JU۳ DENU JTO۳ NIJYA۳ NVAMYU Vadi jteda Vu۳ntyityu۳ Jesucrístumusiy

El Nuevo Testamento de nuestro Señor Jesucristo en el idioma yagua

El Nuevo Testamento en el idioma yagua

Primera edición, 1994 Segunda edición, 2008

Publicado por © La Liga Bíblica 2008 Usted es libre de copiar, distribuir y comunicar públicamente la obra bajo las condiciones siguientes: · Reconocimiento. Debe reconocer los créditos de la Liga Bíblica (pero no de una manera que sugiera que tiene su apoyo o apoyan el uso que hace de su obra). · No comercial. No puede utilizar esta obra para ƿnes comerciales. · Sin obras derivadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra derivada a partir de esta obra.

CONTENIDO ͅҡŃԮӕॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · · Márcuॹॹ ॹ ॹ ॹ · · · · Dúcasiyॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · · Juánॹॹ ॹ ॹ · · · · · Jvaayadaॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · Róma · · · · · 1 Coríntyuॹॹ ॹ · · 2 Coríntyuॹॹ · · Cadásiyaॹॹ · · · Evésu · · · · · Vidípoॹॹ ॹ ॹ · · · · Codósasiyॹॹ ॹ ॹ ॹ · · 1 Tesadónicaॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ 2 Tesadónicaॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ 1 Timutévuॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · 2 Timutévuॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · Títuॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · · · · Videmo۳‫· · · ॹ ॹ ॹ ॹ ॹ ॹڟ‬ Ebrévuvedaॹॹ ॹ ॹ ॹ · Santiyácuॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · 1 Pyítruॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · · 2 Pyítruॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · · 1 Juánॹॹ ॹ ॹ · · · · 2 Juánॹॹ ॹ ॹ · · · · 3 Juánॹॹ ॹ ॹ · · · · Júdasiyॹॹ ॹ ॹ ॹ ॹ ॹ · · · Dityadodaॹॹ ॹ ॹ · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

·ॷॷॷ5 ·ॷॷ64 ·ॷ101 ·ॷ163 ·ॷ207 ·ॷ266 ·ॷ292 ·ॷ315 ·ॷ329 ·ॷ339 ·ॷ348 ·ॷ355 ·ॷ361 ·ॷ366 ·ॷ369 ·ॷ377 ·ॷ382 ·ॷ385 ·ॷ387 ·ॷ405 ·ॷ411 ·ॷ418 ·ॷ422 ·ॷ428 ·ॷ429 ·ॷ430 ·ॷ432

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

SAMITU۳ CHODA SANU۳ YADA MATEVU JESUCRISTUNCHIY jadchintyi Josavátubay detuyadani ۳ Jorá۳bay, jadchintyi Jorá۳bay detuyadani ۳ Jusíyasibe. 9ॸJadchintyi Jusíyasibe detuyadani ۳ Jotá۳bay, jadchintyi Jotá۳bay detuyadani ۳ Acásubay, jadchintyi Acásubay detuyadani ۳ Esequíyabay. 10ॸJadchintyi Esequíyabay detuyadani ۳ Manasésibe, jadchintyi Manasésibe detuyadani ۳ Amú۳bay, jadchintyi Amú۳bay detuyadani ۳ Jusíyasibe. 11ॸJadchintyi Jusíyasibe detuyadani ۳ Jeconíyasibe, sataryi ۳vedabay jarye rijya۳tatyadedanumatiy Judíyuveda mityasimyi Babinóniya mucadimuju۳ riy. 12ॸBabinóniyamuju۳ ja۳tedivasiy ji ۳ta sadetuyada Jeconíyasibeñi ۳ Sadatyé rubay, jadchintyi Sadatyérubay detuyadani ۳ Sorobabénubay. 13ॸˇĀËȍɗ‫ڏ‬ ntyi Sorobabénubay detuyadani ۳ Abiyúbay, jadchintyi Abiyúbay detuyadani ۳ Edyaquí ۳bay, jadchintyi Edyaquí ۳bay detuyadani ۳ Jasórubay. 14ॸJadchintyi Jasórubay detuyadani ۳ Sadócubay, jadchintyi Sadócubay detuyadani ۳ Aquí ۳bay, jadchintyi Aquí ۳bay detuyadani ۳ Ediyúbay. 15ॸJadchintyi Ediyúbay detuyadani ۳ Edyasárubay, jadchintyi Edyasárubay detuyadani ۳ Matá۳bay, jadchintyi Matá۳bay detuyadani ۳ Jacóbubay. 16ॸJadchintyi Jacóbubay detuyadani ۳ Jusíbe, ni ۳tiy vicha۳da Maríyaju۳be vanubay. Maríyaju۳be ji ۳ta detuyadani ۳ Jesús jiryatiy ru۳tachara Ju۳denu jaryeti ۳ni ۳.

Jesucrístu munatyavay (Dúcasiy 3.23-38)

1

1ॸNu۳tyuramusiy

su۳ndayada Jesucrístu jiryatiy Davyíbe ju۳débini ۳, Avurá۳bay ju۳débi jarye risa۳ju۳ni ۳. 2ॸJesucrístu munatyi ۳ Avurá۳bay ji ۳ta detuyadani ۳ Isácubay, jadchintyi Isácubay detuyadani ۳ Jacóbubay, jadchintyi Jacóbubay detuyadani ۳ Judábay, sataryi ۳vedabay jarye yisa۳ju۳. 3ॸJadchintyi Judábay detuyadani ۳ Várvisibe, Sárabay jaryentiy nadimu Tamáraju۳be, jadchintyi Várvisibe detuyadani ۳ Esrúmibe, jadchintyi Esrúmibe detuyadani ۳ Ará۳bay. 4ॸˇĀËȍɗ‫ڏ‬ ntyi Ará۳bay detuyadani ۳ Amyinadábebe, jadchintyi Amyinadábebe detuyadani ۳ Na۳sú۳bay, jadchintyi Na۳sú۳bay detuyadani ۳ Sarumú۳bay. 5ॸJadchintyi Sarumú۳bay detuyadani ۳ Boósibe nadimu Raábiju۳be, jadchintyi Boósibe detuyadani ۳ Jobénubay nadimu Rúdiju۳be; jadchintyi Jobénubay detuyadani ۳ Isayíbe. 6ॸJadchintyi Isayíbe detuyadani ۳ Davyíbe jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ savichanu۳yada. Jadchintyi Davyíbe detuyadani ۳ Sadumú۳bay nadimu Uríyasibe vaturu۳be. 7ॸJadchintyi Sadumú۳bay detuyadani ۳ Robová۳bay, jadchintyi Robová۳bay detuyadani ۳ Abíyasibe, jadchintyi Abíyasibe detuyadani ۳ Asábay. 8ॸˇĀËȍɗ‫ڏ‬ ntyi Asábay detuyadani ۳ Josavátubay, 5

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ1ٍॷ2

6

17ॸRamuni ۳ vu۳dyi riva vu۳yaju۳y detuyada, daryaju۳yu detuyada ranchaju۳ Avurá۳bamyusiy, Davyíbe sa۳ra۳ju۳; daryaday Davyíbemyusiy Babinóniyamuju۳ ja۳tedasa۳ra۳ju۳ ravicha۳da vu۳yaju۳y detuyada, daryaju۳yu detuyada ranchaju۳ntiy; jadchintyi Babinóniyamuju۳ ja۳tedamusiy, Ju۳denu jaryeti ۳ rupedasa۳ra۳ju۳, ravicha۳da vu۳yaju۳y detuyada, daryaju۳yu detuyada ranchaju۳.

Jesús pi ۳ra rupedanchiy (Dúcasiy 2.1-7) 18ॸJesucrístu pi ۳ra rupeda ji ۳ta vichanu۳yada daryá: Saja۳mu۳ryu۳yadanumatiy Maríyabañi ۳ Jusíbe, netimyu۳ nanuvicha۳da vatajuu didye, samudasiiyada ji ۳ta Ju۳denu Jnutumusiy variy. 19ॸSavanubay Jusíbe ji ۳ta, jiryatiy savichanu۳yada vase jvaarya, ne sa۳ntaniryu۳yada vijyo۳mujacheni ۳ jivyaturabay Maríyabay. Ramuni ۳day sajachipiya۳jada: “Ra۳tochiy dutya۳damusiñi ۳.” 20ॸDarya sajachipiya۳jadamu ji ۳ta, mityamusiy samu۳ti ۳jada Ju۳denu jpa۳nu sama۳ryi ۳sa۳damu Jusíbe yimu, su۳teda variy siva: “Jusíy, Davyíbe ju۳débi, ne ya۳suvu۳y jmutya۳jada yisa۳ju۳ni ۳ Maríya jivyaturaju۳, tapi samudasiityi Ju۳denu Jnutumusiy. 21ॸSa۳day rupachuni ۳ jidyenu, ya۳ma۳ bay variy si ۳tyaju۳ra Jesús jiryatiy vuryi ۳tay Vuryeyada Rá۳ñu, tapi ni ۳ni ۳day ra۳ramityaniy jiñijya۳͑ԮԮֆфʮɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda.” Darya su۳teda Ju۳denu jpa۳nu siva Jusíbe. 22ॸRavichanu۳yada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ daryá, ra۳tidye jto۳tanichara Ju۳denu niquejada, jiryatiy jityu۳choda saju۳ tu۳chu۳bay jtosirya: 23 “Jirya۳jnu۳y, sa۳mudasiichara ji ۳ta vatura jútu, sa۳rupachu variñi ۳ jidyenu. Rirya۳ntacharara si ۳tya Emanuvé, ratatiy vuryi ۳tay: Ju۳denu vuryisa۳.”

24ॸSi ۳dyojadanumatiy Jusíbe, sivaayada ji ۳ta daryatiy su۳teda Ju۳denu jpa۳nu sivara, su۳mutya۳jada variy yisa۳ju۳ni ۳ vatura. 25ॸNe saja۳tyo۳jada ji ۳ta saniy, netimyu۳ ne sarupachoda dinñi ۳ jidyenu didye. Sarupedanumatiy sadenu sabayada ji ۳ta variy si ۳tyaju۳ra Jesús.

Rijeñu۳yada nijya۳nvay datyavay simu Jesús pi ۳ra

2

1ॸSarupedanumatiy Jesús Bení ۳mu, savicha۳da ji ۳ta Jeródesbe ja۳mu nutyityu۳ Judéya mucadimu. Ruuti ۳jada ji ۳ta nijya۳͑ԮֆʮфֆɗĀҡֆԮֆԮфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damu, jiñi ۳ mu۳ti ۳jomusiy Jerusarí ۳mu. 2ॸRuuti ۳nuvi ۳jada jtaja۳nuvay: “¿Nu۳tyiryani ۳ Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳, jiryatiy vadi rupi ۳ni ۳, nu۳tyi? Nu۳dyityi daryaju۳ siva sanu۳ya۳ jdarichiy, samu۳ti ۳jadamu, nu۳dyiti ۳ ji ۳ta nu۳ña۳tidye jadasiñu sana۳cho۳ju۳yu.” 3ॸSatuva۳chodanumatiy nutyityu۳ JeróĀľѸ‫ڏ‬ berya, paru۳cha۳riy savicha۳da variy ranchiy, Jerusarí ۳ ja۳nvabe jarye tuva۳choda paru۳cha۳riy rana۳cho۳ sisa۳ju۳. 4ॸSantye۳ryadedanumatiy Jeródesberyi caserdótevyeda nutyityu۳mibe, Ju۳denu niquejada datyanuvabe jarye ruusa۳ju۳, nijya۳nvay cabyimusiy, sitaja۳doda variy jasiryi: “¿Tena۳ sa۳rupachara Ju۳denu jaryeti ۳, Vuryeyada Ra۳yasi ۳, te?” 5-6ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Tena۳ Bení ۳mu, te, ʮɗфֆҡɗֆˇӕĀŃֆ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ mura, tapi darya nu۳charavitya Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay niquejadamura: Ji Bení ۳ vicha۳da, ne jivyichasara tamitya pasi vicha۳da, Judéya mucadi vicha۳da cabyiva, nutyityu۳miy diya; tapi yimusiy ji ۳ta sa۳sipyatay nutyityu۳ ni ۳tiy ra۳nsu۳charariy rañijya۳nvay, jiryatiy Irayénuveda daryi.” 7ॸJadchiy ji ۳ta sanatutyadeda Jeródesbe nijya۳nvañiya۳resiryi jañu۳vye jaryi datyavabe. Sani jiyasanta۳da ji ۳ta variryi: “¿Nu۳tyeryivye samu۳ti ۳ti jiryatiy sanu۳ya۳ti

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ2

7 variy jdarichiy, nu۳tyeryivye?” Rityu۳choda ji ۳ta variy sivara. 8ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Jeródesbe variy Bení ۳mu riy: “Jirya۳datyanuve samiy jiñu deranchiy. Jirya۳numatiy diy siva, jirya۳tu۳chosiy variy riva, ra۳tidye jadasiñu sana۳cho۳ju۳ntidyerye.” 9ॸRityuva۳chodanumatirya Jeródesbe niquejada, riya۳da ji ۳ta variy jadchiy. Jdarichiy ji ۳ta, jiryatiy ridyityi siva samu۳ti ۳jadamu, rañi jiya۳da jiyanti ۳ rimyo۳musiy, jasityi saradeda si ۳yu derapudera. 10ॸRidyiyadanumatiy siva jdarichiy, riichana۳yada ji ۳ta jaryi yichana۳yadamu. 11ॸRijeyadanumatiy rorivyimu sana۳cho۳, ridyiyada ji ۳ta siva dera, su۳no۳da Maríyaju۳be jarye yisa۳ju۳. Rirye۳yada ji ۳ta mucomu, rirya۳dasidyoda sana۳cho۳ju۳ variyu. Rimyutta۳da ji ۳ta varirya jibejyo, ru۳ntatya۳da variy sivara sa۳chara jaryi murichetara: órutera, vu۳rudijuru, vu۳rudiricha jarye risa۳ju۳. 12ॸRime۳ryi ۳sa۳damu ji ۳ta sadatyadoda Ju۳denuyu: “Ne jirya۳ta۳rya simuju۳ Jeródes,” tanú۳vanuma ritye۳rya۳da variy jimyucadimuju۳ day. Nanubayada Jesús ja۳jyu۳be Ejíptumuju۳ 13ॸRitye۳rya۳danumatiy

nijya۳nvay datyavabe, mityamusiy samu۳ti ۳jada Ju۳denu jpa۳nu Jusíbe ma۳ryi ۳sa۳damu yimu, su۳teda ji ۳ta variy jasiy siva: “Ya۳numa nubesumiy, ya۳numa bay Ejíptu mucadimuju۳, ya۳pu۳chiy rumuni ۳ dera, su۳no۳da yisa۳ju۳. Ya۳ma۳ ma۳cho۳ rumu, jasityi ra۳tu۳chu yiva, tapi sa۳numa va۳ta Jeródes sana۳cho۳ dera, su۳vedaju۳.” 14ॸSanubeseda ji ۳ta Jusíbe nupora, sapu۳cheda ji ۳tani ۳ dera, su۳no۳dabay yisa۳ju۳, saya۳da ji ۳ta variy Ejíptumuju۳. 15ॸJasiñuma rime۳cho۳jada Jeródesbe diiyadasa۳ra۳ju۳, ra۳tidye jto۳tanirya Ju۳denu niquejada, jiryatiy su۳teda jijyu۳ tu۳chu۳bamyusiy: “Ejíptumusiy ji ۳ta rañatumya۳ni ۳ radyenu.”

Su۳vatyadeda Jeródesberyi deramidyera 16ॸJadchiy ji ۳ta, sadatya۳danumatiy Jeródesbe: “Riquivu۳chuma۳ nijya۳nvay datyavarye,” sanique۳yada jaryi variy, su۳pa۳jada variryi su۳tarumibe, rirya۳tidye jvaryi deramidyera ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vaduryi, danijya۳ju۳tyavay sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy rivyichanu۳yada Bení ۳ ju۳ro۳ ti ۳ta۳ju۳, daryatiy sadatya۳da Jeródesberya dera rupeda runda, nijya۳͑ԮֆĀҡֆԮ¡ľ‫ڏ‬ myusiy. 17ॸRito۳tadeda ji ۳ta rata varirya Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay niquejada, jiryatiy Jiryimyíya jtyati ۳bay savichanu۳yada: 18 “Rityuva۳chusarara nana۳nsa۳da Ramá vicha۳damu, jna۳yada jaryi, sa۳ñe۳ya۳jadasuma jarye, jiryatiy nanunuvachara Raquédaju۳ryi jidyedyeñujuu. Ne nanuparu۳ryu۳yada riva nuvayada rinchiy, jiryatiy diivyeñuma daryaju۳ daryi.” Darya saniquenu۳yada Jiryimyíyabay ta۳riy.

Nanuta۳rya۳jada Jesús ja۳jyu۳be Ejíptumusiy 19ॸJadchiy ji ۳ta, sadiiyadanumatiy Jeródesbe, mityamusiy samu۳ti ۳jada Ju۳denu jpa۳nu variy simu Jusíbentyi, sama۳ryi ۳sa۳damu, Ejíptumuntiy. 20ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu siva: “Ya۳nubesumiy, ya۳numa jiyata dañi ۳ derapude day, su۳no۳da yisa۳ju۳. Ye۳jiya variy Irayénuveda mucadimuju۳, tapi sadiityimya۳ ni ۳tiy rañi va۳tanu۳yada sana۳cho۳ derapu, yivedaju۳.” 21ॸSanubesubeda ji ۳ta Jusíbe variy, sayata۳dani ۳ derapu, su۳no۳dabay yisa۳ju۳, sito۳jada ji ۳ta Irayénuveda mucadimu. 22ॸSatuva۳chodanumatiy Jusíberya sa۳ticheyada: “Sajamya۳ Arquedávu nutyityu۳ju۳, Judéya mucadimu, jijye۳be Jeródesbe ju۳bivaju۳,” sasuvu۳yada Jusíberya jti ۳jada Judéyamu. Sadatya۳danumatiy Jusíbe jime۳ryi ۳sa۳damu ne ra۳jiya Judéyamu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ2ٍॷ3

8

sanumuteda variy Cadidéya ju۳ro۳ju۳. 23ॸTi ۳ta۳ju۳numa saya۳da variy Nasaryému vicha۳daju۳ day. Ramusiy sito۳tadeda ji ۳tara Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe niquejada, jiryatiy rirya۳jtachara Nasaryémusi ۳ni ۳. Juán Bautístabay tu۳chodara Ju۳denu niquejada mityatomu (Márcu 1.1-8; Dúcasiy 3.1-9, 15-17; Juán 1.19-28)

3

1ॸVariryundamu ji ۳ta su۳deda Juán Bautístabay tu۳chu۳ Judéya mityatomu. 2ॸSaniquejada ji ۳ta: “Jirya۳paru۳y riva va۳cha jachipiya۳jada, jiryatiy ratuudiñuma Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada nijya۳nvay jachipiya۳jadamu.” 3ॸJuán Bautístabaynchiy ji ۳ta satu۳choda Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay Isayíyasiy jtyati ۳bay, jiryatiy saniquejada: “Ti ۳ jtani ۳te natuye۳ tajityomudaque: Ya۳numa jdutya ji ۳tyaju۳ra nú۳ Vu۳ntyityu۳jiju۳, vasenú۳ ya۳barya nú۳ sa۳jiju۳.” 4ॸJuánbay ji ۳ta jachodara jasi ۳jasityera jvaachara jichujay yiva, caméllujasityera jvaachara. Sapuchoda ji ۳tara jicyannujay caméllu jatyera. Si ۳myisi ۳ ji ۳ta vichanu۳yada vindya ruvá, to quisijya۳ jarye sisa۳ju۳. 5ॸJadchiy ji ۳ta ru۳deda nijya۳nvay simu Juánbay Jerusarí ۳ ja۳nvavyedabay, Judéya mucadija۳nvavyedabay ruusa۳ju۳, Jurdá۳ja۳ ju۳ro۳ vichavabe jarye ti ۳ta۳ju۳. 6ॸRiityu۳ñu۳yada ji ۳ta simu Juánbay Jurdá۳ja۳mu riñiquejadanumatiy vijyo۳mujachera jijyuuchuveda variy. 7ॸSadiyadanumatiy Juánbay ruuva rajuuvay Varyisévuveda tevabe, Saadusévuveda tevabe jarye ruusa۳ju۳, jiryatiy ruuti ۳tityiyada rirya۳tidye jtyu۳y variy simu, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Codityevay rapu۳ryamiy, ¿chi ۳ra

datyadosiy ji ۳tyaju۳ jirye, chi ۳? ¡Jirya۳numa bay ra۳jisiy Ju۳denu nique۳yada! 8ॸDaryatiy rajontay ni ۳nu, darya jirya۳jontay samirya vicha۳damuju۳ntidye, jirya۳tidye dityanu ratara va۳cha jvaayadiva paru۳yada. 9ॸNe jirya۳jachipiya۳ jivyimu: Avurá۳bay ji ۳ta vu۳myunatyi ۳, ramutiy sa۳jantyuy Ju۳denu vuryiva. Ri ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Saryi ju۳de Ju۳denu jiñu ravichu۳musiy Avurá۳bay dadyeñuju۳ rityidye ra۳tuva۳chu variy simu. 10ॸNetimyu۳ ne jirya۳jontay samirya vicha۳damuju۳, jirya۳ma۳ datya: Ni ۳nu ruva۳tuununumara jaseé, ru۳nusa۳daju۳. Ramuni ۳day rirya۳jnura jirya ni ۳nuvicha۳ jiryatimyu۳ ne samirya jorara, rirya۳tidye jatya jiidamyu variy rivara. 11ॸRay ji ۳ta jtyanu ja۳at۳ a jirye, jirya۳tidye dityanu ratara jiryepyaru۳yada riva va۳cha jachipiya۳jada. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sa۳jti ۳ ri ۳bivaju۳ savichasara jaryi datyara rimusidye. Ne vinu sasaapatu jtodasa۳ra۳ ntate darye. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jtyanu Ju۳denu Jnututa jiryedye, jiidatya jarye risa۳ju۳. 12ॸSapa۳pe۳tyu variy jijyomu, sa۳tidye ju۳pay varirya yivaajyo, sa۳jato varirya rasiy rabajyovimuju۳, raqui ۳suy ji ۳ta sa۳rupay jiidatya jiryatimyu۳ ne vana۳y ji ۳richasarara.”ॹ* Jesús jtyu۳yadanchiy (Márcu 1.9-11; Dúcasiy 3.21-22) 13ॸJadchiy

ji ۳ta su۳deda Jesús Cadidéֆ‫ڏ‬ musiy, Jurdá۳ja۳ tuudiche, sa۳tidye jtyanutaniy jasiy Juánbayu. 14ॸJuánbay rañi ju۳bayada sa۳jisidyerya: “Rañi ji ۳ta raryi jtyu۳y yimu. ¿Ta۳raju۳ yiniy variy rimu, ta۳raju۳?” 15ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ne, daryanuma ra۳cha day, daryanuma vurya۳jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu jtedamuju۳ darya.” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Juánbay variy jtyadodaju۳ni ۳ Jesús. 16ॸSi ۳tyu۳yadanumatiy Jesús, sasipyateda

*॰3.12 Su۳tarya rasiy yimu tuva۳chuvajyu۳, raqui ۳suy ji ۳ta su۳tay rijyu۳ jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y simu. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ3ٍॷ4

9 ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳ ja۳am ۳ usiy, mityamusiy raseteda jarichu variy, sadiyada ji ۳ta siva Ju۳denu Jnutu variy, nu۳tyu ja۳rityude saju۳u۳jeyada variy sivaju۳. 17ॸMityamusiy rara۳yada niquejada jarichuvimusiy variy simuntiy: “Jiñu ji ۳ta radyenu jaryi ravya۳tasi ۳, jaryi ri ۳chana۳tyateni ۳.” Bayantu nutyityu۳ juuchanuru۳yadani ۳ Jesús (Márcu 1.12-13; Dúcasiy 4.1-13)

4

1ॸJadchiy

ji ۳ta sayata۳subeda Ju۳denu Jnutu tajityomuju۳ variñi ۳ Jesús, jasityidye sani juuchanuru۳yada bayantu nutyityu۳ variñi ۳. 2ॸSinra۳da ji ۳tara jmyichara variy, daryaju۳yu vu۳yaju۳y rundasa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, sajachi ۳jada ji ۳ta variy rivasiy. 3ॸSiti ۳jada ji ۳ta Juuchanuru۳ñu variy, su۳teda variy siva Jesús: “Jiñi ۳chatiy si ۳tenu Ju۳denu denu, ya۳jtay ruuva jivye ravichu۳miy, rirya۳ti ۳tuy pa۳joju۳.” 4ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ne, nu۳charanuma Ju۳denu niquejadamu daryaju۳ darya: Ne sa۳jnu۳chara nijya۳mi ۳ ne vinu pa۳ta, sa۳jnu۳chara ji ۳ta Ju۳denu niquejadata, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy su۳tachara nu۳jyu۳ra.” 5ॸJadchiy ji ۳ta sapu۳cheda bayantu nutyityu۳ni ۳ Jesús Jerusarí ۳muju۳, jiryatiy ru۳tachara Ju۳denumu jiintyasarara vicha۳da. Saranityaniñuvejada Ju۳denu rorivyu۳ nrodencha variñi ۳. 6ॸSu۳teda variy siva: “Jiñi ۳chatiy si ۳tenu Ju۳denu denu, ya۳jatyate mucomu jiicyu۳, nu۳chara daryaju۳ darya: Sa۳jpa۳ Ju۳denuriy yipa۳vay rirya۳tidye jnu۳tya ji, jadchintyi: Rirya۳jiryesumiy jijyomututa ji, jiiñuma jpatyara jiñumutu saniy ravichu۳.” 7ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy sivantiy: “Nu۳charanuma Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮĀ̲ӕ͑ҡɗ‫ڏ‬ dyerya: Ne ya۳jantya mitya simu yintyityu۳ Ju۳denu.”

8ॸSayata۳da ji ۳ta bayantu nutyityu۳ ju۳na۳y ja۳mu musiquisumanchaju۳ni ۳ Jesús, sani dityadoda variy ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay mucadini ۳, mucadi su۳tyeryasa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, rádá jarye risa۳ju۳. 9ॸSu۳teda ji ۳ta bayantu nutyityu۳ variy siva Jesús: “Raryi sa۳y jiirya jirya ti ۳ta۳ju۳, jiiryityi jadasiñu rañijyu۳ ji.” 10ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús siva: “¡Ya۳batyé jiyusiy Satanásiy! nu۳charanuma daryaju۳ darya: Vurya۳jadasiñu ji ۳ta Vu۳ntyityu۳ Vuryi ۳ndenu nijyu۳ vu۳y, vinu sanijyu۳ ni ۳day vurya۳jachipiya۳sara ti ۳ta۳ju۳.” 11ॸJadchiy ji ۳ta, satocheda bayantu nutyityu۳ni ۳ Jesús. Mityamusiy ruuto۳jada Ju۳denu jpa۳vay simu, ru۳nu۳mya۳nu۳yada variy jasiñi ۳.

Jesús jo۳ta۳da jvaayada Cadidéyamu (Márcu 1.14-15; Dúcasiy 4.14-15) 12ॸSatuva۳chodanumatiy Jesús: “Riityema۳ni ۳ Juán Bautísta tanuvu۳nujovimu,” sanumuteda ji ۳ta variy Cadidéyamuju۳. 13-16ॸSasipyateda ji ۳ta Nasaryémusiy, savichanuvejada Capernavú۳mu, jiryatiy jmityo۳ jidora, jiryatiy ravichanu۳yada Saburó۳ ju۳rirya vichajo, Nejtadí ju۳rirya vichajo jarye risa۳ju۳, ra۳tidye jto۳tanirya Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay niquejada, Isayíyasibe niquejada: “Saburó۳ jtyatara mucadimu, Nejtadí mucadimu jarye, jiryatiy jmityo۳jidora, Jurdá۳ja۳ rudamyu jarye, Cadidéya mucadi ti ۳ta۳ju۳ jasityi rivyichasara nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rumu vichavajyuu ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy фɗԮֆɗËȍѸфʮӕӕËȍӕԮľĀ͑ӕЙΎËӕ‫ڏ‬ dimu, riñi dimya۳ ji ۳ta riva no۳no۳suma, ratatiy rirya۳datyara Ju۳denu ramityadeda; ra۳sachama۳ rijyu۳ rityi vichasara diiyada nuvachiy jare, ʮɗфֆҡɗֆфɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ4ٍॷ5

10

sara diiyasavay.” Daryani ۳ su۳teda Isayíyasibe ta۳riy. 17ॸJadchiy ji ۳ta sajo۳ta۳da Jesús datyadoda: “Jirya۳paru۳y riva va۳cha jachipiya۳jada, jiryatiy ratuudiñuma Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada jiryeñe۳cho۳ju۳.” Jesús natuyada jichiityari ۳vajyu۳ riy dañuju۳yu riicyanuvay (Márcu 1.16-20; Dúcasiy 5.1-11) 18ॸSarupiyadamu Jesús, jiryatiy sarupiyada Cadidéya jmityo۳ jido, sadiyada nadiva danu۳ju۳y nu۳ñi taryi ۳ju۳y. Ti ۳qui savicha۳da Siimyó۳bay jiryatiy ru۳tañu۳yada Pyítrubantyiñi ۳, sataryi ۳ vicha۳da Antrésibe. Nanujatyanu۳yadara jiryiicya jmityo۳mu jiryatiy nanuvicha۳da riicyanu۳jyu۳y. 19ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Jiyuju۳, ri ۳sijyu۳, jiryatiy ra۳bay sa۳da nijya۳nvay ju۳ri ۳sanu۳jú۳jyu۳, rirya۳tidye tuva۳chu variy simu Ju۳denu. Ne sa۳na۳ju۳riñi ۳ quiva۳nu۳day.” 20ॸNanutocheda ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳ra jiryiicya, nanusiityari ۳jada ji ۳ta variñi ۳. 21ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús jadchiy rayadadeju۳ntiy, sadiñuvejada nadiva tanu۳ju۳y nu۳ñi taryi ۳ju۳ntyi, Santiyácuju۳be, sataryi ۳ Juánbatya, jiryatiy Sebedévubay denuju۳be nada. Nanuvicha۳da riicya curuchuva۳ñuju۳y jijye۳bejsa۳ cartyevimu. Sanatuyada ji ۳ta Jesús nadantiy. 22ॸͮ͑ӕ‫ڏ‬ tocheda ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳ra cartye, nanuja۳be risa۳ju۳ntiy, nanusiityari ۳jada ji ۳ta jadchiñi ۳ Jesús.

Jesús datyadoda riy rajuuvay nijya۳nvay (Dúcasiy 6.17-19) 23ॸSadatyanunumaya۳jada ji ۳ta Jesús Cadidéya mucadiva ti ۳ta۳ju۳, riintye۳ryanijyovimu, satu۳chutityiyadara samitu۳choda Ju۳denu nusu۳yadanchiy. Sami ۳saniñu۳yada riy jdiva۳jnuvay ti ۳ta۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ rityi vichanu۳yada vadiiryo۳vay nijya۳nvay cabyiva. 24ॸRara۳yada ji ۳ta sa۳ticheyada variy Síriya mucadimu

ti ۳ta۳ju۳. Ripyu۳cheda variy simuju۳ riy ti ۳ta۳ju۳ jdiva۳jnuvay jiryatiy jaryedo jdiva۳jadatavadyeryi, nuvadavye, ju۳richi ۳ni ۳miy jarye ruusa۳ju۳, jatamyi jarye, rityi vichanu۳yada bayantutavay yiva ti ۳ta۳ju۳. Sami ۳sadeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ variryi. 25ॸRichiityari ۳nu۳yada ji ۳ta nijya۳nvajyuu variñi ۳, jiryatiy ruuti ۳jada Cadidéyamusiy, Decápudimusiy, Jerusarí ۳musiy jarye risa۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ Judéya mucadimusiy, Jurdá۳rudamyusiy jarye risa۳ju۳. Jesús datyadoda ja۳mumusincha

5

1ॸSadiyadanumatiy

Jesús ruuva nijya۳nvajyuu, sa۳subeda ji ۳ta variy ja۳mumusivya. Sama۳sanuvejadanumatiy, rityuudiyada sisa۳ datyavay variyu. 2ॸSajo۳ta۳da datyadoda variy jasiryi. Muvyerya riñi ۳cha Ju۳denu jmu۳tyasavay, muvye (Dúcasiy 6.20-23) 3

“Ju۳denu jmu۳tyasavaryi rityi datya jivyichasara jantyuyani ۳miy yintumu, tapitya rijyu۳ ji ۳ta ravichasara Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyo day. 4 Ju۳denu jmu۳tyasavaryi nuvavye, jiryatiy sa۳jmu۳ҡֆѸффɗ͖ӕԮֆĀ‫ڏ‬ jisiyu. 5 Ju۳denu jmu۳tyasavaryi sabora jachityavay, jiryatiy rirya۳jmutya۳ra mucadi jiyaru۳ryaju۳. 6 Ju۳denu jmu۳tyasavaryi jiryatiy rivyichasara jachi ۳vay, jchu۳mu۳vye jarye, samirya jachivyeda vichasa۳dajiju۳, jiryatiy rirye۳cha potyadimyi Ju۳denu jtedamuju۳. 7 Ju۳denu jmu۳tyasavaryi jantyutyavay, jiryatiy rirye۳cha jantyutyasavay. 8 Ju۳denu jmu۳tyasavaryi jiryatiy pu۳chara jachityavadyeryi, rirya۳dichara daryaju۳ siva Ju۳denu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ5

11 9

Ju۳denu jmu۳tyasavaryi rityi datyasara jdutya۳dara nique۳tya۳da, jiryatiy rirya۳jtachara tavay rinchiy: Ju۳denu dadyeñu daryi. 10 Ju۳denu jmu۳tyasavaryi jiryatiy rivyichasara jarupantasavay vase vichasa۳da jiyadaju۳, tapitya rijyu۳ ji ۳ta ravichasara Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada day. 11 Ju۳denu jmu۳tyasavay ji ۳ta jiryeñi ۳cha rirya۳numatiy javityiye۳ nijya۳nvay rayadasiy jirye, rirya۳numatiy jarupanta jiryentyi, jiryatiy riñiquesara va۳cha tu۳choda quivu۳yadamu jiryeñijyu۳ntiy. 12 Jirya۳jchana۳yasiy jaryi jchana۳vye, jiryatiy ja۳murasuma ra۳cha jiryemyurichenusa۳da jarichumu. Darya ni ۳day rivyichadeda nijya۳nvay daryaju۳riy Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe ta۳riy, ʮɗфֆҡɗֆʮɗфֆľ̲ֆӕ‫ڏ‬ natyavaryi, rivyicha۳da Ju۳denu jmu۳tyasavay ru۳co۳siy varintyi.” Jesús datyadoda: “Ju۳denu siityari ۳vay rañi ۳cha nu۳tyu tivyi nta, nu۳tyu no۳no۳ nta jarye, mucadimu vichavajyu۳” (Márcu 9.50; Dúcasiy 14.34-35) 13ॸ“Jiryeñi ۳cha

nu۳tyu tivyi jirya mucadi ja۳nvajyu۳; varityi ji ۳ta raryi baryi ۳ rativyijyu۳vyeda, ¿nu۳tyuramusiña۳ vu۳ryi ta۳ryataniy tivyijyu۳ryaju۳ntirya, nu۳tyuramusiy? Ne samirya taraju۳nu۳darya, vinu jatya۳daju۳ra, rirya۳raniye۳chara nijya۳nvay jasirya. 14ॸJiryeñi ۳cha nu۳tyu no۳no۳da jirya mucadija۳nvajyu۳. Ne vana۳y ridyutya ntara ja۳mu vicha۳da jiryatiy musiquincha jvaacharara. 15ॸDantyamu۳y ne riryupay nijya۳nvarya jiño۳no۳siiy rirya۳tidye mutanu tarata varirya. Ribechara ji ۳ta rabajyonchayu, jasityi rano۳no۳nu۳y rijyu۳ rorimyu vichavay ti ۳ta۳ju۳. 16ॸRamuni ۳ jirya۳no۳no۳nu۳tyanirya jiño۳no۳ nijya۳nvay diya, rirya۳tidye jnu۳rya jiryevyicha۳da

samirya, rirye۳jchana۳tya variñi ۳ Vu۳jye۳, jiryatiy Jarichumuvichi ۳ni ۳.” Jesús datyadoda Ju۳denu jtedanchiy jiryatiy sabayada samiy vuryi ۳nu۳yadaju۳ra 17ॸ“Ne jirya۳jachipiya۳ raynchiy: Sani jnichara sa۳tidye parutara Ju۳denu jteda, jiryatiy su۳pa۳jada Muyusésibemyusirya, varimyata jijyu۳ tu۳chuvabe jtosiy. Ne ri ۳niy paruta۳daju۳ra, ri ۳niy ji ۳ta ra۳tidye jto۳tanirya. 18ॸRi ۳tatye ji ۳ta si ۳tenu daryaju۳ jiryiva: Netimyu۳ ne ra۳parutay jarichu, mucadi jarye risa۳ju۳ didye, ne ra۳ramiy mitya Ju۳denu niquejada nu۳chara teradera, mitya, ra۳day jto۳tanimyu۳chara ti ۳ta۳ju۳ra. 19ॸRamuni ۳ mi ۳ni ۳tyi raryi rrachura Ju۳denu niquejada teradera jiryatiy pasidyeva۳ju۳ nta darya, saryityi datyanusara darya rrachodariy nijya۳nvantyi, rirya۳jtachara ru۳co۳siy sanchiy: Ni ۳day vichasara tamityi ۳ Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyomu. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sito۳tanirya, sadatyanusara varintyirya, rirya۳jtachara sanchiy: Ni ۳day vichasara jaryiñu۳ Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyomu. 20ॸRi ۳tatye daryaju۳ jiryiva: Netimyu۳ jiryevyichasara vase vichavavya۳ju۳ ruumusiy Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye ruusa۳ju۳, ne jirya۳jay Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyomu variñu۳day.”

Jesús datyadoda nique۳yadanchiy (Dúcasiy 12.57-59) 21ॸ“Jiryetyuva۳chuma۳ ji ۳ta nu۳tyura su۳teda Ju۳denu ruuva vu۳myunatyavay, nu۳tyu: Ne vurya۳jvay ti ۳. Mi ۳ni ۳tyi jvay ti ۳, saryi jmutya۳ra ramurichirya variy ru۳co۳siy. 22ॸRay ji ۳ta jtay jiryiva: Mi ۳ni ۳tyi nique۳y riñijyu۳ jityevay nijya۳nvay, saryi jmutya۳ra ramurichirya ru۳co۳siy varintyidye. Ni ۳tiy javityiye۳ryi jityevay, saryi nta jiya cadnadumu, sa۳tidye jmutya۳ra ramurichirya; ni ۳ jarye jiryatiy sajatyara va۳cha niquejada riñijyu۳ jityevay, saryi nta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ5

12

jmutya۳ra jiidatyo۳mu jatyasa۳da variy ru۳co۳sintyidye. 23-24ॸRamuni ۳tiy, yintatyaru۳ñumatirya tara Ju۳denunijyu۳, jijechipityatiy varirya: Ratyenu ji ۳ta jachipiya۳ tara va۳cha niquejada rañijyu۳, variñi ۳ ji ۳ta ya۳tojo munatyara yintatyasara, ru۳mutya۳jomu, ya۳tidye jdutyanuve munatya sisa۳ jityenura, rivasiy ji ۳ta ya۳jnutatya Ju۳denu nijyu۳ra jiche۳yasara. 25ॸYa۳jachipiya۳ samiy, ya۳tidye jdutya sisa۳ jityu۳chuti ۳rá, ya۳numatiy jiya sisa۳ cadnadumu, sañuma ju۳rityaniy nu۳tyu jimyityasiy nta cadnaduta ji, cadnadu ji ۳ta ra۳pu۳chityaniy jiivu۳setavay variy ji, rirya۳tidye tanuvu۳nu tanuvu۳nujovimu variy ji. 26ॸRi ۳tatye si ۳tenu yiva: Ne vana۳y ya۳sipyatay jadchiy netimyu۳ ne ya۳̲ӕфɗ‫ڏ‬ chenu tamitya jicyuriquitya jiyadaju۳ didye.” Jesús datyadoda jmuchanutavaynchiy 27ॸ“Jiryetyuva۳chuma۳

ji ۳ta nu۳tyu su۳teda Ju۳denu: Ne jirya۳rupi ti ۳ vaturu۳jsa۳. 28ॸRay ji ۳ta jtay jiryiva: Mi ۳ni ۳tyi ra۳jnu۳y vaturu۳ñe۳cho۳ jiñi ۳ru۳yadamu, sani rupimya۳ nadisa۳ jijechimyu. 29ॸNu۳tyi rani ۳day jiñi ۳siy nutyityuday rañi care Ju۳denu nú۳jisiy ji, ya۳sitya varirya jiñi ۳sityadi, ya۳jatya variy yimusirya. Samiryava۳ju۳ daryaju۳ jiijyu۳ ya۳caretanirya taraqui jivyu۳tera, riñuma jatya miryanuvu۳ jiidatyo۳vimuju۳ riva ji. 30ॸNu۳tyi rani ۳day jijyomutu nutyityuday rañi care Ju۳denu nú۳jisiy ji, ne jirye۳charaju۳u۳, ya۳jatya variy yimusirya; samiryava۳ju۳ daryaju۳ jiijyu۳ ya۳caretanirya taraqui jivyu۳tera, jiiñuma jti ۳ miryanuvu۳ jiidatyo۳vimuju۳ riva.” Jesús datyadoda tova۳jadanchiy (Matévu 19.9; Márcu 10.11-12; Dúcasiy 16.18) 31ॸ“Su۳teda ji ۳ta Muyusésibentyi: Mi ۳ni ۳tyi jatyani ۳ jivyatura, sa۳ma۳ sa۳y caterava nu۳charani ۳, tochivyi ۳. 32ॸRay ji ۳ta jtay jiryiva: Ti ۳ vanu jiryatiy sani jatya nada jivyaturu۳y,

netimyu۳ naryi rupi ti ۳ vanujsa۳, sa۳jarupanu varirya nanuvicha۳da ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay diya, jiryatiy rirya۳diy variy nadiva nu۳tyu jmuchanutanu۳ñada. Daryadantyi mi ۳nintyi ja۳mu۳ñada jatyasanu۳y, sa۳jarupanu ratantirya jivyicha۳da nijya۳nvay diyantiy jiryatiy rirya۳diy nu۳tyu jmuchanutodati ۳ variy siva.” Jesús datyadoda Ju۳denu jtyamu niquejadanchiy 33ॸ“Jiryetyuva۳chuma۳

ji ۳tantiy nu۳tyu su۳teda Ju۳denu ruuva vu۳myunatyavay: Ne jirya۳tu۳chu quivu۳yada Ju۳denu jtyamu tara; ya۳ma۳ jto۳taniy Ju۳denumuju۳ra ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy yitay si ۳tyamura. 34-35ॸRay ji ۳ta jtay jiryiva: Ne ya۳nique Ju۳denu jtyamu mitya, dantyamu۳y ne vinu jarichunijyu۳ jiryatiy Ju۳denu ma۳sajo daryaju۳ darya, dantyamu۳y ne vinu mucadinijyu۳ jiryatiy Ju۳denu numutu bajyo daryaju۳ra, dantyamu۳y ne vinu Jerusarí ۳nijyu۳, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Ju۳denu nijyu۳ jiintyasara daryaju۳ darya. 36ॸDaryantyamu۳y ne ya۳nique yino۳nijyu۳, jiryatimyu۳ ne vana۳y ya۳ti ۳tunura tajasiqui yino۳jasiy pupajasijyu۳, daryantyamu۳y ne vadacujasijyu۳. 37ॸYa۳tiy jtaryu۳y: Jo, mityani ۳ ya۳nique: Jo, varimyata ya۳tiy jtaryu۳y Ne, mityani ۳ ya۳nique: Ne. Jiryetyi nique ranchaju۳ tara, rani ۳ ji ۳ta bayantu nicyara۳myusidyerya.” Jesús datyadoda jamirya vichadeda murichenutadedanchiy (Dúcasiy 6.29-30) 38ॸ“Jiryetyuva۳chuma۳

ji ۳ta nu۳tyu su۳teda Muyusésibe: Ni ۳tiy buchara ti ۳ ni ۳siy, rirya۳ma۳ bucha rivara sani ۳sintyidye; ni ۳tiy jarupanura ti ۳ ja۳da jachejo, rirya۳ma۳ jarupanu rivara sajachejontidye. 39ॸRay ji ۳ta jtay jiryiva: Ne jirya۳vanu۳tya sa۳jisiy nicyara۳y jvaaryayu. Ri ۳tatye jiryiva: Saryityi jvay ti ۳ jiryentyityuday ma۳yaniy jiryejyu۳, jirya۳janumitya variy sana۳cho۳ju۳ra ratarya ma۳yantiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ5ٍॷ6

13 40ॸSaryityi ju۳rityaniryu۳y ti ۳ jirye, saryi so۳vay jiryimusirya jiryechujay variy, jirya۳sa۳y jicho۳tájay varintyiñi ۳. 41ॸSaryityi tiityataniy taraqui kilometrusa۳ra۳ju۳ ti ۳ tara jijyu۳ jirye, jirya۳ma۳ tiitya daraju۳y kilometrusa۳ra۳ju۳ saju۳ra. 42ॸJirya۳sa۳ñi ۳ ratiy sajachiñu۳y ti ۳ jiryiva; daryaday ne jirya۳jbay sa۳jisirya jiryatiy sava۳tatiy ti ۳ jiryimusirya tara jitye۳ryatadedaju۳.”

Jesús datyadoda: “Vurya۳ntya va۳tasara riy vu۳myityasimyi” (Dúcasiy 6.27-28, 32-36) 43ॸ“Jiryetyuva۳chuma۳ ji ۳ta nu۳tyura ru۳teda: Vurya۳ma۳ va۳tani ۳ vu۳tyuunuvichi ۳, vu۳myityasiy ji ۳ta vurya۳javittyuy. 44ॸRay ji ۳ta jtay jiryiva: Vurya۳ma۳ va۳tasara riy vu۳myityasimyi; vurya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu riyadaju۳ntiy rityi jarupantasara vu۳y. 45ॸDaryamusiy jirye۳cha si ۳tenu Vu۳jye۳ dadyeñu, jiryatiy Jarichumuvichi ۳ni ۳, daryatiy sano۳no۳nu۳tyaniñi ۳ jiñi ۳ jidchavu۳ ruumu nicyara۳y vichavay, samirya vichavamyu jarye. Daryaday su۳pa۳sarantirya ru۳mura jidchavu۳ rinchaju۳ vase vichavantyi, va۳cha vichavaynchaju۳ jarye ruusa۳ju۳. 46ॸVu۳ryityi va۳tasara riy, vinu riy, rityi va۳ta۳da munatya vu۳y, ¿ta۳ra vurya۳jmutya۳ ramusiy, ta۳ra? Tapi darya riñi jvaavya۳ criquiy jmutya۳vantyique, jiryatiy juuchatavaryi. 47ॸDaryadantyi, vu۳ryityi mu۳chuvachara riy vinu vu۳tyeryi ۳veda, ¿ta۳ra vuryivaay ruumusiy tavay, ta۳ra? ¿Ne viy ruuvaay munu۳ñumiy daryantiy? 48ॸRamuni ۳ vurye۳cha ja۳myi samiy vichavay, daryaday savichasara Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ntiy.”

Jesús datyadoda samirya jvaayadanchiy

6

1ॸ“Jatyí

vuryivaarya vase jvaayada, mityatidye rirya۳diy nijya۳nvay riva. Ne vurya۳ jmutya۳ra Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ murichedoda variy riva. 2ॸRamuni ۳tiy, vurya۳numatiy sa۳y tara riy jantyuyani ۳miy, ne vurya۳va۳ta rana۳cho۳

nijya۳nvay jchana۳tya۳da vijyo۳mujache, ju۳tye۳ryanijyomu, rupijyomu jarye, nu۳tyu ruuvaay jiryatiy ru۳tu۳yadamu yivaay Ju۳denu jacharaju۳ra. Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ru۳mutya۳mu۳mya۳ra ramurichirya. 3-4ॸVurya۳numatiy sa۳y tarariy jantyuyani ۳miy, ne vurya۳datyataniryu۳y ti ۳ ranchiy, ne vinu vurya۳datyaru۳y vu۳jechimyura, vurya۳tidye sa۳chara dutya۳damusirya. Vu۳jye۳ ji ۳ta ni ۳tiy dichara riva jiryatiy dutyasara darya, ni ۳day ra۳murichenu rivantidyevyu۳y.” Jesús datyadoda nu۳tyuramusiy vu۳ryityu۳chu sisa۳ Ju۳denu, nu۳tyuramusiy (Dúcasiy 11.2-4) 5ॸ“Vurya۳numatiy

tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, ne vurya۳tu۳chu vijyo۳mujache sisa۳ ju۳tye۳ryanijyomu, rupijyomu jarye, jasityi rirya۳jnu۳y nijya۳nvay rana۳cho۳, nu۳tyu ruuvaay jiryatiy ru۳tu۳yadamu jijyoráchara Ju۳denu jacharaju۳. Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ru۳mutya۳mu۳mya۳ra ramurichirya. 6ॸVurya۳numatiy tu۳churu۳y sisa۳ Ju۳denu, vurya۳jay vu۳ryorichivyimu variy, vurya۳mutanu varirya rorijyu۳. Jasiñuma vurya۳tu۳chu Vu۳jye۳jsa۳, ni ۳tiy vichasara dutyasi ۳. Vu۳jye۳ ji ۳ta, ni ۳tiy dichara riva jiryatiy dutyasara rani ۳cha, ni ۳day ra۳murichenu rivantivyu۳y. 7ॸVurya۳numatiy tu۳churu۳y sisa۳ Ju۳denu, ne vurya۳viña۳ra niquejadajuu mitya, nu۳tyu riryesááchara ma۳myi daryá, jiryatiy rijechipiya۳ daryaju۳: Sa۳tuva۳chuta Ju۳denu rajuura rañiquejadiva ray. 8ॸNe vurya۳jantyariy darya vichavay, tapitya sadatya Vu۳jye۳ daryaju۳ra ta۳ra vu۳vya۳ta. Vu۳jechiñu۳yadajisiy sadatya۳dara. 9-13ॸDaryani ۳ ji ۳ta vurya۳tu۳chu variy sisa۳ Ju۳denu day: Ye۳ye۳, jiryatiy Jarichumuvichi ۳ ji, suvu۳chara ra۳cha yitya. Ra۳ma۳ ju۳ti ۳ yinsu۳yada; ya۳jvaarya jivya۳tara jiyu mucadinchantiy, nu۳tyu daryatiy yivaay jarichumuntirya.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ6

14

Ya۳sa۳y diye jmyichara nu۳y, jirya rundamuju۳, ra۳vintye suru۳y tarundaqui nu۳y. Ya۳ramityaniy mityara nu۳jyuuchuveda murichirya, daryani ۳ nu۳ryamityaniy mitya nu۳ntyidyerya jiryatiy ridyivyi tavay nu۳ntyidye. Ne ya۳jara۳y jantya۳damuju۳ nu۳y, dantyamu۳y ne ya۳tochiy nu۳ña۳siquita ramuyu. Ya۳jantyuy nicyara۳y bayantujisiy nu۳dyiva. (Tapi jiberya ji ۳ta daryaju۳ra nusu۳yada day, vanu۳yada jarye, vanda jarye ti ۳ta۳ju۳ ju۳na۳reju۳. ġфֆ‫ڏ‬ numa ra۳chajaya۳sara.) 14ॸTapi vu۳tyi ramityaniy mitya daryaju۳ra ricyarayada nijya۳nvay, daryaday Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ ra۳ramityaniy mityara vu۳cyarayadantidye. 15ॸNetimyu۳ ne vurya۳ramityaniy mityara nijya۳nvay carayada, dantyamu۳y ne sa۳ramityaniy Vu۳jye۳ mityara vu۳cyarayada varintyidye.” Jesús datyadoda jmyichara jnura۳danchiy 16ॸ“Vurya۳numatiy

jdara jmyichara, ne vurya۳dityanu vayivye varivyu۳y, nu۳tyu rirya۳vatya nijya۳nvarya jimyo۳ jiryatiy ru۳tu۳yadamu jidyityanuru۳y Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳vayu. Riñi va۳ta daryaju۳ rirya۳datya tavarya yinra۳da. Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ru۳mutya۳mu۳mya۳ra ramurichirya. 17-18ॸVurya۳numatiy jdara jmyichara, vurya۳jdutyara vuryi ۳no۳jasiy variy, vurya۳suutantirya vu۳myo۳ varintyi, riñuma datya nijya۳nvarya vuryi ۳nra۳da day, vinu Vu۳jye۳ dutyasi ۳ ra۳datya darya. Vu۳jye۳ ji ۳ta ni ۳tiy dichara riva jiryatiy dutyasara darya, ni ۳day ra۳murichenu rivantivyu۳y.” Jesús datyadoda nu۳tyuramusiy vurye۳cha jaryi taratavay jarichumu (Dúcasiy 12.33-34) 19ॸ“Ne vurya۳bay jirya mucadimu vurya۳jiju۳ra jaryi murichevarya tara, jasityi ra۳baryi ۳sara ruvá jbyedamusiy,

cansiiyadamusiy jarye, varimyata jasityi rirya۳jay paranu۳ni ۳miy paradodana۳cho۳. 20ॸVurya۳numa bay jarichumu vurya۳jiju۳ra jaryi murichevarya tara, jasityimyu۳ ne ra۳baryi ۳sara ruvá toyedamusiy, dantyamu۳y ne cansiiyadamusiy, dantyamu۳y ne rirya۳jachara paranu۳ni ۳miy paradodana۳cho۳. 21ॸJasityi ravichasara vu۳berya jaryi murichevarya, jasintya ra۳chasara vu۳jechipiya۳jada varintyi.” Jesús datyadoda vu۳vyu۳ no۳no۳siinchiy (Dúcasiy 11.34-36) 22ॸ“Vu۳ñi ۳siy ji ۳ta vu۳vyu۳ no۳no۳siiy. Ramuni ۳tiy, samichityirya vu۳ñi ۳siy, jiryatiy vu۳jechipiya۳sara samirya jvaacharanijyu۳, ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyu۳ ji ۳ta ra۳cha variy no۳no۳mu. 23ॸNetimyu۳ ne raryi jnu۳y vu۳ñi ۳siy samiryana۳cho۳, ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyu۳ ji ۳ta ra۳cha variy nupocudi. Varityi ra۳ԮɗËȍ‫ڏ‬ sara nupocudi vu۳ño۳no۳, nupocusuma ra۳cha variy vu۳jechimyu.”

Jesús datyadoda: “Ne vana۳y vuryivaay Ju۳denuju۳, criquijyu۳ jarye risa۳ju۳” (Dúcasiy 16.13) 24ॸ“Ne vana۳y vuryivaachara danu۳ju۳y patru۳sa۳. Vu۳ryityi jvaaryu۳y nadisa۳, vu۳ryi javittyuñi ۳ ti ۳qui, vu۳ryi va۳tasara variñi ۳ ratarya patru۳, varimyata vu۳ryi jvaay vani ۳ri ۳ sisa۳ ti ۳qui, vu۳ryi javiryu۳tya variñi ۳ ratarya patru۳. Dantyamu۳y ne vana۳y vuryivaay sisa۳ Ju۳denu, criquisa۳ jarye, jiryatiy vu۳vyichasara criquiy ju۳redacanumiy.”

Jesús datyadoda: “Su۳nu۳tyasara Ju۳denuriy jidyedyeñu” (Dúcasiy 12.22-34) 25ॸ“Ramuni ۳ ri ۳tay jiryiva: Ne vurya۳jachipiya۳ jaryi: ¿Ta۳ra vurye۳jmyi, ta۳ra? varimyata: ¿Ta۳ra vurya۳jatu vuryi ۳nu۳yadaju۳, ta۳ra? dantyamu۳y ne vurya۳jachipiya۳: ¿Ta۳ra vurya۳jachu vuryiva, ta۳ra? ¿Neviy vuryi ۳nu۳yada jaryi jmyichara jiyadaju۳ day, vu۳vyu۳ ji ۳ta sujay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ6ٍॷ7

15 jiyadaju۳ntidye? 26ॸJirya۳jnu۳y ruuva vindyamu vichavay viichemyi. Ne rinta, dantyamu۳y ne rirya۳to jatosara bajyomuju۳ra, Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ ji ۳ta potyanichara varidyeryi. ¿Neviy vu۳myurichevay jaryi ruumusidye? 27ॸ¿Mi ۳ra vuryisa۳ vichi ۳ ra۳sityechu jijechipiya۳jadamusirya yinu۳yada, mi ۳? rata۳savu۳ métrusa۳ra۳ju۳. 28ॸ¿Ta۳raju۳na۳ vurya۳jachipiya۳ variy ranijyu۳ vu۳chujay, ta۳raju۳? Vurya۳jachipiya۳ ranijyu۳ tova vichara javu۳ñi ۳sityu, nu۳tyuramusiy raja۳vye, nu۳tyuramusiy. Ne rivaay, dantyamu۳y ne raruyinura nura۳biju۳u۳ jichujajyu۳sara. 29ॸRi ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Ne vinu nutyityu۳ Sadumú۳bay samiy yidutyasa۳damu jivyicha۳da sami ۳va۳ju۳ ramusiy. 30ॸSaryityi sujañu Ju۳denu daryara samirya vachuy jiryatiy nudivyara, jiryatiy raja۳vye diye, ta۳rimyusiy rirya۳jatya jiidamyura, ¿ne vidye sa۳sujañu Ju۳denu jirye, nijya۳nvay pasidye jachipiya۳vay? 31ॸRamuni ۳mu۳y ne vurya۳jachipiya۳: ¿Ta۳ra vurye۳jmyi, ta۳ra? dantyamu۳y ne vurya۳jachipiya۳: ¿Ta۳ra vurya۳jatuntiy, ta۳ra? dantyamu۳y ne vurya۳jtay: ¿Ta۳ra vurya۳jachu vuryivanticyu۳, ta۳ra? 32ॸNijya۳nvay ji ۳ta va۳tasara daryaju۳ra jirya ti ۳ta۳ju۳. Sadatya ji ۳ta Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ jiryatiy vu۳vya۳tasarara jirya ti ۳ta۳ju۳. 33ॸVurya۳ntya va۳ta munatya rana۳cho۳ Ju۳denu nusu۳yada nijya۳nvay jachipiya۳jadamu, vase vichasa۳da jarye risa۳ju۳, vurya۳sarye varirya vuryi ۳myi ۳sara, vurya۳tu۳sara jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 34ॸRamuni ۳mu۳y ne vurya۳jachipiya۳ jaryi ta۳rimyusiy rundamuju۳, tapitya rani jachipiya۳sara ta۳rimyusiy yajiju۳. Rasa۳ra۳numa ji ۳ta paru۳cha۳riy nu۳ñi tarundaquiju۳.” Jesús datyadoda: “Ne vurya۳jachipiya۳ taji tu۳chuta۳da ti ۳nijyu۳” (Dúcasiy 6.37-38, 41-42)

7

1ॸ“Ne

vurya۳jachipiya۳ taji ti ۳nijyu۳, sañuma jachipiya۳ taji variy

vu۳ñijyu۳ntidye. 2ॸTapitya sa۳jachipiya۳ Ju۳denu vu۳ñijyu۳, daryaday vu۳jechipiya۳ tavañijyu۳ntidye. Daryatiy vu۳charanu tavajyu۳ tara, daryaday rirya۳saranu variy vu۳jyu۳ntidye. 3ॸ¿Nu۳tyichiy vu۳ryidyi vu۳tyeryi ۳ ni ۳simyu riva radaryudyera, nu۳tyichiy? netimyu۳ ne vu۳dyetya ravicha jiipudaryuy vu۳ñi ۳simyu. 4ॸ¿Nu۳tyuramusiy vurya۳jtay siva vu۳tyeryi ۳, nu۳tyuramusiy? Ra۳day sipyata jiñi ۳Ѹɗ̲ֆӕѸɗфֆфĀфֆӕ‫ڏ‬ dyera, ravichatiy jiipudaryuy vu۳ñi ۳simyu. 5ॸNetimyu۳ ne vuryi ۳tu۳yadamu vichavavyu۳y, vurya۳sipyata munatya vu۳ñi ۳simyusirya jiipudaryuy, rivasiy ji ۳ta vurya۳diy riva vanda, vurya۳tidye sipyata variy vu۳tyeryi ۳ ni ۳simyusirya radaryudyerantidye. 6ॸNe vurya۳tu۳churu۳rya Ju۳denu datyadoda samirya ruuva, jiryatiy rivyichasara nu۳tyu nibyimiy rapu۳ryamiy, riñuma seta su۳yadamu vu۳y; varimyatamu۳y ne vurya۳jatyara Ju۳denu niquejada samirya ruuva, jiryatiy rivyichasara nu۳tyu cuchimyi rapu۳ryamiy, riñuma raniye۳ mucadinubeju۳ra.” Jesús datyadoda: “Vu۳ryi jachiñu۳y, vu۳ryi va۳ta, vu۳ryi natuye۳ sana۳cho۳ rorijya۳mi ۳” (Dúcasiy 11.9-13) 7ॸ“Vurya۳ma۳ jachiñu۳yencha Ju۳denuvara vu۳vya۳tara, sa۳sa۳y ji ۳ta variy vu۳rya; vurya۳ma۳ va۳ta۳numucha simu rana۳cho۳, vurya۳sarye ji ۳ta varirya; vurya۳ma۳ natuye۳yencha rorijyu۳mu, sa۳muttay ji ۳ta rorijya۳mi ۳ variy vurya۳jisirya. 8ॸTapi ni ۳tiy jachiñu۳yencha, sa۳jmutya۳ varirya; ni ۳tiy va۳ta۳numucha rana۳cho۳ntiy, sa۳sarye varintyirya; ni ۳tiy natuye۳yencha rorijyu۳mu, daryaday ra۳muttay variy saju۳ntiy. 9ॸSaryityi jachiñu۳y dera siva jijye۳rya pa۳, ¿sa۳ni ۳tiy sa۳y variy ravichu۳ dañi ۳? 10ॸVarimyata saryityi jachiñu۳y jijye۳vyani ۳ quiva۳, ¿sanitiy sa۳y codiy varidyeñi ۳? 11ॸJirye ji ۳ta, jiryatiy jamirya vichavay jiryedye,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ7

16

jiryedyetyatiy sa۳yada tara samirya riy jidyedyeñu, ta۳ jaryivya۳ju۳ sa۳sa۳y Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ tara samirya vu۳y vu۳tyi jachiñu۳y sivara tara. 12ॸRamuni ۳ vurya۳ma۳ vichaniy darya riy tavantyidye, daryaday vu۳ryivya۳ta rirya۳vichanintyidyevyu۳y, tapi daryani ۳ sadatyadoda Ju۳denu Muyusésibemyusiy vu۳y, saju۳ tu۳chuvabemyusiy jaryentiy.” Jesús datyadoda pasijyu۳ jajyonchiy, jasityi vurya۳jachara Ju۳denu nusu۳jyomuju۳ (Dúcasiy 13.24) 13ॸ“Vurya۳jay pasijyu۳ rorijyu۳demusiy; tapi jajyo ji ۳ta jiryatiy vojotarara, ne surra jajyo darya, rumutiy vurya۳jay vu۳pyarutedaju۳. Rajuuvay ji ۳ta jachara rumu day. 14ॸTapi jajyo ji ۳ta rumutiy vurya۳jay ju۳na۳re jnu۳yadaju۳, jiryatiy pasijyu۳derara, vu۳je paru۳cha۳rimyusiy variy ravimu. Rajuutya variryi jiryatiy richeryera pasijyu۳mu jayada.”

Jesús datyadoda: “Vu۳dyetyara ni ۳nu rajomusiy daryatiy sadatyasara Ju۳denuni ۳ nijya۳mi ۳ sivaayadamusintyi” (Dúcasiy 6.43-44) 15ॸ“Vurya۳jnu۳tyasara

rirya۳jisivyu۳y, rityimyu۳ ne si ۳tenu Ju۳denuju۳ tu۳chuvadyeryi. Riñi dityanu nu۳tyu Ju۳denu siityari ۳vay nta vu۳quebyimuyu, nu۳tyu carni ۳rumiy sabuvye nta. Dañumamu۳y ne rivyichasara si ۳tenu jijechimyu. Rivyichasara ji ۳ta nu۳tyu jmyirya jachi ۳jadacanumiy, jiryatiy ricya۳siryu۳ryi Ju۳denu siityari ۳vay. 16ॸVurya۳datya ruuvaayadamusiyu, daryani ۳ vu۳dyetyara ni ۳nu rajomusiy. ¿Vu۳cho ni ۳tidyerya samu۳ѸɗֆËфɗɗҡӕ͑ӕ̲ӕ‫ڏ‬ sidye? ¿varimyata ramuya۳ ju۳bonumusiy? 17ॸDarya ni ۳day ti ۳ta۳ju۳ra ni ۳nu samiñu, rani jontay samijyo; ni ۳nu nicyara۳ñu ji ۳ta jontay nicyara۳jyo day. 18ॸNe vana۳y rajontay samiñu, nicyara۳jyo; dantyamu۳y ne vana۳y rajontay

nicyara۳ñu, samijyo. 19ॸRirya۳jnu ji ۳tara ni ۳nuvicha۳ jiryatimyu۳ ne samirya jorara, rirya۳jatya jiidamyu variy rivara. 20ॸDarya ni ۳day vurya۳datya riy nijya۳nvay ruuvaayadamusiy, nu۳tyu vu۳dyetya daryara ni ۳nu jijyomusiy, samiryavidye rani ۳cha.” Jesús datyadoda: “Ne rirya۳jay ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyomuju۳” (Dúcasiy 13.25-27) 21ॸ“Rityi

jtachara riva: Nutyityu۳, ne rirya۳jay ti ۳ta۳ju۳ Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyomuju۳; vinu rityevay jiryatiy ruuvaacharara rajye۳ va۳tara, jiryatiy Jarichumuvichi ۳ni ۳, vinu riy ra۳jay ramuju۳. 22ॸTamitya rundamu ji ۳ta rirya۳jtay rajuuvay riva: Nutyityu۳, ¿neviy nu۳tyu۳choda yityamu, nu۳jetya۳dantiryi bayantuveda nijya۳nvavyasiy yityamuntiy, nu۳dyivaayadantirya rajuura mityamusiy ju۳ĀľʮĀֆɗҡֆ̲ӕ͑‫ڏ‬ tidye? 23ॸJadchiy ji ۳ta ra۳jmutya۳ variryi: ¡Tama۳ radyetyavay jirye, tama۳; jirya۳numa jiya ratyuunusiy, nicyara۳y vichavaryapu۳rya!” Jesús datyadoda nu۳tyura ju۳daryancha vu۳ryi vichajaya۳sara ti ۳ta۳ju۳ (Dúcasiy 6.47-49) 24ॸ“Ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ ni ۳tiy tuva۳chusarara rañiquejada, sasiityesara variy raju۳ntiy, ni ۳ni ۳ sani ۳cha nu۳tyu vanu datyara jiryatiy sivaayada samidyera jiryoriy, su۳muchura yituvu۳ surraju۳ntiy. 25ॸRu۳boda ji ۳ta variy, ranijye۳yada ji ۳ta varintyi. Ja۳mu riicho jarye ja۳tyo۳jada ranintyi, raryi no۳tavya۳ ramusiy riicho, jiryatiy samiy jmuchusara daryaju۳ra ru۳tuvu۳. 26ॸTi ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ ni ۳tiy tuva۳chu ji ۳tara rañiquejada, dantyamu۳y ne sasiityeru۳y variy raju۳, ni ۳ni ۳ sani ۳cha nu۳tyu vanu datyi ۳sa۳ jiryatiy sivaayada ti ۳cha۳nchara jiryoriy. 27ॸRu۳boda ji ۳ta, ranijye۳yada varintyi, ja۳mu riicho jarye ja۳tyo۳jada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ7ٍॷ8

17 ranintyi, rano۳ta۳da variy riichora, rajottimyu۳yada ti ۳ta۳ju۳ varirya, Йҡҡфֆɗ‫ڏ‬ tyera.” 28-29ॸSadatyanumu۳yadanumatiy Jesúsra jirya datyadoda, rityi ۳tta۳da nijya۳nvay varirya jiryatiy sadatyadoda jidyirya datya۳data riy, ne nu۳tyu Ju۳denu niquejada datyanuvadye. Jesús mi ۳sadedani ۳ vatajo۳nni ۳bay (Márcu 1.40-45; Dúcasiy 5.12-16)

8

1ॸSu۳musa۳Ā͑ӕ̲ҡɗֆˇľѸәѸ̲ӕѸɗнӕɗ‫ڏ‬

musiy, richiityari ۳jada nijya۳nvajyuu variñi ۳. 2ॸMityamusiy sa۳dasiñunuvi ۳jada vatajo۳ju۳ñubay satuunuyu, su۳teda variy siva Jesús: “Nutyityu۳, jivya۳tatiy, ya۳pu۳y rivasirya vatajo۳.” 3ॸSaratya۳da ji ۳ta Jesúsra jijyase variy sana۳cho۳ju۳, saja۳tyo۳jada variy saniy. Su۳teda ji ۳ta variy siva: “Ravya۳tantye, sami ۳numa ye۳cha.” Varicha۳ra۳ju۳ rabayada vatajo۳ sivasiy. 4ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Jatyí jityu۳chosiy ti ۳devara. Ya۳numa ji ۳ta jiya, ya۳tiy dityanunuve caserdóte ji. Rapu۳chama۳ daryaju۳ jivyatajo۳ yivasiyu, ne ti ۳ ji ۳ta ra۳suvu۳ñu۳day ji. Ramuni ۳ ya۳sa۳dyerya jnutatyasara Ju۳denumu day, jiryatiy Muyusésibe jtedamuju۳ra, rirya۳tidye datya nijya۳nvay variy ránchiy: Ne ra۳ja۳tay ji ۳ta jivyatajo۳ ti ۳vaju۳nu۳day.” Jesús mi ۳sadedani ۳ su۳tarumiy nutyityu۳bay muchechibe (Dúcasiy 7.1-10; Juán 4.43-54) 5-6ॸSajayadanumatiy

Jesús Capernavú۳mu, sayasantanuvi ۳jada su۳tarumiy nutyityu۳bay variy jasiñi ۳: “Nutyityu۳, detiryo۳numa ju۳richi ۳ni ۳ ramyuchechiy raryorimyu, paru۳cha۳riñumani ۳.” 7ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ra۳day jiya sami ۳sadedana۳cho۳.” 8ॸSu۳tarumiy nutyityu۳bay ji ۳ta jmutya۳jada jasiñi ۳: “Nutyityu۳, tama۳ racha۳ra۳nu ntate day ji

ya۳jto۳jay raryorimyu, tama۳. Mitya ya۳niquera niquejada, sa۳day mi ۳sa۳sumiy variy ramyuchechiy. 9ॸTapi ray ji ۳ta vichasara sabonichi ۳ rayntyityu۳ju۳ day, rachabonintyiryi su۳tarumintyi. Ri ۳tay siva ti ۳: ¡Ye۳jiya! saya variy; nu۳vantiy: ¡Ya۳jniy! su۳niy varintyi; ri ۳tatyi ramyuchechivyantiy: ¡Ya۳jvaarya jirya! sivaay varintyirya.” 10ॸSatuva۳chodanumatiy Jesúsra saniquejada, sati ۳tta۳da varirya, su۳teda variy ruuva jichiityari ۳vay: “Ri ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Netaramu vinu vu۳tyevay Irayénuveda cabyimu radyi ti ۳va nu۳tyu jiñu, vuryimu tuva۳churá. 11ॸRi ۳tay jiryiva: Rirya۳jti ۳ rajuuvay jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Rirya۳jti ۳ jiñi ۳ mu۳ti ۳jomusiy, sapuryejomusintyi Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyomu, jasityi rirya۳ma۳sa jmyijyomu Avurá۳ bayanujsa۳, Isácu bayanujsa۳ jarye, Jacóbu bayanujsa۳ jarye ruusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 12ॸRityi jaryu۳y nta Ju۳denu nusu۳jyomu, jiryatiy Avurá۳bay dadyeñu daryi, rirye۳cha jatyasavay bimuju۳, nupocudimuju۳, jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y daryaju۳ rimu. Jasidye ji ۳ta rirya۳jna۳vya۳ nijya۳nvay variy, rirya۳su۳y ji ۳ta jijya۳dajchantiy.” 13ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva su۳tarumiy nutyityu۳bay: “Ya۳numa jiya, daryanuma ra۳cha jiijyu۳ daryatiy jityuva۳chosiy ramu.” Sami ۳sa۳da ji ۳ta samuchechibe varenude variy. Jesús mi ۳sadeda nada Pyítrubay desedabay (Márcu 1.29-31; Dúcasiy 4.38-39) 14ॸSajayadanumatiy Jesús variy Pyítrubay rorivyimu, sadiyada ji ۳ta nadiva Pyítrubay desedabay nanderu۳y tiryo۳ saduyadanu۳y. 15ॸSaja۳tyo۳jada ji ۳ta nanujomutuniy, raparu۳yada ji ۳ta saduyada variy nadiva. ͮ͑ӕ͑ӕ¡ľѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta variy, nanupotyadeda variy jasiñi ۳ Jesús.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ8

18

Jesús mi ۳sadeda riy jdiva۳jnuvajyuubay (Márcu 1.32-34; Dúcasiy 4.40-41) 16ॸSapuryeyadanumatiy

jiñi ۳, ruuti ۳ta۳da ji ۳ҡˇľѸәѸ̲ӕфɗֆфʮӕӕԮֆ¡ֆ͑ҡӕҡ‫ڏ‬ vabe, sajatya۳da jiñiquejadata jasiy ruuvasiryi bayantuveda, sami ۳sadeda ji ۳ta riy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jdiva۳jnuvay jasidyeryi. 17ॸRamusiy ji ۳ta sito۳tadedara Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ Isayíyasibe jteda: “Saso۳vedara vuryi ۳diva۳jada, satiitya۳dara vurya۳rupantasa۳da variy risa۳ju۳.” Rityi siityari ۳ru۳yadani ۳ Jesús (Dúcasiy 9.57-62) 18ॸSadiyadanumatiy

Jesús ruuva nijya۳nvajyuu yiro۳, su۳teda ruuva yisa۳ datyavabe: “Vurya۳ramityeryi ۳ jmityo۳rudamyuju۳.” 19ॸSu۳tañuvi ۳jada ji ۳ta Ju۳denu niquejada datyanu۳bay variy siva: “Datyanu۳, ra۳siityari ۳ ji rumutiy ye۳jiya.” 20ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Vitiñu ji ۳ta vuditi ۳, viiche jarye ruutyi ۳, Nijya۳mi ۳denu ji ۳tamu۳y ne vichajoti ۳ jasityi sa۳tiryo۳ jime۳yadaju۳.” 21ॸNu۳ntiy, sasiityari ۳vay tenubay jteda siva Jesús: “Nutyityu۳, ra۳jmuchuchidyi munatyara rajye۳ babyi.” 22ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ya۳siityari ۳sara ray. Rityi vichasara jijyuuchuvedamu diivye rirya۳ma۳ jmuchuni ۳ jiryenu diibyi day.” Jesús ndasadedara riicho, ri ۳ye۳rya jarye risa۳ju۳ (Márcu 4.35-41; Dúcasiy 8.22-25) 23ॸSu۳ musa۳danumatiy

Jesús cartyevimuju۳, richiityari ۳jada ji ۳ta sisa۳ datyavayu. 24ॸMityamusiy rariichóѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta jmityo۳mu, ramutanuru۳yada ri ۳ye۳rya varirya cartye. Jesús ji ۳ta ma۳yada jasiy variy. 25ॸѠɗҡֆӕӕĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy sisa۳ datyavabeyu, riidyoseda ji ۳ta variñi ۳ Jesús jiñiquejadata: “¡Ya۳jantyuy nu۳dyiva, Nutyityu۳, vurya۳numa

caraye۳!” 26ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “¿Ta۳raju۳ra jiryechuvu۳y, pasidye jachipiya۳vay, ta۳raju۳?” Sanubesubeda ji ۳ta variy, sanique۳tya۳da ji ۳tara riicho, jmityo۳ jarye risa۳ju۳, ju۳vaya۳numa rama۳cho۳jada ja۳a۳ variy. 27ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ta vaduy varirya: “¿Nu۳tyu۳ nijya۳mi ۳na۳ sani ۳cha jiñu, nu۳tyu۳? ¿Nu۳tyi ratuva۳chu riicho simu, jmityo۳ja۳a۳ jarye tuva۳chu simuntiy?” Jerása ja۳mi ۳ju۳y bayantutanu۳jyu۳be (Márcu 5.1-20; Dúcasiy 8.26-39) 28ॸSito۳jadanumatiy Jesús jmityo۳ rudamyu, Jerása ja۳nvay mucadimu, nani ۳deda ji ۳ta danu۳ju۳y vanuju۳y bayantutanu۳jyu۳be variy si ۳dcho۳ju۳. Nanusipyateda suvu۳chanu۳jyu۳y bapyo cabyimusiy, ne riryamiryi ۳ru۳yada nijya۳nvay ranú۳va variy. 29ॸͮ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ subeda ji ۳ta mityamusiy: “¿Ta۳ra na۳dyimu jijyu۳, Ju۳denu denu, ta۳ra? ¿Yiti ۳ma۳viy ya۳tidye jantyunuva۳y murichenutadeda rundajisiy na۳y?” 30ॸRiibyesa۳deda ji ۳ta tajuuqui cuchimyi ripyapude jasiy. 31ॸRiyasanta۳da ji ۳ta bayantuvedani ۳ Jesús: “Ya۳numatiy jatya nu۳ y, ya۳jpa۳jasiy cuchijyuuvaju۳ nu۳ y.” 32ॸSu۳ teda ji ۳ta ruuva: “¡Jirya۳numa jiya jiyusiy!” Richipyateda ji ۳ta vanuju۳ bevyasiy, rijeyada variy cuchivya. Mityamusiy richiichiye۳yada cuchijyuu ti ۳ta۳ju۳ nubañuco۳vimu jmityo۳vimuju۳ , ripyaruteda ji ۳ta ja۳a۳jariy, pattaryitye ti ۳ta۳ju۳ riy. 33ॸCuchiy jnu۳ tyavabe ji ۳ta baye۳yada variy, rityu۳ chunuvejada ja۳mu vicha۳damu ti ۳ta۳ju۳ ra, nu۳ tyunuma nanuvicha۳da bayantuvedatanu۳ jyu۳ ntyi. 34ॸJadchiy ji ۳ta richipyateda vicha۳da ja۳nvavyedabay si ۳dcho۳ju۳ Jesús. Ridyiyadanumatiy siva, riyasanta۳da ji ۳tani ۳: “¡Ya۳numa jiya nu۳ myucadimusiy!”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ9

19 Jesús mi ۳sadedani ۳ ju۳richi ۳ni ۳bay (Márcu 2.1-12; Dúcasiy 5.17-26)

9

1ॸSu۳musa۳danumatiy

Jesús cartyevimuju۳, saramityeda ji ۳ta jmityo۳ rudamyuju۳ntiy, su۳deda ji ۳ta jivyicha۳damuju۳ntiy. 2ॸMityamusiy ruuti ۳ta۳dani ۳ ju۳richi ۳ni ۳bay detiryo۳ jime۳yancha. Su۳nu۳yadanumatiy Jesús riñe۳cho۳, jiryatiy rijechipityaja۳jada si ۳tenu mi ۳sanirya daryaju۳ni ۳, su۳teda ji ۳ta siva ju۳richi ۳ni ۳bay: “Ya۳vanu۳tya ji, Pi ۳, jiryatiy jijyuuchuveda ra۳ramiy mitya yiva.” 3ॸMitya ru۳teda Ju۳denu niquejada datyanuvay tevabe jivyimu: “Jiñu vanu ji ۳ta javityiye۳ñi ۳ Ju۳denu day.” 4ॸSadatya۳danumatiy Jesúsra rijechipiya۳jada, su۳teda ji ۳ta ruuva: “¿Nu۳tyuraju۳ra jiryejechipiya۳ va۳cha jijechimyu, nu۳tyuraju۳? 5ॸ¿Miryara jaryi datyasara, mirya? ra۳tiy jtay: ˇɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda ra۳ramiy mitya yiva, varimyata ra۳jtay: Ya۳nubesumiy, ya۳rupichiy. 6ॸJirya۳tidye jnu۳yasiy sa۳vidye ramityaniy Nijya۳mi ۳denu sivara jijyuuchuveda jirya mucadimu,” su۳teda variy siva ju۳richi ۳ni ۳bay: “Ya۳nubesumiy, ya۳nchura jime۳ya, ya۳numa jiya jiryorimyuju۳ day.” 7ॸSanubesubeda ji ۳ta, saya۳da variy jiryorimyuju۳. 8ॸRidyiyadanumatiy nijya۳nvajyuuvedabay variy riva, ru۳nteda ji ۳ta, riichana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu, jiryatiy sasa۳yada darya jvaayadaju۳ni ۳ nijya۳mi ۳. Jesús natuyadani ۳ Matévubay (Márcu 2.13-17; Dúcasiy 5.27-32)

9ॸSaramiryi ۳jadanumatiy Jesús jadchiy, sadiyada siva nu۳ vanu, sama۳sa۳da criquiy jmutya۳jomu, Matévu jtyati ۳bay. Su۳teda ji ۳ta siva: “Ya۳siityari ۳sara ray.” Sanubeseda ji ۳ta variy, sasiityari ۳jada ji ۳ta jadchiñi ۳ Jesús.

10ॸSama۳sa۳danumatiy Jesús jmyijyomu Matévubay rorimyu, mityamusiy rimya۳sa۳da ji ۳ta rajuuvay criquiy jmutya۳vavyedabay, jiryatiy juuchatavay risa۳ju۳ntiryi sisa۳ Jesús, sisa۳ datyavabejsa۳ jarye. 11ॸRidyiyadanumatiy VaryiséԮӕԮľ‫ڏ‬ dabay riva jiryatiy si ۳byeda ruusa۳ juuchatavabe, ru۳teda ji ۳ta ruuva Jesúsjsa۳ datyavabe: “¿Ta۳raju۳ si ۳myi ʮɗфֆľॠĀֆľ‫ڏ‬ tyanu۳ ruusa۳ criquiy jmutya۳vay, ta۳raju۳? ¿Ne jiryi ۳nu۳y juuchatavadyeryi?” 12ॸSatuva۳ËȍΎĀ͑ӕ̲ҡɗֆˇľѸәѸффɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, su۳teda ji ۳ta ruuva: “Jiryatimyu۳ ne jdiva۳jnuvadyeryi, ne rivya۳tani ۳ jdanu۳nu۳day; jiryatiy jdiva۳jnuvadyeryi, riñi ji ۳ta va۳tani ۳ ji ۳ndanu۳ day.ॹ* 13ॸJirya۳numa datyanuve ta۳ra ranique, ta۳ra: Radyiryu۳y ji ۳ta riva jantyutya۳da, ne vinu jiryatiy jiryi ۳ntatyani ۳ yasi ۳ rimu. Ne ri ۳niy daryaju۳ samirya vichavay natuyadana۳cho۳ day, juuchatavay natuyadana۳cho۳ ji ۳ta ri ۳nidye.”

Ruutaja۳dodani ۳ Jesús jmyichara jnura۳danchiy (Márcu 2.18-22; Dúcasiy 5.33-39) 14ॸJadchiy ji ۳ta ru۳deda Juán Bautístabaysa۳ datyavabe simu Jesúsntiy: “¿Ta۳raju۳ vuryi ۳nurasarara jmyichara japichiy, ta۳raju۳? Varyisévuvedajsa۳ datyavay jarye, jiryisa۳ datyavay ji ۳ta tama۳ riñi jnura darya jmyichara day, tama۳.” 15ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ne vana۳y rirya۳yivay musuchavay ja۳mu۳yada rundamu, netimyu۳ ne sani jiintye ja۳mu۳ñu ruusa۳siy didye. Ra۳jti ۳ rarunda varityi rirya۳so۳vay riquebyimusiñi ۳ vadi ja۳mu۳ñu, Ԯфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damu ji ۳ta rirya۳ndara jmyichara. 16ॸNe vu۳cyuruchuva۳y vadijatyara ta۳rijepyo, tapitya ra۳cantya jaryi varirya ta۳rijepyo. 17ॸDantyamu۳y ne vu۳bechara bínuja۳ vadija۳ ravimu ta۳rijevyu۳po: vu۳becharatiy

*॰9.12 Juuchatavay vichasara jdiva۳jnuvay Ju۳denu diya; jndanu۳ vichasara Vuryeyada Rá۳ñu. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ9

20

ravimu, rabuy ta۳rijevyu۳po variy, rarumiye۳chara bínuja۳ variy, ta۳rijevyu۳po jarye pa۳chitye variy risa۳ju۳. Vu۳bechara ji ۳ta vadijavyu۳vimura bínuja۳ vadija۳, rañuma pa۳chitye bínuja۳, ne vinu sajavyu۳ risa۳ju۳ntiy.” Jáyirubay detubay, vaturu۳y ja۳mundatanu۳be jarye, jiryatiy nanumutyeda raniy Jesús sujay (Márcu 5.21-43; Dúcasiy 8.40-56) 18ॸSaniquenu۳yadanumatirya

jirya niquejada ruuva, mityamusiy sa۳dasiñunuvi ۳jada ti ۳qui nutyityu۳bay Jesúsna۳cho۳ju۳yu. Su۳teda ji ۳ta siva: “Sadiiyasimya۳ radyetu, Ā͖ӕ̲Ԯфľ͑ӕ‫ڏ‬ numa ya۳tidye barya jijyomutu saniy, sa۳tidye mi ۳sa۳sumiy radyetu varintyi.” 19ॸSanubesubeda ji ۳ta Jesús variy, sasiityari ۳jada variñi ۳, sisa۳ datyavabe jarye yisa۳ju۳. 20ॸMityamusiy nani ۳deda ji ۳ta vaturu۳y ja۳mundatanu۳be sarudivasiy Jesús, nanuja۳tyo۳jada variy raniy sasujacho. Taraqui vu۳yaju۳y nijya۳ ravicha۳da ja۳munda nadiva, danijya۳ju۳y ranchaju۳. 21ॸNanujachipiya۳jada ji ۳ta jivyimu: “Raryitye ja۳tyo۳ vinu sasujantyecu۳, ra۳tidye mi ۳sanirye.” 22ॸJesús ji ۳ta janumityeda, ѸĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy nadiva, su۳teda ji ۳ta variy nadiva: “Sa۳na۳jva۳ju۳ni vanu۳tyayu, Popoju۳y. Samiy sa۳nujachipiya۳jadamu jimyi ۳sa.” Nanumi ۳sa۳da ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳. 23ॸSito۳jadanumatiy Jesús nutyityu۳bay rorimyu, sadiñuvejada jasiy ruuva ruudivye, nijya۳nvajyuuveda jansa۳da jarye. 24ॸSu۳teda ji ۳ta ruuva: “Jirya۳numa jiintye jiyusiy, tama۳ diiñu daryaju۳ sani ۳cha dera, tama۳, nu۳tyu sani ma۳ñi ۳ndye.” Rityodiyada ji ۳ta variy siva. 25ॸJatyasavañumatiy rivyicha۳da nijya۳nvajyuuveda bimuju۳, sajayada Jesús, sireda sajomutuniy dera babyi variy, sanubesubeda ji ۳ta dera variy. 26ॸRa۳ticheyada ji ۳ta ru۳ro۳ ti ۳ta۳ju۳ variy.

Jesús mi ۳sadeda nada ni ۳sipyuryijyu۳be 27ॸSaramiryi ۳jadanumatiy Jesús jadchiy, nanusiityari ۳jada ji ۳ta danu۳ju۳y ni ۳sipyuryijyu۳be jadchiñi ۳. ͮ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ subeda variy: “¡Ya۳jantyutyate na۳y, Davyíbe jasi ۳!” 28ॸSajayadanumatiy Jesús rorivyimu, nani ۳deda ji ۳ta ni ۳sipyuryijyu۳be simu, Jesús jteda variy nadiva: “¿Sa۳da jachipiya۳ dyetya raryi jvaay daryaday?” Nani ۳teda variy siva: “Joonu, Nutyityu۳.” 29ॸJadchiy ji ۳ta saja۳tyo۳jada raniy nanuni ۳siy jiñiquejadamu: “Ra۳cha sa۳daju۳ daryatiy sa۳nutuva۳chu simu Ju۳denu.” 30ॸRamutteda ji ۳ta nanuni ۳siy variy, nanudiyada ji ۳ta tariva variy. Su۳teda ji ۳ta Jesús jamiryamu variy nadiva: “Ne sa۳na۳datyataniy ti ۳ra.” 31ॸNada ji ۳ta tu۳chunuvejadara sa۳ticheyada ru۳ro۳ ti ۳ta۳ju۳ variy.

Jesús mi ۳sadedani ۳ vanu niquejasa۳bay 32ॸRiya۳danumatiy

Jesúsveda jadchiy, mityamusiy ruuti ۳ta۳da ji ۳tani ۳ vanu niquejasa۳bay, bayantuti ۳bay simu Jesús. 33ॸJatyasi ۳numatiñi ۳ bayantu, saniquejada vanubay variy rivasiy. Rityi ۳tta۳da ji ۳ta nijya۳nvajyuuveda varirya, riñiquejada variy: “Ne ti ۳ diyada tariva darya jvaayada Irayénuveda cabyimu.” 34ॸVaryisévuvedabay ji ۳ta niquejada variy: “Bayantu nutyityu۳ jtedamu sani jatyatityiryi bayantuveda nijya۳nvavyasiy.” Jesús jantyutya۳da riy nijya۳nvajyuuvedabay 35ॸSarupityityiyada Jesús variy ti ۳ta۳ju۳ vicha۳da cabyiva, rorivyiñu cabyiva jarye. Sadatyanunumaya۳jada ji ۳ta riintye۳ryanijyovimu, satu۳chutityiyadara samitu۳choda Ju۳denu nusu۳yadanchiy, sami ۳saniñu۳yadantiryi jdiva۳jnuvavyeda ti ۳ta۳ju۳ntiy, ti ۳ta۳ju۳ rityi vichanu۳yada vadiiryo۳vavyeda. 36ॸSadiyadanumatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ9ٍॷ10

21 Jesús ruuva nijya۳nvajyuuveda, sa۳ntyutya۳da variryi, jiryatiy rivyicha۳da jarupantasavay, jantyuyani ۳miy jarye, ta۳jnu۳tyiñi carni ۳rumiy ne jnu۳tyi ۳tavay. 37ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva yisa۳ datyavabe: “Jasinrya rajuura jatojadaju۳, jvaavye ji ۳tamu۳y ne rajuuvay. 38ॸRamuni ۳ jirya۳jachiñu۳y siva jatojadaja۳mi ۳, sa۳tidye jpa۳ riy jvaavye yivaajyomuju۳.” Jesús jaryeta۳da riy vu۳yaju۳y vaduvyedabay, danu۳ju۳y rinchaju۳, sansu۳byimijyu۳ (Márcu 3.13-19; Dúcasiy 6.12-16)

10

1ॸSanatuyada ji ۳ta variy yimuju۳ riy yisa۳ datyavabe jiryatiy rivyichanu۳yada vu۳yaju۳y vaduy, danu۳ju۳y rinchaju۳ daryi. Sasa۳yada ji ۳ta datya۳da variryi, ratatiy rirya۳jatyanumaya۳ riy bayantuveda jamirya vichavay nijya۳nvavyasiy; rirya۳mi ۳saniy ratantiryi jaryedo jdiva۳jadatavantyi, ʮфӕЙ͑ҡ‫ڏ‬ savay jarye ruusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 2ॸDaryani ۳ ji ۳ta ravicha۳da jivye jtya vu۳yaju۳y nusu۳byimibe, danu۳ju۳y rinchaju۳: munatya Siimyó۳bay jiryatiy ru۳tachara Pyítruni ۳, jadchintyi sataryi ۳ Antrésibe, Sebedévubay denuju۳be Santiyácubay, sataryi ۳ Juánbatya. 3ॸJadchintyi Vedípebe, Bartodomévubay, Tumásabay, Matévubay jarye jiryatiy criquiy jmutya۳nubañi ۳, Santiyácubay jarye jiryatiy Ajéñubay denubañi ۳, Tadévubay jaryentiy. 4ॸJadchintyi Siimyó۳bay jiryatiy ru۳tañu۳yada jaryi vani ۳ra niquerabañi ۳, Judásiy Iscaryótibe jarye jiryatiy samityasiiñu۳yadani ۳ Jesús.

Jesús jpa۳jada riy yisa۳ datyavavyedabay rirya۳tidye datyanunumaya۳ (Márcu 6.7-13; Dúcasiy 9.1-6) 5ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Jesús riy jivye vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳, su۳teda variy ruuva: “Ne jirye۳jiya ruumu jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, mitya, daryantyamu۳y

ne jirya۳jay Samáriya ja۳nvay vicha۳damu. ji ۳ta ruumu Irayénuveda day, jiryatiy caravye Ju۳denuvasidyeryi. 7ॸJirye۳jiya tu۳chuvay: Ratuudiñuma Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada. 8ॸJirya۳mi ۳saniryi jdiva۳jnuvay, diibyimiy jarye jirya۳nubesityaniy, jirya۳pu۳y vatajo۳ju۳vyevyasirya jivyatajo۳ risa۳ju۳ntiy, jirya۳jatyantiryi bayantuveda nijya۳nvavyasiy ti ۳ta۳ju۳ntiy. Daryatiy jiryi ۳mutya۳jasiy mityara datya۳da, daryaday jirya۳mi ۳saniy mityantidye. 9-10ॸNe jirya۳jtu tara, ne vinu criquiy surraday yimu, dantyamu۳y ne dusuuy, dantyamu۳y ne dajajyu۳y sujacya۳, dantyamu۳y ne saapatu, dantyamu۳y ne ruvese mitya, tapi sava۳tasara ju۳vaañu daryaju۳ra jimyi ۳sara. 11ॸMirya vicha۳damuni ۳ttyi jirya۳jay munatya, varimyata rorimyimyu, jirya۳va۳ta jasiy sana۳cho۳ nijya۳mi ۳ samiy jachityi ۳, jasityi jirya۳ma۳cho۳ jiryechipyatedasa۳ra۳ju۳. 12ॸJirya۳numatiy jay rorivyimu, jirya۳mu۳chuvesiryi raja۳nvay: ¡Samirya vichasara jiryejyu۳! 13ॸRiryityi vichasara samirya jachityavay, ra۳day ma۳cho۳sara samirya vichasa۳da variy rijyu۳; riryityimyu۳ ne vichasara samirya jachityavay, ra۳day ta۳rya samirya vichasa۳da jiryimuju۳ntiy. 14ॸMi ۳ni ۳tyimyu۳ ne ra۳diryeru۳y jirye, dantyamu۳y ne rirya۳tuva۳churu۳rya jiryeñiquejada, jirya۳numatiy sipyatay rivyicha۳damusiy, jirya۳muchutya jiryeñumutuvasirya rirujuu riñijyu۳. 15ॸRi ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Jachi ۳ntyava۳ju۳ day ra۳cha Sodóma ja۳nvajyu۳, Comórra ja۳nvajyu۳ jarye, Ju۳denu paruta۳da rundamu, rivyicha۳da ja۳nvamyusiy jiryatimyu۳ ne ridyiryeru۳y jasiy jirye.” 6ॸJirye۳jiya

Jesús datyadoda jarupanta۳danchiy (Márcu 13.9-13; Dúcasiy 21.12-17) 16ॸ“Jirya۳jnu۳y,

ri ۳pa۳ ji ۳ta jirye nu۳tyu ra۳si ۳miy jmyiryajuu cabyimuju۳. Ramuni ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ10

22

jirye۳cha vani ۳ra jachipiya۳vay nu۳tyu codiy, nu۳tyu ja۳rityudentiy jirye۳cha tapide vichavay. 17ॸJiryi ۳nu۳tyata۳ta nijya۳mi ۳jisiyu, tapitya rirya۳ju۳riy jirye rirya۳tidye jara۳chiy tu۳chujomuju۳ variy jirye, rirya۳musiye۳ ju۳tye۳ryanijyomu variy jiryentyi. 18ॸRirya۳tiiy variy japuvedamuju۳ jiryentyi, ja۳mu nutyityu۳vedamuju۳ jarye rayadaju۳, jirya۳tidye tu۳chu vijyo۳mujache ridyiya raynchiy, rirya۳tidye tuva۳chuntiy jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 19ॸRirya۳numatiy sa۳y japuvedamu jirye, ne jirya۳jachipiya۳ jaryi variy nu۳tyuramusiy jirya۳nique, nu۳tyuramusiy, tapi jirya۳jmutya۳ variryundamura niquejada jirya۳tidye nique. 20ॸTapi ne jirya۳nique jidyirya day, Vu۳jye۳ Ju۳denu Jnutu ji ۳ta ra۳nique jiryimusiy. 21ॸNijya۳mi ۳ ra۳sa۳ryi jityeryi ۳veda rirya۳tidye munu variy jasiryi, tavañi ۳day ra۳sa۳ryi jidyedyeñu day rirya۳tidye munu varintyiryi, tavay ji ۳ta ra۳nubesumiy jijye۳myi jiyaro۳ju۳, rirya۳tidye munu varintyidyeryi. 22ॸJirya۳vichasara javittyuchavay variy ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳, ri ۳tya jiyadaju۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sa۳jachi ۳nichara ta۳rijyu۳ raju۳yu, sadiiyada sa۳ra۳ju۳, sa۳day ramityasara variy riva. 23ॸRirya۳numatiy jarupanta tavicha۳daquimu jirye, jirya۳bay tavicha۳damuju۳ntiy, tapi ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ne jirya۳ramiryi ۳ ti ۳ta۳ju۳ Irayé͑ӕ‫ڏ‬ veda vicha۳diva, Nijya۳mi ۳denu jti ۳jadajisiy. 24ॸNe savichasara sisa۳ datyi ۳ jaryiñu۳ simusiy jidyetyanu۳, dantyamu۳y muchechiy jaryiñu۳ simusiy jipyatru۳. 25ॸRasa۳ra۳numa ji ۳ta sa۳cha sisa۳ datyi ۳ nu۳tyu jidyetyanu۳, muchechiy jarye ra۳cha nu۳tyu jipyatru۳. Riryityi jtay raynchiy: Bayantumiy nutyityu۳, jiryatiy rañi ۳cha rorijya۳mi ۳, ta۳ jaryivya۳ju۳ rirya۳javityiye۳chara jirye, jiryatiy raryorimyu vichavay jirye.”

Jesús datyadoda chi ۳ra vu۳ryichuvu۳chara, chi ۳ (Dúcasiy 12.2-7) 26ॸ“Ramuni ۳ ne jirya۳suvu۳ryi nijya۳nvay, tapi ne taradera ra۳ma۳cho۳ Ѹ̲ɗֆ̲ӕҡ͑ӕ‫ڏ‬ sara, mitya; ti ۳ta۳ju۳tidye ra۳chasara dityanusara; dantyamu۳y ne ra۳ma۳cho۳sara tara dutyasara, ti ۳ta۳ju۳ ra۳chasara datyasara. 27ॸJiryatiy ri ۳tañu۳ֆ͑ӕЙΎËӕ‫ڏ‬ dimu jirye, jirya۳tu۳chu vindyamura; jiryatiy jiryetyuva۳chu cucuye۳yadamu tara, rani ۳ ji ۳ta jirya۳tu۳chu vijyo۳mujache day. 28ॸNe vurya۳suvu۳ryi jivye jiryatiy ru۳varya vu۳vyu۳, ne vana۳y rirya۳jvay variñi ۳ vu۳beyanu. Vurya۳ntya suvu۳y ji ۳tani ۳ ni ۳tiy parutasara jiidatyo۳muni ۳ vu۳beyanu vatajuu vu۳vyu۳ta. 29ॸRajuura criquivyitya samurichevay danu۳ju۳y vachuchijyu۳y, dañumamu۳y ne saju۳u۳y ti ۳qui vachuchiy tenu mucadincha Vu۳jye۳ va۳ta۳da niya۳resiy. 30ॸVuryi ۳no۳jasiy jarye suranusara ti ۳ta۳ju۳ saju۳ Ju۳denu day. 31ॸRamuni ۳mu۳y ne vurya۳suvu۳y; vu۳ñi ۳ ji ۳ta murichevay jaryi ruumusiy vachuchimyi.”

Jesús datyadoda rinchiy rityi tu۳chusara vijyo۳mujache sayadaju۳ (Dúcasiy 12.8-9) 32ॸ“Ramuni ۳, ni ۳tiy tu۳chu vijyo۳mujache nijya۳nvavya: Ray ji ۳ta datyani ۳ Jesús, daryaday ra۳tu۳chu siva Rajye۳ Jarichumuvichi ۳ntiy: Ray datyani ۳ jiñu. 33ॸMi ۳nintyi ji ۳ta ra۳tu۳chu nijya۳nvavya raynchiy: Ne radyetyani ۳ Jesús, daryaday ra۳tu۳chu siva Rajye۳ Jarichumuvichi ۳ varintyidye: Ne radyetya dañi ۳ jiñu۳ day.”

Rirya۳mityasiiy nu۳ñi tevajyuu Jesúsnchiyu (Dúcasiy 12.51-53; 14.26-27) 34ॸ“Ne jirya۳jachipiya۳sara riti ۳jada ra۳tidye barya samirya vichasa۳da jirya mucadimu. Ne riti ۳jada samirya vichasa۳da bayadaju۳,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ10ٍॷ11

23 vinu jchityitya۳ta ju۳vedaju۳ ji ۳ta day. ji ۳ta daryaju۳ sa۳tidye jiyaro۳nu vanuni ۳ jijye۳, vatura ji ۳ta ra۳jiyaro۳nu nada yino۳da day, nana۳si ۳ntu ji ۳ta ra۳jiyaro۳nu nada jidyesedantidye. 36ॸRirya۳mityasiiy sarorimyu vichavay vanuyu. 37ॸNi ۳tiy va۳tasara jaryi rimusiñi ۳ jijye۳, varimyata su۳no۳da, ne sasa۳ra۳ rachiityari ۳sa۳da; daryaday ni ۳tiy va۳tasara jaryi rimusiñi ۳ jidyenu, varimyata sadetu, ne sasa۳ra۳ rachiityari ۳sa۳dantiy. 38ॸDaryadantyi, ni ۳timyu۳ ne sa۳nichujaya۳ ji ۳tara jicyurusiy, jiryatiy sabay nu۳tyu diiñuyu, ne sa۳riryi ۳ variñu۳darya ta۳riy jivyicha۳danu۳day, sa۳tidye siityari ۳sara varirye, ne sasa۳ra۳ rachiityari ۳sa۳da. 39ॸNi ۳day ji ۳ta jiryatiy sasaryera yinu۳yada, sa۳pa۳chitya mityara. Ni ۳day ji ۳ta jiryatiy sa۳pa۳chitya rayadaju۳ra yinu۳yada, sa۳day saryesara varintyirya.” 35ॸRi ۳deda

Jesús datyadoda jiryatiy Ju۳denu murichedodara samiy vichasa۳da murichirya (Márcu 9.41) 40ॸ“Ni ۳day

ji ۳ta jiryatiy sani dirye jirye, daryaday sadirye variy ramusintyidyerye; ni ۳tiy ra۳dirye varirye, sa۳dirye varintyidyeñi ۳ jiryatiy su۳pa۳jada jiyuju۳ ray. 41ॸNi ۳tiy ra۳diryeni ۳ Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ jiryatiy satu۳chu Ju۳denunijyu۳, sa۳jmutya۳sarara Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ murichedoda. Daryaday ni ۳tiy diryeni ۳ vanu vase vichara jiryatiy savichasara vase jvaarya, sa۳jmutya۳sarara vase vichasa۳da murichirya. 42ॸġфֆĀ‫ڏ‬ ntyi mi ۳nintyi jatutaniy vinu sudoja۳an ۳ i۳ ti ۳quidera jivyetyenu, jiryatiy savichasara rachiityari ۳nu, ri ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Ne sa۳carera jimyurichenusa۳da riva.” Ruuti ۳jada Juán Bautístabay jpa۳vabe simu Jesús (Dúcasiy 7.18-35)

11

1ॸSadatyadodanumatiy Jesús riy yisa۳ datyavavyedabay vu۳yaju۳y danu۳ju۳y rinchaju۳, saya۳da ji ۳ta jadchiy

sa۳tidye datyanunumaya۳, sa۳tidye tu۳chunumaya۳ risa۳ju۳ rivyicha۳damu. 2-3ॸSatuva۳chodanumatiy Juán Bautísta tanuvu۳nujovimusiy ranchiy sivaayada Ju۳denu jaryeti ۳ Crístu, su۳pa۳jada ji ۳ta riy yisa۳ datyavavyeda simu, rirya۳tidye jtaja۳nuni ۳: “¿Jiñi ۳viy jiryatiy yatiche jti ۳jada, varimyata nu۳ryi nutuyasiy ti ۳jiju۳ntiy?” 4ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “Jirya۳tu۳chunuve siva Juán ranchiy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jiryetyuva۳chura, jiryedyije risa۳ju۳ riva. 5ॸRu۳nu۳yasumiy ni ۳sipyuryimyi, canuya۳sivyeda jarye rupi, vatajo۳ju۳vye jarye mi ۳sa, tu۳yupuryimyi jarye tuva۳chu, diibyimiy jarye mi ۳sa۳sumiy, jantyuyadavay jarye tuva۳chusarara samitu۳choda. 6ॸJu۳denu jmu۳tyasi ۳ ji ۳ta sa۳cha ni ۳timyu۳ ne sa۳casinu۳ya۳ rachiityari ۳sa۳dajisiy.” 7ॸRiya۳danumatiy Juánbay siityari ۳vavyedabay, sajo۳ta۳da niquejada Jesús nijya۳nvavya Juánbaynchiy varintyi: “¿Ta۳rana۳cho۳ jiryevya۳tanuveti tajityomu, ta۳rana۳cho۳? ¿Jiryeyati vinu jirya۳tidye diñuve riva jiryatiy ranuvatyaja۳ riichora vachuy? 8ॸ¿Ta۳rana۳cho۳ jiryeyati variy, ta۳rana۳cho۳? ¿Jirya۳tidye diy siva nijya۳mi ۳ vasidyajay sujatyi ۳ day? Ne jiryi ۳nu۳y, rityi vichasara vasidyajay sujatyavay, riñi vichasara ja۳mu nutyityu۳ rorimyu. 9ॸ¿Ta۳rana۳cho۳ jiryeyati variy, ta۳rana۳cho۳? ¿Jirya۳tidye diy siva Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ day? Jo, jaryivya۳ju۳ Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ jiyadaju۳teni ۳. 10ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta sani ۳cha jiryatiy nu۳chara sanchiy: Ri ۳pa۳ ji ۳tani ۳ raynsu۳byi jimyo۳muju۳, sa۳tidye jdutyara nú۳ yajiju۳. 11ॸRi ۳tay ji ۳ta si ۳tenu jiryiva: Ne ti ۳ nubesumiy jaryiñu۳ Juánmusiy, jiryatiy vaturu۳myusiy rupi ۳ni ۳. Dañuma sani ۳cha jaryiñu۳ Juánmusiy, mi ۳ni ۳tyi vichasara rirya۳rijyu۳ játarya Jarichumuvichi ۳ siityari ۳vamyusiy. 12ॸJuán Bautísta rundamusiy ji ۳ta, diyesa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ11

24

rapana۳tyityi Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada, nijya۳nvay panavye ji ۳ta rañi ju۳riy vani ۳ravarya. 13ॸTapi ru۳vatadoda ji ۳ta Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe tu۳choda ji ۳tyaju۳ Ju۳denu nusu۳yadanchiy, MuyuséѸɗ¡ľ‫ڏ‬ myusiy, Juán Bautísta sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 14ॸJiryetyi tuva۳churu۳y ramu, ni ۳ni ۳ Juán sani ۳cha Edíyasiy jiryatiy sa۳jti ۳sara. 15ॸJiryetyuva۳chuta۳ta tu۳yutavay. 16-17ॸ¿Nu۳tyura ni ۳ta ra۳jtay riñijyu۳ nijya۳nvay jijyomu, nu۳tyura? Riñi ۳cha ji ۳ta nu۳tyu deramiy pudásamu ma۳savay. Rityiyi ۳saru۳yadamu jityu۳chuta jityevavyayu: Dañuma nu۳ñi ruudiye۳ jiryejyu۳, ne jiryerye۳ya۳ru۳y nta variy. Dañuma nu۳ñi sutyaniy nu۳tyi diibyituunu jna۳yadamu nta, ne jiryi ۳na۳ryu۳y nta variy ranchintyi. 18ॸDarya ri ۳tay, jiryatiy su۳deda Juán jmyichara jnurara, ne si ۳byeda, dantyamu۳y ne sa۳toda. Ru۳teda variy sanchiy: Bayantu siva. 19ॸSiti ۳jada ji ۳ta Nijya۳mi ۳denu ne jmyichara jnurara, jiryatiy ri ۳myiñu۳y, ra۳tu jarye risa۳ju۳, ru۳tay variy raynchiy: Ta۳ jaryi jibyedajachi ۳ni ۳ day, niyu۳yadacanuy risa۳ju۳ni ۳, ni ۳ni ۳day criquiy jmutya۳vay jaamyicyu, jiryatiy juuchatavaryi. Dañuma ravichasara vase jvaayada jiryatiy Ju۳denumusiy datya۳damu jvaacharara.” Jesús datyadoda tuva۳chu۳sa۳minchiy (Dúcasiy 10.13-15) 20ॸJadchiy ji ۳ta sajo۳ta۳da Jesús tu۳chuta۳da riy vicha۳da ja۳nvay, jasityi sivaañu۳yadara mityamusiy ju۳dejada, jiryatimyu۳ ne ripyaru۳ryu۳y riva va۳cha jachipiya۳jada variy. 21ॸ“¡Acuu, jiryeñijyu۳ Curasí ۳ ja۳nvay! ¡Acuu, jiryeñijyu۳ Betsáyina ja۳nvay! Tapi raryityi jvaayada Tíru ja۳nvay cabyimura rivaayada ti ۳ttasara nu۳ҡֆӕʮɗфֆľнӕľ¡ֆɗ‫ڏ‬ mutiy rivaayasiy daryantiy, ta۳riñuma riryi paru۳yada riva va۳cha vicha۳da, riryi dityadoda varirya jiñuvayada riva jiryatiy riryimya۳sa varivyunujay

sujatyavay pupujurunube. Sitú۳ ja۳nvay jarye raryi jvaayada daryantidye. 22ॸRi ۳tatye jiryiva: Jachi ۳ntya۳da ra۳cha rijyu۳ Tíru ja۳nvay, Sitú۳ ja۳nvajyu۳ jarye jiryimusiy, juuchuveda murichenutadeda rundamu. 23ॸ¿Va۳, jiryeque Capernavú۳ ja۳nvay? jiryi ۳tay vidye jirye۳ËȍʮѸӕ̲ɗ͑ɗ‫ڏ‬ chavay jarichumuju۳ day. Jiryedye day ra۳chava۳ jmusanichavay jiidatyo۳muju۳ cay. Raryityi jvaachara daryaju۳ Sodóma ja۳nvay cabyimura mityamusiy ju۳dejada, daryatiy rivaayasiy jiryequebyimu, raryi ma۳cho۳jada Sodóma diyesa۳ra۳ju۳. 24ॸRi ۳tatye jiryiva: Jachi ۳ntyava۳ju۳ day ra۳cha Sodóma ja۳nvabejyu۳ ʮӕӕËȍӕԮľĀ̲ӕфɗËȍľ͑ӕҡ‫ڏ‬ deda rundamu jiryimusiy.” Samusuyada Jesús: “Jirye۳ntya jniy rimuju۳ jirya۳tidye datyara si ۳tenu jiituyada” (Dúcasiy 10.21-22) 25ॸVariryundamu

ji ۳ta saniquejada Jesús: “Ri ۳chana۳tyate ji, Ye۳ye۳, jarichu Nutyityu۳, jiryatiy mucadi Nutyityu۳ jarye risa۳ju۳ ji, jiryatiy jidyutya۳dara jirya datya۳da rirya۳jisiy mityamusiy datyavay, datya۳da jachityavay jarye. Jidyityadoda ji ۳ta datyi ۳sa۳mimyura. 26ॸJo, Ye۳ye۳, jiryatiy samiy jvadichara jidyiya darya.” 27ॸSu۳teda ji ۳ta variy nijya۳nvavya: “Sasa۳mya۳ ji ۳ta rajye۳ ti ۳ta۳ju۳ ray. Ne ti ۳ datya chi ۳ra sani ۳cha sadenu, chi ۳, vinu rajye۳ datya, dantyamu۳y ne ti ۳ datya chi ۳ra sani ۳cha rajye۳, chi ۳, vinu sadenu datya, ni ۳ jarye jiryatiy sadityanuru۳ñi ۳. 28ॸJiyuju۳ rimuju۳ jirye ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy paru۳cha۳riy jvaatyityivye jirye, jaryi tiityavay risa۳ju۳ jirye, ra۳day jiitutyaniy variy jirye. 29ॸJirya۳jmutya۳ nu۳tyu datyanu۳ ray, jirya۳tidye datyara samiy vichasa۳da rimusiy, jiryatiy ravyichasara tapide jvaarya, ravyichasarantiy nu۳tyu jantyuyani ۳ rajechimyu. Jirya۳day sarye varirya jiituyada jiryejechipiya۳jadamu. 30ॸTapitya radyetyadoda ji ۳ta ne surra day, ratyiityatadeda jarye ne jinra.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ12

25 Jesúsjsa۳ datyavavyedabay rotyatityiyadara jaruusibyi jiituyada rundamu (Márcu 2.23-28; Dúcasiy 6.1-5)

12

1ॸVariryundamu ji ۳ta riryamiryi ۳jada Jesúsveda racabyimu jaruusiñi ۳. Jiryatiy rijechi ۳jada sisa۳ datyavavyeda daryaju۳, rijyo۳ta۳da rotyatityiyada jibyedaju۳ra jaruusibyi variy. 2ॸRidyiyadanumatiy VaryiséԮӕԮľ‫ڏ‬ dabay riva, ru۳teda variy siva Jesús: “Ya۳jnu۳y, yisa۳ datyavay jvaarya jiryatiy ju۳bachara jiituyada rundamu jvaayadaju۳ra.” 3ॸSu۳teda Jesús variy ruuva Varyisévuvedabay: “¿Ne jiryeñiquettara catera padye didye, nu۳tyura sivaayada Davyíbe sajachi ۳jadanumatiy, nu۳tyura? yisa۳ vichavabetya. 4ॸNu۳tyuramusiy sajayada Ju۳denu rorivyimu, nu۳tyuramusiy, si ۳byeda ji ۳tara pa۳, jiryatiy ribeñu۳yada Ju۳denu jiyadaju۳ra, jiryatiy ju۳bachara riibyedajisidyerya, daryaday ju۳bachara rijyu۳ sisa۳ vichavabejisiy varintyidyerya, jiryatiy vinu caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda jbyedaju۳ rani ۳cha pa۳ day. 5ॸ¿Daryantyamu۳y ne jiryeñiquettara Muyusésibe nu۳rya Ju۳denu jtedamu day, nu۳tyuramusiy ruuvaañu۳yada caserdóҡľ‫ڏ‬ vyedabay Ju۳denu rorivyimu, nu۳tyuramusiy, jiituyada rundamu? Ne ti ۳ jiyasayada riva varidyeryi. 6ॸRi ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Sani ۳cha ti ۳qui nijya۳mi ۳ jiyu, jiryatiy jaryiñu۳ ramusiy Ju۳denu roriñi ۳. 7ॸJiryetyi datya۳da ta۳ra ránique jirya niquejada: Radyiryu۳y ji ۳tara jantyutya۳da, ne vinu jiryatiy ru۳ntatya yasi ۳ rimu, jiryeryi jiyasayadava۳ riy jiryatimyu۳ ne jiyasayadatavadyeryi. 8ॸTapi Nijya۳mi ۳denu ji ۳ta jiituyada runda ja۳mi ۳ day.”

Vanu jomutu susa۳ñubaynchiy (Márcu 3.1-6; Dúcasiy 6.6-11) 9ॸSaya۳da

ji ۳ta Jesús jadchintyi, sajayada riintye۳ryanijyovimu variy.

10ॸMityamusiy

savicha۳da nu۳ vanu jomutu susa۳ñubay jasiy. Ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “¿Samiryavidye Ju۳denu diya mi ۳sadeda jiituyada rundamu, varimyatamu۳y ne?” Riñi jachipiya۳jada tu۳chuta۳da rivani ۳. 11ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “¿Mi ۳ra jiryetyenu, ti ۳quide jasi ۳ti ۳, mi ۳, saryityi ju۳u۳y sa۳si ۳ jiituyada rundamu vataju۳vimu, nevidye sa۳sipyata variy ravimusiñi ۳? 12ॸ¡Ta۳ jaryivya۳ju۳ Ѹ̲ӕфɗ‫ڏ‬ chevay nijya۳mi ۳ simusiy jasi ۳! Ramuni ۳ samirya Ju۳denu diya vurya۳jvaarya samirya jvaayada jiituyada rundamu.” 13ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús siva jomutu susa۳ñubay: “Ya۳ratyara jijyomutu.” Saratya۳da vanubay varirya, rata۳rya۳jada variy yibivaju۳ nu۳tyu rataryarantiy. 14ॸRimya۳seda ji ۳ta Varyisévuvedabay, rityu۳chudoda variy sayaro۳ju۳ Jesúsyu: “¿Nu۳tyuramusiy vu۳ryi jvañi ۳, nu۳tyuramusiy?” Jesús jto۳tadedara Ju۳denu niquejada jiryatiy Isayíyasibe jtosirya 15ॸSadatya۳da ji ۳ta Jesús jiryatiy ru۳varyu۳yada Varyisévuvedabañi ۳, sanumuteda variy jadchiy. Richiityari ۳jada rajuuvay variñi ۳, sami ۳sadeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ variy jasiryi. 16ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Ne jirya۳datyanu tavajyu۳ raynchiy.” 17ॸRani ۳ ji ۳ta jto۳tadedara Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay niquejada, Isayíyasiy jtyati ۳bay, jiryatiy saniquejada: 18-21 “Jirya۳jnu۳ñi ۳ ramyuchechiy jaryetasi ۳, ravya۳tasi ۳ samiy jvadichi ۳ radyiyani ۳. Ra۳day bay ri ۳ntu siva, sa۳day tu۳Ëȍӕфф̲ֆӕ‫ڏ‬ richedoda nijya۳nvajyu۳. Ne sa۳nique nta, dantyamu۳y ne sa۳sa۳ñe۳ya۳, dantyamu۳y ne ti ۳ ra۳tuva۳chu vijyo۳mujachera saniquejada. Ne sa۳patara tanchedu jiryatiy mururyara,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ12

26

dantyamu۳y ne saryi jiryichara no۳no۳Ѹɗɗֆʮɗфֆҡɗֆʮфֆɗф͑ӕԮ‫ڏ‬ chíityityi, rarundasa۳ra۳ju۳tiy sa۳vuunu vase jvaayadata ti ۳ta۳ju۳ra. Rirya۳ntuy nijya۳nvajyuu variy sa۳ntyutya۳dajiju۳.” Rityu۳chuta۳dani ۳ Jesús: “Sajatyasarariy bayantuveda nijya۳nvavyasiy bayantu nutyityu۳ vanu۳yadata” (Márcu 3.20-30; Dúcasiy 11.14-23; 12.10) 22ॸJadchiy

ji ۳ta ruuti ۳ta۳da Jesúsmuju۳ni ۳ vanu bayantuti ۳bay jiryatiy ni ۳sipyuryiñi ۳, niquejasa۳ risa۳ju۳ni ۳. Sami ۳sadeda ji ۳ta variñi ۳ sa۳tidye nique variy niquejasa۳bay, su۳nu۳yasubeda ji ۳ta varintyi. 23ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ta nijya۳nvabe variñi ۳, ruutaja۳doda variy: “¿Neviy ni ۳ sani ۳cha Davyíbe jasi ۳ jiñu day?” 24ॸRityuva۳chodanumatiy Varyisévuvedabarya ruutaja۳doda, ru۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Vinu bayantu nutyityu۳ Satanásimyusiy sani jatyajaya۳sara jiñu vanuriy bayantuveda nijya۳nvavyasiy.” 25ॸSadatya۳danumatiy Jesúsra rijechipiya۳jada, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Riryiñumatiy panaryi ۳ jiñique۳yadamu curaca nijya۳nvay nu۳ñi riy jiñijyu۳, rirya۳raay variyu, mityanuma ra۳ma۳cho۳ rivyicha۳da variy; vicha۳daja۳nvay jarye ra۳ju۳raay varintyiyu. Varimyata rorijya۳nvantyi, riryiñumatiy panaryi ۳ jiñique۳yadamu nu۳ñi riy jiñijyu۳ntidye, ne riryichuru۳y variy. 26ॸDaryaday ravicha Satanásiy nusu۳yadamuntiy; riryityi panaryi ۳ jiñique۳yadamu Satanásivyeda jiñijyu۳ntidye, ¿nu۳tyichiñuma ra۳suru۳y sansu۳yada varintyi, nu۳tyichiy? 27ॸRaryityi jatya Satanásimyusiryi bayantuveda, ¿chi ۳ vanu۳yadata фɗʮľҡֆѸфʮɗфֆľҡֆľԮĀֆľфֆɗ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬

veda nijya۳nvavyasidye, chi ۳? Ramuni ۳tiy rirya۳Āɗҡֆ͑ӕʮɗфֆľҡֆľԮфֆʮɗфֆľËֆф‫ڏ‬ yada. 28ॸRay ji ۳ta raryi jatya Ju۳denu Jnututa riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy, ranuma Ju۳denu nusu۳yada rañi jti ۳ jiryimu. 29ॸ¿Nu۳tyuramusiy ti ۳ jayadasa۳ra۳ ravimu saroriy vanu vanu۳rya nu۳tyu savichasara bayantu nutyityu۳, nu۳tyuramusiy? Ne saryi jay ya۳tidye so۳varya sabarya variy, tetya sapuchusa۳siy munatyayu. Rivasiy ji ۳ta sa۳so۳varya sabarya. 30ॸMi ۳ni ۳tyimyu۳ ne vichasara risa۳ jvaañu, savichasara ji ۳ta rayaro۳ju۳; daryadantyi mi ۳nintyimyu۳ ne jmu۳tyaru۳rye, jiryatiy rañi ju۳tye۳ryaniryu۳ryi nijya۳nvay, su۳resara variryi. 31ॸRamuni ۳ ri ۳tay jiryiva: Sa۳ф̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy Ju۳denura juuchuveda ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvavya, ti ۳ta۳ju۳ rirya۳vityiye۳yadiva jarye; vinu rityi javityiye۳ñi ۳ Ju۳denu Jnutu, ne sa۳ramityaniy Ju۳denu ruuvara.ॹ* 32ॸMi ۳ni ۳tyi ra۳nique sayaro۳ju۳ Nijya۳mi ۳denu, sa۳ramityaniy mitya rajye۳rya. Mi ۳nintyi ji ۳ta ra۳nique sayaro۳ju۳ Ju۳denu Jnutu, ne sa۳ramityaniy mityara saniquejada, ne vinu diye, dantyamu۳y ne ju۳na۳reju۳.” Jesús datyadoda: “Vu۳dyetyara ni ۳nu rajomusiy” (Dúcasiy 6.43-45) 33ॸ“Jirya۳ntya

datya samiy vu۳vyichasa۳danchiy, nu۳tyu ni ۳nu, raryityi vicha samiñu, darya samijyo raryicha rajontidye; raryityi vicha nicyara۳ñu, darya nicyara۳jyo raryicha rajo varintyidye. Tapi vu۳dyetyara ni ۳nu nu۳ñi rajonchiy daryaju۳. 34ॸ¡Codityevay rapu۳ryamiy! ¿Nu۳tyichiy jirya۳nique samirya tara, nu۳tyichiy? jiryatiy

*॰12.31 Jiryatiy ru۳teda Varyisévuvedabay: “Sani jatyasara Jesús riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy, bayantuveda nutyityu۳ Satanásimyusiy,” rirya۳vityiye۳yada variñi ۳ Ju۳denu Jnutu. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ12

27 nicyara۳myi daryaju۳ jirye. Vuryi ۳tosiy ji ۳ta rasipyatachara niquejada daryaju۳, jiryatiy vu۳beyada vu۳jechimyura. 35ॸDaryaday sivaachara samiy nijya۳mi ۳ra samiy jvaayadantiy, jiryatiy rajontay sajachiy samirya jachipiya۳jadamusiy. Sivaachara jamirya vicharara va۳cha jvaayada, jiryatiy rajontay sajachiy va۳cha jachipiya۳jadamusiy. 36ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Ti ۳ta۳ju۳ niquejada jiryatiy vu۳ñique mityara, vurya۳Āֆ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nura ramurichirya Ju۳Āľ͑ӕ̲ӕфɗËȍľ͑ӕҡ‫ڏ‬ deda rundamu. 37ॸTapi vu۳ñiquejadamusiy ji ۳ta sa۳jtay Ju۳denu vu۳ñi ۳cha samivye, varimyata sa۳jtay vu۳ñi ۳cha nicyara۳myi.”

datyara simusiy Jonásibe, dantyamu۳y ne rityuva۳churu۳y diye nijya۳nvay variy simu day. 42ॸNana۳nubesiy ji ۳ta ranro nutyityu۳toda bayanu tamitya rundamu, nana۳tidye tu۳chuta variryi diye vichavay, jiryatiy naditi ۳jada mucadi su۳tyeryamusiy, nana۳tidye tuva۳chura Sadumú۳bay datya۳da. Dañuma sani ۳cha ti ۳qui vanu jiyu, jaryi datyarava۳ju۳ Sadumú۳bamyusiy, dantyamu۳y ne rityuva۳churu۳y diye nijya۳nvay ramusiy simu day.”

Va۳cha vichavay jachiñu۳yadara mityamusiy dityadoda (Márcu 8.12; Dúcasiy 11.29-32)

43ॸ“Sasipyatedanumatiy bayantu jamirya vichara sivasiy vanu, savu۳taya۳numaya۳ vassatova variy, sava۳tana۳ya۳ rana۳cho۳ samityo yajiju۳ jasityi sani nta ya۳jiituy. Ne sasarye ji ۳ta daryaju۳ra. 44ॸJadchiy ji ۳ta sajachipiya۳: Ra۳ta۳ryava۳ ri ۳bivaju۳ day. Sasaryenuvi ۳ ji ۳tani ۳ vanuntiy, nu۳tyu mitya roriy nunichara, samiy jdutyasara nta ti ۳ta۳ju۳ra. 45ॸJadchiy ji ۳ta saya, sapu۳chiy yisa۳ju۳ riy danu۳ju۳ñijyate bayantu rapu۳ryamiy, jiryatiy jamirya vichavavya۳ju۳ simusiryi. Rije ji ۳ta jivyicha۳daju۳ jasiy siva. Sa۳ma۳cho۳ ji ۳ta vanu variy jaryi jamiryanu ruumusiy, ta۳riy jivyicha۳da jiyadaju۳. Daryaday ra۳chasara rijyu۳ diye vichavay nijya۳nvay nicyara۳myintyi.”

38ॸJadchiy

ji ۳ta ru۳mutya۳jada Ju۳denu niquejada datyanuvay tevabe, Varyisé vuveda tevabe jarye ruusa۳ju۳ni ۳: “Datyanu۳, nu۳vya۳ta diyada yimusiy riva mityamusiy dityadoda.” 39ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Nijya۳nvay jamirya vichavay, jiryatiy rityochicharani ۳ Ju۳denu nu۳ҡֆӕфɗҡֆΎËȍɗËȍфʮ̲ӕËȍ͑ӕ‫ڏ‬ vedacanumiryi jivyatuy, riñi va۳tasara rana۳cho۳ mityamusiy dityadoda. Ne rirya۳diy ji ۳ta riva mityamusiy dityadoda day, vinu ra jiryatiy sabayada Ju۳denu Jonásibenchiy tu۳chodara, ni ۳tiy vichanu۳yada ta۳riy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳. 40ॸTapi nu۳tyu savicha۳da Jonásibe mumurundamiy ti ۳ta۳ju۳ quiva۳suma vimu, daryaday sa۳chasara Nijya۳midenu mumurundamiy ti ۳ta۳ju۳ mucadinubentiy. 41ॸÑíñivye ja۳nvay bayanumiy ji ۳ta ra۳nubesumiy tamitya rundamu, rirya۳tidye tu۳chuta riy diye vichavay, tapi rivyitya paru۳yada variy riva ta۳riy jivyicha۳da, rityuva۳chodanumatirya Jonásibe niquejada Ju۳denunchiy. Dañuma sani ۳cha ti ۳qui vanu jaryi

Jesús datyadoda bayantu jamirya vicharanchiy, jiryatiy sata۳rya۳jada yibivaju۳ (Dúcasiy 11.24-26)

¿Muvye riñi ۳cha si ۳tenu Jesús tevay, muvye? (Márcu 3.31-35; Dúcasiy 8.19-21) 46ॸSaniquejadanumatiy

Jesús darya ruuva nijya۳nvay, mityamusiy nanuvicha۳da raniñu۳y bimu Jesús jno۳dabay, sataryi ۳vedabatya, riñi va۳ta۳da sana۳cho۳, rirya۳tidye tu۳chu sisa۳. 47ॸTi ۳ tu۳choda variy siva: “Nanuraniy yino۳da bimu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ12ٍॷ13

28

jityeryi ۳vedata, riñi va۳ta jiñe۳cho۳ rirya۳tidye tu۳chu yisa۳.” 48ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳ tu۳chu۳: “¿Miñu۳ña۳ ri ۳no۳da, miñu۳y? ¿Mi ۳ra ratyeryi ۳, mi ۳?” 49ॸSaratya۳danumatirya jijyomutu riñe۳cho۳ yisa۳ datyavavyedabay, su۳teda variy: “Jiñu۳tyiñada ri ۳no۳da, jivyetyiryi ratyeryi ۳vedantiy. 50ॸTapi mi ۳ni ۳tyi jvaaryu۳rya ratiy sava۳ta rajye۳ Jarichumuvichi ۳ jvaayada day, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ratyeryi ۳ day, ri ۳tyamutu jarye, ri ۳no۳da jarye ruusa۳ju۳.” Jesús tu۳choda nuti ۳nchiy (Márcu 4.1-9; Dúcasiy 8.4-8)

13

1ॸVariryundamu ji ۳ta saya۳da Jesús, sama۳sanuvejada jmityo۳jiniy variy. 2ॸRiintye۳ryadeda ji ۳ta nijya۳nvajyuuvedabay simuyu. Pariche su۳musa۳da cartyevimu, sama۳sanuvejada ravimu variy. Nijya۳nvajyuuvedabay ji ۳ta rañi radeda ti ۳cha۳ncha varidye. 3ॸSatu۳choda ji ۳tara rajuura datyadoda, dityadoda niquejadata. Su۳teda jidyetyadodamu ruuva: “Saya۳da ji ۳ta ti ۳qui nuti ۳ nuta۳dana۳cho۳. 4ॸSanta۳damu ji ۳ta raju۳uy ۳ a۳jada ratesiy nú۳va, riibyesumiñuvi ۳jada ji ۳ta nipya۳tavay varirya. 5ॸRatesiy jarye ju۳u۳yada ravichu۳ cabyiva, jiryatimyu۳ ne vatanuco ravicha۳da mucadi jasiy. Varicha۳ra۳ju۳ radipuvesubeda variy jasiy, jiryatimyu۳ ne vatanuco mucadi jasiy. 6ॸNa۳vapyunumatiy savicha۳da jiñi ۳ variy, ramu۳mya۳ variy sadára nutasara, jiryatimyu۳ ne jnutityara ravicha۳da daryaju۳, ramuni ۳tiy ramu۳yada variy. 7ॸTasiñi ۳ ju۳u۳yada cariitujnutincha day, rani ۳ cariitu jo۳ta۳da ja۳vyeda ra۳jisiy nutasara day, radiryo۳doda variy jasirya. 8ॸTasiñi ۳ ju۳u۳yada samiy mucadimu day, jasiñi ۳ ji ۳ta rasinteda samirya. Raja۳vyedanumatiy, ra۳sa۳yada ji ۳ta variy, tarani ۳ jayada day ra۳sa۳yada taraqui pachasijyu۳, tarantiy jasa۳ֆĀҡфнӕɗ͑ɗ‫ڏ‬ jyate vu۳yaju۳chijyu۳, tarantiy jasa۳yada mumuri ۳ vu۳yaju۳chijyu۳ntidye. 9ॸJiryetyuva۳chuta۳ta tu۳yutavay.”

Nu۳tyuraju۳ saniquejada Jesús dityadoda niquejadata, nu۳tyuraju۳ (Márcu 4.10-12; Dúcasiy 8.9-10) 10ॸRityuudiyada ji ۳ta sisa۳ datyavay variyu, ru۳teda ji ۳ta variy siva: “¿Nu۳tyuraju۳ ʮɗ͖ɗнӕľĀɗҡֆĀΎĀ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data ruuva, nu۳tyuraju۳?” 11ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “Jiryejyu۳ ji ۳ta sasa۳yada Ju۳denu darya datya۳da day, jiryatiy mityamusiy datya۳da Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadanchirya, rijyu۳ ji ۳ta ne sasa۳yada darya. 12ॸTapi simu jiryatiy tarati ۳ni ۳, sa۳sa۳y Ju۳denu variy ju۳na۳ntyiñi ۳, rajuura ra۳cha simu variy. Simusiy ji ۳ta jiryatimyu۳ ne tarati ۳ni ۳, sa۳so۳vay Ju۳denu variy simusintyirya jiryatiy simuntidyerya. 13ॸRamuni ۳ ф͖ɗнӕľѸфĀɗҡֆĀΎĀ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data ruuva, jiryatiy dañuma ru۳nu۳y, ne ridyi variy tariva; dañuma rityuva۳chu, ne ridyetya varirya, dantyamu۳y ne ridyetyaru۳y. 14-15ॸRuumu ji ۳ta, rito۳tanimya۳ Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ Isayíyasibe tu۳choda: Jiryeñi ۳ ji ۳ta ra۳tuva۳chu, tama۳ jirya۳datya varirya, tama۳, jirya۳jnu۳y rana۳cho۳, tama۳ jirya۳diy variy riva, tama۳. Tapi ne radatya rijechiy jivye nijya۳nvay, ne rirya۳datya variy ramusiy. Rimyutanu dyetyara jiñi ۳siy, riñuma jnu۳y, jaryi surra riberya jityu۳yuvudi, riñuma tuva۳chu, rijechiy jarye jibe surra, riñuma datyara. Riryityi datyara, varityi riryijetyara taji jachipiya۳jada, variñi ۳day raryijetya ruuvasirya jijyuuchuveda. 16ॸJiryeñi ۳ ji ۳ta Ju۳denu jmu۳tyasavay, jiryatiy jiryedyi jiñi ۳sitya, jiryetyuva۳chuntiy jityu۳yuta. 17ॸRi ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Rajuu Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, vase vichavabe jarye, riñi diryu۳yada riva jiryatiy jiryedyi diye riva, tama۳ ridyiyada riva, tama۳; daryantya, riñi tuva۳churu۳yadantidyerya jiryatiy jiryetyuva۳chura, tama۳ rityuva۳choda nu۳nrya, tama۳, mitya.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ13

29 Jesús datyatadedara tu۳choda nuti ۳nchiy (Márcu 4.13-20; Dúcasiy 8.11-15) 18ॸ“Jirya۳numa

tuva۳chu varirya dityadoda niquejada nuti ۳nchiy. 19ॸSatuva۳chunumatiy ti ۳ra Ju۳denu nusu۳yada datyadoda, netimyu۳ ne sadatya didyerya, su۳nichara ji ۳ta bayantu nicyara۳y variy, saso۳vacharara jiryatiy nutasara sajachimyura. Jiryatirya rasiy jiryatiy nutasara nú۳vara. 20ॸRasiy ji ۳ta jiryatiy ravichu۳ cabyiva nutasarara, rani ۳ ji ۳ta nu۳tyu nijya۳mi ۳, satuva۳chunumatirya Ju۳denu niquejada, su۳mutya۳sara variy jichana۳yadamura. 21ॸJiryatimyu۳ ne jnutityi ۳ daryaju۳ni ۳, sajachi ۳nichara vinu taraquideju۳yu. Sadatyasaranumatirya paru۳tyasa۳da Ju۳denu niquejadiva, ti ۳ jiyasantasara Ju۳denu niquejadiva risa۳ju۳ntiñi ۳, ramutiy saparu۳ryu۳chara variy riva. 22ॸJiryatiy nutasara cariitujnutiy cabyiva, rani ۳ ji ۳ta nu۳tyu nijya۳mi ۳, sani tuva۳chura Ju۳denu niquejada, sajachipiya۳sara jaryi variy taranijyu۳, jirya vicha۳divasiy, jaryi su۳canucharara tarati ۳ vicha۳da jarye variy. Ramuni ۳tiy radiryo۳nusara jasirya Ju۳denu niquejada, ne vana۳y rajay satuva۳chodamu variy. 23ॸRani ۳ ji ۳ta jiryatiy nutasara samiy mucadivara, rani ۳ ji ۳ta nu۳tyu nijya۳mi ۳ jiryatiy rañi tuva۳chura Ju۳denu niquejada, ѸĀҡֆ‫ڏ‬ sara varirya. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta nu۳tyu samiy nutasarasiy nta sajachara, sa۳sa۳chara ji ۳ta variy. Ti ۳ni ۳ jasa۳yada taraqui pacha sa۳ra۳ju۳ day, nu۳ntiy taraquinijyate vu۳yaju۳cha۳ra۳ju۳, tamityi ۳ntiy jasa۳yada mumuri ۳ vu۳yaju۳cha۳ra۳ju۳ntidye.” Jesús tu۳choda vachunchiy, jiryatiy jaruusiy cabyiva nutasarara 24ॸSatu۳choda ji ۳ta Jesúsra ratarya dityadoda niquejada: “Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada ji ۳ta rani ۳cha nu۳tyu vanu nta jiryatiy sani

nuta۳dara samirya nutasarasiy yindimyu. ma۳yadamu, su۳deda ji ۳ta samityasiy, santa۳da samiy nutasarasiy cabyivara vachutyadi, sata۳rya۳da ji ۳ta variy rivasintyi. 26ॸRadipuvañumatiy ravi ۳, rasivyeda varintyi, ramu۳ti ۳jada vachuy variy risa۳ju۳ntiy. 27ॸRu۳deda ji ۳ta nudijya۳mi ۳ muchechimyi yimu, ru۳teda variy siva: ¿Neviy yinta۳da nutasarasiy samichiy yindimyu day, Patru۳? ¿Nu۳tyuramusiy variy vachuy ramu day, nu۳tyuramusiy? 28ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jteda ruuva: Jirya ji ۳ta mityasiy jvaayada day. Ru۳teda ji ۳ta samuchechimyi variy yiva: ¿Jivya۳taviy nu۳ña۳sipyatara vachuy? 29ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: Ne, jiryeñuma tiirya jaruusiy risa۳ju۳ vachuy. 30ॸRa۳ma۳ ja۳vye vatajuu, ra۳tosa۳da rundasa۳ra۳ju۳. Ra۳tosa۳da rundamu ji ۳ta ra۳tu۳chosiy ruuva jvaavye, rirya۳jato munatyara vachuy, rirya۳puchu mityatuuju۳ rupedaju۳ra. Jaruusiy ji ۳ta rirya۳jato rábajyovimuju۳ day.” 25ॸNijya۳nvay

Jesús tu۳choda quica۳tadinchiy (Márcu 4.30-32; Dúcasiy 13.18-19) 31ॸSatu۳choda ji ۳ta Jesúsra ratarya dityadoda niquejadantiy: “Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada ji ۳ta rañi ۳cha nu۳tyu quica۳tadi nta day, jiryatiy sireda vanura, santa۳da variy yindimyuntirya. 32ॸDañuma pasityadidera rani ۳cha ratadi, raja۳vyeñumatiy ravicha ja۳mura tiquiraju۳ tara nutasaramusiy. Raja۳vye ja۳muqui jiiqui nipya۳ti ۳jiju۳ntiy, jasityi saruuvyeñuvi ۳ rajiica۳mu variy.”

Jesús tu۳choda pa۳ cari ۳vatya۳nchiy (Dúcasiy 13.20-21) 33ॸSaniquejada

ji ۳tara ratarya dityadoda niquejada ruuvantiy: “Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada ji ۳ta rani ۳cha nu۳tyu pa۳ cari ۳vatya۳ nta, jiryatiy nanubayada vaturu۳y mumuri ۳ quinu pa۳jurudinubera, jasicha۳ra۳ju۳tiy racari ۳vay ti ۳ta۳ju۳ variy.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ13

30

Jesús datyadodariy nijya۳nvay vinu dityadoda niquejadata (Márcu 4.33-34) 34ॸJirya datyadoda ti ۳ta۳ju۳ saniquejada Jesús dityadoda niquejadata ruuva nijya۳nvajyuuvedabay. Saniquejada ji ۳ta ruuva vinu dityadoda niquejadamu. 35ॸRani ۳ ji ۳ta rani ۳cha sa۳tidye jto۳tanirya Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay jteda: “Ra۳muttara ri ۳to ra۳tidye nique dityadoda niquejadata; ra۳tu۳chu varirya jiryatiy dutyasara mucadi ju۳desa۳damusidyerya.”

Jesús datyatadedara tu۳choda vachunchiy jiryatiy jaruusiy cabyivara 36ॸJadchiy ji ۳ta satocheda Jesús riy nijya۳nvajyuuvedabay, sajayada ji ۳ta rorivyimu. Rityuudiyadanumatiy sisa۳ datyavavyedabayu, ru۳teda variy siva: “Ya۳datyanu nu۳rya raniquejada tu۳choda vachunchiy nta, jiryatiy nutasara nta nudimyura.” 37ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jmutya۳jada variryi: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy santa۳da ntara nutasarasiy samichiy, ni ۳day sani ۳cha Nijya۳mi ۳denu. 38ॸNudiy nta ji ۳ta rani ۳cha jirya mucadi. Nutasarasiy samichiy nta ji ۳ta riñi ۳cha Ju۳denu nusu۳yadamuju۳ javye. Vachuchiy nta ji ۳ta rani ۳cha bayantu nicyara۳y quivu۳chuvay. 39ॸMityasiy ji ۳ta jiryatiy santa۳da ntara vachutyadi, bayantu nutyityu۳ daryaju۳ dañi ۳. Ra۳tosa۳da runda ji ۳ta rani ۳cha jiryatiy tamitya runda darya. Ra۳tovay ji ۳ta Ju۳denu jpa۳vadye. 40ॸDaryatiy rirya۳tora vachuy jiidamyu rupedaju۳, daryaday ra۳cha۳siy tamitya rundamuntiy. 41ॸSa۳jpa۳ Nijya۳mi ۳denu riy yipa۳vay, rirya۳tidye jatosara sansu۳yadamusirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy juuchanuvaryi, Ju۳denu jiyaro۳nuvay jarye ruusa۳ju۳. 42ॸRirya۳jatya ri ۳pa۳vay jiidatyo۳muju۳ variryi. Jasiñi ۳ ji ۳ta rirya۳jna۳vya۳ nijya۳nvay variy, rirya۳su۳y

ji ۳ta jijya۳dajchantiy. 43ॸJadchiy ji ۳ta rirya۳viiday vase vichavay, nu۳tyu jiñi ۳ nta, Vu۳jye۳ Ju۳denu nusu۳jyomu. Jiryetyuva۳chuta۳ta tu۳yutavay.” Jesús tu۳choda dutyasaranchiy jiryatiy jaryi murichevaryara 44ॸ“Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada

ji ۳ta nu۳ҡֆӕҡф͑ҡʮɗфֆҡɗֆʮфֆɗ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ varya, jiryatiy ravichanu۳yada dutyasara nudivya. Sasaryejadanumatiy ti ۳qui nijya۳mi ۳ra, samutadodantirya. Si ۳chana۳yadamu, saya۳da ji ۳ta variy, sata۳ryu۳tya۳dara jiberya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy simura, sa۳tidye ta۳ryu۳ֆԮфɗֆф̲ӕфɗËȍɗ‫ڏ‬ ryatara nudiy.” Jesús tu۳choda pérdanchiy jiryatiy jaryi murichevaryara 45ॸ“Ju۳na۳ntyi,

Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada ji ۳ta nu۳tyu ricyatu۳ nta jiryatiy sava۳tanumaya۳jada rana۳cho۳ pérda samichiy. 46ॸSasaryejadanumatirya tasiqui jaryi ja۳mura murichevarya, saya۳da variy, sata۳ryu۳tya۳dara ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy simura, sa۳tidye ta۳ryu۳y varirya pérda.” Jesús tu۳choda ja۳mu riicyanchiy 47ॸ“Ju۳na۳ntyi,

Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada ji ۳ta vichasara nu۳tyu ja۳mu riicya nta, jiryatiy rijetya۳da jmityo۳mura. Rireda ji ۳ta ja۳mu riicya variñi ۳ quiva۳juu jaryedo. 48ॸRámu۳cha۳danumatiy riicya quiva۳ju۳, rityiiyada nijya۳nvay variy ti ۳cha۳nchaju۳ra. Rimya۳sa۳da riicyanuvay quiva۳ jaryeta۳daju۳ variy jasiy. Ribeyada ji ۳ta jtyuvimuni ۳ quiva۳ jiryatiy jmyichi ۳ dañi ۳; jiryatimyu۳ ne jmyichi ۳ dañi ۳, rijetya۳da variy ja۳am ۳ untiñi ۳. 49-50ॸDaryaday ra۳cha tamitya rundamuntiy. Rirya۳jaryetanuve Ju۳denu jpa۳varyi nijya۳nvay nicyara۳̲ֆɗфɗнӕľ¡ֆɗ‫ڏ‬ vasiy vase vichavay, rirya۳jatyasara variy jiidatyo۳muju۳ variryi. Jasiñi ۳ ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ13ٍॷ14

31 rirya۳jna۳vya۳ nijya۳nvay variy, rirya۳su۳y ji ۳ta variy jijya۳dajchantiy.” Su۳teda Jesús: “Jasirya samirya datya۳da ta۳rijye۳myi datya۳damu, vadi datya۳damu jarye risa۳ju۳” 51ॸSitaja۳doda Jesús variryi yisa۳ datyavavyedabay: “¿Jiryedyetyama۳virya jirya ti ۳ta۳ju۳ day?” Ru۳teda ji ۳ta siva: “Joonu.” 52ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jteda variy ruuva: “Ramuni ۳ nu۳ñi Ju۳denu niquejada datyanuvay tenu jiryatiy datyasi ۳ Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadamu jayadaju۳ni ۳, sani ۳cha nu۳tyu rorijya۳mi ۳ nta ni ۳tiy rañi sipyatasara rabachajomusirya vadi datya۳da, ta۳riy datya۳da jarye risa۳ju۳.”

Jesús jañu۳yada Nasaryému (Márcu 6.1-6; Dúcasiy 4.16-30) 53ॸSatu۳chumu۳yadanumatiy

Jesúsra jirya dityadoda niquejada, saya۳da ji ۳ta jadchiy. 54ॸSiti ۳ʮĀ͑ӕ̲ҡɗֆʮɗԮֆɗËȍʮΎ‫ڏ‬ muntiy, sadatyadoda variy riintye۳ryanijyomu nijya۳nvabeyu. Rityi ۳tta۳da ji ۳tara sadatyadoda, фɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada variy: “¿Tesiy sadatya jiñu vanura darya datya۳da day, tesiy? darya mityamusiy jvaayada jarye. 55ॸ¿Ni ۳ni ۳ta jiiray jvaañu denuday? ¿Neviy su۳no۳da Maríya jtyatanu۳y, sataryi ۳veda jarye Santiyácu, Jusíy, Siimyó۳, Judásiy jarye sisa۳ju۳ day? 56ॸ¿Va۳ si ۳tyamutuveda cay, nu۳tyi jiyu jtaday riñi ۳cha vuryisa۳ day? ¿Tesiy ji ۳ta sadatya jiñura jirya ti ۳ta۳ju۳, tesiy?” 57ॸNe samirya ridyiyada variy sivanu۳day. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Vinu taji vichavañi ۳ tuva۳chu simu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, satuunuvichi ۳ ji ۳tamu۳y ne tuva۳churu۳y yimu day, sarorimyu vichavay jarye ne tuva۳churu۳y yimu.” 58ॸNe sivaañu۳yada Jesús rajuura mityamusiy tara jasiy, jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳ñu۳yada daryaju۳ simu.

Juán Bautístabay jvacha۳danchiy (Márcu 6.14-29; Dúcasiy 9.7-9)

14

1ॸVariryundamu

ji ۳ta satuva۳choda nutyityu۳ Jeródesberya sa۳ticheyada Jesús. 2ॸSu۳teda variy ruuva jimyuchechimyibe: “Jiñutiñi ۳ Juán Bautístabay. Sami ۳sa۳sumimya۳ diibyimusiy, ramuni ۳ ravichasara jaryi datya۳da simu.” 3ॸTapitya sirityadeda Jeródesbeñi ۳ Juán Bautístabay, sapuchutadeda ji ۳tani ۳, sabayada nupocu rorivyimu variñi ۳. Jerodíyaju۳be jiyasayadamu savichadeda darya variñi ۳. Nanuvicha۳da Jerodíyaju۳be Jeródesbe taryi ۳bay vaturu۳be, jiryatiy Vedípe jtyati ۳bañi ۳. 4ॸJiryatiy su۳teda Juán Bautístabay siva Jeródesbe: “Ju۳bachara ji ۳ta ya۳vichasara nadisa۳ jityeryi ۳ vaturu۳y Jerodíyaju۳y,” ramuni ۳ savichadeda daryani ۳ Juánbay. 5ॸDañuma su۳varyu۳ñu۳yada Jeródesbeñi ۳ Juánbay, sasuvu۳ñu۳yada riy nijya۳nvabe jiryatiy ridyiñu۳yada siva Juánbay nu۳tyu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳. 6ॸJadchiy ji ۳ta, ravicha۳danumatiy sanijya۳ jto۳jada Jeródesbe, sara۳ya۳jada Jerodíyaju۳be detubay musuchavabe diya, jaryi su۳canuyada Jeródesbe varirya sara۳ya۳jada. 7ॸSu۳teda Jeródesbe variy Ju۳denu jtyamu siva jidyetuvichi ۳bay: “Ra۳day sa۳y ji jiryatiy ya۳jachiñu۳y rivara.” 8ॸSu۳mutya۳jada vatura variñi ۳ daryatiy nanudatyanunu۳yada ji ۳tyaju۳ su۳no۳dabadyeyu: “Ya۳sa۳y Juán Bautísta jno۳ diyede musirye, sidyepye۳cya۳vimu.” 9ॸSayivatya۳da ji ۳ta nutyityu۳ Jeródesbe variyu, dañuma sani jpa۳jada rirya۳sa۳y ni ۳ra, jiryatiy saniquejasiy Ju۳denu jtyamu jimyusuvye diyara. 10ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta variryi rirya۳tidye ra۳chara su۳no۳ Juánbay nupocu rorivyimu. 11ॸRu۳toda ji ۳ta variy sidyepye۳cya۳vimura su۳no۳, riche۳yada variñi ۳ vaturabay, ni ۳day ji ۳ta rañi jtoda yino۳dabamyuju۳ra.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ14

32

12ॸJuánbaysa۳

datyavavyedabay ji ۳ta jiryi ۳jada varirya sababyi, ru۳muchoda varirya. Rityu۳chunuvejada ji ۳ta siva Jesús variy ranchiy. Jesús potyadeda riy tadajyo vara۳nca vaduy (Márcu 6.30-44; Dúcasiy 9.10-17; Juán 6.1-14)

13ॸSatuva۳chodanumatiy Jesús Juán Bautístabay batyedanchiy, sanumuteda ji ۳ta cartyevimu jadchiy vayitomuju۳. Ridyetya۳danumatiy nijya۳nvajyuubarya riya۳da Jesúsveda, richiityari ۳jada jiñumututa ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divasiy variñi ۳ Jesús. 14ॸRuutanuvejadanumatiy Jesúsveda, ridyiñuvejada ruuva nijya۳nvajyuubay, sa۳ntyutya۳da ji ۳ta Jesús variryi, sami ۳sadeda variryi ru۳diva۳jnuvay. 15ॸRi ۳ñuvayadamu, ruuti ۳jada ji ۳ta sisa۳ datyavavyedabay yimu, ru۳teda variy siva: “Vu۳vyicha vayitomu jiyu. Jiryatiy ri ۳ñuvañuma, ya۳tu۳chu ruuva nijya۳nvajyuu rirya۳tidye jiya۳siy rorivyicha۳mu, rirya۳tidye ta۳ryu۳y jimyi ۳saraju۳ variy.” 16ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús ruuva: “Ne rava۳tara riya۳da. Jirya۳ntya potyaniy jiyu riy nijya۳nvajyuu.” 17ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva: “Ne tara rajuura jmyichara nu۳dyimu jiyu, vinu tadajyojo pa۳, danu۳ju۳y quiva۳ju۳y risa۳ju۳.” 18ॸSu۳teda ji ۳ta ruuva: “Rumusiy jiyuju۳ra.” 19ॸSama۳satadeda ji ۳tariy nijya۳nvajyuubay vachuncha variy. Siredanumatirya tadajyojo pa۳, danu۳ju۳y quiva۳ju۳y risa۳ju۳, su۳nu۳yada ji ۳ta jarichuna۳cho۳ variy, si ۳chana۳tya۳da variñi ۳ jijye۳: “Ya۳bay samiy nu۳jyu۳ra jmyichara.” Sapatatiyada ji ۳ta varirya pa۳jo, sasa۳yada variryi yisa۳ datyavavyedabay, riñuma ji ۳ta sa۳yada variy nijya۳nvantyidyerya. 20ॸRiibyeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳, ripyoyada variy riva. Riryeda ji ۳ta jtyu panujora jmyicharajuve, vu۳yaju۳y jtyu, dajtyuju۳y ranchaju۳. 21ॸJiryatiy riibyeda jasiy, rivyicha۳da

tadajyo vara۳ncatuunu vaduy, rivyicha۳da vatuy jarye, deramiy jarye ruusa۳ju۳ rinchaju۳. Jesús rupiyada jmityo۳ dutuuvya (Márcu 6.45-52; Juán 6.16-21) 22ॸVaricha۳ra۳ju۳ su۳musanityadeda riy yisa۳ datyavavyedabay cartyevimu: “Jirya۳numa jiya ra۳jiju۳ rudamyuju۳, ra۳tu۳chuchijedyi ruuva nijya۳nvadye.” 23ॸSatu۳chuchedanumatiy ruuva nijya۳nvajyuu, saya۳da ji ۳ta ja۳mu musimyuju۳ sa۳tidye tu۳chu yasiquita sisa۳ Ju۳denu jasiy. Ri ۳ñupuyadanuma sa۳siquita variy jasiyu. 24ॸCartyequii ji ۳ta ripyapunuma munayjisidyerya, rasantaja۳numa ri ۳ye۳rya variy jasidyerya, tapi riicho daryaju۳ ju۳rirya. 25ॸRappa۳tyiryamu, saya۳da Jesús yisa۳ datyavavyedabamyu, jmityo۳ dutuuvya, sarupiyada ruumuju۳. 26ॸSisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay ji ۳ta riñi diyadanumatiy siva sarupi jmityo۳ dutuuvya ruumuju۳, ru۳nteda ji ۳ta variy: “¡Bayantu dyetya!” Riche۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta jichuvu۳yadamu variy. 27ॸVarenude su۳teda Jesús variy ruuva: “Ne jirya۳jachipiya۳ ranijyu۳ suvu۳yada. Randye. Ne jirya۳jnutay.” 28ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pyítrubay variñi ۳: “Jiñi ۳ta Nutyityu۳, ya۳rupityaniy yimuju۳ ja۳a۳ dutuuvya darye.” 29ॸSu۳teda ji ۳ta siva: “Varenumacu۳.” Su۳musa۳da ji ۳ta Pyítrubay variy cartyequiivimusiy, sarupicheda ji ۳ta ja۳a۳ dutuuvya Jesúsmuju۳. 30ॸґĀɗֆ‫ڏ‬ danumatiy Pyítrubay riva riicho, sasuvu۳yada ji ۳ta variy. Sajo۳ta۳da ji ۳ta jayada variy, sasa۳ñe۳ya۳jada: “¡Ya۳jantyuy riva, Nutyityu۳!” 31ॸVaricha۳ra۳ju۳ saratya۳da Jesúsra jijyase, sireda ji ۳ta variy jasiñi ۳, su۳teda variy siva: “Ne jaryi jachipiya۳ra ji. ¿Nu۳tyuramu jijechipurya jijechipiya۳jada, nu۳tyuramu?” 32ॸNana۳subeda ji ۳ta cartyevimuju۳ntiy, randasa۳da ji ۳ta riicho variy. 33ॸJiryatiy cartyevimu daryi, rirya۳dasidyoda

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ14ٍॷ15

33 Jesúsna۳cho۳ju۳yu, ru۳teda ji ۳ta variy siva; “¡Jiñi ۳ si ۳tenu Ju۳denu denu!” Jesús mi ۳sadeda riy jdiva۳jnuvabe Jenesaryé mucadimu (Márcu 6.53-56) 34ॸRiryamityedanumatiy rudamyuju۳, ruuto۳jada ji ۳ta Jenesaryé mucadimu. 35ॸRidyetya۳danumatiy jasiy vichavay vadubeñi ۳ Jesús, ru۳pa۳jada ji ۳ta variryi tu۳chuvay ru۳ro۳ vichavamyu ti ۳ta۳ju۳. Ruuti ۳ta۳da variy Jesúsmu riy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jdiva۳jnuvaryi. 36ॸRiyasanta۳da variñi ۳: “¡Vinu jichujay jidudyeniy ra۳ja۳tya۳quiii!” Rityi ja۳tya۳jada raniy, rimyi ۳sa۳da variy riva.

Nu۳tyuramusiy sami ۳nu nijya۳mi ۳ Ju۳denu diyayu, nu۳tyuramusiy (Márcu 7.1-23)

15

1-2ॸJadchiy

ji ۳ta ruuti ۳jada Varyisévuvedabay, Ju۳denu niquejada datyanuvavyedabay jarye Jesúsmu, Jerusarí ۳musiy, ruutaja۳doda variñi ۳: “¿Ta۳raju۳ra rirya۳vatya yisa۳ datyavarya ta۳rijye۳myi jtedamu vichasa۳da, ta۳raju۳? Tapitya ne richuutara jijyomutu jibyedajisiy.” 3ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Va۳ jiryeque, ¿ta۳raju۳ra jirya۳vatyara Ju۳denu jteda, ta۳raju۳? jirya۳tidye jiriryi ۳ra ta۳rijye۳myi jteda variy. 4ॸTapi su۳teda ji ۳ta Ju۳denu vuryiva: Vurya۳ntya tuva۳chu simu vu۳jye۳, vuryi ۳no۳damu jarye, jadchintyi: Ni ۳tiy ra۳javityiye۳ñi ۳ jijye۳, varimyata su۳no۳da, rirya۳ma۳ jvachara variy rivani ۳. 5-6ॸJiryeñi ۳ ji ۳ta rañi jtay: Saryityi jtay nijya۳mi ۳ siva jijye۳, varimyata su۳no۳dava yitay: Rache۳yasimya۳te Ju۳denura jiryatiy raryi jmu۳tya raberyaterata sa۳da, ne sa۳tuva۳chu variy simu jijye۳. Ramuni ۳ jiryebeyada mityara Ju۳denu niquejada, ta۳rijye۳myi jteda siityari ۳jadaju۳. 7-9ॸ¡Jiryi ۳tu۳yada vichavay jirye! Si ۳tenuni ۳ sani tu۳choda Isayíyasibe Ju۳denuju۳ jiryenchiy:

Jivye nijya۳nvay jnuva۳ֆʮɗ͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data rivayu, rijechiy ji ۳ta ripya ra۳jisiy varidye. Rirya۳dasiñu mitya ratyuunuyu, ʮɗфֆҡɗֆфɗ͖ɗĀҡֆ‫ڏ‬ doda nu۳tyu Ju۳denu jteda rani ۳cha daryaju۳ nijya۳mi ۳ jteda. Nu۳rya sanu۳yada Isayíyasibedyerya.” 10ॸSanatuyada ji ۳ta Jesús variryi nijya۳nvabe yimuju۳, su۳teda variy ruuva: “Jiryetyuva۳chuta۳ta, jiryedyetyata۳tantiy. 11ॸNe vu۳me۳cho۳ jiyasachavay ru۳co۳siy tara jiryatiy vu۳ryi jmyidyerya; rani ۳ ji ۳ta ra۳juuchanu vu۳y, jiryatiy ra۳sipyatay vu۳jechivyimusidye.” 12ॸRityu۳chunuvi ۳jada ji ۳ta sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabay variy siva: “¿Jidyetyavidye Varyisévuveda vicha۳siy javityiye۳chavay jiñiquejadiva day?” 13ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “Ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y simu Rajye۳, rivyichasara nu۳tyu nutasara jiryatimyu۳ ne santa۳da Rajye۳ Jarichumuvichi ۳ra, ra۳chasara variy nuputasara. 14ॸRirye۳cha۳miy VaryiséԮӕ‫ڏ‬ veda. Rivyichasara ji ۳ta jiyantavamyi ni ۳sipyuryimyi. Saryityi mutay ni ۳sipyuryiñi ۳ jityeryi ۳ ni ۳sipyuryi, nana۳ju۳u۳y mityijyijyu۳y vatajomu.” 15ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva Jesús: “Ya۳datyanura raniquejada, jirya dityadoda niquejada.” 16ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “¿Daryani ۳ ne datyavatye jiryetye didye? 17ॸNe jiryi ۳nu۳tyeju۳u۳, jiryatiy si ۳myi nijya۳mi ۳ra tara, raramijechara variy savimuju۳, jadchiy ji ۳ta raramijetyityi saqui ۳najyomuju۳. 18ॸRani ۳ ji ۳ta jiryatiy rani sipyatay vuryi ۳tosiy, vu۳jechimyusidyerya; rani ۳ ji ۳ta ra۳jarupanuni ۳ nijya۳mi ۳. 19ॸTapi rasipyatay nijya۳mi ۳ jachivyasiy jachipiya۳jada, jiryatiy rani jachipiya۳taniy nicyara۳y jvaayadaju۳ni ۳, nu۳tyu nijya۳mi ۳ ju۳vedaju۳, ti ۳ vaturu۳jsa۳ rupiyadaju۳, cadnavedacanuyadaju۳, paradodaju۳, quivu۳yada tu۳choda ti ۳nijyu۳, javityiye۳yadaju۳ jarye ti ۳ta۳ju۳. 20ॸRani ۳ ji ۳ta jarupanusarani ۳ nijya۳mi ۳. Jiryatiy sani

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ15

34

jmyirya tara netimyu۳ sasuuta۳dara jijyomutu didye, ne ra۳jarupanu variy rivani ۳.” Nanutuva۳choda taji vicha۳da ja۳munu۳be simu Jesús (Márcu 7.24-30) 21ॸSaya۳da

ji ۳ta Jesús jadchiy, Ѹ͑ӕ̲ӕ‫ڏ‬ teda variy Tíru ju۳ro۳ju۳, Sitú۳ ju۳ro۳ju۳ jarye risa۳ju۳. 22ॸMityamusiy nanumu۳ti ۳jada vaturu۳y Caná۳ ja۳munu۳be, jiryatimyu۳ ne nanuvicha۳da Judíyutoda day. ͮ͑ӕ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jasubeda ji ۳ta jasiy: “¡Ya۳jantyutyate ray, Nutyityu۳, Davyíbe jasi ۳! Radyetu ji ۳ta vichasara jaryi jarupantasi ۳ bayantuta.” 23ॸJesús ji ۳ta ne jmutya۳jada nada, mitya. Rityuudiyadanumatiy sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľĀ‫ڏ‬ bayu, riyasanta۳da variñi ۳: “Ya۳jpa۳ vuryimusiy nada, jiryatiy nanunatutyityi vu۳ryudivasivyu۳y.” 24ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Su۳pa۳jada ji ۳ta Rajye۳rye, vinu ratyevay Irayénuvedamu, jiryatiy caravye Ju۳denu nú۳vasiryi.” 25ॸNana۳dasiñunuvi ۳jada ji ۳ta vaturu۳be variy satuunu Jesúsyu, nani ۳teda variy siva: “¡Nutyityu۳, ya۳jmu۳tya ray!” 26ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variñada: “Ne samirya vurya۳so۳varya Ju۳denu jmu۳tya۳da, nu۳tyu raryi vicha deramiy jmyi ۳sara, vurya۳tidye jatya variy ruumuju۳ jiryatimyu۳ ne Ju۳denu jaryetasavaryi, nu۳tyu vu۳jetyara jmyichara ruumuju۳ vurya۳si ۳miy nibyimidyera.” 27ॸNani ۳teda variy siva: “Jo, Nutyityu۳, dañuma rani ۳cha, nu۳tyi sani jmyidye nibyidera ra۳riy mi ۳sara jmyichara daryuujyuu, jiryatiy raju۳uy ۳ a۳ saja۳mi ۳ mi ۳sanchasiy.” 28ॸJadchiy ji ۳ta su۳mutya۳jada Jesús nada: “¡Vaturu۳y, jaryi tuva۳churu۳y sa۳da! Daryanuma ra۳cha sa۳daju۳, daryatiy sa۳dava۳tasara.” Sami ۳sa۳da ji ۳ta nanudetubay varicha۳ra۳ju۳. Jesús mi ۳sadeda riy jdiva۳jnuvajyuubay 29ॸSaya۳da

ji ۳ta Jesús variy jadchiy, saramiryi ۳jada variy Cadidéya

jmityo۳jido. Sa۳subeda ji ۳ta variy riva musiqui, sama۳sa۳da variy jasiy. 30ॸRuuti ۳jada ji ۳ta nijya۳nvajyuusuma variy simu, ruuti ۳ta۳da yisa۳ variryi canuya۳sivyeda, jarapu۳yani ۳miy, ni ۳sipyuryimyi jarye ruusa۳ju۳, niquejasa۳miy, rajuuvay tara jdiva۳jadatavay jarye ruusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, ribeyada Jesús numututuunu variryi. Sami ۳sadeda ji ۳ta variy jasiryi. 31ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ta nijya۳nvarya, jiryatiy ridyiyada ruuva niquejasa۳miy jiryatiy riñiquejada daryaju۳, jarupanusavay jarye vicha۳da ratyevye, canuya۳sivyeda jarye vicha۳da vase rupivye varintyi, ni ۳sipyuryimyi jarye vicha۳da ni ۳sityavay ti ۳ta۳ju۳ ruusa۳ju۳ntiy, riichana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu, Irayénuveda nutyityu۳. Jesús potyadeda riy daryaju۳yu vara۳nca vadube (Márcu 8.1-10) 32ॸJesús ji ۳ta natuyada variy yimuju۳riy yisa۳ datyavavyedabay, su۳teda variy ruuva: “Ra۳ntyutya ji ۳tariy nijya۳nvay, tapi rime۳cho۳siy mumurundamiñuma jiyu risa۳ riy, netara jna۳y tara riibyedaju۳, mitya. Ne ri ۳pa۳ru۳y rimusiy jachi ۳numu riy, riñuma diiryo۳vay nú۳ta۳sa.” 33ॸRu۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavavyedabay variy yiva: “¿Tesiy nu۳ña۳sarye jivye jmyityadedaju۳ra pa۳, tesiy? nu۳ña۳tidye potyaniryi nijya۳nvajyuusuma.” 34ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesús variryi: “¿Nurijyo pa۳ jiryimu, nurijyo?” Ru۳mutya۳jadani ۳: “Dajoju۳ñijyate, quiva۳midye jarye risa۳ju۳.” 35-36ॸSama۳satadedanumatiy Jesús mucadinchariy nijya۳nvay, saryeda ji ۳ta dajoju۳ñijyate pa۳, quiva۳miy jarye risa۳ju۳, su۳teda ji ۳ta variy Ju۳denunijyu۳: “Yentyutyama۳te pa۳ta nu۳y.ٚґЙҡҡɗҡֆɗ‫ڏ‬ yada varirya jmyichara, sasa۳yada ji ۳ta yisa۳ datyavavyedabay varintyirya, riñi ۳ ji ۳ta sa۳yada variy nijya۳nvabentyidyerya. 37ॸRiibyeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay variy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ15ٍॷ16

35 ripyoyada ji ۳ta variy riva. Riryeda ji ۳ta jtyu panujora jmyichara jve, dajtyuju۳ñijyate riinda. 38ॸJiryatiy riibyeda jasiy rivyicha۳da daryaju۳yu vara۳nca vaduy, rivyicha۳da vatuntyi, deramiy jarye ruusa۳ju۳. 39ॸSata۳rya۳tadedanumatiy Jesús riy nijya۳nvajyuuvedabay, su۳musa۳da ji ۳ta cartyevimu, saya۳da variy Mardána ju۳ro۳ju۳. Varyisévuvedabay, Saadusévuvedabatya jachiñu۳yadara mityamusiy dityadoda (Márcu 8.11-13; Dúcasiy 12.54-56)

16

1ॸRuuti ۳jada ji ۳ta VaryiséԮӕԮľ‫ڏ‬ dabay, Saadusévuvedabatya simu Jesús, riñi jantyaru۳yada saniy Jesús. Ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “Ya۳Āɗҡֆ‫ڏ‬ ͑ӕф̲ɗҡֆ̲ӕѸɗֆĀɗҡֆĀΎĀʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ musiy nu۳y.” 2ॸNi ۳day ji ۳ta jmutya۳jada varintyiryi: “Ra۳sacha۳damu jiryi ۳tay: Diye ra۳viiday jaryi, jiryatiy ra۳sacha daryaju۳ samiryunda. 3ॸJiryi ۳nu۳ñumatiy nupocu runda, jiryi ۳tay variy: Ra۳numa jmu, jiryatiy radacutyityi rapuryerya. Jiryedyetya ji ۳ta tu۳chodara nu۳tyura runda ra۳cha taranchiy, nu۳tyura, ne jiryedyetyaru۳y ji ۳ta vu۳ryundanchiy, nu۳tyura ra۳chacu۳. 4ॸNijya۳nvay jamirya vichavay, jiryatiy rityochicharani ۳ Ju۳denu, nu۳ҡֆӕфɗҡֆΎËȍɗËȍфʮ̲ӕËȍ͑ӕ‫ڏ‬ vedacanumiryi jivyatuy, riñi va۳tasara rana۳cho۳ mityamusiy dityadoda. Ne rirya۳diy ji ۳ta riva mityamusiy dityadoda, mitya, vinu ra, jiryatiy sabayada Ju۳denu Jonásibenchirya.” Satochedanumatiy Jesús variryi, saya۳da ji ۳ta jadchiy.

Varyisévuvedabay datyadoda jiryatiy quivu۳chodatarara (Márcu 8.14-21) 5ॸRuuto۳jadanumatiy sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay jmityo۳ rudamyuntiy, ridyetya۳da variy jiryatiy ne rijechipitya۳da jtodara

pa۳ yimu. 6ॸJesús ji ۳ta jteda variy ruuva: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta ra۳jisiy ricyari ۳vatya۳ Varyisévuvedayu, Saadusévuveda jarye ruusa۳ju۳.” 7ॸRidyirya jiñiquetta۳da sisa۳ datyavavyedabay varidyeyu: “Su۳tay dyetya Jesúste dacyu۳, jiryatimyu۳ ne vuryi ۳tura pa۳.” 8ॸSadatya۳danumatiy Jesúsra, su۳teda variy ruuva: “¿Ta۳raju۳ jiryeñiquettayu, ta۳raju۳? ¿Jiryatimyu۳ ne pa۳tavay jiryedye, pasidye jachipiya۳vay? 9ॸ¿Ne jiryedyetyate didyejyu۳ú۳? ¿Ne jiryejechipityate nu۳nrya tadajyojo pa۳ nu۳dajyu۳ú۳, jiryatiy tadajyo vara۳nca vadujyuu jmyichirya? ¿Nurintyu panujo jirya۳tosirya jmyichara jve day, nurintyu? 10ॸVa۳, dajoju۳ñijyate pa۳ jiryatiy daryaju۳yu vara۳nca vadujyuu jmyijerya, ¿nurintyu jirya۳tojay varintyi, nurintyu? 11ॸ¿Nu۳tyuramusiy ne jiryecha۳ra۳ datya۳daju۳ra, nu۳tyuramusiy? jiryatiy ne rañiquejasiy pa۳nchidye. Jiryi ۳nu۳tyata۳ta ra۳jisiy ricyari ۳vatya۳ Varyisévuvedayu, Saadusévuveda jarye ruusa۳ju۳.” 12ॸJadchiy ji ۳ta ridyetya۳da jiryatimyu۳ ne satu۳chuta Jesús ra۳jisiy pa۳ cari ۳vatya۳, satu۳chuta ji ۳ta ridyetyadodajisiyu, jiryatiy ridyetyanunu۳yada VaryiséԮӕԮľ‫ڏ‬ dabarya, Saadusévuvedabay jarye. Pyítrubay jteda vijyo۳mujache siva Jesús: “Jiñi ۳ jiñi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳” (Márcu 8.27-30; Dúcasiy 9.18-21) 13ॸSiti ۳jadanumatiy

Jesús ru۳ro۳ Sesaréya Vidípu Vicha۳da, sitaja۳doda ji ۳ta riy yisa۳ datyavavyedabay variy: “¿Nu۳tyura riñique nijya۳nvay Nijya۳mi ۳denunijyu۳, nu۳tyura? ¿Chi ۳ra rañi jtadye rañi ۳day, chi ۳?” 14ॸRu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Nu۳y ru۳tay: Juán Bautístabay ru۳tay ji. Ti ۳ni ۳ jtadye: Ne ni ۳day, Edíyasibedye, ti ۳ni ۳ jtadye ji: Jiryimyíyabay, varimyata: Ju۳denuju۳ tu۳chuvay tenubay.” 15ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Va۳ jiryeque? ¿Chi ۳ra jiryi ۳tadyerye, chi ۳?” 16ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay variñi ۳: “¡Jiñi ۳ rañi ۳cha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ16ٍॷ17

36

Ju۳denu jaryeti ۳ day, ju۳na۳re vichi ۳ Ju۳denu denu!” 17ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ju۳denu jmu۳tyasi ۳ ji Siimyó۳ Jonásibe denu, jiryatiy ne jidyetyara jirya nijya۳mi ۳ datya۳damusiy. Rajye۳ Jarichumuvichi ۳ dityadosiy jiirya. 18ॸRi ۳tatye yiva: Jiñi ۳ rañi ۳cha Pyítru (ravichu۳). Ra۳day roriirya raryorintyi (jiryatiy rachiityari ۳vajyuu day) jiñu ravichu۳sumancha, dantyamu۳y ne rirya۳vuunu jiidatyo۳ja۳mi ۳veda riy rachiityari ۳vay. 19ॸRa۳day sa۳y jiirya Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada yevyijyu۳y. Jiryatiy ya۳ЙӕËȍӕֆľԮֆɗҡֆʮɗфֆ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ ncha, ra۳ma۳cho۳ ЙӕËȍӕѸфʮфɗËȍӕԮɗ‫ڏ‬ muntiy, daryaday jiryatiy ya۳vita yevyitya mucadincha, ra۳ma۳cho۳ vitasara jarichuvimuntiy.” 20ॸJadchiy ji ۳ta su۳bayada Jesús variy yisa۳ datyavavyedabayjisirya ratu۳chusa۳da: “Ne jirya۳tu۳chosiy ti ۳devara jiryatiy rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳.” Jesús tu۳choda jibetyedajiju۳ (Márcu 8.31-34; Dúcasiy 9.22) 21ॸJadchiñi ۳ ji ۳ta sajo۳ta۳da Jesús dityadoda riy yisa۳ datyavavyedabay: “Ra۳ma۳ jiya Jerusarí ۳muju۳ jasityi ra۳paru۳tyajaya۳sara ray. Rirya۳vichaniy rimyityumiy darya ray, caserdótevyeda nutyityu۳miy, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye ruusa۳ju۳ ra۳vichanirye. Rirya۳jvay varirye, ̲ӕ̲ӕфӕ͑Ā̲ɗ‫ڏ‬ myusiy ji ۳ta sa۳mi ۳saniy Ju۳denuntirye.” 22ॸSa۳ra۳cheda ji ۳ta Pyítrubañi ۳ Jesús tajiñe۳cho۳ju۳, sajo۳ta۳da ji ۳ta nique۳tya۳da variñi ۳. Su۳teda siva: “¡Sa۳ma۳ jantyutya Ju۳denu ji, Nutyityu۳! ¡Tama۳ ra۳cha۳siy daryá jiijyu۳, tama۳!” 23ॸJesús ji ۳ҡʮ͑ӕ̲ɗ‫ڏ‬ tyeda sana۳cho۳ju۳ Pyítrubay, su۳teda variy siva: “¡Ya۳jiintye ra۳jisiy, Satanásiy rapu۳rya! Jiñi ۳cha nu۳tyu ta۳an ۳ u۳ ra۳jiju۳, jiryatimyu۳ ne jijechipiya۳sarara Ju۳denu jachipiya۳jada. Jijechipiya۳ ji ۳ta nu۳tyu nijya۳mi ۳.”

Vu۳tyi siityari ۳ru۳ñi ۳ Crístu (Márcu 8.34-9.1; Dúcasiy 9.23-27) 24ॸJadchiy

ji ۳ta su۳teda Jesús yisa۳ datyavavya: “Saryityi siityari ۳ru۳y ti ۳ ray, sa۳ma۳ paru۳y riva yivaaryu۳yada, sa۳ma۳ nichujaya۳ ntara jicyurusiy, jiryatiy sa۳bay nu۳tyu diiñuyu, ne sa۳riryi ۳ varirya ta۳riy jivyicha۳danu۳day sa۳tidye siityari ۳ varirye. 25ॸTapi mi ۳ni ۳tyi ramityaniryu۳rya yinu۳yada, sa۳pa۳chitya variy mityara; mi ۳nintyi ji ۳ta pa۳chityara yinu۳yada rayadaju۳, sa۳day saryesara varirya. 26ॸTapi ¿ta۳raju۳ra saryi ca۳na۳y nijya۳mi ۳ra criquiy ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divasidye, ta۳raju۳? saryityi care varirya yinu۳yada riisa۳ju۳. ¿Ta۳ra murichiryana۳ sa۳sa۳y nijya۳mi ۳ yinu۳yadaju۳, ta۳ra murichirya? 27ॸTapitya sa۳day jniy Nijya۳mi ۳denu jijye۳ vandata ruusa۳ yipa۳vay, jadchiy ji ۳ta sa۳murichenutaniñi ۳ nu۳ñi ti ۳qui nijya۳mi ۳ yivaayada murichirya. 28ॸRi ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Jiyu daryi jiryetyevay nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne rirya۳datyara diiyada, netimyu۳ ne ridyi munatya riva su۳deda Nijya۳mi ۳denu didye, jiryatiy sa۳jniy yinsu۳yadamu.” Jesús ti ۳tuyadanchiy (Márcu 9.2-13; Dúcasiy 9.28-36)

17

1ॸJadchiy ji ۳ҡҡфӕ͑Āнӕɗ͑ɗʮֆҡľ‫ڏ‬ musiy, Jesús jara۳yada yisa۳ju۳ riy Pyítrubay, Juánbay, Santiyácubay jarye, sayata۳da ji ۳ta ja۳mumusimyuju۳ rirya۳siquitayu. 2ॸSati ۳tuyada ji ۳ta Jesús ridyiyadajache variy. Raviideda ji ۳ta samo۳, nu۳tyu jiñi ۳ nta variy, sasujay ji ۳ta vicha۳da jaryi pupajay, vandajay ravicha۳da risa۳ju۳, nu۳tyu vindya nta. 3ॸMityamusiy nanumu۳ti ۳jada ji ۳ta Muyusésijyu۳be bayanu, Edíyasiy bayanu jarye sisa۳ju۳, jiryatiy nanutu۳choda Jesúsjsa۳. 4ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva Jesús: “¡Ta۳ jaryi samiryani ۳te nu۳jyu۳te jiyu, Nutyityu۳, ta۳ju۳! Jivya۳tatiy, ra۳su۳ta۳y mumuta۳myi jiyu, tata۳qui jijyu۳ day, da tata۳qui Muyusésijyu۳,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ17

37 da tata۳qui Edíyasijyu۳.” 5ॸSaniquejadamu, mityamusiy racanuvu۳doda rapuryerya vandasumarya variryi. Rityuva۳choda ji ۳tara ti ۳ niquejada virinubesiy: “¡Jiñu ji ۳ta radyenu jaryi va۳tasi ۳, jaryi ri ۳chana۳tyateni ۳! ¡Jirya۳ma۳ tuva۳chu simu!” 6ॸRityuva۳chodanumatiy sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabarya jirya niquejada, rirye۳yada ji ۳ta jimyo۳ta variy, jichuvu۳yadamu. 7ॸSaja۳tyo۳nuvi ۳jada ji ۳ta Jesús variy riñiy, su۳teda variy ruuva: “Jirya۳nubesumiy, ne jirya۳suvu۳y.” 8ॸRu۳nu۳yasubedanumatiy, ne ru۳nu۳yada ti ۳na۳cho۳, vinu Jesús. 9ॸRu۳musa۳danumatiy ja۳mumusimyusiy, su۳bayada ji ۳ta Jesús variy rirya۳jisirya: “Ne jirya۳tu۳chu ti ۳ĀľԮфʮɗфֆҡɗֆʮɗфֆľĀֆɗ‫ڏ‬ yasiy riva. Sa۳numatiy mi ۳sa Nijya۳mi ۳denu diibyimusiy, variñuma ji ۳ta jirya۳tu۳chura.” 10ॸRuutaja۳doda ji ۳ta sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay variyu: “¿Nu۳tyura ru۳tay variy Ju۳denu niquejada datyanuvay, nu۳tyura? Saryi jnijedyi munatya Edíyasiy.” 11ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “Ri ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Su۳nichara ji ۳ta Edíyasiy, saryi ratyanu ti ۳ta۳ju۳ra tara. 12ॸRi ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Su۳nimya۳ ji ۳ta Edíyasiy, tama۳ ridyetya۳da variñi ۳, tama۳, rivyichanichiy rumu tarani ۳, daryatiy rivyichaniryu۳chidyeñi ۳. Darya ni ۳day sa۳paru۳tyajaya۳sara Nijya۳mi ۳denu rijyomutumusiyu.” 13ॸJadchiy ji ۳ta ridyetya۳da sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabay jiryatiy saniquenu۳yada Juán Bautístabaynchirya. Jesús mi ۳sadedani ۳ dera jatayani ۳bay jiryatiy jamiryanu bayantuti ۳ni ۳ (Márcu 9.14-29; Dúcasiy 9.37-43) 14-15ॸSiti ۳jadanumatiy

nijya۳nvajyuumu, sa۳dasiñunuvi ۳jada ti ۳qui vanu satuunu Jesúsyu, su۳teda variy siva: “Nutyityu۳, ya۳jantyutyani ۳ radyenu jiryatiy jatayani ۳ni ۳, saparu۳tyasara jaryi rivayu, tapi japichiy saju۳u۳y jiidamyu, ja۳am ۳ u

jarye saju۳u۳y. 16ॸRañi pu۳chesiy ji ۳ta yisa۳ datyavamyuni ۳, ne vana۳y rimyi ۳saniñi ۳.” 17ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “¡Jiii, ta۳ra nijya۳nvay jachipiya۳jadaruyutavay jiryeñi ۳cha day, jiryatimyu۳ ne jiryetyuva۳churu۳y simu Ju۳denu! ¿Nuriryundasa۳ra۳ju۳ ra۳ma۳cho۳ jiryisa۳, nuriryundasa۳ra۳ju۳? ¿Nuriryundasa۳ra۳ju۳ ra۳jachi ۳niy variy jiryimusirye, nuriryundasa۳ra۳ju۳? Ya۳pu۳chiy jiyuju۳ni ۳.” 18ॸSanique۳tya۳da ji ۳ta Jesús variñi ۳ bayantu, sasipyateda ji ۳ta variy sivasiy, sami ۳sa۳da ji ۳ta derapubay varicha۳ra۳ju۳. 19ॸJadchiy ji ۳ta rityuudiyada sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabay yasiquitayu, ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “¿Nu۳tyuramuna۳mu۳y ne vana۳y nu۳jetya nu۳ntyidyeñi ۳ bayantuntidye, nu۳tyuramu?” 20ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jiryatiy jaryi pasidye jachipiya۳vay daryaju۳ jiryedye. Tapi ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Raryityi vicha jiryetyuva۳choda nu۳tyu quica۳tadidera, jiryejtay variy riva jirya musiqui: Ya۳ja۳ta jiyusiy mu۳jyu۳ ji, ra۳day ja۳ta variyu. Ne ra۳su۳tye tara variy jiryivaayadaju۳. 21ॸNe vana۳y sasipyateda dañu bayantu, tetya vu۳tyu۳chosiy munatya vuryi ۳nra۳damu sisa۳ Ju۳denu.” Jesús jatyiyada tu۳choda jibetyedajiju۳ntiy (Márcu 9.30-32; Dúcasiy 9.43-45) 22-23ॸRiryupiyadanumatiy

Jesúsveda Cadidéyava, su۳teda ji ۳ta Jesús ruuva yisa۳ datyavavyedabay: “Ra۳numa ju۳to۳ sasa۳cha۳da runda Nijya۳mi ۳denu, jiryatiy sa۳sa۳y ti ۳qui nijya۳mi ۳ tavay nijya۳nvay jomuni ۳, rirya۳jvay variñi ۳, sa۳mi ۳saniy Ju۳denu mumurundamimyusiy varintyiñi ۳.” Riñuvayada jaryi variy saniquejadanchiy. Samurichedodara criquiy Ju۳denu roriy jdutyatanitya۳ju۳ 24ॸRuuto۳jadanumatiy

Capernavú۳mu, rityuudiyada ji ۳ta vadubeñi ۳ Pyítrubay,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ17ٍॷ18

38

jiryatiy rivya۳ta۳da rana۳cho۳ criquiy, Ju۳denu roriy jdutyatanitya۳ju۳. Ruutaja۳doda ji ۳tani ۳ Pyítrubay: “¿Neviy samurichenu jiryedyetyanu۳ra criquiy, Ju۳denu roriy jdutyatanitya۳ju۳ day?” 25ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “Jo.” Sajayadanumatiy Pyítrubay variy rorivyimu, saniquejada Jesús munatya siva: “¿Nu۳tyura jijechipiya۳ Siimyó۳, nu۳tyura? Jirya mucadiva vichavay nutyityu۳miy, ¿chi ۳musiy riryi jmutya۳ra criquiy taraju۳, chi ۳musiy? ¿riñijya۳nvamyusiy dyetya, varimyata tavamyusiy?” 26ॸSu۳mutya۳jadanumatiy Pyítrubañi ۳: “Tavamyusiy ji ۳ta,” su۳teda Jesús variy siva: “Ne riryi murichenu variy riñijya۳nvarya. 27ॸDañuma, vu۳ñuma nique۳ttaniryi criquiy jmutya۳vay, ya۳jachityanuvera ja۳muca۳ju۳u۳ jmityo۳mu, jasityi sa۳siryi ۳ quiva۳ toyaniy. Ni ۳tiy ya۳jo۳ta piryu۳yada, ya۳janantyadesiñi ۳, jasityi ya۳diy riva criquidye. Ya۳sa۳yasiy variy criquiy jmutya۳varya, ranuma ra۳cha vatajuu vuryimusiy.” ¿Mi ۳ra sani ۳cha nijya۳mi ۳ jaryiñu۳ Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadamu, mi ۳? (Márcu 9.33-37; Dúcasiy 9.46-48)

18

1ॸVaridyeni ۳day

rityuudiyada sisa۳ datyavavyedabay Jesúsyu, ruutaja۳doda variñi ۳: “¿Mi ۳ra sani ۳cha nijya۳mi ۳ jaryiñu۳ Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadamu, mi ۳?” 2ॸSanatuyada ji ۳ta Jesús variñi ۳ ti ۳qui derapubay, Ѹф͑ɗҡֆ‫ڏ‬ deda ji ۳ta riquebyimuni ۳. 3ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Netimyu۳ jirya۳ta۳rya۳sara nta nu۳tyu deramiy ntaju۳, ne jirya۳jachara Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadamu. 4ॸRamuni ۳ mi ۳ni ۳tyi ra۳cha tapimusiy siityera, nu۳tyu jiñu derapude daryá, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳chasara jaryiñu۳ Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadamu. 5ॸMi ۳nintyi ji ۳ta ra۳dirye ri ۳tyamuni ۳ deradera nu۳tyu jiñu, ni ۳ni ۳ ra۳dirye varintyirye.”

Jatyí vu۳cyareni ۳ ti ۳ Ju۳denu nú۳jisiy (Márcu 9.42-48; Dúcasiy 17.1-2) 6ॸ“Mi ۳ni ۳tyi

ra۳care ra۳jisiy Ju۳denu nú۳quini ۳ jivyetyenu, ni ۳tiy rañi tuva۳chu rimu, nu۳tyu derapudera, samiryava۳ju۳ ji ۳ta raryicha saju۳, riryityi puchu nijya۳nvañi ۳ ravichu۳suma sapita۳sa, riryi jatya variy ja۳mu na۳vajacheni ۳. 7ॸTa۳ju۳na۳te nijya۳nvajyu۳ juuchanitya۳, ta۳ju۳, tapi ra۳day jniy juuchanitya۳. ¡Acuu! ta۳ju۳na۳tedañi ۳, ta۳ju۳, simusityi riti ۳ juuchanitya۳. 8ॸNu۳tyi rani ۳day jijyomutu, varimyata jiñumutu, rañi care Ju۳denu nú۳jisiy ji, ne jirye۳charaju۳u۳, ya۳jatya variy yimusirya. Samiryava۳ju۳ daryaju۳ jiijyu۳ ya۳jay jomutuvu۳, varimyata numutuvu۳, ju۳na۳reju۳ jnu۳yadamu, jiiñuma jti ۳ miryanuvu۳ jiidatyo۳vimuju۳. 9ॸNu۳tyi rani ۳day jiñi ۳siy rañi care Ju۳denu nú۳jisiy ji, ya۳sitya varirya jiñi ۳sityadi, ya۳jatya variy yimusintyirya. Samiryava۳ju۳ daryaju۳ jiijyu۳ ya۳jay tadañi ۳siy ju۳na۳re jnu۳yadamu, riñuma jatya datadiju۳y ni ۳sityi ۳ jiidatyo۳vimuju۳ ji.” Jesús tu۳choda carni ۳ru carañunchiy (Dúcasiy 15.3-7) 10ॸ“Jiryi ۳nu۳tyata۳ta rrachodajisiñi ۳ ti ۳quide jivye deramiy tenu, tapi ri ۳tatye jiryiva jiryatiy ru۳nu۳tyavay ji ۳ta jnu۳chara riva samo۳ Rajye۳ Jarichumuvichi ۳, jiryatiy su۳pa۳vay daryaju۳ riy. 11ॸTapi siti ۳ma۳ ji ۳ta Nijya۳mi ۳denu, sa۳tidye jantyuy ruuva nijya۳nvay caravye. 12ॸ¿Nu۳tyura jiryejechipiya۳, nu۳tyura? Saryityi vichasara nu۳ vanu taraqui pacha jasi ۳ti ۳, saryityi caray ti ۳qui rityenu, ¿neviy sa۳tochiy pástumu riy yasi ۳ jnura, sa۳tidye jiya va۳ti ۳ sana۳cho۳ carañu? 13ॸSaryityi saryeñi ۳, ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Si ۳chana۳tya jaryi variñi ۳ saryechi ۳, ruumusiy yasi ۳ jnuramiy jiryatimyu۳ ne caravyedyeryi. 14ॸDarya ni ۳day ne sava۳ta rajye۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ18

39 Jarichumuvichi ۳ sa۳caray ti ۳quide rityenu jivye derapudera.” Jesús datyadoda nu۳tyuramusiy vurya۳ramityaniy mitya siva vu۳tyeryi ۳ra juuchuveda, nu۳tyuramusiy (Dúcasiy 17.3) 15ॸ“Saryityi

juuchuvay ti ۳ jityeryi ۳ jiiñijyu۳, ya۳tu۳chu yasiquita sivara. Saryityi tuva۳chu yimu, jicya۳na۳mya۳ni ۳ jityeryi ۳. 16ॸNetimyu۳ satuva۳churu۳y yimu, ya۳pu۳chiy ti ۳quintiy, varimyata danu۳ju۳y jityevay yisa۳ simu, rirya۳tidye datya danu۳ju۳myusiy, varimyata mu۳nvamyusirya ti ۳ta۳ju۳ sa۳daniquejada. 17ॸNetimyu۳ saryi tuva۳churu۳y nadimuntiy, ya۳tu۳chu ruuva Ju۳denu siityari ۳vajyuura. Netimyu۳ ne saryi tuva۳churu۳y ne vinu siityari ۳vajyuumu, ya۳vichaniy nu۳tyu nijya۳mi ۳ carañu variñi ۳, varimyata criquiy jmutya۳nu jiryatiy juuchati ۳ni ۳. 18ॸRi ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Jiryatiy jirya۳puchu jirya mucadinchara, ra۳ma۳cho۳ puchusara jarichuvimuntiy. Daryaday jiryatiy jirya۳Ԯɗҡ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ nchara, ra۳ma۳cho۳ ԮɗҡѸфʮфɗËȍӕԮɗ‫ڏ‬ muntiy. 19ॸJu۳na۳ntyi ri ۳tay jiryiva: Naryityi jachipiya۳ vatajuu danu۳ju۳myusiy jiryetyenuju۳y taranchiy, jiryatiy nana۳jachiñu۳y Ju۳denuvara, daryani ۳ ra۳cha nadaju۳ Rajye۳ Jarichumuvichi ۳musiy. 20ॸTapi jasityi riintye۳ryaniy ri ۳tyamu mu۳nvamyusiyu, varimyata danu۳ju۳myusiy, jasiñuma rañi ۳cha riquebyimu variy.” 21ॸJadchiy ji ۳ta satuudiyada Pyítrubañi ۳ Jesús, su۳teda variy siva: “¿Nutyityu۳, nuriryaju۳ra ra۳ramityaniy mitya siva ratyeryi ۳ra juuchuveda, nuriryaju۳? jiryatiy sajuuchuvay rañijyu۳. ¿Daraju۳ñijyateju۳ day?” 22ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús siva: “Ne ri ۳tay vinu daraju۳ñijyateju۳; ri ۳tatye ji ۳ta daraju۳ñijyate vu۳yaju۳jyu۳ra daraju۳ñijyate.”

Jesús tu۳choda muchechinchiy, jiryatimyu۳ ne saramityaniryu۳y mityara jityenu divyiyada 23ॸ“Ramuni ۳day Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada rani ۳cha nu۳tyu ja۳mu nutyityu۳ ni ۳tiy rañi jdutyaru۳ֆʮɗ̲ֆӕËȍľËȍɗ̲ֆɗ‫ڏ‬ tyara cuenta. 24ॸSajo۳ta۳danumatiy jdutya۳da, rityuudityaniñi ۳ ti ۳qui nijya۳mi ۳, sadivyiñu۳yada rajuura vara۳nca criquichumani ۳. 25ॸJiryatimyu۳ ne vana۳y samurichenura jidyivyi, su۳pa۳jada ja۳mu nutyityu۳ ritye۳ryu۳tya۳daju۳ variñi ۳, savaturu۳y jarye yisa۳ju۳, sadadyeñu jarye, ratatiy sa۳murichenura jidyivyi. 26ॸRamuni ۳tiy sa۳dasidyoda ji ۳ta muchechiy satuunuyu, sayasanta۳da ji ۳ta variñi ۳: ‘¡Ya۳jachi ۳niy ji, Patru۳, tapimusiy ra۳murichenu ti ۳ta۳ju۳ jiquiii!’ 27ॸSa۳ntyutya۳da ji ۳ta ja۳mu nutyityu۳ variñi ۳ jimyuchechiy, su۳mu۳rya variñi ۳, Ѹф̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy mitya varirya sadivyintyi. 28ॸNi ۳day ji ۳ta, sasipyatedanumatiy jadchiy, sasaryejada ji ۳tani ۳ ti ۳qui jiryenu muchechiy, jiryatiy sani divyi vinu mu۳nvay jarimyuni ۳ jvaayada murichiryani ۳. Siredanumatiy sapita۳sa, su۳teda siva: ‘¡Ya۳murichenura jidyivyi!’ 29ॸRamuni ۳ sara۳yada saryenu muchechiy jityuunu, sajachiñu۳yada variy siva: ‘Ya۳jachi ۳niy ji, tapimusiy ra۳murichenu ji.’ 30ॸSava۳tavitya. Saya۳da ji ۳ta variy, satanuvu۳nutadeda variñi ۳ jiryenu muchechiy, jasicha۳ra۳ju۳tiy sa۳̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nura jidyivyi. 31ॸRu۳nu۳yadanumatiy saryenu muchechimyi, riyiveda jaryi ranchiy, riya۳da variy tu۳chuvay simu ja۳mu nutyityu۳. 32ॸSanatutyadeda ji ۳ta ja۳mu nutyityu۳ variñi ۳, su۳teda ji ۳ta siva: ‘¡Muchechiy nicyara۳ryapu۳rya! Ѡфֆ̲ɗ‫ڏ‬ tyadesiy mitya ti ۳ta۳ju۳ra jidyivyi, jiryatiy jiyasanta۳da riva ray. 33ॸ¿Neviy jiryi jantyutyani ۳ jiryenu muchechiy, daryatiy ray jantyutya۳sidye ji?’ 34ॸSanique۳yadamu, sapatru۳ sa۳yada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ18ٍॷ19

40

tanuvu۳nujo jnu۳tyavamyuju۳yu, jasicha۳ra۳ju۳tiy sa۳murichenu ti ۳ta۳ju۳ra jidyivyi. 35ॸDarya ni ۳day Rajye۳ Jarichumuvichi ۳ ra۳vichaniy nu۳ñi ti ۳quimusiy jirye, jiryeñuma ramityaniy mitya jijechimyusirya jiryetyenu juuchuveda.” Jesús datyadoda tova۳jadanchiy (Márcu 10.1-12; Dúcasiy 16.18)

19

1ॸSatu۳chumu۳yadanumatiy Jesúsra jirya niquejada, saya۳da variy Cadidéyamusiy Judéyamuju۳ jiryatiy Jurdá۳ja۳ rudamyura. 2ॸRichiityari ۳jada nijya۳nvajyuusumani ۳, sami ۳sadeda ji ۳ta variy jasiryi. 3ॸRu۳deda ji ۳ta Varyisévuvedabay variy simu Jesús, rirya۳ntya۳da variñi ۳ jiryatiy ruutaja۳dodani ۳: “¿Samiryavidye sa۳tova۳ ti ۳qui nijya۳mi ۳ tariva nada jivyaturu۳y?” 4ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jmutya۳jada variryi: “¿Neviy jiryi ۳nu۳yada catera nu۳charamu, nu۳tyu su۳ndejada Ju۳denu jo۳ta۳damuni ۳ nijya۳mi ۳, su۳ndejadani ۳ ti ۳qui vanu, ti ۳qui vatura sisa۳ju۳ day?” 5ॸSaniquejada ji ۳ta variy: “Ramuni ۳ sa۳tochiy vanu nada yino۳da, saja۳y jarye, sa۳tidye ja۳mu۳ñi ۳ vatura, danu۳ju۳myusiy nana۳cha ti ۳qui variy. 6ॸNe danu۳ju۳y variñada nu۳ndye, ti ۳quinuma sa۳cha varidye. Ramuni ۳tiy, jiryatiy sabayada Ju۳denu daryá, sa۳tiy ja۳mu۳chara nijya۳mi ۳, ne sa۳jiintyetyaniy ti ۳ variñi ۳.” 7ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “¿Ta۳ju۳ramusiy variy su۳teda Muyusésibe: Sa۳ma۳ sa۳y vanura catera nu۳chara tová۳vi ۳, sa۳tidye tova۳ rata nada jivyaturu۳y?” 8ॸSu۳mutya۳jada riy: “Jiryatiy surra daryaju۳ra jiryejechiy, ramuni ۳tiy su۳mutya۳jada Muyusésiberya jiryevyaturu۳y tova۳jada. Ne ravichanu۳yada daryá jo۳ta۳damusiy. 9ॸRi ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Mi ۳ni ۳tyi tova۳nada jivyaturu۳y, netimyu۳ naryi rupi vanujsa۳, saryityi ja۳mu۳y ti ۳ nadivasintyi, sa۳jarupanu variy ratara nanuvicha۳da

ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay diya, jiryatiy rirya۳diy nadiva nu۳tyu jmuchanutanu۳y variñada.” 10ॸRu۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavavyedabay variy yiva: “Daryatiy ravichasara vanuju۳ jivyaturu۳tya, ne dyetya samirya vurya۳ja۳mu۳y variy.” 11ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Ne vana۳y rirya۳jmutya۳ ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvarya rañiquejada, vinuni ۳ saju۳tiy rache۳rya. 12ॸJasidye ji ۳tariy nijya۳nvay jiryatiy riryupedamusiy jiñi ۳Ëȍ̲ֆɗѸҡֆ‫ڏ‬ savay. Jasintyiryi nijya۳nvantyi jiryatiy riñi ۳cha myistyasavay nijya۳nvay vichadedamusiy. Jadchiy, rivyichasara nijya۳nvay myistyasavay nta, jiryatiy Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada jiyadaju۳ rivyichasara daryá. Ni ۳tiy jmutya۳ru۳rya jirya niquejada, sa۳ma۳ jmutya۳ra.” Jesús jachiñu۳yadara Ju۳denu jmu۳tya۳da deramiy jiyadaju۳ (Márcu 10.13-16; Dúcasiy 18.15-17) 13ॸJadchiy ji ۳ta ruuti ۳ta۳ĀфɗֆĀľф̲ɗ‫ڏ‬ dyera simu Jesús sa۳tidye ja۳tyo۳ ʮɗʮֆΎ̲ӕ‫ڏ‬ tuta riñiy, sa۳tu۳chu variy riyadaju۳ sisa۳ Ju۳denu. Sisa۳ datyavavyedabay ji ۳ta nique۳tya۳da riy nijya۳nvabe riva. 14ॸJesús ji ۳ta niquejada variy: “Ne jirya۳niquetta riy deramiy, rirya۳ma۳ ju۳ti ۳ rimu. Ne jirya۳jbarya ruuti ۳jada, tapi ritya ra۳chasara Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadamu, riñi ۳cha nu۳tyu deramidyera.” 15ॸґ¡ֆ‫ڏ‬ danumatirya jijyomutu variy riñiy, saya۳da ji ۳ta variy jadchiy.

Satu۳choda vadero۳nubay jaryi tarati ۳ sisa۳ Jesús (Márcu 10.17-31; Dúcasiy 18.18-30) 16ॸMityamusiy su۳tañuvi ۳jada ti ۳qui vanubay siva Jesús: “Datyanu۳, ¿ta۳ra jvaayada raryi jvaachara samirya, ta۳ra? ra۳tidye vichasara ju۳na۳reju۳ jnu۳yadati ۳.” 17ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “¿Ta۳ju۳ra yitaja۳nu ranchiy samirya ray, ta۳ju۳? Ti ۳qui sani ۳cha si ۳tenu sami ۳. Jityi jaryu۳y ju۳na۳reju۳ jnu۳yadamu, ya۳vichasara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ19ٍॷ20

41 su۳tedamu Ju۳denu.” 18ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “¿Mirya su۳teda, mirya?” Su۳teda ji ۳ta Jesús siva: “Jirya: Ne vurya۳jvañi ۳ ti ۳, ne vurya۳rupi ti ۳ vaturu۳jsa۳ vu۳ntyi, ne vurya۳paranu risa۳ju۳, ne vurya۳niquera quivu۳yada ti ۳nijyu۳ntiy. 19ॸVurya۳ma۳ tuva۳chu simu vu۳jye۳, vuryi ۳no۳damu jarye, jadchintyi: Vurya۳ma۳ va۳tasarani ۳ vu۳tyuunuvichi ۳ntidye, nu۳tyu vu۳vya۳tatiy darya vu۳y.” 20ॸSu۳teda vadero۳nubay variy siva Jesús: “Ratyuva۳chumu۳yada ramu ti ۳ta۳ju۳. ¿Ta۳ranuma ra۳su۳tye variy rajyu۳, ta۳ra?” 21ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Jityi vicharu۳y si ۳tenu tuva۳churá ti ۳ta۳ju۳mu, ye۳jiya, ya۳ta۳ryu۳tyara jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ yimura, ya۳sa۳y variy ramurichirya riy jantyuyadavay. Variñi ۳ ji ۳ta ye۳cha tarati ۳ jarichumu. Varenumacu۳, ya۳siityari ۳sara varirye.” 22ॸSatuva۳chodanumatiy vadero۳nubarya jirya niquejada, saya۳da ji ۳ta vayivacha۳ variy, jiryatiy jaryi tarati ۳ daryaju۳ dañi ۳. 23ॸJesús ji ۳ta jteda variy ruuva yisa۳ datyavavyedabay: “Ri ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Surra ji ۳ta ra۳cha Jarichumuvichi ۳ nusu۳yadamu jayada saju۳ ni ۳tiy jaryi tarati ۳. 24ॸJu۳na۳ntyi ri ۳tay jiryiva: Saryityi ramije camélluquisuma rodanru۳ju۳ vimu, saryi jay ji ۳ta jaryi tarati ۳ variy Ju۳denu nusu۳jyomuntidye.” 25ॸRityuva۳chodanumatiy sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabarya jirya niquejada, rityi ۳tta۳da jaryi varirya, riñiquejada variy: “¿Chi ۳rana۳te ra۳ramityasarate, chi ۳?” 26ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy yinu۳yadamu: “Ne vana۳y sivaayada nijya۳mi ۳ra, Ju۳denu ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ ra۳jvaachara darya.” 27ॸJadchiy ji ۳ta su۳mutya۳jada Pyítrubañi ۳: “Ya۳jnu۳y, nu۳y ji ۳ta tochedara jiberya ti ۳ta۳ju۳, nu۳chiityari ۳jada variy ji. ¿Ta۳ra ra۳cha nu۳dyimu riva, ta۳ra?” 28ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Ri ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Vadi mucadimu, sa۳numatiy ma۳sa Nijya۳mi ۳denu vanda

jimya۳sajoncha, jirye rachiityari ۳vay, jirya۳day ma۳sa jimya۳sajonchantidye, vu۳yaju۳jyo ma۳sajo, dajoju۳y ranchaju۳, jasityi jirya۳jdutyasarara rityu۳chutasa۳da Irayénuveda, jiryatiy rajuumusiy ti ۳ta۳ju۳, taraqui vu۳yaju۳y ju۳riiñutavaryi, dariiñuju۳y ranchaju۳. 29ॸMi ۳ni ۳tyi tochiy ri ۳tya jiyadaju۳ra jiryoriy, varimyata sataryi ۳veda, varimyata si ۳tyamutuveda, varimyata saja۳y, varimyata su۳no۳da, varimyata sadadyeñu, sandiy jarye, sa۳day jmutya۳ taraqui pachaju۳ ru۳bivaju۳, sa۳jmutya۳ra jiyaru۳rya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada ranchaju۳ntiy. 30ॸRajuu ji ۳ta jiryatiy rivyichasara munatyavay diye, rirye۳chasara tamityavay rivasiy. Rityi vichasara ji ۳ta tamityavay diye, rirye۳chasara ji ۳ta munatyavay variy rivasintyi.” Jesús tu۳choda jvaavyenchiy

20

1ॸ“Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada ji ۳ta rañi ۳cha nta nu۳tyu rorijya۳mi ۳, jiryatiy sani ju۳u۳ryi ۳ sa۳tidye va۳ta nudiy jvaavyeñe۳cho۳. 2ॸSu۳dutya۳danumatiy jvaavyejsa۳ra nuriryara sa۳murichenu tarundaqui jvaayada murichirya riy, su۳pa۳jada ji ۳ta yindimyu variryi, jiryatiy ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳ra. 3-4ॸSama۳seda ji ۳ta ju۳na۳ntyi mumuri ۳ jóramusiy, sadiyada ji ۳ta ruuva tavay, mitya ranivye pudásamu, su۳teda variy ruuva: ‘Jirya۳numa jiya jvaavye ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳mu, ra۳murichenu vase variy jirye.’ 5ॸRiya۳da ji ۳ta variy. Ju۳na۳ntyi sama۳seda ji ۳ta nu۳ñi mumuri ۳ jóramusiy, sivaayada daryadantyi. 6ॸTaraqui jóradenumatiy su۳tyeda ruuvaamyu۳yadaju۳, sama۳seda rorijya۳mi ۳ pudásamuntiy, sasaryeda riy tavay ranivyentyi, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: ‘¿Ta۳raju۳ jiryeryaniy pituvye ju۳daca۳ jiyu, ta۳raju۳?’ 7ॸRu۳mutya۳jadani ۳: ‘Ne ti ۳ jvaatyaniryu۳y daryaju۳ nu۳dye.’ Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: ‘Jiryejerye ra۳jiya jvaavye ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳mu.’ 8ॸJidyenumatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ20

42

ravicha۳da, su۳teda rorijya۳mi ۳ siva yivaatyani ۳: ‘Ya۳numa naturyi jvaavye, ya۳murichenu varintyiryi. Ya۳jo۳ta murichedoda tamityavamyusiy, munatyavacha۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.’ 9ॸRuuto۳jadanumatiy tamityavay, ru۳mutya۳jada nu۳ñi ti ۳quimusirya tarundaqui jvaayada murichirya, miryanura. 10ॸRu۳to۳jadanumatiy munatyavay, rijechipiya۳jada: ‘Nu۳ña۳jmutya۳ dyetya ja۳mura ruumusiy.’ Ru۳mutya۳jada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ nu۳ñi tarundaqui jvaayada murichirya nu۳ñi ti ۳quimusiy. 11ॸRu۳mutya۳jadanumatirya, ricyucuye۳yada ji ۳ta rorijya۳mi ۳nijyu۳. 12ॸRiñiquejada ji ۳ta: ‘Jivye tamityavay, rañi jvaayasiy taraqui jóradera, jiiñi bay vatajuu nu۳dyisa۳ riy, jiryatiy nu۳jechi ۳desiy ju۳daca۳ ʮԮֆĀԮɗĀֆнӕɗ‫ڏ‬ sumajareyu.’ 13ॸSu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳ ti ۳qui rityenu: ‘Ne rapyaranu ji, Jaamyicyu. ¿Neviy vuryi ۳dutyajay tarundaqui jvaayada murichirya dajyu۳ú۳? 14ॸYa۳jirirya jiyaru۳rya, ye۳jiya varintyi. Ramyurichenuru۳ryi tamityavay daryatiy ramyurichenuntiy ji. 15ॸ¿Samirya dyetya ra۳jvaay racyuriquitya daryatiy rivaaryu۳y? ¿Jamiryamuviy yinu۳y rana۳cho۳ jiryatiy rivaay samirya mitya day?’ 16ॸRamuni ۳, rityi vichasara tamityavay, rirye۳chasara ji ۳ta munatyavay, daryadantyi, rityi vichasara ji ۳ta munatyavay, rirye۳chasara tamityavay varintyi. Ti ۳quitya daryaju۳ riñi ۳cha natuchavay, rajuutya ji ۳ta jaryetasavadye.” Jesús tu۳choda ju۳na۳y jibetyedajiju۳ntiy (Márcu 10.32-34; Dúcasiy 18.31-34) 17-18ॸSaya۳danumatiy

Jesús Jerusarí ۳ na۳cho۳ju۳, sa۳ra۳cheda ji ۳ta riy vinu yisa۳ datyavavyedabay vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳, satu۳chutityiyada ruuva: “Vurya۳sumiñuma ji ۳ta Jerusarí ۳muju۳. Nijya۳mi ۳denu rirya۳sa۳chara caserdóҡľ‫ڏ‬

vyeda nutyityu۳mimyuju۳, Ju۳denu niquejada datyanuvamyu jarye, rirya۳bay ji ۳ta diiyasi ۳ju۳ variñi ۳. 19ॸJadchiy ji ۳ta rirya۳sa۳y variy ma۳myimyuni ۳, rirya۳tidye jarupantani ۳, rirya۳tidye musiye۳ varintyiñi ۳, rirya۳jvay variy crusitya۳sa ti ۳ta۳ju۳ni ۳; jadchiy ji ۳ta mumurundamimyusiy sa۳cha mi ۳sanichi ۳.” Sebedévubay vaturu۳be jachiñu۳yada simu Jesús jidyenuju۳be jiyadaju۳ (Márcu 10.35-45) 20ॸJadchiy

ji ۳ta, nanutuudiyada ji ۳ta Sebedévubay vaturu۳be nanudenuju۳betyani ۳ Jesús, nana۳dasidyodanumatiy satuunuyu, nanujachiñu۳yada tara variy siva. 21ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jteda nadiva: “¿Ta۳rana۳ sa۳nuva۳ta, ta۳ra?” Nani ۳teda variy siva: “Ya۳jtay nana۳ma۳sa radyenuju۳y jityuunu, yinsu۳yadamu, ti ۳qui ra۳cha yintyityudamyuju۳, nu۳ntiy ra۳cha jimyidámyuju۳ntidye.” 22ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variy: “Ne sa۳dadatya ta۳na۳ sa۳ni va۳ta. ¿Sa۳na۳vidye jachi ۳niy rajuura jantya۳daju۳ dayu, nu۳tyi ratyi ra۳paru۳tyajaya۳sara darya ray?” Nani ۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “¡Neviy na۳ña۳ju۳ú۳!” 23ॸSu۳teda Jesús variy nadiva: “Daryaday sa۳na۳paru۳tyajaya۳ntidyeyu, nu۳tyu ratyi ra۳paru۳tyajaya۳ntidyerye. Tama۳ vana۳y ntate rabe rayntyityudamyuju۳ ma۳sa۳daju۳ ji, tama۳, dantyamu۳y ne ramyidámyuju۳. Rijyu۳ ji ۳ta ra۳chasara daryatiy su۳dutyama۳ Rajye۳rya.” 24ॸRityuva۳chodanumatiy vu۳yaju۳y nanutevarya darya niquejada, riñique۳yada ji ۳ta nadisa۳ mityijyi taryi ۳ju۳y. 25ॸJesús ji ۳ta natuyada variy yimuju۳ riy, saniquejada variy: “Jiryedyetyanuma jiryatiy ma۳y nutyityu۳ rañi jpa۳ jaryiryi jiryenu ma۳myi. Ni ۳tiy vichasara jaryi ma۳myi nutyityu۳ nubesi ۳, ni ۳ni ۳ nusu۳y jaryiryi jityevay. 26ॸJiryequebyimu ji ۳tamu۳y ne raryicha daryá. Ni ۳tiy ra۳charu۳y jaryiñu۳ jiryimusiy, sa۳ma۳ jvaay nu۳tyu jiryemyuchechiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ20ٍॷ21

43 27-28ॸNi ۳tiy ra۳charu۳y munatyi ۳ jiryimusiy, sa۳ma۳ jvaay nu۳tyu jiryecyumude, daryatiy su۳deda Nijya۳mi ۳denu, ne sa۳tidye jvaatyaniy jiyadaju۳ riy tavay, su۳deda ji ۳ta sa۳tidye jmu۳tyasara riy tavay, sa۳tidye sa۳charara yinu۳yada nijya۳nvajyuu jantyutya۳daju۳ varintyi.”

Jesús mi ۳sadeda nada ni ۳sipyuryijyu۳be (Márcu 10.46-52; Dúcasiy 18.35-43) 29ॸRichipyatedanumatiy Jesúsveda Jericómusiy, richiityari ۳jada nijya۳nvajyuubañi ۳ Jesús. 30ॸMityamusiy, nanutuva۳chodanumatiy danu۳ju۳y ni ۳sipyuryijyu۳be nú۳tuva۳rya ma۳sanu۳y: “Saramiryi ۳ Jesús,” nanuniquejasubeda ji ۳ta: “¡Ya۳jantyutya na۳y, Davyíbe jasi ۳!” 31ॸNijya۳nvay ji ۳ta nique۳tya۳da nada: “¡Sa۳na۳ndasa!” Nanuniquejasubeda ji ۳ta jaryivya۳ju۳ variy: “¡Nutyityu۳, ya۳jantyutya na۳y, Davyíbe jasi ۳!” 32ॸSaradedanumatiy Jesús, sanatuyada variy nada: “¿Nu۳tyura sa۳dava۳ta ra۳chaniyu, nu۳tyura?” 33ॸNani ۳teda ji ۳ta siva: “¡Nutyityu۳, ya۳muttara na۳ñi ۳siquiii!” 34ॸSa۳ntyutya۳damu jije۳tyo۳jada Jesús nanuni ۳simyu, nani ۳nu۳yasubeda varicha۳ra۳ju۳, nanusiityari ۳jada ji ۳ta variñi ۳.

Jesús jayada Jerusarí ۳mu (Márcu 11.1-11; Dúcasiy 19.28-40; Juán 12.12-19)

21

1-2ॸRityuudiyadanumatirya

Jerusarí ۳, ruuto۳jada Betuvájemu, Odivu musiquituunu. Jadchiy ji ۳ta su۳pa۳jada Jesús nada yisa۳ datyanu۳jyu۳bentyi: “Sa۳na۳jiya vicha۳dademu jiryatiy vu۳cha۳ra۳ra. Jasiñi ۳ sa۳na۳diñuve siva cavañu puchusi ۳, sadenu yisa۳ jasiy. Sa۳na۳vita۳siñi ۳, sa۳na۳pu۳chesiy mityijyijyu۳y rumusiy nanudenutayu. 3ॸTi ۳tiy ra۳jtesiy tara sa۳diva, sa۳na۳ma۳ jmutya۳jasiy variñi ۳: Nutyityu۳ va۳ta mityijyijyu۳y nada. Varidye sa۳jpa۳jasiy nada.” 4-5ॸRani ۳ ji ۳ta vicha۳da daryá, ra۳tidye jto۳tanirya saniquejada Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay:

“Ya۳tu۳chu siva Siyó۳ detu daryatiy vuryi ۳tay Jerusarí ۳ ja۳nvañi ۳: Ya۳jnu۳y, su۳niy yintyityu۳ yimu, tapimusiy ma۳si ۳ cavañuncha, sadenuncha jarye.” 6ॸNadaya۳da ji ۳ta sisa۳ datyanu۳jyu۳be variy, nadivaañuvejada ji ۳ta daryatiy su۳teda Jesús nadiva. 7ॸNadaryitya۳da ji ۳tani ۳ cavañu, sadenu yisa۳ju۳. Nanubayada ji ۳tara jichujajyuu nadancha, sama۳sa۳da ji ۳ta Jesús variy rancha. 8ॸRiryetya۳da ji ۳ta nijya۳nvajyuu tevaberya jichujay nú۳va. Ti ۳ni ۳ ra۳cha۳da darya nutasarajii ti ۳ta۳ju۳ vi ۳tara day, rirya۳tidye bay nú۳vara. 9ॸRityi jiya۳da jo۳ta۳da nijya۳mi ۳juu sa۳jiju۳, rityi rupiyada su۳sintyi, riyaro۳vaya۳tityiyada vatajuu variy: “¡Ya۳jantyutya nu۳y, Davyíbe jasi ۳! ¡Jchana۳tyasi ۳ ji ۳ta si ۳tenuni ۳ ni ۳tiy jniy Ju۳denu jtyamu! ¡Ya۳jantyutya na۳vachiy nu۳y!” 10ॸSajayadanumatiy Jesús Jerusarí ۳mu, riche۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta vicha۳daja۳nvabe variy yichana۳yadamu, ruutaja۳doda variyu: “¿Chi ۳ra jiñu, chi ۳?” 11ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta nijya۳nvajyuu variy: “Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, Jesús jtyati ۳, jiryatiy Nasaryémusi ۳ni ۳, jiryatiy Cadidéya mucadimura.” Jesús jatya۳da Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomusiryi ta۳ryu۳tyavabe (Márcu 11.15-19; Dúcasiy 19.45-48; Juán 2.13-22) 12ॸSajayada

ji ۳ta Jesús Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimu, sajatya۳da ji ۳ta jadchiryi ta۳ryu۳tyavabe, jiryatiy ritye۳ryu۳tyanu۳yada jasiy, ta۳ryu۳vyebe jarye ruusa۳ju۳. Sajatyatimyu۳yada ji ۳tara criquiy ta۳ritanivyebe mi ۳sa variy, putuvinu ta۳ryu۳tyavabe ma۳sajo jarye risa۳ju۳. 13ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Nu۳charanuma: Rirya۳jtacharara raryoriy Ju۳denusa۳ tu۳chujo, jiryeñi ۳ ji ۳ta vichaniy paranujoju۳ dárya.” 14ॸNi ۳sipyuryimyi ji ۳ta ju۳deda simu Jesús, Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ21

44

canuya۳simyi jarye ruusa۳ju۳, sami ۳sadeda variy jasiryi. 15ॸRidyiyada ji ۳ta caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mibe, Ju۳denu niquejada datyanuvabetya riva mityamusiy su۳ndejada, rityuva۳chodantirya riyaro۳vaya۳ derajuubay, jiryatiy ru۳tay: “¡Ya۳jantyutya, Davyíbe jasi ۳!” Riñique۳yada ji ۳ta variy ranchiy. 16ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “¿Ne jityuva۳chu nu۳tyura ru۳tay jivye derajuu, nu۳tyura?” Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jo. ¿Neviy jiryi ۳nu۳tya Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu: Deramidyera, jiryatimyu۳ ne jiintyevye didyedyeryi, ru۳tosiy ji ۳ta jichipyatara jchana۳tya۳da samirya?” 17ॸSatochedanumatiy variryi, sasipyateda ji ۳ta Jerusarí ۳musiy Betániyamuju۳, sama۳yada variy jasiy. Jesús nique۳tya۳dara jígunu, jiryatimyu۳ ne jarya ravicha۳da daryaju۳ (Márcu 11.12-14, 20-26) 18ॸSata۳rya۳danumatiy

ta۳rimyusidyera Jerusarí ۳muju۳ntiy, sajachi ۳jada ji ۳ta variy. 19ॸSadiñuvejada ji ۳ta nú۳tuva۳rya riva jígunu, saya۳da ji ۳ta: “Ra۳jnu۳dyi,” ne sadiyada riva rajo tiii, mitya, vinu ravi ۳vaniy sadiyada day. Saniquetta۳da ji ۳ta Jesús varirya jígunu: “¡Ne taramu۳y ya۳jacharanu۳day!” Radiijeyada jígunu varenude variy. 20ॸRidyiyadanumatiy sisa۳ datyavavyedabay riva, rityi ۳tta۳da varirya: “¿Nu۳tyuramusiy radiijeyasiy jígunu mityamusidye, nu۳tyuramusiy?” 21ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Ri ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Jiryetyi vichasara tuva۳chodatavay, ne siquityavay jiryejechipiya۳jadamu, jirya۳ʮԮËȍф͑ľԮɗ͑ӕʮɗфֆҡɗֆфԮֆɗËȍ‫ڏ‬ desirya jígunu. Jiryetyi jtay ji ۳ta riva jirya musiqui: Ya۳numa bay jadchidye, ja۳mu na۳vamu ya۳jatyanuve ji, daryani ۳ ra۳cha variy. 22ॸMiryani ۳ntyi jiryejechiñu۳y

siva Ju۳denu sisa۳ tu۳chodamu, jirya۳day jmutya۳ varirya, jiryetyi tuva۳chu simucu۳.” Chi ۳ jtedamuju۳ sivaayada Jesús, chi ۳ jtedamuju۳ (Márcu 11.27-33; Dúcasiy 20.1-8) 23ॸSajayadanumatiy

Jesús Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimu, ruuti ۳jada ji ۳ta caserdó tevyeda nutyityu۳mibe, nijya۳nvay rimyityumibe jarye simu, ѸĀҡֆĀΎ‫ڏ‬ damu, ru۳teda ji ۳ta jasiy siva: “¿Nu۳tyura jpa۳jadata yivaacharara yivaayada day, nu۳tyura? varimyata ¿chi ۳ jtedamuju۳ jiñi jvaadyerya, chi ۳ jtedamuju۳?” 24ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “Rajerye ra۳jtaja۳nu jiryentyidye, jiryetyi jtay rivara jmutya۳jada, rajerye ra۳tu۳chu jiryiva nu۳tyura jpa۳jadata rivaacharara rivaayada day, nu۳tyura. 25ॸ¿Tesiy ravicha۳da Juán Bautístabay jtyadoda day, tesiy? varimyata Ju۳Āľ͑ӕʮҡľĀ̲ӕ‫ڏ‬ sirya, nijya۳mi ۳ jtedamusiy dyetyara.” Riñi ۳ ji ۳ta niquetasa۳deda riva dayu: “Vurya۳tiy jmutya۳: Ju۳denu jtedamusirya Juánbay jtyadoda, sa۳jtay ji ۳ta variy vuryiva day: ¿Daryamuni ۳mu۳y ne jiryetyuva۳churu۳yada simu? 26ॸVurya۳tiy jmutya۳ ji ۳ta: Nijya۳mi ۳ jtedamusirya Juánbay jtyadoda, vu۳chuvu۳ryi nijya۳nvajyuu, tapitya rijechipiya۳ daryaju۳ sanijyu۳ Juánbay: Ni ۳ni ۳ dyetyate Ju۳denuju۳ tu۳chu۳.” 27ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “Ne nu۳dyetya day.” Su۳teda ji ۳ta variy ruuvantiy: “Dantyamu۳y ne vinu ray ra۳tu۳chuntidyerya nu۳tyura jpa۳jadata rivaacharara rivaayada, nu۳tyura.” Jesús tu۳choda danu۳ju۳y denuju۳y nchiy 28ॸ“¿Ta۳ra

jiryejechipiya۳, ta۳ra? Savicha۳da vanu danu۳ju۳y denuti ۳. Su۳tañuvejada ji ۳ta siva jimyunatyi ۳: ‘Pi ۳, ye۳jiya ju۳vaañu randimyu diye.’ 29ॸSu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳ jijye۳: ‘¡Ne ra۳jiya!’

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ21

45 Rivasiy ji ۳ta saparu۳yada riva jijechipiya۳jada, saya۳da variy ju۳vaañu. 30ॸSu۳tañuvejada ji ۳ta vanu variy siva jidyenu tamityi ۳ daryantiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta jmutya۳jadani ۳: ‘Ray ji ۳ta ra۳jiya, Ye۳ye۳.’ Dañumamu۳y ne saya۳da varidye. 31ॸ¿Mi ۳ra danu۳ju۳myusiy rañi jvaayadara jijye۳ va۳tara, mi ۳?” Ru۳mutya۳jada ji ۳tani ۳ Jesús: “Samunatyi ۳.” Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Criquiy jmutya۳varyapu۳ryamiy, cadnatuveda jarye, rirya۳jay jirya۳jisiy Ju۳denu nusu۳jyomu. 32ॸTapi su۳deda Juán Bautístabay jiryimu Ju۳denu nú۳va rupiñu, tama۳ jiryeñi tuva۳churu۳yada simu, tama۳. Criquiy jmutya۳vay ji ۳ta, cadnatuveda jarye tuva۳choda si ۳tenu simu. Dañuma jiryeñi diyada riva, ne jiryepyaru۳ryu۳yada variy riva jijechipiya۳jada, jirya۳tidye tuva۳chu variy simu Juánbay.” Jesús tu۳choda jamirya jvaavyenchiy (Márcu 12.1-12; Dúcasiy 20.9-19) 33ॸ“Jirya۳tuva۳chura

ratarya dityadoda niquejadantiy. Savichanu۳yada ti ۳qui rorijya۳mi ۳, santa۳da ji ۳tara ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳. Sapuryejada ji ۳ta ravichu۳ta rayada; su۳beda ji ۳tantirya ni ۳nsiy muchijyoju۳ risa۳ju۳ntiy, sivaayada ji ۳ta ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳mura rorivyu۳qui, jiryatiy ru۳nu۳tya۳da ravimusirya yindiy. Satocheda ji ۳ta nuta۳daja۳mi ۳ variy ruumu jvaavyerya, rirya۳tidye jvaadyerya. Rateratanuma nutasarasiy rirya۳̲ӕфɗ‫ڏ‬ chenu dañi ۳ mucadi ja۳mi ۳ day, rateranuma ra۳ma۳cho۳ rijyu۳ day. Saya۳da ji ۳ta variy tajijyu۳ day. 34ॸRito۳jadanumatiy ra۳tosa۳da runda, su۳pa۳jada ji ۳tariy jimyuchechimyi ruumu jvaavye, rirya۳tidye jmutya۳ra sayaru۳rya ni ۳nusityera. 35ॸRureda ji ۳ta jvaavyeryi samuchechimyi, rimyusiye۳yadani ۳ ti ۳qui,

nu۳ntiy ru۳veda ti ۳ta۳ju۳, puutyi. Ti ۳ni ۳ rijecheda ravichu۳ta day. 36ॸSajatyiiyada jpa۳jada ti ۳ jimyuchechintyi, nu۳ntiy, nu۳ntiy, nu۳ntiy, jaryi rajuuvavya۳ju۳ ruumusiy munatya jpa۳savaryi, riñi vichadeda jvaavye daryantyiryi. 37ॸPariche su۳pa۳jada ji ۳tani ۳ jidyenu ruumu, saniquejada variy: Rirya۳suvu۳y dyetyani ۳ radyenu. 38ॸRidyiyadanumatiy jvaavye siva sadenu, riñiquejada ji ۳ta variy yiva: Jiñu ji ۳ta mucadi ja۳mi ۳ denu day. Sa۳numatiy diichara saja۳y, ni ۳numa ra۳ma۳cho۳sara raja۳mi ۳ju۳ varintyidye. Vañú, vurya۳jvañi ۳, vurya۳tidye ju۳riy vu۳jyu۳ra samucadi. 39ॸRuredanumatiy variñi ۳, rijetya۳da ji ۳ta nudimyusiñi ۳, ru۳veda variy jasiñi ۳, puutyityeni ۳. 40ॸRamuni ۳tiy, sa۳numatiy jti ۳ mucadi ja۳mi ۳ yindimyuntiy, ¿nu۳tyura sa۳chaniy variryi jvaavye rapu۳ryamiy, nu۳tyura?” 41ॸRu۳teda variy siva Jesús: “Ne jantyutya۳damusiy sa۳paruta riy nicyara۳myi, sa۳sa۳y variy tavantyidyerya ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳ntidye, jiryatiy rirya۳sa۳ryu۳rya jiyaru۳rya ra۳tosa۳da rundamu.” 42ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “¿Neviy jiryi ۳nu۳ñu۳yada Ju۳denu niquejadamu didyerya jirya niquejada didye? Ravichu۳ ji ۳ta jiryatiy rrachusi ۳ roriy jvaavyejyu۳ni ۳, ni ۳numa rañi ۳cha ji ۳ta roriy suru۳tya۳, jiryenu ravichu۳musiy. Rani ۳ jirya sivaayada Nutyityu۳, mityanuma vuryi ۳nu۳y rana۳cho۳ day, vu۳tyi ۳tta varirya.ॹ* ¿Neviy jiryi ۳nu۳ñu۳yada didyerya daryaday? 43ॸRamuni ۳ ri ۳tatye jiryiva: Sa۳so۳vay ji ۳ta Ju۳denu jiryimusirya yinsu۳yada, sa۳sa۳y variy tavantyidyerya jiryatiy rirya۳jontay nta daryatiy sava۳ta۳da ruumusiy. 44ॸNi ۳day ji ۳ta ni ۳tiy raryijyu۳u۳y jiñu ravichu۳ncha, saryiryotyatimyu۳y variy sanchasiy; jiñu

*॰21.42 Ya۳jnu۳rya Murra۳pedye 118.22; Nusu۳byimiy Jvaachara 4.11; Rajo۳ttya۳ Pyítru 2.7 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ21ٍॷ22

46

ji ۳ta, sanchatiy saryijyu۳u۳y jiñu ravichu۳, saryiñe۳ya vamidideju۳ variñi ۳.” 45ॸRityuva۳chodanumatiy caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mibe, Varyisévuvedabay jarye ruusa۳ju۳ra saniquejada dityadoda, ridyetya۳da ji ۳ta jiñijyu۳ saniquejada darya. 46ॸRuuriryu۳yadanumatiy rivasiñi ۳ Jesús, richuvu۳yada riy nijya۳nvajyuubay, jiryatiy rijechipiya۳jada daryaju۳: “Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ sani ۳cha.” Jesús tu۳choda ja۳mu۳yada vichtyanchiy (Dúcasiy 14.15-24)

22

1ॸSajatyiiyada tu۳choda dityadoda tu۳chodata ruuvantiy: 2ॸ“Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada rañi ۳cha nu۳tyu ja۳mu nutyityu۳ ʮɗфֆҡɗֆѸɗԮֆ‫ڏ‬ dara vichtya jidyenu ja۳mu۳yadamu. 3ॸSu۳pa۳jada ji ۳tariy jimyuchechimyi: Jirya۳numa naturyi musuchavay vichtyamuju۳. Musuchavay ji ۳tamu۳y ne jiyaru۳yada variy. 4ॸSajatyiiyada jpa۳jada ti ۳ntiy: Ya۳numa tu۳chu ruuva musuchavay: Jdutyasaranuma ravyichtya. Ri ۳vatyanimya۳ni ۳ ra۳si ۳ nu۳chusi ۳, voca denu. Jdutyasaranuma ti ۳ta۳ju۳ra. Varenuma vichtyamuju۳cu۳. 5ॸMusuchavay ji ۳ta jiya۳da yavuryu۳tya۳damu, nu۳ jiya۳da yindimyu, nu۳ntiy jvaadyi ta۳ryu۳tya۳da na۳cho۳. 6ॸRityevay ji ۳ta rañi ju۳фľĀфɗֆѸ̲ӕËȍľ‫ڏ‬ chimyi, rirya۳rupanta۳da variryi, ru۳vamyu۳yada ti ۳ta۳ju۳ riy, pattaryi. 7ॸJa۳mu nutyityu۳ ji ۳ta nique۳yada jaryi variy ranchiy, su۳pa۳jada ji ۳ta variryi jichu۳tarumiy, rirya۳tidye parutamu۳ryi jvavye, rirya۳rupamyu۳y varirya rivyichajo. 8ॸSu۳teda ji ۳ta ja۳mu nutyityu۳ variy ruuva jimyuchechimyi: ˇĀӕҡֆѸ‫ڏ‬ ranuma vichtya, ramyusuvye ji ۳ta vicha۳siy nicyara۳myi. 9ॸJirya۳numa jiya nú۳qui nantaryaju۳myu, jirya۳numa musuy vichtyamuju۳riy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jirya۳sarye rumuriy. 10ॸRiya۳da ji ۳ta samuchechimyi variy nú۳quiva, rirya۳tonuvejada variryi

jicheryevye ti ۳ta۳ju۳, nijya۳nvay nicyara۳myi, samivye jarye ruusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Rimyu۳chadeda varirya vichtya roriy. 11ॸSajayadanumatiy ja۳mu nutyityu۳ sa۳tidye jnu۳ñuvi ۳ riy musuchavay, sadiyada jasiy siva ti ۳qui vanu, jiryatimyu۳ ne ja۳mu۳yada sujatyi ۳ dañi ۳. 12ॸSu۳tañuvi ۳jada ji ۳ta variy siva: Jaamyicyu, ¿nu۳tyuramusiy jijeyasiy jiyu, nu۳tyuramusiy? tama۳ ja۳mu۳yada sujatyi ۳ jiñi ۳cha, tama۳. Sama۳cho۳jada mitya vapuu variy ranchiy. 13ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda ja۳mu nutyityu۳ ruuva jnu۳tyavantyi: Jirya۳numa puchumu۳y ti ۳ta۳ju۳ni ۳, jirya۳jatya۳siy variy bimuju۳ni ۳, nupocudimuju۳. Jasidye ji ۳ta rirya۳jna۳vya۳ nijya۳nvay variy, rirya۳su۳y ji ۳ta jijya۳dajchantiy. 14ॸTi ۳quitya daryaju۳ riñi ۳cha natuchavay, rajuuvatya ji ۳ta jaryetasavadye.” Criquinchiy, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ murichenutaniy nijya۳nvarya (Márcu 12.13-17; Dúcasiy 20.20-26) 15ॸRiya۳da

ji ۳ta Varyisévuvedabay variy riñiquetta۳dayu: “¿Nu۳tyuramusiy vurya۳ju۳riy taji niquejadivani ۳ Jesús, nu۳tyuramusiy?” 16ॸRu۳pa۳jada ji ۳ta variy yisa۳ datyavavyedabay simu Jesús, Jeródesbe siityari ۳vabe jarye ruusa۳ju۳. Ru۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “Datyanu۳, nu۳dyetyara jiryatiy jiiñi ۳ ji ۳ta si ۳tenu jtarya. Jiiñi ۳ ji ۳ta datyanusara si ۳tenura Ju۳denu nú۳. Ne yinu۳y jaryi sami ۳va۳ju۳ ti ۳na۳cho۳, dañuma sani ۳cha ti ۳. 17ॸRamuni ۳, ya۳numa tu۳chu nu۳dyiva, nu۳tyura jijechipiya۳, nu۳tyura: ¿Samiryavidye vurya۳murichenura criquiy, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Sésar murichenutaniy vuryi ۳nu۳yadamusirya?” 18ॸSadatya۳da ji ۳ta Jesúsra rijechipiya۳jada jiyaro۳ju۳, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Ta۳ju۳ra jirye۳ntya rañiy, ta۳ju۳? Jiryi ۳tu۳yadamu yitay. 19ॸJirya۳dityanu rarya criquidye, ratatiy vurya۳murichenuracu۳.” Riryeda ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ22

47 variy saju۳ra criquidye. 20ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “¿Chi ۳ra sani ۳cha criquitya۳sa jantyasi ۳ day, chi ۳? su۳ro۳ nu۳chara jarye, ¿ta۳ra rani ۳ËȍĀфֆ̲ӕ‫ڏ‬ sidye, ta۳ra?” 21ॸRu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Ja۳mu nutyityu۳ Sésar jantyasi ۳.” Su۳teda jadchiy ruuvantiy: “Ramuni ۳tiy jirya۳murichenu variñi ۳ Sésar jiryatiy sabarya darya, jirya۳murichenuni ۳ Ju۳denuntiy jiryatiy sabaryantidyerya.” 22ॸRityuva۳chodanumatirya saniquejada, rityi ۳tta۳da variñi ۳. Rityocheda ji ۳ta variñi ۳ Jesús, riya۳da variy jadchiy. Saadusévuvedabay jtaja۳dodani ۳ Jesús diibyimusiy mi ۳sadedanchiy (Márcu 12.18-27; Dúcasiy 20.27-40) 23-24ॸRuuti ۳jada

Saadusévuvedabay variryundamu simuntiy. Ne ridyetaru۳ñu۳yada rimyi ۳sa diibyimiñu۳day. Ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “Datyanu۳, su۳teda ji ۳ta Muyusésibe: Ti ۳qui nijya۳mi ۳tiy ra۳diiy dejsa۳, sataryi ۳numa ra۳ja۳mu۳y variñi ۳ savatura ma۳cho۳nu, sa۳tidye detuchu jityeryi ۳bay jiyadaju۳ni ۳. 25ॸRivyichanu۳yada ji ۳ta danu۳ju۳ñijyate nu۳ñi taryi ۳veda nu۳quebyimu. Saja۳mu۳yada ji ۳ta rimyunatyi ۳ vaturajsa۳, sadiiyada ji ۳ta mitya dejsa۳ sisa۳siy, sama۳cho۳ vatura variy sanijyu۳ vichi ۳ju۳. 26ॸDaryaday savicha۳da sanijyu۳ vichi ۳ntiy, nu۳numa rañi ja۳mu۳ntyiñi ۳, nu۳ñi taryi ۳veda, tamityi ۳ sa۳ra۳ju۳, pattaryitye. 27ॸTamityanuma ji ۳ҡѸĀɗɗֆĀԮҡӕф͑‫ڏ‬ tidye, puutyitye. 28ॸDaryamusiy, rirya۳numatiy mi ۳sa jidyiijyomusintyi, mi ۳ju۳rate sa۳ma۳cho۳ vatura variy, tapi riñi ja۳mu۳yada ti ۳ta۳ju۳musiñi ۳ vatura.” 29ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jiryecyaramya۳ jijechipiya۳jadamu, jiryedyetyatya daryaju۳ra Ju۳denu niquejada, ne vinu sadatya۳da jarye. 30ॸTapitya rirya۳tiy mi ۳sa۳sumiy nijya۳nvay jidyiijyomusiy, ne rirya۳ja۳mu۳charayu, dantyamu۳y ne rirya۳ja۳mu۳tyanicharayu,

jiryatiy rirye۳chasara daryaju۳ nu۳tyu Ju۳denu jpa۳vay daryá, jiryatiy jarichumu vichavaryi. 31-32ॸRanchiy ji ۳ta jiryatiy rimyi ۳sasara jidyiijyomusiy, nu۳tyi jiryeñi niquema۳ catera nu۳charamuntirya, jiryatiy su۳teda Ju۳denu jiryivara: Rañuma rañi ۳cha Avurá۳bay Ju۳denu, Isácubay Ju۳denu jarye, Jacóbubay Ju۳denu jaryentiy. ¿Va۳ diibyimiy riñi ۳chacay? ¡Jnu۳vyentya riñi ۳cha jasidye! Ni ۳ni ۳ta diibyimiy Ju۳denu day, nu۳tyi ni ۳ni ۳ ji ۳ta sani ۳cha jnu۳vye Ju۳denu.” 33ॸRityuva۳chodanumatiy nijya۳nvarya saniquejada, rityi ۳tta۳da varirya sadatyadoda. Miryara vichasara jaryinra Ju۳denu datyadoda, mirya (Márcu 12.28-34; Dúcasiy 10.25-28) 34ॸRityuva۳chodanumatiy

VaryiséԮӕԮľĀ‫ڏ‬ barya jiryatiy sandasadeda Jesús riy Saadusévuvedabay, riintye۳ryadeda ji ۳ta variy simuyu. 35-36ॸTi ۳qui rityenu jiryatiy niquejada datyi ۳ni ۳, sani jtaja۳doda ji ۳ta jantya۳daju۳ variñi ۳ Jesús: “Datyanu۳, ¿miryara vichasara jaryinra Ju۳denu datyadoda ti ۳ta۳ju۳ su۳teda cabyimu, mirya?” 37ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta jasiñi ۳: “Vurya۳ma۳ va۳tasara ti ۳ta۳ju۳ vu۳jechityani ۳ Vu۳ntyityu۳ Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ vuryi ۳ntuta jarye, ti ۳ta۳ju۳ vu۳jechipiya۳jadata jarye risa۳ju۳. 38ॸRani ۳ ji ۳ta jaryinra datyadoda jiryatiy munatyara. 39ॸDaraju۳jyu۳ datyadoda ji ۳ta nu۳tyu ratiy daryantiy: Vurya۳ma۳ va۳tasarani ۳ vu۳tyuunu vichi ۳ntidye, nu۳tyu vu۳vya۳tasaratiy daryantidyevyu۳y. 40ॸJirya daraju۳ֆĀҡֆĀΎ‫ڏ‬ damusiy ru۳ndayada ti ۳ta۳ju۳ su۳teda Ju۳denu, jiryatiy su۳teda Muyusésibemyusirya, jijyu۳ tu۳chuvabe jtomusiy jarye risa۳ju۳.” ¿Chi ۳denu sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳, chi ۳denu? (Márcu 12.35-37; Dúcasiy 20.41-44) 41-42ॸRiintye۳ryadedamu,

sitaja۳doda Jesús Varyisévuvedayu: “¿Nu۳tyura

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ22ٍॷ23

48

jiryejechipiya۳ sanchiy Ju۳denu jaryeti ۳, nu۳tyura? ¿Chi ۳ denu sani ۳cha, chi ۳ denu?” Ru۳teda ji ۳ta siva: “Davyíbe jasi ۳.” 43-44ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Nu۳tyuramusiy variy su۳teda Davyíbe, Ju۳denu Jnutumusiy siva: ¡Nutyityu۳! Su۳teda daryaju۳: Su۳teda ji ۳ta Ju۳denu siva rayntyityu۳: Ya۳ma۳sa rayntyityudamyuju۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳vuunutaniryi jimyityasimyi. 45ॸJiryatiy Davyíbeñuma ji ۳ta jtay jintyityu۳ntidyeñi ۳, ¿nu۳tyichiy sa۳cha variy sa۳si ۳, nu۳tyichiy?” 46ॸNe vana۳y ti ۳ jmutya۳jada variy tarani ۳, dantyamu۳y ne ruutaja۳nuru۳yada tara ju۳na۳y jadchiñu۳nñi ۳. Jesús tu۳chuta۳dariy Varyisévuvedabay, Ju۳denu niquejada datyanuvabe ruusa۳ju۳ (Márcu 12.38-40; Dúcasiy 11.37-54; 20.45-47)

23

1-2ॸJadchiy ji ۳ta saniquejada Jesús ruuva nijya۳nvajyuubay, sisa۳ datyavavyedabavya jarye: “Riñi ma۳cho۳ma۳ Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye ruusa۳ju۳ Muyusésibe ju۳bivaju۳, jiryatiy ridyetyanusarara Ju۳denu jteda jiryatiy MuyuséѸɗ¡ľ̲ֆӕ‫ڏ‬ sirya. 3ॸRamuni ۳, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rityu۳chu jiryiva jirya۳jvaajeya۳sarara, dantyamu۳y ne jirya۳jvaachara daryatiy riñi jvaachara, tapitya riñi jvaaryu۳y daryatiy rityu۳chusara. 4ॸRiñi puchusara ntara tiityasara nijya۳nvajyu۳ rajuura ru۳tedata, jiryatimyu۳ ne rityiityaru۳y, rintya ji ۳tamu۳y ne ja۳tyo۳ru۳y ne vinu jijyomutu jana۳ta raniy, jiryatimyu۳ ne vinu riy jvaaryu۳rya daryatiy riñi jvaatyaniryu۳y nijya۳nvarya. 5ॸRuuvaacharara yivaayada vinu rirya۳tidye diy nijya۳nvay riva, nu۳tyu ruuvaachara ja۳murasumara rimyo۳siy, jasityi ribeyadara Ju۳denu niquejadatera jimyo۳ta۳sa, richujachoniy jarye. 6ॸRu۳canurya ma۳sa۳da vichtya ja۳mi ۳tuunu jivyichtyamu, munatya ma۳sajomu

ma۳sa۳dantiy, ju۳tye۳ryanijyomu jarye. nijya۳nvay mu۳chuveda pudásamuntiy, jadchintyi jiryatiy ru۳tachara nijya۳nvay ruuva: Datyanu۳. 8ॸJirye ji ۳ta, ne jirya۳jtatyanichara Datyanu۳yu, tapitya ti ۳quide sani ۳cha jiryedyetyanu۳. Jiryevyichasara nu۳ñi taryi ۳veda ti ۳ta۳ju۳. 9ॸDantyamu۳y ne jirya۳jtachara siva mucadincha vichi ۳ nijya۳mi ۳, Vu۳jye۳, tapitya ti ۳quide sani ۳cha Vu۳jye۳, jiryatiy Jarichumuvichi ۳ni ۳. 10ॸDantyamu۳y ne jirya۳jtatyaniy yiva: Nutyityu۳, tapi ti ۳quide jiryentyityu۳, jiryatiy Ju۳denu jaryeti ۳ni ۳. 11ॸNi ۳day vichasara jaryiñu۳ jiryequebyimuntiy, ni ۳tiy ra۳cha jiryi ۳mu۳tyi ۳si ۳ju۳. 12ॸMi ۳ni ۳tyi jchana۳tyayu, sa۳cha jantanichi ۳ riva, daryaday mi ۳ni ۳tyi jtay jidyetya pasidyeva۳ju۳, sa۳cha ji ۳ta jchana۳tyasi ۳ rivantidye. 13ॸ¡Jiii, rani ۳tte jiryejyu۳te, ra, Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye, jiryatiy jiryi ۳tu۳yadamu vichaváyu! Jiryemyutanusara daryaju۳ra Jarichumuvichi ۳ nusu۳jyo nijya۳mi ۳jisiy, tapitya ne jiryeñi jaryu۳y jirye, dantyamu۳y ne jiryejetyaniryu۳ryi, jiryatiy riryi jaryu۳y. 14ॸ¡Jiii, rani ۳tte jiryejyu۳te, ra, Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisé vuveda jarye, jiryatiy jiryi ۳tu۳yadamu vichaváyu! Jiryevyiché۳chavañuma dayu, nu۳ñi jiryeñi so۳vacharara bacheno۳daveda barya, jadchintyi jiryi ۳tu۳yada jityu۳chu jamuca۳ sisa۳ Ju۳denu. Ramuni ۳tiy, jiryeñi ۳ ji ۳ta ra۳jmutya۳ jaryirya jijyuuchuveda murichenusa۳da. 15ॸ¡Jiii, rani ۳tte jiryejyu۳te, ra, Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye, jiryatiy jiryi ۳tu۳yadamu vichavayu! Jirye ramityeñumaya۳ daryaju۳ra jmityo۳, mucadi jarye, jirya۳tidye jatachuni ۳ ti ۳qui nijya۳mi ۳ jichiityari ۳nuju۳. Sasiityari ۳numatiy jirye, jiryetyi ۳tunu jiidatyo۳mu paruti ۳si ۳ju۳ni ۳, savichasara jaryi nicyara۳vya۳ju۳ jiryimusiy variy. 7ॸRu۳canuntyirya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ23

49 16ॸ¡Acuu, ta۳ju۳na۳te darya jiryejyu۳ jiyantavay ni ۳sipyuryimyi, ta۳ju۳! Jiryi ۳tachara daryaju۳: Saryityi nique ti ۳ Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo jtyamu, ne sanique si ۳tenu variy riva; saryityi nique ti ۳ óru jtyamu jiryatiy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomura, variñi ۳ ji ۳ta sanique si ۳tenu. 17ॸ¡Ni ۳sipyuryimyi datyi ۳sa۳miy jirye! ¿Miryara ji ۳ta jaryinra, mirya? ¿Óruviy, varimyata Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo, ratatiy jiintyasara Ju۳denu nijyu۳ra óru? 18ॸJiryi ۳tacharantiy: Saryityi nique ti ۳ Ju۳denu nijyu۳ rupajyo jtyamu, ne sanique si ۳tenu variy riva; saryityi nique ti ۳ sa۳chara jtyamu, jiryatiy Ju۳denu nijyu۳ rupajyonchara, variñi ۳ ji ۳ta saryi jto۳taniy rivara jiñiquejada. 19ॸ¡Ni ۳sipyuryimyi jirye! ¿Miryara ji ۳ta jaryinra, mirya? ¿Sa۳charaviy, varimyata Ju۳denunijyu۳ rupajyo, ranchatiy riryupay Ju۳denunijyu۳ra? 20ॸRamuni ۳tiy, ni ۳tiy nique Ju۳denunijyu۳ rupajyo jtyamu, ni ۳ni ۳ nique ri ۳tyamu, sanique variy ri ۳tyamuntiy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ravicha rancha risa۳ju۳. 21ॸDarya ni ۳day, ni ۳tiy nique Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo jtyamu, sanique ne vinu ri ۳tyamu, sanique variy si ۳tyamuntiy ni ۳tiy vichasara ravimu. 22ॸDarya ni ۳day, ni ۳tiy nique jarichu jtyamu, sanique ne vinu ri ۳tyamu Ju۳denu ma۳sajo, sanique variy si ۳tyamuntiy ni ۳tiy ma۳sasara rancha. 23ॸ¡Jiii, rani ۳tte jiryejyu۳te, ra, Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye, jiryatiy jiryi ۳tu۳yadamu vichavayu! Jiryemyurichenu daryaju۳ Ju۳denu jiyaru۳ryaju۳ra rate nutasara, jiryatiy jiryejye۳vyechu jmyichara jaryedoju۳ra, dantyamu۳y ne jiryi ۳nu۳ryu۳yada rana۳cho۳ Ju۳denu jteda tera day, jiryatiy jaryinrara, jiryatiy vase vichasa۳da darya, jantyutya۳da jarye, Ju۳denumu tuva۳choda jarye risa۳ju۳ra. Jirya۳ma۳ jvaayasiy daryá, dantyamu۳y ne jirya۳paru۳y riva murichedoda Ju۳denu jiyaru۳rya. 24ॸ¡Jiyantavay ni ۳sipyuryimyi

jirye! ¡Jirye ramityanirya ja۳ nta cani ۳tujisiy, jiryatiy jiryebecharara rajuura ju۳bayada nijya۳nvajyu۳, ʮɗфֆľфֆ‫ڏ‬ michu nta ji ۳ta rivasiñi ۳ camélluqui nta, jiryatiy jiryepyaru۳y riva jantyutya۳da, Ju۳denumu tuva۳choda jarye risa۳ju۳! 25ॸ¡Jiii, rani ۳tte jiryejyu۳te, ra, Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye, jiryatiy jiryi ۳tu۳yadamu vichavayu! Jirye ji ۳ta rañi suutasara rarudivasiy jatusiidye, siidye jarye, jiryevyimu ji ۳tara paradoda day, ni ۳ru۳yadacanuyadamu vichasa۳da jarye risa۳ju۳. 26ॸ¡Varyisévuveda ni ۳sipyuryimyi jirye! Jirya۳pu۳y munatya ravimu jatusiidye, siidye jarye, ra۳tidye vichasara pu۳chara rárudivantiy. 27ॸ¡Jiii, ta۳ju۳na۳te darya jiryejyu۳te day, ta۳ju۳, Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye, jiryatiy jiryi ۳tu۳yadamu vichavayu! Jiryeñi ۳cha daryaju۳ nu۳tyu bapyo muchanusara, rirya۳tidye diy nijya۳nvay samirya riva. Ravimu ji ۳ta diibyi binda, javityichara jarye. 28ॸDarya ni ۳day jirye, jiryatiy jiryeñi ۳cha samiy jvadichavay nijya۳nvay diya, jiryejechimyu ji ۳ta jivyichasara jiryi ۳tu۳yadamu jachipiya۳vay, nicyara۳y jachipiya۳jadatavay jarye risa۳ju۳. 29-30ॸ¡Jiii, rani ۳tte jiryejyu۳te, ra, Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye, jiryatiy jiryi ۳tu۳yadamu vichavayu! Jirye ji ۳ta jvaachara bapyonchara rorichidyera, Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe jachipityasa۳daju۳, jiryi ۳dutyasara samintyirya ribepyontiy, jiryatiy rivyichanu۳yada vase vichavay daryaju۳, jiryi ۳tachara variy: Vu۳ryityi vicha۳da ta۳riy vu۳myunatyavabe rundamu, ne vu۳ryi vichadeda vatajuu ruusa۳riy Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, jiryatiy ru۳veda riy. 31ॸRamuni ۳tiy jiryeñi tu۳chuta jiñijyu۳, jiryatiy jiryeñi ۳cha ridyedyeñu, rityi ju۳veda riy Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe. 32ॸ¡Jirya۳numa jto۳ҡ͑ɗфֆʮɗфֆľ̲ֆӕ͑ҡֆ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ23ٍॷ24

50

vabe jiyasayada day! 33ॸ¡Codityevay rapu۳ryamiy! ¿nu۳tyuramusiña۳ jirya۳ramityara jiidatyo۳muju۳ jatyasa۳da, nu۳tyuramusiy? 34ॸRamuni ۳ ri ۳pa۳sara jiryimu riy rajyu۳ tu۳chuvay, nijya۳nvay datyavay jarye, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye ruusa۳ju۳. Jirya۳jvaryi rityevay, jirya۳jvay crusitya۳santiryi; ti ۳ni ۳ jirya۳musiye۳ ju۳tye۳ryanijyovimuntidye, jirya۳jarupantanumaya۳ vicha۳damusiy, ratarya vicha۳damuju۳ variryi. 35ॸJiryatiy jirya۳jvaachara daryá, ra۳day ju۳u۳y jiryiva ju۳veda murichenusa۳da, ʮɗфֆҡɗֆфɗфֆӕ¡ľ‫ڏ‬ dara vase vichavay nuda, samiy vichi ۳ Abénubay nudamusiy, Sacaryébay nuda sa۳ra۳ju۳, jiryatiy Baraquíyabay denubañi ۳, jiryatiy jiryeñi jvay raparudamu jnutatyasara rupajyo, Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo jarye. 36ॸRi ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Ra۳day ju۳u۳y jirya murichenusa۳da ti ۳ta۳ju۳ ruuva jivye jamirya vichavay.” Jesús jna۳yada rivasiy Jerusarí ۳ (Dúcasiy 13.34-35) 37ॸ“Jerusarí ۳,

Jerusarí ۳, jiñijya۳nvay ji ۳ta jvachara riy Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, rijechichara ravichu۳ta riy, jiryatiy su۳pa۳sara Ju۳denu riy yinsu۳byimiy ruumu. Rajuuraju۳ rañi ju۳tye۳ryaniryu۳yada riy ridyedyeñu, nu۳ҡֆӕҡԮфֆɗҡֆΎĀ̲ӕҡ͑ӕ‫ڏ‬ sara jiñipya۳ta suvu۳charajisiryi jidyenujuu darya; tiii, riryivya۳tava۳ra. 38ॸ¡Tíjyiii, satochimye۳ttye Ju۳denu mityara jiryevyichajo! 39ॸRi ۳tatye daryaju۳ jiryiva: Ne jirya۳diy ju۳na۳y riva rabetyedivasiñu۳day, netimyu۳ ne jirya۳jtay didye: ¡Jchana۳tyasi ۳te ni ۳tiy jnitye Nutyityu۳ jtyamute!” Jesús jteda ra۳parutachara Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo (Márcu 13.1-2; Dúcasiy 21.5-6)

24

1ॸSasipyateda Jesús variy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jovimusiy. Saya۳damu ji ۳ta, sisa۳

datyavavyedabay dityadoda variy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo rorivyicha۳yu. 2ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “¿Jiryi ۳nu۳vidye jirya ti ۳ta۳ju۳ day? Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ne sa۳ma۳cho۳ ti ۳ ravichu۳ jiryenu ravichu۳nchanu۳day. Rirya۳jotatimyu۳rya roriy variy, pattaryitye ti ۳ta۳ju۳ra.” ¿Nu۳tyuramusiy vurya۳datya rajo۳tanuma mucadi baryi ۳jada, nu۳tyuramusiy? (Márcu 13.3-13; Dúcasiy 21.7-19; 17.22-24) 3ॸSama۳sa۳danumatiy

Jesús ja۳mu musincha jiryatiy ravicha۳da ri ۳tya Odivu, rityuudiyada ji ۳ta sisa۳ datyavay sa۳siquita Jesús variy jasiyu, ru۳teda ji ۳ta variy siva: “Ya۳tu۳chu nu۳dyiva: ¿Nu۳tyeryivye ra۳cha daryá, jiryatiy yitesiy darya ra۳cha, nu۳tyeryivye? ¿Mirya rani ۳cha rajo۳tara day, mirya? ranchityi nu۳ña۳datya: Diye ni ۳day sa۳jti ۳, ra۳numatiy baryi ۳ jirya mucadi runda risa۳ju۳.” 4ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta quivu۳chodajisiyu. 5ॸTapi rirya۳jniy rajuuvay ri ۳tyamu, rirya۳jtachara variy: Rañi rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳, riñi ra۳caretanichara riy rajuu nijya۳nvay variy riva. 6ॸJirya۳tuva۳chu rana۳cho۳ ju۳veda, ju۳veda jaticheyadana۳cho۳ jarye, jiryi ۳nu۳tyata۳tayu, ne jirya۳suvu۳y ranchiy, tapi daryatya ra۳cha si ۳tenu, ra۳viy baryi ۳te jiryi ۳tay didye. 7ॸRa۳numa richatay ju۳veda tavicha۳dajsa۳, rirya۳numa richata tavicha۳da ja۳nvay munu۳ñumirya ju۳veda runda. Ra۳numa vicha jachi ۳nu variy, muco siityeya۳jada jarye tajijyu۳ ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳ntiy. 8ॸNu۳tyi raday rani ۳cha jirya ti ۳ta۳ju۳ rajo۳ttya۳ paru۳tyajaya۳jada. 9ॸJadchiy ji ۳ta rirya۳ju۳riy nijya۳nvay jirye jarupanta۳damuju۳, rirya۳jvay variy jirye. Jirya۳vichasara javittyuchavay variy ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳, ri ۳tya jiyadaju۳. 10ॸJadchintyi rirya۳paru۳y rajuuvay rachiityari ۳sa۳diva, rirya۳sa۳ֆʮɗ̲ֆɗҡֆѸɗ‫ڏ‬ myiyu, rirya۳javittyuy varintyiyu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ24

51 11ॸRirya۳mu۳ti ۳sara

rajuuvay jiryatiy ru۳tu۳yada ya۳jtay Ju۳denuju۳ tu۳chuvayu, rirya۳jatachusara Ju۳denu nú۳vasiryi rajuuvay nijya۳nvay. 12ॸJiryatiy ra۳jasa۳chusarara nicyara۳y vichasa۳da variy, ra۳day sudovachara variy rivya۳ta۳da rajuuvay Ju۳denunijyu۳. 13ॸNi ۳tiy ra۳jachi ۳nchara ta۳rijyu۳ raju۳yu, sadiiyada sa۳ra۳ju۳, sa۳day ramityasara variy. 14ॸRirya۳tu۳chunumaya۳ ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ vara jirya samitu۳choda Ju۳denu nusu۳yadanchiy variy, rirya۳tidye tuva۳chu ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jasirya. Jadchiy ji ۳ta ra۳jti ۳ tara baryi ۳jada runda.” Paru۳tya۳da rundanchiy (Márcu 13.14-23; Dúcasiy 21.20-24) 15-17ॸ“Jirya۳numatiy diy riva javityichara jiryatiy ra۳bay mityarorirya raryoriy, jiryatiy satu۳choda Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ Ta۳ñírubay ranchiy, (ni ۳tiy ra۳jnu۳y ramu variy, jidyetyata۳ta taryera), variñi ۳ ji ۳ta rityi vichasara Judéֆ̲ӕԮфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damu, riryi bay variy ja۳mu musimyuju۳; ni ۳tiy ra۳tu۳chu sisa۳ jityuunu vichi ۳, dañuma ra۳vicha sabarya jiryorivyimu, ne sa۳jay variy jiberya ju۳redana۳cho۳. 18ॸDarya ni ۳day ni ۳tiy ra۳cha yindimyu, ne sa۳siityityi jichujay ju۳redana۳cho۳ jiryorivyimusiy. 19ॸTa۳ju۳na۳te day ni ۳tiy mudasiy, ta۳ju۳, ni ۳tiy ra۳rupatyaniy variryundamuni ۳ jidyenuntiy. 20ॸJirya۳ntya va۳ta Ju۳denusa۳ tu۳chodamura: ne nijya۳ rundamu ra۳cha variy, dantyamu۳y jiituyada rundamu. 21ॸTapi rarundamu ji ۳ta ra۳cha paru۳tya۳da runda, vu۳dyiyadatya riva daryacu۳, jiryatiy rajo۳ta۳damusiy ju۳dejadara, diye rundasa۳ra۳ju۳ ne vu۳dyi riva, dantyamu۳y ne vurya۳dichara daryiva jadchiñu۳ndye. 22ॸNetimyu۳ ne sa۳jmuchaniy Ju۳denu varirya paru۳tya۳da runda, ne ti ۳ dera

raryi ramitya nijya۳mi ۳ variy. Jiryatiy sava۳ta Ju۳denu daryaju۳ ĀфֆɗʮɗʮľфֆľҡѸ‫ڏ‬ vadye, sa۳jmuchaniy varirya paru۳tya۳da runda. 23ॸSaryityi jtay ti ۳ variryundamu jiryiva: ¡Jiñutiy jiyuni ۳ Ju۳denu jaryeti ۳! varimyata sa۳jtay jiryiva: ¡Mu۳ñumani ۳! ne jirya۳tuva۳chu variy ramu. 24ॸRirya۳mu۳ti ۳sara daryaju۳ ru۳tu۳yada ya۳jtay Crístuyu, ru۳tu۳yada ya۳jtay Ju۳denuju۳ tu۳chuvay jarye risa۳ju۳ntiyu. Riñi ra۳jvaañuvi ۳ mityamusiy tara nijya۳nvay diya, riñi jtay ya۳quivu۳chu ratariy Ju۳denu jaryetasavay variy. 25ॸJiryi ۳nu۳tyata۳tayu, rañi tu۳chuma۳ ra۳jisiy jiryivara. 26ॸRamuni ۳, riryityi jtay jiryiva: ¡Mu۳ñumani ۳, tajityomu! ne jirye۳jiya rumu. Riryityi jtay jiryiva: ¡Jiñutiñi ۳, rorichiy puryesaravimuni ۳! ne jirya۳tuva۳chu variy ramu. 27ॸTapi Nijya۳mi ۳denu jti ۳jada ra۳chasara nu۳tyu ra۳duya۳ra, jiryatiy ra۳jaduya۳ nta jiñi ۳ mu۳ti ۳jomusiy jarichu su۳tyeryasa۳ra۳ju۳, daryani ۳ ra۳chasara. 28ॸJasityiñi ۳ diibyi, jasiñi ۳ ji ۳ta rirya۳ntye۳фֆ͑ɗֆĀɗĀЙѸӕֆ‫ڏ‬ nujuuyu.”ॹ* Jesús datyadoda nu۳tyura ra۳chasara Nijya۳mi ۳ denu jti ۳jada, nu۳tyura (Márcu 13.24-27; Dúcasiy 21.25-28; 17.22-37) 29ॸ“Varenude

paru۳tya۳da rundavasiy, jiñi ۳ ra۳nupocudivay variy, jarimyuni ۳ jarye ne ra۳nu۳y vanda variy, jdarichiy jarye ra۳ju۳u۳ya۳ variy jarichumusiy, jarichu vanu۳yada ra۳muchutyecharantiy. 30ॸJadchiy ji ۳ta ra۳mu۳ti ۳ Nijya۳mi ۳denu dityanuta۳ jarichumu, rirya۳nuvay nijya۳nvajyuu, ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavay jichuvu۳yadamu, rirya۳diy nijya۳nvay variy siva Nijya۳mi ۳denu, jiryatiy su۳niy rapuryeryadinube, jaryi vanu۳yadata,

*॰24.28 Jasityi rivyichasara nijya۳nvay jaryi nicyara۳myi, rapotiye۳ rivyichasa۳da Ju۳denuju۳, nu۳tyu rapotiye۳chara diidabi daryá. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ24

52

jaryi vandanube jarye risa۳ju۳. 31ॸSa۳jpa۳ ji ۳ta riy yipa۳vay, natutya۳ jaryi suryata, rirya۳ju۳ryityanumaya۳ ҡʮɗËȍɗֆфɗֆѸʮфֆľ‫ڏ‬ tavay, jarichu su۳tyeryamusiy, фф̲ɗфֆɗ‫ڏ‬ vasiy ti ۳ta۳ju۳.” Jiivyíryanu datyadoda (Márcu 13.28-31; Dúcasiy 21.29-33) 32ॸ“Jirya۳numa datya jiivyíфֆ͑ӕ̲ӕ‫ڏ‬ sirya radatyadoda. Radipuvesumi͖ӕ‫ڏ‬ matiy ravi ۳, jiryedyiñumatiy variy riva, jiryedyetyanuma ranchiy: Ravicharu۳ñuma nijya۳ rundantiy. 33ॸDaryaday ra۳chantiy, jirya۳numatiy diy riva jirya ti ۳ta۳ju۳ daryatiy ratyu۳chosiy jiryivara, ranchiñi ۳day jirya۳datya۳siy: Ne ripya nu۳nrya siti ۳jadanu۳day; jativyenumani ۳. 34ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ne rirya۳baryi ۳ jivye va۳cha vichavay, netimyu۳ ne ra۳jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ra jirya ti ۳ta۳ju۳ didye. 35ॸJarichu, mucadi jarye risa۳ju۳ ra۳baryi ۳sara, rañiquejada ji ۳tamu۳y ne ra۳ma۳cho۳sara mitya, ra۳jto۳tanichara ti ۳ta۳ju۳yu.”

Ne ti ۳ datyara nu۳tyeryivye ra۳cha paru۳tya۳da runda, nu۳tyeryivye (Márcu 13.32-37; Dúcasiy 17.26-30; 21.34-36) 36ॸ“Ta۳ra rundamuni ۳ntyi jirye۳cha darya, ta۳ra rundamu, nu۳tyeryivye ni ۳ntyi dyetya, nu۳tyeryivye, ti ۳tya datya. Dantyamu۳y ne Ju۳denu jpa۳vay datya jarichumu, netimyu۳ ne vinu Sadenu, tapi vinu ni ۳day Vu۳jye۳ datya day. 37ॸDaryani ۳ rivyicha۳da Nuvébay rundamuntiy, daryaday ra۳cha Nijya۳mi ۳denu ju۳dedantiy. 38-39ॸTapitya daryani ۳ riñi jmyiñu۳yada, rirya۳tunu۳yada jarye risa۳ju۳, ja۳mu nijya۳ paruta۳dajisiy. Rijya۳mu۳ñu۳yada, rijya۳mu۳tyaniñu۳yadantiyu, Nuvévedabay jmusa۳dasa۳ra۳ju۳ cartyequiivimu, ne ridyetya۳da nijya۳nvay tara, jasicha۳ra۳ju۳tiy ranijye۳yada ji ۳ta riñiya۳resiy, raso۳veda

rivyichajomusiy variy ripyarutedaju۳yu. Darya ni ۳day ra۳chasara Nijya۳mi ۳denu ju۳dedantiy. 40ॸJadchiy ji ۳ta danu۳ju۳y vanuju۳y ra۳cha yindimyu, ti ۳qui ji ۳ta ra۳cha jara۳chi ۳, sisa۳ vichi ۳ ji ۳ta ra۳cha tochichi ۳. 41ॸNana۳cha danu۳ju۳y vaturu۳jyu۳y, tunu۳nuvimu tanunu۳jyu۳y, tanu۳qui ji ۳ta ra۳cha pu۳chichanu۳y, nadisa۳ vichanu۳y ji ۳ta ra۳cha tochichanu۳dye. 42ॸRamuni ۳tiy jirya۳ntya jnu۳tya samiyu, jiryedyetyaviy yinu۳y nu۳tyeryivye sa۳jniy Vu۳ntyityu۳, nu۳tyeryivye. 43ॸJirya۳ma۳ datya ji ۳tara jirya: Saryityi datya۳da rorijya۳mi ۳ nu۳tyeryivye sa۳jti ۳ paranu۳ni ۳ nupora, nu۳tyeryivye, saryi ma۳cho۳jada jnu۳tyi ۳ paranu۳ni ۳jiju۳, ne saryi jatyadeda jiryorivyimu variñi ۳. 44ॸRamuni ۳tiy jirye jarye ra۳ma۳cho۳ jnu۳tyavay, tapi varityimyu۳ ne jirya۳nutuy sa۳jiju۳ Nijya۳mi ۳denu, mityamusiy sa۳jti ۳sara variy jiryi ۳biva.” Jesús datyadoda muchechiy siityeranchiy, sasiityejadasa۳nchiy jarye (Dúcasiy 12.41-48) 45ॸ“¿Mi ۳rana۳te muchechiy siityera, mi ۳? datyara jarye risa۳ju۳ni ۳, jiryatiy sa۳bay patru۳ jiryoriy jnu۳tyi ۳si ۳ju۳ni ۳, sa۳tidye sa۳chara riyaru۳rya jmyichara jiryenu muchechimyiyu. 46ॸJchana۳tyasi ۳ ji ۳ta jiñu muchechiy, ni ۳tiy sa۳saryenuvi ۳ sapatru۳ yivaayadamu. 47ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Sa۳day bay jiberya jnu۳tyi ۳ju۳ni ۳, sa۳tidye jnu۳tyajaya۳ ti ۳ta۳ju۳ jasirya. 48-50ॸSaryityi jachipiya۳jada jiñu nicyara۳y muchechiy jivyimu: Saricheñuma rapyatru۳, saryijyo۳ta۳da ji ۳ta musiye۳yada variryi jiryenu muchechimyi, saryi jmyi, saryi jatu ruusa۳ niyu۳byimintyi, sa۳jti ۳ ji ۳ta sapatru۳ varityimyu۳ ne sa۳nutuy sa۳jiju۳, jiryatimyu۳ ne sadatya sa۳jti ۳ daryaju۳. 51ॸSa۳tanuvu۳nunuvi ۳ sapatru۳ variy ruusa۳ju۳yu jiryatiy ru۳tay yitu۳yadamu muchechimyi ntayu. Jasidye ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ24ٍॷ25

53 rirya۳jna۳vya۳ nijya۳nvay variy, rirya۳su۳y ji ۳ta jijya۳dajchantiy.” Jesús tu۳choda vu۳yaju۳y vaturavedanchiy

25

1ॸ“Jadchiy ji ۳ta Jarichumuvichi ۳ nusu۳yada rañi ۳cha nu۳tyu vu۳yaju۳y vatuy, jiryatiy riya۳da no۳no۳siityavay si ۳dcho۳ju۳ vadi ja۳mu۳ñu. 2ॸTadajyo rityevay vicha۳da datyi ۳sa۳miy, darya tadajyo datyavay varintyi. 3ॸRityi vicha۳da datyi ۳sa۳miy ne ru۳toda yimura no۳no۳ja۳ ta۳ratya rirya۳ju۳chiy ru۳bivaju۳ jiño۳no۳siivyimu variy. 4ॸVatuy datyavay ji ۳ta jtoda putiyavu۳vimura no۳no۳ja۳ yimu, jiño۳no۳siiju۳sa۳ju۳. 5ॸSaricheyadanumatiy vadi ja۳mu۳ñu, rime۳ryu۳yadamu jime۳ñu۳yada vatuy. 6ॸNuporata۳sa ji ۳ta ti ۳ niquejasubeda: ¡Jativyenumani ۳ vadi ja۳mu۳ñu! ¡Jirya۳numa jiya si ۳dcho۳ju۳! 7ॸJadchiy ji ۳ta riñubesubeda vatuy ti ۳ta۳ju۳, ru۳dutya۳da varirya jiño۳no۳siiy sa۳jiju۳. 8ॸVatuy datyi ۳sa۳miy ji ۳ta jteda ruuva vatuy datyavay: Jirya۳sa۳y jiño۳no۳ja۳te nu۳y, jiryatiy rabaryi ۳ru۳ñuma nu۳ño۳no۳ja۳ day. 9ॸVatuy datyavay ji ۳ta jmutya۳jada variryi: Tama۳ ne rasa۳ra۳ ntate vu۳jyu۳ ti ۳ta۳ju۳ darya, tama۳, jirya۳numa jiya ta۳ryu۳vye, no۳no۳ja۳ ta۳ryu۳tyavamyu. 10ॸRiya۳danumatiy ta۳ryu۳vye, su۳deda ji ۳ta vadi ja۳mu۳ñu. Rityi vichasara vatuy jdutyasavay, riñi jayada variy sisa۳ ja۳mu۳yada vichtyamu. ґ̲ӕҡ‫ڏ‬ doda ji ۳ta varirya rorijyu۳. 11ॸRivasiy ji ۳ta ru۳deda vatuy datyi ۳sa۳mintyi, riñiquejada: ¡Nutyityu۳, Nutyityu۳, ya۳mutta nu۳ña۳jisiy! 12ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jmutya۳jada riy: Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ne radyetya jirye. 13ॸRamuni ۳tiy jiryentya jnu۳tya samiyu, jiryedyetyaviy yinu۳y ta۳ra rundamu sa۳jniy, ta۳ra rundamu, dantyamu۳y ne ta۳ra jóramu.”

Jesús tu۳choda Ju۳denu murichenutadedanchiy (Dúcasiy 19.11-27) 14ॸ“Ju۳denu

nusu۳yada ji ۳ta ra۳cha daryaju۳ nu۳tyu vanu jiryatiy sayaru۳yada

rupiñu. Sanatuyada ji ۳ta yimuju۳ riy jimyuchechimyi, sabayada ji ۳tara jiberya ruumu ru۳nu۳tya۳daju۳. 15ॸTi ۳qui sasa۳yada tadajyo pacha vara۳nca sonu, ti ۳ntiy sasa۳yada daraju۳y pacha vara۳nca, nu۳ntiy taraqui pacha vara۳nca, nu۳ñi ti ۳quimusiy ru۳mutya۳jada jidyetya۳da jvaayada sa۳ra۳ju۳. Saya۳da ji ۳ta vanu variy. 16ॸMuchechiy ji ۳ta, jiryatiy su۳mutya۳jada tadajyo pacha vara۳nca sonu, ni ۳day jiya۳da varicha۳ra۳ju۳ ju۳vaañu rata, saca۳na۳yada ji ۳ta tadajyo pacha vara۳nca ranchaju۳ntiy. 17ॸDaryaday, ni ۳tiy jmutya۳jada daraju۳y pacha vara۳nca, ni ۳ni ۳ rañi ca۳na۳yada daraju۳y pacha vara۳nca ranchaju۳ntidye. 18ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy su۳mutya۳jada taraqui pacha vara۳nca, ni ۳day jiya۳da, su۳beda ji ۳ta mucadinube, sadutya۳da jasirya jipyatru۳ criquiy. 19ॸTa۳riñi ۳day, ta۳riñi ۳day, sata۳rya۳jada patru۳ sa۳tidye jdutyara ridyivyi yimu. 20ॸSiti ۳jadanumatiy muchechiy jiryatiy tadajyo pacha vara۳nca jmutya۳nuni ۳, su۳toda ji ۳tara tadajyo pacha vara۳nca ranchaju۳, su۳teda ji ۳ta jipyatru۳va: Patru۳, jiche۳yada tadajyo pacha vara۳nca sonu ray. Jiryatirya tadajyo pacha vara۳nca ráca۳na۳rya ranchaju۳. 21ॸSu۳teda ji ۳ta sapatru۳ variy yiva: ¡Rantye ji, samirya muchechiy ri ۳tay variy ji! Jiryatiy yito۳tanicharara yinsu۳cha۳da pasidyeta, ra۳nusu۳tyaniy rajuura ji. Ya۳numa jay yintyityu۳ jchana۳yadamu. 22ॸSiti ۳jada ji ۳tantiy daraju۳y pacha vara۳nca jmutya۳nu, su۳teda siva jipyatru۳: Patru۳, jiche۳yada daraju۳y pacha vara۳nca criquirye. Jiryatirya daraju۳y pacha vara۳nca ráca۳na۳rya ranchaju۳ntiy. 23ॸSu۳teda ji ۳ta sapatru۳ variy yiva: ¡Rantye ji, samirya muchechiy ri ۳tay variy ji! Jiryatiy yito۳tanicharara yinsu۳cha۳da pasidyeta, ra۳nusu۳tyaniy rajuura ji. Ya۳numa jay yintyityu۳ jchana۳yadamu. 24ॸNi ۳day ji ۳ta jiryatiy taraqui pacha vara۳nca sonu jmutya۳nuni ۳, rañi jti ۳jadantiy, su۳teda ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ25

54

siva jipyatru۳: Patru۳, radyetyama۳ ji, jiryatiy jaryi vuryito۳tanirya ji. Yatosara ji ۳tatera teni ۳ntimyu۳ ne jiñi nuta۳da tara, jiryichara ji ۳tate jiryatimyu۳ ne yirejada tara jasiy. 25ॸRachuvu۳yadamu ji ۳ta radyutyanuvejadara jicyuriquiy, taraqui pacha vara۳nca, mucadinube. Jiryanuma jiberya. 26ॸSu۳mutya۳jada sapatru۳ variyu: ¡Nicyara۳y muchechiy piturya! ¿Jidyetya۳da viy ravyichasara jaryi jaryuvu۳rya, jiryatiy ra۳tosarara teni ۳ntimyu۳ ne raynta tara, rajarye, jiryatiy raryichara jadchirya, jasityimyu۳ ne ri ۳rejada tara? 27ॸRamuni ۳, jiryi bayadara racyuriquiy criquiy jasa۳chuvamyu, raryityi jiryiñuvi ۳ ra۳sa۳chusaratayu. 28ॸRamuni ۳ jirya۳so۳vay simusirya taraqui pacha vara۳nca sonu, jirya۳sa۳y variñi ۳, ni ۳tiy vu۳yaju۳y pacha vara۳nca sonuti ۳. 29ॸTapi simu jiryatiy tarati ۳ni ۳, sa۳sa۳y Ju۳denu variy ju۳na۳ntyiñi ۳, rajuura ra۳cha simu varidye. Simusiy ji ۳ta jiryatimyu۳ ne tarati ۳ dañi ۳, sa۳so۳vay Ju۳denu variy simusintyirya jiryatiy simuntidyerya. 30ॸSu۳teda ji ۳ta patru۳ varintyi: Jirya۳numa jatyani ۳ muchechiy rapu۳rya bimuju۳, nupocudimuju۳. Jasidye ji ۳ta rirya۳jna۳vya۳ nijya۳nvay variy, rirya۳su۳y ji ۳ta jijya۳dajchantiy.” Jesús datyadoda tamitya Ju۳denu murichenutadeda rundanchiy 31ॸ“Sa۳numatiy

jniy Nijya۳mi ۳denu jidyamu ruusa۳ yipa۳vay ti ۳ta۳ju۳, variñi ۳ ji ۳ta sa۳ma۳sa vanda ma۳sajoncha. 32ॸSa۳ji ۳tye۳ryanityaniryi ti ۳ta۳ju۳ mucadi nijya۳nvajyuu jityuunuju۳, sa۳tidye jiintyani ۳ ti ۳ jityevamyusiy, daryani ۳ sajiintyasara jasi ۳jnu۳tyi ۳ riy yasi ۳veda nicyara۳myi ruumusiy samivyentyi. 33ॸSa۳day bay variryi samivye yintyityudamyuju۳, nicyara۳myi ji ۳ta sa۳bay jimyidámyuju۳ day. 34ॸVariñi ۳ ji ۳ta sa۳jtay ja۳mu nutyityu۳ ruuva: ˇɗфֆҡɗֆфֆ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ tyudamyu jirye: Jirya۳numa jniy, Rajye۳

Ju۳denu jmu۳tyasavay. Jirya۳numa jmutya۳ra nusu۳jyo, jiryatiy su۳dutya۳da yindejada jo۳ta۳damusiy jiryejyu۳ra. 35ॸRavyichanu۳yada jachi ۳numu daryaju۳, jiryepyotyadeda varirye; ravyichanu۳yadatiy jchu۳mu۳ñu, jiryeche۳yada jatusara varintyirye; ravyichanu۳yadatiy ne ti ۳ datyi ۳, ʮɗфֆľĀֆɗ‫ڏ‬ ryejada variy yisa۳ju۳ ray. 36ॸRavyichanu۳yadatiy sidyavu۳, jiryejechodara sujay variy riva; ravyichanu۳yadatiy jdiva۳jni ۳, jiryejeñu۳yada variy rimuntiy; ravyichanu۳yadatiy tanuvu۳nujovimu, jiryi ۳deda variy rimu. 37ॸRirya۳jmutya۳ vase vichavay variñi ۳: Nutyityu۳, ¿nu۳tyeryivye nu۳dyiyada jachi ۳numu yiva, nu۳tyeryivye? nu۳pyotyadeda variy ji, varimyata nu۳dyiyada jchu۳mu۳ñu yiva, nu۳che۳yada jatusara varintyi ji. 38ॸ¿Nu۳tyeryivye nu۳dyiyada ne nu۳dyetyi ۳ nta yiva, nu۳tyeryivye? nu۳dyiryejada variy ji, varimyata sidyavu۳, nu۳ña۳tidye jachura sujay variy yiva. 39ॸ¿Nu۳tyeryivye nu۳dyiyada jdiva۳jni ۳ yiva, nu۳tyeryivye? varimyata nupocu rorivyimu, nu۳ña۳tidye jañu۳y variy yimu. 40ॸSa۳jmutya۳ ji ۳ta ja۳mu nutyityu۳ variryi: Ri ۳tatye si ۳tenu jiryiva: ˇɗфֆҡɗֆʮɗфֆľԮֆɗ‫ڏ‬ chadeda daryani ۳ ti ۳quide ratyeryi ۳veda tenu tamityi ۳, jiryevyichadeda darya varintyidyerye. 41ॸJadchiy ji ۳ta sa۳jtay variy ruuva jiryatiy samidámyu riy: ¡Jirya۳jiintye ratyuunusiy parutasavay! ¡Jirya۳jiya jiidamyuju۳, jiryatiy jdutyasara bayantu nutyityu۳jiju۳ra, su۳pa۳vayjiju۳ jarye yisa۳ju۳! 42ॸRavyicha۳da jachi ۳numu daryaju۳, ne jiryepyotyadeda varirye; ravyichanu۳yada jchu۳mu۳ñu, ne jiryeche۳yada jatusara varirye. 43ॸRavyichanu۳yada ne ti ۳ datyi ۳, ne jiryedyiryejada variy yisa۳ju۳ ray; varityidye ravyichanu۳yada sidyavu۳, ne jiryejechuru۳yada varirya sujay riva;

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ25ٍॷ26

55 ravyichanu۳yadatiy jdiva۳jni ۳, varimyata tanuvu۳nujovimu, ne jiryejeñu۳yada variy rimu. 44ॸJadchiy ji ۳ta rirya۳jmutya۳ variñi ۳: ¿Nutyityu۳, nu۳tyeryivye nu۳dyiyada jachi ۳numu yiva, nu۳tyeryivye? varimyata jchu۳mu۳ñu, varimyata ne ti ۳ datyi ۳, varimyata sidyavu۳, varimyata jdiva۳jni ۳, varimyata nupocu rorivyimu vichi ۳, jiryatimyu۳ ne nu۳ñi ۳mu۳tya۳da variy ji. 45ॸJadchiy ji ۳ta sa۳jmutya۳riy: Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Jiryatimyu۳ ͑ľʮɗфֆľԮֆɗ‫ڏ‬ chadeda daryani ۳ ti ۳quide rityenu jivye, dantyamu۳y ne jiryevyichaniy darya ray. 46ॸRirye۳jyasara variy ju۳na۳reju۳ tanuvu۳nusavajyu۳. Vase vichavay ji ۳ta ra۳jay ju۳na۳reju۳ jnu۳yadamuju۳ day.” Judíyuveda tu۳chudoda Jesús ju۳redaju۳yu (Márcu 14.1-2; Dúcasiy 22.1-2; Juán 11.45-53)

26

1-2ॸSaca۳siyadanumatiy

Jesúsra jirya datyadoda ti ۳ta۳ju۳, su۳teda ji ۳ta ruuva yisa۳ datyavavyedabay: “Jiryedyetyi ۳satya ra۳jti ۳ Pásco vichtya runda darundaju۳myusiy, variñi ۳ ji ۳ta rirya۳sa۳ñi ۳ Nijya۳mi ۳denu tavamyu, rirya۳tidye jvay crusitya۳sa variñi ۳.” 3ॸJadchiy ji ۳ta riintye۳ryadeda caserdó tevyeda nutyityu۳mibe ruusa۳ nijya۳nvay rimyityumibeyu. Rivyicha۳da caserdóte ja۳mu nutyityu۳ roriquisumavimu, jiryatiy ravicha۳da si ۳tya Cayivásu. 4ॸRiñiquetasa۳dedayu: “¿Nu۳tyuramusiy vurya۳ju۳riy nijya۳nvay niya۳resiñi ۳ Jesús, nu۳tyuramusiy? vurya۳tidye jvay variñi ۳. 5ॸNe vana۳y nta vichtya rundamu day, riñuma siryi ۳ nijya۳nvay variy sayadaju۳.” Vatura rubedara vu۳rudija۳ siva Jesús (Márcu 14.3-9; Juán 12.1-8) 6-7ॸSavicha۳danumatiy

Jesús Betá͑ɗ‫ڏ‬ yamu, Siimyó۳ vatajo۳nni ۳bay rorivyimu, su۳deda ji ۳ta ti ۳qui vatura simu, siti ۳ta۳da ji ۳tara vu۳rudija۳ tavu۳qui, adabástru ravichu۳teravu۳dera, jaryi murichetara.

Sarumiye۳yada variy su۳no۳va Jesúsra, jiryatiy jmyijyomu sata۳yada variy. 8ॸRidyiyadanumatiy sisa۳ datyavay riva, riñique۳yada variy ranchiy: “¿Ta۳raju۳ra jirya pa۳chitya۳da, ta۳raju۳? 9ॸSaryi ta۳ryu۳tya ja۳mura murichiryara, sa۳tidye sa۳yasiy variy jantyuyani ۳ra ramurichirya.” 10ॸSadatya۳Ā͑ӕ̲ҡɗֆˇľѸәѸффɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ deda, su۳teda ji ۳ta ruuva: “¿Ta۳ju۳ra jirya۳rupanta rivani ۳ vatura, ta۳ju۳? Savichadesiy daryaju۳ samirya darye. 11ॸRirya۳day vichasara jantyuyadavay jiryisa۳, ray ji ۳tamu۳y ne ra۳cha ju۳na۳reju۳ jiryisa۳nu۳ndye. 12ॸJiryatiy sarumiye۳yasirya jirya vu۳rudija۳ riva, sivaayasiy ri ۳muchusa۳dajiju۳ra. 13ॸRi ۳tatye si ۳tenu jiryiva: Tavicha۳damu jasityi rirya۳tu۳chusarara samitu۳choda ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva, rirya۳tu۳chu ji ۳tantirya jiryatiy sivaayasiy vaturantirya; ranchiñuma rirya۳jachipityasara nijya۳nvay variy rivani ۳.” Judásibe mityasiiyadani ۳ Jesús (Márcu 14.10-11; Dúcasiy 22.3-6) 14ॸJadchiy ji ۳ta Judásiy Iscaryótibe, jiryatiy savicha۳da vu۳yaju۳y Jesúsjsa۳ datyavavyedabay tenu, danu۳ju۳y rinchaju۳, rañi jiya۳da caserdótevyeda nutyityu۳mibemyu. 15ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Ta۳ra jirya۳sa۳rye, ta۳ra? ra۳tidye sa۳y Jesús jirye.” Rimyurichedoda ji ۳ta mumuri ۳ vu۳yaju۳dye pupaday criquitya variñi ۳. 16ॸJadchidye ji ۳ta sajachipiya۳jada Judásibe: “¿Nu۳tyichitya rache۳yadate samiryamuni ۳cu۳, nu۳tyichiy?”

Jesús jbyedara tamitya jidye jmyi ۳sara vatajuu yisa۳ datyavatya (Márcu 14.12-21; Dúcasiy 22.7-14; Juán 13.21-30) 17ॸPa۳ suro۳ vichtya runda jo۳ta۳damu, rityuudiyada ji ۳ta sisa۳ datyavavyedabay Jesúsyu: “¿Tera jivya۳ta nu۳ña۳jdutyara jmyichara jibyedaju۳, te? Pásco vichtya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ26

56

rundamu jmyi ۳saraju۳.” 18ॸSu۳teda ji ۳ta ruuva: “Jirya۳numa jiya ja۳mu vicha۳damu simu ti ۳qui nijya۳mi ۳, jirya۳jtay variy siva: Su۳tesiy Datyanu۳: Rito۳ma۳ raryunda; nu۳ña۳jvaarya Pásco vichtya risa۳ datyavatya jiryorimyu.” 19ॸRuuvaayada ji ۳ta sisa۳ datyavay daryatiy sadatyadoda riy, ru۳dutya۳da ji ۳tara Pásco rundamu jmyi ۳sara variy jasiy. 20ॸJidyenumatiy ravicha۳da, sata۳yada ji ۳ta jmyijyomu yisa۳ datyavavyedabatya. 21ॸRiibyedamu ji ۳ta, saniquejada Jesús: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ti ۳qui jiryetyenu ra۳sa۳y ramyityasimyimyu ray.” 22ॸRiyiveda ji ۳ta variy ranchiy, rijyo۳ta۳da jtaja۳doda variy nu۳ñi ti ۳quimusiñi ۳ Jesús: “¿Ray vidye, Nutyityu۳?” 23ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jmutya۳jada variryi: “Ni ۳tiy parodesiy jijyomutara pa۳ tapa۳quivimu vatajuu risa۳, ni ۳ni ۳ ra۳sa۳y ramyityasimyimyu ray. 24ॸSa۳jyasara ji ۳ta Nijya۳mi ۳denu jiyusiy, daryatiy riñu۳yada sanchiy. ¡Acuu, ta۳ju۳na۳te darya, ta۳ju۳, chi ۳na۳ sa۳yasitye ni ۳ Nijya۳mi ۳denute day, chi ۳! Saju۳ni ۳ ji ۳ta raryicha samirya netimyu۳ ne sarupeda day.” 25ॸJudásibe ji ۳ta, ni ۳tiy sa۳yadani ۳, su۳teda variy siva: “¿Ravyidye, Datyanu۳?” Su۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Yitesimya۳ day.” Sadatyadoda Jesús riy: “Pa۳ ravyu۳, bínuja۳ ji ۳ta rayndaja۳day” (Márcu 14.22-26; Dúcasiy 22.14-20; Munatya Coríntyu 11.23-26) 26ॸRiibyedanumatiy variy, saryeda ji ۳ta Jesúsra pa۳, si ۳chana۳tya۳danumatiñi ۳ Ju۳denu ranchiy, sapata۳da ji ۳ta rata۳sa pa۳, sasa۳yada variy yisa۳ datyavavyedabarya. Su۳teda ji ۳ta ruuva: “Jirya۳numa ju۳riy, jirya۳numa jmyirya; jiryatirya ravyu۳ day.” 27-28ॸSapu۳ya۳da ji ۳ta varirya jatuvu۳, si ۳chana۳tya۳danumatiñi ۳ Ju۳denu ranchiy, sasa۳yada ji ۳ta variryi, su۳teda variy ruuva: “Jirya۳numa jatura ratera ti ۳ta۳ju۳musiy, tapi jiryatirya rayndaja۳, ratatiy

rito۳tanirya ri ۳teda, nijya۳nvay jantyutya۳daju۳, jiryatiy rumichara nijya۳nvajyuu jiyadaju۳ darya, ra۳tidye ramityaniy ruuvasirya jijyuuchuveda. 29ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Ne ra۳jatu ju۳na۳ñu۳darya nuri ۳ju۳u۳sijya۳nu۳day, rarundasa۳ra۳ju۳ varityi ra۳jatu darya vadija۳ jiryisa۳ rajye۳ nusu۳jyomu day.” Jesús jteda siva Pyítrubay: “Ya۳ra۳yasiy rayadaju۳” (Márcu 14.27-31; Dúcasiy 22.31-34; Juán 13.36-38) 30ॸRimyurra۳yadanumatiy Ju۳denu nijyu۳, richipyateda ji ۳ta variy jadchiy Odivu musiqui na۳cho۳ju۳. 31ॸJadchiy ji ۳ta Jesús jteda variy ruuva: “Jiryeñi ra۳sabuya۳te raynchiy diye nupora, nu۳chara Ju۳denu niquejadamu daryaju۳ra: Ra۳jvañi ۳ jasi ۳jnu۳tyi ۳, rirya۳ju۳rachara jasi ۳veda variy sivasiyu. 32ॸRa۳numatiy mi ۳sa۳sumiy radyiijyomusiy, ra۳day jiyanta jirye Cadidéyamuju۳.” 33ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pyítrubay variñi ۳: “Dañuma riñi sabuy ti ۳ta۳ju۳ jiinchiy, tama۳ rachaburyu۳charate radye, tama۳.” 34ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ri ۳tay si ۳tenu yiva: Diye nupora, netimyu۳ ne sa۳suy tavaryi didye, ya۳ra۳yasiy mumuri ۳ju۳ rayada.” 35ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva: “Dañuma rirya۳jvay yisa۳ju۳ ray, dantyamu۳y ne ra۳ra۳yasiy variy jiyada.” Daryaday ru۳teda sisa۳ datyavavyedabay ti ۳ta۳ju۳ntiy.

Jesús tu۳choda Ju۳denusa۳ Jetsemaní ۳mu (Márcu 14.32-42; Dúcasiy 22.39-46) 36ॸJadchiy ji ۳ta riya۳da Jesúsveda vichajomu, ravicha۳da ri ۳tya Jetsemaní ۳. Su۳teda ji ۳ta Jesús ruuva yisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay variy: “Jiyuni ۳ jirya۳ma۳sajadyi munatya, ra۳tu۳chujadyi munatya sisa۳ Rajye۳ mu۳y.” 37ॸSa۳ra۳yadanumatiy yisa۳ni ۳ Pyítrubay, Sebedévubay denuju۳be jarye

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ26

57 sisa۳ju۳, sani jo۳ta۳da Jesús yivatyadayu, saparu۳tya۳da variy risa۳ju۳yu. 38ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Saparu۳tyanuma ri ۳ntu rimuyu, radyiiyadajiju۳. Jiyuni ۳ jirya۳ma۳cho۳ jnu۳tyavay munatya ra۳jiju۳.” 39ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús nu۳jipyudeju۳ variy, su۳patyeñuvejada jimyo۳ta, satu۳choda ji ۳ta sisa۳ Ju۳denu jasiy: “Ye۳ye۳, vana۳tyi ra۳ramityaniy rivara jirya paru۳tyasa۳da jatusiiy, ya۳ramityanirya. Dañumamu۳y ne ye۳chaniy darya, daryatiy ravya۳ta yivara, daryani ۳ ji ۳ta ye۳chanidyerye, daryatiy jivya۳ta dacyu۳.” 40ॸSata۳rya۳jada ji ۳ta Jesús variy rumusiy, sadiñuvi ۳jada ji ۳ta ruuva yisa۳ datyavavyedabay ma۳vye. Su۳teda ji ۳ta variy siva Pyítrubay: “¿Daryani ۳ ne vana۳y yinu۳tya۳sitye taraquideju۳te ra۳jiju۳téju۳ú۳? 41ॸJirya۳jnu۳tya۳siy, jirya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, jirya۳tidye ramijeryi ۳ su۳mu۳tya۳data jiryimu jantyasa۳damu, tapi vu۳jechiy rañi ۳cha vani ۳ra, vu۳vyu۳ ji ۳ta ne.” 42ॸJu۳na۳ntyi, daraju۳jyu۳ saya۳dantiy, satu۳choda ji ۳ta sisa۳ Ju۳denuntiy: “Ye۳ye۳, netimyu۳ ne vana۳y ra۳ramityaniy jatusiiy rivara jirya paru۳tya۳da, netimyu۳ ne raryi jatura, ye۳chaniy darya ray, daryatiy jivyichaniryu۳rye.” 43ॸSajatyiiyada ji ۳ta ta۳rya۳da rumusintyi, sadiñuvi ۳jada ji ۳ta ruuva ma۳vyentyi, jaryi rasu۳jeyada riñi ۳sije daryaju۳yu, ramuni ۳timyu۳ ne ru۳nu۳ryu۳yada variy. 44ॸRamuni ۳tiy satocheda varintyiryi, satu۳chunuvejada ji ۳ta sisa۳ Ju۳denu mumuri ۳ju۳, daryaday satu۳chodantiy, nu۳tyu satu۳choda munatyantiy. 45ॸJadchiy ji ۳ta sata۳rya۳da yisa۳ datyavavyedabamyuju۳ntiy, su۳tañuvi ۳jada variy ruuva: “Jasintyate jiryeme۳jeya۳sarate jasiy. ¿Ne jiryejiitumyu۳tye didyejyu۳ú۳? Ratuudimya۳ ji ۳tara rarunda, sa۳chi ۳numani ۳ Nijya۳mi ۳Āľ͑ӕʮӕӕËȍҡ‫ڏ‬ vamyu. 46ॸJirya۳nubesumiy, vañunuma. Jirya۳jnu۳y, jativyenumani ۳ ni ۳tiy ra۳sa۳rye.”

Ruredani ۳ Jesús (Márcu 14.43-50; Dúcasiy 22.47-53; Juán 18.1-12) 47ॸJesús niquejadamu ji ۳ta siti ۳jada Judásibe, sisa۳ datyavavyedabay tenu. Sisa۳ni ۳ ji ۳ta ru۳deda nijya۳nvajyuubay jichityitya۳tavay, ju۳mu۳tyavay jarye. Ru۳deda ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳mibe jpa۳vay, nijya۳nvay rimyityumibemyusiy jarye ruusa۳ju۳. 48ॸNi ۳tiy sa۳yada variñi ۳ Jesús, satu۳choda ji ۳tyaju۳ ruuva yisa۳ vichavabe: “Ni ۳tiy ra۳mu۳chuvay siiñuva۳yadamusiy, ni ۳ni ۳ sa۳cha۳siy, jirya۳ju۳resiy ji ۳tani ۳.” 49ॸSu۳deda ji ۳ta Judásibe vase simu Jesús variy, saniquejada ji ۳ta: “¿Jivyi, Datyanu۳?” Sasiiñuva۳ya۳jada ji ۳ta sama۳yaniy variy jasiy. 50ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva Judásibe: “Jaamyicyu, ¿rana۳cho۳ jivyicha jiyu?” Variñi ۳ ji ۳ta riñi ju۳riñuvi ۳jada nijya۳nvañi ۳ Jesús. 51ॸͅɗҡֆ‫ڏ‬ musiy, ti ۳qui Jesúsveda tenubay ratya۳dara jijyomutu, sasitya۳da ji ۳ta varirya jichityitya۳, savatajo۳doda ji ۳ta variñi ۳ caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bay muchechibe, jiryatiy sara۳cha۳dara satuva۳y. 52ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús sivantiy: “Ya۳barya jichityitya۳ фԮɗËȍʮΎ‫ڏ‬ muntiy, tapi mi ۳ni ۳tyi jvay jichityitya۳ta, daryaday sa۳batye riva jichityitya۳tantidye. 53ॸ¿Jijechipiya۳ dyetya ne vana۳y rajechiñu۳y siva Rajye۳, saryi jpa۳ varidye rimuju۳ riy yipa۳vay, taraqui pacha vara۳nca jiyadaju۳ satuunu vichavay? 54ॸ¿Nu۳tyuramusiy variy ra۳jto۳tanichara Ju۳denu niquejada, nu۳tyuramusiy? jiryatiy su۳teda daryani ۳ ra۳ni ۳cha day.” 55ॸJadchiy ji ۳ta sitaja۳doda Jesús riy nijya۳nvajyuubantyi: “¿Nu۳tyichiy jiryemya۳siñu۳y rayaro۳ju۳ jichityitya۳ta, nu۳tyichiy? ju۳mu۳tya jarye jirya۳tidye ju۳rirye, nu۳tyu paranu۳ni ۳ nta rañi ۳cha variy jiryejyu۳. Ramya۳sajaya۳nu۳yada datyanu۳ ti ۳ta۳ju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ26

58

rundamu Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jovimu, tama۳ jiryireda variy jasirye, tama۳. 56ॸRavichama۳ jirya ti ۳ta۳ju۳, ra۳tidye jto۳tanirya Ju۳denu niquejada jiryatiy rityu۳choda saju۳ tu۳chuvaberya.” Jadchiy ji ۳ta ribeye۳yada sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľĀ¡‫ڏ‬ ntyi, rityocheda ji ۳ta sa۳siquitade variyu. Ripyu۳cheda nutyityu۳miy rimyityumibemyuju۳ni ۳ Jesús (Márcu 14.53-65; Dúcasiy 22.54-55, 63-71; Juán 18.13-14, 19-24) 57ॸJadchiy

ji ۳ta rityi ju۳redani ۳ Jesús, ruutó۳ta۳da Cayivásubamyuni ۳, jiryatiy caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bay dañi ۳. Riñi ju۳tye۳ryadeda Ju۳denu niquejada datyanuvabe jasiyu, nijya۳͑Ԯֆфɗ̲ֆɗҡֆӕ‫ڏ‬ mibe jarye ruusa۳ju۳. 58ॸPyítrubay ji ۳ta siityari ۳jada ripyasiñi ۳ Jesús, caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda ja۳mu nutyityu۳bay roriqui vatapadasa۳ra۳ju۳. Sama۳sanuvejada ji ۳ta jasiy ruusa۳ jiivu۳setavabe, sa۳tidye diy jadchiy riva, tesa۳ra۳ju۳ra ra۳baryi ۳, tesa۳ra۳ju۳, jiryatiy rirya۳vichaniñi ۳ Jesús. 59ॸCaserdótevyeda nutyityu۳mibe ji ۳ta vicha۳da ju۳tye۳ryanivye ruusa۳ nijya۳nvay rimyityumibe, tu۳chujomu. Riñi va۳ta۳da nijya۳nvañe۳cho۳, rirya۳tidye tu۳chuta jiquivu۳yadamu sanijyu۳ Jesús, rivatiy rirya۳jvatyaniñi ۳. 60-61ॸRiryi saryeva۳ra darya tu۳chuta۳da sanijyu۳, dañuma riñi mu۳ti ۳jada rajuu tu۳chutavabe quivu۳vye. Pariche nanumu۳ti ۳jada danu۳ju۳y, nanutu۳choda ji ۳ta: “Jiñu vanu jteda: Raryi javatyara Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo, ra۳tidye jatyi roriiyada mumurundamimyusintyirya.” 62ॸSaradeda ji ۳ta caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bay variy jasiy, su۳teda ji ۳ta siva Jesús: “¿Ne yimutya۳ru۳y tara dajyu۳ú۳? ¿Nu۳tyura yitay ranchiy nanutu۳chuta۳da jiñijyu۳, nu۳tyura?” 63ॸJesús ji ۳ta ma۳cho۳jada mitya vajerya variy jasiy. Su۳teda ji ۳ta caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bay variy siva: “Ri ۳tatye yiva

Ju۳denu jtyamu, ya۳tu۳chu nu۳dyiva: ¿Jiñi ۳ta Ju۳denu jaryeti ۳, si ۳tenu sadenu?” 64ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Yitamya۳ daryadarye. Dañuma ri ۳tay jiryiva: Diyemusiy ji ۳ta jirya۳numa diy siva Nijya۳mi ۳denu ma۳si ۳ santyityudamyuju۳ ni ۳tiy Jaryi Vanu۳rya. Jirya۳day jnu۳y sa۳numatiy jniy rapuryeryadinube jarichumusiy.” 65ॸJadchiy ji ۳ta sarotya۳da caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳barya jichujay, ¡roooy! su۳teda ji ۳ta variy: “¡Sa۳vityiye۳mya۳ni ۳ Ju۳denu! ¿Ta۳raju۳ra vu۳ryivya۳ta ju۳na۳ñu۳nryi vijyo۳mu tu۳chuvañu۳day, ta۳raju۳? Jiryetyuva۳chuma۳ diyera sa۳vityiye۳yada Ju۳denu nijyu۳. 66ॸ¿Nu۳tyura jiryi ۳tay jirye, nu۳tyura?” Ru۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Dañuma rirya۳munu yivedatani ۳.” 67-68ॸRityochiye۳yada ji ۳ta variy samo۳va day, ru۳vatyiyada jasintyiñi ۳. Ti ۳ni ۳ jvatyiyada sama۳yaniy jijyomututa day, ru۳teda variy siva: “Ya۳tu۳chu Ju۳denu datya۳damusiy nu۳dyiva, Ju۳denu jaryeti ۳: ¿Chi ۳ra ju۳vesiy jiiñiy, chi ۳?” Pyítrubay ra۳yada sayada Jesús (Márcu 14.66-72; Dúcasiy 22.56-62; Juán 18.15-18, 25-27) 69ॸPyítrubay

ji ۳ta ma۳sa۳da bimu, ԮҡЙ‫ڏ‬ damu. Su۳deda ji ۳ta muchechityubay simu, saniqueta۳da variñi ۳: “Jiñi ۳ta vicha۳siy sisa۳ Jesús Cadidéya ja۳mi ۳.” 70ॸSara۳yada ji ۳ta Pyítrubay variy sayada, ridyiyadajache ti ۳ta۳ju۳: “Ne radyetya ta۳ra jiñique riva, ta۳ra.” 71ॸґѸɗЙֆҡľĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy Pyítrubay variy roriy jajyona۳cho۳ju۳, nanudiyada tanu۳y muchechityodabay variy sivantiy, nani ۳teda ji ۳ta variy ruuva jasiy vichavay: “¡Ni ۳ni ۳day vichasara sisa۳ Jesús Nasaryémusi ۳!” 72ॸSajatyiiyada ra۳yada Pyítrubay variy sayada Ju۳denu jtyamu: “¡Ne radyetyani ۳ jiñu nijya۳mi ۳!” 73ॸVaridyeday ru۳tañuvi ۳jada jasiy vichavabe siva Pyítrubantyi: “Si ۳tenu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ26ٍॷ27

59 jijerye rañi ۳cha rityenu, jiryatiy jiñique ji ۳tara Cadidéya ja۳mi ۳ niquejada day.” 74ॸJadchiy ji ۳ta sajo۳ta۳da jteda: “¡Tama۳ ray rañi ۳cha, tama۳! Ratyi ra۳cha, Ju۳denu raryichaniy tara varirye. ¡Ne radyetya dañi ۳ jiñu nijya۳mi ۳ day!” Varidye day sasuyada tavaryi. 75ॸSajachipitya۳da ji ۳ta Pyítrubay varirya Jesús niquejadantiy: “Netimyu۳ ne sa۳suy tavaryi didye, ya۳ra۳yasiy variy mumuri ۳ju۳ rayada.” Sasipyateda ji ۳ta Pyítrubay variy, su۳na۳yada jivyara jachipiya۳jadamu variy. Ripyu۳cheda japu Pyidátubamyuju۳ni ۳ Jesús (Márcu 15.1; Dúcasiy 23.1-2; Juán 18.28-32)

27

1ॸRa۳sacha۳danumatiy

rityu۳chudoda caserdótevyeda nutyityu۳mibe, nijya۳nvay rimyityumibe, Ju۳denu niquejada datyanuvabe jarye yisa۳ju۳yu, rirya۳tidye jvatyaniñi ۳ Jesús variy. 2ॸRipyuchoda ji ۳tani ۳, ru۳toda variñi ۳ rirya۳tidye sa۳yasiy japu Pyidátu ni ۳. Saso۳tadeda Judásibeyu (Jvaachara 1.18-19)

3ॸJadchiy ji ۳ta su۳nu۳yadanumatiy Judásibe jiryatiy ribemya۳ batyi ۳si ۳ju۳ni ۳ Jesús, saparu۳tya۳dama۳ variy riva taji jachipiya۳jada dayu. Sata۳ryatadeda ji ۳ta varirya criquiy, mumuri ۳ vu۳yaju۳dye pupaday, caserdótevyeda nutyityu۳mibemyuju۳, nijya۳nvay rimyityumibemyuju۳ jarye. 4ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¡Rajyuuchuvamya۳te! Rache۳mya۳teni ۳ ti ۳qui nijya۳mi ۳ mitya. Nu۳tyu tara jiyasayadamu nta rache۳ñi ۳.” Ru۳teda ji ۳ta variy siva: “Ne dañuma nu۳ñe۳cha mitya day. Ya۳ma۳ datya day ji.” 5ॸSajatya۳da ji ۳ta Judásibe variy Ju۳denu rorivyimuju۳ra criquiy, ¡ti ۳ri ۳ryin! saya۳da ji ۳ta variy rivasiy. Saya۳da ji ۳ta jicho۳tanicha۳dana۳cho۳, jiryatiy saso۳tadedayu. 6ॸCaserdótevyeda nutyityu۳mibe ji ۳ta jiryeda varirya criquiy

sajatyajomusiy, riñiquejada ji ۳ta variy: “Ne vana۳y vu۳berya jirya criquiy ru۳mutya۳jomu, jiryatiy nijya۳mi ۳ jnu۳yada murichirya daryaju۳ra.” 7ॸRityu۳chudoda ji ۳ta variyu: “¿Ta۳ra vurya۳jvaay jirya criquitya, ta۳ra?” Ritye۳ryu۳yada ji ۳tara jiimo۳ jvaañu nudiy variy, taji vichavay bapyojiju۳. 8ॸRamuni ۳tiy ru۳tachara nijya۳nvay diye sa۳ra۳ju۳ra Nudanudiy. 9-10ॸDaryani ۳ ji ۳ta rito۳tadeda Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay niquejadayu, ʮɗфֆҡɗֆѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada Jiryimyíyabarya: “Rureda ji ۳tara mumuri ۳ vu۳yaju۳dye criquiy pupaday, nijya۳mi ۳ murichirya, jiryatiy ribeyada Irayé͑ӕԮľĀҡľԮфֆѸ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ veda, riche۳yada variy jiimo۳ jvaañu nudiy ta۳ryu۳yadaju۳ra, darya su۳tesiy Ju۳denu riva.” Rito۳tadeda varirya Jiryimyíyabay tu۳choda. Jesús vicha۳da japu Pyidátubay tuunu (Márcu 15.2-5; Dúcasiy 23.3-5; Juán 18.33-38) 11ॸJesús

ji ۳ta radeda puchusi ۳ ʮЙӕ¡‫ڏ‬ tyuunu. Sitaja۳doda ji ۳ta japubay variñi ۳: “¿Jiñi ۳ta Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús jasiñi ۳: “Jityi jtay daryadacyu۳.” 12ॸRityu۳chuta۳danumatiy caserdótevyeda nutyityu۳mibe, nijya۳nvay rimyityumibe jarye ruusa۳ju۳ni ۳, ne su۳mutya۳jada Jesús variy taranu۳day, mitya. 13ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda japu Pyidátubay siva: “¿Ne jityuva۳chura jiryatiy rityu۳chu rajuura niquejada jiñijyu۳?” 14ॸNe su۳mutya۳jada variy tarani ۳, netiy vinu taraqui tu۳chuta۳danchiy. Sati ۳tta۳da ji ۳ta japubay jaryi variy rivani ۳. Pyidátubay sa۳yada crusitya۳sa jvatyadedaju۳ni ۳ Jesús (Márcu 15.6-15; Dúcasiy 23.13-25; Juán 18.38-19.16) 15ॸSaviche۳chi ۳numa

japu dajidyeyu, nu۳ñi ja۳mu vichtya rundamu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ27

60

su۳mu۳ryasara variñi ۳ ti ۳qui ju۳richi ۳ jiryatiy rijechiñu۳ñu۳yada nijya۳nvay variy sivani ۳. 16ॸSavichanu۳yada variy jasiy ju۳richi ۳ samiy datyasi ۳, Barába jtyati ۳bay. 17ॸRiintye۳ryadedanumatiy nijya۳nvabeyu, su۳teda ji ۳ta Pyidátubay variy ruuva: “¿Mi ۳ra jiryevya۳ta ra۳jmu۳rya yimu, mi ۳? Barábaviy. ¿Jiryevya۳ta dyetya ra۳jmu۳ryani ۳ Jesús, jiryatiy ru۳tachara Ju۳denu jaryeti ۳ni ۳?” 18ॸSadatya۳da ji ۳ta Pyidátubay daryaju۳ jiryatiy rivyichaniryu۳y caserdótevyeda nutyityu۳mibe tarani ۳ Jesús riva, jiryatiy samirya ridyiryejada nijya۳nvañi ۳. 19ॸJadchiy ji ۳ta sama۳sa۳danumatiy Pyidátubay cadnadu ma۳sajoncha, nani ۳pa۳jada ji ۳ta savaturu۳rya jiñiquejada yimu: “Ne ya۳jtye sisa۳ jiñu nijya۳mi ۳ vase vichara ji, ya۳ni ۳viy vichaniy tara yitañi ۳, ne yinu۳y samiryaco rame۳ryi ۳sa۳siy va۳cha simusiy.” 20ॸCaserdótevyeda nutyityu۳mibe ji ۳ta, nijya۳nvay rimyityumibe jarye ruusa۳ju۳ rañi jatachoda riy nijya۳nvajyuu, rirya۳tidye jachiñu۳y Pyidátubavya sa۳jmu۳ryani ۳ Barábabay ruumu, sa۳Йфӕҡ‫ڏ‬ taniy ji ۳ta variñi ۳ Jesús. 21ॸJu۳na۳ntyi su۳teda japubay ruuva: “¿Mi ۳ra danu۳ju۳myusiy jiryevya۳ta ra۳jmu۳rya yimu, mi ۳?” Ru۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “¡Barába!” 22ॸSitaja۳doda Pyidátubay variryi: “¿Nu۳tyuna۳ jiryi ۳tay ra۳vichaniñi ۳ Jesús, nu۳tyu? jiryatiy ru۳tachara Ju۳denu jaryeti ۳ni ۳.” Ru۳tacha۳deda variy siva: “¡Sa۳cha batyi ۳si ۳ crusitya۳sa!” 23ॸSu۳teda Pyidátubay variy ruuva: “¿Ta۳raju۳ra? ¿Ta۳ra sivaay nicyara۳y, ta۳ra?” Jaryiñuma riche۳ñe۳ya۳jada ji ۳tate varidye: “¡Sa۳numa batye crusitya۳sa! ¡Sa۳numa batye crusitya۳sa!” 24ॸSu۳nu۳yadanumatiy Pyidátubarya ruuvaayada nijya۳nvajyuu, sajachipiya۳jada variy: “Tama۳ vana۳y jtate ri ۳mu۳ryani ۳ Jesús day, tama۳, nijya۳nvajyuu ji ۳ta rañi jo۳taru۳yada jvatyiyada riva.” Sasuuta۳da ji ۳ta varirya

jijyomutu ja۳at۳ a nijya۳nvajyuu diyadajache, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Ne rayasayadamu sa۳batye jiñu nijya۳mi ۳ day. Jirya۳numa jnu۳chara riva.” 25ॸRu۳mutya۳sa۳deda nijya۳nvajyuu variñi ۳: “¡Sabatyeda jiyasayada ra۳chasara nu۳ñijyu۳, nu۳dyedyeñunijyu۳ jarye nu۳dyisa۳ju۳!” 26ॸJadchiy ji ۳ta su۳mu۳rya۳da Pyidátubay ruusa۳ju۳ni ۳ Barábabay. Samusiye۳tyadedanumatiy variñi ۳ Jesús, sasa۳yada ji ۳ta variy crusitya۳sa batyedaju۳ni ۳. Su۳tarumiy jarupanta۳dani ۳ Jesús (Márcu 15.16-20; Juán 19.2-3) 27ॸJadchiy

ji ۳ta japu su۳tarumivyedabay pu۳chedani ۳ Jesús japubay roriy vatapadamuju۳, riintye۳ryadeda variryi ti ۳ta۳ju۳ jityevay Jesús tuunuju۳. 28ॸRichipyata۳da ji ۳ta sivasirya jichujay, rijechoda variy sivara sujacya۳ ԮĀËӕ‫ڏ‬ dijay ru۳bivaju۳. 29ॸRichamu۳yadanumatiy cariituju۳u۳musiy sanuviiju۳, ribeyada ji ۳ta su۳no۳mu varirya. Ribeyadantirya tanchedu santyityuday jomutuvimuntiy nu۳tyu ja۳mu nutyityu۳ jiivu۳se nta rani ۳cha variy. Jadchintyi rirya۳dasidyodanumatiy satuunuyu, rirya۳rupanta۳da jasiñi ۳: “¡Sa۳jnu۳jeya۳sara Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳!” 30ॸRityochiye۳yada ji ۳ta variy siva, ruredanumatirya tanchedu sajomusiy, ru۳vatya۳da varicha۳ra۳ju۳ su۳no۳mura. 31ॸRirya۳rupantamu۳yadanumatiñi ۳, rimerchoda ji ۳ta variy sivasintyirya sujacya۳ntiy, rijechoda ji ۳ta varirya sasujay yivantiy, rirya۳ra۳yada jadchiñi ۳ rirya۳tidye jvay crusitya۳sa variñi ۳. Ru۳veda crusitya۳sani ۳ Jesús (Márcu 15.21-32; Dúcasiy 23.26-43; Juán 19.17-27) 32ॸRimya۳sedanumatiy jadchiy, richaryejadani ۳ nijya۳mi ۳ Sirénemusi ۳, Siimyó۳ jtyati ۳bay. Jiñu ji ۳ta rinchutadeda

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ27

61 saju۳ Jesúsra crusiy. 33-34ॸRuuto۳jadanumatiy vichajomu jiryatiy ru۳tachara Córucotara (jiryatiy ru۳tay Nijya۳mi ۳ Jno۳siiy Vichajora), ru۳ntatyaja۳jada ji ۳ta jasiy sivara bínu jivyaja۳a۳ sa۳todaju۳, jiryatiy nu۳tyi jtijya۳ta jaryenusarara. Sa۳ntya۳danumatirya, saryi jatuva۳ varirya. 35ॸRu۳vedanumatiy crusitya۳sani ۳, riñantaja۳jada ji ۳tara sasujay yiva, jiryatiy ribeñu۳yada jityiyi ۳sa۳damusiy ca۳na۳yadaju۳ra. 36ॸRimya۳sa۳da ji ۳ta variy jasiy, rirya۳tidye jnu۳tya jasiñi ۳. 37ॸRibeyada ji ۳ta su۳no۳ jiyuju۳ra jityu۳chutasa۳da, ta۳riva ru۳veda crusitya۳sani ۳, ta۳riva. Ranu۳chara vicha۳da: “Jiñu ji ۳ta Jesús, Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳.” 38ॸJadchiy ji ۳ta ru۳veda crusitya۳sa nada danu۳ju۳y paranu۳ni ۳ju۳ntyi, ti ۳qui santyityudamyuju۳, nu۳ntiy samidámyuju۳. 39-40ॸRityi ramiya۳nu۳yada satuunu, riñi javityiye۳yadani ۳ Jesús, rimyichutyaja۳jadara yino۳ yavityiye۳yadamuju۳, ru۳teda ji ۳ta variy siva: “Daryamu ni ۳day yiteda ya۳javatyara Ju۳denu roriy, yiteda ji ۳tantiy mumurundamimyusiy ra۳nubesityanintyirya, ya۳numa jantyuy jiñuberiy yiva. 41-42ॸJiityi rañi ۳cha Ju۳denu denu, ya۳numa jmusa variy crusitya۳sasiy.” Darya ni ۳day caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mibe, Ju۳denu niquejada datyanuvabetya, nijya۳͑Ԯֆфɗ̲ֆɗҡֆӕ‫ڏ‬ mibe jarye ruusa۳ju۳ riñi jarupanta۳da yitedamu: “Sa۳ntyuyada ji ۳ta tavavya, tama۳ sa۳ntyuy yivanticyu۳, tama۳. Ni ۳ni ۳ rañi ۳cha Irayénuveda nutyityu۳, sa۳numata jmusaniy diye crusitya۳sasiyu, vurya۳tuva۳chu variy simu. 43ॸSajachipiya۳sara sanijyu۳ Ju۳denu. Sa۳ma۳ jantyuy Ju۳denu diye siva sava۳tasaratiñi ۳, tapi su۳teda: Rañi rañi ۳cha Ju۳denu denu.” 44ॸDaryaday paranu۳ni ۳ju۳bentyi, jiryatiy crusitya۳sa jvachi ۳ju۳y vatajuu sisa۳ju۳ nada, rañi javityiye۳yada daryani ۳.

