmaa mãgaji: —Tachi Akꞌõrepa rey jɨrɨtꞌerada akꞌɨ ́tɨ. Irukꞌa awaraa israelitaarã wẽ– eda aji. Mãpai israelitaarãpa biajida: —¡Tachi Rey, pia bapariipáde! ajida. 25 Maapꞌeda Samuelpa israelitaarãmaa jarateeji ley rey–itꞌee; sãgá bapariipia bɨ ichi jua ekꞌari pꞌanapataarã ome. Mãpai librode ma ley jõma pꞌãpꞌeda, Tachi Akꞌõre ome unupata tede ɨa bɨji. Maapꞌeda Samuelpa eperãarã ãchi te chaa pëiji. 26 Saúl ichiaba wãji ichi temaa Guibeade. Israelitaarã sõcharra beerã ũkꞌuru iru ome aukꞌa wãjida, Tachi Akꞌõrepa ãramaa kꞌĩsiapida perã mãga oodamerã. 27 Mamĩda ũkꞌuru tꞌãri kꞌachia–idaa beerãpa mãgajida: —¿Jãgɨ ́pata tachi kꞌaripa ataikꞌã ajida, tachi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã jua ekꞌariipa? Mãɨrãpa iru pia akꞌɨda–e paji mãikꞌaapa irumaa netꞌaa pia teeda–e paji. Mãɨrãpa mãga jarajida mĩda, Saúl kꞌĩupꞌee beeji.  











11

1   Ma

Saulpa amonitaarã pꞌoyaada

tꞌẽepai amonitaarã rey Najapa ichi soldaorã chipꞌe atapꞌeda, wãjida Galaad eujãdee Jabés pꞌuurudepemaarã ome chõode. Ma pꞌuuru wapꞌɨra iru pꞌanɨde, ma pꞌuurudepemaarãpa irumaa jara pëijida: —Tai ome pedéeji chõoda–ee pꞌanapataadaitꞌee. Mãga ooru pɨrã, pɨ jua ekꞌari pꞌanapataadaitꞌeeda ajida. 2 Ma amonita Najapa pꞌanauji: —Pia bɨpɨ. Pacto oodáma chõoda–ee pꞌanapataadaitꞌee. Mamĩda mɨa parã jõmaarã juaraarepema tau ẽetꞌaaitꞌeeda aji, ma kꞌaurepa israelitaarã kꞌĩra nejasia pꞌaneedamerã. 3 Jabés pꞌuurudepema poro waibɨarãpa pꞌanaujida: —Kꞌãima siete nɨ ́ji, taipa jara pëiruta misa israelitaarã jõmaarãmaa tai kꞌaripa chedamerã. Apidaapa tai kꞌaripa cheda–e pɨrã, pɨa jara bɨkꞌa oodayada ajida. 4 Mãpai ma poro waibɨarãpa eperãarã pëijida Guibeadee, Saúl baparimaa. Mãpemaarãmaa nepɨrɨdakꞌãri, jẽe para beeji. 5 Mãga nɨde Saúl pacheji ichi pꞌakꞌa arado jidiupataarã ome mãikꞌaapa ma pꞌuurudepemaarã mãgá unukꞌãri, iidiji: —¿Eperãarã sãgajidama? aji. ¿Sãapꞌeda jẽe para nɨ ̃bɨma? aji. Mãpai nepɨrɨjida Jabés pꞌuurudepemaarãpa jara pëidapꞌedaa. 6 Saulpa mãga ũrikꞌãri, Tachi Akꞌõrepa ichi Jaure irumaa pëiji. Mapa  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 11​, ​12

247

Saúl kꞌĩraudachi ma amonitaarã ome. 7 Pꞌakꞌa omé atapꞌeda, peekꞌooji mãikꞌaapa tꞌɨapꞌekꞌooji. Ma pꞌakꞌa kꞌapꞌɨa piuda tꞌɨapꞌeda beeda awara–awaraa pëiji israelitaarã jõmaarãmaa mãikꞌaapa ma nechiara ateedapꞌedaarã ome nãga jara pëiji: “Na pꞌakꞌa ome oodakꞌa ooitꞌeeda aji, chi mɨ eere mãikꞌaapa Samuel eere chõode cheda–e pꞌanɨɨrã pꞌakꞌaarã ome.” Israelitaarãpa mãga ũridakꞌãri, pꞌerakꞌoodachida. Mapa eperã abapai pɨkꞌa chejida Saúl eere chõodaitꞌee. 8 Bézec pꞌuuru kꞌaitꞌa chipꞌedaidapꞌeda, Saulpa ichi eere pꞌanadapꞌedaa soldaorã juasiakꞌãri, trescientos mil Israeldepemaarã paji. Jõdee treinta mil Judadepemaarã paji. 9 Ma tꞌẽepai Saulpa jaraji ma Jabedeepa chedapꞌedaarãmaa: —Jabés pꞌuurudepemaarãmaa nãga jaranátɨ: “Nu imatꞌɨpa pai naaweda taipa parã kꞌaripanadaitꞌeeda” aji. Mãpai ãra wãjida. Saulpa jara pëida nepɨrɨnadakꞌãri, Jabés pꞌuurudepemaarã o–ĩadachida. 10 Mãpai seewata amonitaarã rey Najamaa nãga jara pëijida: “Nu pɨ jua ekꞌari pꞌaneedaitꞌeeda ajida, pɨa tai ome oomerã pɨchia kꞌinia bɨkꞌa.” 11 Aɨ norema Saulpa ichi soldaorã tꞌooda õpeede tꞌooji. Ɨd ̃ atɨpodopa wãjida amonitaarã carpa eebai jira bɨdapꞌedaamaa mãikꞌaapa mãɨrã peekꞌoo wãjida imatꞌɨpa parumaa. Chi chokꞌai uchiadapꞌedaarã waaweepa jĩchoo wãjida. Mãgá eperãarã omé araa pꞌaneeda–e paji.  









Israelitaarãpa Saúl kꞌinia pꞌanadapꞌedaa ãchi rey pamerã

12  Maapꞌeda

israelitaarã ũkꞌuruurãpa Samuelmaa mãgajida: —¿Kꞌairãpa jarajidama ajida, Saúl tachi rey panaamerã? ¡Ma eperãarã taimaa teepáde ajida, peekꞌoodaitꞌee perã! 13 Mamĩda Saulpa mãgaji: —Idi apida piuda–eda aji, Tachi Akꞌõrepa idi tachi israelitaarã kꞌaripada perã. 14 Mãpai Samuelpa jõmaarãmaa nãga jaraji: —Guilgaldee wãdáma aji, Saúl rey bɨdaitꞌee. 15 Mãgá israelitaarã jõmaweda Guilgaldee wãjida. Mama Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite Saúl ãchi rey bɨjida. Ichiaba ne–animalaarã peedapꞌeda, Tachi Akꞌõre–itꞌee paapijida ãchi aukꞌaarã ome jedekꞌodaitꞌee. Mama Saúl mãikꞌaapa israelitaarã o–ĩa pꞌaneejida.  





12

1   Tꞌẽepai

Samuelpa israelitaarãmaa jarada

Samuelpa israelitaarã jõmaarãmaa nãga jaraji: —¡Ũrítɨ! Mɨa oodoo parãpa iididapꞌedaakꞌa. Rey kꞌinia pꞌanɨda adakꞌãri, mɨa rey bɨji parã akꞌɨ bapariimerã. 2 Nama bɨda aji, pãchi rey. Irua parã akꞌɨ bapariitꞌee mãikꞌaapa parãmaa jaraitꞌee kꞌãata oodaipia  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



248

1 Samuel 12

bɨ. Mɨ audú chonaa bɨ. Poro tꞌorroo bɨ. Mɨ warrarã parã tꞌãide pꞌanɨ. Kꞌũtrãaweda mɨa parã kꞌaripadoo ɨ ̃rá parumaa. 3 Mɨ nama iru pꞌanɨ. Ɨr̃ aweda jarátɨ Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite mãikꞌaapa irua rey jɨrɨtꞌerada kꞌĩrapite mɨchi–itꞌee ataji pɨrã awaraarã pꞌakꞌa wa burro, maa–e pɨrã parãdepema apidaamaa ne–inaa kꞌachia ooji pɨrã, maa–e pɨrã pꞌaratꞌa jitaji pɨrã eperã aba piara akꞌɨitꞌee awaraarã kꞌãyaara. Jaradapáde aji. Mɨa ma pari pꞌaaitꞌee. 4 Mãpai arii pꞌanadapꞌedaarãpa pꞌanaujida: —Mãga ookꞌaa pajida ajida. Pɨa taimaa ne–inaa kꞌachia apida oo–e paji, tai kꞌachia iru ba–e paji pɨchi jua ekꞌari mãikꞌaapa pꞌaratꞌa jitakꞌaa paji ne–inaa kꞌachia oo–e bɨ ɨmɨateeitꞌee. 5 Mãpai Samuelpa mãgaji: —Mãgara Tachi Akꞌõrepa mãikꞌaapa irua jɨrɨtꞌerada reypa ũri pꞌanɨ parãpa nepɨra apida mɨ ome wẽe pꞌanɨ. Ãrapa pꞌanaujida: —Mãgada ajida. 6 Ma awara Samuelpa israelitaarãmaa nãga jaraji: —Moisés kꞌapꞌɨa mãikꞌaapa Aarón kꞌapꞌɨa Tachi Akꞌõrepa parã chonaarã Egipto eujãdeepa uchiapiji. 7 Ɨr̃ á Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite akꞌɨnɨ ̃ pꞌanéetɨ charra kꞌĩrapite akꞌɨnɨ ̃ pꞌaneekꞌajidakꞌa, mɨa parã ɨmɨateeitꞌee perã. Ũrítɨ mɨa parãmaa kꞌirãpapiru misa irua ooda parã chonaarã ome mãikꞌaapa parã kꞌaripaitꞌee. 8 ’Jacob ichideerã ome Egipto eujãde pꞌanadapꞌeda, taarã pakꞌãri, Egipto pidaarãpa ãra kꞌachia iru pꞌanapachida ãchi jua ekꞌari. Maapai parã chonaarãpa Tachi Akꞌõremaa chupɨria iidipachida, irua ãchi kꞌaripamerã. Mãpai Tachi Akꞌõrepa Moisés Aarón ome pëiji. Ãrapa parã chonaarã Egipto eujãdeepa uchia atajida mãikꞌaapa aneejida na eujãdee. 9 Mamĩda nama pꞌanɨde parã chonaarãpa ichi kꞌinia Akꞌõre Waibɨa kꞌĩra atuajida. Maperã irua ãra baaipiji Jazor pꞌuurudepema soldaorã poro waibɨa Sísara juade, ma awara filisteorã juade mãikꞌaapa Moab eujãdepema rey juade. Mãɨrã jõmaweda parã chonaarã ome chõopachida. 10 Mamĩda ma tꞌẽepai parã chonaarãpa kꞌawaajida ãchia ne–inaa kꞌachia oodapꞌedaa Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite, ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ pꞌanadakꞌãri awaraarã akꞌõre waibɨa apata Baal mãikꞌaapa Astarté kꞌĩrapite. Mãpai chupɨria iidijida Tachi Akꞌõrepa ãchi uchiapimerã ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã jua ekꞌariipa. Irumaa aupai ɨtꞌaa tꞌɨ ̃daitꞌeeda ajida. 11 ’Maapai Tachi Akꞌõrepa pëiji Yerubaal, l Barac, Jefté mãikꞌaapa mɨ, Samuel, parã akꞌɨpataadamerã irua parã uchiapiru misa parã kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapatapꞌedaarã jua ekꞌariipa, mãgá parã kꞌãiwee pꞌanapataadamerã.  

















l 12.11 Yerubaal

ichiaba tꞌɨ ̃jarapachida Gedeón.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 12​, ​13

249

12  ’Mamĩda

parãpa kꞌawaadakꞌãri amonitaarã rey Najapa kꞌĩsia iru bada parã ome chõoitꞌee, mɨmaa iidijida parã rey jua ekꞌari bɨmerã. Mãga iidijida parãpa rey pipɨara iru pꞌanɨ mĩda; mãgɨ ́ parã Akꞌõre Waibɨa. 13 Nama bɨ rey parãpa jɨrɨtꞌeradapꞌedaa. Tachi Akꞌõrepa parãmaa rey teeji. 14 Ɨr̃ á parãpa Tachi Akꞌõre waaweedaipia bɨ, irumaa aupai ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pataadaipia bɨ mãikꞌaapa irua jara bɨkꞌa oodaipia bɨ. Parãpa, parã reypa paara ichita oodaipia bɨ Tachi Akꞌõrepa kꞌinia bɨkꞌa. Mãga ooruta pɨrã, pia pꞌanapataadaitꞌee. 15 Mamĩda iru pedee ũridaamaa pꞌaneeruta pɨrã mãikꞌaapa irua jara bɨkꞌa ooda–e pɨrã, irua parã, parã rey paara miapiitꞌee, parã chonaarã miapidakꞌa. 16 ’Ãyaa wãnaadapáde aji, unudaitꞌee perã ne–inaa pi–ia Tachi Akꞌõrepa ooitꞌee bɨ parã kꞌĩrapite. 17 Naapai trigo ewapata kꞌoi chekꞌaa perã. ¿Wãara–ekꞌã? aji. Mɨa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiitꞌee pa jĩwaapimerã mãikꞌaapa kꞌoi chepimerã. Mãgá parãpa kꞌawaadaitꞌee Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite ne–inaa kꞌachia oojida, iru awara rey iididakꞌãri. 18 Aramãgá Samuelpa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiji. Ma ewateweda Tachi Akꞌõrepa pa jĩwaa nɨ ̃beepiji mãikꞌaapa kꞌoi chepiji. Mãga unudakꞌãri, israelitaarã jõmaarãpa Tachi Akꞌõre mãikꞌaapa Samuel waawee pꞌaneejida. 19 Mapa Samuelmaa mãgajida: —Tachi Akꞌõre, pɨ Akꞌõre Waibɨamaa chupɨria iidíji, tai, pɨ mimiapataarã pari, irua tai piupinaamerã. Tai–itꞌee rey iididakꞌãri, waapɨara kꞌachia oojidada ajida, naaweda oodapꞌedaa kꞌãyaara. 20 Mãpai Samuelpa mãgaji: —Pꞌeranáatɨ. Wãara, parãpa ne–inaa audú kꞌachia oojida. Mamĩda ichita Tachi Akꞌõrede ijãapatáatɨ mãikꞌaapa tꞌãripa oopatáatɨ irua jara bɨkꞌa. 21 Waa jɨrɨnáatɨ awaraa akꞌõre waibɨa apataarãmaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pataadaitꞌee. Mãɨrãpa parã maarepida kꞌaripada–e, servi–e pꞌanadairã. 22 Tachi Akꞌõrepa ichita oopari ichia jara bɨkꞌa. Mapa ichi pꞌuuru pidaarã ituaba atabëi–e. Irua kꞌinia bɨ parã ichi pꞌuuru pidaarã padamerã. 23 Mɨata ichita ɨtꞌaa iidiitꞌee parã pari, mãgá pꞌanapataadamerã. Mɨa mãga oo–e pɨrã, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite pꞌekꞌau kꞌachia ooitꞌee. Parãmaa jarateeitꞌee iru o piade nipapataadamerã. 24 Aba parãpa Tachi Akꞌõre waaweedaipia bɨ mãikꞌaapa tꞌãripa irua jara bɨkꞌa oopataadaipia bɨ. Kꞌirãpadaipia bɨ irua ne–inaa jõmaweda ooda parã kꞌaripaitꞌee. 25 Mamĩda atꞌãri ne–inaa kꞌachia oo pꞌaneeruta pɨrã, parã mãikꞌaapa pãchi rey paara jõdaitꞌee.  

























13

1   Saúl

Samuelpa rey Saúl ɨtrɨada

treinta año iru baji israelitaarã rey beekꞌãri. Cuarenta y dos año taarãji israelitaarã akꞌɨmaa. 2 Maapai irua israelitaarã ɨmɨkꞌĩraarã tres mil jɨrɨtꞌeraji soldaorã pꞌaneedamerã. Dos mil pꞌaneejida iru ome Micmás pꞌuurude Betel pꞌuuru  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



250

1 Samuel 13

kꞌaitꞌa ee jẽra bɨmãi. Jõdee chi apema mil pꞌaneejida ichi warra Jonatán ome Guibeá pꞌuurude. Ma Guibeá pꞌuuru Benjamín ëreerã eujãde baji. Ma soldaorã jɨrɨtꞌerapꞌeda, Saulpa israelitaarã pꞌaneedapꞌedaarã ãchi temaa pëiji. 3 Guibeá pꞌuurude pꞌanɨde Jonatán ichi ekꞌari pꞌanadapꞌedaarã ome chõonajida mama bada filisteorã soldaorã pꞌanapatapꞌedaamaa mãikꞌaapa mãɨrã pꞌoyaajida. Apemaarã filisteorãpa mãga kꞌawaa atadakꞌãri, kꞌĩraudachida. Maperã Saulpa trompeta chaapiji israelitaarã eujãde, hebreorã chipꞌedaidamerã jura chõodaitꞌee ma filisteorã ome. 4 Israelitaarã jõmaarãpa kꞌawajida Saúl eere pꞌanadapꞌedaarãpa ma filisteorã ome chõodapꞌedaa. Maperã filisteorãpa israelitaarã kꞌĩra unuamaa iru pꞌaneejida. Mapa israelitaarã soldaorã Saúl ome chipꞌejida Guilgal pꞌuurude. 5 Mãga nɨde filisteorã chipꞌejida chõodaitꞌee israelitaarã ome. Tres mil carreta iru pꞌanajida seis mil soldaorã aɨde wãpataarã ome mãikꞌaapa awaraa soldaorã cho–kꞌara jĩte wãjida. Mãɨrã cho–kꞌara pꞌanajida, pꞌusadepema ipu tau nãusaakꞌa. Ma soldaorã Micmadee wãjida. Mama panadakꞌãri, Bet Avén oriente eere pꞌaneejida. 6 Ma filisteorã ãchi kꞌaitꞌa pꞌanapatapꞌedaa israelitaarã ome chõo chejida. Ma israelitaarãpa unudakꞌãri ãchi ɨ ̃rɨ audú chewãda, ũkꞌuru mirukꞌoodachida mãu tede, yooro tede, mãu–idaa beemãi, zanjade mãikꞌaapa pozo pꞌoo beedade. 7 Jõdee awaraa hebreorã m Jordán to sĩajida wãdaitꞌee Gad ëreerã eujãdee mãikꞌaapa Galaad eujãdee. Mamĩda Saúl atꞌãri Guilgalde baji. Soldaorã iru ome pꞌanadapꞌedaarã jõmaweda ãchobeepa kꞌapꞌɨa wëre jõnajida. 8 Mama kꞌãima siete Saulpa nɨji, Samuelpa jarada perã ichi mama kꞌãima siete nɨmerã, ãra pari ɨtꞌaa tꞌɨ ̃itꞌee. Mamĩda ma ewate Samuel Guilgalde pache–e pakꞌãri, soldaorã mamãikꞌaapa erreu wãjida. 9 Saulpa mãga unukꞌãri, ichi ekꞌari pꞌanadapꞌedaarãmaa nãga jaraji: —Ne–animalaarã atanadapáde aji. Mɨa aba Tachi Akꞌõre–itꞌee paa jõtꞌaaitꞌee mãikꞌaapa awaraa ne–animalaarã paaitꞌee, jedekꞌodaitꞌee nama pꞌanɨɨrã ome. Mãpai Saulpa ichi juadoopa ma ne–animal peepꞌeda, Tachi Akꞌõre–itꞌee paa jõji. 10 Ma ne–animal paa jõ aupakꞌãri, Samuel pacheji. Mãpai Saúl uchiaji irumaa saludaade. 11 Mamĩda Samuelpa mãgaji: —¿Sãapꞌeda pɨa ma ne–animal paa jõjima? aji. Saulpa pꞌanauji: —Unuji eperãarã erreu wãda pɨ pache–e pakꞌãri pɨa jarada ewate. Kꞌawaji filisteorã Micmade see jõnɨ chõo chedaitꞌee. 12 Mapa nãga kꞌĩsiaji:  



















m 13.7 Israelitaarã

hebreorã apachida, ãchia hebreo pedee pedeepatapꞌedaa perã.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 13​, ​14

251

“Ãchi mɨ ome chõo chedaitꞌee nama Guilgalde, mɨa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidii naaweda.” Maperã mɨa ma ne–animal paa jõjida aji. 13 Mãpai Samuelpa mãgaji: —¡Pɨa ne–inaa kꞌachia pariatua oojida! aji. Pɨa oo–e paji pɨ Akꞌõre Waibɨa, Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa. Irua oopidakꞌa ooda paara, pɨ, pɨdeepa uchiadaitꞌeerã paara, israelitaarã rey taarã bakꞌaji. 14 Mamĩda ɨ ̃rá pɨ ãra rey taarã ba–e paitꞌeeda aji. Tachi Akꞌõrepa eperã ichi tꞌãrimaa jɨrɨitꞌee. Mãgɨpa iru pꞌuuru pidaarã akꞌɨ bapariitꞌeeda aji, pɨa oo kꞌinia–e pada perã Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa. 15 Samuelpa mãga jarapꞌeda, Guilgaldeepa uchiaji. Mãpai Saúl ichi soldaorã ome chõode wãjida. Guilgaldeepa uchiadapꞌeda, wãjida Guibeá pꞌuurudee; ma pꞌuuru Benjamín ëreerã eujãde bɨ. Mama panadakꞌãri, Saulpa ichi ome nipadapꞌedaarã juasiaji. Soldaorã seiscientos paji.  





Israelitaarã arma wẽe pꞌanadapꞌedaa

16  Saúl

chi warra Jonatán mãikꞌaapa soldaorã ãchi eere pꞌanadapꞌedaarã pꞌaneejida Guibeá pꞌuurude Benjamín ëreerã eujãde. Jõdee filisteorãpa ãchi carpa eebai jira bɨjida Micmade. 17 Mãga nɨde filisteorã pia chõo kꞌawaa beerã tꞌooda õpeede tꞌoodapꞌeda, ãchi pꞌanadapꞌedaamãiipa uchiajida chõodaitꞌee mãikꞌaapa chĩara netꞌaa jãri atadaitꞌee. Tꞌooda abaadepemaarã wãjida Ofradee wãpari ode, Súal eujãdee. 18 Awaraa tꞌoodadepemaarã wãjida Bet Jorondee mãikꞌaapa chi apema tꞌoodadepemaarã wãjida ee jẽra bɨmaa wãpari ode, Zeboyín eujã jewedaa ikꞌaawa eujã pania wẽe bɨde. 19 Israel eujã jõmaade eperã ne–inaa hierrodee oopari wẽ–e paji, filisteorãpa israelitaarãmaa espada mãikꞌaapa miasu oopidakꞌaa pada perã. 20 Maapai israelitaarã wãpachida filisteorã tꞌãidee ãchi netꞌaa metaldee ooda erapide: arado, azadón, chaara, wa jãitꞌe. 21 Arado wa azadón pari pꞌaapipachida ocho gramos pꞌaratꞌa. Jõdee chaara wa jãitꞌe pari pꞌaapipachida pꞌaratꞌa gramo kꞌĩmari. 22 Maperã ma ewate chõode uchiadakꞌãri, soldaorã Saúl ome mãikꞌaapa Jonatán ome nipadapꞌedaarãpa miasu wa espada wẽe nipajida. Saulpa mãikꞌaapa Jonatanpapai iru pꞌanajida. 23 Mãga nɨde filisteorã soldaorã ũkꞌuru pꞌanajida Micmás kꞌaitꞌa ee jẽra bɨmãi, mama wãyaapari o jɨ ̃adaitꞌee.  













