NI XI KAMÁ
Xoo̱joo̱n xi tjítꞌa ni xi katsꞌén já apostrooo̱ Bi tsꞌén katsáyatjón Kjisooo̱ nga sao̱nguíya Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná Xoo̱joo̱n xi tjoón, ji ndí Teofiloo̱, ítꞌa an kjoo̱aao̱ o̱ ndeskande nga ítsꞌii̱yaniii̱ ngayeje ni xi katsꞌén koo̱jo ni xi akóyá Kjisooo̱, 2 ngaskande nii̱xtjin nga kijí ndiꞌakꞌajmi ján, nguije jao̱ boo̱ao̱ je katsjaá kjoo̱ab o̱ otíxoma já apostroo̱ xi je jaꞌájin nga Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsꞌénkjién, 3 kui já apostroo̱ xi akoó yojooo̱, nguije kꞌien kó jaꞌáꞌyaá, kó boo̱ao̱ tsꞌén akó chao̱n chao̱an o̱ chii̱boo̱ao̱ nga tikón, yichán nii̱xtjin akoó yojooo̱ Kjisooo̱ kui jaá kó tsíchjii̱ajo̱ o kjoo̱aao̱ o̱ xikó tsꞌén koo̱tíxoma Néná. 4 Kó kjiꞌa nga síndotikó koo̱jo já apostrooo̱, Kjisooo̱ atíxomaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱tjojín nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó bi katsoó: –Chiyájnúuo̱ nga kjoo̱tjosón ni xi katsó Nao̱ꞌmiii̱ nga kao̱ma, xikó tsꞌén je tsíchjii̱ajo̱ ojnúꞌun. 5 Ngao̱tꞌao̱ jao̱koxii̱ boá nga Juaao̱ ndójoa atíndání xtaao̱, tanga ngui chiboa nii̱xtjin kó jún sao̱tíndánijnú Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná.
1
Bi tsꞌén kijí Kjisooo̱ ndiꞌakꞌajmi ján Kósꞌeo̱ kui já xi kamátikójoo̱ Kjisooo̱, bi tsꞌén asíyaá: –Ji Ndii̱a,o̱ ¿a kui nii̱xtjiii̱n nga koo̱eꞌo̱ éeo̱ nga xtao̱ xi chjii̱ao̱ni Israeo̱l koo̱tíxomaao̱ nangui xi tsii̱ꞌeo̱? 7 Kó Kjisooo̱ bi katsoó kui jaá: –Júnjín tsoboájnú nga xchao̱jnú chii̱boo̱ao̱ koo̱jo nii̱xtjin nga sao̱ꞌínkjatjosón Nao̱ꞌmiii̱ ni xi je índa, ni xi ngototo kui botixómaá nga sao̱ꞌín, 8 tanga kjiꞌa nga kjoo̱eꞌo̱ ekónjnú Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, sao̱kójnú ngaꞌniuú, kó kao̱ma chistikoo̱na kao̱majnú kó jmí tsi ta 6
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 1
2
nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n tsi, koo̱jo ngayeje nangui Judeao̱, koo̱jo nangui Samariao̱, koo̱jo ngaskande nínga fetꞌaao̱ tꞌananguiii̱. 9 Kó nguije katsó kui niii̱, kamábe ngayeje kui já apostrooo̱ kótsꞌen kachjaninkꞌa Kjisooo̱ kó ngo ṉdii̱ yíꞌmá, kó nguiti kamábejín ngase kui jaá. 10 Kó tjii̱en o̱ ga ndyii̱kotsijen ndá ndaá kui jaá nkꞌa ján, kamábe nga sa kjin sa kjin kijí Kjisooo̱, kó jó já xi ndyii̱yajá ṉjño tiboa jeꞌekoón kui já apostrooo̱, 11 kó bi katsoó: –Já Galileao̱, ¿mí kjoo̱aao̱ o̱ nga nkꞌa ján ndyii̱tsitsijenjnú? Ti kuíni Kjisoo̱ xiꞌbii̱ xi kisꞌijñajoo̱jnú xi je tsanguínjoo̱ ndiꞌakꞌajmi ján xi kjii̱ndii̱bá nguiní xikó tsꞌén kamáyajnú nga kijí ndiꞌakꞌajmi ján. Bi tsꞌén katjoꞌójin Matíaao̱ nga apostroo̱ kamá Kósꞌeo̱ jatjoni kii̱ao̱ tjii̱nguo̱ii̱ xi ꞌmí olibooo̱, sꞌeo̱ kijí nguiní nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, ngo kilometroo̱ kijíyase, xi tsjandié kjoo̱ak o̱ itiii̱ 13 nga monguín ndsao̱ko nga ngo nii̱xtjin ndikón. Kó nga jachó nao̱xii̱ńdaá, kijínijínguí nkꞌaao̱ kui ndiꞌa nínga síndo kui jaá, nínga síndo Peé koo̱jo Juaao̱, koo̱jo Sandiyaá, koo̱jo Jandreeo̱, koo̱jo Nguiripeeo̱, koo̱jo Tomaao̱, koo̱jo Bartolomeeo̱, koo̱jo Matiooo̱, koo̱jo Sandiyá ndií Alfeooo̱, koo̱jo Ximooo̱ ndao̱ xi Chii̱nii̱ kiꞌmií nga, koo̱jo Judaao̱, ṉtsꞌii̱e o̱ Sandiyaá. 14 Ngayeje kui jaá kamátikó nga ꞌniú kisꞌiṉdo nga tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná kui koo̱jo tjín ínchjín, koo̱jo nao̱ Riyaao̱ nao̱aao̱ Kjisooo̱ koo̱jo já ṉtsꞌii̱e.o̱ 15 Kui nii̱xtjin ján, Peé jastjíeo̱n ngamasieeo̱n kui já ṉtsꞌieeo̱, ma ra tsi ta úchán koo̱jo kan xi kamátikoó, kó bi katsoó: 16 –Jún ṉtsꞌie, chjiénga jatjosón ni xi kjitꞌa xoo̱joo̱n eén Néná nga Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsꞌénkíchjii̱ao̱ Ndabiii̱ kjoo̱aao̱ o̱ Judaao̱, nga kui xi kitsjientjoón xtao̱ xi katsoboá Kjisooo̱, 17 ngao̱tꞌao̱ Judaao̱ nijan kamájoo̱ná, kó ti kasakooo̱ kui xaá nga. 18 Tanga kui, kijí kó tsꞌatsie ngo tꞌanangui kui too̱n xi kamáchjínií kjoo̱aao̱ o̱ ni xi ndajín xi katsꞌén, sꞌeo̱ kaxaxixtien kó katꞌosén too̱koo̱, kó kitjiyá masien masien, kó ngayeje tsiꞌeeo̱ jatjo. 19 Kó kui niii̱ kamábe ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kuíni nga kui nguo̱ii̱ndieeo̱ 12
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 2 NI XI XI KAMÁ 1
3
Aséldamao̱ katsoó, nga én tsii̱ꞌeo̱ kui jaá, nguo̱ii̱ndieeo̱ jín, tsó kui eén. 20 Ngao̱tꞌao̱ boo̱ao̱ tsꞌén kjitꞌa xoo̱joo̱n eén Néná xi ꞌmí Salmooo̱: Ngasꞌietiya ndiꞌaao̱, kó nga jmíjín xi kꞌuíndoꞌyá. Kó ti bi tsó nga: Kjeo̱ꞌe xi nga kjíbé xaá. 21 Kó chjiénga, nga kui já xi ngatsjé nii̱xtjin kꞌii̱e o̱ síndojoo̱jneo̱, nga kisꞌijñajin ngasejneo̱ Ndii̱ao̱ Kjisooo̱, 22 ndeskande nga Juaao̱ atíndá Kjisooo̱, kó ngaskande nii̱xtjin nga tsanguínjoo̱ ndiꞌakꞌajmi ján, nga ngo kui jaá xi nijan ngatamajoo̱ná chistikoo̱ nga jaꞌáꞌyaá Kjisooo̱. 23 Kó jó ma xi kiniꞌánkaxoma jaꞌeén: Kosieo̱ xi ꞌmí Barsabaao̱ xi ti Justoo̱ kiꞌmií nga, koo̱jo ndao̱ xi ꞌmí Matíaao̱. 24 Kó bi katsó kui jaá nga tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná: –Ji Ndii̱a,o̱ ji xi ye ngayeje inii̱mao̱ao̱ xtaao̱, takejneo̱ ꞌyání nga jó kui jaá xi je kachjeꞌéjin ji, 25 tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuijñá nguo̱ii̱ndieeo̱ xá apostroo̱ xi íjñámasien Judaao̱, tangatꞌaao̱ nga katsꞌénkjatjosónjín, nga kijí nguo̱ii̱ndie xi katsoboaá kui. 26 Kó kui jaá katsatonyáni ꞌyání ngajoó xi sao̱koo̱ó kui xaá, kó Matíaao̱ katjoꞌójin, kó kui kamáxkii̱jo xi ngui tiengo já apostrooo̱. Bi tsꞌén jeꞌe Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná Kó nga jachó nii̱xtjiii̱n sꞌué Pentekosteeo̱, ngayeje xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ kisꞌiṉdotikó xtín, 2 kó ta niján ma kjindibáni ndiꞌakꞌajmi ján nga janie xikoó ngo tjoo̱ꞌniú xi kandaꞌyá ngayeje nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga síndo kui xtaao̱, 3 kó kii̱ao̱ kamáya ni xi jao̱ kon najen ma kon, xikoó ndiꞌí, xi kamákabisoón, kó ngao̱són too̱koo̱ nga ngo nga ngo kui xtaao̱ kisꞌiṉdosón kui niii̱, 4 kó ngayejeeo̱ nga tsꞌasꞌiéeo̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, kó ítsꞌii̱yaniii̱ nga tsíchjii̱ao̱ jao̱ kjeo̱ꞌe jao̱ kjeo̱ꞌe én, xikó tsꞌén katsjaao̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná nga kuo̱ii̱chjii̱a.o̱ 5 Kó kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n kisꞌiṉdo xtao̱ judíoo̱ xi bendikón Néná, xi ngayeje són ngao̱sondieeo̱ kjindibáni. 6 Kó nga kandaꞌyá kui niii̱, kamátikó xtao̱ kjiín, kó nde bejín mí ni xi sao̱ꞌín, ngao̱tꞌao̱
2
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 2
4
ńgó ńgó tsíchjii̱ao̱ én tsii̱ꞌeo̱. 7 Kó achichí kijíndikoón kó bi katsó nga asíyaá xkjín: –¿A xtao̱ Galileao̱jín ngayeje xtao̱ xi ndyii̱chjii̱ao̱ kui eén? 8 ¿Kótsꞌen nga, nga ngo nga ngo ñá kandaꞌyáao̱ nga tsao̱ñá én xí tsíchjii̱ao̱? 9 Ngao̱tꞌao̱ kꞌii̱e o̱ síndojinná xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Partiao̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Mediao̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Elaao̱m, xtao̱ xi ndokjoo̱ao̱ ñá Mesopotamiao̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Judeao̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Kapadosiao̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Pontoo̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Asiao̱, 10 xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Frijiao̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Panfiliao̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Ejiptoo̱, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Libiao̱ xi tiña maniii̱ nao̱xii̱ńdá Sireneo̱. Ti boo̱ao̱ ti tsꞌén tjín xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Romao̱, tjín xi xtao̱ judíoo̱, kó tjín xi xtao̱ judíoo̱jín tanga sꞌijiii̱n Néná, 11 ti boo̱ao̱ ti tsꞌén tjín xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Kretao̱ koo̱jo xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Arabiao̱. Ngayejeeo̱ nga kandaꞌyáao̱ ñá nga ndyii̱chjii̱ao̱ én tsao̱ñá kjoo̱aao̱ o̱ kókjiꞌi kjoo̱an o̱ dikón xi tsꞌén Néná. 12 Kó ngayejeeo̱ nga achichí kijíndikoón kó nde bejín mí ni xi sao̱ꞌínkjó, sꞌeo̱ jao̱ kꞌii̱e o̱ jao̱ ngaján bi katsoó xkjín: –¿Mí xi mejeén tsó kui niii̱? 13 Tanga tjín xi ta tsajnókie nga bi katsó: –Chꞌii̱ kui jaá. Peé bi tsꞌén tsíchjii̱ay o̱ ajin tjón tjón xtao̱ kjiín Tanga Peé koo̱jo já apostroo̱ xi ngui tiengooo̱ kixindyia kixii̱, kó Peé ꞌniú tsíchjii̱ao̱ nga bi katsó: –Jún já judíoo̱ koo̱jo ngayeje jún xi tindyiónjnú nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, ngatamayajnú kui niii̱ kó nda ndaꞌyájnú én xi kuichjiájojnúꞌun. 15 Ngao̱tꞌao̱ boo̱ajo̱ ín kjiꞌi xikó tsꞌén ndyii̱niꞌánkjójnú, chꞌii̱jín kui jaá, ngao̱tꞌao̱ sꞌeo̱ tsi chii̱boo̱ao̱ nijan nga tajñoo̱ó, 16 tanga kuí niii̱ xi katsó ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi ꞌmí Joeo̱l nga bi katsó: 17 Bi kao̱ma nga kjuo̱ii̱eto̱ ꞌa nii̱xtjiii̱n, tsó Néná, skitjójón an Ao̱ sién Nii̱xtjinna ngayeje xtao̱, ndí xii̱ꞌinjnú koo̱jo ndí ínchjínjnú kuo̱ii̱chjii̱ao̱ xikoó chjii̱nii̱eꞌo̱ énna, 14
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
5
NI KAMÁ 2 NI XI XI KAMÁ 2
jakjíndí xoo̱ngojnú kjín too̱koo̱ya ni koo̱koo̱ó, kó xtao̱ xi xchaá nguo̱ii̱jin ńjñaá koo̱eꞌo̱ échiniii̱. 18 Kó mosoo̱na xi xii̱ꞌin koo̱jo xi ínchjiín, skitjójón an Ao̱ sién Nii̱xtjinna kui nii̱xtjin ján, kó kuo̱ii̱chjii̱ao̱ xikoó chjii̱nii̱eꞌo̱ énna. 19 Kó nkꞌaao̱ ndiꞌakꞌajmiii̱ koko an kjoo̱an o̱ dikón, kó koko an chii̱boo̱ao̱ nguindie tꞌananguiii̱, kó jín, ndiꞌí koo̱jo ṉdii̱ kꞌuié. 20 Tsꞌueé sꞌii̱jñó, kó saá xikoó tsi jín kao̱ma, nguindieeo̱ nii̱xtjin nga kjii̱ndii̱bá Ndii̱an o̱ á, nii̱xtjin je, nii̱xtjin tsjakjiꞌi. 21 Kó kjoo̱tjoꞌa ngayeje xtao̱ xi sao̱ꞌínkjién jaꞌeén Ndii̱ao̱ná nga kuo̱ii̱chjii̱aao̱ .o̱ 22 Jún boo̱ao̱ já xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l, ndaꞌyájnú kui én xi xian an: Kjisooo̱ ndao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Nasareo̱t, ngo ndao̱ xi Néná akójnú nga kisꞌieeo̱ ngaꞌniú koo̱jo nga tsie kjoo̱an o̱ dikón xí katsꞌén nguo̱ii̱ya tsja nga kisꞌijñajoo̱jnú, xikó tsꞌén ti juún je yajnú, 23 kuí ndao̱a,o̱ xi kiniꞌánkꞌasꞌien nga jao̱ boo̱ao̱ je índa Néná nga boo̱ao̱ kao̱maao̱, kuí xí ikꞌítaꞌniújnú koo̱jo xi kiniꞌánkꞌiénjnú, nga kiniꞌánkꞌasꞌienjnú nguo̱ii̱ya tsja xtao̱ xi ndajín nga akjatꞌa kroo̱, 24 kuí xí Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyaá, nga jaꞌáxiín nguo̱ii̱ya tsja kjoo̱ab o̱ oo̱yaao̱, ngao̱tꞌao̱ kjoo̱ab o̱ oo̱yaao̱ kamájiín nga kui íjñaꞌniú. 25 Ngao̱tꞌao̱ ndao̱ re Ndabiii̱ bi katsó kjoo̱aao̱ o̱ kui: Ngatsjé nii̱xtjin kamábe an nga kjeo̱n an tikón Ndii̱aao̱ ,o̱ ngao̱tꞌao̱ kuí xí tikóntꞌa ndsao̱ fojní an tsii̱ꞌeo̱ nga jmíjín xi sao̱ꞌíntíyana. 26 Kuíni nga achichí tsja máao̱ inii̱mao̱na, kó ndsoo̱ꞌboa an tsja kisꞌieeo̱. Kó ngaskande kotíjña an nga kꞌuiéna kjoo̱aco̱ hiyá. 27 Ngao̱tꞌao̱ kꞌuijñí masienjínní kii̱ao̱ nguo̱ii̱ndieeo̱ kjoo̱ab o̱ oo̱yaao̱ ti nde koo̱eꞌo̱ éndiéjín ji nga kjoo̱tson yojooo̱ ndao̱ xi tsjie nguindyikin ji. 28 Jí xi akakení ndii̱yao̱á kjoo̱am o̱ indyiooo̱n, ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 2
6
kó achichí kjoo̱ato̱ sja tiboeꞌéní nga kjeo̱n ji tikón an. Jún ṉtsꞌie, kao̱ma bi xianjnúꞌun kjoo̱aao̱ o̱ ndao̱ xi tjii̱e o̱ xcháná xi ꞌmí Ndabiii̱ nga jmí tsi ta kꞌien tsi, kisꞌinijín nga, kó ngao̱tsjoo̱ó kꞌii̱e o̱ tikónjinná ngaskande kui nii̱xtjin xiꞌbii̱. 30 Tanga nga ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná kamá Ndabiii̱, Néná xi katsáyatjoón nga ngo ndao̱ xi xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ kui xi koo̱tíxomaao̱ Israeo̱l. 31 Ndabiii̱, nguindieeo̱ kamábe nga kjoo̱aꞌo̱ áꞌyaá Kristooo̱ koo̱jo nga kii̱ajo̱ ín kꞌuijñá yojooo̱ nguo̱ii̱ndieeo̱ kjoo̱ab o̱ oo̱yaao̱, ti nde kjoo̱tsonjín yojooo̱. 32 Kuí Kjisoo̱ xiꞌbii̱ xi Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyaá, kó jii̱n xi chistikoo̱ jii̱n. 33 Kuíni nga kiniꞌándíkón nga kii̱ao̱ tsja fojnií Néná tikón, kó nguije Nao̱ꞌmiii̱ katsjaá Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná xi katsáyatjón nga tsjao̱a, kó kui niii̱ xi ndyii̱yajnú koo̱jo xi ndyii̱ndaꞌyájnú. 34 Ngao̱tꞌao̱ kuijín Ndabiii̱ xi kijí ndiꞌakꞌajmi ján, tanga ti kuíni xi bi katsó: Bi katsoó Ndii̱an o̱ á, Ndii̱an o̱ a: “Tii̱ndyintꞌení nga fojnína nínga botixoma an, 35 ngaskande nga kꞌuíndo an nguindie ndsao̱ki kondrao̱ tseo̱.” 36 Ngatama be chao̱n chao̱n ngayeje xtao̱ Israeo̱l, nga ti kuíni Kjisoo̱ xiꞌbii̱ xi jún akjatꞌajnú kroo̱, kó Néná kuí xí katsꞌén nga Ndii̱an o̱ á koo̱jo Kristooo̱ kamá. 37 Nga tsintꞌié kui eén ngayeje xtao̱ xi kamátikó kii̱a,o̱ achichí on kamaá inii̱mao̱ao̱ kó bi katsó nga asíyaá Peé koo̱jo já apostroo̱ xi ngaseeo̱: –Jún ṉtsꞌie, ¿mí xi sii̱ꞌán jii̱n ꞌneo̱? 38 Kó Peé bi katsoó kui jaá: –Tiꞌankꞌoyajnú yojojnú, kó jaꞌeén Jesukristooo̱ nga niꞌánkjién nga satíndájnú nga ngo nga ngojnú, tsii̱ꞌeo̱ nga Néná sao̱ꞌínjetakoón jéjnú, kó boo̱ao̱ tsꞌén sao̱kójnú Ao̱ sién Nii̱xtjin xi Néná tsjao̱ajnú. 39 Ngao̱tꞌao̱ kuí niii̱ xi katsáyatjón Néná nga tsjao̱ajnú jún koo̱jo ndíjnú, koo̱jo xtao̱ xi kjin síndo, koo̱jo ngayeje xtao̱ xi Ndii̱an o̱ á kuo̱ii̱chjii̱aao̱ .o̱ 40 Kó kui eén koo̱jo kjín too̱koo̱ya én xi katsꞌénkjién Peé nga tsíchjii̱ajo̱ o koo̱jo nga atíxomaao̱ xtaao̱ nga bi katsoó: ꞌNao̱xiéꞌájnú yojojnú nguo̱ii̱jiii̱n kui xtao̱ xi tsꞌén ni xi ndajiín. 29
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 3 NI XI XI KAMÁ 2
7 41
Kó boo̱ao̱ tsꞌén, kui xtao̱ xi iskjíbé kui eén, atíndá yojooo̱, kó kamá ra tsi ta ngui ján mii̱ xtao̱ xi kisꞌijiii̱n Néná. 42 Kó tanisién kamáꞌniátakón ni xi akóyá já apostrooo̱, kó ta ngo tsaꞌa xkjín, koo̱jo kamátikó xtín nga iskjinie koo̱jo nga katsꞌe, koo̱jo nga tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná. Bi tsꞌén kisꞌiṉdo xtao̱ xi tjón kisꞌijiii̱n Kjisooo̱ Kó ngayeje xtaao̱ kijíndikoón kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱an o̱ dikón koo̱jo chii̱boo̱ao̱ 44 xi katsꞌén Néná nguo̱ii̱ya tsja já apostrooo̱. Kó ngayeje xtao̱ xi kisꞌijiii̱n Néná ꞌniú tsaꞌa xtín yojooo̱, kó ngayeje ni xi kisꞌieeo̱ ta tsii̱ꞌeo̱ yeje kamá, 45 kó atíñá ni xi tjiín, kó tooo̱n katsꞌénkabiii̱ xtaao̱ xikó tsꞌén kamáchjieén nga ngo nga ngo. 46 Kó ndyiojón ndyiojón kamátikó kii̱ao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó xkii̱ ndiꞌa akjángá paao̱n kó iskjinie xtín nga tsja kamaá koo̱jo nga nda kamá inii̱mao̱a,o̱ 47 nga katsꞌéntsjaá Néná, kó kisꞌieeo̱ kjoo̱an o̱ daao̱ ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. Kó ndyiojón ndyiojón Ndii̱ao̱ná katsꞌénkjín kui xtao̱ xi je tsíchjii̱aao̱ o̱ nga tsꞌaxiéꞌá. 43
Peé bi tsꞌén katsꞌéndaya ngo ndao̱ xi majín fí Ngo ndii̱ya Peé koo̱jo Juaao̱ kijí nao̱ngoo̱xii̱ chii̱boo̱ao̱ ján nga kamánguixón, chii̱boo̱ao̱ nga ndokjoo̱aao̱ o̱ Néná. 2 Kó ngo ndao̱ xi nii̱mao̱ se ngaskande koó nga katsen, ndyiojón ndyiojón tsanguínkꞌíjña nguo̱ii̱xtio ngao̱ntjoo̱ao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi ꞌmí Tsjakjiꞌiii̱, tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱ꞌaao̱ too̱nchjii̱e o̱ xtao̱ xi ꞌbosꞌien nao̱ngoo̱xii̱ii̱, 3 kó kui ndao̱ao̱ nga kamábe nga Peé koo̱jo Juaao̱ je ma kꞌasꞌien nao̱ngoo̱xii̱ii̱, tsíꞌaá too̱nchjii̱e.o̱ 4 Kó Peé koo̱jo Juaao̱ askoꞌá ndá ndá kui ndao̱a,o̱ sꞌeo̱ bi katsó Peé: –Tsitsíjinjneo̱. 5 Kó kui ndao̱ nii̱mao̱ao̱ askoꞌá ndá ndá kui jaá, ngao̱tꞌao̱ askoyá nga too̱n tsjao̱á. 6 Kó Peé bi katsoó: –Jmí too̱ntiboa, jmí too̱nsiniéjínna xi tsjaao̱, tanga ni xi tjínna tsjaao̱: Jaꞌeén Jesukristooo̱ ndao̱ xi chjii̱an o̱ i Nasareo̱t tsꞌenkjién an nga bi tꞌíxiaán, tii̱sítjii̱n kó tiṉtjeo̱.
3
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 3
8
7
Kó iskjíbé tsja fojní kó katsꞌénkjastjíeo̱n, kó tjii̱en o̱ má 8 kasakongaꞌniuú nguo̱ii̱ya se koo̱jo ṉdatoꞌooo̱ se, kó ndao̱ nii̱mao̱ seeo̱ iskjínkꞌá ma nga kasasien kixii̱ kó tjii̱en o̱ má kistsoꞌbá, sꞌeo̱ tsꞌasꞌienjoo̱ Peé koo̱jo Juaao̱ nguo̱ii̱ya nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kistsoꞌbá kó iskjínkꞌá iskjítsiña nga katsꞌéntsjaá Néná. 9 Kó ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kamábe nga je kamá kistsoꞌbá koo̱jo nga katsꞌéntsjaá Néná. 10 Kó kamáya nga kui ndao̱ao̱ xi kisꞌijña ngao̱ntjoo̱aao̱ o̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi ꞌmí Tsjakjiꞌiii̱ nga tsíꞌá too̱nchjii̱e o̱ kó xtaao̱ achichí kijíndikoón koo̱jo katsakjónní kjoo̱aao̱ o̱ ni xi kamaá. Peé bi tsꞌén tsíchjii̱ay o̱ ajiii̱n xtaao̱ ndii̱tsen nao̱ngoo̱xii̱ii̱ Ndao̱ nii̱mao̱ xi je kamándayaao̱ ta kii̱ao̱ kistsoꞌbátjii̱nguiꞌniúrií Peé koo̱jo Juaao̱. Ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kijíndikoón kui niii̱, kó tsanga ma nga kijítjii̱nguiii̱ nínga tikón ngo nguo̱ii̱ndie xi ꞌmí Pórtikooo̱ Salomooo̱, nínga síndo kui jaá. 12 Nga kamábe Peé kui niii̱, bi katsoó xtao̱ nao̱xii̱ńdaá: –Já xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l, ¿ánní nga kjifíndikónkonjnú kui niii̱? ¿Kó mí kjoo̱aao̱ o̱ nga jún ndyii̱tsitsijendájneo̱ jii̱n, xikoó tsi ngaꞌniú tsao̱jii̱n koo̱jo tsi tangatꞌaniii̱ nga yandíkónjneo̱ Néná tsi kuíni nga kamándaya kui ndao̱ao̱? 13 Néná xi tsii̱ꞌeo̱ Abraao̱m, xi tsii̱ꞌeo̱ Isaao̱ koo̱jo xi tsii̱ꞌeo̱ Jakoo̱b, Néná xi tsii̱ꞌeo̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, kui xi katsjaá kjoo̱ajo̱ e Kjisooo̱, kui xi ndií, kui ndao̱ xi jún kiniꞌánkꞌasꞌienjnú koo̱jo xi kiniꞌánchꞌojnú nguindyii̱koo̱n xtitjón Pilatooo̱, kjiꞌa nga jao̱ boo̱ao̱ je boo̱ao̱ katsó nga kuo̱ii̱ꞌíjñandé. 14 Tanga jún nguindieeo̱ nga chjii̱aꞌo̱ ajnú nga sꞌii̱jña ndé, ngao̱tꞌao̱ ndao̱ xi tsjie koo̱jo ndao̱ xi kixii̱ kamá, kó tasá jún kichjiáꞌájnú nga ikꞌíjñandé ngo ndao̱ xi tsꞌenkꞌién inii̱mao̱. 15 Kó boo̱ao̱ tsꞌén kiniꞌánkꞌiénjnú xi tsjáná kjoo̱am o̱ indyiooo̱n, kui xi Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyaá kó jii̱n xi chistikoo̱jneo̱. 16 Kó tangatꞌaniii̱ nga sꞌijinjneo̱ Kjisooo̱, nga kui ndao̱ xiꞌbii̱, kui xi ndyii̱yajnú koo̱jo xi jao̱ boo̱ao̱ je yajnú, kasakongaꞌniuú, kó tangatꞌanií nga sꞌijiii̱n Kjisooo̱, kuíni nga kamándaya chao̱n chao̱n kui ndao̱ao̱ nguindyikónjnú. 11
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 4 NI XI XI KAMÁ 3
9 17
Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ já ṉtsꞌie, je be an nga yajínjnú ni xi kiniꞌánjnú jún koo̱jo já xí botixómaá. 18 Tanga Néná bi tsꞌén katsꞌénkjatjosón ni xi katsáyatjón nínga katsꞌénkíchjii̱ao̱ ngayeje já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én nga Kristooo̱ chjiénga tsie kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ kjoo̱aꞌo̱ atio. 19 Kuíni nga, tiꞌankꞌoyajnú yojojnú, kó Néná tiꞌansenjnúuo̱, tsii̱ꞌeo̱ nga kui sao̱ꞌínkjié jéjnú, kó kjii̱ndibáchonjnú Ndii̱aao̱ o̱ nga nii̱xtjin xi nda, 20 kó Néná sao̱nguíyajnú Kjisooo̱, kui xi ndeskande koó nga ítjatsꞌenniii̱ niii̱ nga jaꞌájin nga Kristoo̱jnú kao̱ma, 21 kui xi je taxá boo̱ao̱ kjiꞌini nga ndiꞌakꞌajmiii̱ kꞌuijñá ngaskande nii̱xtjin nga kao̱mandaya ngayeje niii̱, kui ni xi katsó Néná nga katsꞌénkíchjii̱ao̱ já chjii̱nii̱eꞌo̱ én tsjieeo̱ xi kisꞌiṉdo nii̱xtjin xchá ján. 22 Ngao̱tꞌao̱ Moiseeo̱ bi katsoó xtao̱ xi xcháná: “Kuí Néná xi Ndii̱ao̱ná xi kjoo̱aꞌo̱ ájin nguo̱ii̱jiii̱n ṉtsꞌiéjnú ngo ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xikoó an, kuí xí ndaꞌyájnúuo̱ ngayeje ni xi kuo̱ii̱chjii̱a.o̱ 23 Kó ngayeje xtao̱ xi kuo̱ii̱ntꞌiejiín ni xi kao̱tsoo̱ kui ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná, sii̱ꞌankjie nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá.” 24 Kó ngayeje já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná ndeskande xi yaꞌaniii̱ Samueeo̱l nga tsíchjii̱ao̱ kó katsáyá ni xi kjima kui nii̱xtjin xiꞌbii̱. 25 Jún boá xi xikoó tsi ndií já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná, koo̱jo ni xi índajoo̱ Néná xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná nga bi katsoó Abraao̱m: “Ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdá xí tjín ngao̱sondieeo̱ nda kao̱mataꞌin ngatꞌaao̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xi kꞌuieé ji.” 26 Kjiꞌa nga Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyaá ndií, tjón jún katsanguiyajnú, tsii̱ꞌeo̱ nga katsꞌénchikonñéjnú, koo̱jo tsii̱ꞌeo̱ nga boo̱ao̱ tsꞌén nga ngo nga ngojnú nguiti jmí ni chꞌo kjiꞌi sii̱ꞌánjínjnú. Bi tsꞌén tsíchjii̱ao̱ Peé koo̱jo Juaao̱ nguindyii̱koo̱n jáxaá Kó tjii̱en o̱ ga Peé koo̱jo Juaao̱ ndyii̱chjii̱ajo̱ o xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, jachó já chináꞌmiii̱ koo̱jo nguitoo̱koo̱oo̱ jajún xi konda nao̱ngoo̱xii̱ii̱ koo̱jo já saduseooo̱, 2 achichí kamáxtií kui jaá ngao̱tꞌao̱ Peé koo̱jo Juaao̱ ndyii̱bokoyaá xtao̱ nao̱xii̱ńdaá nga xtaao̱ foaꞌáꞌyá nguinií nguije fesón xikó tsꞌén jaꞌáꞌyaá Kjisooo̱, 3 kó kandobá kui jaá kó kananguisꞌien ndoo̱boo̱ay o̱ a ngaskande nga kamánguindyiojón ngao̱tꞌao̱ nga je kamánguixón kui nii̱xtjiii̱n.