Jesús diiyadanchiy (Márcu 15.33-41; Dúcasiy 23.44-49; Juán 19.28-30) 45ॸVase jiñi ۳tanuma ravicha۳da, ri ۳ñupuyada ji ۳ta variy mucadiva ti ۳ta۳ju۳, ni ۳nutijcha vichi ۳tasa۳ra۳ju۳ ri ۳ñupuyada. 46ॸNi ۳nutijcha vichi ۳ta tuunu, Ѹ͑ɗнӕľʮѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta Jesús: “Elí, Elí, láma sabactáni.” Rani ۳ ji ۳ta jtay: “Ri ۳ndenu, Ri ۳ndenu, ¿ta۳raju۳ jijiintyemya۳ risa۳siy, ta۳raju۳?” 47ॸTavay vicha۳da satuunu variy, riñi ۳ ji ۳ta tuva۳chodara saniquejada day, ru۳teda ji ۳ta variy: “Jiñu vanu natuye۳ñi ۳ Edíyasiy.” 48ॸTi ۳qui ji ۳ta rityenu siicheda variy, sireda varirya vatsari ۳juujay, saparodeda bínuja۳tara, sabayada ji ۳ta tanchedujchara, su۳ntatya۳da variy sivara, sa۳tidye riñirya. 49ॸSatevay ji ۳ta jteda variy: “Jadyityara, vurya۳jnu۳jedyi sa۳vidye jniy Edíyasiy siva jantyuyadaju۳.” 50ॸJesús ji ۳ta jatyiyada sa۳ñe۳ya۳jada, su۳mu۳rya۳da ji ۳ta variñi ۳ yintu. 51ॸMityamusiy ji ۳ta rarotyeda Ju۳denu rorijyu۳ mutanujay jache, na۳vachiy mucomuju۳, ¡siyooo! mucadi jarye santaya۳jada variy, riryuvayada ji ۳ta ravichu۳viñusuma risa۳ju۳. 52ॸRamutteda ji ۳ta bapyo, rimyi ۳sa۳subeda ji ۳ta rajuuvay Ju۳denu siityari ۳vabe, jiryatiy diibyimiy riñi ۳cha۳da bapyovimu. 53ॸRichipyateda ji ۳ta bapyovimusiy variy. Jesús mi ۳sa۳divasiy, rijeyada ji ۳ta vicha۳damu, ridyityadoda variy rajuuyu. 54ॸSu۳tarumiy nutyityu۳bay ji ۳ta, sisa۳ jnu۳tyavabetya, ru۳nu۳yadanumatirya mucadi santaya۳jada, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ravicha۳da risa۳ju۳ variy, ru۳nteda jaryi variy ranchiy, ru۳teda ji ۳ta: “¡Si ۳tenuni ۳te Ju۳denu denu sani ۳cha jiñu, si ۳tenu!” 55ॸRivyicha۳da ji ۳ta rajuuvay vatube jasintyi, ru۳nu۳yada ripyapusiy sana۳cho۳. Richiityari ۳nu۳yadani ۳ Jesús Cadidéֆ‫ڏ‬ musiy jiryatiy ru۳mu۳tyatityiñu۳yadani ۳. 56ॸRityevay rañi ۳cha۳da Maríya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ27ٍॷ28

62

Mardánamusi ۳bay, jadchintyi da Maríyaju۳bentyi, jiryatiy nanuvicha۳da Santiyácuju۳be jno۳dabay, Sebedévubay denuju۳be jno۳dabay jarye risa۳ju۳ nada. Jesús jmuchusa۳danchiy (Márcu 15.42-47; Dúcasiy 23.50-56; Juán 19.38-42) 57ॸRavicha۳danumatiy

jidye, su۳deda ji ۳ta jaryi tarati ۳ nijya۳mi ۳ Arimatéyamusi ۳, Jusíy jtyati ۳bay. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada Jesús siityari ۳nuntiy. 58ॸSiti ۳jada ji ۳ta Pyidáҡӕ‫ڏ‬ bamyu, sava۳ta۳da variy sivara Jesús babyi. Su۳pa۳jada ji ۳ta Pyidátubay variryi: “Jirya۳sa۳y ni ۳ra sababyi.” 59ॸSu۳toda ji ۳ta Jusíbe varirya sababyi, sarayada ji ۳ta samiy sujajyuutara. 60ॸSajachunuvejada ji ۳ta jibepyovimu varirya sababyi, jiryatiy ravichu۳nube jmuchura vadi vudira sabapyo vudi day. Sasiichudoda ji ۳tani ۳ ja۳mi ۳ ravichu۳ bapyo vudimuju۳, saya۳da variy jadchiy. 61ॸJasidye ji ۳ta nanuvicha۳da ma۳sanu۳y Maríya Mardánamusi ۳bay, ratarya Maríyaju۳betya, bapyosá۳rá۳. Judíyuvedabay jnu۳tyatadedara Jesús bapyo 62ॸJudíyuvedabay

jdutya۳da runda bivadeju۳, riintye۳ryadeda caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mibe VaryiséԮӕԮľĀ‫ڏ‬ batya Pyidátubamyuyu. 63ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva: “Nu۳dyivi ۳ yimu, Nutyityu۳, nu۳jechipitya daryaju۳ra jiryatiy jnu۳ñutidye sani ۳chanu۳tyi jiñu quivu۳ryabay, sani jteda: ͅӕ̲ӕфӕ͑Ā̲ɗ‫ڏ‬ myusiy ra۳mi ۳santiy. 64ॸRamuni ۳tiy ya۳jpa۳ jnu۳tyi ۳si ۳ju۳ sabapyomu, rurundasa۳ra۳ju۳, riñuma jiya sisa۳ datyavay paranuvay, sababyi sipyata۳dana۳cho۳, riryi jtay ruuva nijya۳nvay: Sami ۳sa۳simya۳ diibyimusiy. Daryamusiy raryicha tamitya quivu۳choda, jaryi ramusiy munatya saquivu۳choda.” 65ॸSu۳teda ji ۳ta Pyidátubay variy ruuva: “Jasinryi su۳nu۳tyavay

su۳tarumiy, jirya۳numa jdutyanuve darya jiryetyi datyara.” 66ॸRiya۳da ji ۳ta variy, ru۳dutyanuvejada samiy varirya bapyo, jiryatiy ribeyada nu۳chara vatatu saniy ravichu۳, ribeyada ji ۳ta variryi jnu۳tyavabe jasintyi. Jesús mi ۳sa۳danchiy (Márcu 16.1-8; Dúcasiy 24.1-12; Juán 20.1-10)

28

1ॸJiituyada rundavasiy, Tumyícyurunda jasacharu۳ryamu, su۳deda ji ۳ta Maríya Mardánamusi ۳bay ratarya Maríyaju۳betya, nana۳tidye jnu۳rya bapyo variy. 2ॸMityamusiñi ۳day ravicha۳da muco sityeya۳jada jaryi variy, tapitya su۳musa۳da Ju۳denu jpa۳nu jarichumusiy, sasiichununuvi ۳jadani ۳ ravichu۳ bapyo vudiju۳musiy, sama۳sa۳da ji ۳ta variy sancha. 3ॸSadanu۳yada ji ۳ta nu۳tyu ra۳duya۳ra nijya۳nvay diya, sasujay ji ۳ta vicha۳da jaryi pupajay, vandajay risa۳ju۳ra. 4ॸRichuvu۳yadamu ji ۳ta rityutoja۳jada jnu۳tyavabe variy, rime۳cho۳jada vadiiryo۳ ru۳ve variy. 5ॸSu۳ teda ji ۳ta Ju۳ denu jpa۳nu variy nadiva vaturaju۳bentyi: “Ne sa۳na۳suvu۳y, radyetya daryaju۳ sa۳dava۳ta sana۳cho۳ Jesús, jiryatiy ru۳vaje crusitya۳sani ۳. 6ॸNu۳ tyu sani mi ۳sa۳simya۳, tama۳ ti ۳jna۳y rañi ۳cha jiyunu۳day, tama۳. Varenunumacu۳. Sa۳na۳jnu۳ñuvi ۳ra satiryo۳jo. 7ॸVarenuva۳ju۳ sa۳na۳tu۳chunuve ruuva sisa۳ datyavay: Sami ۳sa۳simya۳ diibyimusiy, ni ۳ni ۳ ra۳jiya jirya۳jisiy Cadidéyamuju۳. Jasiñuma jirya۳diy siva day. Ri ۳tamya۳ sa۳divara.” 8ॸNadaya۳da ji ۳ta vani ۳radera bapyomusiy, nanusuvu۳yadamu, nani ۳chana۳yadamu jarye risa۳ju۳. Nanusiicheda ji ۳ta variy tu۳chunu۳jyu۳y sisa۳ datyavavyedabamyuju۳ day. 9ॸMityamusiñi ۳day sasaryejada Jesús nada, samu۳chuveda ji ۳ta jasiy variñada.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅҡŃԮӕॷ28

63 Nanutuudiyada ji ۳ta vaturaju۳beñi ۳, nadireda varirya sanumutu, nana۳dasidyoda variy sana۳cho۳ju۳yu. 10ॸJadchiy ji ۳ta su۳ teda Jesús nadiva: “Ne sa۳na۳suvu۳y, sa۳na۳numa tu۳chu ruuva ratyeryi ۳veda: Jirye۳jiya Cadidéyamuju۳, mu۳ñuma rirya۳jnu۳ñuve ray.” Bapyo jnu۳tyavabe tu۳choda 11ॸVaridye nadaya۳da niya۳re, ru۳ deda ji ۳ta jnu۳tyavay tevabe ja۳mu vicha۳damu, rityu۳chunuvejada ruuva caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳miberya ti ۳ta۳ju۳ daryatiy ravicha۳da. 12-13ॸRiintye۳ryadedanumatiy caserdótevyedabay, nijya۳nvay rimyityumibetyayu, riñiquetta۳da ji ۳ta variyu. Riche۳yada ji ۳ta ja۳viñu criquiryi su۳tarumibe, rirya۳tidye jtay: “Ru۳desiy ji ۳ta sisa۳ datyavay nupora, ʮѸɗֆфɗЙֆф‫ڏ‬ dosiy nu۳me۳yara Jesús babyi.” 14ॸRu۳teda caserdótevyedabay ruuva su۳tarumibentyi: “Saryityi tu۳chuta ti ۳ japumu jirye, nu۳ña۳sabonidyeñi ۳ japu day, jirya۳tidye ma۳cho۳ jachipiya۳sa۳miy riva.” 15ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta su۳tarumiberya criquiy variy, rivyicha۳da ji ۳ta daryá, ʮɗфֆҡɗֆфɗĀֆľҡֆ‫ڏ‬ doda caserdótevyeda nutyityu۳mibe

darya riy. Ramutiy ra۳ticheyada Judíֆӕ‫ڏ‬ vedamu diyesa۳ra۳ju۳ riñiquejada. Su۳pa۳jada Jesús tu۳chuvaryi yisa۳ datyavavyedabay (Márcu 16.14-18; Dúcasiy 24.36-49; Juán 20.19-23; Jvaachara 1.6-8) 16ॸVu۳yaju۳y

sisa۳ datyavavyedabay ji ۳ta, ti ۳qui rinchaju۳, rañi jiya۳da variy Cadidéyamuju۳, ja۳mumusimyu, jiryatiy sadityadoda Jesús rana۳cho۳ ji ۳tyaju۳ riy. 17ॸRidyiyadanumatiy siva, rirya۳dasidyoda ji ۳ta variy sana۳cho۳ju۳yu, ti ۳ni ۳ jachipiya۳jada day: “¿Si ۳tenuni ۳viy sani ۳cha?” 18ॸSatuudiyadanumatiy Jesús riy, saniquejada variy ruuva: “Sasa۳mya۳ Ju۳denu jarichu nusu۳yadaju۳ ray, mucadi nusu۳yadaju۳ jarye ti ۳ta۳ju۳. 19ॸRamuni ۳tiy jirya۳rupiñumaya۳ datyanuvay ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvamyu, rirya۳tidye vicha۳siy rachiityari ۳vay. Jirya۳ji ۳tyanutaniy variy Ju۳denu jtyamu riy, Sadenu jtyamu jarye, Su۳ntu jtyamu jarye risa۳ju۳. 20ॸJirya۳datyanunumaya۳ rirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ri ۳teda darya jiryiva. Ne jiryi ۳nu۳y, ray rañi ۳cha jiryisa۳ ti ۳ta۳ju۳ rundamu, ravyichasara jiryisa۳; rito۳tadeda rundasa۳ra۳ju۳ rañi ۳cha jiryisa۳.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

SAMITU۳ CHODA SANU۳ YADA MARCUBAY JESUCRISTUNCHIY 7ॸSaniquejada ruuva nijya۳nvay: “Jativyenumani ۳ jiryatiy sa۳jti ۳ ri ۳bivaju۳, jiryatiy jaryi datyarava۳ju۳ rimusidyeñi ۳. Ne vinu sasaapatu vita۳dasa۳ra۳ jtate darye, tama۳ rabyutyajaryu۳y sasaapatu vita۳dana۳cho۳ ray, tama۳. 8ॸRay jtyanusara ja۳at۳ a jiryedye, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jtyanunuvi ۳ Ju۳denu Jnututa jiryedye.”

Nu۳tyu satu۳choda Juánbay nijya۳nvay vicha۳dana۳cho۳ju۳ (Matévu 3.1-12; Dúcasiy 3.1-9, 15-17; Juán 1.19-28)

1

1ॸNu۳ryamusiy rajo۳ta۳da samirya tu۳choda sanchiy Jesucrístu, jiryatiy Ju۳denu denuni ۳. 2-3ॸJu۳denuju۳ tu۳chu۳bay jiryatiy Isayíyasiy ravicha۳da si ۳tya, sanu۳yada ji ۳ta catera padyevya: “Ya۳jnu۳y, ray Ju۳denu jpa۳ni ۳ raynsu۳byi jimyo۳muju۳, sa۳tidye jdutyara nu۳ yajiju۳. Ti ۳ jtani ۳te natuye۳ tajityomudaque: Ya۳numa jdutya ji ۳tyaju۳ra nú۳ Vu۳ntyityu۳jiju۳, vasenú۳ ya۳barya nú۳ sa۳jiju۳.” 4ॸJuán Ji ۳tyanu۳bay mu۳ti ۳jada ramu tajityo. Sadatyadoda variy jasiryi nijya۳nvay: “Jirya۳paru۳y riva taji jachipiya۳jada, jirya۳tidye jtyanutaniy variyu, sa۳tidye ramityaniy Ju۳denu variy jiryivara jiryejyuuchuveda.” 5ॸRu۳deda ji ۳ta Judéya mucadimu vichavay, Jerusarí ۳ vicha۳da ja۳nvay jarye. Riityu۳yada ji ۳ta simu Juánbay, Jurdá۳ja۳mu, фɗ͖ɗнӕľʮĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy ji ۳ta vijyo۳mujachera jijyuuchuveda variy. 6ॸJuánbay jachodara jasi ۳jasityera jvaachara jichujay yiva, caméllu jasityera jvaachara. Sapuchoda jicyannumura jicyannujay sajatyera jvaacharantiy. Si ۳myisi ۳ ji ۳ta vichanu۳yada vindya ruvá, to quisijya۳ jarye risa۳ju۳.

Si ۳tyu۳yada Jesús (Matévu 3.13-17; Dúcasiy 3.21-22) 9ॸDajiñuma

su۳deda Jesús Nasaryé musiy, Cadidéya mucadimusiy. Si ۳tyu۳yada ji ۳ta variy Juánbamyu, Jurdá۳ja۳mu varidye. 10ॸSa۳subedanumatiy ja۳a۳musiy, varicha۳ra۳ju۳ su۳nu۳yada rasete jarichu variy, sadiyada siva Ju۳denu Jnutu variy, nu۳tyu ja۳rityude saju۳u۳jeyada sivaju۳. 11ॸRara۳ֆĀ͑ɗнӕľʮĀʮфɗËȍӕԮɗ‫ڏ‬ musiy variy simu: “Jiiñi ۳day radyenu jaryi ravya۳tasi ۳. Jaryi ri ۳chana۳tya variy ji.” Jesús jiintyeda tajijyu۳ (Matévu 4.1-11; Dúcasiy 4.1-13) 12ॸJadchiy

ji ۳ta su۳pa۳jada Ju۳denu Jnutu tajityomuju۳ni ۳. 13ॸDaryaju۳yu vu۳yaju۳y rundasa۳ra۳ju۳ sama۳cho۳nuvejada jasiy, jmyiryajuujsa۳. Sani juuchanuru۳yada Satanásiyॹ* variy jasiñi ۳. Ju۳denu jpa۳vañuma jnu۳mya۳nu۳yada variy jasidyeñi ۳.

*॰1.13 Satanásiy vicha۳da bayantuveda nutyityu۳.

64 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ1

65 Jesús jo۳ta۳da datyadoda Ju۳denu nusu۳yadanchiy Cadidéyamu (Matévu 4.12-17; Dúcasiy 4.14-15) 14ॸRiityejadanumatiñi ۳ Juánbay tanuvu۳nujovimu, saya۳da Jesús variy Cadidéya mucadimuju۳, ѸĀҡֆ͑ӕҡɗҡֆɗ‫ڏ‬ yada varirya samitu۳choda, jiryatiy Ju۳denumusidyerya. 15ॸSaniquenu۳yada variy: “Riti ۳ma۳ ji ۳ta rarunda; jativyenuma ji ۳tara Ju۳denu nusu۳yada day. Jirya۳paru۳y riva taji jachipiya۳jada, jirya۳tidye tuva۳chu ramu samitu۳choda.”

Jesús natuyada jichiityari ۳vajyu۳ riy dañuju۳yu riicyanuvay (Matévu 4.18-22; Dúcasiy 5.1-11) 16ॸSaramiryi ۳jada ji ۳ta Jesús Cadidéya jmityo۳jido, sadiñuvejada ji ۳ta jasiy siva Siimyó۳bay, sataryi ۳ Antrésibe yisa۳ju۳. Nanuriicyadoda variñi ۳ quiva۳ jasiy, jiryatiy quiva۳ jvaañu۳ju۳y daryaju۳ nada. 17ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús nadiva: “Sa۳na۳siityari ۳sara ray. Ray ji ۳ta ra۳bay diye sa۳da nijya۳nvay ca۳na۳yadaju۳, rirya۳tidye tuva۳chu variy simu Ju۳denu.” 18ॸNanutocheda ji ۳tara jiryiicya varicha۳ra۳ju۳, nanusiityari ۳jada ji ۳ta variñi ۳. 19ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús ripyapude rayadadeju۳, sadiñuvejada nadiva Santiyácuju۳be, sataryi ۳ Juánbatya, jiryatiy Sebedévubay denuju۳be nada. Nanucartyevimu jivyicha۳da variy, nanuriicya jicyuruchuva۳yada variy jasiy. 20ॸSanatuyada ji ۳ta Jesús nada, nanutocheda varicha۳ra۳ju۳ni ۳ jijye۳be Sebedévubay cartyevimu sanijya۳nvatya, nanusiityari ۳jada variñi ۳ Jesús.

Ti ۳qui vanubay nchiy jiryatiy bayantu jamirya vichara vichanu۳yada siva (Dúcasiy 4.31-37) 21ॸRuuto۳jada

ji ۳ta Jesúsveda variy Capernavú۳ vicha۳damu. Jiituyada rundamu sajayada varicha۳ra۳ju۳ ju۳tye۳ryanijyovimu, sadatyanunuvejada variy jasiy. 22ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ta variy

sadatyadodanchiy, jiryatiy sadatyadoda jidyirya datya۳datariy, ne nu۳tyu Ju۳denu niquejada datyanuvadye. 23-24ॸVaricha۳ra۳ju۳ samu۳ti ۳jada ti ۳qui nijya۳mi ۳bay ju۳tye۳ryanijyovimu, bayantu jamirya vichara vichanu۳yada siva. Saniquejada ji ۳ta jaryi variy: “¿Ta۳ra jivya۳ta nu۳dyisa۳, Jesús Nasaryémusi ۳, ta۳ra? ¿Yidesivyi nu۳ñi ۳vacha۳dana۳cho۳? Radyetyama۳ ji, chi ۳ra ji. Jiiñi ۳day Ju۳denu jiintyasi ۳.” 25ॸґ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada ji ۳ta Jesús jamiryamu siva: “Ya۳ndasa, ya۳sipyatay sivasiy.” 26ॸBayantu ji ۳ta siichunuja۳jada variñi ۳ nijya۳mi ۳, jaryi sasa۳ñe۳ya۳jadanube jichipyateda variy sivasiy nijya۳mi ۳. 27ॸTi ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay ti ۳tta۳da varirya, ruutaja۳doda nu۳ñi riy variyu: “¿Ta۳ra rani ۳cha jirya day, ta۳ra? Ranuma rani ۳cha vadi datyadoda day, jiryatiy sadiryamusiy jidyetya Jesúsra. ¿Nu۳tyichiñumana۳ su۳pa۳ sivasiñi ۳ bayantu va۳cha vicharantiy, nu۳tyichiy? nu۳tyu satuva۳chu simunticyu۳.” 28ॸVaricha۳ra۳ju۳ raramityeda Jesús jaticheyada Cadidéya vicha۳divaju۳ ti ۳ta۳ju۳. Jesús mi ۳sadeda nada Pyítrubay desedabay (Matévu 8.14-15; Dúcasiy 4.38-39) 29ॸJadchiy

ji ۳ta saya۳da Jesús ju۳tye۳ryanijyomusiy. Saya۳da ji ۳ta SantiyáËӕ‫ڏ‬ batya, Juánbay jarye, Siimyó۳bay rorimyuju۳, jiryatiy Antrésibe roriy jaryera. 30ॸSiimyó۳bay desedabay ji ۳ta vicha۳da ma۳jevyimu saduyannu۳y, rityu۳choda variy siva Jesús nadaju۳. 31ॸSatuudiyada ji ۳ta variñada, sireda variy nanujomu, Ѹ͑ӕ¡ľѸɗ‫ڏ‬ tyadeda ji ۳ta variñada. Raparu۳yada ji ۳ta saduyada variy nadivantiy, nanupotyadeda variryi Jesúsveda jasiy. Jesús mi ۳sadeda riy jdiva۳jnuvajyuu (Matévu 8.16-17; Dúcasiy 4.40-41) 32ॸSapuryeyadanumatiy jiñi ۳, varijidye ruuti ۳ta۳da simu Jesús riy jdiva۳jnuvay ti ۳ta۳ju۳, bayantutavay jarye. 33ॸTi ۳ta۳ju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ1ٍॷ2

66

vicha۳da ja۳nvay ju۳tye۳ryadeda variy rorijyu۳tuunuyu. 34ॸSami ۳sadeda ji ۳ta variryi rajuu jdiva۳jnuvay jasiy, jaryedo jdiva۳jadatavay, tavavyasiñi ۳ sajatya۳da riy bayantuveda varidye. Su۳bayada Jesús bayantuvedajisirya niquejada, jiryatiy ridyetya۳da daryaju۳ni ۳. Jesús datyanunumaya۳jada Cadidéya vicha۳diva (Dúcasiy 4.42-44) 35ॸTa۳rimyusidyera

ra۳sacharamu, sanubeseda, saya۳da variy yasiquita tajityomuju۳. Jasiy sama۳cho۳nuvejada tu۳chodaju۳ sisa۳ Ju۳denu. 36ॸSiimyó۳bay, sisa۳ vichavatya, riñi va۳ta۳da jaryi sana۳cho۳ variy. 37ॸRidyiyadanumatiy siva, ru۳teda variy siva: “Rivya۳ta ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiñe۳cho۳.” 38ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Vañú tajijyu۳, vicha۳damuju۳, jiryatiy vu۳tyuudicherya, ra۳tidye datyanu rumuntidyeryi nijya۳nvantyidye, tapi rana۳cho۳vitya rachipyatay ja۳mu vicha۳damusiy.” 39ॸSaya۳da ji ۳ta datyadodana۳cho۳, ju۳tye۳ryanijyovimu, Cadidéya vicha۳diva ti ۳ta۳ju۳. ґʮҡֆҡɗҡֆɗֆĀԮфɗфֆɗ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda nijya۳nvavyasiy. Jesús mi ۳sadedani ۳ vatajo۳ju۳ñubay (Matévu 8.1-4; Dúcasiy 5.12-16) 40ॸSiti ۳jada

vatajo۳ nutyityurati ۳bay simu varintyi. Sayasantanuvi ۳jada sivayu, sa۳dasiñunuvi ۳jada variy sana۳cho۳ju۳yu: “Jivya۳tatiy ya۳pu۳y rivasirya vatajo۳.” 41ॸSa۳ntyutya۳da Jesús variñi ۳, saratya۳da ji ۳tara jijyase variy sana۳cho۳ju۳, saja۳tyo۳jada variy saniy. Su۳teda ji ۳ta variy siva: “Ravya۳tantye, sami ۳numa ye۳cha.” 42ॸVaricha۳ra۳ju۳ rabayada vatajo۳ sivasiy, sama۳cho۳jada sami ۳ ru۳biva. 43-44ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Jesús variy yimusiñi ۳, jamiryamu: “Jatyí jityu۳chosiy ti ۳devara. Ya۳numa ji ۳ta jiya, ya۳tidye dityanunuve caserdótemyu ji. Jiryatiy rapu۳chama۳

daryaju۳ jivyatajo۳ yivasiyu, ne ti ۳ ji ۳ta ra۳suvu۳ñu۳day ji. Ya۳sa۳Āֆľфֆʮ͑ӕҡҡֆ‫ڏ‬ sara Ju۳denumu day, jiryatiy Muyusésibe jtedamuju۳ra, rirya۳tidye datya nijya۳nvay variy ranchiy: Ne ra۳ja۳tay ji ۳ta jivyatajo۳ ti ۳vaju۳nu۳day.” 45ॸSaya۳da ji ۳ta variy rivasiy, sajo۳ta۳da tu۳chunumaya۳jada vatajo۳ nutyityurati ۳: “Nu۳ryamusiy ramyi ۳sa.” Ramuni ۳timyu۳ ne vana۳y sito۳nu۳yada Jesús vijyo۳mujache ja۳mu vicha۳damunu۳day. Sama۳cho۳nu۳yada taji yasiquita vichajomu, jasityi ruuti ۳nu۳yada ti ۳ta۳ju۳ taji vichavay simu. Jesús mi ۳sadedani ۳ ju۳richi ۳ni ۳bay (Matévu 9.1-8; Dúcasiy 5.17-26)

2

1ॸSata۳rya۳da

ramuju۳ Capernavú۳, nuriryundamusiñi ۳ntyi sata۳rya۳da, ridyetya۳da ji ۳ta variy: Rorivyimuni ۳. 2ॸRiintye۳ryadedanumatiy rajuuvay nijya۳nvay rorimyuyu, ne richa۳ra۳ ravicha۳da rorivyimu variñu۳day, ne vinu vatapadamu jarye risa۳ju۳nu۳day. Saniquenu۳yada Jesús variy rorivyimusiy ruuvara Ju۳denu niquejada. 3ॸRu۳tutityiyada simuju۳ varintyiñi ۳ ju۳richi ۳ni ۳ntiy dañuju۳yumusiy. 4ॸNe vana۳y ruuto۳ta۳da variy simuni ۳, jaryi nijya۳nvay daryaju۳ vicha۳da sayada. Ramutiy ribetya۳da si ۳yusiy Jesús roritye. Rijyutya۳danumatirya roriy, ru۳musadeda variy jadchiñi ۳ ju۳richi ۳ni ۳bay, jime۳yancha. 5ॸSu۳nu۳yadanumatiy Jesús riñe۳cho۳, jiryatiy rijechipityaja۳jada si ۳tenu mi ۳sanirya daryaju۳ni ۳, su۳teda variy siva ju۳richi ۳ni ۳bay: “Jijyuuchuveda ra۳ramiy mitya yiva, Pi ۳.” 6-7ॸJasiy rimya۳sa۳da Ju۳denu niquejada datyanuvay tevay, rijechipiya۳jada variy jijechimyu: “¿Ta۳raju۳ sanique daryá jiñu day, ta۳raju۳? ¿Ne sa۳vityiye۳ñi ۳ Ju۳denu day? ¿Chi ۳ ramityanichara mityara juuchuveda, chi ۳? Vinu Ju۳denu ramityanichara mityara.” 8ॸVaricha۳ra۳ju۳ sadatya۳da Jesús jijechimyu day, nu۳tyura rijechipiya۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ2

67 jijechimyu nijya۳nvay, nu۳tyura. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Nu۳tyuraju۳ra jiryitaja۳nu darya jiryejechimyuyu, nu۳tyuraju۳? 9ॸ¿Miryara jaryi datyasara, mirya? ra۳tiy jtay siva ju۳richi ۳ni ۳: Jijyuuchuveda ra۳ramiy mitya yiva, varimyata ra۳jtay siva day: Ya۳͑ӕ¡ľ‫ڏ‬ sumiy, ya۳tuchirya jime۳ya, ya۳rupichiy variy. 10-11ॸJirya۳tidye jnu۳yasiy sa۳vidye ramityaniy Nijya۳mi ۳denu sivara jijyuuchuveda jirya mucadimu,” su۳teda variy siva ju۳richi ۳ni ۳bay: “Ri ۳tay yiva: Ya۳nubesumiy, ya۳tuchirya jime۳ya, ya۳numa jiya jiryorimyuju۳ day.” 12ॸґ͑ӕ‫ڏ‬ beseda ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳, su۳tucheda varirya jime۳ya, sasipyateda ji ۳ta variy nijya۳nvay diyadajache. Ramutiy rityi ۳tta۳da nijya۳nvay varirya, riichana۳tya۳dani ۳ Ju۳denu variy: “Netaramu vu۳dyichara daryiva day.” 13ॸSama۳seda ji ۳ta Jesús jadchintyi, saya۳da jmityo۳jinijyu۳. Ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳juu ju۳tye۳ryadeda variy simuyu, ѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda variy jasiryi. Jesús natuyadani ۳ Devyíbe (Matévu 9.9-13; Dúcasiy 5.27-32) 14ॸSaramiryi ۳jadamu

jidyiryi ۳jada siva Devyíbe, Ajéñubay denubay, sama۳sa۳da criquiy jmutya۳jomu. Su۳teda ji ۳ta Jesús siva: “Ya۳siityari ۳sara ray.” Sanubeseda ji ۳ta variy jadchiy, sasiityari ۳jada ji ۳ta variñi ۳ Jesús. 15ॸSavicha۳da Jesús sarorimyu Devyíbe, jibyedaju۳, rivyicha۳da rajuu criquiy jmutya۳vay, juuchatavay jarye sisa۳ Jesús, sisa۳ datyavay jarye, rajuuvay siityari ۳nu۳yada daryaju۳ni ۳. 16ॸRu۳nu۳yadanumatiy si ۳myi Jesús ruusa۳ juuchatavay, criquiy jmutya۳vay, ru۳teda ji ۳ta Varyisévuveda catera nu۳vye ruuva Jesúsjsa۳ datyavay: “¿Ta۳ju۳ra si ۳myi ruusa۳ criquiy jmutya۳vay, ta۳ju۳? jiryatiy riñi ۳cha juuchatavay risa۳ju۳.” 17ॸSatuva۳choda ji ۳ta Jesúsra ruutaja۳doda, su۳teda variy ruuva:

“Jiryatimyu۳ ne jdiva۳jnuvadyeryi, ne rivya۳tani ۳ jndanu۳ nu۳day; jiryatiy jdiva۳jnuvadyeryi, riñi ۳ ji ۳ta va۳ta dañi ۳ jndanu۳ day. Ne ri ۳niy samirya vichavay natuyadana۳cho۳ day, juuchatavay natuyadana۳cho۳ ji ۳ta ri ۳nidye.” Ruutaja۳dodani ۳ Jesús jmyichara jnura۳danchiy (Matévu 9.14-17; Dúcasiy 5.33-39) 18ॸRinranu۳yada Juánbayjsa۳ datyavay variy, Varyisévuvedajsa۳ datyavay jarye. Ru۳deda ji ۳ta nijya۳nvay variy simu Jesús: “¿Ta۳raju۳ra rinrasara Juánjsa۳ datyavarya jmyichara, ta۳raju۳? Varyisévuvedajsa۳ datyavay jarye. Yisa۳ datyavay ji ۳tamu۳y ne datya jnura۳dara jmyichara.” 19ॸSu۳teda variy Jesús ruuva: “¿Ta۳raju۳na۳ rirya۳jnura musuchavarya jmyichara ja۳mu۳yada rundamu day, ta۳raju۳? Jasicha۳ra۳ju۳tiy savicha vadi ja۳mu۳ñu ruusa۳, ne vana۳y rinra۳da varidyerya. 20ॸTarundamu day ti ۳ ra۳so۳vay rirya۳jisiñi ۳ vadi ja۳mu۳ñuntiy, variñi ۳ ji ۳ta rirya۳jnurara jmyichara. 21ॸNe vu۳cyuruchuva۳y vadijatyara ta۳rijepyo; tapitya ra۳cantya jaryi varirya ta۳rijepyo. 22ॸDantyamu۳y ne vu۳bechara bínuja۳ vadija۳ ravimu ta۳rijevyu۳po; vurya۳tiy bay ravimura, ra۳bucha varirya ta۳rijevyu۳po, ra۳pa۳chitye variy bínuja۳, ta۳rijevyu۳po jarye ra۳pa۳chitye variy. Ramuni ۳tiy vu۳berya bínuja۳ vadija۳ ravimu vadijavyu۳.”

Jesúsjsa۳ datyavay rotyatityiyadara jaruusibyi jiituyada rundamu (Matévu 12.1-8; Dúcasiy 6.1-5) 23ॸJiituyada rundamu ji ۳ta saramiryi ۳jada Jesús racabyimu jaruusiñi ۳. Rijyo۳ta۳da rotyatityiyada sisa۳ datyavarya jaruusibyi. 24ॸRu۳teda ji ۳ta Varyisévuveda variy siva Jesús: “¿Ta۳ju۳ramu۳y ne yinu۳y riñe۳cho۳ yisa۳ datyavay, ta۳ju۳? jiryatiy ruuvaarya ju۳bachara jiituyada rundamu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ2ٍॷ3

68

jvaayadaju۳ra.” 25ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “¿Ne jiryetyu۳chununu۳yadate didyerya catera nu۳chara didyejyu۳ú۳? nu۳tyura sivaayada Davyíbe varityi sava۳ta۳da jmyicharana۳cho۳ jijechi ۳jadamu, sisa۳ vichavatya. 26ॸNu۳tyuramusiy sajayada Ju۳denu rorivyimu, si ۳byeda varirya pa۳ jasiy, jiryatiy ribeñu۳yada Ju۳denu jiyadaju۳ra. Sasa۳yada ji ۳ta yisa۳ vichavay variy ratentiy, jiryatiy ju۳bachara riibyedajisidyerya, tapi vinu caserdótevyeda jbyedaju۳ rani ۳cha day, jiryatiy Ju۳denu nijyu۳ jnutatyasara darya. Dajiy savichanu۳yada Abiyatá rubay caserdótevyeda nutyityu۳ variy.” 27ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Ju۳denu ju۳dejadani ۳ nijya۳mi ۳ munatya, jadchiy ji ۳ta sabayadara jiituyada runda nijya۳mi ۳ju۳. Ne sabayada Ju۳denu munatyara jiituyada runda, dantyamu۳y ne su۳ndejadani ۳ nijya۳mi ۳ jiituyada rundamuju۳. 28ॸRamuni ۳tiy Nijya۳mi ۳denu vichasara jiituyada rundaja۳mi ۳ntiy.” Jesús mi ۳sadedani ۳ jomutu susa۳ñubay jiituyada rundamu (Matévu 12.9-14; Dúcasiy 6.6-11)

3

1ॸSajatyiiyada

jayada ravimu ju۳tye۳ryanijyontiy. Jasiy savicha۳da variy ti ۳qui vanubay, susa۳rya jomutura. 2ॸRu۳nu۳choda variy Varyisévuveda jasiñi ۳ Jesús, sa۳vidye mi ۳saniy jiituyada rundamuni ۳, rirya۳tidye tu۳chuta variy riva ni ۳. 3ॸSu۳teda Jesús variy siva jomutu susa۳ñu: “Ya۳nubesumiy, ya۳jniy rajacheju۳.” 4ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva Varyisévuveda: “¿Samiryavidye vu۳ryi jvaarya samirya jvaayada jiituyada rundamu, varimyata vu۳ryi jvaay dyetyara javatya۳da? ¿Vu۳ryivyidye jantyuy siva nijya۳mi ۳, varimyata vu۳ryi javatyani ۳?” Rime۳cho۳jada mitya vajeryade variy. 5ॸSu۳nu۳ya۳jada variy jamiryamu riñe۳cho۳, sayivatya۳da variyu, tapi surravitya ravicha۳da daryaju۳

rijechiy. Su۳teda variy siva vanu: “Ya۳ratyara jijyomutu.” Saratya۳danumatirya jijyase, ru۳dutyeda sajomutu varicha۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 6ॸRimya۳seda ji ۳ta Varyisévuveda, varicha۳ra۳ju۳ rityu۳chudoda Jeródesbe siityari ۳vatya sayaro۳ju۳ Jesúsyu: “¿Nu۳tyuramusiy vu۳ryi jvañi ۳, nu۳tyuramusiy?” Jesús datyadoda riy rajuuvay nijya۳nvajyuu jmityo۳jiniy 7ॸSajiintyeda

Jesús variy jadchiy yisa۳ datyavatya, jmityo۳jinijyu۳. Richiityari ۳jada rajuu nijya۳nvay variy Cadidéya mucadimusiñi ۳, Judéya mucadimusintyi. 8ॸJerusarí ۳musiy, ʊĀӕ̲Ńֆ̲ӕËĀɗ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ ntyi, Jurdá۳ja۳ rudamyusiy vichavay jarye, Tíru vicha۳da ju۳ro۳siy, Sitú۳ vicha۳da ju۳ro۳siy vichavay jarye, rajuu ramu vichavay jniñu۳yada simu, rityuva۳chunu۳yada daryaju۳: Rajuura sivaachara. 9ॸSu۳teda variy ruuva yisa۳ datyavay: “Jirya۳bay ra۳jiju۳ra cartye, riñuma na۳ya nijya۳nvay jiyu ray.” 10ॸJiryatiy sami ۳saniñu۳yada daryaju۳riy rajuuvay nijya۳nvay, ramutiy rijetyatiñu۳yada sanchaju۳ Jesús variyu, rityi vichanu۳yada jdiva۳jnuvay. 11ॸRidyiñu۳yadanumatiy bayantuveda jamirya vichavay siva Jesús, ribyutyanuvenu۳yada variy jityuva۳chodamu satuunuyu, riche۳ñe۳ya۳nu۳yada variy: “Jiiñi ۳ ji ۳ta Ju۳denu denu.” 12ॸSaniquenu۳yada jaryimyu variy ruuva: “Ne jirya۳datyanu ti ۳ra chi ۳ra rañi ۳cha day.” Jesús jaryeta۳da riy vu۳yaju۳y nijya۳nvay, danu۳ju۳y rinchaju۳, sansu۳byimijyu۳ (Matévu 10.1-4; Dúcasiy 6.12-16) 13ॸSa۳subeda

ji ۳ta variy ja۳mumusivya, sanatuyada variryi rityi sava۳ta۳da yisa۳ vichi ۳savajyu۳. Ru۳deda ji ۳ta variy simuju۳. 14-15ॸSabayada ji ۳ta variryi vu۳yaju۳y vaduy, danu۳ju۳y rinchaju۳, rirya۳tidye vicha sisa۳ vichi ۳savajyu۳, sa۳tidye jpa۳ jasiy variryi,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ3ٍॷ4

69 rirya۳tidye tu۳chunumaya۳ variy rumu, rirya۳tidye jmutya۳ra datya۳da variy, rirya۳tidye jatya variryi bayantuveda nijya۳nvavyasiy. 16ॸSabayada ji ۳tariy jivye nijya۳nvay vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳: jiñu Siimyó۳bay, jiryatiy sabayada Jesúsra si ۳tya Pyítru. 17ॸJadchintyi Sebedévubay denuju۳be Santiyácu, jiñuntiy Juán. Sabayadara nani ۳tya Buvanérique, nani ۳tacha۳da ráni ۳cha day ru۳vatarya denuju۳y. 18-19ॸSabayada jadchintyi Antrésibe, Vedípebe, Bartodomévubay, Matévubay, Tumásabay, Santiyácubantyi jiryatiy Ajéñubay denubay savicha۳da. Jadchintyi Tadévubay, Siimyó۳bay jiryatiy jaryi vani ۳ra niquerabañi ۳, jadchintyi, Judásiy Iscaryótibe ni ۳ni ۳tiy mityasiiyada rivasiñi ۳ Jesús. Rityu۳chuta۳da rajuumusiñi ۳ Jesús: “Bayantu nutyityu۳ vanu۳yadata sajatyasarariy bayantuveda nijya۳nvavyasiy” (Matévu 12.22-32; Dúcasiy 11.14-23; 12.10) 20ॸRuuto۳jada

ji ۳ta Jesúsveda jiryorimyu, riintye۳ryadeda ju۳na۳y nijya۳mi ۳juu variy jasintyiyu, ne vana۳y nta riimyiñu۳yada variy. 21ॸRidyetya۳danumatiy satevay, riya۳da ji ۳ta variy sana۳cho۳, rirya۳tidye ju۳riy variñi ۳, ru۳tañu۳yada tavay daryaju۳ni ۳: “Jatayani ۳.” 22ॸRu۳deda ji ۳ta Ju۳denu niquejada datyanuvay Jerusarí ۳musiy, ru۳teda ji ۳ta variy sanijyu۳ Jesús: “Bayantu nutyityu۳ saniqueti ۳. Satanásiy jtedamu sani jatyajaya۳sara riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy.” Su۳mutya۳jada Jesús rityu۳chuta۳danchiyu 23ॸSanatuyada ji ۳ta Jesús variryi nijya۳nvay, satu۳choda ji ۳ҡфʮɗĀֆľҡֆ‫ڏ‬ doda variy: “¿Nu۳tyichiña۳ sa۳jatya Satanásiy mityamusiyu, nu۳tyichiy? 24ॸRiryityi panaryi ۳ jiñique۳yadamu curaca nijya۳nvay nu۳ñi riy jiñi ۳jyu۳, ne vana۳y rá۳suru۳y variñu۳day. 25ॸDaryantiy, riryityi

panaryi ۳ rorijya۳nvay nu۳ñi riy jiñi ۳jyu۳, dantyamu۳y ne rirya۳suru۳y vatajuu variñu۳day. 26ॸNu۳ñi rityi ra۳nubesiya۳ Satanásivyeda jiyaro۳ju۳, riñanta۳da variy tajijyu۳riy jityevajyuu, ne rirya۳suru۳chara variy, rirya۳baryi ۳sara variy ti ۳ta۳ju۳. 27ॸNe ti ۳ jayadasa۳ra۳ ravimu saroriy vanu vanu۳rya, sa۳tidye so۳varya sabarya yimusiy, netimyu۳ ne sapuchusa۳siy munatyayu. Rivasiy ji ۳ta saryi so۳varya sabarya variy yimusiy. 28ॸSi ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Sa۳ф̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy ji ۳ta Ju۳denu nijya۳nvavyara jijyuuchuveda ti ۳ta۳ju۳, rirya۳vityiye۳yadiva jarye risa۳ju۳. 29ॸVinu ni ۳tiy ra۳javityiye۳ñi ۳ Ju۳denu Jnutu, ne ti ۳ ra۳ramityanichara sivara, jasiñuma ra۳ma۳cho۳sara sayasacha۳da ju۳na۳reju۳.” 30ॸRani ۳ su۳teda Jesús, jiryatiy ru۳teda nijya۳nvay daryaju۳: “Bayantu jamirya vichara siva Jesús.” Muvye riñi ۳cha si ۳tenu satevay Jesús, muvye (Matévu 12.46-50; Dúcasiy 8.19-21) 31ॸNaditi ۳jada

ji ۳ta Jesús jno۳da sataryi ۳vedata, rime۳cho۳nuvi ۳jada bimu, jadchiñuma riñatutyadedani ۳ Jesús variy. 32ॸJiryatiy rimya۳sa۳da nijya۳mi ۳juu su۳ro۳ Jesús, riñuma tu۳choda variy siva: “Ya۳jnu۳y, jiñu۳tyi nanuva۳ta yino۳da ji, jityeryi ۳veda jarye, jiñu۳tyi bimu nada.” 33ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta riy: “¿Miñu۳ña۳ ri ۳no۳da, miñu۳y? ¿Muvyeña۳ ratyeryi ۳veda, muvye?” 34ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta variy riñe۳cho۳ jiryatiy rimya۳sasa۳deda jasiy: “Jiñu۳tyiñada ri ۳no۳da, jivyetyiryi ratyeryi ۳veda. 35ॸMi ۳ni ۳tyi jvaaryu۳y jidyirya darya ratiy sava۳ta Ju۳denu jvaayada day, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ratyeryi ۳ day, ri ۳tyamutu jarye, ri ۳no۳da jarye ruusa۳ju۳.” Jesús tu۳choda nuti ۳nchiy (Matévu 13.1-9; Dúcasiy 8.4-8)

4

1ॸSajatyiiyada

ji ۳ta datyadoda jmityo۳jinintyiryi. Riintye۳ryadeda ji ۳ta rajuu nijya۳mi ۳ simuyu; pariche

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ4

70

su۳musa۳da cartyevimu variy, sama۳sa۳da ji ۳ta ravimu variy, jiryatiy ravicha۳da ja۳am ۳ u. Ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyuu vicha۳da variy jmityo۳jiniy. 2ॸSadatyadoda rajuura tu۳chodata riy. Su۳teda jidyetyadodamu ruuva: 3ॸ“Jirya۳tuva۳chu. Saya۳da ji ۳ta ti ۳qui nuti ۳ nuta۳dana۳cho۳. 4ॸSanta۳damu ji ۳ta raju۳u۳yada ratesiy nú۳va, ruuti ۳jada nipya۳tavay varidye, riimyimyu۳yada variy jadchirya. 5ॸTajiñe۳cho۳ju۳ raju۳u۳yada ratesiy varintyi, ravichu۳ cabyiva, jiryatimyu۳ ne vatunuco ravicha۳da mucadi jasiy. Varicha۳ra۳ju۳ фĀɗЙӕԮľѸӕ‫ڏ‬ beda variy jasiy, jiryatimyu۳ ne vatunuco mucadi jasiy. 6ॸNa۳vapyu savicha۳da jiñi ۳ variy, ramu۳mya۳ variy sadara nutasara variy; jiryatimyu۳ ne jnutityara ravicha۳da daryaju۳, ramuni ۳tiy ramu۳yada variy. 7ॸTasiñi ۳ ju۳u۳yada cariitu jnutiy cabyiva day, rani ۳ cariitu jo۳ta۳da ja۳vyeda ra۳jisiy nutasarasiy, ramutiy radiryo۳doda varirya nutasara variy, ne rajaryu۳yada variñu۳day. 8ॸTasiñi ۳ ju۳u۳yada samiy mucadimu day, jasiñi ۳ ji ۳ta rabiveda samirya, rasivyeda ji ۳ta varintyi. Raja۳vyedanumatiy, ra۳sa۳yada ji ۳ta variy, tarani ۳ jayada day, ra۳sa۳yada mumuri ۳ vu۳yaju۳chicha۳ra۳ju۳, tarantiy jasa۳yada taraquinijyate vu۳yaju۳chicha۳ra۳ju۳, tarantiy jasa۳yada taraqui pachasicha۳ra۳ju۳.” 9ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús varintyi: “Rirya۳ma۳ tuva۳chu tu۳yutavay.” Nu۳tyuraju۳ saniquejada Jesús dityadoda tu۳chodata, nu۳tyuraju۳ (Matévu 13.10-17; Dúcasiy 8.9-10) 10ॸRirya۳siquita

jivyicha۳da Jesúsveda variy. Taraqui vu۳yaju۳y nijya۳mi ۳, danu۳ju۳y rinchaju۳, tajuunuma jadchidye richiityari ۳nu۳yada ruusa۳ju۳ntiñi ۳, ti ۳ta۳ju۳musiy ruutaja۳ĀΎĀʮɗĀֆľҡֆĀΎĀ‫ڏ‬ nchiy: “¿Nu۳tyuramuna۳ jityu۳chu nu۳rya dityadoda tu۳choda, nu۳tyuramu?” 11-12ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Vinu jiryeñi sasa۳yada Ju۳denu darya

mityamusiy datya۳da day, Ju۳denu nusu۳yada datya۳daju۳; tavajyu۳ ji ۳ta jiryatiy bimuriy, mitya dityadoda tu۳chodani ۳day ratyu۳chu ruuva day, rirya۳vidye datya jadchirya; rirya۳tidye nu۳y rana۳cho۳, ne rirya۳diy variy riva; rirya۳tidye tuva۳chura, ¿va۳ riñi datya variryacay? riñuma janumitye ju۳na۳y sana۳cho۳ju۳ Ju۳denuntiy, ne sa۳ramityaniy Ju۳denu variy ruuvara jijyuuchuveda.” Jesús datyatadedara tu۳choda nuti ۳nchiy (Matévu 13.18-23; Dúcasiy 8.11-15) 13ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “¿Ne jiryedyetya darya jirya dityadoda tu۳choda dajyu۳ú۳? ¿Nu۳tyichiña۳ jirya۳datyara tara tu۳choda varintyi, nu۳tyichiy? 14ॸNuti ۳ tu۳chusa۳damu, nuti ۳ nutara Ju۳denu niquejada. 15ॸJivye jiryatiy nú۳variy, jasityi su۳re ji ۳ta nuti ۳ varirya Ju۳denu niquejada; rityuva۳chunumatirya, su۳nichara Satanásiy varicha۳ra۳ju۳, saso۳vacharara Ju۳denu niquejada variy ruuvasiy, jiryatiy nutasara rani ۳cha ruuva. 16ॸDarya ni ۳day, darya rani ۳chantiy jiryatiy ravichu۳ cabyiva ru۳resantiyu; rityuva۳chunumatirya Ju۳denu niquejada, varidye ru۳mutya۳ jichana۳yadamura. 17ॸNetimyu۳ jnutityavay daryaju۳riy, ne richuru۳ryu۳y ta۳rijyu۳ jityuva۳chodamu variy. Ridyetyasaranumatirya paru۳tyasa۳da Ju۳denu niquejadiva, ti ۳ jiyasantasara riva Ju۳denu niquejada risa۳ju۳ntiryi, varicha۳ra۳ju۳ rirya۳paru۳chara riva. 18ॸJivyentyi jiryatiy ju۳resavay cariitu jnutiy cabyivariy, riñi ۳cha nijya۳nvay jiryatiy rityuva۳chura Ju۳denu niquejada. 19ॸDañuma riñi ۳cha tu۳yutavay, ripyaru۳y variy riva jichiityari ۳jada day, jiryatiy rijechipiya۳ daryaju۳ taranijyu۳ jirya vicha۳divasiy: ¿Nu۳tyuramusiy vu۳ryicha taratavay, nu۳tyuramusiy? Jaryi ru۳canurya taratavay vicha۳da daryaju۳, rivya۳ta ti ۳ta۳ju۳ tara va۳cha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ4

71 yimuju۳ variy. Ramuni ۳tiy radiryo۳vay Ju۳denu niquejada variy ruuva, ne vana۳y rajay rityuva۳chodamu variy. 20ॸJiryatiy samiy mucadiva ru۳resayu, jiryatiy rityuva۳chu darya Ju۳denu niquejada day, riñi ۳ ji ۳ta jiridyerya, rajay variy rijyu۳, ti ۳va ra۳sa۳y mumuri ۳ vu۳yaju۳cha۳ra۳ju۳, nu۳va ra۳sa۳y taraquinijyate vu۳yaju۳cha۳ra۳ju۳, tamityi ۳va ra۳sa۳y taraqui pachasa۳ra۳ju۳.” Jesús datyadoda no۳no۳danchiy (Dúcasiy 8.16-18) 21ॸSu۳teda

ji ۳ta variy ruuva: “¿Raju۳ni ۳na۳ vuryerirya no۳no۳siiy vurya۳tiy bay suutapa۳y jarirya, varimyata ma۳yajariy? No۳no۳bajyonchaju۳ni vuryeridyerya. 22ॸTapi ne tara jna۳y tara jiryatiy dutyasara diyera, vinu ra۳tidye vicha dityanusara rivasintyi, dantyamu۳y ne tara mityamusiy datyasara tara, vinu ra۳tidye vicha jvadatyasara rivasintyi. 23ॸSa۳ma۳ tuva۳chu, mi ۳ni ۳tyi tu۳yuti ۳.” 24ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jirya۳ntyajnu۳y, ta۳rana۳cho۳ jiryetyuva۳chu, ta۳rana۳cho۳. Daryatiy vu۳charanu tavajyu۳ tara, daryaday rirya۳saranu variy vu۳jyu۳ntidye, rataday sa۳jasa۳chu Ju۳denu vu۳jyu۳ntidye. 25ॸTapi simu jiryatiy tarati ۳ni ۳, sa۳sa۳y Ju۳denu variy ju۳na۳ntyiñi ۳; simusiy ji ۳ta jiryatimyu۳ ne tarati ۳ni ۳, sa۳so۳vay Ju۳denu variy simusintyirya jiryatiy simuntidyerya.” Jesús tu۳choda rasiynchiy jiryatiy ja۳vyeryara 26ॸSu۳teda

variy: “Raviche۳chara Ju۳denu nusu۳yadayu, nu۳tyu vanu nta ju۳rejadara rasiy mucadiva. 27ॸSama۳y, sanubesiy, saramityanirya rajuu nupora, rajuu runda jarye risa۳ju۳. Rasiy dipuvesumiy, raja۳vye, ne sadatya nijya۳mi ۳ nu۳tyichiy raja۳vye, nu۳tyichiy. 28ॸRadirya jijye۳vyesumiy rásiy mucadinubesiy, munatya ravi ۳ntay, jadchiy ji ۳ҡф¡ɗ͑ҡ‫ڏ‬ ntyi, jadchiy ji ۳ta rasivyentyi. 29ॸRasudu

ñumatiy rasiy, sa۳totaniy ji ۳ta rája۳mi ۳ varirya, riti ۳ma۳ ra۳tosa۳da runda daryaju۳.” Jesús tu۳choda nutasarasinchiy jiryatiy quica۳tadira (Matévu 13.31-32; Dúcasiy 13.18-19) 30ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús: “¿Nu۳tyuranumatte vurya۳jtay radityanu Ju۳denu nusu۳yadayu, nu۳tyura? ¿Ta۳ra tu۳chodata vurya۳datyanura, ta۳ra? 31ॸNu۳tyu quica۳tadi nta rani ۳cha. Vu۳yntatiy mucadimura, jaryi pasichidyera ti ۳ta۳ju۳ nutasarasimyusirya jiryatiy mucadivara. 32ॸVu۳yntanumatiy ji ۳tara, raja۳vye ji ۳ta ja۳mura jtiquiraju۳ tara nutasaramusiy. Raja۳vye ja۳muqui jiiqui nipya۳ti ۳jiju۳, jasityi saruuvye racanuvu۳jomu variy.”

Jesús datyadodariy nijya۳nvay vinu dityadoda tu۳chodata (Matévu 13.34-35) 33ॸTama۳ taraqui tu۳chodamusiy sani tu۳chunu۳yada Jesús daryara Ju۳denu niquejada nu۳day, tama۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy ridyetya nijya۳nvay ramu. 34ॸVinu rani ۳ saniquenu۳yada dityadoda tu۳chodamu ruuva day. Varityi savichanu۳yada yasiquita sisa۳ datyavatya, variñi ۳ ji ۳ta sadatyanunu۳yada ti ۳ta۳ju۳ samiryi.

Jesús ndasadedara riicho, ri ۳ye۳rya jarye risa۳ju۳ (Matévu 8.23-27; Dúcasiy 8.22-25) 35ॸVarijidye day, su۳teda ruuva yisa۳ datyavay: “Vurya۳ramityeryi ۳ jmityo۳ rudamyuju۳.” 36ॸRityocheda variryi nijya۳nvajyuu jasiy, ripyu۳cheda sisa۳ datyavay cartyevimu varidyeyu, jiryatiy savicha۳da jasiy. Riya۳da tavay sisa۳ variy rajuujnu cartyevimuntidye. 37ॸRariichovesubeda ji ۳ta variy, ri ۳ye۳yada variy risa۳ju۳, rajayada ja۳a۳ variy cartyevimu, ramu۳charu۳ñuma cartye pariche raju۳ ja۳a۳ varidye. 38ॸJesús ji ۳ta ma۳yada variy raqui ۳nimu, tiryo۳suyncha.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ4ٍॷ5

72

Ridyoseda ji ۳ta sisa۳ datyavay variyu: “¿Ne jidyetyaru۳y vurya۳caray jiyu day, Datyanu۳?” 39ॸSanubeseda ji ۳ta Jesús variy, sanique۳tya۳da varirya riicho. Su۳teda ji ۳ta riva ja۳a:۳ “Ya۳ndasa, ne ya۳siquityanu۳day.” Ravuveda ji ۳ta riicho variy, ju۳vaya۳ rama۳cho۳jada ja۳a۳ varintyi. 40ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Ta۳ju۳ra jiryechuvu۳rya, ta۳ju۳? ¿Ne jiryejechipitya jijechityani ۳ Ju۳denu didye?” 41ॸRu۳nteda jaryi variy, ru۳teda nu۳ñi riy variy yiva: “¿Chi ۳rana۳ sani ۳cha jiñu day, chi ۳? Nu۳tyu ratuva۳chu riicho simu, jmityo۳ja۳a۳ jarye tuva۳chu simu.” Jesús mi ۳sadedani ۳ Jerásaja۳mi ۳ bayantuti ۳bay (Matévu 8.28-34; Dúcasiy 8.26-39)

5

1ॸRuuto۳jada ji ۳ta jmityo۳ rudamyu, Jerása ja۳nvay mucadimu. 2ॸSa۳subedanumatiy Jesús cartyevimusiy, su۳deda ji ۳ta ti ۳qui nijya۳mi ۳ variy simuju۳ bapyomusiy, savicha۳da bayantu jamirya vichara siva. 3ॸBapyo cabyimu savichanu۳yada; ne ti ۳ puchodasa۳ra۳ savichanu۳yada daryaju۳, ne vinu cadyidyaju۳u۳ta puchoda sa۳ra۳ni ۳, mitya. 4ॸRajuuranuma riñi puchodara sajomutu, sanumutu risa۳ju۳, sarotyanu۳yadara cadyidyaju۳u۳ jijyomutu mururyamusiy, savitanu۳yadara jiñumutu puchusarantiy. Ne ti ۳ vichanu۳yada vanu۳rya sisa۳, ti ۳ ra۳vuunujañi ۳. 5ॸJna۳rya, nuporaca۳ jarye risa۳ju۳ sasa۳ñe۳ya۳tityiyada bapyo cabyiva, ja۳mumusiqui cabyiva jarye, savatajo۳nutityiyada ravichu۳ta variyu. 6ॸSadiyadanumatiy ripyapu siva Jesús, sasiicheda ji ۳ta variy simuju۳, sa۳dasiñunuveja۳da variy satuunuyu. 7ॸSasa۳ñe۳ya۳jada jaryi variy: “¿Ta۳ra rimu jiijyu۳, Jesús, ta۳ra? jiryatiy Ju۳denu jarichumuvichi ۳ denu dajyi. Rañi jiyasanta si ۳tenu ji, Ju۳denu jtyamu, ne ya۳jantyunuva۳y ji ۳ta ray.” 8ॸSu۳tañu۳yada Jesús daryaju۳ siva: “¡Ya۳numa sipyatay

sivasiy, jamirya vichara bayantu rapu۳rya!” 9ॸSitaja۳doda Jesús variñi ۳: “¿Ta۳ra yityate day, ta۳ra?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta: ٘ॸَѠʮӕӕфVara۳nca’ ri ۳tya day, ti ۳quijuutya daryaju۳ nu۳y.” 10ॸJaryi sayasanta۳da variñi ۳ Jesús: “Ne ya۳jpa۳ ji ۳ta nu۳myucadijisiy tajijyu۳ nu۳y.” 11ॸSavicha۳da tajuuqui cuchiy jasiy, si ۳byesa۳deda musimyare. 12ॸRiyasanta۳da bayantuveda variñi ۳ Jesús: “Ya۳jpa۳ cuchivyaju۳ nu۳y, nu۳ña۳tidye jay variy ruuva.” “Jo.” 13ॸRichipyateda ji ۳ta bayantuveda jamirya vichavay, rijeyada ji ۳ta variy cuchivya. Jiryatiy rivyicha۳da daraju۳y vara۳nca cuchiy jasiy, richiichiye۳yada variy nubañuco۳vimu jmityo۳muju۳, jasiñi ۳ rijeye۳yada ti ۳ta۳ju۳ variy, puritye. 14ॸRibeye۳yada ji ۳ta cuchiy jnu۳tyavay variy, rityu۳chunuvejada ji ۳ta ja۳mu vicha۳damu varirya, ru۳ro۳ vichavavya jarye rityu۳chunuvejada variy. Ru۳deda ji ۳ta nijya۳nvajyuu jnu۳vye variy, nu۳tyunuma ravicha۳sintyi, nu۳tyu. 15ॸRuuti ۳jadanumatiy simu Jesús, ridyiñuvi ۳jada siva vanu, ne tavay jna۳y bayantuveda variy sivanu۳day. Sama۳sa۳da variy jasiy, sujatyi ۳numa variñi ۳, raratyedama۳ su۳no۳ variy, jiryatiy vara۳ncajuu bayantuveda sipyateda daryaju۳ sivasiy. Vu۳yntacha۳ rivyicha۳da nijya۳nvay variy. 16ॸJiryatiy ridyiyada ti ۳ta۳ju۳ riva, rityu۳choda ji ۳ta variy: “Nu۳rya savicha۳siy bayantuvedati ۳, cuchiy jarye.” 17ॸRijyo۳ta۳da ji ۳ta jiyasanta۳da nijya۳nvajyuu variñi ۳ Jesús: “Ya۳numa jiya jiyusiy, nu۳myucadimusiy.” 18ॸSu۳musa۳Ā͑ӕ̲ҡɗֆˇľѸәѸËфҡֆľнӕɗɗ‫ڏ‬ vimu, sajachiñu۳yada ji ۳ta nijya۳mi ۳ sivayu, ni ۳tiy vichanu۳yada bayantuvedati ۳: “Ravyicharu۳y yisa۳.” Su۳bayada ji ۳ta Jesús sa۳jisirya: “Ne. 19ॸYa۳numa jiya jiryorimyuju۳, jityenumuju۳, ya۳tu۳chunuve ruuva: Nu۳rya savichadesiy Nutyityu۳ yentyutya۳damu ray.” 20ॸJadchiy ji ۳ta saya۳da nijya۳mi ۳, sajo۳ta۳da ji ۳ta tu۳choda

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ5

73 variy vu۳yaju۳y ja۳mu vicha۳divara. Satu۳choda: “Samirya savichadesiy Jesús rajyu۳ra.” Rityi ۳tta۳da ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay varirya. Jesús mi ۳sadedani ۳ Jáyirubay detubay, vaturu۳y ja۳munudatanu۳be jarye (Matévu 9.18-26; Dúcasiy 8.40-56) 21ॸSaramityeda ji ۳ta Jesús cartyevimu rudamyuju۳ntiy. Rajuu nijya۳mi ۳ ju۳tye۳ryadeda variy simuyu. Savicha۳da jmityo۳jiniy variy. 22ॸSu۳deda ji ۳ta ti ۳qui ju۳tye۳ryanijyoja۳nvay nutyityu۳bay, jiryatiy ravicha۳da si ۳tya Jáyiru. ґĀɗֆ‫ڏ‬ danumatiy siva Jesús, sara۳yada variy sanumututuunu. 23ॸSayasanta۳da variy jaryi jasidyeñi ۳: “Radyetude vadiiryo۳. Varenuma, ya۳tiy barya jijyomutu saniy sami ۳sa۳daju۳, sa۳tidye jnu۳y variy.” 24ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús variy sisa۳. Rajuu nijya۳nvay siityari ۳jada variy rumuni ۳, riñi na۳yaru۳yada varidyeñi ۳. 25ॸNanuvichanu۳yada ji ۳ta runu۳y vaturu۳bentyi, ja۳munudatanu۳y, taraqui vu۳yaju۳y nijya۳ ravicha۳da nadiva, danijya۳ju۳y ranchaju۳. 26ॸRajuumunuma nani jndantadedayu, nani jachi ۳deda pariche rijyu۳yu, nanupa۳tyamu۳yada varidyerya yimu vichara ti ۳ta۳ju۳ varidye, naryi mi ۳sáva۳, tii, mitya. Variñi ۳ nanuvicha۳da jaryinra varidye. 27ॸNanutuva۳chodanumatirya sa۳ticheyada Jesús varintyi, nani ۳deda ji ۳ta Jesús rudivasiy nijya۳nvay cabyiva variy, nanuja۳tya۳jada raniy sasujay. 28ॸNani ۳teda ji ۳ta daryaju۳: “Raryityi ja۳tya۳ vinu sasujañityecu۳, ra۳numa mi ۳sa varidye.” 29ॸVaricha۳ra۳ju۳ raparu۳yada variy nuda nadiva. Nanudatya۳da variy jivyimu: “Ramyi ۳sama۳ ji ۳ta samiy.” 30ॸSadatya۳da ji ۳ta Jesús jidyirya: “Rasipyateda vanu۳yada rivasiy ti ۳ mi ۳sadedaju۳,” sa۳numityejada ji ۳ta nijya۳nvajyuu cabyimu, su۳teda ji ۳ta variy: “¿Chi ۳ra ja۳tya۳jasiy rachujañiy,

chi ۳?” 31ॸRu۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavay variy yiva: “Tama۳ taji jiñi jnu۳y riñe۳yanuma nijya۳nvajyuu ji, tama۳, nu۳tyu yitacyu۳: ¿Chi ۳ra ja۳tya۳jasiy rachujañiy, chi ۳?” 32ॸSu۳nu۳ya۳jada ji ۳ta Jesús ti ۳ta۳ju۳ tajiñe۳cho۳ju۳ sadatya۳daju۳: “¿Chi ۳ra ja۳tya۳ rañiy, chi ۳?” 33ॸNanudatya۳danumatiy vaturu۳yu: “Ramyi ۳sama۳,ٚ͑͑ӕ̲ӕËȍӕ‫ڏ‬ tyeda variy yintedamu, nani ۳deda ji ۳ta variy simu Jesúsntiy, nanubutyanuvi ۳jada variy sana۳cho۳ju۳ntiyu, nanutu۳chodama۳ variy si ۳tenu sivara: “Nu۳rya ravyicha۳siy, Nutyityu۳.” 34ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Samiy sa۳dajachipiya۳jadamu jimyi ۳sa, Popoju۳y. Sa۳na۳numa jiya day; sa۳numi ۳sama۳. Jasiñuma ra۳ma۳cho۳ jirya jdiva۳jada sa۳na۳jisidye.” 35ॸґ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ tidye Jesús, ruuti ۳jada tu۳chuvay Jáyirubay rorimyusiy yimu. Rityu۳chunuvi ۳jada siva Jáyirubay variy: “Sadiimya۳ jidyetu. ¡Ta۳raju۳ yarupanta ju۳na۳ñu۳nñi ۳ Datyanu۳ nu۳day, ta۳raju۳!” 36ॸSatuva۳chodanumatiy Jesúsra rityu۳choda, su۳teda variy siva Jáyirubay: “Ne ya۳nutay ranchiñu۳day, vinu ya۳jachipiya۳ jijechitya.” 37ॸNe sava۳ta۳da jiya۳da rajuu yisa۳, vinu Pyítrubay, Santiyácubay, Juánbay jarye, jiryatiy Santiyácubay taryi ۳ni ۳. 38ॸRuuto۳jadanumatiy ramu Jáyirubay roriy, su۳nu۳chunuvejada riryansa۳sa۳deda nijya۳nvay samo۳mu, ru۳na۳cha۳deda variy sivasiy diidabi, jaryi ru۳na۳yada variy. 39ॸSajañuvejadanumatiy rumu, su۳teda ji ۳ta Jesús ruuva: “¿Ta۳raju۳ jirya۳nsa jaryi darya, ta۳raju۳? jiryatiy jiryi ۳na۳y mitya. Tama۳ diiñu sani ۳cha dera, tama۳, nu۳tyu sani ma۳ni ۳dyé.” Rityodiyada ji ۳ta variy siva. 40ॸSajatya۳danumatiy jadchiryi, sapu۳cheda variñi ۳ saja۳y, su۳no۳da, sisa۳ vichavantyidye. Vinu riñi ۳day sapu۳cheda variy dera babyimuju۳ day. 41ॸSiredanumatiy variy sajomutuniy dera babyi, su۳teda siva: “Tadísa

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ5ٍॷ6

74

cúmyi.” Nu۳rya jtacha۳damu su۳teda Jesús siva: “Pochityu, yiva ri ۳tay, ya۳numa nubesumiy.” 42ॸVaricha۳ra۳ju۳ sanubeseda, sarupicheda ji ۳ta variy. Ravicha۳da sanijya۳, vu۳yaju۳y, danijya۳ju۳y ranchaju۳. Rityi ۳tta۳da jaryi varidyerya. 43ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ne jirya۳Āҡֆ‫ڏ‬ dosiy ti ۳ pasidyerara.” Su۳teda ji ۳ta nadiva su۳no۳dabay: “Sa۳na۳sa۳y jmyicharani ۳ jidyetu.” Jesús jañu۳yada Nasaryému (Matévu 13.53-58; Dúcasiy 4.16-30)

6

1ॸSaya۳da

ji ۳ta Jesús jadchiy si ۳tenu jimyucadimuju۳, richiityari ۳jada ji ۳ta sisa۳ datyavay variyu. 2ॸJiituyada rundamuni ۳ ji ۳ta sajo۳ta۳da datyadoda ju۳tye۳ryanijyovimu. Rityuva۳chodanumatiy rajuu nijya۳nvay, rityi ۳tta۳da variñi ۳: “¿Tesirya sani datya darya jirya datyadoda day, tesiy? nu۳tyu sadatyanura rajuuracu۳. ¿Ta۳ra datya۳da sani jmutya۳ yimuju۳, ta۳ra? ¿Nu۳tyichirya sivaay mityamusiy jijyomututa, nu۳tyichiy? 3ॸ¿Ni ۳ni ۳ta jiirajvaañu day, jiryatiy Maríyaju۳dyenuni ۳, jiryatiy Santiyácu taryi ۳ni ۳, Jusíy taryi ۳ jarye, Judásiy, Siimyó۳ jarye sisa۳ju۳? ¿Va۳ si ۳tyamutuveda cay, nu۳tyu jiyu jtaday riñi ۳cha vuryisa۳ day?” Ne samirya ridyiyada variy siva nu۳day. 4ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Vinu taji vichavañi ۳ tuva۳chu simu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ day, satuunuvichi ۳ ji ۳tamu۳y ne tuva۳churu۳y yimu day, satenu jarye ne tuva۳churu۳y yimu, sarorimyu vichavay jarye ne tuva۳churu۳y yimu.” 5ॸNe vana۳y nta sivaañu۳yada Jesús mityamusiy tara jasiy, mityani ۳ sani bañu۳yada nu۳ñi ti ۳ jdiva۳jni ۳nchara jijyomutu, sami ۳sadeda variy jasiryi. 6ॸSati ۳tta۳da varirya jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳yada simu. Sarabejada ji ۳ta variy datyadoda nu۳jipyudeva۳ju۳ vicha۳diva.

Jesús jpa۳jada tu۳chuvaryi yisa۳ datyavay (Matévu 10.5-15; Dúcasiy 9.1-6) 7ॸSanatuyada

ji ۳ta variryi yisa۳ datyavay, vu۳yaju۳y danu۳ju۳y rinchaju۳, su۳pa۳jada ji ۳ta variryi nu۳ñi danu۳ju۳myusiy, tanu۳ju۳y tajijyu۳, runu۳ju۳ntyi mu۳jyu۳ day. Sasa۳yada variy jidyetya۳daterariy, ratatiy rirya۳jatyanumaya۳ riy bayantuveda jamirya vichavay ruuvasiy nijya۳nvay. 8ॸSu۳teda ji ۳ta ruuva: “Ne jirya۳jtu tara yimu jiryupiyadaju۳, ne vinu ruvese jirya۳jtu. Ne jirya۳jtu vinu pa۳, ne vinu suvo۳, ne vinu criquiy jirya۳jtu jicyuriquiy bajyovimu. 9ॸJirya۳͑ҡֆ¡ֆʮɗ͖ӕ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ vara jiñumutujo, jirya۳jachu ji ۳ta yivara vinu tajaqui sujacya۳.” 10ॸSu۳teda variy ruuva: “Jirya۳numatiy jto۳ vicha۳damu, jasityi jirya۳jayasiy variy rorivyimu, jasiñi ۳ jirya۳ma۳cho۳ variy jiryechipyateda rundasa۳ra۳ju۳ vicha۳damusiy. 11ॸJirya۳tiy jto۳ tavicha۳damu, netimyu۳ ne rirya۳diryeru۳y jasiy jirye, netimyu۳ ne rirya۳tuva۳churu۳y jiryeñe۳cho۳, jirya۳ma۳ sipyatay variy jadchintyi, jirya۳muchutyara rirujuu riñijyu۳ jiñumutuvasiy, rirya۳tidye datya۳siy variy rata: ‘Vuryeyasacha۳damundyerya.ٔॸٚ12ॸRiya۳da ji ۳ta sisa۳ datyavay, ridyetyanunumaya۳jada variy rumuriy nijya۳nvay: “Jirya۳numa paru۳y riva taji jachipiya۳jada.” 13ॸRijetya۳da sisa۳ datyavay variryi rajuu bayantuveda nijya۳nvavyasiy, rajuu jdiva۳jnuvay jno۳va rijyu۳chedara ni ۳ja۳, rimyi ۳sadeda rata variryi. Juán Bautístabay jvacha۳danchiy (Matévu 14.1-12; Dúcasiy 9.7-9) 14ॸSatuva۳choda

ja۳mu nutyityu۳ JeróĀľѸ‫ڏ‬ berya sa۳ticheyada Jesús. Ru۳teda tavay variy: “Sami ۳sa۳sumimya۳dyette Juán Bautístabay diiyadamusintyique, ramuni ۳ su۳ndenumaya۳ mityamusintyi.” 15ॸTavay jteda varidye: “Ni ۳ni ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ6

75 Edíyasidye.” Tavay jtedantidye: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳te day, nu۳tyu ta۳riy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay si ۳tenuni ۳.” 16ॸSatuva۳chodanumatiy Jeródesberya, su۳teda variy: “Jiñu Juánbay, jiryatiy rañi ra۳chatadedara su۳no۳, ni ۳ni ۳ mi ۳sa۳sumintyi.” 17ॸSajachipiya۳jada Jeródesbe daryá jiryatiy Jerodíyaju۳be jiyasayadamu sirityaniñu۳yadani ۳ Juánbadye, jadchiy ji ۳ta sabayada nupocu rorivyimuni ۳. Jeródesbe ja۳mu۳yada nada Jerodíyaju۳be daryaju۳, jiryatiy sataryi ۳ Vedípebe vaturu۳y nada day. 18ॸSu۳tañu۳yada ji ۳ta Juánbay variy daryaju۳ siva Jeródesbe: “Tama۳ samirya rani ۳cha jityeryi ۳ vaturu۳y ja۳mu۳yada, tama۳.” 19ॸNanunique۳ñu۳yada Jerodíyaju۳be variy sisa۳ Juánbay rayada, nani ۳teda ya۳jvay variñi ۳. Ne vana۳y ntate nani ۳veda variñi ۳, sasuvu۳yada Jeródesbe daryaju۳ni ۳ Juánbay. 20ॸSadatyanu۳yada Jeródesbe daryaju۳ni ۳: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta samirya jachityi ۳, ne juuchati ۳ risa۳ju۳ni ۳.” Ne su۳vatyeniryu۳y nada variñu۳nñi ۳. Satuva۳chodanumatiy Jeródesbeñi ۳ Juánbay, ne sadatya۳da nu۳tyura saryi jvaay variñu۳day, nu۳tyura, nu۳tyu sani tuva۳choda day samirya sana۳cho۳cu۳. 21ॸRiti ۳nu۳yada ji ۳ta nanurunda Jerodíyaju۳be, varityi nana۳chaniy tara nta variñi ۳ Juánbay. Ravicha۳da variy sanijya۳ jto۳jada Jeródesbe. Sabayada ji ۳ta varirya vichtya, nijya۳nvay nutyityu۳miy jbyedaju۳, su۳taru nutyityu۳miy jbyedaju۳ jarye, Cadidéya mucadi ja۳mu nutyityu۳mijyu۳ jarye ti ۳ta۳ju۳ ruusa۳ju۳. 22ॸSajayadanumatiy Jerodíyaju۳be detubay, sivaayada ji ۳tara ra۳ya۳jada variy jasiy. Su۳canuyada Jeródesbe jaryi varirya sara۳ya۳jada, samusuvye jarye ju۳canu۳yada varirya. Su۳teda ji ۳ta nutyityu۳ Jeródesbe variy siva vatura: “Ya۳jachiñu۳y rivara ratiy jivya۳ta, ra۳tidye sa۳y variy jiirya. 23ॸSi ۳tenu ri ۳tay Ju۳denu jtyamu yiva: Taratiy ya۳va۳ta riva,

dañuma dyetya ra۳sa۳y raberya taday ti ۳ta۳ju۳ ji.” 24ॸSama۳seda ji ۳ta vatura variy jadchiy, su۳teda variy nadiva yino۳da: “¿Ta۳ra ra۳va۳ta siva, ja۳yu۳, ta۳ra?” “Juán Bautísta jno۳ ya۳va۳ta.” 25ॸSajatyiiyada jayada vani ۳rade simu nutyityu۳ntiy, sajachiñu۳yada variy siva: “Varenudera ravya۳ta ya۳sa۳y Juán Bautísta jno۳ ray, sidyepye۳cya۳vimu.” 26ॸSayivatya۳da ji ۳ta nutyityu۳ jaryi variyu, jiryatiy sanique jasiy daryaju۳ Ju۳denu jtyamuju۳, rityuva۳chosiy samusuvye variy jasintyi, ramuni ۳ ne sani careru۳rya jiñiquejada varidye. 27ॸVaricha۳ra۳ju۳ su۳pa۳jadani ۳ jnu۳tyi ۳, jiryatiy sasu۳tarumiy tenuni ۳: “Ya۳jirye jiyuju۳ra Juán Bautísta jno۳.” Saya۳da ji ۳ta, sara۳cha۳da ji ۳tara su۳no۳ nupocu rorivyimu. 28ॸSaryejada varirya su۳no۳ sidyepye۳cya۳vimu, sasa۳ñuvi ۳jada ji ۳ta variy vaturara. Vatura ji ۳ta sa۳yada variy yino۳dantidyerya. 29ॸRityuva۳chodanumatiy Juánbayjsa۳ datyavay variy ranchiy, riiryi ۳jada ji ۳ta varirya sababyi, ru۳muchoda ji ۳ta varirya. Jesús potyadeda riy tadajyo vara۳nca vaduy (Matévu 14.13-21; Dúcasiy 9.10-17; Juán 6.1-14) 30ॸRitye۳rya۳da ji ۳ta Jesús jpa۳vay yimuju۳ntiy, rityu۳chunuvi ۳jada ti ۳ta۳ju۳: “Nu۳rya nu۳dyivaamyu۳, nu۳rya nu۳dyetyanumu۳ntyi.” 31ॸSu۳teda ji ۳ta ruuva: “Jiyuju۳, jiyuju۳ mu۳y vurye۳cha, jiryatimyu۳ ne nijya۳mi ۳ ju۳na۳y jasidye, jiryatiy yasiquita vichajo jasidye. Jirya۳jiituy taraquiju۳ munatya jasiy ratyuunu.” Ramuni ۳ su۳teda ruuva jiryatiy rajuu nijya۳nvay jti ۳nu۳yada daryaju۳ ruumu; saya siti ۳, saya siti ۳, nu۳tyichitya rirye۳jmyiryu۳y nta variy. 32ॸRiya۳da ji ۳ta cartyequiivimu, jasityimyu۳ ne nijya۳mi ۳ ju۳na۳y, jiryatiy yasiquita vichajo jasidye. 33ॸRidyiyada ji ۳ta nijya۳nvay ruuva riya۳damu, ridyetya۳da

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ6

76

ji ۳ta jasiryi. Richiichiya۳jada variy rumu jiñumututa, ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divasiy variy, riryamichadeda variryi. 34ॸѠӕӕҡ͑ӕԮľʮ‫ڏ‬ danumatiy Jesúsveda rumu, ridyi͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada ruuva nijya۳mi ۳juu. Sa۳ntyutyanuvejada Jesús variryi: “Ta۳jnu۳tyiñi carni ۳rumiy rivyicha, ne jnu۳tyi ۳tavay.” Jasiy sajo۳ta۳da datyadoda rajuura samirya niquejada variryi. 35ॸRi ۳ñuvayadamu, ruuti ۳jada ji ۳ta sisa۳ datyavay yimuntiy. Ru۳teda variy siva: “Jiyuni ۳ ji ۳ta mitya vichajo, jidyenuma day. 36ॸYa۳tu۳chu ruuva nijya۳nvajyuu rirya۳tidye jiya۳siy nudimyu, rorivyiñumuju۳ jarye, jiryatimyu۳ ne ripya darya, jadchityi rirya۳ta۳ryu۳y tara jibyedaju۳.” 37ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jirya۳potyaniy tarata riy nijya۳nvajyuu.” Ru۳teda ji ۳ta variy siva: “¿Nu۳ryitye۳ryu۳y dyetya daraju۳y vu۳yaju۳chuy pa۳, ratatiy nu۳ña۳potyaniy variryi?” 38ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Nurijyo pa۳ jiryimu, nurijyo? Jirya۳jnú۳yá.” Ridyetya۳danumatiy, ru۳teda ji ۳ta: “Tadajyojo pa۳, danu۳ju۳y quiva۳ risa۳ju۳.” 39ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jirya۳ma۳sataniy ji ۳tariy nijya۳nvay rajuumusiy vatadeca۳ vachuy sunu۳ncha.” 40ॸRimya۳sa۳da ji ۳ta vatadeca۳ variy, tavañi ۳ taraqui pacha day, tavañi ۳ tadajyo vu۳yaju۳dye. 41ॸSu۳mutya۳jada ji ۳tara tadajyojo pa۳, danu۳ju۳y quiva۳ju۳y risa۳ju۳, su۳nu۳yada ji ۳ta jarichuna۳cho۳ variy. Si ۳chana۳tya۳da variñi ۳ jijye۳: “Yentyutyama۳te pa۳ta nu۳y, Ye۳ye۳.” Sapatatiyada ji ۳tara pa۳ variy, sasa۳yada ji ۳ta yisa۳ datyavay varirya: “Jirya jirya۳sa۳ryi nijya۳nvay.” Sanantaja۳jadani ۳ danu۳ju۳y quiva۳de rijyu۳, sasa۳yada variy ti ۳ta۳ju۳ ruuvara. 42ॸRiibyeda ti ۳ta۳ju۳, ripyoyada variy riva. 43ॸRiryeda ji ۳ta jtyu panujora pa۳ jve, quiva۳ju۳ve risa۳ju۳, vu۳yaju۳y jtyu, dajtyuju۳y ranchaju۳. 44ॸJiryatiy riibyedara pa۳ rivyicha۳da tadajyo vara۳nca vaduy.

Sarupiyada Jesús jmityo۳ dutuuvya (Matévu 14.22-33; Juán 6.16-21) 45ॸVaricha۳ra۳ju۳

su۳musanityadeda riy yisa۳ datyavay cartyevimu: “Jirya۳numa jiya ra۳jiju۳ rudamyuju۳, Betsáyina vicha۳dasa۳ra۳ju۳, ra۳tu۳chuchijedyi ruuva nijya۳nvadye.” 46ॸSatu۳chuchedanumatiy ruuva nijya۳nvajyuu, saya۳da ji ۳ta variy ja۳mumusimyuju۳, sa۳tidye tu۳chu sisa۳ Ju۳denu jasiy. 47ॸRi ۳ñupuyadanumatiy, cartyequii vicha۳da jmityo۳jache variy, Jesús ji ۳ta vicha۳da variy yasiquita siinumu day. 48ॸSadiyada Jesús jadchiy variy ruuva yisa۳ datyavay, riñi jantya saya۳jada sadiya, riicho ju۳riy daryaju۳ jasiryi. Rappa۳tyiryamu ji ۳ta, sarupicheda variy ruumuju۳ jmityo۳ dutuuvya. Sani ramiryi ۳ru۳yada vaseca۳ ruuva. 49ॸRu۳nu۳yadanumatiy sisa۳ datyavarya jiryatiy sarupiyada jmityo۳ dutuuvya, mitya rijechipiya۳jada variy: “Bayantu dyetya.” Riche۳ñe۳ya۳jada variy jichuvu۳yadamu. 50ॸTapi ridyiyada ti ۳ta۳ju۳ siva sarupiyadamu, ru۳nteda jaryi variy. Varicha۳ra۳ju۳ saniquejada variy ruuva: “Jirya۳vanu۳tyayu; randye; ne jirya۳jnutay.” 51ॸSu۳musa۳da ji ۳ta ruusa۳ cartyevimu, raparu۳yada riicho variy. Rityi ۳tta۳da jaryi varirya. 52ॸNe rijechipitya۳da daryaju۳ ramusiy pa۳ jasa۳choda, jiryatimyu۳ ne radatyaru۳yada rijechiy variy. Jesús mi ۳sadeda riy jdiva۳jnuvay Jenesaryé mucadimu (Matévu 14.34-36) 53ॸRiryamityeryi ۳jada ji ۳ta, фӕӕҡ͑ӕԮľ‫ڏ‬ jada Jenesaryé mucadimu, фɗЙֆӕËȍӕ͑ӕ‫ڏ‬ vejada ji ۳ta jasirya cartyequii. 54ॸSa۳subedanumatiy ravimusiy cartye, varicha۳ra۳ju۳ day ridyetya۳da nijya۳nvañi ۳ Jesús. 55ॸRichiichiya۳jada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ rorivya variy, jadchiy ji ۳ta rijyo۳ta۳da jtoda riy jdiva۳jnuvay variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ6ٍॷ7

77 rityiryo۳joncha simuju۳, jasityi rityuva۳choda savicha Jesús. 56ॸRumutiy sayaru۳ñu۳yada Jesús, vicha۳dademu, ja۳mu vicha۳damu jarye, rorivyiñumu jarye, rityoja۳da ji ۳ta nijya۳nvay variryi jdiva۳jnuvay pudásamu. Riyasanta۳da variy jasiñi ۳ Jesús: “Dañuma vinu jichujay jidudyeniy rirya۳mutyetye.” Rimyutyedanumatiy sasujajidudyeniy, rimyi ۳sa۳da ji ۳ta variy. Nu۳tyuramusiy sami ۳nu nijya۳mi ۳ Ju۳denu diyayu, nu۳tyuramusiy (Matévu 15.1-20)

7

1ॸRiintye۳ryadeda ji ۳ta Jesúsmu variyu, Varyisévuvedata, Ju۳denu niquejada datyanuvatya, jiryatiy Jerusarí ۳ vicha۳damusiy ru۳deda day. 2ॸRu۳nu۳yada ji ۳ta riñe۳cho۳ Jesúsjsa۳ datyavay tevay, ne rijetyara juuchuveda jijyomutuvasiy jibyedajisiy, jichuutasi ۳rata riimyitya darya jijyomutu day. 3ॸ(Nu۳tyu Varyisévuvedatiy, ti ۳ta۳ju۳ Judíyuvedata, netimyu۳ ne rirya۳suuta samiy jnu۳tya۳damusirya jijyomutu, ne rirye۳jmyi variy, daryamusiy riiryiryi ۳ darya ta۳riy jivyicha۳da day. 4ॸRu۳dedanumatiy jmyichara ta۳ryu۳tyajomusiy, netimyu۳ ne rijetya ja۳at۳ ara jijyuuchuveda yivasidyidye, ne riimyi variy didye. Jasinrya rajuura rivyicha۳dantiy, richuutanu۳yada varirya jatuvu۳, jiimo۳, suutapa۳y jarye.) 5ॸJadchiy ji ۳ta ruutaja۳doda Varyisévuveda, Ju۳denu niquejada datyanuvay jaryeni ۳ Jesús: “¿Ta۳ju۳ramu۳y ne riiryiryi ۳ yisa۳ datyavarya ta۳riy vicha۳da, ta۳ju۳? ¿Ta۳ju۳ra riimyitya juuchuvedatarara jijyomutu, ta۳ju۳?” 6ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jiryi ۳tu۳yadamu vichavay jirye. Si ۳tenuni ۳ sani tu۳choda Isayíyasibe Ju۳denuju۳ jiryenchiy. Sanu۳yada ji ۳ta: Jivye nijya۳nvay jnuva۳y jiñiquejadata rivayu, rijechiy ji ۳ta ripya ra۳jisiy varidye. 7ॸRirya۳dasiñu mitya ratyuunuyu jiryatiy

riñi datyadoda nu۳tyu Ju۳denu jteda rani ۳cha dárya nijya۳mi ۳ jteda day. Nu۳rya sanu۳yada Isayíyasibedyerya. 8ॸTajijyu۳ni ۳ jiryejetyara Ju۳denu niquejada day, jirya۳tidye siityari ۳ra nijya۳nvay ta۳rivye vicha۳da.” 9ॸSu۳teda variy ruuva: “Samiryamusiy jirya۳viryu۳tyatityirya Ju۳denu niquejada, ta۳rijye۳myi vichasa۳da jiyasachiy. 10ॸSu۳teda Muyusésibe daryaju۳: Vurya۳ntya tuva۳chu simu vu۳jye۳, vuryi ۳no۳damu jarye. Ni ۳tiy ra۳javityiye۳ñi ۳ jijye۳, varimyata su۳no۳da, rirya۳ma۳ jvachara variy riva ni ۳. 11ॸJiryeñi ۳ ji ۳ta rañi jtay: Saryityi jtay ti ۳qui nijya۳mi ۳ siva jijye۳, varimyata su۳no۳dava jarye ya۳jtay: Ne vana۳y ntate rache۳y raberyate nu۳ndye ji, tapi Curubánu daryaju۳ra. (Jiryatiy raniquesa Curubánu jiyu, jirya jtacha۳da daryá vuryi ۳tay vu۳ñiquejadamuju۳ darya: Ri ۳ntatya۳simya۳ siva Ju۳denu darya.) 12ॸRamuni ۳timyu۳ ne jiryeche۳tyaniryu۳y saja۳y taranu۳dayu, su۳no۳da jarye. 13ॸRamuni ۳timyu۳ ne jiryi ۳nu۳ryu۳y rana۳cho۳ Ju۳denu niquejada nu۳ndye, ta۳riy jiryevyicha۳da jiyadaju۳, jiryatiy jiryedyetyanu daryi jidyedyeñu day. Jaryi rajuura vichavañi ۳te nu۳rya jiryedyevya.” Rani ۳ ji ۳ta si ۳tenu samirya jachipiya۳jada 14ॸSajatyiiyada

natuyada riy nijya۳nvantyi: “Jirya۳tuva۳chu ti ۳ta۳ju۳ rimu, jirya۳tidye datya۳siy. 15ॸDañuma saryi jmyi nijya۳mi ۳ ti ۳ta۳ju۳ tara, ne sa۳jarapu۳y ru۳co۳sidye; jiryatiy ra۳ѸɗЙֆҡֆѸʮËȍɗԮֆɗ‫ڏ‬ musidye, rani ۳ ji ۳ta ra۳jarupanu jaryi varidyeñi ۳. 16ॸSa۳ma۳ tuva۳chu mi ۳ni ۳tyi tu۳yuti ۳.” 17ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús rityuunusiy nijya۳nvay, sajañuvejada variy rorivyimu. Ruutaja۳doda sisa۳ datyavay variyu, datyadoda niquejadiva. 18ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “¿Daryani ۳ ne datyavatye jiryejyu۳ú۳? ¿Ne jiryi ۳nu۳tyeju۳u۳, jiryatiy sa۳jmyi nijya۳mi ۳ bimusirya, ne sa۳jarapu۳y su۳ntu ru۳co۳sidye?

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ7ٍॷ8

78

19ॸDantyamu۳y

ne rajay sajachivyaju۳ day, mitya savimuju۳ni ۳ rajadye, jadchiy ji ۳ta raramijetyityi saqui ۳najyomuju۳.” Rata sadatyadoda Jesús: “Ne tara jna۳y jmyicharanu۳day jiryatiy juuchatarara.” 20ॸ“Jiryatiy rasipyatay sajachivyasiy nijya۳mi ۳, rani ۳ ji ۳ta jarupanu varidyeñi ۳. 21-22ॸJiryatiy rasipyatay sajachivyimusiy nijya۳mi ۳, rani ۳ ji ۳ta ra۳jachipiya۳taniy nicyara۳y jvaayadaju۳ dañi ۳, ratiy jachipiya۳taniy jarupanutadeda risa۳ju۳ cadnavedani ۳, paradodaju۳, nijya۳mi ۳ ju۳vedaju۳, ti ۳ vaturu۳jsa۳ rupiyadaju۳ jarye risa۳ju۳, ti ۳ barya va۳ta۳daju۳, nique۳yadajachi ۳ju۳, quivu۳yadaju۳, nicyara۳jyu۳, ti ۳na۳cho۳ jnu۳yada jamirya mo۳raju۳, javityiye۳yadaju۳, jnuva۳yadaju۳, datyi ۳sa۳ju۳ jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 23ॸTi ۳ta۳ju۳ jirya nicyara۳y jvaayada sipyatay sajachivyasiy nijya۳mi ۳, rani ۳ ji ۳ta jarupanusara variñi ۳ nijya۳mi ۳day.” Nanutuva۳choda taji vicha۳da ja۳munu۳y simu Jesús (Matévu 15.21-28)

24ॸSanubeseda ji ۳ta jadchiy, saya۳da jadchiy Tíru vicha۳da ju۳ro۳ju۳. Sajayada ji ۳ta rorivyimu, ne sava۳ta۳da ti ۳ ra۳datya jasiyu. Ne vana۳y nta sadutya۳da variyu. 25ॸVarenude nanutuva۳choda tanu۳qui vaturu۳y sanchiy. Savichanu۳yada ji ۳ta bayantu jamirya vichara siva nanudetu. Nani ۳deda ji ۳ta su۳no۳da, nanura۳ñuvi ۳jada variy sanumututuunu Jesús. 26ॸJiñu۳y vaturu۳y vicha۳da ma۳tyoda, Siruvenísiyamusiñu۳y. Nadayasanta۳dani ۳: “Ya۳jatyani ۳ bayantu radyetuvavichi ۳.” 27ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Riñi ۳ deramiy ra۳poy munatya, ne samirya daryaju۳ vurya۳so۳vay ruumusiy deramirya, vurya۳tidye jatya simu nibyidera varirya.” 28ॸNani ۳mutya۳jada ji ۳ta vaturu۳y variñi ۳ Jesús: “Si ۳tenu day Nutyityu۳, nu۳tyu sani jmyidye nibyidera ra۳riy mi ۳sa, jiryatiy rijyu۳chiya۳ deramirya

jmyichara daryuujyuu.” 29ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy nadivantiy: “Jirya sa۳nuniquejadamu ye۳jiya jiryorimyuju۳. Sasipyatamya۳ bayantu sa۳nudetuvasiy.” 30ॸNanujayada ji ۳ta jiryorivyimu, ͑͑ӕĀɗ‫ڏ‬ yada siva jidyetu, satiryo۳jada ma۳yancha, sasipyatedama۳ bayantu sivasiy varidye. Jesús mi ۳sadedani ۳ tu۳yupuryi jiryatiy jarapu۳yadara ravichanu۳yada saniquejada risa۳ju۳ 31ॸSata۳rya۳da

ji ۳ҡˇľѸәѸҽɞфӕ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ musiy, Cadidéya jmityo۳muju۳, saramiryi ۳jada riva Sitú۳ mucadi, vu۳yaju۳y ja۳mu vicha۳da mucadi jarye. 32ॸRu۳toda ji ۳tani ۳ tu۳yupuryi jiryatiy jarapu۳yadara ravichanu۳yada saniquejada risa۳ju۳. Riyasanta۳da ji ۳tani ۳ Jesús: “Ya۳barya jijyomutu sancha tu۳yupuryi.” 33ॸSa۳ra۳cheda ji ۳ta tajiñe۳cho۳ju۳ nijya۳mi ۳juujisiñi ۳, si ۳tyejada ji ۳tara yana۳ satu۳yuvimu, satocheda yana۳jcha, saja۳tya۳jada sadachiñiy varintyi. 34ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta rana۳cho۳ jarichu, sana۳rye۳ya۳jada ji ۳ta variy. Su۳teda variy siva: “Eféta,” daryatani ۳ vuryi ۳tarya: “Ra۳muttay jiijyu۳.” 35ॸVaridye ramutteda satu۳yu, varicha۳ra۳ju۳ фԮɗҡľĀѸĀËȍɗ‫ڏ‬ ntyi, raratyeda ji ۳ta saniquejada variy. 36ॸSu۳bayada ji ۳tyaju۳ variy rirya۳jisirya ti ۳va tu۳choda. Samiñuma sani ju۳bayada rirya۳jisirya, jaryiñuma rityu۳choda ti ۳va varidye. 37ॸJaryinra rityi ۳tta۳da varirya. Ru۳teda ji ۳ta variy: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenute va۳cha datyara, nu۳tyichitya sani tuva۳chutaniryi tu۳yupuryimyintyi, niquejasa۳miy jarye saniquetaniy risa۳ju۳.” Jesús potyadeda riy daryaju۳yu vara۳nca nijya۳nvay (Matévu 15.32-39)

8

1-2ॸDajiñuma riintye۳ryadeda nijya۳mi ۳juuyu, netara jna۳y vicha۳da tara ruumu jibyedaju۳. Jadchiy ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ8

79 sanatuyada Jesús riy yisa۳ datyavantyi, su۳teda variy ruuva: “Ray ji ۳ta jantyutya riy nijya۳nvay, tapi rime۳cho۳siy jiyu mumurundamiñuma risa۳ riy, netara jna۳y tara riibyedaju۳, mitya. 3ॸRa۳tiy jpa۳ jachi ۳numu riryorimyuju۳yu, rirya۳diiryo۳vay nu۳ta۳sa jijechi ۳jadamu, jativyepusitya sitasiy ti ۳.” 4ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta sisa۳ datyavayu: “¿Nu۳tyichiña۳ vurya۳potyaniryi nijya۳nvay pa۳ta, nu۳tyichiy? jiyu yasiquita vichajomu.” 5ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesús variryi: “¿Nurijyo pa۳ jiryimu, nurijyo?” Ru۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Dajoju۳ñijyate.” 6ॸSama۳satadeda ji ۳ta Jesús mucadincha riy nijya۳nvay. Saryeda ji ۳ta dajoju۳ñijyate pa۳ variy jijyomuju۳, su۳teda ji ۳ta variy Ju۳denunijyu۳: “Yentyutyama۳te pa۳ta nu۳y, Ye۳ye۳.” Jadchiy ji ۳ta sapatatiyadara pa۳, sasa۳yada ji ۳ta yisa۳ datyavay varirya, rirya۳tidye sa۳ryi nijya۳nvay riibyedaju۳; riche۳yada ji ۳ta variryi nijya۳nvay. 7ॸJasidye savicha۳da ti ۳ quiva۳midye variy ruumuntiy, su۳teda ji ۳ta variy Ju۳denunijyu۳: “Ranumatera.” Sasa۳tyadeda ji ۳ta varintyiryi nijya۳nvantyi. 8ॸRiibyeda ji ۳ta variy, ripyoyada ji ۳ta variy riva. Riryeda ji ۳ta jtyuvimura riinda ma۳cho۳rá, dajtyuju۳ñijyate panujo sa۳ra۳ju۳. 9ॸTavaquitya rivyicha۳da, daryaju۳yu vara۳nca jtani ۳te nijya۳mi ۳juucay. Su۳pa۳jada ji ۳ta variy jadchiryi. 10ॸVaridye su۳musa۳da Jesús yisa۳ datyavatya cartyevimuntiy, riya۳da ji ۳ta Darmanú۳ta mucadimuju۳ variy. Rijechiñu۳yada Varyisévuveda siva Jesúsntirya jarichumusiy mityamusiy ju۳desarantiy (Matévu 16.1-4) 11ॸRu۳deda ji ۳ta Varyisévuveda variy simuju۳, riñiquetta۳da variy satayu. Riñi va۳tanu۳yada simu Jesúsra, sa۳vidye jvaay mityamusiy jarichumusiy tara,

rirya۳tidye jantya variy saniy. 12ॸґĀɗфֆ‫ڏ‬ numa jiñe۳rye۳ya۳jada varidye, su۳teda variy: “¿Ta۳raju۳ rivya۳ta jivye nijya۳nvarya mityamusiy dityadoda, ta۳raju۳? Si ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Tama۳ rañi sa۳ryu۳y nta tara mityamusiy dityadoda jivye nijya۳nvajyu۳, tama۳.” 13ॸSatocheda ji ۳ta variryi nijya۳nvay, su۳musa۳da ji ۳ta variy ravimu cartyequiintiy, saramityeryi ۳jada jidyemyuju۳ variy. Varyisévuveda datyadoda jiryatiy quivu۳chodatarara (Matévu 16.5-12) 14ॸRijechipucheda darya pa۳ day, vinu tajoquini ۳ vicha۳da cartyequiivimu varidye. 15ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta Varyisévuveda cari ۳vatya۳jisiyu, Jeródesbe cari ۳vatya۳jisintyi.” 16ॸRidyirya jiñiquetta۳da sisa۳ datyavay varidyeyu: “Su۳tay dyetya Jesúste dacyu۳, jiryatimyu۳ ne pa۳tavay vu۳ñi ۳chanu۳day.” 17ॸSadatya۳da Jesús varidye, su۳teda ji ۳ta ruuva variy: “¿Ta۳raju۳ jiryeñiquettayu, ta۳raju۳? jiryatimyu۳ dyetya ne pa۳tavay jiryedye. ¿Ne jiryedyetyate didyejyu۳ú۳? ¿Ne jiryedyetyaru۳y nta? ¡Jaryi surrani ۳te jiryejechitye ta۳ju۳! 18ॸ¡Nu۳tyu ni ۳sityavadye ri ۳nu۳y jiryeñi ۳cha, jiryemya۳ jnu۳y! ¡Nu۳tyu tu۳yuvuditavadye jiryeñi ۳chantiy, jiryemya۳ tuva۳chu! ¿Ne jiryejechipityate nu۳nrya, jiryatiy rapyatatichiy jiryivara tadajyojo pa۳, tadajyo vara۳nca vadujyu۳? ¿Nurintyu panujo jirya۳tosirya pa۳ patatichara, nurintyu?” 19ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Vu۳yaju۳jtyu, dajtyuju۳y ranchaju۳.” 20ॸ“Jiryatiy rapyatajay jiryivara dajoju۳ñijyate pa۳, daryaju۳yu vara۳nca nijya۳nvajyu۳, ¿nurintyu panujo jirya۳tojarya rínda, nurintyu?” Ru۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Dajtyuju۳ñijyate.” 21ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuvantiy: “¿Ne jiryedyetyate didyejyu۳ú۳?”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ8

80

Jesús mi ۳sadedani ۳ ni ۳sipyuryi 22ॸRuuto۳jada ji ۳ta Betsáyina vicha۳damu. Ruuti ۳ta۳da ji ۳ta nijya۳nvañi ۳ ni ۳sipyuryi simu, riyasanta۳da variy jasiñi ۳: “Ya۳ja۳tya۳ saniy.” 23ॸSiricheda sajomu, Ѹ̲ӕҡ‫ڏ‬ cheda ji ۳ta vicha۳dajisiy tajiñe۳cho۳ju۳ variñi ۳. Satochedanumatiy sani ۳simyu, sabayada ji ۳tara jijyomutu variy sanchantiy; sitaja۳doda ji ۳tani ۳: “¿Jidyi vidye tariva?” 24ॸSu۳nu۳yasubedanumatiy su۳teda variy: “Radyiñuma ruuva vaduy, nu۳tyu nutasaranuva radyi ruuva, riryupiñumaya۳.” 25ॸSajatyiiyada bayada jijyomutu sani ۳simyuntiy, varidye ji ۳ta su۳nu۳yasubeda vanda variy. Raratyeda ji ۳ta sani ۳siy variy, su۳nu۳yada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ samiy varintyi. 26ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Jesús variy sarorimyuju۳yu, su۳teda ji ۳ta variy siva: “Ne vinu vicha۳damu ya۳jto۳jasiy.”

Pyítrubay jteda vijyo۳mujache Jesúsva: “Ju۳denu jaryeti ۳ ji” (Matévu 16.13-20; Dúcasiy 9.18-21) 27ॸSaya۳da

ji ۳ta Jesús yisa۳ datyavatya, Sesaréya Vidípu vicha۳da ju۳ro۳ra vicha۳da muriyu۳dera. Sitaja۳doda nú۳ta۳ѸфɗфֆӕЙɗ‫ڏ‬ jyomuyu: “¿Nu۳tyura riñique nijya۳nvay raynchiy, nu۳tyura? ¿chi ۳ra ru۳tarye, chi ۳?” 28ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Juán Bautístabay ru۳tay ji, ti ۳ni ۳ jtay: Edíyasidye ji, ti ۳ni ۳ jtadye: Ni ۳ni ۳ sani ۳chava۳ dyetya Ju۳denuju۳ tu۳chuvay tenu.” 29ॸSitaja۳doda riy yisa۳ datyavay variy: “¿Va۳ jiryeque? ¿Chi ۳ra jiryi ۳tadyerye, chi ۳?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Pyítrubañi ۳: “Jiñi ۳ rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳ day.” 30ॸSu۳bayada Jesús rirya۳jisirya niquejada tu۳choda: “Ne jirya۳tu۳chosiy ti ۳devara ravyicha۳da, nu۳tyu ray vicha۳da daryá.” Jesús tu۳choda jibetyedajiju۳ (Matévu 16.21-23; Dúcasiy 9.22) 31ॸSajo۳ta۳da

ji ۳ta datyadoda riy: “Nijya۳mi ۳denu ra۳paru۳tyajaya۳sarayu.

Rirya۳rrachu rimyityumiy variñi ۳, caserdó tevyeda nutyityu۳miy, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye ra۳rrachuni ۳. Rirya۳jvay variy rivani ۳, rurundamunuma ji ۳ta sa۳mi ۳sa۳sumintyi.” Ti ۳ta۳ju۳ vijyo۳mujache saniquejada varirya niquejada. 32ॸSa۳ra۳cheda ji ۳ta Pyítrubañi ۳ Jesús tajiñe۳cho۳ju۳, sajo۳ta۳da ji ۳ta nique۳tya۳da variñi ۳: “Ne ya۳nique ji ۳ta daryá.” 33ॸSa۳numityeda ji ۳ta Jesús, ѸĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy variy ruuva yisa۳ datyavay, sanique۳tya۳da jasiñi ۳ Pyítrubay: “Ya۳bay ra۳jisiy, Satanásiy. Ne jijechipityara Ju۳denu jachipiya۳jada. Jijechipiya۳ nu۳tyu nijya۳mi ۳ jachipiya۳ daryá.” Nu۳tyuramusiy vu۳ryichiityari ۳ni ۳ Jesús, nu۳tyuramusiy (Matévu 16.24-28; Dúcasiy 9.23-27) 34ॸSanatuyada

ji ۳ta riy nijya۳nvajyuu, sisa۳ datyavay jarye, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Saryityi siityari ۳ru۳y ti ۳ ray, sa۳ma۳ paru۳y riva yivaaryu۳yada, sa۳ma۳ nichujaya۳ ntara jicyurusiy, jiryatiy sa۳bay nu۳tyu diiñuyu, ne sa۳riryi ۳ varirya ta۳riy jivyicha۳danu۳day, sa۳tidye siityari ۳ varirye. 35ॸTapi mi ۳ni ۳tyi ramityaniryu۳rya yinu۳yada, sa۳pa۳chitya variy mityara; mi ۳nintyi ji ۳ta pa۳chityara yinu۳yada rayadaju۳, samitu۳choda jiyadaju۳ntiy, sa۳ramityaniy varirya yinu۳yada. 36ॸ¿Ta۳raju۳ra saryicya۳na۳y nijya۳mi ۳ra criquiy ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divasidye, ta۳raju۳? saryityi caray variy ra۳jisintyi. 37ॸ¿Ta۳ra murichiryana۳ sa۳ta۳ryu۳y yinu۳yadaju۳, ta۳ra murichirya? 38ॸJaryi vuryi ۳nu۳yada ramuvye nijya۳nvay diye rundamu day, juuchatavay jarye risa۳ju۳ riy. Rivyiche۳chavañi ۳ nijya۳nvay diye dayu. Mi ۳ni ۳tyi rityenu ra۳jada riva, ф͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ diva jarye, daryaday sa۳jada Nijya۳mi ۳denu varintyidyeñi ۳, sa۳numatiy ju۳ti ۳ jiyuju۳ntiy, samiy jdutyasi ۳ saja۳y vandanubedayu, mityijyi ruusa۳ Ju۳denu jpa۳vay.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ9

81

9

1ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Si ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Jiyu daryi jiryetyevay nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne rirya۳datyara diiyada, netimyu۳ ne ridyi munatya riva Ju۳denu nusu۳yada didye jiryatiy riti ۳ jivyanu۳yadata.”

Jesús ti ۳tuyadanchiy (Matévu 17.1-13; Dúcasiy 9.28-36) 2ॸJadchiy ji ۳ta tarundaquinijyatemusiy, Jesús jara۳yada yisa۳ju۳ riy Pyítrubay, Santiyácubay, Juánbantyi. Sa۳ra۳cheda ji ۳ta ja۳mumusimyuju۳ riy, rivyicha۳da ji ۳ta nu۳ñi riy yasiquita taraquiju۳ jasiy. Sati ۳tuyada Jesús ridyiyadajache variy. 3ॸSasujay ji ۳ta vicha۳da jaryi vandajay, jaryi pupajay risa۳ju۳ra, ne ti ۳ pupá۳chodasa۳ra۳ jiryatiy mucadiva vichi ۳ni ۳, nu۳tyu sasujay daryá. 4ॸͅɗҡֆ‫ڏ‬ musiy samu۳ti ۳jada Edíyasiy bayanu, Muyusésibe bayanu jarye sisa۳ju۳, jiryatiy nanutu۳choda Jesúsjsa۳. 5ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva Jesús: “Ta۳ jaryi samiryani ۳te nu۳jyu۳te jiyu, Datyanu۳. Nu۳ña۳ma۳ su۳ta۳y mumuta۳myi: tata۳qui jijyu۳ day, da tata۳qui Muyusésijyu۳, da tata۳qui Edíyasijyu۳ntidye.” 6ॸNe sadatyanu۳yada Pyítrubay daryaju۳ ta۳ra sa۳jtay, jiryatiy richuvu۳ñu۳yada daryaju۳ sisa۳ datyavay. 7ॸRacanuvu۳doda virisumarya variy jasiryi. Rara۳yada ji ۳ta niquejada virisumaryanubesiy variy ruumu: “Jiñu ji ۳ta radyenu jaryi va۳tasi ۳. Jirya۳ma۳ tuva۳chu simu.” 8ॸMityamusiy ru۳nu۳ya۳jada yiro۳, ne ru۳nu۳yada ti ۳na۳cho۳, vinu Jesúsna۳cho۳ ru۳nu۳yada yisa۳. 9ॸRu۳musa۳danumatiy ja۳mumusimyusiy, su۳bayada ji ۳ta Jesús variy rirya۳jisirya tu۳choda: “Ne jirya۳tu۳chu didyerya jiryatiy jiryedyiyasiy riva. Vañuma jirya۳tu۳chura, sa۳numatiy mi ۳sa Nijya۳mi ۳denu diibyimusiy.” 10ॸRityuva۳choda variy simu day, rijechipiya۳nu۳yada variy: “¿Ta۳ra sani jtay daryaday, jiryatiy su۳tay sa۳mi ۳sa

diibyimusintyi, ta۳ra?” 11ॸRuutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “Nu۳tyura ru۳tay Ju۳denu niquejada datyanuvay: Ni ۳ni ۳day Edíyasiy raryi jniy jo۳ta۳da.” 12ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Edíyasiy si ۳tenu ra۳jniy munatya sa۳tidye ratyanu ti ۳ta۳ju۳ra tara. ¿Nu۳tyura riñu۳yada Nijya۳mi ۳denunchintyi, nu۳tyura? jiryatiy sa۳paru۳tyajaya۳sarayu, rirya۳javityiye۳chara nijya۳nvay risa۳ju۳ni ۳ Nijya۳mi ۳denu. 13ॸRi ۳tay ray: Siti ۳ma۳ ji ۳ta Edíyasiy, rivyichanichiy rumu tarani ۳, daryatiy rivyichaniryu۳chidyeñi ۳, daryatiy ravicha۳da sanu۳chara dacyu۳.” Jesús mi ۳sadedani ۳ dera jatayani ۳, jamiryanu bayantuti ۳ (Matévu 17.14-21; Dúcasiy 9.37-43) 14ॸSiti ۳jadanumatiy Jesús yisa۳ datyavay tevay ma۳cho۳vamyuntiy, ridyiñuvejada tavay nijya۳nvay ruusa۳ variy, riñiquetta۳da Ju۳denu niquejada datyanuvay variy jasiryi. 15ॸVaridyera ridyiyada variy siva, mitya ru۳nu۳cha۳deda variy samo۳musiy, richiicheda variy simuju۳, rimyu۳chuvañuvejada variy jasiñi ۳. 16ॸSitaja۳doda Jesús variryi: “¿Ta۳rivara jiryeñiquettayu, ta۳riva?” 17ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta nijya۳nvay tenuni ۳: “Ri ۳tósiñi ۳ radyenu yimuju۳, Datyanu۳, bayantu daryaju۳ siva, jiryatiy niquejasa۳ni ۳. 18ॸNu۳tyijiñintyi siriy bayantuni ۳cu۳, jasiy sajatya mucadinchani ۳, rajippudivay variy su۳to, sasu۳y jijya۳dajcha varintyi, satiinu۳chiy variy jasiy yiva. Rañi jiyasanta۳siryi yisa۳ datyavay: Jirya۳jatya radyenuvasiñi ۳ bayantu, ne rijetya۳dasa۳ra۳ nta sivasiñi ۳, tii, mitya.” 19ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jiii, ta۳ra nijya۳nvay tuva۳chu۳sa۳ jiryeñi ۳cha day, ta۳ra. Ne samiy jachipiya۳vay jirye. ¿Nuriryundasa۳ra۳ju۳ ra۳jachi ۳niy jiryisa۳ ray, nuriryunda? Jirya۳numa pu۳chiy rimuju۳ni ۳ derapu.” 20ॸRipyu۳cheda ji ۳ta variy simuju۳ni ۳. Sadiyadanumatiy bayantu variy siva Jesús, varidye satiiya۳tadedani ۳ derapu. Sano۳teda ji ۳ta derapu variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ9

82

mucadincha, sasiichinuja۳jada variy jasiyu, rama۳seda variy vajippudi su۳tosiy. 21ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesús variñi ۳ saja۳y: “¿Ta۳riñuma viy daryani ۳?” Su۳teda ji ۳ta saja۳y variy: “Vadinumusidye savicha daryaday. 22ॸRajuuranuma rañi jatya jiidamyuni ۳, ja۳am ۳ u jarye, jiryatiy saparutaru۳y jasiñi ۳. Jiryityi vichaniryu۳y tara ntani ۳, ya۳jantyutyantidyeñi ۳cyu۳. ¡Ya۳jmu۳tya nu۳y quiii!” 23ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús siva: “¿Ta۳raju۳na۳ yitay riva: Jiryityi vichaniryu۳y tarani ۳, ta۳raju۳? Saju۳tiy tuva۳chu rimu, ¿nu۳tyuramumu۳y ne ra۳chaniy tarani ۳, nu۳tyuramu?” 24ॸVaridye ji ۳ta sasa۳ñe۳ya۳jada derapu ja۳y variy: “Ratyuva۳chu day yimu, ya۳jmu۳tyava۳ju۳ra ratyuva۳choda yimu.” 25ॸSu۳nu۳yadanumatiy Jesús richiityityi nijya۳mi ۳juu jiñe۳cho۳ju۳, riintye۳ryadeda variyu, sanique۳tya۳da variñi ۳ bayantu jamirya vichara: “¡Ya۳sipyatay ri ۳tedamu sivasiy ji, ne ya۳ta۳ryo۳ ju۳na۳y sivaju۳nu۳day, bayantu niquejasa۳, tu۳yupyuryi rapu۳rya!” 26ॸJadchiy ji ۳ta sasa۳ñe۳ya۳jada variy, satiiya۳taniya۳jadanumatiy varintyiñi ۳, jadchiy ji ۳ta sasipyateda variy sivasintyi. Sama۳cho۳jada ji ۳ta derapudera nu۳tyu diibyi variy. Rajuu nijya۳nvay jteda variy: “Diiñunuma day.” 27ॸSireda ji ۳ta Jesús variy sajomutuniy, sanubesityadeda variñi ۳, saradesubeda ji ۳ta variy. 28ॸSajayadanumatiy Jesús variy rorivyimuju۳, ruutaja۳doda ji ۳ta sisa۳ datyavay variy jasiy yasiquitayu: “¿Nu۳tyuramuna۳mu۳y ne vana۳y nu۳jetya nu۳ntyidyeñi ۳ bayantuntidye, nu۳tyuramu?” 29ॸSu۳teda variy ruuva: “Ne vana۳y sa۳sipyatay dañu, netimyu۳ ne vu۳tyu۳chosiy munatya sisa۳ Ju۳denu.” Jesús jatyiyada tu۳choda jibetyedajiju۳ntiy (Matévu 17.22-23; Dúcasiy 9.43-45) 30-31ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús yisa۳ datyavatya, rityiryo۳ri ۳jada ji ۳ta variy Cadidéya mucadiva. Ne sava۳tanu۳yada Jesús

rirya۳datya nijya۳nvay: Jasiryi Jesúsveda, tapitya sadatyanunu۳yada munatya riy yisa۳ datyavay. Su۳tañu۳yada jasiy ruuva: “Sa۳sa۳chara ti ۳ni ۳ Nijya۳mi ۳denu, nijya۳nvay jomu sa۳sa۳ñi ۳, rirya۳jvay variy jasiñi ۳. Mumurundamimyusiy sadiiyadivasiy, ya۳mi ۳sa۳sumintyi.” 32ॸSisa۳ datyavay ne datyanu۳yadara jiryatiy su۳teda daryá, richuvu۳ñu۳yada jtaja۳dodantiñi ۳ Jesús saniquejadanchiy. Chi ۳ra sani ۳cha jaryiñu۳ Ju۳denu diya, chi ۳ (Matévu 18.1-5; Dúcasiy 9.46-48) 33ॸJadchiy ji ۳ta ruuto۳jada Capernavú۳ vicha۳damu, rivyicha۳danumatiy rorimyu, sitaja۳doda variy jasiryi: “¿Ta۳raju۳na۳ jiryeñi niquettatityi nú۳vayu, ta۳raju۳?” 34ॸRindasa۳da ji ۳ta variy, jiryatiy riñiquettatityiñu۳yada daryaju۳ nú۳vayu: “¿Mi ۳ra jaryiñu۳ vu۳quebyimu, mi ۳?” 35ॸSama۳sajayada ji ۳ta Jesús variy, sanatuyada ji ۳ta variryi yisa۳ datyavay vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Mi ۳ni ۳tyi ra۳charu۳y jaryiñu۳, ne jaryiñu۳ sa۳bay ruumusidyeyu, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ nusu۳yasi ۳ju۳ sa۳bay variyu.” 36-37ॸSireda ji ۳ta Jesús variñi ۳ derapuntiy, saranityadeda ripyarudamu jasiñi ۳, samariyada ji ۳ta Jesús variy jasiñi ۳, su۳teda ji ۳ta variy yisa۳ datyavavya: “Mi ۳ni ۳tyi ra۳diryeni ۳ deradera nu۳tyu jiñu, ri ۳tyamu, ni ۳day ra۳dirye varintyirye. Mi ۳nintyi ra۳dirye varirye, va۳ ray sani diryecay, jiñu sadirye day, jiryatiy su۳pa۳jada jiyuju۳ ray.”

Mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne jiyaro۳nu jirye, ni ۳ni ۳ vichasara jiryeyadaju۳ rá۳ñu (Dúcasiy 9.49-50) 38ॸSu۳teda

ji ۳ta Juánbay variy siva: “Mu۳y nu۳dyi siva ti ۳qui nijya۳mi ۳, sajatyani ۳ bayantu yityamu, Datyanu۳. Ramuni ۳tiy nu۳ñi ۳bayasiy sa۳jisirya: Ne ya۳jatyani ۳ bayantu Jesús jtyamu, tama۳ jiñi siityari ۳ nu۳dyisa۳ daryaju۳ni ۳ Jesús, tama۳.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ9ٍॷ10

83 39ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy: “Ne jirya۳jbay sa۳jisirya ni ۳tiy ra۳jvaay mityamusiy tara ri ۳tyamu, tapi ne sa۳nique va۳cha varenu rañijyu۳. 40ॸNi ۳tiy ne vichaniy vuryeyaro۳ju۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara vuryisa۳ju۳. 41ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Mi ۳ni ۳tyi ra۳sa۳y ja۳a۳ jirya۳todaju۳yu, vinu jiryatiy jiryeñi dyetya Crístu siityari ۳vay daryaju۳ day, ni ۳ni ۳day ra۳jmutya۳ Āфֆф̲ӕфɗ‫ڏ‬ chirya day.”

Jatyí vu۳cyare ji ۳tateni ۳ ti ۳ Ju۳denu nú۳jisiy (Matévu 18.6-9; Dúcasiy 17.1-2) 42ॸ“Mi ۳ni ۳tyi ra۳care ra۳jisiy Ju۳denu nú۳quini ۳ jiñudera, ni ۳tiy rañi tuva۳chu rimu nu۳tyu derapudera, samiryava۳ju۳ ji ۳ta raryicha saju۳, riryityi puchu nijya۳nvañi ۳ ravichu۳suma sapita۳sa, riryi jatya ji ۳ta variy ja۳mu na۳vajacheni ۳. 43ॸNu۳tyu rani ۳day jijyomutu rañi care Ju۳denu nú۳jisiy ji, ne jirye۳charaju۳u۳. Samiryava۳ju۳ daryaju۳ jiijyu۳ ya۳jiya ju۳na۳re jnu۳jyomuju۳ jomutuvu۳, jiñuma jiya daraju۳y jomututi ۳ jiidatyo۳muju۳, jiryatimyu۳ ne rariryi ۳sara jiiday jasiy. 44ॸJasiñi ۳mu۳y ne sadiichara chapinu, ne rarichara jiiday variy jasintyi. 45ॸNu۳tyu rani ۳day jiñumutu rañi care ji, ne jirye۳chantiryaju۳u۳. Variñi ۳ ji ۳ta ya۳jiya ju۳na۳re jnu۳jyomuju۳ numutuvu۳, riñuma jatya daraju۳y numututi ۳ jiidatyo۳muju۳ ji. 46ॸJasiñi ۳mu۳y ne sadiichara chapinu, ne rarichara jiiday variy jasintyi. 47ॸNu۳tyu rani ۳day jiñi ۳siy rañi care ji, ne jichityara jiñi ۳sityadintijyu۳u۳, ratatiy ya۳jay Ju۳denu nusu۳jyomuju۳ ni ۳sijyo, riñuma jatya dasijyu۳y ni ۳sityi ۳ jiidatyo۳muju۳ ji. 48ॸJasiñi ۳mu۳y ne sadiichara chapinu, dantyamu۳y ne rarichara jiiday variy jasintyi. 49ॸTapi ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ ra۳tivyinsa jiidatyayu. 50ॸTivyi ji ۳ta samirya; varityi ji ۳ta raryi baryi ۳ rativyijyú۳vyeda, ¿ta۳фҡ‫ڏ‬ numa vurya۳ta۳ryatanirya rativyijyu۳vyedantiy, ta۳rata? Jirya۳ma۳ vichasara tivyityavay Ju۳denu diya

samirya vichasa۳daju۳, daryantiy jirya۳ma۳ vichasara samirya nu۳ñi jirye variy.” Jesús datyadoda tova۳jadanchiy (Matévu 19.1-12; Dúcasiy 16.18)

10

1ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús variy jadchiy, sito۳jada ji ۳ta Judéya mucadimu variy, Peréya mucadimu jarye. Jasidye riintye۳ryadeda nijya۳mi ۳juu variy simuntiyu; jasiy sadatyadoda varintyiryi, tapi savicha۳danuma daryaju۳ dayu. 2ॸVaryisévuveda ju۳deda variy simuju۳, ruutaja۳doda ji ۳ta yantya۳daju۳ variñi ۳: “¿Samirya vidye sa۳tova۳ ti ۳qui nijya۳mi ۳ nada jivyaturu۳y?” 3ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “¿Nu۳tyura su۳teda Muyusésibe ruuva, nu۳tyura?” 4ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Muyusésibe nu۳tyanichedara catera tova۳ta۳, sa۳tidye tova۳ nijya۳mi ۳ nada jivyaturu۳y variy.” 5ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jiryatiy surra daryaju۳ra jiryejechiy, ramuni ۳tiy sasa۳cheda Muyusésibe jiryejyu۳ra. 6ॸSajo۳ta۳danumatiy ju۳dejada Ju۳denura tara variy, su۳ndejada ji ۳tani ۳ vanu, vatura sisa۳ju۳. 7-8ॸRamuni ۳tiy sa۳tochiy vanu nada yino۳da, saja۳y jarye, sa۳tidye vichasara sisa۳ jivyatura, danu۳ju۳myusiy nana۳cha ti ۳qui variy. Ne danu۳ju۳y variñada nu۳ndye, ti ۳qui ntanuma nana۳cha varidye. 9ॸRamuni ۳tiy jiryatiy sabayada Ju۳denu daryá, sa۳tiy ja۳mu۳chara vanu vaturajsa۳, ne sa۳tova۳taniy ti ۳ savaturayu, mitya.” 10ॸRuutaja۳doda ji ۳ta sisa۳ datyavay ju۳na۳y rorimyu ranchintyi. 11ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Mi ۳ni ۳tyi tova۳nada jivyaturu۳y, saryityi ja۳mu۳y variy ti ۳ nadivasintyi, sa۳jarupanu variy ratara jivyaturu۳y vicha۳da ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay diya, jiryatiy rirya۳diy variy nadiva nu۳tyu jmuchanutanu۳ñada. 12ॸDaryaday naryityi tova۳ vaturu۳ñi ۳ jivyanu, naryityi ja۳mu۳y variy ti ۳ sivasintyi, nana۳jarupanu variy ratara jivyanu vicha۳da ti ۳ta۳ju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ10

84

nijya۳nvay diyantiy, jiryatiy rirya۳diy nu۳tyu jmuchanutodati ۳ variy siva.” Jesús jachiñu۳yadara Ju۳denu jmu۳tya۳da deramiy jiyadaju۳ (Matévu 19.13-15; Dúcasiy 18.15-17) 13ॸRuuti ۳tanu۳yada ji ۳ta nijya۳nvaryi deramidyera simu Jesús, sa۳tidye ja۳tya۳ variy riñiy, riñique۳tya۳da ji ۳ta sisa۳ datyavay variryi nijya۳nvay: “¿Ta۳ju۳ra jiryi ۳tu riy deramiy simuju۳, ta۳ju۳?” 14ॸґĀɗֆĀ͑ӕ̲ҡɗֆˇľѸәѸфɗԮфӕӕԮ‫ڏ‬ yada, sanique۳yada ji ۳ta variy, su۳teda ji ۳ta variy ruuva yisa۳ datyavay: “Ne jirya۳niquetta riy deramiy, rirya۳ma۳ ju۳ti ۳ rimu. Ne jirya۳jbarya ruuti ۳jada, tapi rityi ra۳chasara Ju۳denu nusu۳jyomu, riñi ۳cha nu۳tyu deramidyera. 15ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne ra۳jmutya۳ra Ju۳denu nusu۳yada, nu۳tyu su۳mutya۳ derade samiy jachitya daryára, ne sa۳jachara variy Ju۳denu nusu۳jyomu.” 16ॸJadchiy ji ۳ta samariya۳jada nu۳ñi ti ۳quimusiryi deramiy, sabayada ji ۳ta jijyomutu variy riñiy, satu۳choda ji ۳ta variy sisa۳ Ju۳denu riyadaju۳.

Satu۳choda vadero۳nu jaryi tarati ۳ sisa۳ Jesús (Matévu 19.16-30; Dúcasiy 18.18-30) 17ॸSajo۳ta۳danumatiy jiya۳da Jesúsntiy, sasiityityiyada ti ۳qui nijya۳mi ۳ variy satuunuju۳, sa۳dasiñunuvi ۳jada variy sana۳cho۳ju۳yu. Sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “¿Nu۳tyuna۳ raryi vicha, Datyanu۳ sami ۳, nu۳tyu? ¿Ta۳ra jvaayadata ra۳jmutya۳ra rayaru۳rya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada, ta۳ra jvaayadata?” 18ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “¿Ta۳ju۳ra yitay sami ۳ darye, ta۳ju۳? Ne ti ۳ sami ۳, vinu Ju۳denu. 19ॸJiñi ۳ ji ۳ta datyara Ju۳denu datyadoda: Ne vurya۳jvañi ۳ ti ۳, ne vurya۳rupi ti ۳ vaturu۳jsa۳ vu۳ntyi, ne vurya۳paranu risa۳ju۳, ne vurya۳niquera quivu۳yada ti ۳nijyu۳ntiy; ne vurya۳jnu۳y vu۳ñi ۳ru۳yadamu ti ۳ baryana۳cho۳ntiy, vurya۳ma۳ tuva۳chu simu

vu۳jye۳, vuryi ۳no۳damu jarye.” 20ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “Vadinudemusiy ratyuva۳chunu۳yada ramu ti ۳ta۳ju۳, Datyanu۳.” 21ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta Jesús sana۳cho۳, sava۳ta۳da ji ۳ta variñi ۳. Su۳teda ji ۳ta variy siva: “Rasu۳tyedye tarade ji. Ye۳jiya, ya۳ta۳ryu۳tyara jiberya ratiy yimu, jadchiy ji ۳ta ya۳sa۳ֆф̲ӕфɗËȍɗфֆфɗֆʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ davay. Variñi ۳ ji ۳ta ye۳cha tarati ۳ jarichumu. Varenumacu۳, ya۳siityari ۳sara varirye.” 22ॸJesús niquejadamusiy ji ۳ta, raju۳u۳jeyada samo۳ variy, saya۳da jaryi vayivacha۳ jadchiy, jiryatiy jaryi tarati ۳ daryaju۳ dañi ۳. 23ॸSu۳nu۳ya۳da ji ۳ta Jesús variy yiro۳, su۳teda ji ۳ta ruuva yisa۳ datyavay variy: “Ta۳ jaryi surra ra۳cha rijyu۳ jaryi taratavay, Ju۳denu nusu۳jyomu jayada day.” 24ॸJadchiy ji ۳ta rityi ۳tta۳da sisa۳ datyavay ranchiy saniquejada. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuvantiy: “¡Ta۳ jaryi surrani ۳te Ju۳denu nusu۳jyomu jayadate, Deramiy! 25ॸSaryityi ramije camélluquisuma rodanru۳ju۳vimu, saryi jay ji ۳ta jaryi tarati ۳ variy Ju۳denu nusu۳jyomuntidye.” 26ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ta jaryi varirya, riñiquejada nu۳ñi riy variy yiva: “¿Chi ۳na۳te ra۳ramityasarate, chi ۳?” 27ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús yinu۳yadamu ruuva: “Ne vana۳y sa۳ramityasara nijya۳mi ۳, vinu Ju۳denu ji ۳ta ra۳ramityatanichara nijya۳mi ۳vara. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jvaajeya۳sara ti ۳ta۳ju۳ra tara jivyanu۳yadata.” Ta۳ra rirya۳jmutya۳ nijya۳nvay jiryatiy rityochirya jiberya ti ۳ta۳ju۳ Crístu jiyasachiy, ta۳ra 28ॸSajo۳ta۳da jteda Pyítrubay variy siva: “Nu۳y ji ۳ta tocheda ti ۳ta۳ju۳ra jiberya, nu۳chiityari ۳jada variy ji.” 29-30ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús ruuva: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ni ۳tiy tochiy rayasachirya jivyichajo, varimyata sataryi ۳veda, varimyata si ۳tyamutuveda, varimyata su۳no۳da, varimyata saja۳y, varimyata sadadyeñu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ10

85 varimyata sandiy, samitu۳choda jiyasachiy jarye satochichara riy, sa۳day jmutya۳ taraqui pachaju۳ ru۳bivaju۳ diye: rorivyiñu, sataryi ۳juu, si ۳tyamutujuu, su۳no۳daveda, sadadyeñujuu, sandivyicha۳ jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. Rirya۳jarupantajaya۳sara nijya۳nvay variy risa۳ju۳ni ۳, tarundamunuma ji ۳ta sa۳jmutya۳sara ju۳na۳reju۳ jnu۳yada ranchaju۳ntiy. 31ॸJaryi taratavay tevay ra۳chasara ne taratavay; jiryatimyu۳ ne taratavadyeryi, rityevay ji ۳ta ra۳cha jaryiñuvay varintyidye.” Sajatyiiyada tu۳choda Jesús jibetyedajiju۳ntiy (Matévu 20.17-19; Dúcasiy 18.31-34) 32ॸRiya۳da ji ۳ta variy Jerusarí ۳ na۳cho۳ju۳, mu۳ñuma saya nta Jesús varidyeryi. Rityi ۳tta۳da ji ۳ta sisa۳ datyavay varirya, jiryatiy ru۳deda ru۳sidye, riñi ۳ ji ۳ta jnutañumaya۳ varidye. Sa۳ra۳cheda ji ۳ta varintyiryi yisa۳ datyavantyi, vu۳yaju۳y danu۳ju۳y rinchaju۳, sajo۳ta۳da tu۳choda jasiy ruuva: “Nu۳rya rirye۳chanirye.” 33ॸSu۳teda ji ۳ta: “Vurya۳sumiñuma ji ۳ta Jerusarí ۳muju۳. Nijya۳mi ۳denu ji ۳ta ra۳cha sa۳chi ۳ caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mimyu, Ju۳denu niquejada datyanuvamyu jarye, rirya۳bay ji ۳ta diiyasi ۳ju۳ variñi ۳. Jadchiy ji ۳ta rirya۳sa۳y variy ma۳myimyuni ۳. 34ॸRirya۳jarupantani ۳, rirya۳jtochiye۳ variy siva, rirya۳musiye۳ varintyiñi ۳, rirya۳jvay ti ۳ta۳ju۳ variñi ۳; jadchiy ji ۳ҡ̲ӕ̲ӕфӕ͑Ā‫ڏ‬ mimyusiy sa۳mi ۳sa۳sumintyi.”

Sebedévubay denuju۳be jachiñu۳yada tara siva Jesús (Matévu 20.20-28) 35ॸJadchiy

ji ۳ta nanuvicha۳da Santiyá cubay, Juánbatya, jiryatiy Sebedévubay denuju۳beñada, nanutuudiya۳jada variñi ۳ Jesús. Nani ۳teda ji ۳ta variy siva: “Na۳vya۳ta ya۳jvaay na۳jyu۳ tara, jiryatiy na۳jechiñu۳y yiva darya,

Datyanu۳.” 36ॸSu۳teda ji ۳ta nadiva: “¿Ta۳rana۳ sa۳nuva۳ta ra۳jvaay sa۳daju۳, ta۳ra?” 37ॸNani ۳teda ji ۳ta variy siva: “Ya۳ma۳saniy ti ۳qui na۳tye yintyityudamyuju۳, jiñu ji ۳ta ra۳ma۳sa jimyidámyuju۳ntidye, yinsu۳jyomu.” 38ॸSu۳ teda ji ۳ta Jesús nadiva: “Ne sa۳dadatyara ta۳ra sa۳dajachiñu۳y riva. ¿Sa۳na۳vidye jachi ۳niy rajuura jantya۳daju۳ dayu, nu۳tyu ratyi ra۳paru۳tyajaya۳sara darya ray? varimyata ¿sa۳na۳vidye jachi ۳niy jtyadoda ntaju۳ dayu, nu۳tyu ray ra۳jtyu۳y nta daryantidye?” 39ॸNani ۳teda ji ۳ta varidye: “Neviy na۳ña۳ju۳ú۳.” Su۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Daryaday sa۳na۳paru۳tyajaya۳ntidyeyu, nu۳tyu ratyi ra۳paru۳tyajaya۳ntidyerye, daryaday sa۳na۳jtyu۳ntyidye, nu۳tyu ratyi ra۳jtyu۳y nta daryantidye. 40ॸTama۳ vana۳y ntate rabe rayntyityudamyuju۳ ma۳sa۳daju۳ ji, tama۳, dantyamu۳y ne ramyidámyuju۳. Rijyu۳ ji ۳ta ra۳chasara jiryatiy ma۳si ۳savadyeryi.” 41ॸRityuva۳chodanumatiy vu۳ yaju۳ y nanutevarya darya niquejada, riñique۳yada ji ۳ta nadisa۳ Santiyácuju۳be, Juánbatya variy. 42ॸJadchiy ji ۳ta sanatuyada Jesús riy, su۳teda ji ۳ta jasiy ruuva: “Jiryedyetya jiryatiy ru۳tay ma۳y nutyityu۳juu riy, riñi jpa۳ jaryiryi jiryenu ma۳myi. Ni ۳tiy vichasara jaryi ma۳myi nutyityu۳nubesiy, ni ۳ni ۳ nusu۳chara jaryiryi jityevay. 43ॸJiryequebyimu ji ۳tamu۳y ne raryicha darya. Mi ۳ni ۳tyi ji ۳ta ra۳charu۳y jaryiñu۳ jiryimusiy, sa۳ma۳ jvaay nu۳tyu jiryemyuchechiy. 44ॸMi ۳ni ۳tyi ji ۳ta ra۳charu۳y jiyanti ۳ jiryimusiy, sa۳ma۳ vichasara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ju۳ jvaayasi ۳ju۳. 45ॸTapi Nijya۳mi ۳denu ni ۳ta ne su۳ deda sa۳tidye vichasara rajuu muchechimyityi ۳; su۳deda ji ۳ta sa۳tidye vichasara vuryi ۳mu۳tyi ۳ju۳ntidye, sa۳tidye sa۳rya yinu۳yada nijya۳nvajyuu jiyadaju۳ variy.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ10ٍॷ11

86

Jesús mi ۳sadedani ۳ Bartimévubay ni ۳sipyuryi (Matévu 20.29-34; Dúcasiy 18.35-43) 46ॸJadchiy ji ۳ta ruuto۳jada Jericó vicha۳damu. Saya۳da Jesús jadchintyi, Jericó vicha۳damusiy, sisa۳ datyavatya, rajuuvay tavay nijya۳nvay jarye. Sama۳sa۳da ji ۳ta ni ۳sipyuryi nú۳tuva۳rya rimyo۳mu, jasityi sajachiñu۳ñu۳yada tara ruuva nijya۳nvay. Si ۳tya vicha۳da Bartimévu, jiryatiy Timévubay denuni ۳. 47ॸSatuva۳chodanumatiy ni ۳sipyuryirya sa۳ticheyada: “Jativyenumani ۳ Jesús Nasaryémusi ۳,” sajo۳ta۳da sa۳ñe۳ya۳jada variy: “¡Jesús, Davyíbe jasi ۳, ya۳jantyutyate ray!” 48ॸRiñique۳tyanu۳yada rajuuvay nijya۳nvay variñi ۳: “¡Ya۳ndasa! ¿Ta۳raju۳ jiñatuye۳yenchani ۳, ta۳raju۳?” Sanatuye۳yada jaryi varidye: “¡Davyíbe jasi ۳, ya۳jantyutyate ray! ¡Ya۳jantyutyate ray!” 49ॸSaraniñuvi ۳jada ji ۳ta Jesús variy jasiy, su۳teda ji ۳ta variy: “Jirya۳natuyani ۳.” Jadchiy ji ۳ta riñatuyadani ۳: “Ne ya۳suvu۳y; ya۳va۳ju۳ni vanu۳tya ji; ya۳͑ӕ¡ľ‫ڏ‬ sumiy, ne yinu۳y sanatudye ji.” 50ॸVaricha۳ra۳ju۳ sajatya۳dara jichujacya۳, sanubesubeda ji ۳ta ra۳yadamusiy, saya۳da variy jadchiy Jesúsmuju۳. 51ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “¿Nu۳tyura jivya۳ta ra۳chaniy ji, nu۳tyura?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta ni ۳sipyuryi variñi ۳: “Ri ۳nu۳yasumiryu۳y ju۳na۳dye, Datyanu۳.” 52ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ya۳numa jiya day, jimyi ۳sama۳ day, jiryatiy ra۳ntyumya۳ jityuva۳choda yiva.” Varicha۳ra۳ju۳de raratyesubeda sani ۳siy varidye, su۳nu۳yadama۳ samirya varidye, sasiityari ۳jada ji ۳ta variy nú۳vani ۳.

Jesús jayada Jerusarí ۳mu nijya۳nvajyuu jchana۳yadamu (Matévu 21.1-11; Dúcasiy 19.28-40; Juán 12.12-19)

11

1-2ॸRityuudiyadanumatirya Jerusarí ۳, Betuváje vicha۳da rapu۳ryade jarye, Betániya vicha۳da

rapu۳ryade jaryentiy, Odivu musiqui tuunu, su۳pa۳jada ji ۳ta Jesús nada yisa۳ datyanu۳jyu۳y: “Mu۳y sa۳na۳jiya vicha۳dademu jiryatiy vu۳cha۳ra۳ra, sa۳dito۳jadamu ya۳diñuve siva cavañudenu puchusi ۳, jiryatimyu۳ ne ti ۳ jasumiy sancha didye; sa۳na۳vita۳siy variñi ۳, sa۳na۳jirye variy jiyuju۳ni ۳. 3ॸTi ۳tiy ra۳jtay sa۳diva: ¿Ta۳ju۳ra sa۳divaañi ۳, ta۳ju۳? Sa۳na۳jmutya۳jasiy variñi ۳: Nutyityu۳ va۳tani ۳. Varidyenuma sa۳ta۳ryataniñi ۳.” 4ॸNadaya۳da ji ۳ta sisa۳ datyanu۳jyu۳ntyi, nanudiñuvejada ji ۳ta siva cavañudenu puchusi ۳, vicha۳da cabyimu, nú۳qui jimudcho۳dera, rorijyu۳tuunu. Nanuvita۳da ji ۳ta variñi ۳. 5ॸRityi vicha۳da jasiy, ru۳teda ji ۳ta variy nadiva: “¿Ta۳raju۳na۳ sa۳ni vitani ۳, ta۳raju۳?” 6ॸ“Jesús jtedamuju۳u۳” nani ۳mutya۳jada variryi. Ripyaru۳yada ji ۳ta variy nadiva. 7ॸJadchiy ji ۳ta nani ۳toda variñi ۳ cavañudenu Jesúsmuju۳; nanujatya۳da ji ۳tara jichujajyuu variy sancha, cavañudenu, sa۳subeda ji ۳ta Jesús variy sancha. 8ॸJadchiy ji ۳ta rijetya۳da rajuu nijya۳nvarya jichujajyuu nú۳va, ti ۳ni ۳ ra۳cha۳da varirya nutasarajii ti ۳ta۳ju۳ vi ۳tara nudimyusidye, ribetyityiyada nú۳vara, rivatidye sa۳rupitya cavañudenuni ۳ Jesús. 9ॸRityi jiya۳da jo۳ta۳da sa۳jiju۳, rityi ju۳deda su۳sintyi, riyaro۳vaya۳tityiyada ti ۳ta۳ju۳musiy variy: “¡Samirya ra۳cha vu۳vyicha۳da! ¡Jchana۳tyasi ۳ ji ۳ta si ۳tenuni ۳, ni ۳tiy jniy Nutyityu۳ jtyamu! 10ॸVurya۳numa jchana۳tya daryá, daryatiy ravichanu۳yada vu۳jya۳pabay Davyíbe nusu۳yada day, jiryatiy ra۳numa vicha۳sumintyi. ¡Samirya vichasa۳da ra۳chasaraté jarichumu!” 11ॸJadchiy ji ۳ta sito۳jada Jesús Jerusarí ۳muntiy, sajañuvejada ji ۳ta Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimuntiy. Su۳nu۳yada ji ۳ta rana۳cho۳ ratiy ravimu ti ۳ta۳ju۳. Saya۳da ji ۳ta jadchintyi Betániya vicha۳damuju۳, vu۳yaju۳y sisa۳ datyavatya, danu۳ju۳y rinchaju۳, jidyenuma daryaju۳ varirya.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ11

87 Jesús nique۳tya۳dara jígunu jiryatimyu۳ ne jarya ravicha۳da daryaju۳ (Matévu 21.18-19) 12ॸRurundamunuma,

ru۳dedanumatiy Jesúsveda Betániya vicha۳damusiy, sajachi ۳jada Jesús variy. 13ॸSadiyada ji ۳ta Jesús ripya riva jígunu, vi ۳tara, saya۳da ji ۳ta rana۳cho۳, jotara dyetya diyera. Sito۳jada ji ۳ta ramu ranu, vinu ravi ۳juuniy rancha day, jiryatimyu۳ ne ravicha۳da rajayada runda varidyidye. 14ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy riva jígunu: “Ne ti ۳de ra۳turicharanu۳darya jijyo nu۳ndye.” Rityuva۳choda ji ۳ta sisa۳ datyavay varidyerya saniquejada day. Jesús jatya۳da riy ta۳ryu۳tyavay Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomusiy (Matévu 21.12-17; Dúcasiy 19.45-48; Juán 2.13-22) 15ॸRuuto۳jada ji ۳ta ramu Jerusarí ۳ntiy. Sajayada ji ۳ta Jesús Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimuntiy, sajo۳ta۳da ji ۳ta jatya۳da variy jadchiryi rityi ta۳ryu۳tya۳da tara jasiy, rityi ta۳ryu۳yada jadchintyi. Sano۳taja۳jada ji ۳tara criquiy ta۳ritanivye mi ۳sa variy, sano۳taja۳jadantirya putuvinu ta۳ryu۳tyavay ma۳sajontiy. 16ॸSu۳ teda ji ۳ta variy: “Ne ti ۳ ra۳ramijetyara tara jiyu.” 17ॸSadatyadoda ji ۳ta variy jasiryi: “Neviy nu۳chara: Rirya۳jtacharara raryorique: Rani ۳ ra۳chasara Ju۳denujsa۳ tu۳chujo, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳. Jirye ji ۳ta bachara paranujoju۳ darya.” 18ॸRityuva۳choda ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳mirya, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye, riñi va۳ta۳da ji ۳ta variy: “¿Nu۳tyichirya vurya۳jvañi ۳, nu۳tyichiy?” Tapi richuvu۳ñu۳yada daryaju۳ni ۳ Jesús day, rityi ۳tta۳da daryaju۳ nijya۳͑ԮфֆѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda. 19ॸRavicha۳danumatiy jidye variy, riya۳da ji ۳ta Jesúsveda ja۳mu vicha۳damusiy.

Rasusa۳yada jígunu (Matévu 21.20-22) 20ॸRiryamiryi ۳jadanumatiy

nú۳va ra۳sacharademu, ridyiryi ۳jada ji ۳ta riva jígunu, radiijeyadama۳ variy, ru۳ntiy jarye risa۳ju۳. 21ॸSu۳nu۳yadamu, jijechipitya۳da Pyítrubay varirya, su۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “Ya۳jnu۳y, Datyanu۳, jiryatiy jiñique۳tyajarya jígunu, radiiñuma day.” 22ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jirya۳ma۳ tuva۳chu jijechitya simu Ju۳denu. 23ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ti ۳tiy ra۳jtay riva jirya ja۳mumusiy: Ya۳numa bay jadchidye, ja۳mu na۳vamu ya۳jatyanuve ji, daryani ۳ ra۳cha saju۳ varidye, saryityi tuva۳chu jijechivyimu ramucu۳. Saryityi jachipiya۳ jijechitya day: Ra۳vidye vichava۳te daryá, ne dyetyate ra۳chate darya. 24ॸRamuni ۳tiy ri ۳tay jiryiva: Ratiy jirya۳jachiñu۳y Ju۳denuva, jiryatiy jiryetyu۳chu sisa۳ ranchiy, jirya۳ma۳ tuva۳chu ramu, jiryatiy jiryi ۳mutya۳ma۳ra, darya ra۳chasara variy jiryejyu۳ day. 25ॸJiryeñumatiy ranityara Ju۳denusa۳ tu۳choda, jiiryityi jachipiya۳ tara ti ۳ jiyaro۳ju۳, ya۳ramityaniy varidye sivasirya, daryaday sa۳ramityaniy Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ yivasirya jijyuuchuveda jijyu۳ntidye. 26ॸNetimyu۳ ne vurya۳ф̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy sivasirya tara jiryatiy savichaniy tara vu۳y, dantyamu۳y ne sa۳ramityaniy Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ vuryivasirya vu۳jyuuchuveda vu۳jyu۳ntidye.” Chi ۳ jtedamuju۳ sivaayada Jesús (Matévu 21.23-27; Dúcasiy 20.1-8) 27ॸJadchiy ji ۳ta rijetyiiyada jto۳jada Jerusarí ۳muntiy. Savu۳taya۳jadanumatiy ravimu Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo, rityuudiyada ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳miñi ۳ Jesús, Ju۳denu niquejada datyanuvay, rimyityumiy jarye. 28ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva: “¿Nu۳tyura jpa۳jadata yivaacharara yivaayada day,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ11ٍॷ12

88

nu۳tyura? ¿Chi ۳ jtedamuju۳ jiñi jvaadyerya jirya day, chi ۳?” 29ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ray ra۳jtaja۳nu diye jirye taradeva. Jirya۳jmutya۳ ray, ray jarye ra۳tu۳chu variy jiryiva chi ۳ jtedamuju۳ rivaadyerya jirya day. 30ॸ¿Tesiy ravicha۳da Juán Bautístabay jtyadoda day, tesiy? varimyata Ju۳Āľ͑ӕʮҡľĀ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ dyerya, nijya۳mi ۳ jtedamusiy dyetyara. Jirya۳ma۳ jmutya۳ ray.” 31ॸJasiñuma ji ۳ta riñiquettasa۳deda riva dayu: “Vurya۳tiy jtay: Ju۳denu jtedamusirya Juánbay jtyadoda, sa۳jtay ji ۳ta variy vuryiva day: ¿Daryamuni ۳mu۳y ne jiryetyuva۳churu۳yada simu? 32ॸ¿Mityani ۳ dyetya vurya۳jtadye: Nijya۳mi ۳ jtedamusiy rani ۳cha? Vu۳chuvu۳ryi nijya۳nvajyuu. Tapitya rijechipiya۳nu۳yada daryaju۳ sanijyu۳ Juánbay: Ni ۳ni ۳ dyetyate si ۳tenu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳te.” 33ॸRamuni ۳tiy ru۳mutya۳jadani ۳ Jesús variy: “Ne nu۳dyetya day.” Jadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús variy ruuvantiy: “Dantyamu۳y ne vinu ray ra۳tu۳chuntidyerya nu۳tyura jpa۳jadata rivaacharara rivaayada, nu۳tyura.” Jesús tu۳choda jvaavye ja۳suuvyeryapu۳ryanchiy (Matévu 21.33-46; Dúcasiy 20.9-19)

12

1ॸJadchiy ji ۳ta sajo۳ta۳Ā͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ dara datyadoda tu۳choda. Satu۳choda ji ۳ta: “Santa۳da ji ۳ta vanura ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳, sapuryejada ji ۳ta ravichu۳ta rayada; su۳beda ji ۳ta variy ramuchijyoju۳ ni ۳nsiy, sivaayada ji ۳ta ravimura rorivyu۳qui jadchityi su۳nu۳tyatanirya. Satocheda ji ۳ta nuta۳daja۳mi ۳ ruumu nijya۳nvarya, riñuma ra۳jvaadyerya, rateratanuma nutasarasiy rirya۳̲ӕфɗ‫ڏ‬ chenu dañi ۳ mucadija۳mi ۳ day, ratera ji ۳ta ra۳ma۳cho۳ rijyu۳ varintyidye. Saya۳da ji ۳ta variy tajijyu۳ day. 2ॸRito۳jadanumatiy jatojada runda, su۳pa۳jada ji ۳tani ۳ ti ۳qui

jimyuchechiy ruumu rivaavye: Ya۳jmutya۳jasirya ni ۳nusitye rajyu۳sara ruumusiy. 3ॸRureda ji ۳ta rivaavyeñi ۳ muchechiy, rimyusiye۳yada variñi ۳, ru۳pa۳jada ji ۳ta mitya tarajsa۳ rivasiñi ۳. 4ॸSajatyiiyada jpa۳jadani ۳ ti ۳ muchechintyi. Rivyatajo۳doda ji ۳tara su۳no۳ variy rumu, rirya۳vityiye۳yada tamitya rivasiñi ۳. 5ॸSajatyiiyada jpa۳jadani ۳ nu۳ntiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ru۳veda ti ۳ta۳ju۳ variy rumu. Ti ۳quitya sani jpa۳jada day, ti ۳ni ۳ rimyusiye۳yada day, ti ۳ni ۳ ru۳veda ti ۳ta۳ju۳ day. 6ॸTi ۳qui sani ۳cha۳da raja۳mi ۳denu, jaryi va۳tasi ۳ sani ۳cha۳da. Paricheñuma sani jpa۳jadani ۳ jidyenu ruumu: Simu dyetya ji ۳ta riryityuva۳chu. 7ॸRu۳teda ji ۳ta nu۳ñi riy jvaavye varidye: Jiñu ji ۳ta mucadi ja۳mi ۳denu. Sa۳numatiy diichara saja۳y, ni ۳numa ra۳ma۳cho۳sara raja۳mi ۳ju۳ variy. Vañú, vurya۳jvañi ۳, vu۳jyu۳numa ra۳ma۳cho۳ samucadi varidye. 8ॸJadchiy ji ۳ta ruredani ۳, ru۳veda variñi ۳, puutyityeni ۳. Rijetya۳da ji ۳ta bimuju۳ varirya sababyi. 9ॸ¿Nu۳tyura sa۳cha mucadi ja۳mi ۳ varidye, nu۳tyura? Sa۳ta۳rya۳ ji ۳ta variy, sa۳tidye paruta variryi jvaavye. Variñi ۳ ji ۳ta sa۳sa۳ֆҡԮ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyerya ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳ntidye. 10-11ॸNe jiryeñiquesityera jirya catera nu۳charantijyu۳ú۳: Ravichu۳ ji ۳ta jiryatiy rrachusi ۳ roriy jvaavyejyu۳ni ۳, ni ۳numa rañi ۳cha ji ۳ta roriy suru۳tya۳, jiryenu ravichu۳musiy. Rani ۳ jirya sivaayada Nutyityu۳, mityanuma vuryi ۳nu۳y rana۳cho۳ day, vu۳tyi ۳tta varirya.”ॹ* 12ॸJadchiy ji ۳ta riñi jantya۳da ju۳reda caserdótevyeda nutyityu۳miñi ۳ Jesús, jiryatiy ridyetya۳da daryaju۳ jiñijyu۳ra sani datyadoda Jesúsra jirya tu۳choda. Richuvu۳yada varidyeryi nijya۳nvadye, ramuni ۳tiy rityocheda variñi ۳, riya۳da ji ۳ta variy.

*॰12.10 Ya۳jnu۳rya Murra۳pedye 118.22; Nusu۳byimiy Jvaachara 4.11; Rajo۳ttya۳ Pyítru 2.7 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ12

89 Criquinchiy jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ murichenutaniy nijya۳nvarya (Matévu 22.15-22; Dúcasiy 20.20-26) 13ॸRu۳pa۳jada ji ۳ta riy Varyisévuveda tevay, Jeródesbe siityari ۳vay jarye, rirya۳tidye jiriryi ۳ variy taji niquejadivani ۳ Jesús. 14ॸRuuto۳jada ji ۳ta simu, ru۳teda ji ۳ta variy siva: “Nu۳dyetyara jiryatiy jiiñi ۳ ji ۳ta si ۳tenu jtarya, Datyanu۳. Ne yinu۳y jaryi sami ۳va۳ju۳ ti ۳na۳cho۳, dañuma sani ۳cha ti ۳. Jiiñi ۳ ji ۳ta datyanusara si ۳tenura Ju۳denu nú۳. ¿Samiryavidye vurya۳murichenura criquiy, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Sésar murichenutaniy vuryi ۳nu۳yadamusirya? ¿Vurya۳vidye murichenu darya, vurya۳?” 15ॸSadatya۳dama۳ Jesús varidye: “Ru۳tu۳yadamu yitay,” su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Ta۳ju۳ra jirye۳ntya rañiy, ta۳ju۳? Ya۳sa۳y surradaryecyu۳, ra۳jnu۳rya.” 16ॸRiryeda ji ۳ta variy saju۳ra, su۳teda ji ۳ta ruuva: “¿Chi ۳ra sani ۳cha jiñu criquitya۳sa jantyasi ۳ day, chi ۳? su۳ro۳ nu۳chara jarye.” Ru۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Ja۳mu nutyityu۳ Sésar jantyasi ۳.” 17ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jirya۳murichenu variñi ۳ Sésar jiryatiy sabarya darya, jirya۳murichenuni ۳ Ju۳denuntiy jiryatiy sabaryantidyerya.” Rityi ۳tta۳da variñi ۳.

Saadusévuveda jtaja۳dodani ۳ Jesús diibyimusiy mi ۳sadedanchiy (Matévu 22.23-33; Dúcasiy 20.27-40) 18-19ॸRu۳deda ji ۳ta Saadusévuveda tevay variy simu Jesús. Ne ridyetyaru۳ñu۳yada rimyi ۳sa diibyimiñu۳day. Ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “Datyanu۳, Muyusésibe nu۳yada vu۳jyu۳ra niquejada: Ti ۳qui nijya۳mi ۳tiy ra۳diiy dejsa۳, sataryi ۳numa ra۳ja۳mu۳y variñi ۳ savatura ma۳cho۳nu, sa۳tidye detuchu jityeryi ۳bay jiyadaju۳ni ۳. 20ॸRivyichanu۳yada danu۳ju۳ñijyate nu۳ñi taryi ۳veda. Saja۳mu۳yada ji ۳ta rimyunatyi ۳ vaturajsa۳, sadiiyada ji ۳ta dejsa۳. 21-22ॸSanijyu۳ vichi ۳numa rañi ja۳mu۳y

sisa۳ntiy, sadiimya۳ta sisa۳sintyi, dejsa۳ntiy. Sani ja۳mu۳y nu۳ntiñi ۳, sani ja۳mu۳y nu۳ntiñi ۳, daryamusiy ridyiiye۳myu۳yada ti ۳ta۳ju۳ danu۳ju۳ñijyate sisa۳siy dejsa۳miy, pattaryitye. Tamityanuma ji ۳ta sadiiyada vaturantidye, puutyityentiñi ۳. 23ॸRirya۳numatiy mi ۳sa jidyiijyomusintyi, mi ۳ju۳rate sa۳ma۳cho۳ vatura variy, tapi danu۳ju۳ñijyatetya rañi ja۳mu۳yadani ۳ vaturanu۳day.” 24ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús ruuva: “¿Neviy darya jachipiya۳ʮĀ̲ӕѸɗֆʮɗфֆľËֆф‫ڏ‬ yada day? Jiryedyetyatya daryaju۳ra Ju۳denu niquejada, ne vinu savanu۳yada jarye. 25ॸRirya۳numatiy mi ۳sa۳sumiy nijya۳nvay diibyimusiy, ne rirya۳ja۳mu۳charayu, dantyamu۳y ne rirya۳ja۳mu۳tyanicharayu, jiryatiy rirye۳chasara daryaju۳ nu۳tyu Ju۳denu jpa۳vatyi daryá, jiryatiy jarichumu víchavaryi. 26ॸJiryeñiqueru۳tyi diibyi mi ۳sa۳danchiy, nu۳tyu jiryeñi tu۳chusimya۳ntirya Muyusésibe nu۳ryantiy, jiryunuse tu۳chusa۳damuntiy, jiryatiy saniqueta۳da Ju۳denuni ۳ Muyusé sibe: Rañuma rañi ۳cha Avurá۳bay Ju۳denu, Isácubay Ju۳denu jarye, Jacóbubay Ju۳denu jaryentiy. Va۳ diibyimiy riñi ۳chacay, jnu۳vyentya riñi ۳cha jasidye. 27ॸNi ۳ni ۳ta diibyimiy Ju۳denu day, nu۳tyu ni ۳ni ۳ ji ۳ta sani ۳cha jnu۳vye Ju۳denu. Ne jiryedyetyaru۳y nta, mitya ni ۳day jiryecyaray riva.” Miryara vichasara jaryinra Ju۳denu datyadoda, mirya (Matévu 22.34-40; Dúcasiy 10.25-28) 28ॸSu۳deda ji ۳ta ti ۳qui Ju۳denu niquejada datyanuvay tenu, satuva۳chuta۳da ji ۳ta riñiquettayu. Sadatya۳danumatiy su۳mutya۳jasiy ji ۳ta Jesús samiy, sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “¿Miryara vicha۳da jaryinra Ju۳denu datyadoda, ti ۳ta۳ju۳ datyadoda cabyimusiy, miryá?” 29ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús: “Rani ۳ ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ12

90

si ۳tenu datyadoda jaryinra: Jirya۳tuva۳chu, Irayénuveda, Nutyityu۳ Vuryi ۳ndenu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara vinu ti ۳qui. 30ॸVurya۳ma۳ va۳tasara ti ۳ta۳ju۳ vu۳jechityani ۳ Vu۳ntyityu۳ Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ vuryi ۳ntuta, ti ۳ta۳ju۳ vu۳jechipiya۳jadata, ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyanu۳yadata jarye risa۳ju۳. 31ॸJadchiy ji ۳ta tarantiy: Vurya۳ma۳ va۳tasarani ۳ vu۳tyuunu vichi ۳ntidye, nu۳tyu vu۳vya۳tasaratiy daryantidyevyu۳y. Ne tara datyadoda jaryi jadchiñu۳day.” 32ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu niquejada datyanuvay tenu siva: “Daryani ۳ ji ۳ta, Datyanu۳, si ۳tenu yitay: Ni ۳ni ۳ ji ۳ta Ju۳denu vinu ti ۳quidera, ne ti ۳ ju۳denu darya jadchiñu۳ndye, vinu ni ۳dera. 33ॸJiryatiy vu۳vya۳tasarani ۳ Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ vu۳jechitya, vu۳dyetya۳data, vu۳vyanu۳yadata jarye; daryantiy jiryatiy vu۳vya۳tasarani ۳ vu۳tyuunuvichi ۳ntidye nu۳tyu vu۳vya۳tatiy vu۳dyiryantidyevyu۳y; rani ۳ ji ۳ta samiryava۳ju۳ ramusiy, jiryatiy vu۳ryi rupañi ۳ jasi ۳, vurya۳tidye sa۳y Ju۳denu variñi ۳, daryaday jiryatiy vu۳ryi jvañi ۳ jasi ۳, vurya۳tidye sa۳y Ju۳denu varintyiñi ۳.” 34ॸSadatya۳danumatiy Jesús: su۳mutya۳jada ji ۳ta jaryi datyara, su۳teda variy siva: “Ne ripyate ra۳jisiy Ju۳denu nusu۳yada nu۳day ji.” Ne sitaja۳nuru۳yada ti ۳ jadchiñu۳nñi ۳. ¿Chi ۳ denu sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳ day, chi ۳ denu? (Matévu 22.41-46; Dúcasiy 20.41-44) 35ॸSadatyadodanumatiy Jesús ravimu Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo, su۳teda ji ۳ta jasiy: “¿Nu۳tyu riñi jtay Ju۳denu niquejada datyanuvay, nu۳tyu: Davyíbe jasi ۳ni ۳ Crístu, Ju۳denu jaryeti ۳? 36ॸNu۳tyu ni ۳day Davyíbe rañi jtay simusiy Ju۳denu Jnutu: Vu۳ntyityu۳ jteda siva rayntyityu۳: Ya۳ma۳sa rayntyityudamyuju۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳vuunutaniryi jimyityasimyi.

37ॸSu۳tatyi Davyíbe jintyityu۳ dañi ۳, ¿nu۳tyichiy sa۳cha variy sa۳si ۳ day, nu۳tyichiy?” Nijya۳mi ۳juu tuva۳chunu۳yada samiy variy sana۳cho۳ Jesús.

Jesús tu۳chuta۳da riy Ju۳denu niquejada datyanuvabe (Matévu 23.1-36; Dúcasiy 11.37-54; 20.45-47) 38ॸJesús niquejada jidyetyadodamusiy: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta Ju۳denu niquejada datyanuvayjisiyu, jiryatiy ru۳canurya vu۳taya۳jada ja۳muca۳jay sujatya, jadchintyi ru۳canurya nijya۳nvay mu۳chuveda pudásamu. 39ॸJadchintyi ru۳canuñú۳rya samirya ma۳sajoncha ma۳sa۳dantiy, ju۳tye۳ryanijyovimu, vichtya ja۳mi ۳tuunu jarye, jivyichtyamu. 40ॸRivyiche۳chavañumadayu nu۳ñi riñi so۳vacharara bacheno۳daveda barya, jadchintyi ru۳tu۳yada jityu۳chu ja۳muca۳ sisa۳ Ju۳denu. Riñi ۳ ji ۳ta ra۳jmutya۳ jaryirya jijyuuchuveda murichenusa۳da.”

Bacheno۳da sa۳yada yentyuyadamusirya jicyuriquiy (Dúcasiy 21.1-4) 41ॸSama۳sa۳da ji ۳ta Jesús criquiy jmutya۳josa۳ra۳, jadchityi su۳nu۳yada riñe۳cho۳ nijya۳nvajyuu, nu۳tyura riñi barya criquiy ru۳mutya۳jomu, nu۳tyura. Jiryatiy jaryi criquityavaryi, riñi bay rajuurava۳ju۳. 42ॸNani ۳deda ji ۳ta jantyuyadanu۳y bacheno۳da, nanubañuvi ۳jada ji ۳tara criquidye dadajyu۳dyeru۳y, jiryatiy taraqui renura. 43ॸSanatuyada ji ۳ta Jesús variryi yisa۳ datyavay, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Jiñu۳y jantyuyadanu۳y bacheno۳da bayasiy rajuudadyeva۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ ruumusiy nijya۳nvay, jiryatiy ribe criquiy jmutya۳jomura. 44ॸTapi ribemya۳ day jiryatiy jaryi taratavadyeryi, nada ji ۳ta bay yentyuyadata day, ratiy nadimu day, jiryatiy rani ۳cha nadimu yinu۳yadaju۳ day.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ13

91 Jesús jteda ra۳parutachara Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo (Matévu 24.1-2; Dúcasiy 21.5-6)

13

1ॸSasipyateda ji ۳ta Jesús Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomusiy, su۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavay tenu yiva: “Ya۳jnu۳y, Datyanu۳, ¡ta۳ jaryi sami ۳ni ۳te ravichu۳, ta۳ju۳! ¡ta۳ jaryi samiryani ۳te risa۳ju۳ra ravichu۳dimusiy roriichara, ta۳ju۳!” 2ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús siva: “¿Jidyi riva jirya ja۳mu roriy? Ne ti ۳de ra۳ma۳cho۳ ti ۳ ravichu۳ jiryenu ravichu۳nchanu۳day, mitya. Rirya۳jotatimyu۳rya roriy variy, pattaryi ti ۳ta۳ju۳ra.”

¿Nu۳tyuramusiy vurya۳datya rajo۳tanuma mucadi baryi ۳jada, nu۳tyuramusiy? (Matévu 24.3-14; Dúcasiy 21.7-19) 3ॸSama۳sa۳da

ji ۳ta Jesús ja۳mumusincha jiryatiy ravicha۳da ri ۳tya Odivu, rasa۳ra۳ Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo. Jasiy savicha۳da Pyítrubay variy, Santiyá cubay, Juánbay, Antrésibe jarye ruusa۳ju۳ntiy. Ruutaja۳doda ji ۳ta dutya۳damusiy variñi ۳ Jesús: 4ॸ“Ya۳tu۳chu nu۳dyiva: ¿Nu۳tyeryivye ra۳cha daryá, jiryatiy yitesiy darya ra۳cha, nu۳tyeryivye? ¿Mirya ra۳cha rajo۳tara, mirya? ranchityi vurya۳datya: Ra۳numa jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ dayu.” Ra۳day vichasara paru۳tya۳da runda 5ॸSajo۳ta۳da

ji ۳ta jteda Jesús variy ruuva: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta ti ۳ carejadajisiyu. 6ॸRirya۳jniy rajuuvay ri ۳tyamu variy, rirya۳jtay variy: Rañi rañi ۳cha Crístu, riñi ra۳care riy rajuu nijya۳nvay. 7ॸJirya۳numatiy tuva۳chu ranchiy ju۳veda, ju۳vedanchiy jaticheyada jarye, ne jirya۳nutañumaya۳ variy, daryani ۳ ra۳cha ti ۳ta۳ju۳ day. Ra۳viy baryi ۳te jiryi ۳tay didye. 8ॸRa۳numa richatay ju۳veda tavicha۳dajsa۳, rirya۳numa richatay tavicha۳da ja۳nvay munu۳ñumirya ju۳veda runda; ra۳numa

vicha mucosiityeya۳jada tajiñe۳cho۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, jachi ۳nu jarye ra۳chantiy. Nu۳tyi raday ráni ۳cha rajo۳ttya۳ paru۳tyajaya۳jada.” Rirya۳jarupanta riva samitu۳choda vu۳y 9ॸ“Jirya۳ntya jnu۳y jiyada, tapivitya rirya۳ju۳riy jirye rirya۳tidye jara۳chiy tu۳chujomuju۳ variy jiryentyi. Jadchiy ji ۳ta rirya۳musiye۳ ju۳tye۳ryanijyomu risa۳ju۳ jiryentyi. Jiryíto۳tá۳ta simu cadnaduntiy, nutyityu۳mu jarye rayasachiy, jirya۳tidye tu۳chu vijyo۳mujache ridyiya varirya. 10ॸSamitu۳choda ji ۳ta ra۳cha datyanusara munatya ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvavya. 11ॸRirya۳numatiy pu۳chiy japumuju۳ jiryentyi, rirya۳tidye tu۳chuta variy jasiy jiryentyi, ne jirya۳jachipiya۳ jaryi: Nu۳rya ra۳jtay sivacu۳. Jirya۳ma۳ nique jasiy, daryatiy jirya۳jmutya۳ra niquejada dajiy variy, jiryatimyu۳ ne jirya۳nique jidyirya varidye, Ju۳denu Jnutu ra۳nique day. 12ॸNijya۳mi ۳ ra۳sa۳ryi jityeryi ۳veda, rirya۳tidye munu variy jasiryi, tavañi ۳day ra۳sa۳ryi jidyedyeñu day, rirya۳tidye munu varintyiryi; tavay ra۳nubesumiy jijye۳myi jiyaro۳ju۳, rirya۳ҡɗĀֆľ̲ӕ͑ӕԮфɗ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyeryi. 13ॸJirya۳vichasara javittyuchavay variy ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳, ri ۳tya jiyadaju۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sa۳jachi ۳nichara ta۳rijyu۳ raju۳yu, sadiiyadasa۳ra۳ju۳, sa۳Āֆф̲ɗҡֆ‫ڏ‬ sara variy riva.”

Rirya۳javatyara Judéya mucadi (Matévu 24.15-28; Dúcasiy 21.20-24) 14ॸ“Jiryeñumatiy

diy riva javityichara, javatyi ۳sara risa۳ju۳ra, jiryatiy sabay ti ۳ jasirya, jasityi ju۳bachara bayadaju۳ra tara jasiy, (ni ۳tiy ra۳jnu۳y ramu, jidyetyata۳ta taryera), variñi ۳ ji ۳ta rityi vichasara variryundamu Judéya mucadimu, rirya۳ma۳ bayasiy variy jadchiy ja۳mumusimyuju۳ day. 15ॸJiryetyi ra۳tu۳chu sisa۳ jityuunuvichi ۳, ne jirya۳jay variy jiryorivyimu jiberya ju۳redana۳cho۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ13

92

16ॸJiryetyi

ra۳cha variy jindimyu, ne jirya۳ta۳rya۳ variy rumusiy jichujay ju۳ri ۳jadana۳cho۳. 17ॸ¡Ta۳ju۳na۳te day, ta۳ju۳, ni ۳tiy mudasiy, ni ۳tiy ra۳rupatyaniy variryundamuni ۳ jidyenu! 18ॸJirya۳ma۳ tu۳chu Ju۳denusa۳, sa۳tidye bay samiryunda jiryebeye۳yadajiju۳, ne ru۳mura runda ra۳cha variy.” Jaryinra ra۳chasara paru۳tya۳da runda

19ॸ“Variryundamu ra۳cha paru۳tya۳da runda, vu۳dyiyadatya riva daryacu۳, jiryatiy Ju۳denu ju۳dejada rundamusirya, diyerunda sa۳ra۳ju۳ ne vu۳dyi daryiva, dantyamu۳y ne vurya۳dichara daryáva jadchiñu۳ndye. 20ॸNetimyu۳ ne su۳muchaniy Nutyityu۳ varirya paru۳tya۳da runda, ne ti ۳dera raryi ramitya variy. Jiryatiy sava۳ta۳da daryaju۳ daryi jijeryetavadye, su۳muchanijemya۳ varirya paru۳tya۳da runda. 21ॸTi ۳tiy ra۳jtay variy jiryiva: ¡Jirya۳jnu۳y, jiñutiñi ۳ Ju۳denu jaryeti ۳! varimyata sa۳jtay: ¡Nu۳tyi mu۳ñi ۳! ne jirya۳tuva۳chosiy variy ramu. 22ॸRirya۳mu۳ti ۳sara ru۳tu۳yada ya۳jtay Crístuyu, ru۳tu۳yada ya۳jtay Ju۳denuju۳ tu۳chuvay risa۳ju۳ntiyu. Riñi ra۳jvaañuvi ۳ mityamusiy tara jiryedyiya. Riñi jtay ya۳quivu۳chu rata riy Ju۳denu jaryetavay jaryentiy. 23ॸJirya۳ntya datyayu, rañi tu۳chuma۳ ra۳jisiy jiryiva.”

¿Nu۳tyura ra۳chasara Nijya۳mi ۳denu jti ۳jada, nu۳tyura? (Matévu 24.29-31, 42-44; Dúcasiy 21.25-28) 24ॸ“Variryundamu

ji ۳ta, paru۳tya۳da rundavasiy, sa۳nupocudivay jiñi ۳ variy, jarimyuni ۳ jarye ne sa۳nu۳y variy. 25ॸˇĀфɗ‫ڏ‬ chiy jarye ra۳ju۳u۳ya۳ѸфԮфɗֆʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ musiy, ra۳muchutyasara jarichu vanu۳yada varintyiyu. 26ॸRirya۳diy nijya۳nvay variy siva Nijya۳mi ۳denu, jiryatiy su۳niy rapuryeryadinube, jiryatiy su۳niy jaryi vanu۳yadata, samiy jdutyasi ۳ vandanube daryaju۳ varidyeñi ۳. 27ॸJadchiy

ji ۳ta sa۳jpa۳sara riy yipa۳vay, rirya۳tidye jirityanumaya۳ tajichiryi Ju۳denu jaryetavay, mucadi su۳tyeryavasiy, jarichu su۳tyerya sa۳ra۳ju۳siy ti ۳ta۳ju۳.” Jiivyíryanu datyadodanchiy (Matévu 24.32-35; Dúcasiy 21.29-33) 28ॸ“Jirya۳ntya

datyara jiryatiy radatyanu jiivyíryanu jirye. Ra۳numatiy vicha rajii vasurudijii, ra۳numatiy dipuvesumiy ravi ۳, variñi ۳day jirya۳datya: Ravicharu۳ñuma nijya۳ runda. 29ॸDarya ni ۳day ra۳chantiy, jirya۳numatiy diy riva jiryá, daryatiy ratyu۳chosiy jiryivara, ranchiñi ۳day jirya۳datya۳siy: Jativyenumani ۳, siti ۳ru۳ñuma. 30ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ne rirya۳baryi ۳ jivye va۳cha vichavay, netimyu۳ ne ra۳jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ra jirya, jiryatiy ratyu۳chosiy darya jiryivara.” Tama۳ vana۳y datyasara nta rani ۳cha, tama۳, nu۳tyeryivyeñuma ra۳baryi ۳ mucadicu۳ (Matévu 24.36-44; Dúcasiy 21.34-36) 31ॸ“Jarichu,

mucadi jarye ra۳baryi ۳sara risa۳ju۳, rañiquejada ji ۳tamu۳y ne ra۳ma۳cho۳sara mitya, ra۳jto۳tanichara ti ۳ta۳ju۳yu. 32ॸTa۳ra rundamuni ۳ntyi jirye۳cha darya, nu۳tyeryivyeni ۳ntiy dyetya, ti ۳tya datya. Dantyamu۳y ne Ju۳denu jpa۳vay datya jarichumu, netimyu۳ vinu sadenu, vinu ni ۳ni ۳ Vu۳jye۳ datya day. 33ॸJirya۳ntya datyayu, jirya۳ntya jnu۳y jiyada, ʮɗфֆľĀֆľ‫ڏ‬ tyaviy yinu۳y nu۳tyeryivye ra۳chasara rarunda, nu۳tyeryivye. 34ॸRavichasara nu۳tyu ti ۳qui vanu jiryatiy saya tajijyu۳. Satochiñumatirya jiryoriy variy, su۳tachedama۳ jiñijya۳nvavya varidyerya: Jirya۳ma۳ jvaay nu۳ñi ti ۳musirya yivaayada. Roriy jnu۳tyi ۳va su۳teda: Yinu۳tyata۳ta samirya. 35ॸRamuni ۳tiy jirya۳ma۳ jnu۳tya samiyu, jiryedyetyaviy yinu۳y nu۳tyeryivye sa۳jti ۳ rorijya۳mi ۳, nu۳tyeryivye. Temusiy sa۳jti ۳ jidye, varimyata nuporata۳sa, varimyata

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ13ٍॷ14

93 tavaryi suyada jo۳taramu, varimyata ra۳sacharamu dyetya. 36ॸTemusiy sa۳jti ۳ mityamusiy, sa۳diñuvi ۳ jiryeme۳ya yiva. 37ॸDaryatiy ri ۳tay jiryiva, ri ۳tay ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳juuvantiy: Jirya۳ntya jnu۳tya samiyu.” Rityu۳chudoda Judíyuveda Jesús ju۳redaju۳yu (Matévu 26.1-5; Dúcasiy 22.1-2; Juán 11.45-53)

14

1ॸDarundaju۳y

su۳tyeda variy ramuju۳ Pásco, jasiy ravicha۳da ruravichtya ru۳sijyu۳ntiy, jiryatiy riimyiñu۳yada varirya pa۳ suro۳, jiryatimyu۳ ne racari ۳vadye. Caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳miy rañi jtay ya۳ju۳riy Ju۳denu niquejada datyanuvavyedatani ۳ Jesús, riñiya۳resiy nijya۳nvay, ru۳vedaju۳. 2ॸRu۳tañu۳yada ji ۳ta variy: “Ne vana۳y nta vichtya rundamu day, riñuma siryi ۳ nijya۳nvajyuu variy sayadaju۳.” Sarubeda vatura su۳no۳va Jesúsra vu۳rudija۳ Betániyamu (Matévu 26.6-13; Juán 12.1-8)

3ॸSavicha۳da ji ۳ta Jesús Betániya vicha۳damu, Siimyó۳ vatajo۳nni ۳bay rorimyu. Sata۳yadanumatiy mi ۳saniy, su۳deda ji ۳ta ti ۳qui vatura, siti ۳ta۳da ji ۳tara vu۳rudija۳ tavu۳qui, adabástru ravichu۳teravu۳dera. Vu۳rudija۳ vicha۳da vinu nárdumusiy jvaachara, jaryi murichetara. Sama۳teda ji ۳tara ravu۳dera, rayadasiy, sarumiye۳yada variy su۳no۳va Jesúsra. 4ॸRivyicha۳da ji ۳ta ruvantyi, jiryatiy riñique۳ñumaya۳nu۳yada nu۳ñi riy jasidye, raniya۳re: “¿Ta۳raju۳ sapa۳chitya mityara vu۳rudija۳, ta۳raju۳? 5ॸSaryityi ta۳ryu۳tyaru۳rya vu۳rudija۳, raryi ta۳ryu۳tya tavaataquimu jvaayada murichirya jiyadaju۳ra, ra۳tiy sa۳ֆѸɗֆʮ͑ҡֆӕֆĀ‫ڏ‬ varya.” Riñique۳yadama۳ sisa۳ vatura variy. 6ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Sa۳chamiy, ne jirya۳jarupanta nu۳nñi ۳.

Ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichaniy samirya darye. vichasara jantyuyadavay jiryisa۳, jirya۳tidye vichaniryu۳chara samirya tara riy; ray ji ۳ta ne ra۳cha ju۳na۳reju۳ jiryisa۳ nu۳ndye. 8ॸSivaayasiy ji ۳ta vaturara daryasa۳ra۳ju۳tiy sadatya. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jva۳sirya vu۳rudija۳ riva, ri ۳muchusa۳dajiju۳. 9ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Tavicha۳damu ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva, jasityi rirya۳tu۳chusarara samitu۳choda, rirya۳tu۳chu ji ۳tantirya jiryatiy sivaayada vaturara; rirya۳jachipityasara nijya۳nvay variy rivani ۳.” 7ॸRirya۳day

Judásiy ra۳sa۳ñi ۳ Jesús jimyityasimyimyu (Matévu 26.14-16; Dúcasiy 22.3-6) 10ॸSavicha۳da

Judásiy Iscaryótibe, vu۳yaju۳y sisa۳ datyavay tenu, danu۳ju۳y rinchaju۳. Saya۳da ji ۳ta ruumuju۳ Caserdó tevyeda nutyityu۳miy, sa۳tidye sa۳yasiy riñi ۳ Jesús. 11ॸRityuva۳chodanumatirya jirya, riichana۳yada ji ۳ta variy, ru۳teda ya۳sa۳y variy criquiy samityasiiyada murichiryayu. Jadchiy ji ۳ta, sajachipiya۳jada Judásibe variy: “¿Nu۳tyichitya rache۳yadate samiryamuni ۳cu۳, nu۳tyichiy?” Jesús jbyedara tamitya jidye jmyi ۳sara vatajuu yisa۳ datyavatya (Matévu 26.17-19; Dúcasiy 22.7-18; Juán 13.1-20) 12ॸPa۳

suro۳ vichtya runda jo۳ta۳damu, rijyu۳tya۳danumatiy ju۳veda dajiñi ۳ carni ۳rudenu páscomuju۳ day, ru۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavay Jesús yiva: “¿Nu۳tyijirya jivya۳ta nu۳ña۳jdutyara jmyichara jibyedaju۳, nu۳tyijiy? pásco vichtya rundamu jmyi ۳saraju۳.” 13ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta nada yisa۳ datyanu۳jyu۳y: “Sa۳na۳jiya ja۳mu vicha۳damu, jasiñi ۳ ji ۳ta sa۳na۳jdcho۳niñi ۳ vanu, javiñu nichu۳. Sa۳na۳siityari ۳ jasiy variñi ۳. 14ॸJasityi sa۳jay, sa۳na۳jtesiy siva rorijya۳mi ۳: Su۳tesiy Datyanu۳: ¿nu۳tyijiña۳ rani ۳cha rorichichumarya, nu۳tyijiy?

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ14

94

jasityi ra۳jmyicha Pásco vichtya rundamu jmyi ۳sarayu, risa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ data. 15ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳dityanu variy sa۳dara rorichichuma samiy jdutyasara, na۳varyorivyimu; jasiñi ۳day sa۳na۳jdutya۳siy nu۳ña۳jiju۳ra jmyichara.” 16ॸNadaya۳da ji ۳ta sisa۳ datyanu۳jyu۳y ja۳mu vicha۳damu, daryaday nanudiñuvejada ti ۳ta۳ju۳ riva nu۳tyu su۳teda Jesús darya nadiva; nani ۳dutya۳da ji ۳tara Pásco vichtya rundamu jmyi ۳sara variy jasiy. Satu۳choda Jesús: “Ti ۳jtanite ra۳sa۳tye ramyityasimyimyute darye” (Matévu 26.20-25; Dúcasiy 22.21-23; Juán 13.21-30) 17ॸJidyenumatiy

ravicha۳da, ru۳deda ji ۳ta Jesúsveda vu۳yaju۳myusiy mu۳nvay rinchaju۳. 18ॸRivyicha۳danumatiy jmyijyomu jibyedaju۳ variy, su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ti ۳qui jiryetyenu ra۳sa۳ֆф̲ֆɗҡֆѸɗ‫ڏ‬ myimyu ray, jiryatiy si ۳myi risa۳.” 19ॸRijyo۳ta۳da ji ۳ta yivatya۳da variyu. Jadchiy ji ۳ta ru۳teda nu۳ñi ti ۳quimusiy siva Jesús: “¿Ravyidye?” 20ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Ti ۳qui jiryetyenu, jiryatiy vu۳yaju۳y jirye, danu۳ju۳y jiryenchaju۳; ni ۳tiy paronirya pa۳ tapa۳quivimu risa۳, ni ۳ni ۳ ra۳sa۳y ramyityasimyimyuntirye. 21ॸSa۳jyasara ji ۳ta Nijya۳mi ۳denu jiyusiy, daryani ۳ ru۳tay catera nu۳chara sanchiy. ¡Jiii, ta۳ju۳na۳te davya sa۳sa۳yasityeni ۳ Nijya۳mi ۳denute, ta۳ju۳! Saju۳ni ۳ ji ۳ta raryicha samirya netimyu۳ ne sarupeda day.” Sadatyadoda Jesús riy: “Pa۳ ravyu۳, bínuja۳ ji ۳ta rayndaja۳ day” (Matévu 26.26-29; Dúcasiy 22.19-20; Munatya Coríntyu 11.23-26) 22ॸRiibyedamu,

saryeda ji ۳ta Jesús varirya pa۳, si ۳chana۳tya۳da ji ۳tani ۳ Ju۳denu ranchiy variy, sapata۳da varirya pa۳, sasa۳yada ji ۳ta variy rirya. Su۳teda ji ۳ta variy: “Jirya۳numa ju۳riy, jiryatirya

ravyu۳.” 23ॸSaryeda ji ۳tara jatuvu۳ variy, si ۳chana۳tya۳danumatiñi ۳ Ju۳denu, sasa۳yada variryi, rirya۳toda ji ۳ta variy ti ۳ta۳ju۳ ravimusiy. 24ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jiryatirya rayndaja۳, ratatiy raryi nijya۳nvajyu۳ra vadi jnu۳tya۳, ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳. Rani ۳ rayndaja۳ ra۳rumichara nijya۳mi ۳juu jiyadaju۳. 25ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ne ra۳jatu ju۳na۳ñu۳darya nutasara nuri ۳ju۳u۳sijya۳ nu۳day, rarundasa۳ra۳ju۳tiy ra۳jatu vadiramusiy Ju۳denu nusu۳jyomura.” Jesús jteda siva Pyítrubay: “Ya۳ra۳yasiy rayada” (Matévu 26.30-35; Dúcasiy 22.31-34; Juán 13.36-38) 26ॸRimyurra۳myu۳yadanumatiy sanijyu۳ Ju۳denu, riya۳da ji ۳ta rivasiy Odivu musiquimuju۳. 27ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jiryeñi ra۳sabuya۳tecu۳, tapi darya nu۳charavitya cateravara, Ju۳denu niquejadamu: Ra۳jvañi ۳ jasi ۳ jnu۳tyi ۳, rirya۳ju۳rachara carni ۳rujuu variy sivasiyu. 28ॸRamyi ۳sa۳subedivasiy diibyimusiy, variñi ۳day ra۳jiya Cadidéya mucadimuju۳ jirya۳jiju۳.” 29ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay siva Jesús: “Rindyetya ra۳sabudye, dañi ۳ta radye.” 30ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy sivantiy: “Ri ۳tay si ۳tenu yiva: Jirya nupora, netimyu۳ ne sa۳suy tavaryi daraju۳jyu۳ didye, ya۳ra۳yasiy mumuri ۳ju۳ rayada.” 31ॸSani niqueja۳numucha Pyítrubay siva Jesús: “Dañuma rirya۳jvay yisa۳ju۳ ray, dantyamu۳y ne ra۳ra۳yasiy variy jiyada.” Nu۳ñi daryani ۳ ru۳teda ti ۳ta۳ju۳ variy.

Saparu۳tyajaya۳jada Jesús jidyiiryu۳yada sa۳ra۳ju۳yu, Jetsemaní ۳mu (Matévu 26.36-46; Dúcasiy 22.39-46) 32ॸRiya۳da ji ۳ta Jesúsveda vichajomu, ravicha۳da ri ۳tya Jetsemaní ۳. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ datyavay:

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ14

95 “Jirya۳ma۳sa jiyu munatya, ra۳tu۳chujadyi munatya Ju۳denusa۳.” 33ॸSa۳ra۳yada ji ۳ta yisa۳riy Pyítrubay, Santiyácubay, Juánbay jarye. Sani jo۳ta۳da Jesús datya۳dara jnuteda, saparu۳tya۳da variy risa۳ju۳yu. 34ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Diyedemusiy sa۳paru۳tyajaya۳ rañi ۳si ۳ntu, radyiiryu۳yada sa۳ra۳ju۳yu. Jiyuni ۳ jirya۳ma۳cho۳ jnu۳tyavay ra۳jiju۳.” 35ॸSaya۳danumatiy Jesús nu۳jipyudeju۳, su۳patyeñuvejada ji ۳ta jidyirya, ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ ncha. Satu۳choda ji ۳ta variy sisa۳ Ju۳denu: “Jiiryidyetyate ramityanichara rivara ra۳tiy vicharu۳chara diye tara nta variy.” 36ॸSu۳teda ji ۳ta variy: “Ye۳ye۳, jiiñi ra۳chanichara ti ۳ta۳ju۳ra; ya۳ramityaniy rivara jirya paru۳tyasa۳da. Dañumamu۳y ne ye۳chaniy daryá jiryatiy ravya۳ta yivara; daryani ۳ ji ۳ta ye۳chanidyerye, daryatiy jivya۳ta dacyu۳.” 37ॸSata۳rya۳jada ji ۳ta Jesús rumusintyi, sadiñuvi ۳jada ma۳vye variy ruuva yisa۳ datyavay. Su۳teda ji ۳ta variy siva Pyítrubay: “¿Jime۳tya Siimyó۳, jime۳? ¿Ne vana۳y yinu۳yasitye taraquideju۳te ra۳jiju۳téju۳ú۳? 38ॸJirya۳ma۳ jnu۳tya۳siy, jirya۳ma۳ tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, jirya۳tidye ramijeryi ۳ su۳mu۳tya۳data jiryimu jantyasa۳damu. Vu۳jechiy ji ۳ta rañi ۳cha vani ۳ra, vu۳vyu۳ ji ۳ta nu۳tyu jdiva۳jni ۳ day.” 39ॸSajatyiiyada jiya۳dantiy, sajatyiiyada tu۳choda sisa۳ Ju۳denuntiy; daryaday satu۳chodantiy, nu۳tyu satu۳choda munatyantiy. 40ॸJasidye sajatyiiyada diñuvi ۳jada ma۳vye ruuvantiy, jaryi rasu۳je riñi ۳sije daryaju۳yu, ramuni ۳timyu۳ ne ru۳nu۳ryu۳yada variy. Ne ridyetya۳da nu۳tyura ra۳jmutya۳ variñi ۳, nu۳tyura. 41ॸSajatyiiyada ta۳rya۳da mumuri ۳ju۳ntiy, su۳tañuvi ۳jada variy ruuva: “Jasintyate jiryeme۳jeya۳sarate jasiy, ¿ne jiryejiitumyu۳charate didyejyu۳ú۳? Rasa۳ra۳numa. Riti ۳ma۳ rarunda; sa۳chi ۳numani ۳ Nijya۳mi ۳Āľ͑ӕʮӕӕËȍҡ‫ڏ‬ vamyu. 42ॸ¡Jirya۳nubesiy, vañunuma! Jirya۳jnu۳y, jativyenumani ۳ ni ۳tiy ra۳sa۳rye.”

Rureda samityasimyi Jesúsyu (Matévu 26.47-56; Dúcasiy 22.47-53; Juán 18.1-12) 43ॸJadchintyi, saniquejadanumatiy Jesús, sito۳jada Judásibe, vu۳yaju۳y nijya۳mi ۳ tenu, danu۳ju۳y rinchaju۳ni ۳. Sisa۳ni ۳ ji ۳ta ru۳deda nijya۳nvajyuu jichityitya۳ta, ju۳mu۳y jarye. Ru۳deda ji ۳ta caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳miy jpa۳vay, Ju۳denu niquejada datyanuvay jpa۳vay, rimyityumiy jpa۳vay jarye ruusa۳ju۳. 44ॸNi ۳tiy ra۳sa۳ñi ۳ Jesús, sadatyadodama۳ ji ۳tyaju۳ varidyeryi yisa۳ vichavadye: “Ni ۳tiy ra۳mu۳chuvay siiñuva۳yadamusiy, ni ۳ni ۳ sa۳cha۳siy; jirya۳ju۳resiy variñi ۳, variñi ۳ jirya۳jtosiy samiy jnu۳tya۳damusiñi ۳.” 45ॸJasidye ji ۳ta siti ۳jada Judásibe, satuudiya۳jada variñi ۳ Jesús, su۳teda ji ۳ta variy siva: “Datyanu۳,” sasiiñuva۳ya۳jada ji ۳ta variy sama۳yata۳sa. 46ॸRureda ji ۳ta jijyomututa variñi ۳ Jesús. 47ॸTi ۳qui ji ۳ta jiryatiy saradeda jasiy, sasitya۳da varirya jichityitya۳, savatajo۳doda ji ۳ta variñi ۳ caserdótevyeda nutyityu۳ muchechiy. Sara۳cha۳da ji ۳tara satuva۳y variy. 48ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “¿Ta۳ju۳na۳ jiryíti ۳tara jichityitya۳ jiryejyomu, ju۳mu۳y jarye, ta۳ju۳? ramutiy jirya۳ju۳rirye, nu۳tyu paranu۳ni ۳ nta rañi ۳cha variy jiryejyu۳. 49ॸTi ۳ta۳ju۳ rundamu rañi ۳cha jiryisa۳ Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomu, radyetyanunu۳yada jasiy jirye, tama۳ jiryireda variy jasirye, tama۳. Dañuma jiryeñi jto۳taniy daryamusirya Ju۳denu niquejada nu۳chara.” 50ॸTi ۳ta۳ju۳ ribeye۳yada sisa۳ datyavay variy, rityochiya۳jada sa۳siquitade varidyeyu.

Vadero۳nu ni ۳tiy bayada sisa۳siy Jesús 51ॸTi ۳qui

vadero۳nu siityari ۳jada variy jasiñi ۳ Jesús. Sajachoda ji ۳ta vinu rajejyuu yiva. Riñi jtay ji ۳ta ya۳ju۳riñi ۳. 52ॸRasityeda ji ۳ta sasujajyuuca۳ rijyomu, sasiicheda ji ۳ta variy sidyavu۳qui rirya۳jisiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ14

96

Savicha۳da Jesús ju۳richi ۳ tu۳chujomu riquebyimu nutyityu۳miy rimyityumiy (Matévu 26.57-68; Dúcasiy 22.54-55, 63-71; Juán 18.13-14, 19-24) 53ॸRu۳toda ji ۳ta variñi ۳ Jesús caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mimyuju۳. Riintye۳ryadeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ caserdótevyeda nutyityu۳miy variyu, rimyityumiy, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye. 54ॸSasiityari ۳nu۳yada Pyítrubay variy ripyasiñi ۳ Jesús, caserdó tevyeda nutyityu۳ roriy vatapadasa۳ra۳ju۳. Sama۳sa۳da jasiy rityuunu ju۳rivye, satityoda variy jiidatyuunu. 55ॸRivyicha۳da ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳miy tu۳chujomu nusu۳vyevyedata. Riñi va۳ta۳da nijya۳nvañe۳cho۳, rirya۳tidye tu۳chu vase variy sayaro۳ju۳ Jesús, rirya۳tidye jvay variñi ۳. Ne ridyiryu۳yada variy ti ۳va, tii. 56ॸRajuu nijya۳nvay ji ۳ta niquejada vijyo۳mujache sanijyu۳ra quivu۳yada, ne vase jasiy riñiquera, tajiñi ۳ ti ۳niquejada day. 57ॸTi ۳ni ۳ nique jiñubesubedamu sanijyu۳ darya quivu۳yada day: 58ॸ“Nu۳ñi tuva۳chutiirya saniquejada: ‘Ray ra۳javatyara Ju۳denu roriy, jiryatiy jomututa jvaacharara, ̲ӕ̲ӕфӕ͑Ā̲ɗ‫ڏ‬ myusiy ji ۳ta ra۳nubesityanirya tarantiy, jomututa jvaachara vitya, mitya.ٔॸٚ 59ॸNetiy vinu daryamusiy riñiquejada samirya, tajiñi ۳ ti ۳niquejada varidye. 60ॸSaradeda ji ۳ta Caserdótevyeda nutyityu۳ riquebyimu variy, sitaja۳doda jasiñi ۳ Jesús: “¿Ne yimutya۳ru۳y tara dajyu۳ú۳? ¿Ta۳ju۳ranuma riñi tu۳chuta jiñijyu۳ day, ta۳ju۳?” 61ॸSama۳cho۳jada mitya vajerya variy jasiy, ne su۳mutya۳jada taradera. Sajatyiiyada ji ۳ta jtaja۳doda Caserdótevyeda nutyityu۳ntiñi ۳: “¿Jiñi ۳ta Crístu, jiryatiy Jchana۳tyasi ۳ denu dajyi?” 62ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Jo, rañi rañi ۳cha. Jadyitya jiryi ۳nu۳y sa۳tiy ma۳sa Nijya۳mi ۳denu santyityudamyuju۳ Jaryi Vanu۳rya. Jirya۳day jnu۳y sa۳numatiy jniy

rapuryeryadinube jarichumusiy.” ji ۳ta sarotya۳da caserdótevyeda nutyityu۳ra jichujay, ¡roooy! “¿Ta۳raju۳ra vu۳ryivya۳ta ju۳na۳ñu۳nryi vijyo۳mu tu۳chuvañu۳day, ta۳raju۳? 64ॸJiryeñi tuva۳chuma۳ra jiryatiy sa۳vityiye۳ñi ۳ Ju۳denu. ¿Nu۳tyura jiryi ۳tay jirye, nu۳tyura?” Ru۳mutya۳sa۳deda ji ۳ta variñi ۳: “¡Saryi batye riva!” 65ॸTi ۳ni ۳ jo۳ta۳da jtochiye۳yada siva day, ripyuryejada ji ۳tara sani ۳siy, ru۳vatyiyada ji ۳ta variy siva jijyomututa. Ru۳tañu۳yada variy siva: “¡Ya۳datyacu۳! ¿Chi ۳ra ju۳vesiy jiñiy, chi ۳?” Ru۳vatyiyada ju۳rivye variy jasiñi ۳. 63ॸJadchiy

Sara۳yada Pyítrubay sayada Jesús (Matévu 26.69-75; Dúcasiy 22.56-62; Juán 18.15-18, 25-27) 66ॸSavicha۳danumatiy Pyítrubay mucomu, vatapadamu, su۳deda ji ۳ta Caserdótevyeda nutyityu۳ muchechityu sana۳cho۳ju۳. 67ॸSadiñuvi ۳jadanumatiy siva Pyítrubay satityu samo۳mu, su۳nu۳yada ji ۳ta samiy sana۳cho۳, su۳teda variy siva: “Ji jarye vicha۳siy sisa۳ jiñu Nasaryéja۳mi ۳ Jesús.” 68ॸSara۳yada ji ۳ta Pyítrubay variy sayada: “Ne, tama۳ radyetya day, tama۳, dantyamu۳y ne radyetyara ta۳ra jiñique riva.” Sasipyateda ji ۳ta variy vatapada jajyomuju۳. Sasuyada ji ۳ta tavaryi variy. 69ॸSadiyada muchechityu sivantiy, ѸʮҡֆɗɗֆĀʮҡľĀфӕӕԮʮɗҡֆӕӕ͑ӕԮɗ‫ڏ‬ chavay: “Jiñu vanu rañi ۳cha Jesúsveda tenu.” 70ॸSajatyiiyada ra۳yada Pyítrubay variy sayada, muchechityujisintyi. Taraquipudemusiy ji ۳ta ru۳teda Pyítrubay tuunu vichavantyi: “Si ۳tenu jiñi ۳ rañi ۳cha rityenu si ۳tenu, jiryatiy Cadidéya mucadimusi ۳ daryaju۳ ji.” 71ॸNi ۳ni ۳ jo۳ta۳da jteda: “Tama۳ ray rañi ۳cha, tama۳. Ratyi ra۳cha, Ju۳denu raryichaniy tara varirye.” Su۳teda ji ۳tantiy: “Ne racyarera, si ۳tenuni ۳ ratyu۳chute day. Ne radyetyani ۳ jiñu nijya۳mi ۳ sanchityi jiryeñique.” 72ॸVaridyeday sasuyada tavaryintyi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ14ٍॷ15

97 rataryaraju۳. Sajachipitya۳da ji ۳ta Pyítrubay varirya Jesús niquejada: “Netimyu۳ ne sa۳suy tavaryi daraju۳y didye, ya۳ra۳yasiy mumuri ۳ju۳ rayada.” Sajo۳ta۳da jna۳yada variy jasiy. Ripyu۳cheda japu Pyidátubamyuju۳ni ۳ Jesús (Matévu 27.1-2, 11-14; Dúcasiy 23.1-5; Juán 18.28-38)

15

1ॸRa۳sacharamu ruuvaayada caserdótevyeda nutyityu۳mirya tu۳choda, rimyityumitya, Ju۳denu niquejada datyanuvatya jarye, jiryatiy nusu۳vye ti ۳ta۳ju۳ riy. Jadchiy ji ۳ta ripyuchodani ۳ Jesús variy; ripyu۳cheda jadchiñi ۳, riche۳yada variy Pyidátubañi ۳. 2ॸSitaja۳doda ji ۳ta Pyidátubañi ۳: “¿Jiñi ۳ta Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳ ji?” Su۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Jityi jtay daryadacyu۳.” 3ॸRityu۳chutanu۳yada caserdótevyeda nutyityu۳miy rajuuranchiñi ۳. 4ॸSajatyiiyada ji ۳ta jtaja۳doda Pyidátubantyiñi ۳: “¿Ne yimutya۳ru۳dye? ¿Ne yinu۳y rajuuranchiy rityu۳chuta ji?” 5ॸNe su۳mutya۳ru۳yada Jesús tara variñu۳day. Sati ۳tta۳da Pyidátubay variñi ۳.

Pyidátubay sa۳yada crusitya۳sa jvatyadedaju۳ni ۳ Jesús (Matévu 27.15-26; Dúcasiy 23.13-25; Juán 18.38-19.16) 6ॸNu۳ñi

vichtya rundamu ru۳mu۳ryanu۳yadani ۳ ju۳richi ۳, jiryatiy rivya۳tanu۳yada Pyidátubavyani ۳ ju۳richi ۳. 7ॸJu۳richavay cabyimu ji ۳ta savichanu۳yada ti ۳qui nijya۳mi ۳, Barába jtyati ۳bay. Varityi riñubesubeda nijya۳nvay, ma۳myi nusu۳yada jiyaro۳ju۳, su۳veda Barábabañi ۳ nijya۳mi ۳. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada variy tanuvu۳nujovimu. 8ॸRu۳deda ji ۳ta nijya۳nvajyuu variy simu Pyidátubay, rijyo۳ta۳da jachiñu۳yada variy siva: “Ya۳jmu۳ryani ۳ ju۳richi ۳, tapi nu۳ñi dajitya yimu۳ryasarani ۳ ju۳richi ۳ vichtya

rundamu.” 9ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pyidátubay variryi: “¿Jiryevya۳taviy ra۳jmu۳rya jiryejyu۳ni ۳ Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳?” 10ॸTapi sadatyanu۳yadatya Pyidátubay daryaju۳: rivani ۳day riche۳ñu۳yada caserdótevyeda nutyityu۳miñi ۳ Jesús, jiryatiy samirya ridyiryejada nijya۳nvay daryaju۳ dañi ۳. 11ॸRirya۳tachunu۳yada caserdótevyeda nutyityu۳miryi nijya۳nvay variy, rirya۳tidye jachiñu۳y siva Pyidátubarya: “Ya۳jmu۳ryani ۳ Barába, Jesús ju۳bivaju۳.” 12ॸSu۳teda ji ۳ta Pyidátubay jadchiy ruuvantiy: “¿Nu۳tyuna۳ jiryi ۳tay ra۳chaniñi ۳ jiñu nijya۳mi ۳, nu۳tyu? jiryatiy jiryeñi jtay Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳ntiñi ۳.” 13ॸRiche۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta varintyi: “Ya۳ni jvay crusitya۳sani ۳.” 14ॸSu۳teda ji ۳ta Pyidátubay variy ruuvantiy: “¿Ta۳raju۳ra? ¿Ta۳ra sivaay nicyara۳y, ta۳ra?” Jaryiñuma riche۳ñe۳ya۳jada ji ۳tate varidye: “Ya۳ni jvay crusitya۳sateni ۳.” 15ॸJadchiy ji ۳ta jiryatiy sani jchana۳churu۳yada Pyidátubay rata riy, su۳mu۳rya۳da ji ۳ta variñi ۳ Barába rijyu۳. Samusityadedanumatiy variñi ۳ Jesús, sasa۳yada ji ۳ta varintyiñi ۳, crusitya۳sa jvacha۳daju۳. Samusiye۳cha۳divasiy rirya۳rupanta۳da Jesúsyu (Matévu 27.27-31; Juán 19.2-3) 16ॸRipyu۳cheda

ji ۳ta su۳tarumiñi ۳ Jesús japu roriy vatapadamuju۳. Jadchiy ji ۳ta riñatuyada riy ti ۳ta۳ju۳ yisa۳ vichavay variy. 17ॸRijechoda ji ۳ta su۳tarumiy sivantirya vadacudijajyuuntiy, jadchiy ji ۳ta richa۳da sanuviiju۳ cariituju۳u۳musiy, ribeyada su۳no۳mu varirya. 18ॸRijyo۳ta۳da mu۳chuveda variñi ۳ Jesús: “¡Sa۳ma۳ jnu۳chara ta۳rijyu۳ Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳!” 19ॸRu۳vatyiyada ji ۳ta tancheduta su۳no۳va, rityochiye۳yada variy siva, rirya۳dasidyoda variy satuunuyu, nu۳tyu riñi tuva۳chu nta yitay variy simu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ15

98

20ॸRirya۳rupantamu۳yadanumatiñi ۳,

rimerchoda ji ۳ҡԮфɗֆѸɗԮѸɗфֆԮĀËӕ‫ڏ‬ dijajyuu, rijechoda varirya sasujay yivantiy. Ru۳veda yivamyurota crusitya۳sani ۳ Jesús (Matévu 27.32-44; Dúcasiy 23.26-43; Juán 19.17-27)

Rirya۳ra۳yada ji ۳ta bimuju۳ni ۳ jasityi rirya۳jvay crusitya۳sani ۳. 21ॸRinchutadeda ji ۳ta variy crusiñi ۳ ti ۳qui vanu jiryatiy saramiryi ۳ variy yindimyusiy. Ni ۳ni ۳day Siréne mucadimusi ۳, jiryatiy Siimyó۳ jtyati ۳bañi ۳. Ni ۳ni ۳ vichanu۳ֆĀkĀľʮ͑‫ڏ‬ trubay ja۳be, Rújubatyá. 22ॸRirya۳ra۳yadani ۳ Jesús ravichajomuju۳, jiryatiy Córucota jtyatarara, jiryatiy ru۳teda Nijya۳mi ۳ Jno۳siiy Vichajora. 23ॸRu۳ntatyaja۳jada variy sivara bínuja۳, myírata jaryedo; ne su۳mutya۳jadara. 24ॸRu۳veda ji ۳ҡֆɗԮ̲ֆӕ‫ڏ‬ rota crusitya۳sa variñi ۳. Riñantaja۳jada ji ۳ta su۳tarumiy variy yivara Jesús sujay, nu۳tyu riñi tiyi ۳sa rata, chi ۳ju۳ra ra۳ma۳cho۳ Jesús sujatye, chi ۳ju۳. 25ॸVasetuunu jiñi ۳ta ru۳veda yivamyurota crusitya۳sani ۳ Jesús. 26ॸJiryatirya ranu۳chara ta۳riva ru۳veda crusitya۳sani ۳ Jesús, ranuma rani ۳cha sanu۳chara: “Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳,” jiryatiy rityu۳chuta۳da daryaju۳ni ۳. 27ॸRu۳veda ji ۳ta yivamyurota crusijyu۳tya۳sa nada danu۳ju۳y paranu۳ni ۳ju۳ntyi, ti ۳qui santyityudamyusiy, nu۳ntiy samidámyusiy. 28ॸRuuto۳tadedama۳ ji ۳ta jasirya ranu۳chara: “Nu۳tyu jamirya vichara ru۳tañi ۳.” 29ॸJiryatiy riryamiya۳nu۳yada nijya۳nvay rumu, rirya۳vityiye۳yadani ۳, rimyichutyaja۳jada varirya yino۳, jiryatiy ru۳teda siva: “U۳ ju۳, daryamuni ۳day yiteda ya۳javatyara Ju۳denu roriy. Yiteda ji ۳tantiy: ͅӕ̲ӕфӕ͑‫ڏ‬ damimyusiy ra۳nubesumityanintyirya rorintyi. 30ॸYa۳numa jantyuy jiñuberiy yiva, yimusama۳ta jiñuberiy rata۳sasiy crusiy.” 31ॸDarya ni ۳day rivyichaniñu۳yada caserdótevyeda nutyityu۳mitya, Ju۳denu

niquejada datyanuvatyani ۳, jiryatiy rirya۳rupanta۳da daryaju۳ni ۳: “Ti ۳va ji ۳ta sa۳ntyuñu۳yada day, tama۳ sa۳ntyuy yivantidyecyu۳, tama۳. 32ॸSa۳numata jmusaniy jiñuberiy Crístu, Irayénu ja۳mu nutyityu۳ crusitya۳sasiyu, vurya۳jnu۳yasityecu۳, si ۳tenu ni ۳te, vurya۳tidye tuva۳chu variy simu.” Jiryatiy ru۳veda crusitya۳sa sisa۳ju۳ nada, nada jarye javityiye۳yada variñi ۳ Jesús. Jesús diiyadanchiy (Matévu 27.45-56; Dúcasiy 23.44-49; Juán 19.28-30) 33ॸVase jiñi ۳tanumatiy ravicha۳da, rajo۳ta۳da ji ۳ta ji ۳ñupuyada mucadiva ti ۳ta۳ju۳ variy, ni ۳nutijcha vichi ۳tasa۳ra۳ju۳ ri ۳ñupuyada. 34ॸJadchiy ji ۳ta, saniquejada Jesús jiche۳ñe۳ya۳jadamuntiy: “Elóy, Elóy, láma sabactáni.” Daryani ۳ rani ۳ jtadye: “Ye۳ye۳, Ye۳ye۳, ¿ta۳ju۳ra jityochirye, ta۳ju۳?” 35ॸJasiy ranivye tevay rityi tuva۳ËȍΎĀфѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, ru۳teda variy jadchiy: “U۳ ju۳u۳, sanatuye۳ñumani ۳ Edíyasiy.” 36ॸSasiicheda ji ۳ta ti ۳qui nijya۳mi ۳, saparodedara vasari ۳juujay, bínu ju۳daja۳ta, sabayada ji ۳ta tanchedujchara, su۳ntatya۳da variy sivara sa۳tidye riñirya, su۳teda ji ۳ta variy: “Ra۳chamiy, vurya۳jnu۳y sa۳vidye jmusaniñuvi ۳ Edíyasiñi ۳.” 37ॸJadchiy ji ۳ta sasa۳ñe۳ya۳jada Jesús jaryi variy, satiijeya۳cheda tamitya variyu. 38ॸJadchiy ji ۳ta raseteda Ju۳denu rorivyimu mutanujay jache na۳vachiy, mucomuju۳, ¡roooy! 39ॸSaradeda ji ۳ta taraqui pacha su۳tarumiy nutyityu۳ Jesúsjsa۳ra۳. Su۳nu۳yadanumatiy nu۳tyuramusiy satiijeya۳cheda Jesús tamityayu, su۳teda ji ۳ta variy: “¡Si ۳tenu Ju۳denu denuni ۳ttarye, si ۳tenu!” 40ॸJasidye rivyicha۳da vatuntyi, ru۳nu۳yada ripyapusiy sana۳cho۳. Rivyicha۳da rityevay jasiy Maríya Mardánamusi ۳bay, jadchiy ji ۳ta runu۳ntyi da Maríyaju۳bentyi, Santiyácuju۳be nijyu۳vichi ۳ jno۳dabay, Jusíbe jno۳dabay jarye risa۳ju۳nada, tamityanu۳y

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ15ٍॷ16

99 ji ۳ta Sadumyídyaju۳be. 41ॸRiñi ۳ jivye vatuy siityari ۳nu۳yadani ۳ Jesús, rirya۳tidye potyaniñi ۳, Cadidéya mucadimutidye sani ۳chanu۳yada variy. Jasidye rivyicha۳da ruvay vatuy ju۳na۳ntyi, rityi jnu۳ñu۳yada Jerusarí ۳ vicha۳dasa۳ra۳ju۳ni ۳. Jesús jmuchusa۳danchiy (Matévu 27.57-61; Dúcasiy 23.50-56; Juán 19.38-42) 42-43ॸJidyenumatiy ravicha۳da, jiryatiy jdutya۳da runda ravicha۳da varidye, jiryatiy ru۳tachara jiituyada runda jo۳ta۳da varintyirya, su۳deda ji ۳ta Jusíbe variy, Arimatéya vicha۳damusi ۳, jiryatiy nusu۳vye tenuni ۳. Ni ۳day nutuchara ra۳jiju۳ Ju۳denu nusu۳yadantiy. Dajiryundamuni ۳ ji ۳ta sabayada vanu sabuyasa۳yu, saya۳da variy Pyidátubamyu, sajachiñu۳yada ji ۳ta variy sivara Jesús babyi. 44ॸSati ۳tta۳da Pyidátubay varirya, sajachipiya۳jada ji ۳ta: “¿Si ۳tenuni ۳viy savicha۳siy diiñu Jesús?” Sanatutyadeda variñi ۳ taraqui pacha su۳tarumiy nutyityu۳, sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “¿Diiñunuma viy?” “Jo.” 45ॸSadatya۳danumatiy Pyidátubarya Jesús diiyada, su۳teda variy siva Jusíbe: “Ya۳numa jtu darya Jesús babyi day.” 46ॸJadchiy ji ۳ta sata۳ryu۳yada Jusíberya rajejyuu, su۳musadeda varirya Jesús babyi crusitya۳sasiy, sarayada ji ۳ҡԮфɗֆфʮľʮֆӕӕ‫ڏ‬ tara sababyi. Sajachunuvejada ji ۳ta bapyovudivimura, ravichu۳͑ӕ¡ľʮ̲ӕËȍӕф‫ڏ‬ vimu, sasiichudoda variñi ۳ ti ۳qui ravichu۳ bapyovudimuju۳. 47ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta Maríya Mardánamusi ۳bay variy rana۳cho۳, nu۳tyijirya sabayatera, nu۳tyijiy. Nanuvicha۳da jasintyi da Maríyaju۳bentyi, jiryatiy Jusíbe jno۳dabay nada.

Jesús mi ۳sa۳da diibyimusiy (Matévu 28.1-8; Dúcasiy 24.1-12; Juán 20.1-10)

16

1ॸRabaryi ۳jadanumatiy jiituyada runda, ritye۳ryu۳yada ji ۳ta Maríya Mardánamusi ۳bay, Santiyácubay

jno۳dabay, Sadumyídyaju۳betya varirya vu۳rudija۳, rirya۳tidye jvanuve variy riva Jesús babyira. 2ॸTa۳rimyusidyera tumyícyu rundamu, riya۳da jivye vatuy sabapyomu, jiñi ۳ mu۳ti ۳ramu. 3-4ॸRu۳tatyityiyada ji ۳ta nu۳ñi riy yiva: “¿Chi ۳ ra۳siichununi ۳ ravichu۳ rarorijyu۳musiy bapyo day, chi ۳?” Jaryi ja۳mi ۳ savicha۳da ravichu۳ daryaju۳. ¡Ru۳nu۳yasubeda ji ۳ta variy sana۳cho۳ ravichu۳, siichunusi ۳numa variy rarorijyu۳musidyeñi ۳! 5ॸJadchiy ji ۳ta rijeyada ravimu bapyovudi, ridyi͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada ji ۳ta siva vadero۳nu, sama۳sa۳da rintyityudamyuju۳, ravicha۳da sasujay pupajacya۳. Ru۳nteda jaryi variy. 6ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda vadero۳nu ruuva: “Ne jirya۳jnutay. Jiryeñi ۳day va۳ta sana۳cho۳ Nasaryémusi ۳ Jesús, jiryatiy ru۳vaje crusitya۳sani ۳. Nu۳tyu sani mi ۳sa۳simya۳, tama۳ ti ۳jna۳y rañi ۳cha jiyunu۳day, tama۳. Ne jiryi ۳nu۳jyu۳ú۳, jiyuni ۳ riñi bajeñi ۳. 7ॸJirya۳numa tu۳chu ruuva sisa۳ datyavay, Pyítruva jarye: Ni ۳ni ۳ Jesús ra۳jiyanta jirye Cadidéya mucadimuju۳. Jasiñuma jirya۳diñuve siva day, daryatiy satu۳chusiy jiryiva day.” 8ॸJadchiy ji ۳ta richipyateda vatuy ravimusiy bapyovudi, ribeyadamu, tapitya rimyichutyeda daryaju۳ yintedamu. Ne ru۳teda tarade ti ۳va, tapitya richuvu۳yada daryaju۳. Jesús dityadoda Maríya Mardánamusi ۳bamyuyu (Matévu 28.9-10; Juán 20.11-18) 9ॸSami ۳sa۳danumatiy

Jesús ta۳rimyusidyera, tumyícyu rundamu, sajo۳ta۳da dityadoda munatya Maríya Mardánamusi ۳bamyuyu, sivasityi sajatya۳da daryaju۳riy danu۳ju۳ñijyate bayantuveda. 10ॸNi ۳day jiya۳da tu۳chu۳ ruumuntiy, jiryatiy ta۳riy rivyichanu۳yada Jesúsjsa۳, jiryatiy ru۳na۳tya variy rirye۳ntyuyadamu sivasidyeyu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ͅфËӕॷ16

100

11ॸSatu۳chodanumatiy

Maríyabay ruuva: “Tama۳ diiñu sani ۳cha, tama۳, nu۳tyu rañi dimya۳ siva,” ne rityuva۳churu۳yada variy simu day. Jesús dityadoda yisa۳ datyanu۳jyu۳yu (Dúcasiy 24.13-35) 12ॸJadchiy

ji ۳ta rivasintyi, sadityadoda Jesús danu۳ju۳y rityenuju۳y varintyiyu, ti ۳jtanuma varintyidyeñi ۳. Nanuta۳rya۳danuma daryaju۳ nudimyuju۳, ja۳mu vicha۳damusiy. 13ॸNanuta۳ryi ۳jada ji ۳ta variy ja۳mu vicha۳damuju۳ntiy, nanutu۳chunuvejada ji ۳ta variy ruuva jityevantyidye, ne rityuva۳churu۳yada variy nadimu, mitya. Jesús dityadoda yisa۳ datyavayu, su۳pa۳jada tu۳chuvay variryi (Matévu 28.16-20; Dúcasiy 24.36-49; Juán 20.19-23; Jvaachara 1.6-8) 14ॸTamitya

ji ۳ta sadityadoda vu۳yaju۳y yisa۳ datyavamyuntiyu, ti ۳qui rinchaju۳, riibyedamu. Sanique۳tya۳da ji ۳ta variy jasiryi: “¿Nu۳tyuramumu۳y ne jiryetyuva۳chu۳ru۳y ramu, nu۳tyuramu? ¡Jaryi surrani ۳vitye jiryejechiy jaryi surra!” Ne rityuva۳churu۳yada daryaju۳ ruumu, rityi rañi diy munatya siva Jesús sami ۳sa۳divasiy. 15ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda

Jesús ruuva: “Jirya۳numa jiya ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva ripyasa۳ra۳ju۳, jirya۳tidye datyanunumaya۳ rumura samitu۳choda, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvavya. 16ॸNi ۳tiy ra۳tuva۳chu ramu, sa۳cha variy jtyanusi ۳ risa۳ju۳, ni ۳ni ۳ ra۳ramityanichara yivara taji vichadeda. Ni ۳timyu۳ ne ra۳tuva۳chu ramu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳cha paruti ۳si ۳ju۳ ru۳co۳sidye. 17-18ॸRityi ra۳tuva۳chusara ramu, rirya۳jvaacharara mityamusiy jvaayada variy. Rirya۳ʮҡֆ‫ڏ‬ sara riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy ri ۳tyamu, rirya۳niquera vadi niquejada, rirya۳ju۳riñi ۳ codiy jijyomuju۳ntiy. Riryityi jatura tara diichaja۳, ne rirye۳cha tara ru۳co۳sidye; rirya۳barya jijyomutu jdiva۳jnuvañiy, rirya۳mi ۳sa varintyi.” Jesús jasubeda jarichunchaju۳ (Dúcasiy 24.50-53; Jvaachara 1.9-11) 19ॸNutyityu۳

Jesús ji ۳ta, Ѹ͑ɗнӕľʮĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy ruuva, saya۳da so۳vachi ۳ jarichuvimuju۳, jasityi sama۳sa۳da Ju۳denu nutyityudamyu. 20ॸSisa۳ datyavay ji ۳ta jiya۳da tu۳chunumaya۳vay mucadi su۳tyeryasa۳ra۳ju۳. Nutyityu۳ ji ۳ta jvaayada mityijyi ruusa۳, jiryatiy sadityadoda si ۳tenura samitu۳choda, mitya ju۳dejadamusiy jiryatiy sivaatyadedara. Daryanuma ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

SAMITU۳ CHODA SANU۳ YADA DUCASIY JESUCRISTUNCHIY Ramyu۳chuvay samiy ji, Jaamyi Tiyójinu

1

1-2ॸJiryatiy

rirya۳ntya tavajyuu jdutya۳dara tu۳choda ranchiy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jto۳tanichara nu۳quebyimu darya, daryani ۳ nu۳ñi ۳mutya۳ ruumusiy jiryatiy rajo۳ta۳damusiy rivyichanu۳yada Jesucrístujsa۳ rupivye, saniquejada tu۳chuvay jarye risa۳ju۳riy. 3ॸDaryatiy radyetyatityiyada rajo۳ttya۳̲ӕѸɗֆѸɗԮֆĀ‫ڏ‬ nchiy Jesús, rajechipiya۳jada variy samirya dyetya ra۳nu۳y vatadeca۳ jiijyu۳ra, Jaamyi Tiyójinu. 4ॸRañu۳rya ya۳tidye datya ramusiy, si ۳tenuni ۳viy rani ۳cha tavay datyadoda jiryatiy jityuva۳chu dyetya ranchiy. Juán Ji ۳tyanu۳ rupedanchiy 5ॸSavichanu۳yadanumatiy

Jeródesbe Judéya mucadi nutyityu۳, variy savichanu۳yada nu۳ vanu, Sacaryé jtyati ۳bay, Abíyabavyeda tenu, ni ۳tiy jvaañu۳yada Ju۳denu mo۳mu. Savatura Chabédabay jarye vichanu۳yada Arú۳bay ju۳débi, Ju۳denu mo۳mu jvaavye tenuntiy. 6ॸNanuvichanu۳yada vase vicharu۳jyu۳y Ju۳denu diya, nanuvichasara siityeraju۳y daryaju۳ Nutyityu۳ jtedamu, ne nanusu۳tyeryi ۳nu۳ֆĀҡфӕ͑Ā̲ӕֆɗԮֆ‫ڏ‬ damusiy. 7ॸNe detanu۳jyu۳y daryaju۳ nadavichanu۳yada, suri ۳ daryaju۳ni ۳ savatura Chabéda, nanurimyityuuñuma danu۳ju۳myusiy ti ۳ta۳ju۳, mitya. 8ॸTarundamu ji ۳ta sivaañu۳yada Sacaryébay Ju۳denu mo۳muntiy, jiryatiy

satevay jiyaru۳rya daryaju۳ra. 9ॸDaryaday ruuvaañu۳yada satevay Ju۳denu mo۳muntiy, rito۳jada saju۳ sa۳tidye jay Ju۳denu rorimyu, jasityi su۳ntatya Ju۳denumura nuvachiy, jiryatiy vu۳rudi juru rupacharamusirya. 10ॸRivyichanu۳yada rajuu nijya۳nvay Ju۳denu rorityuunu bimu variy, rijyoráyada variy jasiy, rintuyada vu۳rudi juru rupedajiju۳ daryaju۳. 11ॸͅɗҡֆ‫ڏ‬ musiy samu۳ti ۳jada Ju۳denu jpa۳nu, saradeda vu۳фӕĀɗʮӕфӕфӕЙʮֆΎ͑ӕҡֆɗҡֆӕ‫ڏ‬ damyu, Sacaryébay diya. 12ॸґĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy Sacaryébay siva, sati ۳tta۳da yintedamu variy. 13ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu variy siva: “Ne ya۳suvu۳y, Sacaryé, tuva۳chusaranuma daryaju۳ra jijechiñu۳rya, tapi sa۳day detuy jivyatura Chabéda jidyenuju۳, ya۳ma۳ jtyanu variy Juán jtyati ۳ju۳ni ۳. 14-15ॸJaryi jchana۳yada ra۳cha variy jiijyu۳, rirya۳jchana۳y tavajyuu sarupedamuntiy, tapi sa۳cha jaryiñu۳ variy Ju۳denu diya. Ne sa۳jatura bínuja۳, dantyamu۳y ne pisijya۳ mitya. Sa۳cha mu۳chanichi ۳ Ju۳denu Jnututa jipyi ۳ru۳yadamusiy. 16ॸSa۳janumitya ji ۳ta riy rajuu jityevay Irayénuveda simuju۳ntiy, rintyityu۳ Vuryi ۳ndenumuju۳ntiy. 17ॸSa۳jiya Ju۳denujiju۳, Edíyasiy jnututa, savanu۳yadata jarye, sa۳tidye janumityara ja۳myi jachiy jidyedyeñu na۳cho۳ju۳, sa۳tidye janumitya riy tuva۳chu۳sa۳miy vase vicha۳damuju۳, rirya۳tidye vichasara

101 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ1

102

nijya۳nvay ratyanusavay Vu۳ntyityu۳ Ju۳denuju۳.” 18ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Sacaryébay variñi ۳ Ju۳denu jpa۳nu: “¿Nu۳tyuramusiy ra۳datya si ۳tenuni ۳viy rani ۳cha jirya, nu۳tyuramusiy? фɗ̲ֆɗҡֆӕ‫ڏ‬ numa daryaju۳ darye, ravyatura jarye rimyityodadenuma.” 19ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu variñi ۳: “Ray rañi ۳cha Cabryénu, jiryatiy raryanichara Ju۳denu tuunu. Su۳pa۳jasiy yimu ray, ra۳tidye niqueta ji, ra۳tu۳chu varirya jirya samitu۳choda yiva. 20ॸYa۳jnu۳y diye, ya۳ma۳cho۳ niquejasa۳. Ne ya۳nique variñu۳day, rarundasa۳ra۳ju۳ jasityi ra۳jto۳ ri ۳teda, jiryatimyu۳ ne jityuva۳churu۳y rañiquejadamu jiryatiy ra۳jto۳ rarundamu.” 21ॸNijya۳nvay ji ۳ta nutuyada sa۳jiju۳ Sacaryébay, rityi ۳tta۳da variy jiryatiy saricheyada ta۳rijyu۳ daryaju۳ Ju۳denu rorivyimu. 22ॸSama۳sedanumatiy rumusiy, ne vana۳y saniquejada variy ruusa۳. Ridyetya۳da variy: Sadiy tariva Ju۳denu rorivyimu, jiryatiy su۳mu۳ya۳jada mitya vapuu riñe۳cho۳ nijya۳nvay, jiryatimyu۳ ne vana۳y niquera daryaju۳ savicha۳da. 23ॸTarundamuju۳ntiy sito۳tadedanumatiy Sacaryébarya jiyaru۳rya jvaayada Ju۳denu rorimyu, sata۳rya۳da rivasiy jiryorimyuju۳ntiy. 24-25ॸRivasiñuma ji ۳ta samudasiiyada Chabédabañi ۳ jidyenu, sadutya۳da variy tadajyo jarimyuni ۳sa۳ra۳ju۳yu, su۳teda daryaju۳: “Daryani ۳ savichaniy Vu۳ntyityu۳ ray, jiryatiy su۳nu۳y samiryamu rañe۳cho۳, sa۳tidye pu۳y rivasirya ra۳na۳da nijya۳nvay cabyimu, jiryatiy ravyichanu۳yada suri ۳.” Ju۳denu jpa۳nu tu۳choda ji ۳tyaju۳ Jesús rupedanchiy 26ॸTi ۳quinijyate

jarimyuni ۳musiy, su۳pa۳jada ji ۳ta Ju۳denuntiñi ۳ yipa۳nu

Cabryénuntiy. Su۳pa۳jada Cadidéya mucadimu vicha۳dademuni ۳, jiryatiy Nasaryé ri ۳tya vicha۳da jasiy. 27ॸSu۳pa۳jada vinu vaturabamyuni ۳, jiryatimyu۳ ne saja۳tyo۳ vanunidyidye. Saja۳mu۳ryu۳yadamu jiñi ۳cha۳da jasiy, sani ja۳mu۳ryu۳yada daryaju۳ni ۳ Jusíbe jtyati ۳, Davyíbe ju۳débi. Maríya ravichanu۳yada si ۳tya vinu vaturabay. 28ॸJu۳denu jpa۳nu jayada simu, samu۳chuveda variy jasiñi ۳: “¡Chu۳! Jiiñi ۳ ji ۳ta Ju۳denu va۳tasi ۳ jaryi. Vu۳ntyityu۳ Ju۳denu ji ۳ta si ۳tenu yisa۳.” 29ॸSati ۳tta۳da Maríyabay varirya saniquejada, sajachipiya۳jada ji ۳ta variy: “¿Nu۳tyura mu۳chuvedata sani mu۳chuvay jiñu darye, nu۳tyura?” 30ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu siva: “Ne ya۳suvu۳y Maríya, jiiñi ۳ ji ۳ta Ju۳denu va۳tasi ۳ jaryi. 31ॸSa۳numa pi ۳ru۳y jidyenu jivyimu, ya۳rupachu variñi ۳, ya۳ma۳ bay si ۳tyaju۳ra Jesús (Vuryeyada Rá۳ñu). 32ॸNi ۳ni ۳ ra۳cha jaryiñu۳, Jarichumuvichi ۳ denu rirya۳jtañi ۳. Vu۳ntyityu۳ Ju۳denu ra۳bay nutyityu۳ju۳ni ۳ Jesús, samunatyi ۳ Davyíbe ju۳bivaju۳. 33ॸNi ۳numa ra۳chajaya۳sara Jacóbubay ju۳devay nutyityu۳ju۳, ne ra۳baryi ۳sara nutyityu۳ vicha۳da saju۳ variñu۳day.” 34ॸSu۳teda ji ۳ta Maríyabay variy siva Ju۳denu jpa۳nu: “¿Nu۳tyichirya ra۳cha daryá, nu۳tyichiy? ¡Tama۳ raje۳tyo۳ vanunidyidye, tama۳!” 35ॸJu۳denu jpa۳nu jmutya۳jada variñi ۳: “Ju۳denu Jnutu ra۳jti ۳ yivaju۳. Jarichumuvichi ۳ vanu۳yada ra۳canuvu۳nu ji. Ramuni ۳tiy rirya۳jtachara Ju۳denu denuni ۳ ni ۳tiy ra۳pi ۳ru۳y yimusiy, jiryatiy sa۳cha jiintyasi ۳ Ju۳denuju۳. 36ॸYa۳datya sanchiy jityeryatu vichi ۳ Chabédantiy, rimyityodanuma samudasiiy pariche, jiryatiy ru۳tañu۳tyi suri ۳ni ۳. Ti ۳quinijyate jarimyuni ۳ti ۳numa mudasiñi ۳. 37ॸNe saramicha Ju۳denu tara jvaayadiva daryaju۳.” 38ॸSu۳teda ji ۳ta Maríyabay variy:

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ1

103 “Jiyunrye, ratyidye ra۳cha Nutyityu۳ jmu۳tyi ۳si ۳ju۳. Daryani ۳ ra۳cha rajyu۳, nu۳tyu jiñiquejasityi daryá.” Saya۳da ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu simusiy variy. Maríyabay jañu۳yada simu Chabédabay 39ॸSanubesubeda

ji ۳ta Maríyabay variryundamimyu, saya۳da vani ۳ra jaryuve musityomuju۳, Judéya mucadi vicha۳damuju۳. 40ॸJasiy sajañuvejada Maríyabay, Sacaryébay rorivyimu, samu۳chuvañuvejada variñi ۳ jityeryatu vichi ۳ Chabédabay jasiy. 41ॸSatuva۳chodanumatiy Chabédabarya Maríyabay mu۳chuveda, sasiquityaja۳jada sadenu jaryi variy jivyimu, sama۳cho۳jada Chabédabay mu۳chanichi ۳ Ju۳denu Jnututa variy. 42ॸSasa۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta Chabédabay variy: “Jiiñi ۳ rañi ۳cha jaryi jchana۳tyasi ۳ ti ۳ta۳ju۳ vatumyusiy, daryaday sa۳cha jchana۳tyasi ۳ jiryupachú۳ntiy. 43ॸ¿Tesirya rani ۳cha jirya day, tesiy? jiryatiy siti ۳ rayntyityu۳ jno۳daju۳si ۳ rimu. 44ॸNe yinu۳y, varicha۳ra۳ju۳tiy ratyuva۳chosirya jimyu۳chuveda, sasiquityaja۳jasiy radyenu variy jaryi yichana۳yadamu ravyimu. 45ॸJchana۳tyasi ۳ ji ۳tateni ۳, jiryatiy satuva۳chuma۳ ramu Vu۳ntyityu۳ niquejada jto۳tadeda, jiryatiy su۳tachiy darya siva.” Maríyabay jchana۳tya۳da murra۳yadatani ۳ Ju۳denu 46-55ॸSu۳teda ji ۳ta Maríyabay variy: “Ri ۳chana۳tyate rajechimyuni ۳ Vu۳ntyityu۳te, ri ۳ntuta ji ۳ta ri ۳chana۳tye simu ri ۳ndenu Rayada Rá۳ñute. Su۳nu۳y daryaju۳ samirya rañe۳cho۳, dañuma rañi ۳cha su۳mu۳tyi ۳ datyi ۳sa۳. Ramuni ۳ rirya۳jtachara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay: Ju۳denu jmu۳tyasanu۳y nada, jiryatiy sivaamya۳ Jaryi Vanu۳yadati ۳ra ti ۳ttasara rajyu۳. Jiintyasarate si ۳tyate. Sa۳ntyutyajaya۳sara riy nijya۳nvay dadyeñu, ridyedyeñujuu jarye ti ۳ta۳ju۳, rityi tuva۳chu jichuvu۳yadamu simu.

Sadityanuma۳ra jivyanu۳yada, jiryatiy su۳rema۳ riy yinnu۳tyavay, jiryatiy riñi jachipiya۳ ye۳cha ti ۳ nta. Sajatyama۳ ji ۳ta riy nutyityu۳veda jintyityu۳vedamusiy. ґ͑ӕ¡ľѸӕ̲ɗҡֆ͑ɗ͑ҡֆɗфֆɗʮ͑ҡֆӕҡֆѸԮ‫ڏ‬ ntyi. Sapotyanimya۳ҡľѸ̲ɗфֆʮ̲ֆɗËȍ‫ڏ‬ ratateriy jachi ۳numu vichavay, jaryi taratavay ji ۳ta su۳pa۳ mitya yimusiy. Su۳mu۳tyama۳teriy jiñijya۳nvay Irayé͑ӕԮľ‫ڏ‬ date, jiryatiy sa۳ntyutya daryaju۳riy. Daryani ۳ su۳teda ta۳riy ruuva vu۳myunatyavabetye, vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bay, sadadyeñu yisa۳ju۳ ju۳na۳reju۳te.” Daryani ۳day samurra۳yada ti ۳ta۳ju۳ Maríyabay. 56ॸSama۳cho۳jada ji ۳ta Chabédabaysa۳ mu۳nvay jarimyuni ۳tuunusa۳ra۳ju۳, sata۳rya۳da ji ۳ta jiryorimyuju۳ rivasintyi. Juán Bautístabay rupedanchiy 57ॸRiti ۳jada

ji ۳ta Chabédabay rupachoda runda, sarupachoda variñi ۳ jidyenu. 58ॸRityuva۳chodanumatiy nanutuunu vichavabe, nanutevabe jarye jiryatiy sa۳ntyutyasara Vu۳ntyityu۳ jaryiñada, riichana۳yada variy nadisa۳ju۳. 59ॸͅӕ̲ӕ‫ڏ‬ rundamiñijyatemusiy ji ۳ta riintye۳ryadeda derapu jtyu۳yadamuyu, riñi jtyanuru۳yada variñi ۳ derapu jijye۳be jtyati ۳ju۳. 60ॸNani ۳mutya۳jada ji ۳ta su۳no۳dabay variy: “Nenu, Juán ji ۳ta ra۳cha si ۳tya day.” 61ॸRu۳teda variy nadiva: “Ne ti ۳ Juán jtyati ۳ jiryetyenu.” 62ॸRu۳mu۳ya۳jada ji ۳ta Sacaryébay na۳cho۳ variy, sa۳tidye dityanura miryara ra۳cha sadenu jtya. 63ॸSajachiñu۳yada ji ۳tara nu۳pedye variy yimuju۳, sanu۳yada riva: “Rani ۳ ra۳cha si ۳tya, Juán.” Rityi ۳tta۳da ti ۳ta۳ju۳ varirya. 64ॸRamutteda varicha۳ra۳ju۳ sajú۳ Sacaryébay, sadachiy jarye jmu۳rya۳da varicha۳ra۳ju۳yu, saniquenu۳yada ji ۳tara Ju۳denu jchana۳tyasa۳da. 65ॸRu۳nteda ji ۳ta rityuunu vichavabe ti ۳ta۳ju۳ ramusiy, ra۳ticheyada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ1ٍॷ2

104

jirya niquejada ti ۳ta۳ju۳ Judéya musityo su۳tyeryasa۳ra۳ju۳. 66ॸRibeyada ji ۳ta tuva۳chuvay jijechimyu ti ۳ta۳ju۳ra, ru۳teda variy: “¿Nu۳tyu۳na۳ sa۳cha۳siy jiñu dera, nu۳tyu۳?” Vu۳ntyityu۳ jomutu ji ۳ta vicha۳da sisa۳ derapu, sa۳tidye ja۳vye vani ۳ri ۳ ramusiy. Sacaryébay niquejada ji ۳tyaju۳ ra۳jiju۳ tará 67ॸSaja۳y Sacaryébay ji ۳ta vicha۳da mu۳chanichi ۳ Ju۳denu Jnututa, satu۳choda ji ۳tyaju۳ variy: 68-79“Jchana۳tyasi ۳ Vu۳ntyityu۳, Irayé͑ӕ‫ڏ‬ veda Ju۳denu, jiryatiy sajañu۳mya۳te vuryimu, su۳mu۳ryatanimya۳ntiryi jiñijya۳nvantyi, sanubesityanimya۳ni ۳ Vuryeyada Rá۳ñu, jimyuchechiy Davyíbe ju۳devay cabyimusiy, darya saniquejada jijyu۳ tu۳chuvabe jtosiy, jiryatiy jiintyasavay sáju۳ ta۳ridyeryi. Sa۳day jantyuy vuryiva vu۳myityasimyijisiy, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rirya۳vittyuchara vu۳y, sa۳tidye dityanu yentyutya۳da riy vu۳myunatyavay, daryatiy su۳teda ruuva, sa۳tidye jachipityara yiteda si ۳tenu, darya su۳teda si ۳ҡľ͑ӕ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jadata siva vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bay: Ra۳sá۳y jiryejyu۳ra, jirya۳tidye vicha jmu۳фֆѸԮֆʮɗфֆľ̲ֆɗҡֆѸɗ̲ֆɗ‫ڏ‬ jisiy, jirya۳tidye jvaajeya۳sara jiryechuvu۳yasa۳damu jiintyasavay rajyu۳, vase vichavay jarye radyiya jijyomu. Va۳ ji, radyenudera, rirya۳jtachara Jarichumuvichi ۳ jiyadaju۳ tu۳chu۳ ji, ya۳jiya Vu۳ntyityu۳jiju۳, ya۳tidye jdutyara nú۳ sa۳jiju۳, rirya۳tidye datya sanijya۳nvarya jiyada ra۳yada, jiryatiy sa۳ф̲ɗҡֆ͑ɗфֆфɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda yivasiy, Vuryi ۳ndenu jantyutya۳damusiy, ramusityi sa۳jasacha jiñi ۳ mu۳ti ۳jomusiy

vuryiva, sa۳tidye no۳no۳nu۳y rijyu۳, jiryatiy rimya۳ѸѸф͑ӕЙΎËӕĀɗ‫ڏ‬ nube, diiyada nuvachiy jare, sa۳tidye mutay samirya vicha۳damuju۳ vu۳y.” Daryani ۳ su۳teda Sacaryébay Ju۳denu Jnutumusiy. 80ॸSadenubay ji ۳ta ja۳vyeñu۳yada, ra۳sa۳tyityiñu۳yada su۳ntu vanu۳yada variy yiva. Savicha۳da mityatomu samu۳ti ۳jada rundasa۳ra۳ju۳ Irayénuveda cabyimu. Sarupeda Jesús (Matévu 1.18-25)

2

1ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta ja۳mu nutyityu۳ Acústubay tarundamura jiñiquejada: “Ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay ra۳nu۳tyaniyu.” 2ॸRatani ۳ rijyo۳ta۳da nu۳tyadedariy nijya۳nvay, japunuma savicha۳da variy Siréñubay, jiryatiy Síriya mucadi japuni ۳. 3ॸRiyanu۳yada ji ۳ta nu۳ñi jivyicha۳damuju۳, jasityi riñu۳tyaniñu۳yadayu. 4ॸSa۳Ѹӕ¡ľĀˇӕѸɞ¡ľæĀɗĀŃֆ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ musiy variy, Nasaryémusiy. Nasaryé musiy saya۳da Judéya mucadimuju۳, Bení ۳muju۳. Jiryatiy savicha۳da Jusíbe, Davyíbe ju۳débi, saryena۳bay daryaju۳ jasiñi ۳, ramuni ۳tiy saya۳da samucadimuju۳. 5ॸNadaya۳da ji ۳ta jiñu۳tyadedana۳cho۳ savatura Maríyabatya, mudasiñuma savicha۳da variy. 6ॸSavicha۳datidye jasiy, sito۳tadeda ji ۳ta variy jasirya jiryupachoda runda. 7ॸSarupachodanumatiñi ۳ jijyo۳ttya۳, nanurayada ji ۳ta sasujajyuutayu, ͑͑ӕ¡‫ڏ‬ yada ji ۳ta voca jmyityanijyovimu variñi ۳. Netara jna۳y vicha۳da vidavijo daryaju۳ nadaju۳ savaturu۳betya nu۳day, ramuni ۳tiy nanubayada voca jmyityanijyovimuni ۳.

Ju۳denu jpa۳nu tu۳choda ruuva jasi ۳jnu۳tyavabe Jesús rupedanchiy 8ॸTajiñe۳cho۳ju۳dera rivyicha۳da jasi ۳ jnu۳tyavabe varintyi. Ru۳nu۳tyanu۳yada riy yasi ۳veda nupora. 9ॸSamu۳ti ۳jada ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu ruumu. Ju۳denuda nu۳yada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ2

105 variryi vandaju۳. Jaryi ru۳nteda jasi ۳ jnu۳tyavabe variy. 10ॸSu۳teda Ju۳denu jpa۳nu variy ruuva: “Ne jirya۳jnutay, jiyunuma ra۳tu۳chunuvi ۳ jiryivara tu۳choda jiryi ۳chana۳yadaju۳. Jirya tu۳choda ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳. 11ॸSarupesiy curaca Davyíbe vicha۳damu, ni ۳tiy ra۳ra۳chara jiryeyadaju۳, ni ۳numa sani ۳cha Vu۳ntyityu۳, Ju۳denu jaryeti ۳. 12ॸRánchiñi ۳ jirya۳datya۳siñi ۳, jirya۳tiy diñuve siva derapudera sujajyuuta rachi ۳, voca jmyityanijyovimu sa۳tiryo۳.” 13ॸMityamusiy rimyu۳ti ۳jada Ju۳denu su۳tarujuu jarichumu vichavay, su۳pa۳nujsa۳ju۳. Riichana۳tya۳dani ۳ Ju۳denu, ru۳teda variy siva: 14 “Jachipiya۳jada ra۳chasara jiñijyu۳, Jarichumuvichi ۳ Ju۳denu, jirya mucadinchantiy, samirya ra۳chasara jivya۳tavajyu۳.” 15ॸRijiintyedanumatiy Ju۳denu jpa۳vay rinchiy, na۳vajyu۳, jasi ۳ jnu۳tyavabe jteda variy yiva: “Vañú, vurya۳jnu۳ya rumu, Bení ۳mu, jiryatiy Ju۳denu datyadosivyu۳y.” 16ॸRiya۳da ji ۳ta vanu۳dyi sana۳cho۳, ridyi͖ӕ‫ڏ‬ vejada nadiva Maríyaju۳be, Jusíbe jarye, vu۳ryupi ۳deva jarye, detiryo۳ ԮΎËʮ̲ֆɗҡֆ‫ڏ‬ nijyovimu. 17ॸRidyiyadanumatiy siva, rityu۳chunuvejada ji ۳ta sanchiy jiñu vadinu, daryatiy satu۳choda Ju۳denu jpa۳nu munatya ruuva. 18ॸTi ۳ta۳ju۳ rityi tuva۳choda rana۳cho۳, rityi ۳tta۳da varirya riñiquejada jasi ۳ jnu۳tyavabe. 19ॸMaríyaju۳be ji ۳ta bañu۳yada jijechimyu ti ۳ta۳ju۳ra riñiquejada, nanujachipiya۳nu۳yada varidye. 20ॸJasi ۳ jnu۳tyavabe ta۳ryi ۳jada variy. Riñiquejada samirya Ju۳denunijyu۳ varintyi, riichana۳tya۳da ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ variñi ۳ Ju۳denu, varidye rityuva۳chodara, ti ۳ta۳ju۳ ridyiyada variy rivantiy: “Darya ni ۳day si ۳tenu su۳tesiy vuryiva.” 21ॸSito۳tadedanumatiy mumurundami ñijyate si ۳tyu۳yadaju۳, riityadoda ji ۳ta variy

jasiñi ۳ Jesús, daryani ۳ sabayada Ju۳denu jpa۳nu si ۳tyaju۳ sapi ۳ru۳yadajiju۳. Jesús ja۳jyu۳be dityadoda Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomuyu 22ॸRito۳ʮĀ͑ӕ̲ҡɗֆ͑͑ӕфӕЙËȍΎĀ‫ڏ‬ musiy pu۳cha۳da runda, jiryatiy sabayada Muyusésiberya daryá rijyu۳ vatuy, nanupu۳cheda Jerusarí ۳muju۳ni ۳ Jesús, nana۳tidye dityanu simu Ju۳denuni ۳. 23ॸDarya nu۳chara ni ۳day Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damura: “Jiryatiy sarupay munatyi ۳ vanu, vurya۳jiintya Ju۳denuju۳ni ۳.” 24ॸVurya۳jnutatya simu varirya mitya sa۳chara, darya nu۳charatiy cateramura: “Danu۳ju۳y pundutu, varimyata danu۳ju۳y ja۳rityu denuju۳dyera.” 25ॸJadchintyi savicha۳da nu۳ vanubay Jerusarí ۳mu, ravicha۳da si ۳tya Simeyú۳. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada vase vichara, samirya jachityi ۳ risa۳ju۳ni ۳. Santuñu۳yada sa۳jiju۳ Irayénuveda Jiyada Rá۳ñu, Ju۳denu Jnutu vicha۳da sivantiy. 26ॸJu۳denu Jnutu datyadoda ji ۳tyaju۳ni ۳: “Ne ya۳diiy netimyu۳ ne ya۳diy siva Vu۳ntyityu۳ jaryeti ۳ didye.” 27ॸJu۳denu Jnutu jtedamuju۳ sivi ۳jada Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomu naditi ۳ta۳danumatiy saja۳betyani ۳ Jesús pi ۳ra, nana۳tidye jto۳tanirya Ju۳denu niquejada, Āфֆҡɗֆф͑ɗнӕľĀľфЙӕ‫ڏ‬ nchiy. 28ॸSaryeda ji ۳ta Simeyú۳bay nadimusiy yimuju۳ variñi ۳. Samiy su۳teda siva Ju۳denu variy. 29ॸSu۳teda ji ۳ta: “Ya۳numa ji ۳ta jmu۳rya ti ۳ta۳ju۳ jiyusidyerye, ra۳tidye jiya ji ۳ta ri ۳chana۳yadamu, jiryatiy jicyumude ray, daryani ۳ rani ۳cha jiñiquejada, Nutyityu۳. 30-31ॸTapi radyimya۳ rañi ۳sitya siva Nu۳dyeyada Rá۳ñu yimusi ۳, jiryatiy yidutya۳dara su۳deda ridyiya nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳. 32ॸNi ۳ni ۳ sani ۳cha no۳no۳, rirya۳tidye diy nijya۳nvay riva, sa۳cha vanda rijyu۳ jiñijya۳nvay Irayénuveda.” 33ॸNanuti ۳tta۳da ji ۳ta saja۳jyu۳berya Simeyú۳bay niquejada jidyenunchiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ2

106

34ॸSaniquejada

ji ۳ta Simeyú۳bay samirya Ju۳denumusiy nadayadaju۳, su۳teda variy nadiva su۳no۳da Maríyaju۳bentyi: “Sa۳na۳jnu۳y, jiñu ji ۳ta sani ۳cha Ju۳denumusiy bachi ۳, rirya۳tidye díryo۳vay rajuu Irayénuveda tevay, rityevay ji ۳ta ra۳mi ۳sa۳sumiy ramusiy diiryo۳vedantiy. Sani ۳cha dityanu۳ju۳ bachi ۳ntiy, sayaro۳ju۳tiy rirya۳nique tavay. 35ॸSa۳daju۳ ji ۳ta ra۳nuvaday jijechiy, nu۳tyu jichityitya۳ta jichityichara, ra۳tidye vichasara jvadichara rijechipiya۳jada nijya۳nvajyuu.” 36-37ॸJadchiy ji ۳ta nanuvichanu۳yada tanu۳qui bacheno۳dabay, Ju۳denuju۳ tu۳chunu۳be. Ravicha۳da nani ۳tya Ánaju۳y, jiryatiy Januvébay detu۳ñada, Áser ju۳riiñutanu۳y. Nanuvichanu۳yada jutumusiy danijya۳ju۳ñijyate jivyanubaysa۳, rivasiy ji ۳ta nanuma۳cho۳jada bacheno۳da, vu۳ryimityuuñu۳ñuma nadavichanu۳yada variy, jiryatiy mumuri ۳nijyate vu۳yaju۳y nijya۳tanu۳ñuma daryaju۳ nada, dañijya۳ju۳yu ranchaju۳ntiy. Ne nanuparu۳yada riva jmu۳tya۳da Ju۳denu rorimyu yinra۳data, joráyadata jarye, ju۳daca۳, nuporaca۳ risa۳ju۳. 38ॸNanutuudiyadanumatiy Ánaju۳beñi ۳ Jesús pi ۳ra, nani ۳chana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu, nanutu۳chunu۳yada nijya۳nvavya sanchiy Jesús, jiryatiy rintuñu۳yada ra۳jiju۳ Jerusarí ۳ jiyada ra۳yada. Jesús ja۳jyu۳be ta۳rya۳da Nasaryémuju۳ 39ॸNadito۳tadedanumatiy

Ju۳denu jtedamuju۳ra tara ti ۳ta۳ju۳, nanuta۳rya۳da ji ۳ta Jesús ja۳jyu۳be Nasaryémuju۳ntiy, jiryatiy Cadidéyamura. 40ॸJaryi datyara saja۳vyeñu۳yada Jesús pi ۳ra, jaryi vanu۳rya savicha۳da variy risa۳ju۳. Ju۳denu jachipiya۳jada daryaju۳ simuju۳, ramutiy savichanu۳yada daryá. Jesús pi ۳ra jañu۳yada Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomu 41ॸNanuviche۳chanu۳y

ji ۳ta jivyichanu۳yada, nu۳ñi tanijya۳quimusiy

sayanu۳yada Jesús ja۳be jivyaturu۳betya Jerusarí ۳mu, Pásco vichtyamu. 42ॸTaraqui vu۳yaju۳y nijya۳ti ۳numatiy savicha۳da Jesús, danijya۳ju۳y ranchaju۳, riya۳da ji ۳ҡԮɗËȍҡֆ‫ڏ‬ muntiy, nu۳tyu ta۳rityi nadayanu۳yada saja۳jyu۳be daryantiy. 43ॸRipyaruta۳danumatirya vichtya runda, ritye۳rya۳da ji ۳ta variy rivasintyi. Sama۳cho۳jada ji ۳ta Jesús pi ۳ra rumu ru۳biva, riñiya۳resiy, Jerusarí ۳mu day, ne nanudatya۳da su۳no۳dabay saja۳bétya daryaju۳. 44ॸNani ۳tamya۳ta jasiñuma riquebyimu rupivyejyuuni ۳, ҡфӕ͑Āнӕɗ‫ڏ‬ numa nanurupiyada varidye. Nani va۳ta۳da ji ۳ta sana۳cho۳ jidyenu, satevabe cabyimu, sadatyavabe cabyimuntiy. 45ॸNetimyu۳ ne nanudiyada jasiy siva, nanuta۳rya۳da variy vá۳tanu۳y Jerusarí ۳muju۳ sana۳cho۳ntiy. 46ॸMumurundamimyusiñuma ji ۳ta nanusaryeda Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomuni ۳. Sama۳sa۳da riquebyimu Ju۳denu niquejada datyanuvabe. Satuva۳choda jasiy riñe۳cho۳, sitaja۳doda variy jasiryi. 47ॸRityi tuva۳chuta۳da jasiñi ۳, rityi ۳tta۳da varirya nu۳ryate sadatya۳dateday, nu۳rya, jiryatiy su۳mutya۳jada vase daryaju۳ ridyiya. 48ॸNanudiñuvejadanumatiy saja۳betya siva jidyenu, nanuti ۳tta۳da variñi ۳. Nani ۳teda su۳no۳dabay variy yiva: “¿Ta۳raju۳ra jivyicha darya na۳dyisa۳siy, Pi ۳chiy, ta۳raju۳? ¿Ne yinu۳y na۳vya۳ta jiñuvayadamu jiñe۳cho۳ day?” 49ॸSu۳teda ji ۳ta variy jasiy nadiva: “¿Ta۳raju۳ra sa۳nuva۳ta rañe۳cho۳, ta۳raju۳? ¿Ne sa۳nudatya۳damu rajye۳ bajyomu jiyu darye?” 50ॸNe samiy nanutuva۳choda rana۳cho۳, jiryatiy saniquejada nadivara. 51ॸSata۳rya۳da ji ۳ta variy nadisa۳ Nasaryémuju۳ntiy, satuva۳chunu۳yada ji ۳ta jasiy nadimu. Mitya nanubañu۳yada su۳no۳dabay jijechivyara saniquejada. 52ॸJesús ja۳vyeñu۳yada datya۳da jachityi ۳, vani ۳ri ۳ ti ۳ta۳ju۳ variy savichanu۳yada.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ2ٍॷ3

107 Savicha۳da samiy jvadichi ۳ variy Ju۳denuju۳, nijya۳nvajyu۳ jarye risa۳ju۳. Juán Bautístabay datyadoda mityatomu (Matévu 3.1-12; Márcu 1.1-8; Juán 1.19-28)

3

1ॸJadchiy ji ۳ta savichanu۳yada ja۳mu nutyityu۳ Rómamu, Tibéryu jtyati ۳bay. Savicha۳danumatiy Tibéryubay nu۳tyu ja۳mu nutyityu۳ taraqui vu۳yaju۳y nijya۳, tadajyo nijya۳ ranchaju۳, savicha۳da Púnsiyu Pyidátubay variy nu۳tyu cadnadu Judéyamu, Jeródesbe jarye vicha۳da Cadidéya nutyityu۳ntidye. Jeródesbe taryi ۳ Vedípebe jarye vicha۳da nutyityu۳ variy Ituréyamu day, Traconítyimyu jarye. Disáñabantyi vicha۳da nutyityu۳ variy Abidénemuntidye. 2ॸNanuvichanu۳yada ji ۳ta Anásibe, Cayivásubatya caserdóte nutyityu۳ju۳y varintyi. Sabayada ji ۳ta Ju۳denu varirya jiñiquejada simu Juánbay, Sacaryébay denu, jiryatiy mityatomu savicha۳da variy. 3ॸSiti ۳jada Juánbay Jurdá۳ja۳ tuudiche, saniquenumaya۳jada jidyetyadodamu: “Jirya۳paru۳y riva taji jachipiya۳jada, jirya۳tidye jtyanutaniy variyu, sa۳tidye ramityaniy Ju۳denu variy jiryivara jiryejyuuchuveda.” 4-6ॸDarya nu۳chara ni ۳day catera padyevyara daryatiy saniquejada Isayíyasibe, jiryatiy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ni ۳: “Ti ۳ jtani ۳te natuye۳ tajityomudaque: Ya۳numa jdutya ji ۳tyaju۳ra nú۳ Vu۳ntyityu۳jiju۳, vasenú۳ ya۳barya nú۳ sa۳jiju۳. Ja۳mumu۳vicha۳ ji ۳ta ra۳ma۳cho۳ mu۳chanichara, musiquivicha۳ ji ۳ta riryá۳miy, ra۳ma۳cho۳ ji ۳ta jidchavu۳ variy risa۳ju۳. Varuyunú۳ jarye ra۳ma۳cho۳ vasenú۳; varivyununú۳ jarye ra۳ma۳cho۳ vasidyanú۳, rirya۳jnu۳y nijya۳nvajyuu varirya Ju۳denu ramityadeda.” 7ॸSu۳teda Juánbay variy ruuva nijya۳nvajyuu, jiryatiy ruuti ۳tityiyada rirya۳tidye jtyu۳y variy simu:

“¡Codityevay rapu۳ryamiy! ¿Chi ۳ra datyadosiy ji ۳tyaju۳ jirye, chi ۳? ¡Jirya۳numa bay ra۳jisiy Ju۳denu nique۳yada! 8ॸDaryatiy rajontay ni ۳nu, daryaday jirya۳jontay samirya vicha۳damuju۳ntidye, jirya۳tidye dityanu ratara va۳cha jvaayadiva paru۳yada. Ne jirya۳jachipiya۳ jivyimu: Avurá۳bay ji ۳ta vu۳myunatyi ۳, ramutiy sa۳jantyuy Ju۳denu vuryiva. Ri ۳tatye jiryiva: Saryi ju۳de Ju۳denu jiñu ravichu۳musiy Avurá۳bay dadyeñuju۳, rityidye ra۳tuva۳chu variy simu Ju۳denu. 9ॸNetimyu۳ ne jirya۳jontay samirya vicha۳damuju۳, jirya۳ma۳ datya: Ni ۳nu ruva۳tuununumara jaseé, ru۳nusa۳daju۳. Ramuni ۳day rirya۳jnura jirya ni ۳nuvicha۳ jiryatimyu۳ ne samirya jorara, rirya۳tidye jatya jiidamyu variy rivara.” 10ॸRuutaja۳doda ji ۳ta nijya۳nvajyuu variñi ۳ Juánbay: “¿Ta۳ra nu۳ña۳jvaay variy, ta۳ra?” 11ॸSu۳mutya۳jada Juánbay variryi: “Ni ۳tiy dajajyu۳y jasetajatyi ۳, sa۳ma۳ sa۳y tajaquini ۳ jasetajajsa۳; ni ۳tiy jmyicharati ۳, sa۳ma۳ jvaay daryantiy.” 12ॸCriquiy jmutya۳vay jarye jti ۳jada variy simuntiy, rirya۳tidye jtyu۳y simuntiy, ruutaja۳dodantiñi ۳: “Datyanu۳, ¿Ta۳ra nu۳ña۳jvaadye, ta۳ra?” 13ॸSu۳teda variy ruuva: “Ne jirya۳murichenutaniy ju۳na۳y jiyaru۳ryanchaju۳.” 14ॸRuutaja۳doda su۳tarumintyiñi ۳: “Va۳ nu۳que, ¿ta۳ra nu۳ña۳jvaadye, ta۳ra?” Su۳teda ji ۳ta ruuva: “Ne jirya۳paranura tara suvu۳chodamusiy, dantyamu۳y ne quivu۳chodata. Jirya۳ma۳cho۳ samirya jachityavay ramusiy ji yaru۳rya, jiryatiy jiryi ۳mutya۳ra criquiy.” 15ॸRijechipiya۳jada ji ۳ta nijya۳nvay variy Juánbaynchiy: “Ni ۳ni ۳ dyetya sani ۳chate Ju۳denu jaryeti ۳.” 16ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Juánbay variy ti ۳ta۳ju۳riy: “Ray ji ۳ta jtyanu ja۳at۳ a jiryedye. Jativyenumani ۳ ni ۳tiy ra۳jti ۳ ri ۳bivaju۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta jaryi datyara rimusidye. Ne vinu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ3

108

sasaapatu vita۳dasa۳ra۳ jtate darye, jiryatiy jaryiñu۳ daryaju۳ rimusidyeñi ۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jtyanu Ju۳denu Jnututa jiryedye, jiidatya jarye risa۳ju۳. 17ॸSapa۳pe۳tyu variy jijyomu, sa۳tidye ju۳pay varirya yivaajyo, sa۳tidye jato varirya rasiy rabajyovimuju۳, raqui ۳suy ji ۳ta sa۳rupay jiidatya, jiryatimyu۳ ne vana۳y ji ۳richasara darya.”ॹ* 18ॸDaryani ۳ sajachipiya۳tadeda Juánbay ratarya niquejadata riy nijya۳nvay, satu۳choda varirya samitu۳choda ruuva. 19-20ॸNutyityu۳ Jeródesbe ji ۳ta tanuvu۳dodani ۳ Juánbay, jiryatiy sanique۳tyanu۳yada va۳cha jvaayadiva daryaju۳ni ۳, jiryatiy saja۳mu۳yada nada jityeryi ۳ vaturu۳y Jerodíyaju۳y daryaju۳, ratarya jamirya vichasa۳diva jarye sanique۳tyanu۳yada Juánbay variy jasiñi ۳. Rivasiy ji ۳ta sajatyiiyada jvaayada Jeródesbe va۳cha ranchaju۳ntiy, jiryatiy satanuvu۳dodani ۳ Juánbay riva. Jesús jtyu۳yadanchiy (Matévu 3.13-17; Márcu 1.9-11) 21-22ॸRiityu۳myu۳yadanumatiy

nijya۳nvay, si ۳tyu۳yada ji ۳ta Jesús varintyidye. Rivasidye ji ۳ta sajoráyadanumatiy, rasetejada jarichu variy, saju۳u۳jeyada ji ۳ta Ju۳denu Jnutu, nu۳tyu ja۳rityude saju۳u۳jeyada variy sivaju۳. Rara۳yada niquejada jarichuvimusiy variy simuntiy: “Jiiñi ۳day radyenu jaryi ravya۳tasi ۳, jaryi ri ۳chana۳tya variy ji.” Jesucrístu munatyavay (Matévu 1.1-17) 23ॸSajo۳ta۳danumatiy

jvaayada Jesúsra mityamusiy ju۳dejada, jdiva۳jnuvay mi ۳sanicha۳da jarye risa۳ju۳, savicha۳da mumuri ۳ vu۳yaju۳y nijya۳ti ۳ jta variy. Savicha۳da Jusíbe denu nta, Jusíbe ji ۳ta vicha۳da Edíbe jadchá۳. 24-38ॸEdíbe ji ۳ta vicha۳da Matátubay denu,

jadchintyi Matátubay vicha۳da Devyíbe denu, jadchintyi Devyíbe vicha۳da Mérquibe denu, jadchintyi Mérquibe vicha۳da Janábe denu, jadchintyi Janábe vicha۳da Jusíbe denu, jadchintyi Jusíbe vicha۳da Matatíֆ‫ڏ‬ sibe denu, jadchintyi Matatíyasibe vicha۳da Amúsibe denu, jadchintyi Amúsibe vicha۳da Navú۳bay denu, jadchintyi Navú۳bay vicha۳da Esdíbe denu, jadchintyi Esdíbe vicha۳da Nacáyibe denu, jadchintyi Nacáyibe vicha۳da Má۳tubay denu, jadchintyi Má۳tubay vicha۳da Matatíyasibe denu, jadchintyi Matatíyasibe vicha۳da Saméñubay denu, jadchintyi Saméñubay vicha۳da Jusíbe denu, jadchintyi Jusíbe vicha۳da Judábay denu, jadchintyi Judábay vicha۳da Juanánbay denu, jadchintyi Juanánbay vicha۳da Résabay denu, jadchintyi Résabay vicha۳ĀґΎфΎ¡‫ڏ‬ bénubay denu, jadchintyi Sorobabénubay vicha۳da Sadatyérubay denu, jadchintyi Sadatyérubay vicha۳da Nérubay denu, jadchintyi Nérubay vicha۳da Mérquibe denu, jadchintyi Mérquibe vicha۳da Adíbe denu,

*॰3.17 Su۳tarya rasiy yimu tuva۳chuvajyu۳, raqui ۳suy ji ۳ta su۳tay rijyu۳ jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y simu. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Dúcasy 3

109 jadchintyi Adíbe vicha۳da Cusámibe denu, jadchintyi Cusámibe vicha۳da Erumadámubay denu, jadchintyi Erumadámubay vicha۳da Éribe denu, jadchintyi Éribe vicha۳da Josuvébay denu, jadchintyi Josuvébay vicha۳da Edyasárubay denu, jadchintyi Edyasárubay vicha۳da Jurí ۳bay denu, jadchintyi Jurí ۳bay vicha۳da Matátubay denu, jadchintyi Matátubay vicha۳da Devyíbe denu, jadchintyi Devyíbe vicha۳da Simeyú۳bay denu, jadchintyi Simeyú۳bay vicha۳da Judábay denu, jadchintyi Judábay vicha۳da Jusíbe denu, jadchintyi Jusíbe vicha۳da Junámbay denu, jadchintyi Junámbay vicha۳da Edyaquí ۳bay denu, jadchintyi Edyaquí ۳bay vicha۳da Medéyabay denu, jadchintyi Medéyabay vicha۳da Mayinánbay denu, jadchintyi Mayinánbay vicha۳da Matátubay denu, jadchintyi Matátubay vicha۳da Natá۳bay denu, jadchintyi Natá۳bay vicha۳da Davyíbe denu, jadchintyi Davyíbe vicha۳da Isayíbe denu, jadchintyi Isayíbe vicha۳da Jobénubay denu, jadchintyi Jobénubay vicha۳da Boósibe denu, jadchintyi Boósibe vicha۳da Sarumú۳bay denu,

jadchintyi Sarumú۳bay vicha۳da Na۳sú۳bay denu, jadchintyi Na۳sú۳bay vicha۳da Amyinadábebe denu, jadchintyi Amyinadábebe vicha۳da Ará۳bay denu, jadchintyi Ará۳bay vicha۳da Esrúmibe denu, jadchintyi Esrúmibe vicha۳da Várvisibe denu, jadchintyi Várvisibe vicha۳da Judábay denu, jadchintyi Judábay vicha۳da Jacóbubay denu, jadchintyi Jacóbubay vicha۳da Isácubay denu, jadchintyi Isácubay vicha۳da Avurá۳bay denu, jadchintyi Avurá۳bay vicha۳da Tarébay denu, jadchintyi Tarébay vicha۳da Nacórubay denu, jadchintyi Nacórubay vicha۳da Sírubay denu, jadchintyi Sírubay vicha۳da Racá۳bay denu, jadchintyi Racá۳bay vicha۳da Pedyébay denu, jadchintyi Pedyébay vicha۳da Ebérubay denu, jadchintyi Ebérubay vicha۳da Sádabay denu, jadchintyi Sádabay vicha۳da Cayiná۳bay denu, jadchintyi Cayiná۳bay vicha۳da Aruvasá۳bay denu, jadchintyi Aruvasá۳bay vicha۳da Sémyibay denu, jadchintyi Sémyibay vicha۳da Nuvébay denu, jadchintyi Nuvébay vicha۳da Damécubay denu, jadchintyi Damécubay vicha۳da Matúsabay denu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ3ٍॷ4

110

jadchintyi Matúsabay vicha۳da Enócubay denu, jadchintyi Enócubay vicha۳da Jarébay denu, jadchintyi Jarébay vicha۳da Marurábay denu, jadchintyi Marurábay vicha۳da Cayiná۳bay denu, jadchintyi Cayiná۳bay vicha۳da Jenósibe denu, jadchintyi Jenósibe vicha۳da Sétubay denu, jadchintyi Sétubay vicha۳da Ará۳bay denu, Ará۳bay ji ۳ta vicha۳da Ju۳denu denu su۳ndayadamusiy ti ۳ta۳ju۳. Bayantu nutyityu۳ juuchanuru۳yadani ۳ Jesús (Matévu 4.1-11; Márcu 1.12-13)

4

1ॸJesús

ji ۳ta ta۳rya۳da Jurdá۳ja۳musiy. Savicha۳da mu۳chanichi ۳ Ju۳denu Jnututa variy. Sayatanumaya۳jada Ju۳denu Jnutu tajityomu variñi ۳. 2ॸDaryaju۳yu vu۳yaju۳y rundasa۳ra۳ju۳ sani juuchanityaniryu۳yada bayantu nutyityu۳ variy jasiñi ۳. Ne si ۳¡ֆľĀԮфɗфֆӕ͑Ā‫ڏ‬ mimyu tara, mitya. Rito۳jadanumatiy variryunda sajachi ۳jada ji ۳ta variy. 3ॸSu۳teda bayantu nutyityu۳ variy siva Jesús: “Jiñi ۳chatiy si ۳tenu Ju۳denu denu, ya۳jtay siva jiñu ravichu۳, sa۳tidye ti ۳tuy pa۳ju۳.” 4ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ne, nu۳charanuma Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu daryaju۳ darya: Ne sa۳jnu۳chara nijya۳mi ۳ vinu pa۳ta.” 5ॸSa۳sumityadeda ji ۳ta bayantu nutyityu۳ variñi ۳, sadityadoda mityamusiy variy ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay mucadini ۳, rasu۳tyeryasa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 6ॸSu۳teda variy siva Jesús: “Raryi sa۳y jiirya jirya nijya۳nvay mucadijuu, ti ۳ta۳ju۳ rádá jarye risa۳ju۳, ya۳tidye nusu۳y ránchá ti ۳ta۳ju۳ riy nijya۳nvay, jiryatiy ri ۳mutya۳jada

daryaju۳ra. Ramuni ۳ raryiche۳ñi ۳ saju۳tiy raryisa۳ryu۳rya. 7ॸJiryityi jadasiñu rañijyu۳ ji, jiiberya raryicha variy ti ۳ta۳ju۳.” 8ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Nu۳chara day, Vurya۳jadasiñu ji ۳ta Vu۳ntyityu۳ Vuryi ۳ndenunijyu۳ vu۳y, vinu sanijyu۳ ni ۳day vurya۳jachipiya۳sara ti ۳ta۳ju۳.” 9-11ॸSapu۳cheda ji ۳ta bayantu nutyityu۳ Jerusarí ۳muju۳ variñi ۳, saranityani͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada Ju۳denu rorivyu۳ rodejcha variñi ۳, su۳teda variy siva: “Jiñi ۳chatiy si ۳tenu Ju۳denu denu, ya۳jatyate jiyusiy jicyu۳, nu۳charanuma daryaju۳ darya: Sa۳jpa۳ Ju۳denu riy yipa۳vay rirya۳tidye jnu۳tya samiy ji, rirya۳jiryesumiy jijyomututa ji, jiiñuma jpatyara jiñumutu saniy ravichu۳.” 12ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Jtachara day: Ne ya۳jantya mitya simu yintyityu۳ Ju۳denu.” 13ॸSa۳ntyamu۳yadanumatiy bayantu nutyityu۳ va۳cha vicha۳data saniy Jesús, satocheda variy tarundamuju۳ jasiñi ۳. Jesús jo۳ta۳da jvaayada Cadidéyamu (Matévu 4.12-17; Márcu 1.14-15) 14ॸSata۳rya۳da ji ۳ta Jesús, Ju۳denu Jnutu vanu۳yadata Cadidéyamuju۳. Rara۳yada ji ۳ta sa۳ticheyada variy rityuunu vichavamyuju۳ ti ۳ta۳ju۳. 15ॸґĀҡֆ͑ӕ͑ӕԮľ‫ڏ‬ jada ji ۳ta riintye۳ryanijyomuyu, jasityi riichana۳tya۳da nijya۳nvajyuuni ۳.

Jesús jto۳jada jañú۳ñu Nasaryému (Matévu 13.53-58; Márcu 6.1-6) 16ॸSu۳deda ji ۳ta variy Nasaryémuju۳, saja۳vyejyomuju۳. Jiituyada rundamu sajañuvejada Judíyuveda ju۳tye۳ryanijyovimu, jiryatiy saju۳tya۳da raniy. Sanubesubeda variy catera niquetta۳daju۳. 17ॸRiche۳yada ji ۳ta caterapadye variñi ۳ Jesús, Isayíyasibe

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ4

111 nu۳rya, jiryatiy Ju۳denu niquejada nu۳chara riva. Samuttatityiyadara caterapadye, sasaryejada varirya Ju۳denu niquejada nu۳chara jasityi su۳teda: 18-19 “Ju۳denu Jnutu riva, jiryatiy sabayada daryaju۳ ray, ra۳tidye tu۳chusara jantyuyadavavyara samitu۳choda. Su۳pa۳jada ji ۳ta tanuvu۳nusavamyu ray, ra۳tidye tu۳chu richipyatedaju۳ yivara; ni ۳sipyuryivyedamuntiy ru۳nu۳yadaju۳, sabonichavamyuntiy jantyutya۳daju۳, ra۳tidye tu۳chu ti ۳ta۳ju۳ra: Rito۳ma۳ Vu۳ntyityu۳ nijya۳, varityi sa۳jnu۳y samiy vu۳ñe۳cho۳.” 20ॸSatamutyadedanumatirya caterapadye, sata۳ryatadeda ji ۳ta jmu۳tyi ۳muju۳ntirya, sama۳sa۳da ji ۳ta variy. Mitya ru۳nu۳choda ju۳tye۳ryanijyovimu vichavay variñi ۳. 21ॸSajo۳ta۳da jteda variy ruuva: “Diye rundani ۳ rito۳ jirya niquejada nu۳chara jiryedyiya.” 22ॸRiñiquenu۳yada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ variy samirya sanijyu۳, rityi ۳tta۳da varirya saniquejada, jiryatiy jaryi samirya saniquejada daryaju۳. Ru۳teda variy: “¿Neviy ni ۳ Jusíy denu day?” 23ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jirya۳jtay dyetya riva, daryatiy ru۳tachara nijya۳nvadyecyu۳: ¡Ya۳mi ۳saniy ji, ju۳danu۳! Daryatiy nu۳tyuva۳chusara yivaachara Capernavú۳mu, ya۳jvaatye darya jiyu, jimyucadimuntidyecyu۳.” 24ॸSu۳teda variy: “Ri ۳tatye jiryiva: Ne ridyiryeru۳y samucadimu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳yu.ॹ* 25ॸSi ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Rivyichanu۳yada rajuu bacheno۳damiy Irayénuveda tevay, Edíyasiy rundamu. Variryundamu samutadoda Ju۳denura jarichu ru۳murajisiy, mumunijya۳miy sa۳ra۳ju۳, ti ۳quinijyate jarimyuni ۳

ranchaju۳ntiy. Ravicha۳da ji ۳ta jachi ۳nu rivasiy ti ۳ta۳ju۳ mucadiva. 26ॸNe su۳pa۳jada Ju۳denu variñi ۳ Edíyasiy nadimuju۳ Irayénuveda tenu۳y bacheno۳da. Su۳pa۳jada ji ۳ta taji vichanu۳y bacheno۳damuju۳ni ۳, jiryatiy Saréptamu vichanu۳ñada, Sitú۳ mucadimu. 27ॸRivyichanu۳yada rajuu vatajo۳ju۳vye Irayénuveda tevay Edisévubay rundamu, jiryatiy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ni ۳. Ne sapu۳yada Ju۳denu variñi ۳ rityenu, mitya, vinu Na۳má۳bay, jiryatiy savicha۳da ma۳y Síriyamusi ۳.” 28ॸRityuva۳chodanumatiy ju۳tye۳ryanijyovimu vichavarya jiryatiy saniquejada Jesús darya, riñique۳tta۳da ji ۳ta varirya. 29ॸRiñubesubedanumatiy, ribetya۳da ji ۳ta vicha۳damusiñi ۳ Jesús. Riyata۳da variy jadchiy nubañuco۳muju۳ni ۳, musiquisumancha daryaju۳ra rivyicha۳da. Riñi jteda ya۳jatya musiy ramiryamusiñi ۳, nubañuco۳vimu. 30ॸJasidye ji ۳ta saramiryi ۳tityiyada riquebyivantiy, puryityeni ۳, saya۳da variy. Ti ۳qui vanubay nchiy jiryatiy bayantu jamirya vichara siva (Márcu 1.21-28) 31ॸSu۳musa۳da

ji ۳ta jadchiy Capernavú۳muju۳, jiryatiy Cadidéyamura. Sadatyanunu۳yada jiituyada rundamu jasiryi. 32ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ҡԮфɗֆѸĀҡֆĀΎ‫ڏ‬ danchiy, jiryatiy saniquejada daryaju۳ jidyirya datya۳data. 33-34ॸSavicha۳da nu۳ vanubay riintye۳ryanijyovimu, bayantu jamirya vichara vichanu۳yada siva. Sasa۳ñeya۳jadamu jiñiquejada variy: “¡Jaa! ¿Ta۳ra jivya۳ta nu۳dyisa۳, Jesús Nasaryémusi ۳, ta۳ra? ¿Yidesivyi nu۳ñi ۳vacha۳dana۳cho۳? Radyetyama۳ ji, chi ۳ra ji. Jiiñi ۳day Ju۳denu jiintyasi ۳.”

*॰4.24 Daryatiy ne rityuva۳churu۳yada ta۳riy rimyunatyavay simu Ju۳denu, daryantimyu۳ ne rityuva۳churu۳yada nijya۳nvay simu Jesús. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ4ٍॷ5

112

35ॸSaniquejada ji ۳ta Jesús jamiryamu variy siva: “Ya۳ndasa, ya۳sipyatay sivasiy.” Sajatya۳danumatiy bayantu riquebyimuni ۳, ѸѸɗЙֆҡľĀѸ̲ɗфֆ‫ڏ‬ musiy variy sivasiy. 36ॸRityi ۳tta۳da nijya۳nvay varirya, ru۳tañu۳yada variy yiva: “¿Nu۳tyura niquejada jirya, nu۳tyura? jiryatiy sadirya datya۳data, savanu۳yadata jarye yipa۳ sivasiryi bayantuveda va۳cha vichavay. ¿Nu۳tyu rityuva۳chute variy simunticyu۳, nu۳tyu?” 37ॸRaramityityiyada ji ۳ta sa۳ticheyada Jesús rivyicha۳divaju۳ ti ۳ta۳ju۳.

Jesús mi ۳sadeda nada Pyítrubay desedabay (Matévu 8.14-15; Márcu 1.29-31) 38ॸSaradesubeda

ji ۳ta Jesús, ѸѸɗЙֆ‫ڏ‬ teda variy ju۳tye۳ryanijyovimusiy, sajañuvejada Siimyó۳bay rorivyimu variy. Siimyó۳bay desedabay ji ۳ta saduyada jaryi variy. Riyasanta۳da variy nadaju۳ni ۳ Jesús. 39ॸSaraniñuvejada ji ۳ta nanutuunu, sanique۳tya۳da varirya nanusaduyada, raparu۳yada variy nadiva. Nanunubesubeda varicha۳ra۳ju۳, nanupotyadeda variy jasiryi Jesúsveda. Jesús mi ۳sadeda riy jdiva۳jnuvajyuu (Matévu 8.16-17; Márcu 1.32-34) 40ॸSapuryeyadanumatiy

jiñi ۳, ruuti ۳ta۳da nijya۳nvay Jesúsmu riy jdiva۳jnuvay, jaryedo jdiva۳jadatavay. Saja۳tyo۳tityiyada jijyomututa variy riñiy, sami ۳sadeda ti ۳ta۳ju۳ variryi. 41ॸBayantuveda jarye sipyateda rajuuvasiy variy, riche۳ñe۳ya۳nu۳yada bayantuveda variy: “Jiiñi ۳ ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denu denu.” Sanique۳tya۳da ji ۳ta variryi, su۳bayada rirya۳jisirya niquejada, jiryatiy ridyetya۳da daryaju۳ sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳.

Jesús datyanunumaya۳jada vicha۳diva (Márcu 1.35-39) 42ॸRa۳sacha۳danumatiy,

saya۳da Jesús variy jadchiy yasiquita tajityomuju۳. Rivya۳tanu۳yada nijya۳nvay variy sana۳cho۳, richeryedanumatiñi ۳, riñi tutaniya۳ru۳yada variy jasiñi ۳, sañuma tochiryi. 43ॸSu۳teda variy ruuva: “Ra۳ma۳ tu۳chunuvera samitu۳choda Ju۳denu nusu۳yadanchiy taji vicha۳damu, jiryatiy ráju۳ jpa۳si ۳ ray.” 44ॸSatu۳chunumaya۳jada variy Judéya ja۳nvay ju۳tye۳ryanijyovara. Riicyadoda jaryi ti ۳ttasara (Matévu 4.18-22; Márcu 1.16-20)

5

1ॸRivyiñutyaja۳jada nijya۳nvay variy rivani ۳, rirya۳tidye tuva۳chu simusirya Ju۳denu niquejada. Saradeda Jesús variy Jenesaryé jmityo۳jiniy. 2ॸSadiyada riva dajnuju۳y cartye jasiy, munañijyu۳ tiichara. Rirya۳subeda riicyanuvay ravimusiy jicyartye, richuuta۳da varirya ja۳mu riicya. 3ॸSu۳musa۳da Jesús ravimuju۳ tajnuqui cartye, jiryatiy ravicha۳da Siimyó۳bay cartye. Su۳teda variy siva Siimyó۳bay: “Ya۳siityaniy taraqui rajachena۳cho۳ju۳ra.” Sama۳sa۳danumatiy ravimu cartye, jadchiñuma sadatyadoda riy nijya۳nvay varintyi. 4ॸSaniquemu۳yadanumatiy ruuva, su۳teda ji ۳ta variy Siimyó۳bavya: “Ya۳siityaniy taraqui nicha۳rijya۳muju۳. Jirya۳jmu۳ryara ja۳mu riicya jiyu, vinu taraqui ju۳redaju۳.” 5ॸSu۳mutya۳jada Siimyó۳bay variñi ۳: “Ya۳jnu۳y Maestru, ti ۳ta۳ju۳ nuporaca۳ nu۳ñi jantyana۳ya۳jasiy riicyadoda, ne nu۳dyiryiryu۳y nta ti ۳. Yitedamuju۳numa nu۳ña۳jmu۳rya darya ja۳mu riicya day.” 6ॸRijetya۳danumatirya ja۳mu riicyantiy, rureda ji ۳ta variy rajuuni ۳ quiva۳, rani rotyeryu۳yadanuma riicya variy sáju۳ quiva۳. 7ॸRiñuvatyaja۳jada variryi ratarya jnuvimu riicyanuvay, ru۳mu۳tyi ۳savajyu۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ5

113 Ruuti ۳jadanumatiy ruumu, rimyu۳chadeda varirya dajnuju۳y cartye quiva۳ta, riñi jaryu۳yadanuma variy sáju۳ day. 8ॸSu۳nu۳yadanumatiy Siimyó۳ Pyítrubay ti ۳ta۳ju۳ra quiva۳ ju۳reda, sa۳dasidyoda sana۳cho۳ju۳ Jesús variyu, su۳teda variy siva: “Ya۳jiintye ratyuunusiy, Nutyityu۳, tapi ravyitya yinu۳y vanu juuchati ۳.” 9ॸSati ۳tta۳da ji ۳ta Pyítrubay, ti ۳ta۳ju۳ yisa۳ vichavatyara quiva۳viñusuma ju۳richa۳da. 10ॸDaryaday nanuti ۳tta۳da Santiyácubajyu۳ֆˇӕ͑¡‫ڏ‬ tyantirya, jiryatiy Sebedévubay denuju۳beñada. Nanuvichanu۳yada Siimyó۳bay jmu۳tyi ۳ju۳y. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy siva Siimyó۳bay: “Ne ya۳jnutay, diyemusiy ji ۳ta ya۳ca۳na۳y rimu tuva۳chodaju۳ riy nijya۳nvay.” 11ॸRiyata۳danumatirya jicyartye munañijyu۳, rityochiya۳jada variy jasiy ti ۳ta۳ju۳ra, richiityari ۳jada variy jadchiñi ۳ Jesús. Jesús mi ۳sadedani ۳ vatajo۳ju۳ñubay (Matévu 8.1-4; Márcu 1.40-45) 12ॸSavicha۳danumatiy Jesús tavicha۳damu variy, siti ۳jada ji ۳ta nu۳ vanubay vatajo۳ju۳ñu simu. ґĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy siva Jesús, sara۳yada ji ۳ta jimyo۳ta satuunu, sayasanta۳da variñi ۳: “Nutyityu۳, jivya۳tatiy, ya۳pu۳y rivasirya vatajo۳.” 13ॸSaratya۳da ji ۳ta Jesúsra jijyase variy sana۳cho۳ju۳, “Jo,” saja۳tyo۳jada variy saniy. Su۳teda ji ۳ta variy siva: “Ravya۳tantye, sami ۳numa ye۳cha.” Varicha۳ra۳ju۳ rabayada vatajo۳ sivasiy. 14ॸSu۳bayada ji ۳ta sa۳jisirya tu۳choda ti ۳va. “Ya۳numa ji ۳ta jiya, ya۳tidye dityanunuve caserdóte ji. Jiryatiy rapu۳chama۳ daryaju۳ jivyatajo۳ yivasiyu, ne ti ۳ ji ۳ta ra۳suvu۳ñu۳day ji. Ramuni ۳ ya۳sa۳dyerya jnutatyasara Ju۳denumu day, jiryatiy Muyusésibe jtedamuju۳ra, rirya۳tidye datya nijya۳nvay variy ranchiy: Ne ra۳ja۳tay ji ۳ta jivyatajo۳ ti ۳vaju۳nu۳day.” 15ॸRara۳yada jaryivya۳ju۳ variy sa۳ticheyada,

ripyana۳ryi ۳jada nijya۳mi ۳juu saniy variy, rirya۳tidye tuva۳chura saniquejada, rirya۳tidye mi ۳sa yidiva۳jadamusintyi. 16ॸNi ۳day numutañu۳yada nijya۳nvayjisiy tajityomuju۳, sa۳tidye tu۳chu sisa۳ Ju۳denu rumu. Jesús mi ۳sadedani ۳ ju۳richi ۳ni ۳bay (Matévu 9.1-8; Márcu 2.1-12) 17ॸRarundamu ji ۳ta, ѸĀҡֆĀΎĀ͑ӕ̲‫ڏ‬ tirya Ju۳denu niquejada, rimya۳sanuvejada Varyisévuvedabay, Ju۳denu niquejada datyanuvabe jarye ruusa۳ju۳ satuunu. Riñi jti ۳jada rajuu vicha۳damusiy, Cadidéyamusiy, Judéֆ‫ڏ‬ musiy jarye, Jerusarí ۳musiy jarye ti ۳ta۳ju۳. Ravicha۳da ji ۳ta Ju۳denu datya۳da simu Jesús variy jdiva۳jnuvay mi ۳sadedaju۳. 18ॸRu۳tutityiyada ji ۳ta vadubeñi ۳ ju۳richi ۳ni ۳bay. Riñi jteda ya۳jto۳ta ma۳yancha Jesúsmu ni ۳. 19ॸJiryatimyu۳ ne ridyiyada riva jajyo, ne tesiy riryijechuni ۳ jdiva۳jni ۳, jaryi nijya۳mi ۳juu vicha۳da rorijyu۳mu daryaju۳, rirya۳subeda ji ۳ta variy roriy nupadanchaju۳, rimyutta۳dara panu۳chadi variy sa۳jisiy, rirya۳tidye jmusaniy jadchiñi ۳, nijya۳nvay cabyimuju۳, Jesústuunuju۳. 20ॸSu۳nu۳yadanumatiy Jesús riñe۳cho۳, jiryatiy rijechipityaja۳jada si ۳tenu mi ۳sanirya daryaju۳ni ۳, su۳teda ji ۳ta siva jdiva۳jni ۳: “Jijyuuchuveda ra۳ramiy mitya yiva, jaamyicyu.” 21ॸRijyo۳ta۳da ji ۳ta jtaja۳doda Ju۳denu niquejada datyanuvabe VaryiséԮӕԮľĀ‫ڏ‬ batyayu: “¿Chi ۳ra jiñu, chi ۳? jiryatiy sa۳vityiye۳ñi ۳ Ju۳denu. ¿Chi ۳ ramityanichara mityara juuchuveda, chi ۳? Vinu Ju۳denu ramityanichara mityara.” 22ॸSadatya۳danumatiy Jesúsra rijechipiya۳jada, su۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “¿Nu۳tyuraju۳ra jiryitaja۳nu jiryejechimyuyu, nu۳tyuraju۳? 23ॸ¿Miryara jaryi datyasara, mirya? ra۳tiy jtay: Jijyuuchuveda ra۳ramiy mitya jijyu۳, varimyata ra۳jtay: Ya۳nubesumiy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ5

114

ya۳rupichiy variy. 24ॸJirya۳tidye jnu۳yasiy sa۳vidye ramityaniy Nijya۳mi ۳denu sivara jijyuuchuveda jirya mucadimu,” su۳teda variy siva vanu ju۳richi ۳ni ۳: “Ri ۳tay yiva: Ya۳nubesumiy, ya۳nchura jime۳ya, ya۳numa jiya jiryorimyuju۳ day.” 25ॸSaradesubeda ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳ ridyiya, sanchucheda varirya jityiryo۳jo, saya۳da ji ۳ta jiryorimyuju۳, si ۳chana۳tyachedani ۳ Ju۳denu variy. 26ॸRityi ۳tta۳da jaryi variy, riichana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu, jiryatiy ru۳nteda jaryi daryaju۳, ru۳teda ji ۳ta yiva: “¡Vu۳dyimya۳te riva ti ۳ttasarate diye!” Jesús natuyadani ۳ Devyíbe (Matévu 9.9-13; Márcu 2.13-17) 27ॸRivasiñuma

ji ۳ta sasipyateda Jesús, su۳nu۳chunuvejadani ۳ criquiy jmutya۳nu, Devyíy jtyati ۳bay. Su۳mutya۳nu۳yadara criquiy ja۳mu nutyityu۳ju۳. Sama۳sa۳da Devyíbe criquiy jmutya۳jomu. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ya۳siityari ۳sara ray.” 28ॸSatocheda Devyíbe ti ۳ta۳ju۳ra jiberya, sanubeseda ji ۳ta variy, sasiityari ۳jada variñi ۳ Jesús. 29ॸSivaayada ji ۳ta Devyíberya ja۳mu vichtya Jesúsju۳ jiryorimyu, nijya۳nvay jbyedaju۳. Jasiy rivyicha۳da variy rajuu criquiy jmutya۳vay sisa۳ jivyichtyamu, tavay nijya۳nvay jarye. 30ॸRicyucuye۳yada ji ۳ta Varyisévuvedabay,ॹ* jicyatera nu۳vyevyedabatya riñijyu۳ Jesúsjsa۳ datyavavyedabay. Ru۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Ta۳raju۳ jiryi ۳myi ruusa۳, ta۳raju۳? jirya۳tu variy ruusa۳ criquiy jmutya۳vantyi. ¿Ne jiryi ۳nu۳ֆʮӕӕËȍҡԮ‫ڏ‬ dyeryi?” 31ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “Jiryatimyu۳ ne jdiva۳jnuvadyeryi, ne rivya۳tani ۳ ju۳danu۳nu۳day; jiryatiy jdiva۳jnuvadyeryi, riñi ۳ ji ۳ta va۳ta dañi ۳.

32ॸNe

ri ۳niy samirya vichavay natuyadana۳cho۳ day, juuchatavay natuyadana۳cho۳ ji ۳ta ri ۳nidye, rirya۳tidye paru۳y riva taji jachipiya۳jada variy.” Ruutaja۳dodani ۳ Jesús jmyichara jnura۳danchiy (Matévu 9.14-17; Márcu 2.18-22)

33ॸRu۳teda ji ۳ta tavay variy siva Jesús: “Juánjsa۳ datyavay ji ۳ta jnurasara japichirya jmyichara, rityu۳chu sisa۳ Ju۳denu variy, daryani ۳ ruuvaay Varyisévuvedajsa۳ datyavantyi. Yisa۳ datyavay ji ۳tamu۳y ne datyara jmyichara jnura۳da day; richiityari ۳ jibyeda varidye, rirya۳tu variy risa۳ju۳ntiy.” 34ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “¿Vurya۳ni ۳Ԯɗֆʮ͑ӕфѸӕҡ‫ڏ‬ niryi musuchavay ja۳mu۳yada rundamu, netimyu۳ ne sani jiintye ja۳mu۳ñu ruusa۳sidyidye? 35ॸRa۳jti ۳ rarunda varityi rirya۳so۳vay riquebyimusiñi ۳ vadi ja۳mu۳ñu, variryundamu ji ۳ta rirya۳ndara jmyichara.” 36ॸSatu۳choda variy ruuvara niquejada dityanusara: “Ne vu۳cheta sujay vadijatye, ta۳rijepyo curuchuta۳ju۳. Vu۳ryityi vicha darya, vu۳ryicheta varirya vu۳chujay vadijay, dantyamu۳y ne ra۳ma۳cho۳ samirya ta۳rijepyo ramusiy. 37ॸDantyamu۳y ne vu۳bey bínuja۳ vadija۳ ravimu ta۳rijevyu۳po; vu۳betyi ravimura vadija۳, ra۳bucha varirya ta۳rijevyu۳po, rumichaja۳ ra۳cha variy, ra۳pa۳chitye variy sajavyu۳ risa۳ju۳ntiy. 38ॸVu۳ryibe dyetya vadijavyu۳vimura bínuja۳ vadija۳. 39ॸDaryantyamu۳y ne vurya۳turu۳rya saboja۳, vurya۳tunumatirya casiya۳, vuryi ۳tay ji ۳ta variy: Casiya۳ ji ۳ta jaryi samiryava۳ju۳.” Daryani ۳ su۳mutya۳jada Jesús variryi.ॹ**

*॰5.30 Varyisévuveda vichanu۳yada Ju۳denumu tuva۳chuvay, jiryatiy jaryi jaryuvu۳vye ruuvaaryu۳yadamu ti ۳ta۳ju۳ daryatiy sanu۳yada Muyusésibe Ju۳denu jtedamu, ratarya datyadoda jarye risa۳ju۳ntiy, jiryatiy nijya۳nvay jachipiya۳jadamusirya. **॰5.39 Jirya niquejadata sadityadoda Jesús: Ne vana۳y vu۳chiityari ۳ samiñi ۳, netimyu۳ ne vu۳tyi ۳tuy munatya vadi nijya۳mi ۳ju۳ simusiy. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ6

115 Jesúsjsa۳ datyavavyedabay rotyatityiyadara jaruusibyi jiituyada rundamu (Matévu 12.1-8; Márcu 2.23-28)

6

1ॸJiituyada rundamu ji ۳ta, saramiryi ۳jadanumatiy Jesús racabyimu jaruusiñi ۳, riryotyatityiyada sisa۳ datyavavyedabay varirya rabi. Riibyeda varirya rasiy, jiryatiy rirya۳sutya jijyomura. 2ॸRu۳teda Varyisé vuvedabay tevay variy siva: “¿Ta۳ju۳ra jiryivaarya jiryatiy ju۳bachara Judíyuvedaju۳ jiituyada rundamu jvaayadaju۳ra, ta۳ju۳?” 3ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “¿Ne jiryeñiquettara catera padye didye, nu۳tyura sivaayada Davyíbe sajachi ۳jadanumatiy, nu۳tyura? yisa۳ vichavatya. 4ॸVarityi sajayada Ju۳denu rorivyimu, sireda ji ۳ta varirya pa۳, jiryatiy ribeñu۳yada Ju۳denu jiyadaju۳ra, si ۳byeda varirya. Sasa۳yada ji ۳ta yisa۳ vichavay ratentiy, jiryatiy ju۳bachara rani ۳chanu۳yada riibyedajisiy daryaju۳ra, tapi vinu caserdótevyeda jbyedaju۳ rani ۳chanu۳yada day, jiryatiy Ju۳denu nijyu۳ jnutatyasara darya.” 5ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Nijya۳mi ۳denu ji ۳ta jiituyada runda ja۳mi ۳ day.”