14

1   Ewari

Jonatanpa filisteorã soldaorã peeda

aba Saúl warra Jonatanpa mãgaji ichi escudo anipaparimaa: —Chepáde aji. To chakꞌe sĩadaitꞌee filisteorã soldaorã pꞌanapata kꞌĩraikꞌa eere bairã. Mamĩda Jonatanpa chi akꞌõremaa maarepida jara–e paji. 2 Mãga nɨde Saúl baji Guibeá pꞌuuru kꞌidaa, nejõ bɨɨrɨ ekꞌari Migronde. Mama baji  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



252

1 Samuel 14

soldaorã seiscientos ome. 3 Ma soldaorã ome pꞌaare Abías baji. Irua efod jɨ ̃ nipapachi. Iru Ajitob warra paji. Finés warra Icabod chi chĩapa paji mãikꞌaapa Siló pꞌuurudepema pꞌaare pada Elí chi akꞌõchona paji. Mama pꞌanadapꞌedaarã apidaapa Jonatán wãda kꞌawada–e pꞌanajida. 4 Mãɨmisa iru isapai pana kꞌinia baji filisteorã soldaorã pꞌanadapꞌedaamãi. Mama panaitꞌee wãyaapachida ee kꞌõotꞌari jira bɨ omé esa–aukꞌa. Ma ee kꞌõotꞌari aba tꞌɨ ̃jarapachida Bosés, chi apema Sene. 5 Aba norte eere baji Micmás pꞌuuru kꞌĩrapite. Chi apema sur eere baji Guibeá pꞌuuru kꞌĩrapite. 6 Ma wãrutade Jonatanpa ichi escudo anipaparimaa mãgaji: —Wãdáma aji, jã Tachi Akꞌõrede ijãadakꞌaa beerã soldaorã pꞌanapatamaa. ¿Tachi Akꞌõrepa tachi kꞌaripai–epaa? Iru–itꞌee ne–inaa chaaree wẽ–e. Mapa tachi kꞌaripaitꞌee, chokꞌara nida pɨjida maa–e pɨrã chokꞌara–e nida pɨjida. 7 Mãpai chi escudo anipaparipa mãgaji: —Oopáde aji, pɨchia kꞌĩsia iru bɨkꞌa. Ne–inaa jõmaade mɨa kꞌaripaitꞌeeda aji. 8 Mãpai Jonatanpa mãgaji: —Sĩadáma aji, ãchi pꞌanɨmaa mãikꞌaapa ãchimaa tachi unupidáma aji. 9 Ãrapa jararuta pɨrã ãchi nɨdamerã tachi pꞌanɨmãi, mama tachia nɨdaitꞌee, ãchimaa eede ɨtꞌaa wãdai kꞌãyaara. 10 Mamĩda jararuta pɨrã ãchimaa wãdamerã, eede ɨtꞌaa wãdáma aji, ãrapa mãga jaradakꞌãri, jara kꞌinia bairã Tachi Akꞌõrepa ãchi tachimaa pꞌoyaapiitꞌee. 11 Mãgá ãra omé eede ɨtꞌaa wãdade unupijida ma filisteorã soldaorã pꞌanapatapꞌedaarãmaa. Mãɨrãpa unu atadakꞌãri, mãgajida: —¡Akꞌɨ ́tɨ! Hebreorã uchia wãrutada ajida, ãchi miru pꞌanadapꞌedaa mãu tedeepa. 12 Mãpai madepema soldaorãpa biajida Jonatanmaa mãikꞌaapa chi escudo anipaparimaa: —Chétɨ taimaa. Parãmaa ne–inaa akꞌɨpidaitꞌeeda ajida. Mãpai Jonatanpa chi escudo anipaparimaa mãgaji: —Mɨ tꞌẽe chéji. Tachi Akꞌõrepa ãchi tachi israelitaarã juade baaipiitꞌeeda aji. 13 Mãpai Jonatán ma eede ɨtꞌaa juapa jita wãji. Chi escudo anipapari iru tꞌẽe wãji. Mãgá Jonatán ma filisteorã ome unukꞌãri, ichia ãra eujãde baaipipachi. Mãpai chi escudo anipaparipa peetꞌaapachi. 14 Ma chõodapꞌedaade Jonatanpa mãikꞌaapa chi escudo anipaparipa veinte filisteorã peekꞌoojida, eujã ma–ãriide.  























15  Mãga

Israelitaarãpa filisteorã soldaorã jërekꞌoodapꞌedaa

unudakꞌãri, filisteorã soldaorã arii pꞌanadapꞌedaarã, ãchi pꞌanapatapꞌedaamãi jɨ ̃apataarã mãikꞌaapa chi chĩara netꞌaa jãri nipapatapꞌedaarã paara aukꞌa pꞌerakꞌoodachida. Ma ewate aukꞌa awẽrachai wãyaaji. Mapa audupɨara pꞌerajida. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 14

253

16  Guibeá

pꞌuuru kꞌidaa Benjamín ëreerã eujãde Saúl eere pꞌanadapꞌedaa soldaorã jɨ ̃apatapꞌedaarãpa unudakꞌãri filisteorã soldaorã pariatua pꞌira erreu wãda, Saulmaa jara pëijida. 17 Mãpai Saulpa mãgaji chi soldaorã poro waibɨarã, ichi kꞌõpꞌãya nipadapꞌedaarãmaa: —Soldaorã juasiadapáde aji, kꞌawaadaitꞌee kꞌaita falta bɨ tachi eere pꞌanɨdepema. Mãga oodakꞌãri, kꞌawaajida Jonatán mãikꞌaapa ichi escudo anipapari wẽ–e. 18 Ma ewate pꞌaare Ahías ãchi ome bada perã, Saulpa irumaa mãgaji: —Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ n namaa aneepáde aji. Mãga jaraji ma ewate Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ anipadapꞌedaa perã. 19 Mamĩda Saúl ma pꞌaare ome pedeemaa bɨde, audupɨara biukꞌa para beeji filisteorã pꞌanadapꞌedaamãi. Mapa Saulpa ma pꞌaaremaa mãgaji: —Aneenaapáde aji. 20 Aramata Saulpa ichi soldaorã chipꞌe atapꞌeda, chõode wãjida. Mamĩda ma filisteorã audú kꞌĩra kꞌawa–e pɨkꞌa kꞌoodaidapꞌedaa perã, ãchi aukꞌaarã peekꞌoo wãpachida. 21 Ma awara hebreorã, o taarãweda filisteorã soldaorã pꞌanapatapꞌedaamãi pꞌanadapꞌedaarãpa mãga unudakꞌãri, wãyaakꞌoodachida israelitaarã, Saúl mãikꞌaapa Jonatán ome pꞌanadapꞌedaarã eere. 22 Mãpai ma israelitaarã Efraín ëreerã eujãdepema ee jẽra bɨde mirudaidapꞌedaarãpa kꞌawaa atadakꞌãri ma filisteorã jĩchoo wãda, ichiaba ãra tꞌẽe wãjida chõode. 23 Mãgá chõo wãjida Bet Avén waawí parutamaa. Mãgá ma ewate Tachi Akꞌõrepa israelitaarã kꞌaripaji ma filisteorã pꞌoyaadamerã.  













24  Israelitaarãpa

Saulpa juraada

mãgá pꞌoyaajida mĩda, ãchi kꞌapꞌɨa tꞌũmaadachida, nekꞌoda–ee pꞌanadapꞌedaa perã Saulpa juraada kꞌaurepa. Ma ewate tapꞌedaweda soldaorã jõmaarã taide irua nãga juraaji: “Idi mɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã pꞌoyaadai naaweda, apida nekꞌoru pɨrã, kꞌachiade baaiitꞌeeda” aji. Maperã apida nekꞌoda–e paji. 25 Maapꞌeda ma soldaorã pakꞌuru jẽra bɨde tꞌĩudakꞌãri, eujãde jɨrrɨ miéle unu atajida. 26 Jɨrrɨ miéle waibɨa baji mĩda, apidaapa seneda–e paji, waawee pꞌanadapꞌedaa perã Saulpa juraada kꞌaurepa. 27 Mamĩda Jonatanpa kꞌawa–e baji chi akꞌõrepa juraada soldaorã taide. Mapa ma pakꞌuru jẽra bɨde wãyaa wãde, ma jɨrrɨ miéle unu atakꞌãri, ichi juade anipada pakꞌuru kꞌɨ ̃pa ma jɨrrɨ mielede sutꞌaaji mãikꞌaapa senetꞌaaji. Mãpai aweda juatauradachi.  





n 14.18 Estudiapataarã ũkꞌuruurãpa kꞌĩsiapata Tachi Akꞌõre baaltekꞌa bɨ iidii kꞌãyaara, Saulpa chi efod iidi baji. o 14.21 Israelitaarã ichiaba tꞌɨ ̃jarapachida hebreorã, hebreo pedee pedeepachida perã. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



254

1 Samuel 14

28  Mamĩda

mama bada soldaopa mãga unukꞌãri, jaraji: —Soldaorã taide pɨ akꞌõrepa nãga juraaji: “Idi apida nekꞌoru pɨrã, kꞌachiade baaiitꞌeeda” aji. Maperã na soldaorã audú kꞌapꞌɨa tꞌũmaa pꞌanɨ. 29 Mãpai Jonatanpa mãgaji: —Mɨ akꞌõrepa mãga jarakꞌãri, tachi pꞌuuru pidaarãmaa ne–inaa kꞌachia oojida aji. Pɨchá akꞌɨ ́ji. Na jɨrrɨ miéle ma–ãri senepꞌeda, mɨ juataura beeji. 30 Jõmaarãpa chikꞌo jãri atadapꞌedaa filisteorã juadeepa kꞌodapꞌedaa paara, ¡ãra jõmaweda pꞌoyaakꞌajidada! aji. 31 Ma ewate israelitaarãpa ma filisteorã peekꞌoo wãjida Micmadeepa Ayalón parutamaa. Mamĩda maapꞌeda israelitaarã soldaorã audú kꞌapꞌɨa tꞌũmaa pꞌaneejida. 32 Maperã ma filisteorã netꞌaa jãri atadapꞌedaadepema ũkꞌuru ovejaarã, pꞌakꞌaarã mãikꞌaapa pꞌakꞌa chakꞌeerã eujãde peejida ãchia unu atadapꞌedaamãi. Maapꞌeda ma nechiara waasoo õkꞌoo kꞌojida, audú jarrapisia pꞌanadapꞌedaa perã. 33 Mãga unudakꞌãri, awaraa soldaorãpa Saulmaa nepɨrɨnajida: —Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite soldaorãpa pꞌekꞌau kꞌachia oomaa pꞌanɨda ajida, nechiara õkꞌoo kꞌomaa pꞌanadairã. Mãpai Saulpa mãgaji: —Ne–inaa kꞌachia oomaa pꞌanɨda aji. Isapai namaa mãu choma pɨra anéetɨ. 34 Ma awara mãgaji: —Wãt́ ɨ eperãarã ome pedeede mãikꞌaapa jarátɨ ãchi pꞌakꞌa wa oveja aneedamerã. Nama otau tꞌɨapꞌedai chi waa uchiamerã mãikꞌaapa chi chiara kꞌodai. Mãgá Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite waa pꞌekꞌau kꞌachia ooda–e paitꞌee nechiara waa ome kꞌo pꞌanɨ kꞌaurepa. Ma pꞌãrikꞌuaweda ma eperã chaachaa ichia pꞌakꞌa iru bada aneejida mãikꞌaapa mama chi otau tꞌɨapꞌejida. 35 Mãgá Saulpa Tachi Akꞌõre–itꞌee ma mãudee altar ooji. Ma altar ichia naapɨara ooda paji. 36 Ma tꞌẽepai Saulpa ichi soldaorãmaa mãgaji: —Na pꞌãrikꞌua wãdáma filisteorã jõkꞌoode mãikꞌaapa ãchi ne–inaa jõmaweda jãri ata wãdáma ewarirumaa. Jõmaweda peekꞌoodáma aji. Ãchia pꞌanaujida: —Pɨchia oo kꞌinia bɨkꞌa oopáde ajida. Mamĩda pꞌaarepa mãgaji: —Naapɨara Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iididáma aji. 37 Mãpai Saulpa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiji: —¿Filisteorã tꞌẽe wãdaipia bɨkꞌã aji, wa mãga–e? ¿Pɨa tai israelitaarãmaa pꞌoyaapiitꞌeekꞌã? aji. Mamĩda ma ewate Tachi Akꞌõrepa pꞌanau–e paji. 38 Mapa Saulpa mãgaji: —Soldaorã poro waibɨarã jõmaweda namaa chétɨ. Iidi wãdapáde aji, kꞌawaadaitꞌee idi kꞌãare pꞌekꞌau kꞌachiata oojida. 39 ¡Tachi Akꞌõre, israelitaarã kꞌaripapari kꞌĩrapite mɨa juraa bɨ, chi ma pꞌekꞌau kꞌachia ooda piuitꞌee, mɨ warra Jonatán pɨjida!  





















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 14

255

Ma soldaorã poro waibɨarãdepema apidaapa pꞌanauda–e paji. 40 Mapa Saulpa mãgaji israelitaarã soldaorã jõmaarãmaa: —Na eere akꞌɨnɨ ̃ pꞌana chedapáde aji, mãikꞌaapa parã kꞌĩrapite mɨ, mɨ warra Jonatán ome akꞌɨnɨ ̃ pꞌaneedaitꞌee. Ma soldaorãpa pꞌanaujida: —Pɨchia kꞌĩsia bɨkꞌa oopáde ajida. 41 Mãpai Saulpa nãga ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ji: —Israelitaarã Akꞌõre Waibɨa, ¿sãapꞌeda mɨa ɨtꞌaa iidida pꞌanau–e pajima? Mɨa wa mɨ warra Jonatanpa ne–inaa ooda kꞌaurepa pɨrã, suerte jemenedakꞌãri, Urim uchiapíji. Jõdee israelitaarãpa ne–inaa oodapꞌedaa kꞌaurepa pɨrã, suerte jemenedakꞌãri, Tumim uchiapipáde aji. p Mãpai suerte jemenedakꞌãri, Jonatán Saúl ome uchiaji. Ma soldaorã kꞌaurepa–e paji. 42 Mãpai Saulpa mãgaji: —Suerte jemenétɨ kꞌawaadaitꞌee mɨ kꞌaurepa wa Jonatán kꞌaurepa. Mãga oodakꞌãri, Jonatán uchiaji. 43 Mãpai Saulpa Jonatanmaa iidiji: —¿Kꞌãata oojima? aji. Jarapáde aji. Mãpai Jonatanpa jaraji: —Wãara mɨa jɨrrɨ miéle ma–ãri seneji mɨa pakꞌuru anipada kꞌɨ ̃de. ¿Ma kꞌaurépata mɨ piuipia bɨkꞌã? aji. Mãga pɨrã, mɨ nama bɨda aji, waawee–e bɨ piuitꞌee. 44 Mãpai Saulpa mãgaji: —¡Jonatán, pɨ piu–e pɨrã, Tachi Akꞌõrepa mɨmaa kꞌachia ooipia bɨda aji, mɨ chupɨria kꞌawa–ee! 45 Mamĩda israelitaarãpa mãgajida: —¿Sãga Jonatán piuyama? ajida. ¡Iru kꞌaurepa tachi israelitaarãpa filisteorã pꞌoyaajida! ¡Iru piu–eda! ajida. ¡Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ kꞌĩrapite taipa juraa pꞌanɨ, iru porodeepa puda apida baai–e paitꞌee! Irua ooda idi Tachi Akꞌõre juapa oojida ajida. Mãga jaradapꞌedaa kꞌaurepa Saulpa Jonatán peepi–e paji. 46 Ichiaba maapai Saulpa filisteorã waa jɨrɨ–e paji. Mapa filisteorã ãchi eujãdee erreu wãjida.  













47 Mãgá

Saúl rey bɨde israelitaarã chõodapꞌedaa

Saúl israelitaarã poro waibɨa beeji. Chõopachida ãchi kꞌĩra unuamaa iru pꞌanadapꞌedaarã; moabitaarã ome, amonitaarã ome, edomitaarã ome, Sobá pꞌuurudepema reyrã ome mãikꞌaapa filisteorã ome. Ma chõode wãdapꞌedaa chaa pꞌoyaapachida. 48 Ichiaba Saulpa  

p 14.41 Ũkꞌuruurãpa Saulpa Tachi Akꞌõremaa jarada kꞌakꞌatꞌuara traduciijida nãgá: ‘Akꞌɨpíji wãara kꞌáipata pꞌekꞌau kꞌachia ooji.’ Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



256

1 Samuel 14​, ​15

ichi soldaorã ome chipꞌedaipꞌeda, amalecitaarã pꞌoyaajida. Mãgá ma nechɨayaa beerã israelitaarã eujãdeepa jërekꞌoojida. Sauldeerã

49 Saúl

warrarã tꞌɨ ̃jarapachida Jonatán, Isví q mãikꞌaapa Malquisúa. Chi naapema kꞌau tꞌɨ ̃jarapachida Merab; chi tꞌẽepema Mical. 50 Saúl wẽra tꞌɨ ̃jarapachida Ajinoán. Mãgɨ ́ Ajimaz kꞌau paji. Saúl soldaorã poro waibɨa tꞌɨ ̃jarapachida Abner. Mãgɨ ́ Saúl chĩapa Ner warra paji. 51 Saúl akꞌõre Quis mãikꞌaapa chi chĩapa Ner akꞌõre Abiel paji. 52 Saúl chokꞌai bakꞌãri, taarã jura chõopachida filisteorã ome. Maperã Saulpa soldaorã juataura, sõcharra beerã ichita jɨrɨpachi ichi ome nipapataadamerã.  





15

1   Ewari

Israelitaarã amalecitaarã ome chõodapꞌedaa

aba Samuelpa Saulmaa nãga jaraji: —Tachi Akꞌõrepa mɨ pëiji pɨ rey bɨmerã ichi pꞌuuru pidaarã, israelitaarã tꞌãide. Mapa ũríji Tachi Akꞌõrepa pɨmaa jara kꞌinia bɨ. 2 Jõmaarã Akꞌõre Waibɨapa nãga jara bɨ: “Mɨa amalecitaarã kꞌachia ooitꞌeeda a bɨ, ãchia jaradapꞌedaa perã israelitaarã ãchi eujãde wãyaanaadamerã, Egipto eujãdeepa uchiadakꞌãri. 3 Maperã wãj́ i ãchi ome chõode. Jõmaweda jõtꞌáatɨ, ãchi netꞌaa ome. Chupɨria kꞌawaanáatɨ. Peekꞌóotɨ ɨmɨkꞌĩraarã, wẽraarã, warrarã, ewaa tꞌo beerã paara. Ichiaba ãchi oveja, pꞌakꞌa, camello mãikꞌaapa burro jõmaweda peekꞌoodapáde” aji. 4 Mãpai Saulpa Israeldepema chõo kꞌawaa beerã tꞌɨ ̃ pëiji. Telayin pꞌuurude chipꞌepipꞌeda, juasiaji. Doscientos mil ɨmɨkꞌĩraarã jĩte wãpataarã paji. Ma awara Judá ëreerã eujãdepema soldaorã diez mil paji. 5 Ma soldaorã ome Saúl wãji amalecitaarã pꞌuuru waibɨamaa. Ma pꞌuuru kꞌaitꞌa to chakꞌe badamãi miru pꞌaneejida. 6 Mama pꞌanɨde Saulpa nãga jara pëiji quenitaarã, amalecitaarã tꞌãide pꞌanapatapꞌedaarãmaa: “¡Ãyaa wãdapáde aji, amalecitaarã ikꞌaawaapa! Maa–e pɨrã parã aukꞌa ãra ome jõdaitꞌee. Taipa parã chupɨria kꞌawaadaitꞌee, parã aukꞌaarãpa tai chonaarã kꞌaripadapꞌedaa perã Egipto eujãdeepa uchiadakꞌãri.” Mãga ũridakꞌãri, ma quenitaarã ãyaa wãjida amalecitaarã tꞌãideepa. 7 Mãpai Saúl mãikꞌaapa ichi soldaorã amalecitaarã ome chõonajida Javilá eujãdeepa Sur eujã parumaa. Mãgɨ ́ Egipto eujã oriente eere bɨ. Saúl eere pꞌanadapꞌedaarãpa mãɨrã pꞌoyaajida. 8 Ma amalecitaarã rey Agag jita atajida. Mamĩda awaraa amalecitaarã jõmaweda espadapa peekꞌoojida. 9 Agag peeda–e paji. Ma awara ovejaarã piara bee, pꞌakꞌaarã piara  















q 14.49 Ichiaba

tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Isboset wa Esbaal. Akꞌɨ ́tɨ 2 Samuel 2.8.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 15

257

bee, oveja chakꞌeerã mãikꞌaapa pꞌakꞌa chakꞌeerã poreera bee peeda–e paji. Ichiaba netꞌaa piara bee jõtꞌaada–e paji. Mamĩda ne–animalaarã mãikꞌaapa netꞌaa servi–ee bee jõtꞌaajida. Tachi Akꞌõrepa Saúl yiaraa iru bada

10  Ma

tꞌẽepai Tachi Akꞌõrepa Samuelmaa nãga jaraji: Saúl rey bɨjikꞌate aji, mɨde ijãa amaa beeda perã mãikꞌaapa mɨa jaradakꞌa ooamaa beeda perã. Samuelpa mãga ũrikꞌãri, tꞌãri ãriidachi mãikꞌaapa kꞌãi–ee ewariji ɨtꞌaa iidimaa. 12 Tapꞌedaweda Samuel Saulmaa wãitꞌee paji. Mamĩda wãi naaweda, irumaa nãga nepɨrɨ chejida: “Saúl wãji Carmel pꞌuurudee mãu choma bɨde, ichia chõo pꞌoyaada kꞌirãpadamerã. Mamãikꞌaapa iru wãjida ajida, Guilgaldee.” 13 Mapa Samuel Saúl badamaa wãji. Saulpa iru unukꞌãri, mãgaji: —Mɨa kꞌinia bɨ Tachi Akꞌõrepa pɨ bendiciamerã. Irua jaradakꞌa mɨa oojida aji. 14 Samuelpa pꞌanauji: —Mãgara ¿kꞌãata jara kꞌinia bɨma aji, ovejaarã mãikꞌaapa pꞌakꞌaarã biapi mɨa ũri bɨ? 15 Saulpa pꞌanauji: —Soldaorãpa amalecitaarã eujãdeepa aneejida. Ovejaarã mãikꞌaapa pꞌakꞌaarã pipɨara bee chokꞌai ata bɨjida, Tachi Akꞌõre, pɨ Akꞌõre Waibɨa– itꞌee paapidaitꞌee. Mamĩda apemaarã peekꞌoojidada aji. 16 Mãpai Samuelpa mãgaji: —¡Kꞌĩupꞌee béeji! Mɨa nepɨrɨitꞌeeda aji, Tachi Akꞌõrepa mɨmaa kꞌawapida pꞌãrikꞌua. Saulpa mãgaji: —Jarapáde aji. 17 Mãpai Samuelpa mãgaji: —¿Wãara–ekꞌã, aji, pɨ–itꞌee pɨ awaraarã kꞌãyaara ekꞌariara baji mĩda, Tachi Akꞌõrepa israelitaarã ëreerã chaa pɨ jua ekꞌari bɨji mãikꞌaapa pɨ awara bɨji ãchi rey pamerã? 18 Irua jaraji jã amalecitaarã pꞌekꞌau kꞌachia ooyaa beerã jõtꞌaadamerã. 19 ¿Sãapꞌeda irua jaradakꞌa oo–e pajima? Ma kꞌãyaara ãchi ne–animalaarã, netꞌaa paara pꞌe wãjida. Mãga oodakꞌãri, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite ne–inaa kꞌachia oojidada aji. 20 Mãpai Saulpa pꞌanauji: —Mɨa oojida aji, Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa. Amalecitaarã peekꞌooji. Jĩpꞌa ãchi rey Agag chokꞌai bëiji. 21 Jõdee mɨ soldaorãpa jã ovejaarã, pꞌakꞌaarã mãikꞌaapa netꞌaa pipɨara bee atajidada aji, Guilgalde panadakꞌãri, Tachi Akꞌõre, pɨ Akꞌõre Waibɨa–itꞌee paapidaitꞌee. 22 Mãpai Samuelpa mãgaji: —Tachi Akꞌõrepa audupɨara kꞌinia bapari eperãarãpa oodamerã ichia jara bɨkꞌa, ichi–itꞌee ne–animalaarã paa jõpidai kꞌãyaara. Piara bɨ 11 —Párita