4
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 4 4
10
Tanga kjín ma xtao̱ xi tsintꞌié kui eén xi kisꞌijiii̱n, kó ma ra tsi ta ún mii̱ nga ta soboá já xii̱ꞌin. 5 Kó nga kamánguindyiojón kamátikó kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n já xí botixómaá, já xchá nguitoo̱koo̱oo̱ nao̱xii̱ńdaá, já chjii̱nii̱eko̱ joo̱ak o̱ itiii̱, 6 koo̱jo nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá xi ꞌmí Anáao̱, koo̱jo Kaifaao̱, koo̱jo Juaao̱, koo̱jo Rijaá, koo̱jo ngayeje xi xkjín ma já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱, 7 kó ngamasieeo̱n kui xtaao̱ índo kui jaá, kó bi katsoó nga asíyaá: –¿Mí xá xi tjínjnú? Kó, ¿ꞌYá xi katsanguiyajnú nga kui niii̱ niꞌánjnú? 8 Kósꞌeo̱ Peé nga ꞌniú tjíjiii̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná bi katsoó kui jaá: –Jún já xi botixómá koo̱jo xtao̱ xi xchá: 9 Jún ndyii̱bosíyajnú kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱an o̱ da xi kiniꞌaán ngo ndao̱ xi ooo̱n, tsii̱ꞌeo̱ nga xchao̱jnú kótsꞌen kamándaya, 10 ngatamayajnú ngayeje jún, koo̱jo ngayeje xtao̱ Israeo̱l nga ngaꞌniuú Jesukristoo̱ xi chjii̱an o̱ i Nasareo̱t, kui xi akjatꞌajnú kroo̱, tanga Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyá nguinií nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi je jesoón, tangatꞌaniii̱ kuí nga kui ndao̱ao̱ kamándaya nguindyikónjnú. 11 Kuí Kjisoo̱ xiꞌbii̱ xi ndii̱joo̱ xi katsꞌénchꞌó já chjii̱nii̱exo̱ oo̱ó, tanga kui boá xi kamá ndii̱joo̱ ngaꞌniuú ndiꞌaao̱. 12 Kó jmíjín ingo ngase xi kao̱maao̱ kꞌoo̱xiéꞌá xtaao̱, ngao̱tꞌao̱ Néná katsanguiyajín kjeo̱ꞌe ngase kui ngao̱sondieeo̱ xi kao̱maao̱ kꞌoo̱xiéꞌaná. 13 Kósꞌeo̱ kjiꞌa nga kamábe jáxaá nga katsakjónjín nga tsíchjii̱ao̱ Peé koo̱jo Juaao̱, kamákjiín nga kui já apostrooo̱ jmí xoo̱joo̱n kamájiín, kó achichí kijíndikoón kó kamábe nga Kjisooo̱ kisꞌiṉtsoo̱majoo̱. 14 Kó nga kamábe nga kui ndao̱ xi kamándayaao̱ kii̱ao̱ nijan tikónjoo̱ kui jaá, nde kamájín ngo ni katsó kondraao̱. 15 Kósꞌeo̱ katsjá kjoo̱ao̱ nga kaꞌnaxié Peé koo̱jo Juaao̱ nínga kamátikó kui xtaao̱ kó jao̱ kꞌii̱e o̱ jao̱ ngaján ndyii̱foyáni, 16 nga bi katsó: –¿Mí xi sii̱ꞌanjoo̱ kui jaá? Ngao̱tꞌao̱ jao̱koxii̱ nga ngo chii̱boo̱ao̱ katsꞌén, kó ngayeje xtao̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n xi kamábe, kó kao̱majín boo̱ajo̱ ín kjiꞌi kꞌuín, 17 tanga ta tsii̱ꞌeo̱ nga nguiti kao̱ma ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
11
NI KAMÁ 4 NI XI XI KAMÁ 4
tsiejín ngase kui niii̱ nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, tasá kuo̱ii̱ndyiandikóoo̱n, tsii̱ꞌeo̱ nga nguiti ingojín xi kuo̱ii̱chjii̱ajo̱ o ngase kjoo̱aao̱ o̱ jaꞌeén Kjisooo̱. 18 Kó kandokjoo̱aao̱ ,o̱ sꞌeo̱ katseꞌeé kjoo̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga nguiti chiíjín kuo̱ii̱chjii̱ao̱ koo̱jo nga nguiti koo̱kóyajín ngase kjoo̱aao̱ o̱ Kjisooo̱. 19 Tanga Peé koo̱jo Juaao̱ bi katsó nga tsíchjii̱a:o̱ –Boo̱ao̱ tꞌínjnú tsi kixii̱ nguindyii̱koo̱n Néná nga jún xi koo̱ndaꞌyáꞌénjneo̱ nguindieeo̱ nga Néná xi koo̱ndaꞌyáꞌénjneo̱, 20 ngao̱tꞌao̱ kao̱majín nga nguiti koo̱ndókjoo̱ajo̱ ínjneo̱ ni xi je kamáya jii̱n koo̱jo ni xi je kandaꞌyá jii̱n. 21 Sꞌeo̱ jáxaá indyiándikoón kui já apostrooo̱ sꞌeo̱ índondé, kó jmí ni kasakojiín xi sao̱ꞌínjénií, ngao̱tꞌao̱ ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá katsjaá kjoo̱ajo̱ e Néná kjoo̱aao̱ o̱ ni xi katsꞌén Peé koo̱jo Juaao̱, 22 ngao̱tꞌao̱ kui ndao̱ xi kamándaya nga kamá kui kjoo̱an o̱ dikoón, tjín raá tsꞌatio yichán nó. Ni xi tsíꞌaá Néná já apostrooo̱ koo̱jo xtao̱ xi ngaseeo̱ Kó nguije kisꞌiṉtsomandé Peé koo̱jo Juaao̱ kijíkón nguinií xkjín kó katsáyá yejeeo̱ ni xi katsoó já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱ koo̱jo já xchá nguitoo̱koo̱oo̱ nao̱xii̱ńdaá. 24 Kó kui jaá nguije tsintꞌieé ni xi katsó, ngayejeeo̱ tsíchjii̱ao̱ xtiín Néná nga bi katsó: –Ji Ndii̱a,o̱ xi botíxome ji, ji xi kiniꞌínde ndiꞌakꞌajmiii̱, tꞌananguiii̱, ndáchíkoón, koo̱jo ngayeje ni xi tjiín kui niii̱, 25 nga bi kase nga kiniꞌínkíchjii̱e o̱ mosóoo̱ xi ꞌmí Ndabiii̱ nga kananguiyéeo̱ Ao̱ sién Nii̱xtjíii̱n: ¿Mí kjoo̱aao̱ o̱ nga ndyii̱kjandayáxchán xtao̱ xi tjín ngao̱sondieeo̱? ¿Mí kjoo̱aao̱ o̱ nga xtao̱ nao̱xii̱ńdaá taxkiya ndyii̱tsꞌenkjó ngo ni xi jmí ni chjíjiín? 26 Kamátikó já re koo̱jo xtao̱ xi botixómaá tꞌananguiii̱, nga ndyii̱tsꞌenxchán kondraao̱ Ndii̱aao̱ ,o̱ koo̱jo kondraao̱ Kristoo̱ xi jaꞌájin kui. 27 Ngao̱tꞌao̱ nga jao̱koxii̱ nga ngo tjín katsꞌén yojooo̱ Erodeeo̱, Ponsio Pilatooo̱, xtao̱ xi Israeo̱ljín koo̱jo xtao̱ Israeo̱l, kꞌii̱e o̱ kui nao̱xii̱ńdaá nga kondrao̱ kijií ndao̱ tsjie koo̱jo mosoo̱ xi ꞌmí Kjisooo̱, 23
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 4
12
kui xi ji kachjeꞌéjin ji nga Kristooo̱ kao̱ma, 28 tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌín ni xi jao̱ boo̱ao̱ je ikꞌínde koo̱jo jao̱ boo̱ao̱ je boo̱ao̱ kase nga boo̱ao̱ kao̱ma. 29 Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱, Ndii̱a,o̱ tsitsíjíii̱n nga ndyii̱mindyiándíkón, kó teꞌéeo̱ ngaꞌniú ngayeje mosóoo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga stsao̱kjonjín nga kuo̱ii̱chjii̱ao̱ éeo̱n. 30 Tjienníjneo̱ ndseo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga ngaꞌniúuo̱ kao̱mandayani xtao̱ xi ooo̱n kó nga jaꞌeén Kjisooo̱, ndí xi tsjiéeo̱, kao̱makjién nga kao̱ma chii̱boo̱ao̱ koo̱jo kjoo̱an o̱ dikón. 31 Kó nguije kamá nga tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná, nguo̱ii̱ndie nínga síndotikó jatsié, kó ngayeje kui xtaao̱ tsꞌasꞌiéeo̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, kó nde nguiti jmí ndikón kisꞌiejínniii̱ nga tsíchjii̱ao̱ eén Néná. Xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n Kjisooo̱ bi tsꞌén akjángaá xkjín ni xi tjiín 32 Kó xtao̱kjín xi kisꞌijiii̱n eén Néná, ta ngo inii̱mao̱ koo̱jo ngo kjoo̱ak o̱ jíntakón tsi kamá, kó nde ngojín xi tsii̱ꞌeo̱ soboá kamaá ni xi kisꞌieeo̱, ngao̱tꞌao̱ ta tsii̱ꞌeo̱ yeje kamá ni xi kisꞌieeo̱ nga ngo nga ngo. 33 Kó já apostrooo̱ achichí ngaꞌniú kisꞌieeo̱ nga katsáyá kótsꞌen jaꞌáꞌyaá Ndii̱ao̱ Kjisooo̱, kó Néná tsie kjoo̱an o̱ da katsjaá ngayeje kui jaá. 34 Kó boo̱ao̱ tsꞌén nga nde ngojín kui jaá xi kamáchjieén ngo ni, ngao̱tꞌao̱ ngayeje xi kisꞌieeo̱ kꞌijñá koo̱jo ndiꞌa, atíñá, 35 kó kui tooo̱n jachókꞌíndo nguindie se já apostrooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kui jaá xi katsꞌénkabisoón xtaao̱ xikó tsꞌén kamáchjieén nga ngo nga ngo. 36 Kó Kosieeo̱ ngo ndao̱ lebitao̱ xi chjii̱an o̱ i tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱, kui xi Bernabeeo̱ katsoó já apostrooo̱ (ndií xi tsꞌendajónná, tsó kui jaꞌeén), 37 kui ndao̱ao̱ ngo nangui kisꞌijñaao̱, kó atíñá, kó kui tooo̱n já apostrooo̱ kijíjooo̱. Bi katsꞌén Ananíaao̱ koo̱jo nao̱ Safiraao̱ Tanga kisꞌijña ngo ndao̱ xi ꞌmí Ananíao̱, koo̱jo chjoo̱ón, xi ꞌmí nao̱ Safirao̱ xi atíñá ngo xoꞌba xi tikoón, 2 kó kui ndao̱ao̱ koo̱jo chjoo̱ón nijan kamá nga índa nga katsꞌénkꞌasꞌien yejejiín já apostrooo̱ tooo̱n ni xi atíñá. 3 Tanga Peé bi katsoó:
5
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
13
NI KAMÁ 5 NI XI XI KAMÁ 5
–Ananíao̱, ¿ánní nga xindajín Satanaao̱ tsꞌasꞌiéeo̱n nguo̱ii̱jiii̱n inii̱máao̱ nga ikꞌíndisejeo̱ ji Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná nga kachjábé ji ngo tjín kui tooo̱n ni xi akatíñí? 4 ¿A tseo̱jín kamá kui xoꞌbaao̱? Kó nguije akatíñí, ¿a tseo̱jín kamá kui tooo̱n? ¿Ánní nga boo̱ao̱ kjiꞌi ni xi ikꞌíjñijin inii̱máao̱? Ngao̱tꞌao̱ jmí tsi xtao̱ xi ikꞌíndisejeo̱, Néná xi kichꞌíṉcheo̱je. 5 Kó nga tsintꞌié kui eén Ananíaao̱, jao̱ kó tsꞌáka sꞌeo̱ kꞌien tjii̱ꞌnii̱uo̱, kó achichí katsakjónní ngayeje xtao̱ xi tsintꞌié kui ni xi kamaá. 6 Kó jao̱ kó kjindibá já xoo̱ngo xi íxtié yojooo̱ Ananíaao̱, sꞌeo̱ kijíkanijín. 7 Jaꞌa ra tsi ta ján orao̱, sꞌeo̱ jachó chjoo̱ón kui ndao̱ xi kꞌieeo̱n, kó nde bejín mí ni xi kamaá. 8 Kó Peé bi katsoó: –Tꞌíyéní, ¿a boo̱ao̱ kjiꞌi akatíñájnú kui xoꞌba xi akatíñájnú? Kó bi katsó kui xtao̱chjoo̱ón: –Joo̱oo̱n, boo̱ao̱ kjiꞌi. 9 Sꞌeo̱ Peé bi katsoó: –¿Ánní nga boo̱ao̱ tsꞌén ikꞌíndajnú nga kachjatꞌayákónjnú Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Ndii̱aao̱ ?o̱ Jánꞌao̱n, kii̱ao̱ ndyii̱ndibá já xi kijíkanijín xii̱ꞌíii̱n, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén koo̱ejo̱ eo̱kanijiín ji nga. 10 Ti kjiꞌa tsꞌáka nao̱ Safiraao̱ nguindie se Peé kó kꞌien tjii̱ꞌnii̱uo̱, kó nguije tsꞌasꞌien já xoo̱ngoo̱ó nguo̱ii̱yaao̱, je kjiꞌijñakꞌien, kó tsꞌaxié sꞌeo̱ kijíkanijín tꞌa nínga kjiꞌijña ndie xii̱ꞌiii̱n. 11 Kó achichí katsakjónní ngayeje xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ koo̱jo ngayeje xtao̱ xi tsintꞌié kui niii̱. Kjín kjoo̱an o̱ dikón katsꞌén já apostrooo̱ Kó kui já apostrooo̱ achichí kjín chii̱boo̱ao̱ koo̱jo kjoo̱an o̱ dikón xí katsꞌén nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, kó ngayeje xtaao̱ kii̱ao̱ kamátikó xtín nínga tikón nguo̱ii̱ndie xi ꞌmí Pórtikooo̱ Salomooo̱. 13 Xtao̱ xi ngaseeo̱, nde nguiti ingojín xi nijan kamátikójoo̱, tanga xtao̱ nao̱xii̱ńdaá ꞌniú ton ton kamábendikón kui já apostrooo̱, 14 kó xtao̱ xi je tjisꞌijiii̱n Ndii̱aao̱ o̱ ta sa sá kamákjín, boo̱ao̱ kjiꞌi xi xii̱ꞌin kó boo̱ao̱ kjiꞌi xi ínchjín, 15 kó ngaskande nguo̱ii̱ya ndii̱yatié kaꞌnaxié xtao̱ xi ooo̱n, nga akjajñasón ṉchao̱n tsii̱ꞌeo̱ nga, nga kjoo̱aꞌo̱ a Peé, nde ta 12
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 5
14
tjii̱nkꞌii̱eéo̱ n xi kjoo̱aꞌo̱ anié kui xtao̱ xi ooo̱n. 16 Ti boo̱ao̱ ti tsꞌén xtao̱ xi síndo tꞌa tiñaao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n jachójoo̱ xtao̱ xi ooo̱n, koo̱jo xtao̱ ndyii̱tsꞌenníꞌiín ao̱sién nii̱xtjin xi ndajín, kó ngayejeeo̱ nga kamándaya. Bi tsꞌén ikiyotjii̱nguiii̱ Peé koo̱jo Juaao̱ Kó já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá koo̱jo xtao̱ xi chjii̱an o̱ i já saduseooo̱ kamáchii̱nii̱, 18 kuíni nga kandobá já apostrooo̱ sꞌeo̱ tsanguínjoo̱ ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á nao̱xii̱ńdaá. 19 Tanga ngo ndítsjieeo̱ Néná iskjíxꞌá ngao̱ntjoo̱ao̱ ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á nga jñoó, sꞌeo̱ índondé, kó bi katsoó: 20 –Tanguínjnú nao̱ngoo̱xii̱ ján kó tꞌínii̱jmijnúuo̱ xtao̱ nao̱xii̱ńdaá eén Néná xi tsjá kjoo̱am o̱ indyiooo̱n. 21 Kó nguije tsintꞌié kui niii̱, nga ꞌniú tajñoo̱ó nga kamánguindyiojón tsꞌasꞌien nao̱ngoo̱xii̱ii̱ kó akóyá eén Néná. Kósꞌeo̱, chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá koo̱jo xtao̱ xi nijan síndojoo̱, tsíchjii̱aao̱ o̱ xtao̱ xi xchá xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l kó kamátikó ngayeje jáxaá, kó katsanguiya jajuún nga kijíchjaꞌá já apostrooo̱ nínga síndoyá ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á. 22 Tanga nga jachó jajún xi kondaao̱ je nguiti jmíjín xi síndo nguo̱ii̱ya ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, kó tjii̱en o̱ má kijíꞌoyá 23 nguiní nga katsáyá, nga bi katsó: –Ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á tjíchjá chao̱n chao̱n, kó jajún xi ndyii̱kondaao̱ takó boo̱ao̱ tsꞌén ndyii̱ao̱ kixii̱ kii̱ao̱ ngao̱ntjoo̱aao̱ ,o̱ tanga nga kachjáxꞌájneo̱ ngao̱ntjoo̱ao̱ ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á taꞌyajín xi kasakojneo̱ nguo̱ii̱yaao̱. 24 Nga tsintꞌié kui eén ndao̱ nguitoo̱koo̱ xi konda nao̱ngoo̱xii̱ii̱, koo̱jo já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱, jao̱ kꞌii̱e o̱ jao̱ ngaján asíyaá xkjín nga boo̱ao̱ katsoó nga ñá tjii̱en o̱ kjoo̱chó kui ni xi kjimaao̱. 25 Ta kjiꞌa ma jachó ngo ndao̱, xi bi katsó: –A yajnú ꞌneo̱, kui já xi kananguisꞌienjnú ndoo̱boo̱ay o̱ a, je síndo nguiní nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nga ndyii̱bokoyaá xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. 26 Kósꞌeo̱ ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún koo̱jo jajún xi kondaao̱ kijíngase, tanga jmí ni katsꞌénjoo̱jín, ngao̱tꞌao̱ nga katsakjónní tsi 17
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
15
NI KAMÁ 5 NI XI XI KAMÁ 5
xtaao̱ ndii̱joo̱ kꞌoo̱ya. 27 Kjiꞌa nga jachójoo̱, kijíjoo̱ nguindyii̱koo̱n jáxaá, kó nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá, bi katsoó: 28 –Jii̱n je tanisién ꞌniú akatíxomajneo̱ nga nguiti chiíjín koo̱ndókjoo̱an o̱ ii̱jmijnú kjoo̱aao̱ o̱ Kjisooo̱ nga koo̱koo̱yajnú, kó ngayeje nao̱xii̱ńdaá ikꞌíkitsiejnú kui ni xi akakoyájnú, kó mejénjnú nga jii̱n xi sꞌii̱niéjneo̱ nga kiniꞌánkꞌién Kjisooo̱. 29 Peé koo̱jo já apostrooo̱ xi ngaseeo̱ bi katsó: –Chjiénga Néná xi koo̱ndaꞌyáꞌénjneo̱ nguindieeo̱ nga xtaao̱ xi koo̱ndaꞌyáꞌénjneo̱. 30 Kui Néná xi tsii̱ꞌeo̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná xi katsꞌénkjaꞌáꞌyaá Kjisooo̱, kui Kjisoo̱ xi jún kiniꞌánkꞌiénjnú nga akjatꞌajnú kroo̱. 31 Kui Kjisooo̱ xi Néná iskjininkꞌa kó katsjaá ngo nguo̱ii̱ndie nga kisꞌijñatꞌaao̱ tsja fojnií, kó katsjaá xá nga kui xi kꞌoo̱xiéꞌá xtaao̱, tsii̱ꞌeo̱ nga xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l sao̱ꞌínkꞌoyá yojooo̱ kó Néná sao̱ꞌínjetakoón jé xí ndyii̱tsꞌen. 32 Kó jii̱n xí chistikooo̱ kui niii̱, koo̱jo Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, kui Ao̱ sién Nii̱xtjin xi Néná katsjaá kui xtao̱ xi ndyii̱ntꞌiéꞌeén. 33 Kó kui jaá nga tsintꞌié kuí niii̱, achichí kamáxtií kó kamámejeén katsꞌénkꞌién já apostrooo̱. 34 Kósꞌeo̱ nguo̱ii̱jiii̱n kui jáxaá kisꞌijña ngo ndao̱ fariseoo̱ xi ꞌmí Gamaliel, ngo ndao̱ mostrooo̱ kjoo̱ak o̱ itiii̱ xi tanisién kamábendikón xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, kó kui ndao̱ao̱ jastjíeo̱n kó tsíꞌá kjoo̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ꞌnao̱xié ngotjón ndii̱tseeo̱n já apostrooo̱, 35 kó jaskan bi katsó: –Jún boo̱ao̱ já Israeo̱l, nda nda ma tiꞌankjójnú ni xi sii̱ꞌánjnúuo̱ kui jaá. 36 Ngao̱tꞌao̱ nguindieeo̱ kui nii̱xtjiii̱n kistsoꞌbá ndao̱ xi ꞌmí Teudaao̱, nga tanisién ꞌniú je katsoó yojooo̱, kó kamájoo̱ ra tsi ta nijún úchán já xii̱ꞌin, tanga kiniꞌánkꞌién, kó ngayeje já xi nijan kamá kastsojoboa ngayejeeo̱, kó ta kii̱ao̱ tjii̱en o̱ je. 37 Kó jaskan, nii̱xtjin nga katjoꞌóꞌyá xkii̱ii̱ xtao̱, kistsoꞌbá nguiní Judaao̱ ndao̱ xi chjii̱an o̱ i Galileao̱, kó kjín xtao̱ xi kisꞌiṉtsoo̱matjingui nguinií, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kiniꞌánkꞌién nguiní, kó ngayeje xtao̱ xi kisꞌiṉtsoo̱matjinguiii̱ kastsojoboa yeje nguiní. 38 Kó kuíni nga bi xianjnúꞌun, xióchonjnúuo̱ kui jaá, kó ngatao̱ kuijín niꞌánjoo̱jnú, ngao̱tꞌao̱ tsi tsii̱ꞌeo̱ xtaao̱ ni xi ndyii̱ꞌbínda xi ndyii̱tsꞌen, kjuo̱ii̱e o̱ kjoo̱a,o̱ 39 tanga tsi tsii̱ꞌeo̱ Néná kui xaá, kao̱majínjnú sii̱ꞌankjiéjnú. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 5
16
Chónjnú yojojnú ngao̱tꞌao̱ tsi ta Néná xi ndyii̱bixkánjoo̱jnú. Kó kui jaá katsꞌénseén ni xi kiꞌmií. 40 Sꞌeo̱ kandokjoo̱aao̱ o̱ já apostrooo̱, nguije jao̱ boo̱ao̱ je akjaao̱, ꞌniú ikꞌíjñaá nga nguiti chiíjín kuo̱ii̱chjii̱ao̱ ngase kjoo̱aao̱ o̱ jaꞌeén Kjisooo̱, sꞌeo̱ ikꞌíndondé nguijeeo̱. 41 Kó kui já apostrooo̱ a ta chichí tsja tjiín nga jataxie nínga síndo jáxaá, tangatꞌaao̱ nga Néná katsjaá nga jaꞌatio kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ kjoo̱aao̱ o̱ nga tsintiꞌéꞌeén Kjisooo̱. 42 Kó ndyiojón ndyiojón kii̱ao̱ ndii̱tseeo̱n nao̱ngoo̱xii̱ii̱ koo̱jo xkii̱ ndiꞌa akóyá koo̱jo ínii̱jmi éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná nga Kjisooo̱ xi Kristooo̱. Bi tsꞌén katseꞌéxaá yito já xi koo̱síkoo̱jo já apostrooo̱ Kui nii̱xtjin ján, nguije kamákjín xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱, xtao̱ griegooo̱ atíjétáꞌín xtao̱ ebreooo̱ nga boo̱ao̱ katsó nga ndajín tsꞌén kjimaseeo̱n ínchjín kꞌán xi je jesón xii̱ꞌiii̱n xi griegoo̱ nga tjíniꞌánkabisoón ni xi skjii̱nii̱e o̱ ndyiojón ndyiojón. 2 Kósꞌeo̱ kui já apostroo̱ xi tiejoó ítikó ngayeje xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱, kó bi katsó: –Ndajín kjiꞌi nga kꞌuijñá masien jii̱n eén Néná, tsii̱ꞌeo̱ nga sii̱ꞌansenjneo̱ yamíxaao̱. 3 Kó kuíni ṉtsꞌie, tindyii̱séjinjnú yito já xii̱ꞌin nguo̱ii̱jinjnú xi nda tsꞌén síndo nguindyii̱koo̱n Néná, koo̱jo xi ꞌniú tjíjiii̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, koo̱jo xi tjiín kjoo̱ak o̱ jínkón, tsii̱ꞌeo̱ nga kui xi sao̱ꞌín kui xaá. 4 Kó jii̱n takó koo̱ndókjoo̱ajo̱ neo̱ Néná koo̱jo takó kꞌuinii̱jmii̱jneo̱ eén. 5 Tsja kamaá kui niii̱ ngayeje xtao̱ xi kamátikoó, kó tsangasejin Ixtibaao̱, ndao̱ xi ꞌniú sꞌijiii̱n Néná koo̱jo xi ꞌniú tjíjiii̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, koo̱jo Nguiripeeo̱, koo̱jo Prókorooo̱, koo̱jo Nikanooo̱r, koo̱jo Timooo̱n, koo̱jo Parmenaao̱, koo̱jo Ndikoraao̱ ngo ndao̱ Antiokíao̱ xi judíoo̱jín, tanga katsꞌénjoo̱ꞌo kjoo̱aso̱ ꞌijiii̱n Néná, 6 kui jaá xi tsanguínjoo̱ nínga síndo já apostrooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga tsíchjii̱ao̱tjé kó yejénnié tsja. 7 Kó eén Néná sa kjin sa kjin kandaꞌyá, kó ꞌniú kamákjín ngase xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó ti boo̱ao̱ tsꞌén kjín já chináꞌmiii̱ xi katsꞌénjoo̱ꞌo kjoo̱aso̱ ꞌijiii̱n nga.
6
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 7 NI XI XI KAMÁ 6
17
Bi tsꞌén kandobá Ixtibaao̱ Kó Ixtibaao̱, ngo ndao̱ xi kisꞌieeo̱ kjoo̱an o̱ da koo̱jo ngaꞌniuú Néná, tsie kjoo̱an o̱ dikón koo̱jo chii̱boo̱ao̱ xi katsꞌén nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. 9 Tanga ngo xtín xtao̱ xi chjii̱an o̱ i ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná xi tsii̱ꞌeo̱ mosoo̱ xi kastiñá ngasꞌeo̱ tanga xi je síndondé ngotꞌeo̱ koo̱jo xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Sireneo̱, koo̱jo nao̱xii̱ńdá Alejandríao̱, koo̱jo nangui Silisiao̱ koo̱jo nangui Asiao̱, ítsꞌii̱yaniii̱ nga askjotíjoo̱ Ixtibaao̱, 10 kó kamájín xi katsꞌeén, ngao̱tꞌao̱ nga tsíchjii̱ao̱ kisꞌieeo̱ kjoo̱ak o̱ jínkón koo̱jo Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná. 11 Kósꞌeo̱ íchjií já xi boo̱ao̱ kao̱tsoo̱ nga kuí ma xi tsintꞌié nga chꞌo katsoó kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱ koo̱jo nga chꞌo katsoó Néná. 12 Kó boo̱ao̱ tsꞌén katsꞌénkjaán xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, koo̱jo já xchá nguitoo̱koo̱oo̱ nao̱xii̱ńdaá, koo̱jo já chjii̱nii̱eko̱ joo̱ak o̱ itiii̱ tsii̱ꞌeo̱ nga katsoboá Ixtibaao̱, sꞌeo̱ kijíjoo̱ nínga síndo jáxaá, 13 kó tsangase chistikoo̱ ndiso xi bi katsó: –Kui ndao̱ao̱ ta ngongá chꞌo tjítsoó nao̱ngoo̱xii̱ tsjiená koo̱jo kjoo̱ak o̱ itiii̱. 14 Jii̱n ma xi kandaꞌyájneo̱ nga boo̱ao̱ katsó nga kui xó Kjisoo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Nasareo̱t xi sao̱ꞌínkjatsón nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó koo̱síkjo xó kjoo̱axo̱ chá xi katsjáná Moiseeo̱. 15 Kósꞌeo̱ ngayeje jáxá xi síndotikó kui nguo̱ii̱ndieeo̱, askoꞌá ndá ndá Ixtibaao̱, kó kamábe kjeo̱n nga jao̱ kjiꞌi kjeo̱n ndítsjie ma kjiꞌi. 8
Bi tsꞌén tsꞌaxiéꞌá yojooo̱, kó bi tsꞌén kiniꞌánkꞌién Ixtibaao̱ Kó chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá bi katsoó Ixtibaao̱: –¿A boo̱ao̱ kjiꞌi ni xi katsó kui jaá? 2 Kó Ixtibaao̱ bi katsó: –Jún ṉtsꞌie, koo̱jo jún xi nao̱ꞌmijnú, ndaꞌyájnúꞌun: Kui Néná xi tjiín kjoo̱ajo̱ eeo̱, akoó yojooo̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná xi ꞌmí Abraao̱m kjiꞌa nga kisꞌijña nangui Mesopotamiao̱ nguindieeo̱ nga koo̱ejo̱ eo̱ nangui Arao̱n, 3 kó Néná bi katsoó: “Tjao̱tje ji nanguíii̱ koo̱jo nanguiii̱ xtao̱ xinguo̱ii̱ kó tꞌen ji kui nangui xi kokóo.” 4 Kósꞌeo̱ Abraao̱m jatjoni nangui xi ꞌmí Kaldeao̱, kó kii̱ao̱ kisꞌijña nangui Arao̱n, kó nguije kꞌien nao̱ꞌmiii̱, Néná kjindibájoo̱ Abraao̱m kui nangui xiꞌbii̱, nínga tindyiónjnú ngotꞌeo̱. 5 Kó Néná nde chií nangui katsjájiín, ngaskande nínga koo̱sién ngo se katsjájiín, tanga katsáyatjoón
7
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 7
18
nga tsjao̱á nga tsii̱ꞌeo̱ kao̱ma kui nanguiii̱ koo̱jo nga jaskan tsii̱ꞌeo̱ xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ kao̱ma, nda tsi kui nii̱xtjin ján Abraao̱m kjii̱e o̱ jmí ndíjiín. 6 Kó Néná boo̱ao̱ katsoó nga xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ kꞌuíndo xikoó xtao̱ xi kjeo̱ꞌe nangui síndo, kó nga mosoo̱ xi stiñá kao̱ma koo̱jo nga chꞌo kao̱mataꞌin nijún úchán nó. 7 Kó Néná bi katsoó: “An sao̱ꞌínjéeo̱ kui nao̱xii̱ńdá nínga mosoo̱ xi stiñá sao̱ꞌín, kó nguije kamá kui niii̱ kjoo̱tjo kui nguo̱ii̱ndieeo̱, kó kꞌii̱e o̱ sao̱ꞌíndíkónná kui nguo̱ii̱ndie xiꞌbii̱.” 8 Kó Néná índajoo̱ Abraao̱m tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌín ni xi ꞌmí sirkunsisiooo̱n, kó kuíni nga Abraao̱m kisꞌieeo̱ ngo ndí xi ꞌmí Isaao̱, kó xi ma jin nii̱xtjin nga katsen katsꞌeén sirkunsisiooo̱n, kó Isaao̱ ti boo̱ao̱ ti katsꞌénjoo̱ ndií, kui xi kiꞌmí Jakoo̱b, kó Jakoo̱b ti boo̱ao̱ ti katsꞌénjoo̱ nga tiejó ndií, kui xi xtao̱ xi tjii̱e o̱ xcháná. 9 Kó já ṉtsꞌii̱e o̱ Kosieeo̱ kamáchii̱nii̱ kó xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Ejiptoo̱ atíñaá. Tanga kui ndao̱ao̱ Néná kisꞌijñajoo̱, 10 kó kui Néná tsꞌaxiéꞌá ngayeje kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ xi jaꞌajin, kó katsjaá kjoo̱an o̱ da koo̱jo kjoo̱ak o̱ jínkón nguindyii̱koo̱n ndao̱ faraooo̱n ndao̱ re xi chjii̱ao̱ni nangui Ejiptoo̱, kó kui ndao̱ reeo̱ katsjaá Kosieeo̱ nga kui xi kamá xtitjoón nangui Ejiptoo̱ koo̱jo nga kui xi koo̱tíxoma ngayeje ndiꞌaao̱. 11 Tanga kjindibá ngo kjindiá ꞌniú ngayeje nangui xi chjii̱an o̱ i Ejiptoo̱ koo̱jo nangui Kanaán, kó tsie kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ xi jaꞌa xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná ngao̱tꞌao̱ kasakojiín ni xi iskjinie. 12 Kó nga tsintꞌié Jakoo̱b nga tjín to ndsoo̱koo̱an o̱ ṉñoo̱ kii̱ao̱ nangui Ejiptoo̱, katsanguiyatjón tjón xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, 13 xi ma jó ndii̱ya, Kosieeo̱ akoó yojooo̱ já ṉtsꞌii̱e,o̱ kó boo̱ao̱ tsꞌén kamábe ndao̱ faraooo̱n ñá nangui kjindibáni Kosieeo̱. 14 Kó Kosieeo̱ tsíchjii̱aao̱ o̱ Jakoo̱b xi nao̱ꞌmiii̱ koo̱jo ngayeje xtao̱ xkjín tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ejo̱ eo̱kꞌíndo nangui Ejiptoo̱ kó ichítié koo̱jo kan ún kamá kui xtaao̱. 15 Kó Jakoo̱b kijí nangui Ejiptoo̱ nínga kꞌien, kó ti kii̱ao̱ jesón xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná nga. 16 Kó tsanguínjoo̱ ṉdaao̱ Jakoo̱b kii̱ao̱ nangui Sikeeo̱m, kó kii̱ao̱ ikꞌíndonijín kui ngao̱tsjo xi Abraao̱m tsꞌatsieeo̱ ndií Amooo̱r kii̱ao̱ nangui Sikeeo̱m. 17 Kó xikó tsꞌén kjimatiña nii̱xtjin nga kjoo̱tjosón ni xi katsoó Néná Abraao̱m, xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l ta sa sá kamákjín kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Ejiptoo̱, 18 ngaskande nga Ejiptoo̱ atíxoma kjeo̱ꞌe ndao̱ re xi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
19
NI KAMÁ 7 NI XI XI KAMÁ 7
kamábejín ꞌyá kuií xi Kosieeo̱. 19 Kui ndao̱ reeo̱ achichí mañao̱ kamá, kó ndajín katsꞌénjoo̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, katsꞌeén kjoo̱aꞌo̱ niú tsii̱ꞌeo̱ nga índomasien, tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ya ndí xii̱xiii̱ xi sꞌeo̱ katseeo̱n, kó nga nguiti kao̱makjínjín ngase. 20 Kó kui nii̱xtjin ján katsen ndao̱ xi ꞌmí Moiseeo̱, ngo ndí xi achichí tsja kamaá Néná, kó xi xchaá ján sá katsꞌénxchá kii̱ao̱ ndiꞌaao̱, 21 kó nga ikꞌíjñámasien kui ndií, tsakjin xoo̱ngoo̱ó ndao̱ faraooo̱n iskjíbé kó katsꞌénxchá xikoó tsi ndí tsii̱ꞌeo̱. 22 Kó boo̱ao̱ tsꞌén Moiseeo̱ akakoyaá ngayeje kjoo̱ak o̱ jínkón xi máa xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Ejiptoo̱, kó ngo ndao̱ xi ꞌniú chjii̱nii̱e o̱ kamá ngao̱tꞌao̱ kisꞌieeo̱ ngaꞌniú én xí tsíchjii̱ao̱ koo̱jo ni xi katsꞌén. 23 Kó kjiꞌa nga je tsꞌasꞌien yichán nó Moiseeo̱, katsꞌénkjó inii̱mao̱ao̱ nga koo̱ejo̱ eo̱katsijeeo̱n xkjín, kui xi xtao̱ Israeo̱l. 24 Kó nga kamábe Moiseeo̱ nga ngo ndao̱ xi chjii̱ao̱ni Ejiptoo̱ tjítsꞌenꞌoón ngo ndao̱ xi ngo nangui mani Moiseeo̱, tsꞌaxiéꞌá, kó katsꞌénkꞌién kui ndao̱a.o̱ 25 Moiseeo̱ katsꞌénkjó nga xtao̱ Israeo̱l kamákjiín nga Néná katsjaao̱ ngaꞌniú kuí nga kui xi kꞌoo̱xiéꞌá, tanga boo̱ajo̱ ín tsꞌen katsꞌénkjó kui xtaao̱. 26 Kó nga kamánguindyiojón Moiseeo̱ kamábe nga jó já ndyii̱kján, kó tjii̱en o̱ má katsꞌénkꞌíxió nga bi katsoó: “Jún boo̱ao̱ já, xi ta ngo ṉtsꞌiéjnú, ¿mí kjoo̱aao̱ o̱ nga ti juún ndyii̱niꞌánꞌónjnú xinguo̱ii̱jnú?” 27 Tanga kui ndao̱ xi tsꞌénkjánjoo̱ ndao̱ xi ingooo̱, katsanguiṉña Moiseeo̱ kó bi katsoó: “¿ꞌYá xi katsjaá xá nga ji xi koo̱tixome koo̱jo tsi ji ne ndiꞌamasien katsꞌeén kjoo̱aao̱ o̱ jii̱n? 28 ¿A mejeénri sii̱ꞌinkꞌinní xikó tsꞌén kiniꞌínkꞌín ngojñao̱ ndao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Ejiptoo̱?” 29 Nguije tsintꞌié ni xi kiꞌmií Moiseeo̱, tsanga xtjii̱eeo̱ n o̱ nangui Madiao̱n, kó kii̱ao̱ kisꞌijña xikoó tsi ngo xtao̱ xi kjeo̱ꞌe nangui chjii̱ao̱ni, kó kii̱ao̱ kisꞌieeo̱ jó ndí. 30 Nguije jaꞌa yichán nó nga jachókꞌíjñá kui nguo̱ii̱ndie kixií, kii̱ao̱ tiña tjii̱nguo̱ii̱ Sinaíii̱, ngo ndítsjieeo̱ Néná akoó yojooo̱ nguo̱ii̱jin ndiꞌií ngo yá sarsao̱ xi tjítí. 31 Kó Moiseeo̱ achichí kijíndikoón ni xi tjibókooo̱, kó kijíkatsijen tiñaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga nda skuo̱ii̱e,o̱ kó kii̱ao̱ tsintꞌieé ndao̱ao̱ Ndii̱an o̱ á xi bi katsoó: 32 “An boá xi Neeo̱ xtao̱ xi xcháao̱, Neeo̱ Abraao̱m, Neeo̱ Isaao̱ koo̱jo Neeo̱ Jakoo̱b.” Kó Moiseeo̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga jatsiéndíkón kó nde kamámejénjiín nga ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 7
20
askotsijen. 33 Kó Ndii̱an o̱ á bi katsoó Moiseeo̱: “Chjeo̱ꞌéxín ji tjii̱xíndié xi kjiꞌiyaao̱ ndsao̱ki, ngao̱tꞌao̱ nguo̱ii̱ndie tsjie boá nínga tasín ji. 34 Je kamábe chao̱n chao̱n an nga tanisién tsie kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ ndyii̱foaꞌatio xtao̱ nao̱xii̱ńdána xi síndo nangui Ejiptoo̱, kó je tsintꞌiéeo̱ nga ndyii̱kjandá nga ndyii̱chjii̱a,o̱ kó kuíni nga kjindibáña an tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoxiéꞌá an. Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ ndibé ji ngao̱tꞌao̱ nangui Ejiptoo̱ sanguiyaa ji.” 35 Ngao̱tꞌao̱ kuí Moiseo̱ xiꞌbii̱, xi katsꞌénmejénjín kui jaá nga bi katsó: “¿ꞌYá xi katsjaá xá nga ji xi koo̱tixome koo̱jo tsi ji xi ne ndiꞌamasien katsꞌeén?”, Néná xi katsanguiya kui ndao̱ao̱ nga xá koo̱jo nga kui xi sao̱ꞌíndéjnú xikó katsoó kui ndítsjie xi kamábe nguo̱ii̱jiii̱n yá sarsaao̱. 36 Kó kuí Moiseeo̱ xi tsꞌaxié kui xtaao̱ kii̱ao̱ nangui Ejiptoo̱ nguije katsꞌén kjoo̱an o̱ dikón kui nangui ján, kii̱ao̱ ndáchíkón inií, koo̱jo kii̱ao̱ nangui kixií yichán nó. 37 Kó ti kuíni kui Moiseeo̱ xi boo̱ao̱ katsoó xtao̱ Israeo̱l: “Néná kui xi Ndii̱an o̱ á sao̱ꞌínkjastjíeo̱n nguo̱ii̱jiii̱n ṉtsꞌiéjnú ngo chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én xikoó an.” 38 Kó kuí bí Moiseeo̱ xi kamátikójoo̱ xtaao̱ koo̱jo xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná kii̱ao̱ nangui kixií, kó katsáyaá én xí katsó ndítsjieeo̱ Néná nga tsíchjii̱ajo̱ o kii̱ao̱ nguo̱ii̱jiii̱n tjii̱nguo̱ii̱ Sinaíii̱. Kó kui én xi tsjao̱aná, eén kjoo̱am o̱ indyiooo̱n boá. 39 Kó xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná tsintꞌiéꞌénjín, kó katsꞌénchꞌó Moiseeo̱ nga kui xi tikóntjón, kó tasá kamámejeén nga koo̱ejo̱ eo̱ꞌoyá nguiní nangui Ejiptoo̱, 40 kó xtao̱ Israeo̱l bi katsoó ndao̱ xi ꞌmí Aarooo̱n: “Tasá tiꞌindejneo̱ ne xi koo̱kójneo̱ ndii̱yajneo̱, ngao̱tꞌao̱ yajínjneo̱ mí ni xi kamaá kui Moiseeo̱ xi tsꞌaxiéjneo̱ nangui Ejiptoo̱.” 41 Kó boo̱ao̱ tsꞌén katsꞌénda ngo ndií choo̱yojo kó katsjaá kjoo̱ato̱ jó kui ao̱sieo̱én, kó katsꞌéntsjaá ni xi katsꞌénda tsja. 42 Kó Néná íjñámasien kui xtaao̱, kó tasá katsjaá kjoo̱ao̱ nga kui ṉño xi tjín nkꞌa ján katsꞌéndikón, xikó tsꞌén kjitꞌa xoo̱joo̱n xi katsꞌénda já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná nínga bi tsoó: Xtao̱ Israeo̱l, ¿A an xí katseꞌéjnúꞌun kjoo̱ato̱ jó yichán nó kii̱ao̱ nangui kixií? 43 Tasá kichínkꞌájnú nguo̱ii̱ndie ndikoón ne Molooo̱k, ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
21
NI KAMÁ 7 NI XI XI KAMÁ 7
koo̱jo ao̱sieo̱én ṉñóo ne Renfaao̱n, ao̱sieo̱én ne xi ti juún kiniꞌándajnú tsii̱ꞌeo̱ nga kiniꞌándikónjnú. Kó kuíni nga ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ kjin sao̱ꞌinkjíjnúꞌun, tsꞌationiii̱ nangui Babiloniao̱. 44 Xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná kisꞌijñaao̱ ngo nguo̱ii̱ndie ndikón kii̱ao̱ nangui kixií xi akó nga Néná índajoo̱ xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, xikó tsꞌén Néná katsáyaá Moiseeo̱ nga sao̱ꞌínda, xikó kjiꞌi xi akakooo̱, 45 kui xi xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná ta katseꞌérií nga jachójoo̱ ndao̱ xi ꞌmí Josueeo̱ kjiꞌa nga iskjíbé tꞌananguiii̱ xtao̱ xi Israeo̱ljín, kui xi Néná tsꞌaxié nguindyii̱koo̱n xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, ngaskande nga kamá re Ndabiii̱, 46 kui ndao̱ xi nda tsꞌákaao̱ Néná nga kamábe kjoo̱an o̱ daao̱, kó Ndabiii̱ tsíꞌaá Néná nga sao̱ꞌínda ngo nguo̱ii̱ndie ndikón tsii̱ꞌeo̱ Neeo̱ ndao̱ xi mí Jakoo̱b. 47 Ndao̱ xi ꞌmí Salomooo̱ xi katsꞌéndaao̱ ngo ndiꞌa, 48 tanga Néná xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján, kii̱ajo̱ ín tikón nguo̱ii̱ya ndiꞌa xi tsꞌénda tsja xtaao̱, xikó tsó ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná: 49 Ndiꞌakꞌajmi ján boá nínga botíxoma an, kó tꞌananguiii̱ boá nínga bosien an ndsao̱ko an. ¿Mí ndiꞌa xi sii̱ꞌandajnúꞌun? Tsó Ndii̱an o̱ á, ¿Kó ñání nguo̱ii̱ndie nínga sao̱ꞌinkjaꞌyá an? 50 ¿A mí tsi ndsao̱ an xí katsꞌénda ngayeje kui niii̱? 51 Kó bi katsó ngase Ixtibaao̱: Tanga jún tajá tokójnú koo̱jo inii̱mao̱jnú koo̱jo tjii̱boo̱an o̱ ijonjnú, ngatsjé nii̱xtjin nga ndyii̱monguínjnúuo̱ kondrao̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, xikó ma katsꞌén xtao̱ xi xchájnú. 52 ¿ꞌYání boo̱ao̱ ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi chꞌojín katsꞌénjoo̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xchájnú? Kó katsꞌénkꞌién xtao̱ xi katsáyá nga kjoo̱eꞌo̱ e ngo ndao̱ xi kixii̱, xi ti juún ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ kiniꞌánkꞌasꞌienjnú nguo̱ii̱ya tsja xtao̱ jé kó kiniꞌánkꞌiénjnú, 53 jún xi ndítsjieeo̱ Néná katsjájnú kjoo̱ak o̱ itiii̱ Néná, kó kandaꞌyáꞌénjínjnú. 54 Kó nga tsintꞌié kui eén, katsꞌénxchán kó ngaskande iskjinieya ma ṉdaṉꞌnii̱uo̱ ngayeje kui xtaao̱ kondraao̱ Ixtibaao̱. 55 Tanga Ixtibaao̱ kisꞌikitsie maá Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, kó ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 7
22
askotsijen ndiꞌakꞌajmi ján, sꞌeo̱ kamábe kjoo̱ajo̱ eeo̱ Néná, kó kamábe Kjisooo̱ nga kii̱ao̱ tikóntꞌa tsja fojnií Néná, 56 kó bi katsó Ixtibaao̱: –¡Tsitsíjenjnú! Tsꞌénbé an nga tjii̱en o̱ tixao̱ ndiꞌakꞌajmi ján, kó tsꞌénbé an nga ndií ndao̱ xii̱ꞌiii̱n tsja fojnií Néná tikón. 57 Kósꞌeo̱ kui xtaao̱ ta íchjá tsi tjii̱boo̱an o̱ ijon, kó achichí ꞌniú tsíchjii̱ao̱ nga kjítsꞌuié Ixtibaao̱. 58 Kó tsꞌaxié Ixtibaao̱ nguo̱ii̱jin nao̱xii̱ńdá ꞌniuú nga kijíkꞌaya ndii̱joo̱ nga katsꞌénkꞌién, kó chistikooo̱ kijítsjaá ṉjñooo̱ ngo ndao̱ xoo̱ngo xi ꞌmí Sauloo̱. 59 Kó tjii̱en o̱ ga tjifóya ndii̱joo̱ Ixtibaao̱, bi katsó nga tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná: –Ji Ndii̱ao̱ Kjisoo̱, chjábe ji inii̱mao̱na. 60 Kó asién tikoó, sꞌeo̱ achichí ꞌniú askandáyá nga bi katsó: –¡Ji Ndii̱a,o̱ ngatao̱ kii̱ajo̱ ín chꞌiéeo̱ xkii̱ jé xi ndyii̱tsꞌenjona kui xtaao̱! Kó nguije boo̱ao̱ katsó, kꞌien ꞌneo̱ nguijeeo̱. Saulooo̱ bi tsꞌén tsangatjii̱nguiii̱ xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ Kó kii̱ao̱ tikón Saulooo̱ nga kiniꞌánkꞌién Ixtibaao̱, kó nda kasasieeo̱n kui niii̱. Kui nii̱xtjiii̱n ítsꞌii̱yaniii̱ nga ꞌniú ikiyotjii̱nguiii̱ xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi chjii̱an o̱ i Jerusaleo̱n, kó ngayeje xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ kastsojoboa nga kijí nangui xi chjii̱an o̱ i Judeao̱ koo̱jo Samariao̱, ta kuí tsi já apostrooo̱ xi kastsojoboajín. 2 Kó tjín xtao̱ xi bendikón Néná kui nguo̱ii̱ndieeo̱ xi kijíkanijín Ixtibaao̱, kó ꞌniú askandátjé. 3 Kó ndao̱ xi ꞌmí Saulooo̱ tjítsꞌénkjié xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó xkii̱ ndiꞌa tsꞌasꞌiennié nga tsꞌaxié nga ífé kjoo̱aꞌo̱ niú xi chjoón xi xii̱ꞌin nga katsanguisꞌien ndoo̱boo̱ay o̱ a.