Vanu jomutu susa۳ñubay nchiy (Matévu 12.9-14; Márcu 3.1-6) 6ॸRatarya

jiituyada rundamu ji ۳ta, sajayadanumatiy Jesús ju۳tye۳ryanijyovimu jidyetyadodaju۳, savicha۳da nu۳ vanubay jasiy, nutyityuday jomutu susa۳ñu. 7ॸRu۳nu۳choda ji ۳ta Ju۳denu niquejada datyanuvabe, Varyisévuvedabatyani ۳ Jesús, sa۳vidye mi ۳saniy jiituyada rundamuni ۳, rirya۳tidye tu۳chuta variy darya jvaayadivani ۳. 8ॸSadatya۳da ji ۳ta varirya rijechipiya۳jada, su۳teda variy siva jomutu susa۳ñu: “Ya۳nubesumiy, ya۳raniy rajache.” Saradesubeda ji ۳ta

variy. 9ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ritaja۳nu jirye, ¿Samiryavidye vu۳ryi jvaarya samirya jvaayada jiituyada rundamu, varimyata vu۳ryi jvaay dyetyara javatya۳da? ¿Vu۳ryivyidye jantyuy siva nijya۳mi ۳, varimyata vu۳ryi javatyani ۳?” 10ॸSu۳nu۳ya۳jada variy jamiryamu riñe۳cho۳, su۳teda ji ۳ta siva jomutu susa۳ñu: “Ya۳ratyara jijyomutu.” Saratya۳danumatirya jijyase, rú۳dutyeda sajomutu varicha۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 11ॸRamu۳chadeda ji ۳ta nique۳yada varirya Varyisévuveda jachiy, rityu۳chudoda variy jasiyu: “¿Nu۳tyura vurye۳chaniñi ۳ Jesús, nu۳tyura?” Jesús jaryeta۳da riy vu۳yaju۳y vadube, danu۳ju۳y rinchaju۳, sansu۳byimijyu۳ (Matévu 10.1-4; Márcu 3.13-19) 12ॸVariryundamu

ji ۳ta saya۳da Jesús musimyuju۳, sa۳tidye tu۳chu sisa۳ Ju۳denu jasiy, nuporaca۳ satu۳choda jasiy sisa۳. 13ॸRa۳sacha۳danumatiy, sanatuyada yimuju۳ riy yisa۳ datyavay variy, sajaryeta۳da riquebyimusiy taraqui vu۳yaju۳y vadube, danu۳ju۳y rinchaju۳, sabayada variy yinsu۳byimijyu۳ riy. 14-16ॸSabayadani ۳ Siimyó۳bay, jiryatiy si ۳tyadoda Pyítruni ۳, jadchintyi sataryi ۳ Antrésibe, jadchintyi Santiyácubay, Juánbay, Vedípebe, Bartodomévubay, Matévubay, Tumásabay, Santiyácubay jarye jiryatiy Ajéñubay denubañi ۳. Jadchintyi Siimyó۳bay jiryatiy ru۳tachara jaryi vani ۳ra niquerani ۳, jadchintyi Judásibe, jiryatiy Santiyácubay denubadyeñi ۳, jadchintyi Judásiy Iscaryótibe jiryatiy samityasiiñu۳yadani ۳ Jesús. Jesús datyadoda riy rajuuvay nijya۳nvajyuu (Matévu 4.23-25) 17ॸSu۳musa۳da

ji ۳ta variy ruusa۳, sarani͖ӕ‫ڏ‬ vejada vapa۳tyomu. Rivyicha۳da ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ6

116

rajuu sisa۳ datyavay jasiy, tavay nijya۳nvajyuu jarye, jiryatiy ruuti ۳jada Jesúsmu, rirya۳tidye tuva۳ËȍӕѸ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu, rirya۳tidye mi ۳sa yidiva۳jadamusiy varintyi. Riintye۳ryadeda Judéya ja۳nvabeyu, Jerusarí ۳ ja۳nvabe jarye. Jadchintyi ja۳mu na۳vajido vichavay, jiryatiy Tíru tuunu vichavaberyi, Sitú۳ ja۳nvabe jarye ruusa۳ju۳. 18ॸJarupantasavay ji ۳ta, jiryatiy jamirya vichara bayantu ruuva, rimyi ۳sa۳da variy. 19ॸRirya۳ntya۳da ja۳tyo۳jada nijya۳nvajyuu saniy Jesús, jiryatiy rasipyateda vanu۳yada simusiy, sami ۳sadeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ variryi. Ratiy samirya ratya۳ju۳ dárya; ratiy vamiryamuju۳ dárya (Matévu 5.1-12) 20ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta riñe۳cho۳ yisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabay, su۳teda variy ruuva: “Ju۳denu jmu۳tyasavay ji ۳ta jiryeñi ۳cha jantyuyani ۳miy, jiryatiy jiryejyu۳ ravichasara Ju۳denu nusu۳jyo day. 21 Ju۳denu jmu۳tyasavay ji ۳ta jiryeñi ۳cha jiryatiy diyedemusiy jachi ۳vay jirye, jiryatiy jirye۳ËȍѸфЙΎҡֆ‫ڏ‬ dimyi variy. Ju۳denu jmu۳tyasavay ji ۳ta jiryeñi ۳ËȍʮɗфֆҡɗֆĀɗֆľĀľ‫ڏ‬ musiy jirye۳cha ju۳na۳vye, jiryatiy jirya۳todiye۳chara rivasintyi. 22 Ju۳denu jmu۳tyasavay ji ۳ta jiryeñi ۳cha, rirya۳numatiy javittyuy nijya۳nvay jirye, jiryatiy rirya۳vittyuy Nijya۳mi ۳denu jiyadasiy jirye, rirya۳numatiy rrachu variy jiryentyi, rirya۳numatiy javityiye۳ jiryentyi, rirya۳numatiy jatya nu۳tyu nicyara۳y ntara jiryi ۳tya variy risa۳ju۳ntiy. 23 Jirya۳jchana۳yasiy variryundamu, jirya۳caviñe۳chichesiy yichana۳yadamu varintyi, ne jiryi ۳nu۳y, ja۳murasuma ra۳cha jiryemyurichenusa۳da jarichumu; daryaday rivyichadeda

ta۳rijye۳myiryi Ju۳denuju۳ tu۳chuvabentyi, rivyicha۳da Ju۳denu jmu۳tyasavay ru۳co۳siy varintyi. 24ॸJiii, ta۳ju۳na۳te jirye, ta۳ju۳, jiryatiy jaryi tara tavañuma jirye, jiryi ۳mutya۳mu۳mya۳ daryaju۳ra jiyaru۳rya. 25ॸJiii, ta۳ju۳na۳te jirye, ta۳ju۳, jiryatiy povyeñumate ti ۳ta۳ju۳ jirye, jirya۳day jachi ۳ tapi rivasintyi. Jiii, ta۳ju۳na۳te jiryetyodiye۳tye day, ta۳raju۳, jirya۳day nuvavya۳ rivasintyique jiryi ۳na۳yadasa۳ra۳ju۳. 26ॸJiii, ta۳ju۳na۳te jirye, ta۳ju۳, rirya۳numatiy baya۳ nijya۳nvay jiryeñijyu۳, rirya۳jvatanu variy rata jirye, darya ni ۳day rivyichadeda ta۳rijye۳myiryi, jiryatiy ránubesivye Ju۳denuju۳ tu۳chuvabentyiryi.” Jesús datyadoda: “Vurya۳ntya va۳tasara riy vu۳myityasimyi” (Matévu 5.38-48; 7.12) 27ॸ“Ri ۳tatye

ji ۳ta jiryiva tuva۳chuvay: Vurya۳ma۳ va۳tasara riy vu۳myityasimyi; vurya۳ma۳ vichanichara samiryariy jiryatiy rirya۳vittyuvyu۳y. 28ॸVurya۳ma۳ jachiñu۳y riyadaju۳ jiryatiy ridyeya۳ vu۳ñijyu۳; vurya۳ma۳ tu۳chu sisa۳ Ju۳denu riyadaju۳ jiryatiy rirya۳vatya vu۳y. 29ॸVurya۳ma۳ janumitya sana۳cho۳ju۳ra ratarya ma۳yantiy, ni ۳tiy jvay vu۳me۳yaniy vu۳jyu۳; ne vurya۳ju۳bay sa۳jisintyirya vu۳chujantyi ni ۳tiy so۳vay vurya۳jisirya vu۳cho۳tajay. 30ॸVurya۳ma۳ sa۳y tarani ۳ ni ۳tiy jachiñu۳y tara vuryiva; ne vurya۳jachiñu۳y ju۳na۳y sivantirya vu۳beryantiy, jiryatiy saso۳vay vuryimusirya. 31ॸVurya۳ma۳ vichaniy darya riy tavantyidye, daryatiy vu۳ryivya۳ta rirya۳vichanintyidyevyu۳y. 32ॸVu۳ryityi va۳ta riy, vinuriy rityi va۳ta۳da munatya vu۳y, ¿ta۳raju۳ra rirye۳jchana۳tya nijya۳nvay ramusiy vu۳y, ta۳raju۳? Juuchatavay jarye va۳tantiryi rityi va۳ta۳da munatya riy. 33ॸVu۳ryityi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ6

117 vichaniy samiñi ۳, ni ۳tiy vichaniy samiy munatya vu۳y, ¿ta۳raju۳ra rirye۳jchana۳tya nijya۳nvay riva vu۳y, ta۳raju۳? Juuchatavay jarye vichanichara daryantiy. 34ॸVu۳ryityi sa۳y tarani ۳, vurya۳tidye jmutya۳ tarundamu tara simusintyidye, ¿ta۳raju۳ra rirye۳jchana۳tya nijya۳nvay riva vu۳y, ta۳raju۳? Juuchatavay jarye sa۳chara riy jiryenu juuchatavay tarantidye, rirya۳tidye jmutya۳ Āфֆҡффӕӕ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ ntyidye. 35ॸVurya۳ma۳ va۳tasara riy vu۳myityasimyi, vurya۳ma۳ vichasara samirya jachityavay; vurya۳ma۳ sa۳chara tarani ۳ ti ۳, dañumamu۳y ne vurya۳jmutya۳ tara simusintyidye. Ja۳murasuma ji ۳ta ra۳cha daryaju۳ vu۳myurichenusa۳da variy, vurye۳cha variy Jarichumuvichi ۳ dadyeñu; tapi ni ۳vitya sani ۳cha samirya jachityi ۳ riñijyu۳ jiryatimyu۳ ne jchana۳tyavaryi, va۳cha jachipiya۳vañijyu۳ jarye. 36ॸVurye۳cha jantyutyavay, daryani ۳ sani ۳cha jantyutyi ۳ Vu۳jye۳ Ju۳denuntidye.” Jesús datyadoda: “Ne vurya۳jachipiya۳ taji tu۳chuta۳da ti ۳nijyu۳” (Matévu 7.1-5) 37ॸ“Ne vurya۳jachipiya۳ taji ti ۳nijyu۳, dantyamu۳y ne vinu ni ۳ ra۳jachipiya۳ taji variy vu۳ñijyu۳ntidye. Ne vurya۳tu۳chutani ۳ ti ۳, dantyamu۳y ne sa۳tu۳chuta ti ۳ varintyidyevyu۳y. Vurya۳ramityaniy mityara ti ۳ juuchuveda; ramityanichara dyetya ra۳cha۳siy variy vu۳jyu۳ntidye. 38ॸVurya۳ma۳ vichasara sa۳yada jachityavay, Sa۳sa۳y saranusara varivyu۳y, samiy mu۳chanichara sa۳sa۳y varivyu۳y, samiy sana۳sara; muchutyasara, ͑ӕЙĀ‫ڏ‬ quinusara sa۳sa۳y varivyu۳y. Daryatiy vu۳charanu tavajyu۳ tara, daryaday rirya۳saranu variy vu۳jyu۳ntidye.” Sadatyadoda ji ۳ҡˇľѸәѸĀфֆ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data jasiryi. 39ॸSatu۳choda ji ۳ta variy ruuvara niquejada datyanusarantiy: “¿Vana۳vyidye sa۳mutay ni ۳sipyuryiñi ۳

jiryenu ni ۳sipyuryi? ¿Neviy nana۳ju۳u۳y mityijyijyu۳y vatajomu day? 40ॸNe rivyichasara sisa۳ datyavay jaryiñuvay simusiy jidyetyanu۳. Samiy datyanusava ñumatiy rirye۳cha, rirye۳cha ji ۳ta variy nu۳tyu jidyetyanu۳. 41ॸ¿Nu۳tyichiy vu۳ryidyi vu۳tyeryi ۳ ni ۳simyu riva radaryudyera, nu۳tyichiy? netimyu۳ ne vu۳ĀֆľҡֆфԮɗËȍʮɗɗЙӕĀ‫ڏ‬ ryuy vu۳ñi ۳simyu. 42ॸ¿Nu۳tyuramusiy vurya۳jtay siva vu۳tyeryi ۳, nu۳tyuramusiy? Pi ۳, ra۳day sipyata jiñi ۳simyusirya radaryudyera, netimyu۳ ne vu۳dyi vu۳ñi ۳simyu riva jiipudaryuy didye. Netimyu۳ ne vuryi ۳tu۳yadamu vichavavyu۳y, vurya۳sipyata munatya vu۳ñi ۳simyusirya jiipudaryuy, rivasiy ji ۳ta vurya۳diy riva vanda, vurya۳tidye sipyata variy vu۳tyeryi ۳ ni ۳Ѹɗ̲ֆӕѸɗфֆфĀфֆӕ‫ڏ‬ dyentidye.” Jesús datyadoda: “Vu۳dyetyara ni ۳nu rajomusiy” (Matévu 7.17-20; 12.34-35) 43ॸ“Ne

rajontay samiñu darya nicyara۳jyo day, dantyamu۳y ne vana۳y rajontay nicyara۳ñu samijyontidye. 44ॸVu۳dyetyara ni ۳nu nu۳ñi rajonchiy daryaju۳. Ne vu۳chora ramuya۳ ju۳bonumusiy, dantyamu۳y ne vu۳cho cariitunumusirya sámu۳síy. 45ॸDaryaday vuryivaachara samiy nijya۳mi ۳ra samiy jvaayadantiy, jiryatiy rajontay vu۳jechiy samirya jachipiya۳jadamusiy. ՈӕфֆɗԮ‫ڏ‬ chara jamirya vicharara va۳cha jvaayada, jiryatiy rajontay vu۳jechiy va۳cha jachipiya۳jadamusiy. Vuryi ۳tosiy ji ۳ta rasipyatachara niquejada daryaju۳ jiryatiy vu۳beyada vu۳jechimyura.” Jesús datyadoda nu۳tyura ju۳daryancha vu۳ryi vichajaya۳sara ti ۳ta۳ju۳ (Matévu 7.24-27) 46ॸ“¿Ta۳raju۳ra

jiryi ۳tay Nutyityu۳ ray, ta۳raju۳? tama۳ jiryeñi tuva۳churu۳y ramu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ6ٍॷ7

118

rañiquejada. 47ॸRa۳dityanu jirye nu۳tyura sani ۳cha nijya۳mi ۳ ni ۳tiy ju۳ti ۳ rimu, ni ۳tiy tuva۳chusara variy ramu rañiquejada, sasiityesara variy raju۳ntiy. 48ॸNi ۳ni ۳ sani ۳cha nu۳tyu vanu roriiñu. Su۳beda ji ۳ta nicha۳rijyu۳, sa۳tidye bay surraju۳ra yituvu۳. Ranijye۳yadanumatiy na۳va, raja۳tya۳jada ja۳a۳ saroriñiy, ne vana۳ֆфѸɗнӕɗҡֆҡĀľ‫ڏ‬ dara, jiryatiy samiy jvaachara daryaju۳ra. 49ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳tiy tuva۳chura rañiquejada, dantyamu۳y ne sasiityeru۳y variy raju۳, ni ۳ni ۳ sani ۳cha nu۳tyu vanu roriiñuntiy. Su۳sitya۳da vattadera jiryorintuvu۳. Raja۳tya۳jadanumatiy ja۳a۳ raniy roriy, rajottimyu۳yada ti ۳ta۳ju۳ varirya, Йҡҡфֆɗ‫ڏ‬ tyera.” Jesús mi ۳sadedani ۳ su۳tarumiy nutyityu۳bay muchechibe (Matévu 8.5-13; Juán 4.43-54)

7

1ॸSaniquemu۳yadanumatiy

nijya۳nvay tuva۳chodaju۳ra yiteda, sajañuvejada Capernavú۳mu variy. 2ॸSavicha۳da ji ۳ta su۳tarumiy nutyityu۳bay, muchechityi ۳. Samuchechiy jaryi sava۳tasi ۳ jdiva۳jada variy, vadiiryo۳numa variñi ۳. 3ॸSatuva۳chodanumatiy sanchiy Jesús, su۳pa۳jada ji ۳ta simuriy Judíyuveda rimyityumibe, rirya۳tidye jiyasantani ۳: “Ye۳jiya, ya۳tidye jantyuñuve siva su۳tarumiy nutyityu۳ muchechiy.” 4-5ॸRuuto۳jadanumatiy simu Jesús, riyasantanuvejada variñi ۳: “Nu۳ñi va۳ta ye۳chaniy daryani ۳, sava۳ta daryaju۳riy vu۳tyevay, saroriiyada varirya ju۳tye۳ryanijyo nu۳jyu۳.” 6ॸSaya۳da ji ۳ta Jesús variy ruusa۳. Nu۳jipyudenumatiy ravicha۳da su۳tarumiy nutyityu۳bay roriy, su۳pa۳jada ji ۳ta su۳tarumiy nutyityu۳baryi jidyetyavabe, rirya۳tidye jtay siva Jesús: “Ne ya۳jarupanu ji raryorimyu jto۳jadate, tama۳ racha۳ra۳nu ntate day ji, tama۳ ya۳jto۳jay raryorimyu. 7ॸDantyamu۳y ne rajechipiya۳ samiy jvadichi ۳ ray, ra۳jto۳jay yimu. Mitya ya۳niquera niquejada,

sa۳tidye mi ۳sa۳sumiy ramyuchechiy variy. 8ॸTapi ray ji ۳ta vichasara sabonichi ۳ rayntyityu۳ju۳ day, rachabonintyiryi su۳tarumintyi. Ri ۳tay siva ti ۳: ¡Ye۳jiya! saya variy; nu۳vantiy: ¡Ya۳jniy! su۳niy varintyi; ri ۳tatyi ramyuchechivyantiy, ¡Ya۳jvaarya jirya! sivaay varintyirya.” 9ॸSatuva۳ËȍΎĀ͑ӕ̲ҡɗֆˇľѸәѸфѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, sati ۳tta۳da variñi ۳, sa۳numityeda nijya۳nvajyuuna۳cho۳ju۳ jiryatiy richiityari ۳nu۳yadani ۳, su۳teda variy ruuva: “Ri ۳tay jiryiva: Netaramu vinu ratyevay Irayénuveda cabyimu radyi ti ۳va nu۳tyu jiñu, vuryimu tuva۳churá.” 10ॸRuuti ۳jadanumatiy su۳tarumiy nutyityu۳bay jpa۳vabe jiryorimyuntiy, ridyiñuvi ۳jada ji ۳ta siva muchechiy, mi ۳si ۳numa day. Jesús mi ۳sadeda diibyimusiñi ۳ bacheno۳dabay denubay 11ॸTarundamunuma ji ۳ta saya۳da Jesús vicha۳damuntiy, Nayí ۳ jtyataramu. Riya۳da sisa۳ datyavavyedabay yisa۳, rajuu nijya۳nvay jarye ruusa۳ntiy. 12ॸѠɗҡֆӕӕĀɗֆ‫ڏ‬ danumatirya vicha۳da ju۳ro۳ puryesara rorijyu۳, jadchiy ji ۳ta ru۳nu۳yada ru۳tutityiyadani ۳ diidabi. Vinu ni ۳deni ۳ sani ۳chanu۳yada nanudenu su۳no۳da, jiryatiy bacheno۳da nada. Rajuu vicha۳da ja۳nvay jnu۳yada nadisa۳ni ۳. 13ॸґĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy Jesús nadiva, sa۳ntyutya۳da variñada. Su۳teda ji ۳ta nadiva: “Ne sa۳na۳ju۳na۳y.” 14ॸSaja۳tya۳nuvejada ji ۳ta raniy sabapyojo variy. Riryadeda ji ۳ta nichuvay variy jasiy. Su۳teda ji ۳ta variy diibyiva: “Yiva ri ۳tay, Vadero۳nu, ¡Ya۳numa nubesumiy!” 15ॸSama۳sa۳subeda ji ۳ta diibyi variy, sajo۳ta۳da niquejada varintyi. Sasa۳yada ji ۳ta Jesús su۳no۳dayu. 16ॸRu۳nteda ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay variy, riichana۳tya۳da ji ۳ta variñi ۳ Ju۳denu, jiryatiy ru۳teda: “¡Sanubesesitye Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ jaryiñu۳te vu۳quebyimu! ¡Sajañu۳mya۳ ji ۳ta Ju۳denu jiñijya۳nvamyu!”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ7

119 17ॸRa۳ticheyada

ji ۳ta jirya tu۳choda, Judéya

ju۳ro۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Ruuti ۳jada Juán Bautístabay jpa۳vabe simu Jesús (Matévu 11.2-19) 18ॸJuánbaysa۳ datyavay ji ۳ta tu۳chunuvejada variy yiva ti ۳ta۳ju۳. 19ॸґ͑‫ڏ‬ tuyada ji ۳ta Juánbay variñada danu۳ju۳y yisa۳ datyanu۳jyu۳be, su۳pa۳jada variy Jesúsmu jtaja۳nu۳jyu۳ñada: “¿Jiñi ۳viy jiryatiy yatiche jti ۳jada, varimyata nu۳ryi nutuyasiy ti ۳jiju۳ntiy?” 20ॸNadito۳jadanumatiy Juánbaysa۳ datyanu۳jyu۳be simu Jesús, nani ۳teda ji ۳ta siva: “Su۳pa۳jasiy Juán Bautísta yimu na۳y, na۳ña۳tidye jtaja۳nu ji: ¿Jiñi ۳viy jiryatiy yatiche jti ۳jada, varimyata nu۳ryi nutuyasiy ti ۳jiju۳ntiy.” 21ॸVaridye ji ۳ta sami ۳sadeda Jesús riy rajuu jdiva۳jnuvay, jarupantasavay jarye, jamiryanu bayantu tavay jarye, su۳nu۳yasumityaniy variryi ni ۳sipyuryimyi ruusa۳ju۳ntiy. 22ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variñada Juánbaysa۳ datyanu۳jyu۳be: “Sa۳na۳tu۳chunuve siva Juán jiryatiy sa۳nudimya۳ riva, sa۳nutuva۳chuma۳ risa۳ju۳ra, nu۳tyuramusiy ru۳nu۳yasumiy ni ۳sipyuryimyi, nu۳tyuramusiy, canuya۳sivyeda jarye rupi, vatajo۳ju۳vye jarye mi ۳sa, tu۳yupuryimyi jarye tuva۳chu, diibyimiy jarye mi ۳sa۳sumiy, jantyuyadavay jarye tuva۳chusarara samitu۳choda. 23ॸJu۳denu jmu۳tyasi ۳ ji ۳ta sa۳cha mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne ra۳casinu۳ya۳ rachiityari ۳sa۳dajisiy.” 24ॸNadaya۳danumatiy Juánbaysa۳ datyanu۳jyu۳be, sajo۳ta۳da niquejada Jesús variy nijya۳nvavya sanchiy Juánbay. “Ta۳rana۳cho۳ jiryevya۳tanuveti tajityomu, ta۳rana۳cho۳? ¿Jiryeyati vinu jirya۳tidye diñuve ti ۳va jiryatiy rajuura jachipiya۳rani ۳, nu۳tyu vachutyi nuvatyaja۳sara riichomusiy? 25ॸ¿Jiryevya۳tati dyetya sana۳cho۳ nijya۳mi ۳ vasidyajay sujatyi ۳? Ne jiryi ۳nu۳y, rityi

vichasara jaryi sujatyavay, jaryi samirya baryatavay jarye, rivyichasara ji ۳ta ja۳mu nutyityu۳ rorivyimu. 26ॸ¿Ta۳rana۳cho۳ ji ۳ta jiryevya۳tati si ۳tenu variy, ta۳rana۳cho۳? ¿Ju۳denuju۳ tu۳chu۳na۳cho۳ dyetya? Jo, jaryivya۳ju۳ Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ jiyadaju۳teni ۳. 27ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta sani ۳cha, jiryatiy nu۳chara sanchiy: Ri ۳pa۳ ji ۳tani ۳ raynsu۳byi jimyo۳muju۳, sa۳tidye jdutyara nú۳ yajiju۳. 28ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Ne ti ۳ jaryiñu۳ Juánmusiy, jiryatiy vaturu۳myusiy rupi ۳ni ۳. Dañuma ri ۳tay daryá, mi ۳ni ۳tyi vichasara rirya۳rijyu۳ játarya Ju۳denu siityari ۳vamyusiy, sani ۳cha jaryiñu۳ simusiy Juán. 29ॸTi ۳ta۳ju۳ Juánmu tuva۳chuvay, criquiy jmutya۳vay jarye, riñi ۳ ji ۳ta dityanunu۳yada vasera Ju۳denu jvaayada, jiryatiy riityu۳yada Juán jtyadodata. 30ॸVaryisévuveda ji ۳ta, Ju۳denu niquejada datyanuvay ruusa۳, riñi rrachodara Ju۳denu jteda jiñijyu۳, jiryatimyu۳ ne riityu۳ryu۳yada Juánmu. 31ॸ¿Nu۳tyura ni ۳ta ra۳jtay riñijyu۳ nijya۳nvay jijyomucu۳, nu۳tyura? ¿Nu۳tyura jantyasarata ra۳dityanu rinchiy, nu۳tyura? 32ॸRiñi ۳cha ji ۳ta nu۳tyu deramiy pudásamu ma۳savay. Rityiyi ۳saru۳yadamu jityu۳chuta tavayu: Dañuma nu۳ñi ruudiye۳ jiryejyu۳, ne jiryerye۳ya۳ru۳y nta variy. Dañuma nu۳ñi sutyaniy nu۳tyu diibyituunu jna۳yadamu nta, ne jiryi ۳na۳ryu۳y nta variy ranchintyi. 33ॸDarya ri ۳tay, jiryatiy su۳deda Juán Bautísta jmyichara jnurará: ne si ۳byedara pa۳, dantyamu۳y ne sa۳todara bínuja۳, jiryi ۳teda variy sanchiy: Bayantu siva. 34ॸSiti ۳ma۳ ji ۳ta Nijya۳mi ۳denu ne jmyichara jnurará, jiryatiy si ۳myi, sa۳tu jarye variy risa۳ju۳. Jiryi ۳tay variy: Ta۳ jaryi jibyedajachi ۳ ni ۳day, niyu۳yadacanuy risa۳ju۳ni ۳. Ni ۳ni ۳day criquiy jmutya۳vay jaamyicyu, jiryatiy juuchatavaryi. 35ॸDañuma rirye۳chasara vasevay jiryatiy Ju۳denumusiy datyavadyeryi.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ7ٍॷ8

120

Jesús vicha۳da musuchi ۳ Varyisévumu, jiryatiy Siimyó۳ jtyati ۳bañi ۳ 36ॸSamusuyada

ji ۳ta Varyisévuveda tenubay jbyedaju۳ni ۳ Jesús, sajañuvejada ji ۳ta variy sarorivyimu, sata۳yada ji ۳ta jbyedaju۳ mi ۳saniy. 37ॸNanuvichanu۳yada ji ۳ta tanu۳qui vaturu۳be juuchatanu۳y jasiy. Nanudatya۳danumatiy: Mu۳y si ۳myi Jesús, Varyisévu rorimyu, nani ۳toda variy rumura vu۳rudija۳vu۳, jiryatiy adabástrura ravichu۳teravu۳dera. 38ॸNanuraniñuvejada sarudivasiy sanumututuunu Jesús, nani ۳na۳ñuvejada variy jasiy. Rajo۳ta۳da paruyada sanumutu nani ۳na۳ya۳ta, nanususa۳jada ji ۳ta yino۳jasitya varirya sanumutu. Nanusiidyoda ji ۳ҡѸ͑ӕ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ vantiy, vu۳rudija۳ nadiva۳da sanumutuva varintyi. 39ॸSadiyadanumatiy vichtya ja۳mi ۳ riva vaturu۳y vicha۳da, sajachipiya۳jada yimu variy: “Si ۳tenu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳tiy saryivyichasara jiñu, saryidyetya۳siñada vaturu۳y, chanu۳rya nani ۳cha, nu۳tyura vaturu۳y nani ۳cha day, jiryatiy nadivá sivara vu۳rudija۳, tapi juuchatanu۳y vitya nani ۳cha daryaju۳ day.” 40ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesúsra Siimyó۳bay jachipiya۳jada: “Siimyó۳, ri ۳taryu۳y tara yiva.” “Jo, ya۳numa jtarya, Datyanu۳.” 41ॸSu۳teda Jesús variy siva: “Nanuvichanu۳yada danu۳ju۳y divyityanu۳jyu۳y, nanudivyiyadani ۳ criquityi ۳. Ti ۳qui divyiyada davaatajyu۳y jvaayada murichirya, nu۳ntiy divyiyada danu۳ju۳y jarimyuni ۳ jvaayada murichirya. 42ॸJiryatimyu۳ ne tarajna۳y tara nadimu, ta۳rata nana۳murichenura jidyivyi, saramityadedara nanudivyiy ti ۳ta۳ju۳ mitya. ¿Mi ۳ra ra۳va۳ta jaryi nadimusiy rivasiñi ۳ jipyatru۳, mi ۳?” 43ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Siimyó۳bay: “Rañi jtatye mi ۳vara saramityaniy jaryivya۳ju۳ra.” Su۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Jasidye yitay vasera.” 44ॸSa۳numityeda Jesús variy vaturu۳y na۳cho۳ju۳, su۳teda ji ۳ta siva Siimyó۳bay; “¿Jidyi nadiva jiñu۳y vaturu۳y? Rajeyasi͖ӕ‫ڏ‬

matiy jiryorivyimu, ne jiche۳yasiy ja۳a۳ rañumutu suuta۳ja۳ju۳ ray. Nada ji ۳ta parodesiy yina۳ya۳tara rañumutuday, nanususa۳ jasiy variy yino۳jasityantirya. 45ॸDantyamu۳y ne jimyu۳chuvesiy siidyodata rajeyadamu ray, nada ji ۳tamu۳y ne paru۳y фɗԮѸɗɗĀֆΎĀф͖ӕ̲ӕҡӕԮфʮľֆĀ̲ӕ‫ڏ‬ sidye. 46ॸNe jiryubesirya ni ۳ja۳ ri ۳no۳muntiy, nu۳tyu jivyichanicharatiy daryani ۳ jañu۳ñu, nada ji ۳ta jva۳siy vu۳rudija۳ rañumutuva day. 47ॸRamuni ۳tiy ri ۳tay yiva: Ѡ̲ɗҡֆ͑ɗËȍф‫ڏ‬ numa nanujuuchuvedavicha۳ day, ramuni ۳ nanuva۳tasara jaryirye. Ne sava۳ta jaryi daryaju۳ ray, saju۳timyu۳y ne ramityanichara jaryirya jijyuuchuveda.” 48ॸSu۳teda ji ۳ta variy nadiva vaturu۳y: ٘Ѡ̲ɗҡֆ͑ɗËȍф‫ڏ‬ numa sa۳nujuuchuveda.” 49ॸJasiñuma ji ۳ta rijyo۳ta۳da niquejada Jesúsjsa۳ jmyivyebe jivyimu: “¿Chi ۳ra sani ۳cha jiñu day, chi ۳? ʮɗфֆҡɗֆѸф̲ɗҡֆ͑ɗֆ̲ɗҡֆфʮӕӕËȍӕԮľ‫ڏ‬ dantiy.” 50ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy vaturu۳vya: “Sa۳nutuva۳choda ji ۳ta jantyuy yiva, sa۳nunuma jiya samiy.” Vatuvyedabay jiryatiy ru۳mu۳tyanu۳yadani ۳ Jesús

8

1ॸJadchiy

ji ۳ta sarupiñumaya۳jada ja۳mu vicha۳da cabyiva, pasivyicha۳da cabyiva jarye. Sadatyanunumaya۳jada, satu۳chunumaya۳jada risa۳ju۳ra samitu۳choda Ju۳denu nusu۳yadanchiy, jiryatiy sansu۳ryu۳ñuma vuryi ۳nu۳yadamu. Rivyichanu۳yada sisa۳ datyavay yisa۳ vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳. 2ॸRivyichanu۳yada vatuvyedabay mi ۳savay sisa۳ntiy, jiryatiy sami ۳sadeda jamiryanu bayantujisiryi, va۳cha jdiva۳jadajisiy jarye. Nanuvicha۳da Maríyaju۳be jasiy, Mardánamusiñu۳y, rimya۳seda ji ۳ta danu۳ju۳ñijyate bayantuveda nadivasiy. 3ॸNanuvicha۳da nadisa۳ntiy Juánaju۳be, Chúsabay vaturu۳y, jiryatiy Jeródesbe nusu۳byini ۳, Susánabay jarye, tavay jarye vicha۳da ruusa۳. Ru۳mu۳tyanumaya۳jada jiberyata riy Jesúsveda.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ8

121 Jesús tu۳choda nuti ۳nchiy (Matévu 13.1-9; Márcu 4.1-9) 4-5ॸRajuu

nijya۳nvay ju۳tye۳ryadeda ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divasiyu, jiryatiy ru۳niñu۳yada Jesúsmuju۳. Riintye۳ryadedanumatiyu, su۳ҡľĀˇľѸәѸԮфɗֆʮɗĀֆľҡֆĀΎĀ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu ruuva: “Saya۳da ji ۳ta ti ۳qui nuti ۳, sa۳tidye nutara nutasarasiy. Santa۳damu ji ۳ta raju۳u۳yada ratesiy nú۳va, jasityi riryaniye۳yada nijya۳nvarya, riimyimyu۳yada ji ۳ta nipya۳tavay variy jadchirya. 6ॸRatesiy jarye ju۳u۳yada ravichu۳ cabyiva. Rani dipuvedanumatiy ramu۳myu۳yada variy jasiy, jiryatiy rasu۳tyeda ja۳a۳ daryaju۳ raju۳. 7ॸRatesiy jarye ju۳u۳yada cariitujnutiy cabyiva, rani ۳ cariitu jo۳ta۳da ja۳vyeda ra۳ʮɗѸɗֆ͑ӕҡѸф‫ڏ‬ sidye, radiryo۳doda variy jasirya. 8ॸTasiñi ۳ ju۳u۳yada samiy mucadimu day, raja۳vyeda variy, ra۳sa۳yada ji ۳ta rasiy variy, taraqui pachasiy sa۳ra۳ju۳.” Satu۳chodamu yiteda jaryi: “Jiryetyuva۳chuta۳ta tu۳yutavay.” Nu۳tyuraju۳ saniquejada Jesús dityadoda tu۳chodata, nu۳tyuraju۳ (Matévu 13.10-17; Márcu 4.10-12) 9ॸRuutaja۳dodanumatiy

sisa۳ datyavayu: “¿Ta۳ra ranique jirya jidyetyadoda tu۳choda, ta۳ra?” 10ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta: “Vinu jiryeñiy sasa۳yada Ju۳denu darya mityamusiy datya۳da day, jiryatiy mityamusiy datya۳da Ju۳denu nusu۳yadanchidyerya; tavajyu۳ ji ۳ta ratyu۳chu vinu dityadoda tu۳chodata dárya, dañuma rirya۳jnu۳y, ne rirya۳diy tariva; dañuma rirya۳tuva۳chu, ne rirya۳datya varirya.” Jesús datyatadedara tu۳choda nuti ۳nchiy (Matévu 13.18-23; Márcu 4.13-20) 11ॸ“Jirya

ji ۳tara datyanusa۳da tu۳chodanchiy: Nutasarasiy ji ۳ta Ju۳denu niquejada day. 12ॸJivye jiryatiy nú۳va riy, rityuva۳chuma۳ra Ju۳denu niquejada. Su۳niy bayantu nutyityu۳ varidye, saso۳vay varirya

Ju۳denu niquejada rijechivyasiy, riñuma tuva۳chu variy ramu yentyutyasa۳damuju۳. 13ॸJivyentyi jiryatiy ravichu۳ cabyiva riy, rityuva۳chunumatirya saniquejada, ru۳mutya۳ variy jichana۳yadamura. Jiryatimyu۳ ne jnutityavay nta daryaju۳ riy, ne richuru۳ryu۳y jityuva۳chodamu, jarupantasa۳da rundamu ji ۳ta ripyaru۳y variy riva. 14ॸJirya ji ۳ta, jiryatiy cariitu jnutiy cabyiva ju۳u۳ryara, dañuma riñi ۳cha tu۳yutavay, ripyaru۳mya۳ variy riva jichiityari ۳jada, jiryatiy rijechipiya۳ daryaju۳ taranijyu۳, nu۳tyuramusiy vu۳ryicha taratavay, nu۳tyuramusiy vu۳ryicha jchana۳yadacanumiy. Ne rajay rityuva۳choda variy samirya vicha۳damuju۳. 15ॸJirya ji ۳ta, jiryatiy samiy mucadincha ju۳u۳ryara, riñi ۳day tuva۳chu samirya jachityavay vicha۳damuju۳ra saniquejada, rajay rivyicha۳da tapimusiy vicha۳data variy.” Jesús datyadoda no۳no۳danchiy (Márcu 4.21-25) 16ॸ“Vu۳ryupañumatirya

no۳no۳siiy, ne vu۳myutanu tarata varirya, dantyamu۳y ne vu۳bey vu۳me۳ya jarirya. Vu۳bey ji ۳ta rabajyonchayu, rirya۳tidye diy nijya۳nvay jañu۳vye variy riva rada. 17ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryatiy dutyasara diyera, ra۳ËȍԮфɗֆĀɗҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ sara rivasintyi; ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy mityamusiy datyasara diyera, ʮԮĀҡֆ‫ڏ‬ sara ra۳cha varintyi. 18ॸJiryetyuva۳chuta۳ҡѸ̲ɗֆфĀֆľҡֆ‫ڏ‬ dodamu, tapi simu jiryatiy tarati ۳ni ۳, sa۳sa۳y Ju۳denu variy ju۳na۳ntyiñi ۳; simusiy ji ۳ta jiryatimyu۳ ne tarati ۳ni ۳, sa۳so۳vay Ju۳denu variy simusintyirya jiryatiy sadatya nta yimura.” Muvye riñi ۳cha si ۳tenu Jesús jno۳da, sataryi ۳veda jarye nadisa۳ju۳ (Matévu 12.46-50; Márcu 3.31-35) 19ॸNaditi ۳jada

ji ۳ta variy Jesús jno۳dabay, sataryi ۳vedabatya, ne vana۳ֆфɗҡֆӕӕĀɗ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ8

122

yada nijya۳mi ۳juumuni ۳. 20ॸRityu۳choda ji ۳ta siva Jesús variy: “Jiyunuma bimu nada yino۳da, jityeryi ۳vedata, riñi diryu۳y daryaju۳ yiva.” 21ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Ri ۳no۳da, ratyeryi ۳vedata riñi ۳cha ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rityuva۳chu ramu Ju۳denu niquejada, ruuvaachara varintyirya.” Jesús ndasadedara riicho, ri ۳ye۳rya jarye risa۳ju۳ (Matévu 8.23-27; Márcu 4.35-41) 22ॸTarundamu

ji ۳ta su۳musa۳da Jesús yisa۳ datyavatya cartyevimu. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Vurya۳ramityeryi ۳ jmityo۳ rudamyuju۳.” Riya۳da ji ۳ta variy jadchiy. 23ॸRiya۳damu sama۳yada Jesús. Raju۳u۳jeyada ji ۳ta ja۳mu riicho jmityo۳mu variy, rani mu۳charu۳yadanuma cartye variy ja۳at۳ a day, riñi janumityeryu۳yadanuma variy jasiy. 24ॸRityuudiyadanumatiy sisa۳ datyavayu, ridyoseda ji ۳ta variñi ۳ Jesús jiñiquejadata: “¡Maestru, Maestru, vurya۳numa caraye۳ ri ۳ye۳ryamu!” Si ۳dyojadanumatiy Jesús, sanique۳tya۳da ji ۳tara riicho, ri ۳ye۳rya jarye risa۳ju۳. Randasa۳da ji ۳ta mityijyijyu۳y riicho, ri ۳ye۳rya risa۳ju۳, ju۳vaya۳numa rama۳cho۳jada variy. 25ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Nu۳tyijirya rani ۳cha jiryejechipiya۳jada sanijyu۳ Ju۳denu day, nu۳tyijiy?” Rityi ۳tta۳da variy jichuvu۳yadamu, ru۳teda nu۳ñi riy variy yiva: “¿Chi ۳rana۳ sani ۳cha jiñu day, chi ۳? ¿Nu۳tyi ratuva۳chu riicho simu, nu۳tyi, ri ۳ye۳rya jarye, su۳pa۳numatirya?” Jerásaja۳mi ۳bay bayantuti ۳ (Matévu 8.28-34; Márcu 5.1-20) 26ॸRuuto۳jada ji ۳ta Jesúsveda Jerásaja۳nvay mucadimu, jiryatiy Cadidéya mucadisa۳ra۳ra. 27ॸSa۳subedanumatiy Jesús siinumu, sasaryejadani ۳ ti ۳qui vanubay bayantuvedati ۳, jiryatiy ja۳mu vicha۳damusi ۳ni ۳. Ta۳ripyunuma ne

sajachuru۳yadara sujay yiva, dantyamu۳y ne savicharu۳yada rorimyunu۳day, sama۳cho۳jada ji ۳ta bapyo cabyimu variy. 28ॸSadiyadanumatiy siva Jesús, sasa۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta, sara۳yada variy sanumututuunu. Saniquejasubeda ji ۳ta variy: “¿Ta۳ra rimu jiijyu۳ Jesús, ta۳ra? jiryatiy Ju۳denu Jarichumuvichi ۳ denu dajyi. Rañi jiyasanta ji, ne ya۳jantyunuva۳y ji ۳tate ray.” 29ॸSu۳pa۳nu۳yada Jesús daryaju۳ni ۳ jamirya vichara bayantu: “¡Ya۳numa sipyatay nijya۳mi ۳vasiy!” Tapi ta۳riñuma siriñu۳yada bayantu jivyanu۳yadata daryaju۳dañi ۳. Ripyuchunu۳yada ji ۳ta nijya۳nvay cadyidyaju۳u۳ta varirya sajomutu, sanumutu risa۳ju۳, ru۳nu۳tya۳da jiivu۳setavay variy jasiñi ۳. Sarotyatimyu۳yadanumatirya cadyidyaju۳u۳, bayantu batya۳da variy tajityomuju۳ni ۳. 30ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesús variñi ۳: “¿Ta۳ra yityate day, ta۳ra?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta: “Rajuura Vara۳nca,” jiryatiy rivyicha۳da rajuu bayantuveda daryaju۳ siva. 31ॸRiyasanta۳da ji ۳ta bayantuveda variñi ۳ Jesús: “Ne ya۳jpa۳ vatato۳vimuju۳ nu۳y.” 32ॸSavicha۳da tajuuqui cuchiy jasiy, si ۳byesa۳deda musimyare. Riyasanta۳da ji ۳ta bayantuveda variñi ۳ Jesús: “Nu۳ña۳jay cuchivya.” Su۳ҡľĀԮфɗֆфӕӕԮ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda: “Dañuma jirya۳jay ruuva cuchimyi.” 33ॸRichipyateda ji ۳ҡ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda nijya۳mi ۳vasiy variy, rijeyada ji ۳ta variy cuchivyedava. Richiichiye۳yada ji ۳ta cuchijyuu nubañuco۳vimu jmityo۳muju۳, rijeye۳yada ti ۳ta۳ju۳ variy, puritye. 34ॸRidyiyadanumatiy cuchiy jnu۳tyavay riva, nu۳tyura rivyicha cuchijyuu, nu۳tyura, ribeye۳yada ji ۳ta, rityu۳chunuvejada ji ۳ta ja۳mu vicha۳damu varirya, rú۳ro۳ vichavavya jarye. 35ॸRiya۳da ji ۳ta nijya۳mi ۳juu jnu۳vye variy, nu۳tyunuma ravicha۳sintyi, nu۳tyura. Ruuti ۳jadanumatiy simu Jesús,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ8

123 ridyiñuvi ۳jada siva vanu sanumututuunu Jesús. Ne tavay jna۳y bayantuveda sivanu۳day, sama۳sa۳da variy sujatyi ۳, raratyedama۳ su۳no۳ variy. Mitya jnutacha۳ rivyicha۳da nijya۳nvay variy. 36ॸJiryatiy ridyiyada ti ۳ta۳ju۳ riva, rityu۳choda ji ۳ta variy ruuva: “Nu۳ryamusiy sami ۳sa۳siy bayantuvedati ۳.” 37ॸRijechiñu۳yada ji ۳ta nijya۳nvajyuu siva Jesús: “¡Ya۳numa jiya nu۳dyisa۳siy!” jiryatiy rireda jaryi suvu۳yada variy jasiryi Jerása mucadi ju۳ro۳ vichavay. Su۳musa۳da ji ۳ta Jesús cartyevimu variy sata۳rya۳daju۳. 38-39ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy savichanu۳yada bayantuvedati ۳, sajachiñu۳ñu۳yada siva Jesús: “Ravyicharu۳y yisa۳.” Su۳bayada ji ۳ta Jesús sa۳jisirya: “Ne, ya۳numa ta۳rya jiryorimyuju۳, ya۳tu۳chunuve ruuva, ta۳ jaryi ti ۳ttasarani ۳te savichadesiy Ju۳denu jiyadaju۳.” Saya۳da ji ۳ta jadchiy, satu۳chunumaya۳jada ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva: “Nu۳rya savichadesitye Jesús jaryi rayadaju۳.” Jáyirubay detubay; vaturu۳y ja۳mundatanu۳be jarye, jiryatiy nanumutyeda raniy Jesús sujay (Matévu 9.18-26; Márcu 5.21-43) 40ॸSata۳rya۳danumatiy

Jesús Cadidéyamuju۳, ridyiryejada ji ۳ta nijya۳nvañi ۳, rintuñu۳yada daryaju۳ rumu sa۳jiju۳. 41ॸSu۳deda ji ۳ta ti ۳qui vanu variy, Jáyiru jtyati ۳bay, savichanu۳yada ju۳tye۳ryanijyo nutyityu۳. Sara۳yadanumatiy Jesús numututuunu, sayasanta۳da ji ۳ta variñi ۳: “¡Ya۳jniy raryorimyuju۳!” 42ॸSadetu ti ۳qui vichi ۳dera vichanu۳yada vadiiryo۳ daryaju۳, savicha۳da vu۳yaju۳y nijya۳ti ۳, danijya۳ju۳y tuunu ranchaju۳. Saya۳damu Jesús, riñi na۳yatiryu۳yada nijya۳nvay variyu. 43ॸNanuvichanu۳yada ji ۳ta runu۳y vaturu۳ntyi, ja۳munudatanu۳y, taraqui vu۳yaju۳y nijya۳ ravicha۳da nadiva, danijya۳ju۳y ranchaju۳.

Nanupa۳chityamu۳yadanumatirya yimu vichara ti ۳ta۳ju۳ jdanu۳vamyu, ne nanumi ۳saru۳yada ti ۳mu tiii, mitya. 44ॸNani ۳deda ji ۳ta sarudivasiy Jesús, nanuja۳tyo۳jada variy raniy sasujacho, raparu۳yada ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳ nuda nadiva. 45ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy: “¿Chi ۳ra sani ۳cha jiñutiy saja۳tyo۳ rañiy, chi ۳?” Rirye۳yada variy ti ۳ta۳ju۳ jiyada, su۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy: “¡Maestru, jiryatiy nijya۳mi ۳juusuma yiro۳, riñi ja۳tyo۳ jasiy jiiñiy!” 46ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy: “Ne, ti ۳qui jtani ۳te ja۳tyo۳jasiy rañidye, jiryatiy radyetya۳siy rasipyatay vanu۳yada varicha۳ra۳ju۳ rivasiy.” 47ॸͮ͑ӕ‫ڏ‬ datya۳danumatiy vaturu۳yu: “Ne dutyasi ۳ rañi ۳chanu۳day,” nani ۳ĀľĀʮɗ̲ֆɗËȍӕҡֆľ‫ڏ‬ danube simu, nanubutyanuvi ۳jada Jesúsna۳cho۳ju۳yu, nanutu۳choda vijyo۳mujache nijya۳nvay diya: “Nu۳tyura ratya۳ju۳ raje۳tyo۳jasiy saniy, ramyi ۳sa۳subesiy ti ۳ta۳ju۳ varicha۳ra۳ju۳.” 48ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Samiy sa۳nujachipiya۳jadamu jimyi ۳sa, Popoju۳y. Sa۳na۳numa jiya samiy.” 49ॸSaniquejadatidye Jesús, siti ۳jada nu۳ vanu Jáyirubay rorimyusiy, su۳tañuvi ۳jada siva: “Sadiimya۳ jidyetu. Ne ya۳jarupanta nu۳dañi ۳ Datyanu۳ nu۳day.” 50ॸSatuva۳chodanumatiy Jesúsra, su۳teda ji ۳ta variy siva Jáyirubay: “Ne ya۳suvu۳y ranchiy, ya۳jachipiya۳ jijechitya, sa۳day mi ۳sa۳sumiy jidyetu.” 51ॸSito۳jadanumatiy Jesús Jáyirubay rorimyu, su۳bayada Jesús rirya۳jisirya jayada yisa۳. Vinu Pyítrubay jayada sisa۳, Juánbatya, Santiyácubay jarye, diibyi ja۳jyu۳be jarye ruusa۳ju۳. 52ॸRu۳na۳cha۳deda ji ۳ta nijya۳nvay variy jasiy, riñuvayada daryaju۳ jaryiñi ۳. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ne jirya۳jna۳y, tama۳ diiñu sani ۳cha dera, tama۳, nu۳tyu sani ma۳ñi ۳ndye.” 53ॸѠɗҡֆΎĀɗ‫ڏ‬ yada ji ۳ta variy siva, ridyetya۳da daryaju۳ diiñunuma sani ۳cha. 54ॸJesús ji ۳ta ju۳reda sajomutuniy dera babyi, sanatuyada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ8ٍॷ9

124

variñi ۳: “¡Pochityu, ya۳numa nubesumiy!” su۳ntu variy yivaju۳ntiy, sanubesubeda varicha۳ra۳ju۳. Su۳teda ji ۳ta Jesús: “Jirya۳sa۳y tara si ۳byedaju۳yu.” 56ॸNanuti ۳tta۳da ji ۳ta saja۳jyu۳berya; Jesús ju۳bayada rirya۳jisiy tavavya tu۳chodara jivyicha۳da. 55ॸSata۳rya۳jada

Jesús jpa۳jada tu۳chuvaryi yisa۳ datyavay (Matévu 10.5-15; Márcu 6.7-13)

9

1ॸSanatuyadanumatiy Jesús riy yisa۳ datyavay jiryatiy rivyichanu۳yada vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳, sasa۳yada ji ۳ta jivyanu۳yada tera riy, sadatya۳da tera risa۳ju۳, ratatidye rirya۳jatyanumaya۳ ti ۳ta۳ju۳ riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy, rirya۳jdanura jdiva۳jadantiy. 2ॸSu۳pa۳cheda ji ۳ta variy tu۳chodaju۳riy, rirya۳tidye tu۳chu Ju۳denu nusu۳yadanchiy, rirya۳tidye jdanu riy jdiva۳jnuvantyi. 3ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Ne jirya۳jtu tara jiryupiyadaju۳, ne vinu ruvese, dantyamu۳y ne dusuuy, dantyamu۳y pa۳, dantyamu۳y criquiy, dantyamu۳y ne dajajyu۳y sujacya۳, mitya. 4ॸJasityi jirya۳jto۳ rorimyu, jasiñuma jirya۳ma۳cho۳ variy jiryeya۳da rundasa۳ra۳ju۳. 5ॸJasityimyu۳ ne rirya۳- diryeru۳y jirye, jirya۳numatiy sipyatay jadchintyi, jirya۳muchutyara rirujuu riñijyu۳ jirye͖ӕ‫ڏ‬ mutuvasiy, rirya۳tidye datya۳siy rata: Vuryeyasacha۳damundyerya.” 6ॸRiya۳da ji ۳ta variy, rityu۳chutityiyada ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divara samitu۳choda, rimyi ۳sanityityiyada varintyiryi jdiva۳jnuvantyi.

Juán Bautístabay jvacha۳da, jiryatiy rirye۳cha۳dara su۳no۳ (Matévu 14.1-12; Márcu 6.14-29) 7ॸSatuva۳chodanumatiy

nutyityu۳ Jeródesberya Jesús jaticheyada, sama۳cho۳jada jachipiya۳nu variy, jiryatiy ru۳teda tavay: Sami ۳sa۳sumimya۳ Juán Bautístabay. 8ॸTavay jarye jteda: “Samu۳ti ۳ma۳ Edíyasintyi,” (jiryatiy

savichanu۳yada ta۳riy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳.) Tavay jarye jtedantiy: “Sami ۳sa۳simyu۳mya۳ Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe tenu ta۳rijye۳.” 9ॸSu۳teda ji ۳ta Jeródesbe variy: “Rarye۳chatadedara Juánbay jno۳, ¿chi ۳rana۳te sani ۳cha jiñu, chi ۳? chi ۳nchiña۳te ratyuva۳chura jirya niquejada.” Sani jantya۳da diryu۳yada variy siva Jesús. Jesús potyadeda riy tadajyo vara۳nca vaduy (Matévu 14.13-21; Márcu 6.30-44; Juán 6.1-14) 10ॸRitye۳rya۳danumatiy Jesús nusu۳byimiy yimuju۳ntiy, rityu۳chunuvi ۳jada ji ۳tara yivaayada ti ۳ta۳ju۳ variy siva. Sapu۳cheda Jesús variryi, riñumuteda variy Betsáyinamuju۳. 11ॸRidyetya۳danumatiy nijya۳nvarya riya۳da Jesúsveda, richiityari ۳jada variryi. Sadiryejada ji ۳ta Jesús variryi, Ѹ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada ruuva Ju۳denu nusu۳yadanchiy variy, sami ۳sadedantiryi rityi va۳ta۳dara mi ۳sa۳da. 12ॸRi ۳ñuvayadamu ji ۳ta, ruuti ۳jada sisa۳ datyavay yimuntiy, ru۳tañuvi ۳jada siva Jesús: “Ya۳tu۳chu ruuva nijya۳nvajyuu rirya۳tidye jiya۳siy rorivyicha۳mu, nudivya jarye, jiryatiy ru۳ro۳ra, rirya۳tidye jachiñu۳rya roriy jijiitujyoju۳, jmyichara jarye, vu۳vyicha vayitomu daryaju۳ jiyu.” 13ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳datyavay: “Jirya۳ntya potyaniy tarata riy nijya۳nvajyuu.” Ru۳teda ji ۳ta variy siva: “Ne tara rajuura jmyichara nu۳dyimu, vinu tadajyojo pa۳, danu۳ju۳y quiva۳ju۳y risa۳ju۳, netimyu۳ ne nu۳dyeya ta۳ryu۳vye jmyicharana۳cho۳ nijya۳nvajyu۳ didye.” 14ॸRivyicha۳da ji ۳ta tadajyo vara۳nca tuunu vaduy jasiy. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ datyavay: “Jirya۳ma۳sataniy ji ۳ta rajuumusiy vatadeca۳ riy, nu۳ñi tadajyo vu۳yaju۳y nijya۳mi ۳.” 15ॸRuuvaayada ji ۳ta sisa۳ datyavay darya, rimya۳satadedariy nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳. 16ॸSiredanumatiy Jesús varirya tadajyojo

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ9

125 pa۳, danu۳ju۳y quiva۳ju۳y risa۳ju۳, ѸЙҡҡɗ‫ڏ‬ yada ji ۳ta varirya, su۳nu۳yada ji ۳ta jarichuna۳cho۳ variy, si ۳chana۳tya۳da variñi ۳ jijye۳: “Yentyutyama۳te pa۳ta nu۳y.” Sasa۳yada ji ۳ta yisa۳ datyavarya rirya۳tidye sa۳myu۳ ti ۳ta۳ju۳ ruuvara. 17ॸRiibyeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳, ripyoyada variy riva. Rirya۳tojada ji ۳ta varirya riinda, vu۳yaju۳y jtyu, dajtyuju۳y ranchaju۳. Pyítrubay jteda vijyo۳mujache Jesúsva: “Ju۳denu jaryeti ۳ ji” (Matévu 16.13-19; Márcu 8.27-29) 18ॸTarundamu ji ۳ta rivyicha۳da sisa۳ datyavay yisa۳ sajoráyadamu mityatomu. Sitaja۳doda ji ۳ta Jesús variryi: “¿Nu۳tyura riñique nijya۳nvay raynchiy, nu۳tyura? ¿chi ۳ra ru۳tarye, chi ۳?” 19ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Juán Bautístabay ru۳tay ji; ti ۳ni ۳ jtadye: Edíyasiy ji; ti ۳ni ۳ jtadye: Sami ۳sa۳sumiy ti ۳qui Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe tenu.” 20ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Va۳ jiryeque, ¿chi ۳ra jiryi ۳tadyerye, chi ۳?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Pyítrubañi ۳: “Ju۳denu jaryeti ۳.”

Jesús tu۳choda jibetyedajiju۳ (Matévu 16.20-28; Márcu 8.30-9.1) 21-22ॸSu۳bayada

ji ۳ta rirya۳jisirya rátu۳chusa۳da: “Ne jirya۳tu۳chosiy ti ۳devara,” su۳teda daryaju۳: “Nijya۳mi ۳denu ji ۳ta ra۳paru۳tyajaya۳sarayu. Rirya۳rrachu rimyityumiy variñi ۳, caserdótevyeda nutyityu۳miy, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye ra۳rrachuni ۳, rirya۳jvay variy rivani ۳, rurundamunuma ji ۳ta sa۳mi ۳saniy Ju۳denu varintyiñi ۳.” 23ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva ti ۳ta۳ju۳: “Saryityi siityari ۳ru۳y ti ۳ ray, sa۳ma۳ paru۳y riva yivaaryu۳yada, sa۳ma۳ nichujaya۳ ntara jicyurusiy, jiryatiy sa۳bay nu۳tyu diiñuyu, ne sa۳riryi ۳ varirya ta۳riy jivyicha۳danu۳day sa۳tidye siityari ۳ varirye. 24ॸTapi mi ۳ni ۳tyi ramityaniryu۳rya yinu۳yada, sa۳pa۳chitya variy mityara; mi ۳nintyi ji ۳ta pa۳chityara

yinu۳yada rayadaju۳, sa۳ramityaniy varirya. ¿ta۳raju۳ra saryi ca۳na۳y nijya۳mi ۳ra criquiy ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divasidye, ta۳raju۳? saryityi caray variy ra۳jisintyi. 26ॸMi ۳nintyi ra۳jada riva, rañiquejadiva jarye, daryaday sa۳jada Nijya۳mi ۳denu sivantidye ra۳numatiy ju۳ti ۳ radyata, rajye۳data jarye, su۳pa۳vay jiintyasavaydata jarye risa۳ju۳. 27ॸRi ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Jiyu daryi jiryetyevay nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne rirya۳datyara diiyada, netimyu۳ ne ridyi munatya riva Ju۳denu nusu۳yada.” 25ॸTapi

Jesús ti ۳tuyadanchiy (Matévu 17.1-8; Márcu 9.2-8) 28ॸMumurundamiñijyatemusiy

ji ۳ta jiryatiy su۳tedara jirya niquejada, sa۳ra۳yada ji ۳ta Jesús yisa۳ju۳ riy Pyítrubay, Juánbay, Santiyácubay jarye, sa۳ra۳cheda ji ۳ta ja۳mumusimyuju۳ riy, sa۳tidye joráy jasiy. 29ॸSajoráyadamu ji ۳ta rati ۳tuyada jimyo۳ ridyiyadajache variy, sasujay jarye danu۳yada jaryi pupajay varintyi. 30ॸMityamusiy ji ۳ta, nanutu۳choda danu۳ju۳y vanuju۳y Jesúsjsa۳, jiryatiy nani ۳cha Muyusésiy, Edíyasitya. 31ॸNanumu۳ti ۳jada vandanu۳jyu۳y, nanuniquejada variy Jesús batyedanchiy jiryatiy sa۳paru۳tya Jerusarí ۳muyu. 32ॸPyítrubay ji ۳ta, sisa۳ vichanu۳jyu۳y jarye ma۳yada vatunu. Ri ۳dyojasubedanumatiy, ridyiyada ji ۳ta variy riva Jesús da, nanuda jarye jiryatiy nanuradeda Muyusésiy, Edíyasitya satuunu. 33ॸNanutochiryu۳yadanumatiy Muyusésibe, Edíyasityani ۳ Jesús, su۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva Jesús: “Ta۳ jaryi samiryani ۳te nu۳jyu۳te jiyu, Maestru. Nu۳ña۳ma۳ su۳ta۳y mumuta۳myi: tata۳qui jijyu۳ day, da tata۳qui Muyusésijyu۳, da tata۳qui Edíyasijyu۳ntidye.” Sadatyi ۳sa۳damu jiñiquejada Pyítrubay variy daryá. 34ॸSaniquejadasa۳ra۳ju۳ ji ۳ta, racanuvu۳doda virisumarya variryi. Richuvu۳yada ji ۳ta jayada ranube virisuma. 35ॸRara۳yada ji ۳ta niquejada virisumaryanubesiy variy:

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ9

126

“Jiñu ji ۳ta radyenu jaryetasi ۳, jirya۳ma۳ tuva۳chu Simu.” 36ॸNiquejadivasiy, ridyiyada sa۳siquita Jesús yiva. Rime۳cho۳jada mitya vapuu ranchiy variy, ne rityu۳choda variryundamu ti ۳vara yivadiyada. Jesús mi ۳sadedani ۳ derabay, jamiryanu bayantuti ۳ (Matévu 17.14-21; Márcu 9.14-29) 37ॸRurundamu

ji ۳ta, ru۳musa۳danumatiy Jesúsveda ja۳mumusimyusiy, richeryeda nijya۳nvajyuuni ۳. 38ॸͅɗҡֆ̲ӕѸɗֆѸ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ subeda ti ۳qui vanubay riquebyimusiy: “Rajechiñu۳y yiva, Datyanu۳, ya۳jnu۳y sana۳cho۳ radyenu, jiryatiy ti ۳qui vichi ۳deni ۳ radyenu. 39ॸMityamusiy siresumiy bayantuni ۳ radyenu, sasa۳ñe۳ya۳jasumiy radyenu variy. Sasiichinuja۳ ¡ֆ͑ҡӕ̲ӕ‫ڏ‬ siyu jasicha۳ra۳ju۳tiy rajippudivay su۳to, paru۳cha۳rijyu۳ sabay javatyasi ۳ni ۳. 40ॸRayasanta۳siryi yisa۳ datyavay: Jirya۳jatyani ۳ bayantu radyenuvasiy, ne vana۳y rijetyani ۳, tii, mitya.” 41ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “¡Jiii, ta۳ra nijya۳nvay jachipiya۳jadaruyutavay jiryeñi ۳cha day, jiryatimyu۳ ne jiryetyuva۳churu۳y simu Ju۳denu! ¿Nuriryundasa۳ra۳ju۳ ra۳ma۳cho۳ jiryisa۳, nuriryundasa۳ra۳ju۳? ra۳tidye jachi ۳niy jiryetyuva۳chu۳sa۳damusirye. Ya۳pu۳chiy rumusiñi ۳ jidyenu.” 42ॸSu۳nityityiyadamu ji ۳ta sajatya۳da bayantu mucadincha derapuyu, sasiichunuja۳jada variy jasiñi ۳. Jesús ji ۳ta nique۳tya۳dani ۳ bayantu jamirya vichara, sami ۳sadeda variñi ۳ derapu, sata۳ryatadeda ji ۳ta variy saja۳myuju۳yu. 43-44ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ra: “Ta۳ jaryi datyarani ۳ sani ۳cha Ju۳denu.” Jesús jatyiyada tu۳choda jibetyedajiju۳ntiy (Matévu 17.22-23; Márcu 9.30-32)

Rityi ۳tta۳danumatirya sivaayada, su۳teda Jesús variy yisa۳ datyavavya: “Jiryetyuva۳chuta۳ҡѸ̲ɗֆф͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu, tapi ra۳numa ju۳to۳ Nijya۳mi ۳denu

sa۳cha۳da runda, jiryatiy sa۳sa۳y ti ۳ nijya۳nvay jomuni ۳.” 45ॸRiñi ۳ ji ۳tamu۳y ne datyaru۳yadara saniquejada, dutyasara daryaju۳ rirya۳jisirya, riñuma datyara. Richuvu۳yada ji ۳ta sisa۳ datyavay jtaja۳doda Jesúsyu saniquejadanchiy. ¿Chi ۳ra sani ۳cha jaryiñu۳ Ju۳denu diya, chi ۳? (Matévu 18.1-5; Márcu 9.33-37) 46ॸRijyo۳ta۳da ji ۳ta niquetta۳da sisa۳ datyavayu: “¿Mi ۳ra jaryiñu۳ vu۳quebyimu, mi ۳?” 47ॸSadatya۳danumatiy Jesúsra rijechimyu jachipiya۳jada, sireda ji ۳ta variñi ۳ derapu, saranityadeda jityuunude variñi ۳. 48ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Mi ۳ni ۳tyi ra۳dirye ri ۳tyamuni ۳ jiñu derapu, daryaday sa۳dirye varintyirye; mi ۳ni ۳tantiy ra۳dirye ray, daryaday sa۳dirye varintyiñi ۳ jiryatiy su۳pa۳jada jiyuju۳ ray; tapi ni ۳tiy vichasara jirya۳rijyu۳ játarya jiryequebyimu, ni ۳numa sani ۳cha jaryiñu۳ jiryimusiy.”

Mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne jiyaro۳nu jirye, ni ۳ni ۳ vichasara jiryeyadaju۳ rá۳ñu (Márcu 9.38-40) 49ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Juánbay variñi ۳ Jesús: “Maestru, nu۳dyiyasiy siva vanu jiryatiy sajatya yityamuni ۳ bayantu. Nu۳ñi ۳bayasiy variy sa۳jisirya, jiryatimyu۳ ne sani siityari ۳ nu۳dyisa۳ daryaju۳ ji.” 50ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva Juánbay: “Ne ya۳ju۳bay ra۳jisiñi ۳, tapi ni ۳timyu۳ ne jiyaro۳nu jirye, ni ۳ni ۳ vichasara jiryisa۳ju۳.”

Jesús nique۳tya۳da nada Santiyácubay, Juánbatya 51ॸRatuudiya۳jadanumatirya

rarunda varityi sa۳jasumiy Jesús na۳vajyu۳, sajachipiya۳jada variy jiya۳da Jerusarí ۳muju۳. 52-53ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta yajiju۳ variryi yinsu۳byimiy. Rije͖ӕԮľʮĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy Samáriya ja۳nvay vicha۳damu rirya۳tidye jdutyara vichajo sa۳jiju۳, ne ridyiryeru۳yada nijya۳nvay variy jasiñi ۳ Jesús, jiryatiy sani jachipiya۳jada jiya۳da

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ9ٍॷ10

127 Jerusarí ۳muju۳. 54ॸNanudiyadanumatiy Juánbay, Santiyácubatya riva rrachoda, nani ۳taja۳doda variy jasiñi ۳ Jesús: “¿Nutyityu۳, jivya۳tavidye na۳ña۳natuy jarichuvimusirya jiiday ripyarutedaju۳ daryatiy sivaayada Edíyasiy?” 55ॸSa۳numityejada ji ۳ta Jesús nanuna۳cho۳ju۳, sanique۳tya۳da variñada: “Ne sa۳nudatya nu۳tyura jachipiya۳jadatanu۳y sa۳da. 56ॸTapi ne su۳deda Nijya۳mi ۳denu nijya۳nvay paruta۳daju۳, su۳deda ji ۳ta ruuva jantyuyadaju۳ day.” Riya۳da ji ۳ta tavicha۳damuju۳ variy. Rityi siityari ۳ru۳yadani ۳ Jesús (Matévu 8.19-22) 57ॸRiya۳danumatiy

nú۳va, su۳teda ti ۳qui vanubay variy siva Jesús: “Ra۳siityari ۳ ji rumutiy ye۳jiya.” 58ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Vitiñu ji ۳ta vuditi ۳, viiche jarye ruutyi ۳, Nijya۳mi ۳denu ji ۳tamu۳y ne vichajoti ۳ jasityi sa۳tiryo۳ jime۳yadaju۳.” 59ॸTi ۳vani ۳ ji ۳ta su۳teda Jesús varidye: “Ya۳siityari ۳sara ray.” Su۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Nutyityu۳, ra۳jmuchuchidyi munatyara rajye۳ babyi.” 60ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Rityi vichasara jijyuuchuvedamu diivye, rirya۳ma۳ jmuchuni ۳ jiryenu diibyi day, jiiñi ۳ ji ۳ta ra۳jiya tu۳chu۳ju۳ Ju۳denu nusu۳yadanchiy.” 61ॸSu۳teda ji ۳ta nu۳ siva Jesúsntiy: “Ra۳siityari ۳ ji, Nutyityu۳. Munatya ji ۳ta ra۳jiya, ra۳mu۳chuvachiryi raryorimyu vichavay.” 62ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ni ۳tiy jo۳ta۳da siityari ۳jada ray, netimyu۳ ne saparu۳ryu۳y variy riva ta۳riy jivyicha۳dana۳cho۳ jachipiya۳jada, ne vana۳y ntate saryi jatye Ju۳denu nusu۳jyovimu day.” Jesús jpa۳jada riy daraju۳ñijyate vu۳yaju۳y vaduy

10

1ॸRivasiy ji ۳ta sabayada Nutyityu۳ riy tavay nijya۳nvay, daraju۳ñijyate vu۳yaju۳y nijya۳mi ۳, danu۳ju۳y

rinchaju۳. Su۳pa۳jada ji ۳ta yajiju۳ nu۳ñi danu۳ju۳myusiryi nijya۳nvay, vicha۳damuju۳, vichajomuju۳ jarye ti ۳ta۳ju۳ jasityi sa۳jto۳nuve. 2ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jasinryi rajuuvay nijya۳nvay caravye jatojadaju۳, jatóvay ji ۳ta ne rajuuvay. Ramuni ۳ jirya۳jachiñu۳y siva jatojadaja۳mi ۳, sa۳tidye jpa۳ riy jvaavye jatojadana۳cho۳. 3ॸJirya۳numa jiya. Ri ۳pa۳ ji ۳ta jirye nu۳tyu ra۳si ۳midyera, jmyiryajuu cabyimuju۳. 4ॸNe jirya۳jtu yimu tara, ne vinu criquichuy, dantyamu۳y ne dusuuy, dantyamu۳y ne saapatu. Dantyamu۳y ne jirya۳riche mu۳chuvatyityiyada nú۳va. 5ॸJirya۳numatiy jañuve ti ۳ rorimyu, jirya۳jtay munatya ruuva: ¡Samirya jirye۳cha jiryorimyu! 6ॸSaryityi vichasara rorijya۳mi ۳ samirya jachityi ۳, raryime۳cho۳ samirya jirye͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada variy saju۳; netimyu۳ ne saryicha samirya jachityi ۳, rá۳ta۳ryá jiryeñiquejada variy yimuju۳ntiy. 7ॸJirya۳ma۳cho۳nuve variy jasiy rorimyu, jasityi jirya۳jto۳. Jirya۳ma۳ jmyi, jirya۳ma۳ jatura ratiy rirya۳muti jirye, tapi sava۳tasara Ju۳denuju۳ ju۳vaañu daryaju۳ra jimyurichenusa۳da. Ne jirya۳ja۳tay rorimyusiy, ratarya rorimyuju۳. 8ॸJirya۳numatiy jañuve vicha۳damu, rirya۳numatiy dirye jirye, jirya۳ma۳ jmyirya ratiy rirya۳sa۳y jasiy jirye. 9ॸJirya۳ma۳ mi ۳saniryi jdiva۳jnuvay jasiy vichavay, jirya۳jtay variy ruuva: Ratuudi ñuma Ju۳denu nusu۳yada jirye. 10-11ॸJirya۳numatiy jañuve vicha۳damu jasityimyu۳ ne rirya۳diryeru۳y jirye, jirya۳jtay vijyo۳mujache riñijyu۳: ˇɗфֆľԮֆɗ‫ڏ‬ chajojuru ji ۳ta nu۳ña۳pu۳y jiñumutuvasiy jiryeñijyu۳: jirya۳ntya datya si ۳tenu variy, jiryatiy ratuudiya۳numa Ju۳denu nusu۳yada jirye. 12ॸRi ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Jachi ۳ntyava۳ju۳ day ra۳cha Sodóma ja۳nvajyu۳ Ju۳denu paruta۳da rundamu, jasiy vicha۳da ja۳nvamyusiy, jiryatimyu۳ ne ridyiryeru۳yada jasiy jirye.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ10

128

Vicha۳daja۳nvay tuva۳chu۳sa۳minchiy (Matévu 11.20-24) 13ॸ“¡Acuu

jiryeñijyu۳ Curasí ۳ ja۳nvay! ¡Acuu jiryeñijyu۳ Betsáyina ja۳nvay! tapi raryitiy jvaayada Tíru ja۳nvay cabyimura rivaayada ti ۳ttasara, nu۳ҡֆӕʮɗфֆľнӕľ¡ֆɗ‫ڏ‬ mutiy rivaayasiy daryantiy, ta۳riñuma riryi paru۳yada riva va۳cha vicha۳da, riryi dityadoda varirya jiñuvaya۳da riva jiryatiy riryimya۳sa varivyunujay sujatyavay pupujurunube. Sitú۳ ja۳nvay jarye raryi jvaayada daryantidye. 14ॸJachi ۳ntya۳da ra۳cha rijyu۳ Tíru ja۳nvay, Sitú۳ ja۳nvay jarye jiryimusiy, juuchuveda murichenutadeda rundamu. 15ॸ¿Va۳ jiryeque, Capernavú۳ ja۳nvay? jiryi ۳tay vidye jirye۳cha jasuminichavay jarichumuju۳ day. Jiryedye day ra۳chava۳ jmusanichavay jiidatyo۳muju۳ cay.” 16ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús yisa۳ datyavavya varintyi: “Ni ۳tiy tuva۳chu jiryimu, daryaday satuva۳chu variy rimuntidye; jiñu ji ۳ta jiryatiy sani rrachu jirye, daryaday sani rrachu varintyidyerye. Ni ۳tiy rrachu ray, daryaday sani rrachu varintyidyeñi ۳ jiryatiy su۳pa۳jada ray.” Daraju۳ñijyate vu۳yaju۳y jpa۳savay ta۳rya۳jadanchiy 17ॸRitye۳rya۳da ji ۳ta sansu۳vye yichana۳yadamu, jiryatiy su۳pa۳jada riy daraju۳ñijyate vu۳yaju۳y vaduy, danu۳ju۳y rinchaju۳. Rityu۳chunuvi ۳jada ji ۳ta siva Jesús: “¡Bayantuveda jarye ji ۳ta tuva۳chunu۳chiy yityamu nu۳dyimu, Nutyityu۳!” 18ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ri ۳nu۳chusiñi ۳ Satanásiy, jiryatiy saju۳u۳jechiy nu۳tyu ra۳duya۳фʮфɗËȍӕԮɗ‫ڏ‬ musiy. 19ॸJirya۳jnu۳y, rache۳mya۳ jiryerya jirya۳tidye raniye۳ rincha codimyi, norityumincha jarye, vu۳myityasiy vanu۳yadancha jarye ti ۳ta۳ju۳. Ne ra۳jarupanu tara variy jirye, mitya. 20ॸDañumamu۳y ne jiryi ۳chana۳chara

ramusiy jiryatiy richabuy bayantuveda jiryejyu۳. Jirya۳ma۳ jchana۳chara ji ۳ta jiryatiy nu۳charanuma jiryi ۳tya jarichumu.” Jesús jchana۳tya۳dani ۳ jijye۳ (Matévu 11.25-27; 13.16-17) 21ॸVaridyenuma

ji ۳ta si ۳chana۳yada Jesús Ju۳denu Jnutumu, su۳teda ji ۳ta variy: “Ri ۳chana۳tyate ji, Ye۳ye۳, jarichu Nutyityu۳, jiryatiy mucadi Nutyityu۳ jarye risa۳ju۳ ji, jiryatiy jidyutya۳dara jirya datya۳da rirya۳jisiy mityamusiy datyavay, datya۳da jachityavay jarye. Jidyityadoda ji ۳ta datyi ۳sa۳mimyura. Jo, Ye۳ye۳, jiryatiy samiy jvadichara jidyiya darya. 22ॸSasa۳mya۳ ji ۳ta rajye۳ ti ۳ta۳ju۳ ray. Ne ti ۳ datya chi ۳ra sani ۳cha sadenu, chi ۳, vinu rajye۳ datya, dantyamu۳y ne ti ۳ datya chi ۳ra sani ۳cha rajye۳, chi ۳, vinu sadenu datya, ni ۳ jarye jiryatiy radyityanuru۳ñi ۳.” 23ॸSa۳numityejada ji ۳ta variy yisa۳ datyavañe۳cho۳, su۳teda vinu ruuva: “¡Ju۳denu jmu۳tyasavay ji ۳ta riy rityi ra۳diy riva rivatiy jiryedyi! 24ॸRi ۳tay daryaju۳ jiryiva: Rajuu Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, ja۳mu nutyityu۳mibe jarye, riñi diryu۳yada riva jiryatiy jiryedyi diye riva, tama۳ ridyiyada riva, tama۳; daryantya riñi tuva۳churu۳yadantidyerya jiryatiy jiryetyuva۳chura, tama۳ rityuva۳chodanu۳darya, tama۳, mitya.” Jesús tu۳choda Samáriya ja۳mi ۳nchiy, jiryatiy jaryi jantyutyarani ۳ 25ॸSanubeseda

ji ۳ta niquejada datyi ۳, sa۳tidye jantya variy saniy Jesús. Sitaja۳doda ji ۳tani ۳: “¿Datyanu۳, ta۳ra jvaayadiva ra۳jmutya۳ra rayaru۳rya ju۳na۳reju۳ jnu۳yadamu, ta۳ra?” 26ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “¿Ta۳ra ranique Ju۳denu niquejada, ta۳ra? ¿Nu۳tyura jiñiquettara, nu۳tyura?” 27ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta niquejada datyi ۳ni ۳ Jesús: “Vurya۳ma۳ va۳tasara ti ۳ta۳ju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ10ٍॷ11

129 vu۳jechityani ۳ Vu۳ntyityu۳ Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ vuryi ۳ntuta jarye, ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyanu۳yadata jarye, ti ۳ta۳ju۳ vu۳jechipiya۳jadata jarye risa۳ju۳. Vurya۳ma۳ va۳tasarani ۳ vu۳tyuunu vichi ۳ntidye, nu۳tyu vu۳vya۳tasaratiy daryantidyevyu۳y.” 28ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Yimutya۳jasiy vase. Ya۳jvaay daryacu۳, ya۳tidye jnu۳jeya۳sara variy.” 29ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sani ۳charu۳y samirya jvadichi ۳ variy nijya۳nvay diya, su۳teda ju۳na۳y variy siva Jesús: “¿Chi ۳ra sani ۳chate ratyuunuvichi ۳ day, chi ۳?” 30ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variy tu۳chodatani ۳: “Savichanu۳yada ti ۳qui vanu, su۳musa۳da ji ۳ta Jerusarí ۳musiy Jericó na۳cho۳ju۳. Saya۳damu, yito۳jada vase paranu۳nuvay jomuju۳. Richipyata۳da sivasirya jichujay, rimyusiye۳yada variñi ۳, rityocheda vadiiryo۳de variy jasiñi ۳. 31ॸTa۳ripyudemusiy ji ۳ta, sani ramiryi ۳jada ti ۳qui caserdóte nú۳va varintyi; ѸĀɗֆĀ‫ڏ‬ numatiy siva vadiiryo۳, Ѹ͑ӕ̲ӕҡҡֆɗҡֆɗ‫ڏ‬ yada variy sa۳jisiy. 32ॸDaryaday sito۳jada ti ۳qui Ju۳denu rorimyu ju۳vaañu simu vadiiryo۳ jityiryo۳jomuntiy, ѸĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy siva, ĀфֆĀֆѸ͑ӕ̲ӕҡҡֆɗҡֆɗ‫ڏ‬ yada variy sa۳jisintyi. 33ॸSamáriyaja۳mi ۳ jarye jto۳jada jiryupiyadamu simuntiy. Sadiyadanumatiy sivantiy, sa۳ntyutya۳da variy jasiñi ۳. 34ॸSatuudiyadanumatiñi ۳, si ۳ndadoda ji ۳ta ni ۳ja۳ta variy jasirya savatajo۳, bínuja۳ta jarye risa۳ju۳, sarayada ji ۳ta variy rivasirya savatajo۳. Sama۳sadeda variy jicyavañunchani ۳, sa۳tidye jto۳ta nijya۳nvay jto۳jomuni ۳, su۳nu۳yada variy jasiñi ۳. 35ॸRata۳rimyusiy ji ۳ta sasipyata۳dara criquiy, danu۳ju۳y jarimyuni ۳ jnu۳tya۳da murichirya, sasa۳yada ji ۳ta jti ۳joja۳mi ۳ra, su۳teda variy siva: Ya۳jnu۳tyani ۳ musiyé۳chí ۳; ra۳numatiy ta۳rya jiyuju۳ntiy, ra۳murichenunuvi ۳ varirya jiryatiy rasu۳tye murichedoda ranchaju۳ ji.” 36ॸSitaja۳doda Jesús variñi ۳ niquejada datyi ۳: “Jijechipiya۳jadamu, ¿mi ۳ra jivye

mu۳nvamyusiy vichadeda nu۳tyu jityuunu vichi ۳ni ۳, mi ۳? jiryatiy sito۳jada paranu۳nuvay jomuju۳.” 37ॸSu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳ Jesús: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sa۳ntyutya۳dani ۳.” “Jo. Ye۳jiya, daryani ۳ ya۳jvaajeya۳sara ti ۳ta۳ju۳.” Jesús jañu۳yada nadimu Mártabay, sataryatubay Maríyabatya 38ॸJesúsveda jiya۳damu ji ۳ta, saja͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada vicha۳da rapu۳ryademu; jasiy savicha۳da ti ۳qui vatura, Márta jtyati ۳bay, ni ۳tiy diryejada jiryorimyuni ۳ Jesús. 39ॸSavicha۳da ji ۳ta sataryatuntiy, Maríya jtyati ۳bay, ni ۳tiy ma۳sa۳da sanumututuunu Jesús, satuva۳chunu۳yada rana۳cho۳ saniquejada jasiy. 40ॸMártabay ji ۳ta jaryuvu۳yada Jesús potyadedivayu. Mityamusiy satuudiyada ji ۳tani ۳ Jesús, su۳teda ji ۳ta variy siva: “¿Ne yitaryu۳y nta tara variy, jiryatiy ratyeryatu tochiy ra۳siquita ray, jiryatiy ravyichaniy samirya jiyu day ji, Nutyityu۳? Ya۳jtay variy siva sa۳tidye jmu۳tya ray.” 41ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Nutyityu۳ ni ۳: “Márta, Márta, jaryi jijechipityaja۳ra tara jvaayada, jipyaru۳tyanuma dyetya riva rajuura jvaayada ji. 42ॸVinu rani ۳ taraqui va۳tasara. Jityeryatu Maríya jaryeta۳sirya samirya jiyaru۳rya, jiryatimyu۳ ne ra۳so۳vachara simusiñu۳darya.”

Jesús datyadoda nu۳tyuramusiy vu۳ryityu۳chu Ju۳denusa۳, nu۳tyuramusiy (Matévu 6.9-15; 7.7-11)

11

1ॸTarundamu

ji ۳ta sajoráñu۳yada Jesús. Sajorámyu۳yadanumatiy, su۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavay tenu yiva: “Ya۳datyanu joráyadata nu۳ntyidye, nu۳tyu sadatyadoda Juán Bautístabaryi yisa۳ datyavay daryantidye.” 2-4ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jirya۳numatiy joráy, jirya۳jtay variy: Ye۳ye۳, suvu۳chara ra۳cha yitya. Ra۳ma۳ ju۳ti ۳ yinsu۳yada. Ya۳sa۳y nu۳ñi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ11

130

tarundaquiju۳ jmyichara nu۳y. Ya۳ramityaniy mityara nu۳jyuuchuveda, tapi nu۳vyitya ф̲ɗҡֆ͑ɗËȍф̲ɗҡֆффɗĀֆɗԮֆɗ‫ڏ‬ yada ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy ridyivyichara nu۳y. Ne ya۳jara۳y jantya۳damuju۳ nu۳y, dantyamu۳y ne ya۳tochiy nu۳ña۳siquita ramuyu.” 5-6ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Saryityi jiya jiryetyenu nuporata۳sa simu jijemyicyu, saryi jiyasanta variñi ۳: Jaamyicyu, ya۳sa۳y mumujomiy pa۳ ray jiryatiy sani jviryi ۳ rajyu۳tyánubi rimu, ne ta۳rata raryi potyaniñi ۳. 7ॸTama۳ saryi jmutya۳ sajaamyicyu jiryorivyimusiñi ۳, tama۳: Ne ya۳jarupanta ray. ͅӕҡ͑ӕѸф‫ڏ‬ numa raryorijyu۳day, radyedyeñu jarye rajyiitutyaniy risa۳ju۳. Ne vana۳ֆф͖ӕ¡ľ‫ڏ‬ sumiy, ne nu۳tyichiy raryiche۳ tara ji. 8ॸRi ۳tatye jiryiva, dañumamu۳y ne sa۳͑ӕ¡ľ‫ڏ‬ sumiy tara sa۳yadaju۳ni ۳ jiryatiy sani ۳cha sajaamyicyu, ramusiy ji ۳ta, jiryatiy sayasanta۳nchani ۳, sa۳day nubesumiy sa۳tidye sa۳y tarani ۳, ratiy sava۳ta. 9ॸRi ۳tay ji ۳ta variy jiryiva: Vurya۳ma۳ jachiñu۳yencha Ju۳denuvara vu۳vya۳tara, sa۳sa۳y ji ۳ta variy vu۳rya; vurya۳ma۳ va۳ta۳numucha Simu rana۳cho۳, vurya۳sarye ji ۳ta varirya; vurya۳ma۳ natuye۳yencha rorijyu۳mu, Sa۳muttay ji ۳ta variy vurya۳jisirya rorijyu۳. 10ॸTapi ni ۳tiy jachiñu۳yencha, sa۳jmutya۳ varirya; ni ۳tiy va۳ta۳numucha rana۳cho۳ntiy, sa۳sarye varintyirya; ni ۳tiy natuye۳yencha rorijyu۳mu, daryaday ra۳muttay variy saju۳ntiy. 11ॸ¡Saryityi jachiñu۳y dera siva jijye۳ñi ۳ quiva۳, sa۳ni ۳tiy sa۳y codyidyeñi ۳! 12ॸVarimyata sa۳tiy jachiñu۳y jijye۳vyara tavaryi jvada, ¡sa۳ni ۳tiy sa۳y norityu varidyeñi ۳! 13ॸJirye ji ۳ta, jiryatiy jamirya vichavay jiryedye, jiryetyi datya sa۳yada tara samirya riy jidyedyeñu, ta۳ jaryivya۳ju۳ sa۳sa۳y Vu۳jye۳ Jarichumuvichi ۳ Yintu vu۳y, vu۳tyi jachiñu۳y sivani ۳.”

Rityu۳chuta۳dani ۳ Jesús: “Bayantu nutyityu۳ vanu۳yadata sajatyasara riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy” (Matévu 12.22-30; Márcu 3.20-27) 14ॸJadchiy ji ۳ta sajatya۳dani ۳ bayantu niquejasa۳ vanubavyasiy. ґѸɗЙֆҡľĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy vanuvasiy, saniquejada ji ۳ta vanu variy. Rityi ۳tta۳da ji ۳ta nijya۳nvay varirya. 15ॸRityevay ji ۳ta jteda variy: “Bayantu nutyityu۳ Satanásimyusiy sajatyajaya۳sara riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy.” 16ॸRityevay ji ۳ta rañi jantyaru۳yada saniy Jesús, riñi va۳ta۳da rana۳cho۳ mityamusiy datya۳da jarichumusirya simu. 17ॸJesús ji ۳ta sadatyanu۳yadanumatirya rijechipiya۳jada, su۳teda variy ruuva: “Riryiñumatiy panaryi ۳ jiñique۳yadamu curaca nijya۳nvay nu۳ñi riy jiñi ۳jyu۳, rirya۳jraay variyu, mityanuma ra۳ma۳cho۳ rivyicha۳da variy. 18ॸDaryaday ravicha Satanásiy nusu۳yadamuntiy; riryityi panaryi ۳ jiñique۳yadamu Satanásivyeda jiñi ۳jyu۳, ¿nu۳tyichiñuma ra۳suru۳y sansu۳yada varintyi, nu۳tyichiy? tapi jiryi ۳tay ray jatya Satanásiy vanu۳yadata riy bayantuveda nijya۳nvavyasiy. 19ॸRaryityi jatya SatanáѸɗ‫ڏ‬ myusiryi bayantuveda, ¿chi ۳ vanu۳yadata rijetyasara jiryetyevadyeryi bayantuveda nijya۳nvavyasidye, chi ۳? Ramuni ۳tiy rirya۳Āɗҡֆ͑ӕʮɗфֆľҡֆľԮфֆʮɗфֆľËֆф‫ڏ‬ yada. 20ॸRay ji ۳ta raryi jatya Ju۳denu jana۳ta riy bayantuveda, riti ۳ma۳ Ju۳denu nusu۳yada variy jiryimu. 21ॸSu۳nu۳tyanumatiy vanu۳ryara jivyichajo, jiryatiy jvatya۳ti ۳ daryaju۳ni ۳, ne ti ۳ jvaay varirya sabarya mitya, rama۳cho۳ samirya ti ۳ta۳ju۳ variy. 22ॸSasiijetyanumatiy jiryatiy vanu۳ryava۳ju۳ni ۳, saryi vuunu ji ۳ta variñi ۳, saryi so۳vay simusirya yivatya۳, ranijyu۳tiy sani vanu۳y, saryi sa۳ñuve varirya vanu۳rya barya so۳vachara jichiityari ۳vamyu. 23ॸMi ۳ni ۳tyimyu۳ ne vichasara risa۳ jvaañu, savichasara ji ۳ta rayaro۳ju۳; daryadantyi mi ۳nintyimyu۳ ne jmu۳tyaru۳rye, jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ11

131 rañi ju۳tye۳ryaniryu۳ryi nijya۳nvay, su۳resara variryi.” Jesús datyadoda bayantu jamirya vicharanchiy, jiryatiy sata۳rya۳jada yibivaju۳ (Matévu 12.43-45) 24ॸ“Sasipyatedanumatiy

bayantu jamirya vichara sivasiy vanu, savu۳taya۳numaya۳ vassatova variy, sava۳tana۳ya۳ rana۳cho۳ samityo yajiju۳, jasityi sani nta ya۳jiituy. Netimyu۳ ne sasaryedara, sajachipiya۳ ji ۳ta variy: Ra۳ta۳ryava۳ ri ۳bivaju۳ day. 25ॸSasaryenuvi ۳ ji ۳ta ntani ۳ vanu, nu۳tyu roriy nunichara, mitya roriy, samiy jdutyasara ti ۳ta۳ju۳ra. 26ॸSaya ji ۳ta variy, sapu۳chiy yisa۳ju۳ riy danu۳ju۳ñijyate bayantu rapu۳ryamiy, jiryatiy jaryi jamirya vichavavya۳ju۳ simusiryi. Rije ji ۳ta jivyicha۳daju۳ jasiy siva. Sa۳ma۳cho۳ ji ۳ta vanu variy jaryi jamiryanu, ta۳riy jivyicha۳da jiyadaju۳.” Samirya ratya۳ju۳ si ۳tenura 27ॸJadchiy

ji ۳ta Jesús niquejadasa۳ra۳ju۳, nanuniquejasubeda tanu۳qui vaturu۳y nijya۳nvajyuu cabyimusiy, nani ۳teda variy siva Jesús: “Jchana۳tyasanu۳y ji ۳ta nada, jiryatiy nanurupachodate jivyimusitye ji, nanurupatyadedate jí ۳tya۳ varintyi ji.” 28ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñada: “Jchana۳tyasavavya۳ju۳ ji ۳ta riy, rityi tuva۳chusara ramu Ju۳denu niquejada.” Va۳cha vichavay jachiñu۳yadara mityamusiy dityadoda (Matévu 12.38-42; Márcu 8.12) 29ॸRiñe۳yaru۳yadanumatiy

nijya۳nvay variñi ۳ Jesús, sajo۳ta۳da ji ۳ta niquejada variy: “Diye vichavay ji ۳ta jamirya vichavadye. Rivya۳tasara ji ۳ta rana۳cho۳ mityamusiy dityadoda. Ne rirya۳diy ji ۳ta riva mityamusiy dityadoda, vinu rá jiryatiy sabayada Ju۳denu Jonásibenchiy tu۳chodara. 30ॸTapi Jonásibetya rañi ۳cha۳da vatanu۳ni ۳ rijyu۳ Ñíñivye ja۳nvabe, daryaday

sa۳cha Nijya۳mi ۳denu diye vichavajyu۳ntiy. 31ॸNana۳nubesiy ji ۳ta ranro nutyityu۳toda bayanu tamitya rundamu, nana۳tidye tu۳chuta variryi diye vichavay, jiryatiy naditi ۳jada mucadi su۳tyeryamusiy, nana۳tidye tuva۳chura Sadumú۳bay datya۳da. Dañuma sani ۳cha ti ۳qui vanu jiyu, jaryi datyarava۳ju۳ Sadumú۳bamyusiy, dantyamu۳y ne rityuva۳churu۳y diye nijya۳nvay ramusiy simu day. 32ॸÑíñivye ja۳nvay bayanumiy ji ۳ta ra۳nubesumiy tamitya rundamu, rirya۳tidye tu۳chuta riy diye vichavay, tapi rivyitya paru۳yada variy riva ta۳riy jivyicha۳da, rityuva۳chodanumatirya Jonásibe niquejada Ju۳denunchiy. Dañuma sani ۳cha ti ۳qui vanu jaryi datyara simusiy Jonásibe, dantyamu۳y ne rityuva۳churu۳y diye nijya۳nvay variy simu day.” Jesús datyadoda: “Vu۳ñi ۳siy nu۳tyu vu۳vyu۳ no۳no۳siiy nta” (Matévu 5.15; 6.22-23) 33ॸ“Vu۳ryupañumatirya

no۳no۳siiy, ne vu۳dyutya variy tajirya, dantyamu۳y ne vu۳myutanu tarata varirya. Vu۳bey ji ۳ta rabajyonchayu, rirya۳tidye diy jañu۳vye jasiy riva rádá. 34ॸVu۳ñi ۳siy ji ۳ta vu۳vyu۳ no۳no۳siiy; samichityirya vu۳ñi ۳siy, jiryatiy vu۳jechipiya۳sara samirya jvaacharanijyu۳, ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyu۳ ji ۳ta ra۳cha variy no۳no۳mu day; netimyu۳ raryi jnu۳y vu۳ñi ۳siy samiryana۳cho۳, vu۳vyu۳ ji ۳ta raryicha variy nupocudi. 35ॸVuryi ۳nu۳tyata۳ta vu۳y, rañuma vichasara nupocudi vu۳ño۳no۳. 36ॸPanujotiy vuryivara no۳no۳, ne nupocudide tara variy vuryiva, vurye۳cha variy vandamu ti ۳ta۳ju۳, nu۳tyu rano۳no۳nu۳chara no۳no۳siiy daryá vu۳jyu۳.” Jesús tu۳chuta۳da riy Varyisévuveda, Ju۳denu niquejada datyanuvay ruusa۳ju۳ (Matévu 23.1-36; Márcu 12.38-40; Dúcasiy 20.45-47) 37ॸSaniquejada

cabyimu Jesús, samusuyada ji ۳ta ti ۳qui Varyisévu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ11ٍॷ12

132

jbyedaju۳ variñi ۳. Sajayada ji ۳ta Jesús jibyedaju۳, sata۳ñuvejada ji ۳ta variy jmyijyomu. 38ॸSati ۳tta۳da ji ۳ta Varyisévu variñi ۳ Jesús, jiryatimyu۳ ne sasuuta۳dara jijyomutu jimyitya۳ju۳. 39ॸSu۳teda ji ۳ta Nutyityu۳ variñi ۳: “Jirye Varyisévuveda ji ۳ta rañi suutasara rarudivasiy jatusiidye, siidye jarye, jiryevyimu ji ۳tara paradoda day, va۳cha vichasa۳da jarye. 40ॸ¡Si ۳tenu datyi ۳sa۳miy jirye! Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy su۳ndejadara jiryatiy vuryivara, nu۳tyu ni ۳ni ۳day rañi ju۳dejadantirya jiryatiy vu۳vyimuntirya. 41ॸJirya۳ma۳ sa۳y ji ۳ta samiy jiryevyimu jachipiya۳jadata riy jantyuyadavay, ti ۳ta۳ju۳ ra۳cha samirya Ju۳denu diya variy jiryejyu۳. 42ॸJiii, ráni ۳tte jiryejyu۳te, rá, VaryiséԮӕ‫ڏ‬ veda. Jiryemyurichenu daryaju۳ Ju۳denu jiyaru۳ryaju۳ra nutasaratera, jiryatiy jiryejye۳vyechu jmyichara jaryedoju۳ra, dantyamu۳y ne jirya۳jachipityara vase vichasa۳da, dantyamu۳y ne jiryejeryuvu۳y dityadodara Ju۳denu va۳tasara. Jirya۳ma۳ jvaayasiy daryá, jiryatiy daraju۳y nu۳chara jiyura Ju۳denu va۳tasara, dantyamu۳y ne jirya۳paru۳y riva murichedoda Ju۳denu jiyaru۳rya, tapi daryatya ru۳tay saniquejada. 43ॸ¡Jiii, ta۳ju۳na۳te darya jiryejyu۳te day, ta۳ju۳, Varyisévuveda! Jiryeñi va۳tasara daryaju۳ rana۳cho۳ samirya ma۳sajoncha ma۳sa۳da ju۳tye۳ryanijyovimu, jiryi ۳canuy jaryintyirya mu۳chuvedantiy jiryatiy rimyu۳chuvay nijya۳nvay samiy jidyetya۳data pudásamu jirye. 44ॸJiii, ta۳ju۳na۳te darya jiryejyu۳te day, ta۳ju۳, jiryatiy jiryevyicha daryaju۳ nu۳tyu bapyo puryerya, jiryatiy riryaniya۳ nijya۳nvay rancha jiñiya۳resiy.” 45ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta ti ۳qui niquejada datyi ۳ variñi ۳ Jesús: “Nu۳jerye yavityiye۳ jirya niquejadata.” 46ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “¡Jiii, ta۳ jaryi niquejada datyavañi ۳te jiryevyichasarate day, ta۳ju۳! Jiryetyiityataniy daryaju۳ nijya۳nvarya

tiityasara, jiryedyetyadodata, jiryatimyu۳ ne vinu jiryejyomutu jana۳ta jiryejye۳tyo۳ru۳chara raniy, jiryatiy ne vinu jiryivaaryu۳rya daryatiy jiryeñi jvaatyaniryu۳y nijya۳nvarya. 47ॸ¡Acuu jiryedyeri ۳dentya day! jiryatiy jiryeryoriicharara bapyo roriy rijechipityasa۳daju۳ Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, jiryatiy ru۳veda jiryemyunatyavaberyi. 48ॸRamuni ۳ ʮɗфֆľĀֆɗѸ̲ɗфֆфɗԮʮɗ̲ֆӕ͑‫ڏ‬ tyavabe vichasa۳da, jiryatiy ru۳veda riy Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, jirye ji ۳ta roriichara daryaju۳ra bapyo roriy rijechipityasa۳daju۳. 49-51ॸRamuni ۳day su۳teda Ju۳denu jidyetya۳damu: Ra۳jpa۳ ruumu riy rajyu۳ tu۳chuvay, raynsu۳byimiy jarye, tavay ra۳batye ritye, rityevay ma۳cho۳vay jarye rirya۳jarupantantiy, ra۳tidye jiryi diye vichavamyusirya rimyurichirya Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, jiryatiy ribetyeda mucadi jo۳ta۳damusiy, k¡Ń͑ӕ¡ֆ¡ҡֆľĀ‫ڏ‬ musiy, Sacaryébay batyedasa۳ra۳ju۳, ʮɗфֆҡɗֆѸ¡ҡֆľĀфЙфӕĀ̲ӕʮ͑ӕҡҡֆ‫ڏ‬ sara rupajyo, Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo jarye. Jo, ri ۳tatye jiryiva: Ra۳jiryi diye vichavamyusirya rimyurichirya ti ۳ta۳ju۳. 52ॸJiii, ráni ۳tte jiryejyu۳te rá, niquejada datyavay, jiryatiy jiryecho۳vamya۳ra yevyi nta, ratatiy riryi datya nijya۳nvarya Ju۳denu niquejada. Ne jiryejeryu۳yada nta ramu Ju۳denu niquejada day, daryaday jiryi ۳bayada tavayjisintyirya ramu jayadantiy.” 53-54ॸJesús sipyateda jadchiy, rijyo۳ta۳da ji ۳ta siryi ۳jada Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuvedata simu yavittyuyadamu. Rijyo۳ta۳da ji ۳ta jtaja۳doda ti ۳ta۳ju۳ tarivani ۳, saryityi jmutya۳jada taji nta riy, varityi riñi jtay ya۳tu۳chuta rivani ۳. Jesús datyadoda rayaro۳ju۳ vuryi ۳tu۳yada jteda

12

1ॸJesús jvaayadasa۳ra۳ju۳ ji ۳ta riñe۳yatiiñu۳yada nijya۳nvajyuuyu, jiryatiy riintye۳ryadeda rajuura vara۳nca

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ12

133 nijya۳nvayu. Sajo۳ta۳da ji ۳ta jteda Jesús munatya ruuva yisa۳ datyavay: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta Varyisévuveda cari ۳vatya۳ rapu۳ryajisiyu, jiryatiy ru۳tay yitu۳yadamu vichavaryi. 2ॸNe taradera yitu۳yadamu vichasa۳da jiryatiy ra۳ma۳cho۳ samiy mutanusara, mitya; ti ۳ta۳ju۳tidye ra۳chasara dityanusara; dantyamu۳y ne ra۳ma۳cho۳sara tara dutyasara, ti ۳ta۳ju۳ ra۳chasara datyasara. 3ॸRamuni ۳day, miryani ۳ntyi vu۳ñiquejada nupocudimu, rirya۳tuva۳chu tavay vidavira; ĀфֆĀ‫ڏ‬ ntyi, jiryatiy vu۳cyucuye۳yada tu۳yumu ti ۳, vu۳me۳jevyimura, rirya۳tu۳chu vijyo۳mujachera.”

ruuva Ju۳denu jpa۳vay varintyidye: Ne radyetya dañi ۳ jiñu day. 10ॸMi ۳nintyi ra۳nique sayaro۳ju۳ Nijya۳mi ۳denu, sa۳ramityaniy mitya rajye۳rya. Jiñu ji ۳ta jiryatiy sa۳javityiye۳ñi ۳ Ju۳denu Jnutu, ne sa۳ramityaniy mityara sa۳vityiye۳yada. 11-12ॸRirya۳numatiy jti ۳ta ju۳tye۳ryanijyo ja۳nvamyuju۳ jirye, nutyityu۳mimyuju۳ jarye, japuvedamuju۳ jaryentiy, ne jirya۳jachipiya۳ jaryi variy nu۳tyuramusiy jirya۳jmutya۳ riy, nu۳tyuramusiy, dantyamu۳y ne ta۳ra jirya۳jtay ruuva, ta۳ra, tapi sa۳datyanu ji ۳ta Ju۳denu Jnutu variy jiryedyerya, ta۳ra jirya۳jtay variy ruuva.”

Jesús datyadoda chi ۳ra vu۳ryi suvu۳chara, chi ۳ (Matévu 10.26-31)

Vuryi ۳nu۳tyasara rajuura baryaveda ni ۳ru۳yadajisivyu۳y

4ॸ“Ri ۳tatye

ji ۳ta jiryiva, rajemyicyuveda: Ne vurya۳suvu۳ryi jivye, jiryatiy ru۳varya vu۳vyu۳, rivasiy ji ۳ta ne rirya۳vichaniy taranu۳davyu۳y. 5ॸRa۳dityanu ji ۳ta jirye mi ۳ra vurya۳suvu۳y jaryi. Vurya۳ma۳ suvu۳ñi ۳ jiryatiy vuryi ۳vacha۳divasiy saryi jpa۳sara jiidatyo۳muju۳ni ۳ vu۳beyanu. Ri ۳tatye jiryiva: Ni ۳ni ۳ ji ۳ta vurya۳suvu۳y. 6ॸRajuura criquivyitya samurichevay tadajyo vachuchiy, dañumamu۳y ne sajachipuchara Ju۳denuni ۳ ti ۳quide sate. 7ॸVuryi ۳no۳jasiy jarye saranusara ti ۳ta۳ju۳ saju۳ Ju۳denu. Ramuni ۳mu۳y ne vurya۳suvu۳y; vu۳ñi ۳ ji ۳ta murichevay jaryi ruumusiy vachuchimyi.” Rityi tu۳chusara vijyo۳mujache Jesús jiyadaju۳ (Matévu 10.32-33; 12.32; 10.19-20) 8ॸ“Ri ۳tay jiryivantiy: Mi ۳ni ۳tyi tu۳chu vijyo۳mujache nijya۳nvavya: Ray ji ۳ta datyani ۳ Jesús, sa۳tu۳chu Nijya۳mi ۳denu vijyo۳mujache ruuva Ju۳denu jpa۳vantyi: Ray datyani ۳ jiñu. 9ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sa۳tu۳chu nijya۳nvavya raynchiy: Ne radyetyani ۳ Jesús, daryaday ra۳tu۳chu

13ॸSu۳teda ji ۳ta ti ۳qui vanu nijya۳nvay cabyimusiy siva Jesús: “Datyanu۳, ya۳tu۳chu siva ratyeryi ۳ sa۳ma۳ sa۳y rate ray, jiryatiy su۳mutya۳ra na۳jye۳be barya.” 14ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Vadero۳nu, ¿chi ۳rana۳te bayada cadnadu jiryequebyimu ray, chi ۳? ra۳tidye nantara jiryeberya.” 15ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta samiy ti ۳ barya ni ۳ru۳yadajisiyu, jiryatimyu۳ ne vinu tarati ۳ vichasara samirya. ġфֆĀֆѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara samiryantiy, jiryatimyu۳ ne tarati ۳ sani ۳cha.” 16ॸSatu۳choda ji ۳ta varirya datyadoda niquejada ti ۳ barya ni ۳ru۳yadanchiy: “Rani ۳rañu۳yada ji ۳ta sántará jaryi tarati ۳ variy. 17ॸSajachipiya۳jada ji ۳ta variy: Ta۳ra ra۳jvaay diye, jiryatimyu۳ ne tara jna۳y vidavijo ra۳torajiju۳nu۳day. 18ॸSu۳teda ji ۳ta variy: Nu۳rya ra۳jvaay. Ra۳jottirya ra۳tora bajyo rapu۳rya, ra۳tidye roriiy vadiramusiy ja۳murava۳ju۳ra, jasityi ra۳barya ra۳torá, raberya jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. 19ॸRa۳jtay variy ravyimu, ri ۳ntumu jarye: Rajuuranuma raberya, ratanuma ra۳jnu۳jeya۳sara ta۳rijyu۳ ti ۳ta۳ju۳. Ra۳numa jiituy, ra۳jmyi, ra۳jatu, ra۳jchana۳y.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ12

134

20ॸNu۳tyu ni ۳day Ju۳denu jteda variy siva: ‘¡Datyi ۳sa۳! Diye nupora ra۳va۳tani ۳ yintu jibebyimusiy. ¿Chi ۳ju۳numa ra۳ma۳cho۳sara jiberya varidye, chi ۳ju۳?’ 21ॸDarya ni ۳day, ni ۳tiy bacharara jiberya ja۳viñu vinu jijyu۳, ne sajachipiya۳ variy sanijyu۳ Ju۳denu, ne tarati ۳ nta variy Ju۳denu diya dañi ۳.”

Su۳nu۳tyasara Ju۳denu riy jidyedyeñu (Matévu 6.25-34) 22ॸSu۳teda

ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ datyavay: “Ramuni ۳ ri ۳tay jiryiva: Ne vurya۳jachipiya۳ jaryi: ¿Ta۳ra vurye۳jmyi vuryi ۳nu۳yadaju۳, ta۳ra? dantyamu۳y ne vurya۳jachipiya۳: ¿Ta۳ra vurya۳jachu vuryiva, ta۳ra? 23ॸTapi vuryi ۳nu۳yadatya ji ۳ta jaryi jmyichara jiyadaju۳ day, vu۳vyu۳ ji ۳ta sujay jiyadaju۳ntidye. 24ॸVurya۳jachipiya۳ riñijyu۳ to۳no۳veda, varajonuveda, pu۳ñivyeda jarye ti ۳ta۳ju۳ ruusa۳ju۳: ne rinta, dantyamu۳y ne rirya۳to. Ne bajyotavay, dantyamu۳y ne rorichityavay, jasityi rirya۳barya tara. Ju۳denu ji ۳ta potyanichara varidyeryi. Vu۳y ji ۳ta murichevay jaryi ruumusiy nipya۳tavay. 25ॸ¿Mi ۳ra vuryisa۳ vichi ۳ ra۳sityechu jijechipiya۳jadamusirya yinu۳yada, mi ۳? rata۳savu۳ métrusa۳ra۳ju۳. 26ॸNetimyu۳ ne vana۳y vu۳chityechu pasidyerara vuryi ۳nu۳yada, ¿ta۳raju۳na۳ vurya۳jachipiya۳ taranijyu۳ vuryi ۳nu۳yadaju۳, ta۳raju۳? 27ॸVurya۳jachipiya۳ ranijyu۳ javu۳ñi ۳sityu, nu۳tyuramusiy raja۳vye, nu۳tyuramusiy. Ne rivaay, dantyamu۳y ne raruyinura nura۳biju۳u۳ jichujajyu۳sara; ri ۳tatye ji ۳ta jiryiva: ne vinu nutyityu۳ Sadumú۳bay vicha۳da sami ۳va۳ju۳ dutyasi ۳ ramusiy. 28ॸSaryityi sujañu Ju۳denu daryára samiy vachuy jiryatiy raja۳vye diye, ta۳rimyusiy rirya۳jatya jiidamyura, ta۳ jaryivya۳ju۳ sa۳sujañu Ju۳denu jirye, nijya۳nvay pasidye jachipiya۳vay. 29ॸNe jirya۳va۳ta jaryi jachipiya۳vay rana۳cho۳ tara jiryi ۳byedaju۳, dantyamu۳y ne jirya۳todaju۳;

dantyamu۳y ne jirya۳vichasara jaryi jachipiya۳vay. 30ॸTapi ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavay va۳tasara rana۳cho۳. Vu۳jye۳ ji ۳ta datyara jiryatiy vu۳vya۳tasarara. 31ॸVurya۳ma۳ va۳tajaya۳sara nijya۳nvay jachipiya۳jada jiyasachirya Ju۳denu nusu۳yada, vurya۳sarye varirya vuryi ۳myi ۳sara, vurya۳tu۳sara jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” Jesús datyadoda nu۳tyuramusiy vurye۳cha jaryi taratavay jarichumu (Matévu 6.19-21) 32ॸ“Ne jirya۳suvu۳y, ri ۳nu۳tyavadyeri ۳, jiryatiy samiy datyasara rajye۳ diyara, sa۳sa۳y yisa۳ nusu۳yadaju۳ jirye. 33ॸJirya۳ma۳ ta۳ryu۳tyara jiberya, jirya۳sa۳y variy yentyutya۳damu riy jantyuvye. Jirya۳ma۳ jvaarya criquiy jiryatimyu۳ ne ra۳rimyityuuchara, jirya۳tidye vichajaya۳sara si ۳tenu taratavay jarichumu variy, jasityimyu۳ ne vana۳y satuudichara paranu۳ni ۳, dantyamu۳y ne ti ۳de ra۳javatyasara jasirya vu۳chujay, ne vinu ruvádera, mitya. 34ॸˇѸɗҡֆɗфԮɗËȍ‫ڏ‬ sara vu۳berya jaryi murichevarya, jasintya ra۳chasara vu۳jechipiya۳jada varintyi.”

Jesús datyadoda vurya۳ma۳ vichasara jdutyasavay 35-36ॸ“Vurya۳ma۳

vichasara jdutyasavay jvaayadaju۳, varimyata jañu۳ñu jmutya۳vajyu۳, jiryatiy panujosiirya vu۳ño۳no۳siiy, nu۳tyu rintuy vaduy sa۳jiju۳ jipyatru۳, jiryatiy sata۳rya ja۳mu۳jyomusiy jiryorimyuju۳, rirya۳tidye mutta sa۳jiju۳ra rorijyu۳, sa۳numatiy jvatyiñuvi ۳ raniy. 37ॸJchana۳tyasavay ji ۳ta samuchechimyi, jiryatiy sasaryeñuvi ۳ samiy jnu۳tyavaryi. Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva, sa۳jdutya ripyatru۳ variyu, sa۳ma۳Ѹҡ͑ɗֆԮфɗфֆɗʮɗ̲ֆӕËȍľ‫ڏ‬ chimyi jmyijyomu, nu۳tyu saryicha rimyuchechiy, sa۳tidye potyaniy jasiryi. 38ॸSaryityi saryeñuvi ۳ jnu۳tyavaryi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ12

135 jimyuchechimyi nuporata۳sa, varimyata ra۳sacharajisiy, rirye۳cha jaryi jchana۳tyasavay variy. 39ॸVurya۳ma۳ datya ji ۳tara jirya. Saryityi datya۳da rorijya۳mi ۳: Sa۳jti ۳ paranu۳ni ۳, ne saryi sipyateda jiryorimyusiy, ramutiy sajayada paranu۳ni ۳ variy su۳biva. 40ॸJiryejerye ji ۳ta ra۳ma۳cho۳ jnu۳tyavay, tapi varityimyu۳ ne jirya۳nutuy sa۳jiju۳ Nijya۳mi ۳denu, mityamusiy sa۳jti ۳sara variy jiryi ۳biva.” Jesús datyadoda muchechiy siityeranchiy, sasiityejadasa۳nchiy jarye (Matévu 24.45-51) 41ॸSitaja۳doda ji ۳ta Pyítrubay variñi ۳ Jesús: “¿Nutyityu۳, jiñiquejasiy nu۳ñijyu۳ra jirya datyadoda niquejada, varimyata tavañijyu۳ ti ۳ta۳ju۳?” 42ॸSu۳mutya۳jada Nutyityu۳ variñi ۳: “¿Mi ۳rana۳te muchechiy siityera, mi ۳? datyara jarye risa۳ju۳ni ۳, jiryatiy sa۳bay sapatru۳ jiryoriy jnu۳tyi ۳si ۳ju۳ni ۳, sa۳tidye sa۳chara riyaru۳rya jmyichara jiryenu muchechimyiyu. 43ॸJchana۳tyasi ۳ ji ۳ta jiñu muchechiy, ni ۳tiy sasaryenuvi ۳ sapatru۳ yivaayadamu. 44ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Sa۳day bay jiberya jnu۳tyi ۳ju۳ni ۳, sa۳tidye jnu۳tyajaya۳ ti ۳ta۳ju۳ jasirya. 45-46ॸSaryityi jachipiya۳jada jiñu muchechiy jivyimu: Saricheñuma rapyatru۳, saryijyo۳ta۳da ji ۳ta musiye۳yada variryi jiryenu muchechimyi, muchechityuveda jarye, saryi jmyi, saryi jatu, saryi jniyu۳y varintyi, sa۳jti ۳ ji ۳ta sapatru۳ varityimyu۳ ne sa۳nutuy sa۳jiju۳, jiryatimyu۳ ne sadatya sa۳jti ۳ daryaju۳. Sa۳musiye۳tyaniñuvi ۳ sapatru۳ jaryi variyu, sa۳tanuvu۳nu siityejasa۳mivyeda jsa۳ju۳ variñi ۳. 47ॸJiñu muchechiy ji ۳ta, jiryatiy sadatya۳dara jipyatru۳ va۳tara, ne vinu daryamusiy su۳dutyaru۳y samiy saju۳ jipyatru۳ra jiberya, dantyamu۳y ne sivaaryu۳rya sava۳tara, sa۳jmutya۳sara variy rajuuraju۳ra jimyusiye۳cha۳da rivasiy. 48ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳timyu۳ ne datya۳dara

jipyatru۳ va۳tara, sivaayada ji ۳ta varirya jiryatimyu۳ ne su۳canuy sapatru۳ra, sa۳day ji ۳ta jmutya۳ra tapi ratya۳ musiye۳cha۳da rivasiy. Mi ۳ni ۳tyi vu۳che۳y jaryiñi ۳, vu۳ntuy variy jaryintyiñi ۳. Jiryatiy ribe ja۳mura criquiy simu ti ۳, rayadaju۳numa ji ۳ta rirya۳murichenutaniy rivantidyeñi ۳.” Rirya۳mityasiiy nu۳ñi tevajyuu Jesúsnchiyu (Matévu 10.34-36) 49ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús jadchintyi: “Ri ۳deda ji ۳ta ra۳tidye jatya mucadinchara jiiday, rañuma tote ji ۳quinchusarara. 50ॸ¡Ra۳jachi ۳niy vamiryamu ray, jaryi vaparu۳tyasa۳ ravyichasara rarunda jto۳jadasa۳ra۳ju۳! 51-52ॸJiryejechipiya۳ dyetya riti ۳jada ra۳tidye sa۳rya samirya vichasa۳da jirya mucadimu. Ri ۳tatye ji ۳ta jiryiva: Ne daryá, ne rirya۳jachipiya۳sara nijya۳nvay taraqui variy ramyo۳musiy, tapi diyemusiy ji ۳ta jasityi rirye۳cha tadajyo nijya۳nvay taroriquimu, danu۳ju۳y ra۳cha mu۳nvay jiyaro۳ju۳, mu۳nvay jarye ra۳cha danu۳ju۳y jiyaro۳ju۳, daryani ۳ ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳. 53ॸSa۳jiyaro۳nu ji ۳ta vanuni ۳ jidyenu, sadenunuma ji ۳ta ra۳jiyaro۳͑ӕԮфɗ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyeyu. Nadayaro۳nu ji ۳ta vaturu۳ñi ۳ jidyetu, daryaday sa۳jiyaro۳nu nanudetu varintyidyeyu. Sadeseda jarye ra۳jiyaro۳nu vaturayu, daryaday sa۳jiyaro۳nu nana۳si ۳ntu varintyidyeyu.”

Nu۳tyuramusiy vurya۳datya ranchiy vu۳ryunda, nu۳tyuramusiy (Matévu 16.1-4) 54ॸSaniquetityiyada

Jesús variy ruuva nijya۳nvajyuu: “Ru۳nu۳ñumatiy nijya۳nvay radacutyityi rapuryerya, ru۳tay varidye: Ra۳numa jmu, ru۳mu ji ۳ta variy. 55ॸRu۳nu۳ñumatiy ra۳sacha samiryunda, ru۳tay variy: Diye ra۳viiday jaryi, si ۳tenuni ۳day raviiday variy. 56ॸ¡Jiryi ۳tu۳yadamu vichavayu! Jiryedyetya tu۳chodara nu۳tyura runda ra۳cha tariva, ¿nu۳tyuramusimyu۳ ne

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ12ٍॷ13

136

jiryedyetya jirya rundanchiy, nu۳tyuramusiy? nu۳tyura rivyiche۳chavay nijya۳nvay diye rundamu vichavayu. 57ॸ¿Nu۳tyuramusimyu۳ ne jiryedyetya jidyiryamusirya jiryatiy vase vichasara darya, nu۳tyuramusiy?” Vurya۳jantya jdutya۳da ruusa۳ vu۳myityasimyi (Matévu 5.25-26) 58-59ॸ“Jityi jiya۳da jityu۳chutasa۳damu simu japu, ya۳jantya jdutya۳da sisa۳ jimyityasiy ji, sañuma pu۳chiy cadnadumu ju۳na۳ntyi ji, sañuma sa۳y cadnadu jiivu۳setavay jomu variy ji, sañuma jatyataniy tanuvu۳nujovimuju۳ ji, jadchityimyu۳ ne vana۳y ya۳sipyatay netimyu۳ ne ya۳̲ӕфɗ‫ڏ‬ chenu tamitya sonuta jiyadaju۳ didye.”

Netimyu۳ ne vurya۳paru۳y riva va۳cha vichasa۳da, vurya۳parutay variy riva

13

1ॸRivyicha۳da ji ۳ta nijya۳nvay varicha۳ra۳ju۳ jasiy, rityu۳choda ji ۳ta siva Jesús rinchiy Cadidéyaja۳nvay. Ru۳ntatya۳danumatiy Cadidéyaja۳nvay Ju۳denumu riy yasi ۳veda, jiryatiy ru۳veda munatya riy yasi ۳veda, su۳vatyadeda ji ۳ta japu Pyidátubay varintyidyeryi, Ѹʮфֆľ‫ڏ‬ nutadedara rindaja۳ risa۳ rirya۳si ۳veda nudaja۳ variy. Darya ni ۳day rityu۳chunuvi ۳jada siva Jesús. 2ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jiryejechipiya۳ dyetya rivyicha۳da jivye Cadidéyaja۳nvay jaryi juuchatavay jityevamyusiy, jiryatiy rávichadeda darya riy. 3ॸRi ۳tatye jiryiva: Ne. Dañuma, netimyu۳ ne jirya۳paru۳y riva va۳cha vicha۳da, jirya۳day parutavya۳ Āфֆ͑ҡɗ‫ڏ‬ dyeque. 4ॸVarimyata daryaday jiryejechipiya۳ rinchiy vu۳yaju۳y nijya۳nvay, mu۳nvañijyate rinchaju۳, Siduvémuntiy. Raju۳u۳yada ji ۳ta panu۳chavu۳ rincha, ramudoda variy jasiryi. ¿Jiryejechipiya۳ dyetya rivyicha۳da jamirya vichavay jaryi ruumusiy Jerusarí ۳mu vichavay? 5ॸRi ۳tatye

jiryiva: Ne. Dañuma, netimyu۳ ne jirya۳paru۳y riva va۳cha vicha۳da, jirya۳day parutavya۳ daryantidyeque.” Jesús tu۳choda ni ۳nunchiy jiryatimyu۳ ne jarya ravicha۳da 6ॸSatu۳choda ji ۳ta Jesús varirya jirya dityadoda tu۳choda: “Ravicha۳da ji ۳ta ni ۳nu ti ۳qui vanu nutara cabyimu. Sava۳ta۳danumatiy raja۳mi ۳ rajona۳cho۳ rancha, ne sadiyada variy tariva tiii, mitya. 7ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva jimyuchechiy: Ya۳jnu۳y, mumunijya۳miñuma rañi va۳ta rajona۳cho۳, ne radyichara tariva, tiii, mitya. Ya۳numa jnura; ¿ta۳raju۳ ra۳pa۳chitya mityara ramyucadi jiyu, ta۳raju۳? 8ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta samuchechiy variyu: Jasiñuma ra۳cha day, Nutyityu۳. Tanijya۳quisa۳ra۳ju۳ ra۳ja۳siy munatya ru۳ro۳, ra۳day bay raruva۳vara voca ju۳vu۳di. 9ॸRa۳tiy jay variy, ra۳ma۳cho۳ samirya variy; netimyu۳ ra۳jaryu۳y variy, ya۳jnutaniy ji ۳ta varirya.”

Jesús mi ۳sadeda jiituyada rundamu nada vaturu۳be butyanu۳y 10ॸSadatyanunu۳yada ji ۳ta Jesús ju۳tye۳ryanijyomu riy nijya۳nvay, jiituyada rundamu. 11ॸNanuvichanu۳yada ji ۳ta tanu۳qui vaturu۳y variy jasiy, jdiva۳jada ja۳mi ۳tanu۳y. Vu۳yaju۳y nijya۳ nanuvichanu۳yada jdiva۳jnu۳y, mumunijya۳miñijyate ranchaju۳ntiy. Mityanuma nanubutyanumaya۳jadayu, ne vana۳y nanuradeda vasenu۳day. 12ॸґĀɗֆ‫ڏ‬ danumatiy Jesús nadiva, sanatuyada ji ۳ta variy yimuju۳ nada, su۳teda ji ۳ta variy nadiva: “Popoju۳y, jdanusanu۳ñuma sa۳ni ۳diva۳jadajisiyu.” 13ॸSabayada ji ۳tara jijyomutu variy nanuniy, nanuseveda ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳ variy. Nani ۳chana۳tya۳da ji ۳ta variñi ۳ Ju۳denu. 14ॸSanique۳yada ji ۳ta ju۳tye۳ryanijyo nutyityu۳ variy ranchiy, jiryatiy sami ۳sadeda Jesús nada jdiva۳jnu۳y, jiituyada rundamu. Sanique۳tya۳da ji ۳ta ju۳tye۳ryanijyo nutyityu۳ variryi nijya۳nvay:

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ13

137 “Jasidyerya tarundaquinijyate vuryivaayadaju۳. Variryundamuni ۳ ji ۳ta jirya۳jniy mi ۳sa۳dana۳cho۳ day; ne jirya۳jniy ji ۳ta jiituyada rundamu.” 15ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Jiryi ۳tu۳yadamu jivyicha darya. ¿Va۳ jiryeque, ne jiryeñi jvaay jiryatiy jiryeñi vita jiituyada rundamuni ۳ yasi ۳ si ۳myityanijyomusintyi, jirya۳tidye jti ۳ta sa۳tujomuyu? 16ॸVa۳ jiñu۳y vaturu۳que, nadani ۳ nani ۳cha ta۳riy vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bay jasatu۳y. Jiryatiy nanuvichanu۳yada Satanásiy puchunu۳y, nanuvichanu۳yada jdiva۳jnu۳y vu۳yaju۳y nijya۳sa۳ra۳ju۳, mumunijya۳miñijyate ranchaju۳, ¿samiryavidye raryivyita nada puchusanu۳y jiituyada rundamu?” 17ॸJirya Jesús niquejadanchiy, rirya۳na۳da ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ samityasivyeda variy. Riichana۳tya۳da ji ۳ta nijya۳nvay varirya, jiryatiy mityamusiy sivaañu۳yadara ti ۳ttasara ridyiya. Jesús tu۳choda quica۳tadinchiy (Matévu 13.31-32; Márcu 4.30-32) 18ॸRamuni ۳ su۳teda

Jesús variy ruuva: “¿Nu۳tyurani ۳ntyi dyetya rani ۳cha Ju۳denu nusu۳yadacu۳, nu۳tyu? ¿Mirya tu۳chodatani ۳ntyi ra۳datyanuracu۳, mirya? 19ॸNu۳tyu quica۳tadi nta rani ۳cha, jiryatiy rinta nijya۳nvay jivyatupada ju۳ro۳ra, raja۳vye ni ۳nuju۳ variy, saruuvye ji ۳ta nipya۳ti ۳ rajiica۳mu varintyi.” Jesús tu۳choda pa۳ cari ۳vatya۳nchiy (Matévu 13.33) 20ॸSu۳teda ji ۳ta ju۳na۳y ruuvantiy: “¿Ta۳ra tu۳chodata ra۳datyanura Ju۳denu nusu۳yada, ta۳ra? 21ॸNu۳tyu pa۳ cari ۳vatya۳ nta rani ۳cha, jiryatiy nanubayada vaturu۳y mumuri ۳ quinu pa۳jurudinubera, jasicha۳ra۳ju۳tiy racari ۳vay ti ۳ta۳ju۳ variy.”

Pasijyu۳ jajyonchiy (Matévu 7.13-14, 21-23) 22ॸSadatyanutityiñu۳yada

ji ۳ta Jesús ja۳mu vicha۳diva, pasivyicha۳diva jarye,

jiryatiy sarupiñu۳yada variy Jerusarí ۳ na۳cho۳ju۳. 23-24ॸSu۳teda ji ۳ta rityenu siva Jesús: ٘‫ͅع‬ɗҡֆԮ̲ɗĀֆľ͑ӕ̲ʮ͑ҡֆӕҡֆ‫ڏ‬ savay?” Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jirya۳ma۳ jantya jayada paru۳cha۳rimyusiy pasijyu۳ rorijyu۳demusiy jiryeryamitya۳daju۳, jiryatiy ti ۳quitya jiryi ۳nu۳y rañi jaryu۳y Ju۳denu nusu۳jyomu, ne vana۳y nta rirya۳jay. 25ॸSa۳numatiy mutanu rorijya۳mi ۳ra rorijyu۳, jirya۳numa jo۳ta radeda rorijyu۳tuunu, jirya۳tidye jvatyi raniy rorijyu۳day. Jirya۳jtay variy siva rorijya۳mi ۳: Nutyityu۳, ya۳mutta nu۳ña۳jisiy. Sa۳jmutya۳ variy jirye: Tama۳ radyetya tesivyerya jirye, tama۳. 26ॸJirya۳jo۳ta jteda variy siva rorijya۳mi ۳: Nu۳tyu nu۳dye rañi jibyeda jidyiya, nu۳ña۳toda variy risa۳ju۳ntiy, nu۳tyu jiñi ۳ day rañi datyadoda nu۳vyicha۳dajache. 27ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jmutya۳ variy jirye: Ri ۳tatye jiryiva: Ne radyetya tesivyerya jirye; ¡Jirya۳numa jiya ratyuunusiy va۳cha vichavay! 28ॸJasidye ji ۳ta jirya۳jna۳vya۳ varique, jirya۳su۳y ji ۳ta jijya۳dajcha varintyi, jirya۳numatiy diy siva Avurá۳ bayanu, Isácu bayanu jarye, Jacóbu bayanu jarye sisa۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denuju۳ tu۳chuvay bayanuveda jarye ruusa۳ju۳ntiy, Ju۳denu nusu۳jyomu. Jirye ji ۳ta ra۳chasara jatyasavay bimuju۳ variy. 29ॸRirya۳jti ۳ ji ۳ta nijya۳nvay variy jiñi ۳ mu۳ti ۳jomusiy, sapuryejomusintyi, ravita۳sa vichavantyi, jidye vita۳sa vichavay jarye, rirya۳ma۳sa jmyijyomu Ju۳denu nusu۳jyomu variy. 30ॸRityi vichasara ji ۳ta tamityavay diye, rirye۳chasara ji ۳ta munatyavay variy rivasintyi; daryaday rityi vichasara munatyavay diye, rirye۳chasara ji ۳ta tamityavay variy rivasintyidye.” Jesús jna۳yada rivasiy Jerusarí ۳ (Matévu 23.37-39) 31ॸVaridye ji ۳ta ruuto۳jada Varyisévuveda simu Jesús, ru۳tañuvejada variy siva: “Ya۳numa jiya jiyusiy, jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ13ٍॷ14

138

su۳varyu۳ñuma Jeródes ji.” 32ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva Varyisévuveda: “Jirya۳numa tu۳chu siva quivu۳rya Jeródes: Diye ji ۳ta, ta۳rimyusiy jarye, ra۳jatyatityiryi bayantuveda, ra۳mi ۳sanityityi variryi jdiva۳jnuvay; rata۳rimyusiy ji ۳ta ra۳jto۳tanirya rivaayada. Darya ni ۳day jirya۳tu۳chosiy siva Jeródes. 33ॸRa۳numa ji ۳ta jiya rupiñu diye, ta۳rimyusintyi, rata۳rimyusiy jarye ti ۳ta۳ju۳, tapi ne vana۳y sabatye Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ Jerusarí ۳jisiy taji. 34ॸJerusarí ۳, Jerusarí ۳, jiñijya۳nvay ji ۳ta jvachara riy Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe, rijechichara ravichu۳ta riy, jiryatiy su۳pa۳sara Ju۳denu riy yinsu۳byimiy ruumu. Rajuuraju۳ rañi ju۳tye۳ryaniryu۳yadanumucha riy ridyedyeñu, nu۳ҡֆӕҡԮфֆɗҡֆΎĀ̲ӕҡ͑ӕ‫ڏ‬ sara jiñipya۳ta suvu۳charajisiryi jidyenujuu daryá; tiii, riryivya۳tava۳ra. 35ॸ¡Tijyiii, satochimya۳ttye Ju۳denura jiryevyichajo! Ri ۳tatye ji ۳ta jiryivantiy: Ne jirya۳diy ju۳na۳y riva rabetyedivasiñu۳day, netimyu۳ ne jirya۳jtadyidye: ¡Jchana۳tyasi ۳te ni ۳tiy jnitye Nutyityu۳ jtyamute!” Jesús mi ۳sadedani ۳ vanubay ja۳mura pa۳chityi ۳

14

1ॸTarundamu

ji ۳ta jiryatiy jiituyada runda ravicha۳da, ѸʮֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy Jesús jibyedaju۳ sarorivyimu Varyisévuveda nutyityu۳, ru۳nu۳choda Varyisévuveda variy jasiñi ۳. 2ॸSavichanu۳yada ti ۳qui jdiva۳jni ۳ sadiya, ja۳mura pa۳chityi ۳. 3ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesús variryi Ju۳denu niquejada datyanuvay, Varyisévuveda jarye: “¿Samiryavidye Ju۳denu diya, mi ۳sadeda jiituyada rundamu, varimyatamu۳y?” 4ॸRime۳cho۳jada mitya vajeryade variy. Sapu۳cheda ji ۳ta Jesús variñi ۳ jdiva۳jni ۳, sami ۳sadeda variñi ۳, su۳mu۳rya۳da ji ۳ta variy jadchiñi ۳. 5ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesús variryi: “¿Ne jiryeñi jvaay jiituyada rundamuntiy? ¿Mi ۳ra jiryetyenu ne saryi sipyata varicha۳ra۳ju۳ni ۳ jidyenu varimyata savoca, mi ۳ra? saryityi

ju۳u۳y jiituyada rundamu jmuchaju۳vimu.” vana۳y ru۳mutya۳jada variy ranchiy.

6ॸNe

Ja۳mu۳yada vichtyamuju۳ musuchavay 7-9ॸSu۳nu۳yadanumatiy

Jesús jiryatiy rijeryetanu۳yada musuchavarya ma۳sajo rorijya۳mi ۳tuunu rirya۳tidye dityanura jivyicha۳da jaryiñuvay jityevamyusiy, satu۳choda ji ۳ta variy ruuvara datyadoda niquejada. Su۳teda ji ۳ta ruuva: “Ti ۳tiy raryi musuy ja۳mu۳jyomuju۳ ji, ne ya۳ma۳sanuve vase vadi ja۳mu۳ñutuunu, saryityi ju۳ti ۳ ti ۳ jaryiñu۳va۳ju۳ yimusiy, sa۳jti ۳ ja۳mu۳yada ja۳mi ۳ variy yimu, sa۳jtay variy yiva: Ya۳sa۳y jimya۳sajoni ۳. Ya۳jo۳ta ji ۳ta variy va۳ta۳da tamitya ma۳sajona۳cho۳ yana۳danube. 10ॸSa۳numatiy musuy ti ۳ ji, ya۳ntya ma۳sanuve ji ۳ta tamitya ma۳sajoncha, sa۳tidye jtañuvi ۳ vadi ja۳mu۳ñu jasiy yiva: Jaamyicyu, ya۳ma۳sa ratyuunudera, jityidye ra۳cha jchana۳tyasi ۳ ridyiya musuchavay ti ۳ta۳ju۳ variy. 11ॸTapi mi ۳ni ۳tyi jchana۳tya nu۳tyu jaryiñu۳yu, sa۳cha jantanichi ۳ riva, daryaday mi ۳ni ۳tyi jtay jidyetya pasidyeva۳ju۳, sa۳cha ji ۳ta jchana۳tyasi ۳ rivantidye.” 12ॸSu۳teda ji ۳ҡˇľѸәѸԮфɗֆѸɗԮʮɗ̲ֆӕѸӕ‫ڏ‬ byintiy: “Ya۳numatiy jvaarya vichtya, ne ya۳musuy variryi jijemyicyuveda, dantyamu۳y ne jityeryi ۳veda, dantyamu۳y ne jiryena۳miy, dantyamu۳y ne jityuunu vichavay jaryi taratavay, riñuma musuy ramurichiryantidye ji. 13ॸYa۳numatiy jvaarya vichtya, ya۳ma۳ musuy ji ۳ta riy jantyuyadavay, pa۳ñimyi, canuya۳simyi, ni ۳sipyuryimyi jarye ruusa۳ju۳. 14ॸJaryi jchana۳tyasi ۳ ji ۳ta ye۳cha variy, jiryatimyu۳ ne vana۳y rimyurichenu ramurichirya ji, tii, mitya. Ya۳day ji ۳ta jmutya۳ra ramurichirya, vase vichavay mi ۳sa۳subeda rundamu.” Jesús tu۳choda ja۳mu vichtyanchiy (Matévu 22.1-10) 15ॸSatuva۳chodanumatiy ti ۳qui Jesúsjsa۳ musuchi ۳ra saniquejada, su۳teda variy siva: “Jchana۳tyasi ۳ ji ۳ta sa۳cha, ni ۳tiy ra۳jmyi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ14

139 Ju۳denu nusu۳jyomu.” 16ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ta۳riy savichanu۳yada ti ۳qui vanu. Sivaayada ji ۳tara ja۳mu vichtya rajuuvay musuchavajyu۳. 17ॸVichtya rundamu ji ۳ta su۳pa۳jadani ۳ jimyuchechiy ruumu musuchavay, sa۳tidye jtay ruuva: Jirya۳numa jiya vichtyamu, ʮĀӕҡֆѸф‫ڏ‬ numa daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ra. 18ॸRijyo۳ta۳da ji ۳ta jteda variy siva vichtya ja۳mi ۳ muchechiy, jiryatimyu۳ ne vana۳y nta rirye۳jiya. Su۳teda munatya musuchi ۳ siva muchechiy: Ratye۳ryu۳mya۳ diyedera nudiy, ra۳jnu۳jedyi riva. Rajechiñu۳y yiva sa۳ma۳ ramityaniy vichtya ja۳mi ۳ mitya rivara. 19ॸSu۳teda ji ۳ta nu۳ntiy: Ratye۳ryu۳mya۳ vu۳yaju۳y voca, ra۳jnu۳jedyiryi. Rajechiñu۳y yiva sa۳ma۳ ramityaniy mitya rivara. 20ॸSu۳teda ji ۳ta nu۳ntiy: Rajya۳mu۳mya۳ ravyaturaju۳, ramuni ۳mu۳y ne vana۳y ra۳jiya. 21ॸSatu۳chunuvi ۳jada ji ۳ta muchechiy variy siva jipyatru۳ra riñiquejada. Satuva۳chodanumatiy rorijya۳mi ۳ra, su۳teda ji ۳ta jamiryamu siva jimyuchechiy variy: Vani ۳ra jaryuve ye۳jiya vicha۳da cabyiva, ja۳mu nú۳va, racu۳siñu۳deva jarye, jiipyu۳chitya۳ta vani ۳ффӕ̲ӕѸɗфֆɗʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ davay, pa۳ñimyi jarye, canuya۳sivyeda jarye ruusa۳ju۳. 22ॸSatu۳chunuvi ۳jada ji ۳ta muchechiy siva jipyatru۳ntiy: Rito۳tanimya۳ra yiteda, jasidye ji ۳tara vidavijontiy. 23ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva jimyuchechiy: Ye۳jiya ja۳munú۳quiva, mantyanú۳va jarye, ya۳tidye jaryuvu۳ryi nijya۳nvay rumusiy, ra۳tidye mu۳cha۳siy raryoriy variy rijyu۳. 24ॸRi ۳tatye si ۳tenute yivacu۳, ¡ne sa۳jmyi ti ۳ musuchavay tenute ravyichtyamu, tii, mitya!” Vu۳ryi rrachu ti ۳ta۳ju۳ra vu۳berya, Jesús siityari ۳sa۳daju۳ (Matévu 10.37-38) 25-26ॸRiya۳danumatiy rajuuvay nijya۳nvay sisa۳ Jesús, sa۳numityejada ji ۳ta variy riñe۳cho۳ju۳, su۳teda variy ruuva: “Ni ۳tiy siityari ۳ru۳rye, netimyu۳ sa۳va۳tasara

jaryivya۳ju۳ nadimusiy jijye۳jyu۳rye, savaturu۳y jarye nadisa۳ju۳, sataryi ۳veda, si ۳tyamutuveda jarye ti ۳ta۳ju۳, jo, su۳nu۳yadasa۳ra۳ju۳, ne vana۳y sa۳chasara risa۳ datyi ۳. 27ॸMi ۳ni ۳tyimyu۳ ne nichusara jidyiiyadajiju۳ra crusiy, dantyamu۳y ne sasiityari ۳tityi varirye, ne vana۳y sa۳chasara risa۳ datyi ۳. 28ॸTapi mi ۳ra jiryetyenu, saryityi roriiryu۳rya panu۳chavu۳, ¿ne viy sa۳ma۳sa munatya jimyi ۳saniy, ramurichirya suradodaju۳, rasa۳ra۳numaviy rani ۳cha criquiy, ratatiy saryi ca۳sirya panu۳chavu۳? 29ॸNetimyu۳ ne saryi suranu samirya ramurichirya, saryiñumatiy jo۳ta roriiyada, netimyu۳ ne vana۳y nta sa۳ca۳sirya, riryi jo۳ta jarupanta۳da tavañi ۳, jiryatiy ridyi riva sadatya۳da su۳tyeda. 30ॸRiryi jtay ji ۳ta variy: Sani jo۳tama۳ ji ۳ta roriiyada, ne vana۳y ntate saca۳sirya. 31ॸDaryadantyi, ¿mi ۳ra ja۳mu nutyityu۳, mi ۳? saryityi datya: Su۳niñuma ratarya nutyityu۳ vu۳ñe۳cho۳, daraju۳y vu۳yaju۳y vara۳nca su۳tarumitya, ne viy sa۳ma۳sa munatya, sa۳tidye jachipiya۳ samiy: ‘Vana۳vyidye vurya۳suru۳y vu۳yaju۳y vara۳nca su۳tarumitya rijyu۳.’ 32ॸVu۳ryityi datya: Ne vu۳cha۳ra۳vay ntate day, ripyapudetidye riryicha vu۳myityasimyi, vu۳ryi jpa۳ riy vu۳nsu۳vye rimyo۳muju۳, rirya۳tidye jdutya nu۳ñi mityasivyedara. 33ॸRamuni ۳tiy, mi ۳ni ۳tyi jiryetyenu, netimyu۳ ne sajachipiya۳ samiy sa۳tidye rrachura jiberya ti ۳ta۳ju۳, ne vana۳y sa۳chasara risa۳ datyi ۳ variñu۳ndye.” Jesús tu۳choda tivyi tivyijyu۳vyedanchiy (Matévu 5.13; Márcu 9.50) 34ॸ“Tivyi ji ۳ta samirya. Varityi ji ۳ta raryi baryi ۳ rativyijyu۳vyeda, ¿nu۳tyuramusiña۳ vu۳ryi ta۳ryataniy tivyijyu۳ryaju۳ntirya, nu۳tyuramusiy? 35ॸNe samirya mucadiju۳ra, mitya, dantyamu۳y ne voca ju۳vu۳dimuntiy. Vu۳ryi jatya mitya ruujyuuju۳ra. Daryani ۳ ji ۳ta savicha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ14ٍॷ15

140

ni ۳timyu۳ ne siityari ۳ samirya. Jiryetyuva۳chuta۳ta tu۳yutavay.” Jesús tu۳choda carni ۳ru carañunchiy (Matévu 18.10-14)

15

1ॸRityuudiñu۳yada

ji ۳ta criquiy jmutya۳vañi ۳ Jesús, juuchatavay jarye ruusa۳ju۳, rirya۳tidye tuva۳chu varirya saniquejada. 2ॸRicyucutya۳da ji ۳ta Varyisévuveda variyu, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye. Ru۳teda ji ۳ta: “Sadirye ji ۳ta jiñu riy juuchatavay, si ۳byeda variy ruusa۳.” 3ॸSatu۳choda ji ۳ta Jesús varirya jirya datyadoda tu۳choda ruuva: 4ॸ“¿Mi ۳ra jiryetyenu, mi ۳? saryityi caray ti ۳qui sa۳si ۳ taraqui pachamusiy, saryiñi ۳tiy tochi ۳sadaryi yasi ۳veda binda day, sa۳tidye va۳ta sana۳cho۳ carañu, sasaryecha۳dasa۳ra۳ju۳. 5ॸSaryiñumatiy saryeñi ۳, saryi nichu ji ۳ta yichana۳yadamu variñi ۳. 6ॸSaryiñumatiy ju۳ti ۳ jiryorimyuntiy, Ѹфֆɗ͑ҡӕфֆɗʮɗʮľ̲ֆɗËֆӕ‫ڏ‬ veda yimuju۳ variy, satuunuvichavay jaryentiy, saryi jtay variy ruuva: Jirya۳jchana۳y risa۳, jiryatiy racharyemya۳ni ۳ ra۳si ۳ carañu. 7ॸDarya ni ۳day jarichumu, rirye۳jchana۳chara Ju۳denu tuunu vichavay sanchiy ti ۳qui juuchati ۳, jiryatiy saparu۳y riva ta۳riy jivyicha۳da. Rirye۳jchana۳chara jaryivya۳ju۳ sanchiy, taraqui pacha nijya۳nvamyusiy, jiryatimyu۳ ne rivya۳ta paru۳yada riva samiy jivyicha۳da Ju۳denu diya.” Jesús tu۳choda criquidye cararyanchiy 8ॸ“Daryadantyi,

¿miñu۳y vaturu۳rya, miñu۳y? raryi carera tadaqui criquidye, vu۳yaju۳dye tera, neviy naryi ruparya jiño۳no۳siiy, naryi nuniy varirya jiryoriy, naryi va۳tana۳ya۳ samiy rana۳cho۳, rasaryecha۳dasa۳ra۳ju۳. 9ॸNaryityi saryerya, naryi natuy ji ۳ta variryi jijemyicyuveda yimuju۳, tavay nanutuunu vichavay jaryentiy, nana۳tidye jtay variy jasiy ruuva: Jirya۳jchana۳chara risa۳, jiryatiy

racharyemya۳ra racyuriquidye cararya. ni ۳day ra۳chasara jarichumuntiy, jchana۳yada ra۳chasara Ju۳denu jpa۳vay diya sanchiy ti ۳qui juuchati ۳, jiryatiy saparu۳y riva ta۳riy jivyicha۳da.”

10ॸDarya

Jesús tu۳choda vadero۳nunchiy, jiryatiy sapa۳chitya۳da mityara jivyicha۳da 11ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Savichanu۳yada ti ۳qui vanu, danu۳ju۳y denuju۳tyi ۳. 12ॸSu۳teda ji ۳ta sadenu tamityi ۳ yiva: Ye۳ye۳, ya۳numa sa۳y rayaru۳rya jiberyate ray. Sanantaja۳jada ji ۳ta saja۳rya jiberya variy danu۳ju۳jyu۳. 13ॸNe rajuu rundamusiy, sa۳richumu۳yada sadenu tamityi ۳ra jiberya ti ۳ta۳ju۳, saya۳da ji ۳ta variy tara mucadimuju۳. Rumunuma ji ۳ta sapa۳chityanuvejadara jicyuriquiy, va۳cha vichasajomu. 14ॸSaca۳siyadanumatiy ti ۳ta۳ju۳ra jicyuriquiy, rajo۳ta۳subeda ji ۳ta jachi ۳nu runda variy jasiy mucadimu, sasu۳tyejada ji ۳ta yinu۳tya۳vasiy variy. 15ॸSatuudiñuvejada ji ۳tani ۳ ti ۳qui jasiy mucadija۳nvay tenu. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jpa۳jada yindimyu, jicyuchiy jnu۳tya۳daju۳ni ۳. 16ॸSani turiryu۳yada ji ۳tara ja۳nuja۳ tera, jiryatiy cuchiy jmyichara darya. Ne ti ۳de jmyityaniryu۳yada daryaju۳ tarani ۳. 17ॸSata۳rya۳danumatiy yibivaju۳ntiy, sajachipiya۳jada ji ۳ta variy jijechimyu: ¿Nurivyerya rajye۳jsa۳ jvaavye vichasara jmyicharatavay, nurivye? netimyu۳ rasu۳tyeryi ۳ tara jmyichara ruumusiy, ¡radyentya diiryu۳vya۳ rajechi ۳jadamu jiyu daquiii! 18ॸRa۳day nubesumiy, ra۳jiya rajye۳myuju۳, ra۳jtañuve variy siva: Ye۳ye۳, rajyuuchuvamya۳ Ju۳denunijyu۳, jidyiya jarye risa۳ju۳. 19ॸNe ravya۳ta ntate rirya۳jtay tavay jidyenu nu۳ndyerye. Ya۳vichaniy nu۳tyu yivaatyaniy nta ray. 20ॸґ͑ӕ¡ľѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta variy, saya۳da ji ۳ta simu jijye۳. Ripyapudetidye savicha۳da, sadiyada ji ۳ta saja۳y yiva, sa۳ntyutya۳da variñi ۳. Sasiicheda ji ۳ta variy sana۳cho۳, samari͖ӕ‫ڏ‬ vejada ji ۳tani ۳ jidyenu, sasiiñuva۳ye۳yada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ15ٍॷ16

141 variy jasiñi ۳. 21ॸSu۳teda ji ۳ta sadenu variy yiva: Ye۳ye۳, rajyuuchuvamya۳ Ju۳denunijyu۳, jidyiya jarye risa۳ju۳: ne ravya۳ta ntate, rirya۳jtay tavay jidyenu nu۳ndyerye. 22ॸSu۳teda ji ۳ta saja۳y variy ruuva jimyuchechimyi: Varenu jaryuve jirye۳jiryera samichujay, jiryatiy samijevya۳ju۳ra, jirya۳jachosiy variy radyenuvara; jirya۳bañi ۳ jana۳jatu sa۳na۳ta۳sa, saapatu jarye jirya۳jachu sanumutuvantiy. 23-24ॸJadchintyi, jirya۳jiryeni ۳ vocadenu, jiryatiy vu۳ñu۳chuma۳ni ۳, jirya۳jvañuvi ۳jasiy variñi ۳. Vurya۳jmyi, vurya۳jchana۳y variy risa۳ju۳, jiryatiy jiñu radyenu rañi ۳chanu۳tyi diiñu, diye ji ۳ta jnu۳ñuntiñi ۳; sani ۳chanu۳tyi carañu, diye ji ۳ta saryechi ۳ntiñi ۳. Rijyo۳ta۳da jchana۳tya۳da variñi ۳. 25ॸSadenu munatyi ۳ ji ۳ta vicha۳da yindimyu variy. Sata۳rya۳jada ji ۳ta, satuudiyadanumatirya jiryoriy, satuva۳choda ji ۳tara riryudiyada, rirye۳ya۳jada jarye risa۳ju۳. 26ॸSanatuyada ji ۳ta yimuju۳ni ۳ ti ۳qui muchechiy, sitaja۳doda ji ۳tani ۳: ¿Ta۳ra rani ۳cha jirya, ta۳ra? 27ॸSu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: Siti ۳jasimya۳ jityeryi ۳. Su۳vatyadesiy jijye۳ñi ۳ vocadenu, jiryatiy vu۳ñu۳chusiñi ۳, jiryatiy su۳mutya۳jasiy vani ۳ri ۳ni ۳ jityeryi ۳. 28ॸSanique۳yada ji ۳ta samunatyi ۳ variy ranchiy, sajaryu۳yada vitya ji ۳ta variy jasiy. Sasipyateda ji ۳ta saja۳y variy yimu, sayasanta۳da variy jasiñi ۳. 29ॸTiii, saryijeryu۳vya۳. Su۳mutya۳jada ji ۳tani ۳ jijye۳. Ya۳jnu۳cyu۳, nurirya nijya۳sa۳ra۳ju۳ra rivaayada siityera yisa۳, nurirya, tama۳ jiche۳yada ti ۳ jasi ۳ rapu۳ryate darye, tama۳, ra۳ҡɗĀֆľʮԮфֆԮɗËȍҡֆфʮֆľ̲ֆɗËֆӕԮľ‫ڏ‬ datantidye. 30ॸDiye ji ۳ta, jiryatiy siti ۳ jiñu jidyenu, ni ۳tiy pa۳chityara jicya۳na۳rya cadnatuvedava, yivatyadesiy ji ۳ta saju۳ni ۳ vocadenuntiy, jiryatiy vu۳ñu۳chusiñi ۳. 31ॸSu۳teda ji ۳ta saja۳y variy yiva: Ya۳jnu۳y Pi ۳, jivyichajaya۳sara ji ۳ta risa۳. Jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ raberyara, ĀфֆĀֆʮɗ¡ľфֆԮфɗ͑ҡֆɗ‫ڏ‬

dyerya. 32ॸVu۳ryi dyetya jchana۳y samo۳musiy, jiryatiy jiñu jityeryi ۳ rañi ۳chanu۳tyi diiñu, diye ji ۳ta jnu۳ñuntiñi ۳; sani ۳chanu۳tyi carañu, diye ji ۳ta saryechi ۳ntiñi ۳.” Jesús tu۳choda patru۳ barya jnu۳tyi ۳nchiy, jiryatiy sapa۳chityanu۳yadara jipyatru۳ jvaadyi

16

1ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús yisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyantiy: “Savichanu۳yada ji ۳ta nu۳ vanu, jiryatiy su۳nu۳tyanu۳yadara jaryi tarati ۳ barya. Rityu۳chuta۳da ji ۳ta tavay sapatru۳vayu, jiryatiy sapa۳chityanu۳yadara sivaadyi daryaju۳. 2ॸSanatuyada ji ۳ta sapatru۳ yimuju۳ni ۳ muchechiy, sitaja۳doda ji ۳ta variy jasiñi ۳: ¿Ta۳rana۳te ratyuva۳chu jiinchiy, ta۳ra? Jiyuju۳ rumusirya cuentapadye. Ne vana۳y ya۳jvaay ju۳na۳y risa۳nu۳day. 3ॸSajachipiya۳jada ji ۳ta jnu۳tyi ۳ variy jijechimyu: ¿Ta۳rana۳te ra۳jvaay diye, ta۳ra? Saso۳vamya۳ daryaju۳ rapyatru۳ rimusirya rivaayada day. Ne vanu۳rya ray, ra۳jvaaje nudimyu, ra۳ad ۳ a ji ۳ta mitya jachiñu۳yadiva tara. 4ॸRadyetya۳dapu۳ñuma ta۳ra ra۳jvaay, ta۳ra, rirya۳tidye jmutya۳ nijya۳nvay ri ۳nu۳tya۳divasiy jiryorimyuju۳ ray. 5ॸJadchiy ji ۳ta sanatuyada nu۳ñi ti ۳quimusiy yimuju۳ riy nijya۳nvay, jiryatiy ridyivyiñi ۳ jipyatru۳. Su۳teda ji ۳ta siva munatyi ۳: ¿Nuriryana۳te jidyivyiñi ۳ vu۳pyatru۳, nurirya? 6ॸSu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: Taraqui pacha ni ۳ja۳vu۳ data. Su۳teda ji ۳ta jnu۳tyi ۳ variy siva: Jiryatirya jicuentavi ۳. Ya۳ma۳sa, ya۳nu۳y varenu riva cateravi ۳ra tadajyo vu۳yaju۳y ni ۳ja۳vu۳ data. 7ॸSu۳teda ji ۳ta siva nu۳ntiy: ¿Va۳ ji, nurirya jidyivyidye, nurirya? Su۳mutya۳jadani ۳: Taraqui pacha jaruusichuy. Su۳teda ji ۳ta variy siva: Jiryatirya jicuentavi ۳. Ya۳nu۳y mumuri ۳nijyate vu۳yaju۳chuy. 8ॸSi ۳chana۳tya۳da ji ۳ta sapatru۳ variy jnu۳tyi ۳yu, dañumamu۳y ne sani ۳cha vase jvaarya, jiryatiy sivaayada jidyetya۳da rapu۳ryatara. Tapi va۳cha jvaavye ji ۳ta vichasara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ16

142

jityevatya jaryivya۳ju۳ datyavay ruumusiy no۳no۳ dadyeñu, jiryatiy Ju۳denu no۳no۳mu vichavaryi. 9ॸRay ji ۳ta ra۳nique rimusiy jiryiva: Jirya۳ma۳ datya jvaayada criquiy rapu۳ryata, jirya۳tidye ca۳na۳y ramusiy jiryejyu۳ riy jaamyicyuveda, ra۳numatiy baryi ۳ jiryecyuriquiy, sa۳dirye Ju۳denu yisa۳ vichavatya ju۳na۳re vichajomuju۳ variy jirye. 10ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy savichasara jto۳taniryá pasidyemusiy, daryaday savichasara jto۳taniryá ja۳mura jvaayadamuntiy. Daryadantyi, ni ۳tiy ne jto۳taniy pasidyetara, daryaday saquivu۳chara ja۳̲ӕфʮԮֆĀ‫ڏ‬ tantiy. 11ॸNetimyu۳ ne vuryivaachara jto۳tanivye criquitya, ¿chi ۳rana۳ ra۳baryu۳y vuryimura jiryatiy si ۳ҡľ͑ӕʮфֆɗ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ tara darya, chi ۳? 12ॸNetimyu۳ ͑ľԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ chara jto۳tanivye rata, jiryatiy ti ۳ barya darya, ¿ta۳ju۳rana۳ sa۳sa۳ryu۳y vuryi ۳nu۳tya۳da murichirya vu۳y, ta۳ju۳? 13ॸNe vana۳y sivaachara muchechiy danu۳ju۳y patru۳sa۳. Saryityi jvaaryu۳y nadisa۳, saryi javittyuñi ۳ ti ۳qui, saryi va۳tasara variñi ۳ ratarya patru۳; varimyata saryi jvaay vani ۳ri ۳ sisa۳ ti ۳qui, saryi javiryu۳tya variñi ۳ ratarya patru۳. Dantyamu۳y ne vana۳y vuryivaay sisa۳ Ju۳denu, criquisa۳ jarye, jiryatiy vu۳vyichasara criquiy ju۳redacanumiy.” Jesús niquejada Varyisévuvedava 14ॸRityuva۳choda

ji ۳ta Varyisévuvedara Jesús niquejada ti ۳ta۳ju۳. ˇɗфֆҡɗֆфɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara criquiy jachavay, rirya۳viryu۳tya۳da variñi ۳. 15ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jirye ji ۳ta rañi dityanu vase vichavay nijya۳nvay diyayu, Ju۳denu ji ۳ta datyasarara jiryejechiy; tapi jiryatiy samiy jvadichara rani ۳chasara nijya۳nvay diya day, Ju۳denu diya ji ۳ta javityichara varidyerya.” Ju۳denu jtedanchiy, sansu۳yadanchiy jarye 16ॸ“Saniquenu۳yada

ji ۳ta Ju۳Āľ͑ӕʮɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada nu۳charamusiy, saju۳

tu۳chuvabemyusiy jarye, Juán Bautístabay rundasa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Variryundamusiy ji ۳ta, nu۳tyu۳chunumaya۳ra samitu۳choda Ju۳denu nusu۳jyonchiy, riñi pana۳tyityi nijya۳nvajyuu ramu jayadaju۳. 17ॸTama۳ jvadatyi ۳sasara rani ۳cha, tama۳, raryityi parutay jarichu, mucadi jarye risa۳ju۳ ramusiy, jiryatiy raryi su۳ҡֆľЙѸɗĀֆľ‫ڏ‬ radera Ju۳denu niquejada jto۳tadedaju۳.” Jesús datyadoda tova۳jadanchiy (Matévu 19.1-12; Márcu 10.1-12) 18ॸ“Mi ۳ni ۳tyi tova۳nada jivyaturu۳y, saryityi ja۳mu۳y variy ti ۳ nadivasintyi, sa۳jarupanu variy ratara nanuvicha۳da nijya۳nvay diya, jiryatiy rirya۳diy variy nadiva nu۳tyu jmuchanutanu۳y nada; daryadantyi, saryityi ja۳mu۳y vinu vanu nada vaturu۳y tova۳sanu۳y, daryaday sa۳jarupanu ratantirya jivyicha۳da nijya۳nvay diyantiy, jiryatiy rirya۳diy nu۳tyu jmuchanutodati ۳ variy siva.”

Jesús tu۳choda jaryi tarati ۳nchiy, jantyuyani ۳ Dásarubaynchiy jarye 19ॸ“Savichanu۳yada ji ۳ta ti ۳qui vanu jaryi tarati ۳, sajachunu۳yada yivara samichujay, jiryatiy jaryi vasidyajarya, sapotyaniñu۳yada ji ۳ҡѸ̲ɗфֆʮ̲ֆɗËȍф‫ڏ‬ tayu. 20ॸSavicha۳da ji ۳ta ti ۳qui jantyuyani ۳ Dásaru jtyati ۳, satiryo۳jada ji ۳ta vatajo۳ju۳ñu sarorijyu۳tuunu jatyasi ۳de. 21ॸSani potyaniryu۳yada jmyichara daryuutya variy jasiyu, jiryatiy raju۳u۳ya۳ фɗɗ̲ֆɗʮֆΎ‫ڏ‬ musiy. Nibyiveda ji ۳ta ju۳deda variy savatajo۳mu tana۳yadana۳cho۳. 22ॸSadiiyada ji ۳ta tarundamu Dásaru variy, ripyu۳cheda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳vay Avurá۳bay bayanu tuunuju۳ni ۳ sabayanu. Daryaday sadiiyada jaryi tarati ۳ntiy, ru۳muchoda variñi ۳. 23ॸSavicha۳da ji ۳ta tarati ۳ bayanu diiye۳vye bayanu vichajovimu; sapiradeda jipyaru۳tya۳damu na۳vajyu۳, sadiyada ji ۳ta ripyapu siva Avurá۳ bayanu, Dásaru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ16ٍॷ17

143 bayanu jarye satuunu. 24ॸґ͑ɗнӕľʮѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta variy: ¡Ye۳ye۳ Avurá۳! ¡Ya۳jantyutyate ray! ¡Ya۳jpa۳ni ۳ Dásaru, sa۳tidye paroniy ja۳am ۳ ura yana۳mo۳, sa۳tidye canuvu۳nu ratara radyechiy, jiryatimyu۳ ne rajechi ۳nitye jiiday nu۳ya۳ranube nu۳ndyerye, ja cuu! 25ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Avurá۳ variñi ۳: Pi ۳, ya۳jachipitya ji ۳ta diyera, jiryatiy yimutya۳nu۳yada ta۳riy yinu۳yadamura jiyaru۳rya samirya, nu۳tyu Dásaru jmutya۳nu۳yadara nicyara۳y varicha۳ra۳ju۳ntiy. Diye ji ۳ta savichasara jmu۳tyasi ۳ jiyu ru۳co۳mu, ji ji ۳ta siichunuja۳si ۳ jasiy. 26ॸJadchiy ji ۳ta sabayada Ju۳denura vataju۳quíintiy, riñuma ramije jiryimuju۳ rityi rañi ramijeryu۳y jiyusiy, dantyamu۳y ne vana۳y rirya۳ramije rumusiy jiyuju۳nu۳dantyi. 27-28ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva Avurá۳: Rayasantate varidye ji, Ye۳ye۳, ya۳tidye jpa۳ rajye۳be rorimyuni ۳ Dásaru, tapi tadajyo taryi ۳ti ۳ vitya jasirye. Sa۳ma۳ tu۳chunuve va۳cha vicha۳dajisiy samiy ruuva, riñuma ju۳ti ۳ jirya paru۳tyasajomuju۳ntiy. 29ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Avurá۳ variñi ۳: Jasidye ruumura Ju۳denu niquejada nu۳chara, jiryatiy MuyuséѸɗ¡ľ‫ڏ‬ myusirya, Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe nu۳rya jarye. Rirya۳ma۳ tuva۳chu ramu. 30ॸґ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada ji ۳tantiy: Ne, Tatya Avurá۳, ti ۳tiy raryi jiya diibyicabyimusiy ruumu, riryi janumitye variy vase vicha۳daju۳. 31ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: Netimyu۳ ne rityuva۳churu۳y ramu Ju۳denu niquejada, jiryatiy Muyusésibe nu۳yadara, ne vinu Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe nu۳ryamu jarye, dantyamu۳y ne riryi tuva۳churu۳y ranchiy, dañuma saryi mi ۳sa۳sumiy ti ۳ Āɗɗ¡ֆɗË¡ֆɗ‫ڏ‬ musiy ridyiya.” Ta۳ju۳na۳te saju۳, ta۳ju۳, ni ۳tiy ra۳jti ۳tara juuchanitya۳ (Matévu 18.6-7, 21-22; Márcu 9.42)

17

1ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ datyavay: “Si ۳tenuco day ra۳jti ۳ juuchanitya۳, ta۳ju۳na۳te saju۳te day,

ta۳ju۳, ni ۳tiy ra۳jti ۳tara juuchanitya۳. ji ۳ta raryicha saju۳, riryityi puchu nijya۳nvañi ۳ ravichu۳suma sapita۳sa, riryi jatya ji ۳ta variy ja۳mu na۳vajacheni ۳, sañuma juuchanu ti ۳ ra۳ʮɗѸɗֆфɗнӕľ¡ֆɗ‫ڏ‬ musiy rachiityari ۳vay. 3ॸ¡Jiryi ۳nu۳tyata۳tayu! Saryityi juuchuvay ti ۳ jityeryi ۳ jiñijyu۳, ya۳nique samiy ra۳jisiy siva. Saryityi tuva۳chu yimu, saryi paru۳y variy riva, ya۳ramityaniy variy mitya sivara. 4ॸSaryityi juuchuvatyityi daraju۳ñijyateju۳ tarundaquimu jiiñijyu۳, saryityi janumityetyityi daraju۳ñijyateju۳ jiñe۳cho۳ju۳ntiy, sa۳tidye jtay variy yiva: Rapyaru۳mya۳ riva, ya۳ma۳ ramityadesiy variy mitya sivara jijyuuchuvedantiy.” 2ॸSamiryava۳ju۳

Ju۳denumu tuva۳choda vanu۳yada 5ॸSansu۳byimiy

jteda variy Nutyityu۳ yiva: “Ya۳jasa۳chura nu۳tyuva۳choda yimu.” 6ॸSu۳teda ji ۳ta Nutyityu۳ variy ruuva: “Raryityi vicha jiryetyuva۳choda pasidye nu۳tyu quica۳tadide, jiryejtay variy riva jirya ni ۳nu: Ye۳cha daputasara jiryuva۳ta ti ۳ta۳ju۳, ye۳cha ji ۳ta nutasara rivasiy na۳vajachentiy, raryityuva۳chu varicha۳ra۳ju۳ jiryimu.” Nu۳tyuramusiy vu۳ryi jvaay Ju۳denuju۳ 7ॸ“Saryityi

vichasara muchechityi ۳ jiryetyenu, varimyata saryicha jasi ۳ jnu۳tyi ۳, varimyata nudimyu jvaañu, saryityi ju۳ti ۳ Ѹ̲ӕËȍľËȍɗֆֆɗԮʮֆΎ‫ڏ‬ musiy, ne dyetya saryi ntay sapatru۳ yiva: Ya۳numa jmyi. 8ॸTemusiy dyetya saryi ntay siva: Ya۳mutivyerya jmyichara rajyu۳, ya۳jdutya variy ji, ya۳tidye potyaniy varirye. Ra۳numatiy jmyimyu۳y, ra۳jatu ranchaju۳ntiy, rivasiy ji ۳ta ye۳jmyi variy jiidye, ya۳jatu jarye variy risa۳ju۳. 9ॸ¿Saryi ntavya۳ variy siva jimyuchechiy: ¡Yentyumya۳te riva!? 10ॸDaryaday jirye, jirya۳numatiy jvaamyu۳y ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy su۳pa۳sara Ju۳denu jirye, jirya۳jtay variy siva: Nu۳ñi ۳cha muchechimyi datyi ۳sa۳miy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ17

144

Nu۳dyivaamyu۳mya۳ra vinu jiryatiy yipa۳ nu۳dyivaayadaju۳ra.” Jesús mi ۳sadeda riy vu۳yaju۳y vatajo۳ju۳vye 11ॸJesús jiya۳damu Jerusarí ۳na۳cho۳, saramiryi ۳jada ji ۳ta raparudamu Cadidéya, Samáriya jarye. 12-13ॸґʮֆĀ‫ڏ‬ numatiy vicha۳da rapu۳ryademu, rimyu۳ti ۳jada ji ۳ta vu۳yaju۳y nijya۳nvay vatajo۳ju۳vye si ۳dcho۳ju۳. Riryadeda ji ۳ta ripyapude variy, riñiquejasubeda ji ۳ta jaryi variy jadchiy: “¡Maestru Jesús, ya۳jantyutyate nu۳y!” 14ॸSadiyadanumatiy ruuva, su۳teda ji ۳ta variy ruuvantiy: “Jirya۳jiya jidyityanusa۳dana۳cho۳ caserdó tevyedamu.” Riya۳damu, rabayada rivyatajo۳ variy yivasiy. 15ॸTi ۳qui rityenu, su۳nu۳yadanumatirya jimyi ۳sa۳da, sata۳rya۳da ji ۳ta Jesúsna۳cho۳ju۳, si ۳chana۳tyatityiyada jaryi niquejadata variñi ۳ Ju۳denu. 16ॸSabutya۳da ji ۳ta mucomuju۳ Jesús numutu tuunuyu: “Rasa۳ra۳numa ray. Jimyi ۳sanimya۳te ray.” Ni ۳ni ۳ ji ۳ta vicha۳da Samáriya ja۳mi ۳. 17ॸSaniquejada ji ۳ta Jesús variy: “¿Ne rivyicha۳siy vu۳yaju۳dye, jiryatiy rimyi ۳sa۳siy? ¿Nu۳tyijiña۳riy dañuju۳yunijyate day, nu۳tyijiy? 18ॸ¿Neviy ritye۳rya۳ru۳y satevadye, rirya۳tidye jchana۳tyani ۳ Ju۳denu? ¿Vinu jiñu ranrota۳sa vichi ۳ni ۳ ta۳rya۳ day?” 19ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ya۳nubesumiy, ya۳numa jiya. Rami ۳sanimya۳ jityuva۳choda ji.”

Nu۳tyuramusiy ra۳jti ۳ Ju۳denu nusu۳yada vuryimu, nu۳tyuramusiy (Matévu 24.23-28, 36-41) 20-21ॸRuutaja۳doda ji ۳ta Varyisévuvedani ۳ Jesús: “¿Nu۳tyeryivye ra۳jti ۳ Ju۳denu nusu۳yada vuryimu, nu۳tyeryivye?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Ne riti ۳ Ju۳denu nusu۳yada jvadichara vuryimu, dantyamu۳y ne rirya۳jtay jiryiva: ¡Jiryatirya! ne vinu rirya۳jtay jiryatiy

¡Mu۳rya! Jirya۳ma۳ datya: Jasiñuma rani ۳cha jiryequebyimu Ju۳denu nusu۳yada.” 22ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy yisa۳ datyavavya: “Ra۳day ju۳ti ۳ runda, varityi jirya۳diryu۳y jaryi riva tarundaquide Nijya۳mi ۳denu rundate, ne vinu daryamusiy jirya۳diy riva. 23ॸRirya۳jtay ji ۳ta tavay variy: ¡Mu۳ñumani ۳! varimyata sa۳jmutya۳ ti ۳ variy: ¡Jiñutiy jiyuni ۳! Ne jirya۳jiya mu۳y, dantyamu۳y ne jirya۳siityari ۳ variryi tu۳chuvay. 24ॸTapi Nijya۳mi ۳denu jti ۳jada rundamu ji ۳ta ra۳cha nu۳tyu ra۳duya۳ra, jiryatiy ra۳jaduya۳ jarichu dutuuvya. 25ॸMunatya ji ۳ta sa۳paru۳tyasara Nijya۳mi ۳denu rajuura sa۳ra۳ju۳yu, rirya۳rrachu diye vichavay variñi ۳. 26ॸDaryatiy rivyicha۳da Nuvébay rundamuntiy, ja۳mu nijya۳ paruta۳dajisiy, daryaday ra۳cha Nijya۳mi ۳denu jti ۳jada rundamuntiy. 27ॸRiimyiñu۳yada, rirya۳tunu۳yada risa۳ju۳, rijya۳mu۳ñu۳yada, rijya۳mu۳tyaniñu۳yadantiyu, Nuvévedabay jmusa۳dasa۳ra۳ju۳ cartyequiivimu, ranijye۳yada ji ۳ta nijya۳nvay parutedaju۳ variy. 28ॸDaryaday rivyichanu۳yada Dótubay rundamuntiy, riimyiñu۳yada, rirya۳tunu۳yada risa۳ju۳, ritye۳ryu۳ñu۳yadantiy, ritye۳ryu۳tyanu۳yada varintyi; rintanu۳yada, riryoriiñu۳yada jarye risa۳ju۳. 29ॸVariryundamu ji ۳ta varityi sasipyateda Dótubay Sodómamusiy, ru۳boda ji ۳ta jiiday jarichumusiy variy, asújuru quivarya jarye risa۳ju۳, raparuta۳da ji ۳ta riy nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳, pattaryitye riy. 30ॸDaryaday ra۳cha Nijya۳midenu rundamuntiy, sa۳numatiy dityanu Ju۳denu mityamusiy variñi ۳. 31ॸVariryundamu ji ۳ta, ni ۳tiy ra۳tu۳chu sisa۳ jityuunu vichi ۳, dañuma ra۳vicha sabarya jiryorivyimu, ne sa۳jay variy jiberya ju۳redana۳cho۳, dantyamu۳y ni ۳tiy ra۳cha yindimyu, ne sa۳siityityi tara ju۳redana۳cho۳ jiryorivyimusiy. 32ॸJirya۳jachipitya nada Dótubay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ17ٍॷ18

145 vaturu۳be (jiryatiy nanuti ۳tuyada tivyivyu۳ju۳ jiryatiy nana۳numityejada jnu۳yada rana۳cho۳ jiberya ma۳cho۳ra.) 33ॸMi ۳ni ۳tyi ramityaniryu۳yadara yinu۳yada, sa۳care varirya, mi ۳nintyi ji ۳ta ra۳carera yinu۳yada, sa۳bajeya۳sara varirya. 34ॸRi ۳tay jiryiva: Nana۳cha danu۳ju۳y vanuju۳y jime۳yamu variñupora, Nijya۳mi ۳denu rundamu, ti ۳qui ji ۳ta ra۳cha pu۳chichi ۳, sisa۳ ma۳ñu ji ۳ta ra۳cha tochichi ۳ jasiy. 35ॸNana۳cha danu۳ju۳y vaturu۳jyu۳y tunu۳nuvimu tanunu۳jyu۳y, tanu۳qui ji ۳ta ra۳cha pu۳chichanu۳y, nadisa۳ vichanu۳y ji ۳ta ra۳cha tochichanu۳y. 36ॸDanu۳ju۳y vanuju۳y ra۳cha yindimyu, ti ۳qui ji ۳ta ra۳cha jara۳chi ۳, sisa۳ vichi ۳ ji ۳ta ra۳cha tochichi ۳.” 37ॸRuutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús riva: “¿Tera rani ۳cha daryá, Nutyityu۳, te?” Su۳teda ji ۳ta ruuva: “Jasityiñi *۳ॹ diibyi, jasiñi ۳ ji ۳ta rirya۳ji ۳tye۳фֆ͑ɗֆĀɗĀЙѸӕֆ‫ڏ‬ nuvedayu.” Jesús tu۳choda bacheno۳danchiy, cadnadunchiy jarye

18

1ॸSatu۳choda

ji ۳ta Jesús datyadoda niquejadata ruuva, nu۳tyuramusiy riryityu۳chujaya۳sara sisa۳ Ju۳denu, nu۳tyuramusiy, ne riryipyaru۳y tarundamu variy riva. 2ॸSatu۳choda ji ۳ta: “Savichanu۳yada ti ۳qui cadnadu, ja۳mu vicha۳damu. Ne sasuvu۳ñu۳yadani ۳ Ju۳denu, dantyamu۳y ne su۳nu۳yada ti ۳na۳cho۳, mitya. 3ॸNanuvichanu۳yada ji ۳ta bacheno۳da jasintyi, jiryatiy nani ۳niñu۳yada japichiy simu cadnadu, nani ۳tañu۳yada ji ۳ta siva: Ya۳jdutya rajyu۳ra ratyu۳chutasa۳da ratyu۳chuti ۳sa۳. 4-5ॸNe sani jmu۳tyaru۳yada munatya nada. Rivasiy ji ۳ta sajachipiya۳jada jivyimu: Danimyu۳y ne rachuvu۳charani ۳ Ju۳denu, dantyamu۳y ne nijya۳mi ۳, jiryatiy nadayasanta۳danumucha jiñu۳y

bacheno۳da ray, ra۳jdutya nadaju۳ra jityu۳chutasa۳da, nañuma paru۳tyatadedanumucha yidedata ray.” 6ॸSaniquejada ji ۳ta Nutyityu۳ Jesús variy: “Jiryetyuva۳chuta۳tara cadnadu niquejada, jiryatimyu۳ ne vase jvaaryani ۳. 7ॸSaryityi jdutya cadnadu va۳cha vicharara tara, ¡ta۳ jaryivya۳ju۳ sa۳jdutya Ju۳denura jijeryetasavay tu۳chutasa۳da, jiryatiy rijechiñu۳jeya۳ jna۳rya, nupora jarye siva, dañuma santutyaniy rijechiñu۳ryajiju۳yu! 8ॸRi ۳tay jiryiva: Sa۳jdutya varenu jaryuve Ju۳denura rityu۳chutasa۳da. Dañuma sa۳numatiy ju۳ti ۳ Nijya۳mi ۳denu rayadaju۳ ¿sa۳vidye sarye mucadimu riy nijya۳nvay jiryatiy rityuva۳chusara simu?” Jesús tu۳choda Varyisévunchiy, criquiy jmutya۳nunchiy jarye sisa۳ju۳ 9ॸSatu۳choda

ji ۳tara jirya datyadoda tu۳choda ruuva nijya۳nvay, jiryatiy ru۳nnuva۳yu, rijechipiya۳jadamu daryaju۳ yiteda jivyicha vase jvaavye, rirya۳viryu۳tya۳da variryi tavay. 10ॸSatu۳choda ruuva: “Nana۳subeda ji ۳ta danu۳ju۳y vanuju۳y Ju۳denu roriñe۳cho۳ju۳, nana۳tidye tu۳chu sisa۳ Ju۳denu. Ti ۳qui vicha۳da Varyisévu, nu۳ ji ۳ta vicha۳da criquiy jmutya۳nu. 11ॸVaryisévu ji ۳ta radeda tu۳chu۳ yasiquita: Ju۳denu, ri ۳chana۳tya ji, jiryatimyu۳ ͑ľфԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara nu۳tyu tavay nijya۳nvay, jiryatiy paranu۳ni ۳miryi, varuyu jvaavye, ʮ̲ӕËȍ‫ڏ‬ nutodatavay jarye, varimyata nu۳tyu jiñu criquiy jmutya۳nu rapu۳rya. 12ॸRi ۳ndasarara jmyichara daraju۳jyu۳ nu۳ñi taraqui simyanumu; rache۳chara ji ۳ta Ju۳denuju۳ra taraquidera nu۳ñi taraqui vu۳yaju۳y ri ۳mutya۳ramusiy. 13ॸCriquiy jmutya۳nu ji ۳ta radeda ripyapude Ju۳denu roriyjisiy, ne sani piradeda na۳vajyu۳, tii,

*॰17.37 Jasityi rivyichasara nijya۳nvay jaryi nicyara۳myi, rapotiye۳ rivyichasa۳da Ju۳denuju۳ nu۳tyu rapotiye۳chara diidabi daryá. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ18

146

mitya. Mityanuma su۳vatyiñu۳yada jidyutudincha yana۳damu, su۳tañu۳yada variy: ¡Ya۳jantyutyate ray, jiryatiy juuchati ۳ ray! 14ॸRi ۳tay jiryiva: Su۳musa۳da jaryi samiy jvadichi ۳ Ju۳denu diya jiryorimyuju۳ Varyisévumusiy, tapi mi ۳ni ۳tyi jchana۳tyayu, sa۳cha jantanichi ۳ riva; daryaday sa۳chantiy mi ۳ni ۳tyi jtay jidyetya pasidyeva۳ju۳, sa۳cha ji ۳ta jchana۳tyasi ۳ rivantidye.” Jesús jachiñu۳yadara Ju۳denu jmu۳tya۳da deramiy jiyadaju۳ (Matévu 19.13-15; Márcu 10.13-16) 15ॸRuuti ۳tanu۳yada ji ۳ta nijya۳nvaryi deramidyera pasiñude sa۳ra۳ju۳ simu Jesús, sa۳tidye ju۳riy riñiy, riryetyanusa۳daju۳. Ru۳nu۳yadanumatiy sisa۳ datyavay ru۳tutityiryi deramidyera, ru۳bayada ji ۳ta rirya۳jisirya jidyedyeñu jti ۳tasa۳da. 16ॸJesús ji ۳ta natuyada yimuju۳ varidyeryi, su۳teda ji ۳ta yisa۳ datyavavya: “Ne jirya۳niquetta riy deramiy, rirya۳ma۳ ju۳ti ۳ rimu. Ne jirya۳jbarya ruuti ۳jada, tapi rityi ra۳chasara Ju۳denu nusu۳jyomu, riñi ۳cha nu۳tyu deramidyera. 17ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne ra۳jmutya۳ra Ju۳denu nusu۳yada, nu۳tyu su۳mutya۳ derade samiy jachitya daryara, ne sa۳jachara variy Ju۳denu nusu۳jyomu, tii, mitya.”

Satu۳choda vadero۳nu jaryi tarati ۳ sisa۳ Jesús (Matévu 19.16-30; Márcu 10.17-31) 18ॸSitaja۳doda ji ۳ta ti ۳qui nutyityu۳ni ۳ Jesús: “Datyanu۳ sami ۳, ¿ta۳ra jvaayadata ra۳jmutya۳ra rayaru۳rya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada, ta۳ra jvaayadata?” 19ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “¿Ta۳ju۳ra yitay sami ۳ darye, ta۳ju۳? Ne ti ۳ sami ۳, vinu Ju۳denu. 20ॸJiñi ۳ ji ۳ta datyara Ju۳denu datyadoda: Ne vurya۳rupi ti ۳ vaturu۳jsa۳, ne vurya۳jvañi ۳ ti ۳, ne vurya۳paranu risa۳ju۳, ne vurya۳niquera quivu۳yada ti ۳nijyu۳ntiy; vurya۳ma۳ tuva۳chu simu vu۳jye۳, vuryi ۳no۳damu jarye.”

21ॸSu۳teda ji ۳ta nutyityu۳ variy siva Jesús: “Vadinudemusiy ratyuva۳chunu۳yada ramu ti ۳ta۳ju۳.” 22ॸSatuva۳chodanumatiy Jesúsra saniquejada, su۳teda ji ۳ta siva: “Rasu۳tyedye tarade ji. Ya۳ta۳ryu۳tyara jiberya ti ۳ta۳ju۳, jadchiy ji ۳ta ya۳sa۳y ruuva jantyuyadavarya ramurichirya. Variñi ۳ ji ۳ta ye۳cha tarati ۳ jarichumu. Varenumacu۳, ya۳siityari ۳sara varirye.” 23ॸSatuva۳chodanumatirya Jesús niquejada, sayiveda ji ۳ta jaryi variy, jiryatiy jaryi tarati ۳ daryaju۳ dañi ۳. 24ॸJesús jnu۳yada jiñiquejada sa۳ra۳ju۳ sana۳cho۳, saniquejada ji ۳ta variy: “Ta۳ jaryi surra ravichasara rijyu۳ jaryi taratavay Ju۳denu nusu۳jyomu jayada day. 25ॸSaryityi ramije camélluquisuma rodanru۳ju۳ vimu, saryi jay ji ۳ta jaryi tarati ۳ variy Ju۳denu nusu۳jyomuntidye.” 26ॸRityi tuva۳chodara saniquejada, ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “¿Chi ۳na۳ ra۳ramityasarate, chi ۳?” 27ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jiryatimyu۳ ne vana۳y sivaayada nijya۳mi ۳ra, vinu Ju۳denu ji ۳ta ra۳jvaachara darya.” 28ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva: “Nu۳y ji ۳ta tochedara jiryoridye, nu۳chiityari ۳jada variy ji.” 29-30ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ni ۳tiy tochiy Ju۳denu nusu۳yada jiyasachirya jiryoriy, varimyata savaturu۳y, varimyata sataryi ۳veda, varimyata saja۳vyeda, varimyata sadadyeñu, sa۳day jmutya۳ ji ۳ta jijyomu jaryi rayadaju۳, tarundamunuma ji ۳ta sa۳jmutya۳ra ju۳na۳reju۳ jnu۳yadantiy.”

Sajatyiiyada tu۳choda Jesús jibetyedajiju۳ (Matévu 20.17-19; Márcu 10.32-34) 31ॸSa۳ra۳cheda ji ۳ta Jesús variryi yisa۳ datyavay, vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Vurya۳sumiñuma ji ۳ta Jerusarí ۳muju۳. Jto۳tanichara ra۳cha variy Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe niquejada ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy riñu۳yada sanchiy Nijya۳mi ۳denura. 32ॸRirya۳sa۳y ji ۳ta ma۳myimyuni ۳ Nijya۳mi ۳denu, rirya۳ʮфӕ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ18ٍॷ19

147 panta variñi ۳, rirya۳javityiye۳ risa۳ju۳ni ۳, rirya۳tochiye۳ variy siva risa۳ju۳ntiy. 33ॸRimyusiye۳yadivasiy ya۳jvañi ۳. Mumurundamimyusiy ji ۳ta, sa۳mi ۳sa۳sumiy diibyimusintyi.” 34ॸSisa۳ datyavay ji ۳ta, ne datya۳dara Jesús niquejada, mitya. Dutyasara daryaju۳ rijyu۳ra saniquejada, ramuni ۳mu۳y ne ridyetya۳dara. Jesús mi ۳sadedani ۳ ni ۳sipyuryi, Jericó ja۳mi ۳ (Matévu 20.29-34; Márcu 10.46-52) 35ॸSatuudiyadanumatiy

Jesúsra Jericó, savicha۳da ji ۳ta ni ۳sipyuryi nú۳tuva۳rya, jadchityi sajachiñu۳ñu۳yada jimya۳sajomusiy tara ruuva nijya۳nvay. 36ॸSatuva۳chodanumatiy ni ۳sipyuryirya riryamityityiyada nijya۳nvajyuu, sitaja۳doda ji ۳ta variy: “¿Ta۳ra rani ۳cha daryamusiy, ta۳ra?” 37ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Ni ۳numa Jesús ramiryi ۳, Nasaryémusi ۳.” 38ॸґ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ subeda ji ۳ta variy: “¡Jesús, Davyíbe jasi ۳, ya۳jantyutyate ray!” 39ॸRityi rupiryi ۳jada Jesúsjisiy, riñique۳tya۳da variñi ۳, riñi ndasaniryu۳yada variy jasiñi ۳. Sasa۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta jaryi varidye: “¡Davyíbe jasi ۳, ya۳jantyutyate ray! ¡Ya۳jantyutyate ray!” 40ॸSaraniñuvi ۳jada ji ۳ta Jesús variy jasiy, saryitya۳tadeda yimuju۳ variñi ۳. ґҡӕӕĀɗֆĀ‫ڏ‬ numatiy ni ۳sipyuryiñi ۳, sitaja۳doda Jesús variñi ۳: 41ॸ“¿Nu۳tyura jivya۳ta ra۳chaniy ji, nu۳tyura?” Su۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “¡Ri ۳nu۳yasumiryu۳y ju۳na۳dye, Nutyityu۳!” 42ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ya۳numa jnu۳yasumíy, ra۳ntyumya۳ jityuva۳choda yiva.” 43ॸVaricha۳ra۳ju۳de raratyesubeda sani ۳siy varidye, sasiityari ۳jada ji ۳ta variñi ۳ Jesús, si ۳chana۳tyatityiyada variñi ۳ Ju۳denu. Nijya۳nvay jarye, jiryatiy ridyi daryaju۳ riva sami ۳sa۳da, riichana۳tya۳da ji ۳ta variñi ۳ Ju۳denu riva. Saquívubay diryu۳yada siva Jesús

19

1ॸSajaryi ۳jada

ji ۳ta Jesús Jericómu. ji ۳ta ti ۳qui vanu jasiy, Saquívu jtyati ۳bay, jiryatiy criquiy 2ॸSavicha۳da

jmutya۳nu nutyityu۳ni ۳. Savichanu۳yada jaryi tarati ۳, jiryatiy su۳mutya۳nu۳yadara criquiy, ma۳myi nutyityu۳ju۳. 3ॸSani va۳tanu۳yada diyada siva Jesús, ¿chi ۳ra sani ۳cha, chi ۳? Saryi divya۳ siva, jiryatiy nijya۳mi ۳juu daryaju۳ jarupanu sayada, jiryatiy japunude daryaju۳ni ۳. 4ॸSasiicheda ji ۳ta nijya۳nvayjiju۳, sa۳sumiñuvejada ji ۳ta ni ۳nuncha, sa۳tidye diy jadchiy siva Jesús, tapi jasitya sa۳ramiryi ۳ daryaju۳. 5ॸSito۳jadanumatiy Jesús simu Saquívubay, su۳nu۳yasubeda ji ۳ta sana۳cho۳, su۳teda ji ۳ta variy siva: “Saquívu, varenude ya۳jmusa, tapi diye rundamu dyetya raryime۳cho۳nuve jiryorimyu.” 6ॸVarenude sajaryuvu۳yada jmusa۳da variyu, sadiryejada ji ۳ta jichana۳yadamuni ۳ Jesús. 7ॸѠɗĀֆɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy nijya۳nvay riva sivaayada Jesús, ricyucuye۳yada ji ۳ta variy: “Vanu juuchati ۳mu sajañu۳y.” 8ॸSaradeda ji ۳ta Saquívubay variy, su۳teda ji ۳ta siva Jesús: “Ya۳jnu۳y, Nutyityu۳, ra۳sa۳y raberya tadaryi jantyuyadavay; raryityi murichenutadeda ja۳murani ۳ ti ۳, raryi ta۳ryataniy daryaju۳yuju۳ simuju۳ntirya.” 9ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Diye ji ۳ta riti ۳jasiy ramityadeda jirya rorimyu vichavajyu۳, rorijya۳mi ۳ Saquívuju۳ jarye, jiryatiy vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bay jasi ۳ daryaju۳ dañi ۳. 10ॸTapi siti ۳ma۳ ji ۳ta Nijya۳mi ۳denu, sa۳tidye va۳ta riñe۳cho۳ nijya۳nvay caravye, sa۳tidye jantyuy variy ruuva.” Jesús tu۳choda vu۳yaju۳y criquiy jmutya۳vanchiy (Matévu 25.14-30) 11ॸRityuva۳chodanumatirya Jesús niquejada, satu۳choda ji ۳ta ranchaju۳ra datyadoda tu۳choda, jiryatiy rityuudiñu۳yada varirya Jerusarí ۳, rijechipiya۳jada sisa۳ datyavay variy: “Mityamusiy dyetyate ra۳mu۳ti ۳sarate Ju۳denu nusu۳yada vu۳jyu۳.” 12ॸRamuni ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ19

148

satu۳choda Jesús variy ruuva: “Savicha۳da ti ۳qui vanu, samiy jriiñuti ۳, saya۳da ji ۳ta tavicha۳damu, sa۳tidye bay ja۳mu nutyityu۳ nu۳tyu nutyityu۳ satevay cabyimuyu, sa۳ta۳rya ji ۳ta variy rivasintyi. 13ॸSaya۳dajisiy, sanatuyada ji ۳ta yimuju۳riy vu۳yaju۳y jimyuchechimyityevay, sasa۳cheda ji ۳ta tamo۳siqui criquitye ruuva, nu۳ñi darya ti ۳ta۳ju۳ sasa۳yada variy ruuva. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: Jirya۳ntya jvaay jirya criquitya samiy ra۳jiju۳, riti ۳jada sa۳ra۳ju۳. 14ॸRityevay ji ۳ta javittyuyadani ۳, ru۳pa۳jada ji ۳ta su۳siryi nusu۳chavay, ja۳mu nutyityu۳mu, rirya۳tidye jtay siva: Ne nu۳vya۳ta jintyityu۳ju۳ni ۳ jiñu, mitya. Ne satuva۳choda ja۳mu nutyityu۳ variy ruumu. 15ॸSata۳rya۳danumatiy vanu, nutyityu۳numa savicha۳da variy. ґ͑ҡӕ‫ڏ‬ tyadeda yimuju۳ variryi jimyuchechimyi criquiy jmutya۳vay, sa۳tidye datya nu۳tyura ruuvaañu۳chiy nu۳ñi ti ۳quimusiy jicyuriquitya, nu۳tyura. 16ॸSu۳tañuvi ۳jada rimyunatyi ۳ siva: Patru۳, rá۳sa۳mya۳ jicyuriquiy mo۳siy vu۳yaju۳y mo۳sijyu۳. 17ॸSu۳teda ji ۳ta sapatru۳ variy yiva: ¡Rántyé ji, samirya muchechiy ri ۳tay variy ji! Jiryatiy yito۳tanicharara yinsu۳cha۳da pasidyeta, ya۳nsu۳chara variy vu۳yaju۳y vicha۳damu. 18ॸSu۳tañuvi ۳jada nu۳ sivantiy: Patru۳, ra۳sa۳mya۳ jicyuriquiy mo۳siy tadajyo mo۳sijyu۳. 19ॸSu۳teda patru۳ variy siva: Ji ji ۳ta ra۳nsu۳chara tadajyo vicha۳damu. 20ॸSu۳tañuvi ۳jada ji ۳ta nu۳ sivantiy: Patru۳, jiryatirya jicyuriquiy mo۳siy, jiryatiy rabeyada pa۳añ ۳ i ۳vimu mo۳siicharara. 21ॸRachuvu۳chara daryaju۳ ji, jiryatiy jaryi nusu۳yadajvaañu daryaju۳ ji. Yirichara ji ۳tate jadchirya, jiryatimyu۳ ne jibeyada tara jasiy; yatosara ji ۳tate, teni ۳ntimyu۳ ne jiñi nuta۳da tara. 22ॸSu۳teda ji ۳ta patru۳ variy siva: ‫ˇؽ‬ɗ͖ɗнӕľʮĀɗԮĀľ‫ڏ‬ ntya ra۳tu۳chutava۳ ji, muchechiy nicyara۳y rapu۳rya! Jidyetya۳da viy ravyichasara jaryi jaryuvu۳rya, jiryatiy ririchara jadchirya, jasityimyu۳ ne rañi bay tara,

rajarye, jiryatiy ra۳tosarara teni ۳ntimyu۳ ne rañi nuta۳da tara. 23ॸ¿Ta۳raju۳mu۳y ne jibetyi variy criquiy jasa۳chujomura racyuriquiy, ta۳raju۳? raryityi jmutya۳nuvi ۳ ra۳sa۳ryata variyu. 24ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva jityuunu ranivye: Jirya۳so۳vay simusirya racyuriquiy, jirya۳tidye sa۳ñi ۳ ni ۳tiy jasa۳choda vu۳yaju۳y mo۳sijyu۳ra. 25ॸ(Ru۳teda ji ۳ta siva patru۳, ¡Nutyityu۳, nu۳tyu vu۳yaju۳y mo۳siy criquityi ۳numa sani ۳cha!) 26ॸRi ۳tay jiryiva: Mi ۳ni ۳tyi tarati ۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳sa۳y ju۳na۳y ranchaju۳ntiy; daryadantyi, mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne tarati ۳, simusiñi ۳ ji ۳ta ra۳so۳vatyanirya jiryatiy simuntidyerya. 27ॸJivye ji ۳ta, jiryatiy ramyityasimyiryi, jiryatimyu۳ ne rivya۳ta۳da jintyityu۳ju۳ ray, ¡jirya۳jiryitya۳ jiyuju۳ riy, jirya۳jvamyu۳y radyiya riy!” Jesús jayada nijya۳nvay jiyaro۳vaya۳jadanube Jerusarí ۳mu (Matévu 21.1-11; Márcu 11.1-11; Juán 12.12-19) 28ॸSaniquemu۳yadanumatiy

Jesúsra, saya۳da ji ۳ta jiyanti ۳ Jerusarí ۳ na۳cho۳ju۳ variy. 29-30ॸSatuudiyadanumatirya Betuváje, Betániya jaryentiy, Odivu musiquituunu vichara, su۳pa۳jada ji ۳ta nada yisa۳ datyanu۳jyu۳y: “Sa۳na۳jiya vicha۳dademu, jiryatiy vu۳cha۳ra۳ra. Sa۳na۳numatiy jay ramu, sa۳na۳diñuve jasiy siva cavañudenu puchusi ۳, jiryatimyu۳ ne ti ۳ jasumiy sancha didye. Sa۳na۳vita۳siñi ۳, sa۳na۳jirye variy rumusiñi ۳. 31ॸTi ۳tiy ra۳jtaja۳nu sa۳da: ¿Ta۳raju۳ra sa۳nuvitani ۳, ta۳raju۳? sa۳na۳jmutya۳jasiy variñi ۳: Nutyityu۳ va۳tani ۳.” 32ॸNadaya۳da ji ۳ta su۳pa۳nuju۳y variy, nanudiñuvejada ji ۳ta riva, daryatiy su۳teda nadiva. 33ॸNanuvita۳danumatiñi ۳ cavañudenu, saja۳nvay jteda variy nadiva: “¿Ta۳raju۳ sa۳nuvitani ۳ cavañudenu, ta۳raju۳?” 34ॸNani ۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “Nutyityu۳ va۳tani ۳.” 35ॸNani ۳toda ji ۳ta Jesúsmuju۳ variñi ۳ cavañudenu. Nanujatya۳danumatirya jichujajyuu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ19ٍॷ20

149 cavañudenuncha, nanuma۳sadeda ji ۳tani ۳ Jesús sanchantiy. 36ॸSaya۳danumatiy, ribetyityiyada nijya۳nvarya jichujajyuu nú۳va, rivatidye sa۳rupitya cavañuderani ۳ Jesús. 37ॸSatuudiyadanumatiy Jesúsra Jerusarí ۳, Odivu musiqui ju۳u۳jeryamu, rijyo۳ta۳da ji ۳ta jchana۳yada sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ jyuu jasiy, riichana۳tya۳dani ۳ Ju۳denu variy jiyaro۳vaya۳jadata, ramusiy mityamusiy ti ۳tudoda ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ridyiñu۳yada riva. 38ॸRu۳teda ji ۳ta variy: “¡Jchana۳tyasi ۳ ji ۳ta si ۳tenuni ۳ ja۳mu nutyityu۳, ni ۳tiy jniy Ju۳denu jtyamu! ¡Samirya vichasa۳da ra۳chasaraté jarichumu, sa۳ma۳ vichasara Jarichumuvichi ۳ Ju۳denudamu!” 39ॸVaryisé vuveda tevay ji ۳ta, jiryatiy nijya۳nvay cabyivariy, ru۳teda variy siva Jesús: “¡Datyanu۳, ya۳ndasaniryi yisa۳ datyavay!” 40ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “Ri ۳tatye jiryiva, riryityi dasa jivye, riryi sa۳ñe۳ya۳ ravichu۳miy variy.” 41ॸSatuudiyadanumatiy Jesúsra Jerusarí ۳, jadchityi sadiñuvejada riva, su۳na۳yada ji ۳ta variy rinchiy ranijya۳nvay. 42ॸSaniquejada ji ۳ta variy: “Rañuma tote jiryedyetyate diyeni ۳darya samirya vichata۳cu۳, jiryatiy dutyasaranuma ji ۳ta jiryedyetya۳dajisidyerya. 43ॸRa۳day jti ۳ ji ۳ta rarunda jiryimu, rirya۳numatiy purye jiryemyityasimyi jimyo۳̲ӕʮɗфֆľËȍɗЙֆ‫ڏ‬ tedajisiy, rirya۳ramitya variy jirye, rirye۳jcho۳nu variy jiryentyi. 44ॸRirya۳jatya mucadincha variy jiryentyi, ʮɗфֆľĀֆľ‫ڏ‬ dyeñu jarye yisa۳ju۳, ne rirya۳ma۳cho۳taniñi ۳ ti ۳ ravichu۳ jiryenu ravichu۳ncha, jiryevyicha۳damu. Jirya ti ۳ta۳ju۳ ra۳cha ramusiy, jiryatimyu۳ ne jiryedyetyara Ju۳denu jañu۳yada yimu.” Jesús jatya۳dariy ta۳ryu۳tyavay Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomusiy (Matévu 21.12-17; Márcu 11.15-19; Juán 2.13-22) 45ॸSajañuvejadanumatiy

Jesús ravimu Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo, sajo۳ta۳da ji ۳ta

jatya۳da rumusiryi ta۳ryu۳tyavay. 46ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Nu۳charanuma: Rani ۳chasara raryoriy Ju۳denusa۳ tu۳chujoju۳, jirye ji ۳ta bay variy paranujoju۳ dárya.” 47ॸSadatyanunu۳yada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ rundamu Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomu. Caserdótevyeda nutyityu۳miy ji ۳ta, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye ruusa۳ju۳, riñi jvedapu۳ryi ۳ru۳yada variñi ۳ Jesús, nijya۳nvay munatyavay jarye ruusa۳ju۳. 48ॸRiryi saryevya۳ tara sayaro۳ju۳, jiryatiy rityuva۳chonumucha nijya۳nvajyuu daryaju۳ rana۳cho۳ Ѹ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada. ¿Chi ۳ jtedamuju۳ sivaayada Jesús, chi ۳ jtedamuju۳? (Matévu 21.23-27; Márcu 11.27-33)

20

1ॸTarundamuntiy,

ѸĀҡֆĀΎĀ‫ڏ‬ numatiy Jesús Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomu riy nijya۳nvay, satu۳chodanumatirya samitu۳choda risa۳ju۳, ruuti ۳jada ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳miy, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye ruusa۳ju۳, Judíyuveda rimyityumiy jaryentiy. 2ॸRu۳tañuvi ۳jada ji ۳ta variy siva: “Ya۳tu۳chu nu۳dyiva, ¿nu۳tyura jpa۳jadata yivaacharara yivaayada day, nu۳tyura? ¿chi ۳ jtedamuju۳ jiiñi jvaadyerya, chi ۳ jtedamuju۳?” 3-4ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús riy: “Rajerye ra۳jtaja۳nu jiryentyidye, jirya۳ntya tu۳chu variy rivantidyerya: ¿Tesiy ravicha۳da Juán Bautístabay jtyadoda day, tesiy? ¿varimyata Ju۳denu jtedamusivyirya, nijya۳mi ۳ jtedamusiy dyetyara?” 5ॸJadchiy ji ۳ta riñiquettasa۳deda riva dayu: “Vurya۳tiy jtay: Ju۳denu jtedamusirya Juánbay jtyadoda, sa۳jtay ji ۳ta variy vuryiva day: ¿Daryamuni ۳mu۳y ne jiryetyuva۳churu۳yada simu? 6ॸVurya۳tiy jmutya۳ ji ۳ta: Nijya۳mi ۳ jtedamusirya Juánbay jtyadoda, rirya۳jachiy nijya۳nvay ravichu۳ta riva vu۳y, tapitya rijechipiya۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ20

150

daryaju۳ sanijyu۳ Juánbay: Ni ۳ni ۳ dyetyate Ju۳denuju۳ tu۳chu۳.” 7ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta ramusiñi ۳ Jesús: “Ne nu۳dyetya tesirya Juán jtyadoda day.” 8ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuvantiy: “Dantyamu۳y ne vinu ray ra۳tu۳chuntidyerya nu۳tyura jpa۳jadata rivaacharara rivaayada, nu۳tyura.” Jesús tu۳choda jamirya jvaavyenchiy (Matévu 21.33-46; Márcu 12.1-12) 9ॸSajo۳ta۳da ji ۳ta tu۳choda nijya۳nvavyara jirya dityadoda tu۳choda variy: “Santa۳da ji ۳ta vanura ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳. Satocheda ji ۳ta nuta۳da ja۳mi ۳ ruumu nijya۳nvarya, riñuma ra۳jvaadyerya, rateratanuma nutasarasiy rirya۳murichenu dañi ۳ mucadi ja۳mi ۳ day, rateranuma ra۳ma۳cho۳ rijyu۳ varintyidye. Saya۳da ji ۳ta variy ta۳rijyu۳ tajijyu۳ day. 10ॸRito۳jadanumatiy ra۳tosa۳da runda, su۳pa۳jada ji ۳tani ۳ ti ۳qui jimyuchechiy ruumu. Su۳tañuvejada ji ۳ta muchechiy ruuva: ‘Jirya۳sa۳y rapyatru۳ jiyaru۳rya ni ۳nusitye ray.’ Rimyusiye۳yada variy jvaavyeñi ۳, ru۳pa۳jada mitya variy yimusiñi ۳. 11ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta patru۳ni ۳ saryenu muchechintyi, ni ۳ jarye rimyusiye۳yada, rirya۳vityiye۳yada risa۳ju۳ni ۳, daryaday ru۳pa۳jada mitya yimusintiñi ۳. 12ॸSajatyiiyada jpa۳jadani ۳ nu۳ntiy. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta rivyatajo۳doda, rijetya۳da variy rumusiñi ۳. 13ॸSajachipiya۳jada ji ۳ta patru۳ variy: ¿Ta۳rana۳te ra۳jvaay diye, ta۳ra? Raryi jpa۳ dyetyani ۳ radyenu jaryi va۳tasi ۳; temusiy simu dyetya riryityuva۳chu. 14ॸѠɗĀֆɗֆĀ‫ڏ‬ numatiy jvaavye siva sadenu, фɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada ji ۳ta variy yiva: Jiñu ji ۳ta mucadi ja۳mi ۳ denu day. Sa۳numatiy diichara saja۳y, ni ۳numa ra۳ma۳cho۳sara raja۳mi ۳ju۳ varintyidye. Vurya۳jvañi ۳, ra۳tidye ma۳cho۳ samucadi variy vu۳jyu۳. 15ॸRijetya۳da ji ۳ta bimuju۳ni ۳, ru۳veda variy jasiñi ۳, puutyityeni ۳.

¿Nu۳tyura sa۳chaniy mucadi ja۳mi ۳ variryi, nu۳tyura? 16ॸSa۳ta۳rya۳ ji ۳ta patru۳ variy rumusiy, sa۳paruta variryi jvaavye rapu۳ryamiy. Variñi ۳ ji ۳ta sa۳sa۳ֆҡԮ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyerya ni ۳nsijyu۳u۳ni ۳ntidye.” Rityuva۳chodanumatiy nijya۳nvarya satu۳choda, ru۳teda ji ۳ta variy: “¡Vuryi ۳tedamuju۳ ne ráryichate daryatecu۳!” 17ॸJesús ji ۳ta jnu۳yada riñe۳cho۳, saniquejada variy: “¿Ta۳ra rani ۳cha jirya day, jiryatiy nu۳chara Ju۳denu niquejadamura: Ravichu۳ ji ۳ta jiryatiy rrachusi ۳ roriy jvaavyejyu۳ni ۳, ni ۳numa rañi ۳cha ji ۳ta roriy suru۳tya۳, jiryenu ravichu۳musiy?ॹ* 18ॸMi ۳ni ۳tyi raryijyu۳u۳y jiñu ravichu۳ncha, saryiryotyatimyu۳y variy sanchasiy; jiñu ji ۳ta, sanchatiy saryijyu۳u۳y jiñu ravichu۳, saryiñe۳ya vamidideju۳ variñi ۳.” 19ॸRiñi jantya۳da ju۳reda Ju۳denu niquejada datyanuvay varidyeñi ۳ Jesús day, caserdóte nutyityu۳miy jarye ruusa۳ju۳, riryi ju۳rivya۳ni ۳, jiryatiy richuvu۳yada daryaju۳ riy nijya۳nvay. Ridyetya۳da daryaju۳: jiñijyu۳ra sani datyadoda Jesúsra jirya tu۳choda. Criquinchiy, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ murichenutaniy nijya۳nvarya (Matévu 22.15-22; Márcu 12.13-17) 20ॸRu۳nu۳choda

ji ۳ta variñi ۳ Jesús, ru۳pa۳jada dutya۳damusiryi nijya۳nvay, jiryatiy ru۳tu۳yadamu vase vichavayu, rirya۳tidye ju۳riy taji niquejadivani ۳, rirya۳tidye sa۳y japu jtedamuju۳ni ۳. 21ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “Datyanu۳, nu۳dyetyara jiryatiy jiiñi ۳ ji ۳ta niquesara samiy, ԮѸľʮфֆľʮɗĀֆľҡֆ‫ڏ‬ nusara. Ne yinu۳y jaryi sami ۳va۳ju۳ ti ۳na۳cho۳, dañuma sani ۳cha ti ۳. Jidyetyanusara ji ۳ta si ۳tenura Ju۳denu nú۳. 22ॸNu۳dyetyaru۳y yimusirya: ¿Samiryavidye vurya۳̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nura criquiy, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Sésar

*॰20.17 Ya۳jnu۳rya Murra۳pedye 118.22; Nusu۳byimiy Jvaachara 4.11; Rajo۳ttya۳ Pyítru 2.7 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ20

151 murichenutaniy vuryi ۳nu۳yadamusiy?” ji ۳ta Jesúsra riquivu۳churu۳yada, su۳teda variy ruuva: “Jirya۳dityanu rarya criquidyecyu۳. ¿Chi ۳ra sani ۳cha criquitya۳sa jantyasi ۳ day, chi ۳? su۳ro۳ nu۳chara jarye, ¿ta۳ra rani ۳ËȍĀфֆ̲ӕ‫ڏ‬ sidye, ta۳ra?” Ru۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Ja۳mu nutyityu۳ Sésar jantyasi ۳.” 25ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jirya۳murichenu variñi ۳ Sésar jiryatiy sabarya darya, jirya۳murichenuni ۳ Ju۳denuntiy jiryatiy sabaryantidyerya.” 26ॸNe vana۳y rureda nijya۳nvay diya taji niquejadivani ۳ Jesús. Rityi ۳tta۳da ji ۳tara su۳mutya۳jada, rindasa۳da variy. 23-24ॸSadatya۳da

Saadusévuveda jtaja۳dodani ۳ Jesús diibyimusiy mi ۳sa۳subedanchiy (Matévu 22.23-33; Márcu 12.18-27) 27ॸRuuti ۳jada

ji ۳ta Saadusévuveda tevay variy simu Jesús. Ne ridyetyaru۳ñu۳yada rimyi ۳sa diibyimiñu۳day. 28ॸRuutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “Datyanu۳, sanu۳yada Muyusésibe vu۳jyu۳ra niquejada: Ti ۳qui nijya۳mi ۳tiy ra۳diiy dejsa۳, sataryi ۳numa ra۳ja۳mu۳y variñi ۳ savatura ma۳cho۳nu, sa۳tidye detuchu jityeryi ۳bay jiyadaju۳ni ۳. 29ॸRivyichanu۳yada danu۳ju۳ñijyate nu۳ñi taryi ۳veda. Saja۳mu۳yada ji ۳ta rimyunatyi ۳ vaturajsa۳, sadiiyada ji ۳ta mitya dejsa۳. 30ॸDaryaday savicha۳da sanijyu۳ vichi ۳ntiy. 31ॸNi ۳numa rañi ja۳mu۳ntyiñi ۳, daryaday sadiiyada sisa۳sintyi. Sani ja۳mu۳y nu۳ntiñi ۳, sani ja۳mu۳y nu۳ntiñi ۳, daryamusiy ridyiiye۳myu۳yada ti ۳ta۳ju۳ sisa۳siy nu۳ñi taryi ۳veda, pattaryitye riy. Ne ti ۳de detuchodani ۳ vatura, mitya ti ۳ta۳ju۳. 32ॸTamityanuma ji ۳ҡѸĀɗɗֆĀԮҡӕф͑‫ڏ‬ tidye, puutyityentiñi ۳. 33ॸDaryamusiy, rirya۳numatiy mi ۳sa jidyiijyomusintyi, mi ۳ju۳rate sa۳ma۳cho۳ vatura variy, tapi danu۳ju۳ñijyatetya rañi ja۳mu۳yadani ۳ vaturanu۳day.” 34ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jiryunda ja۳nvay ji ۳ta rañi ja۳mu۳charayu, rijya۳mu۳tyanicharantiyu.

35-36ॸJivye

ji ۳ta jiryatiy sabachara Ju۳denu rijyu۳ rirya۳jti ۳ satuunuju۳, rirya۳mi ۳sa۳sumiy diibyimusiy risa۳ju۳, ne rirya۳ja۳mu۳charayu, dantyamu۳y ne rirya۳ja۳mu۳tyanicharayu, tapitya ne vana۳y rirya۳diiñu۳day, jiryatiy riñi ۳cha jidchavu۳ ruusa۳ Ju۳denu jpa۳vay. Riñi ۳cha Ju۳denu dadyeñu daryaju۳, jiryatiy mi ۳sanichavañuma daryaju۳ daryi. 37ॸMuyusésibe jarye dityadodara jiryatiy rimyi ۳sasara diibyimiy, sanu۳yadanumatiy jiryunuse tu۳chusa۳danchiy, jasityi su۳teda Ju۳denunchiy: Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu Avurá۳bajyu۳, Isácubajyu۳ jarye, Jacóbubajyu۳ jarye nadisa۳ju۳ntiy. Va۳ diibyimiy riñi ۳chacay, jnu۳vyentya riñi ۳cha jasidye. 38ॸNi ۳ni ۳ta diibyimiy Ju۳denu day, nu۳tyu ni ۳ni ۳ ji ۳ta sani ۳cha jnu۳vye Ju۳denu, tapi vu۳ñi ۳cha jnu۳vye ti ۳ta۳ju۳ sáju۳.” 39ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta Ju۳denu niquejada datyanuvay tevay variñi ۳: “¡Datyanu۳, rántyéra yimutya۳jada!” 40ॸRamuni ۳timyu۳ ne ruutaja۳nuru۳yada tara ju۳na۳y jadchiñu۳nñi ۳. ¿Chi ۳ denu sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳ day, chi ۳ denu? (Matévu 22.41-46; Márcu 12.35-37) 41ॸSitaja۳doda

ji ۳ta variryi: “¿Nu۳tyu riñi jtay Davyíbe jasi ۳ni ۳ Crístu, Ju۳denu jaryeti ۳, nu۳tyu? 42-43ॸNu۳tyu ni ۳day Davyíbe rañi jtay murra۳pedyemyu: Su۳teda ji ۳ta Ju۳denu siva rayntyityu۳: Ya۳ma۳sa rayntyityudamyuju۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳vuunutaniryi jimyityasimyi. 44ॸDavyíbeñuma ji ۳ta jtay jintyityu۳ntidyeñi ۳, ¿nu۳tyichiy sa۳cha variy sa۳si ۳, nu۳tyichiy?” Jesús tu۳chuta۳da riy Ju۳denu niquejada datyanuvay (Matévu 23.1-36; Márcu 12.38-40; Dúcasiy 11.37-54) 45-46ॸTi ۳ta۳ju۳

nijya۳nvay tuva۳chodiva su۳teda variy ruuva yisa۳ datyavay:

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ20ٍॷ21

152

“Jiryi ۳nu۳tyata۳ta Ju۳denu niquejada datyanuvayjisiyu, jiryatiy ru۳canurya vu۳taya۳jada ja۳muca۳jay sujatya, jadchintyi ru۳canurya nijya۳nvay mu۳chuveda pudásamu. Daryaday ru۳canurya samirya ma۳sajoncha ma۳sa۳dantiy, ju۳tye۳ryanijyovimuntiy, vichtya ja۳mi ۳tuunu jarye jivyichtyamu. 47ॸRivyiche۳chavañumadayu nu۳ñi riñi so۳vacharara bacheno۳daveda barya, jadchintyi ru۳tu۳yada jityu۳chu jamuca۳ sisa۳ Ju۳denu. Riñi ۳ ji ۳ta ra۳jmutya۳ jaryirya jijyuuchuveda murichenusa۳da.” Bacheno۳da sa۳yada yentyuyadamusirya jicyuriquiy (Márcu 12.41-44)

21

1ॸSu۳nu۳yasubeda ji ۳ta Jesús, sadiyada variy ruuva jaryi taratavay, jiryatiy ribeya۳jada criquiy jmutya۳jovimura jiche۳rya. 2ॸSadiyada ji ۳ta nadiva jantyuyanu۳y bacheno۳da, nanubañuvi ۳jada ji ۳tara criquidye dadajyu۳dyeru۳y. 3ॸSaniquejada ji ۳ta Jesús variy: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Jiñu۳y jantyuyanu۳y bacheno۳da bayasiy rajuudadyeva۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ ruumusiy nijya۳nvay, jiryatiy ribe criquiy jmutya۳jomura. 4ॸTapi ribemya۳ day jiryatiy jaryi taratavadyeryi, nada ji ۳ta bay yentyuyadata day, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rani ۳cha nadimu yinu۳yadaju۳ day.”

Jesús jteda ra۳parutachara Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo (Matévu 24.1-2; Márcu 13.1-2) 5-6ॸRiñiquejada

ji ۳ta tavay variy ranchiy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo, jiryatiy randanivachara sami ۳ ravichu۳ta, ratarya sa۳charata jarye, jiryatiy riche۳ñu۳yada nijya۳nvay Ju۳denu nijyu۳ra. Saniquejada ji ۳ta Jesús variy: “Ranchiy ji ۳ta jiryatiy jiryedyiñu۳y riva, ra۳jti ۳ rarunda varityimyu۳ ne sa۳ma۳cho۳ ti ۳ ravichu۳ jiryenu ravichu۳nchanu۳day.

Rirya۳jotatimyu۳rya roriy variy, pattaryitye ti ۳ta۳ju۳ra.” ¿Nu۳tyuramusiy vurya۳datya rajo۳tanuma mucadi baryi ۳jada, nu۳tyuramusiy? (Matévu 24.3-14; Márcu 13.3-13) 7ॸRuutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “Datyanu۳, ¿nu۳tyeryivye ra۳cha daryá, nu۳tyeryivye? jiryatiy yitesiy darya ra۳cha. ¿Mirya ra۳cha rajo۳tara, mirya? ranchityi vurya۳datya: Diye ni ۳day ra۳cha.” 8ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jiryi ۳nu۳tyata۳ta quivu۳chodajisiyu, tapi rirya۳jniy rajuuvay ri ۳tyamu, rirya۳jtay variy: ¡Rañi rañi ۳cha Crístu, rito۳ma۳ rarunda! Ne jirya۳siityari ۳ variryi. 9ॸJirya۳numatiy tuva۳chu ranchiy ju۳veda, nijya۳nvay jatachusa۳da jarye risa۳ju۳, ne jirya۳suvu۳yasumiy variy ranchiy, tapitya daryani ۳ ra۳cha munatya. Ra۳viy baryi ۳te jiryi ۳tay varicha۳ra۳ju۳.” 10ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda ruuvantiy: “Ra۳numa richatay ju۳veda tavicha۳dajsa۳, rirya۳numa richata tavicha۳da ja۳nvay munu۳ñumirya ju۳veda runda. 11ॸRa۳numa vicha jaryi muco siityeya۳jada tajijyu۳ ti ۳ta۳ju۳, jachi ۳nu jarye risa۳ju۳ntiy, jdiva۳jada rapu۳rya jarye risa۳ju۳. Ra۳numa vicha suvu۳chara variy, jarichumusiy vatadoda jarye risa۳ju۳. 12-13ॸRa۳jisiy ji ۳ta rirya۳ju۳riy nijya۳nvay jirye, rirya۳tidye jarupanta jiryentyi, rirya۳sa۳y variy ju۳tye۳ryanijyo nutyityu۳mimyu jirye, tanuvu۳nujomuju۳ jarye risa۳ju۳. Rirya۳jara۳y ja۳mu nutyityu۳muju۳ jirye, japumuju۳ jarye, jirya۳tidye tu۳chu vijyo۳mujache ri ۳tya jiyadaju۳. 14-15ॸJirye۳ntya datya samiy jijechimyu: Ne vurya۳jachipiya۳ ji ۳tyaju۳ vuryi ۳mutya۳jadajiju۳, tapi ra۳day sa۳y jiryerya niquejada, datya۳da jarye, ratatiy jirya۳jmutya۳ riy, jiryatimyu۳ ne vana۳y rirya۳jachi ۳niy jiryemyityasimyi jiryejyu۳yu, dantyamu۳y ne vana۳y rirya۳nique tara. 16ॸRirya۳jti ۳ta ji ۳ta jiryejye۳vyeda variy tu۳chujomuyu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ21

153 jiryetyeryi ۳veda, jiryetyevay jarye ruusa۳ju۳, jiryejemyicyuveda jarye ra۳jti ۳tayu. Rivasiy ji ۳ta, japuveda ra۳jvaryi jiryetyevay variy riva. 17ॸJirya۳vichasara javittyuchavay variy ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳, ri ۳tya jiyadaju۳. 18ॸJiryi ۳nojasitye ji ۳ta, ne ra۳caray ne vinu tajasiquide mitya ti ۳ta۳ju۳. 19ॸJiryejechi ۳dedata jirya۳ca۳na۳rya jiryi ۳nu۳jeya۳jada.” Paru۳tya۳da rundanchiy (Matévu 24.15-21; Márcu 13.14-23) 20ॸ“Jirya۳numatiy

diy riva Jerusarí ۳ ramitya۳sara su۳tarujuuta, jiryedyetyata۳ta variy: Ratuudiya۳numara rarunda, varityi ra۳ma۳cho۳ javatyasaramusiy vayi. 21-22ॸRityi vichasara Judéֆ̲ӕԮфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damu, riryi bay variy ja۳mu musimyuju۳. Rityi vicha variy vicha۳damu, riryi sipyatay variy jadchiy; rityi vicha varicha۳ra۳ju۳ yindimyu, daryaday, ne riryitye۳rya۳ variy vicha۳damuju۳ntiy, jiryatiy ra۳cha Ju۳denu murichenutadeda runda, varityi sa۳jto۳tanirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy sanu۳tyanirya: Ra۳jti ۳ juuchuveda murichenutadeda nijya۳nvamyu. 23ॸTa۳ju۳na۳ ta۳ju۳, rityi mudasiichara variy, daryadantyi rityi ra۳фӕЙҡֆ͑ɗֆԮфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damuriy jidyedyeñu, tapitya ra۳cha paru۳cha۳riy jirya mucadimu, Ju۳denu nique۳yada daryaju۳ ra۳ju۳u۳y jivye nijya۳nvancha. 24ॸRirya۳batye variy rityevay jichityitya۳ta, rirye۳cha variy ju۳richavay ribyindamiy rajuu, ripya vicha۳daja۳nvay cabyimu. Jerusarí ۳ ji ۳ta ra۳cha raniye۳chara rijyu۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, variryunda sa۳ra۳ju۳tiy ra۳baryi ۳ riryunda.” ¿Nu۳tyura ra۳chasara Nijya۳mi ۳denu jti ۳jada, nu۳tyura? (Matévu 24.29-31, 42-44; Márcu 13.24-27; Dúcasiy 17.22-37) 25ॸSu۳teda

ji ۳ta Jesús varintyi: “Variñi ۳ ji ۳ta ra۳cha vatadoda jiñi ۳mu,

jarimyuni ۳mu jarye, jdarichijyuumu jarye risa۳ju۳; mucadinchantiy rirye۳cha nijya۳nvajyuu paru۳cha۳rimyusiy, jiryatimyu۳ ne ridyetya nu۳tyuramusiy ra۳nsa jaryi ja۳mu na۳va jiye۳rya, nu۳tyuramusiy. 26ॸRirya۳diiy nijya۳nvay mityamusiy taraquideju۳ jichuvu۳yadamu, jiryatimyu۳ ne ridyetyaru۳y nu۳tyura ra۳chasara vu۳jyu۳, nu۳tyura. Tapi ra۳muchutyasara jarichu vanu۳yadayu. 27ॸRirya۳diy nijya۳nvay variy siva Nijya۳mi ۳denu, jiryatiy su۳͑ɗֆфЙӕфֆľфֆ‫ڏ‬ dinube, jaryi vanu۳yadata, jaryi vandanube jarye risa۳ju۳. 28ॸRa۳numatiy jo۳ta vicha۳da daryá, jirya۳piradesiy variy na۳vajyu۳, ratuudiya۳numa daryaju۳ra jirye۳ntyutyasa۳da.” Jiivyíryanu datyadoda (Matévu 24.32-35; Márcu 13.28-31) 29-30ॸSatu۳choda

ji ۳ta Jesús variy ruuvara niquejada datyadoda: “Jirya۳jnu۳y rana۳cho۳ jiivyíryanu, tara ni ۳nu jarye risa۳ju۳: ra۳͑ӕ̲ҡɗֆĀɗЙӕԮľ‫ڏ‬ sumiy ravi ۳, jirya۳diy variy riva, jirya۳numa datya variy ranchiy: Ravicharu۳ñuma nijya۳ runda. 31ॸDaryaday ra۳chantiy, jirya۳numatiy diy riva jiryá, daryatiy ratyu۳chosiy jiryivara, ránchiñi ۳dáy jirya۳datya۳siy: Ne ripya nu۳nrya Ju۳denu nusu۳yadanu۳day. 32ॸRi ۳tay si ۳tenute jiryiva: Ne rirya۳baryi ۳ jivye va۳cha vichavay, netimyu۳ ne ra۳jto۳taniy jirya ti ۳ta۳ju۳ didye. 33ॸJarichu, mucadi jarye ra۳baryi ۳sara risa۳ju۳, rañiquejada ji ۳tamu۳y ne ra۳ma۳cho۳sara mitya, ra۳jto۳tanichara ti ۳ta۳ju۳yu.” Ne ti ۳ datyara nu۳tyeryivye ra۳cha paru۳tya۳da runda, nu۳tyeryivye (Matévu 24.36-44; Márcu 13.32-37; Dúcasiy 17.26-30) 34-35ॸ“Jiryi ۳nu۳tyata۳ta nu۳ñi ti ۳quimusiyu, jiryeñuma vichasara mitya jiiño۳suma jivyu۳mu cadnavedaco۳siy, niyu۳yadaco۳siy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ21ٍॷ22

154

jarye risa۳ju۳, jaryi taranijyu۳ jachipiya۳jada datya۳daco۳siy jarye ti ۳ta۳ju۳, ráñuma jti ۳ paruteda runda jiryeñiya۳resiy, nu۳tyu ta۳an ۳ u۳ jiryimu, tapi ra۳jti ۳ rarunda ruumu ti ۳ta۳ju۳ mucadincha vichavay. 36ॸJirya۳ma۳ jnu۳jeya۳sara ra۳jiju۳, jirya۳jachiñu۳y Ju۳denuvara vanu۳yadate, ratatiy jirya۳ramityanicharara jirya ti ۳ta۳ju۳, jirya۳tidye ranichara Nijya۳mi ۳denu tuunu variy.” 37ॸSadatyanunu۳yada ji ۳ta Jesús ti ۳ta۳ju۳ rundamu Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jovimu, vinu nupora ji ۳ta sayanu۳yada Odivu musiquinchaju۳ jime۳yadaju۳. 38ॸNijya۳nvajyuu ji ۳ta ju۳u۳ryi ۳nu۳yada, rirya۳tidye tuva۳chunuvera sadatyadoda. Judíyuveda tu۳chudoda Jesús ju۳redaju۳yu (Matévu 26.1-5, 14-16; Márcu 14.1-2, 10-11; Juán 11.45-53)

22

1ॸRatuudiyada

ji ۳tara vichtya runda, varityi riimyiñu۳yadara pa۳ suro۳, jiryatiy ru۳tachara Pásco vichtyara. 2ॸRivya۳ta۳da ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳miy, Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮĀĀҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ vavyedata rana۳cho۳, nu۳tyuramusiy rirya۳jvatyaniñi ۳ Jesús, nu۳tyuramusiy, tapitya richuvu۳ryi nijya۳nvay. 3ॸSajayada ji ۳ta Satanásiy variy siva Judásibe, jiryatiy ru۳tachara Iscaryótiy musi ۳ni ۳. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada Jesúsjsa۳ datyavay tenu, jiryatiy richiityari ۳nu۳yada mityijyiñi ۳ Jesús. 4ॸSaya۳da ji ۳ta jtaja۳dodana۳cho۳ ruusa۳ caserdótevyeda nutyityu۳miy, jiivu۳setavay nutyityu۳miy jarye ruusa۳ju۳: “¿Nu۳tyuramusiy raryiche۳ jiryejyomuju۳ni ۳ Jesús, nu۳tyuramusiy?” 5ॸRiichana۳yada ji ۳ta variy ranchiy, ru۳teda ji ۳ta variy siva: “Nu۳ña۳day murichenu criquitya ramurichirya ji.” 6ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Judásibe variryi: “Jo, rántyéra.” Sajachipiya۳jada variy jivyimu: “¿Nu۳tyuramusiña۳ raryi sa۳y nutyityu۳vedani ۳ Jesús, nu۳tyuramusiy? nijya۳nvajyuu niya۳resiy dyetya.”

Jesús jbyedara tamitya jidye jmyi ۳sara vatajuu yisa۳ datyavatya (Matévu 26.17-25; Márcu 14.12-21; Juán 13.21-30) 7ॸRito۳jada ji ۳ta Pa۳ Suro۳ vichtya runda variy. Riryi jvañi ۳ carni ۳rudenu variy, ratatidye riryi jachipityara Ju۳denu ramityadeda riy jimyunatyavabe. 8ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Jesús variñada Pyítruju۳be Juánbatya: “Sa۳na۳jdutyara Pásco rundamu jmyi ۳sara vu۳jyu۳, vurya۳tidye jmyirya.” 9ॸNani ۳teda ji ۳ta variy siva: “¿Tera jivya۳ta na۳ña۳jdutyara, te?” 10ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñada: “Sa۳na۳jnu۳y, sa۳na۳numatiy jañuve ja۳mu vicha۳damu sa۳na۳jdcho۳niñi ۳ vanu, javiñu nichu۳. Sa۳na۳siityari ۳ jasiy rorivyimuju۳ variñi ۳, jasityi sa۳jañuve sa۳nudiya. 11ॸSa۳na۳jtesiy siva rorijya۳mi ۳: Su۳tesiy Datyanu۳ jiñijyu۳: ¿Nu۳tyijiña۳ rani ۳cha rorichichumarya, nu۳tyijiy? jasityi ra۳jmyicha Pásco vichtya rundamu jmyi ۳sarayu, risa۳ datyavavyedata. 12ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳dityanu variy sa۳dara rorichichuma samiy jdutyasara, na۳varyoriy. Jasiñi ۳day sa۳na۳jdutya۳siy nu۳ña۳jiju۳ra jmyichara.” 13ॸNadaya۳da ji ۳ta variy, darya ni ۳day nanudiñuvejada ti ۳ta۳ju۳ riva, nu۳tyu su۳teda Jesús darya nadiva. Nani ۳dutya۳da ji ۳tara Pásco rundamu jmyi ۳sara variy jasiy.

Sadatyadoda Jesús riy: “Pa۳ ravyu۳, bínuja۳ ji ۳ta rayndaja۳day” (Matévu 26.26-30; Márcu 14.22-26; Munatya Coríntyu 11.23-26) 14ॸJdutyasaranumatiy ravicha۳da jmyichara, sata۳ñuvejada ji ۳ta Jesús variy jmyijyomu, sisa۳ datyavay jarye yisa۳ju۳. 15-16ॸSu۳teda Ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ datyavay: “Jaryi rañi ۳ru۳yadamu ri ۳myiryu۳rya jirya Páscomu jmyi ۳sara jiryisa۳, ra۳vatyasa۳da rundajisiy, tapi ri ۳tatye jiryiva: Ne ra۳jmyiñu۳darya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ22

155 Páscomu jmyi ۳saranu۳day, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳jto۳taniy Ju۳denu nusu۳jyomura.” 17-18ॸSaryeda ji ۳ta Jesúsra jatuvu۳ variy, si ۳chana۳tya۳danumatiñi ۳ Ju۳denu ranchiy, su۳teda variy ruuva: “Jiryatirya, jirya۳jatutaniy ti ۳ta۳ju۳ ramuyu, ri ۳tay daryaju۳ jiryiva: Ne ra۳jatunu۳darya nutasara nuri ۳ju۳u۳sijya۳ nu۳day, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳jti ۳ Ju۳denu nusu۳yada.” 19ॸSaryeda ji ۳ta Jesús varirya pa۳, si ۳chana۳tya۳danumatiñi ۳ Ju۳denu ranchiy, sapata۳da ji ۳ta varirya, sasa۳yada ji ۳ta variryi. Saniquejada variy: “Rani ۳ jirya ravyu۳, jiryatiy rache۳y jiryeyadaju۳ra. Jirye۳ntya jmyichara daryara, jirya۳tidye jachipityasara riva ray.” 20ॸġфֆ̲ӕ‫ڏ‬ sidye saryeda jibyedivasirya jatuvu۳ntiy, saniquejada ji ۳ta variy: “Jirya jatuvu۳ rañi ۳cha vadi jnu۳tya۳, jiryatiy rayndaja۳musirya, ʮɗфֆҡɗֆфӕ̲ɗËȍф‫ڏ‬ numa jiryeyadaju۳ra. 21ॸJirya۳jnu۳y, ravichanuma mi ۳sancha rajyomutujsa۳, sajomutu ni ۳tiy sa۳y ramyityasimyimyu ray. 22ॸSa۳jyasara ji ۳ta Nijya۳mi ۳denu jiyusiy, darya bacharatiy saju۳ra. Jiii, ta۳ju۳na۳te darya, ta۳ju۳, chi ۳na۳ sa۳yasitye ni ۳ Nijya۳mi ۳denute day, chi ۳.” 23ॸRijyo۳ta۳da ji ۳ta jtaja۳doda nu۳ñi danu۳ju۳myusiy variyu: “¿Mi ۳ra vu۳tyenu ra۳sa۳ñi ۳ Jesús jimyityasimyimyu, mi ۳?” Ni ۳tiy vicharu۳y jaryiñu۳, saryi vichasara nu۳tyu muchechiy 24ॸJadchiy ji ۳ta riñiquetta۳dantiyu: “¿Mi ۳ra vu۳tyenu ra۳cha jaryetasi ۳ vu۳ntyityu۳ju۳, mi ۳?” 25ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Rinsu۳chara ji ۳ta ja۳mu nutyityu۳veda riy nijya۳nvajyuu. Ru۳tachara ji ۳ta samiy jvaavye variryi, rityi sabonichara riy nijya۳nvajyuu. 26ॸJiryequebyimu ji ۳tamu۳y ne ra۳chasara daryá; daryani ۳ ji ۳ta raryicha۳siy, jiryatiy sa۳cha nu۳tyu tamityi ۳ jiryequebyimu ni ۳tiy vichasara jaryiñu۳; jiryentyityu۳ ji ۳ta ra۳cha nu۳tyu jiryemyuchechiy. 27ॸ¿Mi ۳rana۳

jaryiñu۳, mi ۳? varimyata jmyijyomu ma۳si ۳, varimyata samuchechiy. ¿Ne viy jaryiñu۳nu۳day ni ۳tiy ma۳sa jmyijyomu? Ray ji ۳ta vichasara jiryequebyimu nu۳tyu jiryemyuchechidye. 28ॸJirye ji ۳ta ma۳cho۳jaya۳sara rapyaru۳tya۳danube risa۳. 29-30ॸRay ji ۳ta bay jiryejyu۳ra nusu۳jyo, nu۳tyu sabayada rajye۳ darya rajyu۳ntidyerya, jirya۳tidye jmyichara, jirya۳jatusara variy risa۳ju۳ ri ۳myijyomu, raynsu۳jyomu jarye. Jirya۳ma۳sasara variy cadnadu ma۳sajonchantiy, jasityi jirya۳jdutyasarara rityu۳chutasa۳da Irayénuveda, jiryatiy taraqui vu۳yaju۳y nijya۳nvaryi, danu۳ju۳y rinchaju۳, jiryatiy jaryedo ju۳riiñutavaryi.” Jesús tu۳chudoda ji ۳tyaju۳ni ۳ Pyítrubay: “Ya۳ra۳yasiy rayada” (Matévu 26.31-35; Márcu 14.27-31; Juán 13.36-38) 31ॸ“Siimyó۳, Siimyó۳, ya۳jnu۳y Satanásiy jachiñu۳yasiy Ju۳denuva jirye, sa۳tidye jantya nu۳tyu jaruusiy muchutyasara jirye, si ۳tenu rachiityari ۳vay vidye jiryeñi ۳cha. 32ॸRay ji ۳ta tu۳chosiy sisa۳ Ju۳denu jiyadaju۳, Siimyó۳, ráñuma su۳tye jityuva۳choda rimu. Ya۳numatiy janumitye rañe۳cho۳ntiy, ya۳ma۳ vanu۳tyaniryi jityevay varintyidye.” 33ॸSu۳teda ji ۳ta Siimyó۳bay variy siva Jesús: “Nutyityu۳, jdutyasi ۳numa ray, ra۳tidye jiya tanuvu۳nujomuju۳ yisa۳, varimyata diiyadasa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” 34ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ri ۳tatye yiva Pyítru, diye, netimyu۳ ne sa۳suy tavaryi didye, ya۳ra۳yasiy mumuri ۳ju۳ rayada. Ya۳jtesiy variy: Ne radyetyani ۳.”

Ratuudiya۳numa Ju۳denu jantya۳da runda 35ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús ruuva yisa۳ datyavay: “Ri ۳pa۳jadanumatiy raynsu۳yadata criquisa۳miy jirye, ne vinu dusuutyavay, dantyamu۳y ne saapatu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ22

156

¿rásu۳tyeda vidye tara jiryejyu۳ variy?” Ru۳mutya۳jada ji ۳ta: “Ne, mitya.” 36ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Diye ji ۳ta, ni ۳tiy criquityi ۳, sa۳ma۳ jtosirya; daryadantyi, ni ۳tiy dusuutyi ۳, sa۳ma۳ ʮҡΎѸɗֆԮфɗ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyerya. Mi ۳nintyimyu۳ ne jichityitya۳ ti ۳, sa۳ma۳ ta۳ryu۳tyara jichujay, sa۳tidye ta۳ryu۳y ramurichiryatara muruta۳ jichityitya۳ju۳. 37ॸTapi ri ۳tay jiryiva: Ra۳day jto۳taniy rimura jirya niquejada nu۳chara: Rivyichadeda nu۳tyu jvi ۳ nta variñi ۳, tapi jiryatiy nu۳chara raynchirya, ra۳day jto۳tanimyu۳y ti ۳ta۳ju۳ra.” 38ॸRu۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavay variy yiva: “Nutyityu۳, jiryatirya dadajyu۳y muruta۳ jichityitya۳.” Su۳teda variy ruuva: “Rasa۳ra۳numa.” Jesús tu۳choda sisa۳ jijye۳ Jetsemaní ۳mu (Matévu 26.36-46; Márcu 14.32-42) 39ॸSasipyateda

ji ۳ta variy jadchiy, saya۳da ji ۳ta daryatiy saju۳tyadoda Odivu musiquimuyu. Richiityari ۳jada ji ۳ta sisa۳ datyavay variy rumuntiyu. 40ॸSito۳jadanumatiy vichajomu, jasityi sito۳ru۳yada, su۳tañuvejada ji ۳ta ruuva: “Jirya۳numa tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, jirya۳tidye jto۳ su۳mu۳tya۳data jiryimu jantyasa۳damu.” 41ॸSanumuteda ji ۳ta variy nu۳jipyudeju۳ rirya۳jisiy, sa۳dasidyoda ji ۳ta variy jasiyu, satu۳choda variy sisa۳ Ju۳denu. 42ॸґ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada variy: “Ye۳ye۳, jivya۳tatiy, ya۳ф̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy rivara jirya paru۳tyasa۳da; dañumamu۳y ne ye۳chaniy daryá, daryatiy ravya۳ta yivara, daryani ۳ ji ۳ta ye۳chanidyerye, daryatiy jivya۳ta dacyu۳.” 43ॸSamu۳ti ۳jada ji ۳ta ti ۳qui Ju۳denu jpa۳nu jarichumusiy simu Jesús, savanu۳tyadeda ji ۳ta variy jasiñi ۳. 44ॸJiryatiy saparu۳tya۳da jaryi jijechimyuyu, satu۳choda jaryivya۳ju۳ sisa۳ Ju۳denu variy. Saja۳ta۳yada ji ۳ta variy, rasuteda saja۳ta۳ya۳ nu۳tyu nudaja۳ yivasiy mucadincha variy. 45ॸґ͑ӕ¡ľѸӕ¡ľĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy joráyadivasiy, sata۳rya۳jada ji ۳ta yisa۳ datyavamyuju۳ntiy, sadiñuvi ۳jada ma۳vye variy ruuva, riñuvayadanube jime۳.

46ॸSu۳teda

Jesús variy ruuva: “¿Ta۳ju۳na۳ jiryeme۳, ta۳ju۳? ¡Jirya۳nubesumiy, jirya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, jirya۳tidye ramijeryi ۳ su۳mu۳tya۳data jiryimu jantyasa۳damu!” Ruredani ۳ Jesús (Matévu 26.47-56; Márcu 14.43-50; Juán 18.1-12)

47ॸJesús niquejadamu ji ۳ta ruuto۳jada nijya۳nvajyuu. Riyanti ۳ ji ۳ta savicha۳da Judásiy jtyati ۳bay, Jesúsjsa۳ datyavay tenu. Satuudiyada ji ۳ta Judásibe variñi ۳ Jesús, sa۳tidye siiñuva۳y jasiñi ۳. 48ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Judásiy, ¿siiñuva۳yadatate jiche۳ñi ۳ Nijya۳mi ۳denu jimyityasimyimyutecu۳?” 49ॸѠɗĀֆɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy Jesúsjsa۳ vichavay riva nu۳tyura ra۳cha, nu۳tyura, ru۳teda variy siva: “Nutyityu۳, ¿vurya۳vidye jvatye jichityitya۳ta riy, vurya۳?” 50ॸSavatajo۳doda ji ۳ta ti ۳qui rityenu variñi ۳ caserdótevyeda nutyityu۳ muchechiy, jiryatiy sara۳cha۳da daryaju۳ra satuva۳y. 51ॸJesús ji ۳ta niquejada variy: “¡Ra۳cha۳miy!” Saja۳tyo۳jada ji ۳ta variy muchechiy tuva۳cco۳mu, sami ۳sadeda variy ratani ۳. 52ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva caserdótevyeda nutyityu۳miy, jiivu۳setavay nutyityu۳miy jarye ruusa۳ju۳, rimyityumiy jaryentiy: “¿Nu۳tyichiy jiryemya۳siñu۳y rayaro۳ju۳ jichityitya۳ta, nu۳tyichiy? ju۳mu۳tya jarye, nu۳tyu paranu۳ni ۳ nta ravyicha variy jiryejyu۳. 53ॸRañi ۳chanu۳chityi Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu jiryisa۳, tama۳ jiryiriñu۳chiy variy jasirye, tama۳. Rito۳ma۳ ji ۳ta jiryeryunda, nupocudi jtacha۳da jarye risa۳ju۳.”

Pyítrubay ra۳yada Jesús jiyadaju۳ (Matévu 26.57-58, 69-75; Márcu 14.53-54, 66-72; Juán 18.12-18, 25-27) 54ॸRuurityadeda

ji ۳ta variñi ۳ Jesús, ruuto۳ta۳da ji ۳ta caserdótevyeda ja۳mu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ22ٍॷ23

157 nutyityu۳ rorimyuni ۳. Pyítrubay ji ۳ta siityari ۳jada nu۳jipyudeju۳ variryi. 55ॸRu۳нӕɗ͑ËȍΎĀ͑ӕ̲ҡɗфֆʮɗɗĀֆԮҡЙĀ‫ڏ‬ jache, rimya۳sasa۳deda variy jasiy ratuunu, Pyítrubay jarye ruusa۳. 56ॸSadiyada ji ۳ta muchechityu siva Pyítrubay, sama۳sa۳da jiidadyamu, su۳nu۳yadanumatiy samiy sana۳cho۳, saniquejada variy: “Jiñu vanu jarye vichasara sisa۳ Jesús.” 57ॸSara۳yada ji ۳ta Pyítrubay variy sayada: “Vatura, ne radyetya dañi ۳ Jesús day.” 58ॸRivasidye ji ۳ta sadiyada nu۳ sivantiy, su۳teda ji ۳ta siva: “¿Jiñi ۳ta vichasara rityenuntiy?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Pyítrubay variñi ۳: “¡Vanu, ne radye!” 59ॸTaraqui jóramusintyi, saniquejada ji ۳ta nu۳ jaryivya۳ju۳: “¡Si ۳tenu savichasara jiñu vanu sisa۳ Jesús, tapi ni ۳ vitya Cadidéyamusi ۳!” 60ॸSaniquejada ji ۳ta Pyítrubay variy: “¡Vanu, ne radyetya ta۳ranchiy jiñique, ta۳ranchiy!” Saniquejadasa۳ra۳ju۳ sasuyada tavaryi variy jasiy. 61ॸSa۳numityejada ji ۳ta nutyityu۳ Jesús variy, su۳nu۳yada sana۳cho۳ Pyítrubay. Sajachipitya۳da ji ۳ta Pyítrubay varirya saniquejada, jiryatiy su۳tesiy riva: “Tavaryi suyadajisiy diye, ya۳ra۳y mumuri ۳ju۳ rayada.” 62ॸSasipyateda ji ۳ta Pyítrubay variy, su۳na۳yada jivyara jachipiya۳jadamu variy. Rirya۳rupanta۳da jidyetyi ۳sa۳damuni ۳ Jesús (Matévu 26.67-68; Márcu 14.65) 63ॸJadchiy

ji ۳ta, jiryatiy vaduy rañi jnu۳chuni ۳ Jesús, rirya۳rupanta۳da jvatyiyada yavatya۳damuni ۳. 64ॸѠɗЙֆӕфֆľ‫ڏ‬ jada ji ۳tantirya sani ۳sintyi, ruutaja۳doda variñi ۳: “¡Ya۳datyacu۳! ¿Chi ۳ra ju۳vesiy jiñiy, chi ۳?” 65ॸRiñiquejada ji ۳tara va۳cha niquejada yavityiye۳yadamu sanijyu۳ntiy. Ripyu۳cheda nutyityu۳miy rimyityumimyuju۳ni ۳ Jesús (Matévu 26.59-66; Márcu 14.55-64; Juán 18.19-24) 66-67ॸRa۳sacharamu

ji ۳ta, riintye۳ryadeda nijya۳nvay rimyityumiyu. Rivyicha۳da ji ۳ta

caserdótevyeda nutyityu۳miy, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye ruusa۳ju۳ jasiy. Ripyu۳cheda ji ۳ta variñi ۳ Jesús jityu۳chujomuju۳. Riñiquejada ji ۳ta variy: “Jiityi rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳, ya۳tu۳chu nu۳dyivaracu۳.” Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Raryityi tu۳chu jiryivara, ne jiryetyuva۳chu variy rimu. 68ॸRaryityi jtaja۳nu darya jiryentyidye, jirya۳vidye jmutya۳ varintyidyerye. 69ॸDiyemusiy ji ۳ta, sa۳ma۳sajaya۳sara Nijya۳mi ۳Āľ͑ӕѸ͑ҡֆɗҡֆӕ‫ڏ‬ damyu Ju۳denu jaryi vanu۳rya.” 70ॸRu۳tacha۳deda ji ۳ta variy siva: “¿Jiñi ۳ta si ۳tenu Ju۳denu denu day?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “Jiryetyi jtay daryadaryecyu۳.” 71ॸRiñiquejada ji ۳ta variy: “¿Ta۳ju۳ra vu۳vya۳ta riy tu۳chuvay sanijyu۳nu۳day, ta۳ju۳? ¡Vu۳ñi tuva۳chuma۳ra su۳tosiy niquejada!” Ripyu۳cheda japu Pyidátubamyuju۳ni ۳ Jesús (Matévu 27.1-2, 11-14; Márcu 15.1-5; Juán 18.28-38)

23

1ॸJadchiy

ji ۳ta, riñubesumimyu۳yada nutyityu۳miy ti ۳ta۳ju۳ variy, ripyu۳cheda japu Pyidátubamyuju۳ variñi ۳. 2ॸRijyo۳ta۳da ji ۳ta tu۳chuta۳da variy jasiñi ۳: “Nu۳charyeñi ۳ jiñu vanu, jiryatiy sa۳tachunu۳ryi nu۳tyevay, jiryatiy su۳bay daryaju۳ nu۳ña۳jisirya criquitya murichedodara jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Sésar jiyaru۳rya rani ۳cha, su۳tañu۳y variy: Rañi ji ۳ta Ju۳denu jaryeti ۳ ja۳mu nutyityu۳ju۳.” 3ॸSitaja۳doda ji ۳ta Pyidátubay variñi ۳ Jesús: “¿Jiñi ۳ta Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳?” Su۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Jityi jtay daryadacyu۳.” 4ॸSu۳teda ji ۳ta Pyidátubay variy ruuva caserdótevyeda nutyityu۳miy, nijya۳nvajyuuva jarye: “Tama۳ sani ۳cha jiñu vanu tara nta rajyu۳ day, tama۳.” 5ॸJu۳na۳y rityu۳chuta۳numucha varidyeñi ۳ Jesús day: “Nu۳tyu ni ۳ni ۳day rañi jatachunumaya۳ jidyetyadodata riy nijya۳nvay Judéya vicha۳diva ti ۳ta۳ju۳ day.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ23

158

Sajo۳ta۳da datyadoda Cadidéya vicha۳diva, jiyusa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” Japu Pyidátubay jpa۳jada Jeródesbemyuju۳ni ۳ Jesús 6ॸSatuva۳chodanumatiy Pyidátubarya, sitaja۳doda ji ۳ta riy: “¿Ni ۳ni ۳ta sani ۳cha Cadidéyamusi ۳ day?” 7ॸSadatya۳danumatiy Pyidátubay, Jeródesbe nusu۳jyomusi ۳ni ۳ Jesús, su۳pa۳jada variy Jeródesbemyuju۳ni ۳, jiryatiy Jeródesbe jarye vichanu۳yada variryundamu Jerusarí ۳muntiy. 8ॸґĀɗֆ‫ڏ‬ danumatiy Jeródesbe siva Jesús, si ۳chana۳yada ji ۳ta variy samo۳musiy, tapi ne diyetya sani diryu۳ñu۳yada sivanu۳day. Satuva۳chunu۳yada daryaju۳ va۳cha sanchiy Jesús, ramuni ۳tiy sani diryu۳ñu۳yada riva tara mityamusiy ju۳dejada simusiy. 9ॸSitaja۳doda ji ۳ta variy rajuurani ۳ Jesús, saryi jmutya۳va۳ tara jasiñi ۳, tii, mitya. 10ॸJu۳na۳y richiityari ۳jada tu۳chuta۳da caserdótevyedani ۳ Jesús varidye. Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮĀĀҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ vatya rityu۳chutanu۳yada jaryi niquejadatani ۳. 11ॸSa۳vityiye۳yada ji ۳ta Jeródesbe jichu۳taruvedata yarupanta۳damu variñi ۳ Jesúsntiy. Jadchiy ji ۳ta, sani jachutadeda Jeródesbe vandajay siva Jesús, su۳pa۳jada ji ۳ta Pyidátubamyuju۳ rivasintyiñi ۳. 12ॸͮ͑ӕʮ‫ڏ‬ myicyuveda ji ۳ta Jeródesbejyu۳y Pyidáҡӕ‫ڏ‬ batya variryundamuyu, tapitya ra۳jisiy nani mityasiiñu۳yadayu.

Pyidátubay sa۳yada crusitya۳sa jvatyadedaju۳ni ۳ Jesús (Matévu 27.15-26; Márcu 15.6-15; Juán 18.39-19.16) 13ॸPyidátubay

ji ۳ta ju۳tye۳ryanityadedantiryi caserdótevyeda nutyityu۳mintyi, nijya۳nvay nutyityu۳miy jarye, nijya۳nvay jarye ti ۳ta۳ju۳. 14ॸSu۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jiryeñi pu۳chesiy rumusiy rimuju۳ni ۳ jiñu vanu nu۳tyu

nijya۳nvay jatachú۳ nta sani ۳cha variy. Nu۳tyu rañi jtaja۳numa۳ samiy jiryetyuununi ۳, tama۳ rañi jnu۳y tara ntani ۳ jiñu vanu, tama۳, ta۳rivara jiryeñi tu۳chutani ۳, ta۳riva. 15ॸDantyamu۳y ne sadiyasiy Jeródes tariva, ramuni ۳ su۳pa۳jasiy ju۳na۳y rimuntiñi ۳. Tama۳ sani ۳cha tara, tama۳, ta۳rivara nu۳ña۳tanuvu۳nutaniy diiyadasa۳ra۳ju۳ni ۳, ta۳riva. 16ॸRamuni ۳tiy ra۳jmu۳rya musiye۳yadivasiñi ۳.” 17ॸSaju۳tyasaranuma jmu۳rya۳da Pyidátubay, nijya۳nvay jiyadaju۳ni ۳ ti ۳qui tanuvu۳nusi ۳, vichtya rundamu day. 18ॸRiñi sa۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta jidchavu۳ variy sanijyu۳ Pyidátubay: “Ya۳parutani ۳ jiñu Jesús, ya۳jmu۳rya nu۳jyu۳ni ۳ Barába.” 19ॸBarábabay vichanu۳yada tanuvu۳nusi ۳, jiryatiy sajo۳ta۳da siryi ۳jada ja۳mu vicha۳dajache, jityevayjiju۳, ma۳myi nusu۳yada jidcho۳ju۳, jasityi ru۳vedani ۳ nijya۳mi ۳ntiy. 20ॸJu۳na۳y saniquejasubeda Pyidátubay nijya۳nvañijyu۳ varidye, jiryatiy sani jmu۳ryaru۳yadani ۳ Jesús. 21ॸRiche۳ñe۳ya۳jasubeda ji ۳ta variy sanijyu۳ Pyidátubay: “¡Crusimyuju۳, ya۳ni jvay crusitya۳sani ۳!” 22ॸMumuri ۳ju۳ su۳teda Pyidátubay ruuva: “¿Ta۳raju۳ra? ¿Ta۳ra sivaay nicyara۳y, ta۳ra? Tama۳ rañi jnu۳y savicha nta tara, tama۳, ta۳rivara ra۳tanuvu۳nu diiyadasa۳ra۳ju۳ni ۳. Ramuni ۳tiy ra۳jmu۳rya musiye۳yadivasiñi ۳.” 23ॸRiyasanta۳numucha ja۳mu niquejadatani ۳ Pyidátubay, sa۳tidye jvatyaniy crusitya۳sani ۳ Jesús. ѠɗԮֆӕӕ‫ڏ‬ doda ji ۳ta jiche۳ñe۳ya۳jadata variñi ۳ Pyidátubay. 24ॸJadchiy ji ۳ta, su۳teda Pyidátubay ruuva su۳tarumiy, rirya۳ma۳ vichaniy daryani ۳, daryatiy rivyichaniryu۳dyeñi ۳. 25ॸSu۳mu۳rya۳da ji ۳ta rijechiñu۳yadiva jijyu۳ variñi ۳ Barábabay, jiryatiy tanuvu۳nusi ۳ni ۳, jiryatiy sasiryi ۳tadeda ma۳y nusu۳yada jiyaro۳ju۳ riy nijya۳nvay, su۳vedani ۳ nijya۳mi ۳ variy risa۳ju۳. Jesús ji ۳ta sasa۳yada rajuura rivyichadedaju۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ23

159 Ru۳veda crusitya۳sani ۳ Jesús (Matévu 27.32-44; Márcu 15.21-32; Juán 19.17-27) 26ॸRirya۳ra۳chedanumatiñi ۳ Jesús, rureda variy jasiñi ۳ ti ۳qui vanu, ni ۳tiy rañi ramiryi ۳jada variy yindimyusiy. Ni ۳ni ۳ vicha۳da Sirénemusi ۳, jiryatiy Siimyó۳ jtyati ۳bañi ۳. Ribeyada ji ۳tara crusiy variy sancha, sa۳tidye nichu Jesús ju۳sirya. 27ॸRichiityari ۳jada ji ۳ta nijya۳nvajyuu variñi ۳ Jesús, vatuy jarye, jiryatiy richutyanityityi nu۳tyu diibyi jnu۳tya۳damu, ru۳na۳cha۳deda risa۳ju۳ sivasiy. 28-29ॸSa۳numityejadanumatiy Jesús riñe۳cho۳ju۳, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Vatuy, Jerusarí ۳ ja۳nvay, ne jirya۳jna۳y rivasiy. Jirya۳ma۳ ju۳na۳y yivasidye, jiryedyedyeñuvasiy jarye risa۳ju۳, tapi jiryi ۳nu۳y, ra۳jti ۳ rarunda varityi rirya۳jtay: Jchana۳tyasavaryi vatuy suru۳vye, jiryatimyu۳ ne riryupachusara ti ۳ jivyimusiy, dantyamu۳ֆ͑ľфɗфֆӕЙҡֆ͑ɗ‫ڏ‬ chara ti ۳ yitya۳niy. 30ॸRirya۳jo۳ta jteda variy riva musiqui: ¡Ya۳ju۳u۳y nu۳ncha, ya۳jmuchunu۳y quiii! 31ॸTapi riryityi jvaay daryá jatyápuuta (jiryatiy vuryi ۳tay va۳cha jvaayada jo۳taranchiy daryá), nu۳tyuramuna۳ raryicha vassaputantiy (jasityi ra۳suduchara juuchuveda).” 32ॸRirya۳ra۳cheda ji ۳ta nada danu۳ju۳y jvi ۳ju۳ntyi, rirya۳tidye jvay variy Jesúsjsa۳ju۳ nada. 33ॸRuuto۳jadanumatiy vichajomu, jiryatiy ru۳tachara: Nijya۳mi ۳ Jno۳siirya, ru۳veda ji ۳ta yivamyurota crusitya۳sani ۳ Jesús variy jasiy, danu۳ju۳y jvi ۳ju۳y sisa۳ju۳ntiy, ti ۳qui santyityudamyuju۳, nu۳ntiy samidámyuju۳. 34ॸSaniquejada ji ۳ta Jesús variy: “Ye۳ye۳, ya۳ramityaniy ruuvara jijyuuchuveda, riryidyetyava۳ daryaju۳ cay: ta۳ra nu۳dyivaay.” Jasiñi ۳ ji ۳ta riñantaja۳jada su۳tarumiy yivara Jesús sujay, jiryatiy rityiyi ۳sa۳damusiy jicya۳na۳yadara.

35ॸNijya۳nvajyuu

radeda variy jasiy, ru۳nu۳yada ji ۳ta variy jadchiy. Rirya۳vityiye۳yada ji ۳ta nijya۳nvay nutyityu۳miy jasiñi ۳ Jesús: “¡Nu۳tyu sa۳ntyuyada ruuva tavantyidye, sa۳ma۳ jantyuy darya yivantidye, si ۳tenutiy sajaryeta۳da Ju۳denu vuryeyadaju۳ ra۳yasi ۳ju۳ni ۳!” 36ॸSu۳tarumiy jarye jarupanta۳dani ۳, jiryatiy ru۳ntatyanuvejadara bínuja۳ jivyaja۳a۳ siva. 37ॸRiñi jteda variy siva: “¡Judíyuveda nutyityu۳tiy si ۳tenu ji, ya۳ma۳ ramityaniy yivara!” 38ॸRavicha۳da ji ۳ta nu۳chara si ۳nyuju۳, ranique jasiy ramu: “Jiñu ji ۳ta Judíֆӕ‫ڏ‬ veda ja۳mu nutyityu۳.” Ti ۳qui jvi ۳ tuva۳choda simu Jesús crusitya۳sasiy 39ॸTi ۳qui

jvi ۳ tenu ji ۳ta jasiy so۳ti ۳, rañi javityiye۳yada variñi ۳ Jesús: “¿Neviy Ju۳denu jaryeti ۳ ji? ¡Ya۳jantyuy yiva! ¡Na۳dyiva jarye ya۳jantyuy yisa۳ju۳!” 40ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta satenu nique۳yadamu varintyidyeyu: “¿Ne jichuvu۳dyeñi ۳ Ju۳denu day? ¿Neviy yinu۳y diiyadaju۳ bachi ۳ jiyuntiy ji? 41ॸVu۳y ji ۳ta jmutya۳ra vuryi ۳veda murichirya; jiñu ji ۳tamu۳y ne rañi jvaachara tara, mitya.” 42ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “¡Ya۳jachipityaja۳ ray, ya۳numatiy ju۳to۳ yinsu۳jyomu, Jesús!” 43ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ri ۳tay si ۳tenu yiva: Diyerundamu ji ۳ta ye۳cha Parayísumu risa۳, jasityi rivyichajaya۳sara Ju۳denu jaryetavay.” Jesús diiyadanchiy: nu۳tyura ravicha Jesús diiyada rundamu, nu۳tyura (Matévu 27.45-56; Márcu 15.33-41; Juán 19.28-30) 44-45ॸNu۳tyu

vase jiñi ۳ta rani ۳cha۳da variy, ri ۳ñupuyada ji ۳ta variy mucadiva ti ۳ta۳ju۳, ni ۳nutijcha vichi ۳tasa۳ra۳ju۳ ri ۳ñupuyada, jiryatiy sanupocudiveda jiñi ۳ variy. Raseteda ji ۳ta Ju۳denu rorivyimu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ23ٍॷ24

160

mutanujay jache varintyi, ¡siyooo!ॹ* ji ۳ta, saniquejada Jesús jaryi niquejadamu: “¡Ye۳ye۳, jijyomuju۳ rabecharani ۳ ri ۳ntu!” Saniquejadanumatiy darya, satiijeya۳cheda variy tamityayu. 47ॸSadiyadanumatiy su۳tarumiy nutyityu۳ riva darya vichadeda, si ۳chana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu: “¡Si ۳tenu vase vichara savichanu۳tyi jiñu vanu!” 48ॸNijya۳nvajyuu ji ۳ta, jiryatiy riintye۳ryadeda rana۳cho۳ variyu, фɗĀֆɗֆ‫ڏ‬ danumatiy riva rajuura vichadeda, riñi ta۳rya۳da ji ۳ta jiryoriñe۳cho۳ju۳ntiy, riñuvayadamu yivatyiyada variy jidyutudiva. 49ॸRiryadeda ji ۳ta Jesús datyavay ti ۳ta۳ju۳musiy nu۳jipyudera, vatuy jarye, jiryatiy richiityari ۳nu۳yada Cadidéyamusiñi ۳. Ru۳nu۳yada variy rana۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳. 46ॸJadchiy

Jesús jmuchusa۳danchiy (Matévu 27.57-61; Márcu 15.42-47; Juán 19.38-42) 50-51ॸSavicha۳da

ji ۳ta ti ۳qui vanu, Jusíy jtyati ۳bay, jiryatiy Arimatéyamusi ۳ni ۳. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada Judíyuveda nutyityu۳miy tenu, samiy jvadichi ۳, vase jvaarya jarye risa۳ju۳ni ۳, jiryatimyu۳ ne sajachipiya۳nu۳yada vatajuu ruusa۳ jityevay nutyityu۳miy ruuvaayadamu, jiryatiy riñi jvaaryu۳yada sanijyu۳ Jesúsra, tapitya santuchara daryaju۳ Ju۳denu nusu۳yadajiju۳. 52ॸNi ۳day jto۳jada Pyidátubamyuntiy, sa۳tidye jachiñu۳y sivara Jesús babyi. 53ॸSu۳musadedanumatiy crusitya۳sasirya sababyi, sarayada ji ۳ҡԮфɗֆѸӕʮʮֆӕӕ‫ڏ‬ tara, sajachunuvejada ji ۳ta bapyovimu varirya sababyi, ravichu۳nube ju۳michara, jasityimyu۳ ne ru۳muchoda ti ۳ didye. 54ॸRavichanu۳yada jdutya۳da runda, jiituyada rundajiju۳. Rajo۳ta۳danuma ji ۳ta jiituyada runda variy.

55ॸVatuy ji ۳ta, jiryatiy ruuti ۳jada Jesúsjsa۳ Cadidéyamusiy, riñi ۳day siityari ۳jada variryi jmuchuvay, ridyiyada ji ۳ta riva bapyo, ru۳teda variy: “Nu۳tyurana۳te riberya sababyi ravimu, nu۳tyura.” 56ॸRitye۳rya۳da ji ۳ta vatuy variy, ru۳dutya۳da varirya jaryi varudi potiye۳rya, puyadajisiy ni ۳di jarye risa۳ju۳. Jiituyada rundamu ji ۳ta rijiituyada variy Ju۳denu niquejada nu۳chara jtedamuju۳.

Jesús mi ۳sa۳subeda diibyimusiy (Matévu 28.1-10; Márcu 16.1-8; Juán 20.1-10)

24

1ॸTumyícyurundamu ji ۳ta, rijyu۳ryi ۳jada vatuy, ru۳toda ji ۳ta bapyomura vu۳rudija۳ jdutyasara. 2ॸRidyiñuvejada siva ravichu۳ siichunusi ۳numa bapyo vudiju۳musidyeñi ۳. 3ॸRijeyadanumatiy ravimu, riryidyivya۳ riva Jesús babyinu۳daque, mitya. 4ॸNe ridyetya۳da jijechipiya۳jada taranijyu۳ variy yintedamu. Mityamusiñi ۳day nanumu۳ti ۳jada danu۳ju۳y vanuju۳y rityuunu, vandajay sujatyanu۳jyu۳y. 5ॸJiryatiy richuvu۳yada variy, ribyutyaja۳jada mucomuju۳ variyu. Nani ۳teda ji ۳ta danu۳ju۳y vanuju۳y variy ruuva: “¿Ta۳raju۳ jiryevya۳ta diibyimiy cabyimu sana۳cho۳ ju۳nu۳ñu day, ta۳raju۳? 6-7ॸNe ti ۳jna۳y jiyu, sami ۳sa۳simya۳ day. Jirya۳jachipityara saniquejada, nu۳tyu satu۳chusiy Cadidéyamu jiryiva: Sa۳vicha sa۳chi ۳ Nijya۳mi ۳denu juuchatavamyu, rirya۳jvay variy crusitya۳sani ۳, sa۳mi ۳sa ji ۳ta mumurundamiy jasacharamuntiy.” 8ॸRijechipitya۳da ji ۳ta vatuy varirya Jesús niquejada. 9ॸRitye۳rya۳danumatiy bapyomusiy, rityu۳chunuvi ۳jada ji ۳ta ruuva Jesúsjsa۳ datyavay ti ۳ta۳ju۳ra, jiryatiy rivyicha۳da jasiy vu۳yaju۳y, ti ۳qui rinchaju۳, ruusa۳ vichavay jarye ti ۳ta۳ju۳. 10ॸRityi tu۳choda ruuva sansu۳byimirya

*॰23.44 Ya۳jnu۳y Ebrévu 9.3-15; 10.19 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ24

161 jiryá, savicha۳da Maríyabay jiryatiy Mardánamusi ۳ni ۳, Juánabay jarye, Maríyaju۳be jiryatiy Santiyácubay jno۳dabay nada, tavay vatuy jarye ruusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 11ॸSansu۳byimijyu۳ ji ۳ta, riñi niquejada vatuy yatayadamura, riryityuva۳chuva۳ variy ramu. 12ॸґ͑ӕ¡ľ‫ڏ‬ subeda ji ۳ta Pyítrubay variy, sasiicheda ji ۳ta bapyomu, sabutyajomusiy yinu۳ñuvejada bapyovimu, sadiyada ji ۳ta riva sujajyuu viña۳sara jasiy, sata۳rya۳da ji ۳ta mitya jnutacha۳ variy jadchiy. Jesús saryejada nada yisa۳ datyanu۳jyu۳y, Emavúsiy nú۳ta۳sa (Márcu 16.12-13) 13ॸVariryundamu

ji ۳ta, nadaya۳da Jesús siityari ۳nu۳jyu۳y Jerusarí ۳musiy, vicha۳da rapu۳rya na۳cho۳ju۳, jiryatiy Emavúsiy jtyatarara. 14ॸJativyepudeviy nanutu۳chutityiyada jiryupiyadamu yivara, nu۳rya rivyichanichiy ti ۳ta۳ju۳ni ۳ Jesús. 15ॸJadchiy ji ۳ta, nanuniqueta۳danumatiyu, ni ۳day Jesús tuudiyada variñada, mityijyiñuma riryupiyada variy jadchiy. 16ॸMitya jruryaquisuma nani ۳nu۳yada varicha۳ra۳ju۳, nañuma datya variy jasiñi ۳ Jesús. 17ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy jasiy nadiva: “¿Ta۳ra niquejada sa۳ni jvaatyityi jiryupiyadamu day, ta۳ra?” Jadchiy ji ۳ta, nanuraniñuvejada jiñuvayadamu variy. 18ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta nu۳, Cudéyupa jtyati ۳bañi ۳ Jesús: “¿Vinu jiñi ۳ rañi ۳cha tavicha۳da ja۳mi ۳ Jerusarí ۳mu datyi ۳sa۳ day? ¿Ne jidyetyava۳ nu۳tyura rivyichajay jiryundamimyucu۳, nu۳tyura?” 19ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta nada: “¿Ta۳ra?” Nani ۳mutya۳jada variñi ۳: “Nu۳tyura rivyichanijeñi ۳ Jesús Nasaryémusi ۳, nu۳tyura. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, jiryatiy sivaañu۳yada jaryi datya۳data, saniquejada jarye vichanu۳yada jaryi datya۳datara Ju۳denu diya, nijya۳nvay diya jaryentiy. 20ॸRiñi sa۳je daryaju۳ caserdóҡľ‫ڏ‬

vyeda nutyityu۳miy, vicha۳da nutyityu۳vedata japuni ۳ Jesús, sa۳tidye jtay variy sivara jidyiiyada, rirya۳tidye batyaniy crusitya۳sa jasiñi ۳. 21ॸNu۳ñi jachipiya۳nu۳y sanijyu۳ day, nu۳tyu ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jantyuy vuryiva, jiryatiy Irayénuveda davyu۳y. Jadchiy ji ۳ta, mumurundami ñuma jiryatiy rivyichanije rajuura ti ۳ta۳ju۳musiñi ۳. 22-23ॸJadchintyi, tavay vatuy, nu۳quebyimu vichavay jnuta۳siy nu۳y, jiryatiy rijyu۳ryi ۳jay bapyomu jiya۳daju۳, riryi saryevya۳ra Jesús babyinu۳day. Ritye۳rya۳jasiy variy tu۳chuvay: Nu۳dyimya۳ nadiva Ju۳denu jpa۳nu۳ju۳y, nadani ۳ tu۳chosiy nu۳dyiva: Nu۳tyi jnu۳ñu day sani ۳cha Jesús. 24ॸJadchiy ji ۳ta riya۳siy tavay nu۳quebyimusiy bapyomuntiy, daryaday ridyiñuvejasiy rivantiy, nu۳tyu vatutyi tu۳chosiy daryantiy. Dantyamu۳y ne ridyiyasiy siva Jesús day.” 25ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Ne datya۳da jachityanu۳jyu۳y sa۳da. Ne sa۳nutuva۳churu۳y nta ramu Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe niquejada. 26ॸ¿Neviy saryi paru۳tyasara Ju۳denu jaryeti ۳ daryadayu, saryi jañuve variy jivyandamuju۳ day?” 27ॸSajo۳ta۳da ji ۳ta Muyusésibe nu۳ryanchiy, ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe nu۳ryanchiy jarye, ѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda ti ۳ta۳ju۳ rata nada: “Nu۳rya riñu۳yada sanchiy Ju۳denu jaryeti ۳.” 28ॸRityuudiyada ji ۳tara vicha۳da jasityi nadaya۳da, jadchiy ji ۳ta sani ramiryi ۳ru۳yada Jesús jiya۳da varidye. 29ॸNani ۳bayada ji ۳ta variy jasiñi ۳: “Jiyunuma ya۳ma۳cho۳ na۳dyisa۳, nu۳tyu rani ji ۳ñuvañuma ri ۳nu۳y, tama۳ na۳vay sani ۳cha jiñi ۳ nu۳day, tama۳.” Sajayada ji ۳ta variy nanurorivyimu sa۳tidye ma۳cho۳ variy jasiy nadisa۳. 30ॸSata۳yadanumatiy jmyijyomu nadisa۳, saryeda ji ۳tara pa۳, si ۳chana۳tya۳dani ۳ Ju۳denu variy raju۳. Sapata۳da ji ۳tara, sasa۳yada variy nadivara. 31ॸRamutteda ji ۳ta nanuni ۳siy variy nanudatya۳daju۳, nanudatya۳da ji ۳ta variñi ۳. Varicha۳ra۳ju۳ sacarayada nanutuunusiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġәËѸɗֆॷ24

162

variy. 32ॸNani ۳teda ji ۳ta variy yiva: “¡Nu۳ryamutiy ri ۳chana۳yasiy vu۳jechicyu۳, jiryatiy saniquetityiyasiy nú۳va vuryiva, jiryatiy sadatyadosiy catera nu۳charata vu۳y!” 33ॸNanunubesubeda ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳, nanuta۳rya۳da variy Jerusarí ۳muju۳ntiy, nanusaryeñuvejada riy Jesúsjsa۳ datyavay, jasityi riintye۳ryadedayu, vu۳yaju۳y, ti ۳qui rinchaju۳, ruusa۳ vichavay jarye ti ۳ta۳ju۳. 34ॸRiñi ۳ ji ۳ta tu۳choda variy nadiva: “¡Si ۳tenuni ۳ sami ۳sa۳siy Vu۳ntyityu۳, sadityadosimya۳ Siimyó۳ntiyu!” 35ॸJadchiy ji ۳ta nanutu۳chodara jiryupiyada ruuva: “Nu۳ryamusiy na۳dyetya۳siñi ۳ Jesús, jiryatiy sapata۳sirya pa۳ na۳jyu۳.” Jesús dityadoda yisa۳ datyavayu (Matévu 28.16-20; Márcu 16.14-18; Juán 20.19-23; Jvaachara 1.6-8) 36ॸNanuniquejada

niya۳re, ni ۳day Jesús mu۳ti ۳jada riquebyimu varintyi. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Samirya ra۳cha jiryejechiy, ne jirya۳jnutay.” 37ॸJaryi ru۳ntedamu jime۳cho۳jada variy jasiy, jiryatiy richuvu۳yada daryaju۳, ru۳tamya۳ta bayantuva jidyi. 38ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuvantiy: “¿Ta۳ju۳ra jiryi ۳ntañumaya۳ jaryi varidye, ta۳ju۳? ¿Ta۳ju۳ra raryesumiya۳ jiryejechiy jiryejechipiya۳jadamu dayu, ta۳ju۳? 39ॸJirya۳jnu۳y rajyomucu۳, ф͖ӕ̲ӕҡӕԮɗ‫ڏ‬ muntiy, ravyidye rañi ۳cha. Jirya۳ju۳riy rañicyu۳, jirya۳jnu۳y rañe۳cho۳ntiy; ¿savityi ۳ni ۳viy jiryi ۳nu۳ñi ۳ bayantu day? dantyamu۳y ne duuti ۳ risa۳ju۳ni ۳.” 40ॸSu۳tedanumatiy darya ruuva, ѸĀɗҡֆ‫ڏ‬ doda ji ۳ta jijyomutu variryi, sanumutu jarye. 41ॸRiichana۳yadamu, rityi ۳tta۳damu jarye, ne rityuva۳churu۳yada variy ramu. Sitaja۳doda ji ۳ta variryi: “¿Taravidye jbyedaju۳ jiyu?” 42ॸRiche۳yada ji ۳ta quiva۳saviy jansara variñi ۳. 43ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variy ruumusirya, si ۳byeda ji ۳ta variy ridyiyadajachera.

44ॸJadchiy ji t۳ a su۳ t eda Jesús ruuva: “Jiryatirya rañiquejada jto۳tadeda, jiryatiy rañiquenu۳ ֆĀффֆӕЙɗֆ‫ڏ‬ damu jiryisa۳ra. Rit۳ atyi variy jiryiva: Ra۳day jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ ra jiryatiy nu۳ chara ranchidyerya, varimyata Muyusésibe niquejada, varimyata Ju۳ denuju۳ tu۳ chuvabe jteda, varimyata jiryatiy murra۳pedyemyu nu۳ chara darya.” 45ॸVariñi ۳ jit۳ a samutta۳dara rijechiy rirya۳tidye datya varirya Ju۳ denu niquejada nu۳ chara. 46ॸSu۳ teda jit۳ a variy ruuva: “Darya nu۳ chara nid۳ ay, jiryatiy sa۳paru۳ tyasara Ju۳ denu jaryetiy۳ u, sa۳mis۳ a jit۳ a mumurundamiy jasacharamuntiy. 47ॸJirya۳ma۳ tu۳ chujaya۳ rit۳ yamu ruuva ti ۳ta۳ju۳ mucadi ja۳nvay: rirya۳ntya paru۳ y riva va۳cha jvaayada, sa۳tidye ramityaniy Ju۳ denu ruuvara jijyuuchuveda. Jirya۳ma۳ jo۳ta tu۳ choda jiyu, Jerusarím ۳ u. 48ॸJirye jit۳ a diñu۳ yada daryaju۳ riva ti ۳ta۳ju۳ tara, ramuni ۳ jirya۳tu۳ chuntirya. 49ॸJirya۳jnu۳ y, ray jit۳ a ra۳jpa۳ jiryivani ۳ jiryatiy su۳ teda rajye۳: Ra۳sa۳y jiryeñi.۳ Jiryeñi ۳ jit۳ a raryime۳cho۳ ja۳mu vicha۳damu jasicha۳ra۳ju۳ tiy jirye۳cha jachusavay Ju۳ denu vanu۳ yadata, jiryatiy na۳vachirya.”

Jesús jasubeda jarichunchaju۳ (Márcu 16.19-20; Jvaachara 1.9-11) 50ॸJadchiy

ji ۳ta sa۳ra۳cheda Jesús Betániya sa۳ra۳ju۳ riy, ѸфֆľѸӕ¡ľĀ͑ӕ̲‫ڏ‬ tirya jijyomutu na۳vajyu۳, sajachiñu۳yada variy siva Ju۳denu riyadaju۳. 51ॸSajachiñu۳yadamu ji ۳ta jityocheda variy jasiryi, sa۳suminicha۳damu jarichuvimuju۳. 52ॸRijechipiya۳jadanumatiy sanijyu۳, ritye۳rya۳da ji ۳ta variy yichana۳yadamu Jerusarí ۳muju۳. 53ॸRivyichasara ji ۳ta Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu, riichana۳tyajaya۳sara ti ۳ta۳ju۳musiy variy jasiñi ۳ Ju۳denu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

SAMITU۳ CHODA SANU۳ YADA JUAN JESUCRISTUNCHIY Ju۳denu Niquejada ti ۳tudoda nijya۳mí ۳ju۳yu

1

1ॸTara

jo۳ta۳damu sani ۳chanu۳yada Niquejada. Ni ۳tiy rañi ۳chanu۳yada Niquejada savicha۳da Ju۳denusa۳, Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳. 2ॸRajo۳ttya۳musiy savichanu۳yada Ju۳denusa۳. 3ॸRu۳ndayada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ tara simusiy, ne tara jna۳y ju۳desara ti ۳musiy, mitya, jiryatimyu۳ ne tara ju۳dachara simusidye. 4ॸSimu ji ۳ta rani ۳chasara jnu۳yada day, jnu۳yada ji ۳ta rani ۳chasara no۳no۳da nijya۳nvajyu۳ rirya۳tidye datya Ju۳Āľ͑ӕ‫ڏ‬ nchiy. 5ॸNo۳no۳da ji ۳ta danu۳Ëȍф͑ӕЙΎËӕ‫ڏ‬ dinube, nupocudi ji ۳tamu۳y ne vuunura. 6ॸSavichanu۳yada ti ۳qui vanubay, Ju۳denu jpa۳nu, Juán Bautísta jtyati ۳bay. 7ॸSiti ۳jada ji ۳ta tu۳chodana۳cho۳ sa۳tidye tu۳chu vijyo۳mujache jirya no۳no۳danchiy, rirya۳tidye tuva۳chu ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay simusirya. 8ॸNe sani ۳cha۳da Juánbay no۳no۳day, mitya, vinu tu۳chu۳ni ۳ sani ۳cha۳da no۳no۳danchidye. 9ॸSi ۳tenu no۳no۳da jiryatiy rano۳no۳nu۳y ti ۳ta۳ju۳ riy nijya۳nvay, ni ۳ni ۳ ji ۳ta mu۳ti ۳nu۳yada mucadimu variy. 10ॸNi ۳ni ۳ rañi ۳cha۳da mucadimu, jirya mucadimu jiryatiy ru۳ndayada simusiy. Mucadiva vichavay ji ۳ta ne datyaru۳yadani ۳. 11ॸSiti ۳jada ji ۳ta jimyucadimu, samucadiva vichavay ji ۳tamu۳y ne jmutya۳ru۳yadayu. 12ॸRiñi ۳ ji ۳ta jiryatiy ru۳mutya۳jadani ۳, sabayada ji ۳ta riy rirya۳tidye vichasara Ju۳denu dadyeñu variy, jiryatiy rityuva۳choda daryaju۳ si ۳tyamu day. 13ॸNe riñi ۳cha detuchavay

nijya۳nvay detuyadamusiy, dantyamu۳y ne ti ۳ ni ۳ru۳yadamusiy, dantyamu۳y ne vanu va۳ta۳damusiy. Riñi ۳cha ji ۳ta detuchavay Ju۳denu va۳ta۳damuju۳. 14ॸNiquejada ji ۳ta ti ۳tudoda nijya۳mi ۳ju۳yu, savichanu۳yada variy vuryisa۳ jiryatiy nijya۳nvadyevyu۳y. Nu۳dyiyada variy simu riva vanda jiryatiy savichasara Ju۳denu denu vinu ti ۳qui. Nu۳dyiyada siva jiryatiy sani ۳cha۳da mu۳chanichi ۳ Ju۳denu va۳ta۳data, si ۳tenu jarye risa۳ju۳. 15ॸJuán Bautístabay ji ۳ta tu۳choda vijyo۳mujache sanchiy, jiryatiy sanatuye۳yada: “Ni ۳numa jiñu sani ۳cha vanu sanchityi ri ۳taje: ‘Ni ۳tiy ra۳jti ۳ ri ۳bivaju۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara jaryiñu۳ rimusiy, jiryatiy sani ۳cha jaryi munatyi ۳va۳ju۳ rimusintyi.ٔॸٚ 16ॸJiryatiy sani ۳cha۳da mu۳chanichi ۳, vu۳jerye jmutya۳jadara vu۳myu۳chanicha۳da simusiy, samiy vichasa۳damusiy, jaryi samirya vicha۳damuju۳ntiy. 17ॸSasa۳yada Ju۳denu daryaju۳ra yiteda Muyusésibemyusiy vase vicha۳daju۳, sava۳tara ji ۳ta rañi jti ۳jada Jesucrístumusintyi, si ۳tenu jteda jarye risa۳ju۳. 18ॸNe ti ۳ diyada siva Ju۳denu, tii, mitya. Sadenu vichasara vinu ti ۳quidera, Jesús jtyati ۳, jiryatiy savichasara satuunu. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta datyanusara vu۳ñi ۳ Ju۳denu day. Juán Bautístabay niquejada Jesucrístu jiyadaju۳ (Matévu 3.1-12; Márcu 1.2-8; Dúcasiy 3.15-17) 19ॸRani ۳ jirya Juán Bautístabay tu۳choda. Judíyuveda nutyityu۳mibe

163 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ1

164

jiryatiy Jerusarí ۳mu vichavaryi, riñi jpa۳jada riy caserdótevyedabay, ru۳mu۳tyavabe jarye yisa۳ju۳ simu Juánbay, ruutaja۳nunuvejada ji ۳tani ۳: “¿Chi ۳ra day ji, chi ۳?” 20ॸSu۳teda samiy variy ruuva; ne sara۳yada tu۳choda jiyada, ti ۳ta۳ju۳ni ۳ satu۳choda variy ruuva day: “Ray ji ۳ta ne rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳ day.” 21ॸRuutaja۳doda ji ۳ta varintyiñi ۳: “¿Chi ۳ra varidye ji, chi ۳? ¿Edíyasiy dyetya ji?” Saniquejada ji ۳ta: “Ne ray rañi ۳cha Edíyasidye.” “¿Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ dyetya ji, jiryatiy sabaya۳jada Muyusésibe sanijyu۳?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta: “Ne day.” 22ॸRu۳teda variy siva: “¿Chi ۳ra varidye ji, chi ۳? nu۳ña۳tidye jmutya۳ riy rityi jpa۳jasiy nu۳y. ¿Chi ۳na۳ yitadye ji, chi ۳?” 23ॸSu۳teda variy ruuva: “Ne ray jiryi ۳nu۳y natuye۳ mitya tajityomu day: ¡Jirya۳vasenura Ju۳denu nú۳qui! daryatiy su۳teda Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, Isayíyasibe.” 24ॸRivyichanu۳yada Varyisévuveda jpa۳vay variy jasintyi. 25ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva: “Netimyu۳ ne jiñi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳, dantyamu۳ni ۳ Edíyasiy, dantyamu۳ni ۳ Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, ¿ta۳raju۳na۳ yityanusara variy, ta۳raju۳?” 26ॸSu۳mutya۳jada Juánbay variryi: “Ray ji ۳ta jtyanu ja۳at۳ a day. Saraniy ji ۳ta ti ۳ jiryequebyimu, jiryatimyu۳ ne jiryedyetya dañi ۳. 27ॸDañuma sa۳jti ۳ ri ۳sijyu۳, tama۳ sasaapatu vita۳dasa۳ra۳ ntate darye, tama۳.” 28ॸRavichanu۳yada ti ۳ta۳ju۳ jirya Betániyamu, jiryatiy Jurdá۳ja۳ rudamyusidyerya, jasityi si ۳tyanunu۳yada Juánbay. Savichasara Jesús Ju۳denu carni ۳ru vanu vadero۳nu 29ॸRata۳rimyusiy ji ۳ta sadiyada Juánbay siva Jesús, su۳nityityiyada variy sana۳cho۳ju۳. Saniquejada variy: “Jirya۳jnu۳y, ni ۳numa Ju۳denu

carni ۳rudenu,ॹ* ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳pu۳ֆԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ sirya vu۳jyuuchuveda, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy mucadiva vichavavyu۳y. 30ॸJiñu ji ۳ta vichasara jiryatiy ri ۳taje sanchiy: Ni ۳tiy ra۳jti ۳ ri ۳bivaju۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara jaryiñu۳ rimusidye, jiryatiy sani ۳cha jaryi munatyi ۳va۳ju۳ rimusiy. 31ॸRay ji ۳tamu۳y ne datyanu۳yadani ۳. Sa۳tidye vichasara dityanusi ۳ Irayénuveda cabyimu, ramuni ۳ ri ۳niy ray, ja۳am ۳ u jtyanu۳si ۳ju۳.” 32ॸSatu۳choda Juánbay vijyo۳mujache variy: “Radyimya۳ ji ۳ta siva Ju۳denu Jnutu, jiryatiy saju۳u۳jeje nu۳tyu ja۳rityude jarichumusiy, sama۳cho۳jay variy siva Jesús. 33ॸRay ji ۳tamu۳y ne datyanu۳yada dañi ۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy su۳pa۳jada ja۳am ۳ u jtyadodaju۳ ray, ni ۳ni ۳ jteda variy riva: Sivaju۳tiy ya۳jnu۳y sa۳ju۳u۳je Ju۳denu Jnutu, sa۳ma۳cho۳ variy sivaju۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳chasara ni ۳tiy ra۳jtyanusara Ju۳denu Jnututa day. 34ॸRadyimya۳ ji ۳ta ray siva, ratyu۳chuma۳ vijyo۳mujache sanchiy: Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu denu.” Jesúsjsa۳ datyanu۳jyu۳be munatyi ۳ju۳y 35ॸRata۳rimyusiñuma

ji ۳ta saradeda Juánbay, danu۳ju۳y sisa۳ datyi ۳ju۳betya. 36ॸSaramiryi ۳jadanumatiy Jesús sadiya, su۳teda ji ۳ta variy: “Sa۳na۳jnu۳y, ni ۳ni ۳day Ju۳denu carni ۳rudenu.” 37ॸNanutuva۳chodanumatiy sisa۳ datyi ۳ju۳berya jiñiquejada, nanusiityari ۳jada variñi ۳ Jesús. 38ॸSa۳numityejada ji ۳ta Jesús nanuna۳cho۳ju۳, su۳nu۳yada nanusiityari ۳ daryaju۳yu, su۳teda variy nadiva: “¿Ta۳na۳cho۳ sa۳nuva۳ta, ta۳na۳cho۳?” Nani ۳mutya۳jada variñi ۳: “¿Terara jivyichajo, Datyanu۳, te?” 39ॸSanatuyada variy nada: “Varenuma, sa۳na۳tidye datyara.” Nadaya۳da ji ۳ta, nanudi͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada riva, nanuma۳cho۳jada variryunda

*॰1.29 Ju۳denu jtedamu ru۳vañu۳yada Judíyuvedani ۳ carni ۳ru denu vadero۳nu, jijyuuchuveda tu۳chodivasiy, sa۳tidye ramityaniy variy Ju۳denu mitya ruuvara El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ1ٍॷ2

165 jasiy sisa۳. Jidyenuma ravicha۳da daryaju۳ variy. 40ॸJiryatiy nanutuva۳chodara Juánbay niquejada, nanusiityari ۳jada variñi ۳ Jesús, ti ۳qui vicha۳da Antrésibe, jiryatiy Siimyó۳ Pyítrubay taryi ۳ni ۳. 41ॸAntrésibe ji ۳ta saryeda munatyani ۳ jityeryi ۳ Siimyó۳bay. Satu۳choda variy siva: “Na۳charyemya۳ni ۳ Mesíya, jiryatiy Ju۳denu jaryeti ۳ni ۳.” 42ॸSaryitya۳jada variñi ۳ jityeryi ۳ Jesúsmuju۳. Sadiyadanumatiy Jesús siva, su۳teda variy siva: “Jiñi ۳ day Siimyó۳, jiryatiy Juán denu ji. Rirya۳ntachara Sévasiy ji, jiryatiy vuryi ۳tachara ravichu۳ra.”

49ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Natañénubañi ۳: “¡Jiñi ۳ day Ju۳denu denu jiryatiy Irayénuveda nutyityu۳ day ji, Datyanu۳!” 50ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Jiryatiy ri ۳tesiy radyi daryaju۳ nutasaranu ruva۳mu yiva, ¿ramutiy jityuva۳chu rimu day? Jadyi yinu۳yasicyu۳ ra۳tiy vicha jaryinra ji ۳ta.” 51ॸSu۳teda jadchiy sivantiy: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Jirya۳day diy riva jarichu muttaryá, jirya۳diy variy ruuva Ju۳denu tuunu vichavantyi, jiryatiy rirya۳sumiya۳janumucha, ru۳musaja۳janumucha variy siva Nijya۳mi ۳ denuntiy.”

Jesús natuyadani ۳ Vedípebe, Natañénubay sisa۳ju۳

Ja۳mu۳yada vichtya vicha۳da Caná۳mu

43ॸRata۳rimyusiñuma

ji ۳ta sani jiyaru۳yada Jesús Cadidéyamuju۳ntiy. Sasaryeda ji ۳ta variñi ۳ Vedípebe, su۳teda variy siva: “Ya۳siityari ۳sara ray.” 44ॸVedípebe vicha۳da Betsáyinamusi ۳, jiryatiy Antrésibe vicha۳dantirya, Pyítrubay jarye. 45ॸSasaryeda ji ۳ta Vedípebe variñi ۳ Natañénubay, satu۳choda variy sivantiy: “Nu۳charyemya۳ni ۳, sanchityi sanu۳yada Muyusésibe nu۳rya, Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe jarye nu۳yada sanchiy. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Jesús, Jusíy denuvichi ۳, jiryatiy Nasaryémusi ۳ dañi ۳.” 46ॸSu۳teda ji ۳ta Natañénubay variy siva Vedípebe: “¿Taravidye raryi sipyatay samirya Nasaryémusidye?” Saniquejada Vedípebe variy: “Varenumacu۳, ya۳tidye jnu۳dye.” 47ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta Jesús su۳deda Natañénubay yimuju۳, saniquejada variy sanijyu۳: “Jirya۳jnu۳y, jiñutiy si ۳tenuni ۳ Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳ra, ne tara quivu۳yada simu, mitya.” 48ॸSu۳teda Natañénubay variy siva Jesús: “¿Nu۳tyichirya jidyetya ray, nu۳tyichiy?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús jasiñi ۳: “Vedípe jiritya۳jadajisiy, radyiyasiy yiva jiryatiy jivyicha۳siy nutasaranu jariy.”

2

1ॸRurundamu

ravicha۳da ja۳mu۳yada, Caná۳mu, Cadidéya mucadimu. Jesús jno۳dabay vicha۳da variy jasiy. 2ॸRimyusuyada ji ۳ta ja۳mu۳jyomuju۳ni ۳ Jesús, sisa۳ datyavavyedabay jarye yisa۳ju۳. 3ॸRasu۳tyedanumatiy bínuja۳ vadacuja۳ riy, nanutu۳choda su۳no۳dabay Jesús variy yiva: “Ne bínuja۳tavay ja۳mu۳vyeñu۳day.” 4ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñada yino۳dabay: “¿Ta۳ra sa۳nuva۳ta rimusiy, ja۳yu۳, ta۳ra? Ne riti ۳ rimu didye ra۳jvaaje tara ru۳bivaju۳.” 5ॸNani ۳teda Jesús jno۳dabay ruuva mútiivyebe variy: “Ratiy sa۳jtay radyenu jiryiva, jiryivaatya۳ta daryá su۳tedamura.” 6ॸJasiy ravicha۳da japatyu, tanuquinijyate ravichu۳tera jvaachara, jiryatiy ribeyada Judíyuveda jasirya, ʮɗфֆҡɗֆʮĀӕҡֆѸф‫ڏ‬ numa jatuja۳jiju۳ra. Rajay dato۳ju۳y jiimo۳ ravimu, varimyata mumuto۳miy, nu۳ñi darya ti ۳ta۳ju۳ ravicha۳da. 7ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva mútiivyebe: “Jirya۳mu۳chanirya japatyu ja۳at۳ a.” Rimyu۳chanimyu۳yada ji ۳ta samiy panujodeju۳ varintyirya. 8ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús ruuva: “Jirya۳say rate ravimusiy, jirya۳pu۳chiy simuju۳ bínuja۳ ja۳mi ۳ra.” Ripyu۳cheda variy simuju۳ra. 9ॸSa۳ntya۳danumatiy bínuja۳ ja۳mi ۳bay ramu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ2ٍॷ3

166

jiryatiy sati ۳tudoda Jesús ja۳am ۳ usirya, sanatuyada variñi ۳ vadi ja۳mu۳ñubay. (Sadatya۳datya bínuja۳ ja۳mi ۳bay varidye tesirya riti ۳ bínuja۳, tesiy. Ѡɗҡֆɗ̲ӕҡɗɗֆ‫ڏ‬ dara, vinu riñi ۳ ji ۳ta datya۳da day.) 10ॸSu۳teda ji ۳ta bínuja۳ ja۳mi ۳ variy siva vadi ja۳mu۳ñu: “Vu۳myutiichara munatyara bínuja۳ jiryatiy samijya۳ darya, niyu۳byimiñumatiy rirye۳cha nijya۳nvay, variñi ۳ ji ۳ta vu۳ryi mútiidyerya jiryatiy ne jaryi samijya۳ darya. ¡Nu۳tyu jiñi ۳ rañi bachadosiy diyesa۳ra۳ju۳ra samijya۳ bínuja۳, nu۳tyu!” 11ॸJesús jo۳ta۳da variy ranchirya mityamusiy dityadoda, фҡҡɗֆѸĀɗҡֆ‫ڏ‬ dodara jidyetya۳da. Sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay tuva۳choda variy yimu, jiryatiy ridyetya۳da Ju۳denu jaryeti ۳ daryaju۳ni ۳. 12ॸRivasiñuma ji ۳ta saya۳da Jesús Capernavú۳muju۳, su۳no۳dabay, sataryi ۳vedabay jarye, sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay jarye ti ۳ta۳ju۳ntiy. Jasiy rime۳cho۳nuvejada variy ramu, ne jaryi rajuu rundasa۳ra۳ju۳. Jesús jatya۳da Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomusiryi ta۳ryu۳tyavabe (Matévu 21.12-13; Márcu 11.15-17; Dúcasiy 19.45-46) 13ॸNe

rajuu rundade su۳tyeda ramuju۳, Judíyuveda vichtyanu۳day, jiryatiy Pásco vichtya ri ۳tya day. Saya۳da ji ۳ta variy Jesús Jerusarí ۳muju۳. 14ॸSadiñuvejada Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu ruuva voca ta۳ryu۳tyavabe, carni ۳ru ta۳ryu۳tyavabe, ja۳rityu ta۳ryu۳tyavabe jaryentiy, rimya۳sa۳da criquiy ta۳ryatanivyebe jasiy ruusa۳ntiy. 15ॸSivaamyu۳yadanumatiy Jesús yimuju۳ra musitya۳ jnijyu۳musiy, sajatya۳da ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ jadchiryi, Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomusiy, rirya۳si ۳ carni ۳ru yisa۳ju۳, voca jarye. Sarubeda Jesús criquiy ta۳ryatanivyebejisirya jicyuriquiy. Sano۳ta۳dara rimyi ۳sa rivantiy. 16ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús ruuva ja۳rityu ta۳ryu۳tyavabe: “Jirya۳batya

jiyusirya jiberya. Ne jirya۳bay ji ۳ta ta۳ryu۳tyajora rajye۳ roriy.” 17ॸSisa۳ datyavavyedabay jachipitya۳da varirya jiryatiy nu۳chara ravicha۳da: “Ravuunuma۳ jiryorivya ra۳tya۳da ray.” 18ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta Judíyuvedabay variñi ۳ Jesús: “¿Ta۳ra mityamusiy dityadoda ya۳dityanu nu۳dyetya۳daju۳yu, ta۳ra, jiryatiy jivyichasara daryá?” 19ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Jirya۳javatyara jirya Ju۳denu roriy, mumurundamimyusiñuma ra۳nubesityadesintyirya.” 20ॸRiñiquejada variy Judíyuveda: “Tanijya۳quinijyate ranchaju۳, daryaju۳yu vu۳yaju۳y nijya۳musiy ruuvaamyu۳yadara jirya Ju۳denu roriy. ¿Dacha۳ yitay ya۳nubesumityaniy mumurundamimyusidye, dacha۳?” 21ॸJiryatiy saniquejada Jesúsra Ju۳denu roriy, ránumata savu۳ jiñi nique day. 22ॸRamuni ۳tiy, sami ۳sa۳subedanumatiy Jesús jidyiiyadaco۳siy, rijechipitya۳da sisa۳ datyavavyedabarya jirya saniquejada, rityuva۳choda variy ramu Ju۳denu niquejada jiryatiy nu۳charara, Jesús niquejada jarye risa۳ju۳. Sadatya۳da Jesús nu۳tyu rivyichasara nijya۳nvay 23ॸRumutidye

savicha۳da Jesús variy Pásco vichtyamu day jiryatiy Jerusarí ۳mura, ridyiyadanumatiy nijya۳nvay riva mityamusiy dityadoda simusiy, rityuva۳choda ji ۳ta rajuuvay variy simu. 24ॸJesús ji ۳tamu۳y ne rañi tuva۳choda ramu nijya۳nvay tuva۳choda yimu, tapitya sadatya۳da daryaju۳ jiryatiy siquityaja۳ra jachityavaryi. 25ॸNe sava۳ta۳da sa۳tu۳chu ti ۳ rinchiy nijya۳nvay, tapi sadatya۳dama۳ jidyiryamusidye nu۳tyura rivyichasara nijya۳nvay, nu۳tyura. Nicodémubay jti ۳jada simu Jesús

3

1ॸJasidye

ji ۳ta savicha۳da nu۳ vanuntiy, Varyisévuveda tenubay, Nicodému ravicha۳da si ۳tya. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ3

167 Judíyuveda nutyityu۳miy tenubay. 2ॸNi ۳ni ۳ jiya۳da simu Jesús nupora, su۳teda variy siva: “Datyanu۳, nu۳dyetya yiniy Ju۳denumusiy datyanu۳ju۳. Ti ۳tya jvaay mityamusiy dityadoda tara, nu۳tyu jityi jvaay darya, netimyu۳ ne Ju۳denu ju۳na۳y yisa۳.” 3ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Si ۳tenu ri ۳tay yiva: Ni ۳timyu۳ ne sa۳pi ۳ru۳y na۳vachiy, ne vana۳y sa۳diy variy riva Ju۳denu nusu۳yada.” 4ॸSu۳teda Nicodémubay variy siva: “¿Nu۳tyuramusiy saryi pi ۳ru۳y vadiramusiy nijya۳mi ۳ rimyityunumatiñi ۳, nu۳tyuramusiy? ¿Vana۳y vidye sa۳jay ju۳na۳y yino۳davimuntiy, sa۳tidye rupay vadiramusiy varintyi?” 5ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Si ۳tenu ri ۳tay yiva: Netimyu۳ ne sa۳pi ۳ru۳y nijya۳mi ۳ ja۳am ۳ usiy, Ju۳denu Jnutumusiy jarye, ne vana۳y sa۳jay Ju۳denu nusu۳jyomu variy. 6ॸRityi vu۳vyu۳musiy pi ۳ru۳chusavay, riñi ۳ ji ۳ta nijya۳mi ۳ dadyeñu day. Rityi Ju۳denu Jnutumusiy pi ۳ru۳chusavay, riñi ۳ ji ۳ta Ju۳denu dadyeñu day. 7ॸNe ya۳ti ۳ttara jiryatiy ri ۳tay yivara: Ya۳ma۳ pi ۳ru۳y na۳vachintyi. 8ॸRiicho ji ۳ta duu, rumuju۳tiy raduuru۳y. Vu۳tyuva۳chura rasuyada, vu۳dyetyatya tesiy rita, teju۳ra raya varintyi. Daryaday ti ۳ta۳ju۳ntiryi jiryatiy Ju۳denu Jnutumusiy pi ۳ru۳vyeryi (ne vu۳dyetya nu۳tyuramusirya ripyi ۳ru۳cyu۳).” 9ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Nicodémubay variñi ۳: “¿Nu۳tyuramusiy rani ۳cha jirya day, nu۳tyuramusiy?” 10ॸSu۳mutya۳jada Jesúsni ۳: “¡Jiityi rañi ۳cha jaryi datyanu۳ Irayénuvedaju۳, ne jidyetyara jirya, tii! 11ॸSi ۳tenu ri ۳tay yiva: Nu۳dyetyara ta۳ranchirya nu۳ñique, nu۳tyu۳chu vijyo۳mujachera rivatiy nu۳dyi; jirye ji ۳tamu۳y ne tuva۳churu۳y ramu nu۳tyu۳choda day. 12ॸNetimyu۳ ne jiryetyuva۳churu۳y ramu rañiquejada

jirya mucadimu vichasa۳danchiy, ¿nu۳tyuramusiña۳ jirya۳tuva۳chu ramu jarichumu vichasa۳dantiy, nu۳tyuramusiy? raryityi tu۳chu ranchiy jiryivantiy. 13ॸNe ti ۳ jasubeda jarichuvimuju۳, vinu ni ۳ jiryatiy su۳musa۳da jarichuvimusiy, Nijya۳mi ۳denu ji ۳ta jiryatiy Jarichumuvichi ۳ dañi ۳. 14-15ॸDaryatiy sanubesityadeda Muyusésibeñi ۳ codiy jantyasi ۳ ̲ɗҡֆҡΎ‫ڏ‬ muntiy, rirya۳tidye jnu۳y codiy su۳byimiy rana۳cho۳, rirya۳tidye mi ۳sa variy ramusiy, daryaday sa۳cha Nijya۳mi ۳denu crusitya۳sa nubesityanichi ۳ntiy, rirya۳tidye jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳ rityi tuva۳chu simu. Ju۳denu va۳tasara ti ۳ta۳ju۳riy mucadiva vichavay 16ॸTapi

sava۳ta۳da Ju۳denu daryasa۳ra۳ju۳ riy mucadiva vichavay, su۳pa۳jada variñi ۳ jidyenu vinu ti ۳qui, ti ۳tidye ra۳tuva۳chusara simu, ne sa۳parutachara, sa۳ntya jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ variy. 17ॸTapi su۳pa۳jada Ju۳denu jirya mucadimuju۳ni ۳ jidyenu, ne nijya۳nvay jiyaro۳ju۳, sa۳tidye parutajay rijyuuchuveda murichiryayu. Su۳pa۳jada ji ۳ta rirya۳ntyutyi ۳ju۳ni ۳. 18ॸJiñu ji ۳ta, jiryatiy satuva۳chusara simu, ne sa۳cha paruti ۳si ۳ jijyuuchuvediva varidye. Jiñu ji ۳ta, jiryatimyu۳ ne satuva۳chusara simu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳vichasara paruti ۳si ۳ju۳ day, jiryatimyu۳ ne satuva۳churu۳y si ۳tyamu Ju۳denu denu day, jiryatiy vinu ti ۳qui dañi ۳. 19ॸJiryatirya Ju۳denu jteda riñijyu۳: ‘Dañuma rani jtima۳da Ju۳denu no۳no۳daॹ* jirya mucadimu, riñi ۳ru۳yada nijya۳nvay jaryi vandamusirya nupocudi, jiryatiy rivyichasara nicyara۳y vichavay daryaju۳.’ 20ॸTapi ni ۳tiy jvaacharara jamirya jvaayada, ni ۳ni ۳ javittyucharara no۳no۳da. Ne su۳niryu۳y variy no۳no۳na۳cho۳ju۳

*॰3.19 Vurya۳jnu۳y Juán 8:12 jasityi su۳teda Jesús: “Rañi rañi ۳cha no۳no۳ mucadiva vichavajyu۳.” El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ3ٍॷ4

168

rañuma dityanura sivaayada rapu۳rya. ji ۳ta, jiryatiy sivaacharara si ۳tenu day, su۳nichara no۳no۳na۳cho۳ju۳, ra۳tidye dityanu no۳no۳ra sivaayada, jiryatiy Ju۳denumu jvaachara darya.”

Ni ۳tiy jniy na۳vachiy

21ॸJiñu

Sajatyiiyada niquejada Juán Bautístabay sanchiy Jesúsntiy 22ॸRivasiñuma ji ۳ta su۳deda Jesús yisa۳ datyavavyedabatya Judéya mucadimuju۳ntiy, saricheñuvejada jtyadodaju۳ jasiy variy ruusa۳. 23ॸJuán Bautístabay jarye jtyanunu۳yada variy Enó۳mu, jiryatimyu۳ ne jaryi ripya Saní ۳musírya, jiryatiy vatunuja۳a۳ daryaju۳ jasiy. Ru۳niñu۳yada nijya۳nvay jtyu۳yadaju۳ simu Juánbay variy. 24ॸTapitya ne savicha۳da jatyasi ۳ nupocu rorivyimu variy didye. 25ॸRijyo۳ta۳da nique۳tya۳da Juánbaysa۳ datyavavyedabay sisa۳ Judíyuveda tenubayu, nijya۳nvay juuchuveda pu۳cha۳danchiy. 26ॸRuuti ۳jada ji ۳ta variy simu Juánbay, ru۳teda variy siva: “Ya۳jnu۳y, Datyanu۳, jiñu jiryatiy savichati Jurdá۳ja۳ rudamyu yisa۳, jiryatiy jityu۳chuti vijyo۳mujache sanchiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta jtyanujaya۳sara jasidye, ru۳niñu۳y nijya۳nvajyuu simu.” 27ॸSu۳mutya۳jada Juánbay variryi: “Su۳mutya۳ nijya۳mi ۳ra vinu jiryatiy sasa۳y Ju۳denu jarichumusiy saju۳ra. 28ॸJiryeñi tuva۳chodara ratyu۳choda: Ray ji ۳ta ne rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳ day. Ratyu۳choda ji ۳ta variy jiryiva: Rañi rañi ۳cha nusu۳ñu sayanti ۳. 29ॸJa۳mu۳yadamu ji ۳ta, savichasara vadi ja۳mu۳tyu vinu jivyanuju۳. Vadi ja۳mu۳ñu jaamyicyu ji ۳ta, jiryatiy saraniy satuunu, ni ۳ni ۳ tuva۳chu jasirya saniquejada, si ۳chana۳tya jaryirya saniquejada variy. Daryadantyidyerye, ri ۳chana۳chara jaryi diye, jiryatiy rito۳tanimya۳ra ri ۳chana۳tya۳da, jiryatiy ruuti ۳tityi nijya۳nvajyuu simu Jesús. 30ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳cha jaryiñu۳va۳ju۳ rimusiy; ray ji ۳ta játay sa۳rijyu۳ day.”

31ॸJiñu ji ۳ta, jiryatiy na۳vamyusi ۳ni ۳, savichasara rincha nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳. Jiñu ji ۳ta, jiryatiy mucadimusi ۳ dañi ۳, Ѹ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ sara variy mucadimusiy, jiryatiy mucadimusi ۳ daryaju۳ dañi ۳. Ni ۳ni ۳ jiñu jiryatiy jarichumusi ۳ni ۳, savichasara rincha nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳. 32ॸRani ۳ ji ۳ta, jiryatiy sadiñu۳yada jarichumusi ۳ riva, jiryatiy satuva۳choda risa۳ju۳ra, ranchityi satu۳chusara, ne ti ۳ tuva۳churu۳y variy ramu, mitya. 33ॸJiñu ji ۳ta jiryatiy su۳mutya۳ra satu۳choda, sadityanu ratara jiryatiy Ju۳denu niquesarara si ۳tenu niquejada. 34ॸJiñu ji ۳ta, ʮɗфֆҡɗֆѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara Ju۳denu nusu۳ñu, ni ۳ni ۳ ji ۳ҡ͑ɗнӕľѸ‫ڏ‬ rara Ju۳denu niquejada day, tapi ne sasa۳chara Ju۳denu pasidyemyusiñi ۳ Yintu ti ۳vaju۳. 35ॸVu۳jye۳ Ju۳denu va۳tasara jaryiñi ۳ jidyenu, sabamya۳ varirya ti ۳ta۳ju۳ tara datya۳da sajomu, sansu۳yadaju۳. 36ॸMi ۳ni ۳tyi tuva۳chusara sadenumu, sa۳jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳. Mi ۳nintyimyu۳ ne vichasara siityera sadenuju۳, ne sa۳datyara ju۳na۳reju۳ jnu۳yada variy, Ju۳denu nique۳yada ji ۳ta ra۳chasara sanijyu۳ day.

Jesús tu۳choda nadisa۳ vaturu۳be Samáriyamu vichanu۳y

4

1-3ॸSadatya۳danumatiy Jesús: “Rityuva۳chuma۳ Varyisévuveda: Si ۳tyanunu۳y Jesús riy rajuuvavya۳ju۳ nijya۳nvay simusiy Juán,” sasipyateda Jesús variy jadchiy, Judéyamusiy, saya۳da variy Cadidéyamuju۳, dañumamu۳y ne sani jtyanunu۳yada, vinu sisa۳ datyavavyedabay jtyanunu۳yada jasiy. 4ॸSa۳jtantye ramiryi ۳ riva Samáriya mucadi daque. 5ॸSito۳nuvejada ji ۳ta Samáriya vicha۳damu, jiryatiy Sicyáru jtyatarara. Nu۳jidye ravicha۳da mucadi jiryatiy rimyunatyi ۳ Jacóbubay sa۳yada jidyenu Jusíberya. 6ॸJasiñi ۳ ravicha۳da Jacóbubay ja۳ar۳ yijyo ma۳cho۳rantiy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ4

169 panu۳chavu۳musiryá. Jesús ji ۳ta, jiryatiy su۳diva۳jada riva jiryupiyada, sama۳sanuvejada ratuunu ja۳ar۳ yijyo, vasetuununumani ۳ jiñi ۳ variy. 7ॸNaditi ۳jada ji ۳ta vaturu۳be variy jasiy, Samáriya ja۳munu۳be, ja۳a۳ jaryedana۳cho۳. Su۳teda Jesús variy nadiva: “Sa۳na۳ʮҡӕ‫ڏ‬ taniy ja۳a۳ ray.” 8ॸSisa۳ datyavavyedabay ji ۳ta rañi jiya۳da vicha۳damu, jmyichara ta۳ryu۳yada na۳cho۳. 9ॸNani ۳teda vaturu۳be variy siva Jesús: “¿Nu۳tyu Judíyu jiñi ۳cha day, jijechiñu۳jemya۳ rivara ra۳tutadeda, nu۳tyu? ¡Ne ray yinu۳y Samáriyamu vichanu۳dye!” Yinu۳vitya rityuudichara Judíyuveda Samáriya ja۳nvatya dayu. 10ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñada: “Sa۳ryivya۳ju۳ datya۳siy ta۳ra sasa۳y Ju۳denu, chi ۳ra va۳ta۳siy sa۳divara ja۳a۳ yatodaju۳, chi ۳, datyaru۳tyi sa۳cha, sa۳ryijechiñu۳yasiy rivara, raryiche۳yasiy ja۳a۳ variy sa۳da, jiryatiy vuryi ۳nu۳y raniy.” 11ॸNaditaja۳doda vaturu۳be variñi ۳: “Ne tara ja۳ar۳ yitya۳ yimu, Nutyityu۳, jaryi nicha۳rijyu۳ ja۳ar۳ yijyo. ¿Tesiña۳ra ja۳a۳ vuryi ۳nu۳yadaju۳ yimu, tesiy? 12ॸ¿Jiñi ۳viy jaryiñu۳ simusiy vu۳myunatyi ۳ Jacóbubay? Simusiy yinu۳rya jirya ja۳ar۳ yijyo, jadchityi sa۳tunu۳yada jidyedyeñuvedata, sa۳si ۳vedata ti ۳ta۳ju۳.” 13ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñada: “Mi ۳ni ۳tyi jatura jirya ja۳a,۳ sa۳jchu۳mu۳y variy ru۳co۳sidye. 14ॸMi ۳nintyi ji ۳ta ra۳jatura jirya ja۳a۳ jiryatiy ra۳sa۳dyeñi ۳, ne sa۳jchu۳mu۳chara ju۳na۳y variñu۳day, mitya. Jirya ja۳a۳ ji ۳ta jiryatiy ra۳sa۳y ni ۳ra, ra۳cha rámu۳tsaja۳rá, jiryatiy rá۳rurá۳ja۳ simusiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳.” 15ॸNani ۳teda vaturu۳y variy siva: “Ya۳sa۳y rarya jirya ja۳a,۳ Nutyityu۳, rañuma jchu۳mu۳chara ju۳na۳ñu۳day, dantyamu۳y ne ra۳jniy ja۳ar۳ yi ۳ ripyapuca۳ jiyuju۳nu۳day.” 16ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy rivasiy nadiva: “Sa۳na۳natuyani ۳ jivyanu, sa۳na۳ta۳ryo۳ variy sisa۳ntiy.”

17ॸNani ۳mutya۳jada

jasiñi ۳: “Ne vanuti ۳ ray.” Su۳teda Jesús variy nadiva: “Vase day sa۳ni ۳tay: Ne vanuti ۳ ray. 18ॸTapi sa۳da vicha۳da tadajyo vanutanu۳y. Chi ۳jsa۳ sa۳da vichasara diyesa۳ra۳ju۳ day vinu sa۳ni ۳muchanu. Sa۳ni tu۳chosidye si ۳tenu.” 19ॸNani ۳teda vaturu۳be variy siva: “Ri ۳nu۳y, Nutyityu۳, jiryatiy jiñi ۳cha Ju۳denuju۳ tu۳chu۳. ¿Nu۳tyuramusiña۳ jidyetyara ravyicha۳da, nu۳tyuramusiy? 20ॸNu۳myunatyavay jadasiñunu۳yada sanijyu۳ Ju۳denu jirya musiquimuyu. Jirye Judíyuveda jtachara jiryatiy vu۳ryi jadasiñu Ju۳denu nijyu۳ Jerusarí ۳mu vu۳y.” 21ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Sa۳na۳tuva۳chu rimu, vaturu۳y, ra۳numa ju۳ti ۳ rarunda jirya۳numatiy jadasiñu Ju۳denu nijyu۳yu, ne jirya musiquimu, dantyamu۳y ne Jerusarí ۳mu. 22ॸJiryejechipiya۳sara ranijyu۳ jiryatimyu۳ ne jiryeñi datyara. Nu۳y ji ۳ta jachipiya۳sara ranijyu۳ jiryatiy nu۳dyetya darya, tapi Judíyuveda musivyitya riti ۳ vu۳ryamityanicha۳da. 23ॸRa۳jti ۳ rarunda, jiyunuma rani ۳cha, rirya۳numatiy jachipiya۳ si ۳tenu jachipiya۳vay sanijyu۳ Ju۳denu si ۳tenu yintumu, tapi sava۳tasara Vu۳jye۳ riñe۳cho۳ rityi jachipiya۳ daryá sanijyu۳. 24ॸJu۳denu ji ۳ta jnutu day, nijya۳nvay ji ۳ta jiryatiy riñi jachipiya۳ru۳y sanijyu۳, rirya۳ma۳ jachipiya۳ yintuta si ۳tenu sanijyu۳.” 25ॸNani ۳teda vaturu۳be variy siva: “Radyetya jiryatiy sa۳day ju۳ti ۳ Ju۳denu jaryeti ۳ (jiryatiy ru۳tachara Crístuni ۳). Sa۳numatiy ju۳ti ۳, ni ۳ni ۳ ra۳tu۳chunuvi ۳sara ti ۳ta۳ju۳ vuryivara.” 26ॸSu۳teda Jesús variy nadiva: “Rañi rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳, jiryatiy rañique sa۳diva.” 27ॸVaricha۳ra۳ju۳ ruuti ۳jada sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabay. Rityi ۳ttanuvi ۳jada variñi ۳ Jesús, jiryatiy sanique nadisa۳ vaturu۳be daryaju۳. Dañumamu۳y ne ruutaja۳dodani ۳: “¿Ta۳ra jivya۳ta nadimu, ta۳ra?” dantyamu۳y ne: “¿Ta۳raju۳ra jityu۳chu nadisa۳, ta۳raju۳?”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ4

170

28ॸNanutocheda vaturu۳be varirya yaviñu jasiy, nadaya۳da ji ۳ta variy vicha۳damu. Nani ۳teda variy ruuva nijya۳nvay: 29ॸ“Vare jirya۳jnu۳ñi ۳ nu۳ vanu jiryatiy su۳tesiy rivara ravyicha۳da ti ۳ta۳ju۳. ¿Ni ۳vidye sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳ day?” 30ॸRichipyateda nijya۳nvay variy vicha۳damusiy, ru۳niñu۳yada simuju۳. 31ॸVariñiya۳re riyasanta۳da sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabadyeyu: “Ya۳numa jmyi, Datyanu۳.” 32ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Darya jmyichara day rimu, ne jiryedyetya dárya nu۳tyura jmyichara simucu۳.” 33ॸRu۳tesa۳deda sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay variy yiva: “¿Ti ۳tidye jiryi ۳tay jti ۳ta simu darya jmyichara day?” 34ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Ri ۳myi ۳sara ji ۳ta vichasara jiryatiy rivaacharara jiryatiy sansu۳chara rajye۳rye, ra۳tidye jto۳tanirya sivaayada. 35ॸ¿Ne viy jiryi ۳tay: Rasu۳tyedye dañuju۳yu jarimyuni ۳ jaruusiy jatojadaju۳ day? Ri ۳tay ji ۳ta jiryiva: Jirya۳ma۳ jnu۳yasumíy, jirya۳tidye diy variy nijya۳nvavya nu۳tyu nutasara nta jiryatiy suduryanuma jatojadaju۳ra rasiy. 36ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳tiy soora, su۳mutya۳ varirya ramurichirya, nu۳tyu sa۳soo ntara nutasarajo jiryatiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadara, rirya۳tidye jchana۳y rántavay vatajuu ruusa۳ju۳ ra۳tovay. 37ॸRani ۳ ji ۳ta si ۳tenu vase jtacha۳da: Ti ۳qui vanu vichasara nuti ۳, nu۳ ji ۳ta vichasara rá۳toonu. 38ॸRay nusu۳yada jirye, jirya۳jatora jiryatimyu۳ ne jiryeñuta۳dara. Jiryatiy tavay jvaayada paru۳cha۳rimyusirya, jiryeñi ۳ ji ۳ta jchana۳tyara rintarasiy jatosa۳da day.” 39ॸRajuu Samáriya ja۳nvabe jirya vicha۳damusivye tuva۳choda variy simu Jesús, jiryatiy nanutu۳choda vaturu۳be ruuva: “Su۳tesiy rivara ravyicha۳da ti ۳ta۳ju۳.” 40ॸRuuti ۳jadanumatiy Samáriya ja۳nvabe simu Jesús, riyasanta۳da variñi ۳: “Jiyu ya۳ma۳cho۳ nu۳dyisa۳.” Sama۳cho۳jada ji ۳ta variy darundaju۳cha۳ra۳ju۳ jasiy ruusa۳. 41ॸJadchiy ji ۳ta rityuva۳choda

rajuuvavya۳ju۳ ju۳na۳y simuntiy, sadirya niquejadamusiy. 42ॸRu۳tañu۳yada variy nadiva vaturu۳be: “Ne vinu sa۳nuniquejadamusiy nu۳tyuva۳chu. Nu۳jeryenuma tuva۳chuntidyerya, nu۳dyetyama۳ variy: Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu vichasara mucadiva vichavay jiyada rá۳ñu.” Jesús mi ۳sadedani ۳ japubay denubay (Matévu 8.5-13; Dúcasiy 7.1-10) 43ॸDarundaju۳myusiy

ji ۳ta sasipyateda Jesús jadchiy, saya۳da variy Cadidéyamuju۳. 44ॸTapi daryani ۳ satu۳choda Jesús vijyo۳mujache: “Ne rityuva۳churu۳y samucadimu vichavay Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ yimu.” 45ॸRamuni ۳tiy sito۳jadanumatiy Jesús Cadidéyamu, ridyiryejada Cadidéya ja۳nvabe samiñi ۳, ridyiyada daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ riva sivaayada Jerusarí ۳mu, vichtya rundamu, tapi rivyitya jiyatiy vichtyana۳cho۳ntiy. 46ॸSito۳jada ji ۳ta Caná۳muntiy, jiryatiy Cadidéya mucadimura, jasityi sati ۳tudodara ja۳a۳ bínuja۳ju۳. Jasiñi ۳ ji ۳ta savicha۳da japubay. Sadenubay vicha۳da variy jdiva۳jni ۳ Capernavú۳mu, jiryatiy ravicha۳da ripyapuva۳ju۳ jadchiy. 47ॸSatuva۳chodanumatiy jiñu japubarya Jesús jti ۳jada Judéyamusiy, saya۳da variy simu. Sayasanta۳da variñi ۳: “Varenuva۳ju۳ni ۳ ye۳jiya raryorimyu, ya۳tidye mi ۳saniñi ۳ radyenu jdiva۳jni ۳ vadiiryo۳.” 48ॸSu۳teda Jesús variy siva: “Netimyu۳ ne jiryedyi riva mityamusiy dityadoda, ti ۳ttasara jarye, ne jiryetyuva۳churu۳y nta simu Ju۳denu variy, mitya.” 49ॸSayasanta۳da japubay ju۳na۳y varidyeñi ۳ Jesús day: “Radyenu diiyadajisiy ya۳jmusa yimu, Nutyityu۳.” 50ॸSu۳teda Jesús variy siva: “Ya۳numa jiya, sa۳day jnu۳y jidyenu.” Satuva۳choda ji ۳ta saniquejadamu, saya۳da variy. 51ॸSu۳musajayadamu, ridyiryejada samuchechimyiyu: “Ju۳nu۳ñu day

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ4ٍॷ5

171 jidyenu.” 52ॸRamuni ۳tiy sitaja۳doda variryi: “¿Ta۳riñumaviy savicha۳siy mityava۳ju۳?” Rityu۳choda variy siva: “Ta۳riy raparu۳je jidyeñe۳cho۳ju۳ vichi ۳ta saduyada siva.” 53ॸSadatya۳da ji ۳ta saja۳y variy ranchiy: “Varicha۳ra۳ju۳ vichi ۳ta su۳taje Jesús riva: ‘Ju۳nu۳ñu day jidyenu.ٔॸٚ Satuva۳choda variy simu Jesús, sarorimyu vichavay jarye ti ۳ta۳ju۳ tuva۳choda variy simu. 54ॸˇɗфֆҡѸĀɗҡֆ‫ڏ‬ doda Jesús mityamusiy ju۳na۳ntyirya jidyetya۳dantiy, siti ۳jadanumatiy Judéֆ‫ڏ‬ musiy Cadidéyamuntiy. Jesús mi ۳sadedani ۳ ju۳richi ۳ni ۳bay Betésdamu

5

1ॸRivasiñuma

ji ۳ta ravicha۳da Judíֆӕ‫ڏ‬ veda vichtya Jerusarí ۳muntiy. Saya۳da ji ۳ta Jesús variy rumu. 2ॸRavicha۳da ji ۳ta janá۳jyo jasiy, carni ۳ru ta۳ryu۳tyajo tuva۳rya. Ravicha۳da ji ۳ta tadajyo rorimyi ratuunuju۳ntiy, Betésda jtya tara, jiryatiy Ebrévu niquejadamu ru۳tay jantyutya۳da rorirya. 3ॸTadajyo rorimyijyare rityiryo۳jada jaryedo jdiva۳jadatavay, ni ۳sipyuryivyeda, canuya۳sivyeda jarye, ju۳richi ۳ni ۳veda jarye ti ۳ta۳ju۳. Rintuyada ji ۳ta jasiy ra۳jiju۳ ja۳a۳ daputusaja۳jada. 4ॸRavicha۳da ji ۳ta daryaju۳ sarunda, variryundamutiy su۳musasara Ju۳denu tuunu vichi ۳, sa۳tidye daputusaja۳tanirya janá۳jyomu vichara ja۳a.۳ Jdiva۳jnuvay tenu ni ۳tiy jo۳ta۳da musa۳da ja۳am ۳ u, radaputusaja۳jadamu, sami ۳sa۳da ji ۳ta varicha۳ra۳ju۳ yidiva۳jadamusiy. 5ॸJasiy savicha۳da ti ۳qui vanubay, mumuri ۳ vu۳yaju۳y nijya۳, mumunijya۳miñijyate ranchaju۳ su۳diva۳nu۳yada. 6ॸSadiñuvejadanumatiy Jesús tiryo۳nu siva, sadatya۳danumatiy Jesús ta۳riy jdiva۳jni ۳numa, sitaja۳doda variñi ۳: “¿Jimyi ۳saru۳vyi?” 7ॸSu۳mutya۳jada jdiva۳jni ۳bañi ۳: “Ne chi ۳ raryi jmusaniy janá۳jyomuju۳ ray, jiryatiy rani daputusaja۳nu۳y ja۳a۳ variy, Nutyityu۳. Rañi jmusatiy, ti ۳numa jmusa variy ra۳jisiy

ramuntidye.” 8ॸSu۳teda Jesús variy siva: “Ya۳nubesumiy, ya۳ntuchirya jityiryo۳jay, ya۳rupichiy variy.” 9ॸSami ۳sa۳da varicha۳ra۳ju۳, sanubesicheda ji ۳ta variy. Sapu۳chedara jityiryo۳jay, saya۳da variy. Ravicha۳da ji ۳ta jiituyada runda. 10ॸJudíyuvedabay jteda variy siva mi ۳si ۳bay: “Diyera jiituyada runda, ju۳bachara ji ۳ta tiryo۳jay nichoda diye, jiryatiy jvaayada daryaju۳ dárya.” 11ॸSu۳mutya۳jada variryi: “Ni ۳tiy mi ۳sanirye, ni ۳ni ۳ jtesiy riva: Ya۳ntuchirya jityiryo۳jay, ya۳rupichiy variy.” 12ॸRuutaja۳doda variñi ۳: “¿Mi ۳ vanura jtay darya yiva, mi ۳? Ya۳ntuchirya, ya۳rupi.” 13ॸNe vinu ni ۳ datya۳dantidyeñi ۳, sajiintyeda daryaju۳ Jesús jadchiy, nijya۳nvay cabyimusiy. Ramutimyu۳ ne sadatya۳dani ۳. 14ॸRivasi ñuma ji ۳ta sasaryeda Jesús Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomuntiñi ۳. Su۳teda variy jasiy siva: “Ya۳jnu۳y, jimyi ۳sa۳subesiy. Ne ya۳juuchuvay ju۳na۳ñu۳day, ya۳vicha jaryinra riva.” 15ॸSaya۳da ji ۳ta variy vanu mi ۳si ۳bay, satu۳chunuvejada ruuva Judíֆӕ‫ڏ‬ vedabay: “Ni ۳ni ۳ Jesús jiryi ۳tesiy mi ۳sanidyerye.” 16ॸRamutiy riyasantanu۳yada Judíyuvedabañi ۳ Jesús riva, jiryatiy sivaañu۳yada daryaju۳ jiituyada rundamu. 17ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Rajye۳ jvaajeya۳sara diyesa۳ra۳ju۳, daryaday rivaay rantyidye.” 18ॸRamutiy ru۳varyu۳ñu۳yada JudíֆӕԮľ‫ڏ‬ dabay variy jaryi rivani ۳, jiryatiy ne vinu sa۳vatya yivaayadatara jiituyada runda, su۳tañu۳yadantiy: “Ju۳denu rajye۳,” su۳teda ji ۳ta rata jiñi ۳cha jidchavu۳ sisa۳ Ju۳denu. Ju۳denu denu jvaayada jijye۳ jtedamuju۳ 19ॸJadchiy ji ۳ta su۳mutya۳jada Jesúsntiryi: “Si ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Ne vana۳y sivaachara Ju۳denu denu jidyiryamusiy. Sivaachara ji ۳ta daryatiy sadiy riva jijye۳ jvaayada. Daryatiy sivaachara Ju۳denu, daryaday sivaachara sadenu varintyidye. 20ॸJu۳denu ji ۳ta va۳tasarani ۳ jidyenu, sadityanu variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ5

172

ni ۳ra yivaayada ti ۳ta۳ju۳. Sa۳ĀֆĀɗҡֆ͑ӕ͑‫ڏ‬ tirya yivaayadantiy, jiryatiy jaryi datya۳da tarara, jirya۳tidye ti ۳tta varirya. 21ॸTapi daryatiy sami ۳sanichara Ju۳denuriy diibyimiy, ju۳na۳reju۳ jnu۳yada jarye sa۳sa۳chara variryi, daryaday sa۳sa۳chara sadenuntirya ju۳na۳reju۳ jnu۳yadantiy mi ۳ni ۳tyi sa۳sa۳ryu۳rya. 22-23ॸͮľѸ̲ӕфɗËȍľ͑ӕ‫ڏ‬ tanichara Ju۳denu ti ۳ va۳cha jvaayada murichirya, mitya. Sasa۳mya۳ ji ۳ta jidyenura nijya۳nvay jvaayada jiyadaju۳ ̲ӕфɗËȍľ͑ӕҡ‫ڏ‬ deda ti ۳ta۳ju۳, rirya۳tidye diy nijya۳nvay samiy jvadichi ۳ siva sadenu, jiryatiy richuvu۳charani ۳ Ju۳denu daryaju۳. Mi ۳nintyimyu۳ ne diy samiy jvadichi ۳ siva sadenu, dantyamu۳y ne sa۳suvu۳charani ۳ Ju۳denu ni ۳tiy jpa۳jadani ۳. 24ॸSi ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Mi ۳ni ۳tyi tuva۳chu rañiquejadamu, simu jarye ni ۳tiy jpa۳jada ray, ni ۳ni ۳ vichasara ju۳na۳reju۳ jnu۳yadati ۳, ne sa۳datyara Ju۳denu murichenutadeda variy, saramityama۳ jidyiiyadamusiy, si ۳tenu jnu۳yadaju۳. 25ॸSi ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Ra۳jti ۳ rarunda, jiyunuma rani ۳cha, rirya۳numatiy tuva۳chu diibyimirya Ju۳denu denu niquejada. Rityi vicha tuva۳chuvay rirya۳jnu۳jeya۳sara variy. 26ॸTapi daryatiy savichasara Ju۳denu jnu۳yadati ۳, daryaday sasa۳yadani ۳ jidyenuntidye. 27ॸSasa۳yada juuchuveda murichenutadedaju۳ni ۳ jidyenuntiy, jiryatiy savichasara Nijya۳mi ۳denu. 28-29ॸNe jirya۳ti ۳ttara, tapi ra۳jti ۳ rarunda, rirya۳numatiy tuva۳chu diibyimiy ti ۳ta۳ju۳ra saniquejada, rirya۳day ma۳siy variy jibepyovimusiy. Rityi vichanu۳yada samiy nijya۳nvay Ju۳denu diya, riñi ra۳mi ۳sa۳sumiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ ju۳na۳ntyi; jivye ji ۳ta jiryatiy rivyichanu۳yada va۳cha jvaavye, riñi ۳ ji ۳ta ra۳mi ۳sa۳sumiy jimyurichenusa۳daju۳.” Jesús dityadodara yivaayada jijye۳ jtedamuju۳ 30ॸ“Ne

vana۳y rivaachara tara radyirya jachipiya۳jadamusiy, mitya. Daryatiy

ratyuva۳chusara rajye۳myusiy, daryani ۳ ramyurichenutanichara variy. Ѡ̲ֆӕфɗ‫ڏ‬ chenutadeda ji ۳ta vase day, tapi rañi jtadye ra۳jvaarya sava۳tara ni ۳tiy jpa۳jada ray, jiryatimyu۳ ne rañi va۳ta darya. 31ॸRaryityi tu۳chu vijyo۳mujache rayadaju۳, ne riryi jmutya۳ nu۳tyu si ۳tenu ntara ratyu۳choda variy. 32ॸSatu۳chusara vijyo۳mujache nu۳ rayadaju۳, radyetya ji ۳ta satu۳chusara si ۳tenu raynchiy. 33ॸJiryi ۳pa۳jada riy nijya۳nvay simu Juán Bautísta, ruutaja۳doda variy raynchiñi ۳. Su۳mutya۳jada si ۳tenu variryi. 34ॸDañumamu۳y ne ri ۳mutya۳ru۳rya nijya۳mi ۳ tu۳choda raynchiy, mitya ri ۳tay jirya۳tidye tuva۳chu jirye۳ntyutyasa۳daju۳ra. 35ॸJuán ji ۳ta vichanu۳yada nu۳tyu no۳no۳siiy nta jiryequebyimu, jiryatiy sanu۳yada vanda jasiy, rirya۳tidye datya nijya۳nvay: Siti ۳ma۳ Ju۳denu jaryeti ۳, Vuryeyada Rá۳ñu. Jirye ji ۳ta rañi jchana۳tyaru۳yada taraquiju۳ra sadá. 36ॸJasinrya tu۳choda raynchiy jiryatiy jaryinrava۳ju۳ Juán tu۳chodamusirya. Rivaayada ji ۳ta jiryatiy sasa۳yada rajye۳ rivaayadaju۳ darye, rádityanusarara jiryatiy su۳pa۳jada rajye۳rye. 37ॸJadchintyi, rajye۳ ji ۳ta tu۳chusara vijyo۳mujache raynchintyi, dañumamu۳y ne jiryeñi tuva۳chodara saniquejada, dantyamu۳y ne jiryeñi diyada siva. 38ॸNe tara saniquejada ma۳cho۳ra jiryejechimyu, jiryatimyu۳ ne jiryetyuva۳churu۳y simu su۳pa۳nu. 39ॸJirya۳ma۳ jnu۳rya Ju۳denu niquejada nu۳chara, jiryatiy jiryejechipiya۳ ya۳sarye ramusirya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada. Rani ۳ ji ۳ta tu۳chusara raynchiy. 40ॸJirye ji ۳tamu۳y ne jniryu۳y rimuju۳ jirya۳vichajay ta۳rijyu۳ jnu۳yadatavay. 41ॸNe ri ۳mutya۳sara ji ۳tara ri ۳chana۳tyasa۳da nijya۳nvamyusiy. 42ॸJadchintyi radyetyama۳ jirye, jiryatiy ne jiryevya۳tasarani ۳ Ju۳denu. 43ॸRay ji ۳ta jti ۳jada rajye۳ jtyamu, ne vinu ramusiy jiryi ۳mutya۳ru۳rye. Saryityi ju۳ti ۳ nu۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ5ٍॷ6

173 jidyirya quivu۳chodata yityamu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta raryicha jmutya۳si ۳ jiryejyu۳ day. 44ॸ¿Nu۳tyichitya jirya۳tuva۳churu۳y nta rimu, nu۳tyichiy? Tapi jiryi ۳mutya۳sara nu۳ñi ti ۳quimusidyerya yichana۳tyasa۳da day. Ne jiryevya۳ta rana۳cho۳ jchana۳tya۳da jiryatiy vinu ti ۳qui Ju۳denumusidyerya. 45ॸNe jirya۳jachipiya۳ ra۳tu۳chuta rajye۳vya jirye. Ni ۳day Muyusésibe ra۳tu۳chuta jiryedye, simutiy jiryetyuva۳chusara. 46ॸJiryetyi tuva۳chusara Muyusésibe niquejadamu, daryaday jiryetyuva۳chusara variy rimuntidye, tapi sanu۳yadavitya Muyusésibe raynchirya. 47ॸJiryatimyu۳ ne jiryetyuva۳churu۳y sanu۳ryamusiy, ¿nu۳tyuramusiña۳ jirya۳tuva۳chu ri ۳tedamu, nu۳tyuramusiy?” Sapotyadeda Jesús riy tadajyo vara۳nca vadube (Matévu 14.13-21; Márcu 6.30-44; Dúcasiy 9.10-17)

6

1ॸRivasiñuma

ji ۳ta saya۳da Jesús Cadidéya jmityo۳ rudamyuju۳ntiy jiryatiy Tibéryasiy jtyatarara. 2ॸRichiityari ۳jada nijya۳mi ۳juuvedabay variñi ۳, jiryatiy ridyiyada riva mityamusiy dityadoda simusiy, jiryatiy sami ۳sadeda riy jdiva۳jnuvabe daryaju۳ ridyiya. 3ॸSa۳subeda ji ۳ta Jesús variy musiquincha, sama۳sa۳da variy jasiy yisa۳ datyavavyedabatya. 4ॸRatuudiya۳jadanuma Judíyuveda vichtya, Pásco jtyatara variy. 5ॸSu۳nu۳yasubeda ji ۳ta Jesús variy, sadiyada ruuva nijya۳nvajyuuvedabay jiryatiy ru۳deda simuju۳, su۳teda variy siva Vedípebe: “¿Tesiña۳ vurya۳ta۳ryu۳rya pa۳ riibyedaju۳ jivye nijya۳nvay, tesiy?” 6ॸMitya sitaja۳doda Jesúsni ۳ Vedípebe sa۳tidye jantya saniy, sadatyanu۳yadanuma daryaju۳ nu۳tyura ra۳jvaarya. 7ॸSu۳mutya۳jada Vedípebe variñi ۳ Jesús: “Daraju۳y vu۳yaju۳chuy pa۳ ne

richa۳ra۳ ntate ra۳cha rirya۳jmutya۳jay nu۳ñi ti ۳quimusiy rate.” 8-9ॸAntrésibe ji ۳ta, Jesúsjsa۳ datyavay tenubay jiryatiy Siimyó۳ Pyítrubay taryi ۳ni ۳, ni ۳ni ۳ rañi jteda variy siva Jesús: “Jiñutiñi ۳ muchechiy tadajyojo pa۳ti ۳, danu۳ju۳y quiva۳ju۳y risa۳ju۳ntiy. ¿Ta۳ra rani ۳cha jirya nijya۳nvajyu۳, ta۳ra?” 10ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy siva: “Ya۳jtay ruuva nijya۳nvay: Jirya۳ma۳samu۳y ti ۳ta۳ju۳.” Ravichanu۳yada vachujyuusuma jasiy. Rimya۳sa۳da tadajyo vara۳ncatuunu vaduy variy rancha. 11ॸSapu۳ya۳da ji ۳ta Jesús varirya pa۳. Si ۳chana۳tyamu۳yadanumatiñi ۳ jijye۳, sasa۳yada ji ۳ta variy ruuva ma۳savarya pa۳. Daryaday sasa۳yada quiva۳ jve risa۳ju۳ntiryi, jasicha۳ra۳ju۳tiy rivya۳ta۳da. 12ॸRipyoyadanumatiy nijya۳nvay riva, su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ datyavay: “Jirya۳numa jatora jmyichara jnura ti ۳ta۳ju۳, rañuma pa۳chitye, mitya.” 13ॸRirya۳tojada variy jtyu panujora jmyichara jnura, vu۳yaju۳y jtyu dajtyuju۳y ranchaju۳, jiryatiy tadajyojo pa۳ jnurara, jiryatimyu۳ ne riimyimyu۳yada nijya۳nvarya. 14ॸRidyiyadanumatiy nijya۳nvay riva mityamusiy sivaayada, ru۳teda variy yiva: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu vichasara Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ jiryatiy jirya mucadimuju۳ jti ۳jasi ۳ni ۳.” 15ॸSadatya۳danumatiy Jesús: ruuriryu۳y nijya۳nvayu, jiryatiy riñi jtay yá۳bay yintyityu۳ju۳ni ۳, sanumuteda yasiquita variy jadchiy, musiquimuju۳. Jesús rupiyada ja۳ad ۳ utuvya (Matévu 14.22-27; Márcu 6.45-52) 16-17ॸRi ۳ñupuyadanumatiy, ru۳musa۳da ji ۳ta Jesúsjsa۳ datyavavyedabay musajomuju۳ variy, ru۳musa۳da variy cartyevimu, rijyo۳ta۳da ramityeda Capernavú۳muju۳ varintyi. Nupocudenumatiy ravicha۳da, ne su۳niñu۳yada Jesús ruumuju۳ variy didye. 18ॸRi ۳ye۳yasubeda ji ۳ta jmityo۳ variy ja۳mu riichomusiy. 19ॸTadajyo vara۳nca metru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ6

174

tuununumatiy richeya۳jada, ridyiyada variy siva Jesús sarupi ja۳ad ۳ utuvya. Jiryatiy satuudiya۳jadara cartye, richuvu۳yada variñi ۳. 20ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Randye, ne jirya۳suvu۳y.” 21ॸRu۳mutya۳ru۳yada variy cartyevimuju۳ni ۳. Varicha۳ra۳ju۳ rito۳jada cartye musajomu, jasijyu۳tiy riya۳da. Nijya۳nvajyuuvedabay va۳ta۳da sana۳cho۳ Jesús 22ॸRatarya

rundamu rivyicha۳da nijya۳nvavyedabay ru۳biva jmityo۳ rudamyu. Ridyetya۳dama۳ daryaju۳ richipyataje Jesúsjsa۳ datyavavyeda cartyevimu, ne ridyije siva Jesús ruusa۳ variy, jiryatiy ridyetya۳da daryaju۳ vinu tajnuqui cartye jasiy. 23ॸRiti ۳jada varicha۳ra۳ju۳ cartyevicha۳ TibéфֆѸɗ‫ڏ‬ myusiy ruumu. Rivyicha۳da nijya۳nvay vichajotuunu variy jiryatiy riibyedara pa۳ variy jasiy, jiryatiy si ۳chana۳tya۳da Jesúsra. 24ॸJiryatimyu۳ ne ridyiyada nijya۳nvavyedabay jasiy siva Jesús, dantyamu۳y ne sisa۳ datyavavyedabay, ru۳musa۳da variy cartyevicha۳vimuju۳, riya۳da variy Capernavú۳mu, Jesúsna۳cho۳. Jesús vichasara pa۳ ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ 25ॸRicheryenuvejadanumatiy jmityo۳ rudamyuni ۳, ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳: “¿Nu۳tyeryivyenuma yiti ۳jay jiyuntiy, Datyanu۳, nu۳tyeryivye?” 26ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Si ۳tenute ri ۳tay jiryivacu۳: Jiryevya۳ta rañe۳cho۳ jiryatiy jiryi ۳myije daryaju۳ra pa۳, jiryepyoje ti ۳ta۳ju۳ riva. Ne jiryevya۳ta rañe۳cho۳ jiryatiy jiryeñi dije riva mityamusiy jvaayada. 27ॸJirya۳jvaay, ne vinu jmyichara varenu jarapu۳rya jiryedaju۳. Jirya۳jvaay ji ۳ta jirya۳tidye jmyirya jiryatiy ra۳suru۳chara ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳, jiryatiy sa۳sa۳chara Nijya۳mi ۳denu jiryerya. Vu۳jye۳ ji ۳ta ni ۳tiy Ju۳denu day, sani jantyama۳ daryaju۳ dañi ۳ Nijya۳mi ۳denu day.”

28ॸRuutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “¿Nu۳tyura jvaayada nu۳ña۳jvaachara Ju۳denu jacharaju۳, nu۳tyura?” 29ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Sava۳tasara ji ۳ta Ju۳denu jirya۳tidye tuva۳chu simu su۳pa۳nu. Rani ۳ ji ۳ta sabay jiryivaayadaju۳ day.” 30ॸRuutaja۳doda variy jasintyiñi ۳: “¿Ta۳ra mityamusiy dityadoda yimu, ta۳ra? nu۳ña۳tidye diy riva, nu۳ña۳tidye tuva۳chu variy yimu. ¿Ta۳rana۳ yivaachara, ta۳ra? 31ॸNu۳myunatyavatye jbyedatera nu۳tyu paji mityatomute. Daryanuma nu۳chara darya, jiryatiy sasa۳yada Muyusésibe riibyedaju۳ra pa۳ ʮɗфֆҡɗֆʮфɗËȍӕ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ dyerya.” 32ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Si ۳tenute ri ۳tay jiryivacu۳: Ne sasa۳yada Muyusésibe pa۳ jirye, jiryatiy jarichumusidyerya, rajye۳ ji ۳ta sa۳yada darya. Ni ۳day ji ۳ta sa۳ËȍфĀɗֆľʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ musirya pa۳ntiy, jiryatiy si ۳tenu jmyichara darya. 33ॸJu۳denu pa۳ ji ۳ta sani ۳cha jiñu daryaju۳, ni ۳tiy jmusa۳da jarichuvimusiy, sasa۳chara varirya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada nijya۳nvajyu۳.” 34ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva Jesús: “Ya۳numa sa۳jeya۳sara nu۳rya jirya pa۳, Nutyityu۳.” 35ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Rañi rañi ۳cha pa۳ rañityi jirya۳jnu۳y. Ni ۳tiy jnichara rimu, netaramu sa۳jachi ۳saranu۳day, daryadantyi ni ۳tiy tuva۳chusara rimu, netaramu sa۳jchu۳mu۳charanu۳day. 36ॸDañuma rañi niquemu۳y jiryiva: Dañuma jiryeñi dimya۳ rivantiy, ne vinu daryamusiy jiryetyuva۳churu۳y variy rimu. 37ॸTi ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiryatiy sasa۳chara rajye۳rye, rirya۳jti ۳ variy rimu. Ni ۳tiy jniy rimu, ne ra۳rrachu variñi ۳, tii, mitya. 38ॸRi ۳musa۳da ji ۳ta jarichumusiy ra۳tidye jvaarya ri ۳pa۳nu va۳tara, ne ra۳jvaarya radyirya va۳tasara day, mitya. 39ॸJiryani ۳ ji ۳ta ri ۳pa۳nu va۳tara, jiryatimyu۳ ne sa۳care ti ۳ ritye jiryatiy sasa۳yada rirye, ra۳tidye mi ۳sadesumiy tamitya rundamu ti ۳ta۳ju۳ riy. 40ॸTapi rani ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ6

175 ji ۳ta sava۳tasara rajye۳, mi ۳ni ۳tyi ra۳diy siva sadenu, saryityi tuva۳chu variy simu, saryi jnu۳jeya۳sara variy ta۳rijyu۳, ra۳tidye mi ۳sadesumiy tamitya rundamu variñi ۳.” 41ॸRicyucuye۳yada ji ۳ta Judíyuveda nutyityu۳mibe variy sanijyu۳ Jesús, jiryatiy su۳teda daryaju۳: “Rañi rañi ۳cha pa۳ jiryatiy jarichuvimusiy jmusarara.” 42ॸRu۳teda ji ۳ta variy: “¿Ni ۳ni ۳ta Jesús, Jusíy denu, jiryatiy vu۳dyetyasarani ۳ saja۳y, su۳no۳da jarye? ¿Nu۳tyuramusiña۳ su۳tay variy, nu۳tyuramusiy? rañi jmusa۳da jarichuvimusiy.” 43ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Jirya۳numa paru۳y riva jiccuye۳yada. 44ॸNe vana۳y ti ۳ jniy rimuju۳, netimyu۳ ne satiiy rajye۳ñi ۳. Su۳pa۳jada ji ۳ta rajye۳rye, rajeryetidye ra۳mi ۳saniy diibyimusiy tamitya rundamu riy jiryatiy satiiy rajye۳ rimuju۳ riy. 45ॸJu۳denuju۳ tu۳chuvabe catera padyemyu nu۳charara: Rirye۳chasara dyetya Ju۳denumusiy datyanusavay ti ۳ta۳ju۳. Ramuni ۳tiy rityi tuva۳chusara simu rajye۳ ti ۳ta۳ju۳, ridyetyasara variy simusiy, ru۳nichara variy rimuju۳. 46ॸNe ti ۳ diyada siva rajye۳, vinu ni ۳ jiryatiy simusi ۳ni ۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta diyada siva day. 47ॸSi ۳tenute ri ۳tay jiryivacu۳: Ni ۳tiy tuva۳chu simu, ni ۳ni ۳ vichasara ju۳na۳reju۳ jnu۳yadati ۳. 48ॸRañi rañi ۳cha pa۳ ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳. 49ॸġ͖ӕ̲фɗ͖ɗʮ¡ֆľĀʮɗфֆľ̲ֆӕ͑ҡֆ‫ڏ‬ varya paji mityatomu, jasintya ridyiimyu۳yada day. 50ॸJiryatirya pa۳ jarichumusiryá. Ni ۳tiy ra۳jmyirya, ne sa۳diichara variñu۳day, mitya. 51ॸRañi rañi ۳cha pa۳ ju۳nu۳ñu, jiryatiy jarichumusiy jmusarara. Ni ۳tiy ra۳jmyichara jirya pa۳te, sa۳jnu۳jeya۳sara variy ju۳na۳reju۳. Jirya pa۳, jiryatiy ra۳sa۳charára, rani ۳ ji ۳ta rachavidye jiryatiy ra۳sa۳chara mucadi ja۳nvay jnu۳yadaju۳ra.” 52ॸJudíyuveda nutyityu۳mibe ji ۳ta jo۳ta۳da niquetta۳da ranchiyu: “¿Nu۳tyuramusiña۳ sa۳sa۳y jiñu vuryi ۳byedaju۳ra jichaviy, nu۳tyuramusiy?” 53ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús

variy ruuva: “Si ۳tenute ri ۳tay jiryivacu۳: Netimyu۳ ne jirye۳jmyi ntara Nijya۳mi ۳denu saviy, netimyu۳ ne jirya۳jatu nta risa۳ju۳ntirya sandaja۳ntiy, ne jirye۳chasara variy jnu۳yadatavay. 54ॸNi ۳tiy jmyirya rachaviy, sa۳tu risa۳ju۳ra rayndaja۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳vichasara ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳, ra۳day mi ۳sanitye diibyimusiy tamitya rundamute varityeni ۳. 55ॸRachaviy ji ۳ta daryaju۳ si ۳tenu jmyichara day, rayndaja۳ jarye si ۳tenu jatusara risa۳ju۳. 56ॸNi ۳tiy jmyicharara rachaviy, sa۳tusara risa۳ju۳ra rayndaja۳ntiy, ni ۳ni ۳ ma۳cho۳sara variy rimu, rajerye ma۳cho۳sara variy simuntidye. 57ॸJiryatiy rajye۳ jnu۳ñu jpa۳jada ray, ray ji ۳ta vichasara simusiy. Daryamusiñi ۳, ni ۳tiy jmyirye, sa۳jnu۳jeya۳sara rimusiy. 58ॸˇɗфֆ‫ڏ‬ tirya pa۳, jiryatiy jarichumusiy jmusarara. Ni ۳tiy jmyirya jirya pa۳, sa۳jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ variy, ne sa۳diichara variñu۳day nu۳tyu ridyiiñu۳yada jiryemyunatyavay, jiryatiy riibyedara paji daryá.” 59ॸJirya ti ۳ta۳ju۳ su۳teda Jesús jiryatiy sadatyadoda ju۳tye۳ryanijyomura, Capernavú۳mu. Ju۳denu niquejada ji ۳ta vichasara ramusityi vurya۳jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ 60ॸRamuni ۳tiy, rityuva۳chodanumatiy rajuuvay sisa۳ datyavavyedabarya jiñiquejada, ru۳teda variy ranchiy: “Rani ۳ ji ۳ta surra niquejada si ۳tenu: ne chi ۳ raryi tuva۳chu ramu.” 61ॸSadatya۳danumatiy Jesús jivyimu jiryatiy ricyucuye۳yada sisa۳ datyavavyeda saniquejadanchiy, su۳teda variy ruuva: “¿Ramuni ۳ dyetya jiryepyaru۳ryu۳y riva rachiityari ۳sa۳da? 62ॸ¿Nu۳tyu raryicha variy, nu۳tyu? saryityi jasumiy Nijya۳mi ۳denu yibivaju۳ntiy. ¿Jiryetyi ra۳ryiryi ۳ tuva۳choda variy rimu? 63ॸVuryi ۳ntumusiy ji ۳ta vuryi ۳nu۳y, ne ru۳mu۳tya vu۳chaviy taraju۳ vu۳y. Ѡ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada ji ۳ta jiryatiy rañiquejasiy jiryivara, rani ۳ ji ۳ta jnututara day, ramusiñi ۳ ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ6ٍॷ7

176

jirya۳jnu۳jeya۳sara day. 64ॸDañuma rani ۳chasara rañiquejada jiryi ۳nu۳yadaju۳, ne vinu daryamusiy rityuva۳churu۳y jiryetyevay rimu.” Sadatya۳dama۳ Jesús rajo۳ttya۳musiy daryaju۳: “Muvye ne ra۳tuva۳churu۳chara rimu, muvye; chi ۳ra ra۳sa۳y ramyityasimyimyu ray, chi ۳.” 65ॸSu۳teda Jesús variy: “Ramuni ۳ ri ۳tesiy jiryiva: Ne vana۳y siti ۳ nijya۳mi ۳ rimu, netimyu۳ ne sasa۳y rajye۳ jti ۳jadaju۳ni ۳.” 66ॸDaryamuni ۳day rityochiya۳jada sisa۳ datyavajyuubeyu, ne richiityari ۳ru۳yada variñu۳nñi ۳. 67ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesús variryi vu۳yaju۳y, danu۳ju۳y rinchaju۳: “¿Jiryejeryevyi jiyaru۳y?” 68ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay variñi ۳: “¿Chi ۳muju۳ra nu۳ña۳jiya, chi ۳muju۳? Nu۳ñi ۳nu۳tya۳ju۳ niquejada ji ۳ta yimu day. 69ॸNu۳y ji ۳ta si ۳tenu jachipiya۳, nu۳dyetyama۳ ji ۳ta si ۳tenu diye ji. Jiñi ۳ jiñi ۳cha Ju۳denu jiintyasi ۳.” 70ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “¿Ne yinu۳y rajeryeta۳da jiryedye, jiryatiy vu۳yaju۳y vaduy, danu۳ju۳y ranchaju۳ jirye? Ti ۳qui ji ۳ta jiryetyenu vichasara bayantu.” 71ॸSani jteda Jesús jirya niquejadata Judásiy Iscaryótibenchiy, jiryatiy Siimyó۳bay denubañi ۳. Tapi dañuma sani ۳cha۳da sisa۳ datyavavyedabay tenu, jiryatiy sa۳sa۳yasiy samityasimyimyu Jesúsyu. Ne rityuva۳churu۳yada Jesús taryi ۳vedabay yimu

7

1ॸRivasiñuma ji ۳ta sarupiñumaya۳jada Jesús Cadidéyavantiy. Ne sarupiryu۳yada Judéyava jiryatiy rivya۳ta۳da Judíyuveda daryaju۳ yivedaju۳ sana۳cho۳. 2ॸRatuudiya۳numa varirya Judíyuveda vichtya, jasityi richu۳ta۳yada yajiju۳, rirya۳tidye jachipityaja۳ra ta۳riy jimyunatyavay rupiyada mityatova. 3ॸRu۳teda Jesús taryi ۳vedabay variy yiva: “Ya۳ja۳tay jiyusiy Judéyamuju۳, rirya۳tidye diy jichiityari ۳vay jasiy riva yivaayada. 4ॸTapi saryityi vicharu۳y ti ۳qui vanu jaryi

jaticherya nijya۳nvajyu۳, ne sa۳dutyasara varirya yivaayada. Jiryatiy yivaacharara tara, datya۳da tara, yivaatya۳ta nijya۳nvay diyadajachentirya.” 5ॸNe vinu sataryi ۳vedabay tuva۳chunu۳yada daryaju۳ yimu. 6ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Ne riti ۳ rimu didye ra۳jvaaje tara didye. Jiryejyu۳ ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ rundamu ra۳cha samirya. 7ॸNe vana۳y rirya۳vittyuchara jirya mucadincha vichavay jirye. Rirya۳vittyuy ji ۳ta ray, jiryatiy ratyu۳chu vijyo۳mujache daryaju۳ rinchiy, jiryatiy ruuvaacharara nicyara۳y daryaju۳. 8ॸJirya۳numa jiya vichtyamuju۳. Ray ji ۳tamu۳y ne ra۳jiya, jiryatiy ne rito۳ raryunda didye, ra۳jvaaje tara didye.” 9ॸSaniquejadivasiy, jime۳cho۳jada variy Cadidéyamu. Jesús vicha۳da Judíyuvedabay vichtyamu 10ॸRiya۳danumatiy

Jesús taryi ۳vedabay vichtyamu, saya۳da Jesús variy rumuntidye, dañumamu۳y ne saya۳da vijyo۳mujache. Nu۳tyu dutyasi ۳ nta saya۳da variy. 11ॸJudíyuvedabay ji ۳ta va۳tanu۳yada sana۳cho۳ Jesús vichtyamu, ru۳teda variy: “¿Nu۳tyijiryani ۳ jiñu, nu۳tyijiy?” 12ॸJaryi ricyucuye۳yada nijya۳nvajyuubay variy saniya۳re. Ti ۳ni ۳ jtadye: “Jiñu vanu samirya vichara.” Ti ۳ni ۳ jtañu۳yada day: “Ne, mitya saquivu۳chu riy nijya۳nvay.” 13ॸNe ti ۳dera niquenu۳yada vijyo۳mujache sanijyu۳ Jesús variy, jiryatiy richuvu۳ñu۳yada daryaju۳ riy Judíyuveda nutyityu۳mibe. 14ॸRata۳savu۳munumatiy ravicha۳da vichtya, sa۳subeda ji ۳ta Jesús Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu, sadatyadoda variy jasiryi nijya۳nvay. 15ॸRityi ۳tta۳da ji ۳ta JudíֆӕԮľ‫ڏ‬ dabay variñi ۳: “¿Nu۳tyichiy sadatya jiñura catera nu۳yada day, nu۳tyichiy? Tama۳ sani datyasara ta۳rirya catera nu۳yada, tama۳. ¿Ta۳ju۳ra mityamusiñi ۳day sadatya daryá, ta۳ju۳?” 16ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Rimusiñi ۳viy rani ۳cha radyetyadoda; simusindyerya jiryatiy su۳pa۳jada ray.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ7

177 17ॸNi ۳tiy

ra۳jvaaryu۳rya Ju۳denu va۳tara, ni ۳ni ۳ ra۳datya۳siy radyetyadodanchiy, Ju۳denumusirya vidye rani ۳cha, varimyata radyiryamusiy niquejada dyetya darya. 18ॸNi ۳tiy nique jidyirya datya۳damusiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta va۳tasarara nijya۳nvay jchana۳tyasa۳da. Ni ۳tiy va۳tasarara rirye۳jchana۳tyasara nijya۳nvañi ۳ su۳pa۳nu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta niquesarara si ۳tenu, ne tara jna۳y quivu۳choda simu. 19ॸ¿Neviy sasa۳yada Muyusésibe jiryerya Ju۳denu niquejada day? Dañimyu۳ ne ti ۳ tuva۳churu۳y jiryetyenu ramu, mitya. ¿Ta۳raju۳ra jiryi ۳varyu۳y varirye, ta۳raju۳?” 20ॸRu۳mutya۳jada nijya۳nvay variñi ۳ Jesús: “Bayantu rapu۳ryati ۳ ji. ¿Chi ۳rana۳ va۳ta ju۳vedaju۳ ji, chi ۳?” 21ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jiryetyi ۳ttara taraquinchiy jvaayada, jiryatiy rivaayasiy jiituyada rundamura. 22ॸDañuma rajo۳ta۳da jiryemyunatyavatya, Muyusésibe ji ۳ta sa۳yada vuryisa۳ pi ۳ru۳vye jmutyododaju۳ra, ramusityi jiryi ۳mutyonuni ۳ vadi rupi ۳ jiituyada rundamuntiy. 23ॸJiryetyi jmutyonu jiituyada rundamuni ۳ vanu, jiryeñuma su۳tye Muyusésibe jteda jto۳tadedamu, ¿ta۳raju۳na۳ jiryeñique۳ rayaro۳ju۳, ta۳raju۳? jiryatiy ramyi ۳sadesiy jiituyada rundamu samiñi ۳ ti ۳qui vanu. 24ॸNe jirya۳tu۳chuta mitya tara jvaayadiva ray; jirya۳ma۳ jachipiya۳ vase jachipiya۳jadata taranijyu۳.” Jesús tu۳choda tesiy su۳deda 25ॸRuutaja۳doda

ji ۳ta Jerusarí ۳ ja۳nvay tevabe variy Jesúsnchiy: “¿Neviy ni ۳ jiñu day jiryatiy rivya۳tasara ju۳vedaju۳ sana۳cho۳? 26ॸ¿Nu۳tyu vu۳ñi jnu۳y sanique vijyo۳mujache, tama۳ ru۳tay tara siva, tama۳? Si ۳tenu dyetya ridyetyama۳ nutyityu۳veda: Ni ۳ni ۳ dyetya si ۳tenu Ju۳denu jaryeti ۳. 27ॸVu۳y ji ۳ta datya tesi ۳ra jiñu. Sa۳numatiy ju۳ti ۳ Ju۳denu jaryeti ۳, ne ti ۳ ra۳datya tesi ۳ sani ۳cha jiñu day.” 28ॸJiryatiy sadatyadoda Jesús variy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jovimu, Ѹ͑ɗнӕľ‫ڏ‬

jasubeda ji ۳ta: “Jiryeñi datya dyetya ray, tesi ۳ra darye. Ne riti ۳ ji ۳ta radyiryamusiy. Riti ۳ ji ۳ta jiryatiy su۳pa۳jada ti ۳ ray, jiryatiy si ۳tenu niquerani ۳. Ne jiryedyetyani ۳, tii, mitya. 29ॸRay ji ۳ta datyasarani ۳ jiryatiy ri ۳niy simusiy. Ni ۳ni ۳ jpa۳jada ray.” 30ॸRuuriryu۳yada tanuvu۳dodaju۳ variñi ۳, ne ti ۳ ju۳reda variy jijyomututani ۳, jiryatimyu۳ ne riti ۳jada rarunda didye. 31ॸRityuva۳choda ji ۳ta rajuuvay nijya۳nvay variy simu, ru۳teda daryaju۳: “Sa۳numatiy ju۳ti ۳ Ju۳denu jaryeti ۳ ¿sa۳tintye jvaay jaryi rayadaju۳ mityamusiy ju۳dejada day, nu۳tyu jiñu jvaay daryá?” Varyisévuvedabay jpa۳jada riy ju۳rivyebe rirya۳tidye ju۳riñi ۳ Jesús 32ॸVaryisévuvedabay ji ۳ta tuva۳chodara nijya۳nvay cucuye۳yada variy saniya۳re Jesús. Ru۳pa۳jada caserdótevyeda nutyityu۳mivyedabatya variryi ju۳rivyebe rirya۳tidye ju۳riy variñi ۳ Jesús. 33ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Ta۳ripyude ra۳vicha jiyu jiryisa۳, jadchiy ji ۳ta ra۳ta۳rya simuju۳ntiy jiryatiy su۳pa۳jadantirye. 34ॸJirye ji ۳ta ra۳va۳ta variy rañe۳cho۳, dantyamu۳y ne jirya۳diy ju۳na۳y rivanu۳day. Jasityi ra۳chanuvesara, ne jiryito۳jadasa۳ra۳ ra۳chasara rimu.” 35ॸJudíyuvedabay jtaja۳doda nu۳ñi vajyuu variyu: “¿Nu۳tyijirya su۳tay jiya jiñu, nu۳tyijiy? jiryatimyu۳ ne vana۳y jto۳jadasa۳ra۳ ra۳cha jasiy simu. ¿Sa۳jiya dyetya ruumu vu۳tyevay, jiryatiy ju۳ravye munu۳ñumimyu riy, sa۳tidye datyanu jasiryi munu۳ñumiy? 36ॸ¿Ta۳rana۳ su۳taryu۳y rata, ta۳ra? jiryatiy su۳tay: Jirye ji ۳ta ra۳va۳ta variy rañe۳cho۳, dantyamu۳y ne jirya۳diy ju۳na۳y rivanu۳day. Jasityi ra۳chanuvesara, ne jiryito۳jadasa۳ra۳ ra۳chasara rimu.”

Ja۳as۳ uma jiryatiy Ju۳denumusirya vuryi ۳nu۳tya۳ju۳ra 37ॸTamitya

vichtya runda, jiryatiy jaryi riichana۳tya۳da runda ravicha۳da,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ7ٍॷ8

178

saradeda ji ۳ta Jesús jasiy riquebyimu, saniquejasubeda variy: “Ti ۳tiy jchu۳mu۳y, sa۳ma۳ jniy rimu, sa۳ma۳ jatu varintyi. 38ॸNi ۳tiy tuva۳chu rimu, Ju۳denu jteda jicyatera nu۳charamu sanchiy, savimusiy ji ۳ta ra۳siichara ja۳as۳ uma ju۳na۳reju۳ jnu۳tya۳ju۳.” 39ॸSu۳teda Jesúsra jirya niquejada Yintunchiy, jiryatiy riryi jmutya۳ simu tuva۳chuvañi ۳. Ne savichanu۳yada Su۳ntu daryaju۳ variy ruuva didye, jiryatimyu۳ ne savandadoda Ju۳denu daryaju۳ dinñi ۳ Jesús didye. Riñanta۳da nijya۳nvarya jijechipiya۳jada Jesúsnchiy 40ॸRityuva۳chodanumatiy

nijya۳nvaberya jirya niquejada, ru۳teda rityevay variy: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳.” 41ॸTi ۳ni ۳ jteda day: “Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳.” Ti ۳ni ۳ jtadye: “¿Va۳ sani jniy Ju۳denu jaryeti ۳ Cadidéya mucadimusique? 42ॸ¿Ne viy nu۳chara Ju۳denu niquejadamu sanchiy Ju۳denu jaryeti ۳ saryi vichasara nutyityu۳ Davyíbe ju۳débi, saryi vichasara Bení ۳musi ۳ nu۳tyu samunatyi ۳ Davyíbentyi?” 43ॸRatani ۳ ji ۳ta riñanta۳da nijya۳nvaberya jijechipiya۳jada Jesúsnchiy. 44ॸRityevay ji ۳ta rañi tanuvu۳nutaniryu۳yadani ۳ Jesús, tama۳ ti ۳ ja۳tyo۳ jijyomututa saniy, tama۳. Ne rityuva۳churu۳yada nutyityu۳mibe simu Jesús 45ॸRuuto۳jada ji ۳ta ju۳rivyebe variy caserdótevyeda nutyityu۳mibemyuntiy, Varyisévuvedabamyu ti ۳ta۳ju۳. Ru۳teda variy ruuva ju۳rivyebe: “¿Nu۳tyuramusimyu۳ ne jirya۳ra۳chesiy rumusiñi ۳ Jesús, nu۳tyuramu?” 46ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta ju۳rivyeberyi: “Tama۳ taramu۳y ti ۳ niquesara daryá, tama۳, nu۳tyu jiñutiy nique daryá.” 47ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta Varyisévuvedabay variryi: “¿Nu۳tyu jirye jaryeni ۳ ji ۳ta rañi quivu۳chutadedantiyu, tamú? 48ॸNe ti ۳

nutyityu۳ tenu tuva۳churu۳y simu Jesús, dantyamu۳y ne vinu Varyisévuveda tenu tuva۳churu۳y simu. 49ॸJivye nijya۳nvay ji ۳ta datyi ۳sa۳miy rapu۳ryamiy, jiryatimyu۳ ne ridyetyasarara Ju۳denu niquejada day.” 50-51ॸNicodémubay rañi jdeda simu Jesús nupora, ni ۳ni ۳ savicha۳da Varyisévuveda tenubay. Su۳teda ji ۳ta ruuva jityevay: “¿Ta۳raju۳ra vurye۳chaniy Ju۳denu jtedamuju۳ tarani ۳, ta۳raju۳? Tama۳ vu۳ñi tuva۳chura saniquejada didye, tama۳. Vu۳dyetyaviy jiryi ۳nu۳y nu۳tyura savicha۳da day, nu۳tyura.” 52ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “¿Jijeryevyityá Cadidéyamusi ۳, jijerye? Ya۳jnu۳y ramu catera, jadyitya yinu۳cyu۳ sa۳vidye sipyatay Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ Cadidéyamusiy.” 53ॸRiya۳da variy nu۳ñi jiryorimyuju۳. Vaturu۳be jmuchanutanu۳be

8

1ॸJesús

ji ۳ta jiya۳da Odivu musiquimu. ji ۳ta Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomuntiy. Riintye۳ryadeda nijya۳nvajyuubay jasiy simuyu. Sama۳sa۳da ji ۳ta jasiy, sajo۳ta۳da datyadoda variryi. 3-4ॸJu۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮĀĀҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ vabe Varyisévuvedabatya, riiritya۳da ji ۳ta nada vaturu۳be Jesúsmuju۳, vanu ju۳sa۳siy. Ribeyadanumatiy nijya۳nvay parudamu nada, rityu۳choda variy siva Jesús: “Jiñu۳y vaturu۳y nu۳dyiyasiy vanu ju۳sa۳, Datyanu۳, vase nana۳rupadodamu. 5ॸDaryani ۳ sabayada Muyusésibe ti ۳ta۳ju۳ darya vichavajyu۳ra, rirya۳tidye jvay ravichu۳ta riva jasiryi. ¿Nu۳tyura yitay jiidye, nu۳tyura?” 6ॸRuutaja۳doda daryani ۳ jiryatiy ru۳tay jivyimu: Vurya۳munchu nu۳tyura sa۳jmutya۳, nu۳tyura. Riñi va۳ta۳dara taji jmutya۳jada simusiy, ratatiy riñi jtay ya۳tu۳chutani ۳. ґ¡ӕҡֆʮ‫ڏ‬ yada Jesús variyu, sanu۳yada yana۳ta mucadincha variy. 7ॸJiryatiy ruutaja۳dodamuchanu۳yadani ۳, ѸфĀľѸӕ‫ڏ‬ beda variy vaseju۳, su۳teda variy jasiy ruuva: “Jiryatiy jiryisa۳ vichi ۳ni ۳ 2ॸSaju۳ryi ۳jada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ8

179 jiryatimyu۳ ne juuchati ۳ni ۳, ni ۳ni ۳ ra۳jo۳ta jacheda ravichu۳ta nanuniy.” 8ॸґʮҡֆɗɗ‫ڏ‬ yada butyajayadantiyu, sanu۳yada variy mucadincha yana۳tantiy. 9ॸRityuva۳chodanumatirya saniquejada, richipyataya۳jada ji ۳ta variy nu۳ñi ti ۳quimusiy, sajo۳ta۳da ji ۳ta sipyateda jiryatiy jaryi rimyityuvu۳deni ۳. Nanuma۳cho۳jada ji ۳ta vaturu۳be Jesústa yasiquita variy jasiy. 10ॸSanubesubeda ji ۳ta Jesús vaseju۳ varintyi, su۳teda ji ۳ta variy jasiy nadiva vaturu۳be: “¿Terariy vaduy, te? ¿Ne ti ۳ rañi ۳chadesiy tara sa۳da?” 11ॸNani ۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Ti ۳vitya vichanichara tara ray, Nutyityu۳.” Su۳teda ji ۳ta Jesús variy nadiva: “Dantyamu۳y ne vinu ray ra۳vichaniy tara sa۳da. Sa۳na۳jiya, jatyí sa۳dajuuchuvay ju۳na۳ñu۳day.” Jesús vichasara mucadi no۳no۳ 12ॸSaniquejada

ji ۳ta Jesús ju۳na۳y nijya۳nvabevyantiy: “Rañi rañi ۳cha no۳no۳ mucadiva vichavajyu۳. Ni ۳tiy siityari ۳sara ray, ne sa۳rupichara nupocudinube variñu۳day, sa۳chajaya۳sara jnu۳yada no۳no۳ti ۳ variy.” 13ॸVaryisévuvedabay jteda variy siva Jesús: “Jiñi tu۳chu mitya jiinchiy. Ne si ۳tenu varirya jityu۳choda.” 14ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Dañuma ratyu۳chu vijyo۳mujache raynchiy, ratyu۳chu si ۳tenu, tapi radyetya tesirya ri ۳deda, teju۳ra ra۳jiyantiy. Jirye ji ۳tamu۳y ne datya si ۳tenu tesirya riti ۳jada, dantyamu۳y ne jiryedyetya teju۳ra ra۳jiyanticyu۳. 15ॸJirye ji ۳ta jachipiya۳sara nu۳tyu tavay nijya۳nvay rañijyu۳. Ray ji ۳tamu۳y ne ju۳ti ۳ ra۳tidye tu۳chuta tanuvu۳nutadedaju۳ni ۳ ti ۳, mitya. 16ॸRaryityi tu۳chutaru۳y ti ۳ raryi tu۳chuta si ۳tenuni ۳, jiryatimyu۳ ne ratyu۳chutaru۳y ra۳siquita. Rajye۳ ji ۳ta, ni ۳tiy jpa۳jada ray, ni ۳ni ۳ ji ۳ta tu۳chutasara risa۳ju۳. 17ॸNu۳charanuma jiryevyichasa۳damura: Nana۳tiy tu۳chuta danu۳ju۳myusiy vijyo۳mujache vatajuu

niquejadata, nanutu۳chutasara si ۳tenu. rañi ۳cha rayada ra۳yasi ۳, rajye۳ jarye, ni ۳tiy jpa۳jada ray, ni ۳ni ۳ niquesara rayadaju۳ntiy.” 19ॸRuutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “¿Tena۳ni ۳ jijye۳dye, te?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jiryedyetyi ۳ ni ۳tiy yitadyerye, ne vinu rajye۳ jiryedyetyi ۳ varintyi. Jiryetyi datya ray, daryaday jiryedyetyani ۳ rajye۳ varintyidye.” 20ॸSaniquejada Jesúsra jirya niquejada Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jovimu, jasityi sadatyadoda riy nijya۳nvay criquiy jmutya۳jotuunu. Ne ti ۳ ju۳reda variñi ۳, jiryatimyu۳ ne riti ۳jada rarunda variy didye.

18ॸRañi

Rumutiy sa۳jiya Jesús ne vana۳y sa۳jto۳ juuchati ۳ rumu day 21ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús ju۳na۳y ruuvantiy: “Ra۳numatiy jiya, jirya۳va۳ta variy rañe۳cho۳, dantyamu۳y ne jirya۳diy ju۳na۳y rivanu۳day. Jasityi ra۳chanuvesara, ne jiryito۳jadasa۳ra۳ ra۳chasara variy rimu, jiryatiy jirya۳diichara jijyuuchuvedanube.” 22ॸRuutaja۳doda Judíyuvedabay variyu: “¿Sa۳jvachara dyetyayu, jiryatiy su۳tay ne vuryito۳jadasa۳ra۳ ra۳chasara simu?” 23ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuvantiy: “Jirye ji ۳ta vichasara mucomusivyedye, ray ji ۳ta vichasara na۳vachi ۳ntidye. Jirye ji ۳ta jirya ju۳da ja۳nvadye, ray ji ۳tamu۳dye. 24ॸRamuni ۳tiy ri ۳tesiy jiryiva: jirya۳diichara jijyuuchuvedanube. Netimyu۳ ne jirya۳tuva۳chu ramu jiryatiy ray rañi ۳cha, jirya۳diichara variy jijyuuchuvedanube.” 25ॸRuutaja۳doda varintyiñi ۳: “¿Va۳ ji, chi ۳rana۳ jiñi ۳cha day, chi ۳?” Su۳mutya۳jada Jesús variryi: “Rañi ۳cha daryatiy rañiquenu۳y jiryiva. 26ॸRajuura tu۳chodati ۳ jiryenchirye, jiryatiy ratyuva۳choda rajye۳myusirya. Mitya ri ۳tachara nijya۳nvavyara jiryatiy su۳pa۳jada ray: Ya۳jtesiy ruuvara, jiryatiy si ۳tenu niquera ray.” 27ॸNe ridyetyaru۳yadara jiryatiy saniquejada jijye۳nchirya. 28ॸRamuni ۳tiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ8

180

su۳teda Jesús variy ruuva: “Jirya۳numatiy nubesityaniy na۳vajyu۳ni ۳ Nijya۳mi ۳denu, jirya۳datya ji ۳ta variy jiryatiy rañi rañi ۳cha, jiryatimyu۳ ne rivaachara radyirya tara. Rañiquesarara vinu daryatiy sadatyadoda rajye۳rye. 29ॸNi ۳tiy jpa۳jada ray, savichasara risa۳, tama۳ satochichara ra۳siquita ray, tama۳, jiryatiy rivaacharara sava۳tara.” 30ॸRajuuvay tuva۳choda Jesús tu۳chodamusiy yimu. Tavay vichasara Ju۳denu dadyeñu, tavantyi bayantu nutyityu۳ dadyeñu 31ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva yimu tuva۳chuvabe: “Jiryetyi jiriryi ۳ra tuva۳choda ri ۳tedamu, jirye۳cha si ۳tenu risa۳ datyavay variy. 32ॸJirya۳datya varirya si ۳tenu datya۳da, rani ۳ ji ۳ta ra۳jmu۳ryataniy variy juuchuveda nusu۳yadamusiy jirye.” 33ॸRu۳mutya۳jada variñi ۳ Jesús: “Nu۳ñi ۳cha Avurá۳bay dadyeñu, tama۳ nu۳vyichasara ti ۳ cumudemiy, tama۳, mitya. ¿Nu۳tyuramusiña۳ yitay nu۳ña۳vichasara jmu۳ryasavay, nu۳tyuramusiy?” 34ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Si ۳tenute ri ۳tay jiryiva: Rityi juuchuvachara, фɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara nu۳tyu juuchuveda cumudemiy ramusiy ti ۳ta۳ju۳. 35ॸNe rime۳cho۳sara cumudemiy ta۳rijyu۳ sisa۳ jipyatru۳. Sadenu ji ۳ta ma۳cho۳sara satevay jachipityaja۳si ۳ju۳. 36ॸSa۳numatiy jmu۳ryataniy Ju۳denu denu jirye, jirye۳chasara ji ۳ta si ۳tenu jmu۳ryasavay variy juuchuveda nusu۳yadamusiy. 37ॸRadyetyama۳ jiryeñi ۳cha Avurá۳bay dadyeñu, dañuma jiryi ۳varyu۳tya varidyerye, jiryatiy ne tara vidavijo rañiquejadajiju۳ jiryimu. 38ॸJiryatiy radyichara rajye۳myu riva, rañique variy jasiy, ʮɗфֆľʮфֆľʮԮËȍ‫ڏ‬ rara jiryatiy jiryetyuva۳choda jijye۳myusintyidyerya.” 39ॸRu۳mutya۳jada variñi ۳: “Nu۳myunatyi ۳ ji ۳ta vichanu۳yada Avurá۳badye.” Jesús ji ۳ta jteda variy ruuvantiy: “Jiryetyi raryicha

Avurá۳bay dadyeñu, jiryejvaachara variy nu۳tyu Avurá۳batyi jvaañu۳yada daryá. 40ॸDiye ji ۳ta jiryeñi jvaryu۳rye, jiryatiy rañi ۳cha vanu jiryatiy ri ۳tesiy jiryivara si ۳tenu niquejada, jiryatiy ratyuva۳choda Ju۳denumusirya. Tama۳ sivaañu۳yada Avurá۳bay daryá, tama۳, mitya. 41ॸJirye ji ۳ta jvaachara darya jijye۳ jvaayada day.” Jadchiy ji ۳ta ru۳teda Judíyuvedabay siva Jesús: “Nu۳y ji ۳tamu۳y ne riicho dadyeñu day. Nu۳ñi ۳cha ti ۳qui ja۳tyavay, jiryatiy Ju۳denu dañi ۳.” 42ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jiryejye۳tyi saryicha Ju۳denu, daryaday jiryevya۳tasara varintyidyerye, tapi ratya ju۳deda simusiy, ravyichasara variy jiyu. Ne ri ۳deda radyiryamusidye, Ju۳denu ji ۳ta jpa۳jada ray. 43ॸ¿Ta۳raju۳mu۳y ne jiryeñi tuva۳churu۳y ramu rañiquejada day, ta۳raju۳? Jiryatimyu۳ ne jiryetyuva۳churu۳y daryaju۳ ф̲ӕфĀֆľҡֆ‫ڏ‬ doda. 44ॸJiryejye۳ ji ۳ta bayantu rapu۳rya day, ramuni ۳tiy jiryivaaryu۳charara sava۳tara. Ni ۳ni ۳ vichasara jvi ۳ rajo۳ttya۳musiy. Ne sadatyaru۳chara si ۳tenu niquejadanchiy, tapi ne tara vichasara si ۳tenu niquejada simu, mitya. ґ͑ɗнӕľ͑ӕ‫ڏ‬ matirya quivu۳yada, saniquesara jidyirya jachipiya۳jadamusirya, tapi ni ۳tya vichasara quivu۳rya, savichasara quivu۳yada ja۳y ti ۳ta۳ju۳. 45ॸJiryatiy ratyu۳chusarara si ۳tenu niquejada jiryiva, daryamusimyu۳y ne jiryetyuva۳churu۳y nta variy rimu. 46ॸNe ti ۳ jiryetyenu jantyaru۳y rañiy, juuchati ۳vidye rañi ۳cha. Ratyi niquesarara si ۳tenu niquejada, ¿nu۳tyuramusiña۳mu۳y ne jiryetyuva۳churu۳y variy rimu, nu۳tyuramusiy? 47ॸNi ۳tiy vichasara Ju۳denu denu, ni ۳ni ۳ tuva۳chusara saniquejadamu. Jirye ji ۳tamu۳y ne tuva۳churu۳y ramu day jiryatimyu۳ ne Ju۳denu dadyeñu daryaju۳ jiryedye.” Crístu vichasara Avurá۳bayjisi ۳ 48ॸRu۳mutya۳jada

Judíyuvedabay variñi ۳ Jesús: “¡Si ۳tenu ji ۳ta nu۳ñi jtay jiñi ۳cha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ8ٍॷ9

181 Samáriya ja۳mi ۳ rapu۳rya, jamiryanu bayantuti ۳ risa۳ju۳ ji!” 49ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Ne jamiryanu bayantuti ۳ rañi ۳cha. Ray ji ۳ta jchana۳tyasarani ۳ rajye۳dye, jirye ji ۳ta rrachusara varidyerye. 50ॸNe ravya۳ҡѸффԮֆ͑Ā‫ڏ‬ doda na۳cho۳ day. Ju۳denu ji ۳ta va۳tasara rana۳cho۳ day, sadatya varintyi si ۳tenuvidyerya. 51ॸSi ۳tenute ri ۳tay jiryiva: Mi ۳ni ۳tyi tuva۳chusara ramu rañiquejada, ne sa۳diichara variñu۳day, mitya.” 52ॸRu۳mutya۳jada Judíyuvedabay variñi ۳: “Diye ji ۳ta nu۳dyetya si ۳tenu bayantuti ۳ ji. Yitay ji ۳ta: Mi ۳ni ۳tyi tuva۳chusara ramu rañiquejada, ne sa۳datyara diiyada variñu۳day. Avurá۳bay ji ۳ta, Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe jarye diimyu۳yada ti ۳ta۳ju۳. 53ॸ¿Jiñi ۳viy jaryiñu۳va۳ju۳ vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bamyusiy jiryatiy sadiiyada? Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe jarye diiye۳myu۳yada ti ۳ta۳ju۳ variy. ¿Chi ۳rana۳ yitadye ji, chi ۳?” 54ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Raryityi jchana۳tya۳sirye, ra۳ma۳cho۳ mitya. Rajye۳ ji ۳ta vandanusara ray, jiryatiy jiryeñi jtachara sani ۳cha Vuryi ۳ndenu. 55ॸNe jiryedyetyani ۳ Ju۳denu. Ray ji ۳ta datyani ۳. Raryityi jtay: Ne radyetyani ۳, raryicha variy nu۳tyu jirye, quivu۳rya. Rañi ji ۳ta datya si ۳tenuni ۳, ratyuva۳chusara ramu saniquejada. 56ॸJiryemyunatyi ۳ Avurá۳bay jchana۳ֆѸӕ‫ڏ‬ beda jiryatiy sadiyada riva raryunda. Sadiyadanumatiy riva, si ۳chana۳tya۳da varirya.” 57ॸRu۳teda Judíyuveda variy siva Jesús: “Tama۳ tadajyo vu۳yaju۳y nijya۳ti ۳ jiñi ۳cha didye, ¿nu۳tyichiy yitay jidyi siva Avurá۳bay, nu۳tyichiy?” 58ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Si ۳tenute ri ۳tay jiryiva: Netimyu۳ ne ti ۳ jna۳y vicha۳da Avurá۳bay didye, rañi rañi ۳chasara sa۳jisi ۳.” 59ॸJadchiy ji ۳ta riryedani ۳ ravichu۳, rirya۳tidye jachityi satani ۳ Jesús. Sadutya۳da rirya۳jisiy variyu, sasipyateda variy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomusiy.

Jesús mi ۳sadedani ۳ ni ۳sipyuryibe jiryatiy sapi ۳ru۳tya۳ ravicha۳da

9

1ॸSaya۳damu,

jidyiryi ۳jada Jesús siva ni ۳sipyuryibe, ʮɗфֆҡɗֆѸфӕЙľĀ‫ڏ‬ musiy ti ۳ta۳ju۳ jivyichanu۳yada ni ۳sipyuryi. 2ॸRuutaja۳doda ji ۳ta sisa۳ datyavavyedabay variyu: “¿Mi ۳na۳ juuchuveda, Datyanu۳, mi ۳? ¿Jiñuviy, varimyata saja۳y, varimyata su۳no۳da dyetya? ¿Nu۳tyichiñintyi sarupeda ni ۳sipyuryicyu۳, nu۳tyichiy?” 3ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Ne ti ۳ juuchuvedamusiy savichasara daryá, dantyamu۳ni ۳, ne vinu saja۳y, dantyamu۳y su۳no۳da. Nu۳ryamu savichasara daryá, rirya۳tidye jnu۳chara nijya۳nvay nu۳tyura sa۳chanichara Ju۳denuni ۳, nu۳tyura. 4ॸVurya۳ntya jvaarya ri ۳pa۳nu jvaayada jna۳ryatidye rani ۳cha. Ra۳numatiy jti ۳ nupora, ne ti ۳ jvaayadasa۳ra۳ raryichasara variñu۳day. 5ॸRañi vichasaratidye jiyu mucomu, ravyichasara rano۳no۳ variy.” 6ॸJiryatiy su۳teda variy ruuva daryá, satocheda ji ۳ta variy mucadincha, su۳rita jiñubedodara mucadi, siiva۳da ji ۳ta variy ni ۳sipyuryi ni ۳simyura. 7ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva: “Ya۳numa suuta mudatyo۳mura jiñi ۳siy, jiryatiy Siduvé jtyatarara.” (Jpa۳si ۳ ru۳tachara darya Siduvé). Saya۳da ji ۳ta variy, sasuuta۳da ji ۳tara jiñi ۳siy, sata۳rya۳danumatiy rumusiy, Ѹ̲ɗфֆ‫ڏ‬ numa su۳nu۳yada variy. 8ॸRuutaja۳doda ji ۳ta satuunu vichavay variyu, jivye jarye jiryatiy ta۳riy ridyiñu۳yada jachiñu۳ñu siva: “¿Ni ۳ni ۳viy, jiryatiy sama۳sajaya۳nu۳yada jiyu, sajachiñu۳jeya۳nu۳yada jasivyu۳y?” 9ॸTi ۳ni ۳ jtañu۳yada day: “Ni ۳ni ۳ day.” Ti ۳ni ۳ jtadye: “Tama۳ ni ۳ ntate day, tama۳.” Ni ۳day jteda day: “Rañi rañi ۳cha.” 10ॸRuutaja۳doda variñi ۳: “¿Nu۳tyuramusiña۳ yinu۳y diye, nu۳tyuramusiy?” 11ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “Jiñu vanu jiryatiy ru۳tachara Jesúsni ۳, sadoya۳sirya mucadi jijyomu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ9

182

siva۳siy variy rañi ۳simyura. Su۳tesiy variy riva: Ya۳numa jiya Siduvému, ya۳suuta jasirya jimyo۳. Raya۳siy ji ۳ta variy mudatyo۳mu, rachuuta۳dasa۳ra۳ju۳, ri ۳nu۳yasubesiy ji ۳ta samiy ti ۳ta۳ju۳ variy.” 12ॸRuutaja۳doda variñi ۳: “¿Tena۳ni ۳ jiñu, te? jiryatiy sami ۳sadesiy ji.” Su۳mutya۳jada variryi: “Tiiya.” Varyisévuvedabay jarupantanu۳yada jtaja۳dodani ۳ ni ۳sipyuryibe mi ۳si ۳ 13ॸRipyu۳cheda

ji ۳ta nijya۳nvabe variy Varyisévuvedabamyuju۳ni ۳ jiryatiy savichanu۳yada ni ۳sipyuryi ta۳riy. 14ॸJiituyada rundamu ji ۳ta sadoya۳da Jesúsra mucadi, samutta۳dara ni ۳sipyuryi ni ۳siy variy ráta. 15ॸRuutaja۳doda ji ۳ta Varyisévuvedabay ju۳na۳ntyiñi ۳ Ԯ͑ӕ¡‫ڏ‬ ntyi: “¿Nu۳tyichiñuma yinu۳ntyi, nu۳tyichiy?” Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Mucadi sabayasiy rañi ۳simyu, rachuuta۳siñumatirya, ri ۳nu۳yasubesiy ji ۳ta variy.” 16ॸRu۳teda ji ۳ta Varyisévuveda tevabentyi: “Tama۳ Ju۳denumusi ۳ ntate jiñute daque, nu۳tyu sivaay jiituyada rundamucu۳.” Ti ۳ni ۳ jtadye: “¿Nu۳tyichitye saryi jvaay juuchati ۳ vanu darya mityamusiy ju۳dejada day, nu۳tyichiy?” Ne rijechipitya۳da variy vatajuura. 17ॸRuutaja۳doda ji ۳ta ju۳na۳ntyiñi ۳ ni ۳sipyuryibentyi: “¿Va۳ jique, nu۳tyura yitay sanchiy jiryatiy samutta۳sirya jiñi ۳siy, nu۳tyura?” Su۳mutya۳jada variryi: “Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ ri ۳tañi ۳.” 18-19ॸRamuni ۳tiy ne rityuva۳churu۳ñu۳yada Judíyuvedabay simu, va۳ si ۳tenu ni ۳sipyuryi sani ۳chacay, nu۳tyu su۳nu۳y ji ۳ta diyenticyu۳. Pariche riñatuyadani ۳ saja۳be, su۳no۳dabay jarye, ruutaja۳doda variñada: “¿Ni ۳ni ۳viy jiñu sa۳nudenu jiryatiy sa۳ni ۳tañu۳tyi sarupeda ni ۳sipyuryi? ¿Nu۳tyichiñuma su۳nu۳y diyentiy, nu۳tyichiy?” 20ॸNani ۳mutya۳jada ji ۳ta variy saja۳bejyu۳y, su۳no۳dabatya riy: “Na۳dyetya ni ۳ni ۳ na۳dyenu, jiryatiy sarupeda ni ۳sipyuryi. 21ॸNe na۳dyetya

nu۳tyichirya su۳nu۳y diyecu۳, dantyamu۳y ne na۳dyetya chi ۳ mutta۳sirya sani ۳siy. Ja۳ñuma day, jirya۳jtaja۳nu dañi ۳cu۳, ni ۳day ra۳tu۳chu jidyirya darya.” 22ॸNani ۳teda daryá jichuvu۳yadamu, jiryatiy Judíֆӕ‫ڏ‬ vedabay jachipiya۳jada daryaju۳ jijechimyu: “Vurya۳jatyamu۳y ju۳tye۳ryanijyomusiryi rityi jtay vijyo۳mujache: Ni ۳ni ۳ Jesús rañi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳.” 23ॸRamuni ۳tiy nani ۳teda ni ۳sipyuryibe ja۳jyu۳be: “Ja۳ñuma day, jirya۳jtaja۳nu dañi ۳.” 24ॸRijetyiiyada natuyada Judíyuvedabantyiñi ۳ jiñuntiy, jiryatiy savichanu۳yada ni ۳sipyuryi. Ru۳teda variy siva: “Ya۳niquete si ۳tenu sanijyu۳ Ju۳denucu۳. Nu۳dyetya ji ۳ta juuchati ۳ sani ۳cha Jesús.” 25ॸSu۳mutya۳jada vanubay variryi Judíyuvedabay: “Tiiya, juuchati ۳ dyetya sani ۳cha day, varimyatamu۳y. Rani ۳ ji ۳ta radyetya day, jiryatiy ravyichanu۳tyi si ۳tenu ni ۳sipyuryi, diye ji ۳ta ri ۳nu۳y samiy si ۳tenu su۳tedamuju۳ day.” 26ॸJadchiy ji ۳ta ruutaja۳doda ju۳na۳ntyiñi ۳: “¿Nu۳tyurana۳ savichadesiy ji, nu۳tyura? ¿Nu۳tyuramusiy samutta۳sirya jiñi ۳siy, nu۳tyuramusiy?” 27ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variryi: “Nu۳tyu rañi tu۳chosimya۳ ta۳riy jiryivara, ne jiryetyuva۳churu۳y rimu. ¿Ta۳raju۳ra jiryetyuva۳churu۳y ju۳na۳ntyirya, ta۳raju۳? ¡Jirya۳ni ۳viy vicharu۳y ramusiy sasiityari ۳vantyidye!” 28ॸRirya۳vityiye۳yada ji ۳ta Judíyuvedabay variñi ۳: “Jindyetya sasiityari ۳nu day, nu۳y ji ۳ta Muyusésibe siityari ۳vantyidye. 29ॸNu۳y ji ۳ta datyara jiryatiy saniquejada Ju۳denu siva Muyusésiberya. Jiñunchiy, ne vinu nu۳dyetya tesirya su۳nicyu۳.” 30ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta vanubay variryi: “Rani ۳ ji ۳ta si ۳tenu ti ۳ttasara day, jiryatiy ne jiryedyetya tesirya sita. ¿Ne jiryi ۳nu۳y samutta۳sirya rañi ۳siy? 31ॸVu۳dyetyasara ji ۳ta ne satuva۳chusara Ju۳denu simu juuchati ۳. Ni ۳tiy jachipiya۳sara sanijyu۳ Ju۳denu, sivaacharatirya sava۳tarantiy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ9ٍॷ10

183 su۳mu۳tyasara ji ۳ta Ju۳denu variñi ۳. 32ॸTama۳ taramu۳y vu۳tyuva۳chusara samutta ti ۳ra ni ۳sipyuryi ni ۳siy, tama۳, jiryatiy sarupeda ni ۳sipyuryi. 33ॸNetimyu۳ ne saryi vichasara Ju۳denumusi ۳, ne saryi jvaachara diye tara, mitya.” 34ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “¡Nu۳tyu jiñi ۳ ji ۳ta rupeda si ۳tenu juuchati ۳, yitavyidye ya۳datyanu nu۳dye!” Rijetya۳da ji ۳ta variy bimuju۳ni ۳. Rityi vichasara ni ۳sipyuryimyi yintumu 35ॸSatuva۳chodanumatiy

Jesúsra rijetyama۳ bimuju۳ni ۳, sadiyadanumatiy rivasiy siva, su۳teda variy siva: “¿Jityuva۳chuviy simu Nijya۳mi ۳denu?” 36ॸSu۳mutya۳jada variñi ۳ Jesús: “¿Nutyityu۳, chi ۳ra sani ۳cha day, chi ۳? ramutiy ra۳tuva۳chu simu.” 37ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Nu۳tyu jiñi dimya۳ siva jiryatiy satu۳chu yisa۳.” 38ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva: “Ratyuva۳chuntye, Nutyityu۳.” Sabutya۳da satuunu variyu. 39ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús: “Ri ۳deda ji ۳ta mucomuju۳ ra۳tidye jvaacharara jiryatiy vase darya, rirya۳tidye jnu۳yasumichara ni ۳sipyuryimyi varintyi, rirya۳tidye vichasara ni ۳sipyuryimyi nta rityi rañi ۳chanu۳yada ni ۳sityavay munatya.” 40ॸRuutaja۳doda ji ۳ta Varyisévuveda tevabe ranchiñi ۳ Jesús, jiryatiy rityuva۳chosirya saniquejada: “¿Nu۳jeryetya vichasara ni ۳sipyuryimyi, nu۳jerye?” 41ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Jiryetyi vichasara ni ۳sipyuryimyi, ne jiryevyichasara juuchatavay variy, mitya. Diye, jiryatiy jiryi ۳tay yinu۳y, rama۳cho۳sara ji ۳ta jiryejyuuchuveda variy yiva.” Jasi ۳jnu۳tyi ۳, sa۳si ۳juu yisa۳ju۳

10

1ॸSadatyadoda

ji ۳ta Jesús jadchintyiryi: “Si ۳tenu ri ۳tay jiryiva: Ni ۳timyu۳ ne jachara rorijyu۳musiy jasi ۳ rorivyimu, jiryatiy sa۳sumichara puryesiy nchasiy, ni ۳ni ۳

vichasara paranu۳ni ۳, jvi ۳ jarye risa۳ju۳ni ۳. jachara rorijyu۳musiy, ni ۳ni ۳ vichasara jasi ۳ jnu۳tyi ۳. 3ॸSamuttasara rorijyu۳ jnu۳tyi ۳ra rorijyu۳, jasi ۳ jnu۳tyi ۳jisiy. Jasi ۳veda ji ۳ta datyasarara jijya۳mi ۳ niquejada. Jasi ۳ jnu۳tyi ۳ natuchara riy yasi ۳veda nu۳ñi si ۳tyamu, sa۳tidye jiyata bimuju۳ riy. 4ॸSasipyatasaranumatiryi yasi ۳veda ti ۳ta۳ju۳, sayasara ji ۳ta riyanti ۳. Sa۳si ۳veda siityari ۳sara variyu, jiryatiy ridyetya daryaju۳ra saniquejada. 5ॸNe richiityari ۳ru۳chara daryaju۳ni ۳ tara nijya۳mi ۳. Richiichiye۳chara samo۳musiy, jiryatimyu۳ ͑ľфɗĀֆľҡֆѸффѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada day.” 6ॸSatu۳choda Jesúsra jirya niquejada jantyasara ruuva nijya۳nvay, ne rityuva۳churu۳yada ramu jiryatiy sani niquejada ruuvara. 2ॸNi ۳tiy

Jesús vichasara samiy carni ۳ru jnu۳tyi ۳ 7ॸSu۳teda

ji ۳ta Jesús ju۳na۳y jichiityari ۳vavyedanchintyi: “Si ۳tenute ri ۳tay jiryiva: Rañi rañi ۳cha rorijyu۳ ra۳si ۳vedajiju۳. 8ॸRityi ju۳deda ra۳jisiy, rivyichasara paranu۳nuvay ti ۳ta۳ju۳, jvavye jarye risa۳ju۳ riy, ra۳si ۳veda ji ۳ta ne tuva۳churu۳yada ruumu. 9ॸRañi rañi ۳cha rorijyu۳. Ti ۳tiy jay jasi ۳ rorivyimuju۳ rimusiy, sa۳cha jantyutyasi ۳ variy, sa۳jachara variy, sa۳ma۳sichara varintyi, sa۳saryechara varintyirya vachuy jibyedaju۳ntiy. 10ॸParanu۳ni ۳ ji ۳ta jnichara vinu jipyaradodana۳cho۳ day, ju۳vedana۳cho۳ jarye, sa۳vatya۳dana۳cho۳ jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. Ray ji ۳ta jdeda day, rirya۳tidye jnu۳jeya۳sara nijya۳nvay ta۳rijyu۳ variy, rirya۳tidye vichasara vani ۳ravay risa۳ju۳. 11ॸRañi rañi ۳cha samiy jasi ۳ jnu۳tyara, carni ۳ru jnu۳tyi ۳. Samiy jnu۳tyara ra۳chará riyadaju۳ yasi ۳veda, sabatyedasa۳ra۳ju۳. 12ॸJiryatiy savichasara mitya cumude, jiryatimyu۳ ͑ľѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara jasi ۳ jnu۳tyi ۳ day, dantyamu۳y ne carni ۳ru ja۳mi ۳, sadiñumatiy siva jmyirya,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ10

184

satochichara variy jasiryi jasi ۳veda, sabachara variy jmyiryajisiy. Siiriy ji ۳ta jmyirya variy jasiñi ۳ jasi ۳ day, su۳resara variy jasiryi satevay ti ۳ta۳ju۳. 13ॸCumude ji ۳ta badye, jiryatiy sivaay daryaju۳ vinu jicya۳na۳yadaju۳ day, ne sajachipiya۳ riñijyu۳ jasi ۳veda day, mitya. 14ॸRay ji ۳ta rañi ۳cha samiy carni ۳ru jnu۳tyi ۳ day. Ray ji ۳ta datyasara riy, jiryatiy ra۳si ۳veda daryi, ra۳si ۳ԮľĀʮфֆľĀҡֆѸфԮфɗ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyerye. 15ॸNu۳tyu Rajye۳ datyasara daryantidyerye, daryaday radyetyasara varintyidyeñi ۳. Rarye۳chara riyadaju۳ ra۳si ۳veda variy, rabetyedasa۳ra۳ju۳. 16ॸJasinryi tavay ra۳si ۳vedantiy, jiryatimyu۳ ne rivyichasara jirya jasi ۳ rorivyimu didye. Rá۳tintye jiryetya۳ rumusintyiryi. Rirya۳tuva۳chusara variy rimu, rirye۳chasara variy tajuuqui ti ۳ta۳ju۳musiy ra۳si ۳veda, rajuutya rañi ۳cha ru۳nu۳tyi ۳, vinu ray. 17ॸRamuni ۳ sava۳tasara rajye۳rye, jiryatiy ra۳sa۳rya ri ۳nu۳yada, ra۳tidye jmutya۳ ju۳na۳ntyirya. 18ॸNe ti ۳ so۳vay rimusirya ri ۳nu۳yada. Ray ji ۳ta sa۳y radyiryamusirya. Jasidye rimura ra۳tidye sa۳rya ri ۳nu۳yada, ra۳tidye jmutya۳ ju۳na۳ntyirya. Ri ۳mutya۳jada rajye۳myusirya jirya jpa۳jada.” 19ॸNe rijechipiya۳jada Judíyuvedabay samiy vatajuu Jesús niquejadivasiñu۳day. 20ॸRajuuvay Judíyuveda tevabe jteda variy: “Ramuni ۳ sa۳tachara mitya, jiryatiy bayantu daryaju۳ siva. ¿Ta۳raju۳ jiryetyuva۳chu sana۳cho۳, ta۳raju۳?” 21ॸTi ۳ni ۳ jteda day: “Tama۳ saniquesara nu۳tyu bayantuti ۳tiy nique daryaday, tama۳. ¿Saryiñi ۳viy mutta bayantura ni ۳sipyuryi ni ۳sidye?” Judíyuvedabay rrachodani ۳ Jesús 22ॸRuuvaañu۳yada

Judíyuvedabay varirya vichtya Jerusarí ۳mu, jasityi rijechipityaja۳nu۳yadara Ju۳denu roriy jdutyasa۳da. Sudora runda ravicha۳da variy. 23ॸSarupiñe۳ya۳jada Jesús variy

Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu, jiryatiy rorimyunajyare rupijyo darya, Pórticu de Sadumú۳ jtyatara. 24ॸRiryamitya۳jada ji ۳ta Judíyuvedabay variy jasiñi ۳ Jesús, ru۳teda variy siva: “¿Nuriryundasa۳ra۳ju۳ ya۳ju۳barya datya۳da nu۳ña۳jisiy, nuriryundasa۳ra۳ju۳? Jityi vichasara si ۳tenu Ju۳denu jaryeti ۳, ya۳tu۳chu vijyo۳mujachera.” 25ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Nu۳tyu rañi jtachimya۳ jiryivantiy, ne jiryetyuva۳churu۳y ramu. Jiryatiy rivaachara rajye۳ jtyamura, rani tu۳chusara raynchidye. 26ॸJirye ji ۳ta ne tuva۳churu۳y rimu, jiryatimyu۳ ͑ľʮɗфֆľԮֆɗ‫ڏ‬ chasara ra۳si ۳veda tevay. 27ॸRa۳si ۳veda ji ۳ta tuva۳chusarara rañiquejada day, radyetyasarantiryi, richiityari ۳sara varirye. 28ॸRay ji ۳ta sa۳charara ju۳na۳reju۳ jnu۳yada rijyu۳. Ne rirya۳parutañu۳day, mitya, dantyamu۳y ne ti ۳ ra۳so۳vay rajyomusiryi. 29ॸRajye۳ ji ۳ta jiryatiy sasa۳yada raryi, ni ۳ni ۳ sani ۳cha jaryiñu۳va۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳musiy. Ne ti ۳ so۳vedasa۳ra۳ ѸʮΎ̲ӕ‫ڏ‬ siryi. 30ॸRay ji ۳ta rajye۳tyá, ti ۳qui day.” 31ॸRijetyiiyada ji ۳ta jiryeda Judíyuvedabañi ۳ ravichu۳ jijechitya۳ju۳ntiy, rirya۳tidye jachiy satani ۳ Jesús. 32ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Raañi dityadodara rajuura samiy jvaayada jirye, jiryatiy rajye۳myusidyerya. ¿Miryivara jirya۳jachiy ravichu۳ta ray, miryiva?” 33ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta Judíyuvedabañi ۳: “Ne nu۳ña۳jachiy samirya jvaayadiva ravichu۳ta ji. Ramuni ۳ nu۳ñi jachiryu۳ñu۳y ravichu۳ta ji, jiryatiy yavityiye۳ñi ۳ Ju۳denu daryaju۳. Dañuma nijya۳mi ۳ nta jiñi ۳cha, Ju۳denu yitay varidye ji.” 34ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “¿Neviy nu۳chara jiryi ۳ҡֆʮɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jadamu darya, jiryatiy Ju۳denumusirya: Ri ۳teda jiryeñiy rañi ۳cha ju۳denumiy? 35ॸSu۳teda Ju۳denu riñi ۳cha ju۳denumiy jiryatiy ru۳mutya۳jadara saniquejada. Ne vana۳y ra۳ma۳cho۳ mitya saniquejada nu۳chara. 36ॸRamuni ۳tiy jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ10ٍॷ11

185 sajiintya۳da Ju۳denu ray, su۳pa۳jada mucomuju۳ varirye, ¿nu۳tyuramusiña۳ jiryi ۳tay ra۳vityiye۳ñi ۳ Ju۳denu, nu۳tyuramusiy? jiryatiy ri ۳tesiy Ju۳denu denu rañi ۳cha. 37ॸNetimyu۳ ne raryi jvaacharara rajye۳ va۳tara, ne jiryetyuva۳chu variy rimu. 38ॸRatyi jvaacharara, dañumamu۳y ne jiryetyuva۳churu۳y rimu, jirya۳ntya tuva۳chu vinu rivaayadamu. Variñi ۳ ji ۳ta jirya۳datyasara ti ۳ta۳ju۳ samiy: jiryatiy rajye۳ vichasara rimu, rajerye vichasara simu rajye۳ varintyidye.” 39ॸRiñi ju۳riryu۳yada ju۳na۳ntyiñi ۳, varicha۳ra۳ju۳ sabayada rirya۳jisidye. 40ॸSajatyiiyada jiya۳da Jurdá۳ja۳ rudamyuju۳ntiy, jiryatiy Juán Bautístabay jtyadoda munatya jasiy. Sama۳cho۳jada variy jasiy. 41ॸRajuuvay jniñu۳yada jasiy simuju۳. Ru۳tañu۳yada ji ۳ta nijya۳nvay variy: “Ne sivaañu۳yada Juán Bautístabarya mityamusiy ju۳dejada tarade. Saniquejada ji ۳ta jiryatiy su۳tañu۳yada jiñunchirya, rani ۳ ji ۳ta si ۳tenu day.” 42ॸRityuva۳chunu۳yada rajuuvay variy jasiy simu Jesús. Dásarubay diiyada

11

1ॸSavichanu۳yada

ti ۳qui nijya۳mi ۳ jdiva۳jni ۳, Dásaru jtyati ۳bay. Savichanu۳yada Betániyamu vichi ۳, jiryatiy Maríyabay vichanu۳yada jasiy, sataryatu Mártabay jarye yisa۳ju۳. 2ॸJiñu Maríyabay jva۳da Jesús numutuvara vu۳rudija۳, sadsa۳jada ji ۳ta yino۳jasitya varintyirya. Ni ۳ni ۳ Maríyabay núni sani ۳cha۳da jdiva۳jni ۳, Dásaru jtyati ۳. 3ॸNani ۳pa۳jada ji ۳ta jdiva۳jni ۳ jtyamutuju۳ñi ۳ tu۳chu۳ Jesúsmu: “Jivya۳tasi ۳ jdiva۳jni ۳, Nutyityu۳.” 4ॸSatuva۳chodanumatiy Jesúsra, su۳teda ji ۳ta: “Jirya jdiva۳jada ne ráni ۳cha sadiitya۳ju۳. Ju۳denu vandadodamuju۳ ji ۳ta dárya su۳diva۳jada day, sa۳tidye vandanu ramusiñi ۳ jidyenu.” 5ॸJesús va۳tanu۳yada jaryiñi ۳ Mártabay, sataryatubay jarye, Dásarubay jarye

nadisa۳ju۳. 6ॸSatuva۳chodanumatiy Jesús: Jdiva۳jni ۳ ni ۳, sama۳cho۳jada ji ۳ta variy jasiy darundaju۳cha۳ra۳ju۳. 7ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda ruuva yisa۳ datyavavyedabantyi: “Vurya۳jatyi jiya۳da Judéyamuju۳ntiy.” 8ॸSisa۳ datyavavyedabay jteda variy yiva: “Ne ta۳riy raramiy didye jiryatiy riñi va۳tasíy Judíyuveda jijechedaju۳ ji, Datyanu۳, rirya۳tidye jachiy ravichu۳ta ji. ¿Ya۳tintye jatyi jiya۳da rumuntiy, ya۳?” 9ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “¿Neviy vu۳yaju۳y jóra tara tarundaqui day, daraju۳y jóra ranchaju۳? Sarupityi nijya۳mi ۳ jna۳rya, ne sacasunu۳ya۳ taranchasiy variy, jiryatiy sadiy jiñi ۳damusiy ti ۳ta۳ju۳ tariva. 10ॸVarityi sarupi nupora, sacasunu۳ya۳sara ji ۳ta variy taranchasiy, jiryatimyu۳ ne vanda daryaju۳ saju۳.” 11ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús ruuva yisa۳ datyavavyedabantyi: “Sama۳mya۳ vu۳jemyicyu Dásaru. Ray ji ۳ta ra۳jiya si ۳dyosedana۳cho۳.” 12ॸRu۳teda ji ۳ta sisa۳ datyavavyedabay variy yiva: “Sama۳tyi, sa۳ndyetya mi ۳sasara varintyi.” 13ॸSani jteda Jesús Dásarubay diiyadanchiy, sisa۳ datyavavyedabay ji ۳ta jachipiya۳jada mitya dyetya su۳teda sama۳yadanchiy. 14ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy si ۳tenu: “Sadiimya۳ Dásaru. 15ॸRi ۳chana۳y ji ۳ta jiryeyadaju۳, jiryatimyu۳ ne ravyicha۳siy daryaju۳ jasiy, jirya۳tidye tuva۳chosiy variy rimu. Vurye۳jiya simucu۳.” 16ॸTumá sabay ji ۳ta, jiryatiy ru۳tachara Páruna۳siñi ۳, sani jteda variy ruuva jityevay: “Vañú rumuntidye, mityijyityidye vurya۳batye sisa۳ju۳.” Jesús vichasara diiyadamusiy mi ۳sani ۳, si ۳tenu jnu۳tya۳ jarye risa۳ju۳ni ۳ 17ॸJadchintyi

saya۳da ji ۳ta Jesús, sito۳jada ji ۳ta jmuchodabivaju۳, daryundaju۳yunuma variy mucojaridyeñi ۳ Dásarubadye. 18ॸNe ripyade jaryirya Betániya Jerusarí ۳musiy, taraqui

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ11

186

jóradeni ۳ rani ۳cha rupiyadaju۳. Judíyuvedabay jiya۳da variy jañu۳vye Mártabamyu, sataryatu Maríֆ‫ڏ‬ bamyu jarye, rirya۳tidye jnu۳tya nadisa۳ni ۳ yidni ۳babyi. 20ॸSatuva۳chodanumatiy Mártabay: Jativyenumani ۳ Jesús, saya۳da ji ۳ta variy si ۳dcho۳ju۳. Vinu Maríyabañuma ma۳cho۳jada jimya۳sajomu, jiryorimyu. 21ॸSu۳teda ji ۳ta Mártabay variy siva Jesús: “Jiyutiy jiryichasíy, Nutyityu۳, ne saryi diichiy raydni ۳ variy. 22ॸRay ji ۳ta datya, sa۳sa۳y Ju۳denu ji, ratiy jijechiñu۳y ti ۳ta۳ju۳ siva.” 23ॸSu۳teda Jesús variy siva: “Sa۳day mi ۳sa۳sumiy yinni.” 24ॸSu۳teda ji ۳ta Mártabay variy: “Rañi datyama۳ sa۳day mi ۳sa۳sumiy tamitya runda mi ۳sa۳subedamu.” 25ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy sivantiy: “Rañi rañi ۳ËȍĀɗɗֆĀ‫ڏ‬ musiy mi ۳sani ۳, si ۳tenu jnu۳tya۳ jarye risa۳ju۳ ray. Ni ۳tiy tuva۳chusara rimu, dañuma sadiiy, sa۳jnu۳chara varintyi. 26ॸRityi jnu۳jeya۳sara rimusiy ti ۳ta۳ju۳, daryaday rityuva۳chusara variy rimuntiy, ne rirya۳diichara variy rivasiy, mitya. ¿Jityuva۳chusaravidye ramu?” 27ॸSu۳mutya۳jada Mártabay variñi ۳: “Joonu, Nutyityu۳, ratyu۳va۳chuma۳ ji ۳ta jiryatiy jiñi ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳, sadenu, ni ۳tiy jti ۳sara mucomu.” 19ॸRajuuvay

Su۳na۳yada Jesús Dásarubay bapyotuunu 28ॸSaniquemu۳yadanumatiy

Mártabay daryá, saya۳da ji ۳ta jadchiy, sanatuyada ji ۳tani ۳ jityeryatu Maríyabay. Mitya dutya۳damusiy su۳teda siva: “Jiyunumani ۳ Datyanu۳. Sanatutyaniy ji.” 29ॸSatuva۳chumu۳yadanumatiy Maríֆ‫ڏ‬ barya, varicha۳ra۳ju۳ sanubesubeda, saya۳da variy simu Jesús. 30ॸNe sajayada Jesús vicha۳damu didye. Sama۳cho۳jada ji ۳ta daryaju۳ variy rumu, rumutiy sasaryejada Mártabay munatya jasiñi ۳. 31ॸJudíyuvedabay ji ۳ta jiryatiy ru۳nu۳tya۳da sisa۳ Maríyabay jiryorimyu, фɗĀֆɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy siva, jiryatiy sanubesubeda vani ۳ra

jichipyatedaju۳, richiityari ۳jada variñi ۳, jiryatiy ru۳teda daryaju۳: “Bapyomu dyetya saya, sa۳tidye ju۳na۳y jasiy.” 32ॸJadchiy ji ۳ta sito۳jada Maríyabay simu Jesús. Sadiñuvejadanumatiy siva, sara۳yada variy sanumututuunu, su۳teda ji ۳ta siva: “Jiyutiy jiryichasíy, Nutyityu۳, ne saryi diichiy raydni ۳ variy.” 33ॸґĀɗֆ‫ڏ‬ danumatiy Jesús siva Maríya jna۳ñu, Judíyuveda jarye ju۳na۳cha۳niy sisa۳ju۳, sanique۳yada variy yintumu, samuchutyeya۳jada variy. 34ॸSitaja۳doda variryi: “¿Tera jiryebejeñi ۳, te?” Nani ۳teda ji ۳ta siva: “Vañú, Nutyityu۳, vurya۳tiy jnu۳y.” 35ॸSu۳na۳yada ji ۳ta Jesús variy. 36ॸJudíyuveda ji ۳ta jteda variy yiva: “¡Jirya۳jnu۳y, ta۳ jaryiñi ۳te sava۳tanu۳chiñi ۳!” 37ॸRityevay ji ۳ta jteda day: “Samuttasirya ni ۳sipyuryi ni ۳siy. ¿Ne vana۳y sivaajetye tara Dásarubay diiyadajisijyu۳u۳?” Sami ۳sa۳subeda Dásarubay 38ॸJadchiy

ji ۳ta sanique۳yadanumatiy Jesús jivyimuntiy, siti ۳jada bapyomu. Bapyo vicha۳da nubañuco۳vimu, jiryatiy ravichu۳ta mutanusara darya. 39ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús ruuva: “Jirya۳batya jadchiñi ۳ ravichu۳.” Su۳teda ji ۳ta diibyibay jtyamutu ma۳cho۳nu Mártabay variy siva Jesús: “Sapotiye۳ñuma day, Nutyityu۳, jiryatiy daryundaju۳yuju۳numa daryaju۳ dañi ۳.” 40ॸSu۳teda Jesús variy siva: “Nu۳tyu rañi jtesimya۳ yiva, jiryityi tuva۳chu Ju۳denumu, jiryi diy variy riva sadá.” 41ॸRibetya۳da ji ۳ta jadchiñi ۳ ravichu۳ variy. Sapiradeda Jesús variy na۳vajyu۳, su۳teda ji ۳ta variy siva jijye۳: “Yentyumya۳te riva, Ye۳ye۳, jityuva۳chuma۳ daryaju۳ra rajechiñu۳yada. 42ॸRadyetya ji ۳ta jityuva۳chusara rimu, nu۳tyu rañi jtadye nijya۳nvay jiyadaju۳, jiryatiy riryaniy ri ۳ro۳, rirya۳tidye datya samiy jiryatiy yipa۳jada ray.” 43ॸJadchiy ji ۳ta sanatuyasubeda jaryi: “Dásaru, ya۳numa sipyatay bimuju۳.” 44ॸSasipyateda ji ۳ta diibyi variy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ11ٍॷ12

187 ti ۳ta۳ju۳ mo۳siichara sajomutu sujajyuuta, sanumutu risa۳ju۳. Samo۳ jarye vicha۳da mo۳siichara pa۳añ ۳ i ۳ta. Jesús jteda variy nijya۳nvavya: “Jirya۳vitani ۳, sa۳tidye jiya۳siy.” Riñiquetasa۳deda Judíyuvedabay Jesús jiyaro۳ju۳yu (Matévu 26.1-5; Márcu 14.1-2; Dúcasiy 22.1-2) 45ॸJadchiy ji ۳ta rajuuvay Judíyuveda tevabe jiryatiy ru۳nu۳tya۳da sisa۳ Maríyabay, ru۳mu۳tya۳da variy nuvayadajisiñi ۳, ridyiyadanumatiy riva Jesús mi ۳sadeda, rityuva۳choda variy simu. 46ॸTi ۳ni ۳ jiya۳da VaryiséԮӕԮľĀ‫ڏ‬ bamyu day, satu۳choda variy ruuva: “Nu۳rya sivaayasiy Jesús.” 47ॸJadchiy ji ۳ta riintye۳ryadeda caserdótevyeda nutyityu۳mibe, Varyisévuvedabatyayu, ru۳teda ji ۳ta variy yiva: “¿Nu۳tyura vurye۳cha, nu۳tyu? Jiñu Jesús si ۳tenu jvaarya rajuura mityamusiy dityadoda jiryatiy ti ۳ttasara darya. 48ॸVu۳ryityi paru۳y darya siva, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay ra۳tuva۳chu variy simu. Jadchiy ji ۳ta rirya۳jti ۳ Róma ja۳nvay, rirya۳so۳vay variy vuryimusirya ne vinu Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo, vu۳myucadi jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳ntiy.” 49ॸTi ۳qui rityenu jiryatiy Cayivásu ravicha۳da si ۳tya, ni ۳ni ۳ vicha۳da caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳ variy. Su۳teda ji ۳ta ruuva: “Ne jiryedyetya tara. 50ॸNe jiryejechipiya۳ru۳y tara nu۳tyu rani ۳ ji ۳ta rañi ۳cha samirya jiryejyu۳, sa۳tidye batye ti ۳qui vanu nijya۳nvay jiyadaju۳, riñuma parutay ti ۳ta۳ju۳.” 51ॸNe su۳teda Cayivásu jidyiryamusirya jirya. Jiryatiy savicha۳da caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳ tavaataquisa۳ra۳ju۳ variy, satu۳choda Ju۳denuju۳, jiryatiy saryi batyeda Jesús jiñijya۳nvay jiyadaju۳. 52ॸNe vinu Judíyuveda jiyadaju۳ saryi batyeda variy, daryaday sa۳ji ۳tye۳ryaniy tajuuquiju۳ntiryi ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ju۳ravyeryi

Ju۳denu dadyeñu day. 53ॸՈфɗфֆӕ͑Ā‫ڏ‬ musiy rijyo۳ta۳da jachipiya۳jada Judíֆӕ‫ڏ‬ veda nutyityu۳miy sayaro۳ju۳ Jesús, riñi jteda ya۳jvay variñi ۳. 54ॸRamuni ۳ ne sarupiñe۳ya۳jada Jesús vijyo۳mujache Judíyuveda cabyivanu۳day. Sasipyateda ji ۳ta Judéֆ‫ڏ‬ musiy Evurayí ۳muju۳, mityatotuunuju۳. Savicha۳da variy yisa۳ datyavavyedabatya jasiy. 55ॸNe ta۳rijyu۳ ravicha۳da Pásco variñu۳day, Judíyuveda vichtya. Riya۳da ji ۳ta rajuuvay nijya۳nvay yindivyasiy Jerusarí ۳muju۳, rirya۳tidye jdutya vichtyamuju۳yu. 56ॸRivya۳ta۳da ji ۳ta Jesúsna۳cho۳ variy. Jiryatiy riryadeda Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu, ruutaja۳doda nu۳ñi vajyuu variy jasiyu: “¿Nu۳tyura jiryejechipiya۳ day, nu۳tyura? ¿Sa۳vidye jvi ۳ vichtyamu day, varimyatamu۳y ne?” 57ॸCaserdótevyeda nutyityu۳miy ji ۳ta, Varyisévuvedata riñi jteda daryaju۳, ti ۳tiy datyara Jesús vichajo, saryi jtesiy vasera, rirya۳tidye ju۳rityaniy variy jasiñi ۳. Siva۳da vaturabarya vu۳rudija۳ Jesús numutuva (Matévu 26.6-13; Márcu 14.3-9)

12

1ॸTarundaquinijyatenumatiy su۳tyeda Páscomuju۳, saya۳da ji ۳ta Jesús variy Betániyamu, jiryatiy savichanu۳yada Dásaru jasiy, jiryatiy sami ۳sadeda diibyimusiñi ۳. 2ॸJasiy ji ۳ta riimyityadeda Jesús jchana۳tyasa۳damuju۳ riy nijya۳nvay. Mártabay vicha۳da mútiiñu, Dásaru ji ۳ta jbyeda Jesúsjsa۳ day. 3ॸMaríyabay ji ۳ta jti ۳ta۳dara vu۳rudija۳vu۳ vinu nárdumusiy jvaachara, jaryi murichetara. Siva۳da ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ Jesús numutuvara. Sasusa۳jada yino۳jasitya varintyirya. Rapotiye۳yada ju۳rura raatya۳, ramu۳chadeda varirya roriy. 4-5ॸJudásiy Iscaryótiy, Jesúsjsa۳ datyavay tenu, jiryatiy rivasiy saryi sa۳y

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ12

188

samityasimyimyuyu, rañi jtaja۳doda variy: “¿Ta۳raju۳ramu۳y ne sata۳ryu۳tyara vu۳rudija۳, tavaataqui jvaayada murichirya, sa۳tidye sa۳rya ramurichirya jantyuyadavay jmu۳tyasa۳daju۳?” 6ॸSu۳teda Judásibe daryá, ne jiryatiy sani jantyutya۳da riy jantyuyadavay. Su۳teda ji ۳tara jiryatiy sani ۳cha paranu۳ni ۳, jiryatiy criquiy bajyo simu day, jasityi ribeñu۳yadara criquiy, jiryatiy ru۳mutya۳nu۳yada Jesúsvedara. 7ॸSu۳teda Jesús variy siva Judásibe: “Sa۳chamiy, ne ya۳jarupanta nu۳nñi ۳. Sabayada ji ۳tyaju۳ daryaju۳ ri ۳muchusa۳da rundajisirya. 8ॸRirya۳day vichasara ji ۳ta jantyuyadavay jiryisa۳, ray ji ۳tamu۳y ne.” Riñiquetasa۳deda Judíyuvedabay Dásarubay jiyaro۳ju۳yu 9ॸRajuuvay

Judíyuveda tevabe datya۳da variy: Jasiñumani ۳ Jesús, ru۳deda ji ۳ta variy Betániyamuju۳. Ru۳deda ji ۳ta ne vinu Jesúsna۳cho۳, Dásarubay na۳cho۳ jarye, jiryatiy sami ۳sanichiy Jesús diibyimusiñi ۳. 10-11ॸRamuni ۳tiy rityu۳chudoda caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mibe sayaro۳ju۳ ġѸфӕ‫ڏ‬ bayu, tapi sivani ۳ riyanu۳yada rajuuvay Judíyuveda japichiy simu Jesús, rityuva۳chunu۳yada variy simu. Jesús jayada nijya۳nvay jiyaro۳vaya۳jadanube Jerusarí ۳mu (Matévu 21.1-11; Márcu 11.1-11; Dúcasiy 19.28-40) 12-13ॸRata۳rimyusiy ji ۳ta, nijya۳nvajyuubay jiryatiy ruuti ۳jada vichtyamu, rityuva۳chodanumatiy jiryatiy su۳niñuma Jesús daryaju۳ Jerusarí ۳muju۳, rirye۳cha۳da ji ۳ta varirya pa۳chi ۳vi ۳ yimuju۳, riya۳da ji ۳ta variy si ۳dcho۳ju۳. Ru۳teda ji ۳ta variy jiche۳ñe۳ya۳jadamu: “¡Ya۳jantyuy nu۳dyiva! ¡Jchana۳tyasi ۳te si ۳tenu ni ۳ ni ۳tiy jniy Vu۳jye۳ jtyamu, jiryatiy Irayénuveda ja۳mu nutyityu۳ni ۳!” 14ॸSasaryeda ji ۳ta Jesús

variñi ۳ cavañu vadero۳nu, sama۳sa۳da variy sancha daryatiy nu۳chara Ju۳denu niquejadamu dárya: 15 “Ne ya۳suvu۳y Siyó۳ detu, (tapi Jerusarí ۳ja۳nvatya jiryeñi ۳cha), ne yinu۳y su۳niy ma۳si ۳ jiryentyityu۳ cavañudenuncha day.” 16ॸNe ridyetya۳da sisa۳ datyavavyedabay varidyerya jirya day. Rivasiy ji ۳ta savandanumu۳yadanumatiy Jesúsyu, rijechipitya۳da ji ۳ta varirya jiryatiy ravichanu۳yada nu۳chara sanchiy ti ۳ta۳ju۳. Rijechipitya۳dantirya jiryatiy ravicha۳da savichanicha۳da ti ۳ta۳ju۳. 17ॸNijya۳nvabe jiryatiy rivyichanu۳chiy sisa۳ Jesús, sanatuchiñumatiñi ۳ ġѸфӕ¡ֆ¡ЙֆΎԮɗ‫ڏ‬ musiy, jiryatiy sami ۳sanichiy diibyimusiñi ۳, rityu۳chunumaya۳jada varirya. 18ॸRamuni ۳ richipyateda nijya۳nvajyuubay si ۳dcho۳ju۳ Jesús, jiryatiy rityuva۳choda ranchiy mityamusiy sadityadoda. 19ॸJadchiy ji ۳ta ru۳teda Varyisévuveda nu۳ñi vajyuu yiva: “¡Jiryeñi jnu۳mya۳viy ji ۳ta, vana۳y vichadedasa۳ra۳ma۳ jiryeñuberiy tarani ۳! ¡Jiryi ۳nu۳mya۳viy, richiityari ۳sa۳níy nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳ni ۳!” Crésiya ja۳nvabe va۳ta۳da Jesúsna۳cho۳ 20ॸRivyichanu۳yada

ji ۳ta Crésiya ja۳nvabe nijya۳nvay cabyimuntiy jiryatiy riya۳da vichtyamu, rirya۳tidye jachipiya۳ sanijyu۳ Ju۳denu variy jasiy. 21ॸRityuudiyada ji ۳ta jivye Crésiya ja۳nvabe variñi ۳ VedíЙľ¡ľ‫ڏ‬ ntyi, jiryatiy Betsáyina ja۳mi ۳ni ۳, Cadidéyamusi ۳. Riyasanta۳da ji ۳ta variñi ۳ Vedípebe: “Nutyityu۳, nu۳jerye diryu۳y siva Jesús.” 22ॸSaya۳da ji ۳ta Vedípebe variy, satu۳choda variy siva AntréѸɗ‫ڏ‬ berya. Saya۳da Antrésibe variy VedíЙľ‫ڏ‬ betya, nanutu۳choda variy siva Jesús. 23ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñada: “Rito۳ma۳ Nijya۳mi ۳denu vandanusa۳da runda. 24ॸSi ۳tenute ri ۳tay jiryiva: Netimyu۳ ne rádiiy jaruusichiy raju۳u۳ñumatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ12

189 mucomu, rama۳cho۳sara vinu tasiqui variy. Rádiiñumatiy, ra۳sivye jaryi variy. 25ॸNi ۳tiy ni ۳ru۳chara jaryirya yinu۳yada, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳carera. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sa۳vittyucharara yinu۳yada jijyomu, sa۳jnu۳tyasara ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ra. 26ॸMi ۳ni ۳tyi jvaaryu۳chara risa۳, sa۳ma۳ siityari ۳ varirye. Jasityi ra۳cha variy, jasidye sa۳cha varintyidye ni ۳tiy jvaachara risa۳. Mi ۳nintyi jvaachara risa۳, sa۳jchana۳tyasara rajye۳ varintyiñi ۳.”

chi ۳?” 35ॸSu۳mutya۳jada Jesús variryi: “Ne ta۳rijyu۳ sa۳cha no۳no۳ jiryimunu۳day. Jirya۳ntya rupi no۳no۳tavatyidye jiryeñi ۳cha, rañuma sarye nupocudi jirye, tapi ni ۳tiy rupi nupocudinube, ne sadatya te rayacu۳. 36ॸJiryatiy jiryeñi ۳cha no۳no۳tavay diye, jirya۳ma۳ jachipiya۳ ranijyu۳, jirya۳tidye vichasara no۳no۳ja۳mi ۳ dadyeñu.” Saniquemu۳yadanumatiy Jesúsra, saya۳da ji ۳ta, sadutya۳da variy rirya۳jisiyu.

Jesús tu۳choda ji ۳tyaju۳ra jibetyeda

Ne rityuva۳churu۳yada Judíyuvedabay simu Jesús

27ॸ“Diye

ji ۳ta ravyimu muchutye. ¿Nu۳tyura ra۳jtay variy, nu۳tyura? ¿Ra۳vidye jtay: Ya۳jantyuy riva, Ye۳ye۳. Ya۳ramityaniy rivara jiryatiy rirye۳chaniy tara ray? Ne dyetya, tapi rana۳cho۳ vitya ri ۳deda. 28ॸYa۳jchana۳chura yitya, Ye۳ye۳.” Rara۳yada ji ۳ta niquejada jarichumusiy variy: “Nu۳tyu rañi jchana۳chuma۳ra ri ۳tya, ra۳day jatyi jchana۳chodantirya.” 29ॸNijya۳nvay ji ۳ta jiryatiy riryadeda jasiy, rityuva۳chodanumatirya niquejada, ru۳teda ji ۳ta variy: “Ru۳vatay.” Ti ۳ni ۳ jteda day: “¡Ju۳denu jpa۳nu nique sisa۳ Jesús!” 30ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “Ne rayadaju۳ darya jirya niquejada day. Jiryeyadaju۳ni ۳ ji ۳ta rani ۳cha day. 31ॸDiye ji ۳ta sito۳taniy Ju۳denura yiteda mucadi ja۳nvay jiyaro۳ju۳, sa۳jatya ti ۳ta۳ju۳ jadchiy bimuju۳ni ۳ ni ۳tiy nusu۳chara ripyarutedaju۳ nijya۳nvayu. 32ॸRatyi vicha nubesityanichi ۳ mucadinchasiy crusitya۳sa, ra۳tiiy variy ti ۳ta۳ju۳ rimuju۳ riy nijya۳nvay.” 33ॸJirya saniquejadata, jidyetyadoda riy nijya۳nvabe nu۳tyura jvedamusirya sa۳diichara, nu۳tyura. 34ॸRu۳mutya۳jada nijya۳nvabe variñi ۳: “Nu۳tyuva۳chuma۳ Ju۳denu niquejadamusiy jiryatiy sa۳jnu۳jeya۳sara Ju۳denu jaryeti ۳ ju۳na۳reju۳. ¿Nu۳tyichiña۳ yitay ji saryi vicha nubesityanichi ۳ Nijya۳mi ۳denu, nu۳tyichiy? ¿Chi ۳rana۳ sani ۳cha jiñu Nijya۳mi ۳denu,

37ॸDañuma sani jvaañu۳yada Jesús ridyiyara darya rajuura mityamusiy dityadoda, ne vinu daryamusiy rityuva۳churu۳ñu۳yada simu. 38ॸRamusiy dyetya rito۳tadedara Isayíyasibe niquejada jiryatiy satu۳chunu۳yada ta۳riy Ju۳denuju۳. Sitaja۳doda daryaju۳: “¿Chi ۳rana۳ tuva۳chosiy ramu nu۳tyu۳choda, Nutyityu۳, chi ۳? ¿Chi ۳rana۳ datya۳dara Ju۳denu jvaayada jivyanu۳yadamusiy, chi ۳?” 39-40ॸRamuni ۳ ne vana۳y rityuva۳choda ramu jiryatiy sanu۳yada Isayíyasibe rinchintyi: “Sapuryejada Ju۳denura riñi ۳siy, rijechiy jarye sasuru۳choda, riñuma jnu۳y jiñi ۳sitya, riñuma datya jijechitya varintyi, riñuma janumitye Ju۳denu na۳cho۳ju۳ntiy sa۳tidye mi ۳Ѹ͑ɗֆфɗʮֆӕӕËȍӕԮľĀʮɗ‫ڏ‬ siyu.” 41ॸIsayíyasibe niquejadara jirya niquejada, jiryatiy sadiyada riva Ju۳denuda, satu۳choda rivasiy variy sanchiy. 42ॸDañuma riñi tuva۳choda rajuuvay Judíyuveda nutyityu۳miy tevabe simu Jesús, ne ridyetyataniryu۳yada varirya, jiryatiy richuvu۳yada daryaju۳ riy VaryiséԮӕԮľ‫ڏ‬ dabay, riñuma jatya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ12ٍॷ13

190

ju۳tye۳ryanijyomusiryi. 43ॸRivya۳ta۳da jaryi daryaju۳ra nijya۳nvay jchana۳tya۳da, Ju۳denu jchana۳tya۳damusiy. Jesús niquejada ra۳tu۳chutasara tamitya rundamuni ۳ tuva۳chu۳sa۳ 44ॸSaniquejasubeda ji ۳ta Jesús variy: “Ni ۳tiy tuva۳chusara rimu, daryani ۳ satuva۳chusara simu ni ۳tiy jpa۳jada ray, ne vinu rimu satuva۳chusara variy. 45ॸġфֆ‫ڏ‬ dantyi ni ۳tiy diy riva, daryaday sadiy siva ri ۳pa۳nu varintyi. 46ॸRay jiryatiy rañi ۳cha no۳no۳, ri ۳deda ji ۳ta jirya mucadimu, sañuma ma۳cho۳ ͑ӕЙΎËӕĀɗ‫ڏ‬ nube mi ۳ni ۳tyi tuva۳chusara rimu. 47ॸMi ۳nintyi tuva۳chusarara rañiquejada, dañumamu۳y ne sani siityesara variy raju۳, ne ra۳tu۳chuta rivani ۳, tapi ne riti ۳jada tu۳chuta۳daju۳ mucomu; riti ۳jada ji ۳ta jantyutya۳daju۳ day. 48ॸNi ۳tiy rrachu ray, (ne vinu rañiquejada su۳mutya۳ru۳chara), ni ۳numa rañi ۳cha tu۳chutasi ۳ variy. Rañiquejada, jiryatiy rañiquera, rani ۳ ji ۳ta ra۳tu۳chutasara tamitya rundamuni ۳ tuva۳chu۳sa۳. 49ॸNe ri ۳tachara radyiryamusiy daryaju۳ darya. Rajye۳ ji ۳ta, jiryatiy su۳pa۳jada ray, ni ۳ni ۳ jteda rivara jiryatiy raryi niquera, daryaday raryi datyanu varintyirya. 50ॸRadyetyantiy jiryatiy su۳teda rañi ۳cha ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳. Ramuni ۳ ji ۳ta, jiryatiy ri ۳tay, ri ۳tachara daryatiy su۳pa۳jada rajye۳ ri ۳tedaju۳ra.”

Jesús suuta۳dara yisa۳ datyavavyedabay numutu

13

1ॸPásco

vichtyajisiy sadatya۳da ji ۳ta Jesús jiryatiy rito۳ma۳ sarunda jijyu۳, varityi sa۳sipyatay jirya mucadimusiy, sa۳tidye ta۳rya jijye۳myuju۳ntiy. Jiryatiy sava۳tanu۳yada riy jichiityari ۳vay mucomu vichavay ti ۳ta۳ju۳, sabatyedasa۳ra۳ju۳ jivya۳tanu۳yada riy. 2ॸRiibyedajisiy jiryatiy Pásco vichtyamu jmyi ۳sarara, bayantu nutyityu۳

ji ۳ta bamyu۳yada Judásibe jachimyura taji jachipiya۳jada, jiryatiy Siimyó۳ Iscaryótibe denubañi ۳, sa۳tidye mityasiiñi ۳ Jesús. 3ॸJesús ji ۳ta datyanu۳yada jiryatiy sasa۳yada saja۳y jijyomu ti ۳ta۳ju۳ra. Sadatya۳dantiy jiryatiy sasipyateda jijye۳myusiy, daryaday saryi ta۳rya variy simuju۳ntiy. 4ॸSanubesubeda ji ۳ta Jesús variy mi ۳satuunusiy, sama۳sichoda varirya jichujay nichajay. Sapuchoda ji ۳ta mo۳pu۳jetya jicyannumu variy. 5ॸSaju۳cheda ji ۳tara ja۳a۳ suutapa۳vyimu, sajo۳ta۳da suuta۳dara yisa۳ datyavay numutu, sasusa۳jada ji ۳ta mo۳pu۳jetyara jiryatiy sapuchoda jicyannumu rata. 6ॸSito۳jada ji ۳ta jichuuta۳damusiy simu Siimyó۳ Pyítrubay. Sitaja۳doda Pyítrubay variñi ۳: “¿Ya۳vidye suutara rañumutu, Nutyityu۳?” 7ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesúsni ۳: “Jiryatiy rivaarya, ne jidyetyaru۳y nta diyera. Rivasiy ji ۳ta ya۳datyara.” 8ॸSu۳teda Pyítrubay variy siva Jesús: “Netaramu ya۳suutara rañumutu day.” Su۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Netimyu۳ ne ra۳suuta ji, ne tara ra۳chasara jiyaru۳rya variy risa۳ day.” 9ॸSu۳teda ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay variy siva: “Ne vinu rañumutu, Nutyityu۳, rajyomutu jarye, ri ۳no۳ risa۳ju۳.” 10ॸSu۳teda Jesús variy siva: “Ni ۳tiy jana۳yasiy, ne sava۳ta nu۳ndyerya suuta۳da nu۳ndye, temusiy vinu sanumutu dyetya su۳tye suuta۳daju۳, jiryatiy samiy suutasi ۳numa daryaju۳ dañi ۳. Jiryeñi ۳cha samiy suutasavay, ne ti ۳ta۳ju۳.” 11ॸSadatya۳da Jesús daryaju۳: Chi ۳ra ra۳mityasiirye. Ramuni ۳tiy su۳teda: “Ne ti ۳ta۳ju۳ samiy suutasavay jirye.” 12ॸSasuutamu۳yadanumatiy Jesúsra riñumutu, sajachoda ji ۳tara jichujay nichajay yivantiy, sajatyiiyada ma۳sa۳da jmyijyomuntiy. Sitaja۳doda ji ۳ta Jesús variy jasiryi: “¿Jiryedyetyantya nu۳tyura ravyichadesiy jirye, nu۳tyura? 13ॸDatyanu۳ jiryi ۳tarye, Nutyityu۳ jarye jiryi ۳tarye. Samirya day jiryeñi nta darya ray, tapi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ13

191 ratya rañi ۳cha daryá. 14ॸRachuutatirya jiryeñumutu, jiryatiy jiryeñi jtay Datyanu۳ ray, Nutyityu۳ jarye, nu۳ñi jiryedye jiryechuuta۳sintyidyerya jiñumutuntidye. 15ॸRache۳mya۳ jiryejyu۳ra ra۳ntyasara, jirya۳tidye siityari ۳sara jvaayada daryá, nu۳tyu ravyichadesityi darya jirye. 16ॸSi ۳tenu ri ۳tatye jiryiva: Ne savichasara muchechiy jaryiñu۳ simusiy jipyatru۳, dantyamu۳y ne savichasara jpa۳nu jaryiñu۳ simusiy ni ۳tiy jpa۳nu۳ñi ۳. 17ॸJiryedyetyatirya jirya, jirye۳cha jchana۳tyasavay riva, jiryetyi jvaachara daryá. 18ॸNe ri ۳tay ti ۳ta۳ju۳ jiryenchiy. Radyetya ji ۳ta riy rajeryetasavay. Ri ۳tay ji ۳tara, ra۳tidye jto۳tanirya Ju۳denu niquejada nu۳chara jiryatiy su۳teda: Ni ۳tiy rañi jmyichara risa۳, ni ۳day mityasiiy rivasintyirye. 19ॸRi ۳tay ji ۳tyaju۳ra, jirya۳numatiy diy riva, jirya۳tuva۳chusara variy rimu, jiryatiy rañi rañi ۳cha si ۳tenu. 20ॸSi ۳tenute ri ۳tay jiryiva: Ni ۳tiy jmutya۳sarani ۳ ri ۳pa۳nu, su۳mutya۳sara variy ramusintyirye. Daryaday ni ۳tiy jmutya۳sara ray, su۳mutya۳sara ramusintyidyeñi ۳ jiryatiy su۳pa۳jada ray.” Jesús tu۳choda vijyo۳mujache: “Sa۳sa۳y Judásiy ramyityasimyimyu ray” (Matévu 26.20-25; Márcu 14.17-21; Dúcasiy 22.21-23) 21ॸSu۳tedanumatiy

Jesús daryá, samuchutyeya۳jada ji ۳ta yintumu varicha۳ra۳ju۳, satu۳choda vijyo۳mujache variy: “Si ۳tenute ri ۳tatye jiryiva: Ti ۳qui jiryetyenu ra۳sa۳y ramyityasimyimyu ray.” 22ॸTi ۳ta۳ju۳ ru۳nu۳yada sisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay mitya jiñe۳cho۳ variy, jiryatimyu۳ ne ridyetya۳da daryaju۳ chi ۳nijyu۳ra saniquejasiy Jesús, chi ۳nijyu۳. 23ॸSisa۳ datyavay tenubay ta۳yada Jesús vojonijyu۳. Jaryi daryaju۳ sava۳tanu۳yada Jesúsni ۳. 24ॸSu۳no۳ta۳ya۳jada Siimyó۳ Pyítrubay variy sana۳cho۳ju۳ ta۳ñu, su۳teda variy siva: “Ya۳jtaja۳nuni ۳ chi ۳nijyu۳

saniquejasirya, chi ۳nijyu۳.” 25ॸJadchiy ji ۳ta sata۳yada jaryi sadutuudinijyu۳ Jesús, sitaja۳doda variñi ۳: “¿Chi ۳ra sani ۳cha, Nutyityu۳, chi ۳?” 26ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ni ۳ni ۳day mi ۳ni ۳tyi ra۳sa۳rya pa۳ju۳ve raparonicha۳divasiy.” Jadchiy ji ۳ta saparodedara pa۳ju۳ve, sasa۳yada variy Judásiberya, jiryatiy Siimyó۳ Iscaryótibe denubañi ۳. 27ॸSu۳mutya۳jadanumatiy Judásiberya pa۳ju۳ve, varicha۳ra۳ju۳ sajayada Satanásiy siva. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy siva Judásibe: “Jiryatiy ya۳jvaarya, vani ۳radeni ۳ ya۳jvaarya.” 28ॸNe ti ۳ datya۳da jiryatiy riñi ma۳sa۳sá۳deda jasiy: ta۳raju۳ra su۳tay Jesús darya siva Judásiy, ta۳raju۳. 29ॸJiryatiy ricyuriquiy bajyo daryaju۳ simu Judásibe, ramuni ۳tiy riñi jachipiya۳jada Jesúsjsa۳ datyavay tevabe variy jiryatiy su۳pa۳jada Jesús tara ta۳ryu۳yada na۳cho۳ vichtyamuju۳ni ۳, varimyata jantyuyadavay dyetya sa۳sa۳y tara. 30ॸSu۳mutya۳jadanumatiy Judásirya pa۳ju۳ve, varicha۳ra۳deju۳ sasipyateda ruusa۳siy. Nuporanuma ravicha۳da variy. Vadi jteda jiryatiy Jesúsmusirya 31ॸJudásibe

ma۳sedivasiy, su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay: “Diye savichasara vandanusi ۳ Nijya۳mi ۳denu, Ju۳denu ji ۳ta vichasara vandanusi ۳ simuntiy. 32ॸSavichasaratiy Ju۳denu vandanusi ۳ simu, daryaday sa۳vandadosiy Ju۳denu yimuntidyeñi ۳, vani ۳radeva۳ju۳ sa۳vandanuteni ۳. 33ॸTaraquideju۳ ra۳chi ۳ jiryisa۳, radyedyeñu. Rivasiy ji ۳ta jirya۳jantya va۳ta۳da rañe۳cho۳. Nu۳tyu darya ni ۳day rañi jtachiy ruuva Judíyuvedantiy, daryaday ri ۳tay diye jiryivantiy: Rumutiy ra۳jiya, ne vana۳y jirya۳jto۳ rimu. 34ॸRache۳ jiryerya vadi jteda: Jirya۳ma۳ va۳tasara nu۳ñi vajyuuyu. Nu۳tyu ravya۳tasaratiy darya jirye, daryaday jirya۳va۳tasara nu۳͖ɗԮʮֆӕӕ͑ҡɗ‫ڏ‬ dyeyu. 35ॸRamuni ۳day rirya۳datyasara nijya۳nvay jiryatiy jiryeñi ۳cha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ13ٍॷ14

192

rachiityari ۳vay, jiryatiy jiryevya۳tasara daryaju۳ nu۳ñi vajyuuyu.” Jesús tu۳choda vijyo۳mujache: “Sa۳ra۳y Pyítru rayadaju۳” (Matévu 26.31-35; Márcu 14.27-31; Dúcasiy 22.31-34) 36ॸSitaja۳doda

ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay variñi ۳: “¿Te ye۳jiya, Nutyityu۳, te?” Su۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Rumutiy ra۳jiya, ne vana۳y jiryechiityari ۳ diye darye. Rivasiy ji ۳ta jirya۳siityari ۳ rumu ray.” 37ॸSitaja۳doda Pyítrubay jadchintyiñi ۳: “¿Ta۳ju۳ramu۳y ne vana۳y rachiityari ۳ diyemusiy ji, Nutyityu۳, ta۳ju۳? Ra۳numa sa۳rya ri ۳nu۳yada jiyadaju۳.” 38ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “¿Yitavyidye ya۳sa۳rya yinu۳yada rayadaju۳ day? Si ۳tenu ri ۳tay yiva: Netimyu۳ ne sa۳suy tavaryi didye, variñi ۳ ya۳ra۳yasiy rayadaju۳. Mumuri ۳ju۳ ya۳ra۳yasiy rayada. Ya۳jtesiy variy: Ne radyetyani ۳.” Jesús vichasara nú۳ jijye۳myuju۳

14

1ॸSu۳teda

ji ۳ta Jesús variy ruuva yisa۳ datyavavyedabay: “Ne jirya۳muchutyetyanirya jijechiy. Jirya۳ma۳ tuva۳chusara simu Ju۳denu, rimu jarye jirya۳tuva۳chusara. 2ॸRajye۳ rorimyu ji ۳tara, rajuura vichajo jirya۳jiju۳. Netimyu۳ tara jna۳y raryicha, raryimya۳ tu۳chu jiryiva. Tapi ratya ra۳jdutyasarara vichajo jirya۳jiju۳. 3ॸRa۳tiy jiya vichajo jdutyi ۳ jirya۳jiju۳, ra۳jatyi jdedantiy, ra۳tidye pu۳chichara risa۳ju۳ jirye, jirya۳tidye vichasara rumuntidye, jasityi ra۳chasara. 4ॸRumutiy ra۳jiya, ne jiryedyetyi ۳sara nú۳ nu۳day.” 5ॸSu۳teda ji ۳ta Tumásabay variy siva Jesús: “Ne nu۳dyetya tera jiya, ¿nu۳tyichirya nu۳ña۳datyara nú۳ varidye, nu۳tyichiy?” 6ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Rañi rañi ۳chasara nú۳ Ju۳denumuju۳, rañuma rañi ۳chasara si ۳tenu niquejada ti ۳ta۳ju۳ntiy. Rañi rañi ۳chasara ju۳na۳reju۳ jnu۳yadati ۳ jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. Ne

ti ۳ ju۳to۳ rajye۳myu, netimyu۳ ne su۳niy rimusiy simuju۳. 7ॸJiryidyetyatirye, daryaday jiryidyetyani ۳ rajye۳ varintyi. Jiryedyetyama۳ ji ۳ta diyemusiñi ۳, tapi jiryedyimya۳ daryaju۳ siva.” 8ॸSu۳teda ji ۳ta Vedípebe variy siva Jesús: “Ya۳dityanu nu۳ñi ۳ jijye۳, rasa۳ra۳numa ra۳cha variy nu۳jyu۳.” 9ॸSitaja۳doda ji ۳ta Jesúsni ۳: “Ta۳riñuma rañi ۳chasara jiryisa۳. ¿Diyesa۳ra۳ju۳ ne jiryedyetyaru۳y didyerye, Vedípe? Ni ۳tiy diy riva, daryaday sadiy siva rajye۳ varintyidye. ¿Nu۳tyichiña۳ yitay variy: Ya۳dityanu nu۳ñi ۳ jijye۳, nu۳tyichiy? 10ॸ¿Neviy jityuva۳chu ramu, jiryatiy ravyichasara simu rajye۳, jiryatiy rajye۳ jarye vichasara variy rimuntidye? Jiryatiy ri ۳tachara jiryivara, ne ri ۳tachara radyiryamusirya. Rajye۳ ji ۳ta jiryatiy savichasara rimu, ni ۳ni ۳ jvaacharara yivaayada. 11ॸJirya۳ma۳ tuva۳chu rimu, jiryatiy ravyichasara simu rajye۳, daryaday savichasara rajye۳ rimuntidye. Varimyata jirya۳tuva۳chu rivaayada jiyadaju۳ rimu. 12ॸSi ۳tenute ri ۳tatye jiryiva: Ni ۳tiy tuva۳chusara rimu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jvaacharara jvaayada, nu۳tyu ratyi jvaachara daryá. Sa۳jvaacharantirya jvaayadantiy, jiryatiy jaryinrava۳ju۳ rivaayadamusidyerya, jiryatiy ra۳jiya simuju۳ rajye۳. 13ॸTi ۳ta۳ju۳ miryani ۳ntyi jiryejechiñu۳chara ri ۳tyamu siva rajye۳, ra۳jvaacharara, sa۳tidye vichasara vandanusi ۳ rajye۳ jidyenumu. 14ॸMiryani ۳ntyi jiryejechiñu۳chara ri ۳tyamu, ra۳jvaachara varirya.” Su۳teda Jesús: “Ra۳jpa۳ni ۳ ri ۳ntu jiryiva” 15ॸ“Jiryevya۳tatirye,

jirya۳tuva۳chu variy ri ۳tedamu. 16ॸJadchiy ji ۳ta ra۳jiyasantani ۳ rajye۳, sa۳tidye sa۳y variy jiryi ۳mu۳tyi ۳ju۳ntiy, jiryatiy sa۳chajaya۳sara ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryisa۳. 17ॸNi ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu Jnutu, si ۳tenu datyanurá. Ne vana۳y ru۳mutya۳ jivye mucadi ja۳nvay jijechimyuni ۳, jiryatimyu۳ ne ridyichara daryaju۳ siva,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ14ٍॷ15

193 dantyamu۳y ne ridyetyasarani ۳. Jirye ji ۳ta datyasarani ۳ jiryatiy savichasara jiryisa۳ daryaju۳, sa۳ma۳cho۳sara variy jiryimuntiy. 18ॸNe ra۳tochichara bachetadimiy jirye. Ra۳jti ۳ jiryimuntiy. 19ॸTa۳ripyumusiy rivasiy, ne rirya۳diy jirya mucadi nutyityu۳ ja۳nvay rivanu۳day, jirye ji ۳ta ra۳diy variy riva day. Jiryatiy ri ۳nu۳jeya۳sara, daryaday jirya۳jnu۳jeya۳sarantidye. 20ॸVariryundamu ji ۳ta jirya۳datyasara jiryatiy ravyichasara rajye۳myu, jiryevyichasara variy rimuntidye, rajerye vichasara jiryimu varintyidye. 21ॸNi ۳tiy jmutya۳ra ri ۳teda, satuva۳chutiy variy ramuntiy, sadityanu ramusirya jiryatiy sava۳tasara ray. Rajye۳ ji ۳ta ra۳va۳tasara varidyeñi ۳, rajerye ra۳va۳tasara variñi ۳, ra۳dityanusara variy simu ray.” 22ॸJudásibe ji ۳ta jiryatimyu۳ ne Iscaryótibe denubadyeñi ۳, sani jtaja۳doda variñi ۳ Jesús: “¿Nu۳tyuramusiy ya۳dityanu nu۳dyiva ji, Nutyityu۳, nu۳tyuramusiy? jiryatimyu۳ ne rirya۳diy mucadi nutyityu۳ ja۳nvay variy yivantidye.” 23ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Sava۳tasaratiy nijya۳mi ۳ ray, sa۳tuva۳chusara variy ri ۳tedamu. Rajye۳ jarye ra۳va۳tasara variy rivani ۳, na۳ña۳jti ۳sara variy simu, na۳ña۳vichasara variy sisa۳ntiy. 24ॸNi ۳timyu۳ ne va۳tasara ray, dantyamu۳y ne sa۳tuva۳chusara variy ri ۳tedamu. Jirya jteda ji ۳ta jiryatiy jiryetyuva۳chura, ne ri ۳teda day. Rajye۳ jteda ji ۳ta rani ۳cha day jiryatiy su۳pa۳jada ray. 25ॸRañiquejasirya jirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ravyicha jiryisa۳. 26ॸJmu۳tyi ۳ ji ۳ta, rajye۳ Jnutu, jiryatiy sa۳jpa۳ ri ۳tyamuni ۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳datyanusara ti ۳ta۳ju۳ tara jirye, sa۳ʮËȍɗ‫ڏ‬ pityataniy jiryentyirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ri ۳teda jiryivara. 27ॸSamirya vichasa۳da ratyochiy jiryejyu۳. Samirya vichasa۳da jiryatiy rimusirya, rache۳y jiryerya. Ne ri ۳tay mityara, nu۳tyu ru۳tachara mucadi nutyityu۳ ja۳nvay daryá. Ne jirya۳̲ӕËȍӕ‫ڏ‬ tyetyanirya jijechiy, dantyamu۳y ne

jirya۳jnutay. 28ॸJiryetyuva۳chosimya۳ra jiryatiy rañiquejasiy jiryivara: Ra۳jiya, ra۳jti ۳ variy jiryimuntiy. Jiryityi va۳tasara si ۳tenu ray, jiryi ۳chana۳chara variy, jiryatiy rañi jiya simu rajye۳, jiryatiy ni ۳ni ۳ rañi ۳cha jaryiñu۳ rimusiy. 29ॸRi ۳tay ji ۳tyaju۳ jiryivara, jirya۳tidye tuva۳chu ramu ra۳numatiy vicha. 30ॸNe ra۳tu۳chu jaryi jiryisa۳ diyemusiy, tapi su۳niñuma jirya mucadi nutyityu۳, taratya saju۳ rimu. 31ॸDarya ni ۳day ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳, rirya۳tidye datyasara mucadi nutyityu۳ ja۳nvay jiryatiy ravya۳tasarani ۳ rajye۳, rivaachara variy daryatiy su۳teda riva. Jirya۳numa nubesumiy, vañunuma.” Nuri ۳ju۳u۳ ruva۳ju۳u۳, raca۳ju۳u۳ jarye risa۳ju۳

15

1ॸRiya۳dajisiy sadatyadoda Jesúsntiryi: “Rañi rañi ۳cha nuri ۳ju۳u۳ ruva۳ju۳u۳ si ۳tenu, rajye۳ ji ۳ta ru۳nu۳tyi ۳ day. 2ॸNuri ۳ju۳u۳ca۳ju۳u۳ ji ۳ta, jiryatimyu۳ ne rasivyechara, sara۳chatichara rajye۳ varirya. Miryani ۳ntyi sivyechara, sara۳chasara ránroju۳u۳te, ra۳tidye jay jaryivya۳ju۳ variy. 3ॸPu۳chavañuma jiryeñi ۳ËȍѸфф͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damusiy, jiryatiy rañiquesara jiryivara. 4ॸJirya۳ma۳cho۳sara rimu, daryatiy rame۳cho۳sara jiryimu. Nu۳tyu nuri ۳ju۳u۳ca۳ju۳u۳, jiryatiy rotyasara raja۳jyu۳u۳nchiyu, ne vana۳y nta rasivye variñu۳day; daryaday jiryentyi, ne vana۳y jiryivaacharara rivaayada, netimyu۳ ne jiryeme۳cho۳sara vatajuu rimu. 5ॸRañi rañi ۳cha nuri ۳ju۳u۳sijyu۳u۳, jirye ji ۳ta rañi ۳cha raca۳ju۳u۳ day. Mi ۳ni ۳tyi ma۳cho۳sara vatajuu rimu, rajerye variy simuntidye, sasivye nta jaryi variy riva. Ne vana۳y nta jirye jvaarya tara, jiryetyi vichasara jiintyasavay rimusiy. 6ॸMi ۳ni ۳tyimyu۳ ne ma۳cho۳sara rimu, saryicha jatyasi ۳ variy nu۳tyu rijetyasara nijya۳nvarya ni ۳nujii ra۳chasara, rasusa۳chara variy. Rivasiy ji ۳ta rirya۳tosara varintyirya, rirya۳tidye rupamyu۳ varirya. 7ॸJiryetyi ma۳cho۳sara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ15ٍॷ16

194

rimu, raryityi ma۳cho۳sara rañiquejada jiryimuntiy, jirya۳jachiñu۳yasiy rivara jivya۳tara, ra۳tidye sa۳y variy jiryerya. 8ॸSavichasara vandanusi ۳ rajye۳ jiryatiy jiryivaacharara rivaayada. Daryamusiñi ۳day jirye۳chasara rachiityari ۳vay. 9ॸDaryatiy sava۳tasara rajye۳rye, daryani ۳ ravya۳tasara jiryentyidye. Jirya۳ma۳cho۳jasiy ravya۳ta۳damu. 10ॸJiryetyuva۳chusaratiy ri ۳tedamu, jirya۳ma۳cho۳sara variy ravya۳ta۳damu, nu۳tyu ratyuva۳chusara rajye۳ jtedamuntidye, rame۳cho۳sara variy sava۳ta۳damu. 11ॸRi ۳tesiy jiryivara jirya ti ۳ta۳ju۳, jirya۳tidye datyara ri ۳chana۳yada jijechimyu, jirya۳tidye datya ti ۳ta۳ju۳ samidyera. 12ॸJiryatirya ri ۳teda jiryejyu۳, jirya۳tidye va۳tasara nu۳ñi vajyuuyu, nu۳tyu ratyi va۳tasara jirye daryá. 13ॸNe tara va۳ta۳da jaryinra ramusiy, jiryatiy sabatye nu۳ vanu jijemyicyuveda jiyadaju۳. 14ॸJiryeñi ۳ ji ۳ta rajemyicyuveda, jiryetyi jvaachara ri ۳tedamu. 15ॸNe ri ۳tachara muchechimyi jiryeñu۳ndye, jiryatimyu۳ ne sadatyasara daryaju۳ muchechirya jipyatru۳ jvaayada. Ri ۳tachara rajemyicyuveda jirye, jiryatiy radyetyanumu۳y jirye ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy ratyuva۳chusara rajye۳myusirya. 16ॸNe jiryeñi jaryeta۳da ray. Rañi ji ۳ta jaryeta۳da jiryedye, rabeyada variy jiryentyi, jirya۳tidye sivye nta variy, ratidye ra۳ma۳cho۳sara jiryivaayada, sa۳tidye sa۳y rajye۳ variy jiryerya miryani ۳ntyi jiryejechiñu۳y ri ۳tyamu siva. 17ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Jirya۳ma۳ va۳tasara nu۳ñi vajyuuyu.” Mucadi ja۳nvay javittyucharani ۳ Jesús, sasiityari ۳vay jarye yisa۳ju۳ 18ॸ“Riryityi

javittyuchara mucadi ja۳nvay jirye, jiryentya datyara jiryatiy rirya۳vittyuchara jirya۳jisirye. 19ॸJiryetyi vichasara mucadi ja۳nvay tevay, riryi va۳tasara variy jirye. Jiryatiy rajeryeta۳da

mucadi ja۳nvay cabyimusiy jirye, ne jiryevyichasara rityevay variñu۳ndye, ramuni ۳tiy rirya۳vittyuchara variy jirye. 20ॸJirya۳jachipityara jiryatiy ri ۳tesiy jiryivara: Ne savichasara muchechiy jaryiñu۳ simusiy jipyatru۳. Richiityari ۳saratiy jiyasanta۳da ray, daryaday rirya۳siityari ۳sara jiyasanta۳da jiryentyidye. Rityuva۳chusaratiy rañiquejadamu, daryaday rirya۳tuva۳chusara jirye͖ɗнӕľʮĀ̲ӕ͑‫ڏ‬ tidye. 21ॸJirya ti ۳ta۳ju۳ rirya۳vichanichara jirye ri ۳tya jiyadaju۳, jiryatimyu۳ ne ridyetyaru۳y daryaju۳ni ۳ ni ۳tiy jpa۳jada ray. 22ॸNetimyu۳ ne raryi jdeda niquejadana۳cho۳ ruumu mucadi ja۳nvay, ne riryi vichasara juuchatavay variy. Diye ji ۳ta, ne rama۳cho۳sara rijyuuchuveda mityanu۳day, jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y rimu. 23ॸNi ۳ҡɗֆʮԮɗҡҡֆӕ‫ڏ‬ chara ray, daryaday sa۳vittyuchara varintyiñi ۳ rajye۳ntyidye. 24ॸNetimyu۳ ne raryi jvaacharara jvaayada, jiryatimyu۳ ne ti ۳ jvaayadasa۳ra۳ra, ne riryi vichasara juuchatavay mucadi ja۳nvay varidye. Riñi ۳ ji ۳ta rañi dichara riva rivaayada, jasidye riñique۳ variy ru۳co۳mu rayaro۳ju۳ day, rajye۳ jiyaro۳ju۳ jarye risa۳ju۳. 25ॸġфֆ‫ڏ‬ musiy ji ۳ta ruuto۳tanicharara niquejada, jiryatiy nu۳chara riñiquejadamu darya: Riñique۳yada mitya variy rayaro۳ju۳. 26ॸSa۳sipyatachara jmu۳tyi ۳ rajye۳myusiy, jiryatiy sani ۳cha si ۳tenu datyanurá. Sa۳numatiy ju۳ti ۳ jiñu jmu۳tyi ۳, jiryatiy ra۳jpa۳sara rajye۳myusiy jiryimuju۳ni ۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳tu۳chusara samiy rayadaju۳. 27ॸJirye jarye ra۳tu۳chusara samiy rayadaju۳, jiryatiy jiryevyichanu۳yada rajo۳ta۳damusiy risa۳.” Jesús tu۳choda: “Rirya۳jarupanta Judíyuveda riy rachiityari ۳vay”

16

1ॸSadatyanutityiyada Jesús variryi: “Ri ۳tay jiryivara jirya niquejada jiryeñuma paru۳y riva

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ16

195 rachiityari ۳sa۳da. 2ॸRirya۳batyasara nutyityu۳miy daryaju۳ jiryentye۳ryanijyomusiyu. Ra۳day ju۳ti ۳ rarundantiy varityi ti ۳ ra۳jvay jirye, sa۳jachipiya۳ variy rivasiy jiryatiy rivaayada Ju۳denu nijyu۳ra jijechara. 3ॸRirya۳jvaachara daryá, jiryatimyu۳ ne ridyetyaru۳charani ۳ rajye۳dye, ne vinu ray ridyetyaru۳chara. 4ॸRi ۳tay jiryivara jirya niquejada, ra۳numatiy ju۳ti ۳ rarunda jirya۳jachipityasara varirya: Satu۳choda ranchiy vuryiva.”

datyadodata ti ۳ta۳ju۳ jiryedye. Ne sa۳͑ɗнӕľ‫ڏ‬ sara daryaju۳ jidyiryamusiy. Sa۳niquesara ji ۳tara jiryatiy satuva۳chusarara, sa۳Āҡֆ‫ڏ‬ nusara varirya jiryatiy ra۳chasara tara ti ۳ta۳ju۳. 14ॸNi ۳ni ۳ ra۳vandanu ray, jiryatiy sa۳jmutya۳ raberyanchirya, sa۳tu۳chu variy jiryivara. 15ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryatiy rajye۳ baryara, daryaday raberya varintyidyerya. Ramuni ۳tiy ri ۳tesiy jiryatiy sa۳tu۳chu jiryiva raberyanchiy.”

Ju۳denu Jnutu jvaayada

16ॸ“Ta۳ripyudemusiy ne jirya۳diy rivanu۳day, jadchiy ji ۳ta ta۳ripyudemusintyi jirya۳diy rivantiy.” 17ॸRamuni ۳tiy ruutaja۳doda sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabay nu۳ñi tevayu: “¿Ta۳raju۳ sanique daryá, ta۳raju۳? ta۳ripyudemusiy ne jirya۳diy rivanu۳day, jadchiy ji ۳ta rivasiy jirya۳diy rivantiy. Su۳tantyi jiryatiy ra۳jiya rajye۳myuju۳. 18ॸ¿Ta۳rana۳ sani nique daryamusiy ta۳фɗЙֆӕĀľ̲ӕѸɗֆ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data, ta۳ra? Ne vu۳dyetya ta۳ra sanique.” 19ॸJesús datyanu۳yada: Ruutaja۳nuru۳y riva ray. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “¿Jiryitaja۳nuviy ri ۳tedanchiyu, jiryatiy ri ۳tesiy jiryivara: Ta۳ripyudemusiy ne jirya۳diy rivanu۳day, rivasiy ji ۳ta ta۳ripyudemusiy jirya۳diy rivantiy? 20ॸRi ۳tay si ۳tenu jiryiva: Jirya۳numa ju۳na۳y jaryi rivasiy, mucadi ja۳nvay ji ۳ta ra۳jchana۳chara varidye. Dañuma jirya۳nuvarye, jiryeñuvayada ji ۳ta ra۳ti ۳tuy jiryi ۳chana۳yadaju۳ varintyi. 21ॸSarupachuru۳ñumatiy vatura, saparu۳tya variy jaryi jnuramuyu, jiryatiy rito۳ma۳ sarunda daryaju۳. Nanurupachunumatiñi ۳ jidyenu, ͑͑ӕʮ‫ڏ‬ chipuy variy rivasirya jiñuvadeda, jiryatiy nani ۳chana۳tya daryaju۳ra sarupeda nijya۳mi ۳ jirya mucadimu. 22ॸDaryaday jiryentyi. Jiryeyivatya diyemusiyu. Variy ji ۳ta ra۳numatiy jatyi diyada jiryivantiy, jirya۳jchana۳chara

“Ne ratyu۳choda rajo۳ta۳damusiy jiryivara jirya niquejada, jiryatiy ravyicha۳da daryaju۳ jiryisa۳. 5ॸDiye ji ۳ta ra۳jiya simu ni ۳tiy jpa۳jada ray. Dantyamu۳y ne ti ۳ jtaja۳nu jiryetyenu ray: ¿Te ye۳jiya, te? mitya. 6ॸJiryeñi ۳ ji ۳ta si ۳tenu yivatya rañiquejadanchiyu, jiryatiy ri ۳tesiy jiryivara. 7ॸNu۳tyu rañi jtadye jiryivara si ۳tenu niquejada: Raya۳da ra۳cha jiryecya۳na۳yadaju۳. Tapi netimyu۳ ne ra۳jiya, ne ti ۳ ra۳jti ۳ variy jiryi ۳mu۳tyi ۳si ۳ju۳. Ra۳tiy jiyasara variy, ra۳jpa۳sara variy rumusiy jiryimuju۳ni ۳ Ju۳denu Jnutu. 8ॸSa۳numatiy ju۳ti ۳ jiyu, sa۳datyanusara riy mucadi ja۳nvay rijyuuchuvedanchiy, vase jvaayadanchiy jarye, juuchuveda murichenutadedanchiy jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 9ॸSa۳Āҡֆ͑ӕѸффɗʮֆӕӕËȍӕԮľĀ‫ڏ‬ nchiyu jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y rimu. 10ॸSa۳Āҡֆ͑ӕѸфԮѸľʮԮֆĀ‫ڏ‬ nchintiryi, jiryatiy ra۳jiya vase Ju۳denumuju۳, jasityimyu۳ ne jirya۳diy rivanu۳day. 11ॸSa۳datyanusara juuchuveda murichenutadedanchintyiryi, jiryatiy samurichenutanimya۳ Ju۳denuni ۳ jirya mucadi nusu۳ñu Satanásiy. 12ॸJasirya rajuura niquejadantiy jiryatiy rañi jtaryu۳y jiryivara. Ne ntate jiryejechi ۳nitye diye raju۳ dayu. 13ॸSa۳numatiy ju۳ti ۳ Ju۳denu Jnutu si ۳tenu datyanurá, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳mutachara si ۳tenu

Sisa۳ datyavavyedabay yiveda ra۳ti ۳tunu jchana۳yadaju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ16ٍॷ17

196

jijechimyu variy, ne ti ۳ ra۳so۳vay variy jiryimusirya jiryi ۳chana۳yadanu۳day. 23ॸRarundamu ji ۳tamu۳y ne jirya۳jtaja۳nu tariva ray. Ri ۳tay ji ۳ta si ۳tenu jiryiva: Miryani ۳ntyi jiryejechiñu۳y ri ۳tyamu siva rajye۳, sa۳sa۳chara variy jiryerya. 24ॸNe jiryejechiñu۳chara diyesa۳ra۳ju۳ ri ۳tyamu tara. Jirya۳ntya jachiñu۳y, jirya۳tidye jmutya۳ra, ra۳tidye ju۳to۳ jiryi ۳chana۳yada variy.” Jesucrístu vichasara ti ۳ta۳ju۳ mucadi vúunú۳ 25ॸ“Rañiquesarara

jirya tu۳choda jantyasarata. Ra۳jti ۳ ji ۳ta rarunda varityimyu۳ ne ra۳nique jantyasaratanu۳day, ra۳tu۳chu variy vanda niquejadata rajye۳nchiy. 26-27ॸՈфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damu ji ۳ta jirya۳jachiñu۳y ri ۳tyamu rajye۳vya tara, ne jirya۳va۳ta variy ra۳jiyasantani ۳ rajye۳ jiryeyadaju۳nu۳day, tapitya sava۳tasara rajye۳ jirye. Sava۳tasara jirye, jiryatiy jiryevya۳tasara daryaju۳ ray, jiryetyuva۳chusara variy rimuntiy, jiryatiy ri ۳deda rajye۳myusiy. 28ॸRachipyateda rajye۳myusiy ra۳tidye jniy mucadimuju۳. Ra۳jatyi tochedara mucadintiy, ra۳numatiy ta۳rya rajye۳myuju۳ntiy.” 29ॸJadchiy ji ۳ta ru۳teda sisa۳ datyavavyedabay yiva: “Diye ji ۳ta jiñiquesara samiy datyasara, ne jantyasarata, mitya. 30ॸDiye ji ۳ta nu۳dyetya jiryatiy jidyetya ti ۳ta۳ju۳ra tara, jidyetya ra۳jisiy jiryatiy ti ۳ jtaja۳nu tariva ji. Ramuni ۳tiy nu۳tyuva۳chusara si ۳tenuni ۳ yideda Ju۳denumusiy.” 31ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variryi: “¿Parichemyusimya۳viy ji ۳ta jiryetyuva۳chu, parichemyusiy? 32ॸRa۳jti ۳ rarunda, jiyunuma rani ۳cha, jirya۳numatiy vichasara ju۳resavay nu۳ñi jivyichajomu, jirya۳tochichara ra۳siquita varirye. Ne ra۳chasara si ۳tenu ra۳siquita varintyidye, tajityani ۳ rajye۳ daryaju۳ risa۳. 33ॸRi ۳tachara jiryivara jirya ti ۳ta۳ju۳, jirya۳tidye vichasara samirya vicha۳data

rimu. Jirya mucadimu ji ۳ta, ʮɗфֆľԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara paru۳cha۳rimyusiy. Jirye۳ntya vanu۳tyayu, jiryatiy ravyuunuma۳ra jirya mucadi daryaju۳.” Jesús tu۳choda sisa۳ jijye۳ sasiityari ۳vay jiyadaju۳

17

1ॸRivasiy

ji ۳ta, ˇľѸәѸ͑ɗнӕľʮĀɗԮ‫ڏ‬ sirya jirya, su۳nu۳yasubedanumatiy jarichuna۳cho۳, saniquejada ji ۳ta variy: “Rito۳ma۳ rarunda, Ye۳ye۳, ya۳numa vandanuni ۳ jidyenu, sa۳tidye vandanu varintyidye ji. 2ॸJiche۳chara daryaju۳ni ۳, sa۳tidye nusu۳y ti ۳ta۳ju۳ riy nijya۳nvay, sa۳tidye sa۳y ju۳na۳reju۳ jnu۳yada riy, muvyeñi ۳ta jiche۳yadani ۳. 3ॸJiryani ۳ ji ۳ta rani ۳cha ju۳na۳reju۳ jnu۳yada, jiryatiy ridyetyasara nijya۳nvay ji, jiryatiy vinu jiñi ۳ rañi ۳cha si ۳tenu Ju۳denu day, jadchintyi, jiryatiy ridyetyasarani ۳ yipa۳nu Jesucrístu. 4ॸRavyandadoda ji ۳ta jirya mucadimu ji, Ye۳ye۳, jiryatiy rivaamyu۳rya jiryatiy jiche۳yada rivaayadaju۳ ray. 5ॸDiye, Ye۳ye۳, ya۳vandanu jityuununtirye, darya vandata jiryatiy radyetyanu۳yada jityuunu, mucadi ju۳dayadajisirya. 6ॸRadyetyadoda yitya riy vaduy, jiryatiy jiche۳yada mucadi ja۳nvay cabyimusirye. Rivyicha۳da ji ۳ta jiñijya۳nvay, jiche۳yada variy raryi. Rityuva۳chusara ji ۳ta jiñiquejadamuntiy. 7ॸDiye ridyetyasarara jiryatiy yimusirya ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy jiche۳yada rarya. 8ॸJiñiquejada ji ۳ta, jiryatiy jiche۳yada rarya, rache۳mya۳ntidyeryi, ru۳mutya۳sara varirya. Ridyetyasara varirya, jiryatiy ri ۳deda si ۳tenu yimusiy, rityuva۳chusara ramuntiy, jiryatiy yipa۳jada ray. 9ॸRayasanta rachiityari ۳vay jiyadaju۳ ji, jiryatiy jiche۳yada raryi, rivyichasara jiñijya۳nvay daryaju۳. Ne rayasanta mucadi ja۳nvay jiyadaju۳ ji. 10ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryatiy rañijya۳nvadyeryi, darya jiñijya۳nvay varintyidyeryi, daryaday

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ17ٍॷ18

197 jiryatiy jiñijya۳nvadyeryi, rañijya۳nvay varintyidyeryi. Rañi ۳chasara vandanusi ۳ variy rachiityari ۳vamyu. 11ॸNe ra۳chasara jirya mucadimunu۳day, jiryatiy ra۳jniy yimuju۳ntiy, Ye۳ye۳. Rachiityari ۳vay ji ۳ta ra۳chajaya۳sara mucadincha day. Ye۳ye۳ jiintyi ۳, ya۳bachara yityamu riy jiryatiy jiche۳yada raryi, rirya۳tidye vichasara nu۳tyu ti ۳quintidye, nu۳tyu vu۳tyi vichasara daryá. 12ॸRavyichasaratidye jiyu mucadimu ruusa۳, rabejeya۳sara yityamu riy, jiryatiy jiche۳yada raryi. Ri ۳nu۳tyasara riy, ti ۳numa rapyarutaye۳ ruusa۳siy, vinu ni ۳ jiryatiy parutasi ۳dañi ۳, ratatiy ra۳jto۳tanirya catera nu۳chara sanchiy. 13ॸDiye ji ۳ta ra۳jiya yimuju۳. Jiyutidye rañi ۳cha jirya mucadimu, rañiquera jirya niquejada, ra۳tidye ju۳to۳ ri ۳chana۳yada rachiityari ۳vamyu ti ۳ta۳ju۳. 14ॸRache۳mya۳ ji ۳ta jiñiquejada riy, Ye۳ye۳. Mucadi ja۳nvay ji ۳ta javittyuchara riy, jiryatimyu۳ ne rivyichasara rityevay daryaju۳ day, dantyamu۳y ne vinu ray vichasara rityenuntidye. 15ॸNe rayasanta ji, ya۳tidye sipyata mucadimusiryi. Rayasanta ji ۳ta dajyi, ya۳tidye jantyuy nicyara۳myijisiy ruuva. 16ॸNe rivyichasara mucadi ja۳nvay tevadye, ne vinu ray. 17ॸYa۳jiintyasara jiijyu۳ si ۳tenu datya۳data riy. Jiñiquejada ji ۳ta si ۳tenu datya۳da day. 18ॸDaryatiy yipa۳jada mucadimuju۳ ray, daryaday ri ۳pa۳sara mucadi ja۳nvamyuju۳ntidyeryi. 19ॸRadye rajiintye jiñijyu۳ riyadaju۳ day, rirya۳tidye vichasara jiintyasavay jiijyu۳ si ۳tenu datya۳data. 20-21ॸNe vinu rachiityari ۳vay jiyadaju۳ rayasantasara ji, rayasantasara ji ۳ta riyadaju۳ntiy ji, rityi ra۳tuva۳chusara rimu, rachiityari ۳vay datyadodiva, rirya۳tidye vichasara nu۳tyu ti ۳qui ti ۳ta۳ju۳, Ye۳ye۳, nu۳tyu jiityi vichasara darya rimu, nu۳tyu ratyi vichasara darya variy yimuntidye, rirya۳tidye vichasara darya variy vuryimuntidye, rirya۳tidye tuva۳chusara mucadi ja۳nvay ramu, jiryatiy yipa۳jada

ray. 22ॸRache۳mya۳ ji ۳ta rirya vanda, jiryatiy jiche۳yada rarya, rirya۳tidye vichasara ti ۳qui, nu۳tyu vu۳tyi vichasara daryá. 23ॸRay ra۳chasara rachiityari ۳vamyu, ji ji ۳ta ra۳chasara variy rimuntidye, rirya۳tidye vichasara ju۳to۳vay nu۳tyu ti ۳qui nta ti ۳ta۳ju۳, rirya۳tidye datyasara mucadi ja۳nvay ramusiy jiryatiy yipa۳jada ray, jiryatiy jivya۳tasarantiryi rachiityari ۳vantyi, nu۳tyu jivya۳tasara daryantirye. 24ॸJiche۳yada raryi, Ye۳ye۳, ravya۳ta rirye۳cha variy risa۳, ʮѸɗҡֆɗфԮֆɗËȍѸ‫ڏ‬ rantidye, rirya۳tidye diy riva vanda, jiryatiy jiche۳yada rarya, jiryatiy jivya۳ta۳da mucadi ju۳dejadajisiy daryaju۳ ray. 25ॸMucadi ja۳nvay ji ۳tamu۳y ne rañi datya۳da ji, Ye۳ye۳ vase vichara, nu۳tyu rañi ji ۳ta rañi datya۳da ji, rachiityari ۳vay jarye datyasarara jiryatiy yipa۳jada ray. 26ॸRadyetyanusara rirya yitya, ra۳day jatyi datyadoda rintyirya, ra۳tidye vichasara jivya۳ta۳da ruumu, nu۳tyu rimutiy ravicha۳da daryantiy, ra۳tidye vichasara ray variy ruumuntidye.” Ru۳toda ju۳richi ۳ni ۳ Jesús (Matévu 26.47-56; Márcu 14.43-50; Dúcasiy 22.47-53)

18

1ॸSu۳tedanumatiy Jesúsra jirya, sasipyateda ji ۳ta variy yisa۳ datyavavyedabatya, pasimyu۳ tadarya rudamyuju۳, jiryatiy ravichanu۳yada ri ۳tya Setrú۳. Sajayada ji ۳ta yisa۳ ĀҡֆԮԮֆľĀ‫ڏ‬ batya variy nutasarani ۳mu, jiryatiy ravicha۳da jasiy. 2ॸJudásibe ji ۳ta ni ۳tiy ra۳sa۳ñi ۳ Jesús jimyityasimyimyu, ni ۳ni ۳ datya۳dantirya nutasarani ۳ntiy, jiryatiy riintye۳ryaniñu۳yada Jesúsveda japichiy jasiyu. 3ॸRamuni ۳tiy Judásibe, su۳mutya۳jadanumatiryi su۳tarumibe, ju۳rivye jarye caserdótevyeda nutyityu۳mibemyusiy, VaryiséԮӕԮľĀ¡‫ڏ‬ myusiy jarye, su۳deda ji ۳ta ruusa۳ nutasarani ۳mu no۳no۳siitya, siiriiñudata

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ18

198

jarye, jvatya۳ta jarye risa۳ju۳. 4ॸJesús ji ۳ta, jiryatiy sadatya۳da ti ۳ta۳ju۳ra daryatiy rirya۳vichaniñi ۳, sasipyateda riidcho۳ju۳, sitaja۳doda variryi: “¿Chi ۳na۳cho۳ jiryevya۳ta, chi ۳na۳cho۳?” 5ॸRu۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Jesús Nasaryémusi ۳ na۳cho۳ nu۳vya۳ta.” Su۳mutya۳jada Jesús variryi: “Rañi rañi ۳cha.” Samityasiiñu Judásibe vichanu۳yada jasiy ruusa۳. 6ॸґ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ numatiy Jesús: “Nu۳tyu rañi rañi ۳cha,” ritye۳ryo۳jada variy jiryudivaju۳, rirye۳yada variy mucadincha ti ۳ta۳ju۳, tiiyetye ti ۳ta۳ju۳ riy. 7ॸSajatyiiyada jtaja۳doda Jesús varintyiryi: “¿Chi ۳na۳cho۳ jiryevya۳ta, chi ۳na۳cho۳?” Ru۳mutya۳jada ji ۳ta varintyiñi ۳: “Jesús Nasaryémusi ۳ na۳cho۳ nu۳vya۳ta.” 8ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús varintyiryi: “Nu۳tyu rañi jtesimya۳ jiryivantiy, rañi rañi ۳cha. Rañe۳cho۳tiy jiryevya۳ta, jirya۳paru۳y ruuva jivye, rirye۳jyádiiy mitya day.” 9ॸSu۳teda Jesús daryá, sa۳tidye jto۳tanirya jiñiquejada jiryatiy su۳tedara: Ne ti ۳ caray ruusa۳siy, jiryatiy jiche۳yada raryi. 10ॸJadchiy ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay, jiryatiy jchityitya۳ti ۳ni ۳, sapu۳ya۳da ji ۳ta varirya, savatajo۳doda variñi ۳ caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳ muchechibe, jiryatiy sara۳cha۳dara santyityuday tuva۳y daryaju۳, jiryatiy ravicha۳da si ۳tya muchechiy, Márcu. 11ॸJesús jteda variy siva Pyítrubay: “Ya۳numa barya jichityitya۳ фѸӕӕԮֆɗ‫ڏ‬ muntiy. ¡Rañi ۳ta paru۳tyi ۳sa darye, jiryatiy sasa۳yada rajye۳ rapyaru۳tya۳daju۳ rarya!” Ruuto۳ta۳da Judíyuvedabay caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bamyuni ۳ Jesús (Matévu 26.57-58; Márcu 14.53-54; Dúcasiy 22.54) 12ॸSu۳tarumibe

ji ۳ta, rintyityu۳batya, Judíyuveda jiivu۳setavabe jarye ruusa۳ju۳, riñi ju۳reda variñi ۳ Jesús, ripyuchoda ji ۳ta variñi ۳. 13ॸRuuto۳ta۳da munatya

Anásibemyuni ۳ Jesús, jiryatiy Cayivásubay nuriñi ۳. Cayivásubay ji ۳ta vicha۳da caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bay variy vaatamu. 14ॸNi ۳ni ۳ datyadodariy Judíyuveda: Rani ۳cha samirya jiryejyu۳ sa۳tidye batye ti ۳qui vanu nijya۳nvajyuu jiyadaju۳.ॹ* Pyítrubay ra۳yada sayadaju۳ Jesús (Matévu 26.69-70; Márcu 14.66-68; Dúcasiy 22.55-57) 15ॸSasiityari ۳jada

ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubañi ۳ Jesús, sasiityari ۳vay tenubatya. Jiryatiy Pyítrubay tenubay vicha۳da caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda ja۳mu nutyityu۳bay datyi ۳, sajayada ji ۳ta variy Jesúsjsa۳ ramuju۳, ja۳mu nutyityu۳bay roriy vatapada. 16ॸPyítrubay ji ۳ta ma۳cho۳jada bimu rorijyu۳ tuunu. Ramuni ۳ sasipyateda nu۳, ja۳mu nutyityu۳ datyi ۳bay, sa۳tidye tu۳chu sisa۳ rorijyu۳ jnu۳tyi ۳bay, sa۳tidye jachuni ۳ Pyítrubay. 17ॸMuchechityu jiryatiy rorijyu۳ jnu۳tyi ۳ni ۳, sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Pyítrubay: “¿Ne viy ji Jesúsjsa۳ datyavay tenu day?” Su۳mutya۳jada Pyítrubay variñi ۳: “Ne day.” 18ॸJa۳mu nutyityu۳ muchechimyi, jiivu۳setavavyedata, ru۳quinchoda jiidaryuumusirya jiiday variy, jiryatiy sudora runda vichanu۳yada daryaju۳ variy, rityityoda variy jasiy. Saradeda Pyítrubay tityu۳ ruusa۳ varintyi. Caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bay jarupanta۳da jtaja۳dodani ۳ Jesús (Matévu 26.59-66; Márcu 14.55-64; Dúcasiy 22.66-71) 19ॸSitaja۳doda

ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳bay variñi ۳ Jesús sisa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabaynchiy, sadatyadodanchiy jarye. 20ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Ray ji ۳ta niquejasiy vijyo۳mujache ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvavya. Radyetyadodantye ju۳tye۳ryanijyovimuntiy, Ju۳denu nijyu۳

*॰18.14 Ya۳jnu۳rya Juán 11:50 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ18

199 jachipiya۳jovimu jarye ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ Judíyuveda ju۳tye۳ryaniy jasiyu. Rañiquettate dutya۳damusidye. 21ॸ¿Ta۳raju۳ yitaja۳nu ray, ta۳raju۳? ¡Tama۳ yitaja۳nu riy rityi tuva۳chusirya rañiquejada, tama۳! ¡Riñi ۳ ji ۳ta datya darya, jiryatiy ri ۳tachiy daryá!” 22ॸSaniquemu۳yadanumatiy Jesús, savicha۳da ti ۳qui jiivu۳seti ۳ satuunu, ni ۳tiy ju۳veda variy samusiitya۳sa jijyomutu pa۳tya, su۳teda ji ۳ta variy siva: “¡Daryani ۳viy yimutya۳ni ۳ caserdótevyeda nutyityu۳, daryá!” 23ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesúsni ۳: “Rañiquejasitya taji, ф͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jasiy. Ya۳jtatye rivaracu۳, nu۳tyura rañiquejasiy, nu۳tyura. Nu۳tyu samirya day rañi nique, ¿nu۳tyuramura yivesiy riva ray, nu۳tyuramu?” 24ॸJadchiy ji ۳ta su۳pa۳jada Anásibeñi ۳ Jesús puchusi ۳ Cayivásubamyuju۳, jiryatiy caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳bañi ۳. Sajatyiiyada ra۳yada Pyítrubay sayadaju۳ Jesúsntiy (Matévu 26.71-75; Márcu 14.69-72; Dúcasiy 22.58-62) 25ॸSatityoncha۳da variy Pyítrubay jiidatyuunu day. Ruutaja۳doda variñi ۳: “¿Ne sisa۳ datyavay tenu dajyi?” Sara۳yada ji ۳ta Pyítrubay variy sayada Jesúsntiy: “Tama۳te day, tama۳.” 26ॸSavicha۳da ti ۳qui ja۳mu nutyityu۳ muchechiy jasiy, jiryatiy Márcu jiryena۳ni ۳. Pyítrubay ra۳cha۳da nutasarani ۳mura Márcu tuva۳y. Su۳teda ji ۳ta Márcu jiryena۳ variy siva Pyítrubay: “¿Radiyasa۳siñi ۳tiy nutasarani ۳mu Jesúsjsa۳ yiva day?” 27ॸSajatyiiyada ra۳yada Pyítrubay sayada Jesús varintyi. Sasuyada tavaryi vanu varicha۳ra۳ju۳ jasiy.

Rirya۳ra۳yada japu Pyidátubamyuju۳ni ۳ Jesús (Matévu 27.1-2, 11-14; Márcu 15.1-5; Dúcasiy 23.1-5) 28ॸJadchiy

ji ۳ta rirya۳ra۳yada Cayivásubamyusiñi ۳ Jesús, japubay

rorimyuju۳. Ta۳rimyusidyera rirya۳ra۳yada rumuju۳ni ۳. Judíyuvedabay ji ۳tamu۳y ne jayada japubay rorivyimu, riñuma mi ۳nu nta rata páscomu jmyi ۳sara jbyedajisiyu. 29ॸRamuni ۳tiy sasipyateda japu Pyidátubay ruumuju۳, sitaja۳doda ji ۳ta jasiryi: “¿Ta۳riva jiryetyu۳chutani ۳ jiñu vanu, ta۳riva?” 30ॸRu۳mutya۳jada variñi ۳: “Netimyu۳ ne jvi ۳ saryicha, ne nu۳ryi jara۳y variy yimuju۳ni ۳.” 31ॸSu۳teda ji ۳ta Pyidátubay variy ruuva: “Jirya۳jara۳y jiyusiñi ۳, jirya۳ma۳ vichaniy jidyetya۳data tara dañi ۳, daryatiy jiryevyichaniryu۳dyeñi ۳.” Ru۳teda ji ۳ta Judíyuvedabay siva Pyidátubay variy: “Jaryi ju۳bachara nu۳ña۳jisirya nijya۳mi ۳ ju۳veda.” 32ॸDaryamusiy rito۳jada Jesús niquejada, ratatiy sadatyadoda: Nu۳tyuramusirya ra۳diiy, nu۳tyuramusiy. 33ॸJadchiy ji ۳ta sajayada japu Pyidátubay jiryorivyimuntiy. ґ͑ҡӕ‫ڏ‬ yada variy yimuju۳ni ۳ Jesús, sitaja۳doda variñi ۳: “¿Jiñi ۳ta Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳?” 34ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “¿Yitavyidye jidyiryamusirya, varimyata tavay tu۳chu raynchiy yivara?” 35ॸSu۳mutya۳jada Pyidátubay variñi ۳ Jesús: “Rañi ۳ta Judíyu day. Jityevay Judíyuveda, caserdótevyeda nutyityu۳mitya rañi sa۳yasiy ray ji. ¿Ta۳ra yivaayasiy, ta۳ra?” 36ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳ Pyidátubay: “Raynsu۳yada ji ۳tamu۳y ne jirya mucadimu day. Raryityi vichasara raynsu۳yada jirya mucadiju۳, riryi jvesiy rachiityari ۳vay variy rayadaju۳, riñuma ju۳riy Judíֆӕ‫ڏ‬ veda ray. Raynsu۳yada ji ۳tamu۳y ne jiyu vichara day.” 37ॸSitaja۳doda Pyidátubay variñi ۳: “¿Jiñi ۳viy rañi ۳cha ja۳mu nutyityu۳ si ۳tenu varique?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Jesús variñi ۳: “Yitamya۳ rañi ۳cha ja۳mu nutyityu۳. Ramuju۳ rapyi ۳ru۳yada, ri ۳deda jirya mucadimuju۳ntiy, ra۳tidye tu۳chusarara si ۳tenu niquejada variy. Mi ۳ni ۳tyi datyaru۳charara si ۳tenu niquejada, ni ۳ni ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ18ٍॷ19

200

tuva۳chusara rañiquejadamu varintyi.” jtaja۳doda variñi ۳: “¿Ta۳rana۳ rani ۳cha si ۳tenu tara, ta۳ra?”

38ॸPyidátubay

Pyidátubay sa۳yada crusitya۳sa jvatyadedaju۳ni ۳ Jesús (Matévu 27.15-31; Márcu 15.6-20; Dúcasiy 23.13-25)

Sitaja۳numu۳yadanumatiy Pyidátubay daryani ۳ Jesús, sasipyateda ji ۳ta Judíyuvedabamyuju۳ ju۳na۳ntyi, su۳teda variy ruuva: “Tama۳ rañi jnu۳y tara ntani ۳, tama۳, ta۳rivara jiryeñi tu۳chutani ۳. 39ॸJasinrya jiryevyicha۳ĀЙѸËΎԮɗËȍҡֆ‫ڏ‬ muntiy, jiryatiy ri ۳mu۳ryasara jiryejyu۳ni ۳ ti ۳qui tanuvu۳nusi ۳. ¿Jiryevya۳ta dyetya ramusiy ra۳jmu۳rya jiryejyu۳ni ۳ Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳?” 40ॸRiñiquejasubeda ji ۳ta ju۳na۳ntyi: “Ne ní ۳dáy. Barába ji ۳ta day.” Barábabay vichanu۳yada paranu۳ni ۳. Ribeyada Jesús jno۳mura nuvii jiryatiy cariituju۳u۳musiy jchasarara

19

1ॸJadchiy

ji ۳ta sapu۳chityadeda Pyidátubañi ۳ Jesús, rirya۳tidye musiye۳ variñi ۳. 2-3ॸRicha۳danumatiy su۳tarumiberya nuvii cariituju۳u۳musiy, ribeyada ji ۳ta variy su۳no۳mura, rijechoda variy sivara sujacya۳ vadacudijay,ॹ* jadchiy ji ۳ta rityuudiya۳nu۳yadani ۳, ru۳tañiya۳jada siva: “¡Sa۳jnu۳jeya۳sara Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳!” Ru۳vañiya۳jada ji ۳ta sama۳yata۳sa jijyomutupa۳tyantiy. 4ॸSasipyateda ji ۳ta Pyidátubay ju۳na۳y bimuju۳ntiy, su۳teda variy Judíyuvedabavya: “Jirya۳jnu۳y, rachipyata ju۳na۳y jiryimuju۳ntiñi ۳, jirya۳tidye datya varirya jiryatimyu۳ ne rañi jnu۳y tara ntani ۳, ta۳riva jiryeñi tu۳chutani ۳.” 5ॸSasipyateda ji ۳ta Jesús variy bimuju۳, jiryatiy cariituju۳u۳musiy jchasara nuvii su۳no۳mu, vadacudijay sujacya۳ jarye siva. Pyidátubay jteda

variy ruuva: “¡Jiñutiñi ۳ nijya۳mi ۳! ¡Jirya۳numa jnu۳y sana۳cho۳!” 6ॸCaserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳mibe ji ۳ta, ru۳mu۳tyavabetya, ridyiyadanumatiy siva Jesús, riche۳ñe۳ya۳jada variy: “¡Ya۳ni jvay crusitya۳sani ۳! ¡Ya۳ni jvay crusitya۳sani ۳!” Su۳teda Pyidátubay variy ruuva: “Jirya۳pu۳chiy jiryedyeñi ۳, jirya۳tidye jvay variy crusitya۳sa dañi ۳, tapi ray ji ۳tamu۳y ne ri ۳nu۳y nta ravicha tara nta rajyu۳ day, ta۳rivara jiryeñi tu۳chuta mityani ۳.” 7ॸRu۳mutya۳jada ji ۳ta Judíyuvedabay variñi ۳ Pyidátubay: “Nu۳dyiva jtacha۳damu۳ndyeyu, dañuma dyetya sa۳batye, jiryatiy su۳tachara Ju۳denu denu daryaju۳yu.” 8ॸSatuva۳chodanumatiy Pyidátubarya riñiquejada, jaryiñuma sasuvu۳yada variy ranchidye. 9ॸSajayada jiryorivyimu ju۳na۳ntyi, sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “¿Tesi ۳ra ji, tesi ۳?” Ne su۳mutya۳jada Jesús taradeni ۳, mitya. 10ॸSu۳teda ji ۳ta Pyidátubay variy siva: “¿Ta۳raju۳mu۳y ne jiñi jmutya۳ darye, ta۳raju۳? ¿Neviy jiñi jnu۳y japu darye? ¿Ne jidyetya ray raryi jmu۳ryataniy ji, varimyata raryi jvatyaniy crusitya۳sa ji?” 11ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Jivyichadedasa۳ra۳ ni ۳viy yitay tara darye, netimyu۳ ne ti ۳ raryiche۳ na۳vachiy darya jvaayadaju۳ ji. Ramuni ۳tiy, ni ۳tiy toja۳siy yimu ray, ni ۳ni ۳ vichasara jaryi juuchati ۳.” 12ॸJadchiy ji ۳ta sajachipiya۳jada Pyidáҡӕ¡‫ڏ‬ ntyi: “¿Nu۳tyuramusiy raryi jmu۳ryani ۳ Jesús, nu۳tyuramusiy?” Judíyuvedabay ji ۳ta sa۳ñe۳ya۳jada variy: “¡Ya۳tiy jmu۳ryani ۳ jiñu, ne ye۳cha ja۳mu nutyityu۳ jaamyicyu variñu۳day! ¡Ni ۳tiy baryu۳y ja۳mu nutyityu۳ju۳yu, sayaro۳nu ramusiñi ۳ ja۳mu nutyityu۳ jiryatiy Sésar jtyati ۳ni ۳!” 13ॸSatuva۳chodanumatiy Pyidátubarya riñiquejada, sasipyata۳da variñi ۳ Jesús bimuju۳ntiy, sama۳sa۳da ji ۳ta variy cadnadu ma۳sajoncha, jasityi sa۳tu۳chura nu۳tyura

*॰19.2 Daryatiy ravichasara rivyicha۳da day, rijechusara ja۳mu nutyityu۳mirya vadacudijay. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ19

201 sa۳vichanityaniñi ۳ Jesús. Ma۳sajo vichanu۳yada ravichu۳ta panu۳chara, jiryatiy ru۳tachara Judíyuveda niquejadamura Cábata. 14ॸRavichanu۳yada vasetuunu vichi ۳ta jdutya۳da rundamu, jiryatiy pásco vichtya rundajisirya. Su۳teda ji ۳ta Pyidátubay ruuva Judíyuvedabay variy: “Jiñutiñi ۳ jirye ja۳mu nutyityu۳.” 15ॸRiche۳ñe۳ya۳jada variy: “¡Ya۳pu۳chiy jiyusiñi ۳! ¡Ya۳pu۳chiy jiyusiñi ۳! ¡Ya۳jvay crusitya۳sani ۳!” Su۳teda ji ۳ta Pyidátubay variy ruuva: “¿Ra۳ñi ۳tiy jvatyaniy crusitya۳sani ۳ jiryentyityu۳ day?” Ru۳mutya۳jada caserdótevyeda nutyityu۳mibe variñi ۳: “Ne rajuu ja۳mu nutyityu۳tavay nu۳ndye, vinu Sésar.” 16ॸJadchiy ji ۳ta Pyidátubay sa۳yada crusitya۳sa jvatyadedaju۳ Jesús riy Judíyuvedabay. Ru۳mutya۳jada variy Pyidátubamyusiñi ۳. Ru۳veda crusitya۳sani ۳ Jesús (Matévu 27.32-44; Márcu 15.21-32; Dúcasiy 23.26-43) 17ॸSasipyateda

ji ۳ta Jesús variy jicyurusiy nichu۳, tara vichajomuju۳ jiryatiy ru۳tachara Nijya۳mi ۳ Jno۳siiy Vichajora, jiryatiy Judíyuveda niquejadamu ru۳tacharara Córucota. 18ॸJasiñi ۳ ji ۳ta ru۳veda variy crusitya۳sani ۳, danu۳ju۳y vanuju۳y sisa۳ju۳, ti ۳qui santyityudamyuju۳, nu۳ntiy samidámyuju۳, Jesús ji ۳ta nanuparudamu. 19ॸJadchiy ji ۳ta sanu۳tyadeda Pyidátubay jiiravya sanchiy Jesús, sabatyadeda variy crusitya۳santirya. Rú۳teda ranu۳chara: “Jesús Nasaryémusi ۳, Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳.” 20ॸRajuuvay Judíyuvedabay jnu۳dyeda variy ramu ranu۳chara, jiryatimyu۳ ne ripya ravicha۳da ja۳mu vicha۳dajisiy daryaju۳, jiryatiy ru۳veda crusitya۳sa jasiñi ۳ Jesús. Ranu۳chara ji ۳ta vicha۳da mumuri ۳ niquejadamu niquejada, jiryatiy Ebrévu niquejada, Cryécu niquejada jarye, Róma ja۳nvay niquejada jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 21ॸJadchiy ji ۳ta ru۳teda Judíyuveda caserdótevyeda

nutyityu۳mibe siva Pyidátubantyi: “Ne ya۳nu۳y daryára: Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳. Ya۳nu۳y ji ۳ta jasidye, jiryatiy su۳teda: Rañi rañi ۳cha Judíyuveda ja۳mu nutyityu۳.” 22ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pyidátubay variryi: “Rañu۳mya۳ jasidyerya. Jasiñuma ra۳ma۳cho۳sara day.” 23ॸRibemyu۳yadanumatiy su۳tarumibe crusiniñi ۳ Jesús, ripyu۳ya۳da ji ۳ta variy jijyomuju۳ra sasujay, riñantaja۳jada variy dañuju۳yumusiy yivara. Ripyu۳ya۳dantirya sasujay jarijentyi, jiryatimyu۳ ne curuchusara ravicha۳da, mitya jchasarani ۳ na۳vachiy, mucomuju۳ darya. 24ॸRamuni ۳tiy ru۳teda su۳tarumibe nu۳ñi ridye: “Ne vurya۳setatiirya, vurya۳sipyatara mityamusiy datya۳da ramusiy, mi ۳ju۳nintyi ra۳ma۳cho۳te dacyu۳.” Ruuvaayada daryá, rirya۳tidye jto۳tanirya Ju۳denu niquejada nu۳chara: “Riñantaja۳jadara rachujay nu۳ñi riy yiva, richipyata۳dara mityamusiy datya۳da rachujay jarijejyu۳.” Darya ni ۳day ruuvaayada su۳tarumibe jasiy. 25ॸNanuradeda ji ۳ta Jesús jno۳dabay, jityeryatu۳y Maríyaju۳betya nu۳jipyude sacrusiyjisiy, jiryatiy Cudéyupabay vaturu۳beñada, Maríya Mardánamusi ۳bay jarye nadisa۳ju۳. 26ॸSadiyadanumatiy Jesús nadiva yino۳dabay crusitya۳sasiy, sisa۳ datyi ۳bay jaryi sava۳tasi ۳ jarye nanutuununtiy, su۳teda ji ۳ta variy nadiva yino۳da: “Sa۳na۳jnu۳y, jiñutiñi ۳ sa۳nudenu, vaturu۳y.” 27ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda siva yisa۳ datyi ۳ntiy: “Ya۳jnu۳y, jiñu۳tyiñada yino۳da.” Variryundamu, su۳mutya۳jada sisa۳ datyi ۳bay jiryorimyuju۳ nada. Jesús diiyadanchiy (Matévu 27.45-56; Márcu 15.33-41; Dúcasiy 23.44-49) 28ॸJadchiy ji ۳ta rivasiy sadatya۳da Jesús: Rito۳ma۳ ti ۳ta۳ju۳. Sa۳tidye jto۳taniy varirya Ju۳denu niquejada nu۳chara, su۳teda variy: “¡Ri ۳chu۳mu۳y!”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ19ٍॷ20

202

29ॸRama۳sa۳da

bínuja۳ jivyaja۳a۳ japatyu jasiy. Ripyarodeda ji ۳tara vasari ۳jay bínuja۳ta. Ribeyada ji ۳ҡʮɗфֆӕ͑ӕ‫ڏ‬ jiijchara, ru۳ntatya۳da ji ۳ta ri ۳chasiy su۳to Jesús varirya. 30ॸSu۳mutya۳jadanumatiy Jesúsra bínuja۳, su۳teda ji ۳ta variy: “Rito۳ma۳ ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳.” Jadchiy ji ۳ta su۳no۳so۳taryi ۳jada, sasa۳yada ji ۳tani ۳ yintu variy jidyiiyadaju۳. Su۳tarumiy tenubay jchityeda ra۳sata saviita۳sa Jesús 31ॸJiryatiy Pásco rundamuju۳ jdutya۳da vicha۳da variy, ne rivya۳ta۳da JudíֆӕԮľ‫ڏ‬ dabay rirya۳ma۳cho۳ jvachi ۳ babyimiy crusitya۳sa, jiituyada rundasa۳ra۳ju۳, jiryatiy jaryi jiituyada runda ravichanu۳yada daryaju۳ Pásco vichtya rijyu۳. Riyasanta۳da ji ۳ta Judíyuvedabay variñi ۳ Pyidátubay, sa۳tidye vu۳tatanirya ridyuuseduu crusitya۳sa vichavay, sa۳tidye pu۳chityaniy variy jadchiryi. 32ॸRiya۳da ji ۳ta su۳tarumibe variy, rijyo۳ta۳da ji ۳ta vu۳ta۳dara ri ۳cha vichi ۳ duuseju۳y, sisa۳ vichi ۳ duuse jarye risa۳ju۳, jiryatiy crusitya۳sa jvachi ۳ju۳y, Jesúsjsa۳ju۳ nada. 33ॸRiñumutaryi ۳jadanumatiy sanijyu۳ Jesús, ru۳nu۳yada ji ۳ta sana۳cho۳, ru۳teda variy yiva: “Diiñunuma day,” ne rivyu۳ta۳da varirya saduusenu۳day. 34ॸTi ۳qui rityenu ji ۳ta jchityeda ra۳sata saviita۳sa variy. Varicha۳ra۳ju۳ rarubeda nudaja۳ jadchiy, ja۳a۳ risa۳ju۳. 35ॸNi ۳tiy diyada riva, satu۳chusara vijyo۳mujache varirya, si ۳tenu vase satu۳chusara variy. Daryaday sadatya nu۳ntiy, jiryatiy satu۳chusarara si ۳tenu niquejadantiy, jirya۳tidye tuva۳chu ramuntiy. 36ॸRavicha۳da jiryá, ra۳tidye jto۳tanirya Ju۳denu niquejada nu۳chara: “Ne ra۳cha vu۳tasara saduutera, mitya.” 37ॸRatarya nu۳chara niquejadantiy: “Rirya۳jnu۳y sana۳cho۳ jichityichi ۳.”

Jesús jmuchusa۳danchiy (Matévu 27.57-61; Márcu 15.42-47; Dúcasiy 23.50-56) 38ॸJadchiy ji ۳ta rivasiy, su۳deda Arimaté yamu vichi ۳bay simu Pyidátubay, jiryatiy Jusíy si ۳tya. Ni ۳ni ۳ tuva۳chunu۳yada dutya۳damusiy simu Jesús, jiryatiy sasuvu۳ñu۳yada daryaju۳riy JudíֆӕԮľ‫ڏ‬ dabay. Sajachiñu۳yada ji ۳ta sivara Jesús babyi variy. Su۳mutya۳jada Pyidátubay variy vaseni ۳. Saya۳da ji ۳ta variy Pyidátubay jtedamu rana۳cho۳ Jesús babyi, su۳tucheda ji ۳ta varirya. 39ॸNicodé mubay jarye jti ۳jada variy sababyimu, ni ۳tiy jo۳ta۳da ju۳vi ۳jada nupora ra۳jisiy simu Jesús. Siti ۳ta۳da ji ۳tara vu۳rudinu richa jaryenusara, jiryatiy mumuri ۳ vu۳yaju۳y quinu rajidyeda. 40ॸJadchiy ji ۳ta riryeyada pupajatyara Jesús babyi, ribeyada variy ranubera vu۳rudi richa varintyi, nu۳ñi daryani ۳ ru۳muchunu۳yada Judíyuveda dayu. 41ॸJasityi ru۳veda crusitya۳sani ۳ Jesús, ravicha۳da nutasarani ۳ jasiy ratuunu. Nutasarani ۳mu ji ۳ta ravicha۳da vadi bapyo, jiryatimyu۳ ne ru۳muchoda ti ۳ variy munatya jasiy didye. 42ॸJiryatiy rani baryi ۳ru۳yada Pásco rundamuju۳ jdutya۳da variy, jadchintyi, jiryatiy nu۳jidyera bapyo, ribeyada variy ravimura Jesús babyi.

Jesús mi ۳sa۳danchiy (Matévu 28.1-10; Márcu 16.1-8; Dúcasiy 24.1-12)

20

1ॸDarundaju۳myusiy

saya۳da Maríyabay, jiryatiy Mardánamusi ۳ni ۳. Saya۳da tumyíËֆӕфӕ͑‫ڏ‬ damu Jesús bapyomu. Nupocumusidye saya۳da. Su۳nu۳ñuvejada ji ۳ta batyasi ۳numa ravichu۳ jadchiy. 2ॸSata۳ryo۳jada siichedamu jadchiy simuju۳ Siimyó۳bay, jiryatiy Pyítru jtyati ۳ntiñi ۳, jiryatiy nanuvicha۳da Jesúsjsa۳ datyi ۳ju۳y jaryi sava۳tasi ۳ta vatajuu jasiy. Satu۳choda ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ20

203 Maríyabay variy jasiy nadiva: “Ti ۳ dyetya pu۳chesiy bapyomusirya Nutyityu۳ babyi, ramutimyu۳ ne nu۳dyetya nu۳tyijiña۳ ribeyasirya.” 3ॸSasipyateda ji ۳ta Pyítrubay variy, Jesúsjsa۳ datyavay tenubatya, nadaya۳da variy bapyomu. 4ॸNanusiicheda ji ۳ta mityijyijyu۳y, ni ۳ntyate jaryi sava۳tabi siiyada vanu۳dyi sa۳jisiy Pyítrubay bapyomuju۳ day. 5ॸSabutyajañuvejadayu, su۳nu۳yada ji ۳ta rana۳cho۳ bapyo jadchiy, sadiyada riva sarajejyuu jasiy, raviñu۳. Ne sajayada ramu, jadchiñuma sadiyada rarorijyu۳musiy riva sarajejyuu day. 6-7ॸSito۳jada ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay su۳sijyu۳ntidye, sajayada variy ramu bapyo. Daryaday sadiyada riva sarajejyuu bachara jasintyi, pa۳añ ۳ i ۳ jarye, jiryatiy rimyo۳siiyadara su۳no۳ rata. Ne sarajejyuujsa۳ ravicha۳da day, tajiñe۳cho۳ju۳ni ۳ ramo۳sipyoranidye. 8ॸJadchiy ji ۳ta sajayada jaryi sava۳tasi ۳bantyidye, jiryatiy sani jo۳ta۳da jto۳jada bapyomu. Sadiyada ji ۳ta rivantidye, jiryatiy sadiyada Pyítrubay rivantiy, satuva۳choda variy jijechipiya۳jadata ramu Jesús mi ۳sa۳da. 9ॸNe ridyetyanu۳yada Jesúsjsa۳ ĀҡֆԮ‫ڏ‬ vyedabay daryaju۳ ramuju۳ catera nu۳chara didye, jiryatiy ru۳tay: “Sa۳day mi ۳sa۳sumiy diibyimusintyi.” 10ॸJadchiy ji ۳ta nanuta۳rya۳jada sisa۳ datyanu۳jyu۳be jiryorimyuju۳ntidye. Jesús dityadoda Maríyabayu, jiryatiy Mardánamusi ۳ni ۳ (Márcu 16.9-11) 11-12ॸVinu Maríyabay, jiryatiy Mardánamusi ۳ni ۳, sani ma۳cho۳jada bapyotuunu, su۳na۳yada variy jasiy. Sata۳choda ji ۳ta yina۳yadanube rana۳cho۳ bapyo, sadiyada ji ۳ta nadiva danu۳ju۳y Ju۳denu jpa۳nu۳ju۳y, pupajay sujatyanu۳jyu۳y. Sama۳sa۳da ti ۳qui su۳no۳ jcha, ti ۳qui saduuse jcha, jiryatiy

rani ۳cha۳da Jesús babyi jasiy. ji ۳ta su۳pa۳nuju۳y jasiñi ۳: “¿Ta۳raju۳ yina۳y, vatura, ta۳raju۳?” Su۳teda variy nadiva Ju۳denu jpa۳nu۳ju۳y: “Ti ۳ dyetya pu۳chesidyerya rayntyityu۳ babyi jiyusidye, ne radyetya nu۳tyijirya ribeyasirya, nu۳tyijiy.” 14ॸVase saniquejadajsa۳ju۳, yanumityejada Maríyabay variy, sadiyada variy siva Jesús saraniy, ne sadatya۳da variñi ۳. 15ॸJesús jtaja۳doda variñi ۳: “¿Ta۳raju۳ yina۳y, vatura, ta۳raju۳? ¿Chi ۳na۳cho۳ jivya۳ta, chi ۳?” Sajachipiya۳jada Maríyabay variy, ni ۳ni ۳ dyetya nutasarani ۳ jnu۳tyi ۳. Su۳teda ji ۳ta variy siva: “Jiñi dyetyate pu۳chesiy jiyusirya Jesús babyi, Nutyityu۳. Ya۳tu۳chu riva tera jibeyasirya, ra۳ñuma ji ۳ta ra۳pu۳chiy jadchintyidyerya.” 16ॸSaniqueta۳da ji ۳ta Jesús variñi ۳: “¡Maríya!” Sa۳numityejada ji ۳ta Maríyabay variy sana۳cho۳ju۳, su۳teda Ebrévu niquejadamu variy siva: “¡Rabbúniy!” ranuma rani ۳cha Datyanu۳ niquesa۳da day. 17ॸJesús jteda variy Maríyabavya: “Ne ya۳ju۳riy jaryi rañiy didye, ne yinu۳y, ne ra۳sumiy rajye۳myuju۳ didye. Ya۳numa jiya, ya۳tidye tu۳chunuve ruuva ratyeryi ۳vedara jiryatiy ra۳jasumichara rajye۳myuju۳, jiryatiy jiryejye۳ntyidyeñi ۳; ri ۳ndenumu, jiryatiy jiryi ۳ndenu varintyidyeñi ۳.” 18ॸSaya۳da ji ۳ta Maríya Mardánamusi ۳bay variy tu۳chu۳ sisa۳ datyavavyedabamyu, satu۳chunuvejada variy ruuva: “Radyimya۳ siva Jesús. Su۳tesiy rivara jirya jiryejyu۳.” 13ॸNaditaja۳doda

Jesús dityadoda yisa۳ datyavavyedabayu (Matévu 28.16-20; Márcu 16.14-18; Dúcasiy 24.36-49) 19ॸVariryundamu,

jiryatiy tumyíËֆӕ‫ڏ‬ runda darya, jidyenumatiy ravicha۳da, rivyicha۳da ju۳tye۳ryanivye Jesúsjsa۳ datyavavyedabay rorivyimu, jiryatiy tanuvu۳nusara ribeñu۳yada variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ20ٍॷ21

204

jimyo۳mura rorijyu۳, richuvu۳ñu۳yada daryaju۳riy Judíyuvedabay. Sajayada ji ۳ta Jesús mityamusiy riquebyimuju۳, saradeda variy ripyarudamu. Su۳teda ji ۳ta ruuva: “Samirya vichasa۳danuma jiryejyu۳.” 20ॸJadchiy ji ۳ta sadityadoda rirya jijyomutu, saviita۳sa jichityichara jarye risa۳ju۳. Sasiityari ۳vabe jchana۳yada variy yivadicha۳damusiy. 21ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Jesús ju۳na۳y ruuvantiy: “Samirya vichasa۳danuma jiryejyu۳. Nu۳tyu su۳pa۳jadatiy rajye۳ darya ray, daryaday ray jpa۳sara variy jiryentyidye.” 22ॸSaniquemu۳yadanumatiy Jesús ruuva, sana۳rye۳ya۳jada variy riñe۳cho۳ju۳, su۳teda variy ruuva: “Jirya۳jmutya۳ni ۳ Ju۳denu Jnutu. 23ॸJiryetyi ramityanichara mityara ti ۳ juuchuveda, raryi vichasara ramityanichara sajuuchuveda variy ti ۳ta۳ju۳. Jiryetyi ma۳cho۳tanichara tavajyu۳ntidyerya jijyuuchuvedantidye, raryi vichasara ma۳cho۳tanichara variy rijyu۳ntidye.” Tumásabay diyada siva Jesús mi ۳si ۳ 24ॸTumásabay

ji ۳ta, Jesúsjsa۳ datyavay tenubay jiryatiy ru۳tañu۳yada Páruna۳siñi ۳, ne savicha۳da variy jasiy ruusa۳ siti ۳jadanumatiy Jesús jichiityari ۳vabemyu. 25ॸRityu۳choda ji ۳ta satevabe Tumásabay variy yiva: “¡Nu۳y dijemya۳ siva Nutyityu۳!” Su۳teda Tumásabay variy ruuva: “Netimyu۳ ne ra۳diy riva yivamyuroco۳ sajomutuvimu, ra۳tidye jtyera ra۳na۳ rú۳co۳mu, netimyu۳ ne ra۳jtyera rajyomutu saviita۳sa, ne ra۳tuva۳chu variy ramu.” 26ॸJadchiy ji ۳ta mumurundami͖ɗʮֆҡľ‫ڏ‬ musiy, rivyicha۳da Jesúsjsa۳ ĀҡֆԮԮֆľ‫ڏ‬ dabay rorivyimuntiy, jasiy ruusa۳ variñi ۳ Tumásabantyi. Sajayada ji ۳ta Jesús variy, saraniñuvi ۳jada riquebyimu varintyi, dañuma rani ۳cha۳da tanuvu۳nusara rorijyu۳. Su۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuvantiy: “Samirya vichasa۳danuma

jiryejyu۳.” 27ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda siva Tumásabantyi: “Jiyuju۳ra yana۳ rumusiy, ya۳tidye datya rajyomutuvimura; ya۳tidye jtyera jijyomutu ravyita۳santiy. Ne ye۳cha ji ۳ta tuva۳chu۳sa۳, ya۳va۳ju۳ni tuva۳chu ramu.” 28ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Tumásabay variñi ۳: “¡Rayntyityu۳, ri ۳ndenu!” 29ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy Tumásabavya: “¿Jiryatiy jiñi diy riva, jiñi tuva۳chuma۳viy variy ramu? Ni ۳tiy tuva۳chusara yivadiyasa۳damu rimu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳chajaya۳sara jchana۳tyasi ۳ variy rivasiy.” ¿Ta۳rana۳cho۳ju۳ ranu۳chara jirya catera padyevya, ta۳rana۳cho۳ju۳? 30ॸTaraquitya

sivaayada Jesúsra mityamusiy dityadoda ridyiya yisa۳ datyavay, jiryatimyu۳ ne nu۳chara rani ۳cha catera padyevya. 31ॸJirya mityamusiy dityadoda jiryatiy nu۳chara jiyura, rañu۳yadara jirya۳tidye tuva۳chusara simu Jesús, jiryatiy sani ۳chasara daryaju۳ Ju۳denu jaryeti ۳, sadenu jarye risa۳ju۳ni ۳; jirya۳tidye vichasara jityuva۳chodamusiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ si ۳tyamu variy. Jesús dityadoda danu۳ju۳ñijyate yisa۳ datyavavyedabayu

21

1ॸRivasiy ji ۳ta, sadityadoda Jesús yisa۳ datyavavyedabantyiyu, Tibéryasiy jtyatara jmityo۳mu. Nu۳ryamusiy sadityadodayu. 2ॸRivyicha۳da ji ۳ta vatajuu Siimyó۳ Pyítrubay, Tumásabay jarye jiryatiy ru۳tañu۳yada Páruna۳siñi ۳, Natañénubay jarye jiryatiy Caná۳mu vichi ۳ni ۳, jiryatiy Cadidéya mucadimura; Sebedévubay denuju۳be jarye, danu۳ju۳y Jesúsjsa۳ datyanu۳jyu۳be jarye ruusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 3ॸSu۳teda ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay ruuva: “Quiva۳na۳cho۳ ra۳jnu۳jedyi.” Ru۳teda ji ۳ta variy siva: “Nu۳jerye ra۳jiya yisa۳.” Riya۳da ji ۳ta, ru۳musa۳da cartyevimu variy. Variy nupora ne rureda ti ۳, mitya.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ21

205 4ॸRa۳sacha۳danumatiy, samu۳ti ۳jada ji ۳ta Jesús varicha۳ra۳ju۳ ti ۳cha۳ncha. Ne ridyetya۳da sisa۳ datyavavyedabay variyu: Ni ۳ni ۳ Jesúscu۳. 5ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “¿Ne quiva۳tavay jirye, deramiy?” Ru۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Ne ti ۳jna۳y.” 6ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy ruuva: “Jiryentyityudamyuju۳ ya۳jatyara jiryiicya, variñi ۳ ji ۳ta jirya۳ju۳riñi ۳ quiva۳.” Rijetya۳da ji ۳ta varirya jiryiicya jintyityudamyuju۳ ja۳am ۳ u. Jadchiy ji ۳tamu۳y ne ravicha۳da tiiyadasa۳ra۳ riicya variy cartyevimuju۳nu۳day, jaryi rajuunuma quiva۳ ravimu daryaju۳ day. 7ॸJadchiy ji ۳ta Jesúsjsa۳ datyi ۳bay jaryi sava۳tasi ۳, ni ۳ni ۳ jteda siva Pyítrubay: “¡Ni ۳numa sani ۳cha Nutyityu۳!” Satuva۳chodanumatiy Pyítrubay: Ni ۳ni ۳ Nutyityu۳, sajachoda ji ۳tara jichujay variy yiva, sidyavu۳ daryaju۳ savicha۳da. Sara۳yada ji ۳ta ja۳am ۳ u variy. 8ॸSatevabe ji ۳ta jto۳ta۳dara cartye vattaja۳am ۳ u, rityiityityiyada variy risa۳ju۳ra ja۳mu riicya, jiryatiy jaryi rajuu savicha۳da quiva۳ ravimu. Ne ripya riñi ۳cha siinujisiy variñu۳day, taraqui pacha métrunuma rañi su۳tyeda variy jadchiy. 9ॸRu۳musa۳danumatiy caryetvimusiy siinumuju۳, ridyiyada ji ۳ta jasiy riva jiidaryuutya quinchusara, savicha۳da ti ۳qui quiva۳ jansi ۳ variy jasiy ramu, pa۳ jarye vicha۳da jasiy satuunu. 10ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jirya۳jirye quiva۳te jiryatiy jiryiresiñi ۳.” 11ॸSaya۳da ji ۳ta Siimyó۳ Pyítrubay cartyemuju۳, satiiyada variy rumusirya ja۳mu riicya ti ۳cha۳nchaju۳. Jasiñi ۳ savicha۳da quiva۳ ja۳mi ۳vicha۳ ravimu, taraqui pacha, tadajyo vu۳yaju۳y ranchaju۳, mu۳nvay variy ranchaju۳ntiy. Dañuma sani ۳cha۳da rajuu quiva۳ ravimu riicya, ne rarotyeda variy, mitya. 12ॸSu۳teda Jesús variy ruuva: “Jirya۳numa jmyi.” Ne ti ۳de sisa۳ datyavay tenubay jtaja۳nuru۳yada variyu: Chi ۳ra jiñi ۳chacu۳, ridyetya۳dama۳ daryaju۳ varidyeñi ۳: Ni ۳ni ۳

Nutyityu۳cu۳. 13ॸSatuudiyada ji ۳ta Jesús variryi, saryiñuvi ۳jada varirya pa۳, sasa۳yada variy ruuvara. Sapu۳ya۳da ji ۳tara quiva۳ju۳ventiy, daryaday sasa۳yada varintyiryi. 14ॸDiibyimusiy mi ۳sa۳divasiy, sadityadoda Jesús variryunda mumuri ۳ju۳ yisa۳ datyavayu. Jesús tu۳choda sisa۳ Siimyó۳ Pyítrubay 15ॸJadchiy

ji ۳ta, riibyedivasiy, Jesús jteda siva Siimyó۳ Pyítrubay: “Siimyó۳, jiryatiy Juán denu ji, ¿jivya۳tantya jaryi ruumusiy jivyedyerye?” Su۳mutya۳jada Siimyó۳bay variñi ۳: “Joonu, Nutyityu۳, jidyetyi ۳sani ۳viy rañi ۳ru۳chara ji.” Su۳teda Jesús variy siva: “Ya۳potyanicharariy rachiityari ۳vajyuu nu۳tyu rivyicha nta ra۳si ۳veda carni ۳ru denujuu.” 16ॸґʮҡֆɗɗ‫ڏ‬ yada jtaja۳doda Jesús variñi ۳: “Siimyó۳, jiryatiy Juán denu ji, ¿jivya۳tasaravidye si ۳tenu ray?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Joonu, Nutyityu۳, jidyetyi ۳sani ۳ta rañi ۳ru۳chara ji.” Sajatyiiyada jteda Jesús variy sivantiy: “Ya۳jnu۳tyasarariy ra۳si ۳veda carni ۳rujuu.” 17ॸSajatyiiyada jtaja۳doda Jesús tamityantiñi ۳ Siimyó۳bantyi: “Siimyó۳, jiryatiy Juán denu ji, ¿jiñi ۳ru۳chara vidye si ۳tenu jijechitya ray?” Sayiveda Pyítrubay variy ranchiy, jiryatiy mumuri ۳ju۳ sitaja۳doda Jesús daryaju۳ni ۳: Jiñi ۳ru۳chara virye. Su۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva: “Jidyetyasara ti ۳ta۳ju۳ va۳cha, Nutyityu۳. Jidyetya jiryatiy rañi ۳ru۳chara ji.” Sajatyiiyada jteda Jesús variy tamitya sivantiy: “Ya۳potyanicharariy ra۳si ۳veda carni ۳rujuu. 18ॸSi ۳tenu ri ۳tay yiva: Vadero۳nutidye jivyichanu۳yada variy, jiidye jirichenu۳yadara jichujay jicyannumu day, jiryupiñumaya۳nu۳yada variy taji, rumutiy jiryupiñumaya۳ru۳ñu۳yada. Ѡɗ̲ֆɗҡֆӕ͑ӕ‫ڏ‬ matiy ye۳chasara variy, ya۳jiryesumichara dyetya varirya jijyase, ti ۳tidye ra۳riche varirya jichujay, sa۳tidye jara۳chiy variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇӕ͑ॷ21

206

ji rumutimyu۳ ne jiñi jiyaru۳dye.” 19ॸRani ۳ su۳teda Jesús sanijyu۳ Pyítrubay, nu۳tyuramusiy rirya۳munusarani ۳, nu۳tyuramusiy, jiryatiy sabatyedamu ya۳jachipityatanicharariy nijya۳nvay Ju۳denu nijyu۳. Rivasiy ji ۳ta su۳teda Jesús siva Pyítrubantyi: “Ya۳siityari ۳sara ray.” Jesúsjsa۳ datyi ۳bay jaryi sava۳tasi ۳ 20ॸSa۳numityejada

Pyítrubay variy, sadiyada varicha۳ra۳ju۳ siva Jesúsjsa۳ datyi ۳bay, jaryi sava۳tasi ۳, jiryatiy sasiityatityiyada variy nada. Ni ۳dantye Pásco vichtya jmyi ۳saramu sata۳yada jaryi Jesús dutuudinijyu۳, sa۳tidye jtaja۳nu variñi ۳ Jesús: “¿Chi ۳ra sa۳ñu۳y jimyityasimyimyu ji, Nutyityu۳, chi ۳?” 21ॸSadiyadanumatiy Pyítrubay siva jiryatiy sasiitya۳da nada, sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús siva: “¿Va۳ jiñucay, Nutyityu۳, nu۳tyura sa۳chasara day,

nu۳tyura?” 22ॸSu۳mutya۳jada Jesús variñi ۳: “Ratyi va۳ta sa۳jnu۳y ratye۳rya۳dasa۳ra۳ju۳, yisa۳ ni ۳tara yantaje tara variy. Ji ji ۳ta raryichiityari ۳ ray.” 23ॸRamuni ۳tiy rara۳yada jirya niquejada Jesús siityari ۳vavyedabay cabyiva sanchiy sisa۳ datyi ۳bay jaryi sava۳tasi ۳, jiryatimyu۳ ne sa۳diichara. Ne sani jteda ji ۳ta Jesús siva Pyítrubadye: “Ne sa۳diiy.” Mitya sani jteda day: “Ratyi va۳ta sa۳jnu۳y ratye۳rya۳dasa۳ra۳ju۳, yantaje tara riva.” 24ॸJiñu sisa۳ datyi ۳bay jaryi sava۳tasi ۳, sani tu۳chu vijyo۳mujache ti ۳ta۳ju۳ra jiryá, daryaday sanu۳yada cateramuntirya. Nu۳dyetya ji ۳ta si ۳tenuni ۳te satu۳chusarate, si ۳tenu. 25ॸJasintyirya Jesús jvaayada rajuura ranchaju۳ntiy. Raryityi nu۳tyityi ti ۳ta۳ju۳ nu۳ñi taraqui sivaayadanchiy, rasa۳ra۳ntatya raryicha mucadi ra۳jiju۳ day, ratyi nu۳myu۳y ti ۳ta۳ju۳ ranchiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

JESUS NUSU۳ BYIMIY JVAAYADA Su۳tañu۳yada Ju۳denu ruuva, ra۳jpa۳ni ۳ ri ۳ntu jiryejyu۳

1

1-2ॸJaryi

ravya۳ta۳damu ri ۳pa۳ yimura catera, Tiyójinu. Jasiy ratyu۳chu cateramu yivara. Ratarya jpa۳jadamu ratyu۳choda samiy yivantirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy sajo۳ta۳da jvaayada Jesúsra, sadatyadoda jo۳tara jarye risa۳ju۳ntiy, sa۳subeda runda sa۳ra۳ju۳, varityi sa۳subeda na۳vajyu۳. Sa۳Ѹӕ¡ľĀҡӕӕĀɗËȍľʮɗĀֆľҡֆ‫ڏ‬ doda riy yisa۳ rupivye tevay. ґĀҡֆ‫ڏ‬ doda Ju۳denu Jnutu jtedamuju۳ variryi: “Nu۳rya jirya۳jvaachara ri ۳biva.” 3ॸSami ۳sa۳danumatiy jidyiiyadaco۳siy crusitya۳sasiy, sadityanunumaya۳jada variy yisa۳ rúpivyeyu, ridyetya۳daju۳, ju۳nu۳ñuntya sani ۳cha, ju۳nu۳ñu; ѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda varintyiryi nu۳tyu sansu۳ñu۳yadatiy Ju۳denu darya vu۳y. Daryaju۳yu vu۳yaju۳y runda sa۳ra۳ju۳ sadityadoda tamityayu. 4ॸJiryatiy si ۳myiñu۳yada Jesús variy ruusa۳ntiy, su۳teda variy jasiy ruuva: “Ne jirya۳siquitya Jerusarí ۳musiy. Jasiñi ۳day jirya۳nutuyasirya Rajye۳ jteda, jiryatiy ratyu۳chuti jiryivantirya. 5ॸNe jiryi ۳nu۳y Juánbay jtyanunu۳yada ja۳at۳ a day, jirye ji ۳ta ra۳jtyu۳yasiy Ju۳denu Jnututa day, netimyu۳ ne rani ramiy rajuu runda didye.” Sa۳subeda Jesús jarichumuju۳ 6ॸJiryatiy

riintye۳ryadeda variy jasiyu, ruutaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Jesús: “¿Nutyityu۳, diyeni ۳viy ya۳bay si ۳tenu

nu۳cyuracaju۳ Irayénu mucadimu?” variy ruuva: “¿Ta۳raju۳ra jiryedyetyaru۳rya? Ni ۳day Vu۳jye۳ datya day varityi sa۳jvaaryu۳y daryadarya, tapi ni ۳ni ۳day datya jiryi ۳nu۳dyerya. Ni ۳day Vu۳jye۳ datya day nu۳tyeryivye ra۳jvaarya. 8ॸJirye ji ۳ta ra۳jmutya۳ra Ju۳denu vanu۳tya۳da, sa۳numatiy ju۳u۳je Su۳ntu jiryivaju۳. Variñi ۳ ji ۳ta jirya۳tu۳chu rañijyu۳ Jerusarí ۳mu, ti ۳ta۳ju۳ Judéya mucadimu jarye, Samáriya mucadimuntiy, ti ۳ta۳ju۳ mucadisu۳tyeryasa۳ra۳ju۳.” 9ॸSaniquemu۳yadanumatiy Jesúsra jirya niquejada, sa۳subeda jarichuvimuju۳ varicha۳ra۳ju۳ ridyiyadajache. Sajayada variy rajiruju۳ryanube, ne ridyiyada variy sivanu۳day. 10ॸJiryatiy ru۳nu۳ryi ۳jada jarichuna۳cho۳ su۳sijyu۳, mityamusiy nanumu۳ti ۳jada danu۳ju۳y nijya۳mi ۳ju۳y rityuunu, pupajatyanu۳jyu۳y. 11ॸNani ۳teda ji ۳ta variy ruuva Cadidéya mucadi ja۳nvay: “¿Ta۳ju۳ra jiryepyiraniy jarichuna۳cho۳ day, ta۳ju۳? Ni ۳ni ۳ Jesús jiryatiy sara۳yasumiy jiryisa۳siy jarichuvimuju۳, ni ۳day ra۳jti ۳sara ju۳na۳ntyi. Daryatiy saya۳siy jarichuvimuju۳, daryaday sa۳ta۳rya rumusiy jiyuju۳ntiy.” 7ॸSu۳teda

Rijeryeta۳dani ۳ Matíyasibe, Judásibe ju۳bivaju۳ 12ॸRitye۳rya۳da ji ۳ta variy ja۳mumusimyusiy jiryatiy Odivu ri ۳tya. Ritye۳rya۳da ji ۳ta mu۳chiy nu۳jipyude Jerusarí ۳muju۳, ne jaryi ripya ravicha۳da, jiryatiy riryupichara jiituyada rundamu

207 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ1ٍॷ2

208

riva day. 13ॸRijeñuvi ۳jada ji ۳ta na۳varyorivyimu variy, jasityi rime۳cho۳nu۳yada variy Pyítru, Juán, Santiyácu, Antrésiy, Vedípe, Tumása, Bartodomévu, Matévu, Santiyácu jiryatiy Ajéñubay denuni ۳, Siimyó۳ jaryi vani ۳ra niquera, Judásiy jarye jiryatiy Santiyácu denuni ۳. 14ॸJivye ji ۳ta rañi tu۳chutadeda sisa۳ Ju۳denu, rijechiñu۳yencha variy jasiñi ۳. Rivyicha۳da vatuy variy ruusa۳ntiy, Jesús jno۳da jarye, sataryi ۳veda jarye. 15-16ॸVariryundamu ji ۳ta saradeda Pyítru jityeryi ۳veda parudamu, jiryatiy rivyicha۳da jasiy taraqui pacha, daraju۳y vu۳yaju۳y rinchaju۳. Satu۳choda variy ruuva: “Jirya۳jnu۳y, ratyeryi ۳veda, daryanuma rito۳sara catera nu۳chara sanchiy Judásibe, jiryatiy ta۳фɗֆѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada Ju۳denu Jnutu Davyíbe jtosidyerya. Ni ۳day Judásibe jatachoda variryi nijya۳nvadye, rirya۳tidye ju۳riy variñi ۳ Jesús. 17ॸNi ۳ni ۳ vichanu۳yada nu۳dyisa۳ vichi ۳; sajaryeta۳da Jesús nu۳dyisa۳ jvaayasi ۳ju۳ni ۳. 18ॸNeviy yinu۳y riche۳ mucadini ۳ jiñu vanu jicyuriquiy murichirya day, jiryatiy su۳mutya۳ jidyetyadoda murichiryara, taji vichadeda murichirya jarye. Jasiñi ۳ saju۳u۳y mucadincha yino۳ta variy, rabuy sapude variy, raju۳u۳y sasiquidijuu varintyi. 19ॸRidyetya ji ۳ta Jerusarí ۳ ja۳nvay ti ۳ta۳ju۳ varidyerya, ramuni ۳tiy ru۳tay jiñiquejadamura ri ۳tya Asendáma, jiryatiy vuryi ۳tay Nuda mucadira. 20ॸNe yinu۳y sanijyu۳ nu۳charara murra۳pedyedye: Dañuma ra۳ma۳cho۳ saroriy mitya roriy, ne ti ۳ ra۳cha jasiy sarorimyunu۳day. Tara nu۳chara jtantyi: Sa۳ma۳ jay ti ۳ su۳bivaju۳, yinsu۳jyomu. 21-22ॸRamuni ۳tiy vurya۳jaryeta diye ti ۳qui vanu su۳bivaju۳ Judásibe. Vurya۳jaryeta vuryisa۳ vichavay tenu, jiryatiy

sasiityari ۳sara vuryisa۳ni ۳ Nutyityu۳ Jesús, Juán jtyadodivasiy, Jesús jasubedasa۳ra۳ju۳. Vurya۳jaryetani ۳ ni ۳tidye ra۳cha tu۳chu۳ vuryisa۳, jiryatiy sami ۳sama۳ Jesús diibyimusiy.” 23ॸRibeyada ji ۳ta variy danu۳ju۳y vanuju۳y, rirya۳tidye jaryetani ۳ ti ۳qui sisa۳siy. Ti ۳qui vichanu۳yada Jusíy jtyati ۳, si ۳tyaju۳ve vichanu۳yada Barsábasiy, ravichanu۳yada si ۳tya táryarantiy, Jústu. Nu۳ntiy vichanu۳yada Matíyasiy. 24-25ॸRityu۳choda variy Sisa۳ Ju۳denu, nu۳rya: “Jiityi datya ti ۳ta۳ju۳ra rijechiy vaduy, Nutyityu۳, ya۳datyanu diye nu۳y, mi ۳ vanura jijeryeta, sa۳tidye jay su۳bivaju۳ Judásibe, ni ۳tiy ra۳cha nusu۳yasi ۳ nu۳dyisa۳. Ne yinu۳y satochimya۳ Judásiberya yivaayada day, jiryatiy yipa۳jada rana۳cho۳ni ۳, jadchiñuma sayati jidyiijyomuju۳ day.” 26ॸRijeryeta۳da ji ۳ta variñi ۳ Matíyasiy su۳bivaju۳ Judásibe. Richaradoda ji ۳ta varintyiyu: “Rito۳ma۳ntiy, vu۳yaju۳y danu۳ju۳y vu۳nchaju۳.” Sitima۳da Ju۳denu Jnutu

2

1ॸTadajyo

vu۳yaju۳y runda vicha۳da rivasiy Pásco. Tara vichtya rundanuma vicha۳da varintyi. Rivyicha۳da ji ۳ta Jesúsmu tuva۳chuvay vatajuu variy jasiy. 2ॸMityamusiñi ۳day ra۳nsa۳da jarichumu nu۳tyu ja۳mu riicho, ramu۳chadeda rasuyadara roriy variy, jiryatiy rimya۳sa۳da variy jasiy. 3ॸVaricha۳ra۳ju۳ ridyiyada riva nu۳tyu jiiday, ru۳rayada variy ruuva, nu۳vantiy, nu۳vantiy, nu۳vantiy. 4ॸTi ۳ta۳ju۳ rimyu۳cha۳da Ju۳denu Jnutumusiy variy. Rijyo۳ta۳da ji ۳ta niquejada varirya tara nijya۳nvay niquejadantiy, Ju۳denu Jnutumusiy riñiquejada daryá. 5ॸRivyichanuvi ۳jada Judíyuveda variy Jerusarí ۳mu, samirya jachityavay daryaju۳ riy. Ruuti ۳nu۳yada ti ۳ta۳ju۳ tavicha۳divasiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ2

209 6ॸRityuva۳chodanumatirya

ra۳nsa۳da, richiiyada ji ۳ta nijya۳nvay variy rana۳cho۳, rityi ۳tta۳da varirya jiryatiy rityuva۳choda daryaju۳ra tavay niquejada nu۳͖ɗфɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jadamu. 7-8ॸRu۳nteda variy, rityi ۳tta۳da varintyirya: “Nu۳tyu riñi ۳ riñi ۳cha Cadidéya mucadi ja۳nvay jivye ti ۳ta۳ju۳, nu۳tyu vu۳ñi tuva۳chunuvi ۳ nu۳ñi ti ۳musiy si ۳tenu vu۳ñiquejadamura. 9-11ॸVu۳vyicha ji ۳ta jiyu nu۳ñi taji mucadimu vichavay. Vu۳myucadi jtya ji ۳ta Pártiya, Médiya, Edá۳, Mesupotámiya, Judéya, Capadó siya, Póntu, Ásiya, Vuryíjiya, Pa۳jídiya, Ejíptu, Díbiya jiryatiy Siréne tuunu vicharara, Créta, Arábiya jarye ti ۳ta۳ju۳. Vu۳tyevay jarye jañu۳vye jiyu, ѠΔ̲̲ӕ‫ڏ‬ sivye. Vu۳vyicha Judíyuveda ti ۳ta۳ju۳, vu۳y ji ۳ta si ۳tenu Judíyuveda day, jivye ji ۳ta vu۳tyevay vichavadye. Ti ۳ta۳ju۳numa vu۳tyuva۳chu si ۳tenu vu۳ñiquejadamu darya jiryatiy sivaay Ju۳denu samiy jidyetya۳data darya.” 12ॸRityi ۳tta۳damu yiteda variy: “¿Nu۳tyura vurya۳jachipiya۳, nu۳tyura?” Ruutaja۳doda ji ۳ta nu۳ñi riyu: “¿Ta۳raju۳ra rani ۳cha jirya? ¿Nu۳tyuraju۳ra rani ۳cha day, nu۳tyuraju۳?” 13ॸTi ۳ni ۳ jteda yarupadodamu day: “Niyu۳byimiy dyetya, jiryatiy rirya۳tosirya bínuja۳ vadija۳ daryaju۳, ti ۳ta۳ju۳ ripyoyasiy varirya.” Pyítrubay tu۳choda nijya۳nvavya 14ॸSaradesubeda

ji ۳ta Pyítrubay variy, vu۳yaju۳y Jesús nusu۳byimiy sisa۳ju۳, ti ۳qui rinchaju۳, saniquejada ji ۳ta jaryi variy: “Vaduy, Judíyuveda, jiryatiy Jerusarí ۳ ja۳nvay jirye: jirye۳ntya datyara, jirye۳ntya tuva۳chu ramu rañiquejada. 15ॸTama۳ niyu۳byimiy nu۳ñi ۳cha, tama۳. Niyu۳byimiy dyetya jiryejyu۳ nu۳dye. Tama۳ vasetuunu vichi ۳ta rani ۳cha didye, tama۳.” 16ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay varintyi: “Nu۳tyu jiryeñi tuva۳chuma۳ra jiryatiy saniquenu۳yada ta۳riy Ju۳denuju۳

tu۳chu۳barya, ravichanu۳yada si ۳tya Jovénu. 17-21ॸSu۳teda ji ۳ta Jovénubay ta۳riy variy: Tamitya rundamu, su۳tay Ju۳denu, ra۳numa rumiñi ۳ ri ۳ntu ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳va, rirya۳tidye nique jiryedyedyeñu vaduy variy rajyu۳, jiryedyetuveda jarye. Vadero۳vay ra۳jnu۳rya va۳cha variy, фɗ̲ֆɗ‫ڏ‬ tyumiy ji ۳ta ra۳ma۳ryi ۳sa jime۳yantiy. Ramyuchechivyedava ra۳rumiñi ۳ Ri ۳ntu variryundamu, ф̲ֆӕËȍľ‫ڏ‬ chityuvedava jarye, rirya۳tidye nique variy rajyu۳. Ra۳dityanu ti ۳ttasara variryi, ʮɗфֆҡɗֆʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ mura, mityamusiy ju۳dejada jarye mucadincha: nuda, jiiday jarye, nuvachijyuu jarye. Jiñi ۳ ra۳ti ۳tuy nupocudiju۳ variy, jarimyuni ۳ jarye ra۳ti ۳tuy nudaju۳, ja۳mu runda jti ۳jadajisiy, jiryatiy Ju۳denu jchana۳yada runda ra۳cha. Ni ۳tiy va۳ta darya jantyutya۳da siva Ju۳denu day, varityi sa۳natuy si ۳tyamuyu, sa۳jantyutya variñi ۳. 22ॸJirye۳ntya tuva۳chura jirya niquejada, vaduy, Irayénuveda. Jesús ji ۳ta, Nasaryé ja۳mi ۳, savichanu۳tyi jiryequebyimu. Sani datyanunu۳tyi Ju۳denu jirye: Su۳nityi Jesús ri ۳tedamu. Sadityanunu۳tyi mityamusiy ju۳dejadatara, ti ۳ttasara, mityamusiy datyadoda jarye jiryatiy ѸɗԮֆĀʮɗфֆľнӕľ¡ֆɗ̲ӕˇľѸәѸʮΎ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ tara. Jiryeñi datyi ۳saviñu۳darya. 23ॸNi ۳ni ۳ Jesús, ni ۳tiy ma۳cho۳siy batyi ۳si ۳ju۳ Ju۳denu jtedamuju۳, jiryeñi ۳day ju۳rityiñi ۳, jiryeñi jvatyanityi variy crusitya۳sa jamirya vichavañi ۳. 24ॸSu۳mu۳ryatiy ji ۳ta Ju۳denu sadiiyadamusiyu, jiryatimyu۳ ne ravuunuru۳yada diiyada jasiñi ۳, sami ۳sanimya۳ ti ۳ta۳ju۳ varintyidyeñi ۳. 25-28ॸDavyíbe ji ۳ta jtañu۳yada ta۳riy sanijyu۳: Radyichara siva Ri ۳ndenu ratyuunu, tapi savicha rayntyityudamyuju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ2

210

daryaju۳ day, ne ti ۳ siquityatadedasa۳ra۳ varirye. Ramutiy rí ۳chana۳y rajechiy, фĀֆľ‫ڏ‬ chiy jarye nique ri ۳chana۳yadamu. Rabebyi jarye ra۳jiituchara, ne ra۳jachipiya۳sara ranijyu۳ nu۳ndye, tapi ne ya۳tochiñi ۳ rabeyanu radyiijyomu, dantyamu۳y ne ya۳ponusarani ۳ jivya۳tasi ۳, jiryatiy jijeryeti ۳ samirya jachityi ۳ dañi ۳. Jiñi datyadoda si ۳tenu jnu۳yada ray, nu۳tyuramusiy ra۳vichasara samirya, ya۳mu۳chanichara jichana۳yadata ray ra۳numatiy ju۳ti ۳ jityuunu. Darya su۳tañu۳yada Davyíbe ta۳riy. 29ॸDiye vaduy, ratyeryi ۳veda, ratyu۳chu vijyo۳mujache jiryiva, ratyu۳chu sanijyu۳ ta۳riy vu۳myunatyi ۳ Davyíbe: ѸĀɗɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy, ru۳muchoda variñi ۳. Vuryi ۳nu۳y diye sa۳ra۳ju۳ra sabapyo. 30ॸNi ۳ni ۳ datyanu۳yada si ۳tenu saniquejada Ju۳denura: Jidyedyeñu tenu ra۳jachara yibivaju۳ curacaju۳. 31ॸJiryatiy savichanu۳yada Davyíbe Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ntiy, sadatyama۳ variy saniquejada Ju۳denu ranijyu۳ Crístu mi ۳sa۳subeda diibyimusidye, jiryatimyu۳ ne satocheda jidyiijyomuni ۳ jibeyanu, dantyamu۳y ne ra۳puuchara sababyi varintyi. 32ॸNi ۳ni ۳ Jesús sami ۳sanichiy Ju۳denu diibyimusiy, nu۳y ji ۳ta datya samirya, nu۳tyu۳chunumaya۳ variy ranchintyi. 33ॸVu۳jye۳ Ju۳Āľ͑ӕʮѸӕ̲ɗ͑ɗ‫ڏ‬ chiy yintyityudamyuju۳ni ۳ Jesús, sasa۳chiy variy Yintuni ۳, jiryatiy su۳tatyi darya siva. Jesús ji ۳ta rubesiñi ۳ Yintu nu۳dyivantidye, jiryatiy jiryi ۳nu۳yasiy, jiryetyuva۳chosiy diyedentirya. 34-35ॸTama۳ ni ۳ Davyíbe rañi jasubeda jarichumuju۳, tama۳. Ni ۳day jtedantiy: Su۳tay Nutyityu۳ siva Rayntyityu۳: Ya۳ma۳sanuvi ۳ rayntyityudamyuju۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳vuunutaniryi jimyityasimyi.

36ॸDarya su۳teda Davyíbe ta۳riy. Jirya۳ntya datya diye ti ۳ta۳ju۳ra, tapi ti ۳ta۳ju۳ Irayé͑ӕ‫ڏ‬ veda tevatya jirye: Jiñu Jesús jiryatiy jiryebetyi crusitya۳sani ۳, Vu۳jye۳ Ju۳denu ji ۳ta bayada Nutyityu۳ju۳ni ۳, vuryeyada rá۳ñuju۳ jarye, jiryatiy vuryi ۳tay Crístuni ۳.” 37ॸRityuva۳chodanumatiy nijya۳mi ۳juu, varicha۳ra۳ju۳ rajachipiya۳jada rijechiy taji variy. Jadchiy ji ۳ta ru۳teda siva Pyítrubay, tavay nusu۳byimivya jarye: “¿Diye nu۳tyura vurye۳cha, taryi ۳veda, nu۳tyura?” 38ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy ruuva: “Jirya۳numa paru۳y riva taji jachipiya۳jada day, jirya۳numa jtyanutaniy nu۳ñi ti ۳quimusidyeyu, Jesucrístu jtyamu, sa۳tidye ramityaniy Ju۳denu variy jiryivara jijyuuchuveda, sa۳sa۳y Yintu variy jirye. 39ॸTapi su۳tedama۳ Ju۳denu jiryejyu۳ darya, jiryedyedyeñuju۳ jarye, ti ۳ta۳ju۳ ripya vichavajyu۳ jaryentiy, dañuma ti ۳ sa۳natuchara yimuju۳ Nutyityu۳, Vuryi ۳ndenu.” 40ॸRajuura niquejadamusiy satu۳chunu۳yada Pyítrubay, sadatyanunu۳yada variryi: “Jirya۳ramitya ruumusiy jamirya jvaadyivyeyu.” 41ॸRiñi ۳ ji ۳ta jiryatiy rityuva۳choda ramu saniquejada, riityu۳yada variy. Ոфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damu rirya۳sa۳yada sisa۳ datyavay variy, mumuri ۳ vara۳nca tuudicheju۳. 42ॸTi ۳ta۳ju۳ rundamu ru۳niñu۳yada jityuva۳chodana۳cho۳, jiryatiy ridyetyanunu۳yada Jesús nusu۳vye variy, rivyichanu۳yada jasiy ruusa۳ variy, ripyatatiñu۳yadara pa۳, rityu۳chunu۳yada sisa۳ Ju۳denu varintyi.

Nu۳tyura rivyicha۳da Jesús siityari ۳vavyedabay munatya, nu۳tyura 43ॸRu۳nteda

ji ۳ta nijya۳nvay variy jiryatiy Jesús nusu۳vye jvaañu۳yadara ti ۳ttasara daryaju۳, mityamusiy ju۳dejada jarye risa۳ju۳. 44ॸJiryatiy ti ۳ta۳ju۳ rityuva۳chunu۳yada day, riñi ۳day vichanu۳yada ji ۳tyojomu varidye.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ2ٍॷ3

211 Ti ۳ta۳ju۳musiy riberya varidyerya. jimyucadi variy, riberya jarye, riche۳ñu۳yada variy jityevavyara ramurichirya, ritiy jantyuyadavadye. 46ॸTi ۳ta۳ju۳ rundamu ne richu۳tyaryi ۳nu۳yada jiya۳da Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu. Ripyatanu۳yada varirya pa۳ jiryorimyu, riimyiñu۳yada jichana۳yadamu varirya, samirya rijechipiya۳nu۳yada jijechitya varintyi. 47ॸRityu۳chudoda ji ۳ta nu۳ñi riyu: “Vu۳jye۳ ji ۳ta samirya vichara.” Ridyiñu۳yada ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay variy samirya ruuva. Nutyityu۳ Jesús jasa۳chutityiyada ti ۳ta۳ju۳ rundamu varidyeryi, ʮɗфֆҡɗֆѸф̲ɗҡֆ‫ڏ‬ nityityiyada ruuvara jijyuuchuveda variy. 45ॸRitye۳ryu۳tyanu۳yadara

Sami ۳sa۳da vanu jarapu۳yani ۳bay

3

1ॸTarundamu

sayanu۳yada Pyítrubay, Juánbay jarye. Nadaya۳da jadchiy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomuju۳. Ni ۳nu jtimu vichi ۳tanuma ravicha۳da variy, Ju۳denujsa۳ tu۳choda tuununuma variy. 2ॸJasiy savichanu۳yada ti ۳qui vanu jiryatiy sarupeda jarapu۳yani ۳. Ti ۳ta۳ju۳ rundamu su۳tutaniñu۳yada Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo rorijyu۳muju۳yu, ravichanu۳yada ri ۳tya rorijyu۳ Jerumósa. Jadchiy ji ۳ta sajachiñu۳ñu۳ֆĀֆľ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ damu ruuva nijya۳nvarya tara, rityi jañu۳yada ravimu Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo. 3ॸSadiyadanumatiy nadiva Pyítruju۳be, Juánbatya nanujaryu۳yadamu, sajachiñu۳yada variy nadivara tarantiy. 4ॸSu۳nu۳yada Pyítrubay samiy sana۳cho۳ variy, Juánbay jarye, su۳teda variy siva: “¡Ya۳jnu۳y na۳ñe۳cho۳!” 5ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta variy nanuna۳cho۳, mitya sani jachipiya۳jada variy: “Tara dyetyate sa۳sa۳rye.” 6ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva: “Ne criquityi ۳ pupadarye, netimyu۳ ne vinu ruuna۳dye. Ratiy rimu, rani ۳ ji ۳ta ra۳sa۳y ji: Jesucrístu jtyamu, jiryatiy Nasaryé ja۳mi ۳ni ۳, ¡Ya۳rupi!” 7ॸSireda ji ۳ta

santyityuday jomutuni ۳, Ѹ͑ӕ¡ľѸӕ̲ɗҡֆ‫ڏ‬ deda variñi ۳. Varicha۳ra۳ju۳ ravanu۳yada sanumutu, su۳vichiy jarye. 8ॸSara۳yada ji ۳ta variy jiñumututa, sarupicheda variy jadchiy. Sajayada ji ۳ta variy nadisa۳ Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu. Sarupiñumaya۳jada, sara۳tyiya۳jada risa۳ju۳ jichana۳yadamu, su۳teda ji ۳ta variy siva Ju۳denu: “¡Yentyumya۳te riva!” 9ॸTi ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay diyada variy siva sarupiñumaya۳jada, si ۳chana۳tya۳da variy ridyiyani ۳ Ju۳denu. 10ॸJasiy ridyetya۳da variñi ۳: “Nu۳tyu ni ۳ni ۳day rañi ۳chanu۳chiy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo rorijyu۳mu, jiryatiy Jerumósa ri ۳tya.” Mitya rityi ۳tta۳da variñi ۳, ru۳nu۳yada variy ju۳vara sana۳cho۳ nu۳tyichiñuma saratyentiy, nu۳tyichiy. Pyítrubay tu۳choda rupijyo rorimyu 11ॸJadchiy

ji ۳ta ne sajiintyeñu۳yada jarapu۳yani ۳ mi ۳si ۳ Pyítrubay nichiñu۳day, Juánbay nichiy jarye. Rityi ۳tta۳da ji ۳ta nijya۳nvay variñi ۳, riintye۳ryadeda variy rityuunu rupijyo rorimyuju۳yu, ravichanu۳yada ri ۳tya Pórticu de Sadumú۳. 12ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta Pyítrubay variy riñe۳cho۳: “¿Nu۳tyuramura jiryetyi ۳ttara jirya, Irayénuveda, nu۳tyuramu? ¿Ta۳ju۳ jiryi ۳nu۳y na۳ñe۳cho۳, ta۳ju۳? Na۳ñi ۳ta rupityaniy jidyetya۳datani ۳ jiñu vanu day, dantyamu۳y ne sarupi jiryatiy samirya jachityanu۳jyu۳y na۳ñi ۳cha. 13ॸVu۳myunatyavay Ju۳denu vichaniy daryadañi ۳. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha ta۳riy Ru۳ndenu: vu۳myunatyavay Avurá۳bay, Isácubay, Jacóbubay jarye. Ju۳denunuma vichaniy daryadañi ۳, si ۳chana۳tya daryaju۳ni ۳ Jidyenu Jesús, jiryatiy jiryeñi pu۳chityi Pyidátumuju۳ ni ۳. Sani jmu۳ryaru۳tyi Pyidátu variñi ۳, jiryatiy sami ۳ nijya۳mi ۳ sani ۳chati sadiya daryaju۳, ne jiryevya۳tati jmu۳rya۳daju۳ varidyeñi ۳. 14ॸNe taradera jiryi ۳mu۳ryaru۳tyiñi ۳, nu۳tyu ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu jiintyasi ۳, vase jvaarya risa۳ju۳ni ۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ3ٍॷ4

212

Jiñu ji ۳ta jiryeñi jmu۳ryaru۳tyi, ni ۳tiy rañi ۳cha ju۳vi ۳. 15ॸTapi jiryetya jvatyiñi ۳ ni ۳tiy rañi jnu۳tyaniñu۳yada vu۳y, Ju۳denunuma mi ۳Ѹ͑ɗҡֆɗѸĀɗɗʮֆΎ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ dyeyu. Nu۳tyu nu۳ñi rañi ۳cha sanchiy tu۳chuvay. 16ॸNe jiryi ۳nu۳ñi ۳ jiñu vanu. Jiryedyetyi ۳satyani ۳ savichanu۳chi jarapu۳yani ۳, sani ratyevidye jiryatiy satuva۳chu daryaju۳ Jesús jtyamu. Samiy tuva۳chodamu su۳ndejada Jesús vu۳y, ramuni ۳tiy sami ۳sadesiy samidyeni ۳ jiñu vanu jirye diya. 17ॸDiye, ratyeryi ۳veda, radyetyi ۳satya ne jiryedyetya, dantyamu۳y ne jiryentyityu۳ datyaru۳y nu۳tyura jiryevyichaniñi ۳ Jesús. 18ॸJu۳denu jteda daryá, sito۳tanirya jiñiquejada jijyu۳ tu۳chuvabe jtosiy: Sa۳paru۳tyasara Crístu jidyiiyada sa۳ra۳ju۳yu. 19ॸJirya۳numa paru۳y riva taji jachipiya۳jada, jirya۳numa jachipiya۳ sanijyu۳ Ju۳denu day, sa۳tidye pu۳y variy jiryivasirya jiryejyuuchuveda, variy ji ۳ta jirya۳jiituy rivasiy, ne jiryi ۳nu۳y ra۳jti ۳ jiituyada Ju۳denumusiy. 20ॸJadchiy ji ۳ta sa۳jatyi jpa۳jadani ۳ Jesúsntiy, jiryisa۳ju۳si ۳ju۳, jiryatiy vuryeyada rá۳ñuni ۳. 21ॸDañuma sa۳ma۳cho۳sara jarichumu Ju۳denu jdutya۳da rundasa۳ra۳ju۳, sa۳numatiy jatyi jdutya۳dara samirya vicha۳da runda varintyi. Darya ni ۳day su۳tañu۳yada ta۳riy vicha۳da rundamusiy, jijeryetavabe jtosiy, jiryatiy saju۳ tu۳chuvabedyeryi. 22-23ॸMuyusésibe ji ۳ta jtedantiy: Jiryiva tu۳chu۳ju۳ sa۳bay Ju۳denu jiryetyenute. Daryaday sa۳chantiy nu۳tyu ray daryantiy. Jiryetyuva۳chuta۳ta simuntiy, daryatiy sa۳nique jiryiva. Rityimyu۳ ne ra۳tuva۳chu simu, riñi ۳ ji ۳ta ra۳baryi ۳ nijya۳nvay cabyimusiy. 24ॸTi ۳ta۳ju۳ tu۳chuvabe tu۳chodantiy, nu۳tyura ra۳cha diye rundamu, darya satu۳choda Siméñubay, jadchiy ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳

jiryatiy ruuti ۳jada su۳sijyu۳. 25ॸJirye ji ۳ta tu۳chuvabe dadyeñu day. Samirya day rani ۳cha jiryejyu۳, Ju۳denu jachipiya۳jada daryaju۳ ta۳riy jiryemyunatyavabeñijyu۳. Su۳teda ji ۳ta Ju۳denu siva Avurá۳bay variy: Jidyedyeñu tenumu ra۳jvaay samirya riyadaju۳, ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavay jiyadaju۳. 26ॸJiryimuni ۳ sajo۳ta۳da jpa۳jada Ju۳denuni ۳ jidyenu, sami ۳sanichiñumatiy variñi ۳. Su۳pa۳jadani ۳ jidyenu sa۳tidye jachipiya۳taniy samirya vicha۳daju۳ jirye, jirya۳tidye paru۳y nu۳ñi jirye variy riva va۳cha jachipiya۳jada.” Satu۳choda Pyítrubay Juánbatya japuvedabay tuunu

4

1ॸNanuniquejada jsa۳ju۳ rimyu۳ti ۳jada caserdótevyeda variy, Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo nutyityu۳ta, SaaduséԮӕԮľ‫ڏ‬ data jarye. 2ॸRiñique۳tta۳da varirya jiryatiy nanudatyanunu۳yada Pyítruju۳be, Juánta daryaju۳ riy nijya۳nvay. Satu۳chunu۳yada Pyítrubay daryaju۳ ruuva: “Jesúsmusiy vu۳ryi jrirya diibyimusiy mi ۳sa۳da.” 3ॸRureda ji ۳ta variñada Pyítruju۳be, Juánbatya. Rityanuvu۳doda variñada rata۳rimyusijyu۳ nupocu rorivyimu, jidyenuma ravicha۳da daryaju۳ varidye. 4ॸTi ۳quitya tuva۳chunu۳yada daryaju۳ ф̲ӕ͑͑ӕ͑ɗ‫ڏ‬ quejada. Vadujyuu vichanu۳yada rajuu, tadajyo vara۳nca tuunudera rivyichanu۳yada daryaju۳. 5ॸRatarya rundamu ji ۳ta riintye۳ryaniñu۳yada japuveda Jerusarí ۳muyu. Jasiy rivyichanu۳yada nutyityu۳veda variy, rimyityuveda jarye, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye. 6ॸJasiy savichanu۳yada Anásiy jtyati ۳bay varintyi, caserdótevyeda nutyityu۳, Cayivásubay, Juánbay, Adejántrubay, satevay jarye ti ۳ta۳ju۳ yisa۳ju۳. 7ॸRiñatuyada ji ۳ta variñada, Pyítruju۳be Juánta, jiquebyimuju۳, ruutaja۳doda variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ4

213 jasiñada: “¿Nu۳tyurata sa۳numi ۳saniñi ۳, nu۳tyurata? ¿Chi ۳ jtyamura sa۳numi ۳saniñi ۳, chi ۳ jtyamu?” 8-9ॸSamu۳chadeda Ju۳denu Jnutuni ۳ Pyítrubay, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Temusiy jiryitaja۳nuru۳y dyetya na۳y, nijya۳nvay nutyityu۳miy, Irayé͑ӕ‫ڏ‬ veda rimyityumiy jarye. Jirya۳jtaja۳nute na۳cyu۳, ¿nu۳tyuramusiy saratyeje jarapu۳yani ۳, nu۳tyuramusiy? ¿Chi ۳na۳te mi ۳saniñi ۳ jiñu jarapu۳yani ۳, chi ۳? 10ॸˇɗфֆľ‫ڏ‬ dyetya۳daju۳ ra۳tu۳chu jiryivara, ti ۳ta۳ju۳ Irayénuvedava jarye: Sami ۳sajay jiñu vanu jarapu۳yani ۳ Jesucrístu jtyamu, jiryatiy Nasaryému savichanu۳yada. Nu۳tyu ni ۳day jiryeñi crusiñutintyi, Ju۳denu mi ۳sanityi variy sadiijyomusiyu. Su۳tedamuju۳ saraniy jiñu vanu mi ۳si ۳ jiryetyuunu. 11ॸJiñu Jesús rañi ۳cha۳da ravichu۳, jirye ji ۳ta roriy jvaavyedye, jiryejetya۳simya۳ni ۳ javiryu۳tyasi ۳, sani bamya۳ Ju۳denu rajo۳ttya۳ ravichu۳ju۳ni ۳, sa۳tidye roriiy sanchara jiryoriy. Jiryatiy vuryi ۳tay saroriryi, rivyicha simu tuva۳chuvay daryaju۳. 12ॸNe yinu۳y ne ti ۳ ra۳ra۳chara vuryeyada jadchiñu۳day. Ne tara jtyatara jadchiy jarichu jarijyu۳nu۳day, jiryatiy sasa۳yada Ju۳denu jiñu vanu Jesúsra, ni ۳tidye ra۳ra۳chara variy vuryeyada.” 13ॸRu۳nu۳yada ji ۳ta japuveda sana۳cho۳ variy: “Nadani ۳ ji ۳ta si ۳tenu nique jivyanu۳yadata, samiy nanudatya۳data, vu۳ñi datyi ۳satya ne nanudatyara catera nu۳yada, tapi jantyuyani ۳ju۳y daryaju۳ nada jiñuju۳y nijya۳mi ۳ju۳y.” Rityi ۳tta۳da variñada. Ridyetya۳da ji ۳ta variy nadanchiy: “Jiñuju۳y Jesúsjsa۳ vichanu۳jyu۳y.” 14ॸJiryatiy ridyiñu۳yada siva vanu mi ۳sanichi ۳ jityuunu, ne ru۳taryu۳yada tara variñu۳day. 15-16ॸPariche ru۳pa۳jada jadchiy jityuunusiñada, Pyítruju۳be, Juánta. Jasi͖ӕ̲фɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada nu۳ñi rijyuu yiva: “¿Nu۳tyura vurye۳chaniñada jiñuju۳y vanuju۳ñu۳day, nu۳tyura? Ne ti ۳ ra۳ramicha datya۳da

nadanu۳ndye, jiryatiy mityamusiy ju۳deru۳y daryaju۳ nada. Ti ۳ta۳ju۳ma۳ ridyetya Jerusarí ۳ ja۳nvarya, ne vana۳y nta vuryi ۳tañu۳ndye: Ne nanumi ۳saniy si ۳tenuni ۳. 17ॸRañuma ju۳ray ju۳na۳y tu۳chodanu۳day, vurya۳jiyaro۳nu nada nañuma nique ju۳na۳ñu۳nrya Jesús jtyanu۳day.” 18ॸJadchiy ji ۳ta riñatuyada variñadantiy, ru۳bayada ji ۳ta variy nana۳jisirya: “Ne sa۳na۳nique ju۳na۳ñu۳nrya Jesús jtyanu۳day, dantyamu۳y ne sa۳na۳datyanu Jesús jtyamunu۳day.” 19ॸPyítrubay, Juánbatya nani ۳mutya۳jada variryi: “Jirya۳ntya jachipiya۳ samiy, samiryavidye sa۳diy Ju۳denu vuryiva, na۳ña۳vidye siitye jiryejyu۳, varimyata Ju۳denuju۳ dyetya. 20ॸNa۳y ji ۳ta ne paru۳ryu۳y riva niquejada day, jiryatiy na۳dyi riva, na۳tyuva۳chura darya niquejada.” 21ॸRiyaro۳dodivasiy, yimu۳rya۳da variñada, ru۳tamya۳tiy: “¿Ta۳raju۳ra vurya۳tanuvu۳nu nada, ta۳raju۳?” Tapi ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳tya jchana۳tya۳da daryaju۳ variñi ۳ Ju۳denu riva, jiryatiy mityamusiy su۳ndejada daryaju۳ ridyiya. 22ॸDaryaju۳yu vu۳yaju۳y vaatati ۳numa vanu jiryatiy sami ۳sa۳da jarapu۳yadamusiy. Jesúsmu tuva۳chuvavyedabay va۳ta۳dara vanu۳tya۳da simusiy 23ॸRu۳mu۳rya۳danumatiy

nada Pyítruju۳be, Juánta, nadaya۳da ji ۳ta variy yisa۳ vichavamyuju۳. Nanutu۳choda variy jasiy ruuva: “Caserdótevyeda nutyityu۳miy, rimyityumiy jarye jtesiy darya na۳dyiva.” 24ॸRityuva۳chodanumatirya, riñiquenu۳yada ji ۳ta ti ۳tajuu sisa۳ Ju۳denu variy: “Nu۳jye۳, jiñi ۳ Ji ۳ta ju۳dejadara jarichu, mucadi jarye, ja۳mu na۳va jarye, vinu rani ۳ ti ۳ta۳ju۳ rani ۳cha yimusiy. 25-26ॸJi jteda su۳tosiy jimyuchechiy, jiryatiy nu۳myunatyi ۳ Davyíbeñi ۳: ¿Ta۳raju۳ra riñique۳ munu۳ñumiy, ta۳raju۳? ¿Ta۳raju۳ra rijechipiya۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ4ٍॷ5

214

nijya۳nvay va۳cha, ta۳raju۳? tama۳ samirya rani ۳cha, tama۳. Riyaro۳nu ji ۳ta ma۳myi nutyityu۳miñi ۳, ËӕфË‫ڏ‬ veda jarye jiyaro۳nuni ۳ Ju۳denu, sajaryeti ۳ jarye jiyaro۳nuyu. 27ॸSi ۳tenu ji ۳ta riyaro۳nuni ۳ jidyenu Jesús. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jijeryeti ۳ sami ۳. Riyaro۳nu ji ۳ta nutyityu۳vedani ۳. Jeródes, Púnsiyu Pyidátu, munu۳ñujuu, Irayénuveda jarye jiyaro۳nuni ۳. 28ॸRuuto۳tanimya۳ ti ۳ta۳ju۳ varidyerya, jiryatiy jidyetyanu۳yada ta۳ridyerya. 29ॸDiye, Nu۳jye۳, ya۳jnu۳y nu۳tyuramu riyaro۳nu jiñiquejadata nu۳y. Ya۳vanu۳tyaniy nu۳ֆʮɗ̲ֆӕËȍľËȍɗ̲ֆɗ‫ڏ‬ ntyidye, nu۳ña۳tidye nique jichuvu۳yasa۳damura jiñiquejadantidye. 30ॸYa۳jmu۳tya jijyomutu ratyasarata, ya۳tidye ju۳danu variy, ya۳tidye ʮԮ͑ҡֆɗфֆ̲ɗҡֆ̲ӕѸɗֆĀҡֆĀΎĀ͑‫ڏ‬ tidye, ti ۳ttasara risa۳ju۳, jidyenu jiintyasi ۳musiy, jiryatiy Jesús jtyati ۳ni ۳.” 31ॸRipyaru۳yadanumatiy riva Ju۳denujsa۳ tu۳choda, ramichutya۳da tara varirya roriy, jiryatiy riintye۳ryaniy ravimuyu. Samu۳chadeda Ju۳denu Jnutu variy ti ۳ta۳ju۳ ruuvayu, riñiquejada ji ۳ta jichuvu۳yasa۳damu varirya Ju۳denu niquejada. Ru۳tañu۳yada ti ۳ta۳ju۳musiy jiberyanchiy: “Vu۳beryanuma day” 32ॸJiryatiy

rityuva۳choda rajuuvay nijya۳nvay, vatajuu rijechipiya۳jada variy. Ne ti ۳ niquenu۳yada: “Jirya raberya day.” Vatajuu riberyani ۳ yitañu۳yada darya, ratiy vichanu۳yada ruumu. 33ॸRityu۳chunu۳yada ji ۳ta sansu۳byimiy jichuvu۳yasa۳damura Nutyityu۳ Jesús mi ۳sa۳subeda. Rityi tuva۳chunu۳yada simu, samiy jvadichavay rivyichanu۳yada nijya۳nvajyu۳ variy. 34ॸNe ti ۳musiy rasu۳tyeñu۳yada tara; ʮɗфֆҡɗֆ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ tavay daryaju۳ rivyichanu۳yada, ritye۳ryu۳tya۳da varirya, riryoriy jarye jitye۳ryu۳tyanu۳yada risa۳ju۳, ramutimyu۳ ne

rasu۳tyeñu۳yada tara ruumusiy. 35ॸJiryatiy ru۳mutya۳nu۳yadara jiberya murichirya, ru۳tunu۳yada Jesús nusu۳byimimyuju۳ra, ribeñu۳yada variy rityuunura. Jadchiy ji ۳ta riche۳ñu۳yada yivara daryatiy rivya۳ta day. 36ॸDarya ni ۳day sivaañu۳yada Jusíberya. Tajiñuma ru۳teda nusu۳byimiy varidyerya si ۳tya day, Bernabénuma ru۳teda varidyerya, jmu۳tya۳dacanuy su۳tacha۳da day. Devyíbe ju۳riiñuti ۳, Chípyirye ra۳tyuumu vichi ۳ variñi ۳. 37ॸNi ۳ni ۳ ta۳ryu۳tyanu۳yadara jimyucadi, su۳tunu۳yadara ramurichirya nusu۳chavajyu۳. Sajuuchuveda Ananíyasibe, savatura Sajírabatya quivu۳chodata

5

1-2ॸJasiy savichanu۳yada nu۳ Ԯ͑ӕ¡‫ڏ‬ ntyi, ravichanu۳yada si ۳tya Ananíyasiy, savatura Sajírabatya. Sata۳ryu۳tya۳dara jimyucadi, savaturabatya jibeñu۳yadara ramurichirya tera jijyu۳, vinu ratera su۳tunu۳yada nusu۳chavajyu۳. 3ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva: “¿Ta۳raju۳numa sa۳dajatyaniy yivani ۳ va۳cha niquera Satanásintyi, ta۳raju۳? jiryatiy sa۳nujachipiya۳ quivu۳yada sanijyu۳ Ju۳denu Jnutu daryaju۳, ramutiy sa۳dabadyerya ramurichirya tera jijyu۳day. 4ॸ¿Sa۳nuta۳ryu۳tya۳dajisiy, nu۳tyu sa۳numucadi nta day rani ۳cha day? ¿Sa۳nuta۳ryu۳tya۳divasiy, nu۳tyu sa۳daju۳ day rani ۳cha ramurichirya day? ¿Nu۳tyuramura sa۳nujachipiya۳ daryantiy, nu۳tyuramu? Ne quivu۳yada sa۳ninique riñijyu۳ nijya۳nvadye, sa۳nintay ya۳quivu۳chuni ۳ Ju۳denu.” 5ॸSatuva۳chodanumatiy Ananíyasiberya Pyítrubay niquejada, sara۳yada variy, sadiiyadama۳ ti ۳ta۳ju۳ variy jasiy, puutyitye. Jaryi ru۳nteda variy, jiryatiy rityuva۳chunu۳yada ti ۳ta۳ju۳ra. 6ॸRiñubeseda ji ۳ta vaduy vadero۳vay variy, riryeyada ji ۳ta sujajyuutara sababyi, ru۳toda variy jmuchujomu۳ju۳ra, ru۳muchoda variy jasirya.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ5

215 7ॸMumuri ۳ jóramusiy ji ۳ta, siti ۳jada savatura ma۳cho۳nu rumuntiy, sadatyatya sadiimya۳ ravyanucu۳. 8ॸJasiy su۳teda Pyítrubay siva: “Ya۳tu۳chu riva: ¿Si ۳tenuni ۳viy sa۳nuta۳ryu۳tyara jimyucadi jirya criquiy murichirya?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Joonu, jirya criquiy murichirya ni ۳day.” 9ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva: “¿Ta۳raju۳ra sa۳nujachipiya۳jay sayaro۳ju۳ Ju۳denu Jnutu, sa۳nijantya dyetya saniy, sa۳vidye datya jiryatiy vu۳vyichaniy darya saniya۳re? Nu۳tyuva۳Ëȍӕ͑ӕ̲ффɗфֆӕЙɗ‫ڏ‬ yada, jiryatiy jivyanubay ru۳muchosiy. Daryani ۳day rirya۳jtosintyi ji.” 10ॸSara۳yada varicha۳ra۳ju۳ satuunu Pyítrubay, sadiimya۳ ti ۳ta۳ju۳ variy jasintyi, puutyityentiy. Rijeyada ji ۳ta vadero۳vay varintyi, ridyiñuvi ۳jada diibyi siva savatura ma۳cho۳nuntiy. Ru۳toda ji ۳ta variy jadchintyiñi ۳, ru۳muchoda ji ۳ta savanubay bapyo tuununtiyu. 11ॸJaryi ru۳nteda variy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy riintye۳ryaniñu۳yada variy jasiyu. Jiryatiy rityuva۳chunu۳yada taji vichavarya, rijerye jnuteda variy.

Ti ۳ttasara, mityamusiy jvadichara jarye risa۳ju۳ra 12ॸJesús

nusu۳vye jtedamuju۳numa rivyichadedara jaryi mityamusiy jvadichara, ti ۳ttasara jarye nijya۳mi ۳juu cabyimura. Ti ۳ta۳ju۳ riintye۳ryaniñu۳yada jijechipiya۳jadamu rupijyo rorivyimuyu, ravichanu۳yada ri ۳tya Pórticu de Sadumú۳. 13ॸNe ti ۳ jaryu۳ñu۳yada ruusa۳ju۳, dañuma rirye۳cha samiy jvadichavay nijya۳nvajyu۳ day. 14ॸRirya۳sa۳yada variy jasidye jiryatiy rityuva۳chunu۳yada simu Ju۳denu day, vaduy, vatuy jarye. 15ॸRichipyatanu۳yada riy jdiva۳jnuvay variy vicha۳da cabyivaju۳ rityiryo۳joncha, sa۳numatiy ramiryi ۳ Pyítrubay ruuva jdiva۳jnuvay. Ru۳teda jdiva۳jnuvay variy: “Temusiy su۳ntumusiy dyetya vurya۳mi ۳sate.” 16ॸJaryi rajuu nijya۳mi ۳ ju۳tye۳ryaniñu۳yada

variy jasiyu Jerusarí ۳ ju۳ro۳ vichavay. Rijerye jti ۳tanu۳yada riy jdiva۳jnuvay, ʮ̲ɗфֆԮɗËȍԮֆʮфֆľʮɗфֆҡɗֆ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda jarupadoda daryaju۳riy. Rimyi ۳sa۳da ti ۳ta۳ju۳ variy. Rirya۳rupadoda riy Jesús nusu۳vyevyedabay 17-18ॸJadchiy ji ۳ta caserdótevyeda nutyityu۳, ti ۳ta۳ju۳ sanijya۳nvay jiryatiy Saadusévuveda daryi, rinnu۳yadamu jichiryi ۳jada ruumu Jesús nusu۳vyevyeda. Rureda ji ۳ta variy jasiryi, riityejada tanuvu۳nujovimu variryi. 19-20ॸNupora samutta۳da Ju۳denu jpa۳nura tanuvu۳nujo rorijyu۳ riyadasiy, sasipyata۳da variy ravimusiryi. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jirya۳numa raniñuve Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo vimu. Jasiñi ۳ jirya۳niquenuvera vadi vicha۳da.” 21ॸRityuva۳chodamu jijeyada ravimu Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo, ra۳sacharajsa۳ju۳, ridyetyadoda variy jasiy. Varicha۳ra۳ju۳ sanatuyada caserdótevyeda nutyityu۳ jiñijya۳nvatya riy japuveda, ti ۳ta۳ju۳ Irayénuveda rimyityumiy jarye. Ru۳teda ji ۳ta variy: “Jirya۳ryitya۳ riy Jesús nusu۳byimiy tanuvu۳nujovimusiy.” 22-23ॸRuuto۳jada ji ۳ta podisíyaveda jasiy, tiii, ne ridyiñuvejada jasiy ruuvanu۳day. Ritye۳rya۳da ji ۳ta variy jadchiy, rityu۳chunuvejada ji ۳ta variy ruuvantiy: “Samiy mutanusara nu۳dyiñuve jasiy riva tanuvu۳nujo, jasidye sani ۳cha rorijyu۳ jnu۳tyi ۳, nu۳ñi muttanuvera rorijyu۳, ne nu۳dyi tavavya ravimunu۳day, tii, mitya.” 24ॸSatuva۳chodanumatiy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo nutyityu۳, caserdótevyeda nutyityu۳miy jarye, mitya ru۳ntedamu jijechipiya۳jada variy: “¿Nu۳tyurana۳te rama۳cho۳te, nu۳tyura?” 25ॸSiti ۳jada ji ۳ta ti ۳qui vanu tu۳chu۳, ni ۳tiy tu۳chunuvi ۳jada ruuva: “Jirya۳jnu۳y jiryatiy jiryeñi tanuvu۳nujaryi, nu۳tyu mu۳ñuma riñi radesa۳niy Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ5ٍॷ6

216

vimu day, jasiñuma ridyetyanu riy nijya۳nvadye.” 26ॸSaya۳da ji ۳ta Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo nutyityu۳ jipyodisíֆԮľ‫ڏ‬ data riñe۳cho۳, samiryamu riya۳da riñe۳cho۳, rirya۳tidye jiritya۳ variryi, richuvu۳yadamu nubesiy jiñi jiya۳da riñe۳cho۳, rijechipiya۳tityiyada variy: “Vurya۳tiy jiritya۳ nique۳yadamu riy, rirya۳jachiy tavay nijya۳nvay jiñique۳yadamu ravichu۳ta varivyu۳y.” 27-28ॸRiyata۳da ji ۳ta japuvedamuju۳ riy, riryanityaniñuvejada riquebyimu riy. Jasiy ji ۳ta sanique۳ttya۳da caserdótevyeda nutyityu۳ varintyiryi: “¡Nu۳tyu rañi jtachimya۳ jaryi jiryivantiy ne datyadodaju۳ Jesús jtyamu nu۳ndye! Jiryeñi mu۳chanidyerya Jerusarí ۳ jidyetyadodata day, mityani ۳day jiryeñi ntay ya۳baya۳ nu۳ñijyu۳ra samunusa۳da jiñu vanu.” 29ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pyítrubay variy, sisa۳ju۳ nusu۳chavay jarye: “Nu۳ñi ji ۳ta tuva۳chu jaryi simu Ju۳denu, vadumyusiy. 30ॸNi ۳tiy vichanu۳yada ta۳riy vu۳myunatyi ۳ Ju۳denu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta mi ۳sanityiñi ۳ Jesús, jiryatiy jiryemyunutiy crusitya۳sani ۳. 31ॸJu۳denu ji ۳ta jasuminityiñi ۳ Jesús yintyityudamyuju۳. Ni ۳ni ۳ ra۳chasara Nutyityu۳, nijya۳mi ۳va Jantyuyasi ۳ jarye, rirya۳tidye paru۳y riva taji jachipiya۳jada variy, sa۳tidye ramityaniy Ju۳denu variy ruuvara jijyuuchuveda day. 32ॸNu۳tyu nu۳ñi ۳day rañi ۳cha ranchiy tu۳chuvay; Ju۳denu Jnutu jarye tu۳chu, jiryatiy sasa۳y Ju۳denu Yintu riy, rityi tuva۳chu simu.” 33ॸRityuva۳chodanumatirya raniquesa۳da, riñi jteda ya۳jvay jiñique۳yadamu variryi nusu۳chavay. 34ॸSaradeda variy Varyisévuveda tenu, ravicha۳da si ۳tya Camañéñu. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada niquejada datyanu۳, ramuni ۳tiy rityuva۳chunu۳yada nijya۳nvay variy simu. Su۳teda ji ۳ta jasiy ruuva: “Jirya۳sipyatá taraquiju۳ nada jiñuju۳y vanuju۳y.” 35ॸSu۳teda ji ۳ta variy jasiy ruuva: “¡Jiryi ۳nu۳tya۳ta jiyada, Vaduy, Irayénuveda! ¡Samiy jirya۳jachipiya۳, nu۳tyura

jirye۳chaniñada jiñuju۳y vanuju۳y, nu۳tyura! sani nubesumiy Tévudas jtyati ۳bay varidye, su۳tatyi ji ۳ta variy: Ray ji ۳ta vanu samiy datyara. Riintye۳ryaniy ji ۳ta nijya۳nvay variy simuju۳yu, daryaju۳yu pacha tuunude nijya۳mi ۳. Ru۳vedanumatiñi ۳, ru۳rayada ji ۳ta nijya۳nvay variy sivasiyu, rama۳cho۳jada ji ۳ta mitya variy sivasiy. 37ॸJadchiy ji ۳ta sanubesityi Judásibe, Cadidéya mucadimu vichi ۳, varityi riñu۳tyaniñu۳tyiryi nijya۳nvay, ridyetya۳daju۳ nurivyeñuma riñi ۳cha jasiy. Ni ۳ jarye jatachunu۳tyiryi nijya۳nvay, rirya۳tidye siityari ۳ variñi ۳. Ni ۳ jarye batyeda variy; jiryatiy richiityari ۳nu۳tyiñi ۳, ru۳ratyi varintyiyu. 38ॸRamutiy ri ۳tay diye jiryiva: Ne jirya۳ji ۳tye nadisa۳ jiñuju۳y vanuju۳ñu۳dayu. ¡Jirya۳numa paru۳y nadiva day! Vinu nanujachipiya۳jadatiy raryicha, raryi ma۳cho۳ mitya variy jasiy, mityamusiy raryi caray varintyi. 39ॸJu۳denumusiryatiy nanudatyadoda day, ne jirye vuudodasa۳ra۳ variñadanu۳day. Jatyí jiryechiryi ۳ sanijyu۳ Ju۳denu.” “Jo.” 40ॸMitya rityuva۳choda nijya۳nvay variy rana۳cho۳. Riñatuyada ji ۳ta nada nusu۳chanu۳jyu۳y, rimyusiye۳yada variñada. Ru۳mu۳rya۳da ji ۳ta rivasiy nadantiy, ru۳bayada nana۳jisiy varirya: “¡Ne sa۳na۳nique Jesús jtyamunu۳day!” 41ॸJadchiy ji ۳ta nanuta۳rya۳da nusu۳chanu۳jyu۳y jichana۳yadamu rityuunusiy japuvedantiy, jiryatiy nanusaryejadara javatya۳da Jesúsmu tuva۳chodiva. 42ॸTi ۳ta۳ju۳ rundamu nanudatyanunu۳yadara, nanutu۳chunu۳yada risa۳ju۳ra: “Ni ۳ni ۳ Jesús sani ۳cha vuryeyada rá۳ñu Crístu.” Darya ni ۳day nanudatyanunu۳yada Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo vimuntiy, nijya۳nvay rorimyu jarye. 36ॸTa۳ripyudenuma

Ribeyada danu۳ju۳ñijyate vadube Ju۳denu jmu۳tyi ۳savajyu۳

6

1ॸVariryundamu ji ۳ta rirya۳sa۳tyityiyada Jesúsmu tuva۳chuvantyi. Jadchiy ji ۳ta JudíֆӕԮľ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ6ٍॷ7

217 dantiy, jiryatiy rivyicha۳da taji vichavadye, ru۳teda ji ۳ta riñijyu۳ jiryatiy jasiy vichavadyeryi: “Ne riche۳ryu۳jeya۳ ti ۳ta۳ju۳ rundamu darya daryi nu۳becheno۳daveda day.” 2ॸJadchiy ji ۳ta, riñatutyadeda Jesús nusu۳vyeryi Ju۳denumu tuva۳chuvay ti ۳ta۳ju۳ntiy. Ru۳teda variy ruuva: “Ne samirya ntate nu۳ña۳paru۳y riva Ju۳denu niquejada datyadoda day, samiryatidye nu۳ña۳potyaniy variryi nijya۳nvay. 3ॸJirya۳ntya jaryeta nu۳ñi jiryeyu, ratyeryi ۳veda, danu۳ju۳ñijyate vaduy tuva۳chuvay, jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ sito۳ Ju۳denu Jnutu ruuva, jaryi datyavay variryi. Riñi jivye vaduy vurya۳bay, rirya۳tidye potyaniy vatajuu riy bacheno۳daveda. 4ॸNu۳y ji ۳ta ra۳jachipityaja۳ dañi ۳ Ju۳denu day, jadchiy ji ۳ta nu۳ña۳datyanu darya Ju۳denu niquejada varidye.” 5ॸTi ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jteda samirya varirya. Jadchiy ji ۳ta rijeryeta۳dani ۳ Estébanubay, ni ۳tiy tuva۳chunu۳yada jaryi simu Ju۳denu, jiryatiy Ju۳denu Jnutu ti ۳ta۳ju۳ siva. Rijeryeta۳dantiryi Vedípe, Prócoru, Nicanóru, Timyú۳, Parménasiy, Nicudásiy jarye, jiryatiy Antiyuquíyamusi ۳ni ۳, sati ۳tumya۳ Judíyuju۳ntiy. 6ॸRipyu۳cheda ji ۳ta Jesús nusu۳vyemyuju۳ riy, rityu۳choda ji ۳ta nusu۳chavay variy sisa۳ Ju۳denu riyadaju۳ntiy, rureda ji ۳ҡԮфɗֆʮɗʮֆΎ̲ӕ‫ڏ‬ tuta ru۳nupadamuntiy sa۳tidye jmu۳tya Ju۳denu Jnutu samiy ruuvaayadamuyu. 7ॸJu۳denu niquejada jasa۳yada variy, rirya۳sa۳yada ji ۳ta Ju۳denumu tuva۳chuvay Jerusarí ۳mu vichavay tevay varintyidye. Rajuu caserdótevyeda tevay tuva۳chunu۳yada simu varintyi.

mityamusiy ju۳dejada jarye. 9ॸRuuti ۳jada ji ۳ta Judíyuveda simu variy, jiryatiy Siréne ja۳nvadyeryi, Adejántriya ja۳nvay, Sidísiya ja۳nvay, Ásiya ja۳nvay jarye ti ۳ta۳ju۳. Riñi jteda riñi ۳cha Muchechimyi Ma۳cho۳vadye ju۳tye۳ryanijyomusivye. Ruuti ۳jada ji ۳ta Estébanubamyu, rirya۳tidye niquetta۳numucha jasiy tariva satayu. 10ॸRiñiquettamu۳yadanumatiyu, sasabodedama۳ Estébanubay variy jidyetya۳data riy, jiryatiy saniquejada Ju۳denu Jnutumusidyerya. 11ॸJadchiy ji ۳ta rivya۳ta۳da dutya۳damusiy riñe۳cho۳ vadube, rityidye ra۳nique quivu۳yadamu: “Nu۳y ji ۳ta tuva۳chodara saniquejada Estébanu sayaro۳ju۳ Muyusésibe, Vuryi ۳ndenu jiyaro۳ju۳ jarye.” 12ॸRatani ۳ riñique۳ttadeda riy nijya۳nvadye, rimyityumiy, Ju۳denu niquejada datyanuvay jarye. Richiryi ۳jada ji ۳ta variy simu Estébanubay, rureda ji ۳ta variy jaryiñi ۳, ripyu۳cheda ji ۳ta japuvedamuju۳ variñi ۳. 13ॸJadchiy ji ۳ta ruuti ۳ta۳da riy nijya۳nvabentyi, Estébanubay jiyadaju۳ quivu۳yasavay. Rityu۳choda ji ۳ta variy: “Ne saparu۳ryu۳y riva taji niquejada, jirya Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jova, Muyusésibe datyadodiva jarye. 14ॸNu۳tyuva۳chuma۳ra Estébanu niquejada: Jiñu Nasaryé Ja۳mi ۳ Jesús, ra۳javatyara jirya Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo. Sadatyadodiva rirya۳numa paru۳y nijya۳nvay riva darya vicha۳da day, jiryatiy sabayada Muyusésibe vu۳vyicha۳daju۳ darya.” 15ॸJiryatiy ti ۳ta۳ju۳ japuveda ma۳sa۳da variy jasiy, ru۳nu۳yada samiy sana۳cho۳ Estébanubay variy jasiy, samiy ru۳nu۳yada variy samo۳va, nu۳tyu Ju۳denu jpa۳nu mo۳ nta rani ۳cha samo۳ daryaju۳.

Ruredani ۳ Estébanubay 8ॸJu۳denu

bayada samirya jachityi ۳ju۳ni ۳ Estébanubay, savanu۳yada jibeyada ti ۳ta۳ju۳ siva. Ratanuma sivaañu۳yada nijya۳nvay cabyimura ti ۳ttasara,

Estébanubay tu۳choda jiyadaju۳

7

1ॸJadchiy

ji ۳ta su۳teda caserdótevyeda nutyityu۳ siva: “¿Si ۳tenuni ۳viy rani ۳cha jiryatiy ru۳tayu?” 2ॸJadchiy ji ۳ta su۳mutya۳jada Estébanubay: “Jirya۳ntya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ7

218

tuva۳chu ramu, vaduy, ratyeryi ۳veda, rajye۳vyeda jarye. Sadityadoda Ju۳denu Vándanu۳ vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bayu, jasityidye savichanu۳ֆĀԮфɗֆͅľѸӕЙΎ‫ڏ‬ támiya mucadimu, netimyu۳ ne savichanu۳yada Ará۳mu variy didye. 3ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu siva Avurá۳bay: ‘Ya۳͑ӕ̲ѸɗЙֆҡֆʮɗ̲ֆӕËĀɗ̲ӕ‫ڏ‬ sidye, jityevay ju۳sa۳siy jarye, tara mucadimuju۳ntidye, jiryatiy ra۳day datyanu ramuju۳ ji.’ 4ॸSasipyateda ji ۳ta Cardéya ja۳nvay mucadimusiy, savichanuvejada Ará۳mu variy. Jadchiy ji ۳ta, sadiiyadanumatiy saja۳y, saja۳teda ji ۳ta jadchiy jirya mucadimuju۳, jiryatiy jiryevyicha diye sa۳ra۳ju۳ jiyu ramu. 5ॸNe sasa۳ryu۳yada Ju۳denu mucadi varidyidyeñi ۳, netimyu۳ ne vinu sanumutujiju۳ sasa۳ryu۳yada variyu. Su۳teda ji ۳ta variy sivantiy: Ra۳sa۳y jirya mucadi jiijyu۳ ji, varityi ya۳diiy ramusiy mucadi, jidyedyeñuju۳numa ra۳ma۳cho۳sara varidye. Ne deti ۳ savicha۳da Avurá۳ varidyidye. 6-7ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu sivantiy: ‘Jidyedyeñu ra۳chasara tara mucadimu, jasityi rirya۳muchechivyechara jasiy vicha۳da ja۳nvaryi, rirya۳javatyajaya۳sara riy, rirya۳jantyunujaya۳sara variy jasiryi, daryaju۳yu pacha vaata sa۳ra۳ju۳. Ra۳day murichenutaniy rivantidyeryi jasiy vicha۳da ja۳nvantyidye, ʮɗфֆҡɗֆʮɗ̲ֆӕËȍľ‫ڏ‬ chiy jantyunuvay daryaju۳ riy.’ Su۳teda ji ۳ta Ju۳denu: ‘Rivasiy ji ۳ta rirya۳sipyatay jidyedye ñuveda jasiy mucadimusintyi, rirya۳jmu۳tyanuvi ۳sara variy jiyuntirye.’ 8ॸJu۳denu jteda siva Avurá۳bay variy: ‘Ya۳jmutyodosiy ti ۳ta۳ju۳ riy jidyedyeñu jiryatiy vaduryi, riñuma

jachipurya jiryatiy ri ۳tatyi darya yivara.’ Ramuni ۳tiy jiryatiy sadetuyada Avurá۳bañi ۳ Isácubay, sarupedanumatiy, mumurundamiñijyatemusiy su۳mutyododa variñi ۳. ġфֆĀֆѸԮɗËȍ‫ڏ‬ deda Isácubañi ۳ jidyenu Jacóbubay varintyi; daryaday savichadeda Jacóbubay varintyiryi jidyedyeñuntidye, jiryatiy vu۳yaju۳ryi, danu۳ju۳y rinchaju۳, riñuma ji ۳ta ju۳de varintyidyeryi Judíyu ju۳riiñu tavantyidye. 9ॸRitye۳ryu۳tya۳da ji ۳ta Jacóbubay dadyeñubañi ۳ jityeryi ۳bay Jusíbe. Ritye۳ryu۳tya۳da yinnu۳yadamu Ejíptu mucadi ja۳nvamyuni ۳. 10ॸJasidye savicha۳da Ju۳denu sisa۳, ni ۳tiy jantyuyada saparu۳tyajomusiy yiva. Sadityadoda ji ۳ta Ju۳denuni ۳ Jaravú۳bay, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Ejíptu mucadimuni ۳: ‘Ni ۳ni ۳ ji ۳ta Jusíy si ۳tenu datyara, samirya jachityi ۳ risa۳ju۳ni ۳.’ Jadchiy ji ۳ta sabayada Jaravú۳bañi ۳ Jusíbe jimyucadi nutyityu۳ju۳, si ۳tenu saroriy nutyityu۳ju۳ jarye. 11ॸJadchiy ji ۳ta ravicha۳da jachi ۳nu runda ti ۳ta۳ju۳ mucadiva, Ejíptu mucadiva, Caná۳ mucadiva jarye. Jaryi rirya۳ntyuñu۳yada jmyicharavasiy variy, ne vana۳y ridyiyada ta۳riy vu۳myunatyavay riva jmyichara variy. 12ॸSatuva۳chodanumatiy Jacóbubay: Jasinrya jmyichara Ejíptumu, su۳pa۳jada ji ۳ta riy jidyedye ñubay vu۳myunatyavay variy: ‘Jirye۳jiya Ejíptumu jmyicharana۳cho۳.’ 13ॸRijetyii͖ӕ‫ڏ‬ matiy jiya۳da rumuntiy, variñi ۳ ji ۳ta ridyetya۳dani ۳ jityeryi ۳bay Jusíbe jasiy, Jaravú۳bay jarye datya۳da variy ta۳ra nijya۳mi ۳ra Jusídye. 14ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Jusíberya jiñiquejada simu jijye۳be: ‘Jiyu ji ۳ta ye۳cha risa۳, ti ۳ta۳ju۳ ratyeryi ۳vedata.’ Riya۳da ji ۳ta variy rumuju۳ daraju۳ñijyate vu۳yaju۳y nijya۳mi ۳, tadajyo rinchaju۳. 15ॸSaya۳da ji ۳ta Jacóbubay variy raruva۳vaju۳, Ejíptumuju۳. Jasiñuma sadiiyada varidye, ti ۳ta۳ju۳ sadadyeñu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ7

219 diimyu۳yada yisa۳ju۳, jiryatiy ta۳riy vu۳myunatyavabedyeryi. 16ॸRu۳toda ji ۳tara Jacóbu babyi variy jimyucadimuju۳ntiy, Siqué۳myuju۳. Ribeyada bapyo vudi vimura, Avurá۳bay ta۳ryu۳rya vimu, jiryatiy pupaday criquiy murichirya sata۳ryu۳yada Amórubay dadye͖ӕ̲ӕ‫ڏ‬ sirya. 17ॸJadchiy ji ۳ta rani jti ۳ru۳yadadenuma, jiryatiy sani jteda Ju۳denu siva Avurá۳bay: ‘Jidyedyeñu ra۳jasa۳chara rajuuju۳ variy Ejíptumu.’ 18ॸVaricha۳ra۳ju۳ sajayada vadi nutyityu۳bay, jiryatimyu۳ ne sadatya۳dani ۳ Jusíbedye. 19ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta quivu۳chunu۳yada vu۳myunatyavabe jiyadasiryi, varityi savichaniñu۳yada va۳cha ridyedyeñu jiyadasiyu, sajatyataniñu۳yada variy ridyedyeñuntiyu, vadi rupachusavay, riñuma jasa۳y. 20ॸVariryundamu day sarupeda Muyusésibentyi, sami ۳ dera savicha۳da derapudera Ju۳denu diya. Mu۳nvay jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳ rijye۳vyechoda saja۳y rorimyuyu. 21ॸSajatya۳danumatiy saja۳y jiryorimyusiy Jaravú۳bay jtedamuni ۳, varicha۳ra۳ju۳ saryeda Jaravú۳bay detubadyeñi ۳, ni ۳numa ja۳vyechoda si ۳tenu jidyenuju۳ varidyeni ۳. 22ॸJasiñi ۳ ridyetyadoda Ejíptu ja۳nvay ti ۳ta۳ju۳ tara datya۳dani ۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta sani ۳cha jiñu Muyusésiy si ۳tenu datyara, sadatya۳damu jiñiquera niquejada, tara jvaayada jarye. 23ॸSito۳tadedanumatirya daryaju۳yu vu۳yaju۳y vaata, saya۳da ji ۳ta jañu۳ñu ruumu jityevay, Irayénu dadyeñu. 24ॸJasiñi ۳ sadiñuvejada siva ti ۳qui jityenu, su۳vatyi Ejíptu ja۳mi ۳ samo۳muni ۳; Muyusé sibe siryi ۳jada variy sayadaju۳, Ѹ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ doda varirya jityenu jvatyicha۳da, jiryatiy su۳vedani ۳ Ejíptu ja۳mi ۳ daryaju۳. 25ॸMitya sajachipiya۳jada Muyusésibe: ‘Ridyetya dyetya ratyevay: Rimusiy sa۳ra۳y Ju۳denu riyada,’ ridyetyaru۳yadatya

daryaju۳ ridye. 26ॸRatarya rundamu, su۳nu۳yada nani ۳vatyi rityenuju۳yu, sani jdutyaru۳yada samirya nanunique۳yada, su۳teda variy nadiva: ‘¿Nu۳tyu mityijyi tenuju۳dye sa۳ni ۳cha? ¿Ta۳raju۳ra sa۳nupochuvá۳dyeyu, ta۳raju۳?’ 27ॸNi ۳tiy pochodara jityenu mo۳ jaryi, sajatya۳da variñi ۳ Muyusésibe: ‘¿Chi ۳ra rañi bay nu۳ntyityu۳ju۳ dajyi, cadnaduju۳ jarye?’ 28ॸSu۳teda ji ۳ta variy sivantiy: ‘¿Yivaryu۳tyantidyerye, yivaryu۳y? nu۳tyu yivaje rurundamuni ۳ Ejíptu ja۳mi ۳ntiy.’ 29ॸSatuva۳chodanumatiy Muyusésiberya saniquejada, sabayada ji ۳ta variy jadchiy. Savichanuvejada Madiyá۳mu, nu۳tyu raruva۳ ja۳mi ۳ varidyeñi ۳. Jasiy sadetu͖ӕ‫ڏ‬ vejada danu۳ju۳y vanuju۳y. 30ॸJadchiy ji ۳ta, daryaju۳yu vu۳yaju۳y vaatamusiy, samu۳ti ۳jada Ju۳denu jpa۳nu variy mitya tomu, musimyu jiryatiy Sinayí jtyatarara. Sadityadoda variy Muyusésibeyu, jiidañube, nu۳tyu nutasaranube rani nu۳ya۳. 31-32ॸSati ۳tta۳da Muyusésibe varirya. ґ͑ɗҡӕӕĀɗֆĀ͑ӕ‫ڏ‬ matirya jiiday, sani ntatyidye ya۳diy samiy variy riva, satuva۳choda ji ۳ta varirya saniquejada Ju۳denu: ‘Nu۳tyu rañi rañi ۳cha Ju۳denu, Avurá۳vedabay ta۳riy munatyavay Ju۳denu, Isácubay, Jacóbubay jarye.’ Samuchutyedanuma variy jichuvu۳yadamu day, ne su۳nu۳ryu۳yada variy sana۳cho۳nu۳day. 33-34ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu variy siva: ‘Ya۳ѸɗЙֆҡфʮɗËȍЙҡӕʮɗ͖ӕ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ vasiy, ne yinu۳y Ju۳denuju۳ ʮɗɗ͑ҡֆ‫ڏ‬ sarara jirya mucadi day, ju۳bachara saapatuta radeda rancha. Ta۳rimya۳ radyi riva, ratyuva۳chuma۳ntirya rañijya۳nvay jantyuyada Ejíptumuntiy. Ratyuva۳chuma۳ra ripyaru۳tya۳da, varicha۳ra۳ju۳ ri ۳musa۳siy, ra۳tidye jantyuñuvi ۳ jiryiva.’

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ7

220

Sanatuyada ji ۳ta variñi ۳: ‘Varenuma, ra۳tidye jpa۳ Ejíptumuju۳ ji.’ 35ॸDaryamuni ۳day riñi jatya۳da satevabe Muyusésibe ta۳rintyiyu, jiryatiy ru۳teda variy siva: ‘¿Chi ۳ rañi bay nutyityu۳ju۳ dajyi, cadnaduju۳ jarye?’ Ni ۳day su۳pa۳jada Ju۳denuntiy, ni ۳tidye ra۳cha nutyityu۳ntiy, riyada ra۳yasi ۳ jarye sa۳cha, Ju۳denu jpa۳nu jtedamu, jiryatiy sadityadoda nutasaranujuunubesiyu. 36ॸNi ۳ni ۳ Muyusésibe sipyata۳ĀƄʮɞЙҡӕ̲ӕ‫ڏ‬ siryi Avurá۳bay dadyeñu, ti ۳ttasaramusiy, mityamusiy datya۳data jvaayadamusiy jarye, jiryatiy sivaayada Ejíptumura, Varadaja۳ jmityo۳mu jarye, mitya tomu jarye, daryaju۳yu vu۳yaju۳y vaata sa۳ra۳ju۳. 37ॸNi ۳day Muyusésibe jteda ruuva Irayénuvedabantyi: ‘Jiryiva tu۳chu۳ju۳ sa۳bay Ju۳denu ti ۳qui jiryetye. Daryaday sa۳chantiy nu۳tyu ray daryantiy.’ 38ॸNi ۳day Muyusésibe vicha۳da riquebyimu nijya۳nvay mitya tomu, savicha۳da variy sisa۳ Ju۳denu jpa۳nuntiy, jiryatiy saniquetta۳da variy Sinayí musinchani ۳. Savicha۳da variy ruusa۳ ta۳riy vu۳munatyavantyi, ni ۳ni ۳ jmutya۳jadara niquejada, ju۳na۳re jnu۳yadaju۳, sa۳tidye sa۳y jiryerya. 39ॸDantyamu۳y ne rityuva۳churu۳ñu۳yada ta۳riy vu۳myunatyavay simu, ne rivya۳ta۳da jintyityu۳ju۳ variñu۳nñi ۳. Riñi jachipiya۳jada ta۳rya۳da variy Ejíptumuju۳. 40ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva sataryi ۳bay Arú۳bay: ‘Ya۳jvaay ju۳denu nu۳jyu۳cu۳, ni ۳tiy ra۳jiyanta nu۳y. Jityeryi ۳ Muyusésiy jiryatiy sasipyata۳siy Ejíptumusiy nu۳y, ne nu۳dyetya nu۳tyuñi ۳ntiy sadatyá۳siy, tama۳ siti ۳ nu۳dyimunu۳day, tama۳.’ 41ॸJadchiy ji ۳ta ruuvaayada variryundamuni ۳ nu۳tyu voca denu, ru۳veda ji ۳ta variryi yasi ۳veda, rirya۳tidye

jnutatya variy óru teramusiy jvaachi ۳muju۳ riy; riichana۳tya۳da variñi ۳ jiryatiy ru۳ndejada si ۳tenu jijyomututani ۳. 42-43ॸSa۳numityeda ji ۳ta Ju۳denu variy rirya۳jisiy: ‘Dañuma rirya۳tuva۳chu ruumu jdarichijyuu.’ Nu۳tyu daryani ۳ rani ۳cha nu۳chara sacateraniy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay: ‘¿Jirya۳ntya tuva۳chu, Irayénuveda, tama۳ jiryeñi jnutatyanu۳tyi yivi ۳ ray, tama۳, jiryatiy jiryeñi jvajeya۳nu۳tyi daryaju۳yu vu۳yaju۳y vaata sa۳ra۳ju۳, mitya tomu ricyu۳? Vinu rani ۳day Modócu sa۳tu roriy jiryenchutityintyi, jdarichiy jantyasi ۳ jarye risa۳ju۳, Rejánu jtyati ۳ ju۳denu varidyeñi ۳. Ni ۳ni ۳ jiryeyasanta daryaju۳ dayu, jiryatiy jiryi ۳ndenu yitadyeñi ۳. Ramuni ۳tiy ra۳sipyata jiyusiy jirye, ra۳tidye jpa۳ Babinóniya jiyadaju۳ jirye.’ 44ॸRavicha۳da ji ۳ta nu۳tyu donajaryoriy ta۳riy vu۳myunatyavabemyu, mitya tomu, jadchityidye rijechipityaja۳jada variñi ۳ Ju۳denu. Daryani ۳ ruuvaayada ti ۳ta۳ju۳ntirya jiryatiy sadatyadoda Ju۳denuni ۳ Muyusésibe daryá: ‘Darya ni ۳day ya۳jvaatyanintyirya daryatiy jidyi rivantiy.’ 45ॸRaday donajaryoriy ru۳mutya۳jada ta۳riy vu۳myunatyavabentyi, jiryatiy rijeyada variy vatajuu Josuvébatya jirya mucadimu, jiryatiy Ju۳denu jatya۳da riy tanijya۳nvay rirya۳jisiy jadchiy. Rumu ru۳toda varirya nu۳tyu donajay jasi ۳jay jiryoriitya۳ju۳, daryaday ruuvaatyityiyada Davyíbe rundasa۳ra۳ju۳ntiy. 46ॸNi ۳ni ۳ Davyíbe samirya jachityi ۳ Ju۳denuju۳, sani roriiryu۳yada Ju۳denu vichajoju۳ jasiy, rimyunatyi ۳vedabay Ju۳denujiju۳. 47ॸSadenubay Sadumú۳bajyu۳numa rama۳cho۳jada roriiyada day, ni ۳numa ra۳jvaadyerya vichajo sa۳jiju۳ Ju۳denu day.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ7ٍॷ8

221 48-50ॸJu۳denu

na۳vay vichi ۳, ne vicharu۳y ravimu jiryatiy nijya۳mi ۳ jomututa jvaacharara, nu۳tyu su۳teda Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay darya: ‘Jarichu ramya۳sajo, mucadi ji ۳ta rañumutujiju۳. ¿Nu۳tyura roriy rirya۳jvaay raryorijyu۳, nu۳tyura roriy?’ Su۳teda Ju۳denu variy: ‘¿Mirya vichajomu rirya۳jiitutyanirye, mirya vichajomu? Nu۳tyu rañi ۳day rañi jvaayada rajyomututa ti ۳ta۳ju۳ra, mucadi, jarichu ti ۳ta۳ju۳.ٔॸٚ 51ॸJadchiy ji ۳ta sariryi ۳jada Estébanubay ju۳na۳rya niquejada: “¡Ne vana۳y tuva۳chuvatye jiryetye! ¡Jaryi surra jachityavañi ۳ jiryedye, tu۳yupuryimyi risa۳ju۳ jirye! Dantyamu۳y ne jiryetyuudityaniryu۳y Ju۳denu Jnutu dayu. Nu۳tyu ta۳riy vu۳myunatyavabetyi vichanu۳yada daryantiy, daryaday jiryevyichantiy. 52ॸ¿Mi ۳ra Ju۳denuju۳ tu۳chuvay tenubay ne rirya۳rupantanu۳yada ta۳фɗֆʮɗфֆľ̲ֆӕ͑‫ڏ‬ tyavabe, mi ۳? Riñi jvañu۳yada riva daryi, jiryatiy rityu۳chunu۳yada daryaju۳ ruuvara: Sa۳day jniy vase jvaarya. Diyete, sani jnimya۳tiy ji ۳ta, jiryi ۳vay variy saniya۳resiyu. 53ॸNu۳tyu jiryeñi rañi jmutya۳jadara Ju۳denu datyadoda, Ju۳denu jpa۳nu jmu۳tya۳damu jiryeñi jmutya۳jadara, dantyamu۳y ne jiryetyuva۳churu۳y ramu day, nu۳tyu jiryeñi ۳day rañi jvatyiñi ۳ Jesús.” Estébanubay diiyada 54ॸRityuva۳chodanumatiy

japuvedara darya niquejada, jaryi riñique۳tta۳da varirya, richu۳mutuyada varirya jijya۳da jiñique۳yadamu sana۳cho۳ju۳ Estébanubay. 55ॸEstébanubavya samu۳chadeda Ju۳denu Jnutu, su۳nu۳yada ji ۳ta jarichuvimu variy, sadiyada ji ۳ta variy riva Ju۳denudá. Sadiyada variy siva Jesúsntiy, jiryatiy

saradeda Ju۳denu nutyityudamyuju۳. 56ॸSu۳teda ji ۳ta Estébanubay variy: “¡Jirya۳jnu۳y! Rañi dimya۳ riva jarichu muttarya day, radyi siva Nijya۳mi ۳denu, jiryatiy saraniy santyityudamyuju۳ Ju۳denu.” 57ॸRiche۳ñe۳ya۳jada japuveda variy, rimyutadoda varirya jityu۳yu, richiryi ۳jada ji ۳ta variy simu Estébanubay. 58ॸRirya۳ra۳cheda ja۳mu vicha۳damusiy bimuju۳ni ۳, jasityi rijecheda variy ravichu۳tani ۳. Richipyata۳da sanchiy tu۳chuvay varirya jichujay, ribeyada variy sanumutu tuunu vadero۳nura, jiryatiy ravicha۳da si ۳tya Sávuru. 59ॸRijechedanumatiñi ۳ Estébanubay ravichu۳ta, varicha۳ra۳ju۳ sajoráyada sanijyu۳ Jesús: “Ye۳jiriy yimuju۳ni ۳ ri ۳ntu, Nutyityu۳.” 60ॸSa۳dasidyoda ji ۳ta varintyiyu, sasa۳ñe۳ya۳jada varintyi: “Nutyityu۳, ne ya۳va۳ҡфӕӕԮфф̲ӕфɗ‫ڏ‬ chirya jijyuuchuveda.ٚґ͑ɗнӕľʮĀ͑ӕ‫ڏ‬ matirya jirya niquejada, sadiiyada variy rivasiy. Sajachipiya۳jada Sávurubay variy: “Jo, samirya day riñi jvañi ۳.” Sa۳rupanta۳da Sávurubaryi Jesúsmu tuva۳chuvajyuubay

8

1-2ॸNu۳ñi

ti ۳ vaduy, samirya jachityavay, jtoda variy jadchirya Estébanu babyi, jaryi ru۳na۳tya۳da variy jasiñi ۳. Ոфɗфֆӕ͑‫ڏ‬ damu rijyo۳ta۳da jarupanta۳da jaryi variryi Jesúsmu tuva۳chuvajyuu, jiryatiy Jerusarí ۳mu vichavaryi. Varicha۳ra۳ju۳ ru۳rayada Judéya mucadivaju۳, Samáriya mucadivaju۳ jarye, dantyamu۳y ne ru۳rayada Jesús nusu۳vyedyeyu. 3ॸVaricha۳ra۳ju۳ sani munumu۳ryu۳yada Sávurubaryi Jesúsmu tuva۳chuvajyuuday. Sayatityiyada variy rorivya, jadchityi satiiya۳tityiyada riy nijya۳nvay ravimusiy jiryoriy, sa۳tidye jtye nupocu rorivyimu variryi. Rityu۳chodara samitu۳choda Samáriyamu 4ॸJiryatiy

ru۳rayada Jesúsmu tuva۳chuvajyuuyu, riya۳da variy ti ۳ta۳ju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ8

222

vicha۳divaju۳, ridyetyanutityiyada varirya samitu۳choda. 5ॸSu۳musajayada ji ۳ta Vedípebe Jerusarí ۳musiy, Samáriyamuju۳, sadatyadoda jasiryi nijya۳nvay: “Siti ۳ma۳ Ju۳denu jaryeti ۳ Crístu, vuryeyada rá۳ñu.” 6ॸTi ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ tuva۳choda samiy Vedípebe jtedamu. Ti ۳ta۳ju۳ rijechipityaja۳jada varirya, rityuva۳choda varintyirya, ru۳nu۳yada rana۳cho۳ mityamusiy ju۳dejada varintyi, jiryatiy sivaañu۳yada jasirya. 7ॸRimyi ۳sanu۳yada ji ۳ta rajuuvay jamiryanu bayantutavay, riche۳ñe۳chiya۳nu۳yada bayantuveda variy nijya۳nvavyasiy, rimyi ۳sanu۳yada variy ruuvasiy. Rimyi ۳sanu۳yada jarapu۳yadavay varintyi. 8ॸRamuni ۳tiy riichana۳yada jaryi Samáriya ja۳nvay variy. 9ॸJasiy savichanu۳yada ti ۳нӕɗԮ͑ӕ¡‫ڏ‬ ntyi, ravichanu۳yada si ۳tya Siimyó۳. Diyetya saquivu۳chunu۳yada jiñuvodata riy nijya۳nvay, diye sa۳ra۳ju۳, rivani ۳ rityi ۳ttanu۳yada Samáriya ja۳nvay variñi ۳. Su۳tañu۳yada daryaju۳ variy ruuva: “Ray ji ۳ta vanu datyará.” 10ॸTi ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay tuva۳chunu۳yada variy simu, vadero۳vay, rimyityumiy jarye. Ru۳teda ji ۳ta variy: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denu datya۳daday, jiryatiy ru۳tay datyarava۳ju۳ra.” 11ॸRityuva۳chunu۳yada simu, diyetya saquivu۳chunu۳yada jiñuvodata daryaju۳ riy. 12ॸRiñi tuva۳chodanumatiy ramu, daryatiy sadatyanunu۳yada Vedípeberya Ju۳denu nusu۳yadantiy, Jesucrístu jtyamu, riityu۳ñu۳yada variy, vaduy, vatuy jarye. 13ॸNi ۳day Siimyó۳bay tuva۳choda ramuntiy, si ۳tyu۳yadivasiy yinu۳ñumaya۳nu۳yadani ۳ Vedípebe. Sati ۳tta۳da ji ۳ta variy rivani ۳ jiryatiy sivaayada mityamusiy datya۳data tara sadiya, mityamusiy ju۳dejada jarye. 14ॸRityuva۳chodanumatiy Jesús nusu۳vye Jerusarí ۳musirya: “Ru۳mutya۳jada ji ۳ta Samáriya ja۳nvay varirya Ju۳denu niquejada,” ru۳pa۳jada ji ۳ta variñada Pyítruju۳be, Juánta ruumu.

15ॸNani ۳musajayadivasiy

jityu۳choda sisa۳ Ju۳denu Samáriya ja۳nvay jiyadaju۳, rirya۳tidye jmutya۳ni ۳ Ju۳denu Jnutu variy. 16ॸNe su۳musa۳da Ju۳denu Jnutu daryaju۳ ti ۳vaju۳ jasiy didye, vinu Jesús jtyamuju۳ riñi jtyu۳yada varidye. 17ॸJadchiy ji ۳ta ribeyada Jesús nusu۳vyerya jijyomutu rincha, ru۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳ Ju۳denu Jnutu. 18-19ॸSu۳nu۳yadanumatiy Siimyó۳bay jiryatiy ribeyada sansu۳vye nijya۳nvay nchara jijyomutu, ru۳mutya۳jada varidyeñi ۳ Ju۳denu Jnutu day, su۳ntatya۳da variy nadivara criquiy: “Rajerye va۳tantidyerya datya۳dantidye, ra۳tidye bay ti ۳nchantidyerya rajyomutuntidye, rirya۳tidye jmutya۳ varintyidyeñi ۳ Ju۳denu Jnutuntidye.” 20ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy siva: “¡Ra۳ma۳ caray jicyuriquiy yisa۳ju۳! ¿Ta۳raju۳ra jitye۳ryu۳ryu۳rya jiryatiy Ju۳denu sa۳y mitya nu۳rya, ta۳raju۳? 21ॸNe tara jna۳y yivaayasara nu۳ndye, tama۳ tarade rañi ۳cha jirya jvaayada jiijyu۳nu۳day, tama۳, ne vase daryaju۳ra jijechipiya۳jada Ju۳denunijyu۳. 22ॸYa۳numa paru۳y riva taji jachipiya۳jada. Ya۳jachiñu۳yanumucha siva Ju۳denura, sa۳tidye ma۳cho۳taniy mityara va۳cha jachipiya۳jada jijechimyusiy. 23ॸNu۳ryamutiy ri ۳nu۳y jivyichasara yinnuva۳yadamu jiryatiy jivyara darya, ne jipyaru۳ryu۳y riva jamirya vicha۳da, mitya.” 24ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Siimyó۳bay variy: “Jirya۳jachiñu۳y rayadaju۳ siva Ju۳denu, rañuma ju۳u۳y tara nta rayncha, jiryatiy yitesiy rivara.” 25ॸNanutu۳chodanumatiy Pyítruju۳be, Juántara Ju۳denu niquejadantiy, nanuta۳rya۳da ji ۳ta variy Jerusarí ۳muju۳ntiy, nanudatyanutityiyada varirya samitu۳choda, Samáriya vicha۳diva. Vedípebe saryejadani ۳ Etyopyíya mucadi ja۳mi ۳bay 26ॸSu۳teda

ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu siva Vedípebe: “Ya۳nubesiy, ya۳numa jiya day,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ8ٍॷ9

223 jiñi ۳ ta۳savu۳mu nú۳va, jiryatiy ru۳musajay Jerusarí ۳musiy Cásamuju۳, rani ۳ rani ۳cha mityato nú۳.” 27-28ॸSanubeseda ji ۳ta Vedípebe variy, saya۳da ji ۳ta jadchiy. Sasaryeda ji ۳ta nú۳ta۳sani ۳ myistyasi ۳, Etyopyíyamu vichi ۳. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha۳da nutyityu۳, ma۳tyoda criquiy jnu۳tyi ۳, jiryatiy Candáse nani ۳tya, Etyopyíya mucadimu vichanu۳y ja۳mu curacatoda. Ni ۳ni ۳ ta۳rya۳da variy Jerusarí ۳musiy, jasityi sajachipiya۳jada variy sanijyu۳ Ju۳denu, sata۳rya۳danuma variy jimyucadimuju۳, sama۳satityiyada jicyarruvimu. ґ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ tityiyada variy cateramu, jiryatiy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay nu۳yadara, Isayíyasiy jtyati ۳bay. 29ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu Jnutu variy siva Vedípebe: “Ya۳tuudirya carru, ya۳tidye jiya raja۳mi ۳jsa۳ ravimu.” 30ॸSasiicheda ji ۳ta Vedípebe variy. Satuva۳chodanumatirya saniquetityiyada ti ۳qui vanu ramu Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay niquejada, sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ vanu: “¿Jidyetyantyara jiryatiy jiñiquetityi ramu?” 31ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “¿Nu۳tyichiy ra۳datya mityara, nu۳tyichiy? Ti ۳ ni ۳ta datyanu ray.” Su۳teda ji ۳ta variy siva Vedípebe: “Ya۳jasumiy, ya۳ma۳sa ratyuunu.” 32-33ॸJiryatiy saniquetityiyada ramu catera nu۳charate rani jteda: “Nu۳tyu carni ۳ru ru۳toda variy yivedaju۳ni ۳; nu۳tyu carni ۳ru denu varityi ripe۳rya sa۳siy, sama۳cho۳sara niquejasa۳ variy, daryamuni ۳mu۳y ne samuttaja۳ra jijyu۳ jiñiquejadaju۳ nu۳day. Rirya۳ntadeda daryaju۳ ratani ۳, ramutimyu۳ ne vana۳y su۳dutya ti ۳ nu۳nrya rityu۳chuta۳da sanijyu۳nu۳day. ¿Chi ۳ra raryityu۳chu rinchiy sadadyeñu, chi ۳? tapi richo۳ԮфֆѸфӕ͑Ā̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ vasiy.” 34ॸSitaja۳doda ji ۳ta myistyasi ۳ variñi ۳ Vedípebe: “Ya۳ni tu۳chu si ۳tenu riva, ¿Chi ۳nijyu۳ sanu۳yada Ju۳denuju۳ tu۳chu۳barya, chi ۳nijyu۳? ¿Jiñijyu۳ dyetya,

varimyata ti ۳nijyu۳?” 35ॸRamusiñi ۳ sajo۳ta۳da tu۳choda Vedípeberya samitu۳choda Jesúsnchiy. 36ॸNanurupiyada nú۳va, nadito۳jada variy ja۳am ۳ u, su۳tañuvejada myistyasi ۳ siva Vedípebe: “¡Ya۳jnu۳y, jiryatirya ja۳a!۳ ¿Vana۳ntya raryi jtyu۳y ja۳am ۳ u?” 37ॸSu۳teda ji ۳ta Vedípebe siva: “Ya۳tiy tuva۳chu ti ۳ta۳ju۳ jijechitya jíidyécyu۳.” Su۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Ratyuva۳chuma۳ diye simu. Ni ۳ni ۳ si ۳tenu sani ۳cha Jesucrístu, Ju۳denu denu.” 38ॸSaparu۳yada ji ۳ta tiiyada cavañura carru variy, saraniñuvejada variy jasiy, nani ۳musa۳da ji ۳ta Vedípebejyu۳y, myistyasi ۳ta ravimusiy ja۳am ۳ uju۳, si ۳tyadoda Vedípebe variy jasiñi ۳ myistyasi ۳. 39ॸNana۳subedanumatiy ja۳am ۳ usintyi, saso۳veda ji ۳ta Ju۳denu Jnutuni ۳ Vedípebe sa۳jisiy, ne sadiyada myistyasi ۳ ju۳na۳y variy jadchiy sivanu۳day. Ni ۳numa jiryupiyada jadchiy yasiquita day, si ۳chana۳cheda variy. 40ॸMu۳ñuma ridyiyada nijya۳nvay siva Vedípebe variy, Asótumu day. ґфӕЙɗֆ‫ڏ‬ damu jityu۳chutityiyadara samitu۳choda vicha۳diva ti ۳ta۳ju۳, Sesaréyamu jto۳jada sa۳ra۳ju۳. Sati ۳tuyada Sávurubay Jesúsmu tuva۳chu۳ju۳

9

1-2ॸJaryi japichiy sana۳rye۳ya۳jada Sávurubay variy yivaryu۳yadamu Jesúsjsa۳ datyavañijyu۳. Saya۳da ji ۳ta simu caserdótevyeda nutyityu۳, caterana۳cho۳, sa۳tidye jiyata ju۳tye۳ryanijyomura, jiryatiy Damáscumura, sa۳tidye diñuve ruuva vatuy, vaduy jarye, jiryatiy richiityari ۳ra Jesús nú۳, varityi saryi ju۳richiy Jerusarí ۳muju۳ riy. 3ॸґфӕЙɗֆ‫ڏ‬ damu Sávurubay, satuudiyadanumatirya Damáscu, mityamusiñi ۳day radanu۳yada nu۳tyu no۳no۳ jarichuvimusiy siva. 4ॸSara۳yada varicha۳ra۳ju۳ mucadincha, satuva۳choda varirya niquejada jiñijyu۳: “¡Sávuru, Sávuru! ¿Ta۳raju۳ra yarupanta۳numucha ray?” 5ॸSaniquejada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ9

224

ji ۳ta Sávurubay variy: “¿Chi ۳ra jiñi ۳cha, Nutyityu۳, chi ۳?” Su۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: “Nu۳tyu rañi rañi ۳cha Jesús, jiryatiy yarupantanu۳rye. 6ॸYa۳nubesumiy ya۳tidye jay variy vicha۳da cabyimuju۳, jasiñi ۳ ra۳jtatyaniy yivara ratiy ya۳jvaay.” 7ॸRityi rupiñu۳yada sisa۳ Sávurubay, rindasa۳da variy niquejada yintedamu, jiryatiy rityuva۳choda daryaju۳фѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, ne ridyiyada daryaju۳ siva niquejada ja۳mi ۳. 8ॸSanubesubeda ji ۳ta Sávurubay variy mucadinchasiy, sani jnu۳ya۳jada variy yiro۳, ne sadiy ti ۳va. Rimyutacheda variy jadchiñi ۳, Damáscumuju۳. 9ॸJasiy savicha۳da mumurundamicha۳ra۳ju۳, ne su۳nu۳yada tara, ne si ۳byeda tara variy, dantyamu۳y ne sa۳toda tara, mitya. 10ॸJasiy ji ۳ta savicha۳da Jesúsjsa۳ datyi ۳, Ananíyasiy jtyati ۳bay. Su۳nu۳yadamu su۳teda Nutyityu۳ yiva: “¡Ananíyasiy!” Su۳mutya۳jada ji ۳ta Ananíyasibe variñi ۳: “¡Jiyu day rañi ۳cha, Nutyityu۳!” 11-12ॸSu۳teda ji ۳ta Nutyityu۳ variy siva: “Ya۳nubesiy, ya۳tidye jiya vicha۳da cabyiva jiryatiy ru۳tay Vasenú۳ra, ya۳jtaja۳dosiy Judásiy rorimyu siva jiryatiy Sávuru si ۳tya, jiryatiy Társu ja۳mi ۳ni ۳. Ne yinu۳y, sani tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, sadimya۳ siva ti ۳qui vanu jiryatiy Ananíyasiy jtyati ۳ni ۳, jiryatiy sajay ji ۳ta simu, sabarya jijyomutu variy sancha, sa۳tidye jatyi jnu۳yasubeda varintyi.” 13ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Ananíyasibe variñi ۳ Ju۳denu: “Ratyuva۳chusarara riñiquejada rajuura, Nutyityu۳. Ru۳tay: Jaryi rajuura savichaniy Sávuru riy Ju۳denu siityari ۳vay, Jerusarí ۳mu vichavay. 14ॸCaserdótevyeda nutyityu۳miy ji ۳ta jpa۳ simura niquejadantiy, sa۳tidye ju۳rityaniy ti ۳ta۳ju۳ riy jiryatiy rivya۳tara jantyutya۳da Yiva, jiryatiy riñatuy Yityata Ji.” 15ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu variy sivantiy: “Ye۳jiya. Tapi rajeryetani ۳ jiñu vanu, ni ۳tiy ra۳jti ۳tara ri ۳tya nijya۳mi ۳juumuju۳,

nutyityu۳mimyuju۳ jarye, Irayénu dadyeñumuju۳ risa۳ju۳. 16ॸRadye ra۳dityanu rimusidyeñi ۳, nu۳tyura sa۳cha riva, jiryatiy sa۳siityari ۳ daryaju۳ ray.” 17ॸSaya۳da ji ۳ta Ananíyasibe variy, sajayada ji ۳ta rorivyimu, siriñuvejada variy sanumuto۳ncha, su۳teda ji ۳ta variy siva: “Pi ۳, Sávuru. Su۳pa۳ma۳ Nutyityu۳ ray, nu۳tyu ni ۳day Jesús jiñi dichiy nú۳ta۳santiy, jiryatiy yitasiy rumusiy. Ramuni ۳ su۳pa۳ yimu ray, ya۳tidye jnu۳yasumiy varintyi, sa۳tidye mu۳chaniy Ju۳denu Jnutu variy yiva.” 18ॸVaricha۳ra۳ju۳ raju۳u۳yada tara sani ۳simyusiy, nu۳tyu quiva۳ji, su۳nu۳ֆѸӕ‫ڏ‬ beda variy ru۳biva. Sanubeseda ji ۳ta variy, si ۳tyu۳yada ji ۳ta varintyi. 19ॸSi ۳byedanumatiy tara, savanu۳tya۳da ji ۳ta rivasiyu. Sadatyadoda Sávurubay Damáscumu Jesúsnchiy

Jasiy savicha۳da tarundamu ruusa۳ Jesúsmu tuva۳chuvay, Damáscu ja۳nvay. 20ॸVaricha۳ra۳ju۳ sadatyadoda Sávurubay ju۳tye۳ryanijyo vimura Ju۳denu niquejada Jesúsnijyu۳: “Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu denu.” 21ॸMityanuma ru۳nu۳cha۳deda sana۳cho۳: “¿Neviy ni ۳daay jiryatiy sayasantanu۳chiy Jerusarí ۳mu riy, jiryatiy rivya۳tara jantyutya۳da Jesús jtyamu siva Ju۳denu? ¿Ne viy ni ۳daay jiryatiy sava۳tanumaya۳ riñe۳cho۳, sa۳tidye jtu puchusavay caserdó tevyeda nutyityu۳mimyuju۳ riy?” 22ॸSávurubay ji ۳ta jasa۳ËȍΎĀфʮɗĀֆľҡֆ‫ڏ‬ doda, ratani ۳ sadatyi ۳sadeda riy Judíֆӕ‫ڏ‬ veda, jiryatiy Damáscumu vichavaryi, sani datyadoda daryaju۳ Jesúsnchiy riy: “Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳.” Saramitya۳da Sávurubarya Judíyuveda ju۳veda 23-24ॸRajuu rundanumatiy riryamicha۳da, varityi rijechipitya۳da Judíyuveda ju۳vedani ۳ Sávurubantyi, sadatya۳dama۳ varenu. Nuporaca۳,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ9

225 ju۳daca۳ju۳ ru۳nu۳tya۳dara vicha۳da rorijyu۳ sabayadajisiy, rirya۳tidye jvay variñi ۳. 25ॸRipyu۳cheda ji ۳ta Jesúsmu tuva۳chuvay variñi ۳, ru۳musadeda variy puryesara rudivasiy jtyuvimuni ۳. Sata۳rya۳da Sávurubay Jerusarí ۳muju۳ 26ॸJadchiy

ji ۳ta saya۳da Sávurubay Jerusarí ۳muju۳, jasiy sani ۳charu۳yada ruusa۳ju۳ Jesúsmu tuva۳chuvay. Ne jaryi nta rivya۳taru۳yada yisa۳ju۳ni ۳, ne ru۳taryu۳yada nta si ۳tenu Jesúsmu tuva۳chu۳ dañi ۳. 27ॸSireda ji ۳ta Bernabébay jadchiñi ۳, sa۳ra۳cheda ji ۳ta nusu۳chavamyuju۳ variy jadchiñi ۳. Jasiy ji ۳ta satu۳choda Bernabébay variy ruuva: “Nú۳ta۳sa sadiy siva Jesús, jasityi sanique variy siva. Damáscumu ji ۳ҡѸĀҡֆĀΎ‫ڏ‬ dara Ju۳denu niquejada jichuvu۳yasa۳damu, Jesús jtyamu.” 28ॸJadchiy ji ۳ta savicha۳da ti ۳ta۳ju۳ variy ruusa۳, Jerusarí ۳mu. Jasiy sadatyanunu۳yadara Ju۳denu niquejada jichuvu۳yasa۳damu, Jesús jtyamu. 29ॸSatu۳chunu۳yada Sávurubay variy, saniquettanu۳yada riy Judíyuveda jiryatiy Cryécu niquejada niquevaryi. Riñi va۳ta۳da variy sana۳cho۳ day, ru۳vedaju۳. 30ॸRidyetya۳danumatiy sataryi ۳veda, rirya۳ra۳cheda ji ۳ta variy jadchiñi ۳, Sesaréyamuju۳; jadchiy ji ۳ta ru۳pa۳jada Társumuju۳ntiñi ۳. 31ॸJesúsmu tuva۳chuvay ma۳cho۳jada variy samirya ti ۳ta۳ju۳ mucadiva, Judéya mucadiva, Cadidéya mucadiva, Samáriya mucadivaju۳ jarye ti ۳ta۳ju۳. Rivyanu۳tya۳da variyu, rivyichanu۳yada variy jasiy, richuvu۳ñu۳yada variñi ۳ Jesús. Ju۳denu Jnutu jchana۳tyaniryu۳yada riy, ramutiy rirya۳sa۳yada variy. Sami ۳sa۳da Enéyasibe 32ॸSayanumaya۳jada

Pyítrubay ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva, su۳musa۳da ji ۳ta variy jadchintyi, jiryatiy Ju۳denu siityari ۳vay

vichanu۳yada Dída jtyatara vicha۳damu. vanu, Enéyasiy jtyati ۳bay. Mumuri ۳nijyate vaata sa۳ra۳ju۳ satiryo۳jaya۳jada rancha jityiryo۳jo, jiryatiy ju۳richi ۳ni ۳ daryaju۳ni ۳. 34ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy jasiy siva: “¡Enéyasiy! ¡Sami ۳saniy Jesucrístu ji! ¡Ya۳nubesumiy, ya۳numa jdutyara jime۳ya!” Varicha۳ra۳ju۳ sanubeseda. 35ॸRidyiyadanumatiy Dída ja۳nvay riva, Saró۳ ja۳nvay jarye, rirya۳numityeda ji ۳ta variy simuju۳ Jesús. 33ॸJasiñi ۳ sasaryeñuvejadani ۳ ti ۳qui

Sami ۳sa۳subeda Dórcasibe diibyimusiy 36ॸJópemyu

nanuvicha۳da tanu۳qui Jesúsmu tuva۳chunu۳y, ravicha۳da nani ۳tya Tabíta, tara niquejadamu ji ۳ta ru۳teda nada Dórcasiy, Janariy jtyatanu۳y variñada. Nanuvichaniñu۳yada riy nijya۳nvay samiy, nani ۳mu۳tyanu۳yada riy jantyuyadavantyi. 37ॸVariryundamu rivaayada jdiva۳jada nada, nanudiitya۳da varirya. Richuuta۳danumatirya nanubabyi, ribeyada ji ۳ta na۳vay rorichivyimu varirya. 38ॸRiñumatiy datya۳da Jesúsmu tuva۳chuvay, ne jaryi ripya savicha۳da Pyítrubay ratarya vicha۳damu, Dídamu, ru۳pa۳jada ji ۳ta danu۳ju۳y vanuju۳y sana۳cho۳, nanujiyasanta۳numucha۳da variy jasiñi ۳: “Varenude ni ۳day ya۳jniy nu۳dyimuju۳.” 39ॸSanubeseda ji ۳ta Pyítrubay variy, saya۳da variy nadisa۳. Sito۳jadanumatiy ruumu, rijechoda ji ۳ta ravimu na۳varyorichiñi ۳, riryadeda ji ۳ta bacheno۳damiy variy su۳ro۳, jasiy ru۳na۳cha۳deda variy, ridyityadoda variy jichujajyuuni ۳, ra۳rije jarye, jiryatiy nadivaañu۳yada Dórcasijyu۳be rijyu۳ra, jasityidye nani ۳chanu۳yada variy ruusa۳. 40ॸSama۳dchoda ji ۳ta Pyítrubay ti ۳ta۳ju۳ bimuju۳ jadchiryi, sa۳dasidyoda ji ۳ta variy jasiyu, satu۳choda sisa۳ Ju۳denu variy jasiy. Sa۳numityeda ji ۳ta nanubabyi na۳cho۳ju۳, saniqueta۳da ji ۳ta variy jasirya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ9ٍॷ10

226

nanubabyi: “¡Tabíta, sa۳na۳nubesumiy!” Nanumutta۳subedara jiñi ۳siy variy, nanudiyadanumatiy siva Pyítrubay, nanuma۳sa۳subeda variy. 41ॸSadityadoda ji ۳ta Pyítrubay jijyomutu variñada, sanubesityadeda ji ۳ta variñada. ґ͑ҡӕ‫ڏ‬ tyadeda ji ۳ta variryi Ju۳denumu tuva۳chuvay, bacheno۳damiy jarye, sadityadoda diibyimusiy mi ۳sanu۳y variryi. 42ॸRidyetya۳da ji ۳ta Jópe ja۳nvay varirya, rityuva۳choda rajuu nijya۳nvay simu Jesús variy. 43ॸTa۳ripyuju۳ sama۳cho۳jada Pyítrubay variy sarorimyu Siimyó۳ jtyati ۳bay, jiryatiy savichanu۳yada vocajay tuyi ۳. Ju۳denu tu۳choda siva Pyítrubantyi, Cornéryubay jarye

10

1ॸSesaréyamu savichanu۳yada ti ۳qui vanu, ravicha۳da si ۳tya Cornéryu. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada su۳tarumiy nutyityu۳, ravicha۳da ri ۳tya: Itádiya su۳tarujuu. 2ॸNi ۳ni ۳ vichanu۳yada samirya jachityi ۳ntiy jiryatiy satuva۳chunu۳yada simu Ju۳denu yintedamu, ti ۳ta۳ju۳ sarorimyu vichavatya jityuva۳chunu۳yada yintedamu simu. Su۳mu۳tyanu۳yada riy jantyuyadavay, satu۳chunu۳yada japichiy Ju۳denujsa۳ntiy. 3ॸNi ۳ni ۳ diyada mityamusiy samiy siva Ju۳denu jpa۳nu, jiryatiy sani jniy simuju۳. Ni ۳nu ta۳savu۳mu vichi ۳ta sadiy siva. Su۳teda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu siva: “¡Cornéryu!” 4ॸSu۳nu۳ya۳jada yintedamu variy sana۳cho۳, su۳teda ji ۳ta variy siva: “¿Ta۳ra, Nutyityu۳, ta۳ra?” “Jiryatiy jityu۳chunu۳yada sisa۳ Ju۳denu, jiryatiy yimu۳tyanu۳ֆĀфɗֆʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ davay varintyi, ramutiy sajachipiya۳ Ju۳denu variy jiñijyu۳. 5ॸDiye ji ۳ta ya۳jpa۳ riy vaduy, Jópemyu, ya۳natutyaniñi ۳ Siimyó۳, jiryatiy ru۳tay Pyítru jtyati ۳ni ۳. 6ॸNi ۳ni ۳ vicha sarorimyu Siimyó۳, jiryatiy vocajay tuyi ۳ni ۳, jiryatiy ja۳mu na۳va jiinirya saroriy.” 7ॸSaniquemu۳yadanumatiy Ju۳denu jpa۳nu, saya۳da ji ۳ta Cornéryubay

variy rivasiy, sanatuyada variñada danu۳ju۳y muchechijyu۳y, ti ۳qui su۳taru nadisa۳ju۳, jiryatiy samirya jachityi ۳ni ۳, siityera risa۳ju۳ni ۳. 8ॸSatu۳chodanumatiy ti ۳ta۳ju۳ ruuvara, su۳pa۳jada ji ۳ta Jópemyu variryi. 9ॸRiñi jto۳ru۳yadanumatiy ratarya rundamu, ja۳mu vicha۳damu, sa۳subeda Pyítrubay varicha۳ra۳ju۳ roriy nupadamu, satu۳choda variy jasiy sisa۳ Ju۳denu. Vase jiñi ۳ta ravicha۳da variy. 10-11ॸSajachi ۳jadanuma varidye, si ۳myiryu۳yadanuma varintyi. Riñi mutiiyedye varidyerya jmyichara day, sati ۳tuyadamu jidyiyada riva jarichu muttaryá. Ru۳musajayada ji ۳ta variy nu۳tyu sujaquii, daryaju۳yu murna۳saratara mucadinchaju۳. 12ॸJasiy savicha۳da ti ۳ rapu۳rya ravimu, daryaju۳yu numututi ۳ jaryedo, muquiva rupiñumaya۳ra, nipya۳ti ۳ jarye, jiryatiy na۳vay saji ۳numaya۳sara. 13ॸSatuva۳choda ji ۳ta Pyítrubay varirya niquejada: “Ya۳nubesumiy, ya۳jvañi ۳, ya۳tidye jmyi variñi ۳.” 14ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy: “Tama۳ ri ۳myiryu۳y ntate dañi ۳, tama۳, ne ri ۳myichara tarundamu dañi ۳ ju۳bachi ۳ day, javidchi ۳co.” 15ॸSajatyiiyada ji ۳ta tuva۳chodara niquejadantiy: “Jiryatiy sati ۳tudoda Ju۳denu sami ۳ju۳ dañi ۳, ne ya۳jtay ju۳bachi ۳ jiijyu۳ dañi ۳.” 16ॸMumuri ۳numatiy su۳teda siva, ѸфֆľѸӕ‫ڏ‬ beda variy na۳vajyu۳ntirya sujaquii murna۳sarantiy. 17ॸSajachipiya۳jada ji ۳ta Pyítrubay jijechimyu variy: “¿Ta۳raju۳ra rani ۳cha jiryatiy radyi riva, ta۳raju۳?” Varicha۳ra۳ju۳ rimyu۳ti ۳nuvi ۳jada vaduy jasiy simu, jiryatiy ruuti ۳jada Cornéryubamyusiy. Ruutaja۳doda ji ۳ta riva Siimyó۳bay roriy. 18ॸRuuto۳jada ji ۳ta rorijyu۳mu, riñatuye۳yada ji ۳ta variy jadchiy: “¿Jiyuni ۳virya savichajo Siimyó۳, jiryatiy ru۳tay Pyítru jtyati ۳ni ۳?” 19ॸRaday sajachipityaja۳jada Pyítrubay varidye

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ10

227 jiryatiy sadiyada riva, su۳teda ji ۳ta Ju۳denu Jnutu variy siva: “Ya۳jnu۳y, mu۳nvay vanumiy va۳ta jiñe۳cho۳. 20ॸYa۳nubesumiy, ya۳jmusa ruumu, ye۳jiya ruusa۳. Ne ya۳jachipiya۳ taji variy, radye jpa۳ yinu۳dyeryi.” 21ॸSu۳musa۳da ji ۳ta variy ruumu, su۳tañuvejada ji ۳ta variy jasiy ruuva: “Rañi rañi ۳cha jiryatiy jiryevya۳ta rañe۳cho۳. ¿Ta۳raju۳ jiryi ۳niy, ta۳raju۳?” 22ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva Pyítrubay: “Nu۳y ji ۳ta jniy Cornéryumusiy, jiryatiy su۳tarumiy nutyityu۳ni ۳. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha vase vichara vanu, samirya jachityi ۳ risa۳ju۳ni ۳. Satuva۳chusara simu Ju۳denu, samirya jvadichi ۳ variy Judíyuvedaju۳ni ۳. Ni ۳ni ۳ jmutya۳jarya Ju۳denu jpa۳nu niquejada, sa۳tidye natutyaniy jiryorimyuju۳ ji, rirya۳tidye tuva۳chu nijya۳nvay jasirya jiñiquejada.” 23ॸSanatuyada Pyítrubay variy jasiryi: “Jiyu jirya۳ma۳ryi ۳ ҡ͑ӕЙΎ‫ڏ‬ raqui.” Rata۳rimyusiñuma sanubeseda, saya۳da variy ruusa۳, riya۳da ji ۳ta Jópemyu vichavay taryi ۳veda tevay ruusa۳. 24ॸRata۳rimyusiy ji ۳ta ruuto۳jada variy Sesaréyamu. Santuyadanuma Cornéryubay varidyeryi, santye۳ryadedama۳ varidyeryi jityevadye, sajaamicyuveda jarye jiryatiy samiy nijya۳nvadyeryi. 25ॸSajañuvejada ji ۳ta Pyítrubay, sarupityityiyada Cornéryubay variy si ۳dcho۳ju۳, su۳patyeñuvi ۳jada variy sanumutu tuunu, sa۳dasidyoda variy sana۳cho۳ju۳yu. 26ॸґ͑ӕ‫ڏ‬ besityadeda ji ۳ta Pyítrubay variñi ۳: “Ya۳nubesiy, day vanu dantyidyerye.” 27ॸSatu۳chutityiyada variy sisa۳, sajayada ji ۳ta variy rorivyimu, jasiy sasaryeñuvejada riy nijya۳nvajyuu rajuu. 28ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay variy jasiy ruuva: “Jiryeñi datyi ۳satyanu۳day, ju۳bachara sa۳jisiy Judíyura taji chi ۳sa۳ vicha۳da, dantyamu۳y ne jañu۳yadasa۳ra۳ simu. Sadatyanujamya۳ Ju۳denu darye: Ne ya۳jtay darya ju۳bachi ۳ nu۳nñi ۳,

dantyamu۳y ne ya۳jtay ti ۳ jamirya vicharanu۳day.” 29ॸSu۳teda ji ۳ta Pyítrubay varintyi: “Ramuni ۳ ri ۳nije vani ۳rade, jiryatiy jiryeñatuje daryaju۳ ray. Ra۳jtaja۳nu diye jirye: ‘¿Ta۳raju۳ jirye͖ҡӕ‫ڏ‬ jerye, ta۳raju۳?ٔॸٚ30ॸSu۳teda ji ۳ta Cornéryubay variy siva: “Daryundaju۳yuju۳ diye, dajiñuma ratyu۳chunu۳je Ju۳denujsa۳ raryorimyu. Mityamusiy saranije ti ۳qui vanu variy ratyuunu, vandajay sasujay. 31ॸSu۳taje ji ۳ta variy jasiy riva: Cornéryu, satuva۳chuma۳ Ju۳denura jityu۳choda, jiryatiy jityu۳chusara sisa۳. Sadatyama۳ntiy, jiryatiy yicanuchara jmu۳tya۳da riy jantyuyadavay, sajachipityaja۳ma۳ ji ۳ta riva variy ji. 32ॸYa۳jpa۳ ti ۳ sana۳cho۳ Siimyó۳ Jópemyu, jiryatiy Pyítru jtyati ۳ni ۳. Jasiñi ۳ Siimyó۳ rorimyu savicha, jiryatiy vocajay tuyi ۳ni ۳, jiryatiy ja۳mu na۳va jiinirya saroriy. 33ॸJasidye ri ۳pa۳jay jiijyu۳ntiy, samirya day yinije variy. Diye ji ۳ta vurye۳cha sadiya Ju۳denu day, vurya۳tidye tuva۳chura ratiy su۳taje Jesús yiva: Ya۳jtay ruuvara.” Satu۳choda Pyítrubay, Cornéryubay rorimyu 34ॸSu۳teda

ji ۳ta Pyítrubay variy: “Diye ji ۳ta si ۳tenu radyetyara: Ne sajaryeta si ۳tenu Ju۳denu ti ۳, nu۳ñi darya day vu۳ñi ۳cha ti ۳ta۳ju۳. 35ॸJu۳denu jmu۳tyasarani ۳ ni ۳tiy tuva۳chusara simu, ni ۳tiy samirya jachityi ۳ saju۳, dañuma sa۳cha tara nijya۳mi ۳. 36ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Ju۳denu, Irayénu dadyeñujuumura samirya tu۳choda; satu۳chura samirya vichasa۳da, Jesucrístu tuva۳chusa۳damu, tapi ni ۳tya ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ Nutyityu۳. 37ॸˇɗфֆľĀֆľҡֆ‫ڏ‬ ntyara ra۳ticheyada, jiryatiy ravichanu۳yada jasiy Judíyuveda mucadimu, jiryatiy rajo۳ta۳da Cadidéyamu, Juán Ji ۳tyanu۳ datyadoda bivaju۳, si ۳tyadoda bivaju۳ jarye. 38ॸJiryedyetyantyani ۳ Jesús, jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ10ٍॷ11

228

Nasaryé ja۳mi ۳ni ۳. Ju۳denu sa۳yada Yintuni ۳ jidyenu, mityamusiy ju۳dejada jarye, ranchityi rirya۳datyani ۳: Ni ۳ni ۳ Ju۳denu denu si ۳tenu. Jiryedyetyantya jirye, Jesús vichaniñumaya۳nu۳yada samirya riy nijya۳nvay, sami ۳saniñumaya۳ ti ۳ta۳ju۳ riy, jiryatiy bayantuveda jdiva۳tadeda riy, tapi Ju۳denu vichanu۳yada daryaju۳ sisa۳ day. 39ॸNu۳jerye jnu۳ñu۳yada sivaay Jesúsra, ne vinu Jerusarí ۳mu, ti ۳ta۳ju۳ Judíyuveda vicha۳diva jarye. Ni ۳ jarye richo۳tadeda jiipu ta۳sasiy. 40ॸJu۳denunuma mi ۳sadeda jadchiy ratarya ta۳rimyusidyeñi ۳, sasa۳yada ji ۳ta variy jidyetya۳da tera jasiñi ۳, sa۳tidye dityanu ratayu. 41ॸNe sadityadoda ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳yu, vinu sanchiy tu۳chuvajyuu jidyityadoda dayu, tapi sajaryeta۳dama۳ Ju۳denu ji ۳tyaju۳ daryaju۳ daryi, mi ۳ra ra۳diy siva Jesús. Nu۳ñi rañi ۳cha sanchiy tu۳chuvay, jiryatiy nu۳ñi ۳myityi vatajuu sisa۳ntiy, nu۳ña۳tutyi variy sisa۳ntiy, sami ۳satimya۳ variy jidyiiyadamusidye. 42ॸSu۳tatyi Jesús variy nu۳ñijyu۳, nu۳ña۳tidye datyanu riy nijya۳nvay saniquejadata, nu۳ña۳tidye tu۳chusara samiy variy sanchintyi. Ni ۳ni ۳ Ju۳denu bayada Cadnaduju۳ni ۳ Jesús, ni ۳ni ۳ ra۳̲ӕфɗËȍľ͑ӕҡ‫ڏ‬ nichara riy nijya۳nvay jnu۳vye, diibyimiy jarye sa۳murichenutanichara ruuvaayada murichirya. 43ॸTi ۳ta۳ju۳ Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe tu۳chusara sanijyu۳ Jiñu: Jiryatiy rityuva۳chu simu day, riñi ra۳jmutya۳sarara, mitya sa۳ф̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy varirya rijyuuchuveda si ۳tyamu.” Jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, ru۳mutya۳jadani ۳ Ju۳denu Jnutu 44ॸSaniquejadanumatiy

Pyítrubarya jirya niquejada, varicha۳ra۳ju۳ saju۳u۳jeyada Ju۳denu Jnutu ruuvaju۳, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rityuva۳choda daryaju۳ra saniquejada. 45ॸJudíyuveda, Jesúsmu tuva۳chuvay, jiryatiy Pyítrubayjsa۳ vichavaryi, riñi

ti ۳tta۳da varirya jiryatiy sarumiy Ju۳denu ruuvani ۳ Yintu, dañumamu۳y ne Judíֆӕ‫ڏ‬ veda riñi ۳cha day. 46ॸRityuva۳choda daryaju۳ra jiryatiy rijyo۳ta۳da niquejada nu۳ñi ti ۳musiy tara niquejadamu. Rityuva۳choda ji ۳tara ru۳tedantiy: “¡Jaryi rajuura datyara Ju۳denu!” 47ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pyítrubay varintyi: “¿Ne vana۳y ju۳bachara nta ja۳a۳ nu۳ndye, rirya۳tidye jtyu۳yasiy jasiy? Nu۳tyu ru۳mutya۳ma۳ni ۳ Ju۳denu Jnutu day, nu۳tyu nu۳tyi daryantiy.” 48ॸSi ۳tyanutadeda ji ۳ta Pyítrubay Jesucrístu jtyamu variryi. Jasiy ji ۳ta riyasanta۳da variñi ۳ Pyítrubay: “Ya۳ma۳cho۳ tarundamiy nu۳dyisa۳.” “Jo.” Satu۳choda Pyítrubay ruuva Jesúsmu tuva۳chuvajyuubay jiryatiy Jerusarí ۳mu vichavaryi

11

1ॸRityuva۳choda

ji ۳ta nusu۳chavay, Judéya ja۳nvay, Crístumu taryi ۳vachavay jarye: “Jiryatimyu۳ ne riñi ۳cha Judíyuveda day, rijerye ni ۳day jmutya۳sintyirya Ju۳denu niquejadantiy.” 2ॸSa۳subedanumatiy Pyítrubay Jerusarí ۳mu, riñiquetta۳da variy jasiy Judíyuvedani ۳. 3ॸRu۳teda variy siva Pyítrubay: “Jiñi jañu۳chiy ruumu nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, jimyichiy variy ruusa۳ntiy.” 4-5ॸJadchiy ji ۳ta satu۳choda Pyítrubay ruuva ranchiy, daryatiy savicha۳da sisa۳ Cornéryubay: “Jópemyu ratyu۳chunu۳tyi sisa۳ Ju۳denu, ratyi ۳tuyadanube radyi jasiy riva raju۳u۳tyityi sujaquii murna۳sara rimuju۳, daryaju۳yu nurorá. 6ॸMitya jnutacha۳ ri ۳nu۳y rana۳cho۳, radyi ji ۳ta rajuuva ti ۳ rapu۳rya jasiy, jiryatiy daryaju۳yu numututi ۳ni ۳, toja۳mi ۳ jarye nique۳rya sisa۳ju۳, muquiva rupiñumaya۳ra, nipya۳ti ۳ jarye, jiryatiy na۳vay saji ۳numaya۳sara. 7ॸRatyuva۳chuti ji ۳tara niquejada: Ya۳nubesumiy Pyítru, ya۳jvañi ۳, ya۳tidye jmyiñi ۳. 8ॸRi ۳tatyi ji ۳ta variy: Tama۳ vana۳y ntate ri ۳myidyeñi ۳ ju۳bachi ۳ day,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ11

229 Nutyityu۳, tama۳, jiryatiy javidchi ۳ni ۳, ne raramijeryu۳y sasaviy rajyu۳ day. 9ॸRatyuva۳chuti jatyiyadantirya niquejada jarichumusintyi: Jiryatiy sati ۳tudoda Ju۳denu sami ۳ju۳ dañi ۳, ne ya۳jtay ju۳bachi ۳ jiijyu۳ variñu۳ndyeñi ۳. 10ॸMumuri ۳numatiy su۳tatyi rivantiy, saryesumityi ji ۳ta variy jadchiy ti ۳ta۳ju۳ jarichumuju۳ntirya. 11ॸVaricha۳ra۳ju۳ rimyu۳ti ۳ti mu۳nvay vaduy, jiryatiy Cornéryu jpa۳jadamu rañe۳cho۳ riy, ruuti ۳ ramu roriy, jiryatiy nu۳vyicha ravimu. 12ॸSu۳tatyi ji ۳ta Ju۳denu Jnutu riva: Ye۳jiya ruusa۳, ne ya۳jachipiya۳ tara variy ruusa۳siy. Jadchiy ji ۳ta riyati ti ۳quinijyate vu۳tyeryi ۳veda risa۳, nu۳jeñuve ji ۳ta Cornéryu rorivyimu. 13ॸNi ۳ni ۳ tu۳chuti nu۳dyiva: Radyimya۳ siva Ju۳denu jpa۳nu raryorimyu. Saraniy jasiy, jasiñi ۳ su۳tay riva: Ya۳jpa۳ ti ۳ Jópemyu, ya۳natutyaniñi ۳ Siimyó۳, jiryatiy Pyítru jtyati ۳ ru۳tañi ۳. 14ॸNi ۳ni ۳ ra۳nique yivara, mirya niquejada ra۳jantyuy yiva, ti ۳ta۳ju۳ jiryorimyu vichavay jarye yisa۳ju۳. 15ॸRajyo۳ta۳da niquejadamu saju۳u۳je Ju۳denu Jnutu ruuvaju۳, darya ni ۳day ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy munatya saju۳u۳jeyada darya vuryivaju۳ntiy. 16ॸRañi jachipityasidyerya saniquejada Jesús: Ni ۳ni ۳ ji ۳ta Juánbay si ۳tenu jtyadoda ja۳at۳ a daryi nijya۳nvadye, jirye ji ۳ta ra۳jtyu۳y Ju۳denu Jnutumu day. 17ॸJu۳denu sa۳tyí mitya Yintu daryi, nu۳tyu vu۳tyi sasa۳tyi daryantiy, tapi vu۳tyuva۳chusara daryaju۳ simu day.” Su۳teda ji ۳ta Pyítrubay varintyi: “¿Chi ۳ rañi ۳cha ray, chi ۳? ramutiy ra۳jbarya sivaayada Ju۳denu.” 18ॸRityuva۳chodanumatirya jirya niquejada, rindasa۳da variy ranchiy, riichana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu. Ru۳teda variy siva: “Jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rijerye sasa۳yada Ju۳denura rirya۳tidye paru۳y riva va۳cha jachipiya۳jada, rirya۳tidye jay ju۳na۳reju۳ jnu۳yadamuju۳ varintyidye.”

Jesús siityari ۳vajyuubay Antiyuquíyamu 19ॸJiryatiy rijyo۳ta۳da jiyasanta۳dani ۳ Estébanubay, rivasiñuma ji ۳ta riyasanta۳dantiryi Jesúsmu tuva۳chuvantyi. Varicha۳ra۳ju۳ ru۳rayada varidyeyu, ruuto۳jada variy ramu Venísiya mucadi, Chípyirye ra۳tyuumu jarye, Antiyuquíya vicha۳da sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Riñiquetityiyada varirya Ju۳denu niquejada, vinu JudíֆӕԮľĀфɗĀֆľҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ tityiyada rata. 20ॸJasiy rivyicha۳da Chípyirye ra۳tyuu ja۳nvay ruusa۳, Siréne ja۳nvay jarye. Ruuto۳jadanumatiy Antiyuquíyamu, riñiquenuvejada varirya Ju۳denu niquejada variy jasiy ruuvantiy, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rityu۳choda variy jasirya samitu۳choda Nutyityu۳ Jesúsnchiy. 21ॸJu۳denu jarye jmu۳tya۳da varidyeryi, rajuu tuva۳choda daryaju۳ simu, rirya۳numityemya۳ variy va۳cha vicha۳dajisiy Ju۳denuna۳cho۳ju۳ day. 22ॸRidyetya۳danumatiy Jesúsmu tuva۳chuvay Jerusarí ۳ ja۳nvarya ra۳ticheyada, ru۳pa۳jada ji ۳ta variñi ۳ Bernabébay ruumu, Antiyuquíyamu. 23ॸSito۳jadamu yinu۳ñuvejada jiryatiy Ju۳denu jmu۳tya۳da daryaju۳riy, si ۳chana۳yada ji ۳ta variy, sadatyadoda ji ۳ta variy jasiryi: “Ne jirya۳paru۳y jijechitya riva Ju۳denu siityari ۳sa۳da.” 24ॸSamiy vanu savicha۳da Bernabébay, Ju۳denu Jnutu mu۳chadeda variy siva; jaryi samiy satuva۳choda jijechitya simu Ju۳denu daryaju۳. Rirya۳sa۳tyityiyada variy Ju۳denumu tuva۳chuvajyuu day. 25ॸSaya۳da ji ۳ta Bernabébay variy Társumu, Sávurubañe۳cho۳. Sadiyadanumatiy siva Sávurubay, sapu۳cheda ji ۳ta variy Antiyuquíyamuju۳ni ۳. 26ॸTaraqui vaata sa۳ra۳ju۳ riintye۳ryadeda Jesúsmu tuva۳chuvay nadisa۳ju۳yu, jasiñi ۳ ji ۳ta nanudatyadoda riy rajuuvay nijya۳nvay. Antiyuquíyamu ji ۳ta rijyo۳ta۳da jteda Crístu siityari ۳varyi.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ11ٍॷ12

230

27ॸVariryundamu day ru۳musajayada Ju۳denuju۳ tu۳chuvay Jerusarí ۳musintyi, Antiyuquíyamuju۳. 28ॸSanubeseda ji ۳ta ti ۳qui riquebyimusintyi, ravicha۳da si ۳tya Acábu. Satu۳choda variy ranchiy, Ju۳denu Jnutu tu۳choda: “Jachi ۳nu runda ra۳cha ti ۳ta۳ju۳ mucadiva.” Daryani ۳ si ۳tenu rarabeda jachi ۳nu runda variy, Cadávuryubay vichanu۳yada ja۳mu nutyityu۳ variy. 29ॸJu۳denumu tuva۳chuvay jachipiya۳jada jmu۳tya۳da variryi jityeryi ۳veda, jiryatiy rivyichanu۳yada Judéya mucadimu. Nu۳ñi ti ۳qui sa۳yada riy jityevay daryatiy ruumu day. 30ॸVariñi ۳ ji ۳ta ru۳pa۳jada Bernabé¡‫ڏ‬ myura criquiy, Judéya mucadi rimyityumimyuju۳. Saya۳da variy Sávurubay sisa۳.