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



258

1 Samuel 15

oodaitꞌee irua jara bɨkꞌa ovejaarã traa paadai kꞌãyaara. 23 Chi oo–e bɨpa irua jara bɨkꞌa pꞌekꞌau kꞌachia oomaa bɨ. Nãgee pꞌekꞌau oopataarã́kꞌata bɨ: ne–inaa oopataarã kꞌawaadaitꞌee ne–inaa pꞌasaitꞌee bɨ; ichi kꞌinia ne–inaa kꞌachia oopataarã mãikꞌaapa ne–inaa juapa ooda kꞌĩrapite ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pataarã. Irua jara bɨkꞌa pɨa oo–e bairã, irua waa kꞌinia–e bɨ pɨ rey bamerã. 24 Mãpai Saulpa mãgaji: —Wãara, mɨa pꞌekꞌau kꞌachia oojida aji. Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa mãikꞌaapa pɨa jaradakꞌa oo–e paji, mɨa soldaorã waawee bada perã. 25 Ɨr̃ á mɨa chupɨria iidi bɨ pɨa perdonaamerã mɨa pꞌekꞌau kꞌachia ooda. Mɨ ome chepáde aji, Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃de. 26 Mãpai Samuelpa mãgaji: —Mɨ pɨ ome wã–eda aji. Pɨa Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa oo–e pada perã, irua pɨ waa kꞌinia–e bɨ israelitaarã rey bamerã. 27 Samuel pꞌɨrrabaikꞌãri wãitꞌee, Saulpa iru ɨ ̃rɨpema pꞌaru i jita ataji. Mãgá jitarude iru pꞌaru i jẽdachi. 28 Mãpai Samuelpa Saulmaa mãgaji: —Nãga pɨkꞌa idiweda Tachi Akꞌõrepa pɨ rey mimia jãri atajida aji, teeitꞌee awaraa israelita, pɨ kꞌãyaara pipɨara bɨmaa. 29 Tachi Akꞌõre, israelitaarã Akꞌõre Waibɨa ichita baparipa seewa jarakꞌaa mãikꞌaapa ne– inaa ooitꞌeeda akꞌãri, mãga oopari. Iru eperãkꞌa bɨ–epɨ ne–inaa ooitꞌeeda apꞌeda, oo–e paitꞌee. 30 Mãpai Saulpa waya mãgaji: —Wãara mɨa pꞌekꞌau kꞌachia oojida aji. Mamĩda mɨa pɨmaa chupɨria enenee nɨ ̃bɨ israelitaarã poro waibɨarã kꞌĩrapite mɨ kꞌĩra nejasiapinaamerã. Mɨ ome chepáde aji, israelitaarã kꞌĩrapite Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃de. 31 Mãgá Samuel Saúl ome ãpɨtee cheji. Mãpai Saúl Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa tꞌɨ ̃ji. 32 Maapꞌeda Samuelpa mãgaji: —Amalecitaarã rey Agag aneedapáde aji. Agag kꞌãiwee cheji Samuel kꞌĩrapite, kꞌĩsia bada perã ichi piu kꞌachia piu–e paitꞌee. 33 Mamĩda Samuelpa Agagmaa nãga jaraji: —Pɨa wẽraarã chokꞌara warra wẽe pꞌanapiji, pɨ espadapa ãra warrarã peekꞌãri. Ɨr̃ á aukꞌa pɨ nawe warra wẽe beeitꞌeeda aji. Mãpai Samuelpa peetꞌaaji mãikꞌaapa chi kꞌapꞌɨa tꞌɨapꞌekꞌooji. Mãga ooji Guilgalde Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. 34 Maapꞌeda Samuel Ramadee wãji. Jõdee Saúl wãji ichi temaa Guibeade. 35 Waa kꞌĩra unuda–e paji. Samuel kꞌĩra pia–ee bapachi, Saulpa oo–e pada perã Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa mãikꞌaapa Tachi Akꞌõrepa waa kꞌinia–e pada perã Saúl rey bamerã.  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 16

16

1   Tꞌẽepai

259 Tachi Akꞌõrepa David israelitaarã rey bɨda

Tachi Akꞌõrepa Samuelmaa nãga jaraji: —¿Sãapai pɨ waa jẽe–e paitꞌeema aji, Saúl pari? Mɨa iru yiaraa iru bɨ, waa kꞌinia–e bairã iru rey bamerã. Ne–animal cachode aceite tꞌɨ bɨpꞌeda, wãj́ i Belén pꞌuurudepema Isaí r temaa. Mɨa ichi warra aba jɨrɨtꞌerajida aji, israelitaarã rey pamerã. 2 Samuelpa pꞌanauji: —Mɨ, ¿sãga wãyama? aji. ¡Saulpa kꞌawaa ataru pɨrã, mɨ peetꞌaayada! aji. Mãpai Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Pꞌakꞌa chakꞌe atéeji, mãikꞌaapa nãga jaráji: “Tachi Akꞌõre–itꞌee paade cheji.” 3 Ma awara jara pëí ji Isaí chemerã ma pꞌakꞌa chakꞌe paakꞌãri. Iru chekꞌãri, mɨa jaraitꞌee pɨa kꞌãata ooipia bɨ. Aceite weeipia bɨ eperã mɨa akꞌɨpiru ɨ ̃rɨ. Mãgá iru awara bɨpáde aji. 4 Samuelpa ooji Tachi Akꞌõrepa jaradakꞌa. Belén pꞌuurude panakꞌãri, pꞌuuru pidaarã poro waibɨarã waaweede irumaa chejida mãikꞌaapa nãga iidijida: —¿Nepɨra wẽe cherukꞌã? ajida. 5 Samuelpa pꞌanauji: —Nepɨra wẽe cheruda aji. Tachi Akꞌõre–itꞌee ne–animal paade cheruda aji. Óotɨ Tachi Akꞌõre kꞌaitꞌa wãdaitꞌee pakꞌãri oopatakꞌa mãikꞌaapa mɨ ome chétɨ na pꞌakꞌa chakꞌe paade. Samuelpa Isaí chi warrarã ome ununakꞌãri, ooji Tachi Akꞌõrepa oopiparikꞌa ichi kꞌaitꞌa wãdamerã mãikꞌaapa jaraji wãdamerã ma pꞌakꞌa chakꞌe paaruta akꞌɨde. 6 Ãchi pachedakꞌãri mãikꞌaapa Samuelpa Isaí warra naapema tꞌɨ ̃jarapata Eliab unukꞌãri, kꞌĩsiaji: “¿Nãgɨ–ekꞌã aji, Tachi Akꞌõrepa jɨrɨtꞌerada rey pamerã?” 7 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa Samuelmaa mãgaji: —Jã iru–e. Akꞌɨnáaji chi kꞌĩra wa chi ɨtꞌɨa. Eperãarãpa eperã kꞌapꞌɨa akꞌɨpata kꞌawadaitꞌee pia wa kꞌachia. Mamĩda mɨa eperã tꞌãrita akꞌɨparida aji. 8 Mãpai Isaipa chi warra Abinadab tꞌɨ ̃ ataji mãikꞌaapa Samuelmaa akꞌɨpiji. Mamĩda Samuelpa mãgaji: —Nãgɨ ́ ichiaba Tachi Akꞌõrepa jɨrɨtꞌera–e pajida aji. 9 Maapꞌeda Isaipa chi warra Sama akꞌɨpiji. Mamĩda Samuelpa mãgaji: —Nãgɨ ́ ichiaba Tachi Akꞌõrepa jɨrɨtꞌera–e pajida aji. 10 Mãgá Isaipa chi warrarã siete Samuelmaa akꞌɨpiji.  

















r 16.1 Isaí

ichiaba tꞌɨ ̃jarapachida Jesé.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



260

1 Samuel 16

Mamĩda Samuelpa irumaa mãgaji: —Madepema apida Tachi Akꞌõrepa jɨrɨtꞌera–e pajida aji. 11 Mãpai Samuelpa Isaimaa iidiji: —¿Pɨa warra waa wẽe bɨkꞌã? aji. Isaipa pꞌanauji: —Chi kꞌũtrãara bɨ wẽ–eda aji. Irua ovejaarã akꞌɨmaa bɨda aji. Samuelpa mãgaji: —Tꞌɨ ̃ pëipáde aji. Iru che–emaa na pꞌakꞌa chakꞌe peedapꞌeda, paada–e mãikꞌaapa su–akꞌɨ pꞌaneeda–eda aji, madepema nechiara jedekꞌodaitꞌee. 12 Mãpai Isaipa tꞌɨ ̃ pëiji. Mãgá ma kꞌũtrãa cheji. Iru kꞌĩra wãree baji; chi tau pi–ia baji mãikꞌaapa kꞌapꞌɨa pia baji. Mãpai Tachi Akꞌõrepa Samuelmaa mãgaji: —Nãgɨda aji. Iru awara bɨpáde aji, israelitaarã rey pamerã. 13 Aramãgá Samuelpa ne–animal cachode aceite iru bada ataji mãikꞌaapa weetꞌaaji ma kꞌũtrãa poro ɨ ̃rɨ chi ɨ ̃pemaarã taide. Ma kꞌũtrãa tꞌɨ ̃jarapachida David. Mãgaweda Tachi Akꞌõre Jaure David ome ba cheji. Ma tꞌẽepai Samuel ãpɨtee wãji Ramadee.  





David Saúl jua ekꞌari mimiapariida

14  Maapai

Tachi Akꞌõre Jaure Saúl ikꞌaawaapa uchiaji. Ma pari Tachi Akꞌõrepa jaure kꞌachia pëiji. Ma jaure kꞌachiapa Saúl kꞌãiwee bapikꞌaa paji. 15 Mapa Saúl mimiapataarãpa mãgajida: —Tachi Poro Waibɨa, jaure kꞌachia Tachi Akꞌõrepa pëida pɨ kꞌãiwee bapikꞌaada ajida. 16 Pɨ nãgá chupɨria bairã, tai pëí ji arpa chaa kꞌawaa bɨ jɨrɨde. Ma jaure kꞌachiapa pɨ joree chekꞌãri, irua arpa chaai. Mãga chaakꞌãri, pɨ kꞌãiwee beeyada ajida. 17 Saulpa pꞌanauji: —Mãgara jɨrɨnátɨ eperã arpa pia chaa kꞌawaa bɨ mãikꞌaapa aneedapáde aji. 18 Mãpai mimiapari abaapa mãgaji: —Mɨa unudooda aji, Belendepema Isaí warrapa arpa pia chaapari. Mãgɨ ́ kꞌũtrãa sõcharra mãikꞌaapa chõo kꞌawaa bapari. Kꞌĩsia kꞌawaa pedeepari, kꞌĩra wãree bapari mãikꞌaapa Tachi Akꞌõre iru ome bapari. 19 Mãpai Saulpa Isaimaa nãga jara pëiji: “Mɨmaa pëí ji pɨ warra David, chi ovejaarã akꞌɨpari.” 20 Mãpai Isaipa chi warra David Saulmaa pëiji. Iru ome Saul–itꞌee tee pëiji pan bulto burro ɨ ̃rɨ, chivo chakꞌe mãikꞌaapa vino ne–ede tꞌɨda. 21 David panakꞌãri, Saúl jua ekꞌari mimiamaa beeji. Saulpa iru kꞌinia iru bapachi. Mapa iru bɨji ichi arma anipapariimerã. 22 Ma tꞌẽepai Saulpa Isaimaa nãga jara pëiji: “Mɨa kꞌinia bɨ pɨ warra David mɨ jua ekꞌari mimia beemerã, mɨa iru pia akꞌɨ bairã.” 23 Mãgá David beeji. Ma jaure kꞌachia Tachi Akꞌõrepa pëidapa Saúl joree chekꞌãri, Davidpa ichi arpa chaapachi. Mãga ookꞌãri, Saúl tꞌãri o–ĩ–ĩa mãikꞌaapa kꞌãiwee beepachi. Ma awara ma jaure kꞌachia iru ikꞌaawaapa ãyaa wãpachi.  

















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 17

17

261 Filisteadepema gigantepa israelitaarã oo iru bada

1   Maapai

filisteorãpa ãchi soldaorã tꞌɨ ̃ pëijida jura chõodaitꞌee israelitaarã ome. Chipꞌejida Judá ëreerãdepemaarã pꞌuuru Socode chõodaitꞌee mãikꞌaapa ãchi carpa eebai jira bɨjida Efesdaminde, Soco, Azeca esajĩakꞌa. 2 Mãɨmisa Saulpa israelitaarã chipꞌe atapꞌeda, ãchi carpa eebai jira bɨjida Elá eujã jewedaade. Mama erkꞌa para baji chõode uchiadaitꞌee ma filisteorã ome. 3 Ma filisteorã eera jẽra bɨmãi pꞌananajida ma eujã jewedaa ide. Jõdee israelitaarã kꞌĩraikꞌa eere pꞌananajida eera jẽra bɨmãi. 4 Mãga nɨde filisteorã pꞌanadapꞌedaamãiipa Gat pꞌuurudepema chõo kꞌawaa bɨ, tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Goliat uchiaji. Mãgɨ ́ ɨtꞌɨa metro õpee baji. 5 Casco broncedee ooda jɨ ̃ baji mãikꞌaapa ɨ ̃rɨpema pꞌaru broncedee ooda jɨ ̃ baji. Ma bronce chɨkꞌɨa cincuenta y cinco kilo baji. 6 Ichiaba ichi jĩrude ne–inaa broncedee ooda jɨ ̃ baji. Ma awara jabalina broncedee ooda ikꞌiade anipaji. 7 Ichi miasu nẽchoma baji, israelitaarã pꞌaru kꞌaparidepema pakꞌurukꞌa. Chi kꞌɨ ̃ hierrodee ooda paji; chi chɨkꞌɨa perá siete kilo baji. Mãgɨ ́ chõo kꞌawaa bɨ nokꞌoore chi escudo anipapari wã nipaji. 8 Goliat israelitaarã soldaorã kꞌĩrapite akꞌɨnɨ ̃ beepꞌeda, nãga biaji: —¿Sãapꞌeda parã chõodaitꞌeekꞌa erkꞌa nɨ ̃bɨma? aji. Mɨ filisteopɨ. Jõdee parã Saúl jua ekꞌari pꞌanapataarã. Soldao aba jɨrɨtꞌerátɨ mɨ ome chõode chemerã. 9 Mɨ ome pꞌoyaa chõoru pɨrã mãikꞌaapa mɨ peeru pɨrã, tai parã esclavo pꞌaneedai. Mamĩda mɨa iru pꞌoyaapꞌeda, peetꞌaaru pɨrã, parã tai esclavo pꞌaneedaitꞌee mãikꞌaapa tai–itꞌee mimiapataadaitꞌee. 10 Idi mɨa nãga jara bɨ Israeldepema soldaorãmaa: ¡Parã tꞌãide ɨmɨkꞌĩraarã paraa pɨrã, aba pëí tɨ mɨ ome chõomerã! 11 Saulpa mãikꞌaapa ma israelitaarã jõmaarãpa ma pedee ũridakꞌãri, kꞌĩra pia–ee pꞌaneejida mãikꞌaapa ãchobeedachida.  



















David Saúl badamãi panada

12 Maapai Saúl atꞌãri rey bɨde Belén pꞌuurudepema Isaí chonaa baji. Iru efrateo

paji mãikꞌaapa warrarã ocho iru baji. Mãɨrãdepema aba David paji. 13 Isaí warra naapemaarã õpee Saúl ome ma jura chõode nipajida. Chi naapema tꞌɨ ̃jarapachida Eliab; aɨ eerepema Abinadab, aɨ eerepema Sama. 14 Mãɨrã naapemaarã perã, Saúl ome nipapachida. David chi ɨ ̃pemaarã jõmaarã tꞌẽepema paji mĩda, 15 wãpachi Saúl badamaa mãikꞌaapa chepachi Belén pꞌuurudee chi akꞌõre ovejaarã akꞌɨde. 16 Mãgɨ ́ filisteo tapꞌeda mãikꞌaapa kꞌewara uchiapachi israelitaarã soldaorã ome chõo jɨrɨde. Mãga oopachi kꞌãima cuarenta wãyaaru misa. 17 Mãga bɨde ewari aba Isaipa chi warra Davidmaa mãgaji: —Na trigo paada efa s aba na pan diez ome pɨ ɨ ̃pemaarãmaa ateepáde aji. 18 Ichiaba ãchi poro waibɨa–itꞌee na queso diez atéeji. Pɨ ɨ ̃pemaarã  











s 17.17 Efa hebreo pedee. Efa aba jara kꞌinia bɨ treinta y siete litro netꞌa tau. Ɨ r̃ apemaarãpa chaapatakꞌa diez kilodeepa veinte kilo parumaa paji. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



262

1 Samuel 17

akꞌɨpꞌeda, ãpɨtee chekꞌãri, mɨ–itꞌee ne–inaa aneepáde aji. Mãgá mɨa kꞌawaitꞌee ãra kꞌapꞌɨa pia pꞌanɨ. 19 Maapai Saúl mãikꞌaapa David ɨ ̃pemaarã, awaraa israelitaarã paara, eujã jewedaa Elade filisteorã ome chõomaa pꞌanajida. 20 Aɨ norema tapꞌedaweda Davidpa ooji chi akꞌõrepa jaradakꞌa. Eperã awaraamaa ichi ovejaarã jɨ ̃apipꞌeda, iru wãji Isaipa netꞌaa teeda ome. Panakꞌãri soldaorã pꞌanadapꞌedaamaa, unuji soldaorã bia jõnɨ chõode uchiadaitꞌee. 21 Filisteorã israelitaarã kꞌĩrapite erkꞌa akꞌɨnɨ ̃ pꞌanajida chõodaitꞌee. 22 Davidpa ichia ne–inaa aneeda soldao ne–inaa ɨapari ome atabëipꞌeda, pꞌiraji soldaorã erkꞌa akꞌɨnɨ ̃ pꞌanadapꞌedaamaa chi ɨ ̃pemaarã saludaade. 23 Ãra ome pedee bɨ misa, filisteorã pꞌuuru Gatdepema chõo kꞌawaa bɨ Goliat uchiaji ma filisteorã tꞌãideepa. Ichia jarapariidakꞌa jaraji israelitaarãdepema aba ichi ome chõode chemerã mãikꞌaapa ichi pedeepa chõo jɨrɨ beeji. Mãga jarada Davidpa ũriji. 24 Israelitaarãpa mãgɨ ́ chõo kꞌawa bɨ unudakꞌãri, ãpɨtee pꞌirajida pꞌera jõnɨpa. 25 Mãpai nãga pedee para beeji: “¿Jãgɨ ́ eperã unu pꞌanɨkꞌã? ajida. ¡Israelitaarã ome chõode cheruda! ajida. ¿Kꞌaipa iru pꞌoyaaima? Abaapa iru pꞌoyaaru pɨrã, tachi reypa pꞌaratꞌa waibɨa teei, mãikꞌaapa chi kꞌau teei aɨ ome miakꞌãimerã. Ma awara ma eperã te pidaarãmaa reypa impuesto waa pꞌaapi–eda” ajida. 26 Mãpai Davidpa nãga jaraji soldaorã ichi kꞌaitꞌaara pꞌanadapꞌedaarãmaa: —Chi jãgɨ ́ filisteo peerupa ne–inaa pia ooitꞌee tachi israelitaarã– itꞌee, jãgɨ ́ ijãakꞌaa bɨpa Tachi Akꞌõre, chi ichita chokꞌai bɨ ome chõo jɨrɨ bairã, tachi pꞌuuru pidaarã aukꞌa. Eperãpa jãgɨ ́ filisteo peeru pɨrã, ¿ma eperãmaa kꞌãata teedayama a pꞌanɨma? aji. 27 Ma soldaorãpa aukꞌa pꞌanaujida apemaarãpa aɨ naaweda jaradapꞌedaakꞌa. Chi Goliat peerumaa reypa ma ne–inaa teeitꞌeeda ajida. 28 Mamĩda David ɨ ̃pema naapema Eliabpa David ma soldaorã ome pedeemaa bɨ ũrikꞌãri, kꞌĩraudachi mãikꞌaapa iidiji: —¿Kꞌãare–itꞌee pɨ nama chejima? aji. ¿Kꞌai ome bëijima pɨchi ovejaarã chokꞌara–e pꞌanɨ jã eujã pania wẽe bɨde? Mɨa kꞌawa bɨ pɨa kꞌĩsia kꞌachia kꞌĩsia bɨ. Audua bapari perã ¿chõo akꞌɨde cheji–ekꞌã? aji. 29 Davidpa pꞌanauji: —¿Mɨa kꞌãata oojima aji, pɨ kꞌĩraudaimerã? Jĩpꞌa iidi bajida aji. 30 Mãpai chi ɨ ̃pema ikꞌaawaapa ãyaa wãji mãikꞌaapa reypa jarada awaraarãmaa iidi wãji. Ãrapa aukꞌa pꞌanaujida. 31 Soldaorã ũkꞌuruurãpa ũridakꞌãri Davidpa iidi wãda, Saulmaa jaranajida. Mapa Saulpa tꞌɨ ̃ pëiji. 32 Saúl kꞌĩrapite Davidpa mãgaji: —Rey Waibɨa, israelitaarã pꞌeradaikꞌaraa bɨda aji, jã filisteo kꞌaurepa. Mɨ, pɨ mimiapari, jãgɨ ́ ome chõode wãitꞌeeda aji. 33 Saulpa pꞌanauji: —Pɨ kꞌũtrãa bairã, pɨ ituaba jã filisteo ome pꞌoyaa chõo–eda aji. Jãgɨ ́ ma–ãriweda chõoparida aji.  





