8
Bi tsꞌén ikꞌínii̱jmi éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná nangui Samariao̱ Tanga kui xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi kastsojoboaao̱ katsáyá éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná nínga jachó koo̱jo nínga kisꞌiṉtsoo̱ma. 5 Kó Nguiripeeo̱ kijí xtjii̱eeo̱ n o̱ nao̱xii̱ńdá Samariao̱ kó kii̱ao̱ ínii̱jmi kjoo̱aao̱ o̱ Kristooo̱. 6 Kó ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá xi kamátikó nga asiénnijooo̱n én xí 4
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
23
NI KAMÁ 8 NI XI XI KAMÁ 8
tsíchjii̱ao̱ kó kamábe ngayeje kjoo̱an o̱ dikón xí katsꞌén. 7 Ngao̱tꞌao̱ achichí kjín xtao̱ xi síndojiii̱n ao̱sién nii̱xtjin xi ndajín, xi askandáyá ma nga jatjojiii̱n, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kamándayaao̱ kjín xtao̱ xi nii̱mao̱, xi majín fostjíeo̱n koo̱jo xi majín fí, 8 kó achichí kjoo̱ato̱ sja kisꞌieeo̱ kui xtao̱ nao̱xii̱ńdá ján. 9 Tanga kui nguo̱ii̱ndieeo̱ kii̱ao̱ kisꞌijña ngo ndao̱ xi ꞌmí Ximoo̱, ndao̱ xi tjiꞌe kamá ngasꞌeo̱, kó kjín xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Samariao̱ xi tsꞌaṉchao̱jo nga ꞌniú nda kamaá yojooo̱, 10 kui ndao̱ao̱ ngayeje xtao̱ xi xchá xi kjindí xi asiénnijooo̱n én xí tsíchjii̱a,o̱ kó bi katsó: –Kuí xiꞌbii̱ ngaꞌniú xi jeeo̱ Néná. 11 Kó xtaao̱ ꞌniú asiénnijooo̱n, ngao̱tꞌao̱ je kjín nónií nga tsꞌaṉchao̱jo xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱ato̱ jiꞌe xi kamaá. 12 Tanga nga kisꞌijiii̱n éntjatsii̱e o̱ xi tsíchjii̱ao̱ Nguiripeeo̱ nga katsáyá kjoo̱aao̱ o̱ nga koo̱tíxoma Néná koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ jaꞌeén Jesukristooo̱, xi xii̱ꞌin koo̱jo xi ínchjín atíndá yojooo̱. 13 Ndeskande ti kui Ximoo̱ tjiꞌeeo̱ kisꞌijiii̱n, kó atíndá yojooo̱ nga, kó kui Ximooo̱ ngatsjé nii̱xtjin kistsoꞌbájoo̱ Nguiripeeo̱ nga índikón nga kamábe chii̱boo̱ao̱ koo̱jo kjoo̱an o̱ dikón xí katsꞌén Nguiripeeo̱. 14 Kjiꞌa nga je tsintꞌié já apostroo̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n nga xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Samariao̱ je katsꞌénjoo̱ꞌo nga iskjíbé eén Néná, kananguiya Peé koo̱jo Juaao̱ kui nanguiii̱, 15 kó nguije jachó kui já apostrooo̱ tjii̱en o̱ má tsíchjii̱ao̱tjé kui xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n eén Néná tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱koo̱ó Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, 16 ngao̱tꞌao̱ nde kjii̱e o̱ ngojín kui jaá xi je jeꞌenié Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, ta sꞌeo̱ tsi kastindání jaꞌeén Kjisooo̱. 17 Kósꞌeo̱ Peé koo̱jo Juaao̱ íjñasoón tsja kui jaá, kósꞌeo̱ boo̱ao̱ tsꞌén ngayejeeo̱ nga kasakooo̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná. 18 Kó nga kamábe Ximooo̱ nga já apostroo̱ Peé koo̱jo Juaao̱ ta íjñasónrií tsja xtaao̱ nga katsjaá Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, kamámejeén nga too̱n tsjao̱á, 19 kó Ximooo̱ bi katsó: –Teꞌéjnúꞌun kui ngaꞌniú xi tjínjnú, tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱jo an kao̱mana tsjáao̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná xtao̱ xi kꞌuijñásóoo̱n ndsao̱ an. 20 Tanga Peé bi katsoó: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 8
24
–¡Ngachaja ji koo̱jo tóon, ngao̱tꞌao̱ tiniꞌínkjé ji nga stiñá kjoo̱an o̱ daao̱ Néná! 21 Jmí ni yejín ji kjoo̱aao̱ o̱ ni xi kjima kꞌii̱eeo̱ ,o̱ ngao̱tꞌao̱ kixii̱jín tikón inii̱máao̱ nguindyii̱koo̱n Néná. 22 Tiꞌinkꞌoyé ji ni chꞌo kjiꞌi tseo̱, kó ꞌniú chjii̱eꞌo̱ éeo̱ Néná tsi taꞌa nga sao̱ꞌínjetakoón ni xi boo̱ao̱ tsꞌén ikꞌíjin inii̱máao̱, 23 ngao̱tꞌao̱ tsꞌénbéñaá ji nga tsie kjoo̱an o̱ dasen koo̱jo tsie kjoo̱aco̱ hꞌo kjiꞌi tiṉtjeo̱jin. 24 Sꞌeo̱ bi katsó Ximooo̱: –ꞌNiú ndokjoo̱ajo̱ núuo̱ Ndii̱an o̱ á kjoo̱aao̱ o̱ an, tsii̱ꞌeo̱ nga boo̱ajo̱ ín kao̱mana kui ni xi kiꞌmíjnúꞌun. 25 Kó kui jaá jaskan nguije tsíchjii̱ajo̱ o xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kjoo̱aao̱ o̱ ꞌyání xi Kjisooo̱ koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ eén Néná, kijíꞌoyá nguiní nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó kui já apostrooo̱ ínii̱jmi éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná kjín nao̱xii̱ńdá xi chjii̱an o̱ i nangui Samariao̱. Nguiripeeo̱ bi tsꞌén tsíchjii̱ajo̱ o ngo ndao̱ xi chjii̱an o̱ i Etiopíao̱ 26 Ngo ndítsjieeo̱ Néná tsíchjii̱ajo̱ o Nguiripeeo̱ nga bi katsoó: –Tii̱sítjii̱n kó tꞌen ji kui ndii̱ya xi fí xtjii̱eeo̱ n o̱ nao̱ngui, kui ndii̱ya xi ꞌbítsii̱yaniii̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n ngaskande nga fochó nao̱xii̱ńdá Gasao̱. Kuí ndii̱yao̱á xi foaꞌa xtjii̱eeo̱ n o̱ nangui kixií. 27 Sꞌeo̱ Nguiripeeo̱ jastjíeo̱n kó kijí kui ndii̱ya xi kiꞌmií, kó kii̱ao̱ kasakooo̱ ngo ndao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Etiopíao̱ xi ꞌniú nkꞌa xaá xi tsꞌénkoón tooo̱n nao̱ reinaao̱ nangui xi ꞌmí Kandaseo̱. Kui ndao̱ao̱ kijí nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n nga kijítsꞌendikón Néná, 28 kó je tsꞌénfíꞌoyá nguiní nanguiii̱ nga tjiyá ngo karroo̱ xi tsoꞌbájoo̱, kó tjítsꞌenyá ngo xoo̱joo̱n xi katsꞌénꞌindó ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi ꞌmí Isayaao̱. 29 Kó Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná bi katsoó Nguiripeeo̱: –Tꞌen ji kó tꞌenchín tiñáao̱ kui karrooo̱. 30 Kó nguije jachó tiña Nguiripeeo̱ tsintꞌié nga kui ndao̱ Etiopíaao̱ tjítsꞌenyá xoo̱joo̱n xi katsꞌénꞌindó ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi ꞌmí Isayaao̱, kósꞌeo̱ Nguiripeeo̱ bi katsó nga asíyaá kui ndao̱a:o̱ –¿A kjimakjiín ji ni xi tiꞌniꞌínyé? 31 Sꞌeo̱ bi katsó kui ndao̱ Etiopíaao̱: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
25
NI KAMÁ 8 NI XI XI KAMÁ 8
–¿Jao̱ kótsꞌen kao̱makjínna nga jmíjín xi ndyii̱tsáyana kó tsó kui eén? Kó kichjiáꞌaá Nguiripeeo̱ nga tsꞌasꞌien nguo̱ii̱ya karrooo̱, kó kii̱ao̱ kisꞌijñatꞌaao̱. 32 Kó kii̱ao̱ nínga tjítsꞌenyá kui ndao̱ao̱ xoo̱joo̱n eén Néná bi tsó: Tsanguínjoo̱ xikoó ngo choo̱tsao̱ngao̱ xi fí niꞌánkꞌién, koo̱jo xikoó ngo choo̱tsao̱ngao̱ xi kjandayájín nguije sikón nguindyii̱koo̱n xtao̱ xi botie tsjao̱a,o̱ kó ti nde boo̱ao̱ tsꞌén iskjíxꞌájín tsꞌoa. 33 Chꞌo kamátaꞌin kó chꞌo kiꞌmií, kó jmíjín xi kixii̱ katsꞌénseén. Jmíjín xi kuo̱ii̱chjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ xtao̱ tjii̱eeo̱ ,o̱ ngao̱tꞌao̱ kachjeꞌéxiín kjoo̱am o̱ indyiooo̱n kꞌii̱e o̱ kui tꞌananguiii̱. 34 Kó kui ndao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Etiopíaao̱ bi katsó nga asíyaá Nguiripeeo̱: –ꞌNiú míꞌaá tꞌíyéní, ¿ꞌyá xi tjítsó ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná, a ti kuíni xi tjítsoó yojooo̱ axao̱ kjeo̱ꞌe xi tsó? 35 Kósꞌeo̱ Nguiripeeo̱ iskjíbénií nínga tjítsꞌenyá xoo̱joo̱n eén Néná nga tsíchjii̱ajo̱ o kjoo̱aao̱ o̱ éntjatsii̱e o̱ tsii̱ꞌeo̱ Kjisooo̱. 36 Kó nga ndyii̱fí nguo̱ii̱ya ndii̱yao̱á, jachó ngo nguo̱ii̱ndie nínga tjín ndójoa kó bi katsó kui ndao̱ Etiopíao̱ xi tsoꞌbájoo̱ Nguiripeeo̱: –Tjín ndójoa kꞌii̱e,o̱ ¿mí xi ꞌbíchjaá nga kao̱ma sao̱tíndá an? 37 Sꞌeo̱ Nguiripeeo̱ bi katsó: –Tsi ngayeje inii̱máao̱ nga sꞌijiii̱n, kao̱ma. Kó kui ndao̱ao̱ bi katsó: –Sꞌijinna nga Jesukristooo̱ xi ndií Néná. 38 Kósꞌeo̱ katsꞌénkasién karrooo̱, sꞌeo̱ ngajoó jatjajen nga tsꞌasꞌienjin nguo̱ii̱jin ndójoaao̱, kósꞌeo̱ Nguiripeeo̱ atíndá kui ndao̱ Etiopíaao̱. 39 Kó nguije ndyii̱fotjojin nguo̱ii̱jin ndójoaao̱ kjindibá Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Ndii̱an o̱ á kó kijíjoo̱ tꞌaxín Nguiripeeo̱, kó kui ndao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Etiopíaao̱, nguiti kamábejín ngase Nguiripeeo̱, kó achichí tsja kisꞌieeo̱ nga kijí ra ndii̱ya xí tsoꞌbá. 40 Tanga Nguiripeeo̱ kii̱ao̱ jachó nao̱xii̱ńdá xi ꞌmí Asotoo̱ kó jaꞌa xkii̱ nangui ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 8
26
nga katsáyá éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná, ngaskande nga jachó nao̱xii̱ńdá Sesareao̱.
9
Bi tsꞌén kisꞌijiii̱n eén Néná ndao̱ xi ꞌmí Saulooo̱ (Ni xi kamá 22:6-16; 26:12-18)
Tanga kui ndao̱ xi ꞌmí Saulooo̱ nga takó tsꞌénmindyiándíkoón nga sao̱ꞌínkꞌién ngayeje xtao̱ xi sꞌijiii̱n Ndii̱an o̱ á, jachó nguindyii̱koo̱n nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá, 2 kó jachókíꞌá ngo xoo̱joo̱n tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱eꞌo̱ éndieé nga koo̱ejo̱ eo̱ kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná xi tjín Damaskoo̱, kó koo̱ngase xi chjoón xi xii̱ꞌin xi tjimátjii̱ngui ndii̱ya tjao̱tsii̱eeo̱ o̱ Néná tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ejo̱ eo̱jo ndoo̱boo̱ay o̱ a kii̱ao̱ Jerusaleo̱n. 3 Tanga nguije kamátiñaao̱ Saulooo̱ nga makjachó ma Damaskoo̱, ta niján ma kjindibáni ndiꞌakꞌajmi ján ngo ndiꞌí xi kitínié, 4 kó Saulooo̱ tsꞌáka tꞌananguiii̱, kósꞌeo̱ tsintꞌieé ngo ndao̱ xi bi katsoó: –Sauloo̱, Sauloo̱, ¿mí kjoo̱aao̱ o̱ nga an timiyitjii̱nguiní? 5 Sꞌeo̱ bi katsó Saulooo̱: –¿ꞌYá jií boo̱a,o̱ Ndii̱ao̱? Kó bi katsó kui ndao̱ xi tsíchjii̱aao̱ :o̱ –An boá xi Kjisooo̱, kó ti an boá xi timiyitjii̱nguiní. 6 Tanga tii̱sítjii̱n kó titjásꞌii̱n nguo̱ii̱jin nao̱xii̱ńdá ꞌniuú, kó kii̱ao̱ kꞌuiyaá ni xi chjiénga sii̱ꞌin ji. 7 Kó já xi nijan tjimájoo̱ Saulooo̱ achichí katsakjónní, ngao̱tꞌao̱ jao̱koxii̱ nga ti tsintꞌié kui ndao̱ xi tsintꞌié Saulooo̱, tanga kamábejín ꞌyání xi tsíchjii̱aao̱ .o̱ 8 Kósꞌeo̱ nguije jastjíeo̱n Saulooo̱ nga kjiꞌijñatójó tꞌananguiii̱, iskjíxꞌá ndyii̱koo̱n tanga nguiti kao̱majín kamábe, kó kuíni nga kachjábénguí tsii̱ꞌeo̱ nga tsanguínjoo̱ Damaskoo̱. 9 Kó kii̱ao̱ kisꞌijña ján nii̱xtjin nga kamájín kamábe, kó jmí ni iskjiniejín, ti nde jmí ni xi katsꞌejín. 10 Kó kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱ kisꞌijña ngo ndao̱ xi sꞌijiii̱n Kristooo̱ xi ꞌmí Ananíao̱, kó kui ndao̱ao̱ Ndii̱an o̱ á akoó yojooo̱ nga bi katsoó: –¡Ananíao̱! Kó bi katsó kui ndao̱a:o̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
27
NI KAMÁ 9 NI XI XI KAMÁ 9
–Kꞌii̱e o̱ tikón an Ndii̱a.o̱ 11 Kó Ndii̱aao̱ o̱ bi katsoó: –Tii̱sítjii̱n ji, kó tꞌen ji kui ndii̱yatié xi ꞌmí Ndii̱ya Kixiii̱, kó kii̱ao̱ ndiꞌaao̱ Judaao̱ tasíye ji ndao̱ xi ꞌmí Saulooo̱ xi kjindibáni nao̱xii̱ńdá Tarsoo̱, ngao̱tꞌao̱ kui ndao̱ao̱ Néná tsꞌénchjii̱aao̱ o̱ kii̱aao̱ ,o̱ 12 kó je akakooo̱ nga ngo ndao̱ xi ꞌmí Ananíao̱ xi kjoo̱chókoón kó kui kuo̱ii̱ꞌíjñasoón tsja, tsii̱ꞌeo̱ nga kao̱matsijen nguinií. 13 Kó Ananíaao̱ bi katsoó Ndii̱an o̱ á: –Ji Ndii̱a,o̱ je kjín ma xi katsáyána kjoo̱aao̱ o̱ kui ndao̱ao̱ koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ ngayeje ni xi ndajín xi katsꞌénjoo̱ xtao̱ nao̱xii̱ńdá tsjiéeo̱ kii̱ao̱ Jerusaleo̱n, 14 kó kꞌii̱eeo̱ o̱ já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱ je katsjaá kjoo̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱jo ndoo̱boo̱ay o̱ a ngayeje xtao̱ xi tsꞌenkáxoma jaꞌéeo̱n. 15 Tanga Ndii̱an o̱ á bi katsoó: –¡Tꞌenchíii̱n! Ngao̱tꞌao̱ nga kuí ndao̱ao̱ xi je jaꞌajin an tsii̱ꞌeo̱ nga kuichjii̱ajo̱ o kjoo̱aao̱ o̱ an xtao̱ xi Israeo̱ljín, koo̱jo re, koo̱jo ngayeje xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l, 16 ngao̱tꞌao̱ an xí kokóoo̱ kókjiꞌi tsie kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ kjoo̱aꞌo̱ atio tangatꞌaniii̱ jaꞌénna. 17 Kósꞌeo̱ kijí Ananíaao̱ kó tsꞌasꞌien kii̱ao̱ ndiꞌa nínga tikón Saulooo̱, kó íjñasoón tsja Saulooo̱ kósꞌeo̱ bi katsoó: –Ndao̱ ṉtsꞌie Sauloo̱, Ndii̱ao̱ Kjisooo̱ kui xi akoó yojooo̱ nguo̱ii̱ya ndii̱ya nínga kjindibé, kuí xí katsanguiyana tsii̱ꞌeo̱ nga kao̱matsijen nguinií kó kꞌuijñájiii̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná. 18 Kó ti kjiꞌa jao̱ kon tjii̱boo̱ato̱ sjieeo̱ tjii̱oo̱ kon ni xi jatjooo̱ ndyii̱koo̱n Saulooo̱, kósꞌeo̱ kamátsijeeo̱n, jastjíeo̱n, kó tjii̱en o̱ má kastindá, 19 kó nguije iskjinie ni chinie, kasakongaꞌniú nguinií. Kó kjín nii̱xtjin kamaá nga kisꞌijñajiii̱n xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kristooo̱ xi síndo Damaskoo̱. Saulooo̱ bi tsꞌén ínii̱jmi eén Néná Damaskoo̱ Kó Saulooo̱ ti kjiꞌa ínii̱jmi kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná nga Kjisooo̱ xi ndií Néná. 21 Kó ngayeje xtao̱ xi tsintꞌieé, kijíndikoón kó bi katsó: –¿A kuijín xiꞌbii̱ xi tsangatjii̱nguiii̱ xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ kii̱ao̱ Jerusaleo̱n? ¿Kó a ti kuijínní xiꞌbii̱ xi jeꞌe kꞌii̱eeo̱ o̱ tsii̱ꞌeo̱ nga stsoo̱boo̱ao̱ ngase xtao̱, kó sao̱ꞌínkꞌasꞌieeo̱n já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱? 20
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 9
28
22
Tanga Saulooo̱ kisꞌie ngaseeo̱ ngaꞌniú nga tsíchjii̱ao̱ nga akoó nga kui Kjisooo̱ xi Kristooo̱. Kó katsꞌéntsabéjiii̱n xtao̱ judíoo̱ xi síndo Damaskoo̱. Bi tsꞌén jatjoꞌmaao̱ yojooo̱ Saulooo̱ nguo̱ii̱ya tsja já judíooo̱ Kó jaskan nguije jaꞌa kjín nii̱xtjin, já judíooo̱ índa xtín tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌínkꞌién Saulooo̱, 24 tanga tjín xi katsáyaá Saulooo̱ kui niii̱. Kó kui jaá nga nii̱xtjin koo̱jo nga nii̱xtjii̱en o̱ askondá ngao̱ntjoo̱ao̱ xi tjichjáꞌyáni kui nao̱xii̱ńdaá tsii̱ꞌeo̱ nga sii̱ꞌankꞌien, 25 tanga xtao̱ tsii̱ꞌeo̱ Kjisooo̱ ngo nii̱seo̱nya íyá Saulooo̱ kó nguije jñoó katsꞌénkjatjajen ngao̱xtoo̱n xó xi tjichjáꞌyáni nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱. 23
Bi tsꞌén jachó Saulooo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n Kó nga jachó Saulooo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kamámejeén kamátikójoo̱ xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n Kjisooo̱, tanga ngayeje kui xtaao̱ katsakjónní, ngao̱tꞌao̱ kisꞌijinjiín nga koo̱jo kui je xtao̱ tsii̱ꞌeo̱ Kjisooo̱. 27 Tanga kui ndao̱ xi ꞌmí Bernabeeo̱ kijíjoo̱ Saulooo̱ nga jachókakoó já apostrooo̱, kó ínii̱jmii̱í kótsꞌen Saulooo̱ kamábe Ndii̱an o̱ á nguo̱ii̱ya ndii̱ya nínga kjindibáni, kó nga Néná tsíchjii̱ajo̱ o, kó nga kii̱ao̱ Damaskoo̱ Saulooo̱ chiíjín katsakjónní nga tsíchjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ Kjisooo̱. 28 Kó Saulooo̱ kii̱ao̱ kisꞌijñajoo̱ kui jaá kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n nga kijí koo̱jo nga kjindibá, kó katsakjónjín nga tsíchjii̱ao̱ eén Néná, 29 kó tsíchjii̱ajo̱ o koo̱jo askjoyáni nga katsꞌénkjién jaꞌeén Ndii̱an o̱ á nga ísejoo̱ já judíoo̱ xi chjii̱ao̱ én griegooo̱, tanga kui jaá katsꞌénkjó nga sao̱ꞌínkꞌién Saulooo̱. 30 Kó nguije tsintꞌié kui eén já ṉtsꞌieeo̱, kijíjoo̱ Saulooo̱ nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, sꞌeo̱ nguije jachó kui nguo̱ii̱ndieeo̱ katsanguiya nao̱xii̱ńdá Tarsoo̱. 31 Tjii̱en o̱ ga ngayeje xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱, nangui Galileao̱ koo̱jo nangui Samariao̱ kisꞌieeo̱ kjoo̱axo̱ ió koo̱jo kasakongaꞌniuú kó kamándikoón Néná nga kisꞌiṉdo, kó Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsjá ngaꞌniuú kui xtaao̱. 26
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
29
NI KAMÁ 9 NI XI XI KAMÁ 9
Bi tsꞌén katsꞌéndaya Peé ndao̱ xi ꞌmí Eneaao̱ Kó Peé kijíkatsijeeo̱n xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ xi síndo xkii̱ nangui, kó ti boo̱ao̱ tsꞌén kijíkatsijeeo̱n kui xtao̱ tsjie xi síndo nao̱xii̱ńdá xi ꞌmí Lidao̱. 33 Kó kii̱ao̱ kasakooo̱ ngo ndao̱ xi ꞌmí Eneao̱ xi je tsꞌényaꞌa jin nó nga kjiꞌijña nga kamájín kijí. 34 Kó Peé bi katsoó: –Eneao̱, Jesukristooo̱ xi tjítsꞌéndáyaá, tii̱sítjii̱n kó chjao̱ꞌáꞌyé ji ṉcháao̱n. Kó Eneaao̱ tjii̱en o̱ má jastjíeo̱n. 35 Kó ngayeje xtao̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Lidao̱ koo̱jo nao̱xii̱ńdá Saroo̱n kamábe nga kamándaya Eneaao̱, kó kisꞌijiii̱n Ndii̱an o̱ á. 32
Bi tsꞌén katsꞌénkjaꞌáꞌyaá Peé nao̱ Dorkaao̱ Kui nii̱xtjin ján nao̱xii̱ńdá Jopeo̱ kisꞌijña ngo nao̱ xi xtao̱ tsii̱ꞌeo̱ Kjisooo̱ xi ꞌmí Tabitao̱ (nao̱ Dorkao̱, tsó kui eén nga én griegoo̱). Kó kui xtao̱chjoo̱ón ngatsjé nii̱xtjin katsꞌén ni xi nda kó asíkoo̱jo xtao̱ nii̱mao̱ xi jmí too̱n jiín. 37 Kui nii̱xtjin ján, kui naao̱ kamáꞌoón kó kꞌien. Sꞌeo̱ nguije kiniꞌángóyá ikꞌíjñá yojooo̱ ngo ndí nguo̱ii̱yaꞌma xi tikón nkꞌaao̱ ngo ndiꞌa. 38 Kó nao̱xii̱ńdá Jopeo̱ tiña maniii̱ nao̱xii̱ńdá Lidao̱ nínga tikón Peé, kó kui xtao̱ xi sꞌijiii̱n nga tsintꞌié nga kii̱ao̱ tikón, katsanguiya jó já xi bi katsoó Peé: –Tiꞌin ngo kjoo̱an o̱ da tsá tꞌenjeo̱jneo̱ nao̱xii̱ńdá Jopeo̱. 39 Kó Peé tjii̱en o̱ má kijíjoo̱ kui jaá, kó nguije jachó, tsanguínjoo̱ kii̱ao̱ ndí nguo̱ii̱yaꞌma nínga kjiꞌijñakꞌien nao̱ Dorkaao̱, kó ngayeje ínchjín kꞌán xi je kꞌien xii̱ꞌiii̱n askandá nga jaꞌatjiyajooo̱n Peé, kó akoó ngayeje xtjí koo̱jo ṉjño ndio xi katsꞌénda nao̱ Dorkaao̱ nga kisꞌijña ngao̱sondie. 40 Kó Peé tsꞌaxié ndii̱tsen ján ngayeje xtao̱ xi síndo kui nguo̱ii̱ndieeo̱, kó asién tikoó, kó tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná, sꞌeo̱ jaskan askotsijeeo̱n nínga kjiꞌijña inii̱mao̱ao̱ sꞌeo̱ bi katsó: –Nao̱ Dorkao̱, ¡Tii̱sítjii̱n! Kó kui naao̱ jao̱ kó iskjíxꞌá ndyii̱koo̱n, kó nga kamábe Peé, kisꞌijñando. 41 Kó Peé tjii̱en o̱ má iskjíbé tsja nao̱ Dorkaao̱ nga katsꞌénkjastjíeo̱n, sꞌeo̱ tsíchjii̱aao̱ o̱ xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ koo̱jo ínchjín kꞌaán, kó akó nao̱ Dorkaao̱ nga je jaꞌáꞌyaá. 42 Kui kjoo̱an o̱ dikón xi 36
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 9
30
kamá kꞌii̱eeo̱ o̱ tsintꞌié ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdá xi síndo Jopeo̱, kó achichí xtao̱ xi kisꞌijiii̱n Ndii̱an o̱ á. 43 Kó Peé kjín nii̱xtjin kisꞌijña kui nao̱xii̱ńdaá, kii̱ao̱ ndiꞌaao̱ ndao̱ xi ꞌmí Ximooo̱, ndao̱ xi tsꞌéntie tjii̱xii̱ín chooo̱. Peé koo̱jo Kornieeo̱ Kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ kisꞌijña ngo ndao̱ xi ꞌmí Kornieo̱, ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajún xi ꞌmí Italianaao̱, 2 kui ndao̱ao̱ koo̱jo xtao̱ ndiꞌaao̱ kamábendikón ton ton Néná, kó tsie too̱nchjii̱e o̱ katsjá nga asíkoo̱jo xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, kó ngatsjé nii̱xtjin tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná. 3 Ngo nii̱xtjin nga ma ra tsi ta chii̱boo̱ao̱ ján nga kamánguixón akakooo̱ ngo ni: kamábe xikoó tsi nguo̱ii̱jin ńjñá ján nga ngo ndítsjieeo̱ Néná tsꞌénꞌbosꞌien nínga tikón, kó bi katsoó: –¡Kornieo̱! 4 Kó Kornieeo̱ ta askotsijendárií kui ndítsjieeo̱, kó achichí katsakjon nga asíyaá, sꞌeo̱ bi katsoó: –¿Mí xi machjieén Ndii̱ao̱? Kósꞌeo̱ bi katsó ndítsjieeo̱: –Nga tindokjoo̱eeo̱ o̱ Néná koo̱jo nga tibosíkeo̱je ngayeje xtao̱ nii̱mao̱ xi jmí too̱njiín, je jachó kui niii̱ nguindyii̱koo̱n Néná. 5 Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ nanguíye ji já kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jopeo̱, tsii̱ꞌeo̱ nga kjii̱ndii̱bájoo̱ ngo ndao̱ xi ꞌmí Ximoo̱ xi ti Peé ꞌmií nga. 6 Kii̱ao̱ tikón ndiꞌaao̱ ngo ndao̱ xi ti Ximoo̱ ꞌmí, xi tsꞌéntie tjii̱xii̱ín choo̱, kó kii̱ao̱ tꞌa ndáchíkoón tikón ndiꞌaao̱. 7 Kó nguije kijí kui ndítsjie xi tsíchjii̱ajo̱ o Kornieeo̱, tsíchjii̱aao̱ o̱ jó já mosooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌínseén koo̱jo ngo ndao̱jun xi kamábendikón ton ton Néná, 8 kó nguije ínii̱jmi yejeeo̱ kui niii̱, katsanguiya tjii̱ꞌnii̱uo̱ nao̱xii̱ńdá Jopeo̱. 9 Nga kamánguindyiojón mején nga ma ndisꞌué, tjii̱en o̱ ga tjimáya ndii̱ya kui jaá nga mején makjachó nao̱xii̱ńdá Jopeo̱, Peé tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná ngao̱són nkꞌaá ngo ndiꞌa. 10 Kó ꞌniú kamábojoó kó kamámejeén iskjinie ni chinie, kó tjii̱en o̱ ga tjíniꞌánchján ni xi skjii̱nii̱e,o̱ akakooo̱ ngo ni: 11 Kamábe nga katjoxꞌa ndiꞌakꞌajmi ján,
10
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
31
NI KAMÁ 10 NI XI XI KAMÁ 10
kó tsꞌéndibájén tꞌananguiii̱ ngo ni xi jao̱ kjiꞌi ṉjñonńtjibé je kjiꞌi xi xikoó tsi tjín xi ndyii̱tsofóꞌniú nga nijún nijon, 12 kó kii̱ao̱ nguo̱ii̱yaao̱ kui ṉjñooo̱ ndyii̱ao̱ ngayeje too̱koo̱ya choo̱ xi nijún se tjín, koo̱jo choo̱ xi ꞌbifé yojooo̱, koo̱jo ngayeje too̱koo̱ya nii̱sie xi tjín nkꞌa ján. 13 Kó Peé tsintꞌié ngo ndao̱ xi bi katsó: –¡Tii̱sítjii̱n Pé, tiꞌinkꞌin ji kui chooo̱ kó chinii̱ ji! 14 Tanga Peé bi katsó: –Jmí Ndii̱a,o̱ kjii̱e o̱ ngo ndii̱ya kjínii̱e o̱ an ngo ni xi taxkiya koo̱jo ni xi ndándí. 15 Sꞌeo̱ bi katsó nguiní kui ndao̱ao̱ xi ma jó ndii̱ya: –Ni xi Néná je katsꞌéntsjie nguindyii̱koo̱n kui, ngatao̱ ni ndándíjín séeo̱. 16 Ján ndii̱ya kamá kui niii̱, kó kui ṉjñonńtjibeé tjii̱en o̱ má katjoꞌóꞌyá nguiní ndiꞌakꞌajmi ján. 17 Kó tjii̱en o̱ ga Peé nde bejín mí xi sao̱ꞌínkjó kjoo̱aao̱ o̱ mí ni xi mejeén tsó kui ni xi akakooo̱, kui já xi katsanguiya Kornieeo̱ kui xi je ndyii̱bosíya ndiꞌa nínga tikón Ximooo̱, jachó ngao̱ntjoo̱aao̱ .o̱ 18 Kó asíyá tsi kii̱ao̱ tikón kui ndao̱ xi ꞌmí Ximooo̱ kui xi ti Peé kiꞌmií nga. 19 Kó tjii̱en o̱ ga Peé takó tjítsꞌénkjó ni xi kamábe, Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná bi katsoó: –Jánꞌao̱n ján ma já xi ndyii̱mongaseeo̱. 20 Tii̱sítjii̱n, titjajeo̱n, kó nga jó nga jánjín ꞌbíjñíii̱ inii̱máao̱ nga kꞌuínjeo̱ kui jaá, ngao̱tꞌao̱ an xí katsanguiya an. 21 Kósꞌeo̱ Peé tjii̱en o̱ má jatjajen nínga síndo kui jaá kó bi katsoó: –An boá xi ndyii̱mindyiséjnúꞌun, ¿mí xá ndyii̱foéꞌeo̱jnú? 22 Kó kui jaá bi katsoó: –Ndao̱ jun nguitoo̱koo̱ xi ꞌmí Kornieeo̱ xi katsanguiyajneo̱, ngo ndao̱ xi kixii̱ koo̱jo xi bendikón Néná xi nda tjindókjoo̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kui ngayeje nao̱xii̱ńdaá xtao̱ judíooo̱, kó ngo ndítsjieeo̱ Néná katsáyaá kui ndao̱ao̱ nga kuo̱ii̱chjii̱aao̱ o̱ ji, tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuín ji ndiꞌaao̱ kó kui kuo̱ii̱ntꞌieo̱é ni xi koo̱ndókjoo̱ejo̱ e. 23 Kósꞌeo̱ Peé katsꞌénkꞌasꞌien nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga tikón, kó kui jaá kii̱ao̱ kamaá ngo nii̱xtjii̱en o̱ . Sꞌeo̱ nga kamánguindyiojón Peé kijíjoo̱ kui jaá kó nijan kijíjoo̱ já ṉtsꞌie xi síndo nao̱xii̱ńdá Jopeo̱. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 10 24
32
Kó nga kamánguindyiojón jachó nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ nínga je ndyii̱koyaao̱ Kornieeo̱ koo̱jo xtao̱ tsii̱ꞌeo̱ koo̱jo já amingooo̱. 25 Kó nguije tsꞌasꞌien Peé kui ndiꞌaao̱, Kornieeo̱ tjii̱en o̱ má katsꞌénkꞌasꞌien kó asién tikoó kjeo̱n Peé nga katsꞌéndikón. 26 Tanga Peé tjii̱en o̱ má katsꞌénkjastjíeo̱n Kornieeo̱ kó bi katsó: –Tasin kixii̱ ji, ngao̱tꞌao̱ ti xtao̱ an xikoó ji. 27 Kó tjii̱en o̱ ga tsíchjii̱ajo̱ o kui ndao̱ao̱ tsꞌasꞌienjoo̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱, kó kii̱ao̱ kamábe nga kjín ma xtao̱ xi je síndotikó. 28 Kó Peé bi katsoó kui xtaao̱: –Je yajnú nga jii̱n xi xtao̱ judíoo̱ jii̱n tsjandiéjínjneo̱ kjoo̱ak o̱ itijneo̱ nga sii̱ꞌankamajoo̱jneo̱ xtao̱ xi kjeo̱ꞌe nangui, tanga Néná akóna nga kao̱majín tsi taxkiya koo̱jo tsi tsjiejín xiáao̱n ngo xtao̱, 29 kuíni nga nguije kandokjoo̱an o̱ a tjii̱en o̱ má kjindibá an, kó mejénna skuo̱ii̱e o̱ an mí kjoaá nga an kandokjoo̱ajo̱ núꞌun. 30 Kó bi katsó Kornieeo̱: –Nijún nii̱xtjin tjínnií nga akakona ngo ni, mején ti kuiii̱ chii̱boo̱a,o̱ kꞌii̱e o̱ ndiꞌana tikón an nga tsꞌénchjii̱aao̱ o̱ Néná nga chii̱boo̱ao̱ ján nga kamánguixoón, nga kamábe an ngo ndao̱ xi tsꞌényajá ngo ṉjño ꞌnao̱, 31 kó bi katsóna: “Kornieo̱, je kandaꞌyá nga tindokjoo̱eeo̱ o̱ Néná kó chjii̱eeo̱ o̱ je tjíniꞌánkjaꞌátsjien nguindyii̱koo̱n Néná. 32 Nanguíye ji xtao̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jopeo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjii̱ndii̱bájoo̱ nda xi ꞌmí Ximooo̱ kui xi ti Pé ꞌmií nga, xi tikón ndiꞌaao̱ ndao̱ xi ingo xi ꞌmí Ximooo̱ xi tsꞌéntie tjii̱xii̱ín choo̱ kui xi tꞌa ndáchíkoón tikón ndiꞌaao̱.” 33 Kó kuíni nga tjii̱en o̱ má katsanguiya an nga kijíndyiseé, kó ji kiniꞌín kjoo̱an o̱ da nga kjindibé. Ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ kꞌii̱e o̱ tindyión xtín ngayeje ñá nguindyii̱koo̱n Néná kó mejénjneo̱ koo̱ndaꞌyájneo̱ ngayeje ni xi je katsoó Néná nga kꞌuiyéjneo̱. 34 Kó Peé bi katsó nga tsíchjii̱a:o̱ –Ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ makjínna nga jao̱koxii̱ nga Néná skjánjín tsꞌénjoo̱ xtaao̱, 35 tasá ngayeje nao̱xii̱ńdá tsja maá Néná kjoo̱aao̱ o̱ ngayeje xtao̱ xi bendikón koo̱jo xi ni xi kixii̱ ndyii̱tsꞌen. 36 Néná xí katsanguiyaao̱ eén xtao̱ Israeo̱l nga katsáyá éntjatsii̱eeo̱ o̱ kjoo̱axo̱ ioó ngatꞌaao̱ Jesukristooo̱, nga kui xi Ndii̱ao̱ xi tsao̱ñá. 37 Jún je yajnú ni ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
33
NI KAMÁ 10 NI XI XI KAMÁ 10
xi ikꞌínii̱jmii̱í ngayeje nao̱xii̱ńdá xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱, nga ítsꞌii̱yaniii̱ ngaskande nangui Galileao̱, jaskan nguije Juaao̱ katsáyá nga chjiénga, nga sao̱tíndá, 38 koo̱jo nga Néná katsjaá ngaꞌniú koo̱jo Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná kui Kjisoo̱ xi chjii̱ao̱ni Nasareo̱t, kó kuí Kjisooo̱ xi kistsoꞌbá nga katsꞌén ni xi nda koo̱jo nga katsꞌéndaya ngayeje xtao̱ xi tsie kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ ndyii̱foaꞌa xi kjimaniꞌiii̱n tangatꞌaniii̱ xindajín diablooo̱, ngao̱tꞌao̱ Kjisooo̱ Néná kistsoꞌbájoo̱, 39 kó jii̱n xí chistikoo̱ jii̱n kjoo̱aao̱ o̱ ngayeje kjoo̱an o̱ da xi katsꞌén Kjisooo̱ nangui Judeao̱ koo̱jo nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kósꞌeo̱ jaskan kiniꞌánkꞌién nga akjatꞌa kroo̱. 40 Kó kuí Kjisooo̱ xi Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyaá xi ma ján nii̱xtjin, kó katsjá kjoo̱ao̱ nga Kjisooo̱ akójneo̱ yojooo̱, 41 jmí tsi ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá xi akoó yojooo̱, ta jii̱n tsi xi kamáyajneo̱, jii̱n xi jao̱ boo̱ao̱ je jaꞌájinjneo̱ Néná nga chistikoo̱ kamájneo̱, kó jii̱n kichiniejoo̱ koo̱jo kiꞌyójoo̱jneo̱ jaskan nguije jaꞌáꞌyaá. 42 Kó kuí xí atíxomajneo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuinii̱jmii̱jneo̱ xtao̱ nao̱xii̱ńdaá nga kuí Néná xi katsjaá xá Kjisooo̱ nga kui xi ne ndiꞌamasieeo̱n xtao̱ xi síndo koo̱jo xi je jesón kao̱ma. 43 Ngayeje já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná jao̱ boo̱ao̱ je tsíchjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ Kjisooo̱, kó boo̱ao̱ tsꞌén tsíchjii̱ao̱ nga ngayeje xtao̱ xi sꞌijiii̱n kui, sao̱koo̱ó kjoo̱ajo̱ etakoón jeé. 44 Takó tsꞌénchjii̱ao̱ ngase Peé, nga Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná kjindibánié ngayeje xtao̱ xi ndyii̱bosiennijón kui eén. 45 Kó kui xtao̱ judíoo̱ xi sꞌijiii̱n Néná xi nijan jachójoo̱ Peé achichí kijíndikoón nga koo̱jo kui xtao̱ xi judíoo̱jiín kisꞌijñajiii̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná nga, 46 ngao̱tꞌao̱ nga kjeo̱ꞌe én ndyii̱chjii̱ao̱ kui xtaao̱ nga katsꞌéntsjaá Néná. 47 Kósꞌeo̱ Peé bi katsoó: –¿A tjín xi tsjao̱ndiéjín nga sao̱tíndá kui xtao̱ xi je katseꞌeé Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná xikoó jii̱n? 48 Kó boo̱ao̱ katsoó Peé nga sao̱tíndá xtaao̱ ngao̱tꞌao̱ je kisꞌijiii̱n Ndii̱an o̱ á Jesukristooo̱. Kósꞌeo̱ kichjiáꞌaá Peé tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoo̱ndíya ngaseeo̱ nga kꞌuijñá kui nguo̱ii̱ndieeo̱.
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 10
34
Peé bi tsꞌén ínii̱jmii̱í xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi chjii̱an o̱ i Jerusaleo̱n ni xi kamá ndiꞌaao̱ Kornieeo̱ Tsintꞌié já apostrooo̱ koo̱jo já ṉtsꞌie xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱ nga koo̱jo xtao̱ xi judíoo̱jiín je katsꞌénjoo̱ꞌo eén Néná nga. 2 Kó nga jachó nguiní Peé nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n já xi sꞌijiii̱n nga chjiénga sii̱ꞌaao̱n sirkunsisiooo̱n xtaao̱, tsii̱ꞌeo̱ nga xtao̱ao̱ Néná kao̱ma, tsíchjii̱ao̱taꞌin Peé kó bi katsoó nga asíyaá: 3 ¿Mí kjoo̱aao̱ o̱ nga kii̱ao̱ kꞌichíii̱n xtao̱ xi kjii̱e o̱ niꞌánjiín sirkunsisiooo̱n, kó mí kjoo̱aao̱ o̱ nga ṉñoo̱ kichiniejeo̱ nga? 4 Kósꞌeo̱ Peé ínii̱jmii̱í ngaskande nga ítsꞌii̱yaniii̱ ngayeje ni xi kamaá, kó bi katsoó: 5 –Kjiꞌa nga tikón an nao̱xii̱ńdá Jopeo̱, tjii̱en o̱ ga tsꞌénchjii̱aao̱ o̱ Néná ngo ni akakona xi jao̱ kjiꞌi ṉjñonńtjibé je kjiꞌi, xi tjíꞌniú nga nijún nijon xi tsꞌéndibájén ndiꞌakꞌajmi ján ngaskande nínga tikón an, 6 kó askotsijen ndá ndáao̱ ni xi ndyii̱ao̱ nguo̱ii̱yaao̱, kó kamábe an nga ndyii̱ao̱ ngayeje too̱koo̱ya choo̱ xi tjín nijún se xi tjín tꞌananguiii̱, koo̱jo choo̱ tamá, koo̱jo choo̱ xi ꞌbifé yojooo̱, koo̱jo nii̱sie xi tjín nkꞌa ján. 7 Kó ti tsintꞌie an ngo ndao̱ xi bi katsóna: “Tii̱sítjii̱n Pé, tiꞌinkꞌin ji kui chooo̱ kó chinii̱ ji.” 8 Kó bi kixian an nguijeeo̱: “¡Jmí Ndii̱a!o̱ Ngao̱tꞌao̱ kjii̱e o̱ sa chií kjínii̱e o̱ an ni xi taxkiya koo̱jo ni xi ndándí.” 9 Kó kui ndao̱ xi kandaꞌyáni ndiꞌakꞌajmi ján xi ma jó ndii̱ya bi katsó nguinína: “Ni xi Néná je katsꞌéntsjie nguindyii̱koo̱n kui, ngatao̱ ni ndándíjín séeo̱.” 10 Ján ndii̱ya boo̱ao̱ kamá, sꞌeo̱ jaskan ti kijínijínguí nguiní ngayeje kui niii̱ ndiꞌakꞌajmi ján. 11 Kó ti kjiꞌa ján já xi kjindibáni nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ jachó ngasena ndiꞌa nínga tikón an. 12 Kó Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsanguiyana nga, nga jó nga jánjín kꞌuijñáao̱ inii̱mao̱na an nga kjuínjoo̱ an kui jaá. Kó boo̱ao̱ ti tsꞌén jun ma já ṉtsꞌie xi katsꞌénkamajoo̱na nga kijíjoo̱na, kó jáchójneo̱ ndiꞌaao̱ ndao̱ xi ꞌmí Kornieeo̱. 13 Kó kuí xí ínii̱jmijneo̱ nga nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱ kamábe ngo ndítsjieeo̱ Néná xi jachókoón kó bi katsoó: “Nanguíye ji já kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jopeo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjii̱ndii̱bájoo̱ kui ndao̱ xi ꞌmí Ximooo̱ xi ti Pé ꞌmií nga, 14 kuí xí boo̱ao̱ kao̱tsoo̱oo̱ kótsꞌen kjoo̱tjoꞌáao̱ yojóo ji
11
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
35
NI KAMÁ 11 NI XI XI KAMÁ 11
koo̱jo xtao̱ xi síndo ndiꞌáao̱.” 15 Kó nguije ítsꞌii̱yaniii̱ nga tsíchjii̱ajo̱ o an, Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná kjindibánié kui jaá, xikó kamáná ñá nga tjón tjón. 16 Kósꞌeo̱ boo̱ao̱ tsꞌén jaꞌátsjienna ni xi katsóna Ndii̱an o̱ á: “Jao̱koxii̱ nga Juaao̱ ndójoa xi atíndání, tanga jún Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná xi sao̱tíndánijnú.” 17 Nda kjiꞌi tsi Néná xi katsjaá kui xtaao̱ kui kjoo̱an o̱ da xi katsjáná ñá xi je kisꞌijinná Ndii̱an o̱ á Jesukristooo̱, ¿kósꞌeo̱ ꞌyání an, nga tsjandiéjáao̱n ni xi sao̱ꞌín Néná? 18 Kó nguije tsintꞌié kui niii̱ xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, xioó kisꞌiṉdo, kó katsjaá kjoo̱ajo̱ e Néná nga bi katsó: –¡Koo̱jo kui xtao̱ xi Israeo̱ljín katsjaá Néná nga sao̱ꞌínkꞌoyá yojooo̱ kjoo̱aao̱ o̱ jé xí ndyii̱tsꞌen tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuieé kjoo̱am o̱ indyion! Bi tsꞌén ikꞌínii̱jmi eén Néná nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ Ngotꞌeo̱ ꞌneo̱, xtao̱ xi kastsojoboa tangatꞌaniii̱ nga ikiyotjii̱nguiii̱ kjoo̱aao̱ o̱ Ixtibaao̱, jaꞌa nangui Fenisiao̱ koo̱jo tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱ xi tikónjin nguo̱ii̱jin ndáchíkoón, koo̱jo nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱. Kii̱ao̱ kandokjoo̱ajo̱ o eén Néná kui xi xtao̱ judíooo̱, tanga jmí tsi koo̱jo kjeo̱ꞌe xtao̱. 20 Tanga tjín já xi sꞌijiii̱n Néná xi chjii̱an o̱ i tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱ koo̱jo nao̱xii̱ńdá Sireneo̱ xi jachó nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ kó tsíchjii̱ajo̱ o xtao̱ xi chjii̱ao̱ én griegoo̱ nga ínii̱jmii̱í éntjatsii̱eeo̱ o̱ Ndii̱an o̱ á 21 Kjisooo̱. Kó Néná katsjaá ngaꞌniú nga asíkoo̱jo kui jaá, kó boo̱ao̱ tsꞌén kjín xtao̱ xi kisꞌijiii̱n nga, kósꞌeo̱ katsꞌénjoo̱ꞌo Ndii̱an o̱ á. 22 Kó kui xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n tsintꞌié kui niii̱, kó katsanguiya kui ndao̱ xi ꞌmí Bernabeeo̱ nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱, 23 kó nga jachó, kamábe kjoo̱an o̱ daao̱ Néná kó tsja kamaá, kó ꞌniú atíxomaao̱ ngayeje xtaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga ngayeje inii̱mao̱ao̱ nga ꞌniú kao̱maꞌniátakón Ndii̱an o̱ á, 24 ngao̱tꞌao̱ Bernabeeo̱ ngo ndao̱ xi tanisién nda inii̱mao̱ kamá, kó ꞌniú kistsoꞌbájoo̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná koo̱jo ꞌniú kisꞌijiii̱n. Kó achichí kjín xtao̱ xi katsꞌénjoo̱ꞌo nga kisꞌijiii̱n Ndii̱ao̱ná. 25 Kó jaskan nguije kamá kui niii̱, Bernabeeo̱ kijí nao̱xii̱ńdá Tarsoo̱ nga kijíngase Saulooo̱. 26 Kó nguije kasakooo̱ kijíjoo̱ nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱. Kó kii̱ao̱ kisꞌiṉdojoo̱ xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ ngo nó ndoo̱jo, nínga 19
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 11
36
kjín xtao̱ akóyaá. Kó Antiokíao̱ boá nínga tjón tjón xtao̱ kristianoo̱ kiꞌmií xtao̱ xi kisꞌijiii̱n Kjisooo̱. 27 Kó kui nii̱xtjin ján tjín já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi jatjoni nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n ngaskande nga jachó nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱. 28 Kó ngo kui jaá xi ꞌmí Agaboo̱ xi boo̱ao̱ katsó nga Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná xó xi katsáyaá nga ngo kjindiá ꞌniú xi kꞌuié ngayeje són tꞌananguiii̱, kó boo̱ao̱ kamá kui nii̱xtjin ján nga kisꞌijña xtitjoón nao̱xii̱ńdá Romao̱ ndao̱ xi ꞌmí Klaudiooo̱. 29 Kósꞌeo̱ xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n Kjisooo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ boo̱ao̱ katsó nga sao̱nguíyaá chjii̱e o̱ ṉtsꞌié xi síndo nao̱xii̱ńdá Judeao̱, xikó tsꞌén kasakooo̱ nga ngo nga ngo nga tsjao̱a kui chjii̱eeo̱ ,o̱ 30 kó kui niii̱ katsꞌén kui xtaao̱, kó Bernabeeo̱ koo̱jo Saulooo̱ katsanguiyajoo̱ kui chjii̱eeo̱ ,o̱ tsii̱ꞌeo̱ xtao̱ xi xchá xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱. Nga kiniꞌánkꞌién Sandiyaá koo̱jo nga akjaꞌya ndoo̱boo̱ay o̱ a Peé Kó kui nii̱xtjin ján ndao̱ re Erodeeo̱ katsoboá chiboa xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌínꞌoón. 2 Kó kii̱chao̱ katsꞌénkꞌiénni Sandiyaá, ṉtsꞌii̱e o̱ Juaao̱. 3 Kó nga kamábe nga tsja kamaá xtao̱ judíooo̱ kui niii̱, ti boo̱ao̱ ti tsꞌén katsoboá Peé. Kuí ma nguo̱ii̱jiii̱n sꞌué nga chinie pan xi jmí nisanjiín. 4 Kó nguije katsoboá, katsanguisꞌien ndoo̱boo̱ay o̱ a, kó nijún tjín jajún askondá, xi xkii̱ nijún ndyii̱yaꞌa yojooo̱ nga ngo tjín, kó katsꞌénkjó kui ndao̱ re Erodeeo̱ nga nguije jaꞌa sꞌué paskuaao̱ sao̱ꞌínjeé Peé nguindyii̱koo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. 5 Kó kuíni nga Peé ꞌniú kichindá nguo̱ii̱ya ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, tanga xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ ꞌniú ton ton tsíchjii̱ato̱ jé Peé nga tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná.