Santiyácubay munusa۳da, Pyítrubay tanuvu۳nusa۳da jarye

12

1ॸVariryundamu

sirityadeda ja۳mu nutyityu۳ Jeródesberyi Jesúsmu tuva۳chuvay tevay, sa۳tidye jvatyaniy variryi. 2ॸSu۳vatyadeda variñi ۳ Santiyácubay, Juánbay taryi ۳, jichityitya۳ta. 3ॸSu۳nu۳yadanumatiy Jeródesbe ru۳canuyada Judíyuvedara, sirityaniryu۳ñuma varintyiñi ۳ Pyítrubantyi. 4ॸPa۳ suro۳ vichtya rundamu siirityadedani ۳ Pyítrubay, riityejada variy nupocu rorivyimuni ۳. Sabayada Jeródesbe variryi vu۳yaju۳y su۳tarumiy, ti ۳quinijyate rinchaju۳, Pyítrubay jnu۳tya۳daju۳, riryamitya۳da ji ۳ta jnu۳tya۳da variyu, nu۳ñi dañuju۳yumusiy, rirya۳tidye jnu۳tya variy jasiñi ۳. Sani jachipiya۳jada Jeródesbe sipyatatadedani ۳ Pyítrubay nijya۳mi ۳juu diya, Pásco vichtyavasiy. 5ॸJiryatiy savicha۳da Pyítrubay samiy jnu۳tyasi ۳ ravimu nupocu roriy, Jesúsmu tuva۳chuvay ji ۳ta tu۳choda japichiy variy sisa۳ Ju۳denu sayadaju۳. Ju۳denu jpa۳nu sipyata۳dani ۳ Pyítrubay nupocu rorivyimusiy 6ॸVariy

ta۳rimyusiy sani jteda ya۳sipyata Jeródesbe nijya۳mi ۳juu diyani ۳, sama۳yada

Pyítrubay variy su۳taruju۳y cabyimu, puchusi ۳ savicha۳da daju۳u۳ju۳y cadyidyaju۳u۳ta. Tavay su۳tarumiñi ۳ jnu۳tya۳da variy rorijyu۳mu day. 7ॸͅɗҡֆ‫ڏ‬ musiy samu۳ti ۳jada Ju۳denu jpa۳nu variy jasiy, nu۳tyu no۳no۳daqui sadanu۳tyadeda vandaquiiju۳ variy jasiy. Su۳vatyiyada sajiimunumu Pyítrubay variy, si ۳dyojadaju۳. Su۳teda ji ۳ta variy jasiy siva: “¡Vani ۳rava۳ju۳ ya۳nubesiy!” Raju۳u۳yada ji ۳ta cadyidyaju۳u۳ ԮфɗֆѸʮΎ̲ӕҡӕ̲ӕфӕфֆ‫ڏ‬ musiy. 8ॸSaniquejada ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu sivantiy: “Ya۳puchura jicyannujay, ya۳jachura jichaapatuntiy.” Daryani ۳ savichadeda varirya. Sajatyiiyada jteda sivantiy: “Ya۳jachura jichujay yiva, ya۳siityari ۳ ji ۳ta varirye.” 9ॸSasipyateda ji ۳ta variy jadchiy, sasiityari ۳jada ji ۳ta varidyeñi ۳. Ne sadatya۳da Pyítrubay varirya savichadeda: “Si ۳tenuni ۳ sani ۳chaniy Ju۳denu jpa۳nu ray, varimyata rame۳ryi ۳sa۳damu dyetya savichanirye.” 10-11ॸNanuramiryi ۳jada ji ۳ta nada su۳taruju۳y, jiryatiy nani ۳nu۳tyara rorijyu۳, nadito۳jada ramu rorijyu۳, yivyamu tera, jadchityi richipyateda vicha۳da cabyivaju۳. Mityamusiy ramutteda rorijyu۳ nadaju۳ day. Nanusipyateda ji ۳ta variy jadchiy, nanurupicheda vani ۳ra japupu riva nú۳. Mityamusiñi ۳ sacarayada Ju۳denu jpa۳nu sisa۳siy, varicha۳ra۳ju۳ sadatya۳subeda variy su۳bivayu: “Diye ji ۳ta si ۳tenu radyetya, si ۳tenu su۳pa۳ Ju۳denuni ۳ yipa۳nu rimu, ni ۳ni ۳ jantyuy Jeródesmyusiy riva, Judíyuvedamusiy jarye, riñi jachipiya۳ma۳ttye: Ti ۳ta۳ju۳ tara vurye۳chaniñi ۳.” 12ॸSadatya۳subedanumatiy Pyítrubayu, saya۳da ji ۳ta variy Maríyaju۳be rorimyuju۳, jiryatiy nanuvicha۳da Juán jno۳da, ru۳tañu۳yada Márcura si ۳tya táryara. Riintye۳ryadeda rajuu nijya۳mi ۳juu variy jasiyu, Ju۳denujsa۳ rityu۳choda variy jasiy. 13ॸSu۳vatyiñuvejada Pyítrubay variy nanurorijyu۳davya, Maríyaju۳be.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ12ٍॷ13

231 Su۳nu۳ñu۳yada ji ۳ta muchechityu sana۳cho۳, jiryatiy ravicha۳da si ۳tya Rúdi. 14ॸSadatya۳danumatirya saniquejada Pyítru, mitya sa۳varu۳ñumaya۳jada jichana۳yadamu variy. Jimyuttasi ۳ra sasiicheda ra۳jisiy rorijyu۳, satu۳choda variy ruuva nijya۳nvay: “Pyítru ji ۳ta rorijyu۳mu day.” 15ॸRu۳teda ji ۳ta variy rumu siva: “¿Ta۳ju۳na۳ yavaru۳ñumaya۳, ta۳ju۳?” “¡Ne, si ۳tenu ni ۳day!” Ru۳teda ji ۳ta variy sivantiy: “¡Su۳ntu jnu۳tyi ۳ dyetya!” 16ॸJu۳na۳y su۳vatyiyada Pyítrubay variy rorijyu۳va day. Rimyutta۳da ji ۳tara rorijyu۳ variy, ridyiyada ji ۳ta siva, rityi ۳tta۳da ji ۳ta variñi ۳. 17ॸSu۳mu۳ya۳jada ji ۳ta variy riñe۳cho۳: “¡Jirya۳ndasa!” Satu۳choda ji ۳ta variy jasiy ruuva: “Ju۳denu sipyata۳siy ravimusiy nupocu rorirye.” Su۳teda ji ۳ta jasiy ruuva: “Jirya۳ma۳ tu۳chu siva Santiyácu, ti ۳ta۳ju۳ vu۳tyeryi ۳vedava jarye.” Saya۳da ji ۳ta jadchiy tajijyu۳. 18ॸRa۳sacha۳da ji ۳ta, satuva۳choda ji ۳ta riñiquesa۳deda nu۳ñi su۳tarujuu: “¿Nu۳tyiñumantiñi ۳ Pyítru jiyusintyi?” 19ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Jeródesbeñi ۳ vá۳ti ۳ sana۳cho۳. Ne ridyiyada siva; sitaja۳doda ji ۳ta Jeródesbe samiy variryi su۳tarumiy. Su۳vatyadeda ji ۳ta Jeródesbe variryi su۳tarumiy yinu۳tyi ۳sa۳diva. Su۳musajayada ji ۳ta Jeródesbe variy jadchiy, Jerusarí ۳musiy, Sesaréyamuju۳, sama۳cho۳jada ji ۳ta variy jasiy. Jeródesbe diiyada 20ॸJaryi

sanique۳yada Jeródesbe ruusa۳ Tíru ja۳nvay, Sitú۳ ja۳nvayjsa۳ jarye. Rijechipiya۳jadamu yiti ۳ simu Jeródesbe. Savichanu۳yada Jeródesbe muchechibe jasiy, sama۳je jdutyi ۳, ravichanu۳yada si ۳tya Bunástu. Ricya۳na۳yadama۳ jiyadaju۳ varidyeñi ۳, varicha۳ra۳ju۳ riñi jdutyaru۳yada sisa۳ Nutyityu۳ Jeródesberya niquejada: “Ya۳numa paru۳y riva nu۳dyisa۳ nique۳yada day.” Samucadimusiñi ۳ ru۳mutya۳sara daryaju۳ra jmyichara jaryi. 21ॸTarundamu

santye۳ryanityadeda Jeródesberyi nijya۳nvay, rirya۳tidye tu۳chu variy jasiy sisa۳. Sajachoda Jeródesbe variy yivara samichujay, sama۳sa۳da ji ۳ta variy jimya۳sajoncha, saniquejada ji ۳ta jadchiy ruuva. 22ॸRiche۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta nijya۳nvay variy: “¡Nu۳tyu rani ۳ rani ۳cha Ju۳denu niquejada day, tama۳ mitya nijya۳mi ۳ niquejada rani ۳cha day, tama۳!” 23ॸVaricha۳ra۳ju۳ sa۳rupadoda Ju۳denu jpa۳nuni ۳ Jeródesbe, jiryatimyu۳ ne saniquejada daryaju۳ sayadaju۳ Ju۳denu. Variy ji ۳ta si ۳myityadedani ۳ chapinu savimu, sadiitya ji ۳ta variñi ۳. 24ॸJu۳denu niquejada ra۳yasumityityiyada, ru۳ratyityiyada varintyi. 25ॸBernabébay, Sávurubatya nanuta۳rya۳da Jerusarí ۳musiy, nanusa۳myu۳timya۳tiy criquiy variy jasiryi. Nana۳ra۳cheda yisa۳ju۳ variñi ۳ Juánbay jadchiy, jiryatiy ru۳tañu۳yada Márcuntiñi ۳. Bernabéju۳be Sávuruta nanujo۳ta۳da tu۳chunumaya۳jadara samitu۳choda

13

1ॸRivyichanu۳yada

Jesúsmu tuva۳chuvay, Antiyuquíya ja۳nvay, rityevay ji ۳ta vichanu۳yada Ju۳denuju۳ tu۳chuvay, datyanuvay jarye, nu۳tyu Bernabébay, Simeyú۳bay jarye, jiryatiy ru۳tedani ۳ Vadacu۳, Dúsiyu jarye, jiryatiy Sirénemu vichi ۳ni ۳; Manayé۳bay jarye jiryatiy savichanu۳yada ja۳mu nutyityu۳ Jeródesbe taryi ۳vichí ۳, Sávurubay jarye ruusa۳ju۳ntiy. 2ॸJu۳denu nijyu۳ rijechipiya۳jada variy jasiy, ne tara jmyivye rijechipiya۳jada sanijyu۳ variy. Su۳teda ji ۳ta Ju۳denu Jnutu jasiy ruuva: “Jirya۳bay rajyu۳ jvaayasanu۳ju۳jyu۳ nada Bernabé, Sávuruta, jiryatiy rajeryetama۳ jvaayadaju۳ nada day.” 3ॸJadchiy ji ۳ta rityu۳choda Sisa۳ Ju۳denu yinra۳divasiy, ribeyadara jijyomutu nanuncha, ru۳pa۳jada ji ۳ta variy jadchiñada. Nanudatyadoda Chípyirye ra۳tyuumu 4ॸJu۳denu

Jnutu jpa۳jadamuju۳ nada, nani ۳musajayada ji ۳ta jadchiy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ13

232

Sedévusiyamuju۳, nadaya۳da ji ۳ta variy jadchiy cartyequiivimu, jiryatiy sujamyusiy rupiryara, Chípyirye ra۳tyuumuju۳. 5ॸNadito۳jada ji ۳ta Sadamyí namuntiy, nanudatyadoda variy jasirya Ju۳denu niquejada, Judíyuveda ju۳tye۳ryanijyo vimuntiy. Jasiy savichanu۳yada Juánbay nani ۳mu۳tyi ۳si ۳ju۳. 6ॸNanutiryo۳ri ۳jada rata۳sa rara۳tyuu, nadito۳jada variy Pájosimyu. Jasiy nanusaryeñuvejada variñi ۳ rimyurabay, jiryatiy su۳teda mitya Ju۳denuju۳ tu۳chu۳yu. Judíyu sani ۳cha۳da, jiryatiy Barjesús si ۳tya. 7ॸSavicha۳da ji ۳ta sisa۳ japu, jiryatiy Sérjyu Pávuru jtyati ۳ dañi ۳, ni ۳ni ۳ vichanu۳yada si ۳tenu vanu, jaryi varenu datyara. Sanatutyadeda ji ۳ta japunada Bernabéju۳be Sávuruta, Ju۳denu niquejada satuva۳churu۳yada daryaju۳. 8ॸJamirya savicha۳da Edímasiy jtyati ۳ rimyurabay variy nanumo۳musiy. Edímasiy rani ۳ si ۳tya rimyura day. Saquivu۳chodanuma varidyeñi ۳ japu day, sañuma tuva۳chu ramu Ju۳denu niquejada. 9-10ॸSávurubay ji ۳ta, jiryatiy si ۳tyantiy Pávuru, tapi Ju۳denu Jnutu vitya mu۳chadeda siva, su۳nu۳yada variy samiy sana۳cho۳ rimyura, saniquejada variy siva: “¡Quivu۳yada ja۳y rapu۳rya! ¡Va۳cha jachipiya۳ra rapu۳rya! ¡Bayantu nutyityu۳ denu rapu۳rya! ¡Samirya vicha۳da mityasiy rapu۳rya jarye risa۳ju۳ ji! ¿Nu۳tyeryivyeñuma ya۳paru۳y ruyinuja۳jadara Ju۳denu nú۳, nu۳tyeryivye? 11ॸTama۳ taji rani ۳cha Ju۳denu jomutu yinchanu۳day, tama۳. Ni ۳sipyuryi ya۳ma۳cho۳ variy, ne ya۳diy variy riva no۳no۳ taraquiju۳nu۳day.” Varidyeday su۳nu۳yada nupocudisuma, jadchiy ji ۳ta ne su۳nu۳yada taranu۳day. Jasiy sani va۳tanumaya۳jada variy ti ۳na۳cho۳, sa۳ҡɗĀֆľ̲ӕҡËȍɗֆѸʮΎ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ nchiyu. 12ॸSadiyadanumatiy japu riva, satuva۳choda ji ۳ta variy simu Ju۳denu, sati ۳tta۳da varirya Ju۳denu datyadoda.

Nanuvicha۳da Pávuruju۳be Bernabébatya jañu۳ñu۳ju۳y Antiyuquíyamu jiryatiy Pyisídiya mucadimura 13ॸSaya۳da ji ۳ta Pávurubay, sisa۳ vichavatya Pájosimyusiy, ruuto۳jada ji ۳ta Pérquemyuntiy, jiryatiy Pa۳jídiya mucadimura. Sajiintyeda Juánbay variy ruusa۳siy, sata۳rya۳da Jerusarí ۳muju۳. 14ॸNadaya۳da ji ۳ta variy jadchiy, nadito۳jada ji ۳ta Antiyuquíyamuntiy, jiryatiy Pyisídiya mucadimu darya. Jadchiy ji ۳ta nanujayada ravimu ju۳tye۳ryanijyo, nanuma۳sanuvejada variy jasiy. 15ॸSaniquemu۳yadanumatirya Ju۳denu niquejada catera padyevya, jiryatiy Ju۳denu datyadoda darya, Ju۳denuju۳ tu۳chuvay niquejada jarye, ru۳pa۳jada ji ۳ta ju۳tye۳ryanijyo nutyityu۳mirya jiñiquejada nadimu: “Vanuju۳y, ratyeryi ۳ju۳y, sa۳nidatyavidye tara datyadoda niquesa۳da nijya۳mi ۳ju۳day, sa۳na۳ni nique diyedemusirya.” 16ॸґ͑ӕ¡ľ‫ڏ‬ subeda ji ۳ta Pávurubay variy, sasaranuja۳jada jijyomututa rijyu۳ ridyetya۳daju۳, su۳teda ji ۳ta ruuva: “Jirye vaduy, Irayénuveda, jiryeñi tuva۳chutiy Simu Ju۳denu, jirya۳tuva۳chu samiy rañe۳cho۳ntidyecyu۳. 17ॸSajaryeta۳da ji ۳ta jiñu Irayénuveda Ju۳denu riy ta۳riy vu۳myunatyavay. Sa۳sa۳choda variryi nijya۳mi ۳juu, rivyichanu۳yadatidye variy Ejíptumu. Sasipyata۳da ji ۳ta jadchiy yindejadata riy. 18ॸDaryaju۳yu vu۳yaju۳y vaata tuunu sa۳ra۳ju۳ su۳nu۳tya۳da mityatomu riy. 19ॸSaca۳siyada rirya۳jisiryi dajuuju۳ñijyate nijya۳mi ۳juu, sa۳tidye sa۳y ru۳bivaju۳ mucadi riy. 20ॸDaryaju۳yu pacha vaatamusiy, tadajyo vu۳yaju۳y vaata tuunu ranchaju۳, sasa۳yada pariche mucadi riy. Sasa۳yada ji ۳ta Ju۳denu variy rijyapuju۳yu, rintyityu۳ju۳, ni ۳tidye ra۳jpa۳nú۳y tarana۳cho۳ riy, sarundamutidye jivyicha۳da saju۳ tu۳chu۳bay, Samí ۳ru jtyati ۳bay variy. 21ॸJadchiy ji ۳ta rivya۳ta۳da

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ13

233 nijya۳mi ۳juu jintyityu۳ju۳ siva Ju۳denu, sasa۳yada ji ۳ta variy Sávuru jtyati ۳baryi, daryaju۳yu vu۳yaju۳y vaata sa۳ra۳ju۳, jiryatiy savicha۳da Sísubay denubay, Myi ۳jamyí ۳ ju۳rirya. 22ॸSasipyata۳da ji ۳ta variy Ju۳denu jadchintyiñi ۳ Sávurubantyi, sabayada ji ۳ta variy su۳bivaju۳ni ۳ Davyíbentyi. Jadchiy ji ۳ta su۳teda Ju۳denu: Radyimya۳ siva Isayí denu Davyíy, jiryatiy samiy vanu rajyu۳ dañi ۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jvaacharara ravya۳taraday jiryatiy ri ۳canuchara darya. 23ॸTi ۳qui sabayada Ju۳denu Davyíbe dadyeñu tenu, Irayénuveda jantyutyi ۳si ۳ju۳, daryani ۳ su۳teda. Nu۳tyu ni ۳ni ۳day Jesús sani ۳cha jantyutyará. 24ॸJesús ju۳dedajisiy, sadatyadoda Juán Ji ۳tyanu۳badyeryi Irayénuveda nijya۳nvajyuu day: Jirya۳numa paru۳y riva va۳cha jachipiya۳jada, jadchiy ji ۳ta jirya۳ji ۳tyu۳y. 25ॸRabaryi ۳ru۳yadanumatiy sivaayada Juánbay, su۳teda ji ۳ta variy jasiy ruuva: ¿Nu۳tyura jiryi ۳tarye, nu۳tyura? Tama۳ darya rañi ۳cha jiryatiy darya jiryi ۳tadyerye. Jadchiy ji ۳ta su۳tedantiy: Jativyenumani ۳ nu۳ ri ۳sintyi. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jaryiñu۳ rimusidye, ne rasa۳ra۳ radyetya۳da day ra۳chajay samuchechijyu۳, ra۳na۳damusiy ramya۳sanu۳y satuunu day, ramutimyu۳ ne ririryu۳y rana۳cho۳ sasaapatu vita۳da. Daryani ۳ su۳teda Juán Ji ۳tyanu۳bay. 26ॸVaduy, ratyeryi ۳veda, jiryatiy Avurá۳bay dadyeñu jirye, jiryatiy jiryetyuva۳chu simu Ju۳denu, vuryimu ji ۳ta su۳pa۳ Ju۳denura jirya jantyuyada niquejada day. 27ॸJiryatiy Jerusarí ۳ ja۳nvaryi, rintyityu۳ jarye, ne ridyetyaru۳y jantyutyarani ۳ Jesús. Ramutimyu۳ ne rityuva۳chunu۳yada ramu, saju۳ tu۳chu۳bay niquejada, jiryatiy riñiquettanu۳yada varirya catera, jiituyada rundamu day. Jasiñuma ruuto۳tadeda varirya jirya saju۳ tu۳chuvabe niquejada day, riñiquejada

daryaju۳ sanijyu۳ Jesús: Dañuma rirya۳munu rivani ۳. 28ॸRichabuya۳ma۳ daryaju۳ riva su۳vacha۳da, rijechiñu۳yada ji ۳ta siva Pyidátu variy: Ya۳jvatyaniñi ۳ Jesús. 29ॸRivyichanimyu۳yadanumatiy tarani ۳ Jesús, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Ju۳denu niquejada daryára: Nu۳rya ni ۳day rirye۳chaniñi ۳. Ru۳musadeda ji ۳ta rata۳sasiy crusiñi ۳, ru۳muchoda ji ۳ta variñi ۳. 30ॸJasidye sami ۳sadeda variy Ju۳denu diibyimusidyeñi ۳. 31ॸRajuu runda sa۳ra۳ju۳ sadityanunu۳yada Jesús yisa۳ vichavayu, jiryatiy rirya۳sumiñu۳yada sisa۳ Cadidéֆ‫ڏ‬ musiy, Jerusarí ۳muju۳. Riñi ۳ riñi ۳cha diye saju۳ tu۳chuvay nijya۳nvavya. 32ॸNu۳y ji ۳ta ra۳tu۳chu jiryivara samitu۳choda day, sito۳tanimyu۳ ji ۳ta Ju۳denura jiryatiy su۳teda ta۳riy vu۳myunatyavavyara. 33ॸSito۳tanimyu۳mya۳ ji ۳ta pariche vu۳jyu۳ra, jiryatiy ridyedyeñu davyu۳y, jiryatiy sami ۳saniy daryaju۳ni ۳ Jesús. Daryani ۳ rani ۳cha murra۳yada nu۳chara cateraniy, daraju۳jyu۳ murra۳yadamu nu۳chara jasiy: Jiñi ۳ rañi ۳cha radyenu, jiryatiy diye rundamu radyetuy ji. 34ॸJiryatiy sami ۳sanityi Ju۳denu diibyimusiñi ۳ Jesús, ne sa۳puuchara taramu۳nu۳day, daryani ۳ Su۳teda Ju۳denu: Ray ra۳sa۳y jiryerya jiryatiy ri ۳teda ta۳riy siva Davyíberya: Daryani ۳ ra۳cha jijyu۳. 35ॸRamuni ۳tiy rú۳tay ratarya murra۳yadamu: Ne ya۳ponusara ji ۳tani ۳ jivya۳tabi jiryatiy jijyu۳ jiintyasi ۳ dañi ۳. 36ॸNi ۳ni ۳ Davyíbentyi, saca۳siyadanumatirya jiryatiy su۳teda Ju۳denu sivara, su۳nu۳yada runda sa۳ra۳ju۳, sadiiyada runda sa۳ra۳ju۳ jarye. Su۳muchusa۳da ji ۳ta variy jijye۳be bapyo tuunuyu, sapuyada ti ۳ta۳ju۳ jasiy. 37ॸTapi sami ۳sadedama۳ Ju۳denu daryaju۳ dañi ۳ Jesús day, ramutimyu۳ ne sapuyada day. 38ॸJirya۳datya jiryedye, ratyeryi ۳veda, nu۳ñi tu۳chuma۳ ranchiy: Jasidye simura

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ13ٍॷ14

234

juuchuveda ramityadeda vu۳jyu۳. 39ॸTi ۳ta۳ju۳ rityi tuva۳chu simu, saramityaniy ruuva ti ۳ta۳ju۳ dárya jiryatimyu۳ ne raramityaniñu۳yada Muyusésibe datyadoda ti ۳va dárya. 40-41ॸJiryi ۳nu۳tya۳ta jiryevyicha ji ۳ta darya, nu۳tyu rityu۳choda Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe daryantiy: Jirya۳jnu۳y jirye, rrachuvay, jirya۳ti ۳ttara, jirya۳parutay variy, nu۳tyu rani ۳ ji ۳ta rañi ۳chaniy samirya jirye, jiryedyiyadajache nu۳ñi ۳tay, ne jirya۳tuva۳chu ti ۳ tu۳chodamuntiy.” 42ॸRichipyatedanumatiy ju۳tye۳ryanijyo vimusiy, riyasanta۳da ji ۳ta nada Pávuruju۳bentyi: “Ya۳jatyi niquejada ratarya jiituyada rundamuntirya jirya niquejadantiy.” 43ॸRitye۳rya۳danumatiy ju۳tye۳ryanijyomusiy, rajuu Judíyuveda siityari ۳jada variñada Pávuruju۳be, Bernabéta, jiryatiy ru۳teda JudíֆӕԮľ‫ڏ‬ dayu, rijerye siityari ۳jadani ۳. ͮ͑ӕĀҡֆ‫ڏ‬ nutityiyada variryi: “Jirya۳ntya ji ۳riryi ۳ rupiyada Ju۳denu jantyutya۳damu.” 44ॸRatarya jiituyada rundamuntiy, variñi ۳day riintye۳ryadeda nijya۳mi ۳juuyu, rirya۳tidye tuva۳chura Ju۳denu niquejada variy. 45ॸRidyiyadanumatiy Judíyuveda rajuu nijya۳mi ۳va, ramu۳cha۳da variy rijechiy yinnu۳yadamu. Ѡ̲ӕҡɗֆфɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada riva sanijyu۳ Pávurubay, rirya۳vityiye۳yada variy rivantiñi ۳. 46ॸRamuni ۳tiy nanuniquejada Pávuruju۳be jichuvu۳yasa۳damu: “Munatya na۳ña۳nique jiryivara Ju۳denu niquejada, jiryatiy Judíyuveda jiryedye, nu۳tyuramura jirya۳viryu۳tya daryaju۳ra, ne jiryevya۳taru۳rya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada daryaju۳, tavañuma na۳ña۳datyanuntidye, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 47ॸTapi daryatya su۳teda Jesús na۳dyiva: Rabetyi sa۳da nu۳tyu no۳no۳ rijyu۳, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rirya۳tidye diy variy sa۳dimusiy riva jantyutya۳da, dañuma rirye۳cha mucadi su۳tyeryava.”

48ॸJiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rityuva۳chodanumatirya Ju۳denu niquejada, riichana۳yada variy, riichana۳tya۳dantirya saniquejada Ju۳denuntiy. Ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy sabayada Ju۳denu ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳riy, riñi ۳ ji ۳ta tuva۳choda ramu day. 49ॸJadchiy ji ۳ta ru۳rayada Ju۳denu niquejada ti ۳ta۳ju۳ Pyisídiya mucadiva. 50ॸJudíyuveda jatachoda variryi vatuy, samirya vichavay, jiryatiy rityuva۳chunu۳yada simu Ju۳denu daryaju۳. Vicha۳da jnu۳tyavay jarye rirya۳tachoda, rirya۳tidye jarupanta variñada Pávuruju۳be, rijetya۳da sa۳ra۳ju۳ jimyucadimusiñada. 51ॸNanumuchutyachedara jiñumutu juru rijyu۳: “¡Jiryeyasayadamundyerya!” nadaya۳da ji ۳ta variy Icóniyumuju۳. 52ॸRime۳cho۳jada ji ۳ta Ju۳denu siityari ۳vay jichana۳yadamu, Ju۳denu Jnutu mu۳chadeda daryaju۳riy.

Nanuvicha۳da Pávuruju۳be Bernabéta Icóniyumu

14

1ॸDaryaday

nanujayada Judíֆӕ‫ڏ‬ veda ju۳tye۳ryanijyo vimuntiy, Icóniyumu, jaryi datyasara ni ۳day nanuniquejada jasidye, nu۳tyichiy riñi tuva۳choda Judíyuveda ramuntiy, nu۳tyichiy, jivye jarye tuva۳chu jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 2ॸTavay Judíyuveda ji ۳ta, jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳ñu۳yada ramu, rirya۳tachoda riy jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, Crístumu taryi ۳vachavay jiyaro۳ju۳, taji rijechipiya۳tadeda riyaro۳ju۳ntiryi. 3ॸDañuma nanuma۳cho۳jada tarundamiy variy jasintyi, nanuniquejada jichuvu۳yasa۳damu, nani ۳teda variy sanijyu۳ Ju۳denu. Ni ۳ni ۳ dityadodara mityamusiy ju۳dejada, ti ۳ttasara jarye, nadani ۳ ji ۳ta niquejada si ۳tenura sa۳ntyutya۳da niquejada. 4ॸRiñantaja۳jadama۳ vicha۳da ja۳nvay variyu, ti ۳ni ۳ niquejada riyadaju۳ Judíֆӕ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ14

235 veda day, ti ۳ni ۳ niquejada nadayadaju۳ nusu۳chi ۳ju۳ntyidye. 5ॸRiñi jiyaro۳dodanuma rajuumusiñada Pávuruju۳be, Judíyuveda, japuveda ruusa۳ju۳. Jasiy rivyicha۳da tavay, riñi javityiye۳ryu۳ñuma variñada, riñi jvaryu۳ñuma ravichu۳ta risa۳ju۳ nada. 6ॸNanudatya۳danumatiy, nanubayada ji ۳ta variy jadchiy, Dísturamuju۳, Déribemyuju۳, ru۳ro۳ju۳ jarye jiryatiy Dicavúniya mucadira. 7ॸJasiy nanudatyanunu۳yadara samitu۳choda. Ru۳veda ravichu۳tani ۳ Pávurubay Dísturamu 8ॸDísturamu savichanu۳yada ti ۳qui vanu, jarapu۳yani ۳, rupiyasa۳ risa۳ju۳ni ۳, jiryatiy sapi ۳ru۳tya۳numa daryaju۳ darya. 9ॸSatuva۳choda ji ۳tara Pávurubay niquejada. Su۳nu۳yada ji ۳ta Pávurubay variy samiy sana۳cho۳: “Ni ۳ni ۳ si ۳tenu tuva۳chu jijechitya simu Ju۳denu, sa۳tidye mi ۳saniy variñi ۳.” 10ॸSaniquejada jaryimyusiy jasiy variy siva: “¡Ya۳raniy vase jiñumututa!” Sara۳yada variy jadchiy, sarupicheda ji ۳ta variy. 11ॸѠɗĀֆɗ‫ڏ‬ yadanumatiy Dicavúniya ja۳nvay riva, riche۳ñe۳ya۳jada jiñiquejadamu variy: “¡Nani ۳musama۳ ji ۳ta ju۳denuju۳y vuryimu, nu۳tyu vanuju۳y nanuvicha!” 12ॸRu۳teda variñi ۳ Bernabé: Rísu, Pávuru ji ۳ta ru۳teda: Érmesiy ntidye jiryatiy Rísuju۳ niquenuni ۳, tapi ni ۳vitya niquenu۳yada jaryi. 13ॸJasiy ravicha۳da Rísu nijyu۳ jachipiya۳jo, vicha۳da rorijyu۳ tuunudera. Sapu۳cheda ji ۳ta Rísu caserdóte jadchiñi ۳ voca vanumiy, si ۳sabi jvaachara sisa۳ju۳. Sapu۳cheda rorijyu۳ tuunuju۳ni ۳, jiryatiy nanuvicha jasiy. Sani jvaryu۳yada caserdóte, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳tani ۳ voca, sa۳tidye jnutatya variy nadivani ۳. 14-15ॸNanutuva۳chodanumatiy Bernabéju۳be Pávurutara, rirya۳numa jvañi ۳ voca, varicha۳ra۳ju۳ nanuseta۳da yintedamura jichujay, nanura۳ñuvejada variy nijya۳mi ۳juu parudamu,

nanusa۳ñe۳ya۳jada variy jasiy: “Vaduy, ¿ta۳raju۳ jiryevyicha darya, ta۳raju۳? Nu۳tyu darya vanuju۳dye na۳ñi ۳chantidye, nu۳tyu jirye daryantiy. Samirya tu۳chodana۳cho۳ na۳ñi ۳nichiy jiyu day, jirya۳tidye paru۳y riva darya vicha۳da, jiryatimyu۳ ne samiryara, jirya۳tidye siityari ۳ni ۳ Ju۳denu jnu۳ñu variy, ni ۳tiy ju۳dejadara jarichu, mucadi jarye, ja۳mu na۳va jarye, jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ su۳nderavara. 16ॸTa۳riy vu۳myunatyi ۳ rundamu, ne su۳bañu۳yada rirya۳jisiy didyerya daryatiy rivyicharu۳dye, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 17ॸSani datyadoda Ju۳denu riy, daryatiy su۳pa۳sara jarichu vimusirya ru۳mura rijyu۳, ti ۳ta۳ju۳ tarasiy jarye sasa۳y variryi, rityuredaju۳, rirya۳tidye poy variy riva, riichana۳tya۳da varirya.” 18ॸRatiy su۳teda Pávurubay darya ti ۳ta۳ju۳ ruuva, pasidyera sani jachiputyaniryu۳yada ra۳jisiy voca ju۳veda riy, riñuma jnutatya nadivani ۳. 19ॸRuuti ۳jada ji ۳ta Judíyuveda, k͑ҡɗֆӕ‫ڏ‬ quíyamusiy, Icóniyumusiy jarye, rirya۳tachoda variryi nijya۳nvay. Jadchiy ji ۳ta ru۳vedani ۳ Pávurubay ravichu۳ta, rityiicheda ji ۳ta variy vicha۳damusiñi ۳, rityoja۳da variy rumuni ۳, ru۳tamya۳ta diiñunumani ۳. 20ॸRiryadeda sisa۳ datyavay variy yiro۳, sami ۳sa۳subeda variy, sajayada ji ۳ta variy vicha۳damuju۳ntiy. Rata۳rimyusiy ji ۳ta nadaya۳da Bernabé batya Déribemyuju۳ntiy. 21ॸͮ͑ӕĀҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ nuvejada jasirya samitu۳choda, rajuu tuva۳choda variy jasiy ramu. Nanuta۳rya۳da ji ۳ta jadchiy, Dísturamuju۳ntiy, Icóniyumuju۳ jarye, Antiyuquíyamuju۳ jaryentiy. 22ॸNanuju۳tyanutityiyada riy yimusiy datyavay, samiy nanutu۳choda variy ruuva, rirya۳tidye tuva۳chu variy simu Ju۳denu. Nanutu۳choda ruuvantiy: “Paru۳cha۳rimyusiy vurya۳jachara ravimuju۳ Ju۳denu nusu۳jyo.” 23ॸͮ͑ӕ¡‫ڏ‬ tyityiyada nu۳ñi tavicha۳diva variryi rimyityumiy, tuva۳chuvay jnu۳tyi ۳savajyu۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ14ٍॷ15

236

Jmyichara jnura۳divasiy rityu۳choda sisa۳ Ju۳denu variy, rivya۳ta۳da variy sivara: “Ya۳ntya jnu۳y riñe۳cho۳ jivye, yimu tuva۳chuvay.” Nanuta۳rya۳da Pávuruju۳be Bernabéta Antiyuquíyamuju۳, jiryatiy Síriya mucadimura 24ॸNanutiryo۳ri ۳jada jadchiy, Pyisídiya mucadimusiy, Pa۳jídiya mucadimuju۳. 25ॸJasiñuma ji ۳ta nanuniquejadara Ju۳denu niquejada Pérquemyuntiy, jadchiy ji ۳ta nani ۳musajayada Atádiyamuju۳ntiy. 26ॸJadchiy ji ۳ta nadaya۳da ja۳av ۳ a Antiyuquíyamuju۳ntiy, jadchityi nanumu۳ti ۳jada munatyantiy. Nanuca۳siyadama۳ daryaju۳ darya yivaayada day, ramutiy ru۳pa۳jada Jesúsmu tuva۳chuvay nada, Ju۳denu jmu۳tya۳data. 27ॸNadito۳jadanumatiy, nani ۳ntye۳ryaniñuvejada variryi nijya۳mi ۳juu jasiy, nanutu۳chodaju۳: “Nu۳rya savichadeda Ju۳denu riy nijya۳nvay na۳dyimusiy.” Nanutu۳choda ji ۳ta variy jadchintyi: “Ju۳denu mutta rijyu۳ra tuva۳choda, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rirya۳tidye tuva۳chu variy simuntidye.” 28ॸJasiy nanuma۳cho۳jada ta۳ripyu sa۳ra۳ju۳ ruusa۳ Jesúsmu tuva۳chuvay.

Riintye۳ryadeda Jesús nusu۳vyevyedabay Jerusarí ۳muyu

15

1ॸJadchiy ji ۳ta ru۳musajayada tavay Judéyamusiy, фɗĀֆľҡֆ‫ڏ‬ doda variryi jityeryi ۳veda Crístumu: “Netimyu۳ ne jirya۳jmutyonutaniyu, nu۳tyu sadatyanunu۳yada Muyusésibe, ne vana۳y ti ۳ ra۳jantyuy variy jiryiva.” 2ॸRamuni ۳tiy nanujo۳ta۳da niquetta۳da Pávuruju۳be Bernabéta variryi, ne rijechipiya۳ru۳yada tara varidye. Pariche ñuma ribeyadani ۳ Pávurubay, Bernabé batya, tavay jarye nadisa۳ju۳, rirya۳tidye jasumiy variy nusu۳chavamyuju۳,

rimyityumimyuju۳ jarye, Jerusarí ۳mu: “Jirya۳jnu۳y, nu۳tyura rirya۳jtay variy ranchiy, nu۳tyura.” 3ॸRu۳pa۳jada ji ۳ta Jesúsmu tuva۳chuvay jadchiryi, rityiryo۳ri ۳jada ji ۳tara Venísiya mucadi, Samáriya mucadi jarye, rityu۳chutityiyada jiryupiyadamu ruuva nijya۳nvarya vadi tu۳choda: “Muvyeñi ۳ntimyu۳ ne Judíyuveda, ripyaru۳mya۳ riva jijyuuchuveda, rirya۳tidye siityari ۳ variñi ۳ Ju۳denu.” Riichana۳yada Crístumu taryi ۳vachavay variy vadi tu۳chodanchiy. 4ॸRuuto۳jadanumatiy Jerusarí ۳mu, ridyiryejada samirya jasiryi Jesúsmu tuva۳chuvay, sansu۳vye jarye, rimyityumiy jaryentiy. Jasiy rityu۳chunuvejada variy ruuvara, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy savichadeda Ju۳denu ruumusiy nijya۳nvay cabyimura. 5ॸJasidye riñubesubeda Varyisévuveda tevay Jesúsmu tuva۳chuvay; ru۳teda variy: “Vurya۳jmutyonutaniryi, vurya۳datyanu variryi, rirya۳tidye jto۳tanirya Muyusésibe datyadoda.” 6ॸJadchiy ji ۳ta riñatutyadeda nusu۳chavaryi nijya۳nvay, rimyityumiy jarye, tu۳chujomuju۳, rirya۳tidye tu۳chu samiy variy jasiy ridyetya۳daju۳. 7ॸRiñiquettamu۳yadanumatiyu, Ѹ͑ӕ¡ľѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta Pyítrubay variy: “Vaduy, ratyeryi ۳veda, jiryedyetyi ۳satya sajaryeta۳da Ju۳denu jiryequebyimusirye, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, riñi tuva۳chura samitu۳choda ri ۳tosiy, rirya۳tidye tuva۳chu variy simu. 8ॸJu۳denu ni ۳tiy datyara vu۳jechiy, sadityadoda samiy vu۳dyetya۳daju۳ vu۳y, su۳mu۳tyantiryi, jiryatiy sasa۳yada Yintu variryi, nu۳tyu vu۳tyi sasa۳yada daryantiy. 9ॸNe sava۳ta۳da Ju۳denu jaryi ruumusidyevyu۳y, tapi sapu۳mya۳ фɗʮľËȍɗԮֆѸɗфֆʮɗʮֆӕӕËȍӕԮľ‫ڏ‬ dantidye, jiryatiy rityuva۳chuma۳ daryaju۳ simuday. 10ॸ¿Nu۳tyuramumu۳y ne jiryetyuva۳churu۳y simu day, nu۳tyuramu?

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ15

237 nu۳tyu sani jantyuryu۳dye Ju۳denu ruuvantiy. ¿Ta۳raju۳ra jiryeberyu۳y datyadoda rijyu۳ day, ta۳raju۳? Ne jiryi ۳nu۳y ta۳riy vu۳myunatyavay rañi bayada daryaju۳ datyadoda, nu۳jyu۳ntiy, jiryatimyu۳ ne nu۳jechi ۳deda raju۳yu. 11ॸNu۳tyu sa۳ntyuy Jesús vuryivantidye, jiryatiy vu۳tyuva۳chu daryaju۳ simu, daryaday rani ۳cha rijyu۳ntidye.” 12ॸRindasa۳da ji ۳ta nijya۳nvay variy, rityuva۳choda ji ۳ta variy nadimu Bernabéju۳be, Pávuruta, jiryatiy nanutu۳choda daryaju۳ ruuva. Nanutu۳choda ruuvara mityamusiy ju۳dejada, ti ۳ttasara jarye, jiryatiy sivaayada Ju۳denu nadimusiy rijyu۳ra, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 13-14ॸNanundasa۳danumatiy, Ѹ͑ӕ¡ľѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta Santiyácubay variy: “Vaduy, ratyeryi ۳veda, jirya۳tuva۳chu rimu. Sani tu۳chuma۳ Siimyó۳ Pyítru vuryiva, rattaday samu۳ti ۳ Ju۳denu ruumu, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, sa۳ntyutya۳damuju۳; sajaryeta۳da variy riquebyivasiy jichiityari ۳jasi ۳ju۳. 15ॸDaryani ۳ rani nique jirya niquejadantiy, Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe niquejada, jiryatiy nu۳chara daryaju۳ra: 16-18 Rivasiy ji ۳ta ra۳ʮҡֆɗфҡֆĀΎĀ͑‫ڏ‬ tirya Davyíbe vicha۳dantiy, (jiryatiy vuryi ۳tay Ju۳denumu tuva۳chuvaryi Judíyuveda) jiryatiy ju۳u۳ya۳ra daryaju۳ra. Vadiramusiñuma ra۳ratyadosumintyirya jiryatiy raju۳u۳ya۳jada, ra۳jdutyara, rirya۳tidye va۳ta tavay nijya۳nvay rañe۳cho۳ variy, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay rityi tuva۳chu ri ۳tyamu. Darya ni ۳day su۳teda Ju۳denu, ni ۳tiy jvaarya; sani dityanujaya۳jada jvadicharantirya. 19ॸRamuni ۳tiy rajechipiya۳ ne vurya۳jasa۳chu rijyu۳ra paru۳cha۳riy, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, riñuma

janumitye variy su۳sijyu۳ Ju۳denu. catera vurya۳tidye jpa۳ ruumura. Vurya۳jtay ramu catera: Ne jirya۳jvaarya sasaviy jiryatiy ru۳ntatya tavay jiipu tera jvaachi ۳mura, ne jirya۳jvaañada jiryatimyu۳ ne jiryevyaturu۳ñada day; ne jirye۳jmyirya sasaviy jiryatiy mudchichara sapita۳sa, dantyamu۳y ne jirye۳jmyirya sasaviy nudatara. 21ॸNe yinu۳y ta۳riy vicha۳da ne su۳tyeryu۳y ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva ni ۳tiy datyadodara Muyusésibe datyadoda. Dantyamu۳y ne ju۳tye۳ryanijyomu rasu۳tye ti ۳ta۳ju۳ jiituyada rundamu riñiquetta۳dara Muyusésibe datyadoda caterava.” 22ॸJadchiy ji ۳ta Jesús nusu۳vye, rimyityumiy jarye simu tuva۳chuvay, rijechipiya۳jada variy: “Vurya۳jaryeta vu۳quebyimusiy danu۳ju۳y vanuju۳y, vurya۳tidye jpa۳ Pávuruju۳yjsa۳ nada, Antiyuquíyamuju۳.” Rijeryeta۳da ji ۳tani ۳ Judásiy jiryatiy si ۳tyantiy Barsábasiy, Sídasiy jarye sisa۳ju۳. Nada ni ۳day vicha۳da rajo۳ttya۳ va۳tasanu۳jyu۳y, Jesúsmu tuva۳chuvay cabyimu. 23ॸNadimu ni ۳day ru۳pa۳jadara catera nu۳chara. Jasiy ru۳teda catera nu۳charamu: “Nu۳y Jesús nusu۳vye, rimyityumiy jarye, nu۳myu۳chuvay jirye nu۳tyeryi ۳veda, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda jiryedye, jiryatiy Antiyuquíyamu vichavay jiryedye, Síriya mucadimu vichavay jarye, Sidísiya mucadimu vichavay jaryentiy. 24ॸNu۳dyetyati riyama۳ vaduy jiyusiy rirya۳tidye jarupantanuve jiryentyi, rirya۳tidye jatachu ra۳jisiy jiryejechipiya۳jadayu. Tama۳ nu۳ñi jpa۳sidyeryi, tama۳. 25ॸRamuni ۳tiy nu۳jechipiya۳siy jaryeta۳da jiyusiy nu۳tye, nu۳ña۳tidye jpa۳ jiryimu nada Judásijyu۳y Sídasitya, vu۳vya۳tabi Bernabéju۳yjsa۳, Pávuruta. 26ॸNada day jiyatara jidyiiyada Vu۳ntyityu۳ Jesucrístu jtya va۳tasa۳damu day. 27ॸRamuni ۳tiy nu۳ñi jpa۳ni ۳ Judásiy, Sídasitya, nadatidye ra۳tu۳chura daryaday rani nique 20ॸVurya۳nu۳rya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ15ٍॷ16

238

cateramuntiy. 28ॸTapi nu۳tyu Ju۳denu Jnutumusiy nu۳jechipiya۳jasiy nu۳dye: Ne dyetya nu۳ña۳bay tara jvaatyadeda niquejada jiryejyu۳nu۳day, nu۳tyu vinu rani ۳ rani ۳cha jaryi va۳tasara. 29ॸNe jirye۳jmyirya jiryatiy ru۳ntatya tavay jiipu tera jvaachi ۳mura; dantyamu۳y ne sasaviy nudatara; dantyamu۳y ne jiryatiy mudchichara sapita۳santiy, dantyamu۳y ne jirya۳jvaañada jiryatimyu۳ ne jiryevyaturu۳ñada day. Jiryetyi bay samiy jiryivara, ne jirye۳cha tara nta variñu۳day. Samiy ra۳cha jiryeyadaju۳.” 30ॸRu۳pa۳jadanumatiy jadchiryi, ru۳musajayada Antiyuquíyamuju۳, riintye۳ryaniñuvejada variryi nijya۳mi ۳juu variy jasiy, riche۳ñuvejada varirya catera nu۳chara. 31ॸRu۳nu۳yadanumatiy ramu catera nu۳chara, riichana۳yada variy, mityava۳ju۳ rijechipiya۳jada variy. 32ॸJadchiy ji ۳ta Judásibe, Sídasibe jarye, nada ni ۳day vicha۳da Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ju۳y, rajuura niquejadamusiy nanuni ۳radoda riy jityeryi ۳veda, nanuvanu۳tyadeda risa۳ju۳ riy. 33ॸTa۳ripyunumatiy nanuvicha۳da jasiy, ruutaja۳doda ji ۳ta variy siityari ۳vajyuu nada: “¿Sa۳nuta۳ryaru۳ñumaviy?” riñi ta۳ryatadeda ji ۳ta variy jadchiy nani ۳bivaju۳ntiyu, jadchityi ru۳pa۳jada nada. 34ॸSídasibe ji ۳ta ma۳cho۳jada jasiy, vinu Judásibeñuma ta۳rya۳da. 35ॸЬԮӕ‫ڏ‬ rubay jarye ma۳cho۳jada variy jasiy. Bernabébatya nanudatyadodara samitu۳choda, nanutu۳chodara Ju۳denu niquejada variy jasiy, rajuumusiy rityu۳chunu۳yada jasirya. Pávurubay jo۳ta۳da tu۳chunumaya۳jada daraju۳jyu۳ 36ॸTarundamu

su۳teda Pávurubay siva Bernabébay: “Vañú, vurya۳jañu۳y vu۳tyeryi ۳vedamuntiy, ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva jasityi vu۳tyu۳chodara Ju۳denu niquejada, vurya۳jnu۳y nu۳tyuranuma riñi ۳chasara,

nu۳tyura.” 37ॸJadchiy ji ۳ta sani jara۳ryu۳yada Bernabébañi ۳ Juánbay, ravicha۳da si ۳tya taryara Márcu. 38ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pávurubañi ۳: “Tama۳ ra۳ra۳ryu۳y ntate nu۳ndyeñi ۳, tama۳, chi ۳ jtedamutiy sajiintyetyi vuryisa۳siy Pa۳jídiya mucadimusiy. Tama۳ saya۳da jadchiy vuryisa۳ jvaayadana۳cho۳ nu۳day, tama۳.” 39ॸNe nanujachipiya۳ru۳yada nta varidye. Pariche sajiintye Bernabébay sisa۳siy, sa۳ra۳cheda ji ۳ta variñi ۳ Márcubay, Chípyirye ra۳tyuumuju۳. 40ॸSajaryeta۳da ji ۳ta Pávurubay variñi ۳ Sídasibe, nadaya۳da ji ۳ta varintyidye. Nanutaryi ۳veda jachiñu۳yada variy siva Ju۳denu nadayadaju۳: “Yinu۳tya۳ta samiy nanuna۳cho۳.” 41ॸJadchiy ji ۳ta nanutiryo۳ri ۳jadara Síriya mucadi, Sidísiya mucadi jarye, nanuvanu۳tyanityityiyada riy Jesúsmu tuva۳chuvajyuu. Timutévubay jiya۳da nadisa۳ Pávuruju۳be, Sídasitya

16

1ॸNadito۳jada

ji ۳ta Déribemyu variy, Dísturamu jarye. Jasiy savicha۳da ti ۳qui Jesúsmu tuva۳chu۳bay, ravicha۳da si ۳tya Timutévu. Su۳no۳da vicha۳da Judíyutoda, Jesúsmu tuva۳chunu۳y, saja۳y ji ۳tamu۳y ne vicha۳da Judíyu day. Ru۳tañu۳yada ji ۳ta variñi ۳: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu samirya jvadichi ۳.” 2ॸDarya ru۳teda Crístumu taryi ۳vachavay rityi vichanu۳yada Dísturamu, Icóniyumu jarye. 3ॸSava۳ta۳da ji ۳ta Pávurubañi ۳ Timutévubay: “Ye۳jiya risa۳.” Sa۳ra۳cheda ji ۳ta variñi ۳, su۳mutyonutadeda variñi ۳, rirya۳tidye jmutya۳ jasiy vichavay Judíyuveda variñi ۳, ridyetyi ۳satya ne Judíyu savichanu۳yada saja۳dye. 4ॸRiryamiryi ۳jadamu, jityu۳chutityiyada vicha۳divara nusu۳chavay jteda, jiryatiy rijechipitya۳da rimyityumitya Jerusarí ۳mura, rirya۳tidye tuva۳chu nijya۳nvay variy ramu. 5ॸRamuni ۳tiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ16

239 rivyanu۳tya۳da Jesúsmu tuva۳chuvajyuu variyu, rirya۳sa۳jeya۳jada sanijya۳nvajyuu variy. Pávurubay diyada mityamusiy siva Masedóniya mucadimu vichi ۳ 6ॸRityiryo۳ri ۳jadanumatirya Vuryíjiya mucadi, Cadásiya mucadi jarye, Ju۳denu Jnutu ju۳bayadara Ju۳denu niquejada tu۳choda Ásiya mucadimu. 7ॸJadchiy ji ۳ta ruuto۳jada Myísiya mucadi tuva۳rya, riñi jachipiya۳jada jiya۳da Bitíniya mucadimuju۳ntiy. Ne sajatyaniryu۳yada Jesús Jnutu rumu riy. 8ॸRiryamiryi ۳tityiyada Myísiya mucadimuju۳ variy, ru۳musajayada ji ۳ta variy jadchiy, Trúvasimyuju۳. 9ॸNuporata۳sa ji ۳ta mityamusiy sadiyada Pávurubay siva ti ۳qui vanu Masedóniya ja۳mi ۳, saradeda satuunu, sayasanta۳da variñi ۳ Pávuru: “Jiyuju۳ ya۳ramityeryi ۳ Masedóniya mucadimuju۳, ya۳tidye jmu۳tya jiyu nu۳y.” 10ॸSadiyadanumatiy Pávuru siva, varicha۳ra۳ju۳ nu۳vya۳ta۳da rana۳cho۳ cartye nu۳ryamityejyoju۳, nu۳ña۳tidye ramitye Masedóniya mucadimuju۳ ravimu. “Temusiy Ju۳denu dyetya natuvyu۳y, vurya۳tidye datyanu variy samitu۳chodata jasiryi.”

Nanujañu۳yada Pávuruju۳be, Sídasitya, Vidíposimyu 11ॸJadchiy

ji ۳ta nu۳ryamityeryi ۳ ҽфәԮѸɗ‫ڏ‬ myusiy, vaseni ۳ nu۳ryamityetyityiyada Samotrásiya ra۳tyuumuju۳, ratarya rundamu nu۳ryamityedantiy nu۳ña۳tidye jto۳ Neyápodisimyuntiy. 12ॸJadchiy ji ۳ta nu۳dyeyantiy Vidíposimyuju۳, jaryi ja۳mu vicha۳damuju۳numa ji ۳ta, jiryatiy Masedó niya mucadimu darya. Róma ja۳nvay ju۳dejadara vicha۳da jasiy. Jirya vicha۳damu nu۳vyicha۳da rajuu rundamiy. 13ॸJiituyada rundamu nu۳dyeya۳da vicha۳damusiy, ja۳mumu۳ jiinijyu۳, jiryatiy riñi jteda: “Jasiñi ۳ dyetya sa۳ji ۳tye۳ryaniy

nijya۳mi ۳ rajuuyu, jasityi riñi jtay ya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu.” Nu۳mya۳sanuvejada ji ۳ta jasiy, nu۳ña۳tidye tu۳chu vatuyjsa۳, jiryatiy riintye۳ryadeda jasiyu. 14ॸTanu۳qui vaturu۳y tuva۳choda ruumu, ravicha۳da nani ۳tya Dídiya. Nada ni ۳day vichanu۳yada sujay vu۳cudijay ta۳ryu۳tyanu۳y. Nadani ۳ vicha۳da Tiyatíra ja۳munu۳y. Nadani ۳ tuva۳chunu۳yada simu Ju۳denu, samutta۳da daryaju۳ф͑͑ӕʮ‫ڏ‬ chiy, nana۳tidye tuva۳Ëȍӕф̲ӕѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada Pávuru. 15ॸJiryatiy rivyichanu۳yada nanurorimyu vichavay, riñi ۳day jtyu۳yada vatajuu nadisa۳. Jasiñi ۳ ji ۳ta nadayasanta۳da variy nu۳y: “Jiryatiy jiryi ۳nu۳yada rachiityari ۳ samiñi ۳ Ju۳denu, jiyuni ۳ jirya۳jti ۳ raryorimyu munatya.” Nanuma۳cho۳tadeda variy jasiy nu۳y. 16ॸTarundamu nu۳dyeya۳da rumu jasityirya Ju۳denujsa۳ tu۳chujo; jasiy sasaryeda ti ۳qui muchechityu nu۳y, savichanu۳yada bayantu siva, mityamusiy datya۳daju۳. Ramuni ۳tiy saca۳na۳yadara rajuura criquiy jipyatru۳vedaju۳, mityamusiy datya۳da murichirya. 17ॸSasiityari ۳jada variñi ۳ Pávuru, nu۳jerye, saniquetityiyada variy jaryi: “¡Jivyetyiryi vaduy, Ju۳denu na۳vay vichi ۳ muchechimyidye! Riñuma riñi ۳cha tu۳chuvay, jiryatiy rityu۳chura Ju۳denu nú۳, jantyutya۳da nú۳.” 18ॸNu۳ñi darya ni ۳day savichadeda rajuu runda sa۳ra۳ju۳ nu۳y. Paricheñuma sanique۳tta۳da Pávurura. Sa۳numityeda ji ۳ta variy Pávuru, su۳teda ji ۳ta siva bayantu: “Ri ۳tay Jesucrístu jtyamu yiva: ¡Ya۳numa jiya sivasiy!” Varicha۳ra۳ju۳ saya۳da bayantu variy muchechityuvasiy. 19ॸRidyiyadanumatiy sapatru۳veda riva daryá, ru۳teda variy: “¿Nu۳tyichiñuma vurya۳ca۳na۳rya criquintyi, nu۳tyichiy?” Rureda ji ۳ta variñi ۳ Pávuru, Sídasiy jarye, rityiicheda ji ۳ta pudásamuju۳ variñada, japuvedamuju۳. 20ॸJadchiy ji ۳ta riche۳ñuvejada japuveda variñada, jasiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ16

240

ru۳teda variy ruuva: “Jiñuju۳y Judíyuju۳y, nadani ۳ jatachunumaya۳ riy nijya۳nvay. 21ॸNanudatyanunumaya۳ra paru۳cha۳riy na۳cho۳ tuva۳chusara; tapi vu۳y daryaju۳ Róma ja۳nvadye, ramutimyu۳ ne vuryi ۳mutya۳ru۳dyerya.” 22ॸRiñique۳yada ji ۳ta nijya۳mi ۳juu variy nadisa۳, richipyata۳da japuvedara nanusujay yivasiy, rimyusiye۳tyadeda jijiivu۳setavay variñada. 23ॸRajuuranumatiy rimyuseda nada, rijechoda ji ۳ta variy nupocu rorivyimu nadantiy. Ru۳teda ji ۳ta siva nupocu roriy jnu۳tyi ۳: “Yinu۳tya۳ta samiy nanuna۳cho۳ jiyu.” 24ॸJiryatiy ru۳teda daryaju۳ sivara, ramuni ۳tiy si ۳tyejada jaryi ravimuju۳ nada, satanuvu۳doda varirya nanunumutu, tanuvu۳nuta۳ta. 25ॸNuporata۳sanuma nanutu۳choda Pávuruju۳y sisa۳ Ju۳denu, nanumurra۳yada variy jichana۳yadamu Ju۳denu nijyu۳. Jiryatiy tanuvu۳nusavantidyeryi, riñi jnu۳yada variy nanuna۳cho۳. 26ॸMityamusiy ramichutyesubeda mucadi, ramichutyaja۳jada varirya ravichu۳ teramusiy jvaachara nupocu roriy. Ramuttamyu۳yada variy rorijyu۳, rarotyetyimyu۳mya۳ variy cadyidyaju۳u۳ ti ۳ta۳ju۳ riñumutuvasiy tanuvu۳nusavay. 27ॸSi ۳dyojada ji ۳ta nupocu roriy jnu۳tyi ۳, su۳nu۳yada ji ۳ta muttaryanuma ti ۳ta۳ju۳ra rorijyu۳vicha۳, varicha۳ra۳ju۳ saryedara jichityitya۳, sani jteda ye۳jichityi ratayu, su۳teda daryaju۳: “Ribemyu۳mya۳ tanuvu۳nusavay ti ۳ta۳ju۳.” 28ॸґ͑ɗнӕľʮѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta Pávuru jaryi variy: “¡Ne ye۳chaniy tara ji! ¡Tama۳ taji nu۳ñi ۳cha ti ۳ta۳ju۳ jiyu!” 29ॸSava۳ta۳da ji ۳ta jnu۳tyi ۳ra no۳no۳siiy variy, sajayada ji ۳ta siiyadamu variy ravimu. Sara۳ñuvejada variy nanutuunu jimyichutyedanube. 30ॸSasipyata۳da variy bimuju۳ nada, su۳teda ji ۳ta variy jasiy nadiva: “Nutyityu۳, ¿Nu۳tyura ra۳chanirye, nu۳tyura? ra۳tidye ramityaniy variy rivara.” 31ॸNani ۳teda ji ۳ta variy jasiy siva: “Ya۳tuva۳chu simu

Nutyityu۳ Jesús varityi ra۳ramiy yiva, ti ۳ta۳ju۳ jiryorimyu vichavavya jarye yisa۳ju۳.” 32ॸNanuniquejada ji ۳tara Ju۳denu niquejada variy jasiy siva, sarorimyu vichavavya jarye. 33ॸVariy nupora day sa۳ra۳cheda nadantiy, sasuuta۳da varirya nanuvatajo۳. Varicha۳ra۳ju۳ si ۳tyu۳yada, ti ۳ta۳ju۳ sarorimyu vichavay jarye yisa۳ju۳. 34ॸJadchiy ji ۳ta sa۳sumideda jiryorivyimuju۳ nada, sapotyadeda jmyicharata variy jasiñada. Si ۳chana۳yada ji ۳ta variy jiryorimyu vichavatya, jiryatiy rityuva۳chu daryaju۳ simu Ju۳denu. 35ॸJna۳ryanumatiy ravicha۳da, ru۳pa۳jada ji ۳ta japuveda variryi jiivu۳setavay nupocu roriy jnu۳tyi ۳mu, ru۳teda ji ۳ta variy jasiy siva: “Ya۳numa jmu۳rya nada day.” 36ॸSatu۳choda ji ۳ta nupocu roriy jnu۳tyi ۳ siva Pávuru: “Ru۳pa۳ma۳ japuveda sa۳dimura jiñiquejada: Sa۳na۳numa sipyatay, sa۳na۳jiya samirya variy.” 37ॸSu۳teda ji ۳ta Pávuru variy ruuva jiivu۳setavay: “Nijya۳nvay diyada jache rimyusiye۳je na۳dyiva, tama۳ riñi jtaja۳nu munatya riva tu۳choda didye, tama۳, dañuma na۳ñi ۳cha Róma ja۳mi ۳ju۳y. Riityejay nupocu rorivyimu na۳ntyi. Ramutiy rijetyaru۳y na۳y, tama۳ riñi datya nijya۳nvay na۳dyidye. ¡Tama۳ darya rani ۳cha, tama۳! ¡Riñuma ra۳jmu۳rya na۳dye!” 38ॸRityu۳choda ji ۳ta jiivu۳setavay ruuva japuvedara nanuniquejada. Rityuva۳chodanumatiy: “Nada ni ۳day Róma ja۳mi ۳ju۳y,” richuvu۳yada variy. 39ॸRiya۳da ji ۳ta japuveda variy nupocu rorivyimu nadimu, ru۳tañuvejada variy nadiva: “Ne sa۳na۳jtay tara, ne nu۳dyetya۳damu jibeje nupocu rorivyimu sa۳da.” Richipyata۳da ji ۳ta variy jadchiñada, riyasanta۳da variñadantiy: “Sa۳na۳jiya nu۳vyicha۳damusiy.” 40ॸͮ͑ӕѸɗ‫ڏ‬ pyateda ji ۳ta variy jadchiy rivasiy, nadaya۳da ji ۳ta variy Dídiyaju۳y

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ16ٍॷ17

241 rorimyuju۳. Nanudiyadanumatiy ruuva jityeryi ۳veda, nanujachipiya۳tadeda siityari ۳jada Ju۳denu variryi, nadaya۳da ji ۳ta variy. Riñique۳yada nijya۳nvajyuubay tavay jatachodamusiy, Tesadónicamu

17

1ॸNanuramiryi ۳jada

riva Anjípodisiy, Apodóniya jarye, nadito۳jada Tesadónicamuntiy, ravichanu۳yada Judíyuveda ju۳tye۳ryanijyo jasiy. 2ॸSaviche۳chi ۳numa Pávuru daryaju۳ dayu, sajañuvejada jasiy ravimu ju۳tye۳ryanijyo. Mumuri ۳ jiituyada runda sa۳ra۳ju۳ saniquetta۳da Judíyuvedata riva catera nu۳charayu. 3ॸSani datyadoda ji ۳ta Pávururiy, sani dityadoda risa۳ju۳riy: “Jiryatiy Ju۳denu jaryeti ۳ni ۳, saparu۳tya۳damusiy jiryi mi ۳sa pariche jidyiiyadamusiy. Ni ۳ni ۳ Jesús jiryatiy rañi tu۳chu sanchiy jiryiva, ni ۳ni ۳ Ju۳denu jaryeti ۳ sani ۳cha.” 4ॸTavañi ۳ tuva۳choda ramu day, riintye۳ryadeda ji ۳ta variy nadimu Pávuruju۳yu. Daryaday jiryatimyu۳ ne Judíyuveda rivyicha۳da day, jiryatiy rityuva۳choda daryaju۳ simu Ju۳denu, jadchintyi rivyicha۳da ma۳tyodaveda ruusa۳. 5ॸJudíyuveda ji ۳ta jnunu۳tya variy siva Pávurura, rijeryeta۳da ji ۳ta riy va۳cha vichavay, jiryatiy va۳cha rivyicha۳numucha jasiy. Riintye۳ryadeda riy nijya۳nvay ruusa۳ju۳, rirya۳tidye sa۳ñe۳ya۳ variy rajuumusiy. Rata ni ۳day rirya۳tachoda variryi vicha۳da ja۳nvay. Richiijeñuvejada ji ۳ta nijya۳mi ۳juu Jasó۳ rorimyu, riñi jteda ya۳sipyata nada Pávuruju۳y jadchiy, riñi jteda ya۳sa۳y nijya۳mi ۳juumu variñada. 6ॸNe ridyi͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada jasiy nadiva, ni ۳numa Jasó۳ jtyati ۳ rityiicheda variy nanumirya۳damu, sataryi ۳veda jarye. Ru۳toda ji ۳ta japumuju۳riy. Riche۳ñe۳ya۳jada variy rimyo۳musiy: “Nada ni ۳day vanuju۳y jaryenunumaya۳ra niquejada ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva, naditi ۳ma۳ jiyu jirya

vicha۳damuntiy, Jasó۳ rorimyu nanuma۳cho۳nuvi ۳ntiy. 7ॸRiñi ۳ jivye vaduy jarupanura Róma ja۳mu nutyityu۳ datyadoda, ¿nu۳tyu riñi jtay, nu۳tyu? Jasiñi ۳ ja۳mu nutyityu۳ntiy, jiryatiy Jesús jtyati ۳ni ۳.” 8ॸRityuva۳chodanumatiy nijya۳mi ۳juura, japuveda jarye, rirya۳tachoda variyu. 9ॸRime۳cho۳tadeda ji ۳tara Jasó۳veda barya, rirya۳tidye ta۳rya variy rana۳cho۳ntiy. Ru۳mu۳rya۳da ji ۳ta variryi. Nanujañu۳yada Pávuruju۳be Sídasitya Beréyamu 10ॸVariy nupora day ru۳pa۳jada nanutaryi ۳veda Pávuruju۳y, Beréyamuju۳yu. Nadito۳jadanumatiy nadaya۳da variy Judíyuveda ju۳tye۳ryanijyomuju۳. 11ॸJasiñi ۳ ji ۳ta riñi ۳cha Judíyuveda samirya vichavay ruumusiy, Tesadónica ja۳nvay JudíֆӕԮľĀ‫ڏ‬ musiy; samirya ru۳mutya۳jada daryaju۳ra niquejada day. Ti ۳ta۳ju۳ rundamu riñi va۳ta۳da rana۳cho۳ sadatyadoda nu۳chara: “Vurya۳jnu۳y si ۳tenuni ۳viy jiryatiy su۳tay daryá.” 12ॸRajuu rañi tuva۳choda ramu, jivye jarye, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, jadchiy ji ۳ta rivyicha۳da ma۳tyodavedantiy, rajuu vanujuu jarye. 13ॸRityuva۳choda ji ۳ta Tesadónicamu vichavay Judíyuveda: “Mu۳y sadatyanu Pávurura Ju۳denu niquejada Beréyamuntiy,” riya۳da variy rumuntidye rirya۳tidye jatachu riy nijya۳nvay variy jasiy, rirya۳tidye nique۳ttaniy varintyiryi. 14ॸJadchiy ji ۳ta ru۳pa۳jada sataryi ۳veda Pávuruyu, ja۳mu na۳va jiinijyu۳. Vinu Sídasiy, Timutévuta nanuma۳cho۳jada jasiy, Beréyamu. 15ॸRityi jnu۳tyanu۳yadani ۳ Pávuru, riyata۳da ji ۳ta jadchiy Aténasimyuju۳ni ۳. Su۳pa۳jada ji ۳ta Pávurura jiñiquejada variy nadimuntiy, Sídasijyu۳myuntiy: ٘Ոфľ͑ӕ‫ڏ‬ numa sa۳na۳jniy rimuju۳.”

Savicha۳da Pávurubay Aténasimyu 16ॸJasiy

sani nutuyada variñada Aténasimyu, paru۳cha۳riy savicha۳da

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ17

242

su۳ntu variy simusiy jasiy vicha۳damu, jiryatiy sadiyada daryaju۳ siva rajuu ravichu۳ tera jvaachi ۳, sa۳tuvicha۳. 17ॸRamuni ۳tiy saniquetta۳da Pávururiy Judíyuveda ravimu ju۳tye۳ryanijyo, jivyetya jarye jiryatiy riñi tuva۳chu simu Ju۳denu. Ti ۳ta۳ju۳ rundamu saniquettanu۳yada riy jasiy vichavay, jmyichara ta۳ryu۳tyajomu. 18ॸJadchiy ji ۳ta riñiquétta۳da jaryi datyavañi ۳, ti ۳ni ۳ datyanunu۳yada darya Epicurévuveda datyadoda day, ti ۳ ni ۳day datyanunu۳yadantidyerya Estóvicuveda datyadodantidye. Ti ۳ni ۳ jteda darya sanijyu۳ day: “¿Ta۳ra sani jtay jiñique jiñu tu۳chodacanuy, ta۳ra?” Ti ۳ni ۳ jtedantidye: “Nu۳tyu ni ۳numa tavicha۳da ja۳mi ۳ ju۳denu, sani jatichetyani ۳dyeyu.” Darya ni ۳day ru۳teda variy, jiryatiy Pávuru datyadoda daryaju۳ra samitu۳choda Jesúsnchiy, sami ۳sa۳subedanchiy jarye. 19ॸRirya۳ra۳cheda ji ۳ta jadchiy ju۳tye۳ryanijyomuju۳ni ۳, jasityi sa۳datyanu riy. Ru۳teda ji ۳ta variy jasiy siva: “¿Vana۳y datyasaravidye rani ۳cha jiryatiy jidyetyanu vadirara? 20ॸJiryatiy yitay taji nta, ne nu۳tyuva۳chu ta۳riy daryaday. Nu۳dyetyaru۳rya nu۳tyura ranique jirya day, nu۳tyura.” 21ॸˇɗфֆҡɗֆʮѸɗֆԮɗËȍԮ‫ڏ‬ dyeryi, Aténasiy ja۳nvay, taji vicha۳da ja۳nvay jarye, jiryatiy rime۳cho۳jada ta۳ripyuju۳ jasiy ruusa۳ntiy, ne ruuvaañu۳yada tara ranchiy. Vadi tu۳chodana۳cho۳ rityuva۳chunu۳yada daryaju۳ day, rityu۳chutityiyada varirya, rityuva۳choda variy risa۳ju۳ darya. 22ॸSaradeda ji ۳ta Pávuru ju۳tye۳ryanijyojache variy, su۳teda variy ruuva: “Vaduy, jiryatiy Aténasiy ja۳nvay jirye, nu۳tyu ri ۳nu۳y, jaryiñumate jiryeñi jachipi ۳ya۳ sanijyu۳ sa۳tu day. 23ॸRajeñu۳ji radiñumaya۳ siva sa۳tuvicha۳, jiñunijyu۳ vitya jiryejechipiya۳sara day, jiñunijyu۳. Jadchiy ji ۳ta radyi riva saroriy sa۳tuntiy,

jasiy radyi riva niquejada nu۳chara variy raniy: Ne nu۳dyetya۳dani ۳ ju۳denu day. Ray ji ۳ta ra۳datyanu Ju۳denu si ۳tenu jirye, dajitya jiryetyuva۳chunumaya۳ jidyetyi ۳sa۳damu simu sa۳tu. 24ॸJu۳denu, ni ۳tiy ju۳dejadara mucadi, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy mucadivara, ne savichasara Ju۳denu jirya rorimyu day, jiryatiy sivaay nijya۳mi ۳ saju۳ra, tapi ni ۳tya Nutyityu۳ jarichumu day, mucadimu jarye. 25ॸDantyamu۳y ne sava۳ta sa۳sa۳y nijya۳mi ۳ tarayu; ni ۳ni ۳ ji ۳ta sa۳dyerya vuryi ۳nu۳yada day, vu۳ñe۳rye۳ya۳jada jarye, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vuryimura. 26-27ॸTi ۳qui nijya۳mi ۳musiy su۳ndejada Ju۳denu riy ti ۳ta۳ju۳ jaryedo nijya۳mi ۳, rityidye ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳ mucadiva. Ni ۳ni ۳ bayada ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ju۳ra jiryunda, rivyichajo jarye, rirya۳tidye va۳ta sana۳cho۳ Ju۳denu mityajisiy, riñiya۳resiy jivya۳tanumaya۳ variy sana۳cho۳. Ripyani ۳viy si ۳tenu sani ۳cha Ju۳denu vurya۳jisiy. 28ॸSu۳tedamuju۳ vuryi ۳nu۳jeya۳sara, vu۳chiquityaja۳ntiy, vu۳vyichasarantiy. Daryani ۳ su۳teda jasidyeñi ۳ murra۳yada datyi ۳ jiryetyenu: Vu۳y ji ۳ta Ju۳denu dadyeñu day. 29ॸJiryatiy Ju۳denu dadyeñu vu۳y ¿nu۳tyichitya vurya۳jachipiya۳ Ju۳denunchiy órutera jvaachi ۳ nijyu۳ day, nu۳tyichiy? dantyamu۳y ne pupadatyera jvaachi ۳ nijyu۳, dantyamu۳y ne ravichu۳tera jvaachi ۳ nijyu۳, jiryatiy sivaay vanu jidyetya۳datara, sajachipiya۳jadata jarye. 30ॸTama۳ sani baya۳ Ju۳denu riñijyu۳ nijya۳nvarya jiryatimyu۳ ne ridyetyanu۳yada variy didyerya, tama۳. Diye ji ۳ta su۳tay Ju۳denu ruuva nijya۳nvay: Jirya۳paru۳y riva va۳cha jachipiya۳jada, jirya۳tidye siityari ۳ varirye. Daryani ۳ su۳tay Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavajyu۳. 31ॸSabamya۳ Ju۳denu daryaju۳ra tarundaqui ji ۳tyaju۳ day, sa۳tidye dityanu riy nijya۳nvay chi ۳ra ra۳chajaya۳sara tanuvu۳nusi ۳, chi ۳; chi ۳ra

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ17ٍॷ18

243 ra۳chajaya۳sara risa۳ju۳ntiy, chi ۳. Sajaryeti ۳mu ya۳dityanu vasera. Sami ۳sadeda diibyimusiñi ۳ jijeryeti ۳, rirya۳tidye datya ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay variy si ۳tenuni ۳ sa۳cha.” 32ॸRityuva۳chodanumatiy nijya۳nvay jiryatiy sami ۳sadeda diibyimusiñi ۳ Jesús, ti ۳ni ۳ todiye۳yada mitya raniya۳re day, ti ۳ni ۳ jteda tajintyidye: “Tarundamu nu۳ña۳jatyi tuva۳chodantirya darya niquejadantiy.” 33ॸRamuni ۳tiy sasipyateda Pávuru variy riquebyimusiy. 34ॸTavay nijya۳nvay ju۳tye۳ryadeda simu Pávuruyu, rityuva۳choda ji ۳ta variy simu Ju۳denu. Jiryatiy rityuva۳choda simu, ravicha۳da si ۳tya rityenu Diyunísiyu, Areyópacu ja۳mi ۳, tanu۳qui vaturu۳y jarye, jiryatiy nani ۳tya Damarísa, ti ۳juunuma variy ruusa۳ju۳ day. Savicha۳da Pávurubay Coríntyumu

18

1ॸJadchiy ji ۳ta rivasiy saya۳da Pávuru Aténasimyusiy, Coríntyumuju۳. 2ॸJasiñi ۳ sasaryeñuvejadani ۳ ti ۳qui Judíyu, ravicha۳da si ۳tya Aquídya, Póntu mucadi ja۳mi ۳. Ne ta۳riy jti ۳͑ӕʊҡĀɗֆ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ musiy variy didyeñi ۳, savatura Prísidya jtyati ۳ta. Ti ۳ta۳ju۳ mucadi ja۳mu nutyityu۳, jiryatiy Cadávuryu si ۳tya, su۳tedamu ni ۳day: “Ti ۳ta۳ju۳ Judíyuveda ra۳sipyatay ramusiy Róma vicha۳da.” Ramuni ۳tiy nanusipyateda jadchiy savaturata. Satuudiyada ji ۳ta Pávuru variñada. 3ॸNi ۳ jarye, daryaday sani ۳cha۳dantiy nu۳tyu Pávuru daryantiy, donajay roriy ju۳vaañu. Sama۳cho۳jada ji ۳ta Pávuru rivaacha۳dani ۳ variy jasiy nanurorimyu. 4ॸTi ۳ta۳ju۳ jiituyada rundamu saniquetta۳da ju۳tye۳ryanijyomu riy Judíyuveda, jivyentyi jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, sa۳tidye jachipiya۳taniy vadi tu۳chodanijyu۳ varidyeryi. 5ॸNaditi ۳jadanumatiy Sídasijyu۳y Masedóniya mucadimusiy, sajo۳ta۳da

datyadoda Pávuru varirya Ju۳denu niquejada vani ۳ramusiy, ne saparu۳ryu۳yada variy rivanu۳day. Satu۳choda ji ۳ta Judíyuvedava sanchiy Jesús: “Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳.” 6ॸSanique۳ttadeda variy jiyaro۳ju۳ riy Judíyuveda, rirya۳vityiye۳yada variñi ۳ Pávuru. Samuchutyaja۳jadara jichujay variy riñe۳cho۳ju۳, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jiryedye jiyasanu dayu, nu۳tyichitya ti ۳ ra۳jantyuy jiryiva, nu۳tyichiy. Ne jiyasachi ۳ jiryepyaruta۳damusiy nu۳ndyerye. Diye rundamusiy ra۳jiya tavamyuju۳, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi.” 7ॸSaya۳da ji ۳ta jadchiy, saja͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada ti ۳qui vanu rorimyu, ravicha۳da si ۳tya Tísiyu Jústu, jiryatiy satuva۳chunu۳yada simu Ju۳denu day. Saroriy ji ۳ta ja۳tya۳da ju۳tye۳ryanijyoniy. 8ॸJadchiy ji ۳ta savichanu۳yada Crispí ۳, ju۳tye۳ryanijyo ja۳nvay nutyityu۳. Ni ۳ni ۳ tuva۳chunu۳yada simu Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ sisa۳ vichavatya. Rityuva۳chunu۳yada ji ۳ta rajuu Coríntyu ja۳nvay variy rana۳cho۳ Ju۳denu niquejada, riityu۳yada ji ۳ta variy jasiy. 9ॸSaniquejada ji ۳ta Ju۳denu variy siva Pávuru nupora, su۳nu۳yada cabyiva. Su۳teda ji ۳ta variy sivantiy: “Ne ya۳suvu۳y, ya۳ni nique jichuvu۳yasa۳damu. 10ॸTapi yinu۳y yisa۳ ray, nu۳tyichitya ti ۳ ra۳panaryi ۳ jiñiy, riryiñuma jarupanu variy ji. Ti ۳quitya yinu۳y ra۳tuva۳chu jiyu vichavay rimu.” 11ॸSama۳cho۳jada ji ۳ta variy jasiy, taraqui vaata sa۳ra۳ju۳, ti ۳quinijyate jarimyuni ۳ ranchaju۳, jiryatiy sadatyanunu۳yadara Ju۳denu niquejada vicha۳da cabyimu. 12-13ॸSavicha۳danumatiy Caryú۳bay purijítyu Acáya mucadimu, rirya۳tachoda ji ۳ta Judíyuveda variy sayaro۳ju۳ Pávuruyu, ru۳toda ji ۳ta variy purijítyumuju۳ni ۳, rityu۳chuta۳daju۳: “Ni ۳ni ۳ jatachusara riy nijya۳nvay, sa۳tidye jachipiya۳taniy sanijyu۳ Ju۳denu riy, tama۳ darya rani ۳cha vu۳dyetyadoda day, tama۳.” 14ॸSani niqueru۳yadanumatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ18ٍॷ19

244

Pávuru variy, su۳mutya۳jada purijítyu varenu variryi Judíyuveda: “Taraju۳tiy jiryetyu۳chutaru۳yu, varimyata jiryetyi jvayu, raryi tuva۳chura jirye niquejada, Judíyuveda. 15ॸNu۳tyu jirye͖ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ nchidye rani ۳cha day, jiryatiy jirye niquera si ۳tya, nu۳tyu jiryedyetyadoda taranchidye rani ۳cha day, jirya۳ma۳ jdutya nu۳ñi jiryedyerya. Ne ri ۳mutya۳ru۳y ri ۳dutya۳daju۳ra jiryetyu۳chuta۳da day, mitya.” 16ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta variy jadchiryi. 17ॸRureda ji ۳ta nijya۳nvay variy jasiñi ۳ Sóstenes jtyati ۳, ju۳tye۳ryanijyo nutyityu۳, ru۳vatyiyada variy Caryú۳ diyani ۳. Ne sadatyaru۳yada Caryú۳ variy tara ra۳nchidye, mitya. Sata۳rya۳da Pávurubay Antiyuquíyamuju۳, sajo۳ta۳da tu۳chunumaya۳jada mumuri ۳ju۳ 18ॸJadchiy

ji ۳ta sama۳cho۳jada Pávuru tarundamicha۳ra۳ju۳ jasiy. Jadchiy ji ۳ta saya۳da, satu۳chucheda variy ruuva jityeryi ۳veda Crístumu, saya۳da variy ja۳av ۳ a Síriya mucadimuju۳, sa۳ra۳cheda variy yisa۳ju۳ nada Prísidya, Aquídyata. Sencréyamu sapa۳tyaniñuvejadara yino۳jasiy, sito۳tadeda daryaju۳ra yiteda saju۳ Ju۳denu. 19ॸRuuto۳jadanumatiy Evésumu, sajiintyeñuvejada Pávuru variy nadisa۳siy, sajayada ji ۳ta variy ju۳tye۳ryanijyovimu, riñiquetta۳da Judíֆӕ‫ڏ‬ vedata variy jasiyu. 20ॸRiyasanta۳da variy jasiñi ۳: “Ya۳ma۳cho۳ jiyu ta۳ripyu sa۳ra۳ju۳ nu۳dyisa۳.” “Ne vana۳y nta rame۳cho۳.” 21-22ॸJadchiy ji ۳ta satu۳chucheda variy ruuvantiy: “sava۳tatiy Ju۳denu ra۳day ta۳rya jiryimuju۳ntiy.” Saya۳da ji ۳ta ja۳av ۳ a jadchintyi, Evésumusiy, su۳musanuvejada Sesaréyamu. Sa۳subeda ji ۳ta jadchiy Jerusarí ۳muju۳, jasiy samu۳chuvañuvejada riy Ju۳denumu tuva۳chuvajyuu, su۳musa۳da ji ۳ta jadchintyi Antiyuquíyamuju۳. 23ॸSavicha۳danumatiy ta۳ripyu jasiy, saya۳da ji ۳ta jadchiy vicha۳divaju۳, Cadásiya mucadimu,

Vuryíjiya mucadimu jarye, sa۳tidye vanu۳tyaniryi Jesúsmu tuva۳chuvay ti ۳ta۳ju۳. Sadatyadoda Apódosibe Evésumu 24ॸSiti ۳jada

ti ۳qui Judíyu, Apódosiy jtyati ۳ Evésumu, jiryatiy Adejántriyamu rupi ۳ni ۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta vicha۳da vanu samiy datyara, samiy saniquenu۳yada risa۳ju۳. Savicha۳da jaryi vanu۳rya Ju۳denu niquejada datyadodaju۳. 25ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta samiy datyanusi ۳ risa۳ju۳ sa۳tidye siityari ۳ samiy varirya Ju۳denu nú۳. Jaryi vani ۳ri ۳ daryaju۳ni ۳ su۳ntu, sadatyanu۳yada variy vase sanijyu۳ Jesús. Vinu rani ۳day Juán Bautístabay jtyadoda sadatya۳da day. 26ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jo۳ta۳da niquejada jichuvu۳yasa۳damu, ju۳tye۳ryanijyovimu. Nanutuva۳chodanumatiy Prísidyaju۳y, Aquídyatara saniquejada, nana۳ra۳cheda ji ۳tani ۳, nanudatyadoda ji ۳ta variñi ۳, samidye sadatya۳daju۳ra Ju۳denu siityari ۳sa۳da. 27ॸSani jiyaru۳yadanumatiy Apódosiy jadchiy Acáya mucadimuju۳, sataryi ۳veda nu۳yada variy jijyu۳ra catera, rirya۳tidye jmutya۳ Ju۳denu siityari ۳vay samiy variy rumuni ۳, ru۳mu۳tya۳da variy ratani ۳. Sito۳jadanumatiy Acáyamu, su۳mu۳tyanuvejada variy jasiryi Ju۳denu siityari ۳vavyeda jiryatiy rityuva۳chodama۳ simu Jesús, jiryatiy sa۳ntyutya۳da daryaju۳riy. 28ॸNijya۳mi ۳ʮӕӕĀɗֆѸ͑ĀѸ‫ڏ‬ deda Apódosiryi JudíֆӕԮľĀʮɗ͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data, sani datyadoda Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data riy: “Ni ۳ni ۳ Jesús sani ۳cha Ju۳denu jaryeti ۳.” Pávurubay vicha۳da Evésumu

19

1ॸJasityidye savicha۳da Apódosiy Coríntyumu varidye, saramichari ۳jadama۳ Pávuru varidyerya ja۳mu musidye. Sito۳jada ji ۳ta variy Evésumu day. Jasiy sadiñuvejada ruuva tavay Jesúsmu tuva۳chuvay. 2ॸSu۳teda ji ۳ta Pávuru variy jasiy ruuva: “¿Jiryeñi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ19

245 tuva۳chodanumatiy simu Jesús, jiryi ۳mutya۳jadavidye jasiy variñi ۳ Ju۳denu Jnutuntiy?” Ru۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳: “Tama۳ nu۳ñi tuva۳choda tarade sanchiy Su۳ntu, tama۳.” 3ॸSu۳teda ji ۳ta Pávuru variy ruuva: “¿Nu۳tyura jtyu۳yadamu jiryeñi jtyu۳yada varidye?” Ru۳teda ji ۳ta day: “Juánbay jtyadodamu nu۳ñi ۳tyu۳yada day.” 4ॸSu۳teda ji ۳ta Pávuru variy: “Juánbay jtyanunu۳yada riy nijya۳nvay rityi paru۳ryu۳yada riva taji jachipiya۳jada, su۳teda ji ۳ta jasiy ruuvara: Jiryetyuva۳chuta۳ta simu, ni ۳tiy ra۳jti ۳sara ri ۳bivaju۳. Darya niquejadamusiy sadityanunu۳yada Juánbañi ۳ Jesús.” 5ॸRityuva۳chodanumatirya raniquesa۳da, riityu۳yada ji ۳ta Nutyityu۳ Jesús jtyamu variy. 6ॸSabayada ji ۳ta Pávuru variy rinchara jijyomutu, saju۳u۳jeyada ji ۳ta Ju۳denu Jnutu variy ruuvaju۳, riñiquejada ji ۳tara taji vicha۳da niquejada variy, ridyetyadodara Ju۳denu niquejada variy. 7ॸRivyicha۳da vu۳yaju۳y vaduy, danu۳ju۳y dyetya rinchaju۳. 8ॸSaya۳da ji ۳ta Pávuru variy ju۳tye۳ryanijyomuju۳, mu۳nvay jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳ saniquejada jichuvu۳yasa۳damu jasiy ruuva, saniquetta۳da variy jasiryi, sa۳tidye vuunu rata riy nijya۳nvay, Ju۳denu nusu۳yadamu. 9ॸTavañi ۳ vichanu۳yada jaryi surra jachityavadye, ne rityuva۳churu۳yada ramu, tajiñi ۳ riñiquejada variy ra۳jisiy Ju۳denu nú۳ siityari ۳jada day, nijya۳mi ۳juu tuunu. Ramuni ۳tiy sajiintyeda Pávuru variy ruusa۳siy, sa۳ra۳cheda variryi yimusiy datyavay, Tiránu catera nu۳jyomuju۳, jasiy sariryi ۳nu۳yada ti ۳ta۳ju۳ фӕ͑Ā̲ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ dara. 10ॸDarya ni ۳day sadatyanunu۳yada daraju۳y vaata sa۳ra۳ju۳. Jiryatiy rivyichanu۳yada nijya۳nvay Ásiya mucadimu, riñi tuva۳chunu۳yadara Ju۳denu niquejada; jiryatiy Judíyuveda rivyichanu۳yada, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rijerye tuva۳chunu۳yada varintyidyerya.

11ॸJu۳denu ju۳denu۳yada Pávuruju۳ra mityamusiy ju۳dejada, jiryatiy ti ۳ttasara darya. 12ॸRani ۳ ji ۳ta samirya day, nu۳ñi simusiy riiriya۳nu۳yadara pa۳añ ۳ í ۳, ricyadnumu puchujajyu۳ jarye, ramusiñi ۳ rasipyateda jdiva۳jada variy sivasiy jdiva۳jni ۳, bayantuveda jarye bañu۳yada ramusiy. 13-14ॸJadchiy ji ۳ta sarupiñu۳yada Judíֆӕ‫ڏ‬ veda tenubay vichajova, su۳tañumaya۳nu۳yada variy ruuva nijya۳nvay: “Nu۳y ji ۳ҡѸɗЙֆҡфɗֆ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda nijya۳mi ۳vasiy.” Jiryatiy rijetyanumaya۳nu۳yada nijya۳mi ۳vasiryi bayantuveda, rivyichanu۳yada danu۳ju۳ñijyate nu۳ñi taryi ۳vedabay. Rijye۳ vichanu۳yada Judíyubay, ravichanu۳yada si ۳tya Eséba, caserdótevyeda nutyityu۳ savichanu۳yada. Riñi jachipiya۳jada varintyidye: “Vurya۳jantya niquejada Nutyityu۳ Jesús jtyamuju۳ntidyerya, sa۳vidye sipyatay bayantu nijya۳mi ۳vasiy ramusintyidye.” Riñiquejada ji ۳ta: “Rayasanta ji, ya۳sipyatay sivasiy Jesúsmusiy, jiryatiy sadatyanu Pávuru sanchiy.” 15ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta bayantu variryi: “Daryaday radyetyani ۳ Jesúsntidye, Pávuru jarye radyetya, ¿Va۳ jiryeque, chavarya jiryedye, chavay?” 16ॸSara۳yada ji ۳ta rincha, jiryatiy bayantuti ۳ni ۳, sapu۳ryi ۳jada mucomuju۳ variryi, savuudoda ji ۳ta variy jasiryi. Ribeyada ji ۳ta variy jadchiy rorimyusiy; sidyavu۳miy ribedye, vatajo۳tavañuma varidyeryi. 17ॸRityuva۳choda ji ۳ta Judíֆӕ‫ڏ‬ veda ti ۳ta۳ju۳ varirya, jivye jarye jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rijerye tuva۳chunu۳yada varintyirya, jiryatiy rivyichanu۳yada Evésumu. Nu۳tyu riñi suvu۳yada, ru۳tañu۳yada ji ۳ta variy: “Jaryi va۳cha datyarani ۳te Nutyityu۳ Jesús.” 18ॸTi ۳quitya tuva۳chunu۳yada simu, rityi tu۳chunu۳yada vijyo۳mujache ruuva: “Nu۳rya nu۳vyichaniñu۳yada ta۳riy.” 19ॸTavaquitya rivyichanu۳ֆĀфɗ̲ֆӕф‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ19

246

vedantiy, ruuti ۳tanu۳yadara jicyatera padye, rimyu۳yada catera, riryupeda ji ۳ta variy rivara. Jiryatiy riryupedara catera padye, ramuricheveda ja۳mura. Ѡ̲ӕфɗ‫ڏ‬ cheveda, daraju۳y vu۳yaju۳y vaata jvaayada murichirya. 20ॸJu۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damunuma rityuva۳choda jaryi variy rivasidye, ravuudodanuma daryaju۳ daryi. 21ॸJadchiy ji ۳ta rivasiy, sajachipiya۳jada Pávuru: “Ra۳numa jiya Jerusarí ۳muju۳, ra۳ramiryi ۳tityi riva Masedóniya mucadi, Acáya mucadi jarye. Jadchiy ji ۳ta ra۳datyantirya Róma vicha۳dantiy.” 22ॸSu۳pa۳jada ji ۳ta Pávuru jadchiñada yimu۳tyi ۳ju۳y Masedóniya mucadimuju۳, sama۳cho۳jada ji ۳ta ta۳ripyu sa۳ra۳ju۳ nani ۳biva jasidye, Ásiya mucadimu. Ravicha۳da si ۳tya Timutévu, sataryi ۳ jtya ji ۳ta vicha۳da Erástu. Riche۳ñe۳ya۳jada nijya۳nvajyuubay jiñique۳yadamu, Evésumu 23ॸVariryundamu

ji ۳ta sasa۳ñe۳ya۳tadeda Demétru jtyati ۳bay Ju۳denu nú۳ jiyaro۳ju۳ riy nijya۳nvay. 24ॸJasiy savichanu۳yada jiñu Demétru, jiryatiy sivaañu۳yada pupadatyeramusirya sa۳tu roridye, Diyána jtyati ۳ sa۳tu rorivyicha۳. Rivaacha۳da murichirya ricya۳na۳ñu۳yada samiy Demétrusa۳ jvaavyejyuura criquiy. 25ॸJadchiy ji ۳ta santye۳ryanityadeda riy, ti ۳ta۳ju۳ jivye jarye jiryatiy darya ruuvaañu۳yadantidye. Jadchiy ji ۳ta su۳teda ruuva: “Jirya۳tuva۳chu vaduy, jiryedyetyi ۳satya rivaacha۳da murichirya vu۳cya۳na۳y samiy. 26ॸTajitya jiryi ۳nu۳y, jiryetyuva۳chu ti ۳ta۳ju۳, ne vinu jiyu Evésumu, Ásiya mucadiva jarye ti ۳ta۳ju۳, jadchiñi ۳day sa۳tachoda Pávururiy nijya۳nvay quivu۳yadata. Ni ۳ni ۳ jtay: Jiryatiy ruuvaay jijyomututani ۳ jantyasi ۳, tama۳ Ju۳denumiy nta riñi ۳cha day. Darya niquejadata savuunusara Pávuru riy nijya۳nvay. 27ॸRirya۳niquesara variy taji

ra۳jisiy vuryivaayada, ne vinurá, temusiy ra۳ma۳cho۳sara mitya sa۳tu rorintyidye, jiryatiy ru۳tañu۳yada si ۳tenu ju۳denuni ۳, Diyána jtyati ۳. Ni ۳ jarye ra۳ma۳cho۳ mityantiy, jiryatiy rityuva۳chunu۳yada Ásiya mucadi ja۳nvay simuntiy, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay mucadivasiy.” 28ॸRityuva۳chodanumatiy nijya۳nvarya Demétru niquejada, riñique۳tta۳da varirya, riyaro۳vaya۳jada variy sanijyu۳ Diyána: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta Diyána si ۳tenu sami ۳ Evésumu vichavajyu۳.” 29ॸRityuva۳chodanumatiy vicha۳da ja۳nvarya, ru۳nteda variy, riñiquejada varintyi: “¿Nu۳tyura ridyetyá nijya۳mi ۳juu vicha۳damu, nu۳tyura?” Ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay siichiye۳yada ramuju۳ vatapadaquii, rityiicheda variñada Pávurujsa۳ rupiñuju۳y, Cáyu, sataryi ۳ntiy, Aristyárucu, Masedóniya mucadi ja۳mi ۳ju۳y. 30ॸPávuru jarye rañi jaryu۳yada vatapadaquiimu nijya۳nvamyuju۳, ne rijetyaniryu۳yada Jesúsmu tuva۳chuvay variñi ۳. 31ॸJasiy vichavay tevay, jiryatiy Pávuru jaamyicyumiy tevadyeryi, riñi jpa۳jada variy simura jiñiquejada: “Ne samirya ya۳jay rumu.” 32ॸVaricha۳ra۳ju۳ riyaro۳vaya۳jadamu jiñiquejada variy; ti ۳ni ۳ jteda tajidye, ti ۳ni ۳ jteda tajiñe۳cho۳ju۳ day. Ridyeti ۳sama۳ nijya۳nvay varidye, ridyetyaru۳yadatya nu۳day, nu۳tyuramura riintye۳ryadedayu, ti ۳ni ۳ datya۳da ruusa۳sidye. 33ॸJudíֆӕԮľĀѸɗɗҡֆľ͑ɗҡֆɗҡɗ‫ڏ‬ yada nijya۳nvañe۳cho۳ju۳ variñi ۳ Adejántru jtyati ۳, sa۳tidye jdasaniy variryi nijya۳nvajyuu. Rityenu rañi niquetaniryu۳yada variñi ۳. Su۳mu۳ya۳jada jijyomututa variy riñe۳cho۳, sani niqueru۳yada daryaju۳. 34ॸRidyiyadanuma variy siva day jiryatiy Judíyu sani ۳cha, rijyo۳ta۳da ji ۳ta jiyaro۳vaya۳jada ti ۳ta۳ju۳musiy variy: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta Diyána si ۳tenu sami ۳ Evésumu vichavajyu۳.” Jadchiñi ۳ ririryi ۳jada varirya jiyaro۳vaya۳jada daraju۳y jóra sa۳ra۳ju۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ19ٍॷ20

247 35ॸSandasadeda ji ۳ta catera jmu۳tya۳nu variryi nijya۳nvay. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Jirya۳tuva۳chu munatya, Evésu ja۳nvay. Tama۳ riñi datyi ۳sa nijya۳nvay, nu۳tyu vu۳ñi rañi ۳cha su۳nu۳tyi ۳ Diyána jtyati ۳, jarichuvimusiy jmussi ۳, jiryatiy sa۳tu vuryi ۳tañi ۳. Vu۳jerye jnu۳tyasarara sarorintyi. 36ॸNe ti ۳dera ra۳jtay: Ne daryaday.” Su۳teda ji ۳ta variy ruuvantiy: “Jatye jirye۳cha, ne jirya۳jvaay ji ۳ta va۳cha jachipiya۳jadamu tara. 37ॸNu۳tyu jiryeñi rañi tiichiñada danu۳ju۳y vanuju۳y, tama۳ nani paranu tara ravimusiy sa۳tu roriy, dantyamu۳y ne nanunique va۳cha sanijyu۳ sa۳tu. 38ॸRityi tu۳chutaru۳y Demétruveda nada vanuju۳y, sa۳tu roriy jvaavye jarye, dañuma rirya۳tu۳chuta nada, tama۳ taji sani ۳cha cadnadu sivatiy rirya۳tu۳chuta nada. 39ॸJiryevya۳tati ju۳na۳rya tara niquejada, vanñuma jirya۳datya jiryeñatucha۳damura, sa۳numatiy natuy japu variy jiryentyi. 40ॸDiye jiryatiy jirya۳rupadonumucha jiyu, suvu۳charamusiñuma vu۳ñi ۳cha, rirya۳numa tu۳chuta riva vu۳y. Rirya۳jtacharate vu۳ñi jvatya jiyu, nu۳tyichityi vurya۳jtay nu۳tyuramura vu۳ntye۳ryaniy jiyu vu۳y.” 41ॸSu۳teda ji ۳ta variy: “Jirya۳numa jiya jiryorimyuju۳.”

Pávurubay jiya۳da Masedóniya mucadimu, Crésiya mucadimu jarye

20

1ॸRipyaru۳yadanumatiy

riva yavatya۳da day, sanatuyada Pávuru variryi Jesúsmu tuva۳chuvay. Sadatyanumu۳yadanumatiryi, satu۳chucheda ji ۳ta variy ruuva, saya۳da ji ۳ta variy Masedóniya mucadimuju۳. 2-3ॸJasiñi ۳ sayanumaya۳nu۳yada ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva, saniquenu۳yada ruuva nijya۳nvarya rajuura datyadoda niquejada. Jadchiy ji ۳ta sito۳jada Crésiya mucadimu, mu۳nvay jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳ savicha۳da jasiy. Jadchiy ji ۳ta sani jteda ya۳jmusa Pávuru ravimu cartye, sani

jteda ye۳jiya ravimu Síriya mucadimuju۳. Judíyuveda rañi jteda ya۳jvay saniya۳resiy Pávuruyu. Saparu۳yada variy riva cartyevimu jiya۳da. Sata۳rya۳danuma variy siidiva day, Masedóniya mucadiva saramiryi ۳jada variy. 4ॸRiya۳da ji ۳ta tavicha۳da ja۳nvay sisa۳ Pávuru. Savicha۳da Sopáteru jtyati ۳, jiryatiy Pyírrubay denuni ۳, Beréya ja۳mi ۳; Aristyárucu, Sicyú۳ntu jarye, jiryatiy Tesadónica ja۳mi ۳ju۳ñada, Cáyu jarye, jiryatiy Déribe ja۳mi ۳ni ۳, Timutévu jarye. Jadchintyi Tíquicu, Trójimu jarye, jiryatiy Ásiya mucadi ja۳mi ۳ju۳ñada. 5ॸSu۳nu۳vye ji ۳ta jiyanta۳dayu, rumunuma rintuyada Trúvasimyu varidyeñi ۳. 6ॸRatyu۳chura, jiryatiy na۳dyeya۳da cartyevimu Pávuruta, Vidíposimyusiy. Na۳dyeya۳da ji ۳ta pa۳ suro۳ vichtyavasiy, tadajyo rundamusiy na۳cheryeda riy na۳dyisa۳ jiyavay, jasiñi ۳ rintuyada Trúvasimyu na۳y. Jasiñi ۳day nu۳ryicheyada taraqui simyanu sa۳ra۳ju۳. Pávurubay jañu۳yada Trúvasimyu 7ॸTumyícyu

rundamu nu۳ntye۳ryadedayu, nu۳ña۳tidye patatirya pa۳ (nu۳ña۳tidye jachipitya variñi ۳ Jesús). Pávuru niquejada ja۳muca۳ variy ruuvara, jiryatiy sayaru۳yadanuma variy rata۳rimyusiy. Sariryi ۳jada niquejada variy ruuvara, nupora ta۳sa sa۳ra۳ju۳. 8ॸJasiy ravicha۳da riño۳no۳siiy nu۳chasara rorichivyimu, jiryatiy nu۳ntye۳ryadeda jasiyu, na۳vay rorivyimu. 9ॸTi ۳qui vadero۳nu jiryatiy ravicha۳da si ۳tya Évuticu, sama۳sa۳da bentá۳numu. Rani vuunuru۳yada ma۳ryu۳yada variy jasiñi ۳, jiryatiy ja۳muca۳ saniquejada daryaju۳ Pávuru. Ravuudodama۳ ji ۳ta ma۳ryu۳yada variy jasiñi ۳, saju۳u۳yada variy tamitya bentá۳numusiy, riryesubeda ji ۳ta variy diibyini ۳. 10ॸSu۳musa۳da ji ۳ta Pávuru sana۳cho۳ variy, sara۳ñuvejada variy sancha, samariya۳jada variy jasiñi ۳,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ20

248

su۳teda variy ruuva: “Ne jirya۳jnutay, jnu۳yasi ۳ day.” 11ॸSa۳subeda ji ۳ta Pávuru na۳vajyu۳ varintyi, sapata۳da ji ۳tara pa۳, riibyeda ji ۳ta varirya. Jadchiy ji ۳ta satu۳choda ruusa۳, ra۳sachara sa۳ra۳ju۳, saya۳da ji ۳ta variy rivasiy. 12ॸRirya۳ra۳cheda jnu۳ñu variñi ۳ vadero۳nu jiryatiy saju۳u۳ya۳jada jasiy. Ramutiy riichana۳yada variy. Pávurubay jiya۳da Trúvasimyusiy, Myidétumuju۳ 13ॸRay

jiyanta risa۳ vichavavyedata cartyevimu Ásomuju۳. Jadchiñi ۳day nu۳ñi ۳musadedani ۳ Pávuru, jasicha۳ra۳ju۳tiy sayaru۳yada siidiva daryaju۳. 14ॸґѸфֆľ‫ڏ‬ danumatiy Ásomu nu۳y, nu۳ñi ۳musadeda variy jadchiy cartyevimuni ۳, nu۳dyeya۳da ji ۳ta variy jadchiy, Myitidénemyuju۳. 15ॸJadchiy ji ۳ta tarundamu nu۳dyito۳jada Quíyu ra۳tyuusa۳ra۳. Tamitya rundamu nu۳dyeya۳da Sámosu ra۳tyuunchaju۳. Tarundamuntiy nu۳dyito۳jada Myidétumu. 16ॸNe sajaryu۳yada Pávuru Evésumuju۳ daryaju۳, sañuma richechuja۳ jasiy Ásiya mucadimuyu, sito۳ru۳yada daryaju۳ Jerusarí ۳mu, nutasarasiy jatojada vichtyamuju۳, jiryatiy ravicha۳da ri ۳tya Pentecostésiy. Pávurubay tu۳choda ja۳muca۳ ruuva Evésumu vichavay rimyityumibe 17ॸRamuni ۳tiy

sanatutyadeda Pávururiy rimyityumiy, jiryatiy Jesúsmu tuva۳chuvaryi, rirya۳numa jvi ۳ Evésumusiy Myidétumu. 18ॸRuuto۳jadanumatiy simu Pávuru, su۳teda variy ruuva: “Jiryedyetyi ۳satya nu۳day nu۳tyura ravyichaniñu۳yada samirya jirye, rajo۳ttya۳ rundamusiy diye sa۳ra۳ju۳, jiryatiy ravyichanu۳yada jiryemyucadimu variy. 19ॸRay jvaayada samirya jachityi ۳ sayadaju۳ Nutyityu۳ Jesús, dantyamu۳y ne ri ۳chana۳tya ray, rajetya۳dara rañi ۳sijya۳ variy ri ۳na۳yadamu, paru۳cha۳rimyusiy

ravyicha۳da variy, jiryatiy va۳cha rivyichaniryu۳yada Judíyuveda daryaju۳ ray. 20ॸNe ri ۳bañu۳yadara niquejada jirya۳jisiy jiryatiy samirya ravichanu۳yada jiryejyu۳ day. Radyetyanunu۳yada jiryentye۳ryadedamuyu, si ۳ҡľ͑ӕʮɗфֆľфֆΎфɗ‫ڏ‬ myuntiy. 21ॸNu۳tyu rañi datyadodama۳ samiy vijyo۳mujache jirye, jiryatiy Judíyuveda jirye, jivyentyi jiryatimyu۳ ne Judíyuvedantidyeryi. Radyetyanunu۳yada variy jirye: Jirya۳numa paru۳y riva va۳cha jachipiya۳jada Ju۳denujsa۳ju۳, jirya۳numa tuva۳chu simu Vu۳ntyityu۳ Jesucrístu day. 22ॸDiye, Ju۳denu Jnutu dyetya jiyaru۳tyaniy Jerusarí ۳muju۳ ray, ne radyetya nu۳tyura ra۳cha jasiy. 23ॸSani tu۳chutityidye Ju۳denu Jnutu ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva riva: Rirya۳ntyani ۳te bay nupocu rorivyimu day ji, jasiñuma ya۳paru۳tyajaya۳sara ravimu ji. 24ॸDañuma dyetya ra۳diiy ra۳jisiy, ratanuma ra۳jto۳tanirya rachiiyada, rivaayada jarye, jiryatiy Nutyityu۳ Jesús rañi jteda rivara. Ni ۳ni ۳ rañi jteda rivara samitu۳choda: Ju۳denu jpa۳jada jivya۳ta۳damuju۳ ray, nijya۳nvay jiyada rá۳ñuju۳. 25ॸDiye jirya۳jnu۳y, ne jirya۳dichara nta ju۳na۳y riva ramyo۳nu۳day, jiryatiy radyetyanunu۳tyi Ju۳denu nusu۳yada jirye. 26ॸRamuni ۳tiy ri ۳tay diye rundamu jiryiva: Ri ۳tatye dacyu۳ jiryedyiryanuma dayu, raryetyanuma۳ jirye͖ӕĀ̲ӕфɗËȍɗфֆʮɗѸɗ‫ڏ‬ dyeyu, rañi tu۳chutimya۳ daryaju۳ jiryiva daryatiy sava۳ta Ju۳denu jiryedyetya۳daju۳. 27ॸTama۳ rañi ju۳bay jirya۳jisirya Ju۳denu niquejadatera, rachuvu۳yasa۳damu rañiqueti ti ۳ta۳ju۳ jiryivara. 28ॸJiryi ۳nu۳tya۳ta jiyada, jiryi ۳nu۳tya۳ta ti ۳ta۳ju۳ riyadantiy jiryatiy Jesúsmu tuva۳chuvajyuu riy, tapi sabayada Ju۳denu Jnutu ru۳nu۳tyi ۳savajyu۳ jirye, tapi su۳nu۳yada nudata jicya۳na۳yada Jesús yimu tuva۳chuvajyu۳ riy nijya۳nvay. 29ॸRadyetyi ۳satya ra۳numatiy tochiy jirye, rirya۳jay vaduy jamirya vichavay jiryequebyimu, rirya۳jarupanunuvi ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ20ٍॷ21

249 variryi Jesúsmu tuva۳chuvajyuu, nu۳tyu jmyirya siryi ۳sara jasi ۳na۳cho۳ daryá. 30ॸTavay jiryetyevay ra۳jarupanu si ۳tenuyu, rirya۳tidye jatachu jiquivu۳yadata yisa۳ju۳ riy Jesúsmu tuva۳chuvay variy. 31ॸRamuni ۳tiy ri ۳tay jiryiva: Jirya۳jnu۳y samiy jiyada, jirya۳jachipityara jiryatiy rañi jiriryi ۳jada datyadoda mumuri ۳ vaata sa۳ra۳ju۳ jirye, ri ۳na۳yada sa۳ra۳ju۳, nuporaca۳ju۳, ju۳daca۳ju۳ jarye: Jirya۳ntya jnu۳y samiy, jirya۳ntya jnu۳y samiy. 32ॸDiye ri ۳tay sanijyu۳ Ju۳denu, ni ۳numa ra۳jnu۳tya jiryedye, ratyu۳chu jiryivara Ju۳denu niquejada, rañi tu۳chu jiryiva jaryi sava۳ta vu۳y. Rani ۳ jirya niquejada ra۳vanu۳tya jirye, jirya niquejadamusiy ra۳cha jiryeyaru۳rya ruusa۳ nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jiintyasavay Ju۳denuju۳ riy. 33ॸNe taramu۳y rañi ۳ru۳y riva ti ۳ criquiy pupaday, dantyamu۳y ne ruuna۳dye, dantyamu۳y ne sasujay. 34ॸJiryedyetyi ۳satya jiryatiy rivaañu۳yada si ۳tenu rajyomututa tara, ra۳tidye diy riva taradera ri ۳nu۳tya۳ju۳, risa۳ jiyanumaya۳vay jarye. 35ॸRivaayada daryá ra۳tidye dityanu jirye nu۳tyuramusiy vu۳ryi jvaay paru۳cha۳rimyusiy ratani ۳tiy vuryi ۳mu۳tya riy jantyuyani ۳miy. Ne taramu۳y vurya۳jachipurya Nutyityu۳ Jesús niquejada: Vurya۳numatiy jmutya۳ tara, rani ۳ ji ۳ta samirya; jaryi samiryava۳ju۳ jmutya۳jadamusiy, vurya۳sa۳y tarani ۳ ti ۳.” 36ॸSaniquemu۳yadanumatiy Pávuru, rirya۳dasidyoda ji ۳ta variy ti ۳ta۳ju۳ sisa۳ vichavatyayu, satu۳choda ji ۳ta sisa۳ Ju۳denu variy. 37ॸJadchiy ji ۳ta ru۳na۳yada ti ۳ta۳ju۳, rimyariyadani ۳ Pávuru, richiñuva۳yada variy sama۳yava. 38ॸRani ۳day nuvatyadeda jaryiryi, jiryatiy su۳teda daryaju۳: “Ne jirya۳diy ramyo۳vanu۳day.” Jadchiy ji ۳ta ru۳nu۳yada cartyemuju۳ni ۳. Pávurubay jiya۳da Jerusarí ۳muju۳

21

1-2ॸRu۳mu۳rya۳danumatiy variy nu۳y, nu۳tyu۳chucheda variy ruuva, nu۳dyeya۳da ji ۳ta variy, vase

nu۳dyeya۳da ramuju۳, Cósu ra۳tyuu variy. Rata۳rimyusiy nu۳dyito۳jada ramu Ródasiy ra۳tyuuntiy. Jadchiy ji ۳ta nu۳dyeya۳dantiy, nu۳dyito۳jada variy Pátaramuntiy, nu۳dyiñuvejada riva ja۳mujnu cartye jasiy, rayaru۳yadanuma variy Venísiya mucadimuju۳. Jasiñi ۳ nu۳ñi ۳musa۳da variy ravimu, nu۳dyeya۳da ji ۳ta variy jadchiy. 3ॸJvadicharanumatiy ravicha۳da Chípyirye ra۳tyuu, vase nu۳ryamiryi ۳jada varidye, rama۳cho۳ ji ۳ta vu۳myidamyiju۳ Chípyirye ra۳tyuu varidye, nu۳dyeya۳da variy jadchiy, Síriya mucadimuju۳. Jasiy nu۳dyitanuvejada Tírumu, jasityi rirya۳suminiñuvejadara jvaadyi ravimusiy cartye. 4ॸJasiñi ۳ nu۳cheryeñuvejada riy Jesúsmu tuva۳chuvay, nu۳me۳cho۳nuvejada jasiy ruusa۳ taraqui simyanu sa۳ra۳ju۳. Jasiñi ۳ ji ۳ta rityu۳choda siva Pávuru, Ju۳denu Jnutu jtedamuju۳: “Ne ya۳jasumiy Jerusarí ۳muju۳.” 5ॸJasiñuma nu۳dyito۳tadeda darya taraqui simyanu vicha۳damu day. Nu۳chipyateda variy vicha۳damusiy. Ru۳nu۳yada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳juu musajomuju۳ nu۳y. Jasiy nu۳ña۳dasidyoda ti ۳cha۳nchayu, nu۳tyu۳choda Ju۳denujsa۳ variy jasiy. 6ॸNu۳tyu۳chucheda variy jadchiy ruuva, nu۳ñi ۳musa۳da ji ۳ta cartyevimu varintyi, ritye۳rya۳da ruváy jiryorimyuju۳ varidye. 7ॸRabaryi ۳jadanumatiy nu۳ryupiyada runda Tírumusiy, nu۳dyito۳jada ji ۳ta variy Todemáyidamu. Jasiy nu۳myu۳chuvañuvejada variryi nu۳tyeryi ۳veda, nu۳me۳cho۳jada tarundaqui variy ruusa۳. 8ॸRata۳rimyusiy nu۳dyeya۳da jadchintyi, nu۳dyito۳jada variy Sesaréyamu. Jasiy nu۳jeñuvejada ravimu Vedípe roriy, nu۳me۳cho۳jada variy sisa۳. Vedípe vicha۳da datyanu۳, samitu۳choda datyanu۳. Sata ni ۳day rito۳jada danu۳ju۳ñijyateju۳, rityidye ra۳jnu۳y riñe۳cho۳ bacheno۳daveda jantyuyadavay. 9ॸNi ۳ni ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ21

250

vichanu۳yada dañuju۳yu detuti ۳, riñi vicha۳da Ju۳denuju۳ tu۳chuvay, jiryatiy sadatyanunu۳yada Ju۳denu daryaju۳ riy. 10ॸJasiñi ۳ nu۳ryicheyada Vedípe rorimyu rajuu rundamicha۳ra۳ju۳. Jiryatiy nu۳vyicha۳da jasiy, siti ۳jada Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ variy jasiy, ravicha۳da si ۳tya Acábu. Judéya mucadimusiy siti ۳jada. 11ॸSiti ۳jadanumatiy nu۳dyimu, jadchiy saryedara Pávuru ta۳sa puchujay, sapuchoda ratara jijyomutu, sanumutu jarye jipyuchoda variy ratantiy, su۳teda variy: “Daryani ۳ su۳tay Ju۳denu Jnutu: Daryani ۳ rirya۳puchu Judíyuveda Jerusarí ۳muni ۳ raja۳mi ۳, rirya۳tidye sa۳y Judíyuveda variñi ۳ Pávuru nijya۳nvamyu, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi.” 12ॸRityuva۳chodanumatiy Pávurujsa۳ vichavarya Pávuru nijyu۳ niquesa۳da, nu۳dyeyasadoda siva Pávuru, jasiy vichavay jarye: “Ne ya۳jasumiy Jerusarí ۳muju۳.” 13ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pávuru variryi: “¿Ta۳ju۳ra jiryi ۳na۳tya varidyeyu? ¿Jiryechaboniryu۳y dyetyara rajechiy? Ri ۳tay radye: Dañuma rirya۳puchu ray, dañuma rirya۳jvay Jerusarí ۳muntirye, Jesús siityari ۳jadiva.” 14ॸNe nu۳tyuva۳chutaniryu۳yada nta ramusiñi ۳: “Dañuma nu۳ña۳paru۳y Ju۳denu jtedamuju۳ siva.” 15ॸJadchiy ji ۳ta, jiryundamu nu۳ña۳jdutyara jiya۳da, nu۳ña۳tidye jasumiy variy Jerusarí ۳muju۳. 16ॸSesaréya ja۳nvay jarye jiya۳da nu۳dyisa۳, jiryatiy Ju۳denumu tuva۳chuvaryi. Riñi jto۳ta۳da Nasú۳ rorimyu nu۳y, jiryatiy savicha۳da Chípyirye ra۳tyuu ja۳mi ۳, ta۳riy Jesúsmu tuva۳chu۳. Pávurubay jañu۳yada simu Santiyácubay 17ॸJadchiy

ji ۳ta nu۳dyito۳jadanumatiy Jerusarí ۳mu, ridyiryejada jichana۳yadamu nu۳tyeryi ۳veda variyu. 18ॸRata۳rimyusiy saya۳da Pávuru nu۳dyisa۳ jijeñu۳yadana۳cho۳ simu Santiyácu. Jasiy rivyicha۳da variy rimyityumiy. 19ॸSamu۳chuvedivasiy,

jityu۳choda Pávuru nu۳ñi taramusirya, jiryatiy sivaayada Ju۳denu Pávuru jvaayadamusiy riyadaju۳ nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 20ॸRityuva۳chodanumatirya satu۳choda Pávuru, riichana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu. Ru۳teda ji ۳ta siva Pávuru: “Ya۳jnu۳y, Pi ۳, rajuura vara۳ncanuma tuva۳chu Judíyuveda simu Jesús. Darya ni ۳day riñi jtay vu۳ryi jto۳tanirya Muyusésibe datyadoda day. 21ॸDarya ni ۳day riñi tuva۳chodara ra۳ticheyada, daryani ۳ sadatyanusara Pávuru: Ne jirya۳tuva۳chu ramu Muyusésibe datyadodanu۳day. Daryani ۳ rijechipiya۳ jidyetyanusara riy Judíyuveda, rirya۳tidye vichasara taji nijya۳nvayjsa۳. Nu۳tyu ti ۳ni ۳ jtay jidyetyanu day: Tama۳ jirya۳jmutyonu riy jidyedyeñu, ramutiy rijechipuryu۳rya ta۳riy jivyicha۳da. 22ॸ¿Nu۳tyura vurye۳cha, nu۳tyura? Rirya۳numate tuva۳chura yiti ۳jada. 23ॸYivaatya۳tatentirya jiryatiy nu۳ña۳jtay yivara. Jasidye jiyu nu۳dyisa۳ riy dañuju۳yu vaduy, jiryatiy riñiquera jto۳tadeda sanijyu۳ Ju۳denu. 24ॸYa۳jara۳chiy rumu riy jivye vaduy, jirya۳tidye ñurata rumu vatajuuyu. Jiñi ra۳murichenura ridyivyi, rito۳jada sa۳ra۳ju۳ riñiquejada Ju۳denu nijyu۳, varityi rirya۳pa۳tyanirya yino۳jasiy. Jasiñi ۳ ji ۳ta rirya۳datya ti ۳tajuura: Tama۳ si ۳tenu rani ۳cha Pávuru nijyu۳ niquesa۳da day. Rirya۳numa datya ji ۳ta nijya۳nvay varidye, jiryatiy yito۳tanirya Muyusésibe datyadoda. 25ॸJiryatiy rityuva۳choda simu Jesús, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, nu۳tyu nu۳ñi nu۳chimya۳ rijyu۳ra catera. Nu۳tyu jasiñi ۳ nu۳ñi tu۳chusiy, nu۳jechipiya۳siy varintyi: Ne jirye۳jmyirya sasaviy jiryatiy ru۳vañi ۳, rirya۳tidye jnutatya ramuju۳ jiiputera jvaachi ۳ sa۳tura. Dantyamu۳y ne jirye۳jmyirya sasaviy nudatara, dantyamu۳y ne jiñu saviy, jiryatiy mudchichara sapita۳sa, dantyamu۳y ne jirya۳jvaañada jiryatimyu۳ ne jiryevyaturu۳ñada day.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ21

251 Rureda nijya۳nvajyuubañi ۳ Pávurubay Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu 26ॸRamuni ۳tiy

sa۳ra۳cheda riy dañuju۳yu vaduy, sinra۳da variy ruusa۳, rata۳rimyusiy riya۳da variy ramuju۳ Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jontiy. Variñi ۳ ji ۳ta rirya۳tu۳chu, ta۳ra rundamu nu۳ña۳nuramu۳y, variryundamu day rirya۳jvañi ۳ yasi ۳ntiy, rirya۳tidye jnutatya variy simu Ju۳denuni ۳. 27-28ॸRuuto۳taniryu۳yadanumatirya yinra۳da runda, darundaju۳ñijyatemusiy, ridyiyada ji ۳ta Judíyuveda jasiy siva Pávuru, Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu. Jivye Judíyuveda jiryatiy ru۳deda Ásiya mucadimusiy, riñi rañi siijetyaru۳yada riy nijya۳nvay, Pávuru jiyaro۳ju۳. Rureda ji ۳ta variñi ۳ Pávuru jiche۳ñe۳ya۳jadanube: “¡Vaduy, Irayénuveda! ¡Jirya۳jmu۳tya nu۳y! Ni ۳ni ۳ jiñu vanu jiyanumaya۳ datyadoda riy nijya۳mi ۳juu nu۳dyeyaro۳ju۳, jiryatiy Judíyuveda nu۳dye, nu۳dyetyadoda jiyaro۳ju۳ jarye, jirya Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo jiyaro۳ju۳ jarye. Jadchiy ranchaju۳ntiy, saryitya۳ jiyuju۳ riy, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo vimuju۳, riñitiy jarupanunuvi ۳sirya jirya Ju۳denuju۳ jiintyasajo.” 29ॸJiryatiy ridyijemya۳ siva Trójimu jtyati ۳ sarupiñe۳ya۳ sisa۳ Pávuru, ramutiy ru۳teda variy: “Ni ۳ni ۳ jti ۳ta jiyu ravimu Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳joni ۳ Evésumu vichi ۳ jiñu Trójimu, jiryatiy sarupiñumaya۳ sisa۳ Pávuru Jerusarí ۳va.” 30ॸRiryichataya۳jada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ vicha۳da ja۳nvay variy, richiicheda variy simuju۳ Pávuru, ruuriñuvejada variñi ۳, фɗҡֆɗɗҡֆɗ‫ڏ‬ tyiyada Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo vimusiñi ۳, bimuju۳, rityanuvu۳doda varicha۳ra۳ju۳ra rorijyu۳ yibivaju۳. 31ॸRiñi jvaryu۳yadanumatiñi ۳ Pávuru, varicha۳ra۳ju۳ rito۳jada niquejada simu su۳tarumiy nutyityu۳: “¡Ti ۳ta۳ju۳ vicha۳da ja۳nvay rañi panaryi ۳ru۳y ti ۳na۳cho۳!”

32ॸVaricha۳ra۳ju۳

su۳pa۳jada riy su۳tarumiy, rinsu۳vye jarye yisa۳ju۳, richiichiye۳yada variy simuju۳. Ridyiyadanumatiy nijya۳nvay ruuva su۳tarujuu nutyityu۳jsa۳, ripyaru۳yada ji ۳ta jvatyiyada variy siva Pávuru. 33ॸSatuudityityiyada nutyityu۳ variñi ۳ Pávuru, sireda variy tanuvu۳dodaju۳ni ۳, sapuchutadeda variy daju۳u۳ju۳y cadyidyaju۳u۳tani ۳. Sitaja۳doda ji ۳ta variryi nijya۳nvay: “¿Chi ۳ra sani ۳cha jiñu vanu day, chi ۳? ¿Nu۳tyura savichaniy jirye, nu۳tyura?” 34ॸTi ۳ni ۳ jmutya۳jada tajidyeñi ۳, ti ۳ntiy tajiñe۳cho۳ju۳. Nu۳tyichitya sa۳datya si ۳tenuni ۳ dacyu۳, ne dacha۳ niquejadajuumu saryidyetya nu۳day. Su۳pa۳tadeda ji ۳ta nutyityu۳ variy su۳tarumiy rorivyimuju۳ni ۳ Pávuru. 35ॸSito۳jadanumatiy jasumijyo ruva۳mu, rityityacheda su۳tarumiy jadchiy na۳vajyu۳ni ۳, jiryatiy nijya۳mi ۳juu rañi jteda ya۳siryi ۳ daryaju۳ simu. 36ॸѠɗËȍɗɗҡֆҡɗҡֆɗ‫ڏ‬ yada variñi ۳, riche۳ñe۳ya۳tityiyada variy: “¡Jirya۳jvañi ۳!” Pávurubay tu۳choda jiyada ra۳yadaju۳ nijya۳nvajyuubavya 37ॸSu۳tarumiy rorijyu۳mu sitaja۳doda Pávuruni ۳ rintyityu۳: “¿Vana۳vyidye ra۳jtay tara yiva?” Su۳mutya۳jada ji ۳ta su۳tarumiy nutyityu۳ variñi ۳: “¿Jidyetya tara Cryécu niquejada, jidyetya? 38ॸ¿Ne ji rañi ۳cha Ejíptu ja۳mi ۳ day? ¿Tama۳ ta۳riy jiñi jatachumu۳ntyiryi daryaju۳yu vara۳nca jvavye sayaro۳ju۳ vu۳ntyityu۳ntiy, jadchiy ji ۳ta yajara۳chiy tajityomuju۳ variryi?” 39ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pávuru variñi ۳: “Ne. Nu۳tyu rañi rañi ۳cha Judíyu, Sidísiya mucadi ja۳mi ۳. Nu۳tyu rañi rañi ۳cha Társu ja۳mi ۳, jadchityi ru۳rachara ti ۳ta۳ju۳ tara vicha۳divaju۳. Rajechiñu۳y yivara jivya۳tavidye ra۳nique ruusa۳ nijya۳nvay.” 40ॸSu۳mutya۳jadanumatiy nutyityu۳ni ۳ Pávuru: “Joonu,” variñi ۳ ji ۳ta sarani͖ӕԮľ‫ڏ‬ jada jasumijyojcha, su۳mu۳ya۳jada variy riñe۳cho۳ nijya۳nvay, rirya۳tidye jdasajay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ21ٍॷ22

252

variy. Rindasa۳da ji ۳ta nijya۳nvay variy, saniquejada ji ۳ta Pávuru si ۳ҡľ͑ӕʮɗ͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu variy ruuva, jiryatiy Ebrévu niquejada darya. 1ॸSu۳teda ji ۳ta: “Ratyeryi ۳veda, rajye۳vyeda jarye, jirya۳tuva۳chura jiryatiy ra۳nique diye vijyo۳mujachera.” 2-3ॸRityuva۳chodanumatirya saniquejada Ebrévu niquejadamu, rindasa۳da si ۳tenu samidye variy. Su۳teda ji ۳ta variy: “Rañi rañi ۳cha Judíyu, jiryatiy raryupeda Társumu, Sidísiya mucadimu. Jiyunuma radyetya darya catera nu۳yada day. Catera datyanu۳, jiryatiy Camañéñu jtyati ۳ni ۳, ni ۳ni ۳ datyadoda ramu tuva۳chodaju۳ ray, jiryatiy ta۳rivye datya۳dara. Rañi vichasara jaryi jnu۳tya۳dacanuy saju۳ Ju۳denu, nijya۳nvay cabyiva. Daryaday rañi ۳cha۳dantidye, nu۳tyu jirye darya diyentidye. 4ॸRayasanta۳da riy nijya۳nvay, Jesúsmu tuva۳chuvay, vadi nú۳numa richiityari ۳jada daryaju۳ day. Rañi parutaru۳yada variryi. Cadyidyaju۳u۳tavay rabeyada riy, ri ۳pa۳jada variy nupocu rorivyimuju۳ riy vaduy, vatuy jarye. 5ॸNi ۳day caserdótevyeda nutyityu۳ ra۳tu۳chu vase ranchidye, rimyityumiy jarye ra۳tu۳chu vase ranchintyi, tapi ruumusiy ri ۳mutya۳jadara catera rijyu۳ ratyeryi ۳veda Judíyuveda, Damáscumu vichavay. Ratani ۳ jirya catera raya۳da rana۳cho۳ ra۳tidye ju۳riryi Jesúsmu tuva۳chuvantyi, jiyu ni ۳day rañi jteda ra۳tanuvu۳nu Jerusarí ۳mu riy.

22

Pávurubay tu۳chodara jityi ۳tuyada Jesús siityari ۳nuju۳ 6ॸRaya۳damu,

rañi tuudiyadanumatirya Damáscu, jasidye raryi vicha۳da tara nta variy. Vase jiñi ۳ta, mityamusiñi ۳ ranu۳yada vandaquii nu۳tyu no۳no۳ variy ri ۳ro۳. 7ॸRi ۳patyeda mucadincha, ratyuva۳choda varirya niquejada:

Sávuru, Sávuru, ¿ta۳raju۳ra yarupanta ray, ta۳raju۳? 8ॸRay jmutya۳jada variy: ¿Chi ۳ra ji, Nutyityu۳, chi ۳? Su۳mutya۳jada ji ۳ta varirye: ¡Nu۳tyu rañi rañi ۳cha Jesús, Nasaryé ja۳mi ۳, jiryatiy yarupanta ray! 9ॸJiryatiy rivyicha۳da vaduy risa۳, rijerye diyada riva no۳no۳, dantyamu۳y ne rityuva۳chodara niquejada day jiryatiy saniquejada risa۳. 10ॸRi ۳teda ji ۳ta variy: ¿Nu۳tyura ra۳cha, Nutyityu۳, nu۳tyura? Su۳teda ji ۳ta Nutyityu۳ variy riva: Ya۳nubesiy, ye۳jiya ji ۳ta variy Damáscumuju۳. Jasiñi ۳ ji ۳ta ra۳tu۳chutaniy yivara darya bacharatiy yivaayadaju۳ darya. 11ॸRapuryeyada rañi ۳siy variy no۳no۳musiy, mityanuma rimyuteda jadchiy risa۳ vichavay Damáscumuju۳ ray. 12ॸJasiy savicha۳da Damáscumu ti ۳qui vanu, Ananíyasiy jtyati ۳. Ni ۳ni ۳ tuva۳chunu۳yada ramu niquejada, ti ۳ta۳ju۳ vu۳ñiquejadamu. Ti ۳ta۳ju۳ Judíyuveda jtañu۳yada variy: Ni ۳ni ۳ samiy vanu. 13ॸNi ۳ni ۳ jti ۳jada ratyuunuju۳, saradeda variy ratyuunu, su۳teda variy riva: Pi ۳ Sávuru, ya۳jnu۳yasumiy. Varicha۳ra۳ju۳ ri ۳nu۳ֆѸӕ‫ڏ‬ beda, radyimya۳ variy siva. 14ॸSu۳teda ji ۳ta variy riva: Sajaryeta۳da ta۳riy vu۳myunatyi ۳ Ju۳denu ji, ya۳tidye datya varirya sava۳tará, ya۳tidye jnu۳y jiryatiy vase jvaarya nijya۳mi ۳ni ۳, ya۳tidye tuva۳chuntirya saniquejadantiy. 15ॸJiiñi ۳ ji ۳ta ra۳cha si ۳tenu tu۳chu۳ saju۳, ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavajyu۳, ya۳tidye tu۳chu jiryatiy jityuva۳chumu۳y diyedemusirya, jiryatiy jidyi risa۳ju۳ riva. 16ॸDiye ¿ta۳raju۳ jiryiche, ta۳raju۳? Ya۳nubesiy. Ya۳jtyanutaniy ji, ra۳tidye pu۳rya jijyuuchuveda variy yivasiy, jiryatiy jijechiñu۳y Crístu jtyamura. Pávurubay tu۳chodara jiryatiy Ju۳denu jpa۳jada nijya۳nvamyuju۳ni ۳, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi 17-18ॸRatye۳rya۳danumatiy

Jerusarí ۳muju۳, varityi ratyu۳choda sisa۳ Ju۳denu ravimu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ22ٍॷ23

253 sanijyu۳ jachipiya۳jo, nu۳tyu ratyi ۳tuyadamu radyiyada siva Jesús, su۳teda variy riva: Varenuva۳ju۳ntya ye۳jiya Jerusarí ۳musiy, rirya۳viy tuva۳chu ramusirya jiñiquejada rañijyu۳. 19ॸRi ۳mutya۳jada ji ۳tani ۳: Nutyityu۳, nu۳tyu riñi datyama۳ jidyirya day, rañi ۳day jtyejada nupocu rorivyimu riy, jiryatiy rityuva۳chunu۳yada yimu day, ti ۳ta۳ju۳ ju۳tye۳ryanijyo vimusiy ravya۳tatityiyada riñe۳cho۳, ramyusiye۳tyadeda jarye risa۳ju۳ riy. 20ॸJadchintyi, ru۳vedanumatiy ravichu۳tani ۳ Estébanubay, jiryatiy satuva۳choda daryaju۳ yimu, tajitya ri ۳nu۳yada variy sana۳cho۳, rindata۳da ravichu۳tani ۳, daryatiy radyiyada siva, rajechipiya۳jada variy: samiryantye rivyichaniy daryani ۳. Rañi ribeyada jichujay jnu۳tyi ۳ju۳. 21ॸSu۳teda ji ۳ta Jesús variy riva: Ye۳jiya, jiryatiy ri ۳pa۳ru۳y daryaju۳ ji, ya۳tidye jiya nijya۳nvamyuju۳, jiryatiy ripya vichavaryi.” Pávurubay vicha۳da ju۳richi ۳ su۳tarumiy nutyityu۳bamyu 22ॸRityuva۳chuta۳ĀԮфɗֆѸ͑ɗнӕľʮĀɗ‫ڏ‬

vayu. Riyaro۳vaya۳jada variy: “¡Jirya۳jvañi ۳ jiñu nijya۳mi ۳ vu۳myucadinchasiy! ¡Ne samirya sa۳cha jiyu!” 23ॸJu۳na۳y ririryi ۳jada jiyaro۳vaya۳jada varidye, riryotyatiyada varirya jichujay, rijetyatiyada variy na۳vajyu۳ra ti ۳cha۳juru jiñique۳yadamu. 24ॸJadchiy ji ۳ta su۳tarumiy nutyityu۳ jtyetadeda jichu۳tarumiy rorivyimu variñi ۳, jasityi rityu۳chutadeda vijyo۳mujacheni ۳. Musiye۳yadamusiy riñi jteda ya۳tu۳chutaniñi ۳: “¿Nu۳tyuramura riyaro۳vatyaja۳ ji, nu۳tyuramu?” 25ॸRiryetya۳danumatiñi ۳ puchusi ۳ jimyusiye۳yadaju۳, su۳teda ji ۳ta Pávuru variy siva su۳tarumiy nusu۳ñu, jiryatiy saradeda jasiy: “¿Ta۳raju۳na۳ ya۳musiye۳ñi ۳ si ۳tenu Róma mucadi ja۳mi ۳, ta۳raju۳? Tama۳ jiñi tuva۳chu didyerya vijyo۳mujache niquejada rimusiy didye, tama۳.”

26ॸSatuva۳chodanumatiy

su۳tarumiy nusu۳ñura saniquejada, saya۳da ji ۳ta variy simu jintyityu۳, satu۳choda variy siva: “¿Ta۳raju۳ jiñi jachipiya۳ musiye۳tyadedaju۳ni ۳ jiñu day, ta۳raju۳? Nu۳tyu ni ۳ni ۳ sani ۳cha Róma mucadi ja۳mi ۳.” 27ॸJadchiy ji ۳ta satuudiyada variy su۳tarumiy nutyityu۳ni ۳ Pávuru, su۳teda ji ۳ta variy siva: “Ya۳tu۳chu riva, ¿Jiñi ۳viy si ۳tenu Róma mucadi ja۳mi ۳?” “Jo. Rañi ۳day.” 28ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda su۳tarumiy nutyityu۳ siva: ٘Ѡֆ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ dodara rajuura criquiy, ra۳tidye vicha Róma mucadi ja۳mi ۳ variy.” Su۳teda ji ۳ta Pávuru variy: “Ray ji ۳tamu۳y ne. Tapi daryanuma raryupeda day.” 29ॸVaricha۳ra۳ju۳ фɗʮɗɗ͑ҡֆľĀԮфɗֆЬԮӕфӕ‫ڏ‬ musiy, rityi rañi jteda ya۳tu۳chutaniy vijyo۳mujachení ۳. Nutyityu۳ jarye suvu۳yada variy ranchiy, jiryatiy sapuchutaniy daryaju۳ni ۳ Róma ja۳mi ۳. Pávurubay tu۳choda vijyo۳mujache Judíyuveda nutyityu۳mibe tuunu 30ॸRatarya

rundamu ji ۳ta sanatutyadeda su۳tarumiy nutyityu۳ riy caserdótevyeda nutyityu۳miy, rimyityumintyi, rirya۳tidye tuva۳chura ratu۳chusa۳da vijyo۳mujache. Savitatadeda ji ۳ta variñi ۳ Pávuru, rirya۳ra۳cheda ji ۳ta variy niquejomuju۳ni ۳, sadatyaru۳yada daryaju۳ nutyityu۳, ta۳riva rityu۳chutaru۳y Judíyuvedani ۳ Pávuru, tá۳riva. 1ॸSu۳nu۳yada ji ۳ta Pávuru variy samiy riñe۳cho۳ rimyityumiy, su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Vaduy, ratyeryi ۳veda, ray vichasara samirya Ju۳denu tuunu diye sa۳ra۳ju۳, ne rú۳ntaryu۳y rajechiy varidye.” 2ॸJadchiy ji ۳ta su۳pa۳jada caserdótevyeda nutyityu۳ riy jiryatiy riryadeda satuunu Pávuru, su۳teda jasiy ruuva: “¡Jirya۳jvay saju۳mú!” 3ॸSu۳teda ji ۳ta Pávuru variy: “¡Ni ۳ni ۳ ji ۳ta Ju۳denu ra۳jvay ji, jiryatiy yitu۳yadamu jivyicha daryaju۳! ¿Ta۳raju۳ra yivatyaniy mitya rajyu۳mu,

23

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ23

254

daryani ۳viy yinu۳y raniquera niquejada day? Jiryatiy jivyicha jiyu, jivya۳taviy ra۳tu۳chu yivara ravyicha۳da, ya۳tidye murichenutaniy vu۳ñiquejadatara rivaayada. ¿Nu۳tyuramusiy yivatyaniy rajyu۳mu, nu۳tyuramusiy? ne yinu۳y ju۳bachara darya.” 4ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva Pávuru jiryatiy riryadeda satuunu: “¿Yavityiye۳ryu۳tyani ۳ jiryatiy Ju۳denu bayada caserdótevyeda nutyityu۳ju۳ni ۳?” 5ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pávuru variy: ٘ѠĀֆľ‫ڏ‬ tyavitye day ratyeryi ۳veda, ni ۳ni ۳ sani ۳cha caserdótevyeda nutyityu۳cu۳. Tama۳ raryi nique darya, tama۳, jiryatiy vu۳ñijyu۳ nu۳chara daryaju۳ darya: Ne ya۳nique va۳cha sanijyu۳ jivyicha۳da nutyityu۳.” 6ॸMityamusiy sadatya۳da Pávuru variy: “Rimyityumiy tevay Saadusévuveda day, rityevadye Varyisévuvedantidye.” Jadchiy ji ۳ta saniquejada Pávuru jaryi: “¡Vaduy, ratyeryi ۳veda, nu۳tyu rañi rañi ۳cha Varyisévu, rajye۳ jarye vicha۳da Varyisévuntiy. Tama۳ taji rañi ۳cha jiyu, tama۳, jirya۳tiy jtay riva samiryavidye rani ۳cha, ra۳tiy tuva۳chu ramu diibyimusiy mi ۳sa۳subeda!” 7ॸSaniquejadanumatirya darya niquejada ruuva, rijyo۳ta۳da ji ۳ta niquetta۳da Varyisévuveda variyu, Saadusé vuvedata, ne jidchavu۳ rijechipiya۳jada daryaju۳, tajiñe۳cho۳ju۳ni ۳ ti ۳ jachipiya۳jada day. 8ॸRu۳tañu۳yada daryaju۳ Saadusévuveda: “Tama۳ ti ۳ rañi mi ۳sa diibyimusiñu۳ndye, tama۳. Tama۳ ti ۳jna۳y rañi ۳cha Ju۳denu jpa۳nu, tama۳, netimyu۳ vinu su۳ntu.” Ru۳tañu۳yada ji ۳ta Varyisévuveda: “Nu۳tyu jasidye sani ۳cha.” 9ॸJadchiy rijyo۳ta۳Āф͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ dajuu, riñubeseda ji ۳ta catera nu۳vye Varyisévuveda tevay, riche۳ñe۳ya۳jada ji ۳ta variy: “Tama۳ nu۳ñi jnu۳y tara ntani ۳ jiñu vanu, tama۳. Temusiy si ۳tenuni ۳ dyetyate satu۳choda ti ۳ jnutujsa۳, Ju۳denu jpa۳nujsa۳ dyetya.” 10ॸJaryiñuma riñiquetta۳da daryaju۳ variyu, su۳tedanuma su۳tarumiy nutyityu۳ variñiya۳re day, rirya۳numa rotyatityeni ۳ Pávuru dacyu۳. Su۳pa۳jada ji ۳ta variryi

jichu۳tarumiy: “Jirya۳tiiya riquebyimusiñi ۳, jiryeryorivyimuju۳.” 11ॸRatarya rundamu ji ۳ta saradeda Ju۳denu satuunu Pávuruntiy, su۳teda ji ۳ta variy siva: “Ya۳vanu۳tyanirya jijechiy; nu۳tyu jityu۳chosiy vijyo۳mujache rayadaju۳ jiyu Jerusarí ۳mu, daryaday ya۳tu۳chu vijyo۳mujache Rómamuntiy.” Rijechipiya۳jada Pávurubay jiyaro۳ju۳: “Vurya۳jvañi ۳” 12ॸRa۳sacha۳danumatiy,

rijechipiya۳jada ji ۳ta Judíyuveda variy sayaro۳ju۳ Pávuru: “Vurya۳jvañi ۳. Ne vurye۳jmyi diye, dantyamu۳y ne vurya۳jatu su۳vacha۳da sa۳ra۳ju۳. Sa۳chaniy Ju۳denu tara riva vu۳y, netimyu۳ ne vurya۳jvañi ۳.” 13ॸRivyicha۳da daryaju۳yu vu۳yaju۳y yadaju۳ vaduy, jiryatiy ru۳varyu۳yadani ۳ Pávuru. 14ॸRiya۳da ji ۳ta variy ruumu caserdótevyeda nutyityu۳miy, rimyityumimyu jarye, ru۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Nu۳dyeyaro۳nunuma jaryidyeñi ۳ Pávuru day, Ju۳denujisiy, ne nu۳ñe۳jmyi variy su۳vacha۳da sa۳ra۳ju۳. 15ॸDiye ji ۳ta jirya۳tu۳chu jiryedye rimyityumitya, jirya۳tu۳chu siva su۳tarumiy nutyityu۳, sa۳tidye ju۳tutaniy jiryimuju۳ni ۳, jirya۳tidye jtaja۳nu munatyani ۳, samitya۳tate jiryitaja۳nuni ۳. Jiyunuma nu۳ña۳ninu۳y sa۳jiju۳ nu۳ña۳tidye jvay variñi ۳, saryiñuma jto۳ jiryimu.” 16ॸSadatya۳dama۳ Pávuru jtyamutu۳y denu varidye: “Ru۳varyu۳ñumani ۳ rañuriy Pávuru.” Saya۳da ji ۳ta variy, sajañuvejada su۳tarumiy rorivyimu, satu۳chunuvejada variy siva jiñuriy Pávuru. 17ॸSanatuyada ji ۳ta Pávuru variñi ۳ su۳tarumiy nusu۳ñu: “Ya۳jara۳y rumuni ۳ jiñu vadero۳nu yintyityu۳muju۳, sa۳tidye tu۳chu tara siva.” 18ॸSa۳ra۳cheda ji ۳ta variy nutyityu۳muju۳ni ۳, su۳tañuvejada ji ۳ta variy siva: “Tanuvu۳nusi ۳ Pávuru natuyasirye, sayasanta۳sirye ra۳tidye jara۳ñi ۳ jiñu vadero۳nu yimuju۳, sa۳tidye tu۳chu tara yiva.” 19ॸSamutacheda ji ۳ta nutyityu۳ variy sajomutunchiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ23ٍॷ24

255 tajiñe۳cho۳ju۳yu, sitaja۳doda variy rumuni ۳: “¿Ta۳ra ya۳tu۳chu riva, ta۳ra?” 20ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda vadero۳nu siva: “Rijechipiya۳ Judíyuveda jiñijyu۳, rirya۳tidye jtay yiva, ya۳tidye ju۳tuni ۳ Pávuru ta۳rimyusiy rimyityumimyuju۳, rirya۳tidye jtaja۳nu munatyani ۳, samitya۳tate ruutaja۳nuni ۳. 21ॸNe ya۳tuva۳chosiy ruumu, tapi daryaju۳yu vu۳yaju۳y yadaju۳ vaduy rañi ninu۳y sa۳jiju۳. Ne tapi riñi jiyaro۳nu si ۳tenu Ju۳denujisiñi ۳: Ne nu۳ñe۳jmyi, ne nu۳ña۳jatu, su۳vacha۳da sa۳ra۳ju۳. Diyedemusiy rinturya yimutya۳jada, rirya۳tidye jvay variñi ۳.” 22ॸSatu۳chucheda ji ۳ta nutyityu۳ siva vadero۳nu, su۳tacheda variy siva: “Ne ya۳tu۳chosiy ti ۳devara jiryatiy jityu۳chu rivara.” Su۳pa۳jada su۳tarumiy nutyityu۳bañi ۳ Pávurubay simu japubay, Védisiy jtyati ۳bay 23ॸSanatuyada ji ۳ta nutyityu۳ variñada su۳tarumiy nusu۳ñuju۳y: “Ya۳numa jdutyataniryi su۳tarujuu, jiryatiy daraju۳y pacha su۳tarujuuriy, rirya۳tidye jiya variy Sesaréyamuju۳, ya۳jdutyatanintyiryi daraju۳ñijyate vu۳yaju۳y su۳tarumintyi, cavañuncha rupivye, daraju۳y pacha su۳tarumintyi, jiryatiy ruvetavaryi. Nupora ta۳sa tuunu jirye۳jiya. 24ॸJirya۳jdutya danu۳ju۳y cavañuju۳y, nana۳tidye rupityani ۳ Pávuru, sañuma vichari ۳ tara nta nú۳ta۳sa, sa۳tidye jto۳ samirya simu japu Védisiy jtyati ۳.” 25-26ॸSanu۳yada ji ۳ta nutyityu۳bay variy Védisibejyu۳ra catera, saniquejada ramu nu۳rya: “Samiryamu ri ۳pa۳ yimura Jaamyi, Japu Védisiy. Ray Cudávuryu Dísiyasiy, ramyu۳chuvay ji. 27ॸJiñu vanu ri ۳pa۳, jiryatiy Judíyuveda ju۳ri ۳ni ۳. Riñi jvaryu۳chimyani ۳ netimyu۳ ne raryi jto۳siy varenu su۳tarujuuta, ramuni ۳tiy nu۳cho۳vañuvesiy rirya۳jisiñi ۳, jiryatiy radyetya daryaju۳ni ۳, ni ۳ni ۳day Róma mucadi ja۳mi ۳cu۳. 28ॸRadyetyaru۳je daryaju۳

nu۳tyura rirya۳tu۳chu Judíyuveda sanijyu۳, ramutiy ri ۳tujay Judíyuveda rimyityumimyuju۳ni ۳. 29ॸJasiñi ۳ radyetyajay rityu۳chu Judíyuveda sanchiy Pávuru, riñiquejadamu jityu۳chutani ۳. Tama۳ sani ۳cha tara, nu۳tyuravara rirya۳mununi ۳, dantyamu۳y ne ta۳rivara rirya۳ji ۳tye nupocu rorivyimuntiñi ۳. 30ॸRadyetyajañumatiy rijechipiya۳ Judíyuveda ju۳veda sanijyu۳, varicha۳ra۳ju۳ ri ۳pa۳jay variy yimuni ۳. Ratyu۳chuma۳ ruuva Judíyuvedantiy, rirya۳tidye jiya variy yimu, rirya۳tidye tu۳chutanuve yiva variñi ۳ Pávuru.” Daryani ۳ sanu۳yada riva catera saju۳. 31ॸJasiñi ۳ vase riñi jtoda su۳tedamuni ۳ Pávuru, riyata۳da ji ۳ta nupora Antípatrisimyuju۳ni ۳. 32ॸѠҡфֆфӕ͑Ā̲ӕ‫ڏ‬ numa ritye۳rya۳da su۳tarujuu jiryorimyuju۳ntiy, jiryatiy jiñumututa rupivyedyeryi. Jiryatiy cavañuncha rupivyentyidyeryi, ririryi ۳jada jiya۳da Pávuruta varidye. 33ॸRuuto۳jadanumatiy cavañuncha rupivye Sesaréyamu, riche۳ñuvejada variy catera nu۳charani ۳ japu, ruuto۳ta۳da varicha۳ra۳ju۳ simuni ۳ Pávuru. 34-35ॸSu۳nu۳myu۳yadanumatiy ramu catera nu۳chara, sitaja۳doda ji ۳ta variñi ۳ Pávuru: “¿Tesi ۳ra ji?” Sadatya۳danumatiy japubay, nu۳tyu ni ۳ni ۳ sani ۳cha Sidísiya mucadimu vichi ۳ day, su۳teda variy siva Pávuru: “Rirya۳numatiy jti ۳ Judíyuvedantiy, ra۳tuva۳chu rana۳cho۳ rirya۳tiy tu۳chunuvi ۳ vijyo۳mujache jiñijyu۳, ra۳tuva۳chuta varintyi ji.” Jadchiy ji ۳ta su۳pa۳jada japubaryi su۳tarumiy, rirya۳tidye jnu۳tya ja۳mu rorivyimuni ۳, jiryatiy saroriiyada nutyityu۳ JeróĀľѸ‫ڏ‬ berya. Pávurubay tu۳choda jiyada ra۳yadaju۳ Védisibetyuunu

24

1ॸTadajyo rundamusiy ji ۳ta siti ۳jada caserdótevyeda nutyityu۳, ravicha۳da si ۳tya Ananíyasiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ24

256

Sisa۳ni ۳ ruuti ۳jada rimyityumiy variy, riyadaju۳ niquenu jarye jti ۳jada varintyi, ravicha۳da si ۳tya Térutudu. Japumu ru۳deda variy, rirya۳tidye tu۳chuta variñi ۳ Pávuru. 2-3ॸRiñatuyada ji ۳tani ۳ Pávuru variy, sajo۳ta۳da tu۳chuta۳da Térutudu variñi ۳. Su۳teda ji ۳ta variy siva japu: “Ramuni ۳ nu۳ñi ۳chana۳tya ji ۳ta diye ji, jiryatiy samirya vichara daryaju۳ ji Védisiy. Ramutiy nu۳vyichasara samirya variy, jiryatiy ji jdutyatityirya vu۳tyevay vicha۳da, jiryatiy yinu۳tya daryaju۳ra. Ramuni ۳ nu۳me۳cho۳ jaryi jchana۳vye variy ramusiy, ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva. 4ॸRañuma jarupanta ju۳na۳y ji, ramutiy rayasanta riva ji, samirya ye۳cha risa۳, ya۳tidye tuva۳chu varirya rañiquejadaderi ۳ ratiy ra۳nique. 5ॸNu۳dyi siva jiñu Pávuru jaryi vurya۳rupantara, ni ۳ni ۳ jatachunumaya۳ ti ۳ta۳ju۳ riy Judíyuveda, ti ۳ta۳ju۳ mucadiva. Ni ۳ni ۳day Nasaryé ja۳mi ۳mu tuva۳chuvay jiyanti ۳. 6ॸNi ۳ni ۳ rañi javatyataniryu۳rya Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo, ramutiy nu۳ñi ju۳riy rivani ۳, ramutiy nu۳ñi tanuvu۳nuru۳y riva jiñiquejadatani ۳. 7ॸSu۳nichiy su۳tarumiy nutyityu۳ Dísiyasiy jtyati ۳ variy, saso۳vi ۳siy ji ۳ta vanu۳yadamusiy nu۳dyisa۳siy variñi ۳ Pávuru. Su۳tachiy ji ۳ta su۳tarumiy nutyityu۳ riñijyu۳ tu۳chutavay: Jirya۳dityanu japumuyu, jasityidye jirya۳tu۳chutani ۳ Pávuru. 8ॸJiiñi ۳ ji ۳ta raryi jtaja۳nu riva jirya dañi ۳, ya۳tidye datyara si ۳tenu daryani ۳viy nu۳ñique vijyo۳mujache sanijyu۳ra.” 9ॸRijechipiya۳jada Judíyuveda variy sisa۳ Térutudu: “Jo, darya ni ۳day nu۳ntyi, darya ni ۳day nu۳ntyi, darya ni ۳day nu۳ntyi.” 10ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pávuru variy sánduja۳jadanumatiy japubay variy sana۳cho۳: “Ya۳numa nique vijyo۳mujache ji ۳ta.” Su۳teda ji ۳ta Pávuru variy siva: “Tapi jiitya si ۳tenu vichanu۳tyi cadnadu rijyu۳ nijya۳nvay, rajuura vaata sa۳ra۳ju۳, ramuni ۳tiy ra۳nique samiryamu

vijyo۳mujache diye radye. 11ॸYa۳ma۳ jtaja۳nu ti ۳ day, nu۳tyu vu۳yaju۳y rundamusiy darundaju۳y ranchaju۳, rañi jti ۳siy Jerusarí ۳mu, rajechipiya۳siy variy sanijyu۳ Ju۳denu jasiy. 12ॸNe ti ۳ diy riva rañiquettatiy ti ۳; dantyamu۳y ne ra۳tachu ti ۳ ridyiya, dantyamu۳y ne ju۳tye۳ryanijyo vimu, dantyamu۳y ne vicha۳damu. 13ॸDantyamu۳y ne vana۳y ridyityanura si ۳tenu tu۳chuta۳da rañijyu۳. 14ॸRani ۳ ji ۳ta ri ۳tay diye yiva, darya ni ۳day rajechipiya۳ sanijyu۳ ta۳riy nu۳myunatyi ۳ Ju۳denu, daryani ۳ rajechipiya۳ sanijyu۳, nu۳tyu vadi jachipiya۳jada rajechipiya۳ntiy. Ru۳tay ji ۳ta Judíyuveda ranchiy: Va۳ vase riñi siityari ۳ra vadi jachipiya۳jada daque, mityani ۳ riñi careva۳y varidyerya. Rañi tuva۳chu ramu jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ nu۳chara darya, ti ۳ta۳ju۳ vu۳ñiquejada day, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy riñiquejada Ju۳denuju۳ tu۳chuvabedyerya. 15ॸDaryaday rañi tuva۳chu ramuntidye, nu۳tyu jivye Judíyuveda tuva۳chu daryantidye: Ju۳denu ra۳mi ۳saniy diibyimusiryi jiryatiy samiy nijya۳nvaryi, nique۳vye jarye. 16ॸJiryatiy ratyuva۳chu si ۳tenu daryaju۳ mi ۳sadedamu day, ramutiy ravyicharu۳y samirya vichara. Ne ravyicharu۳y tara, ta۳rivatya ra۳jadani ۳ Ju۳denu variy, ta۳rivatya ra۳jada riy nijya۳nvay varintyi, ravyichatya tara ridyiya. 17ॸDiye pariche, rajuura vaatamusiy ri ۳tusiy rijyu۳ ratyevarya criquiy, ratatiy ri ۳mu۳tyariy jantyuyadavay, jadchintyi ri ۳tusiy ri ۳chana۳yadamu saju۳ Ju۳denura tara, mitya rache۳ ri ۳chana۳yadamuni ۳. 18ॸRiti ۳tasiñumatirya jiryatiy ri ۳tu Ju۳denuju۳ra, Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jomu, richeryeñuvi ۳ Judíyuveda tevay varirye, jiryatiy Ásiya mucadi ja۳nvaryi. Rito۳tanimya۳ rapyu۳cha۳damusidyerya rajyuuchuveda day. Ne ti ۳ jna۳y vichasiy nijya۳mi ۳ rajuu jasiy, dantyamu۳y ne ti ۳ nique۳ variy jasiy. 19ॸJiryatiy ridyi Judíyuveda riva, tama۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ24ٍॷ25

257 rivyicha jiyu, riryimya۳tiy tu۳chu jidyiya daryatiy riñique rañijyu۳ dacyu۳. 20ॸTama۳ tavay jna۳y jiyu, ya۳jtay ruuva rityevay, rirya۳tidye tu۳chu vijyo۳mujachera nu۳tyura ravyicha ridyiya, jiryatiy rañi tu۳chusiy jasiy vijyo۳̲ӕʮËȍľфɗ̲ֆɗҡֆӕ̲ɗ‫ڏ‬ vyara. 21ॸTemusiy taji niquejadamu dyetya ru۳tay rañique jaryi riquebyimu day. Rañiquesiy variy: Tama۳ taji rañi ۳cha diye jiyu, jirya۳tiy jtay riva, samiryavidye rani ۳cha ra۳tiy tuva۳chu ramu diibyimusiy mi ۳sa۳subeda.” 22ॸSani datyanu۳yada japu Védisiberya vadi jachipiya۳jada, sama۳cho۳tadeda variy tarundamuju۳ra. Su۳teda ji ۳ta variy ruuva: “Sa۳numatiy jti ۳ Dísiyasiy, jiryatiy su۳tarumiy nutyityu۳ni ۳, variñi ۳ ra۳tu۳chu jiryivara ra۳vidye tanuvu۳nutaniñi ۳.” 23ॸSabayada ji ۳tani ۳ su۳tarumiy nutyityu۳ su۳nu۳tyi ۳ju۳: “Ya۳jnu۳tyani ۳ Pávuru. Ne puchusi ۳ ya۳bañi ۳. Ne ya۳jbay rirya۳jisiy saju۳tyabimiyu, rirya۳tidye jañu۳ya۳ simu, rirya۳tidye jtu tarade saju۳.” 24ॸJadchiy ji ۳ta tarundamimyusiy su۳deda japu Védisiy savaturu۳tya, ravicha۳da nani ۳tya Dusídya, nada vicha۳da Judíyutoda. Su۳tañuvejada ji ۳ta japu variy: “Jirya۳natuñi ۳ Pávuru, sa۳tidye tuva۳chutaniy Crístumu tuva۳choda vu۳y.” 25ॸVariy ji ۳ta sadatyadoda Pávurura vase vicha۳da, vase jachipiya۳jada jarye sadatyadoda variy: “Tarundamu day sa۳chaniy Ju۳denu tara nta riy taji vichavay; jiryatiy samirya vicharani ۳, ni ۳ni ۳ ji ۳tamu۳y sa۳chaniy tara nta day.” Ramusiñi ۳tiy su۳nteda japu jaryi variy, su۳teda ji ۳ta variy siva: “Ya۳numa jiya diyedemusiy. Ra۳numatiy va۳ta varintyi ji, varityi ra۳natutyanintyi ji.” 26ॸMitya sajachipiya۳jada variy: “Sa۳ndyetyate sa۳y criquirye, ra۳tiy jmu۳rya۳siy variñi ۳.” Ramutiy sanatutyadeda japichiñi ۳, sa۳tidye tu۳chu variy sisa۳. 27ॸDaraju۳y vaata sa۳ra۳ju۳ savicha۳da variy jasiy. Jadchiy ji ۳ta sajayada japuju۳, Pórsiyu

Véstu, Védisiy ju۳bivaju۳. Sani ra۳ryu۳yada Védisiy riyada Judíyuveda, ramutiy satanuvu۳nucheda varidyeñi ۳ Pávuru day. Pávurubay tu۳choda Véstubay tuunu

25

1ॸMumurundamiñumatiy savicha۳da Véstu jivyichajomu, sa۳subeda ji ۳ta variy Sesaréyamusiy Jerusarí ۳muju۳. 2ॸJasiñi ۳ ji ۳ta ruuti ۳jada caserdótevyeda nutyityu۳miy simu, Judíyuveda jarye, ʮɗфֆҡɗֆʮфֆɗĀҡֆԮ‫ڏ‬ dyeryi, rirya۳tidye tu۳chuta variy jasiñi ۳ Pávuru. 3ॸRiyasanta۳da ji ۳ta variñi ۳ japu: “Ya۳jpa۳ni ۳ Pávuru Jerusarí ۳muju۳.” Riñi jachipiya۳jada ju۳veda sanijyu۳. “Vurya۳jvay saniya۳resiy nú۳ta۳sayu.” 4ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta japubay variy: “Ne, nu۳tyu tanuvu۳nusi ۳numa sani ۳cha Sesaréyamu, radye ra۳jiya radyirya sana۳cho۳ day. 5ॸRisa۳numa jirya۳jmusa day, ʮɗфֆҡɗֆʮфֆɗĀҡֆԮֆʮɗфֆľнӕľ¡ֆɗ̲ӕ‫ڏ‬ siryi. Jasiñi ۳ jirya۳tu۳chunuve vijyo۳mujache sanchiy Pávuru, si ۳tenuviy savichaniy tara nta jirye.” 6ॸJadchiy ji ۳ta, savichanu۳yadanumatiy japu tarundamu ruusa۳, su۳musa۳da ji ۳ta Sesaréyamuju۳ variy. Rata۳rimyusiy ji ۳ta sama۳sanuvejada japu cadnadu ma۳sajoncha, su۳pa۳jada variy jadchiy sana۳cho۳ Pávuru. 7ॸJasiñumatiy savicha۳da Pávuru, rityuudiyada Judíֆӕ‫ڏ‬ veda variñi ۳, jiryatiy ru۳musa۳da Jerusarí ۳musiy. Jasiy rityu۳choda variy va۳cha sanchiy, ne vase rityu۳choda sanchiy variñu۳ndye. 8ॸSaniquejada ji ۳ta Pávuru variy jiyadaju۳ day: “Tama۳ rañi ۳chadeda tarara riñiquejada Judíֆӕ‫ڏ‬ veda, dantyamu۳y ne Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo ravyichadeda tara, dantyamu۳y ne Róma ja۳nvay ja۳mu nutyityu۳ ravyichadeda nta tara.” 9ॸSani ra۳ryu۳yada Véstu riyada Judíyuveda, sitaja۳doda variñi ۳ Pávuru: “¿Va۳ ji, yasumiryu۳vidye, Jerusarí ۳muju۳? jasityi ya۳niquenuve vijyo۳mujache ratyuunura,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ25

258

ra۳jtay variy yiva, chi ۳ra ra۳ramirya jiñiquejada, chi ۳.” 10ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pávuru variñi ۳: “Tama۳ taji rañi ۳cha jiyu satuunu cadnadunu۳day, tama۳, jiryatiy sabay ja۳mu nutyityu۳ jiyu day ji; jiyunuma rirya۳jtay riva darya, ratiy ru۳taryu۳y riva day. Tama۳ jiñi datyi ۳sa samiñu۳day, tama۳. Tama۳ rañi ۳chadeda tara riy Judíyuveda, tama۳. 11ॸJu۳vi ۳ dyetya ridyi riva, ramutiy rirya۳tanuvu۳nu diiyada sa۳ra۳ju۳ ray, ne rañi suvu۳rya ru۳veda. Va۳ si ۳tenu rani ۳cha rityu۳chuta۳da cay, nu۳tyichitya ti ۳ ra۳sa۳y mitya ray, rirya۳tanuvu۳nujay mitya ray. Ratyu۳churu۳y vijyo۳mujache, Róma ja۳nvay ja۳mu nutyityu۳ tuunu.” 12ॸSatu۳chumu۳yadanumatiy japu Véstu datyavayjsa۳, su۳mutya۳jada ji ۳ta variñi ۳ Pávuru: “Jiyaru۳tyi ja۳mu nutyityu۳mu, simu ni ۳day ya۳jiya.” Pávurubay ra۳jti ۳ nutyityu۳ Acrípabay tuunu 13ॸJadchiy ji ۳ta, rajuu rundamimyusiy siti ۳jada nutyityu۳ Acrípa Berenísejyu۳tya, Sesaréyamuju۳, nana۳tidye mu۳chuvañuve variñi ۳ Véstu jasiy. 14ॸJasiy nanuvicha۳da rajuu rundamicha۳ra۳ju۳. Satu۳choda ji ۳ta Véstu jasiy nadiva sanchiy Pávuru: “Jiyuni ۳ ti ۳qui vanu jiryatiy Védisiy tochichiy tanuvu۳nusi ۳ni ۳. 15ॸRayasi͖ӕ‫ڏ‬ matiy Jerusarí ۳mu, rityu۳chusiy caserdó tevyeda nutyityu۳miy variy riva, Judíֆӕ‫ڏ‬ veda rimyityumiy jarye tu۳chusiy sanchiy Pávuru. Riyasantasiy variy Pávuruva ray: Ya۳tanuvu۳nu diiyada sa۳ra۳ju۳ni ۳. 16ॸRi ۳mutya۳jasiy variryi: Ne raju۳tya۳da riy Róma ja۳nvay darya day, rirya۳sa۳je mityani ۳, netimyu۳ ne rirya۳tu۳chosiy satu۳chutavay vijyo۳mujache jiñijyu۳ didye, ni ۳day ra۳nique jiyadaju۳ day jiryatiy rityu۳chutani ۳. 17ॸRamuni ۳tiy, riintye۳ryanichiñumatiy Judíyuveda jiyuyu, rata۳rimyusiy ramya۳sasiy jasiy cadnadu ma۳sajoncha, rañatuchiy variñi ۳

jiñu vanu. 18ॸRityu۳chusiy vijyo۳mujache Judíyuvedara, tama۳ ju۳veda rani ۳cha day, daryani ۳ rijechipiya۳tanichirye. 19ॸRani ۳day jirya rityu۳chu sadiyada jache, jiryatiy sadatya Ju۳denu jtedamura. Riñi jtay sadiimya۳ Jesús, Pávuru ji ۳ta jtay variy: Jnu۳ñu dañi ۳. 20ॸDantyamu۳y ne radyetya darya, nu۳tyura vuryi ۳dutyara va۳cha niquejada, ramutiy ritaja۳nuni ۳ Pávuru: ¿Yasumiryu۳vidye Jerusarí ۳muju۳? jasityi ya۳niquenuve vijyo۳mujache, jasityi rirya۳jtay variy yiva chi ۳ra ra۳ramirya jiñiquejada. 21ॸSayasanta ji ۳ta Pávuru varirye: Ya۳bay tarunda sa۳ra۳ju۳ ray, ra۳tidye tu۳chu ji ۳ta vijyo۳mujache variy satuunu Róma ja۳nvay ja۳mu nutyityu۳. Rabemya۳ variy ruumura su۳nu۳tyasa۳da, ri ۳pa۳jada sa۳ra۳ju۳, varityi ra۳jpa۳ simu ja۳mu nutyityu۳ni ۳.” 22ॸSu۳teda ji ۳ta Acrípa variy siva Véstu: “¡Nu۳tyichitya ratyuva۳chuta۳date dañi ۳cu۳!” Su۳teda ji ۳ta Véstu siva: “Ta۳rimyusiñuma, ya۳tuva۳chuti ۳ni ۳.” 23ॸRatarya rundamu siti ۳jada Acrípa Berenísejyu۳tya. Naditi ۳jada ji ۳ta samiy jdutyasanu۳y, vatajuu ruuti ۳jada su۳tarumiy nutyityu۳vedata, vicha۳da nutyityu۳ta jarye. Darya ni ۳day rijeyada ti ۳ta۳ju۳ ravimu tu۳chujo. Véstu jtedamu riryitya۳jadani ۳ Pávuru variy. 24ॸSu۳teda ji ۳ta japu variy: “Diye ji ۳ta, Ja۳mu Nutyityu۳ Acrípa, jiryejerye nutyityu۳veda, jirya۳jti ۳ ti ۳ta۳ju۳musiy rimu; jiyuni ۳ ji ۳ta jirya۳diy siva jiñu vanu, sivani ۳ riyasanta Judíyuveda ray, jiryatiy Jerusarí ۳mu vichavaryi, jiyu vichavay jarye. Riyaro۳vatyaja۳ diye sa۳ra۳ju۳ni ۳: Ne saryi jnu۳y ju۳na۳ñu۳day. 25ॸTama۳ rañi jnu۳y su۳vay ti ۳, ta۳rivara rirya۳tanuvu۳nu mitya diiyada sa۳ra۳ju۳ni ۳. Tapi ramu sava۳ta jidyirya darya ja۳mu nutyityu۳mu jiya۳da day, ramuni ۳tiy rañi jachipiya۳ jpa۳jadaju۳ni ۳. 26ॸNetara jna۳y vase niquejada rimu day, ramutimyu۳ ne ra۳nu۳y nutyityu۳ju۳ra. Ramuni ۳tiy riti ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ25ٍॷ26

259 jiryetyuva۳chuta۳daju۳ni ۳, ya۳tidye tuva۳chu jiirya, Ja۳mu Nutyityu۳ Acrípa. Temusiy jiryitaja۳dodamusiy saryityu۳chu tara, ra۳tidye nu۳y variy ja۳mu nutyityu۳ju۳ra. 27ॸTama۳ samirya rani ۳cha rajyu۳, tanuvu۳nusi ۳ jpa۳jada simu ja۳mu nutyityu۳, tama۳ tara jna۳y rañi ۳cha catera nu۳chara jpa۳sara sisa۳, jasityi ra۳tu۳chu catera nu۳chara, nu۳tyuramu rityanuvu۳nuti jasiñi ۳.” Pávurubay tu۳choda vijyo۳mujache nutyityu۳ Acrípabay tuunu

26

1-3ॸSu۳teda

ji ۳ta nutyityu۳ Acrípa siva Pávuru: “Rañi sa۳mya۳ vijyo۳mujache tu۳chodaju۳ ji.” Su۳mu۳ya۳jada ji ۳ta Pávuru variy sana۳cho۳, satu۳choda ji ۳ta variy vijyo۳mujache: “Rañi jchana۳tyara, ra۳tidye nique vijyo۳mujache diye jityuunu, ra۳tidye tu۳chu variy yivara Judíyuveda tu۳chuta۳da, tapi jiitya datyara rivyicha۳da dacyu۳, jidyetyi ۳satyantirya ta۳ranchiy riñiquettayu. Ramutiy rayasanta riva ji, ya۳tidye tuva۳chu samiryamu rañe۳cho۳. Nu۳tyu savicha۳da Pávurubay jityi ۳tuyadajisiy 4ॸRidyetyi ۳satya

Judíyuvedanu۳day, nu۳tyura ravyichanu۳yada vadero۳nu vicha۳damuju۳ ruusa۳ ratyevay, Jerusarí ۳mu. 5ॸRityi tu۳churu۳y vijyo۳mujachera, varityi riryityu۳chu dyetyara daryatiy ridyetyanu۳yada ta۳riy raynchiy, nu۳tyu rañi rañi ۳cha Varyisévu. Tapi Varyisévu vitya ray, ramutiy ratyuva۳chu ramu jaryinra niquejada, Vuryi ۳ndenu datyadoda. 6ॸDiye tu۳chutasi ۳ jiyu ray, jiryatiy rityu۳chuta daryaju۳ ray, jiryatiy ratyuva۳chu daryaju۳ ramu Ju۳denu niquejada, jiryatiy saniquenu۳yada ta۳riy vu۳myunatyi ۳ra. 7ॸRichiityari ۳ ratyevañi ۳ Ju۳denu, jiryatiy rivyicha۳da ratyevajyuu, vu۳yaju۳y danu۳ju۳y rinchaju۳. Ru۳mu۳tyasara jna۳ryani ۳

Ju۳denu, nupora jarye, jiryatiy rityuva۳choda daryaju۳ra, daryatiy saniquenu۳yada ta۳riy vu۳myunatyi ۳ra. Daryaday rañi tuva۳chu ramu darya niquejadantiy, rivani ۳tiy rityu۳chuta Judíyuveda ray, Ja۳mu Nutyityu۳. 8ॸ¿Nu۳tyuramumu۳y ne jiryetyuva۳churu۳y ramu sami ۳sadeda Ju۳denu diibyimusiy, nu۳tyuramu? Nu۳tyu Pávurubay jarupantanu۳yada ta۳riryi Jesúsmu tuva۳chuvabe 9ॸRani ۳ si ۳tenu,

daryani ۳ rajechipiya۳nu۳yada ta۳riy sanijyu۳ Jesús, radye raryichadeda rajuura sayaro۳ju۳, jiryatiy Nasaryému vichi ۳ni ۳. 10ॸDaryani ۳ ravyichaniñu۳yadantiryi Jesúsmu tuva۳chuvantyi Jerusarí ۳mu, jiryatiy ri ۳tyenu۳yada nupocu rorivyimu riy, caserdótevyeda nutyityu۳miy jtedamu. Ru۳vañu۳yadantiñi ۳ Jesúsmu tuva۳chu۳ varintyi, rajerye va۳tanu۳yada varintyirya: Dañuma sa۳diiy jasiy. 11ॸRay tanuvu۳nunumaya۳ japichiy ju۳tye۳ryanijyo vimusiryi, rañi niquetaniryu۳yada variy sayaro۳ju۳ Jesús riy. Rañique۳yadamu rachiityanumaya۳nu۳yada riy, raruva۳ ja۳nvay vicha۳da sa۳ra۳ju۳. Pávurubay jatyiyada tu۳chodara jityi ۳tuyadantiy Jesús siityari ۳nuju۳ 12ॸRamuni ۳tiy

rayanu۳yada caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳miy jtedamu, Damáscumuju۳, ri ۳toda varirya catera nu۳chara, ratatidye ra۳ju۳riryi Jesúsmu tuva۳chuvay. 13ॸVase jiñi ۳ta radyiryi ۳jada riva no۳no۳, Ja۳mu Nutyityu۳, jarichuniy, jaryi vanda ramusiy jiñi ۳dara. Rani ۳day danu۳tyadeda ti ۳ta۳ju۳ variy ri ۳ro۳, risa۳ vichavay ju۳ro۳ jarye. 14ॸNu۳ñi ۳patyeya۳jada variy ramusiy, variy ratyuva۳chodara ti ۳ niquejada rañiquejadamu, jiryatiy Ebrévu ravichanu۳yada ri ۳ҡֆф͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada. Ratyuva۳choda ji ۳tara saniquejada: Sávuru, Sávuru, ¿ta۳rivara yarupanta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ26

260

ray, ta۳riva? Jiidye jivyatajo۳nutanidye ji, nu۳tyu voca vatajo۳nutaniy daryantiyu, sansiñumatiy yibivaju۳ ri ۳dcha jiivu۳se mo۳nusara, jiryatiy si ۳chityi saja۳mi ۳ yipa۳jadamu satuditya۳sa. 15ॸRi ۳teda ji ۳ta variy: ¿Chi ۳ra jiñi ۳cha, Nutyityu۳, chi ۳? Su۳teda ji ۳ta variy riva: Rañi rañi ۳cha Jesús, nu۳tyu rañi jiñi ۳ jarupantanu۳y. 16ॸYa۳nubesumiy, ya۳rupichiy ji ۳ta. Ramuni ۳tiy ra۳dityanutaniy jiirye, ya۳tidye jvaañumaya۳ rajyu۳. Ye۳jiriryi ۳ tu۳choda vijyo۳mujachera jiryatiy jidyi diyede riva, ya۳day jatyi diyada rivantiy ra۳numatiy mu۳ti ۳ yimuntiy. 17-18ॸRay ra۳jantyuy ra۳jisiy yiva, jiryatiy ru۳varyu۳y daryaju۳ jityevay Judíyuveda ji. Ra۳jantyuy jivyejyuujisiy yivantiy, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, tapi diye ra۳jpa۳ ruumu ji, ya۳ҡɗĀֆľ̲ӕҡҡ͑ӕ‫ڏ‬ vera riñi ۳siy, rirya۳tidye janumitye ra۳jisiy nupocudi, vandana۳cho۳ju۳; rirya۳tidye janumitye ra۳jisiy Satanásiy vuudoda, Ju۳denumuju۳. Variñi ۳ saryi ma۳cho۳taniy Ju۳denu mityara rijyuuchuveda, sa۳sa۳y riyaru۳rya yisa۳ vicha۳daju۳, jiryatiy sajaryetavadyeryi jiryatiy rityuva۳chu simu day. Pávurubay tuva۳choda ramu jarichumusiy datyadoda 19ॸJadchiy ji ۳ta, Ja۳mu Nutyityu۳ Acrípa, rachiityari ۳jada varirya sadatyadoda, jarichumusiryá. 20ॸMunatya raya۳da Damáscumuju۳, jadchiy ji ۳ta raya۳da Jerusarí ۳muju۳ntiy, ti ۳ta۳ju۳ Judéya mucadivaju۳. Jadchintyi raya۳da ruumuju۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Ti ۳ta۳ju۳ rijyu۳ rañique vijyo۳mujache: Jirya۳paru۳y riva taji jachipiya۳jada, jirya۳jachipiya۳ ji ۳ta variy sanijyu۳ Ju۳denu, daryaday jirye۳chaniy varintyirya. 21ॸѠ͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu vijyo۳mujachera jirya, variñi ۳ rureda Judíyuveda ravimu Ju۳denu nijyu۳ jachipiya۳jo ray, riñi jvaryu۳yadanuma variy jasirye. 22ॸJu۳denu jmu۳tya۳damuju۳,

rañi datyadoda diye sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ riy jantyuyadavay, taratavay jarye. Daryaday rañi tu۳chuntiy, nu۳tyu rityu۳chunu۳yada Ju۳denuju۳ tu۳chuvabentyirya, Muyusésibe jarye. 23ॸRiñi tu۳chunu۳yada ta۳riy: Ni ۳ni ۳ ji ۳ta Mesíya jiryatiy vuryi ۳tay Ju۳denu jaryeti ۳ni ۳, sa۳paru۳tyasara va۳ËȍԮɗËȍĀľ‫ڏ‬ divayu, sadiiyadivasiy ye۳cha jiyanti ۳ diibyimusiy mi ۳si ۳, rata sa۳dityanura vanda variy rijyu۳ Judíyuveda, tavantyi jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi.” Pávurubay siityari ۳taniryu۳yadani ۳ Acrípabay Ju۳denujsa۳ju۳ 24ॸSaniquejadanumatiy

Pávurura vijyo۳mujache niquejada, saniquejada ji ۳ta japu Véstu variy jaryimyu: “¿Yatavyi, Pávuru? Ra۳tatyaniñuma jidyetya۳da ji.” 25ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Pávuru variñi ۳: “Tama۳ rañi jatay, tama۳, Jaamyi Véstu. Rañique si ۳tenumuju۳ra rañiquejada. 26ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta nutyityu۳ Acrípa datya darya, ramutiy ratyu۳chu ra۳ni ۳sa۳damu vijyo۳mujache sadiyara. Rani ۳ ri ۳tay sadatyanu۳yada nutyityu۳ si ۳tenu daryaday, ¿va۳ tajiñe۳cho۳ju۳ jvaachara raryichava۳ daque?” 27ॸSu۳teda ji ۳ta variy siva Acrípa: “¿Jityuva۳chuvidye ruumu Ju۳denuju۳ tu۳chuvabedye? ¡Ray datya jityuva۳chu ruumu!” 28ॸSu۳teda ji ۳ta nutyityu۳ Acrípa siva Pávuru: ٘‫ع‬ҽфнӕɗ͑ɗнӕľʮĀĀľ‫ڏ‬ musiy jichiityari ۳taniryu۳y Crístu ray?” 29ॸSu۳teda Pávuru variy: “Ju۳denu datya nu۳tyura raryi va۳ta jiijyu۳, ya۳tidye tuva۳chu simu, nu۳tyu ratyi tuva۳chusara simuntidye. Nu۳tyichitya jityuva۳choda taraqui niquejadamusicyu۳, daryantya rajuura niquejadamusiy, varityi jíryivyicha۳siy nu۳tyu ray, ne ji ۳ta cadyidyaju۳u۳ta puchusi ۳. Ne vinu ji, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jarye jiryatiy rityuva۳chu diye rañe۳cho۳, ¡nu۳tyichitya jiryetyuva۳chodate simu Ju۳denu varintyidyecyu۳!”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ26ٍॷ27

261 30ॸJadchiy ji ۳ta sanubeseda Acrípa, Véstu jarye, Berenísejyu۳y jarye, ti ۳ta۳ju۳ sisa۳ vichavay jiryatiy rimya۳sa۳da satuunu. 31ॸRiya۳danumatiy tu۳chujomusiy tajidyejyu۳, riñiquejada nu۳ñi riy variy jasiy: “Tama۳ sani ۳cha jiñu vanu tara, nu۳tyuramura riñi jtay ya۳tanuvu۳nu diiyada sa۳ra۳ju۳ni ۳, nu۳tyuramu; dantyamu۳y ne nupocu rorivyimu sa۳cha puchusi ۳ cadyidyaju۳u۳ta.” 32ॸSu۳teda ji ۳ta Acrípa variy siva Véstu: “Vu۳ryimya۳ jmu۳ryani ۳ jiñu vanu, netimyu۳ ne saryi jiyasanta tu۳choda vijyo۳mujache satuunu ja۳mu nutyityu۳ daryaju۳.”

Su۳pa۳jadani ۳ Pávurubay Rómamuju۳

27

1ॸRidyetya۳dama۳

varidye nu۳ña۳numa jiya Itádiya mucadimuju۳cu۳, riche۳yada ji ۳ta variñi ۳ Pávuru tanuvu۳nusi ۳, jadchintyi ratarya tanuvu۳nusavantyi su۳tarumiy nutyityu۳ jpa۳jadamu, ru۳nu۳tyi ۳savajyu۳. Ravicha۳da si ۳tya Júdyu, ja۳mu nutyityu۳ su۳tarumiy tenu daryaju۳ni ۳. 2ॸNu۳ñi ۳musa۳da ravimu, Aduramyítyu ja۳mi ۳ cartyequii jiryatiy riichomusiy rupiryara. Tapi rasipyataryu۳yadanuma Ásiya mucadi jido vicha۳damuju۳ varidye. Jasiñi ۳tiy nu۳dyeya, saya۳da variy nu۳dyisa۳ Aristyárucuntiy, Tesadónica ja۳mi ۳, Masedóniya mucadimusi ۳. 3ॸRatarya rundamu nu۳dyitanuvejada Sitú۳mu. Jasiñi ۳ ji ۳ta sadiyada Júdyu samirya siva Pávuru. Saparu۳yada jiya۳da variy jijyu۳tyabivedamuju۳, sa۳tidye jmutya۳ variy ruumusirya jivya۳tara. 4ॸNu۳chipyatedanumatiy jadchiy, nu۳dyeya۳da variy Chípyirye ra۳tyuu nutyityudamyuju۳, riichojisiy. 5ॸNu۳ryamityedanumatirya Sidísiya ja۳mu na۳va, Pa۳jídiya ja۳mu na۳va jarye, nu۳dyito۳jada ji ۳ta variy Myíramu, jiryatiy Dísiya mucadimura. 6ॸJasiñi ۳ sadiyada su۳tarumiy nutyityu۳ riva cartyequiintiy, ravicha۳da Adejántriya ja۳mi ۳ cartye,

rayaru۳ñuma variy Itádiya mucadimuju۳. Jasiy su۳musadeda ravimu nu۳y. 7ॸJadchiy nu۳dyeya۳da rajuu runda sa۳ra۳ju۳, tapidera nu۳dyeya۳da. Nu۳pyaru۳tya۳damunuma rito۳jada Cunídusa۳ra۳. Jadchiy ji ۳ta riicho daryaju۳ vicha۳da ri ۳dcho۳ju۳, ramutiy nu۳ryamityeryi ۳jada Sarumú۳ vataqui jchaju۳, Créta ra۳tyuu jidoju۳. 8ॸJiryatiy nu۳dyeya۳da variy rajidodera, nu۳pyaru۳tya۳danube yito۳jada ramu, jiryatiy ru۳teda Samirya Musajora. Ne ripya ravicha۳da Dásiya variy jadchiñu۳day. 9-10ॸJiryatiy nu۳фֆɗËȍľֆĀʮфֆɗʮɗфֆӕЙɗ‫ڏ‬ jyomu, samirya nu۳ryi ma۳cho۳jada ja۳mu nijya۳jisiy jasiy. Ja۳mu nijya۳mu ra۳cha jaryi riicho, ri ۳ye۳rya jarye, ne vana۳y rupichara ra۳chanu۳day. Su۳teda ji ۳ta Pávuru variy: “Radyetya diye, rupiyadamu ra۳cha jaryi suvu۳chara. Temusiy ra۳jarapu۳chara jvaadyi. Ne vinu ra ra۳jarapu۳y, cartye jarye, nijya۳mi ۳ jarye ra۳caray.” 11ॸNe satuva۳churu۳yada su۳tarumiy nutyityu۳ jaryi simu Pávuru, satuva۳choda ji ۳ta variy simu cartyejisiy jnu۳ñu, cartye ja۳mi ۳mu jarye. 12ॸJiryatiy ru۳teda Samirya Musajora, ne samirya ravicha۳da ja۳mu nijya۳ ramityadeda jasiy, ramutiy rijechuta۳da rupivye tevay variy jadchiy, rijechuta۳da Vení ۳simyuju۳ variy, jasityi rirya۳ramityanirya nijya۳ day. Vení ۳siy ravicha۳da Créta ra۳tyuu musajo, jasityi riti ۳nu۳yada nijya۳ riicho rayadasiy, jasidye riti ۳ ratarya riichontiy, rajimucho۳ju۳. Ja۳mu riicho ju۳redara cartye ja۳mu na۳vamu 13ॸRajo۳ta۳da ji ۳ta riichodera tapi variy, ravita۳sasiy, rijechipiya۳jada jto۳jada rata ramu Vení ۳siy, riya۳da variy rajidodera rara۳tyuu. 14ॸTaraquideju۳ rita۳da ja۳mu riicho ri ۳dcho۳ju۳, rara۳tyuu na۳cho۳siy. Ravicha۳da ri ۳tya riicho, Evuráquido. 15ॸRáni ۳tiy riicho ju۳redara cartye, ramutimyu۳ ne rarupiryu۳yada variñu۳day.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ27

262

Paricheñuma nu۳ña۳numityeda yibivaju۳, rapu۳ryi ۳jada riicho varirya cartye tajiñe۳cho۳ju۳. 16ॸNu۳vyicha۳danumatiy rayadasiy rara۳tyuudera, ravicha۳da ri ۳tya Cávuda, varicha۳ra۳ju۳ nu۳tyiiyadara cartyesiiy ravimuju۳ cartyequii, paru۳cha۳rimyusiy nu۳tyiiyadara. 17ॸѠɗфֆľ‫ڏ‬ yada ji ۳ta cavuju۳u۳ta varirya cartyequii, rañuma jotay ravisiirye. Tapitya richuvu۳ñu۳yada daryaju۳, rañuma jatya riicho varu۳nubeju۳ra cartyequii, ravichanu۳yada varu۳ daryaju۳ jasiy, ru۳musadeda varirya rarupitya۳ sujaquii, rañuma rupityaniy riicho ju۳na۳y variryi, mityanuma rasiityadeda riicho varidyerya cartyequii day. 18ॸRariryi ۳jada ju۳reda riichora cartyequii, ratarya rundamu rijyo۳ta۳da jatyatiyada cartyequiivimusirya jvaadyi. 19ॸѠӕфӕ͑‫ڏ‬ damu rijetyatiyada marinérumiy jijyomututara ravimu vichara; фɗʮľҡֆҡɗ‫ڏ‬ yada ja۳am ۳ ura. 20ॸRajuu runda sa۳ra۳ju۳ ne sadityadoda jiñi ۳yu, jdarichiy jarye ne dityadodayu, rariryi ۳jada variy riicho dayu. Rijechipiya۳jada variy: “Ne vurya۳jnu۳ñu۳day.” 21ॸRajuu runda sa۳ra۳ju۳ ne riibyeda variy. Sanubeseda ji ۳ta Pávuru variy riquebyimusiy, su۳teda variy ruuva: “Rajyu۳tyabimiy, jiryetyi tuva۳chuti rañiquejadamu, ne vu۳chipyateda variy Créta ra۳tyuumusiy. Ne vu۳ryicha diye tara nta, ramutiy vu۳cyaremu۳rya vu۳berya. 22ॸRay ra۳datyanu diye jirye. Jirya۳vanu۳tyayu, ti ۳numa raryi caray vuryisa۳siy. Vinu cartyequii ra۳caray. 23ॸNupora saradesiy Ju۳denu jpa۳nu ratyuunu. Su۳pa۳ Ri ۳ndenuni ۳ jiryatiy rivaachara sisa۳. 24ॸSu۳tesiy jasiy riva: ¡Ne ya۳suvu۳y, Pávuru! Ya۳day jto۳ simu ja۳mu nutyityu۳. Ya۳jnu۳y yitedamuju۳ ji, ne sa۳caretaniy Ju۳denu riy yisa۳ vichavay. 25ॸRamutiy jirya۳vanu۳tyayu, radyetya daryaju۳, daryaday ra۳chantiy, jiryatiy su۳tesiy Ju۳denu darya riva. 26ॸTemusiy

vurya۳ dyetya tutañuve tara ra۳tyuuncha.” 27ॸRuuto۳tadedama۳ daraju۳y simyanu variy jasiy riichoniy, mityanuma rajatyanumaya۳jada riicho variy jasiy ja۳mu na۳vava nu۳y, ravicha۳da ri ۳tya ja۳mu na۳va Átriya. Nuporata۳sa ntanuma ridyetya۳da marinérumiy: “¡Vu۳tyuudiñumara tara mucadi!” 28ॸRijetya۳da ji ۳ta varirya nicha۳rijya۳ saranúju۳u۳, daraju۳y vu۳yaju۳y ju۳richara varirya. Rumu rijetya rayadaju۳ntirya, vu۳yaju۳y ju۳richara tadajyo ju۳richara ranchaju۳. 29ॸRichuvu۳yadamu jijetya۳dara daryaju۳yu rattatya۳, cartyequii qui ۳nimusiy. “¡Vurya۳numa tutañuve ravichu۳ncha!” Ru۳teda ji ۳ta variy jasiy: “¡Rañumatiy jasacha vani ۳racu۳!” 30ॸRiberyu۳yadamu, yimusadeda marinérumirya cartyesiiy, cartyequii vimusiy, riquivu۳yadamu jiñi jteda ya۳jatyara rattatya۳ ru۳no۳musintyi. 31ॸSu۳teda ji ۳ta Pávuru variy siva Júdyu, su۳tarumivya jarye: “Netimyu۳ ne rirya۳ma۳cho۳ marinérumiy ravimu cartyequii, ne jirya۳ramitya variy.” 32ॸRirye۳cha۳da ji ۳ta su۳tarumiy varirya cavuju۳u۳, jiryatiy ripyuchoda ratara cartyesiiy riñuma bay marinérumiy ravimu variy, rapupa۳cheda cartyesiiy variy. 33ॸRintuyada nijya۳nvay varirya ra۳sacha۳da, su۳teda ji ۳ta Pávuru variy ruuva: “¡Jirye۳ntya jmyi tara! Daraju۳y simyanunuma jiryevyicha mitya, ne jiryi ۳myi tara. 34ॸRamutiy rayasanta jirye, jirya۳tidye jmyi taradera, jirya۳tidye ramitya variy, ne ti ۳ ra۳caray daryaju۳ jiryetyenu, dantyamu۳y ne vinu jiryi ۳nojasitye ra۳caray.” 35ॸґ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ numatiy Pávuru darya, sireda ji ۳ta varirya pa۳, si ۳chana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ ridyiya. Sapata۳da varirya pa۳, sajo۳ta۳da jibyeda varintyirya. 36ॸRiimyiryu۳yada ji ۳ta tavay variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ27ٍॷ28

263 ranchintyidye, riibyeda ji ۳ta variy. nu۳vyicha۳da rupivyejyuu cartyevimu daraju۳y pacha, daraju۳ñijyate vu۳yaju۳y ranchaju۳, ti ۳quinijyate ranchaju۳ tamityantiy. 38ॸRito۳jadanumatiy jibyeda ruuva, rijetya۳da varirya jaruusichuy ja۳am ۳ u, rañuma jidye cartyequiivimu. 37ॸTi ۳ta۳ju۳musiy

Rajayada cartyequii 39ॸRa۳sacha۳da

ji ۳ta, ne ridyetyaru۳yada ta۳ra mucadi rani ۳cha jiryacu۳. Jasiy ravicha۳da ti ۳cha۳ vatajo, riñi tutaniryu۳yada jasirya cartye. 40ॸRijyu۳cheda ji ۳tara rattatya۳ jasiy, rityocheda variy ja۳am ۳ ura. Rivyita۳da ji ۳ta varirya ratimyu۳ rirya۳tidye ta۳ta variy ratantiy. Riryesubeda ji ۳ta varintyirya rarupitya۳ sujaquiintiy, rirya۳tidye jiya variy ti ۳cha۳nchaju۳ntiy. 41ॸRuuto۳jada ramu raruyuvaya۳ra, ruuto۳jada variy rancha ti ۳cha۳ntiy. Rajañuvejada ru۳no۳ ti ۳cha۳nube, raruvaayada raqui ۳ni variy ri ۳ye۳ryamusiy. 42ॸSu۳tarumiy rañi jvaryu۳yada variryi tanuvu۳nusavay, ti ۳numa raryi ramitya nu۳dedamusiy. 43ॸSara۳ryu۳yada ji ۳ta Júdyu variy saya۳da Pávuru, ramuni ۳tiy su۳bayada varirya ru۳vacha۳da. Su۳teda ji ۳ta Júdyu variy riñijyu۳: “Jirya۳ju۳u۳y munatya ja۳am ۳ u, ni ۳tiy datyara nu۳deda, jirya۳tidye jasumiy variy siinumuju۳. 44ॸRu۳sijyu۳numa rirye۳jiya tavadye, dañuma jiirancha, ti ۳ni ۳ dyetya ra۳jiya cartye terancha day.” Ramuni ۳tiy ruuto۳jada ti ۳ta۳ju۳ samirya siinumu. Pávurubay vicha۳da Máruta ra۳tyuumu

28

1ॸNu۳ryamitya۳danumatiy ti ۳ta۳ju۳, rityu۳choda ji ۳ta variy nu۳dyiva: “Rani ۳day rara۳tyuu jtya, Máruta.” 2ॸRidyiryejada samirya jasiy vichavay nu۳y, richejada varirya jiiday, riñatuyada ji ۳ta variy jiidatyuunuju۳ nu۳y, tapi ru۳boda daryaju۳ variy, ramuni ۳tiy nu۳chudoveda variy. 3ॸSa۳tojada ji ۳ta

Pávuru varirya jiicadajuu, sajatya۳da variy jiidamyura. Jasiñi ۳ savicha۳da codiy raca۳mu, sasipyateda codiy variy vaniquimusiy, sasu۳ֆĀԮфɗֆѸʮΎ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ nube Pávuru. 4ॸRu۳nu۳yada ji ۳ta jasiy vichavay, saso۳taya۳jada codiy ridyiya sajomutunchiy, rijechipiya۳jada nu۳ñi riy variy: “Jvi ۳ dyetya jiñu vanu, ramuni ۳tiy savichaniy codiy riva tarani ۳. Sani ramitya۳dama۳ra diiyada ja۳am ۳ usintyi, ramuni ۳tiy ravichaniy tara rivani ۳, nu۳tyichiy sa۳charu۳y variy samirya ramusiy.” 5ॸSamuchutya۳da variy jiidamyuju۳ni ۳ codiy, ne ranuvaday codiy su۳jyo۳ tarade saju۳, mitya. 6ॸMitya ru۳nu۳yada variy jasiy sana۳cho۳, ne raporyu۳yada saju۳, ru۳teda variy: ٘ͅɗҡֆ‫ڏ‬ musiy sa۳diiy.” Ta۳ripyu riñi nutuyada variñi ۳, ru۳nu۳yada: “Tama۳ ranuvadaryu۳y saju۳, tama۳,” tajiñuma rijechipiya۳jada varintyi: “¡Ju۳denu dyetyate!” 7ॸJasiñi ۳ ji ۳ta ravicha۳da japu mucadi, ravicha۳da si ۳tya mucadi ja۳mi ۳ Púbiryu. Ni ۳ni ۳ diryejada samirya jasiy nu۳y, su۳mutya۳jada jiryorimyu mumurundamicha۳ra۳ju۳ jasiy nu۳y. 8ॸVariy savicha۳da saja۳y ju۳va۳jni ۳ ma۳jevyimu, saduyani ۳ risa۳ju۳ni ۳. Su۳nu۳yada ji ۳ta Pávuru variñi ۳, satu۳choda variy sisa۳ Ju۳denu satuunu, sabayada ji ۳ta jijyomutu variy rivasiy sancha, sami ۳sadeda variñi ۳. 9ॸJadchiy ji ۳ta rara۳tyuu ja۳nvay jniñu۳yada simu Pávuru, jiryatiy jdiva۳jnuvadyeryi, sami ۳saniñu۳yada variy jasiryi. 10ॸVariy riche۳yada tara mitya nu۳y, rito۳jadanumatiy nu۳dyeya۳da runda jadchintyi, ru۳musadeda ti ۳ta۳ju۳ tara nu۳ñi ۳myi ۳saraju۳, ratiy nu۳vya۳ta۳da. Pávurubay jto۳jada Rómamu 11ॸMu۳nvay

jarimyuni ۳musiy nu۳dyeya۳da jadchintyi, tajnu cartyequii vimunuma day. Rani vicha۳da cartyequii, jiryatiy raramityadedara nijya۳ rara۳tyuumu, jiryatiy ravicha۳da cartye Adejántriyamu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ28

264

vichara. Savicha۳da paruna۳siy taryi ۳ jantyasi ۳ ru۳no۳mu variy, ravicha۳da nani ۳tya Castúru, Pódusiy sataryi ۳ jtya. 12ॸNu۳dyitari ۳jada Siracúsamu, nu۳ryicheryi ۳jada mumurundamiy jasiy. 13ॸJadchiy ji ۳ta, nu۳dyeya۳da variy rajido ja۳mu na۳va, jadchiy ji ۳ta nu۳dyito۳jada Réjyumuntiy. Ratarya rundamu rajo۳ta۳da riicho ru۳schiy, nu۳dyito۳jada darundaju۳myusiy Puteyúdimu. 14ॸJasiñi ۳ nu۳dyiñuvejada ruuva Crístumu tuva۳chuvay, riyasanta۳da variy nu۳y: “Jiyu jirya۳ma۳cho۳ nu۳dyisa۳, darundaju۳ñijyate sa۳ra۳ju۳.” Variñi ۳day nu۳dyito۳ru۳yada pariche Rómamu. 15ॸRidyetya۳danumatiy Róma ja۳nvay: “Jativyenuma riy Pávuruveda,” ru۳deda ji ۳ta Crístumu tuva۳chuvay riidcho۳ju۳ variy, jasiy richeryeñuvejada Ápyumu riy, Mumuri ۳ Cantíñumu jarye. ґĀɗֆĀ‫ڏ‬ numatiy Pávuru ruuva, si ۳chana۳tya۳da variñi ۳ Ju۳denu, savanu۳tya۳da varintyiyu. 16ॸNu۳dyito۳jadanumatiy Rómamu, su۳tarumiy nutyityu۳ sa۳ñuvejada riy ju۳richavay nutyityu۳mu, su۳mu۳rya۳da variy jadchiñi ۳ Pávuru: “Ye۳cha ji ۳ta si ۳tenu jiryorimyu.” Jasiy savicha۳da ti ۳qui su۳taru variy sisa۳, su۳nu۳tyi ۳si ۳ju۳. Pávurubay datyadoda Rómamu 17ॸJadchiy

ji ۳ta, mumurundamimyusiy, sanatutyadeda Pávuru ju۳tye۳ryadedamuju۳ riy Judíyuveda nutyityu۳mintyi. Su۳teda ji ۳ta variy ju۳tye۳ryadedamu ruuva: “Ray, ratyeryi ۳veda, tama۳ rañi ۳chadeda tara riy ratyevay, tama۳, dantyamu۳y ne ta۳riy munatyavay, rivyiche۳chavañumadayu. 18ॸTama۳ tariva riñi tanuvu۳nu Jerusarí ۳mu ray, jadchiy ji ۳ta riche۳yada Róma ja۳nvay japumu ray. Rityuva۳chodanumatirya rañiquejada vijyo۳mujache, riñi jmu۳ryaru۳yada varirye, nu۳tyuramura rirya۳tanuvu۳nu diiyada sa۳ra۳ju۳ ray. 19ॸJudíyuveda ji ۳ta ne jmu۳ryaru۳yada ray,

ramuni ۳tiy rajechiñu۳yada ra۳tu۳chu vijyo۳mujache satuunu ja۳mu nutyityu۳. Tama۳ rañi jachipiya۳ tu۳chuta۳da riy ratyevay, tama۳. ¿Ta۳riva ratu۳chuta riy, ta۳riva? 20ॸRamuni ۳tiy rañatutyanije jirye, ra۳tidye diy jiryiva, vurya۳tidye nique vuryiva. Ramuni ۳tiy ratyu۳chu jiryiva, tajitya jiryi ۳nu۳y tanuvu۳nusi ۳ jiyu ray, jiryatiy ratyuva۳chu simu, jiryatiy rintuy Irayénuvedara siti ۳jada, ni ۳tidye ra۳ra۳y vuryeyada.” 21ॸRu۳teda ji ۳ta Judíyuveda nutyityu۳miy variy Pávuruva: “Tama۳ nu۳ñi ۳mutya۳tirya catera nu۳chara yinchiy, dantyamu۳y ne nu۳tyenu jti ۳ti, chi ۳ta ra۳tu۳chu tara nta yinchiy. 22ॸNu۳tyuva۳churu۳rya ratiy jijechipiya۳, jiryatiy nu۳dyetya daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ tajicha۳ra۳ju۳ riñique nijya۳nvay raniya۳re vadi jachipiya۳jada. 23ॸTarundamu dyetya nu۳ña۳jniy.” Variryundamu ji ۳ta ru۳deda rajuu nijya۳nvay sarorimyu Pávuru. Jasiñi ۳ sadatyadoda Pávuru Ju۳denu nusu۳yada riy. Jasiy sadatyadoda varintyiryi jiryatiy saniquenu۳yada Muyusésibe sanchiy Jesúsra, Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe jarye niquenu۳yada sanchintyi. ґĀҡֆ‫ڏ‬ doda tarundaqui sa۳ra۳ju۳, ta۳rimyusidyera jidye sa۳ra۳ju۳. 24ॸTi ۳ni ۳ tuva۳chunu۳yada ramu satu۳choda day, ti ۳tamu۳y ne tuva۳churu۳ñu۳yada ramu day. 25-27ॸJiryatimyu۳ ne vana۳y nta rijechipiya۳jada vatajuu ranijyu۳, riya۳da ji ۳ta varidye. Riya۳danumatiy ritye, su۳teda ji ۳ta Pávuru variy ruuvara jirya niquejada: “Sani jteda day si ۳tenu Ju۳denu Jnutura jiryatiy saniquejada ta۳riy vu۳myunatyi ۳vara. Su۳teda Ju۳denuju۳ tu۳chu۳bay jtosiy, ravicha۳da si ۳tya Isayíyasiy: Ye۳jiya, ya۳jtay ruuva jivye nijya۳nvay: Si ۳tenuni ۳viy jirya۳tuva۳chu jirye, ne jirya۳datyara; jirya۳jnu۳y rana۳cho۳, ne jirya۳diy riva. Ne ra۳datya rijechiy, ne rirya۳datya variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ˇԮֆĀॷ28

265 ramusiy. Rimyutanu dyetyara jiñi ۳siy riñuma jnu۳y, jaryi surra riberya jityu۳yu, riñuma tuva۳chu, rijechiy jarye jibe surra, riñuma datyara. Riryityi datyara, varityi riryijetyara taji jachipiya۳jada, variñi ۳day raryi jatya ruuvasirya jijyuuchuveda. Daryani ۳ su۳teda Ju۳denu Jnutu. 28ॸJirya۳ntya datyara, ne jiryi ۳nu۳y su۳pa۳ Ju۳denu diyemusirya jirya jantyutya۳da tu۳choda ruumu jiryatimyu۳ ne Judíֆӕ‫ڏ‬ veda daryi. Riñi ۳day ra۳tuva۳chu ramu.” 29ॸJadchiy ji ۳ta jiryatiy su۳teda Pávuru

darya, richipyateda Judíyuveda, riñiquettacheda jaryi variyu. 30ॸSama۳cho۳jada ji ۳ta Pávuru variy jasiy, daraju۳y vaata sa۳ra۳ju۳ jiryorimyu, jiryatiy sajachiñu۳yada yajiju۳ra, samurichenunu۳ֆĀËфɗнӕɗҡֆф̲ӕфɗ‫ڏ‬ chirya. Jasiñi ۳day su۳mutya۳nu۳yadani ۳ nijya۳mi ۳ jiryorimyu, ni ۳tiy jti ۳nu۳yada jasiy simu. 31ॸTi ۳ta۳ju۳ sadatyanunu۳yada variy jasiy, satu۳chunu۳yada variy ruuvara Ju۳denu nusu۳yada, sadatyanunu۳yada jichuvu۳yasa۳damu sanchiy Nutyityu۳ Jesucrístu. Ne ti ۳ ju۳bañu۳ֆĀфѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada Pávuru variy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ROMAMU VICHAVAMYUJU۳ RA CATERA Pávurubay nu۳yadara catera rijyu۳ Róma ja۳nvavyedabay, Jesúsmu tuva۳chuvay, samu۳chuveda variryi

1

1ॸRay,

Pávuru, Jesucrístu muchechiy, jiryatiy sanatutyadeda yinsu۳byiju۳ ray. Sabamya۳ Ju۳denu ray ra۳tidye datyanunumaya۳ra samitu۳ËȍΎĀѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jadamu. 2ॸDaryantye su۳teda ta۳riy jijyu۳ tu۳chuvabe jtosintyi, riñu۳yada variy catera padyevyantirya. 3ॸSatu۳choda jasiy sanchiy jidyenu: Ni ۳ni ۳ sa۳cha nijya۳mi ۳denu, curaca Davyíbe ju۳devay tenu. 4ॸˇĀËȍɗ‫ڏ‬ ntyi sadityadoda Ju۳denu si ۳tenu jidyenu dañi ۳ jiryatiy sami ۳sadeda yintuta diibyimusiñi ۳, ramuni ۳tiy vu۳dyetyasara si ۳tenu Ju۳denu denu dañi ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu day. 5-6ॸSimusiñi ۳ ji ۳ta nu۳ñi ۳mutya۳jadara jantyutya۳da, sa۳tidye bay yinsu۳byimijyu۳ nu۳y, nu۳ña۳tidye tuva۳chutaniy variryi ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay Jesús jtyamu, rirya۳tidye jchana۳tya variñi ۳. Jirye ji ۳ta simu tuva۳chuvay tevadye, jiryatiy sanatuy Ju۳denu Jesucrístu jsa۳ju۳ jiryedye. 7ॸRatyu۳chu cateramusiy jiryiva ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Rómamu vichavay jiryedye. Ju۳denu va۳ҡѸԮֆʮɗфֆľԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara jiryatiy jiryeñi ۳cha jaryetasavay yitedamuju۳ jijyu۳ day. Sa۳jantyutya Vu۳jye۳ Ju۳denu variy jirye, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jarye, samirya ra۳cha jiryejechiy variy. Pávurubay jañu۳ryu۳yada ramu Róma 8ॸRamutiy

ri ۳chana۳tya ti ۳ta۳ju۳ jiryejyu۳ni ۳ Ri ۳ndenu, Jesucrístu jtyamu, jiryatiy

ra۳tiche ti ۳ta۳ju۳ mucadiva, jiryatiy jiryetyuva۳choda simu Ju۳denu. 9ॸJu۳denu ji ۳ta datya rajechipiya۳ jiñijyu۳ ti ۳ta۳ju۳ rajechitya, ratyu۳chusara varirya samitu۳choda sadenu nichiy. Ni ۳ni ۳ datya ne rapyaru۳y riva jachipiya۳jada jiryeñijyu۳, ratyu۳chunumatiy sisa۳. 10ॸRajechiñu۳chara siva ra۳ndyetya ju۳ti ۳ pariche jiryimu, siti ۳taniryu۳y dyetya jiryimu darye. 11ॸTapi radyiryu۳y daryaju۳ jaryi jiryiva, ra۳tidye sa۳y varirya tara Ju۳denu Jnutumusiy, jiryejechiy vanu۳tya۳daju۳yu. 12ॸRi ۳tatye vurya۳ni ۳ru۳tyaniy vicha۳da samirya vu۳y, jiryatiy vu۳tyuva۳chu jidchavu۳ simu Jesús. 13ॸRay va۳ta jirya۳datya ne vana۳y ri ۳niy. Ta۳riñuma rañi jachuta jiryimuju۳, ne vana۳y nta ri ۳niñu۳chiy jiryimuju۳ (jaryi jvaayadati ۳ ravyichanu۳chiy daryaju۳.) Riti ۳ru۳y jiryimu jirya۳tidye tuva۳chu nu۳ñi jirye ramu Ju۳denu niquejada, nu۳tyu rityuva۳chusara ratarya nijya۳nvay ramuntidye. 14ॸRayaru۳ryamu day radyetyanunumaya۳jada riy, daryaday ma۳myintyi, daryaday nijya۳nvantyi, daryaday munu۳ñumintyi, daryaday datyavantyi, daryaday datyi ۳sa۳mintyi. 15ॸRamuni ۳tiy ravya۳ta۳damu ratyu۳churu۳y jiryivantirya samitu۳chodantiy, jiryatiy Rómamu vichavay jiryedye. Ju۳denu ra۳y vuryeyada samitu۳chodamuju۳ 16-17ॸNe

ra۳daru۳y riva samitu۳choda tu۳chusa۳da, Ju۳denu jnu۳tyadeda daryaju۳ rata vu۳y, sa۳tidye ra۳y variy vuryeyada 266

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ1

267 vu۳ryitiy tuva۳chu simu, Judíyuvedaju۳ munatya, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳ jarye, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, tapi samitu۳chodamu sadityanusara Ju۳denura nu۳tyuramusiy sa۳jtay samivye vu۳tyuva۳chodamuju۳ vu۳y. Varityi vu۳tyuva۳chu simu, ra۳jasa۳y ji ۳ta tuva۳choda variy vu۳jyu۳ntiy. Daryaday rani ۳cha nu۳charantiy: Jiryatiy Ju۳denumu tuva۳chu۳ ni ۳, sa۳jtay variy sami ۳ ni ۳, sa۳jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ variy. Ne ridyetyaru۳y nijya۳nvañi ۳ Vuryi ۳ndenu 18ॸJarichumusiy sadiy Ju۳denu jamirya riva nicyara۳y vicha۳da, va۳cha vicha۳diva jarye, jiryatiy va۳cha vicha۳diva rirya۳rupanu nijya۳nvarya samirya vicha۳da. 19ॸJiryeñi datyi ۳sani ۳viy nu۳tyura sadatyanu Vuryi ۳ndenu nu۳tyu ji ۳tyaju۳ vadichara ni ۳day rani ۳cha. 20ॸDañumamu۳y ne vu۳ñidyichara siva, jvadiyadasa۳ra۳ rani ۳cha su۳ndera, ratanuma ji ۳ta vu۳dyetya variy: Ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara jaryi datyara, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara Vu۳jye۳ Ju۳denu. Ramuni ۳tiy ne vana۳y ru۳tay: Ne vu۳dyetya nu۳tyura ravicha sadatya۳da Vuryi ۳ndenu. 21ॸDañuma riñi datya۳dani ۳, ne ru۳taryu۳yada nta Ju۳denu variñi ۳, ne riichana۳tyaru۳yada varintyiñi ۳. Ramutiy rijyo۳ta۳da jachipiya۳jada taji variy, taji ravicha۳da rijechipiya۳jada varidye. 22ॸRu۳tañu۳yada jaryi datyavay variyu, mityamusiy rime۳cho۳ datyi ۳sa۳miy varintyi. 23ॸRipyaru۳mya۳ variy riva Ju۳denu danu۳tyadeda ju۳na۳re jnu۳tya۳ day, jiipu tera jvachi ۳ jiyasachiy, jiryatiy nijya۳mi ۳ jantyasi ۳ daryaju۳ra, nipya۳ti ۳ jantyasi ۳ jiyasachiy jaryentiy, daryaju۳yu numututi ۳ jantyasi ۳ jiyasachiy jarye, muquiva tiryanumaya۳ra jantyasi ۳ jiyasachiy jarye ti ۳ta۳ju۳.

Ravichasara Ju۳denu murichenutadeda taji variy riva 24ॸRamutiy

satocheda Ju۳denu variryi nijya۳nvay rirya۳tidye jvaay varirya

va۳cha jvaayada, jiryatiy riñi ۳ru۳y jijechityara nu۳ñi ridye yarupanta varidyeyu. 25ॸSatochedantiy riy jiryatiy ripyaru۳mya۳ quivu۳yadamusiy riva si ۳tenu saniquejada day. Riñi jachipiya۳ riñijyu۳, rijyu۳ ju۳desavay, ripyaru۳mya۳ riva Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada varidye. Ni ۳ni ۳day ra۳cha jchana۳tyasi ۳te ju۳na۳reju۳. ¡Daryani ۳ ra۳chajaya۳sarate ti ۳ta۳ju۳ rundamu! 26ॸJiryatiy rijechipuyadani ۳ Ju۳denu ju۳desavay jiyasachiy, ramuni ۳ satocheda ramirya۳damu variryi, taji ntaju۳ rivyicha۳da varidye, ripyaru۳mya۳ vatuy variy riva vanusa۳ vicha۳da, nu۳ñi riñuma jiyasanta varidyeyu. 27ॸDaryaday ripyaru۳yada vaduy riva vaturasa۳ vicha۳dantiy, ririryi ۳jada nu۳ñi rirya ju۳vajadasara vicha۳da, ne rirya۳daru۳yada variy riva nu۳day. Rirya۳rupadoda variy ratayu. 28ॸDaryantyamu۳y ne ridyetyaru۳yada ranchiñi ۳ Vuryi ۳ndenu, satocheda variy riva riy, rirya۳tidye jachipiya۳ ranijyu۳ nicyara۳y vicha۳da, rirya۳jvaay varirya jiryatimyu۳ ne samiryara. 29-31ॸTi ۳ta۳ju۳ma۳ rijechivyara va۳cha jvaayada, mitya riityenu۳ñumaya۳jada risa۳yu, nu۳tyu jvi ۳miy risa۳ju۳ riy, jaryi taratavay rivyicharu۳yada risa۳ju۳ntiy, va۳cha jachipiya۳jadacanumiy daryaju۳ riy. Rito۳ma۳ ju۳nnu۳tya۳da ti ۳ta۳ju۳ ruuva day, ju۳veda, nique۳yada jo۳ta۳da, quivu۳yada, nique۳yada jachipiya۳jada jarye, va۳cha tu۳chunumaya۳jada jarye risa۳ju۳. Javityiye۳yadacanumiy risa۳ju۳ riy, jamirya ridyiyada siva Ju۳denu, jamiryamu niquevay jarye risa۳ju۳ntiryi, jaryi yinnuva۳vye jarye risa۳ju۳ riy, riichana۳tya۳da variy yinnuva۳yadamuju۳yu. Rijechipiya۳jada nu۳tyurate vurya۳jvaay va۳cha, nu۳tyura, ne richiityeru۳yada saju۳ jijye۳ risa۳ju۳, datyi ۳sa۳miy daryaju۳ riy, ne ruto۳tadedara jiñiquejada, ne ridyetya۳dara samirya va۳ta۳da, dantyamu۳y ne

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ1ٍॷ2

268

riryamityaniryu۳yada mitya yivara va۳cha jvaayada jimyityasivyedata, ne ridyetyaru۳yadara jantyutyasa۳da risa۳ju۳ntiy. 32ॸRiñi datyi ۳satya su۳teda vase Ju۳denura: Ni ۳tiy jvaachara darya, sa۳diiy variy ru۳co۳siy. Va۳ riñi datyi ۳sara cay, ne vinu riy jvaachara darya, riñi diy samirya ruuvantidye, jiryatiy ruvaachara tavay daryantidyerya. Ne samurichenutaniy Ju۳denu mityamusiy; samurichenutanichara ji ۳ta si ۳tenumu

2

1ॸDañuma

chi ۳ra ye۳cha ji, jiryatiy jityu۳chuta ti ۳ta۳ju۳ ti ۳, dantyamu۳y ne ji ra۳ramitya variy; yinu۳y jityu۳chuta dajyi, varityi jityu۳chuta ti ۳ta۳ju۳ ti ۳, nu۳tyu jiijerye rañi ۳cha daryantiy. 2ॸVu۳dyetya yinu۳y, sivaay si ۳tenu vase Ju۳denura jiryatiy su۳tay: Rirya۳ma۳ dii ru۳co۳siy, rityi vichasara darya. 3ॸDañuma ya۳jvaay nu۳tyu sivaay nijya۳mi ۳ va۳cha, jiryatiy jityu۳chuta riva ni ۳. Tapi jijechipiya۳ma۳te cay ya۳ramityara Ju۳denu jiyasayada variy. 4ॸYaviryu۳tya dyetyara Ju۳denu jachipiya۳jada samiryacay, jiryatiy jaryi samirya jachityi ۳ dañi ۳, jaryi jijechi ۳nirya daryaju۳ ni ۳, ne rabaryi ۳jada varenu sa۳ntyutya۳da vu۳jyu۳. Ne jidyetyaru۳y nta day, samirya vicha۳damuju۳ sani jmu۳tyaru۳y taji jachipiya۳jada paru۳yadaju۳ ji. 5-6ॸDañuma ya۳bachanu ji ۳tyaju۳ra Ju۳denu jiyasayada yiva, jiryatiy jamirya jachityi ۳ daryaju۳ ji, ne jipyaru۳ryu۳y riva taji jachipiya۳jada; jibechanura sayasayada rarundamuju۳ sa۳numatiy dityanura si ۳tenu vase murichenutadeda, jiryatiy sa۳murichenutaniy nu۳ñi ti ۳quimusiryi nijya۳nvay, va۳cha vicha۳da murichirya. 7ॸJivye ji ۳ta, jiryatiy samirya vicha۳damusiy rivya۳tara vandamu vicha۳da, rivya۳ta rana۳cho۳ntiy, sa۳tidye jnu۳y Ju۳denu samiy riñe۳cho۳, rivya۳ta ju۳na۳reju۳ jnu۳yada na۳cho۳ntiy, sa۳̲ӕфɗ‫ڏ‬ chenu Ju۳denu ju۳na۳reju۳ jnu۳yadata

variryi. 8ॸRuvay ji ۳ta, rityimyu۳ ne siityeru۳y rana۳cho۳ si ۳tenu Vuryi ۳ndenu niquejada day, richiityari ۳ varidyerya jiryatiy ne samirya darya, rivatiy sa۳murichenutaniy jamiryamusiryi. 9ॸRijyu۳ ra۳chasara Ju۳denu jarupanta۳da, paru۳cha۳riy jarye, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ju۳ ni ۳tiy jvaañu۳yadara nicyara۳y vicha۳da, Judíyuvedaju۳ munatya, rijyu۳ntiy, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 10ॸRityi jvaacharara samirya, rijyu۳ni ۳ ji ۳ta ra۳chasara vandamu vicha۳da day, sa۳jnu۳y Ju۳denu samiy riñe۳cho۳ variy, rirya۳vicha samirya jachipiya۳jadatavay ti ۳ta۳ju۳ variy, Judíyuveda munatya, jiryatimyu۳ ne Judíyuvedantiryi. 11ॸNe sajaryeta daryaju۳ Ju۳denu riy nijya۳nvay. Nu۳tyichirya sa۳chaniy Ju۳denu tara riva riy jiryatimyu۳ ne saniquejada nu۳charatavadyeryi 12ॸRiy ji ۳ta jiryatiy ricyaray ra۳jisiy Ju۳denu nú۳, saniquejada nu۳charatavatya, daryamusiy rirya۳parutay, ne ti ۳ ra۳tu۳chuta saniquejadata riy. Rityi caray Ju۳denu nú۳jisiy saniquejadatavay, daryaday saniquejadata ya۳tu۳chutantiryi. 13ॸTapi ne samirya vichavay sadiy Ju۳denu ruuva, rityi tuva۳chu mitya jityu۳ֆәҡфѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada; ruuvani ۳ ji ۳ta sadiy samiy rityi tuva۳chu jijechitya ramu saniquejada. 14ॸVarityi ruvaay nijya۳nvay jidyiryara su۳teda Ju۳denu, jiryatimyu۳ ͑ľѸ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ tavadyeryi, ruumusiñuma yindera darya niquejada day, ramutidye rityuva۳chu day. 15ॸVu۳dyi variy riva Ju۳denu va۳ta۳da, jiryatiy bachara rijechimyura saniquejada. Mityamusiy rijechipiya۳ variy, samirya vidye vu۳ñi jvaay, varimyata nicyara۳y dyetya vuryivaay. 16ॸVariryundamu ji ۳ta vurya۳datyara, sa۳numatiy sipyata Ju۳denura dutyasara jachipiya۳jada variy, darya ratyu۳chusara samitu۳choda terata: Sa۳murichenutaniy Ju۳denu Jesucrístu jtyamura.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ2ٍॷ3

269 Ni ۳tiy datyara Ju۳denu niquejada, ne satuva۳chusara variy ramu, ni ۳day jíyasay jaryi varidyeyu 17-20ॸYa۳jnu۳y ji, jiryatiy yitay Judíyu ji, jityuva۳chu ji ۳ta Ju۳denu niquejadamu jiryatiy su۳pa۳jada Muyisésibemyusirya; yichana۳tya Ju۳denumuntiy ji, yinnuva۳yadamu; jidyetyantirya sava۳tarantiy; jidyetyasarara samirya jaryeta۳da jiryatiy datyanusavay jirye Ju۳denu niquejadamu; jijechipiya۳ variy jiñijyu۳: Ray ji ۳ta rupityaniy vase si ۳tenu ji ۳tani ۳, ni ۳tiy rañi ۳cha nu۳tyu ni ۳sipyuryi Ju۳denu niquejadamuju۳; ray ji ۳ta datyanu۳ rijyu۳ tuva۳chu۳sa۳miy, ra۳tidye rupityaniy vanda nú۳va variryi; ray rañi ۳cha máyestru datyi ۳sa۳mijyu۳; ray rañi ۳cha datyanu۳ rijyu۳ nu۳tyu deramiy nta rivyicha daryaju۳, ʮɗфֆҡɗֆѸ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ musiy radyetyara datya۳da. Darya dyetya yitay jiidye. 21ॸJiryatiy jijechipiya۳ darya jiñijyu۳, ritaja۳nu variy ji: Jiryatiy jidyetyanu ti ۳, dantyamu۳y ne vinu ji datyara. Jiryatiy jidyetyanu riy nijya۳nvay, ne riryi paranu variñu۳day, jiijerye dyetya paranú. 22ॸJiryatiy yitay: Ne jirya۳rupi ti ۳ vaturu۳y jsa۳, ¿jiijerye dyetya rupi ti ۳ vaturu۳jsa۳ntidye? Jiryatiy jiñique۳tta si ۳tenuni ۳ jiipu tera jvaachi ۳, ¿jivya۳ta si ۳tenuni ۳ Ju۳denu variy? 23ॸJiryatiy yichana۳tya yinnuva۳yadamura saniquejada, ¿yavittyuy dyetyani ۳ Ju۳denu jiryatiy jidyetyi ۳sa riva su۳teda? 24ॸRamuni ۳tiy rirya۳vityiye۳rya si ۳tya Ju۳denu, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, jiryeyasayadamu rirya۳vityiye۳rya, nu۳ryate ta۳riy nu۳chara taarye, nu۳rya.

Nu۳tyichiy vu۳ryicha Ju۳denu nijya۳nvay, nu۳tyichiy 25ॸJadchiy, jmutyododa ji ۳ta samirya rirya۳tidye datya Judíyu day ji, jiryatiy yitay Ju۳denu nijya۳mi ۳ daryaju۳ day ji, jityi tuva۳chu variy ramu su۳teda

Muyisésibemyusiy ti ۳ta۳ju۳; jityimyu۳y ne ra۳tuva۳chu ramu, ra۳ma۳cho۳ mitya variy jiijyu۳ jmutyododa, jiryatiy ne si ۳tenu Ju۳denu nijya۳mi ۳ day ji. 26ॸDaryantiy, sa۳vidye tuva۳chu ne jmutyonusi ۳ vanu ramu Ju۳denu niquejada, samirya vicha۳daju۳, sa۳jmutya۳ Ju۳denu variy rivasiy jiñijya۳mi ۳ju۳ ni ۳. 27ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy ne jmutyonusi ۳ni ۳, satuva۳chutiy variy rana۳cho۳ saniquejada, ni ۳ni ۳ ra۳dityanu rata, samiryatya jivyichasara daryaju۳ ji, jiryatiy Ju۳denu niquejada nu۳charati ۳ ji, jmutyonusi ۳ jarye ji, dañuma ya۳caray Ju۳denu nú۳jisiy. 28ॸTapi ne vu۳ñi ۳cha si ۳tenu Judíyu vinu variñumatiy vu۳dyityanu vu۳vyu۳mura vu۳vyicha۳da Judíyuveda. Daryantyamu۳y ne vu۳vyicha saranusavay Ju۳denu nijya۳nvajyu۳ vinu rata jiryatiy jmutyonusi ۳miryi vuryisa۳ pi ۳ru۳vye. 29ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta vicha si ۳tenu Judíyu jiryatiy savicha Ju۳denu nijya۳mi ۳ jijechimyu, daryantya ravicha si ۳tenu jmutyododa jiryatiy sivaay Ju۳denu vu۳jyu۳ darya, Su۳ntuta, quichitya vitya mitya. Jiryatiy sivaay Ju۳denu vu۳jyu۳ra, ne vu۳vya۳ta variy rana۳cho۳ nijya۳mi ۳ jchana۳tya۳da, vu۳vya۳ta ji ۳ta rana۳cho۳ Ju۳denu jchana۳tya۳da day. Ju۳denu si ۳tenu vase niqueratecu۳

3

1ॸ¿Ta۳rata

saramichaniy Judíyu ti ۳ variy, ta۳rata? ¿Taraju۳tyani ۳, taraju۳? 2ॸ¡Jaryi ramuchentya۳ saju۳tera! Munatya jiryatiy Ju۳Āľ͑ӕ¡ֆĀѸɗ̲ӕфʮɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada sadatyadodaju۳. 3ॸJiryatiy rivyicha۳da Judíyuveda tevay tuva۳chú۳sa۳miy ¿va۳ ra۳ma۳cho۳va۳ mitya saniquejada Ju۳denu ruuva cay? 4ॸDañuma rirye۳cha quivu۳vye nijya۳nvay, dantyamu۳y ne rirya۳carera Ju۳denu niquejada variy. Darya nu۳chara ni ۳day: Rirya۳tidye jtay nijya۳nvay variy: ¡Si ۳tenu sanique Ju۳denura! Savuunu variñi ۳ ni ۳tiy ra۳tu۳chutani ۳. 5ॸDañumatiy jiryatiy ne vu۳vyichasara samirya nta, ramusiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ3

270

ridyetya nijya۳nvay sanchiy Ju۳denu: Ni ۳ni ۳ si ۳tenuni ۳ vase jvarya. Sa۳numatiy tanuvu۳nu Ju۳denu variy vu۳vyicha۳diva vu۳y, vu۳ryi jtay dyetya variy sanchiy: Ne sadatya۳damu jityanuvu۳nu vu۳y, ne yinu۳y va۳cha vu۳vyicha۳damusiy vadicharara sivaayada vase day. ¿Ta۳raju۳na۳ satanuvu۳nuru۳vyu۳y, ta۳raju۳? Temusiy riryi dyetya jachipiya۳ vaduy darya. 6ॸ¡Tama۳ ravicha darya, tama۳! Netimyu۳ ne sadatya۳damu jityanuvu۳nu vu۳y ¿nu۳tyuramusiña۳ sa۳datya variy murichenutadeda rijyuuchuveda jiyadaju۳ riy mucadiva vichavay, nu۳tyuramusiy? 7ॸTi ۳ dyetya ra۳jtay variy: Raquivu۳yadamusiy riñi diy nijya۳nvay vadichi ۳ siva Ju۳denu, jiryatiy si ۳tenu niquera ji ۳ta ni ۳, ra۳sa۳y variy sandá ramusiy. ¿Nu۳tyuramusiy sayasay variy riva raquivu۳yada ray, nu۳tyuramusiy? 8ॸVu۳ryi jtay dyetya varintyi: Vurya۳jvaarya va۳cha vicha۳da ra۳tidye ju۳ti ۳ samirya ru۳co۳siy. Darya ru۳ҡľĀЬԮӕфӕ‫ڏ‬ veda, rirya۳vityiye۳ tavay nu۳y. Variñuma sa۳murichenutaniy Ju۳denu riva riy, vurya۳jtay variy: ¡Taviiy! Ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiyasay Ju۳denu diyayu 9ॸ¿Nu۳tyura

vurya۳jachipiya۳ variy, nu۳tyura? ¿Jiryatiy Judíyuveda vu۳y, vu۳ñi ۳ ji ۳ta samivyevya۳ju۳ ruumusiy tavadye? ¡Ne dyetya! Ratyu۳chutama۳ daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ riy: Rivyicha vaduy vuunusavay juuchatavay, ĀфֆĀ‫ڏ‬ ntyiryi Judíyuvedantiy, daryadantyiryi jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, vatajuu rivyicha variy daryá ti ۳ta۳ju۳. 10-18ॸDaryaday rani ۳cha nu۳charantiy: Ne ti ۳ samirya vichara, mitya; ne ti ۳ datyara, ne ti ۳ va۳tasara Ju۳denu na۳cho۳. Ricyaramya۳ ti ۳ta۳ju۳ sanú۳jisiy, ne taraju۳ nu۳daryi, ne ti ۳ jvaachara samirya, ne vinu ti ۳qui, mitya. Nu۳tyu bapyo muttarya rapotiye۳ riñiquejada variy, va۳cha

niquejadamuju۳; ru۳tosiy jiquivu۳y daryaju۳, nu۳tyuni ۳ codiy ja۳davimusiy rasipyatay ra۳nva۳ ru۳toju۳, rani niquetaniy va۳cha variryi, ramuni ۳tiy jaryi jivyara ru۳to ramusiy: jasiñuma rantuy riñumutu jichiiyadaju۳ day, nijya۳mi ۳ nuda rubedaju۳; rityi rupi riva riñú۳ ne ra۳su۳tye ju۳veda rijyu۳ riva, jantyuyada jarye; ne ridyetya jivyicha samirya, dantyamu۳y ne ridyetyara Ju۳denu suvu۳yada nu۳ndye. Darya rani ۳cha nu۳chara ti ۳ta۳ju۳. Jiyunuma rabaryi ۳ ta۳riy nu۳chara day. 19ॸVu۳dyetya yinu۳y, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ mura, rani nique riñijyu۳ jiryatiy saniquejadatavadyeryi. Ramuni ۳tiy ne ti ۳ ra۳niquesara sanijyu۳ Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay ra۳jniy satuunuju۳ sa۳tidye jaryeta jasiryi, mi ۳ra ra۳chaniy taji nta, jiñu ji ۳tamu۳y ne ra۳chaniy tara day. 20ॸTapi ne vu۳cha۳ra۳ ntara sa۳jtaje samivye varivyu۳y, vuryito۳tanitya daryaju۳ra saniquejada, saniquejadamusiy yinu۳y vu۳dyetyara vu۳jyuuchuveda. Ju۳denu ra۳y riyada yimu tuva۳chuvay 21-23ॸDiye

ji ۳ta radtaday sadityanu Ju۳denu darya nu۳tyuramusiy sa۳jtay samivyevyu۳y, nu۳tyuramusiy, netimyu۳ ne vu۳tyuva۳chusara ramu saniquejada ti ۳ta۳ju۳ntidye. Saniquejadamu ji ۳ta jiryatiy ta۳riy sanu۳yada Muyisésiberya su۳teda, riñu۳yada Ju۳denuju۳ tu۳ËȍӕԮ¡ľĀфֆ͑‫ڏ‬ tirya saniquejadantiy, ramuni ۳ ji ۳ta datyasara diye darya, nu۳tyuramusiy sa۳jtay Ju۳denu samivyevyu۳y, nu۳tyuramusiy, jiryatiy vu۳tyuva۳chu daryaju۳ simu Jesucrístu. Sa۳jtay Ju۳denu samivye ti ۳ta۳ju۳ riy rityi tuva۳chu simu. Ne sajaryeta ti ۳, tapi vu۳vyichatya jidchavu۳ ti ۳ta۳ju۳ saju۳, jiryatiy vu۳jyuuchuvamya۳ ti ۳ta۳ju۳ daryaju۳, vu۳chu۳tye variy rivasiy sadanu۳yada. 24ॸRivasiy ji ۳ta sabay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ3ٍॷ4

271 samivyejyu۳ntivyu۳y jiryatiy samurichenuma۳ daryaju۳ vuryeyadaju۳ Jesucrístumusiy, samiryanuma varivyu۳y. Ne sa۳murichenutaniy variñu۳davyu۳y. 25ॸSabayadani ۳ Jesucrístu sa۳tidye batye vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳, varityi vu۳tyuva۳chu simu, jiryatiy sarubedara yinu۳tya۳ nuda vuryi ۳nu۳tya۳ju۳ variy. Ramuni ۳ vu۳dyetya sivaayada vase Ju۳denu ta۳rirya, varityimyu۳ ͑ľѸ̲ӕфɗ‫ڏ‬ chenutadedara rijyuuchuveda variy didye. Sa۳ntyutya۳damuju۳ ͑ľʮɗ̲ֆӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nutadeda variy didyerya. 26ॸDaryamu vu۳dyetyantiy sivaay vase Ju۳denu diyentirya, ʮɗфֆҡɗֆѸ̲ӕфɗËȍľ͑ӕҡĀľ‫ڏ‬ dara vu۳jyuuchuveda Jesús munusa۳data, sadiy variy vuryiva samiy jvaavye vu۳tyuva۳chodamusiy, jiryatiy vu۳tyuva۳chunuma daryaju۳ simu Jesús. Ne vana۳y nta vurya۳ramitya vu۳dyirya jvaacharamusiy 27ॸ¿Ta۳raju۳na۳ vurya۳jchana۳tya mitya vuryi ۳nnuva۳yadamu vu۳y, ta۳raju۳? Tama۳ vu۳ñi jto۳tanirya saniquejada didye, tama۳. Vinu vu۳tyuva۳chodamu su۳tay samivye varivyu۳y. 28ॸTapi daryani ۳ ji ۳ta vu۳jechipiya۳jada: Sa۳jtay Ju۳denu sami ۳ variñi ۳ nijya۳mi ۳ vinu satuva۳chodamu, dañumamu۳y ne sanijto۳ҡ͑ɗфֆѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada. 29ॸ¿Va۳ vinu Judíyuvedaju۳ sa۳chava۳ Ju۳denu cay? ¡Daryaday sani ۳cha rijyu۳ntiy jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi! 30ॸTi ۳quide jiryi ۳nu۳ñi ۳ Ju۳denu, ramuni ۳tiy sa۳jtay sami ۳ni ۳ Judíyu jmutyonusi ۳ jityuva۳chodamusiy. Jiryatimyu۳ ne Judíyu jmutyonu۳ dañi ۳, daryaday sa۳jtay sami ۳ vinu satuva۳chodamusintyiyu. 31ॸ¿Nu۳ña۳jtay dyetya variy: Rama۳cho۳ dyetya mitya Ju۳denu niquejada, jiryatiy vinu vu۳tyuva۳chodamusiy su۳tay samivyevyu۳y? ¡Nentate day, mitya varidye! Vu۳ñique rayadaju۳ saniquejada variy. (Rata yinu۳y vu۳dyetya: sa۳̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬

nutaniy Ju۳denu mudodatara vu۳jyuuchuveda, vu۳vya۳ta variy sana۳cho۳ vuryeyada rá۳ñuju۳.) Ju۳denu diy samirya vuryiva si ۳tenu vu۳tyuva۳chodamu daryatiy savichadedani ۳ Avurá۳bantyi

4

1ॸ¿Ta۳rana۳

vurya۳jtay sanchiy vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bay, ta۳ra? ¿Ta۳ra sasaryeda niquejada jto۳tadedamusiy, ta۳ra? 2ॸSaryityi jteda Ju۳denu sami ۳ sivaayada murichirya dayu, saryi jchana۳tya variyu, ne ji ۳ta Ju۳denu diya. 3ॸ¿Da nu۳tyura ranique Ju۳denu nu۳chara ranchiy, nu۳tyura? Ranique: Satuva۳choda Avurá۳bay simu Ju۳denu, sadiyada variy samirya siva. 4ॸYinu۳y, ne vu۳myurichenusara mityamusiñi ۳ jvaañu; vu۳charanu ji ۳ta nurirya vu۳ĀֆɗԮֆɗѸɗԮֆĀ̲ӕфɗËȍɗ‫ڏ‬ ryayu. 5ॸSaju۳ ji ۳ta, ni ۳timyu۳ ne niquejada jto۳tadedamusiy sivaay tara, su۳teda Ju۳denu sami ۳ variñi ۳, satuva۳chodamu sa۳jtay sami ۳ variyu, jiryatiy darya savicheniryu۳y samirya ni ۳ jamirya vichara, sa۳tidye tuva۳chu variy simu. 6ॸDaryatiy su۳teda ta۳riy Judíyuveda curaca Davyíbe ranchiy: Jiryatiy sadiy Ju۳denu samirya vichara siva nijya۳mi ۳ dañumamu۳y ne sa۳cha sami ۳, saju۳ saranuma۳ daryaju۳ darya, jiryatiy sa۳cha Ju۳denujsa۳ ta۳richa۳ra۳ju۳. 7-8ॸSu۳teda varintyi: Ju۳denu jmu۳tyasavay ji ۳ta riñi ۳cha nijya۳nvay jiryatiy saramityaniy Ju۳denu ruuvara va۳cha jvaayada, Ѹ̲ӕҡĀΎĀԮфɗфֆфɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda samiy ti ۳ta۳ju۳ yajisiy. Si ۳chana۳tyi ۳si ۳ ji ۳ta nijya۳mi ۳ jiryatiy saparu۳mya۳ Ju۳denu siva, ne sa۳jachipityaja۳sara saju۳ nu۳ndyerya jijyuuchuveda nu۳ndye. 9ॸJirya jchana۳yada ji ۳ta, ne vinu Judíyuvedaju۳ darya, jivyejyu۳ jarye jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Tapi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ4

272

vuryi ۳tay Ju۳denu jteda sami ۳ni ۳ Avurá۳bay satuva۳chodamusiy. 10ॸ¿Nu۳tyuramu su۳teda daryani ۳, nu۳tyuramu? su۳mutyonusa۳damu, varimyatamu۳y ne su۳mutyonusa۳damu jivyicha۳da didye. Su۳teda ji ۳ta jiryatimyu۳ ne jmutyonusi ۳ didyeñi ۳. 11ॸSu۳mutya۳jada ji ۳ta Avurá۳barya jmutyododa, rirya۳tidye datya nijya۳nvay ramusiy: Su۳nu۳y Ju۳denu samirya Avurá۳ na۳cho۳ jityuva۳chodamusiy, yimutyonusa۳dajisiy. Sivaayada Ju۳denu nu۳ryara, sa۳tidye vicha۳siy Avurá۳ rimyunatyi ۳ ti ۳ta۳ju۳ rityi tuva۳chu simu Ju۳denu jiryatimyu۳ ne jmutyonusavay riñi ۳cha didye, sa۳tidye jtay samivye varintyiryi. 12ॸSava۳ta۳da Ju۳denuntirya, sa۳tidye vicha۳siy Avurá۳ rimyunatyi ۳ jmutyonusi ۳, фɗҡֆɗ͑ľԮɗ͑ӕʮ̲ӕҡֆΎ͑ӕѸԮ‫ڏ‬ dyeryi, richiityari ۳sara varintyidyerya su۳muntidye, vu۳myunatyi ۳ Avurá۳ jmu, jiryatiy sarupi Ju۳denu nú۳va jityuva۳chodamu yimutyonusa۳dajisiy. Ju۳denu jteda ya۳sa۳ñi ۳ Avurá۳bay mucadi ti ۳ta۳ju۳ sadadyeñuju۳ 13ॸ¿Ta۳raju۳ su۳teda Ju۳denu Avurá۳bavya, ta۳raju۳: Ra۳day sa۳y mucadi mitya ji, rasu۳tyerya sa۳ra۳ju۳, jidyedyeñuju۳ jarye? Ne su۳teda siva ramusiy, jiryatiy sito۳tadedara saniquejada daryaju۳; ramusiy ji ۳ta su۳teda daryá, jiryatiy Avurá۳bay tuva۳choda samirya simu. 14ॸTapi riryivyidye jmutya۳ra mucadi rityi jto۳tanicharara niquejada, ne taraju۳ nu۳ndyerya vu۳tyuva۳choda variñu۳ndye, rama۳cho۳ mitya variy su۳teda Avurá۳bavyantiy. 15ॸNe yinu۳y Ju۳denu niquejadamusiy ra۳cha va۳cha vichadeda, vuryito۳tanitya daryaju۳ra. Jasityimyu۳y ne tara jna۳y Ju۳denu niquejada, dantyamu۳y ne ravichasara juuchuveda variy. 16-17ॸRamuni ۳tiy vuryi ۳mutya۳ vinu vu۳tyuva۳chodamusirya Ju۳denu jteda, sa۳tidye sa۳y mitya vu۳rya. Vu۳dyetya variy: Su۳teda ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳ Avurá۳bay

dadyeñuju۳, ne vinu rijyu۳ jiryatiy ru۳mutya۳jadara saniquejada, rijyu۳ jarye ji ۳ta rityi tuva۳chu, daryatiy satuva۳choda Avurá۳bay, ni ۳tiy vichasara munatyi ۳ vu۳jyu۳ ti ۳ta۳ju۳, darya nu۳chara Ju۳denu jteda siva Avurá۳bay: Rabemya۳ rajuu nijya۳nvay munatyi ۳ju۳ ji. Daryamusiy savicha۳da Avurá۳bay vu۳myunatyi ۳ sadiya Ju۳denu, jiryatiy satuva۳choda daryaju۳ simu, ni ۳tiy datya mi ۳sadeda diibyimusiñi ۳ nijya۳mi ۳, jadchintyi sadatya tu۳choda taranchiy nu۳tyu ju۳desaranuma darya, jiryatimyu۳ ne ju۳desara didyerya. 18ॸAvurá۳bay ji ۳ta jiriryi ۳jadara tuva۳choda simu nu۳tyu ti ۳tiy saryicha ta۳rimya۳ saryipyaru۳yada riva, sa۳tidye vicha۳siy variy rajuu nijya۳nvay munatyi ۳, daryani ۳ rani ۳cha raniquesa۳da: Darya rirye۳chasara jidyedyeñu, nu۳tyu jdarichijyuu rajuu. 19ॸNe saparu۳ryu۳yada nta variy riva Ju۳denumu tuva۳choda, jasiñuma sajachipiya۳jada variy ramusiy detuyadaju۳, dañuma sani ۳cha۳da jaryi rimyityu, taraqui pacha nijya۳tuunuti ۳numa daryaju۳ dañi ۳. Dantyamu۳y ne saparu۳ryu۳yada riva tuva۳choda sajachipiya۳jadanumatiy sanchiy jivyatura Sára detuyasa۳. 20-21ॸSatuva۳choda jivyanu۳yadata ramu Ju۳denu niquejada jiryatiy sani jteda sivara, ra۳sa۳yada satuva۳choda varidye, si ۳chana۳tya۳da risa۳ju۳ni ۳ Ju۳denu, sadatyama۳ daryaju۳: Si ۳tenu datyara ni ۳day Ju۳denu, sa۳jto۳taniy varirya yiteda. 22ॸRamuni ۳tiy su۳teda Ju۳denu sami ۳ni ۳, satuva۳chodamu. 23-24ॸNe vinu saju۳ ravichanu۳yada nu۳chara jiryatiy su۳teda Ju۳denu sami ۳ satuva۳chodivayu: vu۳jyu۳ jaryentiy, jiryatiy vu۳tyuva۳chu daryaju۳ simuntidye, ni ۳tiy mi ۳sadeda diibyimusiñi ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesús. 25ॸNi ۳ni ۳ batyeda vu۳cyarayada jiyadaju۳, sami ۳sa۳danumatiy vu۳ryetyemya۳ variy saju۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ5

273 Vuryi ۳chana۳y jiryatiy su۳dutyasara Jesucrístu daryaju۳ sisa۳ Vu۳jye۳ vu۳jyu۳ra

5

1ॸRamuni ۳ jiryatiy

su۳tamya۳ ji ۳ta Ju۳denu samivye vu۳tyuva۳chodamu vu۳y, rama۳cho۳ vu۳jechipiya۳jada samiy variy sanijyu۳ Ju۳denu, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusiy. 2ॸJesucrístumusiy ji ۳ta vuryito۳ma۳ jirya samirya vichasa۳damu; jiryatiy vu۳tyuva۳choda simu, sasa۳yada mitya vu۳rya, vu۳chiityari ۳ variñi ۳. Vurya۳ntya jchana۳y variy jiryatiy vu۳ñi datyi ۳sani ۳viy, vurya۳day saryeñuvera sadá Ju۳denu. 3-4ॸNe vinu ra, vurya۳ntya jchana۳y paru۳cha۳riñubentiy, paru۳cha۳rimyusiy yinu۳y vu۳dyetyara tapimusiy jachi ۳deda; varityi vu۳dyetyara tapimusiy jachi ۳deda, sabay Ju۳denu variy jantyasavay varivyu۳y; varityi vu۳vyicha jantyasavay, vurya۳nutuy varirya sivaayada Ju۳denu. 5ॸNe vurya۳jada riva vu۳yntuyada, tapi sarumimya۳ Ju۳denura jivya۳ta۳da vu۳jechivya yintumusiy, jiryatiy sasa۳yada Yintu vu۳y. 6ॸTapi varityi vadiiryo۳vay vu۳vyicha۳da variy, varicha۳ra۳ju۳ sabatyeda Crístu vuryeyadaju۳, jiryatiy va۳cha vichavay daryaju۳ vu۳y. 7ॸVani ۳ramusivyitya yinu۳y vu۳betye samiy nijya۳mi ۳ jiyadaju۳; temusiy ti ۳ dyetya saryi sa۳rya yinu۳yada samirya jachityi ۳ jiyadaju۳. 8ॸJu۳denu ji ۳ta dityadoda jaryirya jivya۳ta۳da vu۳ñijyu۳, jiryatiy dañuma vu۳ñi ۳cha۳da juuchatavay, varidye sabatyeda Crístu variy vuryeyadaju۳. 9ॸRamuni ۳ jiryatiy saratyanuma۳ Ju۳denu diye vu۳y, Crístu nudaja۳ta, jaryivya۳ju۳ ji ۳ta sa۳jantyuy Crístu vuryiva, Ju۳denu nique۳yadajisiy. 10ॸVarityidye vu۳vyichanu۳ֆĀѸ̲ɗҡֆ‫ڏ‬ simyi, su۳dutya۳da variy jidyenu munusa۳data vuryisa۳yu. ¡Jaryivya۳ju۳ ji ۳ta, jiryatiy vu۳vyichanuma jdutyasavay sisa۳, sa۳jantyutye jidyenu jnu۳yadatate variy vuryivate! 11ॸNe vinu ra,

vuryi ۳chana۳tyani ۳ Ju۳denuntiy, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusiy, simusiy ji ۳ta yinu۳y vuryi ۳mutya۳jadara jdutyasa۳da sisa۳ju۳ Ju۳denu. Ará۳bamyusiy ru۳ndayada juuchuveda ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ju۳, ramutiy su۳deda Jesucrístu jidyiiyada na۳cho۳ vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳ 12ॸRamuni ۳ ravichasara daryaday, jiryatiy ti ۳qui nijya۳mi ۳musiy ru۳ndayada juuchuveda mucadiva ti ۳ta۳ju۳, darya juuchuvedamusiy ji ۳ta ru۳ndayada diiyada varintyi, ramusiy ru۳rayada diiyada ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvavya variy, jiryatiy rijyuuchuveda ti ۳ta۳ju۳ simusiy. 13ॸMunatya ji ۳ta, netimyu۳ ne sabayada Ju۳denura jiñiquejada Muyisésibemyusiy didye, ravichanu۳yada yinu۳y juuchuveda mucadiva, dañumamu۳y ne sayasayada Ju۳denu nijya۳nvay nijyu۳ra juuchuveda, netimyu۳ ne saniquejadatavay didyeryi. 14ॸRavuudoda ji ۳ta diiyada ti ۳ta۳ju۳ riy jiryatiy rivyichanu۳yada nijya۳nvay munatyavay, Ará۳bamyusiy Muyisésibe sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, dañumamu۳ֆ͑ľфɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda nu۳tyu sajuuchuveda Ará۳bay daryá. Jiryatiy savichanu۳yada vu۳myunatyi ۳ Ará۳bay vurya۳tidye vichasara nijya۳nvay diiyasavay, sabaya۳jada Jesucrístu nijyu۳ ni ۳tiy ra۳cha۳siy vu۳myunatyi ۳ vurya۳tidye vichasara Ju۳denu dadyeñu. 15ॸJiryatiy sasa۳y Ju۳denu mitya vu۳rya jnu۳yada Jesucrístumusiy, ne darya jiryatiy sajuuchuvedamu jiryupa۳jada Ará۳barya vase vicha۳dá, ramutiy ridyiiyada rajuuvay variy, ti ۳qui rupa۳jadamusiy; ra۳sa۳yada ji ۳ta Ju۳denu sa۳yada ju۳na۳y jadchiy, jiryatiy sasa۳y mitya rajuu nijya۳nvarya jnu۳yada; ti ۳quimusiy sasa۳rya, Jesucrístumusiy. 16ॸDaryantyamu۳y ne ravicha۳da ti ۳qui nijya۳mi ۳ juuchuveda murichirya jidchavu۳ sasa۳yada day, ne yinu۳y ti ۳qui nijya۳mi ۳ juuchuvedamusiy rito۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ5ٍॷ6

274

ramurichenusa۳da day, sasa۳yadamusiy ji ۳ta rito۳ samirya vicha۳dá rajuura rupa۳jadivasiy. 17ॸTapitya ravuudoda diiyada ti ۳quimusivyu۳y, sarupa۳jada murichirya, jaryivya۳ju۳ ji ۳ta vurya۳nusu۳jeya۳sara jnu۳yadamu ti ۳quimusintyi, Jesucrístumusiy, jiryatiy su۳tay samivyevyu۳y, sa۳sa۳y mitya variy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadantivyu۳y. 18ॸRamuni ۳tiy daryatiy ti ۳qui nijya۳mi ۳ rupa۳jadamusiy ru۳ndayada juuchuveda jiyadaju۳ murichenusa۳da, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳, daryantiy jiryatiy su۳nu۳yada Ju۳denu sami ۳ni ۳ ti ۳qui nijya۳mi ۳ntiy, su۳nu۳yasara tarundamuju۳ntiy samivyedye ti ۳ta۳ju۳ riy nijya۳nvay ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳. 19ॸTapi daryamusimyu۳y ne sasiityeru۳yada ti ۳qui, daryamuni ۳ rime۳cho۳jada nijya۳nvajyuu juuchatavay variy; daryamusintyi sasiityejada ti ۳qui sa۳tidye jtay Ju۳denu samivyeryi nijya۳nvajyuu varintyi. 20ॸJadchiy ji ۳ta rivasiy, sabayada Ju۳denura jiñiquejada, rama۳cho۳jada juuchuveda jvadichara variy rijyu۳ nijya۳nvay, jasiñi ۳ ji ۳ta ra۳sa۳yada jaryivya۳ju۳ Ju۳denu ramityadeda varintyi. 21ॸRamuni ۳, ĀфֆҡɗֆфԮӕӕĀΎĀʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda diiyadamuju۳ vu۳y, daryaday ra۳vuununa۳ya۳ saramityadeda Ju۳denuntivyu۳y, sa۳tidye jtay samivye varivyu۳y, vurya۳tidye jnu۳jeya۳sara variy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumu. Vu۳ntye۳ryaniy sisa۳ju۳ Crístu vuryi ۳tyu۳yadamusivyu۳y

6

1-2ॸ¿Ta۳ra

vurya۳jtay varirya, ta۳ra? ¿Vurya۳jiriryi ۳ juuchuvedamu, ra۳tidye jasa۳tya Ju۳denu sa۳yada varivyu۳y, vurya۳? ¡Ne vana۳y ntate dacyu۳! Jiryatiy vu۳dyiityimya۳ juuchuvedamu, ne vurya۳ni ۳ru۳chara jadchiñu۳ĀфֆʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda nu۳day. 3ॸ¿Datyasavay vidye jirye, jiryatiy ji ۳tyu۳vye Jesucrístu diiyadamuju۳ davyu۳y, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ji ۳tyu۳vye simu davyu۳y? 4ॸJi ۳tyu۳yadamu ji ۳ta vu۳vyicha

nu۳tyu jmuchusavay nta variy Crístusa۳, sadiiyadamu, jiryatiy sadiiyada vuryeyadaju۳ daryaju۳. Ramuju۳ntidye vurya۳rupiñumaya۳ vadi jnu۳yadamu, nu۳tyu sami ۳sama۳ Crístu diibyimusiy, Vu۳jye۳ vanda vanu۳tya۳data. 5ॸDaryatiy vu۳vyichasara jmuchusavay vatajuu sisa۳ju۳, darya savicha۳da jmuchusi ۳ jidyiiyadamu, daryaday vurya۳mi ۳sa۳sumichara sisa۳ju۳ntidye. 6ॸVu۳dyetya daryaju۳, ʮɗфֆҡɗֆʮԮҡֆɗËȍф‫ڏ‬ numa darya ta۳riy vu۳vyicha۳da rapu۳rya sisa۳ju۳ crusitya۳sa day, vurya۳tidye paru۳y variy riva vu۳dyirya jvaayadacanuyada variy, ne ra۳vuunusara juuchuveda variñu۳davyu۳y. 7ॸNe yinu۳y jmu۳ryasi ۳numa juuchuvedajisidyeñi ۳ ni ۳tiy dii. 8ॸVu۳dyetyama۳ jiryatiy vu۳tyuva۳chodamusiy vurya۳jnu۳chara Crístu jsa۳ntiy jiryatiy vu۳dyiityimya۳ sisa۳. 9ॸVu۳dyetya yinu۳y tama۳ sa۳diiy ju۳na۳y Crístu jadchiñu۳day, tama۳, jiryatiy sami ۳sama۳ diibyimusiy daryaju۳ day, ne ra۳vuunu diiyada variñu۳nñi ۳. 10ॸTapi sadiiyadatatya, jiryamityanityirya juuchuveda jiyasayada, diye su۳nu۳yadamu ji ۳ta jivyichasara Ju۳denuju۳. 11ॸJirya۳ntya jachipiya۳ darya jiñijyu۳ day, nu۳tyu diibyimiy jiryeñi ۳cha variy juuchuvedaju۳, jnu۳vye ji ۳ta jirya۳tidye vichasara variy Ju۳denuju۳, Jesucrístumu. Vu۳vyichasara muchechiy juuchuvedaju۳ varimyata Ju۳denuju۳ 12ॸNe jirya۳sabutyaniy juuchuvedaju۳yu, jiryevyu۳ diiyasaramuyu, jirya۳tidye tuva۳chu jiñi ۳ru۳ryamu. 13-14ॸDantyamu۳y ne jirya۳jnutatyara jiryevyu۳ nu۳tyu jvaatya۳ juuchuvedaju۳. Jirya۳jnutatya ji ۳ta Ju۳denumuju۳yu, nu۳tyu mi ۳savay diibyimusiy jirya۳jnutatya ji ۳tayu, jiryevyu۳ jarye ya۳jnutatya simuju۳, samirya vichasara jvaatya۳ju۳ ji ۳ta, tapi ne ra۳vuunusara juuchuveda jiryeñu۳day, jiryatimyu۳ ne sa۳nusu۳y Ju۳Āľ͑ӕʮɗ͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ6ٍॷ7

275 data nu۳ndyevyu۳y, sani nusu۳ñuma diye jivya۳ta۳damu vu۳y. 15ॸ¿Nu۳tyuna۳ diye, nu۳tyu? ¿Vurya۳ vidye juuchuvay, vurya۳, jiryatimyu۳ ne saniquejadamuju۳ nusu۳chavay nu۳ndyevyu۳y? ¡Tama۳ day, tama۳! Sava۳ta۳damu yinu۳y yinsu۳rya vuryi ۳nu۳yada. 16ॸJiryedyetyi ۳satya varityi vuryi ۳ntatya ti ۳muju۳ vu۳y, vurya۳tidye vichasara variy samuchechiy, vu۳vyichasara variy samuchechiy, vurya۳tidye tuva۳chu variy simu. Daryani ۳ jiryevyichasara ti ۳ muchechiy, varimyata juuchuveda muchechiy jirya۳tidye dii ru۳co۳siy, varimyata Ju۳denu muchechiy, simu tuva۳chodaju۳, jirya۳tidye vicha۳siy samivye su۳tedamuju۳ variy. 17ॸRi ۳chana۳tyate ni ۳ Ju۳denu, jiryatiy dañuma jiryevyichanu۳yada juuchuveda muchechiy, jirya۳numitya۳dama۳yu, jiryetyuva۳choda variy ti ۳ta۳ju۳ jijechitya ramu samitu۳choda datyadoda, jiryatiy siti ۳ta۳da jiryimura samitu۳choda. 18ॸJmu۳ryasavay ji ۳ta juuchuvedamusiy jirye, jiryevyichama۳ ji ۳ta variy Ju۳denu muchechimyi, samirya vicha۳daju۳. 19ॸ(Rañique nu۳rya jiryatiy vadiiryo۳vay jirye, jiryejechipiya۳jadamu.) Daryatiy jiryi ۳ntatya۳da ta۳rirya jiryevyu۳ va۳cha jvaatya۳ju۳, Ju۳denu niquejada jiyaro۳ju۳, daryaday jirya۳jnutatya diye samirya jvaayadaju۳ra jiryevyu۳ntiy, jirya۳tidye vichasara variy Ju۳denuju۳. 20ॸTapi varityi jiryevyichanu۳yada juuchuvedata vuunusavay, ne vana۳y ntate jiryevyicha۳da samirya vicha۳daju۳ day. 21ॸ¿Nu۳tyura datya۳da jiryedyetya۳da ta۳riy jvaayadamu jiryatiy jirya۳danuma diye rivantiy, nu۳tyura? Ramusiy ji ۳ta yinu۳y vuryi ۳mutya۳ra diiyada day. 22ॸDiye ji ۳ta jmu۳ryasavay jirye, juuchuvedamusiy, jiryevyichanuma Ju۳denu muchechimyi varidye, jiryi ۳mutya۳ ramura jijyiintyasa۳da Ju۳denuju۳, ru۳co۳siy ji ۳tara ta۳rijyu۳ jnu۳jeya۳sara. 23ॸTapi juuchuveda

ji ۳ta murichenutanichara diiyadata vu۳y, Ju۳denu ji ۳ta sa۳y mitya ta۳rijyu۳ jnu۳jeya۳sara vu۳y, jiryatiy vurya۳jnu۳jeya۳sara Vu۳yntyityu۳ ˇľѸӕËфɞѸ‫ڏ‬ tumu. Sajiintyama۳ Ju۳denu jiñiquejada jiyasayadamusivyu۳y, vurya۳tidye vichasara samirya variy sisa۳ Crístu

7

1ॸRa۳tu۳chu

jiryiva, ratyeryi ۳veda, tapi jiryetya datyara Ju۳denumusiy ru۳nday niquejada, ja۳mu nutyityu۳musiy ru۳ndacharantiy, ramuni ۳ vurya۳tuva۳chu ramu niquejada jnu۳ñutidye vu۳ñi ۳cha, vu۳dyiiyada sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 2ॸDaryaday vaturu۳y vanutanu۳ntyi nadavichasara puchusanu۳y niquejadamusiy, nanuvanu diiyada sa۳ra۳ju۳ yinu۳y ju۳daca۳; sa۳numatiy dii variy, nana۳jiintye ji ۳ta variy sisa۳sidye. 3ॸNetimyu۳ ne sadiiy nanuvanu didye, naryityi rupi variy saniya۳re sisa۳ ti ۳ vanu, rirya۳nique variy nanunijyu۳: ͮ͑ӕËĀ͑‫ڏ‬ vedamu jiryupi sisa۳ vanu. Nanuvanu diiyadivasityi ji ۳ta jiryupi sisa۳ vanuntiy, ne ti ۳ raryi nique tara variy nanunijyu۳ nu۳day, jiryatiy nanujiintyemya۳ variy sisa۳siy jivyanubadye, samiryanuma variy nada day. 4ॸDaryaday jiryentyi, ratyeryi ۳veda, sajiintyama۳ Ju۳denu jiñiquejada jiyasayadamusiy jirye, jiryatiy su۳vatyaniñi ۳ Crístu jiryeyadaju۳, jirya۳tidye tuudi variñi ۳ ni ۳tiy mi ۳sa۳da diibyimusiy, jirya۳tidye jmu۳tya tarivani ۳ Ju۳denu variy. 5ॸTapi varityi vu۳vyichanu۳yada jachipiya۳vay vu۳jyu۳, jiryatiy su۳tedamu ju۳bachara darya, rañi ju۳dema۳ varirya va۳cha ni ۳ru۳yada vu۳jyu۳, vu۳jyuuchuveda variy diiyadamuju۳. 6ॸDiye ji ۳ta vu۳ñi ۳Ëȍʮɗɗ͑ҡֆľԮֆľѸ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damusiy, jiryatiy diiyasavay ramusivyu۳y, jiryatiy ta۳riy ravuununu۳yada vu۳y. Diye vu۳vyichasara jiintyevye, vurya۳tidye vicha variy vadi vicha۳daju۳, Ju۳denu Jnutu jmu۳tya۳data, jiryatimyu۳ ne vana۳y vu۳vyichasara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ7

276

daryatiy radatyanusara Ju۳denu niquejada nu۳chara day. Juuchuveda jaryinra ra۳tidye jatachu varivyu۳y 7ॸVurya۳jtaja۳nu dyetya variy: ‫ˇع‬ӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda dyetya saniquejada? ¡Tama۳ day, tama۳! Ne yinu۳y saniquejadamusiy vu۳dyetyara ta۳ra rani ۳cha juuchuveda day. Dantyamu۳y ne vu۳ryi datya ni ۳ru۳yada riva vu۳tyenu barya, netimyu۳ ne sanique Ju۳denu jiñiquejadamu: Ne ya۳ni ۳ru۳y riva jityenu barya. 8ॸJuuchuveda ji ۳ta jo۳ta۳da jnu۳tyadeda vu۳jechimyuju۳ra va۳cha ni ۳ru۳yada, Ju۳denu niquejadamusiy ru۳nu۳tyadedara, yinu۳y vitya ne vana۳y rivaay juuchuveda vu۳jechimyu varityimyu۳ ne ravicha۳da saniquejada day. 9ॸTapi Ju۳denu niquejadajisiy, vu۳ñi jtay vu۳vyicha۳da jnu۳ñu, saniquejada jto۳jadivasiy ji ۳ta vu۳dyetya۳da variy juuchatavadyevyu۳y, vurya۳numa dii ramusiy. 10ॸVu۳dyetya variy: Jiryatiy sabayada Ju۳denu vuryi ۳nu۳yadaju۳ra jiñiquejada, rama۳cho۳jada variy vu۳dyiiyadaju۳ntiy. 11ॸJuuchuveda ji ۳ta ju۳rirya Ju۳denu niquejada, ramutiy ra۳quivu۳chu juuchuvedamuju۳ varivyu۳y, ramudoda ji ۳ta varivyu۳y jiryatiy ru۳tay: Ya۳diiy juuchuvedaco۳siy. 12ॸRamuni ۳ vu۳dyi riva Ju۳denu niquejada, rantyityu niquejadate day, vase jarye, samirya jarye risa۳ju۳ra. 13ॸ¿Riti ۳tavidye Ju۳denu niquejadara vu۳myunusa۳da variy? ¡Tama۳ day, tama۳! Juuchuveda ji ۳ta ju۳dejadara diiyada samirya Ju۳denu niquejadata vu۳jyu۳, vurya۳tidye datya: Si ۳tenu jamirya vadichara dárya juuchuveda day, radityadoda nicyara۳vya۳ju۳ variy rivayu. 14ॸVu۳dyetya ji ۳ta daryaju۳ jiryatiy ravicha samirya Ju۳denu diya jiñiquejada jto۳tadeda. Vu۳dyirya jachipiya۳jada ji ۳ta, ne samirya saju۳, ʮɗфֆҡɗֆфԮɗËȍʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda ti ۳ta۳ju۳ daryaju۳ vuryiva day.

15ॸRamuni ۳mu۳y

ne vu۳dyetya nu۳tyura vu۳dyetyá, nu۳tyura, ҡЙɗ͑ľԮӕфֆɗԮËȍ‫ڏ‬ rara jiryatiy vuryivaaryu۳rya; jiryatiy javittyuchara nta vu۳jyu۳ra, rani ۳ ji ۳ta vuryivaay varidye. 16ॸJadchiy ji ۳ta vu۳jechipiya۳ samirya ranijyu۳ Ѹ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada. Ne samirya varirya vuryivaayada jiryatimyu۳ ne vuryivaaryu۳rya, vu۳dyetya daryaju۳ samirya varidyerya saniquejada day. 17ॸDiye vu۳dyetya: Ne vu۳dyirya vu۳ñi jvaarya nicyara۳y, juuchuveda ji ۳ta jvaatyaniy vu۳dyerya. 18ॸTapi vu۳dyetya ne tara samirya vuryimu, mitya, vuryi ۳tay vu۳dyirya jachipiya۳jadamu. Vu۳ñi ۳ ji ۳ta jvaaryu۳rya samirya, ne vu۳cha۳ra۳ nta daryaju۳ darya. 19ॸDantyamu۳y ne vuryivaarya jiryatiy vuryivaaryu۳y samiryara, nicyara۳ñi ۳day vuryivaay varidyerya, jiryatimyu۳ ne vuryivaaryu۳rya. 20ॸRamuni ۳day varityi vuryivaarya jiryatimyu۳ ne vuñijvaaryu۳rya, variñi ۳ ji ۳ta ne vuryivaay vu۳dyiryara, juuchuveda jvaatyaniy variy vu۳dyerya, jiryatiy vuryiva vichara daryaju۳ra. 21ॸVu۳dyetya variy nu۳tyurará: Variñumatiy vuryivaaryu۳rya samirya, jasiñuma vu۳tyuunu varidyerya nicyara۳dye, ra۳tidye jatachu varivyu۳y. 22-23ॸTapi vu۳jechimyu ji ۳ta vuryi ۳chana۳tyara Ju۳denu niquejada day. Vu۳dyi ji ۳ta variy riva vu۳dyirya jachipiya۳jada, jiryatiy Ju۳denu Jnutu jachipiya۳jada jiyaro۳ju۳ra. Jiryatiy vu۳jechivyara, ravuunusara varivyu۳y, vurya۳tidye juuchuvachara variy. 24ॸ¡Vurya۳ntyutyate varivyu۳y! ¿Chi ۳na۳ ra۳jantyuy vuryiva ramusiy vu۳dyirya jachipiya۳jada rapu۳rya, chi ۳? jiryatiy diiyadamuju۳ darya. 25ॸ¡Yentyumya۳te nu۳dyiva, Ye۳ye۳, Nu۳yntyityu۳ ˇľѸӕËфɞѸҡӕ‫ڏ‬ musiy! Jadchiy, darya ri ۳tesimya۳ darya, vu۳jechitya vu۳tyuva۳chu ramu Ju۳denu niquejada day, vu۳dyirya jachipiya۳jadamu ji ۳ta vu۳tyuva۳chu juuchuvedamu day.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ8

277 Daryamusiy dyetya vu۳ryicha Ju۳denu Jnutu jtedamuju۳

8

1-2ॸTarantya

jiyasayada diye vu۳jyu۳ nu۳day, jiryatiy simu davyu۳y, Ju۳denu jaryeti ۳ Jesúsmu vu۳y, tapi jiryatiy vu۳tyuva۳chu Jesucrístumu, vuryi ۳ntu jnu۳yadaju۳, su۳mu۳rya Ju۳denu variy juuchuvedamu diiyadajisivyu۳y. 3-4ॸDarya sivaayada ji ۳ta Ju۳denu jiryatimyu۳ ne vana۳y rivaay saniquejada yasiquita vu۳jyu۳, jiryatiy vadiiryo۳ra vu۳dyirya jachipiya۳jada rapu۳rya daryaju۳. Su۳pa۳jada ji ۳ta variñi ۳ jidyenu vu۳ti ۳, nu۳tyu vu۳vyu۳ juuchuvedacanurya, juuchuveda murichenutadedaju۳, ʮɗфֆҡɗֆѸ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nutadedara juuchuveda Jesús vu۳mu, sa۳tidye jto۳taniy vasera jiñiquejada vu۳ñijyu۳, jiryatiy vu۳ryupichara Su۳ntuta, ne vu۳dyirya jachipiya۳jadata. 5ॸTapi ni ۳tiy vichasara jidyirya jachipiya۳jadamuju۳, ranijyu۳ sajachipiya۳sara variy. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy savichasara Ju۳denu Jnutu jachipiya۳jadamuju۳, ranijyu۳ day sajachipiya۳sara varintyi. 6-7ॸVu۳dyirya jachipiya۳jada ji ۳ta diiyadaju۳ day. Ju۳denu Jnutu jachipiya۳jadamuju۳ ji ۳ta vu۳jechipiya۳sara ta۳rijyu۳ jnu۳yadaju۳ day, samiy vichasa۳daju۳ jarye risa۳ju۳. Tapi vu۳tyi jachipiya۳sara vu۳dyirya jachipiya۳jadata vu۳vyicha Ju۳denu mityasivyeda variy, jiryatimyu۳ ne vu۳chaburyu۳y su۳tedamu, dantyamu۳y ne vana۳y nta vu۳chabuy ramusiy. 8ॸRityi vichasara jidyirya jachipiya۳jadamusiy, ne vana۳y ruvaarya Ju۳denu jachara variy. 9ॸ¡Jirye ñi ۳ta jidyirya jachipiya۳jadamusiy vichavay! Ju۳denu Jnutu jachipiya۳jadamusiy vichavañuma jiryedye, sa۳vidye vichasara Ju۳denu Jnutu jiryiva. Ne vu۳vyicha Crístu siityari ۳vay netimyu۳ ne Su۳ntuti ۳ davyu۳y. 10ॸCrístuvidye jiryimu, jnu۳ñu day jiryi ۳ntu varidye, jiryatiy su۳teda Ju۳denu samivye daryaju۳ jirye varidye; jiryevyu۳

ji ۳ta dii juuchuvedamusiy varidye. vichasara jiryiva Su۳ntu ni ۳tiy mi ۳sadedani ۳ Jesús diibyimusiy, sa۳jnu۳tyanirya jiryevyu۳ diiyasara jaryentiy, Yintuta, ni ۳tiy vichasara jiryiva. 12ॸRamuni ۳day, ratyeryi ۳veda, ne vu۳dyivyidyevyu۳y vurya۳tidye jvaarya vu۳dyirya ni ۳ru۳chara day. 13ॸTapi vu۳tya vichasara jidyirya jachipiya۳jada jiyadaju۳, vurya۳diichara variy ru۳co۳siy. Vu۳tyi paru۳y riva vu۳dyirya jachipiya۳jada ni ۳ru۳chara, Ju۳denu Jnututa, vurya۳jnu۳chara variy.

11ॸSa۳vidye

Daryani ۳day vu۳ryicha nu۳tyu Ju۳denu dadyeñu 14ॸMuvyeñi ۳ntiy ra۳cha Ju۳denu Jnutumusiy datyanusavay, riñi ۳ ji ۳ta ra۳cha sadadyeñu varidye. 15ॸTapi vuryi ۳mutya۳jada simusirya nu۳tyunuma sadadyeñu nta varivyu۳y, ramutiy vu۳ñiqueta variñi ۳: Tatya, vu۳ñuma suvu۳ntyiñi ۳ nu۳tyu ta۳riy vu۳chuvu۳yada nu۳tyu muchechimyi. 16ॸJu۳denu Jnutu ji ۳ta jtay jidchavu۳ vu۳jechipiya۳jadamuju۳, si ۳tenu Ju۳denu dadyeñu vu۳y. 17ॸVu۳tyi vicha sadadyeñu, vurya۳jmutya۳nuve variy ti ۳ta۳ju۳ra sabarya, vurya۳jmutya۳ jidchavu۳ sadenu Crístu tara, variñumatiy vu۳dyetyara jarupantasa۳da mityiji sisa۳, vurya۳tidye vichanuvesara vandamu sisa۳ varintyi.

Tama۳ taji rani ۳cha vu۳pyaru۳tya۳da nu۳day, mitya vu۳ñi jachipiya۳: Samirya sivaay Ju۳denu vurya۳jiju۳ 18ॸRajechipiya۳ ji ۳ta jiryatiy ne vurya۳jachipityara vurya۳rupantasa۳da jiyu nu۳day, vu۳ñumatiy diy riva vanda jiryatiy Ju۳denu ra۳dityanusara jarichumu vu۳jyu۳ra. 19ॸTapi Ju۳denu ju۳dera rani jaryuvu۳y jachipiya۳jadamusirya sadadyeñu dityanusa۳da day. 20-21ॸRantuchara jaryi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ8

278

ni ۳ru۳yadamu, jiryatiy vuunusara daryaju۳ mitya jarupadodamura, Ju۳denu jtedamuju۳ra, (Ará۳¡ֆʮӕӕËȍӕԮľĀ‫ڏ‬ musiy), ra۳tidye nutuy ra۳jiju۳ yimu۳ryasa۳da, yavatyasa۳da ju۳bivaju۳, jiryatiy sa۳jmu۳rya Ju۳denura, daryaday sa۳jmu۳rya varintyiryi jidyedyeñuntiy juuchuvedamusiy, vandamu vicha۳daju۳. 22ॸVu۳dyetya yinu۳y jiryatiy ratiiña۳sara ju۳desara ti ۳ta۳ju۳, nu۳tyu rupachoda nuvadedamu ratiiña۳ diyesa۳ra۳ju۳ ramo۳musiy, vadi ju۳desara mo۳musiy. 23ॸNe vinu ju۳desara tiiña۳sara, vu۳jeryentiy jiryatiy vu۳yntuñuvesarára vu۳vyu۳ jmu۳ryasa۳dantiy, jiryatiy sa۳sa۳y vadira vu۳vyu۳vaju۳ vu۳y, sa۳numatiy jmutya۳nuvi ۳ pariche jidyedyeñuju۳ vu۳y. Sajo۳ta۳da jmutya۳jada Ju۳denu vu۳y sasa۳yadanumatiy Yintu rajo۳ta۳damusivyu۳y. 24-25ॸVu۳yntuyadamu yinu۳y saramityaniy vuryivara, tapi jiryatiy vadicharanuma daryaju۳ darya, ne vu۳yntuy variñu۳ndyerya. ¿Ta۳ju۳na۳ vurya۳nutuy ra۳jiju۳ nu۳day jiryatiy vu۳dyimya۳ riva day, ta۳ju۳? Jiryatimyu۳ ne vadichara didyerya, rani ۳ ji ۳ta vu۳yntuchara tapi day. 26ॸDaryantiy Ju۳denu Jnutu jmu۳tyasara vu۳dyiiryo۳vedamu vu۳y, tapi ne vu۳dyetya nu۳tyuramusiy vu۳ryijechiñu۳y tara siva Vuryi ۳ndenu, nu۳tyuramusiy, ni ۳day Su۳ntu jachiñu۳y vuryeyadaju۳ jitiiña۳jadatara, jiryatimyu۳ ne vana۳y vu۳ñiquesarara. 27ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳tiy diy ti ۳ta۳ju۳ riva vu۳jechiy, ni ۳ni ۳ datyara Yintu jachipiya۳jada, jiryatiy sajachiñu۳y vuryeyadaju۳, jiryatiy Ju۳denuju۳ jiintyasavay daryaju۳ va۳cha vicha۳dajisidyevyu۳y. Sajachiñu۳y ji ۳ta vuryeyadaju۳ daryatiy sava۳ta Ju۳denu darya. Si ۳tenu vu۳jyu۳saranuma daryaju۳ darya ca۳na۳yada Ju۳denu jtedamuju۳ day 28ॸVu۳dyetya

ji ۳ta sivaachara Su۳ntu ti ۳ta۳ju۳mu vuryisa۳, Ju۳denu va۳tavatya.

Samiryaju۳ sivaay ti ۳ta۳ju۳ vu۳jyu۳ra, tapi vu۳vyicha Ju۳denu natuvye, jiryatiy sanatuvyu۳y, vurya۳tidye vichajaya۳sara sisa۳ variy. 29ॸJiryatiy ta۳rimya۳ sadatyanu۳yada vurya۳day tuva۳chu simu, sabayada ji ۳tyaju۳ varivyu۳y vurya۳tidye vicha nu۳tyu savichasara sadenu Jesús jantyasi ۳ nta daryá variy, sa۳tidye vichasara Jesús rajuu vu۳tyeryi ۳veda munatyi ۳ju۳ varintyi. 30ॸJiryatiy sabayada ji ۳tyaju۳ jidyedyeñuju۳ vu۳y, sanatuyada ji ۳ta risa۳ju۳ntivyu۳y. Jiryatiy sanatuyada vu۳y, su۳teda variy samivye risa۳ju۳ vu۳y. Jiryatiy su۳teda samivye vu۳y, sabayada vandaju۳ varintyivyu۳y. 31ॸ¿Ta۳na۳ vurya۳jtay rivasiy, ta۳? Ju۳denutiy vuryeyadaju۳, ¿chi ۳na۳ ra۳siryi ۳sara vuryeyaro۳ju۳, chi ۳? 32ॸNetimyu۳ ne su۳bayada Ju۳denuni ۳ jidyenu vuryeyadaju۳, jiryatiy sasa۳yada ji ۳ta vuryeyadaju۳ ti ۳ta۳ju۳ni ۳, ¿nu۳tyuramusimyu۳ ne sa۳sa۳y ti ۳ta۳ju۳ tara sisa۳ju۳ vu۳y, nu۳tyuramusiy? 33ॸ¿Chi ۳na۳ ra۳tu۳chuta vu۳y, chi ۳? jiryatiy Ju۳denu jaryetavay daryaju۳ vu۳y. ¿Ju۳denu dyetya ni ۳tiy vasedoda vu۳y? ¡Ne dyetya! 34ॸ¿Chi ۳ra ra۳chaniy tara vu۳jyuuchuvediva nu۳davyu۳y, chi ۳? ¿Crístu dyetya ni ۳tiy batyeda vuryeyadaju۳, jadchintyi sami ۳sa۳divasiy yasubeda Ju۳denu nutyityudamyuju۳, jadchityi sajachiñu۳chara vuryeyadaju۳ sivantiy? ¡Ne dyetya! 35ॸ¿Ta۳na۳ ra۳jiintya Crístu va۳ta۳dajisivyu۳y, ta۳? ¿Jarupadoda dyetya? ¿paru۳cha۳riy dyetya? ¿javittyuyada dyetya? ¿jachi ۳jada dyetya? ¿sidyavu۳ vicha۳da dyetya? ¿suvu۳chara dyetya? ¿Va۳ jchityitya۳ munuta۳ dyetya? ¡Ne tara nta mitya nu۳day! 36ॸNu۳tyu nu۳chara day: ¡Ridyi jvaryu۳chi ۳ nu۳dyiva, ju۳daca۳ ru۳vajeya۳sara nu۳y, jiyadaju۳, Ye۳ye۳! 37ॸ¡Ne! ¡Ne ti ۳ ra۳jiintya sava۳ta۳dajisivyu۳y! Simusiy ji ۳ta ni ۳tiy va۳ta۳da vu۳y, vu۳ryivya۳ju۳ ji ۳ta vicha۳siy vuunuvay ti ۳ta۳ju۳ darya jantyasaramu. 38-39ॸRadyetya si ۳tenute daryaju۳, ne vana۳y nta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ8ٍॷ9

279 ra۳jiintyataniy tara vu۳y, Ju۳denu va۳ta۳dajisivyu۳y, jiryatiy sava۳ta Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumu vu۳y. Dantyamu۳y ne diiyada, dantyamu۳y ne jnu۳yada; dantyamu۳y ne Ju۳denu jpa۳vay, dantyamu۳y ne bayantu nutyityu۳miy; dantyamu۳y ne jiryatiy ravichasara diye tara, dantyamu۳y ne jiryatiy ra۳chasara tarundamuntiy; dantyamu۳y ne jiryatiy vanu۳yada datya۳datavaryi; dantyamu۳y ne jiryatiy na۳vay vicharara, dantyamu۳y ne jiryatiy mucojariy vicharara; dantyamu۳y ne ratarya ju۳desara tara, ne vana۳y nta ra۳jiintya tara Ju۳denu va۳ta۳dajisivyu۳y. Rivyichasara Judíyuveda Ju۳denu jaryetavay

9

1-2ॸRi ۳tay ji ۳ta si ۳tenu Jesucrístumu, raquivu۳chutya, mityamusiy radyetya rajechimyu Ju۳denu Jnutumusiy: Jaryi rañuvay, ne rapyaru۳ryu۳y nuvayada rinchiy ratyevay, Irayénuveda. 3ॸRaryi ni ۳ru۳y daryaju۳ riyadaju۳, saryi jiyaro۳nu Crístu ray, raryi ma۳cho۳ jiintyasi ۳ sa۳jisiy riyadaju۳, sañuma vichaniy Ju۳denu tara variryi, jiryatiy rirrachu daryaju۳ni ۳ sadenu Jesucrístu, ne yinu۳y si ۳tenu ratyevay nu۳ñi ۳ndesa۳damudayu. 4-5ॸRiy ji ۳ta vichasara Irayénuveda. Riy ji ۳ҡʮфֆľҡ‫ڏ‬ savay Ju۳denu dadyeñuju۳ day; ѸĀɗҡֆ‫ڏ‬ doda jidya riy; sabayadara yiteda riyadaju۳; sasa۳yada jiñiquejada nu۳chara riy, rivyichadeda saradodaju۳yu; ѸĀɗҡֆ‫ڏ‬ doda rivara nu۳tyuramusiy vurya۳jachipiya۳ sanijyu۳ Ju۳denu, nu۳tyuramusiy, nu۳tyuramusiy vurya۳ʮԮ‫ڏ‬ chara saju۳, nu۳tyuramusiy; su۳teda ya۳jvaay samirya riy; rimyunatyavay rivyichanu۳yada Avurá۳bay, Isácubay, Jacóbubay jaryentiy; si ۳tenu rityenu savichasara Crístu, ti ۳ta۳ju۳ Nutyityu۳te, Vuryi ۳ndenu jchana۳tyasi ۳te, ta۳richa۳ra۳ju۳. ¡Daryani ۳ ra۳chasarate ti ۳ta۳ju۳!

6-7ॸDañumamu۳y ne vuryi ۳tay jiryatimyu۳ ne rito۳taniy Ju۳denu jtedara jivya۳tara. Ne rivyicha Ju۳denu jaryetavay daryaju۳ day, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Irayénu ju۳devadyeryi, daryantyamu۳y ne vuryi ۳tay Avurá۳bay ju۳devay ti ۳ta۳ju۳ riy, jiryatiy rivyicha sadadyeñu, Ju۳denu daryaju۳ jteda siva Avurá۳bay: Jiryatiy yindevay Isácumusiryi, ra۳jtay si ۳tenu yindevay variryi. 8ॸVuryi ۳tay rata jiryatiy Ju۳denu jteda Avurá۳bay dadyeñu riy, vinu rityi rupaya۳ Ju۳denu jtedamu; ramuni ۳mu۳y ne rivyichasara Ju۳denu dadyeñu ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy su۳ndejada Avurá۳bay jivyu۳musiryi. 9ॸJu۳denu jteda yinu۳y siva Avurá۳bay: Darya rundamu ra۳cha jiyuntiy, deti ۳numa sa۳cha jivyatura Sára variy. 10ॸNe vinu ramusiy vu۳dyetya chavay vichasara Ju۳denu dadyeñucu۳, ne yinu۳y Sáraju۳be denu, vu۳myunatyi ۳ Isácu ji ۳ta, ni ۳ni ۳ detuchuni ۳ jivyatura Rebéca day. 11-12ॸSarupachodajisiñada paruna۳sijyu۳y, Esavú, Jacóbu jarye, su۳teda Ju۳denu Rebécabavya: Jijyo۳ttya۳ ra۳cha jityeryi ۳ cumude. Su۳teda daryá netimyu۳ ne nanurupeda paruna۳sijyu۳y didye, netimyu۳ ne nadivaacharara samirya didye, va۳cha vicha۳da jarye, ra۳tidye ma۳cho۳ Ju۳denu va۳tara vadichara vu۳jyu۳, jiryatimyu۳ ne sajaryetani ۳ nijya۳mi ۳ yivaayadiva; sajaryeta ji ۳tani ۳ ni ۳tiy sanaturyu۳y. 13ॸDarya nu۳chara ni ۳day jiryatiy su۳teda Ju۳denu rivasiy Madaquíyabay jtosirya: Ravya۳tasara riy Jacóbuveda, Esavúveda ji ۳ta ra۳vittyuchara day.

Savichasara Ju۳denu vase vichara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳ 14ॸ¿Vurya۳jtay dyetya ramusiy ne dyetya vaseni ۳ Ju۳denu? ¡Ne dyetya! 15ॸSu۳teda daryaju۳ siva Muyisésibe:

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ9

280

Ra۳jantyutyani ۳, ni ۳tiy ra۳jantyutyaru۳y; ra۳jantyuy siva, sivatiy ra۳jantyuryu۳y. 16ॸRamuni ۳ vu۳dyetya sajaryetasara Ju۳denu vinu ye۳ntyutya۳damu vu۳y, ne sajaryetasara vu۳ñi ۳ru۳yadamu vu۳y, daryantyamu۳ֆ͑ľѸʮфֆľҡԮӕфֆɗԮֆ‫ڏ‬ diva vu۳y jiryatiy vuryivaay paru۳cha۳rimyusirya. 17ॸTapi Ju۳denu jteda siva Aravú۳bay, Muyisésibemyusiy: Ramu ji ۳ta rabeyada nutyityu۳ju۳ ji, ra۳tidye dityanu mityamusirya radyetya۳da yimu, ramutiy ra۳vichaniy darya ji, rirya۳tidye tu۳chunumaya۳ra ri ۳tya ti ۳ta۳ju۳ mucadiva. 18ॸRamuni ۳ vu۳dyetya sa۳ntyuy Ju۳denu siva sivatiy sa۳ntyuryu۳dye, sasuru۳tyaniy va۳cha jvaayadamuju۳ni ۳, ni ۳tiy sasuru۳tyaniryu۳ntyidye. 19ॸYa۳jtay dyetya variy riva: ¿Nu۳tyuramusiña۳ sayasay vani ۳ra vu۳y, nu۳tyuramusiy? ¿chi ۳na۳ rañi vanu۳tya yitay raju۳ Ju۳denu va۳tarayu, chi ۳? 20ॸRitaja۳nu varintyi ji: ¿Chi ۳ra yitay ji, chi ۳? ya۳tiy jmutya۳ yindenu nijyu۳. Ritaja۳nuviy ju۳desarani ۳ yindenu: ¿Ta۳raju۳ yinde darya darye, ta۳raju۳? 21ॸSaryintya jvaayasa jiimo۳ ʮԮ͖ӕҡЙӕнӕɗ͑͑ĀɗɗЙӕ‫ڏ‬ musirya tanuqui japatyu, tato۳qui ra۳mu mutityo۳ risa۳ju۳. 22-23ॸDaryamusiñi ۳ dyetya sadityanuru۳y Ju۳denura jiñique۳yada juuchuveda jchaju۳, su۳ndevay jarapu۳vyemyu jidyityanura. Sadatyataniryu۳y parutasavamyura jivyanu۳yada, dañuma sajachi ۳deda paru۳cha۳rimyusiy rijyu۳yu. Jadchintyi sadityanuru۳y jantyutyasavamyu ti ۳ta۳ju۳ra jidyá, jiryatiy su۳dutyanuma vurya۳jiju۳ darya. 24ॸVu۳jyu۳ ji ۳ta darya, jiryatiy sanatuyada ramuju۳ jidyá vu۳y, ne vinu Judíyuveda jsa۳siy sanatuyada, ruvay jsa۳sintyi, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 25-26ॸDarya saniquejada Josíyabay catera padyemyu:

Ra۳jtay rañijya۳nvaryi rityimyu۳ ne rañi ۳cha۳da rañijya۳nvay; jiryatimyu۳ ne va۳tasavay riñi ۳cha۳da, ra۳jtay ravya۳tavay varintyiryi. Jijyomu ji ۳ta jasityi su۳teda ta۳riy ruuva: Ne jirye۳cha rañijya۳nvay, jasiy vichajomu day rirya۳jtay rinchintyi: Riñi vichasara Ju۳denu dadyeñu jiryatiy ju۳na۳reju۳ jnu۳vyeryi. 27-28ॸSatu۳choda Isayíyasibe vijyo۳mujache Irayénuvedanchiy: Dañuma rirya۳jasa۳y Irayénu dadyeñu rajuuju۳ nu۳tyu ti ۳cha۳juru sa۳ra۳ju۳, rirya۳ramitya vinu rityevay, jiryatiy sa۳jto۳taniy varenu jaryuve Nutyityu۳ra jiñiquejada, jirya mucadincha. 29ॸDaryani ۳ satu۳choda Isayíyasibe ra۳jisintyi: Netimyu۳ ne sama۳cho۳tadeda jarichu su۳tarumiy nutyityu۳ riy tavay vuryi ۳ndebimijyu۳, vu۳pyarutaye۳tye variy, nu۳tyu raparuteda vicha۳da, Sodóma jtya tara, vu۳vyichava۳te variy daryantidye, nu۳tyu Comórra paruteda daryantiy. Ne rityuva۳churu۳yada Judíyuveda samitu۳chodamu 30ॸ¿Nu۳tyura vurya۳jtay variy, nu۳tyura? Jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, riñi ۳ ji ۳ta saryedara jiryatiy su۳teda Ju۳denu vase vichavay rityuva۳chodamusiyu, dañumamu۳y ne rivya۳tanu۳yada rana۳cho۳. 31ॸIrayénuveda ji ۳ta rañi va۳tanu۳yada rana۳cho۳ day, ne ridyi riva samirya vichasa۳da Ju۳denu diya, ne vinu niquejada jto۳tadedamuju۳. 32ॸ¿Nu۳tyuramu ne vana۳y, nu۳tyuramu? Jiryatiy ridyirya jvaayadamusiy jivya۳ta۳da rana۳cho۳, va۳ rityuva۳chodamu jiñi va۳tara cay. Ricyasinu۳ya۳jada nta sanchasiy ravichu۳, jiryatiy casinu۳ya۳si ۳ daryaju۳ni ۳ Crístu rijyu۳, ne ridyetyaru۳yada daryaju۳ra jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ9ٍॷ10

281 sabatyeda crusitya۳sa riyadaju۳. 33ॸDarya nu۳charani ۳ daryaju۳ sanchiy Crístu darya: Jirya۳jnu۳y, rabe rañijya۳nvay vicha۳damuni ۳ casinu۳ya۳si ۳ ravichu۳, rabe Siyó۳muni ۳ ja۳mu ravichu۳ nu۳tyu ta۳an ۳ u۳ rijyu۳, dañumamu۳y ne rirya۳jada variy ranchiy rityi tuva۳chu simu. 1ॸRatyeryi ۳veda, ratyu۳chusara sisa۳ Ju۳denu riyadaju۳ ratyevay Irayénuveda, rajechipiya۳sara riyadaju۳ntiy, rirya۳tidye ramityaniy variy yivara jijyuuchuveda. 2-3ॸTapi ratyu۳chu riyadaju۳, jaryi vani ۳ravay Ju۳denu jiyadaju۳ daryaju۳ daryi, va۳ ridyetya۳damu jiñi siryi ۳ rana۳cho۳ Ju۳denu jachara cay, tapi ne richaburyu۳y daryaju۳ Ju۳denu vasedodiva, jiryatimyu۳ ne ridyetyaru۳y daryaju۳ra jiryatiy su۳teda mitya samivyevyu۳y, riberyu۳rya jidyirya jvaayada ru۳bivaju۳, Ju۳denu jteda. 4ॸTapi su۳pa۳jada Ju۳denuni ۳ Crístu jiñiquejada jto۳tadedaju۳, vurya۳tidye sarye varirya jiryatiy su۳teda samivyevyu۳y, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy simu tuva۳chuvadyevyu۳y. 5ॸTapi sanu۳yada Muyisésibe ranchiy jiryatiy vu۳ryi saryera samiy vichasa۳da Ju۳denu diya, jiñiquejada jto۳tadedamuju۳: Ni ۳tiy jto۳tanirya, ni ۳ni ۳ ra۳jnu۳jeya۳sara ramusiy. 6ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sasaryera samiy vichasa۳da Ju۳denu diya jityuva۳chodamusiy, su۳tay variy nu۳tyu ta۳riy nu۳chara day: Ne ya۳jtay jijechipiya۳jadamu: ¿Chi ۳ra ra۳jasumiy jarichumuju۳, chi ۳? sa۳ntantye pu۳chiy rumusiñi ۳ Crístu. 7ॸDantyamu۳y ne ya۳jtay: ¿Chi ۳ra ra۳jmusa ravimu suvu۳chara, bayantu vichajo, chi ۳? sa۳ntantye pu۳chiy diibyimusiñi ۳ Crístu cay. 8ॸSani jtay ji ۳ta: Ne ripyate rani ۳cha samitu۳choda jirya۳jisiñu۳day; jiryi ۳tomu risa۳ju۳ra, jiryejechimyu jarye.

10

Rani ۳ ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denu niquejada day, jmu tuva۳chusara ji ۳ta, jiryatiy nu۳tyu۳chujaya۳sara darya. 9-10ॸTapi jiryetyi tu۳chu vijyo۳mujache: Ni ۳ni ۳ Jesús Nutyityu۳, jiryetyi tuva۳chu jijechitya variy ramu jiryatiy Ju۳denu mi ۳sadeda diibyimusiñi ۳, jirya۳ф̲ɗҡֆ͑ɗֆԮфɗֆֆɗԮфʮɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda; tapi vu۳jechitya yinu۳y vu۳tyuva۳chu vase vichasa۳daju۳, jiryatiy su۳tay Ju۳denu samivye varivyu۳y, vu۳jyu۳ta vu۳tyu۳chu vijyo۳mujachera vu۳jechipiya۳jada, ʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda ramityadedaju۳. 11ॸDarya su۳teda catera nu۳charamu: Ti ۳ta۳ju۳ rityi tuva۳chu simu, tama۳ rirya۳jada variy sanchiy. 12-13ॸJidchavu۳ yinu۳ryi Judíyuveda rusa۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, tapi ni ۳day rañi ۳cha nutyityu۳ ti ۳ta۳ju۳ rijyu۳ntiy. Ni ۳ni ۳ vichasara jaryi jantyutyara daryaju۳ rijyu۳ jiryatiy riñatuy jantyutya۳da ramityadedaju۳ni ۳, tapi ni ۳tiy va۳ta۳numucha rana۳cho۳ jantyutya۳da si ۳tyamu, sa۳jantyuy Ju۳denu variy siva. 14ॸ¿Nu۳tyichiña۳ vu۳ryivya۳ta jantyutya۳dana۳cho۳, nu۳tyichiy? tama۳ vu۳tyuva۳chu simu didye, tama۳. ¿Nu۳tyichiy vurya۳tuva۳chu simu, nu۳tyichiy? tama۳ vu۳tyuva۳chu sanchiy didye, tama۳. ¿Nu۳tyichiy vurya۳tuva۳chu sanchiy, nu۳tyichiy? tama۳ ti ۳ rañi tu۳chu didyerya, tama۳. 15ॸ¿Nu۳tyichiy rirya۳jiya tu۳chuvay mitya, nu۳tyichiy? tama۳ jpa۳savay riñi ۳cha didye, tama۳. Darya nu۳chara ni ۳day: ¡Jaryi samirya ni ۳day ruti ۳jadamu samirya tu۳chuvay! 16ॸDañumamu۳y ne riñi tuva۳churu۳y ti ۳ta۳ju۳ ramu samitu۳choda, ҡЙɗѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada Isayíyasibe: Nutyityu۳, ¿chi ۳ra tuva۳chu ramu vu۳tyu۳choda, chi ۳? 17ॸRamuni ۳ vu۳dyetya vu۳tyuva۳chu simu varityi vu۳tyuva۳chu samiy sanchiy Crístu, jiryatiy rityu۳chu tu۳chuvay variy su۳tedamu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ10ٍॷ11

282

18ॸRitaja۳nu ji ۳ta jadchiy: ¿Neviy rityuva۳choda? ¡Rityuva۳chodaju۳ú۳! Ru۳rayada ra۳nsa۳da ti ۳ta۳ju۳ mucadiva, rito۳jada riñiquejada ti ۳ta۳ju۳ vicha۳da rámuryivaju۳ variy. 19ॸRitaja۳nu ji ۳tantiy: ¿Neviy ridyetya۳da Irayénuveda day? Su۳teda Muyisésibe munatya Ju۳denuju۳: Sa۳nunu۳tyataniy Ju۳denu riva riy, ratarya nijya۳nvatya, jiryatimyu۳ ne ru۳tay nijya۳nvaryi. Jivye nijya۳nvay ra۳nique۳ttaniryi. 20ॸIsayíyasibe ji ۳ta tu۳choda jichuvu۳yasa۳damu Ju۳denuju۳ variy: Richeryerye rityimyu۳ ne va۳tanu۳yada rañe۳cho۳; radyityanu rirye rityimyu۳ ne rañi jtaja۳nu riva. 21ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Irayénuvedanchiy: Ju۳daca۳ rañatuye۳ daryamusiryi nijya۳nvay siityejasa۳miy, jmutya۳ja۳jadacanumiy jarye.