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 17

263

34  Mãpai

Davidpa mãgaji: —Rey Waibɨa, mɨ, pɨ mimiaparipa mɨ akꞌõre ovejaarã akꞌɨ bakꞌãri, edaare león wa oso uchiaji oveja jita ataitꞌee mãikꞌaapa kꞌoitꞌee. 35 Mãga bɨde mɨ ma ne–animal tꞌẽe wãpꞌeda, golpe teepachi, chi itꞌaideepa oveja jãri atarumaa. Ma ne–animalpa mɨmaa orra chekꞌãri, chi otaude jita atapꞌeda, golpe teepachi peetꞌaarumaa. 36 Mɨ, pɨ mimiaparipa león mãikꞌaapa oso mãgá peedoo. Aukꞌa mãga ooitꞌeeda aji, jã filisteo ijãakꞌaa bɨ ome. Peetꞌaaitꞌeeda aji, irua Tachi Akꞌõre, chi ichita chokꞌai bapari soldaorã oo iru bairã. 37 Tachi Akꞌõrepa mɨ kꞌaripa ataji león mãikꞌaapa oso pꞌisiideepa. Aukꞌa mɨ kꞌaripa ataitꞌeeda aji, jãgɨ ́ filisteo juadeepa. Mãpai Saulpa mãgaji: —Mãgara chõode wãj́ i. Mɨa kꞌinia bɨda aji, Tachi Akꞌõre pɨ ome bamerã. 38 Mãpai Saulpa jaraji ichi chõopata pꞌaru David kꞌapꞌɨade jɨ ̃ bɨdamerã. Mãga oojida mãikꞌaapa casco broncedee ooda jɨ ̃ bɨjida. Ichiaba chi ɨ ̃rɨpema pꞌaru broncedee ooda jɨ ̃ bɨjida. 39 Maapꞌeda Davidpa ichi kꞌɨrrɨde espada jɨ ̃ bɨji. Mamĩda tꞌɨa wãkꞌãri, pia pꞌoyaa tꞌɨa–e paji, aɨ naaweda mãgee jɨ ̃kꞌaa pada perã. Mapa Saulmaa mãgaji: —Nãgee ome pꞌoyaa tꞌɨa–eda aji, mɨa nãgee waide jɨ ̃kꞌaa perã. Ma jõma ẽratꞌaapꞌeda, 40 ichi oveja akꞌɨpata pakꞌuru ataji mãikꞌaapa mãu kꞌakꞌayaa joisomaa jɨrɨnaji to chakꞌede. Ma mãu pꞌe atapꞌeda, bɨji ichi bolso anipapatade mãikꞌaapa chi honda t juade ateeji. Mãgá Goliatmaa wãji chõode.  











Davidpa Goliat pꞌoyaada

41 Mãga

nɨde ma filisteo David kꞌaitꞌaara cheji piakꞌãa. Chi escudo anipapari ichi naa chewãji. 42 Ma filisteopa David pia akꞌɨkꞌãri, kꞌawaaji iru kꞌũtrãa bɨ; kꞌapꞌɨa pia, kꞌĩra wãree. Mãpai ma filisteo Goliatpa Davidmaa audua akꞌɨpꞌeda, unuamaa iru bada perã, 43 mãgaji: —¿Mɨ usakꞌã aji, jãgá pakꞌurupa mɨ ome chõode cheru? Mãga jarapꞌeda, filisteorã akꞌõre waibɨa apata tꞌɨ ̃de Davidmaa pedee kꞌachia jaraji. 44 Mãpai biaji: —Chepáde aji, mɨa pɨ kꞌapꞌɨa kꞌopiitꞌee perã ãkosoorãmaa mãikꞌaapa ne–animal kꞌachia beerãmaa. 45 Davidpa pꞌanauji: —Pɨ chõo che bɨ espadapa, miasupa mãikꞌaapa jabalinapa. Mamĩda mɨ pɨ ome chõo cheru Jõmaarã Akꞌõre Waibɨa juapa. Iruta tai israelitaarã soldaorã  







t 17.40 Honda oopata ne–edee. Ne–e pedazo kꞌɨ ̃ omé kꞌĩraichaaweda jɨd ̃ apꞌeda, made jɨk̃ ꞌara jɨ ̃pata. Ma ne–ede mãu bɨdapꞌeda, pꞌɨrrabaidakꞌãri mãikꞌaapa jɨk̃ ꞌara aba kꞌena pëidakꞌãri, ma mãu batꞌapata. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



264

1 Samuel 17​, ​18

Akꞌõre Waibɨa. Pɨa iru ome chõo jɨrɨ bairã, irua mɨ kꞌaripaitꞌee. 46 Idi Tachi Akꞌõrepa pɨ mɨ juade baaipiitꞌee. Mɨa pɨ peetꞌaaitꞌee mãikꞌaapa pɨ poro tꞌɨapꞌetꞌaaitꞌee. Filisteorã kꞌapꞌɨata ãkosoorãpa mãikꞌaapa ne–animal kꞌachia beerãpa kꞌodaitꞌee. Mãgá na pꞌekꞌau eujã jõmaade kꞌawaadaitꞌee israelitaarã Akꞌõre Waibɨata jõmaarã kꞌãyaara waibɨara bɨ. 47 Nama pꞌanɨɨrã jõmaarãpa kꞌawaadaitꞌee Tachi Akꞌõrepa chõo pꞌoyaa–e espadapa wa miasupa. Irua júapata chõo pꞌoyaapari. Mapa irua parã taimaa pꞌoyaapiitꞌee. 48 Mãpai Goliat Davidmaa kꞌaitꞌaara cheji. Jõdee David ma filisteomaa pꞌira wãji 49 mãikꞌaapa ichi bolsodeepa mãu ẽtꞌa atapꞌeda, chi hondade bɨji. Batꞌakꞌãri, ma filisteo tau bɨɨrɨde awa nɨ ̃banaji. Mãpai Goliat kꞌĩrapa eujãde baainaji. 50 Mãgá Davidpa ma filisteo pꞌoyaaji. Hondapa mãu batꞌadapapai ma filisteo peetꞌaaji. Davidpa espada anipa–e paji. 51 Maperã ma filisteomaa pꞌirapꞌeda, Goliat espada ẽtꞌa ataji mãikꞌaapa chi otau tꞌɨapꞌetꞌaaji. Filisteorãpa ãchi chõopari pipɨara bɨ mãgá piu baibɨ unudakꞌãri, ãpɨtee pꞌira erreudachida. 52 Mãpai Israeldepema mãikꞌaapa Judadepema soldaorã chõopata bia biadapꞌeda, ãra tꞌẽe wãjida chõode. Chõo wãjida Filisteadepema pꞌuuru Gat tꞌĩupatade parutamaa mãikꞌaapa Ecrón tꞌĩupatade parutamaa. Sajarayin pꞌuurudeepa Gat mãikꞌaapa Ecrón parumaa, ma ode filisteorã kꞌapꞌɨa piuda chokꞌara paraaji. 53 Mãgá mãɨrã tꞌẽe chõo wãdapꞌeda, israelitaarã ãpɨtee chejida ma filisteorã pꞌanadapꞌedaamaa ãrapa netꞌaa atabëidapꞌedaa pꞌe atade. 54 Mãpai Davidpa Goliat poro jitaji mãikꞌaapa tꞌẽepai Jerusalendee ateeji. Mamĩda chi arma ɨa bɨnaji ichi te ne–edee oodade. 55 Ma chõodapꞌedaa naaweda, Saulpa unukꞌãri David uchiaru ma filisteo chõo kꞌawa bɨ ome chõode, ichia iidiji ichi jua ekꞌari bada soldaorã poro waibɨa Abnermaa: —Abner, ¿jã kꞌũtrãa akꞌõre, kꞌaima? aji. Abnerpa pꞌanauji: —Mɨchi Rey Waibɨa, juraa bɨda aji, mɨa kꞌawa–e bɨ. 56 Mãpai Saulpa mãgaji: —Mãgara iidi wãpáde aji, iru kꞌai warrata a bɨ. 57 Mapa David pachekꞌãri ma filisteo peepꞌeda, iru poro tꞌɨapꞌeda ome, Abnerpa iru Saulmaa ateeji. 58 Mãpai Saulpa Davidmaa iidiji: —Kꞌũtrãa, ¿pɨ akꞌõre, kꞌaima? aji. Davidpa pꞌanauji: —Mɨ Belendepema Isaí warra. Mɨchi Rey Waibɨa, mɨ akꞌõre pɨ jua ekꞌari pia baparida aji.  

























18

1   David

Jonatán David ome kꞌõpꞌãyo meraada

Saúl ome pedeeda tꞌẽepai, Saúl warra Jonatán David ome kꞌõpꞌãyo meraaji. Kꞌinia iru bapachi ichi kꞌapꞌɨa kꞌinia iru

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 18

265

bapariidakꞌa. 2 Ma ewateweda Saulpa Davidmaa jaraji ichi palaciode ichi–itꞌee mimia beemerã. Chi akꞌõre temaa pëi–e paji. 3 Jonatanpa David mãgá audú kꞌinia iru bada perã, iru ome pacto ooji ichita kꞌõpꞌãyo pia pꞌanadaitꞌee. 4 Mãga nɨde Jonatanpa Davidmaa teeji ichi ɨ ̃rɨpema pꞌaru jɨ ̃ bada, ichi espada, ematrɨma mãikꞌaapa kꞌɨrrɨde jɨ ̃pari. 5 Maapai Saulpa iru chõode pëikꞌãri, Davidpa oopachi irua jaradakꞌa. Maperã Saulpa David soldaorã poro waibɨa papiji. Mãga ookꞌãri, soldaorã o–ĩa pꞌaneejida, ãchi poro waibɨarã paara.  







6  Davidpa

Saulpa David kꞌĩra unuamaa iru beeda

filisteo peeda tꞌẽepai, israelitaarã soldaorã pachedakꞌãri, Israeldepema pꞌuuru chaa wẽraarã uchiajida Saúl kꞌĩrachuude. Tꞌãri o–ĩa kꞌarijida mãikꞌaapa pëirajida lira, pandereta chaa pꞌanɨde. 7 Mãgá kꞌari pꞌanadakꞌãri mãikꞌaapa pëira pꞌanadakꞌãri, nãga jarapachida: “Saulpa ɨmɨkꞌĩraarã mil peeji; jõdee Davidpa diez mil peeji.” 8 Saulpa mãga ũrikꞌãri, tꞌãri ãrii bapꞌeda, kꞌĩraudachi mãikꞌaapa mãgaji: —Davidpa ɨmɨkꞌĩraarã diez mil peejida a pꞌanɨ. Mamĩda mɨa milpai peejida a pꞌanɨ. ¿Iru reyta papi kꞌinia pꞌanɨ–ekꞌã? aji. 9 Maadakꞌãriipa Saúl ichi tꞌãridepai David ome kꞌĩrau beeji, ichi kꞌãyaara waibɨara pai jĩakꞌaapa. 10 Aɨ norema Tachi Akꞌõrepa Saulmaa jaure kꞌachia pëiji. Mãgá Saúl kꞌĩra kꞌawa–ee pɨkꞌadachi ichi palaciode mãikꞌaapa ichi juade miasu anipaji. Mãɨmisa Davidpa ichi arpa chaamaa baji ichia oopariidakꞌa. 11 Mamĩda mãgá chaamaa bɨde Saulpa Davidmaa ichi miasu batꞌaji, paredmaa iru su atai jĩakꞌaapa. Davidmaa batꞌada omé batꞌaji mĩda, oopi–e paji. 12 Saulpa kꞌawaji Tachi Akꞌõrepa David kꞌaripa baji; jõdee ichi waa kꞌaripa–e bɨ. Maperã ichia David waawee baji. 13 Mapa ichi palaciodeepa David ãyaa pëiji mãikꞌaapa iru bɨji soldaorã mil poro waibɨa pamerã, mãgá ãra nokꞌoore chõode uchiamerã. 14 Maapai Davidpa ne–inaa oopariida jõmaweda pia uchiapachi, Tachi Akꞌõrepa iru kꞌaripa bada perã. 15 Mapa Saulpa iru audupɨara waawee bapachi. 16 Mamĩda Israeldepema soldaorãpa mãikꞌaapa Judadepema soldaorãpa David kꞌinia iru pꞌanapachida, chõode wãdakꞌãri, iruta ãchi naa wãpachi perã.  

















17 Ewari



David Saúl kꞌau ome miakꞌãida

aba Saulpa Davidmaa mãgaji: —Mɨ kꞌau naapema Merab teeitꞌeeda aji, pɨ iru ome miakꞌãimerã, mɨ jua ekꞌari bɨde pɨ Tachi Akꞌõre–itꞌee sõcharra chõoru pɨrã. Saulpa mãga jarakꞌãri, ichi tꞌãridepai kꞌĩsia baji: “Piara bɨ filisteorãpa David peetꞌaadamerã, mɨchi juapa peetꞌaai kꞌãyaara.” 18 Mamĩda Davidpa pꞌanauji:  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



266

1 Samuel 18​, ​19

—Mɨ pɨ kꞌau ome miakꞌãiikꞌaraa bɨda aji, mɨ mãikꞌaapa mɨchideerã ekꞌariara pꞌanadairã awaraa israelitaarã kꞌãyaara. Mãga bɨta, ¿sãgá mɨ rey wiu payama? aji. 19 Tꞌẽepai Saulpa chi kꞌau Merab Davidmaa teeitꞌee pada ewate pakꞌãri, irumaa teei kꞌãyaara, Mejolá pꞌuurudepema tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Adrielmaa teeji. 20 Mamĩda Merab tꞌẽepema Micalpa David kꞌinia baji. Saulmaa mãga nepɨrɨnadakꞌãri, iru o–ĩa beeji, 21 kꞌĩsia bada perã: “Mɨ kꞌau teeitꞌeeda aitꞌee. Mamĩda iru kꞌapꞌɨa David filisteorã juade baaipiitꞌee.” Maperã Davidmaa nãga jaraji: —Ɨr̃ á wãara pɨ mɨ wiu paitꞌeeda aji. 22 Ma tꞌẽepai Saulpa nãga jaraji chi mimiapataarãmaa: —Parã David ome pedéetɨ eperãarã wẽ–emãi. Jaradapáde aji, mɨa iru audú kꞌinia iru bairã mãikꞌaapa mɨ mimiapataarãpa iru aukꞌa kꞌinia iru pꞌanadairã, kꞌinia pꞌanɨ iru mɨ wiu pamerã. 23 Mãpai Davidmaa mãga jarajida. Mamĩda Davidpa pꞌanauji: —¿Parãpa kꞌĩsia pꞌanɨkꞌã mãga pꞌasai? ¿Sãgá rey kꞌau ome mɨ miakꞌãiyama aji, mɨ nãgá chupɨria, pꞌaratꞌa wẽe bɨta? 24 Ma mimiapataarãpa Saulmaa mãga jaranajida. 25 Mãpai Saulpa kꞌĩsia kꞌachia iru bada perã David filisteorã juade baaipiitꞌee, ma mimiapataarãmaa nãga jaraji: —Davidmaa nãga jaranadapáde aji: “Pꞌaratꞌa teei kꞌãyaara pɨchi wẽra pari, reypa kꞌinia bɨ pɨa Filisteadepema ɨmɨkꞌĩraarã cien peepꞌeda, ãchi me e irumaa tee chemerã. Mãgá irua filisteorãmaa kꞌachia ooyada aji, ãchia tachimaa kꞌachia oopata pari.” 26 Davidmaa mãga jaranadakꞌãri, iru mãgá rey wiu padai kꞌinia baji mãikꞌaapa kꞌĩsia beeji sãga ooitꞌee Saulpa jaradakꞌa, chi fecha jarada pai naaweda. 27 Mãpai David uchiaji ichi soldaorã ome. Peenajida Filisteadepema ɨmɨkꞌĩraarã doscientos. Maapꞌeda Davidpa ãchi me e reymaa ateeji, ma pari chi kꞌau teemerã. Mãga ooda perã, Saulpa chi kꞌau Mical Davidmaa teeji. 28 Saulpa kꞌawaji Tachi Akꞌõrepa David kꞌaripa bada mãikꞌaapa chi kꞌau Micalpa David kꞌinia bada. 29 Mapa irua David audupɨara waawee beeji mãikꞌaapa ichita kꞌĩra unuamaa iru bapachi. 30 Maapai filisteorã poro waibɨarã chõode wãdakꞌãri, Davidpa chõo chokꞌaraara pꞌoyaapachi awaraa Saúl soldaorã poro waibɨarã kꞌãyaara. Maperã jõmaarãpa David tꞌo pꞌanapachida.  























19

1   Ma

Saulpa jɨrɨpariida David peetꞌaaitꞌee

tꞌẽepai Saulpa jaraji chi warra Jonatanmaa mãikꞌaapa ichi akꞌɨpataarãmaa David peetꞌaadamerã. Mamĩda Jonatanpa David audú kꞌinia iru bada perã, irumaa jarakꞌoonaji. 2 Mãgaji:  

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 19

267

—Mɨ akꞌõre, Saulpa pɨ peetꞌaa kꞌinia bɨda aji. Mapa nu tapꞌedaweda taukꞌa nipáji mãikꞌaapa mirudaríiji eperãarã pꞌanadakꞌaamãi. 3 Mɨ wãitꞌee mɨ akꞌõre ome pɨ miru bɨ kꞌaitꞌa. Mɨa iidiitꞌee pɨ pari mãikꞌaapa kꞌawaakꞌãri irua kꞌĩsia iru bɨ, pɨmaa jaranaitꞌeeda aji. 4 Aɨ norema Jonatán chi akꞌõre Saúl ome pedeeji David kꞌaripaitꞌee. Mãgaji: —Mɨchi Rey Waibɨa, pɨ mimiapari Davidmaa ne–inaa kꞌachia oonáaji. Irua maarepida pɨmaa ne–inaa kꞌachia oo–e bɨ. Ma kꞌãyaara pɨ–itꞌee ne–inaa piata oopari. 5 Iru piukꞌaji ma filisteo chõo kꞌawa bɨ ome chõonakꞌãri. Mamĩda irua pꞌoyaaji. Mãgá Tachi Akꞌõrepa israelitaarãmaa ãra pꞌoyaapiji. Pɨa mãga unuji mãikꞌaapa irua ooda kꞌaurepa pɨ o–ĩa beeji. ¿Sãapꞌeda pɨa iru pee kꞌinia bɨma, irua ne–inaa kꞌachia oo–e bɨta? Pɨa mãga ooru pɨrã, pꞌekꞌau kꞌachia ooitꞌeeda aji. 6 Saulpa Jonatán pedee ũripꞌeda, ijãaji mãikꞌaapa mãgaji: —Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ kꞌĩrapite mɨa juraa bɨda aji, David peepi–e paitꞌee. 7 Mãpai Jonatanpa David tꞌɨ ̃ atapꞌeda, nepɨrɨji ãchi pedeedapꞌedaa. Maapꞌeda Saúl kꞌĩrapite ateeji. Mãgá David Saúl ome waya mimia beeji. 8 Ma tꞌẽepai israelitaarã waya jura chõonajida filisteorã ome. Made David uchiaji ichi soldaorã ome mãikꞌaapa filisteorã pꞌoyaajida. Mapa ãchi naa mãɨrã jĩchoojida. 9 Mamĩda Tachi Akꞌõrepa jaure kꞌachia pëidapa waya Saulmaa joree cheji. Iru ichi palaciode su–akꞌɨ baji miasu ome juade. Davidpa arpa chaamaa bɨ misa, 10 Saulpa David paredmaa su ataitꞌee paji ma miasupa. Mamĩda Davidpa ichimaa oopi–e paji. Mapa ma miasu paredmaata su awa nɨ ̃beeji. Mãpai ma ewate pꞌãrikꞌua David mirudachi. 11 Aramata Saulpa chi soldaorãmaa jaraji David temaa wãdamerã iru jɨ ̃ade mãikꞌaapa aɨ norema tapꞌedaweda peetꞌaadamerã. Mamĩda ãra panadai naaweda, David wẽra Micalpa irumaa nãga jaraji: —Pɨ na pꞌãrikꞌua wã–e pɨrã, nu pɨ piuitꞌeeda aji. 12 Aramata Micalpa David ɨrabaitꞌaaji ventanadeepa. Mãgá David mirudachi. 13 Ma tꞌẽepai Micalpa eperãkꞌa bɨ pakꞌurudee ooda aɨ kꞌĩrapite ɨtꞌaa tꞌɨ ̃pata atapꞌeda, pꞌarude bɨji. Chi pudakꞌarakꞌa beemerã, chivo kꞌaradee kꞌada bɨji mãikꞌaapa ma jõma porobapa tꞌapꞌa bɨji. 14 Saulpa ichi soldaorã pëikꞌãri David jita atade, Micalpa jaraji: —David kꞌayaa bɨda aji. 15 Mãpai Saulmaa mãga jaranajida. Mamĩda irua ichi soldaorã waya pëiji nãga jarapꞌeda: —¡Iru ichi camade kꞌayaa bɨ pɨjida, aneedapáde! aji. ¡Mɨa iru peetꞌaaitꞌee! 16 Mãpai ma soldaorã David temaa wãdapꞌeda, chi cama badamãi tꞌĩujida. Mamĩda jita atadaitꞌee pakꞌãri, unujida ma muñecakꞌa bɨ ma chivo kꞌara kꞌada ome.  



























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



268

1 Samuel 19​, ​20

17 Maapꞌeda

Saulpa chi kꞌaumaa ijɨ ̃atɨ iidiji: —¿Sãapꞌeda mɨ kꞌũrajima? aji. ¿Mɨ kꞌĩra unuamaa iru bapari pëitꞌaaji– ekꞌã? aji. Mãpai Micalpa pꞌanauji: —Mɨmaa jarajida aji, mɨ peetꞌaaitꞌee, ichi pëi–e pɨrã. 18 Mãgá David mirudaida perã, Saúl juadeepa uchiaji. Mãpai David Ramadee wãji mãikꞌaapa Samuelmaa ma jõma nepɨrɨji. Ma tꞌẽepai David Samuel ome pꞌananajida Nayotde, Ramá pꞌuuru kꞌaitꞌa. 19 Saulpa kꞌawaa atakꞌãri David Nayotde bɨ, 20 ichi jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaa soldaorã pëiji David jita atanadamerã. Mama panadakꞌãri, ma soldaorãpa unujida Tachi Akꞌõre pedee jarapataarã pedeemaa pꞌanɨ Tachi Akꞌõrepa pedeepidakꞌa. Ãra Samuel jua ekꞌari pꞌanajida. Mãga nɨde Tachi Akꞌõre Jaure cheji ma soldaorãmaa mãikꞌaapa aukꞌa pedeemaa pꞌaneejida Tachi Akꞌõrepa jarapidakꞌa. 21 Saulpa mãga kꞌawaa atakꞌãri, awaraa soldaorã pëiji. Mamĩda ãra aukꞌa Tachi Akꞌõre pedee pedeemaa pꞌaneejida. Maperã Saulpa waya awaraarã pëiji. Mamĩda ãra ome aukꞌa mãga pꞌasaji. 22 Mapa ichi kꞌapꞌɨakꞌɨ Ramadee wãji. Panakꞌãri pozo waibɨa badamãi Secude, arii pꞌanadapꞌedaarãmaa iidiji: —¿Sãma pꞌanɨma aji, Samuel mãikꞌaapa David? Pꞌanaujida: —Nayotde pꞌanɨda ajida, Ramá kꞌaitꞌa. 23 Mãpai Saúl mamaa wãji. Mamĩda Tachi Akꞌõre Jaure ichiaba irumaa cheji. Mapa Tachi Akꞌõrepa jarapidakꞌa pedee wãji Nayotde panarumaa Ramá kꞌaitꞌa. 24 Ma awara ichi pꞌaru ẽratꞌaapꞌeda, Samuel kꞌĩrapite eujãde ãkꞌadaa beeji pedeemaa Tachi Akꞌõrepa pedeepidakꞌa. Mãga beeji kꞌãima aba; ãstaawa, pꞌãrikꞌua pida. Saulpa mãga ooda perã, eperãarãpa nãga jarapachida: “¿Saúl jida Tachi Akꞌõre pedee jaraparikꞌã?” apachida.  