12
Ngo ndítsjieeo̱ Néná bi tsꞌén tsꞌaxié Peé nguo̱ii̱ya ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á 6 Kó ngo nii̱xtjii̱en o̱ nguindieeo̱ nga Erodeeo̱ sao̱ꞌínjeé Peé nguindyii̱koo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, Peé kjiꞌifé ngamasieeo̱n jó jajún, nga tjitáꞌniú jó ńꞌniú kii̱chao̱, tjii̱en o̱ ga jajún xi ngaseeo̱ ndyii̱konda 7 ngao̱ntjoo̱ao̱ ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á. Kó ta niján ma jachókoón ngo ndítsjieeo̱ Néná, kó nguo̱ii̱ya ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á ngo ndiꞌí katsꞌéntsijen yeje, kó kui ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
37
NI KAMÁ 12 NI XI XI KAMÁ 12
ndítsjieeo̱ katsꞌénjoo̱ nguindie nii̱seo̱en o̱ Peé, katsꞌénkjaꞌaá, sꞌeo̱ bi katsoó: –¡Tsá tii̱sítjii̱n! Kó tjii̱en o̱ má ixónguí ńꞌniú kii̱chao̱ xi ndyii̱yaꞌa tsja Peé. 8 Kó kui ndítsjieeo̱ bi katsó ngaseeo̱: –Cheo̱je ṉjñóoo̱, koo̱jo tjaye tjii̱xíndiéeo̱. Kó boo̱ao̱ katsꞌén Peé. Kó ti bi ti katsó nguiní kui ndítsjieeo̱: –Cheo̱jekjé ṉjño xi fotꞌe ngao̱xten kó ndibétjii̱nguiní. 9 Kó Peé kijítjii̱nguiii̱ ndítsjieeo̱, kó nde bejín tsi jao̱koxii̱ koo̱jo tsi boo̱ajo̱ ín kjiꞌi ni xi tjítsꞌén ndítsjieeo̱. Ta ngo ni xi ta tjibókorií kjimaao̱ Peé. 10 Nguije jaꞌatꞌáao̱ jajún xi tjoón koo̱jo xi ma jó xi ndyii̱konda ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, jachótꞌaao̱ ngao̱ntjoo̱ao̱ kii̱chao̱ xi tikón kjeo̱n ndii̱yatieé, kui ngao̱ntjoo̱aao̱ o̱ ta katjoxꞌa soboá, sꞌeo̱ jataxie. Jaskan nguije jaꞌa ngo ndii̱yatié, kó kui ndítsjieeo̱ íjñá soboá. 11 Kósꞌeo̱ Peé kamákjiín kó bi katsó: –Ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ nga jao̱koxii̱ nga be an nga Néná katsanguiya ndítsjieeo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoo̱xiéꞌana nguo̱ii̱ya tsja Erodeeo̱ koo̱jo ngayeje ni xi mejeén sao̱ꞌínjoo̱na xtao̱ judíooo̱. 12 Kó nguije kamákjiín Peé ni xi kamaá, tjii̱en o̱ má kijí ndiꞌaao̱ nao̱ Riyaao̱, nao̱aao̱ ndao̱ xi ꞌmí Juaao̱, xi ti Markoo̱ kiꞌmií nga, nínga achichí kjín ma xtao̱ xi je síndotikó nga ndyii̱chjii̱aao̱ o̱ Néná. 13 Kó nga jachó Peé tsíchjii̱ao̱ tꞌa ngao̱ntjoo̱ao̱ xi tikón kjeo̱n ndii̱yatieé, kó ngo tsakjin xoo̱ngo xi ꞌmí Rodeo̱ xi katsꞌénseén, 14 kó nga tsintꞌié nga ndao̱ao̱ Peé, achichí tsja kamaá, kó nguindieeo̱ nga skjíxꞌá ngao̱ntjoo̱aao̱ ,o̱ tasá tsanga ma nga kijíꞌoyá nguiní nguo̱ii̱ya ján nga kijítsáyá nga Peé xi sikón tꞌa ngao̱ntjoo̱aao̱ .o̱ 15 Tanga kui jaá bi katsoó kui tsakjii̱ín: –¡A tsabeéri! Tanga jao̱koxii̱ nga Peé, katsó. Kó kui jaá bi katsó: –Kuijín boo̱a,o̱ ta ndítsjieeo̱ boá. 16 Tanga Peé takó tjítsꞌénkjaniéra ngao̱ntjoo̱aao̱ ,o̱ kó nguije kachjáxꞌaá kó nga kamáya nga kui, achichí katsakjónní kui jaá. 17 Tanga Peé, ta tsja tsi akoó nga xió tii̱ndyiónjnú katsoó ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 12
38
kui jaá, kósꞌeo̱ ínii̱jmi kótsꞌen Ndii̱an o̱ á tsꞌaxiéni nguo̱ii̱ya ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á. Kó bi katsó ngase: –Tꞌínii̱jmijnúuo̱ kui niii̱ Sandiyaá koo̱jo ṉtsꞌié xi ngaseeo̱. Sꞌeo̱ jaskan jatjo kui ndiꞌaao̱ kósꞌeo̱ kijí kjeo̱ꞌe nguo̱ii̱ndie. 18 Kó nguije kisisieo̱én, ngo kjoo̱axo̱ ti kisꞌieeo̱ jajuún, ngao̱tꞌao̱ kamábejín ni xi kamá kjoo̱aao̱ o̱ Peé. 19 Tanga Erodeeo̱ katsjá kjoo̱ao̱ nga ikindyisé nguiní Peé, kó nga kasakojín, jajuún ikꞌínieé ni xi kamaá, sꞌeo̱ katsjá kjoo̱ao̱ nga kiniꞌánkꞌién jajún xi ndyii̱konda ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á. Jaskan nguije jaꞌa kui niii̱ Erodeeo̱ jatjo nangui Judeao̱ kósꞌeo̱ nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ kijíkꞌíjñá. Bi tsꞌén kꞌien ndao̱ re Erodeeo̱ Kó ndao̱ re Erodeeo̱ achichí katsꞌénxchánjoo̱ xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Tiroo̱ koo̱jo nao̱xii̱ńdá Sidoo̱n, kó kui xtaao̱ índa nga kijíkoón Erodeeo̱. Kó kui xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kamá xi katsꞌén nga nda tsaꞌa Blastooo̱, ngo ndao̱ xi ꞌniú nkꞌa xaá xi nijan ma Erodeeo̱, kó kui xtaao̱ tsangui kjoo̱axo̱ ió, ngao̱tꞌao̱ nao̱xii̱ńdá Tiroo̱ koo̱jo nao̱xii̱ńdá Sidoo̱n kii̱ao̱ sakoó ni xi iskjinie xi katsꞌe kui nao̱xii̱ńdaá ndao̱ reeo̱. 21 Kó ngo nii̱xtjin kui ndao̱ re Erodeeo̱ tsíchjii̱aao̱ o̱ xtaao̱ nga yajá ṉjño ndaao̱, kósꞌeo̱ kisꞌijña són nínga botixómá, sꞌeo̱ tsíchjii̱ay o̱ ajiii̱n, 22 kó ngayeje xtaao̱ askandáyá ma nga bi katsó: –¡Kui xi tsꞌénchjii̱aao̱ ,o̱ xtao̱jín boo̱a,o̱ Néná boá! 23 Ti kuiii̱ chii̱boo̱ao̱ ngo ndítsjieeo̱ Néná katsjaá ngo chiꞌin Erodeeo̱, ngao̱tꞌao̱ katsjájiín kjoo̱ajo̱ e Néná, kó chii̱ndo katsꞌénkjié nga kꞌien. 24 Tanga eén Ndii̱an o̱ á kjifítsié nga tjíꞌmíyaá xtaao̱ ngayeje són ngao̱sondieeo̱. 25 Kó Bernabeeo̱ koo̱jo Saulooo̱ nguije kamá xaá kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, ti kijíꞌoyá nguiní nga nijan kijíjoo̱ Juaao̱, kui ndao̱ xi ti Markoo̱ kiꞌmií nga. 20
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 13 NI XI XI KAMÁ 12
39
Bernabeeo̱ koo̱jo Saulooo̱ bi tsꞌén ítsꞌii̱yaniii̱ xaá nga tsíchjii̱ao̱ eén Néná Kó nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi kisꞌiṉdo nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ kisꞌie já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná koo̱jo já mostroo̱, kó kui boá xi Bernabeeo̱, Ximooo̱ ndao̱ xi ti Jmá kiꞌmií nga, Rsiooo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Sireneo̱, Menaeeo̱m kui ndao̱ xi nijan kamáxchá Erodeeo̱, xi kisꞌijña xá nangui Galileao̱, koo̱jo Saulooo̱. 2 Ngo nii̱xtjin tjii̱en o̱ ga síndotikó nga ndyii̱tsꞌendikón Ndii̱an o̱ á koo̱jo nga síndo kjindiá, Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná bi katsó: –Tꞌíjñitꞌaxínní Bernabeeo̱ koo̱jo Saulooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌín kui xá xi tsíchjii̱añ o̱ áao̱. 3 Kósꞌeo̱ nguije tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná koo̱jo nguije jaꞌa nga kisꞌiṉdo kjindiá, ngayeje kui xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ íjñasoón tsja, sꞌeo̱ katsꞌénkjí.
13
Já apostrooo̱ bi tsꞌén tsíchjii̱ao̱ eén Néná tjii̱nguo̱ii̱ xi ꞌmí Chipreo̱ 4 Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsanguiya Bernabeeo̱ koo̱jo Saulooo̱ nga kijí nangui xi ꞌmí Seleusiao̱, sꞌeo̱ kii̱ao̱ iskjíbé nga kijíya ngo tjotso je xi kijíjoo̱ tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱. 5 Nga jachó nao̱xii̱ńdá Salaminao̱ xi tikóntꞌa ndáchíkoón, kii̱ao̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga ínii̱jmi eén Néná nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga chjii̱ao̱ eén Néná xtao̱ judíooo̱. Kó kii̱ao̱ kisꞌijñajoo̱ Juaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga asíkoo̱jo. 6 Kó jaꞌatjinde ngayeje tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱ ngaskande nga jachó nínga ꞌmí Pafoo̱, kii̱ao̱ kui nguo̱ii̱ndieeo̱ kasakooo̱ ngo ndao̱ tjiꞌe judíoo̱ xi ꞌmí Barjesuo̱, ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ én ndiso, 7 kó kui tjiꞌeeo̱ nda tsaꞌa ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Serjio Paulooo̱, ngo ndao̱ xi achichí kjínkón kamá. Kui ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Serjio Paulooo̱ katsanguiyakjaꞌá Bernabeeo̱ koo̱jo Saulooo̱, ngao̱tꞌao̱ kamámejeén tsintꞌié eén Néná. 8 Tanga ndao̱ tjiꞌeeo̱, (xi ti Elimao̱ kiꞌmí nga én griegooo̱), katsjandiéjín kó íchjaá tsii̱ꞌeo̱ nga ndao̱ xtitjoón sꞌii̱jinjiín eén Néná. 9 Kósꞌeo̱ Saulooo̱, kui ndao̱ xi ti Pabloo̱ kiꞌmí nga, xi ꞌniú tjíjiii̱n Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, askoꞌá ndá ndá kui ndao̱ tjiꞌeeo̱, 10 sꞌeo̱ bi katsoó: –¡Ji chi ndiso, ji xi tjikítsieeo̱ ngayeje kjoo̱an o̱ diso koo̱jo ni xi ndajín, ndií xindajín diablooo̱ koo̱jo kondraao̱ ngayeje ni xi kixii̱! ¿Mí kjoo̱aao̱ o̱ nga ji tiniꞌínkjatsén ji ndii̱ya kixiii̱ Ndii̱an o̱ á? 11 Ngotꞌeo̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 13
40
ꞌneo̱ Ndii̱ao̱ná koo̱tíjeé nga kuo̱ii̱ndyin tii̱kao̱ ji, kó kjín nii̱xtjin nga xcheo̱jín ji tsꞌueé. Ti kuiii̱ chii̱boo̱ao̱ Elimaao̱ kamájñoó ndyii̱koo̱n, kó tsangase ngo xi iskjíbenguí tsii̱ꞌeo̱ nga kijíjoo̱, ngao̱tꞌao̱ tanisién ꞌniú kamátii̱kao̱. 12 Kó nga kamábe kui niii̱ ndao̱ xtitjoón, kijíndikoón ni xi akóyá Pablooo̱ kjoo̱aao̱ o̱ Ndii̱an o̱ á, kó kisꞌijiii̱n Ndii̱an o̱ á. Bi tsꞌén ínii̱jmi eén Néná Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ nangui Pisidiao̱ 13 Pablooo̱ koo̱jo xtao̱ xi nijan tsoꞌbájoo̱ kii̱ao̱ Pafoo̱ iskjíbé ngo tjotso je xi kijíya nga kijí nao̱xii̱ńdá Perjeo̱, xi chjii̱an o̱ i nangui Panfiliao̱, tanga Juaao̱ kii̱ao̱ íjñámasien kui jaá kó kijíꞌoyá nguiní nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n. 14 Kó kui jaá kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Perjeo̱ jaꞌa nga jachó nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Pisidiao̱, kó ngo nii̱xtjin ndikón tsꞌasꞌien nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná kó kisꞌiṉdonié yáxiríeo̱ xi síndo kui nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱. 15 Kó jaskan nguije kiniꞌányajíii̱n xoo̱joo̱n kjoo̱ak o̱ itiii̱ koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ xoo̱joo̱n xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná, já nguitoo̱koo̱oo̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná katsanguiya nga bi katsoó: –Jún já ṉtsꞌie, tsi tjínjnú ngo ni xi kꞌuinjnúuo̱ kui xtaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱kó ngaꞌniú ngaseeo̱, ndokjoo̱ajo̱ nú ngotꞌeo̱. 16 Kósꞌeo̱ Pablooo̱ jastjíeo̱n kó yején tsja tsii̱ꞌeo̱ nga xió kꞌuíndo kui xtaao̱ kó bi katsó: –Jún xtao̱ Israeo̱l koo̱jo xtao̱ xi judíoo̱jínjnú, tasiénnijúnjnúꞌun. 17 Néná xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l kuí boá xi jaꞌájin xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná tsii̱ꞌeo̱ nga ngo nao̱xii̱ńdá ꞌniú kao̱ma kjiꞌa nga takó kjeo̱ꞌe nangui síndo kii̱ao̱ nangui Ejiptoo̱, kó jaskan nga ngaꞌniú xi tsii̱ꞌeo̱ Néná tsꞌaxié kui xtaao̱ kui nangui ján. 18 Kó Néná katsꞌénchíkjoo̱ao̱ ni xi katsꞌén kui xtaao̱ kii̱ao̱ nangui kixií mején yichán nó, 19 kó yito nao̱xii̱ńdá ꞌniú katsꞌénkjié xi chjii̱an o̱ i nangui Kanaán, tsii̱ꞌeo̱ nga katsjaá kui nanguiii̱ xtao̱ xi xcháná. 20 Kui ni xi kamaá, mején nijún úchán ichítié nó tsꞌandíyaá, kósꞌeo̱ jaskan Néná katsjaá xtao̱xá ngaskande nga jachó nii̱xtjin nga kamá ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
41
NI KAMÁ 13 NI XI XI KAMÁ 13
ndao̱ xi ꞌmí Samueeo̱l. 21 Kó jaskan kui xtaao̱ tsíꞌá ngo ndao̱ re xi koo̱tíxomaao̱, kó Néná yichán nó katsjaá ndao̱ re xi ꞌmí Sauo̱l ndií ndao̱ xi ꞌmí Siii̱ xi chjii̱an o̱ i xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ Benjaao̱. 22 Jaskan Néná jaꞌáxiín xaá Sauo̱l kó Ndabiii̱ íjñá ngajooo̱, kó bi katsó Néná kjoo̱aao̱ o̱ Ndabiii̱: “Je kasakona nga Ndabii̱ xi ndií Isaíii̱ ngo ndao̱ xi nda kasasieeo̱n inii̱mao̱na, kuí boá xi sao̱ꞌín ngayeje ni xi mejénna.” 23 Xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ Ndabiii̱ kjindibáni Kjisooo̱, kui xi katsanguiya Néná tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoo̱xiéꞌá xtao̱ Israeo̱l xikó katsó nga katsáyatjón. 24 Nguindieeo̱ nga koo̱kó yojooo̱ Kjisooo̱ kjoo̱aao̱ o̱ ni xi sao̱ꞌín, Jua Bautistaao̱ ínii̱jmii̱í ngayeje xtao̱ Israeo̱l tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱tíndá kó boo̱ao̱ tsꞌén xchao̱ nga je katsꞌénkꞌoyá yojooo̱ jé xi katsꞌén. 25 Nguije makjatjosón xá xi tjítsꞌén Jua Bautistaao̱, bi katsó: ¿ꞌYá ni an, kótsꞌen ndyii̱niꞌánkjójnú jún? “Ánjín boo̱ao̱ xi ndyii̱chiyájnúꞌun, jaskanní ndibá xi kui, kó ngaskande an sakójínna kui kjoo̱an o̱ daao̱ nga skjíndóoo̱ ńꞌniuú tjii̱xíndieé.” 26 Jún já ṉtsꞌie, xi xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ Abraao̱m koo̱jo ngayeje jún xi xtao̱ xi judíoo̱jínjnú tanga xi yandíkónjnú Néná, ñá boá xi kananguiyaná kui én xi kꞌoo̱xiéꞌaná. 27 Ngao̱tꞌao̱ xtao̱ nao̱xii̱ńdá xi síndo Jerusaleo̱n koo̱jo xtao̱ xi botixómaá, kamábejín ꞌyání xi Kjisooo̱, ti nde kamákjínjiín kui én xí tsíchjii̱ao̱ já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi niꞌánya xkii̱ nii̱xtjin ndikón kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, kó boo̱ao̱ tsꞌén katsꞌénkjatjosón én xi jao̱ boo̱ao̱ je tsíchjii̱ao̱ já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná nga katsꞌénjeé Kjisooo̱, 28 kó nda tsi jmí kjoo̱ao̱ kasakojiín nga sii̱ꞌankꞌien, kui xtaao̱ tsíꞌáao̱ Pilatooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga katsꞌénkꞌién. 29 Kó nguije jatjosón ngayeje ni xi chjii̱ao̱ xoo̱joo̱n eén Néná, tsꞌenjeo̱nguitꞌa krooo̱, kó kijíkꞌíjñá yojooo̱ ngo ngao̱tsjoo̱ó. 30 Tanga Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyaá nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi je jesoón, 31 kó kjín nii̱xtjin nga Kjisooo̱ akoó yojooo̱ xtao̱ xi nijan kistsoꞌbájoo̱ nga jatjojoo̱ nangui Galileao̱ kósꞌeo̱ kijíjoo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ kuí jaá xi chistikoo̱ nguindyii̱koo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. 32 Kó kuíni nga jii̱n ndyii̱ꞌbínii̱jmijneo̱ kui éntjatsii̱eeo̱ ,o̱ kui én xi katsáyatjoón Néná xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, 33 kui xi Néná je katsꞌénkjatjosoón ndií kui xtaao̱, koo̱jo ñá, nga katsꞌénkjaꞌáꞌyaá Kjisooo̱, xikó tsꞌén kjitꞌa xoo̱joo̱n eén Néná kii̱ao̱ Salmoo̱ xkii̱ xi ma jó ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 13
42
nínga bi tsó: “Ji xi ndína ji, kó an xí Nao̱ꞌmíii̱ an, ngotꞌeo̱.” 34 Kó nga katsꞌénkjaꞌáꞌyaá nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi jesoón, boo̱ao̱ katsꞌén tsii̱ꞌeo̱ nga nguiti sao̱ꞌínkjatsónjín yojooo̱, xikó tsꞌén tsꞌénchjii̱ao̱ xoo̱joo̱oo̱n nínga bi tsó: “Tsjáao̱ an ni xi tsjie koo̱jo ni xi kixii̱ xi kixiyatjóoo̱n Ndabiii̱.” 35 Kó kuíni nga bi tsó kjeo̱ꞌe salmooo̱: “Koo̱eꞌo̱ éndiéjín ji nga kjoo̱tson yojooo̱ ndao̱ tsjieeo̱.” 36 Ngao̱tꞌao̱ nga jao̱koxii̱ Ndabiii̱ katsꞌénkjatjosoón ti kui xtao̱ tsii̱ꞌeo̱, xikó katsoó Néná nga sao̱ꞌín, kósꞌeo̱ jaskan nguije kꞌien, kii̱ao̱ nijan kisꞌinijínjoo̱ xi xchaá, kó yojooo̱ jatson. 37 Tanga yojooo̱ kui ndao̱ xi Néná katsꞌénkjaꞌáꞌyaá, jatsonjín. 38 Kó boo̱ao̱ tsꞌén jún já ṉtsꞌie, chjiénga xchao̱jnú, nga tjiꞌbínii̱jmijnú nga tangatꞌaniii̱ Kjisooo̱ nga sao̱kójnú kjoo̱an o̱ iꞌánjetakoón jéjnú, 39 kó nga ngayeje xi nguo̱ii̱yaao̱ kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱ kamákixii̱jínni nguindyii̱koo̱n Néná, tanga tangatꞌaniii̱ Kjisooo̱ nga kao̱makixii̱ xi sꞌii̱jiii̱n kui. 40 ꞌNiú nda chónjnú yojojnú tsii̱ꞌeo̱ nga júnjín kꞌoo̱kaniéjnú ni xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi bi tsoó: 41 Tsitsíjenjnú jún xi mojnóchajnú eén Néná, ngatjíndikónjnú kó ngachajajnú, ngao̱tꞌao̱ kui nii̱xtjinjnú tjín ngo ni xi sao̱ꞌin an, ngo ni xi sꞌijinjín kao̱majnú, tsi tjín xi koo̱tsoo̱yanii̱jmijnú. 42 Kjiꞌa nga jatjo Pablooo̱ koo̱jo já xi nijan tjimájoo̱ kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, xtao̱ xi judíoo̱jín tsíꞌaá nga nii̱xtjin ndikón xi ingooo̱ kuo̱ii̱chjii̱ajo̱ o nguiní ngase xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kui niii̱. 43 Kó nguije kijí xtao̱ xi síndo ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, achichí ma xtao̱ judíoo̱ koo̱jo xtao̱ xi judíoo̱jín tanga xi bendikón Néná xi kijítjii̱nguiii̱ Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱, kó kui jaá ꞌniú atíxomaao̱ kui xtaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga jmí nii̱xtjin kuo̱ii̱ꞌíjñámasien kjoo̱an o̱ daao̱ Néná xi je kasakooo̱. 44 Nii̱xtjin ndikoón xomanao̱ xi ingooo̱ mején ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kamátikó tsii̱ꞌeo̱ nga tsintꞌieé eén Néná. 45 Tanga nga kamábe já judíooo̱ kui xtao̱ kjiín, kamáꞌonkon, kó ítsꞌii̱yaniii̱ nga chꞌo katsoó Pablooo̱ nga boo̱ao̱ katsoó nga boo̱ajo̱ ín kjiꞌi ni xi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 14 NI XI XI KAMÁ 13
43
tsꞌénchjii̱a.o̱ 46 Kósꞌeo̱ Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ takó tsíchjii̱ao̱ nga katsakjónjín nga bi katsoó: –Tjínjneo̱ ngo kjoo̱aꞌo̱ niú nga jao̱koxii̱ nga jún tjón koo̱ndókjoo̱ajo̱ ojneo̱ eén Néná, jún xi xtao̱ judíoo̱ jún, tanga nga ti juún ndyii̱ꞌmíjnú koo̱jo nga sꞌijinjínjnú nga sao̱kójnú kjoo̱am o̱ indyion ngatsjé nii̱xtjiii̱n, tasá kui xtao̱ xi judíoo̱jiín konguínchonjneo̱. 47 Ngao̱tꞌao̱ boo̱ao̱ tsꞌén katsanguiyajneo̱ Ndii̱an o̱ á nga bi katsó: Ijñáñaá xikoó ngo ndiꞌí tsii̱ꞌeo̱ ngayeje xtao̱ xi tjín ngao̱sondieeo̱, tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuiyéeo̱ kótsꞌen kꞌoxiéꞌá an xtao̱ xi síndo ngayeje són tꞌananguiii̱. 48 Nga tsintꞌié kui eén xtao̱ xi judíoo̱jiín, achichí tsja kamaá kó katsjaá kjoo̱ajo̱ e eén Néná, kó kisꞌijin yejeeo̱ xtao̱ xi je katjoꞌójiii̱n nga sao̱koo̱ó kjoo̱am o̱ indyion ngatsjé nii̱xtjiii̱n, 49 kó boo̱ao̱ tsꞌén kiꞌmíya eén Néná ngayeje nangui. 50 Tanga kui já judíooo̱ tsíchjii̱ajo̱ o ínchjín xi nda inii̱mao̱ao̱ koo̱jo xi yandíkón koo̱jo já xii̱ꞌin xi ꞌniú yandíkón nao̱xii̱ńdaá, kó indyiáꞌá tsii̱ꞌeo̱ nga tsangatjii̱nguiii̱ Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱tjo kui nanguiii̱. 51 Tanga kui jaá nguije ikiyotjii̱nguiii̱ ítsanie xao̱ xi yajájón se tsii̱ꞌeo̱ nga íjñá ngo chii̱boo̱ao̱ nga ndajín kjiꞌi ni xi katsꞌén kui xtaao̱, sꞌeo̱ kijí nangui Ikonioo̱. 52 Kó xtao̱ tsii̱ꞌeo̱ Néná achichí tsja kamaá nga kisꞌikitsieeo̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná. Bi kamá nga kisꞌiṉdo Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ nao̱xii̱ńdá Ikonioo̱ Nga jachó Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ nao̱xii̱ńdá Ikonioo̱, tsꞌasꞌien ngajoó nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná xi chjii̱an o̱ i já judíooo̱, kó kii̱ao̱ tsíchjii̱ajo̱ o xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ Kjisooo̱, kó kjín ma xtao̱ xi kisꞌijiii̱n xi judíoo̱ koo̱jo xi chjii̱ao̱ én griegoo̱. 2 Tanga xtao̱ judíooo̱ xi kisꞌijinjiín én xí tsíchjii̱ao̱ Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ indyiáꞌá xtao̱ xi judíoo̱jiín tsii̱ꞌeo̱ nga chꞌo koo̱aꞌo̱ ao̱ kui já ṉtsꞌieeo̱. 3 Kuíni nga, achichí tsie kamaá kui nguo̱ii̱ndieeo̱ kó ꞌniú kamáꞌniátakón Ndii̱ao̱ná nga ínii̱jmii̱í xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱ato̱ joó Néná. Kó Ndii̱an o̱ á akó nga jao̱koxii̱ kui niii̱ nga katsjaá ngaꞌniú tsii̱ꞌeo̱ nga
14
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 14
44
sao̱ꞌín chii̱boo̱ao̱ koo̱jo kjoo̱an o̱ dikón. 4 Kó xtao̱ xi chjii̱an o̱ i kui nao̱xii̱ńdaá jó tjín katsꞌén yojooo̱ ngo tjín xi nijan kamá xtao̱ judíooo̱, sꞌeo̱ ngo tjín xi nijan kamá já apostrooo̱. 5 Tanga xtao̱ xi judíooo̱ koo̱jo xtao̱ xi judíoo̱jiín nijan kamá já xí botixómaá, kó kjítsꞌuieé kui jaá tsii̱ꞌeo̱ nga ndajín sao̱ꞌínjoo̱ koo̱jo nga kꞌoo̱ya ndii̱joo̱, 6 kó nga kamábe Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ kui ni xi kao̱mataꞌin, jatjoꞌma kó nao̱xii̱ńdá Listrao̱ koo̱jo Derbeo̱ kijí, nao̱xii̱ńdá xi chjii̱an o̱ i nangui Likaoniao̱, koo̱jo nangui xi tiña maniii̱ kui nguo̱ii̱ndieeo̱, 7 kó kii̱ao̱ katsáyá éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná. Bi kiniꞌánjoo̱ Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ nao̱xii̱ńdá Listrao̱ Kó kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Listrao̱ kisꞌijña ngo ndao̱ xi nii̱mao̱ xi majín fotsoꞌbá, xi jmí nii̱xtjin kamá kistsoꞌbá ngao̱tꞌao̱ ndeskande koó nga katsen nga nii̱mao̱ se, kui ndao̱ao̱ ngo yáxiríeo̱ tikónnié. 9 Nga tsintꞌieé én xi tsꞌénchjii̱ao̱ Pablooo̱, Pablooo̱ askoꞌá ndá ndá kó kamábe nga kui ndao̱ao̱ ꞌniú sꞌijiii̱n Néná nga kao̱mandaya, 10 kó Pablooo̱ ꞌniú tsíchjii̱ajo̱ o kui ndao̱ao̱ nga bi katsoó: –¡Tii̱sítjii̱n kó tꞌíjñí nao̱xoo̱ ndsao̱ki! Kó kui ndao̱ao̱ ta niján ma iskjínkꞌá kó kasasien kixii̱, sꞌeo̱ kamá kistsoꞌbá. 11 Kósꞌeo̱ nga kamábe kui xtao̱ nao̱xii̱ńdaá ni xi katsꞌén Pablooo̱ askandáyá ma nga tsíchjii̱ao̱ én Likaoniao̱ nga bi katsó: –¡Néná xtao̱ kamá, kó kuí xí jeꞌekónná! 12 Kó Bernabeeo̱ ne Seuuo̱ kiꞌmií, kó Pablooo̱ ne Ermeo̱ kiꞌmií, ngao̱tꞌao̱ nga kuí xí tsíchjii̱ao̱ ma. 13 Kó chináꞌmiii̱ ne Seuuo̱, xi tikón nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nga bitjasꞌii̱en o̱ nao̱xii̱ńdaá, jachójoo̱ choo̱yojo xii̱ꞌin koo̱jo naxó tsjakon, kó kui chináꞌmiii̱ koo̱jo xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kamámejeén katsꞌénkꞌasꞌieeo̱n kjoo̱ato̱ jó. 14 Tanga nga kamákjiín já apostroo̱ Bernabeeo̱ koo̱jo Pablooo̱ ni xi kao̱mataꞌin ngaskande iskjíndiyájón maá ṉjñooo̱, sꞌeo̱ kijíngajiii̱n xtaao̱ kósꞌeo̱ askandáyá nga bi katsó: 15 –¡Jún já! ¿Mí kjoo̱aao̱ o̱ nga bi kjiꞌi ni xi ndyii̱niꞌánjnú? A yajínjnú nga xtao̱ jii̱n xikoó jún, jao̱ kuíni nga jéꞌe jii̱n nga kꞌuinii̱jmii̱jneo̱ éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuijñá masienjnú kui ni xi niꞌánjnú xi jmí ni chjíjiín, kó tasá Néná tindyii̱sé nguiníjnú, 8
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
45
NI KAMÁ 14 NI XI XI KAMÁ 14
kui Néná xi tikón jao̱koxii̱ii̱, xi katsꞌénda ndiꞌakꞌajmiii̱, tꞌananguiii̱, ndáchíkoón koo̱jo ngayeje ni xi tjiín, 16 kui xi kjeo̱ꞌe nii̱xtjin katsjandié nga ngayeje xtaao̱ kjao̱ kijí kjao̱ kijí ndii̱yao̱á nga ngo nga ngo, 17 nda tsi ngatsjé nii̱xtjin akoó xtaao̱ kjoo̱an o̱ da xi tsꞌén tsii̱ꞌeo̱ nga xchao̱ ꞌyání xi kui, ngao̱tꞌao̱ kuí xí tsanguiyajnú stseé tsii̱ꞌeo̱ nga nda kao̱maxchá ni xi ꞌbítjii̱ejo̱ nú, kó kuí xí tsjájnú nga nda xii̱nii̱e o̱ nga nda sꞌii̱oo̱jnú koo̱jo nga kꞌuieé kjoo̱ato̱ sja inii̱mao̱jnú. 18 Kó nda tsi kui niii̱ katsó, tanga takó achichí niꞌin kamaá nga íchjaá xtaao̱ nga sii̱ꞌankꞌasꞌieeo̱n kjoo̱ato̱ jó. 19 Kó ta kjiꞌa ma jachó já judíoo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ koo̱jo nao̱xii̱ńdá Ikonioo̱ xi indyiáꞌá xtaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjeo̱ꞌe tsꞌén katsꞌénkjó, kósꞌeo̱ ndii̱joo̱ akjaya Pablooo̱ kó nguije kisꞌijiii̱n nga je kꞌien katsó, iskjifé nga tsꞌaxié nguo̱ii̱jin nao̱xii̱ńdaá. 20 Tanga ngayeje xtao̱ xi je sꞌijiii̱n Kjisooo̱ kamátikónié Pablooo̱, kó Pablooo̱ jastjíeo̱n kó ti kijí nguiní nguo̱ii̱jin nao̱xii̱ńdaá, kó nga kamánguindyiojón kijí Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ nao̱xii̱ńdá Derbeo̱. 21 Jaskan nguije ínii̱jmi éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná nao̱xii̱ńdá Derbeo̱ nínga kjín xtao̱ katsꞌénsꞌijin eén Néná, kijí nguiní nao̱xii̱ńdá Listrao̱, nao̱xii̱ńdá Ikonioo̱ koo̱jo nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱, 22 kó kii̱ao̱ katsjá ngaꞌniuú xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱, kó ꞌniú tsíchjii̱ajo̱ o tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌínsꞌijin kó boo̱ao̱ katsoó nga chjiénga tsie kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ kuo̱ii̱tjatió tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱tjásꞌii̱en o̱ nínga botixómá Néná. 23 Kó Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ xkii̱ nao̱ngoo̱xii̱ katsjaá xá xtao̱ xi xchá xi kꞌuíndotjoón nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó nguije tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná koo̱jo nguije jaꞌa nga katsꞌén kjindiá, Ndii̱an o̱ á katsꞌéngatꞌaao̱ kui xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n. Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ bi tsꞌén kijíꞌoyá nguiní nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ 24 Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ jaꞌa nangui Pisidiao̱, ngaskande nga jachó nangui Panfiliao̱, 25 kó nguije katsáyá eén Néná nao̱xii̱ńdá Perjeo̱, kijí nao̱xii̱ńdá Atalíao̱, 26 kii̱ao̱ kijíya ngo tjotso je tsii̱ꞌeo̱ nga jachó nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱, nao̱xii̱ńdá nínga kichjiáꞌátjeé Néná nga tsjao̱á kjoo̱an o̱ daao̱ tsii̱ꞌeo̱ xá xi je katsꞌén. 27 Kó nguije jachó nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱, ítikó xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ kó ínii̱jmii̱í ngayeje ni xi katsꞌén ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 14
46
Néná nguo̱ii̱ya tsja kui jaá, koo̱jo nga Néná xi katsꞌén nga xtao̱ xi judíoo̱jiín je sꞌii̱jiii̱n Kjisooo̱ nga. 28 Kó Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ achichí tsie tsꞌandíyaá nga kisꞌiṉdojoo̱ xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n Kjisooo̱. Bi tsꞌén kamátikó já apostrooo̱ koo̱jo xtao̱ xi xchaá nao̱ngoo̱xii̱ii̱ Kui nii̱xtjin ján tjín xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱ xi kijí nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ kó kii̱ao̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga akóyaá ṉtsꞌieeo̱ nga kjoo̱tjoꞌájiín yojooo̱ tsi sii̱ꞌánjiín sirkunsisiooo̱n xikó kjiꞌi kjoo̱axo̱ chá xí íjñá Moiseeo̱. 2 Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ ꞌniú askjoyáni kui niii̱ koo̱jo kui jaá, kó tichaao̱n Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ kisꞌindonda koo̱jo kjeo̱ꞌe ngase xtao̱ xi katseꞌéxaá tsii̱ꞌeo̱ nga kijí nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n nga kijíkꞌínda kui kjoo̱aao̱ o̱ koo̱jo já apostrooo̱ koo̱jo xtao̱ xi xchaá nao̱ngoo̱xii̱ xi chjii̱an o̱ i kui nao̱xii̱ńdá ján. 3 Kó kui jaá, nguije katsꞌénkjíyindii̱ya xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ jaꞌa nangui Fenisiao̱ koo̱jo nangui Samariao̱, kó katsáyaá kótsꞌen xtao̱ xi judíoo̱jiín íjñámasien kjoo̱axo̱ chao̱á kósꞌeo̱ katsꞌénsꞌijin Néná, kó ngayeje ṉtsꞌieeo̱ achichí tsja kamaá nga tsintꞌié kuí niii̱. 4 Kó nga jachó nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kii̱ao̱ ndyii̱koyaao̱ xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ koo̱jo já apostrooo̱ koo̱jo xtao̱ xi xchaá, kó katsáyaá ngayeje ni xi katsꞌén Néná nguo̱ii̱ya tsja kui jaá. 5 Tanga tjín xtao̱ fariseoo̱ xi je kisꞌijiii̱n eén Néná xi jastjíeo̱n sꞌeo̱ bi katsó: –Chjiénga sii̱ꞌaao̱n sirkunsisiooo̱n kui xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n eén Néná xi judíoo̱jiín, kó ꞌniú kꞌuijñáao̱ nga sao̱ꞌínkjatjosón kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱. 6 Kó ítikó yojooo̱ já apostrooo̱ koo̱jo xtao̱ xi xchaá tsii̱ꞌeo̱ nga askjoyáni kui kjoo̱aao̱ .o̱ 7 Kó nguije tsie askjoyáni kui kjoo̱aao̱ ,o̱ jastjíeo̱n Peé, kó bi katsoó: –Jún já ṉtsꞌie, jún je yajnú nga je tsieniii̱ nga Néná jaꞌájinna nguo̱ii̱jiii̱n jún tsii̱ꞌeo̱ nga xiyáao̱ éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná xtao̱ xi judíoo̱jiín tsii̱ꞌeo̱ nga sꞌii̱jiii̱n. 8 Kó Néná xí be inii̱mao̱ná akó nga tjoó xtaao̱, ngao̱tꞌao̱ katsjaá Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná xikó tsꞌén katsjáná ñá, 9 kó Néná skjánjín tjítsꞌénná ñá koo̱jo kui jaá, ngao̱tꞌao̱ ti je katsꞌéntsjie inii̱mao̱ao̱ nguije kisꞌijiii̱n Néná nga. 10 Ngotꞌeo̱ ꞌneo̱, ¿mí kjoo̱aao̱ o̱ nga
15
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
47
NI KAMÁ 15 NI XI XI KAMÁ 15
Néná ndyii̱chjatꞌayákónjnú nga kjoo̱aꞌo̱ niú ndyii̱niꞌánjnúuo̱ kui xtao̱ xi tsii̱ꞌeo̱ Néná nga koo̱aꞌo̱ anijín ngo chꞌia xi ngaskande ñá koo̱jo xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná kamájiín tsaꞌanijín? 11 A mí tsi tasá sꞌijin kjimaná nga ta kjoo̱tjoꞌa ñá tangatꞌaniii̱ kjoo̱an o̱ daao̱ Ndii̱ao̱ná Kjisooo̱, xikoó kui jaá. 12 Kó ngayeje xtaao̱ nga xió kisꞌiṉdo tjii̱en o̱ ga tsintꞌieé Bernabeeo̱ koo̱jo Pablooo̱ nga ínii̱jmi kjoo̱aao̱ o̱ ngayeje chii̱boo̱ao̱ koo̱jo kjoo̱an o̱ dikón xí katsꞌén Néná nguo̱ii̱ya tsja kui jaá nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi judíoo̱jín. 13 Kó nguije xió kisꞌiṉdo kui jaá Sandiyaá bi katsó: –Jún já ṉtsꞌie, ndaꞌyámajnúꞌun: 14 Ximooo̱ ínii̱jminá kó katsꞌén Néná nga tjón tjón nga kamánii̱mao̱ao̱ xtao̱ xi judíoo̱jiín, koo̱jo nga jaꞌájin nga nao̱xii̱ńdá xi tsii̱ꞌeo̱ Néná kuo̱ii̱chjii̱an o̱ i. 15 Kó kui niii̱, ti boo̱ao̱ ti tsó xikó tsꞌén ítꞌa xoo̱joo̱n já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná nínga bi tsó: 16 Jaskan nguije kamá kui niii̱, kjoéꞌeo̱ nguiñá an kó kjoéꞌeo̱ tsꞌendáya nguo̱ii̱ndie ndikoón Ndabiii̱ xi jatsooo̱n, kó sao̱ꞌindaya an xó xi je ixóndoó, kó ti sao̱ꞌinkjastjíeo̱n nguiní an kui ndiꞌaao̱, 17 tsii̱ꞌeo̱ nga xtao̱ xi ngaseeo̱ koo̱ngase Ndii̱an o̱ á, koo̱jo ngayeje xtao̱ xi Israeo̱ljín xi je kamátsjie nguo̱ii̱yaao̱ jaꞌénna, 18 bi tsó Ndii̱an o̱ á xi bokó ngayeje kui niii̱ ndeskande nii̱xtjin xchá ján. 19 Kuíni nga an xi xian an nga kao̱majín sii̱ꞌanxtiii̱ xtao̱ xi Israeo̱ljín xi je íjñámasien kjoo̱axo̱ chao̱á tsii̱ꞌeo̱ nga Néná je koo̱ejo̱ eo̱tjii̱ngui, 20 ta kao̱ma ta ngo tsi xoo̱joo̱n sii̱ꞌandáao̱ nínga kꞌuiyáao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱ꞌíjñátꞌaxiín yojooo̱ ngayeje ni xi ndándí xi chjii̱an o̱ i ngo ao̱sieo̱én ngo ne xi tsꞌénda xtaao̱, kó nga sao̱ꞌínkamajoo̱jín xi tondoo̱, koo̱jo nga skjii̱nii̱ejo̱ ín yojooo̱ choo̱ xi niꞌánxíndo nga niꞌánkꞌién koo̱jo yojo xi ndyii̱aao̱ o̱ jín. 21 Ngao̱tꞌao̱ ngaskande nii̱xtjin xchá ján, Moiseeo̱ índo xkii̱ nao̱xii̱ńdá xtao̱ xi kuo̱ii̱ꞌínii̱jmi nga sao̱ꞌínyá kjoo̱ak o̱ itiii̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná xkii̱ nii̱xtjin ndikón. 22 Kósꞌeo̱ nda kasasieeo̱n já apostrooo̱ koo̱jo xtao̱ xi xchaá koo̱jo ngayeje xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, nga jaꞌájin já xi chjii̱an o̱ i kui já xii̱ꞌiii̱n xi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 15
48
katsanguiya nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ xi nijan kijíjoo̱ Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱, Judaao̱ ndao̱ xi ti Barsabao̱ ꞌmií nga, koo̱jo ndao̱ xi ꞌmí Silaao̱ xi achichí kamáyandikón nguo̱ii̱jiii̱n já ṉtsꞌieeo̱, 23 kó kui jaá xi kananguiyajoo̱ ngo xoo̱joo̱n xi bi tsó: “Jii̱n xi já apostroo̱ jii̱n koo̱jo xtao̱ xi xchá xi ṉtsꞌie majnú, tinde boo̱ao̱ tꞌínjnú já ṉtsꞌie xi xtao̱ xi judíoo̱jín xi síndo nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱, nangui Siriao̱ koo̱jo nangui Silisiao̱. 24 Je kandaꞌyájneo̱ nga tjín xtao̱ xi ti kꞌii̱e o̱ jatjojinná, kui xi jmí kjoo̱ao̱ katseꞌéjiín, kó kui xi ndyii̱tsꞌenxtií inii̱mao̱jnú, nga katsanguiya nga sii̱ꞌánjnú sirkunsisiooo̱n koo̱jo nga sii̱ꞌankjatjosónjnú kjoo̱ak o̱ itiii̱. 25 Nda tsakínjneo̱, nga ikꞌíndajneo̱ nga kachjeꞌéjinjneo̱ já xii̱ꞌin xi tjójneo̱ kuíni nga kananguiyachonjneo̱ jún Bernabeeo̱ koo̱jo Pablooo̱, 26 já xi je kitsjienkon yojooo̱ tangatꞌaniii̱ jaꞌeén Ndii̱an o̱ á Jesukristooo̱. 27 Kó kuíni nga kii̱ao̱ kananguiyajneo̱ Judaao̱ koo̱jo Silaao̱, kó kuí jaá xi kuí ma xi kuo̱ii̱chjii̱ajo̱ ojnú jún tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱tsoo̱ya yejejnú ti kuiii̱ ni xiꞌbii̱. 28 Ngao̱tꞌao̱ je nda tsakiín Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná koo̱jo jii̱n tsii̱ꞌeo̱ nga taxkiya sii̱ꞌánjínjnú ngo ni, ta kuí tsi ni xi xikoó xiꞌbii̱: 29 Nga xii̱nii̱ejo̱ ínjnú yojooo̱ choo̱ xi je kiniꞌánkꞌasꞌieeo̱n ngo ao̱sieo̱én ngo ne xi tsꞌénda xtaao̱, koo̱jo nga xii̱nii̱ejo̱ ínjnú jín koo̱jo yojooo̱ choo̱ xi kiniꞌánxíndo koo̱jo nga kao̱majín tondoo̱ kao̱majnú. Tsi sii̱ꞌankjatjosónjnú ngayeje kui niii̱, nda kjiꞌi ni xi ndyii̱niꞌánjnú. Nda ngasꞌiejnú.” 30 Kó boo̱ao̱ tsꞌén kui jaá nguije katsꞌénkixotꞌa xkjín, kijí nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ kó ítikó ngayeje xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nga katsꞌénkꞌasꞌien kui xoo̱joo̱oo̱n. 31 Kó nguije katsꞌényá xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ kui xoo̱joo̱oo̱n, achichí tsja kamaá nga kui eén xi katsꞌéndajooo̱n. 32 Kó nga já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná kamá Judaao̱ koo̱jo Silaao̱, katsꞌéndajooo̱n koo̱jo katsjá ngaꞌniuú ṉtsꞌieeo̱ nga tsíchjii̱ajo̱ o, 33 kó nguije jaꞌa kjín nii̱xtjin, kui ṉtsꞌieeo̱ xió katsꞌénkixotꞌa kui jaá nga kijíꞌoyá nguiní nangui nínga síndo xtao̱ xi katsanguiya. 34 Tanga Silaao̱ kamámejeén nga kisꞌijña kii̱aao̱ .o̱ 35 Kó Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ koo̱jo kjín ngase xtao̱ takó kisꞌiṉdo ra nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱ nga akóyá koo̱jo nga ínii̱jmi éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 16 NI XI XI KAMÁ 15
49
Bi tsꞌén ítsꞌii̱yaniii̱ Pablooo̱ xi ma jó ndii̱ya nga katsꞌén xaá Néná 36 Nguije jaꞌa kjín nii̱xtjin, Pablooo̱ bi katsoó Bernabeeo̱: –Tjianchóoo̱n ingo ndii̱ya ngayeje ṉtsꞌié xi síndo ngayeje nao̱xii̱ńdá nínga je ikꞌínii̱jmi eén Néná, tsii̱ꞌeo̱ nga xchao̱ kótsꞌen síndo. 37 Kó Bernabeeo̱ kamámejeén nga nijan kijíjoo̱ Juaao̱, kui ndao̱ xi ti Markoo̱ kiꞌmií nga, 38 tanga Pablooo̱ kasasienjiín nga kjoo̱jo, ngao̱tꞌao̱ Markooo̱ nangui Panfiliao̱ índomasien kó nguiti kamámejénjiín nga katsꞌén xá xi kiꞌmií. 39 Kó Pablooo̱ koo̱jo Bernabeeo̱ ndseo̱jeo̱njín kamá kósꞌeo̱ kjao̱ xín kjao̱ xín kijí nga ngo nga ngo, kó Bernabeeo̱ kijíjoo̱ Markooo̱ nga kijíya ngo tjotso je tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱. 40 Tanga Pablooo̱ jaꞌájin Silaao̱, kó jatjo kui nguo̱ii̱ndieeo̱ nguije já ṉtsꞌieeo̱ tsíchjii̱ato̱ jé nga katsꞌénkꞌasꞌien nguo̱ii̱ya tsja Néná, 41 kó kui jaá jaꞌa nangui Siriao̱ koo̱jo nangui Silisiao̱, nga katsjá ngaꞌniuú xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱. Timooo̱ bi tsꞌén nijan kijíjoo̱ Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ Kó nga jachó Pablooo̱ nangui Derbeo̱ koo̱jo Listrao̱ kii̱ao̱ kasakooo̱ ngo ndao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ kui xi ꞌmí Timoo̱, ndií ngo xtao̱chjón xi judíoo̱ xi ti boo̱ao̱ ti tsꞌén sꞌijiii̱n Kjisooo̱ nga, kó nao̱ꞌmiii̱ ndao̱ griegoo̱ boá, 2 kó já ṉtsꞌie xi chjii̱an o̱ i nangui Listrao̱ koo̱jo nangui Ikonioo̱ achichí nda tsíchjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kui ndao̱a.o̱ 3 Pablooo̱ kamámejeén kijíjoo̱ Timooo̱, tanga nguindieeo̱ nga kjoo̱jo katsꞌeén sirkunsisiooo̱n tsii̱ꞌeo̱ nga chꞌojín kao̱maao̱ xtao̱ judíoo̱ xi síndo kui nguo̱ii̱ndieeo̱, ngao̱tꞌao̱ ngayeje kui jaá be nga nao̱ꞌmiii̱ Timooo̱ ndao̱ griegoo̱ boá. 4 Kó xikó tsꞌén ndyii̱foaꞌa ngayeje nao̱xii̱ńdá katsꞌénkꞌasꞌieeo̱n kjoo̱ab o̱ otíxoma xi je jao̱ boo̱ao̱ índajoo̱ já apostrooo̱ koo̱jo xtao̱ xi xchaá nao̱ngoo̱xii̱ii̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n nga sao̱ꞌínkjatjosón kui xtaao̱. 5 Kó boo̱ao̱ tsꞌén kui xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ ꞌniú kisꞌijin ngaseeo̱ Kjisooo̱, kó ndyiojón ndyiojón kamákjín ngase.