Judíyuveda jnura ra۳ramityasara

11

1ॸRitaja۳nu

jadchintyi: ¿Sarrachumu۳mya۳ dyetya Ju۳denu riy jiñijya۳nvay? ¡Ne dyetya! Ray ji ۳ta yinu۳y Irayénu nijya۳mi ۳ day, jiryatiy savichanu۳yada Avurá۳bay ramyunatyi ۳, ri ۳riiñu ji ۳ta Myi ۳ja۳mí ۳ day. 2ॸTama۳ sarrachoda Ju۳denu riy jiñijya۳nvay, tama۳, jiryatiy sajaryetanu۳yada ta۳riy rajo۳ta۳damusiryi. ¿Ne jiryedyetya nu۳tyura ranique catera nu۳ËȍфƄĀɞֆѸɗ‫ڏ‬ nchiy jiryatiy satu۳chuta۳da riy Irayé͑ӕ‫ڏ‬ veda Ju۳denuva? Su۳teda Edíyasiy variy: 3 Nutyityu۳, rimyunumu۳mya۳ riy jiijyu۳ tu۳chuvay, rirya۳vatyama۳ra jiñijyu۳ jachipiya۳jo. Vinu rañuma rañi ma۳cho۳ ra۳siquita jiñijya۳mi ۳, rivya۳tanuma rañe۳cho۳ntidye, ru۳vedaju۳. 4ॸ¿Nu۳tyura ji ۳ta su۳mutya۳jada Ju۳denu variñi ۳, nu۳tyura? Su۳teda: Rabemya۳ rajyu۳ riy daraju۳ñijyate vara۳nca vaduy rityimyu۳ ne

jadasidyoda Baádu jantyasi ۳ na۳cho۳ju۳yu. 5ॸDaryantiy diye rundamu nu۳me۳cho۳ nu۳dyeri ۳, jiryatiy sava۳ta۳damu jijeryeta۳da nu۳dye. 6ॸMitya sava۳ta۳damu jijeryeta۳da nu۳y, ne nu۳dyivaayadiva. Ne yinu۳y, saryityi jaryeta nu۳dyivaayadivayu, ne ra۳ma۳cho۳ variy mitya sava۳ta۳da. 7-8ॸ¿Nu۳tyura diye, nu۳tyu? Jiryatiy riñi va۳ta۳da Irayénuveda samirya vichasa۳da na۳cho۳, ne ridyiryu۳y nta riva; vinu jaryetasavay ji ۳ta diy riva. Tavay ji ۳ta ma۳cho۳jada jamirya jachityavay mitya ra۳jisiy, darya nu۳chara ni ۳day: Sabamya۳ Ju۳denu nu۳tyu niyu۳byi vicha۳daju۳ riy, puryesara riñi ۳siy riñuma diy riva, rityu۳yu jarye riñuma tuva۳chu, diye sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ daryára. 9-10ॸSu۳teda Davyíbe risa۳ju۳ntiy: Sa۳ma۳ ti ۳tunu Ju۳denura samirya rivyicha۳da ta۳an ۳ u۳mu jijyu۳, rirya۳tidye ja۳tya۳ raniy rasuru۳tya۳, jasiñuma ramurichevay variy. Sa۳ma۳ ji ۳ñuputyaniy riñi ۳simyu ra۳jisiy riñuma diy riva; sa۳ma۳ ta۳saquinutaniy rajidyedata rijyuuchuvedayu. Ju۳denu sa۳y rijyu۳ra ramityadeda jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi 11ॸRitaja۳nu

jadchintyi: ¿Ricyasinu۳ya۳jada dyetya Irayénuveda jiño۳tedaju۳ ti ۳ta۳ju۳? ¡Ne dyetya! ¿Jiryatiy rirrachura Crístu batyeda, rirya۳baryi ۳ dyetya ru۳co۳siy? ¡Ne dyetya! Ricyasinu۳ya۳jadamusiy ji ۳ta rito۳jada jantyutya۳da ruumu, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, rirya۳tidye jnunu۳tya Judíyuveda varirya, rirya۳ni ۳ru۳y varintyirya darya jantyutya۳dantidye. 12ॸRani ۳tiy vichasara jaryi samirya Judíyuveda casinu۳ya۳jadivasiy, ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavajyu۳, rani ۳ nta jaryi samirya ricyo۳vedivasiy rijyu۳ jiryatimyu۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ11

283 ne Judíyuveda daryi, jaryivya۳ju۳ samirya ra۳cha rirya۳numatiy tuva۳chu ti ۳ta۳ju۳ Judíyuveda, rirya۳tidye sarye varirya Ju۳denu va۳tara jijyu۳. 13-14ॸRañique diye jiryiva jiryatimyu۳ ne Judíyuveda jiryedye: Jiryatiy ray ji ۳ta vicha Jesús nusu۳byi rijyu۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, ri ۳chana۳tyara rivaayada, ramutiy dyetya rirya۳nunu۳tya ratyevay Judíyuveda riva ray, rirya۳tidye ramitya variy rityé. 15ॸRijetyasa۳danumatiy Judíyuvedayu, ru۳dutye tavay nijya۳nvay variy sisa۳ju۳ Ju۳denu, jaryivya۳ju۳ riryi ۳mutya۳sa۳divasiy ra۳cha nu۳tyu mi ۳sa۳subeda diibyimusiy vadi jnu۳yadaju۳, jiryatiy riñi ۳cha diiyasavay jijyuuchuvediva. 16ॸJiintyasaratiy Ju۳denuju۳ra rajo۳ttya۳ jarya jmyichara, varityi vu۳che۳ sayaru۳rya Ju۳denuyu, rama۳cho۳ ji ۳ta jiintyasara ti ۳ta۳ju۳ saju۳ varidye; jiintyasaratiy ravicha ru۳ntijyu۳u۳ntiy, darya day ra۳cha rajiintiy. (Jiryata rabeya۳ daryá; jiintyasi ۳tiy Ju۳denuju۳ni ۳ Judíyuveda munatyi ۳, daryani ۳ rivyicha۳siy Judíyuveda ti ۳ta۳ju۳, Ju۳denu jaryeta۳da jiñijya۳nvajyu۳ daryaju۳ riy. Vurya۳jachipiya۳ riñijyu۳ Ju۳denu jaryetavay nu۳tyu ni ۳nu nutasara. Ru۳ntijyu۳u۳ ji ۳ta Avurá۳badye, rajii ji ۳ta su۳ndevay Judíyuveda day.) 17ॸSapatacheda ji ۳ta Ju۳denu rajiite, Judíyuvedate, sarupadeda variy tajii ru۳bivaju۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda jiryedye, nu۳tyu tova vichara ni ۳nujii sarupadeda ru۳bivaju۳ jirye. Jasiñi ۳ jiryi ۳mutya۳ vatajuu rusa۳ra raricha, ru۳ntijyu۳u۳richa, ju۳na۳re jnu۳yadaju۳, jirya۳tidye jontay variy jiryatiy jiryevyicha samiy jvaavye daryaju۳ Ju۳denuju۳. 18ॸNe jirya۳jchana۳tya jii patasaranijyu۳yu. Jiryetyi jchana۳tyaru۳yu, jirya۳jachipityara jiryatiy ne jiryejye۳vyechura ru۳ntijyu۳u۳, darya vuryi ۳tañi ۳ Judíyuveda munatyi ۳, rani ۳ ji ۳ta ja۳vyechu jiryedye. 19ॸJiryi ۳tay dyetya

jadchiy: Patasara dyetya rajii vurya۳jiju۳. ni ۳day. Patasavaryi jiryatiy tuva۳chu۳sa۳miy daryaju۳ daryi; jirye ji ۳ta rupanichavay jiryetyuva۳choda jiyadaju۳. Ne jirya۳jnunu۳tya variyu; jirya۳suvu۳y, tapi netimyu۳ ne sa۳ntyutya Ju۳denura si ۳tenu rajii, daryantyamu۳y ne sa۳jantyutya jiryentyidye. 22ॸNe jiryi ۳nu۳y, samirya jvadirya day sani ۳cha Ju۳denu, jadchiy ji ۳ta samirye mityamusintyi. Sanique۳yada mityamusiy riyaro۳ju۳ rajii patasavay, jiryejyu۳ ji ۳ta sani ۳cha samirya jvadirya jiryetyi ma۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳ simu tuva۳chuvay, dantyamu۳y ne sa۳rotya variy jiryeñu۳day. 23ॸPatasarajii ji ۳ta rityi paru۳yada riva jityuva۳choda, sa۳rupániy ji ۳ta Ju۳denu variy ru۳bivaju۳ntiyu, Ju۳denu yinu۳y datyara rarupanicha۳da yibivaju۳ntiy. 24ॸJiryatiy jiryevyichanu۳yada nu۳tyu tova vichara ni ۳nujii, sara۳cha۳da Ju۳denu variy jirye sa۳tidye rupaniy variy nutasaranu jiju۳ variy jiryentyi, jaryivya۳ju۳te sa۳rupánirya nutasaranujii yibivaju۳ntiy, jadchityi sapatara. 20-21ॸSi ۳tenu

Tamitya rundamu rirya۳ramityasara Judíyuveda ti ۳ta۳ju۳ 25ॸTapi

jiryeñuma jachipiya۳ jaryi datyavay jiryedyirya dayu, ne ravya۳ta jirya۳ma۳cho۳ datyi ۳sa۳miy ranchiy, jiryatiy sadityanu Ju۳denu rinchiy Irayénuvedara, jiryatiy richuru۳chodara jijechiy ra۳jisiy Jesúsmu tuva۳choda, rarunda sa۳ra۳ju۳ varityi rirya۳jayasiy rajuumusiy Ju۳denu nusu۳jyovimu jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 26-27ॸVariñi ۳ ji ۳ta rirya۳ramitya Judíyuveda ti ۳ta۳ju۳ rirya۳numatiy tuva۳chu variy simu, nu۳tyu nu۳chara nique daryá: Siyó۳musiy ji ۳ta (Irayénuveda tenu) sa۳mu۳ti ۳ vuryeyada rá۳ñuju۳si ۳. Ni ۳ni ۳ ra۳jatya Jacóbubay ju۳devavyasirya va۳cha vicha۳da. Rijyu۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jto۳tanicharara si ۳tenu ri ۳teda, su۳teda Ju۳denu, varityi ra۳pu۳rya rijyuuchuveda ti ۳ta۳ju۳ yivasiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ11ٍॷ12

284

28-29ॸRa۳tidye

ju۳ray samitu۳choda jiryeyadaju۳, rivyichasara Judíyuveda javittyuchavay Ju۳denuju۳; ra۳tidye ma۳cho۳sara rijeryetasa۳da Ju۳denu jtedamuju۳, rivyichasara va۳tasavay jimyunatyi ۳ jiyadaju۳, sa۳tidye jatyi jmutya۳jada variryi, tama۳ su۳tay Ju۳denu tara variñu۳day jiryatiy jiche۳yadara tara, jijeryeta۳dani ۳ ti ۳ daryaju۳. 30-31ॸDaryatiy jiryevyicha۳da ta۳riy tuva۳chu۳sa۳miy Ju۳denumu, sa۳ntyutya ji ۳ta diye jirye, jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y Judíֆӕ‫ڏ‬ veda simu, daryadantyi jiryatiy rivyichasara Judíyuveda tuva۳chu۳sa۳miy diye, rirya۳jmutya۳ rivasintyirya jantyutya۳dantiy, nu۳tyu jiryi ۳mutya۳ daryantirya. 32ॸTapi sadityanumu۳mya۳ Ju۳denu jidchavu۳ ti ۳ta۳ju۳riy: Judíyuveda, jivyentyi jiryatimyu۳ ne Judíyuveda ntidyeryi. Rivyicha tuva۳chu۳sa۳miy ti ۳ta۳ju۳, sa۳tidye jantyutya jidchavu۳ ti ۳ta۳ju۳ variryi. 33ॸ¡Ta۳ jaryi rajuura ni ۳te Ju۳denu datya۳da jaryeta۳daju۳! ¡Ta۳ jaryi datya۳dati ۳ ni ۳day, ta۳ju۳! Ne ti ۳ datya۳dasa۳ra۳ ta۳rana۳cho۳ju۳ sivaachara tara, ta۳rana۳cho۳ju۳; dantyamu۳y ne ti ۳ datya۳dasa۳ra۳ mirya nú۳vasiy sa۳jto۳tanirya jivya۳tara. 34ॸ¿Chi ۳na۳ yinu۳y datyara Nutyityu۳ jachipiya۳jada, chi ۳? ¿Chi ۳na۳ ra۳datyanuni ۳, chi ۳? 35ॸ¿Chi ۳ra sa۳yada munatya tarani ۳, sa۳tidye sa۳y variy Ju۳denu tarantidyeñi ۳? 36ॸSimusiy yinu۳y ti ۳ta۳ju۳ra, savanu۳tya۳data rasuru۳y ta۳rijyu۳, jiryatiy saju۳ darya. ¡Vandate ra۳chajaya۳sarate sanijyu۳ taarye! ¡Jasiñuma ra۳cha daryá! Nu۳tyu rani ۳cha vadi jnu۳yada Crístumu vu۳jyu۳

12

1ॸRamuni ۳ rayasanta jirye, ratyeryi ۳veda, jiryatiy sa۳ntyumya۳ Ju۳denu jiryiva, jirya۳ʮ͑ӕҡ‫ڏ‬ tyara jivyu۳ simu, daryatiy sasa۳yada Jesúsra jivyu۳ vuryeyadaju۳, sabatyeda variy vuryeyadaju۳ntiy. Daryantiy jirya۳jnutatya jnu۳vye simuju۳yu,

jiintyasavay saju۳, jirya۳tidye jvaay si ۳chana۳yadaju۳. Jirya۳ntya siitye jiryevya۳ta۳damu saju۳, ne jiryi ۳nu۳y jidyivyi daryamusiñi ۳. 2ॸNe jirya۳ju۳dera jijechipiya۳jada, daryaday rani ۳cha diye runda jachipiya۳jadantiy; jirya۳ʮ͑ӕ̲ɗ‫ڏ‬ tyara ta۳riy jachipiya۳jada vadirajisiy, jirya۳tidye datya varirya Ju۳denu va۳tara, jiryatiy samirya darya, ji ۳chana۳tya۳ jarye, ne ra۳su۳tyechara tara varidye, mitya. 3ॸTapi daryatya sasa۳yada Ju۳denu mitya rivaayadaju۳ tara ray, ri ۳tay nu۳ñi ti ۳quimusiy jiryivantiy: Ne vu۳ryijechipiya۳ jaryi vu۳ñijyu۳ vu۳y, jiryatimyu۳ ne darya davyu۳y; vurya۳jachipiya۳ ji ۳ta datya۳da jachipiya۳jadata, daryasa۳ra۳ju۳tiy sasaranunumaya۳jada Ju۳denu vu۳jyu۳ra jijyu۳ jvaayada jachipiya۳jada, ramutiy vu۳tyuva۳chusara simu. 4-5ॸDaryani ۳ yinu۳y ti ۳quimusiy ranantaya۳ rajuura jvaatya۳, jadchiy ji ۳ta rivasiy rasiquityaja۳ tara va۳cha jvaatya۳ntiy, daryadantyi, dañuma vu۳ñi ۳cha rajuu Ju۳denu siityari ۳vay, Crístumu ji ۳ta vu۳vyichasara ti ۳qui day, vurya۳tidye jvaay ji ۳tyojomura sivaayada variy. 6-8ॸJaryi jaryedo jvaayadatavay daryaju۳ vu۳y, daryatiy sasa۳yada vu۳y, vurya۳jvaay samirya jachipiya۳jadata ramu. Ti ۳qui ra۳tu۳chu Ju۳denuju۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy sajachipiya۳ sanijyu۳; nu۳ntiy ra۳jmu۳tya samirya riy jityevay; nu۳ntiy ra۳datyanu samirya datyadodata; nu۳ntiy ra۳vanu۳tyaniryi rityi paru۳ryu۳y riva; nu۳ntiy ra۳sa۳y tara samitu۳choda ju۳rayadaju۳, taji jachipiya۳jadata vitya mitya; nu۳ntiy ra۳jnu۳tyasara riy jvaavye vani ۳raju۳; nu۳ntiy ra۳jantyutya yichana۳yadamu riy jantyuyadavay. Vurya۳jnu۳y nu۳tyura vurya۳vicha vadi vicha۳damu Crístu jtedamuju۳, nu۳tyura 9ॸNe vurya۳va۳ta vuryi ۳tu۳yadamu vu۳y; vurya۳javittyucharara nicyara۳y, vurye۳cha rupanichavay samiryamu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ12ٍॷ13

285 10ॸVurya۳va۳ta

samiryamuju۳ vu۳dyevyu۳y nu۳tyu vu۳vya۳tasaratiy samiy nu۳ñi taryi ۳vedantivyu۳y; varityi sito۳taniy vu۳tyeryi ۳ra samirya jvaayada, vu۳ñi ra۳jchana۳tya munatya rivani ۳. 11-13ॸVurye۳cha jaryi jvaavye, ne pituvye; vuryi ۳ntumu vurye۳cha vani ۳ravay; vu۳yntyityu۳ju۳ vurye۳cha nu۳tyu muchechimyi siityevay; vurya۳jchana۳chara vu۳yntuyadamu; jaryi paru۳cha۳riñube vichasara, vurya۳jachi ۳niy tapimusivyu۳y; vurya۳jiriryi ۳sarara Ju۳denujsa۳ tu۳choda; vurya۳jmu۳tya riy vu۳tyeryi ۳veda, Ju۳denumu tuva۳chuvay tarata ratiy su۳tyeryi; vurya۳jiriryi ۳ samirya vichatadeda riy jañu۳vye. 14ॸVurya۳tu۳chu sisa۳ Vuryi ۳ndenu sa۳tidye vichaniy samirya variryi rityi jarupanu vu۳y; vurya۳jtay samirya ruuva; ne vurya۳javityiye۳ryi. 15ॸVurya۳jchana۳y rusa۳ jchana۳vye, vurya۳ju۳na۳y rusa۳ ju۳na۳vyentyi. 16ॸVurya۳jachipiya۳ sanijyu۳ vu۳tyeryi ۳ daryatiy vu۳vya۳ta sa۳jachipiya۳ vu۳ñijyu۳; ne vurya۳jachipiya۳: Sayadaju۳numa ray. Vurya۳jvaay vatajuu rusa۳ jantyuyadavay, ne vurya۳jachipiya۳ vinu vu۳jyu۳. 17ॸNe vurye۳chaniy nicyara۳ñi ۳ ni ۳tiy vichaniy nicyara۳vyu۳y. Vurya۳jantya jvaayadara jiryatiy samirya nijya۳nvay diyara. 18ॸVa۳ vu۳ñi ۳day, vurya۳vichasara samirya variy rusa۳ ti ۳ta۳ju۳. 19ॸJiryatiy rivyichaniy nicyara۳y vu۳ñijyu۳, ne vurya۳ta۳ryataniy nicyara۳tya riy, ra۳ma۳cho۳ mitya. Jasiñi ۳ ra۳ma۳cho۳ saju۳ Ju۳denu, ni ۳numa ra۳jto۳taniy vu۳jyu۳ dárya, tapi nu۳charanuma daryaju۳ ĀфֆѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada day: Rajyu۳numa ra۳cha jto۳tadeda day. Ray ji ۳ta ra۳murichenutaniy varirya, su۳tay Vu۳yntyityu۳. 20ॸVariñumatiy ji ۳ta sa۳jachi ۳ vu۳myityasiy, vurya۳potyaniñi ۳; sa۳numatiy jchu۳mu۳y, vurya۳jatutaniy varintyiñi ۳. Darya jvaayadata ji ۳ta vurya۳jantaniy variñi ۳,

sa۳mo۳ randavu۳vay variy yana۳damu. 21ॸNe vurya۳sabonityaniy ramusivyu۳y, jiryatiy ruvaay tavarya va۳cha jvaayada daryaju۳; vurya۳saboniy ji ۳tara nicyara۳y jvaayada samirya jvaayadata. Vurya۳ntya tuva۳chu ruumu vu۳yntyityu۳veda

13

1ॸVurye۳cha

sabuvye rijyu۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rinsu۳y jiyu vu۳y, Ju۳denumusiy yinu۳dyerya nusu۳yada day; jiryatiy ravichasara nusu۳yada, daryanuma sabayada Ju۳denu darya. 2ॸDaryamuni ۳day ni ۳tiy jiyaro۳nura nusu۳yada, savicha Ju۳denu rabacha۳da jiyaro۳ju۳ntiy, sa۳jmutya۳sara varirya taji vichadeda variy. 3-4ॸJapu ji ۳ta ne suvu۳chi ۳ saju۳ ni ۳tiy jvaay samirya; ni ۳tiy jvaay va۳cha, suvu۳chi ۳ variy saju۳ni ۳. Netimyu۳ ne jichuvu۳ryu۳rya nusu۳yada, ya۳jvaarya jiryatiy samirya darya, sa۳tidye jchana۳tya nusu۳yada ja۳mi ۳ variy riva ji, Ju۳denu jmu۳tyi ۳ daryaju۳ ni ۳, sa۳tidye jmu۳tya samirya jvaayadaju۳ ji. Jiiryityi jvaarya nicyara۳y, ya۳ntya suvu۳y, mityaviy yinu۳y su۳tura podisíyase. Savichasara yinu۳y Ju۳denu jmu۳tyi ۳, Ju۳denu nique۳yadata sa۳chaniy tarani ۳ va۳cha jvaarya. 5ॸVurya۳ntya sabuy variy riva nusu۳yada, sañuma vichaniy Ju۳denu jmu۳tyi ۳ tara variy riva vu۳y, rañuma jarupanta vu۳jechiy variy riva vu۳y. 6ॸRamuni ۳tiy, vurya۳ntya murichenura jiryatiy rivya۳ta nutyityu۳mirya ramurichirya riva, varimyata criquiy, varimyata jvaayada, tapi rivyicha Ju۳denu muchechimyi, rirya۳tidye jnu۳tya samiryara nijya۳nvay vichadeda. 7ॸVurya۳sa۳ñi ۳ nu۳ñi ti ۳qui nusu۳ñu daryatiy vu۳dyivyiñi ۳: ni ۳tiy va۳ta criquiñe۳cho۳ vuryimu, nusu۳yada murichirya, vu۳ryi sa۳y variñi ۳; ni ۳tiy va۳ta jvaayadaju۳ vu۳ñe۳cho۳, vu۳ryi jvaay variy vu۳vyicha۳da jdutya۳daju۳; ni ۳tiy jpa۳ra yiteda vuryimu, vu۳ryi tuva۳chu variy ramu; ni ۳tiy vicha japu, vu۳ryi jnu۳y samirya sana۳cho۳.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ13ٍॷ14

286

Vurya۳ntya vichaniy samirya nu۳ñi tuva۳chuvajyuu vu۳y 8ॸNe

vurya۳paru۳y murichedodara vu۳dyivyi variy. Vu۳ryi va۳tasara jaryi varivyu۳y, ne jiryi ۳nu۳y vuryito۳tanirya Ju۳denu jteda day jiryatiy vu۳vya۳tani ۳ vu۳tyeryi ۳ nijya۳mi ۳, dañuma sa۳cha ti ۳. 9ॸJiryatiy su۳teda Vuryi ۳ndenu: Ne ya۳rupi ti ۳ vaturu۳jsa۳, ne ya۳jvay ti ۳, ne ya۳paranu, ne ya۳jnu۳y jiñi ۳ru۳yadamu rana۳cho۳ ti ۳ barya, mitya; su۳tedara ratarya niquejadantiy; vurya۳jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy vuryito۳tanirya taraqui saniquejada, jiryatiy su۳tedantirya: Ya۳ntya va۳tani ۳ jityuunu vichi ۳, nu۳tyu jivya۳tasara daryantiy ji. 10ॸVarityi vu۳vya۳tani ۳ vu۳tyuunu vichi ۳, ne vurye۳chaniy taji nta variñu۳nñi ۳, ramuni ۳ vuryi ۳tay: Jirya va۳ta۳damusiy vuryito۳tanirya Ju۳denu jteda ti ۳ta۳ju۳. Ne ta۳rijyu۳ nu۳nrya Vuryi ۳ndenu jdeda runda nu۳day 11ॸRanchaju۳ntiy, jiryatiy vu۳dyetyanuma nu۳tyura runda rani ۳cha diye, riti ۳ma۳ vuryi ۳dyosicha۳da runda, tapi jativyenumara jantyutya۳da runda. Vu۳tyuva۳choda rundamu vu۳dyetya۳da daryaju۳, ne ripya nu۳darya vurye۳ntyutyasa۳da runda nu۳day. 12ॸRabaryi ۳ru۳ñuma nupora (juucha nupocudi), ra۳sacharu۳ñuma jna۳rya (Ju۳denu jna۳rya). Vurya۳ntya jatya vuryivasirya nupocudi jvaayada (juuchuveda) vurya۳tidye jachosiy vuryivara vandajay, vu۳ryamityájajyu۳. 13ॸJiryatiy jna۳ryamu vurye۳cha, vurya۳rupi samirya jvaayadamu, ne vurya۳jcanurya ra۳ya۳jomu jiya۳da, dantyamu۳y ne niyu۳yadacanuyada, dantyamu۳y ne jarupadodacanuyada, vaturu۳jsa۳ cadnaveda, daryantyamu۳y ne

ra۳tya۳dacanuyada. 14ॸVurya۳ntya jachu vuryivani ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu, ne vurya۳jachipiya۳ jvaayadara vu۳dyirya ni ۳ru۳chara. Ne vu۳ryi nique tara sanijyu۳ vu۳tyeryi ۳

14

1ॸVurya۳ntya jmutya۳ni ۳ ni ۳tiy vadiiryo۳nu jityuva۳chodamu, dantyamu۳y ne vurya۳nique۳tya sajachipiya۳jadivayu, jiryatimyu۳ ne sadatya samiy didyerya mirya jvaayada juuchuveda day, miryantiy samirya jvaayada day. 2ॸNu۳ ji ۳ta, jiryatiy vanu۳rya jachipiya۳jadati ۳ni ۳, ni ۳ni ۳ jachipiya۳ samirya day vurye۳jmyirya jirya jmyichara, nu۳ntiy jiryatiy vadiiryo۳ jachipiya۳jadati ۳ni ۳, ni ۳ni ۳ jachipiya۳ ne samirya vurye۳jmyirya java۳da saviy, voca saviy, tavaryi savijerye mitya, Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jadamuju۳. 3ॸNi ۳tiy ra۳jmyi ti ۳ta۳ju۳ra, ne sa۳rrachu variñi ۳ ni ۳tiy ne va۳tara, daryantyamu۳y ni ۳tiy ne jmyiryu۳rya, ne sa۳tu۳chuta variñi ۳ ni ۳tiy jmyi ti ۳ta۳ju۳ra, Ju۳denu yinu۳y jmutya۳ dañi ۳. 4ॸ¿Chi ۳na۳ yitadye ji, chi ۳? ya۳tidye tu۳chutaru۳ñi ۳ jityeryi ۳, Ju۳denu muchechiy. Si ۳tenu santyityu۳ju۳ saraniy surra jityuva۳chodamu, varimyata sacasinu۳ya۳ variy. Santyityu۳ ji ۳ta datya ranityadedani ۳, ʮɗфֆҡɗֆѸ̲ɗфֆԮɗËȍĀľ‫ڏ‬ damu saranityadeda daryaju۳ni ۳. 5ॸTajiñi ۳ ti ۳ jachipiya۳ day: Vurya۳jachipiya۳ Ju۳denunijyu۳ nu۳ñi tumícyu rundamu, nu۳ ji ۳ta jachipiya۳ntidye: Ne, vurya۳jachipiya۳ ti ۳ta۳ju۳ rundamu sanijyu۳ Ju۳denu. Nu۳ñi riy ya۳jachipiya۳ nu۳tyuramusiy vurya۳Ѹф‫ڏ‬ nura runda, Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada runda. 6ॸNi ۳tiy jachipiya۳ tarundaqui sanijyu۳, savichaniy samirya variñi ۳ Vuryi ۳ndenu; daryantiy ni ۳tiy jmyirya tara, si ۳byedamu jijechipiya۳ sanijyu۳ Ju۳denu, si ۳chana۳tya variy rivani ۳: ¡Yentyumya۳te jmyicharata riva! Daryantiy ni ۳timyu۳ ne jmyiryu۳rya java۳da saviy, Nutyityu۳ nijyu۳ jachipiya۳jadamu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ14ٍॷ15

287 ne si ۳myiryu۳rya, su۳tay darya siva Ju۳denuntiy: ¡Dañumamu۳y ne ra۳jmyirya java۳da, ra۳jchana۳tya varintyi ji! 7-8ॸTapi ne vu۳ñi ۳chasara vu۳dyirya va۳ta۳damu, dantyamu۳y ne vu۳dyiichara vu۳vya۳ta۳damu; varityi yinu۳y vu۳ñi ۳cha, vu۳vyichasara Nutyityu۳ nijyu۳; varityi vu۳dyiiy, vu۳dyiiy Nutyityu۳ nijyu۳ntiy. Ramuni ۳tiy varimyata vuryi ۳nu۳y, varimyata vu۳dyiiy, vu۳ñi ۳cha Nutyityu۳ dadyeñu variy. 9ॸTapi ramuni ۳ ji ۳ta sadiiyada Crístu, sami ۳sa۳da varintyi, sa۳tidye vicha diibyimiy nutyityu۳, jnu۳vye nutyityu۳ jarye risa۳ju۳ni ۳. 10ॸJiñi ji ۳ta, ¿ta۳ju۳na۳ jityu۳chutani ۳ jityeryi ۳, ta۳ju۳? ¿Va۳ ji, ta۳ju۳ yirrachuni ۳ jityeryi ۳ntiy, ta۳ju۳? Ti ۳ta۳ju۳ jiryi ۳nu۳y vurya۳raniy Ju۳denu tuunu tu۳chutasa۳daju۳. 11ॸTapi nu۳charanuma Ju۳denu niquejadamura: Su۳teda Nutyityu۳: Daryatiy ri ۳nu۳y, jirya۳jadasiñu ji ۳ta rañe۳cho۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳yu, jirya۳jtay vijyo۳mujache radyiya: ¡Ju۳denu si ۳tenu vichasara vase datyara! 12ॸRamusiy vu۳dyetya vurya۳tu۳chu vijyo۳mujache Ju۳denu tuunu, nu۳ñi ti ۳musiy vurya۳tu۳chura vuryivaayada. Jatyi jicyasinu۳ya۳taniy ji ۳ta juuchuvedaju۳ni ۳ jityeryi ۳ 13ॸ¿Ta۳ju۳ra vurya۳tu۳chuta nu۳ñi vatajuu vu۳y, ta۳ju۳? Vurya۳ntya jachipiya۳ ji ۳ta: Ne vurya۳jvaay tara ratatiy vurya۳casinu۳ya۳taniñi ۳ vu۳tyeryi ۳, rata ni ۳day vu۳jyuuchanuni ۳. 14ॸRay Pávuru datya, sadatyataniy Jesucrístu ray, jiryatiy ravyichasara simu: Tarana۳tya jmyichara ju۳bachara, jiryatiy mityamusiy ti ۳ttasara darya. Varityi vu۳jechipiya۳ ti ۳ttasarara, ravicha variy ti ۳ttasara si ۳tenu vu۳jyu۳. 15ॸTapi ratyi jmyirya tara ratatiy ra۳jarupanu variñi ۳ ratyeryi ۳, ne rañi ۳chaniy ravya۳ta۳damu variñi ۳. Vu۳tyi jmyirya jirya jmyichara, vurya۳care variñi ۳ vu۳tyeryi ۳ Ju۳denu

nú۳jisiy. Ne vurya۳caretaniy ti ۳, chi ۳ jiyadaju۳ sabatyeda Crístu variy. 16ॸRamuni ۳timyu۳ ne vurya۳javityiye۳tyaniy vu۳vyichadedivasirya tara jiryatiy sasa۳yada Ju۳denu samirya vu۳rya. 17ॸTapi jiryatiy sansu۳yada vu۳y, ne vuryi ۳byedaju۳ra, dantyamu۳y ne vurya۳todaju۳ra; raju۳ni ۳ ji ۳ta sansu۳yada davyu۳y, sa۳tidye jdutya yisa۳ju۳ varivyu۳y, sa۳tidye jtay samivye varintyivyu۳y, vurya۳tidye vichasara samirya rivasiy sisa۳ntiy, sa۳tidye jchana۳tyaniy Yintuta varivyu۳y. 18ॸTapi ni ۳tiy jvaay Crístuju۳ darya yinsu۳yadamu, ni ۳ni ۳ jvaarya sajachara Ju۳denu, ni ۳day ra۳cha samirya vadichi ۳ ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳ntiy. 19ॸRamuni ۳ vurya۳jiriryi ۳ jvaayadara jiryatiy samiy vicha۳daju۳ darya, ratatiy vurya۳jmu۳tyasara nu۳ñivajyuu vu۳y. 20ॸNe vurya۳javatyara Ju۳denu jvaayada vuryi ۳myi ۳sara jiyadasiy. Ti ۳ta۳ju۳ jmyichara ra۳cha vuryi ۳byedaju۳, ju۳bachara ni ۳viy rani ۳cha jmyichara; tama۳ samirya rani ۳cha saju۳, ni ۳tiy jmyi jityeryi ۳ casinu۳ya۳jadaju۳ra. 21ॸSamirya ji ۳ta vu۳jyu۳ra ne vurye۳jmyirya, ne vurya۳jatura, ne vurya۳jvaarya tara ratatiy sa۳casinu۳ya۳ vu۳tyeryi ۳ variy. 22ॸJiryatiy jijechipiya۳sara yivaayadaju۳, ya۳ntya jachipiya۳ jijyu۳ntidyerya, (ne jityeryi ۳ju۳) Ju۳denu diya. Si ۳chana۳tyi ۳si ۳ni ۳ ni ۳timyu۳ ne tu۳chuta ramuyu, jiryatiy sani jantyama۳ samirya vidye rani ۳cha. 23ॸNi ۳tiy jbyeda jidyetyi ۳sa۳damura, ni ۳ni ۳ jiyasayadayu, jiryatiy satuva۳chu۳sa۳damu jibyeda daryaju۳ra. Ti ۳ta۳ju۳ jiryi ۳nu۳y jiryatiy vuryivaay vu۳tyuva۳chu۳sa۳damura tara, rani ۳ ji ۳ta ma۳cho۳ variy vu۳jyuuchuvedaju۳ day. Vurya۳ntya jachipiya۳ ranijyu۳ vu۳tyuunu vichi ۳ jmu۳tya۳da

15

1ॸVu۳y ji ۳ta jiryatiy vanu۳rya vuryi ۳ntumu davyu۳y, vurya۳jachi ۳niy vu۳tyeryi ۳ diiryo۳vedaju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ15

288

vu۳y, ne vurya۳jachipiya۳ vinu vu۳jecharaju۳. 2ॸVurya۳ntya jachipiya۳ nu۳ñi ti ۳quimusiy, nu۳tyuramusiy vurya۳jchana۳tyaniñi ۳ vu۳tyuunu vichi ۳, nu۳tyuramusiy, samirya vicha۳daju۳, sa۳tidye vanu۳tya jityuva۳chodamuyu. 3ॸTapi Crístu jnu۳yada jijye۳ jacharaju۳, ne su۳nu۳yada jijecharaju۳ day, darya nu۳chara ni ۳day saparu۳tya۳danchirya jiryatiy su۳teda siva jijye۳: Raju۳u۳mya۳ rayncha variy rajuura daryaju۳ riñique rañijyu۳ va۳cha yavityiye۳yadamu, jiryatiy jiñijyu۳ riñiquenu۳yada daryantiy. 4ॸTapi ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy sanu۳tyadeda Ju۳denu ta۳rirya, rani ۳ ji ۳ta vu۳dyetya۳daju۳ nu۳chara day, ramusityidye vurya۳jachi ۳niy tapimusivyu۳y, rani ۳ ra۳jmu۳tya vu۳y, vu۳ñuma paru۳y variy riva vu۳yntuyada sa۳jiju۳. 5-6ॸJu۳denu ji ۳ta ni ۳tiy datyanusarara tapimusiy jachi ۳deda, niquejadata jmu۳tya۳da jarye, sa۳ma۳ sa۳y jiryerya vatajuu jachipiya۳jada, jiryatiy vu۳dyetya Jesucrístumura, ramutiy jirya۳jachipiya۳ ji ۳tyojomuju۳ variy, jirya۳tidye jchana۳tyajaya۳sara jidchavu۳ jachipiya۳jadatani ۳ Ju۳denu, jiryatiy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu ja۳dyeñi ۳. Ra۳ntyutya۳da ra۳cha ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳ 7ॸRamuni ۳day

daryatiy sadiryejada Crístu ntivyu۳y, daryaday vurya۳dirye varintyidyevyu۳y, ra۳tidye jasa۳y Ju۳denuda rivasiy variy. 8ॸTapi ratyu۳chu jiryiva, jiryatiy savichanu۳yada Crístu Judíyuveda jmu۳tyi ۳, vurya۳tidye datya variy si ۳tenura saniquejada Ju۳denu, jiryatiy sito۳taniy Crístura Ju۳denu niquejada rijyu۳, Judíyuveda munatyavay. 9ॸJiryatimyu۳ ne Judíֆӕ‫ڏ‬ veda daryi, riñi ra۳jchana۳tyani ۳ Ju۳denu varintyi, sa۳ntyutya۳diva, darya nu۳chara ni ۳day vu۳myunatyi ۳ Davyíbe niquejada: Ramuni ۳ ra۳jchana۳tya nijya۳nvay parudamu ji, jiryatimyu۳ ne

Judíyuveda daryi, ra۳murra۳y variy yityamu jchana۳tya۳daju۳. 10ॸJasidyentyirya nu۳chara ju۳na۳ntyi: Jirya۳ntya jchana۳y, nijya۳nvajyuu, Ju۳denu nijya۳nvayjsa۳. 11ॸJasidyerya saniquejadantiy: Jirya۳ntya jchana۳tyani ۳ Vu۳yntyityu۳, nijya۳nvay, jirya۳ntya murra۳y sanijyu۳, vurya۳ntya murra۳y Vu۳jye۳ñijyu۳ nijya۳nvajyuu ti ۳ta۳ju۳. 12ॸSabaya۳jada Isayíyasibe jadchiy sanijyu۳ntiy: Sa۳dipuvay vu۳myunatyi ۳ Isayíbe jnutijyu۳u۳musiy ni ۳tiy ra۳nubesumichara nijya۳nvajyuu nusu۳yasi ۳ju۳, rirya۳nutuchara sa۳jiju۳. 13ॸVuryi ۳ndenu ji ۳ta ni ۳tiy datyadoda nutuyada vu۳y, sa۳ma۳ mu۳chanichara yichana۳yadata jirye, samiy jachipiya۳jadata jarye, jiryetyuva۳chodamu, jirya۳tidye datya jaryivya۳ju۳ra nutuyada, jiryatiy vu۳yntuchara vurye۳ntyutyasa۳da jiju۳, jiryatiy Su۳ntuta jivyanu۳tyaniy vu۳yntuyadamu vu۳y. Su۳pa۳jada Ju۳denu tu۳chu۳ni ۳ Pávurubay 14ॸRay

Pávuru, radyetya samirya jiryenchiy, jiryatiy ramu۳chanimya۳ samirya jvaayada jiryedye, rito۳ma۳ ji ۳ta jiryedyetya۳da ti ۳ta۳ju۳, jiryedyetyanuma jidyirya datyadodaju۳dáyu. 15-16ॸRañu۳yasiy ra۳ni ۳sa۳damu caterava jiryejyu۳ rate, ra۳tidye jachipityataniy jiryentyirya. Ramuni ۳ jiryi ۳nu۳y sasa۳yada Ju۳denu rivaayadaju۳ra, ra۳tidye vicha Jesucrístu jmu۳tyi ۳ rijyu۳, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Ray ju۳renumaya۳ra samitu۳choda, ra۳tidye jnutatya variy Ju۳denumuju۳ riy: Jivyetyi jiyu riy, samivyeñuma jidyiya riy, jiintyasava ñuma ti ۳ta۳ju۳ jijyu۳ variryi, Yintumusiy. 17-19ॸRamuni ۳ ri ۳chana۳ËȍфˇľѸӕËфɞѸҡӕ‫ڏ‬ musiy, Ju۳denujsa۳ jvaayadamusiy, tapi ne vana۳y ntate rañique ranchiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ15ٍॷ16

289 jiryatimyu۳ ne sivaay Jesucrístu rimusiy, rirya۳tidye tuva۳chu nijya۳nvajyuu simu. Sivaayada ji ۳ta rimusiy rañiquejadata, rivaayadata jarye, jiryatiy sivaay jivyanu۳yadatara mityamusiy datyadoda, ti ۳ttasara jarye, Su۳ntu vanu۳yadata yivaarya, daryasa۳ra۳ju۳ jiryatiy ratyu۳chunumaya۳mu۳mya۳ra samitu۳choda Crístunchiy, Jerusarí ۳musiy, Idíricu mucadi sa۳ra۳ju۳. 20ॸDarya jvaayadatani ۳, rito۳taniryu۳rya rañi ۳ru۳yada, ra۳tidye tu۳chu ruuva, jasityimyu۳y ne rityuva۳chusara tara Crístunchiy didye, rañuma jvaay ratyeryi ۳ jvaayadanchara, jiryatiy ru۳ndachara ji ۳ta rivasiy Ju۳denu siityari ۳vajyu۳. 21ॸDaryatiy ru۳teda nu۳chara: Rirya۳jnu۳y, jasityi ne tara tu۳chusara sanchiy didye; rityimyu۳ ne tuva۳chu didyerya, riñi ۳ ji ۳ta ra۳datyara. Sajachipiya۳jada Pávurubay jiya۳da Rómamuju۳ 22ॸJiryatiy

ratyu۳churu۳rya samitu۳choda jasityimyu۳y ne rityuva۳chu didyerya, ramuni ۳tiy rachuru۳ya۳ rani, ramutimyu۳ ne rito۳ variy jiryimu didye. 23-24ॸDiye ji ۳ta jiryatiy ne tarajna۳y vichajo nu۳day, jirya mucadimu rivaayadaju۳ nu۳day, jadchintyi jiryatiy rito۳ru۳ñu۳yada rajuura nijya۳musiy jiryimu, ramuni ۳day ra۳numatiy jiya Espáña mucadimuju۳, raryamiryi ۳ru۳y riva Róma, ra۳tidye diryi ۳ variy jiryiva. Ra۳numatiy riche taraqui jiryimu, vatajuu vurya۳jchana۳y variy, ravya۳ta jirya۳jpa۳ variy Espáña mucadimuju۳ ray. 25ॸDiye raya Jerusarí ۳muju۳, ra۳tidye jtura jmu۳tya۳da Judíyuvedaju۳. 26ॸTapi riñi jachipiya۳jada samirya Masedóniya mucadimu siityari ۳vay, Acáya mucadimu siityari ۳vay jarye risa۳ju۳, riñi jachipiya۳ʮĀѸ̲ɗфֆ‫ڏ‬ vidye rirya۳jmu۳ҡֆҡфҡфɗֆʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ davay, jiryatiy Jerusarí ۳mu

siityari ۳vadyeryi. 27ॸRijechipiya۳jada samirya jiryatiy ridyivyi daryaju۳ riy. Ne jiryi ۳nu۳y Jerusarí ۳mu vichavay Judíֆӕ‫ڏ‬ veda jmu۳tya۳da munatya riy, ru۳ntu jiyadaju۳, riñuma ji ۳ta ra۳jmu۳tya tarata varintyidyeryi. 28ॸRañi jto۳taru۳rya jirya sa۳chara Judíyuvedamu, ruumusiy jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, jiryatiy ra۳jasa۳chara samitu۳choda daryaju۳ ramusiy. Rivasiy ji ۳ta raryamiryi ۳jadamu ra۳jvi ۳ryi ۳ jiryimuntiy, jadchiy ji ۳ta ra۳jiya variy Espáña mucadimuju۳. 29ॸVarityi ra۳jvi ۳ryi ۳ jiryimu, radyetya sa۳vichaniy Crístu jaryi samirya variy vu۳jyu۳. 30ॸRayasantate jirye, ratyeryi ۳veda, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusiy, jirya۳ntya jmu۳tyajaya۳sara Ju۳denuva jachiñu۳yadata ray; jiryevya۳ta۳damusintyi jiryatiy sava۳tataniy Ju۳denu Jnutu rata vu۳y, ramusiy jirya۳ntya jiyasanta jidchavu۳ risa۳ni ۳ Ju۳denu, rayadaju۳. 31ॸJirya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu sa۳tidye jantyuy riva rirya۳jisiy Judéya mucadimu vichavay, jiryatimyu۳ ne siityevadyeryi. Jirya۳jachiñu۳y sivantiy, rirya۳tidye jmutya۳ siityari ۳ԮֆѸ̲ɗфֆʮËȍɗҡֆ‫ڏ‬ varya jmu۳tya۳da, jiryatiy ra۳jto۳ta Jerusarí ۳mu vichavamyura. 32ॸRaju۳ntiy jirya۳jiyasantani ۳ Ju۳denu, variñumatiy sa۳va۳tara, ra۳jto۳ ri ۳chana۳yadamu jiryimu, ra۳jiituryi ۳ variy jiryisa۳. 33ॸSa۳cha Vuryi ۳ndenu jiryisa۳, ni ۳tiy sa۳charara samirya vichasa۳da vu۳jyu۳. ¡Darya ra۳chajaya۳sarate variy! Pávurubay mu۳chuvatyaniryi rajuuvay nijya۳nvantyi

16

1ॸRavya۳ta jirya۳datya nada Vébejyu۳y, vuryi ۳tyamutu۳y Crístumu. Nanuvicha Sencréyamu vichanu۳y, Ju۳denu siityari ۳vay jmu۳tyanu۳y daryaju۳ nada day. 2ॸJirya۳dirye samirya Vu۳yntyityu۳mu nada, jiryatiy nu۳ñi Ju۳denu siityari ۳vay daryaju۳ vu۳y. Jirya۳ntya jmu۳tya nadantidye,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ16

290

jasicha۳ra۳ju۳tiy nana۳va۳tara, nu۳tyu nani ۳mu۳tya۳da ta۳rintyidyeryi rajuuvay nijya۳nvantyidye, rajerye. 3ॸJirya۳mu۳chuvañada Príshcaju۳ntyi, nanuvanu Aquída jarye, jiryatiy risa۳ jvaañu۳y Jesucrístumu daryaju۳ nada. 4ॸNada ni ۳day rañi jteda yadiiy rayadaju۳, nana۳ntyuyada variy riva. Ne vinu ray jtaryu۳y nadiva: ¡Sa۳na۳ntyumya۳ riva! Rijerye jtaryu۳rya, Ju۳denu siityari ۳vajyuu jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 5ॸJirya۳mu۳chuvantyiryi Ju۳denu siityari ۳vajyuuntiy, jiryatiy rintye۳ryaniy nanurorimyuyu. Jirya۳mu۳chuvantyiñi ۳ ravya۳tasi ۳ Epenétuntiy, ni ۳ni ۳day munatya Crístu siityari ۳nu Ásiya mucadimu day. 6ॸJirya۳mu۳chuvañada Maríyaju۳y, tapi nadavitya jvaañu۳yada paru۳cha۳rimyusiy vuryeyadaju۳. 7ॸJirya۳mu۳chuvañi ۳ Antrúnicu, Júdyuta, raryena۳ju۳y, jiryatiy nanuvichanu۳yada tanuvu۳nujovimu risa۳, ru۳nu۳yada nusu۳byimiy samirya nanuna۳cho۳. Nada ji ۳ta tuva۳choda simu Crístu ra۳jisiy. 8ॸJirya۳mu۳chuvantyiñi ۳ Jampiriyátuntiy, ravya۳tasi ۳ Vu۳yntyityu۳mu daryaju۳ni ۳. 9ॸDaryaday jirya۳mu۳chuvantyiñi ۳ Jurbánuntiy, vuryisa۳ jvaañu Crístumu, ravya۳tasi ۳ Jistáqui jarye sisa۳ju۳. 10ॸJirya۳mu۳chuvañi ۳ Apéde, ni ۳ni ۳day samirya vadichi ۳ Crístumu. Jirya۳mu۳chuvaryi Jaristóburu rorimyu vichavay. 11ॸJirya۳mu۳chuvañi ۳ raryena۳ Jerudyánu. Jirya۳mu۳chuvantyiryi Marsí ۳su rorimyu vichavantyi, rityi tuva۳chusara simu Vu۳yntyityu۳ntiy. 12ॸJirya۳mu۳chuvañada Trijénaju۳y, Trijósaju۳y nadisa۳ju۳, jaryi jváaryú۳y Vu۳yntyityu۳mu daryaju۳ nada. Jirya۳mu۳chuvañada Prísidyaju۳y jarye, jaryi va۳tasanu۳y, jiryatiy nadivaañu۳y jaryi Vu۳yntyityu۳mu. 13ॸJirya۳mu۳chuvañi ۳ Rujínu, jiryatiy jaryi jaryetasi ۳ Crístumuju۳ni ۳, su۳no۳da jarye, nu۳tyu ri ۳no۳da ri ۳tay daryaju۳ nada. 14ॸJirya۳mu۳chuvaryi Jasí ۳critu, Vu۳recúntiy

jarye, Erímasiy, Patrúbasiy, Jermá۳, vu۳tyeryi ۳veda jarye ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rivyicha rusa۳. 15ॸJirya۳mu۳chuvaryi Jidorócovedantiy, Jú۳dya, Nériyu jarye, si ۳tyamutu yisa۳ju۳, Odímpa jarye, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rusa۳ vichavaryi, jiintyasavay Ju۳denuju۳ ti ۳ta۳ju۳ daryaju۳ riy. 16ॸJirya۳mu۳chuvay nu۳ñi jirye Crístu va۳ta۳damuyu. Crístu siityari ۳vajyuu ti ۳ta۳ju۳ mu۳chuvay jirye jirya caterava. 17ॸRayasanta ji ۳ta jirye, ratyeryi ۳veda, jirya۳jnu۳tya samiy rirya۳jisiyu, rityi datyanu ri ۳dchaju۳ datyadoda jiryatiy jiryedyetyara. ѠɗĀֆľҡֆĀΎĀҡʮɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ taniy tajiñe۳cho۳ju۳ riy tavay, ne rijechipiya۳ vatajuu variñu۳day. ¡Jirya۳janumitye rirya۳jisiy! 18ॸNe ruvaaryu۳y Vu۳yntyityu۳ Jesucrístujsa۳ nu۳ndye, vinu ridyirya ni ۳ru۳charanuma yivaadye. Jadchintyi riquivu۳chunuma jiñiquejadata riy datyi ۳sa۳miy, taji niquejadata riquivu۳chu va۳cha vicha۳damuju۳ riy. 19ॸRa۳ticheñuma ti ۳ta۳ju۳ jiryetyuva۳choda, ramuni ۳ ri ۳chana۳y jiryenchiy; dañuma ravya۳ta jiryejyu۳ jirya۳tidye vicha۳siy datyavay samirya jvaayadaju۳, quivu۳yasa۳ jachityavay jarye jirye۳cha, jiryeñuma jvaarya nicyara۳y. 20ॸVuryi ۳ndenu ji ۳ta, ni ۳tiy vichataniy samirya vu۳y, mityamusiy sa۳jvatyiñi ۳ Satanásiy vurya۳jisiy, vu۳me۳cho۳ma۳ variy Satanásiy vuunuvajyu۳. Samirya ra۳cha jiryejyu۳, Vu۳yntyityu۳ Jesúsmusiy ra۳cha samirya jiryejyu۳. 21ॸSamu۳chuvay risa۳ jvaañu Timutévu jirye, Dúsiyu, Jasú۳, Sosípatru jarye jiryatiy raryena۳midyeryi. 22ॸRamyu۳chuvay Jesucrístumu jirye, ray Térsiyu, jiryatiy Pávuru nu۳tyaniy jirya catera jiryejyu۳ ray. 23-24ॸSamu۳chuvay Cáyu jirye, ni ۳tiy dirye jiryorimyu ray, su۳mu۳tyasarantiryi Ju۳denu siityari ۳vajyuu jiyuntiy. Samu۳chuvay Erástu jiryentyi, ni ۳ni ۳ vichasara vicha۳da criquiy jnu۳tyi ۳ jiyu; vu۳tyeryi ۳ Cuvártu jarye mu۳chuvay jiryentyi.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ѠΔ̲ॷ16

291 25-27ॸDiye ra۳cha vandate saju۳, ni ۳tiy datya vanu۳tya۳da radyetyadodata jirye, jiryatiy ratyu۳chusara Jesucrístunchirya samitu۳choda. Rajuura nijya۳ sa۳ra۳ju۳ ravichasara dutyasara nijya۳nvayjisiy, diye ji ۳ta vadicharanuma darya, Ju۳denuju۳ tu۳chuvabe niquejadamu vadicharanuma darya, jiryatiy nu۳chara darya. Ju۳na۳re vichi ۳ Ju۳denu jtedamusiy

ji ۳ta ra۳cha datyasara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyuuju۳, rirya۳tidye tuva۳chu variy ramu. ¡Jiñu Ju۳denu, vinu ni ۳ vichasara datyara, sanijyu۳ ji ۳ta ra۳chajaya۳sarate vandate, ˇľѸӕËфɞѸҡӕ‫ڏ‬ musiy taarye! ¡Darya ra۳chajaya۳sara ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳! Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

RAJO۳ TTYA۳ CATERA CORINTYU JA۳ NVAJYU۳ Pávurubay mu۳chuveda riy Ju۳denu siityari ۳vavyedabay

1

1-2ॸRay

Pávuru, rañi ۳cha natutyanichi ۳ Jesucrístu nusu۳byiju۳, Ju۳denu jtedamuju۳. Rañu۳y vu۳tyeryi ۳ ґΔѸҡľ͑ľѸɗ‫ڏ‬ tyara catera jiryejyu۳, Ju۳denu siityari ۳vajyuu jiryatiy Coríntyu ja۳nvay jiryedye, sajaryeta۳da Ju۳denu jijyu۳ Jesucrístumusiy jirye, sanatuyada daryaju۳ jidyedyeñuju۳ jirye, rusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ rityi jachiñu۳ñu۳yada Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jtyamuju۳ ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva, nu۳ñi vu۳vyicha۳damu. 3ॸJirye۳chasara samirya Vu۳jye۳ Ju۳denu jtyamu, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jtyamu jarye, samirya ra۳cha variy jiryejechiy ramusiy. Si ۳chana۳tya۳da Pávurubay variñi ۳ Ju۳denu samirya vicha۳daju۳ 4ॸRi ۳chana۳tyasarani ۳ Ju۳denu

jiryeyadaju۳ jiryatiy sasa۳yada mitya Jesucrístumura samirya vicha۳da jiryejyu۳. 5-6ॸSu۳mu۳tya۳da daryaju۳ Jesucrístumusiy ti ۳ta۳ju۳mu jirye, jiryetyu۳chodamu, jiryedyetya۳damu jarye, jasicha۳ra۳ju۳tiy rama۳cho۳jada Crístunchiy tu۳choda jiryejechimyu. 7ॸDaryamusiy ne rasu۳tyeryu۳y nta tara jirye jiryatiy sasa۳y Ju۳denura, varityi jiryentucharara siti ۳jada runda, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu mu۳ti ۳jada. 8ॸNi ۳ni ۳ ra۳vanu۳tyasara tamitya rundamuju۳ jirye, ne ti ۳ ra۳yasay variy jirye, mitya, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jti ۳jadamu, vurya۳numatiy raniy satuunu. 9ॸNi ۳ni ۳

vichasara Vu۳jye۳ sami ۳, jiryatiy sito۳tanicharara jiñiquejada, tapi ni ۳vitya natuy jirye jirya۳tidye vichasara variy sisa۳ sadenu, jiryatiy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu dañi ۳. Ne rijechipiya۳nu۳yada Coríntyu ja۳nvavyedabay mityiji ti ۳ta۳ju۳musiy 10ॸRatyu۳chu

samirya jiryiva, ratyeryi ۳veda, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jtyamu rajechiñu۳y jiryiva: Jirya۳numa jachipiya۳ ti ۳ta۳ju۳musiy, ne jirye۳cha taji jiryejechipiya۳jadamuju۳; jirya۳numa jiryiryi ۳ra samirya vichasa۳da day, taraqui jachipiya۳jadatavay jirye۳cha, jirya۳tidye jvaay vatajuu variy. 11ॸRatyuva۳chu rana۳cho۳ Cudóveveda niquejada daryaju۳ jiryeñijyu۳, ratyeryi ۳veda, jiryatiy jiryeñique۳tya daryaju۳yu. 12ॸTa۳raju۳ jiryi ۳tay jirye۳cha taji siityari ۳vay, jiryatiy jiryi ۳tay nu۳ñi ti ۳quimusiy: Ray ji ۳ta Pávuru siityari ۳nu day, nu۳ntiy: Ray, Apódosiy siityari ۳nute day, nu۳ntiy: Ray Pyítru siityari ۳nu day, nu۳ntiy: Ray ji ۳ta Crístu siityari ۳nu day. 13ॸ¿Nantasi ۳ni ۳viy jiryi ۳nu۳ñi ۳ Crístu day? Ne ru۳veda crusitya۳sani ۳ Pávuru jiryeyadaju۳, dantyamu۳y ne jiryi ۳tyu۳yada Pávuru jtyamu. 14-15ॸRi ۳chana۳tyani ۳ Ju۳denu jiryatiy ne ri ۳tyadoda ti ۳ ʮɗфֆľнӕľ¡ֆɗ‫ڏ‬ musiy, vinu Críspyu, Cáyu jarye, jiryeñuma jtay variy: Nu۳y ji ۳ta ji ۳tyu۳ñu۳yada Pávuru jtyamu day. 16ॸRañi ji ۳tyadodantiryi Estévanasivyedantiy, ne rajechipityara ji ۳tyadoda ti ۳ nijya۳mi ۳ taji.

292 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

293

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ1ٍॷ2

17ॸTapi

ne su۳pa۳jada Crístu ray ra۳tidye ji ۳tyanunumaya۳; su۳pa۳jada ji ۳ta Crístu daryé ra۳tidye tu۳chunumaya۳ra samitu۳choda, ne nijya۳mi ۳ datya۳data, rañuma ma۳cho۳ mitya Crístu batyeda crusitya۳sa vuryeyadaju۳. Savichasara Crístu vanu۳dyinu, datyadodati ۳ Ju۳denumusiy

18ॸCrusinchiy datyadoda ji ۳ta, ne tara niquejada nta rijyu۳ paruti ۳savañu۳ndyerya; vu۳jyu۳ ji ۳ta jiryatiy jantyutyasavadyevyu۳y, Ju۳denu datya۳da ji ۳ta vurye۳ntyutyasa۳daju۳ day. 19ॸNu۳charanuma daryaju۳ darya: Ra۳day paruta ji ۳tara datyavay datya۳dantiy, ra۳day rrachura ridyetya۳da varintyi, jiryatiy datya۳da jachipiya۳jadatavaryi. 20ॸ¿Tenumani ۳ datyara, te? ¿Teni ۳ niquejada datyanu۳ day, te? ¿Terani ۳ niquejadacanu, te? Ju۳denu dityadoda datyi ۳sa۳miy ti ۳ta۳ju۳ riy. 21ॸJu۳denu datya۳damu, ne ridyetyaru۳yada nijya۳nvay jidyetya۳data daryaju۳ni ۳, sabaryu۳yada daryaju۳ra rirya۳tidye tuva۳chu nijya۳nvay simu, riyada ra۳yadaju۳, vinu samitu۳choda tu۳chodamusiy, dañuma rirya۳jachipiya۳ tavay ranchiy: taravitya day. 22-23ॸDañuma riñi jiyasantanu۳yada Judíyuveda Ju۳denumusirya mityamusiy datyadoda jityuva۳choda jiju۳, daryaday riñi va۳tanu۳yada tavay rana۳cho۳ datya۳dantidye, jityuva۳choda jiju۳ntidye, nu۳ñi tu۳chunumaya۳ ruuva Crístunchiy, ni ۳tiy batyeda crusitya۳sa vuryeyadaju۳. Rirya۳na۳da Judíyuveda variy ranchiy, ne rityuva۳churu۳y variy simu, rirya۳tidye jnu۳y ju۳na۳reju۳ variy. Tavay ne tuva۳churu۳yada ramu jiryatiy ru۳tavyitya si ۳tenu daryaju۳ra. 24ॸNatuchavajyu۳ ji ۳ta, jiryatiy Judíyuveda davyu۳y, ĀфֆĀ‫ڏ‬ ntyi jiryatimyu۳ ne Judíyuveda vu۳ñi ۳chantidye, vu۳jyu۳ni ۳ ji ۳ta sadityadoda

Ju۳denu: Crístumu darya jidyetya۳da vurye۳ntyutyasa۳da ramityadedaju۳ day. 25ॸTapi jiryatiy datyi ۳sa۳ nta sivaachara Ju۳denu tara, datyarava۳ju۳ nijya۳nvay datya۳damusidyerya; daryantiy jiryatiy vadiiryo۳numusiy nta sivaachara tara Ju۳denu, vanu۳ryava۳ju۳ nijva۳nvay vanu۳yadamusintyidyerya. 26ॸRatyeryi ۳veda, jirya۳jachipiya۳ jiñatucha۳danchiy. Ne jaryi rajuuvay sanatuyada Ju۳denu riy datyavay, jiryatiy riñi nta nijya۳͑ԮֆĀҡֆԮ‫ڏ‬ dyeyu, dantyamu۳y ne rajuuvay jaryi vanu۳vye, dantyamu۳y ne rajuuvay curacamintyi. 27ॸSajaryeta۳da ji ۳ta Ju۳denu riy jiryatiy datyi ۳sa۳midyeryi, sa۳tidye jantaniy variryi datyavay; sajaryeta۳dantiryi vadiiryo۳vantyi, sa۳tidye jantaniryi vanu۳vyentyidye. 28-29ॸSajaryeta۳dantiryi nijya۳nvay rapu۳ryamintyi jiryatiy rivyichasara javityiye۳chavay. Rani ۳ ji ۳ta jiryatimyu۳ ne rani ۳cha, sajaryeta۳da day, sa۳tidye parutataniy ratara jiryatiy rani ۳cha, sañuma jchana۳tya ti ۳ Ju۳denu tuunuyu. 30ॸSimusiy ji ۳ta jiryeñi ۳ËȍĀɗֆľˇľѸӕËфɞѸ‫ڏ‬ tumu. Sabayada Ju۳denuni ۳ Jesucrístu variy samiy vu۳dyetya۳daju۳, sa۳tidye jtay samivye varivyu۳y, sa۳jiintya variy jidyedyeñuju۳ntivyu۳y, vurya۳tidye vichajaya۳sara juuchajsa۳ variy sisa۳. 31ॸRamuni ۳tiy, darya nu۳chara Ju۳denu niquejadamu darya: Ni ۳tiy jchana۳tyaru۳yu, sa۳ma۳ jchana۳tya Ju۳denumuyu, jiryatiy sadatya daryaju۳ni ۳. Pávurubay tu۳chodara Crístu batyeda crusitya۳sa

2

1ॸRatyeryi ۳veda,

ray ji ۳ta jti ۳jada ta۳riy jiryimu ra۳tidye tu۳chu jiryivara Ju۳denu tu۳choda Crístunchiy. Ne ratyu۳choda jaryiñu۳ ͑ɗнӕľʮĀҡԮфɗĀֆɗ‫ڏ‬ dyerya, dantyamu۳y ne nijya۳mi ۳ datya۳data. 2ॸRajechipiya۳jada variy: Ne

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

294

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ2ٍॷ3 radyetyaru۳y taranijyu۳ jiryimu, vinu Jesucrístu nijyu۳ radyetyaru۳y, ni ۳tiy batyeda crusitya۳sa vuryeyadaju۳. 3ॸRavyichanu۳yada variy vadiiryo۳nu jiryequebyimu, rachuvu۳yadamu jarye, jaryi ramyichutyeda variy. 4-5ॸѠ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada ji ۳ta jiryatiy ratyu۳choda jiryivara, ne ratyu۳choda datyara niquejadatara. Ratyu۳chodamu ji ۳ta sadityanu Ju۳denura jidyetya۳da Yintumusiy, jirya۳tidye tuva۳chu variy Ju۳denumu, sadatya۳damusiy, ne datya۳Ā͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ musiy, jiryatiy nijya۳mi ۳ jachipiya۳jadamusidyerya. Ju۳denu Jnutumusiy datya۳da 6ॸNu۳ñique

ji ۳tara datya۳da riquebyimu jiryatiy rityuva۳chumu۳yada Ju۳denumu. Ne nu۳ñiquera jiryunda datya۳da, dantyamu۳y ne jirya mucadi nusu۳vye datya۳da, mitya, jiryatiy paruti ۳savay daryaju۳ daryi. 7ॸNu۳y ji ۳ta niquesarara Ju۳denu datya۳da day, jiryatiy dutyasara datya۳da darya, jiryatiy sabayada Ju۳denu rajo۳ta۳damusirya, vurya۳tidye ju۳ti ۳ rata vandamuju۳. 8ॸNe ti ۳ datya۳dara Ju۳denu datya۳da jirya mucadi curacamiy cabyimu, mitya. Riryityi datya۳dara, ne riryi mudoda crusitya۳sa variñi ۳ vanda Nutyityu۳. 9ॸDarya nu۳chara darya: Jiryatimyu۳ ne sadiy ti ۳ riva didye, dantyamu۳y ne satuva۳chu didyerya, dantyamu۳y ne sajachipiya۳ jijechitya didyerya, rani ۳ ji ۳ta su۳dutya Ju۳denu rirya۳jiju۳ rityi va۳tasarani ۳. 10ॸVu۳jyu۳ ji ۳ta sadityadoda Ju۳denu Yintuta darya, tapi Su۳ntu datya ti ۳ta۳ju۳ra jijechipiya۳jada jiryatiy dutyasara darya. 11ॸNe ti ۳ datyara si ۳tenu vu۳jechipiya۳jada, vinu vuryi ۳ntu datyara, jiryatiy vuryiva ni ۳. Dantyamu۳y ne ti ۳ datyara Ju۳denu jachipiya۳jada, vinu Su۳ntu datya darya. 12ॸVu۳y ji ۳tamu۳y ne jmutya۳ni ۳ jirya mucadi ja۳mi ۳ jnutu day, vinu Ju۳denu Jnutu ji ۳ta

vuryiva day, vurya۳tidye datyara ta۳ra sasa۳y mitya vu۳y, ta۳ra. 13ॸRanchiy ji ۳ta nu۳tyu۳chunumaya۳. Ne nu۳tyu۳chu nijya۳mi ۳ datya۳datara, Ju۳denu Jnutu datya۳data ji ۳ta nu۳tyu۳chusara darya, nu۳ña۳tidye datyanura Su۳ntumusiy datya۳da riy, jiryatiy Ju۳denu Jnutumusiy pi ۳ru۳vyedyeryi. 14ॸNetimyu۳ ne vu۳pyi ۳ru۳y Ju۳denu Jnutumusiy didye, ne vana۳y vuryi ۳mutya۳ra sadatyadoda variy, tapi vu۳dyi paru۳cha۳riy daryaju۳ riva, ne vana۳y vu۳dyetyara, jiryatiy vinu Ju۳denu Jnutumusiy datyasara darya. 15ॸJu۳denumusiy pi ۳ru۳ñu ji ۳ta datya samiy ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu Jnutu datya۳datara. Dañuma ne ti ۳ datya۳dasa۳ra۳ra Ju۳denumusiy pi ۳ru۳vye jvaayada. 16ॸ¿Chi ۳rana۳ datya۳dara Ju۳denu jachipiya۳jada, chi ۳? sa۳tidye datyanu tarani ۳. Dañuma nu۳y, jiryatiy Ju۳denumusiy pi ۳ru۳vye nu۳dye, nu۳vyichasara Crístu jachipiya۳jadatavay. Vatajuu jvaavye Ju۳denuju۳ vu۳y

3

1ॸRatyeryi ۳veda,

radyetyadoda jirye nu۳tyu jiryevyichasara vadi rupivye Crístumu, nu۳tyu jiryevyichasara nijya۳mi ۳ ni ۳ru۳yadatavay, jiryatimyu۳ ͑ľʮɗфֆľԮֆɗ‫ڏ‬ chasara Ju۳denu jachipiya۳jadatavay didye. 2ॸRadyetyadoda ji ۳ta variy tapimusiy niquejadata jirye, jiryatiy jiryevyichasara daryaju۳ nu۳tyu deramiy nta, jiryatimyu۳ ne vana۳y jiryi ۳mutya۳jada didyerya ja۳myi datyanusa۳da didye, dantyamu۳y ne vana۳y jiryi ۳mutya۳ diye sa۳ra۳ju۳ didyerya, mitya. 3ॸJiryeñi ۳cha jiñi ۳ru۳yadamu jvaayadacanumiy daryaju۳, tapi jiryatiy ravicha ra۳tya۳da jiryimu, nique۳tya۳da jarye, ne viy jiryedyirya ni ۳ru۳yada jvaayadacanumiy jirye, jiryatiy nijya۳nvay jachipiya۳jadata jiryivaay. 4ॸVarityi su۳tay jiryetyenu: Ray ji ۳ta Pávuru siityari ۳nu, nu۳ntiy: Ray Apódosiy siityari ۳nu day, jiryejechipiya۳ nijya۳nvay jachipiya۳jadata. 5ॸ¿Chi ۳ra

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ3ٍॷ4

295 sani ۳cha Apódosiy, chi ۳? ¿Va۳ Pávuru chi ۳na۳ day? Na۳y ji ۳ta vichasara Ju۳denu jmu۳tyanu۳jyu۳y, jirya۳tidye tuva۳chu variy simu, daryasa۳ra۳ju۳tiy sasa۳yada Vu۳jye۳ na۳dyivaayadaju۳yu. 6ॸRay ji ۳ta nuta۳dara Ju۳denu niquejada jiryimu, Apódosiy parodeda jidyetyadodata rivasirya, Ju۳denu ji ۳ta jasa۳choda jiryetyuva۳chodaju۳ra. 7ॸRamuni ۳mu۳y ne vurya۳jnu۳y simu ni ۳tiy nutara, dantyamu۳y ne simu ni ۳tiy paronirya. Simu ji ۳ta vurya۳jnu۳y Ni ۳tiy jasa۳chura. 8ॸNi ۳tiy nutára, savicha jidchavu۳ sisa۳ ni ۳tiy paronirya. Rirya۳jmutya۳ nu۳ñi ti ۳quimusirya jimyurichenusa۳da, jidyirya jvaayada murichirya. 9ॸNa۳vyicha Ju۳denujsa۳ jvaañu۳jyu۳y, jiryevyicha nu۳tyu Ju۳denu nudiy, sivaarya, nu۳tyu saroriy jiryatiy saroriiy yajiju۳ jirye. 10ॸDaryani ۳day sabayada jivya۳ta۳damu Vuryi ۳ndenu rivaayadaju۳ra, rabe nu۳tyu roriy jvaayada datyi ۳ra rorintuvu۳, jiryatiy vuryi ۳tachara Ju۳denu roriryi simu tuva۳chuvajyuu. Rirya۳roriiy tavay jidyetyadodata ru۳tuvu۳jcha. Rirya۳ma۳ jnu۳y, nu۳ñi ti ۳quimusiy yivaayadamu, samirya roriiyadaju۳ ri ۳dcha. 11ॸNe vana۳y sa۳bay ti ۳ ratarya ju۳tuvu۳ju۳ Ju۳denu rorimyu, vinu Jesucrístu, jiryatiy sabayada Ju۳denu rivaayadamusiy jiryoriy ju۳tuvu۳ju۳ni ۳. 12-13ॸTi ۳tiy ra۳roriiy jirya rorintuvu۳jcha óruta, varimyata criquitya, ravichu۳ sami ۳ta jarye sa۳roriiy varintyi; varimyata jiiratya, navi ۳ta, daryantya vachutya jarye, jvadichara ra۳cha nu۳ñi ti ۳qui jvaayada, rarundamu varityi sa۳jantya Ju۳denu jiidatyara roriy. Jiiday ji ۳ta ra۳dityanura nu۳ñi ti ۳qui jvaayada, nu۳tyura jvaayada rani ۳cha, nu۳tyura. 14ॸJiryatiy ra۳ma۳cho۳ jiidavyasiy ti ۳ jvaarya, samirya jvaacharavidye rani ۳cha, sa۳jmutya۳ varirya ramurichirya. 15ॸRa۳numatiy rupamyu۳y ti ۳ jvaarya, ra۳care varirya ramurichirya, tapi vinu ni ۳ ji ۳ta ra۳ramitya jiidañubesiy varidye.

16ॸNeviy jiryedyetya Ju۳denu roridyeyu, jiryatiy savichasara Su۳ntu jiryiva. 17ॸSaryityi javatya ti ۳ra Ju۳denu roriy, daryaday saryi javatya Ju۳denu varintyidyeñi ۳, tapi jiintyasara daryaju۳ saju۳ra jiryoriy, jiryatiy jiryeñuma jiryeñi ۳cha. 18ॸNe sa۳quivu۳chu jiryequebyimu ti ۳yu. Ni ۳tiy jachipiya۳ jiryequebyimu: Ray ji ۳ta vichasara datyara jijyomu, sa۳ma۳ ti ۳tunu datyi ۳sa۳ju۳ nijya۳nvay diyadajacheyu, sa۳tidye vichasara si ۳tenu datyara variy rivasiy Ju۳denu diya. 19ॸJirya mucadi nijya۳nvay datya۳da day, Ju۳denuju۳ ji ۳ta ne datya۳da darya, darya nu۳charatiy sanchirya: Sani jiryi Ju۳denu paruta۳daju۳ riy datyavay, ridyetya۳diva. 20ॸNu۳charantidye: Sadatya Ju۳denuntirya datyavay jachipiya۳jadantiy, jiryatiy rani ۳cha mitya. 21-22ॸRamuni ۳timyu۳ ne ra۳jchana۳tyaja۳ ti ۳ nijya۳nvay datyadodamuyu. Tapi sabachara Ju۳denu jiryejyu۳sara ti ۳ta۳ju۳ra, varimyata Pávuru, varimyata Apódosiy, varimyata Pyítru; daryaday jiryejyu۳sara ti ۳ta۳ju۳ntirya: jirya mucadintiy, jiryi ۳nu۳yadantiy, jiryatiy diyera, jiryatiy ra۳chantiy; jiryejyu۳sara ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ darya. 23ॸJirye ji ۳ta Crístu nijya۳nvadye, Crístu ji ۳ta Ju۳denu denu day.

Jesús jvaatyadeda riy yinsu۳byimibe

4

1ॸJirya۳ma۳

jtay nu۳y nu۳tyu Crístu jmu۳tyavay, jiryatiy sabay nu۳y nu۳ña۳tidye datyanunumaya۳ra Ju۳denu datya۳da dutyasara, jiryatiy sani dityanuru۳y jiryerya. 2ॸSava۳ta Ju۳denu daryaju۳ra, rirya۳tidye jvaay su۳mu۳tyavay samirya jijyu۳, ne rirye۳cha quivu۳vye. 3ॸDañuma jiryeñi jachipiya۳ va۳cha jachipiya۳jadata rañijyu۳, daryadantyi saryityi jachipiya۳ cadnadu tara rañijyu۳ntiy, dantyamu۳y ne ray jachipiya۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ4ٍॷ5

296

tara rañijyu۳. 4ॸDañumamu۳y ne radyetya va۳cha tara rañijyu۳. Dantyamu۳y ne ratatiy ra۳jtay ra۳ramiy mitya riva. Vinu Ju۳denu datyara rivaayada, Ѹ̲ɗфֆ‫ڏ‬ vidye rani ۳cha. 5ॸRamuni ۳mu۳y ne jirya۳tu۳chuta ti ۳ rarundajisiy, Vu۳yntyityu۳ jvi ۳jadajisiy. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳sipyata vandamuju۳ra dutyasara ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy nupocudinube dutyasarara, sa۳Āɗҡֆ͑ӕ͑‫ڏ‬ tirya nijya۳nvay jachipiya۳jada jiñijyu۳ntiy. Nu۳ñi ti ۳quimusiy rirya۳jmutya۳ra yivaayada jchana۳tya۳da variy Ju۳denumusiy. 6ॸRi ۳tesirya jirya nu۳tyu vinu na۳ynchiy Apódositya; ri ۳tesiy jiryejyu۳ra jiryatiy ratyeryi ۳veda daryaju۳ jiryedye, jirya۳tidye datya na۳dyimusirya nu۳tyuramusiy vurya۳vichasara, nu۳tyuramusiy, vu۳ñuma jvaay niquejada nu۳chara jiyaro۳ju۳. Sanu۳tyadeda Ju۳denura jiryeñiquejada, sañuma ju۳nuva۳y ti ۳qui vanu sayaro۳ju۳ jityeryi ۳yu. 7ॸ¿Chi ۳ra bayada sami ۳va۳ju۳ jityeryi ۳vedamusiy ji, chi ۳? ¿Ta۳ra yimu jiryatimyu۳ ne yimutya۳ mityamusirya, ta۳ra? Varityi yimutya۳ mityara, ¿nu۳tyuramusiy yichana۳tya ramusiy ji, nu۳tyuramusiy? ¿yimutya۳ԮɗֆʮɗĀֆɗфֆ̲ӕ‫ڏ‬ sirya? 8ॸ¿Jiryepyoñumaviy Ju۳denu niquejadata? ¿Jaryi taratavañuma jiryeque? ¿Jiryeñuma dyetya nutyityu۳veda na۳dyimusidye? ¡Jiryetyi jto۳sara nutyityu۳miy vicha۳daju۳ na۳jerye raryi nusu۳chara variy jiryisa۳ntidye! 9ॸJu۳denu nusu۳byimimyusiy radyi nu۳tyu sani bay nta tamitya nu۳y, nu۳tyu nta diiyasavay sabay variy nu۳y, nu۳ña۳tidye batye nta nijya۳nvay diya, Ju۳denu tuunu vichavay diya jarye ti ۳ta۳ju۳. 10ॸNu۳y ji ۳ta vichasara datyi ۳sa۳miy nta Crístu jiyadaju۳, jirye ji ۳ta vichasara datyavay nta Crístumu day; nu۳vyichasara nta vadiiryo۳vay, jirye ji ۳ta vanu۳vye nta varidye. Jiryeñi ۳cha samirya jvadichavay, nu۳y ji ۳ta javityiye۳chavay nta day. 11ॸDiye sa۳ra۳ju۳ nu۳jechi ۳, nu۳ñi ۳chu۳mu۳y variy risa۳ju۳;

nu۳vyicha nu۳tyu sidyavu۳miy, ʮԮҡֆ‫ڏ‬ savay; ne rorityavay risa۳ju۳ nu۳y. 12-13ॸNu۳dyivaachara paru۳cha۳фɗֆʮɗʮֆΎ̲ӕ‫ڏ‬ tuta. Varityi rirya۳rupanta risa۳ju۳ nu۳y, nu۳ñiquesara samirya riñijyu۳ varidye; varityi riyasantasara nu۳y, daryaday nu۳jechi ۳niy variy raju۳ntiyu; varityi rirya۳vityiye۳chara jamiryamu nu۳y, nu۳ñi ۳mutya۳ samiryamu variryi. Nu۳ñi ۳cha nta jatyasavay, nu۳tyu rijetya ntama۳ nijya۳nvay nu۳tyu rujyuu nta nu۳y, diye sa۳ra۳ju۳. 14ॸNe rañu۳rya darya niquejada ra۳tidye jantaniy jirye; ramu ji ۳ta rañu۳rya, ra۳tidye datyanu samirya niquejadata jirye, nu۳tyu radyedyeñu va۳tasavay nta. 15ॸDañuma riñi ۳cha rajuuvay jiryedyetyanuvay Crístumu, rajuutya sani ۳cha jiryejye۳; vinu ray Pávuru detuyada Jesucrístumu jirye, samitu۳chodata. 16ॸRamuni ۳ ratyu۳chu samirya niquejadata jiryiva: Jirya۳jantya rivaayadamu ray. 17ॸRamuni ۳ ri ۳pa۳jasiy jiryimuni ۳ Timutévu, radyenu vichi ۳ jaryi va۳tasi ۳, ni ۳tiy jvaachara samirya Ju۳denuju۳. Ni ۳ni ۳ ra۳jachipityatanirya jiryatiy rivaachara Crístumu jirye, daryani ۳day radyetyanunumaya۳ ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divara, Ju۳denu siityari ۳vajyuuva. 18ॸRu۳nnuva۳y jiryetyevayu, jiryatiy rijechipiya۳ daryaju۳: Ne sa۳jvi ۳ Pávuru vuryimu nu۳day. 19ॸRa۳day jvimu vani ۳ra Vu۳yntyityu۳ va۳ta۳damuju۳ jiryimu; ra۳ma۳ datya varirya ne vinu riñiquejada, ra۳datya ji ۳tara si ۳tenu ridyetya۳da variy, rityi nique yinnuva۳yadamuyu. 20ॸTapi ne niquejadata vu۳dyetyara Ju۳denu nusu۳yada, vu۳dyetya datya۳datara. 21ॸ¿Nu۳tyura jiryevya۳ta, nu۳tyura? ¿Ra۳viy musiye۳ jirye, dantya mitya ra۳samiñu۳ ravya۳ta۳damu jirye? Nu۳tyura vu۳ryi vichaniñi ۳ cadnavu۳, nu۳tyura

5

1ॸRirya۳ticheñuma jiryatiy sacadnavay jiryetyenu jijye۳ vaturu۳jsa۳. ¡Ne vinu munu۳ñuveda vicha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ5ٍॷ6

297 darya! 2ॸ¿Jiryevyidye ji ۳ta ju۳nnuva۳y rivayu? ¿Nu۳tyuramusimyu۳ ne jiryi ۳na۳y rivasiy, nu۳tyuramusiy? jirya۳tidye jatya jiryequebyimusiñi ۳ ni ۳tiy jvaarya darya. 3ॸRay ji ۳ta, dañumamu۳y ne rañi ۳cha jiryisa۳, ri ۳ntuta radyetya nicyara۳rya sivaayada, ni ۳tiy jvaarya darya. 4-5ॸVu۳yntyityu۳ Jesús jtyamu ri ۳tay, varityi jiryi ۳ntye۳ryaniy ri ۳ntutayu, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu datya۳data jarye, vurya۳sa۳y Satanásimyu ni ۳ darya vichara vanu, Vu۳yntyityu۳ Jesús datya۳data, sa۳tidye paruta SatanáѸɗфֆѸĀɗфֆʮԮֆĀË‫ڏ‬ nuyada, sa۳tidye ramityaniy Crístuni ۳ su۳ntu, Vu۳yntyityu۳ Jesús rundamu, varityi sa۳murichenutaniryi nijya۳nvay rijyuuchuveda murichirya. 6ॸNe samirya jirya۳jchana۳tyayu. Ne jiryi ۳nu۳y racasi ti ۳ta۳ju۳ buya۳di pasidye varapumusiy (daryaday ra۳jarupanu nicyara۳y jvaayada ti ۳quinchiryi ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu siityari ۳vajyuu.) 7ॸJirya۳pu۳y yivasirya jidyirya jachipiya۳jada, jirya۳tidye vichasara vadi jnu۳yadamu, jirya۳numatiy pi ۳ru۳y vadiramusiy Ju۳denu Jnutumu; tapi rimyudodani ۳ Crístu vuryeyada rá۳ñuju۳. 8ॸRamuni ۳ vurya۳jchana۳ñumaya۳, ne vu۳dyirya jachipiya۳jadata jiryatiy nicyara۳y jvaayadamuju۳ darya. Vurya۳jchana۳y nu۳tyu vu۳vyichasara vichtyamu, Ju۳denu Jnutu jachipiya۳jadata, jiryatiy si ۳tenu samirya vicha۳damuju۳ darya. 9ॸRatarya cateramu ratyu۳chuti jiryiva: ne vurya۳ji ۳tye۳ryanichara rusa۳ ËĀ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda vu۳y. 10ॸNe ri ۳tatyi riñijyu۳ jiryatimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳vadyeryi. Netimyu۳ ne vuryintye۳ryaniy rusa۳ ĀԮֆľËĀ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda vu۳y, dantyamu۳y ne tavay barya ni ۳ru۳yadacanumiy jsa۳, paranu۳nuvay jsa۳ jarye, jiiputera jvachi ۳nijyu۳ jachipiya۳vay jsa۳ jaryentiy, vu۳ryi ma۳sesiy jirya mucadivasiy variy. 11ॸRi ۳tatyi ji ۳ta riñijyu۳ Ju۳denu siityari ۳vay, rityi vuryi ۳tay vu۳tyeryi ۳veda, ni ۳tiy vichasara cadnatu,

varimyata jaryi tarati ۳ vicharu۳ñu, varimyata jiiputera jvachi ۳nijyu۳ jachipiya۳ra, varimyata javityiye۳rya, varimyata niyu۳yadacanu, varimyata paranu۳ni ۳. Ne vurya۳ji ۳tye۳ryaniy sisa۳ vu۳y, ne vinu vurye۳jmyi sisa۳. 12-13ॸNe vu۳jyu۳ darya rityanuvu۳nutanicha۳da day, jiryatimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳vadyeryi. Ju۳denu ji ۳ta ra۳tanuvu۳nutanidyeryi. Vu۳jyu۳ ji ۳ta ra۳cha Ju۳denu siityari ۳vay tanuvu۳nutanicha۳da day, rityimyu۳ ne rupi samiy sanú۳va. ¡Jirya۳ma۳ jatya jiryequebyimusiy variñi ۳ nicyara۳y jvaañu! Ne vu۳ryi jdutyara vu۳ñique۳yada simu cadnadu netimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳nuni ۳

6

1ॸ¿Ne

jadavay jiryedye sa۳tiy tu۳chuta jiryetyenuni ۳ jityeryi ۳ Ju۳denu siityari ۳nu? Satu۳chuta cadnadumuni ۳, dañumamu۳y ne sani ۳cha cadnadu Ju۳denu siityari ۳nuntiy. ¿Nu۳tyuramusimyu۳ ne jirya۳tu۳chuta Ju۳denu siityari ۳vay jiyadaju۳yu, nu۳tyuramusiy? 2ॸ¿Jirya۳ni ۳viy datyi ۳sa ramusiy, jiryatiy rirye۳cha Ju۳denu siityari ۳vay cadnaduveda, rirya۳tidye jtarya murichenutadeda rijyu۳ jiryatimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳vadyeryi? Varityi jirye۳cha cadnaduveda, jirya۳tidye jtarya murichenutadeda rijyu۳ jiryatimyu۳ ne siityari ۳vadyeryi, ¿ne jiryecha۳ra۳ ra۳cha variy, jirya۳tidye jdutyara pasidye nique۳tya۳da? 3ॸ¿Jiryedyetyi ۳satya vurya۳ʮҡфֆ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nutadeda riñijyu۳ Ju۳Āľ͑ӕҡӕӕ͑ӕԮɗËȍԮ‫ڏ‬ ntyi? ¡Jaryivya۳ju۳ vurya۳jdutya nu۳ñi vu۳y vuryisa۳ra taranchiy jachipiya۳sa۳da variy! 4ॸJiryetyi jdutyaru۳rya jiñique۳yada, ¿nu۳tyichiy jirye۳ya simu cadnadu, nu۳tyichiy? jiryatimyu۳ ne samiy jvadichi ۳ Ju۳denu siityari ۳vajyuuju۳ni ۳. 5ॸRi ۳tarya darya niquejada jirya۳na۳daju۳. ¿Ne ti ۳ datyará jiryequebyimu? ni ۳tiy datya jdutya۳dara nique۳tya۳da

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ6ٍॷ7

298

jiryetyeryi ۳vedatayu. 6ॸ¿Ta۳raju۳ satu۳chutaniy jityeryi ۳, ta۳raju۳? ¿ta۳raju۳ satu۳chuta ridyiya jiryatimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳vadyeryi, ta۳raju۳? 7ॸSavuunuma۳ bayantu daryaju۳ jirye, jiryatiy jiryetyu۳chuta daryaju۳yu. Samivya۳ju۳ jiryejyu۳ra, jirya۳tidye jachi ۳niy raju۳ va۳cha jvaayada jiñijyu۳yu, paradoda jarye. 8ॸJirye ji ۳ta jvaachara va۳cha ti ۳nijyu۳, jiryepyaranusara simusintyi dañuma sani ۳cha jiryetyeryi ۳ Crístumu. 9-10ॸ¿Ne jiryedyetyaru۳y nta day, ne rirya۳jmutya۳ va۳cha vichavarya jiyaru۳rya Ju۳denu nusu۳jyomu? ¡Ne jirya۳quivu۳chuyu! Ne rirya۳jmutya۳ cadnatuvedara jiyaru۳rya Ju۳denu nusu۳jyomu, dantyamu۳y ne jiiputera jvaachi ۳nijyu۳ jachipiya۳vay, dantyamu۳y ne ti ۳ vaturu۳jsa۳ rupivye, dantyamu۳y ne nicyara۳myi, dantyamu۳y ne rityi sije jiryenu vanumu, dantyamu۳y ne paranuvay, dantyamu۳y ne jaryi taratavay vicharu۳vye, dantyamu۳y ne niyu۳byimiy, dantyamu۳y ne javityiye۳vye, dantyamu۳y ne ju۳vavyé. Ne rirya۳jmutya۳ davye nijya۳nvarya jiyaru۳rya Ju۳denu nusu۳jyomu. 11ॸDarya va۳cha jvaavyedye rivyichanu۳yada jiryetyevantyi. Diye ji ۳ta jiryevyichasara pu۳chavay, jaryetasavay jarye risa۳ju۳ jirye, samivye jarye, jiryatiy su۳teda Ju۳denu davye jirye, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jtyamu, Yintumusiy. Vu۳vyu۳ vichasara jiintyasara Ju۳denuju۳ 12ॸNe ju۳bachara tara vu۳jyu۳, dantyamu۳y ne samirya ti ۳ta۳ju۳ variy vu۳jyu۳ntirya. Si ۳tenu ne ju۳bachara tara vu۳jyu۳, dantyamu۳y ne vurya۳sabuy taraju۳. 13ॸVuryi ۳tay dyetya jmyichara vu۳vyu۳muju۳, vu۳vyojo ji ۳ta jmyichara jmutya۳joju۳ day. Ju۳denu ji ۳ta ra۳paruta tamitya rundamura jmyichara, vu۳vyojo jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Dantyamu۳y ne su۳ndejada Vu۳yntyityu۳ra vu۳vyu۳ cadnavedaju۳. Saju۳ ji ۳ta yindejadara

vu۳vyu۳ day, ni ۳ jarye vichasara variy vu۳vyu۳ju۳. 14ॸDaryani ۳ sami ۳sadeda Ju۳denuni ۳ Vu۳yntyityu۳, daryaday sa۳mi ۳saniy jidyetya۳datantidyevyu۳y. 15ॸ¿Neviy jiryedyetya day jiryatiy rani ۳cha vu۳vyu۳ Crístuvu۳ tera? ¿Ta۳raju۳na۳ ra۳pu۳chiy Crístumusirya ravyu۳ ra۳tidye ji ۳tye sisa۳ cadnatu ray, ta۳raju۳? Ra۳ma۳cho۳sarate cadnavu۳ ru۳co۳siy. ¡Ne tarundamu vurye۳chasara darya, mitya! 16ॸ¿Ne jiryi ۳nu۳y ni ۳tiy ji ۳tye sisa۳ cadnatuyu, ni ۳ni ۳day vicha ti ۳qui sisa۳ variy? Su۳teda Ju۳denu daryaju۳: Danu۳ju۳myusiy nana۳cha ti ۳qui variy. 17ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳tiy ji ۳tye۳ryaniy simu Vu۳yntyityu۳yu, sama۳cho۳ nu۳tyu ti ۳qui jnutu sisa۳ variy. 18ॸJirya۳bay ra۳jisiy cadnaveda. Rataryara juuchuveda jiryatiy sajuuchuvay vanu, rama۳cho۳ tajijyu۳ savu۳jisiy; cadnavu۳ ji ۳ta juuchuvay jivyu۳ jiyaro۳ju۳ day. 19ॸ¿Ne datyavay jirye jiryatiy jiryevyu۳ rañi ۳chasara Ju۳denu Jnutu roriy? Jiryi ۳mutya۳ Ju۳denumusiñi ۳ Yintu. Ramuni ۳timyu۳ ne vu۳vyichasara vu۳vyu۳ ja۳mi ۳. 20ॸSata۳ryu۳mya۳ daryaju۳ jaryi murichevedamusiy jijyu۳ vu۳y. Ramuni ۳ vurya۳vandanu rivani ۳ Ju۳denu vu۳vyu۳ta, samiryatidye rirya۳diy nijya۳nvay riva, rirya۳tidye jchana۳tya variy rivani ۳ Ju۳denu. Pávurubay datyadoda ja۳mu۳yadanchiy

7

1ॸDiye,

ranchiy ji ۳ta jiryatiy jiryeñu۳y caterava rajyu۳ra, ri ۳tay: Ne samirya vanuju۳ sa۳jvaañi ۳ vatura. 2ॸJiryatiy ricyadnavaryu۳chara nijya۳nvay, samivya۳ju۳ dyetya rirye۳cha vaduy nu۳ñi vaturu۳tyavay, vatuy jarye ra۳ËȍԮ͑ӕҡ‫ڏ‬ vantyidye. 3ॸSa۳ma۳ sa۳y vanura sayaru۳rya jivyaturaju۳, daryani ۳ sa۳sa۳y vaturara sayaru۳rya jivyanuju۳ntidye. 4ॸTapi ne nanuvicha vaturu۳y jidyirya nutyityu۳toda nu۳day, nanuvanunuma nusu۳rya jivyu۳ day. Daryadantyi vanuntiy, ne savicha jidyirya nutyityu۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ7

299 nu۳day, savaturu۳ñuma nusu۳rya jivyu۳ntidye. 5ॸNe sa۳ju۳bay vanu jivyaturu۳yjisirya jiyaru۳rya, dantyamu۳y ne vaturu۳y ra۳ju۳bay jivyanujisirya jiyaru۳rya day; vinu varityi nanujachipiya۳ vatajuu nana۳tidye tu۳chu sisa۳ Ju۳denu rajuu rundamicha۳ra۳ju۳, rivasiy ji ۳ta nana۳vicha yisa۳ntiy, sañuma juuchanu Satanásiy nanuni ۳ru۳yadatayu. 6ॸNe ri ۳tesiy darya ju۳bacharamusiy, vinu jirya۳tidye jachipiya۳ ranchintyi. 7ॸRaryivya۳ta ji ۳ta rirye۳chasara vinu vanumiy ti ۳ta۳ju۳ nu۳tyu ray darya. Ru۳mutya۳ ji ۳ta nu۳ñi ti ۳quimusiy daryatiy sasa۳y Ju۳denu sivaayadaju۳, nu۳ sa۳tidye vichasara vinu vanu, Ju۳denujsa۳ jvaayadaju۳; nu۳ntiy sa۳tidye vichasara vaturati ۳, sisa۳ jvaayadaju۳ntidye. 8ॸRuuvay ji ۳ta jiryatiy vinu vadudyeryi, bacheno۳damiy jarye, ri ۳tay: Samiryava۳ju۳ rirya۳ma۳cho۳ nu۳tyu ray, ne rirya۳ja۳mu۳y variy. 9ॸNetimyu۳ ne ridyetya nusu۳yadara jiñi ۳ru۳yada, samiryandyetya rirya۳ja۳mu۳y, samirya day raryicha si ۳tenu ja۳mu۳yada ramusiy paru۳cha۳riy vichasa۳dajisiy. 10ॸRijyu۳ ji ۳ta rityi ja۳mu۳y yisa۳ju۳, ri ۳tay Ju۳denu jtedamu: Ne nana۳tochiy vaturu۳ñi ۳ jivyanu variy. 11ॸNu۳tyi varityi nana۳tochiñi ۳ jivyanu, nana۳ma۳ ma۳cho۳ vinu vaturu۳y varintyi, varimyata nana۳jdutya jivyanusa۳ntiyu. Daryadañi ۳ vanuntiy, ne sa۳tova۳ nada jivyaturu۳ntyi. 12ॸRuuvavya ji ۳ta ri ۳tay, ne Ju۳denu niquejadamu day: Saryityi vicha ti ۳qui vu۳tyeryi ۳ nadisa۳ vaturu۳y jiryatimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳nu۳y nada day, naryityi va۳tani ۳ jivyanu, ne saryi tova۳ variñada. 13ॸDaryadantyi naryityi vicha tanu۳qui vuryi ۳tyamutu۳y sisa۳ vanu jiryatimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳nu dañi ۳, sa۳numatiy siityari ۳ vicha۳da nadisa۳, ne naryi tochiy variy ju۳na۳ñu۳ndyeñi ۳. 14ॸSavichasara Ju۳denu na۳cho۳ju۳ jaryetasi ۳ nanuvanu yimusiy, daryaday nanuvichasara Ju۳denu na۳cho۳ju۳ jaryetasanu۳y vu۳tyeryi ۳

vaturu۳ntyidye, jiryatimyu۳ ne siityari ۳nu۳y nani ۳cha didye. Netimyu۳ ne raryicha darya, riryivyicha jaryetasavay ridyedyeñu bayantu nutyityu۳na۳cho۳ju۳ variy; vu۳dyetya ji ۳ta rivyicha Ju۳denuna۳cho۳ju۳ jaryetasavay jijye۳myusiy, jiryatiy Ju۳denu siityari ۳nu dañi ۳, varimyata ru۳no۳da siityari ۳jadamusiy. 15ॸSatova۳ru۳ñumatiy vanu nada jivyaturu۳y Ju۳denu siityari ۳nu۳y, sa۳ma۳ tova۳ nada, ne nana۳va۳ta savaturu۳y rivasiy variñu۳dayu; daryadantyi nanutochiryu۳ñumatiy vaturu۳ñi ۳ jivyanu Ju۳denu siityari ۳nuntiy, nana۳ma۳ tochiñi ۳, ne sa۳va۳ta nanuvanu variñu۳dantyidyeyu, tapi sanatuyada Ju۳denu samirya vicha۳daju۳ daryaju۳ davyu۳y. 16ॸ¿Sa۳da datyani ۳viy, vaturu۳y, sa۳dimusiñi ۳viy sa۳ma۳cho۳ jivyanu Ju۳denu siityari ۳nuju۳ day? ¿Va۳ jiique, vanu, jidyetyani ۳viy yimusiy nana۳ma۳cho۳ jivyaturu۳y Ju۳denu siityari ۳nu۳jyu۳ day? Daryatiy sanatuy Ju۳denu vu۳y, daryani ۳ vurya۳ma۳cho۳. 17ॸSa۳ma۳ jachipiya۳ nu۳ñi ti ۳quimusiy sa۳tidye rupichara darya nú۳va jiryatiy sabay Ju۳denu sayaru۳ryara, jiryatiy sanatuy Ju۳denu raju۳ni ۳, daryani ۳ ri ۳tañumaya۳ ti ۳ta۳ju۳ ruuva Ju۳denu siityari ۳vajyuu. 18ॸNi ۳tiy vicha Judíyu jmutyonusi ۳ Ju۳denunijyu۳, sanatu͖ӕ‫ڏ‬ matiy Ju۳denu variñi ۳, ne sa۳jachipiya۳ ti ۳tuyada yibivaju۳ntiy. Ni ۳timyu۳ ne vicha jmutyonusi ۳, sanatuñumatiy Ju۳denu variñi ۳, dantyamu۳y ne sa۳jachipiya۳ jmutyonutadedayu. 19ॸNe sava۳ta Ju۳denu daryaju۳ vinu ni ۳ jiryatiy jmutyonusi ۳dañi ۳, dantyamu۳y ne vinu ni ۳ jiryatimyu۳ ne jmutyonusi ۳ntidyeñi ۳. Sava۳ta ji ۳ta vurya۳tidye vichasara siityevay saju۳. 20ॸDaryatiy sanatuy Ju۳denu vu۳y, daryani ۳ vurya۳ma۳cho۳. 21ॸSanatuyadanumatiy ji, ¿jivyicha۳daviy variy ti ۳ cumude? Ne ya۳jachipiya۳ jaryi ranijyu۳. Sa۳tiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

300

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ7 jmu۳ryaru۳y jipyatru۳ ji, ya۳jmutya۳ samivya۳ju۳ jijyu۳ra. 22ॸTapi ni ۳tiy vicha cumude varityi sanatuy Ju۳denuni ۳, ni ۳ni ۳ vichasara jmu۳ryasi ۳ Vu۳yntyityu۳muju۳, (jiryatiy su۳mu۳фֆ͑ӕ̲æфɞѸҡӕѸʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ vedamusiyu). Daryadantyi ni ۳tiy vichasara jidyirya jvaañu, varityi sanatuy Ju۳denu ni ۳, ni ۳ni ۳ vichasara Crístu cumude rivasintyi (jiryatiy Crístu murichenura sadivyi Ju۳denumu). 23ॸJiryatiy sata۳ryu۳yada Crístu jaryi murichevedata jirye, ne dyetya jirya۳tuva۳chu nijya۳mi ۳ niquejadamu Ju۳denu jiyasachiy variy. 24ॸRamuni ۳, ratyeryi ۳veda, darya jiryevyichasara nu۳ñi ti ۳quimusiy jiñatucha۳da rundamu, daryantiy jirya۳ma۳cho۳sara Ju۳denu diya. Jutuvedanchiy, ja۳mu۳yadanchiy jarye 25ॸDiye

ji ۳ta vatuy jutuvedanchiy, ne su۳teda Vu۳yntyityu۳ tara ranchiy. Jiryatiy rivaañumaya۳ Ju۳denu jantyutya۳damusiy, rajechipiya۳ ray variy tara rinchiy. 26ॸRajechipiya۳ ji ۳ta rinchiy vinu vatuy, vinu vaduy jarye, jiryatiy vu۳vyicha paru۳cha۳riy rundamu, samirya rirya۳ma۳cho۳ yasiquita variy, ne rirya۳ja۳mu۳y. 27ॸJityi vicha vaturati ۳, ne ya۳tova۳ru۳y ju۳na۳ñu۳nñi ۳; jityi vicha vinu vanu, ne ya۳va۳ta sana۳cho۳ vatura. 28ॸVarityi ya۳ja۳mu۳y, ne jijyuuchuvay variy rata, dantyamu۳y ne vinu vatura juuchuvay variy jiryatiy saja۳mu۳y. Riy ji ۳ta jiryatiy rijya۳mu۳y, rirya۳jarupanu variy ratayu, ray ji ۳ta rañi ramityaniy jiryivara. 29ॸRi ۳tay nta, ne ta۳rijyu۳ nu۳darya vu۳ryunda jiyu nu۳day. Diyemusiy ji ۳ta ni ۳tiy vicha vaturati ۳, saryi vichasara nu۳tyu ne vaturati ۳. 30-31ॸNi ۳tiy jna۳ryu۳y, saryi vichasara ne nu۳tyu jna۳ryu۳ñu nta variy, ni ۳tiy jchana۳ryu۳y, saryi vichasara nu۳tyu vayinu nta variy; ni ۳tiy ta۳ryu۳rya tara, saryi vichasara variy nu۳tyu ne tarati ۳ nta; ni ۳tiy vicha tarati ۳ jirya mucadimu, saryi vichasara variy

nu۳tyu ne tarati ۳ nta, tapi ra۳numa caray vurya۳jisiy jirya mucadi ja۳nvay vichasa۳da. 32ॸRavya۳ta jirye۳cha ne jaryi jachipiya۳vay netimyu۳ ne jirya۳jachipiya۳ jaryi taranchiy variy. Sajachipiya۳sara vinu vanu Ju۳denu baryanchiy, nu۳tyuramusiy sa۳jvaay Ju۳denu jchana۳tya۳daju۳. 33ॸVaturati ۳ ji ۳ta jachipiya۳sara ranchiy jirya mucadi barya, nu۳tyuramusiy sa۳jvaay jivyatura jchana۳tya۳daju۳; ne sadatya chi ۳ju۳ra saryi jvaay, varimyata Ju۳denu va۳ta۳daju۳, varimyata savaturu۳y jchana۳tya۳daju۳. 34ॸDaryantiy sajachipiya۳sara vinu vatura Ju۳denu baryanchiy, sa۳tidye vichasara jiintyasi ۳ saju۳, jivyu۳ta, su۳ntuta jarye risa۳ju۳. Vanu tanu۳y ji ۳ta jachipiya۳sara vu۳vyicha۳da baryanchiy, nu۳tyuramusiy nana۳jvaay jivyanu jchana۳tya۳daju۳. 35ॸRi ۳tay ji ۳ta darya niquejadata jiryiva, jiryi ۳chana۳yadaju۳, ne tutaniya۳ф͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data, ri ۳tay ji ۳ta ra۳tidye jmu۳tya samirya vicha۳daju۳ jirye, jirya۳tidye jvaay vatajuu jachipiya۳jadata Vu۳yntyityu۳ju۳. 36ॸSajachipiya۳numatiy vanu: Ne rivaay samirya radyetuju۳, jiryatiy ja۳ñuma daryaju۳ dañi ۳, ne rajya۳mu۳tyaniy didyeñi ۳. Sa۳numatiy ja۳mu۳tyaniryu۳ñi ۳, ne sa۳juuchuvay variy. Sa۳ma۳ ja۳mu۳tyaniñi ۳. 37ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳tiy vicha vanu۳rya jijechimyu, netimyu۳ ne saja۳mu۳tyaniñi ۳ jidyetu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta datyara jidyirya jachipiya۳jada. Sajachipiya۳ variy bayadani ۳ jidyetu vinu vaturaju۳. Ni ۳ jarye samirya jachipiya۳jadati ۳. 38ॸRamuni ۳ ri ۳tay: Ni ۳tiy ja۳mu۳tyaniñi ۳ jidyetu, ni ۳ni ۳ jvaay samirya; ni ۳timyu۳ ne ja۳mu۳tyaniñi ۳ jidyetu, ni ۳ni ۳ jvaay samivya۳ju۳. 39ॸNaryi ma۳cho۳ tanu۳qui vaturu۳y jivyanusa۳ sadiiyada sa۳ra۳ju۳; sa۳numatiy dii ji ۳ta, nana۳jiintye ji ۳ta variy sisa۳siy, nana۳tidye ja۳mu۳ñi ۳ ni ۳tiy nanuja۳mu۳ryu۳dye, vinu sisa۳ jiryatiy Ju۳denu siityari ۳nu dañi ۳. 40ॸRajechipiya۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ7–9

301 nana۳vicha jaryi jchana۳ñu۳y varityi nanuma۳cho۳ bacheno۳da yasiquita. Rajechipiya۳ntiy Ju۳denu jachipiya۳jadati ۳numa ray, jiryatiy savichasara Su۳ntu daryaju۳ riva. Jmyicharanchiy jiryatiy jiiputera jvaachi ۳ nijyu۳ jnutatyasarara

8

1ॸDiye,

jmyicharanchiy jiryatiy ru۳ntatya nijya۳nvay jiiputera jvaachi ۳nijyu۳ra, vu۳dyetyi ۳satya ti ۳ta۳ju۳ra. Dañuma vu۳ñi ۳cha datya۳datavay, vuryi ۳nnuva۳y dyetya ramusivyu۳y; vu۳vya۳ta۳damu ji ۳ta vu۳vyanu۳tyanivyu۳y. 2ॸNi ۳tiy jtay datyara taranchiyu, ne sadatya didye daryasa۳ra۳ju۳tiy sadatyaru۳y. 3ॸJiñu ji ۳ta jiryatiy sava۳ta jaryiñi ۳ Ju۳denu, savichasara variy datyasi ۳ Ju۳denumusiy. 4ॸRamuni ۳, jmyicharanchiy jiryatiy ru۳ntatyama۳ jiiputera jvaachi ۳nijyu۳ra, vu۳dyetya: Ne savicha nta taraju۳ daryaju۳ jiiputera jvachi ۳ jirya mucadimu. Vu۳dyetyantiy ne ti ۳ ju۳na۳y ju۳denu jadchiñu۳day, vinu ti ۳qui. 5ॸDañuma ru۳tachara nijya۳nvaryi ju۳denumiy jarichumu, varimyata mucadimu, vu۳jyu۳ ji ۳ta savicha Ju۳denu vinu ti ۳qui. Ru۳tachara tavay jasiryi rajuu ju۳denumiy, rintyityu۳veda jarye. 6ॸVu۳jyu۳ ji ۳ta savicha Vu۳jye۳ Ju۳denu vinu ti ۳qui. Simusiy ji ۳ta ru۳ndayada ti ۳ta۳ju۳, vu۳jerye vichasara saju۳. Vinu ti ۳qui sani ۳cha Vu۳yntyityu۳ Jesucrístuntiy, ni ۳tiy ju۳dejadara ti ۳ta۳ju۳, vuryi ۳nu۳jeya۳sara variy simusintyi. 7ॸVu۳dyetyavitya ti ۳ta۳ju۳ra jirya. Tavay Ju۳denu siityari ۳vatye jbyedara jmyichara jiryatiy jnutatyasara jiiputera jvaachi ۳ nijyu۳ra, diye sa۳ra۳ju۳ riñi jtay jibyeda sanijyu۳ntirya. Jiryatiy rivyicha vadiiryo۳ jijechipiya۳jadamu, rama۳cho۳ mi ۳nusara variy rijechiy, jijyuuchuvedamusiy. 8ॸNe su۳mutya۳sara Ju۳denu jmyichara jiyadaju۳ vu۳y. Varityimyu۳ ne vuryi ۳myi, ne ra۳su۳tye tara vu۳jyu۳ variy, dantyamu۳y ne

vu۳cya۳na۳y tara vu۳jyu۳ jiryatiy vuryi ۳myirya. 9ॸJirya۳jnu۳y, jiryatiy datyavay jirye, ne jirya۳casinu۳ya۳taniryi jiryatiy vadiiryo۳ rijechipiya۳jadamu Ju۳denu na۳cho۳ju۳ daryi. 10ॸNe yinu۳y, variñumatiy su۳nu۳y ti ۳ ji, jiryatiy datyara ji, su۳nu۳y jiryatiy jimyirya jmyichara jiiputera jvaachi ۳ vichajomuju۳. Sa۳jachipiya۳ dyetya jibyedantirya, dañuma ravicha vadiiryo۳ sajachipiya۳jada, sa۳juuchuvay variy jibyedaco۳sintyi. 11ॸSa۳parutay jiñu vanu vadiiryo۳nu rivasiy; jidyetya۳damusiy sa۳parutay jityeryi ۳, chi ۳ jiyadaju۳ sabatyeda Crístu day. 12ॸJiryatiy jijyuuchuvay sayaro۳ju۳ jityeryi ۳, jiryatintyi yavatyara sajachipiya۳jada vadiiryo۳ jiyaro۳ju۳, jijyuuchuvay variy Crístu jiyaro۳ju۳ntiy. 13ॸRamuni ۳tiy, saryityi no۳tay ratyeryi ۳ ri ۳byedaco۳siy, ne ra۳jmyiñu۳ndyerya sasaviñu۳ndye jiryatiy jiiputera jvaachi ۳ nijyu۳ jnutatyasara darya, rañuma care Ju۳denu nú۳vasiy ratani ۳ ratyeryi ۳. Nu۳tyura vu۳ryi jnu۳y sana۳cho۳ nusu۳byi

9

1ॸ¿Raryiñi ۳tiy jvaayasa daryá jiryatiy rañi jvaaryu۳rya? ¿Ne jiryi ۳nu۳y Crístu nusu۳byi samitu۳choda tu۳chodaju۳ ray? ¿Ne jiryi ۳nu۳y radyiyada siva Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu? ¿Ne jiryi ۳nu۳y jiryeñi ۳cha ríváaryá Vu۳yntyityu۳mu day? 2ॸDañumamu۳y ne rañi ۳cha nusu۳byi tavajyu۳, rañi ۳cha ji ۳ta jiryejyu۳. Jirye۳cha nu۳tyu jantyasavay Ju۳denumusiy, ratatiy ridyetya nijya۳nvay: Sabayada Vu۳yntyityu۳ nusu۳byiju۳ni ۳ Pávuru. 3ॸJirya niquejadata ra۳jmutya۳ riy rityi jtaja۳nuru۳y rivaayadanchirye. 4ॸ¿Ta۳ju۳ramu۳y ne vana۳y nu۳ña۳jmutya۳ra nu۳ñi ۳myi ۳sara jiryimusiy, ta۳ju۳? nu۳ña۳tu۳sara jarye risa۳ju۳. 5ॸ¿Ta۳ju۳ramu۳y ne vana۳y nu۳ña۳pu۳chiy nu۳dyisa۳ju۳riy nu۳vyatuy, ta۳ju۳? nu۳tyu ripyu۳chiy nu۳tyeryi ۳veda nusu۳¡ֆɗ̲ɗфֆɗʮɗԮֆҡӕ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ9

302

ntyidye, Vu۳yntyityu۳ taryi ۳veda jarye, Pyítru jarye rusa۳ju۳. 6ॸJiryi ۳taryu۳y dyetya vinu na۳dyiva, Bernabéta: Sa۳na۳ca۳na۳y yivaayadata jimyi ۳saraju۳. 7ॸ¿Chi ۳na۳ jiya su۳taruju۳ jidyirya murichevedata, chi ۳? ¿Chi ۳ramu۳y ne jmyiryu۳rya nutasarajo jiryatiy yintara, chi ۳? ¿Chi ۳ramu۳y ne jmutya۳ru۳rya jiyaru۳rya, jiryatiy su۳nu۳tyani ۳ ti ۳ jasi ۳, chi ۳? 8ॸ¿Ratyu۳chuvirya jirya niquejada nijya۳mi ۳ datya۳data? ‫ͮع‬ľԮɗֆѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda Ju۳denu darya niquejadata, jiryatiy Muyisésibemyusintyirya? 9ॸNu۳chara daryaju۳ Muyisésibe niquejadamu darya: Ne vurya۳puchura vocaju۳, jiryatiy su۳mu۳tya jata۳da jatosara vu۳y. ¿Su۳tedani ۳viy darya niquejada vinu voca jiyadaju۳? 10ॸ¡Saniquejada ji ۳ta vuryeyadaju۳ntirya! Tapi vu۳jyu۳ sanu۳yada Muyisésiberya. Ni ۳tiy jvaarya mucadi, sivaay yintuyadamura, daryantiy ni ۳tiy jatora nutasara, santuchara jiyaru۳rya jiju۳ntiy. 11ॸJiryatiy nu۳dyivaayada nu۳dyetyadodata jiryi ۳ntu jiyadaju۳ra, ¿jiryejechipiya۳jada dyetya jaryiñuma varirya jiryatiy nu۳ña۳jmutya۳ ʮɗфֆɗ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ ntyirya tara nu۳ñi ۳byedaju۳ntiy? 12ॸJiryatiy ru۳mutya۳ tavay jiryimusirya tara yivaayada murichirya, jaryivya۳ju۳ nu۳ryi jmutya۳ nu۳ntyidyerya. Dañumamu۳y ne nu۳ñi ۳mutya۳jada jiryimusirya tara day. Nu۳jechi ۳deda va۳chaju۳yu, nu۳ñuma tutanirya Ju۳denu nú۳ jirya۳jisiy, jirya۳tidye tuva۳chu varirya samitu۳choda Crístunchiy. 13ॸ¿Jiryedyetyi ۳sani ۳viy nu۳tyu ru۳mutya۳ Ju۳denu rorimyu jvaavye, Ju۳denu rorimyusirya jimyi ۳sara? Rityi jvay Ju۳denunijyu۳ni ۳ jasi ۳, ru۳mutya۳ variy jibyedaju۳ra satera. 14ॸDaryantiy sabay Vu۳yntyityu۳ yitedamu, rirya۳tidye jnu۳y samitu۳choda tu۳chuvay yivaayadamusiy (jiryatiy ru۳mutya۳ tuva۳chuvamyusirya jimyi ۳sara). 15ॸRay ji ۳tamu۳y ne jmutya۳ru۳ֆʮɗфֆɗ̲ӕ‫ڏ‬ sirya tara nu۳ndye, dantyamu۳y ne rañu۳y

raju۳ra jirya catera. Samivya۳ju۳ raryicha radyiiyada rajyu۳, jiryeñuma murichenu tarata rivaayada murichirya ray. Ne sa۳so۳vay ti ۳ rimusirya jiryatiy ri ۳chana۳tya۳da ranchirye. 16ॸVarityi ratyu۳chura samitu۳choda, ne ri ۳nnuva۳y riva ray, tapi ne vana۳y ntate ra۳ndasa; radyentya day netimyu۳ ne ratyu۳chunumaya۳ra samitu۳choda Crístunchiy. 17ॸRaryityi jvaay radyirya jvaaryu۳yadamusiy tara, raryi jmutya۳ra murichedoda variy; varityimyu۳ ne, rivaay jiryatiy su۳pa۳ Vu۳yntyityu۳ yinsu۳byiju۳ ray. 18ॸ¿Ta۳ra ra۳jmutya۳ variy rivaayada murichirya, ta۳ra? Jiryatirya: jiryatiy rivaay mitya, jiryatiy ratyu۳chunumaya۳ra samitu۳choda Crístunchiy ne murichetara day, mitya. 19ॸDantyamu۳y ne ti ۳ cumude ray, ra۳cha ricyumude ti ۳ta۳ju۳ variy, ra۳tidye ca۳na۳y variy jaryivya۳ju۳ riy rityevay Ju۳denumuju۳. 20ॸJudíyuvedaju۳ ji ۳ta ravyichasara nu۳tyu Judíyu, ra۳tidye ca۳na۳y Ju۳denuju۳ riy. Rijyu۳ ji ۳ta rityi vichasara niquejada siityari ۳vay, ravyichasara nu۳tyu niquejada siityari ۳nu, ra۳tidye ca۳na۳y Ju۳denumuju۳ riy rityevay, dañumamu۳y ne ra۳sabuy riva darya niquejada ray. 21ॸRijyu۳ntiy jiryatimyu۳ ne Ju۳denu niquejadatavadyeryi, фԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara nu۳tyu ne niquejadati ۳, ra۳tidye ca۳na۳y Ju۳denumuju۳ riy rityevay, dañuma rañityuva۳chu ramu Crístu niquejada, jiryatiy Ju۳denu niquejadantirya. 22ॸRijyu۳ ji ۳ta rityi vadiiryo۳vay jijechipiya۳jadamusiy, ravyichasara vadiiryo۳nuntiy, ra۳tidye ca۳na۳y Ju۳denumuju۳ riy vadiiryo۳vay. ѠԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara ti ۳ta۳ju۳ rijyu۳, ra۳tidye jantyutya paru۳cha۳rimyusiryi rityevay. 23ॸѠɗԮ‫ڏ‬ chara ti ۳ta۳ju۳ samitu۳choda jiyadaju۳, ra۳tidye jmutya۳ rusa۳ra rayaru۳rya samitu۳chodamu. 24ॸJiryeñi datyi ۳sani ۳viy rinchiy siichivye siichedamu, vinu ti ۳qui ca۳na۳rya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ9ٍॷ10

303 ramurichirya. Daryani ۳ jirya۳siichityara samiy vicha۳dantidye, jirya۳tidye jmutya۳ra ramurichirya jiryejyu۳. 25ॸTi ۳ta۳ju۳ rityi ca۳na۳ryu۳y tiyi ۳sa۳damu, richaboniy paru۳cha۳rimyusiyu, rirya۳tidye ca۳na۳rya tara ramurichirya jiryatimyu۳ ne suru۳rya rani ۳cha. Vu۳y ji ۳ta jiryatiy vu۳chiityari ۳ni ۳ Ju۳denu day, vu۳cya۳na۳rya ramurichirya, jiryatimyu۳ ne parutachara darya jiryatiy ju۳na۳reju۳ ra۳suru۳jeya۳sara day. 26ॸRay ji ۳ta siichiy radyetya۳data, ne mityamusiy; ratyotiyada ne mitya totiyada vidaviva. 27ॸRantya ji ۳ta jvatyi riva ravyu۳, ra۳tidye saboniy nu۳tyu ramyichechirye, rañuma su۳tye ca۳na۳yadamu, rañatuñumatiryi tavay ca۳na۳yadaju۳. Judíyuveda vichanu۳yada jantyasara vu۳jyu۳ day

10

1ॸRatyeryi ۳veda,

ravya۳tatya jirye۳cha datyi ۳sa۳miy rinchiy vu۳myunatyavay, nu۳tyu rivyichasaratiy ti ۳ta۳ju۳ nuvachiy jare, rityiryo۳ri ۳jada nú۳va ja۳mu na۳va ta۳savu۳mu. 2ॸRiityu۳yada ti ۳ta۳ju۳ variy Muyisésibe jtyamu, nuvachiy jare, ja۳mu na۳va ta۳savu۳mu jarye, rirya۳tidye siityari ۳ rivasiñi ۳ Muyisésiy. 3-4ॸRi ۳myiñu۳yada ti ۳ta۳ju۳ra jmyicharantiy jiryatiy Ju۳denumusiryára, daryantiy rirya۳toda ti ۳ta۳ju۳ra jatuja۳ simusintyi, jiryatiy rirya۳tunu۳yada simusiy ravichu۳ra, jiryatiy sasiityari ۳nu۳yada riy, фɗфֆӕЙɗֆ‫ڏ‬ damu. Ni ۳ni ۳ vichanu۳yada Crístu, Ju۳denu jaryeti ۳. 5ॸDañumamu۳y ne rivyichasara rajuumusiy Ju۳denu jacharaju۳, ripyarutay rityevay mitya tova variy ru۳co۳siy. 6ॸSabay Ju۳denura rivyichasa۳da nu۳tyu jantyasara vu۳jyu۳, vu۳ñuma ni ۳ru۳rya nicyara۳y, nu۳tyu riñi ni ۳ru۳yadara nicyara۳y variy. 7ॸNe vurye۳cha taranijyu۳ jachipiya۳vay Ju۳denu jiyasachiy nu۳tyu rivyichasara rityevay, darya nu۳chara rinchiy: Rimya۳sa۳da nijya۳nvay jibyedaju۳, jatodaju۳ jarye, rirya۳subeda variy rivasiy rirye۳ya۳jada na۳cho۳.

8ॸNe

vurya۳ËĀ͑ԮֆĀфֆҡɗֆфɗËֆĀ͑‫ڏ‬ veda rityevay, ripyaruteda daraju۳y vu۳yaju۳y vara۳nca, mumuri ۳ vara۳nca ranchaju۳ varintyi, ripyaruteda nijya۳͑Ԯֆҡфӕ͑Āнӕɗ̲ӕԮфɗֆʮɗËֆĀ͑‫ڏ‬ vediva. 9ॸNe vurya۳jiyasantani ۳ Nutyityu۳ Vuryi ۳ndenu nu۳tyu riyasanta۳datiy rityevañi ۳, ripyaruteda codiy su۳yadamusiy variy. 10ॸNe vurya۳cucutya Ju۳denunijyu۳ vu۳y, nu۳tyu ricyucutya۳datiy rityevayu, ripyaruteda variy paruti ۳ jvedamusiy. 11ॸSanu۳tyaniy Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ra rivyichadeda vuryeyadaju۳, rirya۳tidye vichasara jantyasavay vu۳jyu۳ jiryatiy vu۳vyicha diye, jiryatiy riti ۳ tamitya runda vuryimu. 12ॸRamuni ۳, ni ۳tiy jtay jiryaniy surra, sa۳jnu۳tya samiyu, sañuma caray Ju۳denu nú۳vasiy. 13ॸNe rasarye tara jantya۳da vuryimu, jiryatimyu۳ ne nijya۳mi ۳ jantyasara darya. Ju۳denu ji ۳ta ne quivu۳rya, jiryatimyu۳ ne sa۳jantyatanivyu۳y darya sa۳ra۳ju۳mu۳y ne vurya۳jachi ۳nityara. Sa۳sa۳y jantya۳datara ramitya۳da, ratatiy vurya۳jachi ۳nityara. 14ॸRamuni ۳tiy, ratyeryi ۳veda, jirya۳bay ra۳jisiy taranijyu۳ jachipiya۳jada Ju۳denu jiyasachiy. 15ॸRañique jiryiva jiryatiy datyavay daryaju۳ jirye; jirya۳jachipiya۳ samiy ranijyu۳ jiryatiy ri ۳tay jiryivara. 16ॸJiryatiy vurya۳tura jatusara ratatiy vu۳jechipityara sadiiyada Vu۳yntyityu۳, jiryatiy vuryi ۳chana۳tya ratani ۳ Vu۳jye۳, ¿ne viy vuryi ۳tay jmutya۳jada rata Crístu nu۳yada vatajuu vu۳y? Pa۳ jarye jiryatiy vu۳ryuvera ¿ne viy vuryi ۳tay Crístu vu۳ra, ratatiy vuryi ۳mutya۳ra vu۳jyuuchuveda ramityadeda? 17ॸNu۳tyu ravicha vinu tajoqui pa۳ (jiryatiy vu۳ryuvera), daryaday vu۳vyicha vinu taraqui vu۳tavay Crístumuntidye, dañuma vu۳ñi ۳cha rajuu. Vu۳vyicha vinu ti ۳qui Crístumu, jiryatiy vuryi ۳myi ti ۳ta۳ju۳ vinu tajoqui pa۳musiy, Crístu diiyada jachipitya۳daju۳. 18ॸJirya۳jnu۳y rinchiy Judíyuveda, jiryatiy riimyicharara ratera jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ10ٍॷ11

304

Ju۳denumuju۳ jnutatyasara darya, ramusiñi ۳ ru۳mutya۳ vatajuu sisa۳ Ju۳denura. 19ॸ¿Ta۳ra ri ۳tay rata, ta۳ra? ¿Samirya vidye taraju۳ra jmyichara jiryatiy ru۳ntatya tavay riñijyu۳ra jiryatimyu۳ ne Ju۳denu daryi? ¿Tavay ni ۳viy rirye۳cha ramusiy, riñijyu۳tiy riñi jnutatyara tara? 20ॸ¡Ne! Ri ۳tay ji ۳ta jiryatiy ru۳ntatya tavay bayantunijyu۳ra, ne ru۳ntatya Ju۳denunijyu۳ra, mitya. Ne ravya۳ta jirya۳tidye jmyi vatajuu rusa۳ bayantuveda. 21ॸNe vana۳y vurya۳jatusara Ju۳denu jatusiivyimusiy, bayantu jatusiivyimusiy jarye risa۳ju۳ ne vurya۳jatu, dantyamu۳y ne vana۳y vurye۳jmyichara Ju۳denu jmyijyomu, ne vinu bayantu jmyijyomuntiy. 22ॸ¿Vurye۳tyataniryu۳ñi ۳ Ju۳denu? ¿Vu۳ñi ۳cha vanu۳vye simusique? Vurya۳jvaacharara ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu jchana۳tya۳da jiyadaju۳ 23ॸDañuma vu۳ryi jvaaryu۳rya ti ۳ta۳ju۳, ne ra۳jmu۳tya ti ۳ta۳ju۳ vu۳y; dañuma vu۳ryi jvaaryu۳rya ti ۳ta۳ju۳, ne vurya۳vanu۳tyaniy ti ۳ta۳ju۳ta vu۳y. 24ॸNe vurya۳va۳ta vinu rana۳cho۳ jiryatiy samirya vinu vu۳jyu۳ra. Vurya۳va۳ta ji ۳ta rana۳cho۳ jiryatiy samirya vu۳tyuunu vichavajyu۳ darya. 25ॸNe su۳bay Ju۳denu vurya۳jisiy vuryi ۳byedaju۳ra sasaviy jiryatiy ritye۳ryu۳tya ta۳ryu۳tyajomura. Ne vurya۳jtaja۳nu ti ۳ vu۳dyetya۳daju۳ sa۳vidye jnutatya ti ۳ bayantunijyu۳ra. 26ॸTapi Ju۳denu barya daryaju۳ darya jirya mucadi day, jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ ranchara. 27ॸSaryityi musuy ti ۳ yisa۳ jbyedaju۳ ji, dañumamu۳y ne Ju۳denu siityari ۳nu dañi ۳, jiyaru۳tyi, ya۳numa jmyi ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy sasa۳y jiirya, ne ya۳jtaja۳nu jmyicharanchiñi ۳, ya۳tidye datya jnutatyasara vidye rani ۳cha. 28ॸTi ۳tiy tu۳chu: jnutatyasara darya, ne ye۳jmyi variy sayadaju۳ra, Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada jiyadaju۳ jarye. 29ॸRi ۳tatya jiijechipiya۳jada jiyadaju۳ darya. Ri ۳tay

ji ۳ta sajachipiya۳jada jiyadaju۳ darya ni ۳tiy tu۳chu ranchiy yiva: ne ye۳jmyirya. ¿Ta۳raju۳na۳ sa۳tu۳chuta ti ۳ra radyetya۳da jmyicharanchiy, ta۳ju۳? jiryatimyu۳ ne sajachipiya۳ samirya Ju۳denu diya. 30ॸRay ji ۳ta, ratyi jmyi ri ۳chana۳tya۳damu, ¿nu۳tyuramusiy sa۳daya۳ ti ۳ ranchiy rañijyu۳, nu۳tyuramusiy? jiryatiy ri ۳chana۳tya variy rivani ۳ Ju۳denu. 31ॸDañuma vuryi ۳myi, dañuma vurya۳tu, vurya۳ma۳ jvaarya rirya۳tidye jchana۳tya tavañi ۳ Ju۳denu. 32ॸNe vurya۳casinu۳ya۳taniy Ju۳denu nú۳va riy Judíyuveda, dantyamu۳y ne riy jiryatimyu۳ ne Judíֆӕ‫ڏ‬ veda daryi, dantyamu۳y ne vinu riy jiryatiy Ju۳denu siityari ۳vajyuu daryi. 33ॸDarya rajerye jvaachara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jacharaju۳, dantyamu۳y ne ravya۳ta tara ramurichenusa۳da. Ravya۳tasara ji ۳ta rana۳cho۳ rirya۳tidye jmutya۳ ҡԮфֆф̲ɗҡֆĀľĀʮɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda murichirya. 1ॸJirya۳siityari ۳ rivaayadamu ray, nu۳tyu ratyi siityari ۳ sivaayadamu Crístuyu.

11

Nu۳tyuramusiy riryi vichasara vatuy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jadamuju۳, nu۳tyuramusiy 2ॸRi ۳chana۳tya ji ۳ta jirye jiryatiy jiryejechipityasara ti ۳ta۳ju۳mu ray, jiryatiy jiryebecharara tu۳chodantiy jiryatiy jiryi ۳mutya۳ rimusidyerya. 3ॸRavya۳ta ji ۳ta jirya۳datya: Nijya۳nvay vichasara Crístu nusu۳chavay, vatura vichasara jivyanu nusu۳byintidye, Crístu ji ۳ta vichasara Vu۳jye۳ Ju۳denu nusu۳byi day. 4ॸTi ۳tya vanu ni ۳tiy tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, varimyata satu۳chu nijya۳nvamyu saju۳, sa۳numatiy tu۳chu jno۳co۳ti ۳, sa۳viryu۳tya variy ratani ۳ jintyityu۳. 5ॸTi ۳tya vaturu۳y nana۳tiy tu۳chu sisa۳ Ju۳denu, varimyata nanutu۳chu saju۳ nijya۳nvamyu, nanunumatiy tu۳chu mitya jno۳ mutanujay jsa۳, nana۳viryu۳tya variñi ۳ jintyityu۳ rata, nu۳tyunuma rani ۳cha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ11

305 pa۳chara nta nani ۳no۳. 6ॸNetimyu۳ ne nanumo۳siiryu۳y vaturu۳y pañi ۳tara yino۳, dañuma nana۳pa۳tyanirya yino۳jasiy. Jadasaratiy raryicha vatujyu۳ rirya۳tiy vicha jno۳jasiy pa۳chavay, varimyata mitya jno۳tadimiy ti ۳ta۳ju۳, rirya۳ma۳ mo۳siiy mutanujatyara yino۳ variy. 7ॸVanu ji ۳ta ne sa۳mo۳siiy pañi ۳tara yino۳ day, jiryatiy savichasara jo۳ta۳damusiy Ju۳denu jantyasi ۳, sadáju۳ jarye. Vatura ji ۳ta vanudáju۳ day. 8ॸTapi ne sani ۳cha vanu vaturamusi ۳, vatura ji ۳ta rañi ۳cha vanumusi ۳ day, (jiryatiy su۳ndejada Ju۳denu vanu vija۳musiñi ۳ vatura). 9ॸDantyamu۳y ne su۳ndejada Ju۳denuni ۳ vanu vatura jiyadaju۳. Su۳ndejadani ۳ vatura vanu jiyadaju۳. 10ॸRamuni ۳ rirya۳ma۳ vichasara vatuy yino۳ mutanujatyavay, rirya۳tidye vichasara samiy jvadichavay Ju۳denu tuunu vichavay mo۳mu. 11ॸDañumamu۳y ne savichasara vatura vanusa۳, dantyamu۳y ne vanu, vaturasa۳, Ju۳denu jtedamuju۳. 12ॸTapi darya su۳ndejada Ju۳denuni ۳ vatura vanumusiy, ĀфֆҡɗֆѸфӕЙËȍфԮ͑ӕԮҡӕф̲ӕѸɗ‫ڏ‬ ntyidye; ti ۳ta۳ju۳ ji ۳ta ru۳dachara Ju۳denumusiy. 13ॸJirya۳datya samiy jiryejyu۳ra: ¿Samiryavidye vatujyu۳ rityu۳chu sisa۳ Ju۳denu, ͑ľ̲ӕҡ͑ӕʮ‫ڏ‬ tyavay? 14ॸ¿Ne viy vu۳dyi jadasara riva jiryatiy saja۳vyechu vanura yino۳jasicya۳? 15ॸVatura ji ۳ta su۳no۳jasicya۳ jchana۳tyaniyu, jiryatiy sasa۳y Ju۳denu su۳no۳jasicya۳ yino۳ mutanuta۳ju۳yu. 16ॸDañuma rivyicharu۳y tavay niquetta۳dacanumiy ranchiy, ne vu۳dyetyara ratarya vichanichara vuryimu, dantyamu۳y ne Ju۳denu siityari ۳vajyuumu. Nu۳tyuramusiy vu۳ryi jachipityara Jesucrístu batyeda vuryeyadaju۳, nu۳tyuramusiy 17ॸRa۳numatiy nu۳rya tara jiryejyu۳, ne vana۳y ri ۳chana۳tya variy jirye ranchiy jiryentye۳ryadedayu, jiryatimyu۳ ne

samivya۳ju۳ darya. Nicyara۳vya۳ju۳ ji ۳ta radyi daryaju۳ riva. 18ॸMunatya ru۳tay tavay jiryenchiy: Rivyichasara nantasavay nu۳ñi riy, jiryatimyu۳ ne vana۳y rijechipiya۳sara vatajuu. Rajechipiya۳ variy: si ۳tenuviy rani ۳cha darya niquejada jiryenchiy. 19ॸSamirya dyetya ravichasara jaryeta۳da vu۳quebyimu, rirya۳tidye dityanu ramusiyu, rityi vichasara samirya jvadichavay Ju۳denu diya vu۳quebyimu. 20-21ॸJiryeñumatiy ji ۳tye۳ryaniyu, ne vana۳y jiryi ۳myichara Ju۳denunijyu۳, tapi jiryi ۳myichara nu۳ñi ti ۳musirya jidyirya jmyi ۳sara day, jasicha۳ra۳ju۳tiy sajachi ۳ ti ۳, nu۳ ji ۳ta ma۳cho۳ niyu۳byi day. 22ॸ¡Tiii! ¿Ne rorityavay jirye, jasityi jiryejmyi, jirya۳jatu risa۳ju۳ntiy? ¿Ta۳ju۳rana۳ jiryerrachu riy Ju۳denu siityari ۳vajyuu day, ta۳ju۳? varimyata jiryejantaniryu۳ryi rityevay jiryatimyu۳ ne taratavadyeryi. ¿Ta۳ra ra۳jtay jiryiva, ta۳ra? ¿Ravyidye jchana۳tya ranchiy jirye? ¡Tama۳ day, tama۳! Sadatyadoda Jesús riy: “Pa۳ ravyu۳, bínuja۳ ji ۳ta rayndaja۳ day” (Matévu 26.26-29; Márcu 14.22-26; Dúcasiy 22.14-20) 23-24ॸTapi ray ji ۳ta jmutya۳jada Ju۳denumusirya, ratyu۳ËȍΎĀʮɗфֆɗԮ͑‫ڏ‬ tirya, jiryatiy sivaayada Vu۳yntyityu۳ Jesúsra. Variy nupora ji ۳ta jasityi ribeyada batyedaju۳ni ۳, sireda ji ۳tara pa۳ variy, si ۳chana۳tya۳da variñi ۳ jijye۳ Ju۳denu ranijyu۳ pa۳. Saruvejada ji ۳ta varirya pa۳, su۳teda ji ۳ta: Jirya۳jnu۳rya jirya rimusiy nu۳tyu ravyu۳ jiryatiy jiryeyadaju۳ darya. Jirya۳jmutya۳jaya۳ra jirya۳tidye jachipityasara rata ray. 25ॸDaryatiy riibyedivasiy, siredara jatuvu۳, su۳teda varintyi: Jirya jatusarata radyityanu diye vadi jnu۳yadanchiy jirye, jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

306

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ11ٍॷ12 Ju۳denu jtedamuju۳ darya, jiryatiy raryi rayndaja۳ murichiryara. Jirya۳tiy jatusarara, jirya۳ma۳ jachipityasara riva ray. 26ॸTapi jiryi ۳myiñumatirya jirya pa۳, jirya۳tu jatuvu۳vimusiy risa۳ju۳ntiy, jiryetyu۳chusara ranchiy variy jiryatiy sabatyeda vuryeyadaju۳. Vurya۳jachipityaja۳ samirya Jesucrístu batyeda jiyadaju۳ 27ॸRamuni ۳tiy

ni ۳tiy jmyirya pa۳, sa۳tu variy jatuvu۳ vimusintyi, netimyu۳ ne sajachipityaja۳ samirya Jesucrístu batyeda jiyadaju۳ , sayasay variy Jesucrístu munusa۳divayu. 28ॸRirya۳ma۳ jantya munatya nu۳ ñi ti ۳quimusiyu, samiryavidye rajechipiya۳jada ranchiy Crístu batyeda jiyadaju۳ . Rivasiñuma ji ۳ta sa۳jmyirya pa۳, sa۳jatu jatuvu۳ vimusiy varintyi. 29ॸSi ۳myiñumatiy vanura pa۳, varimyata sa۳tunumatiy yatuvu۳ vimusiy, netimyu۳ ne sajachipitya samirya Jesucrístu batyeda jiyadaju۳ , satiitya variy jiyadaju۳ ra jijyuuchuveda murichirya. 30ॸRamuni ۳ rivyichasara jdiva۳jnuvay jiryetyevay, tavay ji ۳ta diiye۳chara ru۳ co۳sidye. 31ॸVu۳ ryityi jantya munatyara vu۳ jechipiya۳jada Jesucrístu batyedanijyu۳ , ne saryi murichenutaniy variy Ju۳ denu ru۳ co۳sivyu۳ y. 32ॸSaryityi murichenutaniy ru۳ co۳sivyu۳ y, samusiye۳chara variy rata vu۳ y vu۳ ñuma parutay rusa۳ju۳ rityimyu۳ ne tuva۳churu۳ y simu Ju۳ denu day. 33ॸRamuni ۳ ri ۳tay jiryiva, ratyeryi ۳veda, jirya۳numatiy ji ۳tye۳ryaniy jibyedaju۳yu, jirya۳ma۳ nutuy nu۳ñi ti ۳quimusiy variyu, jirya۳tidye jmyi vatajuu Ju۳denunijyu۳. 34ॸNi ۳tiy jachi ۳ jaryi, sa۳ma۳ jmyi munatya jiryorimyu day, jiryeñuma ji ۳tye۳ryaniy jipyarutedaju۳yu. Ra۳numatiy ju۳ti ۳ jiryimu, ra۳tu۳chunuvi ۳ra ratarya tu۳choda variy jiryivantiy.

Nu۳tyuramusiy sasa۳chara Ju۳denu Jnutu vuryivaayadaju۳ra datya۳da, nu۳tyuramusiy

12

1ॸRatyeryi ۳veda,

ne ravya۳ta jirya۳ma۳cho۳ datyi ۳sa۳miy datya۳danchiy, jiryatiy sasa۳chara Ju۳denu Jnutu vuryivaayadaju۳ vu۳y. 2ॸNetimyu۳ ne jiryechiityari ۳nu۳yadani ۳ Ju۳denu variy didye, jiryevyichanu۳yada caresavay jiiputera jvaachi ۳ rapu۳rya siityari ۳sa۳damuju۳. 3ॸJirya۳ma۳ datya jiryatimyu۳ ne vana۳y vuryi ۳tay Ju۳denu Jnutumusirya nicyara۳y niquejada sanijyu۳ Jesús. Daryantyamu۳y ne vana۳y vuryi ۳tachara: Vu۳yntyityu۳ni ۳ Jesúscu۳, netimyu۳ ne savichasara Ju۳denu Jnutu vuryiva variy didye. 4ॸVuryi ۳mutya۳ Ju۳denu Jnutumusirya datya۳da jaryedo, vurya۳tidye jvaay rata. Dañuma sasa۳rya datya۳da jaryedo, ni ۳ni ۳ vichasara vinu ti ۳qui. 5ॸVuryi ۳mu۳tya jaryedo jvaayadata Vu۳yntyityu۳ nijyu۳ vu۳y, dañuma sani ۳cha ti ۳qui Vu۳yntyityu۳. 6ॸTaraqui vitya jiryi ۳nu۳y jvaayada Ju۳denuju۳, ti ۳quide ji ۳ta Ju۳denu day ni ۳tiy jvaatyaniy ti ۳ta۳ju۳ vuryeyadaju۳. 7ॸVuryi ۳mutya۳ nu۳ñi ti ۳quimusirya datya۳da, Ju۳denu Jnutumusiy, vurya۳tidye dityanu vuryeyadaju۳ra. 8ॸNu۳ jmutya۳ Ju۳denu Jnutumusirya datyara niquejada, samirya jvaayadaju۳; nu۳ntiy jmutya۳ra niquejada, ratatiy vu۳dyetyara tara. Darya su۳mutya۳ Ju۳denu Jnutumusirya. 9-10ॸNu۳ntiy jmutya۳ Ju۳denu Jnutumusirya jachipiya۳jada Ju۳denunijyu۳ntiy; nu۳ntiy jmutya۳ra datya۳da yindadodaju۳ Ju۳denu Jnutumusintyi; nu۳ntiy jmutya۳ mityamusiy jvaayadaju۳ra tara; nu۳ntiy Ju۳denu niquejada datyadodaju۳; nu۳ntiy jmutya۳ra sa۳tidye datya variy nijya۳nvay jnutunchiy, Ju۳denumusi ۳vidye sani ۳cha; nu۳ntiy jmutya۳ra sa۳tidye niquera jaryedo niquejada, netimyu۳ ne sadatyara; nu۳ntiy jmutya۳ra datya۳da sa۳tidye datyanura saniquejada. 11ॸJirya ti ۳ta۳ju۳ vuryivaay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ12ٍॷ13

307 Ju۳denu Jnutumusiy. Ni ۳ni ۳ sa۳y jidyirya ni ۳ru۳yadamusiy, nu۳ñi ti ۳quimuju۳ra. Vu۳vyichasara ti ۳ta۳ju۳ nu۳tyu ti ۳qui Jesucrístumu 12ॸDañuma rañi ۳cha ti ۳qui, rajuura terati ۳ ray. Jasiy rimura ri ۳no۳, ratyuva۳y, rañi ۳siy, raynru۳, rajyu۳, rajyase, rajyomutu, ramyuda, radyuse, rañumutu ti ۳ta۳ju۳. Daryatiy sani ۳cha Crístu ti ۳qui, rajuura terati ۳ntiñi ۳. 13ॸCrístu tera vu۳y, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vuryi ۳tay vu۳ñi ۳cha savu۳, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Ju۳denu siityari ۳vadyevyu۳y. Dañuma vu۳ñi ۳cha Judíyuveda, varimyatamu۳y; dañuma vu۳ñi ۳cha cumudemiy, varimyatamu۳y ne, vu۳ñi ۳cha savu۳tera. Vuryi ۳tyu۳mya۳ daryaju۳ Ju۳denu Jnutumusiy simu, vuryi ۳mutya۳ variy vuryivaju۳ni ۳ Su۳ntu varintyi. 14ॸNe taraqui teratara daryaju۳ra vu۳vyu۳, rajuura teratara daryaju۳ darya. 15ॸRaryityi jtay vu۳ñumutu vuryiva: Jiryatimyu۳ ne rañi ۳cha jomutu, ne rañi ۳cha variy jivyu۳ tera, ¿tapi ne si ۳tenu niquejada rani ۳chatecay? 16ॸDaryantiy raryityi jtay vu۳tyuva۳y vuryiva: Jiryatimyu۳ ne rañi ۳cha ni ۳siy, ne rañi ۳cha variy jivyu۳ tera, ¿va۳ si ۳tenu niquejada rani ۳chava۳tecay? 17ॸRaryityi vichasara vu۳vyu۳ vinu ni ۳siy ¿nu۳tyuramusiña۳ vu۳tyuva۳chusara variy, nu۳tyuramusiy? Raryityi vichasara vu۳vyu۳ vinu tuva۳y, ¿nu۳tyuramusiña۳ vu۳ryi naryiiy variy, nu۳tyuramusiy? 18ॸSabayada daryaju۳ Ju۳denu vu۳vyu۳mura ratera, daryatiy sabaryu۳yada darya. 19ॸRaryityi vichasara taraquide ratera, ne raryicha vu۳vyu۳ variñu۳day. 20ॸVu۳dyi riva vu۳vyu۳ tavu۳qui, ratera ji ۳ta rajuura day. 21ॸNe vana۳y ru۳tay vu۳ñi ۳siy riva vu۳jyomutu: ¡Ne ravya۳ta ji! Dantyamu۳y ne ru۳tay vuryi ۳no۳ vu۳ñumutuva: Ne ravya۳ta ji. 22ॸ¡Ne! Vu۳vya۳ta jaryirya vu۳vyu۳ tera jiryatiy vadiiryo۳va۳ju۳ darya. 23ॸVu۳vyu۳ tera ji ۳ta jiryatimyu۳ ne samiy jvadicharara,

vu۳yndani ۳vay variy. Daryantiy vu۳vyu۳ tera jiryatiy vu۳dyi jadasara riva, vu۳dyutyasara vu۳chujatyara. 24ॸVu۳vyu۳te jiryatiy samiy jvadicharara, ne rava۳tara dutyasa۳da day, mitya. Su۳ndejada ji ۳ta Ju۳denura vu۳vyu۳ samiy jvaachara, vurya۳tidye bay jaryi samiryara ratera, jiryatiy rasu۳tye tara. 25ॸSu۳ndejada daryara vu۳vyu۳, ra۳tidye ma۳cho۳ vu۳vyu۳ tera mityiji, ne nantaja۳sara, ra۳tidye jmu۳tya samiy nu۳ñi tarátayu. 26ॸRa۳numatiy nuvaday taraqui vu۳vyu۳ tera, ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyu۳ nuvaday variy risa۳ju۳. Ra۳numatiy jmutya۳ taraqui vu۳vyu۳ terara jchana۳tya۳da, ra۳jchana۳y ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyu۳ risa۳ju۳ntiy. 27ॸVu۳vyichasara Ju۳denu siityari ۳vajyuu nu۳tyu Crístuvu۳; vu۳vyichasara nu۳ñi ti ۳quimusiy savu۳tera. 28ॸSabayada Ju۳denu jichiityari ۳vajyuu cabyimu riy sansu۳byimiy munatya, risa۳ju۳ntiy saju۳ tu۳chuvay, risa۳ju۳ntiy datyanuvay, jadchintyi mityamusiy ju۳devay, jadchintyi mi ۳sadeda datyavay, jmu۳tyavay risa۳ju۳, samiy nusu۳vye jarye, taji niquejadamu niquejada datyavay jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳ntiy. 29ॸ¿Vu۳ñi ۳cha ti ۳ta۳ju۳ nusu۳byimique? ¿Vu۳ñi ۳cha ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denuju۳ tu۳chuvaque? ¿Vu۳ñi ۳cha ti ۳ta۳ju۳ datyanuvaque? ¿Tapi vu۳dyetya ti ۳ta۳ju۳ra mityamusiy ju۳dejada cay? 30ॸ¿Vu۳dyetya ti ۳ta۳ju۳ mi ۳sadeda Ju۳denu datya۳damusique? ¿Vu۳ñique ti ۳ta۳ju۳ taji niquejadamu jiryatimyu۳ ne vu۳dyetyara cay? ¿Vu۳dyetya ti ۳ta۳ju۳ra raniquesa۳da taji niquejada cay? 31ॸJirya۳ma۳ va۳ta rana۳cho۳ Ju۳denumusiy datya۳da jiryatiy samiryava۳ju۳ darya. Daryani ۳ ra۳dityanu ji ۳ta jiryerya samiñú۳ jiryatiy samiñú۳va۳ju۳ darya. Ju۳denu va۳ta۳damusiy vicha۳da

13

1ॸRaryityi nique tara nijya۳nvay niquejadamu, varimyata Ju۳denu tuunu vichavay niquejadamu, netimyu۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

308

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ13ٍॷ14 ne raryi vichasara Ju۳denu va۳ta۳dati ۳ tavañijyu۳ risa۳ju۳, ra۳cha variy nu۳tyu yivamyujape۳ suuyada, mitya suuyada, varimyata nu۳tyu yivamyuday jvatyasara suuyada. 2ॸRaryityi vichasara datyanu۳, Ju۳denu niquejada datyadodaju۳, raryityi datya varintyirya ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu datya۳dantiy jiryatiy ravichanu۳yada dutyasara, ti ۳ta۳ju۳ datya۳da jarye risa۳ju۳; raryityi tuva۳chu jaryi simu Ju۳denuntiy, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳ja۳tataniya۳ra musiqui ravichajomusiy, netimyu۳ ͑ľффֆɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara Ju۳denu va۳ta۳dati ۳ tavañijyu۳ risa۳ju۳ntiy, rañi ۳cha mitya variy. 3ॸRaryityi sa۳jeya۳sarara raberya tavay jiyadaju۳, raryityi sa۳rya ravyu۳ rirya۳tidye rupay Ju۳denunijyu۳ra, raryi ca۳na۳vya۳ tara ramusique. 4ॸNi ۳tiy vichasara Ju۳denu va۳ta۳damusiy, sajachi ۳nichara tapimusiy variyu, savichasara samirya jachityi ۳ risa۳ju۳. Ne savichasara ra۳tyara variy, dantyamu۳y ne su۳nnuva۳yu. 5ॸNi ۳tiy vichasara Ju۳denu va۳ta۳damusiy ne sajachipiya۳sara jaryi jiñijyu۳, dantyamu۳y ne sivaarya jiryatimyu۳ ne samirya jvadicharara. Ne sava۳tasara rana۳cho۳ vinu jidyirya ni ۳ru۳yada, dantyamu۳y ne savichasara nique۳ryá, dantyamu۳y ne sabay ji ۳tyaju۳ra nicyara۳y jvaayada jiryatiy sivaayada ti ۳ sayaro۳ju۳ra. 6ॸSa۳numatiy diy riva jamirya jvaayada, ne si ۳chana۳y variy riva; si ۳chana۳chara ji ۳ta si ۳tenu jvaayadiva. 7ॸNi ۳tiy vichasara Ju۳denu va۳ta۳damusiy, saramityaniy ti ۳ta۳ju۳ra tavay carayada variy, satuva۳chusara ramu ti ۳ta۳ju۳, santuchara ra۳jiju۳ ti ۳ta۳ju۳, sajachi ۳nichara ti ۳ta۳ju۳ntiyu. 8ॸNe ra۳parutachara Ju۳denu va۳ta۳da vuryivasiñu۳day. Dañuma ravichasara Ju۳denumusiy tu۳choda, sa۳paru۳y pariche nijya۳nvamyusiy riva; Ā͖ӕ̲фԮɗËȍ‫ڏ‬ sara ti ۳ niquejadamu niquejada, ra۳ndasa variy; dañuma ravichasara datya۳da Ju۳denumusiy, ra۳paru۳y rivasintyi. 9ॸTapi

vu۳dyetyasarara vinu ratera, vu۳tyu۳chusarara vinu Ju۳denu datya۳da teradera. 10ॸRa۳numatiy ju۳ti ۳ Ju۳denu datyadoda miryanura vuryimu, sa۳parutatyaniy Ju۳denura jiryatiy raterarapu۳ryadéra. 11ॸVarityi ravyichanu۳yada dera, rañiquenu۳yada variy nu۳tyu dera, rajechipiya۳nu۳yada nu۳tyu dera nta varintyi, rajechipiya۳nu۳yada ranijyu۳ tara nu۳tyu dera jachipiya۳sara darya. Diye, jiryatiy ja۳ñuma darye, rapyaru۳mya۳ riva deramiy vicha۳da. 12ॸDiye ji ۳ta vu۳dyi tariva nu۳tyu viriqui; variñi ۳ ji ۳ta vurya۳diy riva vanda ti ۳ta۳ju۳. Diye radyetyara vinu rateradera; variñi ۳ ji ۳ta ra۳datyasara ti ۳ta۳ju۳ra daryatiy sadatyasara Ju۳denuntidyerye. 13ॸRa۳suru۳jeya۳sara variy vu۳tyuva۳choda Ju۳denumu, vu۳yntuyada sa۳jiju۳, sava۳ta۳da jarye risa۳ju۳ntiy. Ju۳denu va۳tara ji ۳ta jaryi samiryava۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳musidyerya. Taji niquejadamu niquejadanchiy, Ju۳denuju۳ tu۳chodanchiy jarye

14

1ॸJirya۳numa ni ۳ru۳y jaryirya va۳ta۳da, daryatiy sava۳tasara Ju۳denu vu۳y, jirya۳ma۳ va۳ta rana۳cho۳ Ju۳denu Jnutumusiy sa۳chara jaryivya۳ju۳te jirya۳tidye tu۳chujaya۳sara nijya۳nvavya Ju۳denuju۳. 2ॸNi ۳ҡɗֆ͑ɗнӕľѸфҡʮɗ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu jiryatimyu۳ ne sadatyara, ne satu۳chu variy sisa۳ nijya۳mi ۳; satu۳chu sisa۳ Ju۳denu, tapitya satuva۳chu ti ۳фѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, jiryatiy sanique Ju۳Āľ͑ӕˇ͑ӕҡӕ̲ӕ‫ڏ‬ sirya niquejada dutyasara. 3ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sanique Ju۳denuju۳, ni ۳ni ۳ tu۳chu ruuva nijya۳nvay rivyanu۳tya۳daju۳ntiy, ru۳mu۳tya۳daju۳ntiy, rirya۳tidye datya variy: Savichasara Ju۳denu vuryisa۳ju۳. 4ॸNi ۳tiy nique dutyasara niquejadamu, jiryatimyu۳ ne sadatyara, savanu۳tyaniyu; ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sanique Ju۳denuju۳, savanu۳tyanintyidyeryi jityeryi ۳veda Ju۳denu siityari ۳vajyuuntidye. 5ॸRavya۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

309

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ14

jiryejyu۳ jirya۳tidye nique ti ۳ta۳ju۳ dutyasara niquejadamu. Ravya۳ta jaryivya۳ju۳ jirya۳tidye nique Ju۳denuju۳. Ni ۳tiy nique Ju۳denuju۳ savichasara jaryiñu۳ simusiy ni ۳tiy nique dutyasara niquejadamu, netimyu۳ ͑ľѸĀɗҡֆ͑ӕ͑‫ڏ‬ tirya jiñiquejada datyadodantiy, rirya۳tidye tuva۳chu Ju۳denu siityari ۳vajyuu variy ramu. 6ॸDiye, ratyeryi ۳veda, ra۳numatiy ju۳ti ۳ jiryimu dutyasara niquejadamu niquenu, nu۳tyuramusiy ra۳jmu۳tya rata jirye, nu۳tyuramusiy, netimyu۳ ne ra۳nique variy Ju۳denumusirya tara dityadoda, varimyata datya۳da, varimyata tu۳choda, varimyata datyadoda risa۳ju۳. 7ॸDaryanuma ra۳numatiy suuy rudidyuu, netimyu۳ ne vatajuu suuryara nu۳tyu duuduu, varimyata yivamyuduu, netimyu۳ ne rasuy samirya, ¿nu۳tyuramusiy sa۳datya ti ۳ nu۳tyura murra۳yada rasuy, nu۳tyura? 8ॸDaryadantyi ra۳numatiy suuy su۳tarumiy natutya۳, netimyu۳ ne ra۳suy natuyada samirya, ¿nu۳tyichiy rirya۳jdutya su۳tarumiy ju۳veda jiyaro۳ju۳yu, nu۳tyichiy? 9ॸDaryantiy jiryimu, jiryeñumatiy nique taji niquejadamu, netimyu۳ ne jiryeñiquera niquejada datyasara, ¿nu۳tyichiy rirya۳tuva۳chu tavay jiryimu, nu۳tyichiy? Jirya۳nique variy mitya vidavimu. 10ॸJasiy dyetyara rajuura jaryedo niquejada jirya mucadimuntiy. Jasidyeryi rityi datyara raniquesa۳da. 11ॸNetimyu۳ ne ratyuva۳chu variy ramu saniquejada ti ۳, ra۳cha variy nu۳tyu ma۳y saju۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳cha ma۳y rajyu۳ntidye. 12ॸDaryaday jiryentyi, jiryatiy jiryeñi ۳ru۳y jaryi Ju۳denu Jnutumusirya tara, jirya۳ma۳ va۳tasara jaryivya۳ju۳ rana۳cho۳ jirya۳tidye vanu۳tya ratayu. 13ॸRamuni ۳ ni ۳tiy nique Ju۳denu Jnutumusiy dutyasara niquejadamu, sa۳ma۳ jachiñu۳y sivantirya darya niquejada datya۳dantiy. 14ॸRa۳numatiy tu۳chu Ju۳denujsa۳ dutyasara

niquejadamu, ri ۳ntu tu۳chu sisa۳, rajechipiya۳jada ji ۳ta ma۳cho۳ mitya. 15ॸ¿Nu۳tyura vurya۳jvaay ramusiy, nu۳tyura? Vurya۳tu۳chu Ju۳denujsa۳ vuryi ۳ntumusiy, vu۳jechipiya۳jadata jarye vurya۳tu۳chu sisa۳; vurya۳murra۳y Ju۳denunijyu۳ vuryi ۳ntumusiy, vurya۳murra۳y sanijyu۳ vu۳jechipiya۳jadatantiy. 16ॸTapi jirye͖ӕ‫ڏ‬ matiy jchana۳tyani ۳ Ju۳denu Su۳ntumusiy, varityi savicha jidyiryamusiy jañu۳ñu jiryequebyimu, ¿nu۳tyuramusiy sa۳jchana۳tya mityiji jiryisa۳ju۳ni ۳ Ju۳denu, nu۳tyuramusiy? jiryatimyu۳ ne sani datyara jiryeñiquejada. 17ॸYichana۳tya dyetya samiñi ۳ Ju۳denu, ne vana۳y yimu۳tya ratani ۳ jityuunu víchi ۳. 18ॸRi ۳chana۳tya ji ۳tani ۳ Ju۳denu jiryatiy rañiquesara Su۳ntumusiy dutyasara niquejadamu. Rañiquesara jaryiñu۳ jiryimusirya. 19ॸDañuma rañi niqueru۳y Ju۳denu siityari ۳vay cabyimura tadajyo niquesara rajechipiya۳jadamusiy, ratatiy ra۳datyanu riy tavay. Rani ۳ ji ۳ta samiryava۳ju۳ ramusiy, jiryatiy ra۳niquera vu۳yaju۳y vara۳nca niquesara dutyasara niquejadamu, Ju۳denu Jnutumusiy. 20ॸRatyeryi ۳veda, ne jirye۳cha nu۳tyu deramiy jachipiya۳jadatavay. Nicyara۳y jvaayadamu ji ۳ta jirye۳cha nu۳tyu deramiy datyi ۳sa۳miy, jiryejechipiya۳jadamu jirye۳cha ja۳myi. 21ॸNu۳charanuma Ju۳denu niquejadamu jiryatiy su۳teda Vu۳yntyityu۳: Ra۳nique ruuva jivye nijya۳nvay taji niquejadamu, ra۳nique ma۳y jtosiy ruuva, dañumamu۳y ne rirya۳tuva۳churu۳y rimu. 22ॸRamuni ۳ sabay Ju۳denu dutyasara niquejadamu niquejada Yintumusiy, sa۳tidye dityanura jidyetya۳da rijyu۳ jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y simu. Ne sabarya sa۳tidye dityanu rijyu۳ra rityi tuva۳chu simu. Ju۳denuju۳ tu۳choda ji ۳ta sabay jichiityari ۳vajyuuju۳, ne sabayada tuva۳chu۳sa۳ nijyu۳ra. 23ॸRamuni ۳ҡɗֆфɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ14ٍॷ15

310

numatiy ti ۳ta۳ju۳ siityari ۳vajyuu Ju۳denu Jnutumusiy dutyasara niquejadamu, riryityi ju۳ti ۳ tavay jiryatimyu۳ ne siityari ۳vay didyeryi, ¿ne rirya۳jtay variy rinchiy: Rirya۳tachara? 24ॸѠɗ͖ɗнӕľ͑ӕ‫ڏ‬ matiy ti ۳ta۳ju۳ra Ju۳denuju۳ tu۳choda, saryityi ju۳ti ۳ nu۳ jiryatimyu۳ ne siityari ۳nu dañi ۳, sa۳ma۳cho۳ dityanusi ۳ ti ۳ta۳ju۳musiy, sa۳cha tu۳chutasi ۳ variy ti ۳ta۳ju۳musintyi. 25ॸRirya۳dityanura sajachipiya۳jada dutyasara, sa۳butya variy mucomuju۳yu, sa۳jachipiya۳ Ju۳denunijyu۳, sa۳tu۳chujaya۳: Si ۳tenuni ۳ Ju۳denu jiryequebyimu. Vurya۳ma۳ jvaarya samirya vadichara ti ۳ta۳ju۳, jidchavu۳ju۳ 26ॸ¿Nu۳tyurana۳,

ratyeryi ۳veda, nu۳tyura? Jirya۳numatiy ji ۳tye۳ryaniyu, nu۳ñi ti ۳qui jiryequebyimu sa۳cha murra۳yadati ۳, varimyata datyadodati ۳, Ju۳denumusiy dityadodati ۳, varimyata Su۳ntumusiy dutyasara niquejadamu niquejadati ۳, varimyata dutyasara niquejada datyara. Jirya ti ۳ta۳ju۳ ra۳cha jirya۳tidye vanu۳tya jijechipiya۳jadamuyu. 27ॸRiñiqueru۳ñumatiy Ju۳denu Jnutumusiy taji niquejadamu, nana۳ma۳ nique danu۳ju۳myusiy, varimyata mu۳nvamyusiy dyetya; nu۳ñi ti ۳quimusiy nana۳nique. Sa۳ma۳ dityanu ti ۳ntirya ta۳ra saniquejasiy. 28ॸNetimyu۳ ne savicha ji ۳tye۳ryanijyomuni ۳ ni ۳tiy datyara saniquejada, rirya۳ma۳ ndasa taji niquejadamu niquevay, ji ۳tye۳ryanijyomu, rirya۳ma۳ nique yasiquita sisa۳ Ju۳denu. 29ॸJu۳denuju۳ tu۳chuvay ji ۳ta ra۳nique danu۳ju۳myusiy, varimyata mu۳nvamyusiy. Rirya۳jantya jityevarya riñiquejada, vase niquejada vidye ráni ۳cha. 30ॸSu۳mutya۳numatiy sataryi ۳ra dityadoda Ju۳denumusiy, sa۳ma۳ ndasa munatya niquenu sa۳jisiy. 31ॸRasa۳ra۳ ji ۳ta jirya۳tidye datyanuja۳ nu۳ñi ti ۳quimusiy jirye, jirya۳tidye datya variy tara ramusiy, jirya۳vanu۳tyantiyu. 32ॸJu۳denuju۳ tu۳chuvay ji ۳ta datyasara

sabodeda daryaju۳ni ۳ yintu. 33ॸTapi ne su۳ndesara Ju۳denura jachipiya۳jada jiryatiy careva۳charara. Su۳ndesara ji ۳tara samiy vicha۳da day. Daryani ۳ rirye۳chasara Ju۳denu siityari ۳vajyuu ti ۳ta۳ju۳ sisa۳ju۳. 34ॸRirya۳ma۳ ndasa vatuy ji ۳tye۳ryanijyomu, jiryatiy ju۳bacharara niquejada rijyu۳. Rirya۳ma۳ saboniyu, darya su۳teda Ju۳Āľ͑ӕʮɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jadamu. 35ॸNani ۳taja۳nuru۳ñumatiy vaturu۳y tara, nana۳ma۳ jtaja۳nu jiryorimyuni ۳ jivyanu day, ne samirya vadichara daryaju۳ nanunique vaturu۳y ji ۳tye۳ryanijyomu. 36ॸ¿Jiryejechipiya۳ dyetya rú۳ndachara Ju۳denu niquejada jiryimusiy? ¿Vinu jiryimu ni ۳ta riti ۳jada cay? 37ॸSaryityi jachipiya۳ ti ۳ jiñijyu۳: Ravyichasara Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, varimyata Ju۳denu Jnutumusiy jvaañu, sa۳ma۳ datyasara ranchiy jiryatiy rañu۳ñuma jiryejyu۳ra catera: Rani ۳ ji ۳ta Vu۳yntyityu۳ jteda day. 38ॸNe jirya۳jnu۳y samiy sana۳cho۳ ni ۳timyu۳ ne datyaru۳rya jirya niquejada. 39ॸRamuni ۳, ratyeryi ۳veda, jirya۳ma۳ va۳ta jaryi rana۳cho۳ Ju۳denuju۳ tu۳choda, dantyamu۳y ne jirya۳ju۳bay ti ۳jisirya Ju۳denu Jnutumusiy niquejada taji niquejadamu. 40ॸVinu jirya۳ma۳ jvaay samirya vadichara ti ۳ta۳ju۳, jidchavu۳ jvaachara. Crístu mi ۳sa۳subeda diibyimusiy

15

1ॸRajechipitya jiryejyu۳ra samitu۳choda, ratyeryi ۳veda, jiryatiy ratyu۳choda jiryivara, jiryatiy jiryi ۳mutya۳jadara, ramutiy jiryeryadeda surra variy ramusiy. 2ॸRamusintyi, jiryeryamityanirya jijyuuchuveda murichiryantiy jiryetyi jiryiryi ۳sarara ratyu۳choda, netimyu۳ ne rama۳cho۳ mitya jiryetyuva۳choda ramuntiy. 3ॸѠĀֆľҡֆ‫ڏ‬ doda ji ۳ta jirye munatyara jiryatiy ri ۳mutya۳jadara, nu۳tyu sabatyeda Crístu vu۳jyuuchuveda murichirya jiyadaju۳,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ15

311 daryatiy nu۳chara Ju۳denu niquejadamu darya. 4ॸRadyetyadodantiy nu۳tyu ru۳muchoda variñi ۳ Crístu, nu۳tyuntiy mumurundamimyusiy sami ۳sadeda Ju۳denu diibyimusiñi ۳, darya nu۳charani ۳day saniquejadamu darya. 5ॸSami ۳sa۳subedivasiy jidyityadoda simu Pyítruyu, sataryi ۳veda nusu۳byimimyu jarye. 6ॸJadchintyi sadityadoda mityamusiy ruumu tadajyo pacha nijya۳nvayu, jiryatiy sasiityari ۳vadyeryi; rajuu rityevay ma۳cho۳jada jnu۳vye diye sa۳ra۳ju۳, rime۳mya۳ rityevay diiyadamu day. 7ॸJadchintyi sadityadoda SantiyáËӕ‫ڏ‬ muyu, tavay sansu۳byimimyuju۳ntiy ti ۳ta۳ju۳. 8ॸTamitya ji ۳ta nu۳tyu raryivyicha raryupeda rundajisiy rupi ۳, sadityadoda rimuntiyu. 9ॸRay ji ۳ta vichasara tamityi ۳ sansu۳byimimyusiy, ne racha۳ra۳ riryi jtay Jesús nusu۳byi ray, jiryatiy ra۳vatyanu۳yada riy Ju۳denu siityari ۳vajyuu. 10ॸMitya Ju۳denu va۳ta۳damusiy rañi ۳cha daryatiy rañi ۳cha. Ne rá۳ma۳cho۳ mitya sava۳ta۳da rañijyu۳, jiryatiy rivaayada ji ۳ta paru۳cha۳riy jaryiñu۳ ruumusiy ratyevay nusu۳byimidye, dañumamu۳y ne raryi jvaarya, Ju۳denu va۳ta۳da ji ۳ta jvaachara rimusidyerya. 11ॸDañuma ratyu۳choda ray jiryivara, varimyata rityu۳choda ratyevay jiryivara, daryatiy nu۳tyu۳chusarara, jiryetyuva۳choda ramu daryantiy. Diibyimusiy mi ۳sa۳subedanchiy 12ॸVu۳tyi

tu۳chusara Crístunchiy jiryatiy sami ۳sa۳subeda diibyimusiy, ¿nu۳tyichiy rityu۳chujaya۳ jiryetyevay, nu۳tyichiy? ne tara jna۳y diibyimusiy mi ۳sa۳subeda. 13ॸNetimyu۳ ne rani ۳cha diibyimusiy mi ۳sa۳subeda, daryantyamu۳y ne sami ۳sa۳subeda Crístu diibyimusintyi. 14ॸNetimyu۳ ne sami ۳sa۳subeda Crístu diibyimusiy, ra۳ma۳cho۳ mitya variy vu۳tyu۳choda ranchintyi, jiryetyuva۳choda

jarye ra۳ma۳cho۳ mityantiy. 15ॸNetimyu۳ ne rani ۳cha diibyimusiy mi ۳sa۳subeda, ne sami ۳sadeda Ju۳denu variñi ۳ Crístu, vu۳jerye ma۳cho۳ tu۳chuvay quivu۳vye, jiryatiy vu۳tyu۳chu sanchiy: Sami ۳sadeda Ju۳denuni ۳ Crístu diibyimusiy. 16ॸTapi netimyu۳ ne rimyi ۳sa۳sumichara diibyimiy, daryantyamu۳y ne sami ۳sadeda Ju۳denuni ۳ Crístu. 17ॸNetimyu۳ ne sami ۳sadeda Ju۳denuni ۳ Crístu, raryi ma۳cho۳sara mitya jiryetyuva۳choda simu, jiryeme۳cho۳sara juuchatavay varintyi. 18ॸNetimyu۳ ne saryi mi ۳sa۳subeda Crístu, jiryatiy ridyiiye۳yada simu tuva۳chuvay, фɗЙֆфӕ‫ڏ‬ teda ti ۳ta۳ju۳ variy. 19ॸVu۳ryityi nutuy sa۳jiju۳ Crístu vuryeyada rá۳ñuju۳ vinu jirya mucadincha jnu۳yada sa۳ra۳ju۳, vu۳vyichasara ju۳bavye ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvamyusiy. 20ॸDiye ji ۳ta savichasara Crístu mi ۳si ۳ diiyadamusiy, sani ۳cha munatyi ۳ diivye cabyimu, jiryatiy rirya۳mi ۳ѸĀɗɗ¡ֆɗ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ ntyidye. 21ॸTapi nu۳tyu rajo۳ta۳da diiyada ti ۳quinchiy, daryamusiy rajo۳ta۳da diiyadamusiy mi ۳sa۳da ti ۳quinchintyi. 22ॸDaryani ۳ vu۳dyiichara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay vu۳myunatyi ۳ Ará۳bamyusiy, daryaday sa۳mi ۳sanichara Ju۳denu Crístumusintyivyu۳y. 23ॸNu۳ñi ti ۳quimusiy sa۳mi ۳sanichara Ju۳denu, daryatiy sabayada vu۳jyu۳. Crístu vichasara munatyi ۳, rivasiy ji ۳ta rirya۳mi ۳sa sasiityari ۳vajyuu sivi ۳ma۳da sa۳ra۳ju۳. 24ॸSa۳numatiy paruta Crístu ti ۳ta۳ju۳ra tavay nusu۳yada, nusu۳vye jarye, ridyetya۳da jarye risa۳ju۳, jadchiy ji ۳ta ra۳jto۳ rarunda varityi sa۳sa۳y Crístura yinsu۳yada jijye۳ Ju۳denumu. 25ॸSa۳ntya nusu۳chara Crístu jasicha۳ra۳ju۳tiy sabamya۳ Ju۳denu riy samityasimyi ti ۳ta۳ju۳ jiñumutujare. 26-27ॸSa۳parutasara tamityara jimyityasiy jiryatiy diiyada darya, sa۳saboniy Ju۳denu daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ Cristu numutujareju۳ra. Jiryatiy su۳teda: Ra۳sabonicharara ti ۳ta۳ju۳, vandanuma

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ15

312

vu۳jyu۳ra jiryatimyu۳ ne sa۳saboniyu, ni ۳tiy saboniy ti ۳ta۳ju۳ra. 28ॸRa۳numatiy ma۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳ sabuchara Crístumu, sa۳sabuy ji ۳ta Crístu variy jijye۳myuntidye, ni ۳tiy saboniy ti ۳ta۳ju۳ simura tara, sa۳tidye vichasara Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ ju۳na۳reju۳. 29ॸNetimyu۳ ne rimyi ۳sasara nijya۳nvay diiyadamusiy ¿ta۳raju۳ra riityú۳y tavay diibyimiy jiyadaju۳, ta۳raju۳? Netimyu۳ ne rimyi ۳sasara diiyadamusiy, ¿ta۳ju۳rana۳ riityú۳y riyadaju۳, ta۳raju۳? 30ॸNu۳jerye, ¿ta۳raju۳na۳ nu۳vyichajaya۳sara suvu۳charamo۳muju۳, ta۳raju۳? 31ॸRadyiijeya۳ nta ti ۳ta۳ju۳ rundamu, si ۳tenuni ۳ ri ۳tay darya jiryiva, ratyeryi ۳veda, jiryatiy ri ۳chana۳tyasara jiryeyadaju۳, ri ۳chana۳tyasara Jesucrístumu jiryatiy Vu۳yntyityu۳ dañi ۳. 32ॸRatyi jachipiya۳sara nu۳tyu nijya۳mi ۳ nta, ¿ta۳ra ra۳ca۳na۳y raryityi toti sisa۳ jmyirya jiyu Evésumu, netimyu۳ ne ra۳mi ۳sa rivasintyi? Samivya۳ju۳ variy vu۳ryi jtachara: Vurya۳ma۳ jmyi, vurya۳jatu risa۳ju۳ntiy, vurya۳tiy diichara variy rata۳rimyusiy. 33ॸNe jirya۳quivu۳chu darya jachipiya۳jadatayu. Vu۳tyi rupi rusa۳ nicyara۳y jachipiya۳vay, ra۳jarapu۳chara vu۳vyicha۳da ru۳co۳siy. 34ॸJirya۳ma۳ ʮɗĀֆΎʮ‫ڏ‬ sumiy vase vicha۳damuju۳, ne jirya۳juuchuvañu۳day, tapi rivyichasara jiryetyevay datyi ۳sa۳miy Ju۳denumusiy. Ri ۳tay jirya۳na۳daju۳ yiva. ¿Nu۳tyuramusiy rirya۳mi ۳sa۳sumiy diibyimiy, nu۳tyuramusiy? 35ॸSa۳jtaja۳nu

dyetya variy ti ۳: ¿Nu۳tyuramusiy rimyi ۳sa۳sumiy diibyimiy, nu۳tyuramusiy? ¿Nu۳tyura vu۳tavay rirye۳chasara, nu۳tyura? 36ॸ¿Ne jiryedyetya nutasara tadinchiy? Jiryatiy jiryentara ratadi, ne radipuvachara netimyu۳ ne radi munatya, ra۳tidye ti ۳tuy variy nutasara ntaju۳. 37ॸJiryatiy vu۳yntasarara tara, ne vu۳ynta vi ۳tarara jiryatiy ra۳dipuvadye, vu۳ynta ji ۳ta mitya

tadira, nu۳tyu jaruusiy varimyata tarasintyi. 38ॸJu۳denu ji ۳ta sa۳rya ravi ۳, daryatiy sava۳ta darya, sabarya ravi ۳ nu۳ñi nutasara tadiju۳, jiryatiy samirya raju۳ darya. 39ॸNe ravichasara taraquide sasaviy. Ne ravichasara nijya۳mi ۳ saviy nu۳tyu java۳da saviy darya, dantyamu۳y ne nu۳tyu nipya۳ti ۳ saviy, dantyamu۳y ne nu۳tyu quiva۳ savintyi. Sabayada Ju۳denu jaryedora richaviy ti ۳ta۳ju۳. 40ॸJasintyirya rivyu۳ Ju۳denu tuunu vichavantyi. Rivyu۳ ji ۳ta vandatará jarichumu vicha۳daju۳, vu۳vyu۳ntiy ratarya vandatara jiryatiy samirya jirya mucadimu vicha۳daju۳ darya. 41ॸJiñi ۳da ji ۳ta jaryi vanda day, jarimyuni ۳da ji ۳ta ne jaryi darya day, dantyamu۳y ne jdarichidya. Jdarichiy cabyimuntiy, ti ۳qui vichasara jaryi vandanu۳y, nu۳ntiy ne sanu۳y jaryidye, daryani ۳ ti ۳ta۳ju۳ ravichasara. 42ॸDaryani ۳ ravichasara diiyadamusiy mi ۳sa۳subeda. Vu۳vyu۳ jiryatiy rirya۳nutá mucojarirya, rirya۳nuta puuryara. Vu۳vyu۳ ji ۳ta jiryatiy ra۳mi ۳sa۳sumiy diiyadamusiy, ra۳day mi ۳sa۳sumiy ne diiyasara. 43ॸJiryatiy rirya۳nuta javityiye۳chi ۳ni ۳, sa۳mi ۳sa۳sumiy vandanu۳; jiryatiy rirya۳nuta vadiiryo۳ni ۳, sa۳mi ۳sa۳sumiy vanu۳rya varintyidye. 44ॸRirya۳nutara vu۳vyu۳ diiyasara, sa۳mi ۳sa۳sumiy diiyadamusintyi, ne diiyasi ۳ju۳nu۳day, mitya, jiryatiy Ju۳denu Jnutu vichasara siva daryaju۳. Jasirya vu۳vyu۳ diiyasarantiy, jasintyirya vu۳vyu۳ jiryatimyu۳ ne diiyasara darya. 45ॸRamuni ۳ nu۳chara Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ mura: Su۳ndejada Ju۳denuni ۳ vu۳myunatyi ۳ jiyanti ۳ Ará۳bay. Savichasara vu۳vyu۳musiy jnu۳ñu. Tamityi ۳ Ará۳ ji ۳ta vichasara jnutu jnu۳tyanirya, Crístu jtyati ۳. 46ॸJirya۳jnu۳y, ne savichasara jiyanti ۳ vuryi ۳ntu munatyi ۳; savicha۳da jiyanti ۳ vu۳myunatyi ۳ mi ۳musiy vuryi ۳mutya۳ra vu۳vyu۳; rivasiy ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ15ٍॷ16

313 savicha۳da vu۳myunatyi ۳ ni ۳tiy jnu۳tyanicharani ۳ vuryi ۳ntu. 47ॸSavicha۳da mucadi jurumusiy nijya۳nvay munatyi ۳, jiryatiy riyanti ۳ savicha۳da. Jarichumusiy ji ۳tani ۳ vu۳myunatyi ۳ tamityi ۳. 48ॸDaryatiy savicha۳da vu۳myunatyi ۳ mucadi jurumusi ۳, daryaday vu۳ԮֆɗËȍѸф̲ӕËĀɗʮӕфӕ̲ӕ‫ڏ‬ sivye ti ۳ta۳ju۳ntidye; daryatiy savicha۳da nu۳ jarichumusi ۳ntidye, daryaday rirye۳chasara rityi sabachara Ju۳denu jarichumu vichavajyu۳ntidye. 49ॸDaryatiy vu۳vyichasara sa۳ntyasi ۳ mucadi jurumusi ۳, daryaday vurye۳chasara sa۳ntyasi ۳ jarichumusi ۳ntidye. 50ॸRi ۳tay ji ۳tara jirya, ratyeryi ۳veda: Ne vana۳y vuryi ۳mutya۳ra Ju۳denu nusu۳yada jiryatiy vu۳ñi ۳cha nijya۳mi ۳ savityavay, nudatavay jarye risa۳ju۳ vu۳y; daryantyamu۳y ne vana۳y vuryi ۳mutya۳ra ju۳na۳reju۳ jnu۳yada vu۳vyu۳ diiyasaramu. 51-52ॸJirya۳tuva۳chura jiryatiy ra۳tu۳chu jiryivara dutyasara datya۳da: Dañumamu۳y ne vurya۳ma۳y ti ۳ta۳ju۳ diiyadamu, vurye۳cha ti ۳tunusavay ti ۳ta۳ju۳, mityamusiy, vu۳me۳chiryuya۳jadamu, tamitya natutya۳ suuyadamu jarye. Ra۳suy daryaju۳ natutya۳, rirya۳mi ۳sa۳sumiy diibyimiy variy ranchiy, ne rirye۳cha diiyasavañu۳day, vu۳y ji ۳ta ra۳cha ti ۳tunusavadye. 53ॸTapi vu۳vyu۳ paruti ۳sara, ra۳ti ۳tuy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳. Jiryatiy vu۳ñi ۳cha diiyasavay, vurye۳cha variy ne diiyasavañu۳dantyi. 54-55ॸVariñi ۳ ji ۳ta, jiryatiy vu۳vyu۳ paruti ۳sara ra۳ti ۳tuy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳, vu۳vyu۳ diiyasara jarye ra۳chasara ne diiyasara nu۳day, sa۳jto۳taniy Ju۳denu varirya yiteda, jiryatiy nu۳charara: Raramichusa۳danuma diiyada, Ju۳denu ca۳na۳yadamuju۳yu. ¿Tera variy diyera jiryatiy jivyuunusara nu۳y, diiyada, te? ¿Tena۳ ʮɗЙֆӕфɗ‫ڏ‬ chiy, diiyada, te? 56ॸDiiyada purichiy ji ۳ta juuchuveda day. Ju۳denu jtedamusiy vu۳dyetyara

vu۳jyuuchuveda, vu۳dyetyantiy vurya۳diiy ru۳co۳siy. (Vu۳ñumatiy juuchuvay, rasu۳y diiyada jipyurichitya vu۳y, vu۳dyiiy variy ru۳co۳siy. Jiryatiy su۳bay Ju۳denu yitedamu juuchuvedajisivyu۳y, vu۳jyuuchuvaryu۳y jaryi variy ru۳co۳siy.) 57ॸVuryi ۳chana۳tyasarani ۳ Ju۳denu ni ۳tiy ca۳na۳tyaniy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusivyu۳y. Saca۳na۳tyaniy juuchuvedanijyu۳, parutedanijyu۳ jarye. 58ॸRamuni ۳, ratyeryi ۳veda jaryi ravya۳tasavay, jirya۳ma۳ vichasara suru۳vye, ne siquityavay jijechipiya۳jadamu. Jirya۳ma۳ jasa۳chujaya۳ra yivaayada Ju۳denumu, jiryedyetyi ۳satya daryaju۳: Ne ra۳ma۳cho۳ mitya Ju۳denumu vuryivaayada paru۳cha۳rimyusiy. Riche۳yadara criquiy rirya۳tidye jmu۳tya riy jityevay Crístumu

16

1ॸDiye

ra۳tu۳chu criquinchiy jiryiva, jiryatiy vurya۳jmutya۳ Ju۳denu siityari ۳vay jiyadaju۳ra, daryani ۳day ri ۳teda Cadásiyamu siityari ۳vajyuuvantiy: Jirya۳ma۳ jvaachara daryantidye. 2ॸTi ۳ta۳ju۳ simyanumu, tumícyu rundamu, jirya۳bay nu۳ñi ti ۳quimusirya tara jiryecyuriquitye, daryatiy sa۳jmu۳tyajaya۳sara Ju۳denu jiryivaayadamuyu. Ne ravya۳ta ji ۳ta jirya۳ju۳tye۳ryanirya criquiy jiryivasiy riviryi ۳jadamu. 3ॸRivi ۳jada rundamu ra۳nu۳rya catera rijyu۳ vaduy, jiryatiy jirya۳jaryeta criquiy jto۳tavajyu۳ riy, Jerusarí ۳ ja۳nvamyuju۳. Jirya۳sa۳y samirya jachipiya۳jadamu daryaju۳ra criquiy, jantyuyadavay jiyadaju۳. 4ॸJiryetyi jachipiya۳ samirya, ra۳jiyantiy, rirya۳jiya variy risa۳ntidye. Nu۳tyura sajachipiya۳jada Pávurubay yé۳jiya 5ॸRa۳jañu۳y

ji ۳ta jiryimu ra۳numatiy jañu۳ryi ۳ Masedóniya vicha۳diva,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1æΎфɞ͑ҡֆӕॷ16

314

rajechipiya۳ jañu۳yada daryaju۳ Masedó niya vicha۳damuju۳. 6ॸRa۳ma۳cho۳ dyetya taraquiju۳ jiryisa۳, varimyata ra۳ф̲ɗҡֆ‫ڏ‬ nirya nijya۳ jiryimu, jirya۳tidye jpa۳ yimusintyirye, rumutiy ra۳jiyaru۳cyu۳. 7ॸNe ravya۳ta vinu ra۳diryi ۳ jiryiva, jiryatiy raryicheryu۳y jiryisa۳, daryatiy sava۳ta Ju۳denu rajyu۳ dacyu۳. 8ॸRa۳ma۳cho۳ ji ۳ta Evésumu nutasarasiy jatojada vichtya sa۳ra۳ju۳, jiryatiy ravicha۳da ri ۳ҡֆЬľ͑ҡľËΎѸ‫ڏ‬ tésiy. (Ya۳jnu۳y Jvaayada 20.16) 9ॸSamirya jayadati ۳ ray, ra۳tidye datyanura Ju۳denu niquejada, jaryi rajuuvatye daryaju۳ vu۳myityasimyitye dacyu۳. 10ॸSa۳numatiy ju۳ti ۳ Timutévu jiryimu, jiryi ۳nu۳tya۳ta sa۳jti ۳ jichuvu۳yasa۳damu jiryimu, jiryatiy sivaachara Ju۳denu jvaayadamu, daryatiy rivaacharantidye. 11ॸNe sa۳rrachu ti ۳ni ۳ Timutévu. Jirya۳jmu۳tya saya۳dani ۳yu, sa۳tidye ta۳rya varenu rimuju۳ntiy, nu۳yntuy vu۳tyeryi ۳vedata daryaju۳ sa۳jiju۳. 12ॸVu۳tyeryi ۳ Apódosinchiy, rañi jpa۳nu۳yada vu۳tyeryi ۳veda jsa۳ju۳ jiryimu ni ۳. Ne sayaru۳y diye jiryimu, tara jiyásanu daryaju۳ni ۳. Netimyu۳ ne tara ra۳jiyasanu nu۳ndyeñi ۳, variy ji ۳ta sa۳jiya jiryimu. Samu۳chuveda Pávurubay tamitya riy 13ॸ¡Jirya۳ma۳

jnu۳tya samirya, jirya۳ma۳ suru۳tyaniy jijechipiya۳jadatayu, jiryatiy jiryejechipiya۳ Ju۳denunijyu۳! ¡Jirye۳cha vaduy jachityavay, jirya۳vanu۳tyayu! 14ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryivaayadamu, jirya۳jvaay Ju۳denu va۳ta۳damura.

15ॸJiryedyetyanuma riy EstéԮ͑Ѹɗ‫ڏ‬ vyeda, nu۳tyu rityuva۳chunu۳yada munatyavay Ju۳denumu, Acáya ja۳nvay cabyimu. Rivyichasara jaryi samiy jvaayadacanumiy Ju۳denu siityari ۳vay jiyadaju۳. 16ॸRajechiñu۳y jirye, jirya۳ma۳ saboniy darya jvaavyemyuyu, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ruvaachara paru۳cha۳rimyusiy jiryequebyimu. 17ॸRi ۳chana۳tya ji ۳tara ruti ۳jada Estévanasiy, Jorutunátuta, Acáyicu jarye sisa۳ju۳, ruto۳tanije daryaju۳ra ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rasu۳tyeda jiryi ۳biva. 18ॸRivyanu۳tya۳da ji ۳tani ۳ ri ۳ntu, jiryi ۳ntu jaryentiy. Jirya۳jnu۳y samirya vadichavay riñe۳cho۳ darya nijya۳nvay. 19ॸJu۳ denu siityari ۳vajyuu jiryatiy Ásiyamu vichavaryi, rimyu۳chuvay jirye. Rimyu۳chuvay Jesucrístumu jirye ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rintye۳ryaniy Aquída rorimyuyu, savatura Prísidyata. 20ॸRimyu۳ chuvay ti ۳ta۳ju۳ Ju۳ denu siityari ۳vay jirye. Jirya۳ma۳ mu۳chuvay Ju۳denu va۳ta۳damuju۳yu, Ѹ̲ɗфֆԮĀɗֆ‫ڏ‬ damu. 21ॸRay, Pávuru, ramyu۳chuvay jirye, jiryatiy rañu۳y rajyomututara catera. 22ॸ¡Ni ۳timyu۳ ne va۳tani ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu, sa۳cha paruti ۳si ۳ Ju۳denumusiy variy! ¡Ya۳jniy Vu۳yntyityu۳! 23ॸSamirya vicha۳da ra۳cha jiryejyu۳, jiryatiy sa۳cha Vu۳yntyityu۳ Jesús jiryequebyimu. 24ॸRavya۳ta۳damu ri ۳chana۳tya jirye Jesucrístumu. Daryanuma ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳. Daryanuma ra۳chajaya۳sara ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

TAMITYA CATERA CORINTYU JA۳ NVAJYU۳ Samu۳chuveda Pávurubaryi Coríntyumu vichavay

1

1ॸRay

Pávuru, Jesucrístu nusu۳chi ۳ Ju۳denu va۳ta۳damusiy, vu۳tyeryi ۳ Timutévuta na۳ñi ۳pa۳ra catera jiryimu Ju۳denu siityari ۳vajyuu Coríntyumu vichavay, jiryimuntiy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Acáya vicha۳diva vichavay ti ۳ta۳ju۳ jirye. 2ॸSa۳ma۳ vichaniy Vu۳jye۳ Ju۳denu samirya jirye, jirya۳tidye vichasara samiy variy, sa۳ma۳ vichaniy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu samiy sisa۳ju۳ jirye. Si ۳chana۳tya۳da Pávurubañi ۳ Ju۳denu su۳mu۳tya۳diva 3ॸSa۳cha

jchana۳tyasi ۳ Ju۳denu ni ۳tiy vicha Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu ja۳y. Ni ۳ni ۳ vichasara jantyutya۳da ja۳mi ۳, ni ۳tiy datyasarara vanu۳tyadeda ti ۳ta۳ju۳ vu۳y. 4ॸSavanu۳tyasara ti ۳ta۳ju۳ vu۳pyaru۳tya۳damu vu۳y, vurya۳tidye datya variy vanu۳tya۳dantiryi nijya۳nvay ripyaru۳tya۳damuntidye, daryatiy savanu۳tyasara Ju۳denu vu۳pyaru۳tya۳damu vu۳y. 5ॸDaryatiy ra۳sa۳chu paru۳tya۳da Crístu jiyada vu۳jyu۳, daryantiy ra۳jasa۳chu vanu۳tya۳da Crístumusiy vu۳jyu۳ntiy. 6ॸVariñumatiy nu۳pyaru۳tyayu, jiryevyanu۳tya۳daju۳ day, jirye۳ntyutya۳daju۳ntiy. Nu۳ñumatiy jmutya۳ra vanu۳tya۳da, jiryevyanu۳tya۳daju۳ntidyerya, jiryatiy jiryi ۳mutya۳ra jiryeñumatiy jachi ۳nitya tapimusirya paru۳cha۳riy, daryatiy

nu۳pyaru۳tyantidyeyu. 7ॸNe nu۳pyaru۳ryu۳y nu۳yntuyadamu jiryetyuva۳chodanchiy jiryatiy nu۳dyetya jiryedyetyara paru۳cha۳riy vichasara nu۳dyisa۳ju۳, daryantiy jirya۳datyara vanu۳tya۳da nu۳dyisa۳ntiy. 8ॸRavya۳ta ne jirya۳ma۳cho۳ datyi ۳sa۳miy paru۳cha۳rimyusiy, jiryatiy radyetyati Ásiyamura. Ravuunuru۳y ravyanu۳yada jiyada ray, jasicha۳ra۳ju۳tiy rajechipiya۳ti: Ra۳diiy ru۳co۳siy. 9ॸRadyetyati ji ۳ta: Ra۳numa diiy. Rani ۳day ji ۳ta datyaru۳rye: Ne ya۳jachipiya۳ jiñijyu۳, yentyutyasa۳daju۳. Ya۳jachipiya۳ Ju۳denunijyu۳ ni ۳tiy datyara mi ۳sa۳subeda diibyimusiy. 10-11ॸNi ۳ni ۳ jantyuyada diiyadajisiy riva, sa۳day jantyuy rivantiy. Radyetya sa۳siityari ۳ jantyutya۳dantirye, jiryeñumatiy jmu۳tya jiryatiy jiryetyu۳choda sisa۳ Ju۳denu rayadaju۳, rirya۳tidye jchana۳tya rajuu nijya۳nvay ranchiñi ۳, jiryatiy su۳mu۳tya Ju۳denu rajuu jachiñu۳yadamusivyu۳y. Nu۳tyuramusimyu۳ ne saya۳da Pávurubay Coríntyumu, nu۳tyuramusiy 12ॸRi ۳chana۳y ji ۳ta jiryatiy radyetyasara rajechimyu, nu۳tyu si ۳tenu jachipiya۳jadamu ravyichanichara jiryequebyimu Ju۳denu diya. Ne ravyichasara ridyiya nijya۳nvay datya۳damu, Ju۳denu jmu۳tya۳damusiy ji ۳ta ravyichasara jaryivya۳ju۳ jiryimuntiy. 13-14ॸRañu۳y ji ۳ta racyaterava jiryimu vinu niquejada jiryatiy jiryedyetya nu۳yadara ramu niquesa۳da, jiryedyetyama۳ntirya

315 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ1ٍॷ2

316

rañiquejadantiy. Ravya۳ta jiryejyu۳, daryatiy jiryedyetya rate raynchiy diye, jirya۳datya miryanu datya۳datara, jiryatiy jirya۳jchana۳y raynchiy, daryatiy ra۳jchana۳y jiryenchintyidye, Jesucrístu jti ۳jada rundamu. 15ॸJiryatiy rajechipiya۳jada darya jiryenchiy, rañi jiyaru۳yada jiryimuju۳ ranijyu۳ntiy, ra۳tidye jmu۳tyajaya۳ rata jirye. 16ॸRajechipiya۳jada jañu۳ryi ۳jada jiryimu, ra۳numatiy jiya Masedóniyamu, ratye۳rya۳damusintyi, jirya۳tidye jmu۳tya varintyirya raya۳da Judéyamuju۳ntiy. 17ॸJiryejechipiya۳ dyetya variy raynchiy: Ne sadatyara jijechipiya۳jada. ¿Rajechipiya۳viy daryá daryatiy rijechipiya۳sara nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne rityuva۳chusara simu Ju۳denu? ¿Ri ۳tavyiy: Jo, ra۳jiya; jadchintyi: Ne, ne ra۳jiya? ¡Ne ri ۳tachara daryaday, mitya! 18ॸDaryani ۳ su۳tachara Ju۳denu si ۳tenu, daryatiy ri ۳tay: Ra۳jiya, varityi ra۳jiya. 19ॸTapi Ju۳denu denunchiy, jiryatiy Jesucrístu jtyati ۳ni ۳, nu۳tyu۳choda mu۳nvamyusiy Sinubánuta, Timutévuta jarye jiryiva. Nu۳tyu۳choda si ۳tenu niquejadata sanchiy, daryatiy satu۳chodara si ۳tenu niquejada jijye۳myusintyi. 20ॸSito۳tadeda Jesucrístu daryaju۳ra ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu niquejada vuryeyadaju۳. Ramuni ۳tiy vuryi ۳tachara Jesucrístumusiy Ju۳denumuju۳: Jo, daryanuma ra۳chasara. Riichana۳chara nijya۳nvay sanijyu۳ variy. 21ॸJu۳denu ji ۳ta suru۳tyaniy Jesucrístumu vu۳y. Sasuru۳tyaniy jiryisa۳ nu۳y, jiryatiy sajaryeta۳da jijyu۳ vu۳y. 22ॸSadityanuntivyu۳y vurye۳cha sadadyeñu, jiryatiy sabañi ۳ Yintu vu۳jechivya. 23ॸSa۳ma۳ jiyasay Ju۳denu riva ray netimyu۳ ne ri ۳tay vase. Ne riti ۳ Coríntyumu didye jiryatiy ra۳ntyutyaru۳yada nique۳yadajisiy jirye. 24ॸNe nu۳chaboniryu۳y ji ۳tara jiryetyuva۳choda; vinu nu۳ñi ۳mu۳tyaru۳rya

jiryi ۳chana۳yada jiryatiy jiryeme۳cho۳ surravay jityuva۳chodamusiy. 1ॸRajechipiya۳jasiy ji ۳ta: Ne rajeñu۳ryu۳y jaryi vayinni ۳ jiryimu nu۳day. 2ॸRatyi jachipiya۳taniy jaryi jirye, ¿chi ۳ ra۳jchana۳tyaniy varirye, chi ۳? Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy rayivatyaniñi ۳. 3ॸRamuni ۳tiy ri ۳pa۳jadara catera jiryimu, ra۳numatiy jto۳ jiryimu, ne ra۳jto۳ jaryi jachipiya۳nu jiryimu, jiryatiy ri ۳chana۳ryu۳y jiryisa۳ju۳, tapi radyetya ra۳numatiy jchana۳y ray, jirya۳jchana۳y varintyidye. 4ॸRañu۳yadara catera jiryejyu۳ jaryi rajechipiya۳jadamu, jaryi ri ۳na۳yadamu jarye, jiryatiy ne rajechipiya۳taniryu۳y rata jirye, ravya۳ta ji ۳ta jirya۳datya: ¡Ta۳ jaryi sava۳ta Pávuru vu۳y!

2

Saramityadeda Pávurubay mityara juuchati ۳ juuchuveda 5ॸJiryatiy

sajachipiya۳taniy juuchati ۳ ray, sajachipiya۳tanintyiryi jiryetyevantyidye. Ri ۳tay vinu jiryetyevavya, rañuma jiyasay jaryi sanijyu۳. 6ॸRasa۳ra۳numa jiryevyichadeda sanijyu۳. 7ॸDiye jirya۳ma۳ ramityanirya sajuuchuveda, jirya۳ma۳ jmu۳tya varintyiñi ۳, sañuma paru۳ryu۳y riva jnu۳yada jiñuvayadamuju۳. 8ॸRamuni ۳ rajechiñu۳y jiryiva: Jirya۳dityanuntirya jivya۳ta۳da sanijyu۳ntiy. 9ॸRamuni ۳ ji ۳ta rañu۳yada caterava jiryejyu۳ra, ra۳tidye datya jiryenchiy: ¿Rityuva۳churu۳vyidye rimu? 10-11ॸJiryetyi ramityanirya sajuuchuveda ti ۳, daryantirye. Ratyi ramityaniryu۳rya sajuuchuveda ti ۳, raryamityaniy jiryeyadaju۳ra. Ѡфֆ̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy Crístu tuunura sa۳ñuma vuunu Satanásiy ramusivyu۳y, tapi ne vu۳vyicha datyi ۳sa۳miy sanchiy, nu۳tyuramusiy saquivu۳churu۳vyu۳y, nu۳tyuramusiy. Jaryi sajachipiya۳jada Pávurubay Trúvasimyu 12-13ॸRito۳jadanumatiy

Trúvasimyu ra۳tidye datyanu jasirya samitu۳choda

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ2ٍॷ3

317 Crístunchiy, Vu۳yntyityu۳musiy ji ۳ta rityuva۳churu۳yada nijya۳nvarya nu۳tyu۳choda, rajechipiya۳jada jaryi ri ۳ntumu, jiryatimyu۳ ne radyi jasiy siva ratyeryi ۳ Títu. Ratyu۳chucheda variy ruuva Trúvasiy ja۳nvay, raya۳da variy jadchiy Masedóniyamuju۳. Crístumusiy vuunuvavyu۳y 14ॸVurya۳jchana۳tyateni ۳ Ju۳denu

jiryatiy savuunutanichara Crístumusivyu۳y, sadityanusarantirya datyadoda Crístunchiy vuryimusintyi, ti ۳ta۳ju۳ vichajomuju۳, nu۳tyu vu۳rudi, nijya۳nvay naryiiyadaju۳. 15ॸVu۳vyichasara nu۳tyu Crístu, vu۳rudi Ju۳denunijyu۳. Vu۳pyotiye۳ nijya۳͑ԮֆĀɗֆʮɗфֆҡɗֆʮ͑ҡֆӕҡֆѸԮ‫ڏ‬ dyeryi, parutasavay jarye. 16ॸParutasavajyu۳ vu۳pyotiye۳ nu۳tyu diivye, ridyiiyadaju۳; jantyutyasavajyu۳ vu۳pyotiye۳ nu۳tyu jnu۳vye ru۳nu۳yadaju۳ntidye. ¿Chi ۳ sa۳ra۳ra darya jvaayada, chi ۳ sa۳ra۳? 17ॸNe nu۳vyichasara nu۳tyu rajuu, rityi ta۳ryu۳tyaru۳rya Ju۳denu niquejada nu۳tyu ricyatu۳. Nu۳dyetyanusarara Ju۳denu niquejada vanda jachipiya۳jadata. Nu۳ñi ۳niy Ju۳denumusiy, nu۳ña۳tidye nique sadiya Crístumu. Vadi tu۳choda Ju۳denumusiy

3

1ॸ¿Rajyo۳tatya

niquejadara samiy niquejada nu۳dyeyadaju۳? Nu۳vya۳tatya catera jiryimu varimyata jiryimusiy jasityi ti ۳ tu۳chu samiy niquejada nu۳ynchiy nu۳tyu tavatyi va۳tara catera. 2ॸJirye ji ۳ta vichasara nu۳cyatera nta day, jiryatiy nu۳chara nta nu۳jechivya darya. Ridyetya ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvarya, riñiquesara ti ۳ta۳ju۳ ramuntiy. 3ॸJvadatyasara daryaju۳ra nu۳tyu jiryevyichasara catera jiryatiy su۳pa۳ Crístu nu۳dyisa۳ra. Ne sanu۳y Ju۳denu cateranu۳ya۳ta cateravara, dantyamu۳y ne ravichu۳va nu۳chara, nu۳tyu sanu۳yada

Muyisésibejyu۳ra jiñiquejada. Sanu۳y ji ۳ta Yintu jnu۳ñuta nijya۳nvay jachivyara. 4ॸNu۳dyetya darya ravichasara, jiryatiy sivaayada Ju۳denu Crístumusirya. 5ॸNe nu۳cha۳ra۳ jachipiya۳jadara darya jachipiya۳jada vu۳dyiryamusiy; nu۳cha۳ra۳ vinu Ju۳denumusirya. 6ॸNi ۳ni ۳ bayada tu۳chuvajyu۳ nu۳y, su۳mu۳tyasara vadi tu۳choda tu۳chodaju۳ nu۳y, rirya۳tidye datya nijya۳nvay jiryatiy vu۳tyuva۳choda simu Ju۳denu Su۳ntumusiy, ne jiryatiy vu۳dyetyara saniquejada nu۳chara jiryatiy ramunutaniryu۳y vu۳jyuuchuveda murichirya vu۳y. Su۳ntu ji ۳ta jnu۳tyanivyu۳y. 7ॸRajo۳ta۳danumatiy Ju۳denu niquejada jiryatiy sanu۳yada ravichu۳vara, rito۳jada diiyada ramusiy, su۳mutya۳jada Muyisésibe vandamusirya, jasicha۳ra۳ju۳tiy ridyiyada Irayénuveda samo۳va jaryi vanda, ne vana۳y ru۳nu۳yada samo۳va variy, jaryi vanda ravicha۳da daryaju۳, dañuma raryijetyityiyada rada variy. 8ॸ¡Diye, jiryatiy saniquera vadi tu۳choda Yintumusiy, ra۳cha vandava۳ju۳ variy ramusiy! 9ॸJiryatiy sasa۳yada vandamusirya jiñiquejada diitya۳, jaryivya۳ju۳ vandamusiy sa۳sa۳фֆʮɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada ratatiy vuryito۳ samiy vicha۳damuju۳ sadiya. 10ॸVuryi ۳nu۳y variy, ne jaryi vanda nu۳day jiryatiy sasa۳yada munatya jaryirya vanda, tapi ra۳day jniy ru۳sijyu۳ jaryi vandava۳ju۳ntiy. 11ॸVandavidye saniquejada, jiryatiy raryijetyityiyada radá variy, vandava۳ju۳ ji ۳tara saniquejada day, jiryatiy ra۳suru۳jeya۳sara ti ۳ta۳ju۳ rundamu. 12ॸJiryatiy nu۳tyuva۳chu ramu darya vanda niquejada, ramuni ۳ nu۳tyu۳chu nu۳chuvu۳yasa۳damura. 13ॸTama۳ nu۳vyicha nu۳tyu Muyisésibe, tama۳, ni ۳tiy bayadara sujay jimyo۳va riñuma diy nijya۳nvay riva vanda, jiryatiy raryijetyityiyada samo۳vasiy. 14ॸRivyichasara Irayénuveda nu۳tyu ni ۳siy puryimyi diye sa۳ra۳ju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ3ٍॷ4

318

rityu۳chununumatirya ta۳riy saniquejada. Rime۳cho۳ jachiy puryesavay, jiryatiy vinu Crístu so۳varyu۳rya puryesara rijechivyasiy. 15ॸJo, diye sa۳ra۳ju۳, rityuva۳chunumatiy riñu۳yadara Ju۳denu niquejada, jiryatiy Muyisésibemyusirya saniquejada, rama۳cho۳ nu۳tyu puryesara rijechimyu variy rivasiy. 16ॸSa۳numatiy janumitya nijya۳mi ۳ Vu۳yntyityu۳ na۳cho۳ju۳yu, sa۳so۳ԮфֆЙӕфֆľѸфѸʮËȍɗ‫ڏ‬ vyasiy variy. 17ॸJiryatiy vuryi ۳tañi ۳ Vu۳yntyityu۳, ni ۳ni ۳day Ju۳denu Jnutu. Jasityi savicha Ju۳denu Jnutu, jasiy ji ۳ta savichasara nijya۳mi ۳ ratyanusi ۳ (jiryatimyu۳ ne sasuvu۳rya diiyada jijyuuchuveda murichirya nu۳day). 18ॸVu۳y ji ۳ta vichasara ti ۳ta۳ju۳ ͑ľ̲ӕҡ͑ӕ‫ڏ‬ sara vu۳myo۳day, nu۳tyu nuvatudá vuryi ۳mutya۳ra Vu۳yntyityu۳da, vu۳tyi ۳tuchara variy Su۳ntumusiy, vandamusiy, jaryi vandamuju۳, daryani ۳day savichasara Vu۳yntyityu۳ Jnutu. Satu۳chujaya۳nu۳yada Pávurubarya si ۳tenu niquejada

4

1ॸRamuni ۳tiy, jiryatiy nu۳vyichasara darya jvaayadatavay Ju۳denu jantyutya۳damusiy, ne nu۳pyaru۳ryu۳y riva, mitya. 2ॸNu۳ñi rrachuma۳ra quivu۳yada dutyasara. Ne nu۳tyu۳chujaya۳ra quivu۳yada, dantyamu۳y ne nu۳ryuyunuru۳rya Ju۳denu niquejada. Jiryatiy nu۳tyu۳chusara vijyo۳mujachera si ۳tenu niquejada, nu۳vyichasara samiy vadichavay ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳, Ju۳denu diya jaryentiy. 3ॸDutyasaratiy samitu۳choda jiryatiy nu۳tyu۳chura, dutyasara dyetya rijyu۳ darya jiryatiy carayasavadyeryi. 4ॸRivyichasara jachiy puryesavay, jirya mucadi nutyityu۳ va۳ta۳damusiy, rityimyu۳ ne tuva۳churu۳y simu Ju۳denu, riñuma diy variy riva samitu۳chodadá. Rani ۳ ji ۳ta samitu۳choda Crístunchiy, jiryatiy Ju۳denu jantyasi ۳

vanda darya. 5ॸNe nu۳tyu۳chu nu۳nchiy, nu۳tyu۳chu ji ۳ta Jesucrístunchidye, ni ۳tiy vichasara Nutyityu۳. Nu۳y ji ۳ҡʮɗфֆľËֆӕ‫ڏ‬ mudemiy Jesúsmusidye. 6ॸTapi Ju۳denu, ni ۳tiy danu۳tyadeda nupocudimusirya vanda, sadanu۳tyanimya۳ vu۳jechimyura, sa۳tidye dityanu Crístu mo۳vara datya۳dadá jinchiy. Nu۳tyura vurye۳cha vu۳tyuva۳chodamu, nu۳tyura 7ॸSabay

ji ۳ta Ju۳denura jidyetya۳da nu۳dyimuju۳, nu۳tyu sabay ti ۳ra jicyuriquiy japatyuvimu, rirya۳tidye datya nijya۳nvay ranchiy: Ridyetya۳da ne jidyiryamusiy, Ju۳denumusiy ji ۳ta darya, jiryatiy jaryi datyasara daryaju۳ darya. 8ॸDañuma rani siryi ۳jada taji niquejada nu۳dyimu, ne rana۳ya۳dasa۳ra۳ nta nu۳y. Dañumamu۳y ne nu۳ñi datya nu۳tyura nu۳ña۳jachipiya۳, nu۳tyura, ne nu۳pyaru۳y riva jachipiya۳jada Ju۳denunijyu۳ nu۳day. 9ॸDañuma rirya۳jarupantajaya۳ nu۳y, dantyamu۳y ne sa۳jiintye Ju۳denu nu۳nchintyi; dañuma riñi jpatyataniy nu۳y, tama۳ ripyarutaru۳y nta nu۳y, tama۳. 10ॸNu۳ԮֆɗËȍѸфʮԮɗҡҡֆӕ‫ڏ‬ chavay jiryatiy rimyunuru۳y tavay nu۳vyu۳muntiñi ۳ Jesúsntiy, nu۳ña۳tidye dityanu varintyirya su۳nu۳yada nu۳vyu۳muntiy. 11ॸNu۳y ji ۳ta jiryatiy nu۳me۳cho۳ jnu۳vye, riberyu۳chara tavay variy riva diiyadaju۳ nu۳y, Jesús jiyadaju۳, sa۳tidye dityanu Ju۳denura Jesús jnu۳yada nu۳vyu۳ diiyasaramuju۳. 12ॸDaryamusiy rivaachara diiyada nu۳dyimuju۳; jiryimuju۳ ji ۳ta rivaachara jnu۳yada day. 13ॸNu۳tyuva۳chu Ju۳denu Jnutumusiy, daryani ۳ ni ۳tiy nu۳yadara jirya niquejada: Jiryatiy ratyuva۳chu ramu, ramuni ۳ rañique ranchiy. Daryantiy nu۳y, jiryatiy nu۳tyuva۳chu ramu, nu۳ñique varintyi. 14ॸNu۳dyetya jiryatiy Ju۳denu, ni ۳tiy mi ۳sadedani ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesús diiyadamusiy, ni ۳day ra۳mi ۳sadesumiy sisa۳ju۳ntivyu۳y, sa۳tidye

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ4ٍॷ5

319 ranityaniy satuunu jiryisa۳ju۳ nu۳ntyidye. ji ۳ta jiryeyadaju۳ ti ۳ta۳ju۳ra, tapi ru۳mutya۳numatiy rajuu nijya۳nvarya Ju۳denu sa۳rya, rirye۳jchana۳tya jaryivya۳ju۳ ramusiy variñi ۳.

15ॸSivaañu۳yada

Pávurubay vicha۳da Ju۳denumu tuva۳chu۳ 16ॸRamuni ۳mu۳y

ne nu۳pyaru۳ryu۳y riva Ju۳denu siityari ۳sa۳da jiryatiy dañuma ráni jarapu۳ryu۳y nu۳vyu۳, savadinuja۳ Ju۳denu ni ۳ nu۳ñi ۳ntu. 17ॸNu۳pyaru۳tyasa۳da ji ۳ta jiryatiy taraqui ratya۳ju۳ra, ru۳ndesara nu۳dyeyadaju۳ra vanda, jiryatiy ra۳jasa۳y jaryivya۳ju۳ nu۳ña۳jiju۳. 18ॸNu۳ñi ۳nu۳chu ji ۳tara jiryatimyu۳ ne vana۳y vadichara darya, rani ۳ ji ۳ta suru۳y ju۳na۳reju۳. Parutachara daryaju۳ra ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vu۳dyi diyede riva. ¿Ta۳rajiju۳ nu۳yntuy jiryatiy Ju۳denuju۳ tu۳chuvay nu۳y, ta۳rajiju۳?

5

1ॸNu۳dyetya ji ۳ta: Ti ۳tiy javatyara nu۳chu۳ta۳y jirya mucadincha (darya vuryi ۳tarya vu۳vyu۳), jasintyirya vichajo vu۳jyu۳ntiy jiryatiy Ju۳denu ju۳desara na۳varya, jiryatimyu۳ ne nijya۳mi ۳ jomututa jvaachara darya. Rani ۳ ji ۳ta ra۳suru۳y ju۳na۳reju۳ day. 2ॸVu۳tyiiña۳ ji ۳ta vu۳vyu۳mu, jiryatiy vu۳ñi jachuru۳y vuryivara vu۳vyichajo jarichumu. 3ॸVu۳jechunuvenumatiy daryaju۳ra, ne ti ۳ ra۳diy sidyavu۳ variy vuryiva nu۳day. 4ॸVu۳y ji ۳ta jiryatiy vu۳vyichasara jirya su۳ta۳myu, vu۳tyiiña۳ tamuchavay vu۳vyu۳ diiyadajare, ne jiryatiy vu۳jetyaru۳rya vu۳vyu۳, vu۳jechunuveru۳y ji ۳tara vadira, ra۳tidye ma۳cho۳ ju۳na۳reju۳ jnu۳yada ru۳bivaju۳ vu۳vyu۳ diiyasara. 5ॸJu۳denu ji ۳ta jdutya۳da ranijyu۳ vu۳y, sasa۳yada Yintu varivyu۳y vurya۳tidye datya si ۳tenura saniquejada. 6ॸRamuni ۳ nu۳jechipiya۳sara, nu۳dyetyantiy: Nu۳vyichasaranumatiy nu۳vyu۳mu, ne nu۳vyichasara variy sisa۳ju۳ Vu۳yntyityu۳. 7ॸNu۳ryupiñumaya۳

jityuva۳chodamusiy daryaju۳, dañumamu۳y ne nu۳ñi diy tariva jasiñe۳cho۳ju۳tiy nu۳vya۳tara. 8ॸNu۳jechipiya۳sara, ri ۳tay ji ۳tantiy: Samiryava۳ju۳ dyetya nu۳ña۳sipyatay nu۳vyu۳musiy, nu۳ña۳tidye vichasara variy Vu۳yntyityu۳ tuunu. 9ॸRamuni ۳ nu۳vya۳ta Ju۳denu jachara na۳cho۳ju۳, varimyata nu۳vyichasara vu۳vyu۳mu, varimyatamu۳y. 10ॸVurya۳mu۳ti ۳ ramu Crístu ma۳sajo, vurya۳tidye jmutya۳ nu۳ñi ti ۳quimusirya vuryivaayada murichirya, samirya vidye, varimyata mitya jarupadoda. Samitu۳choda jiryatiy samiy vicha۳damuju۳ra 11ॸJiryatiy

nu۳dyetya ta۳raju۳ vurya۳suvu۳ñi ۳ Vu۳yntyityu۳, ramuni ۳ nu۳dyetyanuru۳ryi nijya۳nvay ra۳jisiy. Sadatya ji ۳ta Ju۳denura nu۳vyicha۳da ti ۳ta۳ju۳. Ravya۳ta jaryintyirya, jirya۳tidye datya jijechimyuntidyerya. 12ॸNe nu۳ñi ۳tay tara jiryiva nu۳dyeyadaju۳; nu۳tyu۳chu darya jiryiva, jirya۳tidye jo۳ta jchana۳yada jijechimyu nu۳nchiy, jirya۳datya variy ta۳ra niquejadata jirya۳jmutya۳riy nijya۳nvay, ta۳ra, jiryatiy ru۳nnuva۳y vinu samiy jvadichavayu, ne ridyetyaru۳rya si ۳tenu jijechipiya۳jada. 13ॸNu۳vyichanumatiy jatamyi, nu۳vyicha variy daryá Ju۳denu jiyadaju۳; nu۳vyichanumatiy vanda jachipiya۳vay, nu۳vyicha jiryeyadaju۳ variy daryantidye. 14ॸNu۳dyivaaryu۳y ji ۳ta jiryatiy sava۳ta۳da Crístu jaryivyu۳y, nu۳jechipiya۳ variy: Jiryatiy sabatyeda Crístu ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiyadaju۳, ramuni ۳ rivyichasara ti ۳ta۳ju۳ diivye jijyuuchuvediva. 15ॸґ¡‫ڏ‬ tyeda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiyadaju۳, vurya۳tidye jnu۳y jnu۳vye sayadaju۳, jiryatiy sabatyeda vuryeyadaju۳, sami ۳sa۳subeda variy diiyadamusintyi. Ne vurya۳jnu۳y variy vuryeyadaju۳ nu۳day. 16ॸDiyemusiy, ne nu۳dyetya ti ۳, nijya۳nvay datya۳data nu۳day. Dañuma

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ5ٍॷ6

320

nu۳ñi datya۳da munatya nu۳tyu nijya۳mini ۳ Crístu, ne nu۳dyiy nu۳tyu mitya nijya۳mi ۳ siva nu۳day. 17ॸRamuni ۳ ni ۳tiy vichasara Crístumu, savichasara vadi ju۳desi ۳ varintyi. Rabaryi ۳ma۳ ta۳riy savicha۳da, vadiranuma ti ۳ta۳ju۳ darya. 18ॸJiryatiy ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denumusidyerya, ni ۳ni ۳ ji ۳ta jdutya۳da Crístumusiy sisa۳ju۳ vu۳jyu۳ darya. Sabayada vu۳jyu۳ra jdutya۳da, vurya۳tidye jdutyataniy variryi nijya۳nvay sisa۳ju۳. 19ॸRi ۳tay jiryatiy savichasara Ju۳denu Crístumu, sa۳tidye jdutya mucadi ja۳nvay jsa۳ju۳yu, netimyu۳ ne sasaranu riyaro۳ju۳ra jijyuuchuveda, sabay variy nu۳dyimuntirya nu۳ña۳tidye tu۳chujaya۳ra su۳dutya۳da. 20ॸNu۳vyicha Crístu nusu۳byimiy variy, nu۳tyu sajachiñu۳y Ju۳denu nu۳dyimusiy jirye: Jirya۳ma۳ jdutya Ju۳denujsa۳ju۳ntiyu. 21ॸCrístu, jiryatimyu۳ ne sadatya۳dara juuchuveda, sabayada Ju۳denu variy nu۳tyu juuchati ۳ni ۳, vurya۳tidye vicha vasevay Ju۳denu diya variy simusiy. Nu۳tyuramusiy savichanu۳yada Pávurubay, nu۳tyuramusiy

6

1ॸRamuni ۳ jiryatiy nu۳dyivaay sisa۳ Ju۳denu, nu۳dyeyasanta jirye: Ne jirya۳jmutya۳ mityara Ju۳denu sa۳rya jiryatiy jiryi ۳mutya۳ simusirya. 2ॸSu۳teda ji ۳ta daryaju۳: Samiryundamu ratyuva۳choda jirye, jantyutya۳da rundamu ri ۳mutya۳jada jirye. ¡Jirya۳jnu۳y, diye ji ۳ta samiryunda ji ۳ta! ¡Jirya۳jnu۳y, diye ji ۳ta jantyutya۳da runda day! 3ॸNe nu۳beryu۳rya casinu۳ya۳ta۳ ti ۳ mo۳mu, riñuma javiryu۳tya tavarya nu۳dyivaayada Ju۳denuju۳. 4ॸTi ۳ta۳ju۳mu nu۳dyityanu samiy muchechimyi Ju۳denuju۳yu, nu۳jechi ۳dedamu, jiryatiy tapimusiy nu۳jechi ۳deda paru۳cha۳rimyusiyu, nu۳ña۳ntyuye۳yadamu jarye, nu۳ña۳rupanusa۳damu jarye risa۳ju۳. 5ॸNu۳jechi ۳deda tapimusintyiyu,

nu۳myusiye۳cha۳damu, nu۳tyanuvu۳nusa۳damu jarye risa۳ju۳, nijya۳nvay jatachusa۳damu jarye risa۳ju۳ntiy. Nu۳jechi ۳ĀľĀѸӕффʮԮֆĀ‫ڏ‬ musintyiyu, nu۳me۳ryu۳yadamu, nu۳jechi ۳jadamu jaryentiy. 6ॸNu۳dyityanu samiy muchechimyi Ju۳denuju۳ntiyu jiryatiy nu۳vyichasara samiy jvadichavay, datyavay, tapimusiy jachi ۳nivye, samirya jachityavay jaryentiy. Nu۳vyichasara Ju۳denu Jnutumusiy, si ۳tenu nu۳vya۳ta۳damuju۳. 7ॸNu۳vyichasara Ju۳denu niquejadamusiy, sadatya۳damusintyi, nu۳jechusarara jvatya۳ nu۳dyimu, nu۳ntyityudamyuju۳, nu۳myi ۳dámyuju۳ntiy, ratatiy nu۳bechasarani ۳ bayantu jíyadasiy. 8ॸTavajyu۳ ji ۳ta samirya jvadichavay nu۳y, tavajyu۳ ji ۳tamu۳y ne samirya jvadichavay nu۳ntyidye. Tavay niquesara nicyara۳y nu۳nchiy, tavañi ۳ ji ۳ta niquesara samiy nu۳nchintyidye; tavay jachipiya۳ quivu۳vye nu۳y, tavantyi jachipiya۳ si ۳tenu niquevay nu۳ntyidye. 9ॸNu۳vyichasara nu۳tyu ne datyasavay tavajyu۳, nu۳tyu samiy datyasavay nta nu۳vyichasara tavajyu۳ntidye; nu۳tyu vadiiryo۳vay nta nu۳ñi ۳cha tavajyu۳, nu۳chiityari ۳ vicha۳da jnu۳vye varidye; musiye۳chavay nu۳ñi ۳cha, dantyamu۳y ne nu۳dyiiye۳ ramusiy. 10ॸDañuma nu۳ñi ۳cha vayimu, nu۳vyichasara jchana۳vye varintyi; dañuma nu۳ñi ۳cha jantyuyani ۳miy, jasintya nu۳che۳ tara samirya varidyeryi rityi tuva۳chusara nu۳dyimu; dañumamu۳y ne nu۳ñi ۳chasara tara tavay, nu۳vyichasara jaryi tara tavay Crístumu varidye. Satu۳choda Pávurubarya si ۳tenu jijechipiya۳jada 11ॸCoríntyumu

vichavay, nu۳ñiquema۳ vijyo۳mujache jiryimu, nu۳jechiy ji ۳ta ma۳cho۳ muttarya jiryeñe۳cho۳ju۳ day. 12ॸNe ra۳chasara mutanusara nu۳jechiy jirya۳jiju۳, jirye ji ۳ta muttaru۳y dyetyara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ6ٍॷ7

321 jiryejechipiya۳jada nu۳ñiya۳residye. 13ॸѠֆ‫ڏ‬ santa jirye nu۳tyu radyedyeñu nta daryaju۳ jirye, jirya۳murichenu jivya۳ta۳data ray, daryatiy ravya۳ta jiryentyidye. Vu۳vyichasara nu۳tyu Ju۳denu roriy yájiju۳ 14ॸNe jirye۳cha vatajuu rusa۳ rityimyu۳ ne tuva۳churu۳y simu Ju۳denu day. ¿Nu۳tyuramusiña۳ sa۳jvaay samiy jvaarya sisa۳ nicyara۳y jvaarya, nu۳tyuramusiy? varimyata vijyo۳mu jvaarya sisa۳ ni ۳tiy jvaarya va۳cha nupocudinube. 15ॸ¿Ne vana۳y nta saryi jvaay Vu۳yntyityu۳ Crístu vatajuu sisa۳ Satanásiy day? dantyamu۳y ne saryi jmutya۳ Crístumu tuva۳chu۳ra jiyaru۳rya sisa۳ tuva۳chu۳sa۳. 16-18ॸ¿Nu۳tyuramusiy saryi jmutya۳ Ju۳denuni ۳ jiiputera jvaachi ۳ jiryorivyimu, nu۳tyuramusiy? ¿Ne jiryi ۳nu۳y vu۳ñi ۳chasara Ju۳denu roriy? Darya su۳teda Ju۳denu variy: Ra۳vicha ruuva, ra۳rupiñumaya۳ ripyarudiva, ra۳cha variy ru۳ndenu, riy ji ۳ta ra۳cha rañijya۳nvay. Ramuni ۳ su۳tay Nutyityu۳: Jirya۳͑ӕ̲ѸɗЙֆҡֆфɗнӕľ¡ֆɗ‫ڏ‬ musiy tuva۳chu۳sa۳miy, jirya۳jiintye ruumusiy. Ne jirya۳jvaarya jiryatiy ri ۳bachara jirya۳jisirya, ra۳jmutya۳ variy rimuju۳ jirye, ra۳tidye vicha variy jiryejye۳, daryaday jirye۳cha variy radyedyeñuvedantidye, daryatiy su۳tay ja۳mu nutyityu۳ jiryatiy sansu۳chara ti ۳ta۳ju۳ra. 1ॸRavya۳tavay, jiryatiy vuryi ۳mutya۳ra jirya saniquejada, vurya۳ma۳ pu۳y vuryivasirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy mi ۳ vuryivara, vu۳jechivyasiy jarye, vurya۳tidye jiintya ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denumuju۳ vu۳y, jiryatiy vu۳chuvu۳y daryaju۳ni ۳.

7

Si ۳chana۳yada Pávurubay jiryatiy ripyaru۳yada Coríntyu ja۳nvavyedabay riva va۳cha vicha۳da 2ॸ¡Jirya۳jmutya۳

jiryejechivya nu۳y! Tama۳ nu۳ña۳vatya ti ۳ jiryetyevay, tama۳,

dantyamu۳y ne nu۳ña۳rupanu ti ۳, dantyamu۳y ne nu۳quivu۳chu ti ۳ntiy. 3ॸNe ri ۳tay darya ra۳tidye tu۳chuta jirye. Nu۳tyu ri ۳tesiy ji ۳tyaju۳ jiryiva: Nu۳jechimyuju۳ jirye jiryatiy nu۳dyiimya۳ jiryisa۳ juuchuvedamuju۳, nu۳ñi ۳nu۳chara jiryisa۳ Crístumuntiy. 4ॸJaryi rajechipiya۳ vijyo۳mu jiryeñijyu۳, jaryi ji ۳ta ri ۳chana۳yada jiryenchintyi. Rapyaru۳tya۳damu ramu۳chaniy samiy jachipiya۳jadara rajechiy, ri ۳chana۳y jarye risa۳ju۳, jiryatiy ratyuva۳chodara samitu۳choda jiryenchiy. 5ॸNu۳dyito۳jadanumatiy Masedóniya mucadimu, ne jiituyadatavay nu۳vyicha۳da variy, mitya. Nu۳dyetya۳dara paru۳cha۳riy ti ۳ta۳ju۳mu; ravicha۳da totiyada bimu, suvu۳yada jarye rajechimyuntiy. 6ॸJu۳denu ji ۳ta ni ۳tiy jmu۳tya vu۳pyaru۳tya۳damu vu۳y, ni ۳ni ۳ bayada samiryara nu۳jechiy, varityi samu۳ti ۳jada Títu nu۳dyimuju۳. 7ॸNu۳ñi ۳chana۳chara variy, ne vinu samu۳ti ۳jadamusiy, ramu ji ۳tantiy jiryatimyu۳ ne sajachipiya۳ jaryi jiryenchiñu۳day. Satu۳choda daryaju۳ riva: Riñuvay Coríntyu ja۳nvay jaryi ji, ru۳na۳yada sa۳ra۳ju۳; rivyicha jaryi vani ۳ravay jiyadaju۳. Ramuni ۳tiy ri ۳chana۳y jaryi ju۳na۳y varintyi. 8ॸDañuma jiryeyivatya۳da ranchiy racyaterayu, ne rajechipiya۳ jaryi ranijyu۳ nu۳day. Taraquiju۳ rañi jachipiya۳jada ranchiy jiryatiy jiryeyivatya jiryeyu, rivasiy ji ۳tamu۳y ne nu۳day. 9ॸDiye nu۳ñi ۳chana۳y ranchiy, ne jiryatiy jiryeyivatyayu, ranchiy ji ۳ta jiryatiy jiryepyaru۳y riva va۳cha vicha۳da. Rayivatyaniy Ju۳denu va۳ta۳damusiy daryaju۳ jirye. Ne ravicha۳da javatyasara variy nu۳dyimusiy jiryejyu۳ntiy. 10ॸTapi varityi ripyaru۳y nijya۳nvay riva va۳cha vicha۳da, Ju۳denu va۳ta۳damusiy sa۳ntyutya۳daju۳, ne vurya۳paru۳y variy riva. Ni ۳tiy paru۳y riva va۳cha vicha۳da vinu yana۳damusiy jiryatiy nijya۳nvay diyara, sa۳jto۳ diiyada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ7ٍॷ8

322

sa۳ra۳ju۳ ru۳co۳siy. 11ॸ¡Jirya۳jnu۳y nu۳tyura jachipiya۳jada rajo۳ta۳da jiryimu variñumatiy jiryepyaru۳yada riva va۳cha vicha۳da jiryatiy sayivatyaniy Ju۳denu ramusiy jirye! ¡Nu۳tyuramusirya jiryedyetyaru۳yadara tu۳chuta۳da jiryeñijyu۳, nu۳tyuramusiy! ¡Nu۳tyura nique۳yadata jiryeñique۳yada va۳cha jvaarya nijyu۳, nu۳tyura, suvu۳yadata jarye! ¡Nu۳tyura ni ۳ru۳yadata jiryeñi ۳ru۳yada ray, nu۳tyura! ˇɗфֆľĀֆɗҡֆ‫ڏ‬ doda jaryi vani ۳ra jachityavayu, jiryatiy jiryemyurichenuru۳rya juuchuveda murichirya daryaju۳. Jiryedyityadoda samiy jachityavay ti ۳ta۳ju۳muyu, jirya tu۳chutasa۳damu. 12ॸRamuni ۳ rañu۳yadara catera jiryimu, ne sayadaju۳ni ۳ jiryatiy juuchati ۳ni ۳, dantyamu۳y ne sanijyu۳ni ۳ jiryatiy jarupanusi ۳ rivasiñi ۳; rañu۳yadara catera, ra۳tidye mu۳ti ۳ jiryeñi ۳ru۳yada nu۳ñijyu۳ Ju۳denu diya. 13ॸNu۳ñi ۳chana۳mya۳ ji ۳ta variy jiryatiy jiryetyuva۳choda nu۳dyimu, jaryivya۳ju۳ntiy nu۳ñi ۳chana۳y Títu jchana۳yadamu, jiryatiy raparu۳yada sajachipiya۳jada jiryeñijyu۳. 14ॸJiryatiy nu۳ñi ۳chana۳yada jiryenchiy Títumu, ne nu۳ña۳da mitya jiñiquejadiva, tapi daryatiy nu۳ñiquejada ti ۳ta۳ju۳ra si ۳tenu niquejada jiryimuju۳, daryadantyi ravicha۳da si ۳tenu nu۳ñi ۳chana۳tya۳da jiryenchiy Títumuntiy. 15ॸRa۳sa۳ñuma Títu ni ۳ru۳yada jiryeñijyu۳ ѸʮËȍɗЙɗҡֆ͑ӕ̲‫ڏ‬ tirya jiryetyuva۳choda, jiryechuvu۳yada jarye, ratatiy jiryi ۳mutya۳jadani ۳. 16ॸRi ۳chana۳tya jiryevyichadediva ti ۳ta۳ju۳yu. Samirya jachityavay Masedóniya ja۳nvavyedabay jiryatiy rajuura sa۳yadacanumiryi

8

1ॸDiye

nu۳tyu۳churu۳y jiryivara Ju۳denu jmu۳tya۳da jiryatiy sasa۳mya۳ riy jichiityari ۳vajyuu Masedóniyamu vichavay. 2ॸDañuma sani jantya۳da Ju۳denu jaryi paru۳cha۳rimyusiryi,

ra۳sa۳yada riichana۳yada variy ramusiy, jasicha۳ra۳ju۳tiy riche۳yada jaryi rirye۳ntyuyada jiyadaju۳yu. 3ॸTapi riche۳yadara jasicha۳ra۳ju۳tiy rirya۳teda, ratyu۳chuta vijyo۳mujache rinchirya, riche۳yada jidyirya sa۳ryu۳yadamusirya, jasicha۳ra۳ju۳tiy riche۳ryu۳yadara. 4ॸRiyasanta۳da jaryi jachiñu۳yadamusiy varivyu۳y: Nu۳che۳ryu۳rya nu۳dyeyaru۳rya jmu۳tya۳da, jiryatiy Ju۳denu siityari ۳vay jiyadaju۳ra. 5ॸRuvaayada ji ۳ta nu۳yntuyada jiyadaju۳, jiryatiy ru۳ntatya munatya Vu۳yntyityu۳muyu, nu۳dyimuntiy, Ju۳denu va۳ta۳damuju۳. 6ॸRamuni ۳ nu۳dyeyasanta۳siñi ۳ Títu: Daryatiy jijyo۳ta۳da, daryaday ya۳ca۳sintyirya jirya sa۳chara Coríntyu ja۳nvamyuju۳ntiy. Samusuyada Pávurubaryi Coríntyu ja۳nvavyedabay riche۳yadaju۳ 7ॸDiye,

daryatiy jirye rabeda riy tavay jiryetyuva۳chodamu, jiryetyu۳chodamu, jiryedyetya۳damu, vani ۳ra jvaayadamu jarye, jiryevya۳ta۳damu jarye risa۳ju۳ nu۳ñijyu۳, daryantiy jirya۳ramiryi ۳ riy tavay jiryeche۳yadamuntiy. 8ॸNe rañique nu۳tyu Ju۳denutiy jpa۳jadara jiñiquejada. Vinu ra۳ntyaru۳rya jiryevya۳ta۳da, si ۳tenuni ۳viy rasa۳ra۳ra rivya۳ta۳da tavay, jiryatiy vani ۳ra jvaavyedyeryi. 9ॸJiryedyetya daryaju۳ra sava۳ta۳da Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu, nu۳tyuramusiy sa۳ntyudoda jiryeyadaju۳yu, dañuma savichasara jaryi tarati ۳ Ju۳denujsa۳, jirya۳tidye vicha jaryi taratavay variy sa۳ntyuyadamusintyidye. 10ॸRa۳tu۳chu ji ۳tara rajechipiya۳jada jiryeche۳yadanchiy: samirya dyetya jiryejyu۳ra, jirya۳tidye jiryiryi ۳ ramu, jiryatiy ne vinu jiryejyo۳ta jvaayada, jiryivaaryu۳yada jaryintyi. 11ॸDiye ji ۳ta jirya۳ma۳ jvaamyu۳y darya sa۳ra۳ju۳ra yivaaryu۳yada, jasicha۳ra۳ju۳tiy jiryimura. 12ॸTapi vu۳ñumatiy sa۳ryu۳rya tara, samirya ra۳cha vurya۳tidye sa۳y darya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

323

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ8ٍॷ9

sa۳ra۳ju۳tiy vuryimura. Ne sava۳tasara Ju۳denu vurya۳sa۳rya tara jiryatimyu۳ ne vuryimura. 13ॸNe ri ۳tay jirya۳jvaay paru۳cha۳riy yasiquita, daryantyamu۳y ne riryi jiituy tavay variy jiryetyuunu day. 14ॸVu۳ryi jmu۳tya ti ۳ta۳ju۳ vatajuu varivyu۳y. Diye rundamu jirya۳jmu۳tya riy tavay, jiryatiy rasu۳tye tara riy, jiryatiy rama۳cho۳ jiryimu, rirya۳tidye jmu۳tya tarundamu jiryechu۳tyedamuntidyeyu. Daryani ۳ vurya۳ma۳cho۳ jidchavu۳ju۳. 15ॸDarya nu۳chara ta۳riy: Ni ۳tiy jiryeda ja۳mura, ne rama۳cho۳jada tara saju۳; ni ۳tiy jiryeda pasidyera, saju۳ni ۳ ji ۳ta ne rasu۳tyeda tara varidye. Pávurubay jpa۳jada riy Títuvedabay Coríntyu ja۳nvavyedabamyu 16ॸRi ۳chana۳tyani ۳ Ju۳denu

jiryatiy sabañi ۳ Títu samirya jachityi ۳ jiryeñijyu۳, sa۳tidye jmu۳tya darya jiryentyi. 17ॸSadirye ji ۳ta Títura nu۳jechiñu۳yada, jiryatiy sadirya jiyaru۳y jiryimu. 18ॸNu۳ñi ۳pa۳ sisa۳ni ۳ ti ۳qui vu۳tyeryi ۳ jiryatiy samiy vadichi ۳ ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu siityari ۳vajyuumuju۳ni ۳, jiryatiy satu۳chunumaya۳ra samitu۳choda. 19ॸNe vinu ramusiy saya, rijeryeta Ju۳denu siityari ۳vajyuuntiñi ۳, sa۳tidye rupi nu۳dyisa۳, criquiy sa۳chara jmutya۳jadaju۳, jiryatiy nu۳ñi ۳mutya۳ Ju۳denu jchana۳tyasa۳daju۳ra, nu۳ñi ۳mu۳tyaru۳y daryaju۳ фɗֆʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ davay. 20ॸNu۳dyivaay nu۳rya riñuma javityiye۳ nijya۳nvay nu۳y, jiryatiy rijechipiya۳ dyetya nu۳ñi ۳mutya۳ra rajuura criquiy nu۳ña۳tidye paranu varirya. 21ॸNu۳dyivaaryu۳y daryaju۳ra vinu jiryatiy samirya Vu۳yntyityu۳ diya darya, nijya۳nvay diya jaryentiy. 22ॸNu۳ñi ۳pa۳ rusa۳ntiñi ۳ ti ۳qui vu۳tyeryi ۳ntiy, samirya jvaayadati ۳numa daryaju۳ni ۳, nijya۳nvay jarye datya samirya jachityi ۳ntidyeñi ۳. Diye ji ۳ta sivaaryu۳y jaryivya۳ju۳ nu۳dyisa۳, jiryatiy sajachipiya۳ samirya jiryeñijyu۳. 23ॸRi ۳tay jiryiva Títu nchiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta risa۳

jvaañu; Títusa۳ rupiñuju۳y sataryi ۳ju۳nchiy, ri ۳tay nani ۳cha Ju۳denu siityari ۳vajyuu jpa۳sanu۳jyu۳y, Crístu jchana۳tyasa۳daju۳ nada. 24ॸRamuni ۳ jirya۳dityanura jiryevya۳ta۳da ridyiya, rirya۳tidye jnu۳y Ju۳denu siityari ۳vajyuu rivasiy, nu۳tyuramusiy nu۳ñi ۳chana۳tya۳da jirye variy, nu۳tyuramusiy. Su۳mutya۳ru۳yada Pávurubarya criquiy rirya۳tidye sa۳y jantyuyadavarya

9

1ॸRanchiy

ji ۳ta jiryatiy nu۳ñi ۳mutya۳ra jmu۳tya۳da Ju۳denu siityari ۳vay jiyadaju۳, ne jiryevya۳ta ra۳nu۳y catera jiryejyu۳ntiy. 2ॸRadyetya daryaju۳ jiryejechipiya۳jada samirya. Ramuni ۳ ri ۳chana۳tyasara Masedóniya ja۳nvamyu jirye: Acáya ja۳nvay ji ۳ta jo۳ta۳da sa۳yada ta۳riy jantyuyadavajyuuju۳. Rivyanu۳tya۳da variy rajuuyu, jiryatiy ridyi jiryiva vani ۳ra jachityavay. 3ॸRamuni ۳ ri ۳pa۳ riy vu۳tyeryi ۳veda jiryimuju۳, rañuma ma۳cho۳ mitya ri ۳chana۳tya۳da jiryenchiy, jirya۳tidye vicha jdutyasavay daryatiy ri ۳tachara jiryenchiy. 4ॸRiñumatiy ju۳to۳ Masedóniya ja۳nvay risa۳ jiryimuju۳, rañi ۳ru۳y rirya۳sarye jdutyasavay jirye, vu۳ñuma ma۳cho۳ ja۳nta۳dachavay, jiryatiy nu۳ñi ۳chana۳tya۳siy jaryi jirye. 5ॸRamuni ۳ rajechipiya۳ samirya ra۳tidye jiyasanta rivani ۳ vu۳tyeryi ۳: Jiryeyanta ra۳jiju۳ Coríntyumuju۳, jirya۳tidye jdutya ji ۳tyaju۳ra riche۳rya ra۳jiju۳, rirya۳tidye sa۳y samirya jachityavay, ne ju۳bayada jachitya. 6ॸRi ۳tay daryaju۳ jiryiva: Ni ۳tiy nuta ju۳bayada jachityi ۳ tara, daryaday ra۳su۳tye sasojadaju۳ntiy; ni ۳tiy nutara rajuura, daryaday sa۳so rajuurantidyerya. 7ॸNu۳ñi ti ۳qui sa۳sa۳y daryatiy sajachipiya۳ sa۳yada; ne samirya sa۳sa۳y jiryatiy ju۳bayada jachityi ۳ni ۳, dantyamu۳y ne rañi ۳ru۳y ra۳sa۳tyaniy ti ۳ra. Sava۳ta Ju۳denu jaryiñi ۳ ni ۳tiy sa۳y jichana۳yadamu. 8ॸJaryi vanu۳rya Ju۳denu, sa۳tidye jasa۳chu ti ۳ta۳ju۳ra

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ9ٍॷ10

324

vu۳berya, dantyamu۳y ne ra۳su۳tye tara vu۳vya۳tara, ra۳ma۳cho۳ rajuura jadchintyi, vurya۳tidye jmu۳tya ratani ۳ ni ۳tiy rasu۳tye tara, vurya۳tidye jvaay samirya ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu diya. 9ॸDaryatiy nu۳chara Ju۳denu niquejadamura: Sasa۳yada jantyuyadavamyura jmu۳tya۳da; ra۳suru۳y sivaayada samirya ju۳na۳reju۳ sa۳ra۳ju۳. 10ॸDiye, Ju۳denu ni ۳tiy sa۳charara nutasarasiy vu۳ynta۳daju۳, ni ۳tiy sa۳charara pa۳ vuryi ۳byedaju۳ntiy, sa۳jto۳tanicharara, sa۳jasa۳chusarantirya nutasarasiy vu۳jyu۳ntiy, ra۳tidye jasa۳y variy jatosara vu۳jyu۳, jiryatiy vurya۳jato samirya jvaayada murichiryara. 11ॸJiryatiy sa۳bay jaryi taratavay ti ۳ta۳ju۳mu jirye, jirye۳cha variy jaryi sa۳yadacanumintyi. Ramusityi rirya۳jchana۳tya nijya۳nvajyuuni ۳ Ju۳denu, jiryatiy nu۳ña۳sa۳y jiryeche۳ryantidyeryi. 12ॸTapi jiryatiy vuryi ۳mu۳tya daryamusiryi tavay, ne vinu rito۳tanirya richu۳tyeda Ju۳denu siityari ۳vay, raramichaja۳ variy riichana۳tya۳da Ju۳denunijyu۳. 13ॸJiryatiy sadityanu Ju۳denu jirya jmu۳tya۳damusiy jirye, jirya۳jchana۳tyataniy jiryetyuva۳chodamusiñi ۳, jiryatiy jiryetyuva۳chu ramu samitu۳choda Jesucrístunchiy, jiryeche۳y variy samirya jachityavay tavay jmu۳tyasa۳daju۳, rirya۳jchana۳tya ti ۳ta۳ju۳ variy ramusiñi ۳ Ju۳denu. 14ॸRiñumatiy jachiñu۳y siva Ju۳denu jiryeyadaju۳, rirya۳ni ۳ru۳y variy jiryentyi, jiryatiy ridyi riva Ju۳denu va۳ta۳da, jiryatiy jasa۳yada jiryimuju۳ntiy. 15ॸ¡Ri ۳chana۳tyateni ۳ Ju۳denu sasa۳yadiva, jiryatimyu۳ ne rasa۳ra۳ra vu۳ñiquejada tu۳choda ranchidye! Pávurubay ramityadeda yivara yivaayada nu۳tyu nusu۳chi ۳

10

1ॸRay Pávuru jiyasanta jirye, nu۳tyu Crístu ni ۳tiy vichasara siityejada jachityi ۳, rayasanta jirye, tapi ratya۳musiy rayasanta jirye. Ru۳tay

ravyichasara ra۳na۳danube jiryetyuunu, varityi ravyichasara ra۳siquita taji jirya۳jisiy ravyichasara jaryi niquera variy. 2ॸRayasantasara variy jadchiy jiryentyi: Ra۳numatiy ju۳ti ۳ jiryimu, ne jirya۳nique۳ttanirye, ra۳tidye nique jaryi sanijyu۳ ni ۳tiy jtay nu۳dyivaay vinu nijya۳nvay datya۳data. 3ॸDañuma nu۳ñi ۳cha nu۳tyu nijya۳mi ۳ jirya mucadimu, ne nu۳ñi ۳vay jimyityasivyedatayu nu۳tyu nijya۳mi ۳ nta. 4ॸNu۳ñi ۳vatya۳ ji ۳ta ne nijya۳nvamyusiy jvatya۳ darya; Ju۳denumusiy jvatya۳ daryaju۳ darya, jiryatiy savanu۳tya۳tarara, ratatiy vurya۳jvattirya rivyanu۳tyajo Ju۳denu mityasivyeda. 5ॸNu۳ña۳javatyamu۳rya niquetta۳da ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy riñubesityaniy tavay, Ju۳denu datya۳da jiyaro۳ju۳ra. Nu۳dyiritye ti ۳ta۳ju۳ra jatachoda, nu۳ña۳tidye saboniy Crístumura. 6ॸNu۳ñi ۳cha jdutyasavay, nu۳ña۳tidye murichenutaniy ti ۳ta۳ju۳ riy jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y simu Ju۳denu, jiryeñumatiy tuva۳chu simuntiy. Sadityadoda Pávurubarya yiteda Ju۳denumusiryá 7ॸJirya۳jnu۳y

samiy rana۳cho۳ jiryatiy samiy jvaayada jiryedyiyadajache darya. Ni ۳tiy datya samiy Crístumu dayu, sa۳ma۳ jachipityayu: Daryariy Pávuruveda Crístumuntiy. 8ॸDañuma rañi jchana۳tya jaryi nta ray, jiryatiy sabayada Vu۳yntyityu۳ jiryentyityu۳ju۳ daryaju۳ ray, ra۳tidye vanu۳tya variy jirye, ne jirya۳rupanusa۳daju۳. Ne rirya۳jantaniy tavay variy riva nu۳darye, mitya. 9ॸNe ravya۳ta daryaju۳ jirya۳jachipiya۳: Mitya sasuvu۳churu۳y nta Pávuru jicyaterata vu۳y. 10ॸSu۳tay daryaju۳ ti ۳: Sacateramu ji ۳ta jiñiquera jinda niquejada, surra niquejada jarye; sa۳numatiy mu۳ti ۳, ne sani ۳cha samiy jvadichi ۳ nta, saniquejada jarye javityiye۳chara. 11ॸNi ۳tiy jtay darya, sa۳ma۳ jachipiya۳ntiy: Daryatiy savicha

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ10ٍॷ11

325 Pávuru jicyateramu yibivaju۳, daryantiy sa۳vicha۳siy sa۳numatiy ju۳ti ۳ntiy. Ta۳ramusirya si ۳chana۳tya۳da Pávurubayu, ta۳ramusiy 12ॸNe nu۳cha۳ra۳ nta rivyichasara rityi ju۳nnuva۳yadayu. Riñi ۳ ji ۳ta saranu nu۳ñi ridyeyu, jiryatiy datyi ۳sa۳miy daryaju۳ daryi. 13ॸNu۳y ji ۳tamu۳y ne ra۳jchana۳tyasara saranusara jiyadaju۳yu. Sabayada Ju۳denura saranuta۳ nu۳jyu۳ ratatiy nu۳cherye jiryecha۳ra۳ju۳. 14ॸNu۳ñumatiy ju۳to۳jada jiryimu, ne nu۳ryamiryi ۳jada nu۳dyeyaru۳rya jiyadaju۳, jiryi ۳nu۳vitya nu۳vyicha munatyavay, jiryatiy nu۳dyito۳tanirya samitu۳choda Crístunchiy jiryimuju۳. 15ॸNe nu۳ñi ۳chana۳tya tavay jvaayadanchiyu, jasityimyu۳y ne nu۳dyivaayada day. Nu۳yntuy ji ۳ta, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳jasa۳y jiryetyuva۳choda Ju۳denumu, ra۳jasa۳y jaryi risa۳ju۳ntiy nu۳dyivaayadasu۳tyeryamuju۳. 16ॸNu۳tyu۳chuna۳ya۳ru۳rya samitu۳choda variy ratarya mucadimu jiryeyadaju۳ntiy, jasityimyu۳y ne nu۳ña۳jchana۳tya tavay jvaayadanchiñu۳dayu. 17ॸJu۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu nu۳chara daryaju۳ darya: Ni ۳tiy jchana۳tyaru۳yu, sa۳ma۳ jchana۳tya Vu۳yntyityu۳mu variyu. 18ॸNi ۳tiy jnutatya samiy jvaaryayu, ne jantyasi ۳ ramusidyeñi ۳; varityi su۳ntatya Ju۳denu nu۳tyu samiy jvaarya nta ti ۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta jantyasi ۳ day.

Tu۳chuvabenchiy rityi jti ۳jada Pávurubay ju۳biva Coríntyumu

11

1ॸJiryetyi

jachi ۳niy raju۳ ф͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada datyi ۳sa۳dayu. ¡Radyetya si ۳tenu jiryatiy jiryejechi ۳nirya! 2ॸRarye۳tya ji ۳ta Ju۳denumusiy ra۳tya۳da jiryeyadaju۳, jiryatiy radyityanuru۳y nu۳tyu vatura jutu ti ۳qui vanuju۳ jirye, jirya۳tidye vicha variy nu۳tyu Crístu vatura jiintyasi ۳. 3ॸRachuvu۳y daryaju۳ sa۳ñuma quivu۳chu Satanásiy jirye, darya saquivu۳choda codimyusiy jidyetya۳datani ۳ vu۳myunatyi ۳ Éba, jiryatiy

sa۳tachoda ra۳jisiy samiy jachipiya۳jada sanijyu۳ Crístuni ۳. 4ॸRachuvu۳y daryaju۳, jiryatiy sa۳numatiy ju۳ti ۳ ti ۳qui jiryimu ni ۳tiy datyanu sanchiy sataryi ۳ Jesús, jiryatimyu۳ ne sani ۳cha si ۳tenu Jesús day, jiryatiy nu۳dyetyadoda sanchiy jirye, jirya۳ĀɗфֆľĀֆľҡֆѸ̲ɗֆԮфɗфֆѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda quivu۳chusara. Dañuma sani ۳cha ti ۳ jnutu, jiryatimyu۳ ne sani ۳cha si ۳tenu Ju۳denu Jnutu day, jiryatiy jiryi ۳mutya۳jada munatyani ۳, varimyata ratarya tu۳choda jiryatimyu۳ ne si ۳tenu samitu۳choda darya, jirya۳diryesara dyetyara. 5ॸRajechipiya۳ daryaju۳: Ne rachu۳tye taraju۳ jiryatiy rivyicha riy rityi jtay jaryivya۳ju۳ Ju۳denu nusu۳byivedayu. 6ॸDantyamu۳y ne rañi ۳cha samirya niquera, radyetya۳da ji ۳ta vichasara samiy rimu day, daryatiy nu۳dyityanu ti ۳ta۳ju۳mu jiryerya. 7ॸ¿Rajyuuchuvavyi jiryeyaro۳ju۳ jiryatiy ravyichasara jiryi ۳mu۳tyi ۳si ۳ju۳, jirya۳tidye vicha jchana۳tyasavay, jiryatiy ratyu۳choda Ju۳denumusirya samitu۳choda ne murichetara jiryejyu۳ra? 8ॸRi ۳mutya۳jada nu۳tyu paranusarara jmu۳tya۳da, tavay Ju۳denu siityari ۳vajyuumusiy, ra۳tidye jvaay variy mitya jiryimu. 9ॸDañuma raryi su۳tyeda tara rajyu۳ varityi ravyicha۳da jiryimu, ne rajechiñu۳yada tara variy rajyu۳. Ruto۳tadeda ji ۳ta Masedóniya ja۳nvarya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rasu۳tyechara ray, varityi ruti ۳jada rimu. Daryamusimyu۳y ne ti ۳ murichenu jiryetyenura ravyicha۳da murichirya jiryimu, dantyamu۳y ne sa۳murichenu tarundamuntirya. 10ॸDarya ravicha Crístu niquejada vase rimu, ri ۳tay: Ne ti ۳ ra۳ndasatanirya ri ۳chana۳tya۳da ramu, Acáya mucadiva. 11ॸ¿Ta۳raju۳ ravyichadeda darya, ta۳raju۳? ¿Ramusiy dyetya jiryatimyu۳ ne ravya۳tasara jirye? ¡Sadatya ji ۳ta Ju۳denu ravya۳tasara si ۳tenu jirye! 12ॸDaryatiy rivaay, daryani ۳ ra۳jvaajeya۳sarantiy, ra۳tidye so۳vay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ11

326

rirya۳jisirya yichana۳tya۳dayu, jiryatiy riñi nta yivaay jidchavu۳ daryatiy nu۳dyivaantyi. 13ॸRiñi ۳ ji ۳tamu۳y ne si ۳tenu nusu۳chavadye, riñi ۳cha jvaavye quivu۳vye, jiryatiy riñi ti ۳tunuru۳y Crístu nusu۳byivedaju۳yu. 14ॸTama۳ ti ۳ttasara nu۳jyu۳ra ruvaaryu۳yada, tama۳, tapi sati ۳tunu Satanásiy daryaju۳ Ju۳denu jpa۳nuju۳yu, vandamu jpa۳nuju۳ quivu۳chodaju۳. 15ॸNe vurya۳ti ۳tta variy riñumatiy ti ۳ҡӕ͑ӕґҡ͑ѸɗֆËӕ̲ӕĀľ‫ڏ‬ miyu, vu۳dyi variy nu۳tyu samiy vichavay ruuva. Rirya۳parutay yivaayada murichirya, Ju۳denu jtedamuju۳ntiy. Nu۳tyura saparu۳tya۳da Pávurubayu jiryatiy savicha۳da Crístu nusu۳byi, nu۳tyura 16ॸRi ۳tay ju۳na۳ntyi, ne ti ۳ ra۳jtay: Datyi ۳sa۳ni ۳ Pávuru. Ni ۳tiy jtaryu۳y darya raynchiy, sa۳ma۳ dirye variy nu۳tyu datyi ۳sa۳ ray, ra۳tidye ju۳nnuva۳y taraquideju۳ ray. 17ॸJiryatiy rañique jiyu, ne rañique Vu۳yntyityu۳musirya. Nu۳tyu datyi ۳sa۳ rañique daryaju۳, ri ۳nnuva۳y jaryi varirye. 18ॸJiryatiy ru۳nnuva۳y rajuu nijya۳nvay riva jiberyayu, rajerye ra۳jnuva۳rye. 19ॸTapi jiryi ۳canu۳y jachi ۳deda rijyu۳ datyi ۳sa۳miyu, jiryatiy jiryevyichasara jaryi datyavay. 20ॸJiryejechi ۳nitya daryaju۳ra jiryatiy sasabutyaniy ti ۳ jirye, varimyata jiryatiy saca۳siy ti ۳ra jiryeberya, varimyata jiryatiy jiryivaayadamusiy saca۳na۳chara ti ۳, varimyata jiryatiy su۳nnuva۳y ti ۳ jiryeyaro۳ju۳yu, varimyata su۳vay jiryemyo۳niy. 21ॸRi ۳tay ra۳na۳damu, nu۳vyicha۳da jaryi vadiiryo۳vay jiryimu. Ti ۳tiy jnuva۳ryu۳y tarivayu, nu۳tyu datyi ۳sa۳ ri ۳tay ra۳jnuva۳y daryantidyerye. 22ॸ¿Ebré vuveda viryi? ¡Daryadantyidyerye! ¿Irayénuveda viryi? ‫ؽ‬ġфֆĀֆԮфɗ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyerye! ¿Avurá۳ dadyeñu viryi? ¡Rajerye! 23ॸ¿Crístu muchechimyi viryi? Ra۳tayadamu ri ۳tay: ¡Rajerye rañi ۳cha jaryi ruumusiy! Rivaachara jaryi paru۳cha۳riy ruumusiy, ravyicha۳da japichiy

tanuvu۳nusi ۳, rimyusiye۳yada jaryi riyadaju۳ ray, ne taraquiju۳ ravyichanu۳yada vadiiryo۳nu. 24-25ॸTadajyoju۳ ri ۳mutya۳jada Judíyuvedamusirya museda, jiryatiy daryaju۳yu vu۳yaju۳y musiye۳yada, taraqui ma۳cho۳, mitya; mumuri ۳ju۳ rimyusiye۳yada jivu۳seta ray; taraquiju۳ rijecheda ravichu۳tantirye. Mumuri ۳ju۳ rajayada cartyequii ra۳jisintyi; tarundaqui, ҡ͑ӕЙΎ‫ڏ‬ raqui ranchaju۳ ravyicha۳da ja۳am ۳ u, ja۳mu na۳vajache. 26ॸRajuura raryupiyadamu raryamiryi ۳jada riva suvu۳chara na۳cho۳ jnu۳chara. Ravyicha۳da suvu۳charamu ja۳mumu۳musiy, paranu۳nuvamyusintyi, ratyevay Judíyuvedamusiy jarye, munu۳ñumimyusintyi; vicha۳divasiy jarye risa۳ju۳, mityatomu, ja۳mu na۳vamu, nijya۳nvamyusiy jarye ti ۳ta۳ju۳, jiryatimyu۳ ne si ۳tenu vu۳tyeryi ۳veda Jesucrístumu daryi. 27ॸRivaayada ji ۳ta paru۳cha۳rimyusiy ri ۳diva۳jada sa۳ra۳ju۳; raryamiryi ۳jada rame۳ryu۳yadanube rajuu nupora; radyetya۳dara jachi ۳jada variy, jchu۳mu۳yada jarye; rajuuramusiy ravyicha۳da ne jmyicharati ۳ ray, фËȍӕĀΎ‫ڏ‬ veda varintyi, jiryatiy rasu۳tyeda rachujay daryaju۳ ray. 28ॸTara jarupadodanchaju۳ntiy radyetyara jinda riva, jiryatiy rajechipiya۳sara riñijyu۳ Ju۳denu siityari ۳vajyuu ti ۳ta۳ju۳. 29ॸTi ۳tiy jdiva۳ ritye, rajerye jdiva۳ variy sisa۳ju۳ntidye; ti ۳tiy casinu۳ya۳taniñi ۳ rityenu, ramyo۳ randavu۳vay variy ra۳na۳damuntiy. 30ॸRamuni ۳day raryityi jnuva۳ryu۳y tariva ray, ra۳jnuva۳y ri ۳diva۳jadiva varirye. 31ॸSadatya Vu۳jye۳ Ju۳denu, Vu۳yntyityu۳ Jesús jarye sisa۳ju۳ ni ۳tiy jchana۳tyasi ۳ ju۳na۳reju۳, sadatya ji ۳ta raquivu۳tya, mitya. 32ॸDamáscumu sabayada japu riy ju۳rivye, vicha۳da rorijyu۳mu, rirya۳tidye jnu۳tya ra۳jiju۳ra, rirya۳tidye ju۳riy varirye. Savicha۳da ja۳mu nutyityu۳ Arétasiy jtyati ۳ variy jasiy. 33ॸRu۳musadeda ratyevay variy ji ۳tyuvimu ray, puryesara jiyadasiy. Daryamusiñi ۳day rabeyada ju۳rivyejisiy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ12

327 Sadityanunu۳yada Ju۳denu ni ۳ Pávurubay nu۳tyu jime۳ryi ۳sa۳damu

12

1ॸRa۳jnuva۳ntyirye,

dañumamu۳y ne rani ۳cha samirya jnuva۳yada. Ra۳ramiryi ۳ ratyu۳chodamu ramu riva dirya, jiryatiy sadityadoda Vu۳yntyityu۳ ray. 2ॸRadyiyada siva nu۳ vanu jiryatiy Crístumuni ۳. Vu۳yaju۳y nijya۳musiy, dañijya۳ju۳yu ranchaju۳, savicha۳da so۳vachi ۳ variy jarichuvimuju۳, tamitya jarichumuju۳. Ne radyetya nu۳tyura ravyicha۳da variy, nu۳tyura, varimyata ravyu۳mu, varimyatamu۳y; vinu Ju۳denu datya. 3-4ॸRadyetya ji ۳ta (varimyata ravyu۳mu varimyatamu۳dyetya, ni ۳day Ju۳denu datya darya) ravyicha۳da so۳vachi ۳ Ju۳denu vicha۳damuju۳, jasityi ratyuva۳chodara niquejada ti ۳ttasara, jiryatiy ju۳bachara nijya۳nvay tu۳chodaju۳ darya. 5ॸRaryi jnuva۳y daryiva ray. Nenta raryi jnuva۳rye. Vinu ri ۳diva۳jadiva ra۳jnuva۳rye. 6-7ॸRaryityi jnuva۳y riva ray, ne raryivyicha datyi ۳sa۳ variy, ne vana۳y riryi jtay sanijyu۳. Rapyaru۳y ji ۳ta tu۳choda riva day, sañuma jachipityaja۳ ti ۳ jaryivya۳ju۳ rivaayadiva ray, jiryatiy sadiy rimu riva, varimyata satuva۳chu rimusirya; daryantiy jiryatiy jaryivya۳ju۳ radyiyada Ju۳denumusiy riva. Ramuni ۳tiy, rañuma jnuva۳y riva ray, ri ۳mutya۳jadara jdiva۳jada, nu۳tyu roda ravicha ravyu۳niy, Satanásiy jpa۳rá, ra۳tidye jchityirye, rañuma jnuva۳y riva diryáva ray. 8ॸRajechiñu۳yada siva Vu۳yntyityu۳ mumuri ۳ sa۳ra۳ju۳ ranchiy, sa۳tidye jiintya rivasirya. 9ॸSu۳teda variy riva: Rasa۳ra۳numa ri ۳mu۳tya۳da jiijyu۳, tapi rito۳tanirya ravyanu۳yada yidiva۳jadamusiy yimuju۳. Ramuni ۳tiy ri ۳chana۳yadamu ra۳jnuva۳y jaryivya۳ju۳ riva ri ۳diva۳jada ray, ra۳tidye vicha۳siy Crístu vanu۳yada riva. 10ॸRamutiy ri ۳chana۳y ri ۳diva۳jadamusiy, javityiye۳cha۳damusiy jarye risa۳ju۳, paru۳cha۳riy vicha۳damusintyi,

javatyasa۳dantiy, paru۳tyasa۳da jarye, tara su۳tyeda jarye risa۳ju۳, jiryatiy Crístu jiyadaju۳ra, tapi rañumatiy diiryu۳y, ravyicha variy vanu۳rya simusiy. Sajachipiya۳jada Pávurubay riñijyu۳ Coríntyu ja۳nvavyedabay 11ॸRatyi ۳tumya۳

datyi ۳sa۳ju۳ ʮɗфֆľֆѸֆ‫ڏ‬ damu, jiryatimyu۳ ne jiryeñiqueru۳yada nu۳dyeyadaju۳. Tama۳ ra۳su۳tyechara tara mitya ruumusiy jivye, tama۳, rityi jtay jaryivya۳ju۳ Ju۳denu nusu۳byimiyu, dañumamu۳y ne rañi ۳cha ti ۳ttá. 12ॸSi ۳tenuni ۳ sadityanu Ju۳denu jiryimu raynchiyu nu۳tyu rañi ۳chatiy sansu۳byi, jiryatiy sivaayada tapi ratya۳ rimusirya ti ۳ttasara, savanu۳yadata, mityamusiy mi ۳sadeda jarye risa۳ju۳. 13ॸ¿Ta۳ra su۳tye jiryimusiy tavay Ju۳denu siityari ۳vajyuu jiyadaju۳, ta۳ra? ¿Ramuni ۳ detya jiryatiy ne ravya۳ta۳da jiryimusirya ravyicha۳da murichirya? ¡Jirya۳ma۳ ramityaniy rivara jirya rivaayada, jiryatimyu۳ ne samirya jiryedyiya darya! 14ॸJiryi ۳nu۳y raryicha ra۳jiju۳ mumuri ۳ju۳ jto۳jada jiryimu. Daryantyamu۳y ne ra۳va۳ta rana۳cho۳ ravyicha۳da murichirya jiryimu, jiryatimyu۳ ne ravya۳ta rana۳cho۳ jiryeberya, ravya۳ta ji ۳ta jiryeñe۳cho۳ Ju۳denuju۳, tapi ne riryibe deramiy tara jijye۳ jiyadaju۳; riryibe ji ۳ta ja۳myi tara jidyedyeñu jiyadaju۳day. 15ॸRi ۳chana۳y ji ۳ta jiryatiy rache۳y tara jiryeyadaju۳ jasicha۳ra۳ju۳tiy rape۳chitya jiryi ۳ntu jantyutyasa۳da jiyadaju۳ ray, dañuma ra۳co۳vay jiryeñi ۳ru۳yada rañijyu۳ ru۳co۳siy, jiryatiy ravya۳tasara jaryivya۳ju۳ jiryedye. 16ॸJiryatiy ne ravya۳ta۳Āʮɗфֆɗ̲ӕ‫ڏ‬ sirya ravyicha۳da murichirya, ti ۳ dyetya jtay: Saquivu۳chuma۳ jiryeñiya۳resiyu. 17ॸ¿Ti ۳musiñi ۳tiy raquivu۳choda jiryedye, jiryatiy ri ۳pa۳jada jiryimuju۳ni ۳? 18ॸRayasanta۳da ji ۳ta ni ۳ Títu, sa۳tidye jiya jiryimuju۳, ri ۳pa۳jada sisa۳ni ۳ vu۳tyeryi ۳ Crístumuntiy. Ne saquivu۳choda Títu jirye. ¿Ne viy sivaayada darya jachipiya۳jadata,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2æΎфɞ͑ҡֆӕॷ12ٍॷ13

328

nu۳tyu ratyi daryá? ¿Ne sasiityari ۳ra ravyicha۳da cay? Sasuvu۳yada Pávurubay 19ॸJiryejechipiya۳sara

dyetya ránchiy: Mitya sara۳y jiyada, darya niquejadata. Nu۳ñique Ju۳denu diya Crístumu ti ۳ta۳ju۳ra. Jirya۳tuva۳chu nu۳vya۳tasavay, nu۳ñi nique ti ۳ta۳ju۳ jiryevyanu۳tya۳daju۳ra. 20ॸRachuvu۳y daryaju۳ rañuma sarye jirye, jiryatimyu۳ ne rañi saryeryu۳y jirye, daryantyamu۳y ne raryicha samiy jvadichi ۳ jiryedyiya. Rachuvu۳y daryaju۳ ra۳ñuma diy variy jiryimu riva nique۳tya۳da, ra۳tya۳da, nique۳yada, nu۳ñi vu۳dyirya jachipiya۳jada, javityiye۳yada, va۳cha tu۳chunumaya۳jada, jnuva۳yada, vurya۳vatyasa۳da jarye risa۳ju۳. 21ॸRachuvu۳y varityi riti ۳ jiryimu, ri ۳ndenu ra۳jantaniy jiryeñijyu۳ ray, ra۳nuvaryi rajuu jiryatimyu۳ ne ripyaru۳ryu۳y riva jijyuuchuveda, jiryatiy rivyichasara va۳cha jvaavye, ti ۳ vaturu۳jsa۳ rupivye jarye, cadnamivyeda jarye risa۳ju۳. Samu۳chuveda Pávurubay tamitya riy Coríntyu ja۳nvavyedabay

13

1ॸMumuri ۳ju۳ ra۳jti ۳ jiryimu. Danu۳ju۳y niquejadata, varimyata mu۳nvay tu۳chodata vurya۳datya si ۳tenuvidyerya tu۳chuta۳da ti ۳nijyu۳. 2ॸRadyetyadoda juuchuvedajisiy jirye, ravyicha۳danumatiy daraju۳jyu۳ jiryisa۳. Diye ri ۳bivaju۳ radyetyanu ji ۳tyaju۳ jiryentyi, jiryetyevay jarye jiryisa۳ju۳ jiryatimyu۳ ͑ľфɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda munatya jiryisa۳ day. Ra۳numatiy ju۳ti ۳ jiryimuntiy, ne ra۳ramityaniy jiryivara jiryejyuuchuveda nu۳day, netimyu۳ ne jirya۳paru۳y munatya riva. 3ॸJiryevya۳ta۳da daryaju۳ra ra۳dityanu si ۳tenu satu۳chusara Crístu rimusiy. Ni ۳ni ۳ ji ۳tamu۳y ne jdiva۳jni ۳ jiryeñijyu۳, sani ۳cha ji ۳ta vanu۳фֆʮɗфֆľнӕľ‫ڏ‬ byimu. 4ॸDañuma sani batyeda Crístu crusitya۳sa nu۳tyu jdiva۳jni ۳ nta, su۳nu۳jeya۳sara diye sa۳ra۳ju۳, Ju۳denu vanu۳yadata. Daryaday nu۳ntyi, dañuma

nu۳ñi ۳cha jdiva۳jnuvay sisa۳, daryadantyi nu۳ña۳jnu۳yasiy jiryeñijyu۳ sisa۳ntiy, Ju۳denu vanu۳yadamusiy. 5ॸJirya۳ma۳ jantya jiryedyeyu, si ۳tenuni ۳viy jiryevyichasara tuva۳chuvay, jirya۳ma۳ jantyayu. ¿Neviy jiryedyetya savichasara Jesucrístu jiryimu, netimyu۳ ne jiryeñi ۳cha jatyasavay, jiryatimyu۳ ne jantyasavay jiryedye? 6ॸRayntuy ra۳jiju۳ jiryetyi datya۳siy rivasirya nu۳ñi ۳cha nu۳ntyi jantyasavay Ju۳denu diya. 7ॸNu۳jechiñu۳y siva Ju۳denu jiryejyu۳, ne jirya۳jvaay tara va۳cha jvaayada, mitya, ne vinu nu۳ña۳tidye ma۳cho۳ samiy jvadichavay jiryedyiya, jiryeyadaju۳ ji ۳ta, jirya۳tidye jvaachara samirya, dañuma nu۳ñi ma۳cho۳ rivasiy nu۳tyu ne jantyasavay nta. 8ॸNe vana۳y daryaju۳ nu۳dyivaarya tara vase niquejada jiyaro۳ju۳, vinu rayadaju۳. 9ॸNu۳ñi ۳chana۳y varityi nu۳ñi ۳cha nta jdiva۳jnuvay, jiryetyi vichasara variy vanu۳vye Crístumuntidye. Nu۳jechiñu۳y ji ۳ta siva Ju۳denura jiryeryetyanusa۳da. 10ॸRamuni ۳ rañu۳y ri ۳bivaju۳ra jirya niquejada, rañuma nique۳tya vamiryamu jirye, ra۳numatiy ju۳ti ۳ jiryimuntiy. Sabay Vu۳yntyityu۳ jiryentyityu۳ju۳ ray, ra۳tidye vanu۳tya rata jirye, rañuma jarupadosiy variy jiryentyi. 11ॸTamitya, ratyeryi ۳veda, jirya۳jchana۳y, jirya۳numa ratyanuyu, jirya۳ma۳ vanu۳tya varintyiyu. Jirya۳ma۳ jachipiya۳sara mityiji jirya۳tidye vichasara samirya variy. Ju۳denu, ni ۳tiy jaryi va۳tara, jaryi samirya vichara jarye, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳ԮɗËȍ‫ڏ‬ sara jiryisa۳. 12-13ॸJirya۳ma۳ mu۳chuvay samirya nu۳ñi jiryeyu; rimyu۳chuvay ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu siityari ۳vay jirye. 14ॸSamirya jirye۳cha Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumu, Ju۳denu va۳ta۳damuju۳ jarye, jiryatiy jiryentye۳ryaniy Su۳ntumu ti ۳ta۳ju۳yu. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

CADASIYA JA۳ NVAMYUJU۳ RA CATERA Pávurubay nu۳yada rijyu۳ra catera, samu۳chuveda variryi Ju۳denu siityari ۳vavyedabay

1

1ॸRay

Pávuru jiryatiy nusu۳chi ۳ darye, ne vadumyusiy jti ۳nu darye, dantyamu۳y ne nijya۳nvay jpa۳jadamu ray, Jesucrístu ji ۳ta jpa۳jada darye, Vu۳jye۳ Ju۳denu jarye sisa۳ju۳, ni ۳tiy mi ۳sadeda diibyimusiñi ۳ Jesús. 2ॸNu۳myu۳chuvay risa۳ vichavay taryi ۳vedata ti ۳ta۳ju۳ jirye, jiryatiy Cadásiyamu Ju۳denu siityari ۳vajyuu jiryedye. 3-4ॸSa۳vichaniy Vu۳jye۳ Ju۳denu samirya jirye, jirya۳tidye vicha samirya variy, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jarye ra۳vichaniy samirya variy jirye, tapi sara۳yadamu jidyiiyada vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳. Ramusiy sa۳ntyuy vuryiva racabyimusiy, va۳cha vicha۳da rundajisiy, nu۳tyu sava۳tasara Vu۳jye۳ Ju۳denu vu۳jyu۳ darya. 5ॸ¡Ra۳numa jasa۳jeya۳sara sadá ju۳na۳reju۳! ¡Daryanuma ra۳chajaya۳sara ti ۳ta۳ju۳! Vinu rani ۳day samitu۳choda, ne tara jna۳y jadchiñu۳day, ranuma rani ۳cha vuryeyada ra۳tya۳ 6ॸRu۳ntama۳

ray, ratyi ۳tta varirya jiryatiy varenu jaryuve jiryejiintyeryu۳y simusiy Crístu daryaju۳, ni ۳tiy natuyada ramityadedaju۳ jirye. Jirye paru۳ryu۳ñuma riva simu tuva۳choda, jirya۳tidye tuva۳chu variy taji tu۳chodamu nta, jiryatimyu۳ ne si ۳tenu samitu۳choda darya, ramutimyu۳ ne vu۳ryamityaniryu۳y nta varirya

vu۳jyuuchuveda. 7ॸNe tara jna۳y ratarya samitu۳choda, mitya, mitya rirya۳tachuru۳y tavay ra۳jisiy jirye, jiryatiy riyataniryi ۳ tajijyu۳ra samitu۳choda daryaju۳ jiryatiy Crístumusidyerya. 8ॸ¡Dañuma nu۳y, dañuma jarichumusiy Ju۳denu tuunu vichi ۳ raryityu۳chu tajiñe۳cho۳ju۳ra ramityadeda tu۳choda jiryiva, ne darya ratyu۳choda jiryiva day, sa۳ma۳ murichenutaniy Ju۳denu paruti ۳si ۳ju۳ rivasiñi ۳! 9ॸDaryatiy nu۳ñi ۳teda ta۳riy jiryiva, ri ۳tay diye jiryivantidye: ¡Ti ۳ vidye raryityu۳chu jiryivara taji samitu۳choda day, jiryatimyu۳ ne darya jiryi ۳mutya۳jada dárya, sa۳ma۳ ̲ӕфɗËȍľ͑ӕ‫ڏ‬ taniy Ju۳denu paruti ۳si ۳ju۳ rivasiñi ۳! 10ॸ¿Rirya۳vidye jcanuy nijya۳nvarya rivaarya, rirya۳? Ne vinu Ju۳denu ju۳canuyadaju۳ dyetyara. ¿Ta۳raju۳ra raryi jvaaryu۳y nijya۳nvay jcanuyadaju۳, ta۳raju۳? Ratyi raryi jvaay nijya۳nvay jcanuyadaju۳, ne raryicha Crístu muchechiy variñu۳ndye. Ju۳denu jaryeta۳dani ۳ Pávurubay sa۳tidye datyanura vu۳ryamitya۳da tu۳choda 11ॸRadyetyataniy daryaju۳ jirye ratyeryi ۳veda, jiryatiy jiryetyuva۳chodara samitu۳choda rimusiy, tama۳ nijya۳mi ۳ jachipiya۳jadamusidyerya, tama۳, mitya. 12ॸDantyamu۳y ne ri ۳mutya۳jada nijya۳mi ۳musirya, dantyamu۳y ne ti ۳ datyadoda rarya, ni ۳day Jesucrístu ji ۳ta dityadoda radyerya. 13ॸJiryetyuva۳chuma۳ daryaju۳ dárya, jiryatiy ravyichanu۳yada ta۳riy daryá, daryatiy rivyichanu۳yada

329 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ1ٍॷ2

330

Judíyuveda Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳vantyidye; jiryetyuva۳chuma۳ntirya nu۳tyu rayasantanu۳yada jaryiryi Ju۳denu siityari ۳vajyuu, racya۳siryu۳ñu۳yada variy risa۳ju۳ riy. 14ॸRañi datyanu۳yadara Judíyuveda datyadoda, raryamichaniryi ti ۳ta۳ju۳ risa۳ nu۳vye variy, ravyichanu۳yada vani ۳rava۳ju۳ ta۳rijye۳myi datyadoda jto۳tadedamu. 15-17ॸSajaryeta۳da ji ۳ta Ju۳denu raryupedajisiy yisa۳ju۳ ray, jadchintyi sanatuyada mitya jivya۳ta۳damu ray, ra۳tidye diy variy siva sadenu Jesús, ra۳tidye tu۳chunumaya۳ variy sanchiy nijya۳nvavya, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Varicha۳ra۳ju۳ netimyu۳ ne ratyu۳choda sisa۳ nijya۳mi ۳ didye, dantyamu۳y ne raya۳da Jerusarí ۳muju۳ didye, ruumuju۳ rityi vichanu۳yada Crístu nusu۳byimiy ra۳jisiy, raya۳da ji ۳ta variy Arábiya mucadimuju۳, jadchintyi ratye۳rya۳da Damáscumuju۳ntiy. 18ॸJadchintyi, mumunijya۳mimyusiy rajeñu۳yada simu Pyítru jiryatiy su۳teda Jesúsni ۳ Séjasiy, raryicheyada vu۳yaju۳y runda jasiy sisa۳, tadajyo runda ranchaju۳. 19ॸNe radyiyada ti ۳va sisa۳ju۳ nusu۳byi tenu, vinu Santiyácu, Vu۳yntyityu۳ taryi ۳. 20ॸJirya ji ۳ta jiryatiy rañu۳y cateramu jiryejyu۳ra, ri ۳tay Ju۳denu diya, ne raquivu۳y. 21ॸˇĀËȍɗ‫ڏ‬ ntyi raya۳da Síriya mucadimuju۳, Sidísiya mucadimuju۳ jarye. 22ॸNe ridyiyada Crístu siityari ۳vajyuu riva didye, jiryatiy Judéya mucadimu vichavadyeryi. 23-24ॸVinu rityuva۳chunu۳yada raynchiy: Ni ۳tiy jiyasanta- nu۳yada vu۳y, diye satu۳chura samitu۳choda jiryatiy ta۳riy sani ca۳siryu۳ñu۳yadara, ramutiy ji ۳ta riichana۳tya۳dani ۳ Ju۳denu variy. Ridyiryejada nusu۳chavavyedabañi Pávurubay

2

1ॸJadchiy ji ۳tantiy, vu۳yaju۳y nijya۳, dañijya۳ju۳yu ranchaju۳, na۳dyeya۳da ju۳na۳y Jerusarí ۳muju۳ntiy, Bernabéta.

Ra۳ra۳yada na۳dyisa۳ju۳ni ۳ Títuntiy. 2ॸRaya۳da ji ۳ta, Ju۳denu dityadoda daryaju۳ ray ra۳tidye jiya, ratyu۳choda variy ruuvara samitu۳choda daryatiy ratyu۳chunumaya۳jada ruuva nijya۳nvantyidyerya, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Ratyu۳choda munatya dutya۳damusiy ruuva jatichevye, ridyetya۳daju۳ samirya vidye ráni ۳cha rivaayada, mitya dyetya ravichanu۳yada. Ne ridyi taji nta riva rivaayada variy, mitya. 3ॸDantyamu۳y ne ru۳mutyonutaniñi ۳ risa۳ jañu۳ñu Títu jtyati ۳, dañuma sani ۳cha Curiyécu ja۳mi ۳. 4ॸDañuma jiryatiy riityejada daryaju۳ tavay riquebyimuyu, nu۳tyunuma nu۳ñi taryi ۳veda nta riñi ۳cha variy, ru۳mutyonutaniryu۳yada variñi ۳ Títu. Riityejada jnu۳chodana۳cho۳ nta vu۳ñiya۳resiyu, rirya۳tidye datya varirya ratyadoda, jiryatiy saratyanuma۳ Jesucrístu vinu rityuva۳chodamu variryi jiryatimyu۳ ne judíyuveda daryi, ne jiryatiy vuryito۳tanirya Ju۳denu niquejada daryaju۳. Riberyu۳yada ji ۳ta jivye nijya۳nvantyirya Muyisésibe niquejadantiy, ratyadoda ju۳bivaju۳ntiy, samitu۳choda ju۳bivaju۳, rirya۳tidye vuunu variy rata vu۳y. 5ॸNe nu۳vyuunutaniryu۳yada taraquideju۳ ramusiyu, ra۳tidye ma۳cho۳jasiy si ۳tenu samitu۳choda jiryejyu۳, ratatiy vu۳dyetya, nu۳tyuramusiy saramityaniy Ju۳denu mitya vuryivara vu۳jyuuchuveda, nu۳tyuramusiy. 6ॸJatichevye ji ۳ta, ne ribeyada tara vadi datyadoda ranchaju۳ variñu۳dantyi. Dañuma jatichevye rirye۳cha, ne jiryi ۳nu۳y ne sajaryeta۳da Ju۳denuni ۳ nijya۳mi ۳ day, ti ۳ta۳ju۳ samirya saju۳ni ۳, sa۳tidye datyanu tarani ۳. 7ॸRityi jteda jatichevyeyu, tama۳ riñi datyanu tara variy nu۳day, tama۳, riñi diryejada jidchavu۳ variy nu۳y, variñumatiy ridyetya۳da sabayada Ju۳denu tu۳chu۳ju۳ ray, samitu۳choda tu۳chodaju۳ ruuva jiryatimyu۳ ne Judíֆӕ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ2

331 veda daryi, daryatiy sabayadani ۳ Pyítru tu۳chu۳ Judíyuvedaju۳ntiy. 8ॸDaryatiy savanu۳tyadeda Ju۳denuni ۳ Pyítru samitu۳choda tu۳chu۳ju۳ Judíyuvedamuju۳, daryaday savanu۳tyadedantidyerye, ra۳tidye tu۳chu ruuvara, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. 9ॸJadchiy ji ۳ta jiryatiy rivyicha۳da surravay daryaju۳ Ju۳denu siityari ۳vay cabyimu Santiyácu, Pyítru, Juán jarye, varityi ridyetya۳da darya sasa۳yada Ju۳denu rivaayadaju۳ ray, varicha۳ra۳ju۳ ru۳mutya۳jada Bernabéveda jidchavu۳ yisa۳ju۳ ray, rureda variy na۳jyomu, ridyityanu variy ratara samirya rijyu۳, jiryatiy na۳dyeyata۳dara samitu۳choda ruumuju۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, riy ji ۳ta jiyata۳da Judíyuvedamuju۳ra samitu۳choda day. 10ॸVinu jantyuyadavañe۳cho۳ ru۳teda na۳ña۳jnu۳y samiy, ranuma rañi jachipityaja۳sara diye sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Pávurubay niquejada jamiryamu siva Pyítrubay 11ॸTarundamu ji ۳ta siti ۳jada Pyítru Antiyuquíya vicha۳damu, rañiquejada variy samo۳va jiryatiy ráyasayada va۳cha sivaayadayu. 12ॸSi ۳myiñu۳yada munatya jiryi ۳nu۳y rusa۳ siityari ۳vay jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Ruti ۳jadanumatiy Judíyuveda Santiyácumusiy variy, saparu۳yada riva jbyeda variy rusa۳, tapi sasuvu۳yada daryaju۳ riy rityi jmutyonutaniryu۳ryi jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, (ne jiryi ۳nu۳y riñi jteda ju۳bachara darya rusa۳ jibyeda day, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi.) 13ॸTavamyiñi ۳ Judíyuveda jvaayada yitu۳yada jidchavu۳ sisa۳ Pyítru varidye, jiryatiy ripyaru۳yada riva jbyeda vatajuu rusa۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, Bernabé sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ ruvaayada yitu۳yada sisa۳. 14ॸJiryatiy ri ۳nu۳yada: Ne sarupi vase nú۳va, samitu۳choda nú۳va,

rañique۳tya۳da variy rajuu diyadajacheni ۳ Pyítru: Jiryatiy jiñi ۳cha Judíyu, nu۳tyuramusiy jimyiñu۳je rusa۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, nu۳tyuramusiy. Jiryatiy diye jipyaru۳y riva jbyeda rusa۳, jiñi dityanuru۳y riryivyichasara nu۳tyu Judíyuveda nta rirya۳tidye jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ variy. Ju۳denu ra۳y riyada Judíyuveda jiryatiy rityuva۳chu daryaju۳ simu 15ॸNu۳ñi ۳cha

ji ۳ta Judíyuveda nu۳pyi ۳ru۳yadamusidye, ne juuchatavay nu۳dye, mitya, ne nu۳tyu munu۳ñumiryapu۳ryamiy nu۳dye. 16ॸRamuni ۳tiy vu۳dyetya: Tama۳ sa۳jtay Ju۳denu vase vichara ti ۳, tama۳, vinu varityi sito۳tanirya saniquejada, jiryatimyu۳ ne vana۳y sito۳ҡ͑ɗֆѸ̲ɗфֆ‫ڏ‬ musirya saniquejada. Jiryatiy vu۳tyuva۳choda simu Jesucrístu, ramuni ۳tiy su۳tay Ju۳denu vase vichavay varivyu۳y. Ramuni ۳ vu۳jerye tuva۳chuma۳ simu Jesucrístu, sa۳tidye jtay Ju۳denu variy vase vichavantyidyevyu۳y. Su۳tay daryá, vinu varityi vu۳tyuva۳chu simu Crístu, ne vinu varityi vuryito۳tanirya saniquejada, ti ۳ vitya jiryi ۳nu۳y vana۳y jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ra saniquejada, jiryatiy nijya۳mi ۳ rapu۳rya daryaju۳davyu۳y. 17ॸRamuni ۳ jiryatiy vu۳ñi ۳cha Judíֆӕ‫ڏ‬ veda, vu۳vya۳tatiy rana۳cho۳, sa۳tidye jtay Ju۳denu vase vichavay Crístumu varivyu۳y, vu۳dyetya ji ۳ta variy ramusiy: Si ۳tenu juuchatavay ni ۳davyu۳y. ¿Rani ۳tiy jirya rañi jtaryu۳y: sani ۳cha Crístu ramusiy juuchuveda jmu۳tyi ۳ varintyidye? jiryatiy vu۳pyaru۳y riva niquejada jto۳tadeda simu tuva۳choda jiyasachiy. ¡Ne dyetya! 18ॸVu۳tyi jo۳ta۳da jvaayada ju۳na۳ntyirya jiryatiy vu۳pyaru۳mya۳ riva, jiryatimyu۳ ne vana۳y raratyanu daryaju۳ vu۳y, vu۳dyityanu si ۳tenu ratara: Si ۳tenu juuchatavay ni ۳davyu۳y. 19ॸJiryatiy sadiiyadata jimyurichedoda Cristura

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ2ٍॷ3

332

rajyuuchuveda, sadiy Ju۳denu variy riva nu۳tyu diibyi nta rañi ۳cha saniquejadamuju۳, ra۳tidye jnu۳jeya۳sara ti ۳ta۳ju۳ rundamu variy saju۳. 20ॸNu۳tyu munusi ۳ ravyichanu۳yada daryaju۳ Crístusa۳, jiryatiy crusitya۳ѸѸ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nutadeda Ju۳denura rajyuuchuveda Crístu batyedata; ne ri ۳nu۳y ray variñu۳ndye, Crístu ji ۳ta jnu۳y diye ri ۳bivaju۳ day. Jiryatiy ri ۳nu۳y diye ravyu۳mu, ratyuva۳chodamusiy ri ۳nu۳y, jiryatiy ratyuva۳chu simu Ju۳denu denu daryaju۳, jiryatiy sava۳ta۳damu jibetyeda rayadaju۳. 21ॸTama۳ ra۳rrachura jiryatiy sasa۳y Ju۳denu darya mitya vu۳y, tama۳. Ne jiryi ۳nu۳y vu۳ryityi saryera samirya vicha۳da, niquejada jto۳tadedamusiy, ra۳ma۳cho۳ mitya variy Crístu batyeda vuryeyadaju۳. Ru۳mutya۳jadani ۳ Ju۳denu Jnutu si ۳tenu rityuva۳chodamu

3

1ॸ¡Datyi ۳sa۳miy jirye, Cadásiya mucadi ja۳nvay! ¿Chi ۳na۳ jatachu si ۳tenu nú۳jisiy jirye, chi ۳? Nu۳dyityanumá۳ jiryerya nu۳tyu jiryedyiya nta day sani batyeda Jesucrístu crusitya۳sa variy. 2ॸRitaja۳nu ji ۳ta vinu jirya niquejadata jirye: ¿Nu۳tyuramusiy jiryi ۳mutya۳ni ۳ Ju۳denu Jnutu, nu۳tyuramusiy? ‫ͮع‬ɗнӕľ‫ڏ‬ jada jto۳tadedamusiy vidye rani ۳cha day? ¿Ne viy jiryetyuva۳chodamu? Jo. 3ॸ¿Ta۳ jaryi datyi ۳sa۳miñi ۳ jiryeñi ۳cha day, ta۳ju۳? Jiryatiy jirye jo۳ta۳da Su۳ntuta jityuva۳chodamu, ¿nu۳tyuramusiña۳ jirya۳ca۳siryu۳y jidyirya datya۳datara, nu۳tyuramusiy? 4ॸ¿Ne taraju۳ ravichaniy jiryejyu۳ jiryatiy jirye paru۳tya۳da rajuura raju۳yu? ¡Si ۳tenutiy raryicha tara jiryejyu۳! 5ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sasa۳chara mitya Yintu jirye, sivaarya ti ۳ҡҡѸфʮɗфֆľнӕľ‫ڏ‬ byimuntiy, sivaavya۳ niquejada jto۳tadedamura; jiryatiy jiryetyuva۳choda simu daryaju۳ yivaayadara.

Ju۳denu jteda sami ۳ni ۳ Avurá۳bay si ۳tenu satuva۳chodamu 6ॸRamuni ۳tiy

satuva۳choda Avurá۳bay simu Ju۳denu, sajaryeta۳da Ju۳denu variñi ۳ samiy nijya۳mi ۳ju۳, satuva۳chodamusiy. 7ॸJirya۳ntya datya ramusiy: Rityi tuva۳chusara simu, riñi ۳day Avurá۳bay dadyeñu day, jiryatiy rivyichasara daryá. 8ॸCatera nu۳charamu jiryi ۳nu۳y sabaya۳jada Ju۳denu Jnutu daryá, sa۳diy Ju۳denu samivye ruuva, dañumamu۳y ne rirye۳cha Judíyuveda day. Rityuva۳choda jiyadaju۳ sa۳diy samivye yiva, jiryatiy satu۳chodara samitu۳choda Avurá۳bavya daryaju۳: Riñi ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay Ju۳denu jmu۳tyasavajyu۳ yimu. 9ॸRamuni ۳tiy rityi tuva۳chu simu Ju۳denu daryatiy satuva۳choda Avurá۳bay, rirye۳cha jmu۳tyasavay sisa۳ ramu. 10ॸRiy ji ۳ta jiryi ۳nu۳y jiryatiy ruto۳taniryu۳rya niquejada day jiryatiy nu۳chara darya, paruti ۳savadye, darya nu۳charantidyeryacu۳: Paruti ۳savay riñi ۳cha ti ۳ta۳ju۳ rityimyu۳ ne jiriryi ۳ jto۳tadeda ti ۳ta۳ju۳ra su۳teda, catera padyevya nu۳chara niquejada. 11ॸRamuni ۳ vadichara darya, jiryatimyu۳ ne vana۳y savichasara nijya۳mi ۳ sami ۳ Ju۳denu diya, nu۳tyu nu۳charatiy daryantiy: Jiryatiy Ju۳denumu tuva۳chu۳ ni ۳, sa۳jtay variy sami ۳ ni ۳, sa۳jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ variy. 12ॸNiquejada jto۳tadeda ji ۳ta ra۳cha vuryivaayadamusidye, ne vu۳tyuva۳chodamusidyerya, nu۳tyu nu۳charatiy daryantiy: Ni ۳tiy jto۳taniy yivaayadamusiy ti ۳ta۳ju۳ra, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jnu۳jeya۳sara varidye. Crístumusiy vurya۳ramityasara 13ॸSata۳ryu۳mya۳

ji ۳ta Crístu, Ju۳denu jiyasayadajisivyu۳y, ʮɗфֆҡɗֆѸ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ3

333 nutadeda Ju۳denu daryaju۳ vuryeyadaju۳ ni ۳, darya nu۳charani ۳day: Diiyasi ۳ sani ۳cha day ni ۳tiy so۳tay jiiputa۳sa. 14ॸRamusiy ji ۳ta rirye۳cha Ju۳denu jmu۳tyasavay ti ۳ta۳ju۳ nijya۳͑ԮֆˇľѸӕËфɞѸ‫ڏ‬ tumu, daryani ۳ savichanu۳yada Avurá۳bay jmu۳tyasi ۳, vurya۳tidye jmutya۳ vu۳tyuva۳chodamu variñi ۳ Ju۳denu Jnutu, daryatiy saniquejada Ju۳denu si ۳tenu ta۳riy: Ra۳sa۳y jiryeñi ۳ ri ۳ntu. Vu۳jye۳ ra۳sa۳y jidyedyeñura ju۳na۳reju۳ jnu۳yada 15ॸRatyeryi ۳veda,

ratyu۳chu diye nijya۳mi ۳ jachipiya۳jadata jiryiva: Saryityi ju۳tay ti ۳qui vanu vadiiryo۳ ji ۳tyaju۳ nadiva jivyaturu۳y: Sa۳na۳sa۳yasiy vu۳dyenura raberya, ne vana۳y ti ۳ vichadedasa۳ra۳ tara nu۳ndyerya, dantyamu۳y ne vana۳y ti ۳ barya taji niquejada ranchaju۳ntiy, mitya. 16ॸDaryantiy jiryatiy su۳teda Ju۳denu Avurá۳bavya, su۳ndenuva jarye yisa۳ju۳. Su۳tedatya su۳ndevavya nu۳tyu rajuuvadyeryi. Su۳teda ji ۳ta su۳ndenuva, jiryatiy ti ۳quide sani ۳cha, sabaya۳jada variy sanijyu۳ Crístu. 17ॸJiryatiy su۳teda si ۳tenu ta۳riy Avurá۳bavya, ne vana۳y ti ۳ vichadedasa۳ra۳ tara variñu۳ndyerya. Jiryatiy su۳tedara jiñiquejada tarundamu Muyisésibemyusintyi, ne vana۳y ti ۳ vichanichara varirya su۳teda Avurá۳bavya nu۳ndye, mitya. Ne jiryi ۳nu۳y MuyiséѸɗ¡ľ‫ڏ‬ myusiy ji ۳ta ru۳ndayada rijyu۳ saniquejada day, daryaju۳yu pacha nijya۳, mumuri ۳ vu۳yaju۳y nijya۳ ranchaju۳ntiy, ramuni ۳mu۳y ne vana۳y ti ۳ vichanichara tara variñu۳darya munatya su۳teda nu۳day. 18ॸSaryityi sa۳y Ju۳denu sayaru۳rya nijya۳mi ۳yu, vinu varityi saryijto۳tanirya saniquejada, jiryatiy su۳teda MuyiséѸɗ¡ľ‫ڏ‬ myusirya, saryi sa۳vya۳ vinu su۳tedamuju۳ varidyerya cay, tii, mitya. Sasa۳yada ji ۳ta Ju۳denu yitedamuju۳ sayaru۳rya Avurá۳bayu, Muyisésibe jisidye sasa۳yada

dañi ۳. 19ॸ¿Ta۳ju۳numa sabayada Ju۳denu varirya jiñiquejada MuyiséѸɗ¡ľ̲ֆӕѸɗ‫ڏ‬ ntyi, ta۳ju۳? Sabayada ji ۳tara vurya۳tidye datya ramusiy ta۳ra rani ۳cha juuchuveda Ju۳denu diya, ta۳ra. ґ¡ֆĀфʮɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada Avurá۳bay ju۳debi jdeda sa۳ra۳ju۳, ni ۳tiy ra۳jmutya۳ra jiyaru۳rya. Muyisésibe ji ۳ta jmutya۳jada Ju۳denu jpa۳vamyusirya saniquejada day, sa۳tidye bay Ju۳denu ju۳bivaju۳ Irayénuveda jto۳tadedaju۳ra. 20ॸNi ۳tiy nique ti ۳ju۳, ne sanique vinu jidyirya, Ju۳denu ji ۳ta niquejada jidyirya day, varityi su۳teda Avurá۳bavya. Vu۳vyichasara Ju۳denu dadyeñu, ne vu۳vyichasara samuchechimyi 21ॸVuryi ۳tay

ji ۳ta varidye: Jiryatiy su۳teda Ju۳denu Muyisésibemyusirya jiñiquejada, ne sa۳numitya۳da tajiñe۳cho۳ju۳ra jiryatiy su۳teda Avurá۳bavyara. Tapi saryityi bayadara niquejada ratatiy saryi jnu۳tyanichara ju۳na۳reju۳ vu۳y, ramusityi saryi jteda samivye varivyu۳y. 22ॸSaniquejadamu ji ۳ta jiryatiy nu۳charara, sani dityadoda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay juuchatavadyerya, sa۳tidye sa۳y mitya vu۳rya vuryeyaru۳rya, Jesucrístu samiy jvaayadamusiy, varityi vu۳tyuva۳chu simu. 23ॸNetimyu۳ ne siti ۳jada Crístu didye vurya۳tidye tuva۳chu simu, vu۳vyichanu۳yada nu۳tyu tanuvu۳nusavay, nu۳tyu nu۳tyasavay niquejadata, samitu۳choda dityadoda jiju۳. 24ॸRamuni ۳, ravichanu۳yada niquejada nu۳tyu muchechiy vu۳jyu۳ra. Jiryatiy vu۳vyichanu۳yada nu۳tyu deramiy datyi ۳sa۳miy, rito۳ta۳da ji ۳ta niquejada Crístumu varivyu۳y, nu۳tyu muchechiy jto۳ta۳da riy deramiy catera nu۳jyomu daryá. Vu۳tyuva۳chutiy Crístumu, sa۳jtay Ju۳denu samivye varivyu۳y. 25-26ॸVarityi vu۳tyuva۳chu simu, ne vu۳vya۳ta muchechiy variñu۳day, jiryatiy vu۳ñi ۳cha Ju۳denu dadyeñu daryaju۳ day, ja۳ñuma

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ3ٍॷ4

334

ti ۳ta۳ju۳ varivyu۳y, Jesucrístumu tuva۳chodamu. 27ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryi ۳nu۳y jiryatiy vu۳vyicha ji ۳tyu۳vye Crístumu, vu۳vyichasara ramusiy nu۳tyu sujatyavay nta saramityadedata. 28ॸNe vurya۳jtay variy ti ۳nijyu۳ nu۳ndye: Ni ۳ni ۳ Judíyu day, ti ۳nijyu۳ntiy: Ni ۳ni ۳ munu۳ñu day, ti ۳nijyu۳ntiy: Ni ۳ni ۳ muchechidye, ti ۳nijyu۳ntiy: Ni ۳ni ۳ jijyu۳ jvaarya day, ti ۳nijyu۳ntiy: Ni ۳ni ۳ vanu day, ti ۳nijyu۳ntiy: Ni ۳ni ۳ vatura day. Ti ۳ta۳ju۳ jiryi ۳nu۳y vu۳vyichanuma jidchavu۳ nu۳ñi tevay Jesucrístumu day. 29ॸVarityi vu۳ñi ۳cha Crístumu, vu۳vyicha ramusiy Avurá۳bay dadyeñuntiy, vurya۳jmutya۳sara jidchavu۳ Crístusa۳ varirya jiryatiy su۳teda ta۳riy Ju۳denu ya۳sa۳y Avurá۳ra. Nu۳tyu riñi ۳chanu۳yada ta۳riy nijya۳nvay Jesucrístu jti ۳jadajisiy, nu۳tyu

4

1ॸRi ۳tay

ji ۳ta variy, vu۳ñi ۳cha nu۳tyu curaca denu, ni ۳timyu۳ ne ja۳y didye, sama۳cho۳ nu۳tyu muchechiy, dañuma sa۳cha curaca denu. 2ॸSama۳cho۳ datyanusi ۳ rarunda sa۳ra۳ju۳ varityi sa۳jay jijye۳ ju۳bivaju۳. 3ॸDaryadantyivyu۳y, varityi vu۳vyichanu۳yada nu۳tyu deramiy, datyi ۳sa۳miy varidyevyu۳y, nu۳tyu muchechimyi vu۳vyicha variy raju۳, jiryatiy vuryivaayada paru۳cha۳rimyusiy nijya۳mi ۳ niquejada rapu۳rya jto۳tadedaju۳ra. 4-5ॸVariryundamu ji ۳ta jiryatiy sabayada Ju۳denu raju۳, su۳pa۳jada ji ۳ta variñi ۳ jidyenu, vaturu۳myusiy rupi ۳. Sarupeda, Muyisésibemyusiy niquejada jto۳tadedaju۳, sa۳tidye ra۳y vuryeyada, jiryatimyu۳ ne vana۳y vuryito۳tanirya niquejada vu۳y, sa۳tidye jmutya۳ Ju۳denu variy nu۳tyu si ۳tenu jidyedyeñu varivyu۳y. 6ॸJiryatiy vu۳ñi ۳cha variy sadadyeñu daryaju۳, su۳pa۳jada ji ۳tani ۳ jidyenu jnutu vu۳jechimyuju۳, vurya۳tidye sa۳ñe۳ya۳ variy sanijyu۳: ¡Ye۳ye۳! ¡Ye۳ye۳dyera! 7ॸRamutimyu۳ ne muchechimyiñu۳davyu۳y, sadadyeñunuma varidyevyu۳y. Jiryatiy

vu۳vyicha sadadyeñu, vurya۳jmutya۳ variy sa۳ntyutya۳damuju۳ra jiberya. Ne vu۳ryi ta۳rya۳ru۳y rana۳cho۳ niquejadamu vuudoda nu۳day 8ॸTa۳riy, netimyu۳ ne jiryedyetya didyeñi si ۳tenu Vuryi ۳ndenu didye, jiryivaañu۳yada paru۳cha۳rimyusiy rusa۳ jiryatimyu۳ ne si ۳tenu ju۳denumidyeryi. 9ॸDiye ji ۳ta variñumatiy jiryedyetyama۳ni ۳ si ۳tenu Vuryi ۳ndenu, ri ۳tay samivya۳ju۳, variñumatiy jirye۳cha sajaryetasavay, ¿nu۳tyuramusiña۳ jirya۳numityeryu۳y ju۳na۳y nijya۳mi ۳ niquejadamuju۳ntiy, nu۳tyuramusiy? jirya۳tidye jvaay paru۳cha۳rimyusiy risa۳ntiy jiryatimyu۳ ne vana۳y ra۳ra۳y vuryeyada. 10ॸJiryebe ji ۳tara runda, jarimyuni ۳, vichtya, vaata jarye ti ۳ta۳ju۳, jirye jto۳tadeda variy tara ramu sa۳tidye jnu۳y nta samirya Ju۳denu variy jiryeñe۳cho۳. 11ॸ¡Ri ۳ntañu۳ ji ۳ta jiryeñiya۳re rañuma ma۳cho۳ mitya rivaayada jirye۳ntyutya۳da jiyadaju۳!

Pávurubay jachipityaja۳ra 12ॸRayasanta

jaryi jirye, ratyeryi ۳veda, jirye۳cha nu۳tyu ray jiryatiy rapyaru۳yada riva niquejada jto۳tadeda, Crístumu tuva۳choda jiyasachiy. Rañi ۳cha variy nu۳tyu jiryetyi vichanu۳yada Ju۳denu niquejada datyi ۳sa۳miy. ͮľʮɗфֆľԮֆɗËȍ‫ڏ‬ deda taji nta varirye. 13ॸJiryedyetya daryaju۳ nu۳tyu ri ۳diva۳jadanube ratyu۳choda munatyara samitu۳choda jiryiva. 14ॸNe jirye rrachoda varirye, dantyamu۳y ne jirya۳vityeda ri ۳diva۳jadamu ray. Jiryeñi diryejada ji ۳ta nu۳tyu Ju۳denu jpa۳nu varirye, nu۳tyu nta jiryedyiryeni ۳ Jesucrístu. 15ॸ¿Tena۳ diyera jiryi ۳chana۳tya۳da, te? Ri ۳tay ji ۳ta vijyo۳mujache jiryenchiy daryaju۳, jiryi ۳chana۳tya۳da darya sa۳ra۳ju۳ varirye jiryeñi sa۳ryu۳yadanuma jiñi ۳siy varintyirye. 16ॸ¿Jiryatiy ri ۳tachara si ۳tenu jiryiva, jiryedyi variy nu۳tyu jimyityasiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ4ٍॷ5

335 nta riva? 17ॸRijyiintyeru۳y ji ۳ta tavay Crístumu tuva۳chodajisiy jirye, rirye۳tya۳damu, ne samirya jachipiya۳jadamu, jirya۳tidye ra۳tya variy rivantiryi. 18ॸSamirya raryicha varityi rirya۳ra۳tyasara samiryaju۳ jiryiva, ne vinu variy varityi ravyicha jiryisa۳. 19ॸRi ۳tay jiryiva, radyedyeñu, rañuvay daryaju۳ jiryivasiy nu۳tyu ray ntanuma rupachu ju۳na۳y jiryentyi, vadi vicha۳daju۳, rañuvay, jasicha۳ra۳ju۳tiy su۳nde Ju۳denuni ۳ Crístu jiryimu. 20ॸNu۳tyichitya ravyicha۳da jiryisa۳cu۳, nu۳tyichiy, varityi ra۳nique taji nta jiryisa۳ntidye, ne radyetya daryaju۳ nu۳tyu ra۳jachipiya۳ jiryenchiy, nu۳tyu. Riti ۳jada samitu۳choda Muyisésibe niquejada ju۳bivaju۳ 21ॸJirya۳ma۳ tu۳chu riva, jiryatiy jiryevyicharu۳y Muyisésibe niquejada jto۳tanivye, ¿jiryeñi tuva۳chu۳sani ۳virya nu۳tyu ranique saniquejada? 22-23ॸNu۳chara daryaju۳ ramu day: Varityi danu۳ju۳y denuti ۳ savicha۳da Avurá۳, ti ۳qui vichanu۳yada samuchechityodaniy detuchi ۳, nu۳ntiy vichanu۳yada si ۳tenu savaturu۳ñiy detuchi ۳. Samuchechityoda denu ji ۳ta pi ۳ru۳yada vinu jijye۳ va۳ta۳damuju۳, savaturu۳dyenu ji ۳ta pi ۳ru۳yada Ju۳denu jtedamuju۳ntidye, jiryatiy savichanu۳yada suru۳tyu su۳no۳dáju۳si ۳ yajisiy. 24-25ॸRani ۳ ji ۳ta samitu۳choda day, jiryatiy ra۳datyanu tara vu۳y. Daryatiy nanuvicha۳da danu۳ju۳y vaturu۳jyu۳y mityiji denutanu۳jyu۳be, daryaday ravicha daraju۳y niquejadantiy, jiryatiy su۳teda Ju۳denura: taraqui su۳teda Sinayí musimyu, Arábiya mucadimu, rani vuunuru۳ryi rityi rañi jto۳taniryu۳rya. Rani ۳ ji ۳ta nanubaya۳jada muchechityoda Acáraju۳y jtyatanu۳be, jiryatiy muchechimyijyu۳ nanudetuñu۳yada. Daryadantyi Jerusarí ۳ diye, ti ۳ta۳ju۳ rumu vichavatya Judíyuveda, rivyicha nu۳tyu muchechimyi, niquejada jiyadaju۳.

26ॸAvurá۳bay

vaturu۳y Sáraju۳be baya۳ ratarya Jerusarí ۳ nijyu۳, ʮɗфֆҡɗֆʮфֆɗ͑ф‫ڏ‬ numa varidyerya, jiryatiy nu۳tyu vuryi ۳no۳da daryaju۳ nada day. 27ॸDarya nu۳charani ۳day daryaju۳ra: Ya۳jchana۳y suru۳tyu jiryatimyu۳ ne deti ۳ ji, ya۳sa۳ñe۳ya۳ jichana۳yadamu, dañumamu۳y ne jiñuvaday rupachodamu, tapi rirye۳cha jaryivya۳ju۳ rajuuvay jidyedyeñu nadimusiy jiryatiy nanuvicha jivyanusa۳. 28ॸRatyeryi ۳veda, vu۳ñi ۳cha nu۳tyu Isácubay, Sáraju۳be denu, jiryatiy sarupeda Ju۳denu jtedamuju۳. Daryaday vu۳ñi ۳cha Ju۳denu dadyeñu su۳tedamuju۳ntidye. 29ॸDaryatidye sa۳rupantanu۳yada muchechityodabay denuni ۳ Sáraju۳be denu, jiryatiy Ju۳denu Jnutu jtedamuju۳ rupi ۳ni ۳, daryadantyi diye (Judíyuveda jarupanta riy jiryatiy Ju۳denu jtedamuju۳ rivyicha jidyedyeñu, rityuva۳choda mirya۳damu rirya۳rupantayu.) 30ॸSu۳teda ji ۳ta siva Avurá۳bay daryá catera nu۳Ëȍф͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu: Ya۳jatya bimuju۳ ͑Āʮɗ̲ֆӕËȍľËȍɗ‫ڏ‬ tyoda, nanudenuta, tapi ne sa۳jmutya۳ra jiberya jidchavu۳ jivyaturu۳dyenusa۳. 31ॸRamuni ۳, ratyeryi ۳veda, vu۳ñi ۳cha nu۳tyu Sáraju۳be denu, vurya۳tidye jmutya۳ra vu۳jye۳myu vichasa۳da, ne vu۳ñi ۳cha nu۳tyu muchechityoda denu, jatyasi ۳. Vurya۳ntya vanu۳tya ratyadodaju۳ vu۳y

5

1ॸSaratyanuma۳

ji ۳ta Crístu vu۳y, vurya۳tidye vichasara ratyanusavay variy. Jirya۳vanu۳tya daryaju۳ variy raju۳ ratyadodayu; ne ji ۳rya۳sabuy ju۳na۳y riva Muyisésibe niquejada jto۳tadeda nu۳day. 2ॸJirya۳ntya jnu۳y, rañi ۳ rañi ۳cha Pávuruntiy, jiryatiy ri ۳tay jiryiva: Jiryetyi jmutyonutaniyu, sa۳tidye jtay Ju۳denu variy samivye jirye, jiryi ۳tay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ5

336

variy rata: Ne rasa۳ra۳ vu۳jyu۳ra Crístu diiyada vu۳ryamityanicha۳daju۳ nu۳day. Ne vana۳y sa۳jantyuy Crístu variy jiryiva nu۳day. 3ॸRa۳jatyi tu۳choda vijyo۳mujache jiryivantiy: Ni ۳tiy jmutyonutaniyu, sa۳dyetya jto۳tanirya Muyisésibe niquejada ti ۳ta۳ju۳ variy jiryamityanicha۳daju۳. 4ॸJiryetyi jto۳taniryu۳rya niquejada, sa۳tidye jtay Ju۳denu samivye variy jirye, jirye۳cha variy jiintyasavay Crístusa۳siy, ne vana۳y sa۳sa۳y mitya variy jiryerya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada nu۳day. 5ॸSu۳ntumusiy ji ۳ta vu۳yntuy jaryi vu۳ñi ۳ru۳yadamu ra۳jiju۳ jiryatiy sa۳jtay Ju۳denu samivyevyu۳y, jiryatiy vu۳tyuva۳chu daryaju۳ simu. 6ॸJesucrístumu ji ۳ta vu۳ñi ۳cha samivye varityi vu۳dyityanura vu۳tyuva۳choda jiryatiy vuryivaayada jaryi vu۳vya۳ta۳damura, dañuma vurye۳cha jmutyonusavay, dañumamu۳y ne. 7ॸJirye ji ۳ta vichaniñu۳yada samiy munatya. ¿Chi ۳ra paru۳tyaniy riva si ۳tenu tuva۳choda jirye, chi ۳? 8ॸTama۳ Ju۳denumusiy rani ۳cha paru۳yada day, tama۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta natuchara tuva۳chodamu vu۳y. 9ॸJirya۳ntya jnu۳y ra۳jisiy taji datyadoda, daryatiy jiryi ۳nu۳ֆЙѸɗĀֆľф‫ڏ‬ musiy rijeryenura varapu buya۳dinube, racasiyadaju۳, daryaday rajaryenu nicyara۳y tu۳chodantirya samitu۳chodantiy, ra۳jarapu۳y samitu۳choda variy. 10ॸJiryatiy ratyuva۳chu simu Vu۳yntyityu۳, radyetya variy jiryenchiy: Ne jirya۳jachipiya۳ru۳y tajiñe۳cho۳ju۳; sa۳day murichenutaniy Ju۳denuni ۳ ni ۳tiy jarupantaru۳y jirye, dañuma sa۳cha ti ۳. 11ॸRitaja۳nu ji ۳ta variy jirye, ratyeryi ۳veda: Raryityi datyanura jmutyonutadeda, daryatiy ru۳tañu۳y tavay rañijyu۳, ¿ta۳raju۳ riyasanta variy mitya riva ray, ta۳raju۳? Nevidye jiryatiy radyetyanusara darya: Vu۳ryamitya vinu jiryatiy sabatyeda Crístu crusitya۳sa vuryeyadaju۳, vinu rani ۳ radyetyanu day.

Ne rirrachuru۳rya crusinchiy datyadoda raryityi datyadodara jmutyonutadeda variy risa۳ju۳. 12ॸ¡Jaryiñi ۳ riryi jmutyonutaniryu۳y jirye! ¡Rirya۳ma۳ jmyisityasara variy risa۳ju۳yu! 13ॸJirya۳jnu۳y, ratyeryi ۳veda, sanatuyada Ju۳denu jirye ratyanusavajyu۳, jirya۳tidye jmu۳tya nu۳ñi jiryedyeyu, jiryevya۳ta۳damu. Ne vurya۳jvaay vu۳ryetyadodamura va۳cha ni ۳ru۳yada, daryatiy vu۳ñi ۳ru۳y vu۳dyirya day. 14ॸTapi vuryito۳taniy ti ۳ta۳ju۳ra Ju۳denu jteda, varityi vuryito۳tanirya jirya niquejada: Vurya۳ntya va۳tani ۳ vu۳tyuunu vichi ۳ nu۳tyu vu۳vya۳ta daryantidyevyu۳y. 15ॸNetimyu۳ ne jiryevya۳tayu, jiryechu۳y nta nu۳ñi jiryeyu, jiryi ۳myimyu۳y variy nu۳ñi jirye risa۳ju۳yu, jatyi jiryepyarutamu۳y tamityayu. Va۳cha ni ۳ru۳yadacanumiy vu۳ñi ۳cha vu۳dyirya jvaayadamu 16ॸRi ۳tay ji ۳ta variy: Jirya۳ntya vichasara Ju۳denu Jnutumu, ne jirya۳jvaay varirya jiryedyirya ni ۳ru۳yada nu۳day. 17ॸTapi jiryatiy vu۳ñi ۳ru۳y vu۳dyirya darya, rani ۳ ji ۳ta ra۳cha Ju۳denu Jnutu jiyaro۳ju۳ day; Ju۳denu Jnutu ni ۳ru۳rya ji ۳ta, vu۳dyirya ni ۳ru۳yada jiyaro۳ju۳ntidye; ramutimyu۳ ne vana۳y nta vuryivaarya si ۳tenu vu۳ñi ۳ru۳yada. 18ॸVarityi vu۳vyichasara Ju۳denu Jnutu datyadodamu, ne ra۳vuunu niquejada variñu۳ndyevyu۳y, jiryatiy Su۳ntumusiñuma vuryito۳taniy daryaju۳ darya. 19-21ॸJvadichara jiryi ۳nu۳rya vu۳dyirya ni ۳ru۳yada day: ti ۳ vaturu۳jsa۳ rupiyada, va۳cha jvaayada jarye, cadnaveda, jiipu tera jvaachi ۳ nijyu۳ jachipiya۳jada risa۳ju۳, nuvoda, mityasiiyada, jvatyiyada, ra۳tya۳da, nique۳yada, mitya vu۳ñijyu۳ jachipiya۳jada jarye, tajiñe۳cho۳ju۳ jachipiya۳jada jaryentiy, tajiñe۳cho۳ju۳ datyadoda, ju۳nnuva۳yada, nijya۳mi ۳ ju۳vedacanuyada jarye risa۳ju۳ntiy, niyu۳yadacanuyada,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ5ٍॷ6

337 vaturu۳jsa۳ jarupadodacanuyada jarye, ti ۳ta۳ju۳ darya jvaayada jarye risa۳ju۳ra. Ratyu۳choda ta۳riy ra۳jisiy jiryiva, ratyu۳chu ju۳na۳y ra۳jisiy jiryivantiy, tapi rityi jvaacharara darya jvaayada, ne rirya۳jmutya۳ra jiyaru۳rya Ju۳denu nusu۳jyomu. Samirya ni ۳ru۳yadacanuvye vu۳ryicha Ju۳denu Jnutumusiy 22-23ॸJu۳denu Jnutu jvaayadamusiy ji ۳ta vu۳dyetyara va۳ta۳da; ramusintyirya jchana۳yadantiy, samirya vicha۳da, tapi vicha۳da tavañijyu۳, samirya jachityavay vicha۳da jarye, samirya jvaayada tavay jiyadaju۳, paru۳yasa۳ jvaayada, nique۳yasa۳ vichasa۳da jarye, vase jachipiya۳jada jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Ne tara ju۳na۳y ra۳cha tara niquejada rayaro۳ju۳ jadchiñu۳day, darya jvaayada jiyaro۳ju۳ nu۳day. 24ॸVu۳y ji ۳ta jiryatiy Jesucrístu nijya۳nvadyevyu۳y, vuryi ۳vattama۳ sacrusitya۳sa vu۳dyirya ni ۳ru۳yadajisivyu۳y. 25ॸJiryatiy jnu۳yasavay Ju۳denu Jnutumusidyevyu۳y, vurya۳ntya vichasara sadatyadodamuju۳ntiy. 26ॸNe vurye۳cha vuryinnuva۳vye, ne yinu۳y vu۳jyo۳ta rata riy vu۳tyevay, rirya۳mirye varivyu۳y.

Pávurubay niquejada ruuva

6

1ॸRatyeryi ۳veda,

variñumatiy vu۳dyi siva vu۳tyeryi ۳ jiryatiy sajiintyemya۳ ramusiy samirya niquejada jiryatiy Ju۳denu niquejada darya, mi ۳ni ۳tyi vicha jaryi datyara vu۳quebyimu, sa۳ntya jmu۳tya variy samiryamuju۳ni ۳. Vurya۳ntya jnu۳tyantidyevyu۳y, vu۳ñuma jiintye ranchiy juuchuvedamuntidye. 2-3ॸVurya۳ntya jmu۳tyasara nu۳ñi vajyuu vu۳y, vuryeyaru۳ryamu, vurya۳jto۳tanichara varirya Crístu niquejada; tapi ni ۳tiy jachipiya۳ jiñijyu۳: Ray ji ۳ta Ju۳denu niquejada datyanu۳ day, ¿Va۳ Ju۳denu niquejada datyanu۳ sani ۳cha cay? Ni ۳day jiquivu۳chudayu. 4-5ॸNu۳ñi

ti ۳musiy vurya۳͑ҡֆʮ͑ҡֆфԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ yada, samiryavidye rani ۳cha, Ѹ̲ɗфֆ‫ڏ‬ ntye, vuryi ۳chana۳tya۳da jiju۳ra; ne vurya۳jnu۳y ti ۳ jchana۳tya۳da jiju۳ nu۳day, nu۳ñi ti ۳musiy jiryi ۳nu۳y nu۳dyetya darya yivaayada day. 6ॸNi ۳tiy ra۳jmutya۳ datyanu۳musirya Ju۳denu niquejada, daryaday sa۳sa۳y tara varintyidyeñi ۳. Jidchavu۳ nana۳sa۳y variyu. 7ॸNe jirya۳quivu۳chu nu۳ñi jiryeyu, jirya۳tiy jtavya۳: Ne sadatya Ju۳Āľ͑ӕфԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ yada. ¡Sadatya jasirya! Ne vana۳y quivu۳chusi ۳ variñi ۳, ne jiryi ۳nu۳y daryatiy vu۳ryi nutara tara, daryaday vu۳ryi jmutya۳ ru۳co۳sintyi daryatiy vu۳vyichaniy ti ۳, daryaday sa۳chaniy Ju۳denu rivantidyevyu۳y. 8ॸNi ۳tiy vichasara jivyu۳ ni ۳ru۳yada jvaayada jiyadaju۳, ya۳jmutya۳ rivasirya jidyiitya۳ju۳sara; ni ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳tiy vichasara Ju۳denu Jnutu jmu۳tya۳data, ya۳jmutya۳ variy simusirya ju۳na۳reju۳ jnu۳yada day. 9ॸNe vurya۳paru۳y riva samirya jvaayada; samiryundamu ji ۳ta vurya۳jmutya۳ simusirya samirya jnu۳yada, netimyu۳ ne vurya۳diiryo۳vay ra۳jisiy. 10ॸRamuni ۳tiy jasicha۳ra۳ju۳tiy vu۳ryicha, vurya۳ntya jvaañumaya۳ variy samiryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳, jaryinra ji ۳ta rijyu۳ jiryatiy vu۳tyeryi ۳veda vuryi ۳taryi, jiryatiy rityuva۳chu vatajuu Ju۳denumu vuryisa۳ day. Pávurubay niquetacheda 11ॸ¡Jirya۳jnu۳y

ta۳ ja۳mura nu۳charata rañu۳y, si ۳tenu rajyomututa rañu۳rya! 12ॸRityi vicharu۳y vadichavay nijya۳nvajyu۳, riñi ۳ ji ۳ta jmutyonutaniryu۳y jiryedye, jiryatimyu۳ ne rivyicharu۳y jiyasantasavay Crístu crusiy jiyadaju۳, jiryatiy ju۳vajadasara daryaju۳ rijyu۳ darya Crístu diiyada crusitya۳sa vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳ day. 13ॸDantyamu۳y ne ruto۳ҡĀľĀʮ̲ӕҡֆΎ͑ӕ‫ڏ‬ savay samiryamusirya Muyisésibe niquejada, dañuma ru۳mutyonutaniryu۳y

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æĀѸɗֆॷ6

338

jirye, rirya۳tidye jchana۳tya variyu, jiryatiy riñu۳tyanirya jiryevyu۳, riñi jtay variy Ju۳denu niquejada jto۳tanivye jirye. 14ॸRay ji ۳tamu۳y ne ra۳jchana۳tya tara, vinu Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu crusiy nichiy ra۳jchana۳tya day, jiryatiy sadiiyada rata۳sa rajyuuchuveda jiyadaju۳. Ramutiy ji ۳ta ne ratyuva۳churu۳y ray nijya۳nvay ni ۳ru۳yadamu day, tapi ravyicha nu۳tyu diibyi raju۳ daryaju۳ day, nu۳tyu radyiiy ntama۳ crusitya۳sa Jesucrístu jsa۳ju۳ntidye. 15ॸDañuma vu۳ñi ۳cha jmutyonusavay, varimyatamu۳y ne jmutyonusavay, rama۳cho۳ mitya variy; rani ۳ ji ۳ta vuryi ۳nu۳yadaju۳ day, jiryatiy vu۳vyicha vadi nijya۳nvay Ju۳denu jtedamuju۳.

16ॸTi ۳ta۳ju۳

фɗҡֆɗԮɗËȍѸфʮɗфֆ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ musiy, sa۳bay Ju۳denu samirya vicha۳daju۳ riy, sa۳ntyutya variy risa۳ju۳ riy, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Ju۳denu dadyeñu daryi, jiryatiy rityuva۳chu samiy ramu simu. 17ॸDiye ji ۳ta ne rirya۳jarupanta ju۳na۳y riva nu۳nrye, tapi rabajyo۳viñu ravyu۳va, Jesucrístu jiyadaju۳ jarupantasa۳da bajyo۳ daryaju۳ra. Ramuni ۳tiy rirya۳ma۳ datya jiryatiy si ۳tenu Jesucrístu muchechiy darye. 18ॸSa۳vichaniy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu samiñi ۳ jiryi ۳ntu. Daryanuma ra۳ma۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

EVESUMU VICHAVAMYUJU۳ RA CATERA Pávurubay mu۳chuveda

1

1ॸRay Pávuru, rañi ۳cha Jesucrístu nusu۳byi Ju۳denu jtedamuju۳, jiryimuju۳ saju۳ jiintyasavay jiryatiy Evésumu vichavay jirye, jiryatiy jiryevyichasara Jesucrístu va۳ta۳damu day, samiy siityevay saju۳ variy jirye. 2ॸJirya۳jmutya۳ra samirya vicha۳da Vu۳jye۳ Ju۳denumusiy, Vu۳yntyityu۳ ˇľѸӕËфɞѸҡӕ‫ڏ‬ musiy jarye, jiryatiy jiryi ۳mutya۳ simusirya jiryejyuuchuveda ramityadedaju۳.

Vuryi ۳mutya۳jaya۳sara Crístumusirya rajuura samirya vichasara vuryi ۳nu۳yada jiyadaju۳ 3ॸJu۳na۳reju۳ jchana۳tyasi ۳ sa۳vichasara Vu۳jye۳ Ju۳denu, jiryatiy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu ja۳ñi ۳, ni ۳day sa۳chara varintyirya rajuura samirya vichasara vuryi ۳nu۳yada jiyadaju۳ntiy, Vu۳yntyityu۳ Jesúsmusintyi, jarichuvimu, Āɗֆľ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ dyerya ti ۳ta۳ju۳ vu۳jyu۳ darya. 4ॸDaryamusiñi ۳day sajaryeta۳da Crístumuju۳ vu۳y, netimyu۳ ne su۳ndejadara mucadi variy didye, vurya۳tidye vichasara jiintyevye saju۳, ne va۳cha niquesara ra۳chasara sadiya vu۳ñijyu۳ nu۳day. 5ॸSadirya va۳ta۳damusiy yiteda: Ra۳jmutya۳ si ۳tenu radyedyeñuju۳ jirye, Jesucrístumusiy sajachipiya۳jada daryá, jidyirya ni ۳ru۳yadamuju۳. 6ॸRamuni ۳day vurya۳jchana۳tyani ۳ Ju۳denu samirya

sa۳yadiva, jiryatiy sadirya ni ۳ru۳yadata jiche۳dyevyu۳y, jiryatiy jaryi sava۳tasavay daryaju۳ Jesucrístumusidyevyu۳y. 7ॸJesucrístu jiryi ۳nu۳y murichedoda yindaja۳ta vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳, saramityaniy Ju۳denu variy vuryivara, jiryatiy jaryi samiryamu sani ۳ru۳yadata jiche۳vyu۳y. 8ॸSasa۳yada jaryivya۳ju۳ vu۳jyu۳ra jidyetya۳da ti ۳ta۳ju۳, samirya jachipiya۳jada jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. 9ॸSadityanunu۳yada vu۳rya jivya۳tara, jiryatiy dutyasara ravichanu۳yada tavajyu۳, jvadicharaday sajachipiya۳jada jvaayadara jijechara jidyirya Crístumu. 10ॸSajachipiya۳jada jvaayadara ra۳numatiy ju۳ti ۳ sito۳tadeda runda, jasityidye sa۳bay Crístu nusu۳yadaju۳ ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy na۳vay jarichumu darya, mucadiva vichara jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. 11ॸSimusidye rirya۳jmutya۳ ti ۳ta۳ju۳ Crístu siityari ۳vantyirya jiyaru۳ryantiy jiryatiy sabayada Ju۳denu rijyu۳ darya. Sadirya jachipiya۳jadata jibeyada daryaju۳ra jidyirya jvaaryu۳yada. 12ॸDarya sivaay jidyirya darya, ra۳tidye danu۳ya۳ jaryi vanda su۳ro۳, jiryatiy riichana۳tya۳da nijya۳nvay nu۳nchirya, jiryatiy munatya nu۳ñi nutuyada sa۳jiju۳ vuryeyada rá۳ñu Crístu. 13ॸJirye jaryentiy, jiryetyuva۳chodanumatirya si ۳tenu tu۳choda sanijyu۳, jiryatiy samitu۳choda darya, ramusiñi ۳day vu۳dyetyara Ju۳denu jantyutya۳da. Jiryetyuva۳chodanumatiy variy simu, sabayada yintuta jijyu۳ variy jirye, darya ni ۳day su۳teda variy: Ra۳jpa۳ni ۳ 339

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ1ٍॷ2

340

ri ۳ntu ri ۳bivaju۳ jiryimuju۳ntiy. 14ॸJiryatiy sasa۳yada Yintu vu۳y, vu۳dyetya ji ۳ta ramusiy vurya۳jmutya۳ra jantyutya۳da Ju۳denumusiy, rirya۳tidye jchana۳tya nijya۳nvay variñi ۳ Vuryi ۳ndenu, ra۳jasa۳y jaryi vanda su۳ro۳ variy. Pávurubay jachiñu۳yada Ju۳denuvara datya۳da Crístu siityari ۳vajyu۳ 15-16ॸRamuni ۳dantyi,

ratyuva۳chodanumatiy ranchiy jiryetyuva۳choda simu Vu۳yntyityu۳ Jesús, ti ۳ta۳ju۳ jiryevya۳ta۳danchiy jarye riñijyu۳ ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu siityari ۳vajyuu, ne rapyaru۳y riva jchana۳tya۳dani ۳ Ju۳denu jiryeñijyu۳, jasidye rajechipityaja۳ Ju۳denujsa۳ tu۳chodamu jirye. 17ॸRajechiñu۳y siva Ju۳denu, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu ja۳y, ni ۳tiy vichasara vandamu, sa۳tidye sa۳y Yintu jirye, simusityi jirye۳cha jaryi datyavay, jiryatiy sadityanu jiryeñi ۳ Jesús, jirya۳tidye datya si ۳tenuni ۳. 18ॸRajechiñu۳y jiryeyadaju۳, sa۳no۳no۳nu۳rya jiryejechiy datya۳da, jirya۳tidye datyara ta۳rajiju۳ jiryentuchara, jiryatiy sabayada Ju۳denu jiryejyu۳ darya, ta۳ jaryi taratavay jirye۳chate jasiy jiryatiy jiryi ۳mutya۳ra jiberya vandamu rusa۳ ti ۳ta۳ju۳ sasiityari ۳vajyuu. 19ॸRajechiñu۳ntyi jirya۳tidye datya ne ti ۳ saradoda sa۳ra۳ra sadatyadoda, jiryatiy simu tuva۳chuvamyu darya, ratatiy sivaachara jaryi jivyanu۳yadata darya. 20ॸDarya savanu۳yadataday jimyi ۳sadedani ۳ Crístu diibyimusintyi, sama۳sadeda ji ۳ta yintyityudamyuju۳ jarichuvimuni ۳. 21ॸVu۳jye۳ Ju۳denu bayadani ۳ Crístu ti ۳ta۳ju۳ bayantuvedanchaju۳, jiryatiy ru۳tachara jaryi vanu۳vyeyu, datyavay jarye, ti ۳ta۳ju۳ jirya mucadiva vichavay jiryatiy ru۳tay daryaju۳ nutyityu۳miyu, nusu۳yadacanumiy daryaju۳riy. Ti ۳ta۳ju۳ jirya jiyadaju۳ sasa۳ñi ۳ Crístu jaryi datya۳daju۳, dantyamu۳y ne vinu diye vichavajyu۳, ru۳siy vichavajyu۳ntiy.

22-23ॸSabayadama۳

Ju۳denura ti ۳ta۳ju۳ Crístu numutu jaridye. Ramuni ۳day sabayadani ۳ Crístu ja۳mu nutyityu۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ sasiityari ۳vajyuu nutyityu۳ju۳ jarye, jiryatiy riñi ۳cha savu۳ nta variy. Savu۳tanuma ti ۳ta۳ju۳ yito۳tadedayu, ni ۳tiy datyadarya mityamusiy jto۳tadeda ti ۳ta۳ju۳ tara day. Sa۳ntyutya۳da Crístu jivya۳ta۳damuju۳ vu۳y

2

1-2ॸJirye jerye vichanu۳yada diibyimiy Ju۳Āľ͑ӕĀɗֆʮɗфֆľʮֆӕӕ‫ڏ‬ chuvediva. Jiryevyichanu۳yada variy juuchatavay jiryatiy jiryechiityari ۳nu۳yadara va۳cha vicha۳da ti ۳ta۳ju۳ daryaju۳. Jiryevyichanu۳yada variy bayantu nutyityu۳mu tuva۳chuvay, bayantu rapu۳y ni ۳tiy vanu۳tya۳da riy rityimyu۳ ne tuva۳churu۳y simu Vu۳jye۳ Ju۳denu. 3ॸTi ۳ta۳ju۳ nu۳jerye vichanu۳yada ta۳riy ramuntiy. Nu۳dyivaañu۳yadara daryatiy nu۳dyivaaryu۳y, nu۳vyu۳ va۳tara jarye, nu۳jechiy va۳ta۳damu jaryentiy. Ramuni ۳day nu۳vyichanu۳yada variy paruti ۳savay Ju۳denu jtedamuju۳, nu۳tyu tavay nijya۳nvatyi ti ۳ta۳ju۳ darya. 4-5ॸJu۳denu ji ۳ta ni ۳tiy jaryi jantyutyara, jiryatiy sava۳ta۳da jaryi jivya۳ta۳damu vu۳y, dañuma vu۳ñi ۳chanu۳yada diibyimiy vu۳jyuuchuvediva, Crístu jsa۳ju۳ sasa۳yada ja۳muca۳ jnu۳yadaju۳ varivyu۳y. Sani ۳ru۳yadamu jirye۳yada variy vuryeyadaju۳. 6-7ॸSami ۳sadeda Ju۳denu Jesucrístu jsa۳ju۳ vu۳y, sama۳sadeda jarichumu sisa۳ju۳ varintyivyu۳y, sa۳tidye dityanujaya۳sara ju۳na۳re sa۳ra۳ju۳ra jaryi yentyutya۳da, jiryatiy jaryi samirya jachityi ۳ savichasara daryaju۳ vu۳ñijyu۳ Jesucrístumusiy. 8ॸVinu sa۳ntyutya۳damusiy vu۳ryamitya mityara vu۳jyuuchuveda murichirya, jiryatiy vu۳tyuva۳choda simu. Vu۳tyuva۳choda ji ۳tantiy ne vu۳dyirya tuva۳choda darya; Ju۳denumusiñuma rani ۳cha ti ۳ta۳ju۳ day. 9ॸNe vu۳cya۳na۳y vuryivaayadatara,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ2ٍॷ3

341 vu۳ñuma jchana۳tya ranchivyu۳y. daryaju۳ su۳ndebimiy jiryatiy su۳ndejada Jesucrístumu vu۳y, vurya۳tidye vichasara samiy jvaavye, darya sabayada ji ۳tyaju۳ vurya۳vichajaya۳sara daryá samirya sadiya.

10ॸVu۳vyichasara

Vu۳vyichasara samivye Jesucrístumu 11ॸRamuni ۳ jirya۳jachipityara

nu۳tyu jiryevyichanu۳yada munu۳ñumiy Judíֆӕ‫ڏ‬ veda diya. Jiryatiy ru۳ҡËȍфʮ̲ӕҡֆΎ͑ӕ‫ڏ‬ sarara jivyu۳ Ju۳denunijyu۳, ru۳nu۳y ji ۳ta jiryeñe۳cho۳ nu۳tyu Ju۳denu rrachúvay, jiryatimyu۳ ne jmutyonusavay daryaju۳ jiryedye. 12ॸVariryundamu jiryevyichanu۳yada tajiñe۳cho۳ju۳ Crístujisiy. Ne jiryevyichanu۳yada variy Ju۳denu siityari ۳vay tevamyi, dantyamu۳y ne jiryedyetya۳da didyerya Ju۳denu jteda jiryeyada ra۳yadaju۳ didye. Jiryevyichanu۳yada mitya, ne jiryentuñu۳yada sa۳jiju۳ Ju۳denu jirya vuryi ۳nu۳yada rundamu. 13ॸDiye ji ۳ta Jesucrístu batyeda nudaja۳musiy, satuudityaniy Ju۳denu variy jirye, ripya daryaju۳ jiryevyichanu۳yada sa۳jisidye. 14-15ॸSani ۳cha ji ۳ta Jesucrístu samirya vu۳vyicha۳daju۳ day, varidye santye۳ryadedara davicha۳daju۳y tavicha۳daquiju۳ntiy, daryamusiy sapu۳yadara riñique۳yada jijechivyasiy, ramuni ۳day rivyichanu۳yada ripya sa۳jisiy. Sito۳tadeda Jesucrístura Ju۳denu jteda juuchuveda jiyadaju۳ jivyu۳mu, Ѹ¡ҡֆľ‫ڏ‬ damusiy. Su۳teda Ju۳denu daryaju۳ rajuura niquejadamusiy, nu۳tyuramusiy vurya۳vichasara samiy, nu۳tyuramusiy. Sabatyedamusiy ji ۳ta yindejada Jesucrístu ni ۳ ti ۳qui nijya۳mi ۳ yimu, jiryatiy sabayadara vurya۳tidye vichajaya۳sara samirya mityiji. 16ॸCrusitya۳sa batyedata saratyadoda mityijijyu۳ryi davicha۳daju۳y ja۳nvay Ju۳denu diya, rirya۳tidye vichasara ti ۳ta۳ju۳ nu۳tyu tevajyuu nta

variy. Rata ji ۳ta rabaryi ۳ʮĀфɗ̲ֆɗҡֆѸɗɗ‫ڏ‬ yadayu. 17ॸDaryamusiy ji ۳ta su۳deda Crístu samirya tu۳choda na۳cho۳, jirya۳tidye tuva۳chu rana۳cho۳ samitu۳choda, samiy vicha۳da jarye, jiryatiy jiryevyichasara ripya daryaju۳ sa۳jisiy. Daryaday satu۳chu ruuva Judíyuvedantiy dañumamu۳y ne riñi ۳cha ripya vichavay. 18ॸCrístumusiy ji ۳ta vuryito۳ ti ۳ta۳ju۳, dañumamu۳y ne Judíyuveda vu۳ñi ۳cha, varimyata si ۳tenu Judíyuveda davyu۳y, vuryi ۳niy ti ۳ta۳ju۳ Vu۳jye۳ Ju۳denumuju۳ vinu ti ۳qui si ۳tenu Su۳ntumusiy. 19ॸRamuni ۳mu۳y ne jiryeñi ۳cha munu۳ñumiñu۳day, dantyamu۳y ne raruva۳ ja۳nvay. Jiryeñi ۳cha ji ۳ta Ju۳denu jiintyasavay tevamyidye, Ju۳denu rorijya۳nvay tevamyi jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 20ॸSaroriiy Ju۳denu jiryetya rincha yinsu۳byimiy, saju۳ tu۳chuvabe jarye, nu۳tyu ju۳tuvu۳ nta riñi ۳cha variy. Ni ۳ni ۳ Jesucrístu sani ۳cha ravichu۳ nta roriy suru۳tya۳ju۳. 21ॸSimu ji ۳ta jiryentye۳ryaniy nu۳tyu roriche variyu, ra۳sa۳y samiy rorijyu۳ jiryatiy bachara Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳joju۳ra. 22ॸDaryanuma jiryentyidye, nu۳tyunuma taroriqui ti ۳ta۳ju۳ jiryevyicha nta variy, samirya vichajo Vu۳jye۳ Ju۳denuju۳, Su۳ntumusintyi. Su۳pa۳jada Ju۳denu ni ۳ Pávurubay ruumu jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi

3

1ॸRamuni ۳day,

Ray Pávuru, ravyicha tanuvu۳nusi ۳ Crístu siityari ۳sa۳diva, samirya jiryevyicha۳daju۳ jiryatimyu۳ ne Judíyuveda jiryedye. 2ॸJiryeñi tuva۳chodama۳ dyetyara nu۳tyu sasa۳yada Ju۳denu jivya۳ta۳damu ray, ra۳tidye tu۳chu jiryivara samitu۳choda. 3ॸVu۳jye۳ Ju۳denu dityadoda daryaju۳ra datya۳da dutyasara, darya rañu۳yasiy pasidye ranchiy jiryimuju۳, jirya۳tidye datya varirya. 4ॸJiryeñumatiy jnu۳y ramu rañiquejada nu۳chara, jirya۳ma۳ datya variy ramusiy nu۳tyuramusiy radyetya radyerya Ju۳denu niquejada day, jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ3ٍॷ4

342

dutyasara Crístunchirya. 5ॸNe sadityanunu۳yada Ju۳denu ta۳rijye۳myi nijya۳nvavya darya, nu۳tyu diye sadatyanu Yintumusiryi yinsu۳byimiy, saju۳ tu۳chuvay jarye. 6ॸRanuma rani ۳cha sadatyadoda, jiryatimyu۳ ne jvadichara darya: Nijya۳nvajyuu ji ۳ta, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, riñi ۳cha Ju۳denu dadyeñuveda rusa۳ Judíyuveda, Crístu vu۳tera jarye, Ju۳denu niquejada jmutya۳vay jarye ti ۳ta۳ju۳. Riñi ۳day vicha vatajuu Jesucrístumu, jiryatiy rityuva۳chusara samitu۳chodamu. 7ॸSani ۳ru۳yadata jiche۳yada Ju۳denu ray, ra۳tidye vicha samuchechiy savanu۳yadata, jiryatiy jvaachara rimura. 8ॸDañuma rañi ۳cha tamityi ۳ Ju۳denu jaryeti ۳, sasa۳yada Ju۳denu radyerya, ra۳tidye tu۳chu nijya۳nvavyara, jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi. Ratyu۳chu ruuvara samitu۳choda Crístunchiy, jiryatiy vu۳vyichasara jaryi taratavay Crístumu, jiryatimyu۳ ne vu۳charanumu۳yadasa۳ra۳ra. 9ॸSu۳teda ti ۳ta۳ju۳ riva daryá, ra۳tidye datyanu vijyo۳mujache ti ۳ta۳ju۳ra sajachipiya۳jada, jiryatiy ravichanu۳yada dutyasara ta۳riy simu, ni ۳tiy ju۳dejada ti ۳ta۳ju۳ra. 10ॸSa۳dityanu variy jichiityari ۳vajyuumusirya ti ۳ta۳ju۳ jidyetya۳da. Sa۳dityanu diye riy nutyityu۳veda, nusu۳vyevyeda jarye jiryatiy jarichumu vichavantyiryi. 11ॸSito۳tadeda Vu۳jye۳ Ju۳denu, vuryeyada rá۳ñu Jesucrístumusiy daryá, jiryatiy sabayada rajo۳ta۳damusirya. 12ॸJiryatiy vu۳tyuva۳chu simu Jesucrístu, vuryito۳sara simu Ju۳denu vu۳chuvu۳yasa۳damu variy. 13ॸRamuni ۳ rayasanta jirye ne jirya۳paru۳tyajaya۳sara riva jiryatiy paru۳cha۳riy ravyichasara jiryeyadaju۳, tapi jiryi ۳chana۳tyasa۳daju۳ daryaju۳ darya. Crístu va۳ta۳da 14ॸRamuni ۳day

ra۳dasiñu Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu ja۳y na۳cho۳ju۳ ray.