20

1   Ma

Jonatanpa David kꞌaripada

tꞌẽepai David Nayotdeepa uchiaji mãikꞌaapa Jonatán badamaa wãpꞌeda, iidiji: —¿Mɨa kꞌãata oojima? aji. ¿Kꞌãare ne–inaa kꞌachiata pɨ akꞌõremaa oojima? ¿Sãapꞌeda irua mɨ peeitꞌee jɨrɨmaa bɨma? aji. 2 Jonatanpa pꞌanauji: —¡Pɨ piu–epɨ! Mɨ akꞌõrepa ne–inaa ookꞌaada aji, mɨmaa jara–ee. Mãga ooitꞌee kꞌĩsia iru bɨ pɨrã, ¿sãapꞌeda mɨmaa maarepida jara–e pajima? ¡Ma wãara–eda! aji. 3 Mamĩda Davidpa mãgaji: —Pɨ akꞌõrepa kꞌawa bɨda aji, pɨa mɨ kꞌinia iru bapari. Maperã irua nãga kꞌĩsia bɨ–ekꞌã: “Jonatanpa kꞌawaaikꞌaraa bɨ, iru tꞌãri pꞌuanaamerã.” Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ kꞌĩrapite mɨa juraa bɨ wãara pɨ akꞌõrepa mɨ jɨrɨmaa bɨ peeitꞌee.  



Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 20

269

4  Mãpai

Jonatanpa Davidmaa iidiji: —¿Kꞌãata kꞌinia bɨma aji, mɨa oomerã pɨ kꞌaripaitꞌee? Pɨa jara bɨkꞌa ooitꞌeeda aji. 5 Davidpa pꞌanauji: —Nu ai ewarikꞌãri fiesta oopata oodaitꞌeeda aji. Mɨ wãipia bɨ rey ome nekꞌode. Mamĩda ma kꞌãyaara mɨ mirupíji mẽe, nunorema kꞌewaraa paru misa. 6 Mãga nɨde pɨ akꞌõrepa mɨ pari iidiru pɨrã, jarapáde aji, mɨa chupɨria iidi nɨ ̃baji mɨchi pꞌuuru Belendee wãpimerã, mama año chaa mɨ ëreerãpa ne–animal Tachi Akꞌõre–itꞌee paapata perã na fiesta oodaitꞌee. 7 Irua “pia bɨda” aru pɨrã, jara kꞌinia bɨ iru nepɨra wẽe bɨ mɨ ome. Mamĩda kꞌĩraudaru pɨrã, pɨa kꞌawaai wãara irua mɨ peetꞌaa kꞌinia bɨ. 8 Mɨ, pɨ mimiapari, chupɨria kꞌawáaji, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite pɨa mɨ ome pacto ooda perã ichita kꞌõpꞌãyo pia pꞌanadaitꞌee. Mamĩda mɨa ne–inaa kꞌachia ooji pɨrã, pɨchi juadoopa mɨ peetꞌáaji. ¿Kꞌãare–itꞌee mɨ pɨ akꞌõre kꞌĩrapite ateeyama? aji. 9 Jonatanpa pꞌanauji: —¡Mãga jaranaapáde! aji. Mɨa kꞌawa ataru pɨrã mɨ akꞌõrepa pɨmaa kꞌachia ooitꞌee kꞌĩsia bɨ, pɨmaa jaraitꞌeeda aji. 10 Mãpai Davidpa iidiji: —Pɨ akꞌõrepa kꞌĩrau pꞌanauru pɨrã, ¿kꞌaipa mɨmaa jara cheitꞌeema? aji. 11 Jonatanpa pꞌanauji: —Mẽe wãdáma. Mama mɨa jaraitꞌeeda aji. Mãpai ãchi omeeweda mẽe wãjida. Mama panadakꞌãri, 12 Jonatanpa mãgaji: —Tachi israelitaarã Akꞌõre Waibɨa kꞌĩrapite mɨa pɨmaa nãga juraa bɨ. Nunorema parumaa na horade mɨa iidiitꞌee kꞌãata mɨ akꞌõrepa kꞌĩsia iru bɨ. Pia kꞌĩsia bɨ pɨrã, pɨmaa jara pëiitꞌee. 13 Mamĩda irua pɨmaa kꞌachia ooitꞌee kꞌĩsia bɨ pɨrã, mɨa pɨmaa jaraitꞌee mãikꞌaapa mɨa pɨ kꞌaripaitꞌee, kꞌãiwee wãmerã. Mãga oo–e pɨrã, Tachi Akꞌõrepa mɨmaa kꞌachia ooipia bɨ, chupɨria kꞌawa–ee. Iruata pɨ kꞌaripaitꞌee, mɨ akꞌõre kꞌaripapariidakꞌa. 14 Mɨ nãgɨdeepa chokꞌai uchiaru pɨrã, Tachi Akꞌõrepa pɨ chupɨria kꞌawaa bɨkꞌa mɨ chupɨria kꞌawáaji mɨ peenaadamerã. 15 Jõdee mɨ piuru pɨrã, mɨ warrarãmaa aukꞌa chupɨria kꞌawáaji, Tachi Akꞌõrepa pɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã jõmaweda jõpiru pɨjida. 16 Pɨa mãga oo–e pɨrã, Tachi Akꞌõrepa pɨ warrarã pia akꞌɨ–e paitꞌeeda aji. Davidpa pꞌanauji: —Pɨa jarada pia bɨda aji. 17 Jonatanpa David audú kꞌinia iru bada perã ichi kꞌapꞌɨakꞌa, jaraji Davidpa juraamerã ichia jaradakꞌa ooitꞌee. 18 Mãpai Jonatanpa mãgaji: —Nu ai ewarikꞌãri fiesta oopata oodaitꞌee. Pɨ su–akꞌɨ beeparimãi akꞌɨdakꞌãri, kꞌawaadaitꞌee pɨ wẽ–e. 19 Mamĩda nunorema pida pɨ wã–e pakꞌãri, audupɨara kꞌawaadaitꞌee pɨ wẽ–e. Maperã wãj́ i pɨ naaweda miru  





























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



270

1 Samuel 20

badamaa mãikꞌaapa mama mãu choma Ézel bɨmãi miru beepáde aji. 20 Mɨa sia õpee trɨitꞌee ma mãu choma bɨ eere, mɨchi kꞌinia trɨitꞌee bɨkꞌa. 21 Mãpai mɨa jaraitꞌee mɨ mimiaparimaa jɨrɨnamerã. Mɨa jararu pɨrã: “Chi sia pɨ bɨmãiipa namapai bɨ; atanáji”, mãgara pɨ kꞌãiwee uchiaipia bɨ, maarepida pɨmaa ne–inaa kꞌachia ooda–e paitꞌee perã. Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite mɨa mãga juraa bɨ. 22 Mamĩda mɨa jararu pɨrã: “Chi sia pɨ bɨmãiipa achuwaapapai bɨ”, mãgara pɨ ãyaa wãipia bɨ, Tachi Akꞌõrepa mãga kꞌinia bairã. 23 Kꞌĩra atuanaapáde aji, uchiamerã tachia juraadapꞌedaa Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite. 24 Mãpai David miru beeji Jonatanpa jaradakꞌa. Ai ewarikꞌãri fiesta oopata pakꞌãri, rey Saúl mesade su–akꞌɨ beeji nekꞌoitꞌee. 25 Pared ikꞌaawa ichi su–akꞌɨ beeparimãi su–akꞌɨ beeji. Jõdee Jonatán iru kꞌĩrapite su–akꞌɨ beeji. Soldaorã poro waibɨa Abner Saúl ikꞌaawa su–akꞌɨ beeji. Mamĩda David su–akꞌɨ beeparimãi arajãgaa beeji. 26 Ma ewate Saulpa maarepida iidi–e paji David pari, nãga kꞌĩsiada perã: “Irua oo–e paji Tachi Akꞌõrepa oopiparikꞌa ichi kꞌĩrapite tꞌĩuipia beemerã. ¿Maperã che–e paji–ekꞌã?” aji. 27 Mamĩda aɨ norema ma atanede ewari omeede David su–akꞌɨ beeparimãi atꞌãri arajãgaa baji. Mapa Saulpa chi warra Jonatanmaa nãga iidiji: —¿Sãapꞌeda Isaí warra nuweda mãikꞌaapa idi pida nekꞌode che–e pajima? aji. 28 Jonatanpa pꞌanauji: —Davidpa mɨmaa chupɨria iidi nɨ ̃bajida aji, Belendee wãpimerã. 29 Mɨmaa nãga jaraji: “Mɨchi pꞌuurudee wãpipáde aji, mɨchi pꞌuurudepemaarãpa na fiestade ne–animal Tachi Akꞌõre–itꞌee paapata perã. Mɨ ɨ ̃pemapa jara pëijida aji, mɨ wãmerã. Pɨa mɨ pia akꞌɨru pɨrã, mɨ wãpipáde aji, mɨchi ɨ ̃pemaarã akꞌɨde.” Mɨchi Rey Waibɨa, maperã iru pɨ ome nekꞌode che–e pajida aji. 30 Mãga ũrikꞌãri, Saúl kꞌĩraudachi Jonatán ome mãikꞌaapa mãgaji: —¡Pɨ kꞌɨɨrɨ kꞌisua kꞌachia–idaa baparida aji, ne–animalkꞌa! ¿Kꞌĩsia bɨkꞌã aji, mɨa kꞌawa–e bɨ pɨ kꞌõpꞌãyo pia Isaí warra ome? Mãga oo bɨ kꞌaurepa pɨchi nawe kꞌĩra nejasiapimaa bɨda aji. 31 ¡Isaí warra chokꞌai bɨ misa, pɨ rey pa–e paitꞌee! ¡Mapa iru jɨrɨde pëí ji, mãikꞌaapa namaa aneepáde aji, iru peetꞌaaitꞌee perã! 32 Mãpai Jonatanpa pꞌanauji: —¿Sãapꞌeda iru pee kꞌinia bɨma? aji. ¿Irua kꞌãare ne–inaa kꞌachiata oojima? aji. 33 Mãpai Saulpa ichi miasu atapꞌeda, Jonatán suitꞌee paji. Mãgá Jonatanpa kꞌawaaji wãara chi akꞌõrepa David peetꞌaa kꞌinia bɨ. 34 Mapa Jonatán kꞌĩraudaipꞌeda, rey mesadeepa uchiaji. Ma ewate, ma fiesta ewari omeedepema chikꞌo kꞌo–e paji, iru audú tꞌãri pꞌua nɨ ̃bada perã chi akꞌõrepa David ãpɨte pedee kꞌachia jarada kꞌaurepa. 35 Aɨ norema tapꞌedaweda Davidmaa jarada horade Jonatán mẽe wãji kꞌũtrãa ichi jua ekꞌari mimiapari ome. 36 Chi mimiaparimaa mãgaji:  

































Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 20​, ​21

271

—Pꞌirapáde aji, mɨa sia trɨitꞌee bɨ atade. Chi mimiapari pꞌirakꞌãri, Jonatanpa sia trɨji. Mãgɨ ́ sia waawí baainaji. 37 Chi mimiapari ma sia baaida kꞌaitꞌa panakꞌãri, Jonatanpa nãga golpe biaji: —¿Achuwaapai bɨ–ekꞌã? aji. 38 Mãpai chi mimiaparimaa waya biaji: —Isapai pꞌiráji. Akꞌɨnɨ ̃ beenaapáde aji. Mãgá chi mimiaparipa ma sia pꞌe atapꞌeda, chiparimaa aneeji. 39 Mamĩda chi mimiaparipa maarepida kꞌawa–e paji. Jonatanpa mãikꞌaapa Davidpapai kꞌawa pꞌanajida kꞌãata jara kꞌinia bɨ. 40 Maapꞌeda Jonatanpa ichi ematrɨma chi mimiaparimaa teeji mãikꞌaapa irumaa mãgaji: —Ãpɨtee pꞌuurudee wãpáde aji. 41 Ma kꞌũtrãa wãda tꞌẽepai, David uchiaji ichi miru badamãiipa. Mãpai Jonatán kꞌĩrapite bedabaida õpee bedabaidachi, tau bɨɨrɨ eujãde tꞌõbairumaa. Mãpai kꞌĩra tarrade ɨ ̃dapꞌeda, ãchi omeeweda jẽedachida. Mamĩda David audupɨara jẽeji. 42 Mãpai Jonatanpa mãgaji: —Kꞌãiwee wãpáde aji, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite tachia juraadapꞌedaa perã tachideerã chaa ichita pia akꞌɨ pꞌanadaitꞌee. Tachi Akꞌõre tachi ome baparipɨ mãikꞌaapa iruata tachi kꞌaripaitꞌee mãga oodamerã. Maapꞌeda David ichi ode wãji. Jõdee Jonatán ãpɨtee pꞌuurudee wãji.  











21

1   David

David miruda Saúl waaweepa

Nob pꞌuurudee wãji. Mama panakꞌãri, pꞌaare Ajimélec akꞌɨde wãji. Ajimelecpa David unukꞌãri, pꞌeradachi mãikꞌaapa waaweepa irumaa iidiji: —¿Sãapꞌeda pɨ ituaba cheruma aji, apidaapa pɨ kꞌõpꞌãyaada–ee? 2 Davidpa pꞌanauji: —Reypa jaradata oo nida aji. Mamĩda irua jaraji apidaamaa jaranaamerã kꞌãare–itꞌeeta mɨ pëiji mãikꞌaapa kꞌãare ne–inaata oo ni. Soldaorã mɨ ome nipapataarã awara ãi mɨ ome unudaitꞌeeda aji. 3 ¿Pɨa pan wẽe bɨkꞌã aji, mɨmaa teemerã? Pan paraa pɨrã, joisomaa kꞌinia bɨ. Maa–e pɨrã, pɨa iru bɨta mɨa jitayada aji. 4 Pꞌaarepa pꞌanauji: —Pan jĩpꞌaa wẽe bɨda aji. Jĩpꞌa pan Tachi Akꞌõre–itꞌee awara bɨdata iru bɨda aji. Teeyada aji, pɨchi soldaorã wẽraarã ome kꞌãida–e pꞌanɨ pɨrã. 5 Davidpa pꞌanauji: —Ichita chõode uchiadakꞌãri, wẽraarã ome kꞌãidakꞌaada aji. Uchiadakꞌãri, mɨ soldaorã mãga pꞌanajida. Ɨr̃ á audupɨara mãga pꞌanɨda aji, reypa jaradakꞌa oo pꞌanadairã. 6 Mãpai pꞌaarepa teeji ma pan Tachi Akꞌõre–itꞌee awara bɨda. Ma pan Tachi Akꞌõre mesade baji. Mamĩda ma ewate ãyaa ata bɨ baji awaraa pan  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



272

1 Samuel 21​, ​22

wãsia bɨitꞌee. Pꞌaareerãpapai mãgee pan kꞌodaipia baji. Mãga baji mĩda, mãgɨ ́ pan Davidmaa teeji. 7 Ma ewate Saúl ovejaarã akꞌɨpataarã poro waibɨa mama Tachi Akꞌõre tede baji Tachi Akꞌõre–itꞌee ne–inaa oode. Mãgɨ ́ Edom eujãdepema paji; tꞌɨ ̃jarapachida Doeg. Mãgɨpa Ajimélec David ome pedeemaa pꞌanadapꞌedaa ũrii baji. 8 Mãga nɨde Davidpa Ajimelecmaa iidiji: —¿Pɨa nama miasu wa espada iru bɨkꞌã? aji. Reypa mɨ isapai pëida perã, mɨ espada wa awaraa arma anee–e pajida aji. 9 Pꞌaarepa pꞌanauji: —Iru bɨda aji, Goliat espada; ma filisteo pɨa peeda Elá eujã jewedaade. Jãma efod u ãpɨteikꞌa eere pꞌarude beda bɨda aji. Kꞌinia bɨ pɨrã, ateepáde aji. Waa arma wẽe bɨda aji. Davidpa pꞌanauji: —Mãgara téeji. Mãgɨ ́ piara bɨda aji, awaraa espada kꞌãyaara. 10 Ma ewate David wãji ichi ode Saúl waaweepa. Panaji filisteorã pꞌuuru Gatde mãikꞌaapa ma pꞌuurudepema rey Aquimaa wãji. 11 Iru Aquis kꞌĩrapite panakꞌãri, Aquis akꞌɨpataarãpa mãgajida: —¿Nãgɨ ́ David–ekꞌã ajida, israelitaarã eujãdepema rey? ¿Nãgɨ–itꞌee paji–ekꞌã wẽraarãpa nãga kꞌari pꞌanadapꞌedaa pëira jõnɨde: ‘Saulpa ɨmɨkꞌĩraarã mil peeji; jõdee Davidpa diez mil peeji’? 12 Davidpa mãga ũrikꞌãri, kꞌĩsia nɨ ̃beeji mãikꞌaapa waawee baji, Gatdepema reypa ichi peepii jĩakꞌaapa. 13 Maperã kꞌĩra kꞌawa–ee pɨkꞌadachi. Pariatua puertade pꞌã wãpachi mãikꞌaapa iduba ichi idakꞌarade chawaapiji. 14 Aquipa mãga unukꞌãri, chi akꞌɨpataarãmaa mãgaji: —¿Parãpa unuda–e pꞌanajidakꞌã nãgɨ ́ eperã kꞌĩra kꞌawa–ee bɨ? ¿Sãapꞌeda mɨmaa aneejidama? aji. 15 ¿Nama kꞌĩra kꞌawa–ee beerã wẽ– ekꞌã? ¿Sãapꞌeda nãgɨ ́ aneejidama ichia mɨchi tede ne–inaa pariatua oomerã? ¡Namãikꞌaapa ãyaa ateedapáde! aji.  

















22

1   David

David Adulande mãikꞌaapa Mizpade

ma Gat pꞌuurudeepa uchiapꞌeda, mirunaji mãu te Adulán apatade. Chi ɨ ̃pemaarãpa, chi akꞌõrepa mãikꞌaapa chi akꞌõre tedepemaarãpa kꞌawaa atadakꞌãri iru mama bɨ, irumaa wãjida. 2 Ma awara Davidmaa chejida nepɨrade pꞌanadapꞌedaarã, Saulmaa pꞌaratꞌa paraa pꞌanadapꞌedaarã mãikꞌaapa Saúl jua ekꞌari kꞌĩra pia–ee pꞌanadapꞌedaarã. Mãgá David ãchi poro waibɨa beeji. Ma chedapꞌedaarã cuatrocientos ɨmɨkꞌĩraarã paji.  

u 21.9 Efod delantalkꞌa baji, ikꞌia chaa kꞌaatꞌɨda mãikꞌaapa jɨ k ̃ ꞌarapa jɨd̃ a kꞌĩraichaaweda. Pꞌaareerãpa efod jɨ ̃pachida. Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 22

273

3  Mamãikꞌaapa

David Mizpa pꞌuurudee wãji. Ma pꞌuuru Moab eujãde baji. Mama panakꞌãri, Moabdepema reymaa nãga jaraji: —Mɨa pɨmaa chupɨria iidi bɨda aji, mɨ akꞌõreerã nama pꞌanapimerã, mɨa kꞌawaaru misa Tachi Akꞌõrepa mɨ ome kꞌãata ooitꞌee. 4 Reypa pꞌanauji: —Pia bɨda aji. Mãgá Davidpa chi akꞌõreerã ateeji moabitaarã rey palaciodee. Mama ãra pꞌanapachida, David mẽe miru bɨ misa. 5 Maapai Tachi Akꞌõre pedee jarapari Gadpa Davidmaa nãga jaraji: —Pɨchi miru bɨmãi waa banáaji. Waya Judá eujãdee wãpáde aji. Mãgá David mamãikꞌaapa wãpꞌeda, banaji Jaret pakꞌuru jẽra bɨmãi. Mãgɨ ́ Judá ëreerã eujãde baji.  



Saulpa Nobdepema pꞌaareerã peepida

6  Mãɨmisa

Saúl Guibeá pꞌuurude baji ichi soldaorã poro waibɨarã ome. Eede iru su–akꞌɨ baji tamarisco pakꞌuru ekꞌari. Chi miasu juade iru baji. Saulpa kꞌawa atakꞌãri David ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome unu atadapꞌedaa, 7 ichi soldaorã poro waibɨarãmaa mãgaji: —Ũrítɨ. Parã mɨkꞌa, Benjamín ëreerãdepemaarã. ¿Parãpa kꞌĩsia pꞌanɨkꞌã aji, Judá ëreerãdepema Isaí warra Davidpa parãmaa teeitꞌee eujã mãikꞌaapa uva kꞌãi mɨa oodakꞌa? ¿Kꞌĩsia pꞌanɨkꞌã irua parã jua ekꞌari soldaorã mil wa cien bɨitꞌee, mãɨrã poro waibɨarã padamerã? 8 ¿Parãpa mɨ ãpɨte pedeetee pꞌanɨ–ekꞌã? aji. Apidaapa jarada–e paji mɨ warrapa pacto ooda Isaí warra ome. ¡Parãdepema apidaapa mɨde kꞌĩsiada–e paji jarada–e pakꞌãri mɨ warrapa mɨ mimiapari kꞌaripamaa bɨ mɨ kꞌĩra unuamaa iru beemerã! Maperã ɨ ̃rá mɨ mimiaparipa mɨ nɨmaa bɨ peetꞌaaitꞌee. 9 Mãpai Edom eujãdepema Doeg, mama Saúl soldaorã poro waibɨarã ome akꞌɨnɨ ̃ badapa, mãgaji: —Mɨa Isaí warra unuji Nob pꞌuurude. Ajitob warra Ajimélec ome pedee baji. 10 Ma awara Ajimelecpa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiji David pari mãikꞌaapa irumaa teeji chikꞌo filisteo Goliat espada ome. 11 Saulpa mãga ũrikꞌãri, Ajitob warra Ajimélec tꞌɨ ̃ pëiji awaraa Nobdepema pꞌaareerã ome. Mãɨrã Ajimélec ëreerã paji. Ãra Saúl kꞌĩrapite pachedakꞌãri, 12 ichia Ajimelecmaa mãgaji: —Ajitob warra, ũríji. Ajimelecpa pꞌanauji: —Rey Waibɨa, pɨa jara bɨkꞌa mɨa oo kꞌinia bɨda aji. 13 Mãpai Saulpa iidiji: —¿Sãapꞌeda pɨ Isaí warra ome mɨ ãpɨte ne–inaa kꞌachia oojidama? aji. Pɨa irumaa teeji pan, espada ome. Ma awara iru pari ɨtꞌaa iidiji, irua mɨ kꞌĩra unuamaa iru beemerã mãikꞌaapa mɨ jɨrɨmerã peetꞌaaitꞌee, ɨ ̃rá oomaa bɨkꞌa.  













Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



274

1 Samuel 22​, ​23

14  Ajimelecpa

pꞌanauji: —Pɨ mimiapataarã tꞌãide wẽ–eda aji, ne–inaa ichita pia oopataarã Davidkꞌa. Ma awara iru pɨ wiu mãikꞌaapa pɨ soldaorã poro waibɨa. Pɨ palaciodepemaarãpa iru pia akꞌɨpata. 15 Iru pari mɨa ichita ɨtꞌaa iidipari. Maperã Mɨchi Rey Waibɨa, pɨa mɨ mãikꞌaapa mɨ ëreerã nepɨrade baaipiikꞌaraa bɨ. Mɨ, pɨ mimiaparipa maarepida kꞌawa–e bɨda aji, pɨa David ome nepɨra iru bɨ. 16 Mamĩda rey Saulpa mãgaji: —¡Ajimélec, pɨ, pɨ akꞌõre ëreerã paara piudaitꞌeeda! aji. 17 Mãga jarapꞌeda, ichi jɨ ̃apataarãmaa nãga jaraji: —¡Tachi Akꞌõre pꞌaareerã peekꞌóotɨ, ãra jida David eere pꞌanadairã! Ãrapa kꞌawajida David miru wãda. Mamĩda mɨmaa jarada–e pajida aji. Mamĩda Saúl jɨ ̃apataarãpa Tachi Akꞌõre pꞌaareerã pee kꞌiniada–e paji. 18 Maperã reypa Edomdepema Doegmaa mãgaji: —¡Mãgara, pɨa peekꞌoopáde! aji. Mãpai Doeg ma pꞌaareerã ɨ ̃rɨ wãpꞌeda, peekꞌooji. Ma ewate pꞌaareerã efod linodee kꞌada jɨ ̃ pꞌanadapꞌedaarã ochenta y cinco peekꞌooji. 19 Tꞌẽepai Saúl wãji Nob pꞌuurudee, pꞌaareerã pꞌanapatapꞌedaa pꞌuurude. Mama espadapa peekꞌoojida ɨmɨkꞌĩraarã, wẽraarã, warrarã, ewaa tꞌo beerã paara, ma awara ãra pꞌakꞌaarã, burroorã mãikꞌaapa ovejaarã. 20 Mamĩda mãga oomaa pꞌanɨde Ajimélec warra aba tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Abiatar uchiaji ãra juadeepa mãikꞌaapa Davidmaa wãji. 21 Mama panakꞌãri, Davidmaa nepɨrɨji Saulpa Tachi Akꞌõre pꞌaareerã peekꞌoopida. 22 Mãpai Davidpa mãgaji: —Ma ewate Nob pꞌuurude jã edomita Doeg unukꞌãri, mɨa kꞌawaji irua Saulmaa jarakꞌoonaitꞌee mɨ pedee bada Ajimélec ome. Mɨ kꞌaurépata pɨchideerã jõmaweda piujidada aji. 23 Mamĩda waaweenáaji. Mɨ ome béeji. Chi pɨ peedaitꞌee jɨrɨmaa pꞌanɨɨrãpa mɨ jida jɨrɨmaa pꞌanɨ. Pɨ mɨ ome beeru pɨrã, mɨa pɨ jɨ ̃aitꞌeeda aji.  

















23

1   Ewari

Davidpa Queilá pꞌuurudepemaarã kꞌaripada

aba Davidmaa nãga jara chejida: —Filisteorã israelitaarã pꞌuuru Queiladepemaarãmaa chõode chejida mãikꞌaapa trigo tau ewaa chi edeepa ãyaa atada chɨa atajidada ajida. 2 Davidpa mãga ũrikꞌãri, Tachi Akꞌõremaa nãga ɨtꞌaa iidiji: —¿Mɨ filisteorã ome chõode wãipia bɨkꞌã? aji. Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Wãpáde aji, mãgɨɨrã juadeepa Queilá pꞌuurudepemaarã kꞌaripade. 3 Mamĩda David jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaarãpa mãgajida: —Tai nama Judá eujãde waawee pꞌanapata, Saúl ichi eere pꞌanɨɨrã chõode chedai jĩakꞌaapa. ¡Audupɨara waawee pꞌanapataadaitꞌeeda ajida, Queilá pꞌuurudee wãruta pɨrã filisteorã ome chõode!  



Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 23

275

4  Mãpai

Davidpa waya Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiji kꞌawaaitꞌee wãdai wa wãda–e pai. Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Queilá pꞌuurudee wãt́ ɨ. Mɨa parãmaa filisteorã pꞌoyaapiitꞌeeda aji. 5 Mãpai David Queiladee wãji ichi jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaarã ome. Ará panadakꞌãri, filisteorã ome chõomaa pꞌaneejida. Ãra pꞌoyaajida mãikꞌaapa ãra ne–animalaarã jãri atajida. Mãgá Davidpa ma Queilá pꞌuurudepemaarã filisteorã juadeepa kꞌaripa ataji. 6 Aɨ naaweda Ajimélec warra Abiatar mirunakꞌãri Davidmaa, Tachi Akꞌõre tedepema efod ateeji. Mapa Queilade anipaji.  



Saúl David tꞌẽe wãda

7 Saulpa

ũrikꞌãri David ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome Queilá pꞌuurude pꞌanɨ, kꞌĩsiaji: “Tachi Akꞌõrepa iru mɨmaa pꞌoyaapiitꞌee. ¿Sãgá uchiayama aji, pꞌuuru murallapa tꞌɨakꞌau bɨdeepa, puerta ma murallade bee candao ome jɨ ̃a bee pɨrã?” 8 Mãpai Saulpa chi soldaorã jõmaweda chipꞌe ataji wãdaitꞌee Queilá pꞌuuru wapꞌɨra atade mãikꞌaapa David jita atade. 9 Mamĩda Davidpa mãga kꞌawaa atakꞌãri, jaraji Abiatarmaa efod aneemerã. 10 Mãpai Davidpa ɨtꞌaa iidiji: —Tachi Akꞌõre, israelitaarã Akꞌõre Waibɨa, mɨ, pɨ mimiaparipa kꞌawa bɨ mɨ kꞌaurepa Saulpa kꞌĩsia iru bɨ cheitꞌee na pꞌuurudepemaarã peekꞌoode. 11 ¿Wãara Saulpa mɨ jɨrɨ cheitꞌeekꞌã? ¿Queiladepemaarãpa mɨ irumaa teedaikꞌã? Tachi Akꞌõre, israelitaarã Akꞌõre Waibɨa, mɨ, pɨ mimiaparimaa jarapáde aji. Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Saúl cheitꞌeeda aji. 12 Mãpai Davidpa waya iidiji: —¿Queiladepemaarãpa mɨ, mɨchi soldaorã ome Saulmaa teedaikꞌã? aji. Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Teedaitꞌeeda aji. 13 Mãpai David ichi soldaorã ome Queiladeepa uchiaji. Perá seiscientos paji. Pariatua nipajida, Saulpa ãra ununaamerã. Saulpa kꞌawaakꞌãri ãra Queiladeepa uchiadapꞌedaa, mamaa wã–e paji.  











14  David

David eujã pania wẽe bɨde

chi soldaorã ome mirunajida soldaorã mirupatapꞌedaamãi eujã pania wẽe bɨde, ee jẽra bɨmãi Zif pꞌuuru kꞌaitꞌa. Ewari chaa Saulpa ãra jɨrɨpachi. Mamĩda Tachi Akꞌõrepa unupikꞌaa paji. 15 Mãga baji mĩda, Davidpa Saúl waawee baji, ichi peetꞌaaitꞌee jɨrɨmaa bada perã. Maperã beeji Hores pꞌuurude, eujã pania wẽe bɨde Zif pꞌuuru kꞌaitꞌa. 16 Mama pꞌanɨde ewari aba Saúl warra Jonatán wãji Horedee David akꞌɨde. Mama irua David ũraaji waapɨara Tachi Akꞌõrede ijãamerã. 17 Mãgaji:  





Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



276

1 Samuel 23​, ​24

—Waaweenáaji mɨ akꞌõrepa pɨ jita ata–e paitꞌee perã. Pɨ israelitaarã rey paitꞌeepɨ. Jõdee mɨ pɨ jua ekꞌari poro waibɨa paitꞌee. Mɨ akꞌõrepa mãga kꞌawa bɨda aji. 18 Mãpai Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite ãra pedeeteejida ichita chikꞌinia pꞌanapataadaitꞌee. Maapꞌeda Jonatán ichi temaa wãji. Jõdee David Horede beeji. 19 Mamĩda ũkꞌuru Zif pꞌuurudepemaarã Guibeá pꞌuurudee wãdapꞌeda, Saulmaa nãga jarajida: —David ichi soldaorã ome tai eujãde miru pꞌanɨda ajida. Eujã pania wẽe bɨ sur eere soldaorã mirupatamãi Hores pꞌuurude pꞌanɨ Jaquilá eede. 20 Maperã, Tachi Rey Waibɨa, wãj́ i pɨchi wã kꞌinia bakꞌãri. Taipa pɨ juade David baaipidaitꞌeeda ajida. 21 Saulpa pꞌanauji: —Tachi Akꞌõrepa parãmaa pia ooipia bɨ, mɨ chupɨria kꞌawaadapꞌedaa perã. 22 Ɨr̃ á wãt́ ɨ mãikꞌaapa iidítɨ iru sãmata bɨ. Ma awara iidítɨ kꞌaipa iru unudoo. Mãgá mɨa kꞌawai wãara iru mama bɨ wa mãga–e, mɨmaa jarapata perã David ikꞌawaa bapari. 23 Iru miruparimãi jõmaweda kꞌawaadakꞌãri, mɨmaa jara chétɨ. Mãpai mɨ wãitꞌee parã ome. Wãara iru ma eujãde bɨ pɨrã, mɨa iru jɨrɨitꞌee Judá ëreerãdepema uchiadapꞌedaarã eujã jõmaade. 24 Zif pꞌuurudepemaarã Saúl ome despediidapꞌeda, ãchi eujãdee wãjida. Mãga nɨde David chi soldaorã ome pꞌanajida Maón eujã pania wẽe bɨde. Mãgɨ ́ eujã Arabá eujãde bɨ, Jesimón eujã pania wẽe bɨ sur eere. 25 Mama pꞌanɨde Saúl ichi soldaorã ome iru jɨrɨde wãjida. Eperãarãpa Davidmaa mãga nepɨrɨdakꞌãri, ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome wãjida awara ãi, ma Maón eujã pania wẽe bɨde. Mama mãu–idaa bɨmãi pꞌaneejida. Saulpa kꞌawaa atakꞌãri, ma Maón eujã pania wẽe bɨdee wãji David jɨrɨde. 26 Ee bi abaade Saúl ichi soldaorã ome wãjida. Jõdee chi apema ee bi eere David ichi soldaorã ome isapai wã nipajida, kꞌawa pꞌanadapꞌedaa perã Saúl ãchi kꞌaitꞌa cheru. Mãɨmisa Saulpa ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome David mãikꞌaapa iru soldaorã wapꞌɨra atajida. Mamĩda ãra jita atadaitꞌee jõnɨde, 27 eperã awara ãiipa pëida pacheji mãikꞌaapa Saulmaa mãgaji: —¡Rey Waibɨa, isapai ãpɨtee chéji, filisteorã tachi eujãde tꞌĩudapꞌedaa perã tachi ome chõode! 28 Mãga ũrikꞌãri, Saúl ichi soldaorã ome ãpɨtee wãjida filisteorã ome chõode. Maperã ma ee jẽra bɨmãi tꞌɨ ̃ bɨjida ‘peñade awara–awaraa wãdapꞌedaa’. 29 Mamãikꞌaapa David wãji Engadidee, soldaorã mirupatapꞌedaamaa.  























24

1   Saúl

Davidpa Saúl pee–e pada

filisteorã ome chõo bapꞌeda, ãpɨtee chekꞌãri, eperãarãpa nepɨrɨjida David miru bɨ eujã pania wẽe bɨ Engadi apatapꞌedaade.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 24

277

2  Mãpai

Saulpa Israeldepema soldaorã tres mil jɨrɨtꞌerapꞌeda, ‘mẽepema cabraarã’ apatapꞌedaa ee mãu–idaa jẽra bɨdee wãjida David jɨrɨde. 3 Ma wãdade ovejaarã tꞌɨakꞌau paraa bɨmãi panajida. Mama mãu te bada perã, Saúl ãde tꞌĩuji. David ichi soldaorã ome ma mãu te edupɨara miru pꞌanajida. Mamĩda Saúl eere pꞌanadapꞌedaarãpa kꞌawada–e paji. 4 Saúl mama bɨde David kꞌõpꞌãyoorãpa Davidmaa nãga jarajida: —Idi Tachi Akꞌõrepa ooitꞌeeda ajida, ichia pɨmaa nãga jaradakꞌa: “Pɨ kꞌĩra unuamaa iru bapari pɨ juade baaipiitꞌee, pɨa iru ome oomerã pɨchia oo kꞌinia bɨkꞌa.” Mãpai David juajĩa wãpꞌeda, Saúl ɨ ̃rɨpema pꞌaru i tꞌɨɨ ataji. Saulpa kꞌawa–e paji. 5 Mamĩda Saúl uchiada tꞌẽepai, David kꞌĩsia pꞌua nɨ ̃beeji mãga ooda perã. 6 Mapa chi soldaorãmaa mãgaji: —Taawa Tachi Akꞌõrepa mɨ kꞌaripai mɨchi rey waibɨamaa ne–inaa kꞌachia oonaamerã. ¡Mɨa iru pꞌoyaa pee–e parãpa jaradapꞌedaakꞌa, Tachi Akꞌõrépata iru jɨrɨtꞌerada perã tachi rey pamerã! 7 Mãgá Davidpa ichi soldaorãmaa jaraji Saúl peenaadamerã. Saúl mãu tedeepa uchiapꞌeda, ichi ode wãitꞌee paji. 8 Mamĩda David iru tꞌẽe isapai uchiapꞌeda, tꞌɨmɨɨpa nãgá tꞌɨ ̃maa beeji: —¡Rey Waibɨa, Rey Waibɨa! Saulpa ãpɨtee akꞌɨkꞌãri, David bedabaidachi tau bɨɨrɨ eujãde tꞌõbairumaa, akꞌɨpiitꞌee Saúl waawee bɨ. 9 Maapꞌeda mãgaji: —Rey Waibɨa, ¿sãapꞌeda pɨa eperãarã pedee ijãa bɨma aji, jaradakꞌãri mɨa pɨ jɨrɨmaa bɨ pɨmaa ne–inaa kꞌachia ooitꞌee? 10 Idi pɨa pɨchi taupa unu bɨ Tachi Akꞌõrepa pɨ mɨ juade baaipiji na mãu tede. Mɨ soldaorãpa mɨ ɨmɨajida pɨ peetꞌaamerã. Mamĩda mɨa pɨmaa maarepida kꞌachia oo kꞌinia–e paji. Mapa mɨa jaraji: “Mɨa rey pꞌoyaa pee–eda aji, Tachi Akꞌõrepa iru jɨrɨtꞌerada perã tachi rey pamerã.” 11 ’Pɨ mɨ akꞌõrékꞌata bɨ. Akꞌɨ ́ji mɨa pɨ ɨ ̃rɨpema pꞌaru pite tꞌɨɨ atada mɨ juade iru bɨda aji. Mɨa mãga tꞌɨɨ ataji mĩda, pɨ pee–e paji. Mãgá kꞌawáaji mɨa pɨmaa ne–inaa kꞌachia oo kꞌinia–e bɨ. Mɨa ichita oopari pɨa jara bɨkꞌa. Mãgá mɨa pɨmaa ne–inaa kꞌachia oo–e bɨ mĩda, pɨa mɨ jɨrɨmaa bɨ peeitꞌee. 12 Tachi Akꞌõrépata kꞌawa bɨ kꞌaipa ne–inaa kꞌachia oomaa bɨ, pɨa wa mɨa. Iruata pɨ miapiitꞌee pɨa mɨmaa kꞌachia oo bɨ pari. Mamĩda, Rey Waibɨa, mɨa pɨmaa ne–inaa kꞌachia oo–e paitꞌee. 13 ¿Kꞌĩsia kꞌawaa beerãpa nãga jarapata–ekꞌã? aji. ‘‘Kꞌachia beerãdeepa ne–inaa kꞌachia uchiaparida’’ apata. Maperã mɨa pɨmaa ne–inaa kꞌachia oo–e paitꞌee. 14 Pɨ, israelitaarã rey bɨta, ¿kꞌai tꞌẽe nima? ¿Kꞌaita jɨrɨ nima? Pɨ kꞌĩrapite mɨ usa piudákꞌata bɨ maa–e pɨrã pulgákꞌata bɨ. 15 Maperã Tachi Akꞌõrepa tachi omeeweda akꞌɨitꞌee mãikꞌaapa jaraitꞌee kꞌaipa ne–inaa kꞌachia oopari. ¡Iruata pɨ juadeepa mɨ kꞌaripaitꞌeeda! aji.  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



278

1 Samuel 24​, ​25

16  David

pedee aupakꞌãri, Saulpa mãgaji: —¿Mɨ warra David, pɨ–ekꞌã aji, mɨmaa pedeemaa bɨ? Mãga jarapꞌeda, jẽedachi. 17 Maapꞌeda mãgaji: —Mɨ kꞌãyaara pɨa ne–inaa pipɨara oopari. Pɨa mɨmaa ne–inaa pia oopari. Jõdee mɨa pɨmaa ne–inaa kꞌachia oopari. 18 Idi pɨa mɨmaa kꞌawapiji pɨa mɨmaa ne–inaa piata oopari, Tachi Akꞌõrepa mɨ pɨ juade bɨji mĩda, pɨa mɨ pee–e pada perã. 19 ¿Kꞌaipa ichi kꞌĩra unuamaa iru bapari unu atakꞌãri, irumaa ne–inaa kꞌachia oo–e payama? Mɨa kꞌinia bɨ Tachi Akꞌõrepa pɨmaa pia oomerã, idi pɨa mɨmaa pia ooda pari. 20 Ɨr̃ á mɨa kꞌawa bɨ pɨ wãara rey paitꞌee. Pɨ jua ekꞌari israelitaarã pia pꞌanapataadaitꞌee. 21 Mapa ɨ ̃rá Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite juraapáde aji, pɨ mãgá rey pakꞌãri, mɨchideerã jõpi–e paitꞌee, israelitaarãpa mɨ tꞌɨ ̃ mãikꞌaapa ãra tꞌɨ ̃ kꞌĩra atuanaadamerã. 22 Mãpai Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite Davidpa juraaji Sauldeerã jõpi–e paitꞌee. Maapꞌeda Saúl ichi soldaorã ome ichi palaciodee wãjida. Jõdee David ichi soldaorã ome wãjida ãchi miru pꞌanadapꞌedaamaa ee jẽra bɨde.  











25

1   Maapai

Samuel jai–idaada

Samuel jai–idaaji. Israelitaarãpa mãga ũridakꞌãri, jõmaweda jẽe para beeji. Ramá pꞌuurude ɨajida iru te kꞌaitꞌa. Ma tꞌẽepai David ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome ee jẽra bɨdeepa uchiajida mãikꞌaapa pꞌananajida Maón v apatapꞌedaa eujã pania wẽe bɨde. David Abigaíl ome unuda

2  Maón

pꞌuurude eperã pꞌaratꞌa paraa bɨ bapachi. Mãgɨpa ovejaarã tres mil mãikꞌaapa cabraarã mil iru baji ichi eujãde Carmel pꞌuuru kꞌaitꞌa. Mama chi ovejaarã kꞌara tꞌɨɨpipachi. 3 Ma pꞌaratꞌa paraa bɨ tꞌɨ ̃jarapachida Nabal. Iru Judá ëreerãdepema Calebdeepa uchiada paji. Nabal tꞌãri kꞌachia–idaa mãikꞌaapa ne–inaa kꞌachia ooyaa baji. Jõdee chi wẽra Abigaíl kꞌĩra wãree, poro wẽsaa baji. 4 David ma eujã pania wẽe bɨde bakꞌãri, ichia kꞌawaaji Nabal Carmel pꞌuuru kꞌaitꞌa bada chi ovejaarã kꞌara tꞌɨɨmaa. 5 Mapa kꞌũtrãarã ichi jua ekꞌari mimiapatapꞌedaarã diez irumaa pëiji saludaanadamerã ichi pari. 6 Ãra ome nãga jara pëiji: “Mɨa kꞌinia bɨ pɨ, pɨchideerã mãikꞌaapa pɨ ëreerã jõmaweda kꞌapꞌɨa pia pꞌanadamerã mãikꞌaapa kꞌãiwee pꞌanadamerã pãchi netꞌaa iru pꞌanɨ ome. 7 Mɨa kꞌawaji pɨa ovejaarã kꞌara tꞌɨɨmaa bɨ Carmelde. ¿Pɨa kꞌawa bɨ–ekꞌã pɨ ovejaarã akꞌɨpataarã nama tai pꞌanɨ kꞌaitꞌa pꞌanadapꞌedaa? Nama pꞌanɨde taipa ãra pia akꞌɨ pꞌanajida mãikꞌaapa ãra juadeepa ne–inaa maarepida jãri atada–e paji. 8 Mãga ijãa–e pɨrã, pɨ mimiapataarãmaa iidíji.  











v 25.1 Ũkꞌuruurãpa

kꞌĩsiapata David wãji Parán eujã pania wẽe bɨdee.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 25

279

Ãrapa aukꞌa jaradaitꞌeeda aji. Idi fiesta ewate perã, mɨa na kꞌũtrãarã mɨ jua ekꞌari mimiapataarã ome nãga jara pëiji, pɨa jõdee tai chupɨria kꞌawaamerã mãikꞌaapa pɨa iru bɨdepema ne–inaa teemerã na kꞌũtrãarã mɨa pëidaarãmaa, ãchi pɨ mimiapataarãkꞌa pꞌanadairã mãikꞌaapa mɨ pɨ warrakꞌa bairã.” 9 Ma kꞌũtrãarã Davidpa pëida pꞌuurude panadakꞌãri, Davidpa jara pëida Nabalmaa jarajida. Maapꞌeda nɨmaa pꞌaneejida irua pꞌanaumerã. 10 Mamĩda Nabalpa mãgaji: —¿Kꞌaima mãgɨ ́ David? ¿Kꞌaima ma Isaí warra? ¡Mɨa iru kꞌawa–e bɨ! Ɨr̃ apema ewaride esclavoorã chokꞌara miru uchiapata ãchi chipariirã ikꞌaawaapa. 11 ¿Mɨa parãmaa teeikꞌã pan, pania mãikꞌaapa nechiara mɨ ovejaarã kꞌara tꞌɨɨpataarã–itꞌee iru bɨdepema? Mɨa kꞌawa–e bɨda aji, parã sãmãikꞌaapa cheruta. ¡Tee–eda! aji. 12 Mãpai ma kꞌũtrãarã Davidpa pëidaarã ãpɨtee chejida. Pachedakꞌãri, Nabalpa jarada Davidmaa nepɨrɨjida. 13 Mãpai Davidpa chi soldaorãmaa mãgaji: —¡Pãchi espada atadapáde aji, chõonadaitꞌee perã! Aramãgá ãchi espada atadapꞌeda, kꞌɨrrɨde jɨ ̃jida. Davidpa pida ichi espada atapꞌeda, kꞌɨrrɨde jɨ ̃ji. Mãgá iru ome cuatrocientos uchiajida. Jõdee chi apema doscientos soldaorãpa netꞌaa akꞌɨmaa pꞌaneejida. 14 Mãga nɨde Nabal mimiapari abaapa Nabal wẽra Abigailmaa nãga jaranaji: —Eujã pania wẽe bɨdeepa Davidpa ichi mimiapataarã pëiji Nabalmaa saludaade ichi pari. Mamĩda Nabalpa ãramaa pedee kꞌachia jaraji. 15 Mãga ooikꞌaraa baji, David eere pꞌanɨɨrã tai ome tꞌãri pia pꞌanapatapꞌedaa perã. Taipa ãchi pꞌanadapꞌedaa kꞌaitꞌa ovejaarã akꞌɨ pꞌanadakꞌãri, ãrapa tai netꞌaa maarepida jãri atada–e paji mãikꞌaapa taimaa maarepida ne–inaa kꞌachia ooda–e paji. 16 Ma kꞌãyaara ãstaawa, pꞌãrikꞌua pida tai jɨ ̃apachida, ãra kꞌaitꞌa taipa ne–animalaarã akꞌɨmaa pꞌanadakꞌãri. 17 Mamĩda pɨ ɨmɨkꞌĩra audú tꞌãri kꞌachia–idaa bairã, apida iru ome pꞌoyaa pedeeda–e. Ɨr̃ á pɨa kꞌĩsiaipia bɨda aji, kꞌãata oodai David kꞌĩrau banaamerã mãikꞌaapa tachi jõma jõtꞌaade chenaamerã. 18 Mãpai Abigailpa isapai pꞌe ataji pan doscientos; vino ne–ede tꞌɨda omé; oveja paada joisomaa; treinta y cinco litro w netꞌa tau paada; ne–inaa cien pꞌepꞌedee bee uva pꞌoodadee ooda mãikꞌaapa ne–inaa doscientos pꞌepꞌedee bee higojõ pꞌoodadee ooda. Ma jõma burroorã ɨ ̃rɨ bɨpipꞌeda, 19 chi mimiapataarãmaa mãgaji: —David kꞌĩrachuude wãt́ ɨ. Mɨ tꞌẽe wãitꞌeeda aji. Mamĩda Abigailpa chi ɨmɨkꞌĩra Nabalmaa maarepida jara–e paji. 20 Abigaíl burrode bataupꞌeda, ee ãpɨte eereepa miru uchiaji. Taarã–e nɨde unuji David cheru ichi soldaorã ome.  























w 25.18 Jara

kꞌinia bɨ perá arroba joisomaa.

Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



280

1 Samuel 25

21 Ma

chewãdade Davidpa nãga kꞌĩsia chewãji: “Ichi kꞌinia mɨa Nabal ovejaarã mãikꞌaapa chi akꞌɨpataarã pia akꞌɨ baji, maarepida atuanaadamerã. Mamĩda ma pari ɨ ̃rá irua mɨmaa ne–inaa kꞌachia ooji. 22 ¡Tachi Akꞌõrepa mɨmaa ne–inaa kꞌachia ooipia bɨda aji, tapꞌeda pai naaweda mɨa jõmaweda ɨmɨkꞌĩraarã iru ome pꞌanapataarã jõpi–e pɨrã!” 23 Abigailpa David unukꞌãri, ichi burrodeepa isapai ɨrabaipꞌeda, David kꞌĩrapite eujãde bedabaidachi akꞌɨpiitꞌee iru waawee bɨ. 24 Maapꞌeda David bɨɨrɨmãi jẽra banapꞌeda, mãgaji: —Mɨchi Waibɨa, mɨ kꞌaurepa nãga pꞌasa bɨda aji. Mɨmaa aupai ne–inaa kꞌachia baaiipia bɨ. Pedeepíji mɨ, pɨ mimiaparimaa. Mɨa chupɨria iidi bɨ mɨ pedee ũrimerã. 25 Nabalpa jaradade kꞌĩsianáaji. Iru tꞌãri kꞌachia– idaa bapari mãikꞌaapa kꞌĩsia kꞌawa–ee bapari. Wãara chi tꞌɨ ̃ mãga jara kꞌinia bɨ: ‘kꞌĩsia kꞌawa–ee bɨ’. Mɨ wẽ–e paji pɨa pëidaarã irumaa wãdakꞌãri. 26 Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ kꞌĩrapite mãikꞌaapa pɨ, Mɨchi Waibɨa kꞌĩrapite mɨa juraa bɨ Tachi Akꞌõrepa mɨ pëiji pɨchi juapa eperãarã peenaamerã mɨ ɨmɨkꞌĩrapa kꞌachia ooda kꞌaurepa. ¡Mɨa kꞌinia bɨ jõmaweda pɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã mãikꞌaapa pɨ jɨrɨpataarã ne–inaa kꞌachia oodaitꞌee kꞌachiade baaidamerã Nabalkꞌa! 27 Ɨr̃ á Mɨchi Waibɨa, mɨa chupɨria iidi bɨ pɨa jitamerã mɨ, pɨ mimiaparipa chikꞌo aneeda mãikꞌaapa jedemerã kꞌũtrãarã pɨ jua ekꞌari mimiapataarãmaa. 28 Mɨ, pɨ mimiaparipa ooda perdonáji. Tachi Akꞌõrepa pɨ pia akꞌɨ baitꞌee mãikꞌaapa pɨ, pɨdeepa uchiadaitꞌeerã paara ichita rey paitꞌee. Pɨ chõopari perã Tachi Akꞌõre kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã ome, ne–inaa jõmaade pia uchiaitꞌee. 29 Apidaapa pɨ peeitꞌee jɨrɨ cheru pɨrã, Tachi Akꞌõre, pɨ Akꞌõre Waibɨapa pɨ jɨ ̃aitꞌee. Irua pɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã ãyaa pëiitꞌee eperãpa mãu hondade bɨpꞌeda, ãyaa batꞌatꞌaaparikꞌa. 30 Tachi Akꞌõrepa pɨmaa ne–inaa jarada jõmaweda ookꞌãri, mãikꞌaapa pɨ israelitaarã poro waibɨa papikꞌãri, 31 pɨ kꞌĩsia pꞌua nɨ ̃ba–e paitꞌee, kꞌĩra jõ– ee pɨchi juapa eperãarã ne–inaa kꞌachia oo–ee beerã peekꞌooda perã. Ma kꞌãyaara pɨa ichiakꞌau bɨji, Tachi Akꞌõrepa ichia kꞌĩsia iru bɨkꞌa oomerã. Irua pɨ mãgá eperã waibɨa papikꞌãri, mɨ, pɨ mimiapari kꞌirãpapáde aji. 32 Mãpai Davidpa pꞌanauji: —Tachi Akꞌõre, israelitaarã Akꞌõre Waibɨa wãara tꞌãri pia bapari, pɨ pëida perã mɨ ome unude. 33 Tachi Akꞌõrepa pɨmaa pia ooipia bɨ kꞌĩsia kꞌawaa bairã. Pɨ kꞌaurepa mɨa mɨchi juapa eperãarã pee–e paji kꞌĩra jõ–ee bada perã. 34 Tachi Akꞌõre, israelitaarã Akꞌõre Waibɨapa mɨ kꞌaripaji mɨa pɨmaa ne–inaa kꞌachia oonaamerã. Mamĩda Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite mɨa nãga juraa bɨ. Pɨ isapai che–e pada paara mɨ ome unude, nu tapꞌedaweda Nabal mãikꞌaapa ɨmɨkꞌĩraarã ichi tede pꞌanapataarã piukꞌajida. 35 Mãga jarapꞌeda, Davidpa jitaji Abigailpa aneeda mãikꞌaapa mãgaji: —Pɨchi temaa kꞌãiwee wãj́ i. Pɨa chupɨria iidida mɨa ũrijipɨ. Pɨa jaradakꞌa ooitꞌee.  



























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 25​, ​26

281

36  Abigaíl

temaa panakꞌãri, ununaji Nabalpa fiesta waibɨa oomaa bɨ, reyrãpa oopatakꞌa. Chikꞌo pia kꞌomaa pꞌanajida. Nabal o–ĩa baji mãikꞌaapa vinopa piu baji. Maperã Abigailpa ma ewate maarepida jara–e paji aɨ norema parumaa. 37 Aɨ norema Nabal tau pia beekꞌãri, Abigailpa nepɨrɨji ichi pꞌasada David ome. Mãga ũrikꞌãri, Nabal kꞌĩra kꞌĩdachi mãikꞌaapa chiwa beeji. 38 Kꞌãima diezmaa Tachi Akꞌõrepa Nabal piupiji. 39 Davidpa Nabal piuda kꞌawaakꞌãri, mãgaji: —¡Tachi Akꞌõrepa ichita ne–inaa pia oopari! ¡Iruata Nabalmaa kꞌachia ooji irua mɨmaa kꞌachia ooda pari! Tachi Akꞌõrepa mɨ kꞌaripaji ne–inaa kꞌachia oonaamerã. Ma kꞌãyaara iru juapa Nabalmaa kꞌachia oojida aji. Maapꞌeda Davidpa Abigailmaa jara pëiji ichi ome miakꞌãimerã. 40 David mimiapataarã Carmel pꞌuurude panadakꞌãri, Abigaíl ome pedeedapꞌeda, mãgajida: —Davidpa tai pëijida ajida pɨ atade, irua kꞌinia bairã pɨ ichi wẽra pamerã. 41 Abigailpa mãga ũrikꞌãri, bedabaidachi tau bɨɨrɨ eujãde tꞌõbairumaa mãikꞌaapa mãgaji: —Mɨ David mimiapari; iru esclavakꞌa bɨ. Irua jara bɨkꞌa mɨa oopariitꞌee. Irua jararu pɨjida mɨa chi mimiapataarã bɨɨrɨ sɨɨmerã, mɨa sɨɨyada aji. 42 Mãga jarapꞌeda, ichi netꞌaa isapai pꞌe ataji mãikꞌaapa ichi burro ɨ ̃rɨ bataupꞌeda, Davidpa pëidaarã ome wãji. Ichi mimiapataarã, wẽraarã joisomaa, ichi ome ateeji. Maapꞌeda Abigaíl David ome miakꞌãiji. 43 Aɨ naaweda David ichiaba miakꞌãiji Ajinoán ome. Ma wẽra Jezrel pꞌuurudepema paji. Ma omeeweda chi wẽraarã paji. 44 Maapai Saulpa ichi kꞌau Mical teeji Galín pꞌuurudepema Lais warra tꞌɨ ̃jarapatapꞌedaa Paltimaa, Mical David wẽra paji mĩda.  















26

1   Ma

Davidpa waya Saúl pee–e pada

tꞌẽepai Zif pꞌuurudepemaarã wãjida Guibeá pꞌuurudee Saúl ome pedeede. Mãgajida: —David miru bɨda ajida, Jaquilá eede eujã pania wẽe bɨ kꞌĩrapite. 2 Saulpa mãga ũrikꞌãri, tres mil Israeldepema soldaorã piara bee jɨrɨ chipꞌe atapꞌeda, Zif apatapꞌedaa eujã pania wẽe bɨmaa wãji David jɨrɨde. 3 Jaquilá eede panadakꞌãri, eujã pania wẽe bɨ kꞌĩrapite o bi ikꞌaawa ãchi carpa eebai jira bɨjida. Maapai David ma eujã pania wẽe bɨde baji. Irua kꞌawaakꞌãri Saúl mama ichi tꞌẽe cheru, 4 soldaorã ũkꞌuru akꞌɨde pëiji kꞌawaaitꞌee Saúl sãpai chewã. 5 Davidmaa nepɨrɨ chedakꞌãri, iru wãji Saúl badamaa. Ununaji Saúl kꞌãi bɨ chi soldaorã poro waibɨa Abner ikꞌaawa, soldaorã kꞌãi pꞌanadapꞌedaa esajĩakꞌa. Ma Abner Ner warra paji. 6 Mãpai David pedeeji hitita Ajimélec ome mãikꞌaapa Sarvia warra Abisay ome. Mãgɨ ́ Joab ɨ ̃pema paji. Davidpa iidiji:  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



282

1 Samuel 26

—¿Kꞌaita mɨ ome Saúl bɨmaa wã kꞌinia bɨma? aji. Abisaypa pꞌanauji: —Mɨta pɨ ome wãitꞌeeda aji. 7 Ma pꞌãrikꞌua David Abisay ome wãji Saúl eerepemaarã kꞌãi pꞌanadapꞌedaamaa. Saúl soldaorã kꞌãi pꞌanadapꞌedaa esajĩakꞌa Abner kꞌaitꞌa Saúl kꞌãi baji. Ichi poro kꞌaitꞌa chi miasu eujãde su iru baji. 8 Kꞌaitꞌa panadakꞌãri, Abisaypa Davidmaa mãgaji: —¡Idi Tachi Akꞌõrepa pɨ kꞌĩra unuamaa iru bapari pɨ juade bɨji! ¡Mɨmaa peepíji! ¡Ichi miasupa suda abaapa mɨa iru eujãde su awa nɨ ̃bɨyada! aji. 9 Mamĩda Davidpa pꞌanauji: —¡Peenaapáde! aji. ¡Tachi Akꞌõrepa rey jɨrɨtꞌerada peeru pɨrã, irua pɨmaa ne–inaa kꞌachia ooipɨ! 10 Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ ́pata Saúl piupiitꞌee iru piuitꞌee bɨ ewate maa–e pɨrã chõo nɨ ̃bɨde. 11 Tachi Akꞌõrepa ichia jɨrɨtꞌerada mɨmaa peepi–epɨ. Saúl miasu atáji chi pania topari jarra ome mãikꞌaapa wãdáma aji. 12 Mãpai Davidpa ataji Saúl miasu ichi poro kꞌaitꞌa bada chi pania topari jarra ome. Maapꞌeda wãjida. Apidaapa ãra unuda–e paji; apidaapa maarepida ũrida–e paji mãikꞌaapa apida ɨ ̃rɨma–e paji, Tachi Akꞌõrepa Saúl eere pꞌanadapꞌedaarã pia kꞌãipida perã. 13 Ma eujã jewedaa bɨ kꞌĩraikꞌa eere panadakꞌãri, David ee nokꞌode bainɨ ̃ beeji. Ma eemãiipa Saúl eere pꞌanadapꞌedaarã tꞌɨmɨ ́ pꞌanajida. 14 Mãpai Davidpa Abner ichi soldaorã ome golpe nãgá tꞌɨ ̃jaraji: —Abner, ¿mɨ pedee ũri bɨkꞌã? aji. Abnerpa pꞌanauji: —¿Kꞌáipata reymaa biamaa bɨma? aji. 15 Mãpai Davidpa mãgaji: —¿Pɨ israelitaarã jõmaarã kꞌãyaara sõcharrara bɨ–ekꞌã? aji. ¿Sãapꞌeda pɨchi poro waibɨa, tachi rey, pia jɨ ̃a–e pajima? Eperã aba tꞌĩuji parã kꞌãi pꞌanadapꞌedaamãi rey peede. 16 Pɨa ooda kꞌachia bɨ. Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ kꞌĩrapite mɨa juraa bɨ parã piudaipia bɨ parã rey, Tachi Akꞌõrepa jɨrɨtꞌerada jɨ ̃ada–e padapꞌedaa perã. Rey poro kꞌaitꞌa iru miasu chi pania topari jarra ome bada jɨrɨpáde aji. ¿Jãma bɨkꞌa? aji. 17 Saulpa David pedee kꞌawaakꞌãri, mãgaji: —Mɨ warra David, ¿pɨkꞌã? aji. Davidpa pꞌanauji: —Mɨpɨ, Mɨchi Rey Waibɨa. 18 ¿Sãapꞌeda pɨ waya chejima aji, mɨ, pɨ mimiapari, jɨrɨde? ¿Kꞌãare kꞌachiata mɨa pɨmaa oojima? 19 Mɨchi Rey Waibɨa, mɨa chupɨria iidi bɨ pɨa mɨ, pɨ mimiapari pedee ũrimerã. Tachi Akꞌõrepa mɨ jɨrɨpimaa bɨ pɨrã, mãgara mɨa ne–animal iru–itꞌee paaitꞌee waa mɨ ome kꞌĩrau banaamerã. Mamĩda eperãarãpa jarapata kꞌaurepa nãga oomaa bɨ pɨrã, irua ãra kꞌachia ooipia bɨ mɨ Tachi Akꞌõrepa teeda eujãdeepa jërepi pꞌanadairã, awaraa akꞌõre waibɨa apataarãmaa ɨtꞌaa  

























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 26​, ​27

283

tꞌɨ ̃namerã. 20 Mɨ piu kꞌinia–e bɨ Tachi Akꞌõre baparimãiipa tꞌɨmɨ ́. Mamĩda Mɨchi Rey Waibɨa, pɨa mɨ jɨrɨ ni mẽe chokꞌorro jɨrɨpatakꞌa, pɨ kꞌĩrapite mɨ pulgákꞌata bɨ mĩda. 21 David pedee aupakꞌãri, Saulpa mãgaji: —Mɨ warra David, mɨa pꞌekꞌau kꞌachia oojipɨ, pɨ jɨrɨ chekꞌãri. Mɨ ome chéji. Mɨa waa jɨrɨ–epɨ pɨmaa kꞌachia ooitꞌee. Waya idi pɨa mɨ pee–e paji, mɨ waawee bapari perã. Mɨ kꞌĩsia kꞌawa–ee baji mãikꞌaapa ne–inaa audú kꞌachia oojida aji. 22 Davidpa pꞌanauji: —Mɨchi Rey Waibɨa, pɨ miasu nama bɨda aji. Pɨ mimiapari pëí ji atade. 23 Tachi Akꞌõrépata kꞌaripapari chi ne–inaa pia oopataarã, irua jara bɨkꞌa oo kꞌinia pꞌanapata perã. Idi irua pɨ mɨ juade bɨji mĩda, mɨa pɨ pee–e paji, irua pɨ jɨrɨtꞌerada perã. 24 Mɨa kꞌinia bɨ mɨa idi oodakꞌa pɨ ome, irua mɨ ome aukꞌa oomerã. Mãgá irua nepɨra jõmaadeepa mɨ uchiapiitꞌeeda aji. 25 Mãpai Saulpa mãgaji: —Mɨ warra David, Tachi Akꞌõrepa pɨ bendiciaipia bɨda aji. Pɨa iru–itꞌee ne–inaa pia ookꞌãri, ne–inaa jõmaade iruata pɨ kꞌaripaitꞌeeda aji. Maapꞌeda Saúl ichi temaa wãji. Jõdee David ichi ode wãji.  











27

1   Ma

David filisteorã eujãde mirunada

tꞌẽepai Davidpa kꞌĩsiaji: “Taarãpai wa taarã–e nɨde Saulpa mɨ pee cheitꞌee. Mapa mɨ banaipia bɨ filisteorã eujãde, israelitaarã eujãde mɨ jɨrɨnaadamerã mãikꞌaapa mãgá irua mɨ ichiakꞌau bɨmerã.” 2 Mãga paji. David wãji filisteorã eujãdee ichi eere pꞌanadapꞌedaarã seiscientos ome. Pꞌananajida Gat pꞌuurude. Mãgɨ ́ pꞌuuru Maoc warra, rey Aquis jua ekꞌari baji. 3 Ɨmɨkꞌĩra chaachaa chi wẽra, chi warrarã ome mama pꞌaneejida. Ichiaba David chi wẽraarã Jezrel pꞌuurudepema Ajinoán ome mãikꞌaapa Carmel pꞌuurudepema Abigaíl, Nabal piuda wẽra pada ome mama pꞌaneejida. 4 Saulpa kꞌawaakꞌãri David Gatdee wãda, waa iru jɨrɨ–e paji. 5 Mama pꞌanɨde Davidpa rey Aquimaa nãga jaraji: —Rey Waibɨa, pia–e bɨda aji, mɨ, pɨ mimiapari nama pɨ pꞌuuru waibɨade bamerã. Pɨa wãara mɨ pia akꞌɨru pɨrã, mɨa chupɨria iidi bɨ pɨa mɨ pꞌuuru awaraade pëimerã. Mɨ mama banaitꞌee mɨ kꞌõpꞌãyoorã ome. 6 Ma ewateweda Aquipa Siclag pꞌuuru Davidmaa teeji. Maperã tꞌẽepai ma pꞌuuru Judá eujãdepemaarã reyrã jua ekꞌari beeji. 7 David año aba apꞌeda, atane kꞌĩmari filisteorã eujãde baji. 8 Maapai iru wãpachi ichi soldaorã ome filisteorã eujã sur eere mãikꞌaapa mama pꞌanapatapꞌedaarã ome chõopachida. Telén eujãdeepa Sur parumaa Egipto ode bɨ guesureorã, guirzitaarã mãikꞌaapa amalecitaarã ome chõo wãjida. 9 Mãɨrã ome chõonadakꞌãri, ãra peekꞌoo wãpachida, wẽraarã paara.  















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



284

1 Samuel 27​, ​28

Maapꞌeda mãɨrã ovejaarã, pꞌakꞌaarã, burroorã, camelloorã mãikꞌaapa ãra pꞌaru paara pꞌe atapachida. Ma tꞌẽepai David rey Aquimaa wãpachi ichia ooda jarade. 10 Pachedakꞌãri, irua iidipachi: “¿Sãma chõo nipajidama?” apachi. Davidpa pꞌanaupachi: “Judá ëreerã eujãde sur eere” maa–e pɨrã “Jerameldeepa uchiadapꞌedaarã eujãde” maa–e pɨrã “quenitaarã eujãde”. 11 Mãgá chõonadakꞌãri, Davidpa eperã apida chokꞌai atabëikꞌaa paji filisteorãmaa jaranaadamerã. Filisteorã eujãde bɨde mãga oopachi. 12 Maapai rey Aquipa David pia akꞌɨpachi. Kꞌĩsiaji: “¿Davidpa oopari kꞌaurepa israelitaarãpa iru kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapata–ekꞌã? Maperã iru mɨ jua ekꞌari ichita mimiapariitꞌee.” 1  Maapai filisteorã soldaorã chipꞌejida jura chõonadaitꞌee israelitaarã ome. Mãga bɨde rey Aquipa Davidmaa nãga jaraji: —Pɨa kꞌawa bɨda aji, tai ome parã aukꞌa uchiadaitꞌee jura chõode. 2 Davidpa pꞌanauji: —Pia bɨda aji. Ɨr̃ á pɨa unuitꞌeeda aji, sãgá mɨ, pɨ mimiapari chõopari. Aquipa mãgaji: —Mãgá pia chõoru pɨrã, mɨa pɨ mɨchi kꞌapꞌɨa jɨ ̃apataarã poro waibɨa bɨyada aji.  