16
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 16
50
Bi tsꞌén akakooo̱ ngo ni Pablooo̱ kjoo̱aa o̱ o̱ ndao̱ xi chjii̱an o̱ i Masedoniao̱ 6 Kó nga jaꞌa nangui Frijiao̱ koo̱jo Galasiao̱, Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsjandiéjiín nga tsíchjii̱ao̱ eén Néná nangui Asiao̱, 7 kó nga jachó tsindioó nangui Misiao̱ kamámejeén nga koo̱ejo̱ eo̱ nangui Bitiniao̱, tanga Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsjandiéjiín nga kii̱ao̱ kijí. 8 Kó nga jaꞌa tiña nangui Misiao̱, jatjajen nga jachó nao̱xii̱ńdá Troao̱. 9 Kó nga jñoó Pablooo̱ akakooo̱ ngo ni, nínga kamábe ngo ndao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Masedoniao̱ xi sikón kixii̱ nga ꞌniú tsíꞌaá nga bi katsoó: “Titjé chií ji nangui Masedoniao̱ kó tasíkeo̱jejneo̱.” 10 Kó nguije akakooo̱ kui niii̱ Pablooo̱, tjii̱en o̱ má ikꞌíjñandajneo̱ yojojneo̱ nga konguínjneo̱ nangui Masedoniao̱, ngao̱tꞌao̱ je yajneo̱ nga jao̱koxii̱ boá nga Néná kii̱ao̱ tsꞌénchjii̱ajo̱ neo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuinii̱jmii̱jneo̱ éntjatsii̱eeo̱ o̱ Néná kui nguo̱ii̱ndieeo̱. Bi tsꞌén jachó Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ nao̱xii̱ńdá Filipoo̱ Kó kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Troao̱ kachjábéjneo̱ ngo tjotso je xi tsanguinyájneo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga jáchó kixii̱ kixii̱jneo̱ tjii̱nguo̱ii̱ Samotrasiao̱, kó nga kamánguindyiojón jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá Neápolii̱, 12 kó tsanguínjneo̱ xtjii̱eeo̱ n o̱ Filipoo̱, nao̱xii̱ńdá ꞌniú xi tjón xi chjii̱an o̱ i nangui Masedoniao̱, koo̱jo ngo koloniao̱ nínga síndo kjín xtao̱ Romao̱ kó kii̱ao̱ kixindyionjneo̱ kjín nii̱xtjin. 13 Kó ngo nii̱xtjin ndikón jataxiejneo̱ nao̱xii̱ńdaá, nga tsanguínjneo̱ tꞌa ndejeéꞌ, nínga kiniꞌánkjójneo̱ nga kii̱ao̱ tikón ngo nguo̱ii̱ndie nínga ndokjoo̱aao̱ o̱ Néná, kó kii̱ao̱ kixindyionjneo̱ kó kii̱ao̱ kandokjoo̱ajo̱ ojneo̱ eén Néná ínchjín xi kamátikó kui nguo̱ii̱ndieeo̱. 14 Kó ngo kui xtao̱chjoo̱ón xi ꞌmí nao̱ Lidiao̱, xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Tiatirao̱ xi botiñá ṉjño nda ṉjño tsjakon xi ao̱sién koán ndyii̱yaꞌa, kui xtao̱chjoo̱ón ꞌniú kamábendikón Néná kó tsintꞌié eén, kó Ndii̱ao̱ná katsꞌénꞌinda inii̱mao̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga asiénnijooo̱n én xí tsíchjii̱ao̱ Pablooo̱. 15 Kó nga kastindá kui xtao̱chjoo̱ón koo̱jo xtao̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱, jaskan ꞌniú tsíꞌájneo̱ nga bi katsó: 11
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
51
NI KAMÁ 16 NI XI XI KAMÁ 16
–Tsi jún xi boo̱ao̱ ꞌmíjnú nga jao̱koxii̱ nga an sꞌijinna Ndii̱an o̱ á, ndibá nii̱ꞌankjaꞌyájnú ndiꞌana. Kó ꞌniú katsꞌénjneo̱ nga kii̱ao̱ kuo̱ii̱ndyionjneo̱ ndiꞌaao̱. 16 Kó nga ndyii̱monguínjneo̱ ndii̱ya nga ndyii̱monguín ndokjoo̱ajo̱ neo̱ Néná, kii̱ao̱ kasakojneo̱ ngo tsakjin xi tsꞌénxájoo̱ ngo ao̱sién nii̱xtjin xi kotꞌasoón xtaao̱, mosoo̱ kamá kui tsakjii̱ín kó achichí too̱n katsꞌén ndii̱aao̱ o̱ nga askotꞌasón. 17 Kó kui tsakjii̱ín tjii̱en o̱ má kijítjii̱nguijneo̱ jii̱n koo̱jo Pablooo̱ kó askandáyá ma nga bi katsó: –¡Kui jmii̱ii̱, Néná xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján ndyii̱tsꞌenxájo kó kuí xí ndyii̱tsáyajnú ndii̱ya xi kꞌoo̱xiéꞌájnú! 18 Kui tsakjii̱ín kjín nii̱xtjin nga ta soboá boo̱ao̱ katsó, ngaskande nga nguiti kichikjoo̱ajo̱ iín Pablooo̱ kó kamáxtií kósꞌeo̱ bi katsoó kui ao̱sién nii̱xtjin xindajín xi tikónjiii̱n kui tsakjii̱ín: –¡Jaꞌeén Jesukristooo̱ xi boo̱ao̱ tꞌíxianñaao̱, nga kjoo̱tje ji nguo̱ii̱jin yojooo̱ kui tsakjii̱ín! Kó ti kjiꞌa jatjo kui ao̱sién nii̱xtjiii̱n. 19 Tanga ndii̱aao̱ o̱ kui tsakjii̱ín kamábe nga nguiti sao̱ꞌínjín ngase too̱n tangatꞌaao̱ nga sao̱ꞌínxá kui tsakjii̱ín, kó katsoboá Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱, kósꞌeo̱ kijíjoo̱ nguindyii̱koo̱n jáxaá, kii̱ao̱ nínga tikón ndii̱tsen ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á, 20 kó jachójoo̱ nínga síndo ne ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á, sꞌeo̱ bi katsó: –Kui já judíooo̱ achichí ndyii̱tsꞌenxtí kꞌii̱e o̱ nao̱xii̱ńdáná, 21 kó ndyii̱bokoyá kjoo̱axo̱ chao̱á ni xi tsjandiéjín kjoo̱ak o̱ itiii̱ nga kao̱ma sii̱ꞌán, ngao̱tꞌao̱ nga nao̱xii̱ńdá Romao̱ ndokjoo̱ao̱ ñá. 22 Kó boo̱ao̱ tsꞌén xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kondrao̱ kijií kui jaá, kó já ne ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á katsjá kjoo̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kachjaꞌáxiín ṉjño xi ndyii̱yajá sꞌeo̱ akjaao̱ ńꞌniú, 23 kó nguije akja tsao̱ngao̱ tsao̱ngaao̱, akjaꞌya ndoo̱boo̱ay o̱ a, kó katseꞌeé kjoo̱ao̱ ndao̱ xi konda ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á nga ꞌniú 24 nda skondá, kui ndao̱ xi katseꞌeé kjoo̱aao̱ ,o̱ katsanguisꞌien kui jaá ngaskande nguo̱ii̱ya ꞌniuú ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, sꞌeo̱ ikítꞌa se Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ jó yá yiꞌi. 25 Tanga mején ma ra masien nii̱xtjii̱en o̱ , tjii̱en o̱ ga Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ ndyii̱chjii̱aao̱ o̱ koo̱jo ndyii̱sieeo̱ só xi ndaao̱ Néná, kó tjii̱en o̱ ga já xi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 16
52
nijan síndojoo̱ nguo̱ii̱ya ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á ndyii̱ntꞌie, 26 ta niján ma kjindibá ngo kjoo̱an o̱ dikón ꞌniú xi ítsanieyá ngayeje xoó ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, kó ti kjiꞌa katjoxꞌa ngayeje ngao̱ntjoo̱aao̱ o̱ ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, kó ngayeje já xi ndyii̱aꞌo̱ niú ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á katjondó ńꞌniú kii̱chao̱ xi síndotaꞌniúní. 27 Kó nga jaꞌáa ndao̱jun xi tsꞌénkonda ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, kamábe nga je tjii̱en o̱ tixao̱ ngao̱ntjoo̱aao̱ o̱ ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, kó tsꞌaxié kii̱chao̱ xi kjitꞌaao̱, kó ti kuiii̱ tjítsꞌénkꞌién yojooo̱ katsaki, ngao̱tꞌao̱ katsꞌénkjó nga je ra jatjo chejé já xi síndoꞌniú ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á. 28 Tanga Pablooo̱ ꞌniú tsíchjii̱ao̱ nga bi katsó: –¡Ngatao̱ jmí ni niꞌínjíii̱n yojóo, ngao̱tꞌao̱ kꞌii̱e o̱ tindyionyejejneo̱! 29 Kósꞌeo̱ kui ndao̱juuo̱n ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á tsíꞌá ngo ndiꞌí xi katsꞌéntsijeeo̱n, sꞌeo̱ tsꞌasꞌien manga manga nguo̱ii̱ya ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á, kó kjifotsié ma nga tsꞌéntsakjónní, sꞌeo̱ asién tikoó kjeo̱n nínga síndo Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱, 30 kó tsꞌaxié nga jó kui jaá ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á kósꞌeo̱ bi katsó nga asíyaá: –Jún boo̱ao̱ já, ¿mí xi sao̱ꞌin an tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱tjoꞌa an? 31 Kó kui jaá bi katsó: –Tiꞌinsꞌijin ji Ndii̱an o̱ á Jesukristooo̱, kó kjoo̱tjoꞌa ji koo̱jo xtao̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌáao̱. 32 Kó kandokjoo̱ajo̱ o eén Néná kui ndao̱ xi konda ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á koo̱jo ngayeje xtao̱ xi síndo ndiꞌaao̱. 33 Kó kui ndao̱a,o̱ ti kuiii̱ chii̱boo̱aao̱ o̱ nii̱xtjii̱eeo̱ n o̱ aniéjón nínga ooo̱n Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱, kósꞌeo̱ kui koo̱jo ngayeje xtao̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱ kastindá. 34 Sꞌeo̱ jaskan kijíjoo̱ ndiꞌaao̱ kósꞌeo̱ katsjaá ni chinie, kó kui ndao̱juuo̱n koo̱jo xtao̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱ achichí tsja kamaá nguije kisꞌijiii̱n Néná. 35 Nga kamánguindyiojón nga tajñó ngaseeo̱, já ne ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á katsanguiya jajún xi koo̱ejo̱ eo̱tsáyaá ndao̱jun xi konda ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoo̱xié Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱. 36 Kó ndao̱jun xi konda ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á bi katsoó Pablooo̱: –Já ne ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á je katsjána kjoo̱ao̱ nga kꞌoxiéjnúꞌun, kó je kao̱ma xió konguínjnú. 37 Tanga Pablooo̱ bi katsoó jajuún:
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 17 NI XI XI KAMÁ 16
53
–Jii̱n xi já Romao̱ jii̱n, ikꞌiéjneo̱ koo̱jo akjajneo̱ nguindyii̱koo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá nguo̱ii̱ndieeo̱ nga kꞌuiyájneo̱ mí jé xi kiniꞌánjneo̱, kósꞌeo̱ kananguisꞌienjneo̱ ndoo̱boo̱ay o̱ a, ¿a kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ mejeén já ne ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á nga kꞌoo̱xiéꞌmájneo̱? ¡Tanga jmí! Kui ngatjandiba kꞌaxié soboájneo̱. 38 Kó jajuún kijítsꞌenkintꞌié já ne ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á kui niii̱, kósꞌeo̱ achichí katsakjónní nguije tsintꞌié nga nao̱xii̱ńdá Romao̱ chjii̱an o̱ i kui jaá. 39 Sꞌeo̱ já ne ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á tsꞌaxié ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á kui jaá kó ꞌniú tsíꞌáao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱tjo nguo̱ii̱jiii̱n nao̱xii̱ńdaá. 40 Kó nguije jatjo ndoo̱boo̱ay o̱ a Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ kijí ndiꞌaao̱ kui xtao̱chjoo̱ón xi ꞌmí nao̱ Lidiaao̱, kósꞌeo̱ nguije kamábe já ṉtsꞌieeo̱ katsjá ngaꞌniuú, sꞌeo̱ jatjo kui nguo̱ii̱ndieeo̱. Bi kamátaꞌin Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Tesalónikao̱ Kó nguije jaꞌa Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ nao̱xii̱ńdá xi ꞌmí Anfípolii̱ koo̱jo Apoloniao̱, jachó nao̱xii̱ńdá Tesalónikao̱, nínga xtao̱ judíooo̱ kisꞌijñaao̱ ngo ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná. 2 Kó Pablooo̱ xikó tsꞌén ngaá, nga xkii̱ nii̱xtjin ndikón fí ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, ján nii̱xtjin ndikón kijí síkijí nínga askjotíjoo̱ xtao̱ judíooo̱ xikó tsó xoo̱joo̱n eén Néná, 3 nínga katsáyaá kui xtaao̱ nga Kristooo̱ chjiénga takó koo̱ya, kósꞌeo̱ kjoo̱aꞌo̱ áꞌyá nguinií nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi jesoón, kó bi katsoó: –Ti kuíni Kjisoo̱ xi tsꞌénꞌbinii̱jmijnúꞌun xi Kristooo̱. 4 Kó tjín xtao̱ judíoo̱ xi kisꞌijiii̱n kó nijan kamájoo̱ Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kjín xtao̱ griegoo̱ xi kamábendikón Néná koo̱jo achichí ínchjín xi ꞌniú ya kui nguo̱ii̱ndieeo̱. 5 Tanga tangatꞌaniii̱ kui ni xi kamaá nga xtao̱ judíoo̱ xi sꞌijinjiín Néná achichí kamáchii̱nii̱, kó ítikó já xi chꞌokon máao̱ yojooo̱ xi taxá ꞌbítsoo̱maya ndii̱yatié tsii̱ꞌeo̱ nga kisꞌie kjoo̱aso̱ e koo̱jo kjoo̱aco̱ hꞌo kjiꞌi nao̱xii̱ńdaá, kó kui jaá tsꞌasꞌiennié ndiꞌaao̱ ndao̱ xi ꞌmí Jasooo̱n nga tsangase Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱, tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoo̱xié koo̱jo sao̱ꞌínkꞌasꞌieeo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, 6 tanga nga kasakojiín Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ kui nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱, ta kuí ndao̱ xi ꞌmí Jasooo̱n koo̱jo ngui chiboa já
17
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 17
54
ṉtsꞌie xi iskjifé iskjíṉña nga kijíjoo̱ nguindyii̱koo̱n xtao̱xá xi chjii̱an o̱ i kui nao̱xii̱ńdaá, kó bi katsó kui jaá nga askandáyá: –¡Kuí já bí xi ndyitsꞌenkjátsón ngayeje són ngao̱sondieeo̱, kó ti je jeꞌe kꞌii̱eeo̱ o̱ nga, 7 kó kui ndao̱ xi ꞌmí Jasooo̱n katsjandieé nga katsꞌénkꞌasꞌien ndiꞌaao̱! ¡Ngayeje kui jaá nga ndyii̱foaꞌatjé kjoo̱ab o̱ otíxomaao̱ ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Sesaao̱, ngao̱tꞌao̱ boo̱ao̱ ndyii̱tsó nga ndyii̱chjii̱a,o̱ nga tikón xó ingo ndao̱ re xi ꞌmí Kjisoo̱! 8 Kó nga tsintꞌié kuí niii̱ xtao̱ nao̱xii̱ńdaá koo̱jo jáxaá ꞌniú ngase kamákjaán, 9 tanga ndao̱ xi ꞌmí Jasooo̱n koo̱jo já xí ngaseeo̱ ngo too̱n íchjí xi íjñangui yojooo̱, kósꞌeo̱ kiniꞌánkjíndé. Bi katsꞌén Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ nao̱xii̱ńdá Bereao̱ Kó ti kjiꞌa, nguije kamájñoó, já ṉtsꞌie xi síndo kui nao̱xii̱ńdaá katsꞌénkjí Pablooo̱ koo̱jo Silaao̱ kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Bereao̱, kó nguije jachó kui jaá kijí kii̱ao̱ ndiꞌa nínga chjii̱ao̱ eén Néná xtao̱ judíooo̱, 11 kó kui xtao̱ judíooo̱ nda ngase xtao̱ ta boo̱ajo̱ ínniii̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Tesalónikao̱, ngao̱tꞌao̱ achichí tsja kamaá nga tsintꞌieé eén Néná, kó ndyiojón ndyiojón iskjítꞌoyá xoo̱joo̱n eén Néná kui já judíooo̱ ta tsii̱ꞌeo̱ nga skuo̱ii̱e o̱ tsi kjeén nga jao̱koxii̱ én xi tjíꞌmíyaá. 12 Kó boo̱ao̱ tsꞌén achichí kjín ma kui xtaao̱ xi kisꞌijiii̱n, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kjín ma xtao̱ griegoo̱ xi boo̱ao̱ ti tsꞌén kisꞌijiii̱n nga, xi ínchjín koo̱jo xi xii̱ꞌin xi ꞌniú ya kui nao̱xii̱ńdaá. 13 Tanga nguije kamábe xtao̱ judíoo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Tesalónikao̱ nga Pablooo̱ koo̱jo kii̱ao̱ ínii̱jmi eén Néná nao̱xii̱ńdá Bereao̱, kijí kui nangui ján kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén katsꞌénse koo̱jo indyiátsabeé xtao̱ kjiín. 14 Kuíni nga já ṉtsꞌie xi chjii̱an o̱ i kui nguo̱ii̱ndieeo̱ tjii̱en o̱ má katsáyaá Pablooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga tsá koo̱ejo̱ eo̱ nínga tikóntꞌa ndáchíkoón, tjii̱en o̱ ga Silaao̱ koo̱jo Timooo̱ 15 takó kisꞌiṉdo nao̱xii̱ńdá Bereao̱. Kó kui xtao̱ xi nijan tsoꞌbájoo̱ Pablooo̱ kijíjoo̱ ngaskande nao̱xii̱ńdá Atenao̱, tanga Pablooo̱ katsjaá kjoo̱ao̱ kui jaá nga koo̱ejo̱ eo̱ꞌoyá nguiní nao̱xii̱ńdá Bereao̱ kó nga koo̱tsoo̱yaao̱ Silaao̱ koo̱jo Timooo̱ nga tsá koo̱ejo̱ eo̱ nao̱xii̱ńdá Atenao̱. 10
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
55
NI KAMÁ 17 NI XI XI KAMÁ 17
Bi katsꞌén Pablooo̱ nga kisꞌijña nao̱xii̱ńdá Atenao̱ Tjii̱en o̱ ga Pablooo̱ tsꞌénkoyaao̱ Silaao̱ koo̱jo Timooo̱ kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Atenao̱, Pablooo̱ achichí kamáxtií ngao̱tꞌao̱ kui xtao̱ nao̱xii̱ńdaá achichí ao̱sieo̱én ngo ne xi tsꞌénda xtaao̱ katsꞌéndikón. 17 Kó kuíni nga askjotíjoo̱ já judíooo̱ koo̱jo kjeo̱ꞌe xtao̱ xi bendikón Néná kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, kó boo̱ao̱ tsꞌén ndyiojón ndyiojón fotí kii̱ao̱ ndii̱tsen nínga matikó xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. 18 Kó tjín xtao̱ xi kjínkón xi ꞌmí filósofoo̱ xi iskjítꞌoyá ni xi akóyá já xi ꞌmí Epikúreoo̱, koo̱jo xi iskjítꞌoyá ni xi akóyá já xi ꞌmí estoikoo̱ xi ítsꞌii̱yaniii̱ nga askjotíjoo̱ Pablooo̱, kó tjín xi bi katsó: –¿Mí ni xi tsꞌénchjii̱ao̱ kui ndao̱ xi tá se chjii̱aao̱ ?o̱ Kó kjeo̱ꞌe xi bi katsó: –Ma raá tsi kui ndao̱ao̱ xi tsꞌénꞌbinii̱jmi kjoo̱aao̱ o̱ Ne xi tjao̱tsii̱e.o̱ Kui niii̱ xi katsó kui jaá ngao̱tꞌao̱ nga Pablooo̱ ínii̱jmi éntjatsii̱eeo̱ o̱ Kjisooo̱ koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ nga jaꞌáꞌyá nguinií. 19 Kó tsanguínjoo̱ Pablooo̱ nínga síndo jáxá xi ꞌniú nkꞌa xaá xi botixómaá nao̱xii̱ńdá Atenao̱, kó bi tsꞌén asíyá kui jaá: –¿A kao̱ma xchao̱jneo̱ mí ni tjao̱tsii̱e o̱ xi kjoéꞌeo̱kakoyéjneo̱? 20 Ngao̱tꞌao̱ ni tjao̱tsii̱e o̱ koo̱jo ni xi makjínjínjneo̱ xi tindokjoo̱ejo̱ ejneo̱ kó mejénjneo̱ xchao̱jneo̱ mí ni xi tsó kui niii̱. 21 Ngao̱tꞌao̱ ngayeje xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Atenao̱ koo̱jo xtao̱ xi kii̱ajo̱ ín chjii̱an o̱ i, xi kisꞌiṉdo kui nguo̱ii̱ndieeo̱, ta soboá ni tjao̱tsii̱e o̱ xi sꞌeo̱ kjima xi kamámejeén tsintꞌié. 22 Kó Pablooo̱ tjii̱en o̱ má jastjíeo̱n nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱xá xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Atenao̱, kó bi katsoó: –Jún boo̱ao̱ já xi chjii̱an o̱ i Atenao̱, je kamákjínna nga jún kjén nga ta yandíkónjnú ne xi síndojnú. 23 Ngao̱tꞌao̱ nga tsꞌénkotsijen an nguo̱ii̱ndiejnú nínga niꞌándikónjnú nejnú, tsꞌénbé an ngo ṉchao̱n ndikón xi bi tsó én xi kjitꞌaao̱: “Tsii̱ꞌeo̱ ngo Ne xi nde yajín.” Jao̱ nda kjiꞌi, kui ni xi yajínjnú kó ndyii̱niꞌándikónjnú, kjoo̱aao̱ o̱ kui boá kui ni xi kjoéꞌeo̱kꞌinii̱jmijnúꞌun. 24 Kui Ne xi katsꞌénda ngao̱sondieeo̱ koo̱jo ngayeje ni xi tjiín, kui xi Ndii̱aao̱ o̱ ndiꞌakꞌajmiii̱ koo̱jo tꞌananguiii̱, kii̱ajo̱ ín tikón nguo̱ii̱ya ndiꞌa nao̱ngoo̱xii̱ xi katsꞌénda xtaao̱, 25 ti nde tsja xtaao̱ chjiénjiín 16
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 17
56
nga sao̱ꞌínseén, xikoó tsi ngo ni chjieén, ngao̱tꞌao̱ kuí xí Néná xi tsjáná ngayeje kjoo̱am o̱ indyion koo̱jo tjoo̱ xi ndyii̱jnájén, koo̱jo ngayeje niii̱. 26 Kó ta ngo xtao̱ xi ngo jín ngo yojo katsꞌénkjínni ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌuíndo ngayeje són tꞌananguiii̱, kó boo̱ao̱ tsꞌén katsjaá chii̱boo̱ao̱ mí nii̱xtjin kó ñá nguo̱ii̱ndie nínga kꞌuíndo, 27 tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ngase Néná, kó tsi taꞌa sao̱ꞌínjoo̱ nga sao̱koo̱ó, nda tsi nga jao̱koxii̱ nde kjinjín tikónná Néná nga ngo nga ngo ñá. 28 Ngao̱tꞌao̱ tangatꞌanií Néná nga tindyión, koo̱jo nga ndyii̱niꞌántíyá, koo̱jo xikó katsó xtao̱ chjii̱nii̱ejo̱ nú xi katsꞌéndaya eén nga bi katsó: “Ñá boá xi xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ Néná.” 29 Kó jao̱ kuíni tsi xtao̱ tjii̱eeo̱ o̱ Néná ñá, kao̱majín boo̱ao̱ tsꞌén sii̱ꞌankjó nga Néná xikoó tsi ngo ao̱sién xi too̱nsinié, xi too̱ntiboa, koo̱jo tsi ndii̱joo̱ xi xtao̱ katsꞌénda xikó tsꞌén makjiín. 30 Kuíni nga Néná katsꞌénjetakoón kjeo̱ꞌe nii̱xtjin ngayeje kjoo̱ajo̱ ñótokoó xtaao̱, tanga ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ tajñá nguo̱ii̱ndiení tsꞌénbotixómáná tsii̱ꞌeo̱ nga sii̱ꞌankꞌoyá yojoná kó xchao̱ndíkón kui, 31 ngao̱tꞌao̱ nga Néná je jaꞌájin ngo nii̱xtjin nga kixii̱ tsꞌén koo̱tíjeé xtaao̱ kui ngao̱sondieeo̱, kó je jaꞌájin ngo ndao̱ xi sao̱ꞌín kui niii̱, kó je íjñá chii̱boo̱an o̱ á ngayeje ñá, kjiꞌa nga katsꞌénkjaꞌáꞌyaá nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi je jesoón. 32 Kó nga tsintꞌié kui xtaao̱ nga foaꞌáꞌyaá xtao̱ xi fesoón, tjín xi tsajnókie Pablooo̱, kó kjeo̱ꞌe xi bi katsó: –Tasá kjeo̱ꞌe nii̱xtjin koo̱ndaꞌyá nguiní jii̱n kjoo̱aao̱ o̱ ni xi tꞌíse. 33 Kó boo̱ao̱ tsꞌén Pablooo̱ jaꞌajin masien masieeo̱n kui jaá. 34 Tanga tjín xi kisꞌijiii̱n kó kijítjii̱nguiii̱, nguo̱ii̱jiii̱n kui jaá kii̱ao̱ tsoꞌbájoo̱ kui ndao̱ xi ꞌmí Nisiooo̱ ngo ndao̱ xi ti tjiín xá nao̱xii̱ńdá Atenao̱, koo̱jo ngo xtao̱chjón xi ꞌmí nao̱ Dámarii̱ koo̱jo kjín ngase xtao̱. Bi tsꞌén kisꞌijña Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Korintoo̱ Jaskan nguije kamá kui niii̱, Pablooo̱ jatjo nao̱xii̱ńdá Atenao̱ sꞌeo̱ kijí nao̱xii̱ńdá Korintoo̱. 2 Kó kii̱ao̱ kasakooo̱ ngo ndao̱ judíoo̱ xi ꞌmí Akilao̱, xi chjii̱an o̱ i nangui Pontoo̱, nguo̱ii̱chí nguo̱ii̱ndie nii̱xtjin, Akilaao̱ koo̱jo chjoo̱ón xi ꞌmí nao̱ Prisilaao̱ nangui
18
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
57
NI KAMÁ 18 NI XI XI KAMÁ 18
Italiao̱ kjindibáni, nínga jatjo, ngao̱tꞌao̱ ndao̱ xi atíxomaao̱ Romao̱ xi ꞌmí Klaudiooo̱ katsjá kjoo̱ao̱ nga kaꞌnaxié ngayeje xtao̱ judíoo̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Romao̱, kó Pablooo̱ kijíkoón kui xtaao̱, 3 kó nga ti kuíni xá katsꞌén kui jaá, nga katsꞌénda ndiꞌaṉjño ndichjon, kii̱ao̱ kisꞌijñajoo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga nijan katsꞌénxájoo̱ kui jaá. 4 Kó xkii̱ nii̱xtjin ndikón Pablooo̱ fí kii̱ao̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, nínga tsíchjii̱ajo̱ o koo̱jo katsꞌénꞌindakon tsii̱ꞌeo̱ nga sꞌii̱jiii̱n eén Néná xtao̱ xi judíoo̱ koo̱jo xi griegoo̱. 5 Kó nga jachó Silaao̱ koo̱jo Timooo̱ nga kjindibáni nangui Masedoniao̱, Pablooo̱ ta kui xá katsꞌén nga ínii̱jmi eén Néná koo̱jo nga akoó xtao̱ judíooo̱ nga jao̱koxii̱ nga Kjisooo̱ boá xi Kristooo̱. 6 Tanga kui xtaao̱ ta kjeo̱ꞌe tsꞌén katsꞌénkjó, kósꞌeo̱ chꞌo katsó, sꞌeo̱ Pablooo̱ ítsanie xao̱ao̱ ṉjñooo̱ nga akó nga chꞌo kamaá ni xi kiꞌmií, kó bi katsoó: –Ti júnní ndyii̱mindyijnúuo̱ jé yojojnú nga xchao̱jajnú, ánjín kónna ni xi kao̱majnú, ngao̱tꞌao̱ tsjie an, ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ tasá xtao̱ xi judíoo̱jín xi kjuinkóoo̱n. 7 Kó jatjo Pablooo̱ kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, kósꞌeo̱ kijí ndiꞌaao̱ ngo ndao̱ xi ꞌmí Tisio Justoo̱, xi achichí kamábendikón Néná, xi tikón tiña tꞌa ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná. 8 Kó kui ndao̱ xi ꞌmí Krispooo̱, xi nguitoo̱koo̱oo̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, koo̱jo xtao̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱ kisꞌijiii̱n Ndii̱an o̱ á, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kjín ma xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Korintoo̱ xi nguije tsintꞌieé Pablooo̱ kisꞌijiii̱n kósꞌeo̱ kastindá. 9 Kó ngo nii̱xtjii̱en o̱ , Ndii̱an o̱ á bi katsoó Pablooo̱ nga akoó ngo ni: –Ngatao̱ ndakinjín ma ji, takó ndokjoé ra ji énna kó ngatao̱ fokjejín ndsoo̱ꞌboe, 10 ngao̱tꞌao̱ an tsoꞌbájooo̱ kó jmíjín xi kó sao̱ꞌínjooo̱, ngao̱tꞌao̱ achichí je kjín ma xtao̱ xi je tsaꞌao̱n xi síndo kui nao̱xii̱ńdaá. 11 Kó boo̱ao̱ tsꞌén Pablooo̱ ngo nó koo̱jo jun sá kamaá nga kisꞌijña nao̱xii̱ńdá Korintoo̱, nga akóyaá kui xtaao̱ eén Néná. 12 Tanga kui nii̱xtjin ján nga kamá xtitjoón nangui Akayao̱ ndao̱ xi ꞌmí Galiooo̱n, xtao̱ judíooo̱ kamátikó xtín nga kijií kondrao̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 18
58
Pablooo̱, kósꞌeo̱ kijíjoo̱ nguo̱ii̱ndie nínga botíjeé, 13 kó bi katsoó ndao̱ xtitjoón: –Kui ndao̱ao̱ ta kui xá tsoꞌbání nga tjítsꞌén indakon xtaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga skuo̱ii̱en o̱ díkón Néná, tanga jmí tsi xikó tjítsó kjoo̱ak o̱ itiii̱. 14 Ta sꞌeo̱ tsi kuo̱ii̱chjii̱ao̱ Pablooo̱ katsaki nga tjii̱en o̱ má kui ndao̱ xi ꞌmí Galiooo̱n bi katsoó xtao̱ judíooo̱: –Tsi kjoo̱aao̱ o̱ ngo jé koo̱jo tsi kjoo̱aao̱ o̱ nga ngo xtao̱ kiniꞌánkꞌién, an kao̱ma ra kuintꞌiejnúꞌun jún xi judíoo̱jnú, 15 tanga tsi ta kjoo̱aao̱ o̱ nga ta én tsi, koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ jaꞌén, koo̱jo tsi kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱ak o̱ iti tsao̱jún, tasá ti juún tiꞌandajin soo̱boo̱ajo̱ nú, ngao̱tꞌao̱ mejénjínna nga an skongajin an kjoo̱aao̱ o̱ kui niii̱. 16 Kó xtitjoón tsangatjii̱nguiii̱ kui xtaao̱ kii̱ao̱ nguo̱ii̱ndie nínga botíjeé. 17 Kósꞌeo̱ katsoboá xtín kui xtao̱ judíooo̱ ndao̱ xi ꞌmí Sósteneeo̱, nguitoo̱koo̱oo̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, sꞌeo̱ ikꞌieé kii̱ao̱ kjeo̱n nguo̱ii̱ndie nínga niꞌánjeé, tanga ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Galiooo̱n nde nguiti kii̱ajo̱ ín katsꞌénseén kui niii̱. 18 Kó achichí kjín nii̱xtjin kamá ngaseeo̱ Pablooo̱ nga kisꞌijña nao̱xii̱ńdá Korintoo̱. Sꞌeo̱ jaskan nguije katsꞌénkixotꞌa já ṉtsꞌieeo̱, nijan kijíjoo̱ nao̱ Prisilaao̱ koo̱jo Akilaao̱ nga kijíya ngo tjotso je nga kijí nangui Siriao̱, kó kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Senkreao̱ nga tikón ngase Pablooo̱, nguindieeo̱ nga koo̱ejo̱ eo̱, íjón taka takaao̱ too̱koo̱, tsii̱ꞌeo̱ nga katsꞌénkjatjosón ngo ni xi je tsíchjii̱ato̱ jón nga sao̱ꞌín. 19 Kó nguije jachó nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱, Pablooo̱ kii̱ao̱ índo nao̱ Prisilaao̱ koo̱jo Akilaao̱, sꞌeo̱ kijí ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná nínga askjotíjoo̱ xtao̱ judíoo̱ xi kii̱ao̱ kamátikó kui nguo̱ii̱ndieeo̱. 20 Kó kui xtaao̱ ꞌniú tsíꞌaá Pablooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjín ngase nii̱xtjin kao̱maao̱ nga nijan kꞌuíndojoo̱, tanga kamájoo̱ꞌójiín, 21 tasá katsꞌénkixotꞌa kui jaá, kósꞌeo̱ bi katsó ngaseeo̱: –Tsi taꞌa Néná xi boo̱ao̱ tsó, kjoéꞌeo̱katsijén nguiníjnúꞌun ingo ndii̱ya. Sꞌeo̱ jatjoni nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ Pablooo̱ nga kijíya ngo tjotso je, 22 kó nguije jachó nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, kijí nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n nínga kijí tsꞌen tínde xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, sꞌeo̱ jaskan kijí xtjii̱eeo̱ n o̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 19 NI XI XI KAMÁ 18
59
nao̱xii̱ńdá Antiokíao̱. 23 Kó nguije jaꞌa nii̱xtjin, Pablooo̱ kijí kó kistsoꞌbá nguiní ingo ndii̱ya nga ngo nga ngo nguo̱ii̱ndie xi chjii̱an o̱ i nangui Galasiao̱ koo̱jo Frijiao̱, nínga katsjá ngaꞌniuú ngayeje xtao̱ xi tsii̱ꞌeo̱ Néná. Apolooo̱ bi tsꞌén katsáyá eén Néná nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ Kui nii̱xtjin ján jachó nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ ngo ndao̱ judíoo̱ xi ꞌmí Apoloo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Alejandríao̱, ngo ndao̱ kjínkón xi tanisién ꞌniú kamábe xoo̱joo̱n eén Néná. 25 Kuí ndao̱ao̱ xi akakoyaá kjoo̱aao̱ o̱ ndii̱yao̱á Ndii̱an o̱ á Kjisooo̱, kó kisꞌieeo̱ ngo ao̱sién nii̱xtjin xi achichí tsjatsꞌén tsíchjii̱ao̱ nga nda akóyá chao̱n chao̱n kjoo̱aao̱ o̱ Ndii̱aao̱ ,o̱ nda tsi ta kuí tsi kjoo̱ab o̱ otíndaá Juaao̱ xi kamábe, 26 kó kui ndao̱ao̱ jmíjín xi katsakjónní nga tsíchjii̱ao̱ kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, tanga nga tsintꞌieé nao̱ Prisilaao̱ koo̱jo Akilaao̱, kijíjoo̱ tꞌaxín kósꞌeo̱ katsáyá nda ndaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ ndii̱yao̱á Néná. 27 Kó kui ndao̱ao̱ kamámejeén jaꞌa nangui Akayao̱, kó já ṉtsꞌieeo̱ katsjaá ngaꞌniú kó katsꞌéndaao̱ ngo xoo̱joo̱n xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ xi síndo kui nangui ján, tsii̱ꞌeo̱ nga nda tsꞌén sao̱ꞌínseén Apolooo̱, nguije jachó nangui Akayao̱ ꞌniú asíkoo̱jo ngayeje xtaao̱ kui xi tangatꞌaniii̱ kjoo̱an o̱ daao̱ Néná nga je kisꞌijiii̱n. 28 Apolooo̱ ꞌniú tsíchjii̱ajo̱ o já judíooo̱ xi kisꞌijinjiín Kjisooo̱ kó kii̱ao̱ iskjíbénií xoo̱joo̱n eén Néná nga akoó nga jao̱koxii̱ nga Kjisooo̱ xi Kristooo̱. 24
Bi tsꞌén kisꞌijña Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ Kó tjii̱en o̱ ga nga ndao̱ xi ꞌmí Apolooo̱ kisꞌijña nao̱xii̱ńdá Korintoo̱, Pablooo̱ jaꞌajin nao̱xiii̱ sꞌeo̱ jachó nguiní ngaskande nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱, nínga kasakooo̱ kjín xtao̱ xi je sꞌijiii̱n Kjisooo̱, 2 xi bi katsoó nga asíyaá: –¿A kisꞌijñajinjnú jún Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná kjiꞌa nguije kisꞌijinjnú eén Néná? Kó kui xtaao̱ bi katsó: –Nde kjii̱e o̱ chií ndaꞌyájneo̱ kjoo̱aao̱ o̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná. 3 Kósꞌeo̱ Pablooo̱ bi katsó: –¿Kó mí kjoo̱ab o̱ otíndá xi katseꞌéjnú?