15ॸJu۳denumusiñuma

vuryi ۳mutya۳ ti ۳ta۳ju۳darya vuryi ۳tya day, nu۳ñi tevajyuu, mu۳y jarichuvimu, Āфֆҡɗֆʮɗֆӕ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ muntiy. 16ॸRajechiñu۳y jiryeyadaju۳ sa۳vanu۳tyaniy Ju۳denu jivyanu۳yadata jirye, jiryatiy sasa۳y Yintumusiy jiryejechiy vanu۳tya۳daju۳ra. Jaryi vanda vijyo۳mu vanu۳yadati ۳ daryaju۳ dañi ۳ Ju۳denu day. 17ॸRajechiñu۳y sa۳tidye vichasara Crístu jiryejechimyu, jiryetyuva۳chodamusiy, jiryatiy jiryevyicha vase jachipiya۳vay sava۳ta۳damuju۳ nu۳tyu nutasara, rajuura jnutijyu۳u۳tara, varimyata nu۳tyu ju۳tuvu۳ surra ju۳sityasará. 18ॸRajechiñu۳y siva ramusiñuma jirya۳datya rusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denuju۳ jiintyasavarya sava۳ta۳da, jiryatiy jaryi vojotara darya, jiryatiy jaryi ja۳muca۳ntirya, jiryatiy jaryi na۳vajyu۳ntirya, jiryatiy jaryi nicha۳richa۳ra۳ju۳ntirya. 19ॸRajechiñu۳y jirya۳datyara Crístu va۳ta۳da jiryatimyu۳ ne vu۳dyetyamu۳yadasa۳ra۳ darya, jirya۳tidye vichasara ti ۳ta۳ju۳ daryá nu۳tyu Ju۳denu vichasara daryá, jiryatiy savichasara miryani ۳ jiryimu. 20ॸDiye vanda ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳ saju۳, ni ۳tiy datya jvaayada jaryivya۳ju۳ra rajuura ranchaju۳ vu۳jechiñu۳yada jiyadaju۳, varimyata vu۳jechipiya۳jada jiyadaju۳ntiy. Darya vandanuma ra۳chasara variy saju۳ntidye, ni ۳tiy datya jmu۳tya۳da jivyanu۳yadata davyu۳y. 21ॸSaju۳ ji ۳ta ra۳cha vanda, sasiityari ۳vajyuumusiy, ˇľѸӕËфɞѸҡӕ‫ڏ‬ musiy jarye, ju۳na۳re sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Dañuma ra۳chajaya۳sara jasiy daryá. Vurye۳cha vatajuu Ju۳denu Jnutumusiy

4

1ॸRayasanta ji ۳ta jirye, ray jiryatiy ravyichasara tanuvu۳nusi ۳ Vu۳yntyityu۳ jiyadaju۳, ri ۳tay ti ۳ta۳ju۳ jiryivara: Daryanuma jirya۳vichajaya۳sara sanijyu۳ Ju۳denu, daryatiy jiryeñuma rañi ۳cha ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu jaryetasavamyi. 2ॸSamiy jachipiya۳jadatavay jirye۳cha, samirya jachityavay jarye, jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ4

343 jiryejechi ۳niy jivya۳ta۳damu nu۳ñi jiryedyeyu. 3ॸParu۳cha۳rimyusiy jiryeryiryi ۳ra vatajuu Ju۳denu Jnutumu vicha۳da, jiryatiy jiryevyichasara samirya nu۳ñivajyuu yisa۳. 4ॸJirye۳cha nu۳tyu ti ۳qui nta Crístumu variy, daryadantyi ti ۳qui Jnututavantyi jiryatiy sanatuyada taraqui nutuyadata jirye. 5ॸVinu ni ۳ni ۳ sani ۳cha ti ۳qui Vu۳yntyityu۳, daryaday taraqui tuva۳choda simuntiy, daryaday varintyirya taraqui ji ۳tyu۳yadantiy. 6ॸSavichasara vinu ti ۳qui Vuryi ۳ndenu, vinu ni ۳ vichasara Vu۳jye۳ vu۳jyu۳. Ni ۳ni ۳ vichasara rancha ti ۳ta۳ju۳, savichasara ranube ti ۳ta۳ju۳ntiy, ѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara ramu ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. 7ॸNu۳ñi ti ۳quimusiy vuryi ۳mutya۳ra sasa۳ryá jiryatiy vuryeyaru۳rya darya, daryatiy sasa۳ryu۳yada Crístu davyu۳y. 8ॸDarya su۳teda Davyíbe sanchiy: Sa۳subedanumatiy ji ۳ta na۳vajyu۳, sayata۳da riy tanuvu۳nusavajyuu yisa۳ju۳, sasa۳yada variy nijya۳nvarya jiyaru۳rya. 9ॸJiryatiy su۳teda Davyíbe: Sa۳subeda, vu۳dyetya ranchiy jiryatiy su۳musa۳da munatya mucadijarijyu۳. 10ॸNi ۳day Jesús jmusa۳dantiy, ni ۳day jasubeda rivasiy varintyi, jaryi na۳vay jarichuvimuju۳ntiy, sa۳tidye mu۳chaniy jidyetya۳data ti ۳ta۳ju۳ra tara. 11ॸSasa۳yada datya۳da riy tavay, rirya۳tidye vicha variy nusu۳vye, tavay ji ۳ta su۳tedamu tu۳chuvay rusa۳ju۳, tavantyi saniquejada tu۳chu۳savajyu۳, tavantyi sasiityari ۳vajyuu jnu۳tya۳daju۳, tavantyi datyanuvajyu۳, Ju۳denu niquejada datyadodaju۳. 12-13ॸDaryamusiñi ۳day su۳dutya۳da Ju۳denu riy jijeryetavay ruvaayada jiju۳, rirya۳tidye vanu۳tyanirya Crístuvu۳, ti ۳ta۳ju۳ sasiityari ۳vajyuumusiy, jasicha۳ra۳ju۳tiy vuryito۳ mityiji jachipiya۳jadaju۳ sisa۳ Crístu, vu۳tyuva۳chodamu, vu۳dyetya۳damu jarye, jasicha۳ra۳ju۳numa vurye۳cha samiy ja۳myi, jiryatiy vu۳cheryeryu۳rya Crístu ja۳vyeda.

14ॸNe

vurye۳cha variy nu۳tyu deramiy nta nu۳day, jiryatiy rirya۳numitya vani ۳ra darya jijechipiya۳jada day, ru۳ntatyanumatiy nijya۳nvarya taji datyadoda. Rijetyaru۳y tajijyu۳ra vu۳jechipiya۳jada nu۳tyu ri ۳ye۳rya, varimyata riicho jatyari ۳ tajijyu۳ra vu۳cyartye. Jasiy daryaju۳ riy nijya۳nvay rityi quivu۳chuna۳ya۳ va۳ËȍĀҡֆĀΎĀ‫ڏ‬ musiy jirye, jiryatiy rirya۳numityaru۳y tajijyu۳ra jiryejechipiya۳jada nupocudi nú۳quiivaju۳ daryaju۳. 15ॸVurya۳nique ji ۳tara samiy niquejada vu۳vya۳ta۳damuju۳. Vurya۳ma۳ ja۳vye ti ۳ta۳ju۳mu sana۳cho۳ju۳ Crístu, ni ۳tiy vichasara vuryi ۳no۳. 16ॸSimusiñi ۳ ji ۳ta jiryi ۳nu۳y vu۳vyichasara nu۳tyu savu۳ nta, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vu۳chiityari ۳sarani ۳. Vu۳vyichasara mityijijyuu sisa۳, nu۳tyunuma rupanichara nta ravichasara vu۳jyu۳u۳ ti ۳ta۳ju۳ saniy Crístu, daryanuma sabayada Ju۳denu darya. Rajo۳ta-numatiy jvaayada samirya nu۳ñi Crístu vu۳tera, raja۳vye savu۳ variy, vu۳vyanu۳tyasara variy vu۳vya۳ta۳damusivyu۳y. Vadi jnu۳yada Crístumu 17ॸJirya

ji ۳ta ri ۳tay jiryiva; ratyu۳chu Vu۳yntyityu۳ jtedamura: Ne jirya۳vichasara nu۳tyu munu۳ñumiñu۳day, rivyichasara daryaju۳ jidyirya jachipiya۳jadamusiy. 18ॸRivyichasara nupocunubesiy jachipiya۳vay, Ju۳denu jnu۳yadamusiy jiintyasavay, jiryatiy datyi ۳sa۳miy daryaju۳ daryi, jaryi surra daryaju۳ra rijechiy ra۳jisiy. 19ॸJiryatimyu۳ ne ridyetyara jana۳da nu۳ndye, ribemya۳ra jivyicha۳da rirya۳tidye vichasara cadnavedacanumiy, rirya۳tidye jvaarya va۳cha jvaayada jaryi. 20-21ॸJirye ji ۳ta datya۳dani ۳ Crístu darya vicha۳dajisidye, jiryetyi tuva۳chodara si ۳tenu niquejada, jiryatiy ridyetyadoda jiryerya, darya ravichasara si ۳tenu Jesúsmu day. 22ॸJirya۳jatya jiryejechimyusirya ta۳riy jiryevyicha۳da, jiryatiy jiryevyichasara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ4ٍॷ5

344

jarapu۳vye ramu, va۳cha ni ۳ru۳vye jiryatiy quivu۳chodata riñi ۳ru۳tyaniy jiryerya. 23-24ॸJirye۳cha۳siy vadivay yintumu, jiryejechimyu jarye, jirya۳ma۳ jachu yiva ni ۳ vadi nijya۳mi ۳, jiryatiy ju۳desi ۳ dañi ۳, nu۳tyu Ju۳denu daryá, jiryatiy vase bachi ۳ dañi ۳, Ju۳denuju۳ jaryetasi ۳ daryaju۳ dañi ۳. Nu۳tyuramusiy vu۳ryi vichasara vadi jnu۳yadamu, nu۳tyuramusiy 25ॸRamuni ۳ jirya۳jatya yajisirya quivu۳yada, jirya۳tidye niquera si ۳tenu niquejada nu۳ñi jityuunu vichavatya, tapi vu۳vyichanuma nu۳tyu Crístu vu۳tera ti ۳ta۳ju۳. 26ॸJirya۳tiy nique۳, ne jirya۳juuchuvay variy, dantyamu۳y ne jirya۳suru۳tyanirya jiryeñique۳yada jidye sa۳ra۳ju۳. 27ॸNe jirya۳bay vidavijo bayantu nutyityu۳jiju۳ jiryejechimyu. 28ॸNi ۳tiy vichanu۳yada paranu۳ni ۳, sa۳ma۳ paru۳y riva paradoda, sa۳ma۳ jvaay jijyomututara samirya jvaayada, sa۳tidye sa۳y tara ni ۳ jantyuyani ۳. 29ॸNe ra۳sipyatachara nicyara۳y niquejada jiryi ۳tosiñu۳day, vinu samiy niquejada, vurya۳tidye vanu۳tyaniy riy vu۳tyevamyi ramusiy, rirya۳tidye jmutya۳ ramusirya Ju۳denu jmu۳tya۳da. 30ॸNe jirya۳yivatyaniñi ۳ Ju۳denu Jnutu, sabayada Ju۳denu daryaju۳ ni ۳ Yintu jiryiva, sa۳tidye pu۳chiy tamitya rundamu yisa۳ju۳ variy jirye. 31ॸJirya۳numa paru۳y ti ۳ta۳ju۳ riva jaryi nique۳yada, japichiy nique۳yada, nique۳yadamusiy sa۳ñe۳ya۳jada, javityiye۳yada, ti ۳ta۳ju۳ nicyara۳y jvaayada, nicyara۳y jachipiya۳jada jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. 32ॸJirye۳cha samirya jachityavay jiryisa۳, jantyutyavay jarye, jirya۳͑ҡֆф̲ɗҡֆ͑ɗ‫ڏ‬ ntyidyerya jijyuuchuveda yivantidye, nu۳tyu Ju۳denu ramityadeda jiryivara jijyuuchuveda Crístumusiy.

Nu۳tyuramusiy riryi vichasara Ju۳denu dadyeñumiy

5

1ॸRamuni ۳ jirye۳cha

Ju۳denu jantyavay jiryatiy jiryeñi ۳cha sadadyeñu jaryi va۳tasavay. 2ॸJirya۳ma۳ vichasara jaryi

va۳ta۳damu, daryatiy sava۳ta۳da Crístu daryá vu۳y, sasa۳yada variyu, sa۳tidye batye vuryeyadaju۳. Su۳ntatya۳da paru۳cha۳rimyusiy Ju۳denumuju۳yu, jiryatiy su۳mutya۳jada Ju۳denura su۳ntatya۳da, nu۳tyu vu۳rudi jaryi ju۳rura saju۳. 3ॸJiryetyi rañi ۳cha Ju۳denu vicha۳damu, ne jirya۳nique cadnavedanchiñu۳ndye, dantyamu۳y ne va۳cha jvaayadanchiy, dantyamu۳ֆ͑ľʮфֆɗҡфË͑ӕֆĀË͑ӕ‫ڏ‬ minchiy, tapi ratatiy jirya۳jarupanu variñi ۳ ti ۳. 4ॸDaryantyamu۳y ne jirya۳niquera nicyara۳y niquejada, datyi ۳sa۳damu niquejada, jamiryamu niquejada jarye, mitya. Jirya۳nique ji ۳tara niquejada ratatiy jiryi ۳chana۳tya۳da ni ۳ Ju۳denu. 5ॸJirya۳datya samiy daryaju۳ra jirya: Ni ۳tiy vichasara cadnavu۳, varimyata vaturu۳y cadnatoda, varimyata va۳cha jvaarya, varimyata tara sa۳chara canuyadacanu, jiryatiy sasiityari ۳ Ju۳denu jiyasachirya tara, ne sa۳jmutya۳sara mityara jiyaru۳rya Crístu nusu۳jyomu, jasityi sa۳nsu۳chara Ju۳denu ni ۳. 6ॸNe jirya۳quivu۳chutaniy mitya niquejadatayu, tapi darya jvaayadaco۳siy ra۳jti ۳ Ju۳denu nique۳yada jaryi riyaro۳ju۳ rityimyu۳ ne tuva۳churu۳y simu. 7ॸRamuni ۳mu۳y ne jirye۳cha rusa۳ rupivye darya vicha۳damu. 8ॸTa۳riñuma jirye vichanu۳yada nupocudinube, diye ji ۳ta jiryevyichasara Vu۳yntyityu۳musiy vandamu. Jirya۳vichasara samirya nu۳tyu Ju۳denu dadyeñumiy. 9ॸVandamu rupiyadamusiy ru۳nday ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy samiryara, jiryatiy vase jaryera, jiryatiy si ۳tenu jarye risa۳ju۳ra. 10ॸJirya۳ma۳ jantya jvaayadara jiryatiy samirya Ju۳denu diya darya. 11ॸNe jirya۳jvaay mityiji rusa۳ rityi jvaay nupocudinubera jiryatimyu۳ ne samirya Ju۳denu diya darya. Jirya۳sipyata ji ۳ta nupocudinubesirya va۳cha jvaayada, no۳no۳muju۳. 12ॸJadasara ji ۳tara vu۳ñiquejada ranchiy jiryatiy ruvaachara dutya۳damusirya. 13ॸTi ۳ta۳ju۳ ѸɗЙֆҡѸф͑ӕ‫ڏ‬ matiy vandamuju۳ darya, ra۳ma۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ5ٍॷ6

345 vandamu variy. 14ॸTi ۳ta۳ju۳ jvadichara-numa no۳no۳damu darya. Ramuni ۳tiy ru۳tay variy: Ya۳numa jidyo ma۳yadacanu, ya۳numa mi ۳sa۳sumiy diibyimiy cabyimusiy, sa۳nó۳no۳nú۳y Crístu variy yiva. 15ॸRamuni ۳day, jiryi ۳nu۳tyata۳ta samirya jiryevyicha۳da. Ne jirye۳chasara datyi ۳sa۳miy, jirye۳cha ji ۳ta datyavay. 16ॸJiryedyetyata۳ta samiy ramitya۳dara jiryevyicha۳da jiyu, jiryatiy nicyara۳y vicha۳da daryaju۳ diye. 17ॸNe jirye۳cha datyi ۳sa۳miy nu۳ndye, jirya۳ma۳ datyara Vu۳yntyityu۳ ni ۳ru۳yada. 18ॸNe jirya۳niyu۳ñu۳day, jiryatiy jarapu۳chara daryaju۳ darya. Jirya۳ma۳ vichasara mu۳chanichavay Ju۳denu jnutumusiy. 19ॸJirya۳niqueta nu۳ñi vajyuu murra۳yadatayu, jiryatiy vu۳myurra۳y Ju۳denunijyu۳ Su۳ntumusiy. Jirya۳murra۳chara ti ۳ta۳ju۳ jijechitya jirya۳tidye jchana۳tya ratani ۳ Vu۳yntyityu۳ variy. 20ॸJirya۳jchana۳tyajaya۳ni ۳ Vu۳jye۳ Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ riva jiryatiy samirya darya, rivantiy jiryatiy ne samirya rani ۳chantiy, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jtyamu jirya۳jchana۳tya variñi ۳. Nu۳tyura saryi vichasara Ju۳denu siityari ۳nu jiryorimyu, nu۳tyura 21ॸJirya۳tuva۳chu nu۳ñi ti ۳quimusiy yimu, jiryatiy jiryechuvu۳ñi ۳ Crístu. 22-23ॸVatuy, jirya۳tuva۳chu jaryi ruumu jivyaduy, nu۳tyu Vu۳yntyityu۳mu vu۳tyuva۳chu daryantiy, tapi sabayada Ju۳denu ni ۳ vanu nu۳tyu nutyityu۳ savaturaju۳, daryani ۳ savicha Crístu jichiityari ۳vajyuu nutyityu۳ntiy, jiryatiy riyada rá۳ñuni ۳. Ni ۳ni ۳ vicha nu۳tyu ru۳no۳, riy ji ۳ta nu۳tyu savu۳ nta varidye. 24ॸNu۳tyu Crístu siityari ۳vay tuva۳chusara yimu, daryani ۳ rirya۳tuva۳ËȍӕѸфԮҡӕֆфӕӕ̲ӕʮɗԮֆĀӕ‫ڏ‬ ntyidye. 25-26ॸVadumyijerye ra۳va۳tasara jaryiñada jivyaturu۳y, nu۳tyu Crístutiy

va۳tanu۳yada darya riy jichiityari ۳vajyuu, sabatyeda variy riyadaju۳, jiñi ۳ru۳yadamu, sa۳tidye jiintya variy jijyu۳ daryi, jiryatiy sapu۳yada daryaju۳ фӕӕԮѸɗфֆʮɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda, jiryatiy riityu۳yada Ju۳denu niquejadamu tuva۳chuvay ja۳am ۳ u. 27ॸSivaayada daryá sa۳tidye jnutatya yimuju۳ riy, jaryi vandamu vichavay, ne rirye۳cha vatajo۳ tavay, dantyamu۳y ne tara nicyara۳y baya۳sara riñijyu۳, dantyamu۳y ne nicyara۳tyavay, mitya. Sava۳ta rirye۳cha jiintyevye jijyu۳, ne javatyasavay, mitya. 28ॸNu۳tyu vaduy jantyutyara jivyu۳, sani ۳ru۳y jaryiyu, daryaday saryi jantyutya nada jivyaturu۳ntyi, saryi ni ۳ru۳y jaryi nadantidye. Tapi ni ۳tiy va۳ta nada jivyaturu۳y, sava۳ta variy daryantidyeyu. 29ॸNe ti ۳ javittyurya jivyu۳; sapotyaniy ji ۳tayu, daryatiy su۳nu۳tya Crístu riy jichiityari ۳vajyuuntiy jiryatiy vuryi ۳tay savu۳ daryi. 30ॸVu۳y jarye vichasara savu۳tera variy. 31ॸDarya su۳teda: Ramuni ۳, sa۳tochiy vanuni ۳ jijye۳, su۳no۳da jarye, sa۳tidye ja۳mu۳y jivyaturaju۳ variy, danu۳ju۳myusiy nana۳chasara nu۳tyu ti ۳qui variy. 32ॸJirya ji ۳ta jaryi ti ۳ttasara datyanusara daryaju۳ darya, jiryatiy dutyasara ravichanu۳yada. Rani ۳day su۳teda Ju۳denu Crístunijyu۳, sasiityari ۳vajyuu nijyu۳ jarye. 33ॸDarya ri ۳tesiy jiryejyu۳ntidyerya jirya niquejadantidye: Nu۳ñi ti ۳qui vanu ra۳va۳ta nada jivyaturu۳y nu۳tyu sava۳ҡʮфֆɗ͑ҡֆɗ‫ڏ‬ dyeyu, daryaday vatujyu۳ntiy, rirya۳bay samirya riy jivyaduy. Nu۳tyuramusiy rirye۳cha deramiy jijye۳myitya Crístumu, nu۳tyuramusiy

6

1ॸDeramiy,

jirya۳ma۳ tuva۳chu ruumu jijye۳myi, Vu۳yntyityu۳mu, jiryatiy vase vichasara daryaju۳ darya. 2ॸDarya su۳teda Ju۳denu: Vurya۳jnu۳y samiy nanuna۳cho۳ vuryi ۳no۳da, vu۳jye۳ñe۳cho۳ jarye.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ6

346

Sabayada jirya niquejadatara ru۳ventiy, vurya۳tidye datyasarara nu۳tyu ra۳cha rijyu۳ rityi tuva۳chusara ramu. 3ॸSu۳teda jadchintyi: Vurya۳jnu۳y samiy nanuna۳cho۳ vu۳jye۳jyu۳y, vurya۳tidye jnu۳jeya۳sara samiy ja۳muca۳ jirya mucadimu. 4ॸDeramiy ja۳myintyi, ne jirya۳nique۳ttaniryi jidyedyeñu, jirya۳ma۳ ja۳vyechu Vu۳yntyityu۳ vasedodamu riy, sadatyadodamuju۳. Nu۳tyuramusiy rirye۳cha muchechimyi jipyatru۳mitya Crístumu, nu۳tyuramusiy 5ॸCumudemintyi, jirya۳ma۳ tuva۳chu simu jipyatru۳. Jirya۳jvaay jichuvu۳yadamu, jiryemyichutyedamu nta jarye risa۳ju۳, darya ntanuma jiryeñi jvaay taraqui jachipiya۳jadata Crístunijyu۳ variy. 6ॸNe jirya۳jvaay vinu sa۳tidye jachipiya۳ jiryepyatru۳ samiy jvadichavay variy jirye. Daryatiy Crístu cumudemidye jiryeñi ۳chantiy, jirya۳ma۳ jvaay jijechityara Ju۳denu va۳tara. 7ॸJirya۳jvaay samiy jachipiya۳jadatara nu۳tyu Vu۳yntyityu۳ju۳, ne nu۳tyu nijya۳mi ۳ju۳ day. 8ॸJiryedyetyama۳ daryaju۳ darya: Sa۳jmutya۳ nu۳ñi ti ۳quira samiy yivaayada murichirya. Daryani ۳ sa۳jmutya۳ Ju۳denumusintyirya, dañuma sani ۳cha cumude, varimyatamu۳y ne sani ۳cha cumude.

Nu۳tyuramusiy rirye۳cha patru۳miy jimyuchechimyitya Crístumu, nu۳tyuramusiy 9ॸPatru۳mintyi, jirya۳ma۳ bachara samiryi jicyumudemiy. Jirya۳ma۳ paru۳y riva ja۳suye۳yada niquejadata riy, jirya۳jachipityaja۳ variñi ۳ ʮɗфֆҡɗֆѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara ti ۳qui Vu۳yntyityu۳ jarichumu, ni ۳timyu۳ ne datya javiryu۳tya۳da ti ۳.

Ju۳denu siityari ۳vay jvatyá۳ ratatiy ru۳vachara riy bayantuveda 10ॸParichemyusiy

ji ۳ta, ratyeryi ۳veda, vurya۳ma۳ vanu۳tya Vu۳yntyityu۳mu vu۳y,

jaryi savanu۳yada jmu۳tya۳data. jachu vuryivara Ju۳denumusirya bayantu jatyata۳, vurya۳tidye vanu۳tya bayantu nutyityu۳ quivu۳choda jidcho۳ju۳ vu۳y, jiryatimyu۳ ne vu۳ñique۳chara nijya۳nvay savityavay jiyaro۳ju۳, dantyamu۳y ne nudatavay jiyaro۳ju۳. Vu۳ñique۳chara ji ۳ta riyaro۳ju۳ nutyityu۳veda day, nusu۳vyevyeda jarye, rityi nusu۳Ëȍфʮɗфֆ̲ӕËĀɗ̲ӕ͑ӕЙΎËӕ‫ڏ‬ dinube, rityi vichasara riicho ja۳nvay, jarichumu vichavay bayantuveda nicyara۳myi. 13ॸRamuni ۳day vurya۳jmutya۳ vuryimuju۳ra Ju۳denumusirya bayantu jatyata۳ ti ۳ta۳ju۳, vurya۳tidye vanu۳tya paru۳cha۳riy rundamu vu۳y; vu۳ñumatiy vuunu variryi, vurya۳ma۳cho۳sara ca۳na۳vye variy. 14ॸVurya۳ma۳ radesiy nu۳tyu puchusara nta vu۳cyadnumu Ju۳denu niquejadata. Vurya۳jachu vu۳dyutuuvyara vu۳dyutuujyo, jiryatiy Ju۳denumusiy vase vicha۳da darya. 15ॸVurya۳jachu vu۳ñumutuvantirya nu۳tyu saapátuntiy ratatiy vurya۳jdutya samitu۳choda tu۳chunumaya۳jadaju۳ vu۳y. 16ॸJadchiy ji ۳ta vurya۳jmutya۳ntirya vu۳ryamityáta۳ntiy jiryatiy vuryi ۳tay Ju۳denumu tuva۳choda darya, ratatiy vurya۳jmutya۳ ti ۳ta۳ju۳ra bayantu nutyityu۳ ruve, jiryatiy saduu jiidatya vu۳ñe۳cho۳ju۳ra. 17ॸVurya۳jmutya۳ vuryi ۳no۳co۳ju۳ra Ju۳denu jmu۳tya۳dantiy, vurya۳jirintyirya Ju۳denu niquejadantiy, jiryatiy Ju۳denu Jnutu jchityitya۳ darya. 18ॸNe vurya۳paru۳y riva Ju۳denujsa۳ tu۳choda, vurya۳jiyasantajaya۳ jachiñu۳yada ni ۳, Su۳ntumusiy datyadodamuju۳. Vurya۳ntya vichasara vani ۳ravay, vurya۳tidye jdutya tara jidcho۳ju۳ vu۳y, ne vurya۳paru۳tya riva vu۳y. Vurya۳tu۳chujaya۳sara sisa۳ Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ sasiityari ۳vajyuu jiyadaju۳. 19ॸJirya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu rayadaju۳ntidye, ra۳tidye nique vijyo۳mujache ri ۳tosirya samitu۳chodantidye, jiryatiy dutyasara ravichanu۳yada, ra۳tidye tu۳chu 11-12ॸVurya۳ma۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ƄԮŃѸӕॷ6

347 rachuvu۳yasa۳damura jiryatiy sanique Ju۳denu rimusidyerya. 20ॸRavyicha Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ tanuvu۳nujovimu. Ramuni ۳ rañiqueru۳y rachuvu۳yasa۳damu, daryatiy sava۳ta ra۳nique jijyu۳. Samu۳chuveda Pávurubay tamitya riy 21ॸJirya۳tidye

datya raynchiy, nu۳tyura rañi ۳cha, Tíquicu ra۳tu۳chu jiryivara ti ۳ta۳ju۳ ravyicha۳da, rivaayada jarye. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta vu۳tyeryi ۳ jaryi va۳tasi ۳, samiy jmu۳tyara varidyeñi ۳, jiryatiy sivaachara samiy Vu۳yntyityu۳mu dárya. 22ॸRi ۳pa۳

jiryimuju۳ni ۳, sa۳tidye datyatanirya tu۳choda raynchiy, ne jirya۳jachipiya۳ tajijyu۳ jijechimyu variy. 23ॸRirye۳cha samiy vu۳ tyeryi ۳veda Vu۳ jye۳ Ju۳ denu va۳ta۳damu, su۳ nu۳ chodamu jarye jiryatiy su۳ nu۳ chusara jivya۳ta۳damu Vu۳ yntyityu۳ Jesucrístumusidyevyu۳ y. 24ॸSa۳sa۳chara samiy vichasa۳da riy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vu۳ vya۳tajaya۳sarani ۳ Vu۳ yntyityu۳ Jesucrístu, ne baryi ۳jasara va۳ta۳damuju۳ . Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

VIDIPO VICHA۳ DAMU VICHAVAMYUJU۳ RA CATERA Pávurubay nu۳yadara catera tanuvu۳nujovimusiy ruumuju۳, Vidípo vicha۳damu siityari ۳vavyedabay

1

1ॸRay Pávuru, Timutévuta, na۳ñi ۳day Jesucrístu muchechijyu۳y, na۳ñu۳rya catera jiryejyu۳, Vidípo vicha۳damu vichavay, jiryatiy sajiintya۳da Ju۳denu jijyu۳ jirye, jirya۳tidye vicha samirya variy Jesucrístu jmu۳tya۳data. Na۳myu۳chuvay jirye, jiryi ۳nu۳tyavatya, jiryi ۳mu۳tyavatya jarye. 2ॸSamirya vicha۳da ra۳cha jiryejyu۳, samirya ra۳cha jiryejechintyi, Vu۳jye۳ Ju۳denumusiy, nutyityu۳ Jesucrístumusiy jarye.

Pávurubay tu۳choda Ju۳denujsa۳, siityari ۳vavyeda jiyadaju۳ 3ॸNu۳ñi

rajechipityaja۳sara jirye, ri ۳chana۳tyate variñi ۳ ri ۳ndenu. 4-5ॸRatyu۳chusaratiy sisa۳ Ju۳denu, ra۳tidye va۳ta siva tara jiryejyu۳, ri ۳chana۳y jaryi variy jiryatiy jiryivaajeya۳sara risa۳, samitu۳choda datyadodamu, rajo۳ttya۳ rundamusiy, diyesa۳ra۳ju۳. 6ॸDiye ji ۳ta radyetyate darya: “Sa۳jto۳tanichara Ju۳denu jiryivara jiryatiy sajo۳ta۳da jvaayada samiryara; sa۳jto۳tanichara Jesucrístu rundamura, sa۳numatiy jti ۳sarantiy.” 7ॸDaryani ۳day rañi jachipiya۳ jiryenchiy, jiryatiy rajechipityaja۳ jirye daryaju۳, ri ۳nu۳ntyi nu۳tyu jiryi ۳mutya۳ mityiji risa۳ju۳ra Ju۳denu jantyutya۳da dañuma rañi ۳cha tanuvu۳nusi ۳, dañuma

ratyu۳chu rayada samitu۳chodantiy, ri ۳tay variy: “Rani ۳ ji ۳ta si ۳tenute.” 8ॸSadatya ji ۳ta Ju۳denu, ray ji ۳ta si ۳tenu nuvay jirye, Jesucrístu jachipiya۳jadata ravya۳ta jirye. 9-10ॸRajechiñu۳y siva Ju۳denu jiryeyadaju۳: “Ya۳jasa۳chutityirya rivya۳tara jiñíjyu۳, rirya۳tidye va۳ta varintyiyu; ya۳sa۳y variy datya۳da risa۳ju۳riy, jachipiya۳jada jarye, rirya۳tidye datyajaya۳sarara samirya jaryeta۳da, ne juuchatavay rirye۳cha variy, ne ti ۳ ra۳tu۳chuta variryi, Crístu rundasa۳ra۳ju۳, sa۳numatiy ju۳ti ۳sarantiy.” 11ॸRajechiñu۳y siva jiryeyadaju۳ntiy: “Ya۳vichataniy samirya vicha۳dariy, nu۳tyu jivya۳tatiy rirye۳cha daryá, jiryatiy vu۳vyichasara Jesucrístu jmu۳tya۳data, rirya۳tidye jchana۳tya nijya۳nvay variy ji, Vu۳jye۳ Ju۳denu, ra۳sa۳tyityi variy vanda yiva.” Pávurubajyu۳, Crístu vichasara savicha۳da ti ۳ta۳ju۳ 12ॸRatyu۳churu۳y

jiryiva, jiryatiy ratyeryi ۳veda jirye, nu۳rya ravyichati, nu۳ryamusiy rañi tu۳chutityirya samitu۳choda jaryi. 13ॸJiryatiy tanuvu۳nusi ۳ rañi ۳cha, jiryatiy rachiityari ۳ daryaju۳ni ۳ Crístu, ni ۳tiy vichasara Ju۳denu jaryeti ۳, riñi datyama۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rivyicha ja۳mu nutyityu۳ roriquisumamu: “Pávuru ji ۳ta vicha tanuvu۳nusi ۳,” ridyetyama۳ tavay nijya۳nvay varintyirya. 14ॸJadchintyi rajuu vu۳tyeryi ۳veda, jiryatiy 348

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ՈɗĀɞЙΎॷ1ٍॷ2

349 Nutyityu۳mu vu۳tyeryi ۳veda daryi, riñi ۳ ji ۳ta vanu۳tya ratyanuvu۳nusa۳datayu, tapi ridyetya rachiityari ۳ni ۳ Crístu daryaju۳ day, ridyetanutityi jichuvu۳yasa۳damusirya Ju۳denu niquejada jaryi variy, ne nu۳tyu ta۳ridye. 15-17ॸTavay rityevay ji ۳ta datyanu sanchiy, Ju۳denu jaryeti ۳ Crístunchiy, rinnu۳yadamu yavatyaru۳y riva ray, riryamucheniryu۳y riva risa۳ju۳ ray. Rityevay datyanu Crístunchintyi, riñi ۳ ji ۳ta datyanu samirya jachipiya۳jadata, rivya۳ta۳damu, ridyetya daryaju۳: “Pávuru ji ۳ta rañi ۳cha samitu۳choda jiyada rá۳ñu.” Tavay rityevay datyanu Crístunchiy, mitya jijyu۳, ne vinu rirya۳tidye tuva۳chu nijya۳nvay Crístumu. Riñi jtay ya۳jarupanta jaryi riva ray, ratyanuvu۳nusajomu. 18-19ॸDañuma dyetya ra۳cha darya, vinu jiryatiy ridyetyanu Crístunchiy, ri ۳chana۳y, varimyata jarupadodaju۳, varimyata samirya jachipiya۳jadaju۳, ra۳day jchana۳tyatityintyirya, radyetya daryaju۳, ra۳ti ۳tunu rayada ra۳yadaju۳, jiryeñumatiy tu۳chu sisa۳ Ju۳denu rayadaju۳, sa۳numatiy vanu۳tya Jesucrístu Jnutu risa۳ju۳ ray. 20ॸDaryanuma rañi ۳ru۳yadamu, rayntuyadamu jarye, ne rá۳da taranchiy mitya, ra۳ntya tu۳chu vijyo۳mujache Crístunchiy, nu۳tyu ratyu۳chusaratiy ta۳rintyi, rirya۳jachipiya۳ nijya۳nvay sanijyu۳ Crístu variy ramusiy, nu۳ryamusiy ravyicha saju۳, nu۳ryamusiy ra۳diiy saju۳ntiy. 21ॸTapi rajyu۳ ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ni ۳ Crístu day, ri ۳nu۳yadasa۳ra۳ju۳; фĀֆɗֆ‫ڏ‬ damu ji ۳ta ra۳ca۳na۳y jaryinrava۳ju۳. 22ॸVariñumatiy raryi jiriryi ۳ jnu۳yada riva, sa۳jmu۳tya Ju۳denu riy nijya۳nvay, фɗԮֆ‫ڏ‬ damusiy. Ramutimyu۳ ne radyetya nu۳tyura ra۳jaryeta. 23ॸRame۳cho۳ paru۳cha۳riy rajechipiya۳jadamusiy variy, tarademusiy rañi diryu۳y jiyusiy, ra۳tidye vicha sisa۳ Crístu, samiryava۳ju۳ ra۳cha variy rajyu۳. 24ॸTajidyemyusintyi ji ۳ta,

jaryi samirya jiryejyu۳ ra۳tidye ma۳cho۳ riva. 25-26ॸRadyetya, si ۳tenu ji ۳ta ra۳ma۳cho۳ jiryisa۳, ra۳ríche variy jiryisa۳ntiy, ra۳tidye jmu۳tyara jiryetyuva۳choda Crístumu, jirya۳tidye jchana۳y simu varintyi, ra۳jasa۳chutityi varintyirya jiryi ۳chana۳tya۳da sanijyu۳ntiy, ratyi ra۳mu۳ti ۳ ju۳na۳y jiryimu. 27ॸVinu jirya۳ntya vicha۳siy samirya, rirya۳tidye tuva۳chu nijya۳nvay ramu samitu۳choda, ra۳tiy jto۳ jiryimu, ra۳diy variy riva jiryevyicha۳da, ra۳tiy vicha tajijyu۳, ra۳tuva۳chu jiryenchiy variy: “Riñi ۳ ji ۳ta vanu۳tya vinu taraqui jachipiya۳jadatayu, riryaniy surra mityajuusuma rirya۳jiju۳ jimyityasivyeda, rivyanu۳tya taraqui jachipiya۳jadatayu, jiryatiy ridyetyanura samitu۳choda nu۳tyu sara۳y Jesucrístu vuryeyada, vú۳ñumatiy tuva۳chu variy simu. 28ॸNe richuvu۳y rimyo۳musiy jimyityasivyeda, mitya.” Nu۳rya ratyuva۳churu۳y jiryenchiy. Jiryatiy ne jiryechuvu۳y jimyityasivyeda mo۳musiy, ru۳vatanunuma varidyeryi, jiryejyu۳ ji ۳ta ra۳tiche ramitya۳da Ju۳denumusiy, jiryeyada ra۳yadaju۳. 29ॸNe yinu۳y sasa۳yada Ju۳denu vu۳rya, ne vinu vu۳tyuva۳choda simu Crístu, sasa۳yadantirya paru۳cha۳riy vicha۳da sayadaju۳ntiy. 30ॸDaryanuma jirye ji ۳ta paru۳tyajaya۳ sayadaju۳yu, nu۳tyu jiryeñi diyadama۳ ta۳riy rivantiy, diye jiryetyuva۳chuntiy diyesa۳ra۳ju۳ rapyaru۳tyajaya۳sara ray. Crístu bay nu۳tyu muchechijyu۳yu, saja۳y ji ۳ta ra۳jchana۳tya tamityayu

2

1-2ॸJiryetyi vanu۳tya۳datavay Crístumu, jirya۳tidye jachipitya sava۳ta۳damu ray, jirya۳jchana۳tyaniy varirye, jiryatiy jiryejechipiya۳sara mityiji, jiryevya۳tasara nu۳ñi jiryedyeyu. Vu۳tyi jmutya۳ mityijirya Ju۳denu Jnutu datyadoda, jirya۳tidye jachipityaja۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ՈɗĀɞЙΎॷ2

350

varirye, jirya۳jantyutya variy risa۳ju۳ntirye, jirya۳ntya jachipiya۳ darya jachipiya۳jadata, mityiji jirya۳jachipiya۳sara. 3ॸNe jirya۳va۳ta vinu jiryejyu۳ tarana۳cho۳, ne jirya۳jachipiya۳ vinu jiryeñijyu۳ varintyi, ne jirya۳jchana۳tya nu۳ñi ti ۳quimusiyu, samirya jachityavay jirya۳jnu۳y tavañe۳cho۳, jirya۳jachipiya۳ variy: “Riñi ۳ ji ۳ta jaryinravavya۳ju۳ vuryimusiy.” 4ॸJirya۳jnu۳tyara yisa۳ ԮɗËȍԮֆ¡фֆ͑‫ڏ‬ tidye, ne vinu jiryeberya ya۳jnu۳tya. 5ॸDaryani ۳day sajachipiya۳jada Crístu, daryani ۳day jirya۳jachipiya۳ jasintyidye. 6ॸNu۳tyu Ju۳denu savichanu۳yada, ne sajachipitya jiryedara jivyicha۳da jidchavu۳ jijye۳tya nu۳day. 7-8ॸSa۳ntyudoda ji ۳ta variyu, savichadeda variy muchechijyu۳yu, nu۳tyu nijya۳mi ۳ sarupeda variy. Nu۳tyu mitya nijya۳mi ۳ nta savicha۳da variy, sati ۳tuyada variy muchechijyu۳, savichanu۳yada siityera variy jijye۳jyu۳, jidyiiyadasa۳ra۳ju۳, jiryatiy jaryi ju۳vajadasara diiyada ravicha۳da, crusitya۳sa saso۳tadeda sidyavu۳ daryaju۳ni ۳. 9-10ॸRamuni ۳tiy sa۳sumityadeda saja۳y Ju۳denu jaryinraju۳yu, ti ۳ta۳ju۳ tara jiyuju۳sa۳ra۳ju۳, sabayada variy si ۳tyaju۳, ne tara jna۳y ratarya jtya jidchavu۳ daryaju۳ mitya, nu۳tyura sabayada saju۳, rirya۳tidye datya nijya۳nvarya si ۳tya Jesús jtyata: jiryatiy si ۳tenu nutyityu۳ dañi ۳ Jesús day, rirya۳jadasiñu ji ۳ta variy sana۳cho۳ju۳yu, rirya۳jadasiñu ti ۳ta۳ju۳yu, jiryatiy jarichumu vichavaryi, mucomu vichavay jarye, mucadijariy vichavay jarye risa۳ju۳. 11ॸJadchintyi rirya۳tu۳chu vijyo۳mujache, ti ۳ta۳ju۳ niquejadatavarya: “¡Jesucrístu ji ۳ta si ۳tenu nutyityu۳ taarye!” Jchana۳tyasi ۳ sa۳chasara saja۳y Ju۳denu variy. Crístu siityari ۳vay vichasara nu۳tyu no۳no۳ jirya mucadimu 12ॸDaryaday

ji ۳ta, ravya۳tavay, daryatiy jiryechiityeñu۳yada ta۳rintyi, ne vinu

ramyu۳ti ۳jadamu, diye ji ۳ta ri ۳bivaju۳ntiy, jirya۳jvaatyityi sisa۳ Ju۳denu, jiryeyada ra۳yadaju۳, jiryechuvu۳yadanube, jiryemyichutyedanubentiy. 13ॸNe yinu۳y ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryevyanu۳tya۳ day, jirya۳tidye jvaaryu۳rya samirya jvaayada, jirya۳tidye jvaay varintyirya ratiy samirya saju۳. 14-15ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryivaayadamu ne jirya۳cucutyayu, dantyamu۳y ne jirya۳niquetta rivayu, jirya۳tidye vicha samirya vichavajyu۳, ne juuchatavay jirye۳cha variy, riñuma tu۳chuta tariva jirye, jiryatiy Ju۳denu dadyeñu daryaju۳ jiryedye. Jiryatiy jiryevyichasara riquebyiva varuyu jachipiya۳vay, va۳cha vichavay cabyimu jarye, jirya۳no۳no۳nu۳y rijyu۳ra Ju۳denu nú۳. 16ॸJiryeño۳no۳nu۳tya na۳varya Ju۳denu niquejada ta۳rijyu۳ jnu۳tya۳. Crístu jti ۳jada rundamu ra۳jchana۳chara, jiryatimyu۳ ne ra۳ma۳cho۳ radyetyadoda mitya variy, jiryatiy paru۳cha۳rimyusiy radyetyadoda daryaju۳ jirye. 17ॸTemusiy dyetya ra۳rumichara rayndaja۳ Ju۳denuju۳, ramyunusa۳da rundamu, vurya۳tidye jto۳tanirya jiryeche۳yada, jiryatiy jiryeche۳yada Ju۳denura jiryi ۳nu۳yada variy, simu tuva۳chodamu; daryamuni ۳ ri ۳chana۳y, ri ۳chana۳y variy jiryeñijyu۳ntiy. 18ॸJirye ji ۳tantiy ra۳jchana۳y, jirya۳jchana۳y variy rañijyu۳ntidye. Pávurubay jpa۳ru۳yada nada Timutévuju۳be, Epájruditubatya 19ॸRi ۳pa۳ru۳y ji ۳tani ۳ Timutévu vani ۳ra jiryimu, Vu۳yntyityu۳ Jesús jmu۳tya۳data ri ۳pa۳ru۳ñi ۳, ra۳tidye jchana۳y rantyidye, rañumatiy datya nu۳tyuranuma jiryeñi ۳cha. 20ॸRañi jtay ra۳jpa۳ni ۳ Timutévu, ne ti ۳ jna۳y daryaju۳ nu۳tyu ni ۳tiy darya risa۳, ni ۳tiy ra۳jnu۳tyasara jirye, si ۳tenu jachipiya۳jadata. 21ॸTavay ti ۳ta۳ju۳ va۳ta jivyicha۳daju۳ntidye, ne rivya۳ta daryaju۳ra Crístu va۳tara. 22ॸJiryedyetyama۳ ji ۳tara Timutévu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ՈɗĀɞЙΎॷ2ٍॷ3

351 vicha۳da samirya, nu۳tyu sivaay siityera risa۳, nu۳tyu vu۳dyenu jvaay darya vuryisa۳, samitu۳choda datyadodamu sivaay risa۳. 23ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ri ۳pa۳ru۳tye vani ۳ra, ra۳numatiy datya nu۳tyura ra۳cha rajyu۳. 24ॸRañi jtay Nutyityu۳ jmu۳tya۳data ra۳jiya varenu jiryimuju۳. 25ॸDarya ri ۳tay samirya jiryejyu۳, ra۳tiy jpa۳ni ۳ vu۳tyeryi ۳ Epájruditu jiryimu. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jvaay mityiji risa۳, paru۳cha۳rimyusiy. Savichanu۳yada ji ۳ta jiryi ۳pa۳nu rimuju۳ntiy sa۳tidye jnu۳y rana۳cho۳ ravya۳tara, jiryi ۳bivaju۳. 26ॸSanuvayadamu ji ۳ta jijechipiya۳jada jiryeñijyu۳ jiryatiy jiryetyuva۳chuma۳ra su۳diva۳jada. 27ॸSi ۳tenu ji ۳ta su۳diva۳jada, vadiiryo۳de sarabejada variy. Ju۳denu jantyutya۳date varitye ni ۳, ne vinu ni ۳, darya sa۳ntyutya۳da varintyirye, sañuma jasa۳chu rañuvayadanchaju۳ra rañuvayada. 28ॸVani ۳rava۳ju۳ ri ۳pa۳te jiryimuju۳teni ۳, jirya۳tidye diy ju۳na۳y sivantiy, jirya۳tidye jchana۳y variy, variñi ۳ ji ۳tamu۳y ne ra۳jachipiya۳ jaryi variñu۳day. 29-30ॸRamutiy jirya۳dirye samirya Nutyityu۳ va۳ta۳damuni ۳; jaryi jiryi ۳chana۳yadamu jirya۳dirye samiryani ۳. Jirya۳ntya va۳ta jaryiryi tavay sisa۳ju۳ntidye, nu۳tyu ni ۳ ԮɗËȍĀфֆ͑‫ڏ‬ tidye. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta tuudiyadara diiyada, sa۳tidye jvaarya Crístu va۳tara, sayata۳dara jidyiiyada sa۳tidye jto۳tanirya jiryi ۳mu۳tya۳da yibiva, jiryatiy jiryechu۳tyeda jiyusiy. Si ۳tenu vase vicha۳da

3

1ॸRa۳nique

tamitya jiryivara, ratyeryi ۳veda, jirya۳ntya jchana۳y simuju۳ Nutyityu۳. Ne paru۳tya۳damusiy rajetyi nu۳yadara darya niquejadantiy, jiryejyu۳ ji ۳ta samirya darya. 2ॸ¡Jiryi ۳nu۳tyata۳ta rirya۳jisiy jivye nibyimiyu! ¡Jiryi ۳nu۳tyata۳ta rirya۳jisiy jivye va۳cha datyanuvayu! ¡Jiryi ۳nu۳tyata۳ta rirya۳jisiy jivye jivyu۳

nusiye۳yadacanumintyiyu, фɗҡֆɗʮ̲ӕҡֆΎ‫ڏ‬ nutadedara jivyu۳ Ju۳denuju۳! 3ॸTapi vu۳ñi ۳ ji ۳ta saranusavay Ju۳denuju۳ vu۳tyi jachipiya۳ si ۳tenu sanijyu۳, si ۳tenu vu۳jechitya, vu۳tyi jchana۳tyasarani ۳ Jesucrístu, vu۳tyimyu۳ ne tuva۳choda ramu vu۳vyicha۳da vuryeyada ra۳yadaju۳, vuryivaayadamu jarye ne vu۳tyuva۳choda. 4ॸRay ji ۳ta tuva۳chu jaryi ramu ravyicha۳da, rivaayadamu jarye, rayada ra۳yadaju۳. Ti ۳tiy jtay jityuva۳chu ramu, ray ji ۳ta jaryiñu۳va۳ju۳. 5ॸSu۳mutyonutadedate rajye۳betyera ravyu۳, mumurundamiñijyatemusiy raryupedivasiy. (Ramusiy sadityadoda rajye۳betyera: “Radyenu ji ۳ta Judíyute day.”) Jadchiy ji ۳ta Irayénu nijya۳mi ۳ darye, jiryatiy savichanu۳yada ramyunatyi ۳ Irayénu, ri ۳riiñu ji ۳ta Myi ۳ja۳mí ۳, jiryatiy Irayénu denuni ۳, samiy datyasi ۳. Nu۳tyu rajye۳benta rañiquera Ebrévu niquejada, rariryi ۳jadantirya ta۳riy rajye۳be vicha۳dantiy. Muyisésibe jtedamu ji ۳ta ratyuva۳choda samidye, nu۳tyu ridyetyadoda Varyiséyuvedara. 6ॸJu۳denuju۳ rivaaryu۳yadamute, rayasantanumaya۳jada riy Jesúsmu tuva۳chuvay, mitya ri ۳teda Ju۳denu mityasivyeda daryi. Samirya vichasa۳damuntiy, jiryatiy ta۳фɗֆѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda Muyisésiberya, rito۳tanimya۳ ti ۳ta۳ju۳ra. 7ॸJirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy samirya ravichanu۳yada jaryi rajyu۳, rajechipumya۳ varicha۳ra۳ju۳ darya, Crístu jiyasachiy rajechipurya. 8-9ॸSi ۳tenu ji ۳ta rajechipuy ti ۳ta۳ju۳ra, ra۳tidye datya samiñi ۳ Jesucrístu, ni ۳tiy rayntyityu۳. Rani ۳ ji ۳ta samirya si ۳tenu ti ۳ta۳ju۳, ne tara ntate rasa۳ra۳ nu۳ndye. Crístu jiyasachiy ra۳ntyuyada ti ۳ta۳ju۳, nu۳tyu rujyuu jatyasara ri ۳nu۳y rana۳cho۳, ra۳tidye ca۳na۳ñi ۳ Crístu, rayada ra۳yasi ۳ju۳, sa۳tidye diy Ju۳denu jidchavu۳ sisa۳ju۳ Crístu variy riva. Ne ravya۳ta sa۳diy samirya vichara riva, vinu jiryatiy ratyuva۳choda radyirya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ՈɗĀɞЙΎॷ3ٍॷ4

352

su۳tedamu, jiryatiy MuyiséѸɗ¡ľĀҡֆĀΎ‫ڏ‬ dara. Daryaday ravya۳ta sa۳diy samirya vichara riva, jiryatiy ratyuva۳choda simu Crístu, jiryatiy Ju۳denu sa۳y vu۳rya samirya vichasara, vu۳tyuva۳chunumatiy simu. 10-11ॸRamusiñi ۳day radyetyaru۳y samiñi ۳ Crístu, daryaday radyetyaru۳ntyidyerya Ju۳denu datya۳dantidye, ratatiy sami ۳sadeda diibyimusiñi ۳ Crístu, daryaday ra۳paru۳tyajaya۳sara rayaru۳ryamuntidyerye, jiryatiy sara۳yada Crístu paru۳cha۳фɗ̲ֆӕѸɗֆԮӕфֆľֆĀ͑‫ڏ‬ tidye, jaryi radyiiryu۳y variy nu۳tyu sadiiyada Crístu daryantidye, ratyi saryesara varirya raryi mi ۳sa darya diibyimusintyidye. Paru۳cha۳rimyusiy vuryito۳taniy jvaayadara Ju۳denu va۳tara 12ॸNe

raryi didyerya samirya vichasara rimuju۳ didye, ne rito۳ ramu juuchajsa۳ vicha۳da didye. Vani ۳rava۳ju۳ jaryi raryiryu۳rya jirya samirya vicha۳da rajyu۳, ne yinu۳y ramuju۳ sireda Crístuntirye. 13-14ॸRatyeryi ۳veda, ne ri ۳tay tara: “Ririmya۳ rajyu۳ra samirya vichasa۳da.” Ri ۳tatye ji ۳ta: “Rajechiputyityirya rivaayada, ri ۳sijyu۳numa darya, vani ۳ra ri ۳nta rana۳cho۳ ray jiryatiy rasu۳tye rivaayada rajyu۳, ra۳tidye ju۳riy varenuva۳ju۳ra ravya۳tara, samirya vichasara, ra۳tidye jmutya۳ variy Ju۳denumusirya samurichedoda, jiryatiy sa۳natuy variy jarichumuju۳ ray, Jesucrístu ra۳yadamuju۳.” 15ॸJa۳myityi jirye۳cha Crístumu tuva۳chodamu, daryaday jirya۳jachipiya۳ntidye. Tajityi jirya۳jachipiya۳ varidye, ranchiy ji ۳ta sa۳dityanu Ju۳denu jiryivayu. 16ॸDañuma rumutiy vuryito۳jada samirya vichasa۳damu, vurya۳siityari ۳ra darya vicha۳da varintyi. 17ॸDaryani ۳ jirya۳jvaayasiy rañiya۳reju۳ntidye, ratyeryi ۳veda, daryatiy

rivaayada ta۳rintyidye. Jirya۳jnu۳yasiy samiryi, rityi vichanu۳jeya۳ nu۳tyu nu۳vyicha۳da daryantiy, jirya۳tidye datya variy: “Nu۳rya ra۳jvaay.” 18ॸNu۳tyu ratyu۳chujaya۳jada jiryivara, ra۳jatyi tu۳choda jiryivantirya, ri ۳na۳yadanube ratyu۳chura: “Jaryi rajuu rivyichasara Crístu crusiy mityasivyeda.” (Jiryatiy sabatye Crístu crusitya۳sa vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳, ranchiy vu۳dyetya: “Ne samirya juuchuvedamu vicha۳da.”) 19ॸJivye crusiy mityasivyeda ji ۳ta batyi ۳savadye, tapi vinu ripyudenijyu۳ jijechipiya۳ Ju۳denu jiyasachidye, riichana۳tya variyu, varityi ruvaarya jadasarate day, rijechipiya۳jada ranijyu۳ mucadincha vicha۳da. 20ॸVu۳vyicha۳da ji ۳ta jarichumu day, rumusiñi ۳ ji ۳ta vurya۳nutuñi ۳ vuryeyada ra۳yasi ۳, jiryatiy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu dañi ۳. 21ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳ti ۳tunura vu۳vyu۳rapu۳rya, nu۳tyu savu۳tiy daryantiy, vandavu۳, ne diiyasavay vurye۳chasara variñu۳day. Sa۳ti ۳tunura vu۳vyu۳ jidyetya۳data, ratatiy sa۳saboniy ti ۳ta۳ju۳ jijyu۳ra. Vurya۳jchana۳chara simu Vu۳yntyityu۳

4

1ॸRamuni ۳tiy ri ۳tay jiryiva ratyevay: Jirya۳suru۳tyaniy Nutyityu۳muyu, su۳mu۳tya۳data. Jaryi ravya۳tasavay daryaju۳ jirye, jaryi rañuvachavay jiryentyi, jiryi ۳chana۳tyanimya۳ ray jiryatiy jiryeñi ۳cha rivaayada murichirya (ratyi jvaayada jiryeyadaju۳ paru۳cha۳rimyusiy.) 2ॸRajechiñu۳y nadiva Evódiyaju۳y, rajechiñu۳y nadiva Síntiquejyu۳ntyi, nana۳tidye jachipiya۳ mityijijyu۳ Nutyityu۳nijyu۳. 3ॸJi jerye, si ۳tenu risa۳ jvaañu, ri ۳tay yivara: Ya۳jmu۳tya nadantiy, tapi nadavitya risa۳ jvaañu۳jyu۳y mityijijyu۳ Crimyíntyuta, tavay risa۳ jvaavyentyi, rityi datyadodara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ՈɗĀɞЙΎॷ4

353 samitu۳choda. Ritya ji ۳ta vicha۳da nu۳chara catera padyevya, jiryatiy sanu۳yada Vuryi ۳ndenura rityá, ta۳rijyu۳ jnu۳yadaju۳. 4ॸ¡Jirya۳jchana۳jeya۳ Nutyityu۳mu taarye! Ra۳jatyi jteda jiryivara: “¡Jirya۳tidye jchana۳y!” 5ॸJirya۳͑ҡֆĀɗҡֆ͑ӕѸ̲ɗфֆʮËȍɗҡֆ‫ڏ‬ vayu. Nutyityu۳ jiryi ۳nu۳y vu۳tyuunu. 6ॸNe jirya۳jachipiya۳ jaryi taranijyu۳, jirya۳ni tu۳chu sisa۳ Ju۳denu nu۳tyu jiryevyicha ti ۳ta۳ju۳, jirya۳jachiñu۳y sivara jivya۳tara day, jirya۳tu۳chu variy siva: “¡Yentyumya۳te riva!” 7ॸVariñi ۳ ji ۳ta sa۳bay Ju۳denu samiryara vu۳jechiy Jesucrístumu, ne vu۳dyetya nu۳tyichirya darya, dantyamu۳y ne vu۳dyetya۳dasa۳ra۳ra. Jirya samirya vicha۳data sa۳jnu۳tya Ju۳denura vu۳jechiy jaryi jachipiya۳jadajisiy, vu۳jechipiya۳jada jarye sa۳jnu۳tya taji jachipiya۳jadajisiy. Vurya۳jachipiya۳sara ranijyu۳ jiryatiy samiryara 8ॸRa۳nique

tamitya jiryivara, ratyeryi ۳veda, jirya۳jachipiya۳sara ranchiy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy si ۳tenu darya, ne quivu۳yada; ranchintyi, nu۳tyichiy vurya۳tuva۳chu simu vu۳cyuraca, vu۳yntyityu۳mu jarye, Vu۳jye۳myu jarye ti ۳ta۳ju۳. Ranchintyi, jirya۳jachipiya۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy samirya Ju۳denu diyadajachera, nijya۳nvay diyadajache jarye; ranchintyi, jiryatiy ne juuchatarara, jiryatiy jaryi samirya darya, jiryatiy ru۳tay nijya۳nvay ranchiy: “¡Rani ۳ ji ۳ta samirya!” Ti ۳ta۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy samirya daryaju۳ra, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ru۳tay ranchiy: “¡Rani ۳ ji ۳ta samirya taarye!” ranchiy ji ۳ta jirya۳jachipiya۳sara. 9ॸJirya۳jvaatyityi varidyerya jiryatiy radyetyadoda jiryerya, jiryatiy jiryi ۳mutya۳jadara. Daryatiy jiryetyuva۳choda rimusirya, daryatiy jiryi ۳nu۳yada rivaay jiryedyiyara, daryani ۳day jirya۳jvaatyityirya, sa۳vicha

variy Ju۳denu jiryisa۳, ni ۳tiy bachara samiryara vu۳jechiy. Vidípo vicha۳da ja۳nvavyedabay sa۳yadara tara Pávurubay jiyadaju۳ 10-11ॸRi ۳chana۳y ji ۳ta Nutyityu۳mu jaryi, jiryatiy diyenuma ji ۳ta jiryejetyi jachipiya۳jada rañijyu۳ntiy. Si ۳tenuni ۳ jiryejechipiya۳tityiyada rañijyu۳, ne vana۳y jiryi ۳mu۳tya۳da varirye. Ri ۳tatya ji ۳tara jiryatiy rasu۳tye tara rajyu۳, radyetyama۳ daryaju۳ Ju۳denu jtedamuju۳, samirya jachipiya۳jada. 12ॸRadyetyantirya jantyuyadamu vicha۳dantiy, darya radyetyantirya jaryi tarati ۳ vicha۳dantiy. Ti ۳ta۳ju۳ ravyicha۳da rundamu radyetya۳dara poyada, jachi ۳jada jarye, daryantiy jaryi tarati ۳ vicha۳da, ʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ damu vicha۳dantiy. 13ॸRaryi jvaay ti ۳ta۳ju۳ Crístumu, ni ۳tiy ra۳vanu۳tyatityirye. 14ॸDañuma jiryeñi jvaayada samiryara, jiryatiy jiryi ۳mu۳tya۳da ra۳ntyuyadamu ray. 15ॸJiryedyetyi ۳satya, Vidípo vicha۳damu vichavay, nu۳tyu samitu۳choda jo۳ta۳da rundamu, ri ۳dedanumatiy Masedóniya mucadimusiy, vinu jirye ji ۳ta Ju۳denu siityari ۳vajyuu cabyimusiy, mutta۳da risa۳ra cuenta, vurya۳tidye sa۳vyu۳y, vurya۳tidye jmutya۳ varintyirya. 16ॸVariñi ۳ ji ۳ta ravyichanu۳yada Tesadónica vicha۳damu, ne vinu taraquiju۳ jiryi ۳pa۳jada ra۳ntyuyadamu ray. 17ॸNe jirya۳jtay: “Sava۳ta rana۳cho۳ mitya sa۳yada”; ri ۳nu۳ryu۳y ji ۳tara ra۳sayada jiryatiy sa۳sa۳y Ju۳denu jiryeche۳yadivayu. 18ॸRi ۳mutya۳jada ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy jiryi ۳pa۳rára, ri ۳teda varidye: “¡Jaryi tarati ۳numa ji ۳tate ray!” Epájruditu jti ۳ta۳da jiryimusirya, su۳canuy ji ۳ta Ju۳denu varirya darya sa۳yada, nu۳tyu su۳canuñu۳yadara tara sa۳yada jiñijyu۳ntiy. 19ॸRi ۳ndenu ji ۳ta ra۳jto۳tanichara jiryejyu۳ ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy rasu۳tye jirye, ne jiryi ۳nu۳y daryaju۳ jaryi tarati ۳ Jesucrístumuni ۳, vanda vichajomu.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ՈɗĀɞЙΎॷ4

354

20ॸ¡Vu۳jye۳ Ju۳denunijyu۳ ji ۳ta ra۳cha vandaquite, ta۳richa۳ra۳ju۳te! ¡Darya ra۳ma۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳! 21ॸJirya۳mu۳chuvatyityi ti ۳ta۳ju۳ riy Jesucrístumu tuva۳chuvay, jiryisa۳ vichavay. Risa۳ vichavantyi mu۳chuvatye jiryentyidye. 22ॸJu۳denumu tuva۳chuvay

ti ۳ta۳ju۳ mu۳chuvatyadeda jiryentyidye, rityevay ji ۳tate jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Sésarjsa۳ vichavadyeryi. 23ॸSa۳vichaniy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu samiñi ۳ vuryi ۳ntu. Sayanuma jiryetyeryi ۳ Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

CODOSASIY JA۳ NVAMYUJU۳ RA CATERA variy si ۳tenu sava۳ta۳danchiy, rajo۳ta۳da jvaayada variy jiryejechimyu, ra۳sa۳yada ti ۳ta۳ju۳ jiryequebyimuntiy daryanuma ravichasara ti ۳ta۳ju۳ mucadiva. 7ॸJiryedyetyama۳ra jirya ti ۳ta۳ju۳ simusiy Epájurasiy, ni ۳tiy vichasara Ju۳denu muchechiy, nu۳dyisa۳ jvaañu, jaryi vu۳vya۳tasi ۳. Ni ۳ni ۳ vichasara Crístu jmu۳tyi ۳ jiryeyadaju۳. 8ॸEpájurasiy ji ۳ta jti ۳ta۳da nu۳dyimura samirya jaticheyada jiryenchiy jiryatiy jiryevya۳tasara Ju۳denu Jnutumusiyu.

Pávurubay mu۳chuveda riy Codósasiy ja۳nvavyedabay

1

1-2ॸRay

Pávuru rañi ۳cha Jesucrístu nusu۳byi Ju۳denu va۳ta۳damu. Na۳myu۳chuvay ji ۳ta ratyeryi ۳ Timutévuta jirye ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Crístumu tuva۳chuvay jiryevyichasara Codósasiy vicha۳damu, jiryatiy jiintyasavay Ju۳denuju۳ daryaju۳ jirye. Samirya vichasa۳da ra۳cha jiryejyu۳ Ju۳denumu, samirya ra۳cha jiryejechintyi Vu۳jye۳ Ju۳denu va۳ta۳damusiy.

Pávurubay tu۳choda sisa۳ Ju۳denu riyadaju۳

Si ۳chana۳tya۳da Pávurubañi ۳ Ju۳denu rinchiy Codósasiy ja۳nvavyedabay, Crístumu tuva۳chuvay 3ॸNa۳ñi ۳chana۳tyani ۳ Vu۳jye۳ Ju۳denu, sadenu Jesucrístu jarye yisa۳ju۳, jiryatiy Vu۳yntyityu۳ni ۳, varityi na۳jechiñu۳jeya۳sara siva jiryeyadaju۳. 4ॸNatyuva۳chuma۳ daryaju۳ jiryenchirya samirya jaticheyada jiryatiy jiryetyuva۳chuma۳ simu Jesucrístu daryaju۳, daryadantyi jiryatiy jiryevya۳ta riy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jiintyasavay Ju۳denuju۳ riy. 5ॸJiryatiy jiryetyuva۳chuma۳ daryaju۳ra si ۳tenu samitu۳choda, jiryedyetyama۳ variy ranchiy jiryatiy sabayada Ju۳denu vurya۳jiju۳ra samiy vichasa۳ĀʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ vimu. Ramuni ۳day jiryejyo۳ta۳Ā͑ӕҡӕֆ‫ڏ‬ dara sisa۳ju۳ vicha۳da, jiryetyuva۳chodama۳ daryaju۳ simuntiy. 6ॸMunatya rundamusiy ji ۳ta, jiryetyuva۳chodanumatirya Vu۳jye۳ Ju۳denu niquejada, jiryedyetya۳dama۳

9ॸRamuni ۳tiy nu۳tyuva۳chodivasirya, ne nu۳pyaru۳ryu۳y tu۳choda sisa۳ Ju۳denu jiryeyadaju۳ variy. Nu۳jechiñu۳y siva sa۳tidye mu۳chanirya jiryejechiy jidyetya۳data, jirya۳tidye jvaajeya۳sarara sava۳tasara, Yintu datyadodamusiy. 10ॸNu۳jechiñu۳y jiryeyadaju۳ntiy jirya۳ԮɗËȍ‫ڏ‬ sara nu۳tyu sasiityari ۳vay samiy jvadichavay, vinu sava۳tasaraju۳. Ti ۳ta۳ju۳ jiryivaayadamu jirya۳jvaacharara jiryatiy samirya Ju۳denu diya darya, jirya۳jasa۳chura jiryedyetya۳da Vu۳jye۳ Ju۳denunchiy. 11ॸSa۳ma۳ vanu۳tya jivyanu۳yadata jirye jiryatiy jaryi vanda darya, jirya۳tidye jachi ۳ntya paru۳cha۳rimyusirya jarupantasa۳da, jiryi ۳chana۳yadamu. 12ॸRajechiñu۳y jiryeyadaju۳, jirya۳tidye datya jchana۳tya۳dani ۳ Vu۳jye۳, jiryatiy sadirya ni ۳ru۳yadata ya۳sa۳y vuryeyaru۳rya vanda Ju۳denu rundamu vu۳y, rusa۳ ti ۳ta۳ju۳

355 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æΎĀΔѸѸɗֆॷ1

356

jiryatiy saju۳ jiintyasavadyeryi. Ju۳denu nupocudinubesivyu۳y, bayantu nusu۳yadamusiy, saja۳ta۳da variy jidyenu nusu۳yadamuju۳ vu۳y, jaryi va۳tasi ۳ daryaju۳ni ۳. 14ॸSadenu Jesucrístu diiyadata sasipyata۳da vu۳jyuuchuvedamusivyu۳y, sandaja۳ rubedata jarye jipyu۳yadara vu۳jyuuchuveda.

13ॸSasipyatama۳

Crístu batyedata saratyanusara Ju۳denu yisa۳ju۳ vu۳y 15ॸNi ۳ni ۳ vichasara sa۳ntyasi ۳ Vuryi ۳ndenu, ni ۳timyu۳ ne jvadichi ۳ nijya۳nvay ni ۳simyuju۳ dañi ۳, Crístu ji ۳ta vichasara munatyi ۳, ti ۳ta۳ju۳ su۳nderajisiy. 16ॸCrístumusiy su۳ndejada ti ۳ta۳ju۳фʮɗфֆҡɗֆʮфɗËȍӕԮɗ‫ڏ‬ mura, mucadiva jarye, dantyamu۳y ne jvadichara vu۳jyu۳ra jiryantiy jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ jvadichara darya. Su۳ndejadantiryi ja۳mu nutyityu۳veda, nusu۳vye, ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda, japuveda jarye ti ۳ta۳ju۳. Ru۳ndayada ti ۳ta۳ju۳ simusiy, saju۳ ti ۳ta۳ju۳ day. 17ॸNi ۳ni ۳ jo۳ta۳da vicha۳da ra۳jisiy ti ۳ta۳ju۳ ju۳desara, simusidye rasuru۳jeya۳sarantiy. 18ॸSavichasara Crístu vuryi ۳no۳, jiryatiy sadirya natuchavadyevyu۳y. Ti ۳ta۳ju۳ sasiityari ۳vajyuu vicha nu۳tyu savu۳. Ni ۳ni ۳ vicha vu۳myunatyi ۳ jiryatiy sami ۳sa۳subeda jo۳ta۳da diibyimusiy, sa۳tidye vichasara ti ۳ta۳ju۳ jiyanti ۳ vu۳jyu۳. 19ॸSava۳ta۳da Vu۳jye۳ daryaju۳ jidyenuju۳: Ju۳dejada datya۳da ra۳chasara miryanra simu. 20ॸSimusidye sa۳ratyanu Ju۳denu yajiju۳ ti ۳ta۳ju۳ntirya, jiryatiy rarubeda Crístu nudaja۳ crusimyu vuryeyadaju۳. Ramusiy sa۳ratyanu Ju۳denu yajiju۳ ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy mucadivara, jarichuvimu jarye risa۳ju۳. 21ॸJirye jerye, dañuma jiryeñi vichanu۳yada ripya sa۳jisiy Ju۳denu, jiryevyichanu۳yada samityasimyintyi nicyara۳y jvaayadiva. 22ॸSaratyanuma۳ yajiju۳ diye jiryentyi, savu۳ diiyasarata, jiryatiy samunusa۳da Crístu

vuryeyadaju۳yu. Su۳ntatya Crístu variy Ju۳denu diya vu۳y. Vurye۳cha samivye satuunu variy, ne juuchatavay, mitya, ne jiyasachavay variñu۳davyu۳y. 23ॸSa۳numatiy ratyanu vu۳y, vurye۳cha surravay vu۳jechipiya۳jadamu nu۳tyu ju۳tuvu۳ sityasara nicha۳riy, netimyu۳ ne vu۳chiquitya vu۳yntuyadamu. Jiryetyuva۳chodanumatirya samitu۳choda Crístunchiy, jiryentuyada variy sa۳jiju۳ vuryeyada rá۳ñu. Ti ۳ta۳ju۳ ju۳desavay jiryatiy jarichujare vichavaryi, rityuva۳chuma۳ daryaju۳ darya samiy niquejada day, jiryatiy ray Pávuru ri ۳mu۳tya tu۳choda Ju۳denuju۳ra. Sabayada Ju۳denu ni ۳ Pávurubay, Crístu siityari ۳vay jmu۳tyi ۳si ۳ju۳ 24ॸDiye ri ۳chana۳tyara rapyaru۳tyasa۳da jiryeyadaju۳. Rito۳taniryu۳y ravyu۳mu daryaju۳ra saparu۳tyasa۳da Crístu jichiityari ۳vajyuu jiyadaju۳, jiryatiy ra۳su۳tye riyada ra۳yadaju۳. Vuryi ۳tarya savu۳, sasiityari ۳vay. 25ॸRay rañi ۳cha Ju۳denu jmu۳tyi ۳ jiryatiy sabay jiñiquejada tu۳chodaju۳ ray, ra۳numatiy jto۳tanimyu۳rya miryanra saniquejada. 26ॸRavichanu۳yada dutyasara ratera ta۳riy. Ne vana۳y ridyetyanu۳yada vu۳myunatyavarya. Diye ji ۳ta sadityanu pariche Ju۳denu ruumura, jiryatiy sajaryetavaryi. 27ॸSadatyanuru۳y varivyu۳y ta۳ jaryi samirya radá, jirya datyadodadá ruumu jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, jiryatiy ravichanu۳yada dutyasara jirya datyadoda day. Vu۳dyetya ji ۳ta ramusiy nu۳tyuramusiy savichasara Crístu vuryimuju۳, nu۳tyuramusiy, vurya۳tidye saryera sadanu۳ya۳jada yisa۳ju۳ day. 28ॸSanchiy ji ۳ta nu۳jechipiya۳taniryi nu۳ñi ti ۳ nijya۳nvay, nu۳dyetyanu miryanra datya۳datantiryi, nu۳ña۳tidye jnutatya Ju۳denumu ti ۳ta۳ju۳ riy nijya۳nvay, jiryatiy ja۳myiñuma Jesucrístumu ti ۳ta۳ju۳ daryi. 29ॸRamuju۳ rivaayasumiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æΎĀΔѸѸɗֆॷ1ٍॷ2

357 9ॸCrístu

paru۳cha۳rimyusiy savanu۳tya۳data, ratatiy savanu۳tyajaya۳ jidyetya۳data rimu. 1ॸRavya۳ta ji ۳ta jirya۳datyara ta۳ jaryi paru۳cha۳rimyusiy rivaachara jiryeyadaju۳, Davudiséya ja۳nvajyuu jiyadaju۳ntiy, riyadaju۳ntiy ti ۳ta۳ju۳ rityimyu۳ ne diy riva didye. 2ॸRavya۳ta daryaju۳ jirye۳cha vanu۳tyasavay jiryejechimyu, jiryatiy santye۳ryanityadeda Ju۳denura jiryejechiy mityiji jiryevya۳ta۳damu, sa۳tidye mu۳chanirya jiryejechiy samirya jachipiya۳jadata, jirya۳tidye datya variy nu۳tyuramusiy savichasara Crístu Ju۳denu datya۳da, nu۳tyuramusiy, jiryatiy ravichanu۳yada dutyasara nijya۳nvajyu۳. 3ॸSadutyanu۳yada Ju۳denu daryaju۳ Crístumu ti ۳ta۳ju۳ra jidyetya۳da, mityamusiy jachipiya۳jada jarye risa۳ju۳. 4ॸRi ۳tay daryá riñuma quivu۳chu tavay sabodeda niquejadata jirye. 5ॸDantyamu۳y ne rañi ۳cha jiryequebyimu, ravyichasara jiryisa۳ ri ۳ntuta. Ri ۳chana۳y jiryatiy radyi samiy jvaavye jiryiva, surra jachipiya۳vay jarye, jiryatiy jiryejechipiya۳sara sanijyu۳ Crístu. 6ॸDaryatiy jiryejechipiya۳jada sanijyu۳ Jesucrístuntiy jirya۳tidye tuva۳chu simu jiryeyada rá۳ñuju۳, daryani ۳day jirya۳jachipiya۳ sanijyu۳, sa۳tidye jmu۳tyasara jiryevyichadedamuyu. 7ॸJirya۳ma۳ vichasara nu۳tyu nutasara, rajuura jnutijyu۳u۳tara, nu۳tyu ju۳tuvu۳ jsityasara suru۳vye Jesucrístumu, jiryatiy jiryejechipiya۳sara sanijyu۳ sa۳tidye vanu۳tya jiryejechipiya۳jadamuyu, ra۳jasa۳y jiryi ۳chana۳tya۳da sanijyu۳ varintyi.

vu۳mu ji ۳ta savichasara Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ miryani ۳. 10ॸJirye jarye vichasara miryani ۳veda Crístumu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta sani ۳cha jiyanti ۳ riquebyimu nusu۳vye, nutyityu۳veda cabyimu jarye. 11ॸæфɞѸҡӕ‫ڏ‬ muntiy jiryevyichasara jmutyonusavay, ne nijya۳mi ۳ jomututa, jiryatiy su۳mutyonu Crístu Ju۳denuju۳ jirye, sajiintya۳danumatiy jirya۳jisirya jiryevyu۳ ni ۳ru۳yada. 12ॸJiryevyichasara nu۳tyu jmuchusavay sisa۳ Crístu jiryi ۳tyu۳ñumatiy si ۳tyamu, (daryatiy riityu۳ñu۳yada nijya۳nvay siirííñumu, jiña۳mu). Jadchintyi jiryemyi ۳sa۳subeda nta sisa۳ntiy jiryejechipiya۳jadata, jiryatiy jiryejechipiya۳ Ju۳denu vanu۳tya۳da nijyu۳, ratatiy sami ۳sa۳sumityadedani ۳ Crístu diibyimiy cabyimusiy. 13ॸNe jiryi ۳nu۳y, jiryevyicha۳da diiyasavay jiryejyuuchuvedaco۳sidye jiryatiy jiryevyichanu۳yada jivyu۳ ni ۳ru۳yadacanumiy. Diye ji ۳ta su۳nu۳yasumityaniy Ju۳denu sisa۳ju۳ jirye, ʮɗфֆҡɗֆѸф̲ɗҡֆ͑ɗфֆʮɗфֆľʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda ti ۳ta۳ju۳ yiva. 14ॸSapu۳yada daryaju۳ Crístu ti ۳ta۳ju۳ra tu۳chuta۳da jiryatiy vuryeyaro۳ju۳ra, jiryatiy riyasayada tavavyu۳y. Sapu۳cheda vurya۳jisirya tu۳chuta۳da, jiryatiy ru۳vay crusitya۳sa variñi ۳ Crístu, sabatyeda variy vu۳tyu۳chutasa۳da jiyadaju۳. 15ॸRamutiy saso۳vedara ru۳vatya۳ yimusiy nusu۳vye, nutyityu۳mimyusiy jarye jiryatiy rivyichanu۳yada vuryeyaro۳ju۳. ґĀɗҡֆ‫ڏ‬ doda vijyo۳mujache varirya rirya۳ntadeda, savuudoda rata riy bayantuveda.

Vadi vichasa۳da Crístumu

Jirya۳va۳ta rana۳cho۳ jiryatiy samirya Ju۳denumusirya dárya

2

8ॸJirya۳jnu۳tya

rirya۳jisiy vaduy mitya quivu۳vyeyu. Ricyareru۳ֆѸ̲ɗֆ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data jirye, jiryatiy riñique nijya۳nvay datya۳datara, mitya quivu۳chuta۳, varimyata bayantu datya۳data, jiryatimyu۳ ne Crístumusirya darya.

16ॸNe

jirya۳tu۳chutataniy ti ۳ jiryeyaro۳ju۳, dantyamu۳y ne jiryi ۳byedanchiy, dañimyu۳y ne jirya۳todanchiy, daryantyamu۳y ne ranchiy jiryatiy jiryivaaryu۳y vichtya rundamura,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æΎĀΔѸѸɗֆॷ2ٍॷ3

358

dañuma ra۳cha nu۳ñi tanijya۳quimusiy, varimyata nu۳ñi ti ۳qui jarimyuni ۳musiy, varimyata nu۳ñi taraqui simyanumusiy. 17ॸSabayada Ju۳denura nu۳tyuramusiy vurya۳jvaachara vichtya rundamu, nu۳tyuramusiy. Sabayada nu۳tyu jantyasara vu۳jyu۳ra. Ravichasara vinu nu۳tyu Crístu Jnutu, rirya۳tidye jachipiya۳ nijya۳nvay sanijyu۳: Nu۳tyura ra۳cha savu۳mu si ۳tenu riyada rá۳ñu, nu۳tyu. 18ॸNe jirya۳so۳vatyaniy yajisirya jiryecya۳na۳rya Crístumu, daryatiy richabodeda tavayu, rijechipiya۳sara variy riñijyu۳ Ju۳denu tuunu vichavantyi. Ru۳nnuva۳y ramuyu jiryatiy riñi diy tariva, rama۳cho۳jada mitya ru۳nnuva۳yada jidyetya۳damuju۳. 19ॸNe ruriryu۳y saniy vuryi ۳no۳ jiryatiy Jesucrístuni ۳, simusiy jiryi ۳nu۳y vu۳vyichasara nu۳tyu savu۳, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vu۳chiityari ۳sara ni ۳ Crístu. Vu۳vyichasara povyemyi simusiy, puchusavay jarye, nu۳tyu puchusarara vu۳vyu۳ vu۳jyu۳u۳ta vuryi ۳víchimyu. Raja۳vyechara mityiji vu۳vyu۳ tera variy jiryatiy saja۳vyechu Ju۳denu jidyetya۳datara. 20ॸJiryetyi rañi diiy Crístusa۳ ra۳jisiy bayantu datya۳da, ¿ta۳raju۳ jiryechabuy variy nu۳tyu jiryevyichasara nusu۳chavay nta mucadi ja۳nvay jtedamu, ta۳raju۳? 21ॸRu۳teda daryaju۳: Ne ya۳jvaay jiirya, varimyata: Ne ya۳jantya didyerya, varimyata: Ne ye۳jirirya. 22ॸNe jiryi ۳nu۳y ra۳baryi ۳ ti ۳ta۳ju۳ nu۳ñumatiy ca۳sirya. ¿Ta۳raju۳ra vurya۳tuva۳chu variy ramu nijya۳nvay jteda, ridyetyadoda jarye risa۳ju۳, ta۳raju۳? 23ॸSamirya jvadichara dyetya darya jvaayada, jiryatiy riichana۳tya ntani ۳ Ju۳denu variy, фɗËȍ¡Ύ‫ڏ‬ deda jaryivya۳ju۳ra jivyu۳ntiy. Ne rasa۳ra۳ nta, tii, mitya, vurya۳tidye paru۳y riva vu۳vyu۳ ni ۳ru۳rya. 1ॸJiryatiy jiryeñi mi ۳sa۳subeda Crístujsa۳, jirya۳ma۳ va۳ta rana۳cho۳ jiryatiy na۳vadyerya, jasityi sama۳sa Crístu Ju۳denu nutyityudamyuju۳.

3

2ॸJirya۳ma۳

jachipiya۳sara ranijyu۳ jiryatiy na۳varya, ne jiryatiy mucadivara. Ta۳riy vichasa۳da, vadi vichasa۳da jarye 3ॸJiryatiy

jiryedyiimya۳ Crístujsa۳, dutyasaranumara jiryi ۳nu۳yada Crístujsa۳ Ju۳denumu day, ne vana۳y sa۳so۳vay ti ۳ jirya۳jisirya. 4ॸSa۳numatiy mu۳ti ۳ Crístu, ni ۳tiy vichasara vuryi ۳nu۳yada, (simusityi vuryi ۳mutya۳ra vuryi ۳nu۳yada), sa۳Āɗҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ sara Ju۳denu variy sisa۳ju۳ jiryentyi, vandamuju۳. Ta۳riy vu۳vyichanu۳yada juuchuveda cabyiva; diye ji ۳ta vu۳vyicha vadi vichasa۳da cabyivantidye 5ॸRamuni ۳ jirya۳munu

jiryimura jiryivaayada rapu۳rya, jiryatiy jirya mucadimu vicha۳damusidyerya, jiryatiy nu۳tyu cadnavedara, jamirya vicha۳da jarye risa۳ju۳, nicyara۳y ni ۳ru۳yada, ranijyu۳ jachipiya۳sara risa۳ju۳; jadchintyi, jirya۳munu jiryimura jaryi tarati ۳ vicharu۳yada, jiryatiy vu۳be vu۳jechimyu Ju۳denu ju۳bivaju۳ra. 6ॸVu۳dyetya daryaju۳, ra۳jti ۳ Ju۳denu nique۳yada rayaro۳ju۳ darya jvaayada, jasityi sa۳murichenutaniryi rityi jvaacharara darya jvaayada. 7ॸJirye jarye rupiñu۳ֆĀĀфֆʮԮֆĀË‫ڏ‬ numiy ta۳riy, jiryevyichanu۳yadanumatiy variy ramu. 8ॸNu۳ye ji ۳ta jirya۳numa jatya jiryi ۳tosirya nique۳yada, nique۳tya۳da jarye risa۳ju۳, nicyara۳y jvaayada, javityiye۳yada, jamiryamu niquejada jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳. 9ॸNe jirya۳quivu۳chu nu۳ñi jiryeyu, jiryatiy jiryejetyama۳ yajisirya ta۳фɗֆʮɗфֆľԮֆɗËȍ‫ڏ‬ deda day. 10ॸJiryi ۳mutya۳ma۳ daryaju۳ra vadi jachipiya۳jada day, jiryatiy savadinunuma Ju۳denu vuryimura, vurya۳tidye datya vuryimuni ۳ Vuryi ۳ndenu jantyasi ۳. 11ॸVu۳ñumatiy vichasara sa۳ntyasi ۳miy, ne vu۳ryidyetya vu۳quebyimu variñu۳day chi ۳ra sani ۳cha ma۳y, chi ۳, dantyamu۳y ne nutyityu۳, ne vinu cumudemiy. Vu۳vyicha jidchavu۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æΎĀΔѸѸɗֆॷ3ٍॷ4

359 variy Crístumu ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy sa۳chasara vuryiva ti ۳ta۳ju۳. 12ॸJiryatiy jiryevyichasara Ju۳denu jaryetavay, jiintyevye jarye saju۳, jiryatiy sava۳tasara jaryi jiryentyi, jirya۳ma۳ jachu nu۳tyu sujay vadijay jiryivara jantyutya۳da, samirya jachityavay vicha۳daju۳, tapimusiy jachipiya۳jada, mityamusiy jvaayada, tapimusiy jachi ۳deda jarye risa۳ju۳. 13ॸSa۳numatiy jiyasay ti ۳qui jiryetyenuni ۳ jityenu, sa۳ma۳ jachi ۳niyu, sa۳ma۳ ramityaniy mitya sivantirya. Daryatiy saramityadeda Crístu vuryivasirya vu۳jyuuchuvedantidye, daryani ۳day vurya۳ramityaniy nu۳ñi ti ۳quimusintyidyevyu۳y. 14ॸRanchaju۳ntiy jirya۳ma۳ jachura Ju۳denu va۳ta۳da, ramusityi jiryentye۳ryaniy ji ۳tyojomuyu, taraqui jachipiya۳jadatavay. 15ॸRa۳ma۳ nusu۳chara jiryejechimyura samirya vicha۳da Crístumusiy, jiryatiy sanatuyada Ju۳denu ramuju۳ jirye, jirya۳tidye vichasara samivye tavaqui miryanuvay. Jirye۳cha jchana۳tyavay sanijyu۳ variy riva. 16ॸRa۳ma۳ vichasara Crístu niquejada miryanra jiryejechimyu, jiryeñumatiy datyanu nu۳ñi ti ۳quimusiyu, jiryeñumatiy vanu۳tyaniy Ju۳denu datya۳damusintyiyu. Jiryedyetyadoda, jirye vanu۳tyadeda jarye ra۳cha murra۳yadamusiy, ratatiy jirya۳jchana۳tyani ۳ Vuryi ۳ndenu jiryi ۳chana۳yadamu. Jirya۳ma۳ murra۳y Ju۳denunijyu۳ jiryejechimyusiy, jirya۳tidye tu۳chujaya۳sarara samiy niquejada sanijyu۳. 17ॸTi ۳ta۳ju۳ ratiy jiryivaay, varimyata jiryeñiquejadata, Āфֆ͑ҡֆʮɗфֆɗԮֆ‫ڏ‬ damu, jirya۳ma۳ jvaay Vu۳yntyityu۳ Jesús jtyamu ti ۳ta۳ju۳ra, jirya۳jchana۳tyani ۳ Vu۳jye۳ Ju۳denu simusintyi. Nu۳tyichiy vurye۳cha samirya vu۳tyenuta, nu۳tyichiy 18ॸJirya۳ma۳

tuva۳chu, vatuvyeda. Jirya۳ma۳ siitye saju۳ jivyanu, daryatiy

samiy jvadichara Ju۳denu diya dárya. jarye, jirya۳ma۳ va۳tasara riy jivyatuy, ne jirya۳vichaniy jivyara jachipiya۳jadata tara riy jivyatuy. 20ॸDeramiy, jirya۳ma۳ tuva۳chusara ti ۳ta۳ju۳ jijye۳myu, tapi rani ۳ ji ۳ta Ju۳denu jacharaju۳ day. 21ॸDeramiy ja۳myi, ne jirya۳jo۳ta jiyaro۳ju۳ riy jidyedyeñu, riñuma paru۳y riva samirya vicha۳da. 22ॸCumudemiy, jirya۳ma۳ tuva۳chusara ramu ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vurya۳jtachara jiryepyatru۳veda yivara. Dañumamu۳y ne riñi ۳cha Ju۳denu siityari ۳vay, jirya۳ma۳ jvaachara samirya jachityavay rijyu۳, ne vinu rirya۳tidye jachipiya۳ samiy jvadichavay jirye, rirya۳numatiy jnu۳chu variy jirye. Jirye۳cha samirya jachityavay jiryatiy jiryechuvu۳ñi ۳ Ju۳denu daryaju۳, ni ۳ҡɗֆĀҡֆфʮɗфֆľЙֆɗ‫ڏ‬ tuyada ti ۳ta۳ju۳. 23ॸJirya۳ma۳ ʮԮֆֆɗË͑ӕֆ‫ڏ‬ damura yivaayada, jiryatiy nu۳tyu Ju۳denuju۳ nta ráni ۳cha, ne vinu jiryepyatru۳vedaju۳ra jiryatiy nijya۳nvadyeryi. 24ॸJiryedyetyi ۳satya daryaju۳ vurya۳jmutya۳ Ju۳Āľ͑ӕʮҡľĀ̲ӕ‫ڏ‬ sirya vuryeyaru۳rya, jiryatiy sa۳sa۳y vu۳tyuva۳choda murichirya vu۳y. Vu۳vyichasara Vu۳yntyityu۳ Crístu muchechimyi daryaju۳. 25ॸNicyara۳y jvaavye ra۳jmutya۳ra ramurichenusa۳dantiy, jiryatiy sa۳̲ӕфɗ‫ڏ‬ chenutanichara Ju۳denu nu۳ñi ti ۳quimusiy si ۳tenu ruvaayada murichiryantiyu. 1ॸPatru۳veda, jirya۳ma۳ vichaniy vase riy jicyumudemiy, jirye۳cha samirya jachityavay riñijyu۳, jiryeñi datyi ۳satya daryaju۳ jiryatiy jiryeñi ۳cha patru۳ҡԮ‫ڏ‬ ntyidye, jiryatiy jarichumu vichi ۳ni ۳. 2ॸJirya۳ma۳ jiriryi ۳ra Ju۳denujsa۳ tu۳choda, ne jirya۳paru۳y riva yinu۳tya۳Ā¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ jisiy, jirya۳ma۳ vicha vani ۳ra jachipiya۳vay, dantyamu۳y ne jirya۳paru۳y riva Ju۳denu jchana۳tya۳da. 3ॸNe jirya۳jachipurya tu۳choda Ju۳denujsa۳ nu۳dyeyadaju۳ntiy, sa۳tidye mantya Ju۳denu nu۳ña۳jiju۳

19ॸVaduy

4

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

æΎĀΔѸѸɗֆॷ4

360

ramusiy, nu۳ña۳tidye tu۳ËȍӕфѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, nu۳ña۳tidye tu۳chu vijyo۳mujachera samitu۳choda sanchiy Crístu, jiryatiy ravichanu۳yada dutyasara. Ramuni ۳ ravyichasara tanuvu۳nusi ۳ ratyu۳chodiva. 4ॸJirya۳jachiñu۳y siva, ra۳tidye datyanu vandara Ju۳denu niquejada daryatiy sava۳ta ra۳niquera. 5ॸJirya۳ma۳ vichasara datyavay riñijyu۳ jiryatimyu۳ ne Ju۳denu siityari ۳vadyeryi, jirya۳numa jiryi yimuju۳ntirya Ju۳denuju۳ tu۳chodantiy. 6ॸJirya۳ma۳ datya tu۳choda samirya, nu۳tyu jmyichara jaryenusara, rirya۳tidye ju۳canuy tuva۳choda tavarya, jirya۳tidye datyantiy nu۳tyuramusiy jirya۳jmutya۳ni ۳ ni ۳tiy ra۳jtaja۳nu tariva jirye, nu۳tyuramusiy. Samu۳chuvacheda Pávurubay jiyata۳ju۳ riy 7ॸSa۳datyataniy

Tíquicu jiryerya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jiryedyetyaru۳y raynchiy. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha vu۳tyeryi ۳ jaryi va۳tasi ۳, risa۳ jvaañu jarye, jiryatiy su۳mu۳tyasara siityera Ju۳denuju۳ jvaayadamu ray. 8ॸRi ۳pa۳jasiy jiryimu ni ۳, sa۳tidye datyataniy nu۳nchiy jirye, sa۳vanu۳tyaniy jiryejechimyuntiyu. 9ॸRi ۳pa۳ sisa۳ntiñi ۳ Onésimyu۳ntiy, vu۳tyeryi ۳ siityera, jiryatiy jaryi va۳tasi ۳ntiñi ۳. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha jiryeryena۳y, Codósasimyusi ۳. Danu۳ju۳myusiy nana۳tu۳chu jiryivara ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy nu۳vyicha jiyu. 10ॸSamu۳chuvay risa۳ tanuvu۳nusi ۳ jiryentyi, Aristyárucu jtyati ۳. Samu۳chuvay Márcuntiy, Bernabé taryi ۳vichi ۳. Jiryi ۳mutya۳ma۳ra ri ۳teda sanchiy. Sa۳numatiy ju۳ti ۳ jiryimu, jirya۳ma۳

dirye samiñi ۳. 11ॸJadchintyi Jesús, jiryatiy ru۳tachara Jústu ni ۳. Vinu jivye vichasara Judíyuveda risa۳ jvaavyetye, jiryatiy nu۳dyivaay Ju۳denu nusu۳yada jto۳tadedaju۳. Ru۳mu۳tya۳da rajuuramu ray. 12ॸSamu۳chuvay jiryetyenu Epájurasiy jiryentyi. ґԮɗËȍѸфæфɞѸҡӕ̲ӕËȍľËȍɗ‫ڏ‬ ntyi jiryatiy sajachiñu۳jeya۳sara siva Ju۳denu jiryeyadaju۳, jirya۳tidye raniy surramu, jiryi ۳ntumu ja۳vyevye, Ju۳denu va۳ta۳damu jarye ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy sava۳tasara jirye. 13ॸRatyu۳chu ji ۳ta sanchiy daryaju۳, sivaachara paru۳cha۳riy jiryeyadaju۳, riyadaju۳ntiy jiryatiy Davudiséya ja۳nvaryi, Jiyerápodisiy ja۳nvay jarye rusa۳ju۳. 14ॸSamu۳chuvay Dúcasiy jirye, ni ۳tiy vuryi ۳ndanu۳ jaryi va۳tasi ۳; Démasiy jarye mu۳chuvay jiryentyi. 15ॸJirya۳ma۳ mu۳chuvay nu۳jyu۳ riy vu۳tyeryi ۳veda Davudiséyamu vichavay. Jirya۳ma۳ mu۳chuvantiñi ۳ Ní ۳jasintyi, rijerye jiryatiy rintye۳ryaniy sarorimyuyu. 16ॸJiryeñiquettanumatirya racyatera yimuju۳, jiryeñiquettata۳ta Davudiséyamuntirya. Daryaday jirya۳niquettantirya racyaterantiy jiryatiy jirya۳jmutya۳ Davudiséֆ̲ӕѸɗ‫ڏ‬ ntyirya. 17ॸJirya۳tu۳chu siva Arquípu: Ya۳jnu۳y ya۳jvaamyu۳rya jiryatiy yimutya۳ Vu۳yntyityu۳musiy yivaayadaju۳ra. 18ॸRamyu۳chuvay rajyomututa caterava jirye, ray Pávuru. Jirya۳jachipityara ratyanuvu۳nusa۳da. Ranuma ra۳cha Ju۳denu jmu۳tya۳da jiryisa۳. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

RAJO۳ TTYA۳ CATERA TESADONICA JA۳ NVAJYU۳ 6ॸRamusintyi

Pávuruvedabay nu۳yadara catera rijyu۳, Tesadónica ja۳nvavyedabay, jiryatiy Ju۳denu siityari ۳vavyedabaryi

1

1-2ॸRay

Pávuru, Sinubánuta, Timutévuta jarye, nu۳ñú۳rya catera jiryejyu۳ Tesadónicamu vichavay, jiryatiy savicha Ju۳denu jiryejye۳, savicha Jesucrístu jiryentyityu۳ntiy. Samirya jirye۳cha, samirya ra۳cha jiryejechiy varintyi. Ridyityadoda Tesadónicamu siityari ۳vavyedabarya samirya jachipiya۳jada

Variñumatiy nu۳tyu۳chutityi sisa۳ Ju۳denu jiryeyadaju۳, nu۳ñi ۳tachara ji ۳ta Ju۳denuva nu۳ñi jiryejyu۳: “¡Ranumatera!” 3ॸNu۳jechipitya Vu۳jye۳ Ju۳Āľ͑ӕĀɗֆĀʮ‫ڏ‬ chera jiryatiy jiryivaachara saju۳ra, jiryetyuva۳chodamu jvaachara, ʮɗфֆɗԮ‫ڏ‬ yada paru۳cha۳rimyusiy, jiryevya۳ta۳damu jarye, jiryatiy jiryevya۳tani ۳ Ju۳denu; nu۳jechipityara jiryentuyadantiy, jiryatiy jiryentuy jaryiñi ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu daryaju۳. 4-5ॸRatyeryi ۳veda, Ju۳denu va۳tasavay, nu۳dyetya ji ۳ta sajaryeta۳da Ju۳denu jijyu۳ jirye, tapi jiryatiy nu۳tyu۳chodara samitu۳choda jiryiva, ne rito۳jada mitya niquejada jiryimu, rito۳jada ji ۳ta Ju۳denu vanu۳yadata, su۳ntuta jarye, nu۳dyetya۳da ji ۳ta si ۳tenu varidyerya. Daryanuma ji ۳ҡʮɗфֆľĀֆľ‫ڏ‬ tyantidyerya nu۳vyicha۳Āʮɗнӕľ¡ֆɗ̲ӕ͑‫ڏ‬ tidye, nu۳me۳cho۳ variy jiryi ۳mu۳tyi ۳savajyu۳.

nu۳dyetya sajaryeta۳da Ju۳denu jirye, jiryatiy jirye ji ۳ҡʮ͑ҡֆҡɗ‫ڏ‬ tyirya nu۳vyicha۳da day, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu vicha۳dantiy, daryatiy jiryedyiryejadara Ju۳denunchiy tu۳choda paru۳tyasa۳danube; jiryi ۳chana۳yadamu jidyiryejada darya, Ju۳denu Jnutumusiy jiryi ۳chana۳yada. 7ॸDaryanuma ji ۳ta ravichanu۳yada jiryevyicha۳da rirye۳ntya۳daju۳ ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denumu tuva۳chuvay, jiryatiy Masedóniya mucadimu vichavaryi, Acáya mucadimu vichavantyi. 8ॸRa۳tiche ji ۳ҡʮɗфֆľĀֆľҡֆĀΎ‫ڏ‬ dara Vu۳yntyityu۳ niquejada, ne vinu Masedóniya mucadimu, kËֆ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ muntiy, ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva ra۳tiche jiryetyuva۳choda Ju۳denumu, ne rivya۳ta nu۳ña۳jtay tara yiva variñu۳day, ridyetyama۳ daryaju۳ darya. 9ॸRiñi ۳ ji ۳ta jiryatiy rityuva۳chodara, riñi tu۳chutityiyada nu۳nchiy, nu۳tyuramusiy jiryedyiryejada nu۳y, varityi nu۳jeñu۳yada jiryimu. Rityu۳chuntiy jiryatiy jiryepyaru۳yada riva jiiputerana۳cho۳ jnu۳yada, jirya۳numityejada variy Ju۳denu na۳cho۳ju۳, jirya۳ҡɗĀֆľԮɗËȍԮфɗֆѸ̲ӕËȍľ‫ڏ‬ chimyi. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denu day, ne diiyasi ۳ sani ۳cha, ne quivu۳rya risa۳ju۳ni ۳, mitya. 10ॸJirya۳numityedivasiy sana۳cho۳ju۳yu, jiryentutyityirya sadenu jti ۳jada jarichumusiy, jiryatiy sami ۳sadeda diibyimiy cabyimusiñi ۳, jiryatiy Jesús jtyati ۳ ni ۳. Ni ۳ni ۳ ra۳ra۳chara vuryeyadaju۳ Ju۳denu nique۳yadajisiy, vu۳jyuuchuveda murichirya nique۳yadajisiy, sa۳ra۳chara vuryeyadaju۳.

361 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽľѸĀΔ͑ɗËॷ2

362

Nu۳tyuramusiy sivaayada Pávurubay Tesadónicamu

2

1ॸJiryeñi

ji ۳ta, ratyeryi ۳veda, jiryedyetyi ۳satya ne ravicha۳da mitya nu۳jeñu۳yada jiryimu. 2ॸNe jiryi ۳nu۳y, nu۳ñi jvacha۳divasiy nu۳ña۳vityiye۳cha۳divasiy jarye Vidípomu, nu۳dyito۳jada variy jiryimu, nu۳vyanu۳tya۳da variy Vuryi ۳ndenumuyu, dañuma riñique۳yada jaryi variy nu۳ñijyu۳, nu۳dyetyadoda variy jichuvu۳yasa۳damura samitu۳choda, jiryatiy Ju۳denumusirya. 3ॸNu۳dyetyadoda ji ۳ta ne cararya, dantyamu۳y ne va۳cha jvaayadamusirya, dantyamu۳y ne quivu۳yada. 4ॸDaryatiy ji ۳ta sa۳ntya۳da Ju۳denu nu۳y, sadatyama۳ rivasiy nu۳nchiy: “Riñi siityevay ra۳tu۳chura samitu۳choda.” Daryani ۳ ji ۳ta nu۳tyu۳chura samitu۳choda day, ne nijya۳nvay canuyadaju۳, Ju۳denu canuyadaju۳ ji ۳ta nu۳tyu۳chu darya, ne jiryi ۳nu۳y sa۳ntyasarara vu۳jechiy. 5ॸJiryedyetyi ۳satya samiy, tama۳ nu۳ñique yinnuva۳yadamusiy jirye, tama۳, sadatya ji ۳ta Ju۳denuntiy, ne nu۳dyetyanu jirye, nu۳ña۳tidye jato tara variy jijyu۳. 6-7ॸDantyamu۳y ne nu۳vya۳ta۳da rirya۳jchana۳tya nijya۳nvay nu۳y, richiityari ۳jadivasiy, dantyamu۳y ne jiryimusiy, dantyamu۳y ne tavamyusiy. Jiryatiy nu۳vyicha Crístu nusu۳byimiy, nu۳ryi saboniy ramusiy jirye. Dañuma nu۳ñi ۳cha nu۳ҡֆӕĀľфЙӕĀľфʮɗфֆľнӕľ‫ڏ‬ byimu, nu۳tyu nanutama deramiy jnu۳tyanu۳ryi deramiy, nanunique nu۳tyu dera niquejadata variy ruuva, daryani ۳ nu۳ñi ۳cha jiryisa۳. 8ॸDaryantiy, nu۳vya۳ta۳da jaryi daryaju۳ jirye, nu۳che۳ryu۳yada variy jiryerya, ne vinu samitu۳choda Ju۳denumusiy, nu۳ñi sa۳ryu۳ntyirya jivyicha۳da ti ۳ta۳ju۳ntiy, jiryatiy jaryi va۳tasavay daryaju۳ nu۳jyu۳ jirye. 9ॸJiryejechipitya dyetyara nu۳dyivaayada, ratyeryi ۳veda; paru۳cha۳rimyusiy nu۳dyivaañu۳yada

nuporasa۳ra۳ju۳ra, nu۳ryiñuma ca۳sirya jiryetyevay barya, jiryatiy nu۳dyetyadoda varirya Ju۳denu tu۳choda jasiy. 10ॸJirye ji ۳ta diyada riva, Ju۳denu jarye, nu۳tyuramusiy nu۳vyichanu۳yada jiryisa۳, nu۳tyuramusiy, jiryatiy Jesúsmu tuva۳chuvay jirye. Nu۳vyichanu۳yada Ju۳denumu jnu۳vye, samirya vichavay, ne juuchatavay nu۳vyicha variy. 11-12ॸˇɗфֆľ‫ڏ‬ dyetya ji ۳ta nu۳tyura nu۳vyichadeda jirye, nu۳tyu ti ۳qui vanutiy jvaatyaniryu۳ryi jidyedyeñu, si ۳chana۳chu variy ramusiryi, sadatyanuntiryi, daryani ۳ ji ۳ta nu۳vyichadeda jirye, jirya۳tidye vicha su۳canuyadaju۳ Ju۳denu, ne jiryi ۳nu۳y sanatuyada yinsu۳jyomuju۳, vandajomuju۳ jiryedye. 13ॸRamusiy ji ۳ta nu۳ñi ۳chana۳tya japichiñi ۳ Ju۳denu, tapi jiryi ۳mutya۳jadanumatirya Ju۳denu niquejada nu۳dyimusiy, ne jiryedyiryejada nu۳tyu nijya۳mi ۳ ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ dara, jirye diryejada ji ۳ta nu۳tyu Ju۳denu niquejada darya, daryani ۳ ji ۳ta si ۳tenu rani ۳cha, ravanu۳tya ji ۳ta jirye, Jesúsmu tuva۳chuvay. 14ॸJirye ji ۳ta, ratyeryi ۳veda, jiryevyichanu۳yada daryantiy nu۳tyu Jesucrístumu tuva۳chuvajyuu, jiryatiy Judéya mucadimu vichavay daryantiy. Nu۳tyu ripyaru۳tya۳datiy judíyuveda jityevay jarupanta۳damusiyu, daryaday jiryepyaru۳tyasara jityevay jarupanta۳damusintyidyeyu. 15ॸJudíֆӕ‫ڏ‬ veda ji ۳ta mudodani ۳ Nutyityu۳, ni ۳ni ۳ Jesús rimyudoda, Ju۳denuju۳ tu۳chuvay jarye, rimyununu۳yada nu۳ñi ti ۳quimusiy, nu۳y ji ۳tantiy, rijetya۳da variy nu۳ntyidye. Ju۳denu ni ۳ru۳ryavitya darya jvaayada day, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiyaro۳nusavay riva riy. 16ॸRiñi ju۳bayadara nu۳ñiquejada rirya۳jisiy jiryatimyu۳ ne Judíyuveda daryi, riñuma ramityaniy yivara Ju۳denu jiyasayada. Ramusiy rirya۳jto۳tanichara judíyuvedara jijyuuchuveda, ra۳jti ۳sara Ju۳denu jiyasayada ranijyu۳, pattaryi ti ۳ta۳ju۳ra.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽľѸĀΔ͑ɗËॷ2–4

363 Pávurubay jañu۳ryu۳yada ruumuntiy 17ॸNu۳y ji ۳ta, ratyeryi ۳veda, nu۳bechetadiveda jiryenchiy taraquiju۳, vu۳cyarayada vinu vu۳myo۳nchiy, ne vu۳cyaray vu۳jechinchidye. Jaryi nu۳ñuvayada variy jirye, nu۳dyiryu۳yada daryaju۳ riva jiryemyó۳, nu۳dyeyaru۳yada variy vani ۳rava۳ju۳ jiryimuju۳. 18ॸNu۳ñi jiyaru۳yada jiryimuju۳, ray Pávuru rañi jniryu۳ñu۳yada jiryimu, Satanásiy tutaniya۳jada daryaju۳ nu۳y. 19ॸNe jiryi ۳nu۳y jiryimu darya nu۳yntuyada day, nu۳ñi ۳chana۳yada jarye; nu۳dyivaayada murichirya jarye, ranchityi nu۳ña۳jchana۳tyani ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesús, jimyu۳ti ۳jadamu. 20ॸSi ۳tenute jiryeñi ۳cha vandavatye nu۳jyu۳, nu۳ñi ۳chana۳yadamuju۳. 1ॸVarityimyu۳ ne nu۳jechi ۳deda diryu۳yada jiryiva, nu۳jechipiya۳jada samiy ra۳tidye ma۳cho۳ ra۳siquita Aténamu, nu۳ña۳jpa۳ni ۳ Timutévu sa۳tidye jañu۳y jiryimu variy. 2ॸNu۳ñi ۳pa۳jada ji ۳tani ۳ Timutévu variy, ni ۳tiy vu۳tyeryi ۳, jiryatiy Ju۳denu muchechintyidyeñi ۳, sa۳tidye datyanura samitu۳choda sanchiy Crístu. Nu۳ñi ۳pa۳jadani ۳ sa۳tidye suru۳tyaniy jirye, sa۳vanu۳tyaniy variy jiryetyuva۳chodamuyu. 3ॸNe ti ۳ ra۳siquitya variy jiryetyenu jityuva۳ËȍΎĀʮфӕЙĀΎ‫ڏ‬ damusiy, jiryeñi datyama۳: “Jarupadoda jarye sabay Ju۳denu vu۳jyu۳.” 4ॸNu۳vyichanu۳yadanumatiy jiryisa۳, nu۳tyu۳chutityi ji ۳tyaju۳ jiryivara, samitu۳choda jiyadaju۳ vurya۳paru۳tyajaya۳sara vu۳y, jiryedyetyi ۳satya daryani ۳day ravicha۳da day. 5ॸRamuni ۳timyu۳ ne rajechi ۳deda nu۳ndyerye, ri ۳pa۳jada variñi ۳ Timutévu, ra۳tidye datya simusirya nu۳tyura ravichanu۳yada jiryetyuva۳choda, ri ۳tay daryaju۳ saquivu۳chu dyetya quivu۳rya tarata jirye, rama۳cho۳jada mitya variy rivaayada jiryimu.

3

6ॸDiye ji ۳ta siti ۳ma۳ Timutévu jiryimusiy, satu۳chujamya۳ nu۳dyivara samiy tu۳choda jiryetyuva۳chodanchiy, jiryevya۳ta۳danchiy jarye; ranchintyi jiryatiy jiryejechipiya۳sara samiy nu۳ñijyu۳, jiryeñuvay jarye nu۳dyivasiy, nu۳tyu nu۳ñuvay darya jiryivasintyidye. 7ॸJirya tu۳chodamusiy, ratyeryi ۳veda, nu۳vyanu۳tyaja۳jasiy variy ranchiyu. Ti ۳ta۳ju۳ nu۳pyaru۳tya۳danube, nu۳ña۳rupanusa۳damu jarye, ravanu۳tyaja۳ jiryetyuva۳choda nu۳y. 8ॸNe jiryi ۳nu۳y si ۳tenuni ۳ nu۳ñi ۳nu۳y jiryetyi jiryiryi ۳ radeda surra Nutyityu۳mu. 9ॸ¿Nu۳tyichiña۳te nu۳ña۳jchana۳tya samiñi ۳ Ju۳denu jiryeyadaju۳, nu۳tyichiy? ti ۳ta۳ju۳ nu۳ñi ۳chana۳yadaju۳ jarye jiryatiy nu۳ñi ۳chana۳y jiryenchintyi, Vuryi ۳ndenu diyadajache. 10ॸNu۳jechiñu۳y jaryi variy siva jna۳rya, nupora jarye, nu۳ña۳tidye diy ju۳na۳y jiryemyo۳va, nu۳ña۳ratyanu varirya jiryatiy rasu۳tye jiryetyuva۳chu۳sa۳damu. 11ॸVu۳jye۳ Ju۳denu ji ۳ta, Vu۳yntyityu۳ Jesús jarye, sa۳ma۳ jdutyara nú۳ nu۳ña۳jiju۳, nu۳ña۳tidye jto۳ jiryimu variy. 12ॸJiryejyu۳ ji ۳ta sa۳jasa۳chu Nutyityu۳ra jiryevya۳tarate day, jirya۳tidye va۳ta variy jaryi nu۳ñi jiryeyu, jirya۳ntya va۳ta ti ۳ta۳ju۳ntidyeryi nijya۳nvantyidye, nu۳tyu nu۳vya۳ta darya jiryentyidye. 13ॸRamusiy sa۳vanu۳tyanirya jiryejechiy jirya۳tidye vichasara jiintyi ۳savay, ne juuchatavay, mitya, Vu۳jye۳ ju۳denu diyadajache, sa۳numatiy mu۳ti ۳sara Vu۳yntyityu۳ Jesús, ti ۳ta۳ju۳ sajiintyavay yisa۳.

Nu۳tyura sava۳tasara Ju۳denu vu۳vyicha۳daju۳

4

1ॸJadchintyi, ratyeryi ۳veda, nu۳jechiñu۳y samiy jiryiva, nu۳ñi ۳tay samiy Nutyityu۳ Jesús jtedamu jiryivantiy: Daryatiy jiryi ۳mutya۳jada nu۳dyimusirya nu۳tyuramusiy vurya۳vicha samirya, nu۳tyuramusiy vu۳ryi jvaarya Ju۳denu va۳tarantiy, daryatiy jiryevyichantidye, daryanuma jirye۳chantidye, jaryivya۳ju۳ntya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽľѸĀΔ͑ɗËॷ4ٍॷ5

364

jirya۳jvaarya. 2ॸJiryedyetya daryaju۳ra nu۳dyetyadoda, jiryatiy nu۳dyetyadoda Nutyityu۳ Jesús jtedamu jirye. 3ॸRani ۳ ji ۳ta Ju۳denu va۳tara day, jirya۳tidye vicha jiintyi ۳savay, juuchajsa۳miy, ne jirya۳jvaañada jiryatimyu۳ ne jiryevyaturu۳y nada day. 4ॸJirya۳ntya datya jvaayada nada, nu۳ñi jivyaturu۳y, Ju۳denu diyadajache, samirya jachipiya۳jadamu jarye. 5ॸNe jirya۳jvaay mitya jiñi ۳ru۳yadamu nada, va۳cha jachipiya۳jadamu, nu۳tyu nijya۳nvay jvaay darya nada jivyaturu۳y, jiryatimyu۳ ne ridyetyani ۳ Ju۳denu. 6ॸNe ti ۳ ra۳jvaaryu۳ñada jityenu vaturu۳y, sa۳jarupanu variñi ۳, tapi sa۳murichenutaniy ji ۳ta Nutyityu۳ra ti ۳ta۳ju۳ darya jvaayada. Nu۳tyu۳chodama۳ daryaju۳ ji ۳tyaju۳ darya jiryiva day. 7ॸSanatuyada vitya jiryi ۳nu۳y Ju۳denu va۳cha jvaayadaju۳ vu۳y, sanatuyada ji ۳ta samirya jvaayadaju۳ davyu۳y. 8ॸRamuni ۳tiy ni ۳tiy ne tuva۳churu۳y ramu jirya datyadoda, ne sa۳viryu۳tya ratani ۳ datyanu۳, sa۳viryu۳tya ji ۳ta varityeni ۳ Ju۳denu day, ni ۳tiy sa۳yada Yintu jiintyasi ۳ jirye. 9-10ॸRanchiñi ۳ ji ۳ta jiryatiy vu۳ryi va۳tasara nu۳ñivajyuu vu۳y, ne rasu۳tye nu۳yada jiryejyu۳nu۳day, tapi datyanusava ñuma jirye Ju۳denumusidye, jirya۳tidye va۳ta nu۳ñi jiryeyu, nu۳tyu jiryevya۳tanuma ti ۳ta۳ju۳ riy vu۳tyeryi ۳veda Masedóniya mucadimu vichavay. Nu۳ñi ۳tay ji ۳ta jiryivantiy, ratyeryi ۳veda: Jirya۳jasa۳chura jivya۳ta۳da nu۳ñi jiñijyu۳. 11-12ॸJadchintyi, jirya۳ntya jantya vicha۳da ji ۳tyojomu, jirya۳tidye jvaay nu۳ñi ti ۳quimusirya yivaayada, nu۳ñi jijyomututa, nu۳tyu nu۳ñi ۳teda ta۳riy jiryiva, jirya۳tidye vicha samirya jachityavay ridyiya jiryatimyu۳ ne Jesúsmu tuva۳chuvadyeryi, ne ra۳su۳tye tara variy jiryimusiy. Nu۳tyura ra۳cha Vu۳yntyityu۳ jti ۳jada 13ॸNu۳ñi ۳tay

ji ۳ta jiryiva, ratyeryi ۳veda, nu۳vya۳tatya jirye۳cha datyi ۳sa۳miy rinchiy

jiryatiy rime۳ jidyiiryo۳vedamu, ne jirya۳yivay jaryi ruuvasiy, nu۳tyu riyivatyasara tavayu, rityimyu۳ ne datya ta۳ra nu۳ña۳jiju۳. 14ॸVu۳tyi tuva۳chu ji ۳ta ramu Jesús diiyada, sami ۳sa۳damu jarye vu۳tyuva۳chu, daryamusiy ji ۳ta sa۳jara۳y Ju۳denu Jesústa riy ma۳vye, rityi ma۳y Jesúsmu tuva۳chodamu. 15ॸJiryate nu۳tyu۳chute jiryiva Nutyityu۳ jtedamu: Vu۳y ji ۳ta jiryatiy vu۳me۳cho۳ jnu۳vye ru۳biva diivye, Nutyityu۳ mu۳ti ۳jadasa۳ra۳ju۳, ne vurya۳jasumiy rirya۳jisiy jiryatiy ma۳vyedyeryi. 16ॸTapi ni ۳day Nutyityu۳ ra۳jmusa jarichumusintyi natuye۳yadata, jiryatiy sa۳nique Ju۳denu jpa۳nu munatyi ۳, jiryatiy ra۳suy Ju۳denu natutya۳. Rirya۳mi ۳sa ji ۳ta diivye variy munatya, jiryatiy Jesúsmu tuva۳chuvay rivyichanu۳yada. 17-18ॸJadchiy ji ۳ta, jiryatiy vu۳me۳cho۳ jnu۳vye ru۳biva, vurya۳jasumichara rusa۳, фЙӕфֆľфֆĀɗ‫ڏ‬ nube, vurya۳tidye jidchoniy na۳vañi ۳ Nutyityu۳. Daryamusiy ji ۳ta vurye۳chajaya۳sara samirya sisa۳ variy. Ramuni ۳day jirya۳vanu۳tyaniy jirya niquejadata nu۳ñi jiryedyeyu. 1ॸRanchiy ji ۳ta jiryatiy ti ۳ datyaru۳y nu۳tyeryivye sa۳jtimu Jesús, ta۳ra rundamu sa۳jvaay Ju۳denu tará, ri ۳tay diye jiryiva, ratyeryi ۳veda, ne jiryevya۳ta ra۳tidye nu۳y tara jiryimuju۳. 2ॸJiryeñi ۳day datya samirya jiryatiy Nutyityu۳ runda ra۳jti ۳ vu۳ñiya۳resiy, nu۳tyu paranu۳ni ۳ ju۳ti ۳ vu۳ñiya۳resiy nupora daryá. 3ॸRiñumatiy jtay: “Samirya day vu۳ñi ۳cha,” ra۳numa ju۳ti ۳ rarunda, variñi ۳ ji ۳ta ra۳ju۳u۳y mityamusiy paruteda ruumu, nu۳tyu rupachodamu nuvadeda ra۳jti ۳ nadimu jiryatiy mudasijyu۳ nada, dantyamu۳y ne rirya۳bay parutedajisiy. 4ॸJirye ji ۳ta, ratyeryi ۳veda, ne jiryevyichasara nupocudinube, raryiñuma sarye sarunda jirye, nu۳tyu paranu۳ni ۳ ne saryeñi ۳ ti ۳ sabaryatiy saparanuru۳y. 5ॸJirye ti ۳ta۳ju۳ daryaju۳ vanda dadyeñu day, jna۳rya

5

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽľѸĀΔ͑ɗËॷ5

365 dadyeñu jarye, ne nupora dadyeñu davyu۳y, dantyamu۳y ne nupocudi dadyeñu vu۳y. 6ॸRamuni ۳mu۳y ne vurya۳ma۳y, nu۳tyu rime۳ tavay; vurya۳ntya jnu۳y vuryeyada, ne vurye۳cha niyu۳yada jachi ۳miy. 7ॸMa۳vye ji ۳ta nupora ma۳vye, niyu۳byimiy jarye nupora niyu۳vye. 8ॸVu۳y ji ۳ta jiryatiy jna۳rya dadyeñu davyu۳y, vurya۳ma۳cho۳ mitya rundamu, vu۳beyada variy vuryivara Jesúsmu tuva۳choda, surra jachivyetyidye vurye۳cha variy; sava۳ta۳da jarye vurya۳bay vuryiva, vu۳jechiy mutadujyu۳, vurya۳bantyirya vuryeyada ra۳yada vicha۳da vuryi ۳no۳co۳ju۳ntiy. 9ॸTapi ne sabayada Ju۳denura nu۳jyuuchuvediva tanuvu۳dodaju۳, sabayada ji ۳tara vurya۳tidye ca۳na۳rya vuryiva jantyucha۳da Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusiy. 10ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta diiyada vuryeyadaju۳, nu۳tyura vurye۳cha variy jnu۳vyevyi, varimyata ma۳vye, vurye۳chajaya۳sara vatajuu sisa۳ variy. 11ॸRamusiy jirya۳vanu۳tya nu۳ñi jiryedyeyu, jirye۳ntya jmu۳tya nu۳ñi ti ۳quimusiyu, daryatiy jiryivaadyerya. Pávuru datyadoda samiryi jityeryi ۳veda 12ॸNu۳jechiñu۳y

ji ۳ta jirye, ratyeryi ۳veda, jirya۳tidye tuva۳chu ruumu, rityi jvaay jaryi jiryequebyimu, rityi jiryeyantavay Nutyityu۳mu, rityi vasenu jirye. 13ॸJirya۳jachipiya۳ samivya۳ju۳ riñijyu۳ jivya۳ta۳damuju۳, ruvaayadiva; jirya۳ntya vichaniy samivyeryi. Jirya۳vichanichara samiy nu۳ñi jiryeyu. 14ॸNu۳ñi ۳tay ji ۳ta jiryiva, ratyeryi ۳veda, jirya۳ntya vasenu riy pituvye. Jadchintyi, jirya۳ntya vanu۳tyaniryi vadiiryo۳ jachityavay. Jadchintyi

jirya۳jmu۳tya riy jantyuramu vichavay, ne vani ۳ra nique۳vye jiryeñi ۳cha rijyu۳. 15ॸJatyi jiryemyurichenu va۳cha vicha۳datara va۳cha vichadeda. Jirya۳va۳ta ji ۳tara samirya vichadeda jiñijyu۳ day, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay nijyu۳ jarye. 16ॸJirya۳jchana۳jeya۳sara. 17ॸJirya۳tu۳chujaya۳ sisa۳ Ju۳denu. 18ॸJirya۳jchana۳tyajaya۳ ti ۳ta۳ju۳ tara vichasa۳damuni ۳ Ju۳denu, ne jiryi ۳nu۳y darya sava۳ta Jesucrístumu jiryejyu۳. 19ॸNe jirya۳jirichani ۳ Ju۳denu Jnutu. 20ॸNe jirya۳rrachura Ju۳denuju۳ tu۳choda. 21ॸJirya۳jantya ti ۳ta۳ju۳ra, jirya۳ju۳riy surrara jiryatiy samirya darya. 22ॸJirya۳ntya jiintyechara va۳cha vicha۳damusiy. 23ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta Ju۳denu ni ۳tiy sa۳y samirya vichasa۳da vu۳y, ni ۳ni ۳ ra۳jiintya ti ۳ta۳ju۳ taramusiy jijyu۳ jirye, sa۳bay miryani ۳ni ۳ jiryi ۳ntu, jiryejechiy jarye, jiryevyu۳ jarye ti ۳ta۳ju۳. Sa۳bay juuchajsa۳miy variy jirye, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jti ۳jadasa۳ra۳ju۳. 24ॸNi ۳tiy natuvyu۳y, ne quivu۳rya ji ۳ta day, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jto۳tanintyirya. Samu۳chuveda riy, sava۳ta۳da sa۳jvaay Ju۳denu samiy riyadaju۳ 25ॸRatyeryi ۳veda,

jirya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu nu۳dyeyadaju۳. 26ॸJirya۳mu۳chuvay Jesucrístu va۳ta۳damu riy vu۳tyevay ti ۳ta۳ju۳, samirya jvadiyadamuju۳ jirya۳mu۳chuvay nu۳jyu۳ntidye. 27ॸRi ۳tay ji ۳ta Nutyityu۳ jtedamu jiryiva: Jirya۳niquetta vijyo۳mujachera jirya catera, ti ۳ta۳ju۳ vu۳tyeryi ۳veda tuva۳chodaju۳. 28ॸSamirya ra۳cha jiryejyu۳, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusiy. Sayanuma jiryetyeryi ۳ Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

TAMITYA CATERA TESADONICA JA۳ NVAJYU۳ Pávuruvedabay nu۳yadara catera Tesadónicamu siityari ۳vavyedabajyu۳

1

1ॸRay

Pávuru, Sinubánuta, Timutévuta jarye, nu۳ñú۳rya catera jiryejyu۳, Tesadó nicamu vichavay, jiryatiy savicha Vuryi ۳ndenu jiryejye۳, savicha Jesucrístu jiryentyityu۳ntiy. 2ॸSamirya jirye۳cha, samirya ra۳cha jiryejechiy varidye, Vu۳jye۳ Ju۳denumusiy, Nutyityu۳ Jesucrístumusiy jarye ra۳cha darya jiryejyu۳. Sa۳tanuvu۳nu Ju۳denu riy juuchatavay sa۳numatiy ju۳ti ۳ Crístu 3ॸNu۳ryijchana۳tyasarani ۳ Ju۳denu jiryenchiy, ratyeryi ۳veda, daryanuma nu۳tyu samirya nta ra۳sa۳ñuma jaryi jiryetyuva۳choda Ju۳denumu, ja۳murava۳ju۳numa jiryevya۳ta۳da nu۳ñi ti ۳quimusiy jiryedye. 4ॸDaryamusiy nu۳ñi tu۳chunumaya۳ Ju۳denu siityari ۳vajyuuva jiryenchiy, nu۳ñi ۳chana۳tya variy jirye, jiryatiy jiryetyuva۳chodamucha simu Ju۳denu paru۳cha۳riñubera, rirya۳vittyuyada nijya۳nvay variy jirye, jiryejechi ۳ntyara jarupadoda. 5ॸRamusiy ji ۳ta jvadichara darya Ju۳denu murichedoda samiy, sa۳tidye jtay: “Jiryeñi ji ۳ta rasa۳ra۳vay varidye rañsu۳jyomu jayadaju۳,” ne jiryi ۳nu۳y ramu jayasa۳diva jarupanusavay jiryedye. 6ॸJu۳denu ra۳paru۳tyatanijeya۳ rivantidyeryi rityi paru۳tyatanijeya۳ jiryentyidye. 7-8ॸSa۳sa۳y variy jiituyada jirye, jiryatiy jarupanusavay daryaju۳

jiryevyichanu۳yada, jirya۳tidye jiituy variy nu۳dyisa۳, sa۳numatiy dityanu Nutyityu۳ Jesús variy jarichumusiyu, su۳pa۳vajyuu yisa۳, jiryatiy sa۳jpa۳ jivyanu۳yadata riy; sa۳tidye murichenutaniy jiidatya variryi, jaryi quivedatara, jiryatiy ne ridyetyaru۳y daryaju۳ni ۳ Ju۳denu, ne rityuva۳churu۳y ramu samitu۳choda sanchiy Vu۳yntyityu۳ Jesúsntiy. 9-10ॸRiñi jmu۳tya۳ra ramurichenusa۳da, rirya۳parutaye۳ Ju۳denu mo۳musiy, sadá vandamusiy, jiryatiy savanu۳yadadára, sa۳numatiy ju۳ti ۳ sa۳tidye vicha vanda nu۳yadati ۳ jijyiintyasavamyu, sa۳cha ti ۳ttasi ۳ variy rijyu۳ ti ۳ta۳ju۳ simu tuva۳chuvay variryundamu, jiryatiy jiryetyuva۳choda daryaju۳ nu۳tyu۳chodamu. 11-12ॸRamuni ۳tiy nu۳tyu۳chusara sisa۳ Vuryi ۳ndenu jiryeyadaju۳, sa۳tidye bay rasa۳ra۳vay variy jirye, sanatuyadaju۳, (jiryatiy sanatuy yentyutya۳daju۳ vu۳y), sa۳tidye jto۳taniy variy jiryimura ti ۳ta۳ju۳ samiy jvaaryu۳yada, ti ۳ta۳ju۳ jvaayada jiryatiy jiryivaay jityuva۳chodamura, savanu۳yadata, rirya۳tidye jchana۳tya nijya۳nvarya Vu۳yntyityu۳ Jesús jtya, rirya۳jchana۳tya jiryimusirya, rirya۳jchana۳tya simusiy jiryentyidye, Vuryi ۳ndenu jmu۳tya۳data, Nutyityu۳ Jesucrístu jmu۳tya۳data jarye. Juuchuveda ja۳mi ۳

2

1-2ॸNu۳jechiñu۳y

ji ۳ta jiryiva, ratyeryi ۳veda, ne jirye۳cha vani ۳ra siquityavay jiryejechipiya۳jadamu, ne ra۳jnutay jiryejechiy variy ranchiy,

366 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2ҽľѸĀΔ͑ɗËॷ2ٍॷ3

367 Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu mu۳ti ۳jadanchiy, jiryatiy vurya۳ntye۳ryaniy variy si ۳dcho۳ju۳ vu۳y. Ne ra۳siquitya jiryejechiy variy saryityi tu۳chu ti ۳ jiryiva: “Rajo۳tanuma Nutyityu۳ runda,” dantyamu۳y ne saryityi jtay sadatya Ju۳denu Jnutumusirya, dantyamu۳y ne saryityi jtay satuva۳chu rañiquera, dantyamu۳y ne saryityi jtay su۳mutya۳ra catera rimusiy. 3ॸNe jirya۳quivu۳chutaniy ti ۳tayu, mitya. Ne jiryi ۳nu۳y ne ra۳jo۳ta Nutyityu۳ runda, netimyu۳ ne rirya۳janumitye nijya۳nvay sayaro۳ju۳ Ju۳denu, netimyu۳ ne sa۳dityanu juuchadodaja۳mi ۳ dayu, ni ۳tiy parutedaju۳si ۳ day. 4ॸNi ۳ni ۳ mityasiiyanu sayaro۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ru۳tay Ju۳denu dañi ۳, sadirya jibeyada variy jaryiñu۳yu, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay va۳tasi ۳ju۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy sa۳ma۳sa Ju۳denu vichajomu, Ju۳denu nta sadityadoda variyu. 5ॸͮľԮɗֆʮɗфֆľʮľËȍɗЙɗ‫ڏ‬ tyara jiryatiy ratyu۳choda jiryivara, variñumatiy ravyicha۳da jiryisa۳. 6ॸDiye ji ۳ta jiryedyetyi ۳satya ta۳ra richechuja۳ni ۳, sañuma dityanu jiryundajisiyu. 7-8ॸTapi rivaañuma juuchuveda dutya۳damusiyu, vinu ni ۳tiy richechuja۳ diyera, sa۳richechuja۳ sasipyatedasa۳ra۳ju۳ фʮËȍľ‫ڏ‬ siyu, variñumatiy sa۳dityanu juuchadodaja۳mi ۳yu, ni ۳tiy sa۳jvay Nutyityu۳ Jesús jiñe۳rye۳ya۳jadata, sa۳jvay jimyu۳ti ۳jadadáta variñi ۳. 9-10ॸJuuchadodaja۳mi ۳ mu۳ti ۳jada ji ۳ta ra۳cha Satanásiy vanu۳tya۳damusidye, ti ۳ta۳ju۳ vanu۳yadata, datyadoda quivu۳chusarata jarye, ti ۳ttasara quivu۳chusarata jarye risa۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ va۳cha quivu۳yadata rijyu۳ paruti ۳savay, jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳yada ramu si ۳tenu niquejada day, rirya۳tidye vicha jantyutyasavay variy. 11-12ॸRamuni ۳tiy su۳pa۳sara Ju۳denu ruumura vanu۳tya۳da quivu۳yada, rirya۳tidye tuva۳chu quivu۳yadamu, rirya۳tidye vicha jatyasavay, rityimyu۳ ne tuva۳churu۳y ramu si ۳tenu niquejada, ru۳canuyada ji ۳tara va۳cha vicha۳da day.

Sajaryeta۳da Ju۳denu yentyutya۳daju۳riy Tesadónica ja۳nvavyedabay 13ॸNu۳y

ji ۳ta raryi jchana۳tyasarani ۳ Ju۳denu jiryenchiy, ratyeryi ۳veda, jiryatiy Nutyityu۳ va۳tasavay jirye, tapi sajaryeta۳da rajo۳ttya۳musiy jiryedye, jiryeyada ra۳yadaju۳, jiintya۳damusiy, jiryatiy sajiintya yimuju۳ Yintuta jirye, tuva۳chodamusiy jarye jiryatiy jiryetyuva۳choda ramu si ۳tenu tu۳choda. 14ॸRamu ji ۳ta sanatuyada jirye samitu۳chodata jiryatiy nu۳tyu۳chura, jirya۳tidye ca۳na۳rya Vu۳yntyityu۳ vanda, jiryatiy Jesucrístudá darya. 15ॸDaryantya ji ۳ta, ratyeryi ۳veda, jirya۳ntya suru۳tyaniyu, jirya۳ntya jiriryi ۳ra datyadoda jiryatiy nu۳dyetyadoda jiryerya, varimyata nu۳ñiquera, daryantya nu۳ñu۳y cateravara. 16ॸVu۳yntyityu۳ Jesucrístu ji ۳ta, Vu۳jye۳ Ju۳denu jarye, ni ۳tiy va۳ta۳da vu۳y, ni ۳tiy sa۳jeya۳sara jachisuru۳tya۳da vu۳y, sasa۳y samirya nutuyada vu۳y, samirya jachipiya۳jadamuju۳. 17ॸSa۳ntya vanu۳tyara jiryejechiy, sa۳ntya surá۳ jirye, jirya۳tidye jvaay samirya ti ۳ta۳ju۳ra, jirya۳nique samirya ti ۳ta۳ju۳ntirya. Jirya۳tu۳chu Ju۳denujsa۳ nu۳dyeyadaju۳

3

1ॸNu۳ñi ۳tay

ji ۳ta tamitya, ratyeryi ۳veda, jirya۳ntya tu۳chu sisa۳ Ju۳denu nu۳dyeyadaju۳, ra۳tidye ra۳y Ju۳denu niquejada, rirya۳jchana۳tya nijya۳nvay varirya nu۳tyu jiryi ۳chana۳tyatiy jiryerya. 2ॸJirya۳jachiñu۳y sivantiy, sa۳tidye jantyuy nu۳dyiva rirya۳jisiy taji jachipiya۳vay, va۳cha jvaavye jaryentiy, jiryi ۳nu۳vyitya ne tuva۳chuvay ti ۳ta۳ju۳ daryi. 3ॸJto۳tanirya ji ۳ta Vu۳ntyityu۳ day, ni ۳day ra۳vanu۳tya jirye, sa۳jantyuy jiryiva, va۳cha jachipiya۳jada ja۳mi ۳jisiy. 4ॸNu۳dyetya ji ۳ta Nutyityu۳mu jiryenchiy, jiryatiy jiryivaarya nu۳tyu۳choda, jirya۳jvaajeya۳sarantirya. 5ॸSa۳ntya vasenu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2ҽľѸĀΔ͑ɗËॷ3

368

Nutyityu۳ra jiryejechiy, Ju۳denu va۳ta۳damuju۳, Crístu jachi ۳dedamuju۳ntiy. Vurye۳cha jvaavye 6ॸNu۳ñi ۳tay

ji ۳ta jiryiva, ratyeryi ۳veda, Nutyityu۳ Jesucrístu jtyamu nu۳ñi ۳tay: Jirya۳jiintye rirya۳jisiy vu۳tyeryi ۳veda jiryatiy pituvyeryi, ne rityuva۳churu۳y variy ramu nu۳dyetyadoda jiryatiy jiryi ۳mutya۳jada nu۳dyimusirya. 7-8ॸJiryeñi ji ۳ta datyara nu۳tyuramusiy jirya۳jantyara nu۳dyivaayada, nu۳tyuramu nu۳vyichanu۳yada ne pituvye jiryimu, dantyamu۳y ne nu۳ñi ۳myiñu۳yada mityara ti ۳ jmyi ۳sara, nu۳tyu paru۳cha۳rityi nu۳dyivaañu۳yada nupora jarye, nu۳ryiñuma jiyasanta riy jiryetyevay. 9ॸNe nu۳vyichasara jiryi ۳myi ۳sarata, nu۳tyu nusu۳byimiy nu۳ña۳vicha jiryimusiy, nu۳ña۳tidye barya jantyasara jiryejyu۳, jirya۳tidye jvaay daryantidye. 10ॸNu۳ñi vicha۳danumatiy jiryisa۳ nu۳ñi ۳teda variy jiryiva: Ni ۳timyu۳ ne ra۳jvaay, ne sa۳jmyi. 11ॸNu۳tyuva۳chuma۳ daryaju۳: Tavay rupiñumaya۳ jiryetyevay, pituvye, tama۳ ruvaaryu۳y, tama۳, mitya riityenumaya۳

ti ۳sa۳ variyu. 12ॸDavyevyani ۳ ji ۳ta nu۳ñi ۳tachara, nu۳dyeyasanta jarye risa۳ju۳ riy, Nutyityu۳ Jesucrístu jtyamu, rirya۳tidye jvaay samidye, rirya۳tidye jmyi varirya nu۳ñi jimyi ۳sara day. 13ॸJirye ji ۳ta, ratyeryi ۳veda, ne jirya۳paru۳y riva samirya jvaayada. 14ॸNi ۳timyu۳ ne tuva۳churu۳rya nu۳ñi ۳teda caterava, jirya۳ntya jnu۳y mitya sana۳cho۳, jiryeñuma rupi sisa۳, sa۳tidye jada riva. 15ॸNe jirya۳jnu۳y variy jamiryamusiy sana۳cho۳; jirya۳datyanu samirya vicha۳datani ۳, ne jiryi ۳nu۳y jityeryi ۳ dañi ۳. Sa۳cha Ju۳denu jiryisa۳ 16ॸNi ۳day

ji ۳ta jiryatiy samirya vicha۳da ja۳mi ۳ni ۳, sa۳ntya sa۳jeya۳sara jiryerya samirya vichasa۳da. Sa۳cha Nutyityu۳ jiryisa۳ ti ۳ta۳ju۳. 17ॸRamyu۳chuvay tamitya jirye, ray Pávuru. Rañu۳y rajyomututara. Ranuma rani ۳cha rañu۳rya racyaterava. 18ॸSamirya ra۳cha ti ۳ta۳ju۳ jiryejyu۳, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusiy. Sayanuma jiryetyeryi ۳ Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

RAJO۳ TTYA۳ CATERA TIMOTEVUJU۳ Satu۳choda Pávurubay siva Timutévu catera nu۳charata

1

1ॸRay

Pávuru, ratyu۳chuna۳ya۳sarára Crístu Jesús vicha۳da ti ۳ta۳ju۳ mucadiva. Ray vichasara Jesucrístu nusu۳byi Ju۳denu jtedamu, tapi ni ۳tya jiryi ۳nu۳ñi ۳ vuryeyada rá۳ñute Ju۳denu. Crístu Jesús jpa۳ntirye, simu dantyirya vu۳yntuyadantiy. 2ॸRañu۳y catera jiijyu۳, Timutévu, jiryatiy ri ۳tay daryaju۳ si ۳tenu radyenu ji, tapi jityuva۳chu simu Ju۳denu ri ۳tedamuju۳. Ray va۳ta jiijyu۳ra samirya jivyicha۳da Ju۳denu jtedamuju۳, Ju۳denu jantyutya samiy variy ji, samirya jivyicha۳daju۳ jiryorimyu. Ti ۳ta۳ju۳ jirya ravya۳ta jiijyu۳ Ju۳denumusiy, jiryatiy Vu۳jye۳ daryaju۳ni ۳. Crístu Jesúsmusiy jarye ravya۳ta jiijyu۳, Vu۳yntyityu۳ daryaju۳ntiñi ۳. Sa۳jnu۳tyasara Timutévu rirya۳jisiy quivu۳yadamu datyanuvayu 3ॸTa۳riy

raya۳damu Masedóniyamu, rayasanta۳da jime۳cho۳jadaju۳ Evésumu ji, ya۳tidye jtay ruva tavay datyanuvay: “Ne jirya۳datyanu nu۳darya quivu۳yada nu۳ndye.” Diye runda rajechiñu۳y darya yivantirya. 4ॸYa۳jtay ruuva: “Ne jirya۳tuva۳chu ramu quivu۳yada tu۳chusa۳da jiryi ۳tamya۳ta si ۳tenura. Dantyamu۳y ne ya۳tuva۳chu rana۳cho۳ ta۳rijye۳myi tu۳choda jiryatiy ja۳muca۳ra. Mi ۳ni ۳tyi jnutatya riva ta۳rijye۳myi tu۳chodayu, nu۳tyura ravicha۳da

vu۳myunatyi ۳veda jtya, mi ۳ni ۳tyi jachipityaja۳ jaryirya tu۳chusa۳da tu۳choda, vani ۳ra nani ۳mu۳tyaja۳ variy rivayu.” Ta۳rijye۳myi tu۳choda ne datyanu tara vu۳y, nu۳ryamusiy sa۳ra۳chara Ju۳denu vuryeyadacu۳, nu۳tyuramusitya vurya۳siityeru۳y saju۳ variy. 5ॸSasa۳y Ju۳denura jidyetyadoda nijya۳nvajyu۳ rirya۳tidye jchana۳tya Ju۳denu va۳ta۳damuju۳ varirya, vase jachipiya۳vay daryaju۳ riy, riñi datya day Ju۳denu ramityanirya vu۳jyuuchuveda, riñi tuva۳chu Ju۳denumu jijechityantiy ne quivu۳yadata, samirya jachityavay daryaju۳ riy. 6ॸTavay jiintye ranchiy, rivyicha mitya jmutya۳ja۳jadacanumiy variy. 7ॸRivyicharu۳y datyanuvay, Ju۳denu niquejada ridyetyanuru۳y daryaju۳, dañumamu۳y ne ridyetya ta۳ra ranique, dantyamu۳ֆ͑ľфɗĀֆľҡֆҡфʮɗĀֆľҡֆĀΎ‫ڏ‬ danchiy. 8ॸNe yinu۳y samiryara jiryatiy sasa۳yada Ju۳denu ta۳rirya jiñiquejada, vurya۳numatiy datya ta۳raju۳ su۳teda vuryivara. 9ॸNe yinu۳y ne sabay Ju۳denura yiteda sanijyu۳ mi ۳ni ۳tyi vichasara samirya, jiñu jiyaro۳ju۳ ji ۳ta sabarya, jiryatimyu۳ ne satuva۳churu۳y Ju۳denu jtedamu, rijyu۳ Ѹ¡͑ҡֆɗфֆʮɗ͖ɗнӕľʮ‫ڏ‬ dantiy, jiryatiy siityejasa۳miryi. Riyaro۳ju۳ day sabay Ju۳denura yitedantiy, muvyeñi ۳timyu۳ ne jachipityaja۳ni ۳. Su۳pa۳ra jiñiquejada ruumu va۳cha jachipiya۳vantyi, mi ۳ni ۳tyi jtay ne jichuvu۳ñi ۳ Ju۳denu, riñique daryaju۳ va۳cha sanijyu۳. Daryaday sabay rijyu۳

369 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ1ٍॷ2

370

ju۳vavyentyi, mi ۳ni ۳tyi jvañi ۳ jijye۳, mi ۳ni ۳tyi jvañada yino۳da, mi ۳ni ۳tyi jvañi ۳ taji vichi ۳ nijya۳mi ۳. 10ॸDaryaday sabay Ju۳denu jiñiquejada saju۳ntiy mi ۳ni ۳tyi ji ۳tye sisa۳ vinu vaturayu, ti ۳ vaturu۳y jsa۳ jarye jiryatimyu۳ ne savaturu۳y nani ۳cha daryaju۳ day; daryaday rijyu۳, vaduntyi, mi ۳ni ۳tyi sije jiryenu vanumu, nu۳ñi vanu rirya۳jvatyayu. Daryaday riñijyu۳ntiy mi ۳ni ۳tyi paranu۳ni ۳ nijya۳mi ۳, quivu۳rya jarye, mi ۳ni ۳tyi niquentiy: Si ۳tenu ri ۳tay Ju۳denu datya۳damuju۳ yiva, su۳tamya۳ta samiy jiñiqueva۳ra quivu۳yadani ۳ rani ۳cha day. Daryaday sabay jiñiquejada rijyu۳ntiy, ti ۳ta۳ju۳ muvyeñi ۳tyi jvaachara tara samiy datyadoda jiyaro۳ju۳. 11ॸNu۳tyu rañiy sani sa۳y Ju۳denura samitu۳choda radyetyadodaju۳ nu۳tyuramusiy sara۳y Crístu Jesús vuryeyada, nu۳tyuramusiy. Jirya saniquejada vichasara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jchana۳yadaju۳, daryamusiñi ۳ ti ۳ta۳ju۳ rirya۳niquejaya۳ samirya Ju۳denunijyu۳. Si ۳chana۳tya۳da Pávurubañi ۳ Ju۳denu sa۳ntyutya۳danchiy 12ॸRi ۳tay ji ۳ta siva Crístu Jesús: Ranumayu Rayntyityu۳, jiryatiy jiche۳yada jivyanu۳yada ray, rañuma jada jiñiquejada tu۳chusa۳damu. Jidyiyada daryaju۳ riva: Sa۳siitye samiy rimu, ramuni ۳ jibe variy jimyuchechijyu۳ ray, yipa۳nu۳yadaju۳. 13ॸJijeryeta۳da jasirye, dañuma rañi niquenu۳yada ta۳riy Ju۳denu jiyaro۳ju۳, ray jarupantajaya۳sara richiityari ۳jadivayu, jiryatiy richiityenu۳yada daryaju۳ jijyu۳, jaryi rajuuratate ra۳vatyanu۳yada riy. Yentyutya۳da varirye jiryatiy rivaañu۳yada radyetyi ۳sa۳damura, ne rachiityenu۳yada variy daryaju۳ jijyu۳ didye. 14ॸDaryamusidyentyi savicha Vu۳yntyityu۳ samirya vichara rajyu۳, Crístu Jesús nusu۳yadamu ratyuva۳churu۳y yimu, daryaday sani ۳ru۳tyadeda

yivantirye. 15ॸJiryani ۳day si ۳tenu niquejada day, ramuni ۳day vurya۳tuva۳chu samiy vu۳jechipiya۳jadata ramu. Jiryani ۳day si ۳tenu niquejada: Crístu Jesús jti ۳jada mucadimu, ʮӕӕËȍ‫ڏ‬ tavay jantyutya۳dana۳cho۳. Ray Pávuru, ray ji ۳ta si ۳tenu jaryi juuchati ۳ tavamyusiy. 16ॸRamuni ۳day sara۳yada yentyutya۳damu rayadaju۳, ya۳jnu۳y, ne ra۳baryi ۳sara sa۳ntyutya۳da vu۳jyu۳. Ni ۳day jo۳ta۳da jantyutya۳dantirye tapi ratya rañi ۳cha jaryi juuchati ۳. Daryaday sa۳jantyutyani ۳ ti ۳ntiy, ni ۳tiy ra۳tuva۳chu ri ۳sijyu۳ simu Jesucrístu, ramutiy sa۳nu۳jeya۳sarate ta۳rijyu۳. 17ॸRamuni ۳ vurya۳jnu۳jeya۳sara sana۳cho۳ Ju۳denu, vurya۳jchana۳tya jaryi simu vu۳y, ni ۳ni ۳ vichasara Vu۳yntyityu۳ ta۳rijyu۳ daryaju۳. Ne vana۳y dirya savichasara Ju۳denu, dantyamu۳y ne vu۳dyichara siva. Vinu ni ۳ni ۳ ti ۳qui Ju۳denu, ne ti ۳ jadchiñu۳day. Daryani ۳ si ۳tenute darya. 18ॸTimutévu, ya۳jiriryi ۳ra daryatiy satu۳choda Ju۳denu ta۳riy jiñijyu۳ra. Ya۳jachipityaja۳ samirya jinchiy niquesa۳da, jivyanu۳tyata۳ta ji, ya۳tidye ji ۳tye ramu Ju۳denu jvajyo variy ji. 19ॸJivyanu۳tyata۳ta Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jadamu ji, jiñi datyi ۳sani ۳ta Ju۳Āľ͑ӕф̲ɗҡֆ͑ɗֆֆɗԮфʮɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda. Ti ۳ni ۳ ne va۳ta sivara jijyuuchuveda ramityadeda day, rijyi ۳numa۳ variy Ju۳denu siitya۳divasiy. 20ॸAdejá۳ntru, Jimenévu jarye ji ۳doda daryantiy. Ramuni ۳ rache۳yada Satanásimyu nada, bayantu nutyityu۳mu, nanudatya۳daju۳ ne vu۳ryiñique Ju۳denu jiyaro۳ju۳. Sadatyadoda Pávurubay nu۳tyura vu۳ryityu۳chu sisa۳ Ju۳denu

2

1ॸRi ۳tatye munatyate yiva: Vurya۳joránu ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiyadaju۳, vurya۳nique sisa۳ Ju۳denu, vurya۳jachiñu۳y riyadaju۳ni ۳, vurya۳jtay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

371

1ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ2ٍॷ3

variy siva: Ranumayu. Ju۳denunijyu۳ riyadaju۳ presidénteveda, ti ۳ta۳ju۳ ʮɗфֆҡɗֆфɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara nutyityu۳miy. Darya vurya۳joránu riyadaju۳ntiy, vurya۳tidye vicha variy samirya, ne vurya۳jachipityaja۳ra tara jarupantasa۳da. Vurye۳cha Ju۳denu jtedamu tuva۳chuvay, daryaday vurye۳cha vu۳tyuunu vichavatya samirya varintyi. 3-4ॸJirya۳joránu nijya۳mi ۳ jiyadaju۳, rani ۳ darya samirya jteda. Ju۳denu, vuryeyada rá۳ñu jchana۳tyara vu۳jyorádoda nijya۳mi ۳ jiyadaju۳, sani ۳ru۳y daryaju۳ra rirye۳ntyutyasa۳da, ni ۳ va۳ta ruuvara samirya datya۳dara si ۳tenu datyadodantiy. 5ॸNi ۳ni ۳ Ju۳denu ti ۳qui, jasiñi ۳ nu۳ntiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta jachipiya۳taniy si ۳tenuni ۳ nijya۳mi ۳ Ju۳denujsa۳ju۳. Ni ۳ni ۳day nijya۳mi ۳ ju۳tachi ۳tecu۳, Crístu Jesús. 6ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta carejadara yinu۳yada vuryeyadaju۳ ti ۳ta۳ju۳, sabay ji ۳ta Ju۳denu varirya ratu۳chusa۳da runda. 7ॸRaju۳ni ۳ sabay Ju۳denu ray sansu۳byiju۳, ratyu۳chuna۳ya۳jadaju۳. Si ۳tenu niquejada ri ۳tay, ne raquivu۳y, tii, mitya. Ju۳denu bayada jiñiquejada datyanu۳si ۳ju۳ ray, ra۳tidye datyanu riy jiryatimyu۳ ne judíyuveda daryi. Radyetyanusara si ۳tenu vase niquejada riy, nu۳ryamusiy rachiitye saju۳ Ju۳denu. 8ॸTeni ۳ntiy vuryi ۳ntye۳ryanivyu۳y jasityi vurya۳joráy, ravya۳ta۳damu riiryesumiy vaduy Ju۳denu na۳cho۳ju۳ra jijyomutu, suutasara jachityavay daryaju۳ riy, jiintyasara rijechiy nique۳yadajisiy, ne riñique۳tyaru۳y variñu۳dayu. 9-10ॸDarya ravya۳ta vatuvyara samichujay jachoda yiva, ne riryi jiyasanta ratariy vaduy. Rindani ۳veda ra۳cha samirya vicha۳daju۳, samirya rirya۳jachipiya۳ variy, daryani ۳ riryi vichasara vatuy, Ju۳denu siityari ۳vay. Rindani ۳veda ne va۳tara jno۳jasiy pisiyada, dantyamu۳y ne jno۳jasiy ju۳ritya۳ vandantiy, dantyamu۳y ne sujatyera jaryi murichevarya. 2ॸVurya۳joránutityi

Samirya rivyicha۳daju۳ ra۳cha yindani ۳veda. 11ॸRirya۳ma۳ tuva۳chu vatuy mitya vapude, rirye۳cha siityevay jivyaduy jtedamu variy. 12ॸNe ravya۳ta vaturu۳y ra۳datyanu, dantyamu۳y ne ravya۳ta rirya۳nusu۳y vatuñi ۳ vanu. Darya ji ۳ta vatuy raryi ma۳cho۳ mitya vapu variy. 13ॸTapi Ju۳denu jo۳ta۳da ju۳dejadani ۳ vanu, rivasiy ji ۳ta su۳ndejada Ará۳bay vaturaju۳, Éba ravicha۳da si ۳tya. 14ॸArá۳bay ji ۳ta vicha۳da ne quivu۳chusi ۳, savatura ji ۳ta vicha۳da quivu۳chusi ۳ day, ramuni ۳day sajuuchuveda variy. 15ॸRamuni ۳day riryupachusara vatuvyeda jaryi ju۳nuramusiy, dañuma saramityaniy Ju۳denu mityara rijyuuchuveda, sara۳y variy riyada, riñumatiy siityari ۳ni ۳, riñumatiy va۳ta varintyiñi ۳, riñumatiy jnu۳tya samiy ra۳jisiy vaduy jiyasanta۳dayu. Daryani ۳ riryi vichasarate Ju۳denu siityari ۳vay jnu۳tyavay

3

1ॸSamirya

jtacha۳da, mi ۳ni ۳tyi va۳ta jnu۳tya۳da jaryiryi Ju۳denu siityari ۳vay, ni ۳ni ۳ va۳ta rana۳cho۳ samirya jvaayada jijyu۳. 2ॸRamuni ۳day ni ۳tiy ra۳cha jnu۳tyi ۳, ne tara raryi jatiche sanijyu۳; vinu ti ۳qui vaturu۳tyi ۳ saryichasara; saryi datyara jbyeda, jatoda jarye ne jaryidaju۳; dantyamu۳y ne saryichasara jaryi datyi ۳sa۳ntiy. Darya samirya vichara saryichantiy, saryi jachipiya۳sara samirya jmutya۳jadaju۳ riy jañu۳vye jiryorimyuntiy. Daryaday saryivyicha samirya vichara jidyetyadodaju۳ riy tavay. 3ॸJnu۳tyi ۳, ne saryicha niyu۳yadacanu, dantyamu۳y ne saryicha nique۳yada jo۳tará. Daryaday saryichasara samirya jachityi ۳ntiy, ne saryi va۳tara jvatyiyada, dantyamu۳y ne saryi jachipiya۳ jasa۳chodara criquiy. 4ॸDaryaday saryi datyara jivyaturu۳y nusu۳cha۳da samintyi, daryaday riryi siitye sadadyeñu yitedamuntiy, jiryatiy riryi tuva۳chu daryaju۳ simu. 5ॸTapi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ3ٍॷ4

372

netimyu۳ ne sadatya nusu۳yada riy jidyedyeñu, nu۳tyichitya sa۳jnu۳tyariy Ju۳denu dadyeñuntiy, jiryatiy Ju۳denu jaryetavaryi. 6ॸJnu۳tyi ۳ ne raryicha vadi tuva۳chu۳, sañuma jchana۳tya variyu, tapi daryivani ۳day satanuvu۳doda Ju۳denuni ۳ bayantu nutyityu۳. 7ॸJiryatimyu۳ ne Ju۳denumu tuva۳chuvadyeryi, riryi jtay samiy vanu variñi ۳ jnu۳tyi ۳, ne riryi jatichetyaniy tara sanijyu۳, saryimya۳ juuchanu bayantu nutyityu۳ variñi ۳. Daryani ۳ riryi vichasarate Ju۳denu siityari ۳vay jmu۳tyavay 8ॸDaryani ۳day sava۳ta Ju۳denu jmu۳tyavajyu۳, jnu۳tyi ۳ jmu۳tya۳daju۳ sava۳ta riy. ġфֆĀֆфɗфֆɗËȍѸ̲ɗфֆʮËȍɗҡֆ‫ڏ‬ vantyi, ne riryi nique yitu۳yadara niquejada. Dantyamu۳y ne niyu۳yadacanumiy riryicha variy, dantyamu۳y ne riryi ni ۳ru۳y riva criquiy, mitya quivu۳yadata ca۳na۳chara. 9ॸRirya۳ntya datya jmu۳tyavay: Daryamusiñi ۳day sara۳y Ju۳denu vuryeyada, jiryatiy vu۳tyuva۳chu jaryi vu۳chiityejadamuju۳ simu, daryadantyi jiryatiy saramityanimya۳ Ju۳denura vu۳jyuuchuveda vuryiva daryaju۳. 10ॸVurya۳jantya jvaatyadeda munatyariy, samiy jvaavyevyidye riñi ۳cha. Netimyu۳ ne rirya۳nique tavay variy riñijyu۳, variñi ۳ ji ۳ta vurya۳va۳ta jmu۳tyavajyu۳ riy. 11ॸVatuvyeda jarye jiryatiy jmu۳tyavay rirye۳cha, daryaday riryicha samirya jachityavantyi, ne quivu۳yadacanumiy riryicha risa۳ju۳ntiy. Riryi jnu۳tya samiyu, riryi jvaay samiy ti ۳ta۳ju۳ra yivaayadantiy. 12ॸJmu۳tyi ۳si ۳ ji ۳ta raryicha ti ۳qui vaturu۳tyi ۳, saryi dyetya nusu۳yada samiryi jidyedyeñu, sarorimyu vichavay jarye ti ۳ta۳ju۳. 13ॸNe yinu۳dye ni ۳tiy jmu۳tya۳da samiy, ni ۳ni ۳ vanu۳tya Ju۳denu jtedamuju۳yu, dantyamu۳y ne ta۳riy su۳mu۳tya۳diva ne yadate tu۳choda: “Ray siityana۳ya۳sarani ۳ Crístu Jesús.”

Sanatuy Ju۳denu riy nijya۳nvay rirya۳tidye siitye saju۳ 14-15ॸRañi

diryu۳y vani ۳ra yiva Timutévu, temusiy ra۳riche dyetya day, ramutiy ri ۳pa۳ra catera yimu jidyetya۳daju۳ nu۳tyura ye۳cha samirya Ju۳denu siityari ۳vay jsa۳, jiryatiy vuryi ۳tachara Ju۳denu roriryi. Jivye nijya۳nvay jiryatiy Ju۳denu vichasara rivyu۳va, riñi vanu۳tya varirya saniquejada si ۳tenu, richuru۳tyanintyirya, nu۳tyu ju۳tuvu۳ ranityanichara surra daryá. 16ॸChi ۳ramu۳y ne jachipiya۳ ranijyu۳ jiryatiy Ju۳denu dityadoda samirya vichasara vu۳y, nu۳tyuramusiy vurye۳chasara samirya sava۳ta۳damu, nu۳tyuramusiy. Sadityadoda jirya dutyasara vu۳y: Samu۳ti ۳jada ji ۳ta Ju۳denu nu۳tyu vanu, nu۳tyu nijya۳mi ۳ savicha۳da variy. Jadchiy ji ۳ta sadityadoda Ju۳denu Jnutura jiryatiy si ۳tenura saniquejada. Ridyiyada ji ۳ta su۳pa۳vay siva, simu tuva۳chuvay tu۳choda taji vicha۳diva sanchiy, rityuva۳choda nijya۳nvay variy simu, saryesubeda variy na۳vajyu۳yu, Ju۳denu vandamuju۳. Su۳tay Ju۳denu Jnutu rirya۳jti ۳ datyanuvay quivu۳yadacanumiy

4

1ॸDañuma sadatyanu Ju۳denu jirya samitu۳choda vu۳y, su۳teda ji ۳ta Su۳ntu vijyo۳mujache: Tamitya rundamu ji ۳ta rirya۳paru۳y tavay riva Ju۳denu siityari ۳sa۳da, ju۳daja۳mi ۳ siityari ۳sa۳da jiyasachiy, jiryatiy saquivu۳chunumaya۳ daryaju۳ riy, rirya۳paru۳y tavay rivantiy, bayantu datyadoda jiyasachiy. 2ॸJirya datyanusa۳da ra۳jti ۳ vadumyusiy nu۳tyunuma si ۳tenu nta varirya. Jivye vaduy ne jachipiya۳ ramuju۳ jijyuuchuveda nu۳day, ne ju۳nura rijechiy varimyuju۳ nu۳day, nu۳ҡֆӕ͑ӕ̲ֆɗԮ̲ֆӕҡľ‫ڏ‬ rata pisichara rijechiy varidye. 3ॸRidye vaduy jtacharantiy: “Ne samirya ja۳mu۳yada.” Daryaday ru۳tay: “Jirya۳paru۳y riva tara jbyeda jmyichara cabyimusiy, ne

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

373

1ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ4ٍॷ5

jirye۳jmyi va۳cha.” Nu۳tyu sani ju۳dejada Ju۳denura jmyichara ti ۳ta۳ju۳, ratiy vurya۳jmutya۳sara simusiy, vuryi ۳chana۳tya variy rivani ۳, jiryatiy vu۳tyuva۳chu simu, vu۳dyetyantirya si ۳tenu saniquejada Ju۳denuntiy. 4ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryatiy su۳ndejadara, rani vichasara samirya, ne vurya۳javiryu۳tyara jmyichara vuryi ۳byedaju۳, mitya. Vurya۳numatiy jmutya۳ simusirya, vurya۳jchana۳tya variy rivani ۳. 5ॸTapi saniquejadata vu۳tyu۳choda yisa۳ variy, sabachara Ju۳denu samiy vuryi ۳byedaju۳ra tara ti ۳ta۳ju۳ variy. Nu۳tyuramusiy saryichasara Timutévu samiy muchechiy Jesucrístuju۳ 6ॸYa۳tiy

jachipiya۳taniryi vu۳tyeryi ۳veda ranchiy ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy radyetyanumu۳y jiirya, ramusiy ye۳cha Crístu Jesús muchechiy samiy variy. Ye۳chasara samiy nu۳chusi ۳ Ju۳denu niquejadamu varintyi, samiy datyadodamu jarye jiryatiy jichiityajaya۳sara diyesa۳ra۳ju۳ra. 7ॸYa۳bay ra۳jisiy datyi ۳sa۳damu tu۳chusa۳da, ne samirya daryaju۳ra. Ya۳vanu۳tya samirya vicha۳damu ji, daryatiy sava۳ta Ju۳denu jijyu۳ra. 8ॸVu۳vyu۳ vu۳jyu۳tyanusara samiy taraju۳, jiryatiy vu۳vyichasara Ju۳denu va۳ta۳damuju۳, rani ۳ ji ۳ta jmu۳tya ti ۳ta۳ju۳ taraju۳ Ju۳denu jtedamuju۳ vu۳y. Vurya۳tiy vichasara Ju۳denu va۳ta۳damu, si ۳tenuni ۳ ra۳cha samirya vu۳jyu۳, vuryi ۳nu۳yadasa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳; raju۳ntiy, jiryatiy vurya۳jnu۳jeya۳sara variy Ju۳denu jsa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 9ॸJiryani ۳day si ۳tenu niquejada day, ramuni ۳ vurya۳tuva۳chu ramu samiy vu۳jechipiya۳jadata. 10ॸRamuni ۳day vuryivaajeya۳sara paru۳cha۳rimyusiy, jiryatiy vu۳dyetyasara daryaju۳ Ju۳denu jnu۳ñu jnu۳tyasarate vu۳y. Ni ۳ni ۳ vichasara vuryeyada rá۳ñu, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiyada rá۳ñu, jaryinra variy rijyu۳ rityi siityari ۳sarani ۳. 11ॸYa۳jtachara ruuva rirya۳tidye jvaajeya۳sarara jirya ti ۳ta۳ju۳, ya۳Āҡֆ͑ӕ‫ڏ‬ sara varintyiryi nu۳tyura rirya۳jvaarya.

12ॸNe

ya۳javiryu۳tyataniy ji, nu۳tyu vadero۳nu day jiñi ۳cha. Ya۳jnu۳tyaniy yivaayadana۳cho۳ riy Ju۳denu siityari ۳vay, nu۳tyuramusiy vurya۳niquesara tara, daryadantyi, nu۳tyuramusiy vu۳ryi vichasara, nu۳tyuramusiy vu۳ryi va۳tasara vu۳y; daryaday vurya۳tuva۳chu simu Ju۳denuntiy, vurya۳jnu۳tya taji jachipiya۳jadajisivyu۳y, taji jvaayadajisiy jarye. 13ॸRiti ۳jadasa۳ra۳ju۳ ne ya۳paru۳y riva jnu۳yadara Ju۳denu niquejada nijya۳nvajyu۳. Dantyamu۳y ne ya۳paru۳tyaniy va۳ta۳da Ju۳denu siityari ۳sa۳diva riy, dantyamu۳y ne ya۳paru۳y riva datyadoda varintyiryi. 14ॸYa۳jachipityara jiryatiy saniquejada Ju۳denu ta۳riy vichavay rimityumiy siityari ۳vavyara, ribeyadanumatirya jijyomutu yinupadamu. Ramusiñi ۳day su۳mu۳tya۳da Ju۳denu yivaayadaju۳ ji. Ne ya۳bay mityara Ju۳denu jmu۳tya۳da. 15ॸYa۳jachipityaja۳ samiy yivaayadaju۳ra, ne ya۳paru۳y riva, rirya۳tidye jnu۳y ti ۳ta۳ju۳ variy rana۳cho۳: Sasiityari ۳sara samiy. 16ॸYinu۳tyata۳ta samiy ji, jidyetyadodamuju۳ jarye. Ya۳jvaajeya۳sara samiryara jirya, daryamusiy ya۳ra۳y jiyada, ya۳ra۳y tavay jiyada varintyi, rityi tuva۳chu rana۳cho۳ jidyetyadoda. Nu۳tyura saryi vichanichara riy Ju۳denu siityari ۳vay

5

1-2ॸNe

ya۳nique۳tya ji ۳tani ۳ rimyityu; ya۳va۳ju۳ni datyanu ji ۳ta samiy niquejadatani ۳, nu۳tyunuma jijye۳ ya۳jtañi ۳. Ya۳datyanu riy vadero۳vantyi nu۳tyunuma jityeryi ۳veda ya۳jtay varintyiryi, daryaday ya۳Āҡֆ͑ӕфɗֆфɗ̲ֆɗҡֆΎĀԮľ‫ڏ‬ dantiy nu۳tyunumate yino۳daveda ya۳jtay variryi. Daryaday ya۳datyanuntiryi vinu vatuvyedantiy, nu۳ҡֆӕ͑ӕ̲ֆɗҡֆ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ veda jiryi jtay variryi, yinu۳tyata۳tate va۳cha niquejadajisiy ji. 3ॸVurya۳jmu۳tya nada si ۳tenu bacheno۳da, ratiy nanuva۳ta. 4ॸBacheno۳da dadyeñu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ5

374

nana۳si ۳dyeñu jarye, riñi ۳ ji ۳ta ra۳datya munatyara Ju۳denu siityari ۳sa۳da, rirya۳ta۳ryatanirya yinu۳tyasa۳da, ta۳riy nani ۳nu۳tyanu۳yada daryaju۳ riy; Ju۳denu jnu۳yadamuju۳ samirya vichasa۳da darya. 5ॸTanu۳y bacheno۳dantiy, netimyu۳ ne detanu۳y nada, dantyamu۳y ne jasi ۳vedatanu۳y, ne chi ۳ raryi jmu۳tya variñada, nanunutuy ji ۳ta ra۳jiju۳ Ju۳denu jmu۳tya۳da day, nanusiityari ۳ jachiñu۳yada variñi ۳, jna۳rya, nuporaca۳ntiy, nanutu۳chutityi variy sisa۳ day. 6ॸBacheno۳da cadnavedacanuju۳y ji ۳ta, nani ۳tamya۳ta jnu۳ñú۳yu, diiñu۳ñuma nani ۳cha ti ۳ta۳ju۳ varidye. 7ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryatiy ri ۳teda yivara, ya۳datyanu riy, sañuma baya۳ ti ۳ riñijyu۳ra nicyara۳y jvaayada. 8ॸMi ۳ni ۳tyimyu۳ ne jnu۳tya riy jityevay, dantyamu۳y ne sasa۳y rivya۳tarayu, nu۳tyunuma su۳tay nta variy: “Ne rachiityari ۳ni ۳ Ju۳denu nu۳day,” ¿nu۳tyuraju۳ra savichaniy darya riy jityevay, nu۳tyuraju۳? Ni ۳ni ۳ ji ۳ta vicha variy jaryinra ruumusiy jiryatimyu۳ ne richiityari ۳sarani ۳ Ju۳denu day. 9ॸNe ya۳nu۳ryi bacheno۳daveda cateraniyॹ* jiryatimyu۳ ne ruto۳taniy taraquinijyate vu۳yaju۳y nijya۳ didye, ne vinu ti ۳qui vanutavay riñi ۳cha. 10ॸNe ya۳nu۳y jicyateraniñada netimyu۳ ne nana۳tichechara samirya jiñijyu۳, netimyu۳ ne nana۳tiche jnu۳tya۳da riy jidyedyeñu samiy, netimyu۳ ne nanudatya ma۳tyadedani ۳ nijya۳mi ۳ rupiñu jiryorimyu, netimyu۳ ne nani ۳mutya۳ riy Ju۳denu siityari ۳vay samiy, netimyu۳ ne nani ۳mu۳tya riy vani ۳ra paru۳tyavay, netimyu۳ ne nadivaacharara samirya jvaayada. 11ॸYa۳ju۳bay nana۳jisiy bacheno۳da vadero۳nu۳rya cateraniy jiñu۳tyadeda, tapi nanuni ۳ru۳yada

jiyasachiy yajachipuñi ۳ Crístu daryaju۳ variy, nanuja۳mu۳ryu۳ñuma varidye. 12ॸDaryamusiy juuchatanu۳y nada, ne nadito۳tadeda daryaju۳ra ta۳фɗֆʮɗ͖ɗнӕľ‫ڏ‬ jada: “Diyemusiy ji ۳ta ra۳siityari ۳jaya۳sarani ۳ vinu Ju۳denu.” 13ॸDaryamusiy nanudatyara pituyada, jiryatiy nanuvu۳taya۳ mitya ti ۳ rorimyuju۳, ti ۳ rorimyuju۳ntiy. Ne vinu nanuvicha pituryu۳y, daryaday nanuvicha variy va۳cha niqueru۳y risa۳ju۳ntiy, nani ۳tyenu۳ñumaya۳ ti ۳sa۳ variyu, nanuniquejaya۳ va۳cha, jiryatimyu۳ ne samirya niquejada darya. 14ॸRamuni ۳day ravya۳tara bacheno۳da vadero۳nu۳y ja۳mu۳yada nanudetuyadaju۳, nana۳tidye jnu۳tyara jiryoriy variy samiy, nadivaatya tara ta۳rivatya sa۳nique nanumityasirya quivu۳yada jiñijyu۳. 15ॸSa۳tachuma۳ daryaju۳ bayantu nutyityu۳ tanu۳y rusa۳siy bacheno۳daveda. 16ॸTanu۳tyi ra۳cha vaturu۳y Ju۳denu siityari ۳nu۳y, tanu۳tyi ra۳cha nanutenu jtachanu۳y bacheno۳da, nadanuma ji ۳ta ra۳jmu۳tya nada day, rañuma vicha paru۳cha۳riy jvaayada tavay Ju۳denu siityari ۳vajyu۳. Daryamuni ۳day rirya۳jmu۳tya Ju۳denu siityari ۳vay nada si ۳tenu bacheno۳da, netimyu۳ ne tenutanu۳y nada, ne chi ۳ raryi jmu۳tya daryaju۳ variñada. 17ॸJu۳denu siityari ۳vay jnu۳tyavay ji ۳ta rityi nusu۳chara samirya, vurya۳jchana۳tya varirya rivaacha۳da, vurya۳jmu۳tya variy risa۳ju۳ riy. Vurya۳jmu۳tyasara jaryiryi, muvyeñi ۳tyi jvaarya Ju۳denu niquejada datyadoda; riñi ۳ ji ۳ta ra۳cha jmu۳tyasavay variy. 18ॸTapi Ju۳denu niquejada jtachara: “Ne ya۳puchura vocaju۳ jiryatiy nutasarasiy qui ۳sutya۳damu jvaañuni ۳.”

*॰5.9 Jiryatiy riñu۳tyaniñu۳yada cateraniy bacheno۳davedayu, riñi vichanu۳yada variy Ju۳denu muchechityodaveda, ru۳mutya۳jada varirya criquiy yivaayada murichirya, ratarya jmu۳tya۳da jarye risa۳ju۳. El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ5ٍॷ6

375 Daryaday ru۳tay Ju۳denu niquejadantiy: “Jvaañu jarye va۳tara jimyurichenusa۳da.” 19ॸNe ya۳tuva۳chu rana۳cho۳ tu۳chuta۳da sanchiy siityari ۳vay jnu۳tyi ۳, sa۳tiy tu۳chuta vinu ti ۳qui nijya۳mi ۳ni ۳. Nana۳tiy ju۳ti ۳ tu۳chutanu۳jyu۳y danu۳ju۳myusiy varimyata mu۳nvamyusiy, rirya۳tiy tu۳chu tara sanchiy, ya۳tuva۳chu ji ۳ta variy rana۳cho۳ rityu۳chuta۳da. 20ॸNi ۳tiy jiriryi ۳ juuchuveda, rajuutuunu ya۳datyanu ra۳jisiy juuchuvedani ۳, sa۳tidye paru۳y variy riva, rirya۳tidye suvu۳y tavarya juuchuveda varintyidye. 21ॸRamu ri ۳tay yivara jirya, su۳nu۳y Ju۳denu daryaju۳ jiñe۳cho۳, Crístu Jesús jarye, su۳pa۳vay jaryetasavay yisa۳ju۳. Ne ya۳jachipiya۳ tu۳choda vijyo۳mujachera jnu۳tyi ۳ juuchuveda, netimyu۳ ne ya۳tuva۳chu ti ۳ta۳ju۳ didyerya sanijyu۳ tu۳chuta۳da didye. Dantyamu۳y ne ya۳ma۳cho۳ mitya vapu variy sanijyu۳ jnu۳tyi ۳ juuchuvedacanu. Ne jiryirye۳ sayadantiy dañuma saryicha jijyu۳tyanubi, dantyamu۳y ne jichuvu۳y chi ۳ jiyada ya۳ra۳y varintyi. 22ॸNe ya۳jaryuvu۳tya bayadara jijyomutu su۳nupadamu ti ۳ ji, ya۳tidye bay variy jnu۳tyi ۳ju۳ jasiñi ۳. Saryityi vicha juuchati ۳, raryi ra۳y sajuuchuveda jinchaju۳ varintyi, jiryatiy jibeyada jnu۳tyi ۳ju۳ daryaju۳ni ۳. Ya۳jdutya juuchuvedajisiy ji. 23ॸSamirya jivyicha۳daju۳ ne ya۳jatura vinu ja۳, ya۳jatura bínuja۳ rajaryeju۳, jiryatiy jivyimu jarapu۳chara daryaju۳, yidiva۳jaya۳sara japichiy ru۳co۳siy. 24ॸTavay vadunchiy vu۳ñi datya cadnadumu jto۳jadajisiy: Riñi ۳ ji ۳ta juuchatavadye. Tavanchiy ne vu۳dyetya tara, netimyu۳ ne sanique cadnadu riñijyu۳ didye: ٘ˇӕӕËȍ‫ڏ‬ tavay jivyecyu۳.” Ramuni ۳day ne ya۳jaryuvu۳y bayadani ۳ jnu۳tyi ۳. 25ॸTavay vadunchiy vu۳ĀֆľҡֆѸ̲ɗֆֆɗԮֆĀ‫ڏ‬ musiy: Samirya jachityavadyecyu۳. Tavanchiy ne vu۳dyetya vani ۳ra samirya jachityavay vidye riñi ۳cha. Ne ra۳ma۳cho۳ mitya, rá۳dityanu paricheyu.

6

1ॸTi ۳ta۳ju۳ sacumudemiy ra۳tuva۳chu patru۳ samiryamu yimu, riñuma nique nijya۳nvay Ju۳denu jiyaro۳ju۳, sadatyadoda jiyaro۳ju۳ jarye variy. 2ॸRipyatru۳tiy ra۳cha Ju۳denu siityari ۳nu, ne rirya۳paru۳y riva jnu۳yada samirya sana۳cho۳ jipyatru۳, Crístumusiy taryi ۳vachi ۳ daryaju۳ni ۳. Daryaday sa۳jvaachara cumude samirya saju۳ jipyatru۳ntiy, sasiitye daryaju۳ Ju۳denuju۳, ramuni ۳ va۳tasi ۳ variñi ۳. Ya۳datyanu jirya riy, ya۳siityetanintyiryi nijya۳nvay varintyi, jirya jvaayadaju۳.

Vurya۳siityari ۳sarani ۳ Ju۳denu vuryi ۳chana۳yadamu 3-4ॸTi ۳tiy

ra۳datyanura taji datyadoda, ne sasiitye rana۳cho۳ Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu samirya niquejada nu۳day, dantyamu۳y ne sa۳siitye jirya datyadodana۳cho۳ varintyi, nu۳tyuramusiy vu۳ryicha samirya Ju۳denu diya, nu۳tyuramusiy. Ni ۳day vanu yinnuva۳ñu۳dayu, sadatyi ۳sata۳ risa۳ju۳ra. Su۳diva۳jadamu jidyirye۳, japichiy sitaja۳nu variy, nique۳yadamu jarye sanique risa۳ju۳. Daryamusiy ravicha ti ۳mu ni ۳ru۳yada variy tara, ti ۳ niquetta۳dacanu, ti ۳ javityiye۳yadacanu, ti ۳nijyu۳ quivu۳yadacanu jarye risa۳ju۳ni ۳, nu۳ñi vanumiy riyasanta va۳Ëȍ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ datayu. 5ॸRiñi ۳day vaduy jarupadodara jijechipiya۳jada, rime۳cho۳ datyi ۳sa۳miy rivasiy, ne ridyetyara Ju۳denu datya۳da, mitya. Riñi jachipiya۳ Ju۳denu siityari ۳sa۳data ya۳ca۳na۳chara tara. 6ॸSi ۳tenu day vu۳ñi ca۳na۳y rajuura vu۳tyi siityari ۳ni ۳ Ju۳denu, vuryi ۳chana۳tya varirya sasa۳rya. 7ॸVu۳ryupañumatiy ne vuryi ۳tu tara variy vuryisa۳, dantyamu۳y ne vu۳dyiiyadamu vuryi ۳tu tara vuryimu varintyi. 8ॸRamuni ۳ vurya۳jchana۳tya varirya vuryi ۳myi ۳sara, vu۳ryoriy, vu۳chujay jarye risa۳ju۳. 9ॸNi ۳tiy vicharu۳y jaryi tarati ۳, ne sajachi ۳niy ta۳ryu۳yada tara variyu. Rani ۳ru۳tyaniy ta۳ryu۳cha۳da tarani ۳, jiryatiy ra۳vatya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ6

376

mityani ۳, jiryatimyu۳ ne samirya rani ۳cha. Vu۳ñi ۳ru۳tyi riva tara, netimyu۳ ne samiryara, rani ۳ ji ۳ta jarupanu samirya vicha۳dajisivyu۳y. 10ॸCriquiy va۳tasa۳damusiy, jadchiñuma ru۳nday ti ۳ta۳ju۳ nicyara۳y vicha۳da variy. Ricyaramya۳ tavay ra۳jisiy Ju۳denu siityari ۳sa۳da criquiy va۳ta۳damusiy, raramijetyari ۳ma۳ sa۳ntyuyadayu. Ya۳datyanu ripyaru۳tya۳dajisiyu 11ॸJiñi

ji ۳ta Ju۳denu siityari ۳nu si ۳tenu, ya۳bay ra۳jisiy jirya ti ۳ta۳ju۳. Ya۳jantyasara vicha۳da samirya jiryatiy Ju۳denu va۳ta daryá. Ya۳tuva۳chu simu, ya۳va۳ta jaryiñi ۳, samirya jvadirya ye۳cha, ya۳vichaniy variy samirya riy nijya۳nvay. 12ॸYa۳vanu۳tyara jijechipiya۳jada sanijyu۳ Ju۳denu, ye۳jirityera samirya ja۳muca۳ jnu۳tya۳, raju۳ yinu۳y sanatuyada Ju۳denu ji, ji jarye tu۳choda samiryamu vijyo۳mujachera: “Ratyuva۳chu simu Jesús,” rajuuvay tuva۳choda jityu۳chodana۳cho۳. 13ॸRa۳batye tarate yimu. Ju۳denu ji ۳ta ni ۳tiy jnu۳tyaniy ti ۳ta۳ju۳ riy, ni ۳ni ۳ tuva۳chura jiryatiy rabeyada yimura. Crístu Jesús jarye tuva۳chura, ni ۳day tu۳chodara samirya tu۳choda cadnadubay mo۳vantiy, ravicha۳da si ۳tya Pónsiyu Pyidátu. 14-15ॸRabe yimura Ju۳denu niquejada siityejadaju۳, samirya vicha۳damuju۳, ti ۳numa rañiquera va۳cha niquejada Ju۳denu niquejadanijyu۳. Ya۳siityari ۳ jipyituyasa۳Ā̲ӕфѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jti ۳jadasa۳ra۳ju۳ varityi sa۳jti ۳sara, jasicha۳ra۳ju۳tiy sabayada Ju۳denura yiti ۳jada runda. Vinu ni ۳ vichasara ti ۳ta۳ju۳ Vu۳yntyityu۳, ti ۳ta۳ju۳ rirya۳jtay: “Ni ۳ni ۳day samirya vichara.” Ni ۳ni ۳ vichasara jiyu vichavay nutyityu۳, jaryi nutyityu۳, daryaday jiyu vichavay

curacaveda nutyityu۳ varintyiñi ۳. 16ॸVinu ni ۳ni ۳day vichasara ne diiyasi ۳. Ni ۳ni ۳ vichasara jaryi vandamu, ne ti ۳ jachi ۳nityara jaryi vanda satuudicha۳damu. Ne ti ۳ vanu diyada siva, tama۳ vana۳y sadiy siva, tama۳. Ni ۳ni ۳day ra۳chajaya۳sarate Vu۳yntyityu۳te. Daryanuma dyetya ra۳chatarye. 17ॸYa۳datyanu riy ja۳mura criquityavay: Ne rirya۳núnu۳tya varirya. Ne rirya۳nutuy ranijyu۳ jicyuriquiy, ne ta۳renu baryi ۳ra daryaju۳ra. Dañi ۳ta rirya۳nutuy ji ۳ta Ju۳denunijyu۳, vinu ni ۳tiy sa۳chara rajuura samiy vu۳vyicha۳daju۳ vu۳y. 18ॸRidye rajuu criquityavay ra۳jvaarya rajuura samirya day, jiryatiy rirya۳jtachara variy tavay: “Samiy jvaavyeryi.” Rirye۳cha sa۳yadacanumiy variy, riñantaja۳ra jicyuriquiy variy tavavya. 19ॸRiryityi jvaay rajuu criquityavay daryá, Ju۳denu ra۳bacharára samirya vicha۳ĀʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ vimu rijyu۳ variy, ramuni ۳ rirya۳jiryi jiñijyu۳ra si ۳tenu samiy vicha۳da jiryatiy Crístumusirya. Sadatyadoda Pávurubay tamityani ۳ Timutévubay tara 20ॸRavya۳tasi ۳ ji,

Timutévu. Ya۳jnu۳tya samirya jiryatiy sabayada Ju۳denu si ۳tenu yimura. Ya۳paru۳y riva va۳cha niquejada jiryatimyu۳ ne samirya niquesara darya, ya۳paru۳tye riva jmutya۳ja۳jadantiy (jiryatiy ru۳tay samiy datyadodara mitya quivu۳yadani ۳ rani ۳cha varidye), mitya riquivu۳yadamusiy yimutya۳ja۳jada. 21ॸTavañi ۳ caray Ju۳denu siityari ۳sa۳da jisidye, quivu۳yada richiityari ۳ daryaju۳ day. Jirye۳cha samirya Ju۳denu jtedamuju۳. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

TAMITYA TIMUTEVUJU۳ RA CATERA Pávurubay mu۳chuvedani ۳ Timutévubay

1

1ॸRay Pávuru, Crístu Jesús nusu۳byi ra۳tidye tu۳chuna۳ya۳sara sanchiy, darya sava۳ta Ju۳denura rirya۳tidye datya۳sitye nijya۳nvay: “Jasintyatera jnu۳yada Crístu Jesúsmu.” 2ॸRañu۳y jiijyu۳ra catera Timutévu, jiryatiy ri ۳tay si ۳tenu radyenu ji, jaryi ravya۳tasi ۳ daryaju۳ ji. Ravya۳ta jiijyu۳ra samirya jivyicha۳da Ju۳denu jtedamuju۳, sa۳jantyutya Ju۳denu samiy variy ji, samirya jivyicha۳daju۳ jiryorimyu. Ti ۳ta۳ju۳ jirya ravya۳ta jiijyu۳ Ju۳denumusiy, Vu۳yntyityu۳ Crístu Jesúsmusiy jarye.

Ne vurya۳jada niquejadara samitu۳choda jiryatiy Ju۳denumusirya 3-4ॸRay siitye saju۳ Ju۳denu, jiryatiy ta۳riy richiityenu۳yada vu۳myunatyavay saju۳ntiy, ne radyetyi ۳sa ni ۳ni ۳ ra۳yada rajyuuchuveda jiyada. Ray ji ۳ta jchana۳tyani ۳ Ju۳denu day, ti ۳ta۳ju۳ rundamu rajyorácharanumatiy sanijyu۳. Ne rajechipuy jachipityaja۳jada rajyoráĀΎ‫ڏ‬ damu ji, jna۳rya, nupora jarye, radyiryu۳y daryaju۳ yiva, ra۳tidye jchana۳tyate samiy variy ji. Rajechipityara jiñi ۳sijya۳ jiryatiy yina۳yada variy raya۳damú. 5ॸѠʮľËȍɗЙɗ‫ڏ‬ tyatanirye, nu۳tyu jichiityenu۳yada saju۳ Ju۳denu quivu۳yasa۳damu, daryaday nanusiityenu۳yada jitye۳yadabay Nóyidaju۳bentyi, yino۳dabay jarye, jiryatiy nani ۳tya Évunise. Daryaday ri ۳tatye jiñijyu۳, jiijerye ra۳siityee saju۳.

6ॸRamuni ۳ rajechipityatanitye ji jiryatiy Ju۳denu jmu۳tya۳da ji rabeyadanumatirya rajyomutu yino۳mu. Nu۳tyu riryijchera jintyuruvo۳ jiiday quivedaju۳, darya ye۳cha Ju۳denu jmu۳tya۳damuntiy, jiryatiy sasa۳yada tara ji. 7ॸSasa۳yadate Ju۳denu Yintu vu۳y, vurya۳tidye vichasara ne suvu۳yada jachityavay. Sasa۳y ji ۳ta vanu۳yada jachivyeda varivyu۳y, sava۳ta۳damuju۳, vurya۳tidye jachipiya۳ tara jvaayadaju۳ variy. 8ॸNe ya۳jada tarade niquejada Vu۳yntyityu۳nchiy, ne ya۳jada raynchintyi jiryatiy tanuvu۳nujovimu ray, jiryatiy rachiitye daryaju۳ saju۳. Ya۳jmutya۳ ji ۳ta jiintyirya jiyaru۳ryantiy, paru۳cha۳riy vicha۳da, jiryatiy ravicha۳da samitu۳choda datyadodamusiy. Ju۳denu sa۳y vu۳vyanu۳tya۳daju۳ vu۳y, vurya۳tidye jachi ۳nityara paru۳cha۳riy vicha۳da variy. 9ॸNi ۳day ra۳yada vuryeyadantiy. Ni ۳day natuyada varintyivyu۳y, vurya۳tidye siitye vinu saju۳. Ju۳denu ne jaryeta۳da tara vuryivaayadiva jijyu۳ vu۳y. Sajaryeta۳da ji ۳ta vu۳y, jiryatiy su۳teda ya۳jto۳tanirya ta۳riy jijechipiya۳jada: “Ra۳vichanichara samirya riy.” Ni ۳ni ۳ vichaniryu۳yada samivyu۳y sadenunchiy, Crístu Jesúsnchiy; mucadi pi ۳ru۳yadajisiy sajachipiya۳nu۳yadara. 10ॸSaca۳siyada dityadoda jidyiryara samirya jachipiya۳jada vu۳ñijyu۳, sadityadoda Vu۳yntyityu۳ vuryeyada rá۳ñu Crístu Jesús jti ۳jadamusirya. Ni ۳ni ۳ vuudodara diiyada, samitu۳chodamusiy sasipyata۳da vandamuju۳ra jnu۳yada vuryi ۳nu۳yadaju۳,

377 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ1ٍॷ2

378

vurya۳tidye datya variy: “Ne vana۳y jarapu۳rya ra۳chasara vuryi ۳nu۳yada variy.” 11ॸJu۳denu bayada yinsu۳byiju۳, samitu۳choda tu۳chodaju۳ jasirye, ra۳tidye datyanusara riy rityimyu۳ ne judíyuveda day. 12ॸJirya tu۳chodanchiy ravyicha paru۳cha۳riy diye, ne ra۳da riva, radyetyi ۳satya daryaju۳ni ۳ Ju۳denu, saju۳ni ۳ rachiitye. Radyetyama۳ samiy: “Ní ۳ ra۳bárya samirya jiryatiy rabeyada simura, siti ۳jada rundasa۳ra۳ju۳.” 13ॸYa۳bay yimura samirya niquejada, jiryatiy jityuva۳choda rimusirya, daryani ۳ ya۳nique jidchavu۳ varintyidye, Ju۳denumu tuva۳chodamu, Crístu Jesús va۳tasa۳damu jarye. 14ॸYa۳jnu۳tya samirya jiryatiy Ju۳denu bayada yimura. Sa۳jmu۳tya jnu۳tya۳da Ju۳denu Jnutu variy jiirya, ni ۳tiy vichasara vuryiva. 15ॸJidyetyama۳ samiy jiryatiy rityocheda Ásiyamu vichavay ti ۳ta۳ju۳ ray, rirya۳numitye variy ra۳jisiy. Nanuvichanu۳yada Ijédu, Ermójetya rityenuju۳y. 16-17ॸSa۳ma۳ jantyutyaru۳tya Ju۳denu riy Onesíjuru taryi ۳ vichi ۳veda, rajuuraju۳ saramityaniy daryaju۳ra rayivatya۳da rivasiy. Sito۳jadanumatiy Rómamu, ne sa۳danu۳yada riva jijeñu۳yada rimu, tanuvu۳nujovimu. Sava۳tanu۳yada jaryi rañe۳cho۳, riva dicha۳dasa۳ra۳ju۳te. 18ॸSa۳ma۳ jmu۳tya Vu۳yntyityu۳ yentyutya۳damu variñi ۳, variryundamutiy sa۳jti ۳ Vu۳yntyityu۳. Jiryatiy sivaayadate rajuura ta۳riy vu۳jyu۳, Evésumu, tama۳ jidyetyi ۳sa jiintyirya. Samiy jivya۳ta۳datate ya۳jvaarya yivaayada

2

1ॸJi

radyenu, ya۳vanu۳tya Crístu Jesús jmu۳tya۳data ji. 2ॸJiryatiy jityuva۳choda rañique rajuuvay tuva۳chodaju۳ra, ra۳day ya۳jatyi datyadoda riy tavay vaduntyi, jiryatiy samirya jachipiya۳varyi, rirya۳tidye datyanuriy tavay varintyidye.

3ॸYa۳jachi ۳niy nu۳tyu ray ji, surramu vicha۳daju۳, nu۳tyu Crístu Jesús su۳taru, samiy su۳taru. 4ॸNe sa۳jnu۳y su۳taru nutyityu۳ samiy jiñe۳cho۳ saryityi ji ۳tye su۳taru ta۳ryu۳yada mityayu. 5ॸġфֆĀֆѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara pedótata tiyi ۳si ۳ntiy: netimyu۳ ne satiyi ۳sa samiy, ne sa۳ca۳na۳y variy tiyi ۳sa۳da murichiryara jatusiiy. 6ॸJaryi nudiy jvaarya jiryatiy sivaachara yindimyu, ni ۳ni ۳ ra۳jo۳ta ju۳ryedara yivaaryavasiy vichara. 7ॸYa۳jachipitya samirya jiryatiy ri ۳tay yivara, Vu۳yntyityu۳ ji ۳ta ra۳datyanujaya۳ samiy ti ۳ta۳ju۳ variy jiirya. 8ॸYa۳jachipityani ۳ Jesucrístu jiryatiy sami ۳sa۳da jidyiijyomusiy. Ni ۳ni ۳ vichasara Davyíbe jasi ۳, jiryatiy su۳teda Ju۳denu ta۳riy: “Ti ۳qui Davyí jasi ۳ ra۳cha nutyityu۳, judíyuveda jiyada rá۳ñuju۳.” Daryani ۳ rani ۳cha samiy tu۳choda jiryatiy ríti ۳tára. 9ॸSamitu۳choda datyadodamusiy, ravyichasara paru۳cha۳riy, ramuni ۳ ravyicha tanuvu۳nusi ۳ntiy, nu۳tyu jvi ۳ sa۳ra۳ju۳. Ju۳denu niquejada ji ۳ta ne tanuvu۳nusara day. 10ॸRamuni ۳day rajechi ۳nitya ti ۳ta۳ju۳ riyadaju۳ra jiryatiy Ju۳denu jaryetavaryi, rirya۳tidye ju۳riy varirya jantyutya۳da, jiryatiy Crístu Jesúsmura, rirya۳tidye vichajaya۳sara sisa۳ vandamu variy. 11ॸRani ۳ si ۳tenu niquejada ji ۳ta: “Vu۳tyi dii sisa۳ Crístu, daryaday vu۳ryi jnu۳chara sisa۳ju۳ varintyi. 12ॸVu۳tyi jachi ۳nityara paru۳cha۳riy vicha۳da sisa۳, daryaday vu۳ryicha nu۳tyu nutyityu۳veda variy sisa۳ju۳ntiy. Vurya۳tiy jtay sayadaju۳ Crístu: Ne radyetyani ۳, daryaday sa۳jtay Ju۳denuva vuryeyadaju۳ntiy: Ne radyetya riy.” 13ॸDañumamu۳y ne vurya۳jto۳tanicharara vu۳ñiquejada, ni ۳ ji ۳ta jiryiryi ۳ jto۳tadeda darya jiñiquejada day, ne vana۳y sanique variy: “Ne ri ۳teda dárya.”

Si ۳tenu jvaarya 14ॸYa۳jachipityaja۳taniy

jirya riy Ju۳denu siityari ۳vay. Vu۳dyetyi ۳satya yinu۳y Ju۳denu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

379

2ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ2ٍॷ3

jnu۳y vu۳ñe۳cho۳. Ya۳jtay samiy ruuva: “Ne jirya۳niquetta jaryi ranchiy Ju۳denu niquejadayu, ne samirya ra۳cha variy,” tapi vinu ra۳rupanute riy tuva۳chuvay. 15ॸYa۳jvaay samiy jijechiy jachipiya۳jadata, sa۳jtatye Ju۳denu variy yiva: “Si ۳tenu jvaarya ji,” jiñuma vicha tariva jana۳dacanu variy. Ya۳datya munatya jiirya Ju۳denu niquejada, jidyetyadodaju۳ vasera, jiñuma carera si ۳tenu tu۳choda. 16ॸYa۳bay tajijyu۳ ra۳jisiy va۳cha niquejada, jiryatimyu۳ ne samirya ravichasara day, raju۳tyanuru۳ñuma japichiy daryaju۳ variy nicyara۳y vicha۳damuju۳ davyu۳y. 17-18ॸJiryatiy riñiquera va۳cha niquejada, ra۳rapu۳ñuma varidye nu۳tyunuma ru۳cudivay variy. Nanuvichanu۳yada Imenévu, Jidétuta darya, nanujiintyemya۳ si ۳tenujisidye. Nadani ۳ datyanu variy: “Rimyi ۳sama۳ Ju۳denu siityari ۳vay diiyadamusiy.” Jirya datyadodata ricyaretaniy Ju۳denu siityari ۳sa۳dajisiryi tavay. 19ॸJiryatiy Ju۳denu jvaarya, ravichasarate ne vana۳y siquityaja۳tanichara, Ѹ̲ɗֆ¡Ëȍф͑ӕ‫ڏ‬ mate jasirya, jirya niquejadata bacharate: “Vu۳yntyityu۳ datya riy jiñijya۳nvay,ٚʮĀËȍɗ͑ҡֆɗʮɗфֆ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data: “Jirya۳ntya jiintye tajijyu۳ jadchiy, va۳cha vicha۳dajisiy, ti ۳ta۳ju۳ rityi jtay siva: Rayntyityu۳ dajyi, Jesús.” 20ॸCriquityi ۳ jaryi rajuura sabarya jiryorimyu, nu۳tyu sidye vandapa۳y criquityera jvaachara, órutera jvaachara jarye, jasidye rani ۳cha jiiputera jvaachara risa۳ju۳ntiy, nandiimusiy jvaachara jarye. Jasidyerya vandapa۳y sidye, ne jaryi ruvaadyerya, tapinubesiy ru۳nu۳tya varirya, ravimu sasa۳ryi tavay nijya۳nvay, jiryatiy samirya na۳cho۳ jnu۳chavaryi. Tara sidye ji ۳ta, ne ru۳nu۳tya jaryidyerya, ti ۳ta۳ju۳ ribe tara bajyoju۳ra. 21ॸDaryani ۳datye vu۳ryityi jiya tajijyu۳, va۳cha jachipiya۳jada quivu۳yadajisiy, sa۳bay Ju۳denu jimyuchechijyu۳

jiryorimyu varivyu۳y, vurya۳tidye jmu۳tyasara variñi ۳, vani ۳ra siityevay vurye۳cha varintyi, tara jvaayadaju۳. 22ॸJivyicharu۳tyi Ju۳denu siityari ۳nuju۳, ya۳bay vadero۳nuveda ni ۳ru۳yadajisiy. Ti ۳ta۳ju۳ rityi joránu Ju۳denunijyu۳ jiryatiy samirya jachityavay daryaju۳ riy, ya۳va۳ta risa۳ju۳ rana۳cho۳ samirya vichasa۳da jiryatiy Ju۳denu va۳tate yivara, jiryatiy tara jachipiya۳jadajisirya. Ya۳siityari ۳ ji ۳tani ۳, ya۳va۳ta jaryi variñi ۳. 23ॸYa۳bay ra۳jisiy riñiquetta۳dayu, ne ridyetya۳damu daryaju۳yu. Ne yinu۳y jadchiy rú۳nday nique۳yada day. 24ॸNi ۳tiy vichasara Ju۳denu muchechiy, ne saryi nique۳ ti ۳sa۳, saryi vichanichara samirya riy tavay, darya saryi datyara datyadoda samidyentiy. Daryaday saryi jachi ۳niy ti ۳ju۳ntiyu ni ۳tiy ra۳chaniy tara ntani ۳. 25ॸSa۳ntya datyanutityi samiryamusiryi rityi vicha nique۳vye saju۳, mityajisitye saryi jmu۳tyate Ju۳denu riy, riryityidye paru۳y riva taji jachipiya۳jada variy, rirya۳tidye datyara si ۳tenu varintyi. 26ॸRa۳numatiy ramiy va۳cha jachipiya۳jada ruuva, rirya۳sipyatay variy bayantu nutyityu۳ ju۳redamusiy, jiryatiy tanuvu۳nusavay rivyichasara variy, rirya۳tidye jvaay saju۳ra jivya۳tara. Nu۳tyura rirye۳chasara nijya۳nvay tamitya rundamu

3

1ॸYa۳datya

samirya jirya: Tamitya rundamu ji ۳ta ra۳cha suvu۳chara. 2ॸDaryaday rirye۳cha nijya۳nvantyi, rirya۳va۳ta jaryiyu, daryaday rirya۳va۳tara criquiy jaryi varintyi. Rirya۳nunuva۳charayu, rirya۳jchana۳tya yinnuva۳yadamuyu, rirye۳cha javityiye۳yada niquevay, ne rirya۳siityeru۳y rijyu۳ jijye۳vyeda. Ne rirya۳datya jchana۳tya۳dani ۳ ti ۳ tarivantiy, dantyamu۳y ne rirya۳tuva۳churu۳y simu Ju۳denu. 3ॸNe rirya۳datyara samirya va۳ta۳da, ne rirya۳datyara jantyutya۳dantiy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ3ٍॷ4

380

rirye۳cha va۳cha niquevantyi, ne rirya۳datyara yinu۳tyasa۳da, rirye۳cha si ۳tenu datyi ۳sa۳miy ji ۳ta, rirya۳javittyuy varirya samirya vicha۳da. 4ॸRirye۳cha jatachuvantyi, suvu۳yasa۳miy, ridyirya day jijechipiya۳ raju۳ day, rirya۳siityari ۳ ji ۳tara jiryatiy ru۳canuy ra۳jisiy Ju۳denumu tuva۳chodara. 5ॸRirya۳jtay variy: “Ray siityari ۳ni ۳ Ju۳denu,” tama۳ vu۳ñi diryu۳y nta su۳mu۳tya Ju۳denu ruvaayadamuyu, tama۳. Ya۳bay tajijyu۳ rirya۳jisiy darya vichavay nijya۳nvay. 6ॸDavyeñi ۳ ji ۳ta ji ۳tyenu۳ñumaya۳ rorivyayu, riquivu۳chu riy vatuvyeda datyi ۳sa۳miy, jaryi juuchatavay, va۳cha vicha۳damu ritiya۳taniy yimuju۳ra. 7ॸJivye vatuy rañi jachipiya۳ datya۳dara, tama۳ riñi datyara samirya si ۳tenu, tama۳. 8ॸNu۳tyu nanuvichanu۳yada rimyuraju۳be, Jánesiy jtyati ۳bay, Jámbresiy jtyati ۳bay jarye, jiryatiy nanuvicha۳da Muyisésibe jiyaro۳ju۳, daryaday jivye vaduntyi jiryatiy riquivu۳churiy vatuy, фɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara si ۳tenu jiyaro۳ju۳ntiy. Vamirya jachityavay daryaju۳ daryi, ru۳tañu۳yada variy siityevayu, tama۳ riñi ۳cha, tii, mitya. 9ॸNe rirya۳jiriryi ۳va۳ ju۳na۳y jadchiñu۳ndyerya, rirya۳numa datya nijya۳nvay varidye, jiryatiy ru۳nu۳y datyi ۳sa۳miy daryaju۳ riy, nu۳tyu daryani ۳ nani ۳chantiy, nu۳tyu Jánesibejyu۳y vicha۳da daryantiy. Su۳pa۳jada Pávurubay tamitya tara simu Timutévubay 10ॸJi ji ۳ta siityari ۳ʮĀфĀֆľҡֆĀΎĀ‫ڏ‬ muntirye, daryatiy ravyichadedate samiryamu ray, daryatiy rivaachara rajechipiya۳jadata, rachiityejada daryaju۳ Ju۳denuju۳. Jidyiyada riva ravyicha۳da tapimusintyi, ravya۳ta۳da jarye. 11ॸDaryaday jidyiyada rivantiy jiryatiy riyasanta javatya۳data ray, Ju۳denu siityari ۳sa۳diva, jiryatiy ravyicha۳da paru۳cha۳riy ramusintyi, ʮɗфֆҡɗֆфɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ dedate Antiyuquíyamu ray, Icóniyumu,

Dísturamu jarye, nu۳tyuñi ۳ta ravyicha۳da paru۳cha۳riy ti ۳ta۳ju۳ tara javatya۳datacu۳. Vuryi ۳ndenu ji ۳ta sipyata۳da ramusiy ti ۳ta۳ju۳ ray. 12ॸRani ۳ si ۳tenute ti ۳ta۳ju۳ta: Rityi siityari ۳ru۳ñi ۳ Ju۳denu, Crístu Jesús jmu۳tya۳data, rirye۳chate javatyasavatye riva. 13ॸVamiryamu vichavay ji ۳ta, ʮҡËȍΎ‫ڏ‬ dacanumiy jarye, jaryinrava۳ju۳ rirya۳jvaay variy, rirya۳quivu۳chu riy tavay, daryaday rirye۳cha quivu۳chusavay varintyidye. 14ॸRi ۳tay yiva, ji ji ۳ta ra۳siityari ۳ si ۳tenura jiryatiy jidyetya samityera, jityuva۳chu variy jijechitya ramu. Ne jiñi datyi ۳satecu۳: “Chi ۳ra datyanu ray.” 15ॸDeramusidyete jidyetya۳datera Ju۳denu niquejadate, rani ۳ ra۳datyanute vu۳y nu۳tyuramusiy sara۳y Crístu Jesús vuryeyada, nu۳tyuramusiy, vu۳dyetyatera simu tuva۳choda ramusiy. 16ॸJu۳denu niquejada ji ۳ta, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy riñu۳yada vaduy cateravara, sasa۳yada Ju۳denu Yintutára. Rani ۳ ji ۳ta samirya datyadodaju۳ riy, rityimyu۳ ne datyara, samirya day nique۳tya۳daju۳ntiryi jiryatiy ripyaru۳yada riva Ju۳denu siityari ۳sa۳da, daryaday samirya jmu۳tya۳daju۳ntiryi rityi caray ra۳jisiy tajijyu۳, ta۳rya۳tadedaju۳ntiryi, Ju۳denu siityari ۳sa۳daju۳. Darya samirya raju۳ntirya vurya۳tidye niquetta riy jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y Ju۳denu niquejadamu. 17ॸJirya Ju۳denu niquejada saja۳vyetya, ni ۳tiy siityari ۳ni ۳ Ju۳denu day, sa۳numa jdutya ji ۳tyaju۳yu, ti ۳ta۳ju۳ samirya jvaayadaju۳ tara. 1ॸRa۳jtay tara yiva, ya۳tuva۳chu samiy rana۳cho۳, Ju۳denu jnu۳y daryaju۳ vu۳ñe۳cho۳, Crístu Jesús jarye, ni ۳tiy ra۳cha cadnadu jnu۳vyejyu۳, diivyejyu۳ jarye; ya۳tuva۳chu samiy rana۳cho۳, jiñuma jada sa۳numatiy mu۳ti ۳ Jesús varintyi, si ۳tenu sansu۳yadaju۳. 2ॸRamu ri ۳tay yiva, ya۳tuva۳chu rimu day: “Ya۳datyanu samityera Ju۳denu niquejadate. Ya۳datyanujaya۳sarára, ne ya۳jachipiya۳: ‘¿Samiryavidye diyera datyadoda?ٔॸٚYa۳datyanu riy jiryatiy

4

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2ҽɗ̲ӕҡŃԮӕॷ4

381 ricyarantyi, ya۳nique۳tya riy jiryatimyu۳ ne ruvaay samiy, ya۳vanu۳tyaniy rayaro۳ju۳ riy, ne yinu۳y ripyaru۳ryu۳ñuma riva Ju۳denu siityari ۳sa۳da day. Ya۳jvaay ti ۳ta۳ju۳ra jiñuma paru۳y riva tapi vicha۳da, daryamusidye ya۳datyanuntiy. 3ॸRa۳day ju۳ti ۳ ji ۳ta rarundantiy dañi ۳ta rirya۳tuva۳churu۳chara nijya۳nvay variy samirya datyadodana۳cho۳ nu۳ndye; tapitya rirya۳va۳ta rajuu datyanuvañe۳cho۳ rityi ra۳datyanu variy tarata riy, ratiy rityuva۳churu۳dye. 4ॸRirya۳paru۳y tuva۳choda riva si ۳tenu niquejada, rirya۳siitye ji ۳ta rana۳cho۳ taji niquejada varidye. 5ॸJi Timutévu, ya۳ntya jnu۳tya samiy ji, ya۳jachi ۳niy raju۳ jipyaru۳tya۳da ji, ya۳ntya datyanu samirya samitu۳choda, ya۳jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ ֆɗԮֆĀ‫ڏ‬ tara. 6ॸRajyu۳ ji ۳ta, rito۳numa raya۳da rundate, riryumiryu۳ñumara rayndaja۳ samitu۳choda jiyadaju۳. 7ॸRivaamya۳ samirya Ju۳denu jtedamuju۳, rito۳tanimya۳ra rañú۳ ri ۳nu۳yadata, rachiityema۳ si ۳tenu saju۳ Ju۳denu, ne rachu۳tyeniryu۳rya. 8ॸDiye ji ۳ta sa۳bay ra۳jiju۳ra samirya vicha۳da murichirya, ratiy sa۳sa۳ñuvi ۳ Vuryi ۳ndenu ray, variryundamutiy sa۳jti ۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu datya samiy, ne sa۳carera. Ne vinu ray ra۳jmutya۳ra Vuryi ۳͑Āľ͑ӕ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ doda day, ti ۳ta۳ju۳ rityi nuturya siti ۳jada runda, jaryi rivya۳ta daryaju۳ni ۳. Jaticheyada 9ॸYa۳ntya

jniy vani ۳ra rimuju۳. 10ॸSarrachuma۳ Démasiy vadero۳nu ray, saya۳da Tesadónicamuju۳ ra۳jisiy, sava۳ta۳da daryaju۳ra jaryi tarati ۳ vicha۳da; vadero۳nu Cresénte jiya۳da Cadásiyamuju۳, Títu jarye jiya۳da Darumásiyamuju۳ntidye. 11ॸVinu Dúcasiy ma۳cho۳sara risa۳. Ye۳jiryitya۳ rumusiñi ۳ Márcu, ya۳pu۳chiy jiyuju۳ni ۳, sa۳tidye jmu۳tya variy jiyu ray, jiryatiy siityera daryaju۳ni ۳. 12ॸRi ۳pa۳tiñi ۳ Tíquicu

Evésumuju۳. 13ॸYa۳numatiy jnintyi, ya۳jtu rumusirya sudorajisiy raryetya۳, raryeje jiryatiy ratyocheda Trúvasimyura, Cárpu rorimyu. Ya۳jtura catera padye nu۳chara risa۳ju۳, dantyamu۳y ne ya۳ʮËȍɗ‫ڏ‬ purya racyateravi ۳ rañu۳yadaju۳ntiy. 14ॸAdejá۳ntru ji ۳ta, jiryatiy yivamyutera jvaañuni ۳, ni ۳ni ۳ jarupanu jaryirye. Vu۳yntyityu۳ ra۳murichenutaniy sa۳rupadodivayu. 15ॸJi jarye ra۳jnu۳tya sa۳jisiy ji, sa۳rupadodajisiy, sanique۳tta yinu۳rya vu۳dyetyadoda. 16ॸJiryatiy rajo۳ttya۳ rañiquetí vijyo۳mujache satuunu cadnadu, ne ti ۳ jti ۳ru۳tyí rayadaju۳ niquejasi ۳ju۳ varidye, tii, mitya, ti ۳ta۳ju۳ni ۳ rijetyachiya۳ varidyerye. Ne rañi ۳ru۳y ti ۳ ra۳jiyasatyaniy variy riva nu۳ndyeryi. 17ॸVuryi ۳ndenu ji ۳ta vichanu۳yada ratyuunu, savanu۳tya۳da varirye, ra۳tidye tu۳chunumaya۳ra samitu۳choda, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay tuva۳chodaju۳. Nu۳tyu ni ۳ni ۳day rañi jantyuyada tonibyí jtosiy rivantiy, ne riñi baya۳jada rañijyu۳ darya. 18ॸVuryi ۳ndenu ra۳jnu۳tyasarate nicyara۳y vicha۳dajisirye. Sa۳ra۳y rayada ra۳tidye jay variy ravimu savichajo, jadchityi sa۳nusu۳chara. Ni ۳day ra۳chajaya۳sara vandamuntiy. Daryanuma ra۳cha jasiy. Mu۳chuvedata satu۳chu sisa۳ Ju۳denu riyadaju۳ 19ॸYa۳mu۳chuvañi ۳ Prísidya,

savanu Aquída jarye, jivye Onesíjuru tenuveda jarye. 20ॸErástu ma۳cho۳jada Coríntyumu, ratyochedani ۳ Trójimu Myidétumu, jdiva۳jni ۳ daryaju۳ni ۳. 21ॸYa۳ntya jniy vani ۳ra, nijya۳jisiy. Ru۳pa۳ ji ۳ta yimura mu۳chuveda Evúbudu, Pudénte, Dínu, Cudávuryaju۳y jarye, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Crístu Jesúsmusiy vu۳tyeryi ۳veda riy. 22ॸJasidye sa۳chasara Vuryi ۳ndenu Jesucrístu yisa۳, Timutévu. Sa۳jmu۳tya Ju۳denu jirye ti ۳ta۳ju۳. Rabaryi ۳ma۳ jasiy. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

TITUJU۳ SARA CATERA Samu۳chuveda Pávurubañi ۳ Títubay

1

1ॸRay

Pávuru nu۳rya jirya catera, jiryatiy ravyicha Ju۳Āľ͑ӕ̲ӕËȍľ‫ڏ‬ chiy, Jesucrístu nusu۳byi jarye ray, ra۳tidye tuva۳chutaniy Ju۳denumu riy sanatuvye, rirya۳datya variy samiy si ۳tenura saniquejada, ratatiy vu۳vyicha samivye sadiyá. 2ॸVu۳tyuva۳chu simu jiryatiy vu۳yntucharara ju۳na۳re jnu۳yada sisa۳, tapi mucadi ju۳dejadajisiy su۳teda ya۳sa۳y ju۳na۳re jnu۳yada vu۳y, saquivu۳tya, mitya. 3ॸDiye ji ۳ta, samiryundamu, sadityanu Ju۳denura jiñiquejada, jiryatiy sabayada tu۳chu۳ ray, ra۳tidye tu۳chunumaya۳ra. Darya su۳teda Ju۳denu vuryeyada rá۳ñu. 4ॸRañu۳rya catera jiijyu۳ Títu, si ۳tenu radyenu nta ri ۳tay ji, jiryatiy vu۳tyuva۳chu vatajuu simu Vuryi ۳ndenu. Sa۳jantyutya Vu۳jye۳ Ju۳denu variy ji, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jarye, samirya ra۳cha jiijechiy varintyi. (Darya su۳pa۳jada simu cateravara jiñiquejada.) Títubay vichanu۳yada rara۳tyuuncha, saniquenu۳yadara Ju۳denu niquejada ruuva nijya۳nvay jasiy 5ॸRamuni ۳tiy

ratyocheda Créta ra۳tyuumu ji, ya۳tidye jdutyara jiryatiy rasu۳tye jdutya۳da, ya۳tidye bay siityari ۳vay jnu۳tyavajyu۳ ti ۳ta۳ju۳ vicha۳diva daryatiy rabeyada yimura. 6ॸJu۳denu siityari ۳vay jnu۳tyi ۳ ra۳cha samiy vanu, ne ti ۳ ra۳nique taji sanijyu۳; vinu tanu۳qui vaturu۳tyi ۳ sa۳chasara; sadadyeñu ra۳cha

siityevay, ne ti ۳ ra۳nique sanijyu۳ niyu۳yadacanu datyi ۳sa۳ risa۳ju۳ni ۳. 7ॸSiityari ۳vay jnu۳tyi ۳ ra۳cha samiy vanu, ne ti ۳ ra۳tu۳chuta tara sanijyu۳, jiryatiy savicha Ju۳denu siityari ۳vay nusu۳ñu daryaju۳. Ne sa۳cha vamirya vichara, dantyamu۳y ne jaryi tara nique۳ttara sa۳cha rísa۳ju۳; dantyamu۳y ne niyu۳yadacanu, dantyamu۳y ne nique۳yada jo۳tará, dantyamu۳y ne criquiy jasa۳chodacanu. 8ॸSa۳dirye samirya jiryorimyuni ۳ jañu۳ñu, sa۳va۳tasara riy samirya jvaayadacanuvye, sa۳cha samirya vichara, samirya vichanirya Ju۳denu diya risa۳ju۳ntiñi ۳, sadatya۳damu jimyidye, sadatya۳damu yatu risa۳ju۳ntiy. 9ॸSa۳ntya rupade samidyera si ۳tenu niquejada jiryatiy su۳mutya۳jadara, sa۳tidye datyanu samirya datyadodata variryi nijya۳nvay, sa۳saboniy variryi rityi nique ránijyu۳. 10ॸJasidye daryaju۳ riy rajuu nijya۳nvay datyi ۳sa۳mintyi, mitya niquejadacanumiy risa۳ju۳ riy, mitya quivu۳vye; jaryiñu۳miy rityi jmutyonutaniryu۳ryi ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu siityari ۳vay. 11ॸYa۳ntya paru۳tyaniy rivasiryi, tapi rirya۳tachunumaya۳ daryaju۳ riy rorijya۳nvay. Ridyetyanu daryaju۳ra taji datyadoda rirya۳tidye ca۳na۳y ramusirya criquiy rapu۳rya. 12ॸSu۳teda ji ۳ta ti ۳qui rityenu, jiryatiy savichanu۳yada tu۳chu۳ rijyu۳. Su۳teda: “Créta ra۳tyuu ja۳nvay ji ۳ta vichasara quivu۳vye, nu۳tyu munu۳ñumiy tova vichavay, ja۳mura jmyivye, pituvye

382 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ҽɞҡӕॷ1ٍॷ2

383 risa۳ju۳ riy.” 13ॸSu۳teda si ۳tenu riñijyu۳. Ramutiy ya۳ntya nique vamiryamu ruuva, rirya۳tidye tuva۳chu samiy jijechitya simu Vu۳jye۳ variy. 14ॸYa۳ntya datyanu ra۳jisiy judíyuveda tu۳choda riy, ta۳rijye۳myi tu۳chodajisiy jarye, Ju۳denu nú۳vasiy caravye niquejadajisiy jaryentiy. 15ॸSamirya jachityavajyu۳, ti ۳ta۳ju۳ samirya dárya. Vamirya jachityavajyu۳ ji ۳ta jiryatiy tuva۳chu۳sa۳midyeryi, ne tara samirya rijyu۳, mi ۳ju۳rya daryaju۳ra rijechidye, rijechipiya۳jada jarye ti ۳ta۳ju۳. 16ॸRu۳tu۳yadamu yitay jidyetyani ۳ Ju۳denu, ridyirya jiñique mityamusiy, ramutiy vuryi ۳tay variy mitya riquivu۳y, rivyicha۳damusiy jirrachu daryaju۳ni ۳ Ju۳denu variy. Rivyichasara javityiye۳chavay, tuva۳chu۳sa۳miy, ne ruvaaryu۳y tara jvaayada samirya, mitya. Samirya datyadoda rijyu۳

2

1ॸVa۳

ji, ya۳ntya datyanura vinu samirya datyadoda. 2ॸYa۳ntya datyanu riy rimyityumiy rirya۳tidye jmyi jidyetya۳damu, jatoda jarye, samirya jachityavay rirye۳cha variy, datyanuvay jarye. Vani ۳ra rirye۳cha variy jityuva۳chodamu, rivya۳ta۳damu jarye risa۳ju۳, riñuma paru۳y variy riva jichiityari ۳jada. 3ॸDaryantiy rimyityodamiy, samirya vichavay rirye۳cha varintyidye, samirya vichanivye rirye۳cha varintyi, ne quivu۳yadacanumiy rirye۳cha, dantyamu۳y ne niyu۳yadacanumiy risa۳ju۳; samirya vichadeda jarye rirya۳datyanuntiy. 4ॸRirye۳ntya datyanu samiryi vatuy vanutavay. Rirya۳datyanu riy, rirya۳tidye va۳tani ۳ jivyanu variy, ridyedyeñu jarye. 5ॸRirye۳cha datyanuvay risa۳ju۳, dantyamu۳y ne rirye۳cha cadnatodamiy risa۳ju۳. Riñi ۳ ji ۳ta ra۳datya jnu۳tya۳dara jiryoriy, rirye۳cha variy tapi vichanivye,

jivyanumu tuva۳chuvay risa۳ju۳ riy, riñuma nique tavay taji ranijyu۳ Ju۳denu niquejada. 6ॸDaryaday ya۳datyanu riy vaduntyi, rirya۳tidye vicha datyanuvay varintyidye. 7ॸYe۳chasara samiy jantyasi ۳ ridyiya; ye۳ntya datyanu rantyityura datyadodata, si ۳tenumu. 8ॸYa۳datyanu samiy niquejadata, sañuma tu۳chu ti ۳ taji varirya, jiryatiy sa۳jada ji ۳ta vu۳myityasiy variy riva, ne sa۳tu۳chutaru۳y variy tariva nu۳davyu۳y. 9ॸYa۳datyanu riy muchechimyintyi rirya۳tidye vicha siityevay variy jipyatru۳ju۳, rirya۳tidye jvaay vani ۳ra variy. Rirya۳jvaay jipyatru۳ canuyadaju۳, ne rirye۳cha jmutya۳ja۳vay. 10ॸDantyamu۳y ne rirya۳jvaarya sabarya variy. Rirye۳cha si ۳tenu tuva۳chuvay ti ۳ta۳ju۳mu, ra۳tidye vicha ratyanusara tavajyu۳ variy vuryeyada rá۳ñu niquejada. 11ॸJvadicharanuma daryaju۳ darya Ju۳denu ramityadeda day jiryatiy sani sa۳y mitya ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ju۳ra. 12ॸRamusiy ji ۳ta vu۳dyetya vurya۳tidye paru۳y riva va۳cha niquejada, sayaro۳ju۳ Ju۳denu daryaju۳ darya, vurya۳paru۳y riva va۳cha ni ۳ru۳yadantiy, vurya۳tidye vicha samirya jachipiya۳jadatavay variy, vase vichavay jarye, samirya jachityavay jirya va۳cha vicha۳da rundamu. 13ॸVariy ji ۳ta vurya۳nutuy vuryi ۳chana۳yadamuni ۳ vuryeyada rá۳ñu Jesucrístu, jiryatiy sadámu ya۳jti ۳ vuryimu, si ۳tenu Vuryi ۳ndenu ji ۳ta. 14ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta sa۳yada jidyiryara yinu۳yada vuryeyadaju۳, sa۳tidye ratyanu rata ti ۳ta۳ju۳ taji nta vicha۳dajisivyu۳y, sa۳pu۳ֆԮфɗֆԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ sirya vu۳jyuuchuveda, vurya۳tidye vicha jaryetasavay variy saju۳, samirya vichadedacanuvye jarye. 15ॸYa۳ma۳ niquera jirya ti ۳ta۳ju۳, ya۳vanu۳tyaniryi nijya۳nvay ratantiy, ya۳Āҡֆ͑ӕʮфֆɗ̲ֆӕ‫ڏ‬ sidye juuchuvedajisiryi, Ju۳denu jtedamu ya۳datyanu riy. Ne ya۳rrachutaniy ji.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ҽɞҡӕॷ3

384 Nu۳tyuramusiy vurye۳chasara Ju۳denu siityari ۳vay

3

1ॸYa۳jachipiya۳taniryi

nijya۳nvay, rirya۳sabuy rijyu۳ nutyityu۳miy, japuju۳ jarye, rirya۳tuva۳chu variy ruumu, rirye۳cha vanu۳dyi samirya jvaayadaju۳. 2ॸYa۳jachipiya۳taniryi ne rirya۳nique tara va۳cha riñijyu۳ nijya۳nvay, dantyamu۳y ne rirya۳va۳tara ju۳veda, samirya jachityavay rirye۳cha varintyi, rirya۳dityanu vani ۳ra jachityavay nijya۳nvajyu۳yu. 3ॸVu۳y jerye vichanu۳yada datyi ۳sa۳miy, tuva۳chu۳sa۳miy, quivu۳chusavay, va۳cha ni ۳ru۳yada muchechimyi jarye risa۳ju۳ntiy, jiryatiy vuryi ۳canuy jvaayadara va۳cha jvaayada; vu۳ryamityaniñu۳yadara vu۳ryunda va۳cha vicha۳da runda, jnunu۳yada runda jarye risa۳ju۳, rimyiryeñu۳yada nijya۳nvay varivyu۳y, vurya۳vittyuñu۳yada variy nu۳ñivajyuu vu۳y. 4-5ॸVariñi ۳ ji ۳ta, varityi sadityadoda vuryeyada rá۳ñura jivya۳ta۳da nijya۳nvajyu۳, saramityadeda varivyu۳y. ͮľѸф̲ɗҡֆ‫ڏ‬ deda samirya vichadeda murichirya vu۳y. Saramityadeda vinu ye۳ntyutya۳damu vu۳y, jiryatiy sapu۳yada vuryivasirya vu۳jyuuchuveda variñumatiy sapi ۳ru۳tyadeda vadi jnu۳yadaju۳ vu۳y, Su۳ntumusiy jidyeru۳tyadedani ۳ vuryi ۳ntu vuryiva varintyi. 6ॸSarubeda ji ۳ta rajuu vuryivani ۳ Yintu, vuryeyada rá۳ñu Jesucrístu jtedamuju۳ sarubeda vuryivani ۳. 7ॸSu۳teda Ju۳denu samivye yitedamuju۳ vu۳y, vurya۳tidye vicha variy sadadyeñu, vurya۳nutuy variy ra۳jiju۳ vurya۳jnu۳jeya۳sara sisa۳ ju۳na۳reju۳. 8ॸSi ۳tenu niquejada day jiryatiy ri ۳tesiy yivara. Ravya۳ta ya۳tidye tu۳chusarara jirya si ۳tenu niquejada, rirya۳tidye

jachipiya۳sara Ju۳denumu tuva۳chuvarya samirya vichadeda, rirya۳tidye vicha jiyantavay samirya vichadedamu. Darya jvaayadata vurya۳jmu۳tya riy nijya۳nvay. 9ॸYa۳janumitye tajijyu۳ ra۳jisiy datyi ۳sa۳damu niquetta۳da, ratatiy ridyetyaru۳y jimyunatyavay. Ya۳ʮ͑ӕ‫ڏ‬ mitye ra۳jisiy nique۳yadantiy, nique۳tya۳da jarye risa۳ju۳, jiryatiy riñique۳tya Ju۳denu niquejadanchiyu, tama۳ samirya rani ۳cha taraju۳ daryaju۳, tama۳, mitya. 10ॸNi ۳tiy jaryetara datyadoda, sa۳tidye paru۳tyaniy vase nu۳jisiryi siityari ۳vay, ya۳datyanu vase nú۳vaju۳ni ۳; netimyu۳ ne sa۳tuva۳churu۳y ramu, ya۳datyanuntiñi ۳; netimyu۳ ne sa۳tuva۳churu۳y varintyi, ya۳numa paru۳y variy siva day. 11ॸDarya vanu yinu۳y sa۳numityemya۳ si ۳tenu nu۳jisiy, savicha juuchati ۳ risa۳ju۳, savicha ji ۳ta tu۳chutasi ۳ jidyirya niquejadamusiy daryaju۳. Saniquejada Títubajyu۳ 12ॸRa۳numatiy

jpa۳ni ۳ Aritémasiy varimyata Tíquicu yimu, ya۳jaryuvu۳y variy jti ۳jada rimuju۳, Nicópodisimyuju۳ jasityi rajechipiya۳ ramityadedara nijya۳. 13ॸYa۳jmu۳ tyani ۳ Sénasiy jiryatiy niquejada datyi ۳ni ۳, Apódositya, nana۳tidye jaryuvu۳rya jiryupiyada variy, ne nana۳su۳tyenirya tara, mitya. 14ॸRirya۳ntya datya vu۳ tyeryi ۳vedantirya samirya jvaayadantiy, jiryatiy riche۳ñadara jivya۳tara, rirye۳cha samiy jvaavye variy. 15ॸRimyu۳chuvay ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ risa۳ vichavay ji. Ya۳mu۳chuvay nu۳jyu۳ riy rityi va۳ta Crístumu vu۳y. Samirya jirye۳cha ti ۳ta۳ju۳ variy. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

VIDEMO۳ JU۳ SARA CATERA Pávurubay mu۳chuveda

Pávurubay jachiñu۳yada siva Videmó۳bay, Onésimyubay jiyadaju۳

1ॸRay

Pávuru jiryatiy ravyichasara tanuvu۳ nusi ۳ Jesucrístu jiyadaju۳ , Timuté vuta na۳ñu۳ rya catera yimuju۳ Videmó۳, jiryatiy rajemyicyu risa۳ jvaañu daryaju۳ day ji. 2ॸNa۳ñu۳ y rijyu۳ ntiy vuryi ۳tyamutu۳ y Crístumu Ápiyaju۳ y, na۳dyisa۳ jvaañu Arquípu jarye, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rintye۳ryaniy Ju۳ denu siityari ۳vay jiryorimyuyu. 3ॸSamiy vichasa۳da jiryejyu۳ Vu۳ jye۳ Ju۳ denumusiryá, Vu۳ yntyityu۳ ˇľѸӕËфɞѸ‫ڏ‬ tumusirya jarye. Jirye۳cha samivye jijechimyu. Videmó۳bay va۳ta۳da jityuva۳chodamusiy 4-5ॸRi ۳chana۳t yajaya۳s arateni ۳ Rajye۳ Rin۳ denu japichiy, ratyu۳ chunumatiy sisa۳, rajechipityajaya۳ variy ji, jiryatiy ratyuva۳chu jinchiy: Jivya۳tasara jaryiñi ۳ Vu۳ yntyityu۳ Jesús, sasiityariv۳ ajyuu jarye yisa۳ju۳ , ne piturya yivaayadamu dajyi, jiryatiy yivaayada Vu۳ yntyityu۳ ju۳ , sasiityariv۳ ajyuu cabyimu jarye. 6ॸRajechiñu۳ y siva Ju۳ d enura, jiryatiy vu۳ tyuva۳chu vatajuu simu, vurya۳datya jaryivya۳ju۳ ra ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vuryi ۳mutya۳ra samirya jmu۳ tya۳da Crístumu. 7ॸRi ۳chana۳y jit۳ a, ravyanu۳ tyanityentirye, Pi,۳ jivya۳ta۳damusiy, jiryatiy yichana۳chodara rijechiy Ju۳ denu siityariv۳ ajyuu.

8ॸRamuni ۳day

ne rachuvu۳ryu۳y riva yipa۳sa۳da, ya۳tidye jvaarya daryatiy rasu۳tye yivaayada day. 9ॸDañuma jiryatiy ravya۳ta jaryi ji, mitya rajechiñu۳y yiva nu۳tyu Pávuru, Jesucrístuju۳ tu۳chu۳, jiryatiy tanuvu۳nusi ۳ sayadaju۳ diye ray. 10ॸRajechiñu۳y yiva Onésimyu jiyadaju۳, ni ۳tiy radyenu Crístumu, jiryatiy satuva۳chu Crístumu ratyanuvu۳nusajomuntiy. 11ॸTarundamu ne savichanu۳yada muchechiy siityera jiijyu۳, diye ji ۳ta sa۳cha siityera jiijyu۳ntiy, nu۳tyu savichatiy darya rajyu۳ntidye. 12ॸRi ۳pa۳ diye yimuju۳ntiñi ۳, daryanuma ti ۳ta۳ju۳ntidyeñi ۳ nu۳tyu ray daryantidye. 13ॸRañi jachipiya۳nu۳chiy sa۳ma۳cho۳ jiyu risa۳ju۳, sa۳tidye jmu۳tya yibivaju۳ ray, jiryatiy ravyicha tanuvu۳nusi ۳ jiyu samitu۳chodiva. 14ॸDañumamu۳y ne rañi jvaatyaniryu۳y jiirya jiryatimyu۳ ne jiñi jvaaryu۳dyerya. Ravya۳ta ji ۳ta ya۳jvaay jidyirya ni ۳ru۳yadamusirya jiryatiy samirya jvaayada darya. 15-16ॸTemusiy savicha Onésimyu taji yajisiy taraquiju۳, sa۳tidye ta۳rya ta۳rijyu۳ vicha۳daju۳ yisa۳ju۳ntiy, ne nu۳tyu vinu muchechiñu۳day, diye ji ۳ta savicha vu۳tyeryi ۳ jaryi va۳tasi ۳ Crístumu. Jaryi rañi ۳ru۳chi ۳numa day, jaryi rayadaju۳ ni ۳ru۳chi ۳va۳ju۳ sa۳cha jiijyu۳, nu۳tyu muchechiy, daryanuma nu۳tyu jityeryi ۳ savicha Crístumuntidye.

385 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Videmó۳

386

17ॸRamusiy, jiryityi diy nu۳tyu yisa۳ siityari ۳nu riva, ya۳dirye samirya vicha۳data yimuju۳ntiñi ۳, nu۳tyu ray ntanuma jidyirye variñi ۳. 18ॸSa۳rupadodatiy taramu ji, varimyata sadivyiyada tara ji, ya۳bay racuentamura. 19ॸRay Pávuru rañú۳y si ۳tenu rajyomututara jirya niquejada ra۳tidye murichenu ji. Ne jivya۳ta ra۳jachipityataniy ji jiryatiy jidyivyichara yinu۳jeya۳jadata Crístumu ray. 20ॸRamuni ۳day, Pi ۳, ya۳jvaay Vu۳yntyityu۳mu rajyu۳ra jiryatiy ra۳jchana۳chara rajechiy Crístumu. 21ॸRadyetya ji ۳ta ya۳tuva۳chu rimu, jiryatiy ya۳jvaarya ravya۳tara jiyadaju۳. 22ॸJadchintyi ya۳jdutyara rorichiy ra۳jiju۳, rayntuy ra۳jiju۳

daryaju۳ sa۳ndyetya ta۳ryataniy Ju۳denu jiryimuju۳ntirye, jiryejechiñu۳yadiva. Samu۳chuveda Pávurubay samiryatani ۳ Videmó۳bay 23ॸSamu۳chuvay Epájurasiy ji, jiryatiy risa۳ tanuvu۳nusi ۳ Jesucrístu jiyadaju۳ni ۳. 24ॸDaryaday rimyu۳ËȍӕԮֆͅфËӕԮľ‫ڏ‬ dantiy ji, Aristyárucu sisa۳, Démasiy jarye, Dúcasiy jaryentiy. Rivyichasara risa۳ jvaavyemyi ti ۳ta۳ju۳. 25ॸSa۳vichaniy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu samiryani ۳ jiryi ۳ntu. Sayanuma Pávuru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

EBREVUVEDAMUJU۳ RA CATERA Saniquejada Ju۳denu jidyenumusiy vu۳jyu۳

1

1ॸTa۳riy

saniquenu۳yada Ju۳denu jaryedora jiñiquejada, saniquenu۳yada japichiy jijyu۳ tu۳chuvamyusiy ruuva vu۳myunatyavay. 2ॸPariche diye rundamu ji ۳ta saniquema۳ jidyenu jtosiy vuryiva, jiryatiy sabayada já۳mu nutyityu۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳nchani ۳, simusiy jiryi ۳nu۳y su۳ndejada ti ۳ta۳ju۳ra tara. 3ॸSadenu ji ۳ta vichasara jidyáta, si ۳tenu sa۳ntyasi ۳ jarye variñi ۳. Ni ۳ni ۳ suru۳chusara jiñiquejada vanu۳tya۳data ti ۳ta۳ju۳ra tara, jiryatiy su۳ndesara darya. Ni ۳day pu۳yada jibetyedata nijya۳nvavyasintyirya jijyuuchuvedantiy, rivasiy ji ۳ta sama۳sa۳da variy santyityudamyuju۳ Ju۳denu, jiryatiy jarichu vandamu vichi ۳ni ۳. Savichasara Crístu jaryiñu۳va۳ju۳ Ju۳denu jpa۳vamyusiy 4ॸJiryatiy su۳mutya۳jada jijye۳myusirya yitya nu۳tyu Ju۳denu denu, ramutiy savichasara jaryiñu۳va۳ju۳ Ju۳denu jpa۳vamyusiy. 5ॸTama۳ su۳teda Ju۳denu tara siva yipa۳nu daryatiy su۳teda jidyenuva: “Jiñi rañi ۳cha radyenucu۳, фĀֆľҡӕ‫ڏ‬ yasiy diye ji,” varimyata: “Ni ۳ni ۳ dyetya rañi ۳cha radyenu, rañi ۳ dyetya rañi ۳cha saja۳y varidye.” 6ॸSu۳pa۳jadanumatiy Ju۳denu ni ۳ jidyenu munatyi ۳ jirya mucadimu, su۳teda variy: “Rirya۳ma۳ jadasiñu ri ۳pa۳vay sanijyu۳yu.” 7ॸSu۳pa۳vaynchiy yiteda:

“Ri ۳tedamu rivyichasara ri ۳pa۳vay nu۳tyu riicho; raynsu۳byimiy ji ۳ta vichasara nu۳tyu jiidatyi quivaya۳sara daryá.” 8-9ॸSadenunchiy ji ۳ta yitatyadeda: “Ju۳denu, yinsu۳jyo ra۳chajaya۳sara ju۳na۳reju۳, yinsu۳yada ji ۳ta rañi ۳cha vase. Jivya۳tasara ji ۳tara vase vichasa۳da, yavittyuy varirya va۳cha vichasa۳da. Ramuni ۳ sivasara Ju۳denura vu۳rudija۳ yiva, rirya۳tidye jchana۳tya nijya۳nvay jaryivya۳ju۳ jityevamyusiy ji.” 10-12ॸJadchintyi su۳ҡҡֆĀľĀʮɗĀֆľ͑ӕ͑Ëȍɗ‫ڏ‬ ntyi: “Nutyityu۳, yindejada rajo۳ta۳damusirya mucadi, jarichu jarye jiryatiy jijyomututa jvaachara darya. Rani ۳ ra۳Йфӕҡ‫ڏ‬ chara jarichu, mucadi risa۳ju۳, ji ji ۳ta ra۳ma۳cho۳sara. Rani ۳ ra۳rimyityuuchara nu۳tyu sujapyo. Ya۳day richera, nu۳tyu sujajyuu mi ۳jajyuu jiryatiy vu۳jetyara, vurya۳tidye jachura samije ru۳bivaju۳. Ji ji ۳ta ra۳suru۳jeya۳sara, ne ra۳baryi ۳sara vaata jiijyu۳, tii mitya.” 13ॸTama۳ su۳teda Ju۳denu ti ۳ yipa۳nuva daryatiy su۳teda jidyenuva: “Ya۳ma۳sa rayntyityudamyuju۳ jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳¡ֆʮɗ͖ӕ̲ӕҡӕʮ‫ڏ‬ riryi jimyityasimyi.” 14ॸNeviy jiryi ۳nu۳y riñi rivyichasara Ju۳denu tuunu vichavay, simusiy

387 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ1ٍॷ2

388

pi ۳ru۳vye, rirya۳tidye jmu۳tyajaya۳sara riy rityi ra۳jmutya۳ru۳rya jantyutya۳da Ju۳denumusiy. Ne vurya۳rrachura Ju۳denu jantyutya۳da

2

1ॸRamuni ۳tiy

vu۳ryi tuva۳chu dyetya jaryivya۳ju۳ ramu jiryatiy vu۳tyuva۳chuma۳, vu۳ñuma caray ramusiy. 2ॸJu۳denu niquejada ji ۳ta jiryatiy satu۳chutadeda yipa۳varya, ravichasara si ۳tenu niquejada daryá. Rityimyu۳ ne siityeru۳yada raju۳, ru۳mutya۳jada varirya tanuvu۳doda ramurichirya. 3ॸ¿Nu۳tyuramusiy vurya۳ramitya varirya Ju۳denu nique۳yada, nu۳tyuramusiy? vu۳tyi rrachura sa۳ntyutya۳da jiryatiy jaryi samirya rani ۳cha, jiryatiy satu۳choda Ju۳denu munatya Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu jtosirya, rivasiy ji ۳ta su۳dutya۳da vu۳jyu۳ra, simu tuva۳chuvay jtedamusintyi. 4ॸJu۳denu ji ۳ta dityadoda ru۳teda jsa۳ju۳ra mityamusiy datyadoda, ti ۳ttasara, mityamusiy jvaayada jarye, jiryatiy si ۳tenu tu۳choda rani ۳cha day. Sava۳ta۳damusiy jiche۳yadantirya Yintu datya۳daterantiy. Su۳deda Jesús nu۳tyu nijya۳mi ۳ vurye۳ntyutyasa۳daju۳ 5ॸNe

sabayada Ju۳denu vadi mucadi nutyityu۳mijyu۳ riy yipa۳vay, ranchityi nu۳ñique. 6-8ॸSatu۳choda ti ۳ vijyo۳mujache daryaju۳ jiñiquejadamu: “¿Chi ۳ra sani ۳cha nijya۳mi ۳ jiryatiy jijechipityani ۳? ¿Va۳ nijya۳mi ۳ denu cay, chi ۳ra sani ۳cha ya۳tidye jachipityaja۳sarani ۳, chi ۳? Jibeyada yipa۳vay jarijyu۳ni ۳ nijya۳mi ۳ taraquideju۳. Jibechara su۳no۳vara nu۳tyu parenu vanda, rirya۳tidye jnu۳chara nijya۳nvay suvu۳yadamu sana۳cho۳, jibeyadani ۳ nusu۳ñu yinderanchaju۳ntiy. Jichabodeda ti ۳ta۳ju۳ sansu۳yadamuju۳ra.” Jiryatiy sasabodeda ti ۳ta۳ju۳ nijya۳mi ۳ju۳ra, ne rama۳cho۳ tara jiryatimyu۳ ne

sabonichara darya. Diye ji ۳ta, ne vu۳dyi riva ti ۳ta۳ju۳ sabonichara nijya۳mi ۳ju۳ didye. 9ॸVu۳dyi ji ۳ta siva Jesús jiryatiy sani ۳cha bachi ۳ Ju۳denu jpa۳vay jarijyu۳ taraquideju۳, jiryatiy sabatyeda paru۳cha۳rimyusiy, sa۳tidye bay Ju۳denu varirya já۳mu nutyityu۳ nuvii su۳no۳va, jiryatiy vandara, samiy jvadichara jarye risa۳ju۳ra. Daryani ۳ sabatyeda Jesús ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay jiyadaju۳ Ju۳denu va۳ta۳damusiy. 10ॸJiryatiy su۳ndejada Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ jijecharaju۳ra tara, samirya rani ۳cha sa۳tidye ca۳siy paru۳cha۳rimyusirya yivaayada simu, vuryeyada rá۳ñu Jesucrístumu, ni ۳tiy ju۳dejadara vuryentyutya۳da, sa۳tidye jiryiryi rajuuvay nijya۳nvay jidyedyeñuju۳, vandamu vicha۳daju۳ yisa۳ju۳. 11ॸTapi vu۳jiintyabi, daryantiy sajiintyavay vu۳ñi ۳cha vatajuu Ju۳denu dadyeñu ti ۳ta۳ju۳. Ramuni ۳mu۳y ne sa۳da Jesús ju۳teda jityeryi ۳veda riy. 12ॸSu۳tedantiy: “Ra۳tu۳chusarara yitya ratyeryi ۳veda cabyiva. Nijya۳nvajyuu parudamu ra۳murra۳y ri ۳chana۳yadamu jiñijyu۳ Ri ۳ndenu.” 13ॸSu۳tedantiy: “Rantya ra۳jachipiya۳sara sanijyu۳,” jadchintyi: “Jiyu darye, deramidyeri ۳ risa۳, jiryatiy sasa۳yada Ju۳denu ray.” 14ॸRamuni ۳tiy jiryatiy rivyichasara jivye deramidyeri ۳ savityavay, nudatavay jarye, ni ۳ jarye vichasara mityiji rusa۳, sa۳tidye paruta jibetyedamusiñi ۳ ni ۳tiy datya ju۳veda riy nijya۳nvay, jiryatiy bayantu nutyityu۳ dañi ۳. 15ॸRamusiy ji ۳ta sa۳ntyuchara ruuva rityi vichasara bayantu cumudemiy jichuvu۳yadamusiy. 16ॸSi ۳tenuni ۳ ne su۳mu۳tyaru۳yada rata riy Ju۳denu jpa۳vay; su۳mu۳tyaru۳yada ji ۳ta riy nijya۳nvadye jiryatiy Avurá۳bay dadyeñujuu daryi, rityuva۳chodamu. 17ॸRamuni ۳tiy daryani ۳ saryi vichasara Jesús nu۳tyu jityeryi ۳veda nta ti ۳ta۳ju۳,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ2ٍॷ3

389 sa۳tidye vicha caserdótevyeda nutyityu۳, jantyutyara, yivaayada jto۳tanirya jarye, jiryatiy sivaachara Ju۳denu diya nijya۳nvajyu۳ra, jiryatiy sara۳ֆфɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda jiyadaju۳ntiy. 18ॸNi ۳ jarye datya۳dara paru۳tya۳da jijye۳ jantya۳damusiy, ramuni ۳tiy sadatya jmu۳tya۳da rivasivyu۳y, jiryatiy vu۳vyichasara saja۳y jantya۳damu. Savichasara Jesús jaryiñu۳ Muyisésibemyusiy

3

1ॸRamuni ۳tiy,

ratyeryi ۳veda, jiryatiy jiintyasavañuma Ju۳denumuju۳ vu۳y, jiryatiy sanatuyada yisa۳ju۳ vu۳y, vurye۳ntya jnu۳y samiy sana۳cho۳ Jesús ni ۳tiy vichasara Ju۳denu nusu۳byi vuryimuju۳, Ju۳denu mo۳̲ӕʮфֆľѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara vuryeyada rá۳ñu, jiryatiy vu۳tyuva۳chu vatajuu simu. 2ॸDaryatiy savicha۳da Muyisésibe siityera Ju۳denuju۳ ti ۳ta۳ju۳ sansu۳yadamu, sanijya۳nvay cabyiva, daryani ۳day savichasara Jesús siityera saju۳ ni ۳tiy jpa۳jadani ۳. 3ॸJesús ji ۳ta raryi jmutya۳ jaryivya۳ju۳ra vanda Muyisésibemyusiy, daryani ۳ vu۳ryi jnu۳y jaryi jvadichi ۳ni ۳ jiryoriy jvaañu jiryorimyusiy. 4ॸNu۳ñi taroriqui ti ۳qui jvaañu tara, Ju۳denu ji ۳ta ju۳dejada ti ۳ta۳ju۳ra. 5ॸSavicha۳da Muyisésibe siityera Ju۳denuju۳, nu۳tyu samiy muchechiy savicha۳da daryaju۳ Ju۳denu siityari ۳vajyuu cabyimu, sa۳tidye tu۳chu vijyo۳mujachera jiryatiy sani jteda yaniquera. 6ॸJesucrístu ji ۳ta vichasara siityera Ju۳denuju۳ nu۳tyu sadenu jichiityari ۳vajyuu nusu۳yadaju۳, jiryatiy vu۳ñi ۳ vu۳ñi ۳cha, vu۳ryityi jiriryi ۳ surravay rabaryi ۳jadasa۳ra۳ju۳ra vu۳yntuyada Crístujiju۳, jiryatiy vu۳jechipiya۳ ranijyu۳ vuryi ۳chana۳tya۳damu. Jiituyada jiryatiy Ju۳denu siityari ۳vajyuuju۳ra 7-8ॸRamuni ۳tiy

darya vuryiva:

su۳tachara Ju۳denu Jnutu

“Jiryeñumatiy tuva۳chu diyera Ju۳denu niquejada, ne jirya۳suru۳chura jijechiy rayaro۳ju۳ nu۳tyu sanijya۳nvatyi suru۳choda jivyara jachipiya۳jadamusirya jijechiy, rirya۳ntya۳danumatiy mityatomuni ۳ Ju۳denu.” 9-11ॸSu۳teda daryaju۳: “Jiryemyunatyavay jantyajaya۳jada tuva۳chu۳sa۳miy daryaju۳yu vu۳yaju۳y nijya۳ca۳ ray, ridyiñu۳yada riva rivaayada jiyadaju۳. Ramuni ۳tiy rañique۳yada ji ۳ta riñijyu۳, ri ۳teda variy: Ricyarayanumucha jijechimyu; ne riryupiryu۳y rañú۳va. Jadchiy ri ۳tedara si ۳tenu niquejada rañique۳yadamu: ¡Tama۳ rirya۳jay rajyiituyadamu, tama۳, mitya!” 12ॸJiryi ۳nu۳tyata۳ta ra۳jisiyu, ratyeryi ۳veda, jiryeñuma vichasara tuva۳chu۳sa۳miy, jamirya jachityavay, jasicha۳ra۳ju۳tiy jirya۳jiintya sa۳jisiy Ju۳denu jnu۳ñuyu. 13ॸJirya۳ma۳ vanu۳tya۳yu jasicha۳ra۳ju۳tiy sasa۳y Ju۳denu jnu۳yadaju۳ vu۳y, jiryeñuma suru۳chura jijechiy juuchuveda quivu۳yadata. 14ॸVu۳ryityi jiriryi ۳ surravay rabaryi ۳jadasa۳ra۳ju۳ra simu tuva۳choda daryatiy vu۳jyo۳ta۳da tuva۳choda ta۳riy simu, vurya۳jmutya۳ vatajuu Crístusa۳ varirya vuryeyaru۳rya. 15ॸJiryatiy ti ۳ jteda: “Jirya۳tiy tuva۳ËȍӕĀɗֆľфѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada, ne jirya۳suru۳chura jijechiy nu۳tyu ta۳rijye۳myityi suru۳choda jivyara jachipiya۳jadamusirya jijechiy Ju۳denu jiyaro۳ju۳.” 16ॸ¿Muvyerya nique۳ñu۳yada Ju۳denu jiyaro۳ju۳, muvye? ¿Ne viy jivye nijya۳nvadye jiryatiy richipyateda Ejíptumusiy Muyisésibejsa۳? 17ॸˇĀËȍɗ‫ڏ‬ ntyi, ¿Muvye jsa۳ sanique۳ñu۳yada Ju۳denu daryaju۳yu vu۳yaju۳y vaatasa۳ra۳ju۳, muvye? ¿Ne viy rusa۳ day jiryatiy riño۳teda diibyimiy mityatomu, jiryatiy rijyuuchuveda sanijyu۳ daryaju۳?

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ3ٍॷ4 18ॸJadchintyi,

390

¿Muvyevyara su۳teda Ju۳denu si ۳tenu niquejadata, muvyevya: “Tama۳ jirya۳jay rajyiituyadamu, tama۳?” ¿Ne viy ruuva jiryatiy tuva۳chu۳sa۳midyeryi? 19ॸVuryi ۳nu۳y variy ramusiy: ne vana۳ֆфɗʮľֆĀѸʮɗɗҡӕֆ‫ڏ‬ damu jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳yada daryaju۳ simu. 1ॸRamuni ۳ vurya۳suvu۳y variy, vu۳ñuma su۳tye ra۳jisiy Ju۳denu jiituyadamu jayada, sani siityari ۳tidye natuyada vu۳jeyadaju۳ vu۳y. 2ॸRiti ۳ma۳ vuryimu daryaju۳ samitu۳chodantiy daryani ۳ rito۳jada ta۳riy ruumuntiy, dañumamu۳y ne ru۳mutya۳jadara jiituyada, jiryatimyu۳ ne rityuva۳choda jijechitya saniquejadamu daryaju۳, jiryatiy sani tu۳choda ruuvara. 3ॸVu۳y ji ۳ta ra۳jay sajiituyadamu jiryatiy simu tuva۳chuvay daryaju۳ davyu۳y, dañuma su۳teda tavay nchiy: “Ri ۳teda rañique۳yadamu: Ne rirya۳jay rajyiituyadamuju۳.” Ju۳denu ji ۳ta jvaamyu۳rya yivaayada jiryatiy su۳ndejada rajo۳ta۳damusiy ti ۳ta۳ju۳ra tara, sajiituyada variy rivasiy. 4ॸSu۳teda daryaju۳ jiñiquejadamu jiituyada rundanchiy: “Sajiituyada ji ۳ta Ju۳denu darundaju۳ñijyate jasacha۳damu yivaayadamusiy ti ۳ta۳ju۳.” 5ॸSu۳teda ji ۳ta tara niquejadamu jadchintyi: “Riryi javya۳ jivye rajyiituyadamu.” 6ॸRamuni ۳day rama۳cho۳sara tavay jayadaju۳, dañumamu۳y ne rijeyada ta۳rijye۳myi tuva۳chu۳sa۳miy jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳yada ramu samitu۳choda daryaju۳. 7ॸSabayada Ju۳denu ju۳na۳ntyirya rarundantiy varityi vurya۳jay, daryatiy su۳teda rivasiy Davyíbe murra۳yadamu: “Diye ji ۳ta jirya۳ma۳ tuva۳chu ramu saniquejada; ne jirya۳suru۳chura jijechiy sayaro۳ju۳.”

4

8ॸSaryityi

sa۳yada Josuvébay jiituyadariy judíyuveda, tama۳ saryi niquejada Ju۳denu rivasiy ratarya jiituyada runda, tama۳. 9ॸDaryani ۳day rama۳cho۳ jiituyada Ju۳denu siityari ۳vajyuuju۳. 10ॸTapi ni ۳tiy jay sajiitujyomu, sajiitumya۳ yivaayadivasiy daryatiy sajiituyada Ju۳Āľ͑ӕֆɗԮֆĀɗԮ‫ڏ‬ sintyi. 11ॸVurya۳ma۳ jantya siityari ۳jada jayada sajiituyadamu, vu۳ñuma rupa۳ vu۳ño۳tedamusirya, daryamusiñi ۳day ripyaruteda ta۳rijye۳myi tuva۳chu۳sa۳miy. 12ॸJnú۳rya daryaju۳ra Ju۳denu niquejada, vanu۳yadatara, mityamusiy datya۳datara jarye risa۳ju۳ra, jiryatiy jaryi jimyurava۳ju۳ ramusiy jchityitya۳ra, jiryatiy daraju۳y jimyura mo۳tárara. Rajachara Ju۳denu niquejada vu۳ñube ti ۳ta۳ju۳, vuryi ۳ntusa۳ra۳ju۳, nu۳tyu nta vuryi ۳vichiy sa۳ra۳ju۳, vu۳dyuricha sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳; rajay jasicha۳ra۳ju۳ҡɗֆфĀɗҡֆ‫ڏ‬ nuntirya vu۳jechiy jachipiya۳jadantiy, vu۳ñi ۳ru۳yada jarye risa۳ju۳. 13ॸNe vana۳y sadutya Ju۳denu ju۳debi yajisiyu, nu۳tyu sidyavu۳de ti ۳ta۳ju۳ tara sani ۳simyuju۳, jiryatiy vurya۳jmutya۳nuvesarani ۳ daryatiy sa۳jtaja۳nu vu۳y. Jesús vichasara caserdótevyeda ja۳mu nutyityu۳va۳ju۳ 14ॸRamuni ۳day

jiryatiy vu۳vyichasara vuryeyada rá۳ñutávay, ni ۳tiy jay jarichuvimuju۳ vuryeyadaju۳ ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy ja۳mu nutyityu۳ Jesús ni ۳, Ju۳denu denu, vurya۳ma۳ jiriryi ۳ra tu۳choda vu۳jechipiya۳jadata sanchiy. 15ॸSavichasara daryaju۳ vuryeyada rá۳ñu mityamusiy datyara, jiryatiy sadatya samiy jachipiya۳jadatara vuryi ۳diva۳jada ti ۳ta۳ju۳. Sa۳ntya۳da Ju۳denu daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳muni ۳, daryaday sa۳ntyasarantidyevyu۳y, ne sajuuchuveda Jesucrístu variy ru۳co۳siy, mitya. 16ॸRamuni ۳day vurya۳tuudiye۳ vu۳chuvu۳yasa۳damura vuryeyada rá۳ñu vichajo, jasityi vurya۳jmutya۳ra sa۳ntyutya۳da, sa۳tidye jmu۳tyasara vurye۳ntyuyadiva varivyu۳y.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ5ٍॷ6

391

5

1ॸJudíyuveda

jaryetanu۳yada jiquebyimusiñi ۳ ti ۳qui vanu caserdó tevyeda nutyityu۳ju۳, ribeyada variñi ۳ sa۳tidye raniy Ju۳denu mo۳mu jityevay jiyadaju۳, jiryatiy su۳ntatya۳dara riche۳rya sanijyu۳, ru۳veda riy jasi ۳veda sanijyu۳ntiy, nijya۳nvay juuchuveda murichirya. 2ॸNi ۳ni ۳ datya۳da vichadeda samiryi datyi ۳sa۳miy, caravye jarye rusa۳ju۳, jiryatiy ni ۳ jarye vichasara jdiva۳jni ۳ jijyuuchuvedivantiy. 3ॸRamuni ۳ sava۳ta۳da jnutatya۳da riy jasi ۳veda jvachavay jijyuuchuveda jiyadaju۳, daryaday su۳ntatya۳da tavay juuchuveda jiyadaju۳ntiy. 4ॸDantyamu۳y ne ti ۳ jiryeda jidyiryamusirya jirya jvaayada, vinu jiryatiy sanatuchara Ju۳denu raju۳ni ۳, nu۳tyu Arú۳batyi sanatuyada darya. 5ॸDaryaday Crístuntiy, ne sani va۳ta۳da caserdótevyeda nutyityu۳ju۳yu, savicha۳da ji ۳ta Jesús raju۳ bachi ۳ jijye۳myusiy ni ۳tiy jteda siva: “Jiñi rañi ۳cha radyenu, radyetuyasiy diye ji.” 6ॸDaryantiy ratarya niquejadamu su۳teda: “Jiñi jiñi ۳cha caserdóte ju۳na۳reju۳ nu۳tyu savicha۳da Meruquisedécu jtyati ۳ daryá.” 7ॸSavicha۳danumatiy Jesús nijya۳mi ۳ vu۳ti ۳ jiyu, satu۳choda sisa۳ Ju۳denu jijechiñu۳yadamu, jiryatiy sayasanta۳da jiche۳ñe۳ya۳jadatani ۳, su۳na۳ya۳ja۳ta jarye risa۳ju۳, jiryatiy sadatya۳da Ju۳denura siva jantyuyada diiyadajisiy. Satuva۳choda ji ۳ta Ju۳denu simu, jiryatiy sajachiñu۳yada siityejada jachityi ۳ sivara. 8ॸDañuma sani ۳cha Ju۳denu denu, sadatya۳da paru۳cha۳rimyusirya siityera vichasa۳da. 9ॸSadatyamu۳yadanumatiy ti ۳ta۳ju۳ tara yimuju۳, savicha۳da variy ramusiy rirye۳ntyutya۳da ju۳desaramu ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rityuva۳chusara simu diyesa۳ra۳ju۳. 10ॸSadiryejada Ju۳denu daryaju۳ni ۳: “Jiñi jiñi ۳cha caserdótevyeda nutyityu۳ nu۳tyu Meruquisedécu vicha۳da daryá.”

Jatyi vu۳rrachura Ju۳denu siityari ۳sa۳da 11ॸJasidyerya rajuura tu۳choda ranchiy jiryatiy surramusiy datyasarara, jiryatiy jiryeñi ۳cha tu۳yupuryimyi nta jiryejechimyu. 12ॸDañuma jiryeñi vicharu۳y nta datyanuvay, jiryevya۳ta diye sa۳ra۳ju۳ sa۳tidye datyanu ti ۳ ju۳na۳y jiryentyirya Ju۳denu niquejada jo۳tarantiy. Jiryevya۳ta ji ۳tara ji ۳tya۳ja۳ jiryi ۳ntu poyadaju۳, ne ja۳myi jmyi ۳sara day. 13ॸTapi ni ۳tiy pochusara vinu ji ۳tya۳ja۳tayu, ne vana۳y sa۳jmutya۳sarara vase datyadoda niquejada, jiryatiy sani ۳cha nu۳tyu deradera yintumu day. 14ॸJmyichara jiryatiy surrara, rani ۳ ji ۳ta ja۳myi jmyi ۳sara day, jiryatiy datyava ñuma yivaayadamusiryi, mirya jvaayada samirya day, miryara nicyara۳y. 1ॸRamuni ۳ vurya۳tochirya rajo۳ttya۳̲ӕѸɗֆĀҡֆĀΎĀæфɞѸҡӕ‫ڏ‬ nchiy vurya۳tidye jiriryi ۳ra jiryatiy ja۳myi vichasa۳da darya. Ne vurya۳siityari ۳ datyadodara ru۳ndesaranu۳day, jiryatiy vu۳ryipyaru۳y riva ti ۳ta۳ju۳ jvaayada jiryatimyu۳ ne samirya jvadichara Ju۳denu diya darya, vurya۳tidye jachipiya۳ variy sanijyu۳. 2ॸDantyamu۳y ne vurya۳datyanusara ji ۳tyadodanchintyi, dantyamu۳y ne ranchiy jiryatiy vu۳berya vu۳jyomutu nijya۳nvayncha sa۳tidye jmu۳tya Ju۳denu variryi, dantyamu۳y ne diibyimusiy mi ۳sadedanchiy, ne vinu Ju۳denu murichenutadedanchiy. Ne vurya۳datyanusara vinu ranchiy. 3ॸVurya۳day jiriryi ۳ rayadaju۳ sa۳tiy va۳ta Ju۳denura daryá. 4ॸNe vana۳y sa۳numitye nijya۳mi ۳ ju۳na۳y Ju۳denunijyu۳ nu۳day, ni ۳tiy caray sanú۳vasiy. Ni ۳tiy sano۳no۳nu۳y Ju۳denu jiñú۳va, jiryatiy sadatyama۳ Ju۳denu sa۳yada jarichumusiyu, su۳mutya۳ma۳ variñi ۳ Su۳ntu yimuju۳. 5ॸSadatyama۳ntiy ta۳ jaryi samiryani ۳te rani ۳cha Ju۳denu niquejada, ѸĀҡֆ͑‫ڏ‬

6

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ6ٍॷ7

392

tirya Ju۳denu vanu۳yadantiy, jiryatiy sasa۳y diye jvaayadaju۳ra. 6ॸSanumatiy caray variy Ju۳denu nú۳vasiy, saryi jvay nta ju۳na۳y crusitya۳sa nta ni ۳ Ju۳denu denuntiy, saryi javityiye۳ variy vijyo۳mujache ramusiñi ۳. 7ॸDaryani ۳day si ۳chana۳tyasara Ju۳denura mucadi, jiryatiy ru۳mutya۳numatirya ru۳mura yimuju۳, raja۳vyechu varirya nutasara rijyu۳ nijya۳nvay jiryatiy rijya۳sicharára. 8ॸRanumatiy ja۳vyechu mucadira cariitu, vachuy jarye, saryi rrachuru۳y Ju۳denu variy rivara, saryintay variy rupedaju۳ra, sa۳tiy javatya Ju۳denu variy riva vu۳jyuuchuveda vu۳y. Vu۳ryi vichasara samivye vu۳yntuyadamu 9ॸRavya۳tavay, dañuma rañiquera darya niquejada, rajechipiya۳ samiryava۳ju۳ jiryenchiy, jiryatiy jirya۳jiriryi ۳ra yentyutyasa۳da. 10ॸNe savichasara Ju۳denu taji jachipiya۳ra, sa۳jachipujerya jiryivaayada, jiryevya۳ta۳da jarye ne sa۳jachipuchara jiryatiy jiryedyityadoda sayadaju۳ sasiityari ۳vajyuu nijyu۳ra, jiryatiy jiryi ۳mu۳tyajaya۳sara riy. 11ॸNu۳ñi ۳ru۳y nu۳ñi ti ۳qui jiyadaju۳, jirya۳ma۳ jiriryi ۳ ĀɗҡֆĀΎ‫ڏ‬ dara darya jvaaryu۳yada, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy jiryentuyada ra۳jiju۳ Ju۳denumusiy. 12ॸNe jirye۳cha pituvye variy, jirye۳cha ji ۳ta rirye۳ntyávay rityi jmutya۳sarara Ju۳denu niquejada tapi, jityuva۳chodamusiy. 13-14ॸSu۳tedanumatiy Ju۳denu darya siva Avurá۳bay: “Ra۳vichanichara samiy ji, ra۳jasa۳chusara jaryi variryi jidyedyeñu.” Su۳teda variy yityamusiy jiryatimyu۳ ne ti ۳ vichasara jaryiñu۳ simusiy. 15ॸJadchiy, jiryatiy savichanu۳yada Avurá۳bay tapimusiy tuva۳chura, su۳mutya۳jada varirya jiryatiy su۳teda ya۳jvaay Ju۳denu saju۳ra. 16ॸNijya۳nvay ji ۳ta ru۳taryu۳ñumatiy

si ۳tenura tara, ru۳tay jaryiñu۳ jtyamura, rirya۳tidye tuva۳chu tavay variy ramu riñiquejada. Ru۳mutya۳sara tavay variy nu۳tyu si ۳tenura riñiquejada. 17ॸSadityanuru۳ñumatiy Ju۳denu variy jichiityari ۳vajyuura si ۳tenu yiteda, jiryatimyu۳ ne vana۳y ti ۳tunusara darya, su۳teda variy yityamusiy. 18ॸJiryatimyu۳ ne vana۳y saquivu۳choda Ju۳denu yitedamu, dantyamu۳y ne si ۳tyamusiy, vu۳vyanu۳tya vurye۳ntyuyadamu vu۳y jiryatiy vu۳tyuva۳chusara vu۳ryamityanicha۳daju۳ simu. 19-20ॸVu۳yntuyada ji ۳ta rani ۳cha rupanitya۳ nta vu۳beyanuju۳ jiryatiy vu۳dyetya saya۳da Jesús jiyanti ۳ vurya۳jiju۳ Ju۳denumuju۳ vuryeyadaju۳, jiryatiy savichajaya۳sara caserdóte ju۳na۳reju۳ nu۳tyu Meruquisedécu vichanu۳yada daryá. Jesús vichasara caserdóte nu۳tyu Meruquisedécu vichanu۳yada daryantiy

7

1ॸJiñu

Meruquisedécu jiryatiy savicha۳da nutyityu۳ Saré۳mu, na۳vay vichi ۳ Ju۳denunijyu۳ caserdóte jarye risa۳ju۳ni ۳, sasaryedanumatiñi ۳ Avurá۳bay, jiryatiy satarya۳jada munu۳ñu nutyityu۳veda ju۳vedamusiy, su۳teda samiy Ju۳denu jtyamu sayadaju۳. 2ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta sasa۳yada Avurá۳bay taraqui vu۳yaju۳tye jicho۳varyatera jiryatiy saso۳ԮľĀʮɗ̲ֆɗҡֆ‫ڏ‬ simyimyusirya. Rú۳tachara daryaju۳ si ۳tya Meruquisedécu, “vase jvaayada nutyityu۳,” jadchintyi savicha۳da nutyityu۳ Saré۳mu, jiryatiy vuryi ۳tachara “samirya vichasa۳da nutyityu۳.” 3ॸSavichanu۳yada ne ja۳tyi ۳, dantyamu۳y ne jno۳dati ۳, dantyamu۳y ne munatyi ۳ti ۳. Dantyamu۳y ne nu۳dyetya sapi ۳ru۳yadanchiy, ͑ľԮɗ͑ӕѸĀɗɗֆĀ͑Ëȍɗ‫ڏ‬ ntyi, mitya ti ۳ta۳ju۳. Savicha۳da ji ۳ta nu۳tyu Ju۳denu denu, jiryatiy sa۳vichajaya۳sara caserdóte ju۳na۳reju۳. 4ॸJirya۳jachipiya۳ samiy: Ta۳ jaryi ja۳mu nutyityu۳ savicha۳da jiñu Meruquisedécu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ7

393 jiryatiy sasa۳yada vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bay vu۳yaju۳tye jicho۳varyateni ۳, jiryatiy Ju۳denu jiyaru۳ryara. 5ॸSabayada Ju۳denu rivasiryi Devyíbe dadyeñu caserdótevyedaju۳, rirya۳tidye jmutya۳sara jityevamyusirya Ju۳denu jiyaru۳rya riberyatera, dañuma riñi ۳chanu۳yada Avurá۳bay jasi ۳vedantiy. 6ॸˇɗ͖ӕͅľфӕнӕɗ‫ڏ‬ sedécu, dañumamu۳y ne sani ۳cha۳da Devyíbe denu, su۳mutya۳jadara Ju۳denu jiyaru۳rya Avurá۳bay baryatera, su۳teda variy samiy Ju۳denu jtyamu sayadaju۳ Avurá۳bay, ni ۳tiy jmutya۳jadantirya Ju۳denu jteda samiy jiñijyu۳ntiy. 7ॸVu۳dyetya ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳, ni ۳tiy vichasara jaryiñu۳ jityenumusiy, ni ۳ni ۳ jtachara samiy jtedamu variy siva jityenu. 8ॸJadchintyi, Devyíbe dadyeñu jiryatiy ru۳mutya۳jadara Ju۳denu jiyaru۳rya, riñi ۳ ji ۳ta vicha۳da diiyasavadye. ͅľфӕнӕɗѸľ‫ڏ‬ décu ji ۳ta ru۳tachara jnu۳ñu diyesa۳ra۳ju۳. 9-10ॸVuryi ۳tay dyetya Devyíbe nchiy: “Ni ۳ni ۳ jiryatiy saryi jmutya۳sarara Ju۳denu jiyaru۳rya, nu۳tyuni ۳ nta murichenu Avurá۳bavyimusirya Ju۳denu jiyaru۳rya, jiryatimyu۳ ne pi ۳ru۳ñu variy didyeñi ۳, sasaryejadanumatiy Meruquisedécu ni ۳ samunatyi ۳ Avurá۳bay.” 11ॸRasa۳ra۳tiy raricha۳da rirye۳yada Devyíbe dadyeñu nijya۳nvay jiyadaju۳, jiryatiy ru۳mutya۳jadara Ju۳denu jteda Muyisésibemyusiy, ¿ta۳raju۳na۳ vurya۳va۳ta ju۳na۳y sa۳mu۳ti ۳ ti ۳ vuryeyada rá۳ñuju۳ntiy, ta۳raju۳? nu۳tyu Meruquisedécu daryá, Devyíbe dadyeñu ju۳bivaju۳. 12ॸTapi rirya۳numatiy ja۳tay vuryeyada rá۳vye tavayjisiy, vu۳vya۳ta ji ۳tara Ju۳denu jteda vadi niquejada ramuju۳ntiy. 13ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta sanchiy jtacha۳datiy darya niquejada, ni ۳ni ۳ vichasara tavay ju۳riiñumusi ۳, samunatyavatyimyu۳ ne jvaañu۳yada Ju۳denu mo۳mu nijya۳nvay jiyadaju۳. 14ॸJvadatyasara daryaju۳ra jiryatiy Vu۳yntyityu۳ Jesús munatyi ۳ vicha۳da Judábay, sanchityimyu۳y ne su۳teda

Muyisésibe rirye۳cha caserdótevyeda Ju۳denu mo۳mu jvaayadaju۳. 15-16ॸJvadatyasarava۳ju۳ vu۳jyu۳ darya, sa۳numatiy mu۳ti ۳ ti ۳ vuryeyada rá۳ñuju۳ nu۳tyu Meruquisedécu vicha۳da daryá, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara vuryeyada rá۳ñuju۳ bachi ۳, ne jiryatiy savichasara Devyíbe denu. Savichasara ji ۳ta vuryeyada rá۳ñuju۳ bachi ۳ jiryatimyu۳ ne parutachara darya su۳nu۳yada vanu۳yada day. 17ॸJtachara daryaju۳ sanchiy: “Jiñi jiñi ۳cha caserdóte ju۳na۳reju۳ nu۳tyu Meruquisedécu vichanu۳yada daryantiy.” 18ॸBaryi ۳ranuma ji ۳ta munatya Ju۳denu jteda Devyíbe dadyeñu jvaayadanchiy, jiryatiy jdiva۳sara daryaju۳ra, dantyamu۳y ne samirya taraju۳ra. 19ॸNe vana۳y rito۳tadedara tara daryaju۳, mitya. Sabayada Ju۳denu ru۳bivaju۳ra nutuyada jiryatiy samiryava۳ju۳ra, ramusityi vu۳tyuudiya۳ru۳ñi ۳ Ju۳denu. 20ॸSu۳teda Ju۳denu yityamura jirya vadi jteda Jesús nchiy. Ne sabayada ji ۳ta Devyíbe dadyeñu caserdótevyedaju۳ yityamu day, mitya. 21ॸJesúsva ji ۳ta su۳teda Ju۳denu: “Ri ۳tyamu ji ۳ta ri ۳tay, ne ra۳paru۳tyasara riva ray: Jiñi jiñi ۳cha caserdóte ju۳na۳reju۳.” 22ॸRamuni ۳tiy savichasara Jesús vuryeyada rá۳ñu samiy jtedamuju۳. 23ॸRiñi ۳cha۳da Devyíbe dadyeñu rajuuvay, jiryatimyu۳ ne vana۳y ririryi ۳jadara yivaayada, jiryatiy ridyiiye۳ñu۳yada daryaju۳. 24ॸJesús ji ۳ta, jiryatiy sasiityari ۳jaya۳sara jvaayada ju۳na۳reju۳, ne sava۳ta ti ۳ ra۳jay yibivaju۳ vuryeyada rá۳ñuju۳, mitya. 25ॸSa۳ntyutyaru۳y ti ۳ta۳ju۳ daryaju۳riy, jiryatiy rityuudiye۳charani ۳ Ju۳denu simusiy, jiryatiy savichajaya۳sara riyada rá۳ñuju۳ Ju۳denu tuunu. 26ॸVu۳vya۳tasara daryaju۳ni ۳ caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda nutyityu۳ nu۳tyu ni ۳tiy daryá, jiryatiy Ju۳denuju۳ jiintyasi ۳ni ۳, juuchajsa۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ7ٍॷ8

394

jarye risa۳ju۳ni ۳, ne va۳cha jvaayadati ۳, mitya. Ni ۳ni ۳ sani ۳cha jiintyasi ۳ ʮӕӕËȍҡ‫ڏ‬ vaynchiy, jiryatiy nubesumityanichi ۳ jaryivya۳ju۳ jarichu jiyadaju۳ni ۳. 27ॸNe sava۳tasara Jesús jnutatya۳dani ۳ jasi ۳ jvachi ۳ jijyuuchuveda murichiryaju۳ munatya, rivasiy ji ۳ta nijya۳nvay juuchuveda murichiryaju۳, daryatiy ruvaachara tavay caserdótevyeda nutyityu۳miy. Su۳ntatya۳danumatiy Ju۳denumuju۳yu, sivaamyu۳mya۳ ji ۳ta ratara caserdótevyeda nutyityu۳ jvaayada. 28ॸJu۳denu niquejada, jiryatiy Muyisésibemyusirya, rañi bachara caserdótejyu۳ riy vaduy, jiryatiy jdiva۳jnuvay yintumu daryi. Ju۳denu niquejada ji ۳ta jtay jiryatiy su۳teda rivasiy yityamu: “Rañi bay caserdótevyeda nutyityu۳ju۳ni ۳ radyenu ni ۳tiy vichasara sami ۳ ti ۳ta۳ju۳ rundamu, ne juuchati ۳, mitya.” Jesús vichasara vuryi ۳mu۳tyi ۳si ۳ Ju۳denu mo۳mu vurye۳ntyutyasa۳daju۳

8

1-2ॸVuryi ۳tay

jirya datyadodata jiryatiy savichasara Jesús vuryeyada rá۳ñu, ni ۳tiy ma۳sasara santyityudamyu Vu۳jye۳ jaryiñu۳, jarichumu, jasityi sivaachara Ju۳denumu vuryeyadaju۳, si ۳tenu Ju۳denu vichajomu jiryatiy saroriiyada yajiju۳ra, ne nijya۳mi ۳ jomututa jvaachara dárya. 3ॸDarya sabayada Ju۳denu rirya۳jnutatya caserdó tevyedara sa۳chara Ju۳denunijyu۳, rirya۳jvaryi jasi ۳veda sanijyu۳ntiy, daryadantyi sa۳ma۳ jnutatya vu۳cyaserdóte nutyityu۳ra tara Ju۳denunijyu۳, vuryeyadaju۳. 4ॸSaryityi vichasara jirya mucadincha, ne saryi vicha caserdóte, mitya, jiryatiy jasiñuma riy caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda bachavay raju۳, rirya۳tidye jnutatyasarara sa۳chara Ju۳denunijyu۳ su۳tedamusiy. 5ॸRiñi ۳ ji ۳ta jvaachara Ju۳denunijyu۳ nu۳tyu mitya jantyasara, nu۳tyu Jesús jvaarya jnutu nta, jiryatiy jarichumura. Daryani ۳ su۳teda Ju۳denu

ta۳riy siva Muyisésibe saroriiryu۳yadanumatiy donajatyara roriy Ju۳denujiju۳: “Jatyi yivaachara darya ti ۳ta۳ju۳ nu۳tyu ra۳ntyasara jiryatiy radyityadosiy musiquincha jíírya.” 6ॸVu۳dyi ji ۳ta siva Jesús jiryatiy sasaryera samiy jvaayadava۳ju۳ ruumusiy caserdóҡľ‫ڏ‬ vyeda, daryasa۳ra۳ju۳ ravichasara samivya۳ju۳ Ju۳denu niquejadantiy, ramusityi sivaachara Jesús vuryeyadaju۳, ramusintyi saniquejada jiryatiy su۳teda Muyisésibemyusirya. Jirya saniquejada samivya۳ju۳ dárya, jiryatiy su۳teda yityamuju۳ra. 7ॸNetimyu۳ ne rani su۳tyeda tara munatya saniquejada, jiryatiy Muyisésibemyusirya, ne saryi va۳ta۳da tara niquejadana۳cho۳ ru۳bivaju۳. 8-12ॸSadityadoda Ju۳denura rasu۳tyeryá jiryatiy su۳teda: “Ri ۳tay si ۳tenu jiryiva: Ra۳jti ۳ rarunda jasityi ra۳jto۳tanirya vadi niquejada rusa۳ju۳ Irayénuveda, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy judíyuveda daryi. Ne ra۳cha variy nu۳tyu rañiquejada jiryatiy ri ۳teda rusa۳ju۳ ффӕ͑Ā̲ӕԮфɗҡֆɗф̲ֆӕ‫ڏ‬ teda Ejíptu mucadimusiryi. Jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳yada daryaju۳ rañiquejadamu variy, rañi jiintye rirya۳jisiy variy, ri ۳tay ji ۳ta ray variy. Jiryatirya rañiquejada jiryatiy ra۳jtay rusa۳ju۳ Irayénuveda rarundavasirya: Ra۳numa barya rañiquejada rijechipiya۳jadamu, ra۳nu۳y variy rijechivyara. Ratyidye ra۳cha variy ru۳ndenuju۳, rityidye ra۳cha rañijya۳nvajyu۳ varintyidye. Ne rirya۳va۳ta datyadoda rityevay nu۳ñi ti ۳quimusiy variy raynchiñu۳dayu, jiryatiy rirya۳datyasara ti ۳ta۳ju۳ ray, Āľф̲ɗ‫ڏ‬ myusiy, ja۳myicha۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Ra۳jantyutya daryaju۳ va۳ËȍфӕԮ‫ڏ‬ yadamusiyu, ne ra۳jachipityasarara rijyuuchuveda nu۳day, mitya.”

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ8ٍॷ9

395 Darya su۳teda Vu۳jye۳ Ju۳denu ta۳riy, jiñijya۳nvay nchiy. 13ॸTa۳riy niquejadata sadityadodara munatya jiñiquejada, jiryatiy su۳teda: Ra۳jto۳tanirya vadi niquejada ru۳bivaju۳. Ratiy ra۳rimyityuutyityi, ra۳caratyityi variy ru۳sijyu۳. Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo jiryatiy mucadinchara, rataryajo jiryatiy jarichunchantirya

9

1-2ॸRavichanu۳yada

ji ۳ta su۳teda munatya jiñiquejadamu nu۳tyuramusiy riryi jachipiya۳sara nijya۳nvay sanijyu۳ Ju۳denu. Ravichanu۳yada sanijyu۳ jachipiya۳jo jiyu mucadinchantiy, jiryatiy riryoriiyada ra۳jiju۳ donajatyara. Munatya cuartu jiryatiy bimu na۳cho۳sirya, ru۳tachara Ju۳denuju۳ jiintyasarára jasityi ravichanu۳yada no۳no۳siichuma, mi ۳sa jarye, ranchatiy ribeñu۳yadara pa۳ Ju۳denu diya. 3ॸMunatya cuartu jiyadaju۳ ravichanu۳yada ratarya cuartuntiy, mutanujay jiyada, jiryatiy ru۳tachara jaryi samiryava۳ju۳ Ju۳denu jtedamuju۳ra. 4ॸJasiñi ۳ ravichanu۳yada vu۳rudi juru rupajyo, órutera, jadchintyi rasasi jiryatiy Ju۳denu niquejadajiju۳ra, jiryatiy órujatya mutanusarára. Ravimu ji ۳ta ravichanu۳yada jiimo۳, órutera, jiryatiy Ju۳denu paji vichanu۳yada ravimu, jadchintyi Arú۳bay ruvese jiryatiy radipuvesubeda rajii, jadchintyi ravichu۳ padyejyu۳y jarye, jasityi nu۳charara Ju۳denu niquejada siva. 5ॸRasasi mutaduyncha nanuvicha۳da danu۳ju۳y jantyasanu۳jyu۳y, Ju۳denu tuunu vichanu۳y jantyasanu۳jyu۳y. Nanunipya۳ canuvu۳nura ramutaduy jiryatiy ru۳tachara Ju۳denu jantyutyajora. Ne vana۳y vuryeriryi ۳ tu۳chodara tara diye ranchintyi. 6ॸJiryatiy ravichanu۳yada darya Ju۳denu roriy, caserdótevyeda jaya۳nu۳yada japichiy munatya cuartuvimu,

rirya۳tidye jvaacharara yivaayada Ju۳denunijyu۳. 7ॸVinu caserdóte nutyityu۳ ji ۳ta jayada ratarya cuartuvimu taraquiju۳ nu۳ñi tanijya۳quimusiy. Ne saryijeyada netimyu۳ ne saryi jtoda yisa۳ra jasi ۳ nudaja۳, jiryatiy su۳ntatya۳ĀʮɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda murichiryara, nijya۳͑ԮֆʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda murichirya jarye ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy rijyuuchuveda jidyetyi ۳sa۳damu. 8ॸSadityadoda ji ۳ta Ju۳denu Jnutu ramusirya jiryatimyu۳ ne jayadaju۳ jasiy didye Ju۳denuju۳ jiintyajovimuju۳, varimyuju۳timyu۳ ne raso۳vacha۳da munatya cuartu jadchiy didyeyu. 9ॸRani ۳ ji ۳ta vichasara dityanuta۳ diye rundaju۳ day, vurya۳tidye datya nijya۳nvanchiy: Rityi jnutatyasarára sa۳chara Ju۳denunijyu۳, ru۳vacharani ۳ jasi ۳ sanijyu۳ntiy, ne vana۳y nta ruti ۳sara samiy jvadichavay ramusiy Ju۳denu tuunuju۳. 10ॸRuvaayada ji ۳tara jiryatiy ru۳ntatya۳da sanijyu۳ra jmyichara varimyata jatusara, varimyata jiryatiy richuuta۳da sa۳jiju۳yu, ruvaayada Ju۳denu jtedamu vinu saratyadoda runda sa۳ra۳ju۳. 11ॸSamu۳ti ۳jadanumatiy Crístu nu۳tyu caserdóte nutyityu۳ vuryeyadaju۳, samiryava۳ju۳ vichasa۳dajiju۳ ti ۳ta۳ju۳, samu۳ti ۳jada Jijye۳ rorimyu jiryatiy jaryi samiryava۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ taramusirya, jiryatimyu۳ ne jomututa jvaachara darya, dantyamu۳y ne jirya mucadimu ju۳desarara. 12ॸSajamya۳ ju۳na۳reju۳ Ju۳denuju۳ jiintyajomuju۳. Ne su۳toda yisa۳ra jasi ۳ nudaja۳, nu۳tyu voca nudaja۳, ne vinu carni ۳ru nudaja۳. Su۳toda ji ۳ta darya vinu yindaja۳ day, ratatiy sasaryeda ju۳na۳reju۳ra vurye۳ntyutya۳da. 13ॸTa۳riy ripyu۳yada nijya۳nvay juuchatavay jimyi ۳dodivasiyu, jiryatiy ru۳rejada caserdótevyedara carni ۳ru nudaja۳ ruuva, ¡ra۳, ra۳, ra۳! ne vinu voca vanu nudaja۳ta, sadetu rupachi ۳ pupujuruja۳ta jarye risa۳ju۳. 14ॸTa۳ jaryivya۳ju۳ ra۳pu۳chara Crístu nudaja۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ9ٍॷ10

396

vu۳jyuuchuvedivasivyu۳y, jiryatiy su۳ntatya۳da Ju۳denu ju۳na۳reju۳ vichi ۳ jnutumusiyu. Su۳ntatya۳da Crístu ne juuchati ۳ Ju۳denumuju۳yu, sa۳tidye pu۳rya vu۳jechipiya۳jada Ju۳denunijyu۳, va۳cha jvaayada jachipityaja۳jadajisiy, vurya۳tidye vichasara sanijyu۳ Vu۳jye۳ ju۳na۳reju۳ vichi ۳. 15ॸRamuni ۳ savichasara Crístu vuryeyada rá۳ñu Ju۳denu tuunu, vadira Ju۳denu niquejada jto۳tadedaju۳. Jiryatiy sabatyeda vurye۳ntyutyasa۳daju۳, sapu۳chara variy vuryivasirya vu۳jyuuchuveda ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy vu۳jyuuchuvay munatya Ju۳denu niquejada jiyaro۳ju۳, jiryatiy MuyiséѸɗ¡ľ‫ڏ‬ myusirya, vurya۳tidye jmutya۳sarara vuryeyaru۳rya ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy su۳teda Ju۳denu ya۳sa۳y jiñatuvyerya. 16ॸVurya۳tidye jmutya۳ra vuryeyaru۳rya jiryatiy vu۳jye۳be barya ma۳cho۳rara, vurya۳datya samiy munatya si ۳tenuni ۳viy sadiimya۳. 17ॸJiryatiy sabayada ti ۳ra darya vicha۳da, vu۳ryi jmutya۳ dyetya su۳bivara jiberya, ne vana۳y vuryi ۳mutya۳ra netimyu۳ ne sadiiy raja۳mi ۳ didye. 18-19ॸRamuni ۳timyu۳ ne sabayada Ju۳denu munatyara jiñiquejada nudaja۳jsá۳, sireda ji ۳ta Muyisésibe daryaju۳ra múrejii, sapuchodara carni ۳ru jasicho variy rí ۳dcha, jiryatiy ruuna۳ҡֆ̲ӕËȍ͑ӕѸ‫ڏ‬ rára. Jadchiy ji ۳tantiy saparodeda ja۳am ۳ úra, jiryatiy vocadenu nudaja۳ta jaryenusara darya, carni ۳ru nudaja۳ jarye risa۳ju۳, sa۳tidye ju۳re varirya nudaja۳ raniy, Ju۳denu niquejada padye, nijya۳nvañe۳cho۳ju۳ jarye. 20ॸSu۳teda Muyisésibe variy yivaayadamu: “Jiryatirya nudaja۳ jiryatiy su۳teda Ju۳denu vurya۳rumirya, ratatiy vuryito۳tanirya saniquejada vurye۳ntyutyasa۳daju۳.” 21ॸDaryaday su۳rera nudaja۳ riva Ju۳denu rorintyi, ti ۳ta۳ju۳ ruvaatya۳va jarye, jiryatiy ruvaatyasara caserdótevyeda

Ju۳denunijyu۳ra. 22ॸJu۳denu jtedamusiy ji ۳ta riryi pu۳chara ti ۳ta۳ju۳nubesiy nudaja۳tara. Nuda rubedajisiy ji ۳ta ne vana۳y saramityaniy Ju۳denu vuryivara vu۳jyuuchuveda. Crístu batyeda vu۳jyuuchuveda pu۳cha۳da jiyadaju۳ 23ॸRiryityi pu۳ryu۳chara nudaja۳tara jirya Ju۳denu vichajo jantyasara, jirya ji ۳ta jiryatiy jarichuvimu bachara vichajoju۳ darya, rava۳tasara jaryivya۳ju۳ra pu۳tya۳ jiryamusiy. 24ॸTapitya sajayada Crístu ravimu Ju۳denuju۳ jiintyasajo, jiryatiy jomututa jvaachara darya, jiryatiy vinu mitya jantyasara darya. Sajayada ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denu vichajovimu, jiryatiy jarichuvimu darya, jasityi samu۳ti ۳sara Ju۳denu tuunu vuryeyadaju۳. 25ॸDantyamu۳y ne sajajeya۳sara Crístu japichiy nu۳tyu jnutatyasi ۳ Jijye۳myuyu, nu۳tyu caserdótevyeda nutyityu۳mityi jaachara nu۳ñi tanijya۳quimusiy Ju۳denuju۳ jiintyajovimuju۳ day, rirya۳tidye jnutatyara nudaja۳ jiryatimyu۳ ne rindaja۳ darya. 26ॸRaryityi vicha۳da daryá, saryiñi diijeya۳ japichiy mucadi ju۳desa۳damusiy. Nu۳ye ji ۳ta, mucadi baryi ۳ru۳yada rundamu, samu۳ti ۳ma۳ taraquiju۳, sa۳tidye parutara juuchuveda jibetyedamusiy. 27-28ॸDaryatiy sabayada Ju۳denu nijya۳nvajyu۳ntirya taraquiju۳ diiyadantiy, sa۳̲ӕфɗËȍľ͑ӕҡ͑ɗËȍффɗԮѸɗֆԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ yada murichirya vu۳y, ĀфֆĀֆѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara Crístu jnutatyasi ۳ jidyiiyadivasintyi, sa۳tidye pu۳ËȍɗËȍфффʮӕӕԮֆʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda. Sa۳day mu۳ti ۳ daraju۳jyu۳ juuchajsa۳ntiy, jivyejyu۳ ʮɗфֆҡɗֆфɗ͑ҡӕֆ‫ڏ‬ numucha sa۳jiju۳ jirye۳ntyutyasa۳daju۳. 1ॸJu۳denu jteda ji ۳ta jiryatiy Muyisésibemyusirya, vinu samiy vichasa۳Āʮ͑ӕҡӕĀֆʮɗфֆҡɗֆʮҡɗԮֆľ͑ӕ‫ڏ‬ mara. Ne ravichanu۳yada si ۳tenu vichasa۳da jiryatiy sabachara vurya۳jiju۳ra. Dañuma riñi jnutatyajaya۳ caserdóҡľ‫ڏ‬

10

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ10

397 vyeda nijya۳nvajyuu jiyadaju۳ni ۳ jasi ۳ jvachi ۳, Ju۳denunijyu۳, tama۳ vana۳y jto۳tanivye rivyichasara samivye, tama۳, rityi rañi tuudiya۳sara ratani ۳ Ju۳denu. 2ॸRaryityi jto۳tadeda ru۳ntatya۳dara rivyichasa۳da samivyejyu۳, riryi paru۳yada riva jasi ۳ jvachi ۳ jnutatya۳da variy, jiryatiy riryi ma۳cho۳ variy pu۳chavay, ne riryi jachipiya۳ jiyasachavay variñu۳dayu. 3-4ॸJivye jasi ۳ ji ۳ta jiryatiy Ju۳denunijyu۳ jvachavaryi, rañi jachipityataniy nu۳ñi tanijya۳quimusiryi nijya۳͑ԮֆфɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ vedanchiy, jiryatimyu۳ ne vana۳y rapu۳y voca nudaja۳ra vu۳jyuuchuveda vuryivasiy, dantyamu۳y ne carni ۳ru nudaja۳. 5-7ॸRamuni ۳tiy siti ۳jadanumatiy Crístu jirya mucadimu, su۳teda siva jijye۳ variy: “Jivya۳tasaratyara jasi ۳ jvachi ۳ jnutatyasa۳da yiva. Yindejadara nijya۳mi ۳vu۳ ra۳jiju۳ ramusityi ra۳siityee jiijyu۳. ґ̲ɗֆʮԮĀɗËȍф‫ڏ‬ vitya jidyiya daryaju۳ra jiryatiy ru۳ntatyasara nijya۳nvay jiñijyu۳ni ۳ jasi ۳ jvachi ۳, jiryatiy riryupeda yichana۳tya۳damu jiñijyu۳ni ۳, varimyata rijyuuchuveda murichiryaju۳. Ri ۳tachara variy yiva: Ya۳jnu۳y Ye۳ye۳, riti ۳ma۳ ra۳tidye jvaarya jivya۳tara, darya nu۳charatiy catera padyevya raynchirya.” 8ॸSu۳teda Crístu munatya: “Jivya۳tasaratyara jasi ۳ jvachi ۳ jnutatyasa۳da yiva, daryantyamu۳y ne jiryatiy ru۳ntatyasara nijya۳nvay jiñijyu۳ni ۳ jasi ۳ jvachi ۳, jiryatiy riryupeda yichana۳tya۳damu jiñijyu۳ni ۳, Ԯфɗ̲ֆҡфɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda murichiryaju۳,” dañuma riñi jnutatyasara Ju۳denu jtedamuju۳ra. 9ॸRivasiy ji ۳ta su۳teda Crístuntiy: “Ya۳jnu۳y Ye۳ye۳, riti ۳ma۳ ra۳tidye jvaarya jivya۳tara.”

Jirya saniquejadata jipyaruta۳dara munatya Ju۳denu jteda jasi ۳ jvachi ۳nchiy, sa۳tidye jnutatya ru۳bivaju۳yu. 10ॸVariñi ۳ ji ۳ta Ju۳denu va۳ta۳damu vu۳vyichasara jiintyasavay saju۳, Jesucrístu batyedata, jiryatiy su۳ntatyama۳ Ju۳denunijyu۳ra jivyu۳. 11ॸJu۳denu jtedamusiy riryaniñu۳yada caserdótevyeda sanijyu۳ jvaavye, jiryatiy ru۳ntatyajaya۳sara japichiy Ju۳denunijyu۳ riy jasi ۳veda jvachavay jiryatimyu۳ ne vana۳y raso۳vacheda ruuvasirya jijyuuchuveda. 12ॸJesús ji ۳ta, su۳ntatya۳danumatiy Ju۳denunijyu۳ra jivyu۳, ti ۳ta۳ju۳ vu۳jyuuchuveda murichirya, sama۳sa۳da variy Ju۳denu nutyityudamyuju۳. 13ॸJadchiy ji ۳ta santuy ra۳jiju۳ jiryatiy sa۳bay Ju۳Āľ͑ӕѸ͑ӕ̲ӕҡӕ‫ڏ‬ jare riy jimyityasimyi. 14ॸTaraqui su۳ntatya۳data daryaju۳ yito۳tanimyu۳rya vu۳jiintyasa۳da Ju۳denuju۳. 15ॸSatu۳chusara vijyo۳mujache Ju۳denu Jnutu vuryivantiy jiryatiy su۳teda: 16 “Jiryatirya rañiquejada jiryatiy ra۳jtay rivasiy rusa۳ju۳ra. Ra۳numa barya rañiquejada rijechimyu, ra۳nu۳y variy rijechipiya۳jadamura.” 17ॸSu۳teda jadchintyi: “Ne ra۳ʮËȍɗЙɗҡֆѸфффɗʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda nu۳day, mitya, dantyamu۳y ne ruvaayada jiryatiy rañiquejada jiyaro۳ju۳ra.” 18ॸJiryatiy saramityanimya۳ Ju۳denu vuryivara vu۳jyuuchuveda, vuryivaayada jarye, jiryatiy saniquejada jiyaro۳ju۳ra, ne vu۳vya۳ta Ju۳denunijyu۳ nu۳ndyerya vu۳jyuuchuveda murichirya jnutatya۳da nu۳day, mitya. Vu۳ryi tuudiye۳ñi ۳ Ju۳denu 19ॸRamuni ۳tiy,

ratyeryi ۳veda, vurya۳numa jay vu۳chuvu۳yasa۳damu Ju۳denu jiintyasájomuju۳, jiryatiy sarubeda Jesúsra yindaja۳ vuryeyadaju۳. 20ॸSamuttasara daryaju۳ vu۳jyu۳ra vadi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ10ٍॷ11 jajyo jiryatiy jnu۳rya darya, tapi ni ۳ni ۳ sani ۳cha vu۳jejyo, jiryatiy setasara daryaju۳ra savu۳ nu۳tyu mutanujay, jiryatiy Ju۳denu mo۳ jiyada vicharára, vurya۳tidye ju۳ti ۳ simuju۳. 21-22ॸJiryatiy ni ۳ni ۳ sani ۳cha nijya۳nvay jiyada rá۳ñu, jiryatiy sansu۳chara jaryiñu۳ nta Ju۳denu rorimyu, vurya۳numa tuudiye۳ samirya jachityavañi ۳ Ju۳denu. Vurya۳numa jachipiya۳ vu۳chuvu۳yasa۳damu sanijyu۳, jiryatiy pu۳charanuma jiyasayadajisiy ti ۳ta۳ju۳ra vu۳jechipiya۳jada, nu۳tyu vu۳vyu۳ jarye suutasara nta vandaja۳ta, vuryi ۳tyu۳yadata. 23ॸVurya۳numa ju۳riy surravarya vu۳tyu۳choda Ju۳denu jiyadaju۳, jiryatiy vu۳yntuchara sa۳jiju۳, ne siquityaja۳ra vu۳jechipiya۳jada sanchiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jto۳tanichara daryaju۳ra yiteda vuryeyadaju۳ day. 24ॸVurya۳numa jachipiya۳ vu۳ñijyu۳: nu۳tyuramusiy vu۳ryi jo۳ta va۳ta۳da vu۳y, nu۳tyuramusiy, samiy jvaayada jarye risa۳ju۳. 25ॸNe vu۳ryi paru۳y riva vu۳yntye۳ryadeda vu۳y, nu۳tyu tavatyi paru۳chara riva. Vurya۳numa vanu۳tya jaryivya۳ju۳ nu۳ñi ti ۳quimusivyu۳y, jiryatiy vu۳dyi riva tamitya runda tuudiye۳yada. 26ॸVuryi ۳mutya۳jadanumatirya datya۳da si ۳tenu Ju۳denu niquejadanchiy, vu۳ryityi jiriryi ۳ra juuchuveda vu۳dyetya۳damu variy, ne tara ju۳na۳y tara jadchiñu۳day ta۳ramusitya sa۳ramityaniy Ju۳denura vu۳jyuuchuveda ju۳na۳y jadchiñu۳dantyi. 27ॸVurya۳day nutuy ji ۳ta vu۳chuvu۳yadanube variy ra۳jiju۳ Ju۳denu murichenutadeda, jiryatiy sa۳ca۳siryu۳y jijiidatya riy jimyityasimyi. 28ॸNijya۳mi ۳ ji ۳ta, ni ۳tiy raryi rrachodara Ju۳denu niquejada jiryatiy Muyisésibemyusirya, ni ۳ni ۳ diiyada jantyutyasi ۳sá۳ ru۳co۳siy nanutu۳chuta۳danumatiy danu۳ju۳y nijya۳mi ۳ju۳ñi ۳, varimyata mu۳nvamyusiy. 29ॸTa۳ jaryivya۳ju۳ murichenutadeda saryi jmutya۳ dyetya nijya۳mi ۳ ni ۳tiy raniye۳ nta mucadinubeju۳ni ۳ Ju۳denu denu, sa۳viryu۳tya varirya Crístu nudaja۳ ratatiy

398 sani ۳cha۳da jiintyasi ۳ Ju۳denuju۳. Sa۳vityiye۳ daryamusiñi ۳ Ju۳denu Jnutu jiryatiy sani jmu۳tyaru۳ñi ۳. 30ॸVu۳dyetya ji ۳ta daryaju۳ni ۳ Ju۳denu jiryatiy su۳teda: “Rajyu۳numa ra۳Ëȍ̲ӕфɗËȍľ͑ӕҡ‫ڏ‬ deda jto۳tadeda day, rañuma ra۳murichenutanicharara.” Jadchintyi su۳tedantiy: “Sa۳saranusara Vu۳yntyityu۳ra jiñijya۳nvay murichenutanicha۳da.” 31ॸSuvu۳chara ji ۳ta ju۳u۳yada ju۳na۳reju۳ vichi ۳ Ju۳denu jomu. 32ॸJirya۳ma۳ jachipityara jivyicha۳da rano۳no۳nu۳ñumatiy Ju۳denu datyadoda jirye, jiryatiy jiryejechi ۳nitya۳Āʮ͑ҡֆӕф‫ڏ‬ musirya totiyadasumarya. 33-34ॸJiryevyichanu۳yada vijyo۳mujache javittyuchavay, jiyasantasavay jarye risa۳ju۳, jadchintyi jiryepyaru۳tyajaya۳ rusa۳ darya vichanichavayu, jiryatiy jirye۳ntyutya۳da riy tanuvu۳nusavay, jiryedyiryejada yichana۳yadamura jiryeberya paranusa۳da, jiryedyetya۳da daryaju۳ jivyichasara taratavay, jiryatiy samiryava۳ju۳ darya, suru۳yada jachara jarye risa۳ju۳ra. 35ॸRamuni ۳tiy ne jirya۳jatya yajisirya jichuvu۳yasa۳da, jiryatiy ja۳mura murichevarya daryaju۳ darya. 36ॸJiryevya۳ta daryaju۳ra tapimusiy jachi ۳deda, jirya۳numatiy jvaarya Ju۳denu va۳ta۳da, jirya۳jmutya۳ varirya jiryatiy su۳teda ya۳sa۳y jiryerya. 37ॸTapi vani ۳ra jaryuve sa۳day jniy ni ۳tiy ra۳jniy, ne sa۳riche. 38ॸJiryatiy rimu tuva۳chu۳ni ۳, ri ۳tachara variy sami ۳ ni ۳, sa۳jnu۳jeya۳sara ju۳na۳re variy. Saryityi dutyaru۳y jichuvu۳yadamuyu, ne samiy jvadichi ۳ saryicha variy rajyu۳. 39ॸVu۳y ji ۳tamu۳y ne siityejada vu۳ryudivaju۳ vu۳pyarutasa۳damuju۳, vu۳tyuva۳choda ji ۳ta vu۳beyanu ramityadedaju۳. Ju۳denumu tuva۳choda

11

1ॸSimu

tuva۳chodamusiy ji ۳ta vu۳dyetya sa۳jto۳taniy Ju۳denura jiryatiy vu۳yntuy ra۳jiju۳, vu۳dyetya ji ۳ta

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ11

399 ravichasara, jiryatimyu۳ ne vu۳dyiryu۳y nta riva didye. 2ॸSimu tuva۳chodamusiy ji ۳ta rivyichanu۳yada vu۳myunatyavabe samiy jvadichavay Ju۳denu diya. 3ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy vu۳dyetya ru۳ndayada ju۳desara ti ۳ta۳ju۳ su۳tedamuju۳. Ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vu۳dyi diye sa۳ra۳ju۳ riva, ne ru۳ndayada ramusiy jiryatiy vu۳dyichara riva. 4ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy ji ۳ta, su۳ntatya۳da Abénubañi ۳ jasi ۳ jvachi ۳ Ju۳denunijyu۳, jiryatiy samiryava۳ju۳ Cayí ۳bay jnutatyasaramusirya. Satuva۳chodiva su۳teda Ju۳denu sami ۳yu, sasa۳ryá jiyadaju۳. Ju۳denumu tuva۳chodamusiy, dañuma sani ۳cha diiñu Abénu, saniquesara diye sa۳ra۳ju۳ vuryiva. 5ॸSimu tuva۳chodamusiy jijya۳ta۳da Ju۳denu na۳vajyu۳ni ۳ Enócu, jiryatimyu۳ ne diiñu saya۳da day. Ne richeryeda ju۳na۳ñu۳nñi ۳, jiryatiy saja۳ta۳dama۳ Ju۳denu daryaju۳ yimuju۳ dañi ۳. Saja۳tasa۳dajisiy ji ۳ta rityu۳choda Enócunchiy: “Ni ۳ni ۳ sani ۳cha samiy jvadichi ۳ Ju۳denuju۳.” 6ॸNetimyu۳ ne vu۳tyuva۳chusara simu Ju۳denu, ne vana۳y nta vuryi ۳chana۳chu variñi ۳, tapi ni ۳tiy tuudiye۳ryu۳ñi ۳ Ju۳denu, saryi tuva۳chu munatya sanchiy: “Si ۳tenu savichasara Vuryi ۳ndenu, ni ۳ni ۳ ji ۳ҡĀҡֆ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ doda riy jiryatiy rivya۳tasara sana۳cho۳.” 7ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy savicha۳da Novébay siityera. Su۳vatanutadedanumatiy Ju۳denu ni ۳ Novébay ranchiy, jiryatimyu۳ ne ridyetya۳da nijya۳nvay didyerya, ѸɗԮֆ‫ڏ‬ dara cartyequiisuma rirya۳jiju۳ yisa۳ vichavay, riryamityajoju۳. Ju۳denumu tuva۳chodamusiy sadityadoda Novébarya rivyicha۳da mucadiva vichavay tuva۳chu۳sa۳miy, savicha۳da Novébay variy Ju۳denu jteda jmutya۳nu, jiryatiy su۳teda sami ۳ satuva۳chodivayu. 8ॸJadchintyi Avurá۳bay tuva۳choda simu Ju۳denu sanatuyadanumatiñi ۳ sa۳tidye sipyatay tamucadimuju۳, jiryatiy saryi

jmutya۳ jivyichajoju۳ra. Sasipyateda ji ۳ta ne sadatya۳da tera rayácu۳. 9ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy sasu۳ta۳ñumaya۳jada tara mucadiva jiryatiy Ju۳denu jtedamuju۳ra, nu۳tyu ma۳myi mucadimu nta savicha۳da jasiy. Savichanu۳yada su۳ta۳myu sisa۳ jidyenu Isácubay, sa۳si ۳ Jacóbubay jarye, jiryatiy su۳teda Ju۳denu sivantiy: “Rache۳y jiirya mucadi jivyichajoju۳, jidyedyeñu vichajoju۳ jarye.” 10ॸAvurá۳bay ji ۳ta daryaju۳ nutuyada ra۳jiju۳ ja۳mu vicha۳da suru۳yasara, jiryatiy Ju۳denu ju۳derára, sivaayada jarye risa۳ju۳ra. 11ॸJu۳denumu tuva۳ËȍΎĀ̲ӕѸɗֆѸĀľҡӕ‫ڏ‬ choda Avurá۳bañi ۳ jivyatura suru۳tyu, Sára jtyati ۳bay, dañuma sani ramimya۳ra jiñijya۳ detuyadaju۳, tapi jidyetya۳da jto۳tanirya sani ۳cha Ju۳denu jiryatiy su۳teda: “Sa۳day detuy jivyatura Sára jidyenuju۳.” 12ॸRamuni ۳ ti ۳qui vanumusiy, jiryatiy savichanu۳yada nu۳tyu diiñu nta, ripyi ۳ru۳yada rajuuvay simusiy, nu۳tyu jdarichijyuutiy jarichumu, ti ۳cha۳juru jarye, jiryatimyu۳ ne vana۳y saranumu۳yadasa۳rá۳ra. 13ॸRidyiimyu۳yada ji ۳ta jivyejyuu ti ۳ta۳ju۳, netimyu۳ ne ru۳mutya۳jadara Ju۳denu jteda jiyadaju۳ didye. Mitya ridyiyadá ripyasiy riva, ridyiryejada varirya, ru۳teda vijyo۳mujache variy yiva: “Nu۳tyu ma۳myi vu۳vyicha mitya vu۳taya۳Ԯֆʮɗфֆ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ ncha.” 14ॸJiryatiy ru۳tedara darya niquejada, ridyetyatadeda ramusivyu۳y, jiryatiy riñi va۳tanu۳yada rana۳cho۳ mucadi, jasityi riñi jtachara ye۳chasara. 15ॸRiryityi jachipitya۳dara jimyucadi jadchityi richipyateda, riryi ta۳ryaru۳yada dyetya variy yibivaju۳ntiy. 16ॸNu۳ye ji ۳ta, rivya۳ta۳numucha rana۳cho۳ samiy mucadi jiryatiy jarichumura. Ramuni ۳timyu۳ ne sa۳dasara Ju۳denu jiryatiy ru۳tachara: “Ni ۳ni ۳ sani ۳cha Vuryi ۳ndenu.” Su۳dutya۳da daryaju۳ra ja۳mu vicha۳da rirya۳jiju۳. 17ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy Avurá۳bay jnutatya۳dani ۳ jidyenu Isácubay

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ11

400

sanijyu۳, sa۳ntya۳danumatiy Ju۳denuni ۳. Su۳ntatyanu۳yadani ۳ jidyenu vinu ti ۳qui, sanchityi su۳teda Ju۳denu siva: 18 “Isácumusivye ji ۳ta rirya۳jtachara jidyedyeñu.” 19ॸSajachipiya۳jada Avurá۳bay daryaju۳: “Sani mi ۳saniryu۳y Ju۳denuni ۳ diibyi,” daryantani ۳ ji ۳ta su۳mutya۳jada ntani ۳ jidyenu diiyadamusiy. 20ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy ji ۳ta Isácubay jteda samiy Ju۳denu jtyamu nadayadaju۳ jidyenuju۳y Jacóbubay, Esavúbatya, nu۳tyura nana۳cha. 21ॸJu۳denumu tuva۳chodamusintyi Jacóbubay jteda jidyiitya۳ju۳ samiy Ju۳denu jtyamu nadayadaju۳ Jusíbe denuju۳be. Sajachipiya۳jada Ju۳denunijyu۳ variy jiryatiy sabutyajayada Ju۳denumuyu, sabutyajayada jiryuvese jchayu. 22ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy Jusíbe jachipitya۳da jidyiiryu۳yadamura jidyedyeñu sipyateda Ejíptumusiy, su۳teda variy ruuva: “Jirya۳ma۳ pu۳chichara yisa۳ra radyuumiy.” 23ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy sadutya۳da saja۳be vu۳ryupi ۳de MuyiséѸɗ‫ڏ‬ beyu, mumutumiy jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳ sadutya۳dani ۳. Jiryatiy nanudiyada daryaju۳ jaryi sami ۳de siva jidyenu, ne nanusuvu۳yadara ja۳mu nutyityu۳bay jteda jiryatiy su۳teda judíyuvedava: “Jirya۳ma۳ jatya ja۳am ۳ u riy vadirupavye jiryatiy vadudyeryi.” 24ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy, ja۳ñumatiy savicha۳da Muyisésibe, sarrachodara jiryatiy ru۳teda nijya۳nvay ja۳mu nutyityu۳bay jasi ۳ sani ۳cha. 25ॸSajaryeta۳dara paru۳cha۳riy vichanicha۳da rusa۳ju۳ Ju۳denu nijya۳nvay, ramusiy jiryatiy taraquiju۳ sa۳jcanurya samiy vichasa۳da juuchuvedanube. 26ॸSajachipiya۳jada ji ۳ta: “Ra۳day vichasara jaryi tarati ۳va۳ju۳ jiryatiy ravyichasara javiryu۳tyasi ۳ nu۳tyu Ju۳denu jaryeti ۳ nta, ramusiy raryityi jmutya۳ra Ejíptu ja۳mu

nutyityu۳ barya ratyi rañi ۳cha sa۳si ۳ víchi ۳.” Su۳nu۳ñu۳yada Muyisésibe daryaju۳ rana۳cho۳ Ju۳denu murichedoda yivaayada murichirya. 27ॸJu۳denumu tuva۳ËȍΎĀ̲ӕѸɗֆѸѸɗЙֆ‫ڏ‬ teda Muyisésibe suvu۳yasa۳ Ejíptumusiy dañuma sani nique۳yada ja۳mu nutyityu۳bay ranchiy. Sajachi ۳deda variyu, nu۳tyi sadiyada nta siva Ju۳denu jiryatimyu۳ ne vana۳y jvadichi ۳ ntani ۳. 28ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy ji ۳ta sabayadara Pasco vichtya, jasityi sadatyadoda riy nijya۳nvay: “Jirya۳ma۳ ju۳rera carni ۳ru nudaja۳ rorijyu۳davya, sañuma jvay nijya۳nvay parutarani ۳ jityevay denu jiryatiy munatya rupi ۳ni ۳.” 29ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy ji ۳ta rityiryo۳ri ۳jada Irayénuvedabay ja۳mu na۳vata۳savumú, nu۳tyu siinu nta ravicha۳da rirya۳jiju۳. Ejíptu ja۳nvabe ji ۳ta jantya۳da tiryo۳ri ۳jada ru۳sijyu۳ Āфֆ͑‫ڏ‬ tidye, ti ۳ta۳ju۳ni ۳ rijemyu۳yada ja۳am ۳ u day, pattaryi. 30ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy raju۳u۳ya۳jada Jericó vicha۳da puryesiy, jiryatiy riryabeja۳jada Irayénuvedabay darundaju۳ñijyate sa۳ra۳ju۳ ru۳ro۳. 31ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy ne nanuparuteda cadnatoda Raábijyu۳y jtyatanu۳be rusa۳ju۳ tuva۳chu۳sa۳mibe, jiryatiy sadiryejada daryaju۳ samiryi dichevye. 32ॸ¿Ta۳ra ra۳tu۳chu jadchintyi, ta۳ra? Runda ji ۳ta raryi su۳tye daryaju۳ ra۳tidye tu۳chu sanchiy Jedeyó۳bay, varimyata Barácubay, Sansú۳bay, Jetébay, Davyíbe, Samí ۳rubay, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Ju۳denuju۳ tu۳chuvaberyi. 33ॸJu۳denumu tuva۳ËȍΎĀ̲ӕѸɗֆфɗԮֆӕӕ‫ڏ‬ doda nijya۳nvaberya nusu۳chajo, ruvaayada vasera, ri ۳mutya۳jadara Ju۳denu jteda riyadaju۳, ratamumyu۳yada nibyijú۳yu, sañuma su۳y. 34ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy riryícha۳dára jiiday quívaya۳ra,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ11ٍॷ12

401 riryamitya۳dara jchityitya۳ta jveda, rivyanu۳tyadeda yidiva۳jadamusiyu, rivyichanu۳yada ja۳surya vanu۳vyebe jiryatiy ribecha۳Āфɗֆʮɗ̲ֆɗҡֆѸɗ̲ֆɗ‫ڏ‬ jyuu. 35ॸJu۳denumu tuva۳chodamusiy ru۳mutya۳ʮĀԮҡӕ¡ľфֆɗʮɗҡֆľԮֆĀɗɗֆĀ‫ڏ‬ musiy mi ۳sa۳sumivye, tavay ji ۳ta rañi batyeda javatyasavay, ʮɗфֆҡɗֆфɗффËȍΎ‫ڏ‬ dara ramityadeda, rirya۳tidye saryerya mi ۳sa۳da jidyiiyadamusiy jiryatiy samiryava۳ju۳ darya. 36ॸTavay jarye datyanu۳yadara javityiye۳yadamusiy jantyasara, musiye۳yada jarye, ridyetya۳dantirya tanuvu۳dodantiy, cadyidyaju۳u۳ta puchusa۳da jarye risa۳ju۳. 37ॸRidyetya۳dantirya ravichu۳ta jachedantiy, rivyicha۳da ra۳chasavay siiryata, rivyicha۳da jantyasavay, jadchintyi jchityitya۳ta jvachavay, riryupiñumaya۳jada carni ۳rujatyera sujatyavay, rivyichanu۳ֆĀʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ davay, paru۳chari ۳myu vichavay jarye, jarupanusavay jarye risa۳ju۳riy. 38ॸRivyichanu۳yada nijya۳nvabe samivya۳ju۳ ruumusiy jityevay mucadincha vichavabe. Rivyu۳taya۳jada mitya tova, musiquivantiy, rivyichajo ji ۳ҡ̲ӕËĀɗʮ‫ڏ‬ ridye. 39-40ॸJivye ti ۳ta۳ju۳, dañuma rivyicha۳da samiy jvadichavay jityuva۳chodiva, ne riryichedara jiryatiy sani jteda Ju۳denu ya۳sa۳ryi, sajachipiya۳jada Ju۳denu daryaju۳ samivya۳ju۳ vu۳jyu۳ra, jiryatimyu۳ ne rirya۳jmutya۳mu۳y su۳tedamuju۳ra tara jiryatimyu۳ ne vurya۳jmutya۳ rusa۳ntidyerya. Vurya۳ntya jnu۳chara sana۳cho۳ Jesús

12

1ॸJiryatiy

vuryi ۳ro۳ riy jivye rajuuvay tu۳chuvay Ju۳denumu tuva۳chodanchiy, ramuni ۳tiy vurya۳ jiriryi ۳ siicheda Ju۳denu nú۳va. Vu۳chiichedamu vurya۳ma۳ jatyachiy vuryimusirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jiinra vuryimura,

vu۳jyuuchuveda jarye jiryatiy raruparyu۳y vu۳ñiy, vurya۳tidye siichiy tapimusiy Ju۳denu nú۳va, jiryatiy sabay vu۳chiiyadaju۳ra. 2ॸVurya۳ma۳ jnu۳y sana۳cho۳ju۳ Jesús ni ۳tiy ju۳dejadara vu۳tyuva۳choda, sito۳tadeda varintyirya. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jachi ۳nitya۳dara crusitya۳sa batyeda, sa۳viryu۳tya۳da varirya riva jádasa۳da, jiryatiy sadatya۳da yajiju۳ra yichana۳yada, sama۳sa۳da variy Ju۳denu nutyityudamyuju۳. 3ॸJirya۳ma۳ jachipiya۳ sanijyu۳ Jesús jiryatiy sajachi ۳nitya۳da tapimusirya juuchatavay jiyaro۳doda, jiryeñuma jdiva۳, jiryeñuma paru۳ryu۳y riva jichiityari ۳jada. 4ॸNe jiryetyotiyada juuchuveda jcho۳ju۳ yindarubeda sa۳ra۳ju۳ didye. 5-6ॸJiryejechipumya۳ vidyerya Ju۳denu niquejada day, jiryatiy su۳teda nu۳tyu jidyedyeñumiy jiryiva: “Pi ۳pi ۳veda, ne jirya۳rrachúra Vu۳yntyityu۳ vasedoda, dantyamu۳y ne jirya۳paru۳tya sanique۳tya۳damusiyu. ґԮѸľ͑ӕ‫ڏ‬ sara Vu۳yntyityu۳ daryaju۳ riy ti ۳ta۳ju۳ jivya۳tasavay, samusiye۳charani ۳ ni ۳tiy su۳mutya۳sara nu۳tyu jidyenuju۳.” 7ॸJirya۳ma۳ jachi ۳niy jivyasenusa۳damuyu, jiryatiy savichenichara Ju۳denu nu۳tyu jidyedyeñu jirye. ¿Mi ۳ deramu۳y ne vasenusi ۳ jijye۳myusiy, mi ۳? 8ॸNetimyu۳ ne sa۳vasenusara Ju۳denu jirye nu۳tyu savasenusaratiryi jidyedyeñu vasevajyu۳ nu۳tyu ridyetyasaratiy ti ۳ta۳ju۳ Ju۳denu dadyeñu, ne jirye۳cha variy si ۳tenu sadadyeñu, jirye۳cha ji ۳ta variy riicho dadyeñu day. 9ॸVu۳ryityi tuva۳choda simu vu۳jye۳ jirya mucadimu vichi ۳, ni ۳tiy vasedoda vu۳y, vurya۳ma۳ saboniy jaryivya۳ju۳ saju۳ Vu۳jye۳ jarichumu vichi ۳ vu۳y, vurya۳tidye jnu۳jeya۳sara variy ta۳rijyu۳. 10ॸVu۳jye۳vyeda jiyu vichavay rañi vasedoda taraquideju۳ vu۳y, daryatiy samiy jvadichara ridyiyara. Vu۳jye۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ12

402

jarichumu vichi ۳ ji ۳ta rañi vasenu samiy vu۳vyicha۳daju۳ vu۳y, vurya۳tidye vichasara vu۳ñi ۳ru۳yadamu juuchajsa۳ vatajuu sisa۳. 11ॸDiyedera vu۳dyi riva vasedoda nu۳tyu yivatya۳, rivasiy ji ۳ta rajontachara samiy vichasa۳da vu۳jyu۳ jiryatiy vu۳dyetyatityi ramusiy. Vuryi ۳nu۳tyata۳ta vu۳y vu۳ñuma rrachura Ju۳denu jantyutya۳da 12ॸVu۳ryityi paru۳ryu۳y riva Ju۳denu nú۳va rupiyada, vurya۳ma۳ vanu۳tyaniy ju۳na۳ntyirya vu۳jyomutu so۳taryi ۳rantiy, vu۳dyuse jdiva۳jnura jarye risa۳ju۳. 13ॸVurya۳ma۳ ma۳ntya vase nú۳ vurya۳jiju۳ vu۳ñuma tadityaniy riva vu۳y, vu۳tye۳ryo۳ ji ۳ta vuryi ۳bivaju۳ varintyi vu۳tyuva۳chodamu. 14ॸVurya۳ma۳ jiryiri ۳ra samiy vichasa۳da rusa۳ nijya۳nvay ti ۳ta۳ju۳, vurya۳ma۳ jantyasara jiintya۳da Ju۳denuju۳ vu۳y, jiryatimyu۳ ne vana۳y ti ۳ dichara siva, jiryatimyu۳ ne savichasara jiintyi ۳ saju۳. 15ॸVu۳ryi jnu۳tya dyetya vu۳y, vu۳ñuma su۳tye Ju۳denu jantyutya۳damusiy. Vu۳ryi jnu۳tya dyetya vu۳y, rañuma dipuvay, nu۳tyu cariitu jnutijyu۳u۳ nta, jivyara jachipiya۳jada vu۳quebyimu, jiryatiy ra۳jarupanu varirya vu۳vyicha۳da, rirya۳mi ۳vachara variy rajuuvay ru۳co۳siy. 16ॸVu۳ryi jnu۳tya dyetya vu۳y sañuma vicha vanu cadnavu۳ vu۳quebyimu, varimyata datyi ۳sa۳ nu۳tyu Esavúbatyi vichanu۳yada darya, ni ۳tiy ta۳ryu۳tya۳da taraqui jibyeda murichiryara jiyaru۳yasara jijye۳ barya. 17ॸVu۳dyetya daryaju۳ jiryatiy sani va۳ta۳danumatiy rana۳cho۳ jiyaru۳ryantiy, sarrachoda saja۳y ra۳jisiyu dañuma sani yasanta۳da yina۳ya۳danube sivara. Ne vana۳y sasaryedara sa۳tidye paru۳y saja۳y riva jirrachoda, tii mitya. 18ॸNe vuryiti ۳ nu۳tyu vu۳myunatyavatyi jti ۳jada ja۳mu musiquimu vurya۳tidye tuva۳chura Ju۳denu niquejada, jiryatiy Muyisésibemyusirya. Riñi jti ۳jada musiquimu jiryatiy radacutyadeda

rajiruju۳ryanube jasiy, jiiday quivaya۳ra jarye risa۳ju۳, jiryatiy ja۳mu riicho jaryedora. 19ॸRityuva۳choda varirya natutya۳ suuyada, niquejada jarye jiryatiy rara۳yada nupocudinubesiy. Rityi tuva۳chodara niquejada, riñi jiyasanta۳da variñi ۳ Muyisésibe: “Sa۳numa paru۳y Ju۳denu riva niquejada nu۳ñe۳cho۳.” 20ॸNe rijechi ۳nityaru۳yada daryaju۳ra su۳teda: “Saryityi ja۳tyo۳ vinu rirya۳si ۳ raniy musiqui, riryi jvesiy ravichu۳ta variy riva ni ۳.” 21ॸJiryatiy ravichanu۳yada jaryi suvu۳chara daryaju۳, jiryatiy ridyiñu۳yada riva, su۳teda Muyisésibe variy: “Ramyichutyeñuma rachuvu۳yadamu.” 22-23ॸNe vuryiti ۳ nu۳tyu vu۳myunatyavatyi jti ۳jada musiquimuju۳ jiryatiy jirya mucadimura. Vuryiti ۳ma۳ ji ۳ta vinu Siyó۳ musiquimuju۳ day, na۳vay vichi ۳ Ju۳denu vicha۳damuju۳, jiryatiy jarichumu vicha۳da darya, Jerusarí ۳ jtyatara. Vuryiti ۳ma۳ ji ۳ta ruumu rajuuvay Ju۳denu tuunu vichavay jiryatiy rintye۳ryaniy jchana۳tyavayu; ruumu jarye jiryatiy sanatuchara Ju۳denu jidyedyeñu munatyavajyu۳ riy, jiryatiy nu۳chavay jarichumu vicha۳daju۳ riy. Vuryiti ۳ma۳ ja۳mu cadnadumuntiy, ni ۳tiy vichasara Vuryi ۳ndenu ti ۳ta۳ju۳, ruumu jarye jiryatiy diiñu bayanumiryi, jiryatiy saja۳vyechoda Ju۳denu munatya ta۳riy samivyeryi. 24ॸVuryiti ۳ma۳ simu vuryeyada rá۳ñu Jesúsntiy, jiryatiy Ju۳denu vadi niquejada jmu۳tyi ۳ni ۳, sandaja۳muntiy jiryatiy ju۳resara vu۳pyu۳cha۳daju۳ra. Sandaja۳ ji ۳ta tu۳chusara vuryiva samivya۳ju۳ ramusiy jiryatiy jachiñu۳ryara Abénubay nudaja۳ yivacha۳da murichirya. 25ॸVu۳ryi jnu۳tya dyetya vu۳y, vu۳ñuma rrachuni ۳ Ju۳denu jiryatiy saniquesara vu۳y. Netimyu۳ ne riryamitya۳da vu۳myunatyavarya Ju۳denu murichenutadeda, jiryatiy rirrachodara saniquejada jirya mucadimu niquesara,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ12ٍॷ13

403 ne vinu vu۳y ra۳ramityára, vu۳ryityi janumitye sa۳jisiy ni ۳tiy niquesara vu۳jyuuchuveda murichenusa۳danchiy jarichumusivyu۳y. 26ॸSaniquejadanumatiy musiquimu ta۳riy, samuchutyetyadedara mucadi jiñiquejadata. Diye ji ۳ta su۳tay: “Daraju۳jyu۳ tamitya ra۳Āֆ̲ӕËȍӕ‫ڏ‬ tyetyanirya mucadi, jarichu jarye risa۳ju۳.” 27ॸJiryatiy su۳tedara “Daraju۳jyu۳ tamitya” jidyityadoda yitedamusiy jiryatiy sa۳parutamu۳rya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy su۳ndejada ja۳ta۳daju۳ra, ra۳tidye ma۳cho۳jaya۳sara ti ۳ta۳ju۳ jiryatimyu۳ ne vana۳y muchutyetyaniya۳sarára. 28ॸRamuni ۳tiy, jiryatiy vuryi ۳mutya۳sara Ju۳denumusirya yinsu۳jyo jiryatimyu۳ ne vana۳y muchutyetyaniya۳sarára, vurya۳ma۳ jchana۳tyani ۳, vurya۳tidye vichasara siityeevay vu۳chuvu۳yadanube saju۳, jiryatiy vu۳tyuva۳chusara simu. 29ॸTapi Vuryi ۳ndenu ji ۳ta jiiday nu۳ya۳ra day. Nu۳tyuramusiy vu۳ryi jvaarya Ju۳denu va۳tasara

13

1ॸVurya۳ma۳ va۳tasara riy vu۳tyeryi ۳veda Jesucrístumu. 2ॸNe vurya۳jachipurya samiy jmutya۳jada vu۳ryorimyu riy jañu۳vye, tapi daryamusiy ridyiryejada tavay jiñiya۳resiryi Ju۳denu tuunu vichavay. 3ॸVurya۳ma۳ jachipityasara riy tanuvu۳nusavay daryatiy vu۳vyicha nta tanuvu۳nusavay rusa۳ju۳, rijeryentiy jiryatiy jarupantasavadyeryi, vu۳jerye vichasara daryaju۳ vu۳tavantyi, vu۳dyetya varirya rivyichasa۳dantiy. 4ॸSamirya jvadichara ra۳cha۳siy ja۳mu۳yada, nanuji ۳yada jarye jiryatiy nanurupi danu۳ju۳myusiy yisa۳. Sa۳murichenutaniy Ju۳denu daryaju۳ riy rityi cadnavachara. 5ॸNe vurya۳va۳ta jaryirya criquiy, vurya۳ma۳ ma۳cho۳ samiy jachityavay rata jiryatiy vuryimura. Ju۳denu ji ۳ta jteda daryaju۳:

“Ne ra۳jiintye jiryimusiy, dantyamu۳y ne ra۳tochiy jirye, mitya.” 6ॸDaryamusiy ji ۳ta vuryi ۳tachara vu۳chuvu۳yasa۳damu: “Vu۳yntyityu۳ ji ۳ta vuryi ۳mu۳tyi ۳ day, ne vurya۳suvu۳y. ¿Ta۳ra sa۳jvaay vanu vuryeyaro۳ju۳ variy, ta۳ra?” 7ॸJirya۳ma۳ ʮËȍɗЙɗҡֆѸффɗֆʮɗфֆľֆ͑‫ڏ‬ tavay, jiryatiy riñiquejadara Ju۳denu niquejada jiryiva. Jirya۳jachipitya samirya rivyicha۳da, nu۳tyuramusiy ruto۳tadedara, jirya۳tidye jantyara rityuva۳choda Ju۳denumu. 8ॸDaryatiy savicha۳da Jesucrístu ta۳riy, daryaday savichasara diyentiy, daryani ۳ sa۳chajaya۳sara ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳. 9ॸNe jirya۳caratyaniy Ju۳denu nú۳vasiyu, jiryatiy jiryetyuva۳chu ramu datyadoda jaryedo, jiryatiy tajijyu۳ darya. Samirya dyetya vurya۳vanu۳tya Ju۳denu jmu۳tya۳data vu۳jechimyu vu۳y, ne jmyichara jibyedata, tapi ne ru۳mu۳tyasara riy rityi rani jibyeda Ju۳denunijyu۳ra tara. 10ॸJu۳denunijyu۳ jnutatyajo, jasityi su۳ntatya Jesucrístu vuryeyadaju۳yu, rani ۳ vichasara jnutatyajo jasityimyu۳y ne vana۳y riimyi Ju۳denu mo۳mu jvaavyerya jnutatyasi ۳tera. 11ॸTapi riryupamyu۳chara vicha۳da tuva۳ryara savu۳ voca jnutatyasi ۳, simusityi sapu۳chiñu۳yada caserdótevyeda nutyityu۳ra sandaja۳ Ju۳denu rorivyimuju۳, nijya۳nvay juuchuveda pu۳yadaju۳. Ne riñi jmyichara rate sasaviy, mitya. 12ॸDaryaday sabatyeda Jesús vicha۳da tuva۳ryantiy, sa۳tidye jiintya yindaja۳ta Ju۳denuju۳ riy nijya۳nvay. 13ॸRamuni ۳tiy vurya۳ntya sipyatay Jesús tuunuju۳, jiryatiy vu۳jechi ۳nityasarára javityiye۳yada vatajuu sisa۳. 14ॸTapi ne tara vicha۳da jiyu jiryatiy ra۳suru۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳. Vu۳vya۳tasara ji ۳ta vicha۳dana۳cho۳ jiryatiy ra۳cha۳siy rivasiy. 15ॸRamuni ۳tiy vurya۳ma۳ jnutatyajaya۳sara Jesúsmusirya vuryi ۳chana۳tya۳da Ju۳denunijyu۳, jiryatiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Ƅ¡фŃԮӕԮľĀॷ13

404

rajontay nta vuryi ۳tó, Ju۳denu jtya baya۳jada nijyu۳. 16ॸNe vurya۳jachipurya samirya jvaayada, jiryatiy vu۳che۳chara vu۳beryatera riy tavay, tapi su۳canuchara Ju۳denu daryaju۳ra darya jnutatyasara. 17ॸJirya۳ma۳ tuva۳chu jiyantavamyu, jirya۳ma۳ saboniy variy ruumuyu, tapi rivyitya jnu۳tyasara daryaju۳ jiryi ۳ntu jiyadaju۳, jiryatiy rirya۳tu۳chu yinu۳tya۳danchiy siva yinsu۳ñu. Jirya۳ma۳ saboniy ruumuyu, rirya۳tidye mutay jchana۳vye Ju۳denu nú۳va jirye, ne yívavye, jiryatimyu۳ ne raryicha samirya jiryejyu۳. 18ॸJirya۳ma۳ tu۳chusara Ju۳denujsa۳ nu۳dyeyadaju۳, jiryatiy nu۳dyetya jijechimyu nu۳vyicharu۳chara samivye Ju۳denu diya ti ۳ta۳ju۳. 19ॸRayasanta jaryivya۳ju۳ jirye, jirya۳tidye tu۳chu Ju۳denujsa۳ rayadaju۳, ra۳tidye ta۳rya vani ۳rava۳ju۳ jiryimuju۳. Samu۳chuveda samirya niquejadata tamitya riy 20ॸJu۳denu

ji ۳ta vichasara samiy vichasa۳da ja۳mi ۳, ni ۳ni ۳ ta۳ryatadeda diivye

cabyimusiñi ۳ Vu۳yntyityu۳ Jesús, jiryatiy savichasara jasi ۳ jnu۳tyavay nutyityu۳, jichiityari ۳vajyu۳. Savichasara vuryi ۳nu۳tyi ۳ jiryatiy sarubedara yindaja۳ vuryeyadaju۳, Ju۳denu jteda jto۳tadedaju۳ ju۳na۳reju۳. 21ॸRajechiñu۳y siva jiñu Ju۳denu, sa۳tidye jdutyamu۳y samirya jiryivaatya۳ju۳sara, jirya۳tidye jvaarya sava۳tara, ʮɗфֆҡɗֆѸɗԮËȍфˇľѸӕËфɞѸҡӕ‫ڏ‬ musiy vuryimuju۳ra, jiryatiy samiy jvadichara sadiyara. ¡Jesucrístunijyu۳ ra۳chajaya۳sara vanda ju۳na۳reju۳tecu۳! Daryanuma ra۳cha۳siy. 22ॸRayasanta jirye, ratyeryi ۳veda, jirya۳ntya jachi ۳nityara ravyanu۳tya۳da, tapi rañu۳ֆѸɗֆ͑ľʮфֆɗфʮӕӕф͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ datara catera. 23ॸJirya۳datya jmu۳ryasi ۳numani ۳ vu۳tyeryi ۳ Timutévu. Saryityi ju۳ti ۳ varenu, ra۳diy vatajuu sisa۳ jiryiva. 24ॸJirya۳ma۳ mu۳chuvaryi jintyityu۳veda ti ۳ta۳ju۳, Ju۳denuju۳ jiintyasavay jarye ti ۳ta۳ju۳ rusa۳ju۳. Rimyu۳chuvay Itáriyamusivye jiryentyidye. 25ॸSa۳numa jmu۳tyasara Ju۳denu jirye. ¡Daryanuma ra۳cha۳sitye!