28





3  Maapai

Saúl wãda piudaarã ome pedeeparida aparimaa

Samuel jai–idaa baji. Israelitaarã iru–itꞌee jẽe para bapꞌeda, Ramá pꞌuurude ɨajida. Ma awara Saulpa Israel eujãdeepa jërekꞌooji piudaarã ome pedeepatada apataarã ne–inaa pꞌasaitꞌee jarapataarã ome. 4 Filisteorã chipꞌedaidapꞌeda, Sunén pꞌuurude pꞌananajida mãikꞌaapa mama ãchi carpa eebai jira bɨjida mama kꞌãidaitꞌee. Jõdee Saúl ichi soldaorã ome Guilboa eede pꞌananajida mãikꞌaapa mama ãchi carpa eebai jira bɨjida mama kꞌãidaitꞌee. 5 Ma eedeepa Saulpa filisteorã unukꞌãri, ãchobeedachi mãikꞌaapa audú pꞌera nɨ ̃beeji. 6 Mapa Tachi Akꞌõremaa ɨtꞌaa iidiji kꞌawaitꞌee kꞌãata ooipia bɨ. Mamĩda Tachi Akꞌõrepa maarepida pꞌanau–e paji kꞌãimokꞌaraade, pꞌaarepa anipapari Urim kꞌapꞌɨa, maa–e pɨrã Tachi Akꞌõre pedee jarapari kꞌapꞌɨa. 7 Mãgá Tachi Akꞌõrepa pꞌanau–e pakꞌãri, Saulpa mãgaji ichi ekꞌari pꞌanadapꞌedaarãmaa: —Wẽra piudaarã ome pedeepari jɨrɨnadapáde aji. Mɨa irumaa iidiitꞌee kꞌãata ooipia bɨ. Ichi ekꞌari pꞌanadapꞌedaarãpa pꞌanaujida: —Endor pꞌuurude mãgee wẽra bɨda ajida. 8 Mãpai Saulpa ichi pꞌaru jɨ ̃ bada ẽratꞌaapꞌeda, pꞌaru jĩpꞌaa jɨ ̃ beeji mãikꞌaapa ɨmɨkꞌĩraarã omé ome ma pꞌãrikꞌua wãji ma wẽramaa. Saulpa ma wẽra unukꞌãri, mãgaji: —Mɨa pɨmaa chupɨria iidi bɨ mɨa jararu jaure tꞌɨ ̃jaramerã, mãgɨmaa ne–inaa iidi kꞌinia bairã.  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 28

285

9 Ma

wẽrapa pꞌanauji: —Pɨa kꞌawa bɨda aji, na eujãdeepa Saulpa jërepida ne–inaa pꞌasaitꞌee jarapataarã mãikꞌaapa piudaarã ome pedeepataarã. ¿Sãapꞌeda pɨa nama iidi che bɨma? aji. Mɨa mãga jararu pɨrã, parã kꞌaurepa mɨ peetꞌaadayada aji. 10 Mamĩda Saulpa nãga jaraji: —Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ kꞌĩrapite mɨa juraa bɨda aji, apidaapa pɨmaa maarepida ne–inaa kꞌachia ooda–e paitꞌee. 11 Mãpai ma wẽrapa iidiji: —¿Chisãgɨ ́ piuda tꞌɨ ̃jaraipia bɨma? aji. Saulpa pꞌanauji: —Samuel tꞌɨ ̃jarapáde aji. 12 Ma wẽrapa tꞌɨ ̃jaramaa bɨde, Samuel cheji. Mãga unukꞌãri, ma wẽra biadachi pꞌera nɨ ̃bɨpa. Mãpai mãgaji: —¿Sãapꞌeda pɨa mɨ kꞌũratꞌaajima? aji. ¡Pɨ Saulta! 13 Mamĩda reypa mãgaji: —Pꞌeranaapáde aji. ¿Kꞌãata unujima? aji. Ma wẽrapa pꞌanauji: —Mɨa eperã jaure unu bɨda aji, eujãdeepa uchiaru. 14 Mãpai Saulpa iidiji: —¿Iru sãga bɨma? aji. Ma wẽrapa pꞌanauji: —Iru chonaa bɨ mãikꞌaapa pꞌaru teesoo jɨ ̃ bɨda aji. Saulpa kꞌawaakꞌãri mãgɨ ́ Samuel, chi piuda, bedabaidachi tau bɨɨrɨ eujãde tꞌõbairumaa. 15 Mãpai Samuelpa Saulmaa iidiji: —¿Kꞌãare–itꞌee mɨ tꞌɨ ̃jima aji, piudaarãmãiipa chemerã? Saulpa pꞌanauji: —Mɨ ãchobee nɨ ̃bɨda aji, filisteorã tai ome chõo cheruta perã. Tachi Akꞌõremaa mɨa iidijida aji. Mamĩda maarepida pꞌanau–e kꞌãimokꞌaraa bɨde, maa–e pɨrã iru pedee jarapataarã kꞌapꞌɨa pari. Maperã mɨa pɨ tꞌɨ ̃jida aji, jaramerã mɨa kꞌãata ooipia bɨ. 16 Mãpai Samuelpa mãgaji: —¿Sãapꞌeda mɨmaa kꞌaripa iidi chejima aji, Tachi Akꞌõrepa pɨ ikꞌaawaapa ãyaa wãji pɨrã mãikꞌaapa pɨ kꞌĩra unuamaa iru baparikꞌa bɨ pɨrã? 17 Irua oomaa bɨ mɨa pɨmaa jaradakꞌa. Pɨ trua jãri ata wãda aji, teeitꞌee pɨchi aukꞌaa, Davidmaa. 18 Irua mãga oomaa bɨ pɨa oo–e pada perã irua jaradakꞌa jarakꞌãri amalecitaarã jõmaweda jõpimerã, ichi ãra ome audú kꞌĩrau bada perã. 19 Ma awara Tachi Akꞌõrepa pɨ israelitaarã ome filisteorã juade baaipiitꞌeeda aji. Nu pɨ pɨchi warrarã paara pꞌananadaitꞌee mɨ ome, piudapꞌedaarãmãi. Israelitaarã soldaorã filisteorã juade baaidaitꞌeeda aji.  



















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



286

1 Samuel 28​, ​29

Mãga jarapꞌeda, Samuel wẽpadachi. 20 Aramata Saúl ãchobeepa ertꞌĩudachi. Juatau wẽe beeji, ma ewate nekꞌo–e bada perã. 21 Ma wẽrapa Saúl mãga unukꞌãri, kꞌaitꞌa wãpꞌeda, mãgaji: —Mɨ, pɨ mimiaparipa ooji pɨa iididakꞌa. Piukꞌaji mãga ooda kꞌaurepa. 22 Ɨr̃ á mɨa enenee nɨ ̃bɨ pɨa oomerã mɨa jara bɨkꞌa mãikꞌaapa nekꞌomerã. Mãgá waya juataura beeyada aji, mãikꞌaapa pɨchi ode wãyada aji. 23 Mamĩda Saúl nekꞌo kꞌinia–e paji. Mãpai chi kꞌõpꞌãyoorãpa aukꞌa jarajida nekꞌomerã. Ãra pedee ũripꞌeda, pꞌirabaiji mãikꞌaapa camade su– akꞌɨ beeji. 24 Mãga nɨde ma wẽrapa pꞌakꞌa chakꞌe poree bɨ peepꞌeda, paaji mãikꞌaapa pan levadura wẽe ooji. 25 Maapꞌeda teeji Saulmaa mãikꞌaapa iru ome nipadapꞌedaarãmaa kꞌodamerã. Kꞌodapꞌeda, ma pꞌãrikꞌuaweda wãjida.  











29

Filisteorã poro waibɨarãpa Davidde ijãada–ee pꞌaneedapꞌedaa 1   Filisteorã

chipꞌejida Afec pꞌuurude. Jõdee israelitaarã soldaorãpa ãchi carpa eebai jira bɨjida kꞌãidaitꞌee Jezrel eujã jewedaade pania poátrɨ bɨmãi. 2 Filisteorã poro waibɨarã uchiajida ãchi jua ekꞌari pꞌanadapꞌedaa soldaorã ome; ciencien mãikꞌaapa milmil. David ichi soldaorã ome tꞌẽe chejida rey Aquis ome. 3 Filisteorã poro waibɨarãpa David ichi soldaorã ome mãgá unudakꞌãri, Aquimaa iidijida: —¿Kꞌãata oomaa pꞌanɨma ajida, jã hebreorã tai ome? Rey Aquipa pꞌanauji: —Nãgɨ ́ David, israelitaarã rey Saúl soldaorã poro waibɨa pada. Año waa iru mɨ ome bɨda aji. Mɨ ome beedadeepa mɨa irude maarepida ne– inaa kꞌachia unu–e bɨda aji. 4 Mamĩda ma filisteorã poro waibɨarã Aquis ome kꞌĩraudachida mãikꞌaapa irumaa mãgajida: —Jarapáde ajida, jã hebreo ãpɨtee wãmerã ichi soldaorã ome. Pëí ji pɨa pꞌuuru iru–itꞌee awara bɨdamaa. Taipa kꞌiniada–e ãchi aukꞌa tai ome wãdamerã chõode. Chõo jõnɨde tai peepidakꞌoodai. Mãgá iru pia beei ichi poro waibɨa Saúl ome, tachi soldaorã peedapꞌedaa poro irumaa ateedakꞌãri. 5 ¿Nãgɨ ́ David kꞌaurepa israelitaarã pairajida–ekꞌã mãikꞌaapa iru ãpɨte nãga kꞌaripachida–ekꞌã: ‘Saulpa ɨmɨkꞌĩraarã mil peeji; jõdee Davidpa diez mil peeji’? 6 Mãga ũripꞌeda, Aquipa David tꞌɨ ̃ ataji mãikꞌaapa irumaa mãgaji: —Tachi Akꞌõre ichita chokꞌai bɨ kꞌĩrapite mɨa juraa bɨ pɨ tꞌãri jĩpꞌa bapari mɨ ome. Ichita ne–inaa jõma pia oopari parã pꞌanapata pꞌuurude. Mɨa pɨ pia akꞌɨpari mãikꞌaapa kꞌinia bɨ pɨ mɨ ome aukꞌa wãmerã na chõode wãdade. Mamĩda filisteorã soldaorã poro waibɨarãpa pɨ mãga akꞌɨda–e pꞌanɨ. 7 Maperã mɨa parã ãpɨtee pëiitꞌee pãchi pꞌuurudee. Mɨa jara bɨkꞌa kꞌãiwee wãt́ ɨ mãikꞌaapa ne–inaa maarepida oonaadapáde aji, ma poro waibɨarã audupɨara kꞌĩrau pꞌaneenaadamerã.  











Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 29​, ​30

287

8  Davidpa

pꞌanauji: —Mamĩda Rey Waibɨa, ¿mɨa kꞌãata oojima? aji. ¿Kꞌãare kꞌachiata mɨde unu bɨma? Mɨ pɨmaa chedakꞌãriipa, kꞌĩra jĩpꞌa nipadoo. ¿Sãapꞌeda pɨa kꞌinia–e bɨma aji, aukꞌa chõonadamerã pɨ kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã ome? 9 Aquipa pꞌanauji: —Mɨ–itꞌee pɨ Tachi Akꞌõrepa ángel pëidákꞌata bɨ. Mamĩda filisteorã soldaorã poro waibɨarãpa kꞌiniada–e pꞌanɨ parã aukꞌa chõode wãdamerã. 10 Maperã nu tapꞌeweda pɨ ãpɨtee wãipia bɨda aji, awaraa israelitaarã pɨ ome Saúl ikꞌaawaapa uchiadapꞌedaarã ome. 11 Mãgá David chi soldaorã ome aɨ norema tapꞌeweda pꞌirabaijida mãikꞌaapa ãpɨtee wãjida filisteorã eujãdee. Jõdee ma filisteorã Jezrel eujã jewedaadee wãjida.  





Davidpa ichi eere pꞌanadapꞌedaarã ome amalecitaarã pꞌoyaadapꞌedaa

30

1   Kꞌãima

õpee parumaa David ichi soldaorã ome Siclag pꞌuurude panajida. Mamĩda panadakꞌãri, unujida ma pꞌuuru jõma paa jõdai bɨ. Ãchi wẽ–e misa, amalecitaarãpa ma Néguev eujãdepema Siclag pꞌuurude chõo chejida. 2 Atadachida wẽraarã jõmaweda mãikꞌaapa ãra ome pꞌanadapꞌedaarã; warrarã, chonaarã paara. Apida peeda–e paji mĩda, ma pꞌuuru pidaarã jõma atadachida mãikꞌaapa ma pꞌuuru jõtꞌaajida. 3 Davidpa ichi soldaorã ome mãga unudakꞌãri mãikꞌaapa kꞌawaadakꞌãri ãchi wẽraarã warrarã ome jita ateedapꞌedaa, 4 jẽemaa pꞌaneejida mãikꞌaapa biamaa pꞌaneejida, juatau wẽe pꞌaneerutamaa. 5 Ichiaba ma amalecitaarãpa David wẽraarã omé atadachida; Jezreldepema Ajinoán mãikꞌaapa Carmel pꞌuurudepema Nabal wẽra pada, Abigaíl. 6 David kꞌĩsia nɨ ̃baji ichi soldaorã iru ome kꞌĩrau pꞌanadapꞌedaa perã, ãchi warrarã kꞌaurã ome ateedapꞌedaa kꞌaurepa. Mapa David mãupa batꞌa peedaitꞌee paji. Mamĩda Tachi Akꞌõrepa iru kꞌaripaji pꞌeranaamerã. Ma kꞌãyaara jɨrɨji ichi Akꞌõre Waibɨa, Tachi Akꞌõrepa oopi kꞌinia bɨ. 7 Jaraji Ajimélec warra, pꞌaare Abiatarmaa Tachi Akꞌõre efod aneemerã. Aneekꞌãri, 8 Davidpa Tachi Akꞌõremaa nãga ɨtꞌaa iidiji: —¿Jã nechɨ–idaa beerã tꞌẽe wãdaipia bɨkꞌã? aji. ¿Ãchi ẽpꞌe atadaikꞌã? aji. Tachi Akꞌõrepa pꞌanauji: —Wãdapáde aji, ãra ẽpꞌe atade. Pãchideerã ãra juadeepa uchia atadaitꞌeeda aji. 9 Aramata David amalecitaarã tꞌẽe wãji ichi seiscientos soldaorã ome. Besor to chakꞌede panadakꞌãri, 10 soldaorã doscientos pꞌaneejida, audú sẽ pꞌanadapꞌedaa perã ma to chakꞌe sĩadaitꞌee. Mamĩda apemaarã cuatrocientos David ome wãjida. 11 Ma wãdade mãɨrãpa Egiptodepema aba ununajida. Davidmaa ateejida mãikꞌaapa ne–inaa kꞌoparii pania ome mãgɨmaa teejida. 12 Irumaa ne–  





















Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



288

1 Samuel 30

inaa pꞌepꞌedee bɨ aba higojõ pꞌoodadee ooda mãikꞌaapa ne–inaa pꞌepꞌedee bɨ omé uva pꞌoodadee ooda kꞌopijida mãikꞌaapa ne–inaa topijida. Iru juatau wẽe baji kꞌãima õpee ne–inaa to–ee, nekꞌo–ee bada perã. 13 Mãgá ma Egiptodepema juatau paraa beekꞌãri, Davidpa irumaa iidiji: —¿Pɨ chipari kꞌaima? aji. ¿Pɨ sãmãikꞌaapa cheruma? aji. Ma Egiptodepemapa pꞌanauji: —Mɨ Egiptodepema, amalecita esclavo. Kꞌãima õpee paruda aji, mɨ kꞌayaadariida ode wãdade. Mɨ chiparipa mãga unukꞌãri, mɨ nama atabaibëiji. 14 Tai quereteorã sur eerepema eujãdeepa, Judá sur eerepema eujãdeepa mãikꞌaapa Caleb ëreerã sur eerepema eujãdeepa chewãdade, Siclag pꞌuuru paa jõtꞌaajidada aji. Mãpai Davidpa iidiji: 15 —¿Mɨ ateeikꞌã aji, jã nechɨ–idaa beerã pꞌanɨmaa? Ma Egiptodepemapa pꞌanauji: —Mɨa ãramaa ateeyada aji, Tachi Akꞌõre kꞌĩrapite pɨa juraaru pɨrã mɨ chiparimaa tee–e paitꞌee mãikꞌaapa mɨ pee–e paitꞌee. 16 Mãpai ateeji. Panadakꞌãri ma nechɨ–idaa beerã pꞌanadapꞌedaamãi, unujida pariatua nekꞌomaa, ne–inaa tomaa, fiesta oomaa pꞌanɨ. O–ĩa pꞌanajida Filistea eujãdepemaarã, Judá eujãdepemaarã netꞌaa chɨa atadapꞌedaa perã. 17 David chi soldaorã ome ma nechɨ–idaa beerã ome chõojida tapꞌedadeepa kꞌeudarumaa. Mãɨrã peekꞌoo wãjida. Mamĩda mãga bɨde mãɨrãdepema kꞌũtrãarã cuatrocientos ãchi camello ɨ ̃rɨ jirabodojida. 18 Davidpa netꞌaa jõmaweda amalecitaarãpa chɨa ateedapꞌedaa ataji. Ichiaba chi wẽraarã omeeweda ataji. 19 Eperãarã chipꞌedaidakꞌãri, jõmaweda chokꞌai pꞌanajida. Warra wa chonaa apida piu–e paji. Ãchi warrarã, kꞌaurã paara mama pꞌanajida. Ichiaba ãchi netꞌaa jõmaweda jãri atajida. 20 Ma awara ovejaarã mãikꞌaapa pꞌakꞌaarã jõmaweda pꞌe atajida. Chi ne–animalaarã atee wãdapꞌedaarãpa nãga jarapachida: —Nãgɨ ́ ne–inaa jõmaweda Davidpa jãri atadada apachida. 21 Ãpɨtee wãdade panajida Besor to chakꞌemãi, soldaorã doscientos pꞌaneedapꞌedaamãi, sẽ pꞌanadapꞌedaa kꞌaurepa. Ma soldaorã uchiajida David ichi soldaorã ome kꞌĩrachuude. Davidpa ãra unukꞌãri, saludaaji. 22 Mamĩda David ome nipadapꞌedaarã ũkꞌuru ne–inaa kꞌachia ooyaa pꞌanadapꞌedaa perã, irumaa nãga jaranajida: —Ãra tachi ome wãda–e pada perã, ãramaa teeda–e ne–inaa jãri atadapꞌedaadepema. Aba teedaitꞌeeda ajida, ãchi wẽraarã warrarã ome. Mãpai ãra ãyaa pëidaitꞌeeda ajida. 23 Mamĩda Davidpa mãgaji: —Mɨchi aukꞌaarã, mãga ooda–eda aji. Tachi Akꞌõrepa tachideerã chokꞌai uchiapiji ma nechɨ–idaa beerã juadeepa mãikꞌaapa ãra tachimaa pꞌoyaapiji. Iru kꞌaurépata na ne–inaa jõma iru pꞌanɨ. 24 ¡Apidaapa parã  























Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.

1 Samuel 30​, ​31

289

pedee ijãada–e paitꞌee! Maperã na netꞌaa jãri atadapꞌedaa jededapꞌeda, aukꞌa teedaitꞌeeda aji, chõode nipadapꞌedaarãmaa mãikꞌaapa netꞌaa akꞌɨmaa pꞌaneedapꞌedaarãmaa. 25 (Davidpa ma ley jaradakꞌãriipa, israelitaarã soldaorãpa mãga oopachida.) 26 Siclag pꞌuurude panadakꞌãri, Davidpa ma ne–inaa jãri atadapꞌedaa ũkꞌuru tee pëiji chi kꞌõpꞌãyoorã, Judá ëreerãdepemaarã poro waibɨarãmaa. Ma ne–inaa ome nãga jara pëiji: “Parãmaa na ne– inaa tee kꞌinia bɨ. Jãri atajidada aji, Tachi Akꞌõre kꞌĩra unuamaa iru pꞌanapataarã juadeepa.” 27 Mãgá ma ne–inaa jãri atadapꞌedaa tee pëiji nãgɨ ́ pꞌuurudepema poro waibɨarãmaa: Betel pꞌuuru, Néguev eujãdepema Ramot pꞌuuru, Jatir pꞌuuru, 28 Aroer pꞌuuru, Sifmot pꞌuuru, Estemoa pꞌuuru, 29 Racal pꞌuuru, mãikꞌaapa Jeramel eujã jewedaadepema pꞌuuru bee poro waibɨarãmaa, quenitaarã pꞌuuru poro waibɨarãmaa, 30 Jormá pꞌuuru, Corasán pꞌuuru, Atac pꞌuuru, 31 Hebrón pꞌuuru, mãgɨ ́ pꞌuurudepema poro waibɨarãmaa mãikꞌaapa awaraa pꞌuuru iru ichi ome nipadapꞌedaarã wãyaadapꞌedaadepema poro waibɨarãmaa.  













31

Saúl ichi warrarã ome piudapꞌedaa

(1 Crónicas 10.1‑12)

1   Mãɨmisa,

filisteorãpa israelitaarã ome chõo chejida. Israelitaarã soldaorã ãra naa jĩchoo wãjida mĩda, Guilboa eede cho–kꞌara peejida. 2 Mãga nɨde ma filisteorã Saúl tꞌẽe mãikꞌaapa chi warrarã tꞌẽe wãjida. Ẽpꞌe atanadakꞌãri, Saúl warrarã Jonatán, Abinadab mãikꞌaapa Malquisúa peekꞌoojida. 3 Saúl ikꞌaawa audú chõo para baji. Ãchidepema sia trɨpataarãpa ãchi sia trɨrutade, Saulmaa oonajida. 4 Mapa irua mãgaji chi arma anipaparimaa: —Pɨ espada ẽtꞌa atapꞌeda, mɨ su peetꞌaapáde aji. Mɨa kꞌinia–e bɨ jã ijãadakꞌaa beerãpa mɨ peedamerã, mɨ oo iru pꞌanɨ misa. Mamĩda chi arma anipaparipa iru pee kꞌinia–e paji, audú pꞌera nɨ ̃bada perã. Maperã Saulpa ichi espada kꞌɨ ̃ ɨtꞌaa bɨpꞌeda, aɨ ɨ ̃rɨ baainaji. Mãgá ichi juadoopa piudachi. 5 Chi arma anipaparipa mãga unukꞌãri, aukꞌa ichi espada kꞌɨ ̃ ɨ ̃rɨ baainaji. Mãgá piuji chi poro waibɨa ome. 6 Mãgá ma ewateweda piujida Saúl, chi warrarã õpee, chi arma anipapari mãikꞌaapa awaraa soldaorã iru ome nipadapꞌedaarã chokꞌara. 7 (Israelitaarã ma Jezrel eujã jewedaa kꞌĩraikꞌa eere pꞌanapatapꞌedaarãpa mãikꞌaapa Jordán to oriente eere pꞌanapatapꞌedaarãpa kꞌawaadakꞌãri israelitaarã soldaorã jĩchoo wãda mãikꞌaapa Saúl chi warrarã ome piudapꞌedaa, ãchi pꞌuuru atabëijida aukꞌa jĩchoodaitꞌee. Maapꞌeda filisteorã ma pꞌuurude pꞌana chejida.) 8 Aɨ norema filisteorãpa piudapꞌedaarã kꞌapꞌɨade netꞌaa iru bada ata chedakꞌãri, Guilboa eede unu atajida Saúl mãikꞌaapa chi warrarã  













Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.



290

1 Samuel 31

õpee kꞌapꞌɨa piuda. 9 Mãpai Saúl poro tꞌɨapꞌe atajida mãikꞌaapa iru arma anipada atajida. Mãpai jara pëijida filisteorã eujã jõmaade, mãdepemaarãpa mãikꞌaapa ãchi akꞌõre waibɨa apatapꞌedaa te akꞌɨpataarãpa kꞌawaadamerã. 10 Ma tꞌẽepai Saúl arma pꞌe bɨjida ãchi akꞌõre waibɨa apatapꞌedaa Astarté tede. Jõdee chi kꞌapꞌɨa piuda baijira bɨjida Betsán pꞌuuru tꞌɨakꞌau bada murallade. 11 Israelitaarã Galaad eujãdepema Jabés pꞌuurude pꞌanapatapꞌedaarãpa mãga kꞌawaa atadakꞌãri, 12 chi piara chõo kꞌawaa beerãpa pedeeteejida wãdaitꞌee Saúl kꞌapꞌɨa atade. Pꞌãrikꞌua wãjida panadaitꞌee Betsán pꞌuurude. Mama chõodapꞌeda, Saúl mãikꞌaapa chi warrarã kꞌapꞌɨa piuda atajida mãikꞌaapa aneejida Jabés pꞌuurudee. Mama paatꞌaajida. 13 Ma kꞌapꞌɨa piuda paadadepema chi bɨɨrɨ ɨajida Jabés pꞌuurude, tamarisco pakꞌuru ekꞌari. Maapꞌeda tꞌãri pꞌuapa nekꞌoda–ee pꞌaneejida kꞌãima siete wãyaaru misa.  









Las Escrituras en Epena Pedee Saija de Colombia; 2010; versión de la web, © 2015, Wycliffe Bible Translators, Inc.