19
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 19
60
Kó bi katsó kui xtaao̱: –Kjoo̱aao̱ o̱ xikó tsꞌén atíndá Juaao̱ boá. 4 Sꞌeo̱ bi katsoó Pablooo̱: –Joo̱oo̱n, Juaao̱ atíndá ngayeje xtao̱ xi katsꞌénkꞌoyá yojooo̱, kó katsáyaá kui xtaao̱ nga sao̱ꞌínsꞌijin xi jaskan kjii̱ndii̱bákoón kui, kó kuí Kjisooo̱ xiꞌbao̱. 5 Kó nguije tsintꞌié kui niii̱, tjii̱en o̱ má kastindá yejeni jaꞌeén Ndii̱an o̱ á Kjisooo̱. 6 Kó nguije Pablooo̱ íjñasoón tsja, ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kjindibánié Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, kósꞌeo̱ tsíchjii̱ao̱ tjii̱ꞌnii̱uo̱ én xi makjínjínná, kó tsíchjii̱ao̱ xikoó chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná. 7 Ma ra tsi ta tiejó já xii̱ꞌin xi síndojiii̱n ngayeje kui xtaao̱. 8 Kó Pablooo̱ ján sá kamaá nga kijí kii̱ao̱ ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, nínga jmí ndikón kisꞌiejiín nga tsíchjii̱ao̱ eén Néná, kó tsíchjii̱ajo̱ o koo̱jo katsꞌénꞌindakon ngayeje xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ xikó tsꞌén botixómá Néná. 9 Tanga tjín xtao̱ xi tangatꞌaniii̱ kjoo̱ak o̱ itikjoo̱aao̱ o̱ nga kisꞌijinjiín én xi kandokjoo̱ajo̱ o, kó chꞌo tsꞌén tsíchjii̱ao̱ nguindyii̱koo̱n xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ ndii̱ya tjao̱tsii̱eeo̱ ,o̱ tanga Pablooo̱ tsꞌaxié tꞌaxín yojooo̱ kó kijíjoo̱ ngayeje xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ kii̱ao̱ nao̱xkoo̱yao̱á kui ndao̱ xi ꞌmí Tiranooo̱, nínga ndyiojón ndyiojón akóyá kui eén. 10 Kó jó nó kamaá nga ta kui xá katsꞌén, kó kuíni nga boo̱ao̱ tsꞌén ngayeje xtao̱ xi síndo nangui Asiao̱ xi judíoo̱ koo̱jo xi griegoo̱ tsintꞌié eén Ndii̱an o̱ á Kjisooo̱. 11 Kó Néná achichí kjoo̱an o̱ dikón katsꞌén 12 nguo̱ii̱ya tsja Pablooo̱, ngaskande poñooo̱ koo̱jo ṉjño xi katsꞌénkjién Pablooo̱ tsanguínjooo̱ ngayeje xtao̱ xi ooo̱n, kó kamándaya ngayeje chiꞌin xi kooo̱n, kó boo̱ao̱ ti tsꞌén ao̱sién nii̱xtjin xi ndajín xi kisꞌiṉdojiii̱n yojooo̱ xtaao̱ jatjo. 13 Tanga tjín xtao̱ judíoo̱ xi kisꞌiṉtsoo̱maya ndii̱yatié ján xi tsꞌaxié ao̱sién nii̱xtjin xi ndajín xi tjíjiii̱n nguo̱ii̱jin yojooo̱ xtaao̱, kó kamámejeén katsꞌénkjién jaꞌeén Ndii̱ao̱ Kjisooo̱, kó bi katsoó kui ao̱sién nii̱xtjiii̱n: –¡Jaꞌeén Ndii̱an o̱ á Kjisooo̱ xi ínii̱jmi Pablooo̱, an xí tsꞌénchjii̱ajo̱ ojnúꞌun nga tjii̱taxii̱ejo̱ injnú nguo̱ii̱jin yojooo̱ xtaao̱!
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
61
NI KAMÁ 19 NI XI XI KAMÁ 19
14
Kui niii̱ xi katsꞌén nga yito ndií ngo ndao̱ judíoo̱ xi ꞌmí Esebao̱, kui xi nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmi kamá ma ra. 15 Tanga kui ao̱sién nii̱xtjin xi ndajiín bi katsoó nga tsíchjii̱a:o̱ –Be an Kjisooo̱, kó ti be an ꞌyání Pablooo̱, tanga jún, ¿ꞌyání jún? 16 Kó kui ndao̱ xi tjíjiii̱n nguo̱ii̱jin yojooo̱ kui ao̱sién nii̱xtjin xi ndajiín kjítsꞌuieé kui jaá, kó nga tanisién tsie ngaꞌniú tjiín, katsꞌeén kui jaá, ꞌniú askjanjoo̱ kósꞌeo̱ kui jaá tsanga kjiꞌixtí nguije kiniꞌánꞌoón. 17 Kó ngayeje xtao̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ xi judíoo̱ koo̱jo xi griegoo̱, nguije tsintꞌié kui niii̱, achichí katsakjónní, kó boo̱ao̱ tsꞌén ꞌniú kamáya ngase jaꞌeén Ndii̱ao̱ Kjisooo̱. 18 Kó achichí kjín ma xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n eén Néná xi katsáyá nguindyii̱koo̱n nao̱xii̱ńdaá ngayeje ni xi ndajín kjiꞌi xi katsꞌén ngasꞌeo̱. 19 Kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kjín ma xtao̱ xi iskjítꞌoyá kjoo̱ato̱ jiꞌe xi jachójoo̱ xoo̱joo̱n xi katsꞌénkjién kó nguindyii̱koo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá ítí ngayeje kui xoo̱joo̱oo̱n. Nga kichisoón kótjín too̱n tjínnií kui xoo̱joo̱oo̱n, tjín raá tsi ta ichítié mii̱ too̱ntiboa. 20 Kó boo̱ao̱ tsꞌén eén Néná sa kjimatsie sa kjimatsie ngase, kó kjimaya ngaꞌniuú. 21 Kó nguije jatjosón kui niii̱, Pablooo̱ kamámejeén kijí nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n nga jaꞌa nangui Masedoniao̱ koo̱jo Akayao̱, kó boo̱ao̱ katsó nga jaskan nguije kijí nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n koo̱ejo̱ eo̱ nao̱xii̱ńdá Romao̱. 22 Kó katsanguiya nangui Masedoniao̱ jó já xi bosikójo, kui xi ꞌmí Timooo̱ koo̱jo Erastooo̱, tjii̱en o̱ ga Pablooo̱ kjín nii̱xtjin kamá ngaseeo̱ nga kisꞌijña nangui Asiao̱. Bi tsꞌén kisꞌie kjoo̱ax o̱ ti nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ Kui nii̱xtjin ján kisꞌie nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ ngo kjoo̱axo̱ ti tsie kjoo̱aao̱ o̱ ndii̱ya tjao̱tsii̱eeo̱ .o̱ 24 Ngao̱tꞌao̱ ngo ndao̱ xi ꞌmí Demetrioo̱ xi katsꞌénda ni too̱ntiboa xi jao̱ kon nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nao̱ ne Artemisaao̱ kon, kó achichí too̱n katsꞌén já xi katsꞌénxájoo̱ kui ndao̱a,o̱ 25 kó kui Demetriooo̱ ítikó já xi ti kuiii̱ xá tsꞌén, kó bi katsoó: –Jún boo̱ao̱ já, jao̱ je yajnú nga tsii̱ꞌeo̱ nga nda kuo̱ii̱ndyión, kui xáná xi tsꞌéntsjáná too̱n, 26 kó je yajnú, kó je ndaꞌyájnú nga kui 23
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 19
62
ndao̱ xi ꞌmí Pablooo̱ jmí tsi ta Éfesoo̱ tsi nga tsꞌénchjii̱a,o̱ mején ngayeje nangui Asiao̱ nga je akjángá achichí kjín xtao̱ nga boo̱ao̱ katsoó nga kui xó ne xi tsꞌénda xtaao̱, nénájín xó boá. 27 Kó kjén nga ta ndikón kjiꞌi kui én xi tsꞌénchjii̱ao̱ kui ndao̱a,o̱ ngao̱tꞌao̱ xáná kao̱marií nguindie ján koo̱ejo̱ eo̱, kó ti boo̱ao̱ ti kjiꞌiniii̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nao̱ ne Artemisaao̱ kao̱marií nga nguiti ꞌniújín xchao̱ jaꞌeén, kó boo̱ao̱ tsꞌén kao̱ma chꞌo ngayeje ngaꞌniuú kui nao̱ ne xi niꞌándikón ngayeje nangui Asiao̱ koo̱jo mején ngayeje ngao̱sondieeo̱. 28 Nguije tsintꞌié kui niii̱, achichí katsꞌénxchán xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, kó askandáyá ma nga bi katsó: –¡Tsie ngatamaao̱ Artemisaao̱, nao̱ neeo̱ xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱! 29 Kó ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá nga nde nguiti kamábejín mí xi sao̱ꞌín kui xtaao̱, kó boo̱ao̱ tsꞌén kui xtaao̱ kjítsꞌuieé ndao̱ xi ꞌmí Gayooo̱ koo̱jo Aristarkooo̱, kui xi já xi chjii̱an o̱ i nangui Masedoniao̱ xi nijan kijíjoo̱ Pablooo̱, kó kachjafé kui jaá ngaskande nguo̱ii̱ndie nínga matikó xtaao̱. 30 Kó Pablooo̱ kamámejeén tsꞌasꞌienjiii̱n xtaao̱, tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱chjii̱ajo̱ o, tanga xtao̱ xi je sꞌijiii̱n eén Néná katsjandiéjiín. 31 Kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén nguo̱ii̱jiii̱n jáxá xi chjii̱an o̱ i nangui Asiao̱ kisꞌiṉdojin já xi nda tsaꞌa Pablooo̱ xi katsanguiya tsáyaá tsii̱ꞌeo̱ nga kii̱ajo̱ ín sao̱nguínjin yojooo̱. 32 Tjín xi askandáyá ngo ni, kó tjín xi kjeo̱ꞌe katsó nga askandáyá, ngao̱tꞌao̱ ngayeje xtaao̱ je xtiii̱, kó kjín ngase ma xi nde bejín mí kjoo̱aao̱ o̱ nga kamátikó. 33 Kó tjín já nguitoo̱koo̱ judíooo̱ xi katsanguiṉña ngo ndao̱ xi ꞌmí Rijaá, tsii̱ꞌeo̱ nga kjeo̱n xtaao̱ kjoo̱chó kó skuo̱ii̱e o̱ ni xi kjimaao̱. Kó Rijaá yején tsja tsii̱ꞌeo̱ nga xió kꞌuíndo xtaao̱ koo̱jo tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱chjii̱ao̱ nganda tsii̱ꞌeo̱ xtao̱ judíooo̱. 34 Tanga nga kamákjiín kui xtaao̱ nga ti judíoo̱ní kui ndao̱a,o̱ ma ra tsi ta jó orao̱ nga askandáyá ngayeje kui xtaao̱ nga bi katsó: –¡Tsie ngatamaao̱ Artemisaao̱, nao̱ neeo̱ xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱! 35 Kósꞌeo̱ nguije kixixió xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, ndao̱ xi tsꞌénda xoo̱joo̱oo̱n, bi katsoó: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 20 NI XI XI KAMÁ 19
63
–Jún boo̱ao̱ já xi ndokjoo̱ajo̱ nú nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱, ¿kó ꞌyá ndao̱ xi bejín nga xtao̱ nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ kuí xí ndyii̱konda nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nao̱ ne Artemisaao̱ koo̱jo ao̱sién xi kjindibáni nkꞌa ján? 36 Xikoó kui niii̱, nga jmíjín xi boo̱ajo̱ ín kjiꞌi kao̱tsoo̱, jún xió ra tii̱ndyiónjnú, kó nga jmí ni niꞌánjínjnú tsi tjónjín nda sii̱ꞌankjójnú. 37 Ngao̱tꞌao̱ nga kui já xi jún jéꞌeo̱jojnú jmí tsi ngo ni xi ndajín kjiꞌi katsꞌén, ti nde jmí tsi chꞌo tsꞌén ndyii̱chjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nao̱ ne Artemisaao̱. 38 Tsi Demetriooo̱ koo̱jo xtao̱ xi nijan ndyii̱tsꞌenxájo tjiín ngo ni xi kuo̱ii̱chjii̱ao̱ kondraao̱ kui jaá, jao̱ kui xá síndoni jáxaá koo̱jo ndiꞌa ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á, kii̱ao̱ ngatatiéjétaꞌín xkjín kó kii̱ao̱ ngatꞌaxiéꞌá yojooo̱ jao̱ kꞌii̱e o̱ jao̱ ngaján. 39 Kó tsi tjín ngase kjeo̱ꞌe ni xi chjii̱aꞌo̱ ajnú, chjiénga nguo̱ii̱jiii̱n nga kao̱matikó ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá koo̱jo jáxaá, nga kꞌuíndajnú. 40 Kjoo̱aao̱ o̱ kui ni xi kamá ngotꞌeo̱ tsi ndajín nii̱xtjin tjín xtao̱ xi koo̱tíjétáꞌínná nga ñá xi ndyii̱ꞌbítsié kui kjoo̱ax o̱ tiii̱, kó nde ta yajín kó kꞌuíii̱n tsi tjín xi koo̱síyaná mí kjoo̱aao̱ o̱ nga ítsꞌii̱yaniii̱ kui kjoo̱axo̱ tiii̱. 41 Kó nguije tsíchjii̱ao̱ kui eén, katsꞌénkixotꞌa xtao̱ xi kamátikoó. Bi tsꞌén kijí Pablooo̱ nangui Masedoniao̱ koo̱jo Gresiao̱ Sꞌeo̱ nguije kamá kui kjoo̱axo̱ tiii̱, Pablooo̱ tsíchjii̱aao̱ o̱ xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ kó nguije katsjaá kjoo̱ab o̱ otíxoma koo̱jo nguije janíkjá, katsꞌénkixotꞌa, sꞌeo̱ kijí nangui Masedoniao̱. 2 Kó nguije jaꞌa ngayeje kui nguo̱ii̱ndie ján nga kijítsjangaꞌniuú nga tsie én tsíchjii̱ajo̱ o já ṉtsꞌieeo̱, jaskan jachó nangui Gresiao̱, 3 nínga ján sá kamaá nga kisꞌijña, kó tsijen kamaá nga tjín ni xi ndyii̱ꞌbínda xtao̱ judíooo̱ nguije ma kjíya ma ngo tjotso je nga koo̱ejo̱ eo̱ nangui Siriao̱ kó tasá katsꞌénkjó nga kjoo̱aꞌo̱ a nguiní ingo ndii̱ya nangui Masedoniao̱. 4 Kó nijan kijíjoo̱ ndao̱ xi ꞌmí Sópateeo̱r ndií Pirooo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Bereao̱, koo̱jo ndao̱ xi ꞌmí Aristarkooo̱ koo̱jo ndao̱ xi ꞌmí Sekoón xi chjii̱an o̱ i nangui Tesalónikao̱, koo̱jo ndao̱ xi ꞌmí Gayooo̱ xi chjii̱an o̱ i Derbeo̱ koo̱jo Timooo̱, koo̱jo ndao̱ xi ꞌmí Tíkikooo̱ koo̱jo Trófimooo̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Asiao̱. 5 Kui jaá kijítjón kó kii̱ao̱ askoyájneo̱ nao̱xii̱ńdá Troao̱, 6 kó jii̱n, nguije jaꞌa nii̱xtjin nga chinie pan xi jmí nisanjiín,
20
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 20
64
jatjojneo̱ nao̱xii̱ńdá Filipoo̱ nga tsanguinyájneo̱ ngo tjotso je, kó xi ma ún nii̱xtjin jachótjii̱nguijneo̱ nao̱xii̱ńdá Troao̱ nínga yito nii̱xtjin kamájneo̱ nga kixindyionjneo̱ kii̱a.o̱ Bi tsꞌén jachó Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Troao̱ Kó nga nii̱xtjin tjoón xomanaao̱ kamátikójneo̱ nga akakjangajneo̱ paao̱n, kó Pablooo̱ tsíchjii̱ajo̱ o xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱, tanga kjoo̱aao̱ o̱ nga kamánguindyiojón koo̱ejo̱ eo̱, kuíni nga ngaskande masien nii̱xtjii̱en o̱ jachoó nga tsíchjii̱ajo̱ o já ṉtsꞌieeo̱. 8 Kó kii̱ao̱ kixindyiontikójneo̱ ngo nguo̱ii̱yaꞌmaao̱ ngo ndiꞌa nkꞌa, nínga achichí ndiꞌixó xi tjítí tjín. 9 Kó ngo ndao̱ xoo̱ngo xi ꞌmí Eutikoo̱ tikóntꞌa ngao̱ntjoo̱ao̱ masienkjaá ndiꞌaao̱, kó kjoo̱aao̱ o̱ nga Pablooo̱ achichí tsꞌandíyaá nga tsíchjii̱a,o̱ tichaao̱n kamáńjñaá kui ndao̱ao̱ sꞌeo̱ kisꞌifé, kó kjindibájén nga tsꞌákanguí ngaskande xi ma ján tíkjaá kui ndiꞌa nkꞌaao̱, kó je kꞌien nga kachjaninkꞌa. 10 Tanga Pablooo̱ jatjajen kó kaxaxixtienñé kui ndao̱a,o̱ sꞌeo̱ janíkjá, kó bi katsoó já ṉtsꞌieeo̱: –¡Ngatao̱ ndakonjín majnú tikón kui ndao̱a!o̱ 11 Sꞌeo̱ jaskan Pablooo̱ ti kijínijínguí nguiní kui ndiꞌa nkꞌaao̱ nínga akjángá paao̱n, iskjinie, kó takó tsíchjii̱ao̱ ngaskande nga kisisieo̱én, sꞌeo̱ kijí nguijeeo̱. 12 Kó kui ndao̱ xi tsꞌákanguií, je tikón nga tsanguínjoo̱, kó kui ni xi kamaá achichí katsjángaꞌniú ngaseeo̱ kui xtaao̱. 7
Bi tsꞌén jatjoni Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Troao̱ sꞌeo̱ kijí nao̱xii̱ńdá Miletoo̱ 13 Kó jii̱n tsanguíntjónjneo̱ kó ngo tjotso je tsanguinyájneo̱ ngaskande nao̱xii̱ńdá Asoo̱n nga tsanguínchjaꞌájneo̱ Pablooo̱, ngao̱tꞌao̱ boo̱ao̱ tsꞌén kisꞌinda nga kamámejeén nga ndii̱ya ndsao̱ko kijí. 14 Kó nguije kasakojneo̱ Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Asoo̱n nijan tsanguinyájneo̱ ngo tjotso je kó tsanguínjneo̱ nao̱xii̱ńdá Mitileneo̱. 15 Nguije jatjojneo̱ kui nguo̱ii̱ndieeo̱, nga kamánguindyiojón ikitjajneo̱ tꞌa tjii̱nguo̱ii̱ xi ꞌmí Kíoo̱, sꞌeo̱ ingo nii̱xtjin ngase kamájneo̱ nga jáchójneo̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
65
NI KAMÁ 20 NI XI XI KAMÁ 20
nao̱xii̱ńdá xi ꞌmí Samoo̱, kó nguije kixindyionjneo̱ nao̱xii̱ńdá Trojilioo̱, ti ingo nii̱xtjin kamá nguiníjneo̱ nga jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá Miletoo̱. 16 Ngao̱tꞌao̱ Pablooo̱ boo̱ao̱ katsó nga tsiejín kꞌoo̱ndíyaá nangui Asiao̱, kó kamámejénjiín jaꞌa nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱, ngao̱tꞌao̱ tsá kamámejeén nga kjoo̱chó nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, ngao̱tꞌao̱ tsi kao̱ma kii̱ao̱ kjoo̱aꞌo̱ aao̱ nii̱xtjiii̱n sꞌué Pentekosteeo̱. Bi tsꞌén tsíchjii̱ajo̱ iii̱n Pablooo̱ xtao̱ xi xchaá nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱ Nga kisꞌijña Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Miletoo̱, tsíchjii̱aao̱ o̱ xtao̱ xi xchaá nao̱ngoo̱xii̱ xi chjii̱ao̱ni nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱. 18 Kó nguije jachókoón kui xtao̱ xi xchaá, bi katsoó: –Je yajnú kó tjítsꞌen an ngaskande koó nga tjón jéꞌe an nangui Asiao̱, 19 nga kꞌii̱e o̱ nii̱mao̱ tikónjinjnúꞌun nga tjítsꞌenséeo̱n Ndii̱an o̱ á, nga tsꞌénkjandá an nga tsꞌénchjii̱ao̱ an nga tsꞌénfoaꞌajin an kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ kjoo̱ato̱ jó tangatꞌaniii̱ ni xi mejeén sao̱ꞌínjoo̱na xtao̱ judíooo̱. 20 Tanga jmí nii̱xtjin ijñámasien an nga inii̱jmijnúꞌun nganda tsao̱jún, nga tsꞌénbokoyájnúꞌun nguindyii̱koo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá koo̱jo nga tsꞌénfikónjnúꞌun ndiꞌajnú, 21 kó xtao̱ xi judíoo̱ koo̱jo xtao̱ xi judíoo̱jín tsꞌénxiyáao̱ nga sao̱ꞌínkꞌoyá yojooo̱ kó skuo̱ii̱e o̱ Néná kó nga sꞌijiii̱n Ndii̱an o̱ á Jesukristooo̱. 22 Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ tsꞌénfí an nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, nínga tjítsꞌénna kjoo̱aꞌo̱ niú Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná, kó nde bejín an mí ni xi kao̱mana kii̱aao̱ ,o̱ 23 ta ngototo nga Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná tsꞌéntsáyána nga ngayeje nao̱xii̱ńdá ꞌniú, ndoo̱boo̱ay o̱ a sii̱ꞌankjína koo̱jo nga tsie kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ xi kjoo̱aꞌo̱ atio an. 24 Tanga an, jmí ndasenjínna yojona, ti nde jmí ni tsjakjiꞌi míꞌájáao̱n kjoo̱am o̱ indyiooo̱n, ngao̱tꞌao̱ tsjakjiꞌina ngaskande nga kjóchotꞌáao̱ xá xi sao̱ꞌínkjatjosón an xi katsjána Ndii̱an o̱ á Kjisooo̱, nga xiyá an éntjatsii̱eeo̱ o̱ tsii̱ꞌeo̱ kjoo̱an o̱ daao̱ Néná. 25 Kó kui nga ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ ꞌniú kixii̱ tikón an nga nde ingojín jún, xi je inii̱jmíii̱ éntjatsii̱eeo̱ o̱ nínga botixómá Néná xi skuo̱ii̱e o̱ ngase kjeo̱n an. 26 Kuíni nga ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ xiyájnúꞌun nga jmíjínna jé tsi xchao̱jajnú, 27 ngao̱tꞌao̱ je kasayajnúꞌun ngayeje ni xi mejeén sao̱ꞌín Néná, kó jmí ni iꞌmajínjnúꞌun. 28 Kó boo̱ao̱ tsꞌén nda chónjnú yojojnú kó chónjnú ngayeje xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, nínga Ao̱ sién 17
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 20
66
Nii̱xtjiii̱n Néná katsjájnú ngo xá nga stsitsíjenjnúuo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga jún xi xchindájnú xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱ Ndii̱an o̱ á, kui xi jiín ndí tsii̱ꞌeo̱ íchjítjéni. 29 Ngao̱tꞌao̱ nga je be an nga nguije kjuin an, kjoo̱eꞌo̱ e kjeo̱ꞌe xi xikó maá choo̱loboo̱ tamá nga kao̱mamejeén sao̱ꞌínkjié xtao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, 30 kó ngaskande ti juún tjín xi kjoo̱tjojin xi koo̱kóya kjoo̱an o̱ diso, tsii̱ꞌeo̱ nga xtao̱ tsii̱ꞌeo̱ Néná kii̱ao̱ koo̱ejo̱ eo̱tjii̱nguiii̱. 31 Kuíni nga tii̱ndyiondajnú, kó tiꞌankjaꞌátsjienjnú nga ján nó kamána nga nii̱xtjin koo̱jo nga nii̱xtjii̱en o̱ nga askandájoo̱ majnúꞌun nga atixomajnúꞌun nga ngo nga ngojnú. 32 Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱, já ṉtsꞌie, míꞌátjéeo̱ Néná kjoo̱aao̱ o̱ jún koo̱jo éntjatsii̱eeo̱ o̱ kjoo̱an o̱ daao̱ kui xi tjiín ngaꞌniú tsii̱ꞌeo̱ nga ꞌniú ngase sꞌii̱jinjnú Néná kó tsjao̱ajnú jún ngayeje ni xi katsáyá nga tsjao̱á xtao̱ tsjieeo̱. 33 Jmí too̱ntiboa, ti nde jmí too̱nsinié, ti nde jmí ṉjñooo̱ xtaao̱ kamámejénjínna, 34 tasá ti juún kamáyajnú nga ni xi kamáchjiénna koo̱jo xtao̱ xi kisꞌiṉdojoo̱na, ndsao̱ an xí katsꞌénxá nga kasakojneo̱ kui niii̱. 35 Ngatsjé nii̱xtjin akoyájnúꞌun nga boo̱ao̱ tsꞌén sii̱ꞌanxá koo̱jo nga koo̱sikoo̱jó xtao̱ xi nii̱mao̱ tjimá, kó tiꞌankjaꞌátsjienjnú kui én xí tsíchjii̱ao̱ Ndii̱an o̱ á Kjisooo̱ xi bi tsó: “Achichí ra tsjakjiꞌi ngase nga ñá koo̱eꞌo̱ é, ta boo̱ajo̱ ínniii̱ nga ñá koo̱eꞌo̱ éná.” 36 Jaskan nguije boo̱ao̱ katsó nga tsíchjii̱ao̱ Pablooo̱ tjii̱en o̱ má asién 37 tikoó, sꞌeo̱ nijan tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná koo̱jo kui xtaao̱. Kó ngayeje kui xtaao̱ askandá ma nga janíkjá koo̱jo nga katsjaá ngo ndsó tꞌanijon Pablooo̱, 38 achichí ndasen kisꞌiṉdo kui xtaao̱, ngao̱tꞌao̱ boo̱ao̱ katsoó Pablooo̱ nga nguiti skuo̱ii̱ejo̱ ínni. Sꞌeo̱ nijan kijíjoo̱ ngaskande tꞌa tjotso jeeo̱. Bi tsꞌén kijí Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n Kjiꞌa nguije ikꞌíjñájneo̱ já ṉtsꞌieeo̱, tsanguinyájneo̱ ngo tjotso je, kó tsanguín ndojójneo̱ ngaskande tjii̱nguo̱ii̱ xi ꞌmí Koo̱s, kó boo̱ao̱ tsꞌén nga kamánguindyiojón tsanguínjneo̱ tjii̱nguo̱ii̱ xi ꞌmí Rodao̱, kó kii̱ao̱ tsanguínni jii̱n ngaskande nga
21
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
67
NI KAMÁ 21 NI XI XI KAMÁ 21
jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá xi ꞌmí Pátarao̱. 2 Kó kii̱ao̱ kasakojneo̱ ngo tjotso je xi tsꞌénfí nangui Fenisiao̱, kó kui tsanguinyájneo̱. 3 Kó nga ikitjajneo̱ kamáyajneo̱ tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱, kó xtjii̱eeo̱ n o̱ ndsao̱ skónjneo̱ kisꞌijña kui tjii̱nguo̱ii̱ii̱ ngaskande nga jáchójneo̱ nangui Siriao̱, ngao̱tꞌao̱ kui tjotso je xi tindyionyájneo̱ chꞌia katsꞌénkjatjajen kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Tiroo̱, kó kii̱ao̱ jáchójneo̱. 4 Kó kii̱ao̱ kasakojneo̱ xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱, kó yito nii̱xtjin kamájneo̱ nga kixindyionjoo̱jneo̱ kii̱aao̱ ,o̱ kó kui xtaao̱ Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsáyatjoón nga kiꞌmíyaá kjoo̱aao̱ o̱ Pablooo̱ nga tasá koo̱ejo̱ eo̱jín nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó katsáyaá Pablooo̱ kui niii̱. 5 Kó nguije jaꞌa xi ma yito nii̱xtjin, tsanguínjneo̱, kó ngayeje kui jaá kijíjoo̱ chjoo̱ón koo̱jo ndií, nínga kijíjoo̱jneo̱ ngaskande ndii̱tseeo̱n nao̱xii̱ńdaá, kó kii̱ao̱ ngao̱nde ndáchíkoón ikindyia yejejneo̱ tikójneo̱ koo̱jo kandokjoo̱ajo̱ neo̱ Néná. 6 Jaskan nguije kiniꞌánkixotꞌajneo̱ xinguo̱ii̱jneo̱, tsanguinyájneo̱ tjotso jeeo̱, kó kui jaá kijíꞌoyá nguiní ndiꞌaao̱. 7 Kó nguije jetꞌajneo̱ nga tsanguínjneo̱ nguo̱ii̱jin ndáchíkoón nga tsanguínni jii̱n nao̱xii̱ńdá Tiroo̱ ngaskande nao̱xii̱ńdá Tolemaidao̱, nínga kiniꞌántindejneo̱ já ṉtsꞌieeo̱, ngo nii̱xtjin kamájneo̱ nga kixindyionjoo̱jneo̱ kii̱aao̱ .o̱ 8 Kó nga kamánguindyiojón tsanguínjneo̱ kó boo̱ao̱ tsꞌén jáchójneo̱ ngaskande nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, kó tsanguínjneo̱ ndiꞌaao̱ Nguiripeeo̱, ndao̱ xi chjii̱ao̱ eén Néná, kui xi ma yitoni já xi asíkoo̱jo já apostrooo̱, kó kii̱ao̱ kixindyionjoo̱jneo̱ kui ndao̱a.o̱ 9 Nguiripeeo̱ nijún ínchjín xoo̱ngo tjiín, kui ínchjiín xi tsíchjii̱ao̱ xikoó chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná. 10 Kó kjín nii̱xtjin kixindyionjneo̱ kii̱ao̱ nangui Sesareao̱, kó jachó ngo ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱ xi ꞌmí Agaboo̱, 11 kui ndao̱ xi nga jachókónjneo̱, iskjíbé tjii̱xii̱ín Pablooo̱, ítaꞌniú tsja koo̱jo se, sꞌeo̱ bi katsó: –Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná bi katsó nga kii̱ao̱ xó nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n xtao̱ judíooo̱ bi xó tsꞌén kuo̱ii̱ꞌítaꞌniú ndao̱ xi tsii̱ꞌeo̱ kui tjii̱xii̱ín, kósꞌeo̱ sao̱ꞌínkꞌasꞌien xó nguo̱ii̱ya tsja xtao̱ xi judíoo̱jiín. 12 Kó nga kandaꞌyájneo̱ kui eén, jii̱n koo̱jo xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ ꞌniú kichjiáꞌájneo̱ Pablooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ejo̱ eo̱jín nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n. 13 Kósꞌeo̱ Pablooo̱ bi katsójneo̱: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 21
68
–¿Mí kjoaá nga ndyii̱chaꞌájnú, kó ngaskande an kjimandaseeo̱n inii̱mao̱na? An je tikónda an nga jmí tsi ta kꞌuíꞌniútsína koo̱jo tsi ngaskande nga niꞌánkꞌiénna kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n tangatꞌaniii̱ jaꞌeén Ndii̱an o̱ á Kjisooo̱. 14 Kó nga kamáꞌindakónjínjneo̱, tasá bi kiꞌmíjneo̱: –Ngatama ni xi mejeén Ndii̱ao̱ná nga kao̱ma. 15 Jaskan nguije kamá kui niii̱, ikꞌíndajneo̱ yojojneo̱, sꞌeo̱ tsanguínjneo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n. 16 Kó tjín xtao̱ xi sꞌijiii̱n eén Néná xi nijan kijíjoo̱jneo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, kui xtaao̱ xi kijíjoo̱jneo̱ ndiꞌaao̱ ngo ndao̱ xi chjii̱ao̱ni tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱ xi ꞌmí Mnasoo̱n, ndao̱ xi je tsieniii̱ nga sꞌijiii̱n eén Néná, kuí xí tsjao̱ndiéjneo̱ nga kuo̱ii̱ndyionjneo̱ ndiꞌaao̱ katsaki. Pablooo̱ bi tsꞌén kijí ndiꞌaao̱ Sandiyaá Kó nga jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, já ṉtsꞌieeo̱ achichí tsja kamaá nga jáchochonjneo̱. 18 Kó nga kamánguindyiojón Pablooo̱ nijan kijíjoo̱jneo̱ nga tsanguínchonjneo̱ Sandiyaá, kó ti kii̱ao̱ síndo ngayeje xtao̱ xi xchaá nao̱ngoo̱xii̱ii̱. 19 Kó nguije Pablooo̱ katsꞌéntinde, katsáyá chao̱n chao̱an o̱ nga ngo nga ngo ni xi katsꞌén Néná nguo̱ii̱ya tsja tsii̱ꞌeo̱ nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi judíoo̱jiín. 20 Kó nguije tsintꞌié kui xtaao̱, katsjaá kjoo̱ajo̱ e Néná, sꞌeo̱ bi kiꞌmií Pablooo̱: –Nda kjiꞌi ndao̱ ṉtsꞌie, já je ye ji nga nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ judíooo̱ ta mii̱jín ra ma xtao̱ xi je kisꞌijiii̱n eén Néná, kó ngayeje kui xtaao̱ achichí ndyii̱tsꞌenchínii̱tꞌaao̱ kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱. 21 Kó tjíniꞌánkintꞌié kjoo̱aao̱ o̱ ji xtao̱ xi judíoo̱ xi síndo nguo̱ii̱jiii̱n xtao̱ xi judíoo̱jín nga ngayejeeo̱ nga tibokoyéeo̱ nga kuo̱ii̱ꞌíjñátꞌaxín kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱, kó boo̱ao̱ tꞌíséeo̱ nga kao̱majín sao̱ꞌiín sirkunsisiooo̱n jakjíndií, ti nde kao̱majín sao̱ꞌín kjoo̱axo̱ chá xi tjínná. 22 ¿Mí xi sii̱ꞌán ꞌneo̱? Takó skuo̱ii̱e o̱ xtaao̱ nga jéꞌe ji. 23 Tasá nda ngase nga sii̱ꞌin ji kui niii̱: Kꞌii̱e o̱ nguo̱ii̱jinná nijún ma já xi síndojinná xi chjiénga sao̱ꞌínkjatjosón ngo ni xi katsáyatjoón Néná nga sao̱ꞌín. 24 Tꞌenjeo̱ ji, nijan tiꞌantsjiejónjnú yojojnú kó tꞌíchjíii̱ too̱n xi kjuo̱ii̱eeo̱ o̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kui 17
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
69
NI KAMÁ 21 NI XI XI KAMÁ 21
jaá kao̱ma kuo̱ii̱ꞌíjón taka takaao̱ too̱koo̱, kó boo̱ao̱ tsꞌén skuo̱ii̱e o̱ ngayejeeo̱ nga jao̱koxii̱jín ni xi tjíꞌmí kjoo̱aao̱ o̱ ji, kó nga tasá ji tiniꞌínkjatjosén kjoo̱ak o̱ itiii̱. 25 Kó kjoo̱aao̱ o̱ xtao̱ xi judíoo̱jín xi je kisꞌijiii̱n eén Néná, je kiniꞌánꞌindójneo̱ ngo xoo̱joo̱n, nínga kiꞌmíyajneo̱ nga kao̱majín skjii̱nii̱e o̱ yojooo̱ choo̱ xi je kiniꞌánkꞌasꞌieeo̱n ao̱sieo̱én ngo ne xi tsꞌénda xtaao̱, ti nde kao̱majín skjii̱nii̱e o̱ jiín koo̱jo yojooo̱ choo̱ xi niꞌánxíndo nga niꞌánkꞌién, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kao̱majín tondoo̱ kao̱ma. 26 Kósꞌeo̱ boo̱ao̱ tsꞌén Pablooo̱ kijíjoo̱ nga nijún kui jaá, kó nga kamánguindyiojón nijan katsꞌéntsjiejón yojooo̱, kósꞌeo̱ jaskan tsꞌasꞌien nao̱ngoo̱xii̱ii̱ tsii̱ꞌeo̱ nga katsáyaá kjiꞌaní nga kjuo̱ii̱eto̱ ꞌa nii̱xtjin nga kjoo̱tjosón ni xi katsáyatjón nga sao̱ꞌín, koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ kjiꞌání nga sao̱ꞌínkꞌasꞌien chjii̱eeo̱ o̱ nga ngo nga ngo kui jaá. 27 Kó nguije makjie xi yito nii̱xtjiii̱n, chiboa já judíooo̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Asiao̱ kamábe Pablooo̱ nguo̱ii̱ya nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó kui jaá xi indyiákjaán xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. Kósꞌeo̱ kjítsꞌuieé Pablooo̱, 28 kó askandáyá ma nga bi katsó: –¡Jún boo̱ao̱ já Israeo̱l, tasíkeo̱jejneo̱! Kuí ndao̱ xiꞌbii̱ xi tsoꞌbá tajñá nanguiní nga tsꞌénbokoyaá xtaao̱ ngo ni kondraao̱ xtao̱ nanguiná, xi kondrao̱ tikoón kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱ koo̱jo kondrao̱ tikoón kui nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kósꞌeo̱ boo̱ao̱ tsꞌén ngotꞌeo̱ kꞌii̱e o̱ tjítsꞌénkꞌásꞌién kui nao̱ngoo̱xii̱ii̱ xtao̱ griegoo̱, kó kuí boá nga xi tjítsꞌéndándí kui nguo̱ii̱ndie tsjieeo̱ Néná. 29 Ngao̱tꞌao̱ nguo̱ii̱ndie nii̱xtjin kamáya Pablooo̱ kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdaá nga tsoꞌbájoo̱ ndao̱ xi ꞌmí Trófimooo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Éfesoo̱, kó katsꞌénkjó kui xtaao̱ nga Pablooo̱ xi kijíjoo̱ kii̱ao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱. 30 Kó ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdaá kamákjaán, kó tsá kamátikó xtao̱ kjiín, kó kandobá Pablooo̱ kó kachjafé kachjaṉña nga kaꞌnaxié ndii̱tsen nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó jao̱ kó íchjá ngao̱ntjoo̱aao̱ .o̱ 31 Kó nguije ma niꞌánkꞌién ma Pablooo̱, jachoó én ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajún xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Romao̱ nga ngayeje xtao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n kamáxtií, 32 kó kui ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ tjii̱en o̱ má ítikó jajún koo̱jo jajún xi nkꞌa xaá kó tsanga ma nga kijí nínga síndotikó xtaao̱, kó xtao̱ nao̱xii̱ńdaá nguije kamábe nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún koo̱jo jajuún, nguiti yeꞌéjínniii̱ Pablooo̱. 33 Kósꞌeo̱ ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún kijíkón ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 21
70
tiñaao̱, kó katsoboá Pablooo̱ sꞌeo̱ katsjaá kjoo̱ao̱ jajuún nga jó ńꞌniú kii̱chao̱ ikꞌítaꞌniú, kó asíyá ꞌyá kuií boo̱a,o̱ kó mí ni xi katsꞌén. 34 Tanga tjín xtao̱ xi ndyii̱kjandayá ma nga ngo ni tsíchjii̱ao̱ kó kjeo̱ꞌe xi kjeo̱ꞌe katsó, kó ngaskande ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún nde kamájiín katsꞌéndajin kui kjoo̱aao̱ o̱ tangatꞌaniii̱ nga achichí se ndyii̱tsꞌen xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, kó kuíni nga katsjá kjoo̱ao̱ nga tsanguínjoo̱ Pablooo̱ kii̱ao̱ ndiꞌa nínga síndo jajuún. 35 Kó nga jachó kii̱ao̱ xókíjooo̱n ndiꞌaao̱ jajuún, jao̱chon nga kichínkꞌá tsi Pablooo̱, ngao̱tꞌao̱ achichí ndyii̱tsꞌenxchán xtao̱ kjiín, 36 ngao̱tꞌao̱ ngayeje kui xtaao̱ kii̱ao̱ tjimátjii̱nguiii̱ nga ndyii̱kjandayá ma nga bi katsó: –¡Ngatꞌien Pablooo̱! Bi tsꞌén tsꞌaxiéꞌá yojooo̱ Pablooo̱ nguindyii̱koo̱n xtao̱ nao̱xii̱ńdaá 37 Nguije sii̱ꞌankꞌasꞌien ma kii̱ao̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱ jajuún, Pablooo̱ bi tsꞌén asíyaá ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún: –¿Ji, a kao̱ma kuichjii̱ajo̱ o ngotjoón? Sꞌeo̱ bi katsó ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún: –¿A maári ndokjoo̱ao̱ én griegoo̱? 38 ¿A jijín kui ndao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Ejiptoo̱ xi je tsieniii̱ nga ítsꞌii̱yaniii̱ nga tsꞌaxié ngo kjoo̱ax o̱ chán, kó jatjojoo̱ nijún mii̱ jajúnkꞌijñaá kii̱ao̱ nangui kixií? 39 Sꞌeo̱ Pablooo̱ bi katsoó: –Ndao̱ judíoo̱ an, kó nao̱xii̱ńdá Tarsoo̱ xi chjii̱ao̱ni nangui Silisiao̱ katsen an, ngo ndao̱ xi chjii̱an o̱ i ngo nao̱xii̱ńdá xi ꞌniú chjínií, tanga ngo kjoo̱an o̱ da míꞌaá, teꞌéndié chiíní nga kuichjii̱ajo̱ o an xtao̱ nao̱xii̱ńdaá. 40 Kó nga ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún katsjá kjoo̱ao̱ nga tsíchjii̱a,o̱ sꞌeo̱ Pablooo̱ tjii̱en o̱ má kasasien kixii̱ kii̱ao̱ xókíjooo̱n kó ta tsja yejeén xtaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga xió kisꞌiṉdo, kó kjiꞌa nguije xió kisꞌiṉdo xtaao̱, én ebreoo̱ tsíchjii̱ajo̱ o nga bi katsó: –Jún já ṉtsꞌie koo̱jo já xchá, ndaꞌyájnú ni xi kuichjiájojnúꞌun nga kuichjii̱ato̱ jé an yojona. 2 Kó nga tsintꞌié xtao̱ nao̱xii̱ńdaá nga én ebreoo̱ tsíchjii̱ajo̱ o Pablooo̱, xió ngase kisꞌiṉdo, sꞌeo̱ bi katsó ngase nga tsíchjii̱ajo̱ o:
22
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
71
NI KAMÁ 22 NI XI XI KAMÁ 22
3