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

SANTIACUBAY CATERA Samu۳chuveda

1

1ॸRay, Santiyácu, Ju۳denu muchechiy, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu muchechintyi, ramyu۳chuvay ri ۳chana۳yadamu jirye, jiryatiy su۳rema۳ Ju۳denu mucadiva jirye, judíyuveda jiryena۳miy ti ۳ta۳ju۳.

Vurya۳jachi ۳niy paru۳cha۳riñube vu۳y 2ॸRatyeryi ۳veda,

jirya۳ntya jachipityaja۳sarara jchana۳yada jaryi, ra۳numatiy sarye va۳cha jatachoda jirye. 3ॸDatyi ۳sa۳mitya daryaju۳ jirye nu۳tyuramusiy rajantyanumaya۳ra vu۳tyuva۳choda simu Jesús. Vu۳vyanu۳tya variy ra۳jisivyu۳y, jatachodajisiy. 4ॸVurya۳ntya datya tapimusiy jachi ۳nitya۳dara jatachoda, vurya۳tidye vicha ja۳myi variy, samijye۳ñuma vu۳ñi ۳cha, jiryatimyu۳ ne vurya۳su۳tye, mitya. 5ॸTi ۳tiy su۳tye jiryequebyimusiy datya۳dara, (jatachodajisiy vanu۳tya۳da), sa۳ma۳ jachiñu۳y jani ۳sa۳ siva Ju۳denura, ni ۳tiy sa۳chara ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyu۳ra, tama۳ ju۳barya sani ۳cha, dantyamu۳y ne sa۳jantaniñi ۳ ni ۳tiy jachiñu۳rya. 6ॸSa۳ma۳ jachiñu۳y si ۳tenu jachipiya۳jadata, ne sa۳janumityaja۳ varirya jijechipiya۳jada, tapi janumityaja۳jada jachipiya۳jadati ۳, nu۳tyu ri ۳ye۳rya sa۳numityaja۳ra. 7-8ॸNe sa۳jachipiya۳ jmutya۳jada tara variy Vu۳yntyityu۳musiy, tapi savichasara janumityaja۳jada jachipiya۳jadacanu daryaju۳, ne vana۳y sajachipiya۳ si ۳tenu.

9ॸVu۳tyeryi ۳ jantyuyani ۳ ji ۳ta ra۳jchana۳chara variy jiryatiy Ju۳denu nubesityaniy daryaju۳ni ۳. 10ॸDaryantiy sa۳jchana۳tyasara tarati ۳yu, Ju۳denu jantyutya daryaju۳ni ۳. Ne sa۳jiriryi ۳ jaryi tarati ۳ra, nu۳tyu si ۳sabitya suru۳y ta۳rijyu۳. 11ॸRitanumatiy vindyadá raniy, raridyeje si ۳sabi variy, raju۳u۳y variy rabi, racaramya۳ raratyeda variy. Daryamusiy ra۳ridye sata۳ryu۳tyi ۳sara yimusiy jaryi tarati ۳. 12ॸChana۳tyi ۳si ۳ ji ۳tani ۳ ni ۳tiy jachi ۳niy jatachodaju۳yu, jantyasi ۳numa daryaju۳ dañi ۳, sa۳sa۳y Ju۳denu parenu variñi ۳, ju۳na۳reju۳ jnu۳tya۳ju۳ sa۳sa۳ñi ۳. Su۳teda Ju۳denu daryaju۳ ya۳sa۳ñi ۳ ni ۳tiy va۳tani ۳. 13ॸNe ti ۳ ra۳jtay jatachodanubera: “Sa۳tachuru۳y Ju۳denu varirye,” tapi dantyamu۳y ne ti ۳ vana۳y ra۳jatachuni ۳, dantyamu۳y ne sa۳jatachu ti ۳ varintyidye. 14ॸJiñu vanu jatachusi ۳numa sani ۳ru۳yadamudayu. 15ॸRapi ۳ru۳ñumatiy sani ۳ru۳yada variy, ru۳nday ji ۳ta juuchuveda variy, variñumatiy raja۳vye juuchuveda variy saju۳, sadiitya۳numa varidyerya. 16ॸNe jirya۳quivu۳chutaniyu, ratyeryi ۳veda va۳tasavay daryaju۳ jirye. 17ॸRu۳musa ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ mitya sa۳yada samirya, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy mitya sa۳charara. Ru۳musa na۳vachiy, Vuryi ۳ndenumusiy, jiryatiy no۳no۳ja۳mi ۳ daryaju۳ dañi ۳. Ne sa۳numitya Ju۳denura jijechipiya۳jada tajiñe۳cho۳ju۳, mitya. 18ॸSadirya jachipiya۳jadamusiy yindejada si ۳tenu jiñiquejadata vu۳y, vu۳vyicha ji ۳ta variy

405 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ґ͑ҡɗֆËӕॷ1ٍॷ2

406

samivye saju۳, nu۳tyu rajottedamusiy ramityanivye su۳ndevay cabyimusiy. Si ۳tenu samirya vicha۳da Ju۳denu diya 19ॸJirya۳jnu۳y rañe۳cho۳, ratyeryi ۳veda va۳tasavay, daryani ۳ vurye۳ËȍԮфľ͑ӕ͑‫ڏ‬ tidye, vurya۳tidye tuva۳chu varirya; ne vurya۳jaryuvu۳rya niquejada, dantyamu۳y ne nique۳yada risa۳ju۳. 20ॸVu۳ñique۳yadamu jiryi ۳nu۳y, ne vuryito۳taniy daryaju۳ra jiryatiy samirya Ju۳denu diyara. 21ॸRamuni ۳tiy jirya۳paru۳y riva taji niquejada, taji vicha۳da jarye risa۳ju۳, jirya۳jmutya۳ ԮфɗֆѸɗɗҡֆľʮĀʮËȍɗҡֆ‫ڏ‬ varya Ju۳denu niquejada, jiryatiy nutasaranuma jiryejechimyudarya, jirya۳tidye ramitya rata. 22ॸJirye۳cha Ju۳denu niquejada jto۳tanivye, ne jirya۳quivu۳chu yimusiyu, jiryatiy jiryetyuva۳chu mitya rana۳cho۳. 23-24ॸTi ۳qui vanutiy tuva۳chu yito۳tani ۳sa۳damura Ju۳denu niquejada, savicha variy nu۳tyu vanu jiryatiy su۳nu۳ñi ۳ yintu nuvatumu. Su۳nu۳y ji ۳tayu, saya variy, vani ۳ra sajachipuy varirya nu۳tyu۳ vanura rañi ۳cha۳siy. 25ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy su۳nu۳y samirya rana۳cho۳ Ju۳denu niquejada, jiryatiy raratyanu juuchuvedajisivyu۳y, ne saparu۳ryu۳y riva rana۳cho۳ jnu۳yada. Jiryatimyu۳ ne sajachipurya Ju۳denu niquejada, satuva۳chusara variy ramu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳datyara Ju۳denu jmu۳tya۳da variy yivaayadamu. 26ॸNi ۳tiy jachipiya۳: Ravyicha Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada jachi ۳, netimyu۳ ne sani datyara jidyechiy sabodeda, mitya saquivu۳chu yimusiyu, rama۳cho۳ mitya variy saju۳ Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada. 27ॸRani ۳ ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada day, jiryatimyu۳ ne tara tárara, vurya۳tidye jañu۳ya۳ simu bachetadi, bacheno۳damu jarye, vurya۳tidye jmu۳tya taranijyu۳ variñada, ratiy nanuva۳ta, jadchintyi vurya۳tidye jnu۳y va۳cha vicha۳dajisiy vuryeyadaju۳.

Ne vurya۳jaryeta ti ۳ nijya۳nvay cabyimusiy

2

1ॸRatyeryi ۳veda, jiryatiy vu۳tyuva۳chu simu Jesucrístu vandamu, ne vurya۳jaryetasarani ۳ ti ۳ nijya۳mi ۳ Ju۳denu siityari ۳jadamuju۳, ne vinu jiryatiy savicha jaryi tarati ۳, dantyamu۳y ne vurya۳rrachuni ۳ jiryatiy jantyuyani ۳ní ۳. 2-4ॸDañuma saryi jay vu۳yntye۳ryanijyovimu ti ۳qui vanu samijetyi ۳, órutera jana۳jatuti ۳ risa۳ju۳ni ۳, nu۳ntiy dañuma sa۳jay ta۳rijepyota, jantyuyani ۳, varityi vu۳jeryetani ۳ samijetyi ۳ vurya۳tidye jtay siva: “Ya۳jay, ya۳ma۳sa samirya ma۳sajoncha”; nu۳ ji ۳ta, jantyuyani ۳, vu۳ryi jtay dyetya siva: “Jasiy ya۳raniy,” varimyata vu۳ryi jtay siva: “Mitya ya۳ma۳sa mucomu,” vu۳jeryeta varivyu۳y, nu۳tyichitya vurye۳charu۳y variy samivye. Vu۳ñi ۳cha variy taji jachipiya۳jadatavay. 5ॸJirya۳tuva۳chu rañe۳cho۳, ratyeryi ۳veda va۳tasavay. ¿Ne jiryedyetyaru۳dye jiryatiy sajaryeta۳da Ju۳denu riy jantyuyadavay rirya۳tidye vichaniy si ۳tenu tuva۳chuvay variryi, rirya۳tidye jmutya۳ varirya jiyaru۳rya sansu۳jyomu rusa۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy sava۳tavadyeryi? 6ॸJirye ji ۳ta javiryu۳tya daryi jantyuyadavadye. Jiryi ۳tañi ۳viy tarati ۳ni ۳ ramutiy sivaatyaniy mitya jirye, satiichiy simuju۳ cadnadu variy jirye. 7ॸJaryi tarati ۳ ji ۳ta javityiye۳rya Ju۳denu jtya ramutiy jiryi ۳tyu۳y varidye. 8ॸVu۳tyi jto۳taniy ji ۳tara Vu۳yntyityu۳ niquejada, darya nu۳chara ni ۳day: “Vurya۳ntya va۳tani ۳ vu۳ryeryenu nijya۳mi ۳ nu۳tyu vu۳vya۳ta daryantivyu۳y,” vuryivaay samirya variy. 9ॸVu۳tyi jaryeta ti ۳, vu۳jyuuchuvay variy, Ju۳denu niquejada jtay darya. 10ॸNe jiryi ۳nu۳y, ni ۳tiy ne jto۳taniy ti ۳ta۳ju۳ra Ju۳denu niquejada, sa۳jiyasay variy ratayu. 11ॸTapi ni ۳tiy niquejada: “Ne ya۳rupi ti ۳ vaturu۳jsa۳ ji,” saniquejadantiy:

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ґ͑ҡɗֆËӕॷ2ٍॷ3

407 “Ne ya۳jvay risa۳ju۳ ti ۳.” Dañumamu۳y ne vu۳ryupi ti ۳ vaturu۳jsa۳, vu۳ryityi jvay ti ۳, vurya۳rupanu varirya Ju۳denu niquejada. 12ॸRamuni ۳tiy vurya۳nique samirya, vurye۳cha samivye variy, ramutiy sa۳saranu Ju۳denu variy jiñiquejadata vu۳y, jiryatiy raratyanu juuchuvedajisivyu۳y. 13ॸNi ۳timyu۳ ne jantyutya ti ۳, Ju۳denu ra۳chaniy sa۳ntyutyi ۳sa۳damu tarayu. Jantyutya۳da ji ۳ta jaryinra ramusiy tu۳chuta۳da murichenutadeda. Vurya۳dityanura vu۳tyuva۳choda vu۳vyichadedamu 14ॸRatyeryi ۳veda,

¿Ta۳ra vu۳ryiryi rata jiryatiy vu۳ñi jtay si ۳tenu jachipiya۳vavyu۳y, ne vuryivaay nta tara ramusiy? ¿Ra۳ni ۳viy jantyutya vinu vu۳jechipiya۳jada vu۳y? 15-16ॸSaryityi rupiñe۳ya۳ sidyavu۳ ti ۳qui vu۳tyeryi ۳, varimyata vuryi ۳tyamutu, ne jmyicharati ۳ daryaju۳ni ۳, vuryi ۳tatyi variy siva: “Ye۳jiya jidyirya samiryamu, ya۳vano۳nu sujajyuuta ji, ya۳potyaniy ji ۳ta varintyi ji” tama۳ vu۳ñi sa۳y tarani ۳, tama۳, tama۳ samirya rani ۳cha daryamusiy. 17ॸNetimyu۳ ne vuryivaay samiryara vu۳jechipiya۳jada si ۳tenu, ra۳rupanuma۳ varidyerya si ۳tenu vu۳tyuva۳choda day. 18ॸTi ۳ni ۳ dyetya jtadye: “Ji si ۳tenu tuva۳chura, ray ji ۳ta jvaay si ۳tenu samiy. Ya۳dityanu si ۳tenu jijechipiya۳jada yivaayadasa۳ racyu۳, samiryavidye rani ۳cha, ray ji ۳ta ra۳Āɗҡֆ͑ӕфɗԮֆĀ‫ڏ‬ musiy jíírya si ۳tenu rajechipiya۳jada.” 19ॸJijechipiya۳ dyetya: “Vinu ti ۳qui savichasara Ju۳denu.” Jivyichaniy samirya jiryatiy tuva۳chura ji. ´ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ veda jarye tuva۳chu simu Ju۳denu, samuchutye variy jichuvu۳yadamu. 20ॸNe jidyetyaru۳y jidyetyi ۳sa۳damu, tama۳ samirya rani ۳cha tuva۳choda, tama۳, netimyu۳ ne vuryivaay samiy risa۳ju۳ra tara. 21ॸDaryatiy vu۳myunatyi ۳ Avurá۳bay

jnutatya۳dani ۳ jidyenu Isácubay siva Ju۳denu, su۳tedamu, Ju۳denu diyada variy siityeera siva. 22ॸNe jiryi ۳nu۳y, satuva۳choda jmu۳tya۳da sivaayadaju۳yu, daryamusiy ji ۳ta sivaayadamusiy yito۳tanirya jityuva۳choda simu Ju۳denu. 23ॸDaryamusiy rito۳tadeda Ju۳denu niquejada jiryatiy sivaañu۳yada Avurá۳barya, darya jtachara: “Satuva۳choda Avurá۳bay simu Ju۳denu, su۳mutya۳jada variñi ۳, jiryatiy vase vichara sadiya daryaju۳ni ۳, Ju۳denu jteda variy jijemyicyuni ۳.” 24ॸ¿Jiryeñi jnu۳mya۳viy? Su۳mutya۳sara Ju۳denuni ۳ vanu nu۳tyu vase jvaarya, ne vinu satuva۳chodamu, netiy vinu sivaayadiva jarye. 25ॸDarya nanuvichanu۳yada ta۳riy cadnatoda Raábijyu۳y jtyatanu۳be, su۳mutya۳jada Ju۳denu nadivaayadamusiyu, jiryatiy nani ۳mutya۳jada jiryorimyu nada jpa۳sanu۳jyu۳y, jnu۳yasanu۳jyu۳y daryaju۳ nada, nani ۳pa۳jada ji ۳ta vani ۳rade jadchiy tanú۳va nada, sañuma ju۳riy ju۳ri ۳ nada, ramuni ۳tiy nani ۳pa۳jada tanú۳va nada. 26ॸNi ۳tiy jtay yitu۳yadamu jityuva۳chu simu Ju۳denu ¿va۳ taraju۳ rani ۳cha cay? Nu۳tyunuma savu۳ rani ۳cha jnutusa۳. Vurya۳ntya jnu۳tya va۳cha niquejadajisivyu۳y

3

1ॸRatyeryi ۳veda,

ne samirya nta vuryi ۳tye rajuumusiy datyanu۳ju۳ vu۳y, tapi varityi sa۳su۳tye datyanu۳ riva yivaayada, sa۳vichaniy Ju۳denu jaryinra variy rivani ۳. 2ॸTapi ti ۳ta jiryi ۳nu۳y vu۳chu۳tye japichiy samirya jvaayadajisiy. Ni ۳tiy ne su۳tye ra۳jisiy samirya niquejada, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳cha samijyé۳, sadatya bayada samirya jivyu۳ ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳ntiy. 3ॸRibe saju۳va cavañura sariitya۳ sasiityejadaju۳, ratani ۳ richiquityataniya۳ ti ۳ta۳ju۳ varirya savu۳. 4ॸVapuruntiy, dañuma ra۳cha ja۳mujnu vapuru, rajatyaru۳y riicho

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ґ͑ҡɗֆËӕॷ3ٍॷ4

408

varidyerya, sani siquityataniya۳ rata۳ti ۳ra ratimyu۳dera varidye, vase jiya۳daju۳ rumutiy sayaru۳y. 5ॸDaryaday ravicha vu۳dyechiy pasidyentiy, ҡфнӕɗ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damusiy rarichata rajuura. Jiryi ۳nu۳y pasidyeramusiy ranu۳yasumiy jiiday. 6ॸDaryaday varintyirya vu۳dyechintyi, rivaay varirya va۳cha jaryedo. Ra۳rupanura vu۳vyu۳ ti ۳ta۳ju۳ varintyi. Nu۳tyu jiiday ru۳rera va۳cha vicha۳da ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyichasa۳damu, nu۳tyu jiidatyo۳ nu۳ya۳jadamusiy radachimyu۳ya۳ jiidatyee vu۳dyechimyuju۳ daryaju۳. 7ॸVanu ji ۳ta ra۳ju۳tyanuni ۳ jmyirya, nipya۳ti ۳, codiy jarye, ja۳jare vichi ۳ jaryentiy, saju۳tyanuma۳ nijya۳mi ۳ jasiñi ۳. 8ॸVu۳dyechiy ji ۳ta ne ti ۳ ju۳tyadodasa۳ra۳ day, jaryi nicyara۳y daryaju۳ra, diichara dyetya ravicha variy. 9ॸVu۳dyechitya ji ۳ta vuryi ۳tay samirya sanijyu۳ Vu۳jye۳ Ju۳denu, ratantiy vurya۳vityiye۳ñi ۳ nijya۳mi ۳ntiy, jiryatiy Ju۳denu jantyasi ۳ ju۳desi ۳ dañi ۳. 10ॸVuryi ۳tosiy rasipyata samirya niquejada, nicyara۳y niquejada risa۳ju۳ntiy. Ratyeryi ۳veda, ne samirya ráryicha daryá. 11ॸ¿Va۳ rasipyatavya۳ ja۳ saboja۳, jivyaja۳ jarye taju۳quivimusique? 12ॸRa۳jo ne jay nu۳tyu pu۳riy japitu darya, dantyamu۳y ne rajay samu۳siy nu۳tyu ra۳jo. Dantyamu۳y ne ra۳sa۳y jivyaja۳ra saboja۳. Si ۳tenu datya۳da 13ॸ¿Chi ۳ra

vichasara mityamusiy datyara jiryequebyimu, chi ۳? ni ۳tiy datya vase ramuju۳. Sa۳ntya dityanu jivyichasa۳damura yivaayada samirya; sa۳ntya dityanu samirya jachityi ۳ra si ۳tenu jidyetya۳da. 14ॸVarityi ravicha ra۳tya۳da jiryejechimyu, jiryatiy jivyara darya, varityi jiryejechipiya۳ vinu jiñijyu۳ntiy, ne jirya۳jchana۳tya variy jidyetya۳damuyu, ne jiryi ۳nu۳y jiquivu۳chu rayaro۳ju۳ si ۳tenu variyu. 15ॸNe raju۳u۳je darya datya۳da na۳vachiy. Jirya mucadimusidyerya,

vinu vu۳ñi ۳ru۳yada jachipiya۳jada darya, jiryatiy bayantu nutyityu۳musirya. 16ॸJasityirya jnuva۳yada, jasiy sajachipiya۳ vanu variy yimusiy, jadchiñuma ru۳nday ti ۳ta۳ju۳ va۳cha jachipiya۳jada variy, va۳cha vicha۳da jarye, sa۳rupanuma۳ samiy varidyerya. 17ॸNa۳vamyusiy datya۳da ji ۳ta, si ۳tenu samirya vichasaraju۳, jiryatiy rantyityura datya۳da darya. Jadchintyi, darya datya۳damusiy vurye۳cha ju۳vara vichavay, samirya jachityavay jarye, siityevay risa۳ju۳, jantyutya۳datavay daryaju۳ vu۳y. Vu۳vyicha samirya jvaavye varintyi, ne siquitya۳daju۳ jachipiya۳vay, ne vurya۳niquenumaya۳ra quivu۳yada. 18ॸVu۳ryityi nutara tara, vurya۳jato varintyirya. Vu۳ryityi jatoru۳rya samirya vichasa۳da Ju۳denu diya, vurya۳ntya nuta varirya ratadintiy samirya vicha۳daju۳. Jiryatiy vuryi ۳dutya varirya va۳cha niquejada, vu۳vya۳tatya jiryi ۳nu۳rya va۳cha niquejada day. Vurya۳ntya tuva۳chu samirya jachipiya۳jadata simu Ju۳denu

4

1ॸ¿Tesiy ru۳nday nique۳tya۳da jiryimu, tesiy? ju۳veda jarye. ¿Neviy jiryeñiru۳yadamusiy jiryatiy ravuunuru۳y nicyara۳y jvaayadamuju۳ jirye? 2ॸJiryevya۳tatirya tara, ne jiryedyiryu۳y riva; jiryi ۳vay, ne samirya nta jiryevyicha variy, ne vana۳y nta jiryedyi variy riva; jiryi ۳vatyiyu, jiryejyo۳tara nique۳yada daryaju۳, nu۳tyichitya jirya۳diy riva ratiy jiryevya۳ta, jiryatimyu۳ ne jiryejechiñu۳y siva Vuryi ۳ndenura. 3ॸJiryetyi va۳ta siva Ju۳denura, ne jiryi ۳mutya۳ra, va۳chamusiy jiryejechiñu۳y siva daryaju۳ra, jirya۳tidye pa۳tya jiñi ۳ru۳yadamu varintyirya. 4ॸJiryi ۳nu۳yada ramiy daryaju۳ni ۳ Vuryi ۳ndenu. Ne jiryedyetyaru۳y, ni ۳tiy ju۳tya daryaju۳ rusa۳ rityimyu۳ ne Ju۳denumu tuva۳chuvadye, ramuni ۳ savicha Ju۳denu mityasiy variy. Ramuni ۳day ni ۳tiy vicharu۳y rijemyicyu jiryatimyu۳ ne Ju۳denu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ґ͑ҡɗֆËӕॷ4ٍॷ5

409 siityari ۳vadyeryi, savicha Ju۳denu mityasiy variy. 5ॸJiryejechipiya۳ dyetya mitya ru۳tay Ju۳denu niquejada nu۳chara: “Ra۳tya۳damusiy ji ۳ta sava۳ta Ju۳denu Jnutu jaryivyu۳y. Ju۳denu vichataniy daryaju۳ vuryivani ۳, vuryi ۳nu۳yadaju۳.” 6ॸSasa۳y ji ۳ta jaryivya۳ju۳ vu۳rya jivyanu۳yada, vurya۳tidye rupi variy vinu sisa۳. Ramuni ۳tiy rú۳tay nu۳charamu: “Sayaro۳nu Ju۳denuni ۳ yinnuva۳ñu, sasa۳y ji ۳ta yimu۳tya۳dani ۳ jiryatimyu۳ ne yinnuva۳ñu۳dañi ۳.” 7ॸRamuni ۳ vurya۳siitye saju۳ Ju۳denu. Vurya۳vanu۳tya ra۳jisiy bayantu jatachoda vu۳y, sa۳bay variy vu۳myo۳musiy. 8ॸVurya۳tuudiñi ۳ Ju۳denu, sa۳tidye tuudi varintyidyevyu۳y. Jirya۳pu۳y riva jijyomutu va۳cha jvaayadajisiy, ʮӕӕËȍ‫ڏ‬ tavay; jirya۳vasenura jijechiy, jiryatiy rajachipiya۳ rajuura va۳cha tajijyu۳. 9ॸJirya۳ntya nuvay, jirya۳jna۳y, ʮɗфֆľʮֆӕӕ‫ڏ‬ chuveda jiyasayadamu day yina۳dye. Jirya۳janumityara jityodiyada, jiryi ۳chana۳yada jarye, jiryi ۳na۳yadaju۳, jiryeyivedaju۳ jarye. 10ॸJirya۳jada Ju۳denu na۳cho۳ju۳ jijyuuchuvediva variy, sa۳ndyetyate nubesityanitye jiryentyi. 11ॸRatyeryi ۳veda, ne jirya۳nique va۳cha nu۳ñi jiryeñijyu۳ tara. Ni ۳tiy niquera mitya quivu۳yada, satu۳chutaniy jityeryi ۳ variy, ni ۳ni ۳ nique tajiy ramu Ju۳denu niquejada, satu۳chuta tajirya saniquejada variy. Vu۳tyi nique tajirya saniquejada, vu۳pyaru۳mya۳ ramusiy riva siityejada, vu۳tyu۳chu variy rayaro۳ju۳ saniquejada. 12ॸJasiñi ۳ ti ۳qui, ni ۳tiy sa۳y niquejada nu۳y, ni ۳ni ۳ ji ۳ta datya samiryavidye rani ۳cha saniquejada. Ni ۳day ra۳ra۳y nijya۳mi ۳ jiyada, ni ۳day ra۳parutantiñi ۳. ¿Va۳ jiique, chi ۳ra dajyi, chi ۳? ¿Nu۳tyuramu yitay sa۳chaniy Vu۳jye۳ tajiñi ۳ jityuunu vichi ۳, nu۳tyuramu? Ne vu۳dyetya nu۳tyura ra۳cha ta۳rimyusiy 13-14ॸ“Ta۳rimyusiy

ra۳jiya tajijyu۳, varimyata tanijya۳quisa۳ra۳ju۳, jasityi

ra۳ta۳ryu۳rya ju۳vaadyi, ramurichiryatiy ra۳ca۳na۳y.” Jachú ji ۳ta, ne vurya۳nique ji ۳ta daryá, vu۳dyetyaviy, ta۳rijyu۳vidye sa۳jnu۳tyaniy Vu۳jye۳vyu۳y, vurya۳niquejay darya. Ne vu۳dyetya ta۳rijyu۳vidye ra۳cha vuryi ۳nu۳yada, temusiy taraquiju۳ni ۳ dyetya ra۳cha, temusiy ta۳ripyumusiy ra۳caray vuryi ۳nu۳yada nu۳tyu rajiruju۳ryanube. 15ॸTemusiy dyetya vu۳ryi jtay: “Ju۳denu va۳ta۳damu dyetya vu۳ryi jnu۳y, vu۳ryi jvaay ji ۳ta tara variy.” 16ॸJiryatiy yitay jaryi yinnuva۳ñu daryaju۳ ji, yichana۳tya varintyi ji. Yinnuva۳ñu daryaju۳ ji, ramuni ۳tiy jamirya vichara ji. 17ॸRamuni ۳day, ni ۳tiy datyara samirya jvaayada, jiryatiy ne sivaay variy samirya, saju۳ ni ۳dyerya juuchuveda varidye. Sa۳ntya tuva۳chu jaryi tarati ۳

5

1ॸJirya۳jna۳y

ji ۳ta, taratavay, jiryejechipiya۳ daryaju۳ ra۳jiju۳ ֆľ͑ҡֆӕ‫ڏ‬ yada. 2ॸRapumya۳ daryaju۳ jiryeberya, si ۳myiñuma raja۳mi ۳ sujayu. 3ॸRadacumya۳ jiryecyuriquiy, ruuna۳dye, pupaday jarye risa۳ju۳, radacuyada ra۳tu۳chuta jiryeyaro۳ju۳, ra۳rupay jiryevyu۳ ru۳co۳sintyi, nu۳tyu jiiday jiryebe yajiju۳ daryaju۳ tamitya rundamuju۳ra. 4ॸRasa۳ñe۳ya۳ ji ۳ҡʮɗфֆľËֆӕфɗ‫ڏ‬ quiy vijyo۳mujache jiyaro۳ju۳, jiryatiy jiryi ۳bayada murichedoda rata riy jvaavye, jiryatiy ruvaañu۳yada jirye͖ӕ‫ڏ‬ dimyu. Nu۳ñi riy jityu۳Ëȍӕ͑ӕʮԮԮֆľ‫ڏ‬ dyeyu, ruvaayadiva: “Tama۳ sani murichenu samivyu۳y, tama۳.” Satuva۳chuma۳ Vuryi ۳ndenura rityu۳choda, mityamusiy sadatya varidyerya. 5ॸJiryi ۳chana۳tyama۳ra va۳cha vicha۳da, taji nta vicha۳da jarye, ramutiy jiryepye۳tyara jicyuriquiy variy, ф̲ӕҡɗֆʮɗфֆľЙֆΎ‫ڏ‬ tyaniy samiy ju۳vedajiju۳yu. 6ॸJiryetyu۳chutajaya۳jadani ۳ nijya۳mi ۳ samirya vichara, jiryemyudoda varintyiñi ۳, ne vana۳y satutadeda variy jirye.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ґ͑ҡɗֆËӕॷ5

410

Tapimusiy vicha۳da 7ॸJirya۳jachi ۳niy tapimusiyu, ratyeryi ۳veda, Vu۳yntyityu۳jiju۳ jirya۳jachi ۳niyu. Nu۳tyu darya sajachi ۳niy nudiy jvaañu ra۳jiju۳ ru۳murayu, ra۳tidye jovay nutasara variy. 8ॸJirya۳ntya jachi ۳niy tapimusiy sa۳jiju۳ntiyu, ratuudiya۳numa jiryi ۳nu۳rya siti ۳jada Vu۳yntyityu۳. Ramuni ۳ jirya۳suru۳tyanirya jijechiy sa۳jiju۳. 9ॸNe samirya tu۳chuta۳da nu۳ñi taryi ۳veda vu۳y, sañuma tu۳chuta Ju۳denu varintyidyevyu۳y, jativyenuma jiryi ۳nu۳ñi ۳ ni ۳tiy ra۳chaniy tara vu۳y. 10ॸRatyeryi ۳veda, jirya۳jantya raniy Ju۳denuju۳ tu۳chuvay jachi ۳deda, jiryatiy rijechi ۳deda jipyaru۳tya۳danubeyu, ne ripyaru۳ryu۳yada riva Ju۳denuju۳ tu۳choda varidye, dañuma rani ۳cha۳da paru۳cha۳rimyusiy. 11ॸVuryi ۳tachara jchana۳vyeryi, jiryatiy rivyichasara tapimusiy jachi ۳nivye daryaju۳. Jiryeñi tuva۳chuma۳ra Jóbubay jachi ۳deda, jiryeñi dimya۳ riva jiryatiy sasa۳yada Ju۳denu ru۳co۳siñi ۳. ҽЙɗѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara Ju۳denu samirya jachityi ۳, jantyutyara jarye risa۳ju۳ni ۳. 12ॸJirya۳tuva۳chuva۳ju۳ rimu, ratyeryi ۳veda, ne jirya۳tu۳chu si ۳tenuva۳ju۳ Ju۳denu jtyamura, netimyu۳ vinu jarichunijyu۳, dantyamu۳y ne mucadinijyu۳, ne vinu taranijyu۳, mitya. Jirya۳tiy jtay daryani ۳viy, mityani ۳ jirya۳nique daryatiy jirya۳niqueru۳y, daryaday rani ۳cha jiryeñiquejadantiy. Ne ti ۳ ra۳tu۳chutaru۳y variy jirye.

Ju۳denujsa۳ tu۳chodivasiy vurya۳diy riva sivaayada 13ॸTi ۳tiy jiryetyenu paru۳ tyayu, jirya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu variy saju۳;

varityi sa۳jchana۳y, sa۳murra۳y ji ۳ta yichana۳yadamu Ju۳denunijyu۳ variy. 14ॸTi ۳vidye jdiva۳jni ۳ jiryetyenu, sa۳ma۳ natutyaniy yimuju۳ riy rimyityumiy Ju۳denu siityari ۳vay, rirya۳tidye tu۳chu sisa۳ Ju۳denu sanijyu۳, rirya۳jva sivara ni ۳ra Ju۳denu jtyanijyu۳. 15ॸJiryatiy rityu۳chu si ۳tenu tu۳chodamu Ju۳denunijyu۳ saju۳, sa۳mi ۳sanichara variñi ۳; juuchati ۳tiñi ۳, sa۳ma۳cho۳taniy variy mitya saju۳ra. 16ॸRamuni ۳ jirya۳tu۳chu vijyo۳mujache jiryejyu۳фʮɗфֆľʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda, jirya۳tu۳chu sisa۳ Ju۳denu variy jiyadaju۳ntiy, jirya۳tidye mi ۳sa۳siy. Sana۳cho۳tiy su۳nu۳y Ju۳denu samirya, ni ۳ni ۳ su۳mu۳tya, jaryi vanu۳rya daryaju۳ra satu۳choda sanijyu۳ jdiva۳jni ۳, varityi sa۳jiriryi ۳ tu۳choda Ju۳denu Jnutu jtedamuju۳. 17ॸSavichanu۳yada Edíyasibe Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, nu۳tyu vu۳y savichanu۳yada nijya۳mi ۳. Ni ۳ni ۳ jachiñu۳yada siva Ju۳denura samiryunda, rañumajmu. Ne ru۳boda variy mumuri ۳ vaatasa۳ra۳ju۳, ti ۳quinijyate jarimyuni ۳ ranchaju۳ntiy. Ne ru۳boda variy mucadiva. 18ॸJadchiy ji ۳ta satu۳choda variy Ju۳denujsa۳ntiy, sajachiñu۳yada varirya ru۳mura, ru۳boda ji ۳ta variy, ra۳tidye ja۳vye nutasarajo variy. 19-20ॸRatyeryi ۳veda, ti ۳tiy caray jiryetyenu si ۳tenu nú۳ta۳sasiy, sata۳ryataniñi ۳ ʮɗҡֆľ͑ӕԮфɗֆѸËфʮֆΎ̲ӕ‫ڏ‬ sintyi, sara۳y ji ۳ta variy sayada, sabayanu diiyadajisiy, saramityaniy varintyirya sajuuchuvedajuuntiy. Jasiñuma rabaryi ۳. Sayanuma Santiyácu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

RAJO۳ TTYA۳ PYITRU NIQUEJADA CATERAMU Pyítrubay mu۳chuveda

1

1-2ॸRay Pyítru, Jesucrístu nusu۳byi, ray nu۳rya catera jiryejyu۳, Ju۳denumusiy ju۳resavay jiryatiy sajaryeta jirye jiryetyevay cabyimusiy jijyu۳, jiryevyicha diye ju۳ravye Póntumu, Cadásiyamu, Capadósiyamu, Ásiyamu, Bitíniyamu jarye ti ۳ta۳ju۳. Sajaryeta۳da Vu۳jye۳ jirye, jiryatiy sadatya۳danuma ji ۳tyaju۳ jiryedye: “Rirya۳day tuva۳chu rimu.” Sajaryeta۳da variy jijyu۳ jirye, Su۳ntuta, jirya۳tidye siitye variy saju۳, sapu۳y variy jiryivasirya jijyuuchuveda Jesucrístu nudaja۳musiy, jiryatiy vu۳jyuuchuveda jiyasayadamu sabatyeda. Sa۳ma۳ jasa۳chura yentyutya۳da jiryejyu۳, samirya vichasa۳da jarye risa۳ju۳.

Ju۳denu jtedamuju۳ vu۳yntuy 3-4ॸVurya۳jchana۳tyani ۳ Ju۳denu,

Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu ja۳y, jiryatiy jaryi sa۳ntyutya۳damuju۳ jipyi ۳ru۳tyadeda vadi jnu۳yadamuju۳ vu۳y. Jiryatiy Jesucrístu mi ۳sa۳subeda diibyimusiy, ramusiy ji ۳ta vu۳yntuy ra۳jiju۳ vuryeyaru۳rya sisa۳, jiryatiy sabayada jarichuvimu vu۳jyu۳ra, jiryatiy vurye۳cha datyavay daryaju۳. Ne taramu۳y ra۳baryi ۳ru۳y, dantyamu۳y ne ra۳jarapu۳chara, raviche۳chara ye۳chasara ti ۳ta۳ju۳. 5ॸJiryatiy vu۳tyuva۳chu simu, sabay variy jivyanu۳yadata carayadajisivyu۳y, sa۳ntyuy vuryiva jiryamityadeda mo۳muju۳, jiryatiy sa۳dityanu yivi ۳jada rundamu vu۳y.

6-7ॸRamuni ۳tiy vuryi ۳chana۳chara, dañuma vu۳ñi ۳cha jarupantasavay taraquideju۳ paru۳cha۳rimyusiy su۳tedamuju۳, sa۳tidye jantya ratara vu۳tyuva۳choda yimu, darya rirye۳ntya ma۳myi jiidatyara óru, rirya۳tidye jatya rivasirya ru۳no۳di, rama۳cho۳ rantyityura óru variy. Óru ji ۳ta rabaryi ۳sara Vu۳jye۳ Ju۳denuju۳ day, vu۳tyuva۳choda ji ۳ta ne ra۳baryi ۳sara saju۳ day. Ramuni ۳ vu۳tyuva۳choda vichasara samiryava۳ju۳ órujisiy saju۳, sa۳jantya variy paru۳cha۳rimyusirya. Jesucrístu dityadoda rundamu ji ۳ta sa۳dityanusara Ju۳denu yichana۳tya۳damura vu۳tyuva۳choda, jiryatiy sajaryeta۳da jidyedyeñuju۳ vu۳y, sa۳bay varirya jidyanu۳yada vuryiva. 8-9ॸDañumamu۳y ne vu۳ñi ۳dyiyada siva Jesucrístu, vu۳vya۳ta jaryiñi ۳. Dañumamu۳y ne vu۳ñi ۳dyi diye siva didye, vu۳tyuva۳chu variy simu day, vuryi ۳chana۳y jaryi variy, daryasa۳ra۳ju۳tiy ne rasa۳ra۳ vu۳ñiquejada tu۳chodaju۳ra. Nu۳tyu vanda vichajomunuma vuryi ۳chana۳y varidye, jiryatiy vu۳tyuva۳chodamu sa۳ntyuchara vuryiva. 10-11ॸRiñi datyaru۳ñu۳yada ji ۳ta ta۳riy Ju۳denuju۳ tu۳chuvay vurye۳ntyutya۳danchiy, rutaja۳doda jaryi ranchiy jiryatiy sani jteda ya۳sa۳y Ju۳denu vu۳rya: ¿Nu۳tyura rundamu ra۳cha jiryatiy sa۳dityanu Crístu jnutu riy, nu۳tyura rundamu? ¿Nu۳tyura ra۳chasara rivyicha۳da nijya۳nvay variy, nu۳tyura? Sadatyadoda Su۳ntu daryaju۳ riy, nu۳tyu sa۳paru۳tyajaya۳sara Crístu rivayu,

411 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1Ьֆɞҡфӕॷ1ٍॷ2

412

sa۳datya variy rivasirya vandamu vicha۳da. varintyiryi, ne rijyu۳ darya saniquejada day, vu۳jyu۳ ji ۳ta darya samitu۳choda day, jiryatiy rityu۳choda tu۳chuvay vuryivara. Rityu۳choda Ju۳denu Jnutumusirya, jiryatiy su۳pa۳jadani ۳ Crístu jarichumusiy. Riñi datyaru۳chara ji ۳ta Ju۳denu tuunu vichavantyi vuryentyutyasa۳danchiy.

12ॸSadityadoda

Vurya۳ntya vichasara vase Ju۳denuju۳ 13ॸRamuni ۳tiy

jirya۳ntya jdutyara jijechipiya۳jada, datya۳da jachityavay jirye۳cha, jirya۳tidye nutuy ti ۳ta۳ju۳ jityuva۳chodata sa۳ntyutya۳da mo۳musiy, jiryatiy sa۳jti ۳ta vuryimura varityi sa۳dityanu Jesucrístuntiyu. 14ॸJirye۳cha sadadyeñu siityevay, ne jirya۳ju۳dera jijechipiya۳jada rana۳cho۳ju۳ ta۳riy jiryeñi ۳ru۳yada rapu۳rya, daryatiy jiryeñi ۳ru۳ñu۳yada tara jiryatiy jiryevyichanu۳yada datyi ۳sa۳miy variy. 15ॸDaryatiy savichasara sami ۳ ni ۳tiy natuyada jirye, daryaday jirye۳chaniy samivye jivyichadedamuju۳yu. 16ॸDaryatiy nu۳charanuma Ju۳denu niquejadamu darya: “Jiryatiy ravyichasara sami ۳, jirye۳cha samivye daryantidye.” 17ॸJiryi ۳tatyi siva “Vu۳jye۳,” ni ۳tiy sa۳chaniy nu۳ñi ti ۳ si ۳tenu yivaayada murichirya, jirya۳ntya ramityaniy jichuvu۳yadamu varirya jiryunda jijyomu. 18ॸҽЙɗʮɗфֆľĀֆľ‫ڏ‬ tyanuma nu۳tyuramusiy sata۳ryu۳yada Ju۳denu jirye jiryevyicha۳da rapu۳ryajisiy jiryatiy jiryedyetya۳dara ta۳rijye۳myi vichasa۳da. Tama۳ sata۳ryu۳yada criquiy rapu۳ryata jirye, tama۳. 19ॸSata۳ryu۳yada ji ۳ta Jesucrístu jnu۳tya۳ nudata jiryedye, jiryatiy jaryinra criquimyusirya. Jaryi samirya daryaju۳ra sadiiyada day, vu۳ryetyanusa۳da jiyadaju۳. Daryatiy ritye۳ryu۳yada ta۳rijye۳myirya jijyuuchuveda ramityadeda samiy carni ۳ru jnu۳tya۳ nudata, jiryatiy ru۳veda jijyuuchuveda murichiryani ۳, daryanday sata۳ryu۳yada Ju۳denura vu۳ryetyanusa۳dantiy, Jesucrístu batyedata

sata۳ryu۳yadara, jiryatimyu۳ ne juuchati ۳ dañi ۳. 20-21ॸSabayada ji ۳ta Ju۳denu vuryeyada rá۳ñuju۳ni ۳, mucadi ju۳dayadajisiy sabayadani ۳. Diye, tamitya rundamu ji ۳ta, sadityadoda vuryeyadaju۳ni ۳, jiryatiy vu۳tyuva۳chu Jesucrístumusiy simu, ni ۳tiy mi ۳sadeda diibyimusiñi ۳, sa۳tidye sa۳y variy jidyanu۳yadani ۳. Ramuni ۳tiy vurya۳tuva۳chusara simu Ju۳denu, vurya۳nutuchara variy sa۳jiju۳ Jesucrístu. 22-23ॸJiryatiy jiryepyu۳mya۳ra jijechiy, si ۳tenu saniquejadamu tuva۳chuvay daryaju۳ jirye, jirya۳tidye va۳tasara nu۳tyu taryi ۳vedayu, jirya۳ntya va۳ta samiy jachityavay nu۳ñi tevayu, jiryatiy jiryevyicha vadi pi ۳ru۳vye Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damusiy, ne diiyasavay variy jiryeñu۳day, jiryatiy jnu۳tya۳ daryaju۳ra saniquejada day, ra۳suru۳y ju۳na۳reju۳ risa۳ju۳ntiy. 24-25ॸDarya nu۳chara ni ۳day Ju۳denu niquejadamu darya: “Rivyicha nijya۳nvay nu۳tyu vachuy, riryetyeda ji ۳ta nu۳tyu vachubyi. Ráridyeje vachuy, raju۳u۳y variy rabi; Ju۳denu niquejada ji ۳ta suru۳y ju۳na۳reju۳ day.” Rani ۳ ji ۳ta jiryiva tu۳chusa۳da niquejada jiryatiy samirya darya. 1-3ॸRamuni ۳ ji ۳ta jiryatiy jiryejetyama۳ daryaju۳ yivasirya taji jachipiya۳jada, quivu۳yada, jiryi ۳tu۳yadamu vicha۳da, jiryennuva۳yadamu vicha۳da, ti ۳ta۳ju۳ jamirya niquejada jarye risa۳ju۳, ramuni ۳ jirya۳va۳tara Ju۳denu niquejada jije۳vyedaju۳ jiryi ۳ntumu, daryatiy sava۳tasara vadi rupi ۳ra ji ۳tya۳ja۳, jirye۳ntyama۳ daryaju۳ si ۳tenu sami ۳ni ۳ Vu۳yntyityu۳ vu۳jyu۳.

2

Crístu vichasara ravichu۳ jnu۳ñu; vu۳vyicha sanijya۳nvay jaryetasavay (jirya۳jnu۳y Rómamu vichavamyuju۳ra catera 9.32-33ntiy) 4ॸJiryíti ۳ ji ۳ta simu, jiryatiy sajaryeta۳da Ju۳denu nu۳tyu ravichu۳ jnu۳ñuju۳ni ۳; dañuma riñi rrachu nijya۳nvañi ۳, su۳nu۳y

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1Ьֆɞҡфӕॷ2

413 Ju۳denu jaryi sami ۳ni ۳ sa۳tidye roriiy yajiju۳ sata. 5ॸSaroriiy variy jiryetya, nu۳tyu ravichu۳ jnu۳vye jiryevyicha sisa۳ daryaju۳ntiy, sa۳tidye roriiy yajiju۳ jasityi jirya۳jvaay jiintyevye saju۳, jiryatiy jiryi ۳ntatya simu jvaayadaju۳yu, sadirye variy Jesucrístumusiy jirye. 6ॸSu۳tañu۳yada daryaju۳ jiryatiy nu۳chara darya: “Jirya۳jnu۳y, rabe rañijya۳nvay vicha۳damuni ۳ ravichu۳, jiryatiy rajeryeta۳da roriy suru۳tya۳ju۳ni ۳, jaryi sami ۳ daryaju۳ raju۳ni ۳. Ni ۳tiy tuva۳chu simu, ne sa۳jada variy.” 7ॸJiryejyu۳ ji ۳ta, jiryatiy tuva۳chuvañuma jiryedye, savichasara jaryi sami ۳, va۳ rijyu۳ jiryatimyu۳ ne rityuva۳churu۳y simu, savichasara “Javiryu۳tyasi ۳ ravichu۳, jiryatiy riñi rrachoda rorijvaavyeñi ۳, sabamya۳ Ju۳denu variy Jiryorimyuni ۳ ravichu۳ jaryiñu۳ day.” 8ॸSavichasara “ravichu۳ casinu۳ya۳ta۳, ja۳mu ravichu۳ ripyarutedaju۳.” Rityi vichasara tuva۳chu۳sa۳miy ru۳patyeya۳ jijechipiya۳jadamu saniquejadana۳cho۳ju۳, daryatiy sabayada Ju۳denu rijyu۳ra. 9ॸJirye ji ۳ta vichasara nijya۳nvay jaryetasavay Ju۳denumu, nijya۳nvay jiintyasavay Ju۳denuju۳, jirya۳tidye jvaay vatajuu saju۳. Si ۳tenu sanijya۳nvay jiryedye, jirya۳tidye tu۳chura sivaayada ti ۳ttasara vijyo۳mujache, ni ۳tiy natuyada juuchuveda nupocudinubesiy jirye, samirya vandajomuju۳. 10ॸJiryatimyu۳ ne jiryevyichanu۳yada nijya۳nvay nta, jiryeñi ۳day vicha Ju۳denu nijya۳nvay diye; jiryatimyu۳ ne jiryedyetyanu۳yadara sa۳ntyutya۳da, jiryeñi ji ۳ta datya diyera. Vurya۳ntya vichasara Ju۳denu ni ۳ru۳yadamuju۳ 11ॸRavya۳tavay,

rayasanta jirye, jiryatiy taji vichavay jijyomu vu۳y, vinu jañu۳vye

jirya mucadimu vu۳y: Jirya۳ntya jiintye va۳cha ni ۳ru۳yadajisiy, tapi ru۳vachara vu۳dyirya ni ۳ru۳chara vuryi ۳ntu jiyaro۳ju۳. 12ॸJirya۳ntya vichasara samivye, tuva۳chu۳sa۳miy cabyimu, ramuni ۳tiy dañuma rityu۳chuta nu۳tyu jamirya vichavay jirye, rirya۳diy samiy riva jiryevyichadeda, rirya۳tidye jchana۳tya rivani ۳ Ju۳denu tamitya rundamu, jasityi sa۳murichenutanirya vuryivaayada murichirya. 13-14ॸJirya۳ntya vichasara sabuvye, nijya۳nvay nusu۳yadamuju۳, Vu۳yntyityu۳ jtedamu, varimyata ja۳mu nutyityu۳muju۳, varimyata japumuju۳, jiryatiy sabay ja۳mu nutyityu۳ni ۳ japu sa۳tidye tanuvu۳nu riy jamirya vichavay; ramuju۳ntiy, sa۳tidye jchana۳tya variryi samirya vichavantyidye. 15ॸTapi sava۳ta Ju۳denu darya vu۳jyu۳, vurya۳tidye dasaniy samirya vu۳vyichadedata riy datyi ۳sa۳miy, jiryatiy riñiquesarara nicyara۳y. 16ॸVurya۳ntya jiriryi ۳ra ratyadoda, ne vurya۳jarupanu jadchiñu۳ndyerya. Vurya۳ntya vichasara ratyanusavay, Ju۳denu muchechiy ratyadodamuju۳. 17ॸVurya۳ntya vicha samirya rusa۳ ti ۳ta۳ju۳. Vurya۳ntya va۳tasara riy vu۳tyeryi ۳veda Jesucrístumu. Vurya۳ntya diy vu۳chuvu۳yadamu variy samirya siva Ju۳denu. Vurya۳ntya tuva۳chu ramu ja۳mu nutyityu۳ niquejada. Vurya۳jantyara Crístu vicha۳da paru۳tya۳danubesiy 18ॸJirya۳tuva۳chu

cumudemiy, jirya۳ntya vicha siityevay saju۳ jipyatru۳ jiryechuvu۳yadanube, ne vinu saju۳ jiryatiy samirya jachityi ۳ni ۳, jachipiya۳jadati ۳ risa۳ju۳ni ۳; saju۳ntiy jiryatiy nique۳rya dañi ۳. 19ॸTapi su۳canuy Ju۳denura vu۳ryityi jachi ۳nityara paru۳tya۳da vicha۳da, jiryatiy jamirya jachipiya۳jadamu rirya۳rupanta vu۳y, jasityi vu۳jechi ۳niy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jadamu vu۳y.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1Ьֆɞҡфӕॷ2ٍॷ3

414

20ॸ¿Chi ۳ ra۳jchana۳tya

varivyu۳y, chi ۳? jiryatiy vu۳jechi ۳nitya tapimusirya su۳veda, jiryatiy ti ۳ jvay taji jvaayadiva vu۳y. Jasityi su۳veda samirya jvaayadiva vu۳y, vu۳jechi ۳nitya tapimusiy varirya, rani ۳ ji ۳ta Ju۳denu jacharaju۳. 21ॸNe jiryi ۳nu۳y sanatuyada Ju۳denu rana۳cho۳ju۳ vu۳y, vurya۳tidye datyara jarupanusa۳da sayadaju۳, daryani ۳ sadatya۳da Crístura jarupanusa۳da vuryeyadaju۳. Ni ۳ni ۳ vicha۳da jantyasi ۳ vu۳jyu۳, vurya۳tidye jantya varirya savicha۳dantidye. 22ॸTama۳ sani juuchuveda, tama۳, dantyamu۳y ne saquivu۳yada jiñiquejadata. 23ॸVarityi rirya۳vityiye۳yadani ۳, ne su۳mutya۳jada javityiye۳yadamu variryi; varityi rirya۳rupanta۳dani ۳, ne satu۳chuta۳da jamirya niquejadata riy, mitya su۳ntatya۳da Ju۳denumuju۳ra, jiryatiy sa۳chaniy vase rivaacha۳diva riy. 24ॸSadirya yimutya۳jada jivyu۳vara vu۳jyuuchuveda, jasityi sabatyeda crusitya۳sa, vurya۳tidye vicha variy samivye Ju۳denu jtedamuju۳. Sajiintyama۳ daryaju۳ vu۳jyuuchuvedajisivyu۳y, sami ۳sadeda Crístu vatajo۳musiy varivyu۳y, jiryatiy vu۳vyichanu۳yada jdiva۳jnuvay juuchuvedamu. 25ॸVu۳vyichanu۳yada daryaju۳ nu۳tyu sa۳si ۳ caravyentyi, vurya۳numityeñuma diye simuju۳ vu۳beyanu jnu۳tyi ۳ntiy. Nu۳tyura riryivyichasara ja۳mu۳vye

3

1ॸDaryamusintyi

rirya۳siitye vatuy jivyanuju۳; tanu۳y vanu vicha۳siy tuva۳chu۳sa۳ Ju۳denu niquejadamu, sa۳tuva۳churu۳y variy jivyaturu۳y vicha۳damusiy, dañumamu۳y ne nana۳tu۳chu tara siva Ju۳Āľ͑ӕ͑ɗнӕľʮĀ‫ڏ‬ nchiy. 2ॸDarya ra۳cha jiryatiy sa۳diy nanuvanu riva nanuvichadeda suvu۳yadamu, jiryatiy nani ۳cha vaturu۳y samirya jvadiryu۳y jivyanuju۳. 3-4ॸNanundani ۳veda ra۳chasara jijechimyu, jiryatiy samirya jachityanu۳y daryaju۳

nada, ne jarupanta۳daju۳ ra۳cha nanundani ۳veda, jiryatiy nanuvichasara siityejada jachityanu۳y, sabonu nani ۳ntu, jaryi ramurichevay Ju۳denu diya daryaju۳ day. Rindani ۳vay, ne rava۳tara jno۳jasiy pisiyada, dantyamu۳y ne saratyanuta۳ vandantiy, dantyamu۳y ne sujatyera jaryi murichevarya. 5-6ॸDarya jiryi ۳nu۳y rivyichanu۳yada ta۳rijye۳myi vatuy, samirya vichavay, Ju۳denumu tuva۳chuvay; riryetyadoda jijechimyuyu, jiryatiy rivyichanu۳yada sabuvye jivyanuju۳, daryatiy nanusiityenu۳yada Sáraju۳be jivyanu Avurá۳bajyu۳, nani ۳teda nutyityu۳ variñi ۳. Jiryeñi ۳Ëȍ͑͑ӕĀ‫ڏ‬ dyeñu jasityi jirya۳vichaniy samiryamu, ne jirya۳suvu۳y suvu۳charamo۳musiy. 7ॸVaduy ji ۳ta, daryantya rirye۳chasara datya۳da jachityavay jivyaturu۳sa۳, jiryatiy su۳ndejada Ju۳denu ni ۳ vatura vadiiryo۳nu vanumusiy. Rirya۳jnu۳y vaduy samiy riñe۳cho۳ jivyatuy, jiryatiy ru۳mutya۳ jidchavu۳ rusa۳ra Ju۳denu jantyutya۳da, ju۳na۳re jnu۳yadaju۳, rañuma sura۳ varirya rityu۳choda sisa۳ Ju۳denu. Rirya۳rupanta samirya vu۳vyicha۳diva vu۳y 8ॸRañique

tamitya jiryiva ti ۳ta۳ju۳, vurya۳ntya jachipiya۳sara vatajuu, vurya۳ntya vichasara vu۳tyeryi ۳vedanijyu۳ jachipiya۳vay, jiryatiy jaryi vu۳vya۳ta vu۳y; vurya۳ntya jantyutya nu۳ñivajyuu vu۳y, samirya jachityavay vicha۳damuju۳. 9ॸNe vurya۳murichenu taji vichadedatani ۳ ni ۳tiy vichaniy taji nta vu۳y, dantyamu۳y ne vurya۳javityiye۳ñi ۳ ni ۳tiy javityiye۳vyu۳y. Vurya۳ntya nique samirya sanijyu۳ jiñiya۳resiy, vu۳dyetya daryaju۳ sanatuyada Ju۳denu rana۳cho۳ju۳ vu۳y, vurya۳tidye jmutya۳ra samirya vicha۳da su۳tedamu. 10-12ॸNu۳charanuma daryaju۳ Ju۳denu niquejadamu darya; “Ni ۳tiy jnu۳ryu۳y, saramityaniryu۳y samiryamura jiryundantiy, sa۳ma۳ suutara va۳cha niquejada yitosiy,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

415

1Ьֆɞҡфӕॷ3ٍॷ4

sa۳paru۳y riva quivu۳yadantiy. Sa۳ma۳ jiintye va۳cha vicha۳dajisiy, sa۳tidye vicha samirya; sa۳ma۳ va۳ta rana۳cho۳ samirya vichasa۳da, sa۳tidye sarye varirya. Tapi su۳nu۳y Ju۳denu samiy riñe۳cho۳ rityi vicha samivye su۳tedamuju۳, satuva۳chusara ji ۳ta varirya rijechiñu۳yada. Sa۳numitye ji ۳ta rirya۳jisiy jiryatiy va۳ËȍԮɗËȍԮ‫ڏ‬ dyeryi.” 13ॸNe chi ۳ ra۳chaniy tara jirye riva nu۳day, jiryetyi jiryiryi ۳ vichadeda samirya. 14ॸVariñumatiy rirya۳rupanta samirya vicha۳divasiy jirye, jirye۳cha jchana۳tyasavay variy. Ne jirya۳suvu۳ñi ۳ ti ۳, dantyamu۳y jirya۳jnutay riñuma jatachu rata jiryetyuva۳chodajisiyu. 15ॸJirya۳ntya bañi ۳ Crístu jiryejechiy nutyityu۳ju۳, jirya۳ma۳ jachipiya۳ samiy, jirya۳tidye datya jmutya۳jada vijyo۳mujacheni ۳ ni ۳tiy jtaja۳nu yintuyadanchiy jirye, jiryatiy jiryentuy sa۳jiju۳. Jirya۳jmutya۳ tapimusiñi ۳, jiryechuvu۳yadamusiy. 16ॸJirya۳ntya vichasara samivye Ju۳denu diya, rirya۳tidye jada variy rityi tu۳chuta quivu۳yadamu jiryevyichadedivayu, jiryatiy Crístu siityari ۳vay daryaju۳ jiryedye. 17ॸSa۳tiy va۳ta Ju۳denu darya jiryejyu۳, dañuma rirya۳jarupanta samirya vichadedivasiy jirye; ne samirya jirya۳vichaniy nicyara۳ryi jiryatiy rirya۳rupanta jirye. 18ॸTapi daryantiy, dañuma sani ۳chanu۳yada Crístu sami ۳, sa۳rupantatadeda Ju۳denu nicyara۳y vichavay vichadeda murichiryani ۳, sabatyedama۳ variy rijyuuchuveda jiyadaju۳, sa۳tidye tuudityaniy Ju۳denu variryi. Dañuma ru۳vedara savu۳, sami ۳sa۳da variy yintumusiy. 19ॸSu۳ntumusiy ji ۳ta jiya۳da variy tu۳chu۳ ribeyanuju۳, jiryatiy tanuvu۳nujovimu riy. 20ॸRivyichanu۳yada tuva۳chu۳sa۳miy daryaju۳, ja۳mu cartye jvaayadasa۳ra۳ju۳, jiryatiy sivaayada Novébay ta۳rirya;

sajachi ۳nitya۳da Ju۳denu tapimusirya nicyara۳y rivyichadeda nijya۳nvay variy, rarundasa۳ra۳ju۳ jasityi saparuta۳da ja۳ta riy, vinu mu۳nvañijyate ma۳cho۳jada riryiinra, jiryatiy rijeyada cartyevimu, ra۳ntyuyada ja۳ variy ruuva, jiryatiy rappa۳ya۳jada cartye variy ja۳mo۳va. 21ॸDaryamusintyi ra۳ntyuy ja۳ jiryiva jiryi ۳tyu۳yadamusiy; ne jiryatiy rapu۳rya mi ۳ jiryevyu۳vasiy, ramusiy ji ۳ta, jiryatiy jiryi ۳mutya۳ samirya jachityavay: “¡Jo, ratyuva۳chu!” Daryamuni ۳ ra۳ntyuy nta ja۳ variy jiryiva Jesucrístu mi ۳sa۳damusiy. 22ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara diye Ju۳denu nutyityudamyu, jiryatiy sito۳jadama۳ jarichumu, variñuma sasabodeda Ju۳denu saju۳ riy yipa۳vay, bayantu nutyityu۳miy jarye. Vurya۳ntya jvaay jasicha۳ra۳ju۳tiy sasa۳y Ju۳denu vu۳y

4

1-2ॸRamutiy, nu۳tyu savicha۳da Crístu paru۳cha۳riy jivyu۳mu, jirya۳ntya vanu۳tya darya jachipiya۳jadatayu, tapi ni ۳tiy vicha paru۳cha۳riy vicha۳data jivyu۳mu, ni ۳ni ۳ paru۳y riva juuchuveda, sa۳tidye ramitya varirya jiryunda jijyomu Ju۳denu ni ۳ru۳yadamu, ne sa۳vichasara jidyirya ni ۳ru۳yadamu nu۳day. 3ॸRasa۳ra۳numa ji ۳ta jiryatiy ta۳riy vu۳vyichanu۳yada va۳cha ni ۳ru۳yada jvaayadacanumiy, daryani ۳ rivyichasara tuva۳chu۳sa۳miy. Vu۳vyichanu۳yada variy jarupadodacanumiy, va۳cha ni ۳ru۳vye, niyu۳yadacanumiy jarye, ra۳ya۳jomu jiya۳dacanumiy risa۳ju۳ vu۳y. Vu۳vyichanu۳yada variy taji nta vichavay, jiiputerana۳cho۳ju۳ jachipiya۳jadamuntiy, jiryatiy Ju۳denu ju۳bachara vurya۳jisirya. 4ॸRityi ۳tta ji ۳ta tavay varivyu۳y jiryatimyu۳ ne vu۳ryupiryu۳y datyi ۳sa۳miy rusa۳ nu۳day, rirya۳vityiye۳ variy riva vu۳y. 5ॸRirya۳ntyate tu۳chu siva Ju۳denu dárya rivatiy sa۳chaniy tara rivyicha۳diva ti ۳ta۳ju۳ jnu۳vyeyu, diibyimiy jarye. 6ॸRamuni ۳tiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

416

1Ьֆɞҡфӕॷ4ٍॷ5 satu۳choda Jesúsra samitu۳choda ruuva, diibyimivya jarye, rirya۳tidye jnu۳jeya۳sara ta۳rijyu۳ yintumu, Ju۳denu jtedamuju۳, dañuma ridyiiyada nu۳tyu tavay diijeya۳sara jijyuuchuvedaco۳siy. 7ॸRatuudiñumara ti ۳ta۳ju۳ vu۳pyaruteda, ramuni ۳ jirye۳cha datyanuvay, vani ۳ravay jarye, jirya۳tidye jachipiya۳ Ju۳denujsa۳ tu۳chodaju۳ variy. 8ॸJirya۳ntya va۳ta jaryi nu۳ñi jiryeyu, tapi vu۳vya۳ta۳damu vu۳ryamityara rajuura vu۳ҡֆľԮֆʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda. 9ॸJirya۳ntya jmutya۳ jañu۳vye nu۳ñi jiryeyu, samirya jachipiya۳jadamuju۳. 10ॸJiryatiy sasa۳yada Ju۳denu nu۳ñi ti ۳quira tara ratatiy rirya۳jmu۳tya riy jityevay, vurya۳ntya jmu۳tya nu۳ñivajyuu vu۳y, daryatiy vuryi ۳mutya۳ra jaryedo simusiy. 11ॸNi ۳tiy jmu۳tya jiñiquejadata, sa۳ntya nique Ju۳denuju۳; ni ۳tiy jmu۳tya jvaayadata, sa۳ntya jvaay daryasa۳ra۳ju۳tiy sasa۳y Ju۳denu savanu۳yadayu, rirya۳tidye jchana۳tya nijya۳nvay rivani ۳ Ju۳denu, Jesucrístu jtyamu. Simuni ۳ ji ۳ta ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳ vanda, nusu۳yada nutyityu۳ ti ۳ta۳ju۳ ju۳na۳reju۳. Daryani ۳ ra۳ma۳cho۳sara ti ۳ta۳ju۳. Paru۳cha۳riy vicha۳data rirya۳jiyasanta vu۳y 12ॸRavya۳tavay,

ne jirya۳ti ۳tta ra۳jiju۳ jantyasarayu, ratatiy sa۳jantya Ju۳denu nu۳tyu jiidatya nta jirye. Tama۳ tara ti ۳ttasara rani ۳cha, tama۳. 13ॸJirya۳ntya jchana۳chara ramu daryasa۳ra۳ju۳tiy riti ۳ jarupantasa۳da Crístusa۳, jiryatiy jiryeyaru۳ryara, jirya۳tidye jchana۳y jiyaro۳va۳ya۳jadamuju۳, sa۳numatiy dityanura jidyanu۳yada. 14ॸRityi javityiye۳ Crístu jtya jiyadasiy jirye, jirye۳cha variy jchana۳tyasavay riva, tapi ra۳cha Ju۳denu Jnutu danu۳yada jiryiva variy. 15ॸJatyi savicha ji ۳ta ti ۳ jiryetyenu ju۳vi ۳, dantyamu۳y ne paranu۳ni ۳, dantyamu۳y ne va۳cha jvaarya, dantyamu۳y ne ti ۳sa۳ jityenu۳rya, ramutimyu۳ ne rirya۳vichaniy tarani ۳. 16ॸNi ۳tiy vicha jarupantasi ۳ jiryatiy

sasiityari ۳ daryaju۳ni ۳ Crístu, ne sa۳jada variy jichiityari ۳jadiva, sa۳ntya jchana۳tyani ۳ Ju۳denu variy ramusiy. 17ॸRiti ۳ma۳ ji ۳ta rarunda sa۳tidye jo۳ta vichadeda Ju۳denu tara nta riy jiñijya۳nvay, rijyuuchuveda jiyadaju۳. Jiryatiy rajo۳ta munatya vu۳ñijyu۳, nu۳tyurani ۳ntiy ra۳cha tamitya riñijyu۳ rityimyu۳ ne tuva۳churu۳y samitu۳chodamu jiryatiy Ju۳denumusirya. 18ॸParu۳cha۳rimyusityi vu۳ñi ramitya, jiryatiy su۳tedamu samivyevyu۳y, ¿te rirya۳jto۳ variy rityimyu۳ ne datyaru۳ñi ۳ Ju۳denu, te? jiryatiy juuchatavay jarye risa۳ju۳ riy. 19ॸRamuni ۳tiy jiryatiy paru۳cha۳riñube vu۳chiityari ۳ni ۳ Ju۳denu yitedamu, vurya۳ntya jnutatyani ۳ vuryi ۳ntu simu Vuryi ۳ndenu, samiy vu۳vyichadedamu vurya۳ntya jnutatyani ۳ vuryi ۳ntu simu, ni ۳timyu۳ ne quivu۳yada sadatya bayada ju۳na۳re jnu۳yadaju۳ni ۳. Rirya۳jnu۳tya rimyityumiryi Ju۳denu siityari ۳vay

5

1-2ॸJiryatiy

ravyicha Ju۳denu siityari ۳vay jnu۳tyi ۳, ratyu۳chu vijyo۳mujachentirya jiryatiy radyi riva saparu۳tya۳da Crístu, ra۳datya sisa۳ntirya vandantiy, jiryatiy sa۳dityanu Ju۳denu variy simura. Ramuni ۳ rayasanta jirye ratyevay jnu۳tyavay: Jirya۳ntya potyaniy Ju۳denu niquejadata riy sasiityari ۳vay jiquebyimu. Jirya۳ntya jnu۳tyasara vani ۳ra jachityavaryi, Ju۳denu jtedamuju۳, ramuni ۳timyu۳ ne su۳nu۳tyataniy ti ۳ jirye, dantyamu۳y ne jirya۳tidye ca۳na۳rya criquiy rapu۳rya ramusiy. 3ॸDantyamu۳y ne jirya۳saboniy nu۳tyu nutyityu۳miryi Ju۳denu siityari ۳vay; jirye۳cha ji ۳ta jantyasavay samiy vicha۳daju۳ rijyu۳ variy. 4ॸSa۳numatiy ju۳ti ۳ jnu۳tyavay nutyityu۳ Jesús, jichiityari ۳vay jnu۳tyi ۳, jirya۳jmutya۳ variy simusirya jiyaru۳rya vanda parenu day, jiryatimyu۳ ne vana۳y jarapu۳ryara. 5ॸDaryamusintyi rayasanta jirye vadero۳vay, jirya۳ntya tuva۳chu ruumu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1Ьֆɞҡфӕॷ5

417 rimyityumiy. Jirya۳ntya tuva۳chu ti ۳ta۳ju۳ nu۳ñi jirye yimu. Siityejada jachityavay jirye۳cha, nu۳charanuma daryaju۳ Ju۳denu niquejadamu darya: “Sayaro۳nu Ju۳denuni ۳ yinnuva۳ñu, sasa۳y ji ۳ta yimu۳tya۳dani ۳ jiryatimyu۳ ne yinnuva۳ñu dañi ۳.” 6ॸRamuni ۳ jirye۳chasara sabonusavay Ju۳denu datya۳damusiy, sa۳tidye nubesityaniy samiryundamu variy jirye. 7ॸJirya۳ntya jatyara jijechipiya۳jada sanijyu۳, jiryatiy su۳nu۳tyasara daryaju۳ jirye. 8ॸJaryi yinu۳ tyavay jirye۳cha, jirya۳tidye jnu۳tyanumaya۳ sa۳jisiy bayantu nutyityu۳ Satanásiyu, tapi savu۳taya۳sara nijya۳nvañe۳cho۳, ripyarutedaju۳, nu۳tyu nibyi jachi ۳jadacanu. 9ॸJirya۳ntya vanu۳tya jityuva۳chodamu sa۳jisintyiyu, jiryedyetya daryaju۳: ridyetyana۳ya۳ jiryetyevantyirya darya paru۳tya۳dantiy, ti ۳ta۳ju۳ vicha۳divantiy. 10ॸJiryeñumatiy datya taraquideju۳ra paru۳tya۳da sayadaju۳, sa۳ratyanu Ju۳denu samivyejyu۳ variy jirye, sa۳suru۳tyaniy

variy risa۳ju۳ jirye, sa۳vanu۳tyaniy variy jiryentyi. Ni ۳ni ۳ sa۳y ti ۳ta۳ju۳ vu۳rya vuryentyutya۳daju۳, jiryatiy sanatuy jivyichajo vandajomuju۳ vu۳y, sadenu Crístumusiy jiñatuyada ju۳na۳re jnu۳yadaju۳ vu۳y. 11ॸ¡Saju۳ ji ۳ta ra۳chasara vanda nusu۳yada ju۳na۳reju۳! ¡Daryanuma ra۳chajaya۳sara! 12ॸRañú۳mya۳ra jirya caterade jiryejyu۳. Rañú۳y Sinubánutara, ni ۳tiy jiryi ۳tay jityeryi ۳ tuva۳chura. Rayasanta۳siy catera nú۳charata jirye, ratyu۳chuma۳ ji ۳tara si ۳tenu Ju۳denu sa۳yada vuryeyadaju۳. Jirya۳ntya rupade jijechityara. 13ॸRimyu۳chuvay jiryetyevay siityari ۳vajyuuyu, jiryatiy Babinóniyamu vichavaryi, Ju۳denu jaryetasavay jidchavu۳ jirye. Daryantiy samu۳chuvay Márcu jirye, radyenu ri ۳tay daryaju۳ni ۳. 14ॸJirya۳ntya mu۳chuvay Ju۳denu va۳ta۳damu nu۳ñi jiryeyu. Samirya jirye۳cha ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy Jesucrístumu jirye. Sayanuma Pyítru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

RANIJYU۳ VICHARA PYITRU NIQUEJADA CATERAMUNTIY Samu۳chuveda Pyítrubaryi Ju۳denu siityari ۳vay

1

1ॸRay,

Siimyó۳ Pyítru, Jesucrístu muchechirye, sansu۳byi jarye, rañu۳rya catera jiryejyu۳ jiryatiy jiryecherye jidchavu۳ nu۳dyisa۳ra samirya tuva۳choda simu, jiryatiy vase jvaarya daryaju۳ dañi ۳ Ju۳denu day, vuryeyada rá۳ñu Jesucrístu jarye. 2ॸRa۳ma۳ jasa۳y sa۳ntyutya۳da jiryejyu۳, samirya vicha۳da jarye risa۳ju۳, jiryatiy jiryedyetya daryaju۳ni ۳ Ju۳denu, Vu۳yntyityu۳ Jesús jarye. Nu۳tyura vicha۳daju۳ sanatuy Ju۳denu vu۳y 3ॸJu۳denu datya۳damusiy ji ۳ta vuryi ۳mutya۳ra ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vu۳vya۳ta ju۳na۳re jnu۳yadaju۳ra, samirya vu۳vyichadedaju۳ jarye. Vuryi ۳mutya۳ra jiryatiy vu۳dyetyani ۳, ni ۳tiy natuyada jidyirya danu۳yadamusivyu۳y, ramusiy jaryentiy, jiryatiy savichasara sami ۳, jchana۳tyasi ۳. 4ॸRamusiy sasa۳y vu۳rya jiñiquejada jiryatiy jaryi samiryava۳ju۳ra, vurya۳tidye vicha Ju۳denu ju۳devay jidchavu۳ sisa۳ Jesús, jiryatiy vu۳ryamityanimya۳ra jarupadoda, jiryatiy vu۳dyetya۳da va۳cha ni ۳ru۳yadamusiy jijyomura. 5-7ॸRamuni ۳day jirya۳ntya jantya jasa۳choda vani ۳ra jachipiya۳jadatara samirya vichadeda, jityuva۳chodajsa۳ju۳; samirya jiryevyichadedajsa۳ju۳, Ju۳denu niquejada

datya۳da jarye; jiryedyetya۳dajsa۳ju۳, vase jachipiya۳jada jarye; jiryejechipiya۳jadajsa۳ju۳, tapimusiy jachi ۳deda jarye; jiryejechi ۳dedajsa۳ju۳, Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada jarye; jiryejechipiya۳jadajsa۳ju۳, samirya jachityavay vicha۳da jarye; samirya jachityavay vicha۳dajsa۳ju۳, va۳ta۳da jarye. 8ॸDaryasa۳ra۳ju۳tiy jiryevyicha darya, jirya۳jiriryi ۳ jaryivya۳ju۳ ramu, ne ra۳ma۳cho۳ mitya jiryivaayada variy, ra۳sa۳y ji ۳ta variy, jirya۳tidye datya sanchiy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu. 9ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sasu۳tye darya vicha۳da, ni ۳ni ۳ ma۳cho۳ nu۳tyu ni ۳sipyuryi, rírumya۳ sani ۳siy, jiryatiy sajachipumya۳ daryaju۳ra jiryatiy sani pu۳yada Ju۳denu sivasirya ta۳riy jijyuuchuveda, (ne sa۳diy riva sa۳ntyutya۳da nu۳day). 10ॸRamuni ۳tiy, ratyeryi ۳veda, jirya۳ntya jantya sura۳jada vani ۳rava۳ju۳ra jiñatucha۳da ju۳na۳re jnu۳yadaju۳, jiryejeryetasa۳da jarye. Jiryetyi jvaaryu۳chara darya, ne jirya۳no۳tay variy sanu۳jisiy. 11ॸDaryamusiñi ۳day sa۳sa۳chara mitya Ju۳denura jirya۳tidye jay samirya Vu۳yntyityu۳ nusu۳jyomuju۳, ju۳na۳reju۳, jiryatiy vuryeyada rá۳ñu nusu۳jyo darya. 12ॸRamuni ۳ rajechipityaja۳taniryu۳y jiryerya jirya datyadoda, dañuma dyetya jiryeñi datyara, jiryevyichanuma surravay si ۳tenu datyadodamuntiy jiryatiy jiryimura. 13-14ॸJo, rajechipiya۳ samirya jachipityatadeda jirye

418 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2Ьֆɞҡфӕॷ1ٍॷ2

419 jasicha۳ra۳ju۳tiy rame۳cho۳ riva jirya su۳ta۳myu, tapi radyetya ra۳diiy varenu jiyusiy, jirya su۳ta۳y jarichiy, daryani ۳ sadityadoda Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu daryaju۳ ray. 15ॸRa۳numa jantya ra۳tidye ma۳cho۳ tara, ratatiy jirya۳jachipityaja۳sara ri ۳bivantirya jirya datyadodantiy. Sisa۳ datyavay diyada riva Crístu danu۳yada 16ॸNu۳chiityari ۳vitya ji ۳tara quivu۳yada tu۳choda day jasityi nu۳dyetyadoda sanchiy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu, nu۳tyura sivaayadara mityamusiy ju۳dejada, nu۳tyeryivye sa۳jniy ju۳na۳ntyi. Nu۳dyiyada ji ۳ta jiñi ۳sitya riva sadanu۳yada. 17ॸTapi su۳mutya۳jada Vu۳jye۳ Ju۳denumusirya vanda, rirya۳tiche nijya۳nvay variy sanijyu۳ jasityi rara۳yada Vu۳jye۳ niquejada vanda vichajomusiy: “Ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu radyenu jaryi ravya۳tasi ۳; ri ۳chana۳tyasara jaryiñi ۳.” 18ॸNu۳tyuva۳choda ji ۳tara saniquejada jarichumusiy jiryatiy nu۳vyicha۳da sisa۳ ja۳mumusimyu, jiryatiy sadityadodara jidyá jasiy. 19ॸRamusiy vu۳dyetya jaryivya۳ju۳, si ۳tenu daryá riñiquejada Ju۳denuju۳ tu۳chuvadye. Samirya ra۳cha jiryetyi jnu۳y riñiquejada nu۳charana۳cho۳, nu۳tyu vuryi ۳nu۳tyi no۳no۳na۳cho۳ ͑ӕЙΎËӕĀɗ‫ڏ‬ nubesiy. Jirya۳jnu۳y rana۳cho۳ ra۳sa۳chadajiju۳ jasityi sa۳no۳no۳nu۳y Jesús jidyetya۳data jiryejechimyu. 20-21ॸJirya۳ma۳ datya munatyara jirya; ne ru۳ndejada Ju۳denuju۳ tu۳chuvay jidyirya jachipiya۳jadamusirya tara niquejada, tapi ne riñiquenu۳yadara vinu ratiy riñiqueru۳y. Riñiquenu۳yada ji ۳ta Ju۳denuju۳, jiryatiy saniquetadeda Su۳ntu riy.

Ru۳tu۳yada yitay Ju۳denuju۳ tu۳chuvayu

2

1ॸRivyichanu۳yada ji ۳ta nijya۳nvay ta۳rintyi, ru۳tu۳yada yitay Ju۳denuju۳ tu۳chuvayu. Darya rirye۳Ëȍʮɗфֆľнӕľ¡ֆɗ‫ڏ‬

muntiy rityi jitye nijya۳nvañiya۳resirya taji datyadoda, jiryatiy parutedaju۳ra. Rirya۳caray si ۳tenu niquejadajisiy jasicha۳ra۳ju۳tiy rirya۳rrachuni ۳ Vu۳yntyityu۳, ni ۳tiy murichedodara rijyuuchuveda murichirya jiyadaju۳. Rirya۳parutay mityamusiy ru۳co۳siy. 2ॸRirya۳siityari ۳ фʮӕӕԮֆԮфɗֆʮɗËֆĀ͑‫ڏ‬ vedamu riy, rirya۳javityiye۳ tavay variy rivara vu۳chiityari ۳jada si ۳tenu Ju۳denu nú۳va. 3ॸJiryatiy rivyichasara criquiy ca۳na۳yadacanumiy, rirya۳ca۳na۳ryu۳y jiryimuntidyerya criquintyidye, quivu۳yada datyadodata. Sabamya۳ Ju۳denu ta۳riy taji vichadedaju۳ riy, ne sa۳jiituy ripyaruteda rundajisiy. 4ॸNe riryamitya۳da ji ۳ta Ju۳denutuunu vichavay jijyuuchuvedivasirya. Sajatya۳da Ju۳denu diijyomuju۳ riy, sabayada tanuvu۳nujovimu variryi, nupocudinube rivyicha puchusavay cadyidyaju۳u۳ta ravimu, taji vichadeda rundajiju۳. 5ॸDantyamu۳y ne riryamitya۳da nijya۳nvay munatyavay, ripyaruteda ji ۳ta ja۳mu nijya۳mu, jamirya vicha۳daco۳siy. Riryamitya۳da ji ۳ta vinu Novévedabay, mu۳nvañijyatemusiy, ʮɗфֆҡɗֆѸĀҡֆ‫ڏ‬ doda Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jada daryaju۳ riy nijya۳nvay. 6ॸDaryani ۳day sarupeda Ju۳denu jiidatyara Sodómantiy, Comórra jarye, rama۳cho۳ mitya jurujuu rivasiy variy, rirya۳tidye datya variy nijya۳nvay, nu۳tyura savichanichara riy jamirya vichavay. 7ॸSaramitya۳da ji ۳ta nu۳ vanu sami ۳, Dótu jtyati ۳bay, ni ۳tiy paru۳tya۳da nicyara۳y vicha۳daju۳yu, jiryatiy rivyichanu۳yada satuunu vichavabe cadnamiy. 8ॸTapi jiryatiy savicha۳da sami ۳ riquebyimu, su۳nu۳yadara jamirya rivyicha۳da, satuva۳chodara nicyara۳y riñiquejada, sajachiy ratya۳mu jipyaru۳tyanu۳yada riva ranchiyu. 9ॸDaryani ۳day sadatya ji ۳ta Vu۳yntyityu۳ ramityadeda jantya۳danubesivyu۳y, vu۳ryityi jachipiya۳sara sanijyu۳;

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

420

2Ьֆɞҡфӕॷ2ٍॷ3 sadatyantiy bayada paruteda rundajiju۳ riy jamirya vichavay. 10ॸDaryani ۳day rivyicha rityi siityari ۳sarara jidyirya ni ۳ru۳chara rapu۳rya, rirrachura nusu۳yada risa۳ju۳. Rivyicha jiñijyu۳ jachipiya۳vay, jamirya vichavay risa۳ju۳ riy, richuvu۳yasa۳damu yavityiye۳ryi vandamu vichavay, jiryatiy jarichumu vichavaryi. 11ॸJu۳denu tuunu vichavay ji ۳ta, dañuma riñi ۳cha jaryi datyavay ruumusiy jivye jamirya vichavay, jaryi vanu۳vye risa۳ju۳ riy, tama۳ riñi javityiye۳ Ju۳denu diya riy vandamu vichavay, tama۳. 12ॸѠɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara jivye vaduy nu۳tyu java۳da dusi ۳, datyi ۳sa۳miy risa۳ju۳ variryi. Rirya۳parutay ti ۳ta۳ju۳ va۳cha jivyicha۳danubesiy, rirya۳vityiye۳ jidyetyi ۳sa۳damu daryaju۳ra tara. 13ॸRirya۳jmutya۳ varirya taji vichadeda ru۳co۳siy. Ru۳canurya jarupadoda ju۳daca۳. Rivyicha nicyara۳y, nu۳tyu rupa۳tavay, tapi ru۳canuy jibyeda quivu۳vye jiryisa۳, jasityi jiryi ۳myi vatajuu Ju۳denu va۳ta۳damu. 14ॸRivya۳tasara jiñi ۳sitya riñe۳cho۳ cadnatumiy, ne ripyaru۳ryu۳y riva juuchuveda. Rirya۳tachu riy vadiiryo۳ jachipiya۳vay, rirya۳tidye sipyata tara ruumusiy variy; rivyiche۳chavañumadayu. ¡Paruti ۳savay ji ۳ta Ju۳denu jtedamuju۳ daryi! 15ॸRicyarema۳ Ju۳denu nu۳jisiyu, jiryatiy rityochedara sanú۳va rupiyada, richiityari ۳jada daryaju۳ra sacarayada Badámubay, Beyórubay denubay. Dañuma savicha۳da Badámubay Ju۳denuju۳ tu۳chu۳, saca۳na۳ryu۳yadara criquiy taji vichadeda murichirya. 16ॸSanique۳tya ji ۳ta Ju۳denu rivani ۳, jiryatiy saniquetaniñi ۳ sacavañu, nijya۳mi ۳ niquejadata, sani paru۳tyaniryu۳y ratara sadatyi ۳sa۳da. 17ॸRivyichasara ji ۳ta jivye quivu۳vye nu۳tyu ja۳ryijyo susa۳rya, nu۳ҡֆӕфЙӕфֆľ‫ڏ‬ jerya jatyasara riichota (rañuma jmu nutasara ja۳vyedaju۳), sabay Ju۳denura nupocudi ju۳na۳reju۳ rijyu۳, rirya۳tidye

vichasara ranube ti ۳ta۳ju۳. 18ॸѠɗ͖ɗнӕľ͑ӕ‫ڏ‬ matiy ja۳mura niquejadata mitya yinnuva۳yadamu, rirya۳tachu ji ۳ta vu۳vyu۳ ni ۳ru۳yadata riy vadi pi ۳ru۳vye; rirya۳tachu cadnavedacanuyadata riy, jiryatiy radtaday richipyatesiy caravye cabyimusiy. 19ॸRu۳ntatyara samirya vicha۳da ruuva, riñi ۳ ji ۳ta riñi ۳cha jarupadoda muchechimyi, tapi rasabodedamusiy vu۳vyicha muchechimyi raju۳ variy. 20ॸˇфֆɗ͑ф‫ڏ‬ numa ji ۳ta ra۳cha rijyu۳ rityi ju۳rityaniy ju۳na۳y jarupadodatayu, rivyicha variy vuunusavay ramuju۳ntiy, jasityi ribeñu۳yada ra۳jisiy Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumuju۳yu, ridyetya variy vuryeyada rá۳ñu dañi ۳. 21ॸSamirya raryicha rijyu۳ tama۳ ridyetya۳dara Ju۳denu nú۳, rivatiy vu۳cheryerya samirya vichasa۳da sadiya; ridyetyama۳ daryaju۳ra su۳teda Ju۳denu samivyeryi, rirya۳numitya variy ra۳jisiy samirya saniquejadayu, jiryatiy riryi ۳mutya۳ samitu۳chodamura. 22ॸRito۳ma۳ si ۳tenu niquejada riñiy: “Nibyi rapu۳y jbyedantirya jiyaniya۳ntiy; cuchityoda rapu۳rya vichasara daryantiy, samiy suutasanu۳dyenumatiy naryicha, nanujatyi ta۳rya۳da mucadito۳muju۳ntiy, jasityi nanusiichunuja۳ ramuyu.” Sa۳jatyi jvi ۳jada Vu۳yntyityu۳ Jesúsntiy

3

1-2ॸRataryaraju۳

rañu۳rya catera jiryejyu۳, ravya۳tavay, ramutiy rajechipiya۳taniy jirye rantyityura jachipiya۳jadata, jirya۳tidye jachipiya۳ ranijyu۳ riñiquejada Ju۳denuju۳ tu۳chuvay jiryatiy riñiquenu۳yada ta۳rirya, nu۳ñiquejadantiy jiryatiy nu۳vyicha sansu۳byimiy Vu۳yntyityu۳ vuryeyada rá۳ñu. 3ॸVu۳dyetya daryaju۳ munatya, rirya۳jti ۳sara javiryu۳tya۳dacanumiy jarupadodaju۳. Rirya۳siityari ۳sarara jidyirya ni ۳ru۳chara. 4ॸRirya۳ʮҡֆʮфӕЙĀΎ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

2Ьֆɞҡфӕॷ3

421 damu variy: “¿Tenumara sivi ۳jada jiryatiy su۳teda ya۳jvi ۳, te? Ridyiimya۳ ji ۳ta vu۳jye۳vyeda, rama۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳ diyesa۳ra۳ju۳ daryatiy ravichanu۳yada ju۳dejada rundamu, saryi jnivya۳.” 5ॸNe ridyetyaru۳y daryaju۳ nu۳tyuramusiy su۳ndejada Ju۳denu yitedamuju۳ra jarichu, mucadi jarye; ravichanu۳yada mucadi variy raparudamu ja۳, ravichanu۳yada ru۳ve jarichuncha, rurantiy mucadijariy varintyi. 6ॸSu۳vatyiyada Ju۳denu variy Novébay rundamura mucadi, jirya ja۳mu nijya۳sumata su۳vatyiyadariy nijya۳nvay. 7ॸDaryani ۳day, su۳tedamu jibeyada yavatya۳da rundajiju۳ra jarichu, mucadi jarye jiryatiy vu۳vyichasara rancha, sa۳tidye paruta jiidatya varirya, nijya۳nvay jarye risa۳ju۳ rityimyu۳ ne tuva۳churu۳y simu. 8ॸNe jirye۳cha datyi ۳sa۳miy, ravya۳tavay. Vu۳yntyityu۳ diya ji ۳ta tarundaqui nu۳tyu taraqui vara۳nca nijya۳ day, vara۳nca nijya۳ ji ۳ta nu۳tyu tarundaquide sadiyantiy. 9ॸTama۳ sajachipurya yiteda, tama۳, daryatiy rijechipiya۳ tavay sanijyu۳. Sajachi ۳nijeya۳sara ja۳muca۳ vu۳jyu۳yu, jiryatiy sava۳ta vurya۳paru۳y riva taji jachipiya۳jada, ne vurya۳parutay variñu۳day. 10ॸSivi ۳jada runda ji ۳ta ra۳jvi ۳ vu۳ñiya۳resiy, nu۳tyu sivi ۳ paranu۳ni ۳ daryá, jasityi ra۳baryi ۳sara jarichu ru۳vataryamusiy, ¡turu۳n! puryi ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳ varirya, jdarichiy ji ۳ta ra۳dochara vaniquimusiy, mucadi jarye ra۳rupamyu۳chara, riva vichara ti ۳ta۳ju۳ yisa۳ju۳. 11-12ॸJiryatiy ra۳parutachara jirya ti ۳ta۳ju۳, rityi tuva۳chu simu Vu۳jye۳, vurya۳ntya siityari ۳ra samitu۳choda,

vurya۳ntya jachipiya۳sara samiy sanijyu۳, jiryatiy vu۳yntuy ra۳jiju۳ Ju۳denu runda, vurya۳jvaay vani ۳ramu variy ramuju۳ra, ramutiy sa۳parutara jarichu jiidatya; jdarichijyuu jarye ra۳doy vaniquimusiy. 13ॸJadchiy ji ۳ta vu۳ yntuy ra۳jiju۳ vadi jarichu, vadi mucadi jarye, darya su۳teda variy, jasityi vurya۳vichasara samivye sisa۳ ti ۳ta۳ju۳. 14ॸRamuni ۳day, ravya۳tavay, jiryatiy vu۳yntuy ra۳jiju۳ jirya, vurya۳ntya jnu۳y sa۳diy samivye vuryiva, ne taji nta sa۳diy vuryiva, vurya۳ma۳cho۳ samirya vu۳jechimyu variy. 15ॸVurya۳jachipiya۳ ranchiy Vu۳yntyityu۳ nutuyada sa۳tidye ramityaniy vuryivasirya vu۳jyuuchuveda, daryatiy sanu۳mya۳ vu۳tyeryi ۳ va۳tasi ۳ Pávuru caterava jiryejyu۳ra, daryasa۳ra۳ju۳tiy sasa۳yada Ju۳denu datya۳daju۳ni ۳. 16ॸDaryani ۳day sanu۳yada ratarya jicyateravantiy. Saniquejadajuve ji ۳ta surra niquejada day, ne vana۳y datyasara varenura. Ricyare datyi ۳sa۳miy tajijyu۳фѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jada suro۳, vadiiryo۳vavyeda vatajuu rusa۳ju۳; daryaday ricyarentirya ratarya niquejada nu۳charantiy, ridyirya carayadaju۳. 17ॸJirya۳jnu۳y ra۳jisiy, ravya۳tavay, jiryatiy jiryedyetya ji ۳tyaju۳ ranchiy, ne jirya۳paru۳y riva surra jachipiya۳jada variñu۳day, jiryeñuma caray jamirya vichavatya variy. 18ॸJirya۳ntya ja۳vye jidyetya۳damu jiryatiy sadatyanu vuryeyada rá۳ñu Jesucrístu vu۳y, sadatyanu ranchiy jiryatiy sasa۳y mitya vu۳rya. ¡Vanda ra۳chasara sanijyu۳ diye, ju۳na۳reju۳ jarye ti ۳ta۳ju۳! Sayanuma Pyítru

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

MUNATYA NU۳ CHARA JUAN CATERA Savichasara Jesucrístu jnu۳tya۳ niquejadati ۳

1

1ॸNu۳tyu۳chu vijyo۳mujachera jiryatiy savichanu۳yada rajo۳ta۳damusiy, nu۳y ji ۳ta tuva۳chodani ۳, nu۳dyiyada jiñi ۳sitya variy siva, nu۳ñi ۳nu۳y variy sana۳cho۳. Nu۳dyivaayada ji ۳ta jijyomututani ۳ ni ۳tiy vichasara Ju۳denu niquejada ja۳muca۳ jnu۳yadaju۳. 2ॸSadityadoda ji ۳ta ti ۳ta۳ju۳yu ni ۳tiy sa۳y vu۳rya ja۳muca۳ jnu۳yada yisa۳ju۳, nu۳dyiyada variy siva, nu۳tyu۳chu vijyo۳mujache diye jiryivantiñi ۳, nu۳dyetyanu variy jirye sanchintyi ni ۳tiy ra۳sa۳y ja۳muca۳ jnu۳yada ti ۳ta۳ju۳ vu۳y. Ta۳riñuma savichanu۳yada ji ۳ta sisa۳ Vu۳jye۳ Ju۳denu, samu۳ti ۳jada mityamusiy nu۳dyimu. 3ॸNu۳tyu۳chu diye jiryivara jiryatiy nu۳dyiyada siva, nu۳tyuva۳choda variy sadatyadodana۳cho۳, jirya۳tidye vichasara vatajuu nu۳dyisa۳, nu۳tyu nu۳y vichasara sisa۳ Vu۳jye۳, sadenu Jesucrístujsa۳ jarye. 4ॸNu۳ñu۳y caterava jiryejyu۳ra, ra۳tidye jto۳sara jiryi ۳chana۳yada variy ti ۳ta۳ju۳.

Ni ۳numa Ju۳denu rañi ۳cha si ۳tenu no۳no۳ nu۳jyu۳ 5ॸRanuma

si ۳tenu rani ۳cha tu۳choda jiryatiy Jesucrístu datyadoda nu۳y, nu۳tyu۳chu diye jiryivara: Ni ۳ni ۳ Ju۳denu si ۳tenu vanda no۳no۳nu۳rya, ne tarade nupocudi saniy (jiryatimyu۳ ne vana۳y sajuuchuvay). 6ॸVuryi ۳tatyi vu۳vyicha sisa۳ Ju۳denu varicha۳ra۳ju۳ day, vu۳ryupiñe۳ya۳numatiy nupocudinube

variy, jiryatiy vu۳vyichasara va۳cha jvayadacanumiy, vu۳quivu۳y variy vu۳ñiquejadata, ti ۳ta۳ju۳ vu۳vyicha۳data jarye. 7ॸVu۳vyichanumatiy vandata nu۳tyu Ju۳denu, jasiy ji ۳ta vurye۳cha vatajuu Ju۳denumu tuva۳chuvay, rapu۳chara Jesucrístu diiyada variy vuryivasirya vu۳jyuuchuveda ti ۳ta۳ju۳. 8ॸVuryi ۳tatyi ne juuchuvedatavadyevyu۳y, vu۳quivu۳chu darya niquejadata vu۳y, ne vu۳jechipiya۳ si ۳tenu samirya variy. 9ॸVu۳ryityi tu۳chu Ju۳denuva ti ۳ta۳ju۳ra vu۳jyuuchuveda, ni ۳ni ۳ ji ۳ta samirya vichara, sa۳vichaniy si ۳tenu yitedamu varivyu۳y; jiryatiy vase vicharani ۳ sa۳ramityaniy vuryivasirya vu۳jyuuchuveda, taji vicha۳da sa۳pu۳y ti ۳ta۳ju۳ vu۳jechivyasiy varintyi. 10ॸVuryi ۳tatyi ne vu۳jyuuchuvay, quivu۳rya vuryi ۳tay variñi ۳ Ju۳denu, ne tara jna۳y saniquejada vu۳jechimyu variy. Savichasara Jesucrístu vuryeyada rá۳ñu

2

1ॸDeramiy,

rañu۳y jiryejyu۳ra catera jiryedyetya۳daju۳, jiryeñuma juuchuvay. Ti ۳tiy ra۳ʮӕӕËȍӕԮֆʮɗфֆľнӕľ‫ڏ‬ byimusiy, jasiñi ۳ vuryeyadaju۳ niquenu Jesucrístu, Vu۳jye۳ Ju۳denu diya; ni ۳ni ۳ ji ۳ta si ۳tenu niquera. 2ॸNi ۳ni ۳ jnutatya۳da vu۳jyuuchuveda vichadeda jiyadaju۳yu, savichaniy Ju۳denu mudodatani ۳ vu۳jyuuchuveda murichirya, ne vinu vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳, ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavay juuchuveda jiyadaju۳ jarye. 3ॸSi ۳tenunumatiy vu۳dyetyani ۳, vu۳chiitye variy saniquejadana۳cho۳. 4ॸNi ۳tiy jtay:

422 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

423

1ˇӕ͑ॷ2

“Radyetyani ۳ Ju۳denu,” netimyu۳ ne sasiitye variy saniquejadamu, saquivu۳y, ne sajachipiya۳ si ۳tenu samiy variy sanijyu۳. 5ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta ni ۳ҡɗֆѸɗɗҡֆľѸ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu, sadatyama۳ variy rito۳jada Ju۳denu va۳ta۳da si ۳tenu yimuju۳. Daryamusiñi ۳day vu۳dyetya vu۳vyichasara simu. 6ॸNi ۳tiy nique: “Ravyichasara simu Ju۳denu,” sa۳ma۳ vicha nu۳tyu Jesucrístutiy vichanu۳yada darya. Vadira saniquejada 7ॸRavya۳tavay,

ne rañu۳y jiryejyu۳ra vadi niquejada. Ranuma rani ۳cha ta۳rirya niquejada, jiryatiy jiryetyuva۳chodamusiy yimu darya. Ranuma rani ۳cha Ju۳denu niquejada, jiryatiy jiryetyuva۳choda ta۳rirya. 8ॸJadchiy ji ۳tantiy jiryatiy rañu۳y jiryejyu۳ra, vadi niquejada day. Radyi si ۳tenu niquejada riva, tapi darya savichadeda Crístura, jirye jerye vichaniy daryantirya, raramiryu۳y nupocudi daryaju۳, sadanu۳ñuma si ۳tenu no۳no۳ ru۳bivaju۳. 9ॸMi ۳ni ۳tyi nique: “Ray ji ۳ta vichasara no۳no۳damu,” rivasityi samiryeñi ۳ jityeryi ۳, ѸԮɗËȍ͑ӕЙΎËӕĀɗ‫ڏ‬ nube diyesa۳ra۳ju۳ variy. 10ॸMi ۳ni ۳tyi va۳ta jaryiñi ۳ jityeryi ۳, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara no۳no۳damu, ne tara jna۳y jamirya vichasa۳da juuchuvedaju۳ simu. 11ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy samiryeñi ۳ jityeryi ۳ day, ѸԮɗËȍ‫ڏ‬ sara variy nupocudinube, sarupiñe۳ya۳ nupocudinube variy, ne sadatya variy te ra۳jiya, jiryatiy puryesara daryaju۳ra sani ۳siy nupocudimusiy. 12ॸRañu۳y jiryejyu۳ deramiy, tapi saramityaniy Ju۳Āľ͑ӕфʮɗфֆľʮֆӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda Jesucrístu diiyadata. 13ॸRañu۳y jiryejyu۳ ja۳myi, jiryedyetyama۳ daryaju۳ni ۳ ni ۳tiy vicha۳da rajo۳ttya۳musiy. Rañu۳y jiryejyu۳ vadero۳vay, jiryevyuunuma۳ daryaju۳ni ۳ nicyara۳y vichadeda ja۳mi ۳. Rañu۳yada jiryejyu۳ deramiy, jiryedyetyama۳ daryaju۳ni ۳ Vu۳jye۳.

14ॸRañu۳yada jiryejyu۳ ja۳myi, jiryedyetyama۳ daryaju۳ni ۳ ni ۳tiy vicha۳da rajo۳ttya۳musiy. Rañu۳yada jiryejyu۳ vadero۳vay, tapi jiryevyicha vani ۳ravay, rama۳cho۳ daryaju۳ Ju۳denu niquejada jiryejechimyu risa۳ju۳, jiryevyuunuma۳ ratani ۳ nicyara۳y vichadeda ja۳mi ۳. 15ॸNe vurya۳ni ۳ru۳rya mucadiva vicha۳da nu۳day, dantyamu۳y ne jiryatiy rivara tara. Mi ۳ni ۳tyi ni ۳ru۳rya riva jvaachara, ne sadatya varirya Vu۳jye۳ va۳ta۳da. 16ॸTapi ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy mucadiva vicharara, nu۳tyu vu۳dyirya ni ۳ru۳chara vu۳vyu۳mura; daryantiy jiryatiy vu۳ñi ۳sitya vu۳dyi riva samirya nta tara, vu۳ñi ۳ru۳y varirya; daryantiy jiryatiy vu۳vyicharu۳y jaryi taratavay; ne ru۳nday jirya Ju۳denumusiy, nicyara۳y vichadeda ja۳mi ۳musiy ji ۳ta darya. 17ॸMucadi ra۳baryi ۳ ti ۳ta۳ju۳, bayantu ni ۳ru۳tyanichara jarye ra۳baryi ۳ risa۳ju۳; mi ۳ni ۳tyi jvaarya Ju۳denu va۳tara, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jnu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ variy.

Jasidyeryi Crístujisiy quivu۳chuvay 18ॸDeramiy,

ranuma ji ۳ta vu۳vyicha tamitya rundamu siti ۳jadajisiy. Darya jiryetyuva۳chuma۳ sa۳jti ۳ Crístu jiyaro۳nú۳, rivyichanuma diye rajuu Crístu jiyaro۳núvay, ramuni ۳tiy vu۳dyetya tamitya rundamunuma vu۳vyicha. 19ॸRichipyatamya۳ vuryisa۳siy jiryatimyu۳ ne rivyichanu۳yada si ۳tenu vu۳tyevay. Vu۳tyevatyi si ۳tenu riryicha, riryi ma۳cho۳ variy vuryisa۳. Richipyateda ji ۳ta ra۳tidye vicha jvadichara variy vu۳jyu۳ jiryatiy ne rivyicha ti ۳ta۳ju۳ si ۳tenu vu۳ҡֆľԮֆˇľѸӕËфɞѸ‫ڏ‬ tumu day. 20ॸJirye ji ۳ta jmutya۳jadani ۳ Su۳ntu, tapi Ju۳denu jaryeti ۳ jaryetavay daryaju۳ jiryedye. Su۳ntumusiy jiryedyetya ti ۳ta۳ju۳ variy. 21ॸNe rañu۳y jiryejyu۳ jiryatimyu۳ ne jiryedyetya tara si ۳tenu, rañu۳y ji ۳ta jiryatiy jiryedyetyama۳ra, jiryedyetya ne tara jna۳y quivu۳yada si ۳ҡľ͑ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damu. 22ॸNi ۳ni ۳ ji ۳ta quivu۳rya day ni ۳tiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ˇӕ͑ॷ2ٍॷ3

424

nique Jesús nchiy: “Tama۳ Ju۳denu jaryeti ۳ day.” Ni ۳ni ۳ vicha Crístu jiyaro۳nú۳, tapi ne sadatyaru۳ñi ۳ Vu۳jye۳, dantyamu۳y ne sadenu. 23ॸMi ۳ni ۳tyi nique: “Ne Vu۳jye۳dyenu Jesús day,” ne sadatya variñi ۳ Vu۳jye۳. Mi ۳ni ۳tyi nique: “Ju۳denudenu Jesús day,” sadatyantiñi ۳ Vu۳jye۳ varintyi. 24ॸRa۳ntya ma۳cho۳ si ۳tenu niquejada jiryejechimyuju۳ jiryatiy jiryetyuva۳choda rajo۳ttya۳musirya. Varityi rama۳cho۳ jiryetyuva۳choda niquejada jijechivya, jirya۳ma۳cho۳ simu Vu۳jye۳ variy, sadenumu jarye. 25ॸSu۳teda si ۳tenu daryaju۳ vuryiva: “Ra۳sa۳y ju۳na۳re jnu۳yadaju۳ jirye.” 26ॸRañu۳rya jirya jiryejyu۳ jirya۳tidye datya jatachuvanchiy. 27ॸJiryatiy sasa۳yada Ju۳denu jiryejeryetasa۳damu Yintu jirye, sa۳chasara variy jiryimu, ne jirya۳va۳tara nijya۳mi ۳ datyadoda jadchiñu۳day. Su۳ntu ji ۳ta datyanusara ti ۳ta۳ju۳ jirye, si ۳tenu sadatyanu, ne saquivu۳y. Jirya۳ma۳ vichasara variy simu, daryatiy sadatyanu Su۳ntu jiryedye. Ju۳denu dadyeñu 28ॸDiye

ji ۳ta deramiy, jirya۳ntya vichasara simu, vu۳ñuma janumitye vurya۳na۳damu sa۳jisiy sa۳numatiy jvi ۳. 29ॸJiryatiy vu۳dyetya si ۳tenu vaseni ۳ Ju۳denu, ramutiy vu۳dyetya varintyi rivyicha sadadyeñu ti ۳ta۳ju۳ vase vichavay. 1ॸJirya۳jnu۳y ta۳ jaryi samiy va۳ta۳damu sava۳ta۳da Ju۳denu vu۳y, jiryatiy su۳teda jidyedyeñu daryaju۳ vu۳y. Daryani ۳ vu۳vyichasarantiy. Ramuni ۳mu۳y ne ridyetyaru۳y mucadi ja۳nvavyu۳y, jiryatimyu۳ ne ridyetyaru۳y daryaju۳ni ۳ Vu۳jye۳. 2ॸRavya۳tavay, Ju۳denu dadye͖ӕ‫ڏ‬ numa diye vu۳y. Ne jvadichara didye nu۳tyurani ۳ntiy vurye۳cha; vu۳dyetya ji ۳ta sa۳numatiy jvi ۳, vurye۳cha nu۳tyuni ۳ daryá, tapi vurya۳diy miryani ۳ variy siva, nu۳tyurateni ۳. 3ॸMi ۳ni ۳tyi jachipiya۳

3

nutuyada sa۳jiju۳, sapu۳jeya۳sara ratayu, sa۳tidye vicha۳siy samirya jvadirya daryatiy savichasara Crístu. 4ॸMi ۳ni ۳tyi juuchuvachara, sanique۳tta varirya Ju۳denu niquejada, tapi ni ۳tiy ne tuva۳churu۳y niquejadana۳cho۳ sajuuchuva ñuma varidye. 5ॸJiryedyetya sadityadoda Ju۳denuni ۳ Crístu sa۳tidye ramityanirya vu۳jyuuchuveda, ne tara ju۳na۳ֆʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda daryaju۳ siva, mitya. 6ॸNi ۳tiy vichasara simu, ne sajuuchuvay variy. Ni ۳tiy juuchuvachara, ne sadiy siva didye, dantyamu۳y ne sadatyani ۳. 7ॸDeramiy, ne jirya۳quivu۳chutaniyu, ni ۳tiy vichasara vase jvaarya, sa۳jtay Ju۳denu sami ۳ni ۳ nu۳tyu Crístutiy vichasara sami ۳. 8ॸNi ۳tiy vichasara juuchuvedacanu savicha bayantu nutyityu۳musi ۳, tapi savichasara bayantu quivu۳фֆʮӕӕËȍӕԮľ‫ڏ‬ dacanu rajo۳ttya۳musiy. Ramuni ۳tiy sadityanu Vu۳jye۳ñi ۳ jidyenu, sa۳tidye paruta varirya bayantu nutyityu۳ jvaayada. 9ॸNi ۳tiy vicha pi ۳ru۳ñu Ju۳denumusiy, ͑ľѸԮɗËȍѸфʮӕӕËȍӕԮľ‫ڏ‬ dacanu, jiryatiy ravicha Ju۳denu jnu۳tya۳ simu. Ne vana۳ֆѸԮɗËȍѸфʮӕӕËȍӕԮľĀ‫ڏ‬ canu jiryatiy sapi ۳ru۳y Ju۳denumusiy daryaju۳ day. 10ॸVurya۳datya riy muvyerya Ju۳denu dadyeñu, vurya۳datyantiryi muvyerya quivu۳rya dadyeñu day. Mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne vichasara vase, ne sani ۳cha Ju۳denu denu variy, dantyamu۳y ne ni ۳timyu۳ ne va۳tasarani ۳ jityeryi ۳. Vurya۳va۳tasara nu۳ñivajyuu vu۳y 11ॸJiryatirya

tu۳choda jiryatiy jiryetyuva۳choda jo۳ta۳dara: “Vurya۳ntya va۳tasara nu۳ñivajyuu vu۳y.” 12ॸNe vurye۳cha nu۳tyu Cayí ۳bay. Savichanu۳yada ji ۳ta bayantu nutyityu۳musi ۳, su۳veda daryaju۳ni ۳ jityeryi ۳ Abénubay. ¿Nu۳tyuramusiy su۳vedani ۳, nu۳tyuramusiy? Jiryatiy sataryi ۳ vicha۳da sami ۳ Ju۳denu diya, ni ۳ ji ۳tamu۳y; ramuni ۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ˇӕ͑ॷ3ٍॷ4

425 su۳veda Cayí ۳bañi ۳ jityeryi ۳ Abénubay. jirya۳ti ۳tta varirya, ratyeryi ۳veda, jiryatiy rimyirye mucadi ja۳nvay jirye. 14ॸVu۳dyetya ji ۳ta vu۳фֆ̲ɗҡֆĀɗɗֆĀ‫ڏ‬ musiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳, jiryatiy vu۳vya۳tasara daryaju۳ daryi vu۳tyeryi ۳veda day. Mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne va۳tani ۳ jityeryi ۳, sama۳cho۳ variy diiyasi ۳, ne sa۳jnu۳jeya۳sara Ju۳denujsa۳. 15ॸMi ۳ni ۳tyi miryeñi ۳ jityeryi ۳, nu۳tyu jvi ۳ nta savicha variy; vu۳dyetya ji ۳ta ne ju۳na۳reju۳ jnu۳yasi ۳ dañi ۳ ju۳vi ۳ day. 16ॸJiryatiy sabatyeda Jesús vuryeyadaju۳, ramuni ۳ vu۳dyetyara sava۳ta۳da variy. Daryamuni ۳day vurya۳ntya batye vu۳tyeryi ۳veda jiyadaju۳ntiy. 17ॸNi ۳tiy vicha۳da jaryi tarati ۳, sani dityi siva jityeryi ۳ jantyuyani ۳, netimyu۳ ne sa۳ntyutyaru۳y taratani ۳, saryityi jbay variy sa۳jisidyerya, nu۳tyichiy ra۳cha Ju۳denu va۳tara sajachimyu, nu۳tyichiy. 18ॸDeramiy, vurya۳ntya va۳ta si ۳tenu samivyu۳y, ne vinu vu۳ñiquejadata. Vurya۳dityanura vu۳vya۳ta۳da jiryatiy vuryi ۳mu۳tyani ۳ ti ۳, rani ۳ ji ۳ta si ۳tenute day. 13ॸNe

Nu۳ryamusiy vu۳ryi vicha vu۳chuvu۳yasa۳damu Ju۳denu tuunu 19ॸVu۳vya۳tatiy

si ۳tenu riy tavay, vu۳dyetya ramusiy Ju۳denu dadye͖ӕ‫ڏ‬ numa vu۳vyicha, vu۳jechiy ji ۳ta ma۳cho۳ samirya sadiya varidye. 20ॸVariñumatiy rajachipiya۳taniy vu۳jechivyu۳y, savicha Ju۳denu jaryiñu۳ vu۳jechimyusiy, jaryi datyara ti ۳ta۳ju۳ variñi ۳. 21ॸRavya۳tavay, netimyu۳ ne rajachipiya۳taniy vu۳jechivyu۳y, vu۳vyichasara variy vu۳chuvu۳yasa۳damu satuunu Ju۳denu. 22ॸVuryi ۳mutya۳ variy simusirya ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy vu۳jechiñu۳y sivara, tapi vu۳vyichasara siityevay saniquejadamuju۳, vuryivaacharara sajachara varidye. 23ॸSu۳teda ji ۳ta vu۳jyu۳ vurya۳ntya tuva۳chu sadenu Jesucrístu jtyamu, vurya۳ntya va۳tasara variy nu۳ñivajyuu vu۳y darya su۳teda Jesús.

24ॸNi ۳tiy vichasara siityera saniquejadamuju۳, sa۳chasara variy Ju۳denumu, Crístu jarye ra۳chasara variy simu. Jiryatiy sasa۳mya۳ Yintu varivyu۳y, simusiy vu۳dyetya savichasara vuryimu.

Nu۳tyuramusiy vú۳dyetyani ۳ quivu۳rya jnutu vu۳ñuma jtay Ju۳denu Jnutuni ۳

4

1ॸRavya۳tavay,

ne jirya۳tuva۳chu ruumu tu۳chuvay ti ۳ta۳ju۳. Jirya۳ntya jantya munatyani ۳, va۳ Ju۳denumusi ۳ sani ۳cha cay, richipyateda rajuuvay quivu۳vye jirya mucadimuju۳ daryaju۳, ru۳tu۳yada yitay Ju۳denuju۳ tu۳chuvadyeyu. 2ॸRamuni ۳tiy vu۳dyetyani ۳ Ju۳denu Jnutu jiryatiy satu۳chusara vijyo۳mujache: “Siti ۳ma۳ Jesús, Ju۳denu jaryeti ۳, nijya۳mi ۳ vu۳ti ۳ siti ۳jada mucadimu.” Ni ۳tiy tu۳chusara daryá, ni ۳ni ۳ ji ۳ta Ju۳denumusi ۳. 3ॸNi ۳tiy ne tu۳chusara daryá, va۳ Ju۳denumusi ۳ sani ۳cha cay, sani ۳cha ji ۳ta Crístu jiyaro۳nu۳musi ۳; jiryetyuva۳chuma۳ sa۳jti ۳ Crístu jiyaro۳nú۳, jiyunuma ji ۳tani ۳. 4ॸJiryatiy jiryeñi ۳cha Ju۳denumusivye deramiy, jiryevyuunuma۳ riy quivu۳vye, tapi Ju۳denu Jnutu ni ۳tiy vichasara jiryimu, ʮфֆɗĀҡֆфѸɗ̲ӕѸɗֆʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda ja۳y, ni ۳tiy vichasara mucadi ja۳nvamyu. 5ॸQuivu۳vye ji ۳ta mucadi ja۳nvatye day, ramuni ۳ riñique mucadi ja۳nvay jachipiya۳jadata, mucadi ja۳nvay ji ۳ta tuva۳chu variy ruumu day. 6ॸVu۳y ji ۳ta si ۳tenu Ju۳denumusivye. Ni ۳tiy datyani ۳ Ju۳denu, satuva۳chu variy ramu vu۳tyu۳choda; ni ۳tiy ne Ju۳denumusi ۳, ne satuva۳churu۳y ramu vu۳tyu۳choda. Ramutiy vu۳dyetya mi ۳rate Ju۳denumusi ۳ si ۳tenu niquera, mi ۳rate quivu۳ryamusi ۳ntidye. Sani ۳cha Ju۳denu jaryi va۳tara 7ॸRavya۳tavay,

vurya۳ntya va۳ta nu۳ñivajyuu vu۳y, tapi Ju۳denumusidyerya vu۳vya۳ta۳da day. Mi ۳ni ۳tyi va۳tasara riy jityevay, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vadi pi ۳ru۳ñu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ˇӕ͑ॷ4ٍॷ5

426

Ju۳denumusidye, sadatya variñi ۳ Ju۳denu day. 8ॸNi ۳tiy ne datyara va۳ta۳da, dantyamu۳y ne sadatyani ۳ Ju۳denu, jaryi va۳tara daryaju۳ dañi ۳ Ju۳denu day. 9ॸRamuni ۳ sadityanu Ju۳denura jivya۳ta۳da vu۳ñijyu۳, jiryatiy su۳pa۳jada mucadimuju۳ni ۳ jidyenu vinu ti ۳qui, vurya۳tidye jnu۳jeya۳sara variy simusiy. 10ॸRani ۳ ji ۳ta si ۳tenu va۳tasara day, jiryatiy sava۳ta۳da Ju۳denu vu۳y, ne jiryatiy vu۳vya۳ta۳dani ۳. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jpa۳jadani ۳ jidyenu, sa۳tidye batye vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳, vu۳ñuma dii variy. 11ॸRavya۳tavay, jiryatiy sava۳ta۳da Ju۳denu daryasa۳ra۳ju۳ vu۳y, vurya۳ma۳ va۳tasara rivasiy nu۳ñivajyuu vu۳y. 12ॸTama۳ ti ۳ dichara siva Ju۳denu. Vu۳vya۳tasaranumatiy nu۳ñivajyuu vu۳y, savichasara Ju۳denu variy vuryimu, sito۳taniy samiy varirya jivya۳ta۳da vuryimu. 13ॸJiryatiy sasa۳yada Yintute vu۳y, ramutiy vu۳dyetya vu۳vyichasara simu, ni ۳ jarye vichasara vuryimuntiy. 14ॸNu۳y ji ۳ta diyada riva, nu۳tyu۳chu variy ranchintyi jiryatiy su۳pa۳jada Vu۳jye۳ñi ۳ jidyenu, sa۳tidye ra۳y vuryeyada, mucadi ja۳nvay jiyadaju۳. 15ॸMi ۳ni ۳tyi ra۳tu۳chu vijyo۳mujache: “Ju۳denu denu sani ۳cha Jesús,” savichasara Ju۳denu variy simu, ni ۳ jarye vichasara variy simu. 16ॸVu۳jerye datyara Vu۳jye۳ va۳ta۳da vu۳ñijyu۳, vu۳tyuva۳choda variy ramu. Sani ۳cha Ju۳denu jaryi va۳tara; ramuni ۳day ni ۳tiy vichasara va۳ta۳damu, savichasara Ju۳denumu, Ju۳denu vichasara simu varintyidye. 17ॸRamuni ۳tiy sito۳tanirya jivya۳ta۳da vuryisa۳, vurya۳tidye raniy vu۳chuvu۳yasa۳damu satuunu, Ѹ̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nutadeda rundamu, tapi daryatiy sani ۳cha Crístu Ju۳denu va۳ta۳damu, daryaday vu۳ñi ۳cha sava۳ta۳damu jirya mucadimuntidye. 18ॸNe vu۳chuvu۳y tara jiryatiy vu۳vyichasara sava۳ta۳damu, tapi rantyityura va۳ta۳da jatyara suvu۳yada.

Paru۳cha۳riy yinu۳dyerya suvu۳yada day. Ne rito۳ru۳y Ju۳denu va۳ta۳da variy simu ni ۳tiy suvu۳chara. 19ॸVu۳y ji ۳ta datyara va۳ta۳da jiryatiy Ju۳denu va۳ta۳da munatya vu۳y. 20ॸNi ۳tiy nique: “Ravya۳tani ۳ Ju۳denu,” varicha۳ra۳ju۳tiy samiryeñi ۳ jityeryi ۳, mitya saquivu۳y variy, tapi ni ۳timyu۳ ne va۳tani ۳ jityeryi ۳ jvadichi ۳, dantyamu۳y ne vana۳y sava۳tani ۳ Ju۳denu, vana۳tya sadiy daryaju۳ siva. 21ॸJu۳denumusiy ji ۳ta dárya jirya niquejada day: “Ni ۳tiy va۳tani ۳ Ju۳denu, daryaday sa۳va۳ta variñi ۳ jityeryi ۳ntiy.” Vu۳vyichasara vuunúvay jiryatiy vu۳tyuva۳chusara simu

5

1ॸMi ۳ni ۳tyi

datya sanchiy Jesús: “Ju۳denu jaryeti ۳ daryaju۳ dañi ۳,” ni ۳ni ۳ vadi pi ۳ru۳ñu Ju۳denumusiy. Mi ۳ni ۳tyi va۳tani ۳ Vu۳jye۳, daryaday savya۳ta varintyiryi sadadyeñuntiy, jiryatiy simu tuva۳chuvaryi. 2ॸVariñumatiy vu۳vya۳tani ۳ Ju۳denu, vu۳tyuva۳chu ramu saniquejada risa۳ju۳, vu۳dyetya vu۳vya۳ta variryi sadadyeñuntiy. 3ॸRani ۳ ji ۳ta dityanura vu۳vya۳ta۳da Ju۳denunijyu۳, jiryatiy vu۳tyuva۳chu ramu saniquejadantiy. Tama۳ paru۳cha۳riy rani ۳cha saniquejada jto۳tadeda, tama۳. 4ॸMi ۳ni ۳tyi vicha Ju۳denumusiy pi ۳ru۳ñu, savuunusarara tara mucadi ja۳mi ۳musiy. Simu tuva۳chodamusiy ji ۳ta savuunura. 5ॸ¿Chi ۳ra vuunúra mucadi ja۳mi ۳ jachipiya۳jada, chi ۳? Ni ۳ni ۳ ji ۳ta jiryatiy sadatya۳da: “Ni ۳ni ۳ Jesús Ju۳denu denu day.” Ju۳denu denunchirya tu۳choda 6ॸVu۳dyetya

ji ۳ta Ju۳denumusi ۳ni ۳ Jesucrístu day; vu۳dyetya ji ۳ta já۳ta savicha Jesús, sandaja۳ta jarye vu۳dyetya jivyicha Ju۳denu jaryeti ۳. Ne vinu já۳ta ratatiy si ۳tyu۳yada, sandaja۳ta jarye ratatiy samurichedoda jibetyedata vu۳jyuuchuveda jiyadaju۳. 7ॸSu۳ntu ji ۳ta, jiryatiy si ۳tenu niquerani ۳, ni ۳ni ۳ tu۳choda vijyo۳mujache variy sanchiy. 8-9ॸJasiryi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

1ˇӕ͑ॷ5

427 mu۳nvay tu۳chuvay jiryatiy sabayada Ju۳denu riy, rirya۳tidye tu۳chusara vatajuu sanchiy sadenu. Sabayada tu۳chu۳ju۳ni ۳ Yintu, jvadichara ji ۳ta si ۳tyu۳jya۳musirya, sabatyeda nudaja۳musiy jarye risa۳ju۳. Vu۳tyuva۳chutiy ramu nijya۳mi ۳ tu۳choda, vurya۳ma۳ tuva۳chuva۳ju۳ ramu Ju۳denu tu۳chodantiy, jaryi datyara nijya۳mi ۳musiy daryaju۳ dañi ۳. Rani ۳ ji ۳ta satu۳choda, jiryatiy satu۳chusara jidyenunchirya. 10ॸNi ۳tiy tuva۳chu simu Ju۳denu denu, sadatya sanchiy jiryatiy savicha Su۳ntu yiva. Ni ۳tiy ne tuva۳churu۳rya Ju۳denu niquejada, su۳tay variy ranchidye saquivu۳y Ju۳denu, jiryatimyu۳ ne satuva۳churu۳rya satu۳choda sanchiy sadenu. 11ॸSatu۳chutaniy Ju۳denu daryaju۳ jiche۳yada vu۳y ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ sadenumuju۳. 12ॸMi ۳ni ۳tyi Ju۳denu denuti ۳ yimu, ju۳na۳reju۳ jnu۳yadati ۳ risa۳ju۳ varintyiñi ۳; mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne sadenuti ۳, dantyamu۳y ne ju۳na۳reju۳ jnu۳yadati ۳ varintyiñi ۳. Nu۳ryamusiy vu۳dyetya satuva۳chu Ju۳denura vu۳jechiñu۳yada yiva 13ॸRañu۳yasiy jiryejyu۳ra jirya, jirya۳tidye datya jiryeñi ۳cha ju۳na۳reju۳ jnu۳yadatavay, jiryatiy jiryetyuva۳chu daryaju۳ Ju۳denu denu jtyamu. 14ॸVu۳jechiñu۳y vu۳chuvu۳yasa۳damu variy sivara tara, jiryatiy vu۳dyetya: “Vu۳ñumatiy jachiñu۳y sani ۳ru۳yadamura tara, satuva۳chusara

variy vu۳ñe۳cho۳.” 15ॸVu۳dyetyanumatiy satuva۳chura vu۳jechiñu۳yada, daryaday vu۳dyetya varintyi: “Jasiñuma ti ۳ta۳ju۳ra vu۳jechiñu۳rya.” 16ॸTi ۳vidye diy siva jityeryi ۳ jiryatiy sajuuchuvay ne diiyadasa۳ra۳ju۳, sa۳ntya jachiñu۳chara sayadaju۳ jityeryi ۳, sa۳ф̲ɗ‫ڏ‬ tyaniy Ju۳denu variy sivara, ni ۳timyu۳ ne juuchuvay jidyiitya۳ju۳ day. Jasidyerya diitya۳ juuchuvedantidye, ri ۳tatya sa۳jachiñu۳y Ju۳denuva rayadaju۳. 17ॸTi ۳ta۳ju۳ jiryatimyu۳ ne vase Ju۳denu diya darya, rani ۳ ji ۳ta juuchuveda day. Jasidyerya juuchuvedantiy, jiryatimyu۳ ne diitya۳ darya. 18ॸVu۳dyetya ji ۳ta ne savichasara Ju۳denumusiy pi ۳ru۳ñu juuchuvedamu. Ju۳denu denu Crístu ji ۳ta jnu۳tyasara nicyara۳y ja۳mi ۳jisiñi ۳, ne sa۳jiritya nicyara۳y ja۳mi ۳ variñu۳ndyeñi ۳ Ju۳denumusiy pi ۳ru۳ñu nu۳ndye. 19ॸVu۳dyetya Ju۳denumusivyu۳y, mucadi ja۳nvay ji ۳ta nicyara۳y ja۳mi ۳ nusu۳byimidye. 20ॸVu۳dyetya ji ۳ta jadchintyi siti ۳ma۳ Ju۳denu denu, sabayadara datya۳da vu۳jyu۳, vurya۳tidye datyani ۳ ni ۳tiy si ۳tenu Ju۳denu day, vu۳vyichasara variy simu, sadenu Jesucrístumusiy. Ni ۳ni ۳ ji ۳tate si ۳tenu Ju۳denu, ju۳na۳reju۳ jnu۳yada ja۳mi ۳. 21ॸDeramiy, jirya۳ma۳ jnu۳tyasara jiiputera jvaacharajisiyu. Sayanuma Juán

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

RANIJYU۳ NU۳ CHARA JUAN CATERA Samu۳chuveda 1ॸRay,

Jirya۳jnu۳tya quivu۳vyejisiyu

Ju۳denu siityari ۳vay jnu۳tyi ۳ rimyityu, rañu۳rya catera sa۳daju۳ Ju۳denu jaryetasanu۳y, sa۳nudadyeñuta, jiryatiy ravya۳ta si ۳tenu va۳ta۳damu jirye. Ne vinu ray, rijerye jiryatiy si ۳tenu Ju۳denu niquejada datyavadyeryi. 2ॸNu۳vya۳ta si ۳tenu jirye, tapi si ۳tenu saniquejada daryaju۳ nu۳dyimu, ra۳ma۳cho۳sara ti ۳ta۳ju۳ ju۳na۳reju۳ nu۳dyimu. 3ॸRa۳chasara jiryejyu۳ samirya vicha۳da Ju۳denu jtedamu, sa۳ntyutya۳damuju۳ jarye, samirya jachipiya۳jada jarye risa۳ju۳. Vu۳jye۳ Ju۳denumusiy ti ۳ta۳ju۳ra, Vu۳yntyityu۳ Jesucrístumusiy jarye risa۳ju۳ra, jiryatiy Vu۳jye۳ denu dañi ۳. Darya ra۳cha si ۳tenu sajachipiya۳jadamu, sava۳ta۳damu jarye risa۳ju۳. 4ॸRi ۳chana۳y ji ۳ta jaryi jiryatiy radyi ruuva sa۳nudadyeñute, riryupityityi si ۳tenu nú۳va, daryatiy su۳teda Vu۳jye۳ vurya۳rupi sanú۳va. 5ॸRayasantasara diye sa۳da, señoraju۳y, vurya۳va۳tasara nu۳ñivajyuu vu۳y. Ne rañu۳rya vadi niquejada sa۳daju۳, ranuma rani ۳cha jiryatiy rajo۳ttya۳musiy vuryimura. 6ॸRani ۳ ji ۳ta si ۳tenu va۳tasara, jiryatiy vu۳ryupi su۳tedamu. Su۳teda ji ۳ta vurya۳ma۳ rupi va۳ta۳damu sanú۳va, daryani ۳ jiryetyuva۳choda rajo۳ta۳damusiy.

7ॸRichipyateda

ji ۳ta rajuuvay quivu۳vye daryaju۳ mucadivaju۳, ne rityu۳churu۳y: “Siti ۳ma۳ Jesucrístu vu۳vyu۳ti ۳.” Riñi ۳ ji ۳ta Quivu۳ryamusiy, jiryatiy Crístu jiyaro۳nú۳ dañi ۳. 8ॸJirya۳ntya jnu۳ֆфֆĀԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ yada, jiryeñuma su۳ҡֆ͑ɗфֆԮӕфֆɗԮ‫ڏ‬ yada, vurya۳tidye jmutya۳ ti ۳ta۳ju۳ra vu۳myurichenusa۳da. 9ॸMi ۳ni ۳tyi jiyantatityi vani ۳ra, ne sama۳cho۳sara variy Crístu datyadodamuju۳, ne Ju۳denuti ۳ variñi ۳. Ni ۳tiy ma۳cho۳sara sadatyadodamu, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara Vu۳jye۳ Ju۳denumu day, sadenumu jarye. 10ॸSa۳numatiy ju۳ti ۳ datyanu۳ jiryimu, netimyu۳ ne sa۳jti ۳ta si ۳tenura datyadoda, ne jirya۳jmutya۳sara jiryorimyuju۳ni ۳, dantyamu۳y ne jirya۳dirye jaryi samiryamuni ۳. 11ॸNi ۳tiy ra۳dirye samiryamuni ۳, sa۳cha sisa۳ jvaayadaju۳ variy, nicyara۳y jvaayadaju۳. 12ॸRajuura niquejadati ۳ daryaju۳ ray, ramutimyu۳ ne rañu۳ryu۳y diye cateravara, ramutiy rivi ۳ru۳y jiryimu vurya۳tidye nique vu۳myo۳va ti ۳ta۳ju۳te, vurya۳tidye jto۳tanirya vuryi ۳chana۳yada variy. 13ॸRu۳pa۳ sa۳nutaryatu۳y dadyeñu jiryimura jimyu۳chuveda, Ju۳denu jaryetasanu۳y daryaju۳ nadantiy. Sayanuma Juán

428 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

RANUMA TAMITYA NU۳ CHARA JUAN CATERA 10ॸRamuni ۳tiy,

Samu۳chuveda 1ॸRay, Ju۳denu siityari ۳vay jnu۳tyi ۳ rimyityu, rañu۳rya catera jiijyu۳ Cáyu, jaryi ravya۳tasi ۳ jaamyicyu daryaju۳ ji. 2ॸRavya۳tasi ۳, ray va۳ta samirya vicha۳da jiijyu۳, jdiva۳jadajsa۳, daryatiy jiryupichara samirya Ju۳denu nú۳va. 3ॸRi ۳chana۳chiy variy jiryatiy rityu۳chunuvi ۳siy vu۳tyeryi ۳veda jinchiy riva: “Sarupichara si ۳tenu samiryamu.” 4ॸRani ۳ ji ۳ta jchana۳chu jaryirye, jiryatiy ratyuva۳chu rinchiy radyedyeñu: “Riryupichara si ۳tenu samiñú۳va.” 5ॸRavya۳tasi ۳, jivyichasara samirya jiryatiy yimu۳tyasara riy vu۳tyeryi ۳veda Crístumu, dañumamu۳y ne rirye۳cha jidyetyavay. 6ॸRityu۳chuma۳ vijyo۳mujache siityari ۳vajyuuva: jivyicha۳da va۳ta۳damu. Ya۳vichaniy samirya, ya۳tidye jmu۳tya riya۳daju۳yu, daryamusiñi ۳day rani ۳cha Ju۳denu va۳tara. 7ॸTapi riñi ۳day jiya۳da tu۳chuvay Jesús jtyamu daryaju۳, ne ru۳mutya۳ tara ruumusiy jiryatimyu۳ ne tuva۳chuvaryi. 8ॸVurya۳ntya dirye samiryamu riy darya jvaavye, vurya۳tidye vicha rusa۳ jvaavye si ۳tenu tu۳chodamu.

Savichadeda Diyótrejesibe nicyara۳y vicha۳data riy 9ॸRañu۳ yada

siityari ۳vajyuuju۳ ra catera, ne satuva۳churu۳ yada Diyótrejesiy ramu nu۳ ñi ۳teda, jiryatiy sava۳ta daryaju۳ ra nutyityu۳ vicha۳da riquebyimu variy.

variñumatiy ra۳jvi ۳ tapimusiy yimu, ra۳tu۳ chu vijyo۳mujache siityari ۳vajyuu diyara jiryatiy saquivu۳ chu va۳cha niquejadata nu۳ y. Ne rasa۳ra۳ darya jvaayada saju۳ : ne sadiryeru۳ ryi jityeryi ۳veda Crístumu vichavay, su۳ bay rirya۳jisiy tavarya rityi rañi diryeru۳ ryi jityeryi ۳veda, sajatya variy siityari ۳vajyuu cabyimusiryi. 11ॸRavya۳tasi ۳, ne ya۳siityari ۳ va۳cha vichadedamu, samirya jvaayada ya۳siityari ۳ day. Ni ۳tiy vichanichara samirya, savicha Ju۳denumusiy. Ni ۳tiy vichanichara nicyara۳y, ne sadiy Jesucrístumusiy Ju۳denuva variñu۳day. Sadityadoda Demétrubarya samirya jvadichara 12ॸJaticherya ji ۳ta Demétru, samiy nijya۳mi ۳ daryaju۳ dañi ۳, si ۳tenu samiy nijya۳mi ۳. Nu۳jerye tu۳chu darya sanchintyi, jidyetyama۳ra jiryatiy nu۳tyu۳chusara si ۳tenu.

Saniquetachiñuma Juán 13-14ॸRajuura

niquejadati ۳ ray, ra۳tidye nu۳ y variy jijyu۳ ra; ne ra۳nu۳ y diye catera nu۳ ya۳tara, jiryatiy radyiryu۳ y vanir۳ a yiva, vurya۳tidye tu۳ chunu varivyu۳ y. 15ॸSamirya ye۳cha ji. Rimyu۳chuvay jidyetyavay ji. Ya۳mu۳chuvay si ۳tenu ri ۳tyamu vu۳dyetyavayu. Sayanuma Juán

429 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

JUDASIY NU۳ RYA CATERA Samu۳chuveda riy Ju۳denu jaryetavay 1ॸRay, Júdasiy, Jesucrístu muchechiy, jiryatiy Santiyácu taryi ۳ darye, jiryatiy Jacóbu jtyati ۳ jaryeni ۳. Rañu۳rya catera jiryejyu۳ Ju۳denu natuvyejyuu, jiryatiy Vu۳jye۳ Ju۳denu va۳tavay jiryedye, Jesucrístu jnu۳tyasavay jarye risa۳ju۳ jirye. 2ॸRa۳ma۳ jasa۳y sa۳ntyutya۳da jiryejyu۳, samirya vicha۳da jarye, sava۳ta۳da jarye risa۳ju۳.

Ru۳tu۳yadamu yitay Ju۳denuju۳ tu۳chuvayu 3ॸRavya۳tavay,

dañuma rañu۳ryu۳y jaryi jiryejyu۳ ranchiy vurye۳ntyutyasa۳da, diye rayaru۳ryamu rañu۳y varenuva۳ju۳ jiryejyu۳ ra۳tidye ni ۳ru۳tyaniy jiryetyuva۳chodamuju۳yu; jirya۳tidye ra۳y rayadaju۳ samitu۳choda, jiryatiy sabamyu۳mya۳ Ju۳denu jijeryetavajyu۳ra. 4ॸRiityenuma vaduy jiryeñiya۳resiy daryaju۳ jiryequebyimuju۳yu, rivyichanu۳yada paruti ۳savay rajo۳ta۳damusiy, jiryatimyu۳ ne ridyetyaru۳ñi ۳ Ju۳denu. Riñi vicharu۳jeya۳ cadnamiy, jiryatiy jaryi jantyuryani ۳ Ju۳denu vu۳jyu۳, rivyichadedamu ne ridyetyaru۳ñi ۳ si ۳tenu vu۳jya۳mi ۳ Jesucrístu, ne rivya۳ta jintyityu۳ju۳ daryaju۳ni ۳. 5ॸRajechipityataniy ji ۳ta jiryerya jiryatiy jiryedyetyanu۳yadara. Jirya۳jachipityara nu۳tyu Vu۳yntyityu۳ sipyata۳da riy jiñijya۳nvay Ejíptumusiy, rivasiy ji ۳ta saparuta۳da riy rityimyu۳ ne tuva۳churu۳yada simu. 6ॸSatuunu vichavay jarye rityimyu۳ ne vicharu۳y jivyichajomu jasityi sani bayada Ju۳denu rivyicha۳daju۳yu, jiryatiy riya۳da

jadchiy, sabayada variy nupocudinube jasiryi, rivyichasara puchusavay ju۳na۳re sa۳ra۳ju۳ tanuvu۳nujovimu, ja۳mu rundasa۳ra۳ju۳ jasityi sa۳vichaniy taji daryaju۳ riy. 7ॸDaryantiy rivyichasara Sodóma ja۳nvay, Comórra ja۳nvay jarye, ru۳ro۳ vicha۳da ja۳nvay ti ۳ta۳ju۳. Jiryatiy ricyadnaveda jaryi, rirya۳rupantara ti ۳ barya ranchaju۳, rirya۳paru۳tyasara jiidamyu rivayu. Sabayada Ju۳denu variy jantyasavajyu۳ riy, vurya۳tidye datya nu۳tyuramusiy sa۳vichaniryi juuchatavay. 8ॸDaryadantyi rivyichasara jivye va۳cha ma۳ryi ۳savay rapu۳ryamiy, jiryatiy rirya۳rupantasarara jivyu۳, riñi rrachu jaryirya nusu۳yadantiy, rirya۳vityiye۳ variryi vandamu vichavay. 9ॸMiyériy ji ۳ta, jiryatiy Ju۳denu tuunu vichavay jiyanti ۳ dañi ۳, ne sa۳vityiye۳yadani ۳ bayantu nutyityu۳ nanuniquetta۳danumatiy riva Muyisésiy babyiyu. Mitya su۳teda siva: “¡Sa۳ma۳ nique۳tya Vu۳yntyityu۳ ji!” 10ॸJivye vaduy ji ۳ta javityiye۳rya tara jiryatiy ne ridyetyara. Jiryatiy ridyetyara tara nu۳tyu java۳da datyi ۳sa۳miy, ratatiy ripyarutayu. 11ॸTiii, ta۳jna۳te dayu jiryatiy richiityari ۳ma۳ Cayí ۳bay vichadedamuju۳yu (ni ۳timyu۳ ne tuva۳churu۳yadara Ju۳denu niquejada); ricyaramya۳ daryá, nu۳tyu sacarayadatiy Badámubay, jiryatiy richiiryi ۳ variy rana۳cho۳ criquiy, jiryatiy ricya۳na۳ryu۳y quivu۳yada murichirya darya. Jadchintyi rirya۳parutay jiryatiy rirrachura nusu۳yada, daryani ۳ sivaayada ta۳riy Corébay (ni ۳tiy rrachodara

430 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Júdasiy

431 Muyisésibe nusu۳yada, saparuteda variy ru۳co۳siy). 12ॸRivyichasara jivye mi ۳ju۳vye jiryequebyimu, jiryatiy riryi ۳myi jiryisa۳, jasityi jiryi ۳myi vatajuu Ju۳denu va۳ta۳damu, ru۳nu۳yada ramidyerya jiryatiy ripyotyaniy jichuvu۳yasa۳damuyu. Riñi ۳cha nu۳tyu nuvachiy jatyasara riichota, jiryatimyu۳ ne ja۳tarara (nutasara ja۳vyecharaju۳); riñi ۳chantiy nu۳tyu ni ۳nu nutasara, jiryatimyu۳ ͑ľʮΎҡфффӕ͑Ā‫ڏ‬ mudayu, vassanu, daputasara raruva۳, (tapi ne ruvaay tara Ju۳denu jtedamuju۳, tarajna۳tya daryaju۳ Ju۳denu jnu۳tya۳ jiryiva day). 13ॸRiñi ۳cha nu۳tyu ri ۳ye۳rya suvu۳chara, vajiryu۳ditara daryaju۳ra (ҡЙɗфɗԮֆɗËȍĀľ‫ڏ‬ divasiy vu۳dyi nu۳tyu vajicyadi riva taji jvaachara day). Riñi ۳chantiy nú۳ datyanuvay caravye, varityimyu۳ ne ridyetyara nú۳ nu۳day. Rirya۳jto۳ rumu jasityi sabayada Ju۳denu ridyiijyomuju۳yu, ti ۳ta۳ju۳ ju۳na۳reju۳, jaryi nupocudinube. 14-15ॸSatu۳choda ta۳riy Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ Enócu jtyati ۳ rinchintyi. Ni ۳ni ۳ vicha۳da danu۳ju۳ñijyateju۳ Ará۳bay ju۳debimimyusiy, satu۳choda variy Ju۳denuju۳: “Jirya۳jnu۳y, radyi siva Vu۳yntyityu۳, siti ۳ma۳ rusa۳ jijeryetasavay, rajuura vara۳nca daryaju۳ riy. Siti ۳ma۳ sa۳tidye vichaniy ti ۳ta۳ju۳ riy, sa۳tidye dityanuriy rityevay jamirya vichavay, jiryatiy ruvaachara jamirya jachipiya۳jadamura jamirya jvaayada; jadchintyi ʮɗфֆҡɗֆфɗ͖ɗнӕľѸфʮӕӕËȍҡ‫ڏ‬ varya va۳cha niquejada sanijyu۳, jiryatiy jamirya vichavay daryaju۳ daryi.” 16ॸRiñi ۳cha jivye rusa۳ jmutya۳ja۳vay, rityu۳chutasara riy tavay. Riryupityityi jidyirya ni ۳ru۳charamuju۳. Ru۳to day niquesara yinnuva۳yadamu darya ja۳mura niquejada day. Rijeryeta ti ۳ rirya۳tidye nique samiy sanijyu۳, rirya۳tidye jmutya۳ nta variy simusiy tara.

Satu۳chu siityari ۳vay ni ۳ru۳tyadedaju۳ 17-18ॸJirya۳jachipityara, ravya۳tavay, riñiquejada Vu۳yntyityu۳ Jesucrístu nusu۳byimiy, jiryatiy ru۳teda ji ۳tyaju۳: “Tamitya rundamu ji ۳ta rirye۳cha javiryu۳tya۳dacanumiy rityi rupityityi jidyirya ni ۳ru۳charamuju۳, va۳cha ni ۳ru۳charamuju۳.” 19ॸJivye ji ۳ta jatachu tajiñe۳cho۳ju۳ riy tavantyidye. Rivyichasara jidyirya jachipiya۳jadamuju۳, jiryatimyu۳ ne Ju۳denu Jnututavay daryaju۳ daryi. 20ॸJirye ji ۳ta, ravya۳tavay, jirya۳ma۳ siye۳ jityuva۳chodamu simu, jirya۳tidye vichasara samivye saju۳ ti ۳ta۳ju۳ variy. Jirya۳ma۳ vichasara sisa۳ tu۳chuvay Su۳ntumusiy. 21ॸJadchintyi jirya۳ma۳ vichasara Ju۳denu va۳ta۳damu, jasityi jirya۳nutuy ra۳jiju۳ Jesucrístu jantyutya۳da, ratatiy sa۳sa۳y ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ vu۳y. 22ॸJirya۳ma۳ niquetta samiryamu riy tavay, jiryatimyu۳ ne surra jachipiya۳jadatavaryi. 23ॸJirya۳ma۳ jantyuy ruuva rityevay, nu۳tyu vu۳cho۳varya tara jiidamyusiy rañuma rupay; jirya۳ntya jantyutya riy rityevantyi, jiryatiy vu۳dyi riva rivyicha۳da suvu۳chara, rani ۳cha mi ۳ju۳rya va۳cha ni ۳ru۳charamusiy daryaju۳.

Si ۳chana۳tyasara Ju۳denunijyu۳ra 24ॸVurya۳jchana۳tya

jaryi diyeni ۳ ni ۳tiy datya bayada juuchuvedajisivyu۳y; sadatya jnutatya۳da variy Ju۳denumu vu۳y, vurya۳tidye raniy jaryi jchana۳vye vandamu variy, jiryatiy sabay samivyevyu۳y, ne mi ۳tavay sadiya variñu۳ndyevyu۳y. 25ॸ¡Ra۳chasarate vandate saju۳, jaryiñu۳ vicha۳da risa۳ju۳ ˇľѸӕËфɞѸҡӕ‫ڏ‬ musiy! Jiryatiy sani ۳cha vinu ti ۳qui Ju۳denu vuryeyada rá۳ñu, ramuni ۳ vurya۳sabuchara ti ۳ta۳ju۳ su۳tedamu, vurya۳tuva۳chu variy simu. ¡Daryani ۳ ravichanu۳yada ta۳riy, daryaday ra۳cha diyentiy, ju۳na۳resa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳! Rañu۳myu۳mya۳ra. Sayanuma Júdasiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

DITYADODA

dityadoda Jesucrístunchiy jiryatiy sasa۳yada Ju۳denura sa۳datyanu Jesucrístu jimyuchechimyirya, nu۳tyura ra۳chasara jiryundamu, nu۳tyura. ґĀҡֆ‫ڏ‬ tadeda ji ۳ta yipa۳numusiñi ۳ jimyuchechiy Juán. 2ॸNi ۳ni ۳ tu۳chusara jiyura Ju۳denu niquejada, Jesucrístu tu۳chodantiy, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy sadiyada riva. 3ॸJchana۳tyasi ۳ ji ۳tani ۳ mi ۳ni ۳tyi niquesara ramu jirya niquejada, satuva۳chusara variy ramu, jiryatiy sanu۳tyanichara Ju۳denu jiyura, tapi ratuudiye۳ñumara rarunda.

ju۳na۳reju۳ risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy sabachara yinsu۳vyejyu۳ vu۳y, vurya۳tidye jchana۳jeya۳sara sanijyu۳ saja۳y Ju۳denu. ¡Daryanuma ra۳chajaya۳sara taarye! 7ॸ¡Jirya۳jnu۳y! Sa۳jnichara nuvachiñube, rirya۳diy ti ۳ta۳ju۳ ni ۳sityavay variy siva, rijerye jiryatiy richityeda crusitya۳santiñi ۳. Mucadi nijya۳nvajyuu ji ۳ta ra۳nuvachara variñi ۳. ¡Daryani ۳day ra۳chasara! 8ॸ“Rañi ۳ rañi ۳cha munatyi ۳, tamityi ۳ jarye”, su۳tachara Vu۳jye۳ Ju۳denu jiryatiy savichasara diye, savichanu۳yada ta۳rintyi, sa۳jnicharate ti ۳ta۳ju۳ ʮԮфֆ‫ڏ‬ tentiy.

Juán nu۳rya catera ruumuju۳ daraju۳ñijyate ji ۳tye۳ryanijyo siityari ۳vajyuu

Juán diyada siva Crístu jiryatiy sadanu۳yada

4ॸRay Juán rañu۳y jiryejyu۳ra catera jiryatiy jiryevyichasara daraju۳ñijyate ji ۳tye۳ryanijyo siityari ۳vajyuu Ásiya mucadimu. Ju۳denu jantyutya۳da ra۳cha jiryejyu۳, samiy vichasa۳da jarye risa۳ju۳, simusiy ni ۳tiy vichasara diye, savichanu۳yada ta۳rintyi, sa۳jnichara ti ۳ta۳ju۳ntiy. Samiy vichasa۳da jiryejyu۳ ruumusintyi danu۳ju۳ñijyate jnutuvedantiy jiryatiy Ju۳denu ma۳ѸʮΎҡӕӕ͑ӕԮɗËȍԮ‫ڏ‬ dyeryi. 5-6ॸSamiy vichasa۳ĀˇľѸӕËфɞѸҡӕ̲ӕ‫ڏ‬ sintyi jiryatiy si ۳tenu tu۳chu۳ni ۳. Ni ۳ni ۳ vichasara diibyimusiy mi ۳si ۳ munatyantiy, ni ۳tiy nusu۳chara riy mucadi ja۳mu nutyityu۳miy ti ۳ta۳ju۳. Simuni ۳ ji ۳ta ni ۳tiy va۳tasara vu۳y, jiryatiy sapu۳chara yindaja۳ta vuryivasirya vu۳jyuuchuvedantiy, simu ji ۳ta ra۳chajaya۳sara vanda, nusu۳yada jarye

9ॸRay, Juán, jiryetyeryi ۳ jiryatiy radyetyasara jiryisa۳ra paru۳cha۳riy, Ju۳denu nusu۳yada jarye, tapimusiy jachi ۳deda Jesús jtyamu jarye risa۳ju۳, rañi vichanu۳yada Pátmusiy jtyatara ra۳tyuumu, jiryatiy ratyu۳chunu۳yada vijyo۳mujachera Ju۳denu niquejada Jesús nchiy. 10ॸJiituyada rundamu ji ۳ta jiryatiy savicha۳da Ju۳denu Jnutu riva, ratyuva۳choda ji ۳tara ti ۳ niquejada raryudivasiy, saniquejasubeda ji ۳ta jaryi, nu۳tyu su۳taru natutya۳. 11ॸSu۳teda ji ۳ta: “Jiryatiy ya۳diy riva, ya۳ma۳ nu۳y catera padyevyara, ya۳jpa۳ variy rachiityari ۳vajyuumura, jiryatiy rivyicha Evésumu, Esmírnamu jarye, Pércamomu, Tiyatíramu, Sárdisimyu, Jidadérujiyamu,

Dityadoda Jesucrístunchiy

1

1ॸJiryatirya

432 El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ1ٍॷ2

433 Davudiséya vicha۳damu jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” 12ॸRa۳numityedanumatiy ra۳tidye diy siva ni ۳tiy nique riva, radyiyada ji ۳ta riva dasiijyu۳ñijyate no۳no۳siiy, órutera. 13ॸRacabyimu ji ۳ta savicha۳da nu۳ vanu nu۳tyu nijya۳mi ۳ denu daryá, ja۳muca۳ sujatyi ۳ savichanu۳yada, jiryatiy puchusara puchunajetya sata۳savu۳mu, jiryatiy óruterajadyerya. 14ॸSu۳no۳jasiy ji ۳ta vichanu۳yada jaryi pupajasiy, nu۳tyu richu۳u۳, sani ۳siy jarye vicha۳da nu۳tyu jiiday quivaya۳ra. 15ॸSanumutu ji ۳ta vicha۳da nu۳tyu brunsiy, jiryatiy vaniquimusiy vanda dárya, saniquejada jarye suuyada nu۳tyu ra۳nsa ja۳ju۳rya daryá. 16ॸNi ۳ni ۳ vicha۳da danu۳ju۳ñijyate jdarichityi ۳ ֆɗ͑ҡֆɗҡֆӕĀ‫ڏ‬ jyomu, su۳tosiy jarye rasipyataya۳jada jchityitya۳ jimyura, jiryatiy daraju۳y mo۳tárara. Samo۳ ji ۳ta danu۳ya۳sara nu۳tyu jiñi ۳, vasetuununumatiñi ۳. 17ॸRadyiyadanumatiy siva, rarye۳yada ji ۳ta vadiiryo۳ sanumututuunu. Ni ۳ni ۳ ji ۳ta bayada varirya jintyityuday jomutu rañiy, su۳teda ji ۳ta variy riva: “Ne ya۳suvu۳y. Rañi ۳ rañi ۳cha munatyi ۳, tamityi ۳ jarye. 18ॸRañi ۳ rañi ۳cha jnu۳yada ja۳mi ۳ day. Dañuma ravyichanu۳chiy diiñu, diye ri ۳nu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳, daryaday ra۳chajaya۳sara. Jasiñuma rimura diiyada yevyi, diijyomuju۳ jarye risa۳ju۳. 19ॸYa۳numa nu۳rya jiryatiy jidyimya۳ riva, jiryatiy rávicha diyentiy, ranchintyi jiryatiy ra۳cha rivasintyi. 20ॸDutyasaranchiy ji ۳ta, jiryatiy jidyi ruuva danu۳ju۳ñijyate jdarichiy rayntyityudajyomu, rivyichasara ri ۳pa۳vay rachiityari ۳vajyuumu. Jiryatiy jidyi riva dasiijyu۳ñijyate no۳no۳siiy, ravichanu۳yada daraju۳ñijyate ji ۳tye۳ryanijyo rachiityari ۳vajyuuju۳.” Evésumu vichavamyuju۳ra catera

2

1ॸYa۳nu۳y

caterava simuju۳ ri ۳pa۳nu jiryatiy ri ۳pa۳jada ruumu rachiityari ۳vajyuu Evésumu vichavañi ۳:

“Daryani ۳ su۳tachara ni ۳ jiryatiy siricharani ۳ danu۳ju۳ñijyate jdarichiy yintyityudajyomu, jiryatiy sarupiñumaya۳ no۳no۳siiy cabyimu, jiryatiy órutera no۳no۳siidyérya: 2ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Radyetyatera jiryevyichasa۳da, jiryivaayada paru۳cha۳rimyusiy jarye, tapimusiy jiryejechi ۳deda jarye risa۳ju۳. Radyetyantiy jiryatimyu۳ ne jiryejechi ۳nityasara riy va۳cha jvaavye, jirye۳ntyasarantiryi rityi jtay raynsu۳byimiyu, dañumamu۳y ne riñi ۳chasara day. Jiryedyityanuma۳ quivu۳chuvadyeryi. 3ॸJiryejechi ۳nichara tapimusiy ri ۳tyamuyu, netimyu۳ ne jiryepyaru۳y riva rachiityari ۳sa۳da. 4ॸTaraqui ji ۳ta ri ۳tay jiryeyaro۳ju۳, jiryatiy jiryepyaru۳mya۳ riva jivya۳ta۳da rañijyu۳ daryatiy jiryevya۳ta۳da rajo۳ta۳damusiy darya ray. 5ॸRamuni ۳ jirya۳ jachipityara jadchityi jiryejyu۳u۳yada, jirya۳tidye paru۳y variy jijyu۳u۳yadiva, jirya۳jvaacharantirya nu۳tyu jiryivaayada munatya daryantiy. Netimyu۳ ne jiryivaaryu۳y daryá, ra۳jniy jiryimu, ra۳batyara jiryeño۳no۳siiy ravichajomusiy, netimyu۳ ne jirya۳paru۳y darya jvaayadiva ra۳jisiy. 6ॸRani ۳ ji ۳ta samirya jiryimu, jiryatiy jirya۳vittyucharara ruvaayada Nicudáyitaveda, daryatiy ra۳vittyuchara rantyidyerya. 7ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu, jiryatiy su۳tachara Ju۳denu Jnutu ruuva rachiityari ۳vajyuura. Ra۳sa۳chara ji ۳ta vúunú۳mura sa۳tidye turirya jnu۳yadanujo, jiryatiy Ju۳denu jurtamura.” Esmírnamu vichavamyu۳ju۳ra catera 8ॸYa۳nu۳y

caterava simuju۳ ri ۳pa۳nu jiryatiy ri ۳pa۳jada ruumu rachiityari ۳vajyuu Esmírnamu vichavañi ۳: “Daryani ۳ su۳tachara ni ۳ jiryatiy rañi ۳cha munatyi ۳, tamityi ۳ jarye risa۳ju۳ ray, jiryatiy ravyichanu۳yada diiñu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ2

434

ramyi ۳sa۳subeda varintyi. 9ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: radyetyatera jiryepyaru۳tya۳da, jirye۳ntyuyada jarye, dañuma jiryeñi ۳cha jaryi taratavay rimu. Radyetyatentirya rirya۳vityiye۳yadantiy jiryatiy ru۳tachara judíyuvedayu, dañumamu۳y ne riñi ۳cha Ju۳denu nijya۳nvay, mitya. Riñi ۳cha ji ۳ta Satanásitya ji ۳tye۳ryanivyedye. 10ॸNe jirya۳suvu۳rya jiryatiy jirya۳jachi ۳niy rayadaju۳yu, tapi sa۳tanuvu۳nutaniy bayantu nutyityu۳riy jiryetyevay yentya۳daju۳. Jirya۳paru۳tya vu۳yaju۳y runda sa۳ra۳ju۳ rivayu. Jirya۳ma۳ jachi ۳niy jidyiiyadasa۳ra۳ju۳yu, ra۳sa۳chara variy jiryerya jnu۳yada nuvii. 11ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu, jiryatiy su۳tachara Ju۳denu Jnutu ruuva rachiityari ۳vajyuura. Vúunú۳ ji ۳tamu۳y ne ra۳datyara javatyasa۳da diiyadamusidye, jiryatiy daraju۳jyu۳ diiyada darya.” Pércamomu vichavamyuju۳ra catera 12ॸYa۳nu۳y

caterava simuju۳ ri ۳pa۳nu jiryatiy ri ۳pa۳jada ruumu rachiityari ۳vajyuu Pércamomu vichavañi ۳: “Daryani ۳ su۳tachara ni ۳ jiryatiy su۳tosiy rasipyataya۳ jchityitya۳ jimyura, jiryatiy daraju۳y mo۳tárara: 13ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Radyetyatera jiryevyichajo jiryatiy ravichasara Satanásiy ma۳sajo jasiy. Radyetyatentirya jiryatiy jirye jiriryi ۳ra ri ۳tya, ne jiryerye۳yada variy rayada, ne vinu rarundamu jiryatiy sabatyeda Antípasibe siityera jachityi ۳ rachiityari ۳sa۳da jiyadaju۳, Satanásiy vichajomu, jiryetyuunu. 14ॸѠĀֆľҡֆѸ‫ڏ‬ ratera tara jiryeyaro۳ju۳, ʮɗфֆҡɗֆфɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara jiryequebyimu tavay jiryatiy ru۳resarara Badámubay datyadoda, nu۳tyu sadatyadodatiñi ۳ Badácubay sa۳tidye bay ta۳an ۳ u۳ nta judíyuveda mo۳mu, rirya۳tidye juuchuvay sanijyu۳ Ju۳denu, jiryatiy riibyedara jmyichara jiryatiy bayantunijyu۳ jnutatyasara darya, ricyadnaveda jarye risa۳ju۳.

15ॸJasintyi

jiryequebyimu riy rityi jiryiryi ۳sara daryantirya Nicudáyitaveda datyadodantiy, jiryatiy ra۳vittyuchara darya. 16ॸRamuni ۳tiy jirya۳ma۳ paru۳y riva. Netimyu۳ ne jirya۳paru۳y riva, ra۳jniy varicha۳ra۳ju۳ jiryimu, ra۳jvachara ridcho۳ju۳ darya jvaavye ri ۳chityitya۳ta jiryatiy ri ۳tosirya. 17ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu jiryatiy su۳tachara Ju۳denu Jnutu ruuva rachiityari ۳vajyuura. Ra۳sa۳chara ji ۳ta vúunú۳mura pajiitye, jiryatiy dutyasara darya, risa۳ju۳ntiy ra۳sa۳charara ravichu۳siy pupasiy, jasityi nu۳charara vadi jtya, jiryatimyu۳ ne ti ۳ datyara, vinu ni ۳ jiryatiy su۳mutya۳ra.” Tiyatíramu vichavamyu۳ju۳ra catera 18ॸYa۳nu۳y

caterava simuju۳ ri ۳pa۳nu jiryatiy ri ۳pa۳jada ruumu rachiityari ۳vajyuu Tiyatíramu vichavañi ۳: “Daryani ۳ su۳tachara Ju۳denu denu jiryatiy jiiday quivaya۳ra ni ۳sityi ۳ni ۳, sanumutu jarye nu۳ҡֆӕ¡фӕ͑ѸɗֆԮ͑Ā͑ӕ‫ڏ‬ sara. 19ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Radyetyatera jiryivaayada, radyetyara jiryevya۳ta۳da, jiryetyuva۳choda jarye, jiryi ۳mu۳tya۳da jarye risa۳ju۳, jiryatiy jiryi ۳mu۳tyasara riy tavay, jiryejechi ۳deda tapimusiy jaryeyu. Tamitya jiryivaayada ji ۳ta vichasara jaryinra ramusiy munatyara. 20ॸDañuma radyetyasaratera tara jiryeyaro۳ju۳, jiryatiy jiryejechi ۳nitya nada Jesabédaju۳y, jiryatiy nani ۳tachara Ju۳denuju۳ tu۳chunu۳yu. Nanudatyanusara ji ۳ta riy rachiityari ۳vay, nanucare variy cadnavedamuju۳ riy, bayantunijyu۳ jnutatyasara jmyichara jbyedaju۳ jarye risa۳ju۳ntiy. 21ॸRache۳yada nada nana۳tidye paru۳y riva jicyadnaveda, ne nanuparu۳ryu۳y ji ۳ta jicyadnavediva, mitya. 22ॸRa۳numa jatya jdiva۳jnuvay ma۳yamu nada, rijerye jiryatiy ricyadnavay nadisa۳ju۳, ra۳jatya paru۳cha۳riy vichasa۳damuju۳ntiryi, netimyu۳ ne rirya۳paru۳ֆфɗԮ͑ĀɗԮ‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ2ٍॷ3

435 yada. 23ॸNanudadyeñu jarye ra۳jvedapu۳ryi ۳mu۳y, rirya۳datyasara ti ۳ta۳ju۳ rachiityari ۳vajyuu variy jiryatiy rañi ۳ rañi ۳cha ni ۳tiy va۳tasara rana۳cho۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rijechivyimu dutyasara darya, ra۳tidye murichenutanichara nu۳ñi ti ۳quimusiy yivaayada murichiryariy. 24ॸJiryetyevavya ri ۳tay jiryatimyu۳ ne richiityari ۳ra nanudatyadoda quivu۳yada, jiryatiy ru۳tachara Satanásiy datya۳da nicha۳richiryara, ri ۳tatye jiryiva: Ne ra۳barya tara jteda jiryetyuva۳chodaju۳ ranchaju۳. 25ॸVinu jirya۳ma۳ ju۳riy surra ra۳jiju۳ra jiryatiy jiryimura. 26-27ॸVúunú۳mu ji ۳ta, jiryatiy sivaatyityi tamitya runda sa۳ra۳ju۳ra rivaayada, ra۳sa۳charara nusu۳yada, mucadi ja۳nvay nusu۳yadaju۳, daryani ۳ sasa۳yada rajye۳ nusu۳yadaju۳ rirye. Sa۳ma۳ tuva۳chutaniy yivamyuseta riy, daryani ۳ ti ۳ ma۳tirya caro۳siiy. 28ॸRa۳sa۳chara ji ۳ta ranchaju۳ntiñi ۳ ra۳sacharásiy. 29ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu jiryatiy su۳tachara Ju۳denu Jnutu ruuva rachiityari ۳vajyuura.” Sárdisimyu vichavamyuju۳ra catera

3

1ॸYa۳nu۳y

caterava simuju۳ ri ۳pa۳nu jiryatiy ri ۳pa۳jada ruumu rachiityari ۳vajyuu Sárdisimyu vichavañi ۳: “Daryani ۳ su۳tachara ni ۳ jiryatiy danu۳ju۳ñijyate Ju۳denu jnutu ti ۳ni ۳, danu۳ju۳ñijyate jdarichityi ۳ risa۳ju۳ni ۳. Ri ۳tatye jiryiva: Radyetyasaratera jiryivaayada, jiryatiy ru۳tachara jnu۳vye jirye, dañuma jiryeñi ۳cha diivye rachiityari ۳sa۳damu. 2ॸJirya۳numa jidyo, jiryi ۳nu۳tya۳ta jirya۳tidye suru۳tyaniryi, jiryatiy vadiiryo۳ ma۳cho۳varyi. Radyi daryaju۳ riva jiryivaayada, jiryatimyu۳ ne jiryivaamyu۳y samirya Ju۳denu diyara. 3ॸRamuni ۳tiy jirya۳jachipityara daryatiy jiryi ۳mutya۳nu۳yadara, daryaday jiryetyuva۳chodamuntidyerya. Jirya۳jiriryi ۳ra, jirya۳paru۳y variy riva yivaayada va۳cha. Tapi netimyu۳ ne

jiryi ۳nu۳tyaru۳y, ra۳jniy nu۳tyu paranu۳ni ۳ jiryeñiya۳resiy jiyaro۳ju۳. 4ॸJasidye ji ۳ta Sárdisiy ja۳nvay cabyimu riy, jiryatimyu۳ ne rimyi ۳dodara jichujay. Riñi ۳ ji ۳ta ra۳rupi pupajay sujatyavay jiryatiy richa۳ra۳ daryaju۳ ramu. 5ॸVúunú۳ ji ۳ta, ni ۳ni ۳ ra۳jachusara sujay pupajay. Tama۳ ra۳pu۳y jnu۳yada padyevyasirya si ۳tya, tama۳, ra۳datyasara rajye۳tyuunu variñi ۳, su۳pa۳vatyuunu jarye risa۳ju۳. 6ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu jiryatiy su۳tachara Ju۳denu Jnutu ruuva rachiityari ۳vajyuura.” Jidadérujiyamu vichavamyuju۳ra catera 7ॸYa۳nu۳y

caterava simuju۳ ri ۳pa۳nu jiryatiy ri ۳pa۳jada ruumu rachiityari ۳vajyuu Jidadérujiyamu vichavañi ۳: “Daryani ۳ su۳tachara Ju۳denuju۳ jiintyasi ۳ jiryatiy si ۳tenu niquera dañi ۳. Simu ji ۳tara Davyíbe nusu۳jyo yevyi. Jiryatiy samuttasarára tara, ne vana۳y ti ۳ mutanura, ĀфֆĀ͑ҡֆɗʮɗфֆҡɗֆѸ̲ӕҡ‫ڏ‬ nusarára tara, ne vana۳y ti ۳ muttantirya. 8ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Radyetyatera jiryivaayada. Jirya۳jnu۳y, rabechara yajiju۳ra rorijyu۳ muttasara, jiryatimyu۳ ne vana۳y ti ۳ mutanura, tapi dañumamu۳y ne vanu۳vye jirye, jiryechiityari ۳jada ji ۳tara rañiquejada day, ne jiryerye۳yada variy ri ۳tya jiyada. 9ॸJirya۳jnu۳y, ra۳sa۳y jiryimuju۳ riy Satanásitya ji ۳tye۳ryanivye tevay, jiryatiy riñi nta judíyuvedayu, dañumamu۳y ne riñi ۳cha Ju۳denu nijya۳nvay, mitya. Mitya riñi quivu۳chuyu. Jirya۳jnu۳y, ra۳jti ۳taniy jiryimu riy jasicha۳ra۳ju۳tiy rirya۳jadasiñu jiryeñumutu tuunuyu, rirya۳datya varirya jiryatiy ravya۳tasara jirye. 10ॸJiryatiy jiryeryiryi ۳ra rañiquejada, jirya۳tidye jachi ۳niy tapimusiyu, ramuni ۳ ra۳bachara jantya۳da rundajisiy jirye, jiryatiy ra۳jti ۳sara ti ۳ta۳ju۳ mucadimu vichavajyu۳, ra۳tidye jantyasara variryi. 11ॸRa۳jnichara ji ۳ta varenu. Jirya۳ma۳

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ3ٍॷ4

436

bachara samirya jiryatiy jiryimu dárya, sañuma so۳vay ti ۳ jirya۳jisirya jiñuvii. 12ॸVúunú۳ ji ۳ta ra۳bachara nu۳tyu ju۳tuvu۳ Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomu, ne sa۳sipyatay ravimusiñu۳day. Ra۳nu۳chara simuntirya Ju۳denu jtyantiy, savicha۳da jtya jarye risa۳ju۳, jiryatiy vadi Jerusarí ۳ jtyatárara, jiryatiy ra۳ʮ̲ӕѸѸфʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ vimusiy. Sa۳jmutya۳sara ji ۳tara ri ۳tyantiy jiryatiy vadi jtya dárya. 13ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu jiryatiy su۳tachara Ju۳denu Jnutu ruuva rachiityari ۳vajyuura.” Davudiséyamu vichavamyu۳ju۳ra catera 14ॸYa۳nu۳y caterava simuju۳ ri ۳pa۳nu jiryatiy ri ۳pa۳jada ruumu rachiityari ۳vajyuu Davudiséyamu vichavañi ۳: “Daryani ۳ su۳tachara jto۳tani ۳ ni ۳tiy vichasara vijyo۳mujache tu۳chu۳ si ۳tenu, jiryatiy su۳ndejadara Ju۳denu ju۳dejada. 15ॸRi ۳tay ji ۳ta jiryiva: Radyetyatera jiryivaayada, jiryatimyu۳ ne jiryeñi ۳chasara sudovay, daryantyamu۳y ne jiryeñi ۳chasara vaniquivay. ¡Nu۳tyu ratya۳ju۳ jirye۳chasara sudovay, varimyata vaniquivay! 16ॸJiryatiy jirye۳chasara mitya vano۳vay, ra۳yaniye۳yasuminta ri ۳tosiy jirye. 17ॸJiryatiy jiryi ۳tay: ‘Jaryi taratavay nu۳ñi ۳cha, nu۳dyeryeda rajuura tara, ne ra۳su۳tye tara nu۳dyimusiñu۳day’, ramuni ۳ ne jiryedyetya nu۳ñi ۳cha jantyuyadavay, jantyutyavay, ne taratavay, ni ۳sipyuryimyi, sidyavu۳miy jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 18ॸRadyetyanusara jirye jirya۳ta۳ryu۳chara rimusirya óru jiryatiy jiidatya jantyasarara, jirya۳tidye vichasara si ۳tenu jaryi taratavay. Jirya۳ta۳ryu۳chara rimusirya sujay pupajantyi, jirya۳tidye jachusará yivara, ne rirya۳diy nijya۳nvay variy riva jirye sidyavu۳venu jvajadasara nu۳day. Jirya۳ta۳ryu۳charantirya ni ۳sindo jiñi ۳simyuju۳ntiy, jirya۳tidye jnu۳yasumiy vanda rivasintyi. 19ॸRadyetyanusara ji ۳ta

musiye۳yadata riy ti ۳ta۳ju۳ ravya۳tavay. Ramuni ۳tiy jirye۳cha vani ۳ravay, jirya۳tidye paru۳y riva yivaayada vano۳nura. 20ॸJirya۳jnu۳y, raryanichara rorijyu۳mu, rañatuchara jadchiy, jiryatiy rajeryu۳y daryaju۳ jiryimu. Mi ۳ni ۳tyi tuva۳chusarára rañatuyada, samutta variy ra۳jiju۳ra rorijyu۳, ra۳jay simu variy, ra۳tidye jmyi variy sisa۳, sa۳jmyi variy risa۳ntidye. 21ॸRa۳sa۳chara ji ۳tani ۳ vúunú۳, sa۳tidye ma۳sa nusu۳ñu risa۳, ravyuudodanumatiy daryá, ramya۳sa۳da rajye۳ ma۳sajomu variy, jasityi raynsu۳chara diye sa۳ra۳ju۳. 22ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu jiryatiy su۳tachara Ju۳denu Jnutu ruuva rachiityari ۳vajyuura.” Ju۳denunijyu۳ baya۳jada jarichuncha

4

1ॸRivasiy ji ۳ta ri ۳nu۳yada, radyiyada variy riva rorijyu۳ muttasara jarichumu. Niquejada ji ۳ta, jiryatiy ratyuva۳choda jo۳ta۳dara nu۳tyu su۳taru natutya۳, rani jteda variy rivantiy: “Ya۳numa jasumiy jiyuju۳, ra۳tidye dityanu jiirya jiryatiy ra۳chasara jiryavasiy.” 2ॸVaricha۳ra۳ju۳ ratyi ۳tuyada ri ۳ntumu, radyiyada variy riva nutyityu۳ ma۳sajo jarichujache, savicha۳da ma۳si ۳ rancha. 3ॸMa۳si ۳ ji ۳ta vicha۳da nu۳tyu ravichu۳, jaryi samiy vandanu۳. Savichanu۳yada ji ۳chu sama۳sajo ju۳ro۳, nu۳tyu vasunu۳ nu۳ya۳ra. 4ॸNutyityu۳ ma۳sajo ju۳ro۳, ravichanu۳yada daraju۳y vu۳yaju۳jyo ma۳sajontiy, dajyoju۳yu ranchaju۳, jasityi rimya۳sa۳da daraju۳y vu۳yaju۳y rimyityumiy, dañuju۳yu rinchaju۳, jiryatiy pupajatyavaryi, órutera nuviitavay jarye risa۳ju۳ riy. 5ॸNutyityu۳ ma۳sajomusiy ji ۳ҡфѸɗЙֆҡľѸӕ‫ڏ‬ beda ra۳duya۳ra, niquejada jarye, ru۳vatarya jarye risa۳ju۳. Ranu۳yada ji ۳ta dasiijyu۳ñijyate no۳no۳siiy jiidatyara, ma۳sajo mo۳mu, jiryatiy riñi ۳cha danu۳ju۳ñijyate Ju۳denu jnutumiy. 6ॸNutyityu۳ ma۳sajo mo۳mu ravicha۳da

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ4ٍॷ5

437 mityo۳, nu۳tyu nuvatusumanta daryá. Ma۳sajo cabyimu ji ۳ta, ru۳ro۳ jarye risa۳ju۳, rivyicha۳da dañuju۳yu jnu۳vye, rajuura ni ۳sityavay rimyo۳vayu, riryudiva jarye. 7ॸJnu۳vye munatyi ۳ vicha۳da nu۳tyu nibyisuma, danu۳ju۳jyu۳ vicha۳da nu۳tyu voca, mu۳nvajyu۳ nu۳tyu nijya۳mi ۳ mo۳ti ۳, dañuju۳yuju۳ vicha۳da nu۳ҡֆӕԮԮֆľҡֆӕ‫ڏ‬ suma ji ۳naya۳. 8ॸDañuju۳yu jnu۳vye ji ۳ta vichanu۳yada nu۳ñi ti ۳нӕɗ̲ӕѸɗֆҡфнӕɗ͑ɗ‫ڏ‬ jyate nipya۳tavay, rajuura ni ۳sityavay yiro۳ riy, rivyimu jarye risa۳ju۳. Ju۳daca۳, nuporaca۳ jarye ne ripyaru۳ryu۳yada riva niquejada: “Jiintyasi ۳, jiintyasi ۳, jiintyasi ۳ sani ۳cha Vu۳yntyityu۳ Ju۳denu, ti ۳ta۳ju۳ jvaaryataarye ni ۳tiy vichanu۳yadate, ni ۳tiy vichasara diyete, ni ۳tiy ra۳jnijeya۳saratentiy.” 9-11ॸRiche۳yadanumatiy jnu۳vyerya vandadoda, samiy jvadicha۳da jarye, jchana۳tya۳da jarye risa۳ju۳ ni ۳ nutyityu۳ ma۳sajomu ma۳si ۳, ni ۳tiy vichajaya۳sara ju۳na۳reju۳, varicha۳ra۳ju۳ntiy rirye۳yada daraju۳y vu۳yaju۳y rimyityumiy, dañuju۳yu rinchaju۳, rirye۳yada satuunu ma۳sajomu ma۳si ۳ ni ۳tiy vichajaya۳sara ju۳na۳reju۳, rijetyaja۳ra jiñuvii ma۳sajo mo۳mu, riñiquesa۳deda variy: “Jiñi ji ۳ta sami ۳ Nutyityu۳, Nu۳ñi ۳ndenu, ya۳tidye jmutya۳ra vanda, samiy jvadicha۳da jarye, vanu۳yada jarye ti ۳ta۳ju۳ risa۳ju۳, jiryatiy yindejada ti ۳ta۳ju۳ra, jivya۳ta۳damusiy ji ۳ta ravichasara ti ۳ta۳ju۳, yindejada daryaju۳ra.” Catera siichunusara jiryatiy Carni ۳ru mutta۳dara

5

1ॸRadyiyada

ji ۳ta variy ma۳si ۳ ͑ӕҡֆɗҡֆӕĀ̲ֆӕфɗԮËҡľфѸɗɗËȍӕ‫ڏ‬ nusara, jiryatiy nu۳chara ravimusiy, rarudivasiy jarye risa۳ju۳. Ravichanu۳yada samiy mutanusara, daraju۳ñijyate mutanuta۳ta mutanusara dárya. 2ॸѠĀֆɗ‫ڏ‬ yada ji ۳ta siva Ju۳denu jpa۳nuntiy, jaryi vanu۳rya, jiryatiy saniquejasubeda: “¿Chi ۳ra rasa۳ra۳ catera siichunusara

muttasa۳da, chi ۳? ¿Chi ۳ra rasa۳ra۳ rarotyasa۳da ramutanuta۳, chi ۳?” 3ॸNe savichanu۳yada ti ۳ jarichumu vichi ۳, dantyamu۳y ne mucadimu vichi ۳, ne vinu mucadi jariy vichi ۳, chi ۳ta ra۳muttara catera, dantyamu۳y ne sasa۳ra۳ra nu۳yada ravimu. 4ॸRi ۳na۳yada ji ۳ta jaryi variy, jiryatimyu۳ ne richeryeda ti ۳ chi ۳ta ra۳muttara catera, dantyamu۳y ne su۳nu۳yadasa۳ra۳ ravimu. 5ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda ti ۳qui rimyityumiy tenu riva: “Ne ya۳ju۳na۳y. Ya۳jnu۳y, savuunuma۳ Nibyisuma, jiryatiy Judá ju۳riiñuti ۳ni ۳, jiryatiy Davyíbe musi ۳ntiñi ۳, savuunuma۳ra sa۳tidye rotyara catera mutanuta۳, jiryatiy daraju۳ñijyatera, sa۳tidye mutta varirya.” 6ॸRadyiyada ji ۳ta variy siva carni ۳ru denu, saraniy nta nu۳tyu batyi ۳ rajache nutyityu۳ ma۳sajo, dañuju۳yu jnu۳vye parudamu jarye, rimyityumiy parudamu jarye savicha۳da risa۳ju۳. Savicha۳da carni ۳ru davu۳ju۳ñijyate tu۳yuvu۳ti ۳, dasijyu۳ñijyate ni ۳sityi ۳ jarye risa۳ju۳ni ۳, jiryatiy danu۳ju۳ñijyate Ju۳Āľ͑ӕʮ͑ӕҡӕ̲ɗ‫ڏ‬ dyeryi, jiryatiy su۳pa۳sara Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ mucadimu vichavavya riy. 7ॸSaya۳da ji ۳ta Carni ۳ru variy, sireda ma۳si ۳ ͑ӕҡֆɗҡֆӕĀ‫ڏ‬ jyomusirya catera siichunusara yimuju۳. 8ॸSiredanumatiy carni ۳rura catera, rirye۳yada ji ۳ta dañuju۳yu jnu۳vye satuunu variy, daraju۳y vu۳yaju۳y rimyityumiy, dañuju۳yu ranchaju۳ rusa۳ju۳. Rivyichanu۳yada nu۳ñi ti ۳qui quitárati ۳, ju۳no۳siityavay jarye risa۳ju۳ riy, jiryatiy óruterara, vu۳rudi juru rupachara tara, jiryatiy ravichasara nta Ju۳denu siityari ۳vajyuu joráyada sanijyu۳. 9ॸRimyurra۳yada ji ۳ta jnu۳Ԯֆľфɗ̲ֆɗҡֆӕ̲ɗ‫ڏ‬ tyara vadi murra۳yada jiryatiy ru۳tachara: “Jiñi ji ۳ta sarye jiryedara catera, ramutanuta۳ muttasa۳dantiy, jiryatiy jibetyeda, jitye۳ryu۳myu۳y Ju۳denuju۳ riy nijya۳nvay jaryedontiy jiryatiy ti ۳ta۳ju۳ mucadimu vichavaryi, ti ۳ta۳ju۳ tajichivye,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ5ٍॷ6

438

ti ۳ta۳ju۳ jaryedo niquevay, rajuura ju۳riiñutavay jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ riy. 10ॸJibetyedamusiy ji ۳ta jitye۳ryu۳yada riy, ya۳tidye bachara yinsu۳vyejyu۳ riy, rirya۳tidye jchana۳jeya۳sara sanijyu۳ Vuryi ۳ndenu, rirya۳nusu۳chara variy mucadinchantiy.” 11ॸRadyiyada ji ۳ta variy ruuva rajuuvay Ju۳denu jpa۳vay, ratyuva۳chodantirya riñiquejada nutyityu۳ ma۳sajo ju۳ro۳ntiy, jnú۳vye ju۳ro۳ jarye, rimyityumiy ju۳ro۳ jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Rivyicha۳da jpa۳savay jaryi rajuuvay, vara۳nca vara۳nca jiyadaju۳ jaryi. 12ॸRiñiquejasumiya۳jada ji ۳ta: “Sasarye ji ۳ta Carni ۳ru batyi ۳ mi ۳si ۳ra, sa۳tidye jmutya۳ra nusu۳yada, tarati ۳ vicha۳da, datya۳da, vanu۳yada, samiy jvadicha۳da, vanda, jchana۳tya۳da jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” 13ॸRatyuva۳choda ji ۳ta varintyiryi ju۳desavay ti ۳ta۳ju۳ntiy, jiryatiy jarichumu vichavaryi, mucadimu vichavay, mucojariy vichavay, ja۳mu na۳vamu vichavay jarye, ti ۳ta۳ju۳ ʮɗфֆҡɗֆфɗԮֆɗËȍ‫ڏ‬ sara ju۳desavay, ratyuva۳choda ji ۳tara riñiquejada jiryatiy riñiquenu۳yada: “Simuju۳ ni ۳ ji ۳ta jiryatiy nutyityu۳ ma۳sajomu ma۳si ۳ni ۳, Carni ۳rumuntiy sisa۳ju۳ ra۳chajaya۳sara jchana۳tya۳da, samiy jvadicha۳da, vanda, nusu۳yada jarye ti ۳ta۳ju۳ ju۳na۳reju۳.” 14ॸRimyutuchoda ji ۳ta dañuju۳yu jnu۳vye variy: “Daryani ۳day ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳.” Rirye۳yada rimyityumiy satuunu varintyi, rirya۳dasidyoda ji ۳ta sana۳cho۳ju۳yu. Daraju۳ñijyate mutanuta۳

6

1ॸJadchiy

ji ۳ta radyiyada siva Carni ۳ru, sarotya۳dara taraqui mutanuta۳ jiryatiy daraju۳ñijyate mutanuta۳ ravicha۳da cateramu. Radyiyada ji ۳ta variy siva ti ۳qui jnu۳vyetyenu, ratyuva۳chodantirya jiryatiy saniquejada nu۳tyu ru۳vatarya

niquejadata: “¡Ya۳numa jiya!” 2ॸѠĀֆɗ‫ڏ‬ yada ji ۳ta variy siva cavañu vaparu۳, sama۳sa۳da vanu ca۳nu۳ti ۳ sancha. Ti ۳ sa۳yadani ۳ra nuvii, saya۳da ji ۳ta vúunú۳ variy, sa۳tidye vuunusarantiy. 3ॸSarotyanumatiy Carni ۳rura daraju۳jyu۳ mutanuta۳, ratyuva۳choda ji ۳tara danu۳ju۳jyu۳ jnu۳vye tenu niquejada: “¡Ya۳numa jiya!” 4ॸSasipyateda ji ۳ta variy sataryi ۳ cavañuntiy, jiryatiy ru۳na۳ñuni ۳. Su۳mutya۳jada ji ۳ta sancha ma۳si ۳ra sa۳tidye so۳varya samiy vichasa۳da mucadimusiy, rirya۳tidye jvatyi mucadi ja۳nvayu, ti ۳ sa۳yada ja۳muday jchityitya۳ variñi ۳. 5ॸSarotya۳danumatiy Carni ۳rura mumuri ۳ju۳ catera mutanuta۳, ratyuva۳choda ji ۳ta mumuri ۳ju۳ra jnu۳vye tenu niquejadantiy: “¡Ya۳numa jiya!” Ri ۳nu۳yada ji ۳ta, radyiyada variy siva cavañu vadacunañu, ravicha۳da saranta۳ sancha ma۳si ۳ jomu. 6ॸRatyuva۳choda ji ۳ta varirya nu۳tyu niquejada nta, dañuju۳yu jnu۳vye cabyimusiy, jiryatiy su۳teda: “Taraqui quinu jaruusiy tarundaqui jvaayada murichirya, varimyata mumuri ۳ quinu variiñu tarundaqui jvaayada murichiryantiy. Ni ۳ja۳ ji ۳ta, buya۳ jarye, ne ya۳javatyara.” 7ॸSarotya۳danumatiy Carni ۳rura daryaju۳yuju۳ mutanuta۳, ratyuva۳choda ji ۳tara saniquejada dañuju۳yuju۳ jnu۳vye tenu, jiryatiy su۳teda: “¡Ya۳numa jiya day!” 8ॸRi ۳nu۳yada ji ۳ta, radyiyada siva cavañu variy, mitya ruuche۳. Savicha۳da sancha ma۳si ۳ Diiyada jtyati ۳, sasiityari ۳nu jarye vicha۳da Diijyo jtyati ۳. Ti ۳ sa۳yada variy nadara nana۳tidye jvaryi nijya۳nvay rata, jchityitya۳, jachi ۳jada, jdiva۳jada, jmyirya jarye risa۳ju۳. Nu۳ñi dañuju۳yu nijya۳nvamyusiy ru۳veda nu۳ñi ti ۳qui rata. 9ॸSarotya۳danumatiy Carni ۳rura tadajyoju۳ catera mutanuta۳, radyiyada Ju۳denunijyu۳ rupajyojariy ruuva nijya۳nvay bayanumiy rityi batyeñu۳yada Ju۳denu niquejada jiyadaju۳, jityu۳choda

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ6ٍॷ7

439 jiyadaju۳ntiy, jiryatiy richiityari ۳jadani ۳ Ju۳denu. 10ॸRiñiquejasubeda ji ۳ta jaryi variy: “Nu۳yntyityu۳, Jaamyi, Jiintyasi ۳, Si ۳tenu jvaarya, ¿nu۳tyeryivye sa۳ra۳ju۳mu۳y ne ya۳murichenutaniy nu۳betyeda nudaja۳ murichirya mucadimu vichavamyu, nu۳tyeryivye?” 11ॸTi ۳ ji ۳ta sa۳yada variy rirya sujay pupajay, satu۳choda variy ruuva: “Jirya۳jiituy taraquiju۳ munatya, jasicha۳ra۳ju۳tiy ribetyemyu۳ jiryetyevay siityari ۳vajyuu, jiryetyeryi ۳veda jarye jiryatiy rirya۳batye Ju۳denu niquejada jiyadaju۳, nu۳tyu jirye daryá.” 12ॸSarotya۳danumatiy Carni ۳rura taraquinijyateju۳ catera mutanuta۳, ri ۳nu۳yada ji ۳ta, radyiyada variy riva jiryatiy ravichanu۳yada muco siityeya۳jada jaryi variy, jiñi ۳ jarye dacuyada nu۳tyu sujay vadacujay, sati ۳tuyada jarimyuni ۳ ruuna۳jyu۳ nu۳tyu nudaja۳. 13ॸJdarichiy ji ۳ҡфӕ¡ľĀʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ musiy mucadincha, nu۳tyu raju۳u۳ya۳ ni ۳nsijyo vadijo, ja۳mu riicho janumityaja۳jadamusiy. 14ॸJarichu jarye siichudoda variyu, nu۳ҡֆӕфѸɗɗËȍӕĀΎ‫ڏ‬ datiy caterayu, rasiquityaja۳jada musiquivicha۳ jivyichajomusiy, rara۳tyuu jarye risa۳ju۳ varintyi. 15ॸͅӕѸɗֆԮӕĀɗнӕɗ‫ڏ‬ vimu, ravichu۳suma tuunu jarye, ridyutya۳da ja۳mu nutyityu۳miy variyu. Japuveda, su۳tarumiy nutyityu۳miy, jaryi taratavay, vanu۳vye, muchechimyi, jijyu۳ jvaavye jarye ti ۳ta۳ju۳, ridyutya۳da ji ۳ta variyu. 16ॸRu۳teda variy siva ravichu۳suma, musiquiva jarye: “¡Ya۳numa ju۳u۳y nu۳yncha, ya۳tidye dutya nu۳y samo۳musiy ni ۳tiy nutyityu۳ ma۳sajomu ma۳si ۳, carni ۳ru nique۳yadajisiy jarye risa۳ju۳quii! 17ॸ¡Riti ۳ma۳ daryaju۳ sanique۳yada rundasuma, ne ti ۳ ra۳jachi ۳nityara quii!” Irayénuveda tevay jiryatiy nu۳chavaryi

7

1ॸJadchiy ji ۳ta rivasiy ti ۳ta۳ju۳, radyiyada ruuva dañuju۳yu Ju۳denu jpa۳vay, riryadeda mucadi su۳tyeryava,

jiryatiy daryaju۳yu su۳tyerya darya, jasityi ruredara daryaju۳yu riicho, rañuma duye۳ mucadincha, dantyamu۳y ne ja۳dutuuvya, dantyamu۳y ni ۳nuva. 2ॸRadyiyada ji ۳ta siva Ju۳denu jpa۳nuntiy, jiryatiy samu۳ti ۳jada jiñi ۳ mu۳ti ۳jomusiy. Jasiy ravicha۳da nu۳tya۳ simu Ju۳denu jnu۳ñu nijya۳nvay nu۳cha۳daju۳. ґ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ subeda ji ۳ta ruuva dañuju۳yu Ju۳denu jpa۳vay rityi jmutya۳jadara Ju۳denu jteda, rirya۳tidye javatyara mucadi, ja۳mu na۳va jarye risa۳ju۳. 3ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu variy ruuva: “Ne jirya۳javatyara mucadi, dantyamu۳y ne ja۳mu na۳va, ne vinu ni ۳nu, netimyu۳ ne nu۳ñu۳chara Vuryi ۳ndenuju۳ riy samuchechimyi jimyo۳va ti ۳ta۳ju۳ didye.” 4ॸRatyuva۳choda ji ۳ta sasaradoda riy jiñu۳vye, rivyicha۳da taraqui pacha vara۳nca vaduy, daryaju۳yu vu۳yaju۳y vara۳nca rinchaju۳, daryaju۳yu vara۳nca rinchaju۳ntiy. Rivyicha۳da ji ۳ta Irayé͑ӕ‫ڏ‬ veda ju۳riiñu tevay ti ۳ta۳ju۳. 5ॸJudá ju۳riiñumusiy rivyichanu۳yada nu۳chavay taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳, daryaday Rubénu ju۳riiñumusintyi taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳ntiy. 6ॸÁseru ju۳riiñumusiy rivyichanu۳yada taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳ntiy, daryaday Nejtadí ju۳riiñumusintyi taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳ntiy, Manasésiy ju۳riiñumusiy jarye taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳. 7ॸSimeyó۳ ju۳riiñumusiy rivyichanu۳yada taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳, daryaday Devyí ju۳riiñumusintyi taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳ntiy, Isacáru ju۳riiñumusiy jarye taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳. 8ॸSabunó۳ ju۳riiñumusiy rivyichanu۳yada taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca daraju۳y vara۳nca rinchaju۳, daryaday Jusíy ju۳riiñumusintyi taraqui vu۳yaju۳y

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ7ٍॷ8

440

vara۳nca daraju۳y vara۳nca rinchaju۳ntiy, Myi ۳ja۳mí ۳ ju۳riiñumusiy jarye taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca, daraju۳y vara۳nca rinchaju۳ risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Nijya۳nvajyuu jiryatiy rivyichanu۳yada pupajay sujatyavay 9ॸJadchiy

ji ۳ta ri ۳nu۳yada, radyiyada ruuva nijya۳nvajyuu jiryatimyu۳ ne vana۳y ti ۳ saranumu۳yadasa۳ra۳ riy. Rivyicha۳da ti ۳ta۳ju۳ mucadimusiy, ti ۳ta۳ju۳ ju۳riiñumusiy, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvamyusiy, ti ۳ta۳ju۳ niquejada niquevamyusiy jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Riryadeda ji ۳ta pupajatyavay nutyityu۳ ma۳sajo tuunu, Carni ۳ru tuununtiy, rureda ji ۳tara pa۳chi ۳vi ۳ jijyomuntidye. 10ॸRiyaro۳vaya۳jada ji ۳ta variy: “Jantyutya۳da ji ۳ta simu nutyityu۳ ma۳sajomu ma۳si ۳, Carni ۳rumu jarye sisa۳ju۳.” 11ॸJu۳denu jpa۳vajyuu ji ۳ta, jiryatiy riryadeda Nutyityu۳ ma۳sajo ju۳ro۳, rimyityumiy ju۳ro۳ jarye, jnu۳vye ju۳ro۳ jarye risa۳ju۳, rirye۳yada ji ۳ta jimyo۳ta, rirya۳dasidyoda ji ۳ta sanijyu۳ Ju۳denu variyu. 12ॸRu۳teda ji ۳ta siva: “Daryani ۳ ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳. Samiy baya۳jada jiñijyu۳, vanda, datya۳da, jchana۳tya۳da, samiy jvadicha۳da, nusu۳yada, vanu۳yada jarye risa۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ ra۳chajaya۳sara ju۳na۳reju۳ jiñijyu۳ Nu۳ñi ۳ndenu. Daryani ۳ ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳.” 13ॸSitaja۳doda ji ۳ta ti ۳qui rimyityumiy tenu varirye: “Jivye pupajatyavay, ¿chavarya riñi ۳cha day, chavay? ¿Tesiñuma varintyiryi, tesiy?” 14ॸRi ۳mutya۳jada variñi ۳: “Jiiñi ji ۳ta datyara, Jaamyi.” Su۳teda ji ۳ta variy riva: “Riñi riñi ۳cha nijya۳nvay jiryatiy riryabedara ja۳mu paru۳cha۳riy runda, ripyu۳yada ji ۳tara jichujay, ribyuyada variy Carni ۳ru nudaja۳tara. 15ॸRamuni ۳ rivyichasara Ju۳denu ma۳sajotuunu, ruvaachara sanijyu۳ jachipiya۳jovimu jijyu۳, ju۳daca۳, nuporaca۳ jarye. Sa۳canuvu۳nusara

nutyityu۳ ma۳sajomu ma۳si ۳ variy jasiryi. rirya۳datyasarara jachi ۳jada nu۳day, dantyamu۳y ne jchu۳mu۳yada, dantyamu۳y ne sa۳javatya jiñi ۳ riy, ne vinu rirya۳paru۳tyasara vindyajareyu. 17ॸSa۳jnu۳tyasara Carni ۳ru daryaju۳ riy, jiryatiy savichasara nutyityu۳ ma۳sajojache, sa۳mutay variy jnu۳yadaja۳ pundejomuju۳ riy, sa۳pu۳chara Ju۳denu variy rimyo۳vasirya ru۳na۳ya۳ ti ۳ta۳ju۳.” 16ॸNe

Daraju۳ñijyate mutanuta۳nchiy, vu۳rudijuru rupajyonchiy jarye

8

1ॸSarotya۳danumatiy Carni ۳ru daraju۳ñijyateju۳ra catera mutanuta۳, rindasa۳da ti ۳ta۳ju۳ jarichumu vichavay rata۳savu۳ jórasa۳ra۳ju۳. 2ॸRadyiyada variy ruuva danu۳ju۳ñijyate Ju۳denu jpa۳vay jiryatiy riryadeda Ju۳denu tuunu. Ti ۳ sa۳yada variy nu۳ñi ti ۳quira su۳tarumiy natutya۳. 3ॸSiti ۳jada ji ۳ta nu۳ Ju۳denu jpa۳nuntiy, saradeda ji ۳ta Ju۳denunijyu۳ vu۳rudijuru rupajyotuunu, órutera rupapye۳ simu. Ti ۳ sa۳yada jasiy rajuura vu۳rudijuruni ۳, sa۳tidye jaryenu Ju۳denu siityari ۳vajyuu joráyadatara, sa۳tidye jnutatya variy Ju۳denunijyu۳ rupajyomura, jiryatiy óruterara, jiryatiy Ju۳denu mo۳mura. 4ॸVu۳rudi juru nuvachiy ji ۳ta jasubeda Ju۳denu jpa۳nu jomusiy yimuju۳, sasiityari ۳vay joráyadata jaryenusara. 5ॸSamu۳chadeda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu varirya rupapye۳ jiidatya, jiryatiy rupajyomusirya, sajatya۳da variy mucadinchaju۳ra. Ramusiy ravichanu۳yada ji ۳ta rú۳vatarya, niquejada, ra۳duya۳ra, muco siityeya۳jada jarye risa۳ju۳.

Su۳tarumiy natutya۳nchiy nu۳chara 6ॸDanu۳ju۳ñijyate

jpa۳savay ji ۳ta, jiryatiy natutya۳tavaryi, riñi jdutya ravimu nuvodaju۳ variyu. 7ॸSanuvoda ji ۳ta munatyi ۳ jpa۳savatyenu jiñatutya۳vimu,

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ8ٍॷ9

441 ru۳boda variy jarichumusiy jatyasara, nu۳tyu sudodiichiy muriyu۳juu jiidatya, nudaja۳ta jaryenusara. Mumuri ۳ ̲ӕËĀɗ‫ڏ‬ teramusiy, rarupamyu۳yada ji ۳ta tateraqui ti ۳ta۳ju۳ ru۳co۳siy, mumuri ۳ ni ۳nuteramusiy jarye, rupamyu۳yada tateraqui risa۳ju۳ntiy, rarupamyu۳yada vachuy vasunu۳ risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 8ॸSanuvoda ji ۳ta danu۳ju۳jyu۳ jpa۳savatyenu ravimu natutya۳ntiy. Radyiyada variy riva nu۳ҡֆӕ̲ӕѸɗнӕɗ‫ڏ‬ suma quivaya۳sara, jiryatiy ti ۳ jatya۳da ja۳mu na۳vamuju۳ra, mumuri ۳ na۳vaja۳ҡľф‫ڏ‬ musiy, taraqui ti ۳tuyada nudaja۳ju۳ variy. 9ॸNu۳ñi mu۳nvay ja۳ʮфľԮɗËȍԮҡֆľԮ‫ڏ‬ myusiy, ti ۳qui diiyada ru۳co۳siy, nu۳ñi mumunumiy vapurumusiy jarye, tajnuqui jamyu۳yada ti ۳ta۳ju۳. 10ॸSanuvoda ji ۳ta mu۳nvajyu۳ jpa۳savatyenu ravimu natutya۳ntiy. Saju۳u۳yada ji ۳ta jdarichiy jarichumusiy ja۳am ۳ u variy, jiryatiy su۳quivaya۳ nu۳tyu siiriiñu, mumumu۳miy ju۳dayámu۳musiy, saju۳u۳yada tamu۳quimu ti ۳ta۳ju۳, daryaday saju۳u۳yada mucadi jariy vichaja۳am ۳ u jarye risa۳ju۳ntiy. 11ॸJdarichiy jtya ji ۳ta ravicha۳da Jiivyanu. Mumuri ۳ ja۳teramusiy, taraqui ti ۳tuyada jiivyaja۳ju۳, rajuuvay nijya۳nvay diiyada variy ru۳co۳siy, jiryatiy jaryi jiivyaja۳ rama۳cho۳ daryaju۳. 12ॸSanuvoda ji ۳ta dañuju۳yuju۳ jpa۳savatyenu ravimu natutya۳. Mumuri ۳ jiñi ۳teramusiy, taraqui ma۳cho۳jada javatyasara ramusiy. Daryaday savicha۳da jarimyuni ۳ntiy, jdarichijyuu jarye sisa۳ju۳. Ridyacuyada ritye variy, ne vana۳y ridyanu۳yada jaryi variy ju۳daca۳, dantyamu۳y ne nuporaca۳ jaryentiy. 13ॸRadyiyada ji ۳ta siva, ratyuva۳choda varintyiñi ۳ vavyetyusumantiy, jiryatiy saji ۳na۳ya۳ jarichujache, saniquejasubeda ji ۳ta: “¡Acuu, acuu, acuu! Ta۳jna۳te day mucadincha vichavay rirya۳numatiy duu mu۳nvay jpa۳savatyevantiy, jiryatiy ra۳su۳tye riñuvoda ravimu jiñatutya۳.”

9

1ॸSanuvoda

ji ۳ta tadajyoju۳ jpa۳savatyenu variy. Radyiyada ji ۳ta riva jdarichiy ju۳u۳yada jarichuvimusiy mucadinchaju۳. Ti ۳ sa۳yada variñi ۳ra yevyi rorijyu۳ muttata۳, vataju۳ jajyomu, jiryatimyu۳ ne su۳tyeryatarara. 2ॸSamutta۳da varirya rorijyu۳, фѸɗЙֆҡľѸӕ‫ڏ‬ beda ji ۳ta nuvachichuma vataju۳musiy, nu۳tyu jurunusumamusirya, фĀËӕ‫ڏ‬ tyaniy nuvachiy variñi ۳ jiñi ۳, vidavi jarye dacuyada. 3ॸRimya۳seda ji ۳ta vindya ruvamiy nuvachichumanubesiy mucadinchaju۳. Ti ۳ sa۳yada daryaju۳ riy, rirya۳tidye su۳y nu۳tyu richu۳charatiy norityumiryi mucadimu vichavay. 4ॸTi ۳ ji ۳ta jteda ruuva: “Ne jirya۳javatyara vachuy jiryatiy mucadivara, daryantyamu۳y ne ni ۳nu, ne vinu tara jiryatiy vi ۳tarara. Jirya۳javatyasara riy vinu nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne Ju۳denu nu۳charati ۳ rimyo۳vayu. 5ॸJu۳bachara ji ۳ta jirya۳tiy munu riy, vinu jirya۳ʮфӕЙ͑ҡ‫ڏ‬ sara ju۳nurata riy tadajyo jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳.” Richu۳yada nuvadeda ji ۳ta vichasara nu۳tyu norityu su۳ֆĀ͑ӕԮĀ‫ڏ‬ chara darya. 6ॸRirya۳va۳tana۳ya۳ nijya۳nvay variy diiyadana۳cho۳, ne rirya۳sarye varirya. Rirya۳tiy diiryu۳y, rá۳bachará ji ۳ta diiyada rirya۳jisiy variy. 7ॸVindya ruvamiy ji ۳ta vichanu۳yada nu۳tyu cavañujuu, jiryatiy jdutyasavay ju۳veda jiyaro۳ju۳ riy. Ru۳no۳mu ravicha۳da nu۳tyu nuvii órutera nta, rimyo۳ ji ۳ta vicha۳da nu۳tyu nijya۳mi ۳mo۳tiy daryá. 8ॸVindya ruvamiy jno۳jasiy ji ۳ta vicha۳da nu۳tyu vatura jno۳jasityi daryá, rijya۳da ji ۳ta vicha۳da nu۳tyu nibyi ja۳dantiy. 9ॸRivyicha۳da dutuudyetyavay, jiryatiy nu۳tyu yivamyujatyerara. Suurya rirya۳nsatityi jiñipya۳ta nu۳tyu caritavicha۳, jiryatiy rasiichiy cavañu tiiyadamu, ju۳vedana۳cho۳ju۳. 10ॸRimyu۳siy ji ۳ta vichasara nu۳tyu norityumu۳ѸɗֆЙӕфɗËȍɗ‫ڏ‬ ryotara. Rimyu۳sitya jidyetyasarara nijya۳nvay javatyasa۳da tadajyo

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ9ٍॷ10

442

jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳. 11ॸVindya ruvamiy nutyityu۳ ji ۳ta vichasara jpa۳si ۳ vataju۳musiy. Si ۳tya vichasara Ebrévu niquejadamu “Abadó۳”, Curiyécu niquejadamuntiy “Apoñó۳”, jiryatiy vuryi ۳tachara “Parutara”. 12ॸRaramiryi ۳ma۳ taraqui suvu۳chara. ¡Acuu, acuu, rasu۳tyedye daraju۳y suvu۳chara! 13ॸSanuvoda ji ۳ta ti ۳quinijyateju۳ jpa۳savatyenu ravimu jiñatutya۳ntiy. Ratyuva۳choda ji ۳ta varirya niquejada jiryatiy rasipyateda Ju۳denunijyu۳ rupajyomusiy, davyu۳ju۳yu tu۳yuvu۳musiy jiryatiy órutera samo۳mura. 14ॸRu۳teda siva ti ۳quinijyateju۳ Ju۳denu jpa۳vatyenu jiryatiy natutya۳ti ۳ni ۳: “Ya۳numa jmu۳rya riy dañuju۳yu jpa۳savay puchusavay, jiryatiy rivyichasara ja۳mu na۳vamu, Evujrátesiy jtyatara.” 15ॸRivyichasara jdutyasavay rajórajiju۳, rarundajiju۳, ra۳rimyuni ۳jiju۳, ravaatajiju۳ jarye risa۳ju۳, rirya۳tidye munu riy nijya۳nvay, nu۳ñi mu۳nvamyusiy, rirya۳munu ti ۳qui variy. 16ॸRatyuva۳choda ji ۳ta varirya ti ۳ saradoda riy cavañuncha vichavay su۳tarumiy jiryatiy rirya۳jiya munuvay. Rivyicha۳da daraju۳y pacha vara۳nca vara۳nca su۳tarumiy. 17ॸDaryamusiy radyiyada ri ۳nu۳yadamu ruuva cavañujuu, su۳tarumiy rincha. Ridyutuudyevya ravichanu۳yada ruuna۳y nu۳chara, vasunu۳, vasunu۳di jarye risa۳ju۳. Cavañu jno۳ ji ۳ta vichanu۳yada nu۳tyu ja۳munibyi jno۳sumatiy daryá, ru۳tosiy ji ۳ta rasipyateda jiiday, nuvachiy jarye, asújuru jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 18ॸRimyudoda ji ۳ta nu۳ñi mu۳nvay nijya۳nvamyusiñi ۳ ti ۳qui. Rimyudoda diicharatani ۳, jiryatiy ruumu darya, jiryatiy rasipyateda ru۳tosiy jiiday, nuvachiy jarye, asújuru jarye risa۳ju۳. 19ॸCavañumiy diitya۳ ji ۳ta vichanu۳yada yitomu, rimyu۳simyu jarye risa۳ju۳. Rimyu۳siy ji ۳ta vichanu۳yada nu۳tyu codiy jno۳tara, ratatiy richu۳yada riy nijya۳nvay ridyiiyadaju۳.

20ॸNijya۳nvajyuu ma۳cho۳vay jiryatimyu۳ ne ridyiiyada jirya diicharamusiy, ne ripyaru۳ryu۳yada riva yivaayada va۳cha, jiryatiy rirya۳dasiñusara riñijyu۳ ¡ֆ͑ҡӕ‫ڏ‬ vedayu, sa۳tuvedanijyu۳ jarye jiryatiy óruteramusiy jvaachavaryi, varimyata criquityera, daryantya brúnsityera, ravichu۳tera, jiiputera jvaachavay jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Jivye nijya۳mi ۳ jvaachavay, ne vana۳y ridyi tariva, dantyamu۳y ne rityuva۳chu tara, ne vinu riryupi. 21ॸNe vinu daryamusiy ripyaru۳ryu۳yada nijya۳nvay ma۳cho۳vay riva ju۳vedani ۳ nijya۳mi ۳, dantyamu۳y riñuvodiva, ne vinu ricyadnavediva, dantyamu۳ֆфɗЙֆфĀΎ‫ڏ‬ diva, mitya.

Ju۳denu jpa۳nu catera padyedyeti ۳

10

1ॸJadchiy ji ۳ta radyiyada siva ti ۳qui Ju۳denu jpa۳nu vanu۳ryantiy, jiryatiy su۳musa۳da jarichuvimusiy nuvachiñube. Su۳no۳mu savicha۳da ji ۳chu, samo۳ ji ۳ta nu۳tyu jiñi ۳da nta day, saduse jarye nu۳tyu ju۳tuvu۳ jiidatyera. 2ॸSajomu yirirya catera padyedye jiryatiy muttasarara. Sabayada ji ۳tara jiñumutu nutyityuday ja۳mu na۳vancha, sami ۳day numutu ji ۳ta mucadinchantiy. 3ॸґ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ jasubeda ji ۳ta nu۳tyu sasutyi nibyisuma jiñique۳yadamu. ґ͑ɗнӕľʮѸӕ¡ľĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy, rasuyada ji ۳ta daraju۳ñijyate ru۳vatarya niquejada. 4ॸѠɗ͖ɗнӕľʮĀ͑ӕ‫ڏ‬ matiy ru۳vataryamiy rañi nu۳ryu۳yadara riñiquejada. Ti ۳ ʮҡľĀԮфɗֆʮфɗËȍӕԮɗ‫ڏ‬ musiy riva: “Ya۳mutanu nijya۳nvayjisirya riñiquejada, ne ya۳nu۳rya, mitya.” 5ॸJadchiy ji ۳ta su۳mu۳yada Ju۳denu jpa۳nu jintyityuday jomututa jarichuna۳cho۳, jiryatiy radyiyada ja۳mu na۳vancha rani ۳ siva, mucadincha jarye. 6ॸSaniquejada ji ۳ta Ju۳denu jtyamu variy: “Si ۳tyamu, jiryatiy ju۳na۳reju۳ savichasara, ni ۳tiy ju۳dejadara jarichu, mucadi, ja۳mu na۳va jarye risa۳ju۳, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rivyichasara jarichumu, mucadimu, ja۳mu na۳vamu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ10ٍॷ11

443 jarye risa۳ju۳, si ۳tyamu ji ۳ta ri ۳tay: Ne ra۳riche tamitya runda nu۳day.” 7ॸRarundamu ji ۳ta, variñumatiy sa۳duu danu۳ju۳ñijyateju۳ Ju۳denu jpa۳vay tenu ravimu jiñatutya۳, ra۳jto۳taniy Ju۳denu jvaayadayu, jiryatiy ravichasara dutyasara nijya۳nvayjisiy, dañuma sani tu۳choda vijyo۳mujache jijyu۳ tu۳chuvavyara, jiryatiy rivyichasara samuchechimyi. 8ॸSajatyi niquejada ti ۳ jarichuvimusiy riva: “Ye۳jiya, ye۳jirirya catera padye muttasara Ju۳denu jpa۳numusiy, ni ۳tiy ja۳mu na۳vancha rani ۳, mucadincha jarye.” 9ॸRaya۳da ji ۳ta variy jpa۳si ۳mu, ri ۳teda siva: “Ya۳sa۳y rarya catera padyedyera.” Su۳mutya۳jada varirye: “Ye۳jirirya, ye۳jmyi varirya. Rani ۳ ji ۳ta ra۳cha jiivyara jivyimu dañuma yito ra۳vicha sabora nu۳tyu quisijya۳.” 10ॸRaryeda ji ۳ta variy sajomusirya catera padyedyera, ri ۳byeda varirya. Ri ۳to ravicha۳da sabora nu۳tyu quisijya۳ nta, raryamichodanumatiy ji ۳tara, ravyimu ma۳cho۳jada jiivyara ru۳co۳siy. 11ॸSu۳teda Ju۳denu jpa۳nu variy riva: “Jityu۳chuta۳ta Ju۳denuju۳ vicha۳diva, mucadiva, tavay niquejada niquevavya, ja۳mu nutyityu۳mivya jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” Danu۳ju۳y Ju۳denuju۳ tu۳chunu۳jyu۳y

11

1ॸJadchiy

ji ۳ta ti ۳ sa۳yada rarya saranuse nu۳tyu métru, su۳teda variy riva: “Ya۳nubesumiy, ya۳saranu varirya Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo, sanijyu۳ rupajyo jarye, sanijyu۳ jadasiñuvay jarye risa۳ju۳. 2ॸVatapada ji ۳ta, jiryatiy bimura, ya۳jatya jicharadodivasirya, ne ya۳saranura jiryatiy sa۳chara munu۳ñuvedaju۳ darya, rirya۳tidye raniye۳rya ja۳mu vicha۳da, jiryatiy Ju۳denuju۳ jiintyasara darya. Rirya۳raniye۳ daryaju۳yu vu۳yaju۳y jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳ra, danu۳ju۳y jarimyuni ۳ ranchaju۳ ti ۳ta۳ju۳. 3ॸRa۳jpa۳ nada danu۳ju۳y tu۳chunu۳jyu۳y,

nana۳tidye tu۳chu rajyu۳ taraqui vara۳nca rundasa۳ra۳ju۳, daraju۳y pacha runda ranchaju۳ntiy, taraquinijyate vu۳yaju۳y runda ranchaju۳ ti ۳ta۳ju۳. Nana۳tu۳chu varurajay sujatyanu۳jyu۳y variy.” 4ॸNani ۳cha ji ۳ta danuju۳y odívunu, (ya۳jnu۳y Zacarías capítulo 4) dasiijyu۳y no۳no۳siijyu۳y jarye risa۳ju۳, jiryatiy nanuraniy mucadi ja۳mu nutyityu۳ mo۳mu. 5ॸMi ۳ni ۳tyi jarupantaru۳ñada, ra۳sipyatay jiiday nani ۳tosiy variy, ratatiy nana۳parutani ۳ jimyityasiy. Daryamusiy sa۳diichara ni ۳tiy jarupantaru۳ñada. 6ॸJasiy nadimura nana۳tidye mutanura jarichu, rañuma jmu nanutu۳choda runda baryi ۳jada sa۳ra۳ju۳. Nanudatya ti ۳tudodara ja۳ nudaja۳ju۳ntiy. Nanudatya javatya۳dariy mucadimu vichavay diitya۳ta nana۳vatyaru۳ñumatiryi. 7ॸNana۳numatiy jto۳tanirya jityu۳choda, sa۳jasumiy suvu۳chi ۳ vataju۳vimusiy, sa۳jvaryu۳ñada. Sa۳vuunu variñada, sa۳jvay variñadantiy. 8ॸNanubabyi ji ۳ta ra۳tiryo۳sara rupijyomu ja۳mu vicha۳damu, jiryatiy vuryi ۳tachara jantya۳damura Sodóma, varimyata Ejíptu, jasityi ru۳veda crusitya۳sani ۳ yintyityu۳ Jesús. 9ॸRirya۳diy nijya۳nvajyuu mumurundamiy rata۳savu۳ rundamusiy ranchaju۳ riva nanubabyi, rirya۳ju۳bay nana۳jisirya jmuchoda daryaju۳. Rirya۳jnu۳chu vicha۳damu vichavarya nanubabyi, taji ju۳riiñutavay jarye, tara niquejada niquevay, ti ۳ta۳ju۳ mucadimu vichavay jarye rusa۳ju۳ ra۳jnu۳chura nanubabyi. 10ॸMucadimu vichavay ra۳jchana۳tyara nanudiiyada, rirya۳jvaarya vichtya rayadaju۳, rirya۳jpa۳sarara sa۳chara variy yimu, jiryatiy jiñu۳ju۳y Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ju۳y vichasara jarupantanu۳jyu۳y mucadimu vichavajyu۳ ti ۳ta۳ju۳. 11ॸMumurundamimyusiy, rata۳savu۳ runda ranchaju۳ntiy, jnutu ji ۳ta jiryatiy Ju۳denumusi ۳ jayada nanubabyiva, yinu۳yadaju۳. Nanunubesubeda variy.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ11ٍॷ12

444

Richuvu۳yada nijya۳nvay jaryi variy, jiryatiy ridyiyada riva. 12ॸRatyuva۳choda varirya ja۳mu niquejada jarichuvimusiy, jiryatiy su۳teda nadiva mi ۳sa۳nu۳jyu۳y: “Sa۳na۳jasumiy jiyuju۳.” Nana۳subeda nuvachiñube jarichuvimuju۳ variy, nanumityasimyi diya. 13ॸVaricha۳ra۳ju۳ ravicha۳da muco siityeya۳jada jaryi. Vu۳yaju۳y vicha۳dateramusiy, raju۳u۳yada taraqui. Daraju۳ñijyate vara۳nca nijya۳nvay paruteda variy. Rityevay ma۳cho۳vay ji ۳ta rañi suvu۳yada jaryi, riichana۳tya۳da variñi ۳ jarichumuvichi ۳ Ju۳denu. 14ॸRaramiryi ۳ma۳ daraju۳jyu۳ suvu۳chara. ¡Acuu, ra۳jti ۳ varenu mumuri ۳ju۳ suvu۳charantiy! Daraju۳ñijyateju۳ natutya۳ 15ॸSanuvoda

ji ۳ta daraju۳ñijyateju۳ Ju۳denu jpa۳vay tenu ravimu jiñatutya۳ntiy. Rasuyada ja۳̲ӕ͑ɗнӕľʮĀԮфɗֆʮфɗËȍӕԮɗ‫ڏ‬ musiy. Ru۳teda ji ۳ta jaryi: “Jirya mucadi nusu۳yada ji ۳ta vichasara Vu۳jye۳ Ju۳denu nusu۳yada, sajaryeti ۳ Crístu nusu۳yada jarye yisa۳ju۳, sa۳nusu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳ra.” 16ॸDaraju۳y vu۳yaju۳y rimyityumiy ji ۳ta, dañuju۳yu rinchaju۳, jiryatiy riñi ۳cha ma۳savay nutyityu۳ jcho۳siy, rirye۳yada variy jimyo۳ta, rirya۳dasidyoda ji ۳ta sanijyu۳ Ju۳denu variyu. 17ॸRu۳teda ji ۳ta variy siva: “Nu۳ñi ۳chana۳tya ji, Nutyityu۳, ti ۳ta۳ju۳ jvaarya, jiryatiy jivyichasara diye, jivyicha۳da ta۳rintyi, tapi yirimya۳ jaryi jivyanu۳yadata jijyu۳ra mucadi nusu۳yada. 18ॸRiñique۳yada ji ۳ta mucadimu vichavay jiñijyu۳, rito۳ma۳ ji ۳ta diye jiñique۳yada runda, varityi ya۳murichenutaniy ruvaayada murichirya nijya۳nvayu, jiryatiy diivyeñuma riy. Ya۳sa۳y variy ricya۳na۳фֆʮɗ̲ֆӕËȍľËȍɗ‫ڏ‬ myiyu, jiryatiy jijyu۳ tu۳chuvaryi, rijerye jiryatiy jiintyevye jiñijyu۳ riy, rijerye rusa۳ju۳ rityi suvu۳charara yitya, dañuma rirye۳cha pasiñumiy, varimyata ja۳mi ۳miy. Ya۳paruta varintyiryi rityi parutaru۳charara mucadi.”

19ॸRamutteda variy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo, jiryatiy jarichuvimura, jvadichara variy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimura rasasi jiryatiy saniquejadajiju۳ra, (nu۳tyu Muyisésibe jvaayada ta۳rirya). Ravicha۳da ji ۳ta ra۳duya۳ra variy, niquejada, ru۳vatarya, mucosiityeya۳jada jarye risa۳ju۳, ru۳boda jaryi sudodiichiy muriyu۳juu risa۳ju۳ntiy.

Sa۳vittyuy ja۳mu codiñada vaturu۳y

12

1ॸRamu۳ti ۳jada

ji ۳ta ja۳mu dityanuta۳ jarichumu variy. Savicha۳da vatura jiñi ۳ta rachi ۳, sanumutu ji ۳ta vicha۳da jarimyuni ۳ncha, su۳no۳muntiy ravicha۳da nuvii, vu۳yaju۳y jdarichityara, danu۳ju۳y ranchaju۳. 2ॸJiryatiy savicha۳da vatura mudasíñu۳, sasa۳ñe۳ya۳jada variy, Ѹ͑ӕԮĀľ‫ڏ‬ danumatiy jiryupachodajiju۳. 3ॸRamu۳ti ۳jada ji ۳ta ratarya dityanuta۳ jarichumuntiy. Savicha۳da ja۳mu codichuma ruuna۳ñu, nu۳tyu jiiday sanu۳chatu. Savicha۳da daraju۳ñijyate jno۳ti ۳, vu۳yaju۳y tu۳yuvu۳ti ۳ jarye risa۳ju۳ni ۳. Nu۳ñi taraqui su۳no۳va ravicha۳da curaca nuviintiy, daraju۳ñijyate nuvii ti ۳ta۳ju۳musirya. 4ॸSatiiyada ji ۳ta jimyu۳sitya jarichumusiryi jdarichijyuu, nu۳ñi mu۳nvamyusiy, ti ۳qui, sajatya۳da variy mucadinchaju۳ riy. Saradeda ji ۳ta ja۳mu codiy samo۳mu vatura rupachuru۳ñu, sa۳tidye jmyiy sarupachodivasiñi ۳ jidyenu. 5ॸSarupachoda ji ۳ta vaturani ۳ jidyenu, vanu, ni ۳tiy ra۳nusu۳chara riy mucadi ja۳nvay ti ۳ta۳ju۳. Sa۳nusu۳chara yivamyuseta riy. Savicha۳da so۳vachi ۳ variy, vase Ju۳denu tuunuju۳, sama۳sajomuju۳. 6ॸVaturu۳y ji ۳ta bayada variy mityatomuju۳, jasityi su۳dutya۳da Ju۳denu nana۳jiju۳ra vichajo, nana۳tidye vicha potyenichanu۳y jasiy taraqui vara۳nca runda sa۳ra۳ju۳, daraju۳y pacha runda ranchaju۳, taraquinijyate vu۳yaju۳y runda ranchaju۳ ti ۳ta۳ju۳ varintyi. 7ॸRavicha۳da ji ۳ta ju۳veda jarichuncha variy. Ju۳denu jpa۳nu Miyériy jtyati ۳, satevay jpa۳savatya yiveda ja۳mu codiy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ12ٍॷ13

445 jcho۳ju۳, su۳pa۳vay jcho۳ju۳ jarye yisa۳ju۳ntidye. Ja۳mu codiy su۳pa۳vatya yivedantiy. 8ॸJiryatimyu۳ ne vana۳y rivyuudoda ja۳mu codivyeda, daryantyamu۳y ne rama۳cho۳jada vichajo jarichumu rijyu۳. 9ॸSavicha۳da jatyasi ۳ variy ja۳mu codiy, jiryatiy codiy munatyi ۳ sani ۳cha, jiryatiy ru۳tachara bayantu nutyityu۳ni ۳, Satanásiy jarye, ni ۳tiy quivu۳chusara riy mucadi ja۳nvay ti ۳ta۳ju۳. Savicha۳da jatyasi ۳ mucadinchaju۳, su۳pa۳vay yisa۳ju۳ jatyasavay ti ۳ta۳ju۳. 10ॸRatyuva۳choda ji ۳ta varirya ja۳mu niquejada jiryatiy ru۳teda: “Rito۳ma۳ pariche Vuryi ۳ndenu jantyutya۳da, savanu۳yada jarye, sansu۳yada jarye risa۳ju۳ jiryatiy sansu۳tyaniñi ۳ jijeryeti ۳ Crístu. Tapi jatyasi ۳numani ۳ ni ۳tiy tu۳chuta۳numucha riy vu۳tyeryi ۳veda ju۳daca۳, nuporaca۳ jarye risa۳ju۳. 11ॸVu۳tyevay siityari ۳vay ji ۳ta vuunuma۳ Carni ۳ru nudaja۳tani ۳, Ju۳denu niquejadata jarye risa۳ju۳, jiryatiy rityu۳choda saju۳ra. Ribetyedasa۳ra۳ju۳ ne rivya۳ta۳dara yinu۳yada. 12ॸ¡Ramuni ۳tiy ya۳numa jchana۳y jaryi jarichu, ravimu vichavay jarye ra۳jchana۳y rusa۳ju۳! ¡Acuu, ta۳jna۳te day mucadimu vichavay, ja۳mu na۳vamu vichavay jarye rusa۳ju۳! jiryatiy su۳musa۳da jaryi nique۳yadavañu bayantu nutyityu۳ jiryimuju۳, sadatyasara daryaju۳ jiryatimyu۳ ne rajuurara jiryunda nu۳day.” 13ॸSadiyadanumatiy ja۳mu codiy riva jiryatiy savicha۳da jatyasi ۳ mucadinchaju۳, sasiryi ۳jada nani ۳sijyu۳ vaturu۳y, jiryatiy nanurupachodani ۳ vanu. 14ॸTi ۳ sa۳yada nadara daraju۳y nipya۳, nu۳ҡֆӕԮԮֆľҡֆӕ‫ڏ‬ suma nipya۳tiy daryá, nana۳tidye ji ۳i ۳ jivyichajomuju۳, jiryatiy jdutyasara nana۳jiju۳ dárya. Rumuni ۳ ji ۳ta nanuma۳cho۳jada mumuvaatamiy sa۳ra۳ju۳, rata۳savu۳ vaata ranchaju۳ mityatomu, jasityi nanuvicha۳da potyenichanu۳y ripya ja۳mu codiyjisiy. 15ॸJadchiy ji ۳ta

sajatya۳da ja۳mu codiy yitosirya ja۳muja۳, nu۳tyu ja۳mumu۳, ra۳tidye sarye nada vaturu۳y, ra۳tidye paruta variñada. 16ॸRu۳mu۳tya۳da ji ۳ta mucadi variñada vaturu۳y, jiryatiy ramutta۳dara yito, ra۳toda varirya ja۳muja۳ jiryatiy sajatya۳da ja۳mu codiy yitosirya. 17ॸSanique۳yada ji ۳ta ja۳mu codiy jaryivya۳ju۳ vaturu۳y jiyaro۳ju۳, saya۳da variy nanudadyeñujuu na۳cho۳, sa۳tidye jvay variryi. Riñi ۳ ji ۳ta vichasara siityevay Ju۳denu niquejadaju۳, фӕ̲ӕ͑‫ڏ‬ tirya ti ۳ta۳ju۳ Jesús datyadodantiy. 18ॸSaradeda ji ۳ta ja۳mu codiy variy ti ۳cha۳ncha, ja۳mu na۳va jiiniy. Danu۳ju۳y suvu۳chi ۳ju۳y jmyiryaju۳y

13

1ॸRadyiyada

ji ۳ta siva suvu۳chi ۳, jiryatiy sasipyateda ja۳mu na۳vavimusiy. Savicha۳da vu۳yaju۳y tu۳yuvu۳ti ۳, daraju۳ñijyate jno۳ti ۳ jarye risa۳ju۳ni ۳. Ravicha۳da vu۳yaju۳y nuvii satu۳yuvu۳dcha, su۳no۳va jarye ravicha۳da si ۳tya jiryatiy Ju۳denu jiyaro۳ju۳ darya. 2ॸSuvu۳chi ۳ ji ۳ta sivatiy radyiyada, ni ۳ni ۳ vichasara nu۳tyu janarityu. Sanumutu vicha۳da nu۳tyu suutyu numututiy darya, saju۳ ji ۳ta nu۳tyu nibyiju۳ day. Sasa۳yada ji ۳ta ja۳mu codiy variy vanu۳yadani ۳, nutyityu۳ ma۳sajoncha ma۳sa۳da jarye, nusu۳yada jarye risa۳ju۳. 3ॸTaraqui su۳no۳ vicha۳da nu۳tyu vatajo۳tara, sabatyeda sa۳ra۳ju۳, rami ۳sa۳da ji ۳ta savatajo۳ diitya۳ varintyi. Richiityari ۳jada ti ۳ta۳ju۳ mucadi ja۳nvay variñi ۳ suvu۳chi ۳, jiryatiy rityuva۳choda simu, rityi ۳tta۳da daryaju۳ra sami ۳sa۳da. 4ॸRijechipiya۳jada ji ۳ta ja۳mu codiñijyu۳, jiryatiy sasa۳yada suvu۳chi ۳ra nusu۳yada, rijechipiya۳jada sanijyu۳ suvu۳chi ۳ntiy, ru۳teda daryaju۳: “¿Ti ۳ sa۳ra۳ni ۳viy jiryedyi siva suvu۳chi ۳? ¿Chi ۳ra ra۳saryerya ju۳veda sisa۳ju۳, chi ۳?” 5ॸSasa۳yada ji ۳ta ja۳mu codiñi ۳ suvu۳chi ۳ sa۳tidye nique ja۳mura niquejadata Ju۳denu jiyaro۳ju۳, sa۳tidye nusu۳chara mucadimu variy, daryaju۳yu vu۳yaju۳y

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ13ٍॷ14

446

jarimyuni ۳ sa۳ra۳ju۳, danu۳ju۳y jarimyuni ۳ ranchaju۳ ti ۳ta۳ju۳. 6ॸSamutta۳da ji ۳ta suvu۳chi ۳ varirya jijyu۳, sa۳tidye niquesara Ju۳denu jiyaro۳ju۳, si ۳tya jiyaro۳ju۳ jarye, savichajo jiyaro۳ju۳ntiy jiryatiy Ju۳denu siityari ۳ԮʮֆӕӕфɗԮֆɗËȍѸф͑ҡʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ nchantiy. 7ॸSasa۳yada ja۳mu codiñi ۳ suvu۳chi ۳ sa۳tidye jvay Ju۳denu siityari ۳vay jcho۳ju۳, sa۳tidye vuunu varintyiryi. Sasa۳yadantiñi ۳ sa۳tidye nusu۳chara ti ۳ta۳ju۳riy nijya۳nvay, ti ۳ta۳ju۳ mucadimu vichavay, ti ۳ta۳ju۳ niquejada niquevay jarye, ti ۳ta۳ju۳ tara ju۳riiñutavay risa۳ju۳. 8ॸRirya۳dasidyoda ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay sanijyu۳yu, netimyu۳ ne nu۳charara ritya Carni ۳ru batyi ۳si ۳ catera padyemyu, jiryatiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ra. Netimyu۳ ne sanu۳yada Ju۳denu yindejadajisirya rityá jicyatera padyemyu didye, rirya۳jadasiñusara suvu۳chi ۳ nijyu۳yu. 9-10ॸSa۳ma۳ tuva۳chu tu۳yuti ۳ ramu: “Ni ۳tiy rañi ۳cha ju۳ri ۳si ۳ju۳, sa۳jiya ju۳richi ۳ variy; ni ۳tiy jvay jchityitya۳tani ۳ nijya۳mi ۳, daryaday sa۳cha jvachi ۳ jchityitya۳ta varintyidye. Ramusiy ji ۳ta rirya۳jachi ۳niy Ju۳denu siityari ۳vay tapimusiyu, jiryatiy rityuva۳chusara simu.” 11ॸRadyiyada ji ۳ta siva sataryi ۳ suvu۳chi ۳ntiy, ѸѸɗЙֆҡľѸӕ¡ľĀ̲ӕËΎʮфɗ‫ڏ‬ chiy. Savicha۳da daraju۳y tu۳yuvu۳ti ۳ nu۳tyu carni ۳ru, saniquejada ji ۳ta nu۳tyu ja۳mu codiy darya. 12ॸNi ۳ni ۳ nusu۳cha ti ۳ta۳ju۳ munatyi ۳ suvu۳chi ۳ diyara, sa۳dasiñutadeda jiñu daraju۳jyu۳ suvu۳chi ۳ riy ti ۳ta۳ju۳ mucadimu vichavay, munatyi ۳ suvu۳chi ۳ nijyu۳, ni ۳tiy mi ۳sa۳da jivyatajo۳ ĀɗɗËȍф‫ڏ‬ musiy. 13ॸSivaayada ji ۳tara jaryi ti ۳ttasara, jasicha۳ra۳ju۳tiy su۳musadeda nijya۳nvay diya jarichumusirya jiiday, mucadinchaju۳. 14ॸSaquivu۳choda ji ۳ta riy mucadimu vichavay, yivaayada ti ۳ttasarata jiryatiy sivaayada munatyi ۳ suvu۳chi ۳ diyara, su۳teda ji ۳ta variy nijya۳nvavya: “Jirya۳ma۳ jvaañi ۳ sa۳ntyasi ۳ munatyi ۳ suvu۳chi ۳, jiryatiy sami ۳sa۳da

ramusiy jchityitya۳ jaru۳jyo۳, jiryatiy diitya۳ rani ۳cha.” 15ॸJa۳mu codiy sa۳yadantiñi ۳ danraju۳jyu۳ suvu۳chi ۳ sa۳tidye bay jnutu siva munatyi ۳ suvu۳chi ۳ jantyasi ۳, sa۳tidye niquesara variy. Sabayada ji ۳tantiy sa۳tidye munu jantyasi ۳ riy nijya۳nvay jiryatimyu۳ ne rirya۳dasiñuru۳y sanijyu۳yu. 16ॸJadchiy ji ۳ta sanu۳tyadeda nu۳charata riy nijya۳nvay, nu۳ñi ti ۳qui, sajomutu nutyityudamyu, varimyata samo۳ta۳sa. Sanu۳tyadeda riy deramiy, ja۳myi, jaryi taratavay, jantyuyani ۳miy, muchechimyi, patru۳sa۳miy jarye rusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 17ॸSu۳bayada ji ۳ta nijya۳nvayjisirya ta۳ryu۳yada, ta۳ryu۳tya۳da jarye risa۳ju۳, ni ۳timyu۳ ne nu۳charati ۳, jiryatiy munatyi ۳ suvu۳chi ۳ jtya darya, varimyata si ۳tya saranusara. 18ॸRani ۳ ji ۳ta va۳tasarara datya۳da. Ni ۳tiy vichasara datyara, sa۳ma۳ saranura munatyi ۳ suvu۳chi ۳ jtya saranusara, tapi ravichasara nijya۳mi ۳ jtya saranusara. Si ۳tya saranusara ji ۳ta vichasara taraquinijyate pacha, ҡфнӕɗ‫ڏ‬ nijyate vu۳yaju۳y ranchaju۳, taraquinijyate variy ranchaju۳ntiy. Ju۳denu nu۳charatavay murra۳yada

14

1ॸJadchiy

ji ۳ta ri ۳nu۳yada, radyiyada siva Carni ۳ru rani ۳, Siyó۳ jtyatara musiquincha. Sisa۳ ji ۳ta rivyicha۳da taraqui pacha vara۳nca nijya۳nvay, daryaju۳yu vu۳yaju۳y vara۳nca rinchaju۳, daryaju۳yu vara۳nca variy rinchaju۳ntiy, jiryatiy nu۳charatavay rimyo۳ta۳sayu. Ravicha۳da nu۳chara Carni ۳ru jtya, saja۳y jtya risa۳ju۳. 2ॸRatyuva۳choda ji ۳ta varirya suurya ra۳nsasara, nu۳tyu ja۳suma suuyada, nu۳tyu ru۳vatay nta jaryi. Suurya ji ۳ta vicha۳da nijya۳nvajyuu jvaayada, jiryatiy ruvaacha۳dedara quitára jijyomu. 3ॸRimyurra۳yada ji ۳tara vadi murra۳yada, Ju۳denu ma۳sajo jcho۳siy, dañuju۳yu jnu۳vye tuunu jarye, rimyityumityuunu

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ14

447 jarye risa۳ju۳. Ne vana۳y ti ۳ datya۳dara rimyurra۳yada, vinu taraqui pacha vara۳nca nijya۳nvay, daryaju۳yu vu۳yaju۳y vara۳nca rinchaju۳, daryaju۳yu vara۳nca rinchaju۳ntiy, riñi ۳ ji ۳ta datya۳dara murra۳yada day. 4ॸJivye ji ۳ta rañi ۳cha jiryatimyu۳ ne rirya۳rupanusara vatutyayu, rivyichasara ji ۳ta vaduy jiryatimyu۳ ne rijye۳tyo۳ saniy vatura, mitya. Jivye ji ۳ta rañi ۳cha Carni ۳ru siityari ۳vay jiryatiy richiityari ۳ni ۳ rumutiy saya. Jivye ji ۳ta rañi ۳Ëȍʮ͑ҡֆӕҡֆѸ‫ڏ‬ vadye, jiryatiy sa۳ntyuyada Ju۳denu ruuva nijya۳nvay cabyimusiy, rirya۳tidye vichasara jnutatyasavay munatya Ju۳denunijyu۳, Carni ۳ru nijyu۳ jarye sisa۳ju۳. 5ॸNe ti ۳ saryejadara quivu۳yada ru۳to, mitya. Rivyichasara ji ۳ta ne juuchatavay. Mu۳nvay Ju۳denu jpa۳vay tu۳choda 6ॸJadchiy

ji ۳ta radyiyada siva Ju۳denu jpa۳nuntiy jiryatiy saji ۳numaya۳ ʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ jache. Saya۳da tu۳chu۳ nijya۳nvamyuju۳ ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rivyichasara mucadincha, ti ۳ta۳ju۳ tara ju۳riiñutavamyuju۳, niquejada niquevamyuju۳ jarye, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvamyuju۳ jarye risa۳ju۳. Satu۳chunumaya۳ra samitu۳choda jiryatiy ra۳suru۳chara ju۳na۳reju۳. 7ॸSaniquejasubeda ji ۳ta jaryi ruuva: “Jirya۳ma۳ suvu۳ñi ۳ Ju۳denu, jirya۳sa۳y simura vanda, jiryatiy rito۳ma۳ samurichenutadeda runda. Jirya۳ma۳ jadasiñu sanijyu۳yu, ni ۳tiy ju۳dejadara jarichu, mucadi, ja۳mu na۳va, ja۳ mu۳ti ۳jo jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” 8ॸDanu۳ju۳jyu۳ jpa۳si ۳ siityari ۳jada tu۳chu۳ntiñi ۳: “Raju۳u۳mya۳, raju۳u۳mya۳ ji ۳ta ja۳mu vicha۳da Babinóniya jtyatara, ra۳tutaniñu۳yada daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ mucadi nijya۳nvajyuura tiitiija۳ nta, jiryatiy Babinóniya ja۳͑ԮֆËĀ͑ԮľĀ̲ӕфɗËȍɗ‫ڏ‬ ryara.” 9-10ॸMumuri ۳ju۳ jpa۳si ۳ siityari ۳jada nada jityenuju۳y, satu۳choda ji ۳ta ja۳̲ӕ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ data: “Mi ۳ni ۳tyi jadasiñu sanijyu۳

suvu۳chi ۳yu, sa۳ntyasi ۳nijyu۳ jarye sisa۳ju۳, su۳mutya۳tiy jimyo۳vara, varimyata su۳mutya۳ jijyomutuvara suvu۳chi ۳ nu۳chara, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳jatu ntara Ju۳denu nique۳yada tiitiija۳, jiryatiy sarumirya ne jaryenusara Ju۳denu jatujovimu, ramusityi rirye۳chasara jantyunuva۳chavay jiidamyu, asújuruta jarye risa۳ju۳ Ju۳denu jpa۳vay diya, Carni ۳ru diya jarye. 11ॸRirya۳ntyunuva۳cha۳da nuvachiy ji ۳ta ra۳jasumijeya۳sara ju۳na۳reju۳. Ne ra۳paru۳y jantyunuva۳cha۳da ruuva ju۳daca۳, nuporaca۳ jarye, jiryatiy rirya۳dasidyoda daryaju۳ suvu۳chi ۳ nijyu۳yu, sa۳ntyasi ۳ nijyu۳ jarye risa۳ju۳, ru۳mutya۳jada varirya sanu۳chara yiva.” 12ॸJiryajisiy ravichasara jiryatiy rijechi ۳niy Ju۳denu siityari ۳vay tapimusiyu, rivyichasara siityevay Ju۳denu jtedamuju۳, rityuva۳chodamuju۳ jarye, jiryatiy rityuva۳chusara simu Jesús daryaju۳. 13ॸRatyuva۳choda ji ۳ҡф͑ɗнӕľʮĀʮфɗËȍӕ‫ڏ‬ vimusiy, jiryatiy raniquejada riva: “Ya۳nu۳y caterava: Jchana۳tyasavaryi diivye rityi dii nu۳tyu Ju۳denumu tuva۳chuvay.” Daryani ۳ su۳tachara Su۳ntu rinchiy: “Jo, jiryatiy diyemusiy ji ۳ta rirya۳jiituy yivaayadivasiy, ruvaayada daryaju۳ ra۳siityari ۳ntiyu.” Mucadivasiy jatojada 14ॸRi ۳nu۳yada

ji ۳ta, radyiyada riva nuvachiy pupasiy. Nuvachincha savicha۳da nu۳, nu۳tyu nijya۳mi ۳ denu, jiryatiy órutera nuviiti ۳ su۳no۳muyu. Sajomu ji ۳ta ravicha۳da camyutuvu۳ jimyura. 15ॸSatenu jpa۳si ۳ ji ۳ta sipyateda variy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimusiy, saniquejasubeda siva nuvachiy ncha ma۳si ۳: “Ya۳jpa۳ra jicyamyutuvu۳ jatojadaju۳, jiryatiy rito۳ma۳ jatojada runda jiryatiy suduryanumara nutasarasiy, jiryatiy mucadincha jatojadaju۳ra.” 16ॸSajatya۳da ji ۳ta nuvachincha ma۳si ۳ra jicyamyutuvu۳ mucadincha, mucadi ma۳cho۳jada jatosara varidye.

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ14–16

448

17ॸSasipyateda ji ۳ta nu۳ jpa۳si ۳ Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jomusintyi jiryatiy jarichuvimura. Ravicha۳da camyutuvu۳ jimyura simuntiy. 18ॸTi ۳ jpa۳si ۳ntiy, Ju۳denunijyu۳ rupajyomusiy, jiryatiy su۳pa۳sarara jiiday, ni ۳ni ۳ ji ۳ta niquejasubeda siva camyutuvu۳ jimyurati ۳: “Ya۳jpa۳ra jicyamyutuvu۳ jimyura ra۳tidye sora ni ۳nsijyu۳u۳tuu mucadincha, ʮɗфֆҡɗֆѸӕĀӕҡֆӕӕ͑ӕ̲‫ڏ‬ tera.” 19ॸSajatya۳da ji ۳ta jpa۳si ۳ varirya jicyamyutuvu۳ mucadinchaju۳, rasojada varirya rani ۳nsijyu۳u۳tuu, sajatya۳da ji ۳ta variy ni ۳nsiy muchijyovimura, jasityi sa۳dityanu Ju۳denura jiñique۳yada jaryi jimyityasimyi jiyaro۳ju۳. 20ॸRimyicheda ji ۳ta muchijyovimura, jiryatiy ja۳mu vicha۳da tuva۳ryara, ramu۳ti ۳jada nudaja۳ vatunuja۳ ramusiy, jiryatiy rito۳jada cavañu ju۳ritya۳ sa۳ra۳ju۳, jiryatiy rasiiyada (mumuri ۳ pacha vara۳nca metru sa۳ra۳ju۳) mumurundamiy satya۳ta rupiyadasa۳ra۳ju۳.

Ju۳denu jpa۳vay daraju۳ñijyate tamitya diitya۳tavay

15

1ॸRadyiyada ji ۳ta jarichumu riva ratarya dityanuta۳ntiy jiryatiy jaryi ti ۳ttasara darya. Rivyicha۳da danu۳ju۳ñijyate Ju۳denu jpa۳vay, jiryatiy daraju۳ñijyate diitya۳tavaryi. Jirya diitya۳ta sa۳dityanumu۳y Ju۳denura jiñique۳yada (juuchuveda jiyaro۳ju۳). 2ॸRadyiyada ji ۳ta riva mityo۳ nu۳tyu nuvatusumatiy daryá, nu۳tyu jiiday raryiye۳ya۳ nta. Radyiyada ruuva suvu۳chi ۳ vuunuvay, jiryatiy rivyuudodani ۳, sa۳ntyasi ۳ jarye, si ۳tya nu۳chara jarye risa۳ju۳. Riryadeda ji ۳ta mityo۳ncha, jiryatiy nu۳tyu nuvatusuma dárya, rivyicha۳da Ju۳denu quitáratavay ti ۳ta۳ju۳. 3-4ॸRimyurra۳yada ji ۳tara Muyisésibe murra۳yada, jiryatiy Ju۳denu muchechidyeñi ۳, Carni ۳ru murra۳yada jarye risa۳ju۳: “Jaryi ti ۳ttasara ji ۳ta yivaayada, ti ۳ta۳ju۳ jvaarya ji, Nutyityu۳ Ju۳denu.

Vasera, si ۳tenu jarye risa۳ju۳ darya jiñú۳ day, nijya۳nvajyuu nutyityu۳ daryaju۳ ji. ¿Chi ۳ramu۳y ne ra۳suvu۳charara yitya, Nutyityu۳, chi ۳? ra۳vandanu varintyirya. Vinu jiiñi rañi ۳cha jiintyasi ۳. Rirya۳jti ۳ ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvajyuu yimuju۳ rirya۳tidye jadasiñu jityuunuyu jiryatiy jvadichara yivaayada vase darya.” 5ॸRivasiy ji ۳ta ri ۳nu۳yada, ramutteda jarichuvimu Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jotera, jiryatiy ru۳tachara jaryi samiryava۳ju۳ Ju۳denu jtedamuju۳ra. 6ॸRichipyateda ji ۳ta danu۳ju۳ñijyate Ju۳denu jpa۳vay ravimusiy, daraju۳ñijyate diitya۳ tavay. Rivyicha۳da ja۳muca۳ sujatyavay jaryi pupajay, vandajay jarye risa۳ju۳ra, jiryatiy puchusara ritya۳savu۳mu puchunajetyara, jiryatiy órutera darya. 7ॸTi ۳qui jnu۳vyetyenu sa۳yada variy rirya dasiijyu۳ñijyate ju۳no۳siy, jiryatiy mu۳chanichara Ju۳denu nique۳yadatara, ni ۳tiy vichajaya۳sara ju۳na۳reju۳. 8ॸRamu۳cha۳da ji ۳ta Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo nuvachitya jiryatiy sadá̲ӕ‫ڏ‬ sirya, savanu۳yadamusiy jarye risa۳ju۳ra. Ne vana۳y ti ۳ jayada variy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimu, netimyu۳ ne rito۳tanimyu۳ daraju۳ñijyate diitya۳ didye, jiryatiy danu۳ju۳ñijyate jpa۳savamyura. Ju۳no۳siy mu۳chanichara Ju۳denu nique۳yadata

16

1ॸRatyuva۳choda ji ۳tara ja۳mu niquejada Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimusiy, ti ۳ jteda ruuva danu۳ju۳ñijyate jpa۳savay: “Jirya۳numa jiya, jirya۳rumirya dasiijyu۳ñijyate ju۳no۳siy mucadincha, jiryatiy Ju۳denu nique۳yada ravimu.” 2ॸSaya۳da ji ۳ta variy munatya jpa۳si ۳, sarubedara yino۳siy mucadinchaju۳. Rivaayada vatajo۳ vanabayasa۳ riy nijya۳nvay, jiryatiy jaryi javityichara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ16

449 darya. Rivaayada ji ۳ta riy nijya۳nvay, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy suvu۳chi ۳ nu۳charatavadyeryi, rityi jadasidyoda sa۳ntyasi ۳ nijyu۳ntiyu. 3ॸDanu۳ju۳jyu۳ jpa۳savatyenu rubeda varirya yino۳siy ja۳mu na۳vanchaju۳, rati ۳tuyada nudaja۳ju۳ variy, nu۳tyu diiñu nudaja۳. Ridyiimyu۳yada ji ۳ta ja۳mu na۳vamu vichavay ti ۳ta۳ju۳ variy. 4ॸMumuri ۳ju۳ jpa۳savatyenu rubeda varirya yino۳siy ja۳mumu۳nchaju۳, ja۳ mu۳ti ۳jonchaju۳ jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, rati ۳tuyada variy nudaja۳ju۳ntiy. 5ॸRatyuva۳choda ji ۳tara saniquejada Ju۳denu jpa۳nu, jiryatiy ja۳ jnu۳tyi ۳ni ۳. Su۳teda ji ۳ta: “Vase jvaarya ji, jiryatiy jivyichasara diye, jivyichanu۳yada ta۳rintyi, jaryi jiintyasi ۳ ranchaju۳ ji, ʮɗфֆҡɗֆʮɗ̲ֆӕфɗËȍľ͑ӕҡĀľĀĀфֆ̲ӕ‫ڏ‬ siryi. 6ॸJiryatiy riryubedara jichiityari ۳vay nudaja۳, jijyu۳ tu۳chuvay nudaja۳ jarye, yatutaniy rivasiy rirya nudaja۳ntiy. ¡Taviiy!” 7ॸJadchiy ji ۳ta ratyuva۳chodara Ju۳denunijyu۳ rupajyo niquejadantiy: “Jo, Nutyityu۳, ti ۳ta۳ju۳ jvaarya. Si ۳tenutera jimyurichenutadeda, vase jarye risa۳ju۳ra.” 8ॸDaryaju۳yuju۳ jpa۳savatyenu rubeda varirya yino۳siy jiñi ۳nchaju۳, ti ۳ sa۳yada variñi ۳ sa۳tidye mu۳ryi nijya۳nvay jiidatya. 9ॸNijya۳nvay vicha۳da mu۳chavay variy jaryi vindyádata. Rirya۳vityiye۳yadara Ju۳denu jtya riva, jiryatiy su۳pa۳jadara jirya diitya۳. Ne ripyaru۳ryu۳yada variy riva jijechipiya۳jada va۳cha, rirya۳tidye vandanuni ۳ Ju۳denu. 10ॸTadajyoju۳ jpa۳savatyenu rubeda varirya yino۳siy suvu۳chi ۳ nusu۳jyoncha, rama۳cho۳jada nupocudinube variy ru۳co۳siy. Richu۳mutuyada ji ۳ta suvu۳chi ۳ siityari ۳varya jidyechiy ranuvadediva. 11ॸRirya۳vityiye۳yada ji ۳tani ۳ Ju۳denu jarichumu vichi ۳ riva jiñuvadeda, rivyatajo۳va jarye. Dañumamu۳y ne

ripyaru۳ryu۳yada riva yivaayada Ju۳denu jiyaro۳ju۳. 12ॸTaraquinijyateju۳ jpa۳savatyenu rubeda varirya yino۳siy ja۳mu na۳vamu, Evujrátesiy jtyatara. Ratadeda ji ۳ta raja۳ vassaju۳, ra۳tidye jdutyara nú۳quii ja۳mu nutyityu۳mijiju۳, jiryatiy jiñi ۳ mu۳ti ۳jomusivyeryi. 13ॸJadchiy ji ۳ta radyiyada ruuva mu۳nvay bayantumiy, jamirya vichavay, nu۳tyu sicyutu nta. Richipyateda ji ۳ta ja۳mu codiy jtosiy, suvu۳chi ۳ jtosiy jarye, Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ nta jtosiy jarye risa۳ju۳, jiryatiy quivu۳ryani ۳. 14ॸRiñi riñi ۳cha bayantumiy, dityanuta۳ jvaavye, jiryatiy riyanumaya۳ mucadi ja۳mu nutyityu۳ na۳cho۳ju۳, rirya۳tidye ji ۳tye۳ryaniy ju۳vedamuju۳ riy, jiryatiy ra۳chasara ja۳mu rundamu, Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ tara jvaarya jtedamuju۳. 15ॸ“Jirya۳ma۳ jnu۳y jiryatiy ra۳jniy jiryeñiya۳resiy, nu۳tyu paranu۳ni ۳ nta. Jchana۳tyasi ۳ ni ۳ ni ۳tiy jnu۳tyasara ra۳jiju۳yu, jiryatiy sabachara yimura jichujay, sañuma rupiñumaya۳ sidyavu۳, rirya۳diy nijya۳nvay variy riva sa۳na۳da.” 16ॸRintye۳ryadeda ji ۳ta bayantumiryi ja۳mu nutyityu۳miy vichajomu, jiryatiy ru۳tachara Ebrévu niquejadamu “Jarumaquedó۳”. 17ॸDaraju۳ñijyateju۳ jpa۳savatyenu rubeda varirya yino۳siy vidavi na۳cho۳ju۳. Rasipyateda ji ۳ta ja۳mu niquejada ma۳ѸʮΎ‫ڏ‬ musiy, jiryatiy Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jovimura. Su۳teda ji ۳ta: “¡Rito۳ma۳!” 18ॸRavicha۳da ji ۳ta variy ra۳duya۳ra, niquejada jarye, ru۳vatarya jarye risa۳ju۳. Ravicha۳da muco siityeya۳jada jaryivya۳ju۳ ramusintyi, jiryatiy ridyiyada nijya۳nvay mucomu ta۳riy rivantiy, diye sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 19ॸJa۳mu vicha۳da ji ۳ta ma۳cho۳jada nantasara mumuri ۳ju۳, raju۳u۳yamu۳yada variy ja۳mu vicha۳da ti ۳ta۳ju۳ mucadiva. ͮľѸʮËȍɗЙӕ‫ڏ‬ yada Ju۳denura ja۳mu vicha۳da Babinóniya jtyatara, sa۳tidye jatutanirya

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ16ٍॷ17

450

yatujo nta jiryatiy mu۳chanichara sanique۳yadata ranijyu۳ra. 20ॸMuco siityeya۳jadamusiy ji ۳ta rabayada rara۳tyuu ti ۳ta۳ju۳, musiqui jarye carayada, puritye ti ۳ta۳ju۳ra. 21ॸRu۳boda ji ۳ta variy jarichumusiy, nu۳tyu ravichu۳ nta nijya۳nvaynchaju۳, nu۳tyu daryaju۳yu vu۳yaju۳y quinuti ۳ nta nu۳ñi ti ۳qui. Rirya۳vityiye۳yada ji ۳ta nijya۳nvay ru۳bodivani ۳ Ju۳denu, jiryatiy jaryivya۳ju۳ diitya۳ daryaju۳ darya. Ja۳mu cadnatoda

17

1ॸSiti ۳jada

ji ۳ta ti ۳qui Ju۳denu jpa۳vatyenu variy rimu, jiryatiy riryubedara yino۳siy, su۳teda variy riva: “Jiyuju۳, ra۳dityanu jiirya nanumurichenutanicha۳da ja۳mu cadnatoda, jiryatiy rajuura ja۳ncha ma۳sanu۳y nada. 2ॸRicyadnaveda ji ۳ta mucadi ja۳mu nutyityu۳miy nadisa۳ju۳, nani ۳niyu۳choda ti ۳ta۳ju۳riy mucadiva vichavay jicyadnavedaja۳ta.” 3ॸRi ۳ntumu sa۳ra۳yada Ju۳denu jpa۳nu mityatomuju۳ ray. Radyiyada ji ۳ta jasiy nadiva vaturu۳y, jiryatiy nanuma۳sa sancha suvu۳chi ۳, jiryatiy ruuna۳ñuni ۳. Suvu۳chi ۳ ji ۳ta vichasara rajuura jtyati ۳, jiryatiy nu۳chara saniy, Ju۳denu jiyaro۳ju۳ javityiye۳chara jtya ti ۳ta۳ju۳ darya. Savicha۳da suvu۳chi ۳ daraju۳ñijyate jno۳ti ۳, vu۳yaju۳y tu۳yuvu۳ti ۳ jarye risa۳ju۳ni ۳. 4ॸVaturu۳y ji ۳ta vichasara vadacudijatyanu۳y, ruuna۳jetyanu۳y jarye risa۳ju۳. Nanudani ۳veda ji ۳ta vichasara óruta, sami ۳ ravichu۳ta jarye, pérdasitya jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Nadireda ji ۳ta jijyomura jatusiiy órutera, jiryatiy mu۳chanichara javityicharatara, nanucadnaveda mi ۳dodata jarye risa۳ju۳. 5ॸNanumo۳ta۳sa ravicha۳da nu۳chara dutyasara datya۳da: “Jaryinra Babinóniya, cadnatodaveda jno۳da, nicyara۳y jvaayada jno۳da risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳.” 6ॸRadyiyada ji ۳ta nadiva vaturu۳y, jiryatiy

nanuvicha۳da niyu۳byiju۳y Ju۳denu siityari ۳vay nudaja۳ta, rityi batyeda Jesús jtya jiyadaju۳. Ratyi ۳tta۳da ji ۳ta nada, jaryi ti ۳tta۳data. 7ॸSitaja۳doda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu ray: “¿Ta۳raju۳ra jityi ۳tta, ta۳raju۳? Rañi ra۳tu۳chu yivara dutyasara datya۳da vaturu۳ynchiy, suvu۳chi ۳ nichiy jarye, jiryatiy satiitya nada, ni ۳tiy vichasara daraju۳ñijyate jno۳ti ۳, vu۳yaju۳y tu۳yuvu۳ti ۳ jarye risa۳ju۳ni ۳. 8ॸJiñu suvu۳chi ۳ sivatiy jidyi, ni ۳ni ۳ vicha۳da ta۳riy, diye ji ۳tamu۳y ne sani ۳chanu۳day. Vañuma sa۳jasumiy vataju۳vimusiy saparutedamuju۳ jiyata۳ju۳. Rirya۳ti ۳tta ji ۳ta mucadiva vichavay variy, jiryatimyu۳ ne nu۳chara jnu۳yada padyemyura ritya, mucadi ju۳dejadajisiy. Rirya۳ti ۳ttani ۳ suvu۳chi ۳, jiryatiy savichanu۳yada, jiryatimyu۳ ne sani ۳cha diye, jiryatiy sa۳jnichara varintyi. 9ॸJiryatirya datya۳da saju۳ ni ۳tiy datyara. Suvu۳chi ۳ jno۳ ji ۳ta vichasara daraju۳ñijyate musiqui, ranchatiy nanuma۳sa vaturu۳y. 10ॸDaraju۳ñijyate jno۳ vichasara danu۳ju۳ñijyate ja۳mu nutyityu۳ risa۳ju۳. Tadajyo rityevay ju۳u۳yamu۳yada, ti ۳qui vichasara diye, tamityi ۳ ji ۳ta ne siti ۳ didye. Sa۳numatiy ju۳ti ۳, sa۳ma۳cho۳ vinu taraquiju۳. 11ॸSuvu۳chi ۳ ji ۳ta jiryatiy savichanu۳yada, diye ji ۳tamu۳y ne sani ۳cha, ni ۳ni ۳ ji ۳ta vichasara danu۳ju۳ñijyate nutyityu۳miy tenu, dañuma savichasara mumuri ۳nijyateju۳ riquebyimu, sa۳jiya ji ۳ta jipyarutajyomuju۳. 12ॸJiryatiy jidyi riva vu۳yaju۳y tu۳yuvu۳, rani ۳ rani ۳cha vu۳yaju۳y ja۳mu nutyityu۳miy, jiryatimyu۳ ne ru۳mutya۳jadara yinsu۳yada didye. Rirya۳jmutya۳ra yinsu۳yada taraquiju۳ mityiji sisa۳ suvu۳chi ۳. 13ॸJivye vu۳yaju۳y nutyityu۳miy jachipiya۳ mityiji, rirya۳tidye sa۳rya jivyanu۳yada, yinsu۳yada jarye risa۳ju۳ni ۳ suvu۳chi ۳. 14ॸRirya۳nique۳ vu۳yaju۳myusiy Carni ۳ru jiyaro۳ju۳, Carni ۳ru ji ۳ta ra۳vuunu variryi, jiryatiy sani ۳cha ja۳mu nutyityu۳miy nutyityu۳, nusu۳vye nusu۳ñu jarye risa۳ju۳ni ۳. Rityi vichasara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ17ٍॷ18

451 Carni ۳rusa۳, riñi ۳cha natuchavay, ʮфֆľҡ‫ڏ‬ savay jarye, siityevay jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ riy.” 15ॸJadchiy ji ۳ta su۳teda Ju۳denu jpa۳nu rivantiy: “Rajuura ja۳ ranchatiy nanuma۳sa cadnatoda, rani ۳ rani ۳cha nijya۳nvay rajuuvay, tara mucadimu vichavay, tara niquejada niquevay jarye risa۳ju۳ riy. 16ॸJiryatiy jidyi riva vu۳yaju۳y tu۳yuvu۳, suvu۳chi ۳ jarye, rirya۳ʮԮɗҡҡֆӕ‫ڏ‬ chara nada cadnatoda, rirya۳jantyuunu nada jasicha۳ra۳ju۳tiy nana۳ma۳cho۳ sidyavu۳. Rirya۳jmyi varirya nanusaviy, rirya۳фӕЙ‫ڏ‬ chara jiidamyu rivasiñada. 17ॸSabayada ji ۳ta Ju۳denu rijechimyu daryaju۳ rirya۳tidye jvaaryu۳rya Ju۳denu jachipiya۳jada, jiryatiy riche۳rya yinsu۳yada simu suvu۳chi ۳, jasicha۳ra۳ju۳tiy ra۳jto۳taniy Ju۳denu niquejada. 18ॸVaturu۳y ji ۳ta jiryatiy jidyi nadiva, nani ۳cha ja۳mu vicha۳da jiryatiy ransu۳chara riy mucadi nutyityu۳miy ti ۳ta۳ju۳.” Babinóniya vicha۳da ju۳u۳yada

18

1ॸRivasiy

ji ۳ta radyiyada siva nu۳ Ju۳denu jpa۳nuntiy, su۳musa۳da jarichuvimusiy jaryi nusu۳yadati ۳. Sano۳no۳nu۳yada ji ۳tara mucadi jidyáta variy. 2ॸSaniquejasubeda ji ۳ta jaryi vanu۳yada niquejadata: “Mu۳ ju۳u۳rya, mu۳ ju۳u۳rya Babinóniya, jiryatiy ja۳mura ravichanu۳yada. Rama۳cho۳sara bayantu vichajoju۳, jamirya vichavay riichoja۳nvay vudiju۳ jarye risa۳ju۳, nipya۳tavay ji ۳tye۳ryanijyoju۳ jarye jiryatiy rivyichasara javityichavay. 3ॸͮ͑ӕËĀ͑‫ڏ‬ veda jatuja۳musiy, ru۳niyu۳yada daryaju۳ ti ۳ta۳ju۳ mucadiva vichavay, ja۳mu nutyityu۳miy jarye cadnaveda nadisa۳ju۳, ti ۳nta ja۳nvay jarye ca۳na۳yada jaryi, jiryatiy nanucadnaveda dani ۳veda murichiryara.” 4ॸJadchiy ratyuva۳choda ji ۳tara ratarya niquejada jarichuvimusintyi. Su۳teda ji ۳ta: “Jirya۳numa sipyatay nadivasiy jirya

vicha۳davimusiy, rañijya۳nvay, jiryeñuma juuchuvay vatajuu nadisa۳ju۳, ramusityi jirya۳jmutya۳ nadisa۳ntirya diitya۳ ru۳co۳sintyi. 5ॸRaviñu۳ֆĀ͑͑ӕʮӕӕËȍӕ‫ڏ‬ veda jarichusa۳ra۳ju۳ daryaju۳, Ju۳denu ji ۳ta jachipitya۳da varirya nadivaayada va۳cha.” 6ॸSu۳teda ji ۳ta tavavyantiy: “Jirya۳murichenutaniy nadivaayada murichiryayu. Darya nadivaayada va۳cha, daryani ۳ jirya۳murichenutaniy daraju۳jyu۳ ramurichirya nada. Jiryatiy nanunubenura turonatya۳ jatusaranube tavay jatodaju۳, jirya۳nubenu daraju۳jyu۳ nana۳todaju۳ varintyidye. 7ॸJasicha۳ra۳ju۳tiy nani ۳nnuva۳yada, nanudani ۳veda jicyadnavedajiju۳ risa۳ju۳, daryasa۳ra۳ju۳ jirya۳sa۳y jantyunuva۳yada nada, nuvayada jarye risa۳ju۳. Jiryatiy nani ۳teda jijechimyuyu: ‘Ramya۳sasara ja۳mu nutyityu۳toda, ne rañi ۳cha bacheno۳da, mitya, daryantyamu۳y ne ra۳datyara nuvayada.’ 8ॸJiryatiy nani ۳teda darya, ramuni ۳ ra۳jti ۳Ѹф̲ɗҡֆ̲ӕѸɗֆҡфӕ͑Ā‫ڏ‬ quimu diichara nadaju۳, nu۳tyu diiyada, nuvayada jarye, jachi ۳jada jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, nana۳cha rupachanu۳y jiidatya variy, jiryatiy savichasara Ju۳denu jaryi vanu۳rya, ni ۳tiy ra۳murichenutaniy nadivaayada murichirya varidyeyu. 9ॸRirya۳nuvay ja۳mu nutyityu۳miy jaryi ju۳na۳yadata nadivasiy, jiryatiy ridyi riva nanurupeda nuvachiy, jiryatiy jaryi ru۳canuyadara cadnaveda nadisa۳ daryaju۳. 10ॸRirya۳jnu۳chu ripyapumusirya nana۳ntyunuva۳cha۳da, jiryatiy richuvu۳rya nanumurichenutanicha۳da, rirya۳jtay variy: ‘¡Acuu, acuu, ta۳jna۳te sa۳daju۳ ja۳mu vicha۳da Babinóniya, jiryatiy sa۳davichanu۳yada vanu۳ryu۳y! ‫ͅؽ‬ɗҡֆ̲ӕ‫ڏ‬ sitye riti ۳ma۳ daryaju۳te sa۳divaayada murichedoda taarye!’ 11ॸJadchintyi mucadiva ta۳ryu۳tyavay ji ۳ta rirya۳ju۳na۳yasumichara, rirya۳nuvayasumichara rivasiy, jiryatimyu۳ ne ti ۳ ra۳ma۳cho۳ ruvaadyi

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ18ٍॷ19

452

ta۳ryu۳yadaju۳. 12ॸNe chi ۳ ra۳ta۳ryu۳ñu۳darya ruvaadyi jiryatiy óruterara, criquityera jarye, samiy ravichu۳tera jarye risa۳ju۳, nu۳tyu pérdasiy. Ruvaadyi ra۳chasara samichujay, pupajay, vadacudijay jarye, ruuna۳je jarye, sédajay jarye risa۳ju۳. Daryantiy ra۳vichasara varudiray, pupadutera jvaachara tara, samirya jiiratyera jvaachara jarye tara, varimyata brúnsityera, yivamyutera jarye, ravichu۳ pupasityera jarye risa۳ju۳. 13ॸRuvaadyintiy ra۳vichasara canédajuru, ratarya varudijuru jarye jiryatiy jmyichara jaryedoju۳ra, samiy potiye۳yadaju۳ jarye risa۳ju۳ra. Jadchintyi jatuja۳, ni ۳ja۳ jarye, pa۳juru jarye, jaruusiy jarye risa۳ju۳. Jadchintyi jasi ۳veda, nu۳tyu cavañu, voca, carni ۳ru jarye, carru, muchechimyi jarye, jiryatiy ritye۳ryu۳tya taraju۳ nijya۳nvarya. 14ॸSa۳jtay ji ۳ta Ju۳denu nadiva: ‘Raramimya۳ sa۳diva ti ۳ta۳ju۳ sa۳ni ۳canuyada diyadayu, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy yidnuva۳yadaju۳ra, racaratyimya۳ sa۳na۳jisiy, dantyamu۳y ne sa۳na۳diy riva nu۳day, mitya.’ 15ॸJirya jvaadyi ta۳ryu۳tyavay ji ۳ta, jiryatiy ricya۳na۳chara jaryi vicha۳da ja۳nvamyusiy, riñi ra۳raniy suvu۳vye, ripyapu vicha۳dajisiy jiryatiy ridyi riva nana۳ntyunuva۳cha۳da. Rirya۳jna۳y jiñuvayadamu variy. 16ॸRirya۳jtay variy: ‘¡Acuu, acuu, ta۳jna۳te day ja۳mu vicha۳da ja۳nvay! Riñi ۳ ji ۳ta ju۳tya۳da jachodara pupajay samije, vadacudijay jarye, ruuna۳je jarye risa۳ju۳, rindani ۳ ji ۳ta vichanu۳yada órutera, sami ۳ ravichu۳siy, pérdasiy jarye. 17ॸDiye ji ۳ta, mityamusiy, taraqui jóramusiy, rapa۳chityeye۳myu۳ riberya ti ۳ta۳ju۳.’ Vapuru nutyityu۳miy ji ۳ta, ti ۳ta۳ju۳ marinerumiy jarye, ti ۳ta۳ju۳ cartyequiivimu rupivye jarye rusa۳ju۳, riñi ra۳raniy ripyapu ra۳jisintyi. 18ॸRirya۳numatiy diy variy riva rarupeda nuvachiy, rirya۳niquejasumiy ranchiy: ‘¡Tama۳ ravichanu۳yada ja۳mu vicha۳da nu۳tyu jirya daryá, tama۳!’

19ॸRirya۳jatyara

mucadijuru variy yino۳va, rirya۳jna۳y jiñuvayadamu variy: ‘¡Acuu, acuu, ja۳muvicha۳da! ¡Sa۳dimusitya rime۳cho۳jada vapuru ja۳nvay jaryi criquityavatyequii! ¡Diye ji ۳ta, taraqui jórademu, rapa۳chityeye۳myu۳ ti ۳ta۳ju۳quii!’ 20ॸJirya۳jchana۳chuyu, jarichu, jirye jarye jiryatiy Ju۳denu siityari ۳vay jirye, sansu۳byimiy jarye, saju۳ tu۳chuvay jarye rusa۳ju۳, jiryatiy samurichenutanimya۳ Ju۳denu jiryeyadaju۳ nada.” 21ॸJadchintyi sireda Ju۳denu jpa۳nuni ۳ ravichu۳suma, nu۳tyu mucha۳ ju۳ve ra۳chasara, sajatya۳da variy ja۳mu na۳va ta۳sani ۳, su۳teda variy: “Daryamusiy ra۳chasarara jatyasa۳da vanu۳yadata ja۳mu vicha۳da Babinóniya jtyatara, ne ti ۳ ra۳dichara ju۳na۳y sa۳diva nu۳day, tii, mitya. 22ॸNe rirya۳tuva۳chu rivasiñu۳darya quitára suuyada sa۳dimu nu۳day, dantyamu۳y ne murra۳yada, daryantyamu۳y ne duuduu suuyada, varimyata natutya۳ suuyada. Ne rirya۳jvaachara jvaavyeñu۳day, dantyamu۳y ne rirya۳tuva۳chura tunu۳nuvimu tadoda sa۳dimu nu۳day, mitya. 23ॸNe ra۳no۳no۳nu۳y no۳no۳siiy sa۳dimu variñu۳day, daryantyamu۳y ne rirya۳tuva۳chura ja۳mu۳yada vichtya suuyada jansa۳da nu۳day. Jiryatiy rivyichanu۳yada sa۳dimu vichavay, ta۳ryu۳tyavay jaryinravay mucadi ja۳nvay cabyimu, jadchintyi, jiryatiy rivyichanu۳yada quivu۳chusavay ti ۳ta۳ju۳ mucadi nijya۳nvay sa۳da nuvodamusiy, ramuni ۳ sa۳na۳ma۳cho۳sara mitya. 24ॸѠɗËȍ‫ڏ‬ ryejada daryaju۳ sa۳dimuntirya nudaja۳ntiy, jiryatiy riryubeda sa۳nunijya۳nvarya Ju۳denuju۳ tu۳chuvay nudaja۳, sasiityari ۳vay nudaja۳ jarye, rindaja۳ jarye ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy ribetyeda mucadiva.” 1-2ॸRivasiy ji ۳ta ratyuva۳chodara ja۳mu niquejada, nu۳tyu nijya۳nvajyuu niquesa۳niy jarichuvimu. Ru۳teda ji ۳ta: “¡Jchana۳tyasi ۳ sa۳chasara

19

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ19

453 Ju۳denu! Vuryi ۳ndenumu ji ۳ta ra۳vichasara jantyutya۳da, vanda, samiy jvadicha۳da, vanu۳yada jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy sivaachara si ۳tenu, vase vichadedamu jarye, tapi samurichenutanimya۳ nada cadnatodasuma, jiryatiy nana۳rupadoda jicyadnavedata riy mucadiva vichavay. Samurichenutanimya۳ nadantiy jiryatiy nanurubedara Ju۳denu siityari ۳vay nudaja۳.” 3ॸDaraju۳jyu۳ ru۳tedantiy: “¡Jchana۳tyasi ۳ sa۳chasara Ju۳denu! Ja۳mu vicha۳da nuvachiy ra۳jasumijeya۳sara daryaju۳ ju۳na۳reju۳.” 4ॸJadchiy ji ۳ta rirye۳yada daraju۳y vu۳yaju۳y rimyityumiy, dañuju۳yu rusa۳ju۳, dañuju۳yu jnu۳vye jarye, rirya۳dasidyoda sanijyu۳ Ju۳denuyu, jiryatiy sama۳sajomu ma۳si ۳ni ۳, ru۳teda ji ۳ta variy: “¡Daryani ۳day ra۳chasara! ¡Jchana۳tyasara jiñijyu۳!” 5ॸMa۳sajomusiy ji ۳ta rasipyateda niquejada variy: “Jirya۳numa baya۳ Ju۳denunijyu۳, samuchechimyi ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy jiryechuvu۳charani ۳, deramiy, ja۳myi jarye ti ۳ta۳ju۳.” Carni ۳ru ja۳mu۳yada vichtya 6ॸJadchiy

ji ۳ta ratyuva۳chodara nu۳tyu nijya۳nvajyuu niquejada, suurya ra۳nsa۳da, nu۳tyu ja۳suma suuyada, varimyata nu۳tyu ru۳vatarya sumarya. Ru۳teda ji ۳ta: “¡Jchana۳tyasi ۳ sa۳chasara Ju۳denu, jiryatiy sansu۳chara Vu۳yntyityu۳ ti ۳ta۳ju۳ jvaarya daryaju۳! 7ॸVurya۳ntya jchana۳chu vu۳y, vurya۳ntya caviñe۳chiy vuryi ۳chana۳yadamu, vurya۳ntya sa۳y vandani ۳, jiryatiy riti ۳ma۳ Carni ۳ru ja۳mu۳yada runda, savatura ji ۳ta (jiryatiy riñi ۳cha Ju۳denu siityari ۳vajyuu) su۳dutya۳da sa۳jiju۳yu.” 8ॸTi ۳ sa۳yada savaturaju۳ sa۳tidye jachura sujay jaryi pupajay, vandajay risa۳ju۳ra, jiryatiy radityanusarara samiy ruvaayada Ju۳denu siityari ۳vay. 9ॸSu۳teda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu variy riva: “Ya۳nu۳y caterava: Ju۳denu jmu۳tyasavaryi Carni ۳ru

ja۳mu۳yada vichtyamuju۳ musuchavay.” Su۳teda rivantiy: “Jirya niquejada ji ۳ta, jiryatiy si ۳tenu Ju۳denu niquejada dárya.” 10ॸRarye۳yada ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nutuunuju۳ variy, ra۳tidye jadasiñu sanijyu۳ ray. Su۳teda ji ۳ta variy riva: “Ne ya۳jvaay daryá, tapi rañi ۳ rañi ۳cha Ju۳denu muchechiy mityiji yisa۳, jityevay siityari ۳vatya jarye, jiryatiy ririryi ۳ra Jesús datyadoda. Ya۳ma۳ jachipiya۳ sanijyu۳ Ju۳denu. ҽЙɗˇľѸәѸĀҡֆĀΎĀ‫ڏ‬ musiy ji ۳ta ru۳ndayada Ju۳denuju۳ tu۳choda day.” Cavañu vaparu۳ncha ma۳si ۳ nijya۳mi ۳ 11ॸJadchiy

ji ۳ta radyiyada riva jarichu muttarya. Samu۳ti ۳jada cavañu vaparu۳, sancha ji ۳ta sama۳sa۳da jiryatiy ru۳tachara Siityera ni ۳, Vase vichara jarye risa۳ju۳ni ۳, jiryatiy vasede samurichenutanichara, su۳vachara jarye risa۳ju۳. 12ॸSani ۳siy ji ۳ta vichasara nu۳tyu jiiday quivaya۳ra, sajachoda ji ۳ta yino۳vara rajuura nuvii. Jasidye simura si ۳tya nu۳charantiy, jiryatiy vinu ni ۳ni ۳ datyara. 13ॸSajachoda ji ۳ta yivara sujay, jiryatiy nudaja۳ta muchanusarara, si ۳tya ji ۳ta “Ju۳denu Niquejada” day. 14ॸJu۳denu su۳tarumiy ji ۳ta jarichumusivye, riñi siityari ۳jada vaparu۳ cavañunchani ۳, richujay ji ۳ta jaryi pupajantyi. 15ॸSu۳tosiy ji ۳ta rasipyatañu۳yada jchityitya۳ jimyura, ratatiy sa۳vatya riy mucadi ja۳nvajyuu, sa۳nusu۳chara yivamyuseta riy. Sa۳raniye۳ nta nu۳tyu ni ۳nsiy muchijyovimura, jiryatiy sadityanusara Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ jvaaryara jiñique۳yada, jiryatiy nicyara۳y vicha۳da jiyaro۳ju۳ra. 16ॸJasinrya si ۳tya nu۳chara jichujañiy, satudiñintyirya: “Nutyityu۳miy nutyityu۳, nusu۳vye nusu۳ñu jarye risa۳ju۳.” 17-18ॸJadchiy ji ۳ta radyiyada siva ti ۳qui Ju۳denu jpa۳nu, saradeda ji ۳ta jiñi ۳ncha, saniquejasubeda jadchiy ruuva nipya۳tavay, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy jarichujare

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ19ٍॷ20

454

ji ۳numaya۳varyi: “Jiyuju۳, jirya۳numa ji ۳tye۳ryaniy ja۳mu vichtyamuju۳yu, jiryatiy sa۳jvaay Ju۳denura, jirya۳tidye jmyirya richaviy ti ۳ta۳ju۳ ja۳mu nutyityu۳miy, su۳tarumiy nutyityu۳miy saviy, vanu۳vye saviy, cavañumiy saviy, cavañuncha ma۳savay saviy, ti ۳ta۳ju۳ nijya۳nvay saviy jarye jiryatiy muchechimyiryi, varimyata jijyu۳ jvaavye; deramiy, varimyata ja۳myi jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ riy.” 19ॸJadchiy ji ۳ta radyiyada siva suvu۳chi ۳, mucadi ja۳mu nutyityu۳miy jarye sisa۳, richu۳tarumijyuu jarye rusa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy rintye۳ryadedayu, rirya۳tidye nique۳ sayaro۳ju۳ ni ۳tiy ma۳sa۳da cavañu vaparu۳ncha, sasu۳tarumijyuu yisa۳ju۳. 20ॸSavicha۳da jirichi ۳ variy suvu۳chi ۳, Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ quivu۳rya jarye sisa۳ju۳, jiryatiy sivaañu۳yadara dityanuta۳ suvu۳chi ۳ mo۳mu, ratatiy saquivu۳choda riy nijya۳nvay, jiryatiy ru۳mutya۳jadara suvu۳chi ۳ nu۳chara, rirya۳dasidyoda variy sa۳ntyasi ۳ nijyu۳yu. Ti ۳ jatya۳da jnu۳ñu۳ju۳y jiidatyo۳vimuju۳ nada, jiryatiy asújuruta quinchusarara. 21ॸNanutevay ma۳cho۳vay ji ۳ta vicha۳da jvachavay si ۳chityitya۳ta ni ۳tiy ma۳sa۳da cavañuncha, jiryatiy rasipyataya۳jada su۳tosiy, ripyomyu۳yada nipya۳tavay richavitya ti ۳ta۳ju۳ variy. Taraqui vara۳nca nijya۳ jiryatiy ra۳cha variy

20

1ॸJadchiy

ji ۳ta radyiyada siva Ju۳denu jpa۳nu jiryatiy su۳musa۳da jarichuvimusiy yevyityi ۳, jiryatiy vataju۳ rorijyu۳ yevyirya, sajomuntiy ravicha۳da cadyidyaju۳u۳ ja۳muca۳ju۳ca۳. 2ॸSireda ji ۳ta variñi ۳ ja۳mu codiy munatyi ۳, jiryatiy bayantu nutyityu۳ sani ۳cha, Satanásiy jtyati ۳, sapuchoda ji ۳ta taraqui vara۳nca nijya۳ sa۳ra۳ju۳ jasiñi ۳. 3ॸSajatya۳da ji ۳ta vataju۳vimuju۳ni ۳, samutadoda variy yevyitya rumuni ۳, sañuma quivu۳chusara riy mucadimu vichavay taraqui vara۳nca nijya۳ sa۳ra۳ju۳. Rivasiy ji ۳ta sa۳cha jmu۳ryasi ۳ taraquiju۳ntiy.

4ॸJadchintyi radyiyada riva ma۳sajovicha۳ntiy. Rimya۳sa۳da ji ۳ta rancha rityi jmutya۳jadara Ju۳denu jteda, rirya۳tidye murichenutanichara riy nijya۳nvay. Rivyicha۳da ji ۳ta jvachi ۳ bayanuveda, jiryatiy ribetyeda Jesús datyadoda jiyadaju۳, Ju۳denu niquejada jiyadaju۳ntiy, rityimyu۳ ne jadasidyoda sanijyu۳ suvu۳chi ۳yu, dantyamu۳y ne sa۳ntyasi ۳ nijyu۳, dantyamu۳y ne ru۳mutya۳jada jimyo۳vara sanu۳chara, varimyata ne vinu rijyomutuniy. Riñi ۳ ji ۳ta mi ۳sa۳subeda, rinsu۳yada Crístusa۳ taraqui vara۳nca nijya۳ sa۳ra۳ju۳ varintyi. 5ॸJiryatiy munatya mi ۳sa۳subeda darya. Diivye ma۳cho۳vay ne mi ۳sa۳subeda jasicha۳ra۳ju۳tiy rabaryi ۳jada taraqui vara۳nca nijya۳. 6ॸJu۳denu jmu۳tyasavaryi rityi mi ۳sa۳sumiy munatya mi ۳sa۳subedamu, rivyichasara Ju۳denuju۳ jiintyasavay daryaju۳. Ne rirya۳ĀҡֆѸ‫ڏ‬ rara daraju۳jyu۳ diiyada, jiryatiy rirye۳chasara Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳vay, Crístunijyu۳ jarye, rirya۳nusu۳jeya۳sara sisa۳ taraqui vara۳nca nijya۳ sa۳ra۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳ntiy. 7ॸRa۳numatiy jto۳taniy taraqui vara۳nca nijya۳, Satanásiy ra۳cha jmu۳ryasi ۳ jityanuvu۳nusajomusiy. 8ॸSa۳sipyatesiy variy, sa۳tidye quivu۳chu riy nijya۳nvajyuu ti ۳ta۳ju۳ mucadi su۳tyerya sa۳ra۳ju۳ varintyi, Cócu ja۳nvay, Macócu ja۳nvay jarye ti ۳ta۳ju۳. Sa۳ji ۳tye۳ryaniy variy ju۳vedamuju۳ riy, rirye۳chasara nu۳tyu ti ۳cha۳juru, ne saranumu۳yadasa۳ra۳miy. 9ॸRirya۳subeda ji ۳ta variy mucadi jasaryava, фɗЙֆӕфֆľ‫ڏ‬ jada varirya Ju۳denu siityari ۳vay vichajo, jiryatiy ja۳mu vicha۳da Ju۳denu va۳tasarara. Raju۳u۳yada ji ۳ta jiiday jarichuvimusiy variy, raramichoda ti ۳ta۳ju۳riy, puritye. 10ॸBayantu nutyityu۳ ji ۳ta ni ۳tiy quivu۳choda riy, ni ۳ni ۳ vicha۳da jatyasi ۳ jiidatyo۳muju۳, jiryatiy asújuru jaryedora, jasityi nanuvichasara suvu۳chi ۳, Ju۳denuju۳ tu۳chu۳ quivu۳rya jarye sisa۳ju۳. Jasiñi ۳ ji ۳ta rirye۳chajaya۳sara

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ20ٍॷ21

455 jantyunuva۳chavay ju۳daca۳ju۳, nuporaca۳ju۳ jarye ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳. Ja۳mu nutyityu۳ ma۳sajoquii jiryatiy murichenutanijyora 11ॸJadchiy ji ۳ta radyiyada riva ja۳mu nutyityu۳ ma۳sajoquii jiryatiy pupajora, sama۳sa۳da ji ۳ta nu۳ rancha. Rabayada ji ۳ta mucadi, jarichu risa۳ju۳ samo۳musiy, puritye, ne ravichasara vidavijo raju۳ nu۳day, mitya. 12ॸJadchintyi, radyiyada ruuva diivyejyuu jiryatiy rivyichanu۳yada jaryiñuvay, ʮ͑ҡֆӕֆ‫ڏ‬ davay jarye, riryadeda Ju۳denu ma۳sajo jcho۳siy. Ti ۳ mutta۳da varirya catera padyemyi, ratarya catera padyentyi jasityi nu۳charara ritya jiryatiy rirya۳jnu۳jeya۳sara. Rivyicha۳Ā̲ӕфɗËȍľ‫ڏ‬ nutanichavay diivyejyuu variy catera padyemyimyusiy, daryatiy nu۳charara ruvaayada ramu. 13ॸRasa۳yada ji ۳ta ja۳mu na۳va yimusiryi diivye, muco jarye, diijyo jarye risa۳ju۳, riche۳yada riy diivye jiryatiy ruumu riy. Ru۳mutya۳jada ji ۳ta nu۳ñi ti ۳quimusirya yivaayada murichenusa۳da. 14ॸJu۳denu jatya۳da ji ۳ta varirya diiyada, diijyo jarye risa۳ju۳ jiidatyo۳vimuju۳. Rani ۳ ji ۳ta daraju۳jyu۳ diiyada day, jiryatiy vuryi ۳tay riva jiidatyo۳. 15ॸJadchiy ji ۳ta, mi ۳ni ۳tyimyu۳ ne vichasara nu۳chi ۳ catera padyemyu, jiryatiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ra, savicha۳da jatyasi ۳ jiidatyo۳vimuju۳ variy riva.

Vadi jarichu, vadi mucadi risa۳ju۳

21

1ॸJadchiy

ji ۳ta radyiyada riva vadi jarichu, vadi mucadi jarye risa۳ju۳, tapi rabaryi ۳ma۳ jarichu munatyara, mucadi munatyara jarye, ne rama۳cho۳jada ja۳mu na۳va nu۳day, mitya. 2ॸJadchintyi Ju۳denuju۳ jiintyasara ja۳mu vicha۳da, jiryatiy vadi Jerusarí ۳ jtyatarara, riva ji ۳ta radyiyada jiryatiy rú۳musa۳da jarichuvimusiy, Ju۳denumusiy. Ravicha۳da ji ۳ta samiy jdutyasara, nu۳tyu

su۳dutya vadi ja۳mu۳tyu jivyanujiju۳yu. 3ॸRatyuva۳choda ji ۳ta varirya ja۳mu niquejada Ju۳denu ma۳sajomusiy jiryatiy su۳teda: “Jirya۳jnu۳y, su۳musama۳ Ju۳denu, sa۳tidye vichasara nijya۳nvay jsa۳, sa۳chajaya۳sara rusa۳ variy, rirye۳chasara ji ۳ta sanijya۳nvay, ni ۳ni ۳ ji ۳ta ra۳chasara rusa۳ ru۳ndenuju۳. 4ॸSa۳pu۳y ji ۳ta riñi ۳simyusirya yina۳ya۳ ti ۳ta۳ju۳, ne ra۳chasara variy diiyada nu۳day, dantyamu۳y ne nuvayada, dantyamu۳y ne ju۳na۳yada, ne vinu nuvadeda, jiryatiy raramimyu۳mya۳ munatya mucadi barya ti ۳ta۳ju۳.” 5ॸJadchiy ji ۳ta saniquejada ma۳sajomu ma۳si ۳: “Jirya۳jnu۳y, rivaacharara vadira ti ۳ta۳ju۳.” Su۳teda ji ۳ta variy riva: “Ya۳nu۳y cateravara jirya, jiryatiy si ۳tenu niquejada darya, ra۳jto۳tanichara ti ۳ta۳ju۳ntirya.” 6ॸSu۳teda variy rivantiy: “Rito۳ma۳ ri ۳teda. Rañi ۳ rañi ۳cha munatyi ۳, tamityi ۳ jarye; rañi ۳ rañi ۳cha ru۳ndatya۳ ti ۳ta۳ju۳, rabaryi ۳jada jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. Ray ji ۳ta ra۳sa۳y mityaja۳ni ۳ jchu۳mu۳rya su۳nu۳yadaju۳, jiryatiy ru۳nday rimusiy. 7ॸVúunú۳ ji ۳ta ra۳jmutya۳ nu۳tyu jiyaru۳ryara jirya ti ۳ta۳ju۳, jiryatiy ray ra۳chasara variy su۳ndenu, ni ۳ni ۳ ra۳chasara variy radyenuntiy. 8ॸRiñi ۳ ji ۳ta, jiryatiy riñi ۳cha suvu۳vye, varimyatamu۳y ne siityevay, varimyata javityichavay, varimyata jvavye, varimyata cadnavavye, varimyata rimyuraveda, varimyata rityi siityari ۳sara Ju۳denu jiyasachirya tara, daryantya quivu۳chuvay, jivye ti ۳ta۳ju۳ ra۳jmutya۳sarara jiyaru۳rya jiidatyo۳mu, jiryatiy asújuruta quinchusarara, jiryatiy daraju۳jyu۳ diiyada darya.” Vadi Jerusarí ۳ 9ॸJadchiy

ji ۳ta su۳deda ti ۳qui rimu, jiryatiy danu۳ju۳ñijyate Ju۳denu jpa۳vatyenuni ۳, jiryatiy riryubeda yino۳sichivyimusirya daraju۳ñijyate diitya۳, jiryatiy tamityara darya. Satu۳choda ji ۳ta variy risa۳. Su۳teda variy

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ21

456

riva: “Jiyuju۳, ra۳dityanu jiiñi vadi ja۳mu۳tyu, Carni ۳ru vatura.” 10ॸSapu۳cheda ji ۳tani ۳ ri ۳ntu variy na۳vajyu۳, ja۳mumusiquinchaju۳ jasityi sadityadoda rarya Ju۳denuju۳ jiintyasara ja۳mu vicha۳da, jiryatiy Jerusarí ۳ jtyatarara. Ru۳musanu۳yada jarichuvimusiy, Ju۳denumusiy. 11ॸRavicha۳da ji ۳ta Ju۳denuda tara, radanu۳yada ji ۳ta vicha۳da nu۳tyu samiy ravichu۳siy jaryi vandanu۳. 12ॸRapuryesara ji ۳ta vicha۳da ja۳mura, na۳vay jatarya jarye risa۳ju۳ra, jiryatiy taraqui vu۳yaju۳y rorijyu۳ tarara, daraju۳y ranchaju۳. Nu۳ñi taraqui rorijyu۳tuunu savicha۳da ti ۳qui Ju۳denu jpa۳nu. Nu۳ñi taraqui rorijyu۳va ravicha۳da ritya nu۳charantiy, jiryatiy Irayénuveda ju۳riiñu jtyatara rani ۳cha. 13ॸJiñi ۳ mu۳ti ۳jona۳cho۳siy puryesaramu ravicha۳da mumuri ۳ rorijyu۳, sapuryejyona۳cho۳siy puryesaramu jarye ravicha۳da mumuri ۳ rorijyu۳ntiy, ravita۳sa puryesaramu jarye ravicha۳da mumuri ۳ rorijyu۳ntiy, jidyevita۳sa puryesaramu jarye ravicha۳da mumuri ۳ rorijyu۳. Daryani ۳day ravicha۳da daryaju۳yu puryesara ti ۳ta۳ju۳. 14ॸVicha۳da puryesara ju۳dayada taraqui vu۳yaju۳y ju۳dacharancha, daraju۳y ju۳dachara ranchaju۳, jasityi nu۳charara Carni ۳ru nusu۳byimiy jtya, jiryatiy taraqui vu۳yaju۳y daryi, danu۳ju۳y rinchaju۳. 15ॸJu۳denu jpa۳nu ni ۳tiy tu۳choda risa۳, savicha۳da saranuseti ۳ jijyomu, jiryatiy óruterara, sa۳tidye saranu ratara ja۳mu vicha۳da, rarorijyu۳ jarye, rapuryesara jarye risa۳ju۳. 16ॸRavicha۳da ja۳mu vicha۳da, vatatu. Rasityeda vicha۳da jidchavu۳ ravojota. Sasaradoda Ju۳denu jpa۳nura rasityeda taraqui vu۳yaju۳y vara۳nca saranuse, daraju۳y vara۳ncase ranchaju۳. Daryaday ravicha۳da jidchavu۳ rasityedantiy, ravojo jarye, daryaday rasityeda na۳vajyu۳ntiy. 17ॸSasaradoda ji ۳tara rapuryesarantiy, taraqui pacha

vu۳jyaseva saranusara, daryaju۳yu vu۳yaju۳y saranusara ranchaju۳, daryaju۳yu saranusara ranchaju۳ntiy. Nu۳tyu sasaranusara nijya۳mi ۳ daryá, nu۳tyu Ju۳denu jpa۳nu saradoda daryantiy. 18ॸPuryesara jvaachara ji ۳ta, nu۳tyu ravichu۳sityera vandasiy, ja۳mu vicha۳da ji ۳ta órutera ti ۳ta۳ju۳ day, jaryi vanda, nu۳tyu nuvatusumarya. 19ॸRapuryesara ju۳darya ji ۳ta vicha۳da sami ۳ ravichu۳sityera jaryedo. Munatyi ۳ vicha۳da vandasityera, daraju۳jyu۳ vicha۳da vasunu۳sityera, mumuri ۳ju۳ vicha۳da vandasityera, nu۳tyu visatumu۳ vandamu۳, daryaju۳yuju۳ vicha۳da ratarya vasunu۳sityerantiy. 20ॸTadajyoju۳ ji ۳ta vicha۳da ruuna۳chityera, taraquinijyateju۳ vicha۳da javesityera, daraju۳ñijyateju۳ vicha۳da varandasityera, mumuri ۳nijyateju۳ vicha۳da vasunu۳ jaryedo nu۳chatuti ۳tera, daryaju۳yunijyateju۳ vicha۳da vasunu۳di jaryedo nu۳chatuti ۳tera, vu۳yaju۳jyu۳ vicha۳da vasunu۳disityera, taraqui ranchaju۳ vu۳yaju۳jyu۳ vicha۳da vu۳cudii jaryedo nu۳chatuti ۳tera, daraju۳y ranchaju۳ vu۳yaju۳jyu۳ vicha۳da tacunarichityera tamitya. 21ॸRarorijyu۳juu ji ۳ta vicha۳da pérdatera, nu۳ñi taju۳qui vicha۳da tasiqui pérdasityera, daraju۳y vu۳yaju۳chiy, dasijyu۳y ranchaju۳ ti ۳ta۳ju۳musiy. Vicha۳da nú۳quii rupijyo ji ۳ta vichanu۳yada órutera, jiryatiy jaryi vandara, nu۳tyu nuvatu. 22ॸNe radyiyada riva Ju۳denunijyu۳ jachipiya۳jo vicha۳damu, tapi Vu۳yntyityu۳ Ju۳denu ti ۳ta۳ju۳ jvaarya, ni ۳ni ۳ vichasara jiñijyu۳ jachipiya۳jo rumu, Carni ۳ru jarye sisa۳ju۳. 23ॸJadchintyi, ne rava۳ta۳da vicha۳dara sadanu۳yada jiñi ۳, daryantyamu۳y ne jarimyuni ۳ riva, tapi radanu۳chara Ju۳denu da jasiy, Carni ۳ru ji ۳ta vichasara rano۳no۳siiy nta jasintyi. 24ॸRirya۳rupichara ji ۳ta mucadimu vichavay jirya vicha۳dadamu, ja۳mu nutyityu۳miy riquebyimusivye

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ21ٍॷ22

457 ra۳pu۳chirya jidyá ravimuju۳ntiy. ji ۳tamu۳y ne ra۳chasara mutanusara ju۳daca۳, daryantyamu۳y ne ra۳chasara nupora rumu, mitya. 26ॸMucadi ja۳nvajyuu ji ۳ta ra۳pu۳chirya jídyá vicha۳davimuju۳ variy, samirya jvadicha۳da jarye risa۳ju۳, vicha۳davimuju۳ variy. 27ॸTama۳ rirya۳jay mi ۳nuvay ravimu, tama۳, daryantyamu۳y ne javityichara jvaavye, dantyamu۳y ne quivu۳chodacanumiy, ne vinu rityimyu۳ ne nu۳chavay Carni ۳ru padyevya, jiryatiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ra. Ne rirya۳jay davye nijya۳nvay ravimu, mitya. 1ॸSadityadoda ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu varirya ja۳mumu۳, vandaja۳tara vuryi ۳nu۳yadaju۳, jiryatiy rasiiñu۳yada Ju۳denu ma۳sajomusiy, jiryatiy Carni ۳ru ma۳sajontirya. 2ॸVicha۳da nú۳quiijache, ja۳mumu۳ jido, ravichanu۳yada ni ۳nu vuryi ۳nu۳yadaju۳, jiryatiy rajajeya۳nu۳yada japichiy jaryedo, nu۳ñi ti ۳qui jarimyuni ۳mu rajañu۳yada rajo, taraqui vu۳yaju۳jyotera, dajoju۳y ranchaju۳, rajañu۳yada tanijya۳quimusiy ti ۳ta۳ju۳. Ravi ۳ ji ۳ta vicha۳da nijya۳nvajyuu mi ۳sanitya۳ju۳. 3ॸNe ra۳chasara variy tara parutachara, daryantyamu۳y ne paruti ۳si ۳ vicha۳damu, mitya. Jasiñi ۳ ra۳chasara Ju۳denu ma۳sajo, jiryatiy Carni ۳ru ma۳sajontirya, rirya۳jvaachara samuchechimyirya jivya۳tara ti ۳ta۳ju۳ jasiy. 4ॸRirya۳dichara riva Ju۳denu mo۳ntiy, si ۳tya ji ۳ta ra۳chasara nu۳chara rimyo۳ta۳santiy. 5ॸNe ra۳chasara nupora nu۳day, mitya, dantyamu۳y ne rirya۳va۳tasarara no۳no۳da, varimyata jiñi ۳da, jiryatiy sa۳danu۳chara Vu۳yntyityu۳ Ju۳denu ruuva. Rirya۳nusu۳jeya۳sara ju۳na۳reju۳ ti ۳ta۳ju۳ variy. 25ॸRarorijyu۳juu

22

Sa۳jvi ۳sara Jesucrístu varenu 6ॸSu۳teda

ji ۳ta Ju۳denu jpa۳nu variy riva: “Jirya niquejada vichasara si ۳tenu niquejada, jiryatiy ra۳jto۳tanichara dayu. Vu۳yntyityu۳ Ju۳denu ji ۳ta, ʮɗфֆҡɗֆѸ͑ɗнӕľ‫ڏ‬ sara jijyu۳ tu۳chuvay jnutumusiy, ni ۳ni ۳ ji ۳ta

jpa۳jadani ۳ yipa۳nu, sa۳tidye dityanu Ju۳denu muchechimyi ti ۳ta۳ju۳ra jiryatiy ra۳chasara varenu. 7ॸ¡Jirya۳jnu۳y, ra۳jvi ۳sara varenu! ¡Ju۳denu jmu۳tyasi ۳ ji ۳ta ni ۳ jiryatiy saryiryi ۳ra rañiquejada, jiryatiy tu۳chusara jirya catera padyemyura!” 8ॸRay Juán tuva۳chodara jirya ti ۳ta۳ju۳, radyiyada ji ۳ta rivantiy. Ratyuva۳chodivasiy, riva dicha۳divasiy jarye, rarye۳yada variy sanumututuunu Ju۳denu jpa۳nu, ra۳tidye jadasiñu sanijyu۳ ray, jiryatiy sadityadoda rarya jirya. 9ॸSu۳teda ji ۳ta variy riva: “Ne ya۳jvaay daryá, tapi rañi ۳ rañi ۳cha Ju۳denu muchechiy mityiji yisa۳. Rañi ۳ rañi ۳cha Ju۳denuju۳ tu۳chuvatyenu yisa۳ntiy, rityenu jaryentiy, jiryatiy vu۳tyuva۳chusara ramu jirya cateramu nu۳chara niquejada. ¡Ya۳ma۳ jachipiya۳ sanijyu۳ Ju۳denu!” 10ॸJadchintyi su۳teda rivantiy: “Ne ya۳bay dutyasarara jirya caterava tu۳choda niquejada, tapi jativyenumara rito۳tadeda runda. 11ॸNi ۳tiy vichasara jamirya jvaarya, sa۳ma۳ ma۳cho۳ jamirya jvaarya varidye, ni ۳tiy vichasara cadnavu۳ rapu۳y sa۳ma۳ ma۳cho۳ cadnavu۳ rapu۳y varintyidye, ni ۳tiy vichasara vase jvaarya sa۳ma۳ ma۳cho۳ darya vase jvaaryantidye, daryantiy ni ۳tiy vichasara Ju۳denuju۳ jiintyasi ۳, sa۳ma۳cho۳ saju۳ jiintyasi ۳ varintyidye.” 12ॸ“¡Jirya۳jnu۳y, ra۳jvi ۳sara varenu! Ra۳pu۳chichara variy risa۳ra ratatiy ra۳murichenutaniy nu۳ñi ti ۳quimusiy yivaayada murichirya riy. 13ॸRañi ۳ rañi ۳cha munatyi ۳, tamityi ۳ jarye; rañi ۳ rañi ۳cha ru۳ndatya۳ ti ۳ta۳ju۳, rabaryi ۳jada jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 14ॸJchana۳ҡֆѸԮĀֆľфֆɗʮɗфֆҡɗֆфɗËȍӕӕ‫ڏ‬ tasarara jichujay, rirya۳tidye jmyirya rajo, jiryatiy ju۳na۳reju۳ jnu۳yadaju۳ ni ۳numusirya, rirya۳tidye jay ja۳mu vicha۳davimuju۳ rarorijyu۳musiy. 15ॸBimuju۳ ji ۳ta riy nijya۳nvay, jiryatiy rivyichasara nu۳tyu nibyimiy, фɗ̲ֆӕф‫ڏ‬

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

ġɗҡֆĀΎĀॷ22

458

veda, cadnavavye, ju۳vavye jarye, rityi siityari ۳sara Ju۳denu jiyasachirya tara, ti ۳ta۳ju۳ jiryatiy rivyichasara quivu۳chodacanumiy, quivu۳choda jvaavye jarye risa۳ju۳ ti ۳ta۳ju۳. 16ॸRay Jesús, ri ۳pa۳jadani ۳ ri ۳pa۳nu, sa۳tidye tu۳chusara rachiityari ۳vajyuu cabyimura jirya niquejada ti ۳ta۳ju۳. Rañi ۳ rañi ۳cha Davyíbe ju۳denu, su۳ntijyu۳u۳ nta, su۳ndebi jarye risa۳ju۳. Rañi ۳ rañi ۳cha ra۳sacharásiy vandanu۳.” 17ॸJu۳denu Jnutu ji ۳ta jtay, Carni ۳ru vatura vadi ja۳mu۳tyu jarye jtay sisa۳ju۳: “¡Ya۳numa jniy!” Daryani ۳ sa۳jtay Ju۳denu niquejada tuva۳chu۳: “¡Ya۳numa jniy!” Sa۳ma۳ jniy jchu۳mu۳ñu, ni ۳tiy jmutya۳ru۳y mityara jnu۳yadaja۳. 18ॸRatyu۳chusara ji ۳ta siva mi ۳ni ۳tyi tuva۳chura niquejada jiryatiy nu۳chara

jirya tu۳choda padyevya dárya: “Saryityi jasa۳chu ti ۳ tara niquejadatara jirya tu۳choda padye, sa۳jasa۳chu Ju۳denu simura diitya۳, jiryatiy nu۳chara jiyu darya. 19ॸSaryityi so۳vay ti ۳ra tara niquejada jirya tu۳ËȍΎĀЙĀֆľ͑ɗнӕľʮ‫ڏ‬ damusiy, sa۳so۳vay Ju۳denu rivasirya sayaru۳rya jnu۳yada padyevyasiy, sayaru۳rya Ju۳denuju۳ jiintyasara vicha۳damu vicha۳da jaryentiy, jiryatiy nu۳chara ranchiy jirya tu۳choda padyevyara.” 20ॸSu۳tay ji ۳ta jirya niquejada tu۳chu۳: “Jo, varenunuma ra۳jvi ۳.” Daryani ۳ ra۳chasara Vu۳yntyityu۳ Jesús. 21ॸSamiy vichasa۳da jiryejyu۳ ti ۳ta۳ju۳, Vu۳yntyityu۳ Jesúsmusiy. ¡Daryani ۳day ra۳chasara ti ۳ta۳ju۳! Rito۳ma۳ Ju۳denu niquejada

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Antioquía

Iconio

PISIDIA Listra

Atalia

Derbe

Perge

Tarso

PAMPHYLIA

LICIA

CIL

ICIA

Seleucia Antioquía

SIRIA CHIPRE

Mar Mediterráneo

Salamina Pafos

PRIMER VIAJE MISIONERO DE PABLO

Filipos Neápolis Tesalónica Apolonia Berea

MACEDONIA

GALACIA

MISIA

Troas

ASIA Corinto Cencrea

Atenas

Efeso

Antioquía

PISIDIA

Iconio Listra Derbe

ACAYA

Tarso

A

CI CILI

SIRIA

CHIPRE

CRETA

Antioquía

Mar Mediterráneo

Cesarea

SEGUNDO VIAJE MISIONERO DE PABLO

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

JUDEA Jerusalem

Filipos Neápolis Tesalónica Apolonia Berea

MACEDONIA

GALACIA Asón

Troas Mitilene

FRIGIA

ASIA Atenas

Corinto

Efeso Mileto

ACAYA

Tarso

IA

C CILI

Antioquía

CHIPRE

SIRIA

Pátara COS RODAS

CRETA

Mar Mediterráneo

Tiro Tolemaida

JUDEA

Cesarea

Jerusalem

TERCER VIAJE MISIONERO DE PABLO

Roma

MACEDONIA

Puteoli

ITALIA

ASIA Regio

ACAYA Siracusa

Gnido Mira

CIL

ICI

A SIRIA

MALTA Fenice

CRETA Lasea

RODAS Salmón

CLAUDA

CHIPRE Sidón

Mar Mediterráneo Cesarea

Jerusalem

JUDEA VIAJE DE PABLO A ROMA

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

Jerusalem

Camino a Cesarea

en tiempos del Nuevo Testamento Murallas en tiempos de Jesús Murallas construidas por Agripa I Muralla actual

n co s las rta ral incie u M as h fec

Camino a Jericó

Cedrón

Estanque de Betesda Fortaleza Antonia

Camino a Jope

Puerta de

las ovejas

Getsemaní

Gólgota

Teatro

Estanque

V

Estanque de Siloé

al

Tumbas

Manantial de Gihón Camino a Betania

Canal subterráneo de Ezequías

a l

l

e

d Camino a Belén

e

H i n o m

Monte de los Olivos

Pórtico re

Calle de H erode s

Escaleras

Arroyo

o

los Corte de s gentile

lomón

Pórtico de Sa

Pórtic

Palacio de Herodes Antipas Palacio de Herodes

Puente

de

Templo

Estanque de la torre

Manantial de En-roguel Camino al Mar Muerto

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

El Templo en el tiempo de Jesucristo

Plano del Interior del Templo 4 5

1

El Lugar

El Lugar Santo

6

Santísimo

3 1. 2. 3. 4. 5. 6.

2

La Mesa y los Panes de la Proposición El Candelabro El Altar del Incienso El Velo El Arca del Pacto Los Querubines El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

La Entrada

Tierra de Sidón

PALESTINA

Damasco

en el tiempo de NUESTRO SEÑOR

SIRIA

JESUCRISTO Tiro

O)

FE

NIC

IA

Cesarea de Filipo

NE

GALILEA

RÁ

Corazín Capernaum Caná

IT

ER

Magdala Tiberias

Betsaida Mar de Galilea

Gadara

(M

ED

Nazaret Naín

DECAPOLIS

R

GR

AN

SAMARIA

Siquem

MA

Sicar Pozo de Jacob

Río Jordán

DE

Cesarea

Jope Arimatea

JUDEA Jericó

Emaús Jerusalem

Betfagé Betania

Belén

Gaza

Mar Muerto El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

El Nuevo Testamento en Yagua del Perú, 2da ed. ©2008, La Liga Bíblica

MALTA

Mapa para el estudio de LOS HECHOS Y LAS EPISTOLAS

4. El viaje de Pablo a Roma.

3. El tercer viaje misionero de Pablo.

2. El segundo viaje misionero de Pablo.

1. El primer viaje misionero de Pablo.

Siracusa

Regio

ITALIA

Puteoli

SICILIA

Roma

Fenice

Buenos Puertos

Lasea

CRETA

COS

Efeso

Esmirna

Asón

PATMOS

CHIO

Mitilene

Troas

Rodas

Gnido

Atalia

PISIDIA

Colosas

EGIPTO

Derbe

CHIPRE

Salamina

CILICIA

Pafos

Perge

Listra

Iconio

ARMENIA

SIRIA

Jerusalem

Cesarea

ARABIA

Jope

Antioquía Seleucia

Damasco Sidón Tiro Tolemaida

Tarso

CAPADOCIA

Gaza

GALACIA

PONTO

Antioquía

Alejandría

Pátara Mira

Laodicea Mileto

Sardis

Filadelfia

ASIA Pérgamo Tiatira

BITINIA

MAR NEGRO

LA MAR GRANDE (MEDITERRÁNEO)

ACAYA

Filipos

TRACIA

Neápolis Anfípolis Apolonia

Atenas Corinto

Nicópolis

MACEDONIA

Berea

Tesalónica

ILIRICO

DALMACIA