–Ndao̱ judíoo̱ an, kii̱ao̱ katsen an nao̱xii̱ńdá Tarsoo̱, xi chjii̱an o̱ i nangui Silisiao̱, tanga kꞌii̱e o̱ kamáxchá an nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n kó kui ndao̱ chjii̱nii̱e o̱ xi ꞌmí Gamaliel xí akóyána, xikó tsó kjoo̱ak o̱ itiii̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, chii̱nii̱ an kjoo̱aao̱ o̱ Néná xikó ndyii̱niꞌánjnú xi jún kui nii̱xtjin xiꞌbii̱. 4 Ngasꞌeo̱ tsangatjii̱nguíii̱ nga sao̱ꞌínkꞌién an xtao̱ xi tjimátjii̱ngui kui ndii̱ya tjao̱tsii̱eeo̱ ,o̱ kó katsoboa an kósꞌeo̱ katsanguisꞌien an ndoo̱boo̱ay o̱ a xi xii̱ꞌin koo̱jo xi ínchjín. 5 Kó chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá koo̱jo ngayeje xtao̱ xi xchaá xi chistikoo̱ kjoo̱aao̱ o̱ kui niii̱, kó kuí jaá xi katsjána ngo xoo̱joo̱n tsii̱ꞌeo̱ já ṉtsꞌie xi judíoo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱, kó kijí an kui nguo̱ii̱ndie ján nga kijíngase an xtao̱ xi sꞌijiii̱n Kjisooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjoéꞌeo̱jo an kꞌii̱e o̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó kꞌii̱e o̱ kao̱majeé. Bi tsꞌén ínii̱jmi Pablooo̱ xikó tsꞌén kisꞌijiii̱n eén Néná (Ni xi kamá 9:1-19:12-18) 6
Kó tjii̱en o̱ ga tsꞌénfí an ndii̱yao̱á, kó nguije makjachó tiña an nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱, mején ndisꞌué rá, ngo ndiꞌí ꞌniú xi kjindibáni ndiꞌakꞌajmi ján xi ta niján ma jaꞌatjiyajonna, 7 kó tsꞌákatójó an tꞌananguiii̱, kó tsintꞌie an ngo ndao̱ xi bi katsóna: “Sauloo̱, Sauloo̱, ¿mí kjoo̱aao̱ o̱ nga an timiyitjii̱nguiní?” 8 Kó an bi kixiáao̱n nga asíyaá kui xi tsꞌénchjii̱ajo̱ ona: “¿ꞌYá ji boo̱ao̱ Ndii̱ao̱?” Kó kui ndao̱ao̱ bi katsóna: “An boá xi Kjisooo̱, xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Nasareo̱t, an xí timiyitjii̱nguiní.” 9 Kui já xi nijan tjimájoo̱na kamábe jao̱koxii̱ ndiꞌií, tanga tsintꞌiéjiín ndao̱ xi tsꞌénchjii̱ajo̱ ona. 10 Kó bi kixiáao̱n: “¿Mí xi mejeén nga sao̱ꞌin an Ndii̱a?o̱ ” Kó Ndii̱aao̱ o̱ bi katsóna: “Tii̱sítjii̱n kó takó tꞌen ra ji nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱ kó kii̱ao̱ kꞌuiyaá ngayeje ni xi sii̱ꞌin ji.” 11 Kó ndao̱ao̱ ndiꞌií kui kjoo̱ajo̱ eeo̱ katsꞌéntii̱kao̱na, kó kuíni já xi nijan tsoꞌbájoo̱ an iskjíbenguína nga kijíjoo̱na ngaskande nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱. 12 Kó kii̱ao̱ kui nguindieeo̱ tikón ngo ndao̱ xi ꞌmí Ananíao̱, ngo ndao̱ xi ꞌniú nii̱mao̱ máa xtao̱ koo̱jo xi ꞌniú kamábendikón kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱, ngayeje xtao̱ judíoo̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱ kjén nga ta nda tsíchjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kui ndao̱a,o̱ 13 kó jachókónna kó nguije jeꞌekón tiñana bi katsóna: “Ndao̱ ṉtsꞌie Sauloo̱, ngatamatsijen ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 22
72
nguinií.” Kósꞌeo̱ ti kjiꞌa kamátsijenna, kó kamábe an ndao̱ xi ꞌmí Ananíaao̱. 14 Kó bi katsó ngasena: “Kuí Neeo̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná xi jaꞌájiii̱n ji tsii̱ꞌeo̱ nga xchii̱e o̱ ji ngayeje ni xi mejeén sao̱ꞌín, koo̱jo tsii̱ꞌeo̱ nga xchii̱e o̱ ji Kjisooo̱ xi kixiii̱, kó koo̱ndaꞌyé ji ndao̱ao̱ nga tsꞌoa ma xi kuo̱ii̱chjii̱ajo̱ ooo̱, 15 ngao̱tꞌao̱ ji xi kao̱ma ji chistikoo̱ tsii̱ꞌeo̱ ngayeje xtaao̱ kó boo̱ao̱ tsꞌén kꞌuiyé ji ni xi xchii̱e o̱ koo̱jo ni xi koo̱ndaꞌyé ji. 16 Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱, nguiti chiyéjín ngase, tii̱sítjii̱n, tatíndé yojóo kó taníjín ngayeje jéeo̱ nga sii̱ꞌinkaxome ji jaꞌeén Néná.” Bi tsꞌén kananguiya Pablooo̱ nguo̱iji̱ iii̱n xtao̱ xi judíoo̱jín Kó nguije kijí nguiní an nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kijí an nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nga tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná kó kii̱ao̱ akakona ngo ni. 18 Kamábe an Néná nga bi katsóna: “Tsá tiꞌíii̱n yojóo kó tsá titjaxii̱e o̱ ji nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, ngao̱tꞌao̱ jmíjín xi sꞌii̱jiii̱n ni xi koo̱ndókjoo̱e o̱ kjoo̱aao̱ o̱ an.” 19 Kó an bi kixiáao̱n: “Ndii̱a,o̱ je be ngayeje kui xtaao̱ nga an xí kistsoꞌbá an ngayeje ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná kó kijíjoo̱ an ndoo̱boo̱ay o̱ a kui xtao̱ xi kisꞌijiii̱n ji, kó katsꞌenꞌóoo̱n, 20 kó kjiꞌa nga kiniꞌánkꞌién mosooo̱ xi ꞌmí Ixtibaao̱, xi tsíchjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ ji, ti kii̱ao̱ tikón an kó nda kasasienna nga kiniꞌánkꞌién, kó ngaskande ti an askóoo̱n ṉjñooo̱ xtao̱ xi katsꞌénkꞌién.” 21 Kó Néná bi katsóna: “Je kao̱ma kꞌuín ji ꞌneo̱, ngao̱tꞌao̱ kjin nangui nínga sanguiyaa ji nínga síndo xtao̱ xi judíoo̱jín.” 17
Ndao̱ jun nguitoo̱koo̱oo̱ bi tsꞌén katsoboá Pablooo̱ Kó ngaskande kꞌii̱e o̱ tjii̱en o̱ jachó nga tsíchjii̱ao̱ Pablooo̱, sꞌeo̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga askandáyá ma xtao̱ nao̱xii̱ńdaá nga bi katsó: –¡Kui ndao̱ao̱ chjiénjín nga kꞌuijñá ngase! ¡Tasá tiꞌankꞌiénjnú nguiti mejénjínjneo̱ xchao̱ jii̱n nga kꞌuijñá ngase! 23 Kó nga askandáyá kui xtaao̱ ítsanie ma ṉjñooo̱ nga ndyii̱ꞌbojmi xao̱ao̱ nguo̱ii̱jin ao̱sieo̱én, 24 ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún katsjá kjoo̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱nanguísꞌién Pablooo̱ nguo̱ii̱ya ndiꞌaao̱ jajuún kó katsjá kjoo̱ao̱ nga kjoaá tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱ejo̱ eo̱ntsꞌoa mí kjoo̱aao̱ o̱ nga xtao̱ nao̱xii̱ńdaá ndyii̱kjandayá nga chꞌooo̱ kui. 25 Tanga nguije tjitáꞌniú 22
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 23 NI XI XI KAMÁ 22
73
tsii̱ꞌeo̱ nga kjoaá, Pablooo̱ bi katsó nga asíyaá ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún xi nkꞌa ngase xaá xi tikónjin kii̱aao̱ :o̱ –¿A tsjandiéjnú kjoo̱ak o̱ itiii̱ nga kao̱ma kjoájnúuo̱ ngo ndao̱ Romao̱, kó ngase nga kjii̱e o̱ sakójínjnú ngo jé xi katsꞌén? 26 Kó nga tsintꞌié kuí niii̱, kui ndao̱jun nguitoo̱koo̱ xi nkꞌa ngase xaá kijítsáyaá ndao̱jun nguitoo̱koo̱ xi ingooo̱, nga bi katsoó: –¿Mí xi sii̱ꞌin ji? A yejín nga kui ndao̱a,o̱ ndao̱ Romao̱ boá. 27 Sꞌeo̱ ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ kijíkón tiñaao̱ Pablooo̱, kó bi katsó nga asíyaá: –¿A kjén xoó nga ndao̱ Romao̱ ji? Sꞌeo̱ Pablooo̱ bi katsó: –Joo̱oo̱n. 28 Kó ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ bi katsoó: –An achichí too̱n kisꞌinguina nga ndao̱ Romao̱ kamá an. Kó Pablooo̱ bi katsó: Tanga an kii̱ao̱ katsen an ngo nao̱xii̱ńdá xi chjii̱an o̱ i Romao̱, kuíni nga ndao̱ Romao̱ an. 29 Tanga nguije boo̱ao̱ katsó, kui já xi koo̱ꞌon Pablooo̱ tjii̱en o̱ má kitsjuien, kó ngaskande ti kui ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún, nguije tsintꞌié nga Pablooo̱ ndao̱ Romao̱ boá, katsakjónní ngao̱tꞌao̱ ngaskande ńꞌniú kii̱chao̱ ma ikꞌítaꞌniú. Bi tsꞌén tsanguínjoo̱ Pablooo̱ nguindyii̱koo̱n jáxá judíooo̱ Nga kamánguindyiojón, ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱, kamámejeén skuo̱ii̱e o̱ chao̱n chao̱n mí kjoo̱aao̱ o̱ nga ndyii̱bonguítaꞌin Pablooo̱ já judíooo̱, sꞌeo̱ jaꞌáxiín ńꞌniú kii̱chao̱ xi tjitáꞌniúní, kó ítikó ngayeje já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱ koo̱jo ngayeje jáxá nguitoo̱koo̱o,o̱ sꞌeo̱ jachójoo̱ Pablooo̱ nguindyii̱koo̱n kui jáxaá. Kó Pablooo̱ askotsijen ndá ndaá ngayeje jáxaá kósꞌeo̱ bi katsoó: –Jún já ṉtsꞌie, ngaskande ngotꞌeo̱ nda tsꞌén tikón kjoo̱ak o̱ jíntakónna kó tsjatsꞌén tikón an nguindyii̱koo̱n Néná. 30
23
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 23 2
74
Kó chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá xi ꞌmí Ananíaao̱, katsjaá kjoo̱ao̱ xtao̱ xi síndo tꞌa tiñaao̱ Pablooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga tsꞌaxtio tsꞌoa. 3 Kósꞌeo̱ Pablooo̱ bi katsoó: –¡Néná kuo̱ii̱ꞌeé ji, jókjeo̱n! Xi jao̱ kui xá tindyin ni ji kii̱aao̱ o̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kao̱majéna xikó tsó kjoo̱ak o̱ itiii̱, ¿kó ánní nga tibitjatjéeo̱n xikó tsó kjoo̱ak o̱ itiii̱ nga tjín xi tinanguiye ji tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱ꞌéna? 4 Kó xtao̱ xi síndo kii̱aao̱ o̱ bi katsoó Pablooo̱: –¿Ánní bi tsꞌén chꞌo séeo̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá xi chjii̱an o̱ i Néná? 5 Kó Pablooo̱ bi katsó: –Jún ṉtsꞌie, bejín an tsi chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá kui ndao̱a,o̱ ngao̱tꞌao̱ je kjitꞌa xoo̱joo̱n eén Néná nínga bi tsoó: “Ngatao̱ chꞌojín séeo̱ xtao̱xá xi botixómaá nangui tseo̱.” 6 Kó nga kamákjiín Pablooo̱ nga nguo̱ii̱jiii̱n kui jáxaá tjín xi chjii̱an o̱ i xtao̱ saduseoo̱ koo̱jo kjeo̱ꞌe xi chjii̱an o̱ i xtao̱ fariseoo̱, bi katsó nga ꞌniú tsíchjii̱a:o̱ –Jún já ṉtsꞌie, ndao̱ fariseoo̱ an, kó ti xtao̱ fariseoo̱ chjii̱an o̱ i xinguo̱ii̱ an, kó tjíniꞌánjéna ngao̱tꞌao̱ tsꞌénkoyáao̱ nga kjoo̱aꞌo̱ áꞌyá nguinií xtao̱ xi je jesoón. 7 Kó nguije tsíchjii̱ao̱ kui niii̱ Pablooo̱, xtao̱ fariseooo̱ koo̱jo xtao̱ saduseooo̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga tsíchjii̱ato̱ ijo xkjín, kósꞌeo̱ jó tjín kamá kui xtao̱ xi kamátikoó. 8 Ngao̱tꞌao̱ xtao̱ saduseooo̱ sꞌijinjiín nga foaꞌáꞌyá nguinií xtao̱ xi je jesoón, koo̱jo nga jmíjín xó ndítsjie koo̱jo ao̱sién nii̱xtjin, tanga xtao̱ fariseooo̱ sꞌijinrií ngayeje kui niii̱. 9 Kó ngayeje xtaao̱ askandáyá xtín, kó tjín já xi chjii̱nii̱eko̱ joo̱ak o̱ iti, xi xtao̱ fariseoo̱ chjii̱an o̱ i, xi jastjíeo̱n kó bi katsó: –Kui ndao̱ao̱ jmí ni chꞌo kjiꞌi katsꞌénjín, ¿kó tsi ngo ao̱sién nii̱xtjin koo̱jo tsi ngo ndítsjie tsíchjii̱ajo̱ o ki? 10 Kó kui kjoo̱aso̱ eeo̱ sa tsie sa tsie kjima, kó kuíni nga ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ katsakjónní tsi sao̱ꞌínxii̱ xtao̱ nao̱xii̱ńdaá Pablooo̱, kó katsanguiyakjaꞌá jajún xi kꞌoo̱xié Pablooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoo̱xié kui nguo̱ii̱ndieeo̱ kósꞌeo̱ kjoo̱jo nguiní kii̱ao̱ ndiꞌaao̱ jajuún.
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
75
NI KAMÁ 23 NI XI XI KAMÁ 23
11
Nii̱xtjii̱en o̱ xi manguindyiojón, Ndii̱an o̱ á akoó yojooo̱ Pablooo̱, kó bi katsoó: –Tiꞌin ꞌniú takín Pabloo̱, ngao̱tꞌao̱ xikó tsꞌén kandokjoo̱e o̱ ji kjoo̱aao̱ o̱ an kꞌii̱e o̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó boo̱ao̱ ti tsꞌén chjiénga koo̱ndókjoo̱ejo̱ e ji xtao̱ nao̱xii̱ńdá xi chjii̱an o̱ i Romao̱. Bi tsꞌén kisꞌinda nga sii̱ꞌankꞌien Pablooo̱ Kó nga kamánguindyiojón nga nii̱xtjiii̱n, tjín xtao̱ judíoo̱ xi nijan índa tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌínkꞌién Pablooo̱, kó ngaskande nguiboanéná katsó nga jmí ni skjii̱nii̱ejo̱ ín koo̱jo jmí ni kꞌuijín ngaskande nga sao̱ꞌínkꞌién Pablooo̱. 13 Kó tsꞌatio yichán kamá já xii̱ꞌin xi boo̱ao̱ katsó, 14 xi kijíkoón já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱ koo̱jo xtao̱ xi xchá judíooo̱ kó bi katsoó: –Jii̱n je ngaskande nguiboanéná kiꞌmíjneo̱ nga ta jmíjín ni xi xii̱nii̱e o̱ jii̱n tjii̱en o̱ ga kjii̱e o̱ niꞌánkꞌiénjínjneo̱ Pablooo̱. 15 Ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ jún koo̱jo xi ngase jáxá nguitoo̱koo̱oo̱, chjii̱aꞌo̱ ajnúuo̱ ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga ndyiojón ngatjandibajoo̱ nguindyikónjnú Pablooo̱, ta tsii̱ꞌeo̱ nga ta ni xi sii̱ꞌanjoo̱ ñá nga koo̱siyáao̱ kókjiꞌi kjoo̱ao̱ xi tsoꞌbá, kó jii̱n je kuo̱ii̱ndyiondajneo̱ nga sii̱ꞌankꞌienjneo̱ nguindieeo̱ nga kjoo̱eꞌo̱ e kꞌii̱eeo̱ .o̱ 16 Tanga ndií ndichja Pablooo̱ tsintꞌié kui ni xi tjisꞌíndataꞌin tsiniii̱, kó tjii̱en o̱ má kijí ndiꞌaao̱ jajuún kósꞌeo̱ katsáyá tjii̱ꞌnii̱uo̱ú 17 Pablooo̱. Pablooo̱ tsíchjii̱aao̱ o̱ ngo ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajún xi nkꞌa ngase xaá kó bi katsoó: –Tꞌenjeo̱ ji kui ndao̱chií nínga tikón ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ ngao̱tꞌao̱ tjín ni xi koo̱tsoo̱yaao̱. 18 Kó kui ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ xi ꞌniú nkꞌa xaá kijíjooo̱ kui ndao̱chií ndao̱jun nguitoo̱koo̱ xi ingooo̱ kó bi katsoó: –Pablooo̱, kui ndao̱ xi tjiꞌyá ndoo̱boo̱ay o̱ ao̱á tsíchjii̱an o̱ a kó tsíꞌána nga kjii̱ndii̱bájóoo̱ kꞌii̱eeo̱ o̱ kui ndao̱chií, ngao̱tꞌao̱ tjín xó ni xi kuo̱ii̱chjii̱ajo̱ ooo̱ ji. 19 Kó ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ iskjíbé tsja kui ndao̱chií, sꞌeo̱ kijíjoo̱ tꞌaxín, kó bi katsó nga asíyaá: –¿Mí ni xi kꞌuiyéní? 12
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 23
76
20
Kó kui ndao̱chií bi katsó: –Xtao̱ judíooo̱ je índa xtín tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱ꞌaao̱ ji nga ndyiojón koo̱nanguíye ji Pablooo̱ nínga síndo jáxá nguitoo̱koo̱oo̱, ta tsii̱ꞌeo̱ nga ta ni xi sii̱ꞌanjoo̱ nga koo̱síya chao̱n chao̱an o̱ xoó mí ni xi tsoꞌbání. 21 Tanga ngatao̱ niꞌínsꞌinjinjíii̱n, ngao̱tꞌao̱ tsꞌatio yichán ma já xii̱ꞌin xi ndyii̱konda ꞌma, kó kui jaá ngaskande nguiboanéná je katsó nga jmí ni skjii̱nii̱ejo̱ ín xó koo̱jo jmí ni kꞌuijín xó ngaskande nga sao̱ꞌínkꞌién xó Pablooo̱, kó ngotꞌeo̱ je síndonda nga ta ndyii̱koyárií ni xi se ji. 22 Sꞌeo̱ kui ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún katsꞌénkjí ndao̱chií, kó boo̱ao̱ katsoó nga taꞌyajín xi koo̱tsoo̱yaao̱ ni xi je katsáyaá kui ndao̱juuo̱n. Bi tsꞌén kananguiya Pablooo̱ nguindyii̱koo̱n ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Firiii̱ 23 Kó kui ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ tsíchjii̱aao̱ o̱ jó já nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún xi ꞌniú nkꞌa ngase xaá, kó katsjaá kjoo̱ao̱ nga kuo̱ii̱ꞌíndonda jó úchán jajún xi ꞌbítsoo̱mayise, ichítié koo̱jo kan jajún ndii̱jeo̱ koo̱jo jó úchán jajún xi boaꞌa yá yijó, tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ejo̱ eo̱ nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ nga kao̱ma chii̱boo̱ao̱ nijan nga jñó, 24 kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén katsjá kjoo̱ao̱ nga ikꞌíjñandaao̱ ngo ndii̱jeo̱ xi kꞌuijñásón Pablooo̱, kósꞌeo̱ katsjá kjoo̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga nda kjoo̱jo koo̱jo nga sii̱ꞌanꞌonjiín ngaskande nga kjoo̱chójoo̱ nínga tikón ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Firiii̱. 25 Kó ngo xoo̱joo̱n katsanguiyajoo̱ kui jajuún xi bi tsó: 26 “Ndao̱ Klaudioo̱ Lisiaao̱, tsanguiyaao̱ tinde ji ndao̱ xtitjón Firii̱. 27 Xtao̱ judíooo̱ katsoboá kui ndao̱a,o̱ kó je mejeén sao̱ꞌínkꞌién katsaki, tanga nguije tsintꞌie an nga nao̱xii̱ńdá Romao̱ chjii̱an o̱ i, kijíjoo̱ an jajúnna kósꞌeo̱ tsꞌaxiéꞌá an, 28 ngao̱tꞌao̱ kamámejénna skuie an mí kjoo̱aao̱ o̱ xi tjifonguítaꞌin, kijíjoo̱ an nguindyii̱koo̱n jáxá judíooo̱, 29 kó kasakona nga kixiii̱ nga kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱ak o̱ itiii̱ kui jaá ni xi tjifonguítaꞌinni, tanga jmí kjoo̱ajo̱ ín ma nga sii̱ꞌankꞌien koo̱jo nga ngaskande nde kao̱majín nga ndoo̱boo̱ay o̱ a kꞌuijñá. 30 Tanga nga je kamábe an nga já judíooo̱ índa tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌínkꞌién, kii̱ao̱ tsꞌéntsanguiyaao̱ ji, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén je tsíꞌáao̱ xtao̱ xi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 24 NI XI XI KAMÁ 23
77
ndyii̱bonguítaꞌin nga kii̱ao̱ ngatꞌínda nguindyikin mí xi chꞌoniii̱ kui ndao̱a.o̱ ” 31 Kó boo̱ao̱ tsꞌén jajuún, katsꞌén xikó kjiꞌi ni xi je kiꞌmií, iskjíbé Pablooo̱ kó nga jñoó kijíjoo̱ nao̱xii̱ńdá Antípatrii̱, 32 kó nga kamánguindyiojón, jajún xi ꞌbítsoo̱mayiseeo̱ kijíꞌoyá nguiní ndiꞌa nínga ꞌbíndo, kósꞌeo̱ jajún ndii̱jeo̱e o̱ kui xi kijíjoo̱ Pablooo̱ takó kijí ra. 33 Kó nga jachó nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, katsꞌénkꞌasꞌieeo̱n xoo̱joo̱n xi ndyii̱yaꞌaao̱ xtitjoón kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén kiniꞌánkꞌasꞌieeo̱n Pablooo̱ nga. 34 Kó nguije katsꞌényá xoo̱joo̱oo̱n, ndao̱ xtitjoón asíyá ñá chjii̱an o̱ i Pablooo̱, kó nguije kamábe nga nangui Silisiao̱ chjii̱an o̱ i, 35 bi katsoó: –Kjiꞌa boá kuintꞌieeo̱ nguije kjoo̱eꞌo̱ e kui xtao̱ xi ndyii̱bonguítaꞌiii̱n ji. Kósꞌeo̱ katsjá kjoo̱ao̱ nga kii̱ao̱ xchindá Pablooo̱ ndoo̱boo̱axo̱ ao̱á Erodeeo̱. Bi tsꞌén tsꞌaxiéꞌá yojooo̱ Pablooo̱ nguindyii̱koo̱n ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Firiii̱ Kó xi ma ún nii̱xtjin nguijeeo̱, ndao̱ xi ꞌmí Ananíaao̱ xi chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá jachó nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ nínga tsoꞌbájoo̱ chiboa xtao̱ xi xchá koo̱jo ngo ndao̱ xi ꞌboxiéꞌáná xi ꞌmí Tértuloo̱, kui jaá jachókoón ndao̱ xtitjoón tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ónguítaꞌin ngase Pablooo̱. 2 Kó nguije jachójooo̱ Pablooo̱, ndao̱ xi ꞌmí Tértulooo̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga yínguítaꞌin, nga bi katsoó ndao̱ xtitjón Firiii̱: –Ndokꞌóchjii̱í ji, ndao̱ xtitjón, nga xió kjiꞌi nanguiná, kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén ndokꞌóchjii̱í ngao̱tꞌao̱ tangatꞌaniii̱ kjoo̱ak o̱ jíntakóoo̱n nga achichí ni xi nda kjiꞌi kjima nao̱xii̱ńdáná. 3 Ngatsjé nii̱xtjin kó ta són tjisákójneo̱ ngayeje kui niii̱, tangatꞌaniii̱ ji ndao̱ xtitjón Firii̱, kó achichí ndokꞌóchji boeꞌéjneo̱ ji. 4 Tanga tsii̱ꞌeo̱ nga tsiejín kꞌoo̱ndíyajneo̱ nga koo̱ndókjoo̱ajo̱ ojneo̱ ji, ꞌniú míꞌaá ngo kjoo̱an o̱ da 5 tsii̱ꞌeo̱ nga koo̱ndaꞌyé chiíjneo̱ ngotjón. Kui ndao̱ao̱ je ꞌniú tsꞌéntsjájneo̱ kjoo̱axo̱ ti, kó ngayeje són ngao̱sondieeo̱ tsoꞌbá nga jó tjín tjítsꞌén xtao̱ judíooo̱, koo̱jo nga kui xi nguitoo̱koo̱oo̱ xtao̱ xi chjii̱ao̱ni
24
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 24
78
Nasareo̱t tjítsꞌen yojooo̱, 6 kó ngaskande kamámejeén katsꞌéndándí nao̱ngoo̱xii̱jneo̱, kó kuíni nga kandobájneo̱. 7 Tanga ndao̱xá xi ꞌmí Lisiaao̱ katsanguijin tsii̱ꞌeo̱ nga katsꞌénxchán kó jaꞌáxínyindsao̱jneo̱, 8 nga katsanguiya xtao̱ xi yínguítaꞌin tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱chókoón ji, kó kao̱ma ti jiii̱ sii̱ꞌinkijintsꞌoe, tsii̱ꞌeo̱ nga xchii̱e o̱ ji nga jao̱koxii̱ ngayeje ni xi ndyii̱fonguitaꞌinjneo̱. 9 Kó ngayeje xtao̱ judíoo̱ xi síndo kii̱aao̱ o̱ ti nijan kamá kui jaá nga boo̱ao̱ kjiꞌi kui niii̱ katsó. 10 Ndao̱ xtitjoón ta tsja yejeén Pablooo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kuo̱ii̱chjii̱a,o̱ kó Pablooo̱ bi katsó: –Achichí tsjatjínna nga kuichjii̱ao̱ an nga kꞌoxiéꞌá an yojona nguindyikin ji, ngao̱tꞌao̱ je be an nga je kjín nónií nga ji xi tindyin ne ndiꞌamasieeo̱n kui nao̱xii̱ńdaá. 11 Ti ji kao̱ma koo̱siye nga, nga sꞌeo̱ tjín raá tsi ta tiejó nii̱xtjin nga kijítsꞌendikón an Néná nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n. 12 Kó taꞌyajín xi kamábena nga tjín xi tsꞌénchjii̱ato̱ ijoo̱ an, ti nde jmí xtao̱ tsꞌén mindyiatsabéjáao̱n kii̱ao̱ ndii̱tsen nao̱ngoo̱xii̱ii̱ koo̱jo nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná koo̱jo tsi kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdaá, 13 ti nde jmí chii̱boo̱ajo̱ iín kui xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ ni xi ndyii̱bonguítaꞌinna. 14 Tanga ngo tsi ni xi kuo̱ii̱ejo̱ eo̱ntsꞌoa an, nga Ne xi tsii̱ꞌeo̱ xtao̱ tjii̱e o̱ xchána xi tjítsꞌendikón an, xikó kjiꞌi ndii̱ya tjao̱tsii̱eeo̱ o̱ xi kjeo̱ꞌe tjín ndyii̱tsoó kui xtaao̱, ngao̱tꞌao̱ sꞌijinna ngayeje ni xi kjitꞌa xoo̱joo̱n kjoo̱ak o̱ itiii̱ Néná koo̱jo xoo̱joo̱n xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná, 15 kó ti boo̱ao̱ ti tsꞌén sꞌijinna xikó tsꞌén sꞌijiii̱n kui xtaao̱, kó tsꞌénkoyáao̱ nga Néná sao̱ꞌínkjaꞌáꞌyaá xtao̱ xi je jesoón, tsi xi kixii̱ koo̱jo tsi xi kixii̱jín. 16 Kó kuíni nga ta ngatsjé nii̱xtjin nga nda tikón kjoo̱ak o̱ jíntakónna nga chꞌojín tjítsꞌen an nguindyii̱koo̱n Néná koo̱jo nguindyii̱koo̱n xtaao̱. 17 Jaskan nguije jaꞌa kjín nó nga kistsoꞌbá an kjeo̱ꞌe nguo̱ii̱ndie, jéꞌe nguiñá an nao̱xii̱ńdána tsii̱ꞌeo̱ nga tsja an chjii̱e o̱ koo̱jo kjoo̱an o̱ da, 18 kó kui niii̱ tjítsꞌen an ndii̱tseeo̱n nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nga chiboa já judíoo̱ kamábena nga katsꞌentsjie an yojona xikó tsꞌén tikón nga sii̱ꞌan kui niii̱, kó nde kjínjín xtao̱ xi tjimájoo̱na koo̱jo jmí kjoo̱aso̱ e kisꞌiejín, 19 kjiꞌa nga kamábena já judíoo̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Asiao̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
79
NI KAMÁ 24 NI XI XI KAMÁ 24
kii̱ao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó kuí jaá xi chjiénga kao̱ma kjoo̱eꞌo̱ e kꞌii̱eeo̱ o̱ nga koo̱ónguítaꞌinna, tsi tjín ni xi tjiín kondrao̱ tsaꞌao̱n. 20 Kó tsi jmí, kui xi síndo kꞌii̱eeo̱ o̱ ngatíchjii̱ao̱ tsi mí jé xi kasakooo̱ nga katsꞌen an kjiꞌa nga kijí an nguindyii̱koo̱n xtao̱xá judíooo̱, 21 axao̱ marií tsi kjiꞌa nga kisꞌijñajíii̱n ꞌniú tsíchjii̱ao̱ an nga bi kixiáao̱n: “Ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ jún ndyii̱niꞌánjéjnúꞌun tangatꞌaniii̱ nga sꞌijinna nga kjoo̱aꞌo̱ áꞌyaá xtao̱ xi je jesoón.” 22 Kó Firiii̱ nguije tsintꞌié kui niii̱, ngao̱tꞌao̱ je ꞌniú je be chao̱n chao̱n kjoo̱aao̱ o̱ ndii̱ya tjao̱tsii̱eeo̱ ,o̱ íjñátꞌaxín kui kjoo̱aao̱ ,o̱ sꞌeo̱ bi katsó: –Kjiꞌa nga kjoo̱eꞌo̱ e ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajún xi ꞌmí Lisiaao̱, nda skuie ngase an kjoo̱ao̱ xi tsao̱jún. 23 Kósꞌeo̱ Firiii̱ katsanguiya ndao̱jun nguitoo̱koo̱ xi nkꞌa ngase xaá tsii̱ꞌeo̱ nga takó ngatꞌíjñá ꞌniú rá Pablooo̱, tanga nga tsjandié chií nga kuo̱ii̱ꞌíjñandé koo̱jo nga tsjao̱á kjoo̱ao̱ nga kao̱ma kjoo̱chókoón xtao̱ xi nda be tsii̱ꞌeo̱ nga tsjao̱á ni xi chjieén. 24 Kó nguije kjín nii̱xtjin jaꞌa, jachó nguiní Firiii̱ nga nijan tsoꞌbájoo̱ chjoo̱ón xi ꞌmí nao̱ Drusilaao̱, xi xtao̱chjón judíoo̱, kó Firiii̱ katsanguiya nga kijíchjaꞌaá Pablooo̱ kó tsintꞌieé ni xi tsíchjii̱ao̱ Pablooo̱ kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱aso̱ ꞌijiii̱n Jesukristooo̱. 25 Tanga kjiꞌa nga tsíchjii̱ao̱ Pablooo̱ kjoo̱aao̱ o̱ nga chjiénga kixii̱ kuo̱ii̱ndyión nga jmí ni chꞌo kjiꞌi sii̱ꞌán ján, koo̱jo nga sii̱ꞌanchjii̱nii̱e o̱ soo̱boo̱ao̱ yojoná nga nda kjiꞌi ni xi sii̱ꞌán, ngao̱tꞌao̱ nga sꞌeo̱ kjoo̱chó nii̱xtjin nga Néná koo̱tsoo̱ya tsi nda koo̱jo tsi ndajín kiniꞌán, sꞌeo̱ Firiii̱ achichí katsakjónní nga tsintꞌié kuí niii̱, kósꞌeo̱ bi katsó: –Tasá tꞌen ji ngotꞌeo̱, jaskan kuichjii̱ao̱ nguiñaá kjiꞌa nga kao̱maꞌana. 26 Kó Firiii̱ askoyaá nga Pablooo̱ too̱n tsjao̱á, kuíni nga achichí kjín ndii̱ya tsíchjii̱aao̱ o̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kui kuo̱ii̱chjii̱ajo̱ o. 27 Jó nó jaꞌa nga boo̱ao̱ kamá, sꞌeo̱ Firiii̱ jaskan je xaá kó ngajooo̱ kisꞌijña ndao̱ xi ꞌmí Porsio Festooo̱, kó Firiii̱ kamámejeén nga nda kisꞌijñajoo̱ xtao̱ judíooo̱, kuíni nga ndoo̱boo̱ay o̱ a íjñá ra Pablooo̱.
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 24
80
Nga tsꞌaxiéꞌá yojooo̱ Pablooo̱ nguindyii̱koo̱n ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Festooo̱ Nguije jachókꞌíjñá xtitjón ndao̱ xi ꞌmí Festooo̱, xi ma ján nii̱xtjin jatjoni nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ kui ndao̱a,o̱ sꞌeo̱ kijí nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n. 2 Kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱ koo̱jo já judíooo̱ xi ꞌniú yandíkoón atíjétáꞌín Pablooo̱, 3 kó ngo kjoo̱an o̱ da xi ꞌniú tsíꞌáao̱ xtitjoón, tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱nguíya Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó kui jaá índa nga nguo̱ii̱ya ndii̱yao̱á sao̱ꞌínkꞌién Pablooo̱. 4 Kuíni nga Festooo̱ bi katsoó kui jaá nga Pablooo̱ takó kꞌuijñá ꞌniú rá ndoo̱boo̱ay o̱ a kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, ngao̱tꞌao̱ ti kuiii̱ Festooo̱ tjítsꞌénkjó nga jaskan koo̱ejo̱ eo̱ kii̱aao̱ .o̱ 5 Kó bi katsoó: –Xi tjín ngaseeo̱ xá nguo̱ii̱jinjnú ngatjandibatjinguína kó tsi tjín ni xi ndajín kjiꞌi katsꞌén kui ndao̱a,o̱ tatíjétaꞌínjnú. 6 Festooo̱ kamá raao̱ tsi jin koo̱jo tsi tie nii̱xtjin kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, sꞌeo̱ jaskan kijí nguiní nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, kó nga kamánguindyiojón jachókꞌíjñasón yáxiríeo̱ ndikoón kó katsjá kjoo̱ao̱ nga tsanguínjooo̱ Pablooo̱. 7 Kó nguije tsꞌasꞌien Pablooo̱ kui nguo̱ii̱ndieeo̱, já judíoo̱ xi kjindibáni nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, achichí ni xi ndikón yínguítaꞌin Pablooo̱, tanga ngaskande ngojín kui jeé xi kasakooo̱ ngakixii̱, 8 tjii̱en o̱ ga Pablooo̱ bi katsó nga tsꞌaxiéꞌá yojooo̱: –An, nde ngojín jé tjítsꞌen an kondraao̱ kjoo̱ak o̱ itiii̱ já judíooo̱, ti nde kondraao̱ nao̱ngoo̱xii̱ii̱, ti nde kondraao̱ xtitjoón nao̱xii̱ńdá Romao̱. 9 Tanga Festooo̱ kamámejeén nga nda kisꞌijñajoo̱ já judíooo̱, sꞌeo̱ bi katsó nga asíyaá Pablooo̱: ¿A mejeén kꞌuín ji nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, tsii̱ꞌeo̱ nga kii̱ao̱ sao̱ꞌindajin an kjoo̱axo̱ tíi? 10 Kó Pablooo̱ bi katsó: –Kꞌii̱e o̱ tikón an kjeo̱n nguo̱ii̱ndie nínga botíjeé, kó kꞌii̱e o̱ bí nínga chjiénga kao̱majéna. Xikó tsꞌén je nda ye ji nga ngojín ni xi ndajín kjiꞌi tjítsꞌen an kondraao̱ já judíooo̱. 11 Tsi ngo jé katsꞌen an, kó tsi tangatꞌaniii̱ kui niii̱ nga sii̱ꞌankꞌienna, tsakjonjín an
25
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
81
NI KAMÁ 25 NI XI XI KAMÁ 25
nga koo̱ya an, tanga tsi jao̱koxii̱jín ni xi tjíbotijétáꞌínna, ngojín xtao̱ xi tjiín ngakixii̱ xi sao̱ꞌínkꞌasꞌienna nguo̱ii̱ya tsja kui jaá. Míꞌá an nga ti kuiii̱ ndao̱ xtitjón Sesaao̱ xi ngatsꞌénjéna. 12 Kósꞌeo̱ Festooo̱ askjoyáni koo̱jo já xi tsáyaá ni xi tsꞌén, sꞌeo̱ bi katsó: –Tjii̱en o̱ ga je kichjiéꞌé ji nga ndao̱ xtitjoón sao̱ꞌínjeé, jao̱ ndao̱ xtitjoón kꞌuíchíii̱n tsoboo̱a.o̱ Festooo̱ koo̱jo Agripaao̱ bi tsꞌén askjoyá kjoo̱aa o̱ o̱ Pablooo̱ Nguije jaꞌa chiboa nii̱xtjin, ndao̱ re Agripaao̱ koo̱jo chjoo̱ón, xi ꞌmí nao̱ Bereniseeo̱ kijí nao̱xii̱ńdá Sesareao̱ nga kijí tsꞌen tínde Festooo̱. 14 Kó nga kjín nii̱xtjin nga kii̱ao̱ kisꞌiṉdojoo̱, Festooo̱ ínii̱jmii̱í ndao̱ re Agripaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ Pablooo̱, kó bi katsoó: –Kꞌii̱e o̱ tikón ngo ndao̱ xi Firiii̱ íjñá ndoo̱boo̱ay o̱ a, 15 kui xi nga kisꞌijña an nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱ koo̱jo xtao̱ xi xchá judíooo̱ atíjétáꞌín, kó tsíꞌána nga an tsja an kjoo̱ao̱ nga kao̱majeé nga sii̱ꞌankꞌien, 16 tanga an bi kixiáao̱n nga jáxaá nao̱xii̱ńdá Romao̱ ngájiín nga tsꞌénjeé nga sao̱ꞌínkꞌién ngo xtao̱ tsi tjónjín skjoo̱ ndoo̱boo̱axo̱ á xi tjíbotijétáꞌiín koo̱jo xi ndyii̱botíjeé, tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoo̱xiéꞌá yojooo̱ kjoo̱aao̱ o̱ ni xi tjíbotijétáꞌínni. 17 Kó kuíni nga, nga jeꞌe kui jaá kꞌii̱eeo̱ ,o̱ nde askoyájáao̱n, ngao̱tꞌao̱ nga kamánguindyiojón nga jachókatíjñasón an yáxiríeeo̱ nguo̱ii̱ndie nínga botíjeé kijíchjaꞌána kui ndao̱a,o̱ 18 tanga kui já xi jachó xi koo̱tíjétáꞌín jmí ni tsíchjii̱ajo̱ ín kjoo̱aao̱ o̱ jé xi katsꞌenkjó an nga katsꞌén Pablooo̱, 19 ta kuí tsi ni xi tsíchjii̱a,o̱ kjoo̱aao̱ o̱ nao̱ngoo̱xii̱ xi tsoꞌbá koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ ngo xó ndao̱ xi ꞌmí Kjisoo̱, xi je kꞌien, kó tikón xó tjítsó. 20 Kó nga an nde bejín an mí ni xi sao̱ꞌíii̱n kui kjoo̱aao̱ ,o̱ sꞌeo̱ asíyáao̱ Pablooo̱ tsi mejeén nga koo̱ejo̱ eo̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n tsii̱ꞌeo̱ nga kii̱ao̱ kao̱majeé kjoo̱aao̱ o̱ kui ni xi tjíbotijétáꞌínni. 21 Tanga kjoo̱aao̱ o̱ nga Pablooo̱ tsíꞌá nga ndao̱ xtitjoón Sesaao̱ sao̱ꞌíndajiii̱n kjoo̱axo̱ tiii̱, kó kuíni nga je katsja an kjoo̱ao̱ nga takó ngatꞌíjñá ra ndoo̱boo̱ay o̱ a ngaskande nga kao̱ma sanguiyakóoo̱n xtitjón Sesaao̱. 22 Sꞌeo̱ ndao̱ Agripaao̱ bi katsoó ndao̱ xi ꞌmí Festooo̱: –Koo̱jo an mejénna kuintꞌiéeo̱ kui ndao̱ao̱ kó kao̱tsoo̱. 13
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 25
82
Kósꞌeo̱ Festooo̱ bi katsoó: –Ti ndyiojoón kao̱ma koo̱ndaꞌyéeo̱. 23 Kó boo̱ao̱ tsꞌén nga kamánguindyiojón, Agripaao̱ koo̱jo nao̱ Bereniseeo̱ jachó ndikón ndikón kii̱ao̱ nguo̱ii̱ndie nínga botíjeé, kó nijan jachójoo̱ já nguitoo̱koo̱oo̱ jajún koo̱jo xtao̱ xi ꞌniú yandíkón kui nao̱xii̱ńdaá, kó Festooo̱ tsíꞌá nga kijíchjaꞌá Pablooo̱. 24 Kósꞌeo̱ Festooo̱ bi katsó: –Ndao̱ Re Agripao̱, koo̱jo já xi nijan síndojinná kꞌii̱eeo̱ ,o̱ kꞌii̱e o̱ tikónjnú kui ndao̱a,o̱ kjoo̱aao̱ o̱ kjín ma xtao̱ judíoo̱ xi ndyii̱bonguítaꞌin, kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n koo̱jo kꞌii̱e o̱ nao̱xii̱ńdá Sesareao̱, kó ꞌniú ndyii̱míꞌá nga sii̱ꞌankꞌien. 25 Tanga bejiín koo̱n an nga ngo jé xi ꞌniú katsꞌén nga sii̱ꞌankꞌien ma, tanga nga ti kuiii̱ tsꞌénmíꞌá nga kui ndao̱ xtitjón xi tikón Romao̱ nga tsꞌénjeé, kuíni nga kii̱ao̱ tsꞌén tsanguiyakonñaao̱. 26 Tanga nga jmíjínna ni xi xian an kjoo̱aao̱ o̱ kui, ndao̱ xtitjón, tasá kꞌii̱e o̱ jéꞌeo̱jo an nguindyikin, ndao̱ re Agripao̱, tsii̱ꞌeo̱ nga nguije ikindyisé ndii̱yao̱á skuie an kótsꞌen kuitꞌa an xoo̱joo̱n xi sanguiyáao̱ ndao̱ xtitjoón. 27 Ngao̱tꞌao̱ ndajín kjiꞌi mana nga ngo ndao̱ xi tjiꞌyá ndoo̱boo̱ay o̱ a taxkiya sanguiya an kó xiyájín an mí kjoo̱aao̱ o̱ xi tjíbotijétáꞌínni. Bi tsꞌén tsꞌaxiéꞌá yojooo̱ Pablooo̱ nguindyii̱koo̱n nda re Agripaao̱ Kó ndao̱ re Agripaao̱ bi katsoó Pablooo̱: –Kao̱ma koo̱ndókjoo̱e o̱ ji kótsꞌen koo̱ꞌnao̱xiéꞌé yojóo. Kósꞌeo̱ Pablooo̱ iskjininkꞌa tsja kó bi katsó nga tsíchjii̱a:o̱ 2 –Kjén nga ta tsjakjiꞌina nga kao̱ma kuichjii̱ao̱ an ngotꞌeo̱ nguindyikin ji ndao̱ re Agripao̱, tsii̱ꞌeo̱ nga kꞌoxiéꞌá an yojona kjoo̱aao̱ o̱ ngayeje ni xi ndyii̱bonguítaꞌinna xtao̱ judíooo̱, 3 ngao̱tꞌao̱ je ye yeje ji, ndao̱ re, kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱axo̱ chá xi tjiín xtao̱ judíooo̱ koo̱jo kjoo̱aao̱ o̱ ni niꞌin xi chjii̱ajo̱ o xkjín, jao̱ kuíni nga míꞌáꞌñaao̱ nga nda nda ma ndaꞌyéní ni xi kuichjii̱ao̱ an.
26
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
83
NI KAMÁ 26 NI XI XI KAMÁ 26
Bi tsꞌén kisꞌijña Pablooo̱ ngasꞌeo̱ Ngayeje xtao̱ judíooo̱ be kótsꞌen kisꞌijña an kii̱ao̱ nanguina koo̱jo nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n ndeskande koó nga kjindí an. 5 Kó ti be, kó kao̱ma koo̱tsoo̱ya tsi mejeén, nga ndeskande koó ngasꞌeo̱ nga xikó tsꞌén ꞌniú kjoo̱ak o̱ iti xi tjiín nao̱ngoo̱xii̱ii̱ nga kisꞌijña an xikoó ngo ndao̱ fariseoo̱. 6 Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱, kꞌii̱e o̱ tikón an tsii̱ꞌeo̱ nga sii̱ꞌanjéna, tangatꞌaniii̱ nga tsꞌénkoyáao̱ kjoo̱aao̱ o̱ ni xi Néná katsáyatjón nga tsjao̱á xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, 7 kó nga tiejó tjii̱eeo̱ o̱ xtao̱ xi chjii̱an o̱ i Israeo̱l ndyii̱koya nga Néná sao̱ꞌínkjatjosón kui niii̱, kó kuíni nga ndyii̱bendikón Néná kó ndyii̱tsꞌenseén Néná nga nii̱xtjin koo̱jo nga nii̱xtjii̱en o̱ . Tangatꞌaniii̱ kui kjoo̱aco̱ hiyaá, ji ndao̱ re Agripao̱, nga xtao̱ judíooo̱ ndyii̱bonguítaꞌinna ngotꞌeo̱. 8 ¡Mí ni! ¿Ánní nga sꞌijinjínjnú nga Néná tsꞌénkjaꞌáꞌyaá xtao̱ xi je jesoón? 9 Ti an boo̱ao̱ tsꞌén katsꞌenkjó an ngasꞌeo̱ nga chjiénga tsie ni sao̱ꞌin an tsii̱ꞌeo̱ nga sii̱ꞌankjie an ngayeje xtao̱ xi sꞌijiii̱n jaꞌeén Kjisoo̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Nasareo̱t, 10 kó boo̱ao̱ katsꞌen an kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n, kó já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱ katsjána kjoo̱ao̱ nga kjín xtao̱ tsjieeo̱ Néná xi katsanguisꞌien an ndoo̱boo̱ay o̱ a, kó nda kasasienna nga kiniꞌánkꞌién kui xtaao̱. 11 Kó kjín ndii̱ya katsꞌenjéeo̱ nga katsꞌéeo̱n kjoo̱aꞌo̱ niú tsii̱ꞌeo̱ nga chꞌo kao̱tsoo̱ kjoo̱aao̱ o̱ kjoo̱aso̱ ꞌijiii̱n, kó kui niii̱ katsꞌen an ngayeje nguo̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoo̱ao̱ eén Néná, kó achichí kamáxtína kondrao̱ tsii̱ꞌeo̱ kui jaá ngao̱tꞌao̱ ngaskande nao̱xii̱ńdá xi xín tsangatjii̱nguíii̱. 4
Bi tsꞌén ínii̱jmi Pablooo̱ xikó tsꞌén kisꞌijiii̱n Néná (Ni xi kamá 9:1-19; 22:6-16) 12
Kó kui xá tsꞌénfí an nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱, nga katsjána kjoo̱ao̱ nga katsanguiyana já nguitoo̱koo̱oo̱ chináꞌmiii̱, 13 tanga kii̱ao̱ nguo̱ii̱ya ndii̱ya boá, ndao̱ re Agripao̱, nga ndisꞌueé, kamábe an ngo ndiꞌí xi kjindibáni ndiꞌakꞌajmi ján, ngo ndiꞌí xi ꞌniú ngase ta boo̱ajo̱ iín ndiꞌií tsꞌueé, xi kitíniéna an koo̱jo já xi nijan tjimájoo̱na, 14 kó ngayejejneo̱ nga tsꞌákajneo̱ tꞌananguiii̱, sꞌeo̱ tsintꞌie an ngo ndao̱ xi chjii̱ao̱ én ebreoo̱ xi bi katsóna: “Sauloo̱, Sauloo̱, ¿mí kjoo̱aao̱ o̱ nga timiyitjii̱nguiní? ¡Ti jiní xi tiꞌniꞌínꞌíii̱n yojóo, xikoó tsi ti jiii̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 26
84
tiꞌbéeo̱ ngo ndaꞌyańtsꞌén yojóo!” 15 Kó an bi kixiáao̱n: “¿ꞌYá jií boo̱ao̱ Ndii̱a?o̱ ” Sꞌeo̱ Ndii̱aao̱ o̱ bi katsóna: “An boá xi Kjisooo̱, kó an boá xi timiyitjii̱nguiní. 16 Tanga tii̱sítjii̱n, kó tasin kixii̱, ngao̱tꞌao̱ kꞌii̱e o̱ akóo yojona tsii̱ꞌeo̱ nga tsjaxaá kó mosoo̱na kao̱ma ji koo̱jo chistikooo̱ ni xi je kamáye ngotꞌeo̱ koo̱jo ni xi sꞌeo̱ xchii̱e o̱ nga kokóo yojona, 17 kꞌoxiéꞌáñaá nguo̱ii̱ya tsja xtao̱ xi judíoo̱ koo̱jo xtao̱ xi judíoo̱jín, kui xi tsꞌéntsanguiyáao̱ ji ngotꞌeo̱, 18 tsii̱ꞌeo̱ nga chjéxꞌe ji ndyii̱koo̱n, kó nguiti nínga jñójín kꞌuitsóma ngase, tasá nínga tsijen ngatꞌítsoo̱ma, tsii̱ꞌeo̱ nga nguiti kuijín ngaꞌniuú xindajín Satanaao̱ kꞌuitsómatjii̱nguiii̱, nga tasá Néná ngatꞌítsoo̱matjii̱nguiii̱, tsii̱ꞌeo̱ nga sꞌijiii̱n an, kó sao̱koo̱ó kjoo̱an o̱ iꞌánjetakoón jeé koo̱jo kui nguo̱ii̱ndie xi katsó Néná nga tsjao̱á xtao̱ xi je katsꞌéntsjie yojooo̱.” Bi tsꞌén tsintꞌiéꞌeén Pablooo̱ ni xi akakooo̱ Kó boo̱ao̱ kjiꞌi kui niii̱, ndao̱ re Agripao̱, kó boo̱ao̱ tsꞌén katsꞌenkjatjosón an ni xi akóna Néná xi kjindibáni ndiꞌakꞌajmi ján, 20 kó kuíni nga tjón ma xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Damaskoo̱ katsáyáao̱ eén Néná, sꞌeo̱ jaskan xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n koo̱jo ngayeje xtao̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱, kó ti katsáyáao̱ xtao̱ xi judíoo̱jín nga, katsáyáao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga sao̱ꞌínkꞌoyá yojooo̱ jé xí ndyii̱tsꞌen kó nga tasá Néná koo̱ngase koo̱jo nga sao̱ꞌín ni xi nda kjiꞌi, kósꞌeo̱ boo̱ao̱ tsꞌén koo̱kó yojooo̱ nga jao̱koxii̱ nga je ndii̱yao̱á Néná tjimá. 21 Tangatꞌaniii̱ kui niii̱ nga xtao̱ judíooo̱ katsoboána ndii̱tseeo̱n nao̱ngoo̱xii̱ii̱, kó ngaskande kamámejeén nga katsꞌénkꞌiénna. 22 Tanga tangatꞌaniii̱ nga Néná asíkoo̱jona kuíni nga kixii̱ tikón an ngotꞌeo̱, nga tsꞌénchjii̱ajo̱ o an kjoo̱aao̱ o̱ ndii̱yao̱á Néná ngayeje xtao̱, xi xchá xi kjindí, jmí nii̱xtjin nga kjeo̱ꞌe ni xi tsꞌénchjii̱ajo̱ o an kjoo̱aao̱ o̱ ni xi tsíchjii̱ao̱ já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná koo̱jo Moiseeo̱ nga tsíchjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ ni xi kao̱ma: 23 Nga Kristooo̱ chjiénga koo̱ya, tanga nga jaskan nguije kꞌien, kuí xí tjón kao̱ma nga kjoo̱aꞌo̱ áꞌyaá, kó nga kuí xí kuo̱ii̱ꞌínii̱jmi kjoo̱aao̱ o̱ ndiꞌií, tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱tjoꞌáao̱ yojóo xtao̱ nao̱xii̱ńdaá koo̱jo xtao̱ xi judíoo̱jiín. 19
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 27 NI XI XI KAMÁ 26
85
Pablooo̱ bi tsꞌén ꞌniú tsíꞌaá ndao̱ re Agripaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga sꞌijiii̱n 24 Kó tjii̱en o̱ ga Pablooo̱ bi tjítsó kjoo̱aao̱ o̱ nga tsꞌénꞌboxiéꞌá yojooo̱, ndao̱ xi ꞌmí Festooo̱ ngaskande ꞌniú ma tsíchjii̱ao̱ nga bi katsó: –¡Tsabeéri, Pablooo̱! Kjoo̱aao̱ o̱ nga ta jaꞌatio nga tichjatꞌayé ji xoo̱joo̱n kuíni nga je kjimatsabé maá. 25 Tanga Pablooo̱ bi katsó: –Tsabéjínna, ji ndao̱ Festoo̱, tasá ni xi tsꞌénchjii̱ao̱ an xi tjiín ngakixii̱ kó jao̱koxii̱ nga boo̱ao̱ kjiꞌi. 26 Jao̱ kii̱ao̱ tikón kii̱aao̱ o̱ ndao̱ re Agripaao̱ xi be nda nda kui niii̱, kó kuíni nga tsakjonjín an nga tsꞌénchjii̱ao̱ an nguindyii̱koo̱n kui, ngao̱tꞌao̱ berií koo̱n an nga jao̱koxii̱ nga koo̱jo kui be ngayeje kui niii̱, ngao̱tꞌao̱ jmí tsi ngo nguo̱ii̱ndyiónguo̱ii̱nijon ꞌma nínga kamá kui niii̱. 27 ¿A sꞌijiii̱n ji ndao̱ re Agripao̱ ni xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná? Je be an nga sꞌijiii̱n ji. 28 Kó ndao̱ re Agripaao̱ bi katsoó: –¿A tiniꞌínkjé nga xtaao̱ Kristooo̱ tjii̱en o̱ má kao̱ma an nga? 29 Kó bi katsoó Pablooo̱ nguijeeo̱: –Tsi tsie koo̱jo tsi chiboa nii̱xtjin, achichí ra nda kjiꞌi tsi Néná xi boo̱ao̱ kao̱tsoo̱ nga jmí tsi ta jí tsi xi sꞌijiii̱n ndao̱ re, koo̱jo ngayeje xtao̱ xi ndyii̱ntꞌiena ngotꞌeo̱ xi nga sꞌijiii̱n nga, tsii̱ꞌeo̱ nga boo̱ao̱ sao̱ꞌín xikó tjítsꞌen an, tanga nga kuijín ńꞌniú kii̱chaao̱ sii̱tꞌa. 30 Sꞌeo̱ nguije tsintꞌié kui eén, ndao̱ re Agripaao̱, ndao̱ xtitjoón, nao̱ Bereniseeo̱ koo̱jo ngayeje xtao̱ xi síndo kii̱aao̱ o̱ jastjíeo̱n yeje, 31 sꞌeo̱ kijíjoo̱ tꞌaxín xkjín nínga kijíchjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kui niii̱, bi katsó nga tsíchjii̱ajo̱ o xkjín: –Kui ndao̱ao̱ jmí ni katsꞌénjín tsii̱ꞌeo̱ nga sii̱ꞌankꞌien ma, ti nde jmí kjoo̱ajo̱ ín nga ndoo̱boo̱ay o̱ a ma kꞌuijñá. 32 Kó ndao̱ re Agripaao̱ bi katsoó Festooo̱: –Kamá kiniꞌánkjíndé kui ndao̱a,o̱ tsi kuijín xi tsíꞌá nga ndao̱ xtitjoón xi sao̱ꞌínjeé.
27
Bi tsꞌén kananguiya Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Romao̱ Kó nguije katseꞌé kjoo̱ao̱ nga katsanguiyajneo̱ nangui Italiao̱, Pablooo̱ koo̱jo já xi nijan kisꞌijñajoo̱ ndoo̱boo̱ay o̱ a,
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 27
86
kiniꞌánkꞌasꞌieeo̱n ngo ndao̱jun nguitoo̱koo̱ xi ꞌmí Julioo̱ xi chjii̱ao̱ni jajuún ndao̱ xtitjoón. 2 Kó tsanguinyájneo̱ ngo tjotso je xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Adramitioo̱ xi je makjí ma kii̱ao̱ nangui Asiao̱, kó kii̱ao̱ nijan tikónjoo̱jneo̱ ndao̱ xi ꞌmí Aristarkooo̱, xi chjii̱an o̱ i Tesalónikao̱, nao̱xii̱ńdá xi chjii̱an o̱ i nangui Masedoniao̱, 3 kó nga kamánguindyiojón jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá xi ꞌmí Sidoo̱n, nínga ndao̱ xi ꞌmí Juliooo̱ achichí nda katsꞌénjoo̱ Pablooo̱, ngao̱tꞌao̱ katsjandieé nga kijíkatsijeeo̱n xtao̱ xi nda yaꞌa koo̱jo nga nda katsꞌénseén kui xtaao̱. 4 Kó nguije jatjojneo̱ nao̱xii̱ńdá Sidoo̱n, kii̱ao̱ ikitjajneo̱ tꞌa tjii̱nguo̱ii̱ Chipreo̱, ngao̱tꞌao̱ tjoo̱oo̱ ndáchíkoón kondrao̱ kamájneo̱, 5 kó nguije ikitjatjíyajonjneo̱ nao̱xii̱ńdá Sisiliao̱ koo̱jo Panfiliao̱, jáchójneo̱ Mirao̱ ngo nao̱xii̱ńdá xi chjii̱an o̱ i nangui Lisiao̱. 6 Kó ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún kii̱ao̱ kasakooo̱ ngo tjotso je xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Alejandríao̱ xi tsꞌénfí nangui Italiao̱, kó kii̱ao̱ katsꞌénkꞌasꞌienjneo̱ kui tjotso jeeo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga tsanguín ndojójneo̱. 7 Achichí kjín nii̱xtjin nga inda inda kijí tjotso je xi timayajneo̱, kó taꞌya jáchójneo̱ kjeo̱n nao̱xii̱ńdá Jnidoo̱, ngao̱tꞌao̱ takó ꞌniú tjii̱en o̱ tjoo̱oo̱ ndáchíkoón, kó kii̱ao̱ ikitjajneo̱ kjeo̱n tꞌa nao̱xii̱ńdá Salmoo̱n nga ikitjatjíyajonjneo̱ tjii̱nguo̱ii̱ Kretao̱, 8 kó taꞌya tsꞌénfí tjotso jeeo̱ tꞌa ndáchíkoón, sꞌeo̱ jáchójneo̱ ngo nguo̱ii̱ndie xi ꞌmí Bueno Puertoo̱, tiña nao̱xii̱ńdá Laseao̱. 9 Kó nguije jaꞌa kjín nii̱xtjin, nguije nguiti majín ta chiboa miṉtjao̱jin ndáchíkoón, ngao̱tꞌao̱ je kjimatiña choo̱ṉchꞌao̱án, kuíni nga Pablooo̱ bi tsꞌén atíxomaao̱ kui jaá, 10 nga bi katsoó: –Jún boo̱ao̱ já, berií koo̱n an nga ꞌniú ndikón kjiꞌi nga bi tsꞌén ndyii̱monguín, koo̱jo nga xchao̱ja tjotso jeeo̱ koo̱jo chꞌia xi yaꞌa, kó ngaskande tsi ndajín nii̱xtjin ngaskande ñá koo̱ya. 11 Tanga ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún katsꞌén ngaseeo̱ xkii̱ ni xi katsó ndao̱ xi tsii̱ꞌeo̱ tjotso jeeo̱ koo̱jo ndao̱ xi tsꞌénxájoo̱ ta boo̱ajo̱ iín ni xi katsó Pablooo̱. 12 Kó nga kui nguo̱ii̱ndie ján ndajín ma kjiꞌi nga kii̱ao̱ kjoo̱aꞌo̱ aao̱ choo̱ṉchꞌao̱án, kó ta mején ngayejeeo̱ nga katsꞌénkjó nga tasá nda tsi kjoo̱tjo kii̱aao̱ o̱ sꞌeo̱ sao̱ꞌín kjoo̱aꞌo̱ niú tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱chó nao̱xii̱ńdá Feniseo̱, ngo nao̱xii̱ńdá xi tikóntꞌa ndáchíkón xi chjii̱an o̱ i ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
87
NI KAMÁ 27 NI XI XI KAMÁ 27
Kretao̱, xi kisꞌijñaao̱ ngo nguo̱ii̱ndie nínga kao̱maao̱ nda tsꞌén kjoo̱aꞌo̱ aao̱ choo̱ṉchꞌao̱án. Bi tsꞌén kitsjien ngo tjoo̱ꞌniú nguo̱ii̱jin ndáchíkoón Kó katsꞌénkjó kui jaá nga takó kao̱ma koo̱ejo̱ eo̱ ndojó ra, ngao̱tꞌao̱ je ítsꞌii̱yaniii̱ ngo ndí tjoo̱ inda xi kitsjien xtjii̱eeo̱ n o̱ nao̱ngui, 14 jatjo kó kii̱ao̱ kijí xi ingoboaá tjii̱nguo̱ii̱ Kretao̱. Tanga jaskan kjindibá ngo tjoo̱ꞌniú xtjii̱eeo̱ n o̱ tꞌa tjii̱nguo̱ii̱ii̱ xi ítsanieyá ma tjotso je 15 xi ꞌmí Euroklidooo̱n, kó tjoo̱oo̱ iskjifé tjotsojneo̱, kó nguiti kamájínjneo̱ ikjienda ngao̱tꞌao̱ xtjii̱eeo̱ n o̱ kjeo̱n tsꞌén beꞌé tjoo̱oo̱ ndáchíkoón, tasá chjínií katseꞌéndiejneo̱ nga kijíjoo̱jneo̱ tjoo̱oo̱ ta nínga kamámejénrií. 16 Kósꞌeo̱ ikitjajneo̱ xtjii̱eeo̱ n o̱ ngao̱xtoo̱n ngo ndí tjii̱nguo̱ii̱ xi ꞌmí Klaudao̱, nínga tjoo̱oo̱ nguiti ꞌniújín tjii̱en o̱ , kó achichí kjoo̱an o̱ ii̱mao̱ kisꞌinguijneo̱ nga kiniꞌánkijinjneo̱ tjotso chichií, 17 nguije katsꞌénkꞌasꞌien tjotso chichií nguo̱ii̱ya tjotso jeeo̱, kui jaá íkjá ńꞌniú tjotso jeeo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga katsjaao̱ ngaꞌniú, kó achichí katsakjónní tsi kii̱ao̱ kjojñáꞌniú tjotso jeeo̱ nguo̱ii̱jin tsomí xi ꞌmí Sirteeo̱, kósꞌeo̱ yején ṉjñooo̱ tjotso jeeo̱, sꞌeo̱ katsjandieé tsii̱ꞌeo̱ nga ta nínga mejénrií tjoo̱oo̱ kijíjoo̱. 18 Tanga nga kamánguindyiojón ꞌniú ngase kitsjien tjoo̱oo̱, kó kuíni nga atítsojo ngayeje chꞌia xi tsꞌényaꞌa tjotso jeeo̱ nguo̱ii̱jin ndáchíkoón, 19 kó xi ma jaán nii̱xtjin, ti kuiii̱ jaá tsꞌajmi ngándá yeje nguo̱ii̱jin ndáchíkoón ni xi niꞌánkjién nga niꞌánxájoo̱ tjotso jeeo̱. 20 Kó kjín nii̱xtjin nga nguiti kamáyajín tsꞌueé koo̱jo ṉñóo, kó nga tanisién ꞌniú kamá tjoo̱ xi kamánié jii̱n kó je nde nguiti ndyii̱chiyájínjneo̱ tsi kjoo̱tjoꞌa ngasejneo̱ yojojneo̱. 21 Kó nga je kjín nii̱xtjin nga nguiti ndyii̱chiniéjín jii̱n ṉñoo̱, tichaao̱n jastjíeo̱n Pablooo̱ kósꞌeo̱ bi katsó: –Jún já, tsi jún xi kiniꞌánjnúꞌun xkii̱ nga jatjoján tjii̱nguo̱ii̱ Kretao̱, ta sa ra boo̱ajo̱ ín kamáná ñá koo̱jo tjotso je xi timaya. 22 Kó ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ teꞌéngaꞌniújnúuo̱ yojojnú, ngao̱tꞌao̱ nde ngojín jún xi koo̱yajnú, nda tsi tjotso jeeo̱ xchao̱ja. 23 Ngao̱tꞌao̱ kó nii̱xtjii̱en o̱ ngo ndítsjie xi katsanguiya Néná tsíchjii̱ajo̱ ona, kui Néná xi chjiá an koo̱jo xi tjítsꞌen an xaá, 24 kó bi katsóna: “Ngatao̱ ndakinjín ma ji 13
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 27
88
Pabloo̱, ngao̱tꞌao̱ chjiénga kjóchonchíii̱n ndao̱ xtitjón xi ꞌmí Sesaao̱, kó Néná je katsjandieé ji koo̱jo ngayeje xtao̱ xi nijan tjimájooo̱ nguo̱ii̱jin ndaá nga koo̱yajínjnú.” 25 Kó kuíni já, teꞌéngaꞌniújnúuo̱ yojojnú, ngao̱tꞌao̱ ꞌniákón an Néná kó beeo̱ koo̱n an nga kjoo̱tjosón kui ni xi tsíchjii̱ajo̱ ona kui ndítsjieeo̱. 26 Tanga chjiénga ngo tjii̱nguo̱ii̱ kjojñáꞌniú tjotsoná. 27 Mejeén jó xomanao̱ jaꞌa nga timajinjneo̱ ndáchíkón xi ꞌmí Adriátikooo̱ nga kijíjoo̱jneo̱ kꞌii̱e o̱ kijíjoo̱jneo̱ ján tjoó, nga mején ma ra masien nii̱xtjii̱en o̱ já xi ndyii̱tsꞌenxájo tjotso jeeo̱ kamábe nga je kjimatiñajneo̱ tꞌa chjii̱ndii̱e o̱ nínga tikón ngo tꞌanangui. 28 Tsꞌachii̱boo̱ao̱ kókjiꞌi nao̱ngao̱ ndójoaao̱, kó kantjiꞌún ngo metroo̱ nga nao̱ngao̱, kósꞌeo̱ nguo̱ii̱chí boaꞌá ngase ti tsꞌachii̱boo̱ao̱ ma nguiní ingo ndii̱ya kó je kan yito Metroo̱ tjiín nga nao̱ngao̱ kii̱aao̱ .o̱ 29 Kó tangatꞌaao̱ nga ndyii̱tsakjoón tsi ndii̱joo̱ stíkjojójoo̱, xtjii̱eeo̱ n o̱ ngao̱xtoo̱n tjotso jeeo̱ tsꞌajmijin nguo̱ii̱jin ndáchíkoón nijún kii̱chao̱tjii̱ xi bojñáꞌniúní tjotso jeeo̱, kó kamámejeén nga tsá sisii̱én. 30 Kó já xi tsꞌénxájoo̱ tjotso jeeo̱ katsꞌénkjó nga koo̱ngaao̱ tjotso jeeo̱, kó kuíni nga ítsꞌii̱yaniii̱ nga tsꞌenjeo̱ngui tjotso xii̱xiii̱, tixꞌii̱an o̱ jao̱ katsꞌén xi kii̱chao̱ xi tsꞌénkasién tjotso jeeo̱ tsꞌenjeo̱ngui xtjii̱eeo̱ n o̱ too̱koo̱ tjotso 31 jeeo̱ katsꞌén, kó Pablooo̱ katsáyaá ndao̱jun nguitoo̱koo̱oo̱ koo̱jo jajuún kó bi katsoó: –Tsi kui jaá kꞌii̱ejo̱ ín kꞌuíndo nguo̱ii̱yaao̱ tjotso jeeo̱, ti nde jún kjoo̱tjoꞌájínjnú nga. 32 Kósꞌeo̱ boo̱ao̱ tsꞌén jajuún tsatie ńꞌniuú tjotso chichií, kó tsꞌajmijin nguo̱ii̱jin ndáchíkoón. 33 Kó nguije tjisísii̱eéo̱ n, Pablooo̱ tsíchjii̱ajo̱ o ngayeje jaá tsii̱ꞌeo̱ nga skjii̱nii̱e o̱ chií ni chinie, kó bi katsoó: –Je jó xomanao̱niii̱ nga ndyii̱tsjayojoféjínjnú koo̱jo nga tindyión kjindiájnú. 34 Tasá tiꞌánjnú ngo kjoo̱an o̱ da chii̱nii̱e o̱ chiíjnú ni chinie, chjiénga boo̱ao̱ sii̱ꞌánjnú tsi mejénjnú kuo̱ii̱ndyionjnú, ngao̱tꞌao̱ nde ngojín tsjao̱tokó xchao̱ja. 35 Kó nguije tsíchjii̱ao̱ kui eén, Pablooo̱ iskjíbé ngo pan, kósꞌeo̱ katsjaá ndokꞌóchji Néná nguindyii̱koo̱n ngayeje kui jaá, kó ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI KAMÁ 28 NI XI XI KAMÁ 27
89
akjángá, sꞌeo̱ iskjinie, 36 kó ngayejeeo̱ nga tsja kamaá kó ti iskjinie kui jaá nga. 37 Kó xi ndyii̱ajo̱ neo̱ nguo̱ii̱ya tjotso jeeo̱ jó úchán ichítié koo̱jo kan jun xtao̱ majneo̱ ngayejejneo̱. 38 Kó jaskan nguije iskjinie ngayeje ni xi kamámejeén, tsꞌajmijin to ndsoo̱koo̱an o̱ ṉñoo̱oo̱ nguo̱ii̱jin ndáchíkoón tsii̱ꞌeo̱ nga kamáxtjao̱ ngase tjotso jeeo̱. Bi tsꞌén kamá xii̱ tjotso jeeo̱ Kó nguije kisisieo̱én, já xi tsꞌénxájoo̱ tjotso jeeo̱ nde kamábejín tꞌananguiii̱, tanga kamábe ngo tꞌa chjii̱ndii̱eeo̱ o̱ ndáchíkoón, kó katsꞌénkjó nga kii̱ao̱ skjién boaꞌá tꞌa tjotso jeeo̱ kui nguo̱ii̱ndieeo̱. 40 Kó tsatie ńꞌniuú kii̱chao̱tjii̱ xi bojñáꞌniúní tjotso jeeo̱, kó kii̱ao̱ índomasien nguo̱ii̱jin ndáchíkoón, kó katsꞌénxao̱n yejeeo̱ yándyindá xi niꞌánkjieén nga niꞌánkjí tjotso jeeo̱, sꞌeo̱ iskjininkꞌa ṉjño xi tikón too̱koo̱ tjotso jeeo̱, kósꞌeo̱ katsꞌénkjí tjotso jeeo̱ xtjii̱eeo̱ n o̱ tꞌa chjii̱ndii̱eeo̱ .o̱ 41 Tanga kui tjotso jeeo̱ jachó nínga jó ngaꞌniuú ndójoaao̱ tjín, kó kii̱ao̱ kisꞌinijín ꞌniú tsomií tꞌa chjii̱ndii̱eeo̱ ,o̱ kó too̱koo̱ tjotso jeeo̱ kasasienijínꞌniú nguo̱ii̱jin tsomií, kó nguiti kao̱majín kamátíyaá, tjii̱en o̱ ga xtjii̱eeo̱ n o̱ tjatsꞌen tjotso jeeo̱ je katjoxꞌa nga yeꞌétꞌaao̱ tjoo̱oo̱ ndáchíkoón. 42 Kó kui jajuún kamámejeén katsꞌénkꞌién ngayeje já xi ndyii̱fí ꞌniuú, tsii̱ꞌeo̱ nga skjii̱sónjín nga koo̱nga, 43 tanga ndao̱ nguitoo̱koo̱oo̱ jajuún, xi kamámejeén tsꞌaxiéꞌá Pablooo̱, katsjandiéjín nga sii̱ꞌankꞌien kui jaá, kó tasá katsjá kjoo̱ao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga xi máao̱ chíkjii̱soo̱ón kui tjón ngatꞌajmijin yojooo̱ nguo̱ii̱jin ndójoaao̱ tsii̱ꞌeo̱ nga kjoo̱chó ngao̱són kixí ján, 44 kó xi majiín chíkjii̱soo̱ón, yátie koo̱jo xii̱ii̱ tjotso jeeo̱ katsꞌénkjién nga iskjísón, kó ngayejeeo̱ nga jatjoꞌaao̱ yojooo̱ nga jachó tꞌa chjii̱ndii̱eeo̱ .o̱ 39
Bi katsꞌén Pablooo̱ tjii̱nguo̱ii̱ Maltao̱ Kó kjiꞌa nguije jatjoꞌajneo̱ yojojneo̱, kjiꞌa nga kamáyajneo̱ nga Maltao̱ ꞌmí kui tjii̱nguo̱ii̱ii̱. 2 Kó xtao̱ xi síndo kui nguo̱ii̱ndieeo̱ kjén nga ta nda katsꞌénjoo̱jneo̱ ngayejejneo̱, kó nga je stsé kjíboaꞌa koo̱jo nga achichí ṉchꞌán ngo ndiꞌí ítsié
28
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 28
90
kósꞌeo̱ tsíchjii̱ajo̱ neo̱ tsii̱ꞌeo̱ nga tsanguínkindyiontꞌajneo̱ kui ndiꞌií. 3 Kó nguije Pablooo̱ jaꞌátikó chikín kixí xi tsꞌén mindyiájin nguo̱ii̱jin ndiꞌií kó ngo yeo̱ xi tsꞌén mongaao̱ sibeé iskjinieeo̱ tsja Pablooo̱. 4 Kó nga kamábe kui xtao̱ xi chjii̱an o̱ i kui tjii̱nguo̱ii̱ii̱ nga tsja Pablooo̱ tjii̱en o̱ guiboaꞌa kui yeo̱e,o̱ bi katsó jao̱ kꞌii̱e o̱ jao̱ ngajaán xkjín: –Ndao̱ tsꞌenkꞌién inii̱mao̱ rá kui ndao̱a,o̱ ngao̱tꞌao̱ nda tsi jatjoꞌaao̱ yojooo̱ nguo̱ii̱jin ndáchíkoón, tanga kjoo̱ak o̱ ixii̱ii̱ Néná katsjandiéjiín nga kꞌuijñá ngase. 5 Tanga Pablooo̱ kii̱ao̱ ítsaniejin nguo̱ii̱jin ndiꞌií kui yeo̱e,o̱ kó jmí ni kamájiín. 6 Kó ngayeje kui xtaao̱ ndyii̱koyaao̱ nga kao̱ma ske koo̱jo tsi ta niján ma koo̱ya ndyii̱tsó, tanga jaskan nguo̱ii̱chí sajín, nga kamábe nga jmí ni kamájiín, kjeo̱ꞌe ni katsꞌénkjó nga ngo rá ne Pablooo̱ katsó. 7 Kó tiña kui nguo̱ii̱ndieeo̱ kjín xoꞌba kisꞌie xi tsii̱ꞌeo̱ ngo ndao̱ xi nkꞌa xaá xi chjii̱ao̱ni kui tjii̱nguo̱ii̱ii̱ xi ꞌmí Publioo̱, xi kjén nga ta nda katsꞌénjoo̱jneo̱ nga kixindyionjneo̱ kii̱aao̱ o̱ ján nii̱xtjin. 8 Kó nao̱ꞌmiii̱ kui ndao̱ xi ꞌmí Publiooo̱ kjiꞌijñaꞌon nga ṉtꞌeo̱ ndyii̱aao̱ o̱ koo̱jo chiꞌin tjii̱jmájín tjiín, kó Pablooo̱ kijíkatsijeeo̱n kó nguije tsíchjii̱aao̱ o̱ Néná, íjñasoón tsja, kósꞌeo̱ kamándaya. 9 Nguije kamá kui niii̱, jeꞌekoón Pablooo̱ kjeo̱ꞌe ngase xtao̱ xi ooo̱n xi tjín kui tjii̱nguo̱ii̱ii̱, kó boo̱ao̱ tsꞌén ngayejeeo̱ nga kamándaya, 10 kó achichí nda katsꞌénjoo̱jneo̱ ngayeje kui xtaao̱, kó jaskan nguije ndyii̱monguín nguiníjneo̱ nguo̱ii̱ya tjotso jeeo̱, katsjájneo̱ ngayeje ni xi kamáchjiénjneo̱ tsii̱ꞌeo̱ ndii̱yao̱á. Bi tsꞌén jachó Pablooo̱ nao̱xii̱ńdá Romao̱ Nguije kamájneo̱ ján sá nga kixindyionjneo̱ kui tjii̱nguo̱ii̱ii̱, tsanguinyájneo̱ ngo tjotso je xi kii̱ao̱ jaꞌaao̱ choo̱ṉchꞌao̱án, xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Alejandríao̱, xi kjitꞌa ao̱sieo̱én ne xi ꞌmí Kastoo̱r koo̱jo Poluo̱s. 12 Kó nga jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá xi ꞌmí Sirakusao̱, ján nii̱xtjin kamájneo̱ nga kixindyionjneo̱ kii̱aao̱ ,o̱ 13 kó kii̱ao̱ jatjo nguiníjneo̱ ngaskande nga jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá Rejioo̱, kó ingo nii̱xtjin ngase 11
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
91
NI KAMÁ 28 NI XI XI KAMÁ 28
kisꞌie ngo tjoo̱ xi kjindibá xtjii̱eeo̱ n o̱ nao̱ngui, kó ngaskande xi ingo nii̱xtjiii̱n jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá Puteolii̱, 14 nínga kasakojneo̱ já ṉtsꞌie xi boo̱ao̱ katsójneo̱ nga ngo xomanao̱ kuo̱ii̱ndyionjoo̱jneo̱ kii̱a,o̱ kó boo̱ao̱ tsꞌén ngaskande nga fetꞌa tsanguínjneo̱ nao̱xii̱ńdá Romao̱. 15 Kó já ṉtsꞌie xi chjii̱an o̱ i nao̱xii̱ńdá Romao̱ jao̱ boo̱ao̱ je tsintꞌié kui eén kjoo̱aao̱ o̱ jii̱n, kó kuíni nga kijíkjaꞌayindii̱yajneo̱ ngaskande ngo nguo̱ii̱ndie xi ꞌmí Foroo̱ tsii̱ꞌeo̱ Apiooo̱ koo̱jo nguo̱ii̱ndie xi ꞌmí Ján Tabernao̱, kó nga kamábe kui jaá, Pablooo̱ katsjaá ndokꞌóchji Néná kó ꞌniú tsja kamá ngaseeo̱. 16 Kó nga jáchójneo̱ nao̱xii̱ńdá Romao̱, jajuún katsjandié nga xín kisꞌijña Pablooo̱, tanga ta ngo ndao̱jun xi askondá. Pablooo̱ Bi tsꞌén ínii̱jmi eén Néná nao̱xii̱ńdá Romao̱ Kó nga jao̱ boo̱ao̱ je ján nii̱xtjinniii̱ nga jachó nao̱xii̱ńdá Romao̱, Pablooo̱ tsíchjii̱aao̱ o̱ ngayeje xtao̱ xi síndotjoón xtao̱ judíoo̱ xi síndo nao̱xii̱ńdá Romao̱, kó nguije kamátikó yeje kui jaá, bi katsoó: –Jún já ṉtsꞌie, nde ngo ni tjítsꞌenjín an kondraao̱ xtao̱ judíooo̱ ti nde kondraao̱ kjoo̱axo̱ chá xi tjiín xtao̱ tjii̱e o̱ xcháná, tanga takó boo̱ao̱ tsꞌén kii̱ao̱ nao̱xii̱ńdá Jerusaleo̱n kiniꞌánkꞌasꞌienna nguo̱ii̱ya tsja xtao̱ Romao̱, 18 kui xtao̱ xi jaskan nguije katsꞌénkijentsꞌoana kamámejeén íjñandéna, ngao̱tꞌao̱ jmí jé kasakojiín kjoo̱aao̱ o̱ an tsii̱ꞌeo̱ nga sii̱ꞌankꞌienna, 19 tanga xtao̱ judíooo̱ katsjandiéjín, kó kuíni nga tsíꞌá an nga ndao̱ xtitjoón xi koo̱ngaseeo̱ tsi tjínna jé koo̱jo tsi jmíjínna, nda tsi jmíjínna ngo ni xi konguítaꞌin an xtao̱ nao̱xii̱ńdána. 20 Kó kuíni nga tsíchjii̱ao̱ yejejnúꞌun jún, tsii̱ꞌeo̱ nga skuiejnúꞌun kó xiyájnúꞌun, ngao̱tꞌao̱ tangatꞌanií kui ni xi ndyii̱chiyáao̱ ñá xi xtao̱ Israeo̱l, kó kuíni nga bi tsꞌén tjitáꞌniú an kꞌii̱eeo̱ .o̱ 21 Kó kui jaá bi katsoó Pablooo̱: –Jii̱n, nde ngo xoo̱joo̱n tjinanguiyajínjneo̱ xi chjii̱an o̱ i nangui Judeao̱ xi chjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ ji, ti nde ngojín já ṉtsꞌie judíoo̱ xi ndyii̱ndibání ján xi chꞌo tsꞌén ndyii̱chjii̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kondrao̱ tseo̱. 22 Mejénjneo̱ koo̱ndaꞌyájneo̱ kótsꞌen niꞌínkjé ji, ngao̱tꞌao̱ je yajneo̱ nga tajñání tjindókjoo̱ao̱ kjoo̱aao̱ o̱ kondraao̱ kui ndii̱ya tjao̱tsii̱eeo̱ .o̱ 17
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc
NI XI KAMÁ 28 23
92
Kó nguije ngo nii̱xtjin ikꞌíjñaá, achichí xtao̱ jachókoón Pablooo̱, kui xi katsáyaá kjoo̱aao̱ o̱ xikó tsꞌén koo̱tíxoma Néná ndeskande nga tajñoo̱ó ngaskande nga kamánguixoón, kamámejeén Pablooo̱ nga sao̱ꞌínꞌindakon kui xtaao̱ kjoo̱aao̱ o̱ Kjisooo̱, nga katsꞌénkjién xoo̱joo̱n kjoo̱ak o̱ itiii̱ Moiseeo̱ koo̱jo xoo̱joo̱n xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná. 24 Kó tjín xi kisꞌijiii̱n ni xi katsó Pablooo̱, kó tjín xi kisꞌijinjiín nga, 25 kó nga jmí ni índajín, ńgó ńgó kijí, kó Pablooo̱ ta bi tsi katsoó: –Achichí nda tsíchjii̱ajo̱ o xtao̱ tjii̱e o̱ xchájnú Ao̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná nga katsꞌénkíchjii̱ao̱ ndao̱ chjii̱nii̱eꞌo̱ eo̱én Néná xi ꞌmí Isayaao̱ nga bi katsó: 26 Tꞌen ji kó tꞌíyéeo̱ kui xtao̱ nao̱xii̱ńdaá: Nda tsi ꞌniú koo̱ndaꞌyájnú, tanga kao̱makjínjínjnú, koo̱jo ti nda tsi ꞌniú stsitsíjenjnú, nde xchao̱jínjnú, 27 ngao̱tꞌao̱ tanisién ꞌniú tajá inii̱mao̱ao̱ kui xtao̱ nao̱xii̱ńdaá, kó katsꞌénxtiya yojooo̱, kó íchjá ndyii̱koo̱n, tsii̱ꞌeo̱ nga kao̱majín skuo̱ii̱e o̱ ti nde kao̱majín kuo̱ii̱ntꞌie, koo̱jo ti nde kamákjínjiín, tsii̱ꞌeo̱ nga ánjín kjoo̱eꞌo̱ ekónna, kó nga kao̱majín an sao̱ꞌindaya an. 28 Jún ngatamayajnú nga ngotꞌeo̱ ꞌneo̱ Néná tsꞌéntsjaá kjoo̱aꞌo̱ naxiéꞌaá xtao̱ xi judíoo̱jín, kó tasá kui xi kuo̱ii̱ntꞌie kui eén. 29 Kó nguije katsó kui niii̱, já judíooo̱ kijí, kó tsíchjii̱ao̱tijo xkjín. 30 Kó Pablooo̱ jó nó chii̱boo̱ao̱ chii̱boo̱ao̱ kamaá nga kisꞌijña ngo ndiꞌa xi íchjí sá, nínga katsꞌénseén ngayeje xtao̱ xi jachókoón, 31 kó nde jmíjín xi katsꞌénniꞌiii̱n nga ínii̱jmi eén kjoo̱aao̱ o̱ xikó tsꞌén koo̱tíxoma Néná, koo̱jo nga akóyá kjoo̱aao̱ o̱ Ndii̱an o̱ á Jesukristooo̱.
©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc