Totonaco de la sierra NT - Scripture Earth

Esrom xuanicán Aram. 4Xkahuasa. Aram xuanicán Aminadab. Xkahuasa. Aminadab xuanican Naasón. Xkahuasa. Naasón xuanicán Salmón. 5Xkahuasa.
3MB Größe 2 Downloads 1 vistas
Hua̱ Xasa̱sti Talacca̱xlan quinTla̱tican Jesucristo El Nuevo Testamento en el totonaco de la sierra

La Liga Bíblica Las Sagradas Escrituras para Todos

El Nuevo Testamento en el totonaco de la sierra

ABS 5C primera edición 1959 [tos] SBM 5C segunda impresión 1973 SBM 1M tercera impresión 1977 La Liga Bíblica 4M segunda edición 1999 La Liga Bíblica versión electrónica 2009 Publicado por

© La Liga Bíblica 1999

Se permite copiar, distribuir y comunicar públicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: ‣ Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bíblica los derechos que tiene en la impresión o distribución de esta obra, deslindándola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicación. ‣ No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. ‣ Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de ésta.

Índice SAN MATEO............................................................................1 SAN MARCOS........................................................................84 SAN LUCAS..........................................................................130 SAN JUAN...........................................................................213 LOS HECHOS.......................................................................271 ROMANOS...........................................................................349 1 CORINTIOS.......................................................................389 2 CORINTIOS.......................................................................427 GÁLATAS.............................................................................450 EFESIOS...............................................................................464 FILIPENSES..........................................................................476 COLOSENSES.......................................................................486 1 TESALONICENSES............................................................495 2 TESALONICENSES............................................................502 1 TIMOTEO..........................................................................507 2 TIMOTEO..........................................................................518 TITO....................................................................................526 FILEMÓN.............................................................................531 HEBREOS.............................................................................534 SANTIAGO...........................................................................563 1 SAN PEDRO......................................................................574 2 SAN PEDRO......................................................................586 1 SAN JUAN........................................................................593 2 SAN JUAN........................................................................603 3 SAN JUAN........................................................................605 SAN JUDAS..........................................................................607 APOCALIPSIS.......................................................................611

Li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ la̱ntla̱ta títzokli ̱ San Mateo XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ “evangelio” usu “li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n” hua̱ntu̱ títzokli ̱ San Mateo lacatancs ma̱siyuma̱ pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesús huá̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacán hua̱nti ̱ maka̱n quilhtamacú̱ Dios tima̱lacnu̱ niko̱chá̱ pi ̱ nama̱lakacha̱naniko̱y israelitas usu judíos hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-xatiyat Israel, sa̱mpi ̱ huatiya̱ yamá̱ hua̱nti ̱ huanicán “Mesías” hua̱ntu̱ huamputún “Ma̱laktaxti ̱ná”. San Mateo lacatancs ma̱siyuy yuma̱ c-xtatzoknú̱ n pi ̱ Jesús hua̱ xquilhtzúcut qui ̱táxtulh yama̱ maka̱n rey David, na̱ huan pi ̱ lacáchilh ca̱tuxá̱huat luhua acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios maká̱n clhca̱huili ̱ni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ pi ̱ nalacachín. Acxni ̱ xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱ttá̱ la̱ntla̱ lacáchilh Jesus, tuncán huan la̱ntla̱ ma̱tzúqui ̱lh xtascújut, hua̱mpi ̱ acxnitiyá̱ tzúculh scuja̱ acxni ̱ Juan Bautista aya xakmununi ̱ttá̱ c-xakalhtu̱choko̱ Jordán. Acxni ̱ xlá̱ aya xli ̱scujma̱ xtachihui ̱n Dios lacatancs ma̱síyulh pi ̱ xkalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ tancs nali ̱chihui ̱nán xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ na̱ chuná̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsako̱y caxatu̱cahuá̱ ya̱ tajátat. Yama̱ capítulo hua̱ntu̱ huilakó̱ c-xli ̱katsputni li ̱kalhtahuaka, antá̱ li ̱chihui ̱nán acxni ̱ Jesús a̱huatiyá̱ alh c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, pus huatiya̱ yumá̱ qui ̱táxtulh c-xli ̱akasputni xtascújut sa̱mpi ̱ antiyá̱ makni ̱canchá, chu̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. chi ̱nchu̱ xkahuasa Jacob xuanicán Judá ma̱squi na̱ xkalhi ̱ko̱y tanuj xlakkahuasán. 3 Xlakkahuasan Judá xuaniko̱cán Fares chu̱ Zara, xtzicán xuanicán Tamar. Xapuxcu xkahuasa Fares xuanicán Esrom. Xkahuasa Esrom xuanicán Aram. 4 Xkahuasa Aram xuanicán Aminadab. Xkahuasa Aminadab xuanicán Naasón. Xkahuasa Naasón xuanicán Salmón. 5 Xkahuasa Salmón xuanicán Booz (xtzi xuanicán Rut). Xkahuasa Booz xuanicán Obed. Xkahuasa Obed xuanicán Isaí. 6 Xkahuasa Isaí xuanicán David hua̱nti ̱ acxni ̱ Rey xuani ̱t xlá̱ tita̱tahui ̱

Xtucuhuinicán hua̱nti ̱ xminti ̱lhako̱ni ̱tanchá̱ xalakmaka̱n xquilhtzucut Jesucristo

1

(Lucas 3:23‑38)

Yuma̱ c-tatzoknú̱ n tatzoktahuilani ̱t xtucuhuinicán pacs la̱ntla̱ mi ̱nti ̱lhachá̱ xquilhtzucut Quimpu̱chinacán Jesucristo. Huá̱ ma̱lacatzúqui ̱lh xamaka̱n Abraham, chu̱ rey David na̱ cha̱tum xquilhtzúcut tihua̱. 2 Yama̱ ko̱lutzi ̱n Abraham xuí ̱ cha̱t um xkahuasa hua̱nti ̱ xuanicán Isaac, chi ̱nchu̱ xkahuasa Isaac xuanicán Jacob, 1

SAN MATEO 1 hua̱nti ̱ xpusca̱t xuani ̱t Urías, chu̱ chuná̱ tilacáchilh cha̱tum xkahuasacán hua̱nti ̱ xuanicán Salomón. 7 Xkahuasa Salomón xuanicán Roboam. Xkahuasa Roboam xuanicán Abías. Xkahuasa Abías xuanicán Asá. 8 Xkahuasa Asá xuanicán Josafat. Xkahuasa Josafat xuanicán Joram. Xkahuasa Joram xuanicán Uzías. 9 Xkahuasa Uzías xuanicán Jotam. Xkahuasa Jotam xuanicán Acaz. Xkahuasa Acaz xuanicán Ezequías. 10 Xkahuasa Ezequías xuanicán Manasés. Xkahuasa Manasés xuanicán Amón. Xkahuasa Amón xuanicán Josías. 11 Xkahuasa Josías xuanicán Jeconías ma̱squi xkalhi ̱ko̱y tanuj xlakkahuasán. Xlacán xlama̱kó̱ acxnitiyá̱ yama̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xamaká̱n tichi ̱le̱nko̱ca̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tachí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ nascujko̱ya̱chá̱ israelitas c-xaca̱chiqui ̱n Babilonia. 12 Ali ̱sta̱lh acxni ̱ israelitas xtaspitpalako̱ni ̱t c-xtiyatcán tilacáchilh cha̱tum xkahuasa Jeconías hua̱nti ̱ xuanicán Salatiel. Chi ̱nchu̱ xkahuasa Salatiel xuanicán Zorobabel. 13 Xkahuasa Zorababel xuanicán Abiud. Xkahuasa Abiud xuanicán Eliaquim. Xkahuasa Eliaquim xuanicán Azor, 14 Xkahuasa Azor xuanicán Sadoc. Xkahuasa Sadoc xuanicán Aquim. Xkahuasa Aquim xuanicán Eliud. 15 Xkahuasa Eliud xuanicán Eleazar. Xkahuasa Eleazar xuanicán Matán. Xkahuasa Matán xuanicán Jacob. 16 Xkahuasa Jacob xuanicán José. Pus huá̱ chú̱ yuma̱ José hua̱nti ̱ tita̱tapu̱chúhualh María hua̱nti ̱ tima̱lakatuncúhui ̱lh Jesús hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh na̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ca̱ Cristo sa̱mpi ̱ yuma̱ tachihuí ̱n Cristo c-xatachihui ̱n hebreo huanicán “ma̱akapu̱taxti ̱ná.” 17 Chuná̱ pi ̱ hua̱ la̱ntla̱ tilácstacli ̱ quilhacatunu tastacni ̱ la̱ntla̱ li ̱macatzucuy c-xtalatama̱n Abraham hasta acxni ̱ tilacáchilh rey David,

2 quilhaccu̱ta̱ti tastacni ̱ xli ̱pacs; chu̱ la̱ntla̱ li ̱quilhtzucuy c-xtalatama̱n David hasta acxni ̱ israelitas tachí ̱n tile̱nko̱ca̱ c-Babilonia, akcu̱ta̱ti quilhtzúcut xli ̱pacs; na̱ chuna li ̱tum tilacstacpalako̱lh quilhaccu̱ta̱ti tastacni ̱ hasta acxni ̱ tilacáchilh Cristo, akcu̱ta̱ti quilhtzúcut xli ̱pacs. Xlakatuncuhuit Jesucristo 18 Hua̱

(Lucas 2:1‑7)

xtalacachin Jesucristo, chuna̱ na̱má̱ tílalh: Hua̱ xtzi tihua̱ María, hua̱nti ̱ xli ̱ta̱tahuilat José, acxni ̱ ni ̱ xa̱la̱ta̱tahuilay, chu̱ ni ̱ naj huá̱ xta̱tapaksi ̱y José, xtacatzi ̱y pi ̱ nia̱lh xacstu xlama̱ María, hua̱mpi ̱ hua̱ xlá̱ xli ̱tlihuaka Espíritu Santo hua̱nti ̱ chuná̱ xtlahuani ̱t. 19 José luhua tla̱n chixcú xuani ̱t, pus acxni ̱ cátzi ̱lh pi ̱ xli ̱ta̱tahuilat María nia̱lh xacstu xlama̱, ni ̱ ma̱laksiyupútulh xpa̱lacata̱ pi ̱ ni ̱ nama̱ma̱xani ̱y, huata xlá̱ caj tze̱k xmakaxtakputún laqui ̱mpi ̱ chuná̱ chú̱ nalactlahuay xtachihuí ̱n ni ̱ma̱ xqui ̱ma̱lacnu̱ ni ̱t c-xchic xtasquín. 20 Luhua acxni ̱ chuná̱ xlacapa̱stacma̱, titasiyúnilh cha̱tum xángel Quimpu̱chinacán c-xca̱tama̱nixni, huánilh: “José, xcam xamaka̱n rey David, ni ̱ cali ̱ma̱xánanti ̱ nali ̱pina̱ María c-mínchic, chu̱ mimpusca̱t natlahuaya. Sa̱mpi ̱ yama̱ skata̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhkalhi ̱ma̱, huá̱ xli ̱tlihuaka Espíritu Santo chuná̱ tlahuani ̱t. 21 Acxni ̱ chú̱ nama̱chixcuhui ̱li ̱y actzu̱ kahuasa, huix nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱ya̱ Jesús. Hua̱ xlá̱ chuná̱ nali ̱huanicán sa̱mpi ̱ nama̱laktaxti ̱ko̱y xnata̱chiqui ̱n israelitas la̱ntla̱ nama̱laksputuniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán.” 22 Hua̱ chuná̱ li ̱akspúlalh xli ̱pacs yumá̱ laqui ̱mpi ̱ María nama̱kantaxti ̱y xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ xamaka̱n tima̱puhuá̱ni ̱lh xprofeta Isaías natzoka̱ c-xlibro̱ acxni ̱ na̱má̱ huá̱: 23 “Cha̱tum tzuma̱t hua̱nti ̱ ni ̱ a̱ta̱tapaksi ̱y chixcú,

3 chú̱ nia̱lh xacstu lama̱, sa̱mpi ̱ nama̱lakatuncuhui ̱y cha̱tum skata; xlá̱ nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Emanuel” (sa̱mpi ̱ yama̱ tachihuí ̱n “Emanuel” c-xatachihui ̱n hebreo huamputún “Dios quinca̱ta̱lamá̱n”). 24 Cha̱nchu̱ acxni ̱ José lakastakuánalh la̱ntla̱ xma̱nixnama̱, pus chuná̱ xlá̱ tláhualh hua̱ la̱ntla̱ xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t xángel Quimpu̱chinacán, tita̱tahui ̱ xpusca̱t titláhualh. 25 Hua̱mpi niucxnicú ta̱tapáksi ̱lh la̱ntla̱ xta̱hui ̱ hasta ni ̱li ̱huaya̱ tima̱chixcuhuíḻ i ̱lh tama̱ actzu̱ xkahuasa, na̱ Jesús tihuilí ̱nilh xtucuhuiní. Makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n xala mákat minko̱y lakataquilhpu̱tako̱y Jesús Tilacáchilh Jesús c-aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n huanicán Belén c-xtama̱paksi ̱n Judea acxni ̱ xli ̱hui ̱ xli ̱ma̱paksi ̱ná̱ rey Herodes. Ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ tichinko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén makapitzi ̱n acastaca̱n chixcuhuí ̱n xtaca̱x ko̱ni ̱tanchá̱ c-aktum makat tíyat pakán c-xli ̱pulhni. 2 Xlacán chuná̱ xkalhasquini ̱nama̱kó̱: ―¿Ní ̱ chu̱ huí ̱ yama̱ actzu̱ Rey hua̱nti ̱ la̱nchú̱ lacachini ̱t laqui ̱mpi ̱ xlá̱ natzucuyá̱n ca̱ma̱paksi ̱yá̱n huixín judíos? Sa̱mpi ̱ hasta c-quintiyatcán cucxilhcha̱hu la̱ntla̱ tzúculh makaxkaka̱nán cstacu̱ anta̱ni ̱ pulha̱ chichiní, na̱ huá̱ cli ̱mini ̱tahu lakataquilhpu̱taya̱hu. 3 Cha̱nchu̱ acxni ̱ káxmatli ̱ rey Herodes tu̱ xlakminko̱ni ̱t, lanaj lacahuanko̱lh, chu̱ pacs xa̱hua̱ xli ̱pacs ti ̱ antá̱ xalani ̱n c-Jerusalén. 4 Acxni ̱ chú̱ tima̱makstokko̱lh xli ̱pacs xanapuxcun xpa̱lijnican judíos, chu̱ lakskalalan xma̱kalhtahuaka̱nacán. Na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―Cumu huixín catzi ̱yá̱tit, caquihuanítit: ¿Xatú̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ luhua nalacachín Cristo hua̱nti ̱ huaná̱tit pi ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n?

2

SAN MATEO 1​, ​2 5 Cha̱nchu̱ xlacán na̱má̱ huaniko̱lh: ―Tama̱ Cristo antá̱ nalacachín c-actzu̱ xaca̱chiqui ̱n Belén c-xtama̱paksi ̱n Judea, sa̱mpi ̱ chuná̱ títzokli cha̱tum profeta̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: 6 ‘Chi ̱nchu̱ huix actzu̱ chuchutsipij Belén antá̱ c-xatiyat Judá. Ni ̱ taji ̱ cali ̱púhuanti ̱ pala huix puhuana̱ pi ̱ ni ̱tú̱ milakasi la̱ntla̱ makapitzi ̱n lactlanca ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ huilakó̱ c-Judá; sa̱mpi ̱ ma̱squi li ̱lakaputza ca̱chiquí ̱n huix, antá̱ nalacachín cha̱tum tali ̱pa̱hu chixcú̱ hua̱nti ̱ napu̱ lale̱nko̱y, chu̱ namaktakalhko̱y quilakskata̱n israelitas.’ 7 Ali ̱sta̱lh Herodes tze̱k tasaniko̱lh acastaca̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xala mákat minko̱ni ̱tanchá, li ̱huana̱ kalhasquinko̱lh xatú̱ ya̱ quilhtamacú̱ luhua tzúculh ucxilhko̱y tama̱ stacu. 8 Cha̱nchu̱ acxni ̱ xlacán huaniko̱lh, xlá̱ ma̱lakacha̱ko̱lh c-Belén, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Lacapala̱ capimpítit c-Belén, chu̱ na̱ li ̱huana̱ cakalhasquini ̱nántit xpa̱lacata xaní ̱ luhua huí ̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ nacán quit lakataquilhpu̱tay. 9 Hua̱ xlacán, acxni ̱ kaxmatniko̱lh Rey, anko̱lh. Cha̱nchu̱ hua̱ stacu̱ tu̱ xucxilhko̱ni ̱t c-xtiyatcán aya tzucupaj pu̱ laniti ̱lhako̱y c-tiji, chu̱ acxni ̱ ticha̱nko̱lh, antá̱ titachókolh c-xta̱lacaxtum chiqui ̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ skata. 10 Acxni ̱ chú̱ ucxilhko̱lh stacu̱ pi ̱ antá̱ xtachokoni ̱t, tipa̱xuhuako̱lh, luhua xli ̱ca̱na̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n tikalhi ̱ko̱lh. 11 Acxni ̱ chú̱ tanu̱ ko̱lh c-chiqui, chu̱ acxni ̱ ucxilhko̱lh actzu̱ kahuasa̱ pi ̱ xchaxni ̱t xtzi María, lacapala̱ tatzokostako̱lh, lakataquilhpu̱tako̱lh. Ali ̱sta̱lh ma̱kalhka̱ko̱lh xpaklha̱tcán anta̱ni ̱ xmuju̱ ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xlacán xle̱nko̱y, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xtumi ̱ncán xla oro, li ̱ma̱jiní ̱n, chu̱ xalacuan

SAN MATEO 2​, ​3 perfumes huanicán mirra. 12 Ali ̱sta̱lh chú̱ acxni ̱ aya lhtatako̱lh ca̱tzi ̱sní, c-xca̱tama̱nixni ma̱catzi ̱ni ̱ko̱lh cha̱tum xangel Dios pi ̱ nia̱lh antá̱ caanko̱lh c-Jerusalén anta̱ni ̱ huilachá̱ Herodes. Pus xlacán chuná̱ tlahuako̱lh, huata tanuj tiji ̱ chipako̱lh hua̱ntu̱ ti ̱tum an hasta c-xchuchutsipijcán. José chu̱ María ma̱tza̱li ̱ko̱y actzu̱ skata Jesús 13 Acxni ̱ tianko̱lh xlace1n titasiyúnilh c-xca̱tama̱nixni ̱ José xangel Quimpu̱chinacán, na̱má̱ huánilh: “Lacapala̱ cata̱qui. Cata̱taca̱x kó̱ tama̱ actzu̱ kahuasa xa̱hua̱ xtzi, chu̱ mákat catza̱látit hasta c-xatiyat Egipto. Antá̱ chú̱ natamakaxtakka̱pítit hasta ni ̱li ̱huaya̱ nacuaniyá̱n hua̱ntu̱ mili ̱tláhuat, sa̱mpi ̱ rey Herodes, nama̱putzi ̱nán tama̱ actzu̱ kahuasa laqui ̱mpi ̱ namakni ̱y.” 14 Cha̱nchu̱ xlá̱ huatiya̱ yuma̱ ca̱t zi ̱sní ̱ tá̱qui ̱lh, chu̱ lacapala̱ ma̱ca̱x ko̱lh actzu̱ kahuasa, chu̱ xtzi; antá̱ chú̱ anko̱lh tahuilako̱y c-Egipto. 15 Antá̱ chú̱ xlacán xuilako̱chá̱ hasta acxni ̱ ni ̱lh Herodes. Chuná̱ tancs li ̱kantáxtulh xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Dios hua̱ntu̱ tima̱puhuá̱ni ̱lh pi ̱ natzoka̱ xpa̱lacachihui ̱na Oseas c-xlibro̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: “Quit cli ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cali ̱minca̱ quincam anta̱ni ̱ xuilachá̱ c-Egipto.” Rey Herodes li ̱ma̱paksi ̱nán camakni ̱ko̱ca̱ lactzu̱ camán 16 Acxni ̱ cátzi ̱lh rey Herodes pi ̱ xakskahuiko̱ni ̱t acastaca̱n chixcuhuí ̱n, xlá̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ tisí ̱tzi ̱lh, li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ camakni ̱ko̱ca̱ xli ̱pacs lactzu̱ lakkahuasán ti ̱ ni ̱ xa̱ma̱katzi ̱ko̱y akatuyú̱ n ca̱ta, hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Belén, chu̱ ti ̱ xala c-xquilhapá̱n. Hua̱ chuná̱ li ̱tláhualh sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ acastaca̱n chixcuhuí ̱n li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh pi ̱ xkalhi ̱y na̱mpala aktuy ca̱ta̱ la̱ntla̱

4 xlacán tiucxilhko̱lh cstacu̱ Cristo. tláhualh rey Herodes la̱ntla̱ ma̱makni ̱ni ̱nanko̱lh lactzu̱ camán, chuná̱ li ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ maka̱n quilhtamacú̱ títzokli profeta Jeremías c-xlibro̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: 18 “Antá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Ramá takaxmata̱ la̱mpala huí ̱ ti ̱ li ̱pe̱cua̱ putlma̱, chu̱ tasaxni ̱ma̱ xpa̱lacata xtali ̱puhuá̱n. Laktasako̱y Raquel xlakskatá̱n, na̱ ni ̱ lacásquilh pala tí ̱ nama̱koxumixiy, nama̱aktziyaja sa̱mpi ̱ huá̱ laktasama̱kó̱ xcamán hua̱nti ̱ aya makni ̱ko̱cani ̱t.” 19 Hua̱mpi ̱ lacatzá̱lalh quilhtamacú̱, chu̱ acxni ̱ ni ̱lh rey Herodes, cha̱tum xangel Quimpu̱chinacán c-xca̱tama̱nixni ̱ tasiyúnilh José c-Egipto. 20 Na̱má̱ huánilh: “Cataca̱xta̱qui, catiya̱ actzu̱ kahuasa, chu̱ xtzi, na̱ antá̱ cataspitpalátit c-mintiyatcan Israel; sa̱mpi ̱ chú̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ xpuhuaniko̱y namakni ̱ko̱y actzu̱ minkahuasacán.” 21 Taca̱xtá̱qui ̱lh chú̱ José, quilhta̱yapá̱ xtiji, ta̱anko̱lh actzu̱ kahuasa, chu̱ xtzi, antá̱ chú̱ titaspitpalako̱lh c-xtiyatcan Israel. 22 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱chá̱n José káxmatli ̱ pi ̱ huá̱ Arquelao xma̱paksi ̱nama̱ c-Judea, pi ̱ huá̱ xpa̱lacatanu̱ ni ̱t xtla̱t Herodes, tipé̱cualh tzinú̱ naán antá. Hua̱mpi ̱ cumu stacya̱huapalaca̱ ca̱tama̱nixni, huata xatlá̱n xlacán antá̱ tianko̱lh c-xatiyat Galilea. 23 Acxni ̱ ticha̱nko̱lh, antá̱ tianko̱lh tahuilako̱y c-aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n huanicán Nazaret. Hua̱ chuná̱ qui ̱li ̱táxtulh laqui ̱mpi ̱ nakantaxtuy c-xlatama̱t Jesús hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xpa̱lacata̱ c-xlibro̱can xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios pi ̱ Nazareno nali ̱tapa̱cuhui ̱y. 17 Puschí ̱ hua̱ntu̱

Juan Bautista li ̱akchihui ̱nán c-desierto pi ̱ namín Jesús

3

(Marcos 1:1‑8; Lucas 3:1‑9, 15‑17; Juan 1:19‑28)

Na̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ tímilh ma̱tzuqui ̱y xtascújut

5 cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh tili ̱ma̱pa̱cuhui ̱ca̱ Juan Bautista. Acxni ̱ chá̱lh c-desierto, usu anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán c-xatiyat Judea, antá̱ chú̱ tzúculh li ̱akchihui ̱nán aktum xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios la̱ntla̱ xma̱laktaxti ̱putún tachixcuhuí ̱tat. 2 C-xta̱kchihuí ̱n na̱má̱ xquilhuama̱: “Calakpalí ̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, chuná̱ calatapá̱tit la̱ntla̱ Dios lacasquín, sa̱mpi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat.” 3 Huatiya̱ chú̱ tama̱ Juan Bautista hua̱nti ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tili ̱chihuí ̱nalh profeta Isaías acxni ̱ na̱má̱ titzóknu̱ lh c-xlibro̱: “Takaxmata̱chá̱ xtachihui ̱n cha̱tum ti ̱ ca̱tasay anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán, na̱má̱ huan: ‘Caca̱xtlahuanítit tiji ̱ anta̱ni ̱ tla̱n nalacmín Quimpu̱chinacán, na̱ cama̱tzajuaní ̱tit kantum tiji ̱ anta̱ni ̱ nama̱tla̱ni ̱y nalactla̱huán.’” 4 Lháka̱t hua̱ntu̱ xli ̱lhaka̱nán Juan huá̱ xli ̱tatlahuani ̱t xchixit camello chu̱ xli ̱tampu̱ lakchi ̱cán kantum xli ̱tampa̱chi xla xu̱ hua, chi ̱nchu̱ hua̱ xlí ẖ uat huá̱ xlá̱ xuay lactzu̱ xtuqui, xa̱hua̱ táxca̱t hua̱ntu̱ xlá̱ xta̱ksa̱ ca̱quihuí ̱n. 5 Cha̱nchu̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n xala mákat xminko̱y kaxmatniko̱y xtachihuí ̱n, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, xa̱huá̱ ti ̱ xalani ̱n xli ̱ca̱tlanca c-xatiyat Judea, na̱ chuná̱ chú̱ hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ xli ̱ca̱tlanca c-xca̱quilhtu̱ ni ̱n kalhtu̱choko̱ huanicán Jordán. 6 Acxni ̱ chú̱ xuilakó̱ hua̱nti ̱ maktum xuanko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlakpali ̱putunko̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, Juan xmunuko̱y c-kalhtu̱choko̱. 7 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ Juan xucxilhko̱y lhu̱ hua̱ judíos hua̱nti ̱ xuaniko̱cán fariseos, chu̱ laktzokqui ̱naní ̱n xlakminko̱y pi ̱ na̱ nata̱k munuko̱y, na̱má̱ huaniko̱y: “Luhua xta̱chuná̱

SAN MATEO 3 lapá̱tit la̱ lako̱y xcanani ̱n lu̱ hua̱ acxni ̱ tzucuko̱y tza̱laniko̱y lhcúya̱t acxni ̱ ca̱x koma̱kó̱. ¿Tí ̱ ca̱ma̱siyunín huixín pala caj la̱ nata̱kmunuyá̱tit tla̱n nalaktaxtuniyá̱tit tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ chú̱ ni ̱ maka̱s Dios naca̱macaminiyá̱n? 8 Huá̱ chú̱ tu̱ tla̱n nahuán pi ̱ aksti ̱tum natzucuyá̱tit latapa̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ma̱siyuyá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakpali ̱putuná̱tit ni ̱tla̱n mintalacapa̱stacnicán. 9 Na̱ nia̱lh tili ̱pacxá̱tit pi ̱ caj xpa̱lacata xquilhtzucut xamaka̱n ko̱lutzí ̱n Abraham huixín, chú̱ ni ̱ lay pala tú̱ catica̱akspulán. Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tamá̱ ni ̱ tzinú̱ catica̱makta̱yán c-xlacati ̱n Dios. Pus lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ pala Dios chuná̱ xlacásquilh, hasta caj catu̱ hua̱ chíhuix, xlá̱ tla̱n xca̱li ̱má̱xtulh xcaman Abraham. 10 Dios xta̱chuná̱ ca̱li ̱ucxilhá̱n xta̱chuná̱ la̱ quihui ̱ tu̱ caj mini ̱niko̱y tasakni nahuanko̱y, hasta aya xalanitá huí ̱ hacha hua̱ntu̱ chipani ̱t laqui ̱mpi ̱ natanca̱mi ̱ko̱y quihui ̱ hua̱ntu̱ nia̱lh tú̱ li ̱lacán. Xli ̱pacs caxatu̱cahua̱ quihui ̱ hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n xtahuácat ma̱sta̱y, naca̱cán, na̱ natamacapu̱cán c-lhcúya̱t. 11 Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ caj chúchut quit cca̱li ̱akmunumá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱catzi ̱cán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakpali ̱putuná̱tit xalaclix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán; hua̱mpi ̱ chú̱ nachín cha̱tum hua̱nti ̱ quit cpu̱ laniti ̱lhay, huata xlá̱ naca̱li ̱munuyá̱n xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. Sa̱mpi ̱ xlá̱ xali ̱huaca̱ tlanca̱ xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ quit, huá̱ xpa̱lacata quit hasta ni ̱ pala tzinú̱ quimini ̱niy xtasa̱cua̱ nacli ̱taxtuy laqui ̱mpi ̱ nacxcutniy xatasij xtatuhuanu. 12 Xlá̱ luhua aya li ̱huana̱ lacapa̱stacni ̱t la̱ntla̱ nama̱pa̱pitziko̱y, luhua xta̱chuná̱ xlá̱ natlahuako̱y la̱ntla̱ yama̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xalanitá̱ chipani ̱t xli ̱scujni ̱ c-xmacán hua̱ntu̱ nali ̱lacsunuy xtrigo c-xpu̱ lacpajcán laqui ̱mpi ̱ namakaniy xapalhma, chu̱ acxni ̱ aya actancs lacsunuko̱ni ̱t nahuán xtrigo li ̱huana̱ nama̱qui ̱y c-xpu̱ ma̱qui ̱cán. Chi ̱nchu̱ huá̱

SAN MATEO 3​, ​4 xapalhma, nalhcuyuy c-lhcúya̱t anta̱ni ̱ niucxnicú̱ catímixli.” Akmunucán Jesús

(Marcos 1:9‑11; Lucas 3:21‑22)

13 Hua̱nchú̱ Jesús taca̱xchá̱ c-xca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xuí ̱ c-Galilea, antá̱ chilh c-xakalhtu̱choko̱ Jordán anta̱ni ̱ xakmunu̱ nama̱ Juan laqui ̱mpi ̱ xlá̱ na̱ naakmunuy. 14 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ lákchilh, Juan ni ̱ luhua xakmunuputún, na̱má̱ huánilh: ―Quit hua̱nti ̱ xlacasquinca̱ naquiakmunuya, ¿pi ̱ huata huix chú̱ ti ̱ quilaktana̱ laqui ̱mpi ̱ quit nacakmunuyá̱n? 15 Cha̱nchu̱ kalhtí ̱nalh Jesús, huánilh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ hua̱ntu̱ cuanimá̱n, sa̱mpi ̱ chuná̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nama̱kantaxti ̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios lhca̱huili ̱ni ̱t. Huata tla̱n titlahuánilh chú̱. 16 Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ ta̱k múnulh Jesús, chu̱ aya xtacutma̱ c-chúchut, caj xamaktum talácqui ̱lh akapú̱ n, chu̱ Jesús úcxilhli ̱ cspiritu Dios xta̱ctama̱chi xta̱chuná̱ tantum actzu̱ tijtímpu̱t, na̱ antá̱ ti ̱tum xlakmima̱. 17 Na̱ luhua acxnitiyá̱ takáxmatli ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n, na̱má̱ huá̱: “Hua̱ yuma̱ Quincam hua̱nti ̱ quit luhua cpa̱xqui ̱y, luhua xli ̱ca̱na̱ cli ̱pa̱xuhuay hua̱ntu̱ xpa̱lacata.”

4

Akskahuiní ̱ ma̱tlahui ̱putún tala̱kalhí ̱n Jesús (Marcos 1:12‑13; Lucas 4:1‑13)

A li ̱sta̱lh acxni ̱ ta̱kmunuko̱lh, yama̱ Xespíritu Dios le̱lh Jesús c-desierto anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán, laqui ̱mpi ̱ antá̱ natoklha̱ akskahuiní. 2 La̱ntla̱ antá̱ xlama̱chá, ti ̱puxam quilhtamacú̱ tantacu tantascaca̱ ni ̱ huá̱yalh, a̱li ̱sta̱lh chú̱ tzuculhá tzincsa. 3 Huata akskahuiní ̱ lacapala̱ lákmilh laqui ̱mpi ̱ natoklha, chu̱ chuná̱ nama̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n. Na̱má̱ huánilh:

6 ―Hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xCam Dios huix, pus chú̱ cali ̱ma̱paksí ̱nanti ̱ laqui ̱mpi ̱ yuma̱ chíhuix caxtala̱nchu̱ nahuán. 4 Jesús kálhti ̱lh: ―Xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, na̱má̱ huan: ‘Ni ̱ luhua caj xma̱n xtahuá̱ catili ̱latáma̱lh cha̱tum, pus na̱ luhua xlacasquinca̱ nali ̱latama̱y xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱paksi ̱y.’ 5 Ali ̱sta̱lh akskahuiní ̱ tá̱a lh Jesús c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén anta̱ni ̱ xyá̱ tlanca xtemplo̱can judíos, ta̱tahuácalh c-xakstí ̱n, anta̱ni ̱ a̱huatiyá̱ c-xacpu̱ n xapá̱tzaps. 6 Antá̱ na̱má̱ huánilh: ―Hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xCam Dios huix, catamákuasti ̱ u̱ nú̱ hasta ca̱tu̱tzú̱ pi ̱ chuná̱ na̱má̱ tatzokni ̱t c-xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka: ‘Dios naca̱li ̱ma̱paksi ̱y xángeles pi ̱ nacui ̱ntajtlahuako̱yá̱n. Nali ̱chipapa̱xtokko̱yá̱n xmacancán, laqui ̱mpi ̱ ni ̱ pala aktum chíhuix nali ̱akchakxa̱ mintuhuán.’ 7 Na̱má̱ kálhti ̱lh Jesús: ―Hua̱mpi ̱ na̱ luhua mili ̱cátzi ̱t pi ̱ hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios na̱ chuna̱ na̱má̱ huan: ‘Ni ̱ caj chunata cali ̱kalhakamá̱nanti ̱ Mimpu̱chinacan Dios laqui ̱mpi ̱ natlahuay hua̱ntu̱ huix lakati ̱ya̱ catláhualh hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ mini ̱niyá̱n.’ 8 Pus xaa̱huatiyá, yama̱ akskahuiní ̱ ta̱ampá̱ Jesús c-aktum ka̱stí ̱n luhua ta̱lhmá̱n, antá̱ ma̱ucxilhni ̱ko̱lh xli ̱pacs lactlanca ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ tata̱ksa̱ ca̱tiyatna, na̱ chuná̱ pacs la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y xli ̱ca̱li ̱lakáti ̱t, chu̱ hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n. 9 Na̱má̱ huánilh: ―Lapi ̱ huix natatzokostaya, chu̱ naquilakataquilhpu̱taya, chu̱ naquilakachixcuhui ̱ya̱ la̱ mimpu̱chiná, quit nacma̱xqui ̱yá̱n pacs hua̱ntu̱ ucxílhpa̱t. 10 Cha̱nchu̱ huánilh Jesús: ―Huix akskahuiní, catapa̱nu̱ anta̱ni ̱ cyá̱, sa̱mpi ̱ cLi ̱kalhtahuaka̱ na̱má̱

SAN MATEO 4

7 tatzokni ̱t: ‘Xma̱n huá̱ Mimpu̱chinacan Dios nalakataquilhpu̱taya, chu̱ na̱ xma̱n hua̱nti ̱ nalakachixcuhui ̱ya.’ 11 Puschí ̱ titapa̱nú̱ nilh akskahuiní, cha̱nchu̱ tichinko̱lh ángeles, laqui ̱mpi ̱ namaktakalhko̱y. Jesús ma̱tzuqui ̱y xtascújut c-xatiyat Galilea (Marcos 1:14‑15; Lucas 4:14‑15)

12 Acxni ̱ tikáxmatli ̱ Jesús

pi ̱ tamacanu̱ca̱ Juan c-pu̱ la̱chi ̱n huata xlá̱ antá̱ tiampá̱ c-Galilea, na̱ antá̱ cha̱lh c-Nazaret. 13 Hua̱mpi ̱ ni ̱ maka̱s tamakáxtakli ̱ antá, huata antá̱ alh tahuilay c-Capernaum. Yuma̱ ca̱chiquí ̱n huí ̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná, na̱ huí ̱ lacatzú̱ c-xli ̱pa̱lhca̱n Zabulón, chu̱ Neftalí. 14 Chuná̱ li ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ títzokli ̱ profeta Isaías c-xlibro̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: 15 “Hua̱nti ̱ antá̱ huilako̱chá̱ mákat anta̱ni ̱ huilakó̱ yama̱ aktuy tíyat huaniko̱cán Zabulón, chu̱ Neftalí, anta̱ni ̱ ti ̱taxtuy tlanca̱ti ̱ ni ̱ma̱ cha̱n hasta c-ta̱kaya̱huaná, anta̱ni ̱ tzucuma̱chá̱ xakalhtu̱choko̱ Jordán, antá̱ c-xatiyat Galilea anta̱ni ̱ lhu̱ hua̱ huilakó̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 16 Hua̱ tachixcuhuí ̱tat antá̱ xalaní ̱n ma̱squi xlacán ca̱paklhtu̱tá̱ xlama̱kó̱, hua̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ naucxilhko̱y tlanca xkakánat; chu̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ antá̱ c-xaca̱ska̱kna tíyat xla li ̱ní ̱n, xlacán nali ̱lacahua̱nanko̱y tlanca xkakánat.” 17 Hasta acxnitiyá̱ Jesús tzúculh akchihui ̱nán, chu̱ na̱má̱ xuan: “Calakpalí ̱tit xalaclix̱ cajnit milatama̱tcán, chu̱ chuná̱ calatapá̱tit la̱ntla̱ Dios lacasquín, sa̱mpi ̱ chú̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xlá̱ nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tiyatna.”

Jesús huaniko̱y kalhata̱ti squi ̱ti ̱naní ̱n casta̱laniko̱lh (Marcos 1:16‑20; Lucas 5:1‑11)

18 Maktum

acxni ̱ Jesús xquilhtu̱tla̱huama̱ xata̱kaya̱huana Galilea, úcxilhli ̱ cha̱tuy li ̱nata̱lán, cha̱tum xuanicán Simón hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ca̱ Pedro, chi ̱nchu̱ a̱cha̱tum xuanicán Andrés. Xlacán caj squi ̱ti ̱naní ̱n xuanko̱ni ̱t, chu̱ xmaca̱ma̱kó̱ xtza̱lhcán c-chúchut. 19 Hua̱mpi ̱ Jesús huaniko̱lh: ―Huixín squi ̱ti ̱naní ̱n, chu̱ tla̱n catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ chipacán squi ̱ti, caquista̱lanítit, chu̱ quit nacca̱ma̱siyuniyá̱n tanu̱ mintascujutcán la̱ntla̱ tla̱n nachipayá̱tit hua̱nti ̱ aktzanka̱ko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y. 20 Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh, hua̱ yuma̱ squi ̱ti ̱naní ̱n makaxtakko̱lh tuncán xtza̱lhcán, sta̱laniko̱lh. 21 Caj akchú̱ titla̱huampá̱, tiucxilhpá̱ cha̱tuy li ̱tum chixcuhuí ̱n, na̱ li ̱nata̱lán, hua̱ Jacobo, chu̱ Juan xcaman Zebedeo. Xlacán antá̱ xtaju̱ ma̱kó̱ c-aktum pu̱tacutnu̱ xlacachi ̱ma̱kó̱ xtza̱lhcán; na̱ antá̱ xtaju̱ ma̱ ko̱lutzi ̱n Zebedeo hua̱nti ̱ xtla̱tcán. Jesús tasaniko̱lh, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ casta̱laniko̱lh. 22 Pus xlacán na̱ tuncán makaxtakko̱lh xtza̱lhcán, xa̱hua̱ xtla̱tcán, chu̱ sta̱laniko̱lh Jesús. Jesús li ̱akchihui ̱naniko̱y lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat lactla̱n xtalacapa̱stacni Dios 23 Jesús

(Lucas 6:17‑19)

xlakatza̱latla̱huán lactzu̱ ca̱chiquí ̱n xli ̱ca̱tlanca̱ c-xatiyat Galilea, xakchihui ̱naniko̱y judíos c-xpu̱ kalhtahuakacán; anta̱ni ̱ xcha̱n xlá̱ xli ̱ta̱chihui ̱nanko̱y xpa̱lacata yama̱ xasa̱sti xtapáksi ̱t hua̱ntu̱ Dios xma̱tzuqui ̱putún ca̱tuxá̱huat, chu̱ na̱ chuna li ̱tum xma̱pacsako̱y caxatu̱cahua̱

SAN MATEO 4​, ​5 tajátat, usu tacatzanájuat tu̱ xkalhi ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat. 24 Na̱ ticatzi ̱caj tuncán hua̱ntu̱ xtlahuama̱ Jesús la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ c-xatiyat Siria; chu̱ lhu̱ hua̱ tzucucaj li ̱mincán ta̱tatlaní ̱n hua̱nti ̱ tuhuajcuta tajátat xkalhi ̱ko̱y, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ xakchipako̱ni ̱t xtalacapa̱stacnicán akskahuiní, chu̱ ti ̱ xakuitiko̱y, chu̱ ti ̱ xaní ̱n xkalhi ̱ko̱y c-xnujutcán. Pus Jesús pacs tima̱pacsako̱lh. 25 Na̱ tista̱laniko̱lh lhu̱ hua chixcuhuí ̱n xala c-Galilea, chu̱ xala c-Decápolis, chu̱ xala c-Jerusalén, chu̱ xala c-Judea, chu̱ ti ̱ xala c-xa̱lakapu̱tu Jordán. Jesús akchihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat c-xmacni aktum ka̱stí ̱n

5

(Lucas 6:20‑23)

Maktum acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ csta̱lanima̱kó̱, lacapala̱ talacaacxtutahui ̱ c-xmacni aktum tlanca ka̱stí ̱n; acxni ̱ cha̱lh anta̱ni ̱ ca̱xtum tzinú̱, antá̱ titahui ̱, xli ̱pu̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ta̱tahuilako̱chá, 2 xlá̱ tzúculh ma̱siyuniko̱y yuma̱ lactla̱n talacapa̱stacni: 3 “Ca̱na̱ lacli ̱pa̱xuhu camakcatzí ̱tit huixín hua̱nti ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huí ̱ pu̱ lactum hua̱ntu̱ ca̱tzanka̱niyá̱n c-xlacati ̱n Dios, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ chuná̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacni xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ xlacán ti ̱ Dios lakati ̱y maklhti ̱nanko̱y c-xasa̱sti xtapáksi ̱t tu̱ nahuili ̱y ca̱tuxá̱huat. 4 “Lacli ̱pa̱xuhu cali ̱makcatzi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ ca̱la̱nchú̱ li ̱puhuaxni ̱ma̱kó̱, sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ namakamaklhti ̱nanko̱y ta̱ktziyani. 5 “Lacli ̱pa̱xuhu cali ̱makcatzi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ xalacsma̱lhuán, sa̱mpi ̱ huá̱ namakamaklhti ̱nanko̱y tama̱ lakli ̱lakati ̱t pu̱táhui ̱lh hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱ ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xlakskatá̱n. 6 “Lacli ̱pa̱xuhu cali ̱makcatzi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ ca̱la̱nchú̱ xli ̱pacs xnacu̱cán

8 putzako̱y, chu̱ lactzaksako̱y la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ Dios nama̱xqui ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlacán putzako̱y. 7 “Lacli ̱pa̱xuhu cali ̱makcatzi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ xalakalhama̱naní ̱n, chu̱ tla̱n catzi ̱niko̱y a̱makapitzí ̱n, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ c-xlacati ̱n Dios nalakcha̱nko̱y xlacán talakalhamá̱n. 8 “Lacli ̱pa̱xuhu cali ̱makcatzi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ ni ̱ caj xquilhnicán li ̱huanko̱y hua̱mpi ̱ xli ̱pacs xnacu̱cán tlahuaputún xtalacasquin Dios, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ xlacán ti ̱ naucxilhko̱ya̱chá̱ c-akapú̱ n. 9 “Lacli ̱pa̱xuhu cali ̱makcatzi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ ta̱katzanka̱ma̱kó̱, chu̱ li ̱scujma̱kó̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ ankalhí ̱n caánalh tatancsni ̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ hua̱ xlacán ti ̱ Dios li ̱ma̱xtuko̱y luhua xli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n. 10 “Lacli ̱pa̱xuhu cali ̱makcatzi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán caj xpa̱lacata pi ̱ tlahuaputunko̱y hua̱ntu̱ tla̱n xtascujut Dios, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ xlacán hua̱nti ̱ luhua nalakcha̱nko̱y, chu̱ nali ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ Dios nama̱xqui ̱ko̱y c-xtapáksi ̱t c-akapú̱ n. 11 “Lacli ̱pa̱xuhu caca̱li ̱makcatzi ̱cántit huixín acxni ̱ caj quimpa̱lacat naca̱xcajnicaná̱tit, chu̱ lakahuán xca̱ta̱la̱tlahuacántit, chu̱ naca̱soka̱li ̱caná̱tit, chu̱ naca̱ma̱xtunicaná̱tit ta̱ksaní ̱n hua̱ntu̱ huixín naca̱li ̱ya̱huacaná̱tit. 12 Yama̱ quilhtamacú̱ huixín cali ̱pa̱xuhuátit hua̱ntu̱ ca̱okspulamá̱n, chu̱ ni ̱ caj cali ̱li ̱puhuántit, sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ naca̱li ̱ma̱skahuicaná̱tit c-akapú̱ n; xa̱huachí ̱ na̱ calacapa̱stáctit pi ̱ na̱ chuná̱ tlahuako̱cani ̱t xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios hua̱nti ̱ xapu̱ lanajá̱ qui ̱chinko̱ni ̱t. Li ̱taxtuya̱hu la̱ xkakánat, chu̱ mátzat c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat (Marcos 9:50; Lucas 14:34‑35)

13 “Huixín

catzi ̱yá̱tit pi ̱ mátzat luhua tamaclacasquín sa̱mpi ̱

9 li ̱ma̱skoka̱nancán, pus chú̱ huixín cca̱li ̱ma̱xtuyá̱n la̱ mátzat c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ nama̱skoka̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naaktzanka̱ko̱y. Hua̱mpi ̱ pala tama̱ mátzat cspútnilh ixli ̱skoko ¿lá̱ntla̱ nali ̱ma̱skoka̱nancán? Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh tú̱ xli ̱lacán, huata xatlá̱n cajá namakancán quilhtí ̱n laqui ̱mpi ̱ cati ̱huá̱ nalacta̱yami ̱ko̱y. 14 “Na̱ chuna li ̱tum huixín c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat li ̱taxtuyá̱tit la̱ xkakánat hua̱ntu̱ namakskoniko̱y ca̱tiyatna. Pus aktum chuchutsipi ̱ hua̱ntu̱ huilachá̱ c-xokspun tlanca ka̱stí ̱n xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay tatze̱ka̱ lapi ̱ ni ̱ fuerza naucxilhcán. 15 Chu̱ na̱ ni ̱ pala ma̱pasi ̱cán mákskot pala c-xtampi ̱n pakxu̱ nahuili ̱cán, hua̱mpi ̱ antá̱ huili ̱cán anta̱ni ̱ c-xpu̱táhui ̱lh, pacs chí ̱ namakaxkaka̱naniko̱y hua̱nti ̱ huilakó̱ c-chiqui. 16 Na̱ chuná̱ na̱má̱ camakaxkaká̱nalh mixkakanatcán c-xlacati ̱n tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y hua̱ntu̱ xatla̱n mintatlahucán, chu̱ nali ̱ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ Mintla̱tcán ti ̱ huí ̱ c-akapú̱ n. Jesús huan hua̱ntu̱ a̱tzinu̱ tlak xatla̱n li ̱ma̱paksí ̱n 17 “Ni ̱ tipuhuaná̱t it pala caj cmini ̱t lactlahuay hua̱ntu̱ timakáxtakli ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, xa̱huá̱ hua̱ntu̱ tiqui ̱ma̱siyuchi ̱ xalakmaka̱n xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios: quit ni ̱tu̱ caj cmini ̱t lactlahuay, huata caj cmini ̱t ma̱siyuy hua̱ntu̱ luhua huaniputún. 18 Sa̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ xli ̱makua̱ ca̱la̱nchú̱ huijcú̱ ca̱tuxá̱huat, xa̱hua̱ akapú̱ n, ni ̱ pala cha̱tum chixcú̱ anán hua̱nti ̱ tla̱n nama̱pa̱nu̱y ca̱na̱ caj aktum letra̱, usuchí ̱ hua̱ntu̱ ma̱squi luhua actzu̱ xta̱takatzi ̱n letra̱ hua̱ntu̱ maka̱n tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hasta ni ̱ li ̱huaya̱ nakantaxtuko̱y hua̱ntu̱ huan pi ̱ xli ̱kantáxtut. 19 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱

SAN MATEO 5 caxati ̱cahuá̱ ti ̱ kalhakaxmatmakán, chu̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱putún c-xlatáma̱t makapitzí ̱n ná̱ yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n tu̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ puhuán, chu̱ ma̱lacatiji ̱ni ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n pi ̱ na̱ chuná̱ nakalhakaxmatmakán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ chuná̱ ni ̱tu̱ xlakasi ̱ catili ̱taxtuchá̱ antá̱ c-xtapaksi ̱t Dios. Hua̱mpi ̱ hua̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nakalhakaxmata, chu̱ nama̱kantaxti ̱y c-xlatáma̱t, chu̱ nama̱siyuniko̱y a̱makapitzí ̱n pi ̱ na̱ chuná̱ natlahuako̱y, hua̱ yumá̱ luhua tlanca nali ̱tapa̱cuhui ̱y antá̱ c-xtapaksi ̱t Dios. 20 Sa̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ huixín ni ̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ na̱ caj chuná̱ natlahuayá̱tit la̱ tlahuako̱y laktzokqui ̱naní ̱n, xa̱hua̱ fariseos, pus ni ̱ pala huixinín ni ̱ lay catitapaksí ̱tit c-xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios tu̱ ma̱tzuqui ̱ma̱. Jesús ma̱siyuy pi ̱ ni ̱tlá̱n caj aklakuá̱ si ̱tzi ̱cán (Lucas 12:57‑59)

21 “Huixín catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ huan yama̱

li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ maká̱n tica̱ma̱xqui ̱cántit, na̱má̱ huan: ‘Ni ̱ timakni ̱nana, sa̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ hua̱nti ̱ xmakní ̱nalh namactahuacay tala̱kalhí ̱n, chu̱ fuerza̱ naxoko̱nán.’ 22 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ quit, nacca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ tlak tla̱n tachihuí ̱n, pi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ ma̱squi caj naxcajniy, chu̱ aklakuá̱ nasi ̱tzi ̱niy xta̱lá, ma̱squi caj c-xtalacapa̱stacni, na̱ huatiya̱ tala̱kalhí ̱n mactahuacay c-xlacati ̱n Dios. Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ ma̱squi caj aklakua̱ nata̱la̱makasi ̱tzi ̱y xta̱chixcú, chu̱ naaktlakaxakatli ̱y, tamá̱ chixcú̱ mini ̱niy cama̱lacapu̱ca̱ c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱kalhapali ̱cán xpa̱lacata hua̱ntu̱ siyuj huanini ̱t. Hua̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ ma̱squi caj nahuaniy xta̱lá, xuánilh: ‘Huix xapala’, na̱ namactahuacay tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ mini ̱niy hasta nata̱kastacya̱huay c-pu̱pa̱tí ̱n c-lhcúya̱t. 23 “Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, hua̱ pala pi ̱ huix li ̱pímpa̱t

SAN MATEO 5 mili ̱ca̱xtlahuá̱n c-templo, na̱ antá̱ xlacapá̱stacti ̱ pi ̱ huí ̱ cha̱tum minta̱lá̱ hua̱nti ̱ tzinú̱ ta̱la̱makasi ̱tzi ̱ni ̱ta, 24 pus huata xatlá̱n antá̱ cahuili ̱ka̱ya̱ mili ̱ca̱xtlahuá̱n c-xpa̱xtu̱ n altar anta̱ni ̱ c-xokspún huili ̱putuná̱ mili ̱ca̱xtlahuá̱n, chu̱ lacapala̱ capit ta̱la̱ma̱koxumixiya̱ yama̱ minta̱lá, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ capimpala̱ c-templo laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs mintalacapa̱stacni ̱ chú̱ nali ̱sa̱huaniya̱ Dios mili ̱ca̱xtlahuá̱n. 25 “Na̱ chuna li ̱tum pala cha̱t um minta̱chixcú, catzi ̱ya̱ pi ̱ si ̱tzi ̱niyá̱n, chu̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ aya nama̱lacapu̱yá̱n c-xlacati ̱n ma̱paksi ̱naní ̱n, huata xatlá̱n huix lacapalaj tuncán cata̱lacca̱xla̱ xli ̱makua ni ̱ a̱ma̱lacapu̱yá̱n c-pu̱ ma̱paksí ̱n; laqui ̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ pala namakstuntlahuayá̱n c-xmacán juez, cha̱nchu̱ hua̱ juez c-xmacán máyu̱ lh namacama̱sta̱yá̱n pi ̱ napa̱ti ̱nana̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. 26 Chu̱ pala antá̱ nama̱nu̱cana, quit lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ ni ̱ catitamacaxtuca̱ hasta ni ̱li ̱huaya̱ naxokoya̱ mimu̱ lhta̱ hua̱ntu̱ antá̱ nasquinicana. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ ni ̱tlá̱n naxakatli ̱ya̱ tanuj pusca̱t pala huí ̱ mimpusca̱t 27 “Huixín catzi ̱yá̱t it la̱ huan yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n ni ̱ma̱ maká̱n quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán, na̱má̱ huan: ‘Ni ̱ caxakatli ̱ tanuj pusca̱t pala huí ̱ mimpusca̱t.’ 28 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ ma̱squi caj naucxilha̱ cha̱tum pusca̱t, chu̱ xlá̱ napuhuán pi ̱ tuncán xlá̱ xtláhualh, pus tama̱ chixcú̱ aya tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n c-xnacú̱, sa̱mpi ̱ qui ̱taxtuy xta̱chuná̱ pala aya xakátli ̱lh. 29 “Pus na̱ huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ huá̱ xala c-mimpakstácat milakastapu̱ ma̱tlahui ̱putuná̱n tala̱kalhí ̱n, huata xatlá̱n tuncán calacpi ̱ma̱xtuca, chu̱ mákat camákanti, sa̱mpi ̱ xali ̱huacá̱ tla̱n

10 natzanka̱y ti ̱pa̱tu̱ xla mili ̱lacahuá̱n, ni ̱ xahua̱ hua̱ xli ̱pacs mili ̱tlanca̱ natamacapu̱cana̱ c-pu̱pa̱tí ̱n. 30 Na̱ chuna li ̱tum, lapi ̱ hua̱ mimpakstácat fuerza̱ ma̱tlahui ̱putuná̱n tala̱kalhí ̱n, xatlá̱n cachucu̱cti, chu̱ mákat camacapi, sa̱mpi ̱ xali ̱huaca̱ tla̱n caj ti ̱pa̱tu̱ xla mimacán nama̱aktzanka̱ya, chu̱ ni ̱ mili ̱tlanca̱ natamacapu̱cána̱ c-pu̱pa̱tí ̱n. Jesús li ̱chihui ̱nán xpa̱lacata pi ̱ ni ̱tlá̱n nala̱makaxtakko̱y hua̱nti ̱ la̱ta̱pu̱chuhuay

(Mateo 19:9; Marcos 10:11‑12; Lucas 16:18)

31 “Na̱ chuna li ̱tum, ma̱x catzi ̱yá̱t it la̱ntla̱ huan c-pu̱ lactum li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xamaka̱n tica̱makaxtaknicántit, na̱má̱ huan: ‘Lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ makaxtakputún xpusca̱t, pus huata luhua xlacasquinca̱ pi ̱ nama̱xqui ̱y mactum cápsnat hua̱ntu̱ li ̱huana̱ naca̱xtlahuanicán c-pu̱chihuí ̱n, laqui ̱mpi ̱ antá̱ nahuán pi ̱ maktum nala̱makaxtakko̱y.’ 32 Hua̱mpi ̱ huata chú̱ quit cca̱huaniyá̱n aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ luhua a̱tzinu̱ xatancs: lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ namakaxtaka̱ xpusca̱t, ma̱squi xlá̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n pala xakatli ̱ni ̱t a̱tanuj chixcú, pus huata xlá̱ caj nama̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n lapi ̱ naputzapalay hua̱nti ̱ nata̱tahuilapalay; chu̱ na̱ chuná̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ nata̱tahuilay yama̱ xatamakan pusca̱t na̱ chuná̱ tlahuay lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n c-xlacati ̱n Dios sa̱mpi ̱ xlá̱ maktum pi ̱ lactlahuako̱y yama̱ tapu̱chúhuat.

Jesús huan pi ̱ hua̱ntu̱ nali ̱ta̱yaya̱ natlahuaya, cama̱kántaxti 33 “Xa̱huachí ̱ na̱ catzi ̱yá̱t it la̱ntla̱ huan yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tica̱ma̱xqui ̱cántit, na̱má̱ huan: ‘Fuerza̱ cama̱kántaxti ̱ yama̱ mintachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ya̱ c-xtucuhuiní ̱ Mimpu̱chinacán pi ̱ natlahuaya.’ 34 Hua̱mpi ̱ huata quit lacatancs cca̱huaniyá̱n: Niucxnicú̱

SAN MATEO 5

11 tu̱ cali ̱ta̱yátit natlahuayá̱tit, chu̱ huá̱ nali ̱quilhaná̱tit ma̱squi pala la̱ntla̱ catu̱cahuá̱. Niucxnicú̱ cali ̱quilhántit akapú̱ n pala tu̱ nali ̱ta̱yayá̱tit, sa̱mpi ̱ luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱mpala hua̱ Dios li ̱quilhaná̱tit. 35 Chu̱ na̱ ni ̱ pala hua̱ ca̱tiyatna̱ catili ̱quilhántit xpa̱lacata̱ tu̱ nali ̱ma̱lacnu̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ anta̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna̱ li ̱ma̱xtuy Dios xta̱chuná̱ antá̱ ma̱jaxay xtantú̱ n, chu̱ na̱ ni ̱ pala hua̱ Jerusalén cali ̱quilhántit pala tu̱ nama̱lacnu̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ antá̱ c-Jerusalén huí ̱ xpu̱ ma̱paksí ̱n tlanca̱ quireycan Dios cca̱tiyatna. 36 Chu̱ na̱ ni ̱ pala huá̱ miakxe̱ka̱ catili ̱quílhanti ̱ pala tu̱ nama̱kantaxti ̱putuna, sa̱mpi ̱ huix ni ̱ ma̱paksi ̱ya, chu̱ ni ̱ lay lakpali ̱niya̱ la̱ntla̱ xli ̱tzitzaka kantum miacchíxit pala snapapa̱ natlahuaya. 37 Hua̱mpi ̱ pala tu̱ nali ̱kalhti ̱nana̱ pi ̱ natlahuaya, caj xma̱n cahuanti: ‘Tla̱n, nactlahuay’, usuchí ̱ acxni ̱ lacatancs catzi ̱ya̱ pi ̱ ni ̱ lay catima̱kántaxti, huata caj xma̱n cahuanti: ‘Ni ̱ ctitláhualh.’ Sa̱mpi ̱ pala huix luhua li ̱huana̱ ma̱catzi ̱ni ̱namputuna̱ pi ̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ tu̱ ma̱lacnu̱ya, chu̱ li ̱quilhana̱ hua̱ntu̱ huix li ̱pa̱huana, pus antá̱ chú̱ makatlajayá̱n xalix̱ cajnit talacapa̱stacni. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ ni ̱tlá̱n nata̱la̱makaxokoya̱ hua̱ntu̱ ta̱la̱tlahuayá̱n 38 “Huixín

(Lucas 6:29‑30)

catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ huampalay yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tica̱makaxtaknicántit: ‘Lapi ̱ cha̱tum nasi ̱tzi ̱niy, na̱ nata̱la̱huili ̱niy xta̱chixcú, chu̱ nama̱xtuniy xlakastapu, usu nama̱acti ̱niy xtatzán, pus na̱ luhua chuná̱ catlahuaca̱ la̱ntla̱ xlá̱ ma̱sipa̱ni ̱ni ̱t a̱cha̱tum laqui ̱mpi ̱ nali ̱makaxokocán.’ 39 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ quit cca̱huaniyá̱n aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ luhua a̱tzinu̱ xatancsua: Ni ̱ timakaxokoyá̱tit ti ̱ ni ̱tlá̱n tu̱ naca̱tlahuaniyá̱n, chi ̱ hua̱mpi ̱ hua̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xma̱sipa̱ní ̱n

c-milakxti ̱pakstácat, calakxti ̱pini ̱ a̱lakxti ̱tu. 40 Chu̱ hua̱nti ̱ luhua chuná̱ catzi ̱y nama̱lacapu̱yá̱n, chu̱ namaklhti ̱putuná̱n mincamisa, pus cama̱xqui, hasta huata xatlá̱n na̱ cama̱xqui ̱ talacasquín pi ̱ na̱ nalé̱n mintamaknu. 41 Chu̱ palapi ̱ cha̱tum xafuerza nama̱cuqui ̱yá̱n pi ̱ cali ̱pini ̱ xtacuca̱ ca̱na̱ caj aktum kilómetro xli ̱lakamákat, huata huix cama̱li ̱huaqui ̱ni, ca̱na̱ a̱aktum kilómetro, tlak catlahuani ̱ li ̱tlá̱n. 42 Chu̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nasquiniyá̱n hua̱ntu̱ qui ̱tzanka̱niy, pus cama̱xqui, chu̱ niucxnicú̱ caj cakaxpatni ̱ hua̱nti ̱ squiniyá̱n, chu̱ hua̱nti ̱ maksa̱cuanamputuná̱n. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ napa̱xqui ̱ya̱ hua̱nti ̱ ta̱la̱tlahuayá̱n (Lucas 6:27‑28, 32‑36)

43 “Huixín

na̱ lakapasá̱tit yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ maka̱n quilhtamacú̱ tica̱ma̱xqui ̱cántit hua̱ntu̱ na̱má̱ huan: ‘Capa̱xqui ̱ miamigo hua̱nti ̱ pa̱xqui ̱yá̱n, chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ ta̱la̱tlahuayá̱n, na̱ nata̱la̱tlahuaya.’ 44 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ a̱tzinu̱ xatancsua, pi ̱ capa̱xquí ̱tit minta̱la̱tlahuanacán, chu̱ casquinítit Dios xpa̱lacata̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱ucxilhputuná̱n pi ̱ xlá̱ camaktá̱yalh. 45 Hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ natlahuayá̱t it, pus Quintla̱ticán ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n xlá̱ naca̱li ̱pu̱ lhca̱yá̱n la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ xcamán. Sa̱mpi ̱ xlá̱ pacs acxtum tla̱n catzi ̱niko̱y, chu̱ li ̱pu̱tum ma̱xqui ̱ko̱y cxkakanat chichiní ̱ hasta ma̱squi hua̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ laclix̱ cajnit xtapuhua̱ncán, na̱ xa̱huá̱ hua̱nti ̱ lacuan xtapuhua̱ncán, chu̱ na̱ huá̱ macamín se̱n c-xokspuncán hua̱nti ̱ xatlá̱n, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtá̱yat. 46 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huixín caj xma̱n huá̱ pa̱xqui ̱ko̱yá̱tit hua̱nti ̱ na̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n, ¿tú̱ chú̱ ya̱ taskahu namaklhti ̱naná̱tit c-xlacati ̱n Dios caj xpa̱lacata̱ pi ̱ chuná̱

SAN MATEO 5​, ​6 natlahuayá̱tit? Sa̱mpi ̱ hasta ma̱squi hua̱nti ̱ laclix̱ cájnit xtapuhua̱ncán na̱ chuná̱ xlacán la̱ta̱lako̱y. 47 Na̱ chuna li ̱tum, lapi ̱ caj xma̱n hua̱ li ̱pa̱xuhu xakatli ̱ko̱yá̱tit hua̱nti ̱ catzi ̱yá̱tit na̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n, ¿tú̱ chú̱ xli ̱tlá̱n tlahuapá̱tit laqui ̱mpi ̱ naca̱ma̱skahui ̱caná̱tit c-xlacati ̱n Dios? Sa̱mpi ̱ hasta ma̱squi yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios na̱ chuná̱ tlahuako̱y. 48 Chi ̱ hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum cakalhí ̱tit mintalacapa̱stacnicán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Quintla̱ticán ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n aksti ̱tum kalhi ̱y xtalacapa̱stacni. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ natlahuaya̱ aktum tla̱n tatlahu “Ca̱na̱ huixín, cuí ̱ntaj catlahuátit pi ̱ ni ̱tú̱ titlahuayá̱tit mintalakalhama̱ncán c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat, laqui ̱mpi ̱ caj nali ̱tlancaná̱tit, chu̱ tla̱n nali ̱tasiyuyá̱tit. Sa̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit, yama̱ mintla̱tican Dios hua̱nti ̱ huí ̱ c-akapú̱ n, cumu xlá̱ pacs lakapasa̱ mintalacapa̱stacnicán, pus ni ̱tú̱ catica̱ma̱xquí ̱n mintatlajancán. 2 “Huá̱ xpa̱lacata, acxni ̱ huix nalakalhamanko̱ya̱ li ̱ma̱x kaní ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tali ̱ma̱xka̱ko̱y, pus ni ̱ cali ̱ta̱chihui ̱nankó̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y hua̱nti ̱ lakati ̱ko̱y aksani ̱nanko̱y, chu̱ antá̱ tzucuko̱y li ̱chihui ̱nanko̱y c-mimpu̱ kalhtahuakacán, usu antá̱ c-tlanca̱ti ̱. Huá̱ chuná̱ li ̱tlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ pacs nali ̱ucxilhko̱cán xta̱chuná̱ la̱ lacuan chixcuhuí ̱n. Hua̱mpi ̱ luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ caj huá̱ xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y, pus chuná̱ chú̱ ta̱ksko̱ni ̱t hua̱ntu̱ luhua xputzama̱kó̱ xpa̱lacata naca̱cni ̱nanicán, pero pacsá ma̱skahui ̱ko̱cani ̱t nahuán. 3 Hua̱mpi ̱ huata acxni ̱ huix pala ti ̱ lakalhamanko̱ya̱ li ̱ma̱xkaní ̱n hua̱nti ̱

6

12 xli ̱ca̱na̱ tali ̱ma̱xka̱ko̱y, pus ni ̱ pala cali ̱ta̱chihuí ̱nanti ̱ hasta ma̱squi hua̱nti ̱ luhua a̱tzinu̱ tali ̱pa̱hu miamigo. 4 Huata caj xma̱n huix miacstu̱ caj tze̱k cali ̱catzi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n tlahuani ̱ta. Cha̱nchu̱ hua̱ Quintla̱ticán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n xlá̱ pacs catzi ̱y hua̱ntu̱ caj tze̱k tlahuápa̱t, pus huata xlá̱ luhua lhu̱ hua nama̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ nata̱qui ̱yá̱n. Jesús ma̱siyuy la̱ntla̱ natlahuaniya̱hu xoración Dios 5 “Chu̱

(Lucas 11:2‑4)

na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ tlahuayá̱tit mioracioncán, ni ̱ chuná̱ catlahuátit la̱ntla̱ tlahuako̱y hua̱nti ̱ caj akskahuimi ̱nanko̱y. Xlacán lakati ̱ko̱y kalhtahuakata̱yako̱y c-templo, xa̱huá̱ c-xcha̱stu̱ ni ̱n tlanca̱ti ̱ anta̱ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ tzamacán laqui ̱mpi ̱ pacs mat naucxilhko̱y hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y. Huata quit luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y, pus chuná̱ chú̱ pacsá ta̱ksko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xputzama̱kó̱ pi ̱ naca̱cni ̱naniko̱cán, chu̱ aya ma̱skahui ̱ko̱cani ̱t nahuán sa̱mpi ̱ nia̱lh tú̱ catimakamaklhti ̱nanko̱lh c-xlacati ̱n Dios. 6 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ huix natlahuaniya̱ oración miDios, huata xatlá̱n miacstu̱ catanu̱ c-mínchic, li ̱huana̱ cama̱lacchuhua̱ mimá̱laccha, antá̱ chú̱ catlahua̱ mioración, caxakatli ̱lacapi ̱ Quintla̱ticán Dios, sa̱mpi ̱ xlá̱ lacxtum ta̱huilán ma̱squi ni ̱ tasiyuy. Chú̱ pi ̱ Quintla̱ticán ucxilhma̱ pi ̱ tla̱n hua̱ntu̱ huix tlahuápa̱t, pus luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ nama̱xqui ̱yá̱n mintata̱quí ̱n hua̱ntu̱ lakcha̱ná̱n. 7 “Hua̱mpi ̱ acxni ̱ natlahuaya̱ mioración, ni ̱ maklhu̱hua̱ tihuana̱ tu̱ huatiya tachihuí ̱n tu̱ ni ̱ kalhi ̱y xlakasi, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios, chu̱ xlacán puhuanko̱y pi ̱ Dios nakaxmatniko̱y la̱ntla̱ makcatzi chihui ̱nanko̱y. 8 Pus huixín ni ̱ chuná̱ catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ xlacán, sa̱mpi ̱ huá̱ Quintla̱tican Dios, xlá̱ aya

SAN MATEO 6

13 catzi ̱y hua̱ntu̱ huixín ca̱tzanka̱niyá̱n, ma̱squi hasta ni ̱ a̱squiniyá̱tit. 9 Chuna̱ na̱má̱ huixín nahuaná̱tit acxni ̱ natlahuayá̱tit mioracio̱ncán: ‘Huix Quintla̱ticán ti ̱ huilapi ̱ c-akapú̱n, Caj xma̱n huix mini ̱niyá̱n naca̱cni ̱nanicán mintucuhuiní. 10 Camilh mili ̱ma̱paksí ̱n u̱ nú̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán. Laqui ̱mpi ̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tiyatna̱ ma̱kantaxti ̱má̱caj nahuán mili ̱ma̱paksí ̱n, la̱ntla̱ ma̱kantaxti ̱ma̱canchá̱ c-akapú̱n. 11 Hua̱ntu̱ la̱nchú̱ cmaclacasquina̱hu quinchujcán caquinca̱ma̱xqui. 12 Na̱ caquinca̱ma̱tzanka̱nani ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n cca̱tlahuanini ̱tán, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ quin cma̱tzanka̱naniko̱ya̱hu hua̱nti ̱ quinca̱ta̱la̱tlahuani ̱tán. 13 Ni ̱ caquinca̱makáxtakti ̱ laqui ̱mpi ̱ pala ti ̱ naquinca̱ma̱tlahui ̱yá̱n tala̱kalhí ̱n, huata caquinca̱ma̱pa̱nu̱ni ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xquinca̱ma̱tlahuí ̱n tu̱ ni ̱tlá̱n. Sa̱mpi ̱ huata huix mini ̱niy nama̱paksi ̱nana̱ c-quilatama̱tcán, chu̱ ni ̱tí ̱ ma̱ta̱xtuca̱ mili ̱tlihuaka, chu̱ huata huix mini ̱niy nacca̱cni ̱naniya̱hu xli ̱tlanca mili ̱ca̱cni ̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Chuná̱ calalh, Amén.’ 14 “Pus lapi ̱ nama̱t zanka̱naniko̱yá̱t it a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ca̱makasi ̱tzi ̱yá̱n, na̱ chuná̱ Mintla̱ticán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n naca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱tántit. 15 Hua̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ huixín ni ̱ nama̱tzanka̱naniko̱yá̱tit hua̱nti ̱ ca̱makasi ̱tzí ̱n, pus na̱ chuná̱ Mintla̱ticán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n ni ̱ lay catica̱ma̱tzanka̱nanín mintala̱kalhi ̱ncán. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ makalhkajnancán laqui ̱mpi ̱ li ̱ca̱cni ̱nanicán Dios 16 “Acxni ̱ namakalhkajnaná̱t it laqui ̱mpi ̱ naca̱cni ̱naniyá̱tit Dios,

pus ni ̱ cali ̱ma̱siyútit pala luhua lacali ̱puhuampá̱tit caj c-milacancán, chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y hua̱nti ̱ akskahuimi ̱nanko̱y. Huá̱ chuná̱ xlacán li ̱tlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ pacs nacatzi ̱cán pi ̱ mat makalhkajnanko̱y. Quit xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y c-xlacati ̱ncan a̱makapitzí ̱n, pus aya makamaklhti ̱nanko̱ni ̱t xtaskahucán hua̱ntu̱ xputzama̱kó̱. 17 Hua̱mpi ̱ hua̱ huix acxni ̱ makalhkajnana̱ xpa̱lacata naca̱cni ̱naniya̱ Dios, li ̱huana̱ calakachákanti, chu̱ caácxquitti 18 laqui ̱mpi ̱ xli ̱lhu̱ hua chixcuhuí ̱n ni ̱ nacatzi ̱ko̱y pala huix makalhkajnámpa̱t. Huata caj xma̱n hua̱ Mintla̱ticán hua̱nti ̱ catzi ̱y hua̱ntu̱ huix tlahuápa̱t, chu̱ cumu xlá̱ acxtum ta̱lamá̱n, pus nama̱xqui ̱yá̱n mintata̱quí ̱n hua̱ntu̱ lakcha̱ná̱n. Hua̱nti ̱ catu̱huá̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n ni ̱tú̱ namakta̱yay c-akapú̱n 19 “Ni ̱ ca̱ta

(Lucas 12:33‑34)

catu̱ huá̱ cama̱makstokuilí ̱tit hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱tamacu̱ ni ̱naná̱tit u̱ nú̱ ca̱tiyatna, sa̱mpi ̱ antá̱ u̱ nú̱ catu̱ huá̱ pacs ma̱laksputuy xalu̱ hua, chu̱ pacs laktzanka̱ko̱y, xa̱huá̱ u̱ nú̱ tzamay hua̱nti ̱ tla̱n nakalhanko̱y. 20 Huata luhua xatlá̱n pi ̱ caj luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ lacuan tatlahu catlahuátit, chu̱ luhua xta̱chuná̱ la̱ntla̱ a̱li ̱sok cama̱akstokuili ̱pi ̱ mintumi ̱n c-akapú̱ n anta̱ni ̱ niucxni ̱ lay pasay xalu̱ hua, chu̱ ni ̱ ma̱laktzanka̱y, 21 Sa̱mpi ̱ anta̱ni ̱ huixín nahuili ̱yá̱tit mintapa̱xuhua̱ncán xta̱chuná̱ pala lhu̱ hua mintumincán nama̱makstokuili ̱yá̱tit c-milatama̱tcán, pus na̱ antá̱ namakaxtaká̱tit mili ̱stacnacán. Milakastapucán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mákskot (Lucas 11:34‑36)

22 “Milakastapucán

xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mákskot hua̱ntu̱ makskolé̱n

SAN MATEO 6 xli ̱pacs mincha̱tumi ̱nica. Pus lapi ̱ huá̱ tla̱n milakastapu, xli ̱tlanca̱ c-mincha̱tumi ̱nica̱ nakalhi ̱yá̱ xkakánat. 23 Chi ̱ hua̱ lapi ̱ hua̱ milakastapu̱ ni ̱tlá̱n li ̱lacahua̱nana, pus xli ̱tlanca mincha̱tumi ̱nica̱ xalakapoklhua li ̱lámaj nahuán. Chuná̱ pi ̱ lapi ̱ hua̱ntu̱ li ̱lacahua̱nana̱ ni ̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ tla̱n xkakánat xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xaaktzanká̱n lápa̱t nahuán c-milatáma̱t. Dios maktakalhko̱y xlakskatá̱n 24 “Ni ̱ pala

(Lucas 16:13)

cha̱tum chixcú̱ tla̱n ta̱scujko̱y cha̱tuy ma̱la̱ná̱ aktuma quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ acxni ̱ nata̱scuja, chu̱ nakalhakaxmata̱ cha̱tum, pus hua̱ chú̱ cha̱tum li ̱tum fuerza̱ nakalhakaxmatmakán, chu̱ ni ̱ nama̱xqui ̱y ca̱cni. Xa̱huachí ̱ ni ̱ lay catitá̱scujli sa̱mpi ̱ ni ̱ catitláhualh hua̱ntu̱ nali ̱ma̱paksi ̱cán. Pus quit clacasquín pi ̱ luhua li ̱huana̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ cuaniputún: Cha̱tum chixcu ni ̱ lay li ̱pa̱huán Dios la̱ntla̱ xpu̱chiná, chu̱ natlahuay hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱y, chu̱ lapi ̱ na̱ huatiya̱ yama̱ quilhtamacú̱ nali ̱pa̱huampalay xtumi ̱n la̱ntla̱ xpu̱chiná̱ hua̱nti ̱ nakalhakaxmata̱ hua̱ntu̱ nali ̱ma̱paksi ̱y. Xma̱n hua̱ Dios ti ̱ quili ̱pa̱huanatcán 25 “Pus

(Lucas 12:22‑31)

na̱ chuna li ̱tum luhua clacasquín pi ̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n: Ni ̱ a̱huan huá̱ tili ̱lakaputzayá̱tit pala tu̱ nahuayá̱tit cha̱li ̱ cha̱lí ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalatapa̱yá̱tit; usu xpa̱lacata mi ̱lhaka̱tcán hua̱ntu̱ nali ̱lhaka̱naná̱tit ni ̱ taji ̱ cali ̱lakaputzátit. ¿Tú̱ huá̱ latáma̱t tlak xlacasquinca, ni ̱ xahua̱ li ̱stakuán? Chu̱ hua̱ macni, ¿tú̱ huá̱ tlak xlacasquinca, ni ̱ xahua̱ talhaká̱n? 26 Caucxílhtit lactzu̱ spu̱ n hua̱ntu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n, ni ̱ chana̱nanko̱y, na̱ ni ̱ xka̱nanko̱y, na̱ ni ̱ pala ma̱qui ̱ko̱y xlana̱natcán c-xpu̱ ma̱qui ̱cán; hua̱mpi ̱

14 huata hua̱ Quintla̱ticán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n xlá̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ ma̱xqui ̱ko̱y xli ̱huatcán hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱latama̱ko̱y, chu̱ stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ huixín xaa̱li ̱huaca lhu̱ hua̱ xtápalh huixín ni ̱ xahua̱ xlacán. 27 Pus luhua caj caquinca̱huanítit: ¿Tí ̱ cha̱tum huixín, hua̱ caj xpa̱lacata xta̱klituán tla̱n nama̱tla̱ni ̱y nama̱li ̱huaqui ̱y ca̱na̱ caj aktum hora xlatáma̱t lapi ̱ aya ni ̱majá? 28 “Chu̱ huá̱ xpa̱lacata mintalhaka̱ncán, ¿tú̱ huan a̱huan huá̱ lacapa̱stacá̱tit? Cali ̱ucxílhtit xánat xala ca̱pu̱cuxtú̱ n, la̱ntla̱ stacko̱y. Ni ̱ scujko̱y, chu̱ na̱ ni ̱ pala sihuinanko̱y. 29 Hua̱mpi ̱ luhua cca̱huaniyá̱n pi ̱ hasta ni ̱ pala hua̱ yama̱ xamaka̱n ma̱tamacu̱ nu rey Salomón, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua ca̱ta lacli ̱pe̱cua xalacuan lháka̱t hua̱ntu̱ xlá̱ xlhaka̱ko̱y, niucxnicú̱ ma̱tá̱xtucli ̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nalhaka̱nán luhua li ̱lakáti ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tasiyuko̱y yama̱ lactzu̱ xaxanat ca̱pu̱cuxtú̱ n. 30 Lapi ̱ Dios chuná̱ lakli ̱lakáti ̱t ca̱xya̱huako̱y catu̱cahua̱ lactzu̱ tuhuá̱n hua̱ntu̱ la̱nchiyú̱ li ̱lakáti ̱t stakuanaya̱ c-pú̱cuxtu, hua̱mpi ̱ caj cha̱li ̱ tu̱ xama̱ naxnakko̱y, naca̱cán, chu̱ natamacapu̱cán clhcúya̱t, ¿pi ̱ puhuaná̱tit chú̱ pi ̱ huata huixín ni ̱ luhua catica̱li ̱ta̱katzanká̱n? ¡Xli ̱ca̱na̱ luhua mákat makatzanka̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱ lay aksti ̱tum li ̱pa̱huaná̱tit! 31 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, ni ̱ luhua a̱huan huá̱ nali ̱lakaputzayá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱hua̱yaná̱tit, usu hua̱ntu̱ nali ̱lhaka̱naná̱tit cha̱li ̱ tu̱ xama. 32 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios caj luhua xma̱n huá̱ li ̱lakaputzako̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ camacasta̱lakó̱tit hua̱ntu̱ xlacán tlahuama̱kó̱, sa̱mpi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit cha̱tum Mintla̱ticán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n hua̱nti ̱ naca̱maktakalhá̱n, xlá̱ aya catzi ̱y hua̱ntu̱ huixín ca̱qui ̱tzanka̱niyá̱n cha̱li ̱ cha̱lí ̱. 33 Hua̱mpi ̱ huata huixín xatlá̱n huá̱ calakpuhualacapítit la̱ntla̱ huí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, xa̱huachí ̱

SAN MATEO 6​, ​7

15 cali ̱tzaksátit natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ lakati ̱y. Lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit ni ̱tu̱ capuhuántit, xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n pacs hua̱ntu̱ caqui ̱tzanka̱niyá̱n. 34 Chuná̱ pi ̱ ni ̱ huá̱ naucxilhlacachipítit hua̱ntu̱ namaclacasquiná̱tit xala cha̱li ̱ quilhtamacú̱, usu xala tu̱ xama, sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ cha̱li ̱ cha̱li ̱ xkakati ̱lhay acxnicú̱ natasiyuy xatú̱ ta̱klituán li ̱mín yuma̱ quilhtamacú̱. Ni ̱ xankalhí ̱n caputza̱nani ̱ xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ya̱huaya̱ minta̱lá

7

(Lucas 6:37‑38, 41‑42)

“Niucxni ̱ huix xaankalhí ̱n putza̱nanípa̱t nahuán xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱ya̱huaya̱ minta̱lá, laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh na̱ ni ̱ chuná̱ putzámaj nahuán mintala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱ya̱huayá̱n, chu̱ chuná̱ chú̱ nama̱xoko̱ni ̱yá̱n. 2 Sa̱mpi ̱ Dios na̱ chuná̱ naca̱putza̱naniyá̱n mintala̱kalhí ̱n la̱ntla̱ huix putza̱naniko̱ya̱ xtala̱kalhi ̱ncán a̱makapitzí ̱n minata̱lancán. Na̱ chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ tlahuaniya̱ minta̱lá, xlá̱ na̱ chuná̱ natamakapu̱spitniyá̱n, sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱: huá̱ li ̱lhca̱ tu̱ li ̱lhca̱naná̱tit, na̱ huá̱ naca̱li ̱lhca̱caná̱tit. 3 Chu̱ na̱ chuná̱ chú̱, ¿lá̱ntla̱ pi ̱ tla̱n li ̱ucxilhniya̱ yama̱ actzu̱ pokxni ̱ tu̱ lacpi ̱tanu̱ ma̱ c-xlakastapu̱ minta̱lá, pala huata huix ni ̱ tzinú̱ makcatzi ̱ya̱ pala c-milakastapu̱ lacpi ̱tanu̱ má̱n tzinú̱ tlak tlanca palhma? 4 Na̱ chuna li ̱tum, lapi ̱ huix ni ̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ na̱ talakpi ̱xtapuni ̱ta, ¿lá̱ntla̱ chú̱ tla̱n li ̱catzi ̱ya̱ nahuaniya̱ minta̱lá: ‘Cakalhkalhi ̱ka̱ya̱ tzinú̱ xli ̱makua̱ u̱cma̱xtuniyá̱n tama̱ actzu̱ pokxni ̱ hua̱ntu̱ lacpi ̱tanu̱ má̱n c-milakastapu’? 5 Aksani ̱ná, huata xapu̱lh cama̱xtu̱ tama̱ tlak tlanca pokxni ̱ tu̱ lacpi ̱tanu̱ má̱n, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nalacahua̱nana, chu̱ luhua tla̱n chi ̱nchu̱ nama̱xtuniya̱ yama̱ actzu̱ pokxni ̱ hua̱ntu̱ lacpi ̱tanu̱ ma̱ minta̱lá. 6 “Ni ̱ tima̱xqui ̱ko̱yá̱t it chichí ̱ hua̱ntu̱ xasa̱ntujlani lí ẖ uat, chi ̱mpala

xamaktum caj nasi ̱tzi ̱y, chu̱ natapu̱ spitko̱y, chu̱ naca̱xcayá̱n. Chu̱ na̱ ni ̱ pala huá̱ paxni ̱ camacapinikó̱tit xalactapala̱xlá, chu̱ lacuan mintapixnu xla perlas laqui ̱mpi ̱ xlacán caj nalacta̱yami ̱ko̱y. Hua̱nti ̱ putzay hua̱ntu̱ maclacasquima̱, ta̱ksa (Lucas 11:9‑13; 6:31)

7 “Ankalhí ̱n

casquinítit Dios hua̱ntu̱ maclacasquiná̱tit, chu̱ xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n; hua̱ntu̱ xatlá̱n talacapa̱stacni ̱ caputzátit, chu̱ nata̱ksá̱tit; calakatláktit má̱laccha, chu̱ chuná̱ naca̱ma̱lacqui ̱nicaná̱tit. 8 Sa̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ squin, ma̱xqui ̱cán; chu̱ hua̱nti ̱ putzay, ta̱ksa; chu̱ hua̱nti ̱ lakatlaka̱ má̱laccha, ma̱lacqui ̱nicán. 9 “Lapi ̱ cha̱t um huixín huí ̱ actzu̱ minkahuasa, ¿pi ̱ huata nama̱xqui ̱ya̱ aktum chíhuix acxni ̱ xlá̱ nasquiniyá̱n mactum caxtala̱nchu̱? 10 Usu pala squi ̱ti ̱ csquinín, hua̱ la̱ntla̱ xma̱xqui ̱ squi ̱ti, ¿pi ̱ huata lu̱ hua̱ nama̱xqui ̱ya? 11 Huixín xala ca̱tuxá̱huat, chu̱ chuná̱ li ̱smani ̱ni ̱tántit tlahuayá̱tit lhu̱ hua̱ tu̱ ni ̱ tla̱n, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, huixín fuerza̱ catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ tu̱ tla̱n xli ̱huatcán nama̱xqui ̱yá̱tit mincamancán, pus ¿tu̱ xali ̱huacá̱ Mintla̱ticán ti ̱ ankalhí ̱n tla̱n catzi ̱ya̱chá̱ c-akapú̱ n, naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xalacuan talacapa̱stacni ̱ acxni ̱ huixín nasquiniyá̱tit? 12 “Chuna̱mpi ̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱ankalhí ̱n catlahuanikó̱tit li ̱tlá̱n a̱makapitzí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huixín lacasquiná̱tit xlacán xca̱tlahuanikó̱n li ̱tlá̱n. Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱ntla̱ kampa̱lhu̱ hua xli ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ tili ̱ma̱paksí ̱nalh Moisés, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ maká̱n titzokuili ̱ko̱lh c-xlibro̱can profetas, caj xma̱n hua̱ yuma̱ kampa̱tum li ̱tapu̱ lhca̱y hua̱ntu̱ chuná̱ huan: ‘Calakalhámanti ̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n chuná̱ la̱ntla̱ta huix acstulakalhamancana’.

SAN MATEO 7 Jesús li ̱chihui ̱nán xati ̱tzu̱ má̱laccha (Lucas 13:24)

13 “Hua̱nti ̱ luhua

xli ̱ca̱na̱ lakma̱xtuputún xli ̱stacna, luhua fuerza̱ catlahuánilh cali ̱tzáksalh pi ̱ antá̱ nalactanu̱y c-xati ̱tzu̱ má̱laccha. Sa̱mpi ̱ na̱ huí ̱ xati ̱tlanca má̱laccha̱ anta̱ni ̱ ni ̱ pala tzinú̱ tuhua̱ lactanu̱cán, chu̱ na̱ chuná̱ ti ̱tlanca tiji ̱ anta̱ni ̱ ni ̱ tuhua̱ lactla̱huancán, chu̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ antá̱ lactla̱huanko̱y, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ antá̱ naanko̱y pus lacatancs pi ̱ caj c-pu̱ laktzanká̱n lacaya̱ko̱lh. 14 Hua̱mpi ̱ huata ti ̱tzú̱ ma̱laccha̱ anta̱ni ̱ luhua tuhua̱ lactanu̱cán, xa̱huá̱ yama̱ tiji ̱ anta̱ni ̱ luhua ca̱laktzú̱, chu̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ lactla̱huanko̱y sa̱mpi ̱ antá̱ luhua tuhua̱ lactla̱huancán, xlá̱ ti ̱tum naca̱li ̱cha̱ná̱n anta̱ni ̱ namakamaklhti ̱naná̱tit latáma̱t c-akapú̱ n. Akatum quihui ̱ li ̱talakapasa̱ xtahuácat 15 “Ca̱na̱

(Lucas 6:43‑44)

huixín, cui ̱ntaj caca̱tlahuacántit pi ̱ ni ̱ naca̱akskahuiyá̱n hua̱nti ̱ caj akskahuimi ̱nanko̱y, xlacán huanko̱y pi ̱ mat huá̱ li ̱chihui ̱nama̱kó̱ xtachihui ̱n Dios. Luhua tla̱n la̱ntla̱ kalhchihui ̱nanko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lacma̱ntzu̱ calhni ̱lu̱ li ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ tasiyuko̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n natalacatzuhui ̱niyá̱n, hua̱mpi ̱ c-xpu̱ lacnicán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xalaclu̱cu̱ la̱páni ̱t hua̱nti ̱ huananko̱y. 16 Huixín hua tuncán nali ̱lakapasko̱yá̱tit tu̱ luhua xta̱yatcán caj xpa̱lacata lix̱ cájnit hua̱ntu̱ tlahuako̱y c-xlatama̱tcán. Huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱ makalacán uvas ca̱lhtucu̱ ní ̱n, na̱ ni ̱ pala hua̱ higo puxcán ca̱kajní ̱n. 17 Akatum quihui, lapi ̱ tla̱n, huá̱ nali ̱talakapasa̱ xtahuácat sa̱mpi ̱ lacuán natahuacay; chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n quihui, pus na̱ huá̱ xtahuácat nali ̱talakapasa̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n, sa̱mpi ̱ ni ̱ lacuán catitahuácalh xtahuácat.

16 18 Ni ̱ pala

akatum quihui ̱ anán hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ tla̱n, pala chú̱ natzucuy tahuacay xtahuácat hua̱ntu̱ ni ̱ lacuán; chu̱ ni ̱ pala akatum quihui ̱ hua̱ntu̱ ni ̱ xatlá̱n, chú̱ natzucuy tahuacay hua̱ntu̱ luhua xalacuan xtahuácat. 19 Xli ̱pacs quihui ̱ hua̱ntu̱ ni ̱ lacuán tahuacay xtahuácat, ca̱tanca̱mi ̱cán, chu̱ tamacapu̱cán c-lhcúya̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ nalaclhcutapu̱y; na̱ chuná̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n naakspulako̱y. 20 Chuná̱ pi ̱ huixín huá̱ nali ̱lakapasko̱yá̱tit hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y, sa̱mpi ̱ luhua xta̱chuná̱ la̱ntla̱ akatum quihui ̱ hua̱ xtahuácat li ̱talakapasa̱ lapi ̱ tla̱n usu ni ̱tlá̱n. Caj xma̱n hua̱nti ̱ natlahuay xtalacasquin Dios nalakma̱xtuy xli ̱stacna (Lucas 13:25‑27)

21 “Ni ̱ xli ̱pacs

hua̱nti ̱ caj xquilhnicán quili ̱huaniko̱y pi ̱ quili ̱pa̱huanko̱y la̱ntla̱ xpu̱chinacán natapaksi ̱niko̱y Dios, huata caj xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y c-xlatama̱tcán hua̱ntu̱ xtalacasquin Quintla̱t hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. 22 Yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ nata̱tlahuako̱cán cue̱nta̱ tachixcuhuí ̱tat c-xlacati ̱n Dios, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naquihuaniko̱y: ‘Quimpu̱chinacán, quin xacli ̱chihui ̱nana̱hu mintachihuí ̱n, caj mintucuhuiní ̱ xacli ̱quilhana̱hu tla̱n xacli ̱tamacaxtuko̱ya̱hu cspiritu akskahuiní, xa̱hua̱ caj mintucuhuiní ̱ tla̱n xacli ̱tlahuako̱ya̱hu lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni.’ 23 Hua̱mpi ̱ quit chuná̱ nackalhti ̱ko̱y: ‘Caquintapa̱nu̱ nítit huixín hua̱nti ̱ xli ̱scujpá̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, sa̱mpi ̱ quit niucxni ̱ cca̱lakapasni ̱tán lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xquili ̱pa̱huaná̱tit.’ Hua̱nti ̱ tzucuy ma̱kantaxti ̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios luhua xta̱chuná̱ ti ̱ catzi ̱y tlahuay xchic (Marcos 1:22; Lucas 6:47‑49)

24 “Caxati ̱cahuá̱

ti ̱ quinkalhakaxmata, chu̱ tzucuy tlahuay hua̱ntu̱ quit cuan

SAN MATEO 7​, ​8

17 luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuy cha̱tum akskalalh chixcú̱ hua̱nti ̱ tláhualh xchic, chu̱ li ̱huana̱ putzay anta̱ni ̱ tlanca chíhuix acnu̱y, usu chihuix lakslamahuili ̱y anta̱ni ̱ ya̱huay xtalaya̱hu. 25 Acxni ̱ chú̱ milh tlanca se̱n, stacná̱nalh c-kalhtu̱choko̱, chu̱ li ̱pe̱cua̱ ú̱ nalh anta̱ni ̱ xyá̱ yama̱ chiqui. Pero ma̱squi chuná̱ lalh, yama̱ chiqui ̱ ni ̱ pala tzinú̱ láca̱lh, sa̱mpi ̱ xatalaya̱hu li ̱huana̱ xma̱ti ̱ju̱cani ̱t c-xlaksti ̱pa̱n chíhuix. 26 Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum, lama̱palakó̱ hua̱nti ̱ na̱ quinkaxmatniko̱y hua̱ntu̱ quit cuan, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ tlahuako̱y hua̱ntu̱ cli ̱ma̱paksi ̱ko̱y, pus xlacán luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱ xatu̱ ntu̱, hua̱nti ̱ tlahuay xchic c-xokspun cucu̱, usu caj xli ̱ma̱n tíyat ni ̱ xapalha. 27 Acxni ̱ chú̱ milh tlanca se̱n, tla̱n stacli ̱ kalhtu̱choko̱, chu̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ ú̱ nalh, pus como tla̱n milh u̱ n, ¡hua̱ yuma̱ chiqui ̱ ma̱akpu̱ spitca̱, maktum laksputtámalh!” 28 Acxni ̱ Jesús chihui ̱nanko̱lh, hua̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n cacs lacahuanko̱lh caj xpa̱lacata xtakalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱siyuni ̱t. 29 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱y, xuaniko̱y la̱ntla̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y talulóktat, chu̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ ni ̱ caj xta̱chuná̱ la̱ntla̱ laktzokqui ̱naní ̱n. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱y lepraj tzitzi ̱.

8

(Marcos 1:40‑45; Lucas 5:12‑16)

Acxni ̱ tita̱ctachi ̱ c-ka̱stí ̱n, luhua lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat csta̱lanima̱kó̱. 2 Cha̱nchu̱ antá̱ c-tiji ̱ laktalacatzúhui ̱lh cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱y kampa̱tu lix̱ cajnit tzitzi ̱ huanicán lepra. Acxni ̱ lákchilh lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n, chu̱ na̱má̱ huánilh: ―Lapi ̱ huix chuná̱ lacasquina caquima̱pacsani ̱ la̱ntla̱ ckalhi ̱y quintzitzi. 3 Jesús lakalhámalh, li ̱chípalh xmacán c-xmacni, chu̱ na̱má̱ huánilh:

―Chuná̱ clacasquín, la̱nchuj tuncán capacsti. Acxni ̱ chuná̱ huanko̱lh, yama̱ ta̱tatlá, tuncán pacsli. 4 Ali ̱sta̱lh Jesús na̱má̱ huánilh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n ni ̱tí ̱ cali ̱ta̱chihuí ̱nanti. Huata caj xma̱n calakpimpi ̱ cha̱tum pa̱li ̱ c-templo, huá̱ cama̱xqui ̱ miofrenda̱ hua̱ntu̱ tili ̱ma̱paksí ̱nalh Moisés xamaka̱n quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ naucxilhá̱n nama̱luloka, chu̱ xli ̱pu̱tum nacatzi ̱cán pi ̱ huix aya pacsni ̱ta̱ yama̱ mintajátat hua̱ntu̱ xkalhi ̱ya. Jesús ma̱pacsay cscujni cha̱tum capitán romano (Lucas 7:1‑10)

5 Acxni ̱ Jesús

cha̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Capernaum lacapala̱ laktalacatzúhui ̱lh cha̱tum xapuxcu tropa̱; xlá̱ tzúculh squiniy aktum li ̱tlá̱n. 6 Chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacan Jesús, c-quínchic caj má̱ cha̱tum quiscujni, xaní ̱n huani ̱t c-xnújut na̱ li ̱pe̱cua̱ catza̱ni ̱ma̱. 7 Cha̱nchu̱ Jesús huánilh: ―Quit nacán ma̱pacsay. 8 Hua̱mpi ̱ yama̱ capitán na̱má̱ kálhti ̱lh: ―Tla̱ti, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huix luhua xasa̱ntujlani, cumu ni ̱ chuná̱ quit ni ̱mpala tzinú̱ quimini ̱niy pi ̱ huix natanu̱ya̱pi ̱ c-quínchic. Huata xatlá̱n caj kalhtum tachihuí ̱n cahuanti, cama̱paksí ̱nanti, chu̱ yama̱ quiscujni ̱ napacsa, sa̱mpi ̱ cli ̱pa̱huaná̱n, chu̱ ccatzi ̱y pi ̱ hua̱ntu̱ huix nali ̱ma̱paksi ̱nana, chuná̱ nalay. 9 Huá̱ chuná̱ cli ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ quit soldado, chu̱ na̱ huí ̱ hua̱nti ̱ quima̱paksi ̱ko̱y lactlanca quinapuxcún. Xa̱huá̱ chú̱ quit na̱ huilakó̱ quintropa̱ hua̱nti ̱ cma̱paksi ̱ko̱y; acxni ̱ cuaniy cha̱tum pala ní ̱ caalh, pus xlá̱ an; chu̱ acxni ̱ cuanipalay cha̱tum pi ̱ camilh, xlá̱ namín; chu̱ acxni ̱ chú̱ cli ̱ma̱paksi ̱y

SAN MATEO 8 quintasa̱cua̱ pala tú̱ catláhualh, xlá̱ lacapala̱ tlahuay. 10 Acxni ̱ Jesús káxmatli ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ huánilh luhua cacs li ̱lacahua̱, puschí ̱ na̱má̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ csta̱lanima̱kó̱: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca c-xatiyat Israel ni ̱tí ̱ quit ca̱ma̱noklhuy hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ naquili ̱pa̱huán la̱ntla̱ quili ̱pa̱huán yuma̱ chixcú. 11 Pus chú̱ luhua lacatancs cca̱huanimá̱n hua̱ntu̱ naqui ̱taxtuy a̱li ̱sta̱lh: la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xlakasicán li ̱ma̱xtuko̱cán sa̱mpi ̱ ni ̱ judíos, hua̱mpi ̱ huá̱ xlacan tla̱n nalakcha̱nko̱y anta̱ni ̱ huilachá̱ Dios c-akapú̱ n; xlacán antá̱ macxtum namaktahuilako̱y c-pu̱ hua̱y anta̱ni ̱ pu̱tum nata̱hua̱yanko̱ya̱chá̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacan Abraham, Isaac chu̱ Jacob. 12 Hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ luhua israelitas hua̱nti ̱ xma̱lacnu̱ niko̱cani ̱t pi ̱ nalakma̱xtuko̱cán, chu̱ xli ̱tahuilatcán c-xpu̱tahui ̱lhcán antá̱ c-xpa̱xtu̱ n Dios, caj xpa̱lacata ni ̱ ma̱kantaxti ̱ko̱lh c-xlatama̱tcán hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱cani ̱t, pus xlacán natamacaxtuko̱cán c-quilhtí ̱n anta̱ni ̱ luhua ca̱paklhtu̱tá̱. Koxutaní ̱n xlacán, sa̱mpi ̱ antá̱ natasako̱y, chu̱ nama̱lacsa̱ni ̱ko̱y xtatzancán caj xpa̱lacata li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ napa̱ti ̱nanko̱y. 13 Acxnitiyá̱ Jesús na̱má̱ huánilh yamá̱ capitán: ―Capittá̱ c-mínchic, nia̱lh tú̱ capúhuanti, pus huata chuná̱ cakantáxtulh la̱ntla̱ huix ca̱najlani ̱ta̱ pi ̱ nalay. Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ acxnitiyá̱ yama̱ tlanca̱liya̱ cscujni ̱ capitán pacsli ̱ la̱ntla̱ xta̱tatlay. Jesús ma̱pacsay xpu̱tiya̱tzi Simón Pedro (Marcos 1:29‑31; Lucas 4:38‑39)

14 Maktum

quilhtamacú̱ acxni ̱ Jesús alh c-xchic Pedro, antá̱ xlá̱ úcxilhli ̱

18 xpu̱tiya̱tzi Pedro pi ̱ xmá̱ c-xpu̱tama sa̱mpi ̱ xli ̱lama̱ palha lhcúya̱t. 15 Huata Jesús macachípalh c-xmacán, chu̱ acxni ̱ tuncán makáxtakli ̱ lhcúya̱t hua̱ntu̱ luhua xmakni ̱ma̱; chu̱ yama̱ pusca̱t lacapala̱ tá̱qui ̱lh, tzúculh ca̱xtlahuay xlí ẖ uat hua̱ntu̱ nata̱li ̱huako̱y. Jesús ma̱pacsay lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n (Marcos 1:32‑34; Lucas 4:40‑41)

16 Cha̱nchu̱

a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ aya ko̱tánu̱ lh, luhua lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n li ̱minica̱ c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús. Huí ̱ ti ̱ xma̱xcajua̱li ̱niko̱ni ̱t xtalacapa̱stacnicán cspiritu akskahuiní, hua̱mpi ̱ cumu Jesús kalhi ̱y li ̱tlihuaka, caj makatunu̱ cxakatli ̱ko̱y, xpu̱tlakaxtuko̱y yama̱ akskahuiní ̱n. Xa̱hua̱ chí ̱ pacs ma̱pacsako̱lh xli ̱kampa̱lhu̱ hua tajátat hua̱ntu̱ xkalhi ̱ko̱y ta̱tatlaní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xli ̱miniko̱cani ̱t. 17 Jesús chuná̱ ma̱pacsako̱lh yama̱ ta̱tatlaní ̱n, chu̱ li ̱ma̱kantáxti ̱lh c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xli ̱chihui ̱nani ̱ttá̱ profeta Isaías acxni ̱ chuná̱ huá̱: “Pacs ma̱pacsako̱lh quintajatatcán, chu̱ ma̱pá̱nu̱ lh quintacatzanajuatcán.” Jesús lacasquín casta̱lanica̱, hua̱mpi ̱ niucxni ̱ catachokoca̱ (Lucas 9:57‑62)

18 Acxni ̱ Jesús

úcxilhli ̱ pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xchima̱kó̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ xlá, huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ cataca̱x ko̱lh laqui ̱mpi ̱ napa̱tacutko̱y c-xa̱quilhtu̱tu̱ ta̱kaya̱huaná. 19 Cha̱tum saduceo laktalacatzúhui ̱lh, chu̱ na̱má̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quit na̱ csta̱laniputuná̱n la̱ntla̱ chá̱ cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ napina. 20 Jesús kálhti ̱lh: ―Quit ni ̱tú̱ ckalhi ̱y, ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ yama̱ lactzu̱ hue̱kni, xlacán kalhi ̱ko̱y clhucucán anta̱ni ̱ lhtatako̱y, xa̱huá̱ yama̱ lactzu̱ spu̱n pacs kalhi ̱ko̱y xma̱sakacán; hua̱mpi ̱ quit Xatalacsacni Chixcú, ni ̱ ckalhi ̱y anta̱ni ̱ cma̱jaxay quiakxe̱ka̱ acxni ̱ ctlakuán.

SAN MATEO 8

19 21 Cha̱t um li ̱tum hua̱nti ̱ na̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xuamputún chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chiná, quit na̱ nacsta̱laniyá̱n, hua̱mpi ̱ caquintima̱xqui ̱ quilhtamacú̱ hasta acxni ̱ nani ̱y quintla̱t laqui ̱mpi ̱ nacma̱acnu̱ta̱qui ̱y, chu̱ nacsta̱laniyá̱n. 22 Jesús huánilh: ―Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix quista̱laniputuna, chiyuj tuncán caquista̱lani, chu̱ camakaxtakkó̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ xaní ̱n lama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ huá̱ cama̱acnu̱ ko̱lh xta̱ni ̱ncán.

Jesús ma̱cacsay u̱ n, chu̱ ta̱kaya̱huaná (Marcos 4:35‑41; Lucas 8:22‑25)

23 Jesús

lacapala̱ ta̱taju̱ ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-aktum pu̱tacutnu̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nacha̱nko̱y c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná. 24 Ni ̱ naj pala mákat xanko̱y c-chúchut acxni ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ tzúculh u̱ nán, chu̱ na̱ chuná̱ li ̱pe̱cua̱ tzúculh ta̱kaya̱huay chúchut; a̱tzinú̱ xuani ̱t aya xma̱aktzijputuncán pu̱tacutnu. Jesús na̱ antá̱ xtaju̱ ma̱ c-pu̱tacutnu̱ hua̱mpi ̱ xlá̱ xmá̱, chu̱ clhtatama̱. 25 Xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús lacapala̱ ma̱stacni ̱ko̱lh, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Quimpu̱chinacán, ¡catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquinca̱makta̱ya sa̱mpi ̱ cmu̱ xtuma̱hu! 26 Hua̱mpi ̱ huata xlá̱ na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata taji ̱ pe̱cuampá̱tit? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín ni ̱ luhua quili ̱pa̱huaná̱tit! Huata xlá̱ lacapala̱ tá̱qui ̱lh, li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh u̱ n chu̱ ta̱kaya̱huaná̱ pi ̱ catacacsko̱lh, puschí ̱ tuncán taca̱cacsko̱lh. 27 Acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh la̱ntla̱ ma̱paksi ̱ko̱lh u̱ n, chu̱ ta̱kaya̱huaná, lanaj tilacahuanko̱lh, na̱má̱ chú̱ tzúculh la̱kalhasquinko̱y: ―¿Pus tú̱ ya̱ li ̱tlihuaka̱ kalhi ̱y yuma̱ chixcú, pi ̱ hasta ma̱squi hua̱ u̱ n, chu̱ ta̱kaya̱huaná kalhakaxmatko̱y acxni ̱ xlá̱ ma̱paksi ̱ko̱y?

Lhu̱ hua paxni ̱ mu̱ xtuko̱y acxni ̱ pa̱laktaju̱ ko̱y cspiritu akskahuiní (Marcos 5:1‑20; Lucas 8:26‑39)

28 Acxni ̱ Jesús

tacutchá̱ c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná, antá̱ cha̱lh c-aktum tíyat huanicán Gadara, puschí ̱ c-xtampi ̱n sipi ̱ anta̱ni ̱ xma̱nu̱ ko̱cán ni ̱ní ̱n taxtuko̱chi ̱ cha̱tuy laclix̱ cajnit chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xma̱xcahua̱li ̱niko̱ni ̱t xtalacapa̱stacnican akskahuiní sa̱mpi ̱ xpa̱laktaju̱ ma̱kó̱. Yuma̱ chixcuhuí ̱n luhua laclu̱cu̱ xuanko̱ni ̱t, chu̱ hasta yama̱ c-tiji ̱ ni ̱tí ̱ luhua xlactla̱huán sa̱mpi ̱ xpe̱cuaniko̱y. 29 Chu̱ la̱ntla̱ xtalacatzuhui ̱ma̱kó̱ antá̱ xlá̱ ni ̱ xyá̱ Jesús, caj xalán quilhanko̱lh: ―¡Jesús! ¿Tú̱ xpa̱lacata quinca̱ta̱la̱tlahuaya? Caj luhua chuná̱ catzi ̱ya, a̱li ̱sok tani ̱ta quinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ya sa̱mpi ̱ huix xCam Dios. 30 Cumu antá̱ lacatzú̱ xputxuanama̱kó̱ ta̱lhu̱ hua paxni, 31 huata yama̱ cspiritucan akskahuiní na̱má̱ huaniko̱lh Jesús: ―Lapi ̱ naquinca̱tlakaxtuya̱ la̱ntla̱ cpa̱laktaju̱ ma̱hu yuma̱ chixcuhuí ̱n, pus luhua catlahua̱ li ̱tlá̱n caquinca̱ma̱xqui ̱ talacasquín nacpa̱laktaju̱ya̱hu yama̱ ta̱lhu̱ hua paxni. 32 Jesús huaniko̱lh: ―Pus tla̱n, antá̱ catanú̱tit. Cspiritucan akskahuiní ̱ makaxtakko̱lh chixcuhuí ̱n, huata huá̱ pa̱laktaju̱ ko̱lh paxni. Xli ̱pacs yama̱ paxni ̱ tla̱n pe̱cuanko̱lh, tzúculh kosnanko̱y hasta cha̱nko̱lh anta̱ni ̱ luhua c-xuástat, antá̱ lkan anko̱lh, hasta c-ta̱kaya̱huaná, pacs antá̱ jicsuako̱lh. 33 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xmaktakalhma̱kó̱ paxni, caj la̱ntla̱ xtape̱cuacán takosú̱ n tza̱lako̱lh hasta cha̱nko̱lh ca̱chiquí ̱n, chu̱ acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh xlacán tzúculh li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ akspulako̱lh xpaxnicán, chu̱ na̱ chuná̱ li ̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ la̱ntla̱ xpacsko̱ni ̱t yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xapu̱ lh

SAN MATEO 8​, ​9 xpa̱laktaju̱ ma̱kó̱ cspiritu akskahuiní. 34 Xli ̱pu̱t um hua̱nti ̱ xuilakó̱ ca̱chiquí ̱n lacapala̱ anko̱lh anta̱ni ̱ xlama̱chá̱ Jesús. Acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh huaniko̱lh pi ̱ catláhualh li ̱tlá̱n catatampú̱ xtulh c-xtiyatcán hua̱ntu̱ xlacán xma̱paksi ̱ko̱y, chu̱ mákat caalh.

9

Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán (Marcos 2:1‑12; Lucas 5:17‑26)

Pus huata Jesús táju̱ lh c-pu̱tacutnu, tacutpalachá̱ c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná, chu̱ antá̱ cha̱nko̱lh anta̱ni ̱ luhua xuí ̱ xchic c-xaca̱chiqui ̱n Capernaum. 2 Antá̱ chú̱ xuilachá̱ acxni ̱ li ̱cha̱nica̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xlu̱ ntu̱ nán, yama̱ ta̱tatlá̱ pu̱chaxna̱ xpu̱ le̱ncán. Acxni ̱ Jesús ucxilhko̱lh pi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n xli ̱pa̱huanko̱y pi ̱ tla̱n xlá̱ nama̱pacsay, na̱má̱ huánilh ta̱tatlá: ―Tla̱ti, catahuixca̱ni, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs mintala̱kalhí ̱n aya cma̱tzanka̱nanini ̱tán. 3 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n laktzokqui ̱naní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ xlacán tuncán na̱má̱ acstupuhuanko̱lh: “Yuma̱ chixcú̱ caj xpa̱lacata xtachihuí ̱n li ̱kalhakama̱nama̱, chu̱ ta̱la̱lacata̱qui ̱ma̱ Dios.” 4 Hua̱mpi ̱ cumu Jesús cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xlacán xpuhuama̱kó̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan huixín luhua laclix̱ cájnit kalhi ̱yá̱tit mintalacapa̱stacnicán? 5 Pus caquihuanítit, ¿xatú̱ a̱t zinú̱ ni ̱ pala tuhua̱ ma̱kanta̱xti ̱cán, pa̱ acxni ̱ nahuaniya̱ cha̱tum ta̱tatlá: ‘Mintala̱kalhí ̱n pacs cma̱tzanka̱naniyá̱n’, usuchí ̱ lapi ̱ nahuaniya: ‘Lacapala̱ cata̱qui, chu̱ catlá̱huanti’? 6 Pus chú̱ nacca̱ma̱siyuniyá̱n pi ̱ quit xli ̱ca̱na̱ ckalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna, chu̱ caj quintachihuí ̱n tla̱n cli ̱ma̱tzanka̱nán tala̱kalhí ̱n. Xlá̱ xakátli ̱lh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xlu̱ ntu̱ nán, na̱má̱ huánilh: ―Huix cuanimá̱n, lacapala̱ cata̱qui, casacti ̱ mimpu̱chaxna, chu̱ capit c-mínchic.

20 7 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xlu̱ ntu̱ nán lacapala̱ tá̱qui ̱lh, táxtulh, chu̱ alh c-xchic. 8 Acxni ̱ hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t tla̱n pe̱cuanko̱lh caj xpa̱lacata ca̱cni ̱ko̱lh xtascújut, chu̱ tzúculh pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios caj xpa̱lacata cumu xlá̱ xma̱xqui ̱ni ̱t tlanca li ̱tlihuaka̱ yuma̱ chixcú.

Jesús huaniy cha̱tum chixcú̱ huanicán Mateo, pi ̱ casta̱lánilh (Marcos 2:13‑17; Lucas 5:27‑32)

9 Ali ̱sta̱lh

Jesús táxtulh, alh a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ maktum acxni ̱ xtla̱huama̱ c-tiji ̱ úcxilhli ̱ cha̱tum chixcú̱ xuanicán Mateo, antá̱ xlá̱ xuí ̱ c-mesa c-xquilhti ̱n oficina anta̱ni ̱ xmakamaklhtinán xla impuestos hua̱ntu̱ xma̱ta̱ji ̱nanima̱ca̱ Roma. Xlá̱ na̱má̱ huánilh: ―Huix na̱ caquista̱lani. Pus yama̱ Mateo lacapala̱ lit tá̱yalh, akxtakuili ̱ko̱lh xtascújut, chu̱ sta̱lánilh. 10 Ali ̱sta̱lh Jesús antá̱ alh hua̱yán c-xchic Mateo, chu̱ na̱ luhua lhu̱ hua chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ judíos xpuhuaniko̱y pi ̱ pacs xaktzanká̱n xlama̱kó̱, xa̱hua̱ xma̱ta̱ji ̱nani ̱n impuestos hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xli ̱ucxilhko̱cán, xlacán na̱ antá̱ xanko̱ni ̱t makua̱yanko̱y; chu̱ na̱ antá̱ quilhpa̱xtum maktahuilako̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús, chu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 11 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n xanapuxcun judíos hua̱nti ̱ xuaniko̱cán fariseos, acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh la̱ntla̱ xta̱huilako̱chá̱ c-mesa, xlacán na̱má̱ kalhasquinko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús: ―¿Tú̱ xpa̱lacata mima̱kalhtahuaka̱nacán lacxtum ta̱hua̱yanko̱y hua̱nti ̱ xma̱ta̱ji ̱naní ̱n impuestos, chu̱ hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cajnit makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n? 12 Cumu Jesús káxmatli ̱ hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, na̱má̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱tú̱ li ̱maclacasquín ma̱cuchi ̱ná̱ hua̱nti ̱ tla̱n lama̱, chu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y tajátat; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ta̱tatlako̱y

SAN MATEO 9

21 maclacasquima̱kó̱ pi ̱ nama̱pacsako̱y ma̱cuchi ̱ná. 13 Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ luhua li ̱huana̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ huamputún xtachihui ̱n Dios anta̱ni ̱ chuná̱ na̱má̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka: ‘Quit ni ̱ cma̱tla̱ni ̱y caj xma̱n naquili ̱ca̱xtlahua̱naniyá̱tit mintakalhi ̱ncán hua̱ntu̱ makni ̱ko̱yá̱tit c-quilacatí ̱n, pus huata quit clacasquín pi ̱ na̱ calakalhamankó̱tit a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ na̱ aktzanka̱ta̱yama̱kó̱ c-xlatama̱tcán.’ Chu̱ na̱ chuna li ̱tum, quit ni ̱ huá̱ cmini ̱t huaniko̱y pi ̱ nalakpali ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ lacuan xtalacapa̱stacnicán kalhi ̱ko̱y, huata huá̱ cmini ̱t tasaniko̱y hua̱nti ̱ luhua makla̱kalhi ̱naní ̱n laqui ̱mpi ̱ quit naclakma̱xtuko̱y. Kalhasquincán Jesús xpa̱lacata tamakalhkajna (Marcos 2:18‑22; Lucas 5:33‑39)

14 Maktum

li ̱tum makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Juan Bautista lakminko̱lh Jesús, na̱má̱ huaniko̱lh: ―Quin, chu̱ makapitzi ̱n fariseos ankalhí ̱n cmakalhkajnana̱hu laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ca̱cni ̱naniya̱hu Dios, ¿tú̱ chú̱ xpa̱lacata mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱ li ̱makalhkajnanko̱y? 15 Jesús na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱nti ̱ putzako̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ naanko̱y makpa̱xuhuako̱y c-tapu̱chuhuani, ¿pi ̱ mini ̱niy xlacán caj tali ̱puhuá̱n antá̱ namaklatahuilako̱ya̱chá̱ xli ̱makua antá̱ ta̱lahuilakó̱ yama̱ kahuasa hua̱nti ̱ tapu̱chuhuama̱? Hua̱mpi ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ nasputa̱ pu̱tapu̱chuhu, chu̱ yama̱ kahuasa hua̱nti ̱ tapu̱chúhualh mákat naán, chuná̱ la̱ntla̱ quit naquiakspulay; acxnicú̱ chú̱ xlacán nali ̱puhuanko̱y, chu̱ namakalhkajnanko̱y. 16 “Xli ̱pacs hua̱ntu̱ quit cca̱ma̱siyunimá̱n pacs xasa̱sti li ̱ma̱paksí ̱n, pus huá̱ xpa̱lacata

cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ mini ̱niy nalaktzapay mactum xalakuan talhaká̱n, chú̱ nama̱huacaniy ti ̱tzu̱ xasa̱sti lháka̱t, sa̱mpi ̱ yama̱ xasa̱sti lháka̱t acxni ̱ nachaka̱cán nata̱ctzuhui ̱y, chu̱ a̱tzinu̱ li ̱huaca kalhtlanca nahuán anta̱ni ̱ nataxti ̱ta̱ ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ xapu̱ lh xtaxti ̱tni ̱t. 17 “Chu̱ na̱ chuna li ̱tum, ni ̱ namaclacasquina̱ pú̱ xtoko̱ hua̱ntu̱ aya lakuama̱ xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱, pala antá̱ namuju̱ya̱ hua̱ntu̱ ni ̱ xacatla vino, sa̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ natlahuacán, yama̱ xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱ napanka, chuná̱ la̱ xu̱ hua, chu̱ vino caj pá̱xcat nahuanko̱y, sa̱mpi ̱ lacxtum nalaktzanka̱y. Pus huá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱huaca tla̱n muju̱cán ni ̱ xacatla vino c-xasa̱sti xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱ laqui ̱mpi ̱ luhua lacxtum nacatlanko̱y, chu̱ nata̱yaniko̱y, ni ̱tú̱ catilaniko̱lh.” Cha̱tum pusca̱t tze̱k xamaniy xlhaka̱t Jesús 18 Acxni ̱ Jesús chuná̱ xli x ̱ akatli ̱ma̱kó̱ yuma̱ tachihuí ̱n, cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y judíos chilh anta̱ni ̱ xlá̱ xlaya̱, lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱xqui ̱y ca̱cni, chu̱ na̱má̱ huánilh: ―Quintzuma̱t, u̱cu ni ̱lh, hua̱mpi ̱ lapi ̱ huix nalakpina, chu̱ nali ̱chipaya̱ mimacán c-xmacni xlá̱ luhua nakalhi ̱palay xlatáma̱t. 19 Puschí ̱ táca̱x li ̱ Jesús, chu̱ lacapala̱ tá̱alh c-xchic, chu̱ na̱ pacs ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 20 Hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ xama̱ ctiji, na̱ sta̱laniko̱lh cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ aya xle̱ma̱ xli ̱akcu̱tuy ca̱ta̱ la̱ntla̱ xta̱tatlay, cstajmakama̱ xkalhni. Xlá̱ tze̱k laktalacatzúhui ̱lh Jesús c-xka̱n, tampaksta̱xamánilh xlháka̱t. 21 Sa̱mpi ̱ xlá̱ xacstupuhuán: “Huatiya̱ lapi ̱ tla̱n xacxamánilh tzinú̱ xlháka̱t, quit tuncán nacpacsa.” 22 Acxni ̱ chú̱ xamaniko̱lh xlháka̱t, Jesús lacapala̱ talakáspitli, úcxilhli ̱ pusca̱t, na̱má̱ huánilh:

SAN MATEO 9 ―Na̱na̱, huix aya pacsni ̱ta, sa̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quili ̱pá̱huanti, chu̱ ca̱najlani ̱ta̱ pi ̱ quit tla̱n nacma̱pacsayá̱n. Acxnitiyá̱ chú̱ yama̱ pusca̱t xapacsni huá̱. 23 Acxni ̱ chú̱ cha̱lh Jesús c-xchic yama̱ xapuxcu judío xuanicán Jairo, xlá̱ ucxilhko̱lh csununani ̱n xtzucuko̱ni ̱t sunuko̱y xli ̱skolhcán laqui ̱mpi ̱ aya naancán ma̱acnu̱ nancán, na̱ chuná̱ xli ̱lhu̱ hua̱ la̱ntla̱ acchilij xtanu̱ ma̱kó̱, xtasama̱kó̱. 24 Xlá̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Catlahuátit li ̱tlá̱n lacapala̱ cataxtútit sa̱mpi ̱ tama̱ tzuma̱t caj lhtatama̱, ni ̱ xaní ̱n la̱ntla̱ huixín puhuaná̱tit. Hua̱mpi ̱ pacs caj tzúculh li ̱li ̱tzi ̱nko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ huá̱. 25 Jesús fuerza̱ tlakaxtuko̱lh, a̱li ̱sta̱lh xlá̱ tánu̱ lh, chipánilh xmacan, cha̱nchu̱ tzuma̱t tuncán tá̱qui ̱lh. 26 Cha̱nchu̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ c-tíyat cani ̱huá̱ tzucúcaj li ̱chihui ̱nancán hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t Jesús. Jesús ma̱pacsako̱y cha̱tuy lakatzi ̱ní ̱n 27 Acxni ̱ Jesús táxtulh yama̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ alhá, cha̱tuy lakatzi ̱ní ̱n tzúculh sta̱laniko̱y xca̱tasati ̱lhako̱y, na̱má̱ xuanima̱kó̱: ―Xquilhtzucut rey David, ¡catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquinca̱lakalhámanti! 28 Jesús ni ̱ tachókolh. Acxni ̱ chú̱ cha̱lh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xlá̱ nalaktuncuhuiy, hua̱ yuma̱ cha̱tuy lakatzi ̱ní ̱n, na̱ tanu̱ ko̱lh, chu̱ acxni ̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱, na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Pi ̱ ca̱najlayá̱tit huixín pi ̱ quit tla̱n nactlahuay hua̱ntu̱ huixín quisquinipá̱tit? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Quimpu̱chinacán, quin xli ̱ca̱na̱ cca̱najlaya̱hu. 29 Puschí ̱ Jesús lacaxamako̱lh c-xlakastapucán, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ chuná, pus cakantáxtulh hua̱ntu̱ huixín ca̱najlani ̱tántit.

22 30 Xlakastapucán yuma̱ chixcuhuí ̱n tuncán tatla̱ni ̱ko̱lh, chu̱ tla̱n lacahua̱nanko̱lh. Ali ̱sta̱lh Jesús huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahuátit li ̱tlá̱n, ni ̱tí ̱ cali ̱ta̱chihui ̱nántit laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nacatzi ̱y. 31 Hua̱mpi ̱ cajcu puntzú̱ xlacán xtaxtuko̱ni ̱t, tuncán tzúculh li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ Jesús xtlahuani ̱t c-xlatama̱tcán, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ c-tíyat pacs catzi ̱ca̱.

Jesús ma̱pacsay cha̱tum ko̱ko̱ chixcú 32 Acxni ̱ cajcu xtaxtuma̱ko̱lh chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ a̱cu xma̱pacsako̱cani ̱t, chimpalako̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n, li ̱miniko̱lh Jesús cha̱tum chixcú̱ ko̱ko̱, sa̱mpi ̱ hua̱ cspiritu akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ xpa̱laktaju̱ ma̱ xma̱ko̱ko̱ni ̱t. 33 Jesús li ̱ma̱páksi ̱lh yama̱ akskahuiní ̱ pi ̱ capa̱laktácutli ̱ chixcú. Acxni ̱ chu̱ makaxtakko̱lh, yama̱ ko̱ko̱ tla̱n tzúculh chihui ̱nán. La̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ lanaj li ̱lacahuanko̱lh tu̱ xucxilhko̱ni ̱t, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Niucxnicú̱ xa̱taucxilha c-xatiyat Israel aktum tlanca li ̱ca̱cni tatlahu la̱ntla̱ chiyú̱ ucxilhni ̱tahu. 34 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ csi ̱tzi ̱niko̱y na̱má̱ xuanko̱y: ―Yuma̱ chixcú̱ tla̱n tamacaxtuko̱y cspiritucan akskahuiní sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱pa̱huán, chu̱ ta̱scujma̱ xapuxcu akskahuiní, huá̱ chú̱ ma̱xqui ̱ni ̱t xli ̱tlihuaka. Jesús lakalhamanko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ ni ̱tí ̱ anán ti ̱ namakta̱yako̱y 35 A̱ li ̱sta̱lh Jesús alh lakapaxia̱lhnanko̱y xli ̱pacs c-lactzu̱ ca̱chiquíṉ hua̱ntu̱ xuilakó̱ yama̱ c-tíyat. C-akatunu ca̱chiquíṉ anta̱ni ̱ xcha̱n, xtanu̱y c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, chu̱ antá̱ xli ̱akchihui ̱naniko̱y hua̱nti ̱ xtamakstokko̱y. Huá̱ xli ̱chihui ̱naniko̱y

SAN MATEO 9​, ​10

23 la̱ntla̱ Dios xuili ̱putún xasa̱sti xli ̱ma̱paksíṉ c-xlatama̱tcán; xa̱huá̱ xlá̱ pacs xma̱pacsay la̱ntla̱ tu̱ya̱ta tajátat, chu̱ tacatzanájuat xkalhi ̱ko̱y. 36 Acxni ̱ úcxilhli ̱ lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ xlacán xlama̱kó̱, xlá̱ xli ̱ca̱na̱ kayaj catzaniko̱lh; sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xkalhi ̱ko̱y tapa̱xuhuá̱n, chu̱ ni ̱tí ̱ xanán hua̱nti ̱ namakta̱yako̱y. Luhua xta̱chuná̱ xlama̱kó̱ la̱ntla̱ kampu̱tum calhni ̱lu̱ hua̱nti ̱ lhtuj makaxtakko̱cani ̱t, ni ̱ kalhi ̱ko̱y xpu̱chinacán ti ̱ namaktakalhko̱y. 37 Puschí ̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Lhu̱ hua̱ xlacán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ aktzanka̱tama̱ko̱ni ̱t, chu̱ luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ lakatum tlanca tachaná̱n anta̱ni ̱ lhu̱ huacú̱ huí ̱ lix̱ ká̱nat, hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ scujní ̱n ti ̱ xka̱nama̱kó̱, luhua ni ̱ pala clhu̱ huacán. 38 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ casquinítit xma̱la̱na tachaná̱n, cahuanítit pi ̱ camacámilh tlak lhu̱ hua̱ scujní ̱n laqui ̱mpi ̱ lacapala̱ nama̱macxtumi ̱ko̱y hua̱ntu̱ li ̱ma̱qui ̱tcú̱ laná̱nat. Xtucuhuinicán kalhacu̱tuy apóstoles, usu xtama̱lakachá̱n Jesús (Marcos 3:13‑19; Lucas 6:12‑16)

10

Maktum quilhtamacú̱ Jesús tasaniko̱lh laqui ̱mpi ̱ natamacxtumi ̱ko̱y yama̱ kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ luhua ankalhí ̱n xta̱lapu̱ lako̱y. Xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱lh li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ xtama̱lakachá̱n nahuanko̱y hua̱nti ̱ tla̱n natamacaxtuko̱y cspiritucan akskahuiní, chu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n xa̱huá̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y tuhuajcuta tacatzanájuat. 2 Hua̱ xtucuhuinicán yuma̱ kalhacu̱tuy tama̱lakacha̱ní ̱n, usu xapóstoles, hua̱ yumá̱: Simón, hua̱nti ̱ xlá̱ li ̱ma̱pa̱cúhui ̱lh Pedro, xa̱hua̱ xta̱la Andrés; Santiago, xa̱hua̱ Juan, hua̱ yuma̱ xcaman cha̱tum ko̱lutzi ̱n xuanicán Zebedeo;



3 Felipe,

Bartolomé, chu̱ Tomás; Mateo hua̱nti ̱ xapu̱ lana̱ xma̱ta̱ji ̱nán impuestos, xa̱hua̱ Santiago hua̱nti ̱ xkahuasa Alfeo; Lebeo hua̱nti ̱ na̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Tadeo; 4 Xa̱hua̱ Simón, yuma̱ chixcú̱ xapu̱ lh xta̱tapaksi ̱y kampu̱tum chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xuaniko̱cán zelotes; xa̱hua̱ Judas Iscariote hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh macamá̱sta̱lh Quimpu̱chinacan Jesús. Jesús ma̱lakacha̱ko̱y xapóstoles laqui ̱mpi ̱ nali ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihuí ̱n (Marcos 6:7‑13; Lucas 9:1‑6)

5 Ali ̱sta̱lh

Jesús cajcu xma̱lakacha̱putunko̱y yuma̱ kalhacu̱tuy xatalacsacni xapóstoles; acxni ̱ ni ̱ xa̱anko̱y xlá̱ na̱má̱ huaniko̱lh: “Ni ̱ antá̱ capítit xtiyatcán hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, na̱ ni ̱ natanuyá̱tit antá̱ ca̱chiquí ̱n tu̱ tapaksi ̱ko̱y c-Samaria. 6 Huata xatlá̱n huá̱ calakpinkó̱tit hua̱nti ̱ la̱ntla̱ xata̱ktzanka̱tapu̱ li ̱n calhni ̱lu̱ lama̱kó̱ u̱ nú̱ c-xatiyat Israel. 7 Huixín huá̱ cali ̱akchihui ̱nanti ̱lhátit pi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tiyatna. 8 Xli ̱pacs ta̱tatlaní ̱n cama̱pacsakó̱tit, cama̱lakastakuaní ̱tit hua̱nti ̱ a̱cu ni ̱ko̱ni ̱t chixcuhuí ̱n, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y lix̱ cajnit tzitzi ̱ huanicán lepra cama̱pacsakó̱tit, na̱ catamacaxtunikó̱tit hua̱nti ̱ pa̱laktaju̱ ko̱ni ̱t cspiritu akskahuiní. Huixín caj chunata maklhti ̱nántit tama̱ li ̱tlihuaka, pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín acxni ̱ nali ̱ma̱pacsayá̱tit hua̱nti ̱ ta̱tatlay, na̱ caj li ̱tlá̱n cali ̱tlahuátit mintascujutcán, ni ̱ cama̱ta̱ji ̱nántit. 9 “Ni ̱tú̱ cali ̱pítit tumi ̱n c-mili ̱tampa̱chicán, ni ̱ pala xla plata, usu xla oro, chu̱ na̱ ni ̱ pala xla cobre. 10 Na̱ ni ̱ pala tili ̱piná̱t it pú̱ xtoko̱ c-tiji, na̱

SAN MATEO 10 ni ̱ cali ̱pítit pu̱tiyu̱ n milhaka̱tcán hua̱ntu̱ nali ̱lakpali ̱naná̱tit, huata caj xma̱n huá̱ cali ̱pítit hua̱ntu̱ lhaka̱ni ̱tántit, chu̱ na̱ chuná̱ mintatuhuanu̱ ncán. Na̱ ni ̱ pala huá̱ cali ̱pítit milix̱ tokocán, pacs yuma̱ ni ̱ tzanka̱y tí ̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n; sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ scujma̱ fuerza̱ mini ̱niy pi ̱ nama̱hui ̱cán. 11 “Xa̱huá̱ anta̱ni ̱ nachipiná̱t it c-aktum ca̱chiquí ̱n, caputzátit cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n, chu̱ antá̱ chú̱ catamakaxtáktit c-xchic hasta acxni ̱ huixín napiná̱tit a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n. 12 Acxni ̱ nata̱ksá̱tit aktum chiqui ̱ anta̱ni ̱ namaklhtatayá̱tit, cahuanikó̱tit hua̱nti ̱ xala c-chiqui ̱ pi ̱ cakalhi ̱ko̱lh tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Dios. 13 Ali ̱sta̱lh lapi ̱ antá̱ yama̱ c-chiqui ̱ huilakó̱ hua̱nti ̱ tla̱n catzi ̱ko̱y, chu̱ mini ̱niko̱y pi ̱ nakalhi ̱ko̱y tapa̱xuhuá̱n, pus casquinítit Dios pi ̱ antá̱ cata̱tamakaxtakko̱lh. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ c-chiqui ̱ ni ̱ mini ̱niko̱y nakalhi ̱ko̱y tapa̱xuhuá̱n, pus huixín calactlahuátit tamá̱ mintachihui ̱ncán. 14 Lapi ̱ c-aktum chiqui, usu c-aktum ca̱chiquí ̱n ni ̱tlá̱n naca̱tlahuacaná̱tit, chu̱ na̱ ni ̱ pala ca̱kaxpatniputuncaná̱tit yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huixín li ̱chihui ̱nampá̱tit, pus huata huixín lacapala̱ cataxtútit c-chiqui, usu ca̱chiquí ̱n, chu̱ acxni ̱ nataxtuyá̱tit caca̱lactincxcántit pokxni ̱ hua̱ntu̱ ca̱lactahuacán c-mintantu̱ ncán laqui ̱mpi ̱ xlacán naucxilhko̱y pi ̱ huixín nia̱lh mincui ̱ntajcán lapi ̱ nalaktzanka̱ko̱y tama̱ chixcuhuí ̱n. 15 Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios naakastacya̱huako̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xpa̱lacata̱ tu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t, hua̱nti ̱ xala yama̱ ca̱chiquí ̱n a̱tzinú̱ luhua li ̱huaca la̱ntla̱ napa̱ti ̱nanko̱y ni ̱ xahua̱ laclix̱ cajnit tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ xuilakó̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ c-chuchutsipi ̱ hua̱ntu̱ xuaniko̱cán Sodoma, chu̱ Gomorra.

24 Hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Jesús nasi ̱tzi ̱niko̱cán 16 “¡Luhua li ̱huana̱ cakaxpáttit! Quit cca̱maca̱má̱n luhua xta̱chuná̱ lactzu̱ calhni ̱lu̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan lacli ̱pe̱cua huanani ̱n la̱páni ̱t. Pus huata huixín luhua skálalh calatapu̱ lí ̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ latla̱huanko̱y lu̱ hua, hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum xacacsua cahuántit la̱ntla̱ lacma̱ntzu̱ paloma. 17 Ca̱na̱ huixín, cuí ̱ntaj catlahuátit sa̱mpi ̱ caj quimpa̱lacata̱ naca̱macama̱sta̱caná̱tit c-pu̱ ma̱paksí ̱n, huixín naca̱snokcaná̱tit c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos. 18 Xa̱huá̱ caj quimpa̱lacata̱ naca̱li ̱pincaná̱tit c-xlacati ̱ncan lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n, usu c-xlacati ̱ncan lactlanca napuxcun Reyes. Hua̱ yumá̱ tla̱n naqui ̱li ̱taxtuy laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquili ̱chihui ̱naná̱tit c-xlacati ̱ncán hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 19 Acxni ̱ huixín naca̱macama̱sta̱caná̱tit c-xlacati ̱ncán ma̱paksi ̱naní ̱n, ni ̱ luhua tilacapala̱t naná̱tit xpa̱lacata la̱ntla̱ nakalhti ̱naná̱tit, usu la̱ntla̱ nahuaná̱tit acxni ̱ natamakta̱yayá̱tit. Sa̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ huixín nachihui ̱naná̱tit, Dios naca̱ma̱xqui ̱yá̱n lacuan tachihuí ̱n. 20 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ huixín catichihui ̱nántit, huata hua̱ xEspíritu Quintla̱ticán hua̱nti ̱ naca̱ma̱chihui ̱ni ̱yá̱n. 21 “Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱, lhu̱ hua̱ ti ̱ nala̱makasi ̱tzi ̱ko̱y caj quimpa̱lacata, chu̱ hasta nala̱macama̱sta̱ko̱y huatiya li ̱nata̱lán laqui ̱mpi ̱ namakni ̱ko̱cán; chi ̱nchu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ xcamancán nalacata̱qui ̱ko̱y xtla̱tcán, na̱ namacama̱xqui ̱ko̱y ti ̱ namakni ̱ko̱y. 22 Huixín naca̱xcajniko̱yá̱n xli ̱pacscan a̱makapitzí ̱n caj quimpa̱lacata, hua̱nti ̱ luhua aksti ̱tum naquili ̱pa̱huán hasta acxni ̱ nati ̱taxtuko̱y yuma̱ ni ̱ tla̱n quilhtamacú̱, pus hua̱ xlá̱ tamá̱ nalakma̱xtuy xli ̱stacna. 23 Acxni ̱ huixín naca̱putzasta̱lacaná̱tit c-aktum ca̱chiquí ̱n, huata xatlá̱n catza̱látit,

SAN MATEO 10

25 capítit a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n. Sa̱mpi ̱ luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacmimpalay acxni ̱ ni ̱ a̱ma̱katsputuyá̱tit nahuán mintascujutcán xli ̱pacs c-akatunu lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ huilakó̱ c-xatiyat Israel. 24 “Caakatá̱kstit yumá̱ tu̱ cca̱huanimá̱n: ni ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ caj li ̱ma̱kalhtahuáka̱t napuhuán pi ̱ a̱tzinú̱ xlá̱ nama̱xqui ̱cán ca̱cni ni ̱ xahua̱ xma̱kalhtahuaka̱ná, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ caj tasa̱cua̱ napuhuán pi ̱ a̱tzinú̱ xlá̱ talí ̱pa̱hu ni ̱ xahua̱ xma̱la̱ná. 25 Hua̱nti ̱ caj li ̱ma̱kalhtahuáka̱t luhuata tla̱n pi ̱ caj xma̱n hua̱ xlá̱ capa̱xcatcátzi ̱lh pi ̱ sta̱lanima̱ xma̱kalhtahuaka̱ná, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ caj scujni ̱ capa̱xcatcátzi ̱lh pi ̱ hua̱ntu̱ lakcha̱ma̱ xma̱la̱ná̱ c-xlatáma̱t fuerza̱ na̱ nalakchá̱n. Huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, pala cha̱tum xpu̱china chiqui ̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Beelzebú xapuxcu akskahuiní, ¿pi ̱ puhuaná̱tit chú̱ huixín pi ̱ li ̱huacá̱ ni ̱ lix̱ cájnit catihuaniko̱ca̱ a̱makapitzí ̱n ti ̱ na̱ xala c-xchic? Hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quili ̱pe̱cuanitcán (Lucas 12:2‑7)

26 “Hua̱mpi ̱ huixín

ni ̱ cape̱cuanikó̱tit hua̱ntu̱ naca̱tlahuaniyá̱n a̱makapitzí ̱n caj xpa̱lacata ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ huixín nahuaná̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱ pala actum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit cca̱huanini ̱tán, caj chunata tze̱k catitahui ̱ lapi ̱ ni ̱ fuerza̱ nacatzi ̱cán. 27 Lapi ̱ acxni ̱ ca̱paklhtu̱tá̱ xuani ̱t quit cca̱huanini ̱tán aktum tachihuí ̱n, pus acxni ̱ chú̱ ca̱cuhuiní ̱ huixín cali ̱akchihui ̱nampítit, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ caj tze̱k cca̱huanini ̱tán, huixín xli ̱ca̱na̱ ma̱squi antá̱ luhua pixtlanca̱ cali ̱ca̱tasátit c-xca̱aksti ̱ni ̱n lacta̱lhma̱n chiqui. 28 Ni ̱ cape̱cuanikó̱tit yama̱ hua̱nti ̱ ma̱squi tla̱n naca̱makni ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lay ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y mili ̱stacnacán. Huata

xatlá̱n huá̱ cape̱cuanítit Dios sa̱mpi ̱ xlá̱ la̱ntla̱ namakni ̱ko̱y mintiyatli ̱hua kalhi ̱palay li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh na̱ tla̱n namacá̱n mili ̱stacna̱ c-pu̱pa̱tí ̱n. 29 “Caj luhua caucxilhkó̱t it la̱ntla̱ luhua actu̱jú̱ xtápalh ma̱sta̱ko̱cán tantuy lactzu̱ spu̱ n, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ tapala̱xlá̱ li ̱sta̱cán, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, ni ̱ pala tantum xaní ̱n catitama̱chá̱ c-tíyat lapi ̱ ni ̱ huá̱ chuná̱ nalacasquín Quintla̱tican Dios. 30 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ xlá̱ pacs catzi ̱y, chu̱ xa̱huachí ̱ hasta ma̱squi miacchixitcán hua̱ntu̱ ya̱kó̱ c-miakxe̱kacán pacs tapu̱tlakata̱yani ̱t la̱ntla̱ kanatunu. 31 Chuná̱ pi ̱ ni ̱ cape̱cuántit; Dios naca̱makta̱yayá̱n sa̱mpi ̱ tlak xali ̱huacá̱ huixín lhu̱ hua̱ kalhi ̱yá̱tit milakasicán ni ̱ xahua̱ pacs yama̱ lactzu̱ spu̱ n. Jesús lakati ̱y acxni ̱ li ̱pa̱xuhu li ̱ta̱yaya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huana̱hu (Lucas 12:8‑9)

32 “Caxati ̱cahuá̱

ti ̱ nali ̱ta̱yay c-xlaksti ̱pa̱ncan a̱makapitzí ̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huán, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit na̱ nackalhmakta̱yay c-xlacati ̱n Quintla̱t ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. 33 Hua̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ ni ̱ nali ̱ta̱yay c-xlacati ̱ncan a̱makapitzí ̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huán, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit na̱ ni ̱ ctikalhmaktá̱yalh c-xlacati ̱n Quintla̱t ti ̱ huí ̱ c-akapú̱ n. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ caj nali ̱tapa̱pitziko̱y Jesús (Lucas 12:51‑53; 14:26‑27)

34 “Ni ̱ luhua

tipuhuaná̱tit huixín pala caj xma̱n huá̱ luhua cmini ̱t huili ̱y tapá̱xqui ̱t u̱ nú̱ ca̱tiyatna, pus quit ni ̱ luhua xma̱n huá̱ cli ̱mini ̱t tapá̱xqui ̱t huata na̱ caj cmini ̱t huili ̱y tala̱makasi ̱tzí ̱n. 35 Quit caj la̱mpala cmini ̱t la̱ma̱chipi ̱y tachixcuhuí ̱tat, huá̱ chuná̱ cli ̱quilhuama̱ sa̱mpi ̱ caj quimpa̱lacata̱ cha̱tum kahuasa

SAN MATEO 10​, ​11 nata̱la̱makasi ̱tzi ̱y xtla̱t, cha̱tum tzuma̱t nata̱la̱makasi ̱tzi ̱y xtzi, chu̱ cha̱tum pusca̱t nata̱la̱makasi ̱tzi ̱y xpu̱tiya̱tzi. 36 La̱ntla̱ cha̱t unu chixcuhuí ̱n ma̱n xli ̱nata̱lancán xta̱la̱makasi ̱tzi ̱nacán nahuán, chu̱ ni ̱ catila̱ucxilhputunko̱lh. 37 “Na̱ chuna li ̱tum, lapi ̱ cha̱t um huixín tlak lakcatzán xtla̱t, usu xtzi ̱ ni ̱ xahua̱ quit, laqui ̱mpi ̱ aktum catzi ̱y quilacscujni nahuán, pus huata xlá̱ ni ̱ lakchá̱n quit quintapaksi ̱niy la̱ntla̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t; chu̱ na̱ chuna li ̱tum yama̱ hua̱nti ̱ a̱tzinú̱ lakcatzán xkahuasa, usu xtzuma̱t ni ̱ xahua̱ quit, xlá̱ ni ̱ lay li ̱tanu̱y la̱ xaxli ̱ca̱na̱ quili ̱kalhtahuaka. 38 Chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ aktum catzi ̱y la̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ cale̱lh xcruz, chu̱ caquista̱lánilh hasta ma̱squi chuna tla̱n cali ̱macamá̱sta̱lh xlatáma̱t caj quimpa̱lacata, xlá̱ ni ̱ lay quintapaksi ̱niy la̱ntla̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ quilacscujni. 39 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lakma̱xtuputún xlatáma̱t u̱ nú̱ ca̱tiyatna, huata xlá̱ namakatzanka̱y, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ namakatzanka̱y xlatáma̱t caj quimpa̱lacata̱ huata xlá̱ nama̱akapu̱taxti ̱y c-xlacati ̱n Dios. Hua̱nti ̱ huixín ca̱makamaklhti ̱naná̱n, xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱mpala quit quimakamaklhti ̱nama̱ (Marcos 9:41)

40 “Hua̱nti ̱ huixín

tla̱n naca̱tlahuayá̱n c-xchic, chu̱ naca̱makamaklhti ̱naná̱n, pus luhua xta̱chunatiyá̱ la̱mpala quit quimakamaklhti ̱nama̱; huá̱ chú̱ ti ̱ quit tla̱n quintlahuay, chu̱ quimakamaklhti ̱nán, pus na̱ luhua chunatiya qui ̱taxtuy la̱mpala huá̱ makamaklhti ̱nama̱ Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t ca̱tiyatna. 41 Caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xta̱laktuncúhuilh c-xchic cha̱tum xprofeta Dios caj cumu catzi ̱y pi ̱ huá̱ lacscujnima̱, xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ na̱ chunata namaklhti ̱nán xtaskahu c-xlacati ̱n Dios la̱ntla̱ nalakchá̱n cha̱tum xprofeta Dios. Na̱ chuna li ̱tum hua̱nti ̱

26 nata̱laktuncuhuiy c-xchic cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n, caj xpa̱lacata pi ̱ lakapasa̱ pi ̱ aksti ̱tum chixcú, Dios nama̱xqui ̱y xtaskahu la̱ntla̱ tu̱ lakchá̱n cha̱tum hua̱nti ̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n. 42 Chu̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xmá̱xqui ̱lh ma̱squi ca̱na̱ caj paktum má̱ko̱t xaskahuihui chúchut cha̱tum hua̱nti ̱ ni ̱ pala tú̱ xlakasi tasiyuy quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t caj xpa̱lacata catzi ̱y quista̱laniy, xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ caj chunata catitamakáxtakli ̱ pala ni ̱ fuerza̱ nama̱xqui ̱cán xtaskahu c-xlacati ̱n Dios.” Juan Bautista an ma̱kalhasquini ̱nán Jesús pala xli ̱ca̱na̱ huá̱ Cristo

11

(Lucas 7:18‑35)

Acxni ̱ chú̱ xuaniko̱ni ̱ttá̱ la̱ntla̱ natlahuako̱y xtascujutcán kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, xlacán anko̱lh, chu̱ xlá̱ na̱ lacapala̱ táca̱xli, chu̱ na̱ antá̱ alh li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ lacatzú̱ xuilakó̱. 2 Ma̱squi Juan Bautista chunacú̱ xtanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, hua̱mpi ̱ antá̱ xlá̱ catzi ̱chá̱ la̱ntla̱ Cristo lactlanca li ̱ca̱cni ̱ xtlahuama̱. Pus xlá̱ ma̱lakácha̱lh makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t anta̱ni ̱ xlama̱chá. 3 Yama̱ chixcuhuí ̱n acxni ̱ lakcha̱nko̱lh Jesús chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Quinca̱macamimá̱n Juan Bautista laqui ̱mpi ̱ nacca̱kalhasquiná̱n lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix Cristo hua̱nti ̱ namín quinca̱lakma̱xtuyá̱n, usu natimincú̱ a̱li ̱sta̱lh hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ Cristo. 4 Cha̱nchu̱ Jesús kalhti ̱ko̱lh, huaniko̱lh: “Lacapala̱ calakpimpítit, chu̱ cahuanítit Juan hua̱ntu̱ huixín ucxilhpá̱tit ctlahuama̱, chu̱ hua̱ntu̱ kaxpatpá̱tit cli ̱chihui ̱nama̱. 5 Na̱ cali ̱ta̱chihui ̱nántit pi ̱ hua̱nti ̱ lakatzi ̱ní ̱n xuanko̱ni ̱t chú̱ aya tla̱n lacahua̱nanko̱y, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xta̱yako̱y, chú̱ aya tla̱n tla̱huanko̱y. Xa̱hua̱ hua̱nti ̱

27 xkalhi ̱ko̱y lix̱ cajnit tzitzi ̱ huanicán lepra, chú̱ pacs tatla̱ni ̱ma̱kó̱, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ akata̱paní ̱n xlama̱kó̱, chú̱ aya tla̱n kaxmatko̱y. Chu̱ hasta na̱ chuná̱ makapitzí ̱n ti ̱ aya xni ̱ko̱ni ̱t chú̱ cma̱lakastakuani ̱ko̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n, chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱x kaní ̱n lama̱kó̱, pus xlacán tali ̱akchihui ̱nanima̱kó̱ pu̱ lactum xasa̱sti talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ nalakma̱xtuko̱y. 6 Hua̱mpi ̱ na̱ cahuanítit Juan pi ̱ luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu nalatama̱y yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ naxlajuanán c-xtali ̱pa̱huán acxni ̱ chú̱ aya li ̱huana̱ quilakapasni ̱ttá̱ xatí ̱ quit.” 7 Acxni ̱ chú̱ aya anko̱lh xlacscujni Juan, Jesús tzúculh li ̱chihui ̱nán Juan c-xlacati ̱ncan li ̱lhu̱ hua, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: “Acxni ̱ tiqui ̱látit c-desierto, ¿tú̱ luhua tiqui ̱putzátit, usu xatú̱ luhua qui ̱ucxilhputúntit? ¿Pi ̱ huá̱ qui ̱ucxilhputúntit huixín cha̱tum chixcú̱ ti ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ kantum ká̱ti ̱t tu̱ ni ̱ tuhua̱ akxmu̱t ya̱huama̱ u̱ n? 8 Pus lapi ̱ ni ̱ chuná, ¿tú̱ chi ̱nchu̱ qui ̱ucxilhputúntit? ¿Pá̱ qui ̱ucxilhputúntit cha̱tum chixcú̱ ti ̱ luhua lacuan lháka̱t li ̱lhaka̱nani ̱t? Tamá̱ ni ̱ chuná̱ sa̱mpi ̱ huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ li ̱taca̱xta̱yako̱ni ̱t lacuan lháka̱t, antá̱ xlacán huilakó̱ c-xchiccan lactlanca puxcu̱ naníṉ . 9 Hua̱mpi ̱ ¿xatí ̱ luhua qui ̱ucxílhtit? ¿Tú̱ huá̱ xqui ̱ucxilhputuná̱tit cha̱tum profeta? Lapi ̱ huá̱ qui ̱putzátit pus li ̱huaca tla̱n sa̱mpi ̱ quit luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tama̱ chixcú̱ ti ̱ huixín qui ̱ucxílhtit a̱tzinu̱ tlak tlanca ma̱xqui ̱cani ̱t xtascújut ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ tu̱ xma̱xqui ̱ko̱cani ̱t xtascujutcan xli ̱pacscan xalakmaka̱n profetas. 10 Sa̱mpi ̱ huatiya̱ tama̱ Juan Bautista hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nán Dios c-Li ̱kalhtahuaka̱ acxni ̱ na̱má̱ huá̱: ‘Quit cma̱lakacha̱y quintalakachá̱n hua̱nti ̱ napu̱ laniyá̱n, laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naca̱xtlahuaniti ̱lhayá̱n mintiji.’ 11 “Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱pu̱tum chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱

SAN MATEO 11 lacachinko̱ni ̱t ca̱tuxá̱huat ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ anani ̱t hua̱nti ̱ tlak tlanca xtascújut xma̱xqui ̱cani ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xla Juan Bautista. Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, chú̱ na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ cati ̱huá̱ chixcú̱ ma̱squi ni ̱tú̱ xlakasi xuá̱, hua̱nti ̱ Dios namakamaklhti ̱nán c-xasa̱sti xtapáksi ̱t hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nán Juan, pus huata namakatlajapalacán Juan, sa̱mpi ̱ xlá̱ hasta tlak xali ̱huacá̱ nakalhi ̱y xtascújut. 12 “Hasta la̱ntla̱ titzúculh akmunu̱ nán Juan Bautista hasta chú̱, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱tzaksama̱ pi ̱ fuerza̱ nama̱kantaxti ̱y yama̱ laktáxtut, chu̱ tanu̱ ma̱kó̱ c-xtapaksi ̱t Dios, sa̱mpi ̱ xlacán fuerza̱ tlahuanima̱kó̱ ni ̱ tachokoko̱y hasta pi ̱ tla̱n natanu̱ ko̱ya̱chá. 13 Maka̱n quilhtamacú̱ hasta acxni ̱ ni ̱ xa̱mín Juan Bautista, xli ̱pacs ti ̱ xti ̱taxtuko̱ni ̱t profetas tzokuili ̱ko̱lh c-xli ̱kalhtahuakacán la̱ntla̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nahuili ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, xa̱hua̱ Moisés na̱ títzokli ̱ xpa̱lacata̱ c-xlibro̱ anta̱ni ̱ na̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios. 14 Ma̱squi huixín ni ̱ luhua caca̱najlaniputúntit quintachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ tama̱ Juan Bautista huatiya̱ yama̱ profeta Elías xuani ̱t hua̱nti ̱ tihuanica̱, usu tima̱lacnu̱ca̱ pi ̱ xlá̱ namimpalay a̱maktum ca̱tiyatna. 15 ¡Lapi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit mili ̱akahua̱ncán pus li ̱huana̱ cakaxpáttit laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱ma̱akata̱ksni ̱putuná̱n! 16 “¿Xatí ̱ xta̱chuná̱ tla̱n nacca̱ta̱li ̱ma̱xtuyá̱n huixín hua̱nti ̱ lapá̱tit la̱nchú̱ yuma̱ quilhtamacú̱? Pus huixín caj luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit la̱ntla̱ yama̱ lactzu̱ camán hua̱nti ̱ kama̱nantahuilako̱y c-tlanca̱ti ̱, chu̱ na̱ lacaca̱tasako̱y xta̱camancán. 17 Na̱má̱ huanko̱y: ‘Pus ¿tú̱ luhua lacasquiná̱tit? ¡Quin aya cca̱li ̱skolinini ̱tán lacli ̱pa̱xuhu tatlakni xlacan tantli ̱ní ̱n, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱

SAN MATEO 11 tantlí ̱tit, chu̱ na̱ aya cca̱li ̱quilhtli ̱nín xla tali ̱puhuá̱n taquilhtlí ̱n, hua̱mpi ̱ na̱ ni ̱ pala chuná̱ tasátit!’ 18 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ lapá̱tit, sa̱mpi ̱ aya quí ̱chilh Juan Bautista hua̱nti ̱ ni ̱ lacxtum xta̱hua̱yanko̱y, chu̱ ni ̱ lacxtum xta̱ca̱taniko̱y caj cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nata̱pa̱xuhuako̱y, hua̱mpi ̱ huata huixinín kalhtum huántit pi ̱ huá̱ xkalhi ̱y xtalacapa̱stacni akskahuiní. 19 Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh cmimpá̱ quit Xatalacsacni Chixcú, quit lacxtum ctzúculh ta̱hua̱yanko̱y, chu̱ ta̱ca̱taniko̱y cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ pu̱tum nacta̱pa̱xuhuako̱y, hua̱mpi ̱ huata huixín huampalayá̱tit pi ̱ mat luhua tlanca xakotni, chu̱ luhua xma̱n huá̱ clacapa̱staca̱ la̱ntla̱ caj nacua̱yán, xa̱huá̱ xli ̱pacs quiamigos ctlahuako̱y hua̱nti ̱ ma̱ta̱ji ̱nankoy impuestos, xa̱hua̱ cati ̱hua̱ makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n. Hua̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ huí ̱ xli ̱skalala Dios antá̱ lacatancs kantaxtuma, chu̱ li ̱tasiyuma̱ xtascújut c-xlatáma̱t hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ akata̱ksma̱.” Hua̱nti ̱ ni ̱ kaxmatputunko̱y xtachihuí ̱n Jesús snu̱ n napa̱ti ̱nanko̱y 20 Jesús

(Lucas 10:13‑15)

la̱ntla̱ xakchihui ̱nantla̱huán c-akatunu ca̱chiquí ̱n, xuí ̱ makapitzi ̱n ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xtlahuay lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱, hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ xlacán ni ̱ xlakpali ̱putunko̱y lix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Dios. Maktum acxni ̱ xli ̱li ̱puhuanko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n, xla luhua tlihuaka̱ tzúculh sta̱cya̱huako̱y, na̱má̱ xuanima̱kó̱: 21 “¡Koxutaní ̱n huixín ti ̱ huilapítit c-xaca̱chiqui ̱n Corazín, chu̱ na̱ chuná̱ huixín ti ̱ huilapítit c-Betsaida! Sa̱mpi ̱ lapi ̱ yama̱ lactlanca li ̱ca̱cni ̱ hua̱ntu̱ ctlahuani ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán chuná̱ xtitlahuaca̱ aya mincha quilhtamacú̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tiro, chu̱

28 Sidón; pus ti ̱ antá̱ xuilakó̱ xlacán aya maka̱sa cahuá̱ la̱ntla̱ xtilakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, xa̱huá̱ aya xma̱siyuko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱puhuanko̱y caj xpa̱lacata xli ̱lhaka̱nanko̱lh xatzitzaka lháka̱t, chu̱ na̱ xli ̱actlahuapu̱ xtuko̱ca̱ lhcaca. 22 Pus quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ naakastacya̱huako̱cán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, huixín a̱tzinú̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ naca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱tit ni ̱ xahua̱ yuma̱ hua̱nti ̱ maká̱n huilako̱chá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tiro, chu̱ Sidón. 23 Chi ̱nchu̱ huixín xala c-Capernaum, Huixín ma̱x puhuaná̱tit pi ̱ Dios ca̱li ̱kalhi ̱má̱n tlanca mimpu̱tahui ̱lhcán c-akapú̱ n. Pus quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ chuná, huata xatlá̱n anta̱ni ̱ luhua xapu̱ lhmá̱n c-pu̱pa̱tí ̱n naca̱macapincaná̱tit laqui ̱mpi ̱ antá̱ naxoko̱naná̱tit. Sa̱mpi ̱ lapi ̱ antá̱ yama̱ c-chuchutsipi ̱ tu̱ huanicán Sodoma xtatlahuaniko̱lh lactlanca li ̱ca̱cni ̱ hua̱ntu̱ tatlahuani ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán, yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n ni ̱ xtima̱laksputuca̱, luhua tla̱n cahuá̱ xtahui ̱ hasta chú̱. 24 Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, pi ̱ hua̱nti ̱ maká̱n xuilakó̱ c-Sodoma, tlak pa̱íta̱t nakalhi ̱ko̱y ta̱kastacya̱huán acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ nachín taputzá̱n, ni ̱ xahua̱ huixín.” Hua̱nti ̱ aya li ̱tlakuanko̱ni ̱t xlatama̱tcán calakminko̱lh Cristo laqui ̱mpi ̱ nama̱jaxako̱y (Lucas 10:21‑22)

25 Acxnitiyá̱

yama̱ quilhtamacú̱ Jesús tzúculh tlahuay xoración, na̱má̱ xuanima̱ xtla̱t: “Cma̱xqui ̱yá̱n pa̱xcatcatzí ̱nit, huix Ta̱ta̱ hua̱nti ̱ xma̱la̱na akapú̱ n, chu̱ ca̱tiyatna, pi ̱ ma̱tze̱kuili ̱niko̱ni ̱ta̱ xatla̱n mintalacapa̱stacni ̱ hua̱nti ̱ luhua kalhi ̱ko̱y xlakasi, chu̱ lakskalalan chixcuhuí ̱n puhuanko̱y; huata huá̱ ma̱akata̱ksni ̱ko̱ni ̱ta̱ hua̱nti ̱ luhua ni ̱tu̱

29

SAN MATEO 11​, ​12

tuncán xlakasicán laqui ̱mpi ̱ xlacán nakalhakaxmatko̱yá̱n. 26 Luhua chuná̱ tla̱n, Ta̱ta̱, sa̱mpi ̱ huix chuná̱ lacásquinti ̱ pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy.” 27 Ali ̱sta̱lh ta̱chihui ̱nampalako̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xya̱kó̱, tihua̱: “Xli ̱pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱y Quintla̱t, pacs quimacama̱xqui ̱ni ̱t. Quit xCam Dios, chu̱ ni ̱tí ̱ luhua quilakapasa̱ xatí ̱ quit huata caj xma̱n huá̱ Dios catzi ̱y pi ̱ quit xCam. Na̱ chuna li ̱tum ni ̱tí ̱ luhua catzi ̱y la̱ntla̱ luhua xtalacapa̱stacni ̱ Quintla̱t Dios huata caj xma̱n quiacstu quit ccatzi ̱y cumu quit xCam, na̱ caj xma̱n huá̱ nalakapasa̱ hua̱nti ̱ quit nacma̱lakapasni ̱putún. 28 Chi ̱nchu̱ huixín hua̱nti ̱ scujtamakani ̱tántit, chu̱ aya ca̱makatlakuanko̱ni ̱tán milatama̱tcán, luhua tuhua̱ makcatzi ̱yá̱tit lapá̱tit xta̱chuná̱ pala cucali ̱pimpá̱tit aktum tzinca tacuca; huata xatlá̱n caquilaktántit, laqui ̱mpi ̱ quit nacca̱ma̱jaxayá̱n. 29 Luhua li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nántit quintastacya̱hu hua̱ntu̱ quit cma̱sta̱y, chu̱ na̱ aksti ̱tum caquiucxilhti ̱nítit quilatáma̱t, sa̱mpi ̱ quit xli ̱ca̱na̱ luhua xapa̱xuhuá, chu̱ luhua xalakalhama̱ná̱ c-quilatáma̱t; lapi ̱ chuná̱ nalatapa̱yá̱tit, huixín xli ̱ca̱na̱ nama̱jaxako̱yá̱tit mili ̱stacnacán. 30 Sa̱mpi ̱ yama̱ tastacya̱hu hua̱ntu̱ quit cca̱ma̱xqui ̱yá̱n ni ̱ pala tzinú̱ tuhua̱ chu̱ yuma̱ tacuca̱ hua̱ntu̱ quit nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n ni ̱ pala tzinú̱ tzinca̱ le̱ncán.” Dios tlahuani ̱t quilhtamacú̱ li ̱jáxat laqui ̱mpi ̱ namakta̱yako̱y xcamán

12

(Marcos 2:23‑28 Lucas 6:1‑5)

Maktum quilhtamacu̱ sábado acxni ̱ pacs judíos xjaxko̱y, Jesús chu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ csta̱lanima̱kó̱ xti ̱puntaxtuma̱kó̱ lakatum tachaná̱n anta̱ni ̱ pacs xchancani ̱t trigo̱. Cha̱nchu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ xtzincsma̱kó̱, pus tzucuko̱lh puxko̱y xatahuacat

trigo̱, xlakpakxko̱y, chu̱ xuani ̱niko̱y xtalhtzi. 2 Makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xmaksta̱lama̱kó̱, xlacán ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xtlahuama̱kó̱, na̱má̱ huaniko̱lh Jesús: ―¿Tú̱ xpa̱lacata̱ yuma̱ mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱tú̱ li ̱ucxilhni ̱nanko̱y, sa̱mpi ̱ tlahuama̱kó̱ aktum tascújut hua̱ntu̱ li ̱huancán, xahua̱ chiyú̱ li ̱jaxat quilhtamacú̱? 3 Jesús na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ niucxni ̱ a̱li ̱kalhtahuakayá̱tit huixín xaSa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ titláhualh rey David acxni ̱ xlá̱ xta̱tzincsni ̱ma̱kó̱ xcompañeros? 4 Antá̱ huan pi ̱ tama̱ David tánu̱ lh c-xtemplo̱ Dios, chu̱ hualh yama̱ xatasiculuna̱tlahu caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ xlí ẖ uat xuani ̱t, na̱ ni ̱ pala hua̱ xcompañeros, hua̱mpi ̱ xlá̱ acxtum ta̱huako̱lh, hua̱ntu̱ xma̱n huá̱ xli ̱huatcán xuani ̱t pa̱lijni. 5 Usu ¿a poco ni ̱ a̱li ̱kalhtahuakayá̱tit c-xlibro̱ Moisés anta̱ni ̱ huan pi ̱ hua̱ yuma̱ palijni ̱ hua̱nti ̱ scujma̱kó̱ c-xtemplo̱ Dios, xlacán ni ̱ jaxko̱y ma̱squi lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ sábado la̱ntla̱ jaxcán, hua̱mpi ̱ yuma̱ ni ̱ li ̱huancán? 6 Pus quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ tlak kalhi ̱y ca̱cni ̱ ti ̱ huí ̱ u̱ nú̱ cha̱tum ni ̱ xahua̱ xtemplo̱ Dios. 7 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín ni ̱ a̱akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ huamputún xli ̱ma̱paksi ̱n Dios anta̱ni ̱ chuná̱ na̱má̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka: ‘Ni ̱ clacasquín pi ̱ caj xma̱n huá̱ naquili ̱lakachixcuhui ̱yá̱tit la̱ntla̱ naquili ̱ca̱xtlahua̱naniyá̱tit xali ̱makni ̱t mintakalhi ̱ncán, pus huata a̱tzinú̱ luhua tla̱n nacma̱tla̱ni ̱y pi ̱ naquili ̱lakachixcuhui ̱yá̱tit la̱ntla̱ acxtum nala̱lakalhamaná̱tit cha̱tunu huixín.’ Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xakatá̱kstit tu̱ quinca̱huaniputuná̱n xtachihui ̱n Dios, ni ̱ xli ̱huanikó̱tit, chu̱ ni ̱ xtimakstuntlahuaputunkó̱tit yuma̱

SAN MATEO 12 hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱ko̱y tala̱kalhí ̱n. 8 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum, luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ ckalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ nacuaniko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ tu̱ tla̱n natlahuako̱y ma̱squi acxni ̱ quilhtamacu̱ sábado li ̱jáxat. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ csca̱cniko̱ni ̱t xmacán (Marcos 3:1‑6; Lucas 6:6‑11)

9 Acxni ̱ Jesús

cha̱lh c-actzu̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xama̱kó̱, tánu̱ lh c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos hua̱ntu̱ xuí ̱ antá. 10 Na̱ antá̱ xmakui ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ csca̱cnini ̱t kantum xmacán. Na̱ antá̱ xmakuilakó̱ makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ luhua csi ̱tzi ̱niko̱y Jesús. Cumu ankalhí ̱n xta̱ksniputunko̱y hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱ya̱huako̱y tala̱kalhí ̱n, chu̱ nali ̱sta̱huako̱y, cha̱tum na̱má̱ kalhásquilh: ―La̱ntla̱ huix huana, ¿pi ̱ mini ̱niy lapi ̱ nama̱pacsacán cha̱tum ta̱tatlá̱ acxni ̱ quilhtamacu̱ sábado li ̱jáxat? 11 Jesús na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Chi ̱nchu̱ lapi ̱ cha̱tum huixín kalhi ̱y tantum calhni ̱lu̱, na̱ pala xtamákuasli ̱ ca̱pu̱ lhmá̱n, ma̱squi luhua lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ li ̱jáxat, ¿a poco ni ̱ lacapala̱ catíalh ma̱cutuy? 12 Pus quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ tlak kalhi ̱y lhu̱ hua xtápalh cha̱tum chixcú, ni ̱ xahua̱ tantum calhni ̱lu̱. Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ankalhí ̱n mini ̱niy natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n ma̱squi lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ jaxcán. 13 Puschí ̱ Jesús huánilh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ csca̱cniko̱ni ̱t xmacán: ―Huix cuaniyá̱n, castonkti ̱ mimacán. Acxni ̱ xlá̱ stonkli ̱ xmacán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ li ̱huana̱ tla̱n tihua̱ xmacán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xa̱pakatu. 14 Yama̱ fariseos si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ acxni ̱ taxtuko̱lh tzúculh la̱lix̱ akatli ̱koy la̱ntla̱ natlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ namakni ̱ko̱y Jesús.

30 C-xlatama̱t Jesús kantáxtulh hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nani ̱t profeta Isaías 15 Jesús cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xlacapa̱stacma̱kó̱ fariseos, huata xlá̱ tatampú̱ xtulh, alh a̱lacatanu̱. Luhua lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat sta̱laniko̱lh, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y tajátat xlá̱ xma̱pacsama̱kó̱. 16 Acxni ̱ xlá̱ xma̱pacsako̱y, luhua li ̱huana̱ xuaniko̱y pi ̱ ni ̱ ta̱ji ̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ xtlahuay tlanca li ̱ca̱cni. 17 Yuma̱ hua̱ntu̱ xqui ̱taxtuma̱ c-xlatama̱t huá̱ chuná̱ lí ḻ alh laqui ̱mpi ̱ xli ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ tili ̱chihuíṉ alh maka̱sa quilhtamacú̱ profeta Isaías acxni ̱ na̱má̱ tihua̱: 18 “Quit cca̱ma̱lakacha̱nimá̱n quilacscujni ̱ hua̱nti ̱ clacsacni ̱t, luhua cpa̱xqui ̱y, chu̱ xli ̱ca̱na̱ cli ̱pa̱xuhuay caj xpa̱lacata. Quit nacma̱xqui ̱y xli ̱pacs xli ̱tlihuaka quispíritu, chu̱ quintalacapa̱stacni ̱, laqui ̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ lacatancs nali ̱akchihui ̱naniko̱y hua̱ntu̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ xtalacapa̱stacni Dios xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat. 19 Xlá̱ ni ̱ catiaklhu̱ huá̱t nalh, chu̱ na̱ ni ̱ pixtlanca̱ catichihuí ̱nalh, chu̱ ni ̱ pixtlanca̱ catiakchihui ̱nantá̱yalh ca̱tijí ̱n laqui ̱mpi ̱ fuerza̱ natlahuaniy pi ̱ pacs nakaxmatniko̱y. 20 Xlá̱ li ̱pa̱xuhu namakta̱yalé̱n hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ kantum ká̱ti ̱t hua̱ntu̱ talacchuntatahuilani ̱t, chu̱ laktzanka̱ni ̱t xlatáma̱t; chu̱ na̱ ni ̱ pala catilactlahuánilh xtalacapa̱stacni ̱ yama̱ hua̱nti ̱ a̱takalán li ̱pa̱huán, hua̱mpi ̱ fuerza̱ natlahuaniy pi ̱ li ̱huana̱ cataca̱xtahui ̱ hua̱ntu̱ xatla̱n xtalacapa̱stacni Dios u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, 21 chu̱ xa̱huá̱ xli ̱pacs ti ̱ xala cani ̱hua̱ ca̱chiqui ̱ní ̱n nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ nakalhkalhi ̱tahuilakoy,

31

SAN MATEO 12 sa̱mpi ̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ huá̱ nalakma̱xtuko̱y.”

Li ̱ya̱huacán Jesús pi ̱ huá̱ ta̱scujma̱ akskahuiní (Marcos 3:20‑30; Lucas 11:14‑23; 12:10)

22 Maktum

quilhtamacú̱ Jesús li ̱minica̱ cha̱tum chixcú ko̱ko̱, chu̱ lakatzí ̱n xuani ̱t, hua̱ chuná̱ li ̱taxtuni ̱t sa̱mpi ̱ xpa̱laktaju̱ ma̱ cspiritu akskahuiní. Puschí ̱ Jesús tima̱tlá̱ni ̱lh; acxni ̱ chú̱ xlá̱ ma̱pacsako̱lh yama̱ chixcú, tla̱n lacahuá̱nalh, chu̱ na̱ tla̱n chihuí ̱nalh. 23 Pacs lanaj xlacahuanko̱ni ̱t li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ucxilhko̱lh, na̱má̱ xuanko̱y: “¿Pi ̱ huatiya cahuá̱ yuma̱ chixcú̱ tali ̱pa̱hu xCam Dios hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t?” 24 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ fariseos kalhakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, chuná̱ huanko̱lh: “Yuma̱ chixcú̱ tla̱n tamacaxtuko̱y cspiritu akskahuiní ̱ sa̱mpi ̱ xlá̱ huá̱ ta̱scujma̱, chu̱ li ̱pa̱huán Beelzebú hua̱nti ̱ xapuxcu akskahuiní, chu̱ huá̱ ma̱xqui ̱ni ̱t xli ̱tlihuaka.” 25 Cha̱nchu̱ Jesús pi ̱ pacs xcatzi ̱y hua̱ntu̱ xlacán xpuhuama̱kó̱, xlá̱ na̱má̱ huaniko̱lh: “Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ caxati ̱cahua̱ xanapuxcun ma̱paksi ̱naní ̱n xala c-aktum tlanca tíyat, lapi ̱ xlacán caj natapa̱pitziko̱y hua̱nti ̱ sta̱lanima̱kó̱, chu̱ xacstucán natzucuy la̱ta̱la̱tlahuako̱y, pus chuná̱ ni ̱ lay tapalhi ̱y yama̱ pu̱ ma̱paksí ̱n, huata caj nala̱lactlahuaya̱huako̱y. Chu̱ na̱ chuná̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n, usu c-aktum chiqui, lapi ̱ caj xankalhí ̱n la̱makasi ̱tzi ̱huilaca̱, ni ̱ lay maka̱s catitapalhi ̱ko̱lh, huata caj nalaclata̱yako̱y. 26 Pus na̱ chuná̱ chú̱ lapi ̱ cha̱tum xlacscujni akskahuiní ̱ ta̱la̱tamacaxtuy xta̱lacscujni, pus caj xacstu la̱ma̱pa̱pitziy. ¿La̱ntla̱ cha̱nú̱ chú̱ natapalhi ̱y xpu̱ ma̱paksi ̱n akskahuiní? 27 Huixín huántit pi ̱ quit ctamacaxtuko̱y cspiritu akskahuiní sa̱mpi ̱ mat huá̱ quima̱xqui ̱ni ̱t xli ̱tlihuaka Beelzebú hua̱nti ̱ luhua xapuxcu akskahuiní; pus lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná, chi ̱nchu̱ yama̱

hua̱nti ̱ mili ̱ma̱kalhtahuaka̱tcán, chu̱ hua̱nti ̱ ca̱ta̱lapulayá̱n, ¿tí ̱ ca̱ma̱xqui ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ tla̱n tamacaxtuko̱y cspiritucan akskahuiní? Pus hua̱ yuma̱ nali ̱akata̱ksá̱tit pi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ luhua mákat aktzanka̱yá̱tit. 28 Hua̱mpi ̱ huata quit ctamacaxtuko̱y cspiritucan akskahuiní sa̱mpi ̱ hua̱ Dios quima̱xqui ̱ni ̱t cSpíritu, chu̱ xli ̱tlihuaka, chu̱ na̱ luhua lacatancs li ̱tasiyuy pi ̱ yama̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ nahuili ̱y u̱ nú̱ ca̱tiyatna̱ aya tzucuni ̱ttá̱ kantaxtuy c-milatama̱tcán. 29 “Na̱ chuna li ̱tum, ¿lá̱ntla̱ cha̱nú̱ natlahuacán natanu̱cana̱chá̱ c-xchic cha̱tum tlihuaka chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ namakkalha̱nancán, hua̱ palapi ̱ ni ̱ xapu̱ lana̱ namakatlajacán, chu̱ li ̱huana̱ nachi ̱huili ̱cán? Lapi ̱ chuná̱ natlahuacán, pus tla̱n namakkalhancán pu̱tum hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y. Pus na̱ chuná̱ la̱ntla̱ quit cmakatlajani ̱t akskahuiní. 30 “Na̱ chuná̱ chú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ quit quinta̱ta̱yay, tamá̱ caj quilaksi ̱tzi ̱niy hua̱ntu̱ quit cli ̱scujma̱, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ acxtum quinta̱ma̱macxtumi ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ quit naclakma̱xtuko̱y, pus huata xlá̱ caj ma̱pa̱pitzima̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱huacá̱ nalaktzanka̱ko̱y. 31 “Pus huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ Dios tla̱n nama̱tzanka̱naniy xli ̱lhu̱ hua xtala̱kalhi ̱n, chu̱ na̱ chuná̱ pu̱tum caxatu̱cahuá̱ tama̱xcajua̱lí ̱n hua̱ntu̱ chihui ̱nanko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ makcatzi cala̱huá̱ nali ̱kalhkama̱nán hua̱ntu̱ lacatancs li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ma̱ Espíritu Santo, pus ni ̱ lay catima̱tzanka̱nanica̱. 32 Na̱ chuná̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ cala̱huá̱ xquili ̱kalhakamá̱nalh, quit Xatalacsacni Chixcú, fuerza̱ ma̱x tla̱n nama̱tzanka̱nanicán xtala̱kalhí ̱n sa̱mpi ̱ caj ni ̱ catzi ̱y, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ makcatzi cala̱hua̱ li ̱xcajnit tachihuí ̱n nali ̱kalhkama̱nán hua̱ntu̱ xlá̱ luhua lacatancs catzi ̱y pi ̱ hua̱ xtascujut Espíritu

SAN MATEO 12 Santo, ¿lá̱ntla̱ chá̱ nama̱tzanka̱nanicán ca̱quilhtamacú̱, usu hua̱ntu̱ mima̱chá̱ a̱li ̱sta̱lh? Akatum quihui ̱ li ̱talakapasa̱ xtahuácat (Lucas 6:43‑45)

33 “Huá̱ cali ̱ucxílhtit

akatum quihui ̱ pi ̱ lapi ̱ tla̱n quihui, pus tuncán talakapasa sa̱mpi ̱ luhua lacuán tahuacay xtahuácat; hua̱mpi ̱ lapi ̱ akatum quihui ̱ ni ̱tlá̱n, na̱ chuná̱ ni ̱ lacuán tahuacay xtahuácat; sa̱mpi ̱ akatum quihui ̱ huá̱ li ̱talakapasa̱ xtahuácat. 34 Quit luhua lacatancs cca̱lakapasá̱n sa̱mpi ̱ huixín akskahuinaná̱tit. ¡Luhua xta̱chuná̱ minta̱yatcán la̱ntla̱ laclix̱ cajnit lu̱ hua̱ hua̱ntu̱ tze̱k xcananko̱y! ¿Lá̱ntla̱ chú̱ tla̱n nali ̱chihui ̱naná̱tit lacuan tachihuí ̱n pala antá̱ c-minacu̱cán luhua xli ̱ca̱na̱ lix̱ cájnit li ̱catzi ̱yá̱tit? ¿Sa̱mpi ̱ cha̱tum chixcú̱ huá̱ li ̱chihui ̱nán c-xquilhni ̱ hua̱ntu̱ xtalacapa̱stacni ̱ kalhi ̱y c-xnacú̱? 35 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n, hua̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ lacuan tachihuí ̱n sa̱mpi ̱ pacs huá̱ huí ̱ c-xnacú̱. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ luhua lix̱ cájnit xtapuhuá̱n, hua̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ laclix̱ cájnit sa̱mpi ̱ pacs hua̱ntu̱ ni ̱ lacuan huí ̱ c-xnacú̱. 36 Hua̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱cán tachixcuhuí ̱tat tu̱ tlahuako̱ni ̱t, xli ̱pacs la̱ntla̱ cha̱tunu̱ nama̱sta̱ko̱y cue̱nta̱ la̱ntla̱ caj lakahuán chihui ̱nanko̱ni ̱t. 37 Sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata la̱ntla̱ kalhatunu mintachihui ̱ncán hua̱ntu̱ naca̱ma̱kalhapali ̱caná̱tit huixín, naca̱li ̱putza̱nanicaná̱tit, chuná̱ chú̱ naca̱ma̱catzi ̱ni ̱caná̱tit lapi ̱ ni ̱tú̱ li ̱piná̱tit cue̱nta̱, usu huí ̱ tu̱ nali ̱tamakstuntlahuayá̱tit.” Huí ̱ ti ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱pa̱huán Jesús, caj xli ̱lakasta̱namputún lactlanca li ̱ca̱cni ̱ tu̱ tlahuama̱ (Marcos 8:12; Lucas 11:29‑32)

38 Maktum,

makapitzi ̱n fariseos, chu̱ laktzokqui ̱naní ̱n lakminko̱lh Jesús, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh:

32 ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quin clacasquina̱hu pi ̱ huix xtlahua̱ aktum tlanca li ̱ca̱cni tatlahu laqui ̱mpi ̱ xacli ̱ucxilhui ̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios macamini ̱tán. 39 Jesús na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Luhua xaaktzanká̱n lapá̱tit huixín u̱ nú̱ ca̱quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua laclix̱ cájnit mintapuhua̱ncán, na̱ xali ̱kama̱n tlahuananí ̱n, huixín lacasquiná̱tit cactláhualh aktum tlanca li ̱ca̱cni tatlahu laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huaná̱tit. Hua̱mpi ̱ quit ni ̱tú̱ cactica̱li ̱ma̱lakasta̱ní ̱n hua̱ntu̱ huixín ucxilhputuná̱tit, huata xatlá̱n caj huá̱ nacca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱yá̱n aktum tatlahu xta̱chuná̱ hua̱ntu̱ Dios titláhualh c-xlatama̱t profeta Jonás. 40 Pus chuná̱ la̱ntla̱ Jonás xtaju̱ ma̱ aktutu quilhtamacú̱, chu̱ aktutu tzi ̱sní ̱ c-xpu̱ lacni tlanca squi ̱ti, na̱ chuná̱ chú̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ aktutu quilhtamacú̱, chu̱ aktutu tzi ̱sní ̱ ctaju̱ ma̱ nahuán c-xtampu̱ n tíyat. 41 Acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios nata̱tlahuako̱y xcue̱ntajcán tachixcuhuí ̱tat, yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Nínive, xlacán nata̱yako̱y c-xlacati ̱n Dios, chu̱ naca̱ma̱lacapu̱ ko̱yá̱n huixín, sa̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ Jonás li ̱akchihui ̱naniko̱lh xtachihui ̱n Dios, xlacán tilakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán; huá̱ hua̱ntu̱ huixín ni ̱ lay tlahuayá̱tit, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ u̱ nú̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ tlak tlanca̱ kalhi ̱y xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ Jonás. 42 Na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ xli ̱hui ̱ puxcu̱ na pusca̱t hua̱nti ̱ maka̱n xma̱paksi ̱nán c-aktum tíyat c-sur huanicán Sheba, xlá̱ na̱ nata̱yay c-xlacati ̱n Dios acxni ̱ naca̱ta̱tlahuacaná̱tit mincuentajcán mili ̱pacscán hua̱nti ̱ lapá̱tit la̱nchuj quilhtamacú̱, yama̱ reina pusca̱t na̱ naca̱makstuntlahuayá̱n, sa̱mpi ̱ ma̱squi luhua mákat xuani ̱t c-xtíyat hua̱mpi ̱

SAN MATEO 12​, ​13

33 fuerza̱ tímilh laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniy xtachihuí ̱n la̱ntla̱ xkalhi ̱y xli ̱skalala xamaka̱n rey Salomón, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ pala tzinú̱ quinkaxpatniputuná̱tit ma̱squi u̱ nú̱ ca̱ta̱chihui ̱namá̱n cha̱tum hua̱nti ̱ tlak tlanca̱ xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ yama̱ rey Salomón. Hua̱nti ̱ xli ̱maktuy pa̱laktaju̱y cspiritu akskahuiní tlak luhua li ̱xcájnit huan xtapuhuá̱n (Lucas 11:24‑26)

43 “Acxni ̱ cspiritu

akskahuiní ̱ ma̱makaxtaknicán cha̱tum chixcú̱ xlá̱ an putzay a̱lacatanu̱ anta̱ni ̱ tla̱n natahuilay, chu̱ an lata̱kchokoy anta̱ni ̱ mákat; hua̱mpi ̱ huata acxni ̱ ni ̱ ta̱ksa̱ chuná̱ puhuán: 44 ‘Huata xatlá̱n nactaspitpalay c-quínchic anta̱ni ̱ ctaxtuni ̱tanchá.’ Acxni ̱ chú̱ xlá̱ chimpalay, ma̱noklhuy yama̱ chixcú̱ xta̱chuná̱ aktum chíqui hua̱ntu̱ caj chunata yá̱, chu̱ ni ̱tú̱ huilakó̱, xa̱huá̱ li ̱huana̱ ma̱ca̱qui ̱nancani ̱t, chu̱ palhnancani ̱t. 45 Puschí ̱ huata xlá̱ lacapala̱ an tiyako̱y a̱kalhatujun xta̱spíritu̱ hua̱nti ̱ a̱tzinú̱ luhua laclix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y, chu̱ antá̱ pu̱tum anko̱y tahuilako̱y c-xlatáma̱t yama̱ chixcú. Huá̱ chú̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ aya xtatla̱ni ̱ni ̱t, ca̱x a̱tzinú̱ luhua laclix̱ cájnit huan xtapuhuá̱n ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ xakasiya̱. Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ na̱ pacs chuná̱ nacaakspulayá̱n huixín hua̱nti ̱ la̱nchu̱ quilhtamacú̱ u̱ nú̱ lapá̱tit, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ ni ̱ lay quili ̱pa̱huaná̱tit.” Xtzi, chu̱ xli ̱nata̱lán putzako̱y laqui ̱mpi ̱ nata̱chihui ̱nanko̱y Jesús (Marcos 3:31‑35; Lucas 8:19‑21)

46 Jesús

chunacú̱ cxakatli ̱ma̱kó̱ chixcuhuí ̱n c-chiqui ̱ antani ̱ xuí ̱ acxni ̱ chinko̱lh xtzi, chu̱ makapitzi ̱n xli ̱nata̱lán, xlacán xta̱chihui ̱namputunko̱y, chu̱ antá̱ ta̱yako̱chá̱ c-quilhtí ̱n. 47 Cha̱tum chixcú̱ huánilh Jesús:

―Mintzí, chu̱ makapitzi ̱n mili ̱nata̱lán a̱ya̱ko̱chá̱ c-quilhtí ̱n, ta̱chihui ̱namputunko̱yá̱n. 48 Hua̱mpi ̱ huata xlá̱ kálhti ̱lh hua̱nti ̱ chuná̱ ma̱catzí ̱ni ̱lh, huánilh: ―¿Tí ̱ yuma̱ quintzí, chu̱ tí ̱ yuma̱ luhua quili ̱nata̱lán? 49 Huata xlá̱ huá̱ laklaca̱n ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ na̱má̱ huá̱: ―Hua̱ yumá̱ quintzí, xa̱hua̱ quili ̱nata̱lán. 50 Sa̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ hua̱nti ̱ natlahuako̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Quintla̱t hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ tamá̱ quinta̱lá, chu̱ na̱ hua̱ quintzí. Xatakalhchihuí ̱n xla cha̱tum chana̱ná

13

(Marcos 4:1‑9 Lucas 8:4‑8)

Huatiya̱ yuma̱ quilhtamacú̱ Jesús táca̱xli ̱ c-chiqui, chu̱ táxtulh alh c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná. Antá̱ titahui ̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat xtachihui ̱n Dios. 2 Hua̱mpi ̱ cumu luhua lhu̱ hua̱ la̱ntla̱ tamacxtumi ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱, huata xatlá̱n táju̱ lh c-aktum pu̱tacutnu, antá̱ culucs tahui ̱, hua̱nchú̱ a̱makapitzí ̱n la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ antá̱ ta̱yako̱lh c-xquilhtu̱ n chúchut laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniko̱y xtachihuí ̱n. 3 Jesús lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li x ̱ akatli ̱ko̱lh caj takalhchihuí ̱n, chu̱ na̱ huaniko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Maktum quilhtamacú̱ cha̱tum chana̱ná̱ alh chán xatalhtzi xli ̱chánat. 4 Cha̱nchu̱ la̱ntla̱ xchana̱nanti ̱lhay makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ c-tiji; caj li ̱puntzú̱ minko̱chá̱ lactzu̱ spu̱ n, chu̱ sacuaqui ̱ko̱lh. 5 Chi ̱nchu̱ makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ ca̱chihuixni ̱ anta̱ni ̱ ni ̱tú̱ xkalhi ̱y tíyat anta̱ni ̱ nama̱ti ̱ju̱ ko̱y xtankáxe̱k. Yama̱ li ̱chánat lacapala̱ pulhli ̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ xkalhi ̱y tíyat. 6 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ taxtuchi ̱ chichiní, chu̱ li ̱pe̱cua̱ tzúculh akchichín, lacapala̱ sca̱cli sa̱mpi ̱ ni ̱ li ̱huana̱ xma̱ti ̱ju̱ ni ̱t

SAN MATEO 13 xtankáxe̱k. 7 Makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ ca̱lhtucu̱ ní ̱n; yama̱ lhtucú̱ n la̱li ̱huán stacli, chu̱ ma̱aklankanu̱ ko̱lh. 8 Hua̱mpi ̱ huata makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ c-xatla̱n tíyat, chu̱ acxni ̱ stacko̱lh luhua lhu̱ hua̱ tahuácalh xalí ẖ uat; makapitzi ̱n tachaná̱n huí ̱ tu̱ xkalhi ̱y ma̱x pala aktum ciento xtalhtzi caj la̱ntla̱ akatum xaquihui, makapitzí ̱n pala tutumpuxam, chu̱ makapitzí ̱n ma̱x pala puxamaca̱hu caj la̱ntla̱ akatunu tachaná̱n. 9 ¡Lapi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit mili ̱akahua̱ncán pus li ̱huana̱ cakaxpáttit laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱ma̱akata̱ksni ̱putuná̱n!” Jesús huan xatú̱ xpa̱lacata li ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ lactzu̱ takalhchihuí ̱n (Marcos 4:10‑12; Lucas 8:9‑10)

10 Caj

li ̱puntzú̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t Jesús laktalacatzuhui ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱, chu̱ na̱má̱ tikalhasquinko̱lh: “¿Tú̱ xpa̱lacata acxni ̱ huix ma̱siyuniko̱ya̱ tachixcuhuí ̱tat xtachihui ̱n Dios caxatu̱cahuá̱ li ̱ma̱xtuniko̱ya̱ mintachihuí ̱n, sa̱mpi ̱ huix catzi ̱ya̱ pi ̱ tzinú̱ tuhua̱ naakata̱ksko̱y?” 11 Cha̱nchu̱ xlá̱ kalhtí ̱nalh, huaniko̱lh: “Huixín xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios ca̱ma̱catzi ̱ni ̱putuná̱n, laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksá̱tit la̱ntla̱ xlá̱ lacapa̱stacni ̱t nahuili ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t u̱ nú̱ ca̱tiyatna, hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ quista̱laniko̱y, xlacán ni ̱ lay akata̱ksko̱y la̱ntla̱ luhua naqui ̱taxtuy. 12 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱tzaksay akata̱ksa̱ yuma̱ xatla̱n talacapa̱stacni, hua̱ntu̱ kalhi ̱y ta̱kata̱ksni a̱tzinú̱ nama̱li ̱hua̱ca̱nicán, chu̱ a̱tzinú̱ pacs nakalhi ̱y; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱tzaksaputún cacátzi ̱lh, pi ̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y namaklhti ̱cán hasta ma̱squi caj xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ tzinú̱ ta̱kata̱ksni ̱ kalhi ̱y. 13 Pus huachá̱ xpa̱lacata cli ̱ma̱xtunikoy caxatu̱cahuá̱ hua̱ntu̱ tzinú̱ tuhua̱ nali ̱akata̱ksko̱y

34 acxni ̱ quit clix̱ akatli ̱ko̱y, laqui ̱mpi ̱ ma̱squi kaxmatko̱y quintachihuí ̱n chunatiya tamakaxtakko̱y la̱mpala ni ̱tu̱ kaxmatko̱ni ̱t, chu̱ ma̱squi xlacán ucxilhma̱kó̱ hua̱ntu̱ quit cma̱kantaxti ̱ma̱, chunatiya tamakaxtakko̱y la̱mpala ni ̱tú̱ ucxilhko̱ni ̱t. 14 Pus antá̱ chú̱ c-xlatama̱tcán yuma̱ chixcuhuí ̱n li ̱kantaxtuy hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tili ̱chihuí ̱nalh profeta Isaías acxni ̱ na̱má̱ huá̱: ‘Yuma̱ tachixcuhuí ̱tat ma̱squi cakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ lacuan tastacya̱hu, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ catiakata̱ksko̱lh; ma̱squi na̱ caucxilhko̱lh lactlanca li ̱ca̱cni quintatlahu, hua̱mpi ̱ chunatiya natamakaxtakko̱y la̱mpala ni ̱tú̱ ucxilhko̱ni ̱t. 15 Xnacu̱can yuma̱ tachixcuhuí ̱tat luhua xli ̱ca̱na̱ tzaca̱tlako̱ni ̱t; ma̱squi xlacán kaxmatko̱y hua̱mpi ̱ ni ̱ lay akata̱ksko̱y, ma̱squi luhua kalhi ̱ko̱y xlakastapucán chunatiya la̱ntla̱ lakatzí ̱n lama̱kó̱. Hua̱mpi ̱ chuná̱ akspulako̱ni ̱t sa̱mpi ̱ ma̱n xlacán chuná̱ lacasquinko̱ni ̱t pi ̱ ni ̱ cali ̱lacahua̱nanko̱lh xlakastapucán, chu̱ na̱ ni ̱ cali ̱kaxmatko̱lh xtaka̱ncán, chu̱ na̱ ni ̱ pala cali ̱akata̱ksko̱lh xnacu̱cán. Huá̱ xacstucán le̱nko̱y cui ̱nta̱ lapi ̱ talakaspitta̱yako̱y, chu̱ quili ̱pa̱huanko̱y laqui ̱mpi ̱ quit naclakalhamanko̱y, chu̱ nacma̱pacsako̱y xli ̱stacnacán.’ 16 “Hua̱mpi ̱ luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu huixín sa̱mpi ̱ kalhi ̱yá̱tit milakastapucán, chu̱ li ̱ucxilhá̱tit hua̱ntu̱ ctlahuay, na̱ kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán, chu̱ li ̱kaxpatá̱tit quintachihuí ̱n. 17 Sa̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lhu̱ hua̱

SAN MATEO 13

35 profetas, chu̱ lacuan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ maka̱n quilhtamacú̱ qui ̱latama̱ko̱chi, hua̱ xlacán na̱ luhua xucxilhputunko̱y hua̱ntu̱ huixín la̱nchú̱ ucxilhpá̱tit, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ ucxilhko̱lh; na̱ xkaxmatputunko̱y hua̱ntu̱ huixín la̱nchú̱ kaxpatpá̱tit hua̱mpi ̱ huata xlacán ni ̱ ma̱xqui ̱ko̱ca̱ quilhtamacú̱ nakaxmatko̱y. Jesús ma̱akata̱ksni ̱nán xatú̱ luhua huamputún xatakalhchihuí ̱n chana̱ná (Marcos 4:13‑20; Lucas 8:11‑15)

18 “Huixín

luhua li ̱huana̱ cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ cuani ̱t yuma̱ takalhchihui ̱n xla cha̱tum chana̱ná: 19 Yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ c-tiji, chu̱ sacuaqui ̱ko̱lh lactzu̱ spu̱ n, huá̱ cli ̱ma̱xtuy caxati ̱cahuá̱ ti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, chu̱ la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín nalatama̱ko̱y c-xasa̱sti xtapáksi ̱t. Xlacán kaxmatko̱y, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh mina̱chá̱ akskahuiní chú̱ ma̱pa̱nu̱ niy yama̱ lacuan tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xchancani ̱t c-xnacu̱cán. 20 Chi ̱nchu̱ yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ ca̱lacchihuixni, huá̱ cli ̱ma̱xtuy yama̱ ti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, xli ̱ca̱na̱ luhua aktum tapa̱xuhuá̱n ca̱najlako̱y, lakati ̱ko̱y, chu̱ tla̱n tlahuako̱y. 21 Hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ luhua pu̱ lhmá̱n xkalhi ̱y xtankáxe̱ka, ni ̱ luhua maka̱s makapalako̱y, acxni ̱ chú̱ min tu̱ nali ̱talactuhuajko̱y, usu huí ̱ ti ̱ soka̱li ̱ko̱y caj xpa̱lacata li ̱pa̱huanko̱y xtachihui ̱n Dios, tzucuy li ̱puhuanko̱y, huata tu̱ xlacán tlahuako̱y xatlá̱n tuncán talacapa̱nu̱ ko̱y. 22 Chi ̱nchu̱ yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ ca̱lhtucu̱ ní ̱n xlacán huá̱ li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ kaxmatko̱y hua̱mpi ̱ huata a̱tzinú̱ li ̱ta̱katzanka̱ko̱y catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ caj xala ca̱tuxá̱huat, la̱ntla̱ nakalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n, chu̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu nalatama̱ko̱y, pus chuná̱ li ̱ta̱kskahuitama̱ko̱y pu̱tum hua̱ntu̱ xlacán lakati ̱ko̱y, caj chuna̱ na̱má̱

li ̱ma̱aklankanu̱ ko̱y tu̱ catzi ̱ko̱y xtapaksi ̱t Dios, ni ̱ ma̱xqui ̱ko̱y talacasquín ma̱sta̱y xtahuácat c-xlatama̱tcán. 23 Hua̱mpi ̱ yama̱ tachaná̱n hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ c-xatla̱n tíyat, huá̱ xlacán li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ kaxmako̱y, chu̱ na̱ akata̱ksko̱y xtachihui ̱n Dios, xlacán tlahuako̱y hua̱ntu̱ antá̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱y, tapalhi ̱niko̱y, lhu̱ hua̱ chú̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱siyuko̱y xatahuácat. Makapitzí ̱n xta̱chuná̱ yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ ma̱sta̱ko̱lh aktum ciento xtalhtzi caj la̱ntla̱ta akatum, chu̱ makapitzí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ ma̱sta̱ko̱lh tutumpuxam, chu̱ puxamaca̱hu.” Xatakalhchihuí ̱n li ̱xcajnit lactzu̱ tuhuá̱n c-xlaksti ̱pa̱ncan xatla̱n tachaná̱n 24 Jesús na̱ tili x ̱ akatli ̱ko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Yuma̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱tzuqui ̱putún u̱ nú̱ ca̱tiyatna, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ lacuan li ̱chánat hua̱ntu̱ cha̱tum chixcú̱ chálh c-xpú̱cuxtu. 25 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ tzí ̱sualh pacsá clhtatama̱ko̱ca̱, ca̱tzi ̱sní ̱ tze̱k tanu̱chi ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ csi ̱tzi ̱niy xpu̱chiná̱ pú̱cuxtu, chu̱ antá̱ xlá̱ tzúculh xpuyumakán catu̱cahuá̱ hua̱ntu̱ ni ̱ lacuan tachaná̱n c-xlaksti ̱pa̱ncan trigo̱; acxni ̱ chuná̱ tlahuako̱lh lacapala̱ alh. 26 Acxni ̱ yama̱ trigo̱ stacli, chu̱ tzúculh tahuacay xtahuácat, na̱ hasta acxnicú̱ tzúculh tasiyuy xani ̱ma̱ caj xachunata tuhuá̱n. 27 Cscujní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ cscujma̱kó̱, lacapala̱ anko̱lh huaniko̱y xma̱la̱nacán: ‘Tla̱ti, lapi ̱ caj xlakstu trigo̱ tíchanti ̱ yuma̱ c-mipú̱cuxtu, ¿ní ̱ chú̱ minchá̱ yama̱ xalix̱ cajnit li ̱chánat?’ 28 Xpu̱chiná̱ yama̱ tachaná̱n, na̱má̱ huaniko̱lh: ‘Huá̱ cha̱tum ti ̱ luhua quinca̱si ̱tzi ̱niyá̱n chuná̱ quinca̱tlahuani ̱tán.’ Xlacán huanipalako̱lh: ‘¿Lá̱ntla̱ chí ̱ Huana? ¿Pi ̱ lacasquina̱ pi ̱ cana̱hu pulhumakana̱hu tama̱ lix̱ cájnit tuhuá̱n?’ 29 Hua̱mpi ̱ xlá̱ huaniko̱lh: ‘Ni ̱ chuná̱ catlahuátit,

SAN MATEO 13 ¿chá̱mpala xamaktum acxni ̱ huixín pulhupá̱tit nahuán tuhuá̱n na̱ napulhuyá̱tit yama̱ trigo̱? 30 Huata xatlá̱n lacxtum castacko̱ka̱lh hasta acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ pu̱tum nama̱macxtumi ̱cán quintachaná̱n, acxnicú̱ nacuaniko̱y scujní ̱n pi ̱ xapu̱ lh huá̱ napulhuko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ xatla̱n tuhuá̱n, na̱ tanuj napa̱chi ̱cán laqui ̱mpi ̱ nalaclhcuyuhuili ̱cán. Ali ̱sta̱lh chú̱ nama̱macxtumi ̱cán trigo̱, li ̱huana̱ nama̱qui ̱cán xlá.’” Xatakalhchihui ̱n xali ̱chanat mostaza (Marcos 4:30‑32; Lucas 13:18‑19)

31 Jesús

na̱ tilix̱ akatli ̱palako̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Yama̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱tzuqui ̱ma̱ ca̱tiyatna, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ staca̱ yama̱ aktum xali ̱chanat quihui ̱ hua̱ntu̱ huanicán mostaza, acxni ̱ cha̱tum chixcú̱ chán c-xpú̱cuxtu. 32 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ yuma̱ xtalhtzi quihui ̱ hua̱ntu̱ tlak luhua actzú̱, acti ̱ná̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n tachaná̱n hua̱ntu̱ lactlanca stacko̱y, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, acxni ̱ xlá̱ lacapala̱ pun, chu̱ na̱ lacapala̱ tzucuy staca, hasta tlanca quihui ̱ huan; chu̱ luhua lhu̱ hua̱ kalhi ̱y xpakaní ̱n, chu̱ hasta lactzu̱ spu̱ n hua̱ntu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n antá̱ xlacán tla̱n tlahuay xma̱sakacán c-xpakaní ̱n.” Xatakalhchihui ̱n levadura 33 Na̱

(Lucas 13:20‑21)

tilix̱ akatli ̱palako̱lh yuma̱ aktum li ̱tum takalhchihuí ̱n, huaniko̱lh: “Huá̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱tzuqui ̱ma̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna̱ luhua xta̱chuná̱ nata̱kahuani ̱y la̱ntla̱ lay actzu̱ levadura acxni ̱ cha̱tum pusca̱t ta̱lakuilhapa̱spita̱ xcaxtala̱squítit tu̱ tipú̱ lhca̱lh pa̱tutu. Yama̱ levadura lacatzucu̱ tzucuy tlahuay xtascújut hasta acxni ̱ ma̱paklhako̱y xli ̱pacs xli ̱tlanca̱ yama̱ xatalakmun xcaxtala̱squítit.”

36 Jesús ma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ titzokuíli ̱lh profeta Isaías (Marcos 4:33‑34)

34 Cha̱nchu̱

Jesús acxni ̱ cxakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, ankalhí ̱n caj catu̱ huá̱ xli ̱ma̱xtuniko̱y xtakalhchihuí ̱n, niucxni ̱ tú̱ xlix̱ akatli ̱ko̱y lapi ̱ ni ̱ huí ̱ tú̱ nali ̱ma̱xtuniko̱y. 35 Pus huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ tili ̱chihuí ̱nalh profeta Isaías acxni ̱ chuná̱ tzóknu̱ lh c-xlibro̱: “Acxni ̱ quit nacxakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ nacli ̱ma̱lacastucniko̱y quintachihuí ̱n; lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ lacuan talacapa̱stacni ̱ nacuán hua̱ntu̱ xta̱ktze̱ktahuilani ̱t hasta la̱ntla̱ Dios tima̱lacatzúqui ̱lh ca̱tuxá̱huat.” Jesús ma̱lacatancsay hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán xali ̱xcajnit tuhuá̱n. 36 Acxni ̱ Jesús huaniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n pi ̱ caanko̱lhá̱ c-xchiccán, xlá̱ na̱ ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ natamakaxtakko̱y. Acxni ̱ cha̱nko̱lh, xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t na̱má̱ huaniko̱lh: “Xtlahua̱ tlanca li ̱tlá̱n, xquinca̱huani ̱ hua̱ntu̱ ma̱akata̱ksni ̱namputún yama̱ xatakalhchihui ̱n lix̱ cajnit tuhuá̱n hua̱ntu̱ xpulhni ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncan xalacsuan li ̱chánat hua̱ntu̱ xchancani ̱t c-pú̱cuxtu.” 37 Huata xlá̱ na̱má̱ huaniko̱lh: “Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ chalh xatla̱n li ̱chánat, pus huatiya̱ quit Xatalacsacni Chixcú. 38 Chi ̱nchu̱ hua̱ pú̱cuxtu, pus huá̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat. Yama̱ xatla̱n li ̱chánat huá̱ li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ ca̱najlako̱ni ̱t quintachihuí ̱n, chu̱ tapaksi ̱niko̱y Dios; chi ̱nchu̱ hua̱ xali ̱xcajnit tuhuá̱n huá̱ xlacán li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y akskahuiní. 39 Chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ luhua si ̱tzi ̱niy xpu̱china tachaná̱n, pus huatiya̱ li ̱taxtuy akskahuiní.

37 Yama̱ li ̱xká̱nat huá̱ huaniputún la̱ntla̱ nasputa̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat; chu̱ yuma̱ xka̱naní ̱n hua̱nti ̱ namacaminko̱cán laqui ̱mpi ̱ nama̱macxtumi ̱ko̱y hua̱ntu̱ ya̱kó̱ xalí ̱xka̱t, pus xlacán hua̱ ángeles. 40 Na̱ chuná̱ tu̱ ma̱akspuli ̱cán ni ̱tla̱n tuhuá̱n acxni ̱ naxka̱nancán, pu̱lh huá̱ li ̱cúxtut pulhucán, li ̱huana̱ ma̱macxtumi ̱cán, chu̱ lhcuyucán, pus na̱ chuná̱ chú̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ nasputcán ca̱tuxá̱huat. 41 Quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacma̱lakacha̱ko̱y quiángeles laqui ̱mpi ̱ nama̱macxtumi ̱ko̱y xli ̱pacs yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ma̱tlahui ̱ko̱y tala̱kalhí ̱n a̱makapitzí ̱n, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ luhua lacli ̱xcájnit xtapuhua̱ncán. 42 Xlacán antá̱ natamacapu̱ ko̱cán c-tlanca lhcúya̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ natasako̱y, chu̱ nama̱lacsa̱ni ̱ko̱y xtatzancán caj xpa̱lacata xtapa̱ti ̱ncán. 43 Chi ̱nchu̱ yamá̱ hua̱nti ̱ tlahuako̱ni ̱t hua̱ntu̱ xatla̱n tatlahu c-xlatama̱tcán xlacán li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ namacaxkaka̱nanko̱ya̱chá̱ c-xpu̱ma̱paksi ̱n Quintla̱tican Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ chichiní. ¡Lapi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit mili ̱akahua̱ncán pus li ̱huana̱ cakaxpáttit laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱ma̱akata̱ksni ̱putuná̱n! Xtapaksi ̱t Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlanca tamacú̱n hua̱ntu̱ caj xalán ta̱ksa̱ cha̱tum 44 “Hua̱nti ̱ huacu kaxmata̱ pi ̱ li ̱chihui ̱nancán xasa̱sti xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ luhua lakati ̱y, pus xlá̱ luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ta̱ksa̱ aktum lhu̱ hua tumi ̱n, pacs xla oro, hua̱ntu̱ xma̱acnu̱cani ̱t c-aktum pú̱cuxtu. Acxni ̱ cátzi ̱lh pi ̱ chuná, huata xlá̱ lacapala̱ ma̱acnu̱palay, chá̱pa̱xuhua̱na̱ taspita̱ c-xchic, pacs sta̱ko̱y hua̱ntu̱ xkalhi ̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n chú̱ natama̱huay yama̱ pú̱cuxtu. Xtapaksi ̱t Dios xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ aktum tapala̱xla perla 45 “Na̱ chuna li ̱tum yama̱ hua̱nti ̱ huacu kaxmata̱ la̱ntla̱ li ̱chihui ̱nancán

SAN MATEO 13 xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios, chu̱ xlá̱ luhua lakati ̱y, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ sta̱nán, chu̱ tama̱huanán, chu̱ putzatla̱huán lacuan perlas, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xalacuán. 46 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ chú̱ naqui ̱ta̱ksa̱ aktum hua̱ntu̱ luhua xatlá̱n, chu̱ xlá̱ tancs catzi ̱y pi ̱ hua̱ yumá̱ luhua xatapala̱xla, huata lacapala̱ taspita̱ c-xchic, sta̱ko̱y pacs la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n chú̱ natama̱huay yama̱ xatla̱n perla. Xtapaksi ̱t Dios na̱ luhua xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tza̱lh 47 “Yama̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios na̱ luhua xta̱chuná̱ naqui ̱taxtuy la̱ntla̱ tza̱lh acxni ̱ muju̱cán c-ta̱kaya̱huaná, chu̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua̱ caxatu̱cahua̱ squi ̱ti, pacs pu̱chipacán. 48 Acxni ̱ chú̱ tatzamay tza̱lh la̱ntla̱ lhu̱ hua squi ̱ti ̱ xtaju̱ ni ̱tanchá, yama̱ squi ̱ti ̱naní ̱n, xuatacutuko̱y c-xquilhtu̱ n chúchut, antá̱ chú̱ xlacán culucs lakatahuilako̱y tzucuy lacsacko̱y squi ̱ti. Hua̱ntu̱ xalacuan squi ̱ti ̱ li ̱huana̱ pu̱ ma̱qui ̱ko̱y pakxu, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ xalacuán, ni ̱ le̱nko̱y, huata caj makanko̱y. 49 Pus na̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ nasputa̱ ca̱tuxá̱huat, naminko̱ya̱chá̱ ángeles c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ nama̱pa̱pitziko̱cán hua̱nti ̱ laclix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ lacuán xtapuhua̱ncán. 50 Huá̱ chú̱ yamá̱ hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cájnit kalhi ̱ko̱y xtapuhua̱ncán, pus huá̱ namaca̱nko̱cán c-lhcúya̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱lacsa̱ni ̱y, usu nala̱lix̱ cay xtatzancán caj xpa̱lacata yama̱ li ̱pe̱cua tapa̱tí ̱n.” Luhua li ̱pa̱xuhu hua̱nti ̱ pacs akata̱ksko̱y xtapaksi ̱t Dios 51 Jesús na̱má̱ kalhasquinko̱lh hua̱nti ̱ cxakatli ̱ma̱kó̱: ―¿Pi ̱ pacs akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ quit cca̱huanimá̱n? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Cakata̱ksa̱hu, tla̱ti.

SAN MATEO 13​, ​14 52 Huata xlá̱ na̱má̱ huanipalako̱lh: ―Lapi ̱ chuná, pus mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ luhua li ̱huana̱ li ̱kalhtahuakani ̱t hua̱ntu̱ la̱ntla̱ xuí ̱ xamaka̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ lapi ̱ na̱ lakapasma̱ xli ̱pacs la̱ntla̱ aksti ̱tum nali ̱latama̱ya̱hu c-xasa̱sti xtapáksi ̱t, pus luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ cha̱tum ma̱tamacu̱ nú̱ hua̱nti ̱ xpu̱china aktum tlanca chiqui ̱ anta̱ni ̱ ma̱qui ̱ni ̱t xtalacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ ni ̱ xma̱n huá̱ catzi ̱y la̱ntla̱ nama̱siyuniko̱y a̱makapitzí ̱n hua̱ntu̱ xamaka̱n talacapa̱stacni, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱huá̱ catzi ̱y la̱ntla̱ acxtum ta̱ma̱lacastuca̱ hua̱ntu̱ la̱nchú̱ cma̱siyuma̱ xasa̱sti talacapa̱stacni.

Jesús ampalay c-xca̱chiqui ̱n Nazaret (Marcos 6:1‑6; Lucas 4:16‑30)

53 Acxni ̱ Jesús

ma̱katspútulh yuma̱ takalhchihuí ̱n tíalh a̱lacatanu̱. 54 Cha̱nchu̱ antá̱ cha̱lh luhua c-xca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ cstacni ̱t. Antá̱ chú̱ tzúculh li ̱akchihui ̱nán xtapaksi ̱t Dios c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos hua̱ntu̱ xuí ̱ antá, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xkaxmatnima̱kó̱, caj cacs xli ̱lacahuanko̱y xtachihuí ̱n, pus na̱má̱ xuanko̱y: ―¿Ní ̱ cahuá̱ catzíṉ ilh xli ̱pacs tlanca talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y yuma̱ Jesús? ¿Lá̱ntla̱ cahuá̱ li ̱kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ pi ̱ tla̱n tlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni hua̱ntu̱ kalhi ̱y li ̱pe̱cua xlakasi? 55 Pus hua̱ yumá̱ hua̱ xkahuasa José ti ̱ xuacna xuani ̱t, chi ̱nchu̱ xtzi, huanicán María, xa̱huá̱ na̱ lakapasko̱ya̱hu xnata̱lán huaniko̱cán Santiago, José, Simón, xa̱hua̱ Judas. 56 Chu̱ na̱ chuná̱ makapitzi ̱n xnata̱lan lactzumaján, na̱ antá̱ u̱ nú̱ huilakó̱, luhua lakapasko̱ya̱hu. Pus ¿tí ̱ chi ̱nchu̱ ma̱xqui ̱ni ̱t cahuá̱ xli ̱skalala hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱ma̱siyuniyá̱n? 57 Puschí ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ xta̱chiqui ̱ncán ni ̱ xli ̱ca̱najlaniko̱y. Huata Jesús na̱má̱ huaniko̱lh:

38 ―Ni ̱ cha̱tum xprofeta Dios la̱ntla̱ cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ an pacs ca̱najlanicán, chu̱ li ̱pa̱huancán, hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱n c-xca̱chiquí ̱n, xa̱hua̱ c-xchic, antá̱ ni ̱ pala tzinú̱ ca̱najlanicán hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán. 58 Pus caj xpa̱lacata yumá̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ li ̱tlahuako̱lh lactlanca li ̱ca̱cni ̱ c-xlaksti ̱pa̱ncán sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ xli ̱pa̱huanko̱y.

14

Juan bautista makni ̱cán

(Marcos 6:14‑29; Lucas 9:7‑9)

Rey Herodes hua̱nti ̱ xli ̱hui ̱ li ̱gobernador c-Galilea, acxni ̱ xlá̱ lákcha̱lh tachihuí ̱n la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nancán Jesús, 2 huata xlá̱ na̱má̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xta̱scujma̱kó̱: “Tamá̱ hua̱nti ̱ huanicán Jesús xalán pala huá̱ Juan Bautista, ma̱x lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ mimpá̱ ca̱quilhtamacú̱, huachá̱ chuná̱ li ̱tlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu.” 3 Hua̱ chuná̱ xli ̱huán Herodes sa̱mpi ̱ huá̱ xma̱chipi ̱nani ̱t Juan, chu̱ tachí ̱n tile̱nca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. Huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh caj xpa̱lacata Herodías hua̱nti ̱ xpusca̱t xuani ̱t xta̱la Felipe, 4 sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱tlá̱n tláhualh hua̱ntu̱ maktum quilhtamacú̱ tihuánilh Juan: “Ni ̱tlá̱n la̱ntla̱ li ̱pímpa̱t milatámat, ni ̱ mi ̱li ̱ta̱tahuílat miya̱stá.” 5 Puschí ̱ rey Herodes xmakni ̱putún Juan, hua̱mpi ̱ xlakpe̱cuampalay sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua judíos xcatzi ̱cán pi ̱ Juan huá̱ profeta xuani ̱t. 6 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ma̱kátzi ̱lh xca̱ta̱ la̱ntla̱ tachixcúhui ̱lh Herodes, chu̱ xli ̱pa̱xuhuama̱ca̱ xtucuhuiní, hua̱ xtzuma̱t Herodías, xlá̱ alh tantli ̱y antá̱ c-xlacati ̱ncan li ̱pu̱tum anta̱ni ̱ xua̱yama̱ko̱ca̱. Pus luhua lakáti ̱lh Herodes la̱ntla̱ xlá̱ tántli ̱lh. 7 Hasta ma̱lacnú̱ nilh pi ̱ nama̱xqui ̱y la̱ntla̱ tu̱ xlá̱ nasquiniy. 8 Hua̱mpi ̱ cumu yama̱ tzuma̱t alh lix̱ akatli ̱y xtzi, xlá̱ li ̱huana̱ stacyá̱hualh tu̱ nasquín, pus na̱má̱ alh huaniy Herodes:

39

SAN MATEO 14

―Quit clacasquín pi ̱ la̱nchuj tuncán xquima̱xqui ̱ c-paktum pula̱tu̱ xakxe̱ka Juan Bautista. 9 Acxni ̱ chuná̱ káxmatli ̱ rey Herodes hua̱ntu̱ xlacasquín tzuma̱t, xlá̱ luhua tali ̱puhuá̱ni ̱lh. Hua̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ xma̱lacnu̱ nini ̱t la̱ntla̱ pala tú̱ csquínilh, chu̱ pi ̱ na̱ pacs xkaxmatko̱ni ̱t ti ̱ xta̱huilakó̱, pus lacapala̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ namaxqui ̱cán, 10 chu̱ na̱ ma̱paksí ̱nalh pi ̱ capixca̱acti ̱ca̱ xakxe̱ka Juan Bautista c-pu̱ la̱chi ̱n. 11 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ pu̱ li ̱minca̱ paktum pula̱tu, macama̱xqui ̱ca̱ yama̱ tzuma̱t, hua̱ chu̱ xlá̱ má̱xqui ̱lh xtzi. 12 Cha̱nchu̱ caj li ̱puntzú̱ chinko̱lh hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Juan, le̱nko̱lh xtiyatli ̱hua, chu̱ ma̱acnu̱ ko̱lh. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ lakanko̱lh Jesús, ma̱catzi ̱ni ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xakspulani ̱t Juan. Jesús ma̱hui ̱ko̱y akquitzis mi ̱lh chixcuhuí ̱n

(Marcos 6:30‑44; Lucas 9:10‑17; Juan 6:1‑14) 13 Acxni ̱ Jesús

cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xakspulani ̱t Juan, huata xlá̱ na̱ tatampú̱ xtulh anta̱ni ̱ xlama̱, cha̱lh c-ta̱kaya̱huaná, antá̱ táju̱ lh c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ tá̱alh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t lacatum anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán cajá ka̱nu̱y. Hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ xala cani ̱hua̱ lactzu̱ ca̱chiquíṉ ca̱lacatzuníṉ , acxni ̱ catzi ̱ko̱lh anta̱ni ̱ nachá̱n yama̱ pu̱tacutnu, xlacán anko̱lh putzako̱y, hua̱mpi ̱ caj tuhuani ̱anko̱lh. 14 Acxni ̱ chú̱ Jesús tácutli ̱ c-pu̱tacutnu, úcxilhli ̱ pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ xkalhkalhi ̱ma̱kó̱. Xlá̱ lakalhamanko̱lh, chu̱ ma̱pacsako̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱minko̱ni ̱t xta̱tatlacán. 15 Huatiya̱ yama̱ quilhtamacú̱, acxni ̱ ko̱tánu̱ lh, xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús lakminko̱lh, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Aya ko̱tánu̱ lh, chu̱ tzi ̱suamajá, xa̱huachí ̱ ni ̱ anán cachiquí ̱n u̱ nú̱ lacatzú̱, Huata xatlá̱n cahuanikó̱ yuma̱ xli ̱pacscán pi ̱ caanko̱lhá̱ c-xchiccán, usu anta̱ni ̱ huí ̱ aktum ca̱chiquí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ natama̱huako̱y xli ̱huatcán.

16 Huata Jesús huaniko̱lh: ―Pus ni ̱ luhua xlacasquinca̱ pala a̱lacatanu̱ naanko̱y, huata huixín ma̱n cama̱hui ̱kó̱tit. 17 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Hua̱mpi ̱, ¿lá̱ntla̱ chú̱ quin nacma̱accha̱ni ̱ya̱hu nacma̱hui ̱ko̱ya̱hu? Sa̱mpi ̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ ckalhi ̱ya̱hu caxtala̱nchu̱, caj xma̱n macquitzis, xa̱hua̱ tantuy squi ̱ti. 18 Jesús huanipalako̱lh: ―Pus caquili ̱tanítit hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit. 19 Jesús li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh xli ̱pacs li ̱lhu̱ hua̱ pi ̱ antá̱ catahuilako̱lh ca̱sakatna. A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ maklhtí ̱nalh yama̱ macquitzis caxtala̱nchu̱, xa̱hua̱ tantuy squi ̱ti, xlá̱ talacayá̱hualh c-akapú̱ n, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xpa̱lacata lí ẖ uat. Acxni ̱ lakchakako̱lh caxtala̱nchu̱, chú̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱akpitziniko̱y xli ̱pacs. 20 Pacs hua̱yanko̱lh, chu̱ tla̱n kalhkasko̱lh. Hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh xlacán ma̱tzamapalako̱lh pa̱cu̱tuy pakxu̱ xatalakchakatama̱n caxtala̱nchu̱, xa̱hua̱ squi ̱ti ̱ hua̱ntu̱ akatá̱xtulh. 21 Hua̱nti ̱ tihua̱yanko̱lh, xkatzi ̱y ma̱x pala akquitzis mi ̱lh chixcuhuí ̱n, tanuj cue̱nta̱ lacchaján, chu̱ lactzu̱ camán.

Jesús kalhtla̱huán ta̱kaya̱huaná (Marcos 6:45‑52; Juan 6:16‑21)

22 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ cataju̱ ko̱lh yama̱ c-pu̱tacutnu̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán pu̱lh huá̱ napa̱tacutko̱ya̱chá, chu̱ hasta a̱li ̱sta̱lh xlá̱ nalakcha̱nko̱y sa̱mpi ̱ a̱cu xuanima̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat pi ̱ caanko̱lhá̱ c-xchiccán. 23 Acxni ̱ chú̱ pacs ma̱quilhanu̱ ko̱lh tachixcuhuí ̱tat, tiaksputtahui ̱ ka̱stí ̱n anta̱ni ̱ caj xacstu alh tlahuay xoración. Acxni ̱ chú̱ luhua aya li ̱huana̱ tzi ̱suanko̱lh antacú̱ xlá̱ xlaya̱ xacstu. 24 Chi ̱nchu̱ pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ xpu̱ama̱kó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, antiyá̱ c-xita̱t ta̱kaya̱huaná̱ xan, hua̱mpi ̱ caj xamaktum li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ tzúculh u̱ nán, chu̱ yama̱

40

SAN MATEO 14​, ​15 pu̱tacutnu̱ li ̱pe̱cua̱ xma̱lactzuhuiji ̱ma̱ la̱ntla̱ xli ̱tlihuaka ta̱kaya̱huaná̱ xtanakama̱; hasta xma̱lakspitputún la̱ntla̱ csnokmín u̱ n. 25 Acxni ̱ chú̱ luhua tzi ̱sacú xuani ̱t, ni ̱ naj cxkakay, Jesús lakanko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xkalhtla̱huanti ̱lhay chúchut c-ta̱kaya̱huaná. 26 Cha̱nchu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ xkalhtla̱huama̱ chúchut, xlacán li ̱pe̱cua̱ pe̱cuanko̱lh, tzúculh ca̱tasako̱y, na̱má̱ huanko̱y: ―Tama̱ xlá̱ ma̱x caj ni ̱n quinca̱ma̱lacapalajuani ̱má̱n. 27 Hua̱mpi ̱ tuncán xakatli ̱ko̱lh Jesús, huaniko̱lh: ―Cama̱tlihuaklhcántit, ni ̱ cape̱cuántit, sa̱mpi ̱ quit Jesús hua̱nti ̱ cca̱lakama̱chá̱n. 28 Pedro xakátli ̱lh, chu̱ na̱má̱ quilhánilh: ―Tla̱ti, hua̱ palapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix hua̱nti ̱ támpa̱t, pus chú̱ na̱ caquintasanipi ̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ tla̱n nactla̱huán c-xkalhni chúchut hasta anta̱ni ̱ huix ya̱pi. 29 Cha̱nchu̱ xlá̱ huá̱: ―Pus caakpúhuanti, catat. Yama̱ Pedro la̱li ̱huán tácutli ̱ c-pu̱tacutnu, chu̱ na̱ chuná̱ tzúculh kalhtla̱huán chúchut laqui ̱mpi ̱ namín ta̱la̱pa̱xtoka̱ Jesús. 30 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ makcátzi ̱lh pi ̱ luhua tlihuaka xmima̱ u̱ n, fuerza̱ pé̱cualh, tzúculh laktzanka̱y c-chúchut, na̱má̱ quilhánilh: ―¡Tla̱ti Jesús, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquimakta̱ya! 31 Acxnitiyá̱ chú̱ Jesús macachípalh, na̱má̱ huánilh: ―Pedro, ¿tú̱ huan huix ni ̱ lay quili ̱pa̱huana? ¿Lá̱ntla̱ chú̱ quimacpuhuani ̱ pi ̱ ni ̱ cactimakta̱yán? 32 Acxni ̱ chú̱ xlacán taju̱ ko̱lh c-pu̱tacutnu, yama̱ u̱ n tuncán tácacsli. 33 Chi ̱nchu̱ a̱makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ antá̱ xtaju̱ ma̱kó̱ c-pu̱tacutnu, lacapala̱ lakatatzokostako̱lh, na̱má̱ huaniko̱lh: ―¡Luhua xli ̱ca̱na̱ chú̱ ccatziya̱hu pi ̱ huix xCam Dios!

Jesús ma̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n xala c-Genesaret (Marcos 6:53‑56)

34 Acxnitiyá̱

chú̱ lacapala̱ tzúculh pa̱tacutko̱y c-ta̱kaya̱huaná, chu̱ antá̱ cha̱nko̱lh c-xatiyat huanicán Genesaret. 35 Acxni ̱ hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n lakapasko̱lh pi ̱ hua̱ Jesús hua̱nti ̱ xchini ̱t, xlacán tuncán li ̱chihui ̱nanko̱lh c-xli ̱ca̱tlanca̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ c-xtiyatcán. Tuncán tzúculh li ̱minko̱y xta̱tatlaní ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsako̱y Jesús. 36 Makapitzí ̱n squiniko̱lh li ̱tlá̱n pi ̱ cama̱xqui ̱ko̱lh talacasquín ca̱na̱ caj xtampaksta̱n xlháka̱t naxamaniko̱y yama̱ ta̱tatlaní ̱n, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xamaniko̱lh xlhaka̱t Jesús pacs tatla̱ni ̱ko̱lh ma̱squi caxatu̱cahua̱ tajátat xkalhi ̱ko̱y. Tla̱n li ̱chihui ̱nana̱hu Dios caj quinquilhnicán, hua̱mpi ̱ quinacu̱cán ni ̱ ma̱xqui ̱ya̱hu

15

(Marcos 7:1‑23)

Maktum laktalacatzuhui ̱ko̱lh Jesús makapitzi ̱n fariseos, chu̱ laktzokqui ̱naní ̱n, xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Jerusalén; na̱má̱ kalhasquinko̱lh: 2 ―¿Tú̱ huan tama̱ mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t caj luhua kalhakaxmatmakanko̱y hua̱ntu̱ li ̱lama̱hu xtahuilatcan xalakmaka̱n quinatla̱t nacán? Sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ aksti ̱tum ca̱cni ̱naniko̱y Dios cumu ni ̱ tlahuako̱y hua̱ntu̱ cli ̱smani ̱ni ̱tahu ctlahuaya̱hu pi ̱ luhua li ̱huana̱ nali ̱makachakana̱hu chúchut acxni ̱ ni ̱ a̱hua̱yana̱hu. 3 Hua̱mpi ̱ Jesús na̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh aktum tachihuí ̱n: ―Chi ̱nchu̱ huixín, ¿tú̱ huan chá̱ kalhakaxmatmakaná̱tit hua̱ntu̱ Dios ca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán nama̱kantaxti ̱yá̱tit, chu̱ huata caj xma̱n huá̱ tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ caj miacstucán kalhi ̱yá̱tit mintasmani ̱ncán? 4 Sa̱mpi ̱ hasta la̱ntla̱

41 xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios na̱má̱ tihua̱: ‘Capa̱xqui, chu̱ calakalhámanti ̱ mintla̱t, chu̱ mintzí, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ nata̱la̱lacata̱qui ̱y xtla̱t, usu xtzi la̱ntla̱ cala̱huá̱ nahuaniy, tama̱ chixcú̱ luhua mini ̱niy pi ̱ maktum cani ̱lh.’ 5 Hua̱mpi ̱ chi ̱nchu̱ huixín kalhtum ma̱luloká̱tit pi ̱ ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n acxni ̱ huaná̱tit pi ̱ cha̱tum chixcú̱ tla̱n nahuaniy xtla̱t, usu xtzi: ‘La̱nchú̱ ni ̱ lay cmakta̱yayá̱n ma̱squi xacmakta̱yaputún sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ckalhi ̱y actzú̱ tu̱ xacma̱xquí ̱n, pacs huatiya̱ chú̱ cma̱lacnu̱ nini ̱t Dios pi ̱ nacma̱xqui ̱y c-xtemplo̱.’ 6 ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ na̱má̱ huanko̱y luhua lacatancs huamputunko̱y pi ̱ tla̱n nia̱lh ucxni ̱ catimakta̱yako̱lh xtla̱tcán, xa̱hua̱ xtzicán? Acxni ̱ huixín tlahuayá̱tit tu̱ puhuaná̱tit tlak kalhi ̱y xlakasi ̱ mintahuilatcán, chuná̱ ma̱siyuyá̱tit pi ̱ lakmakampá̱tit tu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n Dios pi ̱ pu̱ lh calakalhamankó̱tit minatla̱t nacán. 7 ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín luhua xaaksani ̱naní ̱n! Luhua lacatancs ma̱lulokni ̱t profeta Isaías acxni ̱ na̱má̱ titzóknu̱ lh c-xaSa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ caj mimpa̱lacatacán: 8 ‘Hua̱ yuma̱ tachixcuhuí ̱tat, caj luhua xma̱n xquilhnicán li ̱chihui ̱nanko̱y acxni ̱ huanko̱y pi ̱ mat quili ̱pa̱huanko̱y, chu̱ quima̱xquiko̱y ca̱cni, hua̱mpi ̱ huata antá̱ c-xnacu̱cán luhua tanuj talacapa̱stacni ̱ huili ̱ko̱ni ̱t, pus chuná̱ chú̱ quili ̱ma̱lakamakatli ̱niy. 9 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ xtápalh ma̱squi quili ̱ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlacán li ̱ma̱paksi ̱nanko̱y catlahuako̱lh tachixcuhuí ̱tat, pacs caj xtahuilatcan chixcuhuí ̱n, chu̱ ni ̱ huá̱ hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ma̱paksi ̱ko̱ni ̱t.’ 10 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ Jesús pacs tasaniko̱lh ti ̱ antá̱ xya̱kó̱, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh:

SAN MATEO 15 ―Cakaxpáttit yuma̱ quintachihuí ̱n, chu̱ li ̱huana̱ caakatá̱kstit: 11 Ni ̱ huá̱ hua̱ntu̱ quilhtanu̱y, chu̱ kotuay cha̱tum ma̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n, chu̱ ma̱xcajua̱li ̱y xli ̱stacna hua̱mpi ̱ huata hua̱ntu̱ taxtuya̱chi ̱ c-xquilhni ̱ acxni ̱ chihui ̱nán, pus hua̱ xlá̱ ma̱xcajua̱li ̱y xli ̱stacna, chu̱ ni ̱ lakati ̱y Dios. 12 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t laktalacatzuhui ̱ko̱lh, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Yama̱ fariseos ni ̱tlá̱n tlahuako̱lh acxni ̱ kaxmatko̱lh mintachihuí ̱n, huata caj li ̱akasi ̱tzi ̱ko̱lh. 13 Huata xlá̱ na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱pacs tachaná̱n hua̱ntu̱ ni ̱ huá̱ chani ̱t Quintla̱t ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ napulhumakancán pu̱tum xtankáxe̱k. 14 Ni ̱tú̱ cahuanikó̱tit, calatama̱ko̱ka̱lh, sa̱mpi ̱ xlacán caj xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ lakatzí ̱n hua̱nti ̱ pakachipale̱ma̱kó̱ a̱makapitzi ̱n xta̱lakatzi ̱ncán. Pero lapi ̱ cha̱tum lakatzí ̱n pakachipale̱mputún hua̱nti ̱ na̱ lakatzí ̱n, luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala mákat catitla̱huanko̱lh, chu̱ xlacxtumcán xcha̱tuycán natamakuasko̱y anta̱ni ̱ luhua ca̱pu̱ lhmá̱n. 15 Pedro na̱má̱ huánilh Jesús: ―Xtlahua̱ li ̱tlá̱n, xquinca̱ma̱lacatancsani ̱ hua̱ntu̱ huaniputún tamá̱ takalhchihuí ̱n. 16 Cha̱nchu̱ Jesús, huá̱: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ na̱ ni ̱ pala huixinín akata̱kspá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huaniputuná̱n? 17 ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱t it pi ̱ xli ̱pacs yama̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ quilhtanu̱y c-xquilhni ̱ cha̱tum antá̱ ti ̱tum an c-xpoko, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ c-xcajuá̱lat makampalay, chu̱ ni ̱ huá̱ ma̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n? 18 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ taxtuya̱chi ̱ c-xquilhni, antá̱ ti ̱tum mina̱chá̱ c-xnacú̱; xli ̱ca̱na̱ chú̱ xlá̱ pi ̱ huá̱ ma̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n, chu̱ ma̱xcajua̱li ̱y xlatáma̱t. 19 Sa̱mpi ̱ antá̱ c-xnacu̱ cha̱tum chixcú̱ mina̱chá̱ xalaclix̱ cajnit talacapa̱stacni; antá̱

SAN MATEO 15 mina̱chá̱ xtalacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ namakni ̱y xta̱chixcú, antá̱ puhuán la̱ntla̱ naxakatli ̱y tanuj pusca̱t, usu chixcú, usu la̱ntla̱ nalakamaklhti ̱y xpusca̱t xta̱chixcú, na̱ chuná̱ pala takalhá̱n, taquiclhcatza, xa̱huá̱ la̱ntla̱ nama̱xtuy ta̱ksaní ̱n a̱cha̱tum, chu̱ catu̱ huá̱ xcajua̱chihuí ̱nat. 20 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yuma̱ lix̱ cájnit tlahuaniy xli ̱stacna cha̱tum chixcú, chu̱ ni ̱ lakati ̱y Dios chuná̱ nalatama̱y. Hua̱mpi ̱ pala caj nahua̱yana, chu̱ ni ̱ chuná̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ hua̱ntu̱ huí ̱ tasmaní ̱n pi ̱ li ̱huana̱ nali ̱makachakancana̱ chúchut, pus tamá̱ ni ̱ huá̱ ma̱xcajua̱li ̱y xlatama̱t cha̱tum, pala napuhuana̱ chú̱ pi ̱ Dios ni ̱ lakati ̱y. Cha̱tum pusca̱t xala mákat ni ̱ israelita na̱ li ̱pa̱huán Jesús (Marcos 7:24‑30)

21 Acxni ̱ chú̱

Jesús taxtupá̱, luhua mákat alh hasta c-xatiyat Tiro, chu̱ Sidón. 22 Antá̱ xuí ̱ cha̱tum pusca̱t xala mákat hua̱nti ̱ ni ̱ israelita xuani ̱t. Xlá̱ takosú̱ n lákmilh Jesús, chu̱ na̱má̱ xquilhanima̱: ―¡Quimpu̱chinacán, huix tali ̱pa̱hu xCam David, luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n caquilakalhámanti! Sa̱mpi ̱ koxutá̱ quintzuma̱t ma̱xcajua̱li ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni cspiritu akskahuiní. 23 Hua̱mpi ̱ Jesús ni ̱tú̱ li ̱kálhti ̱lh; pero huata hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t lacapala̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh, na̱má̱ huaniko̱lh: ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n, cahuani ̱ tama̱ pusca̱t pi ̱ caalhá sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ quinca̱akaxculiti ̱lhayá̱n. 24 Jesús tachókolh, na̱má̱ huánilh yama̱ pusca̱t: ―Dios huá̱ quili ̱macamini ̱t laqui ̱mpi ̱ xma̱n huá̱ nacmakta̱yako̱y hua̱nti ̱ israelitas sa̱mpi ̱ xlacán xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ xaaktzanká̱n xlakskatá̱n. 25 Puschí ̱ yama̱ pusca̱t laktalacatzúhui ̱lh, lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n, chu̱ na̱má̱ huánilh:

42 ―¡Quimpu̱chinacán, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquimakta̱ya! 26 Cha̱nchu̱ xlá̱ kalhtí ̱nalh, huá̱: ―Ma̱x chuná, hua̱mpi ̱ ni ̱tlá̱n qui ̱taxtuy lapi ̱ nacmaklhti ̱ko̱ya̱hu xli ̱huatcan lactzu̱ camán laqui ̱mpi ̱ nacli ̱ma̱hui ̱ko̱ya̱hu lactzu̱ chichix̱ ni. 27 Hua̱mpi ̱ yama̱ pusca̱t akáta̱ksli ̱ hua̱ntu̱ xuaniputún, chu̱ na̱má̱ kálhti ̱lh: ―Quimpu̱chiná, xli ̱ca̱na̱ xlá̱ la̱ntla̱ huana, hua̱mpi ̱ hasta lactzu̱ chichi ̱xni ̱ tla̱n sacuaqui ̱ko̱y lactzu̱ xatalakchakatamá̱n caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ tamakaxtaktahuilay, chu̱ tamakuasa̱ c-xmesa̱cán hua̱nti ̱ xpu̱chiná. 28 Jesús chuná̱ huánilh: ―Pusca̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huix luhua quili ̱pa̱huana̱ xli ̱pacs minacú̱, pus huata chuná̱ cakantáxtulh la̱ntla̱ huix puhuana. Pus acxnitiyá̱ yuma̱ tlanca̱liya̱ hua̱ tzuma̱t hua̱nti ̱ xta̱tatlay, tuncán tatlá̱ni ̱lh. Jesús ma̱pacsako̱y lhu̱ hua̱ ta̱tatlaní ̱n 29 Acxni ̱ chú̱ titapá̱nu̱lh Jesús yama̱ lacatum, antá̱ tícha̱lh c-xquilhtu̱n ta̱kaya̱huaná̱ hua̱ntu̱ huí ̱ c-xatiyat Galilea. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ talacaacxtutahui ̱ c-aktum ka̱stí ̱n, chu̱ antá̱ culucs tahuilachá. 30 Pus tilakchinko̱lh lhu̱hua̱ tachixcuhuí ̱tat, hua̱nti ̱ na̱ xta̱minko̱y lhu̱hua̱ xta̱tatlaní ̱n; huí ̱ ti ̱ xle̱n lu̱ntu, lakatzí ̱n, ko̱ko̱, huí ̱ ti ̱ macastulu xuani ̱t. Antá̱ chú̱ tihuili ̱ko̱ca̱ c-xlacati ̱n Jesús, na̱ tima̱pacsako̱lh. 31 Luhua chí ̱ lanaj xli ̱lacahuanko̱y li ̱lhu̱hua̱ acxni ̱ xucxilhko̱y ko̱ko̱ní ̱n xchihui ̱nanko̱y, chu̱ la̱ntla̱ xpacsko̱y pakastuluní ̱n, chu̱ lu̱ntu̱ní ̱n xtla̱huanko̱y, chu̱ la̱ntla̱ xlacahua̱nanko̱y lakatzi ̱ní ̱n. Pus acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ lhu̱hua̱ tzúculh pa̱xcatcatzi ̱niko̱y tlanca tali ̱pa̱hu Dios makapitzi ̱n israelitas hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t. Jesús ma̱hui ̱ko̱y akta̱ti mi ̱lh chixcuhuí ̱n 32 Cha̱nchu̱

(Marcos 8:1‑10)

tasaniko̱lh Jesús xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, huaniko̱lh:

SAN MATEO 15​, ​16

43 ―Luhua kayaj ccatzaniko̱y tachixcuhuí ̱tat, pi ̱ aya le̱ma̱ xli ̱aktutu quilhtamacú̱ la̱ntla̱ minko̱ni ̱t u̱ nú, chu̱ ni ̱ pala tú̱ kalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱ nali ̱hua̱yanko̱y, pus ni ̱ clacasquín caj pa̱lakchunatá̱ naanko̱y c-xchiccán, pala chú̱ nalakahuitita̱yako̱y c-tiji ̱ caj xpa̱lacata aya tzincsni ̱ko̱y. 33 Hua̱mpi ̱ hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱mpi ̱ quin, ¿ní ̱ nactiyako̱ya̱hu lhu̱ hua caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ nacli ̱ma̱hui ̱ko̱ya̱hu yuma̱ tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua clhu̱ huacán, xa̱huachí ̱ u̱ nú̱ lacatzú̱ ni ̱ní ̱ sta̱cán? 34 Jesús kalhasquinkolh: ―Hua̱mpi ̱ huixín, ¿ní ̱ macli ̱t caxtala̱nchu̱ kalhi ̱yá̱tit? Kalhti ̱nanko̱lh xlacán: ―Quin ckalhi ̱ya̱hu mactujun caxtala̱nchu̱, chu̱ tzinú̱ squi ̱ti. 35 Puschí ̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat pi ̱ catahuilako̱lh ca̱sakatna. 36 A̱ li ̱sta̱lh tíyalh yama̱ mactujun caxtala̱nchu̱, xa̱hua̱ yama̱ squi ̱ti, xlá̱ pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios lí ẖ uat, a̱li ̱sta̱lh chú̱ macama̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, hua̱ xlacán ma̱akpitziniko̱lh tachixcuhuí ̱tat. 37 Xpu̱t umcán pacs hua̱yanko̱lh, chu̱ tla̱n kalhkasko̱lh. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ na̱ pa̱tujún pakxu̱ tima̱tzamako̱lh hua̱ntu̱ tisacqui ̱ko̱lh, xakata̱xtuni ̱t a̱pakatzuni ̱n caxtala̱nchu̱. 38 Ma̱x pala akta̱ti mi ̱lh chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ hua̱yanko̱lh, tanuj cue̱nta̱ lacchaján, xa̱hua̱ lactzu̱ camán 39 A̱ li ̱sta̱lh Jesús huaniko̱lh tachixcuhuí ̱tat pi ̱ caanko̱lhá c-xchiccán, cha̱nchu̱ xlá̱ taju̱pá̱ c-pu̱tacutnu, antá̱ alh c-aktum tíyat tu̱ xuanicán Magdala. Xanapuxcun judíos ucxilhputunko̱y tlanca li ̱ca̱cni xtatlahu Jesús (Marcos 8:11‑13; Lucas 12:54‑56)

16

Makapitzi ̱n fariseos, xa̱hua̱ laktzokqui ̱naní ̱n

anko̱lh anta̱ni ̱ xlama̱chá̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ nakalhputzako̱y pala tú̱ nali ̱ma̱makuasi ̱ko̱y. Xlacán squiniko̱lh pi ̱ catláhualh aktum tlanca li ̱ca̱cni tatlahu tu̱ ma̱n natasiyuy laqui ̱mpi ̱ xlacán nali ̱ucxilhko̱y, chu̱ naca̱najlako̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ Dios xmacamini ̱t. 2 Pero hua̱ xlá̱ na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: “Acxni ̱ ko̱tanu̱ majá, aya tzanka̱ma̱ chichiní, chu̱ ucxilhá̱tit pi ̱ luhua ca̱huán tasiyuy c-akapú̱ n huixín huaná̱tit: ‘Chú̱ cha̱lí ̱ luhua tla̱n huij nahuán quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ luhua tla̱n a̱hua̱nán.’ 3 Chi ̱nchu̱ lapi ̱ lacatzi ̱sa̱ luhua chichi min u̱ n, chu̱ luhua tapoklhni ̱tanchá̱ xli ̱pulhni, huaná̱tit: ‘Chú̱ ma̱x ni ̱ luhua tla̱n catichichínalh yuma̱ quilhtamacú̱ sa̱mpi ̱ luhua caj li ̱puhuán tasiyuy c-akapú̱ n.’ ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua mákat aktzanka̱yá̱tit! ¿Lá̱ntla̱ chú̱ tla̱n li ̱ma̱lakchipiniyá̱tit, chu̱ akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ tasiyuy c-akapú̱ n, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ ca̱la̱nchú̱ ca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱má̱n Dios yuma̱ quilhtamacú̱? 4 ¡Koxutaní ̱n huixín tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ lapá̱tit la̱nchuj quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua lix̱ cájnit mintapuhua̱ncán la̱ntla̱ ni ̱ li ̱pa̱huamputuná̱tit Dios! Huixín ankalhí ̱n quisquinipá̱tit pi ̱ cacca̱li ̱ma̱lacahua̱ní ̱n aktum tlanca li ̱ca̱cni tatlahu, hua̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱tú̱ cactica̱li ̱ma̱lacahua̱ní ̱n hua̱ntu̱ luhua ucxilhputuná̱tit, huata xatlá̱n huá̱ nacca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱yá̱n aktum tatlahu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ Dios titláhualh c-xlatama̱t profeta Jonás.” Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh xlá̱ akxtakya̱huako̱lh, aya tíalh. Xta̱yatcan fariseos xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ xali ̱ma̱xcuti ̱n levadura 5 Maktum

(Marcos 8:14‑21)

acxni ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t Jesús pa̱tacutko̱chá̱ a̱li ̱quilhtu̱an chúchut, xlacán pa̱tzanka̱ko̱lh nale̱nko̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ nahuako̱ya̱chá̱

SAN MATEO 16 acxni ̱ nahua̱yanko̱y. 6 Na̱ acxnitiyá̱ chú̱ Jesús na̱má̱ huaniko̱lh: ―Quit ccahuaniyá̱n pi ̱ huixín luhua cui ̱ntaj catlahuátit xpa̱lacata ni ̱tú̱ naca̱ma̱pasi ̱yá̱n xali ̱ma̱xcuti ̱n xlevadurajcan fariseos, chu̱ laktzokqui ̱naní ̱n. 7 Yama̱ li ̱ma̱kalhtahuáka̱t na̱má̱ tzúculh la̱huaniko̱y xacstucán: ―Ma̱x huá̱ quinca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ li ̱mina̱hu caxtala̱nchu̱. 8 Jesús tuncán cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xquilhuama̱kó̱, huachá̱ na̱má̱ li ̱huaniko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata chuná̱ na̱má̱ li ̱lakaputzayá̱tit caj xma̱n huá̱ pi ̱ ca̱tzanka̱niyá̱n caxtala̱nchu̱ tu̱ nahuayá̱tit? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay quili ̱pa̱huaná̱tit, usu ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ quit tla̱n ctlahuay! 9 ¿Tú̱huan chunacú̱ ni ̱ akata̱ksá̱tit chú̱ pi ̱ nia̱lh lacapa̱stacá̱tit acxni ̱ ctilakchákalh yama̱ macquitzis caxtala̱nchu̱ tu̱ tili ̱áccha̱lh nahua̱yanko̱y ma̱x akquitzis mi ̱lh chixcuhuí ̱n? ¿Ní ̱ pa̱li ̱t pakxu̱ tisacquí ̱tit tu̱ akatá̱xtulh hua̱ntu̱ ni ̱ huako̱lh? 10 ¿Pi ̱ na̱ nia̱lh lacapa̱stacá̱tit xpa̱lacata yama̱ macquitzis caxtala̱nchu̱ tu̱ tili ̱áccha̱lh acxni ̱ ctima̱hui ̱ko̱lh yama̱ akta̱ti mi ̱lh chixcuhuí ̱n, chu̱ ní ̱ pa̱li ̱t pakxu̱ tisacquí ̱tit? 11 ¿Tú̱huan chi ̱nchu̱ ni ̱ akata̱ksá̱tit pi ̱ ni ̱ huá̱ xpa̱lacata pala pa̱tzanká̱tit nali ̱taná̱tit mincaxtala̱nchujcán cca̱li ̱xakatlí ̱n acxni ̱ cca̱huanín pi ̱ cui ̱ntaj naca̱tlahuacaná̱tit xpa̱lacata xali ̱ma̱xcuti ̱n xlevadurajcan fariseos, chu̱ laktzokqui ̱naní ̱n? 12 Puschí ̱ acxnicú̱ akata̱ksko̱lh pi ̱ Jesús ni ̱ huá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ yama̱ li ̱ma̱xcuti ̱n levadura hua̱ntu̱ ta̱tlahuacán caxtala̱nchu̱; huata huá̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ xpa̱lacata xtama̱siyuncan fariseos, chu̱ saduseos sa̱mpi ̱ yama̱ xlacán ni ̱ luhua aksti ̱tum xle̱ma̱kó̱ xtalacapa̱stacnicán. Pedro lacatancs huan pi ̱ Jesús huá̱ Cristo ti ̱ nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y (Marcos 8:27‑30; Lucas 9:18‑21)

13 Acxni ̱ chú̱

Jesús ta̱cha̱nko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-xatiyat hua̱ntu̱

44 huanicán Cesarea de Filipo xlá̱ na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―Acxni ̱ tachixcuhuí ̱tat quili ̱chihui ̱nanko̱y, ¿xatí ̱ ya̱ chixcú̱ quit quili ̱ma̱xtuko̱y? 14 Cha̱nchu̱ xlacán huanko̱lh: ―Makapitzí ̱n huanko̱y pi ̱ mat huix Juan Bautista, huí ̱ ti ̱ huampalay pi ̱ mat huix profeta Elías xuani ̱t, usuchí ̱ mat huix yama̱ profeta Jeremías xuani ̱t, usu a̱cha̱tum tali ̱pa̱hu xprofeta Dios hua̱nti ̱ qui ̱latama̱ni ̱tanchi ̱ maka̱sa quilhtamacú̱. 15 Huata xlá̱ na̱má̱ kalhasquimpalako̱lh: ―¿Chi ̱nchu̱ huixín? ¿Tí ̱ luhua puhuaná̱tit quit? ¿Tí ̱ quili ̱quilhpiná̱tit? 16 Simón Pedro tuncán kálhti ̱lh: ―¡Huix Cristo xCam Dios hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ lama̱ xastacná! 17 Cha̱nchu̱ kalhtí ̱nalh Jesús, huánilh: ―Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu calatapa̱ huix Simón xcam Jonás; sa̱mpi ̱ ni ̱ pala caj cha̱tum chixcú̱ ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán hua̱ntu̱ huix aya catzi ̱ya, hua̱mpi ̱ hua̱ Dios Quintla̱t ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán. 18 Hua̱mpi ̱ na̱ lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huix li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cana̱ Pedro hua̱ntu̱ huaniputún tlanca chíhuix, na̱ chuná̱ c-xokspun aktum tlanca sipi ̱ tu̱ ni ̱tí ̱ lay ma̱lacxija nacma̱quilhtzuqui ̱y yama̱ kampu̱tum tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ naquili ̱pa̱huanko̱y, chu̱ hua̱ntu̱ quit cma̱quilhtzuqui ̱y ni ̱ pala huá̱ xli ̱tlihuaka ca̱li ̱ní ̱n catilactláhualh. 19 Xa̱huachí ̱ quit nacma̱xqui ̱yá̱n yama̱ xallave tu̱ nali ̱ma̱lacqui ̱ya̱ c-xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ cma̱quilhtzuqui ̱ma̱. Quit lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ huix nachi ̱ya, usu ni ̱tlá̱n natlahuaya̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna, na̱ chuná̱ xatachí ̱n, natahuilaya̱chá̱ c-akapú̱ n, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ huix naxcuta, usu tla̱n natlahuaya̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna, na̱ xataxcutni nahuán c-akapú̱ n.

SAN MATEO 16​, ​17

45 20 A̱ li ̱sta̱lh la̱ntla̱ ta̱chihui ̱nanko̱lh Pedro, li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ ni ̱ cali ̱chihui ̱nanko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ Cristo ti ̱ namín lakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat.

Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ namakni ̱cán (Marcos 8:31‑9:1; Lucas 9:22‑27)

21 Hasta

acxnitiyá̱ yuma̱ quilhtamacú̱ Jesús tzúculh ma̱lacatancsaniko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱ntu̱ naakspulay, xlá̱ huaniko̱lh pi ̱ fuerza̱ xli ̱ánat xuani ̱t c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén anta̱ni ̱ xanapuxcún pa̱lijni, xa̱hua̱ laktzokqui ̱naní ̱n, xlacán nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y. Xlá̱ luhua lacatancs huaniko̱lh pi ̱ namakni ̱cán hua̱mpi ̱ na̱ huaniko̱lh pi ̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ nalakastakuanampalay ca̱li ̱ní ̱n. 22 Huata Pedro lacatanu̱ ta̱tatampú̱ xtulh tzúculh stacya̱huay, na̱má̱ huánilh: ―Quimpu̱chiná, ¡ni ̱ calacásquilh Dios hua̱ lapi ̱ chuná̱ huix naakspulayá̱n hua̱ntu̱ quilhuámpa̱t! Sa̱mpi ̱ ni ̱tlá̱n catiqui ̱táxtulh pala tú̱ nalaniya. 23 Hua̱mpi ̱ huata Jesu̱ s talakáspitli, chu̱ na̱má̱ huánilh Pedro: ―¡Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n catatampu̱ xtu̱ anta̱ni ̱ quit cyá̱, sa̱mpi ̱ huix xta̱chuná̱ akskahuiní, chu̱ caj quisoka̱li ̱ya! Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huix ni ̱ chuná̱ kalhi ̱ya̱ mintalacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ lacuan xtapuhua̱n Dios, huata huix chuná̱ lacapa̱stacnana̱ la̱ntla̱ xtapuhua̱ncan cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n. 24 A̱ li ̱sta̱lh xlá̱ pu̱t um huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Lapi ̱ huí ̱ cha̱tum ti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quista̱laniputún, chu̱ la̱ntla̱ xaxli ̱ca̱na̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t nahuán, pus huata luhua xlacasquinca̱ capa̱tzánka̱lh hua̱ntu̱ caj xacstu lakati ̱y li ̱pa̱xuhuay, xatlá̱n cacúcalh xcruz laqui ̱mpi ̱ napa̱ti ̱nán caj quimpa̱lacata, chu̱ caquista̱lánilh cani ̱huá̱. 25 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lakma̱xtuputún xlatáma̱t

u̱ nú̱ ca̱tiyatna, huata namakatzanka̱y, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ namakatzanka̱y xlatáma̱t caj quimpa̱lacata, huata xlá̱ luhua lacatancs cacátzi ̱lh pi ̱ namakamaklhti ̱nampalay c-xlacati ̱n Dios. 26 Sa̱mpi ̱ ¿tú̱ xtápalh qui ̱taxtuniy cha̱tum, lapi ̱ tla̱n xkálhi ̱lh pacs la̱ntla̱ tu̱ anán ca̱tiyatna, chu̱ lapi ̱ antá̱ c-xlacati ̱n Dios nama̱laktzanka̱y xlatáma̱t? Usu ¿tú̱ tla̱n xlix̱ okóxtulh xlatáma̱t cha̱tum laqui ̱mpi ̱ ni ̱ napa̱ti ̱nán? 27 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nachá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacmimpalay, chu̱ nacli ̱mín xli ̱pacs xli ̱tlanca xli ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y Dios Quintla̱t, chu̱ na̱ pacs nacta̱minko̱y xángeles laqui ̱mpi ̱ quit nacma̱xoko̱ni ̱y xcuentajcan xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, cha̱tunu cha̱tunu̱ nacma̱kalhapali ̱ko̱y, chu̱ nacma̱xoko̱ni ̱ko̱y hua̱ la̱ntla̱ mini ̱niy tu̱ tlahuako̱ni ̱t ca̱tiyatna. 28 Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilakó̱ hasta ni ̱ a̱ni ̱ko̱y nahuán acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ xlacán naquiucxilhko̱y pi ̱ nacmín xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum tlanca rey hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ puxcu. Jesús li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y kalhatutu xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱

17

(Marcos 9:2‑13; Lucas 9:28‑36)

A̱ li ̱akcha̱xan quilhtamacú̱, Jesús ta̱taca̱xko̱lh Pedro, chu̱ Jacobo, chu̱ xta̱la Juan, chu̱ antá̱ ta̱ksputtahuilako̱lh lacatum c-aktum ka̱stí ̱n. 2 Acxni ̱ chú̱ aya xcha̱nko̱ni ̱t c-xokspun ka̱stí ̱n caj xacstucán xlaya̱kó̱, antá̱ chú̱ c-xlacati ̱ncán yama̱ kalhatutu xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t Jesús luhua caj tanuj tasíyulh, talakpali ̱ko̱lh la̱ntla̱ xtasiyuy ankalhí ̱n. La̱ntla̱ c-xlacán luhua li ̱pe̱cua̱ xma̱lakachixi ̱nán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ chichiní, cha̱nchu̱ hua̱ xlháka̱t hua̱ntu̱ xlhaka̱ni ̱t Jesús, luhua tlayajua̱ xtasiyuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xkakánat. 3 Na̱ acxnitiyá̱ chú̱

SAN MATEO 17 caj xalán tasiyuniko̱lh Moisés xuani ̱t, xa̱hua̱ profeta Elías hua̱nti ̱ maka̱n xlatama̱ko̱ni ̱t; xlacán xta̱chihui ̱nama̱kó̱ Jesús. 4 Cha̱nchu̱ chihuí ̱nalh Pedro, huánilh Jesús: ―Quimpu̱chinacán, huata ma̱x xali ̱huaca̱ tla̱n antiyá̱ u̱ nú̱ luhua ankalhí ̱n xactahuilahu. Lapi ̱ huix chuná̱ lacasquina u̱ctlahuaya̱hu aktutu lactzu̱ pu̱ ni ̱lhcha̱ chiqui, aktum milá, aktum xla Moisés, chu̱ aktum xla Elías. 5 Chunacú̱ xchihui ̱nama̱ Pedro caj xamaktum tatu̱tzúhui ̱lh aktum xasnapapa puclhni, hua̱ chú̱ pu̱tum ma̱lakapa̱tze̱kko̱lh. Chu̱ c-xlacni puclhni ̱ takáxmatli ̱ pi ̱ taxtuchi ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ na̱má̱ huá̱: “Huá̱ yuma̱ Quincam ti ̱ quit clacsacni ̱t, chu̱ luhua cpa̱xqui ̱y, chu̱ xma̱n huá̱ luhua cakalhakaxpáttit.” 6 Acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, lacapala̱ tatzokostako̱lh, lí ̱cha̱lh xlacancán hasta ca̱tiyatna̱ caj xpa̱lacata xpe̱cuaxni ̱ma̱kó̱. 7 Jesús laktalacatzuhui ̱ko̱lh, qui ̱toklhko̱lh, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Lacapala̱ cata̱yátit, chu̱ ni ̱ cape̱cuántit. 8 Cha̱nchu̱ xlacán acxni ̱ talacaya̱huako̱lh, ti ̱ni ̱ pala xucxilhko̱lh hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Jesús xta̱stum. 9 Cha̱nchu̱ acxni ̱ xli ̱makua xta̱ctama̱ko̱chi ̱ c-ka̱stí ̱n, Jesús chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh: ―Ni ̱tí ̱ pala tí ̱ nalix̱ akatli ̱yá̱tit yuma̱ talacahuá̱n hua̱ntu̱ huixín ucxilhni ̱tántit, hasta acxnicú̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ clakastakuanani ̱t nahuán ca̱li ̱ní ̱n. 10 Cha̱nchu̱ yama̱ kalhatutu xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, kalhasquinko̱lh Jesús: ―¿Tú̱ xpa̱lacata li ̱huanko̱y laktzokqui ̱naní ̱n pi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ xli ̱mínat profeta Elías xuani ̱t, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ namín ma̱akapu̱taxti ̱na Cristo? 11 Cha̱nchu̱ na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh:

46 ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ Elías mima̱, chu̱ huá̱ xlá̱ nama̱ca̱xko̱y tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱pa̱huanko̱y Cristo acxni ̱ namín. 12 Hua̱mpi ̱ hua̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ profeta Elías aya qui ̱lani ̱tanchi, hua̱mpi ̱ tachixcuhuí ̱tat ni ̱ tzinú̱ lakapasko̱lh pala huá̱, huata caj catu̱ huá̱ tu̱ xlacán puhuaniko̱lh, chuná̱ chú̱ tlahuaniko̱lh. Pus na̱ lix̱ cájnit la̱ntla̱ naquima̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y acxni ̱ naquinchipako̱y. 13 Acxnicú̱ chú̱ akata̱ksko̱lh yuma̱ li ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ hua̱ xlá̱ xlix̱ akatli ̱ma̱kó̱ Juan Bautista. Jesús ma̱pacsay cha̱tum kahuasa ti ̱ makatlajani ̱t cspiritu akskahuiní (Marcos 9:14‑29; Lucas 9:37‑43)

14 Acxni ̱ cha̱n ko̱lh

anta̱ni ̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, cha̱tum chixcú̱ laktalacatzúhui ̱lh Jesús, lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n, chu̱ na̱má̱ huánilh: 15 ―Tla̱t i, catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquilakalhámanti sa̱mpi ̱ cli ̱mín cha̱tum quinkahuasa hua̱nti ̱ ankalhí ̱n lactlahuay ni ̱tlá̱n u̱ n, chu̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱y. Lakachuní ̱n antá̱ tapu̱ya̱chá̱ c-lhcúya̱t, usu c-chúchut taju̱ya̱chá. 16 Quit luhua liyajá̱ ctili ̱miniko̱lh mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lay ma̱tla̱ni ̱ko̱y. 17 Jesús na̱má̱ kalhtí ̱nalh: ―Koxutaní ̱n huixín tachixcuhuí ̱tat ti ̱ la̱nchú̱ lapá̱tit, ni ̱ lay maktum quili ̱pa̱huaná̱tit, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua aktzanka̱ta̱yani ̱tántit, ¿hasta niajcu li ̱huaya̱ makcatzi nactica̱pa̱xuhua̱na̱le̱niyá̱n, nactica̱ta̱pa̱ti ̱yá̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit minta̱yatcán? Lacapala̱ úhuit cali ̱tántit tama̱ kahuasa. 18 Acxni ̱ chú̱ li ̱chinca̱, Jesús lacaquílhni ̱lh cspiritu akskahuiní, chu̱ tlakáxtulh c-xtiyatli ̱hua yama̱ kahuasa,

SAN MATEO 17​, ​18

47 acxnitiyá̱ chú̱ luhua li ̱huana̱ tatlá̱ni ̱lh. yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t acstuta̱chihui ̱nanko̱lh, na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata̱ quin ni ̱ lay ctlakaxtuhu yama̱ cspiritu akskahuiní? 20 Jesús na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín ni ̱ kalhi ̱yá̱tit li ̱tlihuaka̱ c-mintaca̱najlacán laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nali ̱pa̱huaná̱tit Dios. Quit xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ xtzucútit kalhi ̱yá̱tit mintaca̱najlacán ca̱na̱ caj xta̱chuná̱ actzu̱ xatalhtzi mostaza, caj xma̱n na̱má̱ xuanítit yuma̱ ka̱stí ̱n: ‘Cataka̱nu̱ antá̱ la̱ntla̱ huila, chu̱ capit tahuilaya̱ a̱lacatanu̱’, xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ xtaká̱nu̱ lh. Chu̱ ni ̱ pala pu̱ lactum xtahui ̱ hua̱ntu̱ huixín ni ̱ lay xtlahuátit lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱pa̱huántit Dios. 21 Hua̱mpi ̱ tama̱ cspiritu akskahuiní, tuhua̱ natlakaxtuyá̱tit sa̱mpi ̱ li ̱pe̱cua̱ tatlanca̱ni ̱y, xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ namakalhkajnán la̱ntla̱ xli ̱pacs xtapuhuá̱n nasquiniy Dios xtamakta̱y tla̱n natlakaxtuy. 19 A̱ li ̱sta̱lh

Xli ̱maktuy li ̱chihui ̱nán Jesús pi ̱ namakni ̱cán (Marcos 9:30‑32; Lucas 9:43‑45)

22 Maktum

acxni ̱ luhua macxtum xlatla̱huanko̱y c-xatiyat Galilea, Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ naquimacama̱sta̱y c-xlacati ̱ncán hua̱nti ̱ quinta̱la̱tlahuako̱y, chu̱ ni ̱ quiucxilhputunko̱y. 23 Xlacán naquimakni ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ naclakastakuanampalay ca̱li ̱ní ̱n. Acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh la̱ntla̱ namakni ̱cán, li ̱pe̱cua̱ tzúculh tali ̱puhua̱ni ̱ko̱y. Jesús na̱ maklakaxoko̱nán c-tlanca templo̱ xala c-Jerusalén 24 Acxni ̱ Jesús, chu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t cha̱nko̱lh

c-xaca̱chiqui ̱n Capernaum makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ca̱ta ca̱ta̱ xma̱ta̱ji ̱nanko̱y tumi ̱n tu̱ xlix̱ oko̱nancán xla templo̱ ta̱tanoklhko̱lh Pedro c-tiji, chu̱ na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―Hua̱ mima̱kalhtahuaka̱nacán, ¿Tú̱ xpa̱lacata ni ̱ makxoko̱nán c-tlanca quintemplo̱cán c-Jerusalén? 25 Cha̱nchu̱ xlá̱ kalhtí ̱nalh: ―Na̱ makxoko̱nán xlá. Acxni ̱ chú̱ cha̱lh xlá̱ c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱, tuncán tánu̱ lh laqui ̱mpi ̱ nata̱chihui ̱nán Jesús, huata pu̱ lh na̱má̱ huánilh: ―Simón, ¿lá̱ntla̱ huix puhuana? Yama̱ lactlanca napuxcun ma̱paksi ̱naní ̱n xala c-Roma, ¿pi ̱ huá̱ luhua ma̱xoka̱ko̱y impuestos hua̱nti ̱ xta̱chiquicán, usu hua̱nti ̱ tapaksi ̱ko̱y ca̱lacatanuj tíyat hua̱ntu̱ akchipahuili ̱ko̱ni ̱t? 26 Pedro kálhti ̱lh: ―Xlacán huá̱ ma̱xoka̱niko̱y hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱ko̱y xala a̱lacatanu̱ tíyat. Jesús huampá̱: ―Pus xli ̱ca̱na̱ huana̱ pi ̱ huata huá̱ chú̱ ti ̱ xta̱chiquicán ni ̱ xafuerza̱ naxokoniko̱y. 27 Hua̱mpi ̱ huata laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ naquinca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ makxoko̱nana̱hu, lacapala̱ huix capimpi ̱ c-ta̱kaya̱huaná, antá̱ camacapi ̱ mili ̱ma̱slokuí ̱n, huá̱ chú̱ tu̱ xakasiya̱ squi ̱ti ̱ napa̱ti ̱y tuncán cama̱cutu. Antá̱ chú̱ c-xquilhni ̱ nata̱ksa̱ paktum tumi ̱n hua̱ntu̱ naacchá̱n nalix̱ okoya̱ tu̱ ma̱ta̱ji ̱nancán xala c-templo, naxokoya̱ quilá, chu̱ milá. ¿Xatí ̱ a̱tzinú̱ kalhi ̱y xlakasi, usu talí ̱pa̱hu li ̱taxtuy c-xlacati ̱n Dios? (Marcos 9:33‑37; Lucas 9:46‑48)

18

Na̱ acxnitiyá̱ chú̱ yama̱ quilhtamacú̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t Jesús laktalacatzúhui ̱lh, chu̱ na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―La̱ntla̱ quili ̱lhu̱ huacán ti ̱ cca̱li ̱pa̱huaná̱n, ¿xatí ̱ cahuá̱ a̱tzinú̱

SAN MATEO 18 tlak nakalhi ̱y xlakasi, usu tali ̱pa̱hu nali ̱taxtuy c-xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios tu̱ ma̱quilhtzuqui ̱ma̱? 2 Jesús tasánilh cha̱t um actzu̱ kahuasa, c-xíta̱t yá̱hualh, 3 chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ huixín ni ̱ nalakpali ̱yá̱tit mintalacapa̱stacnicán, chu̱ ni ̱ nali ̱taxtuyá̱tit la̱ntla̱ lactzu̱ camán hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱y xlakasi makcatzi ̱cán, ni ̱ lay catitapaksí ̱tit c-xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios. 4 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ a̱tzinú̱ xlakasi nali ̱taxtuy c-xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ yumá̱ ti ̱ ni ̱tú̱ putzama̱ la̱ntla̱ talí ̱pa̱hu nahuán, huata kalhi ̱y xtalacapa̱stacni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yuma̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xlakasi actzu̱ kahuasa. 5 Chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ pa̱xqui ̱y, chu̱ tla̱n nacatzi ̱niy cha̱tum actzu̱ kahuasa̱ caj xpa̱lacata̱ catzi ̱y pi ̱ quit cpa̱xqui ̱y, pus luhua xta̱chuná̱ cli ̱maxtuy pi ̱ quit quimpa̱xqui ̱ma̱, chu̱ tla̱n quincatzi ̱nima̱. Hua̱nti ̱ nama̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n a̱makapitzí ̱n nali ̱pa̱ti ̱nán (Marcos 9:42‑48; Lucas 17:1‑2)

6 “Na̱

caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xma̱lacatiji ̱ni ̱ko̱lh c-ni ̱tla̱n tiji ̱ na̱ yuma̱ lactzu̱ camán hua̱nti ̱ aya quili ̱pa̱huanko̱y, hua̱ yuma̱ chixcú̱ huata xali ̱huaca̱ tla̱n xuá̱ xli ̱makua̱ ni ̱ a̱ma̱tlahui ̱nán tala̱kalhí ̱n, xpixchi ̱huacaca̱ aktum tlanca xachihuix molino, chu̱ lkan xmaca̱nca̱ c-xtampu̱ n chúchut c-ta̱kaya̱huaná. 7 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ tla̱n la̱ntla̱ lama̱hu ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ catu̱ huá̱ anán pacs li ̱laktzanka̱ta̱yacán. Luhua chuná̱ xli ̱ankalhí ̱n huij nahuán, hua̱mpi ̱ ¡koxutá̱ hua̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ nama̱tzuqui ̱y tu̱ nali ̱laktzanka̱ta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n! 8 “Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ hua̱ mimacán, usu mintantú̱ n nama̱tlahui ̱yá̱n tala̱kalhí ̱n, huata xatlá̱n caca̱acti, chu̱ mákat camákanti; sa̱mpi ̱ a̱tzinu̱ li ̱huaca̱ tla̱n tantu̱ stulu, usu

48 pakastulu̱ nalakcha̱na̱chá̱n li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nakalhi ̱ya, ni ̱ xahua̱ xaacchá̱n nakalhi ̱ya̱ kantuy mimacán, chu̱ kantuy mintuhuán namacapincana̱ c-lhcúya̱t anta̱ni ̱ niucxni ̱ catímixli. 9 Chi ̱nchu̱ hua̱ lapi ̱ hua̱ milakastapu̱ ma̱tlahui ̱yá̱n tala̱kalhí ̱n, calacpi ̱ma̱xtuca, na̱ mákat camákanti, sa̱mpi ̱ xali ̱huaca̱ tla̱n caj aktum milakastapu̱ nakalhi ̱ya̱ nalakcha̱na̱chá̱n yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nakalhi ̱ya, ni ̱ xahua̱ acchá̱n nakalhi ̱ya̱ aktuy milakastapu̱ lapi ̱ antá̱ chú̱ namacapincana̱ c-pu̱pa̱tí ̱n c-lhcúya̱t. Xatakalhchihuí ̱n tantum xatzanka̱n calhni ̱lu̱ 10 “Ca̱na̱

(Lucas 15:3‑7)

huixín, niucxni ̱ tilakmakaná̱tit na̱ yumá̱ lactzu̱ camán hua̱nti ̱ aya quili ̱pa̱huanko̱ni ̱t ma̱squi ni ̱ pala tú̱ xlakasicán tasiyuko̱y, sa̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ xlacán kalhi ̱ko̱y cha̱tunu xángeles hua̱nti ̱ maktakalhma̱kó̱, chu̱ antá̱ xlacán c-akapú̱ n ankalhí ̱n pa̱lacachihui ̱nama̱kó̱ c-xlacati ̱n Quintla̱tican Dios. 11 Xa̱hua̱ quit na̱ clakalhamanko̱y sa̱mpi ̱ huá̱ cli ̱mini ̱t nacma̱laktaxti ̱ko̱y hua̱nti ̱ aya xaktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 12 “Pus lapi ̱ huí ̱ ti ̱ cha̱t um chixcú̱ kalhi ̱y aktum ciento xcalhni ̱lu̱, chu̱ pala xamaktum namakatzanka̱y tantum, ¿tú̱ huixín puhuaniyá̱tit natlahuay? Quit cpuhuán pi ̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y namakaxtakko̱y a̱makapitzíṉ ta̱tipuxamacu̱ naja̱tza̱ pi ̱ xacstucán naputxua̱yanko̱y ca̱tuhuá̱n laqui ̱mpi ̱ lacapala̱ naán putzay yama̱ koxuta calhni ̱lu̱ hua̱ntu̱ makatzanka̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ catitáspitli ̱ hasta acxni ̱ nata̱ksa. 13 Chu̱ lapi ̱ fuerza̱ naqui ̱ta̱ksa̱ luhua tlak nali ̱pa̱xuhuay sa̱mpi ̱ tasíyulh yama̱ tantum xcalhni ̱lu̱ hua̱ntu̱ xmakatzanka̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ luhua xta̱chuná̱ catili ̱pa̱xuhuako̱lh a̱makapitzí ̱n xcalhni ̱lu̱

SAN MATEO 18

49 tu̱ ni ̱tú̱ xtzanka̱ko̱ni ̱t. 14 Pus na̱ chuná̱ chú̱ Mintla̱ticán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, xlá̱ ni ̱ lacasquín ni ̱ pala cha̱tum na̱ yuma̱ lactzu̱ camán naaktzanka̱y hua̱nti ̱ quit quili ̱pa̱huanko̱y ma̱squi luhua ni ̱tú̱ xlakasi tasiyuy. Jesús huan la̱ntla̱ nama̱tzanka̱naniya̱hu hua̱nti ̱ quinca̱ta̱la̱tlahuayá̱n 15 “Na̱

(Lucas 17:3)

chuná̱ lapi ̱ cha̱tum minta̱ca̱najlani ̱ hua̱nti ̱ tlahuanini ̱tán hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, luhua lacati ̱tum cata̱chihuí ̱nanti ̱ xacstu, chu̱ cahuani ̱ pi ̱ luhua cui ̱ntaj catláhualh sa̱mpi ̱ ni ̱tlá̱n tu̱ tlahuanini ̱tán. Lapi ̱ xlá̱ nakaxmatniyá̱n tu̱ huix nahuaniya, pus chú̱ qui ̱taxtuy pi ̱ huix aya tla̱n nali ̱kalhi ̱palaya̱ minta̱lá̱ a̱maktum. 16 Chí ̱ hua̱ palapi ̱ ni ̱ cuí ̱ntaj natlahuaniyá̱n, chu̱ ni ̱ tla̱n natlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ huix nahuaniya, pus huix lacapala̱ catasanikó̱ cha̱tum usu kalhatutu testigos hua̱nti ̱ na̱ nakaxmatko̱y, chu̱ nama̱lulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tu̱ huix nali ̱ta̱chihui ̱nana. 17 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ pala chuná̱ nakaxmatniko̱y hua̱ntu̱ xlacán nalix̱ akatli ̱ko̱y, pus huata chú̱, tuncán cama̱catzi ̱ni ̱kó̱ minta̱ca̱najlaní ̱n acxni ̱ nata̱tamacxtupi ̱ko̱ya̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán huá̱ naxakatli ̱ko̱y. Chu̱ lapi ̱ xlá̱ na̱ ni ̱tlá̱n natlahuaniko̱y xtachihui ̱ncán, pus huata chú̱ huix tla̱n nali ̱ma̱xtuya̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ nia̱lh luhua li ̱pa̱huán usu la̱ntla̱ hua̱nti ̱ nia̱lh ca̱ta̱tapaksi ̱yá̱n. 18 “Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ huixín mili ̱pu̱tumcán ca̱najlaní ̱n nachi ̱yá̱tit, usu tla̱n natlahuayá̱tit u̱ nú̱ ca̱tiyatna, pus na̱ chuná̱ tachí ̱n huilachá nahuán c-akapú̱ n; hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ huixín naxcutá̱tit, usu ni ̱ tla̱n natlahuayá̱tit u̱ nú̱ ca̱tiyatna, na̱ xataxcutni huilachá nahuán c-akapú̱ n. 19 “Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ huixín ma̱squi caj mincha̱tuycán luhua

lacxtum nali ̱catzi ̱yá̱tit xpa̱lacata̱ pala tú̱ nasquiniyá̱tit Dios acxni ̱ natlahuayá̱tit mioracioncán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ Quintla̱t ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 20 Sa̱mpi ̱ cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ ma̱squi caj li ̱cha̱tuy, usu li ̱kalhatutu̱ tamacxtumi ̱ko̱y hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huanko̱y, antá̱ quit c-xíta̱t claksti ̱pa̱huilakó̱ nahuán.” 21 Pedro laktalacatzúhui ̱lh Jesús, chu̱ na̱má̱ kalhásquilh: ―Quimpu̱chiná, chi ̱nchu̱ pala cha̱tum quinta̱chixcú̱ ankalhí ̱n quinta̱la̱tlahuay, ¿ní ̱ makli ̱t nacta̱pa̱ti ̱y, chu̱ nacma̱tzanka̱naniy? ¿Pi ̱ cahuá̱ hasta̱ pala maktujún? 22 Jesús kálhti ̱lh: ―Quit ni ̱tú̱ cuanimá̱n hasta pala maktujún nata̱pa̱ti ̱ya, chu̱ nama̱tzanka̱naniya, huata huix tla̱n nama̱tzanka̱naniya̱ pala tú̱ xtlahuanín, chu̱ nata̱pa̱ti ̱ya̱ hasta ma̱squi akta̱ti ciento a̱ta̱tipuxamaca̱hu pala chuná̱ talacasquín. Xatakalhchihuí ̱n yama̱ scujni ̱ ti ̱ ni ̱ ma̱tzanka̱nanipútulh xta̱scujní ̱n 23 “Yama̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱lacatzuqui ̱ma̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna, xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ yama̱ cha̱tum rey hua̱nti ̱ tita̱tlahuaputunko̱lh cue̱nta̱ laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱y ni ̱nchulá̱ tapa̱hua̱ li ̱huilaniko̱lh cscujní ̱n. 24 Aya xtzucuni ̱ttá̱ ta̱tlahuako̱y cue̱nta̱ acxni ̱ tili ̱minica̱ cha̱tum cscujni ̱ hua̱nti ̱ lhu̱ hua tumi ̱n tapa̱hua̱ xli ̱hui ̱. 25 Hua̱mpi ̱ cumu yama̱ chixcú̱ ni ̱tú̱ xkalhi ̱y hua̱ntu̱ nalix̱ oko̱nán, hua̱ yuma̱ Rey li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ castá̱ca̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum tachí ̱n, xa̱hua̱ xpusca̱t, chu̱ xcamán, chu̱ pu̱tum la̱ntla̱ tu̱ xkalhi ̱y laqui ̱mpi ̱ pacs chú̱ chuná̱ nalix̱ oko̱nanko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xlakahui ̱. 26 Hua̱ yamá̱ scujni ̱ lakatatzokóstalh c-xlacati ̱n xma̱la̱ná, chu̱ na̱má̱ huánilh: ‘Tla̱ti, csquiniyá̱n caquintlahuani ̱ tlanca li ̱tlá̱n, Caquinkalhi ̱ni ̱ tapa̱xuhua̱na̱lé̱n

SAN MATEO 18​, ​19 a̱tzinú̱. Quit pacs nacxokoniyá̱n tu̱ clé̱n.’ 27 Yama̱ Rey lakalhámalh, ma̱tzanka̱nánilh, chu̱ nia̱lh ma̱tá̱ji ̱lh hua̱ntu̱ xlakahuilánilh, chu̱ a̱li ̱sta̱lh makáxtakli ̱ laqui ̱mpi ̱ caalhá̱ c-xchic. 28 “Hua̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ taxtuchá̱ c-tiji ̱ yama̱ scujni ̱ xlá̱ ta̱tánoklhli ̱ cha̱tum xta̱scujni ̱ hua̱nti ̱ na̱ xlacle̱niy actzu̱ centavo. Xlá̱ ma̱chókolh chu̱ li ̱pixchípalh xmacán, tzúculh pixpitay, chu̱ na̱má̱ huánilh: ‘Chuj tuncán clacasquín caquilakxokoni ̱ yama̱ quintumi ̱n hua̱ntu̱ quilakahuilani, usuchí ̱ naquintilakapasacú̱ xatí ̱ quit.’ 29 Cha̱nchu̱ yama̱ xta̱scujni, lakatatzokóstalh, csquinima̱ li ̱tlá̱n huánilh: ‘Caquinkalhi ̱ni ̱ tapa̱xuhua̱na̱lé̱n, na̱ pacs nacxokoniyá̱n xli ̱pacs.’ 30 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ xlá̱ ni ̱ ta̱pá̱ti ̱lh, tuncán ma̱tamacanu̱ ní ̱nalh c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ ni ̱ makaxtakca̱ hasta acxni ̱ afuerza ma̱xoko̱ni ̱ko̱lh actzu̱ tumi ̱n hua̱nti ̱ xlá̱ xle̱niy. 31 Acxni ̱ a̱makapitzi ̱n xta̱scujní ̱n catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t, xlacán luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱si ̱tzi ̱ko̱lh, na̱ anko̱lh huaniko̱y xma̱la̱nacán xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlani ̱t. 32 Acxni ̱ chú̱ huaniko̱ca̱, hua̱ yuma̱ Rey tuncán ma̱tasani ̱nán chixcú, chu̱ na̱má̱ huánilh acxni ̱ lacaquílhni ̱lh: ‘Luhua ni ̱tla̱n mintá̱yat huix. Xli ̱pacs yamá̱ tu̱ xquili ̱piniya, pacs cma̱tzanka̱nanín, xpa̱lacata̱ pi ̱ quisquini ̱ caclakalhamán. 33 Pus huix na̱ chuná̱ xtilakalhámanti ̱ yama̱ koxuta minta̱scujni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit ckalhi ̱nín talakalhamá̱n.’ 34 Cha̱nchu̱ xma̱la̱ná, pi ̱ sí ̱tzi ̱lh, pus ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cama̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱ hasta ni ̱li ̱huaya̱ naxokoko̱y hua̱ntu̱ xle̱niy.” 35 Acxni ̱ Jesús chihui ̱nanko̱lh, na̱má̱ huaniko̱lh: ―Pus na̱ chuná̱ naca̱tlahuayá̱n Mintla̱tican Dios hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n hua̱ palapi ̱ ni ̱ luhua minacu̱cán nali ̱ma̱tzanka̱naniyá̱tit cha̱tunu minata̱lancán hua̱ntu̱ pala ca̱li ̱makasi ̱tzi ̱yá̱n.

50 Jesús huan pi ̱ hua̱nti ̱ natapu̱chuhuako̱y, ni ̱tlá̱n lapi ̱ nala̱makaxtakko̱y

19

(Marcos 10:1‑12; Lucas 16:18)

Acxni ̱ Jesús chuná̱ ma̱katspútulh xtakalhchihuí ̱n, táxtulh c-xatiyat Galilea, chu̱ antá̱ chá̱lh anta̱ni ̱ c-xtachipa xtiyat Judea hua̱ntu̱ huí ̱ li ̱quilhtu̱án c-xakalhtu̱choko̱ Jordán. 2 Na̱ luhua lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat tista̱laniko̱lh, chu̱ antá̱ xlá̱ tima̱pacsako̱chá̱ xli ̱pacs ta̱tatlaní ̱n ti ̱ lakminko̱lh. 3 Makapitzi ̱n fariseos laktalacatzuhui ̱ko̱lh caj xkalhputzaputunko̱y pala tú̱ ni ̱ tancs nakalhti ̱nán, chunachí ̱ tla̱n nali ̱ma̱makuasi ̱ya̱huako̱y. Tzúculh kalhputzako̱y, na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Lá̱ntla̱ huix huana? ¿Pi ̱ kalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n namakaxtaka̱ xpusca̱t cha̱tum chixcú̱ ma̱squi pala caxatu̱cahuá̱ xpa̱lacata? 4 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ a̱li ̱kalhtahuakayá̱tit huixín hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka? Antá̱ huan pi ̱ acxni ̱ Dios ma̱lacatzucúnalh c-xquilhtzúcut, xlá̱ tláhualh cha̱tum chixcú, chu̱ cha̱tum pusca̱t. 5 Chu̱ na̱ chuná̱ li ̱ma̱peksí ̱nalh: ‘Huachá̱ xpa̱lacata, cha̱tum kahuasa acxni ̱ natapu̱chuhuay, tla̱n nali ̱makaxtaka̱ xtla̱t, chu̱ xtzi ̱ la̱qui ̱mpi ̱ xlá̱ nata̱talakxtumi ̱y xpusca̱t, chu̱ yama̱ kahuasa, chu̱ tzuma̱t hua̱nti ̱ xcha̱tuycán xuanko̱ni ̱t, chiyú̱ luhua cha̱tumá nali ̱taxtuko̱y.’ 6 Pus qui ̱taxtuy pi ̱ acxni ̱ natapu̱chuhuako̱y, nia̱lh xcha̱tuycán huata cha̱tumá̱ nahuanko̱y. Huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, ni ̱ cha̱tum chixcú̱ mini ̱niy nama̱pa̱pitziy hua̱ntu̱ Dios cha̱tumi ̱nica̱ tláhualh. 7 Xlacán kalhasquimpalako̱lh: ―Tla̱n huana, hua̱mpi ̱, ¿tú̱ xpa̱lacata c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés huan pi ̱ cha̱tum chixcú̱ tla̱n namakaxtaka̱

SAN MATEO 19

51 xpusca̱t, hua̱mpi ̱ pu̱ lh nata̱lacca̱xlay c-pu̱chihuí ̱n, chu̱ namacama̱xqui ̱y mactum xatalacca̱xlan cápsnat, nafirmartlahuanicán, chu̱ antá̱ nahuán hua̱ntu̱ xpa̱lacata la̱li ̱makaxtakma̱, tla̱n chinchú̱ namakaxtaka̱ xpusca̱t, chu̱ taxapani ̱t nahuán xtapu̱chuhuatcán? 8 Jesús huaniko̱lh: ―Moisés ma̱tlá̱ni ̱lh pi ̱ nala̱makaxtakko̱y hua̱nti ̱ tapu̱chuhuako̱ni ̱t caj xpa̱lacata̱ pi ̱ huixín luhua xalactzaca̱t na, chu̱ ni ̱ lay akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ xatla̱n talacapa̱stacni; hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ Dios ma̱lacatzúqui ̱lh xapu̱ lh chixcu̱, xa̱hua̱ xapulh pusca̱t, xlá̱ niucxnicú̱ tla̱n tlahuani ̱t nala̱makaxtakko̱y hua̱nti ̱ pu̱chuhuako̱y. 9 Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ namakaxtaka̱ xpusca̱t, ma̱squi xlá̱ yama̱ pusca̱t ni ̱tú̱ xakatli ̱y a̱tanuj chixcú, chu̱ yama̱ chixcú nata̱tapu̱chuhuay tanuj pusca̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n tlahuay sa̱mpi ̱ xlá̱ caj lactlahuaya̱huay aktum tapu̱chúhuat. Na̱ chuná̱ ya̱ma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ nata̱tapu̱chuhuay pusca̱t hua̱nti ̱ makaxtakcani ̱t, xlá̱ na̱ luhua lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n tlahuay sa̱mpi ̱ xlá̱ maktum pi ̱ lactlahuako̱y ya̱ma̱ tapu̱chúhuat hua̱ntu̱ Dios tisculuna̱tláhualh. 10 Xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t na̱má̱ huaniko̱lh: ―Pus palapi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná qui ̱taxtuniy cha̱tum chixcú̱ tu̱ huix quilhuámpa̱t, pi ̱ ni ̱ xli ̱makaxtákat xpusca̱t, pus luhua ni ̱ pala tzinú̱ li ̱tapu̱chuhuaputu. 11 Jesús huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ yu̱ ma̱ talacapa̱stacni xpa̱lacata̱ la̱ntla̱ ni ̱ natapu̱chuhuaya, tuhua̱ qui ̱taxtuy sampi ̱ ni ̱ li ̱pu̱tum catimacálahu lapi ̱ ni ̱ Dios chuná̱ ma̱lacapa̱stacako̱y. 12 Hua̱mpi ̱ u̱ nú̱ ca̱t uxá̱huat lama̱kó̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ chuná̱ kalhi ̱ko̱y xtiyatli ̱huacán pi ̱ ni ̱ lay

catitapu̱chuhuako̱lh, chu̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ kas chuná̱ lactlahuaya̱huanicani ̱t xlatama̱tcán la̱qui ̱mpi ̱ nia̱lh ucxnicú̱ natapu̱chuhuako̱y, hua̱mpi ̱ na̱ lama̱kó̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ tla̱n tapu̱chuhuako̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ tapu̱chuhuaputunko̱y caj xpa̱lacata xlacán catzi ̱ko̱y pi ̱ chuná̱ á̱tzinú̱ tla̱n natlahuako̱y hua̱ntu̱ Dios lakati ̱y c-xlatama̱tcán, chu̱ hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱lacsacko̱ni ̱t. Pus hua̱nti ̱ ma̱tla̱ni ̱y pi ̱ chuná̱ nalatama̱y la̱ntla̱ cca̱huanini ̱tán ucú, pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ cali ̱tzáksalh. Jesús siculana̱tlahuako̱y lactzu̱ camán (Marcos 10:13‑16, Lucas 18:15‑17)

13 Maktum

makapitzí ̱n li ̱miniko̱lh lactzu̱ xcamancán anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús la̱qui ̱mpi ̱ xlá̱ nali ̱acchipakoy xmacán, chu̱ nasquiniy Dios pi ̱ nasiculana̱tlahuako̱y. Hua̱mpi ̱ huata xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzúculh lacaquilhni ̱ko̱y hua̱nti ̱ xli ̱mima̱kó̱ ya̱ma̱ lactzu̱ camán. 14 Hua̱mpi ̱ Jesús káxmatli, chu̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ cali ̱huanikó̱tit tama̱ lactzu̱ camán pi ̱ naquilakminko̱y anta̱ni ̱ quit cuí ̱, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y lactzu̱ camán, xlá̱ mini ̱niy li ̱pa̱xuhuay tu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱putuná̱n c-xasa̱sti xtapáksi ̱t tu̱ ma̱quilhtzuqui ̱ma̱. 15 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ xlá̱ li ̱acchipako̱lh xmacán, chu̱ siculana̱tlahuako̱lh ya̱ma̱ lactzu̱ camán. Acxni ̱ chu̱ chuná̱ ca̱tlahuako̱lh, Jesús tatampú̱ xtulh, chu̱ alh a̱lacatanu̱. Cha̱tum kahuasa luhua ma̱tamacu̱ nú ta̱chihui ̱nán Jesús (Marcos 10:17‑31; Lucas 18:18‑30)

16 Maktum

cha̱tum kahuasa qui ̱láklalh Jesús, chu̱ na̱má̱ kalhásquilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿tú̱ luhua tla̱n tatlahu quili ̱tláhuat hua̱ntu̱

SAN MATEO 19 naquimakta̱yay la̱qui ̱mpi ̱ tla̱n nackalhi ̱y li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-akapú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa? 17 Cha̱nchu̱ Jesús huánilh: ―¿Tú̱ huan quinkalhasquina̱ xpa̱lacata hua̱ntu̱ xli ̱ca̱na̱ tla̱n tatatlahu? Caj xma̱n hua̱ Dios hua̱nti ̱ chuná̱ tla̱n catzi ̱y, chu̱ tlahuay tu̱ xli ̱ca̱na̱ tla̱n tascújut. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix kalhi ̱putuna̱ ya̱ma̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa, quit cuaniyá̱n pi ̱ cali ̱tzaksa̱ catlahua̱ xli ̱ma̱pa̱ksi ̱n Dios. 18 Ama̱ kahuasa huánilh: ―¿Xatú̱ ya̱ li ̱ma̱pa̱ksí ̱n hua̱ntu̱ huix huanípa̱t? Jesús kálhti ̱lh: ―‘Niucxni ̱ timakni ̱nana, ni ̱ caxakatli ̱ tanuj pusca̱t lapi ̱ huí ̱ mimpusca̱t, ni ̱tú̱ tikalha̱nana, niucxni ̱ tí ̱ tima̱xtuniya̱ ta̱ksaní ̱n, 19 capa̱xqui ̱kó̱ mintla̱t, chu̱ mintzí, chu̱ na̱ calakalhamankó̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n chuná̱ la̱ntla̱tá̱ huix acstulakalhamancana.’ 20 Ama̱ kahuasa huánilh: ―Xli ̱pacs yu̱ ma̱ li ̱ma̱pa̱ksí ̱n tu̱ huix quihuanípa̱t, pacsá̱ ctlahuani ̱t hasta c-quinca̱taskata. ¿Tu̱ ta̱jí ̱ quintzanka̱niy? 21 Pus huánilh Jesús: ―Hua̱ palapi ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua aksti ̱tum latapa̱putuna, pus lacapala̱ capimpi ̱ c-mínchic, casta̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱ya, chu̱ ya̱ma̱ mintumi ̱n hua̱ntu̱ namaklhti ̱nana, cama̱akpitzinikó̱ hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n, chuna chí ̱ huix nakalhi ̱ya̱ lhu̱ hua̱ mintamacú̱ n antá̱ c-akapú̱ n. Acxni ̱ chú̱ chuná̱ natlahuako̱ya, lacapala̱ natampalaya̱ la̱qui ̱mpi ̱ huix na̱ naquista̱laniya. 22 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ya̱ma̱ kahuasa káxmatli ̱ hua̱ntu̱ huanica̱, luhua xli ̱ca̱na̱ cha̱li ̱puhua̱na̱ álh sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua ma̱tamacu̱ nú xuani ̱t. 23 A̱ li ̱sta̱lh Jesús na̱má̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ luhua tuhua̱ xpa̱lacata ma̱tamacu̱ naní ̱n

52 natanu̱ya̱chá̱ c-xtapaksi ̱t Dios. 24 Catzi ̱yá̱t it pi ̱ luhua tuhua xuá̱ xpa̱lacata tantum camello natanu̱y c-tzan xalhucu li ̱tzapan, hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ tlak xatuhua xpa̱lacata cha̱tum ti ̱ kalhi ̱y lhu̱ hua tumi ̱n natanu̱y c-xtapaksi ̱t Dios. 25 Acxni ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t káxmatli ̱ xtachihuí ̱n, luhua cacs li ̱lacahuanko̱lh, chu̱ tzúculh la̱kalhasquinko̱y xacstucán: ―Lapi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy, ¿tí ̱ chu̱ tla̱n nalakma̱xtuy xli ̱stacna? 26 Jesús laklaca̱n ko̱lh, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ntu̱ xpa̱lacatacan chixcuhuí ̱n ni ̱ lay ma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ quit cquilhuama̱, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xpa̱lacata Dios ni ̱ pala pu̱ lactum huí ̱ hua̱ntu̱ napuhuaná̱tit pala ni ̱ lay tlahuay. 27 Pedro na̱má̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quin pacs cmakaxtakni ̱tahu hua̱ntu̱ xackalhi ̱ya̱hu caj xpa̱lacata huix cca̱sta̱lanini ̱tán, pus ¿xatú̱ ya̱ quintaskahucán naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n a̱li ̱sta̱lh? 28 Jesús kálhti ̱lh: ―Quit xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ antá̱ ya̱má̱ c-xasa̱sti ca̱quilhtamacú̱ tu̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n Dios, quit Xatalacsacni Chixcú nactahuilaya̱chá̱ c-xali ̱lakati ̱t xlactahui ̱lh Rey hua̱ntu̱ huí ̱ c-quimpu̱ ma̱paksí ̱n, chi ̱nchu̱ huixín hua̱nti ̱ ankalhí ̱n quista̱lanipá̱tit, pus huixín minkalhacu̱tuycán, na̱ nakalhi ̱yá̱tit milactahui ̱lhcán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huixín naquinta̱makma̱paksi ̱yá̱tit yama̱ pu̱ laccu̱tuy israelitas hua̱nti ̱ xma̱quilhtzuqui ̱ko̱ni ̱t xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Israel. 29 Na̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ makaxtakko̱ni ̱t xchiccán, usu xcamán, na̱ chuná̱ lapi ̱ makaxtakko̱ni ̱t xtíyat caj xpa̱lacata pi ̱ quista̱laniko̱ni ̱t, chu̱ quili ̱pa̱huanko̱ni ̱t, la̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱u tu̱ makaxtakkoni ̱t qui ̱taxtuy napu̱ xokoniko̱cán, hasta a̱akatunu ciento li ̱huacá̱, chu̱ na̱

53 namaklhti ̱nanko̱y li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa. 30 Pus lhu̱ hua lactali ̱pa̱hu hua̱nti ̱ la̱nchiyú̱ luhua macapu̱ lama̱kó̱, acxni ̱ ya̱ma̱ quilhtamacú huata xlacán a̱huatiyá̱ namacasta̱lako̱y, chi ̱nchu̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ la̱nchiyú̱ ni ̱tú̱ xlakasi li ̱taxtuko̱y luhua a̱huatiyá̱ macasta̱lama̱kó̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ ya̱ma̱ quilhtamacú huata namacapu̱ lako̱y, pu̱ lh huá̱ nama̱xqui ̱ko̱cán xpu̱tahui ̱lhcán. Xatakalhchihui ̱n cha̱tum ma̱la̱ná̱ hua̱nti ̱ catu̱ hua̱ hora putzako̱lh xtasa̱cua “Yama̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱lacatzuqui ̱ma̱, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱, xpu̱china aktum tlanca pú̱cuxtu, hua̱nti ̱ alh putzako̱y tzi ̱sa̱ xtasa̱cua̱ laqui ̱mpi ̱ naanko̱y puxniko̱y xacha̱n xuvas. 2 Xlá̱ qui ̱ta̱ksko̱lh makapitzí ̱n hua̱nti ̱ cscujputunko̱y, chu̱ ta̱lacca̱xlako̱lh pi ̱ nama̱skahui ̱ko̱y okxtum tumi ̱n huanicán denario caj la̱ntla̱ tantacú̱ nascujko̱y, a̱li ̱sta̱lh chú̱ ma̱lakacha̱ko̱lh c-xpú̱cuxtu̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nascujko̱y. 3 Caj li ̱puntzú̱ taxtupá̱ yama̱ chixcú, ma̱x cumu ca̱maknaja̱tza hora, chu̱ na̱ chuná̱ ucxilhpalako̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ na̱ caj chunata xlahuilakó̱ c-tlanca̱ti ̱, chu̱ ni ̱tú̱ xli ̱scujma̱kó̱. 4 Pus huaniko̱lh: ‘Amigos, huixín na̱ capimpítit c-quinca̱uvasna, chu̱ antá̱ cascújtit, ni ̱tú̱ capuhuántit quit nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n mintaskahucán hua̱ la̱ntla̱ lakchá̱n mitascujutcán.’ Pus xlacán na̱ anko̱lh scujko̱y. 5 Yama̱ xpu̱china ca̱uvasna̱ taca̱xpá̱, ma̱x pala tastúnut, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ na̱ ampá̱ pala ca̱maktutu hora, chu̱ na̱ chuná̱ qui ̱putzapalako̱lh xtasa̱cua̱ hua̱nti ̱ nascujko̱y c-xca̱uvasna. 6 Acxni ̱ chú̱ lakcha̱mpá̱ ca̱makquitzis hora la̱ntla̱ aya ko̱tanu̱ ko̱y, xlá̱ ampá̱ c-plaza, chu̱ na̱ chuna li ̱tum ucxilhpalako̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ caj chunata xuilakó̱.

20

SAN MATEO 19​, ​20 Xlá̱ huaniko̱lh: ‘¿Tú̱ huan caj chunata lahuilátit tantacú̱, chu̱ ni ̱tú̱ li ̱scujpá̱tit?’ 7 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ‘Sa̱mpi ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ ni ̱tí ̱ quinca̱sa̱cuani ̱tán.’ Yama̱ chixcú̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ‘Lapi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ scujputuná̱tit lacapala̱ capimpítit c-quinca̱uvasna̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nascujá̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ capuhuántit sa̱mpi ̱ quit nacca̱ma̱skahui ̱yá̱n hua̱ la̱ntla̱ lakchá̱n mintascujutcán.’ 8 “Acxni ̱ ko̱tánu̱ lh yuma̱ quilhtamacú̱, huá̱ xama̱la̱ná̱ ti ̱ xlá̱ uvas, huánilh xapuxcu̱ xtasa̱cua: ‘Catasanikó̱ scujní ̱n, na̱ cama̱skahui ̱kó̱ xla xtascujutcán, hua̱mpi ̱ cali ̱macatzucukó̱ hua̱nti ̱ a̱huatiyá̱ chinko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ chú̱ a̱huatá̱ nama̱skahui ̱ko̱ya̱ hua̱nti ̱ aya tantacú̱ scujma̱kó̱.’ 9 Acxni ̱ talacatzuhui ̱ko̱lh yama̱ tasa̱cua̱ hua̱nti ̱ xtzucuko̱ni ̱t scujko̱y ma̱x pala ca̱makquitzis, pus la̱ntla̱ cha̱tunu̱ tzúculh maklhti ̱nanko̱y akatunu denario tumi ̱n hua̱ntu̱ xli ̱ma̱skahui ̱ma̱kó̱ tantacú̱ xpa̱lacata. 10 Chi ̱nchu̱ acxni ̱ xaa̱huatiyá̱ tzúculh talacatzuhui ̱ko̱y yama̱ tasa̱cua̱ hua̱nti ̱ tzi ̱saj tuncán xtzucuko̱ni ̱t scujko̱y, xlacán tzúculh puhuanko̱y pi ̱ ma̱x a̱tzinú̱ luhua lhu̱ hua̱ nama̱xqui ̱ko̱cán xtaskahucán, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ ma̱li ̱huaqui ̱niko̱ca̱, huata na̱ chunatiya akatunu denario ma̱xqui ̱ko̱ca̱ xtaskahucán. 11 Acxni ̱ chú̱ xlacán maklhti ̱nanko̱lh, ucxilhko̱lh pi ̱ chunatiyá, tzúculh li ̱aklhu̱ hua̱tnanko̱y xma̱la̱nacán. 12 Chuná̱ huanko̱lh: ‘Hua̱ yuma̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ a̱huatiyá̱ chinko̱lh, chu̱ caj xma̱n aktum hora scujko̱lh, ¿tú̱ chú̱ xpa̱lacata̱ na̱ chunatiyá̱ ma̱skahui ̱pa̱kó̱ la̱ntla̱ quinca̱ma̱skahuí ̱pa̱t ma̱squi quin tantacú̱ cmacalahu lhca̱cná, chu̱ chichiní?’ 13 Yama̱ xma̱la̱nacán na̱má̱ kálhti ̱lh cha̱tum xtasa̱cua̱ hua̱ntu̱ xliaklhu̱ hua̱tnama̱: ‘Amigo, quit ni ̱tú̱ cakskahuimaklhi ̱má̱n mintaskahu. ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ nia̱lh lacapa̱staca̱ pi ̱ huatiya aktum denario cta̱lacca̱xlani ̱tán nacma̱skahui ̱yá̱n? 14 Pus huata xatlá̱n caj cachipatá̱ mintumi ̱n,

SAN MATEO 20 chu̱ capittá̱ c-mínchic. Sa̱mpi ̱ quit na̱ chuná̱ cma̱skahui ̱putunko̱y hua̱nti ̱ a̱huatiyá̱ chinko̱lh na̱ chuná̱ la̱ntla̱ huix cma̱skahui ̱ni ̱tán. 15 ¿Pi ̱ puhuana̱ huix pi ̱ ni ̱ lay cli ̱tlahuay quintumi ̱n hua̱ntu̱ quit tla̱n cpuhuán? Usu ¿pi ̱ caj taskahuiniya̱ minta̱scujni ̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ tla̱n ccatzi ̱nini ̱t?’ 16 “Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy c-xlacati ̱n Dios, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ la̱nchú̱ macapu̱ lama̱kó̱, huata a̱li ̱sta̱lh xlacán a̱huatiyá̱ macasta̱lama̱koj nahuán, hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ la̱nchú̱ a̱huatiyá̱ qui ̱taxtuma̱kó̱ yama̱ quilhtamacú̱ huata xlacán luhua macapu̱ lama̱koj nahuán.” Jesús li ̱chihui ̱nampalay pi ̱ namakni ̱cán

(Marcos 10:32‑34; Lucas 18:31‑34)

17 Acxni ̱ Jesús

aya xtla̱huama̱ c-tiji, xama̱ c-Jerusalén, xlá̱ tánuj ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzinú̱ lakamákat, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: 18 ―Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ ama̱hu c-Jerusalén; pus na̱ luhua cacatzí ̱tit pi ̱ antá̱ quit naquinchipacán, naquimacama̱sta̱cán c-xlacati ̱ncan xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ laktzokqui ̱naní ̱n, chuná̱ chú̱ nali ̱tachihui ̱nli ̱ko̱y la̱ntla̱ naquimakni ̱cán. 19 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ xlacán naquimacama̱sta̱palako̱y c-xlacati ̱ncan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ u̱ nú̱ ma̱paksi ̱nanko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, huá̱ chú̱ xlacán naquili ̱kama̱nanko̱y, naquihuili ̱niko̱y, chu̱ hasta naquimpakaxtokohuacako̱y c-cruz laqui ̱mpi ̱ nacni ̱y; hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ quit naclakastakuanampalay ca̱li ̱ní ̱n. Xtzi Santiago, chu̱ Juan li ̱squiniy Jesús catlahuánilh aktum li ̱tlá̱n (Marcos 10:35‑45)

20 Maktum

xpusca̱t Zebedeo, chu̱ cha̱tuy xcamán talacatzuhui ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús. Yama̱ pusca̱t

54 lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n laqui ̱mpi ̱ nasquiniy aktum tlanca li ̱tlá̱n. 21 Jesús kalhasquínilh: ―¿Tú̱ huix lacasquina̱ xactláhualh mimpa̱lacata? Xlá̱ na̱má̱ huánilh: ―Catlahua̱ aktum tlanca li ̱tlá̱n: acxni ̱ huix natzucuya̱ ma̱paksi ̱nana̱ la̱ntla̱ tlanca Rey, calacásquinti ̱ pi ̱ xtahui ̱ cha̱tum quinkahuasa c-mimpakstácat, chi ̱nchu̱ cha̱tum c-mimpakxuqui ̱ laqui ̱mpi ̱ lacxtum nata̱ma̱paksi ̱ko̱yá̱n. 22 Huata Jesús na̱má̱ kálhti ̱lh: ―Ni ̱ cha̱tum huixín catzi ̱yá̱tit tu̱ squiná̱tit. Huixín lakkahuasán cca̱kalhasquiná̱n: ¿Pi ̱ xli ̱ca̱na̱ puhuaná̱tit pi ̱ tla̱n nata̱yaniyá̱tit yama̱ c-tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ quit nacpa̱ti ̱y? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Cpuhuana̱hu pi ̱ ma̱x tla̱n nacta̱yaniya̱hu. 23 Jesús huanipalako̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ tla̱n nata̱yaniyá̱tit huixín, sa̱mpi ̱ huixín a̱li ̱sta̱lh fuerza̱ antá̱ nati ̱taxtuyá̱tit lhu̱ hua tapa̱tí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱ntu̱ quit nacpa̱ti ̱y; hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ la̱ntla̱ huixín lacasquiná̱tit nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n milactahui ̱lhcán c-quimpa̱xtú̱ n antá̱ c-quimpu̱ ma̱paksí ̱n, pus quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ quilá̱ pala nacma̱sta̱y, huata xma̱n huá̱ lakchá̱n hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t Quintla̱t nama̱xqui ̱y. 24 Acxni ̱ chú̱ hua̱ xa̱kalhaca̱hu xta̱li ̱ma̱kalhtahuaka̱tcán kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xlacán csquima̱kó̱, pus si ̱tzi ̱niko̱lh yama̱ cha̱tuy li ̱nata̱lán. 25 Hua̱mpi ̱ Jesús tasaniko̱lh, chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ puxcu̱ nanko̱y c-aktum ca̱chiquí ̱n, xlacán antá̱ ma̱paksi ̱nanko̱y xta̱chuna̱ lactlanca xpu̱chinacán li ̱taxtuniko̱y hua̱ntu̱ antá̱ anán, chu̱ hua̱nti ̱ lactlanca lactali ̱pa̱hu ma̱paksi ̱naní ̱n xlacán luhua tlihuaka huili ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱ncán. 26 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ mimpa̱lacatacán

SAN MATEO 20​, ​21

55 ni ̱ chuná̱ catiqui ̱táxtulh, huata cati ̱hua̱ huixín ti ̱ tali ̱pa̱hu mimpuxcucán li ̱taxtuputún, xlacasquinca̱ pi ̱ cama̱tlá̱ni ̱lh nali ̱taxtuy la̱ntla̱ ti ̱ caj mintasa̱cuacán. 27 Chu̱ hua̱nti ̱ putzama̱ la̱ntla̱ calacatín naán c-milaksti ̱pa̱ncán, huata caj cakálhi ̱lh xtalacapa̱stacni cha̱tum ti ̱ caj la̱ntla̱ milacscujnicán ca̱makta̱yaputuná̱n. 28 Sa̱mpi ̱ quit Xatalacsacni Chixcú, na̱ chuná, ni ̱ huá̱ cli ̱mini ̱t ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ cha̱tum tlanca puxcu̱ naquiscujnanicán, huata huá̱ clakmini ̱t laqui ̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ cha̱tum xlacscujnicán nacmakta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ na̱ huá̱ cli ̱mini ̱t laqui ̱mpi ̱ nacmacama̱sta̱y quilatáma̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nacli ̱lakma̱xtuko̱y xlatama̱tcan lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat. Jesús ma̱pacsako̱y cha̱tuy lakatzí ̱n (Marcos 10:46‑52; Lucas 18:35‑43)

29 La̱ntla̱ xtiji ̱tla̱huama̱kó̱,

luhua lhu̱hua tachixcuhuí ̱tat csta̱lanima̱kó̱, chu̱ maktum la̱ntla̱ aya xti ̱puntaxtuma̱kó̱ xaca̱chiqui ̱n Jericó, 30 anta tuncán xuilakó̱ cha̱tuy lakatzi ̱ní ̱n c-xquilhpa̱n tiji. Acxni ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n kaxmatko̱lh pi ̱ hua̱ Jesús ti ̱ xti ̱taxtuma̱, xlacán tuncán tzúculh ca̱tasako̱y, na̱má̱ xuanko̱y: ―Quimpu̱chinacán, xCam xamaka̱n rey David, luhua catlahua̱ li ̱tlá̱n caquinca̱lakalhámanti. 31 Makapitzí ̱n tzúculh quilhni ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ cakatxtakko̱lh. Hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ cui ̱ntaj tlahuako̱lh hua̱ntu̱ xuanima̱ko̱ca̱, huata li ̱huaca̱ palha̱ tzúculh quilhaniko̱y Jesús: ―¡Quimpu̱chinacán, xCam xamaka̱n rey David, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquinca̱kalhi ̱ni ̱ talakalhamá̱n! 32 Jesús tachókolh, tasaniko̱lh yama̱ cha̱tuy lakatzí ̱n, na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ lacasquiná̱tit nactlahuay mimpa̱lacatacán? 33 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Quimpu̱chinacán, quin clacasquina̱hu pi ̱ na̱ tla̱n xaclacahua̱nana̱hu.

34 Jesús luhua xli ̱ca̱na̱ lakalhamanko̱lh, chu̱ li ̱lacaxamako̱lh xmacán xlakastapucán, acxnitiyá̱ chú̱ luhua tuncán tatlá̱ni ̱lh xlakastapucán, chu̱ tla̱n lacahua̱nanko̱lh. A̱ li ̱sta̱lh chu̱ xlacán na̱ sta̱laniko̱lh Jesús.

Jesús chá̱n c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén

21

(Marcos 11:1‑11; Lucas 19:28‑40; Juan 12:12‑19)

Acxni ̱ chú̱ xtalacatzuhui ̱ma̱kó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, pu̱ lh antá̱ cha̱nko̱lh c-aktum ka̱stí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Monte de los Olivos, calacatín xuilakó̱ aktuy lactzu̱ ca̱chiquí ̱n huaniko̱cán Betfagé, chu̱ Betania, yuma̱ xta̱pakstokuilakó̱ Jerusalén. Acxni ̱ antá̱ xuilako̱chá̱ Jesús ma̱lakacha̱ko̱lh cha̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, 2 chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Huixín capimpítit tamá̱ c-actzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ calacatín huí ̱, chu̱ anta tuncán nama̱noklhuyá̱tit pi ̱ chi ̱ya̱huacani ̱t tantum xatzi a̱xnu̱ c-xtanquilhti ̱n chiqui, chu̱ na̱ antá̱ chú̱ ta̱láyaj nahuán cskata yama̱ a̱x nu̱. Huixín lacapala̱ naxcutá̱tit naquili ̱taniyá̱tit antá̱ u̱ nú. 3 Hua̱ palapi ̱ huí ̱ ti ̱ naca̱huaniyá̱n: “¿Tú̱ li ̱layá̱tit xcutá̱tit?”, huixín cahuanítit pi ̱ mimpu̱chinacán maclacasquimputún, hua̱mpi ̱ lacapalaj tuncán napu̱ spitnipalay. 4 Hua̱ yumá̱ chuná̱ tilí ḻ alh xli ̱pacs laqui ̱mpi ̱ chuná̱ pacs xli ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ titzóknu̱lh cha̱tum xamaka̱n xprofeta Dios c-xlibro̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: 5 “Cahuanítit xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén: ‘Caucxílhtit hua̱ mireycán, sa̱mpi ̱ huá̱ chú̱ ca̱lakmimá̱n, hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ xlá̱ tlanca̱ makcatzi ̱cán, sa̱mpi ̱ caj tantum a̱xnu̱ pu̱ mima̱. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ pu̱ mima̱ tantum a̱xnu̱, cskata tantum xatzi cuca̱na a̱xnu̱.’”

SAN MATEO 21 6 Xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t anko̱lh, chu̱ chuná̱ xlacán tlahuako̱lh tu̱ xuaniko̱ni ̱t Jesús. 7 Caj li ̱puntzú̱ li ̱minko̱lh yama̱ xatzi a̱x nu̱, xa̱hua̱ cskata. Acxni ̱ chú̱ li ̱ka̱tlapaniko̱lh xtamaknucán, Jesús ka̱tahui ̱. 8 Luhua lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat xminko̱ni ̱t pa̱xtokko̱y, chu̱ makapitzí ̱n hasta tzúculh tucxko̱y xpakani ̱n quihui, chu̱ na̱ antá̱ xma̱mi ̱ko̱y c-tiji. 9 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xpu̱ lati ̱lhako̱y, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ csta̱lati ̱lhako̱y, chuná̱ tzúculh ca̱tasako̱y: ―¡Cama̱xqui ̱hu ca̱cni ̱ yuma̱ xCam xamaka̱n rey David! ¡Dios casiculana̱tláhualh yuma̱ cscujni ̱ hua̱nti ̱ quinca̱ma̱lakacha̱nini ̱tán! ¡Cama̱tlanqui ̱hu, cama̱xqui ̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit Dios xpa̱lacata xtalakalhamá̱n! 10 Acxni ̱ Jesús tanu̱chá̱ c-Jerusalén, xli ̱pacs ti ̱ xuilakó̱ antá̱ tzúculh acchilij tama̱ko̱y, chu̱ tzucuko̱lh la̱kalhasquinko̱y: ―¿Tí ̱ hua̱ yuma̱ chixcú̱ mini ̱t? 11 Makapitzí ̱n na̱má̱ xkalhti ̱nanko̱y: ―Hua̱ yumá̱ tlanca xprofeta Dios, huanicán Jesús xala c-Nazaret c-xtapaksi ̱n Galilea.

Jesús pu̱tlakaxtuko̱y sta̱naní ̱n c-tlanca templo xala c-Jerusalén (Marcos 11:15‑19; Lucas 19:45‑48; Juan 2:13‑22)

12 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ titánu̱ lh Jesús c-tlanca xtemplo̱ Dios tu̱ antá̱ xyá̱, chu̱ acxni ̱ xlá̱ úcxilhli ̱ tu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuama̱ca̱, xlá̱ tzúculh pu̱tlakako̱y hua̱nti ̱ antá̱ csta̱nama̱kó̱, chu̱ hua̱nti ̱ xtama̱huama̱kó̱ antá̱ c-xpu̱ lacni li ̱pacán xla templo, chu̱ na̱ tima̱akpu̱ spitniko̱lh xmesa̱cán hua̱nti ̱ xlakpali ̱nani ̱n tumi ̱n, chu̱ xlactahui ̱lhcán hua̱nti ̱ csta̱ma̱kó̱ tijtímpu̱t. 13 Acxni ̱ chuná̱ tlahuako̱lh huaniko̱lh: ―C-xaSa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ tatzoktahuilani ̱t pi ̱ na̱má̱ huá̱ Dios: ‘Huá̱ quínchic luhua ma̱n huá̱ nali ̱ma̱xtucán

56 xpu̱tlahuacan oración, hua̱mpi ̱ huata huixín aya li ̱ma̱xtuni ̱tántit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xpu̱tatze̱knican kalha̱naní ̱n.’ 14 Na̱ antá̱ chú̱ c-tlanca templo tuncán tzúculh laktalacatzuhui ̱ko̱y anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús makapitzi ̱n lakatzi ̱ní ̱n, chu̱ ti ̱ ni ̱ lay xta̱yako̱y laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsako̱y, chu̱ xlá̱ pacs ma̱pacsako̱lh. 15 Huá̱ chú̱ yuma̱ xtascújut hua̱ntu̱ tláhualh Jesús, acxni ̱ ucxilhko̱lh xanapuxcún pa̱lijni, xa̱hua̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, chu̱ na̱ chuná̱ chú̱ xkaxmatko̱y la̱ntla̱ lactzu̱ camán pixtlanca̱ xca̱tasama̱kó̱ c-templo, na̱má̱ xuanko̱y: “¡Cama̱xqui ̱hu ca̱cni ̱ hua̱ yuma̱ xCam xamaka̱n rey David hua̱nti ̱ mini ̱t!”, pus yama̱ xta̱la̱tlahuanani ̱n Jesús ni ̱ pala tzinú̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh, chu̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ si ̱tzi ̱ko̱lh. 16 Puschí ̱ huaniko̱lh Jesús: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ kaxpátpa̱t hua̱ntu̱ yuma̱ lactzu̱ camán quilhuama̱kó̱? Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱mpi ̱, ¿lá̱ntla̱ chú̱ ni ̱ nackaxmata? ¡Pus ckaxmatma̱! Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum, la̱ntla̱ chí ̱ huixín ¿pi ̱ ni ̱ a̱li ̱kalhtahuakayá̱tit tu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ li ̱chihui ̱nán xpa̱lacata yumá̱ tu̱ qui ̱taxtuma̱? Chuná̱ huan: ‘Huix chuná̱ ma̱xqui ̱ko̱ni ̱ta̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱nti ̱ cajcu lactzu̱ camán, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ hasta tziqui ̱ko̱ycú̱, laqui ̱mpi ̱ xlacán tla̱n nali ̱tli ̱niko̱yá̱n li ̱lakati ̱t tatlí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ma̱xqui ̱ko̱yá̱n ca̱cni.’ 17 Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh xlá̱ akxtakya̱huako̱lh, chu̱ antá̱ alh c-xaca̱chiqui ̱n Betania laqui ̱mpi ̱ antá̱ nalaktuncuhuiya̱chá̱ yama̱ catzi ̱sní. Jesús ma̱sca̱cay akatum xaquihui higo hua̱ntu̱ ni ̱ xta̱ksniy xtahuácat (Marcos 11:12‑14, 20‑26)

18 Cha̱nchu̱

li ̱cha̱li ̱ tzi ̱sa̱, acxni ̱ Jesús xama̱pá̱ c-Jerusalén, xlá̱ tzúculh

SAN MATEO 21

57 tzincsa. 19 Lacatzú̱ c-tiji ̱ úcxilhli ̱ pi ̱ xya̱chá̱ pu̱ kalhtum xaquihui higo. Laktalacatzúhui ̱lh, ni ̱tú̱ tá̱ksnilh xtahuácat, huata caj xma̱n hua̱ xatuhuá̱n ka̱tum xta̱ya̱. Jesús xakátli ̱lh, na̱má̱ huánilh: ―¡Quit clacasquín pi ̱ nia̱lh pala maktum catitahuácalh mintahuácat! Acxni ̱ na̱má̱ huaniko̱lh, yuma̱ quihui ̱ tuncán tzúculh sca̱ca. 20 Acxni ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ tláhualh luhua cacs li ̱lacahuanko̱lh, chu̱ na̱má̱ kalhasquinko̱lh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿lá̱ntla̱ tlahua̱ yumá̱ sa̱mpi ̱ tuncán sca̱cli ̱ xaquihui higo hua̱ntu̱ xakatli? 21 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Quit xli ̱ca̱na̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ luhua xli ̱pa̱huántit Dios, chu̱ ni ̱ xmacpuhuántit, pus ni ̱ caj xma̱n huá̱ xtlahuátit hua̱ntu̱ quit ctlahuaninit xaquihui higo, huata hasta na̱ tla̱n xuanítit yama̱ ka̱stí ̱n: ‘Catapa̱nu̱ antá̱ lantla̱ huila, chu̱ antá̱ capit tahuilaya̱ c-ta̱kaya̱huaná’, luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ xqui ̱táxtulh. 22 Na̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ nasquiniyá̱tit naca̱tlahuaniyá̱n Dios acxni ̱ natlahuayá̱tit mioracioncán, luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n lapi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n, xli ̱ca̱na̱ chuná̱ naca̱qui ̱taxtuniyá̱n.

pu̱tlakaxtukó̱ sta̱naní ̱n, ¿tí ̱ ma̱xqui ̱ni ̱tán li ̱ma̱paksí ̱n chuná̱ natlahuaya? 24 Jesús na̱má̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Quit na̱ u̱ckalhi ̱y aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ cca̱kalhasquimputuná̱n. Pus lapi ̱ huixín tancs naquinkalhti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ nacca̱kalhasquiná̱n, na̱ chuná̱ chú̱ quit nacca̱huaniyá̱n xatí ̱ quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ctlahuay. 25 Pus caquihuanítit, ¿tí ̱ li ̱ma̱páksi ̱lh Juan Bautista pi ̱ naakmunuko̱y tachixcuhuí ̱tat? ¿Pi ̱ hua̱ Dios, usu hua̱ chixcuhuí ̱n? Xlacán ni ̱ naj tuncán kalhti ̱nanko̱lh, huata caj xacstucán tzúculh la̱huaniko̱y: “Lapi ̱ nahuaniya̱hu pi ̱ hua̱ Dios tili ̱ma̱páksi ̱lh, pus huata xlá̱ naquinca̱huaniyá̱n: ‘¿Tú̱ xpa̱lacata chi ̱nchu̱ ni ̱ li ̱ca̱najlanítit?’ 26 Chi ̱ lapi ̱ nahuaniya̱hu pi ̱ hua̱ chixcuhuí ̱n li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh, ni ̱tlá̱n caquintica̱qui ̱taxtunín, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naquinca̱li ̱si ̱tzi ̱niko̱yá̱n, sa̱mpi ̱ ca̱najlako̱y pi ̱ hua̱ Juan huá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ xtachihui ̱n Dios tu̱ ma̱n xma̱xqui ̱ni ̱t.” 27 Pus huata na̱má̱ huaniko̱lh Jesús: ―Quin ni ̱ ccatzi ̱ya̱hu ti ̱ li ̱ma̱páksi ̱lh Juan pi ̱ naakmunu̱ nán. Jesús na̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Pus na̱ ni ̱ pala quit cactica̱huanín ti ̱ quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xpa̱lacata cli ̱tlahuay.

Jesús kalhi ̱y tlanca li ̱ma̱paksí ̱n

Xatakalhchihui ̱n cha̱tuy lakkahuasán 28 Jesús na̱má̱ huanipalako̱lh yuma̱ xta̱la̱tlahuananí ̱n: ―Na̱ cakaxpatpalátit huixín yuma̱ aktum takalhchihuí ̱n: Maktum xuí ̱ cha̱tum chixcú, xlá̱ xuilakó̱ xlakkahuasán. Cha̱nchu̱ aktum quilhtamacú̱ na̱má̱ huánilh cha̱tum: ‘Ta̱ta̱, lacapala̱ capimpi scuja̱ c-quimpú̱cuxtu̱ anta̱ni ̱ laccha̱tahuacama̱ uvas.’ 29 Yama̱ kahuasa kalhtí ̱nalh: ‘Chú̱ ni ̱ camputún scuja.’ Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chu̱

(Marcos 11:27‑33; Lucas 20:1‑8)

23 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús tanu̱palachá̱ c-tlanca xtemplo̱ Dios tu̱ xuí ̱ c-Jerusalén, chu̱ tzucuko̱lh ma̱kalhtahuaka̱ko̱y ti ̱ antá̱ xtamakstokko̱ni ̱t. Hua̱mpi ̱ caj li ̱puntzú̱ lakchinko̱lh xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ lakko̱lutzi ̱n judíos hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y, xlacán na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tí ̱ ma̱xqui ̱ni ̱tán li ̱tlihuaka̱ natlahuaya̱ la̱ntla̱ tu̱ huix lacasquina? Hua̱ntu̱ huix tlahua̱ u̱ nú̱ c-templo acxni ̱

SAN MATEO 21 a̱li ̱sta̱lh lacapá̱stacli ̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n la̱ntla̱ kálhti ̱lh xtla̱t, pus alh scuja. 30 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ yama̱ ko̱lutzí ̱n huanipá̱ cha̱tum li ̱tum xkahuasa̱ pi ̱ na̱ caalh scuja. Yama̱ kahuasa kalhtí ̱nalh: ‘Ni ̱tú̱ capú̱ huanti, quit xlá̱ nacán scuja.’ Hua̱mpi ̱ ma̱squi na̱má̱ huá̱, huata xlá̱ ni ̱ alh. 31 ¿Xatí ̱ huixín puhuaná̱tit yuma̱ xli ̱cha̱tuycan lakkahuasán tlahuako̱lh hua̱ntu̱ xlacasquín xtla̱tcán? Cha̱nchu̱ xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Hua̱nti ̱ xakasiya̱ huanica̱. Jesús huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ na̱ chuná̱ qui ̱taxtuma̱ c-milatama̱tcán, sa̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ huata hua̱nti ̱ huixín ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱yá̱tit, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ xpu̱qui ̱nani ̱n impuestos, chu̱ yumá̱ hua̱nti ̱ caj xaaktzanka̱ta̱yani ̱n lacchaján, huá̱ xakasiya̱ namakamaklhti ̱nanko̱y Dios c-xasa̱sti xtapáksi ̱t ni ̱ xahua̱ huixín. 32 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ milh Juan Bautista laqui ̱mpi ̱ naca̱huaniyá̱n la̱ntla̱ Dios lacasquín nama̱aksti ̱tupi ̱yá̱tit milatama̱tcán, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ huixín ni ̱ ca̱najlanítit xtachihuí ̱n. Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ ti ̱ kaxmatko̱lh xtachihuí ̱n, chu̱ lakpali ̱ko̱lh xalaclix̱ cajnit xlatama̱tcán, pus hua̱ tama̱ xma̱ta̱ji ̱naní ̱n impuestos, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ aya xaktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t lacchaján. Ma̱squi huixín na̱ ucxílhtit la̱ntla̱ xlacán xli ̱puhuama̱kó̱ xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ xlakpali ̱ma̱kó̱ xlatama̱tcán, huixín ni ̱ pala tzinú̱ talakaspitta̱yátit laqui ̱mpi ̱ na̱ naca̱najlaniyá̱tit Juan. Xatakalhchihui ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ xalacuan xmaktakalhnani ̱n ca̱uvasna (Marcos 12:1‑12; Lucas 20:9‑19)

33 “Na̱

cakaxpáttit yuma̱ aktum li ̱tum takalhchihuí ̱n: Xuí ̱ cha̱tum chixcú, xpu̱chiná̱ aktum tlanca pú̱cuxtu, chálh c-xpu̱chaná̱n lhu̱ hua xali ̱chanat uvas. Na̱ tistilipacánu̱ lh. Antá̱ lacatzú̱ tipu̱ huaxácnu̱ lh xpu̱chitni ̱

58 hua̱ntu̱ napu̱ lakchita̱ xuvas acxni ̱ nacha̱y, chu̱ a̱li ̱sta̱lh tima̱púlhulh aktum tlanca xpu̱ lacahua̱n xla pá̱tzaps laqui ̱mpi ̱ antá̱ tla̱n namaktakalhcán xli ̱tlanca̱ xtachaná̱n. Acxni ̱ chú̱ li ̱huana̱ li ̱scujko̱lh, xlá̱ ma̱sa̱cuani ̱ko̱lh makapitzi ̱n scujní ̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ chú̱ nali ̱scujko̱y yama̱ tlanca xtachaná̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱ alh mákat a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n. 34 Cha̱nchu̱ acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ tzúculh cha̱y xuvas, yama̱ xpu̱china pú̱cuxtu̱ ma̱lakacha̱ko̱lh makapitzi ̱n scujní ̱n laqui ̱mpi ̱ naanko̱y tiyako̱y xatachitni uvas hua̱ntu̱ xlakchá̱n sa̱mpi ̱ chuná̱ xta̱lacca̱xlako̱ni ̱t. 35 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ yuma̱ scujní ̱n hua̱nti ̱ xpu̱ scujma̱kó̱ xpú̱cuxtu, chipako̱lh, makapitzí ̱n tla̱n ma̱sipa̱ni ̱ko̱lh, chi ̱nchu̱ a̱makapitzí ̱n makni ̱ko̱lh, chu̱ a̱makapitzí ̱n tla̱n li ̱actalako̱lh chíhuix. 36 Hua̱nti ̱ xpu̱china yama̱ tachaná̱n xlá̱ ma̱lakacha̱palako̱lh tlak lhu̱ hua̱ cscujní ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ ni ̱tla̱n maktakalhnaní ̱n, na̱ chuná̱ tlahuako̱chá̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtlahuako̱cani ̱t a̱makapitzí ̱n. 37 “Huata xatlá̱n chú̱ ma̱n ma̱lakácha̱lh xkahuasa, sa̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ xpuhuán: ‘Lapi ̱ hua̱ quinkahuasa̱ nacmacá̱n, ma̱x fuerza̱ nalacapuhuaniko̱y, chu̱ nakalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ nahuaniko̱y.’ 38 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ yuma̱ maktakalhnaní ̱n ucxilhko̱lh pi ̱ hua̱ xkahuasa xpu̱china pú̱cuxtu̱ xlacán chuná̱ tzúculh la̱huaniko̱y: ‘Li ̱huana̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ yuma̱ kahuasa hua̱nti ̱ nachipay pu̱tum yuma̱ hua̱ntu̱ quin li ̱scujma̱hu, huata xatlá̱n camakni ̱hu laqui ̱mpi ̱ quin nakalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ xli ̱chípat.’ 39 Pus tuncán chipako̱lh, mákat c-xquilhapa̱n pú̱cuxtu̱ tamacaxtuko̱lh chu̱ antá̱ makni ̱ko̱lh. 40 “Chi ̱nchu̱ acxni ̱ namín xpu̱china pú̱cuxtu, ¿tú̱ huixín puhuaná̱tit natlahuaniko̱y yuma̱ maktakalhnaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱ncán?”

SAN MATEO 21​, ​22

59 41 Pus yuma̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ lakko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ cxakatli ̱ma̱ko̱ca̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Pus quin cpuhuana̱hu pi ̱ ni ̱ catilakalhamanko̱lh, chu̱ namakni ̱ko̱y yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱ncan, chu̱ tanu̱ hua̱nti ̱ nama̱sa̱cuani ̱ko̱y nama̱maktakalhni ̱ko̱y xtachana̱n xla uvas laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ xquilhtamacú̱ naqui ̱lay xatahuácat nama̱xqui ̱ko̱y hua̱ntu̱ lakchá̱n xpu̱china pú̱cuxtu. 42 Jesús na̱má̱ huanipalako̱lh: ―Huixín ma̱x aya li ̱kalhtahuakani ̱tántit hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-xtachihuí ̱n Dios lacatum anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: ‘Yuma̱ chíhuix hua̱ntu̱ lakmakanko̱lh xya̱huanani ̱n chiqui ̱ sa̱mpi ̱ xpuhuanko̱y pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, a̱li ̱sta̱lh milh li ̱taxtuy yuma̱ tali ̱pa̱hu xapuxcu chíhuix xala c-xcha̱stú̱ n anta̱ni ̱ li ̱tzinca̱snanko̱ni ̱t chiqui. Hua̱mpi ̱ huá̱ Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ laclhca̱ni ̱t pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy, laqui ̱mpi ̱ quin caj cacs nali ̱lacahuana̱hu hua̱ntu̱ tlahuani ̱t.’ 43 Cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ pacs naca̱maklhti ̱caná̱tit hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱ ni ̱t naca̱ma̱xqui ̱yá̱n antá̱ c-xasa̱sti xtapáksi ̱t hua̱ntu̱ ma̱quilhtzuqui ̱ma̱ laqui ̱mpi ̱ huá̱ chú̱ nama̱xqui ̱ko̱cán hua̱nti ̱ namacama̱sta̱ko̱y c-xlacati ̱n Dios hua̱ntu̱ aksti ̱tum li ̱scujko̱ni ̱t. 44 Huá̱ chú̱ xpa̱lacata yuma̱ chíhuix tu̱ xacli ̱chihui ̱nama̱, pus cca̱huanipalayá̱n pi ̱ lapi ̱ cha̱tum natamakuasa, natahuacaya̱chá̱ c-xokspún, lactzu̱ lactzú̱ nalay nani ̱y, chi ̱nchu̱ lapi ̱ huata hua̱ chíhuix xatí ̱ naactahuilaya̱chi, luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nalakchitami ̱y, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ pokxni ̱ natlahuako̱y.

45 Acxni ̱ kaxmatko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ Jesús xli ̱chihui ̱nama̱, yuma̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ fariseos catzi ̱ko̱lh pi ̱ caj xpa̱lacatacán ma̱squi chuná̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nani ̱t. 46 Xlacán xchipaputunko̱y Jesús laqui ̱mpi ̱ nachi ̱le̱nko̱y hua̱mpi ̱ ni ̱ fuerza̱ tlahuaniko̱lh sa̱mpi ̱ xpe̱cuaniko̱y la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xca̱najlaniko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Jesús huá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ xtachihui ̱n Dios c-xtakalhchihuí ̱n.

Xatakalhchihuí ̱n cha̱tum Rey hua̱nti ̱ xma̱pu̱chuhuama̱ xkahuasa hua̱mpi ̱ ni ̱ lakmi ̱nko̱lh xtaputza

22

(Lucas 14:15‑24)

A̱ li ̱sta̱lh Jesús tzucupaj li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y tanuj takalhchihuí ̱n, chu̱ chuna̱ na̱má̱ huaniko̱lh: 2 “Hua̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱lacatzuqui ̱ma̱, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ cha̱tum Rey hua̱nti ̱ tláhualh aktum tapa̱xuhuá̱n sa̱mpi ̱ xma̱pu̱chuhuama̱ xkahuasa. 3 Xlá̱ ma̱lakacha̱ko̱lh cscujní ̱n laqui ̱mpi ̱ naanko̱y huaniko̱y hua̱nti ̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cani ̱t pi ̱ caminko̱lhá̱ c-pu̱tapu̱chuhu sa̱mpi ̱ aya natapu̱chuhuay xkahuasa. Hua̱mpi ̱ huata hua̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xma̱ca̱tzi ̱ni ̱ko̱cani ̱t nata̱makpa̱xuhuako̱y, ni ̱ mimputunko̱lh. 4 Ma̱lakacha̱palako̱lh a̱maktum a̱makapitzi ̱n cscujní ̱n laqui ̱mpi ̱ na̱má̱ nahuaniko̱cán: ‘Cahuanikó̱tit yuma̱ quintama̱ca̱tzi ̱ní ̱n pi ̱ catlahuako̱lh li ̱tlá̱n lacapala̱ caminko̱lhá̱ c-taca̱tani, sa̱mpi ̱ pacsá xalanitá̱ huí ̱. Quit aya cmakni ̱ko̱ni ̱t quintoro̱, chu̱ xalakkon quintakalhí ̱n, xa̱huá̱ aya ca̱xtlahuacani ̱t xalacuan lí ẖ uat.’ 5 Hua̱mpi ̱ ma̱squi na̱má̱ huaniko̱ca̱, yuma̱ hua̱nti ̱ xma̱catzi ̱ni ̱ko̱cani ̱t ni ̱ lakachixcuhui ̱nanko̱lh, chu̱ ni ̱ anko̱lh cpu̱tapu̱chuhu. Cha̱tum alh scuja̱

SAN MATEO 22 c-xpú̱cuxtu, cha̱nchu̱ hua̱ a̱cha̱tum pala tú̱ xlacca̱xtlahuama̱. 6 Cha̱nchu̱ hua̱ a̱makapitzí ̱n, caj li ̱si ̱tzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ xlakalatla̱huanko̱cán, huata chipako̱lh yuma̱ xlacscujni ̱n Rey, tla̱n huili ̱niko̱lh, makapitzí ̱n hasta makni ̱ko̱lh. 7 Acxni ̱ yama̱ Rey cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xtlahuaniko̱cani ̱t xlacscujní ̱n, xlá̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ sí ̱tzi ̱lh. Li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh makapitzí ̱n xtropa̱ pi ̱ cama̱laksputuko̱lh yuma̱ makni ̱naní ̱n, chu̱ na̱ calhcuyuniko̱ca̱ xca̱chiqui ̱ncán. 8 A̱ li ̱sta̱lh huaniko̱lh makapitzi ̱n xlacscujní ̱n: ‘Chú̱ luhua xaaccha̱ná̱ huilahu laqui ̱mpi ̱ natapu̱chuhuay quinkahuasa, chu̱ naca̱taniya̱hu; hua̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ quit xaclacasquín naquilakminko̱y nia̱lh mini ̱niko̱y naminko̱y sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata, xalix̱ cajnit xtapuhua̱ncán li ̱laktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t. 9 Pus huá̱ chú̱ tu̱ catlahuátit, capítit ca̱tlanca̱tí ̱n, cama̱akpuhuanti ̱kó̱tit xli ̱pacs hua̱nti ̱ nata̱tanoklhko̱yá̱tit, cahuanikó̱tit naminko̱y c-taca̱tani ̱ laqui ̱mpi ̱ namakua̱yanko̱y.’ 10 Yama̱ lacscujní ̱n anko̱lh ca̱tlanca̱tí ̱n, chu̱ pu̱tum ma̱stokko̱lh cati ̱hua̱ ti ̱ ma̱noklhuko̱lh, pacs xa̱huá̱ ti ̱ akstitum, chu̱ hua̱nti ̱ xaktzanká̱n xlama̱kó̱. Puschí ̱ acxni ̱ yuma̱ xli ̱pacscán tanu̱ ko̱lh anta̱ni ̱ xca̱tanima̱ca̱ li ̱tatzamako̱lh chiqui. 11 “Acxni ̱ yuma̱ Rey tánu̱ lh, alh ucxilhko̱y tama̱ca̱xní ̱n hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱t c-taca̱tani, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ pala tzinú̱ ma̱tlá̱ni ̱lh acxni ̱ úcxilhli ̱ cha̱tum chixcú̱ pi ̱ ni ̱tú̱ xlhaka̱ni ̱t yuma̱ xatla̱n lháka̱t hua̱ntu̱ ma̱xqui ̱ko̱ca̱ acxni ̱ tanu̱ ko̱lh c-pu̱tapu̱chuhu. 12 Puschí ̱ huánilh: ‘Amigo, ¿Lá̱ntla̱ tanu̱ u̱ nú, na̱ ni ̱ chuná̱ lhaka̱nani ̱ta̱ hua̱ la̱ntla̱ talacasquín c-pu̱tapu̱chuhu?’ Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ ni ̱ cátzi ̱lh la̱ntla̱ nakalhti ̱nán, chu̱ cacs lacahua̱. 13 Puschí ̱ huaniko̱lh Rey hua̱nti ̱ xmacascujní ̱n: ‘Cachipátit, na̱ catantu̱chí ̱tit, chu̱ capakachí ̱tit. Na̱ antá̱ quilhtí ̱n

60 ca̱paklhtu̱tá̱ catamacaxtútit laqui ̱mpi ̱ antacú̱ natasay, chu̱ nala̱lix̱ cay xtatzán caj xpa̱lacata̱ pi ̱ napa̱ti ̱nán.’ 14 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ Dios tasaniko̱ni ̱t natanu̱ ko̱y c-xasa̱sti xtapáksi ̱t, hua̱mpi ̱ caj lacsacko̱y natanu̱ ko̱y hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y xtama̱lacnú̱ n.” Kalhasquincán Jesús lapi ̱ lakchá̱n makxoko̱nancán (Marcos 12:13‑17; Lucas 20:20‑26)

15 A̱ li ̱sta̱lh

yuma̱ fariseos macxtum tili ̱chihui ̱nanko̱lh pi ̱ nakalhasquinko̱y Jesús aktum tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱putza̱naniko̱y, pala chú̱ huij nahuán hua̱ntu̱ nali ̱sta̱huako̱y. 16 Pus hua̱ntu̱ tlahuako̱lh, ma̱lakacha̱ko̱lh makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xta̱ta̱yako̱y rey Herodes. Acxni ̱ xlacán lakcha̱nko̱lh na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quin ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ huix xli ̱ca̱na̱ li ̱chihui ̱nana̱ hua̱ntu̱ talulóktat, chu̱ ma̱siyuya̱ la̱ntla̱ Dios lacasquín nalatama̱ko̱y xlakskatá̱n u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, xa̱huá̱ huix ni ̱tí ̱ li ̱quilhpuhuana, chu̱ huaniya̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuama̱, chu̱ ni ̱ pe̱cuaniko̱ya̱ ma̱squi calaksí ̱tzi ̱lh, sa̱mpi ̱ huix ni ̱tí ̱ tlanca̱ c-milacatí ̱n. 17 Pus clacasquina̱hu pi ̱ xquinca̱huani: ¿Pi ̱ mini ̱niy la̱ntla̱ cmakxoko̱nama̱hu yuma̱ xapuxcu gobierno xala c-Roma, usu ni ̱ mini ̱niy? 18 Hua̱mpi ̱ Jesús cátzi ̱lh la̱ntla̱ ni ̱tla̱n xta̱yatcán pi ̱ caj chunata xli ̱kalhasquima̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱makuasi ̱ya̱huako̱y; huata xlá̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―¡Lakapu̱tiyu̱ naní ̱n huixín! ¿Tú̱ xpa̱lacata caj chunatá̱ quinkalhputzayá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n naquili ̱ma̱makuasi ̱ya̱ huayá̱tit? 19 Aver, caquima̱siyunítit yama̱ okxtum tumi ̱n xla plata̱ hua̱ntu̱ ca̱ma̱ta̱ji ̱caná̱tit xpa̱lacata impuestos. Acxni ̱ chú̱ ma̱xqui ̱ko̱lh yuma̱ okxtum tumi ̱n xla plata̱ hua̱ntu̱ xuanicán denario, 20 Jesús na̱má̱ kalhasquinko̱lh:

SAN MATEO 22

61 ―¿Tí ̱ xlacapú̱ n yumá̱? Chu̱ ¿tí ̱ xtucuhuiní ̱ talhca̱tahuilani ̱t? 21 ―Hua̱ tamá̱ xlacapú̱ n tlanca ma̱paksi ̱na gobierno ―kalhti ̱nanko̱lh xlacán. Jesús huaniko̱lh: ―Pus huata huá̱ camacama̱xquí ̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱paksi ̱y gobierno sa̱mpi ̱ huá̱ lakchá̱n, chu̱ hua̱ntu̱ tapaksiniy Dios huá̱ camacama̱xquí ̱tit sa̱mpi ̱ huá̱ lakchá̱n. 22 Acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱ca̱, cacs lacahuanko̱lh, chu̱ nia̱lh catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ tu̱ nahuaniko̱y Jesús, huata xatlá̱n caj makaxtakko̱lh, chu̱ anko̱lhá. Kalhasquincán Jesús lapi ̱ lakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n

(Marcos 12:18‑27; Lucas 20:27‑40)

23 Na̱

acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n xuaniko̱cán laktzokqui ̱naní ̱n lakanko̱lh anta̱ni ̱ xuilachá̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ nata̱chihui ̱nanko̱y, sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n xlacán xuanko̱y pi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ lakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n. Pus huá̱ xpa̱lacata̱ na̱má̱ li ̱huaniko̱lh: 24 ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, Moisés quinca̱makaxtaknini ̱tán aktum li ̱ma̱paksí ̱n anta̱ni ̱ huan pi ̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ nani ̱y, chu̱ lapi ̱ huí ̱ xpusca̱t hua̱nti ̱ tita̱tapu̱chúhualh, hua̱mpi ̱ ni ̱ kalhi ̱ko̱lh xcamancán, pus lapi ̱ huí ̱ chú̱ xta̱la kahuasa yuma̱ chixcú, xlá̱ tla̱n nata̱tahuilay xya̱stá laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huij nahuán xcaman yuma̱ xta̱lá̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ni ̱t. 25 Pus maktum u̱ nú̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán xuilakó̱ kalhatujun li ̱nata̱lán. Hua̱nti ̱ xapuxcu̱ tapu̱chúhualh, hua̱mpi ̱ ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ ni ̱lh, chu̱ acstutahui ̱ chú̱ pusca̱t. 26 Hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ xli ̱cha̱tuy kahuasa̱ hua̱nti ̱ na̱ ta̱tahui ̱ yuma̱ pusca̱t xlá̱ na̱ ni ̱lh, chu̱ na̱ chuná̱ akspúlalh xli ̱kalhatutu, chu̱ pu̱tum li ̱takatzi ̱ko̱lh xli ̱kalhatujuncán pacs

li ̱nata̱lán, pero pacs ni ̱ko̱lh. 27 Cha̱nchu̱ acxni ̱ xli ̱pacs ni ̱ko̱lh, pus ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ na̱ tíni ̱lh yuma̱ pusca̱t. 28 Pus chú̱ caquinca̱huani, acxni ̱ chú̱ nalakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n, ¿xatí ̱ luhua nata̱tapaksi ̱y yuma̱ pusca̱t, sa̱mpi ̱ xkalhatujuncán pacs tita̱tahuilako̱lh? 29 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua mákat aktzanka̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit, chu̱ ni ̱ akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ huaniputún xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka; na̱ ni ̱ pala catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ kalhi ̱y xli ̱tlihuaka̱ Dios. 30 Acxni ̱ Dios nama̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n, pacs chixcuhuí ̱n xa̱hua̱ lacchaján nia̱lh catitapu̱chuhuako̱lh sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ nali ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ ángeles hua̱nti ̱ huilakó̱ c-akapú̱ n. 31 Xa̱hua̱ huixín luhua mákat aktzanka̱yá̱tit pala ni ̱ ca̱najlayá̱tit pi ̱ Dios ma̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ huaniputún Li ̱kalhtahuaka̱ lacatum anta̱ni ̱ na̱má̱ huan Dios: 32 ‘Quit xDios Abraham, xDios Isaac, xa̱hua̱ xDios Jacob.’ Antá̱ huamputún pi ̱ hua̱nti ̱ lama̱kó̱ xastacná̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t lacxtum ta̱huanko̱y xta̱chuná̱ pala xastacnacú̱ lama̱kó̱, sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ huá̱ xDioscan ni ̱ní ̱n huata hua̱nti ̱ lama̱kó̱ xastacná. 33 Acxni ̱ Jesús chihui ̱nanko̱lh, hua̱ yuma̱ li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xkaxmatma̱kó̱ luhua cacs lacahuanko̱lh caj xpa̱lacata xtakalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱siyuni ̱t, luhua xli ̱ca̱na̱ ca̱cni ̱naniko̱lh la̱ntla̱ xkalhi ̱y xli ̱skalala. Xatú̱ ya̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios a̱tzinu̱ luhua quili ̱ma̱kantaxti ̱tcán (Marcos 12:28‑34)

34 Acxni ̱ yuma̱

fariseos catzi ̱ko̱lh pi ̱ xma̱katxtakako̱ni ̱t Jesús laktzokqui ̱naní ̱n xlacán tamacxtumi ̱ko̱lh. 35 Chu̱ macxtum lakanko̱lh Jesús. Cha̱tum

SAN MATEO 22​, ​23 xlacán ma̱kalhtahuaka̱ná xuani ̱t hua̱nti ̱ tla̱n xma̱siyuy hua̱ntu̱ xuamputún xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, xlá̱ xkalhputzaputún Jesús aktum tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ pala tú̱ ni ̱tlá̱n nahuán chuná̱ chú̱ tla̱n nama̱lacapu̱ ko̱y. Xlá̱ na̱má̱ kalhásquilh yuma̱ tachihuí ̱n: 36 ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿xaní ̱ huí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ tlak xlacasquinca̱ nama̱kantaxti ̱ya̱hu? 37 Cha̱nchu̱ Jesús huánilh: ―Hua̱ntu̱ luhua tlak xlacasquinca̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Dios chuná̱ huan: ‘Capa̱xqui, chu̱ cali ̱pá̱huanti ̱ Mimpu̱china Dios xli ̱pacs minacú̱ chu̱ xli ̱pacs mili ̱stacna, chu̱ xli ̱pacs mintalacapa̱stacni.’ 38 Hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ tlak xli ̱ma̱kantaxti ̱tcán pacs tachixcuhuí ̱tat, chu̱ na̱ hua̱ntu̱ xali ̱huacá̱ naca̱makta̱yayá̱n ni ̱ xahua̱ a̱makapitzí ̱n. 39 Chi ̱nchu̱ huá̱ xli ̱pu̱ lactuy, a̱y uj xta̱chuná̱ huamputún, na̱má̱ huan: ‘Calakalhamankó̱ a̱makapitzí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ miacstu̱ lakalhamancana.’ 40 Hua̱ntu̱ ma̱siyuy yuma̱ caj kampu̱t uy li ̱ma̱paksí ̱n antá̱ huí ̱ xquilhtzúcut la̱ntla̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huamputún xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés xa̱huá̱ hua̱ntu̱ xma̱siyuputuncán c-xlibrojcán xalakmaka̱n profetas. ¿Xatí ̱ luhua xquilhtzúcut nahuán Cristo acxni ̱ namín? (Marcos 12:35‑37; Lucas 20:41‑44)

41 Xli ̱makua

antacú̱ xlaya̱kó̱ yuma̱ fariseos, 42 Jesús na̱má̱ kalhasquinko̱lh: ―Huixín ma̱x catzi ̱yá̱tit, xtlahuátit li ̱tlá̱n xquinca̱huanítit, ¿xaní ̱ luhua puhuaná̱tit namina̱chá̱ Cristo hua̱nti ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n? ¿Xatí ̱ xamaká̱n xquilhtzúcut nahuán? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Quin ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ acxni ̱ xlá̱ nalacachín, huá̱ xCam xamaka̱n rey David nali ̱taxtuy. 43 Huata Jesús huanipalako̱lh: ―Hua̱mpi ̱ palapi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ cahuá̱, pus ¿tú̱ xpa̱lacata acxni ̱ rey David

62 ma̱puhuá̱ni ̱lh Espíritu Santo, xlá̱ na̱ má̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ la̱ntla̱ li ̱ma̱pa̱cúhui ̱lh xpu̱chiná? Sa̱mpi ̱ lacatum c-libro xla Salmos chuná̱ tzokli: 44 ‘Quimpu̱china Dios na̱má̱ huánilh cha̱tum li ̱tum ti ̱ na̱ Quimpu̱chiná: Catahuila̱ c-quimpa̱xtú̱ n laqui ̱mpi ̱ naquinta̱ma̱paksi ̱nana, hasta acxni ̱ quit nacca̱makatlajako̱y pu̱tum hua̱nti ̱ minta̱la̱tlahuananí ̱n, laqui ̱mpi ̱ pacs nalakachixcuhui ̱ko̱yá̱n.’ 45 ¿Pus tú̱ huan chuná̱ puhuaná̱t it pi ̱ Cristo xquilhtzúcut nahuán xamaka̱n rey David, lapi ̱ huatiya̱ David ca̱cni ̱naniy, chu̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱y Quimpu̱chiná? 46 Acxni ̱ na̱má̱ huaniko̱lh yuma̱ chixcuhuí ̱n, ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ nakalhti ̱nanko̱y, la̱ntla̱ alh quilhtamacú̱ nia̱lh tí ̱ pala xpuhua̱ tú̱ makcatzi nakalhasquín. Jesús li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ xta̱yatcan fariseos

(Marcos 12:38‑40; Lucas 11:37‑54; 20:45‑47)

23

A̱ li ̱sta̱lh chú̱ Jesús tzúculh xakatli ̱ko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, xa̱hua̱ xli ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ antá̱ xya̱kó̱, na̱má̱ huaniko̱lh: 2 “Yama̱ laktzokqui ̱naní ̱n, xa̱hua̱ fariseos, hua̱ xlacán ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t li ̱ma̱paksí ̱n nama̱lacatancsaniy tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ huamputún xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 3 Cumu hua̱ xlacán mima̱kalhtahuaka̱nacán luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱n nakaxpatniko̱yá̱tit tu̱ xlacán naca̱huaniyá̱n, chu̱ cama̱kantaxtí ̱tit hua̱ntu̱ naca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ huixín cakantí ̱tit xta̱yatcán hua̱ntu̱ xlacán tlahuama̱kó̱. Sa̱mpi ̱ tama̱ chixcuhuí ̱n luhua tla̱n hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y, hua̱mpi ̱ caj a̱lakamákat, anta̱ni ̱ caj xacstucán, tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. 4 Xlacán huaniko̱y xta̱ca̱najlaní ̱n pi ̱ fuerza̱

63 cama̱kantaxti ̱ko̱lh lactzu̱ lactzu̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xlacán na̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱ma̱kó̱ c-xlatama̱tcán. Yumá̱ tu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱y catlahuako̱lh tachixcuhuí ̱tat, xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ lactzinca tacuca̱ hua̱ntu̱ ma̱cuqui ̱ko̱y a̱makapitzi ̱n hasta ma̱squi nia̱lh lay le̱ncán. Hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ fariseos ni ̱ pala tzinú̱ li ̱toklhputunko̱y ca̱na̱ caj skantum actzu̱ xmacancán. 5 Acxni ̱ xlacán tlahuako̱y aktum li ̱tla̱n tamakta̱y, huata luhua lakati ̱ko̱y anko̱y anta̱ni ̱ tzamacán laqui ̱mpi ̱ nali ̱ucxilhko̱y a̱makapitzí ̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lacuan chixcuhuí ̱n. Xlacán lakati ̱ko̱y slamahuacaniko̱cán c-xmu̱ ncan, chu̱ c-xmacxpa̱ncan xlháka̱t lacti ̱tzu̱ xu̱ hua̱ anta̱ni ̱ tatzokni ̱t xtachihui ̱n Dios, chu̱ na̱ chuna li ̱tum luhua lakati ̱ko̱y paktlanca̱ tlahuako̱y xquilhpa̱n xlhaka̱tcán laqui ̱mpi ̱ nali ̱ucxilhcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ li ̱ma̱xqui ̱ma̱ ca̱cni ̱ Dios. 6 Anta̱ni ̱ pa̱scuajnama̱ca̱ xlacán lakati ̱ko̱y hua̱ xacalacan lactáhui ̱lh c-pu̱ makca̱tani, chu̱ na̱ chuná̱ li ̱catzi ̱ko̱y acxni ̱ anko̱y c-pu̱ makca̱tani, lacasquinko̱y pi ̱ hua̱ntu̱ xacalacan lactáhui ̱lh nama̱xqui ̱cán sa̱mpi ̱ luhua lactalí ̱pa̱hu, chu̱ lakskalalan chixcuhuí ̱n makcatzi ̱ko̱cán, 7 chu̱ luhua lacasquinko̱y pi ̱ nama̱xqui ̱ko̱cán ca̱cni ̱ acxni ̱ naxakatli ̱pa̱xtokko̱cán c-tiji, chu̱ lakati ̱ko̱y nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán lactlanca ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n. 8 “Hua̱mpi ̱ huata hua̱ huixín, niucxni ̱ tiputzayá̱tit pi ̱ chuná̱ nali ̱ca̱cni ̱nanicaná̱tit la̱ntla̱ naca̱li ̱ma̱pa̱cuhui ̱caná̱tit lactlanca ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ huixín caj li ̱nata̱lán, chu̱ caj xma̱n cha̱tum kalhi ̱yá̱tit ti ̱ luhua mima̱kalhtahuaka̱nacán, huá̱ quit, Cristo. 9 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum ni ̱ pala cha̱tum huixín ti ̱ capútzalh pi ̱ nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱y tlanca mintla̱ticán sa̱mpi ̱ caj xma̱n cha̱tum kalhi ̱yá̱tit

SAN MATEO 23 tlanca Mintla̱ticán, huachá̱ ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. 10 Na̱ ni ̱ pala huá̱ tla̱n catlahuátit pi ̱ cha̱tum huixín nahuanicán tlanca Mimpuxcucán, sa̱mpi ̱ caj xma̱n cha̱tum kalhi ̱yá̱tit hua̱nti ̱ luhua Mimpuxcucán, caj xma̱n huá̱ quit, Cristo mima̱akapu̱taxti ̱nacán. 11 Hua̱nti ̱ luhua putzaputún la̱ntla̱ xlakasi nali ̱taxtuy c-milaksti ̱pa̱ncán, pus huata huá̱ cama̱tlá̱ni ̱lh xlacscujni nali ̱taxtuniko̱y a̱makapitzi ̱n xta̱ca̱najlaní ̱n. 12 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ caj xacstu putzama̱ la̱ntla̱ xlakasi naacstuli ̱ma̱xtucán, xalán ni ̱ maka̱s tama̱ma̱xani ̱y, chu̱ ma̱tu̱tzuhui ̱cán; huata hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ putzama̱ ma̱squi caj la̱ntla̱ ni ̱tú̱ xlakasi li ̱taxtuma̱, huata huá̱ chú̱ luhua kalhi ̱y xca̱cni ̱ li ̱taxtuy a̱li ̱sta̱lh. 13-14 “¡Hua̱mpi ̱ koxutaní ̱n la̱ntla̱ aktzanka̱ni ̱tántit huixín laktzokqui ̱naní ̱n, chu̱ huixín fariseos, sa̱mpi ̱ huixín luhua lakapu̱tiyu̱ naní ̱n! Li ̱pe̱cua̱ tu̱ napa̱ti ̱naná̱tit sa̱mpi ̱ huixín ma̱lacchuhuaniko̱yá̱tit má̱laccha̱ hua̱nti ̱ tanu̱putunko̱y c-xtapaksi ̱t Dios. Huixín ni ̱ tanu̱putuná̱tit, na̱ ni ̱ pala makaxtakko̱yá̱tit pi ̱ natanu̱ ko̱ya̱chá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tanu̱putunko̱y. Huixín tze̱k akskahuimaklhti ̱ko̱yá̱tit xchiccán hua̱nti ̱ ni ̱makanko̱cani ̱t lacchaján, chu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naca̱catzi ̱nicaná̱tit minta̱yatcán luhua lacsuan tachihuí ̱n li ̱chihuinanta̱yayá̱tit acxni ̱ tlahuayá̱tit oración. Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ luhua tlanca kalhi ̱yá̱tit mintala̱kalhi ̱ncán. 15 “¡Koxutaní ̱n la̱ntla̱ aktzankani ̱tántit huixín fariseos, chu̱ laktzokqui ̱naní ̱n, sa̱mpi ̱ luhua xaaksani ̱naní ̱n! Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ cani ̱huá̱ piná̱tit lakatza̱lako̱yá̱tit lhu̱ hua ca̱chiquí ̱n, chu̱ tíyat hasta acxni ̱ naqui ̱ta̱ksá̱tit cha̱tum akmakat chixcú̱ hua̱nti ̱ judío natlahuayá̱tit, hua̱mpi ̱ acxni ̱ tzucuyá̱tit makaca̱najlayá̱tit, chuná̱ la̱ntla̱ huixín ca̱najlayá̱tit, hasta

SAN MATEO 23 tlak xatzanka̱n latáma̱t ma̱xqui ̱yá̱tit hua̱ntu̱ nali ̱chá̱n c-lhcúya̱t c-pu̱pa̱tí ̱n ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ tu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit. 16 “¡Koxutaní ̱n la̱ntla̱ aktzanka̱ni ̱tántit huixín lakatzi ̱ni ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ pu̱ lali ̱pimpá̱tit a̱makapitzí ̱n! Huixín huaná̱tit: ‘Acxni ̱ pala ti ̱ li ̱ta̱yay hua̱ntu̱ nama̱kantaxti ̱y, chu̱ lapi ̱ caj huá̱ nali ̱quilhán yama̱ tlanca xtemplo̱ Dios, ni ̱tu̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n ma̱squi ni ̱ cama̱kantáxti ̱lh. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huá̱ nali ̱quilhán oro hua̱ntu̱ tanu̱ ma̱ c-templo, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua xli ̱ma̱kantáxti ̱t xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ta̱yay sa̱mpi ̱ natlahuay tala̱kalhí ̱n lapi ̱ ni ̱ nama̱kantaxti ̱y.’ 17 ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín luhua xalactu̱ ntusnu, chu̱ na̱ lakatzi ̱ní ̱n! Sa̱mpi ̱ caj caquihuanítit: ¿tú̱ tlak luhua xlacasquinca? ¿Pi ̱ huá̱ oro usu huá̱ xtemplo̱ Dios? Pus huixín mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ caj huá̱ xpa̱lacata templo ma̱squi chú̱ li ̱tasiculuna̱tlahuani ̱t oro. 18 Huixín na̱ chuná̱ huaná̱tit pi ̱ lapi ̱ cha̱tum ma̱lacnu̱y xpa̱lacata̱ tu̱ natlahuay, chu̱ lapi ̱ huá̱ nali ̱quilhán yuma̱ altar hua̱ntu̱ huí ̱ c-xpu̱ lacni templo, ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n ma̱squi ni ̱ cama̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ xli ̱ta̱yani ̱t, hua̱mpi ̱ lapi ̱ huá̱ nali ̱quilhán li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ huí ̱ c-xokspun altar luhua fuerza̱ xli ̱ma̱kantáxti ̱t hua̱ntu̱ nali ̱ta̱yay, sa̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ nama̱kantaxti ̱y aya tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n. 19 ¡Luhua lakatzi ̱ní ̱n, chu̱ lactzaca̱t na̱ c-mintalacapa̱stacnicán huixín! Pus caj caquihuanítit, ¿tú̱ tlak kalhi ̱y xlakasi ̱ c-xlacati ̱n Dios? ¿Pi ̱ hua̱ li ̱ca̱xtlahuá̱n, usu hua̱ altar anta̱ni ̱ huili ̱cán yuma̱ li ̱ca̱xtlahuá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱tasiculuna̱tlahuay? 20 Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ ma̱lacnu̱y pala tú̱ nama̱kantaxti ̱y, chu̱ huá̱ li ̱quilhán yuma̱ altar hua̱ntu̱ huí ̱ c-templo, ni ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱quilhama̱ altar huata na̱ pacs li ̱quilhama̱ la̱ntla̱ tu̱ huí ̱ c-xokspun altar. 21 Na̱ chuna li ̱tum hua̱nti ̱ li ̱ta̱yay pala tú̱ nama̱kantaxti ̱y,

64 chu̱ li ̱quilhán yuma̱ tlanca xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén, fuerza̱ na̱ li ̱quilhama̱ Dios sa̱mpi ̱ xlá̱ ankalhí ̱n antá̱ huí ̱. 22 Chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱y xtachihuí ̱n, chu̱ li ̱quilhán akapú̱ n, tlak kalhi ̱y tala̱kalhí ̱n sa̱mpi ̱ na̱ li ̱quilhama̱ Dios sa̱mpi ̱ xlá̱ antá̱ ma̱paksi ̱nama̱. 23 “¡Koxutaní ̱n huixín laktzokqui ̱naní ̱n, chu̱ huixín fariseos, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua xaaksani ̱naní ̱n huixín! Huixín niucxni ̱ ca̱lacatza̱layá̱n pi ̱ ankalhí ̱n ma̱xqui ̱yá̱tit Dios la̱ntla̱ midiezmojcán actum hua̱ntu̱ acca̱hu yamá̱ tu̱ makalayá̱tit c-mimpu̱cuxtucán, ma̱pa̱pitziyá̱tit lactzu̱ lactzú̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ milhkajnacán, chu̱ a̱makapitzí ̱n lactzu̱ tuhuá̱n usu caca, hua̱mpi ̱ huata pa̱tzanka̱yá̱tit, chu̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱pá̱tit yuma̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ luhua tlak xlacasquinca̱ mili ̱ma̱kantaxti ̱tcán c-milatama̱tcán, huachá̱ pi ̱ ni ̱tí ̱ nastokopitziyá̱tit la̱ntla̱ acxtum xla̱lakalhamántit, la̱ntla̱ ankalhí ̱n tla̱n xla̱catzi ̱nítit, la̱ntla̱ hua̱ntu̱ luhua xlíḻ at xla̱tlahuanítit, chu̱ la̱ntla̱ luhua aktuma talacapa̱stacni ̱ xkalhí ̱tit la̱ntla̱ nali ̱pa̱huaná̱tit Dios. Quit ni ̱tú̱ cca̱huanimá̱n pala nia̱lh cama̱stá̱tit lactzu̱ midiezmojcán hua̱ntu̱ ma̱sta̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ cca̱huaniputuná̱n pi ̱ luhua xlacasquinca̱ pi ̱ pu̱ lh huá̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ tlak xlacasquinca̱ xtapaksi ̱t Dios. 24 ¡Koxutaní ̱n huixín sa̱mpi ̱ la̱mpala lakatzí ̱n li ̱taxtuyá̱tit! Huixín huata lakapu̱ xtu̱ tlahuayá̱tit acxni ̱ xta̱chuná̱ pala luhua cui ̱ntaj tlahuayá̱tit pi ̱ ni ̱ nata̱huayá̱tit tantum actzu̱ sima̱hua̱ yama̱ chúchut hua̱ntu̱ li ̱kotnaná̱tit, chu̱ luhua li ̱huana̱ lactziquiyá̱tit, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱yá̱tit acxni ̱ huayá̱tit tantum tlanca camello. 25 “Koxutaní ̱n huixín laktzokqui ̱naní ̱n, chu̱ fariseos, sa̱mpi ̱ luhua xaaksani ̱naní ̱n huixín. Huixín luhua li ̱ta̱katzanka̱yá̱tit

65 li ̱huana̱ lakchaka̱pi ̱yá̱tit caj xma̱n huá̱ xla c-xmacni mimpula̱tucán, chu̱ mivasocán hua̱ntu̱ pu̱ hua̱yaná̱tit, chu̱ hua̱ntu̱ pu̱ kotnaná̱tit, hua̱mpi ̱ huata huá̱ c-mimpu̱ lacnicán, antá̱ c-minacu̱cán luhua lhu̱ hua̱ huí ̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, sa̱mpi ̱ chuná̱ li ̱ma̱akstokuili ̱ni ̱tántit la̱ntla̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ kalhani ̱tántit, chu̱ minta̱ksani ̱ncán li ̱akskahuinani ̱tántit hua̱ntu̱ ni ̱ milacán. 26 Lakatzi ̱ní ̱n huixín fariseos, tlak mini ̱niy pu̱ lana̱ c-xpu̱ lacni, anta̱ni ̱ ni ̱ tasiyuy, cachaka̱nítit mimpu̱ hua̱ycán, chu̱ acxni ̱ chú̱ nalakchaka̱yá̱tit c-xmacni luhua xli ̱ca̱na̱ xatachaká̱n nahuán. 27 “Koxutaní ̱n huixín laktzokqui ̱naní ̱n, chu̱ fariseos, sa̱mpi ̱ milatama̱tcán luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ yama̱ xpa̱tzaps ni ̱ní ̱n xatama̱tzasán hua̱ntu̱ huilakó̱ c-pu̱ta̱cnú̱ n. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua lakli ̱lakáti ̱t tasiyuy c-xmacnicán sa̱mpi ̱ mani ̱ko̱cani ̱t, hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ c-xpu̱ lacni luhua laclix̱ cajnit xlaclucut ni ̱n taju̱ ma̱. 28 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ huixín tasiyuyá̱tit c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat, caj la̱ntla̱ c-mimacnicán la̱mpala luhua lacuan chixcuhuí ̱n tasiyuyá̱tit, chu̱ chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ c-minacu̱cán luhua lix̱ cájnit xtá̱yat sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n talacapa̱stacni ̱ kalhi ̱yá̱tit. 29 “Koxutaní ̱n huixín laktzokqui ̱naní ̱n, chu̱ fariseos, sa̱mpi ̱ luhua lakapu̱tiyu̱ naní ̱n huixín. Hua̱ yuma̱ xlacán xprofeta Dios, chu̱ aksti ̱tum chixcuhuí ̱n xuanko̱ni ̱t, hua̱nti ̱ timakni ̱ko̱lh xalakmaka̱n minatla̱t nacán, huixín chú̱ ma̱pulhuyá̱tit, chu̱ stla̱n ca̱xtlahuaniko̱yá̱tit xalakli ̱lakati ̱t xpa̱tzapscán c-pu̱ta̱cnú̱ n anta̱ni ̱ acnu̱ ko̱y. 30 Acxni ̱ chú̱ li ̱kalhchihui ̱naná̱tit huaná̱tit: ‘Huá̱ lapi ̱ na̱ acxni ̱ xactilatama̱hu yama̱ maka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xlama̱kó̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán hua̱nti ̱ timakni ̱ko̱lh profetas, quin

SAN MATEO 23 ni ̱ xactimaktanu̱ hu laqui ̱mpi ̱ nacmakni ̱ko̱ya̱hu yama̱ profetas hua̱nti ̱ makni ̱ko̱ca̱.’ 31 Acxni ̱ chuná̱ huaná̱tit luhua ma̱n lacatancs li ̱ta̱yayá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín huá̱ minquilhtzucutcán hua̱nti ̱ timakni ̱ko̱lh profetas hua̱nti ̱ xlama̱kó̱ xamaka̱n quilhtamacú̱. 32 Pus luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yama̱ xamaka̱n minatla̱t nacán xuanko̱ni ̱t, pus tza̱pu̱ catlahuátit, cama̱ta̱sputútit xtala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ xlacán tima̱quilhtzuqui ̱ko̱lh maka̱n quilhtamacú̱. 33 “Huixín luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit la̱ntla̱ yama̱ xalaclu̱cu̱ luhua hua̱ntu̱ tze̱k xcananko̱y. Pus caj tzinú̱ cakalhkalhí ̱tit, ¿lá̱ntla̱ chú̱ nalayá̱tit puhuaná̱tit pi ̱ tla̱n nalaktaxtuniyá̱tit yama̱ tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ talacatzuhui ̱ma̱ xala c-pu̱pa̱tí ̱n? 34 Pus cumu huixín ni ̱ luhua ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, pus nacca̱ma̱lakacha̱naniyá̱n lhu̱ hua̱ profetas, xa̱hua̱ lakskalalan ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, hua̱mpi ̱ huata huixín namakni ̱ko̱yá̱tit, makapitzí ̱n napakaxtokohuacayá̱tit c-cruz, na̱ chuná̱ makapitzí ̱n nasnokko̱yá̱tit c-mimpu̱ kalhtahuakacán, chu̱ hasta naputzasta̱lako̱yá̱tit la̱ntla̱ cani ̱cahua̱ ca̱chiquí ̱n xlacán natahuilaputunko̱y. 35 Hua̱mpi ̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ antá̱ chú̱ c-mintiyatcán naca̱lakcha̱ná̱n xli ̱pacs yama̱ li ̱akastacya̱huán hua̱ntu̱ luhua xli ̱lakchá̱nat xuani ̱t xalakmaka̱n minatla̱t nacán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t la̱ntla̱ makni ̱nanko̱ni ̱t, acxni ̱ makni ̱ko̱cani ̱t yama̱ lacuan ca̱najlani ̱n chixcuhuí ̱n, hasta la̱ntla̱ ti ̱ pu̱ lh timakni ̱ca̱ xamaká̱n, huachá̱ xakasiya̱ cha̱tum xakstitum chixcú̱ hua̱nti ̱ xuanicán Abel, chu̱ na̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ timakni ̱ko̱ca̱ hasta acxni ̱ xlama̱ yama̱ akchihui ̱na̱ chixcú̱ Zacarías hua̱nti ̱ xkahuasa xuani ̱t Berequías, hua̱ yumá̱ ti ̱ makni ̱ko̱lh minatla̱t nacán lacatzú̱ c-altar hua̱ntu̱ huí ̱ u̱ nú̱ c-tlanca

SAN MATEO 23​, ​24 templo. 36 Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ pacs huá̱ naca̱mactahuacako̱ya̱chá̱n xli ̱pacs huixín judíos hua̱nti ̱ lapá̱tit la̱nchu̱ quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ naca̱ma̱xoko̱ni ̱caná̱tit.” Jesús laktasay tlanca ca̱chiquí ̱n Jerusalén 37 A̱ li ̱sta̱lh

(Lucas 13:34‑35)

Jesús chuná̱ chihui ̱nampá̱: “¡Jerusalén, koxutá̱ huix quinca̱chiqui ̱n Jerusalén! Anta̱ u̱ nú̱ makni ̱ko̱cani ̱t hua̱nti ̱ lactlanca xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios, na̱ antá̱ actalamakni ̱ko̱ca lhu̱ hua xlacscujni ̱n Dios hua̱nti ̱ timacaminko̱lh. Quit ca̱na̱ maklhu̱ hua̱ ctzaksani ̱t cma̱macxtumi ̱putún xli ̱pacs hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilakó̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactzu̱ xalakskata xti ̱la̱n ma̱macxtumi ̱ko̱y xtzi, chu̱ luhua li ̱huana̱ pu̱ skokay tampi ̱tanu̱ ko̱y c-xtampi ̱n xpakán, hua̱mpi ̱ huata huixín niucxni ̱ tla̱n tlahuátit. 38 Hua̱mpi ̱ lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ aya laktzanka̱ko̱ni ̱t hua̱nti ̱ antá̱ huilakó̱ c-Jerusalén, sa̱mpi ̱ talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs akatunu chiqui ̱ hua̱ntu̱ antá̱ tlahuako̱cani ̱t, ca̱ta caj chunata nata̱yako̱y sa̱mpi ̱ nia̱lh tí ̱ catitahui ̱ xpu̱chiná. 39 Hua̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n huixín xala c-Jerusalén sa̱mpi ̱ chú̱ nia̱lh caquintiucxílhtit huixín hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilátit hasta acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ ni ̱li ̱huaya̱ huixín nahuaná̱tit: ‘¡Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu cmakamaklhti ̱ma̱hu hua̱nti ̱ Quimpu̱chinacan Dios quinca̱macaminimá̱n!’” Jesús huan nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ tlanca templo xala c-Jerusalén nalactilhmi ̱ko̱cán (Marcos 13:1‑2; Lucas 21:5‑6)

24

A̱ li ̱sta̱lh Jesús táxtulh c-tlanca xtemplo̱ Dios, aya xamakó̱ acxni ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzúculh li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y pi ̱ caucxilhko̱lh yuma̱

66 lakli ̱lakati ̱t chíhuix hua̱ntu̱ lacsuán li ̱ca̱xtlahuako̱cani ̱t xapa̱tzaps templo. 2 Hua̱mpi ̱ Jesús huaniko̱lh: ―Huixín ucxilhpá̱tit la̱ntla̱ xli ̱lacsuán ca̱xya̱huacani ̱t xapa̱tzaps tama̱ templo, hua̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ nia̱lh pala aktum chíhuix catitahui ̱ anta̱ni ̱ xuili ̱ko̱cani ̱t sa̱mpi ̱ pacs nalactilhmi ̱ko̱cán, chu̱ nia̱lh tú̱ catiánalh. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ natasiyuy acxni ̱ nasputcán ca̱tuxá̱huat (Marcos 13:3‑23; Lucas 17:22‑24; 21:7‑24) 3 Acxni ̱ chú̱

cha̱nko̱lh c-xaka̱stí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Cerro de los Olivos, Jesús culucs titahui ̱, chu̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chuná̱ tze̱k kalhasquinko̱lh: ―Quin clacasquina̱hu pi ̱ xquinca̱huani ̱ xatú̱ quilhtamacú̱ luhua nalakchá̱n acxni ̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ huix quinca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱námpa̱t acxni ̱ nalactilhmi ̱ko̱cán tlanca templo xala c-Jerusalén. Chu̱ na̱ chuna li ̱tum. ¿Tú̱ li ̱ucxílhti ̱t natasiyuy laqui ̱mpi ̱ naccatzi ̱ya̱hu quin pi ̱ aya mili ̱minattá nahuán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ na̱ acxnitiyá̱ chú̱ nasputcán? 4 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cui ̱ntaj catlahuátit pi ̱ ni ̱tí ̱ naca̱akskahuimi ̱yá̱n. 5 Sa̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ xta̱chuná̱ nali ̱taxtuputunko̱y la̱ntla̱ quit, xa̱huachí ̱ nahuanko̱y: ‘Quit Cristo hua̱nti ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n’, luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naakskahuimi ̱ko̱y. 6 Hua̱mpi ̱ huixín acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ nakaxpatá̱tit la̱ntla̱ nali ̱chihui ̱nancán pi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ lama̱ guerra usu la̱ta̱la̱tlahu lacatzú̱, chu̱ na̱ chuná̱ lama̱ la̱ta̱la̱tlahu a̱lacatanu̱ mákat, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ cape̱cuántit sa̱mpi ̱ luhua xlacasquinca̱ pi ̱ chuná̱ pu̱ lh nalay, hua̱mpi ̱ ni ̱ naj a̱lakchá̱n nahuán quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nasputcán. 7 Acxni ̱ chú̱ nalakchá̱n yuma̱

67 quilhtamacú̱, la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tu̱ huilakó̱ ca̱chiquí ̱n natzucuy la̱lacata̱qui ̱ko̱y, natlahuako̱y guerra, chu̱ lactlanca tíyat na̱ nala̱makasi ̱tzi ̱y, chu̱ natlahuako̱y guerra. Xa̱hua̱ luhua li ̱pe̱cua̱ nalay tatzíncstat, chu̱ lacaxtum natachiquiy tíyat hasta huí ̱ anta̱ni ̱ nalaktzanka̱nán. 8 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ nalay cajcu luhua quilhtzucúmaj nahuán la̱ntla̱ namín xli ̱lhu̱ hua tacatzanájuat. 9 “Huixín naca̱macama̱sta̱caná̱t it laqui ̱mpi ̱ naca̱ma̱sipa̱ni ̱caná̱tit, hasta makapitzi ̱n huixín naca̱makni ̱caná̱tit, xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat naca̱xcajniko̱yá̱n caj xpa̱lacata quili ̱pa̱huaná̱tit. 10 Acxni ̱ nalakchá̱n yuma̱ quilhtamacú̱ luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ natachokoko̱y, chu̱ nia̱lh caquintili ̱pa̱huanko̱lh, hasta xalán natzucuko̱y la̱quiclhcatzaniko̱y, chu̱ nala̱sta̱macama̱sta̱ko̱y cha̱tunu a̱makapitzí ̱n, laqui ̱mpi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán c-xmacan mapaksiná. 11 Lhu̱ hua̱ aksani ̱naní ̱n natzucuko̱y huanko̱y pi ̱ hua̱ xtachihui ̱n Dios li ̱chihui ̱nama̱kó̱, chu̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naakskahuiko̱y. 12 Caj xpa̱lacata̱ pi ̱ cani ̱huá̱ nalhu̱ huanko̱y hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱ncán lhu̱ hua̱ ti ̱ natzucuy maksta̱lako̱y, chu̱ nia̱lh tí ̱ catila̱lakalhamanko̱lh. 13 Hua̱mpi ̱ pacs hua̱nti ̱ nata̱yaniy, ni ̱ natachokoy, chunatiya aksti ̱tum naquili ̱pa̱huán hasta acxni ̱ nati ̱taxtuy yuma̱ ni ̱tla̱n quilhtamacú̱, pus huá̱ tamá̱ nama̱akapu̱taxti ̱y xli ̱stacna. 14 Hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ tla̱n tama̱catzi ̱ní ̱n la̱ntla̱ Dios nama̱lacatzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t, xlacasquinca̱ pi ̱ pu̱ lh nama̱akahuani ̱cán xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ pacs nalakapasko̱y, pus acxnitiyá̱ aya lakapasko̱cani ̱t nahuán, na̱ acxnitiyá̱ nasputcán ca̱tuxá̱huat. 15 “Namín quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín naucxilhá̱tit pi ̱ kantaxtuma̱ hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tili ̱chihuí ̱nalh profeta Daniel, acxni ̱ tzokli ̱ la̱ntla̱

SAN MATEO 24 nali ̱kama̱nancán tu̱ huí ̱ c-xpu̱ lacni ̱ yama̱ tlanca xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén ―hua̱nti ̱ li ̱kalhtahuakay yuma̱ libro caakáta̱ksli ̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nama̱ Jesús―. 16 Pus acxni ̱ chuná̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ akspulama̱, cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ huilako̱chá nahuán c-Judea huata xatlá̱n catza̱lako̱lh, ca̱sipijni ̱ caanko̱lh. 17 Chu̱ hua̱nti ̱ lahuacachá nahuán c-xaksti ̱n xchic, nia̱lh calacapá̱stacli ̱ pala tú̱ namín tamacaxtuy c-xchic, huata xatlá̱n caj catzá̱lalh. 18 Chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ ani ̱t nahuán c-xpú̱cuxtu, nia̱lh catapú̱ spitli ̱ c-xchic pala namín tiyay xlháka̱t, huata xatlá̱n na̱ caj catzá̱lalh. 19 ¡Li ̱lakalhamánat yuma̱ lacchaján hua̱nti ̱ kalhkalhi ̱nama̱koj nahuán, chu̱ luhua acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ aya nata̱tatlako̱y, usu hua̱nti ̱ ma̱tziqui ̱ko̱y nahuán cskatacán! 20 Casquinítit Dios c-mioracioncán pi ̱ hua̱ mintatza̱lancán ni ̱ acxni ̱ nahuán ca̱lonkni, chu̱ na̱ ni ̱ pala acxni ̱ quilhtamacu̱ sábado sa̱mpi ̱ li ̱jáxat. 21 Sa̱mpi ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ luhua xli ̱ca̱na̱ huíj nahuán tlanca tacatzanájuat, la̱ntla̱ niucxnicu̱ a̱lay xta̱chuná, hasta acxni ̱ Dios tima̱lacatzúqui ̱lh ca̱tuxá̱huat, chu̱ nia̱lh ucxni ̱ pala chuná̱ catianampá̱ a̱li ̱sta̱lh. 22 Hua̱mpi ̱ Dios catzi ̱y tu̱ tlahuama̱, sa̱mpi ̱ aya li ̱ma̱actzuhui ̱ni ̱t quilhtamacú̱, chu̱ ni ̱ luhua maka̱s catimakapálalh, sa̱mpi ̱ lapi ̱ xlá̱ ni ̱ chuná̱ xtláhualh nia̱lh pala cha̱tum xakatá̱xtulh, hua̱mpi ̱ huá̱ xlá̱ chuná̱ li ̱tlahuani ̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n naakapu̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t xca̱najlaní ̱n. 23 “Acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ hua̱ pala huí ̱ ti ̱ naca̱huaniyá̱n: ‘A̱ nú̱ lama̱chá̱ mima̱akapu̱taxti ̱nacan Cristo’, usu nahuanicán: ‘Hua̱ yumá̱ Cristo’, huixín ni ̱ caca̱najlátit. 24 Sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ natzucuy li ̱taxtuko̱y Cristo, usu mima̱akapu̱taxti ̱nacán, chu̱ na̱ chuná̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naakchihui ̱nanko̱y, chu̱ nahuanko̱y pi ̱ hua̱ xtachihui ̱n Dios li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱.

SAN MATEO 24 Xlacán tla̱n natlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n namakaca̱najlako̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ hasta xlacán naakskahuimi ̱putunko̱y hua̱nti ̱ luhua ma̱n Dios lacsacko̱ni ̱t. 25 Quit a̱li ̱sokcú̱ cca̱a̱li ̱huanimá̱n laqui ̱mpi ̱ huixín aya li ̱catzi ̱huilátit nahuán. 26 Pus huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ huixín naca̱huanicaná̱tit: ‘A̱ nú̱ lama̱chá̱ Cristo c-desierto’, usu naca̱huanicaná̱tit: ‘A̱ nú̱ tze̱k tanu̱ ma̱ c-chiqui’, huixín ni ̱ caca̱najlátit. 27 Pus cca̱huaniyá̱n pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ acxni ̱ jiliy, chu̱ maklipa, chu̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tiyatna̱ macaxkaka̱nanko̱y, pus na̱ xta̱chuná̱ cani ̱huá̱ naquiucxilhcán acxni ̱ quit nacmimpalay xli ̱maktuy ca̱tiyatna. 28 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ anta̱ni ̱ ni ̱y tantum takalhí ̱n, pacs tuncán catzi ̱ko̱y, chu̱ tamacxtumi ̱ko̱y chu̱ n, pus na̱ chuná̱ chú̱ acxni ̱ nacmimpalay, tuncán cani ̱huá̱ nacatzi ̱cán. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ namimpalay xli ̱maktuy ca̱tuxá̱huat (Marcos 13:24‑37; Lucas 21:25‑33; 17:26‑30, 34‑36)

29 “Acxni ̱ chú̱

sputni ̱ttá nahuán tacatzanájuat xla yuma̱ quilhtamacú̱, tuncán natalakapaklhtu̱ti ̱y chichiní ̱ ca̱cuhuiní, chu̱ hua̱ papá, ni ̱ catimakaxkaká̱nalh ca̱tzi ̱sní; chi ̱nchu̱ stacu̱ natasiyuko̱y la̱mpala tamakuasma̱ ca̱tu̱tzú̱, chu̱ hasta pacs lactlanca stacu̱ tu̱ huilakó̱ c-akapú̱ n lacuilhá̱ nalako̱y. 30 Acxnitiyá̱ chú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ natasiyuy aktum tlanca li ̱ucxílhti ̱t laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱cán pi ̱ quit cmimajá nahuán. Acxnitiyá̱ chú̱ naquiucxilhá̱tit, quit Xatalacsacni Chixcú, pi ̱ cta̱ctama̱chi nahuán c-akapú̱ n, cmímaj nahuán c-xlacni puclhni, chu̱ cli ̱mímaj nahuán xli ̱pacs li ̱tlihuaka, chu̱ li ̱ca̱cni ̱ tu̱ ckalhi ̱y. Xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tiyatna, acxni ̱ naquiucxilhko̱y cta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n natzucuy tasako̱y caj xpa̱lacata xtali ̱puhua̱ncán.

68 31 A̱ li ̱sta̱lh quit nacli ̱ma̱paksi ̱ko̱y quiángeles pi ̱ pixtlanca̱ nali ̱skoliko̱y xtrompeta Dios, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nakaxmatko̱y nali ̱lakminko̱y natamacxtumi ̱ko̱y xli ̱pacs xcaman Dios hua̱nti ̱ xlá̱ lacsacko̱ni ̱t la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat. 32 “Huixín luhua catzi ̱yá̱t it pi ̱ acxni ̱ ucxilhá̱tit tzucuy akayuja̱ makapitzi ̱n quihui, chu̱ tzucuy akaskatampalay, pi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ natzucuy lhca̱cnán, 33 Pus na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ chuná̱ huixín ucxilhá̱tit pi ̱ aya kantaxtuma̱ nahuán hua̱ntu̱ la̱nchú̱ cca̱huanimá̱n, pus cacatzí ̱tit pi ̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ quit nacmimpalay ca̱tiyatna. 34 Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱ yuma̱ tu̱ cca̱li ̱ta̱chihui ̱namá̱n, pacs kantaxtuni ̱t nahuán ma̱squi acxni ̱ ni ̱ a̱ni ̱ko̱y nahuán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ lama̱kó̱ la̱nchu̱ quilhtamacú̱. 35 La̱ntla̱ xli ̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ akapú̱ n nalaksputa, hua̱mpi ̱ hua̱ quintachihuí ̱n ni ̱ catiláksputli ̱ hasta acxni ̱ kantaxtuko̱ni ̱t nahuán la̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱ hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán. 36 “Hua̱mpi ̱ acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ nalakchá̱n pi ̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n chú̱, tamá̱ xlá̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ catzi ̱y, ni ̱ pala hua̱ xángeles Dios, na̱ ni ̱ pala quit, caj xma̱n xacstu catzi ̱y Quintla̱t Dios. 37 “Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tílalh xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xlama̱ Noé, ni ̱tí ̱ xca̱najlay pi ̱ namín sputná̱nat, pus na̱ chuná̱ chú̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacmimpalay xli ̱maktuy ca̱tiyatna. 38 Yama̱ maka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱lay muncá̱clat, chu̱ Noé ni ̱ xa̱tanu̱y c-tlanca páklha̱t hua̱ntu̱ huanicán arca, la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat ni ̱ pala tzinú̱ xli ̱puhuanko̱y, chunatiya li ̱pa̱xuhu xua̱yama̱kó̱, xkotnama̱kó̱, xtapu̱chuhuama̱kó̱. 39 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ pala tzinú̱ xli ̱a̱catzi ̱huilakó̱,

SAN MATEO 24​, ​25

69 tahuilachi ̱ tlanca se̱n, lalh muncá̱clat, chu̱ pu̱tum mu̱ xtuko̱lh. Na̱ chuná̱ chú̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacmimpalay. 40 Acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱, lapi ̱ cha̱tuy chixcuhuí ̱n lacxtum cuxtuma̱koj nahuán c-xpu̱cuxtucán, cha̱tum nale̱ncán, chu̱ cha̱tum namakaxtakcán. 41 Cha̱tuy lacchaján lacxtum squitima̱kó̱ nahuán, hua̱ cha̱tum nale̱ncán chi ̱nchu̱ hua̱ a̱cha̱tum namakaxtakcán. 42 “Ca̱na̱ huixín skálalh catahuilátit sa̱mpi ̱ ni ̱ tzinú̱ catzi ̱yá̱tit tú̱ ya̱ quilhtamacú̱ quit Mimpu̱chinacán nacca̱lakchiná̱n. 43 Xli ̱ca̱na̱ huixín luhua skálalh calatapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱ ti ̱ luhua skálalh tama̱y, ni ̱ aktziyaj lhtatay laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nalaktanu̱ ko̱y kalha̱naní ̱n, sa̱mpi ̱ lapi ̱ xlá̱ ni ̱ skálalh natahuilay ni ̱ pala tzinú̱ li ̱catzi ̱y acxni ̱ nalaktanu̱ ko̱ya̱chá̱ kalha̱naní ̱n, chu̱ namakkalhanko̱cán pacs la̱ntla̱ tu̱ xlá̱ kalhi ̱y. 44 Pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín skálalh catahuilátit, sa̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱catzi ̱huilátit nahuán quit nacmimpalay. Xatakalhchihui ̱n cha̱tum hua̱nti ̱ tla̱n scujni chu̱ cha̱tum hua̱nti ̱ ni ̱tlá̱n 45 “Quit

(Lucas 12:41‑48)

clacasquín pi ̱ huixín huá̱ xkanti ̱nítit cha̱tum scujni ̱ ti ̱ tla̱n xtapuhuá̱n, hua̱ xma̱la̱ná̱ ma̱cui ̱ntajli ̱y xchic laqui ̱mpi ̱ xlá̱ namaktakalhko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱y, chu̱ na̱ nama̱hui ̱ko̱y a̱makapitzi ̱n xta̱scujní ̱n acxni ̱ nalakchá̱n hora la̱ntla̱ nahua̱yanko̱y. 46 Luhua xli ̱ca̱na̱ hua̱ xma̱la̱ná̱ natzucuy ta̱pa̱xuhuay cscujni ̱ acxni ̱ makatunu̱ nalakchín, chu̱ naucxilha̱ pi ̱ chuná̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ nahuán tascújut hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ni ̱t. 47 Acxni ̱ ankalhí ̱n nama̱noklhucán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ scujma̱ yuma̱ chixcu, hua̱ xma̱la̱ná̱ nali ̱pa̱huán huata pacs nama̱cui ̱ntajli ̱ko̱y la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱y, chuna̱ na̱má̱ nalakalhamancán hua̱nti ̱ tla̱n

xtapuhuá̱n scujni. 48 Chi ̱ hua̱ lapi ̱ hua̱ yuma̱ scujni ̱ napuhuán pi ̱ ni ̱ lacapala̱ catíchilh xma̱la̱ná, 49 huata natzucuy ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y a̱makapitzi ̱n xta̱scujní ̱n, chu̱ caj amigos nata̱lako̱y hua̱nti ̱ na̱ luhua laclix̱ cajnit xtapuhua̱ncán, chu̱ huá̱ tzucuy ta̱kotko̱y kotní ̱n; 50 hua̱ lapi ̱ chuná̱ tlahuay, ni ̱ skálalh natahuilay la̱ntla̱ nakalhkalhi ̱y xma̱la̱ná, pus acxni ̱ ni ̱ li ̱catzi ̱hui ̱ nalakchín xma̱la̱ná. 51 Tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ yama̱ xma̱la̱ná̱ tla̱n nama̱pa̱ti ̱ni ̱y, namaca̱ncán c-pu̱pa̱tí ̱n anta̱ni ̱ maca̱nko̱cán hua̱nti ̱ xaaksani ̱naní ̱n. Antá̱ natasay, chu̱ nala̱li ̱lacxcay xtatzán. Xatakalhchihui ̱n kalhaca̱hu lactzumaján “Yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tiyatna, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ chuná̱ naakspulay xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tiakspulako̱lh yuma̱ kalhaca̱hu lactzumaján hua̱nti ̱ tili ̱lacsacko̱ca̱ pi ̱ naanko̱y makskotkalhkalhiti ̱ko̱y yuma̱ kahuasa acxni ̱ nachín sa̱mpi ̱ xtapu̱chuhuama̱. 2 Kalhaquitzis lactzumaján luhua ni ̱ pala tzinú̱ xli ̱ta̱katzanka̱ko̱y xpa̱lacata̱ pala nale̱nko̱y hua̱ntu̱ namaclacasquinko̱ya̱chá, hua̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n kalhaquitzis, xlacán luhua skálalh xanko̱y. 3 Yama̱ lactzumaján hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xli ̱ta̱katzanka̱ko̱y pala tú̱, xlacán le̱nko̱lh xli ̱makskocán hua̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ gas, ni ̱tú̱ tanuj le̱nko̱lh gas hua̱ntu̱ xmaclacasquinko̱lh pala xqui ̱tzánka̱lh. 4 Hua̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ skálalh xanko̱y, xlacán stap ma̱tzamako̱lh xli ̱makskocán, chu̱ tanuj lumi ̱ta̱ xpu̱ le̱mpalako̱y gas huá̱ chú̱ tu̱ namuju̱ niko̱y xli ̱makskocán acxni ̱ pala xqui ̱tzánka̱lh. 5 Hua̱mpi ̱ cumu hua̱ yuma̱ kahuasa ti ̱ xtapu̱chuhuama̱ luhua maka̱s la̱ntla̱ xmakapalama̱chá, lactzumaján lhtataputunko̱lh, pus

25

SAN MATEO 25 punchú̱ lhtatako̱lh. 6 Hua̱mpi ̱ ma̱x pala ca̱ta̱ncánat xuani ̱t acxni ̱ cha̱tum chixcú̱ pixtlanca̱ chihuí ̱nalh, na̱má̱ huaniko̱lh: ‘¡Calakastakuanántit tuncán, aya mima̱ kahuasa tapu̱chuhuani, lacapala̱ catántit pa̱xtoká̱tit!’ 7 Yama̱ kalhaca̱hu lactzumaján lacapala̱ taca̱xta̱qui ̱ko̱lh, chu̱ tzúculh ma̱pasi ̱ko̱y xli ̱makskocán. 8 Hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ kalhaquitzis lactzumaján hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ tanuj xle̱nko̱y xga̱scán, xlacán huaniko̱lh a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xpu̱ le̱nko̱y lumi ̱ta̱ gas: ‘Catlahuátit li ̱tlá̱n caquinca̱ta̱quí ̱tit tzinú̱ miga̱scán sa̱mpi ̱ aya mixputún quimpu̱ makskocán.’ 9 Yama̱ kalhaquitzis lactzumaján chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ‘Lapi ̱ nacca̱ta̱qui ̱yá̱n caj tzinín, ni ̱ caquintica̱accha̱nín, sa̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ nalhcuko̱y nia̱lh tú̱ catihuá̱. Huata caqui ̱tama̱huapítit anta̱ni ̱ sta̱cán laqui ̱mpi ̱ ma̱n natama̱huayá̱tit hua̱ntu̱ naca̱accha̱niyá̱n.’ 10 Yama̱ kalhaquitzis lactzumaján hua̱nti ̱ xqui ̱tzankaniko̱y xga̱scán, lacapala̱ anko̱lh putzako̱y anta̱ni ̱ sta̱cán laqui ̱mpi ̱ natama̱huako̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ xa̱qui ̱taspitko̱y acxni ̱ chilh yuma̱ kahuasa tapu̱chuhuani, chu̱ a̱makapitzí ̱n kalhaquitzis lactzumaján hua̱nti ̱ cha̱catzi ̱ya̱ xle̱nko̱y gas, xlacán lacapala̱ ca̱xma̱pasi ̱ko̱lh xli ̱makskocán, chu̱ anko̱lh makskottiyako̱y kahuasa, chu̱ ta̱tanu̱ ko̱lh c-xpu̱ lacni chiqui ̱ anta̱ni ̱ xpa̱xuhuama̱kó̱, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ li ̱huana̱ ma̱lacchuhuaca̱. 11 Caj li ̱puntzú̱ chinko̱lh a̱makapitzi ̱n lactzumaján, xlacán tzúculh lakatlakko̱y má̱laccha, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ‘Tla̱ti, tla̱ti, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquinca̱ma̱lacqui ̱ni.’ 12 Hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ kahuasa tapu̱chuhuani ̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ‘Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ lay cca̱ma̱lacqui ̱niyá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ cca̱lakapasá̱n.’” 13 Acxni ̱ Jesús chuná̱ li ̱kalhchihuí ̱nalh yuma̱ takalhchihuí ̱n xlá̱ huanipalako̱lh: “Cca̱huaniyá̱n pi ̱ luhua skálalh calatapá̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit tú̱ ya̱

70 quilhtamacú̱, chu̱ tú̱ ya̱ hora acxni ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacmimpalay xli ̱maktuy. Xatakalhchihuí ̱n cha̱tum ma̱la̱ná̱ hua̱nti ̱ ma̱sa̱cuani ̱ko̱y xtumi ̱n cscujní ̱n 14 “Xasa̱sti

(Lucas 19:11‑27)

xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ nama̱lacatzuqui ̱y, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ cha̱tum ma̱la̱ná̱ acxni ̱ xtaca̱x ma̱ xpa̱lacata nataquilhanu̱y, mákat naán a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n. Acxni ̱ aya xtaca̱x ma̱, tasaniko̱lh cscujní ̱n, chu̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xtumi ̱n laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱scujuniko̱y, chu̱ nama̱skati ̱ko̱y. 15 Huá̱ chú̱ xakasiya̱ cscujni má̱xqui ̱lh akquitzis mi ̱lh tumi ̱n xla oro, chu̱ cha̱tum li ̱tum má̱xqui ̱lh aktuy mi ̱lh tumi ̱n xla oro, chu̱ tanu̱ hua̱nti ̱ má̱xqui ̱lh aktum mi ̱lh. Huá̱ li ̱ma̱xqui ̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱scujuko̱y, chu̱ nama̱skati ̱ko̱y yuma̱ tumi ̱n sa̱mpi ̱ xlá̱ aya xlakapasko̱y la̱ntla̱ xli ̱skalalacan cha̱tunu cha̱tunu. Acxni ̱ chú̱ chuná̱ ta̱lacca̱xlako̱lh yama̱ ma̱la̱ná̱ fuerza̱ alh paxia̱lhnán mákat la̱ntla̱ chunata xlacapa̱stacni ̱t. 16 Hua̱ yuma̱ cscujni ti ̱ ma̱xqui ̱ca̱ akquitzis mi ̱lh tumi ̱n xla oro, xlá̱ tzúculh tama̱huanán, chu̱ tláhualh negocio, chuná̱ chú̱ ma̱tláji ̱lh akquitzis mi ̱lh caj la̱ntla̱ ma̱scújulh. 17 Na̱ chuná̱ yuma̱ scujni ̱ ti ̱ maklhtí ̱nalh aktuy mi ̱lh, xlá̱ na̱ ma̱scújulh tumi ̱n, chu̱ li ̱huaca aktuy mi ̱lh caj la̱ntla̱ tu̱ ma̱skáti ̱lh. 18 Hua̱mpi ̱ huata hua̱nti ̱ caj aktum mi ̱lh maklhtí ̱nalh, xlá̱ ni ̱ ma̱scújulh yuma̱ tumi ̱n, huata caj cá̱huaxli ̱ ca̱tiyatna, antá̱ má̱acnu̱ lh xtumi ̱n xma̱la̱ná̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natzanka̱y. 19 “Acxni ̱ chú̱ xli ̱maka̱s quilhtamacú̱, caj xamaktum chilh xma̱la̱nacán yuma̱ scujní ̱n. Xlá̱ qui ̱táspitli ̱ la̱ntla̱ mákat qui ̱paxiá̱lhnalh, chu̱ tuncán tasaniko̱lh cscujní ̱n laqui ̱mpi ̱ nata̱tlahuako̱y cui ̱ntaj la̱ntla̱ xma̱skati ̱ni ̱t xtumi ̱n.

71 20 Pu̱ lh huá̱ chilh hua̱nti ̱ xmaklhti ̱nani ̱t akquitzis mi ̱lh tumi ̱n xla oro, chu̱ macamá̱sta̱lh akquitzis mi ̱lh hua̱ntu̱ ma̱skáti ̱lh la̱ntla̱ xma̱scujuma̱. Pus chuná̱ huánilh xma̱la̱ná: ‘Tla̱ti, huix quintima̱xqui ̱ akquitzis mi ̱lh, chi ̱nchu̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ quit cscujli ̱ la̱ntla̱ huix quintili ̱ma̱paksi, pus u̱ huí ̱ chú̱ a̱akquitzis mi ̱lh hua̱ntu̱ quit cma̱tlaji ̱ni ̱t mintumi ̱n.’ 21 Cha̱nchu̱ xma̱la̱ná̱ huánilh: ‘Xli ̱ca̱na̱ luhua clakati ̱y mintascújut. Caj xpa̱lacata cumu huix cui ̱ntajtlahua̱ ma̱squi ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ tu̱ ctima̱xquí ̱n, pus huata chú̱ nacma̱cui ̱ntajli ̱yá̱n tu̱ tlak lhu̱ hua̱ laqui ̱mpi ̱ namaktakalha. Hua̱mpi ̱ lacapala̱ catanu̱ laqui ̱mpi ̱ luhua lacxtum li ̱pa̱xuhu naca̱taniya̱hu xpa̱lacata mintascújut hua̱ntu̱ ma̱kantaxti ̱ni ̱ta.’ 22 Caj li ̱puntzú̱ chilh yuma̱ cscujni ti ̱ xmaklhti ̱nani ̱t aktuy mi ̱lh. Acxni ̱ xlá̱ chilh chuná̱ huánilh xma̱la̱ná: ‘Huix quintima̱cui ̱ntajli ̱ aktuy mi ̱lh mintumi ̱n xla oro, hua̱mpi ̱ u̱ huilapá̱ chú̱ aktum mi ̱lh hua̱ntu̱ quit cma̱skati ̱ni ̱t mintumi ̱n caj la̱ntla̱ xacma̱scujuma̱.’ 23 Pus huánilh xma̱la̱ná: ‘Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ luhua clakati ̱y mintascújut, huix luhua tali ̱pa̱hu scujni, pus cumu huix luhua cui ̱ntajtlahua̱ ma̱squi ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ tu̱ xacma̱xqui ̱ni ̱tán la̱nchú̱ nacma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ tlak lhu̱ hua laqui ̱mpi ̱ huix naquima̱scujuniya. Hua̱mpi ̱ na̱ lacapala̱ catanu̱ c-quínchic, chu̱ lacxtum nali ̱ca̱taniya̱hu xpa̱lacata mintascújut hua̱ntu̱ huix aya ma̱kantaxti ̱ni ̱ta.’ 24 “Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ chilh yuma̱ cscujni ti ̱ xma̱cui ̱ntajli ̱cani ̱t aktum mi ̱lh xpa̱lacata na̱ nama̱scujuy, xlá̱ chuná̱ huánilh xma̱la̱ná: ‘Tla̱ti, quit aya maka̱sá̱ ccátzi ̱lh pi ̱ luhua scalajua̱ mintá̱yat, huix akchipahuili ̱ya, chu̱ milá̱ tlahuaya̱ hua̱ntu̱ ni ̱ huix li ̱scujni ̱ta, chu̱ ma̱squi pala xactima̱scújulh mintumi ̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ xactima̱skáti ̱lh, huix pacs xquimaklhti ̱kó. 25 Hua̱mpi ̱ na̱

SAN MATEO 25 chuna li ̱tum quit cpé̱cualh pala nacmakatzanka̱y, huata caj li ̱huana̱ cmá̱qui ̱lh, antá̱ ctimá̱acnu̱ lh c-xtampi ̱n tíyat. Hua̱mpi ̱ ni ̱ cali ̱púhuanti, u̱ huí ̱ mintumi ̱n tu̱ huix quintima̱xqui.’ 26 Hua̱mpi ̱ hua̱ ma̱la̱ná̱ na̱má̱ kálhti ̱lh: ‘Hua̱mpi ̱ huix luhua ni ̱ tali ̱pa̱hu scujni, chu̱ luhua xalhquítit huix. Pus lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xcatzi ̱ya̱ pi ̱ quit cakchipahuili ̱y, chu̱ quilá̱ ctlahuay hua̱ntu̱ ni ̱ quit cli ̱scujni ̱t, 27 ¿tú̱ chi ̱nchu̱ xpa̱lacata̱ ni ̱ pit li ̱huili ̱ya̱ quintumi ̱n c-banco laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ quit xactíchilh antá̱ xactíalh maklhti ̱nán quintumi ̱n sa̱mpi ̱ antá̱ fuerza̱ xquintiakxokonica̱?’ 28 Pus hua̱ yuma̱ ma̱la̱ná̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xlayakó̱: ‘Camaklhtí ̱tit yuma̱ chixcú̱ tumi ̱n tu̱ xlá̱ li ̱mín aktum mi ̱lh, chu̱ huá̱ cama̱xquí ̱tit hua̱nti ̱ kalhi ̱y akca̱hu mi ̱lh. 29 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lhu̱ hua̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ maclacasquín, a̱tzinú̱ nama̱xqui ̱cán laqui ̱mpi ̱ naakata̱xtuniy, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ maclacasquín, hasta namaklhti ̱ko̱cán ma̱squi caj xma̱n huá̱ tu̱ xkalhi ̱y. 30 Chi ̱nchu̱ yuma̱ ni ̱ tali ̱pa̱hu scujni, hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ li ̱scujputún, lacapala̱ catamacaxtútit c-quilhtí ̱n ca̱paklhtu̱tá̱, laqui ̱mpi ̱ antá̱ naxoko̱nán caj xpa̱lacata luhua ni ̱ tali ̱pa̱hu scujni; antá̱ nala̱lix̱ cay xtatzán caj xpa̱lacata tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ namakcatzi ̱y.’ Namín quilhtamacú̱ acxni ̱ Jesús nata̱tlahuay cue̱nta̱ cha̱tunu̱ caj xpa̱lacata tu̱ tlahuani ̱t 31 “Acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacmimpalay xli ̱maktuy ca̱tuxá̱huat, quit nactahuilay c-quimpu̱ ma̱paksí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum tlanca Rey, xa̱hua̱ xli ̱pacs quili ̱ca̱cni, chu̱ xli ̱pacs ángeles nacta̱minko̱y. 32 Na̱ naquili ̱tamacxtumi ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala caxani ̱cahua̱ tíyat. Quit nactzucuy ma̱pa̱pitziko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xma̱putxuani ̱ná̱ acxni ̱ ma̱pa̱pitziy xtakalhí ̱n, tánuj ya̱huako̱y calhni ̱lu̱,

SAN MATEO 25 chu̱ lacatanu̱ ti ̱ntzun. 33 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xkaxmatko̱y quintachihuí ̱n, chu̱ xli ̱tzaksama̱kó̱ xpa̱lacata nama̱kantaxti ̱ko̱y, pus antá̱ nacuili ̱ko̱y c-quimpakstácat; chu̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ caj chunata xkaxmatmakanko̱y quintachihuí ̱n, chu̱ ni ̱ li ̱tzaksako̱lh, pus antá̱ nacuili ̱ko̱y c-quimpakxuqui. 34 A̱ li ̱sta̱lh quit nacuaniko̱y hua̱nti ̱ huilako̱lh nahuán c-quimpakstácat: ‘¡Luhua xli ̱ca̱na̱ capa̱xuhuátit huixín hua̱nti ̱ ca̱lacsacni ̱tán quintla̱t! Lacapala̱ catahuilátit c-mimpu̱tahui ̱lhcán hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱li ̱kalhi ̱má̱n hasta la̱ntla̱ tima̱lacatzúqui ̱lh ca̱tuxá̱huat. 35 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ quit xactzincsni ̱ma̱ huixín quintima̱huí ̱tit, acxni ̱ quit xackalhpu̱tix̱ ni ̱ma̱ huixín quintima̱kotní ̱tit, xaclapu̱ lay c-minca̱chiquí ̱n, ni ̱tú̱ xackalhi ̱y quínchic, huixín quima̱lacqui ̱nítit minchiccán laqui ̱mpi ̱ antá̱ naclaktuncuhuiy. 36 Acxni ̱ xaclama̱, ni ̱tú̱ xuani ̱t quilháka̱t, huixín quintita̱quí ̱tit hua̱ntu̱ naclhaka̱y, acxni ̱ xacta̱tatlay, chu̱ acxni ̱ xactanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, huixín quintiqui ̱lakata̱yátit.’ 37 Hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ Dios nalakma̱xtuko̱y nakalhasquini ̱nanko̱y: ‘Tla̱ti hua̱mpi ̱ ¿Ní ̱ li ̱huayajá̱ xkalhpu̱tix̱ ní ̱pa̱t, chu̱ quin ctica̱ma̱kotní ̱n? 38 Usuchí ̱ ¿ní ̱ li ̱huayajá̱ xlapu̱ laya̱ c-quinca̱chiqui ̱ncán pala ni ̱ní ̱ xlaktuncuhuiya, chu̱ quin ctica̱ta̱laktuncuhuín c-quinchiccán, usu ni ̱tú̱ xuani ̱t milháka̱t, chu̱ quin ctica̱ma̱xquí ̱n? 39 Usu ¿Ní ̱ makli ̱t pala xta̱tatlaya, usu xtanú̱pa̱t c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ quin ctica̱qui ̱lakatayán?’ 40 Huata quit chuná̱ nackalhti ̱ko̱y: ‘Xli ̱ca̱na̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ caxatu̱cahua̱ li ̱tlá̱n tu̱ huixín tlahuanikó̱tit, pala c-xca̱tali ̱ma̱xka̱tcán hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ quit cli ̱ma̱xtuko̱y quinata̱laní ̱n, ma̱squi ni ̱ pala tzinú̱ tu̱ xlakasicán li ̱tasiyuko̱y, qui ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ pala quit quintlahuanítit.’

72 41 “A̱ li ̱sta̱lh na̱ naclaktalakaspitko̱y hua̱nti ̱ ya̱kó̱ nahuán c-quimpakxuqui, chu̱ chuná̱ nacuaniko̱y: ‘Catlahuátit li ̱tlá̱n, caquintapa̱nu̱ nítit chú̱ huixín hua̱nti ̱ aya napa̱ti ̱naná̱tit caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuanini ̱tántit. Huata antá̱ capimpítit c-lhcúya̱t anta̱ni ̱ niucxni ̱ catímixli, hua̱ntu̱ tica̱xtlahuanica̱ akskahuiní, chu̱ xli ̱pacs yama̱ ni ̱tla̱n xángeles, usu cspíritu̱ hua̱nti ̱ xta̱scujma̱kó̱. 42 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ quit xactitzincstamakama̱, huixín ni ̱ quima̱huí ̱tit, acxni ̱ xackalhpu̱tix̱ ni ̱ma̱, huixín ni ̱ quima̱kotní ̱tit. 43 Acxni ̱ xaclapu̱ lay, chu̱ ni ̱ní ̱ xaclaktuncuhuiy, huixín ni ̱ pala tzinú̱ xpuhuántit pala naquinta̱laktuncuhuiyá̱tit c-minchiccán. Acxni ̱ laksputko̱lh quilháka̱t hua̱ntu̱ xaclhaka̱ni ̱t huixín ni ̱tú̱ quima̱xquí ̱tit hua̱ntu̱ naclhaka̱y. Acxni ̱ ctama̱chá̱ ca̱tajátat, usu quintitamacanu̱ca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, huixín ni ̱ pala xpuhuántit pala naquilakata̱yayá̱tit.’ 44 Hua̱ xlacán naquinkalhasquinko̱y: ‘Quimpu̱chinacán, hua̱mpi ̱ quin ni ̱ pala maktum xacca̱ucxilhni ̱ pala xtzincsní ̱pa̱t, chu̱ ni ̱ cca̱ta̱hua̱yán, usu pala xkalhpu̱tix̱ ní ̱pa̱t, chu̱ ni ̱ cca̱ta̱kotnán, pala xlapu̱ laya, ni ̱ní ̱ xlaktuncuhuiya, usu pala xtzanka̱niyá̱n milháka̱t, chuná̱ pala xta̱tatlaya, usu xtanú̱pa̱t c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ quin ni ̱tú̱ ctica̱li ̱makta̱yán.’ 45 Hua̱mpi ̱ quit chuná̱ nackalhti ̱ko̱y: ‘Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ makatunu̱ ni ̱ makta̱yakó̱tit yama̱ caj xachunata tasiyuko̱y quinata̱lán acxni ̱ xlacán catu̱ huá̱ xtzanka̱nima̱kó̱, pus luhua chuná̱ cli ̱ma̱xtuy pi ̱ quit quilakmakani ̱tántit, chu̱ ni ̱ quimakta̱yátit.’ 46 Pus huá̱ xlacán hua̱nti ̱ ni ̱ lacuan xtapuhua̱ncán antá̱ nacha̱nko̱y lacatum anta̱ni ̱ pa̱ti ̱nama̱kó̱ nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱; chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ tlahuako̱ni ̱t hua̱ntu̱ lakati ̱y Dios, huá̱ xlacán antá̱ nacha̱nko̱y

SAN MATEO 25​, ​26

73 lacatum anta̱ni ̱ pa̱xuhuama̱koj nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱.” Li ̱tachihui ̱ni ̱li ̱cán pi ̱ nachipacán Jesús

(Marcos 14:1‑2; Lucas 22:1‑2; Juan 11:45‑53)

26

Acxni ̱ ma̱akaspútulh yuma̱ tachihuí ̱n, Jesús na̱má̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: 2 ―Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ huatiya̱ la̱ntla̱ tu̱ xama̱ natzucuy pa̱scua̱ xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, na̱ acxnitiyá̱ yuma̱ quilhtamacú̱ naquinchipacán, chu̱ naquimacama̱sta̱cán c-xlacati ̱ncán hua̱nti ̱ quinta̱la̱tlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ naquimpakaxtokohuacacán c-cruz. 3 Luhua xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ Jesús xli ̱chihui ̱nama̱, sa̱mpi ̱ na̱ huatiya̱ yuma̱ quilhtamacú̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ lakko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y judíos, antá̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t c-xchic Caifás sa̱mpi ̱ xlá̱ xapuxcu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱ko̱y pacs a̱makapitzi ̱n xta̱pa̱lijni. 4 Xlacán li ̱la̱ta̱chihui ̱nanko̱lh, la̱li ̱stacya̱huako̱lh pi ̱ ma̱squi caj ta̱ksaní ̱n nama̱xtuniko̱y Jesús laqui ̱mpi ̱ tla̱n nachipacán, chu̱ namakni ̱cán. 5 Hua̱mpi ̱ huata xacstucán xla̱huanipalako̱y: ―Huata xatlá̱n ni ̱ chipama̱hu acxni ̱ luhua xquilhtamacu̱ pa̱scua̱, sa̱mpi ̱ nasi ̱tzi ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. Cha̱tum pusca̱t li ̱tlahuapu̱ xtuy perfume Jesús (Marcos 14:3‑9; Juan 12:1‑8)

6 Acxni ̱ Jesús

antá̱ xuí ̱ c-xchic Simón c-xaca̱chiqui ̱n Betania, hua̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ pacsli ̱ acxni ̱ xkalhi ̱y aktum lix̱ cajnit tzitzi ̱ hua̱ntu̱ huanicán lepra. 7 Luhua acxni ̱ Jesús xua̱yama̱, chilh cha̱tum pusca̱t, xlá̱ laktalacatzúhui ̱lh c-mesa anta̱ni ̱ macahuácaj xuí ̱; xlá̱ xli ̱mini ̱t pa̱tum lumi ̱ta̱ xatla̱n perfume hua̱ntu̱ luhua xatapala̱xlá. Acxni ̱ chú̱ lákcha̱lh acma̱huácalh c-xakxe̱ka Jesús. 8 Acxni ̱ yuma̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t

ucxilhko̱lh, xlacán tzúculh si ̱tzi ̱ko̱y chu̱ na̱má̱ la̱huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan caj pá̱xcat lactlahuami ̱ca̱ yuma̱ xatapala̱xla perfume? 9 Huata xatlá̱n caj luhua lhu̱ hua tumi ̱n xtili ̱sta̱ca̱, chu̱ hua̱ntu̱ xtitástokli ̱ xatumi ̱n xli ̱makta̱yako̱ca̱ li ̱ma̱xkaní ̱n. 10 Jesús kalhakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xlacán xla̱huanima̱kó̱, chu̱ xlá̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan li ̱lacasi ̱tzi ̱nipá̱tit yuma̱ koxuta pusca̱t? Ni ̱ calacasi ̱tzi ̱nítit sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuani ̱t xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tla̱n. 11 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n, ankalhí ̱n lama̱koj nahuán c-milaksti ̱pa̱ncán, hua̱mpi ̱ quit ni ̱ ankalhí ̱n cca̱ta̱lamá̱n c-milaksti ̱pa̱ncán. 12 Xa̱huá, hua̱ yuma̱ perfume hua̱ntu̱ quiacma̱huacani ̱t naquimakta̱yay a̱li ̱sta̱lh, sa̱mpi ̱ chuná̱ a̱li ̱sokcú̱ quima̱mu̱csi ̱nini ̱t quintiyatli ̱hua̱ laqui ̱mpi ̱ aya ca̱xlani ̱t nahuán xpa̱lacata acxni ̱ naquima̱acnu̱cán c-quimpu̱ta̱cnú̱ n. 13 Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ caxani ̱cahuá̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat anta̱ni ̱ naquili ̱chihui ̱nancán la̱ntla̱ cmini ̱t lakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat, na̱ chuná̱ nali ̱chihui ̱nancán hua̱ntu̱ xlá̱ quintlahuanini ̱t yuma̱ pusca̱t acxni ̱ quili ̱tláhualh perfume, chu̱ chuná̱ xli ̱ankalhí ̱n nali ̱lacapa̱staccán. Judas ta̱lacca̱xlako̱y hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niko̱y Jesús (Marcos 14:10‑11; Lucas 22:3‑6)

14 La̱ntla̱

kalhacu̱tuy xca̱lacsacni ̱t xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús, cha̱tum taxtuchá̱ hua̱nti ̱ xuanicán Judas Iscariote. Xlá̱ qui ̱laklako̱lh xanapuxcun pa̱lijni, 15 chu̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ quit nacca̱macama̱xqui ̱yá̱n Jesús, ¿ní ̱ntla̱ naquima̱skahui ̱yá̱tit? Xlacán ma̱xqui ̱ko̱lh puxamaca̱hu tumi ̱n la̱ntla̱ xaokxutunu, pacs xla plata. 16 Pus hasta acxnitiyá̱ yuma̱ quilhtamacú̱ judas tzúculh putzay la̱ntla̱ namacama̱sta̱y Jesús.

SAN MATEO 26 Jesús ta̱hua̱yanko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱ntu̱ xaa̱huatiyá

(Marcos 14:12‑25; Lucas 22:7‑23; Juan 13:21‑30; 1 Corintios 11:23‑26)

17 Acxni ̱ yama̱ xakasiya̱ quilhtamacu̱ xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n, luhua acxni ̱ xli ̱pacs judíos xli ̱ca̱cni ̱naniko̱y Dios la̱ntla̱ xuako̱y caxtala̱nchu̱ tu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y li ̱ma̱xcutí ̱n, xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t laktalacatzuhui ̱ko̱lh Jesús, chu̱ chuna̱ na̱má̱ huaniko̱lh: ―¿Ní ̱ lacasquina̱ nacana̱hu ca̱xtlahuaya̱hu quili ̱huatcán laqui ̱mpi ̱ nali ̱hua̱yana̱hu ca̱tánit xla ta̱kspuntza̱lí ̱n? 18 Cha̱nchu̱ xlá̱ huaniko̱lh: ―Capimpítit c-Jerusalén, antá̱ nachipiná̱tit c-xchic cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ quit aya cta̱lacca̱xlani ̱t, chu̱ chuná̱ na̱má̱ nahuaniyá̱tit: ‘Huán quima̱kalhtahuaka̱nacán: Chú̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ nacma̱sputuy quintascújut, huá̱ xpa̱lacata̱ cli ̱ta̱ama̱ko̱chá̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ c-mínchic nacuaya̱hu lí ẖ uat huá̱ tu̱ huacán acxni ̱ pa̱scua̱ xla ta̱kspuntza̱lí ̱n.’ 19 Puschí ̱ chuná̱ tlahuako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱ la̱ntla̱ Jesús xli ̱ma̱paksi ̱ko̱ni ̱t, chu̱ antá̱ ca̱xtlahuako̱chá̱ xli ̱huatcán tu̱ nahuako̱y yama̱ ca̱ko̱tanú̱ n. 20 Acxni ̱ chú̱ tzí ̱sualh, Jesús aya xta̱cha̱nko̱ni ̱t, antá̱ chú̱ macxtum xta̱huilakó̱ kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-pu̱ hua̱y. 21 Acxni ̱ chú̱ xua̱yama̱kó̱, tihua̱ Jesús: ―Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ mili ̱kalhacu̱tuycán cha̱tum nataxtuya̱chá̱ hua̱nti ̱ naquimacama̱sta̱y c-xmacancán ti ̱ quimakni ̱putunko̱y. 22 Xlacán li ̱pe̱cua̱ tali ̱puhua̱ni ̱ko̱lh, chu̱ cha̱tunu̱ tzúculh kalhasquinko̱y: ―Quimpu̱chinacán, ¿pi ̱ quit? Ni ̱ catílalh.

74 23 Huata Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Huá̱ naquimacama̱sta̱y hua̱nti ̱ la̱nchú̱ lacxtum quinta̱tamakaju̱ ma̱ c-pula̱tu. 24 Quit Xatalacsacni Chixcú̱ fuerza̱ nacma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ caj quimpa̱lacata, hua̱mpi ̱ ¡koxutá̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ naquili ̱akskahuinán, chu̱ naquimacama̱sta̱y! Huata luhua xatlá̱n xtihua̱ pi ̱ ni ̱ xtachixcuhuilani ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 25 Hua̱ chú̱ Judas hua̱nti ̱ xli ̱akskahuinama̱ Jesús chuná̱ kalhásquilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿ma̱x quit hua̱nti ̱ huix li ̱chihui ̱námpa̱t? Jesús kálhti ̱lh: ―Ma̱x chuná̱ la̱ntla̱ puhuana. 26 Acxni ̱ chú̱ luhua xua̱yama̱kó̱, Jesús tíyalh mactum caxtala̱nchu̱, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios, lakchákalh, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Macxtum cahuátit yuma̱ caxtala̱nchu̱, sa̱mpi ̱ caj xta̱chuná̱ li ̱taxtuy quintiyatli ̱hua. 27 A̱ li ̱sta̱lh tiyapá̱ pa̱tum vaso, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xpa̱lacata, na̱ chuná̱ ma̱xqui ̱ko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Mimpu̱tumcán na̱ cahuátit hua̱ntu̱ taju̱ma̱ c-vaso. 28 Sa̱mpi ̱ quit lacatancs ccahuaniyá̱n pi ̱ hua̱ yuma̱ quinkalhni ̱ hua̱ntu̱ nama̱luloka̱ pi ̱ Dios ta̱tlahuako̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tat aktum xasa̱sti talacca̱xlán la̱ntla̱ nalakma̱xtuko̱y. Nastajtamakán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ lhu̱hua̱ xlacán tla̱n nali ̱ma̱tzanka̱nanicán xtala̱kalhi ̱ncán. 29 Xa̱huá̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh pala maktum cactili ̱kótnalh xchuchut uva, hasta acxni ̱ antá̱ c-xasa̱sti xtapaksi ̱t Quintla̱t quit pu̱tum nacca̱ta̱kotnana̱chá̱n tanu̱ xasa̱sti xchuchut uva ni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yumá̱.

Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ Pedro nakalhtatze̱ka̱ pi ̱ lakapasa̱ (Marcos 14:26‑31; Lucas 22:31‑34; Juan 13:36‑38)

30 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ acxni ̱ xlacán li ̱tli ̱ko̱lh aktum tatlí ̱n xla tapa̱xcatcatzí ̱n anko̱lh

SAN MATEO 26

75 c-xaka̱stí ̱n huanicán Monte de los Olivos. 31 Antá̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Yuma̱ tzi ̱sní ̱ xli ̱pacs huixín naquili ̱laclata̱yayá̱tit, chu̱ naquintza̱lamakaná̱tit; sa̱mpi ̱ chú̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: ‘Quit nacma̱sta̱y quilhtamacú̱ pi ̱ camakni ̱ca̱ xmaktakalhná, chu̱ kampu̱tum calhni ̱lu̱, pacs nata̱kahuani ̱ko̱y.’ 32 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ clakastakuanani ̱ttá nahuán ca̱li ̱ní ̱n, huata pu̱ lh nacca̱pu̱ laniyá̱n, nacán c-Galilea laqui ̱mpi ̱ antá̱ natanoklha̱cha̱hu. 33 Puschí ̱ Pedro chuná̱ huánilh: ―Ma̱squi xli ̱pacs yuma̱ xlacán calaclata̱yako̱lh, quit ni ̱ cactitza̱lamakán huata chunacú̱ nacli ̱pa̱huaná̱n. 34 Jesús kálhti ̱lh: ―Pedro, ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ huix quilhuámpa̱t, sa̱mpi ̱ quit lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ huatiya̱ yuma̱ tzi ̱sní, acxni ̱ ni ̱ a̱tasay nahuán pu̱y u̱ huix aya xli ̱maktutu̱ huani ̱ta nahuán pi ̱ ni ̱ quilakapasa. 35 Pedro huanipá̱: ―Hasta ma̱squi lapi ̱ xlíḻ at nacta̱ni ̱yá̱n, hua̱mpi ̱ niucxni ̱ nacuán pala ni ̱ clakapasá̱n. Xli ̱pacs xa̱makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, pacs na̱ chuná̱ huanko̱lh. Jesús kalhtahuakaniy Dios c-Getsemaní

(Marcos 14:32‑42; Lucas 22:39‑46)

36 Pus

aya tita̱chinko̱lh Jesús lacatum ca̱quihuí ̱n anta̱ni ̱ huanicán Getsemaní. Acxni ̱ antá̱ xuilako̱chá, chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Unú̱ catahuilátit xli ̱makua u̱cán a̱nú̱ tlahuay quioración. 37 Xma̱n huá̱ ta̱a nko̱lh Pedro, chu̱ yama̱ cha̱tuy xlakkahuasan Zebedeo, Santiago, chu̱ Juan. Caj xamaktum

tzúculh makcatzi ̱y tali ̱puhuá̱n, chu̱ xtali ̱puhua̱ni ̱ma̱, xlakpe̱cuán caj xpa̱lacata̱ tu̱ naakspulay. 38 Huata chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Nia̱lh lay cpa̱ti ̱y yuma̱ tali ̱puhuá̱n c-quincuxmú̱ n, luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ pa̱ti ̱ma̱ quinacú̱, la̱mpala aya cni ̱ma̱ cmakcatzi ̱y. Huata u̱ nú̱ huixín catamakaxtáktit, chu̱ ni ̱ calhtatátit. 39 Jesús alh tzinú̱ lakamákat, antá̱ tatzokóstalh lí ̱cha̱lh xlacán hasta ca̱tiyatna, chu̱ chuná̱ kalhtahuakánilh Dios: “Ta̱ta̱, huá̱ lapi ̱ xlíḻ at, catlahua̱ li ̱tlá̱n ni ̱ xquilákcha̱lh yama̱ tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ naquiakspulay, hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ calalh hua̱ntu̱ caj quit quintalacasquín, huata xatlá̱n huá̱ cakantáxtulh mintalacasquín. 40 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ táspitli ̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ lakcha̱nko̱lh xlacán clhtatama̱kó̱. Huánilh Pedro: ―¡Pedro! ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ luhua lhtataputuxni ̱yá̱tit? ¿Tú̱ lay macalayá̱tit ni ̱ nalhtatayá̱tit ca̱na̱ pi ̱ caj hua̱ aktum hora? 41 Ni ̱ calhtatátit, skálalh catahuilátit xa̱huá̱ caxakatlí ̱tit Dios laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naca̱makatlajayá̱n akskahuiní. Sa̱mpi ̱ ma̱squi tlihuaka̱ kalhi ̱yá̱tit mintalacapa̱stacnicán, hua̱ mintiyatli ̱huacán xli ̱ca̱na̱ xaxlajuani, ni ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka. 42 Xli ̱maktuy ampaj tlahuaniy oración Dios, chu̱ chuná̱ huanipá̱: “Ta̱ta̱, hua̱ palapi ̱ ni ̱ lay puhuana̱ pi ̱ ni ̱ xacpá̱ti ̱lh xli ̱pacs yama̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ naquiakspulay, pus caj xma̱n huá̱ cakantáxtulh mintalacasquín.” 43 Acxni ̱ qui ̱taspitpá̱, pi ̱ chuna li ̱tum xalhtatán ma̱noklhupalako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t sa̱mpi ̱ nia̱lh lay xmacalako̱y xlakastapucán caj xpa̱lacata̱ talhtata, lhu̱ huatá̱ xlakpi ̱tlakuanko̱ni ̱t. 44 Antá̱ xlá̱ makaxtakpá̱, chu̱ ampaj tlahuay xoración xli ̱maktutu. Chunatiya huanipá̱ na̱ la̱ntla̱ xuanini ̱t xapu̱ lh. 45 Pus acxni ̱ chú̱ lakchimpalako̱lh anta̱ni ̱ xlacán xuilakó̱ na̱má̱ huaniko̱lh:

SAN MATEO 26 ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ chunacú̱ huixín lhtatapá̱tit, chu̱ jaxpá̱tit? Pus castacnántit sa̱mpi ̱ chú̱ aya lakcha̱ni ̱t hora acxni ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ naquimacama̱sta̱cán c-xlacati ̱ncán hua̱nti ̱ luhua ni ̱ lacuan xtapuhua̱ncan chixcuhuí ̱n. 46 Lacapala̱ cata̱quí ̱tit, caahuá̱ chú̱, sa̱mpi ̱ chú̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ hua̱nti ̱ quimacama̱sta̱ma̱. Chi ̱le̱ncán Jesús

(Marcos 14:43‑50; Lucas 22:47‑53; Juan 18:2‑11)

47 Chunacú̱ xchihui ̱nama̱ Jesús acxni ̱ Judas, huachá̱ cha̱tum xli ̱kalhacu̱tuycán, pu̱tum ta̱chinko̱lh lhu̱ hua̱ chixcuhuí ̱n, xlacán xli ̱minko̱y xma̱chi ̱ti ̱cán, chu̱ quihui. Yuma̱ chixcuhuí ̱n xma̱lakacha̱ko̱ni ̱tanchá̱ xanapuxcun pa̱li ̱, xa̱hua̱ lakko̱lutzi ̱n judíos hua̱nti ̱ xpuxcu̱ nanko̱y. 48 Judas xuaniko̱ni ̱t pi ̱ xma̱kalhtahuaka̱ná̱ hua̱nti ̱ xmacama̱sta̱ma̱, pu̱ lh nalacatzu̱ca̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nalakapasko̱y, chu̱ nachipacán. 49 Pus acxni ̱ li ̱huana̱ laktalacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús, chuná̱ huánilh: ―¡Skalhí ̱n, ma̱kalhtahuaka̱ná, hasta a̱cu clakchimá̱n! Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh, lacátzu̱cli. 50 Jesús kálhti ̱lh: ―Amigo, hua̱ntu̱ huix tani ̱ta ma̱kantaxti ̱ya, pus lacapala̱ catlahua. Hua̱ chú̱ xalhu̱ hua̱ lacapala̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh, chipako̱lh Jesús, chu̱ chi ̱ko̱lh. 51 Cha̱nchu̱ cha̱t um hua̱nti ̱ xta̱huilakó̱ Jesús, xtat tláhualh xma̱chi ̱ti ̱, chu̱ ca̱actí ̱nilh xtaka̱n cha̱tum cscujni xapuxcu pa̱li ̱. 52 Hua̱mpi ̱ Jesús li ̱ma̱páksi ̱lh: ―Catamacanu̱pala̱ mima̱chi ̱ti ̱ c-xpu̱tanú̱ n, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ma̱chi ̱ti ̱ li ̱makni ̱nán, na̱ huá̱ ma̱chi ̱ti ̱ nali ̱makni ̱cán. 53 ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ catzi ̱ya̱ huix pi ̱ lapi ̱ quit xacli ̱squínilh Quintla̱t

76 pi ̱ xquimacamínilh lhu̱ hua̱ ángeles laqui ̱mpi ̱ naquimakta̱yay, xlá̱ tla̱n chuj tuncán xtláhualh? 54 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ xactláhualh, ni ̱ xkantáxtulh hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka, anta̱ni ̱ huan pi ̱ fuerza̱ chuná̱ xli ̱kantáxtut hua̱ntu̱ quit naquiakspulay. 55 Acxni ̱ chuná̱ huánilh Jesús, a̱li ̱sta̱lh na̱má̱ huaniko̱lh ti ̱ xminko̱ni ̱t chipako̱y: ―¿Pi ̱ cha̱tum tlanca makni ̱na̱ chixcú̱ quit quiliucxilhá̱tit huachá̱ li ̱li ̱taná̱tit machi ̱ti ̱, chu̱ quihui ̱ hua̱ntu̱ naquili ̱chipayá̱tit? Quit ankalhí ̱n, chu̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xacma̱kalhtahuaka̱ma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat c-milaksti ̱pa̱ncán antá̱ c-tlanca xtemplo̱ Dios, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala maktum xuántit pala naquinchipayá̱tit. 56 Hua̱mpi ̱ huá̱ chuná̱ li ̱tlahuapá̱t it laqui ̱mpi ̱ ma̱kantaxti ̱pá̱tit hua̱ntu̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh xalakmaka̱n profetas acxni ̱ chuná̱ tzokko̱lh pi ̱ chuná̱ nalay. Acxni ̱ xlá̱ chuná̱ xuanima̱kó̱, xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pacs tza̱lamakanko̱lh, chu̱ ca̱ta caj xacstu akxtakya̱huako̱lh xma̱kalhtahuaka̱nacán. Jesús li ̱cha̱ncán c-xlacati ̱ncan xanapuxcun pa̱lijni (Marcos 14:53‑65; Lucas 22:54‑55, 63‑71; Juan 18:12‑14, 19‑24)

57 Yama̱

chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ chi ̱le̱nko̱lh Jesús antá̱ ti ̱tum li ̱cha̱nko̱lh c-xchic xapuxcu pa̱li ̱ Caifás xuanicán, anta̱ni ̱ pacs xtamakstokko̱ni ̱t xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, xa̱hua̱ lakko̱lutzi ̱n ma̱paksi ̱naní ̱n. 58 Cha̱nchu̱ Pedro tze̱k csta̱laniti ̱lhani ̱t hasta li ̱cha̱nca̱ Jesús c-xchic Caifás. Xlá̱ tánu̱ lh c-li ̱pacán, chu̱ cha̱lh c-xtanquilhti ̱n chiqui ̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ policías, antá̱ tahui ̱ laqui ̱mpi ̱ pacs naucxilha̱ hua̱ntu̱ nalay. 59 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t, antá̱ xuilakó̱ xanapuxcún pa̱lijni, xa̱hua̱ ti ̱ xkalhi ̱ko̱y

77 xlakasican chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ pu̱tum xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán La Junta Suprema. Xlacán xmakni ̱putunko̱y Jesús, huachá̱ xli ̱putzama̱kó̱ ti ̱ nali ̱ma̱xtuniputún ta̱ksaní ̱n la̱ntla̱ tu̱ nali ̱ya̱huako̱y Jesús, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nali ̱macama̱xqui ̱ko̱y ti ̱ xkalhi ̱ko̱y li ̱ma̱paksí ̱n namakni ̱ko̱y. 60 Hua̱mpi ̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ ti ̱ xli ̱ya̱huama̱kó̱, ni ̱tu̱ lay xma̱lulokniko̱y, xa̱huachí ̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ talacnu̱ ko̱lh pi ̱ nama̱xtuniko̱y ta̱ksaní ̱n, hua̱mpi ̱ ma̱squi luhua chuná̱ tlahuako̱lh ni ̱tú̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh. 61 Hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh chinko̱lh cha̱tuy chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ luhua xma̱lulokma̱kó̱ acxni ̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱: ―Maktum quin ckaxmatni ̱tahu pi ̱ yuma̱ chixcú̱ na̱má̱ xquilhuama̱: ‘Quit tla̱n naclactlahuay tlanca xtemplo̱ Dios hua̱mpi ̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ nactlahuapalay tanu̱ xasa̱sti.’ 62 Xapuxcu pa̱li ̱ tuncán tá̱yalh, chu̱ kalhásquilh Jesús: ―¿Tú̱ huan ni ̱tú̱ kalhti ̱nana̱ laqui ̱mpi ̱ natakalhmakta̱yaya? ¿Tú̱ kaxpátpa̱t hua̱ntu̱ ma̱lulokko̱y yuma̱ chixcuhuí ̱n c-mimpa̱lacata? 63 Hua̱mpi ̱ huata Jesús caj huá̱ cacs tá̱yalh xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱ káxmatli, chu̱ yama̱ xapuxcu pa̱li ̱ kalhasquimpá̱: ―Dios xastacná̱ calhcuyuya̱huán lapi ̱ naquinca̱akskahuiya, cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ naquinca̱huaniya̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huix Cristo, xCam Dios. 64 Jesús kálhti ̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ quit Cristo, hua̱mpi ̱ na̱ luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ huixín naquiucxilhá̱tit acxni ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ cuilachá nahuán c-xpakstacat xpu̱ ma̱paksi ̱n Dios hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, chu̱ na̱ naquiucxilhá̱tit acxni ̱ antá̱ nacmimpalaya̱chá̱ xli ̱maktuy, antá̱ cmímaj nahuán c-xlacni puclhni. 65 Yama̱ xapuxcu pa̱li ̱ acxni ̱ káxmatli ̱ yumá̱, xti ̱t lactláhualh xlháka̱t caj xtasi ̱tzi, chu̱ chuná̱ na̱má̱ huaniko̱lh a̱makapitzí ̱n:

SAN MATEO 26 ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ chihui ̱nani ̱t yuma̱ chixcú̱ ta̱la̱lacata̱qui ̱ni ̱t Dios. ¿Tú̱ taji ̱ tili ̱lacasquina̱hu ma̱luloknaní ̱n? Pus huixiná̱ ma̱n kaxpatni ̱tántit la̱ntla̱ caj tama̱xcajua̱li ̱n xtachihuí ̱n li ̱ta̱la̱lacata̱qui ̱ni ̱t Dios. 66 ¿Lá̱ huixín puhuaná̱tit? ¿Tú̱ natlahuaniya̱hu? Cha̱nchu̱ xlacán kalhti ̱nanko̱lh, huanko̱lh: ―Tama̱ chixcú̱ fuerza̱ mini ̱niy pi ̱ nani ̱y sa̱mpi ̱ kalhi ̱y xtala̱kalhí ̱n. 67 A̱ li ̱sta̱lh caj tzúculh li ̱kama̱nanko̱y, lacachujmani ̱ko̱lh, chu̱ li ̱pe̱cua̱ ma̱sipa̱ni ̱ko̱lh. Na̱ xuí ̱ makapitzí ̱n ti ̱ tzúculh lakalasko̱y, 68 na̱má̱ xuaniko̱y: ―Hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix Cristo, pus cahuanti ̱ lapi ̱ lakapasa̱ ti ̱ huili ̱nimá̱n. Pedro huan pi ̱ ni ̱ lakapasa̱ Jesús (Marcos 14:66‑72; Lucas 22:56‑62; Juan 18:15‑18, 25‑27)

69 Cha̱nchu̱ Pedro, antá̱ caj cacs xuí ̱ c-xtanquilhti ̱n chiqui ̱ c-xpu̱ lacni li ̱pacán, antiyá̱ ni ̱ xtamakaxtakni ̱t acxni ̱ antá̱ chá̱lh. Caj li ̱puntzú̱ laktalacatzúhui ̱lh cha̱tum tzuma̱t maksquití, huánilh: ―Clakapasá̱n, sa̱mpi ̱ na̱ xa̱ huix ti ̱ xta̱lapu̱ laya̱ tama̱ Jesús xala c-Galilea. 70 Hua̱mpi ̱ cumu luhua lhu̱ hua̱ xtzamacán Pedro kalhtátze̱kli, ni ̱ li ̱tá̱yalh, na̱má̱ chú̱ kálhti ̱lh: ―Ma̱x ta̱kskahuípa̱t, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ ccatzi ̱y hua̱ntu̱ huix quili ̱ya̱huápa̱t. 71 A̱ li ̱sta̱lh táxtulh quilhtí ̱n, luhua xcha̱majá̱ c-xama̱laccha li ̱pacán acxni ̱ cha̱tum tanu̱ maksquití ̱ úcxilhli ̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ lacatzú̱ xya̱kó̱: ―Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ yuma̱ chixcú̱ na̱ huá̱ xta̱lapu̱ lay Jesús xala c-Nazaret. 72 Huata Pedro kalhtatze̱kpá̱, catu̱ hua̱ tachihuí ̱n tzúculh li ̱quilhán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ mat naca̱najlanicán hua̱ntu̱ xlá̱ xquilhuama̱, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Tancs cuaniyá̱n pi ̱ ni ̱ clakapasa̱ tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huix ma̱pa̱cuhuí ̱pa̱t.

SAN MATEO 26​, ​27 73 Caj tzinú̱ a̱li ̱sta̱lh, yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ xlacán tilaktalacatzuhui ̱ko̱lh Pedro, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua maktum xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ huix cha̱tum xlacán ti ̱ xta̱lama̱kó̱ tama̱ chixcú, sa̱mpi ̱ caj mintachihuí ̱n li ̱talakapasa̱ pi ̱ luhua xta̱chuná̱ chihui ̱nana̱ la̱ntla̱ chihui ̱nán xlá. 74 Puschí ̱ tzúculh aklhu̱ hua̱t nán, hasta Dios xli ̱quilhán laqui ̱mpi ̱ caca̱najlanica̱ pi ̱ tancs xchihui ̱nama̱, huá̱: ―Tancs cuaniyá̱n pi ̱ ni ̱ clakapasa̱ tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín ma̱pa̱cuhui ̱pá̱tit. Acxnitiyá̱ chú̱ tásalh tantum pu̱y u̱. 75 Cha̱nchu̱ Pedro na̱ acxnicú̱ lacapá̱stacli ̱ xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ xuanini ̱t: ‘Acxni ̱ ni ̱ a̱tasay nahuán pu̱y u̱ huix aya xli ̱maktutu̱ huani ̱ta nahuán pi ̱ ni ̱ quilakapasa.’ Acxni ̱ chú̱ lacapa̱stacko̱lh lacapala̱ táxtulh c-quilhtí ̱n c-tiji, chu̱ antá̱ tzúculh tasay caj xtali ̱puhuá̱n.

Jesús macama̱sta̱cán c-xlacati ̱n Pilato

(Marcos 15:1; Lucas 23:1‑2; Juan 18:28‑32)

27

Acxni ̱ chú̱ tituncúhuilh, tamakstokko̱lh xli ̱pacscan xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ lakko̱lún hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y judíos, luhua lacxtum li ̱catzi ̱ko̱lh xatú̱ nali ̱ya̱huako̱y Jesús acxni ̱ namacama̱sta̱ko̱y c-xlacati ̱n gobernador romano laqui ̱mpi ̱ xlá̱ namakni ̱y. 2 Xlacán tla̱n macachi ̱ko̱lh, antá̱ le̱niko̱lh c-xlacati ̱n gobernador hua̱nti ̱ xuanicán Pilato. Judas tapixchi ̱tahuacay Judas hua̱nti ̱ xmacama̱sta̱ni ̱t, acxni ̱ úcxilhli ̱ pi ̱ xtamakstuntlahuani ̱t Jesús, aya xli ̱lhca̱cani ̱t pi ̱ namakni ̱cán, huata a̱tuyá̱ tipuhua̱, tzúculh li ̱puhuán; lacapala̱ lakanko̱lh xanapuxcun pa̱lijni, na̱ antá̱ xuilakó̱ lakko̱lun 3 Cha̱nchu̱

78 ma̱paksi ̱naní ̱n, xma̱pu̱ spitniputunko̱y tumi ̱n puxamaca̱hu xla plata. 4 Acxni ̱ lakcha̱nko̱lh chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit cca̱lakmimá̱n, cmimá̱n ca̱pu̱spitniyá̱n mintumi ̱n, sa̱mpi ̱ ctlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n pi ̱ cca̱macama̱xqui ̱ni ̱tán cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ le̱n xtala̱kalhí ̱n laqui ̱mpi ̱ huixín namakni ̱yá̱tit. Hua̱mpi ̱ huata xlacán chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱ pala tú̱ nalaniya, tamá̱ quin ni ̱ quincui ̱ntajcán, huix ti ̱ tú̱ caacxtulacca̱xtlahua. 5 Judas xputzama̱ talacca̱xlán xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t, maktum lhkan ma̱kósulh yama̱ tumi ̱n c-xpu̱lacni templo, chu̱ tuncán taquilhánu̱lh alh anta̱ni ̱ xacstu tapixchi ̱tahuácalh. 6 Cha̱nchu̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ sacqui ̱ko̱lh yama̱ tumi ̱n xla plata, chu̱ chuná̱ la̱huaniko̱lh: ―Yuma̱ tumi ̱n xtápalh tu̱ li ̱taxokoni ̱t xlatáma̱t cha̱tum chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ namakni ̱cán, huá̱ xpa̱lacata ni ̱ lakchá̱n namuju̱ya̱hu c-xpu̱ ma̱qui ̱can ofrenda. 7 Huata xatlá̱n lacxtum lacca̱xlako̱lh pi ̱ namaktama̱huako̱y xpu̱cuxtu cha̱tum chixcú̱ xtlahuana xa̱lu̱, laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱acnu̱ko̱cán hua̱nti ̱ caj antá̱ nani ̱tamakán, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ antá̱ xalaní ̱n, caj xamini. 8 Pus huá̱ xpa̱lacata, yuma̱ pú̱cuxtu̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán hasta la̱nchú̱ Campo de Sangre. 9 Puschí ̱ chuná̱ xlacán li ̱ma̱kantaxti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ maka̱n quilhtamacú̱ títzokli ̱ profeta Jeremías c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Tiyaca̱ yama̱ puxamaca̱hu tumi ̱n xla plata, hua̱ xtápalh tu̱ xli ̱lacca̱xlako̱ni ̱t makapitzí ̱n xala c-Israel pi ̱ nali ̱macama̱sta̱cán cha̱tum chixcú, 10 na̱ huá̱ li ̱xokoca̱ xpu̱cuxtu xtlahuana xa̱lu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quili ̱ma̱páksi ̱lh Quimpu̱chinacán pi ̱ nactzoka̱ c-quilibro.” Pilato ma̱kalhapali ̱y Jesús

(Marcos 15:2‑5; Lucas 23:3‑5; Juan 18:33‑38) 11 Acxnitiyá̱

antá̱ xyá̱ Jesús anta̱ni ̱ xli ̱cha̱ncani ̱t c-xlacati ̱n gobernador, chu̱ xlá̱ kalhásquilh:

SAN MATEO 27

79 ―¿Pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xReycan judíos? ―Xli ̱ca̱na̱ xlá, luhua lacatancs la̱ huana ―kalhtí ̱nalh Jesús. 12 Hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n catu̱ huá̱ tu̱ tzúculh li ̱ya̱huako̱y ta̱ksaní ̱n, Jesús ni ̱ pala kalhtum tachihuí ̱n xkalhtí ̱nalh tu̱ xli ̱ya̱huama̱ca̱. 13 Pus huá̱ xpa̱lacata Pilato chuná̱ kalhásquilh: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱tú̱ catili ̱kalhtí ̱nanti? ¿Tú̱ kaxpata̱ pi ̱ catu̱ huá̱ li ̱ya̱huama̱kó̱n yuma̱ chixcuhuí ̱n? 14 Hua̱mpi ̱ huata Jesús a̱t zinú̱ luhua caj cacs tá̱yalh, chu̱ ni ̱tú̱ kalhtí ̱nalh. Chuna̱mpi ̱ gobernador Pilato luhua lanaj li ̱lacahua̱ acxni ̱ úcxilhli ̱ pi ̱ yama̱ chixcú̱ ni ̱tú̱ xkalhti ̱nán. Li ̱lhca̱cán Jesús pi ̱ namakni ̱cán (Marcos 15:6‑20; Lucas 25:13‑25; Juan 18:38‑19:16)

15 Xli ̱ankalhí ̱n Pilato xli ̱smani ̱ni ̱t pi ̱ ca̱ta ca̱ta̱ xmakaxtakniko̱y judíos cha̱tum tachí ̱n acxni ̱ xlakcha̱ná̱ xpa̱scuajcán xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, la̱ntla̱ chá̱ xatí ̱ nalacsacko̱y. 16 Pus luhua acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ xtanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n cha̱tum tlanca lu̱cuj chixcú, luhua xatalakapasni ̱ hua̱nti ̱ xuanicán Barrabás. 17 Chuná̱ pi ̱ Pilato acxni ̱ úcxilhli ̱ pi ̱ aya macxtum xya̱kó̱ lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat, pus kalhasquinko̱lh: ―¿Xatí ̱ huixín lacasquiná̱tit nacca̱macama̱xqui ̱yá̱n yuma̱ ca̱ta, ¿pi ̱ hua̱ Barrabás, usu yuma̱ Jesús hua̱nti ̱ na̱ li ̱tapa̱cuhui ̱y Cristo? 18 Huá̱ chuná̱ li ̱huaniko̱lh Pilato sa̱mpi ̱ xlá̱ lacatancs xcatzi ̱y pi ̱ cumu caj xquiclhcatzaniko̱y Jesús huá̱ xli ̱macama̱sta̱ko̱ni ̱t c-xlacati ̱n xpu̱ ma̱paksí ̱n. 19 Acxni ̱ Pilato ni ̱tú̱ xa̱lacca̱xtlahuay yuma̱ talakapútzi ̱t, xlá̱ xuí ̱ c-xlactahui ̱lh xla ma̱paksi ̱ná̱ acxni ̱ chilh cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xmima̱ huaniy xtachihui ̱n xpusca̱t hua̱ntu̱ xmacaminima̱, chu̱ chuna̱ na̱má̱

xuanima̱: “¡Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n, ni ̱tú̱ tili ̱paktanu̱ya̱ huix tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xtala̱kalhí ̱n pala tu̱ nali ̱ya̱huaya! Sa̱mpi ̱ yuma̱ tzi ̱sní ̱ quit luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ cli ̱ma̱níxnalh caj xpa̱lacata.” 20 Pus acxni ̱ yama̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nima̱kó̱ Pilato, xlacán chihui ̱nama̱xqui ̱ko̱lh xli ̱lhu̱ hua chixcuhuí ̱n pi ̱ huá̱ casquinko̱lh camakaxtakca̱ Barrabás, chu̱ na̱ cahuanko̱lh pi ̱ maktum camakni ̱ca̱ Jesús. 21 Gobernador Pilato kalhasquimpalako̱lh xli ̱maktuy: ―¿Xatí ̱ yumá̱ luhua lacasquiná̱tit nacca̱makaxtakniyá̱n, pá̱ hua̱ Barrabás, usu hua̱ Jesús? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―¡Huá̱ camakáxtakti ̱ Barrabás! 22 Pilato kalhasquimpalako̱lh: ―Hua̱mpi ̱ chi ̱nchu̱ yuma̱ Jesús hua̱nti ̱ li ̱ma̱xtuputuncán Cristo mima̱laktaxti ̱nacán, ¿tú̱ chú̱ quit nactlahuaniy? Li ̱macxtum kalhti ̱nanko̱lh: ―¡Capakaxtokohuaca̱ c-cruz! 23 Xlá̱ huanipalako̱lh: ―Hua̱mpi ̱ caquihuanítit, ¿tú̱ tlahuani ̱t hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n? Huata xlacán caj tzucupaj quilhaniko̱y: ―¡Capakaxtokohuaca̱ c-cruz! 24 Acxnicú̱ Pilato luhua li ̱huana̱ cátzi ̱lh pi ̱ ni ̱ lay xma̱tla̱ni ̱y xpa̱lacata namakaxtaka̱ Jesús, hua̱mpi ̱ xli ̱lhu̱ hua̱ huata caj ca̱x xca̱tasama̱kó̱ pi ̱ namakni ̱cán, pus huá̱ xpa̱lacat’ li ̱ma̱tiyí ̱nalh paktum actzu̱ bandeja̱ chúchut, chu̱ acxni ̱ tzúculh makachakán c-xlacati ̱ncán chuná̱ huaniko̱lh: ―¡Hua̱ lapi ̱ tú̱ natlahuaniyá̱tit tama̱ chixcú, quit ni ̱ quincui ̱nta̱! Xa̱huachí ̱ huixín naxoko̱naná̱tit xpa̱lacata̱ pi ̱ namakni ̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ cli ̱ma̱lacapu̱y quit, xlá̱ ni ̱ kalhi ̱y xtala̱kalhí ̱n.

SAN MATEO 27 25 Huata xli ̱lhu̱ hua chixcuhuí ̱n quilhminko̱chá, chu̱ na̱má̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―¡Pus ma̱squi quin xa̱hua̱ quincamancán caquinca̱tahuacanichá̱n tala̱kalhí ̱n, chu̱ lix̱ okó̱n xpa̱lacata pi ̱ nacmakni ̱ya̱hu yuma̱ chixcú! 26 Puschí ̱ Pilato makaxtakniko̱lh Barrabás, chu̱ xli ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ casnokca̱ Jesús. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ macama̱xqui ̱ko̱lh xtropa̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán napakaxtokohuacako̱y c-cruz. 27 Cha̱nchu̱ yama̱ xtropa̱ ma̱paksi ̱ná̱ le̱nko̱lh Jesús c-xtanquilhti ̱n xpu̱ ma̱paksi ̱n gobernador, chu̱ na̱ antá̱ tamacxtumi ̱ko̱lh xa̱makapitzi ̱n xta̱t ropa̱cán, chu̱ li ̱tamakstiliko̱lh Jesús xli ̱pacs kampu̱tum tropa̱. 28 Xlacán ma̱lakxtuko̱lh xlhaka̱t Jesús, chu̱ ma̱lhaka̱ko̱lh mactum luhua tzutzoko li ̱la̱ lháka̱t. 29 Cha̱tum tropa̱ huilí ̱nilh c-xakxe̱ka̱ aktum corona tu̱ xli ̱katstilini ̱t lhtucú̱ n, na̱ ma̱chipi ̱ko̱lh kantum lasasa quihui ̱ c-xpakstacat xmacán. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ tzucuko̱lh li ̱kama̱nanko̱y, lakatatzokostako̱lh, chu̱ chuná̱ tzúculh huaniko̱y: ―¡Caxani ̱li ̱huayá̱ calatapa̱ huix xreycan judíos! 30 Makapitzí ̱n xchujmani ̱ma̱kó̱, maklhti ̱ko̱lh yama̱ lasasa quihui ̱ tu̱ xma̱chipi ̱ko̱ni ̱t, chu̱ pi ̱ huatiya̱ xlit xli ̱aksnokko̱y c-xakxe̱ka. 31 Acxni ̱ chú̱ li ̱tlakuanko̱lh la̱ntla̱ xli ̱kama̱nama̱kó̱ tropa̱, pus ma̱lakxtupalako̱lh xatzutzoko lháka̱t hua̱ntu̱ xma̱lhaka̱ko̱ni ̱t, chu̱ huá̱ ma̱lhaka̱palako̱lh xlháka̱t Jesús. Acxnitiyá̱ chú̱ le̱nca̱ laqui ̱mpi ̱ napakaxtokohuacako̱y c-aktum cruz.

Jesús xtokohuacacán c-cruz laqui ̱mpi ̱ nani ̱y (Marcos 15:21‑32; Lucas 23:26‑43; Juan 19:17‑27)

32 Yama̱ tropa̱ ma̱cuqui ̱ko̱lh Jesús kantum cruz, chu̱ antá̱ xle̱ma̱kó̱

80 anta̱ni ̱ napakaxtokohuacako̱y. Xpuntaxtuma̱ko̱lhá̱ ca̱chiquí ̱n acxni ̱ pa̱xtokko̱lh cha̱tum chixcú̱ xuanicán Simón, xala c-Cirene xuani ̱t. Acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh, chipako̱lh, chu̱ fuerza̱ ma̱le̱ni ̱ko̱lh xcruz Jesús. 33 Acxni ̱ chú̱ cha̱n ko̱lh lacatum anta̱ni ̱ huanicán Gólgota (yuma̱ tachihuí ̱n huamputún: “Xaclucut Ni ̱n”), 34 antá̱ tima̱hui ̱putunko̱lh vinagre hua̱ntu̱ xlakmaca̱ncani ̱t xu̱ n lí ̱cuchun, hua̱mpi ̱ acxni ̱ Jesús kalhuá̱nalh xlá̱ ni ̱ huapútulh. 35 Acxni ̱ chú̱ xpakaxtokohuacacani ̱ttá̱ c-cruz yama̱ tropa̱ ma̱akpitziko̱lh xlháka̱t, caj tili ̱maca̱nko̱lh suerte xatí ̱ tla̱n nalakchá̱n. 36 A̱ li ̱sta̱lh caj tahuilako̱lh laqui ̱mpi ̱ namaktakalhko̱y. 37 Yama̱ tropa̱ na̱ xtokoko̱lh c-xacpu̱ n xcruz Jesús paktum tama̱ anta̱ni ̱ chuná̱ na̱má̱ xtatzokni ̱t: “Hua̱ yumá̱ Jesús xReycan judíos.” 38 Chu̱ na̱ luhua lacxtum tita̱pakaxtokohuacako̱ca̱ cha̱tuy kalha̱naní ̱n, cha̱tum huaca̱ c-xpakstácat, chu̱ hua̱ a̱cha̱tum c-xpakxuqui. 39 Makapitzí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xti ̱taxtuti ̱lhako̱y c-tiji ̱ xma̱xcajua̱li ̱ko̱y, chu̱ na̱ xli ̱ta̱cchiquiko̱y. 40 Xuaniko̱y: ―¡Chi ̱nchu̱ cumu huix huana̱ pi ̱ tla̱n nalactlahuaya̱ tlanca xtemplo̱ Dios, chu̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ nali ̱ya̱huapalaya̱ tanu̱ xasa̱sti, pus chú̱ cata̱cta̱ c-cruz lapi ̱ ca̱na̱ huana̱ laqui ̱mpi ̱ quin naccatzi ̱ya̱hu lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xCam Dios! 41 Pus na̱ chuná̱ xli ̱kalhkama̱nanko̱y hua̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ laktzokqui ̱naní ̱n, chu̱ lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xlaya̱kó̱, xuanko̱y: 42 ―¡Xli ̱ca̱na̱ luhua tla̱n xlá̱ ma̱laktaxti ̱ko̱lh xa̱makapitzí ̱n, hua̱mpi ̱ xacstu ni ̱ lay ma̱laktaxti ̱cán! Pus lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ chú̱ Rey xala c-Israel, pus lacapala̱ catáactalh c-cruz laqui ̱mpi ̱ quin na̱ nali ̱pa̱huana̱hu,

81

SAN MATEO 27

chu̱ naca̱najlaya̱hu pi ̱ huá̱ quima̱laktaxti ̱nacán. 43 Xlá̱ huan pi ̱ mat xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huán Dios sa̱mpi ̱ mat huá̱ xCam, pus chú̱ camilh makta̱yay lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ luhua lakalhamán, sa̱mpi ̱ chuná̱ quinca̱huanini ̱tán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ xCam Dios. 44 Chu̱ hasta na̱ chuná̱ xlacama̱huacako̱y kalha̱naní ̱n hua̱nti ̱ xta̱pakaxtokohuacako̱cani ̱t. Jesús acni ̱tahuacay c-cruz (Marcos 15:33‑41; Lucas 23:44‑49; Juan 19:28‑30)

45 Yama̱ quilhtamacú̱, ma̱x la̱mpala ca̱tastúnut xuani ̱t, acxni ̱ chunata la̱ntla̱ titapaklhtu̱ti ̱ko̱lh la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ tíyat, chu̱ hasta ca̱maktutu hora xala ca̱ko̱tanú̱ n a̱cu ca̱x kakapá̱. 46 Na̱ luhua acxnitiyá̱ chú̱ yama̱ hora Jesús luhua palha̱ chuná̱ ca̱tásalh: “Elí, Elí, ¿lama sabactani?” (Yuma̱ tachihuí ̱n huamputún: “Ta̱ta̱ Dios, ¿tú̱ huan lhtuj quimakaxtakni ̱ta?”) 47 Makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ kaxmatko̱lh tu̱ Jesús xquilhuama̱, chu̱ chuná̱ huanko̱lh: ―Yuma̱ chixcú̱ tasanima̱ xamaka̱n profeta Elías xuani ̱t. 48 Cha̱t um lacapala̱ alh putzay actzu̱ panáma̱c, xlá̱ li ̱huana̱ líḻ upli ̱ xaxcuta vinagre, antá̱ chú̱ ma̱láknu̱ lh c-kantum lasasa, cha̱nchu̱ huá̱ chú̱ li ̱cháxnilh hasta c-xquilhni ̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ nahuay. 49 Hua̱mpi ̱ huata xa̱makapitzí ̱n xuanko̱y: ―¡Ni ̱ chuná̱ catlahua̱ la̱ntamá̱! Catahuacaka̱lh, calaka̱lh chú̱ pala namín lakma̱xtuy profeta Elías xuani ̱t. 50 Jesús a̱maktum palha̱ ca̱tásalh, chu̱ acxnitiyá̱ ni ̱lh. 51 Na̱ luhua acxni ̱ chú̱ yama̱ li ̱lakatlapá̱n hua̱ntu̱ xli ̱lakatlapa̱nancán c-tlanca templo xala c-Jerusalén, pu̱ makatuy tihua̱ la̱ntla̱ xacstu talácxti ̱tli, tzucuchá̱ ta̱lhmá̱n hasta tu̱tzú̱. Xli ̱ca̱tlanca̱ tíyat tachiquiko̱lh, chu̱ na̱ chuná̱ lactlanca

chíhuix pu̱ makatuy huá̱ la̱ntla̱ taska̱ko̱lh. 52 Lhu̱ hua tahuaxni, usu lhucu̱ c-pu̱ta̱cnú̱ n talacqui ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xma̱acnu̱ ko̱cani ̱t hua̱nti ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Dios, chu̱ hua̱nti ̱ aya xni ̱ko̱ni ̱ttá, pus xlacán lakastakuananko̱lh ca̱li ̱ní ̱n. 53 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ Jesús lakastakuanánalh ca̱li ̱ní ̱n xlacán titaxtuko̱lh c-pu̱ta̱cnú̱ n, chu̱ titanu̱ ko̱lh c-Jerusalén, na̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ xlakastakuananko̱ni ̱t. 54 Yama̱ capitán, xa̱hua̱ makapitzi ̱n tropa̱ ti ̱ xmaktakalhma̱kó̱ Jesús, acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh la̱ntla̱ xtachiquima̱ tíyat, chu̱ xlaktzankama̱, xlacán li ̱pe̱cua̱ tipe̱cuanko̱lh, chu̱ chuná̱ huanko̱lh: ―¡Xli ̱ca̱na̱ hua̱ yuma̱ cha̱tum chixcú̱ xCam Dios xuani ̱t! 55 Antá̱ tzinú̱ lakamákat xlaya̱kó̱ makapitzi ̱n lacchaján hua̱nti ̱ a̱huatá̱ csta̱laniko̱ni ̱tanchá̱ Jesús c-Galilea, chu̱ xmakta̱yako̱ni ̱t acxni ̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ xtachihui ̱n Dios. 56 Antá̱ xmaklaya̱ María Magdalena, xa̱hua̱ María hua̱nti ̱ xtzi Santiago, chu̱ José; chu̱ na̱ antá̱ xlaya̱ xpusca̱t Zebedeo. Jesús ma̱acnu̱cán

(Marcos 15:42‑47; Lucas 23:50‑56; Juan 19:38‑42)

57 Acxni ̱ ko̱tánu̱ lh yama̱ quilhtamacú̱, cha̱tum chixcú ma̱tamacu̱ nú, xuanicán José xala c-Arimatea, hua̱nti ̱ na̱ xli ̱pa̱huán Jesús, 58 xlá̱ alh ta̱chihui ̱nán gobernador Pilato, huánilh pi ̱ camá̱xqui ̱lh talacasquín laqui ̱mpi ̱ nama̱acti ̱y, chu̱ nama̱acnu̱y xtiyatli ̱hua. Pilato tla̱n tláhualh hua̱ntu̱ huanica̱, chu̱ ma̱paksíṉ alh pi ̱ cama̱xqui ̱ca̱ xtiyatli ̱hua Jesús. 59 José lacapala̱ alh, chu̱ má̱acti ̱lh Jesús; xlá̱ li ̱huana̱ li ̱pu̱ máksuitli ̱ mactum xachakani sábana. 60 Cha̱nchu̱ antá̱ chú̱ má̱acnu̱ lh c-aktum xasa̱sti tahuaxni ̱ hua̱ntu̱ ma̱n xma̱lacahuaxni ̱nani ̱t c-xlacan sipi ̱. Acxni ̱ chú̱ ca̱xma̱mi ̱ko̱lh Jesús c-xpu̱ lacni ̱ yama̱ lhucu, li ̱huana̱ li ̱lakatálalh anta̱ni ̱ xlactanu̱cán c-lhucu̱

SAN MATEO 27​, ​28 aktum tlanca chíhuix. 61 Hua̱mpi ̱ huata yama̱ cha̱tuy lacchaján María Magdalena, chu̱ cha̱tum li ̱tum María, antá̱ xlacán xuilakó̱ lacatzú̱ c-tahuaxni, chu̱ pacs xucxilhma̱kó̱. Makapitzi ̱n tropa̱ maktakalhnanko̱y anta̱ni ̱ acnu̱y Jesús 62 Li ̱cha̱lí ̱ chú̱ sábado acxni ̱ xlakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ jaxcán, yama̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ fariseos macxtum lakanko̱lh Pilato, 63 chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Señor gobernador, yama̱ aksani ̱na̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ makni ̱ni ̱tahu, xlá̱ xli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat acxni ̱ xlamajcú̱ pi ̱ xli ̱aktutu quilhtamacú̱ xlá̱ nalakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n. 64 Huá̱ cmimá̱n ca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xma̱paksi ̱kó̱ mintropa̱ laqui ̱mpi ̱ xanko̱lh maktakalhnanko̱y aktutu quilhtamacú̱, ni ̱ xahua̱ xamaktum nascacaminko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, a̱li ̱sta̱lh chú̱ naquilhtzucupalako̱y c-xlacati ̱ncán xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat pi ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. Pus a̱li ̱sta̱lh chú̱ yuma̱ ta̱ksaní ̱n luhua tlanca̱ naqui ̱taxtuy ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ xli ̱kalhchihui ̱nancán xapu̱ lana̱. 65 Pilato kalhti ̱ko̱lh: ―Pus lacapala̱ cama̱ca̱x kó̱tit tropa̱, chu̱ huixín ma̱n caca̱xtlahuátit la̱ntla̱ lacasquiná̱tit namaktakalhnanko̱y laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nakalhancán c-pu̱ta̱cnu̱ n. 66 Yama̱ chixcuhuí ̱n qui ̱lako̱lh c-lhucu̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t Jesús, luhua li ̱huana̱ sellartlahuako̱lh xlacán yama̱ tahuaxni ̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ tlanca chíhuix hua̱ntu̱ xli ̱lakatalacani ̱t, chu̱ antá̱ makaxtakko̱ca̱ tropa̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán namaktakalhnanko̱y tantacú̱, chu̱ tantascaca. Jesús lakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n

(Marcos 16:1‑8; Lucas 24:1‑12; Juan 20:1‑10)

28

Acxni ̱ xti ̱taxtuni ̱ttá̱ sábado xli ̱jaxatcan judíos, chu̱ aya

82 xca̱x kakama̱ lacatzi ̱sa̱ domingo, María Magdalena, chu̱ cha̱tum ti ̱ na̱ María xuanicán qui ̱lako̱lh anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t Jesús. 2 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱cha̱nko̱y caj xamaktum li ̱pe̱cua̱ tzúculh tachiquiy tíyat sa̱mpi ̱ cha̱tum xángel Dios ta̱ctachi ̱ ca̱tiyatna, chu̱ antá̱ chilh c-lhucu̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t Jesús. Xlá̱ talacatzúhui ̱lh c-tahuaxni, chu̱ ma̱pá̱nu̱ lh yuma̱ tlanca chíhuix hua̱ntu̱ xli ̱lakatalacani ̱t. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ antá̱ culucs lactahui ̱ c-xokspún. 3 Luhua tlayajua̱ xtasiyuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ maklípit, chi ̱nchu̱ xlháka̱t luhua snapapa̱ xtasiyuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ miqui, usu xaseda̱ lháka̱t. 4 Acxni ̱ yama̱ tropa̱ ucxilhko̱lh, xli ̱ca̱na̱ luhua pe̱cuanko̱lh caj xpa̱lacata̱ tu̱ xucxilhma̱kó̱, hasta caj xtape̱cuacán tzucuko̱lh lhpipiko̱y, chu̱ la̱mpala xta̱chuná̱ xaní ̱n tama̱ko̱lh. 5 Yama̱ ángel chuná̱ huaniko̱lh lacchaján: ―Ni ̱ cape̱cuántit, quit ccatzi ̱y pi ̱ huixín huá̱ putzayá̱tit Jesús hua̱nti ̱ tipakaxtokohuacaca̱ c-cruz. 6 Hua̱mpi ̱ u̱ nú̱ nia̱lh tí ̱ tanu̱ ma̱, huata xlá̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n chuná̱ la̱ntla̱ tica̱huanín nalay. Lapi ̱ ni ̱ ca̱najlayá̱tit hasta ma̱squi catántit ucxilhá̱tit anta̱ni ̱ xma̱mi ̱cani ̱t. 7 Chú̱ huata lacapala̱ capítit, cama̱catzi ̱ni ̱kó̱tit xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ lakastakuanani ̱t, chu̱ lama̱ xastacná, chu̱ xlá̱ ca̱pu̱ lanimá̱n, chu̱ aya amajá c-Galilea laqui ̱mpi ̱ na̱ napiná̱tit huixín, chu̱ antá̱ ma̱n naucxilha̱pítit. Xma̱n huá̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit xacmini ̱tán ca̱huaniyá̱n. 8 Yama̱ lacchaján caj xtape̱cuacán, chu̱ xtapa̱xuhua̱ncán takosú̱ n anko̱lh ma̱catzi ̱ni ̱nanko̱y hua̱ntu̱ xkantaxtuni ̱t. 9 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱cha̱n ko̱y, chunacú̱ xkosnama̱kó̱ c-tiji, caj xamaktum antá̱ tasiyuniko̱lh Jesús, chu̱ xakatli ̱ko̱lh. Xlacán lacapala̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh, lakatatzokostako̱lh c-xlacatí ̱n, chu̱ snat tlahuako̱lh c-xtantú̱ n, chu̱ tzúculh

83 ca̱cni ̱naniko̱y. 10 Cha̱nchu̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Catatlihuáklhtit, ni ̱ cape̱cuántit, huata caqui ̱huanipítit tama̱ nata̱laní ̱n pi ̱ antá̱ cama̱ c-Galilea laqui ̱mpi ̱ antá̱ pu̱tum naquiucxilhko̱ya̱chá. Xamaktakalhnani ̱n tropa̱ li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ kantaxtuni ̱t 11 Xli ̱makua̱ cajcu c-tiji ̱ xanko̱y lacchaján, yama̱ makapitzi ̱n tropa̱ ti ̱ xmaktakalhnama̱kó̱ c-tahuaxni ̱ cha̱nko̱lh ca̱chiquí ̱n, chu̱ acxni ̱ lakcha̱nko̱lh xanapuxcun pa̱lijni, tzúculh li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y xpa̱lacata xli ̱pacs tu̱ xlani ̱t. 12 Huata yama̱ pa̱lijni ̱ lacapala̱ ma̱macxtumi ̱ko̱lh lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ lacxtum li ̱tachihuini ̱li ̱ko̱lh tú̱ xatlá̱n natlahuako̱y. Pus lacxtum li ̱catzi ̱ko̱lh pi ̱ nama̱xqui ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n yama̱ tropa̱. 13 Chuna̱ na̱má̱ huaniko̱ca̱: ―Huixín kalhtum cahuántit pi ̱ acxni ̱ aclhtatahuilátit ca̱tzi ̱sní, chinko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús, chu̱ tze̱k kalhale̱nko̱lh xtiyatli ̱hua. 14 Na̱ lapi ̱ xamaktum nacatzi ̱y gobernador yuma̱ tachihuí ̱n, huixín ni ̱ cali ̱puhuántit sa̱mpi ̱ quin nacma̱akatancsaya̱hu, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱tú̱ catica̱lakchá̱n talakapútzi ̱t. 15 Cha̱nchu̱ xlacán maklhti ̱nanko̱lh tumi ̱n, chuná̱ tlahuako̱lh hua̱ la̱ntla̱ cstacya̱huako̱cani ̱t. Pus caj hua̱ yumá̱ xpa̱lacata ma̱squi hasta la̱nchu̱ quilhtamacú̱ pacs judíos chuná̱ xlacán huanko̱y. Pus hua̱ yuma̱ tahuán, tita̱kahuani ̱niko̱lh judíos hasta chú̱.

SAN MATEO 28 Jesús a̱huatá̱ xakatli ̱ko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ huaniko̱y pi ̱ cali ̱chihui ̱nanko̱lh xtachihuí ̱n (Marcos 16:14‑18; Lucas 24:36‑49; Juan 20:19‑23)

16 Cha̱ nchu̱ huá̱ xkalhaca̱ huitucán li m ̱ a̱ k alhtahuáka̱t , tianko̱l h c-Galilea chu̱ cha̱ n ko̱l h c-aktum ka̱stí n ̱ anta̱ n i ̱ xuaniko̱n i ̱t Jesús. 17 Acxni ̱ xlacán ucxilhko̱l h, ca̱c ni ṉ aniko̱l h; ma̱squi makapitzí n ̱ xlacán ni ̱ luhua lay xca̱ najlako̱y lapi ̱ luhua xli ̱ca̱ na̱ hua̱ ntu̱ xucxilhma̱ kó̱. 18 Acxni ̱ chú̱ Jesús laktalacatzuhui ḵ o̱l h anta̱ n i ̱ xtamakstokko̱n i ̱t, xakatli ḵ o̱l h, chuná̱ huaniko̱l h: ―Dios quima̱ xqui ṉ i ̱t xli ̱pacs xli m ̱ a̱paksí ṉ laqui m ̱ pi ̱ quit nacma̱paksi ḵ o̱y la̱ntla̱ caxatu̱cahuá̱ tu̱ anán c-akapú̱ n xa̱huá̱ tu̱ anán ca̱t uxá̱huat. 19 Chuna̱mpi ̱ cca̱li m ̱ a̱paksi ̱yá̱n pi ̱ capítit xli ̱ca̱t lanca̱ ca̱t uxá̱huat, xli ̱pacs caxati ̱cahuá̱ cali ̱ta̱c hihui ṉ ankó̱t it la̱ntla̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum naquili ̱pa̱huanko̱y. Chu̱ nali ̱akmunuko̱yá̱t it c-xtucuhuini Xatla̱t Dios, c-xtucuhuini xaCam, chu̱ c-xtucuhuini Espíritu Santo. 20 Chu̱ huixín luhua li h ̱ uana̱ cama̱siyunikó̱t it la̱ntla̱ nama̱kantaxti ḵ o̱y xli ̱pacs li m ̱ a̱paksí ṉ tu̱ cca̱li m ̱ a̱paksi ṉ i ̱tán. Xa̱hua̱ lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ṉ quit nacca̱t a̱latama̱yá̱n cha̱li ̱ cha̱lí ̱ hasta acxni ̱ nasputa̱ ca̱t uxá̱huat.

Li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ la̱ntla̱ta títzokli ̱ San Marcos XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Xli ̱pu̱ lacta̱ti “evangelio”, usu “li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n” hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán xlatama̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, hua̱ yumá̱ xla San Marcos, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán, pero huata huá̱ a̱tzinú̱ maká̱n la̱ntla̱ tzokcani ̱t, ni ̱ xahua̱ hua̱ntu̱ tzokko̱lh Mateo, Lucas, chu̱ Juan. Yuma̱ c-xtachihui ̱n Marcos ma̱siyuy Jesús xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua lakati ̱y xtascújut, chu̱ ni ̱ tzinú̱ jaxa̱ hasta tla̱n nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlakaya̱huacani ̱t. Xlá̱ na̱ luhua lacasquín pi ̱ nacatzi ̱ya̱hu pi ̱ hasta Jesús xlá̱ ma̱n xli ̱chihui ̱nancán pi ̱ huá̱ Xatalacsacni Chixcú, chu̱ huá̱ xli ̱mini ̱t laqui ̱mpi ̱ nani ̱y caj quimpu̱ xokocán, chu̱ chuná̱ naxoko̱nán xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán. Ni ̱tú̱ li ̱chihui ̱nán xpa̱lacata la̱ntla̱ luhua qui ̱táxtulh acxni ̱ lacáchilh ca̱tuxá̱huat, huata hua̱ yuma̱ li ̱kalhtahuaka̱ xma̱n hua̱ li ̱chihui ̱nán xlatama̱t Jesús, chu̱ la̱ntla̱ xma̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n, chu̱ la̱ntla̱ xtlahuay lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, xa̱hua̱ la̱ntla̱ makni ̱ca̱, chu̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. c-desierto anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ lama̱, chu̱ chuná̱ nahuán: ‘Caca̱xtlahuanítit tiji ̱ anta̱ni ̱ luhua tla̱n nalacmín Mimpu̱chinacán; catlahuanítit kantum tiji ̱ ni ̱ma̱ tzajua.’” 4 Pus chuná̱ timinchá̱ Juan Bautista, tzúculh akchihui ̱nán c-desierto, xuaniko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ calakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtapuhua̱ncán, chu̱ cata̱k munuko̱lh laqui ̱mpi ̱ Dios tla̱n nama̱tzanka̱naniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán. 5 Xminko̱y kaxmatniko̱y lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xlama̱kó̱ c-xatiyat Judea, chu̱ hua̱nti ̱ xala c-Jerusalén. Na̱ acxni ̱ xlacán xkalhapalako̱y xtala̱kalhi ̱ncán, maktum xuanko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xtalakpali ̱putunko̱y, Juan xakmunuko̱y c-xakalhtu̱choko̱ Jordán.

Juan Bautista akchihui ̱nán c-desierto

1

(Mateo 3:1‑12; Lucas 3:1‑9, 15‑17; Juan 1:19‑28)

Yuma̱ li ̱pa̱xuhu takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ ctzokma̱ xpa̱lacata̱ Jesucristo xCam Dios la̱ntla̱ milh ma̱sta̱y laktáxtut, 2 antá̱ kalhi ̱y xquilhtzúcut c-xamaka̱n xtatzoknu̱ n profeta Isaías lacatum anta̱ni ̱ Dios a̱li ̱ma̱catzi ̱ní ̱nalh tu̱ natlahuay, chuná̱ na̱má̱ huá̱: “Quit nacma̱lakacha̱y quiakchihui ̱ná̱ ti ̱ napu̱ laniyá̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱xtlahuaniyá̱n mintiji. 3 Namín quilhtamacú̱ acxni ̱ natakaxmata̱ caj la̱mpala cha̱tum ti ̱ quilhmima̱chá nahuán 84

SAN MARCOS 1

85 6 Hua̱ntu̱ xlhaka̱y Juan xli ̱tlahuani ̱t xmacchixit camello, xli ̱tampu̱lakchi ̱cán kantum xli ̱tampa̱chi xla xu̱ hua, chu̱ xli ̱hua̱yán lactzu̱ xtuqui, chu̱ táxca̱t hua̱ntu̱ xta̱ksa̱ c-sipi ̱. 7 Acxni ̱ cxakatli ̱y tachixcuhuí ̱tat chuná̱ xuaniko̱y: “Nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ mima̱ a̱cha̱tum ti ̱ a̱tzinú̱ tlak tlanca̱ xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ quit; hua̱nti ̱ ni ̱ pala tzinú̱ cmakalakchá̱n li ̱lakaputza xtasa̱cua nacli ̱tanu̱y ti ̱ nacxcutniy xatasij xtatuhuanu.” 8 Quit caj chúchut cca̱li ̱akmununi ̱tán, hua̱mpi ̱ xlá̱ naca̱li ̱akmunuyá̱n xli ̱tlihuaka Espíritu Santo.

Akmunucán Jesús

(Mateo 3:13‑17; Lucas 3:21‑22)

9 Na̱má̱ tílalh acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱

pi ̱ titáca̱xli ̱ Jesús c-xca̱chiquí ̱n huanicán Nazaret hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱y Galilea, chu̱ lákalh Juan laqui ̱mpi ̱ naakmunuy, chu̱ chuná Juan akmúnulh c-xakalhtu̱choko̱ Jordán. 10 Acxni ̱ xtacutma̱ c-chúchut, Jesús talacayá̱hualh talhmá̱n, chu̱ úcxilhli ̱ pi ̱ talácqui ̱lh akapú̱n, chu̱ Espíritu Santo xta̱ctama̱chi ̱ c-xokspún caj xta̱chuná̱ actzu̱ tijtímpu̱t, 11 na̱ acxnitiyá̱ takáxmatli ̱ aktum tachihuí ̱n minchá̱ c-akapú̱n, chuná̱ huánilh: “Huix Quincam ti ̱ luhua cpa̱xqui ̱y, luhua cli ̱pa̱xuhuay caj mimpa̱lacata.” Akskahuiní ̱ tzaksay toklha̱ Jesús (Mateo 4:1‑11; Lucas 4:1‑13)

12 Acxni tuncán la̱ntla̱ ta̱kmunuko̱lh,

Espíritu Santo le̱lh Jesús c-desierto anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán. 13 Antá̱ xlama̱chá̱ ti ̱puxam quilhtamacú̱ xacstu, xma̱n hua̱ takalhí ̱n xala ca̱quihuí ̱n xta̱lama̱kó̱. Akskahuiní ̱ na̱ antá̱ xma̱tlahui ̱putún tala̱kalhí ̱n hua̱mpi ̱ Jesús makatlájalh, chu̱ a̱li ̱sta̱lh minko̱lh xángeles Dios, maktakalhko̱lh. Jesús ma̱tzuqui ̱y xtascújut c-xatiyat Galilea (Mateo 4:12‑17; Lucas 4:14‑15)

14 Ni ̱ xli ̱maka̱s quilhtamacú̱ acxni ̱ Juan Bautista tamacanu̱ca̱

c-pu̱ la̱chi ̱n, acxnicú̱ Jesús taspitpá̱ c-Galilea laqui ̱mpi ̱ nalakatza̱lako̱y lactzu̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ Dios xma̱lacnu̱ nima̱kó̱ tanuj tla̱n latáma̱t. 15 Na̱má̱ xuaniko̱y: “Aya accha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t c-milatama̱tcán. Calakpalí ̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, chu̱ caca̱najlátit yuma̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut.” Jesús huaniko̱y casta̱laniko̱lh kalhata̱ti squi ̱ti ̱naní ̱n (Mateo 4:18‑22; Lucas 5:1‑11)

16 Cha̱nchu̱

maktum acxni ̱ Jesús xtla̱huama̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kayahuaná̱ c-Galilea ucxilhko̱lh cha̱tuy squi ̱ti ̱naní ̱n xmuju̱ ma̱kó̱ xtza̱lhcán c-chúchut, cha̱tum huanicán Simón, chu̱ xta̱lá̱ huanicán Andrés. 17 Hua̱mpi ̱ Jesús huaniko̱lh: ―Huixín tla̱n catzi ̱yá̱tit chipayá̱tit squi ̱ti, caquista̱lanítit, chu̱ quit nacca̱ma̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ tla̱n nachipayá̱tit chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y. 18 Xlacán tuncán makaxtakko̱lh xtza̱lhcán, chu̱ sta̱laniko̱lh. 19 Caj actzú̱ tla̱huampá̱ Jesús úcxilhli ̱ Santiago xcam Zebedeo, xa̱hua̱ xta̱lá̱ xuanicán Juan; xlacán xtaju̱ ma̱kó̱ c-aktum pu̱tacutnu, xlacachi ̱ma̱kó̱ xtza̱lhcán. 20 Jesús na̱ huaniko̱lh casta̱laniko̱lh, chu̱ xlacán akxtakmi ̱ko̱lh xtla̱tcan Zebedeo, chu̱ xmakta̱yananí ̱n c-pu̱tacutnu, aya tista̱laniko̱lh. Jesús ma̱tla̱ni ̱y cha̱tum chixcú̱ ti ̱ xma̱xcajua̱li ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni cspiritu akskahuiní (Lucas 4:31‑37)

21 Cha̱n ko̱lh

c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Capernaum, chu̱ acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ sábado acxni ̱ pacs judíos xjaxko̱y, Jesús tánu̱ lh

SAN MARCOS 1 c-xpu̱ kalhtahuakacán, chu̱ antá̱ tzúculh li ̱akchihui ̱naniko̱y xtachihui ̱n Dios hua̱nti ̱ antá̱ xtamakstokko̱ni ̱t. 22 Xli ̱pacscán cacs xlacahuanko̱y acxni ̱ kaxmatniko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱, sa̱mpi ̱ xlá, pacs hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱y, luhua kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ talulóktat, chu̱ li ̱ma̱paksí ̱n, ni ̱ caj xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xma̱siyuko̱y xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos. 23 Chu̱ acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ na̱ antá̱ tánu̱ lh cha̱tum chixcú̱ ti ̱ xma̱xcajua̱li ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni ̱ akskahuiní. Xlá̱ chuná̱ quilhánilh: 24 ―Huix Jesús xala c-Nazaret, ¿tú̱ chú̱ xpa̱lacata̱ quinca̱li ̱ta̱la̱tlahuaya̱ huix? ¿Pi ̱ huix huá̱ li ̱tani ̱ta̱ caj quinca̱ma̱sputuya? Sa̱mpi ̱ quit clakapasá̱n, ccatzi ̱y pi ̱ huix hua̱nti ̱ Dios lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ nascujnaniya. 25 Hua̱mpi ̱ Jesús lacaquílhni ̱lh yama̱ cspiritu akskahuiní, chu̱ chuná̱ huánilh: ―¡Cakátxtakti, chu̱ camakáxtakti ̱ tama̱ chixcú! 26 Yama̱ cspiritu akskahuiní ̱ li ̱cá̱snokli ̱ chixcú, chu̱ luhua anán li ̱tlihuaka̱ ca̱tásalh, chunachí ̱ makáxtakli ̱ cspiritu akskahuiní. 27 Puschí ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ pe̱cuanko̱lh, chu̱ chuná̱ tzúculh la̱kalhasquinko̱y: ―¿Lá̱ntla̱ yuma̱ qui ̱taxtuy? ¿Tú̱ ya̱ xasa̱sti tacatzí ̱n yumá̱ tu̱ luhua li ̱kalhi ̱y li ̱tlihuaka? ¡Sa̱mpi ̱ yuma̱ chixcú̱ tla̱n ma̱paksi ̱ko̱y cspiritu akskahuiní, chu̱ xlacán kalhakaxmatko̱y! 28 Chuná̱ lacapala̱ ta̱kahuáni ̱lh tachihuí ̱n, chu̱ c-xli ̱ca̱tlanca Galilea cani ̱cahuá̱ tzucúcaj li ̱chihui ̱nancán tu̱ xlá̱ xtlahuay Jesús. Jesús ma̱pacsay xpu̱tiya̱tzi Simón Pedro (Mateo 8:14‑15; Lucas 4:38‑39)

29 Acxni ̱ qui ̱taxtuko̱lh

c-xpu̱ kalhtahuacán, Jesús ta̱anko̱lh Santiago, chu̱ Juan c-xchic Simón, chu̱ Andrés. 30 Lix̱ akatli ̱ca̱ Jesús

86 pi ̱ xpu̱tiya̱tzi Simón xta̱tatlay, na̱ caj xmá̱ c-xpu̱tama, sa̱mpi ̱ xkalhi ̱y palha lhcúya̱t. 31 Jesús laktalacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xmá̱, macachípalh, chu̱ lacatzucu̱ má̱qui ̱lh, acxni tuncán makáxtakli ̱ lhcúya̱t. Yama̱ pusca̱t tá̱qui ̱lh, chu̱ tzúculh ca̱xtlahuay pala tú̱ nata̱huako̱y. Jesús ma̱pacsay lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n (Mateo 8:16‑17; Lucas 4:40‑41)

32 Acxni ̱ tzúculh

tzi ̱suán yama̱ quilhtamacú̱ li ̱minica̱ Jesús lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n, na̱ chuná̱ ti ̱ xma̱xcajua̱li ̱niko̱ni ̱t xtalacapa̱stacni ̱ cspiritu akskahuiní. 33 Chu̱ xli ̱pacs ti ̱ xala yama̱ ca̱chiquí ̱n tamacxtumi ̱ko̱lh hasta nia̱lh lay xtanu̱ ko̱y c-xchic Simón. 34 Jesús pacs ma̱pacsako̱lh ma̱squi caxatu̱cahua̱ tajátat tu̱ xpa̱ti ̱ma̱kó̱, na̱ chuná̱ ti ̱ xkalhi ̱ko̱y cspiritu akskahuiní, xlá̱ tamacaxtuniko̱lh. Cha̱nchu̱ ma̱pacsako̱lh lhu̱ hua̱ ti ̱ catu̱ hua̱ tajátat tu̱ xpa̱ti ̱ma̱kó̱. Acxni ̱ xtlakaxtuko̱y, xlá̱ ni ̱ xma̱xqui ̱ko̱y quilhtamacú̱ nachihui ̱nanko̱y yama̱ akskahuinaní ̱n, sa̱mpi ̱ xlacán xcatzi ̱ko̱y xatí ̱ ya̱ chixcú xuani ̱t Jesús. Jesús an lakatza̱lako̱y lactzu̱ ca̱chiquí ̱n tu̱ xma̱paksi ̱ko̱y xatiyat Galilea (Lucas 4:42‑44)

35 Acxni ̱ ni ̱ xa̱x kakako̱y,

luhua tzisacú̱, chunacú̱ ca̱paklhtu̱taj xuani ̱t, Jesús taca̱xtá̱qui ̱lh, chu̱ alh tlahuay oración c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n. 36 Acxni ̱ stácnalh Simón Pedro, chu̱ a̱makapitzi ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzucuko̱lh putzako̱y. 37 Chu̱ acxni ̱ qui ̱ta̱ksko̱lh, huaniko̱lh: ―Lhu̱ hua̱ putzama̱kó̱n. 38 Hua̱mpi ̱ xlá̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huata caanka̱hu a̱lacatanu̱ ca̱chiquíṉ ni ̱ma̱ tlak lacatzú̱ huilakó̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ antá̱ nalix̱ akatli ̱ko̱ya̱hu tachixcuhuí ̱tit yuma̱ li ̱pa̱xuhu tachihuíṉ xla laktáxtut hua̱ntu̱ Dios lacasquín nacatzi ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lacata quili ̱macamini ̱t.

SAN MARCOS 1​, ​2

87 39 Pus Jesús chuná̱ lakatza̱lako̱lh lhu̱ hua lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱ko̱y Galilea. Acxni ̱ xcha̱n c-aktum chuchutsipi ̱, xlá̱ xtanu̱y c-xpu̱ kalhtahuacan judíos laqui ̱mpi ̱ antá̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat xtachihui ̱n Dios, chu̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱y cspiritu akskahuiní ̱ xma̱pacsako̱y.

Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ ti ̱ xkalhi ̱y lepraj tajátat (Mateo 8:1‑4; Lucas 5:12‑16)

40 Maktum

laktalacatzúhui ̱lh Jesús cha̱tum chixcú̱ ti ̱ xpa̱ti ̱ma̱ yama̱ lix̱ cajnit tajátat huanicán lepra. Xlá̱ lakatatzokóstalh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quit ccatzi ̱y pi ̱ huix tla̱n naquima̱pacsaya, pala huix chuná̱ lacasquina, caquima̱pacsani ̱ yuma̱ quintajátat. 41 Jesús lakalhámalh, xamánilh xmacni, na̱má̱ huánilh: ―Chuná̱ clacasquín, la̱nchuj tuncán capacsti. 42 Tuncán la̱ntla̱ chuná̱ huaniko̱lh, yama̱ ta̱tatlá̱ tuncán pacsli. 43 Jesús huánilh pi ̱ caalh c-xchic, hua̱mpi ̱ li ̱ma̱páksi ̱lh: 44 ―Ni ̱tí ̱ cahuani ̱ la̱ntla̱ huix pacsni ̱ta; caj xma̱n caputza̱ cha̱tum pa̱li ̱ laqui ̱mpi ̱ naucxilhá̱n, chu̱ cama̱xqui ̱ milimu̱ sna̱ hua̱ntu̱ Moisés li ̱ma̱paksí ̱nalh nama̱sta̱ko̱y acxni ̱ pacsko̱y hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y yuma̱ tajátat, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ naucxilhá̱n, nama̱luloka, chu̱ chuná̱ pacs nacatzi ̱ko̱cán pi ̱ aya pacsni ̱ta̱ yama̱ lix̱ cajnit mintajátat hua̱ntu̱ xkalhi ̱ya. 45 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ cati ̱huá̱ tzúculh li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ xma̱pacsani ̱t Jesús. Pus caj huá̱ xpa̱lacata, Jesús nia̱lh lay xtanu̱ya̱chá̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ lu̱ hua̱ xtzamacán, pus huata caj c-xquilhapa̱ní ̱n xtla̱huán anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ xtzuhuá̱n chixcuhuí ̱n. Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, xminko̱y cani ̱hua̱ xalaní ̱n laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniko̱y xtachihuí ̱n.

2

Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán (Mateo 9:1‑8; Lucas 5:17‑26)

Ni ̱ li ̱maka̱s tiampá̱ Jesús c-xaca̱chiqui ̱n Capernaum, chu̱ lhu̱ hua̱ catzi ̱ca̱ pi ̱ antá̱ xlá̱ xcha̱ni ̱t. 2 Luhua lhu̱ hua tuncán tamacxtumi ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱, hasta nia̱lh lay xtanu̱ ko̱cán c-chiqui. Jesús xma̱siyunima̱kó̱ xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín nalatama̱ko̱y. 3 Chunacú̱ xta̱chihui ̱nama̱kó̱ acxni ̱ chinko̱lh kalhata̱ti chixcuhuí ̱n, xpu̱ li ̱minko̱y pu̱chaxna̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán sa̱mpi ̱ xli ̱cha̱tumi ̱nica̱ xlu̱ ntu̱ nán. 4 Cha̱nchu̱ pi ̱ ni ̱ lay xlaktanu̱ ko̱y anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús sa̱mpi ̱ xtzamacán, huata tahuacako̱lh c-xaksti ̱n chiqui, chu̱ ma̱pa̱nu̱ ko̱lh pakstuy teja̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ antá̱ xuí ̱ Jesús, chu̱ antá̱ lacma̱acti ̱ko̱lh pu̱chaxna̱ hua̱ntu̱ xlacma̱ yama̱ ta̱tatlá. 5 Acxni ̱ ucxilhko̱lh Jesús pi ̱ luhua xli ̱pa̱huanko̱y pi ̱ tla̱n nama̱pacsay, chuná̱ huánilh ta̱tatlá: ―Tla̱ti, luhua clakalhamaná̱n, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs mintala̱kalhí ̱n cma̱tzanka̱naniyá̱n. 6 Hua̱mpi ̱ na̱ antá̱ xlaya̱kó̱ makapitzi ̱n xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, xlacán chuná̱ tzúculh lacpuhuanko̱y: 7 “¿Tú̱ xpa̱lacata̱ chuná̱ kalhchihui ̱nán yuma̱ chixcú? Pus ta̱la̱tlahuama̱ Dios; sa̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ anán ti ̱ tla̱n ma̱tzanka̱nani ̱nán tala̱kalhí ̱n lapi ̱ ni ̱ xma̱n Dios.” 8 Hua̱mpi ̱ Jesús xcatzi ̱y tu̱ xlacán xpuhuama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata chuná̱ lacapa̱stacá̱tit yuma̱ c-minacu̱cán? 9 Pus caquihuanítit, ¿xatú̱ tlak tuhua̱ ma̱kantaxti ̱cán, pá̱ acxni ̱ nahuaniya̱ cha̱tum ta̱tatlá: ‘Mintala̱kalhí ̱n pacs cma̱tzanka̱naniyá̱n’, usuchí ̱ pala nahuaniya: ‘Lacapala̱ cata̱qui, chu̱ catlá̱huanti’? 10 Pus la̱nchú̱ nacca̱ma̱siyuniyá̱n pi ̱ quit Xatalacsacni Chixcú, chu̱ na̱ chuna li ̱tum pi ̱ ckalhi ̱y

SAN MARCOS 2 li ̱tlihuaka̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna, chu̱ caj quintachihuí ̱n tla̱n cli ̱ma̱tzanka̱ni ̱nán tala̱kalhí ̱n. Chu̱ na̱má̱ huánilh yama̱ ta̱tatlá: 11 ―Huix cuaniyá̱n, cata̱qui, casacti ̱ mimpu̱chaxna, chu̱ capit c-mínchic. 12 Puschí ̱ yama̱ ta̱tatlá̱ lacapala̱ tá̱qui ̱lh, sacli ̱ xpu̱chaxna, chu̱ táxtulh. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ antá̱ xya̱kó̱ pacs ucxilhko̱lh, luhua xli ̱pa̱xuhuama̱kó̱, xca̱cni ̱nanima̱kó̱ Dios, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Niucxni ̱ a̱ucxilha̱hu xta̱chuná̱ yumá̱ tu̱ ucxilhma̱hu la̱nchú̱. Jesús huaniy casta̱lánilh cha̱tum chixcú̱ huanicán Leví (Mateo 9:9‑13; Lucas 5:27‑32)

13 A̱ li ̱sta̱lh Jesús ampá̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná xala c-Galilea, antá̱ lakcha̱nko̱lh lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, chu̱ xlá̱ tzúculh ma̱siyuniko̱y xtachihui ̱n Dios. 14 Acxni ̱ aya xtaspitma̱, úcxilhli ̱ cha̱tum chixcú̱ xuanicán Leví, hua̱ xtla̱t xuanicán Alfeo. Leví xuí ̱ c-xtanquilhti ̱n chiqui ̱ xma̱ta̱ji ̱ko̱y hua̱nti ̱ xlakaxoko̱naniko̱y gobierno xala c-Roma, chu̱ Jesús chuná̱ huánilh: ―Caquista̱lani, quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t cahuanti. Leví lacapala̱ tá̱yalh, chu̱ sta̱lánilh. 15 A̱ li ̱sta̱lh Jesús alh hua̱yán c-xchic Leví, na̱ ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. Anta̱ni ̱ ma̱hui ̱ko̱ca̱ na̱ minko̱lh ta̱hua̱yanko̱y lhu̱ hua xma̱ta̱ji ̱nani ̱n impuestos, xa̱hua̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ na̱ xpuhuaniko̱y judíos pi ̱ maktum xaktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t, chu̱ ni ̱tú̱ xli ̱ucxilhko̱cán. Na̱ ni ̱ lakati ̱ko̱lh pi ̱ cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xlapu̱ lay Jesús, yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ csta̱laniko̱y. 16 Makapitzi ̱n xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, xa̱hua̱ fariseos acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ Jesús pu̱tum xta̱hua̱yama̱kó̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n, chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t:

88 ―¿Tú̱ xpa̱lacata̱ mima̱kalhtahuaka̱nacán lacxtum ta̱hua̱yama̱kó̱ hua̱nti ̱ xma̱ta̱ji ̱nani ̱n impuestos, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cajnit makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n? 17 Acxni ̱ kalhakaxmatko̱lh Jesu̱ s hua̱ntu̱ xquilhuama̱kó̱, huaniko̱lh: ―Ni ̱ maclacasquinko̱y ma̱cuchi ̱ná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ta̱tatlako̱y, xma̱n hua̱nti ̱ ni ̱tlá̱n makcatzi ̱ko̱cán. Quit ni ̱ cmini ̱t huaniko̱y nalakpali ̱ko̱y xlatama̱tcán hua̱nti ̱ puhuanko̱y lactla̱n chixcuhuí ̱n, huata hua̱nti ̱ makcatzi ̱ko̱cán pi ̱ makla̱kalhi ̱naní ̱n. Jesús kalhasquincán la̱ntla̱ mini ̱niy li ̱ca̱cni ̱nanicán Dios acxni ̱ makalhkajnancán (Mateo 9:14‑17; Lucas 5:33‑39)

18 Maktum

acxni ̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Juan, xa̱hua̱ xlacan fariseos xmakalhkajnanko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ca̱cni ̱naniko̱y Dios, makapitzi ̱n xlacán lakminko̱lh Jesús, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ huan hua̱nti ̱ ma̱kalhtahuaka̱ko̱ni ̱t Juan Bautista, xa̱hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱tcan fariseos ankalhí ̱n, makalhkajnanko̱y laqui ̱mpi ̱ naca̱cni ̱naniko̱y Dios, chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ huix ma̱kalhtahuaka̱pa̱kó̱ ni ̱ makalhkajnanko̱y laqui ̱mpi ̱ naca̱cni ̱naniko̱y Dios? 19 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―¿Pi ̱ puhuaná̱tit huixín pi ̱ tla̱n namakalhkajnanko̱y makpa̱xuhuaní ̱n c-tapu̱chuhuani, acxni ̱ xli ̱makua̱ antá̱ ta̱lahuilakó̱ yama̱ kahuasa hua̱nti ̱ tapu̱chuhuama̱? Pala ta̱lahuilakó̱ kahuasa li ̱ta̱tahuílat ni ̱ lay namakalhkajnanko̱y, usu ni ̱ nahua̱yanko̱y. 20 Hua̱mpi ̱ nachá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ nasputa̱ pa̱scua̱, chu̱ yama̱ kahuasa naán mákat a̱lacatanu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit naquiakspulay,

SAN MARCOS 2​, ​3

89 acxnicú̱ xlacán namakalhkajnanko̱y ma̱squi ni ̱tí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱lh. 21 “Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ kaxmatko̱y hua̱ntu̱ quit cli ̱chihui ̱nán, chu̱ quili ̱pa̱huán, chuná̱ na̱má̱ qui ̱taxtuy: Ni ̱ anán ti ̱ lactzapay mactum lakuan talhaká̱n, chu̱ nali ̱lactzapay actzu̱ xasa̱sti lháka̱t, sa̱mpi ̱ acxni ̱ nachaka̱cán yama̱ lháka̱t, xasa̱sti ̱ nata̱ktumi ̱y, chu̱ a̱tzinú̱ tlak tlanca nataxti ̱ta xalakuán ni ̱ xahua̱ la̱ xapu̱ lh xuani ̱t. 22 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum, ni ̱tí ̱ pu̱ muju̱y hua̱ntu̱ a̱cu lakchitcán vino c-xalakuan xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱, sa̱mpi ̱ xasa̱sti vino tzucuy catlán, chu̱ ma̱pankay xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱, pus caj pá̱xcat huan vino, chu̱ xu̱ hua. Huá̱ xpa̱lacata ankalhí ̱n li ̱muju̱cán xaskata vino c-xasa̱sti xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱. Xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús puxko̱y trigo̱ acxni ̱ sábado (Mateo 12:1‑8; Lucas 6:1‑5)

23 Maktum

quilhtamacu̱ sábado acxni ̱ ni ̱tí ̱ cscujko̱y judíos, Jesús xti ̱puntaxtuma̱ aktum ca̱tachaná̱n anta̱ni ̱ xchancani ̱t trigo, chu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzucuko̱lh puxko̱y xtahuácat. 24 Makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xmaksta̱lama̱kó̱, xlacán ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh Jesús: ―Cakáxpatti, ¿tú̱ huan puxma̱kó̱ trigo̱ mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t acxni ̱ pi ̱ ni ̱tí ̱ xli ̱scújat chiyú̱? 25-26 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín ma̱x ni ̱ a̱li ̱kalhtahuakayá̱tit c-xtachihui ̱n Dios pi ̱ maká̱n, acxni ̱ xapuxcu pa̱li ̱ xuani ̱t cha̱tum chixcú̱ xuanicán Abiatar, maktum, rey David xta̱tzincsni ̱ma̱kó̱ xcompañeros. Pus catzi ̱yá̱tit pi ̱ xlá̱ tánu̱ lh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xlakataquilhpu̱tacán Dios, chu̱ ta̱huako̱lh xcompañeros xatasculuna̱tlahuan caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱huatcán xuani ̱t, sa̱mpi ̱ caj xma̱n pa̱lijni ̱ xmini ̱niko̱y xuakoy. 27 Jesús chuná̱ huanipalako̱lh:

―Yuma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quili ̱jaxatcán li ̱ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ namaclacasquinko̱y, chu̱ ni ̱ huá̱ li ̱ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t xpa̱lacata caj nali ̱pa̱ti ̱nanko̱y. 28 Chuná̱ pi ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱, huá̱ xpu̱china hasta ma̱squi hua̱ quilhtamacu̱ li ̱jáxat, laqui ̱mpi ̱ nacuán tu̱ tla̱n natlahuacán acxni ̱ li ̱jaxat quilhtamacu̱ sábado. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ ti ̱ csca̱cniko̱ni ̱t xmacán

3

(Mateo 12:9‑14; Lucas 6:6‑11)

Maktum li ̱tum, acxni ̱ Jesús tánu̱ lh c-sinagoga huachá̱ xpu̱ kalhtahuakacan judíos tu̱ xuí ̱ c-Capernaum, antá̱ xlahui ̱ cha̱tum chixcú̱ ti ̱ csca̱cniko̱ni ̱t xmacán. 2 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n fariseos luhua xquiclhcatzaniko̱y Jesús, chu̱ xlacán cskalama̱kó̱ pala tí ̱ nama̱pacsay yama̱ quilhtamacu̱ sábado acxni ̱ li ̱huancán pala tí ̱ nascuja, laqui ̱mpi ̱ huij nahuán tu̱ nali ̱ya̱huako̱y, chu̱ tla̱n nali ̱sta̱huako̱y. 3 Hua̱mpi ̱ Jesús aya xcatzi ̱y tu̱ xlacán xlacapa̱stacma̱kó̱, chu̱ chuná̱ huánilh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ csca̱cko̱ni ̱t xmacán: ―Unú̱ catat, calaklacanta̱yako. 4 Chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xquiclhcatzaniko̱y: ―¿Tú̱ huixín puhuaná̱tit a̱tzinú̱ tlak tla̱n tlahuacán yuma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ li ̱huancán ti ̱ nascuja, pá̱ huata hua̱ntu̱ tla̱n, usuchí ̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n? Lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ nani ̱y, ¿pi ̱ tla̱n makta̱yanicán xli ̱stacna, usuchí ̱ calaktzanka̱ka̱lh ma̱squi ni ̱tí ̱ camaktá̱yalh? 5 Hua̱mpi ̱ xlacán cacs ta̱yako̱lh c-xtuntamacni, ni ̱tú̱ li ̱kalhti ̱nanko̱lh. Jesús sí ̱tzi ̱lh hua̱mpi ̱ xlakli ̱puhualaca̱ma̱kó̱ sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ xakata̱ksko̱y pi ̱ xali ̱huaca̱ tla̱n namakta̱yako̱cán tachixcuhuí ̱tat caxatu̱cahua̱ quilhtamacú̱. Chuná̱ huanipá̱ yama̱ chixcú:

SAN MARCOS 3 ―Castonkti ̱ mimacán. Yama̱ chixcú̱ stonkli ̱ xmacán, chu̱ tuncán tatlá̱ni ̱lh la̱ntla̱ xmacasca̱cni ̱t. 6 Fariseos taxtuko̱lh, chu̱ tuncán lacxtum ta̱tastokko̱lh yama̱ judíos hua̱nti ̱ xta̱ta̱yako̱y ma̱paksi ̱na Herodes, chu̱ tzucuko̱lh li ̱tachihui ̱nli ̱ko̱y la̱ntla̱ natlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n namakni ̱ko̱y Jesús. Lhu̱hua̱ tachixcuhuí ̱tat li ̱tamakstokko̱y Jesús c-xquilhtu̱n ta̱kaya̱huaná 7 Ni ̱ li ̱maka̱s Jesús táca̱xli ̱ antá, chu̱ ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná. 8 Acxni ̱ catzi ̱ca̱ la̱ntla̱ xma̱pacsako̱y tatatlaní ̱n, chu̱ la̱ntla̱ xtlahuay lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, lhu̱ hua chixcuhuí ̱n lakminko̱lh, xala c-Judea, xala c-Jerusalén, xala c-Idumea, chu̱ hua̱nti ̱ xlama̱ko̱chá̱ xa̱li ̱quilhtu̱an kalhtu̱choko̱ Jordán, chu̱ xala c-Tiro, chu̱ Sidón; minko̱lh kaxmatniko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ nahuán, chu̱ hua̱ntu̱ natlahuay xtascújut. 9 Cha̱nchu̱ Jesús huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ a̱li ̱sokcú̱ naputzako̱y aktum pu̱tacutnu̱ c-xquilhtu̱ n chúchut anta̱ni ̱ nataju̱y pala ta̱ji ̱ nalacxquitiya̱huako̱y xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat. 10 Sa̱mpi ̱ xma̱pacsako̱ni ̱t li ̱lhu̱ hua, chuná̱ pi ̱ hasta naklha xlactahuacako̱y pacs ti ̱ xkalhi ̱ko̱y tajátat caj xqui ̱toklhma̱kó̱. 11 Cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ xma̱xcajua̱li ̱ko̱ni ̱t xtalacapa̱stacni cspiritu akskahuiní, acxni ̱ xucxilhko̱y Jesús xlacán xlakatatzokostako̱y, chu̱ na̱má̱ xca̱tasako̱y: ―Huix xCam Dios. 12 Hua̱mpi ̱ Jesús xma̱quilhcacsako̱y laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nahuanko̱y xatí ̱ ya̱ chixcú xuani ̱t. Jesús lacsacko̱y kalhacu̱tuy li ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱lh xapóstoles (Mateo 10:1‑4; Lucas 6:12‑16)

13 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús aksputtahui ̱ c-aktum ka̱stí ̱n, chu̱ antá̱ lacsactasaniko̱lh

90 hua̱nti ̱ chuná̱ puhuaniko̱lh pi ̱ natamacxtumi ̱ko̱y anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱, chu̱ xlacán lakminko̱lh. 14 Antá̱ li ̱lhca̱ko̱lh kalhacu̱t uy ti ̱ luhua ankalhí ̱n nata̱latapu̱ li ̱ko̱y, chu̱ naán li ̱chihui ̱nanko̱y xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios tu̱ xuili ̱putún ca̱tuxá̱huat. Hua̱ xlacán tili ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱lh xapóstoles. (Yuma̱ c-xatachihui ̱n griego huaniputún “xtama̱lakachá̱n” usu “xlacscujní ̱n”.) 15 Chu̱ xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱lh li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n natamacaxtuko̱y cspiritu akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y. 16 Hua̱ yumá̱ xtucuhuinican kalhacu̱tuy hua̱nti ̱ lacsacko̱lh: Simón hua̱nti ̱ xlá̱ li ̱ma̱pa̱cúhui ̱lh Pedro, xa̱hua̱ xta̱lá̱ Andrés; 17 Santiago, xa̱hua̱ Juan, hua̱ yumá̱ xcamán ko̱lutzi ̱n Zebedeo, chu̱ hua̱nti ̱ Jesús ma̱xqui ̱ko̱lh xtucuhuinicán Boanerges. (Yuma̱ c-xatachihui ̱n arameo huaniputún “Xcaman Jilí”, usu “Chixcuhuí ̱n Lacapala̱t naní ̱n”); 18 Xa̱hua̱ Andrés, chu̱ Felipe, chu̱ Bartolomé, chu̱ Mateo, chu̱ Tomás; xa̱hua̱ Santiago xkahuasa Alfeo; chu̱ Tadeo; xa̱hua̱ Simón, (yuma̱ chixcú̱ xapu̱ lana̱ xta̱tapaksi ̱y makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n xuaniko̱cán cananistas); 19 xa̱hua̱ Judas Iscariote, hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh timacamá̱sta̱lh Jesús. Li ̱ya̱huacán Jesús pi ̱ kalhi ̱y xtapuhuá̱n akskahuiní

(Mateo 12:22‑32; Lucas 11:14‑23; 12:10)

20 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús alh ta̱laktuncuhuiko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-aktum chiqui ̱ anta̱ni ̱ xmakuilakó̱. Luhua lhu̱ hua li ̱tum tastokpalaca̱, hasta ni ̱ xkalhi ̱ko̱y quilhtamacú̱ nahua̱yanko̱y. 21 Acxni ̱ catzi ̱ko̱lh xnata̱lan Jesús tu̱ xtlahuama̱, lakminko̱lh laqui ̱mpi ̱ nale̱nko̱y, sa̱mpi ̱ xpuhuanko̱y pi ̱ caj ni ̱ xaccatzi ̱y. 22 Chu̱ na̱ chuná̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Jerusalén, chuná̱ xuanko̱y: “Yuma̱ chixcú huá̱ ta̱scujma̱

91 Beelzebú xapuxcu akskahuiní, chu̱ caj xli ̱tlihuaka̱ li ̱tamacaxtuy cspiritu akskahuiní.” 23 Hua̱mpi ̱ Jesús huaniko̱lh catalacatzuhui ̱niko̱lh, chu̱ tzúculh lix̱ akatli ̱ko̱y aktum takalhchihuí ̱n, chuná̱ huaniko̱lh: “¿Lá̱ntla̱ huixín puhuaná̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ ta̱scujma̱ akskahuiní, pa̱ tla̱n ta̱la̱makasi ̱tzi ̱y huatiya akskahuiní, chu̱ natlakaxtuy? 24 La̱ntla̱ hua̱ntu̱ quit quili ̱ya̱huayá̱t it, chuná̱ qui ̱taxtuy: Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ caxati ̱cahua̱ xanapuxcun ma̱paksi ̱naní ̱n xala c-aktum tlanca tíyat, lapi ̱ xlacán caj natapa̱pitziko̱y hua̱nti ̱ sta̱lanima̱kó̱, chu̱ naacstutzucuko̱y la̱makasi ̱tzi ̱tahuilako̱y, chu̱ la̱ta̱la̱tlahuako̱y, pus chuná̱ ni ̱ lay tapalhi ̱y yama̱ pu̱ ma̱paksí ̱n, huata caj nala̱lactlahuaya̱huako̱y. 25 Na̱ chuna li ̱tum, lapi ̱ aktum xala c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ pu̱tum huilakó̱ xlakkahuasan cha̱tum chixcú, hua̱mpi ̱ xlacán caj naacstutzucuko̱y la̱makasi ̱tzi ̱tahuilako̱y la̱ta̱la̱tlahuako̱y, pus xlacán ni ̱ lay catitapalhi ̱ko̱lh sa̱mpi ̱ lacapala̱ nala̱tamacaxtuko̱y. 26 Pus huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, lapi ̱ akskahuinín natapa̱pitziko̱y, chu̱ naacstutzucuko̱y la̱ta̱la̱tlahuako̱y, ni ̱ lay maka̱s catitapalhi ̱ko̱lh, hua̱mpi ̱ huata antá̱ nalaksputko̱y. 27 “Na̱ ti ̱ni ̱ lay kalhaxtuy tu̱ kalhi ̱y cha̱tum tlihuaka chixcú lapi ̱ ni ̱ xapu̱ lana̱ namakatlajacán, chu̱ nachi ̱huili ̱cán, chu̱ acxni ̱ aya makatlajacani ̱t, tla̱n natanu̱cán c-xchic, chu̱ nakalhaxtunicán pacs tu̱ kalhi ̱y, pus na̱ chuná̱ la̱ntla̱ quit ctlahuani ̱t akskahuiní. 28 “Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ Dios tla̱n ma̱tzanka̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat pacs xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ na̱ chuná̱ pala tú̱ li ̱quilhanko̱y ni ̱ lacuan tachihuí ̱n. 29 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ cala̱huá̱ nali ̱kalhkama̱nán hua̱ntu̱ xlá̱ luhua tancs catzi ̱y pi ̱ huá̱ xtascujut Espíritu Santo, xlá̱ ni ̱ lay

SAN MARCOS 3​, ​4 catima̱tzanka̱nanica̱ xtala̱kalhí ̱n huata caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ xlá̱ lakahui ̱ li ̱akastacya̱huán.” 30 Huá̱ chuná̱ li ̱huaniko̱lh sa̱mpi ̱ xlacán xquilhuama̱kó̱ pi ̱ xlá̱ xkalhi ̱y cspiritu akskahuiní. Xtzi, chu̱ xnata̱lán ta̱chihui ̱namputunko̱y Jesús (Mateo 12:46‑50; Lucas 8:19‑21)

31 Acxnitiyá̱

chinko̱lh xtzi Jesús, xa̱hua̱ xnata̱lán, hua̱mpi ̱ xlacán quilhtí ̱n ta̱yako̱lh, chu̱ caj ma̱tasani ̱nanko̱lh. 32 Chu̱ hua̱nti ̱ antá̱ acxtum xta̱huilakó̱ anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱ Jesús, chuná̱ huaniko̱lh: ―Putzama̱kó̱n mintzí, xa̱hua̱ mili ̱nata̱lán, antá̱ ya̱kó̱ quilhtí ̱n. 33 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tí ̱ hua̱ quintzí, chu̱ tí ̱ luhua quinata̱lán? 34 Huata xlá̱ lacaucxilhko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ c-xtuntamacni, chu̱ chuná̱ chihui ̱nampá̱: ―Hua̱ yumá̱ ti ̱ luhua quintzí, chu̱ quinata̱lán. 35 Sa̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xtláhualh xtalacasquin Dios, hua̱ tamá̱ quintzí, xa̱hua̱ quinata̱lán. Xatakalhchihui ̱n cha̱tum chana̱ná

4

(Mateo 13:1‑9; Lucas 8:4‑8)

A̱ maktum Jesús alh c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱siyuniko̱y tachixcuhuí ̱tat xtachihui ̱n Dios, chu̱ luhua lhu̱ hua̱ laktastokca̱ anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱. Pus huá̱ li ̱táju̱ lh c-aktum pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ xuí ̱ c-xquilhtu̱ n chúchut; antá̱ culucs tahui ̱, chu̱ a̱makapitzí ̱n li ̱lhu̱ hua̱ antá̱ tahuilako̱lh c-xquilhtu̱ n chúchut laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniko̱y xtachihuí ̱n. 2 Jesús lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li x ̱ akatli ̱ko̱lh caj lactzu̱ takalhchihuí ̱n, chu̱ maktum chuná̱ ta̱chihui ̱nanko̱lh: 3 “Luhua caakatá̱kstit hua̱ntu̱ nacca̱lix̱ akatli ̱yá̱n: Maktum xuí ̱ cha̱tum chana̱ná. 4 Chu̱ acxni ̱ cxpuyuti ̱lhay xtalhtzi

SAN MARCOS 4 xli ̱chánat, makapitzi ̱ tama̱chá̱ c-tiji, minko̱chá̱ lactzu̱ spu̱ n, chu̱ pacs sacuaqui ̱ko̱lh. 5 Hua̱ntu̱ tama̱chá̱ xli ̱chánat ca̱chihuixni, anta̱ni ̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ xkalhi ̱y tíyat, tuncán pulhli. 6 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ táxtulh chichiní chíchilh na̱ lacapala̱ sca̱cli sa̱mpi ̱ ni ̱ pu̱ lhmá̱n xma̱tzanka̱ko̱ni ̱t xtankaxe̱kcán. 7 Lhu̱ hua̱ xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ ca̱lhtucuní ̱n, chu̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ yama̱ tachaná̱n punko̱lh, hua̱mpi ̱ a̱tzinú̱ lhtucú̱ n lacapala̱ stacli, ma̱aklankanu̱ ko̱lh, chu̱ ni ̱ má̱xqui ̱lh quilhtamacú̱ nastacko̱y. 8 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ c-xatla̱n tíyat, chu̱ luhua tla̱n stacko̱lh lactzu̱ li ̱chánat, chu̱ lhu̱ hua̱ ma̱sta̱ko̱lh xatahuácat. Huí ̱ tu̱ má̱sta̱lh puxamaca̱hu xtalhtzi caj akatum, chu̱ huí ̱ tu̱ má̱sta̱lh tutumpuxam, chu̱ makapitzí ̱n hasta aktum ciento.” 9 Acxni ̱ huanko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n, Jesús chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n: “¡Lapi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit mintake̱ncán pus li ̱huana̱ cakaxpáttit laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱ma̱akata̱ksni ̱putuná̱n!” Jesús huan xatú̱ xpa̱lacata̱ li ̱huanko̱y caj la̱ actzu̱ cuento takalhchihuí ̱n (Mateo 13:10‑17; Lucas 8:9‑10)

10 Acxni ̱ caja

xacstucán tamakaxtakko̱lh Jesús, xa̱hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ankalhí ̱n xta̱latla̱huanko̱y, xlacán laktalacatzuhui ̱ko̱lh, chu̱ kalhasquinko̱lh xatú̱ xuamputún yama̱ takalhchihuí ̱n xpa̱lacata chana̱ná. 11 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: “Xli ̱ca̱na̱, huixín Dios ca̱ma̱akata̱ksni ̱putuná̱n la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín calatama̱ko̱lh hua̱nti ̱ natapaksi ̱niko̱y, hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat, ma̱squi cli ̱ma̱xtunima̱kó̱ hua̱ntu̱ xlacán lakapasko̱y, ni ̱ pala chuná̱ catili ̱lacputzako̱lh la̱ntla̱ naakatakskoy.

92 12 Chu̱

chuná ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ caucxilhko̱lh tu̱ quit ctlahuako̱y, caj chunata natamakaxtakko̱y xta̱chuná̱ pala ni ̱tú̱ ucxilhko̱lh; ma̱squi caquinkaxmatniko̱lh hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nama̱, ni ̱tú̱ catiakata̱ksko̱lh. Chu̱ lapi ̱ ni ̱ naca̱najlay la̱ntla̱ tu̱ Dios lix̱ akatli ̱ko̱y xtalakalhamá̱n, xlá̱ ni ̱ lay catima̱tzanka̱naniko̱lh xtala̱kalhi ̱ncán.” Jesús ma̱akata̱ksni ̱nán xatú̱ luhua huamputún xatakalhchihui ̱n chana̱ná (Mateo 13:18‑23; Lucas 8:11‑15)

13 Chu̱

Jesús huanipalako̱lh hua̱nti ̱ kalhasquinko̱lh: “Lapi ̱ huixín ni ̱ akata̱ksá̱tit yuma̱ xatakalhchihui ̱n chana̱ná̱ hua̱ntu̱ ni ̱ pala tuhua̱, ¿lá̱ntla̱ chú̱ naakata̱ksá̱tit a̱makapitzí ̱n tu̱ caj takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ nactica̱huaniyá̱n a̱li ̱sta̱lh? 14 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ alh chan xli ̱chánat, huá̱ xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy hua̱nti ̱ li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios. 15 Yuma̱ tachaná̱n hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ c-tiji ̱ li ̱taxtuko̱y caxati ̱cahuá̱ ti ̱ kaxmatko̱y xtachihuí ̱n la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín nalatama̱ko̱y c-xasa̱sti xtapáksi ̱t, hua̱mpi ̱ mina̱chá̱ akskahuiní, chu̱ ma̱pa̱nu̱y yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xchancani ̱t c-xnacu̱cán. 16 Yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ c-ca̱chihuixni, na̱ chuná̱ li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ acxni ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, luhua aktum tapa̱xuhuá̱n ca̱najlako̱y, lakati ̱ko̱y, chu̱ tla̱n tlahuako̱y. 17 Hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ pu̱ lhmá̱n xkalhi ̱y xtankaxe̱kcán, ni ̱ luhua maka̱s makapalako̱y, acxni ̱ chú̱ min tu̱ nali ̱talactuhuajko̱y, usu huí ̱ ti ̱ li ̱aksanko̱y caj xpa̱lacata li ̱pa̱huanko̱y xtachihui ̱n Dios, tzucuko̱y li ̱puhuanko̱y, huata tu̱ tlahuako̱y, xatlá̱n tuncán li ̱makaxtakta̱yako̱y. 18 Yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ ca̱lhtucuní ̱n, na̱ chuná̱ qui ̱li ̱taxtuy hua̱nti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, 19 hua̱mpi ̱ cumu antá̱ c-xlatama̱tcán a̱tzinú̱ li ̱ta̱katzanka̱ko̱y

SAN MARCOS 4

93 catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ huí ̱ xala ca̱tuxá̱huat la̱ntla̱ nakalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n, chu̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu nalatama̱ko̱y, pus chuná̱ li ̱ta̱kskahuitama̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlacán lakati ̱ko̱y, chu̱ na̱ chuná̱ chú̱ li ̱ma̱aklankanu̱ ko̱y tu̱ catzi ̱ko̱y xtapaksi ̱t Dios, chu̱ ni ̱ ma̱xqui ̱ko̱y quilhtamacú̱ nama̱sta̱ko̱y xtahuacatcán. 20 Chu̱ yama̱ li ̱chánat tu̱ tama̱ko̱chá̱ c-xatla̱n tíyat, chu̱ ma̱sta̱ko̱y xatahuácat li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, ca̱najlako̱y, li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ li ̱tzaksako̱y li ̱scujko̱y c-xlatama̱tcán, chuná̱ ma̱sta̱ko̱y xtahuacatcán: huí ̱ tu̱ ma̱sta̱ko̱y puxamaca̱hu, chu̱ huí ̱ tu̱ ma̱sta̱ko̱y tutumpuxam, usu aktum ciento caj la̱ntla̱ cha̱tunu.” Xatakalhchihui ̱n aktum mákskot 21 Jesús

(Lucas 8:16‑18)

na̱ huanipalako̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Acxni ̱ cha̱tum ma̱pasi ̱y aktum mákskot, ¿pi ̱ caj la̱ntla̱ nama̱pasi ̱y natamacanu̱y c-xtampi ̱n xpu̱tama? ¿Usuchí ̱ nali ̱talahuili ̱y aktum cajón? Pus hua̱nti ̱ kalhi ̱y aktum mákskot huata huili ̱y ta̱lhmá̱n c-xpu̱táhui ̱lh laqui ̱mpi ̱ mákat namakaxkaka̱nán. 22 Na̱ chuná̱ ni ̱ lay tú̱ tze̱k tlahuacán pala ni ̱ fuerza̱ natasiyuy lacatzucu̱, chu̱ hua̱ntu̱ caj tze̱k li ̱catzi ̱cán pala ni ̱ ca̱lakuá̱n natamakaxtaka. Pala aktum quintachihuí ̱n ni ̱ lay akata̱ksá̱tit, namín quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs naakata̱ksá̱tit. 23 Huá̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, pala huixín kalhi ̱yá̱tit mintake̱ncán fuerza̱ catlahuanítit caakatá̱kstit quintachihuí ̱n.” 24 Jesús huanipalako̱lh: “Li ̱huana̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ quinkaxpatnipá̱tit, sa̱mpi ̱ chuná̱ la̱ntla nali ̱tzaksati ̱lhayá̱tit akata̱ksá̱tit xatla̱n xtalacapa̱stacni Dios tu̱ cca̱ma̱siyuniti ̱lhayá̱n, Dios na̱ xaa̱li ̱huacá̱ naca̱ma̱xqui ̱ti ̱lhayá̱n talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ natiakata̱ksá̱tit

tlakcu lhu̱ hua xatla̱n xtalacapa̱stacni. 25 Pus hua̱nti ̱ laktzaksay akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y, a̱tzinú̱ natima̱xqui ̱cancú ta̱kata̱ksni; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱tzaksaputún maclacasquín ta̱kata̱ksni ̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y, xlá̱ namaklhti ̱ko̱cán hasta ma̱squi xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y.” Xatakalhchihui ̱n li ̱chánat ni ̱ma̱ xacstu staca 26 Jesús chuná̱ huanipalako̱lh: “Xtapaksi ̱t Dios na̱ xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱ ti ̱ an chan xtalhtzi xli ̱chánat c-xpú̱cuxtu. 27 A̱ li ̱sta̱lh xlá̱ an c-xchic laqui ̱mpi ̱ najaxa, chu̱ nalhtatay. Maka̱s quilhtamacú̱ nalacatza̱lay, chu̱ yama̱ li ̱chánat punta̱cxtuy, na̱ staca, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ catzi ̱y xatú̱ li ̱stacma̱, sa̱mpi ̱ hua̱ tíyat ma̱stacama̱. 28 Yama̱ li ̱chánat lakpún, pulha, taxtuniy xtankáxe̱k, staca, xana̱y, chu̱ a̱li ̱sta̱lh ma̱sta̱y xatahuácat, hua̱mpi ̱ yuma̱ tachaná̱n pacs c-tíyat tíyalh hua̱ntu̱ lí ̱stacli, chu̱ tíyat tu̱ ma̱láni ̱lh xalí ẖ uat. 29 Cha̱nchu̱ acxni ̱ lakchá̱n xquilhtamacú̱ la̱ntla̱ catlán huata an qui ̱y xtahuacat xtachaná̱n.” Xatakalhchihui ̱n li ̱chánat ni ̱ma̱ lacapala̱ staca (Mateo 13:31‑32; Lucas 13:18‑19)

30 Jesús

huampá̱: “¿La̱ntla̱ puhuaná̱tit natzucuy xtapaksi ̱t Dios yunú̱ ca̱tuxá̱huat? Usuchí ̱ ¿túcuya̱ takalhchihuí ̱n tla̱n xta̱ma̱lacaxtumi ̱hu? 31 Puschí ̱ xta̱chuná̱ natzucuy, chu̱ nastaca̱ la̱ntla̱ xtalhtzi mostaza acxni ̱ chancán c-tíyat. Yuma̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ tlak lactzu̱ xatalhtzi quihui ̱ ni ̱ma̱ lacapala̱ staca, chu̱ tlanca quihui huan. 32 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chancán xlá̱ tzucuy staca, chu̱ luhua ta̱lhmá̱n huan; chu̱ ni ̱tú̱ makalakchá̱n, chu̱ hasta luhua laclhma̱n xpakaní ̱n taxtuniy, hasta lactzu̱ spu̱ n tla̱n tlahuako̱y antá̱ xma̱sakacán c-xpakaní ̱n.”

SAN MARCOS 4​, ​5 Jesús xli ̱ankalhí ̱n li ̱chihui ̱nán caj la̱ cuento 33 Jesús

(Mateo 13:34‑35)

xliankalhí ̱n xli ̱xakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat caj la̱ cuento c-xtakalhchihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ pacs naakata̱ksko̱y hua̱ntu̱ xuaniputunko̱y. 34 Xlá̱ ni ̱tú̱ xli ̱ta̱chihui ̱nanko̱y pala ni ̱ fuerza̱ nali ̱ma̱xtuniko̱y hua̱ntu̱ xlacán xlakapasko̱y; chu̱ lapi ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱ pacs xakata̱ksko̱y, a̱li ̱sta̱lh xlá̱ xli ̱ma̱akata̱ksni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xuaniputún. Jesús ma̱cacsay u̱ n xa̱hua̱ ta̱kaya̱huaná

(Mateo 8:23‑27; Lucas 8:22‑25)

35 Yama̱

quilhtamacú̱ acxni ̱ aya tzí ̱sualh, chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Catacutui ̱ caahu c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kayahuaná. 36 Puschí ̱ makaxtakko̱lh li ̱lhu̱ hua̱ c-xquilhtu̱ n chúchut, xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t taju̱ ko̱lh c-pu̱tacutnu̱ anta̱ni ̱ xtaju̱ ma̱ Jesús hua̱ntu̱ aya xli ̱kalhkalhi ̱ma̱ca̱. A̱ makapitzí ̱n lactzu̱ pu̱tacutnu̱ na̱ sta̱laniko̱lh anta̱ni ̱ xama̱ Jesús. 37-38 Xlá̱ alh c-xtanka̱n pu̱tacutnu, chu̱ tíyalh aktum acxtícat, chu̱ antá̱ táma̱lh laqui ̱mpi ̱ nalhtatay. Hua̱mpi ̱ caj li ̱puntzú̱ taká̱talh palha u̱ n, na̱ li ̱pe̱cua̱ tzúculh ta̱kaya̱huay ta̱kaya̱huaná, tzúculh tanakataju̱y chúchut c-pu̱tacutnu, hasta xtakalhtzamamajá. Pus xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t lacapala̱ ma̱stacuani ̱ko̱lh Jesús, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, cata̱qui. ¿Tú̱ xpa̱lacata ni ̱ cuí ̱ntaj tlahuaya̱ sa̱mpi ̱ namu̱ xtuya̱hu? 39 Jesús tá̱qui ̱lh, li ̱ma̱páksi ̱lh catácacsli ̱ u̱ n, chu̱ chuná̱ huánilh ta̱kaya̱huaná: ―¡Cacs catahuila, chu̱ nia̱lh cata̱kaya̱hua! Puschí ̱ yama̱ u̱ n xa̱hua̱ ta̱kaya̱huaná cacs tahuilako̱lh. Xli ̱ca̱na̱ luhua

94 maktum tacá̱cacsli. 40 Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―¿Tú̱ huan taji ̱ li ̱pe̱cuaná̱tit? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín ni ̱ luhua quili ̱pa̱huaná̱tit! 41 Hua̱mpi ̱ xlacán caj cacs xlacahuanko̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ luhua tla̱n xmaka̱klhako̱ni ̱t hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t Jesús, chu̱ xma̱n huá̱ tla̱n chuná̱ xla̱huaniko̱y xacstucán: ―¿Pus tú̱ ya̱ li ̱tlihuaka̱ kalhi ̱y yuma̱ chixcú, pi ̱ hasta ma̱squi hua̱ u̱ n, chu̱ ta̱kaya̱huaná̱ kalhakaxmatko̱y acxni ̱ xlá̱ ma̱paksi ̱ko̱y? Cha̱tum chixcú xala c-Gadara xma̱xcajua̱li ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni ̱ akskahuiní

5

(Mateo 8:28‑34; Lucas 8:26‑39)

Pus timinko̱chá̱ c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná̱, chu̱ cha̱nko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Gadara. 2 Acxni ̱ tácutli ̱ Jesús c-pu̱tacutnu, tuncán tímilh pa̱xtoka̱ cha̱tum chixcú̱ ti ̱ xla̱kalhi ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni akskahuiní, yama̱ chixcú̱ xlá̱ titáxtulh c-xtampi ̱n sipi ̱ c-lhucu̱ anta̱ni ̱ xma̱nu̱ko̱cán ni ̱ní ̱n, 3 sa̱mpi ̱ xkalhi ̱y xpu̱táhui ̱lh antá. Luhua li ̱xcájnit xli ̱catzi ̱y, ni ̱tí ̱ lay xmacalay xli ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nachi ̱huili ̱cán. 4 Xli ̱maklhu̱huatá̱ tzaksaca̱ li ̱chi ̱cán cadena, chu̱ li ̱cá̱n, c-xtuhuán, chuj chí ̱ c-xmacán, hua̱mpi ̱ hua̱ cadena, lactzu̱ lactzú̱ xtlahuani ̱t, xlacputxni ̱t, chu̱ hua̱ li ̱cá̱n, pacs xlactucxa, na̱ ti ̱ ni ̱ lay xma̱actu̱ju̱y. 5 Na̱ xli ̱ankalhí ̱n, ca̱cuhuiní, chu̱ ca̱tzi ̱sní, xca̱tasapu̱lay ca̱ka̱sti ̱ní ̱n, chu̱ c-pu̱ta̱cnú̱n, chu̱ xacstuli ̱ma̱sipa̱ni ̱cán chíhuix. 6 Makatcú̱ xmina̱chá̱ Jesús acxni ̱ úcxilhli, takosú̱n lákmilh, chu̱ acxni ̱ cha̱lh anta̱ni ̱ xyá̱, lakatatzokóstalh. 7-8 Hua̱mpi ̱ Jesús li ̱ma̱páksi ̱lh: ―Huix cspiritu akskahuiní, camakáxtakti ̱ tama̱ chixcú. La̱ xe̱k ca̱tásalh, chuná̱ kálhti ̱lh: ―Jesús, xCam Dios xala ta̱lhmá̱n, ¿Tú̱ huix quinca̱li ̱ta̱talacastuca? Tlanca li ̱tlá̱n cca̱squiniyá̱n pi ̱ ni ̱ naquinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ya.

SAN MARCOS 5

95 9 Jesús kalhásquilh: ―¿Tú̱ huanicana? Yama̱ cspiritu akskahuiní ̱ chuná̱ kalhtí ̱nalh: ―Cli ̱tapa̱cuhui ̱ya̱hu Legión sa̱mpi ̱ quilhu̱ huacán hua̱nti ̱ cpuxcu̱ naniya̱hu yuma̱ chixcú. 10 Na̱ luhua tlanca li ̱tlá̱n squiniko̱lh Jesús pi ̱ ni ̱ natlakale̱nko̱y a̱lacatanu̱ c-tíyat. 11 Chu̱ antá̱ lacatzú̱ c-ka̱stí ̱n xlapu̱ lako̱y kampu̱tum lhu̱ hua paxni, xputxua̱yama̱kó̱. 12 Acxni ̱ cspiritu akskahuiní ̱ ucxilhko̱lh lhu̱ hua paxni, luhua tlanca li ̱tlá̱n squiniko̱lh Jesús, chuná̱ huaniko̱lh: ―Caquinca̱ma̱xqui ̱ talacasquín nacpa̱laktaju̱ya̱hu yama̱ kampu̱tum paxni ̱ laya̱kó̱ tanú̱ lacatzú̱. 13 Ma̱n huá̱ lacasquiniko̱lh Jesús, taxtuko̱lh yama̱ lhu̱ hua cspiritu akskahuinín, aya pa̱laktaju̱ ko̱lh paxni. Pero yama̱ paxni ̱ tzucuko̱lh kosnanko̱y, anko̱lh lacatum anta̱ni ̱ luhua c-xuástat, antá̱ chú̱ taju̱ ko̱chá̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ anta̱ni ̱ tijicsuako̱lh; ma̱x pala aktuy mi ̱lh xuani ̱t. 14 Cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhma̱kó̱ paxni, acxni ̱ ucxilhko̱lh la̱ntla̱ ni ̱ko̱lh paxni, takosú̱ n tza̱lako̱lh, chu̱ cani ̱huá̱ c-tiji, chu̱ anta̱ni ̱ caj pu̱ lahuilako̱ca̱ li ̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ xakspulako̱ni ̱t. Puschí ̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n minko̱lh ucxilhko̱y yumá̱ tu̱ xlani ̱t. 15 Acxni ̱ chinko̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús, ucxilhko̱lh chixcú̱ ti ̱ xapu̱ lana̱ xkalhi ̱y yama̱ kampu̱tum cspiritu akskahuinín, antá̱ xlá̱ cajá xuí ̱, tla̱n xlhaka̱nani ̱t, na̱ luhua actancsá xuí ̱ c-xtalacapa̱stacni. Pero xlacán xpe̱cuaniko̱y. 16 Makapitzí ̱n ti ̱ luhua xucxilhko̱ni ̱t la̱ntla̱ xakspulani ̱t chixcú̱ ti ̱ xpa̱laktaju̱ ni ̱t akskahuiní, chuj chí ̱ xpa̱lacata̱ paxni ̱ la̱ntla̱ ni ̱ko̱lh, tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y. 17 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ tla̱n akata̱ksko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t Jesús tzucuko̱lh huaniko̱y pi ̱ catláhualh li ̱tlá̱n, catatampú̱ xtulh c-xca̱chiqui ̱ncán. 18 Acxni ̱ Jesús táju̱ lh

c-pu̱tacutnu, yuma̱ chixcú̱ ti ̱ xapu̱ lh xkalhi ̱y xtalacapa̱stacni akskahuiní, chuná̱ huánilh: ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquima̱xqui ̱ talacasquín nacsta̱laniyá̱n. 19 Hua̱mpi ̱ Jesús ni ̱ tla̱n tlahuánilh tu̱ csquinima̱, huata chuná̱ huánilh: ―Catáspitti ̱ c-mínchic, calakpinkó̱ mili ̱nata̱chiquí ̱n. Calix̱ akatli ̱kó̱ la̱ntla̱ tlanca li ̱tlá̱n tlahuanini ̱tán Quimpu̱chinacán, chu̱ la̱ntla̱ kayaj catzanini ̱tán acxni ̱ ma̱pacsán. 20 Pus yama̱ chixcú̱ alh, xlá̱ tzúculh li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ Dios xmakta̱yani ̱t, chu̱ hua̱nti ̱ xkaxmatniko̱y, luhua xca̱cni ̱naníko̱y Jesús caj xpa̱lacata xtascújut hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t, cani ̱huá̱ xli ̱chihui ̱nancán Jesús c-akca̱hu lactzu̱ ca̱chiquí ̱n tu̱ la̱ntla̱ xli ̱pacscán xli ̱tapa̱cuhui ̱y Decápolis. Cha̱tum pusca̱t xamaniy clhaka̱t Jesús, chu̱ pacsa (Mateo 9:18‑26; Lucas 8:40‑56)

21 Acxni ̱ Jesús

qui ̱táspitli ̱ c-xa̱quilhtu̱tu, chu̱ tácutli ̱ c-pu̱tacutnu, lhu̱ hua tuncán tilaktastokpalako̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xlaya̱ c-xquilhtu̱ n chúchut, chu̱ antá̱ xlá̱ tzúculh lix̱ akatli ̱palako̱y xtachihui ̱n Dios. 22 Caj li ̱puntzú̱ chilh cha̱tum xapuxcu ma̱paksi ̱ná̱ xala c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos xuanicán Jairo. Acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús, alh lakatatzokostay, 23 chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quintzuma̱t luhua snu̱ n ta̱tatlay, chu̱ aya ni ̱ma̱. Caquinta̱pi ̱ c-quínchic laqui ̱mpi ̱ huix nali ̱acchipaya̱ mimacán, chu̱ nama̱pacsaya, laqui ̱mpi ̱ li ̱pa̱xuhu nalatama̱palay. 24 Pus Jesús tá̱a lh, hua̱mpi ̱ luhua xtzamacán c-tiji, hasta xla̱lacxquititi ̱lhacán. 25 Cha̱nchu̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan li ̱lhu̱ hua̱ xmakmima̱ cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ aya xkalhi ̱y akcu̱tuy ca̱ta̱ la̱ntla̱ xta̱tatlay, cstajmakama̱ kalhni, chu̱ niucxni ̱ xtamakaxtekniy. 26 Chu̱ lhu̱ hua

SAN MARCOS 5​, ​6 ma̱cuchi ̱naní ̱n xma̱cuchi ̱ko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ caj tla̱n xma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ xmakta̱yako̱ni ̱t, caj tla̱n xmaklhti ̱ko̱ni ̱t xtumi ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhi ̱y, chu̱ li ̱huacá̱ xtasnu̱ ni ̱ma̱. 27-28 Huá̱ xpa̱lacata, acxni ̱ káxmatli ̱ la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nancán Jesús xlá̱ chuná̱ puhua̱: “Huatiya̱ lapi ̱ xacqui ̱tóklhnilh tama̱ xlháka̱t, yuma̱ quintajátat napacsa.” Cha̱nchu̱ pi ̱ luhua xtzamacán, xlá̱ lacatzucu̱ laktalacatzúhui ̱lh c-xke̱n, chu̱ tze̱k xamánilh clhaka̱t Jesús. 29 Pus tuncán titachokónilh xkalhni ̱ anta̱ni ̱ cstajtamakama̱, chu̱ scayaj li ̱cátzalh xtiyatli ̱hua̱ pi ̱ aya xpacsnini ̱t xtajátat. 30 Hua̱mpi ̱ Jesús makcátzi ̱lh tuncán pi ̱ hua̱ tlanca xli ̱tlihuaka̱ xli ̱pacsni ̱t cha̱tum. Xlá̱ talakáspitli, tzúculh lacaputza̱nán anta̱ni ̱ xya̱kó̱ li ̱lhu̱ hua, chu̱ chuná̱ kalhasquiní ̱nalh: ―¿Tí ̱ xámalh quilháka̱t? 31 Cha̱nchu̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Huix ucxílhpa̱t pi ̱ luhua tzamacán, chu̱ cati ̱huá̱ qui ̱toklhma̱kó̱n la̱ntla̱ lacxquitiko̱yá̱n, na̱ huana: ‘¿Tí ̱ xámalh quilháka̱t?’ 32 Hua̱mpi ̱ Jesús ca̱x tzúculh lacaputza̱nán lacaxtum laqui ̱mpi ̱ naucxilha̱ tí ̱ cxamanini ̱t xlháka̱t, chu̱ xma̱pacsani ̱t. 33 Yama̱ pusca̱t xcatzi ̱y pi ̱ huá̱ xma̱pacsacani ̱t, huá̱ xpa̱lacata tzúculh li ̱pe̱cuán, clhpipima̱ talacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús, lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n, huánilh pi ̱ huá̱ xamanini ̱t clháka̱t, chu̱ xma̱pacsani ̱t. 34 Jesús huánilh: ―Na̱na̱, huix pacsni ̱ta̱ sa̱mpi ̱ ca̱najlani ̱ta̱ pi ̱ quit tla̱n nacma̱pacsayá̱n, li ̱pa̱xuhu capit c-mínchic, sa̱mpi ̱ la̱nchú̱ aya pacsni ̱t mintajátat. 35 Jesús chunacú̱ xchihui ̱nama̱ acxni ̱ chinko̱lh makapitzí ̱n, xlacán minko̱chá̱ c-xchic Jairo. Chuná̱ huaniko̱lh xtla̱t yama̱ tzuma̱t: ―U̱ cu ni ̱lh mintzuma̱t. ¿Tú̱ taji ̱ li ̱ma̱acchichijui ̱ya̱ ma̱kalhtahuaka̱na Jesús?

96 36 Hua̱mpi ̱ Jesús ni ̱ cuí ̱ntaj tlahuaniko̱lh hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huánilh Jairo: ―Huix chunacú̱ caquili ̱pá̱huanti, chu̱ ni ̱ capé̱cuanti. 37 Ni ̱ lacásquilh pacs nasta̱laniko̱y, caj xma̱n Pedro, Santiago, xa̱hua̱ Juan, xta̱la Santiago. 38 Acxni ̱ cha̱nko̱lh c-xchic Jairo, úcxilhli ̱ pi ̱ luhua tzamacán, chu̱ pacs xtasama̱kó̱, chu̱ xli ̱puhuahuilako̱lh. 39 Jesús tánu̱ lh c-chiqui, chu̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata acchilij tanu̱pá̱tit, chu̱ tasapá̱tit? Pus tama̱ tzuma̱t caj lhtatama̱, ni ̱ xaní ̱n la̱ntla̱ huixín puhuaná̱tit. 40 Puschí ̱ huata caj tzúculh li ̱li ̱tzi ̱nko̱y xtachihuí ̱n. Jesús huaniko̱lh pi ̱ pu̱tum cataxtuko̱lh, caj xma̱n xtzi, xa̱hua̱ xtla̱t yama̱ tzuma̱t, chu̱ hua̱nti ̱ xta̱minko̱ni ̱t ta̱tanu̱ ko̱lh anta̱ni ̱ xmá̱. 41 Chipánilh xmacan tzuma̱t, huánilh: ―Talita cum (yuma̱ c-xatachihui ̱n arameo xuaniputún: “Huix cuanimá̱n, tzuma̱t, cata̱qui.”) 42 Yuma̱ tzuma̱t cajcu xakcu̱t uy ca̱ta xuani ̱t, tuncán tá̱qui ̱lh, chu̱ xlá̱ tzúculh tla̱huán. Chu̱ hua̱nti ̱ xucxilhma̱kó̱ lhpipak li ̱lacahuanko̱ni ̱t li ̱ca̱cni ̱ tu̱ xtlahuani ̱t. 43 Ali ̱sta̱lh Jesús li ̱pe̱cua̱ li ̱ma̱lakapaksi ̱ko̱lh Xtla̱tcán pi ̱ ni ̱tí ̱ cacátzi ̱lh la̱ntla̱ lakastakuánalh xtzuma̱tcán, chú na̱ huaniko̱lh cama̱hui ̱ko̱lh.

Jesús an li ̱akchihui ̱naniko̱y xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios xnata̱chiquí ̱n xala c-Nazaret

6

(Mateo 13:53‑58; Lucas 4:16‑30)

A̱ li ̱sta̱lh Jesús titaxtupá̱, chu̱ ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-xca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ cstacni ̱t. 2 Acxni ̱ chilh sábado, acxni ̱ pacs judíos xjaxko̱y, Jesús tánu̱ lh c-xpu̱ kalhtahuakacán, chu̱ tzúculh ma̱siyuniko̱y ti ̱ xtamakstokko̱ni ̱t xtachihui ̱n Dios. Pacs

SAN MARCOS 6

97 ti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ li ̱lhu̱ hua, caj lanaj xli ̱lacahuanko̱y xtachihuí ̱n, sa̱mpi ̱ ni ̱ xakata̱ksko̱y ní ̱ xtiyani ̱t talacapa̱stacni. Makapitzí ̱n chuná̱ tzúculh la̱huaniko̱y: ―¿Ní ̱ cahuá̱ catzí ̱nilh pacs yuma̱ lanca talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ catzi ̱y yuma̱ chixcú? Usu ¿tí ̱ má̱xqui ̱lh li ̱skálalh, chu̱ la̱ntla̱ kálhi ̱lh li ̱tlihuaka̱ nali ̱tlahuay lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ tlahuako̱y? 3 Pus ¿tú̱ hua̱ yumá̱ carpintero, xkahuasa María, chu̱ na̱ xnata̱lán Santiago, chu̱ José, xa̱hua̱ Judas, chu̱ Simón, chu̱ xnata̱lan lactzumaján ti ̱ na̱ antá̱ u̱ nú̱ huilakó̱, chu̱ lakapasko̱ya̱hu? Antá̱ c-xca̱chiquí ̱n chuná̱ xpuhuaniko̱y, huá̱ xpa̱lacata lhu̱ hua̱ ni ̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y xtachihuí ̱n. 4 Hua̱mpi ̱ huaniko̱lh Jesús: ―Pu̱tum tachixcuhuí ̱tat li ̱pa̱huanko̱y cha̱tum profeta pi ̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱y xtalacapa̱stacni Dios hua̱ lapi ̱ xala a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ antá̱ xala c-xca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ta̱chiqui, chu̱ xli ̱nata̱lán, ni ̱ xma̱tla̱ni ̱niko̱y hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán. 5 Jesús ni ̱ lalh li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱lh ti ̱ xala c-Nazaret pala tú̱ tlanca li ̱ca̱cni xtláhualh, sa̱mpi ̱ xnata̱chiquí ̱n ni ̱ xca̱najlaniko̱y pi ̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ nali ̱tlahuay, caj xma̱n cha̱stuy ma̱tla̱ni ̱ko̱lh naacuili ̱ko̱y xmacán, chu̱ ma̱pacsaniko̱lh xtajatatcán. 6 Jesús luhua li ̱pe̱cua̱ lilakapútzalh, chu̱ li ̱puhua̱, sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ xca̱najlaniputunko̱y. Huata alh a̱lacatanu̱ lactzu̱ ca̱chiquí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ nali ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios. Jesús ma̱lakacha̱ko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t naanko̱y li ̱akchihui ̱nantla̱huanko̱y xtachihui ̱n Jesús (Mateo 10:5‑15; Lucas 9:1‑6)

7 Maktum

ma̱makstokko̱lh kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ naanko̱y li ̱cha̱tiyú̱ n li ̱akchihui ̱nanko̱y

xtachihuí ̱n. Ma̱xqui ̱ko̱lh li ̱tlihuaka, chu̱ tapáksi ̱t pi ̱ tla̱n natamacaxtuko̱y cspiritu akskahuiní. 8 Na̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh pi ̱ ni ̱tú̱ nale̱nko̱y xala c-xtijicán hua̱ntu̱ namaclacasquinko̱y pala pú̱ xtoko, na̱ ni ̱ pala caxtala̱nchu̱, na̱ ni ̱ pala tumi ̱n hua̱ntu̱ nali ̱hua̱yanko̱y. 9 Huaniko̱lh pi ̱ tla̱n nale̱nko̱y xtatuhuanu̱ ncán, hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ntu̱ xtatuhuanu̱ ko̱ni ̱t, xa̱hua̱ xlhaka̱tcán caj hua̱ntu̱ xlhaka̱ko̱ni ̱t, chu̱ kantuma xlix̱ tokocán. 10 Chuná̱ huaniko̱lh: ―Cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ naca̱ma̱nu̱caná̱tit c-aktum chiqui, antá̱ natamakaxtaká̱tit hasta ni ̱li ̱huaya̱ nataxtuya̱pítit antá̱ yama̱ lacatum. 11 Lapi ̱ c-aktum chiqui usu ca̱chiquí ̱n ni ̱tlá̱n naca̱tlahuacaná̱tit, chu̱ ni ̱ nakaxmatputunko̱y hua̱ntu̱ huixín li ̱chihui ̱nampá̱tit, pus huata huixín cataxtútit, chu̱ acxni ̱ nataxtuyá̱tit caca̱tantu̱tincxcántit pokxni ̱ hua̱ntu̱ antá̱ ca̱lactahuacán laqui ̱mpi ̱ xlacán nacatzi ̱ko̱y pi ̱ huixín nia̱lh mincui ̱ntajcán lapi ̱ naaktzanka̱ko̱y tama̱ chixcuhuí ̱n. 12 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t taca̱x ko̱lh, chu̱ anko̱lh c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n, tzucuko̱lh li ̱akchihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ catalakaspita̱yako̱lh, chu̱ calakpali ̱ko̱lh laclix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán tu̱ kalhi ̱ko̱y. 13 Na̱ lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n ma̱pacsako̱lh, caj aceite xli ̱tlahuako̱y, na̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y cspiritu akskahuiní ̱ tamacaxtuniko̱lh. Juan Bautista makni ̱cán (Mateo 14:1‑12; Lucas 9:7‑9)

14 Acxni ̱ rey

Herodes cátzi ̱lh la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nancán xtascujut Jesús, sa̱mpi ̱ cani ̱cahuá̱ xta̱kahuani ̱ni ̱t tachihuí ̱n, chuná̱ huá̱: ―Hua̱ tama̱ chixcú, Juan Bautista, lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n; huachá̱ chuná̱ tla̱n li ̱tlahuay lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, chu̱ li ̱kalhi ̱y li ̱tlihuaka. 15 Makapitzí ̱n na̱má̱ xuanko̱y:

SAN MARCOS 6 ―Tama̱ chixcú, ma̱x hua̱ Elías, usu ni ̱ tzanká̱ xatí ̱ ya̱ profeta hua̱nti ̱ xpa̱lacachihui ̱nanko̱y Dios maka̱n quilhtamacú̱. 16 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ káxmatli ̱ yuma̱ rey Herodes, chuná̱ xuan: ―Tama̱ chixcú̱ luhua lacatancs pi ̱ hua̱ Juan Bautista hua̱nti ̱ quit cma̱pixca̱acti ̱ní ̱nalh xakxe̱ka, chu̱ la̱nchú̱ xlá̱ aya lakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n. 17-18 Sa̱mpi ̱ na̱má̱ akspulani ̱t acxni ̱ ma̱makni ̱ní ̱nalh rey Herodes: Maktum quilhtamacú̱ Juan Bautista huánilh rey Herodes: “Ni ̱tlá̱n la̱ntamá̱ lápa̱t, ni ̱ mi ̱li ̱ta̱tahuílat xpusca̱t minta̱lá.” Pus huá̱ xpa̱lacata rey Herodes li ̱ma̱tamacanu̱ ní ̱nalh c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh cali ̱chi ̱huili ̱ca̱ cadena, sa̱mpi ̱ ni ̱tlá̱n tláhualh acxni ̱ li ̱huánilh pi ̱ xta̱la̱maktakalhma̱ xpusca̱t xta̱la Felipe. 19 Chu̱ na̱ chuná̱ yama̱ pusca̱t xuanicán Herodías, ni ̱ xucxilhputún Juan sa̱mpi ̱ xli ̱huanini ̱t la̱ntla̱ xta̱hui ̱ xya̱stá, xliankalhíṉ xputzama̱ la̱ntla̱ natlahuay pi ̱ tla̱n namakni ̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay xta̱ksa̱ la̱ntla̱ natlahuay. 20 Xa̱huachí ̱ Herodes xcatzi ̱y pi ̱ Juan Bautista luhua tla̱n xcatzi ̱y, chu̱ xli ̱makapa̱xuhuay Dios xlatáma̱t. Lakachuníṉ hasta xlakati ̱y xkaxmatniy xtachihuíṉ ma̱squi na̱ xli ̱aklituanán tu̱ xli ̱huanima̱. Huachá̱ xli ̱macpuhuaniy tzinú̱, ni ̱ xma̱xqui ̱y quilhtamacú̱ Herodías pala tu̱ natlahuaniy. 21 Hua̱mpi ̱ milh quilhtamacu̱ acxni ̱ ta̱ksli ̱ la̱ntla̱ natlahuay namakni ̱y Juan, sa̱mpi ̱ rey Herodes xma̱katzi ̱ma̱ xca̱ta, chu̱ tláhualh aktum tahua̱y, chu̱ tica̱tasaniko̱lh xanapuxcun ma̱paksi ̱naníṉ , chu̱ xanapuxcun tropa̱, chu̱ ti ̱ calacatíṉ xya̱niko̱lh xala c-Galilea. 22 Cha̱nchu̱ xtzuma̱t Herodías caj li ̱puntzú̱ tánu̱ lh anta̱ni ̱ xli ̱pa̱xuhuama̱ca̱ xtucuhuiní, xlá̱ tzúculh tantli ̱y. Pus Herodes, chu̱ xli ̱pacs ti ̱ antá̱ xuilakó̱ lakati ̱ko̱lh la̱ntla̱ tántli ̱lh. Rey Herodes na̱má̱ huánilh yama̱ tzuma̱t:

98 ―Huix caquisquini ̱ hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ lakati ̱ya, chu̱ quit nacma̱xqui ̱yá̱n. 23 Hasta tlak quilhpa̱tanú̱ nilh, huanipá̱: ―Ma̱squi luhua lhu̱ hua tíyat xquisquini ̱ hua̱ntu̱ quit cma̱paksi ̱y, chu̱ quit nacmacama̱xqui ̱yá̱n. 24 Pus táxtulh tzuma̱t, chu̱ kalhásquilh xtzi: ―¿Tú̱ cahuá̱ xacsquínilh quintú̱tla̱t, pus huan pi ̱ pacs tu̱ nacsquiniy xlá̱ naquima̱xqui ̱y? Xtzi ̱ chuná̱ huánilh: ―Huá̱ casquini ̱ xakxe̱ka̱ Juan Bautista. 25 Lacapala̱ chú̱ xlá̱ tánu̱ lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Rey, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Clacasquín pi ̱ chuj tuncán naquimpu̱ ma̱xqui ̱ paktum pula̱tu̱ xakxe̱ka Juan Bautista. 26 Acxni ̱ chuná̱ káxmatli ̱ rey Herodes hua̱ntu̱ xlacasquín yuma̱ tzuma̱t, cacs lacahua̱, chu̱ tali ̱puhuá̱ni ̱lh tzinú̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay la̱ntla̱ nahuán lapi ̱ ni ̱ catimá̱xqui ̱lh hua̱ntu̱ csquinima̱, sa̱mpi ̱ aya xli ̱ta̱yanini ̱t nama̱xqui ̱y, chu̱ pi ̱ na̱ antá̱ c-xlacati ̱ncán ti ̱ antá̱ macxtum xta̱huilakó̱ c-pu̱ hua̱y, ni ̱ lactlahuapútulh. 27 Puschí ̱ tuncán ma̱lakácha̱lh rey cha̱tum tropa̱, li ̱ma̱páksi ̱lh pi ̱ tuncán nali ̱miniy xakxe̱ka Juan. 28 Tíalh tropa̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, pixcá̱acti ̱lh xakxe̱ka Juan, pu̱ lí ̱milh pula̱tu̱ la̱ntla̱ xli ̱ma̱paksi ̱cani ̱t, chu̱ alh ma̱xqui ̱y rey Herodes. Xlá̱ macamá̱xqui ̱lh yama̱ tzuma̱t, chu̱ yama̱ tzuma̱t macamá̱xqui ̱lh xtzi. 29 Acxni ̱ catzi ̱ko̱lh hua̱nti ̱ luhua csta̱lanipu̱ lakoy Juan, anko̱lh tiyako̱y xtiyatli ̱hua̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱acnu̱ ko̱y. Jesús ma̱hui ̱ko̱y li ̱huaca akquitzis mi ̱lh chixcuhuí ̱n

(Mateo 14:13‑21; Lucas 9:10‑17; Juan 6:1‑14) 30 A̱ li ̱sta̱lh,

ni ̱ li ̱maka̱s, xtalakacha̱ni ̱n Jesús qui ̱taspitko̱lh, chu̱ tzucuko̱lh lix̱ akatli ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtlahuako̱ni ̱t, chu̱ la̱ntla̱

SAN MARCOS 6

99 xma̱siyuniko̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tat xtachihuí ̱n. 31 A̱ li ̱sta̱lh Jesús huaniko̱lh: ―Catántit, caahu jaxa̱hu lacatum tlak ca̱tze̱k anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ naquinca̱akaxculiyá̱n. Chuná̱ huaniko̱lh sa̱mpi ̱ nia̱lh lay aktziyaj xua̱yanko̱y, pus lhu̱ hua̱ xminko̱y ucxilhko̱y Jesús. 32 Pus ta̱taju̱ ko̱lh c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ anko̱lh lacatum anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán, caja ka̱nu̱y. 33 Hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ tiucxilhko̱lh acxni ̱ táca̱xli ̱ pu̱tacutnu, chu̱ lakapasko̱lh ti ̱ antá̱ xtaju̱ ma̱, chu̱ cani ̱hua̱ xalaní ̱n tuncán catzi ̱ko̱lh ni ̱ xcha̱ma̱kó̱, chu̱ huá̱ xapu̱ lana̱ cha̱nko̱lh ni ̱ xa̱chá̱n Jesús. 34 Acxni ̱ tácutli ̱ Jesús c-pu̱tacutnu, tiucxilhli ̱ pi ̱ lhu̱ hua̱ chixcuhuí ̱n xuilakó̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xaaktzanka̱n calhni ̱lu̱ hua̱nti ̱ ni ̱tí ̱ cui ̱ntajlako̱y. Jesús kayaj catzaniko̱lh, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ tzúculh ma̱siyuniko̱y lactla̱n talacapa̱stacni. 35 Acxni ̱ chú̱ luhua aya xko̱tanu̱y, xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t lakminko̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Aya natzi ̱suán, chu̱ u̱ nú̱ lacatum tzili ̱s ca̱huán, ni ̱tí ̱ huilako̱ca̱. 36 Cahuanikó̱ pi ̱ caanko̱lhá̱ c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n, usu c-xchiccán hua̱nti ̱ pu̱lahuilakó̱ lacatzú̱, chu̱ antá̱ catama̱huako̱lh caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ nahuako̱y sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ li ̱minko̱y tu̱ nahuako̱y. 37 Hua̱mpi ̱ Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Huata xatlá̱n huixín cama̱hui ̱kó̱tit. Xlacán chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―Hua̱mpi ̱, ¿Ní ̱ chú̱ nactiyaya̱hu yama̱ lhu̱ hua tumi ̱n tu̱ nacli ̱tama̱huaya̱hu caxtala̱nchu̱ laqui ̱mpi ̱ xaacchá̱n nacma̱hui ̱ko̱ya̱hu? 38 Jesús kalhasquinko̱lh: ―¿Ní ̱ macli ̱t caxtala̱nchu̱ kalhi ̱yá̱tit? Caqui ̱ucxílhtit. Acxni ̱ qui ̱ucxilhko̱lh, huaniko̱lh: ―Huí ̱ macquitzis caxtala̱nchu̱, xa̱hua̱ tantuy squi ̱ti. 39 Jesús li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ nahuaniko̱cán xli ̱pacscán

pi ̱ natahuilako̱y antá̱ ca̱snapanka ca̱sakatna, caj kampu̱tu kampu̱tu. 40 Puschí ̱ titahuilako̱lh kampu̱t u, pala akatunu ciento, makapitzí ̱n pala ita̱t na ciento tachixcuhuí ̱tat. 41 Jesús tíyalh yama̱ macquitzis caxtala̱nchu̱, xa̱hua̱ tantuy squi ̱ti; talacayá̱hualh c-akapú̱ n, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xlí ẖ uat. A̱ li ̱sta̱lh lakchákalh yama̱ caxtala̱nchu̱, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t laqui ̱mpi ̱ nama̱akpitziniko̱y xli ̱pacs ti ̱ antá̱ xuilakó̱. Na̱ chuna li ̱tum ma̱akpitziniko̱ca̱ xli ̱pacscán yama̱ tantuy squi ̱ti. 42 Pacs chí ̱ tihua̱yanko̱lh, na̱ tikalhkasko̱lh. 43 A̱ li ̱sta̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t sacqui ̱ko̱lh tu̱ akatá̱xtulh a̱pakatzuni ̱n caxtala̱nchu̱, chu̱ squi ̱ti ̱ tu̱ ni ̱ huako̱lh yama̱ tachixcuhuí ̱tat, pa̱cu̱tuy pakxu̱ tima̱tzamako̱lh. 44 Hua̱nti ̱ tihua̱yanko̱lh, xkatzi ̱ko̱y pala akquitzis mi ̱lh chixcuhuí ̱n. Jesús tla̱huán c-xkalhni chúchut (Mateo 14:22‑27; Juan 6:16‑21)

45 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús ma̱lacapali ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t cataju̱ ko̱lh c-pu̱tacutnu̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán pu̱ lh huá̱ napa̱tacutnanko̱ya̱chá, naanko̱y c-xa̱li ̱quilhtu̱tu chúchut, c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Betsaida; huaniko̱lh Jesús pi ̱ a̱li ̱sta̱lh nalakcha̱nko̱y sa̱mpi ̱ a̱cu xma̱quilhanu̱ ma̱kó̱, xuanima̱kó̱ yama̱ tachixcuhuí ̱tat pi ̱ caanko̱lhá̱ c-xchiccán. 46 Acxni ̱ chú̱ pacs xma̱quilhanu̱ ko̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tat, tiaksputtahui ̱ ka̱stí ̱n caj c-xpa̱nú̱tat laqui ̱mpi ̱ xacstu natlahuay oración. 47 Acxni ̱ chú̱ luhua aya li ̱huana̱ tzí ̱sualh, yama̱ pu̱tacutnu̱ xama̱chá c-xlaquita̱t ta̱kaya̱huaná, chu̱ xacstu Jesús xtamakaxtakni ̱t c-xquilhtú̱ n. 48 Puschí ̱ tilacácha̱lh luhua mákat, úcxilhli ̱ clhtokole̱nko̱y pu̱tacutnu. Xtlakuanko̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ hua̱ u̱ n, luhua xma̱pu̱ spitma̱kó̱ la̱ntla̱ csnokmín. Chu pala a̱yujá xca̱xkakay tilakminko̱lh,

SAN MARCOS 6​, ​7 xkalhtla̱hua̱nti ̱lhama̱ chúchut; xtasiyuy la̱mpala aya xakapu̱ laputunko̱y. 49 Acxni ̱ ucxilhko̱lh xakatla̱huama̱ chúchut, puhuanko̱lh pi ̱ ma̱x caj maka̱klhaná̱ xucxilhma̱kó̱, tzucuko̱lh ca̱tasako̱y, 50 sa̱mpi ̱ pacs ucxilhko̱lh, na̱ luhua pe̱cuanko̱lh. Hua̱mpi ̱ tuncán xakatli ̱ko̱lh Jesús, huaniko̱lh: ―Cama̱tlihuaklhcántit, ni ̱ cape̱cuántit; sa̱mpi ̱ quit Jesús hua̱nti ̱ cca̱lakama̱chá̱n. 51 A̱ li ̱sta̱lh laktaju̱ ko̱lh c-pu̱tacutnu, chu̱ tuncán talakachókolh u̱ n. Xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús lanaj xlacahuanko̱ni ̱t, ni ̱ xcatzi ̱ko̱y tu̱ nahuanko̱y sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ xaklituananko̱ni ̱t, 52 sa̱mpi ̱ ni ̱ xakata̱ksko̱ni ̱t yama̱ tlanca tascújut ni ̱ma̱ xma̱siyuniko̱ni ̱t, chu̱ ma̱squi aya xucxilhpalakoni ̱t xtascújut acxni ̱ ma̱hui ̱ko̱lh caxtala̱nchu̱, xnacu̱cán ni ̱ lay xakata̱ksko̱y la̱ntla̱ luhua nali ̱pa̱huanko̱y. Jesús ma̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n xala c-Genesaret (Mateo 14:34‑36)

53 Acxni ̱ pa̱tacutko̱lh

ta̱kaya̱huaná xala c-Galilea, chanko̱lh c-aktum tíyat huanicán Genesaret, chu̱ antá̱ chi ̱huili ̱ko̱lh xpu̱tacutnucán. 54 Cha̱nchu̱ acxni ̱ tacutko̱lh, hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n lakapasko̱lh pi ̱ hua̱ Jesús hua̱nti ̱ xchini ̱t, 55 xlacán tuncán li ̱chihui ̱nanko̱lh c-xli ̱ca̱tlanca yama̱ tíyat, chu̱ xli ̱pacs ta̱tatlaní ̱n ti ̱ antá̱ xuilakó̱ tzucuko̱lh pu̱ li ̱minko̱cán pu̱chaxna̱ anta̱ni ̱ xkaxmatko̱y pi ̱ xuí ̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsako̱y. 56 Na̱ chuná̱ cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ xcha̱n Jesús, c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n, usu anta̱ni ̱ xtiji ̱tla̱huán c-tlanca̱ti ̱, usu anta̱ni ̱ xti ̱taxtuy anta̱ni ̱ caj pu̱ lahuilako̱ca̱, antá̱ xuili ̱ko̱cán ta̱tatlaní ̱n; na̱ csquiniko̱y li ̱tlá̱n pi ̱ cama̱xqui ̱ko̱lh talacasquín caj natoklhko̱y, ca̱na̱ pi ̱ xma̱n c-xtampaksta̱n xtalhaká̱n; pus lhu̱ hua̱ ta̱tatlaní ̱n pacs ma̱pacsako̱lh.

100 La̱ lacasquín Dios naca̱cni ̱nanicán

7

(Mateo 15:1‑20)

Maktum tilaktalacatzuhui ̱ko̱lh Jesús makapitzi ̱n fariseos, xa̱hua̱ xma̱kalhtahuaka̱nani ̱n judíos, xlacán xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Jerusalén. 2 Cumu aya xmakskalama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ nata̱ksko̱y hua̱ntu̱ nali ̱ya̱huako̱y, ucxilhko̱lh pi ̱ makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, acxni ̱ xua̱yanko̱y, ni ̱ xmakachakanko̱y la̱ntla̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t judíos xli ̱ca̱cni ̱naniko̱y Dios, huá̱ xpa̱lacata tzucúcaj li ̱aksanko̱cán. 3 Sa̱mpi ̱ hua̱ fariseos, xa̱hua̱ xli ̱pacs Judíos, xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t xquilhtiyako̱y la̱ntla̱ xminti ̱lhani ̱tanchá̱ lactzu̱ lactzu̱ xtahuilatcán xamaka̱n xnatla̱t nacán. Acxni ̱ xlacán xua̱yanko̱y, pu̱ lh tla̱n namacatahuacako̱y chúchut caj la̱mpala cali ̱macasiculana̱tlahuacán laqui ̱mpi ̱ mat xlakachixcuhui ̱ko̱y Dios. 4 Na̱ acxni ̱ xqui ̱tama̱huananko̱y c-pu̱tama̱huán, ni ̱ catihua̱yanko̱lh pala ni ̱ pu̱ lh nali ̱makachakanko̱y tzinú̱ chúchut. Na̱ lhu̱ hua a̱makapitzí ̱n xtahuilatcán anán tu̱ tiquilhtiyako̱lh nali ̱makaxtakko̱y, na̱ chuná̱ pala xpu̱ kotnucán, usu cxa̱lujcán, usu chu̱ xpu̱ scujnicán xla li ̱cá̱n, cu̱ hasta ma̱squi xpu̱tamacán. 5 Makapitzi ̱n fariseos, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos lakminko̱lh Jesús, chu̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ huan ni ̱ xta̱chuná̱ li ̱tlahuako̱y mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t la̱ntla̱ minti ̱lhani ̱tanchá̱ xtahuilatcan quinatla̱t nacán, hua̱mpi ̱ caj chunata macalix̱ cajnit xmacancán li ̱huako̱y xli ̱huatcán? 6 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ tu̱ tihua̱ profeta Isaías c-xlibro̱ acxni ̱ xlá̱ aya xucxilhlacacha̱ma̱ la̱ntla̱ huixín xalakapu̱tiyu̱t nani ̱n minta̱yatcán, sa̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ títzokli ̱ mimpa̱lacatacán: ‘Hua̱ yuma̱ tachixcuhuí ̱tat, caj luhua xma̱n xquilhnicán

101 li ̱chihui ̱nanko̱y acxni ̱ huanko̱y pi ̱ mat quili ̱pa̱huanko̱y, chú quilakachixcuhui ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ huata antá̱ c-xnacu̱cán luhua tunu̱ talacapa̱stacni ̱ kalhi ̱ko̱y quimpa̱lacata, chu̱ chuná̱ chú̱ quima̱makatli ̱niko̱ni ̱t.’ 7 Pus luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tu̱ xtápalh ma̱squi quili ̱ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlacán li ̱ma̱paksi ̱nanko̱y catlahuako̱lh tachixcuhuí ̱tat pacs huá̱ caj xtasmani ̱ncan chixcuhuí ̱n, chu̱ ni ̱ huá̱ hua̱ntu̱ quit cli ̱ma̱paksi ̱ko̱ni ̱t. 8 Sa̱mpi ̱ huixín lakmakaná̱t it xli ̱ma̱paksi ̱n Dios la̱ntla̱ sta̱laniyá̱tit caj xtahuilatcan chixcuhuí ̱n, chu̱ na̱maj chú̱ lakchaka̱pi ̱ko̱yá̱tit mimpu̱ kotnucán, chu̱ mixalujcán, xa̱hua̱ tu̱ maclacasquiná̱tit mimpu̱ kotnucán, chu̱ lhu̱ hua̱ a̱makapitzi ̱ catu̱ hua̱ xta̱chuná̱ huixín tlahuayá̱tit. 9 Na̱ huaniko̱lh: ―Huixín la̱ntla̱ tlahuayá̱tit mintahuilatcán lakachuní ̱n hasta ni ̱tú̱ xtápalh li ̱ma̱xtuyá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Dios. 10 Maká̱n quilhtamacú̱ Moisés chuná̱ ma̱puhuá̱ni ̱lh Dios catzoklhi ̱ xli ̱ma̱paksí ̱n: ‘Capa̱xqui, chu̱ calakalhámanti ̱ mintla̱t, chu̱ mintzí. Pala cha̱tum nata̱la̱tlahuay xtla̱t, usu xtzi, chu̱ pala naxcajua̱xakatli ̱y, tamá̱ luhua mini ̱niy pi ̱ maktum cani ̱lh.’ 11 Hua̱mpi ̱ chi ̱nchu̱ kalhtum ma̱luloká̱t it pi ̱ ni ̱ tlahuay talakalhí ̱n acxni ̱ pala tú̱ qui ̱tzanka̱niko̱y mintla̱tcán, usu lacasquín namakta̱yako̱yá̱tit, chu̱ huixín chuná̱ nahuaniko̱yá̱tit: ‘La̱nchú̱ ni ̱ lay cca̱makta̱yayá̱n ma̱squi xacca̱makta̱yaputún, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ckalhi ̱y actzú̱, pacs huá̱ cma̱lacnu̱ nini ̱t Dios pi ̱ nacli ̱ca̱cni ̱naniy, chu̱ huá̱ chú̱ nacma̱xqui ̱y.’ 12 Acxni ̱ chuná̱ huixín huaná̱tit, luhua lacatancs huamputuná̱tit pi ̱ nia̱lh niucxni ̱ catimakta̱yátit mintla̱tcán, usu hua̱ mintzicán. 13 Chuná̱ huixín ni ̱tú̱ xtapalh tlahuayá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱

SAN MARCOS 7 huan la̱ntla̱ nala̱makta̱yayá̱tit, caj xpa̱lacata li ̱smani ̱ni ̱tántit tlahuayá̱tit makapitzi ̱n talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ mini ̱tanchá̱ xtahuilatcan minatla̱t nacán. Na̱ lhu̱ hua̱ catu̱ huá̱ ná̱ yuma̱ xta̱chuná̱ ni ̱tla̱n tapuhuá̱n kalhi ̱yá̱tit. 14 Acxni ̱ la̱nchuná̱ huaniko̱lh fariseos, tasaniko̱lh chú̱ xli ̱pacs li ̱lhu̱ hua̱ pi ̱ catalacatzuhui ̱ko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Caquinkaxpatnítit mili ̱pacscán, na̱ caakatá̱kstit tu̱ nacca̱huaniyá̱n. 15 Huixín catzi ̱yá̱t it hua̱ntu̱ huay cha̱tum, an hasta c-xpu̱ lacni, chu̱ ni ̱ lakla̱kalhi ̱niy xli ̱stacna, hua̱ntu̱ lakla̱kalhi ̱niy xli ̱stacna hua̱ntu̱ mina̱chá̱ c-xpu̱ lacni xnacú̱. 16 ¡Lapi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit mintake̱ncán pus li ̱huana̱ cakaxpáttit laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱ma̱akata̱ksni ̱putuná̱n! 17 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ Jesús tapa̱nu̱ niko̱lh li ̱lhu̱ hua, na̱ ta̱tanu̱ ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-xchic, xlacán tikalhasquinko̱lh xatú̱ xuaniputún yama̱ takalhchihuí ̱n tu̱ xlix̱ akatli ̱ko̱ni ̱t. 18 Cha̱nchu̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan ni ̱ lay akata̱ksá̱tit huixín hua̱ntu̱ cca̱huaniputuná̱n? Huixín tla̱n catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huay cha̱tum, ni ̱ lay catima̱xcajua̱lí ̱nilh xli ̱stacna, 19 sa̱mpi ̱ ni ̱ antá̱ cha̱n c-xnacú̱, hua̱mpi ̱ ma̱n antá̱ c-xpa̱lu̱ hua, chu̱ a̱li ̱sta̱lh makampalay c-xcajuá̱lat. Jesús acxni ̱ chuná̱ huá̱, xuamputún pi ̱ catu̱ hua̱ tu̱ huacán, pacs tla̱n huacán, chu̱ ni ̱ catima̱xcajuá̱li ̱lh xlatama̱tcán. 20 Cha̱nchu̱ chuná̱ huanipalako̱lh: ―Hua̱mpi ̱ ma̱xcajua̱li ̱y xli ̱stacna cha̱tum hua̱ntu̱ mina̱chá̱ xtapuhuá̱n c-xnacú̱. 21 Sa̱mpi ̱ antá̱ mina̱chá̱ c-xpu̱ lacni, c-xnacu̱ cha̱tum, chuná̱ pala ni ̱ lacuán tapuhuá̱n; antá̱ puhuán la̱ntla̱ nalakamaklhti ̱y xpusca̱t achatum, la̱ntla̱ naxakatli ̱y tanuj pusca̱t, usu chixcú, chu̱ la̱mákni ̱t, la̱ntla̱ nakalha̱nán, 22 chu̱ la̱ntla̱ naaksani ̱nán, usu nalakcatzán catu̱ huá̱ tu̱ ni ̱ xlá, naquiclhcatzaniy

SAN MARCOS 7​, ​8 a̱chatum, usu nasitziniy, chu̱ catu̱ huá̱ tu̱ ni ̱ lacuan tapuhuá̱n. 23 Pacs hua̱ na̱ yumá̱ tu̱ ni ̱tla̱n talacapa̱stacni ̱ mina̱chá̱ c-xnacú, chu̱ ma̱xcajua̱li ̱niy xli ̱stacna c-xlacati ̱n Dios. Cha̱tum pusca̱t xala mákat ca̱najlaniy xtachihui ̱n Jesús (Mateo 15:21‑28)

24 Ni ̱ li ̱maka̱s,

taca̱xta̱qui ̱chá̱ antá, tíalh latapu̱ li ̱y lacatzú̱ ca̱chiquí ̱n huanicán Tiro chu̱ Sidón. Maktum acxni ̱ tánu̱ lh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ namaktahuilay, ti ̱ni ̱ cacátzi ̱lh tipuhua̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay tátze̱kli. 25-26 Sa̱mpi ̱ cha̱tum pusca̱t, ni ̱ antá̱ xala c-Israel xuani ̱t, xlá̱ xli ̱chihui ̱nán griego, xalacachín xuani ̱t c-Sirofenicia, luhua xamakat tíyat. Xlá̱ xuí ̱ cha̱tum xtzuma̱t hua̱nti ̱ xma̱xcajua̱li ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni cspiritu akskahuiní. Ma̱n huá̱ cátzi ̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús, tuncán lákchilh, lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n, huánilh pi ̱ cama̱pácsalh, chu̱ catama̱xtúnilh cspiritu akskahuiní ̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱y xtzuma̱t. 27 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Caquima̱xqui ̱ quilhtamacú̱ pu̱ lh cacmakta̱yako̱lh xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ yunú̱ xala c-Israel, sa̱mpi ̱ ni ̱ tla̱n maklhti ̱ko̱cán xli ̱huatcan camán laqui ̱mpi ̱ nama̱xqui ̱ko̱cán lactzu̱ chichí ̱n, hua̱nti ̱ ni ̱ napa̱xcatcatzi ̱niko̱y. 28 Hua̱mpi ̱ yama̱ pusca̱t akáta̱ksli ̱ tu̱ xuaniputún, chu̱ chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quimpuchiná, xli ̱ca̱na̱ xlá̱ la̱ntla̱ huana, hua̱mpi ̱ hasta lactzu̱ chichixni ni ̱ma̱ tahuilako̱y c-xtampi ̱n mesa sacuaqui ̱ko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ huako̱y xli ̱huatcan camán. 29 Jesús chuná̱ huánilh: ―Luhua clakáti ̱lh la̱ntla̱ chihui ̱nani ̱ta, tla̱n li ̱pa̱xuhu napina̱ c-mínchic sa̱mpi ̱ yama̱ cspiritu akskahuiní, aya makaxtakni ̱t mintzuma̱t. 30 Puschí ̱ yama̱ pusca̱t, lacapala̱ alh c-xchic, chu̱ acxni ̱ cha̱lh, xli ̱ca̱na̱

102 ma̱nóklhulh xtzuma̱t, nia̱lh xkalhi ̱y cspiritu akskahuiní, lacastalanca xuani ̱t, chu̱ clhtatama̱ c-xpu̱tama. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱, ko̱ko, chu̱ akata̱pa 31 Jesús acxni ̱ taxtupá̱ c-xatiyat Tiro, antá̱ alh c-xatiyat Sidón, a̱li ̱sta̱lh pacs lakatza̱lako̱lh makapitzi ̱n lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xuí ̱ c-Decápolis (hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n huamputún: “Akca̱hu Chuchutsipi ̱”), chu hasta tícha̱lh c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná̱ c-xtapaksi ̱n Galilea. 32 Antá̱ li ̱minica̱ Jesús cha̱tum akata̱pa̱ko̱ko, squinica̱ li ̱tlá̱n pi ̱ nahuili ̱niy xmacán c-xokspú̱ n laqui ̱mpi ̱ napacsa. 33 Jesús lacatanu̱ tá̱alh yama̱ chixcú̱ anta̱ni ̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ xlaya̱kó̱ chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ naucxilhko̱y. Antá̱ akamá̱nu̱ lh lactzu̱ xmacán c-xtaká̱n; a̱li ̱sta̱lh chujli, chu̱ huilí ̱nilh xchújut csi ̱máka̱t. 34 Láca̱lh c-akapú̱ n, jalhpá̱ni ̱lh, chu̱ chuná̱ huánilh: “¡Efata!” (yuma̱ c-xatachihui ̱n arameo huamputún: “¡Catakáxmatli ̱ cmintaká̱n!”) 35 Tuncán akahuá̱nalh, li ̱kaxmatko̱lh xtaka̱n yama̱ chixcú, xa̱hua̱ csi ̱máka̱t tatlá̱ni ̱lh, chu̱ tla̱n tzúculh chihui ̱nán. 36 Pacs cha̱t unu̱ hua̱nti ̱ xma̱pacsay Jesús xuaniko̱y pi ̱ ni ̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y, hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ ca̱x chuná̱ xuaniko̱y, huata ca̱x xlacán xli ̱chihui ̱nanko̱y. 37 Xli ̱pacs ti ̱ xcatzi ̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xtlahuako̱y Jesús, lanaj xlacahuanko̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: “Catu̱ huá̱, pacs tla̱n ma̱tla̱ni ̱y, chu̱ hasta ma̱squi ko̱koní ̱n, pacs tla̱n ma̱chihui ̱ni ̱ko̱y, chu̱ akata̱paní ̱n ma̱akatla̱ni ̱ko̱y.”

8

Jesús ma̱hui ̱ko̱y akta̱ti mi ̱lh chixcuhuí ̱n (Mateo 5:32‑39)

Ni ̱ li ̱maka̱s acxni ̱ luhua lhu̱ hua̱ xli ̱tamakstokni ̱t Jesús, la̱ntla̱ alh quilhtamacú̱ chú̱ xlacán nia̱lh xkalhi ̱ko̱y tu̱ nahuako̱y li ̱lhu̱ hua, pus

103

SAN MARCOS 8

xlá̱ tasaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ huaniko̱lh: 2 ―Luhua kayaj ccatzaniko̱y yuma̱ li ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ aya tu̱ xamatá̱ la̱ntla̱ta quinta̱lapu̱ lako̱y, chu̱ nia̱lh kalhi ̱ko̱y tu̱ xli ̱minko̱ni ̱t xli ̱hua̱yancán, 3 chu̱ palapi ̱ cha̱tzincsni ̱ nacuaniko̱y pi ̱ caanko̱lhá̱ c-xchiccán, naxlajuananta̱yako̱y c-tiji, sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n xlacán, mákat minko̱ni ̱tanchá. 4 Xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ natlahuaya̱hu u̱ nú̱ anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán nama̱hui ̱ko̱ya̱hu xli ̱pacs yuma̱ li ̱lhu̱ hua? 5 Jesús kalhasquinko̱lh: ―Chi ̱nchu̱ huixín, ¿ní ̱ macli ̱t caxtala̱nchu̱ li ̱tani ̱tántit? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Mactujún. 6 Puschí ̱ ma̱paksi ̱ko̱lh pi ̱ li ̱lhu̱ hua̱ catahuilako̱lh ca̱tiyatna, Jesús tíyalh yama̱ mactujun caxtala̱nchu̱; acxni ̱ pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xlí ẖ uat, a̱li ̱sta̱lh lakchákalh, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, huá̱ chú̱ xlacán ma̱akpitziniko̱lh li ̱lhu̱ hua. 7 Chu̱ na̱ chuná̱ xkalhi ̱ko̱y caj stantuy squi ̱ti; Jesús na̱ má̱sta̱lh pa̱xcatcatzí ̱nit, chu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh pi ̱ na̱ nama̱akpitziniko̱cán xli ̱pacscán. 8 Pacs hua̱yanko̱lh, na̱ tla̱n kalhkasko̱lh; a̱li ̱sta̱lh ma̱tzamako̱lh pa̱tujun lactlanca pakxu a̱pakatzuní ̱n tu̱ xakata̱xtuni ̱t ni ̱ huako̱lh. 9 Hua̱nti ̱ tihua̱yanko̱lh, ma̱x xkatzi ̱y pala akta̱ti mi ̱lh tachixcuhuí ̱tat. A̱ li ̱sta̱lh Jesús huaniko̱lh pi ̱ caanko̱lhá̱ c-xchiccán, 10 chu̱ xlá̱ ta̱taju̱ ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ anko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Dalmanuta. Fariseos ucxilhputunko̱y aktum li ̱ca̱cni xtascujut Jesús (Mateo 16:1‑4; Lucas 12:54‑56)

11 Maktum

lakminko̱lh anta̱ni ̱ xlaya̱ Jesús makapitzi ̱n fariseos, chu̱

tzucuko̱lh ta̱la̱huaniko̱y; a̱li ̱sta̱lh caj xli ̱slakputunko̱y, huaniko̱lh pi ̱ catláhualh aktum tlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ nali ̱ma̱lolokniko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios xmacamini ̱t. 12 Jesús luhua maka̱s jalhpá̱ni ̱lh li ̱puhua̱, chu̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata huixín li ̱squiná̱tit aktum xali ̱ucxílhti ̱t li ̱ca̱cni ̱ tatlahu hua̱ntu̱ caj nali ̱lakasta̱naná̱tit? Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ cactica̱tlahuanín hua̱ntu̱ huixín lacasquiná̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱ ca̱mini ̱niyá̱n naucxilhá̱tit. 13 Cha̱nchu̱ makaxtakko̱lh, tita̱taju̱palako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-pu̱tacutnu, anko̱lh c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná. Xta̱yatcan fariseos caj xta̱chuná̱ li ̱ma̱xcuti ̱n levadura (Mateo 16:5‑12)

14 Xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t

Jesús xpa̱tzanka̱ko̱ni ̱t nale̱nko̱y hua̱ntu̱ nahuako̱y, chu̱ caj xma̱n mactum caxtala̱nchu̱ xle̱nko̱y c-pu̱tacutnu. 15 Jesús caj xamaktum chuná̱ huaniko̱lh: ―Ca̱na̱ huixín, cuí ̱ntaj caca̱tlahuacántit pi ̱ ni ̱ naca̱ma̱pasi ̱yá̱n xali ̱ma̱xcuti ̱n xlevadurajcán fariseos, xa̱hua̱ xlevadura̱ rey Herodes. 16 Cha̱nchu̱ yuma̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t cumu ni ̱ akata̱ksko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱, xlacán na̱má̱ tzucuko̱lh la̱huaniko̱y: ―Ma̱x huá̱ chuná̱ quinca̱li ̱huaniyá̱n caj xpa̱lacata ni ̱tú̱ li ̱mina̱hu caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ nahuaya̱hu. 17 Jesús cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan la̱ntamá̱ la̱li ̱xakatli ̱pá̱tit pi ̱ ni ̱tú̱ li ̱taná̱tit caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ nahuayá̱tit? ¿Pi ̱ chunacú̱ ni ̱ lay akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ quit cca̱ma̱siyunini ̱tán? ¿Pi ̱ chunacú̱ ni ̱ lay ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ quit tla̱n ctlahuay?

SAN MARCOS 8 18 Ma̱squi

kalhi ̱yá̱tit milakastapucán, la̱mpala ni ̱ li ̱lacahua̱naná̱tit. Ma̱squi kalhi ̱yá̱tit mili ̱akahua̱ncán la̱mpala ni ̱ li ̱kaxpatá̱tit. ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ lay lacapa̱stacá̱tit hua̱ntu̱ quit ctlahuanit? 19 Acxni ̱ clakchákalh yama̱ caj macquitzis caxtala̱nchu̱, chu̱ cli ̱ma̱huiko̱lh akquitzis mi ̱lh tachixcuhuí ̱tat, ¿ní ̱mpa̱li ̱t pakxu̱ ma̱stóktit a̱pakatzuní ̱n hua̱ntu̱ xlacán ni ̱ huako̱lh? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Pa̱cu̱tuy pakxu. 20 ―Chi ̱nchu̱ acxni ̱ cma̱hui ̱ko̱lh akta̱ti mi ̱lh tachixcuhuí ̱tat, huixín xli ̱tani ̱tántit caj mactujun caxtala̱nchu̱, ¿ní ̱mpa̱li ̱t pakxu̱ ma̱stóktit a̱pakatzuní ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ huako̱lh hua̱nti ̱ hua̱yanko̱lh? Xlacán kalhti ̱nampalako̱lh: ―Pa̱tujun pakxu. 21 Jesús huaniko̱lh: ―¿Pi ̱ hasta ni ̱ naj akata̱ksá̱tit pi ̱ tanu̱ tu̱ cca̱li ̱ma̱siyuniputuná̱n xatakalhchihui ̱n li ̱ma̱xcuti ̱n levadura? Jesús ma̱pacsay cha̱tum lakatzí ̱n c-Betsaida 22 Ni ̱ xli ̱maka̱s cha̱n ko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Betsaida. Acxni ̱ tácutli ̱ Jesu̱ s c-pu̱tacutnu, li ̱minica̱ cha̱tum lakatzí ̱n, tisquinica̱ li ̱tlá̱n pi ̱ ca̱na̱ caj catóklhli ̱ xmacni ̱ laqui ̱mpi ̱ napacsa. 23 Pus Jesús pakáti ̱lh yama̱ lakatzí ̱n, le̱lh c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n, antá̱ li ̱lacatláhualh xchújut c-xlakastapu, chu̱ kalhásquilh pala tla̱n tzinú̱ lacahua̱nán. 24 Yama̱ lakatzí ̱n lacahuá̱nalh tzinú̱, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Cucxilhko̱y chixcuhuí ̱n xta̱chuná̱ la̱ akatum quihui, la̱mpala tla̱huama̱ko̱lh. 25 Jesús huili ̱nipá̱ xmacán c-xlakastapu̱ yama̱ chixcú, caj puntzú̱ cacs tá̱yalh, chu̱ aya tancs talacatlá̱ni ̱lh, sa̱mpi ̱ luhua tla̱n lacahuá̱nalh. 26 Jesús huánilh caalhá̱ c-xchic, chu̱ chuná̱ li ̱ma̱páksi ̱lh: ―Huata ni ̱ naj capit c-xpu̱ ita̱t ca̱chiquí ̱n, chu̱ ni ̱tí ̱ cali ̱ta̱chihuí ̱nanti ̱ la̱ntla̱ huix lacahua̱nani ̱ta.

104 Pedro huan pi ̱ Jesús hua̱ Cristo hua̱nti ̱ xmini ̱t lakma̱xtuko̱y (Mateo 16:13‑20; Lucas 9:18‑21)

27 Cha̱nchu̱

a̱li ̱sta̱lh titaca̱xchá̱ Jesús, chu̱ ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n tu̱ xma̱paksi ̱ko̱y c-xatíyat huanicán Cesarea de Filipo, chu̱ acxni ̱ xlati ̱lhako̱y c-tiji, tzucuko̱lh kalhputzako̱y, chu̱ huaniko̱lh: ―¿Xatí ̱ chixcú̱ quili ̱ya̱huako̱y acxni ̱ quili ̱chihui ̱nanko̱y chixcuhuí ̱n? 28 Xlacán kalhti ̱ko̱lh: ―Huí ̱ ti ̱ huan pi ̱ mat huix Juan Bautista, chu̱ huí ̱ ti ̱ huan pi ̱ ma̱x huix profeta Elías, mat lakastakuánanti ̱ ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ tampalani ̱ta̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ makapitzí ̱n huanko̱y pi ̱ mat huix ti ̱ ni ̱ tzanká̱ tí ̱ ya̱ profeta hua̱nti ̱ xlama̱kó̱ maka̱sa quilhtamacú̱. 29 Jesús kalhasquinko̱lh: ―¿Chá̱ huixín, xatí ̱ quit quili ̱ma̱xtuyá̱tit? Pedro luhua lacatancs kálhti ̱lh: ―Huix Cristo hua̱nti ̱ macamini ̱t Dios laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 30 Acxni ̱ chuná̱ káxmatli ̱ Jesús hua̱ntu̱ xlá̱ xuanini ̱t Pedro, huaniko̱lh pi ̱ ni ̱tí ̱ nali ̱ta̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ xlacán xcatzi ̱ko̱y. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ namakni ̱cán (Mateo 16:21‑28; Lucas 9:22‑27)

31 A̱ li ̱sta̱lh

tzúculh li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ napa̱ti ̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit Xatalacsacni Chixcú̱ naquilakmakanko̱y lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n, xa̱hua̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ fariseos, xa̱hua̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, sa̱mpi ̱ ni ̱ lakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ cma̱siyuy. A̱ li ̱sta̱lh naquimakni ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ xli ̱aktutu quilhtamacú̱ quit naclakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n. 32 Xlá̱ luhua lacatancs huaniko̱lh hua̱ntu̱ naakspulay. Puschí ̱ Pedro caj tánuj tita̱tapá̱nu̱ lh, chu̱ tzúculh

SAN MARCOS 8​, ​9

105 li ̱huaniy xatú̱ xpa̱lacata chuná̱ xli ̱chihui ̱nama̱. 33 Cha̱nchu̱ xlá̱ talakáspitli; láca̱lh anta̱ni ̱ xuilakó̱ a̱makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huánilh Pedro: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n, huix akskahuiní, catatampu̱ xtu̱ anta̱ni ̱ cyá̱, sa̱mpi ̱ huix ni ̱ akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ xtalacasquin Dios, hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ntu̱ xla cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n. 34 Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh tasaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, xa̱hua̱ li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ na̱ csta̱lanima̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ luhua quili ̱pa̱huán, chu̱ quista̱laniputún, chu̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t huamputún, pus huata xlacasquinca̱ capa̱tzánka̱lh hua̱ntu̱ caj xacstu lakati ̱y li ̱pa̱xuhuay, xatlá̱n cacúcalh xcruz laqui ̱mpi ̱ napa̱ti ̱nán caj quimpa̱lacata, chu̱ caquista̱lánilh cani ̱huá̱. 35 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ luhua lakcatzán pala namakatzanka̱y xlatáma̱t, juerza̱ namakatzanka̱y tu̱ lakcatzán, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nalakcatzán xlatáma̱t pala namakatzanka̱y caj quimpa̱lacata, usu caj xpa̱lacata nali ̱chihui ̱nán xtachihui ̱n Dios, xlá̱ nama̱laktaxti ̱y c-xlacati ̱n Dios. 36 Sa̱mpi ̱ ¿tú̱ xtápalh qui ̱taxtuniy cha̱tum, lapi ̱ tla̱n xkálhi ̱lh pacs la̱ntla̱ tu̱ anán ca̱tuxá̱huat, chu̱ lapi ̱ huata antá̱ c-xlacati ̱n Dios namakatzanka̱y xli ̱stacna? 37 Sa̱mpi ̱ ¿níṉ tla̱ cahuá̱ tla̱n cxokóxtulh xlatáma̱t cha̱tum laqui ̱mpi ̱ ni ̱ napa̱ti ̱nán? 38 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum, pala tí ̱ huixín naquili ̱ma̱xanán, usuchí ̱ nali ̱ma̱xanán quintachihuíṉ c-xlacati ̱ncan hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱ncán yunú̱ xala ca̱tuxá̱huat, pus quit Xatalacsacni Chixcú̱ na̱ nacli ̱ma̱xanán acxni ̱ nacmimpalay a̱maktum, chu̱ nacta̱minko̱y ángeles laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naucxilhko̱y la̱ntla̱ kalhi ̱y xli ̱tlihuaka̱ xtapaksi ̱t Dios. Jesús chuná̱ huanipalako̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ makapitzi ̱n huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ u̱ nú̱

9

yá̱tit c-quilacatí ̱n, ni ̱ a̱ni ̱yá̱tit nahuán acxni ̱ naucxilhá̱tit la̱ntla̱ natzucuy lay xtapaksi ̱t Dios ca̱tuxá̱huat, chu̱ la̱ntla̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ nali ̱mín. Maktum Jesús xtapalajma̱ xtasiyuy (Mateo 17:1‑13; Lucas 9:28‑36)

2 A̱ li ̱akcha̱xan

quilhtamacu̱ a̱li ̱sta̱lh, Jesús alh c-aktum tlanca ka̱stí ̱n, chu̱ caj xma̱n huá̱ ta̱anko̱lh Pedro, Santiago, xa̱hua̱ Juan. Acxni ̱ aya xcha̱nko̱ni ̱t, c-xlacati ̱ncán Jesús tzúculh talakpali ̱y, nia̱lh chuná̱ la̱ntla̱ ankalhí ̱n xtasiyuy. 3 Cha̱nchu̱ xlháka̱t, titalakpáli ̱lh, luhua snapapa̱ xtasiyuy, chu̱ luhua tzayajna̱hua, xta̱chuná̱ miqui, hasta ti ̱ni ̱ anán ma̱squi luhua tla̱n chakanán, pi ̱ nama̱lakcha̱ni ̱y la̱ntla̱ xli ̱snapapa̱ yama̱ xlháka̱t hua̱ntu̱ ucxilhko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús. 4 Caj xamaktum ucxilhko̱lh a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xalakmaka̱n chixcuhuí ̱n xuanko̱ni ̱t, Elías, chu̱ Moisés, pus xta̱la̱xakatli ̱ma̱kó̱ Jesús. 5 Pedro chuná̱ huánilh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, huata ma̱x xali ̱huaca̱ tla̱n antiyá̱ u̱ nú̱ xtahuilahu, hua̱ lapi ̱ huix chuná̱ lacasquina, u̱ctlahuaya̱hu aktutu lactzu̱ pu̱ ni ̱lhcha̱ chiqui, aktum milá, aktum xla Moisés, xa̱hua̱ aktum xla Elías. 6 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús xpe̱cuaxni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ Pedro, caj nia̱lh xcatzi ̱y tu̱ xquilhuama̱. 7 Chunacú̱ xchihui ̱nama̱ Pedro, caj xamaktum tatu̱tzúhui ̱lh aktum puclhni ̱ tu̱ ma̱lakapa̱tze̱kko̱lh, chu̱ c-xlacni puclhni ̱ kaxmatko̱lh pi ̱ taxtuchi ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ chuná̱ huá̱: “Hua̱ yumá̱ Quincam hua̱nti ̱ luhua cpa̱xqui ̱y, xma̱n luhua cakalhakaxpáttit hua̱ntu̱ xlá̱ naca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n.” 8 Acxni ̱ xlacán laca̱mpalako̱lh, tzucuko̱lh lacaputzako̱y, nia̱lh pala tí ̱ ucxilhko̱lh, hua̱mpi ̱ caja xta̱stum Jesús. 9 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ aya xtaspitma̱kó̱, xta̱ctati ̱lhako̱y ka̱stí ̱n, Jesús

SAN MARCOS 9 huaniko̱lh xkalhatutucán pi ̱ ni ̱tí ̱ cali ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ xucxilhko̱ni ̱t hasta acxni ̱ xlá̱ Xatalacsacni Chixcú̱ nalakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n. 10 Puschí ̱ caj acstuli ̱catzi ̱ko̱lh, ni ̱tú̱ li ̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ xucxilhko̱ni ̱t, huata caj tzucuko̱lh la̱kalhasquinko̱y xatú̱ cahuá̱ tama̱ talakastakuán ca̱li ̱ní ̱n. 11 Hua̱mpi ̱ huata chuná̱ kalhasquinko̱lh Jesús: ―¿Tú̱ huan xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos huanko̱y pi ̱ mat hua̱ Elías xlacasquinca̱ pu̱ lana̱ huá̱ namín ca̱tuxá̱huat, chu̱ a̱li ̱sta̱lh namín Cristo? 12-13 Cha̱nchu̱ xlá̱ chuná̱ kalhtí ̱nalh: ―Xli ̱ca̱na̱ tu̱ huanko̱y, ni ̱ caj li ̱huanko̱y, sa̱mpi ̱ profeta Elías pu̱ lana̱ xli ̱mínat xuani ̱t, hua̱ xlá̱ ti ̱ nama̱aksti ̱tumi ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱pa̱huanko̱y acxni ̱ namín mima̱akapu̱taxti ̱nacán. Hua̱mpi ̱ huata quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ profeta Elías aya qui ̱lani ̱tanchi, hua̱mpi ̱ lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat ni ̱ tzinú̱ lakapasko̱lh pala huá̱, huata catu̱ hua̱ tu̱ xlacán puhuaniko̱lh, chuná̱ chú̱ tlahuaniko̱lh, luhua xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tatzokni ̱t c-xtachihui ̱n Dios pi ̱ chuná̱ naakspulay. Hua̱mpi ̱ chú̱ quit na̱ cca̱kalhasquiná̱n: ¿Tú̱ hua̱ yumá̱ la̱ntla̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ xla quimpa̱lacata̱ Xatalacsacni Chixcú? Mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ luhua chuná̱ nalay xta̱chuná̱ la̱ntla̱ antá̱ huan pi ̱ nacpa̱ti ̱nán, chu̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ naquilakmakanko̱y, chu̱ ni ̱tú̱ naquili ̱ucxilhko̱y. Jesús ma̱pacsay cha̱tum kahuasa ti ̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni cspiritu akskahuiní (Mateo 17:14‑21; Lucas 9:37‑43)

14 Acxni ̱ taspitko̱lh

anta̱ni ̱ xuilakó̱ a̱makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, ucxilhko̱lh pi ̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n xtamakstokko̱ni ̱t, xa̱hua̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos,

106 xlacán xli ̱tamakspitma̱kó̱, chu̱ xta̱la̱ma̱aklhuhui ̱ma̱kó̱. 15 Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n acxni ̱ ucxilhko̱lh Jesús, luhua pa̱xuhuako̱lh, takosú̱ n anko̱lh pa̱xtokko̱y laqui ̱mpi ̱ nata̱chihui ̱nanko̱y. 16 Jesús acxni ̱ lakcha̱n ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ li ̱aklhu̱ hua̱t nampá̱tit? 17 Cha̱t um hua̱nti ̱ antá̱ lacatzú̱ xlaya̱, chuná̱ kálhti ̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, u̱cli ̱mini ̱t quinkahuasa ti ̱ kalhi ̱y cspiritu akskahuiní, chu̱ hasta nia̱lh lay chihui ̱nán. 18 Pus caxani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ acxni ̱ chipay, ma̱lakahuitiy, chu̱ ma̱lacuacami ̱y, ma̱kalhpupi ̱y, chu̱ na̱ la̱lacxcay xtatzán; caj huá̱ xpa̱lacata aya li ̱sca̱ctamakama̱. Aya cuaniko̱lh mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ catamacaxtuniko̱lh, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay ma̱tla̱ni ̱ko̱lh. 19 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlaputuná̱tit quintachihuí ̱n. ¿Hasta niajcu li ̱huaya̱ nactica̱ta̱pa̱ti ̱yá̱n? Chu̱ chuná̱ huampá̱: ―Cali ̱tántit tama̱ kahuasa. 20 Puschí ̱ li ̱minica̱ anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús. Chu̱ yama̱ cspiritu akskahuiní, acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús, tuncán ma̱lactlahuáni ̱lh u̱ n yama̱ kahuasa, tama̱chá̱ ca̱tiyatna, tzúculh tapiliy, chu̱ kalhpupuy. 21 Jesús kalhásquilh xtla̱t: ―¿Pi ̱ maka̱sá̱ chuná̱ na̱má̱ lay? Xatla̱t kalhtí ̱nalh: ―Hasta acxni ̱ actzu̱cú̱ xuani ̱t. 22 Luhua maklhu̱ huatá̱ tama̱ cspiritu akskahuiní ̱ makni ̱putún acxni ̱ tlakapu̱y c-lhcúya̱t, usu c-chúchut. Huá̱ xpa̱lacata̱ cli ̱huaniyá̱n, lapi ̱ tla̱n tu̱ xtlahua̱ xpa̱lacata, pus kayaj caquinca̱catzani, chu̱ caquinca̱makta̱ya. 23 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quit tla̱n cma̱pacsay, hua̱mpi ̱ xma̱n tzanka̱niyá̱n pi ̱ huix naca̱najlaya, sa̱mpi ̱ cati ̱huá̱ ti ̱ ca̱najlay, chuná̱ lay pacs hua̱ntu̱ puhuán.

SAN MARCOS 9

107 24 Tica̱tásalh tuncán xtla̱t kahuasa, tihua̱: ―Cca̱najlaputún; caquimakta̱ya̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n xacca̱nájlalh. 25 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ tzucuko̱lh tamakstokko̱y hasta xla̱lacxquitima̱kó̱, huánilh tuncán yama̱ akskahuiní: ―Quit cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n, camakáxtakti ̱ tama̱ kahuasa, chu̱ nia̱lh ucxni ̱ cama̱sipa̱ni, sa̱mpi ̱ huix hua̱nti ̱ ma̱ko̱ko̱ni ̱ta, chu̱ ma̱akata̱pani ̱ta. 26 Yama̱ cspiritu akskahuiní ̱ ca̱tásalh, chu̱ li ̱pe̱cua̱ li ̱ca̱tálalh yama̱ kahuasa, hua̱mpi ̱ makáxtakli. Hua̱mpi ̱ yama̱ kahuasa ná̱ xaní ̱n xmá̱; huachá̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ tzucuko̱lh huanko̱y pi ̱ xni ̱ni ̱t. 27 Hua̱mpi ̱ Jesús pakchípalh, chu̱ lacatzucu̱ má̱qui ̱lh. Puschí ̱ yama̱ kahuasa acstutá̱yalh. 28 A̱ li ̱sta̱lh Jesús alh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xtamakaxtakko̱y, chu̱ antá̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata̱ quin ni ̱ lalh ctamacaxtuhu yama̱ cspiritu akskahuiní? 29 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ ti ̱pa̱tu cspiritu akskahuiní, xma̱n huá̱ li ̱tlakaxtucán lapi ̱ huixín nakalhxtaknaná̱tit, natlahuayá̱tit oración, chu̱ nasquiniyá̱tit Dios pi ̱ huá̱ natlahuay.

Jesús li ̱chihui ̱nampalay pi ̱ namakni ̱cán

(Mateo 17:22‑23; Lucas 9:43‑45)

30 A̱ li ̱sta̱l h

Jesús ta̱a nko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t a̱lacatanu̱, tipunataxtuko̱lh anta̱ni ̱ xma̱paksi ̱y Galilea, hua̱mpi ̱ ni ̱ní ̱ tachokoko̱lh sa̱mpi ̱ ni ̱ xlacasquín tí ̱ nacatzi ̱y pala antá̱ xlá̱ xti ̱taxtuma̱. 31 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ tu̱ xli ̱ta̱chihui ̱namputunko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-tiji. Pus huá̱ xli ̱ta̱kalhchihui ̱nanti ̱lhako̱y la̱ntla̱ xlá, Xatalacsacni Chixcú, namacama̱sta̱cán c-xmacancan chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ ni ̱

xucxilhputunko̱y; xlacán namakni ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ xlá̱ nalakastakuanán ca̱li ̱níṉ . 32 Hua̱mpi ̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱ xakata̱ksko̱y xlacán la̱ntla̱ luhua naqui ̱taxtuy, hua̱mpi ̱ na̱ xmacpuhuanko̱y tlak nakalhasquinko̱y xpa̱lacata. Kalhasquinko̱y Jesús xatí ̱ cahuá̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tlak kalhi ̱y xlakasi, usu tali ̱pa̱hu li ̱taxtuni ̱t (Mateo 18:1‑5; Lucas 9:46‑48)

33 Acxni ̱ xlacán

cha̱mpalako̱lh c-Capernaum, chu̱ acxni ̱ tanu̱ ko̱lh c-chiqui Jesús kalhasquinko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―¿Tú̱ xla̱li ̱ma̱klu̱ hui ̱pá̱tit c-tiji? 34 Xlacán ni ̱ kalhti ̱nanko̱lh sa̱mpi ̱ c-tiji ̱ xli ̱chihui ̱nanti ̱lhako̱y xatí ̱ cahuá̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús, xapuxcu nahuán, usu tali ̱pa̱hu xli ̱taxtuma̱. 35 Hua̱mpi ̱ cumu Jesús pacs xcatzi ̱y xatú̱ xlacán xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t c-tiji, a̱li ̱sta̱lh culucs tahui ̱, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ calaktalacatzuhui ̱ko̱lh xkalhacu̱tuycán, chuná̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ huixín tlak kalhi ̱y xlakasi, usu tali ̱pa̱hu li ̱taxtuni ̱t, pus hua̱ yumá̱ ti ̱ ni ̱tú̱ putzani ̱t la̱ntla̱ nakalhi ̱y xlakasi, usu xapuxcu nahuán, huata xlá̱ tlak a̱huatiyá̱ namacasta̱lay laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱taxtuy la̱ milacscujnicán hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ catu̱cahuá̱ tascújut nama̱t lahui ̱yá̱t it. 36 A̱ li ̱sta̱lh tasánilh cha̱t um actzu̱ kahuasa hua̱nti ̱ c-xíta̱t ya̱huaniko̱lh, chaxli, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: 37 ―Hua̱nti ̱ ni ̱ nalakmakán cha̱t um actzu̱ kahuasa la̱ntla̱ u̱ má̱, chu̱ napa̱xqui ̱y caj xpa̱lacata catzi ̱y pi ̱ quit cpa̱xqui ̱y, pus qui ̱li ̱taxtuy xta̱chuna̱ pala quittá̱ quimpa̱xqui ̱ma̱, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ quit quimpa̱xqui ̱y, na̱ qui ̱taxtuy pi ̱ huatiya Dios pa̱xqui ̱ma̱ hua̱nti ̱ quimacamini ̱t.

SAN MARCOS 9​, ​10 Hua̱nti ̱ ni ̱ kanti ̱y Jesús cxtascújut, qui ̱taxtuy pi ̱ ma̱tla̱ni ̱y, chu̱ ta̱ta̱yay (Mateo 10:42; Lucas 9:49‑50)

38 Caj

li ̱tlanca̱liya̱ Juan chuná̱ huánilh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, cucxilhui ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ caj mintucuhuiní ̱ xli ̱quilhán, chu̱ xma̱pacsako̱y hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y cspiritu akskahuiní, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ acxtum quinca̱ta̱lapu̱ layá̱n, pus cli ̱huanihu pi ̱ nia̱lh tí ̱ chuná̱ cama̱pácsalh. 39 Jesús huánilh: ―Ni ̱ xtili ̱huanítit, sa̱mpi ̱ ti ̱ni ̱ cha̱tum tla̱n catitláhualh lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu c-quintucuhuiní ̱ pala a̱li ̱sta̱lh tuncán cala̱huá̱ naquili ̱chihui ̱nán. 40 Sa̱mpi ̱ ma̱squi caxati ̱cahua̱ chixcú, lapi ̱ ni ̱ quinca̱ta̱la̱tlahuayá̱n acxni ̱ tla̱n tascújut tu̱ tlahuama̱, qui ̱taxtuy pi ̱ quinca̱ta̱ta̱yayá̱n. 41 Na̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ naca̱ta̱huayá̱n ca̱na̱ caj paktum vaso chúchut, caj xpa̱lacata catzi ̱y pi ̱ quit quilacscujnipá̱tit, mima̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xlá̱ namaklhti ̱nán xtaskahu. Hua̱nti ̱ ma̱lacatiji ̱ni ̱y a̱makapitzí ̱n laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nali ̱pa̱huanko̱y Dios, fuerza̱ naxoko̱nán (Mateo 18:6‑9; Lucas 17:1‑2)

42 “Caxati ̱cahuá̱

ti ̱ nama̱tlahui ̱yá̱n tu̱ ni ̱ tla̱n laqui ̱mpi ̱ naaktzanka̱ta̱yako̱y ná̱ yuma̱ cha̱tum ti ̱ lactzu̱cú, ti ̱ aya tzucuko̱ni ̱t quili ̱pa̱huanko̱y, tlak xatlá̱n xuá̱, xli ̱makua̱ ni ̱ a̱tlahuay, pi ̱ pu̱ lana̱ xpixchi ̱huacaca̱ aktum tlanca chíhuix, chu̱ antá̱ xmaca̱nca̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ xjícsualh. 43 Usu lapi ̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ huá̱ mimacán ma̱lacatiji ̱ni ̱yá̱n pi ̱ naaktzanka̱ta̱yaya, xatlá̱n cachucu̱cti, chu̱ camákanti; sa̱mpi ̱ xali ̱huaca̱ tla̱n pakastulu̱ nachipina̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ nalakcha̱ná̱n latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n, ni ̱ xahua̱ nakalhi ̱ya̱ kantuy mimacán, napina̱ c-pu̱pa̱tí ̱n, 44 c-lhcúya̱t, anta̱ni ̱ niucxni ̱ laksputa̱

108 tapa̱tí ̱n. 45 Usu lapi ̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ huá̱ mintuhuán nama̱akchakxayá̱n pi ̱ naaktzanka̱ta̱yaya, xatlá̱n cachucu̱cti, xali ̱huaca̱ tla̱n tantu̱ stulu̱ nachipina̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ nalakcha̱ná̱n latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n, ni ̱ xahua̱ nakalhi ̱ya̱ kantuy mintuhuán, namacapincana̱ c-pu̱pa̱tí ̱n, 46 c-lhcúya̱t anta̱ni ̱ niucxni ̱ laksputa̱ tapa̱tí ̱n. 47 Usu lapi ̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ huá̱ milakastapu̱ nama̱lacatiji ̱ni ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ naaktzanka̱ta̱yaya, xali ̱huacá̱ xatla̱n calacpi ̱ma̱xtuca̱ sa̱mpi ̱ tlak xatlá̱n lakatzí ̱n nachipina̱ c-akapú̱ n, ni ̱ xahua̱ nakalhi ̱ya̱ aktuy milakastapu, chu̱ namacapincana̱ c-pu̱pa̱tí ̱n; 48 c-lhcúya̱t anta̱ni ̱ niucxni ̱ laksputa̱ tapa̱tí ̱n. 49 “Sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nali ̱ucxlhko̱cán lhcúya̱t lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱ko̱y mátzat (usu xatlá̱n tahuán: lapi ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios). 50 Pus xli ̱ca̱na̱, mátzat luhua xlacasquinca, hua̱mpi ̱ lapi ̱ huá̱ mátzat cspútnilh xli ̱skoko, ¿tú̱ nali ̱ma̱skoka̱nampalaya? Ankalhí ̱n huixín, c-milatama̱tcán, cakalhí ̱tit mátzat, ni ̱tí ̱ cata̱la̱si ̱tzi ̱nítit, chu̱ cala̱pa̱xquí ̱tit li ̱macxtum cha̱tunu, chu̱ a̱makapitzí ̱n.” Jesús huan pi ̱ hua̱nti ̱ natapu̱chuhuako̱y ni ̱tlá̱n pala nala̱makaxtakko̱y

10

(Mateo 19:1‑12; Lucas 16:18)

Ni ̱ li ̱maka̱s Jesús taca̱xpá̱ c-Capernaum, cha̱lh c-Judea, chu̱ tímilh anta̱ni ̱ xma̱paksi ̱y xatiyat Judea, antachá̱ xli ̱quilhtu̱án c-xakalhtu̱choko̱ Jordán. Lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat laktastokpalako̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús, chu̱ xlá̱ tzúculh lix̱ akatli ̱ko̱y xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ta xli ̱smani ̱ni ̱t xtlahuay. 2 Caj xamaktum lakchinko̱lh makapitzi ̱n fariseos laqui ̱mpi ̱ nakalhputzako̱y pala tú̱ xlá̱ ni ̱ tancs nahuán; chu̱ kalhasquinko̱lh palapi ̱ kalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n cha̱tum pu̱chuhua̱

SAN MARCOS 10

109 chixcú̱ namakaxtaka̱ xpusca̱t. 3 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―¿Tú̱ ca̱li ̱ma̱paksí ̱n xamaka̱n Moisés? 4 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Hua̱ Moisés má̱sta̱lh talacasquín pi ̱ cha̱tum chixcú̱ tla̱n namakaxtaka̱ xpusca̱t, hua̱mpi ̱ nata̱lacca̱xlay c-pu̱ ma̱paksí ̱n, chu̱ nama̱xqui ̱y xatalacca̱xlan cápsnat anta̱ni ̱ nahuán xatú̱ xpa̱lacata̱ nali ̱ta̱taxapaxtuy xpusca̱t, pus tla̱n chú̱ namakaxtaka. 5 Cha̱nchu̱ kalhtí ̱nalh Jesús, huaniko̱lh: ―Moisés má̱sta̱lh tama̱ li ̱ma̱paksíṉ , sa̱mpi ̱ huixín xaktzanká̱n kalhi ̱yá̱tit minacu̱cán. 6 Hua̱mpi ̱ hua̱ c-xquilhtzúcut acxni ̱ tima̱lacatzucunanca̱, pus Dios tláhualh yama̱ xapu̱ lh chixcú, xa̱hua̱ xapu̱ lh pusca̱t. 7 Hua̱ yumá̱ xpa̱lacata̱ cha̱tum kahuasa, acxni ̱ natapu̱chuhuay, tla̱n nali ̱makaxtaka̱ xtla̱t, chu̱ xtzi, laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nata̱talakxtumi ̱y xpusca̱t. 8 Cha̱nchu̱ yama̱ kahuasa, chu̱ tzuma̱t hua̱nti ̱ xcha̱tuycán xuanko̱ni ̱t, cha̱tumá̱ nali ̱taxtuko̱y. 9 Pus huá̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱lacxtumi ̱ni ̱t ni ̱ lay catima̱pa̱pítzilh chixcú. 10 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ cha̱n ko̱lh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xtamakaxtakko̱y, xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t kalhasquinko̱lh xatú̱ luhua xuaniputún yama̱ takalhchihuí ̱n. 11 Jesús huaniko̱lh: ―Caxati ̱cahuá̱ ti ̱ namakaxtaka̱ xpusca̱t, na̱ nata̱tahuilay tanuj pusca̱t, lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n kalhi ̱y c-xlacati ̱n Dios, xa̱hua̱ c-xlacati ̱n xapu̱ lh xma̱hui ̱ná. 12 Na̱ chuna li ̱tum, hua̱nti ̱ makaxtaka̱ xchixcú̱ laqui ̱mpi ̱ nata̱án a̱tanuj chixcú, yama̱ pusca̱t kalhi ̱y lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n c-xlacati ̱n Dios, xa̱hua̱ c-xlacati ̱n xapu̱ lh xchixcú. Jesús siculana̱tlahuako̱y lactzu̱ camán (Mateo 19:13‑15; Lucas 18:15‑17)

13 Maktum

li ̱minica̱ Jesús makapitzi ̱n lactzu̱ camán laqui ̱mpi ̱

nasiculana̱tlahuako̱y, hua̱mpi ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzucuko̱lh lacaquilhni ̱ko̱y hua̱nti ̱ xli ̱minima̱kó̱. 14-15 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱, si ̱tzi ̱niko̱lh tzinú̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahuátit li ̱tlá̱n, ni ̱ cali ̱huanikó̱tit tama̱ lactzu̱ camán pi ̱ naquilakminko̱y anta̱ni ̱ cuí ̱, sa̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱y actzu̱ kahuasa, xlá̱ luhua mini ̱niy pi ̱ namakamaklhti ̱nán hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱putún, c-xasa̱sti xtapáksi ̱t tu̱ ma̱quilhtzuqui ̱ma̱. 16 Chu̱ a̱li ̱sta̱lh tichaxko̱lh, tiakspu̱ huili ̱ko̱lh xmacán, chu̱ siculana̱tlahuako̱lh. Cha̱tum kahuasa ma̱tamacu̱ nú̱ ta̱chihui ̱nán Jesús (Mateo 19:16‑30; Lucas 18:18‑30)

17 Acxni ̱ Jesús

xtaca̱xma̱ naquilhta̱yapalay tiji, xkosnani ̱t lákmilh cha̱tum kahuasa, lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n, chu̱ chuná̱ kalhásquilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, huix luhua tla̱n catzi ̱ya, ¿xatú̱ luhua tla̱n tascújut quili ̱tláhuat pi ̱ tla̱n nackalhi ̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-akapú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa? 18 Jesús kálhti ̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata̱ quili ̱huaniya̱ pi ̱ quit luhua tla̱n ccatzi ̱y? ¿Tú̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ yunú̱ ni ̱tí ̱ anán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tla̱n, hua̱mpi ̱ caj xma̱n cha̱tum, huachá̱ Dios? 19 Huix catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ huí ̱ kampa̱ca̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ ma̱xqui ̱ni ̱t Moisés: ‘Niucxni ̱ tixakatli ̱ya̱ tanuj pusca̱t lapi ̱ huí ̱ mimpusca̱t; niucxni ̱ tí ̱ timakni ̱ya̱; niucxni ̱ tí ̱ tima̱xtuniya̱ ta̱ksaní ̱n, niucxni ̱ tí ̱ timakkalha̱nana; niucxni ̱ tí ̱ tiakskahuipi ̱ya; na̱ cama̱xqui ̱ ca̱cni ̱ mintzí, xa̱hua̱ mintla̱t.’ 20 Yama̱ kahuasa chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quimpu̱chiná, hasta la̱ntla̱ tlak actzu̱cú̱ xacuani ̱t ctzucuni ̱t ma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ chú̱ huanípa̱t.

SAN MARCOS 10 21 Cha̱nchu̱ Jesús, la̱ntla̱ xucxilhma̱, lakcátzalh, huánilh: ―Hua̱mpi ̱ huí ̱ a̱kampa̱tum hua̱ntu̱ tzanka̱niyá̱n mili ̱tláhuat: capit, pacs casta̱t tu̱ kalhi ̱ya, chu̱ cama̱akpitzinikó̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n mintumi ̱n, a̱li ̱sta̱lh caquilakta, chu̱ caquista̱lani; chuná xli ̱ca̱na̱ luhua lhu̱ hua̱ mintapa̱xuhuá̱n nali ̱ma̱stoka̱ xta̱chuná̱ la̱ mintamacú̱ n c-akapú̱ n. 22 Acxni ̱ káxmatli ̱ yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huánilh Jesús, yama̱ kahuasa cha̱li ̱puhua̱na̱ alh, sa̱mpi ̱ luhua ma̱tamacu̱ nú̱ xuani ̱t. 23 Jesús laklaca̱n ko̱lh anta̱ni ̱ xya̱kó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ luhua tuhua̱ xpa̱lacata̱ ma̱tamacu̱ naní ̱n natanu̱ ko̱y c-xtapaksi ̱t Dios. 24 Xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús ni ̱ xakata̱ksko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xuaniko̱ni ̱t, chu̱ cacs xli ̱lacahuanko̱y, hua̱mpi ̱ Jesús huanipalako̱lh: ―Huixín quincamán, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ ca̱na̱ tuhua̱ naqui ̱taxtuniko̱y yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y xtumi ̱ncán, chu̱ catu̱cahuá̱ li ̱lactlahuaya̱huako̱y xtalacapa̱stacnicán pi ̱ tla̱n namakamaklhti ̱nanko̱y xtapaksi ̱t Dios. 25 Chu̱ huata ni ̱ xatuhua̱ natanu̱y tantum camello c-xtzan kantum li ̱tzapan, ni ̱ xahua̱ cha̱tum ma̱tamacu̱ nú̱ ti ̱ lakcatzán xtumi ̱n natanu̱y c-xtapaksi ̱t Dios tu̱ huí ̱ c-akapú̱ n. 26 Acxni ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t kaxmatko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n, xaa̱i ̱huacá̱ lanaj li ̱lacahuanko̱lh, xacstula̱huaniko̱y: ―Pus lapi ̱ chuná, ¿tí ̱ chú̱ luhua nalakma̱xtuy xli ̱stacna̱ laqui ̱mpi ̱ natanu̱y c-akapú̱ n? 27 Jesús kalhakaxmatko̱lh, chu̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ caj xacstu cha̱tum luhua puhuán pi ̱ tla̱n nalakma̱xtuy xli ̱stacna,

110 xlá̱ ni ̱ lay tú̱ ma̱tla̱ni ̱y; hua̱mpi ̱ Dios pacs tla̱n ma̱tla̱ni ̱y xli ̱pacs tu̱ puhuán natlahuay, ni ̱tú̱ tuhua̱ xpa̱lacata. 28 Cha̱nchu̱ Pedro, tzúculh huaniy: ―Quimpu̱chinacán, quin cakxtakmakani ̱tahu pacs tu̱ xackalhi ̱ya̱hu laqui ̱mpi ̱ cca̱sta̱lanini ̱tán, ¿tú̱ chi ̱nchu̱ naquinca̱lakcha̱ná̱n? 29 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Lacatancs cca̱huaniyá̱n, pi ̱ ti ̱ni ̱ cha̱tum anán pala tí ̱ makaxtakni ̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱y, pala xchic, usu xnata̱lán, usu xtla̱t, usu xtzi, usu xpusca̱t, usuchí ̱ xa̱hua̱ xcamán, usu xpú̱cuxtu, caj xpa̱lacata naquista̱laniy, usuchí ̱ caj xpa̱lacata naán ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ Dios ma̱tzanka̱naniputunko̱y, chu̱ ma̱akapu̱taxti ̱putunko̱y. 30 Quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ yama̱ cha̱tum, luhua lhu̱ hua chiqui ̱ nakalhi ̱y anta̱ni ̱ nachá̱n, xta̱chuná̱ la̱ xnata̱lán, la̱ xnatla̱t na, usuchí ̱ la̱ xcamán, la̱ xmakaaná̱nat. Luhua xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ nata̱ksa, chu̱ ma̱squi luhua lhu̱ hua̱ nasi ̱tzi ̱niko̱y yunú̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ namín quilhtamacú̱ namaklhti ̱nán xataluloktat latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa̱ c-akapú̱ n. 31 Hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ la̱nchú̱ lactali ̱pa̱hu, chu̱ macapu̱ lama̱kó̱, a̱li ̱sta̱lh huata xlacán a̱huatá̱ huilakoj nahuán; chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ la̱nchú̱ ni ̱tú̱ xlakasicán li ̱taxtuko̱y, luhua a̱huatá̱ qui ̱taxtuma̱kó̱; hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ yama̱ quilhtamacú̱ huata pu̱ lh huá̱ nama̱xqui ̱ko̱cán xpu̱tahui ̱lhcán c-akapú̱ n. Jesús li ̱chihui ̱nampalay pi ̱ namakni ̱cán

(Mateo 20:17‑19; Lucas 18:31‑34)

32 Maktum

la̱ntla̱ xtiji ̱nama̱kó̱, xama̱kó̱ c-Jerusalén; Jesús xpu̱ laniti ̱lhako̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. Puschí ̱ xaklituananko̱ni ̱t, chu̱ a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat ti ̱ na̱ a̱huatiyá̱ c-xcha̱ká̱n caj cha̱pe̱cua̱ csta̱lama̱kó̱, sa̱mpi ̱

111

SAN MARCOS 10

xpe̱cuanko̱y xatú̱ cahuá̱ naakspulay Jesús. Xamaktum Jesús caj tánuj ma̱macxtumi ̱palako̱lh xkalhacu̱tuycán, chu̱ tzúculh a̱li ̱huaniko̱y hua̱ntu̱ luhua naakspulay. 33 Na̱má̱ huaniko̱lh: “La̱ntla̱ ucxilhpá̱tit, ama̱hu c-Jerusalén anta̱ni ̱ naquimacama̱sta̱cán, quit Xatalacsacni Chixcú, c-xmacancan xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan Judíos; xlacán naquili ̱lhca̱ko̱y pi ̱ naquimakni ̱cán, chu̱ naquima̱lacapu̱ ko̱y c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱nani ̱n romanos. 34 Xlacán tla̱n naquili ̱kalhakama̱nanko̱y, naquisnokko̱y, naquinchujmani ̱ko̱y, naquimakni ̱ko̱y. Hua̱mpi ̱ quit xli ̱aktutu quilhtamacú̱ naclakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n.” Santiago, chu̱ Juan squiniko̱y Jesús aktum li ̱tlá̱n 35 A̱ li ̱sta̱lh

(Mateo 20:20‑28)

Jacobo, chu̱ Juan, xcamán Zebedeo, laktalacatzuhui ̱ko̱lh Jesús, chu̱ huaniko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, clacasquina̱hu xquinca̱tlahuani ̱ aktum li ̱tlá̱n hua̱ntu̱ cca̱squimputuná̱n. 36 Jesús huaniko̱lh: ―¿Tú̱ lacasquiná̱tit nactlahuay caj mimpa̱lacatacán? 37 Xlacán huaniko̱lh: ―Acxni ̱ huix namakatlajako̱ya̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱nikoyá̱n, chu̱ natzucuya ma̱paksi ̱nana̱ cumu tlanca Rey antá̱ c-li ̱pa̱xuhu mimpu̱ ma̱paksí ̱n, xquinca̱ma̱xqui ̱ talacasquín xactahuilacha̱hu c-mimpa̱xtú̱ n laqui ̱mpi ̱ nacca̱ta̱ma̱paksi ̱naná̱n. 38 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ squimpá̱tit. ¿Pi ̱ xli ̱ca̱na̱ puhuaná̱tit pi ̱ tla̱n nata̱yaniyá̱tit c-aktum tlanca tapa̱tí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ tapa̱tí ̱n tu̱ quit nacpa̱ti ̱y? Usu ¿pi ̱ nama̱tla̱ni ̱yá̱tit pi ̱ naca̱makni ̱caná̱tit la̱ntla̱ naquimakni ̱cán? 39 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Cpuhuana̱hu pi ̱ ma̱x tla̱n nacta̱yaniya̱hu.

Jesús huanipalako̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ tla̱n nata̱yaniyá̱tit huixín, sa̱mpi ̱ huixín fuerza̱ antá̱ nali ̱taxtuya̱pítit lhu̱ hua tapa̱tí ̱n chuná̱ la̱ntla̱ hua̱ntu̱ quit naquiakspulay, chu̱ fuerza̱ nata̱yaniyá̱tit; na̱ chuna li ̱tum naca̱makni ̱caná̱tit makapitzi ̱n huixín xta̱chuná̱ la̱ntla̱ naquimakni ̱cán. 40 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ la̱ntla̱ huixín lacasquiná̱tit pi ̱ nacca̱huili ̱yá̱n c-quimpa̱xtú̱ n acxni ̱ nactzucuy ma̱paksi ̱nán c-quimpu̱ ma̱paksí ̱n, pus quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ quilá̱ pala nacma̱sta̱y, huata xma̱n huá̱ lakchá̱n hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t Quintla̱t nama̱xqui ̱ko̱y. 41 Acxni ̱ catzi ̱ko̱lh a̱makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱ntu̱ xlacasquinko̱y Juan, chu̱ Santiago, li ̱si ̱tzi ̱niko̱lh. 42 Pus Jesús pacs tasaniko̱lh natalacatzuhui ̱ko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ xanapuxcun ma̱paksi ̱naní ̱n xala c-aktum ca̱chiquí ̱n, xlacán pacs akchipako̱y la̱ntla̱ tu̱ huí ̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ luhua tlihuaka̱ huili ̱ko̱y xli ̱ma̱paksí ̱n, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ xalactali ̱pa̱hu ma̱la̱naní ̱n akskahuimaklhti ̱ko̱y hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y ti ̱ ni ̱ lactali ̱pa̱hu xnata̱chiqui ̱ncán. 43 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ mimpa̱lacatacán ni ̱ chuná̱ catica̱qui ̱taxtunín, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ luhua tali ̱pa̱hu xapuxcu li ̱taxtuputún c-milaksti ̱pa̱ncán, xlacasquinca̱ pi ̱ cama̱tlá̱ni ̱lh nali ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ caj milacscujnicán. 44 Chu̱ na̱ chuná̱ lapi ̱ taxtuya̱chá̱ cha̱tum la̱ntla̱ huixín hua̱nti ̱ xacalacán xuampútulh, chu̱ ma̱paksi ̱putunko̱y a̱makapitzi ̱n xta̱chixcuhuí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xapuxcu, huata xlá̱ luhua mini ̱niy nali ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum lacscujni ̱ hua̱nti ̱ na̱ caj nalakachixcuhui ̱nán hua̱ntu̱ nali ̱ma̱paksi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n. 45 Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ ni ̱ huá̱ clakmini ̱t ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ cha̱tum tlanca̱ puxcu̱

SAN MARCOS 10​, ​11 naquiscujnanicán, huata huá̱ clakmini ̱t laqui ̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ xlacscujnicán nacli ̱taxtuy nacmakta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ na̱ chuna li ̱tum, laqui ̱mpi ̱ quit nacmacama̱sta̱y quilatáma̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nacli ̱ma̱akapu̱taxti ̱ko̱y xlatama̱tcan xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat. Jesús ma̱pacsay cha̱tum lakatzí ̱n huanicán Bartimeo (Mateo 20:29‑34; Lucas 18:35‑43)

46 Cha̱n ko̱lh

chú̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Jericó, caj xti ̱yapuntaxtuma̱kó̱, luhua lhu̱ hua̱ chixcuhuí ̱n csta̱lanima̱kó̱ Jesús. Acxni ̱ aya xtaxtuma̱kó̱ ca̱chiquí ̱n, cha̱tum lakatzí ̱n huanicán Bartimeo, xkahuasa xuani ̱t Timeo, antá̱ xuí ̱ c-xquilhpa̱n tiji, csquima̱ limosna. 47 Acxni ̱ káxmatli ̱ pi ̱ hua̱ Jesús xala c-Nazaret ti ̱ xti ̱taxtuma̱, tzúculh ca̱tasay, xquilhuama̱: ―Jesús, xquilhtzúcut xamaka̱n rey David, catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquinkalhi ̱ni ̱ talakalhamá̱n. 48 Na̱ luhua cha̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xquilhni ̱ko̱y pi ̱ nakatxtaka; cha̱nchu̱ xlá, huata ca̱x tzúculh ca̱tasay, huá̱: ―Jesús, xquilhtzucut rey David, caquinkalhi ̱ni ̱ talakalhamá̱n. 49 Puschí ̱ tachókolh Jesús, chu̱ huaniko̱lh a̱makapitzí ̱n: ―Cahuanítit camilh tama̱ lakatzí ̱n. Pus cha̱tum alh tasaniy, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Caakpúhuanti, kahu; cata̱ya, sa̱mpi ̱ Jesús tasanimá̱n. 50 Xlá̱ lhkan ma̱kósulh xmactahuaca̱ ca̱tiyatna, aya lit tá̱yalh, chu̱ talacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús. 51 Jesús kalhásquilh: ―¿Tú̱ lacasquina̱ xactláhualh mimpa̱lacata? Yama̱ lakatzí ̱n chuná̱ kalhtí ̱nalh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quit clacahua̱namputún. 52 Jesús huánilh:

112 ―Tla̱ná̱ li ̱pa̱xuhu napina̱ c-mínchic. Huix aya nalacahua̱nana sa̱mpi ̱ quili ̱pa̱huani ̱ta. Puschí ̱ yama̱ lakatzí ̱n acxni tuncán lacahuá̱nalh, chu̱ na̱ sta̱lánilh Jesús anta̱ni ̱ xlá̱ xama̱. Jesús tanu̱ya̱chá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén (Mateo 21:1‑11; Lucas 19:28‑40; Juan 12:12‑19)

11

La̱ntla̱ xtalacatzuhui ̱ma̱kó̱ c-Jerusalén, pu̱ lana̱ antá̱ cha̱nko̱lh c-aktum ka̱stí ̱n, huanicán Monte de los Olivos, c-xlacatí ̱n xuilakó̱ aktuy lactzu̱ ca̱chiquí ̱n huaniko̱cán Betfagé, chu̱ Betania; yuma̱ ca̱chiquí ̱n ta̱pakstokuilakó̱ Jerusalén. Acxni ̱ antá̱ xuilakó̱, Jesu̱ s ma̱lakacha̱ko̱lh cha̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, 2 chu̱ huaniko̱lh: ―Capimpítit c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n tu̱ xapu̱ lana̱ huilachi, ma̱n huá̱ natanu̱ya̱pítit, nachipiná̱tit c-aktum chiqui ̱ anta̱ni ̱ naucxilhá̱tit pi ̱ chi ̱ya̱huacani ̱t tantum a̱xnu̱ hua̱ntu̱ ti ̱ni ̱ cha̱tum a̱ka̱tahuilay; naxcutá̱tit, chu̱ nali ̱taná̱tit. 3 Palapi ̱ huí ̱ ti ̱ naca̱huaniyá̱n xatú̱ nali ̱layá̱tit, huixín nahuaná̱tit: ‘Hua̱ Quimpu̱chinacán maclacasquimputún, chu̱ tuncán napu̱ spitpalay.’ 4 Xlacán anko̱lh, chu̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱noklhuko̱lh tantum a̱xnu̱ xchi ̱ya̱huacani ̱t c-xtanquilhti ̱n aktum chiqui ̱ lacatzu̱ c-má̱laccha. Xlacán xcutko̱lh, 5 chu̱ hua̱nti ̱ antá̱ xyakó̱ lacatzú̱, ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱, chuná̱ huaniko̱ca̱: ―¿Tú̱ tlahuaputuná̱tit? ¿Tú̱ li ̱layá̱tit xcutá̱tit tama̱ a̱xnu̱? 6 Cha̱nchu̱ xlacán, chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh la̱ntla̱ xuaniko̱ni ̱t Jesús, chu̱ nia̱lh tú̱ huaniko̱ca̱, ma̱xqui ̱ko̱ca̱ talacasquín nale̱nko̱y. 7 Tili ̱miniko̱lh actzu̱ a̱x nu̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús, chu̱ li ̱ka̱tlapaniko̱lh xlhaka̱tcán. Jesús ka̱tahui ̱, chu̱ la̱li ̱huán ta̱yako̱lh c-tiji ̱ tu̱ an c-Jerusalén. 8 Luhua

SAN MARCOS 11

113 li ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat xminko̱ni ̱t pa̱xtokko̱y. Lhu̱ hua̱ ti ̱ tzucuko̱lh stonkmi ̱ko̱y xlhaka̱tcán c-tiji, cha̱nchu̱ makapitzí ̱n xtucxko̱y xpakani ̱n quihui ̱, na̱ antá̱ xma̱mi ̱ma̱kó̱ c-tiji. 9 Hua̱nti ̱ xpu̱ laniti ̱lhako̱y, xa̱hua̱ ti ̱ a̱huán csta̱lati ̱lhako̱y, tzucuko̱lh ca̱tasako̱y, chuná̱ xquilhuama̱kó̱: ―¡Cama̱xqui ̱hu ca̱cni ̱ Dios! ¡Dios casiculana̱tláhualh yuma̱ chixcú̱ ti ̱ xlá̱ macamima̱! 10 ¡Dios casiculana̱tláhualh xli ̱ma̱paksí ̱n hua̱nti ̱ xlá̱ ma̱lakacha̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱paksi ̱yá̱n, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ ma̱paksí ̱nalh xamaka̱n quinquilhtzucutcán rey David! ¡Cama̱xqui ̱hu ca̱cni ̱ Dios hua̱nti ̱ huilachá̱ ta̱lhmá̱n c-akapú̱ n! 11 Pus chuná̱ tanu̱chá̱ Jesús c-Jerusalén, chu̱ a̱li ̱sta̱lh alh c-tlanca xtemplo̱ Dios tu̱ xuí ̱ c-Jerusalén. Acxni ̱ xucxilhko̱ni ̱ttá̱ xli ̱pacs la̱ntla̱ xui ̱ c-xpu̱ lacni xapa̱tzaps templo, táxtulh, chu̱ ta̱ampalako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t sa̱mpi ̱ ko̱tanu̱yá xuani ̱t. Jesús ma̱sca̱cay akatum xaquihui higo hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xta̱ksniy xtahuácat (Mateo 21:18‑19)

12 Li ̱cha̱li ̱ tzi ̱sa̱,

Jesús taca̱xpá̱ c-Betania, chu̱ la̱ntla̱ xtla̱huama̱ xlá̱ tzúculh tzincsa. 13 A̱ li ̱mákat úcxilhli ̱ akatum xaquihui higo, luhua stakninqui xta̱ya̱ xatuhuá̱n; alh ucxilha̱ pala kalhi ̱y xatahuácat. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ lákcha̱lh, ni ̱tú̱ ta̱ksli, xma̱n hua̱ xatuhuá̱n; sa̱mpi ̱ ni ̱ naj xquilhtamacú̱ xuani ̱t nalay xatahuacat higo. 14 Jesús chuná̱ huánilh yama̱ quihui: ―Quit clacasquín pi ̱ nia̱lh pala cha̱tum nahuapalay mintahuácat. Jesús pu̱tlakaxtuko̱y hua̱nti ̱ csta̱nama̱kó̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén (Mateo 21:12‑17; Lucas 19:45‑48; Juan 2:13‑22)

15 Caj li ̱tlanca̱liya̱ cha̱n ko̱lh c-Jerusalén; Jesús tuncán tánu̱ lh

c-tlanca templo, chu̱ tzúculh tamacaxtuko̱y hua̱nti ̱ antá̱ csta̱nama̱kó̱, xa̱hua̱ ti ̱ xtama̱huanama̱kó̱ c-xtanquilhti ̱n templo. Ma̱akpu̱ spitniko̱lh xmesajcán hua̱nti ̱ xlakpali ̱ma̱kó̱ tumi ̱n, xa̱hua̱ ti ̱ csillajcan csta̱lani ̱n palomas, chu̱ csta̱ma̱ko̱lh. 16 Na̱ nia̱lh xlacasquiniko̱y pala ti ̱ nata̱tanu̱ya̱chá̱ xlí ̱sta̱t c-xtanquilhti ̱n templo. 17 Cha̱nchu̱ chuná̱ tzucuko̱lh li ̱huaniko̱y tachixcuhuí ̱tat: ―C-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, chuná̱ huan: ‘Yuma̱ quínchic, luhua caj xma̱n huá̱ nali ̱ma̱xtucán pi ̱ antá̱ naquintlahuaniko̱y oración xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat cani ̱cahua̱ xalaní ̱n’, hua̱mpi ̱ hua̱ huixín aya li ̱ma̱xtuni ̱tántit xta̱chuná̱ la̱ xpu̱tatze̱knican kalha̱naní ̱n. 18 Makapitzi ̱n xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, xa̱hua̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xquilhuama̱, huata a̱li ̱sta̱lh tzucuko̱lh lacputzako̱y la̱ntla̱ natlahuako̱y pi ̱ tze̱k namakni ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ xpe̱cuaniko̱y la̱ntla̱ xma̱siyuniko̱y tachixcuhuí ̱tat huata pacsa tanu̱ xli ̱catzi ̱niko̱y, xlacán xca̱cni ̱naniko̱y caj xpa̱lacata lactlanca talacapa̱stacni ̱ tu̱ xma̱siyuniko̱y. 19 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya tzúculh ko̱tanu̱y, Jesús ca̱ta̱taca̱xpá̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ ta̱ampalako̱lh c-Betania. Xaquihui higo hua̱ntu̱ ta̱chihuí ̱nalh Jesús sca̱cko̱ni ̱t hasta xtankaxe̱k (Mateo 21:20‑22)

20 Li ̱cha̱li ̱ tzi ̱sa̱,

lacatzú̱ ti ̱taxtuko̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ yama̱ xaquihui higo hua̱ntu̱ lacaquílhni ̱lh Jesús, chu̱ ucxilhko̱lh pi ̱ pacs csca̱cko̱ni ̱t la̱ntla̱ xakán hasta xtankaxe̱k. 21 Pedro lacapa̱stactá̱yalh, chu̱ chuná̱ huánilh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, caúcxilhti ̱ yama̱ xaquihui higo hua̱ntu̱ lacaquilhni ̱ kó̱tana, aya sca̱cko̱ni ̱t. 22 Tikalhtí ̱nalh Jesús, tihuaniko̱lh: ―Huá̱ líḻ alh laqui ̱mpi ̱ xali ̱ucxílhti ̱t nahuán la̱ntla̱ mili ̱pa̱huanat Dios.

SAN MARCOS 11​, ​12 23 Pus luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xuánilh yuma̱ ka̱stí ̱n: ‘Catapa̱nu̱ anta̱ni ̱ huila, chu̱ capit taju̱ya̱ c-ta̱kaya̱huaná’, na̱ lapi ̱ ni ̱ macpuhuán, huata ca̱najlay, chu̱ catzi ̱y pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy, xli ̱ca̱na̱ chuná̱ nakantaxtuy. 24 Huachá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ nasquiniyá̱tit Dios c-mioracioncán naca̱tlahuaniyá̱n, lapi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n tu̱ squiniyá̱tit, xli ̱ca̱na̱ chuná̱ naca̱qui ̱kantaxtuniyá̱n. 25 Na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ natlahuayá̱t it mioracioncán, palapi ̱ huí ̱ ti ̱ tzinú̱ tu̱ ta̱la̱li ̱makasi ̱tzi ̱ni ̱tán, pus huata pu̱ lana̱ cata̱pa̱ti, chu̱ cama̱tzanka̱nani, laqui ̱mpi ̱ hua̱ Mintla̱ticán ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, na̱ naca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n mintala̱kalhi ̱ncán. 26 Hua̱ palapi ̱ huixín ni ̱ nama̱tzanka̱naniyá̱tit hua̱ntu̱ ca̱tlahuaniyá̱n a̱makapitzí ̱n, na̱ chuná̱ Mintla̱tican Dios ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, na̱ ni ̱ catica̱ma̱tzanka̱nanín mintala̱kalhi ̱ncán.

Huí ̱ ti ̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilha̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Jesús (Mateo 21:23‑27; Lucas 20:1‑8)

27 Titapu̱ spitpalako̱lh

c-Jerusalén, chu̱ acxni ̱ xlatanu̱ ma̱ Jesús c-templo, laktalacatzuhui ̱ko̱lh xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, xa̱hua̱ lakko̱lutzi ̱n ma̱paksi ̱naní ̱n. 28 Chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ huan huix li ̱huaniko̱ya̱ hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱ c-templo? ¿Tí ̱ ma̱xqui ̱ni ̱tán li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ chuná̱ natana tlahuaya? 29 Hua̱mpi ̱ Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Pus quit na̱ huí ̱ hua̱ntu̱ nacca̱kalhputzayá̱n, chu̱ lapi ̱ huixín naquinkalhti ̱yá̱tit, pus quit na̱ nacca̱huaniyá̱n tí ̱ quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n xpa̱lacata hua̱ntu̱ ctlahuay. 30 La̱nchuj tuncán caquihuanítit: ¿tí ̱ má̱xqui ̱lh li ̱ma̱paksí ̱n Juan Bautista pi ̱ naakmunu̱ nán, pá̱ huá̱ Dios, usu hua̱ chixcuhuí ̱n?

114 31 Xlacán tzucuko̱lh la̱li x ̱ akatli ̱ko̱y, xla̱kalhasquinko̱y, chu̱ xla̱huaniko̱y: “Lapi ̱ nahuaniya̱hu pi ̱ Dios ma̱lakácha̱lh, xlá̱ naquinca̱huaniyá̱n: ‘¿Lá̱ntla̱ chi ̱nchu̱ ni ̱ li ̱ca̱najlanítit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ta̱chihui ̱nán?’ 32 Hua̱mpi ̱ na̱ ni ̱ lay nahuaniya̱hu pi ̱ huá̱ xacstu lacapá̱stacli ̱ tu̱ nali ̱chihui ̱nán.” Pus ni ̱ chuná̱ xli ̱kalhti ̱namputunko̱y sa̱mpi ̱ xcatzi ̱ko̱y pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ xca̱najlanicani ̱t pi ̱ Dios xli ̱ca̱na̱ xma̱lakacha̱ni ̱t Juan Bautista nali ̱akchihui ̱nán xtalacapa̱stacni, huá̱ xli ̱pe̱cuaniko̱y xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, chu̱ xlacán ni ̱ catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ nakalhti ̱nanko̱y. 33 Xalán chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―Pus ni ̱ ccatzi ̱ya̱hu tí ̱ li ̱ma̱páksi ̱lh Juan pi ̱ naakmunu̱ nán. Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Pus na̱ ni ̱ pala quit cactica̱huanín tí ̱ quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tla̱n ctlahuay.

Xatakalhchihuí ̱n ti ̱ ni ̱ xalacuan xmaktakalhnani ̱n tachaná̱n (Mateo 21:33‑46; Lucas 20:9‑19)

12

Caj li ̱tlanca̱liya̱ Jesús tzucupaj xakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, caj li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh aktum takalhchihuí ̱n, chuná̱ huaniko̱lh: “Maktum xuí ̱ cha̱tum chixcú, chalh c-xpú̱cuxtu̱ lhu̱ hua xali ̱chanat uva. Xlá̱ li ̱huana̱ tipacánu̱ lh, a̱li ̱sta̱lh tláhualh aktum tlanca torre anta̱ni ̱ natahuacay ti ̱ namaktakalha̱ xtachaná̱n. Chu̱ na̱ tláhualh xpu̱chitni ̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nalakchita̱ xuvas acxni ̱ nacha̱y. Ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ xlá̱ ma̱sa̱cuani ̱ko̱lh makapitzi ̱n maktakalhnaní ̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ chú̱ nali ̱scujko̱y yuma̱ tlanca xca̱tacuxtu, sa̱mpi ̱ xlá̱ alh mákat c-a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n. 2 Acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ tzucuy cha̱y, chu̱ lakchitcán uvas, yama̱ xma̱la̱na ca̱tacuxtu̱ ma̱lakácha̱lh cha̱tum xlacscujni ̱ pi ̱ nasquiniko̱cán hua̱ntu̱ xlakchá̱n xlá̱ nachipay xatachitni uvas. 3 Hua̱mpi ̱

SAN MARCOS 12

115 xlacán chipako̱lh, tla̱n akkaximi ̱ko̱lh, caj chunatá̱ maca̱mpalako̱lh, chu̱ ni ̱tú̱ ma̱xqui ̱ko̱lh tachitni. 4 Yama̱ xma̱la̱na pú̱cuxtu̱ ma̱lakacha̱pá̱ tanuj li ̱tum cscujni, hua̱mpi ̱ xlá̱ li ̱actalami ̱ko̱lh chíhuix, ma̱sipa̱ni ̱ko̱lh c-xakxe̱ka, chu̱ cala̱huá̱ huaniko̱lh. 5 Xma̱la̱na ca̱tacuxtu̱ ma̱lakacha̱pá̱ a̱cha̱tum cscujni, hua̱mpi ̱ huá̱ yumá̱ makni ̱canchá. Na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ ma̱lakacha̱palako̱lh cscujní ̱n; huí ̱ ti ̱ makni ̱ko̱ca̱, chu̱ makapitzí ̱n lakkaximi ̱ko̱ca̱. 6 “Yama̱ ko̱lutzí ̱n a̱huatiyá̱ xakata̱xtunima̱ cha̱stum xcam ti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y, xpuhuán: ‘Pala nacma̱lakacha̱y quinkahuasa, ma̱x nakaxmatniko̱y hua̱ntu̱ nahuaniko̱y.’ Xli ̱ca̱na̱ ma̱lakácha̱lh xkahuasa. 7 Cha̱nchu̱ acxni ̱ lakcha̱n ko̱lh yama̱ kahuasa, yama̱ xmaktakalhnani ̱n xca̱uvasna̱ chuná̱ tzúculh la̱huaniko̱y: ‘Luhua catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ yuma̱ kahuasa̱ ti ̱ nachipay pu̱tum yumá̱ hua̱ntu̱ quin li ̱scujma̱hu, huata xatlá̱n camakni ̱hu laqui ̱mpi ̱ quin nakalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ xli ̱chípat.’ 8 Pus chipako̱lh, makni ̱ko̱lh, chu̱ tiqui ̱makanko̱lh c-xquilhapa̱n pú̱cuxtu.” 9 Jesús kalhasquinko̱lh hua̱nti ̱ xkaxmatnima̱kó̱: “¿Tú̱ chú̱ huixín puhuaná̱tit natlahuay yama̱ xma̱la̱na pú̱cuxtu? Pus hua̱ yuma̱ xama̱la̱ná̱ namín, chu̱ namakni ̱ko̱y yuma̱ ni ̱ lacuan xmaktakalhnaní ̱n, chu̱ xlá̱ nama̱cui ̱ntajli ̱ko̱y xpu̱chaná̱n tanuj maktakalhnaní ̱n. 10 “Huixín ¿pi ̱ hasta ni ̱ a̱li ̱kalhtahuaka̱yá̱tit ma̱squi hua̱ yumá̱ la̱ntla̱ tatzokni ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka? Lacatum chuná̱ tatzokni ̱t: ‘Yama̱ tlanca chíhuix hua̱ntu̱ tilakmakanko̱lh pa̱tzapsnaní ̱n sa̱mpi ̱ tipuhuanko̱lh pi ̱ ni ̱tu̱ xlakasi, huata la̱nchú̱ huá̱ luhua kalhi ̱ma̱ xlakasi sa̱mpi ̱ ani ̱t li ̱jaxko̱y la̱ntla̱ta xli ̱tlanca chiqui.



11 Hua̱mpi ̱ hua̱

Quimpu̱chinacan Dios hua̱nti ̱ laclhca̱ni ̱t pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy laqui ̱mpi ̱ quin caj cacs nali ̱lacahuana̱hu acxni ̱ ucxilha̱hu la̱ntla̱ tu̱ tlahuani ̱t.’” 12 Puschí ̱ xlacán xchipaputunko̱y Jesús sa̱mpi ̱ xakata̱ksko̱ni ̱t pi ̱ caj kas chuná xlacsacni ̱t yuma̱ takalhchihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y. Hua̱mpi ̱ cumu li ̱lhu̱ hua̱ xlaya̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ xca̱najlako̱ni ̱t xtachihuí ̱n, pus pe̱cuaniko̱lh, chicá̱ pala nasi ̱tzi ̱niko̱y, huata xatlá̱n caj makaxtakko̱lh, chu̱ anko̱lhá. Kalhasquincán Jesús lapi ̱ mini ̱niy lakaxokonicán impuestos gobierno xla Roma (Mateo 22:15‑22; Lucas 20:20‑26)

13 Cha̱nchu̱

tima̱lakacha̱naniko̱ca̱ makapitzi ̱n fariseos, xa̱hua̱ ti ̱ xta̱ta̱ya̱ko̱y rey Herodes, laqui ̱mpi ̱ nakalhputzako̱y c-xtachihuí ̱n la̱ntla̱ nama̱makuasi ̱ko̱y. 14 Acxni ̱ lakchinko̱lh, chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ntu̱ huix huana, luhua hua̱ talulóktat, chu̱ huix ni ̱tí ̱ li ̱quilhpuhuana, chu̱ ni ̱tí ̱ lacsacpa̱xqui ̱ya, huata huaniya̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuama̱, ma̱squi lhu̱hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱ucxilhputunko̱yá̱n; huata lacasquina̱ pi ̱ xli ̱pu̱tum tachixcuhuí ̱tat nalakapasko̱y la̱ntla̱ Dios lacasquín nalatama̱ko̱y. Pus quinca̱huani, ¿pá̱ tla̱n nacmakxoko̱nana̱hu gobierno xla Roma, usu ni ̱ chuna xlíḻ at? 15 Jesús xcatzi ̱y pi ̱ caj xkalhputzama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan caj ma̱n quimputza̱nanipá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n naquili ̱ma̱makuasi ̱yá̱tit? Caquili ̱tanítit okxtum tumi ̱n laqui ̱mpi ̱ nacucxilha. 16 Puschí ̱ li ̱minica̱ okxtum tumi ̱n; acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús kalhasquinko̱lh: ―¿Tí ̱ xlacapú̱ n talhca̱ni ̱t yumá̱? Chu̱ ¿tí ̱ xtucuhuiní ̱ tatzoktahuilani ̱t c-xlacan tumi ̱n?

SAN MARCOS 12 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Huá̱ xlacapu̱ n xapuxcu ma̱paksi ̱na romano. 17 Jesús huaniko̱lh: ―Pus cama̱xquí ̱tit gobierno hua̱ntu̱ lakchá̱n gobierno, chu̱ na̱ chuná̱ cama̱xquí ̱tit Dios hua̱ntu̱ lakchá̱n namacama̱xqui ̱yá̱tit. Xlacán caj cacs lacahuanko̱lh, chu̱ nia̱lh xcatzi ̱ko̱y tú̱ nakalhasquimpalako̱y. Jesús kalhasquincán pala lakastakuananko̱y ni ̱n ca̱li ̱ní ̱n (Mateo 22:23‑33; Lucas 20:27‑40)

18 A̱ li ̱sta̱lh

anko̱lh ta̱chihui ̱nanko̱y Jesús makapitzi ̱n saduceos. Yuma̱ chixcuhuí ̱n huanko̱y pi ̱ xli ̱stacna cha̱tum ni ̱ catilakastakuánalh acxni ̱ nani ̱y, pus huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱kalhasquinko̱lh: 19 ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, hua̱ Moisés quinca̱makaxtaknini ̱tán aktum li ̱ma̱paksí ̱n, palapi ̱ cha̱tum chixcú̱ nani ̱y, na̱ nani ̱makán xpusca̱t, chu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y xcamancán, tla̱n huatiya̱ cha̱tum xta̱lá̱ nata̱tapu̱chuhuay xya̱stá, chu̱ nakalhi ̱ko̱y xcamancán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nalaksputa̱yay xtucuhuini xta̱lá̱ hua̱nti ̱ ni ̱lh. 20 Maktum xuilakó̱ kalhatujun lakkahuasán li ̱nata̱lán; xapuxcu̱ tapu̱chúhualh, chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s ni ̱lh, hua̱mpi ̱ ni ̱ kalhi ̱ko̱lh xcamancán. 21 Xli ̱cha̱tuy xta̱lá̱ ta̱tapu̱chúhualh xya̱sta, chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ xlá̱ na̱ ni ̱pá̱, chu̱ ni ̱mpala huá̱ ta̱kálhi ̱lh camán. Na̱ chuná̱ akspúlalh xli ̱kalhatutu. 22 Cha̱nchu̱ pu̱t um xli ̱kalhatujuncán, pacs ta̱tapu̱chuhuako̱lh yama̱ pusca̱t, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum ta̱kálhi ̱lh camán. Cha̱nchu̱ ni ̱ li ̱maka̱s yama̱ pusca̱t na̱ ni ̱lh. 23 Chi ̱nchu̱ acxni ̱ xli ̱stacnacán nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n, ¿xatí ̱ ya̱ chixcú̱ xpusca̱t nahuán, pus pacs ta̱tapu̱chuhuako̱lh xkalhatujuncán? 24 Jesús kalhti ̱ko̱lh:

116 ―Huixín luhua xli ̱ca̱na̱ aktzanka̱ta̱yani ̱tántit, sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit, chu̱ ni ̱ akata̱ksá̱tit la̱ntla̱ huan xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, chu̱ na̱ ni ̱ pala catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ kalhi ̱y xli ̱tlihuaka̱ Dios, la̱ntla̱ xlá̱ li ̱kalhi ̱ma̱ko̱chá̱ xli ̱stacnacan ni ̱ní ̱n c-akapú̱ n acxni ̱ xlá̱ ma̱lakastakuani ̱ko̱y ca̱li ̱ní ̱n. 25 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ní ̱n lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n, pacs chixcuhuí ̱n, xa̱hua̱ lacchaján, nia̱lh tí ̱ catitapu̱chuhuako̱lhcú, sa̱mpi ̱ nali ̱taxtuko̱y caj xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xángeles Dios hua̱nti ̱ huilako̱chá̱ c-akapú̱ n. 26 Chu̱ hua̱ xpa̱lacata, lapi ̱ nalakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n, usuchí ̱ ni ̱ nalakastakuananko̱y, ¿pi ̱ ni ̱ akata̱ksá̱tit la̱ntla̱ huamputún Li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ tzokli ̱ Moisés acxni ̱ xlá̱ la̱ntla̱ ta̱chihuí ̱nalh Dios c-pu̱ kalhtum huátzapu, acxni ̱ xaclhcuta̱yama̱, chuná̱ huánilh: ‘Quit xDios Abraham, xa̱hua̱ xla Isaac, chu̱ xla Jacob.’ 27 Antá̱ huamputún pi ̱ hua̱nti ̱ lama̱kó̱ xastacná̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t, lacxtum la̱mpala xastacnacú̱ lama̱kó̱, sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ hua̱ xDioscán ni ̱ní ̱n, huata hua̱nti ̱ lama̱kó̱ xastacná. Jesús kalhasquincán xatú̱ xli ̱ma̱paksí ̱n tlak xlacasquinca nama̱kantaxti ̱ya̱hu 28 Cha̱t um

(Mateo 22:34‑40)

xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, xlá̱ xkalhakaxmatma̱ la̱ntla̱ xta̱la̱huanima̱kó̱ Jesús yama̱ chixcuhuí ̱n, chu̱ cumu akáta̱ksli ̱ pi ̱ tla̱n xkalhti ̱nani ̱t, na̱ laktalacatzúhui ̱lh laqui ̱mpi ̱ nakalhputzay, chuná̱ kalhásquilh: ―La̱ntla̱ xli ̱pacs li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ Dios ma̱sta̱ni ̱t natlahuaya̱hu, ¿xani ̱ma̱ tlak xlacasquinca? 29 Jesús kálhti ̱lh: ―Hua̱ntu̱ luhua tlak xlacasquinca nama̱kantaxti ̱ya̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n

SAN MARCOS 12

117 Dios, chuná̱ huan: ‘Cakaxpáttit cha̱tunu̱ huixín xala c-Israel, hua̱ Quimpu̱chinacán Dios, xta̱stum huá̱ Dios, ni ̱tí ̱ a̱cha̱tum anán, chu̱ xma̱n huá̱ Mimpu̱chiná̱ natlahuaya. 30 Huá̱ capa̱xqui, chu̱ cali ̱pá̱huanti ̱ Mimpu̱china Dios xli ̱pacs minacú̱, xli ̱pacs mili ̱stacna, xli ̱pacs mintalacapa̱stacni, chu̱ xli ̱pacs mili ̱tlihuaka.’ 31 Chi ̱nchu̱ hua̱ xli ̱pu̱ lactuy hua̱ntu̱ na̱ caj xta̱chuná, chuná̱ huan: ‘Calakalhámanti ̱ a̱makapitzíṉ minta̱tama̱lacatzucún la̱ntla̱ huix acstulakalhamancana.’ Hua̱ la̱ntla̱ yuma̱ kampa̱tuy li ̱ma̱paksíṉ , ni ̱ anán a̱pu̱ lactum hua̱ntu̱ tlak xlacasquinca, usu hua̱ntu̱ Dios lacasquín nama̱kantaxti ̱ya̱hu. 32 Yama̱ xma̱kalhtahuaka̱na judíos huánilh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, luhua cma̱tla̱ni ̱y tu̱ huana, pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n cha̱tum Dios kalhi ̱ya̱hu, chu̱ ni ̱tí ̱ anán a̱cha̱tum. 33 Pus na̱ luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua quili ̱pá̱xqui ̱t Dios xli ̱pacs quinacú̱, xli ̱pacs quintalacapa̱stacni, xli ̱pacs quili ̱stacna, chu̱ xli ̱pacs quili ̱tlihuaka. Pus hua̱nti ̱ tlahuay yuma̱ pu̱ lactuy li ̱ma̱paksí ̱n c-xlatáma̱t, a̱tzinú̱ makapa̱xuhuay Dios ni ̱ xahua̱ xli ̱pacs li ̱ca̱xtlahuá̱n tu̱ nahuili ̱nicán, usu li ̱ma̱jiní ̱n tu̱ lhcuyunicán yuma̱ c-tlanca templo. 34 Acxni ̱ káxmatli ̱ Jesús la̱ntla̱ aksti ̱tum kálhti ̱lh yama̱ chixcú, chuná̱ huánilh: ―Pus huix akatá̱kspa̱t la̱ Dios ma̱paksi ̱namputún c-milatáma̱t, chu̱ cpuhuán pi ̱ huix la̱mpala nia̱lh mákat la̱ntla̱ natanu̱ya̱pi ̱ c-xtapaksi ̱t Dios. A̱ li ̱sta̱lh nia̱lh tí ̱ xpuhua̱ pala tú̱ caj lakahuán nakalhasquín. ¿Xatí ̱ luhua xquilhtzúcut nahuán Cristo acxni ̱ namín? (Mateo 22:41‑46; Lucas 20:41‑44)

35 Antacú̱

xlama̱ Jesús c-templo, chu̱ tzucupaj ma̱siyuniko̱y xtachihui ̱n Dios ti ̱ xminko̱ni ̱t, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh:

―¿Pi ̱ kalhi ̱ko̱y talulóktat tu̱ huanko̱y mima̱kalhtahuaka̱nacán acxni ̱ huanko̱y pi ̱ yama̱ Cristo hua̱nti ̱ namín ca̱lakma̱xtuyá̱n, mat xquilhtzúcut xuani ̱t yama̱ xamaka̱n rey David? 36 Sa̱mpi ̱ maktum huatiya David acxni ̱ ma̱puhuá̱ni ̱lh Espíritu Santo, chuná̱ tzokli ̱ c-libro xla Salmos xpa̱lacata Cristo, huá̱: ‘Quimpu̱china Dios chuná̱ huánilh cha̱tum li ̱tum ti ̱ na̱ Quimpu̱chiná: Catahuila̱ c-quimpa̱xtú̱ n laqui ̱mpi ̱ naquinta̱ma̱paksi ̱nana, hasta acxni ̱ quit cmakatlajako̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niko̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱macxtum nalakachixcuhui ̱ko̱yá̱n.’ 37 Pus ¿lá̱ntla̱ chú̱ tla̱n napuhuaná̱t it pi ̱ hua̱nti ̱ namín Cristo xquilhtzúcut nahuán rey David acxni ̱ huatiya David xca̱cni ̱naniy, xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱y Quimpu̱chiná? Yama̱ quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ xkaxmatnima̱kó̱ Jesús xtama̱siyún. Jesús lhu̱ hua̱ tu̱ li ̱ya̱huako̱y xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos

(Mateo 23:1‑36; Lucas 11:37‑54; 20:45‑47)

38 La̱ntla̱ makcatzi xta̱chihui ̱nama̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ huanipalako̱lh: “Skálalh catahuilátit, ni ̱ naca̱akskahuimi ̱yá̱n yama̱ mima̱kalhtahuaka̱nacán hua̱nti ̱ ma̱siyuy xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. Luhua lakati ̱ko̱y la̱ntla̱ pu̱ latama̱ko̱y laccha̱lhma̱nxlhaka̱tcán, chu̱ na̱ lakati ̱ko̱y pi ̱ pacs naca̱cni ̱nanicán anta̱ni ̱ naxakatli ̱pa̱xtokko̱cán c-tiji. 39 Acxni ̱ anko̱y c-templo lacasquinko̱y nali ̱kalhi ̱ko̱cán tlak lacuan pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ natahuilako̱y, chu̱ na̱ chuná̱ tlahuako̱y anta̱ni ̱ huí ̱ pu̱pa̱scua̱. 40 Chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱makanko̱cani ̱t lacchaján akskahuimaklhti ̱ko̱y xchiccán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ mat nacatzi ̱y la̱ntla̱ xta̱yatcán, caj maclhca̱tlahuako̱y

SAN MARCOS 12​, ​13 laclhma̱n xoracioncán. Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ hua̱ xlacán ti ̱ tlak li ̱huacá̱ nali ̱pa̱ti ̱ko̱y xta̱kastacya̱huan Dios.” Xlimosna̱ tu̱ ma̱sta̱y cha̱tum li ̱ma̱xkan puhuani ̱ni ̱ pusca̱t 41 Maktum

(Lucas 21:1‑4)

Jesús xuí ̱ lacatzú̱ anta̱ni ̱ huilakó̱ xpu̱ muju̱can limosna c-tlanca templo. Xlá̱ caj xucxilhma̱kó̱ la̱ntla̱ tachixcuhuí ̱tat xmuju̱ ma̱kó̱ tumi ̱n, chu̱ lacricujni ̱ xmuju̱ ko̱y luhua lhu̱ hua̱t na̱ xtumi ̱ncán. 42 Caj li ̱tlanca̱liya̱ chilh cha̱tum puni ̱ni ̱ pusca̱t, luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱ma̱x kan xuani ̱t, chu̱ c-aktum caja xlá̱ múju̱ lh okxtuy tumi ̱n xla cobre, ni ̱tú̱ xtápalh xuani ̱t. 43 Jesús tasaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t laqui ̱mpi ̱ na̱ naucxilhko̱y. Chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱ yuma̱ puni ̱ni ̱ pusca̱t xali ̱ma̱x kan, tlak múju̱ lh tumi ̱n c-ca̱ja̱ ni ̱ xahua̱ yama̱ lacricujni ̱ hua̱nti ̱ muju̱ ko̱ni ̱t lhu̱ hua tumi ̱n. 44 Pus xlacán ma̱sta̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ aya xakata̱xtuniko̱ni ̱t, hua̱ xlá̱ la̱ntla̱ xca̱tali ̱má̱xka̱t pacs ma̱sta̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xkalhi ̱y pala xli ̱huá̱yalh. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ nalaclako̱y tlanca templo xala c-Jerusalén

13

(Mateo 24:1‑2; Lucas 21:5‑6)

Jesús aya xtaxtuma̱chi ̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén acxni ̱ cha̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, caucxilhkó̱ lakli ̱lakati ̱t chíhuix hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahuacani ̱t yuma̱ pá̱tzaps xla tlanca xtemplo̱ Dios. 2 Jesús kálhti ̱lh: ―Luhua tla̱n ucxílhpa̱t yuma̱ lactlanca chíhuix hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahuacani ̱t yuma̱ tlanca templo, hua̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ pacs yuma̱ lactlanca chiqui nia̱lh catitasíyulh, sa̱mpi ̱

118 nalactilhmi ̱cán, chu̱ nia̱lh pala aktum chíhuix catitahui ̱ anta̱ni ̱ la̱kalhuili ̱ko̱cani ̱t. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ namín xli ̱spútat

(Mateo 24:3‑28; Lucas 17:22‑24; 21:7‑24) 3 A̱ li ̱sta̱lh

ta̱anko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-xaka̱stí ̱n huanicán Monte de los Olivos. Yuma̱ ka̱stí ̱n luhua xta̱lacatzajua̱ xta̱hui ̱ anta̱ni ̱ xyá̱ tlanca templo xala c-Jerusalén. Acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh Jesús, cúlucs tahui ̱. Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh tilakminko̱lh Pedro, Santiago, Juan, xa̱hua̱ Andrés, chu̱ chuná̱ tze̱k kalhasquinko̱lh: 4 ―Clacasquina̱hu xquinca̱huani, ¿ní ̱ li ̱huaya̱ chuná̱ nalay yumá̱ la̱ntla̱ nalactilhmi ̱cán a̱ya̱chá̱ tlanca templo? ¿Tú̱ nali ̱tasiyuy hua̱ntu̱ naclitaluloka̱hu laqui ̱mpi ̱ naccatzi ̱ya̱hu pi ̱ aya nakantaxtuy hua̱ntu̱ u̱cu quinca̱li ̱ta̱chihuí ̱nanti? 5 Kalhti ̱ko̱lh Jesús, tzúculh huan: “Cuí ̱ntaj catlahuátit, ni ̱tí ̱ naca̱akskahuiyá̱n. 6 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ naminko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit nali ̱taxtuputunko̱y, chu̱ nahuanko̱y: ‘Quit Cristo laqui ̱mpi ̱ nacca̱lakma̱xtuyá̱n’, chu̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ nata̱kskahuiko̱y, chu̱ naca̱najlaniko̱y xtachihui ̱ncán. 7 “Na̱ chuna li ̱tum, huixín nakaxpatá̱t it la̱ntla̱ nali ̱chihui ̱nancán cani ̱huá̱ lama̱kó̱ la̱ta̱la̱tlahu, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ cape̱cuántit sa̱mpi ̱ xlacasquinca̱ pi ̱ pu̱ lh chuná̱ nalay. Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs yumá̱ cajcu xquilhtzúcut la̱ntla̱ nalay á̱li ̱sta̱lh. 8 Sa̱mpi ̱ cani ̱cahuá̱ ca̱t uxá̱huat xli ̱lhu̱ hua ca̱chiquíṉ nala̱lacata̱qui ̱ko̱y akatunu ca̱chiquíṉ , chu̱ akatunu nación. Tíyat lacaxtum natachiquiy ca̱tuxá̱huat, chu̱ nalay tatzíncstat. Hua̱mpi ̱ pacs yumá̱ cajcu li ̱quilhtzucúmaj nahuán la̱ntla̱ tu̱ namín tlanca tapa̱tíṉ . 9 “Hua̱mpi ̱ huixín catatlihuáklhtit xpa̱lacata̱ tu̱ naca̱okspulayá̱n

119 sa̱mpi ̱ naca̱macama̱sta̱caná̱tit c-xpu̱ ma̱paksi ̱ncan lactlanca napuxcún, chu̱ naca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱tit c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, naca̱li ̱pincaná̱tit c-xlacati ̱ncan reyes caj quimpa̱lacata; chuná̱ huixín tla̱n naquili ̱chihui ̱nana̱pítit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huaná̱tit. 10 Pus la̱ntla̱ ni ̱ a̱lakchá̱n nahuán quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, yuma̱ quintachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut nali ̱chihui ̱nanko̱cán xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ pacs nalakapascán. 11 Chu̱ acxni ̱ huixín naca̱li ̱pincaná̱t it, naca̱macama̱sta̱caná̱tit, ni ̱ cali ̱puhuántit xpa̱lacata la̱ntla̱ nakalhti ̱naná̱tit, ni ̱ pala a̱li ̱sok calacapa̱stáctit. Huixín chuná̱ nahuaná̱tit hua̱ntu̱ Dios naca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n yama̱ quilhtamacú̱, pus ni ̱ huixín catichihui ̱nántit huata hua̱ yama̱ Espíritu Santo nachihui ̱nán mimpa̱lacatacán. 12 Yama̱ quilhtamacú̱ xacstu li ̱nata̱lán nala̱macama̱sta̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ namakni ̱ko̱cán, chu̱ natla̱t na̱ namacama̱sta̱ko̱y hasta ma̱squi xcamancán laqui ̱mpi ̱ namakni ̱ko̱cán, chu̱ makapitzi ̱n lakkahuasán namacama̱sta̱ko̱y hasta ma̱squi xtla̱tcán laqui ̱mpi ̱ na̱ namakni ̱ko̱cán. 13 Pacs tachixcuhuí ̱tat naca̱lix̱ cajniko̱yá̱n caj xpa̱lacata ca̱najlayá̱tit quintachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ nata̱yaniy, chu̱ ni ̱ nali ̱makaxtakta̱yay pi ̱ quili ̱pa̱huán hasta la̱ntla̱ nati ̱taxtuko̱y yuma̱ ni ̱ lacuan quilhtamacú̱, pus hua̱ tamá̱ nama̱akapu̱taxti ̱y xli ̱stacna. 14 “Acxni ̱ huixín naucxilhá̱t it pi ̱ kantaxtuma̱ hua̱ntu̱ títzokli ̱ xamaka̱n profeta Daniel acxni ̱ tili ̱chihuíṉ alh la̱ntla̱ nali ̱kama̱nancán, chu̱ lix̱ cájnit nali ̱ma̱xtucán yama̱ tlanca xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén, chu̱ antá̱ c-xpu̱ lacni naya̱huacán dios xatatlahuamakxtu; acxnicú̱ huixín hua̱nti ̱ lama̱ko̱chá nahuán c-xatiyat Judea catza̱látit tuncán

SAN MARCOS 13 ca̱lacsipijni. (Hua̱nti ̱ li ̱kalhtahuakay yuma̱ libro caakáta̱ksli ̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nama̱ Jesús.) 15 Chu̱ hua̱nti ̱ huacachá nahuán c-xaksti ̱n xchic, acxni ̱ nata̱ctay laqui ̱mpi ̱ natza̱lay, huata xatlá̱n ni ̱ catánu̱ lh laqui ̱mpi ̱ nama̱xtuy pala tu̱ nalé̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱y c-xchic. 16 Na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ani ̱t nahuán c-xca̱t uhuá̱n, huata xatlá̱n ni ̱ catáspitli ̱ c-xchic laqui ̱mpi ̱ namín tiyay xtaka̱nu. 17 ¡Koxutaníṉ lacchaján hua̱nti ̱ luhua acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ ta̱tatlako̱y, chu̱ nia̱lh xacstu lama̱koj nahuán, usuchí ̱ hua̱nti ̱ ma̱t ziqui ̱ko̱y nahuán cskatacán! 18 Cali ̱squinítit Dios pi ̱ ni ̱ tica̱pu̱t lakacaná̱t it acxni ̱ luhua xquilhtamacú̱ ca̱lonkni. 19 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua tapa̱t í n ̱ nalay yama̱ quilhtamacú̱ hua̱ntu̱ niucxni ̱ a̱lay xta̱chuná̱ hasta acxni ̱ Dios titláhualh ca̱t uxá̱huat, chu̱ nia̱lh pala catilapá̱ a̱li ̱sta̱lh. 20 Lapi ̱ hua̱ quimpu̱chinacán ni ̱ nama̱actzuhui ̱y yama̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nalay tapa̱t íṉ , ni ̱ pala cha̱stum catiakapu̱táxtulh, hua̱mpi ̱ xlá̱ catzi ̱y hua̱ntu̱ tlahuama̱, chu̱ nama̱chokoy sa̱mpi ̱ lakalhamanko̱y hua̱nti ̱ xlá̱ lacsacko̱ni ̱t. 21 “Chu̱ yama̱ quilhtamacú̱ pala huí ̱ ti ̱ naca̱huaniyá̱n: ‘Caucxílhtit yama̱ chixcú huá̱ Cristo’, usu tanu̱ ti ̱ nahuán: ‘Yuma̱ chixcú hua̱ Cristo’, huixín ni ̱ caca̱najlátit. 22 Sa̱mpi ̱ naminko̱y hua̱nti ̱ naca̱a kskahuiko̱yá̱n, chu̱ nahuanko̱y pi ̱ huá̱ Cristo, chu̱ tanu̱ ti ̱ nahuanko̱y pi ̱ Dios ma̱lakacha̱ko̱ni ̱t nali ̱chihui ̱nanko̱y xtalacapa̱stacni. Xlacán natlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ nali ̱ucxilhcán pi ̱ kalhi ̱ko̱y li ̱tlihuaka, chu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱akskahuinanko̱y; hasta xalán na̱ chuná̱ naakskahuiputunko̱y hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t. 23 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, luhua skálalh catahuilátit sa̱mpi ̱ a̱li ̱sok cca̱huanimá̱n hua̱ntu̱ naqui ̱taxtuy a̱li ̱sta̱lh.

SAN MARCOS 13​, ​14 Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ namín xli ̱maktuy ca̱tuxá̱huat

(Mateo 24:29‑35, 42‑44; Lucas 21:25‑36) 24 “Hua̱mpi ̱ yama̱ quilhtamacú̱

acxni ̱ aya ti ̱taxtuko̱ni ̱t nahuán tacatzanájuat, natalakapaklhtu̱ti ̱y chichiní, chu̱ hua̱ papá, nia̱lh catimakaxkaká̱nalh ca̱tzi ̱sní. 25 Chuj chí ̱ yama̱ stacu̱ hua̱ntu̱ huilakó̱ c-akapú̱n natamakuasko̱y, chu̱ pacs hua̱ntu̱ tasiyuko̱y c-akapú̱n natalacchiquiko̱y, chu̱ huilhaj nalako̱y. 26 Acxnitiyá̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naquiucxilhko̱y quit Xatalacsacni Chixcú la̱ntla̱ cmímaj nahuán c-xlacni puclhni, chu̱ natasiyuy tlanca quili ̱tlihuaka, xa̱hua̱ quili ̱ca̱cni. 27 Na̱ acxnicú̱ nacma̱lakacha̱ko̱y quiángeles xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat hasta anta̱ni ̱ tlak xatanka̱nu̱y laqui ̱mpi ̱ nama̱macxtumi ̱ko̱cán xli ̱pacs cani ̱hua̱ xalaní ̱n xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t. 28 “Acxni ̱ ucxilhá̱tit tzucuy akayuja̱ makapitzi ̱n quihui, chu̱ tzucuy akaskatampalay, huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ aya talacatzuhui ̱ni ̱ttá̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nalhca̱cnán. 29 Pus na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ naucxilhá̱tit kantaxtuma̱ hua̱ntu̱ ca̱la̱nchú̱ cca̱li ̱ta̱chihui ̱namá̱n, pus cacatzí ̱tit pi ̱ aya talacatzuhui ̱majá̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nacmimpalay ca̱tuxá̱huat. 30 Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pacs ni ̱ko̱ni ̱t nahuán tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ca̱la̱nchú̱ lama̱ko̱lhcú̱ pala ni ̱ xapu̱lh nakantaxtuy xli ̱pacs hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱chihui ̱namá̱n. 31 Luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ pacs akapú̱ n chu̱ ca̱tiyatna̱ ma̱squi caláksputli, hua̱mpi ̱ quintachihuí ̱n ni ̱ lay catiláksputli ̱ hasta nakantaxtuko̱y xli ̱pacs tu̱ cli ̱chihui ̱nani ̱t. Ni ̱tí ̱ catzi ̱y tú̱ ya̱ quilhtamacú̱ namimpalay Jesús (Mateo 24:36‑44)

32 “Hua̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱

quilhtamacú̱ chuná̱ nalay, chu̱ xatú̱ hora nahuán, ti ̱ni ̱ catzi ̱y, hasta ni ̱ pala hua̱ ángeles

120 ti ̱ huilako̱chá̱ c-akapú̱ n, chu̱ na̱ ni ̱ pala quit Xacam ccatzi ̱y, huata caj xma̱n Dios Xatla̱t catzi ̱y. 33 “Pus huá̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ luhua skálalh, chu̱ cha̱catzi ̱ya̱ catahuilátit sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit xatú̱ ya̱ quilhtamacú̱ nalakchá̱n. 34 Na̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum chixcú hua̱nti ̱ an paxia̱lhnán mákat, hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ a̱taquilhanu̱y, ma̱cui ̱ntajli ̱ko̱y cscujní ̱n xtascújut, chu̱ macama̱xqui ̱ko̱y cha̱tunu̱ xtascujutcán, chu̱ ya̱huay cha̱tum c-tlanca má̱laccha laqui ̱mpi ̱ nama̱lacqui ̱niy xpu̱chiná̱ acxni ̱ namimpalay. 35 Pus na̱ chuná̱ huixín skálalh catahuilátit sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit xatú̱ ya̱ quilhtamacú̱ nacmín quit Mimpu̱chinacán, pala acxni ̱ tzi ̱suama̱, usu pala ca̱ta̱ncánat, usu acxni ̱ natasay pu̱y u̱, usu acxni ̱ naspalhca̱huanko̱y, usu acxni ̱ ca̱cuhuinitá. 36 Pus luhua skálalh catahuilátit sa̱mpi ̱, ¿cha̱mpala xamaktum ni ̱ li ̱catzi ̱huilátit nahuán acxni ̱ nactaxtuya̱chi, chu̱ lhtatapá̱tit nahuán? 37 Yuma̱ tu̱ cca̱huanimá̱n huixín na̱ chuná̱ clacasquín pi ̱ li ̱macxtum cacatzi ̱ko̱lh pacs a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ naquinkalhkalhi ̱ko̱y acxni ̱ nacmín, pi ̱ skálalh catahuilako̱lh.” Li ̱kalhchihui ̱nancán la̱ntla̱ tla̱n namakni ̱cán Jesús

(Mateo 26:1‑5; Lucas 22:1‑2; Juan 11:45‑53)

14

Aaktuy quilhtamacú̱ xtzanka̱y la̱ntla̱ nalakchá̱n xpa̱scuajcan judíos xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, acxni ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala c-Israel xuako̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y levadura. Acxnicú̱ yama̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos tzucuko̱lh li ̱kalhchihui ̱nanko̱y xpa̱lacata la̱ntla̱ naakskahuiko̱y Jesús laqui ̱mpi ̱ tla̱n nachipako̱y, chu̱ a̱li ̱sta̱lh namakni ̱ko̱y. 2 Hua̱mpi ̱ xlacán xquilhuama̱kó̱: ―Ni ̱ nachipaya̱hu acxni ̱ luhua xquilhtamacu̱ xapa̱scuaj ta̱kspuntza̱lí ̱n

SAN MARCOS 14

121 sa̱mpi ̱ xamaktum yama̱ li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ pa̱xqui ̱ko̱y nasi ̱tzi ̱ko̱y, chu̱ nali ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y. Cha̱tum pusca̱t li ̱akpaxi ̱y perfume Jesús (Mateo 26:6‑13; Juan 12:1‑8)

3 Jesús

xani ̱t lakapaxia̱lhnán Simón, yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱pacsani ̱t acxni ̱ xkalhi ̱y aktum lix̱ cajnit tajátat huanicán lepra, xlá̱ antá̱ xuilachá̱ c-Betania. Maktum xuí ̱ Jesús xua̱yama̱ acxni ̱ chi ̱lh cha̱tum pusca̱t, xli ̱mín pa̱tum lumi ̱ta̱ xatla̱n perfume xla nardo xánat, luhua tapala̱xlá xuani ̱t xtápalh yama̱ quilhtamacú̱. Talacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús, chu̱ ma̱kálhka̱lh lumi ̱ta, chu̱ li ̱akpaxi ̱ko̱lh perfume c-xakxe̱ka Jesús. 4 Makapitzí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ lacatzú̱, tzúculh si ̱tzi ̱niko̱y yama̱ pusca̱t, chu̱ chuná̱ xla̱huaniko̱y: ―Camakaxtáktit. ¿Tú̱ huan luhua caj pá̱xcat tláhualh yuma̱ xatapala̱xla perfume? 5 Pus tla̱n xtili ̱sta̱ca̱ aktutu ciento tumi ̱n xla plata, chu̱ hua̱ntu̱ xtástokli ̱ xatumi ̱n xtili ̱makta̱yako̱ca̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n. Na̱ catu̱ huá̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ tu̱ xli ̱huanima̱kó̱ yuma̱ koxuta pusca̱t. 6 Hua̱mpi ̱ Jesús káxmatli ̱ hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan makali ̱puhuaná̱tit, sa̱mpi ̱ tla̱n tu̱ quintlahuanini ̱t? 7 Pus hua̱nti ̱ li ̱ma̱xkaní ̱n lama̱kó̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n ca̱ta̱lamá̱n nahuán c-milaksti ̱pa̱ncán, chu̱ tla̱n namakta̱yako̱yá̱tit acxni ̱ huixín napuhuaná̱tit, hua̱mpi ̱ quit nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ cactica̱ta̱latamá̱n. 8 Hua̱ntu̱ xlá̱ tla̱n puhua̱, pus chuná̱ tláhualh, chu̱ ma̱squi ni ̱ catzi ̱y, xlá̱ a̱li ̱ma̱lacmu̱clhuni ̱ni ̱t quintiyatli ̱hua̱ laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ naquima̱acnu̱cán ma̱squi nia̱lh tú̱ caquili ̱tlahuaca̱. 9 Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ caxani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ natali ̱chihui ̱nán yuma̱ xatla̱n tama̱catzi ̱ní ̱n xla

akapu̱táxtut xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, na̱ nali ̱chihui ̱nancán hua̱ntu̱ tláhualh yuma̱ pusca̱t laqui ̱mpi ̱ pacs nali ̱lacapa̱staccán. Judas ta̱lacca̱xlako̱y hua̱nti ̱ makni ̱putunko̱y Jesús (Mateo 26:14‑16; Lucas 22:3‑6)

10 Judas

Iscariote, hua̱nti ̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús, alh ta̱chihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ xta̱la̱tlahuako̱y Jesús xanapuxcún pa̱lijni laqui ̱mpi ̱ nata̱lacca̱xlako̱y la̱ntla̱ tla̱n namacama̱xqui ̱ko̱y. 11 Acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nima̱ko̱ca̱ pa̱xuhuako̱lh, li ̱kalhti ̱ko̱lh nama̱xqui ̱ko̱y tumi ̱n; hasta acxni ̱ Judas tzúculh putzay la̱ntla̱ natlahuay pi ̱ namacama̱sta̱y Jesús. Jesús a̱huatiyá ta̱hua̱yanko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ca̱ko̱tanú̱ n

(Mateo 26:17‑29; Lucas 22:7‑23; Juan 13:21‑30; 1 Corintios 11:23‑26)

12 Acxni ̱ lákcha̱lh

yama̱ quilhtamacú̱ xtama̱ko̱tani ̱n xpa̱scuajcan judíos xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, acxni ̱ xlacán huako̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ ta̱tlahuacani ̱t li ̱ma̱xcutí ̱n, chu̱ acxni ̱ c-akatunu chiqui makni ̱ko̱cán lactzu̱ borrego laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ca̱cni ̱nanicán Dios yama̱ c-pa̱scua̱, xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Ní ̱ lacasquina̱ nacana̱hu ca̱xuili ̱ya̱hu pu̱ hua̱y laqui ̱mpi ̱ nali ̱hua̱yana̱hu xali ̱hua̱y borrego yuma̱ xtama̱ko̱tani ̱n pa̱scua̱ xla ta̱kspuntza̱lí ̱n? 13 Pus Jesús ma̱lakacha̱ko̱lh cha̱t uy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ naanko̱y ca̱xtlahuako̱y yama̱ lí ẖ uat, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Capimpítit c-tlanca ca̱chiquí ̱n, chu̱ antá̱ huixín naucxilhá̱tit cha̱tum chixcú̱ cucale̱ma̱ pa̱tum stu̱ n chúchut. Casta̱lanítit, 14 chu̱ anta̱ni ̱ natanu̱ya̱chá, nahuaniyá̱tit chixcú̱ ti ̱ c-xchic: ‘Huan

SAN MARCOS 14 quima̱kalhtahuaka̱nacán: ¿Ní ̱ huí ̱ pu̱ lactum chiqui ̱ anta̱ni ̱ nacta̱huako̱y quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t tahua̱y xla ta̱kspuntza̱lí ̱n yuma̱ ca̱tzi ̱sní?’ 15 Na̱ naca̱le̱ná̱n c-xli ̱quilhmactuy chiqui ̱ anta̱ni ̱ naca̱ma̱siyuniyá̱n pu̱ lactum tlanca chiqui, chu̱ pacs kalhi ̱y tu̱ tamaclacasquín, antá̱ huixín caca̱xtlahuátit quintahua̱ycán hua̱ntu̱ nahuaya̱hu yuma̱ catzi ̱sní. 16 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t anko̱lh c-tlanca ca̱chiquí ̱n, xli ̱ca̱na̱ chuná̱ ma̱noklhuko̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xuaniko̱ni ̱t Jesús. Xlacán antá̱ ca̱xtlahuako̱lh lí ẖ uat tu̱ nali ̱ca̱cni ̱naniko̱y Dios pa̱scua̱ xla ta̱kspuntza̱lí ̱n. 17 Acxni ̱ aya tzí ̱sualh, Jesús ta̱chinko̱lh a̱makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, 18 chu̱ pu̱tum ta̱tahuilako̱lh laqui ̱mpi ̱ nahua̱yanko̱y. Acxni ̱ aya xua̱yama̱kó̱ Jesús huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ cha̱tum ti ̱ quinta̱hua̱yama̱ ti ̱ naquimacama̱sta̱y c-xmacancan hua̱nti ̱ quinta̱la̱tlahuako̱y. 19 Cha̱nchu̱ xlacán tzucuko̱lh tali ̱puhua̱ni ̱ko̱y, chu̱ tzucuko̱lh la̱kalhasquinko̱y cha̱tunu cha̱tunu: ―¿Ma̱x quit nacmacama̱sta̱y? Cha̱nchu̱ a̱cha̱tum huampá̱: ―¿Pi ̱ quit cahuá̱? 20 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―La̱ntla̱ mili ̱kalhacu̱tuycán, cha̱tum nataxtuya̱chá̱ hua̱nti ̱ lakxtum quinta̱tamakaju̱ ma̱ xcaxtala̱nchu̱ c-quimpula̱tucán. 21 Pus chuná li ̱kantaxtuma̱ hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ naquiakspulay quit Xatalacsacni Chixcú; hua̱mpi ̱ koxutá̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ naquimacama̱sta̱y. ¡Xatlá̱n xtihua̱ pi ̱ ni ̱ xtitachixcuhuíḻ alh! 22 Acxni ̱ cajcu xua̱yama̱kó̱, Jesús tíyalh mactum caxtala̱nchu̱, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xlíẖ uat, chu̱ acxni ̱ lakchákalh ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh:

122 ―Catiyátit, chu̱ cahuátit yuma̱ caxtala̱nchu̱, sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱taxtuy quintiyatli ̱hua. 23 A̱ li ̱sta̱lh tiyapá̱ pa̱t um vaso xchuchut uva, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios, ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ pacs li ̱kotnanko̱lh tziní ̱n hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-vaso. 24 Chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱ yuma̱ xchuchut uva li ̱taxtuy quinkalhni ̱ tu̱ nastajtamakán xpa̱lacatacan xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱cán li ̱pu̱tum pi ̱ Dios tlahuani ̱t xasa̱sti xtalacca̱xlán la̱ntla̱ nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y. 25 Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh maktum cactili ̱kótnalh xchuchut uva hasta acxni ̱ nama̱lakcha̱ni ̱y quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nacli ̱kotnampalay tanu̱ xasa̱sti xchuchut uva c-xtapaksi ̱t Dios. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ Pedro maktutu nahuán pi ̱ ni ̱ lakapasa (Mateo 26:30‑35; Lucas 22:31‑34; Juan 13:36‑38)

26 Acxni ̱ makasputko̱lh aktum tatlí ̱n, aya titaxtuko̱lh, tianko̱lh c-xaka̱stí ̱n huanicán Monte de los Olivos. 27 Chu̱ antá̱ huaniko̱lh Jesús: ―Yuma̱ ca̱tzi ̱sní, pacs huixín lhtuj naquimakaxtaká̱tit. Pus chuná nakantaxtuy la̱ntla̱ titzóknalh cha̱tum profeta acxni ̱ ma̱puhuá̱ni ̱lh Dios: ‘Quit nacma̱sta̱y quilhtamacú̱ camakni ̱ca̱ xma̱putxuani ̱nacán, chu̱ xli ̱pacs calhni ̱lu̱ nata̱kahuani ̱ko̱y.’ 28 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ quit clakastakuanani ̱ttá nahuán ca̱li ̱ní ̱n pu̱ lana̱ nacampalay c-Galilea laqui ̱mpi ̱ antá̱ natanoklha̱cha̱hu. 29 Pedro huánilh: ―Ma̱squi pacs catza̱lamakankó̱n, quit ni ̱ cactiakxtakmakán. 30 Hua̱mpi ̱ Jesús huánilh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cuaniyá̱n, pi ̱ huix chiyú̱ yuma̱ ca̱tzi ̱sní, acxni ̱ ni ̱ a̱tasay nahuán xli ̱maktuy pu̱yu̱, maktututá̱ huani ̱ta nahuán pi ̱ ni ̱ quilakapasa.

SAN MARCOS 14

123 31 Hua̱mpi ̱ Pedro kalhpa̱t lihuaklh xquilhuama̱ xlá̱ huampá̱: ―Ma̱squi na̱ acxtum xquinta̱makni ̱ca̱ hua̱mpi ̱ ni ̱ cactihua̱ pi ̱ ni ̱ clakapasá̱n. Cha̱nchu̱ a̱makapitzí ̱n pacs chuná̱ huaniko̱lh.

Jesús an tlahuay oración ca̱quihuí ̱n huanicán Getsemaní (Mateo 26:36‑46; Lucas 22:39‑46)

32 Acxni ̱ cha̱n ko̱lh

c-aktum ca̱quihuí ̱n huanicán Getsemaní, Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Unú̱ catahuilaká̱tit xli ̱makua u̱cán tlahuay oración. 33 Xma̱n huá̱ ta̱a nko̱lh Pedro, Santiago, chu̱ Juan, a̱lacatanu̱ le̱nko̱lh. Antá̱ cajmaktum tzúculh tali ̱puhua̱ni ̱y, chu̱ aklituanán. 34 Chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cmakcatzi ̱y aktum tali ̱puhuá̱n c-quinacú̱, la̱mpala aya cli ̱ni ̱putún. Unú̱ caquinkalhkalhí ̱tit, hua̱mpi ̱ ni ̱ calhtatátit. 35 Jesús tlá̱hualh actzú̱, tatzokóstalh ca̱tiyatna, squínilh li ̱tlá̱n Dios palapi ̱ tla̱n ni ̱ xmá̱xqui ̱lh tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ nalakchá̱n. 36 Cha̱nchu̱ tláhualh xoracion, chuná̱ xquilhuama̱: ―Ta̱ta̱ Dios, huix pacs tla̱n catu̱cahuá̱ tlahuaya, pus hua̱ lapi ̱ huix lacasquina, ni ̱ caquima̱xqui ̱ yuma̱ tapa̱tí ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ calalh hua̱ntu̱ quit clacasquín hua̱mpi ̱ huá̱ calalh mintalacasquín. 37 Taspitpá̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, hua̱mpi ̱ xlacán pu̱tum clhtatama̱kó̱. Chuná̱ huánilh Pedro: ―Pedro, ¿tú̱ huan lhtatápa̱t? ¿Tú̱ lay macalaya̱ ni ̱ nalhtataya̱ ca̱na̱ pi ̱ caj aktum hora? 38 Skálalh catahuilátit; chu̱ na̱ catlahuátit oración laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit acxni ̱ naca̱li ̱toklhcaná̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. Pus ma̱squi mili ̱stacnacán luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum li ̱piná̱tit xtalacapa̱stacni, mintiyatli ̱huacán ni ̱ ta̱yaniy sa̱mpi ̱ xaxlajuani, ni ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka.

39 Jesús ampá̱ tlahuay oración, chu̱ chuná li ̱tum qui ̱lix̱ akátli ̱lh tu̱ huatiya̱ tachihuí ̱n. 40 Acxni ̱ tapú̱ spitli ̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, lhtatako̱ni ̱t ta̱kspalako̱lh, sa̱mpi ̱ hua̱ xlakastapucán, luhuata xlakpi ̱tlakuanko̱ni ̱t, na̱ ni ̱ xcatzi ̱ko̱y tu̱ nali ̱kalhti ̱ko̱y. 41 Xlá̱ ampá̱ tlahuay oración xli ̱maktutu, chu̱ acxni ̱ qui ̱táspitli, chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Pá̱ chunacú̱ lhtatapá̱tit, chu̱ jaxpá̱tit? Pus nia̱lh chuná̱ catlahuátit sa̱mpi ̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ naquimacama̱sta̱cán quit Xatalacsacni Chixcú̱ c-xmacancan makla̱kalhi ̱naníṉ hua̱nti ̱ quisi ̱tzi ̱niko̱y. 42 Cataca̱xta̱quí ̱tit; caahu. Caucxílhtit, hua̱nti ̱ naquimacama̱sta̱y; lacatzuhuá̱ mín.

Jesús chi ̱le̱ncán

(Mateo 26:47‑56; Lucas 22:47‑53; Juan 18:2‑11)

43 Jesús cajcu xchihui ̱nama̱ acxni ̱ lakchinko̱lh lhu̱ hua chixcuhuí ̱n, huá̱ xpu̱ laniti ̱lhako̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t huanicán Judas. Catu̱ huá̱ xli ̱minko̱y tu̱ nali ̱macapa̱huanko̱y, huí ̱ ti ̱ xli ̱mín espada, makapitzí ̱n quihui. Yuma̱ chixcuhuí ̱n huá̱ xma̱lakacha̱ko̱ni ̱t xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, chu̱ lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n. 44 Judas hua̱nti ̱ macamá̱sta̱lh xuaniko̱ni ̱t la̱ntla̱ nali ̱lakapasko̱y laqui ̱mpi ̱ nale̱nko̱y: “Hua̱nti ̱ quit naclacatzu̱ca, huá̱ cachipátit, chu̱ li ̱huana̱ tachí ̱n cali ̱pítit.” 45 Acxni ̱ lákcha̱lh, laktalacatzúhui ̱lh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Uclakmimá̱n, ma̱kalhtahuaka̱ná. La̱nchuná̱ huaniko̱lh, lacátzu̱cli. 46 Puschí ̱ a̱makapitzí ̱n aya tichipako̱lh Jesús laqui ̱mpi ̱ nale̱nko̱y la̱ cha̱tum tachí ̱n. 47 Cha̱t um xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xtat má̱xtulh cspada, chu̱ ca̱actí ̱nilh xtaké̱n cha̱tum cscujnicán hua̱nti ̱ xma̱lakacha̱ko̱ni ̱t xanapuxcun pa̱lijni. 48 Jesús huaniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n:

SAN MARCOS 14 ―¿Tú̱ xpa̱lacata huixín tani ̱tántit quinchipayá̱tit xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum kalha̱ná, chu̱ hasta li ̱tani ̱tántit spada̱, xa̱hua̱ quihui? 49 Cha̱li ̱ cha̱lí ̱ quit antá̱ xquiucxilhá̱tit acxni ̱ xacma̱siyunima̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ niucxni ̱ quinchi ̱li ̱pítit; hua̱mpi ̱ juerza̱ huá̱ chuná̱ qui ̱li ̱táxtulh laqui ̱mpi ̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ tu̱ naquiakspulay. 50 Cha̱nchu̱ lhtuj makaxtakko̱lh xli ̱pacscan xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, lactza̱latama̱ko̱lh. 51 Hua̱mpi ̱ cha̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t csta̱lanima̱ anta̱ni ̱ xlacle̱ma̱ca̱ Jesús c-pu̱ ma̱paksí ̱n; acxni ̱ ucxilhca̱, na̱ xchipaputuncán. Hua̱mpi ̱ cumu caj xli ̱tamaktlapani ̱t mactum tlanca sábana, caj xaspupulu xmacni, 52 acxni ̱ chipaca̱, caj huá̱ chipanica̱ sábana, hua̱mpi ̱ cumu caj xamactum xuani ̱t, huata xlá̱ tapú̱ xtulh xsábana, chu̱ xamaklhpupulu̱ tzá̱lalh. Xanapuxcun pa̱lijni ̱ ma̱kalhapali ̱ko̱y Jesús (Mateo 26:57‑68; Lucas 22:54‑55, 63‑71; Juan 18:12‑14, 19‑24)

53-54 Huata

Pedro na̱ tista̱lánilh tlak tzinú̱ lakamákat hasta li ̱cha̱nca̱ Jesús c-xpu̱ ma̱paksi ̱ncan pa̱lijni, chu̱ antá̱ xlá̱ tamakáxtakli ̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ policías, chu̱ tzúculh ta̱skonko̱y. Pu̱tum xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ lakko̱lún, pacs tamacxtumi ̱ko̱lh, xa̱hua̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos. Caj li ̱tlanca̱liya̱ li ̱minca̱ Jesús c-xlacati ̱n xapuxcu pa̱li ̱. 55 Xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xtamakstokko̱ni ̱t, tzucuko̱lh putza̱naniko̱y tasta̱huán la̱ntla̱ nali ̱makstuntlahuako̱y Jesús laqui ̱mpi ̱ nama̱makni ̱ni ̱nanko̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ xta̱ksniko̱y. 56 Ma̱squi makapitzí ̱n catu̱cahuá̱ tzúculh huanko̱y hua̱ntu̱ nali ̱sta̱huako̱y, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh xtzucupalako̱y li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y, sa̱mpi ̱ ni ̱ acxtum xli ̱catzi ̱ko̱y hua̱ntu̱

124 xli ̱sta̱huama̱kó̱. 57 Puschí ̱ makapitzí ̱n tita̱yako̱lh, chuná̱ tili ̱sta̱huakolh Jesús: 58 ―Quin ckaxmatni ̱tahu pi ̱ chuná̱ tihua̱ tama̱ chixcú: ‘Quit naclactlahuay yuma̱ xtemplo̱ Dios hua̱ntu̱ caj tamacani ̱tlahu hua̱mpi ̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ quit nacya̱huapalay aktum tu̱ ni ̱ caj tamacani ̱tlahu.’ 59 Hua̱mpi ̱ hasta ni ̱ pala chuná acxtum xli ̱catzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ xli ̱aksani ̱nama̱kó̱, chu̱ ni ̱tú̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xli ̱sta̱huama̱kó̱. 60 Huá̱ chú̱ tá̱yalh hua̱nti ̱ luhua xapuxcu pa̱li ̱, chuná̱ huánilh Jesús: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱tú̱ catili ̱kalhtí ̱nanti? ¿Pi ̱ ni ̱ kaxpátpa̱t la̱ntla̱ li ̱lhu̱ hua̱ tu̱ li ̱ya̱huama̱kó̱n yuma̱ chixcuhuí ̱n? 61 Jesús ni ̱tú̱ kalhtí ̱nalh, caj xma̱n cacs tá̱yalh. Hua̱mpi ̱ yama̱ xapuxcu pa̱li ̱ a̱maktum kalhasquimpá̱, chu̱ huánilh: ―¿Pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix Cristo hua̱nti ̱ xCam Dios? 62 Jesús huánilh: ―Xli ̱ca̱na̱ quit Cristo. Chu̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín naucxilhá̱tit la̱ntla̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ cuilachá nahuán c-xpa̱xtu̱ n Dios, chu̱ na̱ chuná̱ la̱ntla̱ quit cmima̱palachá nahuán c-xlacni puclhni. 63 Cha̱nchu̱ xapuxcu pa̱li ̱, xti ̱tli ̱ xlháka̱t laqui ̱mpi ̱ pacs nacatzi ̱cán pi ̱ sí ̱tzi ̱lh, chu̱ huaniko̱lh ti ̱ xta̱tastokko̱ni ̱t: ―¿Tú̱ taji ̱ tili ̱lacasquina̱hu ma̱luloknaní ̱n? 64 Caj xpa̱lacata xtachihuí ̱n yuma̱ chixcú ta̱la̱lacata̱qui ̱ni ̱t Dios, aya kaxpáttit. ¿Tú̱ natlahuaniya̱hu, huixín puhuaná̱tit? Xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―¡Luhua macuacachá̱ tala̱kalhí ̱n, xlíḻ at camakni ̱ca̱! 65 Makapitzí ̱n tzucuko̱lh lacachujmani ̱ko̱y, li ̱lakachi ̱ko̱lh mactum lháka̱t, lakakaxiko̱lh, chu̱ chuná̱ tzúculh huaniko̱y: ―Cacatzi, ¿tí ̱ chuná̱ lakakaxima̱n?

SAN MARCOS 14​, ​15

125 La̱ntla̱ chuná̱ tlahuako̱lh macama̱xqui ̱ko̱ca̱ policías, chu̱ xlacán na̱ chuná̱ tzucuko̱lh lakakaxiko̱y. Pedro huan maktutu̱ pi ̱ ni ̱ lakapasa̱ Jesús (Mateo 26:69‑75; Lucas 22:56‑62; Juan 18:15‑18, 25‑29)

66 Anta̱ni ̱ c-xtanquilhti ̱n

chiqui ̱ xta̱skoma̱kó̱ Pedro makapitzi policías, chilh cha̱tum xmaksquiti xapuxcu pa̱li ̱. 67 Acxni ̱ úcxilhli ̱ pi ̱ antá̱ cskoma̱, cacs lacaúcxilhli, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Huix na̱ xta̱lapu̱ laya̱ Jesús xala c-Nazaret. 68 Pedro ni ̱ li ̱tá̱yalh, kalhtátze̱k li, chu̱ kálhti ̱lh: ―Ni ̱ quit, ni ̱ clakapasa̱ tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huix huanípa̱t. Táxtulh quilhtí ̱n anta̱ni ̱ lactanu̱cán c-xli ̱pacan chiqui, acxnitiyá̱ tásalh tantum pu̱yu̱. 69 Cha̱nchu̱ maksquití, cacs lacaucxilhpá̱ Pedro, chu̱ tzúculh huaniko̱y hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱: ―Xli ̱ca̱na̱ hua̱ yuma̱ chixcú̱ na̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús. 70 Pedro kalhtatze̱kpá̱, ni ̱ li ̱ta̱yapá̱ pala xli ̱ca̱na̱ lakapasa. Caj li ̱tlanca̱liya̱, na̱má̱ huanipalako̱lh Pedro hua̱nti ̱ xta̱huilakó̱ antá: ―Luhua maktum xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ huix cha̱tum xlacán, sa̱mpi ̱ xala c-Galilea huix, hua tuncán caj mintachihuí ̱n tla̱n li ̱lakapascana. 71 Cha̱nchu̱ xlá̱ tzúculh li ̱aklhu̱ hua̱t nán, chu̱ li ̱quilhán Dios pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tu̱ xkalhti ̱nama̱, chu̱ huanipalako̱lh: ―Lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ clakapasa̱ quit tama̱ chixcú, chu̱ hasta ni ̱ ccatzi ̱y xatí ̱ li ̱chihui ̱nampá̱tit. 72 Acxni ̱ káxmatli ̱ pi ̱ tásalh xli ̱maktuy pu̱yu̱, xlá̱ lacapá̱stacli ̱ hua̱ntu̱ xuanini ̱t Jesús: “Acxni ̱ ni ̱ a̱tasay nahuán xli ̱maktuy pu̱yu̱, huix maktututá̱ huani ̱ta nahuán pi ̱ ni ̱ quilakapasa.” Pedro luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱puhua̱ acxni ̱

lacapa̱stacko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ kantáxtulh hua̱ntu̱ xuanini ̱t Jesús, chu̱ tzúculh tasay. Pilato ma̱kalhapali ̱y Jesús

15

(Mateo 27:1‑2, 11‑14; Lucas 23:1‑5; Juan 18:28‑38)

Acxni ̱ tzi ̱sa ca̱xkákalh, tamacxtumi ̱palako̱lh xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos, xa̱hua̱ lakko̱lún, chu̱ tachí ̱n le̱nko̱lh Jesús c-xlacati ̱n ma̱paksi ̱na Pilato. 2 Xlá̱ ma̱kalhapáli ̱lh Jesús, chu̱ kalhásquilh: ―¿Pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xReycan judíos? Jesús kálhti ̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ quilhuámpa̱t sa̱mpi ̱ quit xli ̱ca̱na̱ rey. 3 Xanapuxcun pa̱lijni na̱ li ̱pe̱cua̱ tu̱ tzúculh li ̱ya̱huako̱y ta̱ksaní ̱n. 4 Pilato tá̱yalh chu̱ huánilh Jesús: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ya tu̱ li ̱kalhti ̱nana? ¿Pi ̱ ni ̱ kaxpata̱ pi ̱ catu̱ huá̱ li ̱ya̱huama̱kó̱n yuma̱ chixcuhuí ̱n? 5 Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala chuná̱ tú̱ kalhtí ̱nalh Jesús. Puschí ̱ lanaj xli ̱lacahuán Pilato, hasta nia̱lh cátzi ̱lh tú̱ nakalhasquín. Pilato li ̱ma̱paksi ̱nán camakni ̱ca̱ Jesús (Mateo 27:15‑31; Lucas 23:13‑25; Juan 18:38‑19:16)

6 Ca̱ta

ca̱ta̱ acxni ̱ xlakchá̱n xapa̱scuaj ta̱kspuntza̱lí ̱n, xli ̱smani ̱ni ̱t Pilato xmakaxtakniko̱y tachixcuhuí ̱tat cha̱tum tachí ̱n, caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nasquiniko̱y. 7 Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ c-pu̱ la̱chi ̱n xtanu̱ ma̱ cha̱tum tachí ̱n xuanicán Barrabás, xta̱pa̱ti ̱nama̱kó̱ xta̱makni ̱naní ̱n ti ̱ lhu̱ hua̱ xmakni ̱ko̱ni ̱t acxni ̱ xma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t talacata̱quí ̱n c-xca̱chiqui ̱ncán. 8 Puschí ̱ luhua acxnicú̱ gobernador Pilato xma̱kalhapali ̱ma̱ Jesús, chinko̱lh li ̱lhu̱ hua, chu̱ tzucuko̱lh squiniko̱y pi ̱ namakaxtaknipalako̱y cha̱tum tachí ̱n la̱ntla̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n xtlahuaniko̱y. 9 Hua̱mpi ̱ Pilato kalhasquinko̱lh:

SAN MARCOS 15 ―¿Pi ̱ lacasquiná̱tit huixín, cacmakáxtakli ̱ xreycan judíos? 10 Sa̱mpi ̱ Pilato xcatzi ̱y pi ̱ caj xquiclhcatzaniko̱y xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ huá̱ xli ̱macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t. 11 Hua̱mpi ̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ tzucuko̱lh quilhca̱xya̱huako̱y li ̱lhu̱ hua, pi ̱ huata xatlá̱n casquinko̱lh pi ̱ xalaktaxtún camakaxtakca̱ Barrabás. 12 Pilato kalhasquimpalako̱lh: ―Hua̱mpi ̱ ¿tú̱ lacasquiná̱tit nactlahuaniy yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín huaniyá̱tit xreycan judíos? 13 Xli ̱putumcan chixcuhuí ̱n tzucuko̱lh quilhanko̱y: ―¡Capakaxtokohuacaca̱ c-cruz! 14 Pilato huanipalakó̱: ―Hua̱mpi ̱ ¿tú̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuani ̱t? Hua̱mpi ̱ xlacán caj xaa̱li ̱huacá̱ xquilhama̱kó̱: ―¡Capakaxtokohuacaca̱ c-cruz! 15 Pilato pi ̱ ni ̱ xlacasquín tí ̱ nasi ̱tzi ̱niy, pus huá̱ li ̱makáxtakli ̱ Barrabás, chu̱ ma̱paksí ̱nalh pi ̱ naka̱snokcán Jesús, a̱li ̱sta̱lh macama̱xqui ̱ko̱lh tropa̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán napakaxtokohuacako̱y c-cruz. 16 Yama̱ tropa̱ le̱nko̱lh Jesús ca̱lakuá̱n, hua̱mpi ̱ antiyá̱ c-xpu̱ lacni xpu̱ ma̱paksí ̱n Pilato anta̱ni ̱ pu̱tum tropa̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t. 17 Xlacán ma̱makxtuko̱lh xlháka̱t Jesús, chu̱ ma̱lhaka̱ko̱lh mactum xatzutzoko lháka̱t xta̱chuná̱ la̱ xla rey, chu̱ acuili ̱ko̱lh c-xakxe̱ka aktum corona xla lhtucú̱ n. 18 Chu̱ tzucuko̱lh ca̱tasako̱y, chuná̱ huanko̱lh: ―¡Caxani ̱li ̱huayá̱ calatáma̱lh yuma̱ xReycan judíos! 19 Na̱ li ̱aksnokmi ̱ko̱lh kantum ká̱ti ̱t, chu̱ lacachujmani ̱ko̱lh, lakataquilhpu̱tako̱lh, chu̱ tatzokostaniko̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuacán c-xlacati ̱n cha̱tum Rey. 20 Acxni ̱ xli ̱kama̱nanko̱ni ̱ttá, tima̱pu̱ xtuko̱lh xlháka̱t xatzutzoko, chu̱ huá̱ ma̱lhaka̱ko̱lh tu̱ luhua xlháka̱t, chu̱

126 le̱nko̱lh anta̱ni ̱ napakaxtokohuacacán c-cruz. Jesús pakaxtokohuacacán c-cruz (Mateo 27:32‑44; Lucas 23:26‑43; Juan 19:17‑27)

21 Cha̱t um chixcú xala c-Cirene xuanicán Simón, xlakkahuasán xuaniko̱cán Alejandro, chu̱ Rufo, xlá̱ xqui ̱taspitma̱ c-xpú̱cuxtu, chu̱ antá̱ xti ̱taxtuma̱ anta̱ni ̱ xya̱kó̱ tropa̱ acxni ̱ chipapa̱xtokko̱lh makapitzi ̱n tropa̱, chu̱ akchú̱ ma̱le̱ni ̱ko̱lh xcruz Jesús. 22 Antá̱ tile̱nko̱lh c-aktum ka̱stí ̱n huanicán Gólgota. (Yuma̱ c-xatachihui ̱n arameo huamputún C-xaclucut ni ̱n.) 23 Acxni ̱ antá̱ li ̱cha̱nca̱ Jesús, ma̱xqui ̱ca̱ nahuay vino hua̱ntu̱ xta̱lacuilhacani ̱t xaxu̱ n lí ̱cuchun laqui ̱mpi ̱ ni ̱ namakcatzi ̱y tapa̱tí ̱n, huanicán mirra. Xlá̱ caj kalhuá̱nalh hua̱mpi ̱ ni ̱ hualh. 24-25 Ca̱maknaja̱t za hora tzí ̱saj xuani ̱t acxni ̱ pakaxtokohuacaca̱ c-cruz. Yama̱ tropa̱ tzucuko̱lh li ̱tlahuako̱y suerte xlhaka̱t Jesús xatí ̱ tla̱n cha̱tunu̱ nalakchá̱n. 26 C-xacpu̱ n cruz xtokohuacaca̱ paktzu̱ tama, antá̱ xuan xatú̱ xpa̱lacata xli ̱makni ̱cani ̱t, chu̱ c-tama̱ chuná̱ xtatzokni ̱t: “Hua̱ yuma̱ chixcú xReycan judíos.” 27 Chu̱ na̱ antá̱ xta̱pakaxtokohuacako̱cani ̱t cha̱tuy kalha̱naní ̱n, cha̱tum c-xpakstácat, chu̱ hua̱ a̱cha̱tum c-xpakxuqui. 28 Puschí ̱ chuná̱ tili ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ xtatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ la̱ntla̱ tu̱ naqui ̱taxtuy sa̱mpi ̱ lacatum huan pi ̱: “Xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum cala̱hua̱ xta̱yatcán li ̱ma̱xtuca̱.” 29 Cati ̱huá̱ ti ̱ antá̱ xti ̱taxtuko̱y caj xli ̱kalhakama̱nanko̱y, xli ̱ta̱cchiquiko̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―¡Na̱ chí ̱ huix huana̱ pi ̱ nama̱laksputuya̱ tlanca xtemplo̱ Dios, chu̱ na̱ caj li ̱aktutu quilhtamacú̱ nali ̱ya̱huapalaya! 30 ¿Tú̱ chú̱ lani? ¿Tú̱ huan ni ̱ lay chú̱ ta̱ctaya̱ c-cruz, chu̱ acstuma̱laktaxti ̱cana̱?

SAN MARCOS 15

127 31 Pus na̱ chuná̱ chu̱ makapitzi ̱n xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos xli ̱kalhakama̱nanko̱y; chuná̱ xla̱huaniko̱y cha̱tunu cha̱tunu: ―¡Caucxílhtit a̱huaca̱ ti ̱ xuan pi ̱ tla̱n nama̱laktaxti ̱ko̱y a̱makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱mpi ̱ chú̱ hua̱ xlá̱, xacstu ni ̱ lay ma̱laktaxti ̱cán! 32 Huá̱ lapi ̱ xlá̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ Cristo, usuchí ̱ xreycan judíos, pus caacstutáactalh c-cruz laqui ̱mpi ̱ nali ̱ucxilha̱hu, chu̱ chuná̱ naca̱najlaniya̱hu. Na̱ chuná̱ yama̱ cha̱tuy kalha̱naní ̱n ti ̱ xta̱pakaxtokohuacako̱cani ̱t catu̱ huá̱ xli ̱huanima̱kó̱.

Jesús ni ̱y c-cruz

(Mateo 27:45‑56; Lucas 23:44‑49; Juan 19:28‑30)

33 Yama̱

quilhtamacú̱, ma̱x luhua ca̱tastúnut xuani ̱t, acxni ̱ tzí ̱sualh xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, hasta ca̱maktutu hora ca̱ko̱tanú̱ n a̱cu ca̱xkakapá̱. 34 Na̱ luhua acxnitiyá̱ chú̱ yama̱ hora Jesús luhua pixtlanca̱ chuná̱ ca̱tásalh: “Eloi, Eloi, ¿lama sabactani?” (Yuma̱ c-xatachihui ̱n arameo huamputún: “Tla̱ti Dios, Tla̱ti Dios, ¿tú̱ huan lhtuj quimakaxtakni ̱ta̱ yuma̱ quilhtamacú̱?”) 35 Makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ kaxmatko̱lh, chu̱ chuná̱ tzucuko̱lh la̱huaniko̱y: ―Cakaxpáttit, huá̱ tasanima̱ profeta Elías. 36 Cha̱t um takosú̱ n alh li ̱lupa̱ xaxcuta vino actzu̱ panáma̱c, chu̱ ma̱akánu̱ lh c-kantum ká̱ti ̱t, li ̱tamacayá̱hualh laqui ̱mpi ̱ nahuay Jesús. Hua̱mpi ̱ chuná̱ huaniko̱lh makapitzí ̱n: ―Calaka̱lh chú̱ pala namín ma̱acti ̱y Elías. 37 A̱ maktum luhua pixtlanca̱ tásalh Jesús, chu̱ aya tuncán jalhpá̱ni ̱lh, ni ̱lh. 38 Acxni ̱ ni ̱lh Jesús yama̱ tlanca lháka̱t li ̱lakalhapá̱n ni ̱ma̱ xma̱huacacani ̱t

c-tlanca templo xala c-Jerusalén pu̱ makatuy tihua̱ la̱ntla̱ acstutalácxti ̱tli, ta̱lhmá̱n hasta tu̱tzú̱. 39 Cha̱tum capitán romano antá̱ xlaya̱ lacatzú̱ anta̱ni ̱ xuaca̱ Jesús, xlá̱ pacs káxmatli ̱ la̱ntla̱ chihuí ̱nalh, chu̱ úcxilhli ̱ acxni ̱ ni ̱lh. Xlá̱ chuná̱ huá̱: ―Yuma̱ chixcú̱ xli ̱ca̱na̱ luhua hua̱ Xcam Dios xuani ̱t. 40 Cha̱nchu̱ antá̱ na̱ caj mákat xlacamiya̱kó̱ makapitzi ̱n lacchaján. Hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xya̱kó̱, huá̱ María Magdalena chu̱ Salomé, chu̱ María xtzican Jacobo xli ̱cha̱tuy kahuasa, chu̱ José. 41 Yuma̱ lacchaján huatiya̱ ti ̱ csta̱lanitla̱huanko̱ni ̱t Jesús acxni ̱ cani ̱huá̱ xan, chu̱ xlacán xmakta̱yako̱ni ̱t acxni ̱ xlama̱chá̱ c-Galilea. Xa̱hua̱ antá̱ xya̱kó̱ a̱makapitzi ̱n lhu̱ hua lacchaján hua̱nti ̱ lacxtum xta̱minko̱ni ̱t Jesús c-Jerusalén. Jesús ma̱acnu̱cán

(Marcos 27:57‑61; Lucas 23:50‑56; Juan 19:38‑42)

42 Acxni ̱ xko̱tanu̱ ma̱ yama̱ viernes xli ̱makua tla̱ncú̱ scujcán sa̱mpi ̱ xtama̱ko̱tani ̱n quilhtamacú̱ sábado acxni ̱ xli ̱pacs judíos xjaxko̱y, 43 milh cha̱tum tali ̱pa̱hu chixcú̱ hua̱nti ̱ na̱ xmaktapaksi ̱y c-xpu̱ ma̱paksi ̱ncan judíos c-Jerusalén xuanicán José, xlá̱ xala c-Arimatea. Yumá̱ tla̱n chixcú xuani ̱t, xli ̱pa̱huán Dios chu̱ xkalhkalhi ̱ma̱ acxni ̱ Dios nahuili ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat. José ni ̱ anán talacapuhuá̱n laktánu̱ lh Pilato c-xpu̱ ma̱paksí ̱n, huánilh pi ̱ camá̱xqui ̱lh quilhtamacú̱ naán ma̱acti ̱y xtiyatli ̱hua Jesús sa̱mpi ̱ xma̱acnu̱putún. 44 Pilato lanaj tilacahua̱ acxni ̱ cátzi ̱lh pi ̱ aya xni ̱ni ̱t Jesús, chu̱ ma̱tasani ̱ní ̱nalh capitán laqui ̱mpi ̱ nakalhasquín lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xni ̱ni ̱t. 45 Acxni ̱ huánilh capitán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ aya xni ̱ni ̱t, xlá̱ má̱xqui ̱lh talacasquín José pi ̱ cale̱lh xtiyatli ̱hua̱ Jesús. 46 José tamá̱hualh mactum sábana, chu̱ alh

SAN MARCOS 15​, ​16 ma̱acti ̱y c-cruz xtiyatli ̱hua Jesús, huá̱ li ̱pu̱ máksuitli; chu̱ a̱li ̱sta̱lh máacnu̱ lh c-aktum tahuaxni ̱ tu̱ aya xuaxcani ̱t c-xlacan sipi ̱, chu̱ li ̱huana̱ li ̱lakatálalh aktum tlanca chíhuix anta̱ni ̱ xlactanu̱cán. 47 María Magdalena, chu̱ María xtzi José, xlacán ucxilhko̱lh anta̱ni ̱ ma̱acnu̱ca̱. Jesús lakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n

(Mateo 28:1‑10; Lucas 24:1‑12; Juan 20:1‑10)

16

Ti ̱yataxtuko̱lh sábado acxni ̱ ni ̱tí ̱ cscuja, chu̱ acxni ̱ tzí ̱sualh huatiya̱ yama̱ quilhtamacú̱, María Magdalena, María xtzi José chu̱ Santiago, xa̱hua̱ Salomé, xlacán anko̱lh tama̱huako̱y xamu̱clhun lí ̱cuchun laqui ̱mpi ̱ naanko̱y li ̱lactlahuako̱y xtiyatli ̱hua Jesús. 2 Li ̱cha̱li ̱ domingo, luhua tzi ̱sacú̱ ta̱qui ̱ko̱lh, chu̱ anko̱lh anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t Jesús cajcu xtaxtuma̱chi ̱ chichiní. 3 Xacstucán chuná̱ xla̱huaniti ̱lhako̱y: ―¿Tí ̱ chú̱ naquinca̱ma̱pa̱nu̱ niyá̱n cahuá̱ yama̱ tlanca chíhuix hua̱ntu̱ li ̱lakatalanancani ̱t anta̱ni ̱ ma̱nu̱cani ̱t Jesús? 4 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱n ko̱lh, ucxilhko̱lh pi ̱ tama̱ tlanca chíhuix hua̱ntu̱ xli ̱lakatalanancani ̱t, aya xma̱pa̱nu̱cani ̱t, na̱ luhua lakahuan lanca xuani ̱t. 5 Tanu̱ ko̱lh tzinú̱ c-xpu̱ lacni anta̱ni ̱ xma̱mi ̱cani ̱t Jesús, chu̱ antá̱ ucxilhkolh c-xpakstácat pi ̱ xuí ̱ cha̱tum kahuasa hua̱nti ̱ luhua snapapa̱ xlháka̱t. Puschí ̱ xlacán luhua tipe̱cuanko̱lh. 6 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ cape̱cuántit. Huixín putzayá̱tit Jesús xala c-Nazaret hua̱nti ̱ pakaxtokohuacaca̱ c-cruz. Hua̱mpi ̱ xlá̱ aya lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. Ma̱squi luhua caucxílhtit u̱ nú, ni ̱tí ̱ anta̱ni ̱ xma̱mi ̱cani ̱t. 7 Xatlá̱n capitittá, chu̱ cahuaniko̱pítit xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, xa̱hua̱ Pedro, pi ̱ Jesús naca̱a̱li ̱pu̱ laniyá̱n, naán c-Galilea, chu̱ antá̱ naucxilha̱pí ̱tit sa̱mpi ̱ chuná̱ tica̱huanín.

128 8 Yama̱ lacchaján xtape̱cuacán tzucuko̱lh lhpipiko̱y; lacapala̱ taxtuko̱lh, chu̱ takosú̱ n anko̱lh. Hua̱mpi ̱ ti ̱ni ̱ pala tú̱ tuncán li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ xucxilhko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ xpe̱cuaxni ̱ma̱kó̱.

Jesús tasiyuniy María Magdalena (Juan 20: 11‑18)

9 Acxni ̱ ni ̱ xa̱ca̱x kakako̱y

yama̱ quilhtamacu̱ domingo, Jesús xlakastakuanani ̱ttá̱ ca̱li ̱ní ̱n; hua̱mpi ̱ xapu̱ lana̱ María Magdalena tasiyúnilh laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naucxilha̱ pi ̱ lama̱ xastacná. Hua̱ yuma̱ pusca̱t hua̱nti ̱ xtamacaxtunini ̱t kalhatujun cspiritu akskahuiní. 10 Acxni ̱ xlá̱ úcxilhli ̱ Jesús, a̱li ̱sta̱lh lakanko̱lh yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ maka̱s quilhtamacú̱ xta̱latapu̱ la̱ko̱ni ̱t, chu̱ huaniko̱lh la̱ntla̱ xucxilhni ̱t; xlacán xli ̱puhuama̱kó̱, chu̱ luhua xtasama̱kó̱. 11 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ María huaniko̱lh pi ̱ Jesús xlakastakuanani ̱t, chu̱ xlama̱ xastacná sa̱mpi ̱ ma̱n xlakastapu̱ xli ̱ucxilhni ̱t, ni ̱ ca̱najlaniko̱lh xtachihuí ̱n. Jesús tasiyuniko̱y cha̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t 12 A̱ li ̱sta̱lh

(Lucas 24:13‑35)

na̱ tasiyuniko̱lh cha̱tuy li ̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, xlacán xtiji ̱tla̱huama̱kó̱, xama̱kó̱ ca̱quihuí ̱n, tasiyuniko̱lh laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y pi ̱ xlama̱ xastacná. 13 Na̱ titaspitko̱lh xlacán, chu̱ anko̱lh li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y a̱makapitzi ̱n li ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlakastakuanani ̱t. Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala chuná̱ ca̱najlako̱lh. Jesús tasiyuniko̱y xapóstoles, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱y xtascújut tu̱ xli ̱ma̱kantaxti ̱tcán nahuán (Mateo 28:16‑20; Lucas 24:36‑49; Juan 20:19‑23)

14 A̱ li ̱sta̱lh li ̱tum na̱ tasiyuniko̱lh pacs kalhaca̱huitu xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t

129 luhua acxni ̱ xlacán xuilakó̱ c-mesa xua̱yama̱kó̱. Xlá̱ lacaquilhni ̱ko̱lh tzinú̱ sa̱mpi ̱ luhua ni ̱ xca̱najlaputunko̱y pala xli ̱ca̱na̱ xlama̱ xastacná, huata caj li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱lh acxni ̱ xli ̱chihui ̱nancani ̱t pi ̱ xlakastakuanani ̱t. 15 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ huaniko̱lh: ―Capítit xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, nali ̱akchihui ̱naniko̱yá̱tit xli ̱pacs caxani ̱cahua̱ xalaní ̱n yuma̱ li ̱pa̱xuhu quintachihuí ̱n tu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut. 16 Hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y, chu̱ nata̱kmunuko̱y nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y, pus namakatzanka̱ko̱y xli ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios acxni ̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱cán ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t. 17 Chu̱ laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱cán pi ̱ Dios huí ̱ c-milatama̱tcán makapitzí ̱n hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y nama̱xqui ̱ko̱cán li ̱tlihuaka̱ pi ̱ tla̱n nama̱pacsako̱y hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y cspiritu akskahuiní, chu̱ tla̱n nali ̱chihui ̱nanko̱y ti ̱pa̱lhu̱ hua

SAN MARCOS 16 tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlacán ni ̱ catzi ̱ko̱y. hasta tla̱n nachipako̱y lu̱ hua, chu̱ ni ̱tú̱ catitlahuaniko̱lh, usu lapi ̱ nahuako̱y pala tu̱ li ̱ni ̱cán, ni ̱tú̱ catili ̱laniko̱lh, chu̱ makapitzí ̱n caj xmacancán tla̱n nali ̱ma̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n.

18 Makapitzí ̱n

Jesús an c-akapú̱ n (Lucas 24:50‑53)

19 Cha̱nchu̱

Quimpu̱chinacán, acxni ̱ aya xma̱katsputuni ̱t xtachihuí ̱n, tzúculh tata̱lhma̱ni ̱y, chu̱ alh c-akapú̱ n anta̱ni ̱ tahuilachá̱ c-xpa̱xtu̱ n Dios. 20 A̱ li ̱sta̱lh, yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t taxtuko̱lh, chu̱ cani ̱cahuá̱ anko̱lh li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. Cha̱nchu̱ pi ̱ Dios xmakta̱yama̱kó̱, xlacán xtlahuako̱y lhu̱ hua̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nacatzi ̱cán pi ̱ Dios xta̱lama̱kó̱ c-xlatama̱tcán, chu̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱chihui ̱nama̱kó̱ xtalacapa̱stacni.

Li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ la̱ntla̱ta títzokli ̱ San Lucas XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: San Lucas ni ̱ caj xma̱n li ̱ucxilha̱ Jesús la̱ xma̱akapu̱taxti ̱nacan xnata̱chiqui ̱n israelitas, huata xlá̱ li ̱macá̱n pi ̱ hua̱ xma̱akapu̱taxti ̱nacan xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ huilakó̱ ca̱tuxá̱huat. Huan pi ̱ acxni ̱ xlá̱ tzúculh lacapa̱staca̱ la̱ntla̱ natzoka̱ yuma̱ li ̱kalhtahuaka, hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán xlatama̱t Jesús, luhua li ̱huana̱ putzá̱nalh, chu̱ kalhasquiní ̱nalh la̱ntla̱ lacáchilh Quimpu̱chinacán, chu̱ la̱ntla̱ luhua qui ̱táxtulh c-xlatáma̱t. Chuná̱ tláhualh la̱qui ̱mpi ̱ namaclacasquín cha̱tum xamigo xuanicán Teófilo, chu̱ li ̱huana̱ naakata̱ksa̱ a̱ma̱ tachihuí ̱n xpa̱lacata Cristo hua̱ntu̱ aya xli ̱ta̱kalhchihui ̱nancani ̱t, chu̱ chuná̱ nataluloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ huancán. Yama̱ tachihuí ̱n “Teófilo” c-xatachihui ̱n griego huamputún “Xa̱migo Dios”, hua̱mpi ̱ xamaktum huí ̱ ti ̱ chuná̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán xtucuhui ̱ní ̱ Teófilo, usuchí ̱ xamaktum pala huata huá̱ xquilhcha̱nima̱kó̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Dios, caj xpa̱lacata̱ xtaca̱najlacán hua̱ntu̱ xkalhi ̱niko̱y sa̱mpi ̱ li ̱pa̱huanko̱y, ma̱x hua cahuá̱ huá̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y, usu xli ̱ma̱xtuko̱y “Xa̱migo Dios.”

1

Ta̱la Teófilo: Xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu ctzokniyá̱n yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ tzaksako̱ni ̱t li ̱huana̱ aksti ̱tum xtzokputunko̱y hua̱ntu̱ kantáxtulh c-xlatama̱t Jesucristo, chu̱ luhua li ̱huana̱ xma̱lacti ̱tumi ̱putunko̱y, 2 xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quintica̱ma̱siyunikó̱n hua̱nti ̱ luhua ma̱n xlakastapucán tili ̱ucxilhko̱lh la̱ntla̱ titzucuchá, chu̱ a̱li ̱sta̱lh xlacán na̱ tzúculh li ̱akchihui ̱nanko̱y yuma̱ tachihuí ̱n sa̱mpi ̱ xcatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y. 3 Quit na̱ luhua li ̱huana̱ cputza̱nani ̱t, chu̱ ckalhasquini ̱nani ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ tiakspúlalh hasta la̱ntla̱ luhua titzucuchá, chu̱ la̱mpala luhua tla̱n cpuhuán pi ̱ nactzokniyá̱n, chu̱ nacma̱lacti ̱tumi ̱niyá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱

akspulanit c-xlatama̱t Quimpu̱chinacán, huix, tali ̱pa̱hu Teófilo, lacatancs nacatzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ aya li ̱ta̱kalhchihui ̱nancani ̱ta. 4 laqui ̱mpi ̱ chuná̱

Cha̱tum xángel Dios án ma̱catzi ̱ni ̱nán pi ̱ nalacachín Juan Bautista 5 Pus hua̱ chú̱ nacuaniyá̱n la̱ntla̱ mini ̱tanchá̱ yuma̱ tachihuí ̱n: Yama̱ maká̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Herodes li ̱gobernador xli ̱hui ̱ c-Judea, na̱ acxni ̱ xlama̱ cha̱tum xpa̱lijnican judíos xuanicán Zacarías, xlá̱ antá̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y makapitzi ̱n pa̱lijni ̱ hua̱nti ̱ maka̱n quilhtamacú̱ tima̱lacatzuqui ̱chá̱ Abías. Xpusca̱t Zacarías xuanicán Elisabet, xlá̱ na̱ xamaka̱n xtla̱tcán xuani ̱t a̱ma̱ hua̱nti ̱ luhua xapu̱ lh pa̱li ̱ xuanicán Aarón. 6 Zacarías, chu̱ Ilisabet

130

131 luhua aksti ̱tum xlama̱kó̱ c-xlacati ̱n Dios chu̱ pacs nama̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Quimpu̱chinacán; xli ̱ca̱na̱ luhua tla̱n xcatzi ̱ko̱y. 7 Hua̱mpi ̱ ni ̱ xkalhi ̱ko̱y xcamancán, sa̱mpi ̱ Elisabet ni ̱ lay xkalhi ̱y camán, xa̱hua̱chí ̱ xlacxtumcán aya xko̱luma̱kó̱. 8 Maktum acxni ̱ lákcha̱lh la̱ntla̱ natlahuako̱y xtascujut li ̱pa̱li ̱ a̱ma̱ kampu̱tum pa̱lijni ̱ anta̱ni ̱ xmaktapaksi ̱y Zacarías, pus huata antá̱ álh tlanca xtemplo Dios xalac Jerusalén. 9 Chu̱ la̱ntla̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t pa̱lijni nalacsacko̱y xtascujut cha̱tunu, huá̱ lákcha̱lh Zacarías natanu̱y lacatum c-templo anta̱ni ̱ nalhcuyuy li ̱ma̱jiní ̱n c-xlacati ̱n Dios. 10 Cha̱nchu̱ xli ̱makua̱ clhcuma̱ li ̱ma̱jiní ̱n, xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n ca̱cni ̱naní ̱n xtlahuanima̱kó̱ oración Dios c-xaquilhtí ̱n. 11 Caj xamaktum cha̱tum xangel quimpu̱chinacán tasiyúnilh Zacarías; antá̱ titá̱yalh c-xpakstacat altar anta̱ni ̱ c-xokspún clhcuma̱ li ̱ma̱jiní ̱n. 12 Acxni ̱ Zacarías úcxilhli ̱ yama̱ ángel, pé̱cualh, chu̱ pi ̱ xaklituanani ̱t nia̱lh xcatzi ̱y tu̱ natlahuay. 13 Huampi ̱ ángel chuná̱ huánilh: ―Zacarías, ni ̱ capé̱cuanti; sa̱mpi ̱ luhua lakati ̱y Dios la̱ntla̱ xakatli ̱ni ̱ta̱ c-mioración, xlá̱ aya kaxmatni ̱t hua̱ntu̱ huix squini ̱ta, chu̱ mimpusca̱t Elisabet nama̱chixcuhui ̱li ̱y cha̱tum actzu̱ skata, chu̱ huix nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱ya̱ Juan. 14 Huix luhua xli ̱ca̱na̱ nali ̱pa̱xuhuaya̱ minkahuasa, chu̱ na̱ chuná̱ a̱makapitzi ̱n xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat nali ̱pa̱xuhuako̱y acxni ̱ xlá̱ nalacachín; 15 sa̱mpi ̱ yama̱ minkahuasa luhua xli ̱ca̱na̱ tlanca tascújut nakalhi ̱y c-xlacati ̱n Dios, na̱ ni ̱ catíhualh cuchu, usu hua̱ntu̱ li ̱kachi ̱cán; chu̱ kalhi ̱y nahuán xli ̱tlihuaka Espíritu Santo hasta acxni ̱ ni ̱ a̱lacachín nahuán. 16 Cha̱nchu̱ lhu̱ hua̱ minata̱chiquí ̱n xala c-Israel hua̱nti ̱ tamakatli ̱niko̱ni ̱t pi ̱ nia̱lh luhua li ̱pa̱huanko̱y Dios,

SAN LUCAS 1 xlá̱ nama̱akata̱ksni ̱ko̱y pi ̱ xma̱n huá̱ xli ̱lakataquilhputatcán, chu̱ chuná̱ xlacán aksti ̱tum nali ̱pa̱huampalako̱y. 17 Yama̱ minkahuasa Juan napu̱ laniy yama̱ Mima̱akapu̱taxti ̱nacán hua̱nti ̱ kalhkalhi ̱pá̱tit; chu̱ na̱ chuná̱ nakalhi ̱y xtalacapa̱stacni, chu̱ xli ̱tlihuaka hua̱ntu̱ xkalhi ̱y xamaka̱n profeta Elías laqui ̱mpi ̱ nalakpali ̱niko̱y xtalacapa̱stacnicán, xnacu̱can xanatla̱t na laqui ̱mpi ̱ napa̱xqui ̱ko̱y xcamancán, chu̱ hua̱nti ̱ luhua xalactzaca̱t na̱ xtalacapa̱stacnicán, xlá̱ nama̱siyuniko̱y la̱ntla̱ nakalhakaxmatni ̱nán hua̱ntu̱ Dios li ̱ma̱paksi ̱putunko̱y. Chu̱ chuná̱ xlá̱ na̱má̱ naca̱xtlahuaniko̱y lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ cha̱catzi ̱ya̱ nakalhkalhi ̱ko̱y Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ namín. 18 Zacarías kalhásquilh yama̱ ángel: ―Hua̱mpi ̱, ¿lá̱ntla̱ chú̱ nacli ̱catzi ̱y lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ quihuanípa̱t, sa̱mpi ̱ quit aya ko̱lutá, chu̱ na̱ chuná̱ quimpusca̱t na̱ le̱ná̱ xca̱ta, tzicaná? 19 Yama̱ ángel chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quit quihuanicán Gabriel, chu̱ quit cta̱scujma̱ Dios, xlá̱ quima̱lakacha̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nacminá̱n xakatli ̱yá̱n, chu̱ nacma̱catzi ̱ni ̱yá̱n u̱ ma̱ xatla̱n tama̱catzi ̱ní ̱n. 20 Pus chú̱ cumu huix ni ̱ ca̱najla̱ hua̱ntu̱ cuanín, pus chú̱ ko̱ko nahuana; na̱ ni ̱ lama̱ catichihuí ̱nanti, hasta ni ̱li ̱huaya̱ naqui ̱kantaxtuy hua̱ntu̱ cuanini ̱tán, chu̱ nalacachín minkahuasa. Sa̱mpi ̱ nakantaxtuy pacs hua̱ntu̱ cuanín. 21 Cha̱nchu̱ c-xaquilhti ̱n yama̱ tlanca templo antá̱ tachixcuhuí ̱tat xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ nataxtuya̱chi ̱ Zacarías; hua̱mpi ̱ xlacán lanaj xlacahuama̱kó̱ pi ̱ maka̱s xmakapalama̱ c-templo. 22 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ taxtuchi ̱ Zacarías, xko̱ko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ lay xchihui ̱nán, huata caj xmacahuaniko̱y acxni ̱ xkalhti ̱putún hua̱ntu̱ xuaniko̱y. Pus acxnicú̱ catzi ̱ko̱lh pi ̱ ma̱x ni ̱ tzanka̱y tu̱ xli ̱ma̱lacahua̱ni ̱cani ̱t c-xpu̱ lacni templo. 23 Acxni ̱ lákcha̱lh

SAN LUCAS 1 quilhtamacú̱ la̱ntla̱ ma̱kátzi ̱lh xtascújut li ̱pa̱li ̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén Zacarías táspitli ̱ c-xca̱chiquí ̱n nac xchic. 24 Chi ̱nchu̱ Elisabet hua̱nti ̱ xpusca̱t Zacarías, ni ̱ xli ̱maka̱s tzúculh makcatzi ̱y pi ̱ nia̱lh xacstu xlama̱, chu̱ ma̱x pala akquitzis papá nia̱lh ni ̱ní ̱ álh. Chu̱ xlá̱ chuná̱ xpuhuán: 25 “Huá̱ chuná̱ quili ̱tlahuani ̱t Quimpu̱chinacán laqui ̱mpi ̱ quinata̱chiquí ̱n nia̱lh taji ̱ naquili ̱kalhakama̱nanko̱y pi ̱ ni ̱ lay kalhi ̱y camán.” Cha̱tum ángel ma̱catzi ̱ni ̱nán pi ̱ nalacachín Jesús 26 A̱ li ̱akcha̱xan papá̱ chú̱ tima̱lakacha̱pá̱ Dios xángel Gabriel c-aktum ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ huanicán Nazaret c-xtama̱paksi ̱n Galilea. 27 Huá̱ álh lakapaxia̱lhnán cha̱tum tzuma̱t xuanicán María, yuma̱ tzuma̱t aya xli ̱kalhti ̱ni ̱t José pi ̱ nata̱tapu̱chuhuay; yama̱ José na̱ xma̱quilhtzuqui ̱ni ̱tanchá̱ xamaka̱n rey David. 28 Yama̱ ángel laktanu̱chá̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ María, chu̱ chuná̱ huánilh: ―¡Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu clakchimá̱n huix tzuma̱t hua̱nti ̱ Dios lacsacni ̱tán! Dios Quimpu̱chinacán ankalhi ̱ná̱ ta̱huilán, xa̱huachí ̱ a̱tzinú̱ huix siculuna̱tlahuani ̱tán ni ̱ xahua̱ a̱makapitzi ̱n lacchaján. 29 Acxni ̱ María úcxilhli ̱ ángel, xlá̱ xli ̱ca̱na̱ lanaj li ̱lacahua̱ tu̱ xlix̱ akatli ̱ma̱, chu̱ xlá̱ xpuhuama̱ xatú̱ cahuá̱ chuná̱ xli ̱huanima̱. 30 Hua̱mpi ̱ ángel tuncán huanipá̱: ―María, ni ̱ capé̱cuanti sa̱mpi ̱ Dios ucxilhlacachini ̱tán, chu̱ lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ li ̱pe̱cua̱ nalakalhamaná̱n, 31 sa̱mpi ̱ la̱nchiyú̱ nia̱lh miacstu huix, chu̱ nama̱chixcuhui ̱li ̱ya̱ cha̱tum skata, acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ nalacachín, huix nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱ya̱ Jesús. 32 Xlá̱ tlanca̱ xca̱cni ̱ nakalhi ̱y, luhua tali ̱pa̱hu chixcú nahuán, chu̱ nali ̱tapa̱cuhui ̱y xCam Dios hua̱nti ̱ tlanca xquilhtzúcut.

132 Xa̱hua̱ a̱li ̱sta̱lh Quimpu̱chinacán Dios, na̱ tlanca Rey nali ̱ma̱xtuy hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ nakalhi ̱y xli ̱ma̱paksí ̱n la̱ntla̱ tu̱ xkalhi ̱y xamaka̱n xquilhtzúcut rey David 33 laqui ̱mpi ̱ nama̱paksi ̱ko̱y xli ̱pacs israelitas caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱, xa̱huachí ̱ xli ̱ma̱paksí ̱n niucxni ̱ catiláksputli. 34 María kalhásquilh yama̱ ángel: ―Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ chu̱ luhua naqui ̱taxtuy yumá̱, sa̱mpi ̱ quit ni ̱tí ̱ cta̱hui ̱ chixcú? 35 Xlá̱ kálhti ̱lh: ―Espíritu Santo nalakminá̱n, chu̱ xli ̱tlihuaka Dios naakmiliyá̱n xta̱chuná̱ puclhni, pus huá̱ xpalacata yama̱ xasa̱ntujlani skata̱ hua̱nti ̱ nalacachín, xla Dios nahuán, chu̱ luhua xCam Dios nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán. 36 Na̱ chuná̱ cacatzi ̱ pi ̱ minta̱puxnimat Elisabet na̱ nama̱chixcuhui ̱li ̱y cha̱tum actzu̱ skata̱ ma̱squi aya tzicaná. Pus ma̱squi chuná̱ huancán pi ̱ xlá̱ ni ̱ lay koka̱nán, pus chú̱ aya le̱ma̱ xli ̱akcha̱xan papá̱ la̱ntla̱ nia̱lh xacstu lama̱. 37 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtalacasquin Dios ni ̱ lay catitamakáxtakli ̱ pala ni ̱ nakantaxtuy. 38 Acxnitiyá̱ María chuná̱ huá̱: ―Quit c-xmacan Quimpu̱chinacan ctamakaxtaka, pus chuná̱ cama̱kantáxti ̱lh Dios c-quilatáma̱t la̱ntla̱ tu̱ huix quihuanini ̱ta. Acxni ̱ chuná̱ huanko̱lh María, yama̱ ángel alhá. María án lakapaxia̱lhnán Elisabet 39 Ni ̱ li ̱maka̱s María táca̱x li, chu̱ lacapala̱ tíalh c-xatiyat Judea hasta c-aktum ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xuí ̱ ca̱sipijni. 40 Acxni ̱ cha̱lh c-xchic Zacarías, tuncán tánu̱ lh, chu̱ xakátli ̱lh xta̱puxnimat Elisabet. 41 Chu̱ acxni ̱ káxmatli ̱ Elisabet pi ̱ xakátli ̱lh María, tuncán makcátzi ̱lh pi ̱ tatzuhuáji ̱lh cskata̱ c-xpu̱ lacni, chu̱ lákchilh xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. 42 Chu̱ luhua pixtlanca̱ chuná̱ huá̱: ―¡Dios a̱tzinú̱ huix ucxilhlacachini ̱tán nalakalhamaná̱n ni ̱ xahua̱ a̱makapitzi ̱n

SAN LUCAS 1

133 lacchaján, chu̱ na̱ chuná̱ ucxilhlacachini ̱t nalakalhamán minkahuasa hua̱nti ̱ nalacachín! 43 ¿Tú̱ quilakasi ̱ quit laqui ̱mpi ̱ namín quilakapaxia̱lhnán hua̱nti ̱ xtzi nahuán Quimpu̱chinacán? 44 Sa̱mpi ̱ caj la̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ quixákatli, yama̱ quiskata caj la̱ntla̱ pa̱xúhualh tatzuhuáji ̱lh c-quimpu̱lacni. 45 Xli ̱ca̱na̱ luhua li ̱pa̱xuhu lápa̱t nahuán sa̱mpi ̱ ca̱najla̱ xtachihuí ̱n tu̱ ma̱lacnu̱ nín; pus luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán Quimpu̱chinacán. 46 A̱ li ̱sta̱lh María na̱ tzúculh chihui ̱nán, chuná̱ huá̱: “Xli ̱pacs quili ̱stacna̱ cli ̱ma̱xqui ̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios; 47 chi ̱nchu̱ quinacú̱ luhua li ̱pa̱xuhuay xpa̱lacata Dios hua̱nti ̱ Quima̱akapu̱taxti ̱ná. 48 Sa̱mpi ̱ xlá̱ quiucxilhlacachini ̱t quit ma̱squi luhua li ̱lakaputza̱ quit c-quilatáma̱t, sa̱mpi ̱ cacatzi, chú̱ hasta naán quilhtamacú̱, xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naquili ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ Dios xli ̱ca̱na̱ quisiculana̱tlahuani ̱t. 49 Sa̱mpi ̱ Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut lactlanca li ̱ca̱cni tascújut tlahuani ̱t c-quilatáma̱t. ¡Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xma̱nhuá̱ tla̱n catzi ̱y xtapuhuá̱n! 50 Ankalhí ̱n nalakalhamanko̱y hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum le̱mputunko̱y xlatama̱tcán c-xlacatí ̱n. 51 Ma̱siyuni ̱t la̱ntla̱ tlanca̱ xlacatzúcut acxni ̱ makatlajako̱lh, chu̱ ma̱actzuhui ̱ko̱lh hua̱nti ̱ lactlanca, chu̱ lactali ̱pa̱hu xli ̱taxtuputunko̱y. 52 Na̱ chuná̱ ma̱paksi ̱naní ̱n hua̱nti ̱ xacstucán luhua lactali ̱pa̱hu makcatzi ̱ko̱cán, na̱ ma̱actzuhui ̱ko̱lh, chu̱ huata hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xli ̱tasiyuko̱y, chu̱ ni ̱ tlanca̱ xcatzi ̱ko̱y, huata huá̱ chú̱ luhua lactali ̱pa̱hu tlahuako̱lh.



53 Hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱x kaní ̱n

xtzincsni ̱ma̱kó̱, xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xlacán xmaclacasquima̱kó̱, chu̱ hua̱ lacricujni, maklhti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xkalhi ̱ko̱y, chu̱ caj macachuná̱ ma̱lakacha̱ko̱lh. 54 Makta̱yako̱lh xcamán xala c-Israel hua̱nti ̱ xlacsacko̱ni ̱t nascujniko̱y, chu̱ niucxni ̱ chunatá̱ makaxtakko̱lh, huata juerza lakalhamanko̱lh. 55 Sa̱mpi ̱ chuná̱ li ̱ta̱yaniko̱ni ̱t xamaka̱n quintla̱tcan Abraham, chu̱ xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n quilhtzúcut. Tima̱lacnu̱ niko̱lh pi ̱ naucxilhlacacha̱nko̱y hua̱nti ̱ xquilhtzucut Abraham ti ̱ a̱li ̱sta̱lh nalacachinko̱y caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱.” 56 Pus ma̱x pala aktutu papá̱ ta̱tamakaxtakchá̱ xta̱puxnimat Elisabet, chu̱ a̱li ̱sta̱lh María taspitpá̱ c-xchic. Juan Bautista lacachín quilhtamacú̱ takátzi ̱lh acxni ̱ Elisabet nata̱tatlay, chu̱ ma̱lakatuncúhui ̱lh actzu̱ skata. 58 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱nata̱lán, chu̱ hua̱nti ̱ xta̱lacatzuní ̱n, acxni ̱ catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ Quimpu̱chinacán xlakalhamani ̱t, chu̱ xma̱xqui ̱ni ̱t cha̱tum cskata, xlacán qui ̱lakapaxia̱lhnanko̱lh, chu̱ acxtum ta̱paxuhuako̱lh. 59 Cha̱nchu̱ li ̱mixtujún tili ̱minca̱ skata c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos tu̱ xuí ̱ antá̱ laqui ̱mpi ̱ circuncidar natlahuacán, usu nachucunicán actzu̱ xtiyatli ̱hua̱ la̱ntla̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t judíos xtlahuako̱y xli ̱pacs cskatacán lakkahuasán. Na̱ acxni ̱ xma̱xqui ̱putuncán xtucuhuiní ̱ skata; pus Zacarías xli ̱ma̱pacuhui ̱putuncán, huachá̱ xtucuhuiní ̱ xtla̱t. 60 Hua̱mpi ̱ xtzi ̱ chuná̱ huá̱: ―Ní ̱nta, ni ̱ hua̱ xtucuhuiní nakalhi ̱y, huata Juan nahuanicán. 61 Cha̱nchu̱ xamigos huaniko̱lh: 57 Ni ̱ li ̱maka̱s

SAN LUCAS 1 ―¿Tú̱ huan? Ni ̱tí ̱ cha̱tum mili ̱nata̱lán pala ti ̱ chuná̱ huanicán. 62 Pus xtla̱t Zacarías cumu akata̱pa, chu̱ ko̱ko xuani ̱t, caj tzúculh macahuaniko̱y acxni ̱ xkalhasquima̱kó̱ tú̱ xlá̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱putún actzu̱ kahuasa. 63 Xlá̱ squilh paktzu̱ tama laqui ̱mpi ̱ antá̱ natzoknán, chu̱ antá̱ chuná̱ tzóknu̱lh: ‘Tama̱ kahuasa nali ̱tapa̱cuhui ̱y Juan.’ Cha̱nchu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ luhua lanaj lacahuanko̱lh acxni ̱ catzi ̱ko̱lh pacs tu̱ xkantaxtuma̱. 64 Acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ cá̱xlalh csi ̱maka̱t Zacarías, chu̱ tla̱n chihui ̱nampá̱, chu̱ tzúculh ma̱xqui ̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios. 65 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ lacatzú̱ xuilakó̱, cacs xli ̱lacahuanko̱y sa̱mpi ̱ ni ̱ xakata̱ksko̱y yuma̱ hua̱ntu̱ xkantaxtuma, chu̱ xli ̱pacs ti ̱ xuilakó̱ ca̱ka̱sti ̱ní ̱n la̱ntla̱ c-xtachipa Judea xli ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ xlacachini ̱t yama̱ skata. 66 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xcatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ qui ̱taxtuni ̱t xtzucuko̱y lacapa̱stacko̱y, chu̱ chuná̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y: “¿Tú̱ cahuá̱ nali ̱taxtuy yuma̱ actzu̱ kahuasa?” Huá̱ chuná̱ xli ̱huanko̱y sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ xtasiyuy la̱ntla̱ Quimpuchinacán csiculana̱tlahuama̱ yama̱ skata. Zacarías pa̱xcatcatzi ̱niy hua̱ntu̱ tlahuani ̱t Dios 67 Espíritu Santo li ̱tatzamako̱lh xtalacapa̱stacni Zacarías hua̱nti ̱ xtla̱t yama̱ skata, chu̱ xla̱ tzúculh chuhuinán la̱ntla̱ Espíritu Santo xma̱puhua̱ni ̱ma̱, chu̱ chuná̱ huá̱: 68 “¡Pa̱xcatcatzí ̱nilh Quimpu̱chinacan Dios hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ li ̱pa̱huana̱hu quin xala c-Israel, sa̱mpi ̱ chú̱ xlá̱ quinca̱ucxilhlacachini ̱tán quin xlakskatá̱n laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n! 69 Xlá̱ nia̱lh maka̱s aya namacamín cha̱tum luhua tali ̱pa̱hu chixcú̱ hua̱nti ̱ tla̱n naquinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n.

134 Yama̱ chixcú̱ ti ̱ namín, xquilhtzúcut nahuán xamaka̱n rey David hua̱nti ̱ na̱ scujnini ̱t Dios c-xlatáma̱t. 70 Pus hasta la̱ntla̱ta maka̱sa quilhtamacú̱ chuná̱ li ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t yama̱ profetas xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios hua̱nti ̱ xlá̱ tilacsacko̱lh laqui ̱mpi ̱ naquinca̱huaniyá̱n, 71 pi ̱ xli ̱ca̱na̱ naquinca̱ma̱laktaxti ̱yá̱n c-xmacancán hua̱nti ̱ quinca̱ta̱la̱tlahuayá̱n, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ quinca̱ucxilhputunko̱yá̱n. 72 Pus chú̱ Dios ma̱kantaxti ̱ni ̱t hua̱ntu̱ tihua̱ tima̱lácnu̱ lh pi ̱ juerza nalakalhamanko̱y xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, chu̱ ni ̱mpala maktum catipa̱tzánka̱lh pi ̱ ta̱tlahuako̱ni ̱t aktum talacca̱xlán. 73-74 Xlá̱ tihuánilh xamaka̱n quintla̱tcan Abraham pi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n qui ̱n xlacatzúcut c-xmacancán hua̱nti ̱ quinta̱la̱tlahuanacá̱n, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n xma̱n huá̱ nascujnaniya̱hu, chu̱ ni ̱tí ̱ catilacapuhuanihu. 75 Chu̱ na̱ chuná̱ laqui ̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n aksti ̱tum nali ̱latama̱ya̱hu xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ chuná̱ tla̱n nascujnaniya̱hu xma̱n hua̱ Quimpu̱chinacan Dios. 76 Chi ̱nchu̱ huix koxuta actzu̱ kahuasa, nali ̱taxtuya̱ tlanca xprofeta, usu xpa̱lacachunui ̱na Dios ti ̱ tlanca̱ xlacatzúcut; sa̱mpi ̱ huix pu̱ laniti ̱lhaya nahuán yama̱ a̱cha̱tum Quimpu̱chinacán ti ̱ namín, laqui ̱mpi ̱ huix naca̱xtlahuaniya̱ xtiji. 77 Chu̱ na̱ nama̱catzi ̱ni ̱ko̱ya̱ xcaman Dios la̱ntla̱ xlá̱ nama̱tzanka̱naniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán,

SAN LUCAS 1​, ​2

135 laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y xli ̱stacnacán. 78 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ quinca̱lakalhamaná̱n, pus yama̱ akapu̱táxtut tu̱ namacamina̱chá̱, li ̱taxtuy xta̱chuná̱ xmakaxkaka̱nat chichiní ̱ hua̱ntu̱ acxni ̱ natzucuy makaxkaka̱nán nama̱tzuqui ̱y aktum xasa̱sti quilhtamacú̱ c-quilatama̱tcán; 79 chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ c-xaca̱paklhtu̱tá̱ lama̱kó̱, sa̱mpi ̱ pe̱cuaniko̱y tu̱ naakspulako̱y acxni ̱ nani ̱ko̱y. Xlacán tla̱n chú̱ natalacatzuhui ̱ko̱y anta̱ni ̱ huí ̱ yuma̱ xkakánat, chu̱ chuná̱ xlá̱ nama̱quilhanu̱ ko̱y xtantu̱ ncán c-xatiji tapa̱xuhuá̱n, chu̱ tatancsni.” 80 Cha̱nchu̱ álh quilhtamacú̱, chu̱ yama̱ actzu̱ kahuasa Juan; lacapala̱ xlacacatzi ̱ma̱, cstacma̱ xtiyatli ̱hua, chu̱ na̱ chuná̱ xtalacapa̱stacni. A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ cstacni ̱ttá xlá̱ álh latama̱y c-desierto anta̱ni ̱ ni ̱tú̱ staca, chu̱ ni ̱tí ̱ lama̱ca̱. Chu̱ acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ xlá̱ tzúculh siyuj ma̱lakapasni ̱ko̱y xli ̱nata̱chiqui ̱n israelitas xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios tu̱ xli ̱miniko̱y.

2

Jesús lacachín c-Belén (Mateo 1:18‑25)

Na̱ acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xuí ̱ cha̱tum gobierno c-Roma xuanicán Augusto, xlá̱ luhua ma̱paksí ̱nalh pi ̱ nalay aktum censo, usu xtapu̱tlakan tachixcuhuí ̱tat, chu̱ natatzoktanu̱ ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ xlá̱ xma̱paksi ̱ko̱y. 2 Hua̱ yuma̱ xatatzoknu̱ n censo, huacu xapu̱ lana̱ tlahuacani ̱t acxni ̱ Cirenio gobernador xuani ̱t c-Siria. 3 Cha̱tunu chixcuhuí ̱n xli ̱anatcán xuani ̱t c-xchuchutsipijcán anta̱ni ̱ xtapaksi ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ antá̱ natatzoktanu̱ ko̱y c-censo.

4 Pus huá̱ xpalacata José táca̱x li ̱ c-Nazaret, yuma̱ ca̱chiquí ̱n xtapaksi ̱y c-Galilea, chu̱ álh c-aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n xuanicán Belén xmunicipio Judea, anta̱ni ̱ na̱ xlacachini ̱t xamaka̱n rey David, sa̱mpi ̱ tama̱ José xquilhtzúcut xuani ̱t xamaka̱n rey David, pus na̱ antá̱ xtapaksi ̱y c-Belén. 5 José lacxtum tá̱a lh María, hua̱ yama̱ tzuma̱t hua̱nti ̱ aya xli ̱kalhti ̱ni ̱t pi ̱ nata̱tapu̱chuhuay, hua̱mpi ̱ chú̱ xlá̱ nia̱lh xacstu xlama̱, sa̱mpi ̱ xkalhkalhi ̱ti ̱ma̱ skata. 6 Chu̱ luhua acxni ̱ antá̱ xlama̱kó̱ c-Belén, lákcha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ María xli ̱ta̱tátlat xuani ̱t. 7 Cumu ni ̱ xta̱ksko̱ni ̱t xaní ̱ nalaktuncuhuiko̱y c-mesón, huata antá̱ ma̱lakatuncúhui ̱lh yama̱ actzu̱ xkahuasa̱ anta̱ni ̱ xma̱nu̱ ko̱cán takalhí ̱n, chu̱ li ̱pu̱ máksuitli ̱ lháka̱t, chu̱ antá̱ má̱mi ̱lh c-xpu̱ hua̱y cahua̱yu̱.

Xángel Dios án xakatli ̱ko̱y makapitzi ̱n ma̱putxuani ̱naní ̱n ti ̱ scacamaktakalhma̱kó̱ xcalhni ̱lujcán 8 Na̱ antá̱ lacatzú̱ c-Belén, ca̱lakuá̱n xlaktuncuhuima̱kó̱ makapitzi ̱n xmaktakalhnacan borrego ca̱tuhuá̱n. 9 Caj xamaktum titasiyuniko̱lh cha̱t um xángel Quimpu̱chinacán; chu̱ xli ̱ca̱tlanca̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ tasíyulh xmakaxkaka̱nat Quintla̱tican Dios. Xlacán li ̱pe̱cua̱ tipe̱cuanko̱lh, 10 hua̱mpi ̱ yama̱ ángel chuná̱ huaniko̱lh: “Ni ̱ cape̱cuántit sa̱mpi ̱ cmimá̱n ca̱huaniyá̱n aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ luhua nali ̱pa̱xuhuayá̱tit huixín, chu̱ xli ̱pacs li ̱macxtum tachixcuhuí ̱tat. 11 Pus la̱nchiyú̱ c-Belén, anta̱ni ̱ xchuchutsipi ̱ xuani ̱t yama̱ xamaka̱n rey David, lacáchilh Cristo hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ Mimpu̱chinacán hua̱nti ̱ naca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n. 12 Chu̱ laqui ̱mpi ̱ huixín luhua lacatancs naca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n antá̱ nama̱noklhuyá̱tit actzu̱ skata, ma̱mi ̱cani ̱t nahuán c-xpu̱ hua̱y cahua̱yu̱, chu̱ li ̱maksuitcaní ̱t lháka̱t.”

SAN LUCAS 2 13 Caj xalán lhu̱ hua̱ makapitzi ̱n li ̱tum ángeles xala c-akapú̱ n minko̱lh anta̱ni ̱ xlacán xuilakó̱, chu̱ luhua li ̱pa̱xuhu tzúculh quilhtli ̱ko̱y, xma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ Dios, chuná̱ xquilhuama̱kó̱: 14 “¡Li ̱pa̱xuhu cama̱xqui ̱ko̱lh ca̱cni ̱ Dios xli ̱pacs ángeles ti ̱ huilako̱chá̱ ta̱lhmá̱n c-akapú̱ n! Na̱ chuná̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat caánalh tapa̱xuhuá̱n c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ pa̱xcatcatzi ̱niko̱y xtalakalhamá̱n.” 15 Acxni ̱ anko̱lh ángeles c-akapú̱ n, yama̱ xmaktakalhnaní ̱n borrego chuná̱ tzúculh la̱huaniko̱y: ―Caáhu c-Belén, caáhu ucxilha̱hu tú̱ kantaxtuni ̱t hua̱ntu̱ quinca̱qui ̱ma̱catzi ̱ni ̱chín Quimpu̱chinacán. 16 Luhua chí ̱ lacapala̱ timinko̱lh, chu̱ caj puntzú̱ cha̱nko̱lh, chu̱ xli ̱ca̱na̱ ucxilhko̱lh María, chu̱ José, chu̱ actzu̱ skata pi ̱ xli ̱ca̱na̱ antá̱ xmá̱ c-xpu̱ hua̱y cahua̱y u̱. 17 Acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱, pus xlacán tzúculh li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ ángeles xuaniko̱ni ̱t la̱ntla̱ xlacachini ̱t yama̱ skata. 18 Cha̱nchu̱ xli ̱pacscán hua̱nti ̱ tikaxmatko̱lh, lanaj tili ̱lacahuanko̱lh tu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱. 19 Na̱ chuná̱ María luhua pacs xlacapa̱stacma̱ hua̱ntu̱ xkantaxtuma̱, chu̱ pacs xma̱qui ̱ma̱ c-xnacú̱. 20 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ xma̱putxuani ̱nani ̱n borrego taspitko̱lh anta̱ni ̱ xlacán xminko̱ni ̱tanchá̱; xca̱cni ̱nanima̱kó̱, chu̱ na̱ chuná̱ xpa̱xcatcatzi ̱nima̱kó̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ pacs chuná̱ xqui ̱taxtuni ̱t hua̱ntu̱ xuaniko̱ni ̱t ángeles.

Jesús huili ̱nicán xtucuhuini ̱ áncaj circuncidar tlahuacán, usu chucunicán actzu̱ xtiyatli ̱hua̱ yama̱ actzu̱ kahuasa, chu̱ acxnicú̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ca̱ xtucuhuiní Jesús, sa̱mpi ̱ ángel chuná̱ xuanini ̱t natlahuay María acxni ̱ xlá̱ cajcu xacstu 21 Li ̱mixtujún

136 xlama, tzuma̱tcú̱ xuanit. 22 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ takátzi ̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xuí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés pi ̱ acxni ̱ nalacachín cha̱tum skata, cale̱nica̱ Dios aktum li ̱ca̱xtlahuá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nachaka̱makán xtzi ̱ hua̱ntu̱ xlix̱ cajua̱lani ̱t u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat. La̱qui ̱mpi ̱ na̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n, pus na̱ chuná̱ tlahuako̱lh José, chu̱ María, anko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, chu̱ na̱ le̱nko̱lh yama̱ actzu̱ kahuasa laqui ̱mpi ̱ namacama̱xqui ̱cán Quimpuchinacán ctlanca̱ templo antá. 23 Hua̱ chuná̱ li ̱tlahuako̱lh sa̱mpi ̱ c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios chuná̱ tatzokni ̱t: “Yama̱ kahuasa̱ hua̱nti ̱ luhua pu̱ lh nalacachín, xlá̱ Dios nali ̱pu̱ lhca̱cán.” 24 Pus ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ tu̱ xlacán le̱nko̱lh, caj xma̱n hua̱ actzú̱ hua̱ntu̱ nali ̱ca̱xtlahua̱nanko̱y chuná̱ la̱ntla̱ talhca̱ni ̱t c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios nale̱nicán, pala tantuy ca̱na̱spu̱ n, usuchí ̱ tantuy paloma tu̱ namakni ̱ko̱y c-xlacati ̱n Dios. 25 Na̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ xuí ̱ c-Jerusalén cha̱tum ko̱lutzí ̱n xuanicán Simeón. Yama̱ chixcú luhua tla̱n xcatzi ̱y, chu̱ luhua aksti ̱tum xlama̱, chu̱ xma̱n hua̱ Dios xli ̱pa̱huán, xa̱huachí ̱ xlá̱ na̱ xkalhkalhi ̱ma̱ a̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios namacamín ti ̱ nalakma̱xtunán c-xtíyat Israel. Espíritu Santo xuí ̱ c-xlatáma̱t Simeón, 26 chu̱ hua̱ xlá̱ xma̱catzi ̱ni ̱ni ̱t pi ̱ xlá̱ ni ̱ catíni ̱lh hasta acxni ̱ luhua ma̱n xlakastapu̱ nali ̱ucxilha̱ yama̱ Cristo hua̱nti ̱ Dios namacamín laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuko̱y. 27 Maktum quilhtamacú̱ Espíritu Santo ma̱puhuá̱ni ̱lh pi ̱ caalh c-tlanca templo tu̱ xuí ̱ c-Jerusalén, chu̱ acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ actzu̱ kahuasa Jesús xli ̱mincani ̱t c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ na̱ chuná̱ natlahuaniko̱y hua̱ntu̱ Dios xlacasquín hua̱ la̱ntla̱ huan xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 28 Acxni ̱ Simeón úcxilhli ̱ yama̱ actzu̱ kahuasa, cha̱xli, chu̱ tzúculh ma̱xqui ̱y pa̱xcatzí ̱nit Dios, chuná̱ xquilhuama̱:

SAN LUCAS 2

137

29 “Quintla̱t ican

Dios, chú̱ aya tla̱n li ̱pa̱xuhu naquili ̱makaxtaka̱ ma̱squi cacni ̱lh sa̱mpi ̱ huix aya ma̱kantaxti ̱ni ̱ta̱ chú̱ hua̱ntu̱ quintima̱lacnu̱ ni ̱ quit li ̱lakaputza miscujni. 30 Sa̱mpi ̱ quit luhua xli ̱ca̱na̱ ma̱n quilakastapu cli ̱ucxilhma̱ lakma̱xtuná̱ hua̱nti ̱ huix macatani ̱ta. 31 Uma̱ actzu̱ kahuasa̱ ti ̱ nama̱laktaxti ̱ko̱y xli ̱pacs cani ̱hua̱ xalaní ̱n hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 32 Na̱ hua̱ yuma̱ kahuasa ti ̱ nale̱niko̱y yama̱ lakma̱xtuna mixkakánat xli ̱pacs akmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ na̱ nali ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y tlanca minca̱cni ̱ milakskata̱n li ̱Israel.” 33 José, chu̱ María luhua cacs xkaxmatma̱kó̱ hua̱ntu̱ Simeón xquilhuama̱ xpa̱lacata yama̱ skata. 34 Cha̱nchu̱ Simeón, tisiculuna̱tlahuako̱lh; chu̱ a̱li ̱sta̱lh chuná̱ huánilh María xtzi yama̱ skata: ―María, yuma̱ actzu̱ minkahuasa, huá̱ li ̱pu̱ lhca̱cani ̱t pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xala c-Israel nalakmakanko̱y, chu̱ chuná̱ nali ̱laktzanka̱ko̱y; hua̱mpi ̱ na̱ chuná li ̱tum lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ chuná̱ xlacán nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán. 35 Chuná̱ nali ̱tasiyuko̱y cha̱tunu a̱cha̱tunu̱ chixcuhuí ̱n la̱ntla̱ lacapa̱stacko̱y c-xnacu̱cán; hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ tu̱ huix mimpa̱lacata, luhua tlanca tali ̱puhuá̱n nahuán sa̱mpi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuniyá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum cuchilu̱ hua̱ntu̱ nama̱laktaxti ̱ko̱y mili ̱stacna. 36 Na̱ antá̱ xlaya̱ c-tlanca templo cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ na̱ luhua xakata̱ksa̱ xtalacapa̱stacni Dios, yuma̱ pusca̱t xuanicán Ana; xtla̱t xuanicán Fanuel, yuma̱ chixcú̱ antá̱ xtapaksi ̱y c-aktum ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xma̱quilhtzuqui ̱ni ̱t yama̱ xamaka̱n ko̱lutzí ̱n xuanicán Aser. Ana, luhua

tzicaná xuani ̱t; acxni ̱ luhua tzuma̱tcú xuani ̱t xlá̱ titapu̱chúhualh, luhua tla̱n aktujun ca̱ta̱ ta̱latáma̱lh xchixcú, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱lh, chu̱ chunatá̱ ca̱ta caj xacstu xlama̱. 37 Chu̱ aya xle̱ma̱ ta̱ti ̱puxamata̱ti ca̱ta̱ la̱ntla̱ xni ̱makancani ̱t. Hua̱ u̱ ma̱ tzicán niucxni ̱ xtapa̱nu̱y c-tlanca templo, tantacú̱ tantascaca̱ antá̱ xlatanu̱ ma̱ la̱ntla̱ xlakataquilhpu̱tanán, chu̱ la̱ntla̱ ni ̱ xli ̱maka̱sna̱ namakalhkajnán su xkalhxtaknán, chu̱ natlahuay xoración. 38 Na̱ acxnitiyá̱ chilh Ana anta̱ni ̱ xlacán xlaya̱kó̱, chu̱ na̱ tzúculh pa̱xcatcatzi ̱niy Dios caj xpa̱lacata yama̱ skata. A̱ li ̱sta̱lh, cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xma̱noklhuko̱y hua̱nti ̱ na̱ xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ la̱ntla̱ Dios nalakma̱xtuko̱y xcamán xala c-Jerusalén, hua tuncán xlix̱ akatli ̱ko̱y yama̱ actzu̱ skata Jesús. Jesús ta̱taspitcán c-Nazaret a̱li ̱sta̱lh pi ̱ tima̱kantaxti ̱ko̱lh xli ̱pacs yama̱ hua̱ntu̱ xlacán xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t la̱ntla̱ xtalhca̱ni ̱t c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, xlacán lacapala̱ taspitpalako̱lh c-Galilea anta̱ni ̱ xuí ̱ xchuchutsipi Nazaret. 40 Cha̱nchu̱ actzu̱ kahuasa, lacapala̱ xlacacatzi ̱ma̱, chu̱ xtatlihuaklhma̱, xa̱hua̱ xkalhi ̱ma̱ li ̱akskálalh, sa̱mpi ̱ Dios csiculana̱tlahuama̱. 39 Cha̱nchu̱

Jesús tamakaxtaka̱chá̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén 41 Xtla̱t Jesús, xa̱hua̱ xtzi luhua chuná̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t xanko̱y ca̱ta ca̱ta c-Jerusalén acxni ̱ xtaxtuy pa̱scua̱ xla ta̱kspuntza̱lí ̱n. 42 Pus acxni ̱ Jesús ma̱kátzi ̱lh xakcu̱tuy ca̱ta, pu̱tum anko̱lh antá̱ c-pascua̱ la̱ntla̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t. 43 Acxni ̱ chu̱ tikátsputli ̱ pa̱scua̱, xlacán lacapala̱ tiquilhta̱yako̱chá̱ tiji ̱ laqui ̱mpi ̱ nataspitko̱y, hua̱mpi ̱ Jesús tamakaxtakchá̱ c-Jerusalén, chu̱ María ni ̱ xcatzi ̱y, ni ̱ pala josé. 44 Pus pi ̱ xli ̱pacs li ̱lhu̱ hua̱ xtaspitma̱kó̱

SAN LUCAS 2​, ​3 c-xchuchutsipijcán, xlacán xpuhuanko̱y pi ̱ ma̱x antá̱ xmakmima̱ Jesús c-xlaksti ̱pa̱ncán, pus tantacú̱ li ̱tla̱huanko̱lh hua̱mpi ̱ ca̱ko̱tanú̱ n acxni ̱ putzako̱lh, chu̱ kalhasquinko̱lh hua̱nti ̱ xli ̱nata̱lán, chu̱ hua̱nti xta̱la̱lakapasnicán, 45 ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ xkalhtasiyúnilh. Cha̱nchu̱ pi ̱ ni ̱ xta̱ksko̱y, huata lacapala̱ taspitpalako̱lh c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ antá̱ naputzako̱y. 46 Xli ̱aktutu quilhtamacú̱ la̱ xputzama̱kó̱ acxni ̱ qui ̱ta̱ksko̱lh, antá̱ xlá̱ xlahui ̱ c-tlanca templo xta̱kalhchihui ̱nama̱kó̱ laktzokqui ̱naní ̱n, xlá̱ luhua cacs xkaxkmatniko̱y, chu̱ xkalhasquinko̱y hua̱ntu̱ xlá xcatzi ̱putún. 47 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n, luhua xli ̱ca̱na̱ lhpipak xli ̱lacahuanko̱y xtastácat sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ xkalhi ̱y tlanca xli ̱skálalh, sa̱mpi ̱ pacs hua̱ntu̱ xkalhasquincán luhua tancs xkalhti ̱nán. 48 Acxni ̱ chu̱ lakcha̱n ko̱lh xtzi Jesús, chu̱ xtla̱t, luhua lanaj tilacahuanko̱lh caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xucxilhma̱kó̱, hua̱mpi ̱ xtzí chuná̱ huánilh: ―Ta̱ta̱, ¿tú̱ huan chuná̱ na̱má̱ quinca̱tlahuani ̱ta? Hua mintla̱t, chu̱ quit cca̱putzatla̱huaná̱n sa̱mpi ̱ cca̱makacuaná̱n pala tú̱ lánilh cpuhuama̱hu quin. 49 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱mpi ̱ ¿tú̱ huan chú̱ xquili ̱putzapá̱tit? ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ quit antá̱ u̱ nú̱ c-xtemplo quintla̱t quimini ̱niy nactahuilay? 50 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ xlacán, ni ̱ tiakata̱ksko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ kalhti ̱ko̱lh. 51 Xlá̱ ni ̱ aklhu̱ huá̱t nalh, chu̱ lacapala̱ ta̱taspitko̱lh, chu̱ acxtumá̱ ta̱minko̱lh c-Nazaret. Jesús ankalhí ̱n xlakachixcuhui ̱ko̱y xtla̱t, chu̱ xtzi, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ca̱ xlá̱ pacs xkalhakaxmatko̱y. Hua̱mpi ̱ María pacs xma̱qui ̱ma̱ c-xnacú̱ hua̱ntu̱ xakspulama̱ c-xlatama̱t yama̱ actzu̱ kahuasa. 52 Jesús la̱ntla̱ cstacma̱, na̱

138 xkalhi ̱ma̱ tla̱n talacapa̱stacni, chu̱ xmakapa̱xuhuay Dios c-xlatáma̱t, chu̱ na̱ chuná̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xlakapasko̱y luhua xpa̱xqui ̱ko̱y. Juan Bautista tzucuy akchihui ̱nán c-desierto

(Mateo 3:1‑12; Marcos 1:1‑8; Juan 1:19‑28)

3

Acxni ̱ aya akcu̱quitzis ca̱ta̱ xle̱ma̱ xli ̱ma̱paksi ̱ná̱ Tiberio c-Roma, chu̱ acxni ̱ ma̱paksi ̱ná xli ̱hui ̱ Poncio Pilato c-Judea, chi ̱nchu̱ Herodes ma̱paksi ̱ná xuani ̱t c-Galilea, chu̱ xta̱la Felipe, na̱ ma̱paksi ̱ná xuani ̱t nac Iturea, chu̱ c-xtachipa Traconite; chu̱ Lisanías, na̱ ma̱paksi ̱ná xuani ̱t c-xatiyat Abilinia. 2 Na̱ acxnitiya̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Anás, chu̱ Caifás lacxtum xanapuxcun pa̱lijni xuanko̱ni ̱t c-Jerusalén, na̱ acxnitiyá̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ Dios ma̱catzíṉ i ̱lh hua̱ntu̱ xli ̱tláhuat Juan xkahuasa Zacarías, acxni ̱ xlá̱ antá̱ xlapu̱ laya̱chá̱ c-desierto anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ lama̱ca̱. 3 Chu̱ chuná̱ xlá̱ Juan ca̱lakatza̱lako̱lh lactzu̱ ca̱chiquíṉ hua̱ntu̱ xuilakó̱ c-xquilhtu̱ n kalhtu̱choko̱ huanicán Jordán, chu̱ xlá̱ xli ̱akchihui ̱nanima̱kó̱ chixcuhuíṉ , chu̱ xuanima̱kó̱ pi ̱ calakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xlatama̱tcán, chu̱ xlá̱ naakmunuko̱y laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n Dios nama̱tzanka̱naniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán. 4 Hua̱ chuná̱ li ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ xtzokni ̱t c-xlibro profeta Isaías acxni ̱ chuná̱ huá̱: “Takaxmata̱ xtachihuí ̱n cha̱tum ti ̱ ca̱tasama̱ c-desierto, chu̱ chuná̱ quilhuama̱: ‘Caca̱xtlahuanítit tiji ̱ anta̱ni ̱ luhua tla̱n nalacmín Quimpu̱chinacán; cama̱xtunítit kantum tiji hua̱ntu̱ tzajua. 5 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs anta̱ni ̱ tapu̱ lhma̱ni ̱t, pacs nataca̱xtumi ̱y, chu̱ na̱ chuná̱ anta̱ni ̱ talhkahuini ̱t tiji, pacs nama̱tzajuani ̱yá̱tit chu̱ na̱ chuná̱ anta̱ni ̱ ni ̱ ca̱xtum, pacs nama̱ca̱xtupi ̱yá̱tit.

139

6 Na̱

chuná̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat naucxilhko̱y ma̱akapu̱taxti ̱ná̱ ti ̱ Dios macamini ̱t.’” 7 Luhua lhu̱ hua̱ xlakminko̱y Juan laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naakmunuko̱y, chu̱ makapitzí ̱n chuná̱ xlá̱ xuaniko̱y: “¡Huixín luhua xta̱chuná̱ lapá̱tit la̱ lako̱y yama̱ lacli ̱xcajnit xcanani ̱n lu̱ hua̱ acxni ̱ tzucuko̱y tza̱laniko̱y lhcúya̱t acxni ̱ ca̱xkoyuma̱ca̱! ¿Tí ̱ chú̱ ca̱ma̱catzi ̱ní ̱n pi ̱ caj xman nata̱kmunuyá̱tit aya tla̱n naakapu̱taxtuniyá̱tit yama̱ tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ Dios naca̱macaminiyá̱n? 8 Huata tu̱ tla̱n nahuán pi ̱ aksti ̱tum calatapá̱tit laqui ̱mpi ̱ chuná̱ stalanca nali ̱tasiyuyá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ aya lakpali ̱ni ̱tántit ni ̱tla̱n mintalacapa̱stacnicán. Sa̱mpi ̱ lapi ̱ huixín puhuaná̱tit pi ̱ caj xpa̱lacata xquilhtzucut Abraham huixín, ni ̱ lay tú̱ catica̱akspulán, pus nia̱lh chuná̱ capuhuántit. Pus lapi ̱ huixín hua̱ li ̱pa̱huaná̱tit, quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ yuma̱ chíhuix Dios tla̱n nali ̱ma̱xtuko̱y xquilhtzucut Abraham lapi ̱ lacasquín. 9 Dios ca̱li ̱pu̱ lhca̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ akatum quihui, xlá aya cha̱catzi ̱ya̱ chipani ̱t xhacha laqui ̱mpi ̱ natanca̱mi ̱ko̱y yama̱ quihui hua̱ntu̱ nia̱lh lacuán. Sa̱mpi ̱ akatum quihui ̱ hua̱ntu̱ ni ̱ lacuán tahuacay xtahuácat tanca̱mi ̱cán, chu̱ ma̱pu̱cán c-lhcúya̱t.” 10 Acxni ̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ chú̱ chá̱ quili ̱tlahuatcán? 11 Cha̱nchu̱ xlá̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱nti ̱ kalhi ̱y mactuy xtamaknu, catá̱qui ̱lh mactum hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y ni ̱ pala mactum; chu̱ hua̱nti ̱ akata̱xtunima̱ hua̱ntu̱ huama̱, pus catá̱hualh hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ nahuay. 12 Chu̱ na̱ chuná̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xma̱ta̱ji ̱nanko̱y impuestos na̱ minko̱lh laqui ̱mpi ̱ na̱ nata̱kmunuko̱y, xlacán chuná̱ kalhasquinko̱lh Juan: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿tú̱ quin quili ̱tlahuatcán?

SAN LUCAS 3 13 Cha̱nchu̱ xlá̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ luhua tapala̱xlá̱ cama̱ta̱ji ̱nántit, chu̱ ni ̱ calacatza̱látit hua̱ntu̱ tali ̱ma̱paksi ̱ni ̱tántit. 14 Makapitzi ̱n tropa̱, xlacán na̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Chi ̱nchu̱ quin, ¿tú̱ quili ̱tlahuatcán? Juan chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Lapi ̱ tú̱ kalhi ̱y cha̱tum chixcú ni ̱ aklakuá̱ timaklhti ̱yá̱tit, xa̱huachí ̱ ni ̱ camaka̱klhátit, na̱ chuna li ̱tum ni ̱tú̱ cali ̱ya̱huátit ta̱ksaní ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱lacapu̱yá̱tit, na̱ chuná̱ mintaskahucán, xatlá̱n cali ̱pa̱xcatcatzi ̱tittá̱ hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱caná̱tit. 15 Lhu̱ hua̱ ti ̱ xlakminko̱y xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namín Cristo hua̱nti ̱ nalakma̱xtuko̱y, xlacán xtzucuni ̱ttá̱ puhuanko̱y xpa̱lacata Juan Bautista, ¿chá̱ pala chú̱ huá̱ Cristo ti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n? 16 Juan chuná̱ huaniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n: “Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ quit caj chúchut cca̱li ̱akmunumá̱n, hua̱mpi ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ mima̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ naca̱li ̱akmunuyá̱n xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, chu̱ lhcúya̱t. Xlá̱ xali ̱huacá̱ kalhi ̱y xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ quit, ni ̱mpala tzinú̱ quimini ̱niy nacli ̱taxtuy hasta li ̱lakaputza xtasa̱cua nacuán laqui ̱mpi ̱ nacxcutniy xatasij xtatuhuanu. 17 Xlá̱ aya li ̱huana̱ lacapa̱stacni ̱t la̱ntla̱ nama̱pa̱pitziko̱y tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ xlá̱ natlahuay xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ hua̱nti ̱ cha̱catzi ̱ya̱ chipani ̱t xli ̱lacsunucan xtrigo laqui ̱mpi ̱ namakaniy xapalhma, chu̱ acxni ̱ aya lacsunuko̱ni ̱t nahuán, chú̱ yama̱ xlakstu xatalhtzi trigo antá̱ nama̱qui ̱y c-xchic, chu̱ yama̱ xapalhma antá̱ nama̱pu̱y c-lhcúya̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ lakmixa.” 18 Chu̱ na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ makapitzi ̱n tachihuí ̱n hua̱ntu̱ Juan xlix̱ akatli ̱ko̱y ti ̱ xlakminko̱y laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naakata̱ksko̱y yama̱

SAN LUCAS 3 xasa̱sti tama̱catzi ̱ní ̱n la̱ntla̱ Dios xma̱lacnu̱ nima̱kó̱ xtapá̱xqui ̱t, chu̱ tla̱n nalakma̱xtuko̱y. 19 Hua̱mpi ̱ milh quilhtamacú̱ acxni ̱ Juan tamacanu̱ca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱huánilh yama̱ gobernador xuanicán Herodes pi ̱ ni ̱tlá̱n la̱ xta̱hui ̱ Herodías xpusca̱t xta̱la Felipe, chu̱ na̱ chuná̱ li ̱huánilh xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ ni ̱tlá̱n xtlahuani ̱t. 20 Hua̱mpi ̱ yama̱ Herodes ni ̱ pala tzinú̱ kalhakáxmatli ̱ hua̱ntu̱ huánilh, huata xlá̱ tlahualhcú̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata makasí ̱tzi ̱lh ma̱tamacanu̱ ní ̱nalh c-pu̱ la̱chi ̱n Juan Bautista. Ta̱kmunuy Jesús

(Mateo 3:13‑17; Marcos 1:9‑11)

21 Maktum acxni ̱ Juan ni ̱ xa̱tamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ acxni ̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n xakmunuma̱kó̱, Jesús na̱ lákmilh laqui ̱mpi ̱ na̱ naakmunuy; chu̱ acxni ̱ ta̱k munuko̱lh, tzúculh tlahuaniy oración Dios. Caj xamaktum talácqui ̱lh akapú̱ n, 22 chu̱ Espíritu Santo ta̱ctachi ̱ c-xokspún xta̱chuná̱ tijtímpu̱t xatantum laqui ̱mpi ̱ pacs naucxilhcán. Na̱ takáxmatli ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n, chu̱ chuná̱ huá̱: ―Huix quincam hua̱nti ̱ luhua cpa̱xqui ̱yá̱n, luhua cpa̱xuhuay caj mimpa̱lacata.

Xatapu̱tlakán la̱ntla̱ pacs xalakmaka̱n xnatla̱tna Jesús 23 Jesús

(Mateo 1:1‑17)

xkalhi ̱y puxamaca̱hu ca̱ta̱ acxni ̱ ma̱tzúqui ̱lh xtascújut. Cumu xpuhuancán pi ̱ hua̱ xtla̱t xuani ̱t José, xlá̱ xkalhi ̱y hua̱nti ̱ xli ̱minko̱ni ̱tanchá̱ xalakmaka̱n xnatla̱t na, chu̱ chuná̱ xuaniko̱cán: Xtla̱t José xuanicán Elí, 24 xtla̱t Elí xuanicán Matat, xtla̱t Matat xuanicán Leví, xtla̱t Leví xuanicán Melqui, xtla̱t Melqui xuanicán Jana, a̱má xtla̱t Jana xuanicán José, 25 xtla̱t

140 José xuanicán Matatías, yuma̱ xtla̱t Matatías xuanicán Amós, xtla̱t Amós xuanicán Nahum, xtla̱t Nahum xuanicán Esli, xtla̱t Esli xuanicán Nagai, 26 xtla̱t Nagai xuanicán Maat, xtla̱t Maat xuanicán Matatías, xtla̱t Matatías xuanicán Semei, xtla̱t Semei xuanicán José, xtla̱t José xuanicán Judá, 27 xtla̱t Judá xuanicán Joanán, xtla̱t Joanán xuanicán Resa, xtla̱t Resa xuanicán Zorobabel, xtla̱t Zorobabel xuanicán Salatiel, xtla̱t Salatiel xuanicán Neri, 28 xtla̱t Neri xuanicán Melqui, xtla̱t Melqui xuanicán Adi, xtla̱t Adi xuanicán Cosam, xtla̱t Cosam xuanicán Elmadam, xtla̱t Elmadam xuanicán Er, 29 xtla̱t Er xuanicán Josué, xtla̱t Josué xuanicán Eliezer, xtla̱t Eliezer xuanicán Jorim, xtla̱t Jorim xuanicán Matat, 30 xtla̱t Matat xuanicán Leví, xtla̱t Leví xuanicán Simeón, xtla̱t Simeón xuanicán Judá, xtla̱t Judá xuanicán José, xtla̱t José xuanicán Jonán, xtla̱t Jonán xuanicán Eliaquim, 31 xtla̱t Eliaquim xuanicán Melea, xtla̱t Melea xuanicán Mainán, xtla̱t Mainán xuanicán Matata, xtla̱t Matata xuanicán Natán, 32 xtla̱t Natán xuanicán David, xtla̱t David xuanicán Isaí, xtla̱t Isaí xuanicán Obed, xtla̱t Obed xuanicán Booz, xtla̱t Booz xuanicán Salmón, xtla̱t Salmón xuanicán Naasón, 33 xtla̱t Naasón xuanicán Aminadab, xtla̱t Aminadab xuanicán Aram, xtla̱t Aram xuanicán Esrom, xtla̱t Esrom xuanicán Fares, xtla̱t Fares xuanicán Judá, 34 xtla̱t Judá xuanicán Jacob, xtla̱t Jacob xuanicán Isaac, xtla̱t Isaac xuanicán Abraham, xtla̱t Abraham xuanicán Taré, xtla̱t Taré xuanicán Nacor, 35 xtla̱t Nacor xuanicán Serug, xtla̱t Serug xuanicán Ragau, xtla̱t Ragau xuanicán Peleg, xtla̱t Peleg xuanicán Heber, xtla̱t Heber xuanicán Sala, 36 xtla̱t Sala xuanicán Cainán, xtla̱t Cainán xuanicán Arfaxad, xtla̱t Arfaxad xuanicán Sem, xtla̱t Sem

SAN LUCAS 3​, ​4

141 xuanicán Noé, xtla̱t Noé xuanicán Lamec, 37 xtla̱t Lamec xuanicán Matusalén, xtla̱t Matusalén xuanicán Enoc, xtla̱t Enoc xuanicán Jared, xtla̱t Jared xuanicán Mahalaleel, xtla̱t Mahalaleel xuanicán Cainán, 38 xtla̱t Cainán xuanicán Enoc, xtla̱t Enoc xuanicán Set, xtla̱t Set xuanicán Adán, xtla̱t Adán hua̱ Dios porque hua̱ Adán xapu̱ lh chixcú ti ̱ tláhualh. Akskahuiní ̱ ta̱la̱tzaksay ma̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n Jesús

4

(Mateo 4:1‑11; Marcos 1:12‑13)

Acxni ̱ Jesús ta̱k munuko̱lh luhua xli ̱taxajni ̱t Espíritu Santo, chu̱ táca̱xli ̱ c-xquilhtu̱ n kalhtu̱choko̱ hua̱ntu̱ xuanicán Jordán, chu̱ antá̱ álh c-desierto anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ lama̱, sa̱mpi ̱ chuná̱ ma̱puhuá̱ni ̱lh Espíritu Santo natlahuay. 2 Antá̱ xlama̱chá̱ ti ̱puxam quilhtamacú̱ xacstu, chu̱ ni ̱tú̱ huá̱yalh, hua̱mpi ̱ tzúculh tzincsa. Minchá̱ akskahuiní, chú̱ tzúculh toklha, 3 chu̱ chuná̱ huánilh: ―Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xCam Dios, pus chú̱ catiya̱ yuma̱ chíhuix, chu̱ cali ̱ma̱paksí ̱nanti ̱ laqui ̱mpi ̱ caxtala̱nchuj cahuá̱. 4 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Nac Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzoktahuilani ̱t huan: ‘Ni ̱ luhua caj xma̱n xlí ẖ uat catili ̱latáma̱lh cha̱tum, pus na̱ luhua xlacasquinca̱ nali ̱latama̱y a̱ma̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱paksi ̱y.’ 5 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ akskahuiní ̱ tá̱a lh c-aktum tlanca ka̱stí ̱n, chu̱ antá̱ caj puntzú̱ ma̱ucxílhni ̱lh xli ̱pacs lactlanca ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ huilakó̱ catuxá̱huat, chu̱ xli ̱pacs la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y li ̱lakáti ̱t, chu̱ hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n. 6 Antá̱ yama̱ akskahuiní ̱ chuná̱ huánilh: ―Xli ̱pacs yuma̱ lactlanca pu̱ ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ ucxílhpa̱t, quit quima̱xqui ̱cani ̱t, chu̱ na̱ chuná̱ ckalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ tla̱n nacmacama̱xqui ̱y hua̱nti ̱ quit chuná̱ nacpuhuaniy. 7 Pus hua̱

pala pi ̱ xquilakataquilhpu̱ta, chu̱ naquilakachixcuhui ̱ya̱ la̱ mimpu̱chiná, pacs milá nahuán yumá̱. 8 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Huix akskahuiní luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n caquintapa̱nu̱ ni, sa̱mpi ̱ c-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: ‘Xma̱n hua̱ Mimpu̱china Dios nalakataquilhpu̱taya, chu̱ na̱ xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ nalakachixcuhui ̱ya.’ 9 A̱ li ̱sta̱lh li ̱tum yama̱ akskahuini ̱ tá̱alh Jesús c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, chu̱ antá̱ ta̱tahuácalh c-xaksti ̱n xatorre tlanca templo, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Pus hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xCam Dios, u̱ nú̱ lhkan catamákuasti ̱ hasta ca̱tu̱tzú̱. 10 Sa̱mpi ̱ c-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: ‘Dios nama̱paksi ̱ko̱y xángeles pi ̱ nacui ̱ntajtlahuayá̱n. 11 Xlacán lacapala̱ nali ̱chipapa̱xtokko̱yá̱n xmacancán laqui ̱mpi ̱ mintantú̱ n ni ̱mpala aktum chíhuix nali ̱akchakxa.’ 12 Jesús tuncán kálhti ̱lh: ―Hua̱mpi ̱ na̱ luhua mili ̱cátzi ̱t pi ̱ hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios, na̱ chuná̱ huan: ‘Niucxni ̱ caj chunatá̱ cali ̱kalhakamánanti ̱ Mimpu̱china Dios laqui ̱mpi ̱ natlahuay hua̱ntu̱ huix lacasquina catláhualh mintapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ mini ̱niyá̱n.’ 13 Pus acxni ̱ yama̱ akskahuiní ̱ nia̱lh cátzi ̱lh xatú̱ luhua natili ̱tlahuaniy tatoklhni Jesús, pus huata xatlá̱n caj tatampú̱ xtulh, chu̱ luhua maka̱s quilhtamacú̱ lacatzá̱lalh, chu̱ nia̱lh tzáksalh laqui ̱mpi ̱ nama̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n. Jesús ma̱tzuqui ̱y xtascújut c-xatiyat Galilea (Mateo 4:12‑17; Marcos 1:14‑15)

14 Acxni ̱ Jesús

qui ̱táspitli ̱ c-desierto, álh c-xatiyat Galilea, hua̱mpi ̱

SAN LUCAS 4 luhua xli ̱ca̱na̱ xkalhi ̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, chu̱ cani ̱huá̱ lacatum c-xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ tíyat xli ̱chihui ̱nancán xtascújut hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuay. 15 Cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xchá̱n actzu̱ ca̱chiquí ̱n, xtanu̱ya̱chá̱ c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, chu̱ xlix̱ akatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios, chu̱ xli ̱pu̱tum hua̱nti ̱ xkaxmatniko̱y luhua xli ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ xuan. Jesús án c-xca̱chiqui ̱n Nazaret (Mateo 13:53‑58; Marcos 6:1‑6)

16 Ni ̱ li ̱maka̱s

Jesús álh paxia̱lhnán c-Nazaret, hua̱ yama̱ xca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ cstacni ̱tanchá. Cha̱nchu̱ hua̱ la̱ntla̱ta tali ̱smaní ̱n, acxni ̱ cha̱lh quilhtamacú̱ sábado, acxni ̱ ni ̱tí ̱ cscuja judíos, xlá̱ tánu̱ lh c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos. Caj li ̱puntzú̱ álh ta̱yay calacán laqui ̱mpi ̱ nali ̱kalhtahuakay xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka. 17 Pus xmaktakalhna sinagoga má̱xqui ̱lh mactum libro hua̱ntu̱ xtzokni ̱t xamaka̱n profeta Isaías, chu̱ acxni ̱ ma̱lakapítzilh, luhua antá̱ ma̱nóklhulh anta̱ni ̱ chuná̱ tatzokni ̱t: 18 “Hua̱ cspiritu Quimpu̱chinacán huí ̱ c-quilatáma̱t, huachá̱ quili ̱lacsacuíli ̱lh laqui ̱mpi ̱ naclix̱ akatli ̱ko̱y hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n yama̱ li ̱pa̱xuhu xasa̱sti xtama̱catzi ̱ní ̱n. Na̱ luhua huá̱ quili ̱macamini ̱t laqui ̱mpi ̱ nacuaniko̱y pi ̱ huí ̱ xlaktaxtutcán hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ la̱ tachí ̱n lama̱kó̱ caj xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ na̱ chuna li ̱tum laqui ̱mpi ̱ nacma̱lacahua̱ni ̱ko̱y hua̱nti ̱ lakatzí ̱n lama̱kó̱, chu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacma̱laktaxti ̱ko̱y hua̱nti ̱ ma̱catzajuani ̱ma̱ko̱ca̱. 19 Quit luhua quimacamini ̱t laqui ̱mpi ̱ nacmakapa̱xuhuako̱y

142 tachixcuhuí ̱tat sa̱mpi ̱ nacuaniko̱y la̱ntla̱ Dios xli ̱ca̱na̱ lakalhamanko̱y.” 20 Acxni ̱ li ̱kalhtahuakako̱lh yama̱ tachihuí ̱n ma̱lakachúhualh libro, chu̱ macamá̱xqui ̱lh chixcú̱ hua̱nti ̱ antá̱ xmakta̱yani ̱nán c-pu̱ kalhtahuaka, titahui ̱. Hua̱mpi ̱ cumu xli ̱lhu̱ hua hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ luhua cacs xlaklaca̱nko̱ni ̱t, 21 puschí ̱ tzúculh huaniko̱y: ―Chiyú̱ luhua c-milacati ̱ncán kantaxtuni ̱t yuma̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱kalhtahuakanini ̱tán. 22 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n luhua xli ̱ca̱na̱ xlakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ xuan, chu̱ lanaj xli ̱lacahuanko̱y sa̱mpi ̱ yama̱ xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xuan luhua xli ̱ca̱na̱ tla̱n. Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n luhua caj xli ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y, chu̱ chuná̱ xla̱huaniko̱y: ―¿Lá̱ntla̱ lay yumá? ¿Pa̱ ni ̱ hua̱ yuma̱ xcam quili ̱ta̱chiquican José? 23 Jesús chuná̱ huaniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n: ―Quit ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ anán tamacpuhuá̱n huixín naquihuaniyá̱tit yama̱ hua̱ntu̱ chuná̱ huan: ‘Huix hua̱nti ̱ tla̱n cuchi ̱nana, pus chú̱ na̱ cacuchí ̱canti ̱ miacstu lapi ̱ tla̱n.’ Chu̱ na̱ chuna li ̱tum naquihuaniyá̱tit: ‘Quin ckaxmatni ̱tahu la̱ntla̱ mat tlahuani ̱ta̱ lactlanca tascújut c-Capernaum, pus lapi ̱ xli ̱ca̱na̱, chiyú̱ na̱ chuná catlahua̱ u̱ nú̱ c-minca̱chiquí ̱n lapi ̱ tla̱n.’ 24 Xlá̱ chunacú̱ xchihui ̱nama̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ luhua tuhua naqui ̱taxtuniy cha̱tum profeta hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nama̱ xtalacapa̱stacni Dios pala xli ̱ca̱na̱ nali ̱pa̱huamputunko̱y ti ̱ xala c-xca̱chiquí ̱n yama̱ tachihui ̱n hua̱ntu̱ quilhuama̱. 25 Xa̱huachí ̱ luhua caj calacapa̱stáctit pi ̱ na̱ chuná̱ akspúlalh xamaka̱n profeta Elías acxni ̱ u̱ nú̱ c-quintiyatcan Israel luhua aktutu ca̱ta

SAN LUCAS 4

143 a̱íta̱t ni ̱ pala tzinú̱ milh se̱n, chu̱ lalh tlanca tatzíncstat la̱ntla̱ c-xli ̱ca̱tlanca̱ u̱ nú̱ c-quintiyatcán, chu̱ antá̱ xlama̱kó̱ lhu̱ hua lacchaján hua̱nti ̱ xni ̱makanko̱ni ̱t xchixcucán, xlacán luhua li ̱pe̱cua̱ xpa̱ti ̱ma̱kó̱, sa̱mpi ̱ ni ̱ xkalhi ̱koy hua̱ntu̱ nahuako̱y. 26 Hua̱mpi ̱ Dios ni ̱tú̱ li ̱ma̱páksi ̱lh Elías pi ̱ naán makta̱yako̱y a̱ma̱ lacchaján xala c-Israel, pus huata Dios ma̱lakácha̱lh Elías anta̱ni ̱ cha̱tum pusca̱t pu̱ huani ̱ní ̱ xuilachá̱ c-actzu̱ chuchutsipi ̱ huanicán Sarepta c-xtama̱paksi ̱n Sidón. 27 Na̱ chuna li ̱tum calacapa̱stáctit acxni ̱ xlama̱ xamaka̱n profeta Eliseo, anta li ̱tum c-Israel xlama̱kó̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y yama̱ luhua lix̱ cajnit tzitzi huanicán lepra, hua̱mpi ̱ yama̱ Eliseo ni ̱ pala cha̱tum ma̱pacsako̱lh yama̱ ta̱tatlaní ̱n, pus huata xlá̱ ma̱pácsalh xma̱n cha̱tum chixcú xuanicán Naamán luhua xala makat tíyat hua̱ntu̱ huanicán Siria. 28 Acxni ̱ chuná̱ tikaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xquilhuama̱, hua̱nti ̱ xtamakstokko̱ni ̱t c-pu̱ kalhtahuaka̱ luhua li ̱pe̱cua̱ tzúculh si ̱tzi ̱ko̱y. 29 Lacapala̱t nanko̱lh, chipako̱lh Jesús, chu̱ titamacaxtuko̱lh c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xuí ̱ c-xuástat laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱makuasi ̱ko̱y, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná tla̱n namakni ̱ko̱y. 30 Hua̱mpi ̱ Jesús titáxtulh, xlá̱ laksti ̱pa̱tanu̱ ko̱lh xli ̱lhu̱ hua̱ chixcuhuí ̱n, antá̱ akxtakya̱huako̱lh, chu̱ álh. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱y cspiritu akskahuiní 31 A̱ li ̱sta̱lh

(Marcos 1:21‑28)

Jesús cha̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Capernaum antá̱ c-xatiyat Galilea. Maktum quilhtamacu̱ sábado, acxni ̱ pacs judíos jaxko̱y, xlá̱ álh li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos tu̱ xuí ̱ antá. 32 Na̱ lhpipak xli ̱lacahuanko̱y hua̱nti ̱

xkaxmatnima̱kó̱ xtama̱siyún, sa̱mpi ̱ pacs tu̱ xma̱siyuniko̱y, chuná̱ xuaniko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n. 33 Anta̱ni ̱ pu̱t um xtamakstokko̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihui ̱n Jesús, na̱ antá̱ xuí ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱xcajua̱li ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni cspiritu akskahuiní. Xlá̱ chuná̱ quilhánilh: 34 ―Huix, Jesús xala c-Nazaret, ¿tú̱ xpa̱lacata quinca̱laksoka̱li ̱ya̱ anta̱ni ̱ quin clama̱hu? ¿Pa̱ huix caj tani ̱ta quinca̱ma̱sputuya? Catlahua̱ li ̱tlá̱n caquinca̱makáxtakti, chu̱ ni ̱tú̱ caquinca̱tlahuani, sa̱mpi ̱ quin cca̱lakapasá̱n, xa̱huachí ̱ quin ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ huix hua̱nti ̱ Dios lacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ nascujnaniya. 35 Jesús kálhti ̱lh yama̱ cspiritu akskahuiní, chu̱ chuná̱ huánilh: ―¡Cakátxtakti; xa̱huachí ̱ cataxtuni ̱ tama̱ chixcú! Yama̱ cspiritu akskahuiní li ̱ca̱tálalh yama̱ chixcú, chu̱ li ̱ca̱tálalh ca̱tiyatna, chu̱ la̱ntla̱ pu̱tum xucxilhma̱kó̱ makáxtakli ̱ yama̱ chixcú, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ xma̱sipá̱ni ̱lh. 36 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ ucxilhma̱kó̱, pe̱cuanko̱lh, chu̱ chuná̱ xla̱huaniko̱y: ―¿Xatú̱ ya̱ li ̱tlihuaka cahuá̱ kalhi ̱y xtachihuí ̱n? Pus tama̱ chixcú̱ ma̱paksi ̱ko̱y cspiritucan akskahuiní, chu̱ cumu xlá̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ xlacán tuncán taxtuko̱y. 37 Yama̱ lactlanca li ̱ca̱cni tascújut tu̱ xtlahuay Jesús cani ̱huá̱ xli ̱chihui ̱nancán c-xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ tíyat. Jesús ma̱pacsay xpu̱tiya̱tzi Simón Pedro (Mateo 8:14‑15; Marcos 1:29‑31)

38 Acxni ̱ chu̱

táxtulh Jesús cpu̱ kalhtahuaka̱ álh c-xchic Simón Pedro. Hua̱mpi ̱ xpu̱tiya̱tzi Simón xta̱tatlay, luhua palha lhcúya̱t xuani ̱t,

SAN LUCAS 4​, ​5 puschí ̱ squiniko̱lh li ̱tlá̱n Jesús pi ̱ xlá̱ cama̱pácsalh. 39 Xlá̱ laktalacatzúhui ̱lh, taquilhpú̱talh ca̱tu̱tzú̱ anta̱ni ̱ xlá̱ xmá̱, chu̱ huánilh yama̱ tajátat pi ̱ camakáxtakli. Chu̱ xli ̱ca̱na̱ yama̱ lhcúya̱t lacapala̱ makáxtakli. Yama̱ pusca̱t la̱li ̱huán tá̱qui ̱lh, chu̱ xlá̱ tzúculh ca̱xtlahuay lí ẖ uat hua̱ntu̱ nata̱li ̱huako̱y. Jesús ma̱pacsako̱y lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n (Mateo 8:16‑17; Marcos 1:32‑34)

40 Acxni ̱ chú̱

aya xtzanka̱y chichiní, xli ̱pacs hua̱nti ̱ xkalhi ̱y xta̱tatlaní ̱n, ma̱squi pala tú̱ tajátat xkalhi ̱y, hua̱mpi ̱ li ̱miniko̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús. Xlá̱ li ̱acchipako̱lh xmacán cha̱tunu, chu̱ chuná̱ pacs ma̱pacsako̱lh. 41 Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum lhu̱ hua̱ ta̱tatlaní ̱n xma̱pacsako̱y hua̱nti ̱ xkalhikoy cspiritu akskahuiní. Makapitzí ̱n acxni ̱ xtamacataxtuy ti ̱ xpa̱laktaju̱ ko̱ni ̱t, xtzucuy ca̱tasako̱y, chu̱ chuná̱ xuaniko̱y: ―¡Huix xCam Dios! Hua̱mpi ̱ Jesús xma̱quilhcacsako̱y, chu̱ ni ̱ xma̱xqui ̱ko̱y talacasquín nachihui ̱nanko̱y, sa̱mpi ̱ xlacán xcatzi ̱ko̱y pi ̱ Jesús xli ̱ca̱na̱ hua̱ Cristo hua̱nti ̱ xmini ̱t lakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat. Jesús án li ̱akchihui ̱nantapu̱ li ̱y xtachihui ̱n Dios cani ̱huá̱ 42 Li ̱cha̱lí ̱,

(Marcos 1:35‑39)

acxni ̱ titzúculh ca̱x kakay, Jesús álh c-xquilhapa̱n a̱ma̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ luhua ca̱tze̱k, hua̱mpi ̱ cumu lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xputzama̱kó̱, juerza lakcha̱nko̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xcha̱ni ̱t, chu̱ luhua juerza̱ xuanima̱kó̱ pi ̱ catachókolh antá, chu̱ ni ̱ caalh a̱lacatanuj ca̱chiquí ̱n. 43 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum luhua xlacasquinca̱ quit nacán lix̱ akatli ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ alacatanuj ca̱chiquí ̱n yuma̱ luhua li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ xlá̱

144 ma̱tzuqui ̱putún xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ luhua caj xma̱n hua̱ tama̱ quintascújut xlá̱ quili ̱macamini ̱t. 44 Pus chuná̱ Jesús xlatla̱huán, xli ̱akchihui ̱nampu̱ lay xtachihui ̱n Dios xli ̱pacs c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos hua̱ntu̱ xuilakó̱ yama̱ c-lactzu̱ ca̱chiqui ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱ko̱y xamunicipio Judea. Jesús kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ luhua lhu̱ hua̱ squi ̱ti ̱ ma̱chipi ̱ko̱y makapitzi ̱n squi ̱ti ̱naní ̱n

5

(Mateo 4:18‑22; Marcos 1:16‑20)

Maktum Jesús antá̱ xlaya̱chá, xakchihui ̱nama̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná̱ huanicán Genesaret; luhua li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xli ̱tamacxtumi ̱ni ̱t, hasta tzucuko̱lh la̱lacxquitiya̱huako̱y sa̱mpi ̱ xkaxmatputunko̱y xtachihuí ̱n. 2 Jesús úcxilhli ̱ c-xquilhtu̱ n chúchut pi ̱ antá̱ xuilakó̱ aktuy pu̱tacutnu, hua̱mpi ̱ xma̱la̱nacán ni ̱tí ̱ xtajuma̱kó̱, pus xlacán xlakachaka̱ma̱kó̱ xtza̱lhcán. 3 Antá̱ xlá̱ táju̱ lh c-aktum pu̱tacutnu, xma̱la̱na yama̱ pu̱tacutnu xuanicán Simón, chu̱ huánilh pi ̱ cama̱lakamakátli ̱lh tzinú̱ c-xquilhtú̱ n; chu̱ antá̱ culucs tahui ̱, chu̱ tzúculh xakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat. 4 Acxni ̱ ma̱katspútulh xta̱kchihuí ̱n chuná̱ huánilh Simón: ―Chú̱ anta̱ni ̱ tlak xapu̱ lhmá̱n huí ̱ chúchut cali ̱pi ̱ mimpu̱tacutnu, laqui ̱mpi ̱ namuju̱yá̱tit mintza̱lhcán, chu̱ nachipayá̱tit squi ̱ti. 5 Simón chuná̱ kálhti ̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, sa̱mpi ̱ tantascacatá̱ cscujni ̱tahu, chu̱ ni ̱tú̱ cchipaya̱hu; hua̱mpi ̱ caj xpalacata pi ̱ huix quihuanípa̱t, nacmaca̱mpalaya̱hu quintza̱lhcán. 6 Acxni ̱ chú̱ maca̱nko̱lh tza̱lh, lhu̱ hua̱ squi ̱ti ̱ chipako̱lh, chu̱ a̱tzinú̱ xuani ̱t aya xtalacaxti ̱tputún xtza̱lhcán caj la̱ntla̱ xli ̱tzinca̱ squi ̱ti. 7 Xlacán tzucuko̱lh pakalhcatniko̱y a̱makapitzi ̱n xta̱squi ̱ti ̱naní ̱n ti ̱ xtaju̱ma̱kó̱ c-a̱aktum

SAN LUCAS 5

145 pu̱tacutnu laqui ̱mpi ̱ namincán makta̱yako̱cán. Xlacán lacapala̱ li ̱minko̱lh xpu̱tacutnucán, chu̱ li ̱ma̱tzamako̱lh squi ̱ti ̱ pacs pa̱tuy pu̱tacutnu; hua̱mpi ̱ luhua chí ̱ aya xlaktzanka̱putunko̱y c-chúchut caj xpa̱lacata xli ̱tzincacán. 8 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Simón Pedro hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t, tilakatatzokóstalh Jesús, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chiná, luhua catlahua̱ li ̱tlá̱n capit, sa̱mpi ̱ quit luhua xli ̱ca̱na̱ makla̱kalhi ̱na̱ chixcú, ni ̱ quimini ̱niy pala chuná̱ naquimakta̱yaya. 9 Huá̱ chuná̱ xli ̱huán sa̱mpi ̱ xlá̱ xpe̱cuaxni ̱ni ̱t, na̱ chuná̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xucxilhko̱ni ̱t xpe̱cuanko̱ni ̱t caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱lh aktum tlanca li ̱ca̱cni tatlahu. 10 Na̱ chuná̱ xpe̱cuama̱kó̱ makapitzi ̱n li ̱tum xta̱squi ̱ti ̱nani ̱n Simón Pedro, hua̱nti ̱ xuaniko̱cán Santiago, chu̱ Juan cha̱tuy xcamana̱n Zebedeo, hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huanipá̱: ―Ni ̱ cape̱cuántit, sa̱mpi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ huixín xuataju̱ naná̱tit laqui ̱mpi ̱ nachipayá̱tit squi ̱ti, la̱nchú̱ quit nacca̱ma̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ naputzayá̱tit yama̱ minta̱chixcuhui ̱ncán hua̱nti ̱ aktzanka̱tama̱ko̱ni ̱t, ni ̱ xahua̱ squi ̱ti. 11 Pus yama̱ squi ̱ti ̱naní ̱n acxni ̱ li ̱chinko̱lh xpu̱tacutnucán c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná, pu̱tum akxtakuili ̱ko̱lh, chu̱ sta̱laniko̱lh Jesús. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱y lepraj tzitzi (Mateo 8:1‑4; Marcos 1:40‑45)

12 Maktum

tílalh pi ̱ acxni ̱ Jesús xcha̱ni ̱t c-aktum ca̱chiquí ̱n, caj li ̱puntzú̱ chilh cha̱tum chixcú, xlá̱ xta̱tatlay, chu̱ xkalhi ̱y aktum li ̱lakaputza tzitzi huanicán lepra. Acxni ̱ yama̱ chixcú̱ úcxilhli ̱ Jesús, xlá̱ laktalacatzúhui ̱lh, chu̱ lakatatzokóstalh hasta ca̱tiyatna, chu̱ chuná̱ squínilh li ̱tlá̱n: ―Quimpu̱chiná, lapi ̱ huix chuná̱ lacasquina, pus caquima̱pacsani ̱ u̱ ma̱ lix̱ cajnit quintzitzi.

13 Jesús li x ̱ amánilh xmacán c-xmacni ̱ yama̱ chixcú, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Chuná̱ clacasquín, la̱nchuj tuncán capacsti. Acxni ̱ chuná̱ huanko̱lh Jesús, yama̱ chixcú̱ tuncán pácsnilh xtzitzi. 14 A̱ li ̱sta̱lh Jesús ma̱páksi ̱lh yama̱ chixcú̱ pi ̱ ni ̱tí ̱ nahuaniy la̱ntla̱ pacsli, hua̱mpi ̱ chuná̱ huánilh hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱tláhuat: ―Caj xma̱n huá̱ tu̱ cuaniyá̱n, tuncán calakpimpi ̱ cha̱tum pa̱li ̱ laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nacatzi ̱y pi ̱ nia̱lh tú̱ kalhi ̱yá̱n mintajátat, xa̱huachí ̱ cali ̱sa̱huani ̱ Dios mili ̱ca̱xtlahuá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tili ̱ma̱paksí ̱nalh Moisés nama̱sta̱ko̱y hua̱nti ̱ napacsko̱y ti ̱ xkalhi ̱ko̱y tama̱ tajátat, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ pu̱tum nacatzi ̱cán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ aya pacsni ̱ta. 15 Hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱t lanca̱ yama̱ tíyat xta̱kahuani ̱ma̱ la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nancán xtascujut Jesús, chu̱ luhua lhu̱ hua̱ xlakminko̱y laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniko̱y xtachihuí ̱n, chu̱ nama̱pacsako̱y hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y tajátat. 16 Hua̱mpi ̱ Jesús ankalhí ̱n xtatampu̱ xtuniko̱y, chu̱ antá̱ xán anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán, chu̱ ni ̱tí ̱ lama̱, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xlá̱ tla̱n natlahuay xoración.

Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán (Mateo 9:1‑8; Marcos 2:1‑12)

17 Cha̱nchu̱

tílalh maktum, acxni ̱ Jesús xma̱siyuma̱ xtachihui ̱n Dios pi ̱ na̱ antá̱ xkaxmatnima̱kó̱ makapitzi ̱n fariseos, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n, xlacán xminko̱ni ̱tanchá̱ c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱ko̱y Galilea, chu̱ Judea, chu̱ hasta makapitzí ̱n xminko̱ni ̱t xala c-Jerusalén. Chu̱ caj la̱ntla̱ xma̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n Jesús, pus antá̱ xli ̱tasiyuy xli ̱pacs xli ̱makatlihuaka Dios. 18 Chu̱ na̱ acxnitiyá̱ chinko̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n, xlacán xpu̱ le̱ma̱kó̱ pu̱chaxna cha̱tum chixcú sa̱mpi ̱ xli ̱cha̱tumi ̱nica̱ xaní ̱n xuani ̱t c-xnújut, chu̱ ni ̱ lay xtla̱huán. 19 Hua̱mpi ̱

SAN LUCAS 5 xlacán ni ̱ lalh tanu̱ ko̱lh sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ xtzamacán c-má̱laccha. Huata tu̱ tlahuako̱lh, tahuacako̱lh c-xaksti ̱n chiqui, acstix̱ tatko̱lh; antá̱ chú̱ pu̱ lacma̱acti ̱ko̱lh tu̱ xpu̱ lacma̱ yama̱ ta̱tatlá, chu̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ xtzamacán, luhua antá̱ tzaj ta̱ctachá̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús. 20 Acxni ̱ Jesús ucxilhko̱lh pi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xli ̱pa̱huanko̱y pi ̱ xlá̱ tla̱n nama̱pacsay, chuná̱ huánilh ta̱tatlá: ―Chixcú, la̱ntla̱ xli ̱pacs mintala̱kalhí ̱n cma̱tzanka̱naniyá̱n. 21 Hua̱mpi ̱ yama̱ laktzokni ̱naní ̱n, xa̱hua̱ fariseos, chuná̱ tzúculh puhuanko̱y: “¿Tú̱ xtá̱yat tama̱ chixcú? Pus caj xtachihuí ̱n li ̱lacata̱qui ̱ma̱ Dios, sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum anán hua̱nti ̱ tla̱n nama̱tzanka̱nani ̱nán tala̱kalhí ̱n, lapi ̱ ni ̱ xma̱n hua̱ Dios.” 22 Hua̱mpi ̱ Jesús pacs xcatzi ̱y hua̱ntu̱ xlacán xpuhuama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan chuná̱ la̱ntamá̱ lacapa̱stacá̱tit? 23 Caquihuanítit, ¿xatú̱ tlak tuhua̱ ma̱kantaxti ̱cán? ¿Pi ̱ acxni ̱ nahuanicán cha̱tum ta̱tatlá: ‘Mintala̱kalhí ̱n pacs cma̱tzanka̱naniyá̱n’, usuchí ̱ pala nahuanicán: ‘Lacapala̱ cata̱qui, chu̱ catlá̱huanti’? 24 Pus la̱nchú̱ huixín nacatzi ̱yá̱t it pi ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, chu̱ quima̱xqui ̱cani ̱t li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ caj quintachihuí ̱n tla̱n nacli ̱ma̱tzanka̱nani ̱nán tala̱kalhí ̱n u̱ nú̱ cca̱tuxá̱huat. Pus xlá̱ xakátli ̱lh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Huix cuanimá̱n, lacapala̱ cata̱qui, casacti ̱ mimpu̱chaxna, chu̱ capittá̱ c-mínchic. 25 Pus yama̱ chixcú lacapala̱ tá̱qui ̱lh, sacli ̱ xpu̱chaxna hua̱ntu̱ xlá̱ xlacma̱, chu̱ álh c-xchic, xpa̱xcatcatzi ̱niti ̱lhama̱ Dios caj xpa̱lacata pi ̱ xma̱pacsani ̱t. 26 Pacs ti ̱ ucxilhko̱lh la̱ntla̱ ma̱pácsalh Jesús yama̱ chixcú, lanaj li ̱lacahuanko̱lh xtascújut, chu̱ na̱ tzucuko̱lh pa̱xcatcatzi ̱niy Dios;

146 chu̱ cumu tla̱n xpe̱cuanko̱ni ̱t chuná̱ tzucuko̱lh la̱huaniko̱y: ―Xli ̱ca̱na̱ la̱nchú̱ cucxilhni ̱tahu lactlanca li ̱ca̱cni xtascujut Dios. Jesús huaniy Leví casta̱lánilh (Mateo 9:9‑13; Marcos 2:13‑17)

27 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús táxtulh c-chiqui, chu̱ la̱ntla̱ xtla̱huama̱ c-tiji ̱ xlá̱ ma̱nóklhulh cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱ta̱ji ̱ko̱y chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nalakaxoko̱naniko̱y gobierno xala c-Roma. Uma̱ chixcú̱ xuanicán Leví, antá̱ xlá̱ caj xuí ̱ c-xlacati ̱n chiqui ̱ anta̱ni ̱ luhua xlakaxoko̱nancán. Jesús chuná̱ huánilh: ―Huix na̱ caquista̱lani. 28 Yama̱ Leví tuncán tá̱yalh, xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ xlakahui ̱ akxtakuili ̱ko̱lh, chu̱ sta̱lánilh Jesús. 29 A̱ li ̱sta̱lh Leví tláhualh c-xchic aktum taca̱tani, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱makapa̱xuhuay Jesús, hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ xcompañeros minko̱lh hua̱nti ̱ na̱ xma̱ta̱ji ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat nalakaxoko̱nanko̱y, chu̱ lhu̱ hua̱ a̱makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ judíos xpuhuanko̱y pi ̱ pacs xaktzanka̱ko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱tú̱ xli ̱ucxilhko̱cán, xlacán na̱ antá̱ pu̱tum xmakuilakó̱ c-pu̱ hua̱y. 30 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n fariseos, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n hua̱nti ̱ na̱ chuná̱ xta̱li ̱catzi ̱ko̱y, acxni ̱ ucxilhko̱lh pu̱tum hua̱nti ̱ xlá̱ xta̱hua̱ya̱ma̱kó̱ Jesús, xlacán tzucuko̱lh aksanko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús: ―¿Tú̱ huan huixín ta̱talakxtupi ̱ko̱yá̱tit, chu̱ lacxtum ta̱hua̱yanko̱yá̱tit yama̱ xma̱ta̱ji ̱nani ̱n impuestos, xa̱hua̱ tama̱ makapitzi ̱n lactlanca makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n? 31 Hua̱mpi ̱ Jesús xkaxmatma̱ hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Ni ̱tú̱ maclacasquima̱kó̱ ma̱cuchi ̱ná̱ hua̱nti ̱ tla̱n lama̱kó̱, hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y tajátat; pus huata

SAN LUCAS 5​, ​6

147 huá̱ maclacasquinko̱y ma̱cuchi ̱ná̱ hua̱nti ta̱tatlako̱y. 32 Pus quit ni ̱ cmini ̱t huaniko̱y nalakpali ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán, chu̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y hua̱nti ̱ puhuanko̱y lacuan chixcuhuí ̱n, pus huata huá̱ cmini ̱t huaniko̱y hua̱nti ̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ luhua makla̱kalhi ̱naní ̱n la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y c-xlacati ̱n Dios. Jesús kalhasquincán la̱ntla̱ luhua li ̱ca̱cni ̱nanicán Dios acxni ̱ makalhkajnancán (Mateo 9:14‑17; Marcos 2:18‑22)

33 Maktum

makapitzí ̱n chuná̱ kalhasquinko̱lh Jesús: ―¿Tú̱ huan hua̱nti ̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Juan Bautista, xa̱hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t fariseos ankalhí ̱n makalhkajnanko̱y su kalhxtaknanko̱y, chu̱ lhu̱ hua̱ tlahuako̱y xoración laqui ̱mpi ̱ chuná̱ li ̱huana̱ naca̱cni ̱naniko̱y Dios, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ huix mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t ankalhí ̱n hua̱ya̱ma̱kó̱, chu̱ ni ̱ makalhkajnanko̱y? 34 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―¿Pi ̱ cahuá̱ tla̱n nama̱makalhkajni ̱ko̱yá̱tit makpa̱xuhuaní ̱n nacpu̱tapu̱chuhu acxni ̱ xli ̱makua ta̱huilako̱lhcú̱ kahuasa li ̱ta̱tahuílat? 35 Hua̱mpi ̱ namín quilhtamacu̱ acxni ̱ nasputa̱ taca̱tani, chu̱ yama̱ kahuasa̱ nama̱pa̱nu̱cán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit naquiakspulay; pus acxnicú̱ a̱ma̱ quilhtamacú̱ xli ̱ca̱na̱ xlacán namakalhkajnanko̱y ma̱squi ni ̱tí ̱ cali ̱ma̱paksi ̱ko̱lh. 36 Chu̱ na̱ li x ̱ akatli ̱ko̱lh aktum takalhchihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱lacatancsaniko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xuaniputunko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ pala cha̱tum lama̱ hua̱nti ̱ xti ̱ta̱ mactum sasa̱sti lháka̱t laqui ̱mpi ̱ nali ̱laktzapay mactum xalakuan talhaká̱n; sa̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ natlahuay, caj nama̱laktzanka̱y xalakuan talhaká̱n, xa̱huachí ̱ yama̱ xasa̱sti lháka̱t

naactzu̱ huanán, chu̱ luhua ni ̱tlá̱n catitasíyulh hua̱ntu̱ nalaktzapacán. 37 Na̱ ti ̱ni ̱ muju̱y xasa̱sti vino c-xalakuan xmakxu̱ hua borrego, sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ nalay, yama̱ vino natzucuy catlán, chu̱ nama̱pankay yama̱ xalakuan xu̱ hua, pus caj pá̱xcat nahuán xu̱ hua, chu̱ na̱ chuna vino. 38 Pus huata xatlá̱n muju̱cán xaskata vino c-xasa̱sti xmakxu̱ hua borrego, chu̱ chuná̱ lacxtum nata̱yaniko̱y. 39 Cha̱nchu̱ na̱ chuna li ̱tum hua̱nti ̱ li ̱smani ̱ni ̱t ankalhí ̱n huay xacatla vino, pus a̱li ̱sta̱lh nia̱lh huaputún xaskata vino, chu̱ chuná̱ huan: ‘Luhua a̱tzinú̱ tla̱n xacatla vino.’ Xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús puxko̱y trigo sábado acxni ̱ ni ̱tí ̱ scuja

6

(Mateo 12:1‑8; Marcos 2:23‑28)

Maktum quilhtamacú̱, sábado xuani ̱t, acxni ̱ pacs judíos xjaxko̱y, Jesús xti ̱yapuntaxtuma̱ anta̱ni ̱ luhua tla̱n xchancani ̱t trigo, hua̱mpi ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzucuko̱lh puxti ̱lhako̱y xatahuacat trigo, xlakpakxko̱y, chu̱ xuani ̱niko̱y xatalhtzi. 2 Makapitzi ̱n fariseos ucxilhko̱lh, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ huan huixín ni ̱tú̱ li ̱ucxilhni ̱naná̱tit sa̱mpi ̱ tlahuapá̱tit tama̱ tascújut acxni ̱ pu̱tum quili ̱jaxatcán? 3 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―¿Pi ̱ hasta ni ̱ pala hua̱ yuma̱ a̱li ̱kalhtahuakayá̱tit la̱ntla̱ ti ̱yataxtuni ̱t xamaka̱n quilhtamacú̱? Luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ maktum tílalh acxni ̱ rey David xa̱hua̱ xcompañeros xtzincsni ̱ma̱kó̱, 4 xlá̱ tánu̱ lh c-xtemplo Dios, chu̱ tiyako̱lh xatasiculana̱tlahu caxtala̱nchu̱, chu̱ pu̱tum ta̱huako̱lh compañeros ma̱squi yama̱ caxtala̱nchu̱ ni ̱ xli ̱huatcán xuani ̱t sa̱mpi ̱ xma̱n hua̱ pa̱lijni ̱ xmini ̱niko̱y nahuako̱y. 5 Jesús chuná̱ huanipalako̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n: ―Chu̱ na̱ chuná̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, ckalhi ̱y

SAN LUCAS 6 li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ nacuaniko̱y tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ xli ̱tlahuatcán acxni ̱ lakcha̱ni ̱t sábado acxni ̱ pacs jaxko̱y. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xlu̱ ntu̱ nán xmacán (Mateo 12:9‑14; Marcos 3:1‑6)

6 Ni ̱ li ̱maka̱s

li ̱tum lakcha̱mpá̱ yama̱ quilhtamacu̱ sábado acxni ̱ xli ̱huancán pala tí ̱ nascuja, Jesús tanu̱chá̱ c-aktum xpu̱ kalhtahuakacan judíos, antá̱ xlá̱ tzúculh li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios. Na̱ antá̱ xtanu̱ ma̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ csca̱cniko̱ni ̱t c-xpakstacat xmacán. 7 Hua̱mpi ̱ na̱ antá̱ xtanu̱ ma̱kó̱ makapitzi ̱n fariseos, xa̱hua̱ laktzokni ̱naní ̱n, xlacán xmakskalama̱kó̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y pala nama̱pacsay yama̱ chixcú̱ acxni ̱ xli ̱huancán pala ti ̱ nascuja, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huij nahuán hua̱ntu̱ nali ̱sta̱huako̱y. 8 Hua̱mpi ̱ xcatzi ̱y xlá̱ hua̱ntu̱ xlacán xlacapa̱stacma̱kó̱, pus huá̱ xpalacata̱ chuná̱ li ̱huánilh yama̱ hua̱nti ̱ csca̱cniko̱ni ̱t xmacán: ―Cata̱ya, catát, chu̱ u̱ nú̱ cata̱ya. Yama̱ chixcú̱ lali ̱huán suácaj tá̱yalh, chu̱ talacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xlaya̱ Jesús. 9 Jesús chuná̱ huaniko̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n: ―Ucca̱kalhasquiná̱n kalhtum tachihuí ̱n: ¿Tú̱ puhuaná̱tit tlak tla̱n tlahuacán sábado acxni ̱ jaxcán? ¿Pi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n tatatlahu, usu huata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n? ¿Pi ̱ tla̱n cahuá̱ namakta̱yaya̱hu pala tí ̱ luhua tatlaji ̱ma̱, usu ni ̱ makta̱yama̱hu ma̱squi cani ̱lh? 10 Jesús cacs lacaucxilhko̱lh pu̱tum hua̱nti ̱ antá̱ xtanu̱ ma̱kó̱ c-pu̱ kalhtahuaka, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chuná̱ huánilh yama̱ chixcú: ―Castonkti ̱ mimacán. Yama̱ chixcú̱ chuná̱ stonkli, chu̱ acxnitiya tuncán cá̱xlalh la̱ntla̱ xmacasca̱cni ̱t. 11 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh, chu̱

148 luhua tla̱n si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ tzucuko̱lh la̱lix̱ akatli ̱ko̱y xatú̱ cahuá̱ tla̱n natlahuaniko̱y Jesús. Jesús lacsacko̱y kalhacu̱tuy xapóstoles (Mateo 10:1‑4; Marcos 3:13‑19)

12 Ni ̱ maka̱s

li ̱tum maktum Jesús álh c-aktum ka̱stí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ natlahuay oración, chu̱ tantascaca̱ antá̱ xakatli ̱láca̱lh Dios la̱ntla̱ tláhualh xoración. 13 Acxni ̱ ca̱xkakako̱lh, Jesús tasaniko̱lh calakminko̱lh pu̱tum hua̱nti ̱ csta̱lanima̱kó̱, chu̱ acxni ̱ pu̱tum minko̱lh antá̱ xlá̱ lacsacko̱lh kalhacu̱tuy hua̱nti ̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱lh xapóstoles usu xtalakacha̱ní ̱n. 14 Yama̱ kalhacu̱tuy apóstoles hua̱nti ̱ xlá̱ li ̱lhca̱ko̱lh, chuná̱ xuaniko̱cán: Simón hua̱nti ̱ Jesús li ̱ma̱pa̱cúhui ̱lh Pedro; Andrés xta̱la Simón; Santiago, chu̱ Juan; Felipe, xa̱hua̱ Bartolomé; 15 Mateo, chu̱ Tomás; Santiago xkahuasa Alfeo; Simón hua̱nti ̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n xuaniko̱cán Cananistas; 16 Judas hua̱nti ̱ xta̱la Santiago; chu̱ a̱cha̱tum Judas Iscariote hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh macamá̱sta̱lh Quimpu̱chinacan Jesús. Jesús akchihui ̱naniko̱y lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat (Mateo 4:23‑25)

17 Acxni ̱ Jesús

takalhaju̱tahuilachi c-ka̱stí ̱n, pu̱tum ta̱minko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-aktum pu̱ scan, hua̱mpi ̱ li ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tit cani ̱huá̱ xalaní ̱n antá̱ xminko̱ni ̱t: makapitzí ̱n xala c-Judea, xala c-Jerusalén, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ lahuilakó̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná c-tíyat hua̱ntu̱ xuaniko̱cán Tiro, chu̱ Sidón. Pacs yuma̱ li ̱lhu̱ hua̱ caj xminko̱ni ̱t kaxmatniko̱y xtachihuí ̱n, chu̱ xa̱huachí ̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsanicán xtajatatcán. 18 Jesús na̱ xma̱pacsako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ xpa̱laktaju̱ ko̱ni ̱t akskahuiní. 19 Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum pi ̱ Jesús xkalhi ̱y li ̱tlihuaka c-xmacni,

SAN LUCAS 6

149 xli ̱pacs c-xamaniputunko̱y c-lháka̱t, chu̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ macxamako̱lh, pacs pacsko̱lh. Jesús li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ tapa̱xuhuá̱n 20 A̱ li ̱sta̱lh

(Mateo 5:1‑12)

Jesús cacs lacaucxilhko̱lh anta̱ni ̱ xuilakó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Luhua li ̱pa̱xuhu caca̱makcatzi ̱cántit huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ lakli ̱maxkaní ̱n lapá̱tit ni ̱tú̱ kalhi ̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs hua̱ntu̱ huilachá̱ antá̱ c-xtapaksi ̱t Dios naca̱tapaksi ̱niyá̱n. 21 “Luhua li ̱pa̱xuhu caca̱makcatzi ̱cántit huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ tzincstamakampá̱tit, sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín tla̱n nakalhkasá̱tit. “Luhua li ̱pa̱xuhu caca̱makcatzi ̱cántit huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ tasayá̱tit, sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín luhua tla̱n nali ̱tzi ̱ná̱tit. 22 “Luhua li ̱pa̱xuhu caca̱makcatzi ̱cántit huixín acxni ̱ naca̱si ̱tzi ̱nicaná̱tit, acxni ̱ cala̱hua̱ naca̱huanicaná̱tit, chu̱ naca̱lakmakancaná̱tit, chu̱ naca̱xcajnicaná̱tit acxni ̱ naca̱lakmakanko̱yá̱n, chu̱ acxni ̱ naxcajnicán mintucuhuinicán xta̱chuná̱ pala ni ̱tla̱n chixcuhuí ̱n huixín caj xpa̱lacata quili ̱pa̱huaná̱tit quit, Xatalacsacni Chixcú. 23 Huixín luhua capa̱xuhuátit yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ chuná̱ naca̱tlahuacaná̱tit, chu̱ ni ̱ cali ̱puhuántit, sa̱mpi ̱ c-akapú̱ n huixín naca̱ma̱skahui ̱caná̱tit; pus luhua caj calacapa̱stáctit pi ̱ na̱ chuná̱ xalakmaka̱n xquilhtzucutcán tlahuaniko̱lh profetas. 24 “Hua̱mpi ̱ koxutaní ̱n huixín ma̱tamacu̱ naní ̱n hua̱nti ̱ huata huá̱ putzako̱y la̱ntla̱ nali ̱pa̱xuhuako̱y xtumi ̱ncán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat sa̱mpi ̱ caj antiyá̱ naqui ̱ta̱yay mintapa̱xuhua̱ncán.

25 “Koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ li ̱pa̱xuhuayá̱tit pi ̱ kalhkaspá̱tit, sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ natzincsá̱tit. “Koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ li ̱pa̱xuhuayá̱tit pi ̱ luhua tla̱n li ̱tzi ̱ná̱tit, sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ caj xpa̱lacata mintali ̱puhua̱ncán tla̱n natasayá̱tit. 26 “Koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ lakatiyá̱tit pacs luhua lactla̱n chixcuhuí ̱n naca̱li ̱pu̱ lhca̱caná̱tit acxni ̱ ni ̱ chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit, sa̱mpi ̱ calacapa̱stáctit pi ̱ hua̱nti ̱ xalakmaka̱n minquilhtzucutcán na̱ chuná̱ xli ̱pu̱ lhca̱ko̱y yama̱ makapitzi ̱n akskahuinani ̱n profetas.

Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ napa̱xqui ̱ya̱ minta̱la̱tlahuaná (Mateo 5:38‑48; 7:12)

27 “Xli ̱pacs

huixín hua̱nti ̱ kaxpatpá̱tit quintachihuí ̱n, pus luhua caakatá̱kstit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n: Huixín luhua capa̱xqui ̱kó̱tit hua̱nti ̱ ca̱ta̱la̱tlahuayá̱n, tla̱n cacatzi ̱nikó̱tit, ma̱squi hua̱nti ̱ naca̱xcajniko̱yá̱n. 28 Cama̱t zanka̱nanikó̱t it, chu̱ tapa̱xuhuá̱n caca̱xakatlí ̱tit hua̱nti ̱ cala̱huá̱ naca̱huaniyá̱n, chu̱ na̱ capa̱lacasquinkó̱tit c-mioración pi ̱ Dios calakalhamanko̱lh yama̱ hua̱nti ̱ naca̱li ̱kalhakama̱nanko̱yá̱n. 29 Lapi ̱ tí ̱ huix nalakxti ̱kaxiyá̱n, ni ̱ catamakapu̱ spitni, huata xatlá̱n calakxti ̱pinipala̱ mia̱lakxti ̱tu̱ laqui ̱mpi ̱ nalakxti ̱kaxipalayá̱n lapi ̱ luhua chuná̱ puhuán. Chu̱ na̱ chuna li ̱tum lapi ̱ tí ̱ namaklhti ̱yá̱n mintamaknu, pus na̱ cama̱xqui ̱ quilhtamacú̱ na̱ cale̱lh ma̱squi hua̱ mincamisa̱, ni ̱ tilakcatzana. 30 Lapi ̱ tú̱ nasquiniyá̱n cha̱tum, pus lapi ̱ kalhi ̱ya, cama̱xqui; chu̱ lapi ̱ tí ̱ namaklhti ̱yá̱n hua̱ntu̱ milá, ni ̱ cali ̱huani. 31 Pus lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱ankalhí ̱n catlahuanikó̱tit li ̱tlá̱n a̱makapitzí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla huixín xlacasquíntit xca̱tlahuanikó̱n li ̱tlá̱n.

SAN LUCAS 6 32 “Caquinca̱huanítit, lapi ̱ huixín caj xma̱n huá̱ pa̱xqui ̱ko̱yá̱tit hua̱nti ̱ na̱ ca̱pa̱xqui ̱ko̱yá̱n, ¿tú̱ chú̱ ya̱ li ̱tlá̱n tlahuapá̱tit? Pus hasta ma̱squi hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cájnit xtapuhua̱ncán na̱ chuná̱ xlacán la̱ta̱lako̱y. 33 Usuchí ̱ lapi ̱ huixín caj xma̱n huá̱ tla̱n catzi ̱niko̱yá̱tit hua̱nti ̱ na̱ tla̱n ca̱catzi ̱niyá̱n, ¿tú̱ ca̱cni ̱ nali ̱kalhi ̱yá̱tit? Pus na̱ chuná̱ la̱ta̱lako̱y hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cájnit xtapuhua̱ncán. 34 Na̱ chuna li ̱tum lapi ̱ huixín xma̱n huá̱ ma̱sa̱cuani ̱ko̱yá̱tit tumi ̱n a̱má̱ hua̱nti ̱ luhua catzi ̱niyá̱tit pi ̱ naca̱lakaxoko̱ni ̱yá̱n, ¿tú̱ ca̱cni ̱ nali ̱kalhi ̱yá̱tit? Pus na̱ chuná̱ xlacán la̱ma̱sa̱cuani ̱ko̱y tumi ̱n hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cájnit xtapuhua̱ncán, sa̱mpi ̱ lacatancs catzi ̱ko̱y pi ̱ huí ̱ tu̱ nama̱xqui ̱ko̱cán a̱li ̱sta̱lh. 35 Chí ̱ hua̱mpi ̱ capa̱xqui ̱kó̱tit ma̱squi hua̱nti ̱ luhua ca̱ta̱la̱tlahuayá̱n, chu̱ luhua tla̱n cacatzi ̱nikó̱tit; chu̱ na̱ chuná̱ acxni ̱ pala tú̱ nama̱sa̱cuani ̱ko̱yá̱tit li ̱ma̱x kaní ̱n, ni ̱ huá̱ calacapa̱stacnítit pala tú̱ luhua naca̱lix̱ oko̱nanicaná̱tit. Pus chuná̱ huixín tla̱n namakamaklhti ̱naná̱tit mintatlajancán c-akapú̱ n, chu̱ Quintla̱tican Dios naca̱li ̱pu̱ lhca̱yá̱n la̱ xli ̱ca̱na̱ xcamán. Sa̱mpi ̱ Dios luhua tla̱n catzi ̱niko̱y hasta ma̱squi hua̱nti ̱ niucxni ̱ pa̱xcatcatzi ̱niko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱y, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cájnit xtapuhua̱ncán. 36 Pus na̱ chuná̱ huixín luhua tla̱n cacatzi ̱nikó̱tit xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Mintla̱tican Dios luhua tla̱n catzi ̱niko̱y cati ̱huá̱.

Ni ̱ caaksankó̱ a̱makapitzí ̱n 37 “Huixín

(Mateo 7:1‑5)

ni ̱ ankalhí ̱n caputza̱nanítit xtala̱kalhí ̱n a̱makapitzí ̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱huaniko̱yá̱tit, laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh Dios na̱ ni ̱ chuná̱ naca̱li ̱putza̱naniyá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuani ̱tántit mintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ na̱ chuná̱ chú̱ naca̱ma̱xoko̱ni ̱yá̱n. Cala̱ma̱tzanka̱nanítit ni ̱tlá̱n

150 tu̱ la̱tlahuaniyá̱tit laqui ̱mpi ̱ Dios na̱ naca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n mintala̱kalhi ̱ncán. 38 Lapi ̱ huí ̱ cha̱tum tú̱ qui ̱tzanka̱niy, chu̱ lapi ̱ huix kalhi ̱ya, pus cama̱xqui, chu̱ chuná̱ Dios na̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ huixín maclacasquiná̱tit. Xlá̱ tla̱n xatapu̱ lhcá̱n naca̱pu̱ ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ tlanca mimpu̱ xtokocán, tla̱n xatalhitjú̱ n, na̱ xataxajni hasta natakalhmakán, chu̱ naca̱chiquiju̱ niyá̱n, sa̱mpi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ nama̱xqui ̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n acxni ̱ tú̱ qui ̱tzanka̱nima̱kó̱, Dios na̱ chuná̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ ca̱lakcha̱ná̱n.” 39 A̱ li ̱sta̱lh Jesús li x ̱ akatli ̱palako̱lh aktum talacapa̱stacni, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “¿Lá̱ huixín puhuaná̱tit? ¿Pa̱ tla̱n cahuá̱ cha̱tum lakatzí ̱n napakachipalé̱n cha̱tum xta̱lakatzí ̱n? ¿Pi ̱ ni ̱ acxtum cahuá̱ catitantu̱ huasko̱lh pu̱ lhmá̱n pala naakchakxko̱y anta̱ni ̱ ca̱lix̱ cájnit? 40 Na̱ chuna li ̱tum, cha̱tum hua̱nti ̱ kalhtahuakamajcú̱ ni ̱ lay a̱tzinu̱ li ̱huacá̱ kalhi ̱y xli ̱skalala ni ̱ xahuá̱ hua̱nti ̱ xma̱kalhtahuaka̱ná, ma̱squi luhua xli ̱ca̱na̱ acxni ̱ xlá̱ nakalhtahuakako̱y ma̱x na̱ chuná̱ nakalhi ̱y xli ̱skalala xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xma̱kalhtahuaka̱ná. 41 “¿Tú̱ huan ucxilhniya̱ minta̱lá̱ palhma̱ tu̱ lacpi ̱tanu̱ ma̱, na̱ huata huix ni ̱ tzinú̱ makcatzi ̱ya̱ pala c-milakastapu̱ lacatanumá̱n tzinú̱ tlak tlanca palhma? 42 Usu ¿lá̱ntla̱ nahuaniya̱ minta̱lá: ‘Ta̱lá, cakalkhakalhi, ucma̱xtuniyá̱n palhma̱ tu̱ tu̱ lacpi ̱tanu̱ má̱n, na̱ ni ̱ cui ̱ntaj tlahuaya̱ huix lhtacala̱ tu̱ lacpi ̱tanu̱ má̱n’? ¡Aksni ̱ná! Pu̱ lana̱ cama̱xtu̱ lhtacala̱ tu̱ lacpi ̱tanu̱ má̱n, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nalacahuanana, chuna chi ̱nchu̱ tla̱n nama̱xtuniya̱ palhma̱ minta̱lá̱ tu̱ lacpi ̱tanu̱ ma̱. Pus cumu ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ na̱ huí ̱ hua̱ntu̱ lacatanu̱ má̱n c-milakastapu, ¿lá̱ntla̱ chú̱ tla̱n nali ̱huaniya̱ cha̱tum minta̱lá: ‘Ta̱lá, cakalhkalhi,

SAN LUCAS 6​, ​7

151 uclacama̱xtuyá̱n tama̱ actzu̱ pokxni hua̱ntu̱ lacatanu̱ má̱n c-milakastapu’? ¡Pus huix luhua aksani ̱na̱ chixcú! Huata xatlá̱n pu̱ laná̱ calacama̱xtuca̱ hua̱ntu̱ lacpi ̱tanu̱ má̱n, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n naucxilha, chu̱ chuná chi ̱nchu̱ tla̱n nalacama̱xtuya̱ yama̱ pokxni ̱ hua̱ntu̱ lacatanu̱ ma̱ minta̱lá̱. Caj xtahuácat akatum quihui lakapasa̱ pala tla̱n (Mateo 7:17‑20; 12:34‑35)

43 “Pus

na̱ chuna li ̱tum, caj cali ̱lacapa̱stáctit xtahuacatcan akatunu quihui: ni ̱ pala aktum quihui ̱ anán hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ tla̱n, pala natzucuy tahuacay xtahuácat hua̱ntu̱ ni ̱ lacuán; chu̱ ni ̱ pala akatum quihui hua̱ntu̱ ni ̱ xatlá̱n, chu̱ natzucuy tahuacay hua̱ntu̱ luhua xalacuan xtahuácat. 44 Pus caj la̱ntla̱ akatunu quihui huá̱ li ̱talakapasko̱y xtahuacatcán; sa̱mpi ̱ ni ̱ pala maktum tahuacay higo ca̱lhtucu̱ ní ̱n, ni ̱ pala puxko̱cán uvas anta̱ni ̱ lhnapako̱ni ̱t huátzapu. 45 Pus na̱ chuná̱ chú̱ chixcuhuí ̱n: hua̱nti ̱ tla̱n xtapuhuá̱n cha̱tum chixcú, pus hua̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ lacuan tachihuí ̱n, sa̱mpi ̱ pacs huá̱ huí ̱ c-xnacú̱; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱tlá̱n xtapuhuá̱n, hua̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ luhua laclix̱ cajnit xtachihuí ̱n, sa̱mpi ̱ pacs huan tu̱ lix̱ cájnit huí ̱ c-xnacú̱. Sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit huí ̱ c-xnacú̱ cha̱tum chixcú, juerza nali ̱chihui ̱nán c-xquilhni. Jesús li ̱chihui ̱nán ti ̱pa̱tuy quihui 46 “¿Tú̱

(Mateo 7:24‑27)

xlakasi ̱ caj minquilhnicán quihuaniyá̱tit, ‘Huix Quimpu̱chiná’, acxni ̱ ni ̱ pala tzinú̱ tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n? 47 Chú̱ nacca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ quista̱laniy, chu̱ li ̱tzaksay tlahuay hua̱ntu̱ cuaniy: 48 pus luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ cha̱tum chixcú̱

hua̱nti ̱ tlahuay xchic, pu̱ lana̱ huáxnalh pu̱ lhmá̱n, chu̱ li ̱huana̱ lacslamahuíli ̱lh chíhuix anta̱ni ̱ yá̱hualh xtalaya̱hu, chu̱ acxni ̱ li ̱pe̱cua̱ milh tlancaná, yama̱ chiqui ̱ ni ̱ pala tzinú̱ lacpa̱le̱nca̱, pus ni ̱ lay nalacachiquiy sa̱mpi ̱ pacs chíhuix xli ̱ma̱quilhtzuquicanit xtalaya̱hu. 49 Hua̱mpi ̱ na̱ huilapalako̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ na̱ kaxmatko̱y hua̱ntu̱ cuan hua̱mpi ̱ ni ̱ li ̱tzaksako̱y, xlacán luhua xta̱chuná qui ̱taxtuy la̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tláhualh xchic, chu̱ ni ̱ pala tlak pu̱ lhmá̱n ma̱tí ̱ju̱ lh xtalaya̱hu, hua̱mpi ̱ acxni ̱ lákchilh tlihuaka tlancaná, yama̱ chiqui ̱ lakapulonklhtáma̱lh, chu̱ nia̱lh tzinú̱ tasíyulh pala antá̱ xyá̱ chiqui.” Jesús ma̱pacsay cha̱tum cscujni xapuxcu tropa̱

7

(Mateo 8:5‑13)

Cha̱nchu̱ pi ̱ tima̱katspútulh xtachihuí ̱n tu̱ xli ̱chihui ̱nanima̱kó̱ a̱ma̱ tachixcuhuí ̱tat, xlá̱ alh c-Capernaum. 2 Antá̱ ca̱chiquí ̱n xlama̱ cha̱tum capitán hua̱nti ̱ xpuxcucan tropa̱; hua̱ yuma̱ tropa̱ xuí ̱ cha̱tum cscujni hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y, hua̱mpi ̱ chú̱ a̱ma̱ scujni ̱ luhua xta̱tatlay, snu̱ n xuani ̱t, luhua aya xni ̱putún. 3 Acxni ̱ yama̱ tropa̱ makkáxmatli ̱ li ̱chihui ̱nancán hua̱ntu̱ xtlahuay Jesús, pus xlá̱ ma̱lakacha̱ko̱lh judíos lakko̱lún, pi ̱ naanko̱y huaniko̱y Jesús pi ̱ luhua catláhualh li ̱tlá̱n camilh ma̱pacsay cscujni. 4 Cha̱nchu̱ xlacán, acxni ̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh Jesús, lacapala̱ squiniko̱lh li ̱tlá̱n; huaniko̱lh: ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n calakpi, sa̱mpi ̱ tama̱ xapuxcu tropa̱ luhua mini ̱niy pi ̱ namakta̱yaya. 5 Sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua akli ̱huán ti ̱ quin judíos, chu̱ xa̱huachí ̱ hasta ma̱tlahuí ̱nalh aktum quimpu̱ kalhtahuakacán. 6 Jesús tla̱n tláhualh hua̱ntu̱ huaniko̱lh, chu̱ sta̱laniko̱lh. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya xcha̱nko̱yá̱ c-chiqui,

SAN LUCAS 7 yama̱ xapuxcu tropa̱ macaminko̱lh makapitzí ̱n xamigos pi ̱ namincán pa̱xtokcán, chu̱ chuná̱ nahuanicán Jesús: “Quimpu̱chiná, xli ̱ca̱na̱ huix luhua tla̱n catzi ̱ya, hua̱mpi ̱ ni ̱ caacchichíjuanti, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ pala tzinú̱ quimini ̱niy natanu̱ya̱pi ̱ c-quínchic. 7 Pus hasta huá̱ xpalacata ni ̱ quit ma̱n clakanchá̱n. Pala xli ̱ca̱na̱ quimakta̱yaputuna, huata caj xma̱n cali ̱ma̱paksí ̱nanti ̱ laqui ̱mpi ̱ yama̱ quiscujni ̱ napacsa. 8 Sa̱mpi ̱ luhua quit ckalhi ̱y lactlanca quinapuxcún hua̱nti ̱ ckalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ quili ̱ma̱paksi ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ na̱ chuná chú̱ quit na̱ huilakó̱ quintropa̱ hua̱nti ̱ cma̱paksi ̱ko̱y. Acxni ̱ cuaniy cha̱tum: ‘Capimpi ̱ a̱nú̱’, xlá̱ naán; chu̱ lapi ̱ cha̱tum cuanipalay: ‘Lacapala̱ u̱ nú̱ catat’, xlá̱ namín; chu̱ lapi ̱ tú̱ nacli ̱ma̱scujuy cha̱tum quintasa̱cua, xlá̱ chuná̱ natlahuay.” 9 Acxni ̱ káxmatli ̱ Jesús yuma̱ tachihuí ̱n, cacs lacaucxilhko̱lh pu̱tum hua̱nti ̱ csta̱lanima̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua lacatancs pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ yuma̱ xatiyat Israel, ni ̱ ca̱ma̱noklhuy cha̱tum hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ naquili ̱pa̱huán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quili ̱pa̱huán yuma̱ chixcú. 10 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ lacscujní ̱n taspitko̱lh c-xchic xapuxcu tropa̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱nko̱lh ucxilhko̱lh pi ̱ aya xtatla̱ni ̱ni ̱t yama̱ ta̱tatlá. Jesús ma̱lakastakuani ̱y c-li ̱ní ̱n cha̱tum xkahuasa pu̱ huani ̱ni ̱ pusca̱t 11 A̱ li ̱sta̱lh Jesús xama̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Naín, pacs xta̱ama̱kó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ na̱ chuná̱ csta̱lanima̱kó̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n. 12 Acxni ̱ aya xcha̱nko̱y lacatzú̱ ca̱chiquí ̱n, úcxilhli ̱ pi ̱ xama̱ca̱ ma̱acnu̱cán cha̱tum ni ̱n. Hua̱nti ̱ xtzi ̱ yuma̱ ni ̱n puhuani ̱ní ̱ xuani ̱t, xa̱huachí ̱ a̱ma̱ pusca̱t caj luhua xma̱n hua̱ cha̱tum

152 xkahuasa xuani ̱t. Luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ xala yama̱ ca̱chiqui ̱n csta̱lanima̱kó̱ yama̱ pusca̱t. 13 Acxni ̱ Quimpu̱chinacan Jesús úcxilhli, xli ̱ca̱na̱ luhua snu̱ n lakalhámalh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Ni ̱ catasa. 14 Jesús talacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xle̱ma̱ca̱ yama̱ páklha̱t, chu̱ xámalh; chu̱ hua̱nti ̱ xcucako̱ni ̱t tachokoko̱lh. Jesús xakátli ̱lh yama̱ ni ̱n, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Kahuasa, quit cuanimá̱n: ¡Calakastakuánanti! ¡Cata̱qui! 15 Yama̱ kahuasa̱ hua̱nti ̱ xni ̱ni ̱t, tahui ̱ c-xpáklha̱t, chu̱ tzúculh chihui ̱nán. A̱ li ̱sta̱lh Jesús qui ̱pakatíyalh, chu̱ macamá̱xqui ̱lh xtzi. 16 Acxni ̱ pacs li ̱lhu̱ hua̱ ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ tláhualh Jesús tla̱n pe̱cuaxni ̱ko̱lh, chu̱ tzucuko̱lh pa̱xcatcatzi ̱niy Dios, makapitzí ̱n chuná̱ xuanko̱y: ―Luhua tlanca tali ̱pa̱hu profeta yuma̱ chixcú̱ ti ̱ quinca̱ta̱lamá̱n. Hua̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n chuná̱ xuanko̱y: ―Dios quinca̱ucxilhlacachini ̱tán quin xcamán, chu̱ macamini ̱t ti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 17 Puschí ̱ xli ̱pacs xli ̱ca̱t lanca̱ c-xatiyat Judea, tuncán catzi ̱ca̱ li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ tlahuani ̱t Jesús. Xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Juan Bautista kalhasquinko̱y Jesús pala huá̱ Cristo, ti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t 18 Juan

(Mateo 11:2‑19)

Bautista cátzi ̱lh la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nancán xtascujut Jesús, sa̱mpi ̱ hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t chuná̱ li ̱xakatli ̱ko̱lh. Xlá̱ xtanu̱ma̱ c-pu̱la̱chi ̱n, chu̱ tasaniko̱lh cha̱tuy hua̱nti ̱ xta̱lapu̱lako̱ni ̱t, 19 ma̱lakacha̱naniko̱lh anta̱ni ̱ xlama̱chá̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ nakalhasquinko̱y lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ Cristo, hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t, usuchí ̱ natikalhi ̱ko̱ycú̱ pala namincú̱ a̱cha̱tum. 20 Pus yama̱ chixcuhuí ̱n acxni ̱ lakcha̱nko̱lh, chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Quinca̱macamimá̱n Juan Bautista laqui ̱mpi ̱ nacca̱kalhasquiná̱n pala

153 mat xli ̱ca̱na̱ huix Cristo hua̱nti ̱ namín quinca̱lakma̱xtuyá̱n, usu natimincú̱ a̱li ̱sta̱lh hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ Cristo. 21 Huatiya̱ yuma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xlacán chinko̱lh, xlacán xucxilhma̱kó̱ la̱ntla̱ Jesús xma̱pacsama̱kó̱ lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y pala tú̱ tasoka̱lí ̱n, xa̱hua̱ ti ̱ xpa̱laktaju̱ ko̱ni ̱t cspiritu akskahuiní, chu̱ chuna li ̱tum la̱ xma̱lacahua̱ni ̱ma̱kó̱ lhu̱ hua lakatzí ̱n. 22 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ tla̱n xucxilhko̱ni ̱t li ̱ca̱cni ̱ xtascújut, pus chuná̱ huaniko̱lh Jesús hua̱ntu̱ luhua xcatziputunko̱y: ―Capimpítit, chu̱ cali ̱ta̱chihui ̱nántit Juan hua̱ntu̱ huixín ucxílhtit, chu̱ hua̱ntu̱ kaxpáttit. Luhua pacs cama̱catzi ̱ní ̱tit Juan yuma̱ hua̱ntu̱ ucxilhni ̱tántit, chu̱ kaxpatni ̱tántit: pi ̱ hua̱nti ̱ lakatzi ̱ní ̱n xlama̱kó̱ chú̱ tla̱n lacahua̱nanko̱y; chu̱ hua̱nti ̱ lu̱ ntu̱ nín xuanko̱ni ̱t pacs tla̱n tla̱huanko̱y. Hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y yama̱ laclix̱ cajnit tzitzi huanicán lepra chú̱ pacs pacsma̱kó̱; na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ akata̱pa̱ xlama̱kó̱, pacs tla̱n kaxmatko̱y; chu̱ hasta makapitzi ̱n hua̱nti ̱ aya xni ̱ko̱ni ̱t lakastakuanama̱kó̱ ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱x kaní ̱n lama̱kó̱ li ̱akchihui ̱nanima̱ko̱ca̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ nalakma̱xtuniko̱y xli ̱stacnacán. 23 Hua̱mpi ̱ na̱ cahuanítit pi ̱ luhua li ̱pa̱xuhu nalatama̱y yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ naxlajuanán c-xtali ̱pa̱huán acxni ̱ aya catzi ̱y xatí ̱ luhua quit. 24 Acxni ̱ anko̱lhá̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ Juan Bautista xmacaminko̱ni ̱t, Jesús tzúculh li ̱chihui ̱nán xpa̱lacata Juan, chuná̱ huaniko̱lh li ̱lhu̱ hua: “Acxni ̱ tiqui ̱laklátit Juan anta̱ni ̱ xakchihui ̱nama̱ c-desierto, ¿tú̱ luhua tiqui ̱putzátit, usu xatú̱ luhua qui ̱ucxilhputúntit? ¿Pi ̱ qui ̱ucxilhputúntit cha̱tum chixcú̱ ti ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ kantum ká̱ti ̱t tu̱ ni ̱ tuhua̱ akxmu̱t ya̱huama̱ u̱ n? 25 Pus lapi ̱ ni ̱ chuná̱, ¿túcu chi ̱nchu̱ qui ̱ucxilhputúntit? ¿Pi ̱

SAN LUCAS 7 qui ̱ucxilhputúntit cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua lacuán lháka̱t lhaka̱ni ̱t? Tamá̱ ni ̱ chuná, sa̱mpi ̱ huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ xalactapala̱xlá, chu̱ lacuan lháka̱t lhaka̱ko̱y, chu̱ luhua lakli ̱lakáti ̱t tasiyuko̱y, pus xlacán antá̱ huilakó̱ c-xchiccan lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n anta̱ni ̱ ca̱tlá̱n nalatama̱ko̱y. 26 Xalán ¿xatú̱ chi ̱nchu̱ luhua qui ̱putzátit? ¿Pa̱ hua̱ xucxilhputuná̱tit cha̱tum profeta? Lapi ̱ huá̱ qui ̱putzátit, pus li ̱huaca̱ tla̱n sa̱mpi ̱ quit luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tama̱ aksti ̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín qui ̱ucxílhtit a̱tzinu̱ tlak tlanca xma̱xqui ̱cani ̱t xtascújut ni ̱ xahua̱ la̱ xma̱xqui ̱ko̱cani ̱t xtascujutcan xli ̱pacs xalakmaka̱n profetas. 27 Pus huatiya̱ tama̱ Juan Bautista hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nán Dios c-xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: ‘Pu̱ lana̱ nacma̱lakacha̱y cha̱tum hua̱nti ̱ napu̱ laniyá̱n laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naca̱xtlahuaniti ̱lhayá̱n mintiji.’ 28 Luhua xli ̱ca̱na̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱pu̱tum chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ lacachinko̱ni ̱t ca̱tuxá̱huat, ni ̱ pala cha̱tum anani ̱t hua̱nti ̱ ma̱accha̱ni ̱ni ̱t xli ̱tlanca Juan Bautista caj xpa̱lacata tlanca xtascújut tu̱ xma̱xqui ̱cani ̱t; hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱, na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ cati ̱huá̱, ma̱squi ti ̱ ni ̱tu̱ xlakasi ̱ hua̱nti ̱ Dios namakamaklhti ̱nán c-xasa̱sti xtapaksi ̱t tu̱ namín, pus huata namakatlajapalacán Juan sa̱mpi ̱ xlá̱ a̱tzinú̱ xali ̱huacá̱ nali ̱tapu̱tlakay xtascújut tu̱ ma̱xqui ̱cani ̱t.” 29 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, hasta ma̱squi xma̱ta̱ji ̱nani ̱n impuestos hua̱nti ̱ kaxmatniko̱lh xtachihui ̱n Juan, chu̱ lacasquinko̱lh pi ̱ naakmunuko̱y, chuná̱ li ̱ma̱siyuko̱lh pi ̱ hua̱ntu̱ Dios xlacasquín xpa̱lacatacán luhua talulóktat. 30 Huampi ̱ hua̱ fariseos, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ xlacasquinko̱y naakmunuko̱cán, xlacán ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ nima̱kó̱.

SAN LUCAS 7 31 Huanipalako̱lh: “¿Tú̱ cahuá̱ tla̱n nacta̱ma̱lacxtumi ̱ko̱y yuma̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ la̱nchiyu̱ quilhtamacú̱ lama̱kó̱? Usuchí ̱, ¿xatú xta̱chuna̱ qui ̱taxtuy? 32 Xlacán caj xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ yama̱ lactzu̱ camán hua̱nti ̱ ni ̱ kalhakaxmatni ̱nanko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ kama̱nantahuilako̱y c-tlanca̱ti ̱, chu̱ chuná̱ quilhaniko̱y xta̱camán: ‘Pus ¿tú̱ luhua lacasquiná̱tit? Quin aya cca̱li ̱skolinín lí ̱skolh xtatlaknicán hua̱ntu̱ luhua lacli ̱pa̱xuhu tantlí ̱n, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ tantli ̱yá̱tit; cca̱li ̱quilhtli ̱nín aktum tatlí ̱n tu̱ li ̱tli ̱niko̱cán ni ̱ní ̱n, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ tasátit.’ 33 Luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit huixín, sa̱mpi ̱ qui ̱lachi ̱ Juan Bautista c-milaksti ̱pa̱ncán, xlá̱ ni ̱ xlakati ̱y án anta̱ni ̱ xmakua̱yancán usu xmakkotnancán, cha̱nchu̱ huixín huaná̱tit pi ̱ xkalhi ̱y cspiritu akskahuiní. 34 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ cmimpá̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, quit ctzúculh ta̱talakxtumi ̱ko̱y hua̱nti ̱ lakati ̱ko̱y makua̱yanko̱y, chu̱ makkotnanko̱y, hua̱mpi ̱ huata chú̱ huixín huampalayá̱tit pi ̱ quit luhua tlanca xakotni, chu̱ caj luhua xma̱n hua̱ clacapa̱staca̱ la̱ntla̱ nacua̱yán, xa̱hua̱ quiamigos nactlahuako̱y hua̱nti ̱ ma̱ta̱ji ̱nanko̱y impuestos, chu̱ hua̱nti ̱ luhua makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n. 35 Hua̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ huí ̱ xli ̱skalalh Dios, antá̱ lacatancs li ̱tasiyuma̱ xtascújut c-xlatáma̱t hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ akata̱ksma̱.”

Jesús án lakapaxia̱lhnán cha̱tum fariseo huanicán Simón 36 Maktum cha̱t um fariseo huánilh Jesús pi ̱ caalh c-xchic laqui ̱mpi ̱ antá̱ nata̱hua̱yana̱chá. Jesús álh, chu̱ acxni ̱ cha̱lh xlá̱ tahui ̱ c-pu̱ hua̱y. 37 Na̱ antá̱ ca̱chiquí ̱n xlama̱ cha̱tum pusca̱t, hua̱mpi ̱ xaaktzanka̱ta̱yán xuani ̱t. Acxni ̱ xlá̱ cátzi ̱lh pi ̱ Jesús xani ̱t lakapaxia̱lhnán yama̱ fariseo, a̱ma̱ pusca̱t lacapala̱

154 má̱ca̱xli ̱ pa̱tum lumi ̱ta̱ xatla̱n perfume, chu̱ lí ̱cha̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús. 38 Yama̱ koxuta pusca̱t lakatatzokóstalh c-xtantu̱ n Jesús, chu̱ tzúculh lakatasay caj la̱ntla̱ xtali ̱puhuá̱n, chu̱ la̱ntla̱ xtasama xlakpix̱ tájat xli ̱lakchaka̱ma̱, chu̱ xacchíxit xli ̱ma̱lacsca̱cama̱, chu̱ tzúculh tantu̱tzu̱ca; chu̱ a̱li ̱sta̱lh li ̱lactlahuapú̱ xtulh c-xtuhuán yama̱ xatla̱n perfume. 39 Uma̱ fariseo hua̱nti ̱ xlakancani ̱t c-xchic, xlá̱ xucxilhma̱ hua̱ntu̱ xtlahuama̱ yama̱ pusca̱t, chuná̱ xla̱ acstulacapá̱stacli: “Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ cahuá̱ Jesús hua̱ Dios macamini ̱t, xlá̱ aya xcátzi ̱lh xatú̱ ya̱ xtá̱yat yuma̱ pusca̱t hua̱nti ̱ tantu̱ xamama̱, sa̱mpi ̱ tama̱ pusca̱t luhua xaaktzanka̱ta̱yán, chu̱ cati ̱hua̱ chixcú̱ xakatli ̱ko̱y.” 40 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huánilh yama̱ fariseo: ―Simón, huí ̱ actzu̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ cuaniputuná̱n. ―Pus caquihuani, ma̱kalhtahuaka̱ná ―kalhtí ̱nalh. 41 Jesús chuná̱ huánilh: ―Maktum xuí ̱ cha̱tum chixcú, ma̱tamacu̱nú, hua̱nti ̱ xma̱sa̱cuani ̱nán tumi ̱n, chu̱ cha̱tuy chixcuhuí ̱n xma̱sa̱cuani ̱ko̱ni ̱t xtumi ̱n; cha̱tum xlakahuilánilh akquitzis mi ̱lh, chu̱ cha̱tum xlakahuilanipá̱ akquitzis ciento. 42 Hua̱mpi ̱ cumu yama̱ chixcuhuí ̱n ni ̱ xanán tu̱ nali ̱xoko̱naniko̱y, a̱ma̱ ma̱tamacu̱nú̱ ma̱tzanka̱naniko̱lh, chu̱ nia̱lh ma̱ta̱ji ̱ko̱lh. Chú̱ huix, caquihuani, ¿xatí cahuá̱ a̱tzinú̱ tlak napa̱xqui ̱y, napa̱xcatcatzi ̱niy yama̱ chixcú̱ caj xpa̱lacata ma̱tzanka̱naniko̱lh? 43 Simón chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quit cpuhuán pi ̱ ma̱x hua̱ yama̱ chixcú̱ hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ luhua lhu̱ hua̱ xlakahuilánilh, chu̱ ma̱tzanka̱nánilh. ―Simón, luhua xli ̱ca̱na̱ la̱ntla̱ huana ―kálhti ̱lh Jesús. 44 Jesús cacs lakláca̱lh yama̱ pusca̱t, chu̱ chuná̱ huanipá̱ Simón: ―Huix ucxílhpa̱t yuma̱ pusca̱t, hua̱mpi ̱, ¿pi ̱ xli ̱ca̱na̱ akatá̱kspa̱t

SAN LUCAS 7​, ​8

155 hua̱ntu̱ tlahuani ̱t? Hua̱ xlá̱ lhu̱ hua̱ tu̱ quimpa̱xcatzi ̱nima̱. Hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ huix, sa̱mpi ̱ acxni ̱ ctitanu̱chi ̱ c-mínchic, ni ̱ pala tzinú̱ ma̱sta̱ chúchut tu̱ nacli ̱cha̱chakán, hua̱mpi ̱ xlá̱ aya quili ̱cha̱chaka̱ni ̱t xlakpix̱ tájat, chu̱ quili ̱cha̱xacani ̱t xacchíxit. 45 Huix ni ̱ pala tzinú̱ púhuanti ̱ pala naquilacatzu̱ca̱ acxni ̱ cchilh, hua̱mpi ̱ hasta acxni ̱ xlá̱ tanu̱ ni ̱tanchi ̱ c-mínchic tzucuni ̱t quilactzu̱ca̱ quintantú̱ n. 46 Huix ni ̱tú̱ quili ̱actlahuápa̱t aceite c-quiakxe̱ka; hua̱mpi ̱ hua̱ u̱ ma̱ pusca̱t quili ̱lactlahuapú̱ xtulh xalacuan perfume c-quintantú̱ n. 47 Pus huá̱ xpalacata cli ̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱pu̱ laclhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱siyuma̱ xtapa̱xquí ̱n, pus na̱ chuná̱ li ̱tasiyuma̱ pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ xtala̱kalhí ̱n pacs ma̱tzanka̱nanicani ̱t; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ xtala̱kalhí ̱n ma̱tzanka̱nanicán ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ lakalhamán, chu̱ li ̱pa̱xcatcatzi ̱niy hua̱nti ̱ ma̱tzanka̱nánilh. 48 Jesús chuná̱ huánilh yama̱ pusca̱t: ―Xli ̱pacs mintala̱kalhí ̱n, quit cma̱tzanka̱naniyá̱n. 49 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xmakua̱ya̱ma̱kó̱ c-pu̱ hua̱y, xlacán chuná̱ tzúculh la̱huaniy xacstucán: ―¿Tú̱ xlakasi tama̱ chixcú? ¿Tú̱ huan chuná̱ quilhpa̱tanu̱y pi ̱ tla̱n ma̱tzanka̱nán tala̱kalhí ̱n? 50 Hua̱mpi ̱ Jesús huanipá̱ yama̱ pusca̱t: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n, huix aya ma̱akapu̱taxtini ̱ta̱ mili ̱stacna sa̱mpi ̱ quili ̱pa̱huani ̱ta, pus la̱nchú̱ luhua li ̱pa̱xuhu capit c-mínchic. Antá̱ u̱ nú̱ li ̱chihui ̱nancán xatí ̱ yama̱ lacchaján hua̱nti ̱ xmakta̱yako̱y Jesús A̱ li ̱sta̱lh Jesús álh latapu̱ li ̱y yama̱ lhu̱ hua lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xuilakó̱ antá̱ lacatzú̱, xli ̱akchihui ̱nampu̱ lay la̱ntla̱ Dios xuili ̱putún xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat,

8

chu̱ pacs xta̱lapu̱ lako̱y xkalhacu̱tuycan xapo̱stoles. 2 Hua̱mpi ̱ na̱ xta̱lapu̱ lako̱y makapitzi ̱n lacchaján hua̱nti ̱ xlá̱ xma̱pacsaniko̱ni ̱t xtajatatcán, chu̱ makapitzí ̱n xca̱ma̱pacsani ̱t acxni ̱ xpa̱laktaju̱ ko̱ni ̱t cspiritu akskahuiní. Antá̱ xmaklatla̱huán María hua̱nti ̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Magdalena, hua̱ yuma̱ pusca̱t ti ̱ xkalhiy xapu̱ lana̱ kalhatujun cspiritu akskahuiní, hua̱mpi ̱ Jesús xtamacaxtunini ̱t; 3 chu̱ Juana hua̱nti ̱ xpusca̱t xuani ̱t Chuza, yuma̱ chixcú̱ hua̱ luhua xta̱scuja gobernador Herodes, xa̱hua̱ Susana, chu̱ lhu̱ hua makapitzi ̱n lacchaján hua̱nti ̱ xlacán xli ̱maktayale̱mako̱lh pala tú̱ xlacán xkalhi ̱ko̱y. Xatakalhchihuí ̱n cha̱tum chana̱ná (Mateo 13:1‑9; Marcos 4:1‑9)

4 Cani ̱hua̱

xalaní ̱n hua̱nti ̱ tamacxtumi ̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y Jesús, hua̱mpi ̱ acxni ̱ luhua lhu̱ huatá̱ xtastokko̱ni ̱t xlá̱ ca̱lix̱ akatli ̱ko̱lh aktum takalhchihuí ̱n, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: 5 “Maktum cha̱t um chana̱ná̱ álh chan xtalhtzi xli ̱chánat. Acxni ̱ xlá̱ cxpuyumakama̱ xli ̱chánat, makapitzí ̱n tama̱ko̱chá̱ c-tiji, hua̱mpi ̱ cumu luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ xtla̱huanko̱y antá, tla̱n lacta̱yami ̱ko̱lh, chu̱ na̱ mimpalako̱chá̱ xlacán lactzu̱ spu̱ n sacuaqui ̱ko̱lh. 6 Makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ ca̱chihuixni; acxni ̱ xlacán pulhko̱lh, ni ̱ ta̱yaniko̱lh, lacapálaj sca̱cko̱lh sa̱mpi ̱ ni ̱ xkalhi ̱ko̱y chúchut hua̱ntu̱ nali ̱stakanta̱yako̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n nastacko̱y. 7 Makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ ca̱lhtacuní ̱n, hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ pulhli, chu̱ stacko̱lh lhtucú̱ n, ma̱aklankanu̱ ko̱lh sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ a̱ma̱ lhtucú̱ n hua̱ntu̱ pulhko̱lh. 8 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n xli ̱chánat tama̱ko̱chá̱ c-xatla̱n tíyat, chu̱ acxni ̱ stacko̱lh, luhua lhu̱ hua̱ tahuácalh xtahuacatcán; huí ̱ tu̱ xkalhi ̱y aktum ciento caj la̱ntla̱ akatum quihui.”

SAN LUCAS 8 Acxni ̱ huanko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n Jesús luhua pixtlanca̱ chuná̱ huaniko̱lh tachixcuhuí ̱tat: “¡Lapi ̱ huixín kaxpatpá̱tit quintachihuí ̱n, pus caakatá̱kstit hua̱ntu̱ cuaniputún!” Jesús huan xatú̱ xpa̱lacata̱ li ̱chihui ̱nanko̱y caj la̱ lactzu̱ cuento (Mateo 13:10‑17; Marcos 4:10‑12)

9 Caj

li ̱puntzú̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús kalhasquinko̱lh xatú̱ luhua xuaniputún yama̱ xali ̱ucxilhti ̱t takalhchihuí ̱n. 10 Xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: “Huixín xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios ca̱ma̱catzi ̱ni ̱putuná̱n laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tí ̱ a̱catziy la̱ntla̱ lacapa̱stacni ̱t nahuili ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ hua̱ a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat acxni ̱ cta̱ma̱lacastucni ̱ko̱y hua̱ntu̱ tzinu̱ tuhua̱ akata̱kscán hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xlacán lakapasko̱y, xlacán ma̱squi caucxilhko̱lh hua̱ntu̱ nakantaxtuy chunatiyá̱ natamakaxtakko̱y xta̱chuná̱ la̱ ni ̱tú̱ ucxilhma̱kó̱, chu̱ acxni ̱ nakaxmatko̱y quintachihuí ̱n ni ̱tí ̱ catiakata̱ksko̱lh. Jesús ma̱akata̱ksni ̱nán xatú̱ luhua huaniputún xatakalhchihui ̱n chana̱ná (Mateo 13:18‑23; Marcos 4:13‑20)

11 “Pus

chú̱ luhua li ̱huana̱ cui ̱ntaj catlahuátit, hua̱ na̱má̱ huaniputún a̱ma̱ takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ cca̱huanín: Yama̱ li ̱chánat, hua̱ huaniputún xtachihui ̱n Dios; 12 chu̱ yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ c-tiji, hua̱ li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ acxni ̱ mina̱chá̱ akskahuiní, pacs ma̱pa̱nu̱y yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xuí ̱ c-xnacu̱cán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naca̱najlako̱y, chu̱ chuná̱ ni ̱ naakapu̱taxtuko̱y xli ̱stacnacán. 13 Chi ̱nchu̱ yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ ca̱chihuixni, hua̱ li ̱taxtuko̱y yama̱ hua̱nti ̱ acxni ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios,

156 luhua xli ̱ca̱na̱ aktum tapa̱xuhuá̱n ca̱najlako̱y, lakati ̱ko̱y, chu̱ tla̱n tlahuako̱y, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ pu̱ lhmá̱n kalhi ̱ko̱y xtankáxe̱ka̱ c-tíyat, chu̱ acxni ̱ huí ̱ tu̱ li ̱talactuhuajko̱y, huata mejor caj talacapa̱nu̱ ko̱y. 14 Chi ̱nchu̱ yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ ca̱lhtucu̱ ní ̱n, huá̱ li ̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ cumu tla̱n c-xlatama̱tcán, chunatiyá̱ xma̱n hua̱ li ̱ta̱katzanka̱ko̱y catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ huí ̱ xala ca̱tuxá̱huat, la̱ntla̱ nakalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n, usuchí ̱ la̱ntla̱ xlacán a̱tzinú̱ luhua tla̱n li ̱pa̱xuhu nalatama̱ko̱y, chu̱ na̱ chuná̱ chú̱ li ̱ma̱aklankanu̱ ko̱y tu̱ ca̱najlako̱ni ̱t xtachihui ̱n Dios. 15 Hua̱mpi ̱ yama̱ li ̱chánat hua̱ntu̱ tama̱ko̱chá̱ c-xatla̱n tíyat, pus xlacán huá̱ li ̱taxtuko̱y yama̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱pacs xnacu̱cán li ̱ca̱najlako̱y xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ luhua maktum li ̱tanu̱ ko̱y pi ̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y, chu̱ chuná̱ tzucuko̱y li ̱tzaksako̱y, chu̱ pi ̱ tla̱n xtalacapa̱stacnicán, pus chuná̱ li ̱ma̱sta̱ko̱y lhu̱ hua xtahuacatcán. Xatakalhchihui ̱n aktum mákskot 16 “Na̱

(Marcos 4:21‑25)

chuna li ̱tum, la̱ntla̱ huixín catzi ̱yá̱tit, ni ̱ pala cha̱tum anán hua̱nti ̱ la̱ nama̱pasi ̱y aktum mákskot pala nali ̱akpulonkxuili ̱y tláminc, usu pala c-xtampi ̱n pu̱tama̱ natamacanu̱y; hua̱mpi ̱ huata tu̱ natlahuay, nahuili ̱y anta̱ni ̱ ta̱lhmá̱n laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ natanu̱ ko̱y c-chiqui naucxilhko̱y mákskot. 17 Na̱ chuná̱ ni ̱tú̱ anán pala tú̱ caj tze̱k huí ̱ xpa̱lacata xtapáksi ̱t Dios pala ni ̱ juerza pacs nacatzi ̱cán, chu̱ na̱ chuná̱ pala tu̱ tze̱k li ̱tacatzi ̱y hua̱ lapi ̱ ni ̱ huá̱ xpalacata lacatzucu̱ natacatzi ̱y, chu̱ pala ni ̱ ca̱lakuá̱n natahuilay. 18 “Pus huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, luhua xli ̱ca̱na̱ cui ̱ntaj catlahuátit hua̱ntu̱ la̱nchú̱ cca̱huanimá̱n, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ laktzaksay akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y, a̱tzinú̱

SAN LUCAS 8

157 natima̱xqui ̱cancú̱ ta̱kata̱ksni; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ tzaksaputún maclacasquín hua̱ntu̱ kalhi ̱y, xlá̱ namaklhti ̱ko̱cán hasta ma̱squi xma̱n hua̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y.” Jesús ma̱siyuy xatí ̱ luhua xtzi, chu̱ xnata̱lán (Mateo 12:46‑50; Marcos 3:31‑35)

19 Maktum

acxni ̱ Jesús xkalhchihui ̱nama̱ c-aktum chiqui, chinko̱lh xtzi, xa̱hua̱ xnata̱lán, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lay xtanu̱ ko̱ya̱chá̱ sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ xtzamacán. 20 Cha̱tum huánilh Jesús: ―Mintzí, xa̱hua̱ minata̱lán putzama̱kó̱n, sa̱mpi ̱ mat ta̱chihui ̱namputunko̱yá̱n. 21 Jesús chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xta̱tanu̱ ma̱kó̱: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, chu̱ li ̱tzaksako̱y hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱y, pus xli ̱ca̱na̱ hua̱ tamá̱ quintzí, xa̱hua̱ quinata̱lán. Jesús ma̱cacsako̱y u̱ n, chu̱ ta̱kaya̱huaná

(Mateo 8:23‑27; Marcos 4:35‑41)

22 Tílalh

maktum pi ̱ Jesús ta̱taju̱ ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-aktum pu̱tacutnu, sa̱mpi ̱ xlá̱ huaniko̱lh pi ̱ xamputún c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná, chu̱ lacapala̱ taca̱xko̱lh, chu̱ anko̱lh. 23 Cha̱nchu̱ pi ̱ xli ̱makua xpa̱tacutnama̱kó̱ c-chúchut, Jesús lhtatatáma̱lh c-pu̱tacutnu. Chu̱ acxni ̱ aya c-xíta̱t xanko̱ya̱chá̱ c-ta̱kaya̱huaná luhua palha u̱ n tahuilachi ̱ hasta tzúculh taju̱y chúchut, chu̱ a̱tzinú xuani ̱t aya xtakalhtzamay, chu̱ xlaktzanka̱putún c-chúchut. 24 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t lakanko̱lh anta̱ni ̱ xmá̱; ma̱lakastakuani ̱ko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¡Ma̱kalhtahuaka̱ná, cata̱qui sa̱mpi ̱ mu̱ xtuma̱hu! Jesús tá̱qui ̱lh, chu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh yama̱ ú̱ n, chu̱ ta̱kaya̱huaná̱ pi ̱ catácacsli, pus

pu̱tum cacs tahuilako̱lh, chu̱ na̱ luhua tácacsli ̱ chúchut. 25 Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―¿Ní chú̱ álh mintaca̱najlacán pi ̱ huixín huaná̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huaná̱tit? Hua̱mpi ̱ cumu xlacán luhua tla̱n xpe̱cuankoni ̱t, caj cacs xli ̱lacahuanko̱y, chu̱ xacstucán chuná̱ xla̱kalhasquinko̱y: ―Pus ¿tú̱ cahuá̱ li ̱tlihuaka̱ kalhi ̱y yuma̱ chixcú̱ pi ̱ ma̱squi hua̱ u̱ n, chu̱ ta̱kaya̱huaná lakachixcuhui ̱ko̱y acxni ̱ xlá̱ ma̱paksi ̱ko̱y? Cha̱tum chixcú̱ xala c-Gadara xma̱lakahuitini ̱t cspiritu akskahuiní (Mateo 8:28‑34; Marcos 5:1‑20)

26 Acxni ̱ pa̱tacutko̱lh

ta̱kaya̱huaná, cha̱nko̱lh c-aktum tíyat huanicán Gadara, pi ̱ li ̱quilhtu̱án xuilachá xata̱kaya̱huana Galilea. 27 Acxni ̱ Jesús tácutli ̱ c-pu̱tacutnu, tuncán milh pa̱xtoka̱ cha̱tum chixcú̱ antá̱ xalá. Yama̱ chixcú maka̱sá la̱ntla̱ xma̱lakahuiti ̱ni ̱t cspiritu akskahuiní, xa̱huachí ̱ xlá̱ ni ̱ xlhaka̱nán, chu̱ ni ̱ pala maktum lacatum xtahuilay c-aktum chiqui, huata caj xca̱tasatapu̱ li ̱y c-xtampi ̱n sipi ̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱ ko̱cán ni ̱ní ̱n. 28-29 Maklhu̱ hua̱ tzaksako̱lh ti ̱ antá̱ xalaní ̱n, xchi ̱huili ̱putunko̱y a̱ma̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ lacatum natahuilay, chu̱ xli ̱chi ̱huili ̱ko̱y cadenas c-xca̱macaní ̱n, xa̱hua̱ c-xca̱tantu̱ ni ̱n, hua̱mpi ̱ cumu yama̱ cspiritu akskahuiní xma̱xqui ̱y xli ̱tlihuaka, pacs xlacputxko̱y, chu̱ mákat xtza̱lay, xán c-desierto anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán. Acxni ̱ xlá̱ lákcha̱lh Jesús, xlá̱ tuncán huánilh yama̱ cspiritu akskahuiní ̱ pi ̱ camakáxtakli ̱ yama̱ chixcú, hua̱mpi ̱ xlá̱ lakatatzokóstalh Jesús, chu̱ chuná̱ huánilh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata quinca̱li ̱soka̱li ̱ya? Quit ccatzi ̱y pi ̱ huix Jesús xkahuasa tlanca xlacatzucut Dios, xa̱huachí ̱ huix caj quinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱putuna;

SAN LUCAS 8 pus luhua catlahua̱ tlanca li ̱tlá̱n ni ̱ caquinca̱ma̱pa̱ti ̱ni. 30 Jesús chuná̱ kalhásquilh yama̱ cspiritu akskahuiní: ―¿Tú̱ mintucuhuiní ̱ kalhi ̱ya? Xlá̱ kalhtí ̱nalh: ―Quinca̱li ̱ma̱pa̱cuhui ̱caná̱n Legión. Huá̱ chuná̱ xlá̱ li ̱kalhtí ̱nalh sa̱mpi ̱ yama̱ cspiritu akskahuiní ̱ luhua clhu̱ huacán xuanko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱ni ̱t yama̱ chixcú. 31 Yama̱ cspiritucan akskahuiní squiniko̱lh li ̱tlá̱n Jesús pi ̱ ni ̱ namaca̱nko̱y c-pu̱pa̱tí ̱n. 32 Antá̱ lacatzú̱ c-ka̱stí ̱n xputxua̱yantla̱huanko̱y lhu̱ hua paxni, pus xlacán huaniko̱lh pi ̱ cama̱xqui ̱ko̱lh talacasquín napa̱laktaju̱ ko̱y yama̱ paxni. Jesús ma̱xqui ̱ko̱lh talacasquín. 33 Ma̱n hua̱ lacasquiniko̱lh Jesús, taxtuko̱lh yama̱ lhu̱ hua̱ cspiritu akskahuiní, aya pa̱laktaju̱ ko̱lh paxni, pero yuma̱ kampu̱tum paxni tzucuko̱lh kosnanko̱y, anko̱lh lacatum anta̱ni ̱ luhua c-xuástat, antá̱ chu̱ taju̱ ko̱chá̱ c-chúchut, chu̱ jicsuako̱lh c-ta̱kaya̱huaná. 34 Cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhma̱kó̱ paxni, acxni ̱ ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xlani ̱t, caj la̱ xtape̱cuacán takosú̱ n tza̱lako̱lh, chu̱ cati ̱huá̱ tzucuko̱lh ta̱li ̱chihui ̱nanko̱y ti ̱ xlacán xma̱noklhuko̱y ca̱chiquí ̱n, chu̱ ca̱pu̱cuxtú̱ n. 35 Puschí ̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ anko̱lh ucxilhko̱y hua̱ntu̱ xqui ̱taxtuni ̱t. Acxni ̱ xlacán cha̱nko̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús, ucxilhko̱lh chixcú̱ ti ̱ xapu̱ lana̱ xkalhi ̱y yama̱ kampu̱tum cspiritu akskahuiní, antá̱ xlá̱ cajá xuí ̱ c-xtuhuan Jesús, tla̱n xlhaka̱nani ̱t, na̱ luhua actancsá xuí ̱ c-xtalacapa̱stacni. Hua̱mpi ̱ xlacán pe̱cuanko̱lh. 36 Makapitzí ̱n hua̱nti ̱ luhua xucxilhko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xlani ̱t, tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ Jesús xma̱pacsani ̱t chixcú̱ hua̱nti ̱ xkalhiy cspiritu akskahuiní, chu̱ xpa̱lacatacan paxni. 37 Pus huá̱ xpalacata, yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xala c-Gadara squiniko̱lh li ̱tlá̱n Jesús pi ̱ catatampú̱ xtulh c-xtiyatcán sa̱mpi ̱

158 luhua xpe̱cuaniko̱y. Jesús juerza táju̱ lh c-pu̱tacutnu, chu̱ álh a̱lacatanu̱. 38 Cha̱nchu̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xtaxtuniko̱ni ̱t akskahuiní ̱n, huánilh Jesús pi ̱ camá̱xqui ̱lh talacasquín na̱ nasta̱laniy, hua̱mpi ̱ Jesús li ̱ma̱páksi ̱lh pi ̱ catamakáxtakli ̱, chu̱ chuná̱ huánilh: 39 ―Huata xatlá̱n huix catáspitti ̱ c-mínchic, chu̱ cati ̱huá̱ calix̱ akatli ̱kó̱ xpa̱lacata tlanca li ̱tlá̱n tu̱ tlahuanini ̱tán Dios. Yama̱ chixcú̱ xlá̱ álh, chu̱ cati ̱huá̱ lix̱ akatli ̱ko̱lh la̱ntla̱ Jesús xma̱pacsani ̱t. Cha̱tum pusca̱t xamaniy xlhaka̱t Jesús, chu̱ pacsa (Mateo 9:18‑26; Marcos 5:21‑43)

40 Acxni ̱ Jesús

tacutpalachá̱ c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kayahuaná, la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat luhua cha̱pa̱xuhua̱na̱ qui ̱pa̱xtokko̱lh sa̱mpi ̱ xlacán aya xkalhkalhi ̱ma̱kó̱. 41 Na̱ acxnitiyá̱ chilh cha̱t um chixcú̱ xuanicán Jairo; yuma̱ chixcú̱ luhua tali ̱pa̱hu xuani ̱t, chu̱ na̱ luhua xpuxcu̱ naniko̱y c-xpu̱ kalhtahuacan judíos hua̱ntu̱ xuí ̱ c-Capernaum. Acxni ̱ xlá̱ lákcha̱lh, lakatatzokóstalh c-xlacati ̱n Jesús, chu̱ huánilh pi ̱ catláhualh li ̱tlá̱n catá̱alh c-xchic. 42 Sa̱mpi ̱ xuí ̱ caj xma̱n cha̱stum xtzuma̱t, xlá̱ cajcu̱ akcu̱tuy ca̱ta̱ xkalhi ̱y, hua̱mpi ̱ chú̱ xta̱tatlay, chu̱ luhua snu̱ n xuaní ̱t, xni ̱majá. Acxni ̱ Jesús xta̱amajá, luhua li ̱lhu̱ hua̱ sta̱laniko̱lh c-tiji, chu̱ hasta xla̱lacxquititi ̱lhako̱y. 43 Cha̱nchu̱ na̱ antá̱ csta̱lama̱ cha̱tum pusca̱t, hua̱mpi ̱ xlá̱ xkalhi ̱y aktum tajátat, chu̱ cstajmakama̱ kalhni, ma̱x pala aya xle̱ma̱ xli ̱akcu̱tuy ca̱ta̱ la̱ntla̱ xlá̱ chuná̱ xtzucuni ̱t, chu̱ pacs tu̱ xkalhi ̱y xtumi ̱n aya xli ̱lactlahuami ̱ko̱ni ̱t caj la̱ntla̱ xma̱cuchi ̱ma̱kó̱ ma̱cuchi ̱naní ̱n; hua̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tumá̱ ti ̱ luhua xma̱pacsalh. 44 Yama̱ pusca̱t c-xcha̱ka̱n Jesús tze̱k minchá̱, chu̱ xamánilh c-xtampaksta̱n

SAN LUCAS 8​, ​9

159 xlháka̱t, pus acxnitiyá tuncán tachókolh la̱ntla̱ xlá̱ cstajmakama̱ kalhni. 45 Jesús tachókolh, chu̱ chuná̱ kalhasquiní ̱nalh: ―¿Tí ̱ xámalh quilháka̱t? Hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ pala cha̱tum kalhtasiyúnilh pala tí ̱ xámalh, Pedro chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, huix ucxílhpa̱t pi ̱ luhua tzamacán, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat lacatum lacatum toklhma̱kó̱n. 46 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huá̱: ―Hua̱mpi ̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ kas chuná̱ tze̱k quintoklhni ̱t, sa̱mpi ̱ tla̱n cmakcátzi ̱lh pi ̱ huí ̱ hua̱nti ̱ cli ̱ma̱pácsalh quili ̱tlihuaka la̱nchiyú̱. 47 Yama̱ pusca̱t acxni ̱ xlá̱ cátzi ̱lh pi ̱ xma̱noklhucani ̱t, laktalacatzúhui ̱lh, hua̱mpi ̱ caj clhpipiti ̱lhay milh, lakatatzokóstalh c-xlacati ̱n Jesús, chu̱ talaksiyúnilh c-xlacati ̱ncán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xatú̱ xpa̱lacata̱ xlix̱ amanini ̱t xlháka̱t; chu̱ huánilh pi ̱ la̱ xamánilh xlháka̱t tuncán tatlá̱ni ̱lh. 48 Jesús chuná̱ huánilh: ―Na̱na̱, huix aya tatla̱ni ̱ni ̱ta, sa̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quili ̱pá̱huanti, pus chu̱ luhua cha̱pa̱xuhua̱na̱ capit c-mínchic. 49 Jesús chunacú̱ xchihui ̱nama̱ acxni ̱ chilh cha̱tum lacscujni, xlá̱ antá̱ minchá̱ c-xchic Jairo, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Huata ma̱x nia̱lh xma̱makapali ̱ Quimpu̱chinacán, sa̱mpi ̱ mintzuma̱t aya ni ̱lh. 50 Hua̱mpi ̱ káxmatli ̱ Jesús tu̱ xquilhuama̱, chu̱ chuná̱ huánilh Jairo: ―Huix luhua xli ̱ca̱na̱ caquili ̱pá̱huanti, chu̱ ni ̱ capé̱cuanti, sa̱mpi ̱ yama̱ mintzuma̱t natatla̱ni ̱y. 51 Acxni ̱ cha̱n ko̱lh cchiqui, ti ̱ni ̱ xatí ̱ lacasquínilh nata̱tanu̱y, huata caj xma̱n huá̱ ta̱tanu̱ ko̱lh Pedro, Santiago, chu̱ Juan, xa̱hua̱ xtzi, chu̱ xtla̱t yama̱ tzuma̱t. 52 La̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat pacs xtasama̱kó̱, chu̱ xli ̱puhuama̱kó̱, hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh:

―Ni ̱ catasátit sa̱mpi ̱ tama̱ tzuma̱t ni ̱tú̱ ni ̱ma̱, pus xlá̱ caj lhtatama̱. 53 Hua̱mpi ̱ xlacán caj li ̱li ̱tzi ̱nko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱lh sa̱mpi ̱ xlacán lacatancs xcatzi ̱ko̱y pi ̱ xni ̱ni ̱t. 54 Acxni ̱ cha̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xmá̱ yama̱ tzuma̱t, xlá̱ macachípalh, chu̱ palha̱ chuná̱ huánilh: ―¡Tzuma̱t, cata̱qui! 55 Caj la̱ntla xakátli ̱lh, yama̱ tzuma̱t lakastakuánalh, chu̱ tuncán tá̱qui ̱lh. A̱ li ̱sta̱lh Jesús huaniko̱lh pi ̱ cama̱hui ̱ca̱. 56 Cha̱nchu̱ xtla̱t, chu̱ xtzi, caj luhua cacs xli ̱lacahuanko̱y hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t, hua̱mpi ̱ Jesús tili ̱ma̱paksi ̱ko̱lh pi ̱ ti ̱ni ̱ nahuaniko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t. Jesús án ma̱lacscujuko̱y kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t

9

(Mateo 10:5‑15; Marcos 6:7‑13)

Maktum Jesús ma̱makstokko̱lh kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ macama̱xqui ̱ko̱lh li ̱tlihuaka, chu̱ li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱pacsako̱y ti ̱pa̱lhu̱ hua tajátat, chu̱ natamacaxtuko̱y cspiritu akskahuiní c-xtiyatli ̱huacan hua̱nti ̱ xakchipako̱ni ̱t xtalacapa̱stacnicán. 2 Huá̱ luhua li ̱ma̱lakacha̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ nali ̱akchihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ Dios xma̱tzuqui ̱putún xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat, chu̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsako̱y pacs hua̱nti ̱ ta̱tatlako̱y. 3 Acxni ̱ ni ̱ xa̱a nko̱y chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱tú̱ tili ̱piná̱tit hua̱ntu̱ namaclacasquiná̱tit c-tiji, xta̱chuna̱ pala milix̱ tokocán, na̱ ni ̱ pala mimpu̱ xtokocán, ni ̱ pala hua̱ntu̱ nahuayá̱tit, ni ̱ pala mintumi ̱ncán. Caj xma̱n hua̱ cali ̱pítit milhaka̱tcán hua̱ntu̱ lhaka̱ni ̱tántit, chu̱ ni ̱ cali ̱pítit macatiyú̱ n. 4 Chu̱ anta̱ni ̱ nachipiná̱tit c-aktum ca̱chiquí ̱n caputzátit huixín aktum chiqui ̱ anta̱ni ̱ naca̱ma̱nu̱caná̱tit, antá̱ natamakaxtaká̱tit hasta ni ̱li ̱huayá̱ nataca̱xpalayá̱tit napiná̱tit a̱lacatanu̱. 5 Hua̱mpi ̱ anta̱ni ̱ ni ̱ naca̱makamaklhti ̱nancaná̱tit, pus

SAN LUCAS 9 lacapala̱ cataxtútit yama̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ acxni ̱ nataxtuyá̱tit catincxmakántit pokxni ̱ hua̱ntu̱ ca̱lactahuacán c-mintantu̱ ncán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naucxilhko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n pi ̱ nia̱lh mincuentajcán lapi ̱ naaktzanka̱ko̱y. 6 Cha̱nchu̱ xlacán taca̱x ko̱lh, chu̱ lacaxtum anko̱lh c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n, xli ̱akchihui ̱nampu̱ lako̱y xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ xlá̱ xlakma̱xtuputunko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ na̱ chuná̱ xma̱pacsako̱y cati ̱huá̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y caxatu̱cahua̱ tajátat. Herodes lakapasputún xatí ̱ yama̱ Jesús (Mateo 14:1‑12; Marcos 6:14‑29)

7 Milh

quilhtamacú̱ acxni ̱ yama̱ tlanca ma̱paksi ̱na Herodes cátzi ̱lh la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nancán lhu̱ hua̱ lactlanca tascújut tu̱ xtlahuama̱ Jesús, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ xcatzi ̱y xatú̱ luhua naca̱najlay sa̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ xuan pi ̱ mat Juan Bautista xlakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n, 8 hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n huí ̱ ti ̱ xuanko̱y pi ̱ mat huá̱ profeta Elías, xastacna xmimpalani ̱t ca̱tuxá̱huat, chu̱ makapitzí ̱n xuampalako̱y pi ̱ ma̱x ni ̱ tzanka̱y tí ̱ profeta hua̱nti ̱ xlama̱kó̱ xamaká̱n quilhtamacú̱, hua̱mpi ̱ chú̱ mat xlá̱ xlakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n. 9 Hua̱mpi ̱ gobernador Herodes chuná̱ xuán: ―Pus ¿tí ̱ cahuá̱ tama̱ chixcú hua̱nti ̱ huancán pi ̱ mat luhua tlahuako̱y lactlanca, chu̱ li ̱ca̱cni tatlahu? Sampi ̱ yama̱ Juan Bautista quit luhua ma̱n cma̱pixca̱acti ̱nani ̱t xakxeka. Chu̱ cumu Herodes ni ̱ xlakapasa̱ Jesús, luhua juerza xlakapasputún. Jesús ma̱hui ̱ko̱y li ̱huaca akquitzis mi ̱lh tachixcuhuí ̱tat (Mateo 14:13‑21; Marcos 6:30‑44; Juan 6:1‑14)

10 Acxni ̱ yama̱

kalhacu̱tuy apóstoles, usu tama̱lakachá̱n qui ̱taspitko̱lh, tzucuko̱lh li ̱ta̱kalhchihui ̱nán Jesús

160 pacs hua̱ntu̱ xtlahuako̱ni ̱t, chu̱ qui ̱taxtuko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ xlá̱ lacatanu̱ le̱nko̱lh, caj c-xpa̱nú̱tat, lacatum anta̱ni ̱ tzili ̱s ca̱huán, pus antá̱ cha̱nko̱lh lacatzú̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Betsaida. 11 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat catzi ̱ko̱lh anta̱ni ̱ nacha̱nko̱y sta̱laniko̱lh. La̱ntla̱ xlakcha̱nti ̱lhako̱y anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús, xlá̱ li ̱pa̱xuhu xakatli ̱ko̱lh, chu̱ tzúculh li ̱ta̱chihui ̱nampalako̱y la̱ntla̱ Dios xlacasquín calatama̱ko̱lh c-xasa̱sti xtapáksi ̱t hua̱ntu̱ nahuili ̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ hua̱nti ̱ lakminko̱lh ta̱tatlaní ̱n, xlá̱ ma̱pacsako̱lh. 12 Acxni ̱ chu̱ luhua aya xko̱tanu̱y, tilaktalacatzuhui ̱ko̱lh a̱ma̱ kalhacu̱tuy xapóstoles, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱ u̱ nú̱ anta̱ni ̱ huilahu, tzili ̱s ca̱huán, ni ̱tú̱ ya̱kó̱ chiqui, huata xatlá̱n cahuanikó̱ yuma̱ tachixcuhuí ̱tat caanko̱lhá̱ c-xchiccán, usuchí ̱ anta̱ni ̱ huilakó̱ lactzu̱ ca̱chiquí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ namaklaktuncuhuiko̱y, chu̱ antá̱ naputzako̱y pala tú̱ nahuako̱y. 13 Hua̱mpi ̱ Jesús huaniko̱lh: ―Huata xatlá̱n huixiná̱ cama̱hui ̱kó̱tit. ―Hua̱mpi ̱ na̱ ni ̱ pala quin ni ̱tú̱ ckalhi ̱ya̱hu lhu̱ hua caxtala̱nchu̱, caj xma̱n macquitzis, xa̱hua̱ tantuy squi ̱ti. Ma̱n chá̱ hua̱ lapi ̱ nacana̱hu tama̱huaya̱hu hua̱ntu̱ nata̱hua̱ko̱ya̱hu yuma̱ tachixcuhuí ̱tat ―kalhti ̱nanko̱lh xlacán. 14 Huá̱ chuná̱ xlacán li ̱huaniko̱lh sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat xuani ̱t, ma̱x pala akquitzis mi ̱lh xma̱n hua̱ chixcuhuí ̱n, tanuj cuenta̱ lacchaján, chu̱ lactzu̱ camán. Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Cahuanikó̱tit pi ̱ natahuilako̱y caj kampu̱tu kampu̱tu̱ pala ita̱t na ciento kampu̱tunu. 15 Pus xlacán chuná tlahuako̱lh, chu̱ pacs tahuilako̱lh. 16 Cha̱nchu̱ Jesús tíyalh yama̱ macquitzis caxtala̱nchu̱, chu̱ tantuy squi ̱ti, láca̱lh c-akapú̱n,

SAN LUCAS 9

161 pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xlí ̱huat, chu̱ acxni ̱ lakchakako̱lh macama̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱akpitziniko̱y tachixcuhuí ̱tat. 17 Pacs chí ̱ tihua̱yanko̱lh, na̱ tla̱n tikalhkasko̱lh; a̱li ̱sta̱lh ma̱macxtumi ̱palako̱lh hua̱ntu̱ akatá̱xtulh, ma̱tzamako̱lh pa̱cu̱tuy pakxu̱ xatalakchakatamá̱n caxtala̱nchu̱, chu̱ squi ̱ti. Pedro li ̱chihui ̱nán pi ̱ hua̱ Jesús, Cristo hua̱nti ̱ mini ̱t lakma̱xtunán. (Mateo 16:13‑19; Marcos 8:27‑29)

18 Cha̱nchu̱ tílalh maktum, acxni ̱

xacstutlahuama̱ xoración Jesús, antá̱ xta̱huilako̱y xli ̱ma̱kalhtahuáke̱t, xamaktum xlá̱ tikalhasquinko̱lh huaniko̱lh: ―¿Xatí ̱ quit quili ̱quilhanko̱y tachixcuhuí ̱tat? 19 Xlacán chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huí ̱ ti ̱ huan pi ̱ mat huix Juan Bautista; a̱makapitzí ̱n huanko̱y pi ̱ mat huix profeta Elías, hua̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n huampalako̱y pi ̱ ma̱x huix ti ̱ cha̱tum profeta hua̱nti ̱ xlama̱kó̱ xamaka̱n quilhtamacú̱, hua̱mpi ̱ chú̱ mat lakastakuanani ̱ta̱ ca̱li ̱ní ̱n. 20 ―Tla̱n, hua̱mpi ̱ ¿chá̱ huixín? ¿Tí ̱ luhua quit quili ̱quilhpiná̱tit? ― kalhasquinko̱lh Jesús. Pedro chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quit ccatzi ̱y pi ̱ huix Cristo hua̱nti ̱ Dios lacsacni ̱t pi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 21 Cha̱nchu̱ xlá̱ li ̱huaniko̱lh, na̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh pi ̱ ti ̱ni ̱ nahuaniy yumá̱. 22 Na̱ chuná̱ xlá̱ huanipalako̱lh: ―Huixín na̱ cacatzí ̱tit pi ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, xlacasquinca̱ pi ̱ lhu̱hua̱ tu̱ nacpa̱ti ̱y, chu̱ luhua maktum xli ̱ca̱na̱ naquilakmakanko̱y lakko̱lún, chu̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n. Naquimakni ̱cán, hua̱mpi ̱ xli ̱aktutu quilhtamacú̱ quit naclakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n. Hua̱nti sta̱laniputún Jesús cacátzi ̱lh tu̱ napa̱ti ̱nán (Mateo 16:20‑28; Marcos 8:30‑9:1)

23 A̱ li ̱sta̱lh

huaniko̱lh:

xli ̱pacscán chuná̱

―Pus lapi ̱ huí ̱ cha̱tum huixín ti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ maktum quista̱laniputún, capa̱tzánka̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhi ̱y xtalacapa̱stacni, chu̱ nia̱lh calacapá̱stacli ̱ tu̱ xacstutalacasquín, chu̱ calé̱lh xcru̱ z cha̱li ̱ cha̱lí ̱, chu̱ caquista̱lánilh hasta ma̱squi chuna tla̱n cali ̱macamá̱sta̱lh xlatáma̱t caj quimpa̱lacata. 24 Sa̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ puhuán nama̱laktaxti ̱y xlatáma̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, pus huata luhua lacatancs pi ̱ namakatzanka̱y; hua̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nama̱laktzanka̱y xlatáma̱t caj quimpa̱lacata, huata xlá̱ cha̱catzi ̱ya̱ nama̱laktaxti ̱y c-xlacati ̱n Dios. 25 Na̱ chuna li ̱tum, ¿tú̱ xtápalh qui ̱taxtuniy cha̱tum lapi ̱ tla̱n xkálhi ̱lh pacs tu̱ anán ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ nali ̱makatzanka̱y xlatáma̱t c-xlacati ̱n Dios? 26 Pus na̱ chuna li ̱tum, lapi ̱ hua̱ cha̱tum ti ̱ naquili ̱ma̱xanán, usuchí ̱ nali ̱ma̱xanán quintachihuí ̱n, na̱ chuná̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, na̱ nacli ̱ma̱xanán acxni ̱ nacmimpalay cca̱tuxá̱huat la̱ cha̱tum li ̱ca̱cni rey, cli ̱mímaj nahuán xli ̱pacs xli ̱makatlihuaka Quintla̱tican Dios, xa̱hua̱ xángeles. 27 Na̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ lama̱kó̱ la̱nchiyú̱, chu̱ hua̱nti ̱ u̱ nú̱ laya̱kó̱, hasta ni ̱ a̱ni ̱ko̱y nahuán acxni ̱ xli ̱ca̱na̱ naucxilhko̱y la̱ntla̱ Dios nahuili ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat. Jesús li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y kalhatutu xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka (Mateo 17:1‑8; Marcos 9:2‑8)

28 Ma̱x

pala aktzayan quilhtamacú̱ xlacatza̱lani ̱t la̱ntla̱ chuná̱ xta̱kalhchihui ̱nanko̱ni ̱t Jesús, ta̱talaca̱cxtuko̱lh kalhatutu xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-aktum ka̱stí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ natlahuay oración, xma̱n hua̱ ta̱anko̱lh Pedro, Santiago, chu̱ Juan. 29 Cha̱nchu̱ xli ̱makua xtlahuama̱ xoración, la̱ntla̱ c-xlacán, luhua tanu̱ tasíyulh, xa̱huachí ̱ la̱ntla̱ xli ̱tlanca

SAN LUCAS 9 xlháka̱t, luhua snapapa huanko̱lh, chu̱ luhua stalanka xmakaxkaka̱nán. 30 Acxnitiyá̱ caj xamaktum tasiyuko̱lh cha̱tuy chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ tzucuko̱lh ta̱la̱xakatli ̱ko̱y; cha̱tum Moisés xuani ̱t, chu̱ cha̱tum xamaka̱n profeta Elías. 31 Anta̱ni ̱ xlacán xlaya̱kó̱, xli ̱stiliko̱ni ̱t aktum li ̱lakati ̱t xkakánat; hua̱ xlacán xli ̱chihui ̱nama̱kó̱ la̱ntla̱ napa̱ti ̱nán Jesús c-Jerusalén, chu̱ la̱ntla̱ namakni ̱cán. 32 Ma̱squi Pedro, chu̱ a̱makapitzí ̱n, luhua clhtataputuxni ̱ko̱yá, juerza lacata̱yaniko̱lh, sa̱mpi ̱ xucxilhma̱kó̱ la̱ntla̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka Jesús, xa̱hua̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xta̱laya̱kó̱. 33 Cha̱nchu̱ tílalh pi ̱ acxni ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n aya xama̱kó̱, Pedro chuná̱ huánilh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná Jesús, ¡luhua xali ̱huaca̱ tla̱n pi ̱ u̱ nú̱ macxtum huiláhu! Uctlahuaya̱hu aktutu lactzu̱ chiqui, aktum milá, aktum xla Moisés, chu̱ aktum xla Elías. Hua̱ chuná̱ xlá̱ li ̱hua̱ Pedro sa̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ xpe̱cuaxni ̱ko̱ni ̱t, ni ̱ xcatzi ̱y tu̱ xquilhuama̱. 34 Chunacú̱ xquilhuama̱ yumá̱, acxni ̱ minchá̱ c-akapú̱ n luhua tlanca puclhni akmiliko̱lh, chu̱ hasta ma̱lakapa̱tze̱kko̱lh; acxni ̱ xlacán catzi ̱ko̱lh pi ̱ xtanu̱ ma̱kó̱ c-xlacni, luhua pe̱cuanko̱lh. 35 Chu̱ antá̱ c-xlacni puclhni kaxmatko̱lh xtachihui ̱n Dios, chuná̱ huá̱: “Hua̱ yumá̱ quincam ti ̱ luhua cpa̱xqui ̱y, xma̱n huá̱ cakalhakaxpáttit.” 36 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ nia̱lh takáxmatli ̱ yuma̱ tachihuí ̱n, ucxilhko̱lh pi ̱ ca̱ta xacstu Jesús xlacahuaya̱. A̱ li ̱sta̱lh la̱ntla̱ lacatzá̱lalh quilhtamacú̱, a̱ma̱ kalhatutu xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱tí ̱ li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ xlacán xucxilhko̱ni ̱t. Jesús ma̱pacsay cha̱tum kahuasa hua̱nti ̱ xkalhiy cspiritu akskahuiní (Mateo 17:14‑21; Marcos 9:14‑29)

37 Cha̱nchu̱

tílalh li ̱cha̱lí ̱, acxni ̱ qui ̱taspitko̱lh c-ka̱stí ̱n, li ̱lhu̱ hua̱

162 tachixcuhuí ̱tat minko̱lh pa̱xtokko̱y Jesús. 38 Cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ antá̱ xmakmima̱, luhua palha tzúculh quilhán, chu̱ chuná̱ huánilh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱na Jesús, luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n, camakta̱ya̱ quinkahuasa sa̱mpi ̱ luhua xma̱n hua̱ cha̱stum quincám, 39 hua̱mpi ̱ cspiritu akskahuiní ̱ niucxni ̱ makaxtaka, ankalhíṉ makatasay, ma̱snokni ̱y u̱ n, chu̱ tzucuy kalhpupuy; ankalhíṉ chuná̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱, chu̱ ni ̱ makaxtakma̱. 40 Quit aya cuaniko̱lh mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ catamacaxtúnilh tama̱ cspiritu akskahuiní, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lay ma̱makaxtakniko̱y. 41 Jesús chuná̱ kalhtíṉ alh: ―Koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlaputuná̱tit pi ̱ quit ckalhi ̱y li ̱tlihuaka. ¿Hasta niajcu li ̱huayá̱ makcatzi nactica̱ta̱pa̱ti ̱yá̱n la̱qui ̱mpi ̱ huixín tla̱n natlahuayá̱tit aktum tascújut? Lacapala̱ huix cali ̱ta̱ minkahuasa u̱ nú. 42 Acxni ̱ yama̱ kahuasa tzúculh talacatzuhui ̱y, cspiritu akskahuiní tu̱ xpa̱laktaju̱ ma̱ li ̱cá̱snokli ̱ ca̱tiyatna, chu̱ ma̱lactlahuáni ̱lh u̱ n, hua̱mpi ̱ Jesús li ̱ma̱páksi ̱lh akskahuiní ̱ pi ̱ camakáxtakli, chu̱ yama̱ kahuasa̱ pacsli, chu̱ chuná̱ chú̱ macamá̱xqui ̱lh xtla̱t. 43 Pus xli ̱lhu̱ hua̱ pa̱xuhuako̱lh sa̱mpi ̱ xlacán xucxilhko̱ni ̱t la̱ntla̱ luhua xkalhi ̱y xli ̱makatlihuaka Dios. Jesús li ̱chihui ̱nampalay pi ̱ namakni ̱cán

(Mateo 17:22‑23; Marcos 9:30‑32)

Chunacú̱ luhua cacs xli ̱tamakaxtakko̱ni ̱t tlanca li ̱ca̱cni ̱ tu̱ xtlahuani ̱t Jesús acxni ̱ xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: 44 ―Luhua li ̱huana̱ cakaxpáttit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n, chu̱ niucxni ̱ napa̱tzanka̱yá̱tit, pi ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, naquimacama̱sta̱cán c-xlacati ̱ncán hua̱nti ̱ naquimakni ̱ko̱y.

SAN LUCAS 9

163 45 Hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱tú̱ xakata̱ksko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xuanima̱kó̱, sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ xa̱ma̱xqui ̱ko̱y xtalacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ nali ̱akata̱ksko̱y, xa̱huachí ̱ xmacpuhuaniko̱y nakalhasquimpalako̱y xatú̱ luhua xuaniputunko̱y.

¿Xatí ̱ cahua̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús a̱tzinú̱ tlak tali ̱pa̱hu? (Mateo 18:1‑5; Marcos 9:33‑37)

46 Maktum

xacstucan xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y xatí ̱ cahuá̱ a̱tzinú̱ tlak xkalhi ̱y xlakasi usu tali ̱pa̱hu. 47 Acxni ̱ Jesús cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xlacán xlacapa̱stacma̱kó̱, hua̱ntu̱ xlá̱ tláhualh, tasánilh cha̱tum actzu̱ kahuasa, chu̱ antá̱ yá̱hualh c-xpa̱xtú̱ n. 48 A̱ li ̱sta̱lh xakatli ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱nti ̱ ni ̱ lakmakán cha̱tum actzu kahuasa ti ̱ ni ̱tu̱ xlakasi ̱, xta̱chuná̱ yumá, chu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ napa̱xqui ̱y caj xpa̱lacata pi ̱ quit cpa̱xqui ̱y, pus li ̱taxtuy pi ̱ la̱mpala quit quimpa̱xqui ̱ma̱, chu̱ na̱ chuna li ̱tum, hua̱nti ̱ quit quimpa̱xqui ̱y, pus na̱ chuná̱ pa̱xqui ̱ma̱ Dios hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ nata̱ctu̱ju̱y, chu̱ ni ̱tú̱ naputzay la̱ntla̱ nama̱xqui ̱cán ca̱cni, hua̱ xlá̱ ti ̱ tlak kalhi ̱y xlakasi, usu tali ̱pa̱hu cli ̱ma̱xtuy c-milaksti ̱pa̱ncán. Hua̱nti ̱ kanti ̱y Jesús c-xtascújut, qui ̱taxtuy pi ̱ ma̱tla̱ni ̱y, chu̱ ta̱ta̱yay 49 Caj

(Marcos 9:38‑40)

li ̱puntzú̱ Juan chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, xacucxilhma̱hu cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ caj mintucuhuiní ̱ xli ̱quilhán, chu̱ tla̱n xtamacaxtuy cspiritu akskahuiní, hua̱mpi ̱ cli ̱huanihu pi ̱ nia̱lh tí ̱ chuná̱ cali ̱ma̱pácsalh, sa̱mpi ̱ ni ̱ acxtum quinca̱ta̱lapu̱ layá̱n. 50 Jesús chuná̱ huánilh: ―Ni ̱ xtili ̱huanítit, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ quinca̱macasta̱layá̱n, pus huata na̱ lakati ̱y hua̱ntu̱ li ̱scujma̱hu, chu̱ quinca̱ta̱ta̱yayá̱n.

Jesús lacaquilhni ̱ko̱y Jacobo, chu̱ Juan 51 Acxni ̱ aya xtalacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Jesús xli ̱ánat xuani ̱t c-akapú̱ n, xlá̱ ni ̱ pala tzinú̱ lakpé̱cualh, huata xlá̱ aktum huíli ̱lh xtapuhuá̱n pi ̱ naán lakata̱yay Jerusalén hua̱ntu̱ clhca̱huili ̱nicani ̱t. 52 Ma̱lakacha̱ko̱lh makapitzi ̱n xlacscujní ̱n laqui ̱mpi ̱ napu̱ laniko̱y, chu̱ naanko̱y c-aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱y Samaria laqui ̱mpi ̱ antá̱ naputzako̱y anta̱ni ̱ nalaktuncuhuiko̱y. 53 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xala yama̱ chuchutsipi ̱ acxni ̱ catzi ̱ko̱lh pi ̱ Jesús judío, chu̱ pi ̱ xama̱ c-Jerusalén, pus ni ̱ ma̱xqui ̱ko̱lh talacasquín antá̱ nalaktuncuhuiko̱y c-xchuchutsipijcán. 54 Jacobo, chu̱ Juan, acxni ̱ chu̱ catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ xkalhti ̱nanko̱ni ̱tanchá̱, xlacán si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ acxni ̱ taspitko̱lh, chuná̱ huaniko̱lh Jesús: ―Quimpu̱chinacán, ¿pi ̱ lacasquina̱ pi ̱ nacli ̱ma̱paksi ̱nana̱hu catáactalh lhcúya̱t c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱sputuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ titláhualh maktum profeta Elías? 55 Jesús cacs lacaucxilhko̱lh, chu̱ lacaquilhni ̱ko̱lh sa̱mpi ̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Koxutaní ̱n huixín, ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱yá̱tit xatí ̱ luhua scujnipá̱tit, chu̱ ca̱ma̱xqui ̱putuná̱n tla̱n mintalacapa̱stacnicán. 56 Sa̱mpi ̱ quit ni ̱ caj cmini ̱t ma̱laktzanka̱niko̱y xli ̱stacnacan tachixcuhuí ̱tat, pus huata caj cmini ̱t lakma̱xtuniko̱y. Jesús lacasquín casta̱lanica̱, hua̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ (Mateo 8:19‑22)

57 Acxni ̱ xtla̱huama̱kó̱

c-tiji, cha̱tum chixcú̱ lákmilh Jesús, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chiná, quit na̱ csta̱laniputuná̱n cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ huix napina.

SAN LUCAS 9​, ​10 58 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Xli ̱pacs hue̱kni ̱ hua̱ntu̱ lama̱kó̱ ca̱quihuí ̱n kalhi ̱ko̱y c-lhucucán anta̱ni ̱ lhtatako̱y, chu̱ lactzu̱ spu̱ n na̱ kalhi ̱ko̱y xma̱sakacán, hua̱mpi ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, ni ̱tú̱ ckalhi ̱y anta̱ni ̱ nacma̱jaxay quiakxe̱ka̱ acxni ̱ ctlakuán. 59 Caj li ̱puntzú̱ Jesús chuná̱ huánilh cha̱tum chixcú: ―Huix na̱ caquista̱lani. Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quimpu̱chiná, quit na̱ nacsta̱laniyá̱n, hua̱mpi ̱ caquili ̱kalhkalhi ̱ hasta acxni ̱ nani ̱y quintla̱t laqui ̱mpi ̱ nacma̱acnu̱ta̱qui ̱y, chu̱ nacsta̱laniyá̱n. 60 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Camakáxtakti ̱ hua̱nti ̱ la̱ xaní ̱n lama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ hua̱ nama̱acnu̱ ko̱y xta̱ni ̱ni ̱ncán, hua̱mpi ̱ huix luhua mini ̱niyá̱n nalix̱ akatli ̱ko̱ya̱ tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat. 61 Pus na̱ tihuanipá̱ a̱cha̱t um: ―Quimpu̱chiná, quit xlá̱ luhua xli ̱ca̱na̱ csta̱laniputuná̱n, hua̱mpi ̱ caquima̱xqui ̱ quilhtamacú̱ pu̱ lana̱ nacán xakatli ̱ta̱qui ̱ko̱y hua̱nti ̱ cta̱huilakó̱ c-quínchic pi ̱ luhua maktum tu̱ xli ̱ca̱na̱. 62 Cha̱nchu̱ Jesús, huánilh: ―Hua̱nti ̱ lakata̱yani ̱ttá̱ xtascújut hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱t, xlá̱ ni ̱ mini ̱niy nalakcatzalacá̱n hua̱ntu̱ xli ̱lama̱ xapu̱ lana̱ xlatáma̱t, sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla ti ̱ li ̱lakuaxnama̱ arado, chu̱ pala puntzu̱ puntzú̱ talakaspita, ni ̱ lay tzajua catíscujli, xta̱chuná̱ pi ̱ tanu̱ tu̱ luhua li ̱ta̱katzanka̱putún, ni ̱ lay catima̱kantáxti ̱lh yama̱ tascújut hua̱ntu̱ ma̱xqui ̱cani ̱t.

Jesús án ma̱lacscujuko̱y tutumpuxamaca̱hu chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ luhua xli ̱pa̱huanko̱y A̱ li ̱sta̱lh Quimpu̱chinacan Jesús lacsacko̱lh tutumpuxamacu̱tuy chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xli ̱pa̱huanko̱y, chu̱ ma̱lakacha̱ko̱lh

10

164 li ̱cha̱tiyú̱ n c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ xli ̱ánat xuani ̱t a̱li ̱sta̱lh. 2 Na̱ xuaniko̱y: “Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ yuma̱ mintascujutcán xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ tlanca lix̱ ká̱nat, hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ ti ̱ scujma̱kó̱, luhua ni ̱ pala tzinú̱ clhu̱ huacán; huata xatlá̱n casquinítit Dios hua̱nti ̱ xpu̱china yuma̱ hua̱ntu̱ xali ̱má̱qui ̱t pi ̱ xlá̱ camacámilh lhu̱ hua̱ cscujní ̱n laqui ̱mpi ̱ pacs nama̱macxtumi ̱ko̱cán laná̱nat. 3 Chi ̱nchu̱ huixín capítit anta̱ni ̱ cca̱ma̱lakacha̱má̱n, hua̱mpi ̱ na̱ cacatzí ̱tit pi ̱ cca̱maca̱má̱n luhua xta̱chuná̱ lactzu̱ borrego c-xlaksti ̱pa̱ncan lacli ̱pe̱cua huananí ̱n la̱páni ̱t. 4 Ni ̱ tili ̱piná̱tit mimpu̱ xtokocán, ni ̱ pala anta̱ni ̱ ma̱qui ̱yá̱tit mintumi ̱ncán, ni ̱ pala a̱pu̱tum mintatuhuanucán; chu̱ luhua ti ̱tum cachipítit anta̱ni ̱ pimpá̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ natachokoyá̱tit c-tiji ̱ pala tí ̱ nata̱chihui ̱naná̱tit. 5 Acxni ̱ nachipiná̱tit c-aktum chiqui ̱ anta̱ni ̱ huixín natahuilayá̱tit, chu̱ acxni ̱ natanu̱ya̱pítit, chu̱ naxakatli ̱yá̱tit hua̱nti ̱ xpu̱china chiqui, chuná̱ nahuaniyá̱tit: ‘Dios caca̱siculana̱tlahuán huixín hua̱nti ̱ huilátit yuma̱ c-chiqui.’ 6 Lapi ̱ yama̱ c-chiqui, huilakó̱ hua̱nti ̱ tla̱n natlahuako̱y mintachihui ̱ncán, pus xli ̱ca̱na̱ Dios nasiculana̱tlahuako̱y chuná̱ la̱ntla̱ huixín nahuaniko̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ huí ̱ ti ̱ tla̱n xtapuhua̱ncán, huata xatlá̱n catapa̱nu̱ niko̱lh yama̱ tasiculana̱tlahu hua̱ntu̱ li ̱chipinikó̱tit. 7 Anta̱ni ̱ tla̱n naca̱tlahuacaná̱tit c-aktum chiqui, pus antá̱ catamakaxtáktit, ni ̱ lacatum lacatum capítit c-akatunu chiqui; chu̱ na̱ nahua̱yaná̱tit, chu̱ capa̱xcatcatzí ̱tit hua̱ntu̱ naca̱ma̱xqui ̱caná̱tit, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ scujma̱ juerza lakchá̱n pi ̱ nama̱skahuicán. 8 Na̱ cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ nachipiná̱tit c-akatunu chuchutsipi ̱ anta̱ni ̱ naca̱makamaklhti ̱nancaná̱tit, tla̱n catlahuátit hua̱mpi ̱ nahuayá̱tit hua̱ntu̱ naca̱lakahuili ̱caná̱tit. 9 Pacs nama̱pacsayá̱tit ta̱tatlaní ̱n hua̱nti ̱

165

SAN LUCAS 10

antá̱ huilakó̱; chuná̱ nahuaniko̱yá̱tit tachixcuhuí ̱tat: ‘Chú̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán.’ 10 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ nachipiná̱tit c-aktum ca̱chiquí ̱n, chu̱ ni ̱ naca̱makamaklhti ̱nancaná̱tit, cataxtútit c-xca̱tiji ̱ní ̱n yama̱ ca̱chiquí ̱n laqui ̱mpi ̱ pacs nakaxmatko̱y, chu̱ chuná̱ naquilhaniko̱yá̱tit: 11 ‘Xli ̱pacs huixín caucxílhtit la̱ntla̱ cca̱tincxmakaniyá̱n pokxni ̱ hua̱ntu̱ quinca̱lactahuacán c-minchuchutsipi ̱cán, laqui ̱mpi ̱ huixín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ nia̱lh quincui ̱ntajcán tu̱ naca̱okspulayá̱n. Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, luhua caakatá̱kstit huixín pi ̱ luhua caj hua̱ cli ̱mini ̱tahu laqui ̱mpi ̱ nacca̱huaniyá̱n pi ̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán.’ 12 Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs tachixcuhuí ̱tat nama̱sta̱ko̱y cuenta̱ c-xlacati ̱n Dios, yama̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ ni ̱ naca̱makamaklhti ̱nancaná̱tit, pus a̱tzinú̱ luhua tlanca xtapa̱tí ̱n nalakchá̱n, ni ̱ xahua̱ hua̱ntu̱ nalakcha̱nko̱y yama̱ laclix̱ cajnit tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ maká̱n xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Sodoma. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ napa̱ti ̱nanko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ kaxmatputún xtachihuí ̱n (Mateo 11:20‑24)

13 “¡Koxutaní ̱n

huixín ti ̱ huilátit c-xaca̱chiquí ̱n Corazín, chu̱ na̱ chuná̱ huixín hua̱nti ̱ huilátit c-Betsaida! Sa̱mpi ̱ lapi ̱ yuma̱ lactlanca quintascújut hua̱ntu̱ ctlahuako̱ni ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán chuná̱ xtlahuako̱ca̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tiro, chu̱ Sidón, pus xlacán maka̱sa quilhtamacú̱ xlakpali ̱ko̱ni ̱t xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, chu̱ xli ̱ma̱siyuko̱lh c-xlatama̱tcán, sa̱mpi ̱ xtili ̱lhaka̱nanko̱lh xahuachichi xlhaka̱tcán, chu̱ xtili ̱actlahuako̱ca̱

lhcaca̱ caj la̱ntla̱ xtali ̱puhua̱ncán. quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios nata̱tlahuako̱y cuenta̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, pus huixín tlak luhua tla̱n napa̱ti ̱naná̱tit ni ̱ xahua̱ yama̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ maká̱n xuilakó̱ c-Tiro, chu̱ c-Sidón. 15 Chi ̱nchu̱ huixín hua̱nti ̱ huilátit c-xaca̱chiqui ̱n Capernaum, lapi ̱ luhua puhuaná̱tit pi ̱ Dios ca̱li ̱kalhi ̱má̱n tlanca mimpu̱tahui ̱lhcán c-akapú̱ n, pus luhua aktzanka̱ni ̱tántit, sa̱mpi ̱ huixín naca̱macapincaná̱tit c-pu̱pa̱tí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ naxoko̱naná̱tit.” 16 Jesús chuná̱ huanipalako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: “Hua̱nti ̱ huixín naca̱kaxmatniyá̱n mintachuhui ̱cán, pus xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ quit quinkaxmatnima̱, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ caj naca̱lakmakaná̱n, pus na̱ quit quilakmakama̱; chu̱ hua̱nti ̱ quit naquilakmakán, pus na̱ lakmakama̱ Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t.” 14 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n

Qui ̱taspitko̱y hua̱nti ̱ xma̱lakacha̱ko̱ni ̱t Jesús xakchuhui ̱naní ̱n 17 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ yama̱ hua̱nti ̱ xmaca̱nko̱ni ̱t Jesús tutumpuxamacu̱tuy xakchihui ̱naní ̱n, luhua cha̱pa̱xuhua̱na̱ qui ̱taspitko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh Jesús: ―Quimpu̱chinacán, luhua xli ̱ca̱na̱ hasta ma̱squi cspiritu akskahuiní pacs xquinca̱kalhakaxmatá̱n acxni ̱ c-mintucuhuiní ̱ xacli ̱ma̱paksi ̱ko̱ya̱hu xpa̱lacata̱ cataxtuko̱lh. 18 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ sa̱mpi ̱ quit xacucxilha̱ akskahuiní xta̱ctama̱chi ̱ cakapú̱ n xta̱chuná̱ maklípit. 19 Pus quit cca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán li ̱tlihuaka laqui ̱mpi ̱ tla̱n namakatlajayá̱tit xli ̱tlihuaka akskahuiní hua̱nti ̱ luhua ca̱si ̱tzi ̱niyá̱n, chu̱ xlá̱ ni ̱tú̱ catica̱tlahuanín. 20 Hua̱mpi ̱ ni ̱ caj hua̱ luhua cali ̱pa̱xuhuátit pi ̱ ca̱kalhakaxmatni ̱ cspiritucan akskahuiní, hua̱mpi ̱ huata

SAN LUCAS 10 hua̱ cali ̱pa̱xuhuátit pi ̱ c-akapú̱ n aya talhca̱ni ̱tanchitá̱ mintucuhuinicán. Jesús ta̱chihui ̱nán Dios (Mateo 11:25‑27; 13:16‑17)

21 Acxnitiya

tuncán Espíritu Santo má̱xqui ̱lh Jesús aktum tlanca tapa̱xuhuá̱n, chu̱ chuná̱ kalhtahuakánilh Dios: “Tla̱ti Dios, huix ti ̱ xma̱la̱na akapú̱ n, chu̱ ca̱tiyatna, cpa̱xcatcatzi ̱niyá̱n pi ̱ huix ma̱aktze̱kuili ̱ni ̱ xatla̱n mintalacapa̱staci ̱ hua̱nti ̱ puhuanko̱y pi ̱ luhua acastaca̱n chixcuhuí ̱n, laqui ̱mpi ̱ xlacán ni ̱ naakata̱ksko̱y, chu̱ li ̱makáxtakti ̱ pi ̱ naakata̱ksko̱y hua̱nti ̱ caj xachunatá, chu̱ ni ̱ pala tú̱ tali ̱pa̱hu makcatzi ̱ko̱cán laqui ̱mpi ̱ xlacán nali ̱pa̱huanko̱yá̱n. Luhua chuna tla̱n, ta̱ta̱, sa̱mpi ̱ huix chuná̱ lacásquinti, chu̱ chuná̱ lalh.” 22 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ huaniko̱lh tachixcuhuí ̱tat: “Xli ̱pacs catu̱ hua̱ talacapa̱stacni ̱ tu̱ anán, Quintla̱t pacs quimacama̱xqui ̱ni ̱t; quit xCam Dios, chu̱ ni ̱tí ̱ luhua quilakapasa̱ xatí ̱ luhua quit, huata caj xma̱n hua̱ Dios catzi ̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit xCam; chu̱ na̱ chuna li ̱tum ni ̱tí ̱ luhua catzi ̱y la̱ntla̱ xlá̱ xtalacapa̱stacni Dios, caj xma̱n quit ccatzi ̱y sa̱mpi ̱ quit xCam, chu̱ caj xma̱n hua̱ tla̱n nalakapasa̱ hua̱nti ̱ quit nacma̱lakapasni ̱putún.” 23 A̱ li ̱sta̱lh caj tanu̱ xakatli ̱ko̱lh Jesús xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, huaniko̱lh: “Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu huixín caj xpa̱lacata tu̱ Dios ca̱ma̱ucxilhni ̱má̱n ca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱má̱n la̱nchuj quilhtamacú̱.” 24 Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ lhu̱hua̱ xalakmaka̱n profetas, chu̱ lactlanca reyes xucxilhputunko̱y hua̱ntu̱ la̱nchiyú̱ huixín ucxilhpá̱tit, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lay ucxilhko̱lh, chu̱ na̱ xkaxmatputunko̱y hua̱ntu̱ la̱nchiyú̱ huixín kaxpatpá̱tit, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lay kaxmatko̱lh. Xatakalhchihui ̱n cha̱tum samaritano ti ̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n 25 Maktum cha̱t um acstaca̱ judío laktalacatzúhui ̱lh Jesús

166 laqui ̱mpi ̱ nata̱chihui ̱nán, hua̱mpi ̱ caj xli ̱kalhtzaksama̱ sa̱mpi ̱ chuná̱ kalhásquilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿xatú̱ luhua quili ̱tláhuat laqui ̱mpi ̱ Dios naquima̱xqui ̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu la̱táma̱t xala c-akapú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa? 26 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―¿Lá̱ huan Li ̱kalhtahuaka anta̱ni ̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios? ¿Lá̱ntla̱ li ̱kalhtahuakani ̱ta̱ xpa̱lacata tu̱ quili ̱tlahuatcán? 27 Yama̱ acstaca̱ judío chuná̱ kálhti ̱lh: ―Antá̱ chuná̱ tatzokni ̱t: ‘Capa̱xqui ̱ Mimpu̱china miDios xli ̱pacs minacú̱, xli ̱pacs mili ̱stacna, xli ̱pacs mili ̱tlihuaka, chu̱ xli ̱pacs mintalacapa̱stacni; chu̱ na̱ capa̱xqui ̱ hua̱nti ̱ lacatzú̱ li ̱ta̱huila̱ la̱ntla̱ta huix acstupa̱xqui ̱cana.’ 28 Cha̱nchu̱ huánilh Jesús: ―Luhua lacatancs la̱ huana. Lapi ̱ huix chuná̱ natlahuaya̱ hua̱ntu̱ chihuí ̱nanti, pus huix nakalhi ̱ya̱ yama̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n latáma̱t c-xpa̱xtu̱ n Dios hua̱ntu̱ huix putzápa̱t. 29 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ xlá̱ pi ̱ tla̱n xtaxtuputún, juerza kalhasquimpá̱ Jesús: ―¿Xatí ̱ hua̱ yamá̱ ti ̱ lacatzú̱ cli ̱ta̱hui, huachá̱ ti ̱ luhua quili ̱pá̱xqui ̱t? 30 Puschí ̱ chuná̱ kálhti ̱lh Jesús: ―Luhua cui ̱ntaj catlahua̱ yuma̱ takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ nacuaniyá̱n: Maktum cha̱tum chixcú̱ minchá̱ c-Jerusalén xama̱ c-Jericó, hua̱mpi ̱ c-tiji ̱ li ̱pa̱taxtuko̱lh makapitzi ̱n kalha̱naní ̱n. Makkalhanko̱lh, hasta ma̱squi xlháka̱t hua̱ntu̱ xlá̱ xlhaka̱ni ̱t, pacs maklhti ̱ko̱lh, tla̱n akkaximi ̱ko̱lh, chu̱ ma̱lakahuitiko̱lh; a̱tzinú̱ xuani ̱t aya xmakni ̱ko̱y a̱cu makaxtakko̱lh, chu̱ anko̱lh. 31 Hua̱mpi ̱ na̱ antiyá̱ yama̱ c-tiji ̱ xlacmima̱ cha̱tum pa̱li ̱ judío, hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ úcxilhli anta̱ni ̱ xmá̱, huata caj pa̱xtu̱tzá̱lalh. 32 Hua̱mpi ̱ caj li ̱puntzu̱ li ̱tum, na̱ antá̱ lácmilh cha̱tum

SAN LUCAS 10​, ​11

167 chixcú̱ hua̱nti ̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y levitas; acxni ̱ xlá̱ na̱ ucxilhpá̱, huata na̱ ti ̱tum álh. 33 Hua̱mpi ̱ hua̱ cha̱tum chixcú xala c-Samaria na̱ antá̱ xlá̱ xlactla̱huama̱ yama̱ c-tiji; acxni ̱ xlá̱ úcxilhli, luhua kayaj catzánilh, chu̱ lakalhámalh. 34 Xlá̱ laktalacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xmá̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱sipa̱ni ̱cani ̱t; ma̱cuchí ̱nilh xtasipa̱ní ̱n, na̱ li ̱tláhualh aceite, chu̱ vino. Chu̱ a̱li ̱sta̱lh ka̱huíli ̱lh c-xa̱xnu̱, le̱lh c-aktum chiqui ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ sá̱cualh, chu̱ antá̱ maktákalhli. 35 Li ̱cha̱lí ̱ acxni ̱ xkákalh, yama̱ samaritano acxni ̱ aya xamajá, ma̱cútulh okxtuy tumi ̱n xla plata, má̱xqui ̱lh xpu̱china yama̱ chiqui, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘Luhua cui ̱ntaj catlahua̱ yuma̱ koxuta chixcú, chu̱ pala tú̱ huix nali ̱makasputacú̱, ni ̱ cali ̱púhuanti sa̱mpi ̱ quit nacxokoniyá̱n acxni ̱ nacmimpalay.’ 36 Pus chuná̱ yumá̱ titláhualh; chú̱ huix luhua caj caquihuani, la̱ntla̱ xli ̱kalhatutucan yama̱ chixcuhuí ̱n, ¿xatí ̱ cahuá̱ chú̱ luhua li ̱úcxilhli ̱ xta̱chuná̱ lacatzú̱ li ̱ta̱hui ̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱pá̱xqui ̱t yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tali ̱pa̱táxtulh kalha̱naní ̱n? 37 Yama̱ acstaca̱ judío chuná̱ kalhtí ̱nalh: ―Pus quit cpuhuán pi ̱ ma̱x hua̱nti ̱ lakalhámalh, chu̱ maktá̱yalh. ―Pus huix na̱ chuná̱ catlahua̱, chu̱ camakta̱yakó̱ ma̱squi cati ̱hua̱ minta̱chixcú̱ hua̱nti ̱ maclacasquima̱kó̱n ―huánilh Jesús. Jesús án paxia̱lhnán c-xchic Marta, chu̱ María 38 Jesús ta̱taca̱xpalako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ tzúculh tla̱huán c-tiji, chu̱ cha̱lh c-aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n, antá̱ xuí ̱ cha̱tum pusca̱t, xlá̱ luhua li ̱pa̱xuhu makamaklhtí ̱nalh c-xchic, yama̱ pusca̱t xuanicán Marta. 39 Yama̱ Marta xuí ̱ cha̱tum xta̱lá̱ xuanicán María, chu̱ anta̱ni ̱ xlá̱ tahui ̱ Jesús, na̱ antá̱ lacatzú̱ c-xtantú̱ n táhui ̱ laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nakaxmatniy

xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ nali ̱chihui ̱nán. hua̱ Marta, hua̱ xlá̱ xli ̱tascújut xli ̱acchichijuani ̱t. Pus xlá̱ laktalacatzúhui ̱lh Jesús, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chiná, ¿tu̱ tzinú̱ puhuana̱ pi ̱ quit ctlahuama̱ tascújut hua̱ntu̱ na̱ xli ̱tláhuat quinta̱la María? Pus cahuani ̱ caquimaktá̱yalh. 41 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Marta, koxutá̱ huix Marta, huix xli ̱ca̱na̱ luhua a̱huán mi ̱ntascújut li ̱akapini ̱ta, chu̱ catu̱ huá̱ li ̱akalituanani ̱ta. 42 Hua̱mpi ̱ caj xma̱n ti ̱pa̱tu̱ hua̱ntu̱ luhua a̱tzinú̱ xlacasquinca, hua̱ xlá̱ lacsacni ̱t María, chu̱ ni ̱tí ̱ catima̱lactláhui ̱lh.

40 Chi ̱nchu̱

Jesús ma̱siyuy la̱ntla̱ natlahuacán oración

11

(Mateo 6:9‑15; 7:7‑11)

Tílalh maktum pi ̱ xtlahuama̱ Jesús xoración lacatum, chu̱ acxni ̱ tima̱spútulh, cha̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacán, caquinca̱ma̱siyuni ̱ la̱ntla̱ nactlahuaya̱hu quioracioncán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Juan Bautista ma̱siyuniko̱lh hua̱nti ̱ xkaxmatniko̱y xtachihuí ̱n. 2 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Acxni ̱ huixín natlahuaniyá̱tit oración Dios chuná̱ nahuaniyá̱tit: ‘Quintla̱ticán hua̱nti ̱ huix huilapi ̱ c-akapú̱ n, caj xma̱n huix mini ̱niyá̱n nama̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ xasa̱ntujlani mintucuhuiní. Camilh mili ̱ma̱paksí ̱n u̱ nú̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán. Chu̱ chuná̱ u̱ nú̱ ca̱tiyatna cakantáxtulh mili ̱ma̱paksí ̱n, chuná̱ la̱ntla kantaxtuma̱chá̱ c-akapú̱ n. 3 Caquinca̱ma̱xqui ̱ quili ̱huatcán tu̱ nacli ̱latama̱ya̱hu cha̱li ̱ cha̱lí ̱. 4 Na̱ caquinca̱ma̱tzanka̱nani ̱ quintala̱kalhi ̱ncán,

SAN LUCAS 11 sa̱mpi ̱ quin na̱ cma̱tzanka̱naniko̱ya̱hu hua̱nti ̱ quinca̱tlahuaniyá̱n ni ̱tlá̱n. Na̱ ni ̱ caquinca̱makáxtakti ̱ pi ̱ nactamakuasa̱hu acxni ̱ naquinca̱toklhcaná̱n, huata caquinca̱ma̱pa̱nu̱ ni ̱ hua̱ntu̱ juerza naquinca̱ma̱tlahui ̱yá̱n tala̱kalhí ̱n.’ 5 Jesús huanipalako̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: ―Lapi ̱ cha̱tum huixín kalhi ̱y cha̱tum xamigo, chu̱ nascacalakchá̱n c-xita̱t ca̱tzi ̱sní ̱ xchic, chu̱ chuná̱ nahuaniy: ‘Amigo, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquima̱pa̱huani ̱ mactutu mincaxtala̱nchu̱, 6 sa̱mpi ̱ quilákchilh cha̱tum quiamigo tiji ̱tla̱huani, na̱ quit ni ̱tú̱ ckalhi ̱y tu̱ nacta̱huay.’ 7 Quit cpuhuán pi ̱ yama̱ xamigo hua̱nti ̱ ancani ̱t makpa̱huacán caxtala̱nchu̱ ti ̱ xlá̱ antá̱ tanu̱ ma̱ c-xchic, chuná̱ nakalhti ̱nán c-xpu̱ lacni chiqui: ‘Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n ni ̱ caquima̱akatzanka, sa̱mpi ̱ quimá̱laccha̱ li ̱huana̱ lacchuhuayá, xa̱huachí ̱ quinta̱lhtatama̱ko̱lhá̱ lactzu̱ quincamán c-pu̱tama, chu̱ ni ̱ lay nacta̱qui ̱y laqui ̱mpi ̱ nacma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ huix quisquinípa̱t.’ 8 Hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ lapi ̱ yama̱ chixcú hua̱nti ̱ pa̱huanama̱ ni ̱ makaxtaka, chunatiyá̱ li ̱ma̱akatzanka̱ma̱ xamigo, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ ma̱squi ni ̱ xta̱qui ̱pútulh laqui ̱mpi ̱ nama̱xqui ̱y hua̱ntu̱ maclacasquima̱ xamigo, pus juerza nata̱qui ̱y, chu̱ nama̱xqui ̱y laqui ̱mpi ̱ nia̱lh makcatzi nama̱akatzanka̱y, chu̱ nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ namaclacasquín. 9 Quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ na̱ chuná̱ huixín catlahuátit: Casquinítit Dios hua̱ntu̱ maclacasquimpá̱tit, xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n; caputzátit hua̱ntu̱ maclacasquiná̱tit, chu̱ nata̱ksá̱tit; calakatláktit má̱laccha, chu̱ xlá̱ naca̱ma̱lacqui ̱niyá̱n. 10 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ yama̱ squin hua̱ntu̱ maclacasquima̱, nama̱xqui ̱cán; chu̱

168 hua̱nti ̱ putzay hua̱ntu̱ qui ̱tzanka̱nima̱, nata̱ksa; chu̱ hua̱nti ̱ lakatlaka̱ má̱laccha, ma̱lacqui ̱nicán. 11 “Na̱ chuna li ̱tum xatí ̱ xatla̱t huixín hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y xcamancán, chu̱ pala hua̱ xcam nasquiniy mactum caxtala̱nchu̱, ¿pi ̱ nama̱xqui ̱y aktum chíhuix? Usuchí ̱ acxni ̱ nasquiniy tantum squi ̱ti, ¿pi ̱ nali ̱akskahuiy tantum lu̱ hua? 12 Usuchí ̱ acxni ̱ nasquiniy aktum ká̱lhua̱t, ¿pi ̱ huata nama̱xqui ̱y tantum sta̱lúcut? 13 Pus hua̱ pala pi ̱ hua̱ huixín chuná̱, ni ̱ lacuán chixcuhuí ̱n, catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ tu̱ tla̱n ma̱xqui ̱ko̱yá̱tit lacuan xtata̱qui ̱ncán milakskata̱ncán, ¿pi ̱ xali ̱huacá̱ chú̱ mintla̱tican Dios hua̱nti ̱ huí ̱ c-akapú̱ n ni ̱ catima̱xqui ̱ko̱lh xli ̱tlihuaka Espíritu Santo hua̱nti ̱ nasquiniko̱y?” Makapitzí ̱n huanko̱y pi ̱ Jesús ta̱scuja̱ akskahuiní (Mateo 12:22‑30; Marcos 3:20‑27)

14 Maktum

Jesús xtamacaxtunima̱ cspiritu akskahuiní ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua xmakatlajani ̱t, chu̱ xma̱ko̱ko̱ni ̱t. Acxni ̱ yama̱ cspiritu akskahuiní ̱ táxtunilh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xko̱ko̱ni ̱t tla̱n tzúculh chihui ̱nán. Xli ̱pacs ti ̱ ucxilhko̱lh, luhua cacs li ̱lacahuanko̱lh hua̱ntu̱ Jesús xlá̱ xtlahuani ̱t. 15 Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n chuná̱ tzucuko̱lh huanko̱y: “Uma̱ chixcú̱ hua̱ li ̱tamacaxtuy cspiritu akskahuiní ̱ sa̱mpi ̱ Beelzebú hua̱nti ̱ luhua xapuxcu akskahuiní ma̱xqui ̱ni ̱t xli ̱tlihuaka̱ pi ̱ chuná̱ tla̱n natlahuay.” 16 Cha̱nchu̱ makapitzí ̱n, na̱ caj xmaktzaksama̱kó̱, csquiniko̱y pi ̱ catláhualh aktum tlanca li ̱ca̱cni tascújut laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tancs nali ̱catzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios macamini ̱t. 17 Cha̱nchu̱ xlá̱ pi ̱ xcatzi ̱y hua̱ntu̱ xlacán xpuhuama̱kó̱, xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ caxati ̱cahua̱ xanapuxcun ma̱paksi ̱naní ̱n xala c-aktum tíyat,

SAN LUCAS 11

169 lapi ̱ xlacán caj natapa̱pitziko̱y hua̱nti ̱ ta̱ta̱yako̱y, chu̱ xacstucán natzucuy la̱lacatahuacako̱y, pus chuná̱ ni ̱ lay tapalhi ̱y a̱ma̱ pu̱ ma̱paksí ̱n, huata caj nala̱lactlahuaya̱huako̱y. Chu̱ na̱ chuná̱ lapi ̱ c-aktum pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ huí ̱ cha̱tum chixcú, chu̱ huilakó̱ xcamán, chu̱ lapi ̱ caj natzucuy la̱lacata̱qui ̱y, pus ni ̱ lay maka̱s catitapálhi ̱lh huata caj xli ̱pacs nala̱lactlahuaya̱huay. 18 Pus na̱ chuná̱ chú̱, pala akskahuiní, chu̱ hua̱nti ̱ ta̱scujma̱kó̱ natapa̱pitziko̱y, chu̱ natzucuy la̱lacatahuacako̱y, ¿pi ̱ tla̱n cahuá̱ chú̱ maka̱s nakalhi ̱y xli ̱tlihuaka? Huá̱ chuná̱ cli ̱quilhuama sa̱mpi ̱ huixín huaná̱tit pi ̱ quit ctamacaxtuy cspiritu akskahuiní sa̱mpi ̱ mat quit cta̱scujma̱, chu̱ ckalhi ̱y xli ̱tlihuaka Beelzebú, chu̱ mat hua̱ xli ̱tlihuaka̱ cli ̱tamacaxtuko̱y cspiritu akskahuiní. 19 Pus hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit ckalhi ̱y xli ̱tlihuaka Beelzebú, chu̱ hua̱ xpa̱lacata tla̱n cli ̱tamacaxtuy cspiritu akskahuiní, ¿chá̱ hua̱nti ̱ ca̱sta̱laniko̱yá̱n, chu̱ na̱ tamacaxtuko̱y akskahuinaní ̱n? ¿Tí ̱ chú̱ xma̱xqui ̱ma̱kó̱ xli ̱tlihuaka̱ chuná̱ tla̱n nali ̱tlahuako̱y? Huá̱ xpa̱lacata̱ anta tuncán li ̱ta̱kata̱ksa pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ aklakuá̱ huaná̱tit. 20 Pus quit hua̱ xli ̱tlihuaka Dios cca̱li ̱tamacaxtuy cspiritucan akskahuiní ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huixín nali ̱catzi ̱yá̱tit pi ̱ yama̱ xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ nahuili ̱y u̱ nú̱ cca̱tiyatna, aya tzucuni ̱t kantaxtuy c-milatama̱tcán. 21 “Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ cha̱t um tlihuaka chixcú̱ hua̱nti ̱ tla̱n ca̱xtahuilay sa̱mpi ̱ kalhi ̱y luhua tla̱n xli ̱tala̱t na, chuná̱ tla̱n maktakalha̱ xchic, chu̱ ni ̱ makacuán pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱y c-xchic, sampi aktziyaj tahuilay. 22 Hua̱mpi ̱ pala nalakchín cha̱tum li ̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ a̱tzinú̱ luhua tlihuaka ni ̱ xahua̱ xlá, chu̱ pala namakatlajay, pus chuná̱ tla̱n namakkalhanko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhi ̱y; pus na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit ctlahuani ̱t akskahuiní.

23 “Na̱ chuná̱ chú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ quit quinta̱ta̱yay, tamá̱ caj quilaksi ̱tzi ̱niy hua̱ntu̱ quit, cli ̱scujma̱, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ macxtum quinta̱ma̱macxtumi ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ quit naclakma̱xtuko̱y, pus huata xlá̱ caj ma̱pa̱pitzima̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱huacá̱ naaktzanka̱ko̱y.

Hua̱nti ̱ xli ̱maktuy pa̱laktaju̱y cspiritu akskahuiní a̱tzinu̱ li ̱xcájnit li ̱catzi ̱y (Mateo 12:43‑45)

24 “Acxni ̱ hua̱

cspiritu akskahuiní ̱ ma̱makaxtaknicán cha̱tum chixcú, mákat án latapu̱li ̱y, chu̱ lacaputzay xaní ̱ luhua najaxa; hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ ta̱ksa, chuná̱ napuhuán: ‘Huata xatlá̱n uctaspitpalay c-quínchic anta̱ni ̱ ctaxtuchá.’ 25 Acxni ̱ chú̱ nachín, ma̱noklhuy yama̱ chixcú xta̱chuná̱ la̱ aktum chiqui hua̱ntu̱ luhua tla̱n ca̱xya̱huacani ̱t, chu̱ li ̱huana̱ ca̱palhcani ̱t. 26 Chu̱ lacapala̱ xlá̱ naán tiyako̱y a̱kalhatujun akskahuininí ̱n hua̱nti ̱ na̱ luhua lacli ̱xcájnit li ̱catzi ̱ko̱y, chu̱ pu̱tum puxcu̱ nanikoy a̱ma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xlá̱ aya xtatla̱ni ̱ni ̱t, pus yama̱ chixcú a̱tzinu̱ luhua li ̱xcájnit huan xtapuhuá̱n ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ xakasiya̱ xuani ̱t.” Hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xali ̱pa̱xuhu chunacú̱ xchihui ̱nama̱ acxni ̱ cha̱tum pusca̱t, hua̱nti ̱ antá̱ c-xlaksti ̱pa̱n li ̱lhu̱ hua xkaxmatma̱ xtachihuí ̱n, palha̱ chuná̱ quilhminchá: ―¡Li ̱pa̱xuhu lama̱ yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ tima̱chixcuhui ̱lí ̱n, chu̱ ma̱tziquí ̱n! 28 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ kalhtí ̱nalh: ―Xli ̱ca̱na̱ tu̱ huana, hua̱mpi ̱ xali ̱huaca li ̱pa̱xuhu lama̱kó̱ hua̱nti ̱ kaxmatko̱y xtachihui ̱n Dios, chu̱ ma̱qui ̱ko̱y c-xnacu̱cán. 27 Jesús

Hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najaniko̱y Jesús huaniko̱y pi ̱ catláhualh aktum tlanca li ̱ca̱cni tascújut (Mateo 12:38‑42; Marcos 8:12)

29 Cha̱nchu̱

pi ̱ lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat xtamacxtumi ̱ma̱kó̱ anta̱ni ̱ xlaya̱ Jesús,

SAN LUCAS 11 xlá̱ chuná̱ tzúculh lix̱ akatli ̱ko̱y: “Koxutaní ̱n yama̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ lama̱kó̱ la̱nchiyú̱ quilhtamacú̱ sa̱mpi ̱ luhua laclix̱ cájnit xtapuhua̱ncán, chu̱ ankalhí ̱n quisquinima̱kó̱ cactláhualh aktum tlanca li ̱ca̱cni tascújut laqui ̱mpi ̱ naquili ̱ca̱najlaniko̱y pala xli ̱ca̱na̱ Dios quimacamini ̱t; hua̱mpi ̱ huata xatlá̱n nacli ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y aktum tascújut xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ Dios titláhualh maká̱n c-xlatama̱t profeta Jonás. 30 Xlá̱ caj xlatáma̱t li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱lh yama̱ xalakmaka̱n tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Nínive pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios xmacamini ̱t; pus na̱ chuná̱ chú̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, nacli ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y quilatáma̱t a̱ma̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ lama̱kó̱ la̱nchú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios quimacamini ̱t. 31 Acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios nata̱tlahuako̱y cuenta̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ la̱ reina xma̱paksi ̱nán xamaká̱n c-xaca̱chiqui ̱n Seba, xlá̱ nata̱yay laqui ̱mpi ̱ naca̱ma̱lacapu̱yá̱n c-xlacati ̱n Dios, huixín tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ huilátit ca̱la̱nchu̱ quilhtamacú̱; sa̱mpi ̱ xlá̱ ma̱squi luhua mákat xuani ̱t c-xca̱chiquí ̱n, milh kaxmatniy xtachihui ̱n yama̱ acstaca̱ rey Salomón, hua̱mpi ̱ caucxílhtit, huixín ni ̱ quinkaxpatniyá̱tit ma̱squi u̱ nú̱ ca̱ta̱chihui ̱namá̱n cha̱tum hua̱nti ̱ tlak tlanca xlacatzúcut, chu̱ tastácat ni ̱ xahua̱ rey Salomón. 32 Hua̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ maká̱n xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Nínive, na̱ nata̱yako̱y, chu̱ naca̱ma̱lacapu̱yá̱n c-xlacati ̱n Dios acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xlá̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ xlacán xli ̱ca̱na̱ lakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán acxni ̱ Jonás lix̱ akatli ̱ko̱lh xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ pala tzinú̱ quinca̱najlaniputuná̱tit ma̱squi la̱nchú̱ ca̱ta̱chihui ̱namá̱n cha̱tum ti ̱ tlak tlanca̱ xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ profeta Jonás.”

170 Quilakastapucán caj la̱ aktum mákskot 33 Jesús

(Mateo 5:15; 6:22‑23)

chuná̱ huampá̱: “Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱tí ̱ anán hua̱nti ̱ nama̱pasi ̱y aktum mákskot, chu̱ caj la̱ntla̱ nama̱pasi ̱y chú̱ nama̱tze̱ka, usu nali ̱akpulonkxuili ̱y aktum caju̱ n, pi ̱ huata antá̱ nahuili ̱y ta̱lhmá̱n c-xpu̱táhui ̱lh laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ natanu̱ ko̱y c-chiqui ̱ tla̱n naucxilhko̱y xkakánat. 34 Mintiyatli ̱huacán na̱ kalhi ̱y xli ̱maksko, pus hua̱ milakastapu. Pala milakastapu̱ tla̱n lacahua̱nán xli ̱pu̱tum mintiyatli ̱hua̱ pacs tla̱n sampi ̱ kalhi ̱y xkakánat, hua̱mpi ̱ lapi ̱ milakastapu ni ̱tlá̱n lacahua̱nán, xli ̱pacs tu̱ huí ̱ c-mintiyatli ̱hua̱ xalakapoklhua li ̱lama̱. 35 Pus luhua cui ̱ntaj catlahuátit yama̱ xkakánat hua̱ntu̱ huaná̱tit pi ̱ li ̱lacahua̱naná̱tit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ xamaktum xalakaca̱poklhua nahuán. 36 Chunachí ̱ pi ̱ lapi ̱ mimacni kalhi ̱y tla̱n xmakaxkaká̱nat, ni ̱ xalakapoklhua li ̱lama̱ nahuán, chu̱ chuná̱ tla̱n stalanca catu̱ huá̱ naucxilha, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum mákskot acxni ̱ ma̱pasi ̱cán, lacaxtum li ̱makskoy xli ̱pacs xmakaxkaká̱nat.” Jesús lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱ya̱huako̱y fariseos, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos (Mateo 23:1‑36; Marcos 12:38‑40; Lucas 20:45‑47)

37 Acxni ̱ Jesús

akchihui ̱nanko̱lh, cha̱tum fariseo huánilh pi ̱ naán ta̱hua̱yán c-xchic. Jesús álh, chu̱ acxni ̱ tanu̱chá̱ c-chiqui, tuncán tahui ̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ pu̱ hua̱y. 38 Yama̱ fariseo luhua xli ̱ca̱na̱ caj cacs li ̱lacahua̱ acxni ̱ úcxilhli ̱ pi ̱ ni ̱ chuná̱ xma̱kantaxti ̱ma̱ la̱ntla̱ xli ̱smani ̱cani ̱t xtlahuacán, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs judíos pu̱ lh xli ̱makachakanko̱y tzinu̱ chúchut acxni ̱ ni ̱ a̱hua̱yanko̱y. 39 Hua̱mpi ̱ Quimpu̱chinacán xcatzi ̱y tu̱ xlacapa̱stacma̱, chu̱ chuná̱ huánilh:

171 ―Huixín fariseos luhua caj xma̱n chaka̱ko̱yá̱tit c-xmacni mivaso̱cán, chu̱ mimpula̱tucán, hua̱mpi ̱ c-mimpu̱ lacnicán, antá̱ c-minacu̱cán luhua lix̱ cájnit huilachá̱ caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit pala takalhá̱n, usu pala laclix̱ cajnit talacapa̱stacni. 40 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua xalactzaca̱t na̱ huixín, ¿tú̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ Dios, hua̱nti ̱ tlahuani ̱t hua̱ntu̱ chaka̱makaná̱tit xala c-mimacnicán, na̱ huá̱ tlahuani ̱t xala c-mimpu̱ lacnicán, chu̱ xlá̱ pacs ucxilhma̱ hua̱ntu̱ antá̱ kalhi ̱yá̱tit? 41 Huata tu̱ mili ̱tlahuatcán: xapu̱ lh nachaka̱yá̱tit tu̱ huí ̱ nac mimpu̱ lacnicán hasta c-minacu̱cán, chu̱ hua̱ namacama̱xqui ̱yá̱tit Dios xta̱chuná̱ la̱ mili ̱mosnajcán, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit c-mimacnicán na̱ xatachaká̱n nahuán c-xlacati ̱n Dios. 42 “Hua̱mpi ̱, ¡koxutaní ̱n huixín fariseos! Sa̱mpi ̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ ma̱pa̱pitziyá̱tit, chu̱ la̱ midiezmojcán ma̱xqui ̱yá̱tit Dios hua̱ntu̱ huixín makalayá̱tit pala yama̱ caca̱ huanicán menta, chu̱ ruda, chu̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua̱ yama̱ lactzu̱ tachaná̱n, chu̱ mat hua̱ midiezmojcán, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ pala tzinú̱ cui ̱ntaj tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ Dios ca̱li ̱ma̱paksi ̱putuná̱n la̱ntla̱ luhua aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit, pus huata hua̱ tamá̱ luhua xli ̱ca̱na̱ mili ̱tlahuatcán, chu̱ ma̱squi na̱ ni ̱ nali ̱makaxtaká̱tit tlahuayá̱tit hua̱ yamá̱ tu̱ a̱makapitzí ̱n. 43 “¡Koxutaní ̱n huixín fariseos! Sa̱mpi ̱ anta̱ni ̱ huixín tastoká̱tit, lacasquiná̱tit pi ̱ naca̱ma̱xqui ̱caná̱tit xacalacan lactáhui ̱lh, chu̱ xa̱hua̱ lacasquiná̱tit pi ̱ luhua tla̱n naca̱xakatli ̱pa̱xtokcaná̱tit c-tiji ̱ anta̱ni ̱ huixín tla̱huaná̱tit la̱ lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n. 44 “Koxutaní ̱n huixín laktzokqui ̱naní ̱n chu̱ fariseos sa̱mpi ̱ luhua xaaksani ̱naní ̱n, xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit la̱ aktum tahuaxni ̱ anta̱ni ̱ ma̱acnu̱cani ̱t cha̱tum ni ̱n, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ tasiyuy, chixcuhuí ̱n ni ̱ catzi ̱ko̱y la̱ntla̱

SAN LUCAS 11 lactla̱huanko̱y, chu̱ aklhtampusko̱y hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n.” 45 Cha̱t um xcatzi ̱na xli ̱ma̱paksi ̱n Dios chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, tamá̱ hua̱ntu̱ huix quilhuámpa̱t, la̱mpala na̱ xa̱ pacs quin quinca̱ma̱ma̱xani ̱putuna. 46 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―¡Chu̱ xa̱ huixín ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n hua̱nti ̱ ma̱siyuyá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés! ¡Koxutaní ̱n huixín, sa̱mpi ̱ juerza ma̱tlahui ̱putunko̱yá̱tit tachixcuhuí ̱tat, chu̱ huaniko̱yá̱tit cama̱kantaxti ̱ko̱lh c-xlacati ̱n Dios pacs lactzu̱ lactzú̱ tu̱ huan xli ̱ma̱paksí ̱n li ̱tláhuat, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ pala tzinu̱ puhuaná̱tit nama̱kantaxti ̱yá̱tit c-milatama̱tcán, chu̱ qui ̱taxtuy lactzinca tacuca hua̱ntu̱ tu̱ huixín ni ̱ lacchaxputuná̱tit! 47 “¡Koxutaní ̱n huixín! Sa̱mpi ̱ ma̱pulhuyá̱tit, chu̱ stla̱n ca̱xtlahua̱naniyá̱tit xpa̱tzapscan anta̱ni ̱ acnu̱ ko̱y yama̱ profetas hua̱nti ̱ maká̱n timacaminko̱lh Dios, chu̱ hua̱nti ̱ makni ̱ko̱ni ̱t xalakmaka̱n minatla̱t nacán. 48 Xli ̱ca̱na̱ catzi ̱yá̱t it pi ̱ hua̱ xlacán makni ̱ko̱lh, chu̱ huá̱ xpa̱lacata huixín li ̱ma̱pulhuyá̱tit xpa̱tzapscán anta̱ni ̱ acnu̱ ko̱y, hua̱mpi ̱ huata c-milatama̱tcán luhua makli ̱catzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱ni ̱t. 49 “Huachá̱ yuma̱ xpa̱lacata, hua̱ la̱ntla̱ Dios makaacchá̱n xtastácat xlá̱ chuná̱ tima̱tzokní ̱nalh c-Li ̱kalhtahuaka: ‘Quit nacmaca̱niko̱y profetas, chu̱ a̱makapitzi ̱n quilacscujní ̱n hua̱nti ̱ nama̱catzi ̱ni ̱ko̱y quintalacapa̱stacni, hua̱mpi ̱ xlacán makapitzí ̱n namakni ̱cán, chu̱ makapitzí ̱n naputzasta̱lacán.’ 50 Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ huixín makli ̱catzi ̱yá̱tit tu̱ tlahuako̱lh, Dios chú̱ naca̱ma̱xoko̱ni ̱yá̱n huixín hua̱nti ̱ lapá̱tit la̱nchiyú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ caj xpa̱lacata xli ̱stacnacan xli ̱pacs profetas hua̱nti ̱ makni ̱ko̱cani ̱t hasta la̱ntla̱ tzucuni ̱t ca̱tiyatna. 51 Li ̱macatzucuy

SAN LUCAS 11​, ​12 Abel ti ̱ timakni ̱ca̱, chu̱ hasta la̱ntla̱ timakni ̱ca̱ Zacarías ti ̱ ntíni ̱lh c-xlacati ̱n altar c-templo. Luhua chuná̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ natasquinko̱y cui ̱nta̱ tachixcuhuí ̱tat xla yuma̱ quilhtamacú̱. 52 “¡Koxutaní ̱n huixín xcatzi ̱nani ̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios! Sa̱mpi ̱ huixín ma̱lacchuhuaniko̱yá̱tit má̱laccha̱ yama̱ hua̱nti ̱ putzako̱y la̱ntla̱ nalakapasko̱y xtalacapa̱stacni Dios; na̱ ni ̱ pala huixín ma̱kantaxti ̱pá̱tit, chu̱ ni ̱ lacasquiná̱tit pala tí ̱ luhua nalitzaksay, chu̱ nama̱kantaxti ̱y a̱tanu̱ chixcuhuí ̱n.” 53 Acxni ̱ Jesús chuná̱ huanko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, fariseos, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ catu̱ huá̱ tzúculh kalhasquinko̱y huantu caj xli ̱akslokoko̱y. 54 Caj xli ̱ucxilhputunko̱y pala tú̱ ni ̱tlá̱n nahuán, chu̱ huá̱ nali ̱sta̱huako̱y. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ ni ̱tlá̱n aksani ̱nancán Yama̱ quilhtamacú̱ luhua lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniko̱y xtachihui ̱n Jesús; na̱ xchinti ̱lhako̱y hasta xla̱lacxquitiya̱huama̱kó̱. Hua̱mpi ̱ Jesús tasaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t sa̱mpi ̱ huí ̱ tu̱ xuaniputunko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Ca̱na̱ huixín, cui ̱ntaj catlahuátit ni ̱tú̱ naca̱ma̱pasi ̱yá̱n ni ̱tla̱n xta̱yatcan yama̱ xalakapu̱tiyu̱ nani ̱n fariseos, sa̱mpi ̱ luhua xta̱chuná̱ caj la̱ntla̱ levadura acxni ̱ cajcu actzú̱, chu̱ lakmaca̱ncán xasquitit harina pacs ma̱xcuti ̱y. 2 Sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ anán hua̱ntu̱ caj tze̱k tatlahu, usu talacapa̱stacni pala Dios ni ̱ ca̱lakuá̱n nahuili ̱y, chu̱ na̱ ni ̱ anán tu̱ caj tze̱k li ̱catzi ̱cán pala ni ̱ juerza ca̱lakuá̱n natamakaxtaka. 3 Huachá̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ hua̱ntu̱ xlacán ma̱squi tze̱k li ̱chihui ̱nanko̱y pala ca̱tzi ̱sní, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nacatzi ̱cán, chu̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y acxni ̱ ca̱cuhuiní; chu̱ ma̱squi pala tú̱ caj luhua lacatzucu̱

12

172 xli ̱chihui ̱nantanu̱ ma̱kó̱ aktum tachihuí ̱n c-aktum chiqui, pus a̱li ̱sta̱lh namín quilhtamacú̱ nacatzi ̱cán, chu̱ nali ̱ca̱tasacán hasta c-xca̱aksti ̱ní ̱n lactlanca ta̱lhma̱n chiqui ̱ laqui ̱mpi ̱ pacs nacatzi ̱cán.” Hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quili ̱pe̱cuanitcán 4 Jesús

(Mateo 10:26‑31)

huanipalako̱lh: “Cca̱huaniyá̱n huixín ti ̱ luhua cca̱pa̱xqui ̱yá̱n: Ni ̱ tipe̱cuaniko̱yá̱tit hua̱nti ̱ ca̱makni ̱putuná̱n, sa̱mpi ̱ xlacán tla̱n makni ̱ko̱y xtiyatli ̱hua cha̱tum, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh nia̱lh lay tu̱ tla̱n natitlahuaniko̱y. 5 Hua̱mpi ̱ quit nacca̱huaniyá̱n hua̱nti ̱ luhua quili ̱pe̱cuanitcán: Huata huá̱ cape̱cuanítit Dios, sa̱mpi ̱ xlá̱ la̱ntla̱ namakni ̱ko̱y mintiyatlihua kalhi ̱palay li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ namacá̱n mili ̱stacnacán c-pu̱pa̱tí ̱n lapi ̱ xlá̱ chuná̱ lacasquín, pus huata huá̱ luhua cape̱cuanítit. 6 “Caj luhua caquihuanítit, ¿nín ̱ tla̱ xtápalh tanquitzis lactzu̱ spu̱ n? ¿Tú̱ chuná̱ pi ̱ caj okxtuy tumi ̱n li ̱sta̱cán? Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, ni ̱ pala tantum actzu̱ spu̱ n pala tapa̱tzanka̱ni ̱t c-xlacati ̱n Dios. 7 Pus hua̱ a̱nú̱ yuma̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, pi ̱ niucxni ̱ tipe̱cuaná̱tit pala Dios ni ̱ cui ̱ntaj tlahuama̱ tu̱ ca̱akspulayá̱n, sa̱mpi ̱ c-xlacati ̱n Dios hasta ma̱squi minchixitcán hua̱ntu̱ ya̱kó̱ c-miakxe̱kacán, pacs tapu̱tlakaya̱huani ̱t la̱ntla̱ kanatunu; chu̱ pi ̱ huixín xcamán, ni ̱ cali ̱puhuántit sa̱mpi ̱ tlak xali ̱huacá̱ kalhi ̱yá̱tit mixtapalhcán ni ̱ xahua̱ pacs yama̱ lactzu̱ spu̱ n hua̱ntu̱ kosma̱kó̱ ca̱u̱níṉ . Jesús lakati ̱y acxni ̱ li ̱pa̱xuhu li ̱ta̱yaya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huana̱hu (Mateo 10:32‑33; 12:32; 10:19‑20)

8 “Na̱

luhua cca̱huaniyá̱n pi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nali ̱ta̱yay

SAN LUCAS 12

173 c-xlaksti ̱pa̱ncan li ̱lhu̱ hua̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huán, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit na̱ nacli ̱ta̱yaya̱chá̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ quilacscujni ̱ c-xlacati ̱n ángeles hua̱nti ̱ ta̱lama̱ko̱chá̱ Dios c-akapú̱ n. 9 Hua̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ ni ̱ nali ̱ta̱yaputún c-xlacati ̱n li ̱lhu̱ hua̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huán, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit ni ̱ cactili ̱ta̱yapútulh c-xlacati ̱n ángeles hua̱nti ̱ ta̱huilako̱chá̱ Dios c-akapú̱ n. 10 “Na̱ chuna li ̱tum caxati ̱cahuá̱ hua̱nti ̱ cala̱huá̱ xquili ̱kalhakamá̱nalh quit, Xatalacsacni Chixcú, Dios nama̱tzanka̱naniy xtala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ caj ni ̱ catzi ̱y; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ cala̱huá̱ nali ̱kalhakama̱nán, chu̱ nalakmakán hua̱ntu̱ xlá̱ luhua lacatancs catzi ̱y pi ̱ hua̱ xtatlahu Espíritu Santo, xlá̱ ni ̱ lay catima̱tzanka̱nanica̱ xtala̱kalhí ̱n. 11 “Acxni ̱ huixín naca̱li ̱pincaná̱t it c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, usu c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n, usu c-xlacati ̱ncan xalactlanca napuxcún, ni ̱ cali ̱lakaputzátit xpa̱lacata la̱ntla̱ nakalhti ̱naná̱tit acxni ̱ natakalhmakta̱yayá̱tit. 12 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nachihui ̱naná̱tit, Espíritu Santo naca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n la̱ntla̱ nakalhti ̱naná̱tit.” Hua̱nti ̱ ma̱akstokuili ̱y lhu̱ hua tumi ̱n ca̱tiyatna ni ̱tú̱ nali ̱lay acxni ̱ ni ̱y 13 Cha̱nchu̱ la̱ntla̱ xtzamacán cha̱t um chixcú̱ chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, cahuani ̱ quinta̱lá̱ pi ̱ luhua lacxtum caquinta̱ma̱pa̱pitzínilh makaaná̱nat hua̱ntu̱ quinca̱makaxtaknini ̱tán quintla̱t. 14 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Chixcú, ¿tú̱ xpa̱lacata quili ̱putzaya̱ quit? Usuchí ̱ ¿tí ̱ quihuili ̱ni ̱t li ̱juez c-milaksti ̱pa̱ncán laqui ̱mpi ̱ nacca̱ma̱pa̱pitziniyá̱n hua̱ntu̱ ca̱lakcha̱ná̱n makaaná̱nat? 15 Xlá̱ chuná̱ huanipalako̱lh:

―Luhua cui ̱ntaj catlahuátit ni ̱ tiaktzanka̱yá̱tit, chu̱ nalakati ̱yá̱tit nakalhi ̱putuná̱tit luhua lhu̱ hua tumi ̱n; sa̱mpi ̱ yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu xlatama̱t cha̱tum, ni ̱ antá̱ li ̱quilhtzucuy hua̱ntu̱ xli ̱lhu̱ hua xtumi ̱n, usu xmakaaná̱nat hua̱ntu̱ kalhi ̱y. 16 Na̱ li x ̱ akatli ̱ko̱lh yuma̱ aktum xali ̱ucxílhti ̱t takalhchihuí ̱n: “Maktum xuí ̱ cha̱tum chixcú, hua̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ ma̱tamacu̱ nú xuani ̱t, xkalhi ̱y lakatum xpú̱cuxtu, hua̱mpi ̱ luhua xcátzi ̱t xlana̱nán, chu̱ anta̱ni ̱ chaná̱nalh luhua tlak makalaná̱nalh. 17 Chú̱ pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xmakalana̱nani ̱t, a̱ma̱ ma̱tamacu̱ nú̱ chuná̱ tzúculh lacapa̱staca: ‘¿Tú̱ cahuá̱ nactlahuay, sa̱mpi ̱ chú̱ nia̱lh anán anta̱ni ̱ nacma̱qui ̱y quimakalaná̱nat?’ 18 Puschí ̱ chuná̱ puhua̱: ‘Huata xatlá̱n naclactilha̱ xpu̱tahui ̱lh quimakalaná̱nat, chu̱ tanu̱ nactlahuay hua̱ntu̱ tlak tlanca laqui ̱mpi ̱ pacs antá̱ nacma̱qui ̱y quincuxi, chu̱ pu̱tum hua̱ntu̱ ckalhi ̱y. 19 Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh chuná̱ nacuaniy quili ̱stacna: Chú̱ luhua lhu̱ hua̱ kalhi ̱ya̱hu tumi ̱n hua̱ntu̱ namaclacasquina̱hu aklhu̱ hua ca̱ta, sa̱mpi ̱ tla̱n ma̱stokuili ̱ko̱ni ̱tahu. Ni ̱tú̱ cali ̱ta̱katzanka, huata xatlá̱n chú̱ caj cajaxui, tla̱n cahua̱yahu, chu̱ luhua li ̱pa̱xuhu calatama̱hu.’ 20 Hua̱mpi ̱ Dios xakátli ̱lh yama̱ chixcú, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘Xatzaca̱t chixcú̱ huix, ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ naakspulayá̱n, huatiya yuma̱ ca̱tzi ̱sní ̱ nani ̱ya, chi ̱nchu̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ma̱qui ̱ni ̱ta, ¿tí ̱ chú̱ xlá̱ nahuán?’ 21 Pus xli ̱ca̱na̱ chuná̱ na̱ma̱ akspulay hua̱nti ̱ luhua lhu̱ hua̱ acstuma̱akstokuili ̱putún xtumi ̱n u̱ nú̱ ca̱tiyatna, hua̱mpi ̱ c-xlacati ̱n Dios ni ̱tú̱ kalhi ̱y.” Dios ankalhí ̱n maktakalhko̱y xcamán 22 A̱ li ̱sta̱lh

(Mateo 6:25‑34)

Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: “Luhua

SAN LUCAS 12 caakatá̱kstit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n: Ni ̱ luhua taji ̱ cali ̱ta̱katzanká̱tit pala tu̱ nahuayá̱tit cha̱li ̱ cha̱lí ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱latapa̱yá̱tit, usu xpa̱lacata mimacnicán pala tu̱ nalhaka̱yá̱tit. 23 Sa̱mpi ̱ luhua tlak lhu̱ hua̱ xtápalh quili ̱stacnacán ni ̱ xahua̱ quili ̱stakuancán, chu̱ tlak xlacasquinca̱ quintiyatli ̱huacán ni ̱ xahua̱ quilhaka̱tcán. 24 Caj luhua caucxílhtit lactzu̱ spu̱ n hua̱ntu̱ kosko̱y ta̱lhmá̱n ca̱u̱ní ̱n, xlacán ni ̱ chana̱nanko̱y, chu̱ na̱ ni ̱ pala xka̱nanko̱y, chu̱ na̱ ni ̱ pala tú̱ kalhi ̱ko̱y xpu̱ ma̱qui ̱cán; hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ Dios ankalhí ̱n makta̱yako̱y, chu̱ ma̱hui ̱ko̱y. ¿A poco ni ̱ xaa̱li ̱huaca lhu̱ hua̱ xtápalh huixín ni ̱ xahua̱ lactzu̱ spu̱ n? 25 Caquihuanítit, ¿xatí ̱ cahuá̱ huixín hua̱ caj xpa̱lacata nali ̱ta̱akatzanka̱y tla̱n nama̱tla̱ni ̱y nama̱li ̱huaca̱y ca̱na̱ caj aktum hora xlatáma̱t pala aya ni ̱majá? 26 Pus hua̱ lapi ̱ ni ̱ lay ma̱tla̱ni ̱yá̱tit hua̱ntu̱ luhua ni ̱ pala tuhuaj tuncán, ¿tú̱ chú̱ luhua li ̱layá̱tit li ̱acchichijuaná̱tit ca̱ta catu̱ huá̱? 27 “Caj luhua caucxílhtit lakli ̱lakáti ̱t xánat la̱ntla̱ stacko̱y ca̱pu̱cuxtú̱ n. Xlacán ni ̱ scujko̱y, ni ̱ pala tlahuako̱y hua̱ntu̱ nali ̱lhaka̱nanko̱y, hua̱mpi ̱ luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ hasta ni ̱ pala hua̱ yama̱ xamaka̱n rey Salomón, ma̱squi luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱y lakli ̱lakati ̱t xli ̱taca̱xta̱y, niucxni ̱ chuná̱ li ̱lakáti ̱t lhaká̱nalh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tasiyuko̱y yuma̱ xaxanat ca̱pu̱cuxtú̱ n. 28 Pus chú̱ luhua capuhuántit, hua̱ lapi ̱ Dios chuná̱ ca̱xya̱huako̱y xánat, chu̱ xli ̱pacs lactzu̱ tuhuá̱n hua̱ntu̱ ananko̱y ca̱tuhuá̱n, ma̱squi xlá̱ catzi ̱y pi ̱ la̱nchiyú̱ luhua lakli ̱lakáti ̱t stakuanaya̱, hua̱mpi ̱ caj li ̱cha̱lí ̱ naxnakkoy, chu̱ nama̱pu̱cán c-lhcúya̱t, ¿tú̱ xali ̱huacá̱ chú̱ huixín hua̱nti ̱ xcamán ni ̱ catica̱ma̱xquí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱lhaka̱naná̱tit? ¿Tú̱ luhua xpa̱lacata ni ̱ lay li ̱pa̱huaná̱tit? 29 Chuná̱ pi ̱ ni ̱ a̱huan huá̱ tili ̱lakaputzayá̱tit

174 xpa̱lacata tu̱ nahuayá̱tit, usuchí ̱ hua̱ntu̱ nali ̱kotnaná̱tit, chu̱ ni ̱ caj huá̱ tili ̱lacapa̱stacá̱tit, na̱ ni ̱ caj hua̱ tili ̱acchichijuananá̱tit. 30 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ lama̱kó̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, xlacán caj luhua xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱ma̱kó̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ hua̱ huixín camaklhtasti ̱kó̱tit hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y, sa̱mpi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit cha̱tum Mintla̱ticán hua̱nti ̱ ca̱maktakalhá̱n, xa̱huachí ̱ xlá̱ aya catzi ̱y hua̱ntu̱ huixín ca̱tzanka̱nimá̱n. 31 Huata xatlá̱n tu̱ cca̱huaniyá̱n, xapu̱ lana̱ huá̱ caputzátit xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ xlá̱ catzi ̱y la̱ntla̱ naca̱maktakalhá̱n, chu̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ namaclacasquiná̱tit.” Hua̱ntu̱ tla̱n nale̱na̱hu c-akapú̱ n 32 Chuná̱

(Mateo 6:19‑21)

huanipalako̱lh: “Koxutaní ̱n huixín quiamigos, ni ̱ camacpuhuántit, ma̱squi ni ̱ milhu̱ huacán, hua̱mpi ̱ Mintla̱tican Dios luhua li ̱pa̱xuhuay pi ̱ hua̱ naca̱ma̱paksi ̱yá̱n xli ̱ankalhí ̱n. 33 Pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱t it castá̱t it, chu̱ xatumi ̱n cali ̱makta̱yakó̱tit hua̱nti ̱ luhua qui ̱tzanka̱niko̱y, chu̱ chuná̱ chú̱ huixín nali ̱tlahuayá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ anta̱ni ̱ nama̱qui ̱yá̱tit mintumi ̱ncán hua̱ntu̱ niucxni ̱ lakuán, chu̱ chuná̱ huixín nakalhi ̱yá̱tit xta̱chuna la̱ mintamacu̱ ncán hua̱ntu̱ nali ̱pa̱xuhuayá̱tit c-akapú̱ n, xa̱huachí ̱ niucxni ̱ catiláksputli, chu̱ ni ̱ pala kalha̱ná̱ tla̱n catimaklhtí ̱n, ni ̱ pala xalu̱ hua catipásalh hua̱ntu̱ nama̱laksputuy. 34 Sa̱mpi ̱ anta̱ antani ̱ huixín nahuili ̱yá̱tit mintapa̱xuhua̱ncán, chuná̱ pala lhu̱ hua mintumi ̱ncán ma̱stokqui ̱yá̱tit c-milatama̱tcán, pus na̱ antá̱ namakaxtaká̱tit mili ̱stacnacán.” Skálalh mili ̱tahuilatcán chuná̱ huanipalako̱lh: “Luhua xli ̱ca̱na̱ skálalh cata̱tahuilátit 35 Jesús

SAN LUCAS 12

175 xapasán mimakskotcán. 36 Xta̱chuná cali ̱taxtútit la̱ yama̱ lacuan scujní ̱n hua̱nti ̱ kalhkalhi ̱ma̱kó̱ xma̱la̱nacán acxni ̱ naqui ̱taspita̱ c-aktum pu̱tapu̱chuhu, laqui ̱mpi ̱ tuncán nama̱lacqui ̱niko̱y acxni ̱ xlá̱ nachín, chu̱ natzucuy lakatlaka̱ má̱laccha. 37 Luhua xli ̱ca̱na̱ namakapa̱xuhuako̱y xma̱la̱nacan yama̱ scujní ̱n hua̱nti ̱ chunatiyá̱ lacahua̱nama̱kó̱, chu̱ ni ̱tu̱ lhtatatama̱kó̱ naca̱lakchincán; chu̱ huata hua̱ xma̱la̱nacán nahuaniko̱y pi ̱ catahuilako̱lh anta̱ni ̱ huí ̱ pu̱ hua̱y, chu̱ natzucuy lakahuili ̱ko̱y xli ̱huatcán laqui ̱mpi ̱ acxtum nata̱hua̱yanko̱y. 38 Sa̱mpi ̱ ma̱squi acxni ̱ xmilh acxni ̱ makcu̱tuy ca̱tzi ̱sní, usu acxni ̱ aya xkakay cachilh, hua̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ xta̱ksko̱lh pi ̱ ni ̱tú̱ lhtatama̱kó̱, pus luhua xli ̱ca̱na̱ napa̱xuhuako̱y yuma̱ scujní ̱n. 39 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum, luhua cacatzítit, pi ̱ lapi ̱ xcátzi ̱lh xpu̱china chiqui xatú̱ ya̱ quilhtamacú̱ nalaktanu̱y kalha̱ná, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua skálalh xtahui ̱, chunatiyá̱ xlacahua̱nantahui ̱, chu̱ ni ̱ clhtátalh laqui ̱mpi ̱ ni ̱ xmá̱sta̱lh talacasquín nalaktanu̱cán, chu̱ namakkalha̱nancán. 40 Pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín, skálalh catahuilátit, sa̱mpi ̱ acxni ̱ luhua ni ̱ li ̱catzi ̱huilátit nacmimpalay quit, Xatalacsacni Chixcú.” Xatakalhchihuí ̱n cha̱tuy scujní ̱n (Mateo 24:45‑51)

41 Acxni ̱ Jesús

chihui ̱nanko̱lh, Pedro chuná̱ kalhásquilh: ―Quimpu̱chiná, yuma̱ takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ huix huanti, ¿pi ̱ caj xma̱n quin quinca̱huanípa̱t hua̱nti ̱ cca̱ta̱lapu̱ layá̱n, chipi ̱ na̱ xa̱huá̱ huanipa̱kó̱ cati ̱huá̱? 42 Quimpu̱chinacán chuná̱ kálhti ̱lh: “Pus quit pu̱tum cuanima̱kó̱ hua̱nti ̱ tla̱n xtapuhua̱ncán, chu̱ hua̱nti ̱ scujnima̱kó̱ Dios, na̱ luhua xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum ma̱la̱ná acxni ̱ ma̱puxcu̱ ni ̱y cha̱tum cscujni ̱ laqui ̱mpi ̱ xlá̱ namaktakalhko̱y,

chu̱ nama̱hui ̱ko̱y acxni ̱ natzincsko̱y a̱makapitzi ̱n scujní ̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱ mákat anta̱ni ̱ naán paxia̱lhnán. 43 Hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua li ̱pa̱xuhu naqui ̱taxtuniy yama̱ scujni acxni ̱ nachín xma̱la̱ná, chu̱ chuná̱ xlá̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ yama̱ tascújut hua̱ntu̱ tili ̱ma̱paksi ̱ca̱. 44 Pus luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ yama̱ xama̱la̱ná̱ huata huá̱ nama̱cui ̱ntajli ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y c-xchic. 45 Hua̱mpi ̱ luhua ni ̱ pala tzinú̱ tla̱n hua̱ntu̱ naakspulay hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱n cha̱tum scujni, xlá̱ napuhuán pi ̱ ni ̱ naj lacapala̱ catíchilh xma̱la̱ná sa̱mpi ̱ ma̱x namakapalay; huata tu̱ xla̱ natlahuay caj natzucuy ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y makapitzi ̱n scujní ̱n, na̱ chuná̱ squitiní ̱n lacchaján, xa̱huachí ̱ caj natzucuy li ̱huana̱ hua̱yán, chu̱ natzucuy kota, chu̱ tla̱n nakachi ̱y. 46 Acxni ̱ yama̱ scujni chuná̱ xlá̱ lama̱, yama̱ ma̱la̱ná caj xamaktum acxni ̱ xlá̱ nachín, hua̱mpi ̱ cumu xlá̱ ni ̱ pala tzinú̱ xpuhuán pala naminá, xlá̱ ni ̱ xkalhi ̱ma̱, chu̱ ni ̱ xli ̱a̱catzi ̱hui ̱ pala aya nalakchincán, pus chuná̱ xlá̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán pacs hua̱nti ̱ kalhakaxmatmakanko̱y Dios. 47 “Yama̱ scujni ̱ ti ̱ catzi ̱y hua̱ntu̱ lakati ̱y xma̱la̱ná, hua̱mpi ̱ na̱ ni ̱ skálalh huí ̱, xa̱huachí ̱ na̱ ni ̱ li ̱scujputún hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱paksi ̱cán, pus tla̱n nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán, chu̱ nalaksnokuili ̱cán. 48 Hua̱mpi ̱ yama̱ scujni ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ catzi ̱y pala ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱, chu̱ natlahuay hua̱ntu̱ mini ̱niy nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱cán, pus ni ̱ luhua xta̱chuná̱ catilaksnokuili ̱ca̱. Sa̱mpi ̱ yama̱ scujni hua̱nti ̱ a̱tzinú̱ lhu̱hua̱ ma̱xqui ̱cani ̱t talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n lhu̱hua̱ nama̱maktakalhni ̱cán hua̱ntu̱ xlá̱ nacui ̱ntajlay, pus na̱ a̱tzinú̱ luhua lhu̱hua̱ namakputzacán hua̱ntu̱ xlá̱ namacama̱sta̱y.” Lhu̱ hua̱ ti ̱ caj nali ̱tapa̱pitziko̱y Jesús 49 Jesús

(Mateo 10:34‑36)

chuná̱ huanipalako̱lh: “Quit cmini ̱t ma̱lacpasi ̱y lhcúya̱t

SAN LUCAS 12​, ​13 u̱ nú̱ ca̱tiyatna, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata quintachihuí ̱n, chu̱ quintapáksi ̱t nali ̱tzucuy tasi ̱tzi, chu̱ luhua clacasquín xlacpasalhá̱ yuma̱ lhcúya̱t. 50 Hua̱mpi ̱ pu̱ laná̱ naquili ̱ucxilhcán aktum tapa̱tí ̱n pala xli ̱ca̱na̱ nacta̱yaniy, hua̱mpi ̱ cli ̱puhuán, chu̱ cpuhuán pi ̱ luhua ca̱na̱ calakcha̱lhá̱ a̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs nakantaxtuko̱y. 51 Huixín ma̱x puhuaná̱tit pi ̱ quit cmini ̱t makaxtaka̱ tatancsni, chu̱ tapa̱xuhuá̱n ca̱tuxá̱huat, pus huata luhua cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ chuná, sa̱mpi ̱ caj quimpa̱lacata̱ nali ̱tzucuy tasi ̱tzi, chu̱ natapa̱pitziko̱y tachixcuhuí ̱tat. 52 Sa̱mpi ̱ c-aktum chiqui ̱ anta̱ni ̱ huilaca̱, li ̱kalhaquitzis pu̱ lactuy natapa̱pitziko̱y caj quimpa̱lacata, pu̱ lactum li ̱cha̱tuy, chu̱ pu̱ lactum li ̱kalhatutu, chu̱ natzucuy la̱makasi ̱tzi ̱ko̱y, chu̱ nala̱lacata̱qui ̱y xacstucán. 53 Cha̱tum kahuasa nata̱la̱makasi ̱tzi ̱y xtla̱t, chu̱ xatla̱t na̱ nata̱la̱lacatahuacay xkahuasa; na̱ chuná cha̱tum pusca̱t nata̱la̱makasi ̱tzi ̱y xtzuma̱t, chi ̱nchu̱ yama̱ tzuma̱t na̱ nata̱la̱lacatahuacay xtzi; chu̱ cha̱tum pusca̱t nata̱la̱makasi ̱tzi ̱y xpusca̱t xkahuasa, chi ̱nchu̱ yama̱ xapu̱ huiti ̱ na̱ nata̱la̱lacata̱qui ̱y xpu̱tiya̱tzí.” Ni ̱ tuhua nacatzi ̱cán acxni ̱ namín se̱n, usu acxni ̱ tla̱n nachichinán (Mateo 16:1‑4; Marcos 8:11‑13)

54 Jesús

huanipalako̱lh tachixcuhuí ̱tat: “Acxni ̱ huixín ucxilhá̱tit pi ̱ tzucuy tapucsa̱chá̱ anta̱ni ̱ pulha̱chá̱ chichiní, chuná̱ huaná̱tit: ‘Chú̱ luhua caj nasenán’, chu̱ ca̱na̱ chuná̱ qui ̱taxtuy. 55 Chu̱ acxni ̱ smilli mina̱chá̱ xachichi u̱ n pa̱kalhajú̱, huaná̱tit: ‘Chú̱ luhua tla̱n nalhca̱cnán’, chu̱ ca̱na̱ chuná̱ qui ̱taxtuy. 56 ¡Aksani ̱nani ̱n! ¡Lakapu̱t iyu̱ naní ̱n! Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín tla̱n ma̱lakchipiniyá̱tit la̱ntla̱ natahuilay tantacú̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ talacaya̱huayá̱tit, chu̱ ucxilhá̱tit la̱ntla̱ tasiyuy akapú̱ n, chu̱ ca̱quilhtamacú̱; cumu pala xli ̱ca̱na̱ tla̱n

176 akata̱ksá̱tit yumá̱, ¿tú̱ huan chá̱ ma̱squi ucxilhá̱tit hua̱ntu̱ cca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱yá̱n ni ̱ li ̱catzi ̱yá̱tit li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ aya ca̱lakchini ̱tán?” Hua̱nti ̱ luhua si ̱tzi ̱niyá̱n minta̱chixcú, huata xatlá̱n cata̱la̱ma̱koxumixi 57 Jesús

(Mateo 5:25‑26)

huanipalako̱lh yama̱ tachixcuhuí ̱tat: “¿Tú̱ huan chi ̱nchu̱ ni ̱ li ̱putzayá̱tit huixín hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xlíḻ at c-milatama̱tcán? 58 Pus pala cha̱t um minta̱chixcú̱, catzi ̱ya̱ pi ̱ si ̱tzi ̱niyá̱n, chu̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ aya nama̱lacapu̱yá̱n c-xlacati ̱n ma̱paksi ̱naní ̱n, huata xatla̱n huix lacapalaj tuncán cata̱lacca̱xla̱, xli ̱makua̱ ni ̱ a̱ma̱lacapu̱yá̱n c-pu̱ ma̱paksí ̱n; la̱qui ̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ pala namakstuntlahuayá̱n nac xmacan juez, cha̱nchu̱ hua̱ juez nac xmacán máyu̱ lh namacama̱sta̱yá̱n pi ̱ napa̱ti ̱nana̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. 59 Luhua cca̱huaniyá̱n pi ̱ pala antá̱ nama̱nu̱cana, ni ̱ catitamacaxtuca̱ hasta ni ̱ li ̱huaya̱ naxokoya̱ mimu̱ lhta̱ hua̱ntu̱ antá̱ nasquinicana.” Jesús lacasquín pi ̱ tachixcuhuí ̱tat calakpali ̱ko̱lh xali ̱xcajnit xtalacapa̱stacnicán Caj li ̱puntzú̱ laktalacatzúhui ̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ tzucuko̱lh lix̱ akatli ̱ko̱y la̱ntla̱ gobernador Pilato xma̱makni ̱nanko̱ni ̱t makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n xala c-Galilea. Xlacán makni ̱ko̱ca̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén luhua anta̱ni ̱ pa̱lijni ̱ xmakni ̱ko̱y xtakalhi ̱ncán tu̱ li ̱ca̱xtlahua̱naniko̱y Dios, chu̱ luhua lacxtum tama̱stajako̱lh xkalhnicán la̱ntla̱ xla yama̱ chixcuhuí ̱n, chu̱ xla lactzu̱ takalhí ̱n. 2 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: “¿Huixín ma̱x puhuaná̱tit pi ̱ Dios huá̱ chuná̱ li ̱ma̱akspuli ̱ko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n

13

177 xala c-Galilea caj xpa̱lacata xlacán tlak luhua lhu̱ hua̱ xtala̱kalhi ̱ncán ni ̱ xahua̱ a̱makapitzi ̱n xta̱chiquican xalac Galilea? 3 Pus luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ huá̱ xpa̱lacata, hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ ma̱squi cati ̱hua̱ huixín, lapi ̱ ni ̱ nalakpali ̱yá̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, na̱ chuná̱ naca̱akspulayá̱n napa̱ti ̱naná̱tit mili ̱pacscán c-xlacati ̱n Dios. 4 Huixín na̱ catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ ni ̱ko̱lh yama̱ kalhacu̱tzayan chixcuhuí ̱n acxni ̱ lacxticako̱lh xapa̱tzaps yama̱ torre xala c-Siloé. ¿Na̱ ma̱x puhuaná̱tit pi ̱ chuná̱ ma̱akspuli ̱ko̱lh Dios sa̱mpi ̱ xlacán a̱tzinú̱ luhua lhu̱ hua̱ xkalhi ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán, ni ̱ xachuná̱ makapitzi ̱n xta̱chiquicán hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Jerusalén? 5 Pus ni ̱ hua̱ chuná̱ li ̱akspulako̱lh, hua̱mpi ̱ lapi ̱ huixín na̱ ni ̱ nalakpali ̱yá̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, pus mili ̱pacscán na̱ chuná namín quilhtamacú̱ acxni ̱ napa̱ti ̱naná̱tit c-xlacati ̱n Dios.” Xatakalhchihui ̱n akatum quihui hua̱ntu̱ ni ̱ tahuacay xtahuácat 6 Na̱ tihuaniko̱lh yuma̱ takalhchihuín ̱ : “Maktum cha̱tum chixcú̱ xchani ̱t c-xpú̱cuxtu akatum xaquihui higo, chu̱ ca̱ta ca̱ta̱ xan ucxilha̱ pala aya huaca̱ xtahuácat; hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ xqui ̱chá̱n ni ̱tú̱ títa̱ksli. 7 Maktum huánilh xtasa̱cua̱ hua̱nti ̱ xmaktakalha̱ yama̱ pú̱cuxtu: ‘Kahu, chiyú̱ aya xli ̱aktututa ca̱ta̱ la̱ntla̱ xankalhíṉ cmin makputzay pala huaca̱ xtahuácat, hua̱mpi ̱ niucxni ̱ cta̱ksniko̱y. Huata xatlá̱n maktum catanca̱pi. ¿Tú̱ huan caj xma̱n chuná̱ akchipani ̱t ca̱tiyatna?’ 8 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhma̱ yama̱ pú̱cuxtu, chuná̱ kálhti ̱lh: ‘Tla̱ti, huata xatlá̱n camakaxtakka̱ya̱ ca̱na̱ pi ̱ a̱huan huá̱ yuma̱ ca̱ta; nactanti ̱huaxa, na̱ nacuili ̱niy xamasni palhma̱ tu̱ xatla̱n tíyat. 9 Chicá̱ pala xamaktum chuná̱ natahuacay xtahuácat, chu̱ a̱ca̱ta̱ pala ni ̱ natahuacay xtahuácat, pus tuncán nactanca̱mi ̱y.’”

SAN LUCAS 13 Jesús ma̱pacsay cha̱tum aklhcha̱puncsua pusca̱t 10 Aktum quilhtamacu̱ sábado, acxni ̱ pacs judíos xjaxko̱y, Jesús xma̱kalhtahuaka̱ma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat c-aktum xpu̱ kalhtahuakacan judíos. 11 Pus na̱ antá̱ xtanu̱ ma̱ cha̱t um pusca̱t, xlá̱ aya xkalhi ̱yá̱ akcu̱tzayan ca̱ta̱ la̱ntla̱ xma̱chipi ̱ni ̱t tajátat cspiritu akskahuiní, chu̱ chunatiyá̱ xlama̱ ni ̱ lay xta̱ctzaja̱ la̱ntla̱ aklhcha̱puncsua xuani ̱t. 12 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús, tasánilh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Pusca̱t, xli ̱pacs mintajátat la̱nchú̱ quit nacma̱pacsaniyá̱n. 13 Li ̱macachípalh xmacán, chu̱ tuncán yama̱ pusca̱t tla̱n táactzajli, chu̱ pacsli; xlá̱ tzúculh pa̱xcatcatzi ̱niy Dios hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t xpa̱lacata. 14 Cha̱nchu̱ xapuxcu xala c-pu̱ kalhtahuaka tisí ̱tzi ̱lh xpa̱lacata̱ pi ̱ xma̱pacsanani ̱t Jesús yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs judíos xjaxko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh ti ̱ antá̱ tamakstokko̱ni ̱t: ―Kalhi ̱yá̱tit akcha̱xan quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs tla̱n nascuja̱hu, huata xatlá̱n acxni ̱ nataná̱tit laqui ̱mpi ̱ tla̱n naca̱ma̱pacsacaná̱tit mintajatatcán, chu̱ ni ̱ huata acxni ̱ nataná̱tit acxni ̱ lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ jaxcán. 15 Hua̱mpi ̱ Quimpu̱chinacán chuná̱ kálhti ̱lh: ―¡Lakapu̱tiyu̱ naní ̱n pacs huixín hua̱nti ̱ chuná̱ lacapa̱stacá̱tit! Chú̱ caquihuanítit, ¿pi ̱ ni ̱ xcutá̱tit huixín mia̱x nujcán, usu mintorojcán acxni ̱ lakcha̱ni ̱t quilhtamacu̱ sábado acxni ̱ ni ̱tí ̱ scuja laqui ̱mpi ̱ nama̱kotni ̱yá̱tit? 16 Pus chú̱ li ̱huana̱ calacapa̱stáctit, sa̱mpi ̱ yuma̱ pusca̱t na̱ hua̱ xquilhtzucut xamaka̱n quintla̱tcan Abraham xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huixín, hua̱mpi ̱ xlá̱ aya xkalhi ̱y akcu̱tzayan ca̱ta la̱ntla̱ cspiritu akskahuiní ̱ xmakapa̱ti ̱ma̱, ¿lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n chú̱ quit nacxcutmakaniy xli ̱tlihuaka akskahuiní ̱ yuma̱

SAN LUCAS 13 quilhtamacú̱ acxni ̱ li ̱huancán pala tí ̱ nascuja? 17 Acxni ̱ chuná̱ huanko̱lh tachihuí ̱n, yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xta̱la̱tlahuama̱kó̱ Jesús, luhua tla̱n xma̱ma̱xani ̱ko̱ni ̱t; hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, luhua tzucuko̱lh li ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuama̱ lactlanca̱ xtascújut. Xatakalhchihui ̱n xatalhtzi mostaza (Mateo 13:31‑32; Marcos 4:30‑32)

18 Chuná̱

xla̱ huanipalako̱lh: “¿Tú̱ luhua xta̱chuná̱ tla̱n nata̱ma̱lacastuca̱hu xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱tzuqui ̱putún ca̱tiyatna? Usu ¿tú̱ ya̱ takalhchihuí ̱n tla̱n ta̱ma̱lacxtumi ̱ya̱hu? 19 Ma̱x luhua xta̱chuná̱ naqui ̱taxtuy la̱ntla̱ acxni ̱ cha̱tum chixcú̱ án chan c-xli ̱pacán aktum xatalhtzi mostaza. La̱ntla̱ xli ̱pacs quihui ̱ hua̱ xlá̱ tlak luhua actzú̱ ma̱sta̱y xtalhtzi, hua̱mpi ̱ xlá̱ acxni ̱ tzucuy staca, luhua tlanca quihui huan, chu̱ lhu̱ hua lactzu̱ spu̱ n hua̱ntu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n, c-xakaní ̱n tla̱n tlahuako̱y xma̱sakacán.” Xatakalhchihui ̱n levadura (Mateo 13:33)

20 Tihuampá̱

a̱maktum: “¿Tú̱ cahuá̱ tla̱n nata̱ma̱lacxtumi ̱ya̱hu xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱tzuqui ̱ma̱? 21 Ma̱x xta̱chuná̱ nata̱kahuani ̱y la̱ntla̱ lay actzu̱ levadura acxni ̱ cha̱tum pusca̱t ta̱lakkochipa̱spita̱ lhu̱ hua̱ xcaxtala̱squítit tu̱ tipú̱ lhca̱lh pa̱tutu; yama̱ levadura lacatzucu̱ tzucuy tlahuay xtascújut hasta acxni ̱ nama̱lhu̱ hui ̱ko̱y xli ̱pacs xli ̱tlanca̱ yama̱ xatalakmun xcaxtala̱squítit.” Hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús caj la̱ntla̱ta catanu̱ ko̱chá̱ c-xati ̱tzu̱ ma̱laccha (Mateo 7:13‑14, 21‑23)

22 A̱ li ̱sta̱lh

acxni ̱ Jesús xtiji ̱tla̱huama̱ xama̱ c-Jerusalén, la̱ntla̱ c-akatunu

178 ca̱chiquí ̱n, chu̱ anta̱ni ̱ xuilako̱lh lactzu̱ ca̱tuhuá̱n anta̱ni ̱ xlá̱ xlactla̱huama̱, xlá̱ xlix̱ akatli ̱ko̱y xtapaksi ̱t Dios hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱. 23 Maktum cha̱tum chixcú̱ chuná̱ kalhásquilh: ―Tla̱ti, ¿pi ̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ catilakma̱xtuko̱lh xli ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios? Jesús chuná̱ huaniko̱lh li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xli ̱tamakstokko̱ni ̱t: 24 ―Luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n, pi ̱ hua̱nti ̱ lakma̱xtuputún xli ̱stacna, luhua juerza catlahuánilh, catzáksalh antá̱ nalactanu̱y c-xati ̱tzu̱ ma̱laccha, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ natanu̱putunko̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay catima̱tla̱ni ̱ko̱lh. 25 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ xapu̱china xala c-chiqui ̱ nama̱lacchuhuay ma̱laccha, nia̱lh lay catitanú̱tit. Cha̱nchu̱ huixín hua̱nti ̱ layá̱tit nahuán c-quilhtí ̱n nalakatlaká̱tit má̱laccha, chu̱ chuná̱ nahuaná̱tit: ‘Tla̱ti, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquinca̱ma̱lacqui ̱ni.’ Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ naca̱kalhti ̱yá̱n: ‘Quit ni ̱ pala tzinú̱ cca̱lakapasá̱n xatí ̱ huixín.’ 26 Cha̱nchu̱ huixín chuná̱ natzucuyá̱tit huaniyá̱tit: ‘Quin lacxtum cca̱ta̱hua̱yani ̱tán, chu̱ na̱ xackaxmata̱hu mintachihuí ̱n acxni ̱ huix cxakatli ̱pa̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat c-quinchuchutsipijcán.’ 27 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ naca̱kalhti ̱yá̱n: ‘¡Catatampu̱ xtútit u̱ nú̱ xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱scujpá̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n! Aya cca̱huanín pi ̱ ni ̱ cca̱lakapasá̱n pala quili ̱pa̱huaná̱tit.’ 28 Anta̱ni ̱ huixín naca̱macapincaná̱tit, nala̱li ̱lacxcay mintatzancán caj xpa̱lacata tlanca tapa̱tí ̱n, chu̱ antá̱ pu̱tum natasayá̱tit acxni ̱ a̱li ̱mákat naucxilhá̱tit yama̱ xalakmaka̱n minquilhtzucutcan Abraham, Isaac, Jacob, chu̱ xli ̱pacs profetas, xlacán antá̱ huilako̱chá nahuán c-xpa̱xtu̱ n Dios c-akapú̱ n, chi ̱nchu̱ huixín ca̱tamacaxtucani ̱tántit nahuán c-quilhtí ̱n. 29 Cha̱nchu̱ na̱ chuná̱ nali ̱puhuaná̱tit acxni ̱ huixín naucxilhá̱tit c-akapú̱ n ti ̱pa̱lhuhua

SAN LUCAS 13​, ​14

179 tachixcuhuí ̱tat xala cani ̱hua̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat cha̱nko̱ni ̱t nahuán, laqui ̱mpi ̱ antá̱ quilhxtum namaktahuilako̱y c-pu̱ makca̱tani ̱ tu̱ natlahuacán c-akapú̱ n anta̱ni ̱ ma̱paksi ̱nama̱ Dios c-xtapáksi ̱t. 30 Antacú̱ luhua lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ la̱nchiyú̱ ni ̱tú̱ xlakasicán yunú̱ ca̱tiyatna, luhua lactali ̱pa̱huá̱ nali ̱taxtuko̱ya̱chá̱ c-xlacati ̱n Dios, chu̱ na̱ chuna li ̱tum, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ la̱nchiyú̱ luhua lactali ̱pa̱hu u̱ nú̱ ca̱tiyatna, hua̱mpi ̱ c-xlacati ̱n Dios ni ̱tú̱ xlakasicán catili ̱taxtuko̱lh. Jesús laktasako̱y hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Jerusalén 31 Huatiya̱

(Mateo 23:37‑39)

acxni ̱ yama̱ quilhtamacu̱ tichinko̱lh makapitzi ̱n li ̱fariseos, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh Jesús: ―Huata xatlá̱n nahuán catatampu̱ xtu, capit a̱lacatanu ca̱chiquí ̱n, sa̱mpi ̱ rey Herodes makni ̱putuná̱n. 32 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huata xatlá̱n caqui ̱huanipítit tama̱ akskalalh akskahuina chixcú̱ pi ̱ la̱nchú̱ quit hua̱ la̱ntla̱ta cmakaacchá̱n makcatzi nactamacaxtuniko̱y cspiritu akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ pa̱laktaju̱ ko̱ni ̱t, chu̱ na̱ chuná̱ nacma̱pacsako̱y hua̱nti ̱ ta̱tatlako̱y, xli ̱makua la̱nchiyú̱ tla̱n, sa̱mpi ̱ cha̱lí ̱ tu̱ xama̱ cma̱katsputuni ̱t nahuán xli ̱pacs quintascújut. 33 Hua̱mpi ̱ cumu xlacasquinca̱ nacchá̱n anta̱ni ̱ cama̱, pus huá̱ xpa̱lacata la̱nchú̱, chu̱ cha̱lí ̱, chu̱ hasta ma̱x tu̱ xama̱ ctla̱huama̱ nahuán laqui ̱mpi ̱ nacchá̱n c-Jerusalén, sa̱mpi ̱ mat ni ̱ lakchá̱n namakni ̱cán cha̱tum profeta xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit lapi ̱ ni ̱ juerza antá. 34 Jesús tzúculh li ̱puhuán c-xnacú̱, chu̱ chuná̱ chihuí ̱nalh: “¡Jerusalén! ¡Koxutá̱ quinca̱chiquí ̱n Jerusalén! Antá̱ u̱ nú̱ makni ̱ko̱cani ̱t lhu̱ hua luhua lactali ̱pa̱hu profetas, chu̱ na̱ actalamakni ̱ko̱cani ̱t lhu̱ hua̱ xakchihui ̱naní ̱n hua̱nti ̱ Dios

xmacaminko̱ni ̱t. Quit maklhu̱ hua̱ ctzaksani ̱t cma̱macxtumi ̱putunko̱y c-quimpa̱xtú̱ n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacmakta̱yako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ u̱ nú huilakó̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactzu̱ xalakskata xti ̱la̱n pu̱ skokako̱y xtzi ̱ c-xtampi ̱n xpakan, hua̱mpi ̱ xlacán niucxni ̱ lacasquinko̱lh. 35 Pus hua̱ chú̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ huata c-tlanca templo antá̱ xalá, ca̱ta caj chunatá̱ natamakaxtaka, chu̱ nia̱lh tí ̱ tanu̱ maj cati ̱hua̱ antá. Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ chú̱ la̱ntla̱ naán quilhtamacú̱ nia̱lh caquintiucxílhtit huixín hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilátit hasta acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ huixín nahuaná̱tit: ‘¡Luhua li ̱pa̱xuhu cmakamaklhti ̱ma̱hu hua̱nti ̱ Quimpu̱chinacan Dios quinca̱ma̱lakach a̱nini ̱tán!’” Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xlaccuntahuilani ̱t Cha̱nchu̱ tílalh pi ̱ aktum quilhtamacu̱ li ̱jáxat, Jesús alh makua̱yán c-xchic cha̱tum xapuxcu fariseo; hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n li ̱tum fariseos xmakskalama̱kó̱ pala nama̱pacsanán yama̱ quilhtamacú̱. 2 Pus antá̱ lacatzú̱ xlakahui ̱ Jesús cha̱tum chixcú ti ̱ xkalhi ̱y tzalhua tajátat, chu̱ xli ̱cha̱tumi ̱nica̱ c-xmacni xcunko̱ni ̱t. 3 Jesús xcatzi ̱y hua̱ntu̱ xlacán xpuhuama̱kó̱, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh fariseos, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xlatanu̱ ma̱kó̱: ―¿Lá̱ huixín huaná̱tit? ¿Pi ̱ xlíḻ at cahuá̱ pi ̱ tla̱n nama̱pacsacán cha̱tum ta̱tatlá̱ acxni ̱ lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ jaxcán, usu ni ̱tlá̱n? 4 Hua̱mpi ̱ yama̱ fariseos cacs tahuilako̱lh, nia̱lh chihui ̱nanko̱lh. Puschí ̱ xlá̱ li ̱macchípalh xmacán yama̱ ta̱tatlá, acxni ̱ tuncán xlá̱ pacsli. A̱ li ̱sta̱lh huánilh pi ̱ caalhá̱ c-xchic. 5 Cha̱nchu̱ yama̱ fariseos chuná̱ huanipalako̱lh:

14

SAN LUCAS 14 ―Chú̱ caquihuanítit, pala huixín kalhi ̱yá̱tit mia̱xnu̱, usu mihuá̱cax, chu̱ pala nataju̱ya̱chá̱ ca̱pu̱ lhmá̱n, ¿a poco ni ̱ lacapálaj tuncán catima̱cutútit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ najicsuay, chu̱ nani ̱y, ma̱squi luhua lakcha̱ni ̱t quilhtamacu̱ sábado acxni ̱ li ̱huancán pala tí ̱ nascuja? 6 Hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ nakalhti ̱nanko̱y. Acxni ̱ pala tí ̱ natlahuay aktum taca̱tani, hua̱ cata̱hua̱yanko̱lh hua̱nti ̱ catzi ̱y pi ̱ ni ̱ lay catilakxokónilh 7 Acxni ̱ Jesús ucxilhko̱lh makapitzí ̱n hua̱nti ̱ minko̱ni ̱t makua̱yanko̱y, la̱ntla̱ xlacán xlacsacma̱kó̱ xalacuan pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ xya̱huacani ̱t mesa, xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱lh aktum tastacya̱hu, chuná̱ huaniko̱lh: 8 ―Quit luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n, acxni ̱ huixín naca̱tasanicaná̱tit laqui ̱mpi ̱ napiná̱tit c-aktum pu̱ makca̱tani anta̱ni ̱ tapu̱chuhuama̱ca̱, huix ni ̱ calacán camaktahuila̱ anta̱ni ̱ huilako̱lh xalacuan pu̱táhui ̱lh, sa̱mpi ̱ chá̱ pala xamaktum nachín cha̱tum li ̱tum hua̱nti ̱ tlak li ̱lakapascán, usu kalhi ̱y xca̱cni ̱ ni ̱ xahua̱ huix. 9 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tasanini ̱tán nalakpina, aya namina̱chá̱n huaniyá̱n: ‘Catlahua̱ li ̱tlá̱n cata̱ya la̱ntla̱ huila, chu̱ cama̱xqui ̱ milactáhui ̱lh u̱ ma̱ cha̱tum li ̱tum ti ̱ na̱ ctasanini ̱t.’ Cha̱nchu̱ huix cha̱ma̱xaná̱ nata̱yaya, juerza napina lactahuilaya̱ hua̱ntu̱ a̱huatiyá̱ huilachá̱ lactáhui ̱lh c-xka̱n. 10 Huata xatlá̱n acxni ̱ xtasanica̱ c-pu̱ makca̱tani, capit, hua̱mpi ̱ antá̱ catahuila̱ hua̱ntu̱ mákat huilako̱chá̱ lactáhui ̱lh laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ namín hua̱nti ̱ huanini ̱tán pi ̱ nalakpina̱ c-pu̱ makca̱tani, chu̱ chuná̱ nahuaniyá̱n: ‘Amigo, catlahua̱ li ̱tlá̱n, catalacatzuhui, chu̱ calacán catahuila̱ anta̱ni ̱ huí ̱ tlak tla̱n lactáhui ̱lh.’ Pus huata huix na̱ luhua tali ̱pa̱hu nali ̱ma̱xtuko̱yá̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-pu̱ hua̱y. 11 Hua̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ caj xacstu putzama̱ la̱ntla̱

180 nama̱tlanqui ̱cán xalán ni ̱ maka̱s tama̱ma̱xani ̱y, chu̱ ma̱tu̱tzuhui ̱cán; huata hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ putzama̱ ma̱squi caj la̱ntla̱ ni ̱tu̱ xlakasi li ̱taxtuma̱, huata huá̱ chú̱ luhua tali ̱pa̱hu li ̱taxtuy a̱li ̱sta̱lh. 12 Chu̱ yama̱ xapuxcu fariseo hua̱nti ̱ xtasanini ̱t nalakán c-xchic, chuná̱ má̱xqui ̱lh tastacya̱hu: ―Acxni ̱ tlahuaya̱ taca̱tani, usu tahua̱y, ni ̱ hua̱ cahuanikó̱ calakminkó̱n caj xma̱n mintalakapasni, usu pala minata̱lán, usu mili ̱nata̱lán, usu pala miamigos hua̱nti ̱ lacatzú̱ li ̱ta̱huilakó̱, chu̱ hua̱nti ̱ na̱ ma̱tamacu̱ naní ̱n xta̱chuná̱ la̱ huix, sa̱mpi ̱ acxni ̱ xlacán natlahuako̱y aktum taca̱tani ̱ pus na̱ nahuaniko̱yá̱n pi ̱ calakpinkó, chu̱ chuná̱ chú̱ huix namakapu̱ xokocana. 13 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ huix natlahuaya̱ taca̱tani, xatlá̱n huá̱ cahuanikó̱ hua̱nti ̱ li ̱ma̱x kaní ̱n, hua̱nti ̱ ni ̱ lay scujko̱y, hua̱nti ̱ luntuní ̱n, xa̱hua̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lakatzí ̱n lama̱kó̱. 14 Chuna chí ̱ Dios aktziyaj nama̱latama̱ni ̱yá̱n; sa̱mpi ̱ ni ̱ lama̱ xlacán catixoko̱nanikó̱n, hua̱mpi ̱ Dios ucxilhmá̱n, chu̱ huá̱ nama̱xqui ̱yá̱n mintaskahu acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xlá̱ nama̱lakastakuani ̱ko̱y ca̱li ̱ní ̱n xli ̱pacs xcamán hua̱nti ̱ tla̱n xtapuhua̱ncán. Cha̱tum chixcú̱ ma̱pu̱chuhuay xkahuasa hua̱mpi ̱ ni ̱ lakminko̱lh hua̱nti ̱ tasaniko̱ca̱ 15 Cha̱t um

(Mateo 22:1‑10)

chixcú̱ hua̱nti ̱ antá̱ macxtum xta̱huilakó̱ c-pu̱ hua̱y, acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, chuná̱ huánilh Jesús: ―Hua̱mpi ̱ luhua ca̱na̱ aktziyaj lama̱ hua̱nti ̱ tla̱n nata̱ca̱taniko̱y ti ̱ nacha̱nko̱y c-xtapaksi ̱t Dios anta̱ni ̱ ma̱paksi ̱nama̱chá̱ c-akapú̱ n. 16 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ kálhti ̱lh, usu huánilh aktum caj takalhchihuí ̱n: ―Maktum xuí ̱ cha̱tum chixcú, tláhualh tlanca taca̱tani, na̱ luhua

SAN LUCAS 14

181 lhu̱ hua̱ ti ̱ tima̱ca̱tzi ̱ni ̱ko̱lh pi ̱ caminko̱lh. 17 Acxni ̱ aya accha̱ná̱ xuí ̱ xtahua̱y, ma̱lakacha̱naniko̱lh xlacscujni, pi ̱ naancán huaniko̱cán hua̱nti ̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cani ̱t pi ̱ lacapala̱ caminko̱lhá̱ sa̱mpi ̱ pacsá xalanitá̱ xuí ̱ tahua̱y. 18 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ qui ̱laklako̱ca̱ tzucuko̱lh talhta̱ni ̱ko̱y, pacs tzucuko̱lh squinko̱y xma̱tzanka̱nanicacán. Cha̱tum hua̱nti ̱ xakasiya̱ lakcha̱nca̱ chuná̱ huá̱: ‘Luhua xli ̱ca̱na̱ cahuanipi ̱ pi ̱ catláhualh li ̱tlá̱n caquima̱tzanka̱nánilh, hua̱mpi ̱ a̱cu ctamá̱hualh aktum pú̱cuxtu, pus la̱nchú̱ xlacasquinca̱ nacán ucxilha.’ 19 Cha̱tum li ̱tum chuná̱ huampá̱: ‘Puntzujcú̱ ctama̱huako̱lh pu̱quitzis quintoro̱, la̱nchú̱ nacán li ̱tzaksako̱y nacucxilha̱ pala tla̱n lakuaxnanko̱y, luhua hasta csquiniyá̱n pi ̱ caquima̱tzanka̱nani sa̱mpi ̱ ni ̱ lay cana̱chá.’ 20 Cha̱nchu̱ a̱cha̱tum chuná̱ huampá̱: ‘Luhua ctapu̱chuhualhcú̱, chu̱ xli ̱ca̱na̱ ni ̱ lay chú̱ clakana̱chá̱n, pus caquima̱tzanka̱nani.’ 21 Acxni ̱ táspitli ̱ lacscujni, pacs huánilh xma̱la̱ná̱ la̱ntla̱ huanicanchá. Yama̱ xma̱la̱ná̱ tla̱n sí ̱tzi ̱lh, chu̱ chuná̱ huánilh xlacscujni: ‘Lacapala̱ capimpi ̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱chiquí ̱n, chu̱ ca̱tlanca̱tijni, chu̱ ma̱squi ca̱lhka̱na̱tijni, na̱ cali ̱tankó̱ li ̱ma̱xkaní ̱n, chu̱ ti ̱ ni ̱ lay scujko̱y, chu̱ lu̱ ntu̱ ní ̱n, chu̱ lakatzi ̱ní ̱n.’ 22 Caj li ̱puntzú̱ acxni ̱ yama̱ xlacscujni qui ̱táspitli, chuná̱ huánilh xma̱la̱ná: ‘Tla̱ti, chuná̱ chú̱ ctláhualh la̱ntla̱ huix quihuani, hua̱mpi ̱ luhua lhu̱ huacú̱ tzanka̱y hua̱nti ̱ tla̱n xua̱yanko̱lh.’ 23 Yama̱ xma̱la̱ná̱ chuná̱ huanipá̱ xlacscujni: ‘Pus capimpalapi ̱ ca̱tijí ̱n, chu̱ c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n, ma̱squi anta̱ni ̱ caj actzu̱ tiji, chu̱ juerza caca̱huanítit a̱makapitzi ̱n cati ̱huá̱ ti ̱ nata̱ksko̱ya̱ pi ̱ caminko̱lh laqui ̱mpi ̱ chuná̱ pacs nali ̱tahuilako̱cán xli ̱ca̱tlanca c-quínchic. 24 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh clacasquín ni ̱ pala cha̱tum hua̱nti ̱ quit xapu̱ lana̱ ctima̱catzi ̱ni ̱ko̱lh pi ̱ caquilakminko̱lh,

chu̱ nia̱lh catihuako̱lh yuma̱ quintahua̱y hua̱ntu̱ quit la̱nchiyú̱ cca̱xtlahuani ̱t.’ Hua̱nti ̱ sta̱laniputún Jesús maktum capa̱tzánka̱lh xlatáma̱t (Mateo 10:37‑38)

25 Maktum

acxni ̱ luhua lhu̱ hua̱ csta̱lanima̱kó̱ Jesús c-tiji, Jesús huata maktum xlá̱ lacatancs huaniko̱lh: 26 “Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ luhua quista̱laniputún, chu̱ quilacscujni nahuán, luhua xli ̱cátzi ̱t pi ̱ lapi ̱ ni ̱ aktum catzi ̱y pi ̱ tlak naquilakcatzán ni ̱ xahua̱ xtla̱t, chu̱ xtzi, usu xpusca̱t, usu xcamán, usu xnata̱lán, usu hasta catu̱ huá̱ tu̱ tla̱n xkálhi ̱lh c-xlatáma̱t, ni ̱ lay catili ̱tánu̱ lh la̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 27 Chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ aktum catzi ̱y cha̱li ̱ cha̱lí ̱ nalé̱n xcruz, chu̱ naquista̱laniy, xlá̱ ni ̱ lay li ̱tapu̱ lhca̱y la̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 28 Huata pu̱ lana̱ tla̱n calacapá̱stacli ̱ hua̱nti ̱ quista̱laniputún, na̱ luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy acxni ̱ cha̱tum chixcú̱ tlahuaputún aktum tlanca xchic, huata pu̱ lana̱ natahuilay laqui ̱mpi ̱ natlahuay xcuenta̱ pala namakaacchá̱n xtumi ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ma̱akasputuy. 29 Huá̱ chuná̱ li ̱tlahuay laqui ̱mpi ̱ ni ̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ aya ma̱pulhuni ̱ttá nahuán xpá̱tzaps nia̱lh lay catima̱akaspútulh, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ naucxilhko̱y caj nali ̱kalhkama̱nanko̱y. 30 Chuná̱ nahuanko̱y: ‘Tama̱ chixcú, luhua tla̱n tima̱tzúqui ̱lh xpá̱tzaps, hua̱mpi ̱ chú̱ nia̱lh lay ma̱akasputuy xchic.’ 31 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum pala cha̱t um gobierno nata̱tlahuacán guerra, chu̱ mima̱ cha̱tum gobierno a̱lacatanuj xalá, ¿tú̱ pu̱ lana̱ tla̱n nalacapa̱staca̱ lapi ̱ tla̱n nali ̱makatlajay caj akca̱hu mi ̱lh tropa̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ mima̱ xlá̱ li ̱mín akpuxam mi ̱lh? 32 Chu̱ lapi ̱ xlá̱ lacatancs nacatzi ̱y pi ̱ ni ̱ lay catimakatlájalh, pus acxni ̱ makatcú̱ mima̱chá nahuán hua̱nti ̱ mímaj lacata̱qui ̱y tasi ̱tzi, huata a̱ma̱ gobierno namaca̱nko̱y

SAN LUCAS 14​, ​15

182

Tantum borrego hua̱ntu̱ xmakatzanka̱cani ̱t luhua li ̱pa̱xuhu acxni ̱ ta̱kscán

na̱ pala xamaktum namakatzanka̱y tantum, ¿xatú cahuá̱ natlahuay? ¿Tú̱ catimakaxtakko̱lh lacatum a̱makapitzi ̱n ta̱tipuxamacu̱ naja̱tza̱ laqui ̱mpi ̱ tuncán lacapala̱ naán putzay yama̱ koxuta borrego hua̱nti ̱ makatzanka̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ catitáspitli ̱ c-xchic hasta ni ̱li ̱huaya̱ nata̱ksa? 5 Acxni ̱ chú̱ naqui ̱ta̱ksa, antá̱ c-xaklhtampixni nahuili ̱y, chu̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ nalé̱n. 6 Cha̱nchu̱ acxni ̱ nachá̱n c-xchic pu̱tum nama̱stokko̱y xamigos, chu̱ hua̱nti ̱ lacatzú̱ li ̱ta̱huilakó̱, chu̱ chuná̱ nahuaniko̱y: ‘Catlahuátit li ̱tlá̱n, caquinta̱pa̱xuhuátit la̱nchú̱ pi ̱ cta̱ksni ̱t quinborrego hua̱nti ̱ xtzanka̱ni ̱t.’ 7 Pus xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ na̱ chuná̱ qui ̱taxtuy c-akapú̱ n acxni ̱ lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat aktum ciento xlakskata̱n Dios, chu̱ pala cha̱tum nachipay hua̱ntu̱ ni ̱ xatla̱n tiji anta̱ni ̱ nalaktzanka̱y, acxni ̱ talakaspitta̱yaniy xtala̱kalhí ̱n, chu̱ li ̱pa̱huampalay Dios, antá̱ c-akapú̱ n luhua lhu̱ hua̱ anán tapa̱xuhuá̱n caj xpa̱lacata yuma̱ cha̱tum hua̱nti ̱ qui ̱táspitli ̱ anta̱ni ̱ ni ̱tlá̱n, ni ̱ xahua̱ caj xpa̱lacatacán yama̱ hua̱nti ̱ xata̱tipuxamacu̱ naja̱tza̱ hua̱nti ̱ tla̱ná̱ xtapuhua̱ncán.

A nta̱ni ̱ xakchihui ̱nán Jesús, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xminko̱y kaxmatniko̱y xtachihuí ̱n, xma̱ta̱ji ̱nani ̱n impuestos, xa̱hua̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ judíos xpuhuanko̱y pi ̱ luhua a̱tzinú̱ makla̱kalhi ̱naní ̱n xuanko̱ni ̱t. 2 Caj luhua huá̱ xpa̱lacata̱, yama̱ fariseos, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n xli ̱aksanko̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Uma̱ chixcú̱ pacs ta̱talakxtumi ̱ko̱y ma̱squi hua̱nti ̱ makla̱kalhi ̱naní ̱n, xa̱huachí ̱ acxtum ta̱hua̱yanko̱y. 3 Jesús xcatzi ̱y tu̱ xli ̱aksama̱kó̱, chu̱ laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksko̱y xatú̱ xpa̱lacata̱ xlá̱ tla̱n xta̱lako̱y yama̱ chixcuhuí ̱n, Jesús lix̱ akatli ̱ko̱lh u̱ ma̱ aktum takalhchihuí ̱n: 4 “Lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ kalhi ̱y aktum ciento xborrego,

Xatakalhchihui ̱n cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ ta̱ksa̱ tumi ̱n tu̱ makatzanka̱ni ̱t 8 “Pus na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ cha̱t um pusca̱t kalhi ̱y xtapixnu tu̱ li ̱tatlahuani ̱t okxca̱hu tumi ̱n xla plata tu̱ luhua lakcatzán, chu̱ pala namakatzanka̱y okxtum, ¿lá̱ huixín puhuaná̱tit, tú̱ catima̱pási ̱lh cahuá̱ xpu̱ maksko, chu̱ luhua li ̱huana̱ napalhnán, chu̱ naputzay c-xli ̱ca̱tlanca chiqui ̱ hasta ni ̱li ̱huaya̱ naqui ̱ta̱ksa? 9 Acxni ̱ chú̱ nata̱ksa, pu̱tum nama̱makstoka̱ xamigos hua̱nti ̱ lacatzú̱ li ̱ta̱huilakó̱, chu̱ chuná̱ nahuaniko̱y: ‘Luhua catlahuátit li ̱tlá̱n, caquinta̱pa̱xuhuátit sa̱mpi ̱ aya cta̱ksni ̱t yama̱ paktum quintumi ̱n hua̱ntu̱ xacmakatzanka̱ni ̱t.’ 10 Pus

xlacscujni ̱ laqui ̱mpi ̱ naancán huanicán hua̱nti ̱ mima̱: ‘Huata xatlá̱n caláclalh tasi ̱tzi, acxtum calacca̱xlahu, chu̱ ni ̱ cala̱si ̱tzi ̱nihu.’ 33 Puschí ̱ na̱ chuná̱ chú̱ huixín hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ quista̱laniputún, pu̱ lana̱ lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ namakaxtaka̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y u̱ nú̱ nac ca̱tiyatna, pus ni ̱ lay li ̱tapa̱cuhui ̱y luhua xli ̱ca̱na̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t. Acxni ̱ pu̱ lactum mátzat nia̱lh skoko, ni ̱tú̱ li ̱lacán, caj makancán (Mateo 5:13; Marcos 9:50)

34 “Huixín

catzi ̱yá̱tit pi ̱ mátzat, luhua tla̱n sa̱mpi ̱ li ̱ma̱sko̱ka̱nancán, hua̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ tama̱ mátzat cspútnilh xli ̱skoko, nia̱lh tú̱ catili ̱laca̱, ¿lá̱ntla̱ cahuá̱ chú̱ natili ̱ma̱skoka̱nancán? 35 Pus nia̱lh tí ̱ tu̱ li ̱lay, ni pala ma̱squi luhua tíyat nia̱lh xuay, usu abono. Pus pi ̱ nia̱lh tú̱ li ̱lacán, luhua lacatancs pi ̱ caj namakancán. ¡Huixín hua̱nti ̱ li ̱kaxpatpá̱tit mintake̱ncán, luhua caakatá̱kstit quintachihuí ̱n!”

15

(Mateo 18:10‑14)

183 quit cca̱huaniyá̱n, pi ̱ xta̱chuná̱ anán tapa̱xuhuá̱n c-xlacati ̱n xangeles Dios xpa̱lacata̱ cha̱tum makla̱kalhi ̱ná̱ hua̱nti ̱ talakaspitta̱yaniy xtala̱kalhí ̱n.” Xatakalhchihui ̱n cha̱tum kahuasa̱ hua̱nti ̱ xchipani ̱t li ̱xcajnit talacapa̱stacni 11 Jesús na̱ li x ̱ akatli ̱palako̱lh yuma̱ aktum takalhchihuí ̱n, tihua̱: “Cha̱tum chixcú, xkalhi ̱ko̱y cha̱tuy xlakkahuasán. 12 Maktum xatajú̱ chuná̱ huánilh xtla̱t: ‘Tla̱ti, huata cumu la̱nchú̱ tla̱ncú̱ lápa̱t, xatlá̱n caquima̱xquitá̱ mimakaaná̱nat hua̱ntu̱ quit quilakchá̱n naquima̱xqui ̱ya.’ Yama̱ ko̱lutzí ̱n ma̱tlá̱ni ̱lh hua̱ntu̱ huánilh, chu̱ ma̱pa̱pitziniko̱lh xlakkahuasán xmakaaná̱nat. 13 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacu̱ yama̱ xataju xkahuasa̱ sta̱makanko̱lh hua̱ntu̱ xma̱xqui ̱cani ̱t xmakaaná̱nat, chu̱ yama̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ makamaklhtí ̱nalh, acxni ̱ stá̱nalh, alh li ̱lacahuantapu̱ li ̱y mákat a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n. Antá̱ lactlahuami ̱ko̱lh, sa̱mpi ̱ luhua caj xalix̱ cajnit tapuhuá̱n chípalh. 14 Acxni ̱ aya xlactlahuami ̱ko̱ni ̱t xtumi ̱n, huatiya yama̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ xcha̱ni ̱t, milh aktum tlihuaka tatzíncstat, chu̱ sputko̱lh hua̱ntu̱ xuacán, chu̱ yama̱ kahuasa na̱ tzúculh pa̱ti ̱nán sa̱mpi ̱ nia̱lh tú̱ xkalhi ̱y hua̱ntu̱ nali ̱hua̱yán. 15 Huata xlá̱ alh putzay tascújut, chu̱ lákcha̱lh cha̱tum chixcú̱ antá̱ xala yama̱ ca̱chiquí ̱n, cha̱nchu̱ xlá̱ antá̱ ma̱lakácha̱lh c-xpú̱cuxtu laqui ̱mpi ̱ namaktakalhniy xpaxni. 16 Xlá̱ aya xtzincsni ̱y, xpuhuán caj u̱cú xli ̱kálhkasli ̱ talhtzi hua̱ntu̱ xuako̱y paxni ̱ hua̱ntu̱ xma̱xqui ̱cán, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ pala huá̱ xma̱xqui ̱cán talacasquín nahuay. 17 Pus yama̱ kahuasa̱ tiakáchilh hua̱ntu̱ xatlá̱n, chu̱ chuná̱ tzúculh lacapa̱staca: ‘Nac xchic quintla̱t lhu̱ hua̱ scujní ̱n, xlacán pacs kalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱ nahuako̱y, chu̱ hasta akata̱xtunima̱kó̱, ¡chi ̱nchu̱ quit u̱ nú,

SAN LUCAS 15 aya cni ̱y, ctzincstamakama̱ hasta ni ̱tú̱ cuay! 18 Huata xatlá̱n nactaca̱xta̱qui ̱y, nacampalay c-xchic quintla̱t, chu̱ acxni ̱ nacchá̱n, chuná̱ nacuaniy: Tla̱ti, luhua lhu̱ hua quintala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ cli ̱makali ̱puhuani ̱t Dios, chu̱ na̱ chuná̱ huix na̱ cmakali ̱puhuani ̱tán. 19 Caj huá̱ xpalacata quit nia̱lh quimini ̱niy naquili ̱pu̱ lhca̱ya̱ la̱ minkahuasa, huata xatlá̱n la̱nchú̱ caquima̱scuju, chu̱ caquili ̱pu̱ lhca̱ la̱ cha̱tum mintasa̱cua.’ 20 Xli ̱ca̱na̱ yama̱ kahuasa taca̱xtá̱qui ̱lh, chu̱ ampá̱ c-xchic xtlá̱t. “Acxni ̱ yama̱ kahuasa̱ makatcú̱ xminachá, yama̱ ko̱lutzí ̱n úcxilhli pi ̱ mima̱ xkahuasa. Xli ̱ca̱na̱ luhua kayaj catzánilh, chu̱ takosú̱ n alh pa̱xtoka; acxni ̱ lákcha̱lh aklhcha̱chípalh, chu̱ lacátzu̱cli. 21 Cha̱nchu̱ xkahuasa huánilh: ‘Tla̱t i, luhua lhu̱ hua̱ quintala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ cli ̱makali ̱puhuani ̱t Dios, chu̱ na̱ chuná̱ huix na̱ cmakali ̱puhuani ̱tán; pus quit nia̱lh quimini ̱niy naquili ̱pu̱ lhca̱ya la̱ minkahuasa.’ 22 Hua̱mpi ̱ yama̱ ko̱lutzí ̱n chuná̱ huaniko̱lh cscujní ̱n: ‘Lacapala̱ cama̱cutútit a̱tzinu̱ xatla̱n lháka̱t, chu̱ cama̱lhaká̱tit quinkahuasa. Na̱ cama̱makanú̱tit aktum xa̱ni ̱yu̱ c-xmacán, chu̱ na̱ cama̱tuhuanú̱tit czapato. 23 Xa̱huachí ̱ lacapala̱ cali ̱tántit xakon quintoro̱, camakní ̱tit, sa̱mpi ̱ la̱nchú̱ nahua̱yana̱hu, chu̱ natlahuaya̱hu tapa̱xuhuá̱n. 24 Sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ quinkahuasa, quit xacli ̱pu̱ lhca̱y la̱mpala xni ̱ni ̱t, chu̱ aya lakastakuanani ̱t, chu̱ mimpalani ̱t ca̱tuxá̱huat; sa̱mpi ̱ xacmakatzanka̱ni ̱t, chu̱ la̱nchú̱ aya cta̱ksni ̱t.’ Chu̱ ni ̱ pala maka̱s tzucuca̱ pa̱xuhuacán c-xchic yama̱ ko̱lutzí ̱n. 25 “Hua̱ chú̱ hua̱ xapuxcu xkahuasa, xlá̱ scujma̱chá̱ c-pú̱cuxtu. Acxni ̱ aya xtaspitma̱, chu̱ xcha̱ma̱ c-xchic, káxmatli ̱ pi ̱ luhua li ̱pa̱xuhu xtlaknama̱ca̱, chu̱ xtantli ̱ma̱ko̱ca̱. 26 Tasánilh cha̱tum tasa̱cua, chu̱ kalhásquilh: ‘¿Tú̱

SAN LUCAS 15​, ​16 xpa̱lacata li ̱tlahuama̱ca̱ tapa̱xuhuá̱n c-quínchic?’ 27 Cha̱nchu̱ xlá̱ huánilh: ‘Huá̱ li ̱pa̱scuajnama̱ca̱ sa̱mpi ̱ luhua chunatiyá̱ tla̱n qui ̱táspitli ̱ minta̱lá̱ hua̱nti ̱ xaktzanka̱ta̱yani ̱t, ni ̱tú̱ lanini ̱t, chu̱ caj huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh mintla̱t laqui ̱mpi ̱ namakni ̱cán xakon xtoro.’ 28 Hua̱mpi ̱ yama̱ xapuxcu kahuasa luhua li ̱pe̱cua̱ sí ̱tzi ̱lh, chu̱ pi ̱ ni ̱ xtanu̱putún c-xchic, juerza taxtuchi ̱ xtla̱t, chu̱ maklhu̱ hua̱ huánilh pi ̱ catánu̱ lh. 29 Huata yama̱ kahuasa̱ chuná̱ huánilh xtla̱t: ‘Huix stalanca catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ lhu̱ hua ca̱ta̱ xankalhí ̱n cta̱scujmá̱n, chu̱ ni ̱ pala maktum caj chunatá̱ xackalhakaxmatmakán, hua̱mpi ̱ huix ni ̱ pala maktum xquima̱xqui ̱ ca̱na̱ caj tantum xaskata minborrego laqui ̱mpi ̱ nacmakni ̱y, chu̱ nacta̱li ̱ca̱taniko̱y quiamigos. 30 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ lakchini ̱tán hua̱ yuma̱ quintajú̱ hua̱nti ̱ ta̱ma̱laksputuko̱ni ̱t xaaktzanka̱ta̱yani ̱n lacchaján mimakaaná̱nat, ma̱makni ̱ni ̱nani ̱ xakon toro̱, chu̱ tlahuápa̱t tapa̱xuhuá̱n.’ 31 “Hua̱mpi ̱ yama̱ ko̱lutzí ̱n chuná̱ huánilh xkahuasa: ‘Tla̱ti, huix ankalhi ̱ná̱ u̱ nú̱ lacxtum quinta̱huila, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ckalhi ̱y na̱ pacs milá. 32 Hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xlacasquinca̱ pi ̱ juerza napa̱xuhuaya̱hu, chu̱ naca̱taniya̱hu sa̱mpi ̱ tama̱ mintajú̱ qui ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱mpala xni ̱ni ̱t, na̱ lakastakuanampalani ̱t; la̱mpala xmakatzanka̱ni ̱tahu, hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ aya ta̱ksni ̱tahu.’” Takalhchihuí ̱n xla cha̱tum sculujua scujni ̱ ti ̱ akskáhuilh xma̱la̱ná Maktum Jesús lix̱ akatli ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Xuí ̱ cha̱tum chixcú, luhua ma̱tamacu̱ nú xuani ̱t. Hua̱ yuma̱ chixcú̱ xkalhi ̱y cha̱tum xapuxcu xtasa̱cua̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱pa̱huán, chu̱ pacs huá̱ xma̱maktakalhni ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhi ̱y. Hua̱mpi ̱ maktum

16

184 áncaj huanicán pi ̱ yama̱ xapuxcu xtasa̱cua lhu̱ hua̱ antá̱ xakskahuixtunima̱ xtumi ̱n. 2 Pus yama̱ chixcú̱ tasánilh xtasa̱cua, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘¿Pa̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ quihuanima̱ca̱ pi ̱ mat huix akskahuixtúpa̱t quintumi ̱n? Pus la̱nchú̱ caquima̱xqui ̱kó̱ cuenta̱ hua̱ntu̱ xlakáya̱t tascújut mili ̱puxcu, chu̱ hua̱nti ̱ quilakahuilaniko̱lh, sa̱mpi ̱ chú̱ nia̱lh cactima̱xquí ̱n tascújut xpa̱lacata huix nacui ̱ntajlaya̱ pu̱tum la̱ntla̱ xapuxcu tasa̱cua.’ 3 Pus hua̱ chú̱ yuma̱ xapuxcu tasa̱cua, chuná̱ tzúculh puhuán: ‘¿Tú̱ cahuá̱ chú̱ nactlahuay pi ̱ huá̱ quima̱la̱ná̱ naquimaklhti ̱y quintascújut? Sa̱mpi ̱ quit nia̱lh ckalhi ̱y li ̱tlihuaka pi ̱ nacmakcuxtuy, chu̱ na̱ chuná̱ cma̱xanán pala caj nacsquihua̱yanta̱kchokoy. 4 ¡Hua̱mpi ̱ aya ccátzi ̱lh hua̱ntu̱ nactlahuay! Nacta̱lacca̱xlay hua̱nti ̱ lakahuilaniko̱lh quima̱la̱ná̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán naquimakta̱yako̱y acxni ̱ quit naquimaklhti ̱cán yama̱ quintascújut.’ 5 Pus chuná̱ xlá̱ tláhualh, chu̱ cha̱t unu cha̱tunu̱ tzúculh tasaniko̱y hua̱nti ̱ xlakahuilaniko̱lh xma̱la̱ná. Hua̱nti ̱ pu̱ lana̱ milh kalhásquilh: ‘¿Ní ̱ntla̱ li ̱piniya̱ quima̱la̱ná?’ 6 Xlá̱ kalhtí ̱nalh: ‘Pus quit clakahuilánilh aktum ciento barril aceite.’ Yama̱ xapuxcu tasa̱cua̱ chuná̱ huánilh: ‘Xli ̱ca̱na̱ huana, sa̱mpi ̱ chuná̱ talhca̱ni ̱t c-mirecibo hua̱ntu̱ firmartlahuani ̱ta; huata xatlá̱n calácxti ̱tti ̱ hua̱ntu̱ aya firmartlahuani ̱ta, chu̱ tanu̱ catlahua̱ anta̱ni ̱ nahuán pi ̱ caj íta̱t ciento barril lakahuilani.’ 7 A̱ li ̱sta̱lh kalhasquimpá̱ a̱cha̱t um: ‘¿Chá̱ huix, ní ̱ntla̱ li ̱piniya̱ quima̱la̱ná?’ Yama̱ chixcú̱ kalhtí ̱nalh: ‘Aktum ciento cúxta̱lh trigo.’ Yama̱ xapuxcu tasa̱cua̱ huánilh: ‘Xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ huilachá̱ mirecibo, lacapala̱ calácxti ̱tti, chu̱ tanu̱ catlahua̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nahuán pi ̱ caj ta̱tipuxam cúxta̱lh li ̱piniya.’ 8 Acxni ̱ cátzi ̱lh xma̱la̱ná hua̱ntu̱ xtlahuama̱, xli ̱ca̱na̱ hasta luhua cacs li ̱lacahua̱ caj

185 la̱ntla̱ luhua akskálalh tu̱ xtlahuani ̱t acxni ̱ pútzalh la̱ntla̱ tla̱n nalatama̱y a̱li ̱sta̱lh yama̱ akskahuina tasa̱cua. Pus xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat, luhua lakskalalán huanko̱y acxni ̱ la̱ntla̱ putzako̱y pala tú̱ ni ̱tlá̱n natlahuako̱y hasta luhua makatlajako̱cán hua̱nti ̱ luhua aksti ̱tum scujma̱kó̱ cxkakanat Dios.” 9 Pus Jesús chuná̱ na̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: “Cca̱huaniyá̱n pi ̱ tla̱n naputzayá̱tit la̱ntla̱ nakalhi ̱yá̱tit miamigoscán ti ̱ naca̱makta̱yayá̱n hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ hua̱ntu̱ ni ̱ aksti ̱tum, sa̱mpi ̱ lapi ̱ hua̱ mintamacú̱ n tu̱ kalhi ̱yá̱tit yunú̱ ca̱tuxá̱huat, anta̱ni ̱ lhu̱ hua̱ anán tala̱kalhi ̱n, nali ̱makta̱yako̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n, xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua miamigoscán nakalhi ̱yá̱tit ti ̱ naca̱maklhti ̱naná̱n c-xasa̱sti mimpu̱tahui ̱lhcán tu̱ nakalhi ̱yá̱tit c-akapú̱ n anta̱ni ̱ xli ̱pa̱án natahuilayá̱tit. 10 “Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ma̱cui ̱ntajli ̱cán hua̱ntu̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua tamacú̱ n usu tascújut, chu̱ pala xlá̱ luhua aksti ̱tum cui ̱ntaj natlahuay, chuná̱ li ̱ma̱siyuy pi ̱ tali ̱pa̱hu laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nama̱maktakalhni ̱cán hua̱ntu̱ luhua lhu̱ hua tumi ̱n, pus na̱ huá̱ luhua aksti ̱tum cui ̱ntaj natlahuay; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ luhua ni ̱ cui ̱ntaj tlahuay hua̱ntu̱ ma̱squi ni ̱ lhu̱ hua tumi ̱n hua̱ntu̱ ma̱maktakalhni ̱cán, pus na̱ chuná̱ ni ̱ li ̱huana̱ catimaktákalhli ̱ acxni ̱ pala nama̱xqui ̱cán lhu̱ hua xli ̱maktakálhat. 11 Pus pala huixín ni ̱ tla̱n maktakalhá̱t it hua̱ntu̱ nama̱cui ̱ntajli ̱caná̱tit tamacú̱ n xala u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat ma̱squi hua̱ntu̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua, ¿pa̱ li ̱huacá̱ chú̱ tla̱n namaktakalhá̱tit hua̱ntu̱ Dios naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xtalacapa̱stacni? 12 Na̱ chuna li ̱tum, pala huixín ni ̱tlá̱n namaktakalhá̱tit hua̱ntu̱ Dios ca̱ma̱cui ̱ntajli ̱ni ̱tán, chu̱ ni ̱ milacán, ¿pi ̱ li ̱huacá̱ chú̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ xlá̱ aya laclhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n cha̱tunu̱ huixín?

SAN LUCAS 16 13 “Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum scujni ̱ ma̱tla̱ni ̱y nata̱scujko̱y cha̱tuy xma̱la̱ná aktuma quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ acxni ̱ nakalhakaxmata̱ cha̱tum, huá̱ chú̱ acha̱tum li ̱tum juerza nalakmakán; usuchí ̱ acxni ̱ natlahuaputún hua̱ntu̱ nali ̱ma̱paksi ̱y cha̱tum, juerza nakalhakaxmatmakán acha̱tum. Pus quit clacasquín luhua li ̱huana̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ cuaniputún: Cha̱tum chixcú̱ ni ̱ lay li ̱pa̱huán Dios xli ̱pacs xnacú̱, chu̱ na̱ huatiya̱ yama̱ quilhtamacú̱ luhua nali ̱pa̱huán xtumi ̱n pi ̱ huá̱ tla̱n catu̱ huá̱ nali ̱ma̱tla̱ni ̱y.” 14 Makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xlaya̱kó̱, pacs xkaxmatma̱kó̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xquilhuama̱, huata tzúculh li ̱kalhakama̱nanko̱y Jesús sa̱mpi ̱ xlacán luhua xlakati ̱ko̱y nakalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n. 15 Huata Jesús chuná̱ huaniko̱lh: “Huixín hua̱nti ̱ c-xlacati ̱ncan chixcuhuí ̱n li ̱tasiyuputuná̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ luhua lactla̱n chixcuhuí ̱n, hua̱mpi ̱ Dios pacs lakapasa̱ hua̱ntu̱ xalix̱ cájnit huí ̱ c-minacu̱cán. Sa̱mpi ̱ na̱ luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ hua̱ntu̱ huixín puhuaná̱tit pi ̱ luhua lhu̱ hua xtápalh c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat, xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ Dios ni ̱ ucxilhputún, huata xlá̱ lakmakán.

La̱ntla̱ ta̱talacastuca xalakmaka̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Juan Bautista 16 “Acxni ̱ Juan Bautista ni ̱ xa̱ma̱tzuqui ̱y xtascújut caj xma̱n hua̱ tla̱n xkalhi ̱yá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Moises nali ̱kalhtahuakayá̱tit, chu̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit, chu̱ hua̱ntu̱ xtzokko̱ni ̱t c-xlibrojcan xalakmaka̱n profetas; hua̱mpi ̱ acxni ̱ Juan tzúculh li ̱chihui ̱nán yama̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios la̱ntla̱ xlá̱ nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapaksi ̱t ca̱tuxá̱huat, chu̱ acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat juerza tzaksama̱kó̱

SAN LUCAS 16 namaklhti ̱nanko̱y yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱y. 17 “Hua̱mpi ̱ quit luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ akapú̱ n, chu̱ ca̱tuxá̱huat tla̱n xlaktzánka̱lh, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xamaká̱n tatzoktahuilani ̱ttá̱ xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka ni ̱ pala pu̱ lactum caj chunatá̱ catitamakáxtakli ̱ pala ni ̱ juerza nakantaxtuy. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ hua̱nti ̱ natapu̱chuhuako̱y, ni ̱tlá̱n pala tí ̱ nala̱makaxtakko̱y (Mateo 19:1‑12; Marcos 10:1‑12)

18 “Pala

cha̱tum chixcú̱ makaxtaka̱ xpusca̱t caj xpa̱lacata pi ̱ tanu̱ hua̱nti ̱ nata̱tapu̱chuhuay, pus tama̱ chixcú̱ tlahuay tlanca tala̱kalhí ̱n c-xlacati ̱n Dios; chu̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ chú̱ nata̱tapu̱chuhuay yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ makaxtakcanit, na̱ chuná̱ luhua lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n tlahuay.” Xatakalhchihui ̱n cha̱tum chixcú̱ ma̱tamacu̱ nú, chu̱ cha̱tum chixcú li ̱ma̱xkan 19 Jesús na̱ huaniko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Maktum xuí ̱ cha̱tum chixcú hua̱mpi ̱ luhua ma̱tamacu̱ nú xuani ̱t. Ni ̱tú̱ xtzanka̱niy pala tú̱ namaclacasquín, chu̱ hua̱ntu̱ luhua xalacuan lháka̱t xlá̱ xli ̱lhaka̱nán, chu̱ ankalhí ̱n xtlahuay taca̱tani, hua̱mpi ̱ pacs xalacuan lí ẖ uat hua̱ntu̱ xlá̱ xuakoy. 20 Chu̱ na̱ antiyá̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n xlama̱ cha̱tum chixcú hua̱mpi ̱ luhua snu̱ n li ̱ma̱xkan xuani ̱t, xlá̱ huanicán Lázaro. Yuma̱ koxuta chixcú̱ xli ̱pu̱ nu̱y xli ̱cha̱tumi ̱nica̱ c-xmacni ̱ xtzitzi, antá̱ xlá̱ xan tahuilay ca̱tiyatna, c-xtanquilhti ̱n xchic yama̱ ma̱tamacu̱ nú. 21 Caj u̱cu tla̱n xli ̱kálhkasli ̱ xpuhuán hua̱ntu̱ natamakuasa̱ c-xmesa ma̱tamacu̱ nú hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhxtakmakama̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala actzú̱ caj xta̱huacán, pus hasta huata xatlá̱n chichix̱ ni ̱ xminko̱y macslipiko̱y

186 la̱ntla̱ xka̱lhi ̱y xtzitzi. 22 Cha̱nchu̱ tílalh pi ̱ yama̱ koxuta li ̱ma̱xkan La̱zaro ni ̱lh, huata xángeles Dios luhua li ̱pa̱xuhu le̱nko̱lh c-xpa̱xtu̱ n Abraham anta̱ni ̱ xlá̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. Chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ yama̱ ma̱tamacu̱ nú̱ na̱ tíni ̱lh, chu̱ tima̱acnu̱ca̱. 23 “Acxni ̱ antá̱ xuilachá̱ c-xpu̱tahui ̱lhcan ni ̱ní ̱n, luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xpa̱ti ̱nama̱, talacayá̱hualh c-akapú̱ n, úcxilhli ̱ xuí ̱ c-xpu̱tahui ̱lh Abraham, chu̱ Lázaro antá̱ xuí ̱ c-xpa̱xtú̱ n. 24 Acxnicú̱ chú̱ pixtlanca̱ tzúculh ca̱tasay, chu̱ chuná̱ quilhánilh: ‘Tla̱ti Abraham, luhua catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquinkalhi ̱ni ̱ talakalhamá̱n, camacatampi ̱ Lázaro laqui ̱mpi ̱ nama̱stajay c-xokspun xmacán, chu̱ na̱ camilh ma̱skahuihui ̱y quisi ̱máka̱t, sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ ctatlakajma̱ u̱ nú̱ c-lhcúya̱t.’ 25 Hua̱mpi ̱ Abraham chuná̱ kálhti ̱lh: ‘Amigo, luhua xli ̱ca̱na̱ calacapá̱stacti ̱ pi ̱ luhua tla̱n huix xlápa̱t c-mintalatamá̱n, chu̱ ni ̱tú̱ xtzanka̱niyá̱n hua̱ntu̱ xmaclacasquina, chi ̱nchu̱ yuma̱ koxuta Lázaro luhua xli ̱ca̱na̱ xlá̱ ni ̱tú̱ xkalhi ̱y. Pus la̱nchú̱ xlá̱ luhua li ̱pa̱xuhu lama̱, cha̱nchu̱ huix tatlakájpa̱t. 26 Xa̱hua̱ masqui chuná, huí ̱ lacatum pu̱ lhmá̱n, luhua ca̱u̱ní ̱n hua̱ntu̱ quinca̱stokopitziyá̱n, caj huá̱ xpalacata ni ̱ lay anko̱ya̱chá̱ hua̱nti ̱ yunú̱ huilakó̱, chu̱ na̱ ni ̱ pala hua̱nti ̱ huilako̱chá̱ tanú, ni ̱ lay minko̱y u̱ nú.’ 27 “Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ma̱tamacu̱ nú xuani ̱t, chuná̱ huanipá̱: ‘Lapi ̱ ni ̱ lay puhuana̱ hua̱ntu̱ csquiniyá̱n, pus ca̱na̱ caj cama̱lakacha̱pi ̱ Lázaro c-xchic quintla̱t, 28 sa̱mpi ̱ kalhaquitzis ckalhi ̱y quinata̱lán, chu̱ clacasquín pi ̱ luhua nama̱akata̱ksni ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ xlacán ni ̱ naminko̱y u̱ nú, sa̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ huí ̱ tapa̱tí ̱n.’ 29 Abraham chuná̱ kalhti ̱pá̱: ‘Xlacán aya kalhi ̱ko̱y xli ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ títzokli ̱ Moisés, chu̱ makapi-tzi ̱n profetas c-Li ̱kalhtahuaka, pus huata xatlá̱n

SAN LUCAS 16​, ​17

187 huá̱ cama̱kanta̱xti ̱ko̱chá.’ 30 Cha̱nchu̱ yama̱ ma̱tamacu̱ nú̱ huá̱: ‘Quintla̱tican Abraham, luhua xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ huix quilhuámpa̱t, hua̱mpi ̱ lapi ̱ nalakanko̱y hua̱nti ̱ aya qui ̱taspitni ̱ttá̱ ca̱li ̱ní ̱n, cha̱catzi ̱ya̱ xlacán natalakaspitta̱yako̱y, chu̱ nalakpali ̱ko̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán.’ 31 ‘Hua̱ lapi ̱ xlacán ni ̱ kalhakaxmatniko̱y hua̱ntu̱ tzokko̱ni ̱t Moisés, chu̱ xli ̱pacs profetas, ¿pi ̱ li ̱huacá̱ chú̱ nakaxmatniko̱y lapi ̱ nalakastakuanán cha̱tum ni ̱n ca̱li ̱ní ̱n?’, kálhti ̱lh Abraham.” Hua̱nti ̱ nama̱tlahui ̱nanko̱y tala̱kalhí ̱n laqui ̱mpi ̱ naaktzanka̱ta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n, li ̱pe̱cua̱ la̱ntla naxoko̱nán (Mateo 18:6‑7, 21‑22; Marcos 9:42)

17

1-2   Maktum Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: “Unú̱ ca̱tuxá̱huat ankalhí ̱n lama̱kó̱ nahuán hua̱nti ̱ nama̱tlahui ̱nanko̱y tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ koxutá̱ yamá̱ hua̱nti ̱ chuná̱ natlahuay laqui ̱mpi ̱ nama̱ktzanka̱ya̱huay hua̱nti ̱ aya tzucuni ̱t quintali ̱pa̱huán. Huata xali ̱huacá̱ tla̱n xuá̱, acxni ̱ ni ̱ a̱tlahuay, pi ̱ xpixchi ̱huacaca̱ aktum tlanca xachihuix pu̱squiti, chu̱ xmaca̱nca̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nalaktzanka̱y. 3 ¡Pus luhua cui ̱ntaj catlahuátit pi ̱ ni ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit! “Pus lapi ̱ ni ̱tlá̱n tu̱ xtlahuanín minta̱lá, acxni ̱ tuncán cali ̱huani; na̱ lapi ̱ xtalakaspittá̱yalh, chu̱ nahuán pi ̱ nia̱lh chuná̱ catitláhualh, pus huix cama̱tzanka̱nani ̱ hua̱ntu̱ tlahuanín. 4 Ma̱squi hasta maktujún la̱ntla̱ tantacú̱ catlahuanín hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ pala maktujún naminá̱n huaniyá̱n: ‘Chú̱ nia̱lh chuná̱ cactitláhualh’, huix cama̱tzanka̱nani ̱ hua̱ntu̱ tlahuanín.”

Luhua kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ lapi ̱ aksti ̱tum naca̱najlaya̱ pi ̱ Dios nama̱xqui ̱yá̱n tu̱ nasquiniya 5 Maktum xli ̱ma̱kalhtahuákat chuná̱ huaniko̱lh Jesús:

―Caquinca̱ma̱siyuni ̱ la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱hu tlihuaka̱ quintaca̱najlacán laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nali ̱pa̱huana̱hu Dios. 6 Puschí ̱ huaniko̱lh Quimpu̱chinacán: ―Hua̱ lapi ̱ caj xtzucútit kalhi ̱yá̱tit mintaca̱najlacán ca̱na̱ caj la̱ntla̱ xli ̱acti ̱ná̱ la̱ntla̱ xatalhtzi mostaza, chu̱ caj la̱ntla̱ huixín xuanítit u̱ya̱ akatum tlanca quihui: ‘Catapulhu̱ la̱ u̱ya̱t, chu̱ capit tati ̱ju̱ta̱yaya̱ c-xlaquita̱t ta̱kaya̱huaná’, chu̱ quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ yama̱ quihui xca̱kalhakaxmatni ̱ hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksí ̱tit. Cha̱tum tasa̱cua ni ̱ catipu̱ hua̱ pi ̱ luhua li ̱pa̱xcatcatzí ̱nit hua̱ntu̱ caj xli ̱tláhuat 7 “Lapi ̱ huí ̱ cha̱t um caj tasa̱cua ti ̱ acxni ̱ naqui ̱taspita̱ ca̱tuhuá̱n pala antá̱ xlakuaxnama̱, usuchí ̱ xmaktakalhnima̱kó̱ xua̱cax xma̱la̱ná, acxni ̱ xlá̱ nachín, ¿pi ̱ puhuaná̱tit huixín pi ̱ chuná̱ nahuaniy: ‘Tla̱n pi ̱ tani ̱ta, catanu, catahuila̱ la̱ntla̱ u̱yá̱ mesa la̱qui ̱mpi ̱ nacma̱xqui ̱yá̱n tu̱ nahuaya’? 8 Pus quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ xma̱la̱ná̱ ni ̱ chuná catihuánilh, huata chuná̱ nahuaniy: ‘Lacapala̱ catanu, chu̱ caca̱xtlahua̱ tu̱ nacuay, na̱ calakpalí ̱nanti ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquimuju̱ niya̱ quilí ẖ uat. A̱ li ̱sta̱lh acxnicú̱ ni ̱li ̱huaya̱ cua̱yanko̱ni ̱t nahuán, acxnicú̱ chú̱ na̱ nahua̱yana̱ huix.’ 9 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ tama̱ tasa̱cua luhua tla̱n scujni ̱t tantacú, hua̱mpi ̱ ni ̱ capuhuántit pala xli ̱lakchá̱nat napa̱xcatcatzi ̱nicán hua̱ntu̱ xlá̱ qui ̱lí ̱scujli, sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua caj xmá̱n hua̱ tla̱n ma̱kantaxti ̱ni ̱t hua̱ntu̱ xli ̱tláhuat xuani ̱t. 10 Pus na̱ chuná̱ huixín, acxni ̱ natlahuako̱yá̱tit aktum tascújut hua̱ntu̱ Dios naca̱ma̱tlahui ̱yá̱n, na̱ chuná̱ cahuántit: ‘Quin caj li ̱lakaputza scujní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ pala tzinú̱ quinca̱mini ̱niyá̱n naquinca̱pa̱xcatcatzi ̱nicaná̱n

SAN LUCAS 17 hua̱ntu̱ xli ̱scujma̱hu, caj xma̱n huá̱ cma̱kantaxti ̱ni ̱tahu hua̱ntu̱ quili ̱tlahuatcán xuani ̱t.’” Jesús ma̱pacsako̱y kalhaca̱hu chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y lepra̱ tzitzi 11 Cha̱nchu̱ tílalh pi ̱ maktum la̱ntla̱ xtla̱huama̱ c-tiji, ti ̱tum xama̱ c-Jerusalén, chu̱ xpuntaxtuma̱kó̱ lacalhu̱ hua lactzu̱ ca̱chiquíṉ hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱ko̱y Samaria, chu̱ Galilea, 12 cha̱lh c-aktum actzu̱ ca̱chiquíṉ anta̱ni ̱ ucxilhko̱lh kalhaca̱hu chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ xpasako̱ni ̱t pu̱ lactum lix̱ cajnit tzitzi ̱ huanicán lepra̱, xlacán caj lakamákat ta̱yako̱chá. 13 Huata caj taquílhmilh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¡Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ tlanca li ̱tlá̱n caquinca̱lakalhámanti! 14 Acxni ̱ xlá̱ ucxilhko̱lh, chuná̱ huaniko̱lh: ―Tla̱n, hua̱mpi ̱ lacapala̱ chú̱ capítit ma̱siyuniyá̱tit mimacnicán cha̱tum pa̱li ̱ c-templo laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nama̱luloka̱ pi ̱ aya ca̱makaxtakni ̱tán mintajatatcán. Acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱ca̱ lacapala̱ anko̱lh, hua̱mpi ̱ acxni ̱ xtla̱huama̱kó̱ c-tiji pacsniko̱lh tuncán yama̱ xtajatatcán hua̱ntu̱ xkalhi ̱ko̱y. 15 Cha̱nchu̱ cha̱tum xlacán, hua̱nti ̱ xala c-Samaria, xlá̱ ni ̱ judío xuani ̱t, acxni ̱ makcátzi ̱lh pi ̱ aya xtatla̱ni ̱ni ̱t, huata lacapala̱ talákspitli, chu̱ luhua pixtlanca̱ la̱ntla̱ xca̱tasati ̱lhay xpa̱xcatcatzi ̱nima̱ Dios. 16 Yama̱ samaritano acxni ̱ cha̱lh c-xlacati ̱n Jesús lakatatzokóstalh laqui ̱mpi ̱ chuná̱ napa̱xcatcatzi ̱niy, chu̱ taquilhpú̱talh hasta lí ̱cha̱lh xlacán ca̱tiyatna. 17 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ chihuí ̱nalh: ―¿Tú̱ kalhaca̱hu xuanko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y yama̱ lix̱ cajnit tajátat, chu̱ pacs pacsko̱lh? ¿Ní chú̱ ya̱kó̱ a̱makapitzi ̱n kalhanaja̱tza? 18 ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ caj xma̱n hua̱ yuma̱ chixcú̱, hua̱nti ̱ ni ̱ judío, huata huá̱ táspitli ̱ laqui ̱mpi ̱ napa̱xcatcatzi ̱niy Dios?

188 19 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ li ̱ma̱paksí ḻ h yuma̱ chixcú: ―Cata̱qui, chu̱ capittá̱ li ̱pa̱xuhu c-mínchic. Huix luhua xli ̱ca̱na̱ pacsni ̱ta̱ sa̱mpi ̱ chuná̱ quili ̱pá̱huanti.

Acxni ̱ nachín xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios ca̱tuxá̱huat, ni ̱ catitasíyulh tuncán (Mateo 24:23‑28, 36‑41)

20 Maktum

makapitzi ̱n fariseos kalhasquinko̱lh Jesús ni ̱li ̱huaya̱ luhua nachín yama̱ xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ nama̱tzuqui ̱y. Xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Acxni ̱ nachín xtapaksi ̱t Dios ni ̱ capuhuántit naucxilhcán pala tú̱ tlanca xali ̱ucxílhti ̱t. 21 Chu̱ na̱ ni ̱ naca̱najlayá̱tit pala tí ̱ naca̱huaniyá̱n: ‘Unú̱ huí ̱’, usuchí ̱ ‘A̱ huilachá’; sa̱mpi ̱ yama̱ xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nani ̱t aya antiyá̱ lama̱ c-milaksti ̱pa̱ncán. 22 A̱ li ̱sta̱lh xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín naucxilhputuná̱tit na̱pi ̱ makstum la̱ntla̱ quit, Xatalacsacni Chixcú̱, nacmimpalay laqui ̱mpi ̱ nactzucuy ma̱paksi ̱nán, hua̱mpi ̱ ni ̱ naj caquintiucxílhtit. 23 Huí ̱ ti ̱ naca̱a kskahuiputuná̱n acxni ̱ naca̱huaniyá̱n: ‘Unú̱ huí ̱’, usu naca̱huanicaná̱tit: ‘Ajtiyán huilachá’, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ tita̱piná̱tit putzayá̱tit, chu̱ na̱ ni ̱ naca̱najlayá̱tit. 24 Sa̱mpi ̱ na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ caj xamaktum xli ̱ca̱tlanca̱ c-xtampi ̱n akapú̱ n tasiyuy xmakaxkaka̱nat maklípit, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, caj xalán nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ nacmimpalay. 25 Hua̱mpi ̱ xapu̱ laná̱ xlacasquinca̱ li ̱pe̱cua nacpa̱ti ̱nán u̱ nú̱ ca̱tiyatna, sa̱mpi ̱ yuma̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ lama̱kó̱ la̱nchiyu̱ quilhtamacú̱ maktum naquilakmakanko̱y. 26 Na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ akspulako̱lh tachixcuhuí ̱tat yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xlama̱ Noé, chu̱ sputca̱ ca̱tiyatna, pus

189 na̱ luhua xta̱chuná̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ nacmimpalay. 27 Yama̱ tachixcuhuí ̱tat luhua li ̱pa̱xuhu xlama̱kó̱, xua̱ya̱ma̱kó̱, makapitzí ̱n xca̱tanima̱kó̱, xtapu̱chuhuama̱kó̱, chu̱ xmacama̱sta̱ma̱kó̱ xlactzumajancán, hasta acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Noé táju̱ lh c-páklha̱t hua̱ntu̱ huanicán arca, chu̱ chuná tílalh muncá̱clat, chu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat tini ̱ko̱lh. 28 Chu̱ na̱ xta̱chuná̱ tilapá̱ acxni ̱ xlama̱ Lot: xli ̱pacs hua̱nti ̱ xlama̱kó̱ c-Sodoma, luhua li ̱pa̱xuhu xlama̱kó̱, xua̱ya̱ma̱kó̱, xkotnama̱kó̱, xtama̱huanama̱kó̱, xya̱huama̱kó̱ xchiccán, chu̱ xchana̱nama̱kó̱. 29 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ titaxtuchá̱ Lot c-Sodoma, sa̱mpi ̱ chuná̱ xuanini ̱t Dios catláhualh, pus ta̱ctachi ̱ lhcúya̱t c-akapú̱ n, chu̱ azufre hua̱ntu̱ clhcuma̱, chu̱ pu̱tum pacs makni ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat. 30 Pus na̱ chuná̱ chú̱ ni ̱ cha̱catzi ̱ya̱ nalatama̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat a̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, nacmimpalay. 31 “Acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱, pala tí ̱ huacachá nahuán c-xaksti ̱n ta̱lhma̱na chiqui, chu̱ lapi ̱ antá̱ huili ̱ni ̱t nahuán c-xpu̱ lacni xchic xmaclacasquínat, nia̱lh calacapá̱stacli ̱ pala tú̱ namín tamacaxtuy, huata xatlá̱n caj catzá̱lalh; chu̱ pala tí ̱ la̱ma̱chá nahuán ca̱tuhuá̱n, nia̱lh catáspitli ̱ c-xchic. 32 Caj luhua calacapa̱stáctit hua̱ntu̱ lánilh xpusca̱t Lot, caj xpa̱lacata pi ̱ xlakli ̱puhuán hua̱ntu̱ xakxtakmakani ̱t. 33 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lakli ̱puhuán, chu̱ luhua nalakma̱xtuputún xlatáma̱t u̱ nú̱ ca̱tiyatna, pus huata aktum cacátzi ̱lh pi ̱ namakatzanka̱y, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ namakatzanka̱y xlatáma̱t huata huá̱ nalakma̱xtuy. 34 “Quit xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ yama̱ ca̱tzi ̱sní, cha̱tuy hua̱nti ̱ lhtatama̱kó̱ nahuán c-aktuma pu̱tama, cha̱tum nale̱ncán, chu̱ hua̱ a̱cha̱tum namakaxtakcán. 35 Cha̱tuy

SAN LUCAS 17​, ​18 lacchaján, lacxtum squitima̱kó̱ nahuán; hua̱ cha̱tum nale̱ncán, chi ̱nchu̱ hua a̱cha̱tum, namakaxtakcán. 36 Cha̱tuy chixcuhuí ̱n, lacxtum scujma̱kó̱ nahuán c-aktuma pú̱cuxtu; hua̱ cha̱tum nale̱ncán, chi ̱nchu̱ hua̱ a̱cha̱tum namakaxtakcán.” 37 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ Jesús huá̱, chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Ní li ̱huaya̱ chuná̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ quilhuámpa̱t? Xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ anta̱ni ̱ ni ̱y tantum takalhí ̱n, pacs tuncán catzi ̱ko̱y, chu̱ tamacxtumi ̱ko̱y chu̱ n, pus na̱ chuná̱ chu̱ acxni ̱ nacmimpalay, tuncán cani ̱huá̱ nacatzi ̱cán. Xatakalhchihuí ̱n cha̱tum puhuani ̱ni ̱ pusca̱t, chu̱ cha̱tum juez Maktum Jesús lix̱ akatli ̱ko̱lh aktum takalhchihuíṉ xpa̱lacata oración, pi ̱ xlacasquinca xli ̱tatláhuat ankalhíṉ , hua̱mpi ̱ ni ̱ nalakacha̱niko̱y. 2 Xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Maktum xuí ̱ cha̱tum juez c-aktum ca̱chiquíṉ , xlá̱ ni ̱ pala tzinú̱ xlacapuhuaniy Dios, xa̱huachí ̱ xlá̱ ni ̱tí ̱ xma̱xqui ̱y ca̱cni. 3 Chu̱ na̱ antiyá̱ yama̱ ca̱chiquíṉ xuí ̱ cha̱tum puhuani ̱ni ̱ pusca̱t, xlá̱ ankalhíṉ xlakán yama̱ juez laqui ̱mpi ̱ natlahuaniy justicia sa̱mpi ̱ xlá̱ xkalhi ̱y aktum xtalakapútzit, pus huata xlacasquín nakalhmakta̱yacán c-xlacatíṉ hua̱nti ̱ xta̱la̱tlahuay. 4 Hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ ni ̱ xli ̱makli ̱t xqui ̱laklacani ̱ttá, yama̱ juez ni ̱ xtlahuaputún hua̱ntu̱ xli ̱ma̱katzanka̱ma̱ pusca̱t. Hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh xlá̱ chuná̱ lacapá̱stacli: ‘Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ ni ̱ cpe̱cuaniy Dios, chu̱ na̱ ni ̱ quincui ̱nta̱ hua̱ntu̱ akspulako̱y tachixcuhuí ̱tat, 5 hua̱mpi ̱ xali ̱huacajcú̱ hua̱ yuma̱ pusca̱t, pi ̱ tza̱pu̱ quima̱akatzanka̱tla̱huán, huata xatlá̱n nacmakta̱yay laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nia̱lh namín quima̱aklhu̱ hui ̱y, chu̱ taji ̱ naquima̱acchichijui ̱y.’”

18

SAN LUCAS 18 6 Jesús chuná̱ huanipalako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: “Ma̱squi yama̱ Juez luhua ni ̱ pala tzinú̱ tla̱n xtapuhuá̱n, fuerza chuná̱ tlahuánilh yama̱ pusca̱t laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nama̱acchichijui ̱y. 7 Pus lapi ̱ tama̱ juez maktá̱yalh yama̱ pusca̱t, tlahuánilh justicia, ¿lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ lay chú̱ ca̱najlayá̱tit pi ̱ Dios namakta̱yako̱y xcamán hua̱nti ̱ xlá̱ lacsacko̱ni ̱t, acxni ̱ tza̱pu̱ squiniko̱y xtamakta̱y tantacú tantascaca? Usu ¿pi ̱ huata chá̱ puhuaná̱tit pi ̱ nama̱makapali ̱ko̱y tzinú̱? 8 Pus quit luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lacapala̱ namakta̱yako̱y, ni ̱ catima̱makapali ̱ko̱lh. Hua̱mpi ̱ hua̱ acxni ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, nacmimpalay ca̱tiyatna, ¿pi ̱ nacta̱ksa cahuá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱najlako̱y nahuán?”

Xatakalhchihui ̱n cha̱tum fariseo, chu̱ cha̱tum xma̱ta̱ji ̱na impuestos 9 Cumu Jesús xcatzi ̱y pi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n, xlacán xpuhuanko̱y pi ̱ luhua tla̱n xtapuhua̱ncán, chu̱ huata ni ̱tú̱ xli ̱ucxilhko̱y a̱makapitzí ̱n, pus caj huá̱ xpa̱lacata̱ Jesús lix̱ akatli ̱ko̱lh u̱ ma̱ takalhchihuí ̱n: 10 “Maktum cha̱tuy chixcuhuí ̱n anko̱lh tlahuako̱y xoracioncán c-tlanca templo c-Jerusalén. Cha̱tum, fariseo xuani ̱t hua̱nti ̱ xli ̱taxtuy luhua tla̱n judío sa̱mpi ̱ pacs xma̱kantaxti ̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, chi ̱nchu̱ hua̱ a̱cha̱tum caj xma̱ta̱ji ̱na impuestos, chu̱ huá̱ xpalacata̱ xli ̱puhuanicán pi ̱ xlá̱ ni ̱ tla̱n judío xuani ̱t. 11 Yama̱ fariseo antá̱ xlacahuaya̱ lacatzú̱ anta̱ni ̱ luhua lakataquilhpu̱tacán Dios, chu̱ chuná̱ xtlahuanima̱ oración Dios: ‘Quintla̱tican Dios, luhua cpa̱xcatcatzi ̱niyá̱n pi ̱ quit luhua tla̱n chixcú, chu̱ ni ̱ chuná̱ cli ̱catzi ̱y la̱ntla̱ yama̱ hua̱nti ̱ kalha̱nán, chu̱ hua̱nti ̱ luhua laclix̱ cajnit xtapuhua̱ncán, usuchí ̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ xakatli ̱ko̱y tanuj

190 lacchaján, xa̱huachí ̱ quit ni ̱ lix̱ cájnit clama̱ ni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ u̱ laya̱ xma̱ta̱ji ̱na impuestos. 12 Quit maktuy cmakalhkajnán su kalhxtaknán aktum semana laqui ̱mpi ̱ chuná̱ cli ̱ca̱cni ̱naniyá̱n, chu̱ quit pacs cma̱sta̱y hua̱ntu̱ quili ̱má̱sta̱t diezmo xla lhu̱ hua quintumi ̱n hua̱ntu̱ ctlajay.’ 13 Cha̱nchu̱ yama̱ cha̱t um chixcú hua̱nti ̱ xpu̱qui ̱na impuestos, huata xlá̱ mákat quilhpu̱taj tá̱yalh, hasta ni ̱ pala tzinú̱ xtalacaya̱huaputún ta̱lhmá̱n, chu̱ chuná̱ xtlahuama̱ oración, xquilhuama̱: ‘Tla̱ti Dios, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquilakalhámanti, chu̱ caquima̱tzanka̱nani sa̱mpi ̱ luhua makla̱kalhi ̱ná̱ cmakcatzi ̱cán, caj xpa̱lacata lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ctlahuani ̱t quintala̱kalhí ̱n.’” 14 Jesús huaniko̱lh li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ antá̱ xkaxmatma̱kó̱ xtachihuí ̱n: “Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xpu̱qui ̱na impuestos, acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ xlá̱ chilh c-xchic, Dios aya xma̱tzanka̱nanini ̱t xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t, chu̱ ni ̱ xahua̱ yama̱ fariseo hua̱nti ̱ caj tlanca̱ xcatzi ̱y c-xlacati ̱n Dios. Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ tla̱n cristiano li ̱ma̱xtucán xacstu, huata xlá̱ nalakmakancán; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱ta̱yay pi ̱ ni ̱tu̱ xlakasi, chu̱ kalhapalay pi ̱ makla̱kalhi ̱ná, huata xlá̱ nama̱tlanqui ̱cán. Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ caj xacstu putzama̱ la̱ntla̱ natatlanqui ̱y c-xlacati ̱n Dios xalán ni ̱ maka̱s tama̱ma̱xani ̱y, chu̱ ma̱tu̱tzuhui ̱cán; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ putzama̱ la̱ntla̱ natalacatla̱ni ̱y huata caj li ̱ta̱yay pi ̱ ni ̱tu̱ xlakasi, huata huá̱ chú̱ ti ̱ Dios nama̱tlanqui ̱y.” Jesús siculana̱tlahuako̱y lactzu̱ camán (Mateo 9:13‑15; Marcos 10:13‑16)

15 Maktum

makapitzí ̱n xli ̱miniko̱y lactzu̱ xcamancán laqui ̱mpi ̱ Jesús naokspu̱ huili ̱ko̱y xmacán, chu̱ nasiculana̱tlahuako̱y; hua̱mpi ̱ acxni ̱

SAN LUCAS 18

191 xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ucxilhko̱lh, tzucuko̱lh lacaquilhni ̱ko̱y hua̱nti ̱ xli ̱mima̱kó̱. 16 Hua̱mpi ̱ Jesús tasaniko̱lh lactzu̱ camán pi ̱ calakminko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahuátit li ̱tlá̱n, ni ̱ cali ̱huanikó̱tit tama̱ lactzu̱ camán naquilakminko̱y; sa̱mpi ̱ Dios caj xma̱n huá̱ ma̱xqui ̱ko̱y talacasquín natapaksi ̱niko̱y c-xasa̱sti xtapáksi ̱t hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactzu̱ camán. 17 Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ caxati ̱cahuá̱ hua̱nti ̱ ni ̱tlá̱n xtláhualh nama̱paksi ̱y Dios la̱ cha̱tum xasma̱lhua actzu̱ kahuasa, ni ̱ lay xlá̱ catitapaksí ̱nilh c-xasa̱sti xtapáksi ̱t tu̱ huili ̱putún ca̱tiyatna. Cha̱tum ma̱tamacu̱ nu chixcú̱ ta̱chihui ̱nán Jesús

(Mateo 19:16‑30; Marcos 10:17‑31)

18 Maktum

cha̱tum luhua tali ̱pa̱hu chixcú̱ kalhásquilh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, huix luhua xli ̱ca̱na̱ tla̱n catzi ̱ya, ¿tú̱ luhua tla̱n tatlahu quili ̱tláhuat laqui ̱mpi ̱ tla̱n nackalhi ̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-akapú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa? 19 Cha̱nchu̱ Jesús huánilh: ―¿Tú̱ huan quihuaniya̱ pi ̱ quit luhua tla̱n ccatzi ̱y? ¿Tú̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ u̱ nú̱ ni ̱tí ̱ anán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tla̱n huata caj xma̱n cha̱tum, huá̱ Dios? 20 ¿Tú̱ huan chi ̱nchu̱ quili ̱kalhasquina̱ xpa̱lacata tú̱ mili ̱tláhuat? Sa̱mpi ̱ huix catzi ̱yatá̱ la̱ntla̱ huí ̱ kampa̱ca̱hu li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ Dios macamá̱xqui ̱lh Moisés; chuná̱ huan: ‘Ni ̱ caxakatli ̱ tanuj pusca̱t lapi ̱ huí ̱ mimpusca̱t; niucxni ̱ tí ̱ timakni ̱ya; niucxni ̱ tí ̱ tili ̱ya̱huaya̱ ta̱ksaní ̱n; niucxni ̱ tí ̱ timakkalha̱nana; na̱ cama̱xqui ̱kó̱ ca̱cni ̱ mintzí, xa̱hua̱ mintla̱t.’ 21 Yama̱ chixcú chuná̱ kalhtín ̱ alh, huá̱: ―Xli ̱pacs tama̱ hua̱ntu̱ huix quihuanípa̱t, hasta la̱ntla̱ actzu̱cú̱ xacuani ̱t ctzucuni ̱t ma̱kantaxti ̱y.

22 Acxni ̱ káxmatli ̱ Jesús yumá̱, chuná̱ huánilh: ―Tla̱n la̱ntla̱ huana, hua̱mpi ̱ huí ̱ a̱kampa̱tum hua̱ntu̱ tzanka̱nimá̱n mili ̱tláhuat, casta̱t xli ̱pacs tu̱ kalhi ̱ya, chu̱ cama̱xqui ̱kó̱ mintumi ̱n hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huix nakalhi ̱ya̱ lhu̱ hua̱ mintamacú̱ n c-akapú̱ n. Acxni ̱ chú̱ chuná̱ natlahuako̱ya, tuncán natana laqui ̱mpi ̱ xli ̱pa̱án naquista̱laniya. 23 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ káxmatli ̱ hua̱ntu̱ huánilh Jesús, yama̱ chixcú̱ luhua li ̱puhua̱, sa̱mpi ̱ luhua ma̱tamacu̱ nú xuani ̱t. 24 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús pi ̱ li ̱pe̱cua̱ xtali ̱puhua̱ni ̱ni ̱t, chuná̱ huá̱: ―¡Ca̱na̱ li ̱pe̱cua̱ tuhua̱ xpalacata̱ hua̱nti ̱ ma̱tamacu̱ nú̱ natanu̱y c-xtapaksi ̱t Dios! 25 Huata ni ̱ xatuhua̱ xtánu̱ lh tantum camello c-xlhucu li ̱tzapan, ni ̱ caj la̱ntla̱ pala cha̱tum ma̱tamacu̱ nú̱ ti ̱ lakcatzán xtumi ̱n tla̱n natanu̱y c-xtapaksi ̱t Dios. 26 Makapitzí ̱n ti ̱ xkaxmatko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ huá̱, chuná̱ quilhtzucuko̱lh: ―Lapi ̱ chuná, ¿tí ̱ chú̱ luhua naakapu̱taxtuy? 27 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱, hua̱ntu̱ xpa̱lacatacan chixcuhuí ̱n, ni ̱ lay ma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ quit cquilhuama̱, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xpa̱lacata Dios, pacs ma̱tla̱ni ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ puhuán natlahuay, ni ̱tú̱ tuhua̱ xpalacata. 28 Pedro chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacán, quin pacs cakxtakmakani ̱tahu hua̱ntu̱ xackalhi ̱ya̱hu caj xpa̱lacata cca̱sta̱lanimá̱n. 29 Puschí ̱ Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ naakxtakmakán xchic, usu xtla̱t, chu̱ xtzi, usu xnata̱lán, usuchí ̱ xpusca̱t, usu pala xcamán, caj xpa̱lacata kalhakaxmatputún Dios c-xtapáksi ̱t, 30 pus huata tlak luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nama̱xqui ̱cán ni ̱ xahua̱ la̱ tu̱ xkalhi ̱y

SAN LUCAS 18​, ​19 u̱ nú̱ ca̱tiyatna, chu̱ na̱ nama̱xqui ̱cán yama̱ latáma̱t c-akapú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa. Jesús li ̱chihui ̱nampalay pi ̱ namakni ̱cán

(Mateo 20:17‑19; Marcos 10:32‑34)

31 Maktum

Jesús caj tánu̱ ta̱anko̱lh kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ la̱nchú̱ ama̱hu c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ antá̱ nakantaxtuya̱chá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh profetas acxni ̱ titzokko̱lh c-Li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ naquiakspulay quit, Xatalacsacni Chixcú. 32 Pus antá̱ naquimacama̱sta̱cán c-xmacancan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ a̱lacatanuj xalaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos; xlacán naquili ̱kalhakama̱nanko̱y, chu̱ cala̱huá̱ naquintlahuaniko̱y hasta naquilacachujmani ̱ko̱y. 33 Tla̱n naquihuili ̱niko̱y, chu̱ a̱li ̱sta̱lh naquimakni ̱ko̱y; hua̱mpi ̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ naclakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n.” 34 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús ni ̱tú̱ xatú̱ xakata̱ksko̱y hua̱ntu̱ xuaniputún xtachihuí ̱n; xa̱huachí ̱ hasta ni ̱ pala tzinú̱ xcatzi ̱ko̱y xatú̱ xpa̱lacata̱ chuná̱ xli ̱ta̱chihui ̱nama̱kó̱, sa̱mpi ̱ yama̱ xtakalhchihuí ̱n caj la̱ xatze̱k tachihuí ̱n qui ̱taxtuniko̱lh. Jesús ma̱lacatla̱ni ̱y cha̱tum lakatzí ̱n xala c-Jericó (Mateo 20:29‑34; Marcos 10:46‑52)

35 Acxni ̱ Jesús

lacatzuhuá̱ xlati ̱lhay c-xaca̱chiqui ̱n Jericó, cha̱tum lakatzí ̱n xuí ̱ c-xquilhpa̱n tiji, csquinima̱kó̱ limosna hua̱nti ̱ antá̱ xlactla̱huanko̱y. 36 Acxni ̱ xlá̱ káxmatli ̱ pi ̱ luhua li ̱lhu̱ hua̱ xtla̱huama̱kó̱, kalhasquiní ̱nalh xatú̱ tla̱n xlama̱. 37 Pus huanica̱ pi ̱ Jesús xala c-Nazaret antá̱ xlactla̱huama̱. 38 Acxni ̱ xlá̱ káxmatli ̱ hua̱ntu̱ huanica̱, chuná̱ quilhánilh: ―¡Jesús, xquilhtzucut xamaka̱n rey David, caquinkalhi ̱ni ̱ talakalhamá̱n!

192 39 Hua̱nti ̱ xpu̱ lati ̱lhako̱y c-tiji ̱ tzucuko̱lh lacaquilhni ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ nakatxtaka. Hua̱mpi ̱ xlá̱ a̱tzinú̱ luhua li ̱huacá̱ tzúculh quilhaniy: ―¡Jesús, xquilhtzucut xamaka̱n rey David, catlahua̱ li ̱tlá̱n caquilakalhámanti! 40 Jesús tachókolh, chu̱ ma̱t iyí ̱nalh c-xlacatí ̱n. Acxni ̱ antiyá̱ lacatzú̱ xlakalaya̱, chuná̱ kalhásquilh: 41 ―¿Tú̱ lacasquina̱ nactlahuay mimpa̱lacata? Xlá̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpuchiná, quit clacasquín xaclacahuá̱nalh. 42 Jesús chuná̱ huánilh: ―¡Pus la̱nchuj tuncán calacahuá̱nanti! Huix aya talacatla̱ni ̱ni ̱ta̱ sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱najla, chu̱ quili ̱pá̱huanti pi ̱ tla̱n nacma̱pacsayá̱n. 43 Pus acxni tuncán yama̱ lakatzí ̱n tla̱n lacahuá̱nalh, chu̱ sta̱lánilh Jesús, xpa̱xcatcatzi ̱niti ̱lhay Dios. Xli ̱pacs ti ̱ ucxilhko̱lh xtascujut Jesús na̱ chuná̱ xpa̱xcatcatzi ̱nima̱kó̱ Dios.

Cha̱tum chixcú xuanicán Zaqueo xlakapasputún Jesús Jesús cha̱lh c-Jericó, chu̱ antá̱ xti ̱pu̱lacpuntaxtuma̱ ca̱chiquí ̱n. 2 Na̱ antá̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n xuí ̱ cha̱tum chixcú, luhua ma̱tamacu̱ nú, xuanicán Zaqueo. Hua̱ xlá̱ xpuxcucán xuani ̱t hua̱nti ̱ xma̱ta̱ji ̱nanko̱y impuestos. 3 Xlá̱ luhua xlakapasputún Jesús, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay xucxilha sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ xtzamacán, xa̱huachí ̱ Zaqueo actzu̱ chixcú xuani ̱t. 4 Huata laqui ̱mpi ̱ tla̱n xlá̱ naucxilha, takosú̱ n pú̱lalh, chu̱ lacapala̱ tahuácalh c-akatum quihui anta̱ni ̱ xlá̱ nati ̱taxtuy Jesús. 5 Acxni ̱ luhua antá̱ xti ̱taxtuma̱ Jesús yama̱ lacatum, titalacayá̱hualh c-xakan quihui, li ̱ma̱pa̱cúhui ̱lh xtucuhuiní, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Zaqueo, lacapala̱ cata̱cta, sa̱mpi ̱ luhua xlacasquinca̱ pi ̱ chiyú̱ antá̱ naclaktuncuhuiy c-mínchic.

19

SAN LUCAS 19

193 6 Cha̱nchu̱ xlá̱ lacapala̱ tá̱ctalh, chu̱ luhua cha̱pa̱xuhua̱na̱ tá̱alh Jesús c-xchic. 7 Makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n, acxni ̱ ucxilhko̱lh tzucuko̱lh aksanko̱y Jesús, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: “Ani ̱t lakapaxia̱lhnán yama̱ lix̱ cajnit chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ xli ̱ma̱paksí ̱n Moisés c-xlatáma̱t.” 8 A̱ li ̱sta̱lh c-xchic acxni ̱ xua̱ya̱ma̱kó̱, Zaqueo tá̱yalh, chu̱ chuná̱ huánilh Jesús: ―Quimpu̱chiná, hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n, íta̱t nacma̱pa̱pitziniko̱y quimakaaná̱nat; chu̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ ca̱ta catu̱ huá̱ cakskahuimaklhti ̱ni ̱t, pus la̱nchú̱ a̱acta̱ti nacli ̱pu̱ xokoniy. 9 Cha̱nchu̱ Jesús huánilh: ―Chú̱ u̱ nú̱ c-chiqui chini ̱t akapu̱táxtut, sa̱mpi ̱ yuma̱ chixcú caj xpa̱lacata tu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t tlahuay li ̱tasiyuy pi ̱ xlá̱ na̱ luhua mini ̱niy tapaksi ̱niko̱y judíos ti ̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ li ̱tapa̱cuhui ̱ko̱y xquilhtzucut Abraham. 10 Sa̱mpi ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, cmini ̱t putzay, chu̱ cmini ̱t ma̱akapu̱taxti ̱ko̱y hua̱nti ̱ aya xaktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t la̱ yuma̱ chixcú.

Xatakalhchihui ̱n okxca̱hu tumi ̱n 11 Pus

(Mateo 25:14‑30)

aya xtalacatzuhui ̱ma̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, chu̱ tachixcuhuí ̱tat xpuhuanko̱y pi ̱ ma̱x ni ̱ li ̱maka̱s xlá̱ antá̱ nama̱lacatzuqui ̱y xasa̱sti xtapaksi ̱t Dios tu̱ xlá̱ ankalhí ̱n xlix̱ akatli ̱ma̱kó̱. 12 Pus chí ̱ tihua̱: “Cha̱tum chixcú̱ ti ̱ luhua xkalhi ̱y xca̱cni, tialh c-aktum tíyat luhuata mákat, laqui ̱mpi ̱ naán kalhi ̱y aktum li ̱ma̱peksí ̱n, na̱ namimpalay. 13 Acxni ̱ aya xamajá̱, tasaniko̱lh kalhaca̱hu cscujní ̱n, chu̱ cha̱tunu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh lhu̱ hua tumi ̱n laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱scujuko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ‘Cali ̱scújtit yuma̱ quintumi ̱n, chu̱ cama̱skatí ̱tit hasta acxni ̱ quit nacmimpalay.’ 14 Hua̱mpi ̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xnata̱chiquí ̱n, ni ̱ xucxilhputunko̱y, luhua csi ̱tzi ̱niko̱y.

Acxni ̱ xlá̱ alh na̱ pu̱tum anko̱lh yama̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xtapaksi ̱y xtiyatcán laqui ̱mpi ̱ nahuanko̱y: ‘Ni ̱ clacasquina̱hu huá̱ nalakchá̱n li ̱gobierno laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱paksi ̱yá̱n.’ 15 “Hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱tú̱ li ̱makatlajaca̱, chu̱ huá̱ juerza lákcha̱lh li ̱gobierno; chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s xlá̱ táspitli ̱ c-xca̱chiquí ̱n. Chu̱ acxni ̱ xlá̱ chilh ma̱tasani ̱nanko̱lh yama̱ cscujní ̱n hua̱nti ̱ xma̱xqui ̱ko̱ni ̱t xtumi ̱n laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nacatzi ̱y ni ̱ntla̱ xma̱tlaji ̱ko̱ni ̱t la̱ntla̱ cha̱tunu. 16 Hua̱nti ̱ xakasiya̱ chilh ti ̱tum lákcha̱lh, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘Tla̱ti, yama̱ mintumi ̱n hua̱ntu̱ quintima̱xqui, la̱nchú̱ ma̱x makca̱hu a̱chuná̱ la̱ntla̱ cma̱skati ̱ni ̱t.’ 17 Yama̱ gobierno chuná̱ huánilh: ‘Li ̱huacá̱ tla̱n, huix luhua xli ̱ca̱na̱ tla̱n scujni; pus hua̱ chú̱ pi ̱ luhua tla̱n cui ̱ntaj tlahua̱ hua̱ntu̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua, pus la̱nchú̱ quit nacuili ̱yá̱n ligobernador laqui ̱mpi ̱ nama̱paksi ̱ko̱ya̱ akca̱hu ca̱chiquí ̱n.’ 18 Na̱ mimpá̱ xli ̱cha̱tuy cscujni, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘Tla̱ti, mintumi ̱n hua̱ntu̱ quintima̱xqui, makquitzis a̱chuná̱ cma̱skati ̱ni ̱t.’ 19 Yama̱ gobierno chuná̱ huánilh: ‘Pus huix na̱ nacuili ̱yá̱n li ̱gobernador nama̱paksi ̱ko̱ya̱ akquitzis ca̱chiquí ̱n.’ 20 “Mimpá̱ a̱cha̱t um, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘Tla̱ti, u̱ huí ̱ chú̱ mintumi ̱n hua̱ntu̱ quintima̱xqui. Quit ni ̱tú̱ cma̱scujuni ̱t, huata caj cmá̱qui ̱lh laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natzanka̱y, c-quiaktlápat li ̱huana̱ xacchi ̱ni ̱t. 21 Pus quit cpe̱cuanín sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ huix scalajua̱ mintá̱yat, chu̱ ccatzi ̱y la̱ntla̱ akchipako̱ya̱ hua̱ntu̱ ni ̱ milá, chu̱ c-xka̱nana̱ anta̱ni ̱ huix ni ̱tú̱ chana̱nani ̱ta. 22 Yama̱ gobierno chuná̱ huánilh: ‘Huix luhua xli ̱ca̱na̱ ni ̱tla̱n scujni, caj tuncán mintachihuí ̱n miacstu li ̱talacapu̱ya, pus pala xli ̱ca̱na̱ xcatzi ̱ya̱ pi ̱ quit luhua scalajua̱ quintá̱yat, chu̱ pala xcatzi ̱ya̱ pi ̱ cakchipay hua̱ntu̱ ni ̱ quilá, chu̱ na̱ cxka̱nán anta̱ni ̱ quit ni ̱tú̱ chana̱nani ̱t, 23 ¿tú̱ huan chá̱ ni ̱ huata xatlá̱n pit

SAN LUCAS 19 li ̱huili ̱ya̱ quintumi ̱n c-banco laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ quit xactímilh xquintiakxokonica̱ acxni ̱ xactíalh tiyay?’ 24 Yama̱ gobierno chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱: ‘Lacapala̱ camaklhtí ̱tit tumi ̱n, chu̱ huata hua̱ cama̱xquí ̱tit hua̱nti ̱ kalhi ̱y okxca̱hu.’ 25 Xlacán chuná̱ huaniko̱lh: ‘Tla̱t i, hua̱mpi ̱ xlá̱ aya kalhi ̱y okxca̱hu tumi ̱n.’ 26 Yama̱ gobierno chuná̱ kalhtí ̱nalh: ‘Pus xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ lhu̱ hua̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ maclacasquín, a̱tzinú̱ li ̱huacá̱ nama̱xqui ̱cán, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ maclacasquín namaklhti ̱ko̱cán hasta ma̱squi ni ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y. 27 Xa̱huachí ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ quisi ̱tzi ̱niko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ xlacasquinko̱y quit nactahuilay li ̱gobierno, lacapala̱ cali ̱tankó̱tit, chu̱ antá̱ u̱ nú̱ c-quilacatí ̱n camakni ̱kó̱tit.’” Jesús cha̱n c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén (Mateo 21:1‑11; Marcos 11:1‑11; Juan 12:12‑19)

28 Acxni ̱ chuná̱

huanko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, Jesús ta̱yapá̱ c-tiji ̱ laqui ̱mpi ̱ ti ̱tum nachá̱n c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén. 29 Acxni ̱ aya xtalacatzuhui ̱ko̱ni ̱t yama̱ aktuy lactzu̱ ca̱chiquí ̱n huaniko̱cán Betfagé, chu̱ Betania, lacatzú̱ yama̱ c-ka̱stí ̱n hua̱ntu̱ xuanicán monte de los Olivos, xlá̱ ma̱lakacha̱ko̱lh cha̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, 30 chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Capítit c-actzu̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ calacán huí ̱; chu̱ acxni ̱ antá̱ nachipiná̱tit naucxilhá̱tit tantum a̱x nu̱, xlá̱ antá̱ chi ̱ya̱huacani ̱t, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum chixcú̱ a̱ka̱tahuilay. Huixín naxcutá̱tit, chu̱ nali ̱taná̱tit. 31 Na̱ palapi ̱ huí ̱ ti ̱ naca̱kalhasquiná̱n: ‘¿Tú̱ li ̱layá̱tit xcutá̱tit?’, huixín cahuanikó̱tit pi ̱ hua̱ Mimpu̱chinacán maclacasquimputún. 32 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t anko̱lh, chu̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ ma̱noklhuko̱lh hua̱ la̱ntla̱ Jesús xuaniko̱ni ̱t. 33 Acxni ̱ luhua xcutma̱kó̱ yama̱ actzu̱ a̱x nu̱,

194 taxtuchi ̱ hua̱nti ̱ xpu̱chiná, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ huan lix̱ cutpá̱tit tama̱ quia̱xnu̱? 34 Kalhti ̱nanko̱lh xlacán: ―Sa̱mpi ̱ Quimpu̱chinacán maclacasquimputún. 35 Puschí ̱ yama̱ xpu̱china a̱x nu̱, nia̱lh tú̱ huaniko̱lh, chu̱ xlacán le̱niko̱lh anta̱ni ̱ xuilachá̱ Jesús, tali ̱ka̱tlápalh clhaka̱tcán, chu̱ ka̱huili ̱ko̱lh Jesús. 36-37 Acxni ̱ tzucuko̱lh takalhaju̱ nanko̱y yama̱ ka̱stí ̱n huanicán monte de los Olivos lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ cstonkmi ̱ma̱kó̱ clhaka̱tcán c-tiji ̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ nalactla̱huán Jesús, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xca̱najlaniko̱ni ̱t Jesús tzucuko̱lh pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios caj xpa̱lacata lactlanca li ̱ca̱cni xtatlahu hua̱ntu̱ xlacán xucxilhko̱ni ̱t, chu̱ xlacán tzucuko̱lh tli ̱niko̱y. 38 Chuná̱ xuanko̱y: ―¡Tla̱n caqui ̱taxtúnilh yuma̱ tlanca Quireycán hua̱nti ̱ la̱nchú̱ quinca̱macaminini ̱tán Quimpu̱chinacan! Caánalh tapa̱xuhuá̱n c-akapú̱ n, chu̱ xli ̱pacs caca̱cni ̱nanica̱ Dios hua̱nti ̱ huí ̱ ta̱lhmá̱n c-akapú̱ n. 39 Makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xmaksta̱lama̱kó̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ tzúculh huaniko̱y Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, catlahua̱ li ̱tlá̱n, cahuanikó̱ mili ̱ma̱kalhtahuáka̱t pi ̱ nia̱lh chuná̱ cahuanko̱lh. 40 Xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ xkatxtakko̱lh xlacán, pus yuma̱ chíhuix hua̱ntu̱ ma̱kó̱ c-xpa̱xtu̱ n tiji ̱ xtzucuko̱lh ca̱tasako̱y xpu̱ xokocán. Jesús laktasay Jerusalén cha̱lh Jesús anta̱ni ̱ tancs laklacacha̱ncán c-Jerusalén, acxni ̱ úcxilhli ̱ yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n luhua li ̱puhua̱, chu̱ tzúculh tasay. 42 La̱ntla̱ xtasáma̱ chuná̱ huá̱: “¡Koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ huilapítit antá̱ c-Jerusalén! ¡La̱pi ̱ akata̱ksá̱tit cahuá̱ ca̱na̱ caj 41 Cha̱nchu̱

SAN LUCAS 19​, ​20

195 xma̱n hua̱ la̱nchú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ pi ̱ ca̱lakchini ̱tán hua̱ntu̱ xli ̱ca̱na̱ xca̱ma̱xquí ̱n yama̱ xacacsua latáma̱t hua̱ntu̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱putuná̱n! Hua̱mpi ̱ cumu huixín ni ̱ ucxilhputuná̱tit hua̱ntu̱ Dios ca̱ma̱ucxilhni ̱putuná̱n, nia̱lh ucxni ̱ catiucxílhtit. 43 Sa̱mpi ̱ naca̱lakcha̱ná̱n quilhtamacú̱ hua̱ acxni ̱ huixín li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ naca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱tit caj luhua mimpa̱lacatacán, sa̱mpi ̱ ni ̱ maka̱s hua̱nti ̱ luhua ca̱si ̱tzi ̱niko̱yá̱n cani ̱huá̱ nataxtuko̱ya̱chi, chu̱ naca̱makstilihuili ̱ko̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ natza̱lay, 44 chu̱ maktum naca̱ma̱sputuko̱yá̱n pacs huixín hua̱nti ̱ huilátit c-Jerusalén. Na̱ ca̱tu̱tzú̱ nama̱laca̱ni ̱ko̱y xapa̱tzaps minchiccán, chu̱ ni ̱ pala aktum chíhuix catitamakáxtakli ̱ anta̱ni ̱ xuili ̱ko̱cani ̱t hua̱ntu̱ xli ̱tlahuako̱cani ̱t chiqui. Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, pacs huixín li ̱piná̱tit cuenta̱, sa̱mpi ̱ ni ̱ akata̱ksputuná̱tit pi ̱ Dios ca̱macaminini ̱tán la̱nchú̱ hua̱nti ̱ naca̱lakma̱xtuko̱yá̱n.” Jesús tlakaxtuko̱y hua̱nti ̱ csta̱nama̱kó̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén (Mateo 21:12‑17; Marcos 11:15‑19; Juan 2:13‑22)

45 Acxni ̱ luhua cha̱lh Jesús c-Jerusalén, tanu̱chá̱ c-xali ̱pacan tlanca templo, chu̱ cha̱lh lacatum anta̱ni ̱ xuilakó̱ hua̱nti ̱ csta̱nama̱kó̱. Xlá̱ tlakaxtuko̱lh yama̱ hua̱nti ̱ antá̱ csta̱nama̱kó̱, chu̱ xtama̱huanama̱kó̱. 46 Chuná̱ huaniko̱lh: ―Nac Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka anta̱ni ̱ tatzokni ̱t xtachihui ̱n Dios chuná̱ na̱má̱ huan: ‘Hua̱ quínchic, caj xma̱n huá̱ luhua nali ̱ma̱xtucán laqui ̱mpi ̱ antá̱ tla̱n naminko̱y quintlahuaniko̱y oración xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat cani ̱hua̱ xalaní ̱n’, hua̱mpi ̱ chi ̱nchu̱ huixín aya li ̱ma̱xtuni ̱tántit xta̱chuná̱ la̱ xpu̱tatze̱knican kalha̱naní ̱n. 47 A̱ li ̱sta̱lh Jesús cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xmin xakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat c-tlanca

templo; hua̱mpi ̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n, chu̱ na̱ xa̱hua̱ hua̱nti ̱ xanapuxcun judíos, xlacán aya xputzama̱kó̱ la̱ntla̱ natlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n namakni ̱ko̱y. 48 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, xlacán ni ̱ lay xma̱tla̱ni ̱ko̱y la̱ntla̱ natlahuako̱y sa̱mpi ̱ lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat cacs xkaxmatniko̱y, chu̱ luhua xlakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nán. Huí ̱ ti ̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Jesús (Mateo 21:23‑27; Marcos 11:27‑33)

20

Maktum Jesús xli ̱akchihui ̱nanima̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat li ̱pa̱xuhu xtama̱lacnu̱ n Dios la̱ntla̱ ma̱akapu̱taxti ̱putunko̱y hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, na̱ acxni ̱ chinko̱lh xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n, xa̱hua̱ lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n. 2 Xlacán chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquinca̱huani ̱ xatú̱ xpa̱lacata huix u̱ nú̱ li ̱tanu̱ ni ̱tanchita̱ c-templo, chu̱ tlakaxtuko̱ni ̱ta̱ hua̱nti ̱ sta̱nanko̱y. ¿Tú̱ ya̱ li ̱ma̱paksí ̱n huix kalhi ̱ya? Usuchí ̱ ¿tí ̱ ma̱xqui ̱ni ̱tán tama̱ li ̱ma̱paksí ̱n? 3 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Tla̱n nacca̱huaniyá̱n, hua̱mpi ̱ pu̱ laná̱ na̱ huí ̱ hua̱ntu̱ cca̱kalhasquimputuná̱n, chu̱ huixín caquihuanítit: 4 ¿Tí ̱ má̱xqui ̱lh li ̱ma̱paksí ̱n Juan Bautista pi ̱ tla̱n naakmunu̱ nán? ¿Pi ̱ hua̱ Dios, usuchí ̱ huí ̱ cha̱tum chixcú̱ ti ̱ má̱xqui ̱lh? 5 Xlacán ni ̱ naj tuncán kalhti ̱nanko̱lh, huata caj xacstucán tzucuko̱lh la̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y, xla̱kalhasquinko̱y, chu̱ xla̱huaniko̱y: “Lapi ̱ nahuaniya̱hu pi ̱ hua̱ Dios macámilh, xlá̱ naquinca̱huaniyá̱n: ‘¿Tú̱ huan chá̱ ni ̱ tica̱najlanítit?’ 6 Chí ̱ lapi ̱ nahuaniya̱hu pi ̱ hua̱ chixcuhuí ̱n xli ̱ma̱paksi ̱ko̱ni ̱t, xlacán ma̱x naqu inca̱actalamakni ̱putunko̱yá̱n, sa̱mpi ̱ xlacán catzi ̱ko̱y pi ̱ Juan Bautista huá̱

SAN LUCAS 20 xli ̱akchihui ̱nantla̱huán hua̱ntu̱ xaxli ̱ca̱na̱ xtalacapa̱stacni Dios.” 7 Hua̱mpi ̱ huata xatlá̱n xlacán kalhti ̱nanko̱lh pi ̱ ni ̱ xcatzi ̱ko̱y xatí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t Juan pi ̱ naakmunu̱ nán. 8 Jesús na̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Pus lapi ̱ huixín ni ̱ catzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ cca̱kalhasquimá̱n, na̱ ni ̱ pala quit cactica̱huanín xatí ̱ quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ quit ctlahuay. Xatakalhchihuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱ncan scujní ̱n (Mateo 21:33‑44; Marcos 12:1‑11)

9 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús tzucupaj ta̱kalhchihui ̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ ca̱lix̱ akatli ̱ko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Maktum xuí ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ chalh c-xpú̱cuxtu̱ lhu̱ hua xali ̱chanat uvas, chu̱ a̱li ̱sta̱lh xlá̱ a medias rentajma̱xqui ̱ko̱lh makapitzí ̱n cscujní ̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱ álh latama̱y mákat ca̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ luhua maka̱s antá̱ xlama̱chá. 10 Acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ta tzucuy cha̱ko̱y uvas, a̱ma̱ pu̱chiná̱ máca̱lh cha̱tum cscujni ̱ laqui ̱mpi ̱ naancán squiniko̱cán ti ̱ xli ̱scujma̱kó̱ ca̱uvasna̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xlakchá̱n nachipay xatachitni uvas. Hua̱mpi ̱ xlacán huata caj chipako̱lh, chu̱ tla̱n huili ̱niko̱lh, caj chunatá̱ maca̱nko̱lh, chu̱ ni ̱tú̱ ma̱le̱ni ̱ko̱lh. 11 Chu̱ hua̱nti ̱ xpu̱china yama̱ tachaná̱n maca̱mpá̱ a̱cha̱tum li ̱tum cscujni; xlá̱ na̱ chuná̱ tlahuako̱lh, cala̱huá̱ huaniko̱lh, chu̱ na̱ huili ̱niko̱lh, chu̱ ni ̱tú̱ ma̱le̱ni ̱ko̱lh. 12 Pus yama̱ chixcú juerza maca̱mpá̱ xli ̱kalhatutu cscujni, hua̱mpi ̱ a̱ma̱ ni ̱tla̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ cscujma̱kó̱ yama̱ c-xpú̱cuxtu, snu̱ n ma̱sipa̱ni ̱ko̱lh, lhkan tamacaxtuko̱lh, chu̱ ni ̱tú̱ ma̱xqui ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xlakmini ̱t. 13 “Chu̱ hua̱nti ̱ xpu̱chiná̱ yama̱ tachaná̱n xlá̱ chuná̱ lacpuhua̱: ‘¿Tú̱ chú̱ nactlahuay? Huata xatlá̱n nacmacá̱n quinkahuasa̱ hua̱nti ̱ luhua cpa̱xqui ̱y,

196 chá̱ pala acxni ̱ xlacán naucxilhko̱y ma̱x tzinú̱ nalacapuhuaniko̱y, chu̱ nakalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ nahuaniko̱y.’ 14 Pus ma̱lakacha̱chá̱ xkahuasa, hua̱mpi ̱ yama̱ xmaktakalhnani ̱n ca̱uvasna̱ acxni ̱ ucxilhko̱lh, chuná̱ tzúculh la̱huaniko̱y: ‘Hua̱ yumá̱ xkahuasa̱ hua̱nti ̱ xpu̱chiná yuma̱ tachaná̱n, pus huá̱ naakata̱xtunicán xli ̱pacs hua̱ntu̱ quin la̱nchú̱ li ̱scujma̱hu, huata tu̱ natlahuaya̱hu camakni ̱hu laqui ̱mpi ̱ pacs quin naquinca̱tamakaxtakniyá̱n.’ 15 Pus chuná̱ tlahuako̱lh, tamacaxtuko̱lh c-xquilhapa̱n pú̱cuxtu, chu̱ antá̱ makni ̱ko̱lh.” Jesús chuná̱ kalhasquinko̱lh hua̱nti ̱ xkaxmatma̱kó̱: ―¿Tú̱ chú̱ huixín puhuaná̱tit natlahuaniko̱y xpu̱china pú̱cuxtu̱ a̱ma̱ hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱ncan scujní ̱n? 16 Pus luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ namín, chu̱ namakni ̱ko̱y pacs yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lacuan scujní ̱n, chu̱ huata huá̱ namacama̱xqui ̱ko̱y xpú̱cuxtu̱ a̱makapitzi ̱n cscujní ̱n hua̱nti ̱ aksti ̱tum scujko̱y. Makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xakata̱ksma̱kó̱ hua̱ntu̱ luhua xuaniputún xtakalhchihuí ̱n, acxni ̱ kaxmatko̱lh chuná̱ tzúculh huaniko̱y: ―¡Ni ̱ calacásquilh Dios pala chuná̱ naqui ̱taxtuy! 17 Jesús cacs lacaucxilhko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Pus cumu pala huixín ni ̱ ca̱najlayá̱tit pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy, caquihuanítit: ¿Tú̱ chá̱ chí ̱ huaniputún c-xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka? Sa̱mpi ̱ lacatum anta̱ni ̱ tatzokni ̱t chuná̱ huan: ‘Yama̱ chíhuix hua̱ntu̱ tzapsnaní ̱n lakmakanko̱lh, tipuhuanko̱lh pi ̱ ni ̱tu̱ xlakasi, a̱li ̱sta̱lh huata huá̱ a̱tzinú̱ luhua kálhi ̱lh xlakasi sa̱mpi ̱ antá̱ li ̱tzinca̱snanko̱ni ̱t la̱ntla̱ xli ̱tlanca chiqui.’ 18 Caxati ̱cahuá̱ hua̱nti ̱ xtamákuasli, xtahuacachá̱ c-xokspun yuma̱ chíhuix,

SAN LUCAS 20

197 lactzu̱ lactzu̱ nahuán; hua̱mpi ̱ hua̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xactahui ̱ chíhuix, xta̱chuná̱ pokxni natlahuay. 19 Yama̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ laktzokni ̱naní ̱n xchi ̱le̱mputunko̱y Jesús pi ̱ xakata̱ksko̱ni ̱t pi ̱ caj huá̱ xpalacatacán ma̱squi chuná̱ xlá̱ xlix̱ akatli ̱ko̱ni ̱t yama̱ takalhchihuí ̱n. Hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ tlahuanipalako̱lh chú̱, sa̱mpi ̱ xpe̱cuaniko̱y la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, chicá̱ xamaktum nalaksi ̱tzi ̱ko̱y. Kalhasquincán Jesús lapi ̱ tla̱n lakaxoko̱nancán impuestos (Mateo 22:15‑22; Marcos 12:13‑17)

20 Cumu

xlacán ni ̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱ni ̱t, pus maca̱nko̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ luhua lacuan chixcuhuí ̱n xli ̱taxtuputunko̱y laqui ̱mpi ̱ nakalhputza̱naniko̱y, chu̱ pala tú̱ ni ̱ tancs nakalhti ̱nán, chuná̱ chú̱ nakalhi ̱ko̱y tu̱ nali ̱sta̱huako̱y c-xlacati ̱n gobernador romano. 21 Acxni ̱ lakcha̱nko̱lh, chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quin ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ huix ma̱siyuya̱ hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum talacapa̱stacni, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱aklhu̱ hua̱t nana̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱ucxilhputunko̱yá̱n, huata huix lacasquina̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nalakapasko̱y la̱ntla̱ Dios lacasquín nalatama̱ko̱y. 22 Pus clacasquina̱hu la̱nchú̱ xquinca̱huani, ¿pi ̱ tla̱n cahuá̱ la̱ntla̱ clakaxoko̱nanima̱hu xapuxcu ma̱paksi ̱na romano, usuchí ̱ ni ̱tlá̱n? 23 Jesús cátzi ̱lh pi ̱ caj chunatá̱ xli ̱kalhputzama̱kó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Xatú̱ xpa̱lacata huatiyá̱ chuná quili ̱kalhputzayá̱tit? 24 Caquima̱siyunítit okxtum tumi ̱n. ¿Xatí ̱ xlacapú̱ n kalhi ̱y yuma̱ tumi ̱n? Chu̱ ¿xatí ̱ xtucuhuiní ̱ yuma̱ hua̱ntu̱ talhca̱ni ̱t c-tumi ̱n? Xlacán chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―Hua̱ tama̱ xlacapu̱ n tlanca ma̱paksi ̱na gobierno romano.

25 Jesús huanipalako̱lh: ―Pus huata huá̱ camacama̱xquí ̱tit gobierno hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱y gobierno; chu̱ na̱ chuna li ̱tum huá̱ camacama̱xquí ̱tit Dios hua̱ntu̱ lakchá̱n namacama̱xqui ̱yá̱tit. 26 Yama̱ chixcuhuí ̱n cacs lacahuanko̱lh, chu̱ ni ̱alh lalh catu̱ huá̱ tu̱ kalhasquinko̱lh, sa̱mpi ̱ pacs hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhasquincán Jesús, luhua tancs hua̱ntu̱ xkalhti ̱nán. Chu̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat caj xli ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xlix̱ akatli ̱ko̱y.

Kalhasquincán Jesús pala lakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n

(Mateo 22:23‑33; Marcos 12:18‑27)

27 A̱ li ̱sta̱lh

lakchinko̱lh anta̱ni ̱ xlaya̱ Jesús makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xuaniko̱cán laktzokni ̱naní ̱n (xlacán ni ̱ xca̱najlako̱y pala xli ̱ca̱na̱ lakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n), chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: 28 ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, hua̱ Moisés, quinca̱makaxtaknini ̱tán c-xli ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ nani ̱y naakxtakmakán xpusca̱t, chu̱ lapi ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱lh xcamancán, pus pala huí ̱ chú̱ xta̱la kahuasa yama̱ chixcú, xlá̱ tla̱n nata̱tahuilay xya̱stá puhuani ̱ni ̱ pusca̱t, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ niucxni ̱ nalaksputa̱ xtucuhuiní ̱ xta̱lá hua̱ntu̱ aya ni ̱ni ̱t. 29 Pus maktum xuilakó̱ kalhatujun lakkahuasán, pacs li ̱nata̱lán. Cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ xapuxcu, tapu̱chúhualh, hua̱mpi ̱ ni ̱ li ̱maka̱s ni ̱lh, chu̱ akxtakmákalh xpusca̱t, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum kalhi ̱ko̱lh xcamancán. 30 Hua̱nti ̱ xli ̱cha̱t uy xta̱lá̱ ta̱tahuílalh xya̱stá, na̱ ni ̱ maka̱s li ̱tum xlá̱ na̱ ni ̱pá̱, chu̱ na̱ ni ̱ pala huá̱ ta̱kálhi ̱lh xcamancán. 31 Xli ̱kalhatutu xta̱lá̱ na̱ chuná̱ ta̱tahuílalh xya̱stá, chu̱ la̱ntla̱ xa̱makapitzí ̱n, pacs chuná̱ tlahuako̱lh, chu̱ pacs ni ̱ko̱lh xkalhatujuncán, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ luhua ta̱kálhi ̱lh xcamancán. 32 Chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s yama̱

198

SAN LUCAS 20​, ​21 pusca̱t, na̱ ni ̱lh. 33 Pus chi ̱nchu̱ acxni ̱ nalakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n, ¿xatí ̱ cahuá̱ luhua xpusca̱t nahuán, pus pacs xkalhatujuncán xpusca̱tcán xtlahuako̱ni ̱t yama̱ pusca̱t? 34 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chixcuhuíṉ , chu̱ lacchaján tapu̱chuhuako̱y. 35 Hua̱mpi ̱ chú̱ hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ko̱y a̱ma̱ xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ nasputa, acxni ̱ nalakastakuananko̱y ca̱li ̱níṉ , xlacán nia̱lh catitapu̱chuhuako̱lh, chu̱ ni ̱ pala catiánalh tapu̱chúhuat. 36 Huata xlacán nalatama̱ko̱y caxani ̱li ̱huaya̱ xta̱chunata la̱ntla̱ ángeles, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ xcaman Dios nahuanko̱y pi ̱ huá̱ nama̱lakastakuani ̱ko̱y ca̱li ̱ní ̱n. 37 Hua̱ chú̱ caj xpa̱lacata̱ pala nalakastakuananko̱y ni ̱níṉ , pus luhua calacapa̱stáctit pi ̱ hasta hua̱ Moisés ma̱lúlokli ̱ acxni ̱ xlá̱ tzokli ̱ la̱ ta̱chihuíṉ alh Dios anta̱ni ̱ xakxkota̱yama̱ pu̱ kalhtum huátzapu, sa̱mpi ̱ xlá̱ li ̱chihuíṉ alh Dios pi ̱ huá̱ xDios Abraham, xa̱hua̱ xla Isaac, chu̱ xla Jacob, chu̱ xli ̱pacs a̱makapitzíṉ hua̱nti ̱ ni ̱ko̱ni ̱ttá. 38 Pus antá̱ huaniputún pi ̱ Dios li ̱ma̱xtuko̱y yama̱ chixcuhuíṉ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xastacná̱ xlama̱kó̱ ma̱squi aya xni ̱ko̱ni ̱ttá; pus caj hua̱ntu̱ xlá̱ xpa̱lacata, ni ̱tú̱ lama̱ pala ni ̱ pacs xastacná. 39 Cha̱nchu̱ cha̱t um saduceo chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, luhua lacatancs hua̱ntu̱ huix quilhuámpa̱t. 40 Pus nia̱lh pala tí ̱ tlahuánilh takalhputzá̱n. ¿Xatí ̱ luhua xquilhtzúcut nahuán Cristo acxni ̱ namín? (Mateo 22:41‑46; Marcos 12:35‑37)

41 Xli ̱makua

antá̱ xlayakó̱ pacs yama̱ tachixcuhuí ̱tat, Jesús kalhasquinko̱lh: ―¿Pa̱ kalhi ̱ko̱y talulóktat tu̱ huanko̱y mima̱kalhtahuaka̱nacán acxni ̱ huanko̱y pi ̱ Cristo hua̱nti ̱ naminá̱n

ca̱lakma̱xtuyá̱n, mat huá̱ xquilhtzúcut nahuán xamaka̱n rey David? 42 Sa̱mpi ̱ maktum, huatiya David chuná̱ na̱má̱ títzokli ̱ c-Salmos xpa̱lacata Cristo: ‘Quimpu̱china Dios chuná̱ huánilh cha̱tum li ̱tum ti ̱ na̱ Quimpu̱chiná: Catahuila̱ c-quimpa̱xtú̱ n laqui ̱mpi ̱ naquinta̱ma̱paksi ̱nana, 43 hasta acxni ̱ nactimakatlajako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niko̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱macxtum nalakachixcuhui ̱ko̱yá̱n.’ 44 ¿Pus la̱ntla̱ chú̱ tla̱n napuhuaná̱t it pi ̱ hua̱nti ̱ namín Cristo, xquilhtzúcut nahuán rey David acxni ̱ huatiya̱ David xca̱cni ̱naniy, xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱y Quimpu̱chiná? Jesús lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱ya̱huako̱y xcatzi ̱nani ̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios (Mateo 23:1‑36; Marcos 12:38‑40; Lucas 11:37‑54)

45 Cha̱nchu̱ xkaxmatnima̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáke̱t: 46 “Luhua cui ̱ntaj catlahuátit ni ̱ chuná̱ huixín natzaksayá̱tit la̱ li ̱catzi ̱ko̱y laktzokni ̱naní ̱n. Xlacán luhua lakati ̱ko̱y lhaka̱ko̱y cha̱lhma̱n clhaka̱tcán, chu̱ na̱ lacasquinko̱y pi ̱ luhua naca̱cni ̱nanicán c-tlanca̱ti ̱ acxni ̱ xakatli ̱pa̱xtokko̱cán. Na̱ acxni ̱ anko̱y c-mimpu̱ kalhtahuakacán tzucuko̱y lacsacko̱y xalacuan pu̱táhui ̱lh, chu̱ hua̱ntu̱ calacán huilakó̱, na̱ lacasquinko̱y pi ̱ pu̱lh huá̱ nama̱hui ̱ko̱cán c-pu̱ makca̱tani. 47 Chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱makanko̱cani ̱t lacchaján akskahuimaklhti ̱ko̱y xchiccán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ mat nacatzi ̱y la̱ntla̱ xta̱yatcán, caj maclhca̱tlahuako̱y laclhma̱n xoracioncán. Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ hua̱ xlacán ti ̱ tlak li ̱huacá̱ nali ̱pa̱ti ̱ko̱y xta̱kastacya̱huan Dios.”

Xlimosna tu̱ ma̱sta̱y cha̱tum li ̱ma̱xkan puhuani ̱ni ̱ pusca̱t

21

(Marcos 12:41‑44)

Maktum acxni ̱ Jesús xucxilhma̱ la̱ntla̱ ma̱tamacu̱ naní ̱n

SAN LUCAS 21

199 xmuju̱ ma̱kó̱ luhua lhu̱ hua̱t na xtumi ̱ncán anta̱ni ̱ huilakó̱ xpu̱ muju̱can ofrenda c-tlanca templo c-Jerusalén. 2 Caj li ̱puntzú̱ na̱ chilh cha̱t um li ̱ma̱xkan puhuani ̱ni ̱ pusca̱t, xlá̱ na̱ múju̱ lh okxtuy tumi ̱n xla cobre, ni ̱tú̱ xtápalh xuani ̱t. 3 Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ c-xlacati ̱n Dios, yuma̱ koxuta li ̱ma̱x kan pusca̱t, a̱tzinu tlak lhu̱ hua̱ muju̱ ni ̱t xtumi ̱n, ni ̱ xahua̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ luhua lhu̱ hua̱ muju̱ ko̱ni ̱t. 4 Sa̱mpi ̱ makapitzí ̱n hua̱ ma̱sta̱ma̱kó̱ xofrendacán hua̱ntu̱ aya xakata̱xtuniko̱ni ̱t, pus huata xlá̱ huá̱ xpa̱lacata xtali ̱má̱x kat ma̱sta̱ni ̱t a̱ma̱ actzu̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ xtili ̱huá̱yalh laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalatama̱y. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ nalactilhmi ̱ko̱cán a̱ma̱ li ̱lakati ̱t xtemplojcan judíos c-Jerusalén (Mateo 24:1‑2; Marcos 13:1‑2)

5 Maktum

yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús xli ̱chihui ̱nama̱kó̱ tlanca templo la̱ntla̱ lacsuan chíhuix xtali ̱ca̱xtlahuani ̱t, chu̱ lakli ̱lakati ̱t tata̱quí ̱n tu̱ xli ̱ca̱xya̱huacani ̱t. Hua̱mpi ̱ huata Jesús chuná̱ huaniko̱lh: 6 ―Xli ̱pacs yuma̱ lakli ̱lakati ̱t chíhuix, chu̱ tlanca pá̱tzaps hua̱ntu̱ huixín ucxilhpá̱tit, aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ nalakpaklhmi ̱cán, chu̱ nia̱lh pala aktum chíhuix catitahui ̱ anta̱ni ̱ xuili ̱cani ̱t, sa̱mpi ̱ pacs nama̱laksputucán. La̱ntla̱ luhua naqui ̱taxtuy acxni ̱ aya nasputcán (Mateo 24:3‑28; Marcos 13:3‑23)

7 Huata

xlacán chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿ní ̱ li ̱huaya̱ luhua nakantaxtuy hua̱ntu̱ quinca̱huanípa̱t la̱nchú̱? ¿Tú̱ xali ̱ucxílhti ̱t luhua natasiyuy laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱cán pi ̱ aya kantaxtuma̱ mintachihuí ̱n?

8 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: “Huixín xli ̱ca̱na̱ luhua skálalh calatapá̱tit, chu̱ ni ̱tí ̱ naca̱akskahuiyá̱n, sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ naminko̱y hua̱nti ̱ naakskahuinanko̱y, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ quit nali ̱taxtuputunko̱y, chu̱ nahuanko̱y: ‘Quit hua̱nti ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n’, usuchí ̱ nahuanko̱y: ‘Lanchú̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nasputcán.’ Hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ nali ̱pa̱huanko̱yá̱tit. 9 Chu̱ acxni ̱ huixín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ cani ̱huá̱ lama̱ la̱ta̱la̱tlahu, chu̱ la̱ntla̱ la̱makni ̱ma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat, huixín ni ̱ cape̱cuántit, sa̱mpi ̱ ni ̱ naj acxni ̱ catisputca̱.” 10 Jesús chuná̱ huanipalako̱lh: “Hua̱nti ̱ huilakó̱ c-aktum tlanca ca̱chiquí ̱n nata̱la̱makni ̱ko̱y hua̱nti ̱ huilakó̱ a̱tanuj ca̱chiquí ̱n, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ ca̱chiqui ̱ní ̱n nala̱si ̱tzi ̱niko̱y, chu̱ nala̱lacata̱qui ̱ko̱y, natlahuako̱y guerra. 11 Unú̱ ca̱tiyatna̱ luhua lacalhu̱ hua̱ anta̱ni ̱ natachiquiy tíyat, chu̱ nalaktzanka̱nán, chu̱ lacaxtum nalay tatzíncstat, ti ̱pa̱lhu̱ hua tajátat, chu̱ pucsnú̱ hua̱ntu̱ namín. Chi ̱nchu̱ c-akapú̱ n catu̱ huá̱ tu̱ lacli ̱pe̱cua, chu̱ tu̱ maka̱klhanán natasiyuy, chu̱ na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱ca̱najlaputu̱ natasiyuy. 12 “Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ a̱t i ̱taxtuy hua̱ntu̱ la̱nchú̱ cca̱huanimá̱n; huixín naca̱putzasta̱lacaná̱tit, chu̱ naca̱chipacaná̱tit, antá̱ naca̱ma̱kalhapali ̱caná̱tit c-xpu̱tamakstoknican judíos, naca̱tamacanu̱caná̱tit c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ caj quimpa̱lacata̱ naca̱li ̱pincaná̱tit c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n. 13 Pus chuná̱ chú̱ huixín nali ̱kalhi ̱yá̱tit quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquili ̱chihui ̱naná̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huaná̱tit. 14 Xa̱huachí ̱ huixín ni ̱ caa̱li ̱ta̱katzanká̱tit xpa̱lacata la̱ntla̱ nakalhti ̱naná̱tit, nali ̱takalhmakta̱yayá̱tit acxni ̱ naca̱ma̱kalhapali ̱caná̱tit. 15 Sa̱mpi ̱ quit ti ̱ nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n

SAN LUCAS 21 talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ hua̱ntu̱ huixín nachihui ̱naná̱tit ni ̱tí ̱ lay catica̱kalhti ̱pa̱xtokni, usuchí ̱ naca̱ta̱la̱huaniyá̱n. 16 Makapitzí ̱n la̱ huixín hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit naca̱li ̱akskahuinancaná̱tit, hasta ma̱squi mintla̱tcán naca̱macama̱sta̱yá̱n, usuchí ̱ hua̱nti ̱ minta̱lacán, usu hua̱nti ̱ mili ̱nata̱lancán, usu miamigo; chu̱ huí ̱ makapitzí ̱n huixín ti ̱ naca̱makni ̱caná̱tit. 17 Xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naca̱xcajniko̱yá̱n caj quimpa̱lacata. 18 Hua̱mpi ̱ ni ̱ cali ̱puhuántit, sa̱mpi ̱ Dios pacs catzi ̱y hua̱ntu̱ akspulayá̱tit, chu̱ ni ̱ pala kantum miacchixitcán hua̱ntu̱ yá̱ c-miakxe̱kacán catitzánka̱lh pala xlá̱ ni ̱ nalacasquín. 19 Pus acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱, aksti ̱tum cali ̱pa̱huántit Dios laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱laktaxti ̱yá̱tit mili ̱stacnacán. 20 “Acxni ̱ naucxilhá̱t it pi ̱ luhua lhu̱ hua tropa̱ stilihuili ̱ko̱ni ̱t nahuán Jerusalén, pus luhua lacatancs chú̱ cacatzí ̱tit pi ̱ acxni ̱ nama̱sputucán. 21 Pus huá̱ chú̱ ti ̱ huilako̱lh nahuán c-xatiyat Judea, catza̱lako̱lh, chu̱ caanko̱lh ca̱ka̱sti ̱ní ̱n. Hua̱nti ̱ huilakó̱ nahuán c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, huata xatlá̱n cataxtuko̱lh, chu̱ mákat caanko̱lh, chu̱ hua̱nti ̱ scujma̱kó̱ nahuán c-xpú̱cuxtu, xatlá̱n nia̱lh cataspitko̱lh c-xchiccán. 22 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ Dios nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ naxoko̱nanko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t, chu̱ na̱ acxni ̱ nakantaxtuy xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka caj hua̱ntu̱ xpa̱lacata Jerusalén. 23 ¡Koxutaní ̱n lacchaján hua̱nti ̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ ta̱tatlako̱y nahuán, usuchí ̱ ma̱tziqui ̱nanko̱y nahuán! Sa̱mpi ̱ acxni ̱ xli ̱ca̱na̱ naanán lhu̱ hua tapa̱tí ̱n u̱ nú̱ c-mintiyatcán, chu̱ acxni ̱ lhu̱ hua̱ tu̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán hua̱nti ̱ huilakó̱ u̱ nú̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén. 24 Lhu̱ hua̱ xala u̱ nú̱ tachixcuhuí ̱tat nali ̱makni ̱ko̱cán espada, chu̱ makapitzí ̱n nachipako̱cán,

200 chu̱ tachí ̱n nale̱nko̱cán cani ̱hua̱ a̱lacatanuj ca̱chiquí ̱n. Yama̱ chixcuhuí ̱n a̱lacatanuj xalaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ ni ̱ ca̱najlaniko̱y Dios nali ̱kama̱nanko̱y xaca̱chiqui ̱n Jerusalén hasta acxni ̱ pacs nakantaxtuko̱y la̱ntla̱ lhca̱huili ̱ni ̱t Dios napa̱ti ̱nanko̱y. Jesús li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ namimpalay a̱maktum ca̱tuxá̱huat (Mateo 24:29‑35, 42‑44; Marcos 13:24‑37) 25 “Yama̱

quilhtamacú̱ acxni ̱ nacmimpalay, catu̱ huá̱ natasiyuy c-chichiní hua̱ntu̱ niucxni ̱ tasiyuni ̱t, chu̱ c-papá, xa̱hua̱ c-stacu; chu̱ xli ̱putum tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat naaklituananko̱y, chu̱ nape̱cuanko̱y, sa̱mpi ̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla natzucuy macasa̱nán, chu̱ la̱ntla̱ tanakamín. 26 Lhu̱ hua̱ caj la̱ntla̱ xtape̱cuacán nalakahuitiko̱y acxni ̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ lhu̱ hua tapa̱tí ̱n namín ca̱tiyatna, pus hasta xli ̱pacs hua̱ntu̱ huí ̱ c-akapú̱ n lacuilha̱ nalay. 27 Acxnicú̱ chú̱ natasiyuy la̱ntla̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, cta̱ctama̱chi nahuán c-akapú̱ n c-xlacni aktum puclhni, chu̱ na̱ cli ̱mímaj nahuán xli ̱pacs quili ̱makatlihuaka, chu̱ tlanca xkakánat. 28 Acxni ̱ chuná̱ natzucuy kantaxtuy hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, huixín ni ̱ cali ̱puhuántit, huata cala̱ma̱akpuhuanti ̱ní ̱tit, chu̱ li ̱pa̱xuhu catalacaya̱huátit, sa̱mpi ̱ acxnitiyá̱ lakcha̱ni ̱t nahuán quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nacminá̱n ca̱tiyayá̱n laqui ̱mpi ̱ nacca̱lakma̱xtuyá̱n.” Acxni ̱ akaskatán quihui, aya talacatzuhui ̱ma̱ ca̱lhca̱cni.

(Mateo 24:32‑35; Marcos 13:28‑31)

29 Jesús

li ̱ta̱kalhchihui ̱nampalako̱lh aktum talacapa̱stacni, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Pus caj luhua caucxilhkó̱tit la̱ntla̱ catu̱ya̱hua̱ quihui. 30 Acxni ̱ ucxilhá̱tit akayuja̱ makapitzi ̱n quihui,

SAN LUCAS 21​, ​22

201 chu̱ tzucuy akaskatampalay, huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ natzucuy lhca̱cnán. 31 Pus na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ chuná̱ huixín naucxilhá̱tit pi ̱ kantaxtumaj nahuán hua̱ntu̱ la̱nchú̱ cca̱huanimá̱n, pus cacatzí ̱tit pi ̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios laclhca̱huili ̱ni ̱t naca̱lakma̱xtuyá̱n. 32 “Na̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ la̱nchú̱ lama̱kó̱, ni ̱ a̱ni ̱ko̱y catihuanko̱lh acxni ̱ natzucuy kantaxtuy hua̱ntu̱ la̱nchú̱ cca̱huanimá̱n. 33 Pacs hua̱ntu̱ anán c-akapú̱ n, chu̱ c-tíyat tla̱n nalaksputko̱y; hua̱mpi ̱ hua̱ quintachihuí ̱n, ni ̱ chunatá̱ catitamakáxtakli ̱ pala ni ̱ nakantaxtuy. 34 “Luhua xli ̱ca̱na̱ cui ̱ntaj catlahuátit minquilhtamacujcán, ni ̱tú̱ tili ̱makaxtaká̱tit minacu̱cán pi ̱ hua̱ naca̱makatlajayá̱n hua̱ntu̱ xalaclix̱ cajnit tapuhuá̱n, ni ̱ caj naakkottapa̱yá̱tit, xa̱huachí ̱ ni ̱ ca̱ta catu̱ huá̱ calakatí ̱tit hua̱ntu̱ u̱ nú̱ xala ca̱tiyatna, huata skálalh calatapá̱tit laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ quit nacmimpalay, ni ̱tú̱ naca̱lakchiná̱n acxni ̱ ni ̱ li ̱catzi ̱huilátit. 35 Sa̱mpi ̱ ni ̱tlá̱n pala chuná̱ naca̱qui ̱taxtuniyá̱n yama̱ quilhtamacú̱ la̱ akspulay tantum takalhí ̱n acxni ̱ tahuacaya̱chá̱ c-aktum li ̱aksiyún, acxni ̱ catzi ̱y, aya pa̱ti ̱ni ̱t, pus na̱ chuná̱ c-xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat ni ̱ li ̱catzi ̱huilako̱lh nahuán tachixcuhuí ̱tat acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ la̱ntla quit nacmimpalay. 36 Chí ̱ hua̱mpi ̱ skálalh catahuilátit; ankalhí ̱n nasquiniyá̱tit Dios c-mioracioncán pi ̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n namacalayá̱tit tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ namín, xa̱huachí ̱ ni ̱ anán tu̱ naca̱makstuntlahuayá̱n tu̱ ni ̱tlá̱n tlahuayá̱tit acxni ̱ quit nacmimpalay.” 37 Jesús ankalhí ̱n acxni ̱ ca̱cuhuiní ̱ cxakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ ca̱tzi ̱sní ̱ xan laktuncuhuiy c-ka̱stí ̱n hua̱ntu̱ huanicán monte de los Olivos. 38 Na̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ sokcú tzi ̱sa̱

xchinko̱y c-tlanca templo laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniko̱y xtachihuí ̱n. Li ̱lacchihui ̱nancán la̱ntla̱ tla̱n nachipacán Jesús

22

(Mateo 26:1‑5, 14‑16; Marcos 14:1‑2, 10‑11; Juan 11:45‑53)

Aya xtalacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacu̱ la̱ntla̱ nalakchá̱n xapa̱scua̱ ta̱kspuntza̱lí ̱n, acxni ̱ xli ̱pu̱tum judíos xuako̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y li ̱ma̱xcuti ̱n levadura. 2 Yama̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ laktzokni ̱naní ̱n aya xputzama̱kó̱ la̱ntla̱ namakni ̱ko̱y Jesús. Hua̱mpi ̱ cumu luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y, xlacán xpe̱cuaniko̱y pala nasi ̱tzi ̱niko̱y. 3 Hua̱mpi ̱ akskahuiní ̱ tánu̱ lh c-xtalacapa̱stacni Judas Iscariote; hua̱ yuma̱ Judas na̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y xli ̱kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús. 4 Xlá̱ lacapala̱ álh xakatli ̱ko̱y xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱nanko̱y c-tlanca templo, laqui ̱mpi ̱ nata̱lacca̱xlako̱y, chu̱ namacama̱xqui ̱ko̱y Jesús. 5 Acxni ̱ xlacán catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nima̱ko̱ca̱, luhua li ̱pa̱xuhuako̱lh, chu̱ ta̱tlahuako̱lh tachihuí ̱n nama̱xqui ̱ko̱y tumi ̱n. 6 Judas na̱ tla̱n tláhualh, chu̱ tzúculh putzay la̱ntla̱ tla̱n namacama̱xqui ̱ko̱y Jesús, hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ nacatzi ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat. Jesús a̱huatiya ta̱hua̱yanko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t (Mateo 26:17‑29; Marcos 14:12‑25; Juan 13:21‑30; 1 Co 11:23‑26)

7 Acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ c-xapa̱scua̱ ta̱kspuntza̱lí ̱n, acxni ̱ pu̱tum judíos xuako̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ ta̱tlahuacani ̱t levadura, chu̱ na̱ acxni ̱ xmakni ̱ko̱cán xalactzu̱ borrego hua̱ntu̱ nahuacán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱lakachixcuhui ̱nancán yama̱ c-pa̱scua̱. 8 Pus Jesús ma̱lakacha̱ko̱lh Pedro, chu̱ Juan, huaniko̱lh:

SAN LUCAS 22 ―Lacapala̱ capimpítit, caqui ̱ca̱xtlahuátit quili ̱huatcán hua̱ntu̱ nahuaya̱hu la̱nchú̱ ca̱tzi ̱sní ̱ c-xapascua̱ ta̱kspuntza̱lí ̱n. 9 ―¿Ní ̱ lacasquina̱ nacana̱huá ca̱xtlahuaya̱hu? ―kalhti ̱nanko̱lh xlacán. 10 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Acxni ̱ huixín nachipiná̱tit ca̱chiquí ̱n, naucxilhá̱tit cha̱tum chixcú̱ cucale̱ma̱ pa̱tum stu̱ n chúchut. Huixín casta̱lanítit hasta c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xlá̱ natanu̱ya̱chá, 11 chu̱ chuná̱ nahuaniyá̱t it xpu̱china chiqui: ‘Huan Quimpu̱chinacán: ¿Ni ̱ huí ̱ yama̱ pu̱ lactum chiqui anta̱ni ̱ nacta̱hua̱yanko̱y quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t u̱ ma̱ catzi ̱sní ̱ c-xapa̱scua̱ ta̱kspuntza̱lí ̱n?’ 12 Chu̱ antá̱ naca̱ma̱siyunicaná̱t it pu̱ lactum chiqui ̱ tzinú̱ tlak ca̱laktlanca c-xli ̱quilhmactuy chiqui, antá̱ aya li ̱huana̱ ma̱ca̱qui ̱cani ̱t; pus antá̱ caca̱xtlahuátit quili ̱huatcán. 13 Xlacán lacapala̱ anko̱lh, chu̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ ma̱noklhuko̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Jesús xuaniko̱ni ̱t, chu̱ antá̱ ca̱xtlahuako̱lh lí ẖ uat hua̱ntu̱ huacán acxni ̱ xapa̱scua̱ ta̱kspuntza̱lí ̱n. 14 Ca̱ko̱tanú̱ n acxni ̱ áccha̱lh hora, Jesús chu̱ xapóstoles pu̱tum cha̱nko̱lh; chu̱ acxni ̱ tahuilako̱lh c-mesa 15 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Maklhu̱ huatá̱ cpuhuani ̱t pi ̱ pu̱tum lacxtum nacca̱ta̱hua̱yaná̱n acxni ̱ yuma̱ xapa̱scua̱ ta̱kspuntza̱lí ̱n xli ̱makua ni ̱ ca̱ni ̱y. 16 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh maktum chuná̱ cactihuá̱yalh hasta acxni ̱ pacs kantaxtuko̱ni ̱t nahuán hua̱ntu̱ huaniputún c-xtapaksi ̱t Dios. 17 A̱ li ̱sta̱lh tíyalh pa̱t um vaso̱ xchuchut uva, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios, xlí ẖ uat, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Cahuapítit yumá̱ acatzuní ̱n, chu̱ mili ̱pacscán cali ̱takatzí ̱tit. 18 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh cactili ̱kótnalh xchuchut uva hasta acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ ni ̱li ̱huaya̱

202 Dios huili ̱ni ̱t nahuán xtapáksi ̱t c-xli ̱ca̱tlanca. 19 A̱ li ̱sta̱lh tíyalh caxtala̱nchu̱, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios, chu̱ lakchákalh, ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱ yuma̱ caxtala̱nchu̱ li ̱taxtuy quintiyatli ̱hua hua̱ntu̱ cmacama̱sta̱y caj mimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nacca̱lakma̱xtuyá̱n. Chuná̱ huixín catlahuapítit hua̱ntu̱ la̱nchiyú̱ ctlahuama̱ laqui ̱mpi ̱ ankalhi ̱ná̱ naquili ̱lacapa̱stacá̱tit. 20 Chu̱ na̱ chuná̱ tlahuapá̱ acxni ̱ pi ̱ xua̱yanko̱ni ̱ttá, tíyalh yama̱ pu̱ kotnu hua̱ntu̱ xpu̱taju̱ ma̱ xchuchut uva, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱ yuma̱ xchuchut uva, ankalhí ̱n naca̱ma̱lacapa̱stacayá̱n pi ̱ Dios ca̱ta̱tlahuani ̱tán aktum xasa̱sti talacca̱xlán la̱ntla̱ nalakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ yama̱ quinkalhni ̱ hua̱ntu̱ nastajtamakán, caj mimpa̱lacatacán luhua nama̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱. 21 Hua̱mpi ̱ lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ naquimacama̱sta̱y, la̱nchú̱ lacxtum macahuácaj quinta̱hui ̱ c-mesa. 22 Sa̱mpi ̱ quit nacni ̱y chuná̱ la̱ntla̱ Dios laclhca̱huili ̱ni ̱t quimpa̱lacata, hua̱mpi ̱ koxutá̱ yama̱ chixcú hua̱nti ̱ naquimacamasta̱y. 23 Yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzúculh la̱kalhasquinko̱y xacstucán, chu̱ chuná̱ xla̱huaniko̱y: ―¿Xatí ̱ cahuá̱ namacama̱sta̱y? Xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t li ̱aklhu̱ hua̱tnanko̱y xatí ̱ a̱tzinú̱ tlak tali ̱pa̱hu 24 A̱ li ̱sta̱lh xlacán tzúculh la̱li ̱akslokoko̱y caj xpa̱lacata xatí ̱ a̱tzinú̱ tlak tali ̱pa̱hu nali ̱taxtuy, chu̱ nama̱paksi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n. 25 Jesús xkaxmatma̱ xtachihui ̱ncán, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ c-xlaksti ̱pa̱ncán ti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, lactlanca xreyescán tlanca̱

SAN LUCAS 22

203 catzi ̱niko̱y hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱ko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ puxcunko̱y, ma̱squi xali ̱kamá̱n tlahuako̱y hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱ko̱y, xlacán li ̱taxtuputunko̱y la̱mpala luhua lacuan cristianos hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tlahuako̱y li ̱tlá̱n. 26 Hua̱mpi ̱ huixín hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit, ni ̱ chuná̱ catica̱qui ̱taxtunín, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ tlak le̱ná̱ quilhtamacu̱, chu̱ a̱tzinú̱ tali ̱pa̱huá̱ makcatzi ̱cán huata xatlá̱n xta̱chuná̱ cali ̱táxtulh ti ̱ tatlaji ̱ycú; chu̱ hua̱nti ̱ luhua ma̱paksi ̱nán huata xlá̱ xta̱chuná cahuá̱ la̱ntla̱ cha̱tum caj scujni. 27 Na̱ chuná̱ la̱ntla̱ huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ tali ̱pa̱hu chixcú, acxni ̱ tahuilay c-mesa laqui ̱mpi ̱ nahua̱yán, lhu̱ hua̱ xtasa̱cua̱ antá̱ ya̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ namuju̱ niko̱y xlí ẖ uat, chu̱ nali ̱scujko̱y. Hua̱mpi ̱ huata tu̱ quit quimpa̱lacata, ni ̱ chuná qui ̱taxtuma̱, sa̱mpi ̱ quit clama̱ c-milaksti ̱pa̱ncán la̱ntla̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱li ̱scujmá̱n. 28 “Pacs hua̱ntu̱ quit quiakspulama̱, chu̱ hua̱ntu̱ cli ̱li ̱puhuán, huixín ankalhí ̱n quinta̱lapu̱ layá̱tit, chu̱ na̱ quinta̱pa̱ti ̱pá̱tit. 29 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Quintla̱t quima̱xqui ̱y quintapáksi ̱t laqui ̱mpi ̱ nacli ̱ma̱paksi ̱ko̱y xlakskatá̱n, pus na̱ chuná̱ nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n mintapáksi ̱t hua̱ntu̱ nali ̱ma̱paksi ̱naná̱tit, 30 laqui ̱mpi ̱ antá̱ lacxtum naquinca̱taniyá̱tit, naquinta̱pa̱xuhuayá̱tit c-quimpu̱ ma̱paksí ̱n, chu̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ natahuilayá̱tit cha̱tunu̱ c-mimpu̱ ma̱paksi ̱ncán anta̱ni ̱ namakma̱paksi ̱yá̱tit yama̱ pu̱ laccu̱tuy xquilhtzucut Israel.” Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ Pedro nahuán pi ̱ ni ̱ lakapasa (Mateo 26:31‑35; Marcos 14:27‑31; Juan 13:36‑38)

31 A̱ li ̱sta̱lh

quimpu̱chinacan Jesús chuná̱ huánilh Pedro: ―Simón, huix luhua cakáxpatti ̱ hua̱ntu̱ cuanimá̱n, sa̱mpi ̱ akskahuiní ̱

aya ma̱xqui ̱cani ̱t quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ chú̱ nali ̱ucxilhá̱n c-milatáma̱t lapi ̱ ca̱na̱ quili ̱pa̱huana, chu̱ tla̱n naca̱lactincxá̱n mili ̱pacscán xta̱chuná̱ la̱ tlahuacán trigo acxni ̱ lacsacmakanicán palhma̱ tu̱ kalhi ̱y laqui ̱mpi ̱ xlakstu trigo natamakaxtaka. 32 Hua̱mpi ̱ quit cpa̱lacasquini ̱tán c-quioración laqui ̱mpi ̱ yama̱ mintaca̱najla̱cán hua̱ntu̱ quinkalhi ̱niyá̱tit niucxni ̱ natatlaji ̱y, chi ̱nchu̱ acxni ̱ huix aya laktaxtunini ̱tatá nahuán hua̱ntu̱ xli ̱aktzanka̱ta̱yápa̱t, pus chú̱ huata camakta̱ya̱kó̱ a̱makapitzi ̱n minta̱ca̱jlaní ̱n acxni ̱ xlacán na̱ natoklhko̱cán c-xlatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huix toklhcani ̱tatá nahuán. 33 Simón chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quit luhua aktum ccatzi ̱y, ma̱squi lacxtum caquinta̱li ̱pinca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ ma̱squi lacxtum quinta̱makni ̱ca̱. 34 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Pedro, huata luhua lacatancs cuaniputuná̱n, la̱nchú̱ acxni ̱ ni ̱ a̱tasay nahuán pu̱yu̱ huix aya huani ̱tatá nahuán xli ̱maktutu pi ̱ ni ̱ quilakapasa acxni ̱ nakalhasquincana. Talacatzuhui ̱y quilhtamacú̱ acxni ̱ Jesús napa̱ti ̱nán 35 Jesús chuná̱ kalhasquinko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ ctica̱ma̱lakachá̱n li ̱cha̱tiyú̱ n, na̱ ni ̱ cca̱ma̱le̱ní ̱n xpu̱ muju̱can mintumi ̱ncán, chu̱ ni ̱ pala hua̱ mimpu̱ xtokocán, chu̱ ni ̱ pala hua̱ mintatuhuanu̱ ncán, ¿pi ̱ huí ̱ tu̱ tica̱qui ̱tzanka̱nín? ―Ni ̱tú̱ quinca̱tzanka̱nini ̱tán ― kalhti ̱nanko̱lh xlacán. 36 ―Puschí ̱ cca̱huaniyá̱n la̱nchú̱, pi ̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y xpu̱ muju̱can xtumi ̱n cale̱lh, chu̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y xpú̱ xtoko, pus huata na̱ cale̱lh; chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xcuchi ̱lu̱, catamá̱hualh, hasta ma̱squi luhua xlacasquinca̱ casta̱lh xtamaknu

SAN LUCAS 22 laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nakalhi ̱y tumi ̱n, chu̱ natama̱huay hua̱ntu̱ tzanka̱nima̱. 37 Sa̱mpi ̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱nchiyú̱ nakantaxtuy c-quilatáma̱t hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: ‘Chuná̱ li ̱ma̱xtuca̱ xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum makni ̱na chixcú, chu̱ xli ̱tamaklhtúmi ̱t.’ Pus chuná̱ pacs nakantaxtuy hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-xtachihui ̱n Dios caj quimpa̱lacata. 38 Xlacán chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―Quimpu̱chinacán, u̱ huí ̱ kantuy cuchi ̱lu̱. Huata xlá̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Aya tla̱n, cala̱huantama̱. Jesús tlahuay oración c-aktum ca̱quihuí ̱n huanicán Getemaní (Mateo 26:36‑46; Marcos 14:32‑42)

39 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús táxtulh c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, chu̱ antá̱ álh c-monte de los Olivos la̱ntla̱ maklhu̱ huatá̱ chuná̱ xla̱ xli ̱smani ̱ni ̱t, chu̱ na̱ sta̱laniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 40 Acxni ̱ antá̱ cha̱n ko̱lh, chuná̱ huaniko̱lh: ―Clacasquín pi ̱ chú̱ pacs natlahuaniyá̱tit oración Dios, chu̱ casquinítit pi ̱ ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit acxni ̱ ca̱makatlajaputuná̱n ni ̱tla̱n tapuhuá̱n. 41 Jesús aya titapa̱nu̱ niko̱lh, tzinú̱ álh tlak lakamákat, chu̱ antá̱ tatzokóstalh laqui ̱mpi ̱ natlahuaniy oración Dios. 42 Chuná̱ kalhtahuakánilh, huánilh: “Tla̱ti Dios, lapi ̱ huix chuná̱ lacasquina, pus huata catlahua̱ li ̱tlá̱n caquima̱pa̱nu̱ ni ̱ yuma̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ quit naquiakspulay. Hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ calalh quintalacasquín, huata xatlá̱n huá̱ cakantáxtulh mintalacasquín.” 43 Chu̱ acxnitiyá̱ titasiyúnilh cha̱tum ángel xala c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ nama̱tlihuaklha. 44 Chu̱ acxni ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xli ̱puhuama a̱tzinú̱ tlak li ̱tlihuaka xtlahuaniy oració̱n Dios; hasta tzúculh xunuy, chu̱ cxúnut tu̱

204 stajtamákalh la̱ xkalhni ̱ chaklh chaklh xta̱ctama̱ hasta ca̱tiyatna. 45 Acxni ̱ chuná̱ tlahuaniko̱lh oración Dios, tá̱yalh, chu̱ lakanko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, pus pacs xalhtatán ma̱noklhuko̱lh sa̱mpi ̱ luhua xmakatlajako̱ni ̱t xtali ̱puhua̱ncán. 46 Puschí ̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan luhua lhtatapá̱tit? Lacapala̱ cata̱quí ̱tit, chu̱ makcatzi catlahuanítit oración Dios laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit acxni ̱ naca̱makatlajaputuná̱n ni ̱tla̱n talacapa̱stacni. Tachí ̱n le̱ncán Jesús

(Mateo 26:47‑56; Marcos 14:43‑50; Juan 18:2‑11)

47 Chunacú xchihui ̱nama̱ Jesús acxni ̱ pu̱tum táchilh lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat. Huá̱ xpu̱ laniti ̱lhako̱y Judas hua̱nti ̱ na̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y xli ̱kalhacu̱tuycan xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús. Xlá̱ laktalacatzúhui ̱lh laqui ̱mpi ̱ naxakatli ̱y, chu̱ tla̱n nalacatzu̱ca. 48 Acxni ̱ chuná̱ tlahuako̱lh, Jesús huánilh: ―Judas, ¿caj la̱ntla̱ huix quilacátzu̱cti, huá̱ chuná̱ quili ̱macama̱stá̱pa̱t quit, Xatalacsacni Chixcú? 49 Chu̱ hua̱nti ̱ antá̱ pu̱t um xta̱ya̱kó̱ Jesús, acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xlama̱, chuná̱ huaniko̱lh: ―Quimpu̱chinacán, ¿lá̱ huix huana, pá̱ cli ̱ma̱sipa̱ni ̱nana̱hu quispada̱cán? 50 Judas ni ̱ xa̱kalhti ̱nán acxni ̱ cha̱t um xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús, lacapala̱ xtat má̱xtulh cspa̱da̱, chu̱ ca̱actí ̱nilh xtaka̱n cha̱tum xcscujni xapuxcu pa̱li ̱. 51 Hua̱mpi ̱ Jesús huánilh: ―Caj antá̱ catamakaxtáktit, nia̱lh tú̱ catlahuátit. Cha̱nchu̱ xlá̱ xamánilh xtaká̱n yama̱ cscujnican pa̱lijni, chu̱ ma̱akapácsalh. 52 A̱ li ̱sta̱lh Jesús cacs lacaucxilhko̱lh yama̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱, chu̱ mayu̱ lhnu̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnanko̱y c-tlanca templo, xa̱hua̱ lakko̱lutzi ̱nni

SAN LUCAS 22

205 ma̱paksi ̱naní ̱n hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱t chipako̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Pi ̱ cha̱tum tlanca makkalha̱na̱ chixcú̱ quit, la̱ntla̱ li ̱taná̱tit spada hua̱ntu̱ naquili ̱chipayá̱tit xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum kalha̱ná? 53 Acxni ̱ quit xacca̱ta̱lamá̱n cha̱li ̱ cha̱lí ̱ c-tlanca templo, huixín ni ̱ pala maktum xquinchipátit, hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ hua̱ huixín ca̱lakcha̱ná̱n tu̱ natlahuayá̱tit, sa̱mpi ̱ ca̱tzi ̱sní ̱ ca̱makta̱yayá̱n. Pedro huan pi ̱ ni ̱ lakapasa Jesús

(Mateo 26:57‑58, 69‑75; Marcos 14:53‑54, 66‑72; Juan 18:12‑18, 25‑27) 54 Cha̱nchu̱

chipaca̱ Jesús, tachí ̱n le̱nca̱ antá̱ c-xchic xapuxcu pa̱li ̱, chu̱ Pedro csta̱laniti ̱lhay tzinú̱ tlak lakamákat. 55 Acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh c-pu̱chihuí ̱n, antá̱ ma̱lhcuyuca̱ c-xtanquilhti ̱n chiqui, chu̱ pacs policías tahuilako̱lh c-xli ̱kalhtlanca̱ a̱ma̱ lhcúya̱t, chu̱ na̱ antá̱ maktahui ̱ Pedro. 56 Caj puntzú̱ aya milh cha̱tum tzuma̱t maksquití, acxni ̱ xlá̱ úcxilhli ̱ pi ̱ antá̱ xmaklahui ̱ anta̱ni ̱ xma̱lhcuyucani ̱t, cacs lacaúcxilhli ̱ puntzú̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh a̱makapitzíṉ : ―Huá̱ chicá̱ yuma̱ chixcú̱ na̱ xta̱latla̱huán Jesús. 57 Huata Pedro ni ̱ kalhtasiyuniko̱lh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Pusca̱t, quit lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ clakapasa̱ hua̱nti ̱ huix huanípa̱t. 58 Caj tzinú̱ chú̱ a̱li ̱sta̱lh, tiucxilhpá̱ a̱cha̱tum, chu̱ na̱ lakápasli, chuná̱ huánilh: ―Xli ̱ca̱na̱ cuan huix na̱ xta̱lapu̱ laya̱ yama̱ chixcu Jesús. Hua̱mpi ̱ Pedro huánilh: ―Huix aktzanka̱ni ̱ta, sa̱mpi ̱ ni ̱ quit xlá̱ tamá̱. 59 Cajcu ma̱x aktum hora xlacatza̱lani ̱t, acxni ̱ xma̱lulokma̱pá̱ a̱cha̱tum, xquilhuama̱: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ xa̱hua̱ yuma̱ chixcú, na̱ lacxtum xta̱lapu̱ lay Jesús,

pus tuncán talakapasa, sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ xta̱chuná̱ chihui ̱nán la̱ntla̱ ti ̱ xala c-Galilea. 60 Cha̱nchu̱ Pedro tuncán kálhti ̱lh: ―Hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ ccatzi ̱y hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱námpa̱t. Acxnitiya̱ a̱má̱, acxni ̱ Pedro xchihui ̱namajcú, tásalh tantum pu̱yu̱. 61 Cha̱nchu̱ Quimpu̱chinacán ti ̱ ma̱squi xtanu̱ ma̱ c-chiqui, laktalakáspitli ̱ anta̱ni ̱ xyá̱, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱lakamákat lacú̱cxilhli ̱ Pedro, chu̱ huata xlá̱ lacapá̱stacli ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xuaniní ̱t: “Acxni ̱ ni ̱ a̱tasay nahuán pu̱y u̱, huix aya huanini ̱tatá nahuán maktutu pi ̱ ni ̱ quilakapasa.” 62 Pedro lacapala̱ táxtulh c-quilhtí ̱n, chu̱ caj cha̱li ̱puhua̱na̱ antá̱ tzúculh tasay. Li ̱kama̱nancán Jesús

(Mateo 26:67‑68; Marcos 14:65)

63 Huá̱

chú̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xmaktakalhma̱kó̱ Jesús tzúculh li ̱kama̱nanko̱y, chu̱ tla̱n huili ̱niko̱lh. 64 Li ̱lakachi ̱ko̱lh mactum lháka̱t, chu̱ tzúculh lakasnokko̱y c-xlacán, chu̱ chuná̱ xuaniko̱y: ―Cahuanti ̱ tí ̱ huili ̱nín. 65 Chu̱ lhu̱ hua̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ xuaniko̱y caj la̱ntla̱ xli ̱kalhkama̱nanko̱y. Xanapuxcun judíos ma̱kalhapali ̱ko̱y Jesús (Mateo 26:59‑66; Marcos 14:55‑64; Juan 18:19‑24)

66 Acxni ̱ chu̱ tituncúhuilh, pacs tamakstokko̱lh xalakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ laktzokni ̱naní ̱n, c-xpu̱ ma̱paksi ̱ncán; antá̱ chú̱ le̱nca̱ Jesús c-xlacati ̱ncán, chu̱ xlacán chuná̱ kalhasquinko̱lh: 67 ―Caquinca̱huani, ¿pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix yama̱ Cristo hua̱nti ̱ quin judíos kalhkalhi ̱ma̱hu namín quinca̱lakma̱xtuyá̱n? Xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱ lapi ̱ nacca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱, huixín ni ̱ catica̱najlátit.

SAN LUCAS 22​, ​23 68 Chu̱ na̱ lapi ̱ quit nacca̱t lahuaniyá̱n aktum takalhasquiní ̱n hua̱ntu̱ quit xacli ̱tamaktá̱yalh, huixín ni ̱ caquintikalhtí ̱tit, chu̱ ni ̱ pala caquintimakaxtáktit. 69 Hua̱mpi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quit, Xatalacsacni Chixcú, cuilachá nahuán c-xpa̱xtu̱ n Quintla̱tican Dios, hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, laqui ̱mpi ̱ lacxtum nacta̱ma̱paksi ̱nán. 70 Cha̱nchu̱ xli ̱pacscán, chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Acxni ̱ chuná̱ huana, ¿pi ̱ hua̱ li ̱huamputuna̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xCam Dios? ―Xli ̱ca̱na̱ quit xCam Dios chuná̱ la̱ntla̱ huixín quilhuampá̱tit ―kalhti ̱ko̱lh Jesús. 71 Xlacán chuná̱ huanko̱lh: ―¿Tú̱ taji ̱ tilacasquina̱hu ma̱luloknaní ̱n, sa̱mpi ̱ chú̱ quin ma̱n kalhakaxmatni ̱tahu la̱ntla̱ li ̱kalhakama̱nani ̱t Dios?

Jesús li ̱cha̱ncán c-xlacati ̱n Pilato

23

(Mateo 27:1‑2, 11‑14; Marcos 15:1‑5; Juan 18:28‑38)

A̱ li ̱sta̱lh pu̱tum pacs ta̱yako̱lh, chu̱ le̱nko̱lh Jesús c-xlacati ̱n ma̱paksi ̱na Pilato. 2 Acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh, catu̱ huá̱ tzucuko̱lh li ̱sta̱huako̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Quin cma̱noklhuni ̱tahu yuma̱ chixcú̱ acxni ̱ xlá̱ xma̱lakaspitya̱huama̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat, xlá̱ huan pi ̱ mat ni ̱tlá̱n la̱ntla̱ clakaxoko̱nanima̱hu gobierno xala c-Roma, xa̱huachí ̱ huampalay pi ̱ mat huá̱ ma̱laktaxti ̱ná, huá̱ li ̱taxtuputún yama̱ rey hua̱nti ̱ namín quinca̱ma̱paksi ̱yá̱n quin judíos. 3 Cha̱nchu̱ Pilato chuná̱ kalhásquilh: ―¿Pi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ la̱ntla̱ huanko̱y pi ̱ huix xreycan judíos li ̱taxtuputuna? ―Xli ̱ca̱na̱ tla̱n lapi ̱ chuná cahuá̱ la̱ntla̱ huix huana ―kálhti ̱lh Jesús. 4 Pilato huaniko̱lh xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ antá̱ xya̱kó̱:

206 ―Quit ni ̱tú̱ cta̱ksniy xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nacli ̱ya̱huay yuma̱ chixcú. 5 Pus huata xlacán a̱t zinú̱ luhua palha tzucuko̱lh quilhaniko̱y: ―Hua̱mpi ̱ tama̱ chixcú̱ quilhca̱xya̱huako̱y tachixcuhuí ̱tat caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱akchihui ̱nanima̱kó̱, chunatá̱ la̱ntla̱ tima̱tzuqui ̱chá̱ c-Galilea, chu̱ aya chini ̱t u̱ nú. Jesús li ̱cha̱ncán c-xlacati ̱n Herodes 6 Acxni ̱ Pilato káxmatli ̱ hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, kalhasquiníṉ alh lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ Jesús xala c-Galilea xuani ̱t. 7 Cha̱nchu̱ acxni ̱ huani ̱ca̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Jesús xala c-Galilea xuani ̱t, huata xlá̱ huá̱ ma̱lakachá̱nilh rey Herodes laqui ̱mpi ̱ huata huá̱ nama̱kalhapali ̱y, sa̱mpi ̱ hua̱ xlá̱ xuí ̱ ligobernador c-Galilea, hua̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ xlá̱ xmini ̱t paxia̱lhnán c-Jerusalén. 8 Yama̱ rey Herodes aya xkaxmatni ̱t la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nancán xtascujut Jesús, chu̱ acxni ̱ chú̱ úcxilhli, luhua pa̱xúhualh sa̱mpi ̱ xlá̱ xlacasquín pi ̱ antá̱ c-xlacati ̱n natlahuay aktum tlanca li ̱ca̱cni tascújut. 9 Catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhásquilh, hua̱mpi ̱ Jesús ni ̱tú̱ kálhti ̱lh. 10 Chu̱ na̱ antá̱ xuilakó̱ xanapuxcún pa̱lijni, chu̱ laktzokni ̱naníṉ hua̱nti ̱ ca̱ta catu̱ hua̱ xli ̱ma̱lacapu̱ ma̱kó̱. 11 Chi ̱nchu̱ yama̱ Herodes tzúculh si ̱tzi ̱niy, xa̱hua̱ xli ̱putum xtropa̱ hua̱nti ̱ na̱ tzucuko̱lh li ̱kalhakama̱nanko̱y; chu̱ la̱ntla̱ li ̱kama̱nanko̱lh ma̱lhaka̱ko̱lh mactum xatla̱n lháka̱t xta̱chuná̱ la̱ xla rey; chu̱ a̱li ̱sta̱lh Herodes ma̱lakacha̱nipá̱ Pilato. 12 Puschí ̱ huatiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ rey Herodes, chu̱ gobernador Pilato luhua xli ̱ca̱na̱ amigos la̱tlahuapalako̱lh sa̱mpi ̱ xali ̱pu̱ lana̱ luhua xla̱makasi ̱tzi ̱y, chu̱ ni ̱ xla̱ucxilhputún. Li ̱lhca̱cán Jesús pi ̱ namakni ̱cán (Mateo 27:15‑26; Marcos 15:6‑15; Juan 18:39‑19:16)

13 Cha̱nchu̱ Pilato, tasaniko̱lh, ma̱makstokko̱lh xanapuxcun pa̱lijni,

207 chu̱ hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱ko̱y judíos, chu̱ tachixcuhuí ̱tat xala ca̱chiquí ̱n. 14 Chuná̱ huaniko̱lh: ―Huixín quili ̱minini ̱tántit yuma̱ chixcú, sa̱mpi ̱ huaná̱tit pi ̱ ma̱lakaspitya̱huako̱y tachixcuhuí ̱tat; hua̱mpi ̱ quit aya ckalhputza̱nanini ̱t c-milacati ̱ncán, chu̱ ni ̱tú̱ cmaklhta̱ksni ̱t tala̱kalhí ̱n la̱ntla̱ tu̱ huixín li ̱sta̱huayá̱tit. 15 Pus na̱ chuná̱ Herodes, na̱ ni ̱tú̱ tá̱ksnilh xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ya̱huay, pus hua̱ quinca̱li ̱ma̱lakacha̱nipalán. Pus antá̱ chú̱ lacatancs li ̱tasiyuy pi ̱ yuma̱ chixcú̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ hua̱ntu̱ mini ̱niy nacli ̱ma̱makni ̱ni ̱nán. 16 Chí ̱ hua̱mpi ̱ tu̱ nactlahuay nacma̱pa̱ti ̱ni ̱y tzinú̱, chu̱ acxni ̱ naka̱snokko̱cán, nacmakaxtaka. 17-18 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh pi ̱ namakaxtaka̱ Jesús xli ̱pacscán quilhxtum anko̱y tzucuko̱lh quilhaniko̱y, huanko̱y: ―¡Tama̱ chixcú, camakni! ¡Huata xatlá̱n caquinca̱makaxtakni ̱ Barrabás! Pus acxni ̱ makatunu xlay xpa̱scuajcan judíos xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, gobernador Pilato, ankalhí ̱n ca̱ta ca̱ta̱ xmakaxtakniko̱y tachixcuhuí ̱tat cha̱tum tachí ̱n, sa̱mpi ̱ xlacán luhua chuná̱ csquiniko̱y. 19 Yama̱ Barrabás, xlá̱ xtamacanu̱cani ̱t c-pu̱ la̱chi ̱n sa̱mpi ̱ huá̱ xlá̱ xlacata̱qui ̱nani ̱t, chu̱ na̱ makni ̱ná xuani ̱t. 20 Pilato juerza xmakaxtakputún Jesús, chu̱ xakatli ̱palako̱lh a̱maktum tachixcuhuí ̱tat. 21 Hua̱mpi ̱ huata xlacán a̱tzinú̱ palha̱ tzucuko̱lh ca̱tasapalako̱y, huanko̱y: ―¡Capakaxtokohuaca̱ c-cruz! ¡Capakaxtokohuaca̱ c-cruz! 22 Xli ̱maktutu̱ Pilato chuná̱ huanipalako̱lh: ―Hua̱mpi ̱ ¿tú̱ tala̱kalhí ̱n tlahuani ̱t? Sa̱mpi ̱ quit ni ̱tú̱ cta̱ksniy pala tú̱ nacli ̱ma̱lulokniy pi ̱ tla̱n nacmakni ̱y. Huata caj nacakastacya̱huay puntzú̱, chu̱ nacmakaxtaka.

SAN LUCAS 23 23 Hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱tlá̱n tlahuako̱lh, chu̱ ca̱x pixtlanca̱ ca̱tasako̱lh, fuerza csquinima̱kó̱ pi ̱ Jesús capakaxtokohuacaca̱ c-cruz; chu̱ na̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱ xanapuxcún pa̱lijni, laqui ̱mpi ̱ tla̱n cakantáxtulh hua̱ntu̱ xlacán xlacasquinko̱y. 24 Acxni ̱ nia̱lh cátzi ̱lh tu̱ natlahuay, Pilato li ̱ma̱paksí ̱nalh natlahuacán hua̱ntu̱ xlacán csquima̱kó̱. 25 Puschí ̱ huá̱ makaxtakniko̱lh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xtanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n xuanicán Barrabás, caj lacata̱qui ̱ná xuani ̱t, chu̱ xmakni ̱nani ̱t, chi ̱nchu̱ huata macama̱xqui ̱ko̱lh Jesús laqui ̱mpi ̱ natlahuaniko̱ hua̱ntu̱ xlacapa̱stacniko̱nit.

Jesús pakaxtokohuacacán c-cruz (Mateo 27:32‑44; Marcos 15:21‑32; Juan 19:17‑27)

26 Acxni ̱ tropa̱ xle̱ma̱kó̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ napakaxtokohuacako̱y, c-tiji ̱ pa̱xtokko̱lh cha̱tum chixcú̱ xala c-Cirene, xuanicán Simón; xlá̱ quíḻ alh ca̱tuhuá̱n, chipako̱lh tropa̱, chu̱ juerza tlahuaniko̱lh, ma̱pakxtu̱ koka̱ko̱lh pi ̱ nata̱lé̱n Jesús xcruz c-xka̱n. 27 Lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat csta̱lama̱kó̱ anta̱ni ̱ namakni ̱cán Jesús, chu̱ lhu̱ hua lacchaján xtasama̱kó̱ caj la̱ntla̱ xlakli ̱puhuama̱kó̱. 28 Cha̱nchu̱ talakaspitniko̱lh Jesús, huaniko̱lh: ―Huixín lacchaján xala c-Jerusalén, ni ̱ caquilaktasátit quit, huata xatlá̱n miacstucán caca̱lakli ̱puhuancántit, chu̱ mincamancán, caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ naca̱akspulayá̱n. 29 Sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ nahuancán: ‘Cha̱pa̱xuhua̱na̱ lama̱kó̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y xcamancán, yama̱ lacchaján hua̱nti ̱ luhua caj chuná̱ ni ̱ lalh ma̱lakatuncuhuí ̱nalh, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ma̱tziqui ̱nanko̱lh.’ 30 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nahuanko̱y: ‘Huata xatlá̱n xquinca̱aktalamín ka̱sti ̱ní ̱n,

SAN LUCAS 23 usuchí ̱ xquinca̱matzékni ̱ tlanca sipi ̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naquinca̱lakcha̱ná̱n yama̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ talacatzuhui ̱ma̱.’ 31 Pus luhua caj caucxílhtit, lapi ̱ chuná̱ quima̱pa̱ti ̱ni ̱cán quit ti ̱ ni ̱tú̱ ctlahuani ̱t tu̱ ni ̱tlá̱n, ¿tú ni ̱ natlahuaniko̱y hua̱nti ̱ ni ̱tlá̱n tu̱ tlahuako̱ni ̱t? 32 Na̱ xta̱le̱ma̱ca̱ a̱cha̱t uy makni ̱naníṉ laqui ̱mpi ̱ lacxtum nata̱pakaxtokohuacako̱cán Jesús. 33 Acxni ̱ li ̱cha̱n ko̱ca̱ c-aktum ka̱stíṉ huanicán La Calavera; antá̱ pakaxtokohuacaca̱ Jesús, xa̱hua̱ yama̱ cha̱tuy chixcuhuíṉ , cha̱tum c-xpakstácat, chi ̱nchu̱ hua̱ a̱cha̱tum c-xpakxuqui. 34 Acxni ̱ luhua xpakaxtokohuacama̱ca̱ Jesús, xlá̱ chuná̱ huá̱: ―Tla̱ti Dios, cama̱tzanka̱nanikó̱ hua̱ntu̱ quintlahuanima̱kó̱, sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ catzi ̱ko̱y tlanca tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ la̱nchiyú̱ ma̱kantaxti ̱ma̱kó̱. Yama̱ tropa̱ tzucuko̱lh caj li ̱maca̱nko̱y suerte xatí ̱ luhua nalakchá̱n nalé̱n xlhaka̱t Jesús. 35 Lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat antá̱ xucxilhma̱kó̱, chu̱ hasta na̱ chuná̱ a̱ma̱ xanapuxcun judíos xminko̱ni ̱t li ̱kalhakama̱nanko̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Tama̱ chixcú, mat tla̱n lakma̱xtuko̱ni ̱t lhu̱ hua a̱makapitzí ̱n, pus huata chú̱ xacstu calakma̱xtuca̱, chu̱ catáactalh c-cruz lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ chú̱ hua̱ yamá̱ lakma̱xtuná, usu Mesías hua̱nti ̱ lacsacni ̱t Dios naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 36 Na̱ chuná̱ tropa̱ xali ̱kamá̱n xtlahuako̱y; xlaktalacatzuhui ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ nali ̱kalhtoklhko̱y nama̱hui ̱ko̱y vinagre. 37 Chuná̱ xuaniko̱y: ―Hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xreycan judíos, pus chiyú̱ caacstulakma̱xtuca. 38 Nac xacpu̱ n cruz anta̱ni ̱ xuaca̱ Jesús, cxtokohuacacani ̱t ti ̱tzu̱ tama, antá̱ xtzokcani ̱t xatachihui ̱n hebreo, latín, chu̱ griego, chu̱ chuná̱ xuan: “Hua̱ yuma̱ chixcú, xreycan judíos.” 39 Cha̱nchu̱ cha̱t um ti ̱ antá̱ lacxtum xta̱pakaxtokohuacacani ̱t, xlacaquilhni ̱huacama̱, xuanima̱:

208 ―¡Hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix yuma̱ Cristo hua̱nti ̱ namín quinca̱lakma̱xtuyá̱n, pus chú̱ caacstulakma̱xtuca, chu̱ na̱ caquinca̱lakma̱xtu! 40 Hua̱mpi ̱ kalhtí ̱nalh a̱cha̱t um, quílhni ̱lh; huánilh: ―¿Pi ̱ ni ̱ tzinú̱ huix lacapuhuaniya̱ Dios, ma̱squi na̱ antá̱ ma̱n ta̱pa̱ti ̱námpa̱t, chu̱ ní ̱pa̱t? 41 Quin ma̱squi chuná̱ pa̱ti ̱nama̱hu luhua catzi ̱ya̱hu pi ̱ chuná̱ quinca̱mini ̱niyá̱n, sa̱mpi ̱ chuná̱ lix̱ oko̱nama̱hu hua̱ntu̱ tlahuani ̱tahu, hua̱mpi ̱ yuma̱ chixcú̱ ni ̱tú̱ tlahuama̱ pala tú̱ ni ̱tlá̱n. 42 Xlá̱ lakláca̱lh Jesús, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱china Jesús, xtlahua̱ tlanca li ̱tlá̱n xquilacapa̱stacpi ̱ acxni ̱ huix natzucuya̱ ma̱paksi ̱nana̱ c-akapú̱ n. 43 Jesús kálhti ̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n, pi ̱ chuj tuncán yuma̱ quilhtamacú̱ lacxtum quinta̱huilapi nahuán yama̱ ca̱li ̱lakáti ̱t pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ huí ̱ Dios. Jesús ni ̱y c-cruz

44 Ma̱x

(Mateo 27:45‑56; Marcos 15:33‑41; Juan 19:28‑30)

pala ca̱tastúnut xuani ̱t acxni ̱ titapaklhtú̱ti ̱lh xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, hasta pala ca̱maktutu hora ca̱ko̱tanú̱ n. 45 Tama̱ chichiní, titalakapaklhtú̱t i ̱lh, chu̱ yama̱ tlanca lháka̱t tu̱ xli ̱lakatlapa̱nancán c-tlanca templo pu̱ makatuy tihua̱ la̱ntla̱ titalácxti ̱tli ̱ xacstu. 46 Chu̱ luhua acxni ̱ Jesús chuná̱ tásalh: ―¡Tla̱ti Dios, chú̱ antá̱ c-mimacán cmakaxtaka̱ quili ̱stacna! Acxni ̱ chuná̱ tichihui ̱nanko̱lh, aya ni ̱lh. 47 Yama̱ capitán romano, acxni ̱ úcxilhli ̱ hua̱ntu̱ xqui ̱taxtuni ̱t, xlá̱ lacapá̱stacli ̱ Dios, chu̱ chuná̱ huá̱: ―Xli ̱ca̱na̱ yuma̱ chixcú̱ ni ̱tú̱ xkalhi ̱y cuenta̱. 48 Xli ̱pacs li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱, chu̱ hua̱nti ̱ ucxilhko̱lh pacs

SAN LUCAS 23​, ​24

209 tu̱ xkantaxtuni ̱t, lacapala̱ tapa̱nu̱ ko̱lh, taspitko̱lh c-xchiccán, chu̱ caj la̱ntla̱ xtali ̱puhua̱ncán xcuxmu̱ kaxiti ̱lhako̱cán. 49 Hua̱ chú̱ xli ̱pacs xta̱la̱lakapasní ̱n, chu̱ makapitzi ̱n lacchaján ti ̱ lacxtum cta̱minko̱ni ̱tanchá̱ c-Galilea, xlacán antá̱ tzinu̱ tlak lakamákat xlacaya̱kó̱, chu̱ xucxilhma̱kó̱ pacs hua̱ntu̱ xqui ̱taxtuma̱. Ma̱acnu̱cán xtiyatli ̱hua̱ Jesús (Mateo 27:57‑61; Marcos 15:42‑47; Juan 19:38‑42)

50 Antá̱

xlama̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ na̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y judíos hua̱nti ̱ xmakma̱paksi ̱nanko̱y c-Jerusalén, xlá̱ luhua tla̱n xcatzi ̱y, chu̱ luhua aksti ̱tum xlama̱ c-xlacati ̱n Dios, xlá̱ xuanicán José xala c-Arimatea, u̱ ma̱ ca̱chiquí ̱n antá̱ xtapaksi ̱y c-Judea. 51 Hua̱ yuma̱ chixcú̱ ni ̱tlá̱n tláhualh hua̱ntu̱ xta̱makma̱paksi ̱naní ̱n xtlahuaniko̱ni ̱t Jesús, sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ aya xkalhkalhi ̱ma̱ acxni ̱ la̱ntla̱ Dios nama̱tzuqui ̱y xasa̱sti xtapáksi ̱t ca̱tuxá̱huat. 52 Pus hua̱ chú̱ tzaj lákalh Pilato, chu̱ squínilh li ̱tlá̱n pi ̱ camacamá̱xqui ̱lh xtiyatli ̱hua Jesús laqui ̱mpi ̱ nama̱acnu̱y. 53 Pilato tla̱n tláhualh hua̱ntu̱ huánilh, chu̱ xlá̱ álh anta̱ni ̱ cxtokohuacacani ̱t, chu̱ acxni ̱ ma̱acti ̱ko̱lh c-cruz, pu̱ máksuitli ̱ mactum tlanca lháka̱t, chu̱ le̱lh c-aktum tahuaxni ̱ anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ xa̱ma̱nu̱cán ni ̱n. Yama̱ tahuaxni, c-xlacan chíhuix xpaklhcani ̱t, chu̱ antá̱ pu̱ huíli ̱lh xtiyatli ̱hua̱ Jesús. 54 Hua̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ chuná̱ ti ̱táxtulh viernes xuani ̱t, ca̱ko̱tanú̱ n acxni ̱ aya xlakcha̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ jaxcán. 55 Cha̱nchu̱ hua̱ lacchaján hua̱nti ̱ xta̱minko̱ni ̱tanchá̱ Jesús c-Galilea, xlacán sta̱laniko̱lh José, chu̱ ucxilhko̱lh anta̱ni ̱ ma̱acnu̱ca̱ xtiyatli ̱hua. 56 Acxni ̱ chu̱ qui ̱tapu̱ spitko̱lh, chinko̱lh c-chiqui, chu̱ antá̱ lakca̱xtlahuako̱lh xamu̱clhun lí ̱cuchun, chu̱ perfume, chu̱ li ̱cha̱lí ̱ jaxko̱lh sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ xuí ̱ li ̱ma̱paksí ̱n.

Jesús lakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n

(Mateo 28:1‑10; Marcos 16:1‑8; Juan 20:1‑10)

24

Luhua tzi ̱sacu domingo, yama̱ lacchaján lacapala̱ anko̱lh c-lhucu̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t ni ̱n, chu̱ xle̱ma̱kó̱ xamu̱clhun lí ̱cuchun tu̱ xlakca̱xtlahuako̱ni ̱t. 2 Acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh c-lhucu, ucxilhko̱lh pi ̱ anta̱ni ̱ xuili ̱cani ̱t nia̱lh antá̱ xuí ̱ yama̱ chíhuix hua̱ntu̱ xli ̱lakatalacani ̱t. 3 Xlacán lacapala̱ tanu̱ ko̱lh c-lhucu, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ ucxilhko̱lh xtiyatli ̱hua Quimpuchinacan Jesús. 4 Xlacán xpe̱cuaxni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ hasta ni ̱ xcatzi ̱ko̱y xatú̱ luhua xlani ̱t, caj xalán acxni ̱ la̱ntla̱ lakata̱yako̱chi ̱ cha̱tuy chixcuhuí ̱n, hua̱mpi ̱ luhua laksnapapán, chu̱ lakstalankán xlha̱ka̱tcán hua̱ntu̱ xlhaka̱ko̱ni ̱t. 5 Caj la̱ntla̱ xlacán xtape̱cuacán lakatatzokostako̱lh hasta ca̱tiyatna, hua̱mpi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata putzayá̱tit c-xlaksti ̱pa̱ncan ni ̱ní ̱n hua̱nti ̱ lama̱ xastacná? 6 Jesús u̱ nú̱ xlá̱ ni ̱tí ̱ acxnu̱y, sa̱mpi ̱ lakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n. ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ nia̱lh lacapa̱stacá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱huanín acxni ̱ lacxtum xca̱ta̱lamá̱n c-Galilea? 7 Xlá̱ tica̱huanín pi ̱ namacama̱sta̱cán c-xmacancan laclix̱ cajnit chixcuhuí ̱n. Xlacán napakaxtokohuacako̱y c-cruz, hua̱mpi ̱ caj xliaktutu quilhtamacú̱ xlá̱ nalakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n. 8 Yama̱ lacchaján acxnicú̱ chú̱ lacapa̱stacko̱lh xtachihui ̱n Jesús. 9 Acxni ̱ qui ̱taspitko̱lh c-lhucu, tuncán tzucuko̱lh li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y xkalhaca̱huitucan apóstoles, chu̱ a̱makapitzí ̱n xpa̱lacata xli ̱pacs hua̱ntu̱ xqui ̱ucxilhko̱ni ̱t. 10 Hua̱ yuma̱ lacchaján hua̱nti ̱ anko̱lh ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y apóstoles hua̱ntu̱ xlacán xqui ̱ucxilhko̱ni ̱t chuná̱ xuaniko̱cán: María Magdalena, Juana, María xtzi Santiago, chu̱ a̱makapitzi ̱n lacchaján. 11 Hua̱mpi ̱ huata xapóstoles Jesús, ni ̱ pala tzinú̱ ca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ xlacán

SAN LUCAS 24 xquilhuama̱kó̱, sa̱mpi ̱ xpuhuanko̱y pi ̱ ma̱x caj xakuitiko̱ni ̱t. 12 Huata Pedro lacapala̱ táxtulh, chu̱ takosú̱ n álh c-lhucu̱ anta̱ni ̱ xma̱nu̱cani ̱t xtiyatli ̱hua Jesús. Acxni ̱ talacánu̱ lh c-xpu̱ lacni, ni ̱tú̱ úcxilhli ̱ xacha̱tumi ̱nica Jesús, caj xma̱n huá̱ xma̱kó̱ lháka̱t hua̱ntu̱ xli ̱maksuitcani ̱t. Luhua chí ̱ lanaj lacahuani ̱t taspitpá̱ c-chiqui, luhua xlacapa̱stacti ̱lhay hua̱ntu̱ xkantaxtuni ̱t. Nac xatiji Emaús Jesús tasiyuniko̱y cha̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t 13 Huatiya̱

(Marcos 16:12‑13)

yama̱ quilhtamacú̱, cha̱tuy hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, xtiji ̱tla̱huama̱kó̱ xama̱kó̱ c-aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ huanicán Emaús, juerza tzinu̱ lakamákat xuani ̱t, ma̱x pala akca̱huitu kilómetro hasta la̱ntla̱ c-Jerusalén. 14 Xlacán huá̱ xli ̱kalhchihui ̱nanti ̱lhako̱y yama̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ xlani ̱t. 15 Tílalh pi ̱ la̱ntla̱ xlacán xKalhchihui ̱nanti ̱lhako̱y, luhua huatiyá̱ Jesús ma̱ta̱xtucko̱lh, chu̱ lacxtum tzúculh ta̱tla̱huanko̱y. 16 Hua̱mpi ̱ ma̱squi xucxilhma̱kó̱, ni ̱ lalh lakapasko̱lh pi ̱ hua Jesús. 17 Puschí ̱ Jesús chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ tachihuí ̱n yumá̱ hua̱ntu̱ huixín la̱lix̱ akatli ̱ti ̱lhayá̱tit? ¿Túcu li ̱li ̱puhuampá̱tit? 18 Cha̱nchu̱ cha̱t um hua̱nti ̱ xuanicán Cleofas, chuná̱ kálhti ̱lh: ―Xli ̱pacs catzi ̱cán hua̱ntu̱ lani ̱t ni ̱ naj máka̱s c-Jerusalén. ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ca̱ta caj miacstu chú̱ antá̱ tampi, chu̱ ni ̱ catzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ antá̱ li ̱chihui ̱nama̱ca̱? 19 Jesús huaniko̱lh: ―Hua̱mpi ̱ caquihuanítit, ¿tú̱ chi ̱nchu̱ lani ̱t? Xlacán chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱ntu̱ akspúlalh Jesús xala c-Nazaret. Quin xacli ̱pu̱ lhca̱ya̱hu la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ tlanca, chu̱ tali ̱pa̱hu xakchihui ̱na Dios, caj xpa̱lacata̱ pi ̱

210 luhua lacatancs xchihui ̱nán, chu̱ na̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka, chu̱ tla̱n xtlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatatlahu c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat. 20 Hua̱mpi ̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ quima̱paksi ̱nacán ma̱lacapu̱ ko̱lh laqui ̱mpi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán, chu̱ chuná̱ namakni ̱cán, chu̱ hasta tu̱ xamata viernes la̱ntla̱ pakaxtokohuacaca̱ c-cruz. 21 Quin luhua xacli ̱pa̱huana̱hu, sa̱mpi ̱ xacpuhuana̱hu pi ̱ hua̱ Cristo hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ xala c-Israel. 22 Ma̱squi chá̱ huatiya̱ yuma̱ quilhtamacu̱ acxni ̱ spalh ca̱x kakako̱lh, makapitzi ̱n lacchaján hua̱nti ̱ qui ̱lako̱lh c-lhucu̱ anta̱ni ̱ xma̱cnu̱cani ̱t Jesús, tla̱n quinca̱maka̱klhán. 23 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ qui ̱taspitko̱lh quinca̱huanín pi ̱ mat ni ̱tú̱ xtanu̱ ma̱ xtiyatli ̱hua Jesús, chu̱ xa̱huachí ̱ mat cha̱tuy ángeles xtasiyuniko̱ni ̱t, hua̱ chú̱ chuná̱ huaniko̱lh pi ̱ mat xlama xastacná̱ Jesús. 24 Na̱ caj li ̱puntzú̱ qui ̱lako̱lh makapitzí ̱n quinta̱ca̱najlani ̱ncán hasta c-lhucu̱ anta̱ni ̱ ma̱nu̱ca̱ xtiyatli ̱hua̱, hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ ma̱noklhuko̱lh la̱ntla̱ xuanko̱ni ̱t yama̱ lacchaján, hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ Jesús, ni ̱tí ̱ ucxilhko̱lh. 25 Cha̱nchu̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. ―¡Koxutaní ̱n huixín, luhua xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ ca̱tzanka̱niyá̱n talacapa̱stacni! Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh xalakmaka̱n profetas acxni ̱ tzokko̱lh hua̱ntu̱ naakspulay tama̱ Xatalacsacni Chixcú. 26 ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ luhua xlacasquinca xuani ̱t chuná̱ nalakchá̱n yama̱ Cristo hua̱nti ̱ naminá̱n ca̱lakma̱xtuyá̱n? Sa̱mpi ̱ chuná̱ xlaclhca̱huili ̱cani ̱t pi ̱ xlá̱ pu̱ laná̱ napa̱ti ̱y hua̱ntu̱ aya pá̱ti ̱lh, chú̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n namacama̱xqui ̱cán yama̱ tlanca pu̱táhui ̱lh c-akapú̱ n hua̱ntu̱ nakalhi ̱y. 27 Cha̱nchu̱ tzúculh ma̱lacti ̱tumi ̱niko̱y hua̱ntu̱ huan c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ li ̱chihui ̱nán xlatama̱t ti ̱ namín

211 Cristo, ma̱tzuqui ̱niko̱lh c-xlibro Moisés, chu̱ li ̱ma̱sputuniko̱lh hua̱ntu̱ huanko̱y c-xtalaktzokqui ̱ncan xalakmaka̱n profetas xpa̱lacata. 28 Acxni ̱ cha̱n ko̱lh c-Emaús, Jesús kas tlahuaniko̱lh la̱mpala ti ̱tum xama̱. 29 Hua̱mpi ̱ xlacán fuerza squiniko̱lh pi ̱ cata̱tamakaxtakko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquinca̱ta̱tamakáxtakti ̱ u̱ nú̱ ca̱chiquí ̱n, sa̱mpi ̱ la̱nchú̱ aya ko̱tanu̱y, aya ani ̱t quilhtamacú̱. Puschí ̱ xlá̱ ta̱tanu̱ ko̱lh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ nalaktuncuhuiko̱y. 30 Cha̱nchu̱ tílalh, pi ̱ acxni ̱ tahuilako̱lh c-pu̱ hua̱y, Jesús tíyalh mactum caxtala̱nchu̱, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xlí ẖ uat, lakchákalh, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh. 31 Luhua acxnitiyá̱ xlakastapucán actancs tili ̱lacahuá̱nanko̱lh, chu̱ lakapasko̱lh pi ̱ hua̱ Jesús; hua̱mpi ̱ acxnitiyá̱ xlá̱ caj xalán nia̱lh tasíyulh. 32 Xacstucán chuná̱ tzucuko̱lh la̱huaniko̱y cha̱tunu cha̱tunu: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ c-quinacu̱cán hasta aktziyaj xcatzán acxni ̱ xlá̱ xquinca̱xakatli ̱ti ̱lhayá̱n c-tiji, chu̱ xquinca̱ma̱lacatancsaniyá̱n hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka. 33 Cha̱nchu̱ ni ̱tú̱ makakalhi ̱ko̱lh, lacapala̱ titaca̱x ko̱lh huatiya̱ a̱ma̱ hora, chu̱ ampalako̱lh c-Jerusalén, chu̱ antá̱ lakcha̱n ko̱lh anta̱ni ̱ xtamakstokko̱ni ̱t xakalhaca̱huitu̱ apóstoles, chu̱ a̱makapitzíṉ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús. 34 Huata xlacán chuná̱ huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n Quimpu̱chinacán sa̱mpi ̱ tasiyúnilh Simón Pedro. 35 Cha̱nchu̱ yama̱ cha̱t uy hua̱nti ̱ a̱cu cha̱nko̱lh c-Jerusalén, na̱ tzucuko̱lh huanko̱y la̱ntla̱ ta̱tanoklhko̱lh c-tiji ̱ cha̱tum chixcú, chu̱ na̱ huanko̱lh la̱ntla̱ lakapasko̱lh Jesús acxni ̱ xlá̱ lakchákalh caxtala̱nchu̱.

SAN LUCAS 24 Jesús tasiyuniko̱y kalhaca̱huitu xapóstoles (Mateo 28:16‑20; Marcos 16:14‑18; Juan 20:19‑23)

36 Xlacán chunacú̱ xchihui ̱nama̱kó̱ acxni ̱ Jesús íta̱t ca̱lakata̱yachá̱, chu̱ chuná̱ xakatli ̱ko̱lh: ―¡Cakalhí ̱tit huixín tapa̱xuhuá̱n! 37 Pacs li ̱pe̱cua̱ tipe̱cuanko̱lh, xpuhuanko̱y pi ̱ ma̱x caj ni ̱n xucxilhma̱kó̱. 38 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ huan aklituanani ̱tántit, chu̱ lhpipak layá̱tit? ¿Tú̱ huan ni ̱ lay li ̱ca̱najlayá̱tit minacu̱cán pi ̱ quit clama̱ xastacná? 39 Xa̱huachí ̱ caucxílhtit quimacán, chu̱ quintuhuaní ̱n, pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit. Ma̱squi luhua caquixamátit, chu̱ caquiucxílhtit sa̱mpi ̱ cha̱tum ni ̱n ni ̱tú̱ kalhi ̱y xli ̱hua, ni ̱ pala xlúcut la̱ntla̱ ucxilhá̱tit quit ckalhi ̱y. 40 Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh, ma̱siyuniko̱lh xmacaní ̱n, chu̱ xtuhuaní ̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱najlako̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xastacná. 41 Hua̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ xlacán xpa̱xuhuama̱kó̱, ni ̱ lay xca̱najlako̱y hua̱ntu̱ xucxilhma̱kó̱, Jesús kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ kalhi ̱yá̱tit u̱ nú̱ pala tú̱ actzu̱ lí ẖ uat? 42 Puschí ̱ cha̱t um má̱xqui ̱lh actzu̱ xataxpupu squi ̱ti, chu̱ pakchu̱ cera̱. 43 Xlá̱ maklhtí ̱nalh, chu̱ antá̱ c-xlacati ̱ncán hualh. 44 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ huaniko̱lh: ―Umá̱ hua̱ntu̱ quit quiakspulani ̱t, pus hasta huatiyá̱ yamá̱ hua̱ntu̱ ctica̱huanín acxni ̱ lacxtum xacca̱ta̱lapu̱ layá̱n, xpa̱lacata̱ pi ̱ juerza xli ̱kantáxtut xuani ̱t hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t caj quimpa̱lacata c-xtatzoknu̱ n Moisés, chu̱ c-xlibrojcan profetas, xa̱hua̱ c-Salmos. 45 Cha̱nchu̱ pacs ma̱a kata̱ksni ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xtatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka̱ xpa̱lacata. 46 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ huaniko̱lh:

SAN LUCAS 24 ―Pus chuná̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ pi ̱ quit Cristo, juerza quilíṉ i ̱t xuani ̱t, hua̱mpi ̱ caj xliaktutu quilhtamacú̱ naclakastakuanán ca̱li ̱níṉ . 47 Chu̱ na̱ chuná̱ tatzokni ̱t pi ̱ nama̱a kahuani ̱cán quintachihuíṉ c-xli ̱ca̱t lanca̱ ca̱t uxá̱huat, nama̱t zuqui ̱cán c-Jerusalén. Nali ̱akchihui ̱nancán pi ̱ xlacasquinca̱ pacs tachixcuhuí ̱tat nalakpali ̱ko̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ chuná tla̱n nama̱t zanka̱naniko̱cán xtala̱kalhi ̱ncán. 48 Huixín testigos, chu̱ nama̱luloká̱t it cani ̱huá̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t. 49 Xa̱huachí ̱ quit nacmacamín c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ Quintla̱t ma̱lacnu̱ ni ̱t; hua̱mpi ̱ ni ̱ napiná̱t it a̱lacatanu̱ ca̱chiquíṉ , antá̱ u̱ nú̱ c-Jerusalén natamakaxtaká̱t it

212 hasta acxni ̱ namaklhti ̱naná̱t it yama̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ namina̱chá̱ c-akapú̱ n. Jesús án c-akapú̱ n (Marcos 16:19‑20)

50 A̱ li ̱sta̱lh

Jesús le̱nko̱lh c-Betania, chu̱ acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh xlá̱ chaxli ̱ xmacán laqui ̱mpi ̱ nasiculana̱tlahuako̱y. 51 Cha̱nchu̱ tílalh pi ̱ la̱ntla̱ csiculana̱tlahuama̱kó̱ tzúculh tata̱lhma̱ni ̱y, chu̱ le̱nca̱ c-akapú̱ n. 52 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ xlacán xca̱cni ̱naniko̱ni ̱ttá, titapu̱ spitko̱lh c-Jerusalén, hua̱mpi ̱ luhua xpa̱xuhuama̱kó̱. 53 Ankalhí ̱n xanko̱y c-tlanca templo laqui ̱mpi ̱ antá̱ natastokko̱y, chu̱ xankalhin macxtum xmakapa̱xuhuako̱y Dios.

Li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ la̱ntla̱ta títzokli ̱ San Juan XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Xli ̱pacs pu̱ lacta̱ti evangelio hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xma̱n hua̱ San Juan juerza̱ tzinú̱ tanu̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán sa̱mpi ̱ lakpali ̱ni ̱t ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ makapitzí ̱n. San Juan lacasquín nacatzi ̱ya̱hu xatí ̱ ya̱ chixcú̱ tama̱ Jesús, chu̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ nacatzi ̱ya̱hu xatú̱ lactlanca tatlahu tlahuani ̱t c-xlatáma̱t. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ luhua lactuhuaj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán, hua̱mpi ̱ lhu̱ hua talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ antá̱ quinca̱li ̱ma̱siyuniputuná̱n. Antiyá̱ li ̱ma̱tzuqui ̱y xtakalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱taquilhanu̱y yuma̱ Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ huan pi ̱ Jesús hua̱ yama̱ Tachihuí ̱n, usu Xtachihuí ̱n Dios hua̱nti ̱ qui ̱tachixcuhuili ̱chi ̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ qui ̱latama̱chi ̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán. Xa̱huachí ̱ San Juan lacasquín pi ̱ xli ̱pacs yama̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ nali ̱kalhtahuakako̱y yuma̱ “evangelio”, usu “li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n” lacatancs natalulokko̱y pi ̱ hua̱ Jesús yama̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacán hua̱nti ̱ Dios ma̱lacnu̱ nini ̱t, chu̱ acxni ̱ luhua aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y xlacán na̱ namaklhti ̱nanko̱y c-xlacati ̱n Dios laktáxtut xa̱hua̱ yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa.

Jesucristo hua̱nti ̱ huanicán Tachihuí ̱n Acxni ̱ ni ̱ naj tú̱ xanán, yama̱ hua̱nti ̱ huanicán Tachihuí ̱n na̱ xlamajá, pus yama̱ Tachihuí ̱n na̱ lacxtum xta̱lama̱ Quintla̱tican Dios, sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ Dios. 2 Pus acxnicú̱ pacs pu̱tum quilhtzúculh, xlá̱ antiyá̱ lacxtum xta̱lama̱ Dios. 3 Xlá̱ pacs maktlahuani ̱t hua̱ntu̱ anán, chu̱ ni ̱tú̱ anán lapi ̱ xlá̱ ni ̱ maktlahuani ̱t hua̱ntu̱ ma̱lacatzucuni ̱t Dios. 4 Hua̱ tama̱ Tachihuí ̱n, caj huá̱ xpa̱lacata ma̱squi kalhi ̱ko̱lh latáma̱t caxatu̱cahuá̱ tu̱ xanán, chu̱ huatiya̱ tamá̱ ti ̱ má̱sta̱lh aktum li ̱stacna̱ li ̱táxtulh xkakánat ti ̱ namakskoniko̱y tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ xaxli ̱ca̱na̱

1

nali ̱lacahua̱nanko̱y c-xlatama̱tcán. 5 Xlá̱ milh ta̱latama̱ko̱y hua̱nti ̱ ca̱paklhtu̱tá̱ xlama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ namakskoniko̱y cxkakánat, huata xlacán tzaksako̱lh xma̱mixiputunko̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay ma̱mixiko̱lh. 6 Dios macámilh yuma̱ cscujni ̱ hua̱nti ̱ xuanicán Juan, 7 laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nali ̱chihui ̱nán tama̱ xkakánat, chu̱ laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ nakaxmatniko̱y xtachihuí ̱n naca̱najlaniko̱y hua̱ntu̱ nahuaniko̱y. 8 Juan ni ̱ huá̱ lí ̱milh pi ̱ la̱ xkakánat nali ̱taxtuy ca̱tuxá̱huat, pus xlá̱ caj xma̱lakacha̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ nali ̱chihui ̱nán yama̱ xkakánat hua̱nti ̱ namín laqui ̱mpi ̱ pacs nalakapasko̱y. 9 Hua̱ tama̱ Tachihuí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y yama̱ xkakánat hua̱ntu̱

213

SAN JUAN 1 ma̱xqui ̱ko̱y stalanca talacapa̱stacni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, hua̱ xlá̱ ti ̱ xmima̱ ca̱tuxá̱huat. 10 Antá̱ ca̱tuxá̱huat xlama̱, hua̱mpi ̱ ma̱squi huá̱ titláhualh ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ chunatá ni ̱ tilakapasko̱lh hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat. 11 Cha̱nchu̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xlacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ nalacachín, hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱, huachá̱ ti ̱ xnata̱chiquí ̱n, ni ̱ makamaklhti ̱nanko̱lh c-xnacu̱cán. 12 Hua̱mpi ̱ yama̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱lh xtachihuí ̱n, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xpu̱táhui ̱lh c-xli ̱stacnacán, xta̱chuná̱ pala lacachimpalako̱lh a̱maktum, chu̱ chuná̱ luhua xcaman Dios li ̱ma̱xtuko̱lh. 13 Hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ lacachinko̱lh xli ̱maktuy laqui ̱mpi ̱ xcaman Dios nahuanko̱y, huá̱ chuná̱ li ̱lacachinko̱lh xli ̱maktuy sa̱mpi ̱ huá̱ Dios ma̱xqui ̱ko̱lh aktum xasa̱sti xlatama̱tcán hua̱ntu̱ chú̱ kalhi ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ xta̱chuná̱ qui ̱táxtulh la̱ acxni ̱ xtzi, chu̱ xtla̱tcán ma̱xqui ̱ko̱lh xlatama̱tcán hua̱ntu̱ xala yuma̱ ca̱tuxá̱huat. 14 Yama̱ Tachihuí ̱n qui ̱tachixcuhuili ̱chi ̱ xta̱chuná̱ cha̱tum skata, chu̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán qui ̱latama̱chi ̱ la̱ntla̱ caj cha̱tum chixcú, xlá̱ qui ̱ma̱siyuchi ̱ c-xlatáma̱t xtalakalhamá̱n Dios, chu̱ la̱ntla̱ luhua tali ̱pa̱hu xlá. Cha̱nchu̱ quin cucxilhui ̱ tlanca xli ̱ca̱cni ̱ tu̱ xkalhi ̱y, chu̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱t yuma̱ xli ̱ca̱cni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ mini ̱niy kalhi ̱y hua̱nti ̱ xma̱n hua̱ xta̱stum xCam Dios. 15 Juan maktum acxni ̱ xli ̱chihui ̱nama̱ c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat, acxni ̱ úcxilhli ̱ xmima̱ Jesús, pixtlanca̱ quílhalh, chu̱ na̱má̱ huá̱: “Hua̱ tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xacli ̱chihui ̱nama̱ acxni ̱ chuná̱ cuá̱: ‘A̱ li ̱sta̱lh mima̱ a̱cha̱tum ti ̱ tlak kalhi ̱y tlanca xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ la̱ quit, sa̱mpi ̱ xlá̱ aya xlama̱ hasta acxni ̱ quit ni ̱ naj tí ̱ xaclama̱.’ ” 16 Caj xpa̱lacata yama̱ tlanca xtalakalhamá̱n, chu̱ xtapá̱xqui ̱t tu̱

214 xkalhi ̱y li ̱pe̱cua̱ quinca̱makta̱yani ̱tán la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ aktziyaj quinca̱huili ̱ni ̱tán c-quilatama̱tcán, chu̱ ni ̱ caj maktum sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata tlanca xtalakalhamá̱n makcatzi xquinca̱siculana̱tlahuati ̱l hayá̱n maklhu̱ hua. 17 Hua̱ xamaka̱n Moisés quinca̱tzokta̱qui ̱nini ̱tán yama̱ li ̱pe̱cua xli ̱ma̱paksi ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ ma̱squi tuhua̱ quin li ̱huana̱ quili ̱ma̱kantaxti ̱tcán xuani ̱t, hua̱mpi ̱ Jesucristo quinca̱li ̱minini ̱tán xtapa̱xqui ̱t Dios la̱ntla̱ quinca̱lakalhamamputuná̱n chu̱ quinca̱ma̱tzanka̱naniputuná̱n quintala̱kalhi ̱ncán. 18 Na̱ chuná̱ ma̱squi ni ̱ pala cha̱tum a̱ucxilha Dios, hua̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ quinca̱ma̱lakapasni ̱ni ̱tán, hua̱ tama̱ cha̱stum xCam, sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ Dios, chu̱ luhua lacxtum ucxla̱ta ta̱kalhi ̱y xtalacapa̱stacni Quintla̱tican Dios. Juan Bautista li ̱chihui ̱nán Cristo

(Mateo 3:11‑12; Marcos 1:7‑8; Lucas 3:15‑17) 19 Yamá̱

xanapuxcun judíos xala c-Jerusalén ma̱lakacha̱ko̱lh makapitzi ̱n xpa̱lijnican judíos, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ huaniko̱cán levitas laqui ̱mpi ̱ nakalhasquinko̱y Juan xatú̱ xlá̱ xli ̱taxtuy. 20 Xlá̱ ni ̱tú̱ kalhtátze̱kli, huata luhua lacatancs huaniko̱lh: ―Quit ni ̱ huá̱ Cristo hua̱nti ̱ huixín kalhkalhi ̱pá̱tit. 21 Xlacán tikalhasquimpalako̱lh: ―¿Tí ̱ chá̱ chí ̱ huix? ¿Pi ̱ huix chí ̱ yama̱ ti ̱ xamaka̱n profeta Elías xuani ̱t? Juan na̱má̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ quit. Xlacán kalhasquimpalako̱lh: ―Pus, ¿pi ̱ huix yama̱ profeta ti ̱ pu̱ lana̱ xli ̱mínat laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh namín Cristo? ―Ni ̱ quit. 22 Xlacán na̱má̱ huanipalako̱lh: ―Pus ¿tí ̱ chí ̱ huix? Hua̱nti ̱ quinca̱ma̱lakacha̱ni ̱tán nacatzi ̱putunko̱y tí ̱ huix. ¿Lá̱ huix huana̱ mimpa̱lacata? 23 Juan kalhti ̱ko̱lh:

215 ―Quit yama̱ hua̱nti ̱ tili ̱chihuí ̱nalh profeta Isaías acxni ̱ na̱má̱ títzokli ̱ xlibro̱: ‘Natakaxmata̱ c-desierto la̱ naakchihui ̱nán cha̱tum chixcú, chu̱ na̱má̱ nahuán: Caca̱xtlahuanítit kantum tiji ̱ hua̱ntu̱ luhua tzajua̱ anta̱ni ̱ nalactla̱huán Quimpu̱chinacán ti ̱ namín.’ 24 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xma̱lakacha̱ko̱ni ̱t fariseos, acxni ̱ kaxmatko̱lh xtachihui ̱n Juan, 25 kalhasquimpalako̱lh: ―Pala ni ̱ huix Cristo, ni ̱ pala tama̱ xamaka̱n Elías, chu̱ ni ̱ pala yama̱ profeta hua̱nti ̱ namín, ¿tú̱ xpa̱lacata chá̱ li ̱akmunupa̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat? 26 Juan chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit caj xma̱n hua̱ quintascújut pi ̱ cli ̱akmunu̱ nán chúchut, hua̱mpi ̱ u̱ nú̱ c-milaksti ̱pa̱ncán ca̱ta̱lamá̱n cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasá̱tit. 27 Xlá̱ a̱cu̱ nama̱tzuqui ̱y xtascújut, chu̱ tlak luhua tlanca xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ quit; pus quit ni ̱tú̱ quilakasi hasta ni ̱ quimini ̱niy nacli ̱taxtuy xtasa̱cua nacuán hua̱nti ̱ naxcutniy xatasi ̱ xtatuhuanu. 28 Pacs yuma̱ antá̱ qui ̱táxtulh lacatzú̱ c-xaca̱chiqui ̱n huanicán Betania, a̱li ̱quilhtu̱an kalhtu̱choko̱ Jordán anta̱ni ̱ xakmunuma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat Juan. Jesús li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ yama̱ li ̱makni ̱t borrego hua̱nti ̱ naxoko̱nán xpa̱lacata tala̱kalhí ̱n 29 Cha̱nchu̱ li ̱cha̱lí ̱ yama̱ quilhtamacú̱ Juan úcxilhli ̱ Jesús pi ̱ xlaktalacatzu̱ hui ̱ma̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xta̱ya̱kó̱: “Caucxílhtit, hua̱ a̱ya̱ chixcú̱ ti ̱ mima̱, xlá̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ yama̱ li ̱makni ̱t borrego hua̱nti ̱ Dios lacasquín naxoko̱nán xpa̱lacata̱ tala̱kalhí ̱n, chu̱ chuná̱ nali ̱chaka̱makaniko̱y tachixcuhuí ̱tat xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t. 30 Hua̱ tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ quit xacli ̱chihui ̱nama̱ acxni ̱ chuná̱ ctili ̱quílhalh: ‘A̱ li ̱sta̱lh

SAN JUAN 1 mima̱ a̱cha̱tum hua̱nti ̱ tlak kalhi ̱y tlanca xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ quit, sa̱mpi ̱ xlá̱ aya xlama̱ acxni ̱ quit ni ̱ naj xaca̱lacachín.’ 31 Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ xapu̱ lana̱ ni ̱ pala quit xaccatzi ̱y xatú̱ nali ̱taxtuy yamá̱ ti ̱ Dios macamini ̱t, ma̱squi quit quimacaminca̱ pi ̱ nacli ̱akmunu̱ nán chúchut laqui ̱mpi ̱ nacma̱catzi ̱ni ̱nán pi ̱ huí ̱ ti ̱ mima̱, chu̱ acxni ̱ naccatzi ̱y xatí ̱ xlá, chuna chí ̱ nacma̱lakapasni ̱ko̱y ti ̱ xala c-Israel.” 32 Cha̱nchu̱ Juan tzúculh huaniko̱y la̱ntla̱ xucxilhni ̱t acxni ̱ Espíritu Santo xta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n la̱ actzu̱ paloma, chu̱ antá̱ tahuilachi ̱ c-xokspun Jesús, chu̱ tapaksí ̱nilh. 33 Chuná̱ huaniko̱lh: “Quit xapu̱ lana̱ ni ̱ naj xaccatzi ̱y xatí ̱ luhua xlá̱ nahuán, hua̱mpi ̱ Dios acxni ̱ quimacámilh laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akmunu̱ nán chúchut, chuná̱ quihuánilh: ‘Acxni ̱ naucxilha̱ Espíritu Santo ta̱ctama̱chi ̱ c-xokspun cha̱tum chixcú, chu̱ antá̱ natamakaxtaka, pus hua̱ tamá̱ ti ̱ nali ̱akmunu̱ nán xli ̱tlihuaka Espíritu Santo.’ 34 Pus quit aya cucxilhni ̱t, chu̱ cma̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ xCam Dios.” Hua̱nti ̱ xapu̱ lh xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús 35 Li ̱cha̱li ̱ tuncán Juan xta̱laya̱kó̱ cha̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 36 Cha̱nchu̱ pi ̱ antá̱ lacatzú̱ xti ̱taxtuma̱ Jesús, Juan cacs lakláca̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Caucxílhtit, hua̱ yama̱ chixcú̱ ti ̱ ti ̱taxtuma̱, xlá̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ yama̱ borrego hua̱nti ̱ Dios lacasquín naxoko̱nán xpa̱lacata tala̱kalhí ̱n. 37 Yama̱ cha̱t uy xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Juan acxni ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ huá̱, sta̱laniko̱lh Jesús. 38 Cha̱nchu̱ acxni ̱ talakáspitli ̱ Jesús, chu̱ acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ csta̱lanima̱ca̱, chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ putzapá̱tit? Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿ní ̱ huilapi? 39 Jesús kalhti ̱ko̱lh:

SAN JUAN 1​, ​2 ―Catántit, ca̱hu laqui ̱mpi ̱ nalakapasnaná̱tit. Xlacán ta̱anko̱lh Jesús, chu̱ pi ̱ ko̱tanu̱ya xuani ̱t acxni ̱ cha̱nko̱lh, ma̱x pala ca̱makta̱ti hora, yama̱ chixcuhuí ̱n antá̱ tamakaxtakko̱chá. 40 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ kaxmatko̱lh xtachihui ̱n Juan, chu̱ hua̱nti ̱ sta̱laniko̱lh Jesús, cha̱tum xuanicán Andrés, xta̱la Simón Pedro. 41 Huata Andrés pu̱lh alh putzay xta̱la Simón, chu̱ na̱má̱ huánilh: ―¡Cta̱ksni ̱tahu Mesías hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n! 42 Andrés tuncán le̱lh Simón anta̱ni ̱ xuilachá̱ Jesús, chu̱ acxni ̱ Jesús úcxilhli, chuná̱ huánilh: ―Huix huanicana̱ Simón xkahuasa Jonás, hua̱mpi ̱ quit nacli ̱ma̱pa̱cuhui ̱yá̱n Cefas (yuma̱ c-xatachihui ̱n arameo huamputún Pedro, usu chíhuix). Felipe, chu̱ Natanael na̱ sta̱laniko̱y Jesús 43 Li ̱cha̱lí ̱ Jesús alh c-xatiyat Galilea, chu̱ antá̱ ta̱tanoklhchá̱ Felipe, chu̱ na̱má̱ huánilh: ―Caquista̱lani. 44 Hua̱ yuma̱ Felipe, antá̱ xala c-Betsaida xuani ̱t, anta̱ni ̱ na̱ xuilako̱chá̱ Andrés, chu̱ Pedro. 45 Cha̱nchu̱ Felipe, tuncán alh putzay Natanael, chu̱ acxni ̱ ta̱ksli chuná̱ huánilh: ―Cucxilhni ̱tahu yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh xalakmaka̱n profetas, xa̱hua̱ Moisés, xlá̱ huanicán Jesús xkahuasa José xala c-Nazaret. 46 Natanael kalhtí ̱nalh: ―Ni ̱ pala tzinú̱ cca̱najlay. ¿Lá̱ntla̱ nalay chú̱ pi ̱ huí ̱ ti ̱ tla̱n nataxtuya̱chá̱ cha̱tum tali ̱pa̱hu chixcú̱ yama̱ c-li ̱lakaputza ca̱chiqui ̱n Nazaret? Hua̱mpi ̱ Felipe chuná̱ huanipá̱: ―Pus catat ucxilha̱ laqui ̱mpi ̱ naca̱najlaya. 47 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús pi ̱ xlaktalacatzuhui ̱ma̱ Natanael, na̱má̱ huá̱:

216 ―U̱ mín cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua mini ̱niy li ̱tapa̱cuhui ̱y israelita sa̱mpi ̱ xlá̱ niucxni ̱ nahuaniyá̱n ta̱ksaní ̱n. 48 Puschí ̱ kalhásquilh Natanael: ―¿Lá̱ntla̱ quilakapasa? Jesús huánilh: ―Quit pu̱ lh cucxilhni ̱ acxni ̱ xya̱t c-xtampi ̱n xaquihui higo, acxni ̱ ni ̱ xa̱tasaniyá̱n Felipe. 49 Pus Natanael huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¡xli ̱ca̱na̱ huix xCam Dios! ¡Huix yama̱ tlanca quireycán ti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱paksi ̱yá̱n quin hua̱nti ̱ xala c-Israel! 50 Jesús kálhti ̱lh: ―Huix quinca̱najlaniya̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ cuanín pi ̱ pu̱ lh quit cucxilhni ̱ acxni ̱ xya̱t c-xtampi ̱n xaquihui higo. Pus namín quilhtamacú̱ acxni ̱ naucxilha̱ huix a̱tzinú̱ lactlanca li ̱ca̱cni tascújut hua̱ntu̱ nactlahuay, ni ̱ xahua̱ hua̱ntu̱ káxpatti ̱ ca̱la̱nchú̱. 51 Jesús chuná̱ huampá̱: ―Caca̱najlátit tu̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín naucxilhá̱tit pi ̱ lacqui ̱y nahuán akapú̱ n, chu̱ xangeles Dios ta̱ctama̱ko̱chi, chu̱ tahuacama̱palako̱y nahuán la̱ntla̱ naquilakataquilhpu̱tako̱y quit Xatalacsacni Chixcú. Jesús an c-aktum pu̱tapu̱chuhu Cha̱nchu̱ li ̱tu̱ xama̱, c-xaca̱chiquí ̱n huanicán Caná c-xmunicipio Galilea, titlahuaca̱ aktum taca̱tani ̱ c-pu̱tapuchuhu. Xtzi Jesús na̱ xani ̱t 2 chú̱ tapu̱chuhuanín, na̱ xtasaniko̱cani ̱t Jesús, xa̱hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 3 Cha̱nchu̱ acxni ̱ makasputko̱lh xvino̱cán hua̱ntu̱ xli ̱ko̱t nama̱kó̱, xtzi Jesús chuná̱ huánilh: ―Nia̱lh tú̱ xvino̱cán hua̱ntu̱ nahuako̱y. 4 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Na̱n, ¿tú̱ huan chuná̱ quili ̱huaniya? Pus quit ni ̱ lay tú̱ nactlahuay xpa̱lacatacán sa̱mpi ̱ ni ̱ a̱lakchá̱n

2

217 quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nacma̱tzuqui ̱y quintascújut. 5 Hua̱mpi ̱ xtzi Jesús chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ xmacascujma̱kó̱: ―Pala tú̱ naca̱li ̱ma̱scujuyá̱n, pacs cakalhakaxpáttit. 6 Antá̱ lacatzú̱ xuilakó̱ pa̱cha̱xán lactlanca pu̱akxkatuilí ̱n xla chíhuix tu̱ xli ̱huilakó̱ la̱ntla̱ xtahuilatcan judíos xli ̱makachakanko̱y c-xlacati ̱n Dios xpa̱lacata̱ pala tu̱ ni ̱tlá̱n xpasako̱ni ̱t xala ca̱tuxá̱huat. Tla̱n xtaju̱y pa̱tunu̱ ma̱x li ̱huaca ita̱t ciento litro chúchut. 7 Jesús chuná̱ huaniko̱lh macascujní ̱n: ―Cali ̱ma̱tzamátit chúchut tama̱ tláminc. Cha̱nchu̱ xlacán li ̱ma̱tzamako̱lh hasta c-xkalhni. 8 Jesús huanipalako̱lh: ―Chú̱ cama̱cutútit tzinú̱, chu̱ cali ̱pinipítit hua̱nti ̱ ma̱puxcu̱ ni ̱cani ̱t yuma̱ c-pu̱ makca̱tani. Xlacán chuná̱ tlahuako̱lh. 9 Cha̱nchu̱ acxni ̱ kalhuá̱nalh puxcu̱ ná yama̱ chúchut tu̱ xlakpali ̱cani ̱t xatla̱n vino xtlahuacani ̱t; ni ̱ xcatzi ̱y anta̱ni ̱ xli ̱mincani ̱tanchá, caj xma̱n huá̱ macascujní ̱n xcatzi ̱ko̱y sa̱mpi ̱ hua̱ xlacán xma̱cutuko̱ni ̱t yama̱ chúchut. Cha̱nchu̱ tasánilh kahuasa̱ hua̱nti ̱ xtapu̱chuhuama̱. 10 Chuná̱ na̱má̱ huánilh: ―Cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ pa̱scuajnancán pu̱ lana̱ hua̱ xatla̱n vino ta̱huanancán, chu̱ acxni ̱ lhu̱ huatá̱ huako̱ni ̱t, acxnicú̱ a̱huatiyá ta̱huanancán yama̱ vino hua̱ntu̱ caj pa̱ita̱t xatlá̱n. Hua̱mpi ̱ huix huata a̱huatá̱ ma̱stá̱pa̱t yama̱ vino hua̱ntu̱ tlak xatlá̱n. 11 Hua̱ yuma̱ chúchut hua̱ntu̱ lakpáli ̱lh Jesús c-Caná c-xtapáksi ̱t Galilea, hua̱ntu̱ luhua pu̱lh tláhualh tlanca li ̱ca̱cni xtatlahu, chu̱ hua̱ yumá̱ tzúculh li ̱ma̱siyuy pi ̱ tlanca xlacatzúcut, chu̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ca̱najlaniko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ Cristo hua̱nti ̱ xmini ̱t lakma̱xtuko̱y. 12 A̱ li ̱sta̱lh Jesús ta̱a nko̱lh xtzi, chu̱ xli ̱nata̱lán, xa̱hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t

SAN JUAN 2 c-aktum ca̱chiquí ̱n xuanicán Capernaum, hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua maka̱s quilhtamacú̱ antá̱ xlama̱ko̱chá. Jesús pu̱tlakako̱y sta̱naní ̱n c-tlanca xtemplo̱ Dios hua̱ntu̱ xyá̱ c-Jerusalén (Mateo 21:12‑13; Marcos 11:15‑18; Lucas 19:45‑46)

13 Acxni ̱ xtalacatzuhui ̱majá̱

xpa̱scuajcan judíos xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, Jesús alh c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén. 14 Acxni ̱ tanu̱chá̱ c-tlanca xtemplo̱ Dios ma̱noklhuko̱lh c-xtanquilhtí ̱n hua̱nti ̱ csta̱nama̱kó̱ huá̱cax, chu̱ borrego, chu̱ paloma, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ ti ̱ xlakpali ̱niko̱y xtumi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat. 15 Acxni ̱ ucxilhko̱lh Jesús, li ̱huana̱ ca̱xtláhualh kantum tasí ̱, chu̱ tzúculh li ̱tlakaxtuko̱y pu̱tum sta̱naní ̱n, na̱ chuná̱ lactzu̱ xborregojcán, chu̱ xua̱caxcán; cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ xlakpali ̱ko̱y tumi ̱n ma̱akpu̱ spitniko̱lh xmesajcán, chu̱ ca̱tiyatna̱ makaniko̱lh xtumi ̱ncán. 16 Cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ csta̱ma̱kó̱ paloma chuná̱ huaniko̱lh: ―Pu̱tum tamá̱ catamacaxtukó̱tit u̱ nú, chu̱ ni ̱ cali ̱ma̱xtútit xchic Quintla̱t xta̱chuná̱ aktum pu̱ stá̱n. 17 Puschí ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t lacapa̱stacko̱lh hua̱ntu̱ huan lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Xli ̱pacs quinacú̱ cli ̱lakcatzán tlanca templo xala c-Jerusalén sa̱mpi ̱ huá̱ mínchic anta̱ni ̱ huila, chu̱ ni ̱ cma̱tla̱ni ̱y pala tú̱ ni ̱tlá̱n antá̱ tlahuacán.” 18 Cha̱nchu̱ makapitzi ̱n xanapuxcun judíos kalhasquinko̱lh: ―¿Xatú̱ ya̱ tlanca li ̱ca̱cni xali ̱ucxílhti ̱t tla̱n natlahuaya̱ hua̱ntu̱ nacucxilha̱hu laqui ̱mpi ̱ naccatzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱ya̱ li ̱ma̱paksíṉ xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ tlahua? 19 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Cama̱laksputútit yuma̱ xtemplo̱ Dios, na̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ quit nactlahuapalay tanu̱, xasa̱sti. 20 Entonces yama̱ xanapuxcun judíos huaniko̱lh:

SAN JUAN 2​, ​3 ―Ti ̱puxamacha̱xán ca̱ta̱ li ̱makapalacani ̱t la̱ntla̱ tlahuama̱ca̱ yuma̱ tlanca xtemplo̱ Dios. ¿Ní ̱ nchú̱ huix natzucuniya̱ pi ̱ caj aktutu quilhtamacú̱ nali ̱tlahuaya̱ tanu̱ xasa̱sti? 21 Hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ akata̱ksko̱lh, sa̱mpi ̱ yama̱ templo hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ Jesús pus xlá̱ xtiyatli ̱hua xuani ̱t. 22 Pus acxnicú̱ Jesús ni ̱lh, chu̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t lacapa̱stacko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, chu̱ ca̱najlako̱lh, sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ xqui ̱kantaxtuni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xuaniko̱ni ̱t, chu̱ na̱ chuná̱ la̱ntla̱ huan c-Li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xpa̱lacata. Jesús pacs lakapasko̱y cha̱tunu̱ tachixcuhuí ̱tat 23 Acxni ̱ Jesús xlama̱chacú̱ c-Jerusalén c-xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n, lhu̱ hua̱ ca̱najlaniko̱lh sa̱mpi ̱ ucxilhniko̱lh lactlanca li ̱ca̱cni xtascújut hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuama̱. 24 Hua̱mpi ̱ hua̱ Jesús xpa̱lacata, cumu xlá̱ xlakapasko̱y cha̱tunu̱ la̱ntla̱ xtapuhua̱ncán, ni ̱ pacs xca̱najlay la̱ntla̱ xlacán xuaniko̱y. 25 Xlá̱ pacs xlakapasko̱y la̱ntla̱ xlacán xta̱yatcán cha̱tunu, pus Jesús ni ̱ xlacasquima̱ pala tí ̱ nali ̱ta̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xlacán xtapuhua̱ncán. Nicodemo an lakapaxia̱lhnán Jesús Xuí ̱ cha̱tum chixcú li ̱fariseo, xuanicán Nicodemo. Xlá̱ luhua tali ̱pa̱hu chixcú c-xlaksti ̱pa̱ncan judíos. 2 Aktum tzi ̱sní ̱ Nicodemo alh lakapaxia̱lhnán Jesús, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, quin ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios macamini ̱tán, sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ tla̱n ma̱siyuy lactlanca li ̱ca̱cni tascújut xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huix tlahuako̱ya̱ pala ni ̱ hua̱ Dios xma̱xqui ̱y xli ̱tlihuaka. 3 Jesús huánilh: ―Xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n, pala tí ̱ ni ̱ nasa̱sti ̱tachixcuhui ̱palay a̱maktum ni ̱

3

218 lay catimakcátzi ̱lh xtapaksi ̱t Dios la̱ntla̱ ma̱la̱nama̱ nahuán c-xlatáma̱t. 4 Cha̱nchu̱ huánilh Nicodemo: ―Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ pi ̱ tla̱n nalay nasa̱sti ̱tachixcuhui ̱palay cha̱tum chixcú pala aya ko̱lutá? ¿Lá̱ntla̱ chá̱ pi ̱ tla̱n natanu̱palay c-xpu̱ lacni ̱ xtzi ̱ laqui ̱mpi ̱ natachixcuhui ̱palay? 5 Jesús kalhti ̱pá̱: ―Xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n, hua̱nti ̱ ni ̱ nali ̱lacachín chúchut, xa̱hua̱ xEspíritu Dios, ni ̱ lay catimaktapáksi ̱lh hua̱ntu̱ Dios tlahuama̱. 6 Sa̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ lacachín caj xpa̱lacata pi ̱ xtzi, chu̱ xtla̱t ma̱xqui ̱ko̱y xtiyatli ̱hua, pus xlá̱ chuná̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ xala yuma̱ ca̱tuxá̱huat; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱lacachín cspiritu Dios, pus xlá̱ chuná̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱y cspiritu Dios. 7 Ni ̱ cali ̱pé̱cuanti ̱ hua̱ntu̱ cuanimá̱n hua̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ Dios luhua lacasquín pi ̱ pacs tachixcuhuí ̱tat nasa̱sti ̱lacachimpalako̱y c-xlata̱ma̱tcán. 8 Yumá̱ hua̱ntu̱ cuanimá̱n xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy acxni ̱ huix kaxpata̱ macasa̱nán u̱ n, hua̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱ya̱ xaní ̱ luhua ama̱, chu̱ xaní ̱ luhua mima̱chá sa̱mpi ̱ ni ̱ tasiyuy. Pus na̱ chuná̱ yama̱ xli ̱pacs ti ̱ Dios ma̱xqui ̱ko̱y xasa̱sti xtalacapa̱stacni ̱ acxni ̱ li ̱lacachín xEspíritu. 9 Nicodemo kalhasquimpá̱: ―Luhua ni ̱ cakata̱ksa̱ la̱ntla̱ luhua naqui ̱taxtuy tamá̱. 10 Jesús huánilh: ―Huix luhua skálalh ma̱kalhtahuaka̱ná̱ u̱ nú̱ xala c-Israel, ¿chu̱ ni ̱ akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ cuanimá̱n? 11 Xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n, quit cli ̱ta̱chihui ̱namá̱n hua̱ntu̱ ccatzi ̱y, chu̱ cma̱luloka̱ hua̱ntu̱ cucxilhni ̱t, hua̱mpi ̱ huix ni ̱ ca̱najlaya̱ hua̱ntu̱ quit cuanimá̱n. 12 Lapi ̱ huixín judíos ni ̱ ca̱najlayá̱t it acxni ̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n hua̱ntu̱ anán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, ¿pi ̱

219 li ̱huacá̱ chú̱ naca̱najlayá̱tit lapi ̱ nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n hua̱ntu̱ anán c-akapú̱ n? 13 C-akapú̱ n ni ̱tí ̱ catzi ̱y la̱ntla̱ tasiyuy tu̱ anán antá, caj xma̱n quit Xatalacsacni Chixcú̱ ccatzi ̱y sa̱mpi ̱ c-akapú̱ n cmini ̱tanchá. 14 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ maka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ quinatla̱t nacán xlama̱kó̱ c-tlanca desierto, Moisés xtokohuácalh c-kantum quihui tantum lu̱ hua xla bronce, chu̱ ma̱ti ̱ju̱yá̱hualh laqui ̱mpi ̱ pacs yama̱ ta̱tatlaní ̱n hua̱nti ̱ naucxilhko̱y ni ̱ catíni ̱lh, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ naquixtokohuacacán ta̱lhmá̱n 15 laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huán ni ̱ catilaktzánka̱lh huata nakalhi ̱ya̱chá̱ yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa. Dios pa̱xqui ̱ko̱y pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat 16 “Sa̱mpi ̱ Dios luhua pa̱xqui ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat, pus huá̱ tili ̱macamá̱sta̱lh xma̱n cha̱stum xCam laqui ̱mpi ̱ napa̱lacani ̱ko̱y, chu̱ chuná, cati ̱huá̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán, ni ̱ catíni ̱lh xli ̱stacna huata nakalhi ̱ya̱chá̱ c-xpa̱xtu̱ n Dios yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa. 17 Sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ huá̱ li ̱macámilh xCam ca̱tuxá̱huat pala caj nama̱laktzanka̱nán, huata li ̱macámilh laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtunán. 18 “Hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán xCam Dios niucxni ̱ catitamaklhtúmi ̱lh laqui ̱mpi ̱ fuerza̱ naxoko̱nán xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huamputún fuerza̱ tamakstuntlahuani ̱t sa̱mpi ̱ ni ̱ ca̱najlaniputún yamá̱ hua̱nti ̱ xma̱n hua̱ cha̱stum xCam Dios. 19 Hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlaniputunko̱y xtachihuí ̱n hua̱ yumá̱ li ̱tamakstuntlahuako̱ni ̱t pi ̱ milh xkakánat ca̱tuxá̱huat, chu̱ xlacán tlak lakati ̱ko̱lh latapu̱ li ̱ko̱y c-xaca̱paklhtu̱tá̱ ni ̱ xahua̱ c-xaca̱xkakánat, laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nacatzi ̱y pala lix̱ cájnit hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱. 20 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs

SAN JUAN 3 hua̱nti ̱ ni ̱tlá̱n xtalacapa̱stacnicán ni ̱ ucxilhputunko̱y xkakánat laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nali ̱tasiyuko̱y xta̱yatcán, chu̱ ni ̱ laktalacatzuhui ̱ko̱y. 21 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ tla̱n xtalacapa̱stacnicán, chu̱ tlahuako̱y hua̱ntu̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ aksti ̱tum tatlahu, talacatzuhui ̱ko̱y ca̱xkakaná, laqui ̱mpi ̱ nali ̱tasiyuko̱y pi ̱ Dios ta̱lama̱kó̱ c-xlatáma̱t, chu̱ tla̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱.” Juan Bautista li ̱chihui ̱nampalay Jesús 22 A̱ li ̱sta̱lh Jesús, chu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t taca̱xko̱lh c-Jerusalén, chu̱ anko̱lh lacatum c-xatiyat Judea anta̱ni ̱ tla̱n naakmunuko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ fuerza̱ maka̱s tzinú̱ antá̱ xlama̱ko̱chá. 23 Juan na̱ antá̱ lacatzú̱ xakmunu̱ nama̱ c-xaca̱chiqui ̱n Enón, xta̱lacaxtum Salim, sa̱mpi ̱ antá̱ lhu̱ hua̱ xuí ̱ chúchut. Antá̱ xminko̱y lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, chu̱ xta̱kmunuko̱y. 24 Pacs yuma̱ chuná̱ qui ̱táxtulh acxni ̱ ni ̱ xa̱tamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n Juan. 25 Yama̱ quilhtamacú̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Juan, chu̱ a̱tanu̱ judío tzucuko̱lh li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y xpa̱lacata̱ la̱ntla̱ tlak xatlá̱n nachaka̱makán cha̱tum hua̱ntu̱ lix̱ cajua̱lay u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 26 A̱ li ̱sta̱lh lakminko̱lh Juan, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ maktum qui ̱laklán c-xa̱lakapu̱tu xakalhtu̱choko̱ Jordán, hua̱nti ̱ huix li ̱chihuí ̱nanti ̱ pi ̱ mini ̱tán quinca̱lakma̱xtuyá̱n, chú̱ na̱ aya akmunu̱ nama̱, na̱ pacs huá̱ chú̱ lakanko̱y. 27 Pus Juan chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ pala cha̱tum lay tu̱ kalhi ̱y lapi ̱ ni ̱ hua̱ Dios nama̱xqui ̱y. 28 Sa̱mpi ̱ huixín luhua lacatancs kaxpatni ̱tántit acxni ̱ chuná̱ cuá̱: ‘Quit ni ̱ yama̱ Cristo hua̱nti ̱ kalhkalhi ̱pá̱tit.’ Pus quit yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ma̱lakacha̱ca̱

SAN JUAN 3​, ​4 laqui ̱mpi ̱ nacpu̱ laniy Cristo, chu̱ naca̱li ̱ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ mimajá. 29 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ c-aktum pu̱tapu̱chuhu yama̱ kahuasa̱ hua̱nti ̱ ta̱tahui ̱ tzuma̱t, pus huá̱ tapu̱chuhuama̱, chu̱ yama̱ cha̱tum li ̱tum hua̱nti ̱ antá̱ lacatzú̱ tahui ̱ xlá̱ caj xamigo, chu̱ luhua li ̱pa̱xuhu kalhakaxmata̱ hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nama̱. Pus na̱ chuná̱ chú̱ quit luhua cli ̱pa̱xuhuay pi ̱ pacs huá̱ sta̱lanima̱kó̱ Jesús. 30 Cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xlá̱ a̱tzinú̱ lhu̱ hua̱ nali ̱pa̱huancán, chu̱ luhua a̱tzinu̱ tali ̱pa̱hu nahuán, chu̱ quit nia̱lh tú̱ cactili ̱táxtulh, huata cha̱li ̱ cha̱lí ̱ nacli ̱tatu̱tzuhui ̱y. Jesús c-akapú̱ n mini ̱tanchá xCam Dios hua̱nti ̱ mini ̱tanchá̱ c-akapú̱ n huá̱ xta̱stum ti ̱ kalhi ̱y xlacatzúcut. Yamá̱ hua̱nti ̱ u̱ nú̱ lacachinko̱ni ̱t ca̱tiyatna, pus xlacán xma̱n huá̱ tla̱n li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ anán ca̱tiyatna, chu̱ ma̱n hua̱ntu̱ lakapasko̱y. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ mini ̱tanchá̱ c-akapú̱ n xlá̱ akspuntza̱lako̱y xtalacapa̱stacnicán sa̱mpi ̱ tla̱n ma̱sta̱y talulóktat hua̱ntu̱ anán antá. 32 Hua̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ ucxnilhni ̱t, chu̱ kaxmatni ̱t; hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán, lhu̱ hua̱ ti ̱ ni ̱ tla̱n tlahuay xtachihuí ̱n. 33 Hua̱mpi ̱ yama̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ca̱najlaniko̱y chuná̱ xlacán ma̱lulokko̱y c-xlatama̱tcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nama̱. 34 Pus yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ Dios macámilh ca̱tiyatna̱ laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naquinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n tachihuí ̱n, xma̱n hua̱ xlá̱ tla̱n li ̱chihui ̱nán xtalacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ caj talhcá̱n ma̱xqui ̱ni ̱t xEspíritu. 35 Quintla̱t icán Dios pa̱xqui ̱y xCam Jesucristo, chu̱ xli ̱pacs catu̱ huá̱ tu̱ anán, xlá̱ pacs macama̱xqui ̱ni ̱t pi ̱ nama̱paksi ̱ko̱y. 36 Hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán xCam Dios maklhti ̱nán yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱liankalhí ̱n kalhi ̱ma̱ nahuán, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ 31 Jesucristo

220 ni ̱ kalhakaxmatputún laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huán, xlá̱ niucxni ̱ catikálhi ̱lh yama̱ latáma̱t, huata juerza̱ napa̱ti ̱y yama̱ li ̱pe̱cua tapa̱tí ̱n chuná̱ la̱ntla̱ Dios lhca̱huili ̱ni ̱t nalakchá̱n. Jesús ta̱chihui ̱nán cha̱tum pusca̱t samaritana Acxni ̱ Jesús cátzi ̱lh pi ̱ fariseos kaxmatko̱ni ̱t pi ̱ tlak lhu̱ hua̱ csta̱lanima̱kó̱ Jesús, xa̱huachí ̱ tlak lhu̱hua̱ xakmunu̱ nama̱kó̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱ xahua̱ Juan, 2 (ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ hua̱ Jesús xakmunuko̱y, pus huata xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xakmunu̱ nanko̱y). 3 Acxni ̱ Jesús cátzi ̱lh yumá̱, huata xatlá̱n táca̱xli ̱ c-xatiyat Judea laqui ̱mpi ̱ naampalay c-Galilea. 4 Hua̱mpi ̱ yama̱ tiji ̱ ni ̱ma̱ chípalh xti ̱taxtuy c-aktum tíyat huanicán Samaria. 5 La̱ntla̱ xtla̱huama̱ Jesús cha̱lh c-aktum actzu̱ ca̱chiquíṉ tu̱ xma̱paksi ̱y Samaria huanicán Sicar, lacatzú̱ c-pú̱cuxtu̱ hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱y xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Jacob hua̱ntu̱ xakata̱xtunini ̱t xkahuasa José. 6 Na̱ antá̱ yuma̱ c-pú̱cuxtu̱ xuí ̱ pu̱ lhma̱n chuchut taxtunú̱ tu̱ tipu̱ huaxácxtulh tama̱ xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Jacob. Ma̱x pala tastúnut xuani ̱t, chu̱ pi ̱ luhua xchichinama̱, Jesús xmakatlakuani ̱ttá̱ tiji, pus huata xlá̱ antá̱ tahui ̱ c-xquilhpa̱n pozo xacstu. 7-8 Pus xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xanko̱ni ̱t ca̱chiquíṉ laqui ̱mpi ̱ natama̱huako̱y hua̱ntu̱ nahuako̱y. Li ̱puntzú̱ chilh cha̱tum pusca̱t samaritana laqui ̱mpi ̱ nama̱cutuy chúchut. Cha̱nchu̱ Jesús chuná̱ huánilh: ―Xtlahua̱ li ̱tlá̱n xquinta̱hua̱ actzu̱ minchúchut. 9 Hua̱mpi ̱ yama̱ pusca̱t samaritana chuná̱ kálhti ̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata quit quili ̱squiniya̱ chúchut pi ̱ ni ̱ judía quit? Pus quit antá̱ xala u̱ nú̱ c-Samaria. Huá̱ chuná̱ li ̱huánilh sa̱mpi ̱ judíos ni ̱ xta̱la̱le̱nko̱y samaritanos. 10 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh:

4

221 ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huix ni ̱ tzinú̱ catzi ̱ya̱ tu̱ Dios ma̱xqui ̱putuná̱n, chu̱ na̱ ni ̱ pala catzi ̱ya̱ xatí ̱ ya̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ squinimá̱n chúchut. Sa̱mpi ̱ lapi ̱ huix xcatzi, tancs cuaniyá̱n pi ̱ csquini ̱ yama̱ chúchut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y aktum xataluloktat latáma̱t. 11 Yama̱ pusca̱t chuná̱ huánilh: ―Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala xli ̱ma̱cutucan chúchut kalhi ̱ya, chi ̱nchu̱ yuma̱ taxtunú luhua pu̱ lhmá̱n, ¿lá̱ntla̱ chú̱ natlahuaya̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquima̱xqui ̱ya̱ yama̱ chúchut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y tama̱ latáma̱t tu̱ li ̱chihui ̱námpa̱t? 12 Yuma̱ pu̱ lhma̱n chúchut hua̱ntu̱ taju̱ ma̱ u̱ nú̱ c-pozo xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tla̱n sa̱mpi ̱ hua̱ xamaka̱n quintla̱tcan Jacob hua̱nti ̱ quinca̱makaxtaknini ̱tán. Antá̱ xlá̱ xkotnán, xa̱hua̱ xli ̱pacs xcamán, chu̱ xli ̱pacs xtakalhí ̱n antá̱ xma̱kotni ̱ko̱y. Chi ̱nchu̱ huix, ¿pi ̱ a̱tzinú̱ luhua tlak tali ̱pa̱hu li ̱taxtuputuna̱ ni ̱ xahua̱ xlá? 13 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Caxati ̱cahuá̱ ti ̱ li ̱kotnanko̱y yuma̱ chúchut ni ̱ li ̱maka̱s tzucupalay kalhpu̱ti ̱ko̱y, 14 hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ nali ̱kotnán yuma̱ chúchut hua̱ntu̱ quit cma̱sta̱y xli ̱pa̱án nia̱lh catikalhpu̱ti ̱ko̱lh. Hua̱mpi ̱ hua̱ chúchut hua̱ntu̱ quit cma̱sta̱y, antá̱ c-xnacú̱ natapalhi ̱niy xta̱chuná̱ chuchut taxtunú̱ hua̱ la̱ntla̱ panktaxtuma̱ nahuán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nakalhi ̱y aktum xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ nalaksputa. 15 Yamá̱ pusca̱t chuná̱ huánilh: ―Pus luhua catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquinta̱li ̱kótnanti ̱ tama̱ chúchut laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nackalhpu̱ti ̱y, chu̱ laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nacmín tiyay chúchut u̱ nú̱ c-pozo. 16 Jesús chuná̱ huanipá̱: ―Huata xatlá̱n pu̱ lh caqui ̱tasani ̱ minchixcú, chu̱ acxtum nata̱tana. 17 Cha̱nchu̱ yama̱ pusca̱t chuná̱ huánilh: ―Quit ni ̱tí ̱ quinchixcú. Cha̱nchu̱ Jesús kálhti ̱lh:

SAN JUAN 4 ―Luhua xli ̱ca̱na̱ la̱ntla̱ huana̱ pi ̱ ni ̱tí ̱ minchixcú, 18 sa̱mpi ̱ aya kalhaquitzis chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ huix ta̱tahuilakó, chu̱ hua̱nti ̱ ta̱huilán la̱nchiyú̱ na̱ ni ̱ ta̱tapu̱chuhua, hua̱ yumá̱ luhua talulóktat hua̱ntu̱ chihui ̱nani ̱ta. 19 Acxni ̱ yama̱ pusca̱t káxmatli ̱ yuma̱ tachihuí ̱n, chuná̱ huánilh: ―Pus hasta la̱nchú̱ ccatzi ̱ma̱ pi ̱ huix luhua tlanca tali ̱pa̱hu profeta. 20 Pus xtlahua̱ li ̱tlá̱n xquihuani ̱ aktum tachihuíṉ hua̱ntu̱ quit ccatzi ̱putún: xalakmaka̱n quinatla̱t nacán quin samaritanos xminko̱y lakataquilhpu̱tako̱y Dios antá̱ u̱ nú̱ c-ka̱stíṉ , hua̱mpi ̱ huixin judíos huaná̱tit pi ̱ xma̱n huá̱ mini ̱niy pi ̱ antá̱ c-Jerusalén nalakataquilhpu̱taya̱hu Dios. 21 Jesús kálhti ̱lh: ―Pusca̱t, cacatzi ̱ huix chú̱ pi ̱ talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín tla̱n nalakataquilhpu̱tayá̱tit Quintla̱tican Dios ma̱squi ni ̱ catántit u̱ nú̱ c-ka̱stí ̱n, chu̱ ma̱squi ni ̱ capítit c-Jerusalén. 22 Huixín samaritanos ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱yá̱tit xtapuhuá̱n hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tayá̱tit, sa̱mpi ̱ xma̱n hua̱ quin judíos ccatzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ puhuani ̱t Dios nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacan tachixcuhuí ̱tat. 23 Hua̱mpi ̱ hua̱ quilhtamacú̱ nalakchá̱n, chu̱ la̱nchiyú̱ huá̱ aya lakcha̱ni ̱t, acxni ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ lakataquilhpu̱taputunko̱y Dios, tla̱n cani ̱huá̱ natlahuako̱y, hua̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum xta̱chuná̱ la̱ nama̱lacapa̱stacni ̱ko̱y Espíritu Santo, sa̱mpi ̱ Dios putzama̱kó̱ hua̱nti ̱ nalakataquilhpu̱tako̱y la̱ntla̱ cuanimá̱n. 24 Dios huá̱ xlakli ̱ma̱n spíritu, chu̱ ni ̱ caj lacatum huí ̱ la̱ntla̱ huixín puhuaná̱tit, huá̱ xpa̱lacata, xma̱n hua̱ la̱ntla̱ ma̱n cspiritu Dios nama̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ xlá̱ xli ̱ca̱na̱ lacasquín tla̱n aksti ̱tum nalakataquilhpu̱taya̱. 25 Yama̱ pusca̱t chuná̱ huánilh: ―Quit ccatzi ̱y pi ̱ namín cha̱tum hua̱nti ̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán Dios

SAN JUAN 4 laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, hua̱nti ̱ huanicán Cristo usu ma̱akapu̱taxti ̱ná, chu̱ acxni ̱ xlá̱ namín, pacs naquinca̱ma̱akataksniyá̱n hua̱ntu̱ quili ̱catzi ̱tcán xpa̱lacata Dios. 26 Jesús huanipi ̱ yama̱ pusca̱t: ―Pus chú̱ luhua lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ quit tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huix li ̱chihui ̱námpa̱t. 27 Hua̱mpi ̱ acxnitiyá̱ chuná̱ xchihui ̱nama̱ko̱lh chinko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ xlacán cacs tilacahuanko̱lh acxni ̱ ucxilhko̱lh Jesús pi ̱ xta̱chihui ̱nama̱ yama̱ pusca̱t samaritana. Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum xkalhásquilh xatú̱ xlacasquín, usuchí ̱ xatú̱ xli ̱chihui ̱nama̱kó̱. 28 Cha̱nchu̱ pusca̱t, antá̱ akxtakuíli ̱lh xaksá̱huat, chu̱ lacapala̱ alh c-xca̱chiquí ̱n, chu̱ antá̱ chuná̱ huaniko̱lh xnata̱chiquí ̱n: 29 ―Catántit ucxilhá̱t it cha̱t um chixcú, xlá̱ luhua lacatancs quihuanini ̱t xli ̱pacs tu̱ ctlahuani ̱ttá̱ c-quilatáma̱t. ¿Chá̱ huixín, la̱ huaná̱tit, ni ̱ hua cahuá̱ Cristo hua̱nti ̱ namín quinca̱lakma̱xtuyá̱n? 30 Puschí ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n lacapala̱ minko̱chá̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ anko̱lh anta̱ni ̱ xuilachá̱ Jesús. 31 Cha̱nchu̱ antá̱ c-pozo li ̱ma̱kalhtahuaka̱t tzucuko̱lh li ̱ma̱akatzanka̱ko̱y Jesús pi ̱ nahua̱yán, chu̱ chuná̱ xuanima̱kó̱: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, cahuá̱yanti. 32 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Quit aya ckalhi ̱y hua̱ntu̱ nacuay, chu̱ huixín ni ̱ lakapasá̱tit. 33 Cha̱nchu̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xacstucán chuná̱ tzucuko̱lh la̱huaniko̱y: ―¿Pi ̱ cahuá̱ huí ̱ ti ̱ li ̱minini ̱t pala tú̱ lí ẖ uat? 34 Hua̱mpi ̱ Jesús huaniko̱lh: ―Acxni ̱ quit ctlahuay xtalacasquin Dios la̱mpala quilí ẖ uat cli ̱ma̱xtuy hasta acxni ̱ nacma̱sputuy. 35 Acxni ̱ huixín ucxilhá̱tit xatahuacat tachaná̱n, huaná̱tit: ‘Ma̱squi ni ̱ luhua calacapalahu sa̱mpi ̱ tzanka̱ycú̱ akta̱ti

222 papi ̱ la̱ntla̱ tla̱n naxka̱nancán’; hua̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ calacapítit, chu̱ na̱ caucxilhkó̱tit anta̱ni ̱ huilakó̱ a̱tanu̱ tachaná̱n, antá̱ aya lhmucucuma̱kó̱, chu̱ tla̱ná̱ natzucuyá̱tit xka̱naná̱tit. 36 Pus huixín hua̱nti ̱ namakxka̱naná̱tit na̱ naca̱ma̱skahui ̱caná̱tit, chu̱ yamá̱ hua̱ntu̱ nama̱macxtupi ̱yá̱tit huá̱ xli ̱stacnacán hua̱nti ̱ caxani ̱li ̱huayá̱ kalhi ̱ma̱ nahuán li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-akapú̱ n. Tanu̱ huilakó̱ hua̱nti ̱ chanko̱ni ̱t yuma̱ tachaná̱n, chu̱ huixín chú̱ nama̱macxtupi ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ huixín chu̱ xlacán acxtum nali ̱pa̱xuhuayá̱tit. 37 Chu̱ luhua lacatancs chuná̱ ca̱qui ̱taxtunimá̱n yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ chuná̱ huan: ‘Tanu̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ chana̱nán, chu̱ tanu̱ hua̱nti ̱ xka̱nán.’ 38 Quit cca̱ma̱lakacha̱má̱n huixín laqui ̱mpi ̱ nama̱macxtupi ̱yá̱tit xatahuácat yama̱ tachaná̱n hua̱ntu̱ tichanko̱lh yuma̱ a̱tanu̱ chixcuhuí ̱n, pus tanu̱ hua̱nti ̱ li ̱scujko̱ni ̱t, chi ̱nchu̱ huixín ca̱ta caj ma̱macxtupi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ xlacán li ̱scujko̱ni ̱t. 39 Puschí ̱ lhu̱hua̱ samaritanos hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiquí ̱n Sicar na̱ tzucuko̱lh ca̱najlaniko̱y Jesús pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ yama̱ Cristo hua̱nti ̱ xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ xuanini ̱t yama̱ pusca̱t acxni ̱ xlá̱ huaniko̱lh pi ̱ xuanini ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱ttá̱ c-xlatáma̱t. 40 Chuná̱ pi ̱ a̱li ̱sta̱lh yama̱ samaritanos lakchinko̱lh Jesús, ta̱chihui ̱nanko̱lh, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ catamakáxtakli ̱ c-xca̱chiqui ̱ncán. Xlá̱ ma̱tlá̱ni ̱lh, chu̱ ta̱tamakaxtakko̱lh aktuy quilhtamacú̱. 41 Cha̱nchu̱ na̱ tlak lhu̱hua̱ antá̱ tica̱najlaniko̱lh xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ luhua xtachihui ̱n Cristo. 42 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ huaniko̱lh yama̱ pusca̱t: ―Hua̱ chú̱ quin na̱ cca̱najlaya̱hu ni ̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ caj huix quinca̱li ̱ta̱chihui ̱nani ̱ta, hua̱mpi ̱ ma̱n quintaka̱ncán quin cli ̱kaxmatni ̱tahu, chu̱ quin ctaluloka̱hu pi ̱ luhua maktum xli ̱ca̱na̱ huá̱ Cristo ti ̱ xma̱akapu̱taxti ̱nacán tachixcuhuí ̱tat.

SAN JUAN 4​, ​5

223 Jesús ma̱pacsay xkahuasa cha̱tum xapuxcu ma̱paksi ̱ná 43 Acxni ̱ a̱li ̱aktuy quilhtamacú̱, titaca̱xchá̱ antá, chu̱ quilhta̱yapi ̱ xtiji ̱ laqui ̱mpi ̱ nachá̱n c-xatiyat Galilea. 44 Ma̱squi xapu̱ lana̱ chuná̱ tihua̱ Jesús pi ̱ cha̱tum profeta ni ̱ li ̱pa̱huancán hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán c-xca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ stacni ̱t 45 hua̱mpi ̱ ni ̱ ankalhí ̱n chuná̱ qui ̱táxtulh sa̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱mpi ̱ c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xca̱ma̱paksi ̱y Galilea cani ̱huá̱ luhua li ̱pa̱xuhu makamaklhti ̱nanko̱lh ti ̱ antá̱ xalaní ̱n, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ xlacán na̱ xqui ̱lako̱ni ̱t c-xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n c-Jerusalén, chu̱ xlacán pacs xucxilhko̱ni ̱t hua̱ntu̱ antá̱ Jesús xtlahuani ̱t lactlanca li ̱ca̱cni tascújut. 46 La̱ntla̱ xtiji ̱tla̱huama̱ Jesús timimpi ̱ ca̱chiquí ̱n huanicán Caná tu̱ ma̱paksi ̱y Galilea, anta̱ni ̱ maktum caj chúchut tilakpáli ̱lh luhua xatla̱n vino titláhualh. Antá̱ xlama̱chá̱ cha̱tum luhua tali ̱pa̱hu chixcú̱ hua̱nti ̱ na̱ luhua lacxtum xta̱ma̱paksi ̱nán Rey, xlá̱ antá̱ xuilachá̱ c-Capernaum, chu̱ xkalhi ̱y cha̱tum xkahuasa hua̱nti ̱ luhua xta̱tatlay. 47 Hua̱ xlá̱ acxni ̱ cátzi ̱lh pi ̱ Jesús xmini ̱tanchá̱ c-Judea, chu̱ xchini ̱t c-Galilea, lacapala̱ alh squiniy li ̱tlá̱n pi ̱ catá̱alh c-xchic, chu̱ cama̱pácsalh xkahuasa sa̱mpi ̱ a̱tzinú̱ cstacnama̱, aya xni ̱ma̱. 48 Jesús chuná̱ huánilh: ―Huixín ni ̱ luhua quili ̱pa̱huaná̱tit lapi ̱ ni ̱ pu̱ lh naucxilhá̱tit aktum luhua li ̱ca̱cni tascújut hua̱ntu̱ ctlahuay. 49 Hua̱mpi ̱ yama̱ tali ̱pa̱hu cscujni gobierno chuná̱ huánilh: ―Tla̱ti, luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n, lacapala̱ caquinta̱pi ̱ c-quínchic xli ̱makua̱ ni ̱ a̱ni ̱y quinkahuasa. 50 Hua̱mpi ̱ huata Jesús huánilh: ―Luhua li ̱pa̱xuhu capi ̱t c-mínchic sa̱mpi ̱ yama̱ minkahuasa̱ aya pacsni ̱t. Cha̱nchu̱ chixcú̱ ca̱nájlalh hua̱ntu̱ huánilh Jesús, chu̱ lacapala̱ alh c-xchic. 51 Acxni ̱ aya xcha̱ma̱ c-xchic lacapala̱

minko̱lh pa̱xtokko̱y makapitzí ̱n cscujní ̱n, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Minkahuasa̱ aya pacsni ̱t, luhua tla̱na huí ̱. 52 Xlá̱ kalhasquinko̱lh xatú̱ hora tzucuni ̱t tatla̱ni ̱y xkahuasa. Xlacán chuná̱ huaniko̱lh: ―Ko̱taná̱ ma̱x pala ca̱maktum hora xuani ̱t acxni ̱ makáxtakli ̱ lhcúya̱t. 53 Pus lacapá̱stacli ̱ xtla̱t pi ̱ huatiya̱ yuma̱ hora acxni ̱ Jesús huánilh: “Minkahuasa̱ aya tatla̱ni ̱ni ̱t”; chu̱ yuma̱ chixcú̱ li ̱pa̱hua̱ Jesús xa̱hua̱ xli ̱pu̱tum hua̱nti ̱ xala c-xchic na̱ li ̱ca̱najlánilh caj xpa̱lacata li ̱ca̱cni hua̱ntu̱ tláhualh. 54 Pus huá̱ chú̱ yuma̱ xli ̱aktuy lactlanca li ̱ca̱cni xtatlahu hua̱ntu̱ tláhualh Jesús acxni ̱ qui ̱talákspitli c-Judea, chu̱ chimpi ̱ c-Galilea. Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ xtaxtuma̱ aktum xpa̱scuajcan judíos c-Jerusalén, chu̱ Jesús na̱ alh c-pa̱scua̱. 2 C-lacatum má̱laccha̱ anta̱ni ̱ xlactanu̱cán ca̱chiquí ̱n xuanicán Puerta de las Ovejas, antá̱ lacatzú̱ xuí ̱ aktum tlanca taxtunú, c-xatachihui ̱n hebreo xuanicán Betesda, antá̱ chú̱ xli ̱makstiliya̱huacani ̱t akquitzis tamakantí ̱n. 3 Antá̱ chu̱ c-xtampi ̱n tamakantí ̱n, luhua li ̱lhu̱ hua̱ xma̱kó̱ ta̱tatlantí ̱n, lakatzi ̱ní ̱n, lu̱ ntu̱ ní ̱n, xasca̱cní ̱n, ti ̱ xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ natanakay chúchut. 4 Sa̱mpi ̱ huancán pi ̱ caj nicu li ̱huaya̱ xta̱ctaya̱chi ̱ cha̱tum ángel c-pi ̱la̱, chu̱ xlacuilhay chúchut, na̱ mat hua̱nti ̱ xapu̱ lana̱ xtaju̱y c-pi ̱la̱ acxni ̱ xtanakama̱ chúchut pus tuncán xpacsa̱ ma̱squi catu̱cahua̱ tajátat xkalhi ̱y. 5 Pus antá̱ xmá̱ cha̱tum chixcú, xlá̱ aya xle̱ma̱ xli ̱puxamacu̱tzayán ca̱ta̱ la̱ntla̱ xta̱tatlay. 6 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús pi ̱ antá̱ xmá̱ yama̱ chixcú, chu̱ cátzi ̱lh pi ̱ maka̱sa quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xlá̱ xpa̱ti ̱ma̱, pus huá̱ chuná̱ li ̱kalhásquilh:

5

SAN JUAN 5 ―¿Pi ̱ huix na̱ pacsputuna? 7 Yama̱ ta̱tatlá̱ kalhtí ̱nalh: ―Tla̱ti, luhua cpacsputún hua̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ hua̱nti ̱ naquimakta̱yay naquimuju̱y c-chúchut acxni ̱ tzucuy tanakay. La̱ntla̱ makatunu̱ ctaju̱putún tanuja tuncán hua̱nti ̱ quilakataju̱ ni ̱t. 8 Hua̱mpi ̱ Jesús huánilh: ―Cata̱qui, casacti ̱ mixtícat, chu̱ catlá̱huanti. 9 Puschí ̱ acxni tuncán pacsli ̱ yuma̱ chixcú, na̱ má̱qui ̱lh xtícat, chu̱ tzúculh tla̱huán. Hua̱mpi ̱ cumu sábado xuani ̱t yama̱ quilhtamacú̱, xli ̱huancán pala tí ̱ nascuja̱ usu pala tú̱ nacucalé̱n. 10 Huá̱ xpa̱lacata c-tiji ̱ makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ xcucani ̱t cxtícat, chuná̱ huaniko̱lh: ―Sa̱mpi ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ luhua caj li ̱jáxat, chú̱ ni ̱ mili ̱cúcat mixtícat. 11 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱nti ̱ quima̱pácsalh quihuánilh: ‘Casacti ̱ mixtícat, chu̱ catlá̱huanti.’ 12 Puschí ̱ xlacán kalhasquimpalako̱lh: ―¿Xatí ̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huanín: ‘Casacti ̱ mixtícat, chu̱ catlá̱huanti’? 13 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xpacsni ̱t ni ̱ kalhtí ̱nalh sa̱mpi ̱ ni ̱ xcatzi ̱y xatí ̱, sa̱mpi ̱ Jesús xlaksti ̱pa̱tanu̱ ni ̱t anta̱ni ̱ luhua lhu̱ hua̱ xlaya̱kó̱ chixcuhuí ̱n. 14 A̱ li ̱sta̱lh Jesús ma̱noklhuchá̱ c-tlanca xtemplo̱ Dios, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Ca̱na̱ huix, luhua tla̱n pi ̱ aya pacsni ̱ta, hua̱mpi ̱ chú̱ nia̱lh catlahua̱ tala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtlahuaya̱ xapu̱ lana̱, laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nachipayá̱n hasta luhua tlak xali ̱pe̱cua̱ tajátat. 15 Yama̱ chixcú pi ̱ aya xcatzi ̱y xatí ̱ ya̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱pacsani ̱t, huata xlá̱ lacapala̱ alh huaniko̱y xanapuxcun judíos pi ̱ Jesús xuanicán yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱pacsani ̱t. 16 Puschí ̱ yuma̱ xma̱paksi ̱nani ̱n judíos tzucuko̱lh putzako̱y la̱ntla̱ nata̱la̱tlahuako̱y Jesús caj xpa̱lacata̱ pi ̱ xtlahuay catu̱ huá̱ ná̱ yuma̱ tascújut acxni ̱ quilhtamacu̱ li ̱jáxat. 17 Pero pala tí ̱ xkalhasquín

224 Jesús xatú̱ xpa̱lacata chuná̱ xtlahuay, na̱má̱ xkalhti ̱y: ―Dios hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quintla̱t, ma̱squi catu̱ hua̱ quilhtamacú̱ scujma̱ xlá̱ la̱ntla̱ makta̱yako̱y tachixcuhuí ̱tit, chu̱ na̱ chuná̱ quit xa̱li ̱ankalhí ̱n cscujma̱. 18 Huá̱ xpa̱lacata yuma̱ xanapuxcun judíos xli ̱makni ̱putunko̱y, sa̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n pi ̱ ni ̱ xca̱cni ̱naniy yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ jaxcán, hua̱mpi ̱ na̱ pacs xa̱ huatiyá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ na̱ luhua Dios xli ̱tapu̱ lhca̱y acxni ̱ xuan pi ̱ huá̱ luhua xtla̱t. Jesús kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka na̱ chuná̱ huaniko̱lh yama̱ xanapuxcun judíos: “Xli ̱ca̱na̱ quit xCam Dios, chu̱ luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ lay pala tú̱ ctlahuay hua̱ntu̱ caj quiacstu quimpa̱lacata, huata caj xma̱n huá̱ ctlahuay hua̱ntu̱ cmakucxilha̱ tlahuay Dios sa̱mpi ̱ huá̱ quintla̱t; sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuay, na̱ hua̱ yumá̱ macxtum cta̱tlahuay. 20 Dios luhua xli ̱ca̱na̱ quimpa̱xqui ̱y sa̱mpi ̱ quit xCam, chu̱ quima̱siyuniy xli ̱pacs tu̱ xlá̱ tlahuama̱; chu̱ naquintima̱siyuniycú̱ a̱tzinú̱ tlak lactlanca tascújut hua̱ntu̱ quit nactlahuay hasta lhpipak nali ̱lacahuaná̱tit. 21 Pus chuná̱ la̱ntla̱ Dios quintla̱t ma̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱ní ̱n, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱y latáma̱t, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit na̱ tla̱n nacma̱xqui ̱y sa̱sti latáma̱t hua̱nti ̱ quit nacma̱xqui ̱putún. 22 Dios quintla̱t ni ̱tí ̱ putza̱nanima̱, chú̱ squinima̱ cuenta xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ huá̱ quit xCam quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ quit nacsquiniko̱y cuenta̱ xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat. 23 Chuná̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t Dios laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naquinca̱cni ̱naniko̱y quit xCam Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ca̱cni ̱nanicán Dios hua̱nti ̱ luhua Quintla̱t. Hua̱nti ̱ ni ̱ quinca̱cni ̱naniy quit xCam Dios qui ̱taxtuy pi ̱ na̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱cni ̱nanima̱ Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 19 Jesús

225 24 “Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ quinkaxmatniy hua̱ntu̱ cli ̱akchihui ̱nama̱, chu̱ na̱ chuna li ̱tum chú̱ ca̱najalanini ̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, xlá̱ maklhti ̱nán yama̱ latáma̱t xasa̱sti ̱ hua̱ntu̱ caxani ̱li ̱huayá̱ nakalhi ̱y. Xlá̱ nia̱lh ucxni ̱ catima̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱ xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n, pus xlá̱ ti ̱taxtuni ̱t c-xatiji ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ aya tzucuni ̱t chú̱ lactla̱huán c-xatiji xa̱li ̱ankalhi ̱n latáma̱t. 25 Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ lakcha̱ma̱ quilhtamacú̱, chu̱ la̱ chiyuhuá̱ aya lakcha̱ni ̱t acxni ̱ yama̱ hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ ni ̱ní ̱n latama̱kó̱, la̱ nakaxmatko̱y xtachihui ̱n xCam Dios, chu̱ nali ̱pa̱huanko̱y, xa̱li ̱ankalhí ̱n li ̱pa̱xuhu nalatama̱ko̱y. 26 Sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Quintla̱t Dios xacstu kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ nama̱sta̱y yuma̱ xasa̱sti latáma̱t sa̱mpi ̱ tlanca xlacatzúcut, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit xCam quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nacma̱sta̱y yama̱ latáma̱t. 27 Na̱ chuna li ̱tum quima̱xqui ̱ni ̱t yama̱ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ quit nacta̱tlahuako̱ya̱chá̱ taxokó̱n tachixcuhuí ̱tat caj xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán cha̱tunu, sa̱mpi ̱ quit xli ̱ca̱na̱ Xatalacsacni Chixcú. 28 Ni ̱ lhpipak cali ̱lacahuántit yuma̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, sa̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ namín quilhtamacu̱ acxni ̱ xli ̱pacs ni ̱ní ̱n ti ̱ acnu̱ ko̱y, naquinkaxmatniko̱y quintachihuí ̱n, 29 chu̱ cha̱t unu̱ nata̱c xtuko̱ya̱chi ̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱ ko̱cani ̱t. Hua̱nti ̱ tla̱n xuani ̱t xtapuhua̱ncán nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ko̱y li ̱pa̱xuhu latáma̱t, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱tla̱n xtapuhua̱ncán xuanko̱ni ̱t, xlacán nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ xastacná̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱cán xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t.

Jesús ma̱siyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n 30 “Quit ni ̱ lay pala tú̱ ctlahuay hua̱ntu̱ caj quiacstu quimpa̱lacata, huata

SAN JUAN 5 acxni ̱ quit cpu̱tza̱naniy chixcuhuíṉ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t, luhua aksti ̱tum quintaputzá̱n sa̱mpi ̱ chuná̱ ctlahuay la̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 31 Lapi ̱ quit caj xacacstutatlánqui ̱lh c-xlacati ̱n tachixcuhuí ̱tat, luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ quintachihuíṉ , chu̱ tla̱n ni ̱ xca̱najlátit. 32 Hua̱mpi ̱ huí ̱ cha̱tum ti ̱ quima̱tlanqui ̱y, chu̱ quinta̱ta̱yay, chu̱ quit stalanca ccatzi ̱y pi ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ huan caj quimpa̱lacata li ̱ca̱nájlat sa̱mpi ̱ talulóktat. 33 Huixín qui ̱ma̱kalhasquini ̱nántit Juan Bautista caj quimpa̱lacata, chu̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhti ̱nanchá̱ luhua xli ̱ca̱na̱ chuná. 34 Hua̱mpi ̱ quit ni ̱ li ̱lacá̱n pala tú̱ nahuán cha̱tum chixcú̱ caj quimpa̱lacata, usuchí ̱ pala tú̱ nama̱siyuy; huata quit caj cca̱ma̱lacapa̱stacamá̱n taluloktat tu̱ ma̱sta̱lh Juan quimpa̱lacata̱ laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ nama̱akapu̱taxti ̱yá̱tit mili ̱stacnacán. 35 Xtachihui ̱n Juan Bautista, li ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱ mákskot laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naca̱makskoniyá̱n, chu̱ huixín luhua aktum tapa̱xuhuá̱n makamaklhti ̱nántit cxkakánat, hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua maka̱s quilhtamacú̱. 36 Juan má̱sta̱lh talulóktat pi ̱ Dios quimacamini ̱t, hua̱mpi ̱ huilapi ̱ chú̱ hua̱ntu̱ tlak tla̱n naca̱ma̱lulokniyá̱n ni ̱ xahua̱ xtachihui ̱n Juan, pus huá̱ cua̱ni ̱ma̱ yama̱ li ̱ca̱cni quintatlahu hua̱ntu̱ quit ctlahuako̱y. Pus pacs yuma̱ lactlanca tatlahu hua̱ntu̱ quili ̱ma̱tlahui ̱ni ̱t Quintla̱t laqui ̱mpi ̱ nacma̱kantaxti ̱y, pus caj yuma̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱tasiyuy pi ̱ huá̱ Quintla̱t Dios quimacamini ̱t. 37 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum huatiya Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t aya ma̱sta̱ni ̱t talulóktat caj quimpa̱lacata, ma̱squi chá̱ niucxni ̱ a̱ lacania̱ xakatli ̱ni ̱tántit, chu̱ ni ̱mpala maktum a̱ucxilhá̱tit. 38 Hua̱mpi ̱ huá̱ li ̱lay sa̱mpi ̱ xtachihuíṉ ni ̱ a̱chá̱n c-minacu̱cán, sa̱mpi ̱ ni ̱ ca̱najlaputuná̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Quintla̱t Dios, chu̱ pi ̱ huá̱ quimacamini ̱t. 39 Huixín luhua ankalhíṉ li ̱huana̱ li ̱kalhtahuakayá̱tit

SAN JUAN 5​, ​6 hua̱ntu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, sa̱mpi ̱ huixín puhuaná̱tit pi ̱ antá̱ tla̱n nata̱ksá̱tit xlaktáxtut mili ̱stacnacán, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay akata̱ksá̱tit pi ̱ quit yama̱ hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nama̱ xtachihui ̱n Dios pi ̱ tla̱n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ putzapá̱tit. 40 Huá̱ chú̱ xpa̱lacata, huixín ni ̱ quilaktalacatzuhui ̱putuná̱tit laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱yá̱tit laktáxtut c-mili ̱stacnacán. 41 “Acxni ̱ chuná̱ cca̱xakatli ̱yá̱n ni ̱ cui ̱ntaj ctlahuay pi ̱ naquili ̱si ̱tzi ̱niyá̱tit. 42 Sa̱mpi ̱ quit cca̱lakapasá̱n, chu̱ ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ kalhi ̱yá̱tit xtapa̱xqui ̱t Dios c-minacu̱cán 43 Quit cmini ̱tanchá̱ c-xpa̱xtu̱ n Quintla̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nacli ̱chihui ̱nán xtachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ huata huixín ni ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit; hua̱mpi ̱ pala tanu̱ ti ̱ xca̱lakmín hua̱nti ̱ xli ̱chihui ̱nanca̱ caj xacstu xpa̱lacata, huata huá̱ luhua lacapala̱ xca̱najlanítit, chu̱ xmakamaklhti ̱nántit. 44 Lapi ̱ huixín caj xma̱n huá̱ putzayá̱tit tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ naca̱li ̱ma̱tlanqui ̱yá̱n a̱makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n, na̱ ni ̱ tzinú̱ putzayá̱tit tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ nali ̱makapa̱xuhuayá̱tit yama̱ xta̱stum miDioscán, ¿lá̱ntla̱ cha̱nú̱ naquili ̱pa̱huaná̱tit? 45 Hua̱mpi ̱ ni ̱ capuhuántit pala quit nacca̱sta̱huayá̱n c-xlacati ̱n Dios; huí ̱ xlá̱ tanu̱ hua̱nti ̱ chuná̱ natlahuay, hua̱ xamaka̱n Moisés xuani ̱t, ma̱squi huixín huaná̱tit pi ̱ huá̱ li ̱pa̱huaná̱tit xtachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱. 46 Pus pala xli ̱ca̱na̱ huixín xca̱najlátit hua̱ntu̱ Moisés títzokli ̱ c-Li ̱kalhtahuaka, na̱ xquinca̱najlanítit quit, sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ xlá̱ títzokli ̱ quimpa̱lacata. 47 Hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ tzokni ̱t, ¿pá̱ li ̱huacá̱ chú̱ naca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ quit cca̱huanimá̱n?” Jesús ma̱hui ̱ko̱y akquitzis mi ̱lh chixcuhuí ̱n

6

(Mateo 14:13‑21; Marcos 6:30‑44; Lucas 9:10‑17)

1-4   A̱ li ̱sta̱lh

acxni ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacu̱ xtzanka̱y la̱ntla̱

226 nalakchá̱n xpa̱scuajcan judíos xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, Jesús pa̱tácutli ̱ a̱li ̱quilhtu̱tu xata̱kaya̱huana Galilea, usuchí ̱ na̱ huanicán xata̱kaya̱huana Tiberias, sa̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ chuná̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y. Cha̱nchu̱ acxni ̱ antá̱ cha̱lh talacaacxtutahui ̱ c-aktum ka̱stí ̱n, chu̱ antá̱ ta̱tahuilako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. Hua̱mpi ̱ anta̱ni ̱ xan Jesús luhua lhu̱ hua csta̱laniko̱y sa̱mpi ̱ xlakati ̱ko̱y xucxilhko̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y acxni ̱ xma̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n. 5 Cha̱nchu̱ pi ̱ xalán talacayá̱hualh, úcxilhli ̱ pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat xlakminko̱ni ̱t anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱. Pus chuná̱ huánilh Felipe: ―Felipe, ¿ní ̱ chú̱ natama̱huaya̱hu lhu̱ hua caxtala̱nchu̱ laqui ̱mpi ̱ nata̱huako̱ya̱hu xli ̱pacs yuma̱ ti ̱ minko̱ni ̱t? 6 Jesús caj chunatá̱ huánilh laqui ̱mpi ̱ nali ̱ucxilha̱ la̱ntla̱ nahuán, sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua lacatancs xcatzi ̱yá̱ hua̱ntu̱ natlahuay. 7 Felipe chuná̱ kálhti ̱lh: ―Ma̱squi luhua aktuy ciento denario tumi ̱n xli ̱tama̱huahu caxtala̱nchu̱, ni ̱ catiáccha̱lh laqui ̱mpi ̱ nali ̱ma̱hui ̱ko̱ya̱hu xli ̱pacs yuma̱ tachixcuhuí ̱tat. 8 Cha̱t um li ̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xuanicán Andrés, xta̱la Simón, chuná̱ huánilh: 9 ―Unú̱ na̱ mini ̱t cha̱t um kahuasa, xlá̱ li ̱mín macquitzis caxtala̱nchu̱, xa̱hua̱ tantuy squi ̱ti, hua̱mpi ̱ ¿tú̱ chuj chá̱ xtápalh yuma̱ xpa̱lacata li ̱lhu̱ hua? 10 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Cahuanikó̱tit tachixcuhuí ̱tat pi ̱ pacs natahuilako̱y. Na̱ Luhua ca̱sakatna xuani ̱t yama̱ lacatum, pus antá̱ tahuilako̱lh ma̱x pala akquitzis mi ̱lh chixcuhuí ̱n. 11 Jesús tíyalh yama̱ caxtala̱nchu̱ tu̱ li ̱milh kahuasa, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios, lakchákalh, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱akpitziniko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱

SAN JUAN 6

227 xuilakó̱. Chu̱ na̱ chuna li ̱tum tlahuako̱lh yama̱ tantuy squi ̱ti, chu̱ pacs ma̱xqui ̱ca̱ pacs tu̱ xlacán huaputunko̱lh. 12 Acxni ̱ aya tla̱n xkalhkasko̱ni ̱t Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Chú̱ cama̱macxtupí ̱tit caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ akatá̱xtulh a̱pakatzuní ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ pá̱xcat nahuán. 13 Xlacán ma̱macxtumi ̱ko̱lh, chu̱ ma̱tzamako̱lh pa̱cu̱tuy pakxu xatalakchakatama̱n caxtala̱nchu̱ tu̱ xkatxtakmakanko̱ni ̱t xla yama̱ macquitzis caxtala̱nchu̱ xla cebada. 14 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs yama̱ li ̱lhu̱ hua̱ acxni ̱ ucxilhko̱lh yuma̱ tlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ Jesús tláhualh, chuná̱ quilhtzucuko̱lh: ―Hua̱ yuma̱ chixcú̱ luhua maktum xli ̱ca̱na̱ hua̱ profeta hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t ca̱tuxá̱huat. 15 Cha̱nchu̱ pi ̱ Jesús cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xlacán xtlahuaputunko̱y pi ̱ nale̱nko̱y a̱li ̱fuerza laqui ̱mpi ̱ xreycán natlahuako̱y, huata xatlá̱n xlá̱ tatampú̱ xtulh, chu̱ xta̱stum áksputli ̱ a̱tzinú̱ xata̱lhmá̱n yama̱ ka̱stí ̱n. Jesús kalhtla̱huán ta̱kaya̱huaná (Mateo 14:22‑27; Marcos 6:45‑52)

16 Acxni ̱ ko̱tánu̱ lh,

xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús takalhaju̱tahuilako̱chi ̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kahuahuaná. 17 Hua̱mpi ̱ cumu chú̱ aya xtzi ̱suani ̱ttá, chu̱ Jesús ni ̱ naj xa̱qui ̱taspita, huata xlacán taju̱ ko̱lh c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ tzúculh ma̱tla̱huani ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ antá̱ nacha̱nko̱y c-Capernaum hua̱ntu̱ xuí ̱ c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná. 18 Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala maka̱s tlihuaka tzúculh u̱ nán, chu̱ li ̱pe̱cua̱ tzúculh ta̱kaya̱huay chúchut. 19 Ma̱x aya xanko̱ni ̱ttá̱ pala akquitzis, usu akcha̱xan kilómetro acxni ̱ ucxilhko̱lh Jesús pi ̱ xtalacatzuhui ̱ma̱ c-pu̱tacutnu, xlá̱ xkalhtla̱huanti ̱lhay chúchut, huata xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱ xlakapasma̱kó̱, chu̱ li ̱pe̱cua̱ tzucuko̱lh pe̱cuanko̱y. 20 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ ca̱tasaniko̱lh:

―¡Ni ̱ cape̱cuántit sa̱mpi ̱ quit Jesús, tacama̱chá! 21 Xlacán kalhi ̱ko̱lh ta̱kpuhuantí ̱n, chu̱ acxni ̱ cha̱lh ta̱taju̱ ko̱lh c-pu̱tacutnu; na̱ luhua acxnitiyá̱ aya cha̱nko̱lh c-tíyat anta̱ni ̱ xama̱kó̱. Luhua li ̱lhu̱ hua̱ putzama̱kó̱ Jesús li ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat ti ̱ xtamakaxtakko̱ni ̱tanchá̱ c-xa̱quilhtu̱tu ta̱kaya̱huaná, xcatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xpu̱anko̱ni ̱t xma̱n hua̱ntu̱ xuí ̱ aktum pu̱tacutnu, hua̱mpi ̱ na̱ xcatzi ̱ko̱y pi ̱ Jesús ni ̱ xta̱anko̱ni ̱t. Hua̱mpi ̱ li ̱cha̱lí ̱ 23 chinko̱lh tanuj pu̱tacutnu, antá̱ minko̱chá̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Tiberias, chu̱ antá̱ xuilakó̱ c-chúchut lacatzú̱ anta̱ni ̱ Jesús xma̱lhu̱ hui ̱ni ̱t caxtala̱nchu̱, acxni ̱ pu̱ lh pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios yama̱ lí ẖ uat. 24 Pus cumu ni ̱tí ̱ xlama̱ antá̱ Jesús, ni ̱ pala xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, yama̱ li ̱lhu̱ hua huata lacapala̱ taju̱ ko̱lh c-pu̱tacutnu̱ tu̱ xminko̱ni ̱t, chu̱ anko̱lh putzako̱y Jesús c-xa̱lakapu̱tu̱ c-Capernaum. 22 Yana̱

Jesús huá̱ xli ̱ca̱na̱ xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ quinli ̱huatcán usu caxtala̱nchu̱ tu̱ li ̱stakuanana̱hu 25 Acxni ̱ xlacán cha̱n ko̱lh c-xa̱lakapu̱tu ta̱kaya̱huaná̱ antá̱ ma̱noklhuko̱lh Jesús, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿ni ̱ li ̱huayajá̱ chita̱ u̱ nú? 26 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Li ̱huana̱ cakaxpáttit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n: huixín quimputzapá̱tit sa̱mpi ̱ ko̱tana̱ tla̱n hua̱yántit, chu̱ tla̱n kalhkástit, hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ quili ̱putzapá̱tit laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huaná̱tit acxni ̱ ucxilhá̱tit ctlahuako̱y lactlanca quintatlahu. 27 Ni ̱ caj luhua huá̱ cali ̱scujtamakántit xli ̱stakuán mintiyatlihuacán hua̱ntu̱ laksputa, huata xatlá̱n huá̱ cali ̱scújtit xli ̱huat mili ̱stacnacán hua̱ntu̱ niucxni ̱

SAN JUAN 6 laksputa̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱latapa̱yá̱tit c-xpa̱xtu̱ n Dios xa̱liankalhi ̱n quilhtamacú̱. Quit Xatalacsacni Chixcú̱ tla̱n nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n yama̱ lihua̱t, sa̱mpi ̱ Quintla̱t Dios luhua caj huá̱ quili ̱lacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 28 Xlacán chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ quili ̱tlahuatcán laqui ̱mpi ̱ nacma̱kantaxti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ Dios lacasquín nactlahuaya̱hu? 29 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Hua̱ntu̱ xlá̱ lacasquín Dios natlahuayá̱tit, caj xma̱n caca̱najlanítit hua̱nti ̱ xlá̱ macamini ̱t, huachá̱ quit. 30-31 Hua̱mpi ̱ xlacán kalhasquimpalako̱lh: ―¿Xatú̱ ya̱ li ̱ca̱cni tatlahu chá̱ huix natlahuaya̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱ucxilha̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios macamini ̱tán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nacca̱ca̱najlaniyá̱n? Cucxilhputuna̱hu pala tla̱n nama̱lakcha̱ni ̱ya yama̱ lactlanca tatlahu hua̱ntu̱ titláhualh kolutzi ̱n Moisés. Sa̱mpi ̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán tihuako̱lh yama̱ lí ẖ uat, xta̱chuná̱ lactzu̱ caxtala̱nchu̱ huanicán maná antá̱ c-desierto chuná̱ la̱ntla̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: ‘Moisés ma̱xqui ̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ nahuako̱y caxtalá̱nchu̱ xala c-akapú̱ n.’ 32 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ hua̱ Moisés ma̱xqui ̱ko̱lh yama̱ lí ẖ uat xala c-akapú̱ n tu̱ li ̱chuhui ̱naná̱tit, hua̱ Quintla̱t, chu̱ huata hua̱ Quintla̱t hua̱nti ̱ chiyú̱ ca̱ma̱xqui ̱putuná̱n aktum hua̱ntu̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ lí ẖ uat xala c-akapú̱ n. 33 Sa̱mpi ̱ yama̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ Dios ma̱sta̱y pus hua̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ta̱ctani ̱tanchi ̱ c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ nama̱xqui ̱ko̱y latáma̱t tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa. 34 Yama̱ chixcuhuí ̱n chuná̱ huaniko̱lh: ―Tla̱ti, catlahua̱ li ̱tlá̱n xli ̱ankalhi ̱ná̱ caquinca̱ma̱xqui ̱ yama̱ lí ẖ uat. 35 Jesús chuná̱ huaniko̱lh:

228 ―Quit yama̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t. Yamá̱ hua̱nti ̱ quilakmín, chu̱ quili ̱hua̱yán, nia̱lh ucxni ̱ catítzincsli, chu̱ hua̱nti ̱ luhua quinca̱najlaniy niucxni ̱ catikalhpú̱ti ̱lh. 36 Hua̱mpi ̱ chuná̱ la̱ cca̱huanini ̱taná, huixín ni ̱ quinca̱najlaniputuná̱tit ma̱squi aya ucxilhni ̱tántit hua̱ntu̱ quit ctlahuay. 37 La̱ntla̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ quima̱xqui ̱ni ̱t quintla̱t laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y, pacs quilakchinko̱y laqui ̱mpi ̱ xankalhí ̱n naquista̱laniko̱y; chu̱ pacs chá̱ hua̱nti ̱ quit naquilakminko̱y niucxni ̱ cactilakmákalh. 38 Xa̱huachí ̱, quit cmini ̱t ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nactlahuaniy xtalacasquin Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, chu̱ ni ̱ caj huá̱ cli ̱mini ̱t laqui ̱mpi ̱ nactlahuay hua̱ntu̱ caj quiacstu quintapa̱xuhuá̱n. 39 Hua̱ntu̱ xlá̱ xtalacasquin Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, xlá̱ lacasquín pi ̱ li ̱huana̱ nacmaktakalhko̱y laqui ̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum nalaktzanka̱y hua̱nti ̱ xlá̱ quimacama̱xqui ̱ni ̱t naquili ̱pa̱huán, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xlá̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t, quit pacs nacma̱lakastakuani ̱ko̱y ca̱li ̱ní ̱n. 40 Pus xli ̱ca̱na̱ huá̱ luhua xtalacasquin Quintla̱t pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ naakata̱ksa̱ xatí ̱ luhua quit, chu̱ naquinca̱najlaniy pi ̱ quit xCam, xa̱li ̱ankalhí ̱n nakalhi ̱ko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa, chu̱ hua̱ xlacán hua̱nti ̱ nacma̱lakastakuani ̱ko̱y acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ a̱huatiya quilhtamacú̱. 41 Acxni ̱ yama̱ li ̱lhu̱ hua judíos kaxmatko̱lh xtachihuí ̱n tzucuko̱lh xli ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y Jesús sa̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ huá̱: “Quit yama̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ta̱ctani ̱tanchi ̱ c-akapú̱ n.” 42 Xlacán chuná̱ huanko̱lh: ―¿Tú̱ hua̱ yuma̱ Jesús, xkahuasa José? Pus quin lakapasa̱hu xtzi, chu̱ xtla̱t. ¿Lá̱ntla̱ chá̱ xlá̱ huán pi ̱ mini ̱tanchá̱ c-akapú̱ n?” 43 Jesús chuná̱ huaniko̱lh:

229 ―Luhua xli ̱ca̱na̱ ni ̱ cali ̱aklhu̱ hua̱t nántit quintachihuí ̱n. 44 Sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱t um tla̱n natzucuputún quili ̱pa̱huanko̱y, lapi ̱ ni ̱ pu̱ lh huá̱ nama̱puhua̱ni ̱y Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. Chu̱ hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y, xlacán ma̱squi nani ̱ko̱y quit nacma̱lakastakuani ̱ko̱y acxni ̱ nalakchá̱n a̱huatiya quilhtamacú̱ xla taputzá̱n. 45 Lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ cha̱tum profeta tzokli ̱ la̱ntla̱ Dios tihua̱ maktum pi ̱ nama̱siyuniko̱y xtalacapa̱stacni ̱ xli ̱pacs ti ̱ nakaxmatputunko̱y. Pus yama̱ tachihuí ̱n xli ̱ca̱na̱ huani ̱t quimpa̱lacata sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ nakaxmatniko̱y Quintla̱t Dios hua̱ntu̱ xlá̱ huanima̱kó̱, chu̱ antá̱ nachá̱n c-xnacu̱cán yama̱ tachihuí ̱n, pus huá̱ chú̱ xlacán na̱ naquili ̱pa̱huanko̱y. 46 “Hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ huamputún pala tí ̱ ucxilhni ̱t Dios, huata caj xma̱n quit cucxilhni ̱t, sa̱mpi ̱ antá̱ quit cmini ̱tanchá̱ c-xpa̱xtú̱ n. 47 Caca̱najlátit tu̱ cca̱huaniyá̱n, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huán, xlá̱ aya kalhi ̱y yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n. 48 Sa̱mpi ̱ quit yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xli ̱pa̱án latáma̱t. 49 Xalakmaka̱n minatla̱t nacán huako̱ni ̱t yama̱ lihua̱t huanicán maná tu̱ Dios ma̱hui ̱ko̱lh acxni ̱ xlapu̱ lako̱y c-desierto, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, fuerza̱ ko̱lunko̱lh, chu̱ ni ̱ko̱lh. 50 Hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ yuma̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nama̱, xlá̱ ta̱ctani ̱tanchi ̱ c-akapú̱ n, laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xlá̱ nahuay nia̱lh ucxni ̱ catíni ̱lh xli ̱stacna. 51 Pus aya cca̱huanín pi ̱ quit yama̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ta̱ctani ̱tanchi ̱ c-akapú̱ n, chu̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y hua̱ntu̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t. Hua̱nti ̱ nahuay yuma̱ lihua̱t xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xli ̱pa̱án nalatama̱y. Yama̱ lihua̱t hua̱ntu̱ quit cca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n pus huatiya̱ huá̱ quintiyatli ̱hua, nacma̱sta̱y quit nacni ̱y xpa̱lacatacan tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nakalhi ̱ko̱y xli ̱pa̱án latáma̱t.”

SAN JUAN 6 52 Cha̱nchu̱ yama̱ judíos, xacstucán tzucuko̱lh aklhuhua̱t nanko̱y, hua̱ chuná̱ tzucuko̱lh huanko̱y: ―¿Lá̱ntla̱ natlahuay laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquinca̱ma̱hui ̱yá̱n xtiyatli ̱hua? 53 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ quit Xatalacsacni Chixcú, chu̱ lapi ̱ huixín ni ̱ nali ̱hua̱yaná̱tit quintiyatli ̱hua, chu̱ lapi ̱ ni ̱ nali ̱kotnaná̱tit quinkalhni, ni ̱ catikalhí ̱tit yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t c-mili ̱stacna̱cán hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nán. 54 Hua̱nti ̱ nahuay quintiyatli ̱hua, chu̱ nali ̱kotnán quinkalhni nakalhi ̱y latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa, chu̱ chuná̱ ma̱squi nani ̱y quit nacma̱lakastakuani ̱y ca̱li ̱ní ̱n acxni ̱ nalakchá̱n xli ̱a̱huatiya̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ nasputa̱ ca̱tuxá̱huat. 55 Sa̱mpi ̱ hua̱ quintiyatli ̱hua̱ tu̱ c-ma̱sta̱y acxni ̱ nacca̱pa̱lacani ̱yá̱n, luhua xaxli ̱ca̱na̱ caxtala̱nchu̱, chu̱ quinkalhni ̱ tu̱ nastajtamakán mimpa̱lacatacán, luhua xaxli ̱ca̱na̱ li ̱kotna̱ tu̱ li ̱stakuanán mili ̱stacnacán. 56 Hua̱nti ̱ nali ̱hua̱yán quintiyatli ̱hua, chu̱ nali ̱kotnán quinkalhni, li ̱taxtuy la̱mpala macxtum quinta̱huani ̱t, chu̱ quit na̱ huá̱ macxtum cta̱huani ̱t. 57 Hua̱ Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, ni ̱ kalhi ̱ni ̱t xquilhtzúcut, ankalhí ̱n ucxla̱ta xastacná láma, chu̱ xastacná lámaj nahuán, chu̱ yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱y, na̱ huá̱ quima̱xqui ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ quit na̱ ankalhí ̱n cli ̱lámaj nahuán, pus na̱ chuná̱ chú̱ hua̱nti ̱ naquili ̱hua̱yán, chu̱ naquili ̱kalhkasa̱ c-xli ̱stacna, quit nacma̱xqui ̱y yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t tu̱ quit ckalhi ̱y. 58 Huá̱ luhua cca̱huaniputuná̱n pi ̱ quit yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ta̱ctani ̱tanchi ̱ c-akapú̱ n. Yuma̱ lihua̱t ni ̱ huá̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ maná hua̱ntu̱ tihuako̱lh xalakmaka̱n minatla̱t nacán c-desierto, sa̱mpi ̱ xlacán ma̱squi cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xuati ̱lhako̱y fuerza̱ ko̱lunko̱lh ni ̱ko̱lh, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱

SAN JUAN 6​, ​7 nali ̱kalhkasa̱ yuma̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ quintiyatli ̱hua, xli ̱pa̱án nalatama̱y. 59 Jesús chuná̱ li x ̱ akatli ̱ko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n acxni ̱ xli ̱lhu̱ huacán judíos xtanu̱ ma̱kó̱ c-aktum xpu̱ kalhtahuakacán c-xaca̱chiqui ̱n Capernaum. Xtachihui ̱n Jesús ma̱sta̱y xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t 60 Acxni ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱ca̱, lhu̱ hua̱ xlacán hua̱nti ̱ csta̱laniputunko̱y Jesús chuná̱ huanko̱lh: ―Yumá̱ hua̱ntu̱ xlá̱ quilhuama̱, luhua xli ̱ca̱na̱ luhua tuhua̱ ma̱tla̱ni ̱cán, ¿tí ̱ chá̱ luhua tla̱n natlahuaniy, chu̱ tí ̱ chá̱ luhua nakaxmatniy xtachihuí ̱n? 61 Hua̱mpi ̱ Jesús xcatzi ̱y pi ̱ xlacán xli ̱aklhuhua̱t nama̱kó̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xuaniko̱ni ̱t, pus chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Lapi ̱ yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanín ni ̱ luhua li ̱ca̱najlaputu mimpa̱lacatacán 62 pus ¿lá̱ntla̱ chú̱ luhua xqui ̱táxtulh pala xquiucxílhtit quit Xatalacsacni Chixcú̱ ctaspitma̱pi ̱ cahuá̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ pu̱ lh xacuilachá? 63 Chuná̱ qui ̱taxtuy sa̱mpi ̱ xma̱n hua̱ cspiritu Dios tla̱n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n yuma̱ xli ̱pa̱án latáma̱t tu̱ cli ̱chihui ̱nama̱. La̱ntla̱ xli ̱pacs mili ̱skalalacán tu̱ caj xla̱ chixcuhuí ̱n kalhi ̱yá̱tit ni ̱ lay ca̱makta̱yayá̱n naakata̱ksá̱tit xli ̱pacs tu̱ quit cca̱huanini ̱tán sa̱mpi ̱ pacs huá̱ xtalacapa̱stacni cspiritu Dios, chu̱ xma̱n huá̱ xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n yama̱ xasa̱sti milatama̱tcán, chu̱ mintalacapa̱stacnicán tu̱ nali ̱akata̱ksá̱tit. 64 Huachá̱ xpa̱lacata ma̱squi catu̱cahuá̱ xacca̱huanín xpa̱lacata yumá̱, ccatzi ̱y pi ̱ huijcu nahuán makapitzi ̱n huixín ti ̱ nalakmakaná̱tit, chu̱ ni ̱ catica̱najlaputúntit. Huá̱ chuná̱ Jesús li ̱huaniko̱lh sa̱mpi ̱ xlá̱ xcatzi ̱y tuncán hua̱nti ̱ ni ̱ xca̱najlaniy,

230 chu̱ na̱ chuná̱ xcatzi ̱y hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh nali ̱akskahuinán, chu̱ namacama̱sta̱y. 65 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ huá̱: ―Pus huachá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huanini ̱tán pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum tla̱n naquili ̱pa̱huamputunko̱y lapi ̱ ni ̱ hua̱ Quintla̱t pu̱ lh nama̱puhua̱ni ̱y. 66 Hasta acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ csta̱lanima̱kó̱ Jesús, titalakaspitta̱yako̱lh, chu̱ nia̱lh acxtum xta̱latla̱huanko̱y. 67 Huá̱ xpa̱lacata, Jesús na̱má̱ kalhasquinko̱lh yama̱ kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ xa̱liankalhí ̱n xta̱lapu̱ lako̱y: ―¿Chá̱ huixín? ¿Pi ̱ na̱ quiakxtakmakamputuná̱tit? 68 Hua̱mpi ̱ huata Simón Pedro chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quimpu̱chinacán, ¿xatí ̱ chú̱ a̱tanu̱ luhua nactilakana̱hu? Sa̱mpi ̱ xma̱n hua̱ mintachihuí ̱n ma̱lacnu̱y yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ ankalhí ̱n nakalhi ̱ya̱hu c-xpa̱xtu̱ n Dios. 69 Quin aya cca̱ca̱najlanini ̱tán sa̱mpi ̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ huix Xatalacsacni xCam Dios hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuya. 70 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ ma̱n quit cca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ ankalhí ̱n naquinta̱latapu̱ li ̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, c-milaksti ̱pa̱ncán huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ makatlajani ̱t xtalacapa̱stacni ̱ akskahuiní. 71 Acxni ̱ chuná̱ huá̱ Jesús, huá̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ Judas Iscariote xkahuasa Simón, sa̱mpi ̱ hua̱ Judas ti ̱ namacama̱sta̱y, ma̱squi xlá̱ acxtum xta̱tapaksi ̱ko̱y xli ̱kalhacu̱tuy xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. Xli ̱nata̱lán Jesús ni ̱ xca̱najlaniko̱y A̱ li ̱sta̱lh Jesús antá̱ xlapu̱ lay c-xatiyat Galilea. Xlá̱ ni ̱ xtahuilaputuna̱chá̱ c-Judea sa̱mpi ̱ xanapuxcun judíos xmakni ̱putunko̱y. 2 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya xtalacatzuhui ̱majá̱ xpa̱scuajcan judíos, acxni ̱

7

SAN JUAN 7

231 li ̱pa̱scuajnanca̱ pu̱ ni ̱lhca̱ chiqui. 3 hua̱nti ̱ xli ̱nata̱lan Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Nia̱lh catamakáxtakti ̱ u̱ nú, huata xatlá̱n na̱ capit makpa̱scuajnana̱ c-Judea anta̱ni ̱ tzamacán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ nama̱ucxilhni ̱ko̱ya̱ tlanca̱ li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ huix tla̱n tlahuaya, chu̱ nasta̱laniko̱yá̱n. 4 Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ lacasquina̱ huix pacs nalakapascana, pus ni ̱tú̱ caj lakatze̱k catlahua̱ catu̱ huá̱. Pus lapi ̱ huix xli ̱ca̱na̱ tla̱n tlahuako̱ya̱ catu̱ hua̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, chuná̱ antá̱ catlahuakó̱ laqui ̱mpi ̱ pacs naucxilhcán. 5 Sa̱mpi ̱ hasta ma̱squi hua̱nti ̱ luhua xnata̱lán, ni ̱ xca̱najlaniko̱y. 6 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ naj a̱lakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ antá̱ nacán, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ huixín mimpa̱lacatacán, xa̱li ̱ankalhí ̱n tla̱n natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ napuhuaná̱tit. 7 Xa̱huá̱ huixín ni ̱tí ̱ ca̱si ̱tzi ̱niyá̱n, hua̱mpi ̱ quit lhu̱ hua̱ ni ̱ quiucxilhputunko̱y, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ cli ̱quilhpuhuaniko̱y, chu̱ lacatancs cma̱laksiyuniko̱y, cuaniko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n tlahuako̱y. 8 Huata capimpítit huixín c-pa̱scua̱, quit ni ̱ naj cama̱, sa̱mpi ̱ ni ̱ a̱lakchá̱n quilhtamacú̱. 9 Cha̱nchu̱ acxni ̱ huaniko̱lh yumá̱, xlacán anko̱lh c-pa̱scua̱, chu̱ Jesús tamakáxtakli ̱ c-Galilea. Jesús tze̱k an c-pa̱scua̱

10 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xanko̱nittá̱

xnata̱lá̱n, Jesús na̱ alh c-pa̱scua̱, ma̱squi xlá̱ ni ̱ tasiyuniko̱lh xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, huata caj tze̱k xlapu̱ lay. 11 Xanapuxcun judíos xlacaputzama̱kó̱ c-pa̱scua̱, chicá̱ pala na̱ xani ̱t, xlacán xkalhasquini ̱nánko̱y, chicá̱ pala tí ̱ xucxilhni ̱t, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―¿Ní ̱ lama̱ cahuá̱ yama̱ chixcú? 12 Na̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ catu̱ huá̱ xli ̱aksama̱kó̱, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: “Tama̱ chixcú̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n”; hua̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n chuná̱ xuanko̱y: “Tama̱ chixcú̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua tla̱n

catzi ̱y, sa̱mpi ̱ caj akskahuimi ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat.” 13 Hua̱mpi ̱ ti ̱ni ̱ siyuj chuná̱ xli ̱chihui ̱nán xpa̱lacata, pi ̱ xpe̱cuaniko̱y xanapuxcun judíos. 14 Acxni ̱ aya xita̱t lani ̱t pa̱scua̱ Jesús tánu̱ lh c-tlanca xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén, chu̱ tzúculh akchihui ̱naniko̱y li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ antá̱ xtanu̱ ma̱kó̱. 15 Yama̱ xanapuxcun judíos hua̱nti ̱ antá̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n, luhua caj cacs xli ̱lacahuanko̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―¿Ní ̱ xlá̱ luhua catzí ̱nilh yuma̱ tu̱ ma̱siyuy, sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ kalhtahuakani ̱t? 16 Huá̱ chu̱ pi ̱ Jesús kalhakaxmatko̱lh, chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Yuma̱ quintachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit cma̱siyuma̱, ni ̱ caj quiacstu quintalacapa̱stacni, pus huá̱ xtalacapa̱stacni ̱ yama̱ hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 17 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ huixín xtlahuapútulh xtalacasquin Dios hua̱ntu̱ xlá̱ lacasquín, pus huata xlá̱ naakata̱ksa̱ yuma̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ quit cquilhuama̱, lapi ̱ huá̱ Dios macamima̱chá, usuchí ̱ lapi ̱ caj quiacstu quintalacapa̱stacni. 18 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ caj xacstu xtalacapa̱stacni, hua̱ xlá̱ chuná̱ li ̱tlahuay laqui ̱mpi ̱ luhua naca̱cni ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat; hua̱mpi ̱ cumu quit xma̱n huá̱ cli ̱ta̱katzanka̱y pi ̱ naca̱cni ̱nanicán Dios hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, pus chuná̱ cli ̱ma̱siyuy pi ̱ talulóktat hua̱ntu̱ cquilhuama̱, chu̱ ni ̱tú̱ caj caksani ̱nama̱. 19 Ma̱squi huixín pacs catzi ̱yá̱tit pi ̱ Moisés huá̱ ca̱li ̱ma̱xquí ̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ ni ̱ pala cha̱tum huixín ti ̱ luhua li ̱tzaksapá̱tit laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit. Sa̱mpi ̱ pala chuná cahuá̱, ¿tú̱ huan quimpuhuaniyá̱tit naquimakni ̱yá̱tit? 20 Xlacán chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Akskahuiní ̱ kalhi ̱ya. ¿Tí ̱ chú̱ puhuaniyá̱n namakni ̱yá̱n?

SAN JUAN 7 21 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Maktum quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs jaxcán, quit ctláhualh aktum luhua tla̱n tatlahu, na̱ pacs lhpipak li ̱lacahuani ̱tántit, chu̱ hasta chunacú̱ tili ̱aklhu̱ hua̱t nampá̱tit. 22 Huixín huá̱ circuncidar li ̱tlahuako̱yá̱tit lactzu̱ milakkahuasancán sa̱mpi ̱ chuná̱ tica̱li ̱ma̱paksí ̱n Moisés (ma̱squi chá̱ luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ hua̱ Moisés ma̱quilhtzuqui ̱ni ̱tanchá̱ yuma̱ hua̱ntu̱ li ̱ca̱cni ̱naniyá̱tit Dios, hua̱mpi ̱ huá̱ xamaka̱n mintla̱tcan Abraham), hua̱mpi ̱ huixín fuerza̱ ma̱chuqui ̱naná̱tit actzu̱ xtiyatli ̱hua̱ lactzu̱ milakkahuasancán acxni ̱ a̱cu lacachinko̱y ma̱squi acxni ̱ lakcha̱ni ̱t sábado acxni ̱ li ̱huancán pala tí ̱ nascuja. 23 Pus lapi ̱ huixín caj xpa̱lacata ni ̱ lacatza̱laputuná̱tit xli ̱ma̱paksí ̱n Moisés, pus circuncidar tlahuako̱yá̱tit lactzu̱ lakkahuasán ma̱squi sábado acxni ̱ ni ̱tí ̱ scuja, ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ luhua quili ̱si ̱tzi ̱niyá̱tit acxni ̱ pi ̱ cma̱pácsalh cha̱tum ta̱tatlá̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ li ̱huancán pala tí ̱ nascuja? 24 Ni ̱ luhua caj aklakuá̱ caquimputza̱nanítit hua̱ntu̱ ctlahuay. Acxni ̱ pala naquimputza̱naniputuná̱tit hua̱ntu̱ ctlahuani ̱t, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ luhua aksti ̱tum catlahuátit.

Jesús li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ luhua xquilhtzúcut 25 Cha̱nchu̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xuilako̱chá̱ c-Jerusalén acxni ̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, chuná̱ tzúculh kalhasquini ̱nanko̱y: ―¿Tú̱ hua̱ yumá̱ ti ̱ putzama̱ca̱ laqui ̱mpi ̱ namakni ̱cán? 26 Pus caucxílhtit la̱ntla̱ siyuj akchihui ̱nama̱, na̱ ni ̱tí ̱ pala tí ̱ xaklhu̱ huá̱t nalh. Ma̱x luhua akata̱ksko̱ni ̱t quinapuxcuncán pi ̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱ Cristo ti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 27 Hua̱mpi ̱ quin catzi ̱ya̱hu ní ̱ xlá̱ mini ̱tanchá, chu̱ na̱ catzi ̱ya̱huá̱ anta̱ni ̱ lacachini ̱t. Pus ni ̱ chuná̱ catiqui ̱táxtulh acxni ̱

232 Cristo namín ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ caticátzi ̱lh ní ̱ luhua xlá̱ naminachá. 28 Cha̱nchu̱ Jesús, maktum la̱ntla̱ xma̱siyuma̱ c-templo, palha̱ tzúculh chihui ̱nán, chuná̱ xquilhuama̱: ―Huixín huaná̱tit pi ̱ quilakapasá̱tit quit, na̱ mat catzi ̱yá̱tit anta̱ni ̱ xalá̱ quit, hua̱mpi ̱ huí ̱ kampa̱tum hua̱ntu̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit: quit ni ̱ caj quiacstu quimpa̱lacata̱ ma̱squi cmini ̱t, sa̱mpi ̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, chu̱ huá̱ xlá̱ luhua tali ̱pa̱hu xtachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ lakapasá̱tit. 29 Quit xlá̱ clakapasa, sa̱mpi ̱ antá̱ c-xpa̱xtú̱ n cminchá, chu̱ xa̱huachí ̱ xlá̱ quimacamini ̱t. 30 Pus hua chí ̱ xli ̱puhuaniko̱y nachipako̱y, hua̱mpi ̱ ti ̱ ni ̱ xatí ̱ máca̱lh xmacán, sa̱mpi ̱ ni ̱ naj chuná̱ xlakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xlá̱ namakni ̱cán. 31 Hua̱mpi ̱ yuma̱ li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihui ̱n, na̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ tica̱najlaniko̱lh, cha̱nchu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Chi ̱nchu̱ acxni ̱ namín Cristo quima̱akapu̱taxti ̱nacán, ¿pi ̱ tlak xali ̱huaca̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu natlahuay ni ̱ xahua̱ tu̱ tlahuay yuma̱ chixcú? Fariseos maca̱nko̱y makapitzi ̱n policías laqui ̱mpi ̱ nachi ̱le̱ncán Jesús 32 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xuaniko̱cán fariseos, chu̱ xanapuxcun xpa̱lijnican judíos, xlacán tzucuko̱lh kaxmatko̱y la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuay Jesús, huata xlacán maca̱nko̱lh makapitzi ̱n policías c-tlanca templo laqui ̱mpi ̱ tachí ̱n nale̱nko̱y Jesús. 33 Xlacán anko̱lh hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Nia̱lh luhua maka̱s quilhtamacú̱ cca̱ta̱lamá̱n quit, sa̱mpi ̱ nactaspitpalay c-xpa̱xtu̱ n hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 34 Yama̱ quilhtamacú̱ huixín naquimputzayá̱tit, hua̱mpi ̱ nia̱lh caquintitá̱kstit, sa̱mpi ̱

233 huixín ni ̱ lay catipítit anta̱ni ̱ quit nactahuilaya̱chá. 35 Yama̱ xanapuxcun judíos xacstucán tzucuko̱lh la̱kalhasquinko̱y: ―¿Ní ̱ chú̱ naán yumá̱ pi ̱ ni ̱ nata̱ksa̱hu? ¿Pi ̱ cahuá̱ huá̱ nalakanko̱y judíos ti ̱ makat huilako̱chá̱ c-xtiyatcan griegos, laqui ̱mpi ̱ huá̱ naxakatli ̱ko̱y? 36 ¿Tú̱ chú̱ luhua huaniputún acxni ̱ chuná̱ quinca̱huanín: ‘Huixín naquimputzayá̱tit, hua̱mpi ̱ nia̱lh caquintitá̱kstit, sa̱mpi ̱ huixín ni ̱ lay catipítit anta̱ni ̱ quit nactahuilaya̱chá’? Espíritu Santo li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ chúchut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xli ̱pa̱án latáma̱t 37 Acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱, c-xli ̱katsputni pa̱scua̱, acxni ̱ a̱tzinú̱ luhua lhu̱ hua̱ xtatzamacán, Jesús tá̱yalh lacatum anta̱ni ̱ tla̱n naakchihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ chuná̱ pixtlanca̱ tzúculh quilhaniko̱y: ―Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ kalhpu̱ti ̱ma̱ c-xlatáma̱t, caquilákmilh, chu̱ quit nacma̱kotni ̱y. 38 Pus chuná̱ nali ̱kantaxtuy hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan pi ̱ c-xnacu̱ hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huán natahuilay xta̱chuná̱ la̱ aktum taxtunú anta̱ni ̱ ankalhí ̱n taxtuma̱ nahuán chúchut tu̱ ma̱sta̱y xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t. 39 Caj xpa̱lacata̱ yuma̱ xtachihuí ̱n, Jesús xli ̱ma̱xtuma̱ yama̱ taxtunú̱ chú̱ Espíritu Santo: hua̱ xlá̱ xuaniputún pi ̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán namaklhti ̱nán xli ̱tlihuaka Espíritu Santo; ma̱squi yama̱ quilhtamacú̱ ni ̱ xa̱mín sa̱mpi ̱ Jesús ni ̱ xa̱cha̱mpalay c-akapú̱ n anta̱ni ̱ xapu̱ lh xuí ̱. Lhu̱ hua̱ ti ̱ tapa̱pitziko̱y caj xpa̱lacata Jesús 40 Cha̱nchu̱ makapitzi ̱n li ̱lhu̱ hua̱ acxni ̱ kaxmatko̱lh xtachihuí ̱n, chuná̱ tzucuko̱lh huanko̱y:

SAN JUAN 7 ―Luhua maktum xli ̱ca̱na̱, hua̱ tama̱ chixcú̱ profeta hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t ca̱tuxá̱huat. 41 Hua̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n chuná̱ xuanko̱y: ―Ni ̱ xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ hua̱ Cristo hua̱nti ̱ mini ̱tán quinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n. Huí ̱ ti ̱ xuampalay: ―Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ nataxtuya̱chá̱ c-xatiyat Galilea hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ Cristo? 42 C-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzokni ̱t huan pi ̱ tama̱ Cristo xquilhtzúcut nahuán yama̱ xamaka̱n rey David, chu̱ xala c-Belén nahuán sa̱mpi ̱ antá̱ xchuchutsipij xuani ̱t David. 43 Puschí ̱ caj xpa̱lacata Jesús li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n tapa̱pitziko̱lh. 44 Huata makapitzi ̱n xchipaputunko̱y Jesús c-pu̱ la̱chi ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ chípalh. Xanapuxcun xpa̱lijnican judíos ni ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús 45 Yama̱ policías taspitpalako̱lh, chu̱ antá̱ ampalako̱lh anta̱ni ̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ acxni ̱ cha̱nko̱lh, chuná̱ kalhasquinko̱ca̱: ―¿Tú̱ huan ni ̱ li ̱taná̱tit? 46 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Ti ̱ ni ̱ cha̱tum chixcú̱ a̱chihui ̱nán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yuma̱ chixcú̱ chihui ̱nama̱. 47 Huata yama̱ fariseos chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ na̱ aya ta̱kskahuitittá̱ huixín? 48 ¿Pi ̱ huí ̱ ti ̱ ca̱najlanini ̱t makapitzí ̱n quinapuxcuncán, xa̱hua̱ li ̱fariseos? 49 Hua̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ ti ̱ caj xalacchunatá, ti ̱ ni ̱ akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ huamputún xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka pus cala̱ntla̱lako̱lh. 50 Chi ̱nchu̱ Nicodemo huachá̱ ti ̱ maktum ca̱tzi ̱sní ̱ tiqui ̱lakapaxiá̱lhnalh

SAN JUAN 7​, ​8 Jesús, xlá̱ na̱ fariseo xuani ̱t, chuná̱ huaniko̱lh: 51 ―Pus la̱ntla̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, huan pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum tla̱n catima̱lacapu̱ hu pala ni ̱ pu̱ lh catiputza̱nanihu, chu̱ li ̱huana̱ nacatzi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuani ̱t. 52 Hua̱mpi ̱ huata xlacán caj li ̱kalhakama̱nanko̱lh, chu̱ chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―¿Pi ̱ na̱ li ̱lakaputza galileo huix? Pus huata luhua li ̱huana̱ cali ̱kalhtahuaka̱ yama̱ libros anta̱ni ̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios, antá̱ calacputza, chu̱ niucxni ̱ catíta̱ksti ̱ anta̱ni ̱ huan pala cha̱tum profeta mini ̱tanchá̱ c-Galilea. 53 Pus acxni ̱ chuná̱ chihui ̱nanko̱lh yama̱ fariseos cha̱tunu̱ cha̱tunu̱ alh c-xchic. Cha̱tum la̱kalhi ̱na̱ pusca̱t ma̱tzanka̱naniy Jesús Cha̱nchu̱ yama̱ ca̱ko̱tanú̱ n, Jesús táspitli ̱ c-xaka̱stí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Cerro de los olivos. 2 Li ̱tzi ̱sa̱ li ̱tum acxni ̱ tzúculh xkakay, tiampi ̱ c-tlanca templo, na̱ luhua lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat laktalacatzúhui ̱lh, chu̱ xlá̱ titahui ̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱siyunipalako̱y xtachihui ̱n Dios. 3 La̱ntla̱ xchihui ̱nama̱ makapitzí ̱n fariseos, chu̱ makatzoknaní ̱n li ̱minko̱lh cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ xma̱noklhuko̱ni ̱t cxakatli ̱ma̱, xta̱tanu̱ ma̱ hua̱nti ̱ ni ̱ hua̱ xchixcú. Antá̱ xlacán ya̱huako̱lh c-xlacati ̱ncan xli ̱pacs yama̱ li ̱lhu̱ hua̱ luhua anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús. 4 Xlacán chuná̱ huaniko̱lh Jesús: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, yuma̱ pusca̱t cma̱noklhuni ̱tahu acxni ̱ luhua cxakatli ̱ma̱ tanuj chixcú, chu̱ xakskahuima̱ xchixcú. 5 C-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n pala tí ̱ chuná̱ pusca̱t nacma̱noklhuya̱hu, tla̱n nacli ̱actalamakni ̱ko̱ya̱hu chíhuix. Cha̱nchu̱ huix ¿lá̱ huana? ¿Pi ̱ tla̱n chuná̱ nactlahuaya̱hu?

8

234 6 Na̱ chí ̱ xlacán caj chunatá̱ xli ̱kalhputzama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ pala tú̱ xlá̱ ni ̱ tancs nakalhti ̱nán, chu̱ chuná chú̱ tla̱n nali ̱sta̱huako̱y. Huata Jesús taquilhpú̱talh, chu̱ tzúculh li ̱tzoknán kantum actzu̱ xmacán ca̱tiyatna. 7 Cha̱nchu̱ pi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n makcatzi xkalhasquima̱kó̱, puschí ̱ Jesús táactzajli, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―La̱ntla̱ macxtum yá̱tit, pala taxtuya̱chá̱ cha̱tum hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n, pus huata hua̱ xlá̱ luhua mini ̱niy casacli ̱ aktum chíhuix, chu̱ camacapú̱ lalh laqui ̱mpi ̱ naactalamakni ̱yá̱tit tama̱ pusca̱t. 8 Jesús taquilhpu̱tapi ̱ ca̱t u̱t zú̱, chu̱ tzucupaj tzoknán c-tíyat. 9 Acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh yama̱ tachihuí ̱n ni ̱tú̱ kalhti ̱nanko̱lh, huata lacatzucu̱ tzucuko̱lh tza̱lako̱y, cha̱tunu̱ cha̱tunu̱ anko̱lh, macatzucuko̱lh ti ̱ tlakaya lakko̱lún, chu̱ a̱li ̱sta̱lh anko̱lh hua̱nti ̱ tlakcu lakkahuasán. Acxni ̱ anko̱lh, caja xta̱stum Jesús tamakáxtakli, chu̱ yama̱ pusca̱t. 10 Acxni ̱ chu̱ taquilhpú̱qui ̱lh Jesús, nia̱lh tí ̱ úcxilhli, caj xma̱n hua̱ yama̱ pusca̱t xyá̱, xlá̱ chuná̱ huánilh: ―Pusca̱t, ¿ní ̱ chú̱ ya̱kó̱ ti ̱ csta̱huama̱kó̱n? ¿Tú̱ a̱lh ti ̱ makstuntlahuayá̱n? 11 Xlá̱ chuná̱ kalhtí ̱nalh: ―Quimpu̱chinacán, nia̱lh tí ̱ quima̱lacapu̱ ma̱. Cha̱nchu̱ Jesús chuná̱ huánilh: Pus na̱ ni ̱ pala quit clacasquín nacmakstuntlahuayá̱n caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱ta̱ mintala̱kalhí ̱n. La̱nchú̱ capittá̱ c-mínchic, chu̱ nia̱lh makcatzi timakla̱kalhi ̱nana.

Jesús hua̱ xkakánat hua̱ntu̱ li ̱lacahua̱nana̱hu 12 Cha̱nchu̱ Jesús tzúculh xakatli ̱palako̱y tachixcuhuí ̱tat, huaniko̱lh: ―Quit cli ̱taxtuy xkakánat hua̱ntu̱ makaxkaka̱nán ca̱tuxá̱huat; hua̱nti ̱

235 quili ̱pa̱huán, chu̱ quista̱laniy, nakalhi ̱y xkakánat c-xlatáma̱t, chu̱ niucxni ̱ catilatáma̱lh ca̱paklhtu̱tá̱. 13 Makapitzi ̱n fariseos chuná̱ huaniko̱lh: ―Caj huix ti ̱ acstuli ̱chihui ̱nampa̱ca̱, caj huá̱ xpa̱lacata tama̱ mintachihuí ̱n ni ̱tu̱ xlakasi, chu̱ ni ̱ lay cca̱najlaya̱hu. 14 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quit ni ̱ cakskahuinán, ma̱squi luhua caj cacstuli ̱chihui ̱nanca̱, hua̱mpi ̱ quintachihuí ̱n kalhi ̱y xlakasi ̱ sa̱mpi ̱ quit ccatzi ̱y anta̱ni ̱ cminchá, chu̱ na̱ ccatzi ̱y anta̱ni ̱ naccha̱mpalay. Hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ catzi ̱yá̱tit anta̱ni ̱ cminchá, chu̱ na̱ ni ̱ pala catzi ̱yá̱tit anta̱ni ̱ naccha̱mpalay. 15 Huixín aklakuá̱ quimakstuntlahuayá̱tit sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ putza̱naná̱tit la̱ntla̱ li ̱smani ̱ko̱ni ̱t putza̱nanko̱y ti ̱ caj cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n ti ̱ lacachinko̱ni ̱t ca̱tuxá̱huat. Huata quit ni ̱tí ̱ aklakuá̱ nacmakstuntlahuay, 16 hua̱mpi ̱ lapi ̱ xacma̱lacapu̱ ko̱lh minta̱yatcán, hua̱ntu̱ xacca̱huanín pacs xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ quiacstu̱ pala tí ̱ cputza̱naniy xtala̱kalhí ̱n, huata huá̱ Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t quima̱xqui ̱y xtalacapa̱stacni ̱ xatú̱ nacli ̱ya̱huayá̱n. 17 C-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés hua̱ntu̱ tica̱makaxtaknín, antá̱ tatzokni ̱t pi ̱ acxni ̱ cha̱tuy testigo ti ̱ ma̱sta̱y talulóktat, luhua acxtum nachihui ̱nanko̱y, pus naca̱najlaniko̱cán. 18 Quit ti ̱ cacstuma̱sta̱nicán talulóktat, chu̱ na̱ quima̱sta̱niy talulóktat Xatla̱t ti ̱ quima̱lakácha̱lh yunú. 19 Xlacán chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Ní ̱ huilachá̱ mintla̱t? Jesús huaniko̱lh: ―Huixín ni ̱ lakapasá̱tit Quintla̱t, sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit xatí ̱ ya̱ chixcú̱ quit; lapi ̱ xcatzí ̱tit xatí ̱ ya̱ chixcú̱ quit na̱ xlakapástit quintla̱t. 20 Jesús chuná̱ ta̱chihui ̱nanko̱lh yama̱ fariseos acxni ̱ xlá̱ xakchihui ̱nama̱ lacatzú̱ c-xama̱laccha tlanca templo anta̱ni ̱ xpu̱ muju̱cán limosna, hua̱mpi ̱

SAN JUAN 8 ni ̱tí ̱ chípalh laqui ̱mpi ̱ nale̱ncán c-pu̱ la̱chi ̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ xa̱lakchá̱n xquilhtamacú̱ la̱ namacama̱sta̱cán. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ lakama̱ Xtla̱t 21 A̱ li ̱sta̱lh Jesús huanipalako̱lh yuma̱ tachihuí ̱n: ―Quit cama̱ a̱lacatanu̱, chu̱ naquimputzayá̱tit, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ caquintitá̱kstit, pus anta̱ni ̱ quit nacchá̱n huixín ni ̱ lay catipítit, sa̱mpi ̱ ma̱squi nani ̱yá̱tit, chunacú̱ ni ̱ a̱ma̱tzanka̱nanicani ̱tántit nahuán mintala̱kalhi ̱ncán. 22 Cha̱nchu̱ yama̱ xanapuxcun judíos chuná̱ tzúculh la̱huaniko̱y: ―Yuma̱ chixcú̱ ma̱x caj naacstumakni ̱cán, huá̱ chuná̱ li ̱huán pi ̱ ni ̱ lay caticha̱hu anta̱ni ̱ xlá̱ nachá̱n. 23 Cha̱nchu̱ Jesús huaniko̱lh: ―Huixín kalhi ̱yá̱tit mimpu̱tahui ̱lhcán antá̱ u̱ nú̱ ca̱tu̱tzú̱, hua̱mpi ̱ quimpu̱táhui ̱lh huí ̱ ta̱lhmá̱n; huixín u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ quit ni ̱ antá̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat. 24 Huachá̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱huanín pi ̱ chunacú kalhi ̱yá̱tit mintala̱kalhí ̱n nani ̱yá̱tit; sa̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ xca̱najlátit pi ̱ quit yama̱ ti ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n, chunacú ni ̱ a̱ma̱tzanka̱nanicani ̱tántit nahuán acxni ̱ nani ̱yá̱tit. 25 Xlacán chuná̱ huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱, ¿xatí ̱ ya̱ chixcú̱ huix? Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ hasta la̱ntla̱ta xakasiyaj tuncán cca̱huanini ̱tán xatí ̱ quit. 26 Quit tla̱n lhu̱ hua̱ xacca̱li ̱chihui ̱nán, chu̱ xacca̱li ̱ya̱huán hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuayá̱tit, hua̱mpi ̱ huata huá̱ nacca̱ma̱siyuniyá̱n, huixín ti ̱ xala ca̱tuxá̱huat, hua̱ntu̱ lacasquín hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, chu̱ hua̱ntu̱ ckaxmatnini ̱t; pus xlá̱ luhua aksti ̱tum xtalacapa̱stacni. 27 Hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ akata̱ksko̱lh pi ̱ Jesús xlix̱ akatli ̱ma̱kó̱ Dios hua̱nti ̱ Xtla̱t, 28 chu̱ huá̱ chuná̱ li ̱huanipalako̱lh:

SAN JUAN 8 ―Hasta acxni ̱ huixín naquima̱ta̱lhma̱ni ̱yá̱tit quit Xatalacsacni Chixcú̱ c-cruz, pus acxnicú̱ luhua naakata̱ksá̱tit xatí ̱ quit; chu̱ na̱ acxnicú̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ quit ni ̱tú̱ ctlahuay hua̱ntu̱ caj quiacstu quimpa̱lacata, huata caj xma̱n huá̱ cuan hua̱ntu̱ quima̱siyunini ̱t Quintla̱t. 29 Sa̱mpi ̱ Dios, hua̱nti ̱ quit quimacamini ̱t, ankalhí ̱n quinta̱lapu̱ lay, niucxni ̱ naquiakxtakmakán sa̱mpi ̱ ankalhí ̱n quit ctlahuay hua̱ntu̱ xlá̱ lakati ̱y. Jesús tla̱n lakma̱xtuko̱y hua̱nti ̱ xtachi ̱ncán tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n 30 Acxni ̱ chuná̱ chihui ̱nanko̱lh Jesús, luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ ca̱najlaniko̱lh, chu̱ csta̱laniputunko̱y. 31 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huanikolh hua̱nti ̱ xca̱najlaniko̱ni ̱t: ―Pus lapi ̱ huixín luhua aksti ̱tumá̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, chuná̱ tla̱n nali ̱taxtuyá̱tit la̱ xaxli ̱ca̱na̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 32 Chu̱ chuná̱ huixín tla̱n nalakapasá̱tit hua̱ntu̱ xtaluloktat xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ hua̱ yama̱ talacapa̱stacni ̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n laktáxtut, sa̱mpi ̱ caj la̱ tachí ̱n huixín lapá̱tit. 33 Makapitzí ̱n chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Yama̱ kolutzi ̱n Abraham hua̱nti ̱ maka̱n quilhtamacú̱ xlama̱ xatali ̱pa̱hu quinquilhtzucutcán xuani ̱t quin, chu̱ niucxni ̱ a̱quinca̱chi ̱caná̱n laqui ̱mpi ̱ pala tí ̱ caj la̱ tachí ̱n naquinca̱ma̱scujuyá̱n. ¿Lá̱ntla̱ chú̱ huix huana̱ pi ̱ nackalhi ̱ya̱hu laktáxtut? 34 Jesús huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tlahuako̱y tala̱kalhí ̱n, xlacán li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ xtasa̱cuacan tala̱kalhí ̱n, usuchí ̱ la̱ xtachi ̱ncán. 35 Cha̱t um tasa̱cua̱ hua̱nti ̱ caj la̱ tachí ̱n ma̱scujucán, xlá̱ ni ̱ lay tlahuay tu̱ lacasquín, huata huá̱ tlahuay hua̱ntu̱ huaniy xma̱la̱ná, hua̱mpi ̱ quit xCam

236 Dios ni ̱tí ̱ quima̱scujuy la̱ xtachí ̱n. 36 Huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, lapi ̱ quit xCam Dios cca̱ma̱xqui ̱yá̱n laktáxtut, yama̱ tala̱kalhí ̱n nia̱lh lay catica̱ma̱scujún xta̱chuná̱ la̱ xtachí ̱n. 37 Xli ̱ca̱na̱ aya ccatzi ̱y pi ̱ huixín minquilhtzucutcán xuani ̱t yama̱ xamaka̱n kolutzi ̱n Abraham, hua̱mpi ̱ chunacú̱ huixín quimakni ̱putuná̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱yá̱tit hua̱ntu̱ quit cca̱huaniyá̱n. 38 Quit ckalhi ̱y xtalacapa̱stacni Quintla̱t, chu̱ huá̱ cli ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ quima̱siyunini ̱t, hua̱mpi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit tanu̱ mintla̱tcán, chu̱ huá̱ tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱ma̱siyunini ̱tán. 39 Xlacán chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―Quin hua̱ quintla̱tcán xuani ̱t yama̱ xamaka̱n Abraham. Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín xcamán cahuá̱ kolutzi ̱n Abraham, pus na̱ chuná̱ xmacasta̱lá̱tit la̱ xlá̱ tilatáma̱lh ca̱tuxá̱huat. 40 Ma̱squi quit aya cca̱huanín yama̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ Dios quima̱siyunini ̱t, huixín ni ̱ ca̱najlayá̱tit, chu̱ fuerza̱ quimakni ̱putuná̱tit. Abraham niucxni ̱ xtlahuay hua̱ntu̱ huixín tlahuayá̱tit. 41 Huixín huá̱ tlahuayá̱t it hua̱ntu̱ tlahuay hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ mintla̱tcán. Xlacán chuná̱ huanipalako̱lh: ―Ni ̱ xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ quin caj xma̱n cha̱tum quintla̱ticán huí ̱, hua̱ Dios. 42 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ cahuá̱ Dios mintla̱ticán, huixín xquimpa̱xquí ̱tit, sa̱mpi ̱ antá̱ cmini ̱tanchá̱ c-xpa̱xtú̱ n anta̱ni ̱ xlá̱ huilachá. Pus quit ni ̱ caj quintapa̱xuhuá̱n ma̱squi cmini ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, huata huá̱ quimacamini ̱t Dios hua̱nti ̱ Quintla̱t. 43 ¿Tú̱ huan huixín ni ̱ lay akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n? Huá̱ li ̱lay sa̱mpi ̱ huixín ni ̱ kaxpatputuná̱tit hua̱ntu̱ quit quintachihuí ̱n. 44 Hua̱ huixín mintla̱tcán akskahuiní; huixín huá̱ tapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ huá̱ tlahuaputuná̱tit

237 hua̱ntu̱ xlá̱ lakati ̱y. Tama̱ akskahuiní ̱ luhua ankalhí ̱n xamakni ̱ná̱ xkalhi ̱y xtapuhuá̱n hasta la̱ntla̱ xquilhtzucut ca̱tuxá̱huat. Xlá̱ niucxni ̱ lakati ̱ni ̱t hua̱ntu̱ talulóktat, chu̱ ni ̱ pala hua̱ntu̱ lacati ̱tum. Acxni ̱ xlá̱ ma̱tzuqui ̱y xta̱ksaní ̱n, anta tuncán li ̱tasiyuy hua̱ntu̱ xlá̱ xtapuhuá̱n, sa̱mpi ̱ luhua xaaksani ̱ná, chu̱ hua̱ xlá̱ xtla̱tcan pacs aksani ̱naní ̱n. 45 Hua̱ xpa̱lacata, ma̱squi quit cuan luhua xli ̱ca̱na̱ talulóktat, huixín ni ̱ lay quinca̱najlaniyá̱tit. 46 Caquihuanítit, ¿xatí ̱ huixín tla̱n naquili ̱makstuntlahuay ma̱squi pala tú̱ tala̱kalhí ̱n? Hua̱mpi ̱ ma̱squi catzi ̱yá̱tit pi ̱ quit ankalhí ̱n cli ̱chihui ̱nani ̱t xtalacapa̱stacni Dios, ¿Tú̱ chú̱ xpa̱lacata ni ̱ quili ̱ca̱najlaniyá̱tit? 47 Hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ tapaksi ̱niko̱y, xlacán kaxmatniko̱y xtachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ cumu huixín ni ̱ tapaksi ̱niyá̱tit Dios, huá̱ ni ̱ li ̱kaxpatputuná̱tit xtachihuí ̱n. Cristo xapu̱ lh xlamajá, ni ̱ xahua̱ kolutzi ̱n Abraham 48 Cha̱nchu̱ yama̱ xanapuxcun judíos chuná̱ huaniko̱lh: ―Luhua actancs acxni ̱ cuana̱hu pi ̱ huix kalhi ̱ya̱ ni ̱tla̱n mintá̱yat la̱ hua̱nti ̱ xala c-Samaria. Ni ̱ cakskahuinana̱hu acxni ̱ cuanahu pi ̱ makatlajani ̱tán xtalacapa̱stacni akskahuiní. 49 Kalhtí ̱nalh Jesús: ―Quit ni ̱ quimakatlajama̱ xtalacapa̱stacni akskahuiní, huata yama̱ lactlanca tatlahu hua̱ntu̱ quit ctlahuako̱y, chuná̱ cli ̱ma̱xqui ̱ma̱ ca̱cni ̱ Quintla̱t, hua̱mpi ̱ huata huixín ni ̱ tzinú̱ quili ̱ma̱xqui ̱yá̱tit ca̱cni ̱ tu̱ quili ̱ya̱huayá̱tit. 50 Hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ huamputún pi ̱ quit luhua clacasquima̱ pi ̱ pacs naquinca̱cni ̱nanicán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ lacasquín naquinca̱cni ̱nanicán, chu̱ xlá̱ aksti ̱tum naputza̱naniko̱y, chu̱ namaksquinko̱y cuenta̱ hua̱nti ̱ ni ̱ quili ̱pa̱huamputunko̱y. 51 Luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱

SAN JUAN 8 hua̱nti ̱ nacui ̱ntajtlahuay hua̱ntu̱ quit cli ̱chihui ̱nán, xlá̱ niucxni ̱ catíni ̱lh xli ̱stacna. 52 Xlacán huanipalako̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ la̱nchú̱ luhua ctaluloka̱hu pi ̱ ca̱na̱ makatlajani ̱tán xtalacapa̱stacni akskahuiní, sa̱mpi ̱ hua̱ xalakmaka̱n profetas, chu̱ yama̱ hua̱nti ̱ quinquilhtzucutcan Abraham, xlacán pacs ni ̱ko̱ni ̱t; chi ̱nchu̱ huix huana̱ pi ̱ hua̱nti ̱ nacui ̱ntajtlahuay hua̱ntu̱ huix li ̱chihui ̱nana, niucxni ̱ catíni ̱lh xli ̱stacna. 53 ¿Pi ̱ xali ̱huacá̱ chú̱ huix tlanca̱ milacatzúcut, ni ̱ xahua̱ la̱ yama̱ xamaka̱n quintla̱tcan Abraham? Sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ ni ̱lh, chu̱ xli ̱pacs profetas. ¿Tí ̱ chú̱ huix li ̱taxtuputuna? 54 Kalhtí ̱nalh Jesús: ―Lapi ̱ caj quit cacstulacasquín pi ̱ naquinca̱cni ̱naniyá̱tit, yama̱ quintachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit xacca̱huanín ni ̱tú̱ xtápalh. Hua̱mpi ̱ huata huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ lacasquín pi ̱ naquinca̱cni ̱naniyá̱tit, pus hua̱ quintla̱t, huatiya̱ tamá̱ hua̱nti ̱ huixín li ̱ma̱xtuyá̱tit pi ̱ huá̱ miDioscán. 55 Ma̱squi luhua chuná̱ chú̱ huixín ni ̱ lakapasá̱tit xtalacapa̱stacni, hua̱mpi ̱ quit xlá̱ clakapasa. Lapi ̱ xackalhtátze̱kli, xacuá̱ pi ̱ ni ̱ clakapasa, pus na̱ luhua xaaksani ̱ná̱ xacli ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱ huixín. Hua̱mpi ̱ cumu quit xli ̱ca̱na̱ clakapasa, huá̱ cli ̱tlahuako̱y hua̱ntu̱ xlá̱ quili ̱ma̱paksi ̱y. 56 Hua̱ yama̱ Abraham hua̱nti ̱ xamaka̱n minquilhtzucutcán, xli ̱ca̱na̱ luhua li ̱pa̱xúhualh acxni ̱ xlá̱ cajcu xpuhuama̱ pi ̱ quit nacmín ca̱tuxá̱huat, huata xli ̱ca̱na̱ xlá̱ ucxilhlacáchilh yuma̱ quilhtamacú̱ c-xtalacapa̱stacni, chu̱ luhua li ̱pa̱xúhualh. 57 Yuma̱ judíos chuná̱ huaniko̱lh Jesús: ―Hua̱mpi ̱ huix ni ̱ naj pala kalhi ̱ya̱ ita̱t ciento ca̱ta̱ la̱ntla̱ lápa̱t, ¿lá̱ntla̱ chi ̱nchu̱ huana̱ pi ̱ ucxilhni ̱ta̱ yama̱ xamaka̱n quinquilhtzucutcan Abraham?

SAN JUAN 8​, ​9 58 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n, pi ̱ hasta la̱ntla̱ ni ̱ naj tí ̱ xlama̱ Abraham, quit xacuijá. 59 Puschí ̱ yama̱ judíos huakaj sacqui ̱ko̱lh chíhuix laqui ̱mpi ̱ nali ̱actalanchipako̱y Jesús; hua̱mpi ̱ xlá̱ tátze̱kli ̱ c-tlanca templo, tilaksti ̱pa̱taxtuko̱lh tachixcuhuí ̱tat, chu̱ tatampú̱ xtulh.

Jesús ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua chuna tuncán lakatzí ̱n tilacáchilh Hua̱ la̱ntla̱ xti ̱taxtuma̱ Jesús c-tiji, úcxilhli ̱ cha̱tum chixcú pi ̱ luhua chuna tuncán lakatzí ̱n xlacachini ̱t. 2 Xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿lá̱ntla̱ luhua lakatzi ̱n tuncán li ̱lacachini ̱t yuma̱ chixcú? ¿Xatí ̱ cahuá̱ luhua tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n, pi ̱ hua cahuá̱ xtla̱t, usuchí ̱ luhua ma̱n xtala̱kalhí ̱n pi ̱ chuná̱ lakatzí ̱n lacachini ̱t? 3 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ caj huá̱ xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n, chu̱ ni ̱ pala xtala̱kalhi ̱ncan xtla̱t, huata caj luhua chuná̱ lani ̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ nali ̱tasiyuy la̱ntla̱ tu̱ tla̱n tlahuay Dios. 4 Xli ̱makua ca̱cuhuinicú̱, catlahuanihu xtascújut hua̱nti ̱ quimacamini ̱t, sa̱mpi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ ca̱tzi ̱sní ̱ acxni ̱ nia̱lh lay catiscujca̱. 5 Quit cli ̱taxtuy xkakánat hua̱ntu̱ li ̱lacahua̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ xli ̱makua̱ clama̱ ca̱tuxá̱huat nacma̱sta̱y quixkakánat. 6 Acxni ̱ huá̱ yumá̱, Jesús chujli ̱ ca̱tiyatna, chu̱ huá̱ li ̱tláhualh actzu̱ pu̱tlú̱ n xchújut, chu̱ a̱li ̱sta̱lh li ̱lacpi ̱tláhualh c-xlakastapu̱ yama̱ lakatzí ̱n. 7 Cha̱nchu̱ huánilh: ―Lacapala̱ capit lakachakana̱ c-taxtunú̱ anta̱ni ̱ huí ̱ tlanca pila̱ hua̱ntu̱ huanicán Siloé (yuma̱ tachihuí ̱n c-xatachihui ̱n hebreo huamputún: “Tama̱lakachá̱n”).

9

238 Yama̱ lakatzí ̱n lacapala̱ alh, chu̱ lakachákalh; acxni ̱ chú̱ aya qui ̱táspitli, tla̱ná̱ xlacahua̱nán. 8 Hua̱nti ̱ xlakapasko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ xta̱lacatzuní ̱n, chuná̱ tzúculh huanko̱y: ―¿Pi ̱ ni ̱ hua̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xtahuilay laqui ̱mpi ̱ nasquihua̱yán? 9 Makapitzí ̱n xuanko̱y: ―Xli ̱ca̱na̱ cuan, huá. Cha̱nchu̱ a̱makapitzí ̱n xuanko̱y: ―Ni ̱ huá̱, hua̱mpi ̱ luhua xta̱chuná̱ tasiyuy. Hua̱mpi ̱ huata yama̱ chixcú̱ ma̱n xuaniko̱y: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xacsquihua̱yán. 10 Pus xlacán kalhasquinko̱lh: ―¿Lá̱ntla̱ chi ̱nchu̱ tla̱n lacahua̱nana? 11 Xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huanicán Jesús caj xchújut li ̱tláhualh actzu̱ pu̱tlú̱ n, chu̱ quili ̱lacpi ̱tláhualh c-quilakastapu, chu̱ chuná̱ quihuánilh: ‘Lacapala̱ capi ̱t lakachakana̱ c-pila̱ hua̱ntu̱ huanicán Siloé.’ Quit xlá̱ calh, chu̱ acxni ̱ clakachakanko̱lh, aya tla̱n clacahuá̱nalh. 12 Cha̱nchu̱ kalhasquimpalako̱lh: ―¿Ní ̱ chú̱ huí ̱ yuma̱ chixcú? ―Ni ̱ ccatzi ̱y ―huaniko̱lh xlá. Fariseos ma̱kalhapali ̱ko̱y yama̱ chixcú̱ ti ̱ lakatzí ̱n xuani ̱t 13-14 Sa̱mpi ̱ yama̱ quilhtamacu̱ sábado acxni ̱ Jesús tláhualh actzu̱ pu̱tlú̱ n, chu̱ huá̱ li ̱ma̱pácsalh yama̱ lakatzí ̱n, pus luhua acxni ̱ xli ̱huancán pala tí ̱ nascuja, huá̱ xpa̱lacata li ̱le̱nca̱ c-xlacati ̱ncan fariseos yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱lacahua̱ni ̱ni ̱t. 15 Yama̱ fariseos tzúculh kalhasquinko̱y la̱ntla̱ chú̱ tla̱ná̱ xli ̱lacahua̱nán. Xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Cha̱tum chixcú̱ quili ̱lacpi ̱tláhualh actzu̱ pu̱tlú̱ n, chu̱ acxni ̱ clakachákalh, tuncán aya tla̱n clacahua̱nán. 16 Makapitzi ̱n fariseos chuná̱ huanko̱lh:

239 ―Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ chuná̱ tláhualh, ni ̱ Dios tapaksi ̱niy, sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ ca̱cni ̱naniy yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ jaxcán. Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n xuanko̱y: ―Lapi ̱ ca̱na̱ makla̱kalhi ̱na cahuá̱, ¿lá̱ntla̱ chú̱ tla̱n tlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu? Huata xlacán luhua lakapu̱tiyu̱ tahuilako̱lh. 17 Huanipalako̱lh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ lakatzí ̱n xuani ̱t: ―¿Chá̱ huix, lá̱ huana̱ xpa̱lacata̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ma̱lacahua̱ní ̱n? ―Quit cpuhuán pi ̱ ma̱x profeta ― kalhtí ̱nalh xlá. 18 Hua̱mpi ̱ yama̱ xanapuxcun judíos ni ̱ luhua xca̱najlaputunko̱y lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ lakatzí ̱n xuani ̱t, chu̱ xma̱lacahua̱ni ̱cani ̱t; hasta acxni ̱ ma̱tasani ̱nanko̱lh xtla̱t, chu̱ xtzi. 19 Chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Pi ̱ hua̱ yuma̱ minkahuasacán hua̱nti ̱ huaná̱tit pi ̱ lakatzí ̱n lacachini ̱t? ¿Lá̱ntla̱ chú̱ tla̱ná̱ lacahua̱nán? 20 Xtla̱t, chu̱ xtzi ̱ yama̱ chixcú̱ chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ huá̱ quinkahuasacán, chu̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ lakatzí ̱n tilacáchilh. 21 Hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ lacahuá̱nalh chú̱, usu xatí ̱ ma̱lacahuá̱ni ̱lh na̱ ni ̱ ccatzi ̱ya̱hu. Xlá̱ kalhi ̱yá̱ xca̱ta, huata xatlá̱n huá̱ ma̱n cakalhasquíntit, huá̱ luhua ma̱n naca̱huaniyá̱n. 22 Huá̱ chuná̱ xlacán li ̱kalhtí ̱nanko̱lh sa̱mpi ̱ luhua xpe̱cuaniko̱y xanapuxcun judíos, pi ̱ xlacán aya xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t maktum pi ̱ natlakaxtuko̱y c-xpu̱ kalhtahuakacán xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱ta̱yako̱y pi ̱ Jesús hua̱ Cristo hua̱nti ̱ xmini ̱t lakma̱xtuko̱y. 23 Huá̱ xpa̱lacata chuná̱ li ̱kalhti ̱nanko̱lh: “Xlá̱ kalhi ̱yá̱ xca̱ta, huata xatlá̱n huá̱ ma̱n cakalhasquíntit.” 24 Puschí ̱ yama̱ xanapuxcun judíos tasanipalako̱lh chixcú̱ hua̱nti ̱ xapu̱ lana̱ lakatzí ̱n xuani ̱t, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh:

SAN JUAN 9 ―Luhua xli ̱ca̱na̱ caquinca̱huani ̱ hua̱ntu̱ talulóktat c-xlacati ̱n Dios, sa̱mpi ̱ quin stalanca ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ tama̱ chixcú, la̱kalhi ̱ná̱. 25 Xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Pus tamá̱ quit ni ̱ ccatzi ̱y lapi ̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n, usuchí ̱ ni ̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n. Xma̱n hua̱ntu̱ quit ccatzi ̱y pi ̱ xapu̱ lh lakatzí ̱n xacuani ̱t, chu̱ la̱nchú̱ aya tla̱n clacahua̱nán. 26 Xlacán kalhasquimpalako̱lh: ―¿Tú̱ luhua tlahuanín? ¿Lá̱ntla̱ xlá̱ tláhualh laqui ̱mpi ̱ huix tla̱n nalacahua̱nana? 27 Xlá̱ kalhti ̱palako̱lh: ―Quit aya cca̱huanín, hua̱mpi ̱ ni ̱ quinca̱najlaniyá̱tit. ¿Tú̱ huan chi ̱nchu̱ lacasquiná̱tit nacuampalay a̱maktum? ¿Pi ̱ na̱ sta̱laniputuná̱tit huixín? 28 Xlacán li x ̱ cájnit la̱ntla̱ tzucuko̱lh lacaquilhni ̱ko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Huix ma̱x nasta̱laniya̱ yama̱ chixcú, hua̱mpi ̱ quin huá̱ csta̱laniya̱hu xtapaksi ̱t Moisés. 29 Quin stalanca ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios tita̱chihuí ̱nalh Moisés, hua̱mpi ̱ tama̱ chixcú, hasta ni ̱ pala tzinú̱ ccatzi ̱ya̱hu ní ̱ luhua mini ̱tanchá. 30 Yama̱ chixcú̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Pus luhua ni ̱ cakata̱ksa̱ yuma̱ mintachihui ̱ncán, sa̱mpi ̱ huaná̱tit pi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit ní ̱ xlá̱ mini ̱tanchá, hua̱mpi ̱ huixín ucxilhpá̱tit pi ̱ quit ma̱squi lakatzí ̱n xacuani ̱t tla̱n quima̱lacahuá̱ni ̱lh. 31 Quin catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ Dios, ni ̱ kaxmatniko̱y hua̱nti ̱ makla̱kalhi ̱naní ̱n; pus huata caj xma̱n huá̱ ma̱xqui ̱ko̱y xli ̱tlihuaka̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, lakachixcuhui ̱ko̱y, chu̱ tlahuako̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xtalacasquín. 32 La̱ maka̱sá̱ ni ̱ pala cha̱tum hua̱nti ̱ xuanca̱ pi ̱ tla̱n ma̱lacahua̱ni ̱ko̱y hua̱nti ̱ tuncán lakatzí ̱n xlacachini ̱t. 33 Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ tama̱ chixcú̱ ni ̱ Dios cahuá̱ macamini ̱t, ni ̱ lama̱ pala tú̱ xtláhualh lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu.

SAN JUAN 9​, ​10 34 Yama̱ fariseos si ̱tzi ̱niko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¡Huix luhua xlakstu mintala̱kalhí ̱n kalhi ̱ya̱ hasta la̱ntla̱ tilacachita̱ ca̱tiyatna; hua̱mpi ̱ huata huix chú̱ quinca̱ma̱xqui ̱putuna̱ tastacya̱hu! Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh yama̱ fariseos tlakaxtuko̱lh c-xpu̱ kalhtahuakacán.

Hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ tla̱n lacahua̱nanko̱y tlak lhu̱ hua̱ kalhi ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán 35 Jesús cátzi ̱lh pi ̱ luhua maktum xtamacaxtucani ̱t yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ lakatzí ̱n xuani ̱t, chu̱ acxni ̱ xlá̱ ta̱tánoklhli ̱ chuná̱ huánilh: ―¿Pi ̱ huix ca̱najlaniya̱ xatalacsacni chixcú? 36 Yama̱ chixcú̱ huánilh: ―Tla̱ti, caquihuani ̱ tí ̱ yama̱ Xatalacsacni Chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ quit nacca̱najlaniy. 37 Jesús kálhti ̱lh: ―Pus huix aya ucxilhni ̱ta, sa̱mpi ̱ quit yama̱ Xatalacsacni Chixcú̱ hua̱nti ̱ ta̱chihui ̱namá̱n la̱nchú̱. 38 Yama̱ chixcú̱ lakatatzokóstalh c-xlacati ̱n Jesús, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chiná, quit xli ̱ca̱na̱ cca̱najlaniyá̱n. 39 Cha̱nchu̱ Jesús chuná̱ huánilh: ―Quit cmini ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nacputza̱naniko̱y xcuentajcan tachixcuhuí ̱tat, chu̱ laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lakatzí ̱n lama̱kó̱, tla̱n nalacahua̱nanko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ puhuanko̱y pi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ lacahua̱nanko̱y, xlacán tla̱n nali ̱tasiyuy la̱ntla̱ lama̱kó̱ xta̱chuná̱ la̱ lakatzí ̱n. 40 Makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱, acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh xtachihuí ̱n, chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Lá̱ntla̱ pi ̱ na̱ lakatzi ̱ní ̱n chú̱ quin? 41 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Lapi ̱ luhua ca̱na̱ lakatzi ̱n cahuá̱ huixín, ni ̱ li ̱piná̱tit cahuá̱ cuenta̱ xpa̱lacata mintala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ tlahuani ̱tántit, hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ pi ̱

240 huaná̱tit pi ̱ lacahua̱naná̱tit, pus tla̱n kalhi ̱yá̱tit mintala̱kalhi ̱ncán. Xatakalhchihui ̱n xli ̱pacancan borrego A̱ li ̱sta̱lh Jesús huaniko̱lh yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nalactanu̱y c-xama̱laccha, hua̱mpi ̱ huata nakalhpa̱kosa, usu lacatanu̱ anta̱ni ̱ xlá̱ nalactanu̱y xli ̱pacan borrego, pus huata tama̱ xlá̱ caj kalha̱ná. 2 Hua̱mpi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ lactanu̱y c-xamá̱laccha, xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ huá̱ xmaktakalhna borrego. 3 Yamá̱ hua̱nti ̱ maktakalhnán c-xlacan má̱laccha, ma̱lacqui ̱niy má̱laccha̱ hua̱nti ̱ xpu̱china borrego laqui ̱mpi ̱ natanu̱y, chu̱ yama̱ borrego aya kalhlakapasko̱yá̱ xtachihuí ̱n, xlá̱ caj xtucuhuiní ̱ li ̱tasaniko̱y xborrego, chu̱ tamacaxtuko̱y anta̱ni ̱ ca̱lakuá̱n. 4 Acxni ̱ chú̱ pi ̱ aya tamacaxtuko̱ni ̱t xli ̱pacs xborrego, tzucuy pu̱ laniko̱y, yama̱ borrego sta̱laniko̱y sa̱mpi ̱ aya kalhlakapasko̱yá̱ xtachihui ̱n xpu̱chinacán. 5 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ a̱tanu̱ natasaniko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y, xlacán ni ̱ sta̱laniko̱y huata caj tza̱laniko̱y sa̱mpi ̱ lakapasko̱yá̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnacán.” 6 Jesús chuná̱ li x ̱ akatli ̱ko̱lh yuma̱ xali ̱ucxilhti ̱t takalhchihuí ̱n, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ akata̱ksko̱lh hua̱ntu̱ xuaniputunko̱y.

10

Jesús li ̱taxtuy xatla̱n xmaktakalhna borrego 7 Puschí ̱ Jesús tzucupaj huaniko̱y yuma̱ takalhchihuí ̱n: “Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, quit na̱ xta̱chuná̱ cli ̱taxtuy la̱ tama̱ má̱laccha̱ anta̱ni ̱ nalactanu̱ ko̱y borrego. 8 Hasta la̱nchú̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ la̱ kalha̱naní ̱n qui ̱lako̱ni ̱tanchi ̱, hua̱mpi ̱ huata quiborrego ni ̱ sta̱laniko̱lh, chu̱ ni ̱ kaxmatniko̱lh xtachihuí ̱n. 9 Quit xta̱chuná̱ cli ̱taxtuy yama̱ má̱laccha̱

241 anta̱ni ̱ lactanu̱cán c-li ̱pacán. Hua̱nti ̱ nalactanu̱y yuma̱ c-má̱laccha̱ tu̱ quit cli ̱taxtuy, nakalhi ̱y laktáxtut. Xta̱chuná̱ borrego nakalhi ̱ko̱y anta̱ni ̱ jaxko̱y, ni ̱tú̱ macpuhuanko̱y, laqui ̱mpi ̱ tzi ̱sa̱ tla̱n nataxtuko̱y anta̱ni ̱ nata̱ksko̱y li ̱stakuán, chu̱ natanu̱palako̱y. 10 “Hua̱nti ̱ xlá̱ caj kalha̱ná, huata caj xma̱n min kalhanko̱y, makni ̱ko̱y, chu̱ nama̱laksputuy hua̱ntu̱ tanu̱ ma̱kó̱ c-li ̱pacán, hua̱mpi ̱ quit cmini ̱t laqui ̱mpi ̱ nacma̱xqui ̱ko̱y xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t, chu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ naca̱tzanka̱niyá̱n la̱ntla̱ aksti ̱tum, chu̱ li ̱pa̱xuhu nali ̱latapa̱yá̱tit. 11 Quit xatla̱n ma̱putxuani ̱ná. Hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xatla̱n ma̱putxuani ̱ná, pa̱lacama̱sta̱ko̱y xli ̱stacna̱ xborrego. 12 Hua̱mpi ̱ yama̱ tasa̱cua hua̱nti ̱ caj makscujma̱ laqui ̱mpi ̱ natlajay tumi ̱n, chu̱ ma̱cui ̱ntajli ̱cán, acxni ̱ xlá̱ ucxilha̱ pi ̱ mima̱ huako̱y la̱páni ̱t, xlá̱ natza̱lamakanko̱y yama̱ borrego; chu̱ yama̱ la̱páni ̱t tzucuy pu̱tlakako̱y, chu̱ huako̱y, chu̱ huá̱ chuná̱ li ̱tlahuay sa̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ ni ̱ huá̱ luhua xpu̱chinacan borrego, chu̱ ni ̱ lay tla̱n xmaktakalhnacán nahuán. 13 Yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ caj huá̱ li ̱makscujma̱ sa̱mpi ̱ tlajaputún tumi ̱n, xlá̱ tza̱lamakán borrego, sa̱mpi ̱ ni ̱ xlá, huá̱ chú̱ ni ̱ li ̱lakcatzán. 14-15 “Quit xta̱chuná̱ cli ̱taxtuy hua̱nti ̱ yama̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ xatla̱n xma̱putxuani ̱na borrego. Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quilakapasa̱ quintla̱t, chu̱ quit na̱ chuná̱ clakapasa̱, pus na̱ chuná̱ clakapasko̱y tanatunu̱ quiborrego; xlacán na̱ quilakapasko̱y, chu̱ quili ̱pa̱huanko̱y. Quit cpa̱xqui ̱ko̱y quiborrego, chu̱ huá̱ nacli ̱ma̱sta̱y quilatáma̱t, nacni ̱y caj xpa̱lacatacan quiborrego pala talacasquín. 16 Hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ na̱ ckalhi ̱ko̱y makapitzi ̱n tanu̱ quiborrego hua̱nti ̱ ni ̱ naj antá̱ u̱ nú̱ ca̱ta̱tapaksi ̱yá̱n c-li ̱pacán. Hua̱mpi ̱ xlacán na̱ nacli ̱minko̱y u̱ nú, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nakaxmatko̱y

SAN JUAN 10 quintachihuí ̱n naquilakapasko̱y pi ̱ quit xpu̱chinacán laqui ̱mpi ̱ pu̱ lactumá̱ nahuaná̱tit, chu̱ na̱ cha̱tumá̱ hua̱nti ̱ naca̱maktakalhá̱n. 17 “Huá̱ luhua quili ̱pa̱xqui ̱y Quintla̱t sa̱mpi ̱ quit cmacama̱sta̱y quilatáma̱t laqui ̱mpi ̱ nacni ̱y caj mimpa̱lacatacán, hua̱mpi ̱ ni ̱ li ̱maka̱s nackalhi ̱palay. 18 Ni ̱tí ̱ luhua fuerza̱ quimaklhti ̱ma̱ quilatáma̱t, huata caj luhua quintapa̱xuhuá̱n nacmacama̱sta̱y. Sa̱mpi ̱ quit ckalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ nacmacama̱sta̱y, chu̱ na̱ chuná̱ ckalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱kalhi ̱palay, sa̱mpi ̱ chuná̱ quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱tlihuaka̱ Quintla̱t.” 19 Acxni ̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, yama̱ chixcuhuí ̱n ti ̱ xkaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n xacstucán tapa̱pitzipalako̱lh. 20 Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xuanko̱y: ―¿Tú̱ huan li ̱ca̱najlaniyá̱tit, sa̱mpi ̱ xlá̱ caj ni ̱ accatzi ̱y, pi ̱ huá̱ makatlajani ̱t xtalacapa̱stacni ̱ akskahuiní? 21 Hua̱mpi ̱ makapitzín ̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Lapi ̱ cha̱tum kalhi ̱y cspiritu akskahuiní, ¿lá̱ntla̱ pi ̱ luhua tla̱n lacati ̱tum kalhchihui ̱nán? Xa̱huachí ̱, ¿pi ̱ tla̱n ma̱lacahua̱ni ̱y cha̱tum hua̱nti ̱ lakatzí ̱n yama̱ cspiritu akskahuiní? Xanapuxcun judíos lakmakanko̱y Jesús 22 Yama̱ quilhtamacu̱ luhua xlonknama̱, chu̱ antá̱ c-Jerusalén xma̱pa̱scuajni ̱ma̱ca̱ tlanca xtemplo̱ Dios. 23 Jesús antá̱ xpaxia̱lhnama̱ c-xali ̱pacan templo lacatum anta̱ni ̱ chuná̱ huanicán Pórtico de Salomón. 24 Pus li ̱tamacxtumi ̱ko̱lh makapitzí ̱n, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Hasta niajcu li ̱huaya̱ naquinca̱ma̱macpuhua̱ni ̱ya? Lapi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ huix Cristo hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, luhua maktumá̱ lacatzaj caquinca̱huani. 25 Jesús chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Ni ̱ caj maktum cca̱huanín, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ quinca̱najlanítit. Xa̱huachí ̱

SAN JUAN 10​, ​11 yama̱ lactlanca tatlahu hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱yá̱n, pus hua̱ tla̱n cli ̱tlahuay caj xpa̱lacata li ̱tlihuaka̱ tu̱ quima̱xqui ̱ni ̱t quintla̱t Dios, chu̱ na̱ luhua hua li ̱tum lacatancs ma̱lulokko̱y xatí ̱ ya̱ chixcú̱ quit. 26 Huixín ni ̱ quinca̱najlaniyá̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ acxtum ta̱tapaksiko̱yá̱tit quiborrego hua̱nti ̱ quit cmaktakalhko̱y. 27 Yamá̱ hua̱nti ̱ quit cli ̱ma̱xtuko̱y la̱ quiborrego, luhua clakapasko̱y, chu̱ xlacán na̱ quilakapasko̱y, acxni ̱ kaxmatko̱y quintachihuí ̱n tuncán quista̱laniko̱y. 28 Cha̱nchu̱ pi ̱ quili ̱pa̱huanko̱y, quit cma̱xqui ̱ko̱y yama̱ sa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ luhua xa̱liankalhi ̱ná̱ nakalhi ̱ko̱y, chu̱ niucxnicú̱ catzanka̱ko̱lh, sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ caquintimáklhti ̱lh. 29 Quintla̱t hua̱nti ̱ quima̱xqui ̱ko̱lh ni ̱tí ̱ lay makatlajay sa̱mpi ̱ luhua tlanca xlacatzúcut, chu̱ pi ̱ hua̱ Quintla̱t quimacama̱xqui ̱ni ̱t yuma̱ quiborrego, ni ̱tí ̱ lay quimaklhti ̱y, na̱ chuná̱ cumu la̱ quintla̱t ni ̱tí ̱ lay maklhti ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y. 30 Sa̱mpi ̱ Quintla̱t, chu̱ quit aktuma latáma̱t ckalhi ̱ya̱hu. 31 Puschí ̱ yama̱ judíos tisacqui ̱palako̱lh chíhuix laqui ̱mpi ̱ nali ̱actalamakni ̱ko̱y Jesús. 32 Hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Quintla̱t hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, xlá̱ quima̱tlahui ̱ni ̱t lhu̱ hua lactlanca tatlahu laqui ̱mpi ̱ nali ̱ca̱cni ̱yá̱tit; ¿xatú̱ ya̱ tatlahu ni ̱ lakati ̱yá̱tit hua̱ntu̱ ctláhualh quili ̱actalamakni ̱putuná̱tit? 33 Yama̱ chixcuhuí ̱n chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Ni ̱ caj xpa̱lacata lacuan mintatlahu nacca̱li ̱actalamakni ̱yá̱n, huá̱ nacca̱li ̱actalamakni ̱yá̱n sa̱mpi ̱ huix la̱lacata̱qui ̱ni ̱ta̱ Dios acxni ̱ huana̱ pi ̱ huix luhua lacxtum ta̱ma̱paksi ̱nana, ma̱squi huix caj cati ̱hua̱ chixcú. 34 Jesús huaniko̱lh: ―Lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ na̱ tatzokni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n tu̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, xlá̱ chuná̱ huan: ‘Quit

242 dioses cca̱li ̱ma̱xtuyá̱n.’ 35 Quin stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka, pacs luhua xli ̱ca̱na̱, chu̱ acxni ̱ Dios chuná̱ li ̱ma̱xtuko̱y la̱ dioses yama̱ xlakskatá̱n hua̱nti ̱ xlá̱ lakmacachinko̱ni ̱t xtachihuí ̱n, pus fuerza̱ quili ̱ca̱najlatcán. 36 Quit cca̱huanini ̱tán pi ̱ Dios huá̱ quili ̱lacsacni ̱t, chu̱ quimacamini ̱t ca̱tuxá̱huat; pus lapi ̱ chuná ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ li ̱huaná̱tit pi ̱ clacata̱qui ̱ni ̱t acxni ̱ cuá̱ pi ̱ quit Xcam Dios? 37 Lapi ̱ quit ni ̱ ctlahuama̱ yama̱ lactlanca tatlahu hua̱ntu̱ huata Dios tla̱n tlahuay, entonces tla̱n ni ̱ caquinca̱najlanítit. 38 Hua̱mpi ̱ chú̱ pi ̱ aya ucxilhnitántit pi ̱ huá̱ ctlahuama̱, ma̱squi luhua ni ̱ lay caj quintachihuí ̱n li ̱ca̱najlayá̱tit pi ̱ quimacamini ̱t Dios, pus huá̱ caca̱makaca̱najlán yama̱ lactlanca tascújut hua̱ntu̱ ctlahuay. Huata hua̱ntu̱ clacasquín pi ̱ luhua li ̱huana̱ cacatzí ̱tit pi ̱ Quintla̱t Dios lama̱ c-quilatáma̱t, chu̱ quit na̱ antá̱ clama̱ c-xlatáma̱t. 39 Xlacán si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ xle̱mputunko̱y c-pu̱ la̱chi ̱n, hua̱mpi ̱ Jesús tza̱laniko̱lh, 40 chu̱ alh c-xa̱quilhtu̱t u kalhtu̱choko̱ huanicán Jordán, lacatum anta̱ni ̱ Juan xapu̱ lana̱ xakmunuma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat, chu̱ antá̱ xlá̱ tamakáxtakli. 41 Luhua li ̱lhu̱ hua̱ xanko̱y ucxilhko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuay xtascújut, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―Xli ̱ca̱na̱ ma̱squi Juan ni ̱tú̱ tlahualh lactlanca li ̱ca̱cni tascújut, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ caj xpa̱lacata yuma̱ chixcú, xli ̱ca̱na̱ pacs chuná̱ kantaxtuma̱. 42 Cha̱nchu̱ antá̱ luhua lhu̱ hua̱ li ̱pa̱huanko̱lh, chu̱ ca̱najlaniko̱lh Jesús pi ̱ huá̱ xli ̱mini ̱t lakma̱xtuko̱y. Xamigo Jesús xuanicán Lázaro li ̱ni ̱y xtajátat 1-2   C-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Betania antá̱ xuí ̱ María, yuma̱ pusca̱t hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh li ̱tlahuapú̱ xtulh Jesús xalacuan perfumes, chu̱ na̱

11

243 li ̱ma̱lacscá̱calh xacchíxit. Antá̱ xlá̱ lacxtum xta̱huilakó̱ xnata̱lán, cha̱tum xuanicán Marta, chu̱ cha̱tum xta̱lacan kahuasa xuanicán Lázaro. Jesús luhua xpa̱xqui ̱y yama̱ Lázaro, hua̱mpi ̱ chú̱ luhua csnu̱ nani ̱t xpa̱lacata xtajátat, chu̱ luhua xta̱tatlay. 3 Yuma̱ lactzumaján Marta, chu̱ María macá̱nilh tachihuí ̱n Jesús laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nahuanicán: ―Quimpu̱chinacan Jesús, miamigo Lázaro luhua snu̱ n ta̱tatlay. 4 Acxni ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱ca̱ yuma̱ tachihuí ̱n, xlá̱ chuná̱ huá̱: ―Ma̱squi snu̱ n ta̱tatlay Lázaro ni ̱ huá̱ li ̱akspulama̱ laqui ̱mpi ̱ caj xamaktum nalini ̱y, huata caj xpa̱lacata yuma̱ xtajátat, Dios huá̱ nali ̱ma̱siyuy la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka, chu̱ laqui ̱mpi ̱ caj xpa̱lacata, quit xCam, nali ̱ucxilhcán tlanca quilacatzúcut. 5 Jesús luhua xlakalhamanko̱y Marta, chu̱ xta̱lá, chu̱ Lázaro, 6 hua̱mpi ̱ acxni ̱ huanica̱ pi ̱ ta̱tatlay xlá̱ tamakaxtakchacú̱ aktuy quilhtamacú̱ yama̱ lacatum anta̱ni ̱ xuí ̱. 7 Xma̱n hua̱ acxni ̱ ti ̱táxtulh yuma̱ aktuy quilhtamacú̱, huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―La̱nchú̱ naana̱hu c-Judea. 8 Huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Ma̱kalhtahuaka̱ná, ¿tú̱ chú̱ luhua lakpina̱ antá? Sa̱mpi ̱ luhua ni ̱ naj pala maka̱s quilhtamacú̱ yama̱ xanapuxcun judíos hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n xli ̱actalamakni ̱putunko̱yá̱n chíhuix. 9 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ aktum quilhtamacú̱ kalhi ̱y akcu̱tuy hora acxni ̱ ca̱xkakaná̱ nalatama̱cán, chu̱ hua̱nti ̱ latama̱y ca̱cuhuiní ̱ li ̱huana̱ ca̱ucxilha̱ anta̱ni ̱ tla̱huán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naakchakxa, sa̱mpi ̱ xlá̱ li ̱lacahua̱nán xkakánat ni ̱ma̱ ma̱sta̱y chichiní. 10 Hua̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ latama̱y ca̱tzi ̱sní fuerza̱ akchakxa, sa̱mpi ̱ luhua ca̱poklhua, chu̱ tzanka̱niy xkakánat tu̱ nali ̱lacahua̱nán. 11 A̱ li ̱sta̱lh Jesús chuná̱ huaniko̱lh:

SAN JUAN 11 ―Xa̱huachí ̱ yama̱ quiamigo̱cán Lázaro aya lhtatani ̱t, hua̱mpi ̱ quit nacán ma̱stacni ̱y. 12-13 Yama̱ li ̱ma̱kalhtahuáka̱t xpuhuanko̱y pi ̱ ma̱x caj luhua lacati ̱tum clhtatama̱ Lázaro, pus huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱huaniko̱lh Jesús: ―Quimpu̱chinacán, lapi ̱ Lázaro lhtatama̱ pus ma̱x tatla̱ni ̱ma̱, chu̱ napacsa. Xlacán luhua ni ̱ tzinú̱ akata̱ksko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xuaniputún pi ̱ Lázaro aya xni ̱ni ̱t, 14 pus huá̱ xpa̱lacata Jesús luhua lacatancs huaniko̱lh: ―Lázaro aya ni ̱ni ̱t. 15 Chu̱ quit luhua cli ̱pa̱xuhuay pi ̱ ni ̱ antá̱ xacuilachá̱ acxni ̱ xlá̱ ni ̱lh laqui ̱mpi ̱ chú̱ huixín naucxilhá̱tit hua̱ntu̱ naca̱makta̱yayá̱n a̱tzinú̱ tla̱n naquinca̱najlaniyá̱tit. Hua̱mpi ̱ la̱nchuj tuncán caahu lakata̱yaya̱hu. 16 Cha̱nchu̱ cha̱t um xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús hua̱nti ̱ xuanicán Tomás, chu̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y Dídimo, chuná̱ huaniko̱lh a̱makapitzi ̱n xta̱li ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Na̱ cata̱áhu quin quima̱kalhtahuaka̱nacán laqui ̱mpi ̱ ma̱squi antá̱ lacxtum cata̱ni ̱cha̱hu lapi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy. Hua̱ Jesús ti ̱ ma̱lakastakuani ̱nán ca̱li ̱ní ̱n 17-19 La̱ntla̱ c-Jerusalén hasta c-Betania ucxla̱ lacatzú̱ xuani ̱t, ma̱x pala aktuy kilómetro a̱íta̱t. Pus huá̱ xpa̱lacata luhua lhu̱ hua̱ judíos xanko̱ni ̱t lakata̱yako̱y Marta, xa̱hua̱ María laqui ̱mpi ̱ nama̱aktziyajko̱y, sa̱mpi ̱ xni ̱ni ̱t xta̱lacan Lázaro. Acxni ̱ Jesús cha̱lh c-Betania aya xle̱ma̱ xli ̱akta̱ti quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xma̱acnu̱cani ̱t Lázaro. 20 Acxni ̱ huanica̱ Marta pi ̱ xchima̱ Jesús c-chiqui, xlá̱ lacapala̱ alh pa̱xtoka, hua̱mpi ̱ María antá̱ tamakáxtakli ̱ c-chiqui. 21 Acxni ̱ lákcha̱lh anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús, Marta chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacán, pala huix u̱ nú̱ huila cahuá̱, quinta̱lá̱ ni ̱ xtíni ̱lh.

SAN JUAN 11

244

22 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, ccatzi ̱ycú̱ pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ csquini ̱ Dios, nama̱xqui ̱yá̱n. 23 Jesús chuná̱ huánilh: ―Minta̱la Lázaro nalatama̱palay ca̱tuxá̱huat. 24 Marta chuná̱ kálhti ̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ nalatama̱palay, hua̱mpi ̱ acxni ̱ nalakastakuananko̱y xli ̱pacs ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n acxni ̱ nalakchá̱n a̱huatiya yama̱ quilhtamacú̱. 25 Cha̱nchu̱ acxnitiyá̱ Jesús chuná̱ huánilh: ―Quit hua̱nti ̱ cma̱lakastakuani ̱nán ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ na̱ quit hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱sta̱y sa̱sti latáma̱t hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huán ma̱squi cani ̱lh, hua̱mpi ̱ quit nacma̱xqui ̱palay xlatáma̱t. 26 Chu̱ xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ lamajcú̱ xastacná, chu̱ pala li ̱pa̱huán quintachihuí ̱n, quit nacma̱xqui ̱y xasa̱sti latáma̱t laqui ̱mpi ̱ nia̱lh ucxni ̱ catíni ̱lh. Chi ̱nchu̱ huix, ¿pi ̱ quinca̱najlaniya̱ cahuá̱ hua̱ntu̱ quit cli ̱ta̱chuhi ̱nani ̱tán? ―huánilh Jesús. 27 Xlá̱ chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quimpu̱chiná, quit luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱najlay pi ̱ huix Cristo xCam Dios hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n.

xtaxtuni ̱t, xlacán sta̱laniko̱lh, sa̱mpi ̱ xpuhuanko̱y pi ̱ ma̱x caj xama̱ tasay anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t xta̱lá. 32 Acxni ̱ cha̱lh María anta̱ni ̱ xyá̱ Jesús, xlá̱ lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacán, lapi ̱ huix u̱ nú̱ huila cahuá̱, quinta̱lá̱ ni ̱ xtíni ̱lh. 33 Acxni ̱ Jesús úcxilhli ̱ pi ̱ tzúculh tasay María, xa̱hua̱ yama̱ lactali ̱pa̱hu judíos hua̱nti ̱ macxtum xlakminko̱ni ̱t, xlá̱ luhua li ̱pe̱cua̱ makcátzi ̱lh c-xnacú̱, ta̱li ̱puhuanko̱lh, na̱ aklituánalh. 34 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Ní ̱ luhua ma̱acnu̱ ni ̱tántit? Xlacán chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Quimpu̱chinacán, catat laqui ̱mpi ̱ nacca̱ma̱siyuniyá̱n anta̱ni ̱ cma̱cnu̱ ni ̱tahu. 35 Tzúculh ktasay Jesús. 36 Makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱, chuná̱ tzúculh huanko̱y: ―Caucxílhtit la̱ntla̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xpa̱xqui ̱y. 37 Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n chuná̱ xuampalako̱y: ―Hua̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tima̱lacahuá̱ni ̱lh cha̱tum lakatzí ̱n, ¿lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ lay chú̱ xtitláhualh aktum tlanca xtatlahu laqui ̱mpi ̱ ni ̱ xtíni ̱lh Lázaro?

Jesús tasay anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t Lázaro 28 Acxni ̱ tihua̱ yumá̱, Marta lacapala̱ alh tasaniy xta̱la María, chu̱ chuná̱ tze̱k huánilh: ―A̱ cu luhua chilh Quimpu̱chinacan Jesús, mat calakpi ̱ sa̱mpi ̱ ta̱chihui ̱namputuná̱n. 29 Acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh huanica̱, María lacapala̱ tá̱yalh, chu̱ lákalh Jesús. 30 Sa̱mpi ̱ ni ̱ xa̱tanu̱ya̱chá̱ ca̱chiquí ̱n, huata xlá̱ antacú̱ xlaya̱ anta̱ni ̱ xta̱tanoklhni ̱tanchá̱ Marta. 31 Cha̱nchu̱ judíos hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱t lakata̱yako̱y laqui ̱mpi ̱ nama̱aktziyajko̱y, acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ luhua lacapala̱ xtaca̱xta̱qui ̱ni ̱t María, na̱

Lázaro lakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n Lázaro caj xlacahuaxcani ̱t lacapá̱n, chu̱ antá̱ xli ̱lakatalacani ̱t tlanca chíhuix. Chú̱ pi ̱ chunatá̱ Jesús luhua xli ̱puhuama̱, antá̱ xlá̱ talacatzúhui ̱lh, 39 chu̱ chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ xlayakó̱: ―Cama̱pa̱nú̱tit tama̱ chíhuix hua̱ntu̱ li ̱lakatalacani ̱t. Cha̱nchu̱ Ma̱rta, huacha̱ xta̱la̱ ti ̱ xni ̱ni ̱t, huánilh: ―Quimpu̱chinacán, quincalayá, aya ta̱ti ̱majá̱ la̱ntla̱ tíni ̱lh. 40 Hua̱mpi ̱ Jesús huánilh: ―¿Pi ̱ nia̱lh lacapa̱staca̱ pi ̱ cuanín, lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huana, pus naucxilha̱ xli ̱tlihuaka Dios? 38 Anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t

245 41 Huata nia̱lh tí ̱ aklhu̱ huá̱t nalh, chu̱ ma̱pa̱nu̱ ko̱lh yama̱ chíhuix. Jesús láca̱lh c-akapú̱ n, chu̱ chuná̱ huánilh xDios: ―Tla̱ti, cpa̱xcatcatzi ̱niyá̱n pi ̱ huix kaxpatni ̱ta̱ quintachihuí ̱n. 42 Quit ccatzi ̱y pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n quinkaxpatniya, chu̱ tlahuaya̱ hua̱ntu̱ csquiniyá̱n, hua̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lacata clix̱ akatli ̱má̱n laqui ̱mpi ̱ yuma̱ li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ yunú̱ ya̱kó̱ nakaxmatko̱y, chu̱ naca̱najlako̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix quimacatani ̱ta. 43 Acxni ̱ xuanko̱ni ̱ttá̱ yama̱ tachihuí ̱n, pixtlanca̱ chuná̱ quilhánilh yama̱ ni ̱n: ―¡Lázaro, cataxtuchitá̱ anta̱ni ̱ tanú̱pa̱t! 44 Cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ yuma̱ xni ̱ni ̱t taxtuchi, chunatiyá̱ la̱ntla̱ tima̱acnu̱ca̱ li ̱huana̱ li ̱tamaksnattama̱ni ̱t lacti ̱tzu̱ lháka̱t, la̱ntla̱ c-xmacaní ̱n hasta xtuhuaní ̱n, chu̱ c-xlacán na̱ xtalakatlapani ̱t. Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Lacapala̱ caxcúttit laqui ̱mpi ̱ tla̱n naán cxchic.

Li ̱kalhchihui ̱nancán la̱ntla̱ natlahuacán laqui ̱mpi ̱ namakni ̱cán Jesús

(Mateo 26:1‑5; Marcos 14:1‑2; Lucas 22:1‑2)

45 Puschí ̱ lhu̱ hua̱ judíos ti ̱ xanko̱ni ̱t lakapaxia̱lhnán María, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ca̱najlánilh Jesús acxni ̱ xlacán ucxilhko̱lh la̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Lázaro ca̱li ̱ní ̱n. 46 Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xlani ̱t lacapala̱ lakanko̱lh fariseos, chu̱ huaniko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t Jesús. 47 Xli ̱pacs fariseos, chu̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ la̱ma̱stokko̱lh chu̱ tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y xatú̱ natlahuaniko̱y Jesús, na̱má̱ huanko̱lh: ―¿Tú̱ natlahuaya̱hu? Sa̱mpi ̱ tama̱ chixcú̱ luhua lhu̱ hua lactlanca tatlahu tlahuama̱. 48 Lapi ̱ quin ni ̱tú̱ nahuana̱hu, chu̱ caj chunatiyá̱ namakaxtaka̱hu calatama̱ka̱lh, a̱tzinu̱ luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ yama̱

SAN JUAN 11 ma̱paksi ̱nani ̱n romanos naminko̱y laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakpaklhnikoyá̱n tlanca quintemplo̱cán, chu̱ naquinca̱ma̱sputu̱caná̱n quin judíos, sa̱mpi ̱ xlacán napuhuanko̱y pi ̱ caj ta̱la̱lacatahuacama̱ko̱hu. 49 Hua̱mpi ̱ cha̱t um hua̱nti ̱ antá̱ xta̱tamakstokko̱ni ̱t, huanicán Caifás huatiyá̱ hua̱nti ̱ xapuxcu pa̱li ̱ xli ̱hui ̱ yama̱ ca̱ta, huata xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Huixín ni ̱ tzinú̱ akata̱ksá̱tit tu̱ mili ̱tlahuatcán, 50 sa̱mpi ̱ xali ̱huaca̱ tla̱n cani ̱lh yuma̱ cha̱tum chixcú, chu̱ ni ̱ huá̱ xli ̱pu̱tum judíos xala yuma̱ tíyat nani ̱ya̱hu. 51 Hua̱mpi ̱ Caifás ni ̱ huá̱ xacstu xtalacapa̱stacni ma̱squi chuná̱ chihuí ̱nalh, sa̱mpi ̱ cumu huá̱ xapuxcu pa̱li ̱ xli ̱hui ̱ acxni ̱ yama̱ ca̱ta, ma̱squi ni ̱ xcatzi ̱y huá̱ xtalacapa̱stacni Dios tia̱li ̱ma̱catzi ̱ní ̱nalh, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Jesús namakni ̱cán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xma̱n judíos nali ̱lakma̱xtuko̱y. 52 Hua̱mpi ̱ na̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ ni ̱ caj xpa̱lacatacan hua̱nti ̱ judíos, huata na̱ huá̱ xpa̱lacatacán xli ̱pacs xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ ma̱squi nacaxani ̱cahuá̱ xtahuilako̱lh c-xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ ma̱na huatiya̱ kampu̱tum natlahuako̱y. 53 Chuná̱ pi ̱ hasta acxnitiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ yama̱ xanapuxcun judíos luhua lacxtum li ̱catzi ̱ko̱lh, chu̱ tzucuko̱lh putzako̱y la̱ntla̱ natlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ namakni ̱ko̱y Jesús. 54 Huata xlá̱ tatampú̱ xtulh c-xatiyat Judea, chu̱ alh lacatzú̱ c-desierto c-aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n huanicán Efraín, chu̱ antá̱ xta̱lama̱ko̱chá̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ nia̱lh siyuj xli ̱latama̱niko̱y anta̱ni ̱ tzamacán, usu pu̱tum ya̱kó̱ judíos. 55 Nia̱lh maka̱s aya xtalacatzuhui ̱ma̱ xpa̱scuajcan judíos huanicán ta̱kspuntza̱lí ̱n, chu̱ luhua lhu̱ hua̱ xama̱kó̱ c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱

SAN JUAN 11​, ​12 xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t; chu̱ makapitzí ̱n luhua lacapala̱ xcha̱mputunko̱y xli ̱makua ni ̱ xa̱lakchá̱n pa̱scua̱ laqui ̱mpi ̱ nasiculuna̱chakaniko̱cán pacs tu̱ xpasako̱ni ̱t xala ca̱tuxá̱huat. 56-57 Yama̱ fariseos, chu̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ xli ̱ma̱paksi ̱nanko̱ni ̱t pi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ xcatzi ̱y ní ̱ huí ̱ Jesús, cama̱catzi ̱ní ̱nalh laqui ̱mpi ̱ xlacán tla̱n nachipako̱y, chu̱ natamacanu̱ ko̱y c-pu̱ la̱chi ̱n. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xlacaputzama̱kó̱ Jesús acxni ̱ antá̱ xuilakó̱ c-tlanca templo, chu̱ cha̱tunu makapitzí ̱n xla̱kalhasquinko̱y: ―¿Lá̱ntla̱ huixín puhuaná̱tit, pi ̱ namín cahuá̱ Jesús c-pa̱scua̱, usu ni ̱ catímilh? Cha̱tum pusca̱t li ̱tantu̱tlahuay perfume Jesús (Mateo 26:6‑13; Marcos 14:3‑9)

12

A kcha̱xan quilhtamacú̱ xtzanka̱y la̱ntla̱ nalakchá̱n pa̱scua̱ c-Jerusalén, Jesús alh c-Betania anta̱ni ̱ xca̱chiqui ̱n Lázaro hua̱nti ̱ xma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n. 2 Antá c-xchic Lázaro acxtum ta̱huá̱yalh Jesús, Marta xmuju̱ nima̱kó̱ xli ̱huatcán. 3 Caj xamaktum María lí ̱milh pa̱t um tlanca lumi ̱ta̱ xatla̱n perfume xla nardo xánat, luhua tapala̱xlá xuani ̱t xtápalh yama̱ perfume; xlá̱ li ̱cha̱tlahuapú̱ xtulh c-xtuhuan Jesús, chu̱ a̱li ̱sta̱lh tzúculh li ̱cha̱xacay xacchíxit, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca chiqui ̱ tzúculh li ̱ca̱mu̱clhún yuma̱ perfume. 4 Cha̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, huatiya̱ ti ̱ a̱li ̱sta̱lh macamá̱sta̱lh, hua̱nti ̱ xuanicán Judas Iscariote xkahuasa Simón, xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh a̱makapitzí ̱n: 5 ―¿Lá̱ntla̱ caj pá̱xcat li ̱tlahuaca̱ yuma̱ perfume? Huata xatlá̱n caj csta̱ca̱, xtápalh xuani ̱t ma̱x cumu aktutu ciento tumi ̱n xla plata, laqui ̱mpi ̱ huá̱ xtili ̱makta̱yako̱ca̱ hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱x kaní ̱n. 6 Hua̱mpi ̱ ni ̱ xpa̱lacata̱ pala luhua xli ̱ca̱na̱ Judas xlakalhamanko̱y li ̱ma̱x kaní ̱n hua̱ chuná̱ li ̱chihuí ̱nalh, pus huata hua̱ chuná̱ li ̱chihuí ̱nalh

246 sa̱mpi ̱ kalha̱ná, na̱ luhua xlakcatzán, chu̱ xlakati ̱y tumi ̱n, xa̱huachí ̱ cumu huá̱ xma̱cui ̱ntajli ̱cán pú̱ xtoko̱ hua̱ntu̱ xpu̱ ma̱qui ̱cán tumi ̱n, chu̱ antá̱ xlá̱ tze̱k xma̱cututi ̱lhay. 7 Jesús chuná̱ huánilh: ―Ni ̱ chuná̱ cahuani, sa̱mpi ̱ xlá̱ aya a̱li ̱ca̱xtlahuama̱ la̱ntla̱ xma̱mu̱clhuni ̱ca̱ quimacni ̱ acxni ̱ quit xquima̱acnu̱ca̱. 8 Na̱ chuna li ̱tum yama̱ hua̱nti ̱ luhua li ̱ma̱x kaní ̱n, xa̱li ̱ankalhí ̱n ta̱lapa̱kó̱tit nahuán, chu̱ huixín tla̱n namakta̱yako̱yá̱tit acxni ̱ chuná̱ napuhuaná̱tit, hua̱mpi ̱ quit nia̱lh luhua maka̱s quilhtamacú̱ cca̱ta̱lamá̱n. Li ̱chihui ̱nancán pi ̱ na̱ namakni ̱cán Lázaro 9 Cha̱nchu̱ lhu̱ hua judíos hua̱nti ̱ aya xcha̱nko̱ni ̱ttá̱ c-xapa̱scua c-Jerusalén, antá̱ catzi ̱ko̱chá̱ pi ̱ Jesús xchini ̱t c-Betania, antá̱ pu̱tum anko̱lh laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y, chu̱ na̱ naucxilhko̱y yama̱ Lázaro hua̱nti ̱ xlá̱ xma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n. 10 Puschí ̱ yama̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ lacxtum li ̱catzi ̱ko̱lh pi ̱ na̱ namakni ̱ko̱y Lázaro, 11 sa̱mpi ̱ na̱ huá̱ xpa̱lacata̱ ma̱squi luhua lhu̱ hua hua̱nti ̱ na̱ xanapuxcun xtapa̱pitziko̱ni ̱t nia̱lh acxtum xli ̱catzi ̱ko̱y sa̱mpi ̱ huata huá̱ xca̱najlako̱y pi ̱ Jesús xli ̱ca̱na̱ Dios xmacamini ̱t. Jesús luhua ma̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ a̱cxni ̱ xa̱huatiyá̱ tanu̱chá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén (Mateo 21:1‑11; Marcos 11:1‑11; Lucas 19:28‑40)

12 Cha̱nchu̱ li ̱cha̱lí ̱, yama̱ li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱t c-pa̱scua̱, acxni ̱ kaxmatko̱lh pi ̱ xcha̱ma̱ Jesús c-Jerusalén, 13 tzucuko̱lh ca̱ko̱y pakatunu pa̱lhma̱, chu̱ huá̱ anko̱lh li ̱pa̱xtokko̱y. La̱ntla̱ xtla̱huama̱ c-tiji ̱ xlacán chuná̱ tzucuko̱lh ca̱tasako̱y: ―¡Capa̱xcatcatzi ̱ni ̱hu Dios xpa̱lacata tu̱ tlahuama̱! ¡Dios casiculana̱tláhualh yuma̱ Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱

SAN JUAN 12

247 xlá̱ macamima̱! ¡Xa̱liankalhí ̱n xatasiculana̱tlahu cahuá̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tlanca Quireycán nahuán u̱ nú̱ c-Israel! 14 Jesús xpu̱ mín tantum actzu̱ a̱xnu̱ hua̱ntu̱ csa̱cuani ̱t, chuná̱ xlá̱ li ̱ma̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ xtatzokni ̱t xpa̱lacata̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: 15 “Ni ̱ cape̱cuántit huixín hua̱nti ̱ huilátit c-Jerusalén; huata mejor capa̱xuhuátit, chu̱ caucxílhtit mireycán hua̱nti ̱ naca̱ma̱paksi ̱yá̱n; xlá̱ pu̱ mima̱ tantum a̱x nu̱ tu̱ ka̱tahuilani ̱t.” 16 Xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t Jesús ni ̱ tzinú̱ xakata̱ksma̱kó̱ hua̱ntu̱ luhua xqui ̱taxtuma̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya xlakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n a̱cu luhua akata̱ksko̱lh sa̱mpi ̱ acxnicú̱ xlacán lacapa̱stacko̱lh pi ̱ chuná̱ xtatzoktahuilani ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ naakspulay Jesús, chu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ chuná̱ xqui ̱taxtunini ̱t. 17 Yamá̱ hua̱nti ̱ xqui ̱lako̱ni ̱t c-Betania, chu̱ na̱ antá̱ xta̱ya̱kó̱ Jesús acxni ̱ xlá̱ xma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n Lázaro, xtasaxtuni ̱t c-xtahuaxni anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t, xlacán cani ̱huá̱ xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t c-Jerusalén hua̱ntu̱ xqui ̱ucxilhko̱ni ̱t. 18 Huachá̱ xpa̱lacata luhua lhu̱ hua̱ anko̱lh li ̱pa̱xtokko̱y, sa̱mpi ̱ aya xli ̱ta̱chihui ̱nanko̱cani ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t tlanca xtatlahu, chu̱ xca̱cni ̱naniputunko̱y. 19 Puschí ̱ yama̱ fariseos xlacán ni ̱ lakati ̱ko̱lh, chu̱ chuná̱ tzucuko̱lh la̱huaniko̱y: ―Luhua caj caucxílhtit la̱ quin nia̱lh tú̱ catili ̱taxtuhu, sa̱mpi ̱ pacs huá̱ takokako̱y, chu̱ li ̱pa̱huanko̱y tama̱ chixcú. Makapitzi ̱n griegos ta̱chihui ̱namputunko̱y Jesús 20 Luhua lhu̱ hua judíos hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-aktum makat tíyat huanicán Grecia na̱ antá̱

xminko̱ni ̱t lakataquilhpu̱tananko̱y c-Jerusalén xli ̱makua xlama̱ xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n. 21 Xlacán laktalacatzúhui ̱ko̱lh Felipe, huachá̱ ti ̱ xala c-Betsaida tu̱ ma̱paksi ̱y Galilea. Squiniko̱lh li ̱tlá̱n, huaniko̱lh: ―Chixcú, clakapasputuna̱hu, chu̱ cta̱chihui ̱namputuna̱hu Jesús. 22 Felipe li ̱ta̱chihuí ̱nalh Andrés, chu̱ xcha̱tuycán anko̱lh huaniko̱y Jesús hua̱ntu̱ xlacasquinko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n, 23 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―La̱nchú̱ accha̱ni ̱ttá̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ nacni ̱y laqui ̱mpi ̱ nacma̱siyupalaya̱chá̱ yama̱ ca̱cni ̱ tu̱ xapu̱ lana̱ xackalhi ̱y. 24 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n, pi ̱ acxni ̱ nacni ̱y, xta̱chuná̱ nali ̱taxtuy la̱ akspulay aktum xatalhtzi trigo hua̱ntu̱ chancán, acxni ̱ tama̱ya̱chá̱ ca̱tiyatna, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nani ̱y c-xnacú̱, hua̱mpi ̱ xlá̱ a̱li ̱sta̱lh naakpún, chu̱ luhua lhu̱ hua̱ nahuán xtahuácat. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ xtama̱chá̱ ca̱tiyatna, chu̱ ni ̱ xni ̱lh c-xnacú̱, niucxnicú̱ catimá̱sta̱lh lhu̱ hua xtahuácat. 25 Yamá̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ lakcatzán, chu̱ ni ̱ makatzanka̱putún xlatáma̱t, huata xlá̱ namakatzanka̱y hua̱ntu̱ lakcatzán; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nalakcatzán xlatáma̱t pala namakatzanka̱y u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, huata xlá̱ namakamaklhti ̱nán yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa. 26 Lapi ̱ huí ̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quiscujnaniputún, chu̱ aktum catzi ̱y naquili ̱pa̱huán, pus aksti ̱tum caquista̱lánilh c-xlatáma̱t, laqui ̱mpi ̱ yama̱ tiji ̱ tu̱ quit clactla̱huama̱, na̱ antá̱ xlá̱ nalactla̱huán; chu̱ hua̱nti ̱ chuná̱ naquiscujnaniy c-xlatáma̱t, Quintla̱t na̱ luhua napa̱xqui ̱y. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ namakni ̱cán chú̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aklituanani ̱t quinacú̱. ¿Pi ̱ tla̱n cahuá̱ pi ̱ xacuánilh chuná̱ Dios: ‘Tla̱ti Dios, xtlahua̱ tlanca li ̱tlá̱n, xquilakma̱xtu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ xacpá̱ti ̱lh hua̱ntu̱ la̱nchú̱ 27 “Hua̱

SAN JUAN 12 naquiakspulay’? ¡Hua̱mpi ̱ ni ̱ lay chuná̱ nacuán sa̱mpi ̱ luhua huá̱ quili ̱macamini ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat! 28 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xma̱n huá̱ clacasquín pi ̱ ma̱squi catu̱ hua̱ xquiakspúlalh hua̱mpi ̱ huá̱ cali ̱tatlánqui ̱lh mintucuhuiní.” Acxnitiyá̱ yama̱ takáxmatli ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n, chu̱ chuná̱ huá̱: “Quit cma̱siyuni ̱t pi ̱ caj mimpa̱lacata aya li ̱tatlanqui ̱ní ̱t, chu̱ na̱ caj xpa̱lacata tu̱ natiakspulayá̱n nali ̱tatlanqui ̱palay.” 29 Cha̱nchu̱ hua̱ li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, tzucuko̱lh huanko̱y pi ̱ mat caj jílilh, chu̱ makapitzí ̱n xuanko̱y pi ̱ cha̱tum xángel Dios xta̱chihui ̱nani ̱t. 30 Hua̱mpi ̱ Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Huixín ca̱macatanicántit yama̱ tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nakaxpatá̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ li ̱takáxmatli ̱ quimpa̱lacata. 31 Sa̱mpi ̱ hua̱ chú̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat nama̱xoko̱ni ̱cán xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ yama̱ akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ luhua ma̱paksi ̱ko̱y hua̱nti ̱ xalaktzanká̱n latama̱ko̱y ca̱tuxá̱huat chú̱ luhua aya lakcha̱ni ̱t hora acxni ̱ xlá̱ maktum tu̱ namaklhti ̱cán xli ̱ma̱paksí ̱n. 32 Na̱ aya lakcha̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quit naquixtokohuacacán ta̱lhmá̱n c-cruz, hua̱mpi ̱ caj huá̱ xpa̱lacata yuma̱ cruz luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ naquili ̱lakminko̱y, chu̱ naquili ̱pa̱huanko̱y. 33 Caj la̱ntla̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱, antá̱ xli ̱ma̱akata̱ksni ̱nán la̱ntla̱ namakni ̱cán. 34 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Lapi ̱ huix xli ̱ca̱na̱ Cristo ti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, ¿lá̱ntla̱ huix quinca̱huaniya pi ̱ namakni ̱cana̱ c-cruz? Sa̱mpi ̱ quin ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ c-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, antá̱ huan pi ̱ yama̱ Cristo hua̱nti ̱ namín

248 quinca̱lakma̱xtuyá̱n xli ̱ankalhí ̱n nalatama̱y. Hua̱mpi ̱ huana̱ pi ̱ huix Xatalacsacni Chixcú̱ namakni ̱cana, usuchí ̱ ¿xatí ̱ ya̱ chixcú̱ yama̱ hua̱nti ̱ huix li ̱chihui ̱námpa̱t? 35 Huaniko̱lh Jesús: ―Quit nactica̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ya̱nc ú̱ yuma̱ quixkakánat, hua̱mpi ̱ nia̱lh luhua maka̱s quilhtamacú̱; pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, xli ̱makua̱ huí ̱ xkakánat, luhua cali ̱pa̱huántit, chu̱ li ̱huana̱ catla̱huántit, laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ napuhuaná̱tit sa̱mpi ̱ acxni ̱ namín hora la̱ naca̱poklhuán, xli ̱pacs hua̱nti ̱ tla̱huanko̱y acxni ̱ ca̱pucsua, xlacán ni ̱ lay ta̱ksko̱y tiji. 36 Xli ̱makua kalhi ̱yá̱tit xkakánat, luhua xli ̱ca̱na̱ cali ̱pa̱huántit laqui ̱mpi ̱ huixín tla̱n namakskoniko̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n minta̱chixcucán. Acxni ̱ chuná̱ tihuaniko̱lh Jesús akxtakya̱huako̱lh, chu̱ tatze̱kniko̱lh. Maká̱n aya xli ̱chihui ̱nani ̱t profeta Isaías hua̱nti ̱ ni ̱ catili ̱pa̱huanko̱lh Jesús 37 Ma̱squi luhua lhu̱ hua̱ lactlanca li ̱ca̱cni tascújut hua̱ntu̱ xli ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱ni ̱t Jesús hua̱ntu̱ xlá̱ tla̱n xtlahuako̱y, yama̱ xanapuxcun judíos ni ̱ luhua xca̱najlaniko̱y. 38 Pus fuerza̱ xli ̱kantáxtut xuani ̱t hua̱ntu̱ tili ̱chihuí ̱nalh profeta Isaías xpa̱lacatacán hua̱nti ̱ chuná̱ kalhi ̱ko̱y xta̱yatcán, sa̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ titzóknu̱ lh c-Li ̱kalhtahuaka: “Quimpu̱chinacán, ¿tí ̱ chú̱ luhua ca̱najlay hua̱ntu̱ quin cli ̱chihui ̱nana̱hu? Lhu̱ hua̱ lactlanca tascújut hua̱ntu̱ huix li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱ni ̱ta, hua̱mpi ̱ ni ̱ ca̱najlaniko̱yá̱n.” 39 Alacatanu̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ profeta Isaías lacatancs tihua̱ xatú̱ xpa̱lacata ni ̱ lay li ̱pa̱huanko̱y acxni ̱ na̱má̱ tichihuí ̱nalh xpa̱lacatacán: 40 “Dios li ̱ma̱xtuko̱lh xta̱chuná̱ caj la̱ lakatzí ̱n calatama̱ko̱chá,

SAN JUAN 12​, ​13

249 na̱ li ̱makaxtakko̱lh laqui ̱mpi ̱ catzaca̱tlako̱lh c-xnacu̱cán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ ma̱squi luhua kalhi ̱ko̱y xlakastapucán, ni ̱ catili ̱lacahua̱nanko̱lh, na̱ ni ̱mpala catili ̱akata̱ksko̱lh c-xnacu̱cán, chu̱ na̱ ni ̱ caquintilakminko̱lh laqui ̱mpi ̱ quit nacma̱pacsako̱y xli ̱stacnacán.” 41 Chuná̱ xlá̱ titzóknu̱ lh profeta Isaías ma̱squi luhua maka̱n quilhtamacú̱ tili ̱chihuí ̱nalh, hua̱mpi ̱ xlá̱ aya xucxilhlacachima̱ lactlanca tascújut hua̱ntu̱ natlahuay Jesús. 42 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, ni ̱ luhua pacs ma̱kantaxti ̱ko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n lactali ̱pa̱hu judíos ca̱najlaniko̱lh Jesús, hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua maktum xuanko̱y pala xli ̱pa̱huanko̱y sa̱mpi ̱ xpe̱cuaniko̱y fariseos, pala natamacaxtuko̱cán c-xpu̱ kalhtahuakacán. 43 Sa̱mpi ̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n huata tlak xlakati ̱ko̱y luhua lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n cali ̱ma̱xtuko̱ca̱ c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tit, hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua xputzako̱y la̱ntla̱ Dios nali ̱ma̱xtuko̱y luhua lactali ̱pa̱hu c-xlacatí ̱n. Hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlay xtachuhui ̱n Jesús naacstutamaklhtumi ̱ko̱y 44 Maktum Jesús luhua palha̱ chuná̱ huaniko̱lh tachixcuhuí ̱tat: “Acxni ̱ cha̱tum quili ̱pa̱huán, ni ̱ caj xma̱n hua̱ quit quili ̱pa̱huama̱, huata qui ̱taxtuy pi ̱ na̱ lacxtum li ̱pa̱huama̱ quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 45 Na̱ chuna li ̱tum, yama̱ hua̱nti ̱ quit quiucxilha, pus na̱ chunatiyá̱ ucxilhma̱ la̱ntla̱ Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 46 Quit xta̱chuná̱ la̱ xkakánat cli ̱taxtuni ̱t ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nacma̱lacahua̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y nia̱lh c-xalakaca̱pucsua catitamakaxtakko̱lh. 47 Yamá̱ hua̱nti ̱ nakaxmata̱

quintachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ natlahuay hua̱ntu̱ antá̱ cli ̱ma̱paksi ̱y, pus ni ̱ quit cactimakstuntláhualh, sa̱mpi ̱ quit ni ̱tú̱ caj cmini ̱t ma̱laktzanka̱nán ca̱tuxá̱huat, huata caj cmini ̱t lakma̱xtunán. 48 Hua̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ quili ̱ucxilha, chu̱ caj lakmakán hua̱ntu̱ kaxmata̱ quintachihuí ̱n, pus xlá̱ aya huí ̱ hua̱ntu̱ namakstuntlahuay, sa̱mpi ̱ huata huá̱ quintapáksi ̱t hua̱ntu̱ kaxmatni ̱t chu̱ ni ̱ ca̱najlaputún namakstuntlahuay acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ a̱huatá̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ naputza̱nanicán xcue̱nta̱. 49 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ cca̱huanini ̱tán pacs huá̱ quintla̱t chuná̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t nacca̱huaniyá̱n, huá̱ xpa̱lacata ni ̱tú̱ cchihui ̱nama̱ hua̱ntu̱ caj quiacstu quintalacapa̱stacni. 50 Quit ccatzi ̱y pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Quintla̱t li ̱ma̱paksi ̱nán natlahuacán, chu̱ naca̱najlacán luhua xli ̱ca̱na̱ ma̱sta̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-xpa̱xtú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa, pus huá̱ xpa̱lacata, acxni ̱ cchihui ̱nán quit xma̱n huá̱ cuan hua̱ntu̱ quima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t Quintla̱t pi ̱ chuná̱ nacuán.” Jesús tantu̱chaka̱ko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t A̱ huatiya̱ yama̱ quilhtamacu̱ xko̱tanu̱ ma̱ sa̱mpi ̱ aya xlakchá̱n xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n, Jesús stalanca xcatzi ̱y pi ̱ aya xlakcha̱ni ̱t hora la̱ntla̱ natapa̱qui ̱y ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nalakampalay Xtla̱t. Xlá̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xpa̱xqui ̱ko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xlacsacko̱ni ̱t ca̱tuxá̱huat, chu̱ na̱ luhua ankalhí ̱n pa̱xqui ̱ko̱lh, chu̱ chunatá̱ makta̱yako̱lh hasta acxni ̱ ni ̱lh. 2-4 Hua̱mpi ̱ huata xkahuasa Simón Iscariote xuanicán Judas, xlá̱ aya xma̱puhua̱ni ̱ni ̱t akskahuiní ̱ pi ̱ namacama̱sta̱y Jesús c-xmacán hua̱nti ̱ xtasi ̱tzi ̱niy. Jesús stalanca xcatzi ̱y pi ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka, chu̱ xli ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhi ̱y, pacs huá̱ xma̱xqui ̱ni ̱t Dios, sa̱mpi ̱ antá̱ c-xpa̱xtú̱ n xmini ̱tanchá,

13

SAN JUAN 13 chu̱ antiyá̱ nalakampalay anta̱ni ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. Hua̱mpi ̱ luhua a̱tzinú̱ xma̱siyuniputunko̱y pi ̱ luhua xpa̱xqui ̱ko̱y, a̱huatiya̱ yama̱ ca̱tzi ̱sní ̱ acxni ̱ xlacán xua̱yama̱kó̱, Jesús tá̱yalh c-pu̱ hua̱y, tapú̱ xtulh xtaka̱nu, chu̱ tampu̱ laktahui ̱ mactum li ̱macaxaca lháka̱t. 5 A̱ li ̱sta̱lh múju̱ lh chúchut c-paktum ácsmu̱ lh, chu̱ tzúculh tantu̱chaka̱ko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ li ̱cha̱xacati ̱lhako̱y yama̱ toalla hua̱ntu̱ xtampu̱ lakui ̱. 6 Acxni ̱ lákmilh Simón Pedro xtantu̱chaka̱putún hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ lacásquilh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacán, ¿lá̱ntla̱ chu̱ yuma̱ qui ̱taxtuy, huix quima̱kalhtahuaka̱nacán, chu̱ huata quinca̱lakchaká̱pa̱t? 7 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Hua̱ntu̱ quit ctlahuama̱, la̱nchú̱ huix ni ̱ lay akata̱ksa, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh namín quilhtamacú̱ acxni ̱ huix luhua naakata̱ksa. 8 Pedro huanipá̱: ―Pus quit luhua ni ̱ clacasquín naquintantu̱chaka̱ya̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ quimini ̱niy huata huix naquili ̱scuja. Jesús huanipá̱: ―Lapi ̱ ni ̱ lacasquina̱ nactantu̱chaka̱yá̱n, huix ni ̱ lay tú̱ caquintita̱kalhi ̱ tu̱ mili ̱lakchá̱nat. 9 ―Lapi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy, huata ni ̱ caj xma̱n quintantú̱ n, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱hua̱ cachaka̱ quimacaní ̱n, chu̱ quiakxe̱ka ― huánilh Pedro. 10 Huata xlá̱ chuná̱ kalhti ̱pá̱: ―Hua̱nti ̱ a̱cu paxko̱ni ̱t, ni ̱ xafuerza̱ tuncán napaxpalay, huata caj xma̱n talacasquín pi ̱ natantu̱chakán, sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ xli ̱tlanca̱ c-xmacni, luhua xachakanitá, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ ni ̱ na̱ luhua mili ̱pacscán. 11 Jesús luhua stalanca xcatzi ̱y ti ̱ namacama̱sta̱y, pus huá̱ chuná̱ ca̱li ̱huánilh: “Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ ni ̱ luhua mili ̱pacscán.” 12 Acxni ̱ tantu̱chaka̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, Jesús lhaka̱pi ̱

250 xtaka̱nu, tahuilapi ̱ c-pu̱ hua̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Pi ̱ akata̱ksá̱tit xatú̱ luhua xpa̱lacata̱ cca̱li ̱tantu̱chaka̱ni ̱tán? 13 Huixín huaná̱t it pi ̱ quit mima̱kalhtahuaka̱nacán, chu̱ mimpu̱chinacán. Luhua xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ huixín huaná̱tit sa̱mpi ̱ quit mimpu̱chinacán. 14 Pus lapi ̱ quit, hua̱ mimpu̱chinacán, chu̱ na̱ mima̱kalhtahuaka̱nacán, ni ̱ hua̱ xpa̱lacata pala a̱tzinu̱ cli ̱tlanca̱catzi ̱ni ̱t, chu̱ hasta ca̱tantu̱chaka̱ni ̱tán, huixín hua̱nti ̱ caj quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t, pus chu̱ na̱ chuná̱ chu̱ huixín luhua ca̱mini ̱niyá̱n nala̱li ̱scuja̱pítit cha̱tunu a̱makapitzí ̱n cala̱tantu̱chaka̱pítit. 15 Sa̱mpi ̱ xali ̱ucxílhti ̱t cca̱makaxtaknini ̱tán, laqui ̱mpi ̱ la̱ntla̱ quit ctlahuani ̱t, na̱ chuná̱ huixín natlahuaya̱pítit. 16 Xli ̱ca̱na̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n, pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum caj tasa̱cua, napuhuán pi ̱ a̱tzinú̱ xlá̱ nama̱xqui ̱cán ca̱cni ni ̱ xahua̱ xma̱la̱ná; chu̱ na̱ chuna li ̱tum yama̱ lacscujni ̱ hua̱nti ̱ ma̱le̱ni ̱ma̱ca̱ aktum luhua xlacasquinca tachihuí ̱n, ni ̱ napuhuán pi ̱ a̱tzinú̱ xlá̱ nama̱xqui ̱cán ca̱cni ni ̱ xahua̱ hua̱nti ̱ ma̱lakacha̱nama̱. 17 Lapi ̱ akata̱ksá̱t it hua̱ntu̱ quit ctlahuani ̱t, chu̱ nali ̱tzaksayá̱tit yuma̱ quili ̱ma̱paksí ̱n, luhua xli ̱ca̱na̱ aktziyaj lapá̱tit nahuán. 18 “Ni ̱ mili ̱pacscán ca̱lakcha̱ná̱n yumá̱ hua̱ntu̱ quit cca̱huanimá̱n, sa̱mpi ̱ quit stalanca ccatzi ̱y xatí ̱ luhua clacsacni ̱t sa̱mpi ̱ clakapasa̱ hua̱ntu̱ huí ̱ c-minacu̱cán cha̱tum cha̱tum, hua̱mpi ̱ juerza̱ nakantaxtuy c-quilatáma̱t hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: ‘Yama̱ cha̱tum hua̱nti ̱ lacxtum xquinta̱hua̱yama̱, naquimacama̱sta̱y.’ 19 Cca̱li ̱ta̱chihui ̱namá̱n hua̱ntu̱ naquiakspulay laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ pacs nakantaxtuko̱y, pus huixín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ quintachihuí ̱n, pacs talulóktat hua̱ntu̱ cca̱huanini ̱tán caj quimpa̱lacata.

SAN JUAN 13

251 20 Chu̱ luhua cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ namakamaklhti ̱nán yama̱ hua̱nti ̱ quit nacmacá̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱chihui ̱nán quintachihuí ̱n, pus xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱mpala quit quimakamaklhti ̱nama̱, chu̱ yama̱ hua̱nti ̱ quit quimakamaklhti ̱nán na̱ qui ̱taxtuma̱ la̱mpala Quintla̱t makamaklhti ̱nama̱ hua̱nti ̱ quimacamini ̱t.”

Jesús li ̱chihui ̱nampalay pi ̱ Judas namacama̱sta̱y (Mateo 26:20‑25; Marcos 14:17‑21; Lucas 22:21‑23)

21 Acxni ̱ tihua̱ yuma̱ Jesús, luhua xli ̱ca̱na̱ aklituánalh c-xnacú, huata xlá̱ chuná̱ luhua lacatancs lacatzaj huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Xli ̱ca̱na̱ luhua cli ̱puhuán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n pi ̱ la̱ntla̱ mili ̱pu̱tumcán cha̱tum hua̱nti ̱ naquimacama̱sta̱y. 22 Huata yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzucuko̱lh la̱lacaucxilhko̱y cha̱tunu cha̱tunu, xlacán ni ̱ xcatzi ̱ko̱y xatí ̱ xli ̱quilhama̱. 23 Cha̱nchu̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y, luhua lacxtum xpa̱xtu̱ hui ̱ xta̱hua̱yama̱. 24 Huata Simón Pedro tze̱k tzúculh li ̱macahuán xmacán laqui ̱mpi ̱ nakalhasquín xatí ̱ luhua xli ̱quilhama̱. 25 Cha̱nchu̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t tzinú̱ sij lákalh anta̱ni ̱ xuí ̱, chu̱ chuná̱ kalhásquilh: ―Quimpu̱chinacán, ¿xatí ̱ huix luhua li ̱chihui ̱námpa̱t? 26 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ quit nacma̱xqui ̱y caxtala̱nchu̱ xatamún. Xlá̱ chuná̱ tláhualh líḻ upli ̱ li ̱kotna̱ actzu̱ caxtala̱nchu̱, chu̱ huá̱ má̱xqui ̱lh Judas Iscariote xkahuasa Simón. 27 Acxni ̱ Judas maklhtí ̱nalh yama̱ caxtala̱nchu̱, xlá̱ hualh, chu̱ acxnicú̱ akskahuiní ̱ tánu̱ lh c-xnacú̱, chu̱ Jesús chuná̱ huánilh:

―¡Lacapala̱ catlahua̱ hua̱ntu̱ mili ̱ma̱kantáxti ̱t! 28 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xmakua̱yama̱kó̱ c-pu̱ hua̱y, ni ̱tí ̱ akáta̱ksli ̱ xatú̱ xpa̱lacata li ̱huánilh yumá̱. 29 Cha̱nchu̱ pi ̱ Judas tesorero xli ̱ma̱xtucani ̱t, huá̱ xma̱xqui ̱ko̱y tumi ̱n, makapitzí ̱n puhuanko̱lh pi ̱ ma̱x huá̱ xuaniputún laqui ̱mpi ̱ catamá̱hualh pala tú̱ namaclacasquincán c-pa̱scua̱, usuchí ̱ pala tú̱ nata̱qui ̱ko̱y li ̱ma̱xkaní ̱n. 30 Acxni ̱ Judas maklhti ̱nanko̱lh caxtala̱nchu̱, xlá̱ lacapala̱ táxtulh. Na̱ ca̱tzi ̱snitá xuani ̱t. Jesús li ̱chuhui ̱nán xasa̱sti li ̱ma̱paksí ̱n 31 Cha̱nchu̱ acxni ̱ xtaxtuni ̱ttá̱ Judas, Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―La̱nchiyú̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naucxilhko̱y yama̱ tlanca quili ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ quit Xatalacsacni Chixcú̱ ckalhi ̱y, Dios na̱ nama̱siyuy yama̱ tlanca xli ̱tlihuaka̱ antá̱ c-quilatáma̱t. 32 Chí ̱ lapi ̱ quit cma̱siyuma̱ nahuán xli ̱tlihuaka Dios, xlá̱ na̱ acxnitiyá̱ ma̱siyuma̱ nahuán hua̱ntu̱ quit ckalhi ̱y quili ̱tlihuaka̱ acxni ̱ nacpa̱ti ̱nán, chu̱ nia̱lh pala maka̱s la̱ntla̱ xlá̱ nama̱siyuy. 33 Koxutaní ̱n huixín quincamán, chú̱ luhua nia̱lh maka̱s cca̱ta̱lamá̱n. Huixín naquimputzayá̱tit, hua̱mpi ̱ nia̱lh caquintiucxílhtit; na̱ chuná̱ chú̱ cca̱huaniyá̱n, xta̱chuná̱ la̱ cuaniko̱ni ̱t xanapuxcun judíos, pi ̱ huixín ni ̱ lay catipítit anta̱ni ̱ quit cama̱. 34 Chú̱ pi ̱ nacán, huixín stalanca catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ quit cca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán, pus huá̱ yumá̱ cca̱li ̱ma̱xqui ̱yá̱n xasa̱sti quili ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ cala̱pa̱xquí ̱tit cha̱tunu cha̱tunu̱ xli ̱pacs minacu̱cán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán. 35 Lapi ̱ huixín nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit chuná̱ cumu la̱ntla̱ cca̱huanini ̱tán, chuná̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n nali ̱talulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱

SAN JUAN 13​, ​14 huixín quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ quista̱lanima̱kó̱, chu̱ quili ̱pa̱huanko̱y. Jesús li ̱chihui ̱nán pi ̱ Pedro nahuán pi ̱ ni ̱ lakapasa (Mateo 26:31‑35; Marcos 14:27‑31; Lucas 22:31‑34)

36 ―Quimpu̱chinacán,

¿ní ̱ luhua chipímpa̱t? ―kalhásquilh Pedro. ―Anta̱ni ̱ quit cama̱, huix ni ̱ lay chú̱ caquintista̱lani; naquista̱laniya, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lhcú ―kálhti ̱lh Jesús. 37 Quimpu̱chinacán, ¿tú̱ chú̱ xpa̱lacata̱ ni ̱ lay csta̱laniyá̱n la̱nchú̱? Xli ̱ca̱na̱ quit aktum ccatzi ̱y ma̱squi xacmacamá̱sta̱lh quilatáma̱t caj mimpa̱lacata ―huampi ̱ Pedro. 38 Cha̱nchu̱ Jesús chuná̱ huánilh: ―Pedro, ¿pi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aktum catzi ̱ya̱ ma̱squi xmacama̱sta̱ milatáma̱t caj quimpa̱lacata? Pus chú̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n pi ̱ huatiya̱ yuma̱ tzi ̱sní, acxni ̱ ni ̱ a̱tasay nahuán pu̱yu̱ huix maktutu̱ huani ̱ta nahuán pi ̱ ni ̱ quilakapasa̱ acxni ̱ nakalhasquincana. Jesús li ̱taxtuy xta̱chuná̱ tiji ̱ hua̱ntu̱ li ̱cha̱ncán c-xpa̱xtu̱ n Dios A̱ li ̱sta̱lh Jesús chuná̱ huaniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Ni ̱ caaklituánalh minacu̱cán, cali ̱pa̱huántit Dios, chu̱ na̱ chuná̱ caquili ̱pa̱huántit. 2 Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ c-xchic Quintla̱t, luhua lhu̱hua̱ huilakó̱ pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ tla̱n tahuilacán; hua̱ pala pi ̱ ni ̱ chuná̱ cahuá̱ quit lacatancs xactica̱huanín. Pero luhua lacatancs sa̱mpi ̱ quit ni ̱tu̱ cca̱akskahuimá̱n, pus chú̱ quit cama̱ laqui ̱mpi ̱ nacca̱ca̱xtlahuaniyá̱n aktum pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ natahuilayá̱tit. 3 Cha̱nchu̱ acxni ̱ aya nacca̱xtlahuako̱y quit nacmimpalay a̱maktum laqui ̱mpi ̱ chú̱ nacca̱le̱ná̱n, pus anta̱ni ̱ quit nactahuilay huixín na̱ antá̱ natahuilayá̱tit. 4 Huixín aya catzi ̱yá̱tit anta̱ni ̱ quit nacchá̱n, xa̱huachí ̱ aya lakapasá̱tit xatiji ̱ hua̱ntu̱ li ̱cha̱ncán.

14

252 5 Huata Tomás chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacán, quin ni ̱ ccatzi ̱ya̱hu anta̱ni ̱ huix nachipina, ¿lá̱ntla̱ tla̱n chú̱ nacli ̱catzi ̱ya̱hu xatiji ̱ hua̱ntu̱ licha̱ncán? 6 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Quit hua̱ tiji, chu̱ hua̱ xli ̱ca̱na̱, chu̱ hua̱ latáma̱t; ni ̱tí ̱ catilákmilh Xatla̱t pala ni ̱ quimpa̱lacata. 7 Acxni ̱ ni ̱ xa̱quilakapasá̱tit, na̱ ni ̱ luhua xlakapasá̱tit Quintla̱t, hua̱mpi ̱ cumu huixín quilakapasá̱tit quit cpuhuán pi ̱ luhua lacatancs lakapasá̱tit chú̱, sa̱mpi ̱ ankalhi ̱ná̱ ucxilhpá̱tit. 8 ―Quimpu̱chinacán, pus ca̱na̱ caj Mintla̱t Dios caquinca̱ma̱lakapasni, nacca̱pa̱xcatcatzi ̱niyá̱n ―huánilh Felipe.

Hua̱nti ̱ lakapasa̱ Jesús na̱ lakapasa̱ Dios xala̱ntla̱ xlá̱ 9 Jesús kálhti ̱lh: ―Felipe, ca̱na̱ maka̱sa quilhtamacú̱ la̱ntla̱ cca̱ta̱huilán, chu̱ ¿pi ̱ luhua ni ̱ naj quilakapasa? Hua̱nti ̱ quit quiucxilha, pus na̱ huatiya̱ ucxilhma̱ la̱ntla̱ quintla̱t, ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ quili ̱huaniya̱ cacca̱ma̱lakapasní ̱n Quintla̱t? 10 ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ lay ca̱najlaya̱ pi ̱ quit lacxtum cta̱lama̱ Quintla̱t, chu̱ na̱ chuná̱ pi ̱ xlá̱ antá̱ lama̱ c-quilatáma̱t? Pacs hua̱ntu̱ cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n ni ̱ caj quiacstu quintapuhuá̱n ma̱squi chuná̱ cuan, pus huata huá̱ xlá̱ lama̱ c-quilatáma̱t, chu̱ quimaclacasquima̱ laqui ̱mpi ̱ nactlahuay xtascújut. 11 Pus ca̱na̱ caj caca̱najlátit pi ̱ quit lacxtum cta̱lama̱ Quintla̱t, chu̱ xlá̱ na̱ antá̱ lama̱ c-quilatáma̱t, xa̱huachí ̱ pala luhua ni ̱ lay caj quintachihuí ̱n li ̱ca̱najlayá̱tit, pus ca̱na̱ ma̱squi caj huá̱ cali ̱ca̱najlátit yama̱ lactlanca quintascújut hua̱ntu̱ quit tlahuay c-milacati ̱ncán. 12 Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ naquili ̱pa̱huán, yama̱ chixcú̱ xlá̱ na̱ natlahuako̱y lactlanca tatlahu hua̱ntu̱ quit ctlahuay, chu̱ hasta a̱tzinú̱ xlá̱ tlak lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu

253 natlahuako̱y c-quimpú̱ xoko sa̱mpi ̱ quit cama̱ anta̱ni ̱ huilachá̱ Quintla̱t, chu̱ antá̱ nactamakaxtaka. 13 Na̱ caxatu̱cahuá̱ tu̱ nasquiniyá̱tit Quintla̱t c-quintucuhuiní, usu caj xpa̱lacata quili ̱pa̱huaná̱tit, quit nacca̱makchihui ̱nana̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱tasiyuy xli ̱tlihuaka Dios caj quimpa̱lacata. 14 Quit luhua cca̱li ̱ma̱akatzanka̱yá̱n pi ̱ casquinítit Dios hua̱ntu̱ huixín maclacasquimpá̱tit, chu̱ caxatu̱cahuá̱ tu̱ nasquiniyá̱tit c-quintucuhuiní ̱ quit nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n. Jesús ma̱lacnu̱y pi ̱ namacamín Espíritu Santo 15 “Lapi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ quimpa̱xqui ̱yá̱tit, cama̱kantaxtí ̱tit c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ chú̱ cca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán. 16 Acxni ̱ quit naclakchá̱n Quintla̱t, nacxakatli ̱y laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naca̱macaminiyá̱n yama̱ a̱cha̱tum Makta̱yaná̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱án naca̱ta̱latama̱yá̱n c-milatama̱tcán. 17 Pus hua̱ tamá̱ Makta̱yana Espíritu xlá̱ naca̱ma̱akata̱ksni ̱ko̱yá̱n hua̱ntu̱ xtalulóktat xpa̱lacata Dios. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat ni ̱ quili ̱pa̱huanko̱y, xlacán ni ̱ lay maklhti ̱nán laqui ̱mpi ̱ nama̱la̱nán c-xlatama̱tcán sa̱mpi ̱ ni ̱ lay lakapasko̱y, usu li ̱lacahua̱nanko̱y lactlanca xtascújut. Huixín aya lakapasá̱tit sa̱mpi ̱ ca̱la̱nchú̱ xlá̱ aya ca̱ta̱lamá̱n c-milatama̱tcán, hua̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ luhua nama̱la̱nán c-minacu̱cán caxani ̱li ̱huaya̱ quilhtamacú̱. 18 “Acxni ̱ nacán, ni ̱ xli ̱pa̱á n caj li ̱ma̱xkania̱ cactica̱akxtakmakán, huata nacmimpalay laqui ̱mpi ̱ nacca̱ta̱tahuilapalayá̱n. 19 Nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱, hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat, chu̱ ni ̱ quili ̱pa̱huanko̱y, xlacán nia̱lh makcatzi caquintiucxilhko̱lh sa̱mpi ̱ nacni ̱y, hua̱mpi ̱ huixín naquiucxilhpalayá̱tit sa̱mpi ̱ nackalhi ̱palay latáma̱t; chu̱ cumu

SAN JUAN 14 quit naclatama̱palay xastacná, huixín na̱ nakalhi ̱palayá̱tit latáma̱t acxni ̱ nani ̱yá̱tit. 20 Yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ naclatama̱palay, huixín naakata̱ksá̱tit pi ̱ Dios ni ̱ quiakxtakmakani ̱t, ankalhí ̱n quinta̱latama̱ni ̱t. Huixín na̱ chuná̱ ankalhí ̱n lacxtum quinta̱lapá̱tit nahuán, chu̱ quit cca̱ta̱lamá̱n nahuán huixín. 21 Yamá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ quimpa̱xqui ̱y, xlá̱ li ̱tzaksay c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ quit cli ̱ma̱paksi ̱nán, chu̱ hua̱nti ̱ quit quimpa̱xqui ̱y, Quintla̱t na̱ luhua napa̱xqui ̱y, xa̱huachí ̱ quit nacma̱makcatzi ̱ni ̱y c-xnacú̱ pi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cta̱lama̱ c-xlatáma̱t.” 22 Chu̱ cha̱t um li ̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ na̱ xuanicán Judas, hua̱mpi ̱ ni ̱ hua̱ Iscariote, xlá̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chinacán, ¿tú̱ huan huana̱ pi ̱ xma̱n hua̱ quin luhua naquinca̱ma̱siyuniya̱ pi ̱ quinca̱ta̱lápa̱t? ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ huata huá̱ catitasiyunikó̱ a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat? 23 Jesús kálhti ̱lh: ―Sa̱mpi ̱ quit huata nactasiyuniko̱y yama̱ hua̱nti ̱ quimpa̱xqui ̱ko̱y. Pus Quintla̱t na̱ luhua napa̱xqui ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ quit, chu̱ Quintla̱t lacxtum nacmina̱hu ta̱latama̱ko̱ya̱hu c-xlatama̱tcán. 24 Yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ quimpa̱xqui ̱ko̱y, pus xlacán ni ̱ catitlahuako̱lh hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ma̱paksi ̱y; lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huixín la̱nchú̱ kaxpatpá̱tit, ni ̱ caj quiacstu quilá, pus huata huá̱ xtachihui ̱n Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 25 “Xli ̱makuacú̱ pi ̱ ctica̱ta̱lamá̱n, huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n yuma̱ tachihuí ̱n; 26 hua̱mpi ̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quit aya cani ̱t nahuán, Quintla̱t c-quimpú̱ xoko̱ namacamín Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naca̱makta̱yayá̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱, sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ luhua li ̱huana̱ naca̱ma̱lacapa̱stacayá̱n xli ̱pacs

SAN JUAN 14​, ​15 quintapáksi ̱t hua̱ntu̱ cca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán u̱ nú̱ cca̱tuxá̱huat, xa̱huachí ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ naca̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n hua̱ntu̱ huixín ni ̱ akata̱ksá̱tit la̱nchú̱. 27 “Hua̱ntu̱ aktziyaj nali ̱latapa̱yá̱t it cca̱makaxtakniyá̱n, hua̱ quintapa̱xuhuá̱n cca̱ma̱xqui ̱yá̱n; ni ̱ huá̱ cca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntla̱ ma̱sta̱y tachixcuhuí ̱tit. Ni ̱ caaklituánalh minacucán, na̱ ni ̱ camacpuhuántit. 28 Huixín aya kaxpatni ̱tántit hua̱ntu̱ cca̱huanín pi ̱ quit camajá ca̱makaxtaká̱n, hua̱mpi ̱ na̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ nacmimpalay laqui ̱mpi ̱ acxtum nacca̱ta̱latama̱yá̱n. Lapi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xquimpa̱xquí ̱tit aya xtili ̱pa̱xuhuátit pi ̱ cama̱ anta̱ni ̱ huilachá̱ Quintla̱t, sa̱mpi ̱ chuná̱ xtalacasquín, chu̱ xlá̱ a̱tzinú̱ tlanca xlacatzúcut ni ̱ xahua̱ quit. 29 Quit cca̱a̱li ̱huanimá̱n yuma̱ xli ̱makua ni ̱ a̱lay, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ nakantaxtuy acxnitiyá̱ naquili ̱pa̱huaná̱tit. 30 “Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ nia̱lh lay maka̱s cactica̱ta̱chihui ̱nán, sa̱mpi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ u̱ nú̱ luhua ma̱paksi ̱nán ca̱tuxá̱huat li ̱pe̱cua̱ naquisokali ̱y, ma̱squi chuná̱ chú̱, xlá̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquimakatlajay hua̱ntu̱ quit quimpa̱lacata. 31 Hua̱mpi ̱ fuerza̱ chuná̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ quili ̱macamincani ̱t laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit cpa̱xqui ̱y Quintla̱t, chu̱ pacs ckalhakaxmatma̱ hua̱ntu̱ xlá̱ quintili ̱ma̱páksi ̱lh.” A̱ li ̱sta̱lh Jesús li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t: ―Lacapala̱ cata̱yátit, chu̱ caahuá. Jesús li ̱taxtuy la̱ pu̱ kalhtum tachaná̱n xla uva A̱ li ̱sta̱lh Jesús tzucupaj xakatli ̱ko̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Quit cli ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ pu̱ kalhtum xaquihui uvas, chi ̱nchu̱

15

254 hua̱ Quintla̱t li ̱taxtuy xta̱chuná̱ hua̱nti ̱ chani ̱t, chu̱ maktakalha̱ yama̱ tachaná̱n. 2 Chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ kaxmatko̱ni ̱t quintachihuí ̱n cli ̱ma̱xtuko̱y la̱ quimpakaní ̱n. Xli ̱pacs quimpakaní ̱n tu̱ ni ̱ tahuacay xtahuácat, ca̱acti ̱y, makán; chi ̱nchu̱ hua̱ntu̱ yamá̱ tahuacay xtahuácat, luhua pa̱xuhuay cuchi ̱y, akmakaniy hua̱ntu̱ soka̱li ̱y laqui ̱mpi ̱ a̱tzinu̱ luhua lhu̱ hua̱ natahuacay xtahuácat. 3 Huixín xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit la̱ntla̱ quiakán hua̱ntu̱ tahuacay xtahuácat, chu̱ huá̱ ca̱li ̱cuchi ̱cani ̱tántit quintachihuí ̱n hua̱ntu̱ aya kaxpatni ̱tántit. 4 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ kantum xakan akatum tachaná̱n ni ̱ lay tahuacay xtahuácat lapi ̱ ni ̱ natapalhi ̱y la̱ntla̱ quilhtay c-xacha̱tlanca xaquihui, pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín ni ̱ lay catikalhí ̱tit mintahuacatcán lapi ̱ ni ̱ ankalhí ̱n lacxtum naquinta̱latapá̱yatit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit ankalhí ̱n cca̱ta̱lamá̱n. 5 “Quit na̱ xta̱chuná̱ yama̱ pu̱ kalhtum xaquihui uva, chu̱ huixín quimpakaní ̱n. Hua̱nti ̱ quintapalhi ̱niy la̱ntla̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huán, chu̱ lacxtum quinta̱lama̱, quit na̱ antá̱ lacxtum cta̱lama̱, chuná̱ luhua lhu̱ hua̱ natahuacay mintahuacatcán, sa̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ quit naquili ̱pa̱huaná̱tit, huixín ni ̱ lay pala tú̱ acstutlahuayá̱tit. 6 Hua̱nti ̱ naquilakmakán, chu̱ ni ̱ naquili ̱pa̱huán laqui ̱mpi ̱ lacxtum naquinta̱latama̱y, chuná̱ xlá̱ naqui ̱taxtuniy xta̱chuná̱ la̱ tlahuacán kantum xpakan tachaná̱n acxni ̱ nia̱lh tahuacay xtahuácat, chu̱ sca̱ca; xlá̱ sacqui ̱cán, chu̱ ma̱pu̱cán c-lhcúya̱t laqui ̱mpi ̱ nalhcuy. 7 “Lapi ̱ huixín luhua naquintapalhi ̱niyá̱tit la̱ntla̱ aksti ̱tum naquili ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ ni ̱ napa̱tzanka̱yá̱tit yama̱ quintapáksi ̱t hua̱ntu̱ aya cca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, pus acxni ̱ chú̱ huixín pala tú̱ nasquiniyá̱tit Dios, xlá̱ pacs naca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 8 Lapi ̱ lacasquiná̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xatali ̱pa̱hu

255 quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t nali ̱taxtuyá̱tit, chu̱ pi ̱ nali ̱ca̱cni ̱nanicán Dios milatama̱tcán, pus huá̱ cakalhí ̱tit lhu̱ hua lacuan mintahuacatcán. 9 Quit luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱pa̱xqui ̱yá̱n na̱ chuná̱ la̱ Quintla̱t quimpa̱xqui ̱y, pus huixín na̱ ankalhí ̱n cala̱pa̱xqui ̱pítit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cca̱ma̱siyunini ̱tán quintapá̱xqui ̱t. 10 Lapi ̱ huixín nama̱kantaxti ̱yá̱t it quintapáksi ̱t c-milatama̱tcán, pus chuná̱ huixín nali ̱ma̱siyuyá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quimpa̱xqui ̱yá̱tit, na̱ chuná̱ acxni ̱ quit ckalhakaxmata̱ xtapaksi ̱t Quintla̱t, chuná̱ quit cli ̱ma̱siyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ cpa̱xqui ̱y. 11 “Huá̱ chuná̱ cca̱li x ̱ akatli ̱má̱n laqui ̱mpi ̱ lacxtum naquinta̱pa̱xuhuayá̱tit, chu̱ luhua tlanca tapa̱xuhuá̱n nakalhi ̱yá̱tit. 12 Hua̱ yuma̱ quintapáksi ̱t hua̱ntu̱ quit luhua clacasquín nama̱kantaxti ̱yá̱tit c-milatama̱tcán, pi ̱ nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit cha̱tunu cha̱tunu̱ chuná̱ la̱ntla̱ chú̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ quit cca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán. 13 Lapi ̱ cha̱t um chixcú̱ kalhi ̱y xamigo, chu̱ ma̱siyuniputún pi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y, xlá, lapi ̱ talacasquín, hasta namacama̱sta̱y xlatáma̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalakma̱xtuy, 14 pus chuná̱ quit cca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ quiamigos hua̱nti ̱ luhua cca̱pa̱xqui ̱yá̱n, lapi ̱ huixín nama̱kantaxti ̱yá̱tit quili ̱ma̱paksí ̱n. 15 Quit nia̱lh ucxni ̱ cactica̱li ̱ma̱xtún la̱ntla̱ caj cati ̱hua̱ quiscujní ̱n, sa̱mpi ̱ cha̱tum ti ̱ caj cati ̱hua̱ scujni, usu tasa̱cua ni ̱ catzi ̱y pacs tu̱ yama̱ tlahuay xpuxcu, sa̱mpi ̱ ni ̱ huani ̱y, huata xlá̱ caj ma̱paksi ̱cán hua̱ntu̱ natlahuay. Huata huixín cca̱li ̱ma̱xtuyá̱n la̱ xatali ̱pa̱hu quiamigos sa̱mpi ̱ quit pacs cca̱ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán hua̱ntu̱ ckaxmátnilh Quintla̱t. 16 Huixín ni ̱ ma̱n quilacsacni ̱tántit quit, huata quit cca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ nakalhi ̱yá̱tit lacuan mintahuacatcán hua̱ntu̱ xa̱liankalhí ̱n nali ̱latapa̱yá̱tit c-milatama̱tcán, chu̱

SAN JUAN 15 laqui ̱mpi ̱ chuná̱ acxni ̱ huixín pala tú̱ nasquiniyá̱tit Dios c-quintucuhuiní ̱, usu xpa̱lacata quili ̱pa̱huaná̱tit, Quintla̱t xlá̱ pacs naca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 17 Pus huá̱ yuma̱ quili ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ quit cca̱ma̱xqui ̱yá̱n pi ̱ xa̱liankalhí ̱n cala̱pa̱xquí ̱tit cala̱lakalhamántit. Hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat si ̱tzi ̱makanko̱y Jesús xa̱hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t 18 “Lapi ̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ xala ca̱t uxá̱huat xli ̱ca̱na̱ luhua naca̱si ̱tzi ̱makaná̱n, pus huixín na̱ calacapa̱stáctit pi ̱ pu̱ lana̱ quit quilakmakanko̱ni ̱t, chu̱ quisitzi ̱niko̱lh. 19 Huá̱ chuná̱ naca̱li ̱tlahuacaná̱tit sa̱mpi ̱ huixín ni ̱ antá̱ u̱ nú̱ tapaksi ̱yá̱tit ca̱tuxá̱huat sa̱mpi ̱ quit huá̱ cca̱li ̱lacsacxtuni ̱tán laqui ̱mpi ̱ tanu̱ talacapa̱stacni ̱ nakalhi ̱yá̱tit ni ̱ xahua̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y ti ̱ xala ca̱tuxá̱huat; sa̱mpi ̱ lapi ̱ huixín na̱ chuná̱ xli ̱catzí ̱tit, chu̱ na̱ chuná̱ xmacasta̱lakó̱tit xtlahuátit hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat, xlacán xca̱pa̱xquíṉ pi ̱ na̱ ta̱tapaksi ̱ko̱yá̱tit. 20 Caj luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit yama̱ tachihuíṉ hua̱ntu̱ quit cca̱huanini ̱tán pi ̱: ‘Ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ caj cscujni cha̱tum xma̱la̱ná̱ napuhuán pi ̱ a̱tzinú̱ xlá̱ tali ̱pa̱hu ni ̱ xahua̱ xma̱la̱ná.’ Yumá̱ huamputún pi ̱ lapi ̱ quit Mimpu̱chinacán luhua quisi ̱tzi ̱nicán, chu̱ hasta lix̱ cájnit quisoka̱li ̱cani ̱t, pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit fuerza̱ naca̱si ̱tzi ̱nicaná̱tit, chu̱ naca̱soka̱li ̱caná̱tit. Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ kalhakaxmatko̱ni ̱t quintachihuíṉ , pus na̱ chuná̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naca̱kaxmatniyá̱n mintachihui ̱ncán hua̱ntu̱ huixín nahuaná̱tit. 21 Huá̱ xpa̱lacata chuná̱ li x ̱ cájnit naca̱li ̱tlahuacaná̱tit sa̱mpi ̱ catzi ̱cán pi ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit, xa̱huachí ̱ xlacán ni ̱ lakapasko̱y hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 22 “Lapi ̱ quit ni ̱ xactímilh xakatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat

SAN JUAN 15​, ​16 pi ̱ lix̱ cájnit hua̱ntu̱ xlacán kalhi ̱ko̱y xtapuhua̱ncán, ma̱x ni ̱ le̱nko̱y cahuá̱ cuenta̱, sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱ko̱y. Hua̱mpi ̱ cumu quit cuaniko̱ni ̱t hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱y nia̱lh lay tí ̱ nahuán pi ̱ ni ̱ xcatzi ̱y acxni ̱ naakastacyahuakocán. 23 Yamá̱ hua̱nti ̱ quit quisi ̱tzi ̱makanko̱y, na̱ chuná̱ si ̱tzi ̱makanko̱y Quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. 24 Lapi ̱ quit ni ̱ xactili ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱lh yama̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ ni ̱ pala cha̱tum chixcú̱ tla̱n tlahuako̱y, ma̱x ni ̱tú̱ le̱nko̱y cahuá̱ xcuentajcán, sa̱mpi ̱ ni ̱ quili ̱pa̱huanko̱y; hua̱mpi ̱ ma̱squi quit aya cli ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱lh lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni tascújut, xlacán luhua lhu̱ hua̱ kalhi ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán sa̱mpi ̱ chunacú̱ quisi ̱tzi ̱makanko̱y chu̱ na̱ si ̱tzi ̱makanko̱y Quintla̱t. 25 Xlacán ni ̱mpala tzinú̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ huá̱ fuerza̱ ma̱kantaxti ̱ma̱kó̱ yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ xlacán kalhi ̱ko̱y. Pus lacatum anta̱ni ̱ chuná̱ huan: ‘Xlacán quisi ̱tzi ̱makanko̱y ma̱squi ni ̱ kalhi ̱y xquilhtzúcut pala chuná̱ xquilix̱ cajniko̱lh.’ 26 “Hua̱mpi ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ tzanka̱y acxni ̱ nacmacamina̱chá̱ c-xpa̱xtu̱ n Quintla̱t yama̱ Makta̱yana Espíritu hua̱nti ̱ naca̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n hua̱ntu̱ xtaluloktat xtalacapa̱stacni xpa̱lacata Dios, xa̱huachí ̱ xlá̱ huá̱ nali ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ quit quimpa̱lacata. 27 Huixín na̱ naquili ̱chihui ̱naná̱tit c-xlacati ̱ncan xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat sa̱mpi ̱ huixín ankalhí ̱n quinta̱latapu̱ li ̱ni ̱tántit hasta acxni ̱ quit ctima̱tzúqui ̱lh quintascújut. “Hua̱ yuma̱ catu̱ huá̱ cca̱lix̱ akatli ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nali ̱puhuaná̱tit, chu̱ namacpuhuaná̱tit quimpa̱lacata. 2 Pus huixín naca̱tamacaxtucaná̱t it c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, chu̱ hasta nachá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ naca̱makni ̱caná̱tit caj quimpa̱lacata,

16

256 xa̱huachí ̱ yama̱ hua̱nti ̱ naca̱makni ̱yá̱n xlá̱ hasta napuhuán pi ̱ chuná̱ tlahuanima̱ aktum li ̱tlá̱n Dios. 3 Na̱ hua̱ yumá̱ chuná̱ naca̱li ̱tlahuako̱yá̱n, sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lakapasko̱y Quintla̱tican Dios, chu̱ ni ̱ pala quit quilakapasko̱y pala ca̱na̱ quit xCam. 4 Hua̱mpi ̱ huá̱ chuná̱ cca̱lix̱ akatli ̱má̱n yuma̱ tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacu̱ acxni ̱ chuná̱ nakantaxtuy, huixín nalacapa̱stacá̱tit pi ̱ quit aya a̱li ̱sok cca̱ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán la̱nchú̱. Xtascujut Espíritu Santo hua̱ntu̱ tlahuay c-quilatama̱tcán “Xapu̱ lana̱ quit ni ̱tú̱ cca̱huanín sa̱mpi ̱ lacxtum xacca̱ta̱lamá̱n, chu̱ quit ma̱n xacca̱maktakalhmá̱n. 5 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ fuerza̱ cca̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ quit cama̱pi ̱ anta̱ni ̱ huilachá̱ quintla̱t hua̱nti ̱ quimacamini ̱t. Hua̱mpi ̱ ni ̱mpala cha̱tum huixín xquinkalhásquilh xaní ̱ luhua cama̱, 6 sa̱mpi ̱ c-minacu̱cán luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱li ̱puhuampá̱tit caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ quit la̱nchú̱ cca̱huanín. 7 Luhua xli ̱ca̱na̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ quit ni ̱ nacán c-akapú̱ n, niucxnicú̱ catica̱lakmín yama̱ Makta̱yana Espíritu hua̱nti ̱ naca̱ma̱huixca̱ni ̱yá̱n c-milatama̱tcán, pus huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ luhua xlacasquinca̱ quit nacán laqui ̱mpi ̱ nacca̱macaminiyá̱n hua̱nti ̱ xa̱liankalhí ̱n mimakta̱yanacá̱n nahuán. 8 Cha̱nchu̱ acxni ̱ xlá̱ namín ma̱t zuqui ̱y xtascújut c-milatama̱tcán, xlá̱ na̱ luhua lacatancs nama̱akata̱ksni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat la̱ntla̱ ta̱kskahuiko̱ni ̱t xpa̱lacata̱ tala̱kalhí ̱n, chu̱ xpa̱lacata̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum lama̱kó̱ c-xlacati ̱n Dios, chu̱ xpa̱lacata la̱ntla̱ Dios nama̱xoko̱ni ̱nán tala̱kalhí ̱n. 9 Xlá̱ na̱ nama̱a kata̱ksni ̱nán la̱ntla̱ luhua tlanca tala̱kalhí ̱n kalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ quili ̱pa̱huamputunko̱y; 10 chu̱ xpa̱lacata̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱ni ̱t talulóktat, sa̱mpi ̱ quit xli ̱ca̱na̱ antiyá̱ naclakampalay Quintla̱t,

257 na̱ nia̱lh makcatzi caquintiucxílhtit; xpa̱lacata taputzá̱n, sa̱mpi ̱ aya putza̱nanicani ̱t, chu̱ li ̱lhca̱cani ̱ttá̱ la̱ntla̱ nama̱xoko̱ni ̱cán tlanca puxcu xala yuma̱ ca̱tuxá̱huat. 12 “Luhua lhu̱ huacú̱ huí ̱ hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ta̱chihui ̱namputuná̱n, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ pacs catiakata̱kskó̱tit la̱nchú̱. 13 Huata la̱nchú̱ ni ̱ naj cactica̱huanín, xatlá̱n cakalhkalhí ̱tit hasta acxni ̱ namín yama̱ Makta̱yana Espíritu hua̱nti ̱ naca̱ma̱siyuniyá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ talulóktat xpa̱lacata Dios hua̱ntu̱ huixín catzi ̱putuná̱tit. Xlá̱ ni ̱ catichihuí ̱nalh hua̱ntu̱ caj xacstu pa̱lacsacxtuca̱ni ̱t, pus huata xlá̱ huá̱ nahuán hua̱ntu̱ kaxmatni ̱t c-xpa̱xtu̱ n Quintla̱tican Dios, xa̱hua̱ naca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n makapitzí ̱n hua̱ntu̱ nalay a̱li ̱sta̱lh ca̱tuxá̱huat. 14 Hua̱ yuma̱ Makta̱yana Espíritu nama̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ luhua tlanca ca̱cni, chu̱ lacatzúcut ckalhi ̱y, sa̱mpi ̱ luhua caj xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ quintalacapa̱stacni naca̱ma̱akata̱ksni ̱ko̱yá̱n. 15 Mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs yama̱ li ̱tlihuaka, chu̱ tlanca xlacatzúcut hua̱ntu̱ kalhi ̱y Quintla̱t na̱ quit kalhi ̱y, pacs lacxtum ckalhi ̱ya̱hu, pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ yama̱ Makta̱yana Espíritu caj luhua xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ quinkaxmatnini ̱t quintalacapa̱stacni ̱ naca̱ma̱akata̱ksni ̱ko̱yá̱n. 16 “Nia̱lh luhua maka̱s quilhtamacú̱ quit aya cani ̱ttá nahuán, chu̱ huixín nia̱lh caquintiucxílhtit, hua̱mpi ̱ ni ̱ maka̱s li ̱tum quilhtamacú̱ chú̱ a̱maktum naquiucxilhpalayá̱tit.”

11 chu̱

Yama̱ xtali ̱puhua̱ncán, luhua aktum tapa̱xuhuá̱n naqui ̱taxtuy 17 Cha̱nchu̱ makapitzi ̱n xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t ni ̱ akata̱ksko̱lh xtachihuí ̱n, chu̱ xacstucán tzucuko̱lh la̱kalhasquinko̱y: ―¿Lá̱ntla̱ nalay yuma̱ tu̱ luhua quinca̱huaniputuná̱n? Huan pi ̱ caj

SAN JUAN 16 xamaktum nia̱lh catiucxilhui, chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s chú̱ mat naucxilhpalaya̱hu, chu̱ na̱ huan pi ̱ xlá̱ mat naán anta̱ni ̱ huilachá̱ xtla̱t. 18 Puschí ̱ ¿xatú̱ luhua huaniputún, huan pi ̱ caj puntzú̱ nia̱lh catiucxilhui? Ni ̱ pala tzinú̱ akata̱ksa̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱li ̱ta̱chihui ̱namá̱n. 19 Jesús tuncán cátzi ̱lh pi ̱ huí ̱ tu̱ xkalhasquimputunko̱y sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ xakata̱ksma̱kó̱ tu̱ xlix̱ akatli ̱ma̱kó̱, pus huá̱ chuná̱ li ̱huaniko̱lh: ―Quit aya cca̱huanín pi ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ nia̱lh caquintiucxílhtit, hua̱mpi ̱ chú̱ ni ̱ li ̱maka̱s li ̱tum naquiucxilhpalayá̱tit. ¿Pá̱ hua̱ yumá̱ huixín catzi ̱putuná̱tit la̱ntla̱ luhua naqui ̱taxtuy? 20 Luhua xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ huixín luhua natasayá̱tit, chu̱ nali ̱puhuaná̱tit, hua̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ quili ̱pa̱huanko̱y xlacán nali ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ quit naquiakspulay. Hua̱mpi ̱ ma̱squi huixín luhua snu̱ n li ̱puhuampá̱tit nahuán, acxni ̱ chú̱ naquiucxilhpalayá̱tit, yama̱ mintali ̱puhua̱ncán luhua aktum tapa̱xuhuá̱n naqui ̱taxtupalay. 21 Cha̱t um pusca̱t luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱puhuán acxni ̱ nama̱lakatuncuhui ̱nán, sa̱mpi ̱ xlá̱ stalanca catzi ̱y pi ̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ natzucuy ma̱pa̱ti ̱ni ̱y yama̱ xtacatzanajua; hua̱mpi ̱ chú̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ lacachini ̱ttá̱ actzu̱ cskata, yama̱ pusca̱t napa̱tzanka̱ko̱y xtacatzanajua̱ hua̱ntu̱ tla̱n ma̱pa̱tí ̱ni ̱lh, xpa̱lacata̱ xtapa̱xuhuá̱n pi ̱ xlá̱ aya huí ̱ actzu̱ skata ca̱tuxá̱huat. 22 Pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín tla̱n nali ̱puhuaná̱tit chú̱, hua̱mpi ̱ quit nacca̱tasiyunipalayá̱n a̱maktum, chu̱ yama̱ minacu̱cán nakalhi ̱y aktum tapa̱xuhuá̱n, chu̱ yama̱ mintapa̱xuhua̱ncán ni ̱tí ̱ lay catica̱ma̱lactlahuí ̱n. 23 “Acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱, huixín nia̱lh tú̱ caquintikalhasquíntit la̱ntla̱ quinkalhasquimpá̱tit u̱ nú̱ xli ̱makua cca̱ta̱lamá̱n, hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱

SAN JUAN 16​, ​17 cca̱huaniyá̱n pi ̱ quintla̱t pacs naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ nasquiniyá̱tit c-quintucuhuiní, usu caj xpa̱lacata quili ̱pa̱huaná̱tit. 24 Hasta chu̱, huixín ni ̱tú̱ a̱squiniyá̱tit Quintla̱t c-quintucuhuiní; pus quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ chuná̱ chú̱ catlahuátit laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ pala tú̱ nasquiniyá̱tit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ namaklhti ̱naná̱tit laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huixín a̱tzinú̱ tla̱n nali ̱pa̱xuhuayá̱tit pi ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit. Jesús makatlajako̱ni ̱t hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán ca̱tuxá̱huat 25 “Quit ni ̱ ccatzi ̱y pala huixín pacs akata̱kspá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ pacs cca̱ma̱lacatancsanimá̱n, huata caj catu̱ huá̱ cca̱ta̱ma̱lacastucnimá̱n, chu̱ chuná̱ ni ̱ luhua lacapala̱ akata̱ksá̱tit; hua̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ nia̱lh luhua xlacasquinca̱ chuná̱ nactica̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n sa̱mpi ̱ quit hua̱ntu̱ luhuata lacatancs nacca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n hua̱ntu̱ xla luhua xlakstu Quintla̱t. 26 Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱, cumu huixín quintapaksi ̱niyá̱tit tla̱n c-quintucuhuiní ̱ nasquiniyá̱tit Quintla̱t tu̱ squimputuná̱tit, xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n, chu̱ nia̱lh xlacasquinca̱ pi ̱ quit nacca̱pa̱lacasquiná̱n hua̱ntu̱ mimpa̱lacatacán, sa̱mpi ̱ xlá̱ pacs lakapasko̱y hua̱nti ̱ quit quili ̱pa̱huanko̱y. 27 Quintla̱t icán luhua ca̱pa̱xqui ̱yá̱n sa̱mpi ̱ huixín na̱ quimpa̱xqui ̱yá̱tit quit, xa̱huachí ̱ huixín ca̱najlayá̱tit pi ̱ quit cmini ̱tanchá̱ c-xpa̱xtú̱ n. 28 Quit antá̱ ctaca̱x ni ̱tanchá̱ c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ nacmín latama̱y u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ chú̱ nacmakaxtaka̱ yuma̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ naclakampalay anta̱ni ̱ huilachá̱ Quintla̱t.” 29 Xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t chuná̱ huaniko̱lh: ―Chú̱ xlá̱ luhua lacatancs quinca̱ta̱chihui ̱námpa̱t, chu̱ ni ̱ pala caj tú̱ ta̱ma̱lacastúcpa̱t

258 mintachihuí ̱n hua̱ntu̱ luhua ni ̱ lay cli ̱akata̱ksa̱hu. 30 Ccatzi ̱ma̱hu chú̱ pi ̱ catzi ̱ya̱ xli ̱pacs catu̱ huá̱, chu̱ ni ̱ xafuerza pala tí ̱ nali ̱tzaksayá̱n pala tú̱ nakalhasquimputuná̱n chicá̱ pala tú̱ ni ̱ catzi ̱ya. Pus hasta huá̱ chú̱ luhua lacatancs cli ̱taluloka̱hu, cli ̱ca̱najlaya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix antá̱ tani ̱tampi ̱ c-xpa̱xtu̱ n Dios. 31 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Pus ¿pi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ hasta a̱cu ca̱najlayá̱tit? 32 Hua̱mpi ̱ cacatzí ̱tit pi ̱ lakcha̱ma̱ quilhtamacú̱, chu̱ la̱nchuhuá aya lakcha̱ni ̱t hora acxni ̱ huixín pacs naquintza̱lamakaná̱tit, cha̱tunu cha̱tunu nachipay xtiji, chu̱ natza̱layá̱tit, xli ̱ca̱na̱ hasta quiacstu naquimakaxtaká̱tit; hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua quiacstu cactitamakáxtakli ̱ sa̱mpi ̱ Quintla̱t xliankalhí ̱n lama̱ c-quilatáma̱t. 33 Hua̱ yumá̱ chuná̱ cca̱lix̱ akatli ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ namín hua̱ntu̱ naca̱makali ̱puhuamputuná̱n, huixín tla̱n namaklhti ̱naná̱tit tlanca ta̱ktziyajni, caj xpa̱lacata pi ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit. Unú̱ ca̱tuxá̱huat ni ̱ tzanka̱y tí ̱ naca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱yá̱n, naca̱putzaniyá̱n ta̱klhu̱ hua̱t na, hua̱mpi ̱ catahuixca̱ní ̱tit sa̱mpi ̱ quit aya clactlahuani ̱t xli ̱tlihuaka̱ hua̱nti ̱ ma̱tlahui ̱nán tala̱kalhí ̱n u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. Jesús huaniy Dios camaktakalhko̱lh ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Acxni ̱ chuná̱ ta̱chihui ̱nanko̱lh Jesús xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, láca̱lh c-akapú̱ n, xakatli ̱láca̱lh xTlat: “Tla̱ti, quit mincam, aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ quit nacpa̱ti ̱nán, pus mini ̱niy pi ̱ chú̱ cama̱siyunikó̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ quit na̱ ckalhi ̱y tlanca quilacatzúcut, chu̱ quili ̱tlihuaka, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ pacs naca̱cni ̱naniko̱yá̱n caj quimpa̱lacata. 2 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix quima̱xqui ̱ni ̱ta̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nacma̱xqui ̱ko̱y

17

259 yama̱ xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ huix lacsacni ̱ta̱ laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y. 3 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ lakcha̱mputún yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa, luhua xli ̱ca̱na̱ xlacasquinca̱ pi ̱ pu̱ lana̱ nalakapasá̱n, chu̱ naca̱najlay pi ̱ caj xma̱n miacstu̱ huix Dios hua̱nti ̱ lápa̱t, ni ̱tí ̱ a̱cha̱tum, chu̱ na̱ chuna li ̱tum naquilakapasa, chu̱ naca̱najlay pi ̱ quit yama̱ Jesucristo, ma̱akapu̱taxti ̱ná̱ hua̱nti ̱ huix macatani ̱ta. 4 “Quit aya cma̱siyuni ̱t c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat yama̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ huix kalhi ̱ya, sa̱mpi ̱ quit aya cma̱kantaxti ̱ko̱ni ̱t yama̱ quintascújut hua̱ntu̱ huix quintili ̱macata̱ nactlahuay. 5 Hua̱ chú̱, Tla̱t i, caquima̱xqui ̱pala̱ antá̱ c-mimpa̱xtú̱ n yama̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ quit xackalhi ̱y acxni ̱ antá̱ xacta̱lama̱chá̱n hasta acxni ̱ ni ̱ naj tú̱ xanán tuncán ca̱tuxá̱huat. 6 “Quit cma̱catzi ̱ni ̱ni ̱t yuma̱ milakskatá̱n pacs hua̱ntu̱ huix kalhi ̱ya̱ mintalacapa̱stacni; xlacán aya xaktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ huix lacsackó, chu̱ lakma̱xtukó, huix chú̱ quimacama̱xqui ̱ laqui ̱mpi ̱ nacmaktakalhniko̱yá̱n, chú̱ pi ̱ huix luhua xpu̱chinacán, xlacán kalhakaxmatko̱ni ̱t mintachihuí ̱n. 7 Xlacán aya catzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱pacs quili ̱tlihuaka, chu̱ quintalacapa̱stacni, antá̱ mini ̱tanchá̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huix huilapi. 8 Quit li ̱huana̱ cma̱siyuniko̱ni ̱t yama̱ mintachihuí ̱n hua̱ntu̱ huix quima̱xqui ̱ni ̱ta, xlacán luhua aktum tapa̱xuhuá̱n maklhti ̱nanko̱ni ̱t, xa̱huachí ̱ xlacán luhua ca̱najlako̱ni ̱t pi ̱ quit cmini ̱tanchá̱ anta̱ni ̱ huix huilapi, chu̱ pi ̱ huix quimacatani ̱ta. 9 “Quit luhua xli ̱ca̱na̱ csquiniyá̱n pi ̱ camakta̱yakó̱ hua̱nti ̱ huix quintima̱xqui ̱ laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y, quit ni ̱tú̱ csquiniyá̱n xpa̱lacatacán hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat lakmakanko̱yá̱n. 10 Clacasquín pi ̱ nacatzi ̱cán pi ̱ pacs

SAN JUAN 17 hua̱nti ̱ huix ma̱paksi ̱ya, quit na̱ chuná̱ tla̱n cma̱paksi ̱y, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ c-xlatama̱tcán ti ̱ quili ̱pa̱huanko̱y stalanca tasiyuma̱ nahuán la̱ntla̱ quit na̱ ckalhi ̱y yama̱ tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ li ̱ca̱cni tu̱ huix kalhi ̱ya. 11 “Quit nia̱lh maka̱s cactilatáma̱lh u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat sa̱mpi ̱ clakama̱chá̱n anta̱ni ̱ huix huilapi, hua̱mpi ̱ hua̱ xlacán, antacú̱ u̱ nú̱ natamakaxtakko̱y ca̱tuxá̱huat. Tla̱ti Dios, huix ankalhí ̱n tla̱n kalhi ̱ya̱ mintapuhuá̱n, quit xli ̱pacs quinacú̱ cli ̱squiniyá̱n pi ̱ huix cali ̱maktakalhkó̱ mili ̱tlihuaka, huatiya̱ yama̱ li ̱tlihuaka̱ tu̱ huix quima̱xquini ̱ta, laqui ̱mpi ̱ luhua lakxtum calako̱chá̱ c-xtapa̱xqui ̱tcán, la̱mpala cha̱tumá̱ cahuanko̱chá̱ xta̱chuná̱ la̱ huix, chu̱ quit luhua lakxtum lama̱hu sa̱mpi ̱ luhua la̱pa̱xqui ̱ya̱hu. 12 Acxni ̱ quit lacxtum xacta̱lama̱kó̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, yuma̱ milakskatá̱n hua̱nti ̱ huix quima̱cui ̱ntajli ̱ni ̱ta, quit li ̱huana̱ cmaktakalhko̱lh, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum aktzánka̱lh, caj xma̱n huá̱ aktzánka̱lh yama̱ hua̱nti ̱ aya xli ̱aktzánka̱t xuani ̱t, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xli ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ maká̱n tili ̱chihui ̱nanko̱lh profetas, chu̱ chuná̱ tzokko̱ni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka. 13 “Hua̱ chú̱ quit aya cama̱chá̱ anta̱ni ̱ huix huilapi, hua̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lacata chuná̱ cli ̱huanimá̱n xli ̱makua clamajcú̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ xlacán nakaxmatko̱y, chu̱ lacxtum naquinta̱pa̱xuhuako̱y yama̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ quit ckalhi ̱y. 14 Quit clix̱ akatliko̱ni ̱t mintachihuí ̱n, xlacán luhua aya tapa̱xuhuá̱n kaxmatko̱ni ̱t, huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱si ̱tzi ̱niko̱cán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat sa̱mpi ̱ xlacán nia̱lh antá̱ u̱ nú̱ tapaksi ̱ko̱y xta̱chuná̱ la̱ quit na̱ ni ̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat. 15 Quit ni ̱ cuanimá̱n pala caj catamacaxtukó̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, huata caj xma̱n clacasquín camaktakalhkó, chu̱ camakta̱yakó, laqui ̱mpi ̱ ni ̱ namakatlajako̱y akskahuiní, chu̱ ni ̱ nama̱tlahui ̱ko̱y tala̱kalhí ̱n.

SAN JUAN 17​, ​18 16 Xta̱chuná̱

la̱ntla̱ quit ni ̱ chuná̱ ckalhi ̱y quintalacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ chú̱ kalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat, pus xlacán na̱ nia̱lh chuná̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán. 17 Cama̱siyunikó̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum nale̱nko̱y xtalacapa̱stacnicán c-milacatí ̱n, sa̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ mintachihuí ̱n tla̱n nali ̱ma̱siyuniko̱ya̱ xani ̱ma̱ tla̱n tiji, sa̱mpi ̱ mintachihuí ̱n xli ̱ca̱na̱ talulóktat. 18 Chuná̱ la̱ntla̱ huix quimacatani ̱ta̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱yá̱n, na̱ chuná̱ chú̱ quit cmaca̱nko̱y c-xlaksti ̱pa̱ncan yama̱ tachixcuhuí ̱tat ti ̱ ni ̱ lakapasko̱yá̱n. 19 Chu̱ caj xpa̱lacatacán ma̱squi quit cmacama̱xqui ̱ni ̱tán quilatáma̱t laqui ̱mpi ̱ na̱ chuná̱ xlacán maktum pi ̱ namacama̱xqui ̱ko̱yá̱n xlatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ luhua milá nahuán, sa̱mpi ̱ xlacán aya lakapasko̱y hua̱ntu̱ xli ̱ca̱na̱ xatla̱n mintalacapa̱stacni. 20 “Na̱ chuna li ̱tum ni ̱ xma̱n hua̱nti ̱ aya quili ̱pa̱huanko̱y, hua̱mpi ̱ csquiniyá̱n tlanca li ̱tlá̱n xpa̱lacata xli ̱pacscán hua̱nti ̱ a̱cu naquili ̱pa̱huanko̱y acxni ̱ nakaxmatko̱y xtachihui ̱ncán hua̱nti ̱ naquili ̱akchihui ̱nanko̱y. 21 Tla̱ti Dios, quit csquiniyá̱n li ̱tlá̱n xpa̱lacata xli ̱pacs hua̱nti ̱ quit naquili ̱pa̱huanko̱y laqui ̱mpi ̱ luhua lakxtum calako̱chá̱ c-xtapa̱xqui ̱tcán, xta̱chuná̱ la̱mpala cha̱tumá̱ cahuanko̱chá̱ na̱ chuná̱ la̱ntla̱ huix, chu̱ quit luhua lakxtum lama̱hu sa̱mpi ̱ luhua la̱pa̱xqui ̱ya̱hu. Xli ̱ca̱na̱ luhua cama̱lakxtumi ̱ko̱chá̱ yama̱ tapá̱xqui ̱t, laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xaktzanká̱n lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat naucxilhko̱y hua̱ntu̱ quit ctlahuani ̱t c-xlatama̱tcán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix quimacatani ̱ta. 22 Quit aya luhua lacatancs cuaniko̱ni ̱t la̱ntla̱ huí ̱ xatla̱n talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ huix, chu̱ quit kalhi ̱ya̱hu, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xlacán luhua aktuma latáma̱t nakalhiko̱y, chu̱ nala̱pa̱xqui ̱ko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin aktuma latáma̱t kalhi ̱ya̱hu.

260 23 Xli ̱ca̱na̱ quin ankalhí ̱n luhua lacxtum catzi ̱ya̱hu, quit na̱ chuná̱ cta̱lama̱kó̱ nahuán pala xlacán luhua aktumá̱ natlahuako̱y tapá̱xqui ̱t, chu̱ yama̱ hua̱nti ̱ xaktzanká̱n lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat, acxni ̱ xlacán naucxilhko̱y hua̱ntu̱ quit ctlahuani ̱t c-xlatama̱tcán, acxnicú̱ xlacán nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix quimacatani ̱ta, chu̱ na̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix luhua pa̱xqui ̱ko̱ya̱ na̱ chuná̱ la̱ quit quimpa̱xqui ̱ya. 24 “Tla̱t i Dios, hua̱ yama̱ milakskatá̱n ti ̱ huix quimacama̱xqui ̱ni ̱ta̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán naquili ̱pa̱huanko̱y, pus quit clacasquín pi ̱ anta̱ni ̱ quit nactahuilay c-quimpu̱ ma̱paksí ̱n, na̱ antá̱ xlacán lacxtum xquinta̱tahuilako̱chá̱ laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y yama̱ tlanca quili ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ quit nackalhi ̱palay. Huá̱ xpa̱lacata huix quili ̱ma̱xqui ̱ sa̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ quimpa̱xqui ̱ya, na̱ ankalhí ̱n quimpa̱xqui ̱ni ̱ta̱ hasta acxni ̱ ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱ya̱hu ca̱tuxá̱huat. 25 Tla̱t i Dios, xli ̱ca̱na̱ huix luhua tla̱n catzi ̱ya, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xaktzanká̱n lama̱kó̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, xlacán ni ̱ lakapasko̱yá̱n, hua̱mpi ̱ quit clakapasá̱n, chu̱ yuma̱ quili ̱ma̱kalhtahuáka̱t xlacán aya catzi ̱ko̱y pi ̱ huix quimacatani ̱ta. 26 Quit aya cma̱siyuniko̱ni ̱t hua̱ntu̱ luhua xalacuan mintalacapa̱stacni, chu̱ quit chunacú̱ nactima̱siyuniko̱y hua̱ntu̱ huix lakati ̱ya, laqui ̱mpi ̱ yama̱ tlanca tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ quin kalhi ̱ya̱hu na̱ chuná̱ xlacán nakalhi ̱ko̱y, chu̱ laqui ̱mpi ̱ quit tla̱n nacpuxcu̱ nán c-xnacu̱cán.”

Tachí ̱n le̱n Jesús

18

(Mateo 26:47‑56; Marcos 14:43‑50; Lucas 22:47‑53)

Acxni ̱ xuani ̱ttá̱ yuma̱ tachihuí ̱n Jesús ta̱taxtuko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ anko̱lh li ̱quilhtu̱an pu̱ xka̱ huanicán Cedrón. Antá̱ lacatzú̱ xuí ̱ aktum pú̱cuxtu, chu̱ antá̱ xchancani ̱t lhu̱ hua quihui, huata antá̱ xlá̱ ta̱tanu̱ ko̱chá. 2 Cha̱nchu̱

SAN JUAN 18

261 Judas ti ̱ namacama̱sta̱y Jesús, xlá̱ na̱ xlakapasnán yama̱ lacatum sa̱mpi ̱ Jesús maklhu̱ hua̱ antá̱ xta̱tamacxtumi ̱ko̱ni ̱t xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 3 Caj li ̱puntzú̱ Judas kampu̱tum ta̱chinko̱lh tropa̱ xa̱hua̱ policías hua̱nti ̱ xma̱lakacha̱ma̱ko̱chá̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ fariseos, yama̱ tropa̱ pacs xli ̱minko̱y mákskot, chu̱ xcaja̱c tu̱ xli ̱makskoanko̱y, chu̱ tu̱ nali ̱macapa̱huanko̱y. 4 Cha̱nchu̱ pi ̱ Jesús aya xcatzi ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ naakspulay, acxni ̱ xlacán ni ̱ xa̱lakcha̱nko̱y anko̱lh lakapa̱xtokko̱y, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tí ̱ putzayá̱tit? 5-6 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Cputzama̱hu Jesús xala c-Nazaret. Jesús huaniko̱lh: ―Quit tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín putzapá̱tit. Acxni ̱ Jesús huaniko̱lh: “Quit tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín putzapá̱tit”, xlacán tzinú̱ tampu̱ nia̱ anko̱lh, chu̱ tali ̱ca̱snokko̱lh. Cha̱nchu̱ yama̱ Judas hua̱nti ̱ xli ̱akskahuinama̱ Jesús, xlá̱ na̱ antá̱ xmaklaya̱, chu̱ pacs xucxilhma̱ hua̱ntu̱ xakspulama̱. 7 Huata Jesús kalhasquimpalako̱lh: ―¿Pus tí ̱ luhua putzapá̱tit? Xlacán chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Cputzama̱hu Jesús xala c-Nazaret. 8 Jesús huaniko̱lh: ―Pus aya cca̱huanín pi ̱ quit tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín putzayá̱tit. Pus lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit quimputzayá̱tit, pus cama̱xqui ̱kó̱tit talacasquín yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ quit quinta̱lapu̱ lako̱y pi ̱ caanko̱lh. 9 Chuná̱ li ̱kantáxtulh yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ tihua̱ Jesús acxni ̱ xkalhtahuakanima̱ Dios, chu̱ chuná̱ huánilh: “Tla̱ti Dios, hua̱ntu̱ huix quima̱cui ̱ntajli ̱ni ̱ta, li ̱huana̱ cmaktakalhko̱lh, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum xlacán aktzánka̱lh.” 10 Huata Simón Pedro xmakta̱yaputún Jesús, xlá̱ xtátxtulh cspada, chu̱ maktum

tankapi ̱cá̱acti ̱lh xtaka̱n cha̱tum chixcú xuanicán Malco; yuma̱ chixcú na̱ hua̱ cscujni xuani ̱t xapuxcu pa̱li ̱. 11 Jesús huánilh Pedro: ―Cama̱nu̱pala̱ mispada c-xpu̱tanu̱ n. Huá̱ pala Quintla̱t Dios chuná̱ lacasquín pi ̱ quit nacmaklhti ̱nán pu̱tum yama̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t caj quimpa̱lacata, ¿tu̱ lay chi ̱nchu̱ cactipá̱ti ̱lh? Jesús li ̱cha̱ncán c-xlacati ̱n xapuxcu xpa̱lijcán judíos (Mateo 26:57‑58; Marcos 14:53‑54; Lucas 22:54)

12 Cha̱nchu̱

yama̱ kampu̱tum tropa̱, chu̱ xpuxcucán, chu̱ xmayu̱ lhnucan judíos, chipako̱lh Jesús, macachi ̱ko̱lh, chu̱ tachí ̱n le̱nko̱lh. 13 Anta ti ̱tum li ̱cha̱nko̱lh c-xchic Anás; huá̱ yuma̱ Anás xpu̱tiya̱tla̱t xuani ̱t Caifás, chu̱ luhua acxni ̱ xli ̱hui ̱ xapuxcu pa̱li ̱ acxni ̱ yama̱ ca̱ta. 14 Chu̱ na̱ huatiya li ̱tum tama̱ Caifás hua̱nti ̱ chuná̱ tima̱xqui ̱ko̱lh tastacya̱hu judíos: “Xali ̱huaca̱ tla̱n pi ̱ caj cha̱tum chixcú̱ nani ̱y, chu̱ ni ̱ xli ̱pu̱tum judíos catiláksputli.” Pedro ni ̱ li ̱ta̱yay pala lakapasa̱ Jesús (Mateo 26:69‑70; Marcos 14:66‑68; Lucas 22:55‑57)

15 Simón

Pedro, chu̱ cha̱tum li ̱tum xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús lacatzú̱ csta̱laniti ̱lhako̱y, hua̱mpi ̱ yama̱ cha̱tum li ̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t fuerza̱ tzinú̱ xta̱la̱lakapasa̱ yama̱ xapuxcu pa̱li ̱, pus xlá̱ ma̱xqui ̱ca̱ talacasquín na̱ natanu̱ya̱chá̱ acxni ̱ ma̱nu̱ca̱ Jesús. 16 Hua̱mpi ̱ hua̱ Pedro, xlá̱ ni ̱ ma̱xqui ̱ca̱ talacasquín natanu̱y, chu̱ antá̱ xlaya̱ c-xaquilhti ̱n má̱laccha. Caj li ̱puntzú̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús táxtulh laqui ̱mpi ̱ nata̱chihui ̱nán hua̱nti ̱ xapuxcu squití ̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnama̱ c-má̱laccha, chu̱ ta̱tánu̱ lh Pedro. 17 Cha̱nchu̱ yama̱ squití, acxni ̱ úcxilhli ̱ Pedro chuná̱ huánilh:

SAN JUAN 18 ―Caj la̱mpala na̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t huix yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ li ̱chinca̱ la̱nchú̱. Huata Pedro kálhti ̱lh: ―Ni ̱ quit. 18 Cha̱nchu̱ pi ̱ yama̱ quilhtamacú̱ xlonknama̱ ca̱tzi ̱sní, yama̱ policías, xa̱hua̱ pu̱tum scujní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ cscujma̱kó̱ xma̱lhcuyuko̱ni ̱t, chu̱ antá̱ pu̱tum cskoma̱kó̱, huata Pedro na̱ antá̱ tachókolh, chu̱ tzúculh ta̱skonko̱y c-lhcúya̱t. Xanapuxcun pa̱lijni ̱ ma̱kalhapali ̱ko̱y Jesús (Mateo 26:59‑66; Marcos 14:55‑64; Lucas 22:66‑71)

19 C-xpu̱ lacni chiqui ̱ anta̱ni ̱ xtamacanu̱cani ̱t Jesús, yama̱ xapuxcu pa̱li ̱ tzúculh ma̱kalhapali ̱y, chu̱ kalhásquilh xpa̱lacata̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ xatú̱ xlá̱ xma̱siyuniko̱y tachixcuhuí ̱tat. 20 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Pacs hua̱ntu̱ cma̱siyuniko̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tit ni ̱ tze̱k cuaniko̱ni ̱t, pus cchihui ̱nani ̱t c-pu̱ kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ tzamacán, chu̱ c-tlanca templo u̱ nú̱ c-Jerusalén anta̱ni ̱ tamacxtumi ̱ko̱y lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat. 21 ¿Tú̱ huan chú̱ quit quili ̱kalhasquina? Huata xatla̱n huá̱ cakalhasquinkó̱tit hua̱nti ̱ quinkaxmatniko̱ni ̱t quintachihuí ̱n, chu̱ huá̱ caca̱huanikó̱n hua̱ntu̱ quit cli ̱chihui ̱nani ̱t. 22 Cha̱t um policía, acxni ̱ xlá̱ káxmatli ̱ hua̱ntu̱ kalhtí ̱nalh Jesús, maktum loks lacatláhualh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱maktum nia̱lh ucxni ̱ chuná̱ nakalhti ̱ya̱ cha̱tum xapuxcu pa̱li ̱. 23 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Lapi ̱ ni ̱tlá̱n tu̱ cuani ̱t, caquihuani, hua̱mpi ̱ lapi ̱ tancs hua̱ntu̱ quit cchihuí ̱nalh, ¿tú̱ huan quili ̱huili ̱niya? 24 Jesús xtamacachi ̱ni ̱t acxni ̱ ma̱kalhapáli ̱lh Anás, chu̱ chunacú̱ xtamacachi ̱ni ̱t ma̱lakachá̱nilh Caifás hua̱nti ̱ na̱ xapuxcu pa̱li ̱ xuani ̱t.

262 Pedro huan xli ̱maktutu̱ pi ̱ ni ̱ lakapasa̱ Jesús (Mateo 26:71‑75; Marcos 14:69‑72; Lucas 22:58‑62)

25 Pedro antacú̱ xlaya̱ anta̱ni ̱ xma̱lhcuyuma̱ca̱, chu̱ antá̱ pu̱tum cskoma̱kó̱, chu̱ caj xamaktum chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ huix xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tachí ̱n li ̱chinca̱? Pedro kalhtátze̱kli, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ quit. 26 Cha̱nchu̱ antá̱ xlaya̱ cha̱t um cscujni xapuxcu pa̱li ̱, xlá̱ xli ̱ta̱lá̱ xuani ̱t yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xca̱acti ̱nicani ̱t xtaká̱n, xlá̱ chuná̱ huánilh: ―Hua̱mpi ̱ ¿tú̱ na̱ xa̱ huix? ¿Tú̱ cucxilhni ̱ acxni ̱ antá̱ pu̱tum xta̱laya̱pítit c-li ̱pacán? 27 Pus chuná̱ li ̱kalhtatze̱kpi ̱ Pedro, chu̱ huá̱ pi ̱ ni ̱ xlakapasa. Acxnitiyá̱ tásalh tantum pu̱yu̱.

Jesús ma̱kalhapali ̱y Pilato (Mateo 27:1‑2, 11‑14; Marcos 15:1‑5; Lucas 23:1‑5)

28 Aya

xtzucuni ̱ttá̱ xkakay acxni ̱ tamacaxtuca̱ Jesús c-xchic Caifás, chu̱ le̱nca̱ c-xpu̱ ma̱paksi ̱n gobernador romano xuanicán Pilato. Yama̱ xanapuxcun judíos ni ̱ tanu̱ ko̱lh c-xpu̱ ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ mat ni ̱ naxcajua̱lako̱y, sa̱mpi ̱ chuná̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nahuako̱y xli ̱huatcán hua̱ntu̱ nali ̱ca̱cni ̱naniko̱y Dios ca̱ko̱tanú̱ n c-xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n. 29 Pus chí ̱ huata huá̱ Pilato ma̱n taxtuchi, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ li ̱ma̱lacapu̱yá̱tit yuma̱ chixcú? 30 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Lapi ̱ xlá̱ ni ̱ tlahuani ̱t cahuá̱ tlanca tala̱kalhí ̱n ni ̱ xactica̱li ̱minín laqui ̱mpi ̱ huix ma̱n nahuana̱ la̱ntla̱ napa̱ti ̱nán. 31 Pilato huanipalako̱lh: ―¿Tú̱ li ̱ma̱paksí ̱n huixín kalhi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ quilhpa̱qui ̱yá̱tit? Pus

SAN JUAN 18​, ​19

263 cali ̱pimpalátit, chu̱ ma̱n cama̱pa̱ti ̱ní ̱tit huixín. Yama̱ judíos kalhti ̱nanko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ ckalhi ̱ya̱hu quili ̱ma̱paksi ̱ncán, chu̱ quin clacasquina̱hu pi ̱ nani ̱y yuma̱ chixcú, hua̱mpi ̱ quin judíos ni ̱ ckalhi ̱ya̱hu tiji ̱ pala tí ̱ nacmakni ̱ya̱hu lapi ̱ ni ̱ huix chuná̱ nali ̱ma̱paksi ̱nana. 32 Pus chuná̱ li ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ xapu̱ lana̱ xli ̱chihui ̱nani ̱t Jesús la̱ntla̱ luhua napa̱ti ̱nán, chu̱ namakni ̱cán. 33 Pilato tanu̱pi ̱ c-xpu̱ ma̱paksí ̱n, tasánilh Jesús, chu̱ chuná̱ kalhásquilh: ―¿Pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huix xreycan judíos? 34 Jesús kálhti ̱lh: ―¿Pi ̱ caj mintapuhuá̱n ma̱squi chuná̱ quinkalhasquímpa̱t, usuchí ̱ caj huí ̱ tanu̱ hua̱nti ̱ li ̱ta̱chihui ̱nani ̱tán? 35 Pilato kálhti ̱lh: ―¿Pi ̱ na̱ judío quit? Hua̱nti ̱ minta̱chiqui, chu̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ hua̱nti ̱ li ̱minko̱ni ̱tán u̱ nú. ¿Tú̱ tala̱kalhí ̱n tlahuani ̱ta? 36 Jesús kálhti ̱lh: ―Quimpu̱ ma̱paksí ̱n ni ̱ antá̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat, lapi ̱ antá cahuá̱, hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huanko̱y xquintimaklhti ̱nanko̱lh, chu̱ ni ̱ xma̱sta̱ko̱lh quilhtamacú̱ naquinchipacán; ma̱squi luhua xli ̱ca̱na̱ quit Rey hua̱mpi ̱ quimpu̱ ma̱paksí ̱n ni ̱ antá̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat. 37 Puschí ̱ huánilh Pilato: ―¿Pi ̱ huix cha̱nú̱ rey? Jesús kálhti ̱lh: ―Pala quit rey cahuá̱ la̱ntla̱ catzi ̱putuna, tla̱n qui ̱taxtuy. Hua̱mpi ̱ huata huá̱ clí ̱milh skatán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nacma̱catzi ̱ni ̱nán hua̱ntu̱ talulóktat, chu̱ pu̱tum hua̱nti ̱ kalhakaxmatputunko̱y hua̱ntu̱ tla̱n talacapa̱stacni, xlacán tla̱n tlahuako̱y hua̱ntu̱ cuan. 38 Pilato huánilh: ―¿Tú̱ huamputún talulóktat?

Li ̱lhca̱cán Jesús pi ̱ namakni ̱cán (Mateo 27:15‑31; Marcos 15:6‑20; Lucas 23:13‑25)

Acxni ̱ huá̱ yumá̱, Pilato tuncán táxtulh, chu̱ ampi ̱ ta̱chihui ̱nanko̱y judíos, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ cta̱ksniy tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nacli ̱ya̱huay yuma̱ chixcú. 39 Hua̱mpi ̱ huixín judíos li ̱smani ̱ni ̱tántit quisquiniyá̱tit ca̱ta ca̱ta̱ nacmakaxtaka̱ cha̱tum tachí ̱n c-xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n, pus lapi ̱ huixín lacasquiná̱tit ucca̱makaxtakniyá̱n xreycan judíos. 40 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n pu̱t um quilhminko̱chá, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ camakáxtakti ̱ huá; huata huá̱ camakáxtakti ̱ Barrabás. Yama̱ Barrabás kalha̱ná xuani ̱t, xa̱hua̱ makni ̱ná. Jesús tla̱n li ̱kalhakama̱nancán Pilato li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh tropa̱ pi ̱ naaklhcha̱snokcán Jesús. 2 Hua̱mpi ̱ huata yama̱ tropa̱ a̱t zinú̱ tla̱n li ̱kama̱nanko̱lh, kalhstiliko̱lh lhtucú̱ n xta̱chuná̱ la̱ corona, acuili ̱ko̱lh, chu̱ ma̱lháka̱lh mactum xatla̱n lháka̱t xatzutzoko, xta̱chuná̱ la̱ xla Rey. 3 Laktalacatzuhui ̱ko̱lh, chu̱ chuná̱ tzucuko̱lh li ̱kalhakama̱nanko̱y: ―¡Caxani ̱li ̱huayá̱ calatáma̱lh xreycan judíos! Na̱ cha̱tunu̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh, chu̱ lakaloksko̱lh. 4 Cha̱nchu̱ Pilato laktaxtupi ̱ judíos, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit nactamacaxtupalaya̱chi ̱ yuma̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱ cta̱ksnima̱ xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nacli ̱ya̱huay. 5 Puschí ̱ titáxtulh Jesús quilhtí ̱n, xacui ̱ corona̱ xla lhtucú̱ n, chu̱ na̱ chuná̱ clhaka̱ni ̱t yama̱ lháka̱t xatzutzoko. Cha̱nchu̱ huaniko̱lh Pilato:

19

SAN JUAN 19 ―Pus u̱ huí ̱ chú̱ yuma̱ chixcú, quit cca̱macama̱xqui ̱yá̱n. 6 Hua̱mpi ̱ yama̱ xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ xmayu̱ lhnucán, acxni ̱ ucxilhko̱lh, palha̱ tzucuko̱lh ca̱tasako̱y, chu̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱: ―¡Capakaxtokohuaca̱ c-cruz! ¡Capakaxtokohuaca̱ c-cruz! Pilato kalhti ̱ko̱lh: ―Huata cali ̱pítit, chu̱ ma̱n capakaxtokohuacátit huixín, sa̱mpi ̱ quit ni ̱tú̱ cta̱ksniy hua̱ntu̱ nacli ̱ya̱huay. 7 Yama̱ judíos kalhti ̱nampá̱: ―Pus xli ̱ca̱na̱ chuná̱ xlíḻ at sa̱mpi ̱ c-li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ quin quilhpa̱qui ̱ya̱hu antá̱ quinca̱huaniyá̱n pi ̱ yuma̱ chixcú̱ fuerza̱ nani ̱y sa̱mpi ̱ xlá̱ ta̱la̱lacata̱qui ̱ni ̱t Dios, sa̱mpi ̱ xlá̱ huan pi ̱ mat huá̱ xCam Dios. 8 Acxni ̱ Pilato káxmatli ̱ yuma̱ tachihuí ̱n, ca̱x pé̱cualh. 9 Huata tamacanu̱palachá̱ Jesús c-xpu̱ lacni xpu̱ ma̱paksí ̱n, chu̱ antá̱ chuná̱ kalhásquilh: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ caquihuani ̱ xatí ̱ huix, chu̱ ní ̱ tani ̱tampi. ¿Ní ̱ xalá̱ huix? Hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ kálhti ̱lh Jesús. 10 Pilato chuná̱ huanipá̱: ―Quit ni ̱ pala tzinú̱ quinkalhti ̱putuna. ¿Tú̱ catzi ̱ya̱ pi ̱ quit ckalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n tla̱n nacli ̱ma̱paksi ̱nán pi ̱ camakaxtakca̱, usuchí ̱ capakaxtokohuacaca̱ c-cruz lapi ̱ quit chuná̱ naclacasquín? 11 Jesús chuná̱ kálhti ̱lh: ―Huix ni ̱ kalhi ̱ya cahuá̱ tama̱ li ̱ma̱paksí ̱n lapi ̱ ni ̱ hua̱ Dios xtima̱xquí ̱n. Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ quili ̱minko̱ni ̱t c-mimpu̱ ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ naquima̱kalhapali ̱ya, a̱tzinú̱ xlacán luhua lhu̱ hua̱ kalhi ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán ni ̱ xahua̱ huix. 12 Puschí ̱ acxni ̱ káxmatli ̱ Pilato xtachihui ̱n Jesús, xlá̱ timakaxtakpútulh, hua̱mpi ̱ yama̱ judíos chuná̱ quilhaniko̱lh: ―¡Lapi ̱ huix namakaxtaka̱ tama̱ chixcú̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua ta̱la̱li ̱pina̱

264 quintlanca̱puxcucan Cesar, sa̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nahuán pi ̱ na̱ Rey li ̱taxtuputún, pus xlá̱ caj xta̱la̱tlahuana gobierno! 13 Acxni ̱ káxmatli ̱ pi ̱ huí ̱ hua̱ntu̱ xli ̱tamakta̱yako̱y judíos, ma̱tamacaxtuni ̱nampi ̱ Jesús c-quilhtí ̱n, chu̱ Pilato tahui ̱ c-xpu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ xlacca̱xtlahuako̱y hua̱ntu̱ xma̱lacapu̱ ko̱cán, yuma̱ pu̱ ma̱paksí ̱n c-xatachihui ̱n hebreo xuanicán Gabata, chu̱ yuma̱ tachihuí ̱n huamputún Ca̱talaktzapsni. 14 Ma̱x pala ca̱tastúnut xuani ̱t yama̱ quilhtamacú̱ xtama̱ko̱tani ̱n xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n, acxni ̱ Pilato chuná̱ huaniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n: ―¡Caucxílhtit chú̱ mireycán! 15 Hua̱mpi ̱ judíos chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―¡Camakni! ¡Capakaxtokohuaca̱ c-cruz! Pilato huanipalako̱lh: ―Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ chú̱ nacli ̱pakaxtokohuacay mireycán? Huata xanapuxcun pa̱lijni ̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―¡Quin xma̱n huá̱ ckalhi ̱ya̱hu cha̱tum Rey, hua̱ Cesar! 16 Pilato nia̱lh cátzi ̱lh la̱ntla̱ nakalhti ̱ko̱y, chu̱ macama̱xqui ̱ko̱lh Jesús laqui ̱mpi ̱ napakaxtokohuacako̱y, chu̱ tropa̱ le̱nko̱lh. Jesús pakaxtokohuacacán c-cruz (Marcos 27:32‑44; Marcos 15:21‑32; Lucas 23:26‑43)

17 Xlacán tamacaxtuko̱lh tuncán Jesús, chu̱ xma̱cuqui ̱ko̱ni ̱t kantum tzinca cruz, chu̱ antá̱ le̱nca̱ c-aktum ka̱stí ̱n huanicán C-xaclucut Ni ̱n. (Yuma̱ ke̱stí ̱n cxatachuihui ̱n hebreo xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Gólgota.) 18 Cha̱nchu̱ antá̱ tipakaxtokohuacaca̱ Jesús c-cruz, na̱ xa̱hua̱ a̱cha̱tuy pa̱ti ̱naní ̱n, cha̱tum pa̱xtu̱tu pa̱xtu̱tu. 19 Pilato ma̱paksí ̱nalh catzokca̱ aktum tama̱catzi ̱ní ̱n, chu̱

SAN JUAN 19

265 caxtokohuacaca̱ c-xacpu̱ n xcruz Jesús, chu̱ antá̱ chuná̱ xtatzokni ̱t: “Hua̱ yuma̱ Jesús xala c-Nazaret, xreycan judíos.” 20 Cumu yama̱ ka̱stí ̱n anta̱ni ̱ pakaxtokohuacaca̱ Jesús lacatzú̱ xuani ̱t c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, lhu̱ hua judíos xti ̱taxtuma̱kó̱ antá̱; chu̱ pacs tla̱n li ̱kalhtahuakako̱lh yama̱ tama̱catzi ̱ní ̱n sa̱mpi ̱ tzokca̱ c-xatachihui ̱n hebreo, latín, chu̱ griego 21 Yama̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh la̱ntla̱ ma̱tzokní ̱nalh Pilato, huata lacapala̱ lakanko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Ni ̱ chuná̱ xtítzokti ̱ pi ̱ xreycan judíos; huata xatlá̱n xtítzokti ̱ pi ̱ xreycan judíos xli ̱taxtuputún. 22 Kalhtí ̱nalh Pilato: ―Hua̱ntu̱ cma̱tzokní ̱nalh ni ̱tí ̱ catilactláhualh, chunatiyá̱ natamakaxtaka. 23 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ tropa̱ acxni ̱ pi ̱ xpakaxtokohuacacani ̱ttá̱ Jesús, sacniko̱lh clháka̱t, pu̱ makata̱ti tlahuaniko̱lh, chu̱ la̱ma̱pa̱pitzínilh cha̱tunu cha̱tunu. Hua̱ntu̱ xmactahuaca̱ ni ̱ caj xtatzapati ̱stokni ̱t, caj xli ̱pacs xamactumi ̱nica. 24 Xlacán chuná̱ tzucuko̱lh la̱huaniko̱y: ―Nia̱lh calacxti ̱tui, huata xatlá̱n caj cali ̱tlahuahu suerte xatí ̱ luhua nalakchá̱n. Chuná̱ li ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ xtatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “La̱ma̱akpitziniko̱lh quilháka̱t, chu̱ li ̱tlahuako̱lh suerte quintamaknu̱ xatí ̱ luhua nalakchá̱n.” Pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ tlahuako̱lh tropa̱. 25 Lacatzú̱ c-xtantu̱ n cruz xya̱kó̱ xtzi Jesús, chu̱ xnapa, xa̱hua̱ María xpusca̱t Cleofas, chu̱ María Magdalena. 26 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Jesús pi ̱ antá̱ xya̱kó̱ c-xtantu̱ n cruz xtzi, chu̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y, chuná̱ huánilh xtzi: ―¡Na̱n! Huá̱ chu̱ tamá̱, la̱ minkahuasa̱ nali ̱pu̱ lhca̱ya. 27 Na̱ tuncán huánilh chú̱ hua̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t:

―Huá̱ chú̱ tamá̱ la̱ mintzí ̱ namaktakalha. Puschí ̱ hasta acxnitiya yama̱ quilhtamacú̱ yuma̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t cui ̱ntájlalh xtzi Jesús. Jesús acni ̱tahuacay c-cruz (Mateo 27:45‑56; Marcos 15:33‑41; Lucas 23:44‑49)

28 A̱ li ̱sta̱lh aya xcatzi ̱y pi ̱ pacs xma̱kantaxti ̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xtatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ xpa̱lacata, hua̱mpi ̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nata̱k xtaktahuilay chuná̱ huá̱: ―Ckalhpu̱ti ̱ma̱. 29 Cha̱nchu̱ pi ̱ antá̱ lacatzú̱ xya̱huacani ̱t pa̱tum xa̱lu̱ stap xuí ̱ xaxcuta vino, pus chí ̱ cha̱tum li ̱múnulh panáma̱c, tiquincama̱huacako̱lh kantum actzu̱ lasasa la̱ ká̱ti ̱t huanicán hisopo, chu̱ li ̱pakchá̱nilh c-xquilhni Jesús. 30 Acxni ̱ xlá̱ hualh actzu̱ xaxcuta vino chuná̱ huá̱: ―Chú̱ aya pacs kantaxtuni ̱t. Acxnitiyá̱ quilhpu̱taj tláhualh xakxe̱ka, chu̱ ni ̱lh.

Cha̱tum tropa̱ ta̱pa̱lhtucuy Jesús quilhtamacú̱, viernes, xtama̱ko̱taní ̱n xuani ̱t xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n, chu̱ xa̱huachí ̱ pi ̱ li ̱cha̱lí ̱ nalakcha̱mpalay sábado acxni ̱ pacs judíos xjaxko̱y, yama̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ ni ̱ xlacasquinko̱y antá̱ natahuacako̱y ni ̱n c-cruz sa̱mpi ̱ luhua tlanca quilhtamacú̱ xli ̱ma̱xtuko̱y, pus huá̱ xpa̱lacata squiniko̱lh Pilato cali ̱ma̱paksí ̱nalh laqui ̱mpi ̱ naancán ca̱lactucxuacacán c-cruz hua̱nti ̱ xpakaxtokohuacako̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ lacapala̱ nani ̱ko̱y, chu̱ chuná̱ tla̱n nama̱acnu̱ ko̱cán xtiyatli ̱huacán. 32 Pus yama̱ tropa̱ anko̱lh, chu̱ lactucxko̱lh hua̱ntu̱ xapu̱ lana̱ xuacachi, chu̱ hua̱nti ̱ xuacapi ̱ pa̱xtu̱tu, hua̱nti ̱ lacxtum xta̱pakaxtokohuacako̱cani ̱t Jesús. 33 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ laktalacatzuhui ̱ko̱lh 31 Yama̱

SAN JUAN 19​, ​20 Jesús, chu̱ ucxilhko̱lh pi ̱ xani ̱ná, ni ̱ tilactucxniko̱lh xlá̱ xtuhuaní ̱n. 34 Hua̱mpi ̱ cha̱t um tropa̱ li ̱ta̱pa̱lhtúculh xlanza c-xta̱pa̱n Jesús, chu̱ anta̱ni ̱ lhtucúnilh taxtuchi ̱ xkalhni, xa̱hua̱ chúchut. 35 Pus quit hua̱nti ̱ cli ̱chihui ̱nama̱ yuma̱ hua̱ntu̱ ctzokni ̱t, luhua lacatancs ccatzi ̱y sa̱mpi ̱ quit ma̱n cucxilhni ̱t hua̱ntu̱ tiakspúlalh Jesús, chu̱ luhua lacatancs ma̱luloka̱ sa̱mpi ̱ xlá̱ catzi ̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ tzokli ̱ laqui ̱mpi ̱ huixín na̱ naca̱najlayá̱tit. 36 Pus huá̱ chuná̱ li ̱tlahuaca̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xli ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ xtatzoktahuilani ̱t lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ tatzokni ̱t: “Ni ̱ pala kantum xlúcut catilactucxnica̱.” 37 Chu̱ lacatum li ̱tum chuná̱ tatzokni ̱t: “Naucxilhcán hua̱nti ̱ ta̱pa̱lhtucucani ̱t.” Jesús ma̱acnu̱cán

(Mateo 27:57‑61; Marcos 15:42‑47; Lucas 23:50‑56)

38 A̱ li ̱sta̱lh

acxni ̱ chuná̱ kantaxtuko̱lh, cha̱tum chixcú xala c-Arimatea, xuanicán José, xlá̱ na̱ xli ̱pa̱huán Jesús hua̱mpi ̱ caj xatze̱k sa̱mpi ̱ luhua xpe̱cuaniko̱y xanapuxcun judíos. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ makni ̱ca̱, lacapala̱ lákalh Pilato, squínilh talacasquín pi ̱ nalé̱n xtiyatli ̱hua Jesús. Pilato tla̱n tláhualh hua̱ntu̱ huánilh, chu̱ José alh ma̱acti ̱y. 39 A̱ li ̱sta̱lh na̱ antá̱ cha̱lh Nicodemo, huatiya̱ yama̱ tali ̱pa̱hu chixcú̱ hua̱nti ̱ tiqui ̱lakapaxiá̱lhnalh Jesús maktum tzi ̱sní. Xlá̱ xli ̱mín lhu̱ hua xalacuan xatalakca̱xtlahu xalacmu̱clhun mirra, chu̱ áloes, pala puxamaca̱hu kilo hua̱ntu̱ xle̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱tlahuako̱y xtiyatli ̱hua Jesús. 40 Puschí ̱ xcha̱tuycán li ̱tlahuapu̱ xtuko̱lh yuma̱ xalacmu̱clhun lí ̱cuchun, chu̱ li ̱huana̱ li ̱pu̱ maksuitko̱lh lactlanca lháka̱t, hua̱ntu̱ xli ̱minko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t xma̱acnu̱ ko̱y xni ̱ncán judíos. 41 Anta̱ni ̱ pakaxtokohuacaca̱ Jesús, lacatzú̱ xuí ̱ aktum pú̱cuxtu, antá̱ luhua lhu̱ hua̱

266 xchancani ̱t quihui, chu̱ na̱ antá̱ xlacahuaxcani ̱t c-sipi ̱ aktum lhucu̱ anta̱ni ̱ nama̱acnu̱cán ni ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ xa̱maacnu̱cán antá̱ ni ̱n. 42 Pus cumu lacatzú̱ xuí ̱ yama̱ tahuaxni, antá̱ ma̱acnu̱ ko̱lh xtiyatli ̱hua Jesús, fuerza̱ lacapalako̱lh sa̱mpi ̱ aya ko̱tanu̱yá̱ xuani ̱t, chu̱ aya xlakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ najaxko̱y judíos. Jesús lakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n

(Mateo 28:1‑10; Marcos 16:1‑8; Lucas 24:1‑12)

20

Li ̱tu̱ xamatá̱ xma̱acnu̱cani ̱t, luhua domingo tzi ̱sa̱ acxni ̱ ca̱paklhtu̱tajcú xuani ̱t, María Magdalena quíḻ alh anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t Jesús. Xlá̱ úcxilhli ̱ pi ̱ nia̱lh antá̱ xuí ̱ yama̱ chíhuix hua̱ntu̱ xli ̱lakatalacani ̱t tahuaxni. 2 Puschí ̱ huata xlá̱ takosú̱ n alh anta̱ni ̱ xuilako̱chá̱ Pedro, chu̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Qui ̱ma̱xtucani ̱t c-lhucu̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t xtiyatli ̱hua Quimpu̱chinacán, chu̱ ni ̱ ccatzi ̱ya̱hu anta̱ni ̱ le̱ncani ̱t. 3 Pus Pedro, chu̱ yama̱ a̱cha̱t um xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t takosú̱ n taxtuko̱lh, chu̱ anko̱lh anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t Jesús. 4 Acxtum xtankosnama̱kó̱ xcha̱t uycán; hua̱mpi ̱ hua̱ a̱cha̱tum a̱tzinú̱ lacapala̱ tzúculh kosnán, akapú̱ lalh Pedro, chu̱ xapu̱ lh huá̱ cha̱lh c-lhucu. 5 Acxni ̱ antá̱ cha̱lh xlá̱ taquilhpú̱talh laqui ̱mpi ̱ tla̱n natalacanu̱y, úcxilhli ̱ pi ̱ antá̱ xma̱kó̱ lacti ̱tzu̱ lháka̱t ca̱tiyatna, hua̱mpi ̱ ni ̱ tánu̱ lh. 6 Caj li ̱puntzú̱ aya cha̱lh Simón Pedro, xlá̱ tuncán tánu̱ lh c-lhucu, chu̱ na̱ ucxilhko̱lh lacti ̱tzu̱ lháka̱t hua̱ntu̱ antá̱ xma̱kó̱. 7 Chuj chí ̱ na̱ úcxilhli ̱ yama̱ lháka̱t tu̱ xli ̱aktlapacani ̱t Jesús, xlá̱ ni ̱ antá̱ lacxtum xta̱ma̱ yama̱ lacti ̱tzu̱ lháka̱t, huata tanu̱ xuili ̱cani ̱t, chu̱ li ̱huana̱ xkapscani ̱t. 8 Yama̱ li ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ pu̱ lh xcha̱ni ̱t, xlá̱ na̱ tánu̱ lh c-lhucu, chu̱ acxni ̱ úcxilhli ̱

SAN JUAN 20

267 hua̱ntu̱ xakspulani ̱t acxnicú̱ ca̱nájlalh pi ̱ nia̱lh antá̱ xmá̱ xtiyatli ̱hua Jesús sa̱mpi ̱ xlakastakuanani ̱t. 9 Sa̱mpi ̱ hasta acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ ni ̱ xa̱akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ xtatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ huan pi ̱ Cristo hua̱nti ̱ namín lakma̱xtuko̱y, pi ̱ xlacasquinca̱ xlá̱ nalakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n. 10 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ cha̱tuy li ̱ma̱kalhtahuáka̱t taspitko̱lh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱ a̱makapitzí ̱n. Jesús tasiyuniy María Magdalena 11 María

(Marcos 16:9‑11)

Magdalena taspitpi ̱ c-tahuaxni ̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱cani ̱t, chu̱ antá̱ tá̱yalh c-xtanquilhtí ̱n, tzúculh tasay. Cha̱nchu̱ la̱ntla̱ xtasama̱, taquilhpú̱talh laqui ̱mpi ̱ natalacanu̱y c-xpu̱ lacni tahuaxni. 12 Antá̱ ucxilhko̱lh cha̱tuy ángeles, luhua maksnapapán la̱ntla̱ xlhaka̱nanko̱ni ̱t, antá̱ xuilakó̱ anta̱ni ̱ xma̱mi ̱cani ̱t xtiyatli ̱hua Jesús, cha̱tum xuí ̱ anta̱ni ̱ xacle̱ncani ̱t Jesús, chu̱ cha̱tum anta̱ni ̱ xtantu̱ le̱ncani ̱t. 13 Yama̱ ángeles kalhasquinko̱lh: ―Pusca̱t, ¿tú̱ huan tasaya? ―Huá̱ cli ̱tasama sa̱mpi ̱ le̱nca̱ Quimpu̱chinacán, chu̱ ni ̱ ccatzi ̱ya̱hu anta̱ni ̱ li ̱cha̱ncani ̱t ―kalhti ̱ko̱lh xlá. 14 Cha̱nchu̱ acxni ̱ huá̱ yumá̱, talakáspitli ̱ c-xka̱n, úcxilhli ̱ Jesús, na̱ a̱nú̱ xyá̱; hua̱mpi ̱ ni ̱ lakápasli ̱ lapi ̱ hua̱ Jesús. 15 Xlá̱ chuná̱ kalhásquilh: ―Pusca̱t, ¿tú̱ huan tasápa̱t? ¿Tí ̱ putzápa̱t? Cha̱nchu̱ xlá̱ xpuhuán pi ̱ huá̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xmaktakalha̱ yama̱ ca̱quihuí ̱n anta̱ni ̱ xchanko̱cani ̱t quihui, pus huá̱ chuná̱ li ̱huánilh: ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n, lapi ̱ huix li ̱pini ̱ta̱ xtiyatli ̱hua, pus caquihuani ̱ xaní ̱ li ̱chipini ̱ta̱ laqui ̱mpi ̱ nacán tiyay. 16 Jesús chuná̱ huánilh yuma̱ tachihuí ̱n: ―¡María! Xlá̱ lacapala̱ laktalakáspitli, chu̱ c-xatachihui ̱n hebreo chuná̱ huánilh:

―¡Rabuni! (Yuma̱ tachihuí ̱n huamputún: “Ma̱kalhtahuaka̱ná”.) 17 Jesús huánilh: ―Ni ̱ caquixama, chu̱ ni ̱ caquima̱choko, sa̱mpi ̱ ni ̱ ca̱chá̱n c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huilachá̱ quintla̱t. Xa̱huachí ̱ lacapala̱ capimpi huaniko̱ya̱ a̱makapitzi ̱n quinata̱lán pi ̱ quit ni ̱ ca̱chá̱n c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huilachá̱ Quintla̱t, na̱ huatiya̱ yama̱ hua̱nti ̱ huixín na̱ Mintla̱ticán; hua̱nti ̱ quit quiDios, na̱ huá̱ miDioscán huixín. 18 Pus María Magdalena takosú̱ n alh putzako̱y yama̱ li ̱ma̱kalhtahuáka̱t, chu̱ li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh la̱ntla̱ xlá̱ xucxilhni ̱t Quimpu̱chinacán, chu̱ na̱ huaniko̱lh pi ̱ huá̱ xuanini ̱t pacs yama̱ tachihuí ̱n. Jesús tasiyuniko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t (Mateo 28:16‑20; Marcos 16:14‑18; Lucas 24:36‑49)

19 Huatiya̱ yama̱ quilhtamacú̱ aya xtzisuama̱ domingo, xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t, chu̱ luhua li ̱huana̱ xcha̱ka̱xtucuko̱ni ̱t má̱laccha anta̱ni ̱ xtanu̱ ma̱kó̱ sa̱mpi ̱ luhua xpe̱cuaniko̱y xanapuxcun judíos. Hua̱mpi ̱ ma̱squi ni ̱tí ̱ ma̱lacquí ̱nilh, Jesús laktanu̱chá, íta̱t lakata̱yako̱chá̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Aktziyaj catahuilátit. 20 Acxni ̱ huá̱ yumá̱, ma̱siyuniko̱lh xmacaní ̱n, chu̱ xta̱pá̱n. Xlacán luhua xli ̱ca̱na̱ pa̱xuhuako̱lh acxni ̱ ucxilhko̱lh Quimpu̱chinacán. 21 Xlá̱ huanipalako̱lh: ―Aktziyaj catahuilátit. Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quimacamini ̱t Quintla̱t laqui ̱mpi ̱ nacli ̱chihui ̱nán xtachihuí ̱n, pus na̱ chuná̱ chú̱ quit cca̱maca̱ná̱n laqui ̱mpi ̱ naquili ̱chihui ̱naniyá̱tit quintachihuí ̱n. 22 Acxni ̱ huá̱ yumá̱, jalhmani ̱ko̱lh c-xokspuncán, na̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¡Camaklhti ̱nántit huixín xli ̱tlihuaka Espíritu Santo! 23 Hua̱nti ̱ huixín nahuaniyá̱t it pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios ma̱tzanka̱naniko̱ni ̱t xtala̱kalhi ̱ncán, cacatzi ̱ko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱

SAN JUAN 20​, ​21 tama̱tzanka̱naniko̱ni ̱t nahuán, chu̱ hua̱nti ̱ chuná̱ nahuaniyá̱tit pi ̱ chunacú̱ kalhi ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán, na̱ chunacú̱ kalhi ̱ma̱kó̱ nahuán. Tomás ucxilha̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakastakuana̱ni ̱t Jesús 24 Acxni ̱ Jesús tasiyuniko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, cha̱tum hua̱nti ̱ xuanicán Tomás, chu̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y Gemelo, xlá̱ ni ̱ antá̱ lacxtum xta̱huilakó̱ a̱makapitzí ̱n. 25 Acxni ̱ xlá̱ chilh, li ̱ta̱chihui ̱naniko̱lh la̱ntla̱ xucxilhko̱ni ̱t xastacná̱ Quimpu̱chinacán, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ cucxilhni ̱tahu xastacná̱ Quimpu̱chinacán. Hua̱mpi ̱ Tomás chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Quit ni ̱ pala tzinú̱ cca̱najlay, chu̱ ni ̱ cactica̱nájlalh hasta acxni ̱ ma̱n quilakastapu nacli ̱ucxilha̱ antá̱ c-xmacán la̱ntla̱ ta̱pa̱lhtucucani ̱t. 26 Cha̱nchu̱ li ̱mixtujún, xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús xtamacxtumi ̱palako̱ni ̱t c-aktum chiqui, hua̱mpi ̱ chú̱ na̱ xmaktastokni ̱t Tomás. Chu̱ ma̱squi li ̱huana̱ xcha̱ka̱xtucucani ̱t má̱laccha, Jesús tanu̱chá, íta̱t ta̱yaniko̱lh, chu̱ acxni ̱ xakatliko̱lh chuná̱ huaniko̱lh: ―Aktziyaj catahuilátit. 27 Huánilh tuncán Tomás: ―Cumu huix ni ̱ luhua ca̱najla̱ pala quit clama̱ xastacná, pus chú̱ cali ̱ta̱ mimacán, chu̱ catamacanu̱ u̱ nú̱ anta̱ni ̱ quili ̱makaxtokocani ̱t clavos, chu̱ na̱ catamacanu̱pala̱ mimacán c-quinta̱pá̱n anta̱ni ̱ quinta̱pa̱lhtucucani ̱t; nia̱lh taji ̱ cali ̱aklhu̱ huá̱t nanti, huata xatlá̱n caca̱najla. 28 ―¡Xli ̱ca̱na̱, huix Quimpu̱chiná, chu̱ quiDios! ―kalhtí ̱nalh Tomás. 29 Jesús huánilh: ―Tomás, la̱nchú̱ huix ca̱najla̱ sa̱mpi ̱ ucxilhni ̱ta̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ clama̱ xastacná, hua̱mpi ̱ a̱tzinú̱ luhua li ̱pa̱xuhu nalatama̱ko̱y

268 hua̱nti ̱ naquinca̱najlaniko̱y, chu̱ naquili ̱pa̱huanko̱y ma̱squi niucxni ̱ quiucxilhko̱ni ̱t nahuán. Hua̱ntu̱ xpa̱lacata̱ li ̱tzokcani ̱t yuma̱ libro 30 Lhu̱ hua lactlanca tascújut hua̱ntu̱ tlahuani ̱t Jesús c-xlacati ̱ncan xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, hua̱mpi ̱ ni ̱ pacs tatzokni ̱t u̱ nú̱ c-libro. 31 Hua̱mpi ̱ yuma̱ hua̱ntu̱ lacsacxtucani ̱t laqui ̱mpi ̱ natzokcán, chuná̱ tzokcani ̱t laqui ̱mpi ̱ huixín, hua̱nti ̱ nali ̱kalhtahuakayá̱tit, luhua naca̱najlayá̱tit pi ̱ Jesús hua̱ xCam Dios, xa̱huachí ̱ hua̱ Cristo hua̱nti ̱ xma̱lacnu̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, chu̱ pu̱tum hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y nakalhi ̱ko̱y yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa. Jesús tasiyuniko̱y xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t acxni ̱ csqui ̱ti ̱nama̱kó̱ Ni ̱ xli ̱maka̱s quilhtamacú̱ Jesús tasiyunipalako̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t c-xquilhtu̱ n xata̱kaya̱huana Tiberias. Acxni ̱ tasiyuniko̱lh chuná̱ qui ̱táxtulh: 2 Luhua macxtum xuilakó̱ Simón Pedro, chu̱ Tomás hua̱nti ̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y Gemelo, xa̱hua̱ Natanael xala c-Caná tu̱ ma̱paksi ̱y Galilea, chu̱ xcaman Zebedeo, xa̱hua̱ a̱cha̱tuy li ̱tum xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús. 3 Simón Pedro huaniko̱lh a̱makapitzí ̱n: ―Quit cama̱ squi ̱ti ̱nán. ―Pus lapi ̱ pímpa̱t quin nacca̱ta̱aná̱n ―kalhti ̱ko̱lh a̱makapitzí ̱n. Lacapala̱ taju̱ ko̱lh c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ anko̱lh. Hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ tantascaca̱ squi ̱ti ̱nanko̱lh ni ̱tú̱ chipako̱lh. 4 Acxni ̱ luhua a̱tzinú̱ aya cxkakay, Jesús tasiyuniko̱lh c-xquilhtu̱ n chúchut, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ naj luhua li ̱huana̱ xcatzi ̱ko̱y yama̱ li ̱ma̱kalhtahuáka̱t, ni ̱ lakapasko̱lh pala huá̱ Jesús. 5 Xlá̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Chixcuhuí ̱n, ¿pi ̱ tu̱ chipátit squi ̱ti?

21

269 ―Ni ̱tú̱ cchipahu ―kalhti ̱nanko̱lh xlacán. 6 ―Pus camacapítit mintza̱lhcán c-xpakstacat pu̱tacutnu, chu̱ chuná̱ tla̱n nachipayá̱tit. Pus chí ̱ xlacán maca̱nko̱lh, chu̱ lhu̱ hua squi ̱ti ̱ chipako̱lh, hasta nia̱lh lay xma̱cutuko̱y xtza̱lhcán c-chúchut. 7 Cha̱nchu̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y, xlá̱ cátzi ̱lh hua̱nti ̱ cxakatli ̱ko̱ni ̱t, chu̱ chuná̱ huánilh Pedro. ―¡Tamá̱ hua̱nti ̱ quinca̱xakatli ̱ni ̱tán, huá̱ Quimpu̱chinacán! Acxni ̱ káxmatli ̱ Pedro pi ̱ huá̱ Quimpu̱chinacán, xlá̱ lacapala̱ lhaká̱nalh, sa̱mpi ̱ xtapu̱ xtunani ̱t, lhkan alh c-chúchut, tzúculh paxtacuta. 8 Ma̱x pala aktum ciento metro xli ̱lakamákat hasta c-xquilhtú̱ n anta̱ni ̱ xuilako̱chá, chu̱ a̱makapitzi ̱n li ̱ma̱kalhtahuáka̱t lacatzucu̱ tixuatali ̱minko̱lh xtza̱lhcán sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ xtaju̱ ma̱ squi ̱ti, chu̱ chunatiyá̱ xtaju̱ ma̱kó̱ c-pu̱tacutnu̱ hasta li ̱cha̱nko̱lh c-xquilhtú̱ n. 9 Acxni ̱ xlacán cha̱nko̱lh c-xquilhtú̱ n ucxilhko̱lh pi ̱ xma̱lhcuyuni ̱t, chu̱ cxpupuma̱kó̱ tantum squi ̱ti, chu̱ na̱ antá̱ xuí ̱ mactum caxtala̱nchu̱. 10 Jesús chuná̱ huaniko̱lh: ―Cali ̱tántit ca̱na̱ caj stantuy squi ̱ti ̱ hua̱ntu̱ a̱cu chipátit huixín. 11 Simón Pedro lacapala̱ taju̱pi ̱ c-pu̱tacutnu, chu̱ xuatacútulh yama̱ tza̱lh hasta c-xquilhtu̱ n chúchut; pacs lactlanca squi ̱ti, hasta aktum ciento a̱ti ̱puxamacu̱tutu, hua̱mpi ̱ ma̱squi luhua lhu̱ hua squi ̱ti xuani ̱t, yama̱ tza̱lh ni ̱ talacáxti ̱tli. 12 ―¡Calacapalátit, u̱ nú̱ catántit hua̱yaná̱tit! ―huaniko̱lh Jesús. Pus lakanko̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t xpuhua̱ nakalhasquín pala xlá̱ xli ̱ca̱na̱ Quimpu̱chinacán xuani ̱t yama̱ chixcú, sa̱mpi ̱ xlacán xcatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱. 13 Jesús talacatzúhui ̱lh c-lhcúya̱t, tíyalh yama̱ caxtala̱nchu̱, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱lh

SAN JUAN 21 laqui ̱mpi ̱ nahuako̱y, chu̱ na̱ chuna li ̱tum ma̱xqui ̱ko̱lh yama̱ squi ̱ti. 14 Chuná̱ yuma̱ xli ̱maktutu̱ tasiyuniko̱lh Jesús xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hasta acxni ̱ tilakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. Jesús maktutu kalhasquín Pedro lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y 15 Cha̱nchu̱ acxni ̱ hua̱yanko̱lh, Jesús kalhásquilh Simón Pedro: ―Simón, xcam Jonas, ¿pi ̱ tlak quimpa̱xqui ̱ya̱ ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ u̱ huilakó̱ quimpa̱xqui ̱ko̱y? Pedro kálhti ̱lh: ―Quimpu̱chinacán, huix catzi ̱ya̱ pi ̱ cpa̱xqui ̱yá̱n. Jesús huánilh: ―Pus camaktakalhkó̱ hua̱nti ̱ quit cli ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactzu̱ quiborrego. 16 Xli ̱maktuy kalhasquimpá̱: ―Simón, xcam Jonas, ¿pi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ chi ̱nchu̱ quimpa̱xqui ̱ya? Xlá̱ kálhti ̱lh: ―Quimpu̱chiná, huix catzi ̱ya̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit cpa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ ni ̱ caj cli ̱huanimá̱n. Xlá̱ huanipá̱: ―Pus camaktakalhkó̱ quiborrego. 17 Xli ̱maktutu̱ huanipá̱: ―Simón xkahuasa Jonas, ¿xli ̱ca̱na̱ chi ̱nchu̱ quimpa̱xqui ̱ya? Pedro luhua li ̱puhua̱ sa̱mpi ̱ aya xli ̱maktutu̱ la̱ntla̱ xkalhasquima̱ lapi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xpa̱xqui ̱y, xlá̱ chuná̱ huánilh: ―Quimpu̱chiná, huix pacs catzi ̱ya, chu̱ luhua stalanca catzi ̱ya̱ pi ̱ quit cpa̱xqui ̱yá̱n. Jesús huanipá̱: ―Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ la̱ntla̱ quihuaniya, pus luhua li ̱huana̱ camaktakalhkó̱ quiborrego. 18 Xli ̱ca̱na̱ lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ huix kahuasacú̱ xuani ̱ta, luhua ma̱n li ̱huana̱ xtaca̱xta̱yaya, xpina̱ anta̱ni ̱ huix xpuhuana, chu̱ ni ̱tí ̱ xli ̱huaniyá̱n, hua̱mpi ̱

SAN JUAN 21 acxni ̱ nako̱luna, ma̱n nachaxa̱ mimacán, chu̱ tanu̱ hua̱nti ̱ nahuili ̱niyá̱n milháka̱t, chu̱ nale̱ná̱n anta̱ni ̱ huix ni ̱ pimputuna. 19 Acxni ̱ chuná̱ huánilh yuma̱ tachihuí ̱n, xlá̱ luhua lacatancs xuaniputún la̱ntla̱ Pedro nani ̱y caj xpa̱lacata Jesús, chu̱ chuná̱ nali ̱ma̱tlanqui ̱y Dios, chu̱ na̱ chuná̱ nali ̱ma̱siyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱pa̱huán. Chu̱ acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh chuná̱ huanipá̱: ―Huix ankalhi ̱ná̱ caquista̱lani, chu̱ caquili ̱pá̱huanti. Jesús li ̱chihui ̱nán yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y 20 Acxni ̱ xtla̱huama̱kó̱, Pedro talakáspitli, chu̱ úcxilhli ̱ pi ̱ na̱ csta̱laniti ̱lhay yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y, huatiya̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t hua̱nti ̱ lacxtum xta̱hui ̱ c-xpa̱xtú̱ n acxni ̱ a̱huatiyá̱ tita̱hua̱yanko̱lh xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t, xlá̱ chuná̱ tikalhásquilh: “Quimpu̱chinacán, ¿xatí ̱ namacama̱sta̱yá̱n?” 21 Pus acxni ̱ hua̱ yumá̱ úcxilhli ̱ Pedro csta̱lanima̱, kalhásquilh Jesús: ―Quimpu̱chinacán, ¿chá̱ hua̱ yumá̱, tú̱ xlá̱ naakspulay acxni ̱ nani ̱y? 22 Jesús huánilh:

270 ―Lapi ̱ cahuá̱ xaclacásquilh pi ̱ calatáma̱lh xastacná̱ hasta acxni ̱ quit nacmimpalay, tamá̱ huix ni ̱ mincuenta̱; huatiya̱ huix pi ̱ caquista̱lani, chu̱ caquili ̱pá̱huanti. 23 Yama̱ quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱ttá̱ Jesús tzucuko̱lh ma̱a kahuani ̱ko̱y tachihuíṉ pi ̱ yama̱ xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t niucxni ̱ catíni ̱lh. Hua̱mpi ̱ Jesús ni ̱ huá̱ pala pi ̱ ni ̱ catíni ̱lh, huata xlá̱ chuná̱ huá̱: “Lapi ̱ quit xaclacásquilh calatáma̱lh xastacná̱ hasta acxni ̱ quit nacmimpalay, tamá̱ huix ni ̱ mincuenta̱.” 24 Pus quit yuma̱ xli ̱ma̱kalhtahuaka̱t Jesús hua̱nti ̱ xpuhuancán pi ̱ ni ̱ catíni ̱lh, chu̱ na̱ quit ctzokni ̱t yuma̱ libro hua̱ntu̱ huixín li ̱kalhtahuakátit, chu̱ chuná̱ lacatancs cli ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ quit ma̱n cucxilhni ̱t c-xlatama̱t Jesús. Xa̱huachí ̱ quit stalanca ccatzi ̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ cuan, chu̱ ni ̱tu̱ caksani ̱nama̱. 25 Luhua lhu̱ hua̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ tlahuani ̱t Jesús, hua̱mpi ̱ ni ̱ pacs tzokuilicani ̱t, hua̱mpi ̱ lapi ̱ pacs xtátzokli ̱ ti ̱pa̱t u tipatu, cpuhuán pi ̱ hasta ma̱x ni ̱ anán anta̱ni ̱ xuili ̱ca̱ ca̱t uxá̱huat yama̱ xli ̱lhu̱ hua libro hua̱ntu̱ xtzokko̱ca̱.

Xtascujutcan Apó̱stoles TAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán xtascujutcan apóstoles, huá̱ na̱ tzokni ̱t San Lucas. Makapitzí ̱n li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y yuma̱ libro: “Xtascujut Espíritu Santo”, sa̱mpi ̱ u̱ nú̱ c-li ̱kalhtahuaka̱ li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ Espíritu Santo xmakta̱yako̱y c-xlatama̱tcán yama̱ xapu̱ lh ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ la̱ntla̱ xma̱tlahui ̱ko̱y lhu̱ hua̱ lactlanca xtascujutcán. Na̱ antiya̱ u̱ nú̱ c-libro̱ li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ apóstoles San Pedro, chu̱ San Pablo aksti ̱tum cscujnima̱kó̱ Cristo, chu̱ tancs xma̱lulokma̱kó̱ xtachuhuí ̱n c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ni ̱ xlakapasko̱y. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yuma̱ apóstoles cscujma̱kó̱, hua̱mpi ̱ luhua li ̱huana̱ tuncán xtasiyuy pi ̱ hua̱ Espíritu Santo luhua xma̱tlihuaklhmakó̱, sa̱mpi ̱ u̱ nú̱ c-li ̱kalhtahuaka̱ li ̱huacá̱ íta̱t ciento la̱ntla̱ tata̱ksa̱ xtucuhuini Espíritu Santo anta̱ni ̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ xtlahuama̱ c-xlatama̱tcan hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo. Unú̱ hua̱ luhua li ̱chihui ̱nama̱ yama̱ hua̱nti ̱ luhua ma̱n xta̱latapu̱ li ̱ko̱ni ̱t Jesús c-xtascújut, chu̱ na̱ xucxilhma̱kó̱ acxni ̱ makni ̱ca̱ c-cruz, xa̱hua̱ la̱ntla̱ xastacná̱ xlatama̱palay acxni ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. Li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xlacán cani ̱huá̱ xanko̱y ma̱lulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱, Cristo ma̱squi ni ̱lh, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh lakastakuánalh, chu̱ latama̱pá̱. Xlacán cani ̱huá̱ ma̱akahuani ̱ko̱lh yuma̱ lacuan tama̱catzi ̱ní ̱n xpa̱lacata la̱ntla̱ Jesús ma̱sta̱y akapu̱táxtut, tzucuko̱lh c-Jerusalén, chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s c-xatiyat Judea, a̱li ̱sta̱lh a̱tzinú̱ mákat anko̱lh c-Samaria, chu̱ hasta c-xli ̱pacs ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱ko̱y Roma.

Jesús huan pi ̱ namín Espíritu Santo Huix tali ̱pa̱hu quiamigo Teófilo: Yama̱ li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ pu̱ lh ctilacca̱xtláhualh ctítzokli ̱, chu̱ ctima̱lakacha̱nichá̱n, antá̱ quit cli ̱chihui ̱nama̱ pacs hua̱ntu̱ tláhualh, chu̱ ma̱síyulh Jesús u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, hasta acxni ̱ la̱ntla̱ tima̱tzúqui ̱lh xtascújut, 2-3 chu̱ hasta yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ titata̱lhmá̱ni ̱lh, alh c-akapú̱ n. Huix catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ makni ̱ca̱, hua̱mpi ̱ xlá̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ ti ̱puxam quilhtamacú̱ latama̱lhcú̱, chu̱ ankalhí ̱n tasiyuniko̱lh xapóstoles laqui ̱mpi ̱ xlacán naucxilhko̱y, hua̱ yumá̱

1

tu̱ li ̱huana̱ li ̱ma̱lacatancsako̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lama̱ xastacná. Acxni ̱ ni ̱ xa̱án c-akapú̱ n, xlá̱ li ̱huana̱ ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh xapóstoles, huaniko̱lh la̱ntla̱ nakantaxtuy c-xlatama̱tcán yama̱ xtapaksi ̱t Dios hua̱ntu̱ xlá̱ xmini ̱t ma̱quilhtzuqui ̱y ca̱tuxá̱huat; chu̱ Espíritu Santo pacs xma̱akata̱ksni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xuanima̱kó̱. 4 Maktum, acxni ̱ xlá̱ tasiyunipalako̱lh, chuná̱ huaniko̱lh xapóstoles: ―¡Ni ̱ naj ni ̱ní ̱ tipiná̱tit, ni ̱ cataxtútit c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén! Antá̱ yunú̱ catamakaxtáktit hasta acxni ̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t Quintla̱t Dios, chu̱ na̱ huatiya̱ yamá̱

271

LOS HECHOS 1 hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ta̱chihui ̱nani ̱tán. 5 Pus huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ Juan Bautista caj chúchut tili ̱akmunú̱ nalh, hua̱mpi ̱ caj ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ huixín nali ̱ta̱k munuyá̱tit xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. Jesús an c-akapú̱ n li ̱tum acxni ̱ xlá̱ tasiyunipalako̱lh xapóstoles, xlacán chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Quimpu̱chinacán, ¿pá̱ huatiya chuj quilhtamacú̱ huix ma̱lakchipini ̱ta̱ acxni ̱ naquinca̱lakma̱xtuya̱ quin hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xala c-Israel, laqui ̱mpi ̱ quiacstucán nactapaksi ̱palaya̱hu? 7 Jesús kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ huixín ni ̱ ca̱mini ̱niyá̱n nacatzi ̱yá̱tit xatú̱ ya̱ hora nama̱kantaxti ̱y Dios hua̱ntu̱ xlá̱ aya li ̱huana̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t hua̱ntu̱ natlahuay. 8 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ huixín namakamaklhti ̱naná̱tit Espíritu Santo c-milatama̱tcán entonces nakalhi ̱yá̱tit li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nali ̱chihui ̱naná̱tit quimpa̱lacata. Unú̱ c-Jerusalén nama̱tzuqui ̱yá̱tit, chu̱ a̱li ̱sta̱lh napiná̱tit xli ̱ca̱tlanca c-xatiyat Judea, chu̱ a̱tzinu̱ mákat c-Samaria, chu̱ hasta nali ̱chipiná̱tit a̱huatiyá̱ c-xtanka̱na ca̱tuxá̱huat. 9 Acxni ̱ chu̱ xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱ttá̱ yumá̱, caj xamaktum tzúculh tata̱lhma̱ni ̱y c-xlacati ̱ncán, alh c-akapú̱ n, chu̱ la̱ntla̱ xtamakatli ̱ma̱, xalán milh aktum puclhni ̱ ma̱pá̱tze̱kli, chu̱ nia̱lh tasíyulh. 10 Hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ cacs xlaca̱nko̱ni ̱t ta̱lhmá̱n, ni ̱ pala catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ tasiyuko̱chá̱ cha̱tuy chixcuhuí ̱n, xlacán luhua snapapa xlhaka̱tcán hua̱ntu̱ xli ̱lhaka̱nanko̱ni ̱t, chu̱ antá̱ lakata̱yako̱chi ̱ anta̱ni ̱ xlacán xya̱kó̱. 11 Chuná̱ huaniko̱lh: ―Chixcuhuí ̱n xala c-Galilea, ¿tú̱ tlahuayá̱tit chunacú̱ lacapini ̱tántit c-akapú̱ n? Huixín ucxilhni ̱tántit la̱ntla̱ Jesús ani ̱t c-akapú̱ n, hua̱mpi ̱ 6 Maktum

272 ni ̱tú̱ capuhuántit sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ la̱ntla̱ ucxílhtit ani ̱t, na̱ chuna li ̱tum naucxilhpalayá̱tit namimpalay a̱maktum. Matías lacsaccán laqui ̱mpi ̱ nascuja̱ la̱ntla̱ apóstol xpu̱ xoko̱ Judas Iscariote 12 Yama̱ apóstoles antá̱ xtamacxtumi ̱ni ̱tanchá̱ c-xaka̱stí ̱n anta̱ni ̱ huanicán Monte de los Olivos, taspitko̱lh c-Jerusalén, ma̱x pala caj akcu̱quitzis minuto tlahuako̱lh. 13 Acxni ̱ chú̱ cha̱n ko̱lh c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xlaktuncuhuiko̱y, tahuacako̱lh c-xli ̱quilhactuy piso. Antá̱ u̱ nú̱ xuilakó̱ Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, a̱cha̱tum Santiago hua̱nti ̱ xkahuasa Alfeo, Simón hua̱nti ̱ xapu̱ lh xta̱tapaksi ̱ko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xuaniko̱cán cananistas, xa̱hua̱ Judas xta̱la Santiago. 14 Xlacán ankalhí ̱n xtamacxtumi ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ li ̱macxtum tlahuako̱y oración, na̱ ankalhí ̱n xminko̱y xnata̱lan Jesús, xa̱hua̱ María xtzi, chu̱ lhu̱ hua makapitzi ̱n lacchaján hua̱nti ̱ xmakta̱yako̱ni ̱t Jesús acxni ̱ xta̱lama̱kolhcú̱. 15 Ankalhí ̱n chuná̱ xtamacxtumi ̱ko̱y xtlahuako̱y oración, maktum acxni ̱ chuná̱ macxtum xuilakó̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, ma̱x pala aktum ciento a̱kalhapuxam xlacán, Pedro tá̱yalh, chuná̱ na̱má̱ tixakatli ̱ko̱lh: 16-17 “Nata̱laní ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xli ̱kantáxtut xuani ̱t hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Espíritu Santo ma̱lacpuhuá̱ni ̱lh rey David pi ̱ catzokli ̱ c-xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka, hua̱ntu̱ natlahuay Judas Iscariote, hua̱nti ̱ ma̱squi na̱ antá̱ u̱ nú̱ xquinca̱ta̱tapaksi ̱yá̱n, chu̱ na̱ huá̱ xli ̱lacsaccani ̱t naquinca̱ta̱ma̱kantaxti ̱yá̱n yuma̱ tascújut, xlá̱ pu̱ lale̱nko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n anta̱ni ̱ xuí ̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ nachipako̱y, chu̱ nachi ̱le̱nko̱y. 18 Pus

LOS HECHOS 1​, ​2

273 hua̱ yuma̱ chixcú, cumu macamá̱sta̱lh Quimpu̱chinacán, ma̱xqui ̱ca̱ tumi ̱n, chu̱ yama̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ li ̱ma̱skahui ̱ca̱ li ̱tama̱huaca̱ lakatum pú̱cuxtu. Hua̱mpi ̱ ¡tú̱ chú̱ tla̱n qui ̱li ̱taxtúnilh, sa̱mpi ̱ xacstu̱ tapixchi ̱akánu̱ lh, hua̱mpi ̱ acxni ̱ lhapok tamákuasli ̱, pá̱pankli, chu̱ taxtuniko̱lh xpa̱lu̱ hua! 19 Hua̱ntu̱ akspúlalh Judas Iscariote tuncán catzi ̱ko̱lh pacs hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Jerusalén, chu̱ yama̱ pú̱cuxtu̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱lh Acéldama, hua̱ntu̱ c-xatachihui ̱n arameo huamputún: ‘Pú̱cuxtu̱ hua̱ntu̱ pasani ̱t kalhni.’ 20 Sa̱mpi ̱ c-xalibro Salmos chuná̱ tatzokni ̱t xpa̱lacata hua̱nti ̱ chuná̱ xtláhualh, lacatum chuná̱ huan: ‘Caj chunatá̱ catá̱yalh xchic, chu̱ nia̱lh tí ̱ catahui ̱ antá.’ Chu̱ na̱ huampalay lacatum: ‘Na̱ tanu̱ hua̱nti ̱ calakatá̱yalh xtascújut.’ 21 “Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ lhu̱ hua chixcuhuí ̱n huilakó̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ xquinca̱ta̱lapu̱ layá̱n acxni ̱ xlama̱ Quimpu̱chinacan Jesús. 22 Xlacán na̱ ucxilhko̱ni ̱t la̱ntla̱ tilatáma̱lh, chunatá̱ hasta la̱ntla̱ Juan Bautista tiakmunuchá̱ hasta acxni ̱ xlá̱ ampá̱ c-akapú̱ n. Quit cpuhuán pi ̱ xlacasquinca̱ pi ̱ nalacsaca̱hu cha̱tum xlacán hua̱nti ̱ naquinca̱ta̱latapu̱ li ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ta̱ma̱luloká̱n pi ̱ Jesús xli ̱ca̱na̱ lakastakuanani ̱t, chu̱ lama̱ xastacná.” 23 Pus chí ̱ xlacán lacsacko̱lh cha̱tuy chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ a̱tzinú̱ tlak lactalí ̱pa̱hu, cha̱tum xuanicán José hua̱nti ̱ na̱ xli ̱lakapascán Barsabás (chu̱ na̱ xkalhi ̱y xli ̱ti ̱pa̱tuy xtucuhuiní ̱ Justo), chu̱ a̱cha̱tum xuanicán Matías. 24 A̱ Li ̱sta̱lh chú̱ squiniko̱lh li ̱tlá̱n Dios, chuná̱ huanko̱lh c-xoracioncán: “Quimpu̱chinacan Dios, huix pacs catzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ huí ̱ xtalacapa̱stacnican cha̱tunu̱ c-xnacu̱cán, la̱ntla̱ xli ̱cha̱tuy yuma̱ chixcuhuí ̱n, huix xquinca̱ma̱catzi ̱ni ̱ xatí ̱ luhua lacsacni ̱ta, 25 laqui ̱mpi ̱ xlá̱

nali ̱tanu̱y apóstol, chu̱ nama̱kantaxti ̱y yama̱ tascújut hua̱ntu̱ ni ̱ ma̱kantáxti ̱lh Judas acxni ̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n, chu̱ alh anta̱ni ̱ naxoko̱nán la̱ntla̱ mini ̱niy.” 26 A̱ li ̱sta̱lh lacsacko̱lh hua̱nti ̱ nalakchá̱n nata̱scujko̱y la̱ apóstol. Huata huá̱ titaxtuchá̱ tilákcha̱lh Matías, chu̱ acxnitiyá̱ chú̱ yama̱ quilhtamacú̱ xlá̱ tzúculh ta̱scujko̱y xa̱kalhaca̱huitu apóstoles. Hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús lakminko̱y Espíritu Santo c-xlatama̱tcán Acxni ̱ chú̱ lákcha̱lh xpa̱scuajcan judíos hua̱ntu̱ xuanicán Pentecostés, xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús macxtum xuilakó̱ c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xtamacxtumi ̱ko̱y. 2 Antá̱ xtanu̱ ma̱kó̱ acxni ̱ caj xamaktum takáxmatli ̱ la̱ntla̱ macasá̱nalh c-akapú̱ n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mina̱chá̱ li ̱pe̱cua̱ palha ú̱ n; xunn laktanu̱ ko̱lh, chu̱ antá̱ huankaxá̱lalh c-xli ̱pu̱ lactlanca chiqui ̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱. 3 Acxni ̱ tuncán tasiyuniko̱lh xta̱chuná̱ la̱ si ̱máka̱t xla lhcúya̱t hua̱ntu̱ ta̱kpitziniko̱lh, tita̱yaniko̱lh c-xokspun xakxe̱kacán cha̱tunu. 4 Pacs chí ̱ cha̱tunu̱ lakminko̱lh Espíritu Santo c-xlatama̱tcan xli ̱pacs yama̱ tachixcuhuí ̱tat, chu̱ na̱ acxnitiyá̱ tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y ti ̱pa̱lhu̱ hua tanu̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xma̱catzi ̱ni ̱ko̱y chuná̱ nachihui ̱nanko̱y. 5 Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ c-Jerusalén xminko̱ni ̱t ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ Dios lhu̱ hua judíos, hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ cani ̱hua̱ xalaní ̱n la̱ntla̱ xli ̱ti ̱pa̱lhu̱ hua makat tíyat. 6 Acxni ̱ takáxmatli ̱ yamá̱ hua̱ntu̱ li ̱pe̱cua̱ macasá̱nalh, li ̱lhu̱ hua̱ lacapala̱ tamacxtumi ̱ko̱lh c-xlacati ̱n chiqui ̱ anta̱ni ̱ xtanu̱ ma̱kó̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱nko̱lh luhua cacs lacahuanko̱lh sa̱mpi ̱ cha̱tunu̱ xlacán kaxmatko̱lh la̱ntla̱ yamá̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús xli ̱chihui ̱nama̱kó̱ xtachuhuí ̱n hua̱ntu̱ xchihui ̱nancán c-xtiyatcán. 7 Ni ̱ xca̱najlaputunko̱y

2

LOS HECHOS 2 hua̱ntu̱ xkaxmatma̱kó̱, chu̱ chuná̱ xla̱huaniko̱y: ―¿Tú̱ akspulama̱kó̱ yumá̱? Yuma̱ chixcuhuí ̱n pacs xala c-Galilea, 8 hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ cha̱nú̱ quin kaxmatniko̱ya̱hu cha̱tunu̱ hua̱ntu̱ luhua li ̱stacni ̱tahu quintachihui ̱ncán, xlacan na̱ tla̱n li ̱chihui ̱nanko̱y? 9 Sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n quin hua̱nti ̱ laya̱hu, mini ̱tancha̱hu lakamakatna ca̱chiqui ̱ní ̱n: makapitzí ̱n minko̱ni ̱tanchá̱ c-Partia, Media, xala c-Elam, Mesopotamia; makapitzí ̱n xala c-Judea, usu xala c-Capadocia, Ponto, Asia, 10 Frigia, Panfilia, Egipto; makapitzí ̱n xala c-Libia anta̱ni ̱ ma̱paksi ̱y yama̱ ca̱chiquí ̱n huanicán Cirene, chu̱ hasta makapitzí ̱n tamini ̱tanchá̱ c-Roma. 11 Lhu̱ hua makapitzí ̱n hua̱nti ̱ minko̱ni ̱t u̱ nú, judíos, sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ lacachinko̱ni ̱t; hua̱mpi ̱ na̱ minko̱ni ̱t makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, hua̱mpi ̱ chú̱ na̱ chunatiyá̱ lakataquilhpu̱tako̱y Dios xta̱chuná̱ la̱ tlahuako̱y judíos, na̱ huí ̱ ti ̱ minko̱ni ̱tanchá̱ c-Creta, xa̱hua̱ c-Arabia. ¡Hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ yumá̱, ni ̱ pala tzinú̱ li ̱ca̱najlaputu̱ la̱ntla̱ xlacán li ̱chihui ̱nanko̱y c-quintachihui ̱ncán yama̱ tlanca li ̱ca̱cni tascújut hua̱ntu̱ Dios tlahuama̱ c-xlatama̱tcán! 12 Pacs lanaj xli ̱lacahuanko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ xca̱najlaputunko̱y, huata xla̱kalhasquimpalako̱y: ―Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla? ¿Xatú̱ huamputún yumá̱? 13 Hua̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ caj xli ̱kalhakama̱nanko̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: ―¡Ni ̱ catlahuanikó̱tit cuenta̱, tama̱ chixcuhuí ̱n caj kachi ̱ko̱y! Pedro li ̱xakatli ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ kantaxtuni ̱t c-xlatama̱tcán 14 Cha̱nchu̱ pacs xkalhacu̱t uycan apóstoles antá̱ ta̱yako̱lh c-xlacati ̱ncan li ̱lhu̱ hua, chu̱ Pedro pixtlanca̱ tzúculh chihui ̱nán, chuná̱ huaniko̱lh:

274 “¡Catlahuátit li ̱tlá̱n, caquinkaxpatnítit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n huixín hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilátit c-Jerusalén, xa̱hua̱ huixín hua̱nti ̱ tani ̱tampítit a̱lacatanuj ca̱chiquí ̱n! 15 Makapitzi ̱n huixín huaná̱tit pi ̱ quin mat caj ckachi ̱ya̱hu; hua̱mpi ̱, ¿lá̱ntla̱ chuná̱ huaná̱tit, sa̱mpi ̱ la̱nchiyú̱ cajcu ca̱maknaja̱tza hora tzi ̱sa̱? 16 Huata huixín cacatzí ̱tit pi ̱ la̱nchú̱ kantaxtuma̱ hua̱ntu̱ maka̱n quilhtamacú̱ tima̱catzi ̱ní ̱nalh profeta Joel c-Li ̱kalhtahuaka̱ acxni ̱ chuná̱ tzokli ̱ xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ nalay a̱li ̱sta̱lh: 17 ‘Chuná̱ huan Dios: Acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ a̱huatiya quilhtamacú̱, quit xataxajni nacma̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat quispíritu. Lakkahuasán, xa̱hua̱ lactzumaján hua̱nti ̱ mincamancán, nali ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ quit quintalacapa̱stacni. Lakkahuasán hua̱nti ̱ cajcu stacma̱kó̱, xlacán lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nacli ̱ma̱lacahuani ̱ko̱y. 18 Xli ̱pacs chixcuhuíṉ , xa̱hua̱ lacchaján hua̱nti ̱ naquiscujnaniko̱y nacmacaminiko̱y quispíritu̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱, laqui ̱mpi ̱ nama̱catzi ̱ni ̱nanko̱y quintalacapa̱stacni. 19 C-akapú̱ n lhu̱ hua li ̱ca̱cni tatlahu nacma̱ucxilhni ̱nán, chu̱ tu̱tzú̱ ca̱tiyatna, lhu̱ hua̱ li ̱ucxílhti ̱t natasiyuy xta̱chuná̱ la̱ kalhni, lhcúya̱t, chu̱ lhu̱ hua jini ̱ xta̱chuná̱ la̱ tzitzaka puclhni ̱ natasiyuy. 20 Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ chichiní ̱ nalakapoklhuanán, papá̱ tzutzoko nahuán, natasiyuy xta̱chuná̱ pala kalhni ̱ kalhi ̱y. Pus pacs yumá̱ nakantaxtuy yama̱ a̱huatiya quilhtamacú̱ acxni ̱ ni ̱ a̱mín nahuán Quimpu̱chinacán, sa̱mpi ̱ acxni ̱ namín, xli ̱ca̱na̱ tlanca, chu̱ li ̱ca̱cni quilhtamacú̱ nahuán.

LOS HECHOS 2

275

21 Hua̱mpi ̱ na̱

chuná̱ nalay acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱, pi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xli ̱pacs xli ̱stacna̱ nali ̱quilhaniko̱y Dios pi ̱ calakalhamanko̱lh, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nalakalhamanko̱y, chu̱ chuná̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán.’ ” 22 Cha̱nchu̱ Pedro pi ̱ ti ̱tum xya̱huani ̱t xtakalhchuhuí ̱n, chuná̱ huanipalako̱lh tachixcuhuí ̱tat: “¡Chixcuhuí ̱n xala c-Israel, cakaxpáttit, chu̱ luhua li ̱huana̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n! Huixín stalanca catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ tilatáma̱lh tama̱ chixcú̱ huanicán Jesús xala c-Nazaret. Dios xlacsacni ̱t, chu̱ xma̱xqui ̱ni ̱t xli ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ natlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tascújut c-milaksti ̱pa̱ncán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huixín naucxilhá̱tit pi ̱ xlá̱ xkalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka Dios. 23 Hasta la̱ntla̱ maka̱n quilhtamacú̱ Dios aya li ̱huana̱ xlaclhca̱huili ̱ni ̱t hua̱ntu̱ huixín natlahuayá̱tit, huá̱ xpa̱lacata ca̱li ̱ma̱xquí ̱n quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱lacapu̱yá̱tit c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱nani ̱n romanos, chu̱ huixín macama̱xqui ̱kó̱tit hua̱nti ̱ luhua makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ napakaxtokohuacako̱y c-cruz, chu̱ chuná̱ chú̱ makní ̱tit. 24 Hua̱mpi ̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh, sa̱mpi ̱ xlá̱ má̱xqui ̱lh xli ̱tlihuaka, chu̱ yama̱ ca̱li ̱ní ̱n ni ̱ lay makatlájalh. 25 Caj calacapa̱stáctit la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ rey David tzokli ̱ kampa̱tum Salmo, chu̱ antá̱ li ̱chihuí ̱nalh hua̱ntu̱ naakspulay Jesús, chuná̱ huá̱: ‘Quit ankalhí ̱n cucucxilhma̱ Quimpu̱chinacán la̱ntla̱ lacatzú̱ quinta̱lama̱; sa̱mpi ̱ c-quimpakstácat huí ̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nacmacpuhuán. 26 Huá̱ xpa̱lacata luhua xli ̱pa̱xuhuay quinacú̱, chu̱ cli ̱ma̱siyuy tapa̱xuhuá̱n c-quinquilhni. Chu̱ na̱ chuná̱ quintiyatli ̱hua, nakalhkalhi ̱ti ̱yá̱n,



27 Sa̱mpi ̱ quit

ccatzi ̱y pi ̱ huix ni ̱ namakaxtaka̱ quili ̱stacna̱ ca̱li ̱ní ̱n. Na̱ ni ̱ pala tilacasquina̱ pi ̱ quit xasa̱ntujlani mincám namasa̱ quintiyatli ̱hua̱ c-pu̱ta̱cnú̱ n acxni ̱ nacni ̱y. 28 Huix quima̱lakapasni ̱ xatiji ̱ tla̱n latáma̱t. chu̱ quima̱xqui ̱ya̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n caj xpa̱lacata la̱ntla̱ ccatzi ̱y pi ̱ ankalhí ̱n quinta̱lápa̱t nahuán.’ 29 “Nata̱laní ̱n, acxni ̱ tama̱ xamaka̱n quintla̱tican rey David tichihuí ̱nalh yuma̱ tachihuí ̱n ni ̱ xacstuli ̱chihui ̱nama̱ca̱, sa̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱lh tima̱cnu̱ca̱ la̱ ma̱cnu̱ ko̱cán cati ̱hua̱ chixcú, chu̱ antiyá̱ acnu̱y xtiyatli ̱hua̱ c-tahuaxni, xa̱huachí ̱ pacs catzi ̱ya̱hu anta̱ni ̱ huí ̱. 30 Hua̱mpi ̱ tama̱ rey David profeta xuani ̱t, chu̱ acxni ̱ chuná̱ huantá̱qui ̱lh, hua̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱ cha̱tum xquilhtzúcut hua̱nti ̱ Dios lacatancs xma̱lacnu̱ nini ̱t pi ̱ acxni ̱ xlá̱ nani ̱y fuerza̱ a̱li ̱sta̱lh nataxtuya̱chá̱ cha̱tum xquilhtzúcut hua̱nti ̱ napa̱lacahuili ̱y li ̱ma̱paksi ̱ná, hua̱mpi ̱ hua̱ Mesías, usu tlanca ma̱laktaxti ̱ná nahuán. 31 Huá̱ xpa̱lacata hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xta̱chuná̱ la̱mpala aya xucxilhma̱ rey David, chu̱ xli ̱chihui ̱namajá̱ la̱ntla̱ nani ̱y, chu̱ nalakastakuanán yuma̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacán, chu̱ huá̱ pi ̱ xlá̱ ni ̱ maktum pi ̱ catita̱cnu̱táma̱lh xtiyatli ̱hua̱ c-xtahuaxni, chu̱ na̱ ni ̱ pala catilacpucsantáacnu̱ lh. 32 Pus chú̱ quit tla̱n cma̱luloka̱hu pi ̱ hua̱ tama̱ Jesús hua̱nti ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xli ̱chihui ̱nama̱ca̱, Dios ma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n, pacs quin cucxilhni ̱tahu pi ̱ lama̱ xastacná. 33 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ xastacná̱ ma̱ta̱lhma̱ni ̱ca̱, le̱nca̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ lacxtum nata̱ma̱paksi ̱nán Dios, chu̱ antá̱ makamaklhtí ̱nalh yama̱ Espíritu Santo hua̱ntu̱ Xtla̱t Dios xma̱lacnu̱ nini ̱ttá̱

LOS HECHOS 2 nama̱xqui ̱y, laqui ̱mpi ̱ xlá̱ chú̱ naquinca̱macaminiyá̱n. Chu̱ huá̱ chú̱ hasta c-milacati ̱ncán ma̱n ucxilhni ̱tántit la̱ntla̱ xlá̱ quinca̱macaminini ̱tán xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. 34 David acxni ̱ tzokli ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ xpa̱lacata cha̱tum ti ̱ nalakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ xastacná̱ naán c-akapú̱ n, ni ̱ xacstuli ̱chihui ̱nama̱ca̱, na̱ tuncán li ̱taluloka̱ pi ̱ chuná̱ acxni ̱ a̱lacatanu̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ na̱má̱ títzokli ̱ xpa̱lacata Jesús: ‘Hua̱ Pu̱chiná̱ chuná̱ huánilh Quimpu̱chiná: Unú̱ caquimpa̱xtu̱tahuila̱ c-quimpakstácat, 35 hasta ni ̱li ̱huaya̱ quit cmakatlajako̱ni ̱t nahuán xli ̱pacs hua̱nti ̱ ta̱la̱tlahuako̱yá̱n, chu̱ laqui ̱mpi ̱ pacs nalakachixcuhui ̱ko̱yá̱n.’ 36 “Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala c-Israel cacatzi ̱ko̱lh pi ̱ hua̱ tama̱ Jesús hua̱nti ̱ huixín pakaxtokohuacátit c-cruz, quit cma̱luloka̱hu pi ̱ huá̱ Dios li ̱ma̱xtuni ̱t Quimpu̱chinacan xa̱hua̱ Cristo hua̱nti ̱ kalhkalhi ̱pá̱tit naminá̱n quinca̱lakma̱xtuyá̱n.” 37 Acxni ̱ chú̱ xlacán kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ Pedro li ̱kalhchihuí ̱nalh xlacán tzucuko̱lh li ̱puhuanko̱y hasta c-xnacu̱cán caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ xtlahuako̱ni ̱t, chu̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh Pedro, chu̱ xa̱hua̱ a̱makapitzi ̱n apóstoles: ―Nata̱laní ̱n, ¿tú̱ chi ̱nchu̱ quin quili ̱tlahuatcán? 38 Pedro kalhti ̱ko̱lh: ―Catalakaspitta̱yátit laqui ̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Dios nalakachixcuhui ̱yá̱tit, chu̱ catamunútit c-xtucuhuini Jesucristo laqui ̱mpi ̱ huá̱ chú̱ natapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ chuná̱ chú̱ xlá̱ naca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ na̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n Espíritu Santo. 39 Sa̱mpi ̱ yama̱ Espíritu Santo

276 hua̱ntu̱ Dios tima̱lácnu̱ lh, xli ̱ca̱na̱ huixín tica̱ma̱lacnu̱ nicántit, xa̱hua̱ xli ̱pacs mincamancán, chu̱ na̱ chuná̱ naca̱ma̱xqui ̱cán yama̱ akmakat tachixcuhuí ̱tat xala c-cani ̱hua̱ makat ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ Dios la̱nchú̱ tasaniko̱y cali ̱pa̱huanko̱lh. 40 Na̱ lhu̱ hua a̱makapitzi ̱n tachihuí ̱n tu̱ xli ̱ma̱lacatancsanán la̱ntla̱ stacya̱huako̱lh pi ̱ calakpali ̱ko̱lh ni ̱tla̱n xtalacapa̱stacnicán, na̱má̱ huaniko̱lh: ―Huixín Catamakatli ̱nikó̱tit yuma̱ xaaktzanka̱ta̱yani ̱n tachixcuhuí ̱tit xla yuma̱ quilhtmacú̱, laqui ̱mpi ̱ ni ̱ xalán nata̱xoko̱nanko̱yá̱tit c-xlacatí ̱n Dios. 41 Pus lhu̱ hua̱ xlacán ca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ xuanima̱kó̱ Pedro, chu̱ li ̱pa̱huanko̱lh Jesús, chu̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ ta̱k munuko̱lh acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱, pala aktutu mi ̱lh chixcuhuí ̱n la̱ntla̱ xli ̱pacscán. 42 Yama̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Quimpu̱chinacan Jesús luhua ankalhí ̱n xtamacxtumi ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ apóstoles nama̱siyuniko̱y xtachihui ̱n Jesús, na̱ chuná̱ luhua xlakati ̱ko̱y macxtum xtamacxtumi ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ macxtum nalakchakako̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ nali ̱lacapa̱stacko̱y xli ̱ni ̱n Jesús, chu̱ laqui ̱mpi ̱ lacxtum natlahuako̱y oración. Xlatama̱tcán hua̱nti ̱ luhua pu̱ lh li ̱pa̱huanko̱lh Jesús 43 Yama̱ apóstoles, Dios ma̱t lahui ̱ko̱lh lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat lanaj xli ̱lacahuanko̱y hua̱nti ̱ ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xlacán xtlahuako̱y. 44 Yama̱ hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús luhua lacxtum xla̱lakalhamanko̱y, chu̱ pacs pu̱tum xlako̱y c-xtaca̱najlacán, chu̱ lapi ̱ cha̱tum huí ̱ tu̱ xqui ̱tzanka̱nima̱, li ̱macxtum xli ̱makta̱yako̱y. 45 Lhu̱ hua xlacán sta̱ko̱lh hua̱ntu̱ xkalhi ̱ko̱y, chu̱ yama̱ xatumi ̱n hua̱ntu̱ maklhti ̱nanko̱lh xlla̱ma̱kpitziniko̱y la̱ntla̱ta xmaclacasquin cha̱tunu. 46 Cha̱li ̱

277 cha̱lí ̱ ca̱x xakpuhuanti ̱ko̱y la̱ntla̱ xtamacxtumi ̱ko̱y c-tlanca xtemplo̱cán judíos xala c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ macxtum nalakataquilhpu̱tako̱y Dios, hua̱mpi ̱ na̱ xtamacxtumi ̱ko̱y c-akatunu chiqui ̱ laqui ̱mpi ̱ macxtum cha̱pa̱xuhua̱na̱ nala̱ta̱hua̱yanko̱y xta̱chuná̱ la̱ li ̱nata̱lán. 47 Cha̱nchu̱ la̱ntla̱ xlacán xlakachixcuhui ̱ko̱y Dios c-xlatama̱tcán, xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala ca̱chiquí ̱n xucxilhma̱kó̱, chu̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xucxilhma̱kó̱. Chu̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ Dios xma̱li ̱huaca̱ti ̱lhama̱kó̱ hua̱nti ̱ tzucuko̱lh li ̱pa̱huanko̱y Jesús, puschí ̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ naakapu̱taxtut i ̱lhako̱y. Ma̱pacsacán cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán Maktum Pedro, chu̱ Juan, acxtum xama̱kó̱ c-tlanca templo c-Jerusalén, ma̱x pala ca̱maktutu hora, sa̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱ hora acxni ̱ xtamacxtumi ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y oración. 2 Cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xtahuilay c-má̱laccha̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua chuna tuncán lu̱ ntu̱ xlacachini ̱t. Luhua antá̱ xancán lakaxtakcán c-xamá̱laccha̱ hua̱ntu̱ xuanicán La Hermosa laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ natanu̱ ko̱y c-templo xlá̱ nasquiniko̱y limosna. 3 Huá̱ chú̱ yumá̱, acxni ̱ ucxilhko̱lh Pedro, chu̱ Juan pi ̱ natanu̱ ko̱y c-templo, chuná̱ huaniko̱lh: ―¡Xtlahuátit li ̱tlá̱n xquima̱xquí ̱tit actzu̱ limosna! 4 Xlacán laklaca̱n ko̱lh, chu̱ Pedro chuná̱ huánilh: ―¡Li ̱huana̱ caquinca̱lacú̱cxilhti! 5 Yama̱ chixcú̱ cacs lacú̱c xilko̱lh, xpuhuán pi ̱ ma̱x nama̱xqui ̱cán actzu̱ tumi ̱n. 6 Hua̱mpi ̱ Pedro chuná̱ huanipá̱: ―Ni ̱tú̱ ckalhi ̱y tumi ̱n xla plata su xla oro, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ckalhi ̱y nacma̱xqui ̱yá̱n: c-xtucuhuini Jesucristo xala c-Nazaret, clacasquín pi ̱ chuj tuncán cata̱ya, chu̱ catlá̱huanti.

3

LOS HECHOS 2​, ​3 7 Cha̱nchu̱ Pedro chipánilh xmacan c-xpakstácat, chu̱ la̱ntla̱ xma̱qui ̱ma̱ tuncán tatlá̱ni ̱lh xcha̱xpa̱ni ̱n chu̱ xtuhuapixan. 8 Chu̱ maktum la̱ntla̱ lit tá̱yalh la̱ntla̱ kosli, chu̱ tzúculh tla̱huán. Ta̱tanu̱ ko̱lh Pedro, chu̱ Juan c-templo, xtla̱huama̱, chu̱ xta̱kapu̱ya̱huati ̱lhama̱ la̱ntla̱ xma̱xqui ̱ma̱ pa̱xcatcatzí ̱nit Dios. 9 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ aya xtanu̱ ma̱kó̱ c-templo ucxilhko̱lh la̱ntla̱ xtla̱huama̱, chu̱ xma̱xqui ̱ma̱ pa̱xcatcatzí ̱nit Dios, 10 chu̱ lakapasko̱lh pi ̱ hua̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ankalhi ̱ná̱ csquihua̱yán. Luhua cacs li ̱lacahuanko̱lh, chu̱ tla̱n pe̱cuanko̱lh sa̱mpi ̱ ni ̱ xcatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ chuná̱ xqui ̱li ̱taxtuni ̱t c-xlatáma̱t yama̱ chixcú̱ sa̱mpi ̱ xlacán li ̱huana̱ xlakapasko̱y pi ̱ hua̱ yamá̱ ti ̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xtahuilay c-xama̱laccha templo huanicán La Hermosa.

Pedro li ̱akchihui ̱nán hua̱nti ̱ ma̱pácsalh yama̱ chixcu lu̱ ntu 11 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ lu̱ ntu̱ xuani ̱t, ni ̱ xmakaxtakma̱kó̱ Pedro, chu̱ Juan, chunatiyá̱ csta̱lanitla̱huanko̱y. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xlatanu̱ ma̱kó̱ c-templo, acxni ̱ ucxilhko̱lh, lacapala̱ tzucuko̱lh li ̱tamacxtumi ̱ko̱y anta̱ni ̱ xlacán ta̱yako̱chá, lacatum anta̱ni ̱ huanicán Pórtico de Salomón, laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y xatú̱ xakspulanit c-xlatáma̱t. 12 Acxni ̱ úcxilhli ̱ Pedro pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ xli ̱tamacxtumi ̱ko̱ni ̱t, tzúculh lix̱ akatli ̱ko̱y, chuná̱ huaniko̱lh: “Huixín quinata̱chiquí ̱n xala c-Israel, ¿tú̱ huan lhpipak li ̱lacahuaná̱tit caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ ca̱la̱nchú̱ kantaxtuni ̱t? Chú̱ na̱ chuna li ̱tum, ¿tú̱ huan huatiyá̱ quin quinca̱li ̱ca̱cni ̱naniyá̱tit xta̱chuná̱ la̱mpala quin cma̱pacsani ̱tahu yuma̱ chixcú? ¿Pá̱ puhuaná̱tit pi ̱ quin ckalhi ̱ya̱hu tlanca li ̱tlihuaka, usu tlanca quilakasicán c-xlacati ̱n Dios, chu̱ huá̱ tla̱n cli ̱ma̱tla̱huani ̱hu yuma̱

LOS HECHOS 3 chixcú? 13 Huata quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ huatiya tama̱ Dios hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱lh xamaka̱n minquilhtzucutcan Abraham, Isaac, chu̱ Jacob, xa̱hua̱ xli ̱pacs xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, huá̱ li ̱ma̱pacsani ̱t yuma̱ chixcú. Huá̱ chuná̱ li ̱tlahuani ̱t laqui ̱mpi ̱ huixín nama̱xqui ̱yá̱tit ca̱cni ̱ xCam Jesús, hua̱ yama̱ Jesús hua̱nti ̱ huixín macama̱stá̱tit c-xlacati ̱n gobernador Pilato̱ laqui ̱mpi ̱ namakni ̱y, chu̱ acxni ̱ xlá̱ xmakaxtakputún, cumu ni ̱tú̱ xta̱ksniy xtala̱kalhí ̱n, huixín ni ̱ lacasquíntit. 14 Acxni ̱ mili ̱chihui ̱natcán xuani ̱t pi ̱ nasquiná̱tit pi ̱ camakáxtakli ̱ yama̱ xasa̱ntujlani chu̱ aksti ̱tum chixcú̱, huata huá̱ squíntit caca̱makaxtaknicántit hua̱nti ̱ xtanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n cha̱tum makni ̱ná. 15 Chu̱ hasta chuná huixín tlahuátit, makní ̱tit yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tla̱n quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t. Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ tlahuátit, makní ̱tit, Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ quin cma̱luloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lama̱ xastacná. 16 Pus na̱ huatiyá̱ chú̱ tama̱ Jesús hua̱nti ̱ ma̱tla̱ni ̱ni ̱t, chu̱ ma̱laktlihuaklhni ̱t c-xlacni ̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ lu̱ ntu xuani ̱t; xlá̱ pacsli ̱ sa̱mpi ̱ quin cli ̱pa̱huana̱hu, cca̱najlaya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Jesús kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, pus hasta chú̱ aya ma̱n ucxilhpá̱tit. 17 “Nata̱lán, quit aya ccatzi ̱y pi ̱ ma̱squi huixín, chu̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ makní ̱tit Jesús, caj mili ̱tu̱ ntujcán sa̱mpi ̱ ni ̱ xcatzi ̱yá̱tit xatí ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ xmakni ̱pá̱tit. 18 Hua̱mpi ̱ huata hua̱ntu̱ huixín tlahuanítit, chuná̱ Dios li ̱ma̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xca̱li ̱ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱ttá̱ profetas xpa̱lacata la̱ntla̱ naakspulay xtapa̱ti ̱n Cristo hua̱nti ̱ xlá̱ namacamín laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat. 19 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, catalakaspitta̱yátit, chu̱ calakpalí ̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, laqui ̱mpi ̱

278 tla̱n natalacatzuhui ̱niyá̱tit Dios, chu̱ xlá̱ tla̱n naca̱xapaniyá̱n xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱ncán. Lapi ̱ huixín chuná̱ natlahuayá̱tit, Dios naca̱macaminiyá̱n ta̱ktziyajni ̱ c-milatama̱tcán, 20 chu̱ a̱li ̱sta̱lh na̱ naca̱macaminiyá̱n xli ̱maktuy Jesús hua̱nti ̱ hasta maka̱n quilhtamacú̱ tima̱catzi ̱ni ̱nanca̱ namín ca̱lakma̱xtuyá̱n. 21 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Jesucristo ni ̱ naj lacapala̱ catímilh, huata maka̱scú̱ natilatama̱ya̱chá̱ c-akapú̱ n hasta acxni ̱ Dios li ̱huana̱ naca̱xtlahuako̱y hua̱ntu̱ tala̱kalhi ̱ni ̱t xta̱chuná̱ cumu la̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t chuná̱ la̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh profetas xamaka̱n quilhtamacú̱ natlahuay. 22 Xamaka̱n quilhtamacú̱ Moisés na̱ tili ̱chihui ̱nanchá̱ Jesús acxni ̱ maktum na̱má̱ lix̱ akatli ̱ko̱lh xamaka̱n quinatla̱t nacán: ‘Nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Quimpu̱chinacan Dios naca̱ma̱xqui ̱yá̱n cha̱tum tali ̱pa̱hu xpa̱lacachihui ̱ná̱ ti ̱ napuxcu̱ nán c-milaksti ̱pa̱ncán huixín israelitas xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cpuxcu̱ nama̱ chú̱. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yamá̱, tlak xlacasquinca̱ pi ̱ huá̱ cakalhakaxpatpítit xli ̱pacs hua̱ntu̱ naca̱lix̱ akatli ̱yá̱n ni ̱ xahua̱ quit. 23 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nakalhakaxmata̱ hua̱ntu̱ xlá̱ nali ̱ma̱paksi ̱nán yama̱ tali ̱pa̱hu xpa̱lacachihui ̱na Dios ti ̱ namacamín, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh lay catita̱tapaksi ̱ko̱lh xcaman Dios, huata maktum natalakmakán.’ 24 “Tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ profeta Samuel, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ timinko̱chá̱ xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios, na̱ tili ̱chihui ̱nanko̱chá̱ hua̱ntu̱ la̱nchú̱ ucxilhá̱tit qui ̱taxtuma̱. 25 Dios macaminko̱lh pacs yama̱ profetas laqui ̱mpi ̱ nama̱catzi ̱ni ̱ko̱y minatla̱t nacán yama̱ xatla̱n xtama̱lacnú̱ n pi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ naca̱macaminiyá̱n cha̱tum hua̱nti ̱ naca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n; xli ̱ca̱na̱

279 pi ̱ huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ lapá̱tit luhua ucxilhpá̱tit la̱ntla̱ Dios ma̱kantaxti ̱ma̱ yama̱ xamaka̱n talacca̱xlán usu tama̱lacnú̱ n tu̱ ta̱tlahuako̱lh. Huixín hua̱nti ̱ ca̱lakcha̱ná̱n yama̱ hua̱ntu̱ xamaká̱n tima̱lacnu̱ nica̱ ko̱lutzi ̱n Abraham acxni ̱ maká̱n chuná̱ huánilh: ‘Xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat naclakalhamanko̱y, chu̱ nacsiculana̱tlahuako̱y caj xpa̱lacata yama̱ minquilhtzucutcán hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh nalatama̱ko̱ya̱chá̱ ca̱tuxá̱huat.’ 26 Acxni ̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh xCam ca̱li ̱ní ̱n, pu̱ lh ca̱lakmacachín huixín judíos laqui ̱mpi ̱ huixín nalakpali ̱yá̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, chu̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit la̱ntla̱ xlá̱ lakati ̱y.” Pedro, chu̱ Juan tamacanu̱ ko̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n Pedro, chu̱ Juan a̱cu xta̱kalhchihui ̱nama̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat acxni ̱ chinko̱lh makapitzi ̱n pa̱lijni, chu̱ xapuxcu maktakalhna xala c-templo, xa̱hua̱ makapitzi ̱n saduceos, chu̱ tzucuko̱lh kaxmatniko̱y xtakalhchihui ̱ncán. 2 Acxni ̱ kaxmatko̱lh xuanima̱ko̱ca̱ pi ̱ ni ̱ní ̱n fuerza̱ nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n, sa̱mpi ̱ aya xquinca̱li ̱pu̱ lanini ̱tán Jesús, xlá̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ lama̱ xastacná, xlacán li ̱si ̱tzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xquilhuama̱ca̱. 3 Chipako̱ca̱, chu̱ ti ̱tum le̱nko̱ca̱ hasta c-pu̱ la̱chi ̱n, sa̱mpi ̱ acxni ̱ chipako̱ca aya xko̱tanu̱ ma̱, chu̱ antá̱ lakaxkakatanu̱ ko̱lh c-pu̱ la̱chi ̱n. 4 Hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ kaxmatniko̱lh xtachihui ̱ncan Pedro, chu̱ Juan ca̱najlako̱lh, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ huacan, caj xli ̱ma̱n chixcuhuí ̱n takatzi ̱ko̱lh pala akquitzis mi ̱lh hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús. 5 Li ̱cha̱lí ̱ pu̱t um tamacxtumi ̱ko̱lh c-Jerusalén xanapuxcun ma̱paksi ̱nani ̱n judíos, xa̱hua̱ lakko̱lutzí ̱n, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan. 6 Na̱ antá̱

4

LOS HECHOS 3​, ​4 xmaktanu̱ ma̱kó̱ hua̱nti ̱ luhua tlanca xapuxcu pa̱li ̱ xuani ̱t, xuanicán Anás, xa̱hua̱ xli ̱nata̱lán Caifás, Juan, chu̱ Alejandro, xa̱hua̱ xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n hua̱nti ̱ xli ̱nata̱lán yama̱ xapuxcu pa̱li ̱. 7 Xlacán ma̱paksi ̱ko̱lh pi ̱ caanca̱ tamacaxtucán Pedro, chu̱ Juan c-pu̱ la̱chi ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱kalhapali ̱ko̱cán. Acxni ̱ chú̱ li ̱chinko̱ca̱ c-xlacati ̱ncán, chuná̱ tzucuko̱lh kalhasquinko̱y: ―¿Lá̱ntla̱ yumá̱ ma̱lacastúctit? ¿Tí ̱ ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán li ̱tlihuaka, usu tí ̱ xtucuhuiní ̱ li ̱quilhpítit laqui ̱mpi ̱ tla̱n li ̱ma̱pacsá̱tit yuma̱ chixcú? 8 Cumu Pedro xkalhi ̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, ni ̱ caj quilhpé̱cualh, huata xlá̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Huixín xanapuxcun lakko̱lutzí ̱n, chu̱ xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱naná̱tit c-quilaksti ̱pa̱ncán: 9 Huixín quinca̱ma̱kalhapali ̱pá̱tit caj xpa̱lacata catzi ̱putuná̱tit la̱ntla̱ ctlahuani ̱tahu pi ̱ pacsli ̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xtla̱huán. 10 Pus cacatzí ̱tit huixín, chu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala c-Israel, pi ̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ la̱nchú̱ tla̱n ta̱yani ̱t c-milacati ̱ncán, xlá̱ pacsni ̱t sa̱mpi ̱ Jesucristo xala c-Nazaret kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, huatiya̱ tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín makní ̱tit acxni ̱ pakaxtokohuacátit c-cruz; hua̱mpi ̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n. 11 Jesús li ̱taxtuy la̱ yama̱ tlanca chíhuix hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nancán c-Li ̱kalhtahuaka, hua̱ntu̱ xli ̱tá̱yat c-xcha̱stu̱ n chiqui ̱ laqui ̱mpi ̱ huá̱ nachipa̱xnanko̱y, chu̱ nali ̱jaxa̱ xli ̱pacs xakstí ̱n, hua̱mpi ̱ huata huixín tzapsnaní ̱n lakmakántit. Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ lakmakántit, xlá̱ li ̱taxtuni ̱t tlanca tali ̱pa̱hu chíhuix. 12 Na̱ ni ̱ti ̱ a̱cha̱tum ma̱sta̱y akapu̱táxtut lapi ̱ ni ̱ hua̱ Jesús, sa̱mpi ̱ yunú̱ ca̱tuxá̱huat, c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat Dios ni ̱tí ̱ a̱cha̱tum li ̱ma̱xtuni ̱t hua̱nti ̱ naquinca̱ma̱laktaxti ̱yá̱n c-xlacatí ̱n, xma̱n hua̱ xlá.

LOS HECHOS 4 13 Acxni ̱ yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n ucxilhko̱lh la̱ntla̱ ni ̱ anán tamacpuhuá̱n xchihui ̱nanko̱y Pedro, chu̱ Juan, na̱ xcatzi ̱ko̱y pi ̱ xlacán caj xalacchunata chixcuhuí ̱n xuanko̱ni ̱t, ni ̱ xakalhtahuakaní ̱n, lhpipak li ̱lacahuanko̱lh. Akata̱ksko̱lh pi ̱ ni ̱ caj chunatá̱ qui ̱lani ̱tanchi ̱ Jesús, hua̱mpi ̱ luhua aksti ̱tum cstacya̱huako̱ni ̱t xli ̱ma̱kalhtahuáka̱t. 14 Xa̱huachí ̱ ni ̱ lay xkalhtatze̱kko̱y pala nahuanko̱y pi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ antá̱ xlaya̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xpacsni ̱t. 15 Huata caj ma̱paksi ̱nanko̱lh pi ̱ catamacaxtuko̱ca̱ Pedro, chu̱ Juan, chu̱ xacstucán ma̱paksi ̱naní ̱n tzucuko̱lh la̱li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y. 16 Chuná̱ xuanko̱y: ―¿Tú̱ natlahuaniko̱ya̱hu yuma̱ cha̱tuy chixcuhuí ̱n? Sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ u̱ nú̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jerusalén, pacsá̱ catzi ̱cán pi ̱ xlacán hua̱nti ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh yuma̱ chixcú, chu̱ quin ni ̱ lay nakalhtatze̱ka̱hu pala nahuana̱hu pi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱. 17 Xli ̱makuacú̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natalakatumi ̱y yuma̱ xasa̱sti taca̱najla yunú̱ c-chuchutsipi ̱, cali ̱huaniko̱hu pi ̱ nia̱lh pala tí ̱ nalix̱ akatli ̱ko̱y xpa̱lacata tlanca li ̱tlihueke hua̱ntu̱ huanko̱y kalhi ̱y Jesús, chu̱ lapi ̱ natlahuako̱y nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ya̱hu. 18 Pus tasaniko̱ca̱ Pedro, chu̱ Juan, li ̱ma̱paksi ̱ko̱ca̱ pi ̱ nia̱lh tí ̱ cali ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh xli ̱ma̱paksi ̱n Jesús, chu̱ na̱ nia̱lh cahuanko̱lh pala xli ̱ca̱na̱ huá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka. 19 Hua̱mpi ̱ Pedro, chu̱ Juan chuná̱ kalhti ̱nanko̱lh: ―Caquinca̱huanítit, ¿Ti ̱ xatlá̱n nakaxmatniya̱hu tu̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n nactlahuaya̱hu? ¿Pá̱ hua̱ Dios, usu huixín? 20 Quin ni ̱ lay ctamakaxtakniya̱hu pi ̱ nia̱lh nacli ̱chihui ̱nana̱hu hua̱ntu̱ ma̱n cucxilhni ̱tahu, chu̱ hua̱ntu̱ ckaxmatnini ̱tahu acxni ̱ lacxtum xquinca̱ta̱lamá̱n Jesús. 21 Puschí ̱ yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n tla̱n lacaquilhni ̱ko̱lh, chu̱ li ̱huaniko̱lh pi ̱ lapi ̱

280 ni ̱ kaxmatko̱y huí ̱ tu̱ natlahuaniko̱cán; a̱li ̱sta̱lh chú̱ makaxtakko̱ca̱, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ tlanca tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ya̱huako̱y, xa̱huachí ̱ fuerza̱ xlakpe̱cuaniko̱y xli ̱lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y, chu̱ xpa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱kantaxti ̱ni ̱t c-xlatama̱tcán. 22 Sa̱mpi ̱ Dios xma̱pacsani ̱t yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ aya xle̱ma̱ xli ̱ti ̱puxam ca̱ta̱ la̱ntla̱ ni ̱ lay xta̱yay. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, squiniko̱y Dios cama̱huixca̱ni ̱ko̱lh 23 Acxni ̱ chu̱ makaxtakko̱ca̱ Pedro, chu̱ Juan, lacapala̱ lakanko̱lh xta̱ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, chu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuaniko̱ni ̱t yama̱ xanapuxcun pa̱lijni, xa̱hua̱ puxcu̱ nani ̱n lakko̱lutzí ̱n. 24 Cha̱nchu̱ xlacán, acxni ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huanca̱, tuncán tzucuko̱lh quilhaniko̱y Dios c-xoracioncán: “Quimpu̱chinacan Dios, luhua tlanca milacatzúcut, huix Dios tlahuani ̱ta̱ akapú̱ n, tíyat, ta̱kaya̱huaná, chu̱ pacs tu̱ ananiko̱y. 25 Maka̱sa quilhtamacú̱ huix c-xquilhni miscujni rey David chuná̱ na̱má̱ tilí ẖ uant: ‘¿Tú̱ huan kahuako̱y yama̱ chixcuhuí ̱n xala ca̱tuxá̱huat, Chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tu̱ xlakasi ̱ lacapa̱stacko̱ni ̱t la̱ntla̱ naquinta̱la̱tlahuako̱y? 26 Lactlanca napuxcun ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ reyes xala ca̱tuxá̱huat, macxtum tlahuako̱y xli ̱tlihuakacán, chu̱ xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, laqui ̱mpi ̱ macxtum nata̱la̱lacata̱qui ̱ko̱y Quimpu̱chinacan Dios, xa̱hua̱ Cristo usu ma̱akapu̱taxti ̱ná̱ hua̱nti ̱ xlá̱ ma̱n lacsacni ̱t.’ 27 “Sampi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ antá̱ yunú̱ yuma̱ c-chuchutsipi ̱ chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t, sa̱mpi ̱ yama̱ rey

LOS HECHOS 4​, ​5

281 Herodes, chu̱ gobernador Poncio Pilato, chu̱ akmakat chixcuhuí ̱n ti ̱ ni ̱pa̱huanko̱yá̱n, chu̱ u̱ nú̱ xalaní ̱n xala c-Israel. Xlacán luhua acxtum li ̱catzi ̱ko̱lh la̱ntla̱ ma̱akspuli ̱ko̱lh xasa̱ntujlani mincam Jesús hua̱nti ̱ huix ma̱n xlacsacni ̱ta̱ laqui ̱mpi ̱ huá̱ naquinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n. 28 Xlacán ni ̱ xcatzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ xma̱kantaxti ̱ma̱kó̱, hua̱mpi ̱ chuná̱ tancs li ̱ma̱kanta̱xti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ hasta xamakasa quilhtamacú̱ huix xlaclhca̱huili ̱ni ̱ta̱ pi ̱ nakantaxtuy. 29 Hua̱ chú̱, Tla̱ti, aya kaxpatni ̱ta̱ la̱ntla̱ tama̱ chixcuhuí ̱n quinca̱maka̱klhaputuni ̱tán, hua̱mpi ̱ huata quin cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ caquinca̱ma̱xqui ̱ li ̱tlihuaka, xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ ma̱kantaxti ̱ma̱hu hua̱ntu̱ huix quinca̱lakaya̱huani ̱ta̱ mintascújut, laqui ̱mpi ̱ tla̱n nli ̱chihui ̱nana̱hu mintachihuí ̱n cani ̱cahuá̱, chu̱ ni ̱tí ̱ nacpe̱cuaniya̱hu. 30 Chu̱ caj la̱ntla̱ mintalakalhamá̱n caquinca̱ma̱xqui ̱ mili ̱tlihuaka laqui ̱mpi ̱ quin tla̱n nacma̱pacsako̱ya̱hu ta̱tatlaní ̱n, chu̱ nactlahuaya̱hu lactlanca li ̱ca̱cni tascújut, chu̱ chuná̱ xli ̱pacs cati ̱huá̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xatalacsacni milacscujni Jesús kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka.” 31 Acxni ̱ chuná̱ tlahuako̱lh xoracioncán, yama̱ chiqui ̱ anta̱ni ̱ macxtum xuilakó̱ xalán tachíquilh tíyat, chu̱ pacs catzi ̱ko̱lh pi ̱ Dios xataxajni xma̱xqui ̱palako̱ni ̱t xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, chu̱ nia̱lh pala tzinú̱ quilhpe̱cuanko̱lh tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios anta̱ni ̱ xtzamacán. Pacs hua̱ntu̱ xkalhi ̱ko̱y, li ̱macxtum la̱li ̱makta̱yako̱y 32 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús xta̱chuná̱ pi ̱ huatiyá̱ aktum xtalacapa̱stacnicán xkalhi ̱ko̱y, chu̱ pacs hua̱ntu̱ xkalhi ̱ko̱y, pacs acxtum xlacán xli ̱ma̱xtuko̱y, chu̱ macxtum xla̱ma̱akpitziniko̱y, chu̱

pala tí ̱ ni ̱ xaccha̱niy xla̱ma̱xqui ̱ko̱y tu̱ qui ̱tzanka̱niko̱y. 33 Cha̱nchu̱ yama̱ kalhacu̱tuy apóstoles kalhtum xma̱lulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlakastakuanani ̱t Jesús ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ xlama̱ xastacná, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xkaxmatniko̱y xtachihui ̱ncán xca̱najlako̱y hua̱ntu̱ xlacán xuanko̱y, chu̱ Dios xali ̱huacá̱ xmakta̱yako̱y xli ̱pu̱tum la̱ntla̱ xla̱pa̱xqui ̱ko̱y. 34 La̱ntla̱ xli ̱pacscán hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huani ̱t Jesús, ni ̱ pala cha̱tum xlama̱ pala ni ̱ anán tú̱ xli ̱tama̱huanán, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y xpu̱cuxtucán, usuchí ̱ xchiccán, csta̱ko̱y, xli ̱minko̱y xtumi ̱ncán, 35 chu̱ xmacama̱xqui ̱ko̱y apóstoles laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱akpitziniko̱y hua̱ la̱ntla̱ta maclacasquima̱kó̱ cha̱tunu cha̱tunu. 36 Xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ chuná̱ titláhualh cha̱tum chixcu levita, xuanicán José; yuma̱ chixcú̱ xapu̱ lh xlama̱ c-Chipre, hua̱mpi ̱ hua̱ apóstoles li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱lh Bernabé (yuma̱ tachihuí ̱n c-xtachihui ̱ncán huamputún: “Hua̱nti ̱ ma̱akpuhuanti ̱ni ̱nán”). 37 Pus xlá̱ xkalhi ̱y aktum pú̱cuxtu, hua̱mpi ̱ huata xatlá̱n sta̱lh, lí ̱milh xatumi ̱n, chu̱ macama̱xqui ̱ko̱lh apóstoles laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱akpitziko̱y. Ananías, chu̱ Safira sta̱ko̱y xpú̱cuxtu, chu̱ ma̱aklhtze̱kputún actzu̱ tumi ̱n Maktum quilhtamacú̱ cha̱tum chixcú̱ xuanicán Ananías, xpusca̱t xuanicán Safira, xlacán na̱ xkalhi ̱ko̱y aktum pú̱cuxtu, hua̱mpi ̱ na̱ sta̱ko̱lh. 2 Huata tu̱ xlacán tlahuako̱lh, acxtum li ̱catzi ̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ caj nama̱aklhpa̱tze̱kko̱y íta̱t xtápalh, chu̱ íta̱t nale̱niko̱y apóstoles, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ xli ̱sta̱ko̱ni ̱t. 3 Cumu Pedro cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xlacán xtlahuako̱ni ̱t, chuná̱ huánilh: ―Ananías, ¿tú̱ xpa̱lacata ma̱xqui ̱ talacasquín namakatlajayá̱n xtalacapa̱stacni akskahuiní? Huixín

5

LOS HECHOS 5 ma̱x tipuhuántit pi ̱ tla̱n naakskahuiya̱ Espíritu Santo, sa̱mpi ̱ tancs cuaniyá̱n pi ̱ yuma̱ tumi ̱n ni ̱ xatakatzí ̱n li ̱támpa̱t la̱ntla̱ xli ̱pacs xokonica̱ mimpú̱cuxtu. 4 Acxni ̱ ni ̱ naj xtasta̱ni ̱t, ¿tú̱ milá xuani ̱t? Chu̱ cumu chuná̱ chú̱ tlahua, sta̱t, pus na̱ huix miacstu̱ xma̱paksi ̱ya̱ mintumi ̱n, chu̱ tla̱n xquintima̱xqui ̱ la̱ntla̱ huix chuná̱ púhuanti; hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ xtilacapá̱stacti ̱ pi ̱ naakskahuixtuya̱ íta̱t. Huix ma̱x tipúhuanti ̱ pi ̱ caj xma̱n hua̱ chixcuhuí ̱n naakskahuiko̱ya, hua̱mpi ̱ huata Dios ni ̱ lay akskahui. 5 Acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, Ananías lhkan tama̱chá̱ c-tíyat xaní ̱n. Xli ̱pacscán hua̱nti ̱ catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ akspúlalh Ananías tla̱n pe̱cuanko̱lh. 6 Cha̱nchu̱ caj li ̱puntzú̱ tanu̱ ko̱chi ̱ makapitzi ̱n lakkahuasán, xlacán li ̱maksuitko̱lh sábana xtiyatli ̱hua, chu̱ anko̱lh ma̱acnu̱ ko̱y. 7 Acxni ̱ chú̱ lacatzá̱lalh pala aktutu hora, na̱ tanu̱chi ̱ xpusca̱t Ananías, xlá̱ ni ̱ xcatzi ̱y tu̱ xlani ̱t. 8 Huá̱ xpa̱lacata Pedro chuná̱ li ̱kalhásquilh: ―¿Pá̱ xli ̱ca̱na̱ chunatá̱ la̱ yumá̱ xtápalh li ̱stá̱tit mimpu̱cuxtucán? ―Chuná̱ cli ̱sta̱hu ―kalhtí ̱nalh. 9 Pedro chuná̱ huanipá̱: ―¿Tú̱ huan luhua lacxtum li ̱catzí ̱tit pi ̱ naakskahuiputuná̱tit xEspíritu Quimpu̱chinacán? Antá̱ quilhti ̱n lati ̱lhako̱y yama̱ lakkahuasán hua̱nti ̱ qui ̱ma̱acnu̱ ko̱lh minchixcú, pus na̱ chuná̱ huix xaní ̱n nale̱nko̱yá̱n. 10 Chú̱ na̱ acxnitiyá̱ yama̱ pusca̱t, laca̱ntá̱yalh, chu̱ tla̱n xaní ̱n tama̱chá̱ lacatzú̱ c-xtantu̱ n Pedro. Acxni ̱ yama̱ lakkahuasán tanu̱ ko̱chá, ucxilhko̱lh pi ̱ xaní ̱n xmá̱. Lacapala̱ tamacaxtuko̱lh, chu̱ anko̱lh ma̱acnu̱ ko̱y lacatzú̱ anta̱ni ̱ xma̱acnu̱ ko̱ni ̱t xchixcú. 11 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ ti ̱ xli ̱lhu̱ hua̱ catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xakspulani ̱t Ananías, chu̱ Safira, li ̱pe̱cuanko̱lh hua̱ntu̱ xakspulanit.

282 Lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ tlahuako̱y apóstoles 12 Lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni tascújut xtlahuay Dios c-xlatama̱tcan yama̱ apóstoles antá̱ ca̱chiquí ̱n. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús ankalhí ̱n ni ̱ xtachokoko̱y xtamacxtumi ̱ko̱y c-tlanca templo xala c-Jerusalén, lacatum c-xatanquilhtí ̱n huanicán Pórtico de Salomón. 13 Ma̱squi luhua lhu̱ hua̱ xala yama̱ ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ tla̱n xli ̱chihui ̱nanko̱y sa̱mpi ̱ xlakati ̱ko̱y la̱ntla̱ xlama̱kó̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ xta̱tamacxtumi ̱ko̱y caj xpa̱lacata xpe̱cuanko̱y pala tú̱ nalaniko̱y. 14 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xtali ̱huaqui ̱ti ̱lhako̱y hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, chuná̱ la̱ntla̱ chixcuhuí ̱n, xa̱hua̱ lacchaján. 15 Cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xcatzi ̱cán pi ̱ nati ̱taxtuy Pedro, xtamacaxtuko̱cán c-tlanca̱ti ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xta̱tatlako̱y, laqui ̱mpi ̱ ca̱na̱ caj xma̱stále̱k natahuacaniya̱chá̱, chu̱ chuná̱ napacsa. 16 Li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xuilako̱chá̱ c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n xli ̱minko̱y xta̱tatlacán c-Jerusalén, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán akskahuiní, chu̱ pacs xma̱pacsako̱y. Pedro, chu̱ Juan tamacanu̱palako̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n 17 Cha̱nchu̱ tilacata̱quí ̱nalh xapuxcu pa̱li ̱, chu̱ na̱ pacs ti ̱ acxtum xta̱li ̱catzi ̱ko̱y, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y taca̱najla xla saduceos, sa̱mpi ̱ xtaskahuiniko̱y apóstoles, xmakasi ̱tzi ̱ko̱y tu̱ xtlahuako̱y. 18 Ma̱paksi ̱nanko̱lh pi ̱ cachipapalako̱ca̱ apóstoles Pedro, chu̱ Juan, chu̱ catamacanu̱ca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. 19 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ yuma̱ catzi ̱sní ̱ Quimpu̱chinacán macámilh cha̱tum xángel, xlá̱ ma̱lácqui ̱lh xama̱laccha pu̱ la̱chi ̱n, tamacaxtuko̱lh quilhtí ̱n, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: 20 “Lacapala̱ capítit c-tlanca templo, chu̱ ni ̱ cape̱cuántit, huixín

283 antá̱ calix̱ akatli ̱kó̱tit tachixcuhuí ̱tat yuma̱ sa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit.” 21 Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱ca̱, lacapala̱ anko̱lh, chu̱ li ̱cha̱lí ̱ lacatzi ̱sa̱ anko̱lh c-templo chu̱ tzucuko̱lh ma̱siyuko̱y xtachihui ̱n Jesús la̱ntla̱ xli ̱ma̱paksi ̱cani ̱t. Na̱ acxnitiyá̱ chú̱ lacatzi ̱sa̱ yama̱ xapuxcu pa̱li ̱ pacs ma̱macxtumi ̱ko̱lh lakko̱lún hua̱nti ̱ xta̱ma̱paksi ̱nanko̱y. Acxni ̱ chú̱ aya macxtum xuilakó̱, ma̱paksi ̱nanko̱lh pi ̱ caqui ̱tamacaxtuko̱ca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n Pedro, chu̱ Juan laqui ̱mpi ̱ nama̱kalhapali ̱ko̱cán. 22 Makapitzi ̱n mayu̱ lhnu̱ anko̱lh c-pu̱ la̱chi ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱minko̱y, hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱nko̱lh ni ̱tí ̱ xtanu̱ ma̱kó̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. Xlacán lacapala̱ taspitko̱lh, huaniko̱lh ma̱paksi ̱naní ̱n hua̱ntu̱ xqui ̱catzi ̱ko̱ni ̱t, 23 chu̱ chuná̱ huanko̱lh: ―Quin cqui ̱lahu c-pu̱ la̱chi ̱n, yama̱ tropa̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnama̱kó̱ c-quilhtí ̱n chunacú̱ xya̱kó̱, na̱ chuná̱ xama̱laccha pu̱ la̱chi ̱n li ̱huana̱ li ̱kapicani ̱t candado, hua̱mpi ̱ acxni ̱ cma̱lacqui ̱hu, ni ̱tí ̱ xtanu̱ ma̱kó̱ yama̱ tachí ̱n. 24 Yama̱ xapuxcu pa̱li ̱, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ xta̱ma̱paksi ̱nanko̱y c-templo, acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱ca̱ luhua cacs lacahuanko̱lh, chu̱ xacstucán tzucuko̱lh la̱huaniko̱y: “¿Ní ̱ cahuá̱ naqui ̱laksputa̱ xli ̱pacs yumá̱ tu̱ akspulama̱?” 25 Chunacú̱ xchihui ̱nama̱kó̱ acxni ̱ chilh cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ tima̱tamacanu̱ ni ̱nankó̱tit c-pu̱ la̱chi ̱n, xlacán antá̱ ta̱kalhchihui ̱nama̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat c-templo. 26 Cha̱nchu̱ xapuxcu̱ ti ̱ cui ̱ntaj xtlahuana templo, chu̱ mayu̱ lhnu̱ anko̱lh putzako̱y anta̱ni ̱ xlama̱ko̱chá̱ Pedro, chu̱ Juan. Acxni ̱ ta̱ksko̱ca̱, chipako̱ca̱, chu̱ li ̱minko̱ca̱, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ huili ̱niko̱ca̱, lacati ̱tum le̱nko̱ca̱, sa̱mpi ̱ xpe̱cuaniko̱y la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat pala nasi ̱tzi ̱ko̱y, chu̱

LOS HECHOS 5 naactalako̱y. 27 Acxni ̱ li ̱cha̱nko̱ca̱ c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n, xapuxcu pa̱li ̱ chuná̱ huaniko̱lh: 28 ―Quin ctica̱li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ nia̱lh tí ̱ nalix̱ akatli ̱yá̱tit xpa̱lacata̱ yuma̱ chixcu Jesús; hua̱mpi ̱ huixín huata caj chunatá̱ quinca̱kalhakaxpatmakani ̱tántit hua̱ntu̱ cca̱li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ huá̱ chú̱ aya ma̱lakapuntupi ̱ni ̱tántit mintama̱siyuncán xli ̱ca̱tlanca̱ Jerusalén. Hua̱ chuná̱ li ̱tlahuayá̱tit sa̱mpi ̱ huixín quinca̱li ̱yahuaputuná̱tit pi ̱ quin cmakni ̱hu tama̱ chixcu Jesús. 29 Pedro, xa̱hua̱ a̱makapitzi ̱n apóstoles kalhti ̱nanko̱lh: ―Quin cpuhuana̱hu pi ̱ a̱tzinú̱ quinca̱mini ̱niyá̱n pu̱ lh huá̱ nackalhakaxmata̱hu Dios, chu̱ ni ̱ huá̱ hua̱ntu̱ naquinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n. 30 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ tama̱ tlanca xlacatzucut Dios hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, na̱ huatiyá̱ chú̱ hua̱nti ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Jesús ca̱li ̱ní ̱n, yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín makní ̱tit acxni ̱ pakaxtokohuacátit c-cruz. 31 Pus huatiya̱ yuma̱ Dios hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ni ̱t tlanca li ̱tlihuaka̱ Jesús laqui ̱mpi ̱ xlá̱ tlanca quimpuxcucán nahuán, chu̱ na̱ chuná̱ tla̱n naquinca̱lakma̱xtuyá̱n quin xala c-Israel hua̱nti ̱ natalakaspitta̱yaya̱hu, chu̱ nalaktalacatzuhui ̱palaya̱hu, chu̱ chuná̱ Dios tla̱n naquinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán. 32 Quin chuná̱ tla̱n cma̱luloka̱hu pi ̱ chuná̱ akspulani ̱t c-quilatama̱tcán, xa̱hua̱ Espíritu Santo na̱ huatiyá̱ ma̱luloka, sa̱mpi ̱ hua̱ Dios macaminiko̱lh pacs yama̱ hua̱nti ̱ li ̱tzaksay hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán. 33 Acxni ̱ yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱lh apóstoles, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ li ̱pe̱cua̱ si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ hasta tuncán xmakni ̱putunko̱y. 34 Hua̱mpi ̱ antá̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n xuí ̱ cha̱tum fariseo

LOS HECHOS 5​, ​6 xuanicán Gamaliel, xma̱kalhtahuake̱na xla xli ̱ma̱peksi ̱n Dios, luhua xkalhi ̱y cacni, chu̱ pacs hua̱nti ̱ xkaxmatniko̱y xtachihuí ̱n luhua cui ̱ntaj xtlahuako̱y hua̱ntu̱ xuan. Pus xlá̱ ma̱paksí ̱nalh catamacaxtuko̱ca̱ puntzú̱ yama̱ apóstoles, 35 chu̱ chuná̱ chú̱ huaniko̱lh xta̱ma̱paksi ̱naní ̱n: ―Napuxcun ma̱paksi ̱naníṉ xala c-Israel: xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua cui ̱ntaj catlahuátit hua̱ntu̱ huixín natlahuaniputunko̱yá̱tit yuma̱ chixcuhuíṉ . 36 Sa̱mpi ̱ caj luhua calacapa̱stáctit la̱ntla̱ quin huilahu c-quintiyatcán, chu̱ ni ̱ naj luhua aklhu̱ hua ca̱ta̱ lacatza̱lani ̱t la̱ntla̱ titaxtuchá̱ cha̱tum chixcú̱ xuanicán Teudas, xlá̱ tili ̱taxtupútulh la̱ cha̱tum puxcu chixcú̱ ti ̱ xkalhi ̱y xlakasi; xli ̱ca̱na̱ pi ̱ li ̱pa̱huanko̱lh ma̱x pala akta̱ti ciento chixcuhuíṉ . Hua̱mpi ̱ ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ makni ̱ca̱ Teudas, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y talactilhtama̱ko̱lh, chu̱ antiyá̱ láksputli ̱ hua̱ntu̱ xma̱lacatzuqui ̱ni ̱t. 37 Caj ni ̱ li ̱maka̱s, acxni ̱ titlahuaca̱ aktum xatatzoknu̱ n censo, titaxtupalachá̱ xlá̱ Judas xala c-Galilea, na̱ luhua lhu̱ hua̱ ti ̱ li ̱pa̱huanko̱lh, chu̱ sta̱laniko̱lh, hua̱mpi ̱ ni ̱ maka̱s makni ̱ca̱ Judas, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ tiquilhca̱najlako̱lh ta̱kahuani ̱ko̱lh, chu̱ na̱ antiyá̱ láksputli ̱ xtascújut hua̱ntu̱ xma̱lacatzuqui ̱ni ̱t. 38 Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ cata̱la̱tlahuakó̱tit tama̱ chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nama̱kó̱ yama̱ chixcu Jesús, sa̱mpi ̱ lapi ̱ caj xacstucán chuná̱ lama̱kó̱, ni ̱ maka̱s catimakapalakolh, xacstucán nalaclata̱yako̱y. 39 Na̱ chuna li ̱tum luhua cui ̱ntaj catlahuátit minquilhtamacu̱cán, sa̱mpi ̱ lapi ̱ yuma̱ tascújut hua̱ntu̱ xlacán tlahuama̱kó̱ hua̱ Dios ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t, pus tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala huixín, na̱ ni ̱ pala a̱tanu̱ catima̱lactlahui ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xlacán tlahuama̱kó̱. Xa̱huachí ̱, ¿xalán pala huixín ma̱n ta̱la̱lacata̱qui ̱pá̱tit Dios?

284 Yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huaniko̱lh ko̱lutzi ̱n Gamaliel pacs tla̱n tlahuako̱lh. 40 Pus tamacanu̱palako̱ca̱ c-xpu̱ lacni pu̱chihuí ̱n yama̱ apóstoles, ka̱snokmi ̱ko̱ca̱, chu̱ a̱li ̱sta̱lh li ̱ma̱paksi ̱ko̱ca̱ pi ̱ nia̱lh cali ̱chihui ̱nanko̱lh xtama̱siyun Jesús, chu̱ makaxtakko̱ca̱ pi ̱ caanko̱lh. 41 Pedro, chu̱ Juan cha̱pa̱xuhua̱na̱ taxtuko̱lh c-xlacati ̱ncan yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata Jesús ma̱squi chuná̱ xma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱kó̱. 42 Xlacán ni ̱ tamakaxtakniko̱lh pi ̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios, ma̱squi luhua xli ̱huaniko̱cani ̱t, huata cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xma̱siyuniko̱y tachixcuhuí ̱tat yama̱ lacuan xtama̱lacnu̱ n Jesús pi ̱ nama̱laktaxti ̱ko̱y xli ̱pacs ti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. Cani ̱hua̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y Jesús ni ̱ xma̱n antá̱ c-tlanca templo, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱hua̱ c-akatunu chiqui. Lacsacko̱cán kalhatujun diáconos hua̱nti ̱ namakta̱yako̱y apóstoles Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ luhua cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xtali ̱huaqui ̱ma̱kó̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, pus cumu luhua lhu̱ huatá xuanko̱ni ̱t, tzucuko̱lh si ̱tzi ̱ko̱y judíos hua̱nti ̱ xchihui ̱nanko̱y xatachihui ̱n griego, xuanko̱y pi ̱ mat yama̱ lacchaján hua̱nti ̱ xni ̱makanko̱cani ̱t, ni ̱ chuná̱ xma̱akpitziniko̱cán xlá̱ xli ̱huatcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xma̱xqui ̱ko̱cán yama̱ puhuani ̱ni ̱n lacchaján judíos hua̱nti ̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y xatachihui ̱n hebreo. 2 Yama̱ kalhacu̱tuy apóstoles ma̱macxtumi ̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Nata̱laní ̱n, quin ni ̱ lay cli ̱makaxtaka̱hu nali ̱chihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Dios caj xpa̱lacata naccui ̱ntajlaya̱hu, usu pala quin nacma̱akpitziya̱hu cha̱li ̱ cha̱lí ̱ hua̱ntu̱ namaclacasquinko̱y nata̱laní ̱n. 3 Huá̱

6

LOS HECHOS 6​, ​7

285 xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ huixín ma̱n calacsackó̱tit kalhatujun chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ aya aksti ̱tum lama̱kó̱, xa̱hua̱ pacs li ̱pa̱huancán, chu̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacni Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱cui ̱ntajli ̱ko̱ya̱hu yuma̱ tascújut; 4 laqui ̱mpi ̱ chuná̱ quin, ni ̱ anán tasoka̱lí ̱n aksti ̱tum nacli ̱chihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Dios, chu̱ nacsquiniya̱hu Dios mimpa̱lacatacán. 5 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ macxtum xuilakó̱, pacs ma̱tla̱ni ̱ko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱ca̱, chu̱ pu̱ lh huá̱ lacsacca̱ Esteban. Yuma̱ chixcú̱ aksti ̱tum xlama̱, chu̱ c-xlatáma̱t xli ̱tasiyuy pi ̱ xka̱lhi ̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. Xli ̱cha̱tuy lacsacca̱ Felipe, Prócoro, Nicanor, Timón, Parmenas, xa̱hua̱ Nicolás xala c-Antioquía, yuma̱ chixcú̱ ni ̱ judío xuani ̱t, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh na̱ ta̱tapaksi ̱ko̱lh judíos, chu̱ na̱ ca̱najlánilh Jesús. 6 Pacs talacatzuhui ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xuilakó̱ apóstoles, chu̱ xlacán li ̱acchipako̱lh xmacancán, chu̱ tlahuako̱lh oración xpa̱lacatacan yama̱ chixcuhuí ̱n. 7 Xtachihuí ̱n Quimpu̱chinacán makcatzi xtalakatumi ̱ma̱ c-Jerusalén, chu̱ na̱ luhua lhu̱ hua̱ xtalhu̱ hui ̱ma̱kó̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huama̱kó̱ Jesús, chu̱ hasta makapitzi ̱n xpa̱lijnican judíos, na̱ xca̱najlanima̱kó̱ Jesús. Esteban chipacán, chu̱ tamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n 8 Cumu Dios csiculana̱t lahuay Esteban c-xtascújut, chu̱ xma̱xqui ̱ni ̱t li ̱tlihuaka, xlá̱ xtlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, chu̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y lhu̱ hua ta̱tatlaní ̱n c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat. 9 Maktum xli x ̱ akatli ̱ma̱kó̱ Jesús makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xmaktapaksi ̱ko̱y c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos hua̱ntu̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán xpu̱ kalhtahuakacan Esclavos Libertados, xa̱hua̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱t

c-Jerusalén xala c-Cirene, Alejandría, Cilicia, chu̱ Asia, xlacán tzucuko̱lh ta̱la̱huaniko̱y Esteban. 10 Hua̱mpi ̱ cumu Esteban xkalhi ̱y xtalacapa̱stacni Espíritu Santo, ni ̱ lay makatlajako̱y la̱ntla̱ xchihui ̱nán. 11 Xlacán ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh la̱ntla̱ makatlajako̱lh, chu̱ putzako̱lh makapitzí ̱n, kalhxokoko̱lh laqui ̱mpi ̱ xlacán nahuanko̱y pi ̱ xkalhakaxmatko̱ni ̱t Esteban pi ̱ xli ̱kalhakama̱nama̱ Dios, xa̱hua̱ yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ timá̱sta̱lh xamaka̱n quilhtamacú̱ Moisés. 12 Pacs ca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ yama̱ chixcuhuí ̱n xquilhuama̱kó̱, chu̱ hasta makapitzi ̱n lakko̱lún, chu̱ xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos chipako̱lh, chu̱ le̱nko̱lh c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n. 13 Xa̱huachí ̱ ma̱a kapaksi ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ xkalhxokoko̱cani ̱t pi ̱ nama̱xtuniko̱y ta̱ksaní ̱n, chu̱ chuná̱ huanko̱lh: ―Yuma̱ chixcú̱ ni ̱ jaxa̱ la̱ntla̱ li ̱kalhkama̱nán yuma̱ xasa̱ntujlani xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén, chu̱ na̱ chuná̱ li ̱kalhkama̱nán hua̱ntu̱ huí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 14 Quin na̱ ckalhakaxmatni ̱tahu acxni ̱ huan pi ̱ mat Jesús xala c-Nazaret nalactlahuako̱y yuma̱ tlanca templo, chu̱ na̱ huan pi ̱ mat nia̱lh tú̱ xlakasi ̱ yama̱ quintahuilatcán hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán Moisés laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱ya̱hu. 15 Yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n hua̱nti ̱ xma̱kalhapali ̱ma̱kó̱, luhua cacs lacahuanko̱lh acxni ̱ laklaca̱nko̱lh Esteban, sa̱mpi ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xlakskoma̱ xlacán, xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum ángel. Esteban li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ minko̱ni ̱tanchá̱ xalakmaka̱n xquilhtzucutcan judíos Xapuxcu pa̱li ̱ kalhásquilh Esteban: ―¿Pá̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ li ̱ya̱huama̱kó̱n yuma̱ chixcuhuí ̱n? 2 Esteban kalhti ̱ko̱lh, chu̱ chuná̱ tzúculh huaniko̱y: “Nata̱laní ̱n,

7

LOS HECHOS 7 xa̱hua̱ huixín natla̱t na̱ hua̱nti ̱ la̱nchú̱ quinca̱kaxpatnipá̱tit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua cui ̱ntaj catlahuátit hua̱ntu̱ la̱nchú̱ nacca̱huaniyá̱n: Tama̱ xamaka̱n quintla̱tcan Abraham, acxni ̱ xlama̱ c-Mesopotamia, chu̱ ni ̱ xa̱án c-Harán, tasiyúnilh yama̱ li ̱ca̱cni quiDioscán. 3 Cha̱nchu̱ chuná̱ tihuánilh: ‘Caakxtakmákanti pacs tu̱ kalhi ̱ya, xa̱hua̱ mili ̱nata̱lán, chu̱ antá̱ capit c-tíyat anta̱ni ̱ quit nacma̱siyuniyá̱n.’ 4 Abraham lacapala̱ táca̱x li ̱ c-xatiyat Caldea, chu̱ antá̱ alh tahuilay c-Harán. Antá̱ chú̱ xlama̱chá̱ hasta acxni ̱ ni ̱lh xtla̱t. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ Dios lí ̱milh u̱ nú̱ c-tíyat anta̱ni ̱ chú̱ huixín ca̱la̱nchú̱ huilátit. 5 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ u̱ nú̱ xlama̱ Dios ni ̱ má̱xqui ̱lh Abraham ma̱squi ca̱na̱ caj paktzu̱ xpú̱cuxtu̱ hua̱ntu̱ luhua ma̱n nama̱paksi ̱y u̱ nú; huata caj ma̱lacnu̱ nipá̱, chu̱ huánilh pi ̱ fuerza̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ maka̱s xni ̱ni ̱ttá nahuán, xta̱chuná̱ la̱ cata̱makaxtakniko̱chá̱ xquilhtzúcut hua̱nti ̱ a̱cu nalacachinko̱y laqui ̱mpi ̱ huá̱ xmakaana̱natcán nahuán (ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ chuná̱ huanica̱, Abraham ni ̱ naj tí ̱ xuanko̱ni ̱t xcamancán). 6 Xa̱huachí ̱ Dios na̱ huánilh Abraham pi ̱ la̱ntla̱ ani ̱t nahuán quilhtamacú̱, yama̱ lhu̱ hua xquilhtzúcut la̱ xaaní ̱n natahuilako̱y c-aktum makat tíyat anta̱ni ̱ la̱ tachí ̱n c-tascújut nali ̱ma̱xtuko̱cán, chu̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cana̱chá̱ la̱ntla̱ naka̱snokuacako̱cán c-tascújut, luhua akta̱ti ciento ca̱ta chuná̱ nama̱scujuko̱cán. 7 Hua̱mpi ̱ Dios na̱ huanipá̱ pi ̱ xlá̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ chuná̱ nama̱scujuko̱ya̱chá, a̱li ̱sta̱lh chú̱ xlacán nataspitpalako̱y hua̱ntu̱ luhua c-xtiyatcán nahuán laqui ̱mpi ̱ antá̱ ankalhi ̱ná̱ tla̱n xma̱n huá̱ nascujnaniko̱y Dios. 8 Cumu Dios ni ̱ xlacasquín napa̱tzanka̱cán hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱ta̱lacca̱xlani ̱t Abraham, huata ma̱paksí ̱nalh pi ̱ circuncidar

286 catlahuako̱ca̱, usu huaniputún pi ̱ cachucuniko̱ca̱ actzu̱ xtiyatli ̱huacán xli ̱pacs xalakskata̱n xlakkahuasán. Huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ lacáchilh xkahuasa hua̱nti ̱ li ̱ma̱pa̱cúhui ̱lh Isaac, na̱ li ̱mixtujún chucunica̱ actzu̱ xtiyatli ̱hua. Chu̱ acxni ̱ xlá̱ na̱ lacáchilh xkahuasa Isaac hua̱nti ̱ li ̱ma̱pa̱cúhui ̱lh Jacob, xlá̱ na̱ chuná̱ tlahuaca̱ laqui ̱mpi ̱ nalakachixcuhui ̱nán. Chu̱ Jacob, acxni ̱ a̱cu xlacachinko̱ni ̱t xlakkahuasán, na̱ chuná̱ tlahuaniko̱lh pacs xkalhacu̱tuycán, hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱lh yama̱ natla̱t na̱ ti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱tanchá̱ yama̱ pu̱ laccu̱tuy quilhtzúcut hua̱ntu̱ quin xala c-Israel xlix̱ la̱ tapaksi ̱niya̱hu. Esteban li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ ma̱paksi ̱ná̱ li ̱ma̱xtuca̱ José c-Egipto 9 “Cha̱nchu̱ yuma̱ xakasiya̱ quinatla̱t nacán, tzucuko̱lh taskahuiniko̱y xataju xta̱lacán hua̱nti ̱ xuanicán José, sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua skálalh xuani ̱t, chu̱ caj huá̱ lakcatzaniko̱lh, huata xatlá̱n sta̱makanko̱lh, chu̱ antá̱ c-aktum makat tíyat hua̱ntu̱ huanicán Egipto, li ̱cha̱nca̱. Hua̱mpi ̱ Dios ni ̱tú̱ xakxtakmakani ̱t José, huata xlá̱ ankalhí ̱n xmaktakalhma̱, 10 chu̱ xalán lákcha̱lh quilhtamacú̱ acxni ̱ ma̱laksputuniko̱lh xtali ̱puhuá̱n, sa̱mpi ̱ a̱tzinú̱ má̱xqui ̱lh xli ̱skalala, chu̱ hasta yama̱ rey Faraón hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱nán c-Egipto lakáti ̱lh la̱ntla̱ xkalhi ̱y xtalacapa̱stacni, chu̱ xli ̱skalala, huata xlá̱ li ̱má̱xtulh gobernador nahuán c-Egipto, chu̱ na̱ ma̱cui ̱ntájli ̱lh pacs xmakaaná̱nat hua̱ntu̱ xlá̱ xkalhi ̱y. 11 “Acxnitiyá̱ chú̱ yama̱ ca̱ta̱ lalh tlanca tatzíncstat u̱ nú̱ c-Canaán, chu̱ c-Egipto. Tla̱n lalh tapa̱tí ̱n, hasta nia̱lh xcatzi ̱ko̱y tú̱ natlahuako̱y xamaka̱n quinatla̱t nacán, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ xuako̱y. 12 Hua̱mpi ̱ cumu xlamajcú̱ ko̱lu Jacob, xlá̱ cátzi ̱lh pi ̱ c-Egipto lhu̱ hua̱ xanán trigo̱, lacapala̱ ma̱lakacha̱ko̱chá̱

287 xlakkahuasán laqui ̱mpi ̱ naanko̱y tama̱huako̱y trigo̱. Acxni ̱ yuma̱ luhua xapu̱ lana̱ qui ̱lako̱ni ̱t, 13 xlacán ni ̱ pala tzinú̱ xcatzi ̱ko̱y lapi ̱ xcha̱ni ̱t li ̱ma̱paksi ̱ná̱ yama̱ xta̱lacán hua̱nti ̱ ma̱n csta̱ko̱ni ̱t. Hua̱mpi ̱ huata acxni ̱ chú̱ ampalako̱lh tama̱huako̱y trigo̱ xli ̱maktuy, José li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh pi ̱ huá̱ xnata̱lán, chu̱ la̱ntla̱ xmini ̱tanchá. Chu̱ Faraón rey xala c-Egipto, na̱ acxnicú̱ cátzi ̱lh xaní ̱ luhua xmini ̱tanchá̱ tama̱ José. 14 José ma̱t iyí ̱nalh ko̱lutzi ̱n xtla̱t Jacob, chu̱ xli ̱pacs xli ̱nata̱lán, chu̱ chuná̱ cha̱nko̱lh c-Egipto pala xtutumpuxamacu̱quitziscán xuanko̱ni ̱t xli ̱pu̱tumcán. 15 Chu̱ alh quilhtamacú̱, chu̱ antá̱ chú̱ xuilako̱chá̱ c-Egipto, chu̱ antá̱ chú̱ ni ̱chá̱ Jacob, chu̱ na̱ chuná̱ cha̱tunu̱ tzucuko̱lh ni ̱ko̱y xakasiya̱ quinatla̱t nacán. 16 Hua̱mpi ̱ xtiyatli ̱huacan Jacob ni ̱ antá̱ xli ̱pa̱án ma̱acnu̱ ko̱canchá̱ c-Egipto sa̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh le̱ncanchá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Siquem laqui ̱mpi ̱ antá̱ c-xatiyat Canaán nama̱acnu̱ ko̱cana̱chá̱ c-aktum pú̱cuxtu̱ hua̱ntu̱ maká̱n xmaktama̱huako̱ni ̱tanchá̱ ko̱lutzi ̱n Abraham xcaman Hamor c-xaca̱chiquín Siquem. Lacachín Moisés hua̱nti ̱ napuxcuniko̱y israelitas acxni ̱ natza̱lako̱y 17 “Acxni ̱ chú̱ aya xtalacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ tima̱lacnu̱ nichá̱ Abraham, acxni ̱ huánilh pi ̱ nalakma̱xtuko̱y yama̱ xamaka̱n quinatla̱t nacán anta̱ni ̱ tachí ̱n xli ̱ma̱xtuko̱cani ̱t c-Egipto, cumu luhua maka̱sá̱ la̱ntla̱ xcha̱nko̱ni ̱t antá, luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xtalhu̱ hui ̱ko̱ni ̱ttá, chu̱ luhua xlhu̱ huacán xuanko̱ni ̱t. 18 Hua̱mpi ̱ cumu maka̱s ani ̱t quilhtamacú̱ tzúculh ma̱paksi ̱nán c-Egipto cha̱tum rey hua̱nti ̱ ni ̱ xcatzi ̱y xpa̱lacata José. 19 Hua̱ yuma̱ rey ni ̱ xucxilhputunko̱y quinatla̱t nacán, chu̱ xali ̱kamá̱n tlahuako̱lh la̱ntla̱ ca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh, caj xca̱tasi ̱tzi ̱

LOS HECHOS 7 li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ caakxtakmakanko̱lh makat ca̱quihuí ̱n cskatacán hua̱nti ̱ a̱cu lacachinti ̱lhama̱ laqui ̱mpi ̱ nani ̱ko̱y, chu̱ nia̱lh xcátzi ̱t natalhu̱ hui ̱ko̱y judíos. 20 Yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ chuná̱ xtlahuama̱ko̱ca̱ quinatla̱t nacán, lacáchilh Moisés hua̱nti ̱ Dios xlacsacni ̱t nanamaclacasquín. Xtzi, xa̱hua̱ xtla̱t, luhua aktutu papá̱ caj tze̱k maktakalhko̱lh. 21 Hua̱mpi ̱ cumu xlakpe̱cuanko̱y pala nacatzi ̱cán pi ̱ xma̱tze̱kko̱ni ̱t, huata xatlá̱n na̱ akxtakmakanko̱lh. Hua̱mpi ̱ Dios xmaktakalhma̱, sa̱mpi ̱ hua̱ xtzuma̱t rey ta̱ksli, chu̱ le̱lh c-xchic anta̱ni ̱ xlá̱ makástacli ̱ xta̱chuná̱ luhua xkahuasa. 22 Huá̱ xpa̱lacata Moisés akskálalh huá̱, chu̱ na̱ ma̱siyunica̱ pacs tu̱ xcatzi ̱niko̱y, chu̱ xtlahuako̱y egipcios, chu̱ luhua tali ̱pa̱hu huá̱ acxni ̱ xchihui ̱nán. 23 “Acxni ̱ Moisés ma̱kátzi ̱lh xti ̱puxam ca̱ta, tzúculh puhuán pi ̱ xli ̱lakapaxiá̱lhnat xuani ̱t xli ̱nata̱lan judíos laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱y la̱ntla̱ xlama̱kó̱. 24 Acxni ̱ antá̱ cha̱lh, úcxilhli ̱ pi ̱ cha̱tum egipcio xuili ̱nima̱ cha̱tum judío, Moisés ni ̱ lay pá̱ti ̱lh hua̱ntu̱ xtlahuanima̱ca̱ yama̱ chixcú; huata xlá̱ maktum mákni ̱lh yama̱ egipcio. 25 Moisés chuná̱ xpuhuán: ‘Tla̱n pi ̱ cmákni ̱lh yuma̱ egipcio laqui ̱mpi ̱ yuma̱ quili ̱nata̱lan judíos nacatzi ̱ko̱y pi ̱ Dios quimacamima̱ laqui ̱mpi ̱ quit nactamacaxtuko̱y c-xatiyat Egipto.’ 26 Hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ qui ̱táxtulh sa̱mpi ̱ li ̱cha̱lí ̱ acxni ̱ xlá̱ lakapaxia̱lhnampalako̱lh, úcxilhli ̱ pi ̱ xla̱kaxima̱ko̱lh cha̱tuy israelitas; xlá̱ tila̱ma̱makaxtakaputunko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ‘Huixín li ̱nata̱lán, ¿tú̱ huan la̱li ̱huili ̱nipá̱tit? Luhua ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuapá̱tit.’ 27 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xkaxima̱ xta̱israelita, lhkan máca̱lh Moisés, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘¿Tí ̱ huix tasanini ̱tán? Usu ¿tí ̱ li ̱huili ̱ni ̱tán ma̱peksi ̱ná̱ laqui ̱mpi ̱ naquinca̱huaniya̱ hua̱ntu̱ quili ̱tlahuatcán? 28 Usuchí ̱

LOS HECHOS 7 ¿pa̱ na̱ chuná̱ quimakni ̱putuna̱ la̱ntla̱ makni ̱ ko̱taná̱ cha̱tum egipcio?’ 29 Acxni ̱ káxmatli ̱ yuma̱ tachihuí ̱n Moisés, tzá̱lalh, antá̱ alh c-aktum makat tíyat huanicán Madián; chu̱ antá̱ chú̱ xmakuilachá, hua̱mpi ̱ tapu̱chúhualh, chu̱ antá̱ lacachinko̱lh cha̱tuy xlakkahuasán. Moisés ta̱taxtuko̱y israelitas c-Egipto 30 “Xti ̱taxtuni ̱ttá ti ̱puxam ca̱ta̱ la̱ntla̱ xlapu̱ lay c-desierto lacatzú̱ c-aktum ka̱stí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Sinaí. Antá̱ maktum caj xalán úcxilhli ̱ pu̱ kalhtum huátzapu xakxkota̱yama̱, chu̱ antá̱ c-xlacni lhcúya̱t tasiyúnilh cha̱tum xangel Dios. 31 Acxni ̱ Moisés úcxilhli, lhpipak li ̱lacahua̱ tu̱ xucxilhma̱. Acxni ̱ tzúculh talacatzuhui ̱y laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ naucxilha̱ hua̱ntu̱ xlakpasama̱, aya káxmatli ̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Dios, chuná̱ huánilh: 32 ‘Quit yama̱ Dios hua̱nti ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ li ̱pa̱huanko̱lh xamaka̱n minatla̱t na Abraham, Isaac, chu̱ Jacob.’ Acxni ̱ Moisés káxmatli ̱ yama̱ tachihuí ̱n, pé̱cualh, huata xlá̱ quilhpu̱taj tá̱yalh, chu̱ nia̱lh xlaklaca̱mputún. 33 Cha̱nchu̱ huánilh Quimpu̱chinacán: ‘Catatu̱ xtu̱ mintatu̱ nu, sa̱mpi ̱ yuma̱ tíyat hua̱ntu̱ huix lacta̱yápa̱t xatasiculana̱tlahuán, sa̱mpi ̱ quit chuná̱ ctlahuani ̱t. 34 Quit cmini ̱t lakma̱xtuko̱y xli ̱pacs quincamán hua̱nti ̱ huilako̱chá̱ c-Egipto, sa̱mpi ̱ pacs ckaxmatni ̱t xtali ̱puhua̱ncán, chu̱ cucxilhni ̱t la̱ntla̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱ko̱ca̱, chu̱ cakáxpatti ̱ hua̱ntu̱ cuanimá̱n sa̱mpi ̱ hua̱ huix clacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ napina lakma̱xtuko̱ya̱ c-Egipto.’ 35 “Hua̱ u̱ ma̱ Moisés hua̱nti ̱ xuaniko̱ni ̱t: ‘¿Tí ̱ huix tasanini ̱tán? Usu ¿tí ̱ huili ̱ni ̱tán li ̱ma̱paksi ̱ná̱ laqui ̱mpi ̱ naquinca̱huaniya̱ hua̱ntu̱ quili ̱tlahuatcán?’ Hua̱mpi ̱ fuerza̱ táspitli ̱ c-Egipto, sa̱mpi ̱ hua̱ Dios chuná̱ xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ napuxcu̱ naniko̱y israelitas acxni ̱

288 natamacaxtuko̱ya̱chá̱ antá, sa̱mpi ̱ yama̱ xángel hua̱nti ̱ tasiyúnilh c-pu̱ kalhtum huátzapu̱ hua̱ntu̱ xaclhcuta̱yama̱ hua̱nti ̱ namakta̱yay. 36 Moisés puxcu̱ naniko̱lh israelitas laqui ̱mpi ̱ natza̱lako̱ya̱chá̱ c-Egipto, antá̱ xlá̱ tlahuachá̱ lactlanca li ̱ca̱cni tascújut, chu̱ na̱ chuná̱ tláhualh c-ta̱kaya̱huaná huanicán Mar Rojo, huá̱ xpa̱lacata tla̱n li ̱pa̱tacutko̱lh, chu̱ chuná̱ xta̱lapu̱ lako̱y c-desierto ti ̱puxam ca̱ta. 37 Na̱ huatiyá̱ yuma̱ Moisés hua̱nti ̱ tihuaniko̱lh yama̱ israelitas hua̱nti ̱ csta̱lanipu̱ lako̱y: ‘Nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nalacsacxtuya̱chá̱ cha̱tum tali ̱pa̱hu profeta c-xlaksti ̱pa̱n mili ̱nata̱lán hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh nalacachinko̱ya̱chá̱, luhua natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ naca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n.’ 38 Acxni ̱ xta̱lapu̱ lako̱y kampu̱tum xamaka̱n quinatla̱t nacán c-desierto, chu̱ cha̱nko̱lh c-ka̱stí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Sinaí, na̱ hua li ̱tum Moisés hua̱nti ̱ quix̱ akátli ̱lh ángel yama̱ c-ka̱stí ̱n, chu̱ xlá̱ má̱.xqui ̱lh xli ̱ma̱paksi ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nalatama̱ko̱y la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín. Xamaka̱n judíos lakataquilhpu̱tako̱y xatatlahuamakxtu xdioscán. 39 “Hua̱mpi ̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán ni ̱ pacs tla̱n tlahuako̱lh hua̱ntu̱ Moisés li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh, huata caj lakmakanko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱lh, chu̱ xtaspitputumpalako̱y c-Egipto. 40 Huá̱ xpa̱lacata chuná̱ huaniko̱lh Aarón: ‘Quin clacasquina̱hu xquinca̱tlahuani ̱ cha̱tum quisa̱ntujcán hua̱ntu̱ nalakataquilhpu̱taya̱hu la̱ quimpu̱chinacán, hua̱nti ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n, chu̱ naquinca̱pu̱ lale̱ná̱n, sa̱mpi ̱ tama̱ Moisés hua̱nti ̱ quinca̱ta̱tza̱lataxtuchá̱n chú̱ aya maka̱sá̱ nia̱lh catzi ̱ya̱hu tú̱ tla̱n akspulani ̱t.’ 41 Pus yama̱ Aarón tla̱n tláhualh, chu̱ tlahuaniko̱lh cha̱tum csa̱ntujcán la̱ actzu̱ toro̱; a̱li ̱sta̱lh

289 chú̱ makni ̱ko̱lh lactzu̱ xtakalhi ̱ncán laqui ̱mpi ̱ nali ̱ca̱cni ̱naniko̱y, chuná̱ chú̱ yamá̱ tla̱n li ̱pa̱xuhuako̱lh hua̱ntu̱ ma̱n xmacani ̱tlahuako̱ni ̱t. 42 Huá̱ xpa̱lacata Dios li ̱makali ̱puhuanko̱lh, chu̱ talacapa̱nu̱ niko̱lh, makaxtakko̱lh pi ̱ huá̱ calakataquilhpu̱tako̱lh akatunu yama̱ li ̱lhu̱ hua̱ stacu̱ tu̱ anán c-akapú̱ n. Yama̱ xamaka̱n profeta Amós títzokli ̱ hua̱ntu̱ Dios tihuaniko̱lh yama̱ israelitas, xlá̱ chuná̱ titzóknu̱ lh c-Li ̱kalhtahuaka: ‘Koxutaní ̱n huixín israelitas, ti ̱puxam ca̱ta̱ la̱ntla̱ cca̱pu̱ lalé̱n c-desierto, hua̱mpi ̱, ¿ní ̱ makli ̱t xquili ̱lakataquilhpu̱tátit pala lactzu̱ li ̱makni ̱t mintakalhi ̱ncán? 43 ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala maktum! Hua̱mpi ̱ huata lacapala̱ tlahuanítit actzu̱ xchic mimpu̱chinacan Moloc, xa̱hua̱ yama̱ stacu hua̱ntu̱ huanicán Renfán, laqui ̱mpi ̱ nacucata̱kchokoyá̱tit. Hua̱mpi ̱ tama̱ misa̱ntujcán hua̱ntu̱ huixín ma̱n macani ̱tlahuani ̱tántit, ni ̱ stacnanko̱y, ma̱squi luhua lakataquilhpu̱tayá̱tit. Huá̱ xpa̱lacata quit nacca̱macama̱sta̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱pincaná̱tit la̱ tachí ̱n c-aktum makat tíyat huanicán Babilonia.’ 44 “Acxni ̱ quinatla̱t nacán xlama̱kó̱ c-desierto xkalhi ̱ko̱y xtemplo̱can xla lháka̱t hua̱ntu̱ xuanicán tabernáculo. Antá̱ xma̱qui ̱ko̱y xali ̱ucxílhti ̱t hua̱ntu̱ xma̱luloka̱ pi ̱ Dios antá̱ xuí ̱ c-xlaksti ̱pa̱ncán. Yama̱ xapu̱ lh templo luhua chuná̱ xtlahuacani ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Dios tili ̱ma̱páksi ̱lh Moisés natlahuay. 45 Chuná̱ la̱ntla̱ xni ̱ti ̱lhako̱y israelitas, quilhacatunu tastacni ̱ makaxtakta̱qui ̱ti ̱lhako̱lh yama̱ templo xla lháka̱t hua̱nti ̱ aya xlacachinti ̱lhako̱y. Huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ Josué tzúculh puxcu̱ naniko̱y,

LOS HECHOS 7 cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ anko̱lh israelitas le̱nko̱lh yama̱ templo xla lháka̱t. Dios luhua makta̱yako̱lh laqui ̱mpi ̱ nata̱yaniko̱y acxni ̱ tlahuaniko̱lh guerra, chu̱ tamacaxtuko̱lh hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-xatiyat Canaán hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y. Acxni ̱ chú̱ Dios ma̱xqui ̱ko̱lh yuma̱ tíyat, li ̱minko̱lh yama̱ templo xla lháka̱t u̱ nú. Chuná̱ chú̱ xli ̱lama̱ko̱chá̱ hasta acxni ̱ tzúculh puxcu̱ naniko̱y rey David. 46 Dios luhua ankalhí ̱n maktá̱yalh rey David c-xlatáma̱t, chu̱ huá̱ xpa̱lacata li ̱squínilh li ̱tlá̱n, lapi ̱ xlá̱ chuná̱ lacasquín, xtlahuánilh aktum tlanca xtemplo̱ xla pá̱tzaps anta̱ni ̱ ankalhi ̱ná̱ nalakataquilhpu̱tako̱y israelitas. 47 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ huá̱ chuná̱ xlacapa̱stacni ̱t David natlahuaniy aktum xasa̱sti xtemplo̱ Dios xla pá̱tzaps, ni ̱ chuná̱ kantáxtulh, sa̱mpi ̱ hua̱ xkahuasa hua̱nti ̱ xuanicán Salomón, acxni ̱ tzúculh ma̱paksi ̱nán, xlá̱ tlahuánilh yama̱ xasa̱sti templo. 48 Hua̱mpi ̱ ma̱squi tlahuanica̱ xtemplo̱, yama̱ tlanca xlacatzucut quiDioscán ni ̱ caj lacatum huí ̱ c-aktum templo hua̱ntu̱ macani ̱tlahuako̱ni ̱t chixcuhuí ̱n, sa̱mpi ̱ cha̱tum profeta acxni ̱ titzóknu̱ lh c-Li ̱kalhtahuaka̱ xpa̱lacata, chuná̱ huá̱: 49-50 ‘Ma̱n quit, Dios, cma̱lacatzuqui ̱ni ̱t pacs tu̱ anán, akapú̱ n xta̱chuná̱ cli ̱ma̱xtuy quimpu̱ ma̱paksí ̱n, chu̱ ca̱tiyatna̱ anta̱ni ̱ cma̱jaxay quintantú̱ n. Pus ¿xatú̱ chú̱ ya̱ chiqui ̱ huixín puhuaná̱tit naquintlahuaniyá̱tit? Usuchí ̱ ¿xaní ̱ puhuaná̱tit naquintlahuaniyá̱tit anta̱ni ̱ nacjaxa?’ Esteban li ̱actalamakni ̱cán chíhuix 51 “¡Luhua xalactzaca̱t na huixín! Ni ̱tú̱ xtápalh ca̱li ̱makta̱yayá̱n ma̱squi kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán, xa̱hua̱ minacu̱cán, sa̱mpi ̱ luhua

290

LOS HECHOS 7​, ​8 ma̱palhi ̱yá̱tit, chu̱ chuná̱ lapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios. Luhua minta̱chunacán xalakmaka̱n minatla̱t nacán, sa̱mpi ̱ ankalhí ̱n talhta̱ni ̱niyá̱tit Espíritu Santo, ni ̱ kaxpatputuná̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱ma̱catzi ̱ni ̱putuná̱n. 52 Acxni ̱ xlama̱kó̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, chu̱ Dios xmacaminiko̱y profetas laqui ̱mpi ̱ nalix̱ akatli ̱ko̱y cha̱tum Xatalacsacni Chixcú̱ hua̱nti ̱ namín lakma̱xtuko̱y, ni ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ xlacán ni ̱ ta̱la̱tlahuako̱lh, chu̱ hasta makapitzí ̱n makni ̱ko̱lh; chu̱ luhua minta̱chunacán xalakmaka̱n minatla̱t nacán, sa̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ milh yama̱ xaaksti ̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ Dios lácsacli ̱ namín quinca̱lakma̱xtuyá̱n, huixín si ̱tzi ̱nítit, ma̱xtunítit ta̱ksaní ̱n, chu̱ makní ̱tit. 53 Ma̱squi Dios timacaminko̱lh ángeles laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱miniyá̱n xli ̱ma̱paksí ̱n, hua̱mpi ̱ huata huixín caj kalhakaxpatmakántit.” 54 Acxni ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n kaxmatko̱lh xtachihuí ̱n li ̱huacá̱ si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ hasta xla̱li ̱lacxcay xtatzancán caj xpa̱lacata. 55 Hua̱mpi ̱ Esteban cumu xkalhi ̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, talacayá̱hualh c-akapú̱ n, úcxilhli ̱ la̱ntla̱ kalhi ̱y xli ̱ca̱cni ̱ Dios, chu̱ na̱ úcxilhli ̱ pi ̱ Jesús antá̱ xyá̱ c-xpakstácat. 56 Esteban chuná̱ huaniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n: ―Tla̱n cahuá̱ lapi ̱ caj xlacapítit, chu̱ xucxílhtit la̱ntla̱ quit cucxilhma̱ la̱ntla̱ lacqui ̱y akapú̱ n, chu̱ yama̱ Xatalacsacni Chixcu Jesús antá̱ yá̱ c-xpakstacat Quintla̱tican Dios. 57 Hua̱mpi ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n pi ̱ ni ̱ xkaxmatputunko̱y hua̱ntu̱ xuanima̱kó̱, xlacán pixtlanca tzucuko̱lh ca̱tasako̱y, na̱ akachipako̱ca̱, chu̱ li ̱macxtum lhkan lakanko̱lh, chu̱ chipako̱lh. 58 Le̱nko̱lh hasta c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n, chu̱ acxni ̱ antá̱ li ̱cha̱nko̱lh, yama̱ hua̱nti ̱ luhua csta̱huako̱ni ̱t c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n, xlacán taka̱xtuko̱lh xtaka̱nucán laqui ̱mpi ̱ a̱tzinu̱ li ̱tlihuaka̱

ni ̱tú̱ soka̱li ̱ko̱y naactalako̱y, chu̱ huá̱ ma̱cui ̱ntajli ̱ko̱lh xlhaka̱tcán cha̱tum kahuasa xuanicán Saulo; a̱li ̱sta̱lh chú̱ tzucuko̱lh li ̱actalako̱y chíhuix. 59 Xli ̱makua̱ chú̱ xactalamakni ̱ma̱ca̱ Esteban, xlá̱ chuná̱ xquilhanilaca̱ma̱ Jesús: “¡Quimpu̱china Jesús, camakamaklhti ̱nampi ̱ quili ̱stacna!” 60 A̱ li ̱sta̱lh tatzokóstalh ca̱t iyatna, chu̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka chuná̱ ca̱tásalh: “Quimpu̱chiná, cama̱tzanka̱nanikó̱ yumá̱ hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱ chixcuhuí ̱n.” Acxni ̱ chuná̱ huanko̱lh tuncán ni ̱lh. Saulo putzasta̱lako̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús Yama̱ kahuasa Saulo hua̱nti ̱ antá̱ xyá̱, xucxilhma̱ acxni ̱ xmakni ̱ma̱ca̱ Esteban, na̱ luhua xmakli ̱catzi ̱y pi ̱ camakni ̱ca̱. 2 Hua̱mpi ̱ ni ̱ li ̱maka̱s makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ tla̱n xcatzi ̱ko̱y, minko̱lh, le̱nko̱lh xtiyatli ̱hua Esteban, tla̱n laktasako̱lh la̱ntla̱ xma̱pa̱ti ̱ni ̱cani ̱t, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ ma̱acnu̱ ko̱lh la̱ xlíḻ at xuani ̱t. 3 Huatiyá̱ chú̱ yama̱ quilhtamacú̱ tzucúcaj putzasta̱lako̱cán xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús c-Jerusalén. Pacs tilh laclako̱lh, chu̱ tza̱lako̱lh. Huí ̱ ti ̱ anko̱lh c-lactzu̱ ca̱chiqui ̱ní ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱ko̱y Judea, chu̱ makapitzí ̱n anko̱lh c-Samaria. A̱ huatiya xacstucan apóstoles tamakaxtakko̱lh c-Jerusalén. Huá̱ chú̱ Saulo, xputzasta̱lama̱kó̱ hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús; xlá̱ xlakkostanu̱ koy c-xchiccán, chu̱ cxuataxtuko̱y, chixcuhuí ̱n, xa̱hua̱ lacchaján, chu̱ xle̱nko̱y na̱ xtamacanu̱ ko̱y c-pu̱ la̱chi ̱n.

8

C-Samaria na̱ li ̱chihui ̱nancán xtachihui ̱n Cristo 4 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ ti ̱ tza̱lako̱chá̱ c-Jerusalén, xlacán tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut caxani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ xcha̱nko̱y. 5 Cha̱nchu̱ cha̱tum

291 hua̱nti ̱ na̱ xtza̱lani ̱t xuanicán Felipe, xlá̱ antá̱ cha̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱y Samaria, chu̱ tzúculh li ̱chihui ̱nán Jesús. 6 Luhua lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat xtamacxtumi ̱ko̱y, chu̱ luhua cacs xkaxmatko̱y hua̱ntu̱ Felipe xli ̱chihui ̱nama̱, sa̱mpi ̱ ma̱n xlakastapucán xli ̱ucxilhko̱y yama̱ lactlanca li ̱ca̱cni tascújut hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuako̱y. 7 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xta̱tatlako̱y xma̱pacsako̱y, hua̱nti ̱ ni ̱ lay xta̱yako̱y xlakni ̱niko̱ni ̱t c-xnujutcán, chu̱ ti ̱ xluncxnankoy na̱ chuná; hua̱nti ̱ xkalhiko̱y xtalacapa̱stacnican akskahuiní, pacs xma̱tla̱ni ̱ko̱cán, acxni ̱ xtamacaxtuniko̱cán cspiritu akskahuiní, luhua palha xca̱tasako̱y. 8 Puschí ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala yama̱ ca̱chiquí ̱n xli ̱pa̱xuhuako̱y, chu̱ xlakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ xtlahuay Felipe. Cha̱tum scuhuaná̱ tama̱huaputún xli ̱tlihuaka Espíritu Santo 9 Hua̱mpi ̱ antá̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n xuí ̱ cha̱tum scuhuaná̱ hua̱nti ̱ xuanicán Simón. Luhua maka̱sa quilhtamacú̱ xakskahuiko̱ni ̱t lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat c-Samaria, sa̱mpi ̱ xlá̱ xuaniko̱y pi ̱ xkalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ luhua tlanca xlakasi ̱ xli ̱taxtuni ̱t. 10 Huá̱ xpa̱lacata xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat cacs xkaxmatniko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nán, chu̱ xli ̱pa̱huanko̱y, xa̱huachí ̱ xuanko̱y pi ̱ Simón xkalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka Dios. 11 Maka̱sa quilhtamacú̱ la̱ntla̱ chuná̱ xli ̱akskahuimi ̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ xcatzi ̱y xtlahuay, huá̱ chú̱ xli ̱ca̱najlaniko̱y. 12 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ Felipe alh c-xca̱chiquí ̱n, chu̱ tzúculh li ̱chihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ lacasquín calatamako̱lh tachixcuhuí ̱tat c-xasa̱sti xtapáksi ̱t tu̱ xuili ̱ma̱, lhu̱ hua chixcuhuí ̱n, xa̱hua̱ lacchaján, ca̱najlako̱lh, chu̱ ta̱k munuko̱lh. 13 Chu̱ hasta huatiyá̱ chú̱ Simón na̱ ca̱nájlalh, chu̱ ta̱kmúnulh, acxnitiyá̱ chú̱ yama̱

LOS HECHOS 8 quilhtamacú̱ tzúculh ta̱án Felipe cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xán laqui ̱mpi ̱ lanaj nali ̱lacahuán yama̱ lactlanca li ̱ca̱cni tascújut hua̱ntu̱ xtlahuay. 14 Acxni ̱ apóstoles hua̱nti ̱ xtamakaxtakko̱ni ̱tanchá̱ c-Jerusalén catzi ̱ko̱lh pi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ xuilako̱chá̱ c-Samaria xlacán na̱ aya xmakamaklhti ̱nanko̱ni ̱t xtachihui ̱n Dios, xlacán ma̱lakacha̱ko̱lh Pedro, chu̱ Juan laqui ̱mpi ̱ namakta̱yako̱y Felipe. 15 Acxni ̱ chu̱ xlacán chanko̱lh c-Samaria squinko̱lh c-xlacati ̱n Dios xpa̱lacatacán ti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús pi ̱ camacaminiko̱lh Espíritu Santo, 16 sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum xala yama̱ ca̱chiquí ̱n xa̱lakminko̱y Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n natahuilay c-xlatama̱tcán, ma̱squi makapitzí ̱n xlaca̱n aya xta̱kmunuko̱ni ̱t c-xtucuhuini Quimpu̱chinacan Jesús. 17 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱nko̱lh antá̱ Pedro, chu̱ Juan xlacán li ̱acchipako̱lh xmacancán xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya xta̱kmunuko̱ni ̱t, chu̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, chu̱ pacs lakchinko̱lh xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. 18 Yama̱ Simón hua̱nti ̱ cscuhuanán, úcxilhli ̱ la̱ntla̱ Espíritu Santo xchin c-xokspuncan cha̱tunu acxni ̱ apóstoles xli ̱acchipako̱y xmacancán. Huata xlá̱ ma̱lacnu̱ niko̱lh tumi ̱n, 19 chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Na̱ caquima̱xquí ̱tit quit tama̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ quit nacli ̱acchipay quimacán cha̱tum, xlá̱ nalakmín xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. 20 Huata Pedro chuná̱ kálhti ̱lh: ―Lacxtum cata̱láksputti ̱ mintumi ̱n ca̱li ̱ní ̱n, ¿lá̱ntla̱ huix puhuana̱ pi ̱ tla̱n li ̱tama̱huacán tumi ̱n hua̱ntu̱ Dios ma̱sta̱y xli ̱tlihuaka? 21 Dios ni ̱ lay ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ squinípa̱t, sa̱mpi ̱ huix lix̱ cájnit kalhi ̱ya̱ mintalacapa̱stacni, chu̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ lacapa̱stacni ̱ta̱ c-minacú̱. 22 Huata xatlá̱n catalakaspitta̱ya, calakmákanti ̱ xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacni ̱

LOS HECHOS 8 hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱ c-minacú̱, chu̱ casquini ̱ li ̱tlá̱n pi ̱ cama̱tzanka̱nanín mintala̱kalhí ̱n. 23 Sa̱mpi ̱ pacs xalaclix̱ cajnit mintapuhuá̱n kalhi ̱ya, chu̱ mintala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ xatachí ̱n ma̱lama̱ní ̱n, luhua smani ̱pasani ̱ta, xatlá̱n cahuani ̱ Dios cama̱tzanka̱nanín. 24 Simón kalhtí ̱nalh: ―¡Catlahuátit li ̱tlá̱n, casquinítit Dios quimpa̱lacata̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ chuná̱ naquima̱pa̱ti ̱ni ̱y la̱ntla̱ huixín quihuanini ̱tántit! 25 Acxni ̱ Pedro, chu̱ Juan ma̱kantaxti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱macaminko̱cani ̱t yama̱ ca̱chiquí ̱n, titaspitpalako̱lh c-Jerusalén, na̱ cani ̱hua̱ ca̱chiquí ̱n xala c-Samaria anta̱ni ̱ xti ̱taxtuko̱y, xli ̱chihui ̱nanko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n xpa̱lacata la̱ntla̱ Jesús lakma̱xtunán. Felipe akmunuy cha̱tum chixcú̱ xala c-Etiopía 26 Maktum quilhtamacú̱ cha̱t um xangel Quimpu̱chinacán lákmilh anta̱ni ̱ xuí ̱ Felipe, chu̱ chuná̱ huánilh: “Huí ̱ kantum tiji ̱ hua̱ntu̱ antá̱ tzucuy c-Jerusalén, ti ̱taxtuy c-desierto, chu̱ antá̱ cha̱n c-aktum ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Gaza. Lacapala̱ catáca̱xti, chu̱ capit chipaya̱ yama̱ tiji.” 27 Cha̱nchu̱ Felipe lacapala̱ taca̱xtá̱qui ̱lh, chu̱ alh quilhta̱ya̱ yama̱ tiji. Antá̱ chú̱ xtla̱huama̱ acxni ̱ ta̱tanoklhchá̱ cha̱tum chixcú̱ xala c-xatiyat Etiopía, yama̱ chixcú̱ luhua ma̱paksi ̱ná xuani ̱t c-xtíyat sa̱mpi ̱ xta̱ma̱paksi ̱nán reina Candace, xli ̱pu̱ lhca̱ni ̱t li ̱tesorero c-Etiopía; xlá̱ antá̱ qui ̱lakataquilhpu̱tánalh c-Jerusalén. 28 Chu̱ aya xtaspitma̱ c-xca̱chiquí ̱n; xlá̱ caj xuí ̱ c-xpu̱tla̱hu la̱ xcarreta hua̱ntu̱ clhtancale̱nko̱y tantuy cahua̱y u̱, na̱ xli ̱kalhtahuakati ̱lhay libro̱ ni ̱ma̱ maka̱n quilhtamacú̱ títzokli ̱ profeta Isaías. 29 Espíritu Santo chuná̱ ma̱puhuá̱ni ̱lh Felipe: “Lacapala̱ catlá̱huanti, chu̱ cama̱tá̱xtucti ̱ yama̱ carreta.”

292 30 Acxni ̱ li ̱huana̱ talacatzúhui ̱lh, xlá̱ káxmatli ̱ pi ̱ huá̱ xli ̱kalhtahuakama̱ xlibro̱ profeta Isaías, chu̱ chuná̱ kalhásquilh: ―¿Pá̱ akata̱ksa̱ huix hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nama̱ tama̱ libro? 31 Yama̱ chixcú̱ kálhti ̱lh: ―Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ nacli ̱akata̱ksa̱ hua̱ palapi ̱ ti ̱ni ̱ quima̱lacatancsaniy hua̱ntu̱ luhua huamputún? Huata yama̱ chixcú̱ huánilh Felipe pi ̱ catahuácalh c-pu̱tla̱hu, chu̱ catahui ̱ c-xpa̱xtú̱ n. 32 Yama̱ c-libro̱ tu̱ xli ̱kalhtahuakati ̱lhay chuná̱ huan: “Xta̱chuná̱ la̱ tantum ma̱ntzu̱ borrego le̱nca̱ anta̱ni ̱ namakni ̱cán, ni ̱ pala tzinú̱ tatlancá̱ni ̱lh acxni ̱ makni ̱ca̱. Chu̱ na̱ xta̱chuná̱ la̱ actzu̱ borrego ni ̱ tasay acxni ̱ maksitcán, na̱ ni ̱ pala huá̱ tásalh c-xlacati ̱ncán hua̱nti ̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh. 33 Luhua li ̱ma̱xaná̱ la̱ntla̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱ acxni ̱ ma̱xoko̱ni ̱ca̱ hua̱ntu̱ ni ̱ xtlahuani ̱t, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ xkalhmaktá̱yalh; ni ̱ pala tzinú̱ li ̱chihui ̱namputu̱ hua̱ntu̱ tlahuaniko̱lh hua̱nti ̱ xli ̱ta̱chiqui. ¿Xatí ̱ cahuá̱ nahuán pi ̱ luhua maka̱s tilatáma̱lh? Pus maktum makni ̱ca̱, chu̱ ma̱laksputunica̱ xlatáma̱t ca̱tiyatna.” 34 Yama̱ chixcú̱ xala c-Etiopía chuná̱ kalhásquilh Felipe: ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n, caquihuani ̱ la̱ntla̱ yuma̱ qui ̱taxtuy. ¿Tí ̱ li ̱chihui ̱nama̱ yuma̱ profeta? ¿Pá̱ caj xacstu̱ li ̱chihui ̱nama̱ca̱, usuchí ̱ pi ̱ huí ̱ tanuj chixcú̱ hua̱nti ̱ xli ̱chihui ̱nama̱? 35 ―Pus nacma̱lacatancsaniyá̱n hua̱ntu̱ huaniputún ―huánilh Felipe. Huá̱ li ̱ma̱quilhtzuquí ̱nilh yama̱ tatzokni xla profeta Isaías hua̱Ntu̱ xlá̱ xli ̱kalhtahuakama̱, chu̱ li ̱huana̱

LOS HECHOS 8​, ​9

293 ma̱siyúnilh yama̱ tama̱catzi ̱ní ̱n xpa̱lacata la̱ntla̱ Jesús lakma̱xtunán xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 36 Li ̱puntzú̱ chú̱ acxni ̱ luhua xti ̱lacatza̱lama̱kó̱ lacatum anta̱ni ̱ mima̱ chúchut, yama̱ chixcú̱ huánilh Felipe: ―Unú̱ huí ̱ chúchut, ¿pá̱ huí ̱ tu̱ quisoka̱li ̱y pala ni ̱tlá̱n nacta̱k munuy? 37 ―Lapi ̱ xli ̱pacs minacú̱ li ̱ca̱najlaya, tla̱n nata̱kmunuya. Yama̱ chixcú̱ kálhti ̱lh: ―Quit cca̱najlay pi ̱ Jesucristo hua̱ xCam Dios. 38 Puschí ̱ yama̱ chixcú̱ ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cama̱chokoca̱ carreta, chu̱ xcha̱tuycán ta̱ctako̱lh, anko̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ chúchut, antá̱ chú̱ c-chúchut Felipe akmúnulh yama̱ ma̱paksi ̱na chixcú̱ xala c-Etiopía. 39 Acxni ̱ chú̱ aya tacutko̱lh c-chúchut, chu̱ pa̱taxtuko̱lh tiji, cspiritu Quimpu̱chinacán le̱lh Felipe a̱lacatanu̱, chu̱ yama̱ chixcú̱ nia̱lh úcxilhli, hua̱mpi ̱ huata xlá̱ luhua li ̱pa̱xuhu táspitli ̱ c-xca̱chiquí ̱n. 40 Cha̱lh Felipe c-xaca̱chiqui ̱n Azoto, chu̱ acxni ̱ taxtuchá, xlá̱ cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xti ̱taxtuy tzúculh li ̱chihui ̱nán yama̱ xasa̱sti tama̱catzi ̱ní ̱n xpa̱lacata la̱ntla̱ Jesús ma̱sta̱y laktáxtut, chuná̱ xli ̱chihui ̱nanti ̱lhay c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hasta cha̱lh c-Cesarea. Jesús tasiyuy, chu̱ ta̱chihui ̱nán Saulo

9

(Hechos 22:6‑16; 26:12‑18)

C-Jerusalén yama̱ Saulo ni ̱ xtaxlajani ̱ma̱ la̱ntla̱ xmaka̱klhako̱y la̱ntla̱ namakni ̱ko̱y hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. Hasta alh ta̱chihui ̱nán xapuxcu pa̱li ̱, 2 chu̱ squínilh li ̱tlá̱n pi ̱ cama̱xqui ̱ca̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ catzoknica̱, cafirmartlahuanica̱ mactum cápsnat hua̱ntu̱ namacama̱sta̱y c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos c-xaca̱chiqui ̱n Damasco laqui ̱mpi ̱ tla̱n naputzako̱y, chu̱ naxuataxtuko̱y xli ̱pacs chixcuhuí ̱n, chu̱ lacchaján

hua̱nti ̱ xli ̱tzaksama̱kó̱ yuma̱ xasa̱sti latáma̱t tu̱ xlaclhca̱huili ̱ni ̱t Jesús, chu̱ tachí ̱n nali ̱minko̱y hasta c-Jerusalén. 3 Pacs ma̱t lá̱ni ̱lh, chu̱ táca̱x li ̱ alh, hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ xama̱ c-tiji, xcha̱ti ̱lhayá̱ c-Damasco, caj xamaktum minchá̱ aktum tlanca xkakánat c-akapú̱ n, chu̱ lip macaxkaka̱naniko̱lh c-xtuntamacni anta̱ni ̱ xmima̱. 4 Saulo tili ̱ca̱snokli, chu̱ lhkan tama̱chá̱ ca̱tiyatna, na̱ acxni ̱ tuncán káxmatli ̱ pi ̱ chuná̱ huanica̱: “Saulo, Saulo, ¿tú̱ huan quinta̱la̱tlahuaya?” 5 Saulo kalhasquiní ̱nalh: “Tla̱t i, ¿tí ̱ huix hua̱nti ̱ quixakatlí ̱pa̱t?” Yama̱ hua̱nti ̱ cxakatli ̱ma̱ chuná̱ huánilh: “Quit Jesús hua̱nti ̱ huix si ̱tzi ̱niya, chu̱ ta̱la̱tlahuaya. ¿Tú̱ luhua tuhua̱ mimpa̱lacata la̱ntla̱ lacta̱yapa̱xtoka̱ tu̱ lhtucusta̱lanimá̱n? 6 Lacapala̱ cata̱qui, chu̱ cachipi ̱ c-Damasco, chu̱ antá̱ nahuanicana̱ tu̱ mili ̱tláhuat.” 7 Cha̱nchu̱ chixcuhuí ̱n ti ̱ xta̱a ma̱kó̱, caj lhpipak lako̱lh, sa̱mpi ̱ na̱ kaxmatko̱lh yama̱ tachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ ucxilhko̱lh hua̱nti ̱ xchihui ̱nama̱. 8 Saulo lacatzucu̱ tzúculh ta̱yay, chu̱ ma̱pajlácqui ̱lh xlakastapu, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay lacahuá̱nalh sa̱mpi ̱ lakatzí ̱n tihua̱. Huata hua̱nti ̱ xta̱minko̱y pakachipale̱nko̱lh hasta c-Damasco. 9 Antá̱ tamakáxtakli ̱ aktutu quilhtamacú̱ ni ̱ lay xlacahua̱nán, na̱ ni ̱ pala xua̱yama̱, chu̱ ni ̱ xkotnama̱. 10 C-Damasco xuí ̱ cha̱t um chixcú̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huán Jesús, xlá̱ xuanicán Ananías. Quimpu̱chinacan Jesús tasiyúnilh, chu̱ chuná̱ huánilh: “¡Ananías!” Xlá̱ kalhtí ̱nalh: “Quimpu̱chiná, u̱cuí ̱ pala tú̱ quili ̱laya.” 11 Quimpu̱chinacán chuná̱ huánilh: “Lacapala̱ catáca̱xti, capit c-tlanca̱ti ̱ anta̱ni ̱ li ̱tapa̱cuhui ̱y Derecha. Cakalhasquiní ̱nanti ̱ xaní ̱ yá̱ xchic Judas, antá̱ huí ̱ cha̱tum chixcú̱ xala c-Tarso huanicán Saulo. Yuma̱ chixcú̱ la̱nchiyú̱ tlahuama̱ oración, 12 sa̱mpi ̱ quit

LOS HECHOS 9 cli ̱ma̱lacahua̱ni ̱ni ̱t c-xtalakapalajuán pi ̱ laktanu̱chá̱ cha̱tum chixcú̱ ti ̱ huanicán Ananías, chu̱ xlá̱ li ̱acchípalh xmacán laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalacahua̱nampalay.” 13 Acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, Ananías chuná̱ kálhti ̱lh: “Quimpu̱chiná, quit ni ̱ clakamputún tama̱ chixcú, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ quili ̱ta̱chihui ̱nani ̱ttá̱ la̱ntla̱ xlá̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱yá̱n c-Jerusalén. 14 Xa̱huachí ̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ mini ̱t u̱ nú̱ c-Damasco laqui ̱mpi ̱ nachipako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tako̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ tachí ̱n nale̱nko̱y c-Jerusalén, sa̱mpi ̱ hua̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ chuná̱ ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t li ̱ma̱paksí ̱n.” 15 Hua̱mpi ̱ Jesús huánilh: “Huix catlahua̱ hua̱ntu̱ quit cli ̱ma̱paksi ̱má̱n, sa̱mpi ̱ quit clacsacni ̱t tama̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ naquili ̱chihui ̱nán c-xlacati ̱ncan xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ judíos hua̱nti ̱ xala caxani ̱cahua̱ a̱lacatanuj tíyat, xa̱hua̱ c-xlacati ̱ncan lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ na̱ chuná̱ naquili ̱chihui ̱nán c-xlacati ̱ncan israelitas. 16 Xa̱huachí ̱ quit nacma̱siyuniy pi ̱ xlacasquinca̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱cán caj quimpa̱lacata.” 17 Ananías tláhualh hua̱ntu̱ li ̱ma̱páksi ̱lh Jesús, chu̱ alh anta̱ni ̱ xuí ̱ Saulo. Acxni ̱ cha̱lh, tánu̱ lh c-chiqui, xlá̱ li ̱acchípalh xmacán, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Ta̱la Saulo, hua̱ Quimpu̱chinacan Jesús hua̱nti ̱ tasiyunín c-tiji ̱ acxni ̱ yunú̱ xtámpa̱t, xlá̱ quimacamima̱ laqui ̱mpi ̱ huix tla̱n nalacahua̱nampalaya, chu̱ nakalhi ̱ya̱ xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. 18 Acxni ̱ tuncán makcátzi ̱lh Saulo pi ̱ lacatá̱ctalh hua̱ntu̱ xlacahuaca̱, chu̱ tla̱n lacahua̱nampá̱, chu̱ tuncán ta̱k múnulh. 19 Acxni ̱ chú̱ ta̱k munuko̱lh xlá̱ pa̱xúhualh, huá̱yalh, chu̱ kálhi ̱lh li ̱tlihuaka, chu̱ antá̱ ta̱tamakaxtakko̱lh c-Damasco hua̱nti ̱ aya xca̱najlaniko̱y Jesús.

294 Saulo tzucuy li ̱chihui ̱nán Jesús c-Damasco 20 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ Saulo alh c-akatunu xpu̱ kalhtahuakacan judíos, chu̱ antá̱ tzúculh akchihui ̱nán, xuaniko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ Jesús xli ̱ca̱na̱ hua̱ xCam Dios hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 21 Xli ̱lhu̱ hua̱ hua̱nt xkaxmatnima̱kó̱ lhpipak xli ̱lacahuanko̱y, chu̱ chuná̱ xla̱huaniko̱y: ―¿Tú̱ hua̱ yuma̱ chixcú̱ ti ̱ huanicán Saulo, hua̱nti ̱ xputzasta̱latla̱huanko̱y hua̱nti ̱ xlakataquilhpu̱tako̱y Jesús? Chu̱ na̱ hua li ̱tum tamá̱ hua̱nti ̱ xmini ̱t yunú̱ c-Damasco laqui ̱mpi ̱ nachipako̱y, chu̱ tachí ̱n nale̱nko̱y c-Jerusalén, chu̱ namacama̱sta̱ko̱y c-xlacati ̱ncan xanapuxcun pa̱lijni. 22 Hua̱mpi ̱ Saulo ni ̱ xquilhpe̱cuán huata ca̱x xtahuixca̱ni ̱y la̱ntla̱ xlá̱ kalhtum xuan, chu̱ xma̱lulo̱ka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ yuma̱ Jesús, luhua hua̱ Cristo ma̱akapu̱taxti ̱ná, hasta lhu̱ hua judíos hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Damasco nia̱lh xcatzi ̱ko̱y tu̱ nalikalhti ̱ko̱y. Saulo tza̱laniko̱y judíos hua̱nti ̱ xmakni ̱putunko̱y 23 Cha̱nchu̱ pi ̱ ti ̱táxtulh maka̱s quilhtamacú̱, pus makapitzi ̱n judíos li ̱lacchihui ̱nanko̱lh, chu̱ acxtum li ̱catzi ̱ko̱lh pi ̱ namakni ̱ko̱y Saulo, 24 hua̱mpi ̱ xlá̱ tuncán cátzi ̱lh. Tantacú̱, chu̱ tantascaca̱ xmakskalama̱kó̱ c-xama̱laccha̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱y tlanca pá̱tzaps hua̱ntu̱ cstilimpacani ̱t yama̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ anta̱ni ̱ pacs xlactaxtucán, laqui ̱mpi ̱ pala antá̱ natza̱laputún Saulo namakni ̱ko̱y. 25 Hua̱mpi ̱ aktum tzi ̱sní ̱ yama̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús makta̱yako̱lh Saulo laqui ̱mpi ̱ tla̱n natza̱lay, muju̱ ko̱lh c-paktum tlanca pakxu, chu̱ antá̱ pu̱ lacma̱acti ̱ko̱lh c-tlanca xapa̱tzaps ca̱chiquí ̱n, hua̱mpi ̱ anta̱ni ̱

LOS HECHOS 9

295 ni ̱tí ̱ naucxilha. Chuná̱ chú̱ tla̱n tzá̱lalh Saulo. Saulo cha̱n c-Jerusalén cha̱lh c-Jerusalén, xlá̱ xpuhuán nalakanko̱y xta̱ca̱najlaní ̱n, hua̱mpi ̱ huata xlacán caj xpe̱cuaniko̱y, sa̱mpi ̱ ni ̱ xca̱najlako̱y pala Saulo xli ̱ca̱na̱ na̱ aya xli ̱pa̱huán Jesús. 27 Huata Bernabé tá̱alh c-xlacati ̱ncan apóstoles laqui ̱mpi ̱ xlacán nalakapasko̱y. Xlá̱ li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh tu̱ xakspulani ̱t Saulo la̱ntla̱ tasiyúnilh Quimpu̱chinacán c-tiji ̱ anta̱ni ̱ xtla̱huama̱, chu̱ la̱ntla̱ li ̱ma̱páksi ̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ natlahuay, chu̱ na̱ li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh la̱ntla̱ Saulo ni ̱ caj xquilhpe̱cuán xli ̱akchihui ̱nani ̱t c-Damasco xtachihui ̱n Jesús. 28 Cumu xlacán ca̱najlako̱lh xtachihuí ̱n Bernabé, antá̱ chú̱ ta̱tamakaxtakko̱lh Saulo, chu̱ lacxtum xta̱latapu̱ li ̱ko̱y apóstoles, chu̱ xlá̱ ni ̱ xquilhpe̱cuán, huata luhua tancs xli ̱chihui ̱nán xtachihui ̱n Jesús antá c-Jerusalén. 29 Chu̱ pi ̱ tla̱n xchihui ̱nán xatachihui ̱n griego, xlá̱ xlix̱ akatli ̱ko̱y xtachihui ̱n Jesús yama̱ judíos hua̱nti ̱ griego xtachihui ̱ncán, chu̱ lakachuní ̱n hasta xta̱la̱huaniko̱y la̱ntla̱ xli ̱tzaksako̱lh xma̱ca̱najli ̱putunko̱y. Hua̱mpi ̱ yama̱ judíos hua̱nti ̱ griego xtachihui ̱ncán, ni ̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xlix̱ akatli ̱ko̱y, huata li ̱tachihui ̱ni ̱li ̱ko̱lh namakni ̱ko̱y. 30 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n xta̱ca̱najlaní ̱n catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xlacapa̱stacnicani ̱t Saulo, xlacán huaniko̱lh pi ̱ catzá̱lalh, chu̱ le̱nko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Cesarea, antá̱ chú̱ tima̱lakacha̱ko̱lh naán c-xaca̱chiqui ̱n Tarso. 31 Chuná alh quilhtamacú̱, chu̱ yama̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús xala c-xatiyat Judea, Galilea, chu̱ Samaria, nia̱lh tí ̱ xputzasta̱lama̱kó̱, chu̱ luhua anán tatancsni aktziyaj xlama̱kó̱. Cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xtalhu̱ hui ̱ma̱kó̱ hua̱nti ̱ tzucuko̱lh li ̱pa̱huanko̱y Jesús, pacs xputzama̱kó̱ la̱ntla̱ namakapa̱xuhuako̱y Dios 26 Acxni ̱ Saulo

c-xlatama̱tca̱n, chu̱ xtatlihuaklhma̱kó̱ c-xtaca̱najlacán sa̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo luhua xmakta̱yako̱y. Pedro ma̱pacsay cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xuanicán Eneas 32 Maktum acxni ̱ Pedro xlakapaxia̱lhnantla̱hua̱nko̱y hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús cani ̱huá̱ c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n, xlá̱ lakanko̱lh yama̱ hua̱nti ̱ xuilachá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Lida. 33 Antá̱ ma̱noklhuchá̱ cha̱tum chixcú̱ xuanicán Eneas, aya xle̱ma̱ xliaktzayan ca̱ta̱ la̱ntla̱ xke̱tama̱ c-pu̱tama, sa̱mpi ̱ cumu xaní ̱n xuani ̱t c-xnújut xlu̱ ntu̱ huananko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ lay xtla̱huán. 34 Cha̱nchu̱ huánilh Pedro: ―Eneas, hua̱ Jesucristo la̱nchiyuj tuncán cama̱pacsán, chu̱ quit cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ lacapala̱ cata̱qui, na̱ casmili, chu̱ cama̱qui ̱ mixtícat. Yama̱ Eneas lacapalaj tuncán tá̱yalh. 35 Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Lida, chu̱ antá̱ yama̱ ca̱pu̱ scan huanicán Sarón, acxni ̱ ucxilhko̱lh yuma̱ lu̱ ntu̱ la̱ntla̱ chú̱ xapacsni lama̱, li ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacán. Dorcas lakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n c-Lida xuí ̱ aktum actzu̱ ca̱chiquí ̱n xuanicán Jope, antá̱ chú̱ xlama̱ cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ na̱ luhua xli ̱pa̱huani ̱ttá̱ Jesús, xlá̱ xuanicán Tabita (c-xatachihui ̱n griego xuanicán Dorcas). Yuma̱ pusca̱t tla̱n xcatzi ̱y, chu̱ ankalhí ̱n xmakta̱yako̱y lakli ̱ma̱xkaní ̱n, chu̱ luhua xlakalhamanko̱y. 37 Acxni ̱ yamá̱ quilhtamacú̱ Dorcas chípalh tajátat, chu̱ lacapala̱ ni ̱lh. Acxni ̱ chú̱ paxi ̱ko̱ca̱ la̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t judíos, ma̱lakpali ̱ni ̱ca̱, chu̱ le̱nca̱ c-xli ̱quilhmactuy chiqui, chu̱ antá̱ chú̱ ma̱mi ̱ca̱. 38 Yama̱ ca̱najlaní ̱n catzi ̱ko̱lh pi ̱ c-Lida xmini ̱t Pedro, xlacán ma̱lakacha̱ko̱lh cha̱tuy chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nahuaniko̱y pi ̱ tuncán camilh c-Jope, chu̱ ni ̱ camakapálalh. 36 Lacatzú̱

LOS HECHOS 9​, ​10 39 Acxni ̱ lakcha̱n ko̱lh, Pedro lacapala̱ ta̱minko̱lh. Acxni ̱ chú̱ cha̱nko̱lh c-Jope, tuncán le̱nca̱ c-chiqui ̱ anta̱ni ̱ xma̱chá̱ yama̱ ni ̱n. Acxni ̱ tánu̱ lh Pedro, lhu̱ hua puhuani ̱ni ̱n lacchaján li ̱tamakstokko̱lh, pacs xlaktasama̱kó̱, la̱ntla̱ ma̱siyuniko̱lh xlhaka̱tcán hua̱ntu̱ Dorcas xta̱qui ̱ko̱ni ̱t acxni ̱ xlá̱ xlamajcú. 40 Huata xlá̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh pi ̱ pacs cataxtuko̱lh, a̱li ̱sta̱lh chú̱ lakatatzokóstalh Pedro yama̱ ni ̱n, chu̱ tzúculh tlahuay oración. A̱ li ̱sta̱lh xakátli ̱lh yama̱ ni ̱n, chu̱ chuná̱ huánilh: ―¡Tabita, lacapala̱ cata̱qui! Yama̱ pusca̱t lakastakuánalh, lacahuá̱nalh, chu̱ úcxilhli ̱ Pedro, ta̱k xpá̱qui ̱lh. 41 Xlá̱ pakachípalh, chu̱ yá̱hualh. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ tasaniko̱lh xli ̱pacs ca̱najlaní ̱n, xa̱hua̱ puhuani ̱ni ̱n lacchaján laqui ̱mpi ̱ naucxilhko̱y Dorcas xastacná. 42 Yuma̱ tlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ tláhualh Pedro, xli ̱ca̱tlanca̱ c-Jope catzi ̱ca̱, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacan Jesús. 43 Pedro ni ̱ lacapala̱ alh, huata antá̱ tamakáxtakli ̱ c-Jope, chu̱ xlaktuncuhuiy c-xchic cha̱tum chixcú̱ xuanicán Simón hua̱nti ̱ xli ̱scuja̱ xma̱masako̱y xmakxu̱ hua catu̱ hua̱ takalhí ̱n.

Pedro an c-xchic cha̱tum xapuxcu tropa̱ xuanicán Cornelio Lacatzú̱ c-Jope xuí ̱ aktum ca̱chiquí ̱n xuanicán Cesarea. Antá̱ xuí ̱ cha̱tum soldado xuanicán Cornelio. Yuma̱ chixcú̱ capitán xuani ̱t, sa̱mpi ̱ huá̱ xpuxcu̱ naniko̱y yama̱ kampu̱tum tropa̱ xala c-Roma hua̱ntu̱ xuanicán Italiana. 2 Hua̱ yuma̱ chixcú, ma̱squi ni ̱ judío xuani ̱t, hua̱mpi ̱ xlá, chu̱ xli ̱pacs ti ̱ xala c-xchic luhua xli ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ xli ̱tzaksama̱kó̱ la̱ntla̱ nali ̱lakachixcuhui ̱ko̱y c-xlatama̱tcán. Xlá̱ luhua tla̱n xcatzi ̱y, chu̱ ankalhí ̱n xmakta̱yako̱y li ̱ma̱x kani ̱n judíos hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xkalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱

10

296 namaclacasquinko̱y, xa̱huachí ̱ ankalhí ̱n xtlahuaniy xoración Dios. 3 Maktum, ma̱x cumu ca̱maktutu hora xuani ̱t, luhua acxni ̱ xlá̱ xtlahuama̱ oración, tancs úcxilhli ̱ acxni ̱ laktanu̱chá̱ cha̱tum xangel Dios anta̱ni ̱ xlá̱ xtlahuama̱ oración, chu̱ chuná̱ xakátli ̱lh, huánilh: “¡Cornelio!” 4 Cornelio luhua pé̱cualh acxni ̱ xakátli ̱lh ángel, chu̱ luhua cacs lacá̱nilh, a̱li ̱sta̱lh chuná̱ kalhásquilh: “Quimpu̱chiná, u̱cuí ̱ pala tú̱ huix quili ̱laya.” Huata ángel chuná̱ kálhti ̱lh: “Dios luhua ma̱tla̱ni ̱ni ̱t la̱ntla̱ huix squiniya, chu̱ na̱ luhua lakati ̱y la̱ntla̱ huix makta̱yako̱ya̱ yama̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱ maclacasquinko̱y. 5 Huá̱ xpa̱lacata li ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ cama̱lakacha̱kó̱ cha̱tuy chixcuhuí ̱n c-xaca̱chiqui ̱n Jope laqui ̱mpi ̱ naqui ̱tiyako̱y cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ huanicán Simón, na̱ Pedro xli ̱ti ̱pa̱tuy xtucuhuiní. 6 Antá̱ xlá̱ makui ̱ c-xchic cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ na̱ huanicán Simón, yuma̱ chixcú̱ huá̱ luhua xtascújut tlahuani ̱t la̱ntla̱ ma̱masako̱y xmakxu̱ hua catu̱ hua̱ takalhí ̱n, chu̱ antá̱ yá̱ xchic lacatzú̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná. Pus huá̱ chú̱ tama̱ Simón Pedro naca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ huixín mili ̱tlahuatcán.” 7 Acxni ̱ aya alh ángel hua̱nti ̱ ta̱chihuí ̱nalh Cornelio, xlá̱ tasánilh cha̱tuy cscujní ̱n, chu̱ cha̱tum soldado hua̱nti ̱ na̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n xuani ̱t, chu̱ luhua xli ̱pa̱huán Dios. 8 Acxni ̱ pacsá̱ xlix̱ akatli ̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ úcxilhli ̱ acxni ̱ ma̱lacahua̱ni ̱ca̱, ma̱lakacha̱ko̱lh c-Jope. 9-10 Li ̱cha̱lí ̱ ma̱x pala ca̱tastúnut xuani ̱t, yama̱ chixcuhuí ̱n aya xtalacatzuhui ̱ma̱kó̱ c-Jope hua̱mpi ̱ antacú̱ c-tiji xlati ̱lhako̱y, na̱ luhua huatiyá̱ yama̱ hora acxni ̱ Pedro tzúculh makcatzi ̱y pi ̱ tzincsma̱. Xli ̱makua xca̱xtlahuanima̱ca̱ xlí ẖ uat xlá̱ tahuácalh c-xaksti ̱n chiqui, sa̱mpi ̱ yama̱ chiqui ̱ xaaksti ̱cemento xuani ̱t, chu̱ antá̱ chú̱ tzúculh tlahuay xoración.

297 Hua̱mpi ̱ tlak li ̱huacá̱ xtzincsma̱, chu̱ caj u̱cu xuá̱yalh xmakcatzi ̱y, caj xamaktum acxni ̱ lakapalajuánalh. 11 Ucxilhli ̱ pi ̱ talácqui ̱lh akapú̱ n, chu̱ tzúculh taa̱ctaya̱chi ̱ paktum tlanca lháka̱t, xtachi ̱ni ̱t pacs cha̱stu̱ta̱ti. 12 Antá̱ chú̱ yama̱ c-paktlanca lháka̱t xtaju̱ ma̱kó̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua takalhí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱huaniko̱cán judíos pala nahuako̱y, lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xatantu̱ kanta̱ti, chu̱ hua̱ntu̱ caj taxuata̱nko̱y ca̱tiyatna, chu̱ na̱ hua̱ntu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n. 13 Acxnitiyá̱ káxmatli ̱ pi ̱ chuná̱ huanica̱: “Pedro, lacapala̱ camakni ̱ ma̱squi catu̱ hua̱ yuma̱ takalhí ̱n, chu̱ cali ̱huá̱yanti.” 14 Pedro kalhtí ̱nalh: “Quimpu̱chinacán, ni ̱ chuná̱ cahuanti, ni ̱ cactili ̱huá̱yalh, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ pala maktum ca̱huay catu̱ hua̱ ná̱ yumá̱ ni ̱ li ̱ucxilhputu takalhí ̱n hua̱ntu̱ naclix̱ cajua̱lay, chu̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱huanicaná̱n quin judíos pala nacuaya̱hu.” 15 Hua̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ xchihui ̱nama̱ huanipá̱: “¡Xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios huani ̱t pi ̱ ni ̱ nama̱xcajua̱li ̱yá̱n, chu̱ xlá̱ ma̱tla̱ni ̱ni ̱t, huix ni ̱ lix̱ cájnit cali ̱ma̱xtu!” 16 Maktutu̱ chuná̱ li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ca̱ Pedro pi ̱ li ̱ma̱akatzanka̱ma̱ca̱ camákni ̱lh, chu̱ cali ̱huá̱yalh yama̱ takalhi ̱ní ̱n, a̱li ̱sta̱lh chú̱ yama̱ paktlanca lháka̱t tata̱lhma̱ni ̱pá̱ c-akapú̱ n. 17 Cha̱nchu̱ Pedro, xli ̱makua xmacpuhuama̱ xpa̱lacata yumá̱ tu̱ xli ̱ma̱lacahua̱ni ̱cani ̱t c-xca̱talakapalajuán, chu̱ xpuhuama̱ xatú̱ huamputún, luhua acxnitiyá̱ chinko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n ti ̱ xma̱lakacha̱ko̱ni ̱t Cornelio, sa̱mpi ̱ c-tiji ̱ xkalhasquini ̱nanti ̱lhako̱y xaní ̱ yá̱ xchic Simón. 18 Acxni ̱ antá̱ chinko̱lh, ta̱yako̱lh c-má̱laccha, chu̱ kalhasquini ̱nanko̱lh lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ antá̱ xmakui ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xuanicán Simón, chu̱ na̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Pedro. 19-20 Hua̱mpi ̱ c-xaksti ̱n chiqui ̱ Pedro chunacú̱ xlacapa̱stacma̱ xatú̱ luhua

LOS HECHOS 10 xuaniputún yama̱ talacahuá̱n hua̱ntu̱ xli ̱ma̱lakapalajui ̱cani ̱t, chu̱ Espíritu Santo chuná̱ huánilh: “Caakpúhuanti, lacapala̱ cata̱cta, sa̱mpi ̱ kalhatutu chixcuhuí ̱n minko̱ni ̱tán putzako̱yá̱n. Huix ni ̱ timacpuhuana, huata tuncán casta̱lanikó̱ anta̱ni ̱ xlacán nale̱nko̱yá̱n, sa̱mpi ̱ quit cma̱lakacha̱ko̱ni ̱t naminko̱y.” 21 Pedro lacapala̱ táactalh ca̱t u̱t zú̱, chu̱ lakminko̱lh yama̱ kalhatutu chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xmacaminko̱ni ̱t Cornelio, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huixín putzapá̱tit. ¿Xatú̱ quili ̱laktani ̱tántit? 22 Xlacán kalhti ̱nanko̱lh: ―Quin huá̱ quinca̱ma̱lacscujumá̱n cha̱tum capitán hua̱nti ̱ huanicán Cornelio. Tama̱ chixcú̱ luhua tla̱n catzi ̱y, xlá̱ ma̱squi ni ̱ judío li ̱tzaksama̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱y c-xlatáma̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ xli ̱pacs judíos xala c-Cesarea luhua pa̱xqui ̱ko̱y. Ko̱taná ma̱x pala ca̱maktutu hora̱ acxni ̱ xlá̱ xtlahuama̱ xoración, tasiyúnilh cha̱tum ángel, chu̱ huánilh pi ̱ mat nama̱tasani ̱naná̱n laqui ̱mpi ̱ huix napina̱ c-xchic, chu̱ li ̱huana̱ aksti ̱tum nata̱chihui ̱nana̱ laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksa̱ hua̱ntu̱ huix nahuaniya. 23 Pedro li ̱kalhti ̱ko̱lh pi ̱ nata̱a nko̱y hua̱mpi ̱ huaniko̱lh pi ̱ antá̱ catamakaxtakko̱lh yama̱ tzi ̱sní. Li ̱cha̱lí ̱ tzi ̱sa̱ taca̱xko̱lh c-Jope, chu̱ Pedro sta̱laniko̱lh yama̱ xlacscujni ̱n Cornelio, chu̱ na̱ ta̱anko̱lh makapitzi ̱n ca̱najlaní ̱n xala c-Jope. 24 Hua̱mpi ̱ hasta li ̱cha̱licú̱ cha̱nko̱lh c-Cesarea. Cornelio xkalhkalhi ̱ma̱kó̱, chu̱ na̱ xma̱macxtumi ̱ko̱ni ̱t xli ̱nata̱lán, xa̱hua̱ lactali ̱pa̱hu xamigos laqui ̱mpi ̱ nalakapasko̱y Pedro. 25 Acxni ̱ cha̱lh c-xchic Cornelio, xlá̱ tuncán taxtuchi, milh pa̱xtokko̱y laqui ̱mpi ̱ namakamaklhti ̱nanko̱y, hua̱mpi ̱ acxni ̱ lákchilh Pedro, lakatatzokóstalh c-xlacatí ̱n laqui ̱mpi ̱ nalakataquilhpu̱tay. 26 Hua̱mpi ̱ Pedro tuncán yá̱hualh, chu̱ chuná̱ huánilh:

LOS HECHOS 10 ―Catlahua̱ li ̱tlá̱n ni ̱ caquilakatatzokosta, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ Dios, quit na̱ caj cha̱tum chixcú̱ la̱ntla̱ huix. 27 Cornelio tá̱yalh, chu̱ chuná̱ chú̱ xkalhchihui ̱nanti ̱lhako̱y acxni ̱ tanu̱ ko̱chá̱ c-xpu̱ lacni chiqui ̱ anta̱ni ̱ macxtum xuilakó̱ a̱makapitzi ̱n li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t. 28 Pedro chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit ni ̱ pala maktum ca̱ani ̱t lakata̱yako̱y c-xchiccan yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, sa̱mpi ̱ la̱ huixín catzi ̱yá̱tit hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱ncan judíos ni ̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n talacasquín pi ̱ nacca̱ta̱talakxtumi ̱ya̱hu, sa̱mpi ̱ mat clix̱ cajua̱lata̱yaya̱hu; hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ pi ̱ luhua ma̱n hua̱ Dios quima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t pi ̱ ni ̱ lix̱ cájnit cacli ̱ma̱xtuko̱lh hua̱nti ̱ xlá̱ aya ma̱tla̱ni ̱ko̱ni ̱t, 29 pus huá̱ xpa̱lacata quit lacapalaj tuncán cca̱lakmín acxni ̱ huixín quima̱tasani ̱nántit, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ cpuhua̱, usuchí ̱ xacuá̱ pala ni ̱ cactímilh. Hua̱mpi ̱ luhua xtlahuátit li ̱tlá̱n xquihuanítit, ¿xatú̱ quili ̱layá̱tit, quima̱tasani ̱nani ̱tántit nacca̱lakminá̱n? 30 Cha̱nchu̱ Cornelio chuná̱ kálhti ̱lh: ―Akta̱tita quilhtamacú̱, ma̱x pala ná̱ chuj li ̱tum pala ca̱maktutu hora xuani ̱t acxni ̱ quit cli ̱smani ̱ni ̱t ctlahuay quioración, quit xactlahuama̱ quioración u̱ nú̱ c-quínchic, caj xamaktum quintasiyúnilh cha̱tum chixcú, hua̱mpi ̱ luhua slipua̱ xkalhi ̱y xlháka̱t. 31 Chuná̱ quihuánilh: ‘¡Cornelio! Dios luhua ma̱tla̱ni ̱ni ̱t la̱ntla̱ huix squiniya̱ c-mioración, chu̱ na̱ luhua lakati ̱y la̱ntla̱ huix makta̱yako̱ya̱ yama̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱ maclacasquinko̱y. 32 Huá̱ xpa̱lacata cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ camacapinkó̱ makapitzi ̱n milacscujni ̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jope laqui ̱mpi ̱ nakalhasquini ̱nanko̱y xaní ̱ makui ̱ Simón hua̱nti ̱ na̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Pedro, antá̱ xlá̱ makui ̱ c-xchic cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ na̱ huanicán Simón, yuma̱ chixcú̱ huá̱ luhua xtascújut tlahuani ̱t

298 la̱ntla̱ ma̱masay xmakxu̱ hua catu̱ hua̱ takalhí ̱n, chu̱ antá̱ yá̱ xchic lacatzú̱ c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná. Pus huá̱ chú̱ tama̱ Simón Pedro naca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ huixín mili ̱tlahuatcán.’ 33 Acxni ̱ chuná̱ quihuaniko̱lh, quit tuncán cmaca̱nko̱chá̱ quilacscujni ̱ hua̱nti ̱ naputzako̱yá̱n, chu̱ nata̱minko̱yá̱n, chu̱ quit luhua cpa̱xuhuay pi ̱ huix na̱ tuncán quinca̱lakta̱ u̱ nú̱ c-quínchic. Chú̱ clacasquina̱hu huix xquinca̱huani ̱ hua̱ntu̱ quin quili ̱tlahuatcán, sa̱mpi ̱ luhua ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ Dios chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán, xa̱huachí ̱ quit la̱nchú̱ luhua aktumá ctlahuani ̱tahu quintalacapa̱stacnicán c-xlacati ̱n Dios. Pedro akchihui ̱nán c-xchic Cornelio 34 Cha̱nchu̱ tzúculh chihui ̱nán Pedro, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Hasta la̱nchujcú̱ quit cakata̱ksma̱ pi ̱ Dios ni ̱ caj lacsacpa̱xqui ̱nán, chu̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ lakalhamanko̱y hua̱nti ̱ judíos, 35 huata xlá̱ na̱ lakalhamanko̱y caxati ̱cahua̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ c-xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ tla̱n le̱ma̱kó̱ xtapuhua̱ncán. 36 Huixín ma̱x catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ Dios tima̱lacnu̱ niko̱lh xalakmaka̱n quinatla̱t na̱ israelitas pi ̱ naquinca̱macaminiyá̱n cha̱tum xtalacsacni ̱ hua̱nti ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tapa̱xuhuá̱n, chu̱ tatancsni c-quilatama̱tcán, chu̱ c-xlacati ̱n Dios; pus hua̱ Jesucristo hua̱nti ̱ chuná̱ xma̱lacnu̱ ni ̱tanchá, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ tama̱ Quimpu̱chinacán xli ̱pacs quin ti ̱ nali ̱pa̱huana̱hu. 37 Huixín stalanca catzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ kantaxtuni ̱t c-xtiyatcan judíos, li ̱macatzucuni ̱t c-Galilea acxni ̱ Juan Bautista tzúculh li ̱akchihui ̱naniko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ xlacasquinca xuani ̱t pi ̱ calakmakanko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, chu̱ cata̱k munuko̱lh. 38 Huixín ma̱x na̱ catzi ̱yá̱tit xpa̱lacata Jesús xala c-Nazaret, la̱ntla̱ a̱li ̱sta̱lh, acxni ̱

LOS HECHOS 10​, ​11

299 ta̱kmúnulh, Dios lix̱ ajmakánilh xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, chu̱ chuná̱ xlá̱ tlahuaniko̱lh tlanca li ̱tlá̱n lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ pacs ma̱pacsako̱lh hua̱nti ̱ xta̱tatlako̱y, chu̱ hua̱nti ̱ xma̱xcahua̱li ̱niko̱ni ̱t xtalacapa̱stacnicán akskahuiní. 39 Quin tla̱n cma̱luloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ tlahuako̱ni ̱t lactlanca tascújut, sa̱mpi ̱ quit xacta̱lapu̱ laya̱hu c-xatiyat Judea, chu̱ c-Jerusalén. Huixín na̱ catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ antá̱ pakaxtokohuacaca̱ c-cruz, chu̱ makni ̱ca̱, 40 hua̱mpi ̱ caj li ̱tu̱ xama̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱siyuniyá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xastacná lama̱. 41 Hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat tasiyuniko̱lh, caj xma̱n quin hua̱nti ̱ xlá̱ xquinca̱lacsacni ̱tán Dios laqui ̱mpi ̱ quin nacma̱luloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n; chu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ caj nacmacpuhuana̱cha̱hu xlá̱ hasta luhua ma̱n quinca̱ta̱hua̱yampalán, chu̱ ctalulokui ̱ pi ̱ Jesús lama̱ xastacná. 42 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ quinca̱li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ cacahu c-xli ̱pacs ca̱chiqui ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱macaxtum nacli ̱akchihui ̱nana̱hu pi ̱ Dios li ̱ma̱xtuni ̱t Jesús yamá̱ cha̱tum tlanca juez hua̱nti ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ma̱squi stacnanko̱ycú̱ nahuán, usuchí ̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t nahuán. 43 Xli ̱pacs xalakmaka̱n profetas tancs xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱tanchá̱ xlatama̱t Jesús acxni ̱ huanko̱ni ̱t pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y la̱ xlakma̱xtunacán xlá̱ nama̱tzanka̱naniko̱y xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncán. Hua̱nti ̱ ni ̱ judíos makamaklhti ̱nanko̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo 44 Chunacú̱ xchihui ̱nama̱ Pedro acxni ̱ caj xamaktum ta̱ctachi ̱ Espíritu Santo c-xokspuncán cha̱tunu cha̱tunu̱ hua̱nti ̱ macxtum xuilakó̱, xkaxmatnima̱kó̱

xtachihuín Pablo. 45 Yuma̱ ca̱najlani ̱n judíos xala c-Jope hua̱nti ̱ xta̱minko̱ni ̱t Pedro, luhua cacs lacahuanko̱lh, chu̱ ni ̱ lay xakata̱ksko̱y xatú̱ xpa̱lacata̱ na̱ xma̱xqui ̱ma̱ko̱ca̱ xli ̱tlihuaka Espíritu Santo yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos xuanko̱ni ̱t. 46 Hua̱mpi ̱ xca̱najlako̱y pi ̱ huá̱ xlakminko̱ni ̱t Espíritu Santo sa̱mpi ̱ xkaxmatma̱kó̱ la̱ntla̱ xlacán xli ̱chihui ̱nama̱kó̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua tanuj tachihuí ̱n, chu̱ xpa̱xcatcatzi ̱nima̱kó̱ Dios hua̱ntu̱ tlahuani ̱t. 47 Pedro huaniko̱lh: ―Yuma̱ chixcuhuí ̱n maklhti ̱nanko̱ni ̱t xli ̱tlihuaka Espíritu Santo na̱ chuná̱ la̱ maklhti ̱nani ̱tahu quin. ¿Tí ̱ cahuá̱ naquinca̱li ̱huaniyá̱n pala chú̱ na̱ naakmunuko̱ya̱hu? 48 Puschí ̱ Pedro ma̱paksí ̱nalh pi ̱ caakmunuko̱ca̱ c-xtucuhuini Jesucristo. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ Cornelio, xa̱hua̱ a̱makapitzí ̱n huaniko̱lh Pedro pi ̱ cata̱tamakaxtakko̱lh ma̱squi ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱. Pedro li ̱huanicán pi ̱ lakapaxia̱lhnanko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ judíos Xli ̱pacs judíos hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús xala c-Jerusalén, xa̱hua̱ apóstoles, li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ca̱ pi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, xlacán na̱ aya xmakamaklhti ̱nanko̱ni ̱t xtachihui ̱n Dios. 2 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ Pedro cha̱lh c-Jerusalén, makapitzi ̱n judíos tzucuko̱lh li ̱huaniko̱y, 3 chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―¿Tú̱ xpa̱lacata li ̱ta̱talakxtupi ̱kó̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, lakapaxia̱lhnankó̱ c-xchiccán, chu̱ hasta lacxtum ta̱hua̱yankó? 4 Entonces Pedro tzúculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xakspulani ̱t, lacatzucu̱ ma̱lacatancsaniko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: 5 ―Acxni ̱ quit xacuilachá̱ c-Jope, maktum acxni ̱ xactlahuama̱ quioración,

11

LOS HECHOS 11 caj xamaktum quima̱lacahua̱ni ̱ca̱ c-quintalakapalajuán, chu̱ cúcxilhli ̱ paktum xta̱chuná̱ tlanca lháka̱t xta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n, xtastonkni ̱t, pacs xtachi ̱ni ̱t c-xcha̱stu̱ ní ̱n, chu̱ hasta antá̱ tancs xquilakchima̱ anta̱ni ̱ xacyá̱. 6 Acxni ̱ luhua li ̱huana̱ clakláca̱lh, cúcxilhli ̱ xatú̱ antá̱ xtaju̱ ma̱: antá̱ xtaju̱ ma̱kó̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua a̱nima̱lhna, xuí ̱ hua̱ntu̱ xala ca̱quihuí ̱n, xa̱hua̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ taxuata̱nko̱y ca̱tiyatna, chu̱ xli ̱pacs yama̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n, chu̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱huanicaná̱n quin judíos pala nahuaya̱hu. 7 Na̱ acxnitiyá̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ chuná̱ quihuanica̱: ‘Pedro, lacapala̱ camakni ̱ ma̱squi catu̱ hua̱ yuma̱ takalhí ̱n, chu̱ cali ̱huá̱yanti.’ 8 Hua̱mpi ̱ quit chuná̱ ckálhti ̱lh: ‘Quimpu̱chinacán, ni ̱ chuná̱ cahuanti, ni ̱ cactili ̱huá̱yalh, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ pala maktum ca̱huay catu̱ hua̱ lix̱ cajnit takalhí ̱n ná̱ yumá̱ hua̱ntu̱ naclix̱ cajua̱lay, chu̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱huanicaná̱n quin judíos pala nacuaya̱hu.’ 9 Hua̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ xchihui ̱nama̱chá̱ c-akapú̱ n chuná̱ quihuanipá̱: ‘Xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios huani ̱t pi ̱ ni ̱ nama̱xcajua̱li ̱yá̱n, chu̱ xlá̱ ma̱tla̱ni ̱ni ̱t nahuaya, ni ̱ chuná̱ lix̱ cajnit cali ̱ma̱xtu.’ 10 Yuma̱ tu̱ cuanimá̱n, maktutu̱ chuná̱ quili ̱ma̱lacahua̱ni ̱ca̱, a̱li ̱sta̱lh chú̱ yama̱ paktlanca lháka̱t, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ antá̱ xtaju̱ ma̱ tata̱lhmá̱ni ̱lh c-akapú̱ n. 11 Quit luhua cacs xacuí ̱, xaclacapa̱stacma̱ xatú̱ cahuá̱ xuaniputún hua̱ntu̱ xacucxilhni ̱t sa̱mpi ̱ ni ̱ lay xacakata̱ksa, acxni ̱ chinko̱lh kalhatutu chixcuhuí ̱n anta̱ni ̱ xacmakui ̱, xlacán antá̱ xmacaminko̱cani ̱tanchá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Cesarea laqui ̱mpi ̱ naquimputzako̱y. 12 Cha̱nchu̱ Espíritu Santo quima̱puhuá̱ni ̱lh pi ̱ cacta̱anko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n, chu̱ na̱ quinta̱anko̱lh kalhacha̱xan nata̱lán xala c-Jope. Acxni ̱ antá̱ ccha̱hu ctanu̱ hu c-xchic cha̱tum chixcú̱. 13 Quinca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán la̱ntla̱ xtasiyunini ̱t cha̱tum ángel

300 c-xchic acxni ̱ xlá̱ xtlahuama̱ xoración, chu̱ chuná̱ huánilh: ‘Cama̱lakacha̱kó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Jope makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ naanko̱y huaniko̱y cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ huanicán Simón, chu̱ na̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Pedro, laqui ̱mpi ̱ naminá̱n ca̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n, 14 laqui ̱mpi ̱ xlá̱ huá̱ nahuaniyá̱n hua̱ntu̱ luhua mili ̱tlahuatcán laqui ̱mpi ̱ nalaktaxtuya̱ huix, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala c-mínchic.’ 15 Pus quit cajcu xactzucuni ̱t li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Jesús acxni ̱ milh Espíritu Santo c-xokspuncán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ acxni ̱ quin xapu̱ lana̱ timaklhti ̱nahu. 16 Acxni ̱ tuncán quit clacapá̱stacli ̱ yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quinca̱huanín Quimpu̱chinacan Jesús: ‘Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ Juan Bautista caj chúchut xlá̱ li ̱akmunú̱ nalh, hua̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs huixín nali ̱ta̱k munuyá̱tit Espíritu Santo.’ 17 Pus luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n: Hua̱ palapi ̱ hua̱ Dios hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xquí ̱n Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nama̱la̱nán c-quilatama̱tcán acxni ̱ quin ca̱najlanihu, chu̱ li ̱pa̱huahu Jesús, chu̱ xlá̱ na̱ chuná̱ ma̱xqui ̱ma̱kó̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, ¿xatú̱ quit quilakasi ̱ pala nacli ̱huaniy Dios hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuama̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat? 18 Acxni ̱ chú̱ kaxmatko̱l h xtachihui ̱n Pedro, yama̱ nata̱laníṉ xala c-Jerusalén hua̱ntu̱ xli ̱huaniko̱ni ̱t tu̱ xtlahuani ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, nia̱lh pala cha̱t um xatú̱ huánilh, huata caj tzucuko̱lh pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios, chu̱ chuná̱ huanko̱lh: ―Pus catzi ̱ya̱hu chú̱ pi ̱ Dios na̱ ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t quilhtamacú̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos pi ̱ natalacatzuhui ̱niko̱y laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nama̱tzanka̱naniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ chuná̱ tla̱n nakalhi ̱ko̱y yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa c-akapú̱ n.

LOS HECHOS 11​, ​12

301 Antá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Antioquía na̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos li ̱pa̱huanko̱y Jesús 19 Yama̱ hua̱nti ̱ tza̱lako̱lh c-Jerusalén caj xpa̱lacata tasoka̱líṉ tu̱ tzúculh a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ xmakni ̱cani ̱t Esteban, lhu̱ hua̱ ti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús cha̱nko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Fenicia, Chipre, chu̱ Antioquía, chu̱ antá̱ tzucuko̱lh li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Jesús tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan hua̱nti ̱ judíos, sa̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xli ̱ta̱kalhchihui ̱nancán. 20 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n nata̱laníṉ xala c-Chipre, chu̱ Cirene chinko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Antioquía, chu̱ xlacán tzucuko̱lh lix̱ akatli ̱ko̱y xtachihui ̱n Jesús yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ la̱ntla̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ niko̱y nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y cati ̱hua̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 21 Na̱ xkalhi ̱ko̱y xtamakta̱y Quimpu̱chinacán; luhua lhu̱ hua̱ chú̱ talakaspitta̱yako̱lh tica̱najlaniko̱lh Quimpu̱chinacán. 22 Cha̱nchu̱ nata̱laníṉ ti ̱ xuilakó̱ c-Jerusalén catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xakspulama̱ c-Antioquía, chu̱ ma̱lakacha̱ko̱lh Bernabé laqui ̱mpi ̱ namakta̱yako̱y. 23 Acxni ̱ cha̱lh Bernabé, li ̱pe̱cua̱ pa̱xúhualh acxni ̱ úcxilhli ̱ hua̱ntu̱ Dios xtlahuani ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncan yama̱ nata̱laníṉ xala c-Antioquía. Xlá̱ stacya̱huako̱lh xli ̱pacscán pi ̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ tu̱ ni ̱tlá̱n caaokspulako̱lh, ni ̱ cataxlajuani ̱ko̱lh la̱ntla̱ xli ̱pacs xnacu̱cán nali ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. 24 Bernabé luhua tla̱n xcatzi ̱y, chu̱ aksti ̱tum xli ̱pa̱huán Dios, chu̱ luhua lacatancs xtasiyuy c-xlatáma̱t pi ̱ Espíritu Santo xmakta̱yay hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuay, xa̱huachí ̱ acxni ̱ xlá̱ xta̱kalhchihui ̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat, lhu̱ hua̱ ti ̱ xma̱akata̱ksni ̱ko̱y la̱ntla̱ nali ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. 25 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ Bernabé alh putzay Saulo c-Tarso. Acxni ̱ chú̱

ma̱nóklhulh huánilh pi ̱ catá̱alh c-Antioquía. 26 Luhua aktum ca̱ta̱ chú̱ antá̱ latama̱ko̱lh, xma̱siyuma̱kó̱ xtachihui ̱n Jesús c-xlaksti ̱pa̱ncan yama̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y. Na̱ antá̱ chú̱ c-Antioquía tzucúcaj ca̱li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán “cristianos” hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo. 27 Antacú̱ u̱ nú̱ c-Antioquía xlama̱kó̱ Bernabé, chu̱ Saulo acxni ̱ chinko̱lh makapitzi ̱n profetas hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Jerusalén. 28 Maktum acxni ̱ xli ̱pacs ca̱najlaní ̱n xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t c-siculán, cha̱tum profeta hua̱nti ̱ xuanicán Agabo tá̱yalh c-xlacati ̱ncán, chu̱ a̱li ̱ma̱catzi ̱ni ̱ko̱lh pi ̱ xtalacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ nalay tlanca tatzíncstat la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ c-xatiyat Israel, sa̱mpi ̱ Espíritu Santo xma̱acxcatzi ̱ni ̱ni ̱t pi ̱ chuná̱ nalay. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ kantáxtulh sa̱mpi ̱ acxni ̱ xuí ̱ li ̱ma̱paksi ̱ná̱ Claudio lalh yuma̱ tlanca tatzíncstat. 29 Acxni ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ chihuí ̱nalh profeta Agabo, yama̱ ca̱najlaní ̱n xala c-Antioquía luhua lacxtum li ̱catzi ̱ko̱lh pi ̱ nama̱stokko̱y acatzuní ̱n hua̱ la̱ntla̱ xtapa̱xuhua̱n cha̱tunu laqui ̱mpi ̱ namakta̱yako̱y yama̱ xnata̱lani ̱ncan hua̱nti ̱ na̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús xala c-Judea. 30 Chunachí ̱ tlahuako̱lh, chu̱ a̱li ̱sta̱lh Bernabé, chu̱ Saulo li ̱ma̱xtuko̱ca̱ pi ̱ huá̱ nale̱nko̱y yama̱ actzu̱ tamakta̱y hua̱ntu̱ xma̱akstokko̱ni ̱t, chu̱ huá̱ namacama̱xqui ̱ko̱y yama̱ puxcu̱ nani ̱n lakko̱lún xala c-Judea. Rey Herodes ma̱makni ̱ni ̱nán Santiago, chu̱ ma̱ma̱nu̱ ni ̱nán c-pu̱ la̱chi ̱n Pedro Yama̱ quilhtamacú̱ rey Herodes tzucupaj si ̱tzi ̱niko̱y, chu̱ ta̱la̱tlahuako̱y makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús. 2 Ma̱chipí ̱nalh Santiago xta̱la Juan, chu̱ ma̱paksí ̱nalh pi ̱ camakni ̱ca̱. 3 Cumu xlá̱ úcxilhli ̱ pi ̱ judíos luhua lakati ̱ko̱lh hua̱ntu̱

12

LOS HECHOS 12 tláhualh, pus huata na̱ ma̱chipí ̱nalh Pedro, hua̱mpi ̱ cumu luhua acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ xlakcha̱ni ̱t la̱ntla̱ taxtuy xpa̱scuajcan judíos xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, acxni ̱ xli ̱pacs xuako̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y levadura, 4 xatlá̱n caj ma̱tamacanu̱ ní ̱nalh c-pu̱ la̱chi ̱n laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ naakasputa̱ pa̱scua̱, tla̱n nama̱kalhapali ̱y c-xlacati ̱ncan xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat. Acxni ̱ chú̱ tamacanu̱ca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ camaktakalhko̱lh kalhacu̱cha̱xan soldados. 5 Xli ̱makua Pedro chuná̱ xtanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, kampu̱tum ca̱najlaní ̱n c-Jerusalén, xlacán ni ̱ anán xjáxat la̱ntla̱ xtlahuama̱kó̱ xoracioncán pi ̱ ni ̱tú̱ calánilh c-pu̱ la̱chi ̱n. Dios lakma̱xtuy Pedro c-pu̱ la̱chi ̱n yuma̱ tzi ̱sní ̱ li ̱cha̱lí ̱ naca̱x kakay acxni ̱ rey Herodes nama̱kalhapali ̱y c-xlacati ̱ncan xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, Pedro tla̱n clhtatama̱ ma̱squi hasta kantuy cadena xli ̱chi ̱huili ̱cani ̱t, chu̱ cha̱tuy tropa̱ xpa̱xtu̱ huilakó̱, chu̱ a̱makapitzí ̱n antá̱ xmaktakalhnama̱kó̱ c-xlacan xama̱laccha pu̱ la̱chi ̱n. 7 Ni ̱mpala tzinú̱ tí ̱ xli ̱catzi ̱y caj xalán la̱ntla̱ ¡lam tanu̱ ko̱chá̱ xkakánat c-pu̱ la̱chi ̱n! Quimpu̱chinacan Dios xma̱lakacha̱ni ̱t cha̱tum ángel, yama̱ ángel ta̱pá̱toklhli ̱ Pedro, ma̱stácni ̱lh, chu̱ chuná̱ huánilh: “¡Lacapala̱ cata̱qui!” Pedro tuncán tá̱yalh, chu̱ yama̱ cadenas hua̱ntu̱ xli ̱chi ̱huili ̱cani ̱t xacstu̱ tzúculh tamakuasko̱y hasta ca̱tiyatna. 8 Yama̱ ángel chuná̱ huanipá̱: “Lacapala̱ calhaká̱nanti, catatu̱ nu̱ mintatu̱ nu, chu̱ camactahuaca̱ xala c-xkalhni milháka̱t, chu̱ lacapala̱ caquista̱lani.” 9 Pedro tzúculh sta̱laniy ángel, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ xcatzi ̱y hua̱ lapi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ xakspulama̱, sa̱mpi ̱ xlá̱ xpuhuán pi ̱ caj lakapalajuanama̱. 10 Hua̱mpi ̱ ti ̱lacatza̱lako̱lh hua̱ntu̱ xapu̱ lana̱ xyá̱ má̱laccha, chu̱ cha̱mpalako̱lh xli ̱aktuy anta̱ni ̱ na̱ xmaktakalhnama̱kó̱ soldados. 6 Huatiya̱

302 A̱ li ̱sta̱lh cha̱nko̱lh c-xatlanca ma̱laccha xla li ̱cá̱n anta̱ni ̱ lactaxtucán c-tiji, xlá̱ ma̱n tzúculh talacqui ̱y xacstu, chu̱ taxtuko̱chá̱ c-tlanca̱ti ̱. Akchú̱ tla̱huanko̱lh, chu̱ yama̱ ángel antá̱ makáxtakli ̱ Pedro. 11 Hasta antacú̱ luhua li ̱huana̱ akáta̱ksli ̱ Pedro pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ xucxilhma̱, chu̱ ni ̱tú̱ caj xma̱nixnama̱. Entonces acstutzúculh chihui ̱nán, chu̱ chuná̱ huá̱: “Hasta la̱nchujcú̱ ctalulokma̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Quintla̱ticán macámilh xángel laqui ̱mpi ̱ naquilakma̱xtuy c-xmacan rey Herodes, chu̱ pacs tu̱ xquintlahuaniputunko̱y judíos.” 12 Acxni ̱ chu̱ akáta̱ksli ̱ tu̱ xakspulani ̱t, antá̱ alh c-xchic María xtzi Juan hua̱nti ̱ na̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Marcos, sa̱mpi ̱ xcatzi ̱y pi ̱ antá̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t lhu̱ hua xta̱ca̱najlaní ̱n, xtlahuama̱kó̱ xoracioncán. 13 Acxni ̱ antá̱ cha̱lh lakátlakli ̱ má̱laccha, cha̱tum tzuma̱t xuanicán Rode alh ucxilha̱ tí ̱ xchihui ̱nama̱. 14 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ kalhlakápasli ̱ pi ̱ hua̱ Pedro, yama̱ tzuma̱t luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ kálhi ̱lh tapa̱xuhuá̱n, hasta li ̱pa̱tzánka̱lh nama̱lacqui ̱niy, huata caj takosú̱ n alh huaniko̱y a̱makapitzí ̱n pi ̱ Pedro antá̱ xyá̱ c-má̱laccha. 15 Pus chí ̱ huata xlacán huaniko̱lh: ―¡Huix ma̱x caj akuitípa̱t! Hua̱mpi ̱ yama̱ tzuma̱t xma̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱. Entonces xlacán huanipalako̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ hua̱ Pedro, hua̱mpi ̱ ma̱x hua̱ xángel. 16 Cha̱nchu̱ c-tanquilhtí ̱n Pedro chunacú̱ xlakatlakma̱ má̱laccha, hasta acxni ̱ ma̱lacqui ̱nica̱. Xlá̱ laktanu̱ ko̱lh, chu̱ acxni ̱ ucxilhko̱lh li ̱pe̱cua̱ pe̱cuanko̱lh, chu̱ ni ̱ luhua xca̱najlako̱y pala huá̱ antá̱ xyá̱. 17 Hua̱mpi ̱ xlá, li ̱macahuaniko̱lh xmacán pi ̱ cacs caquilhuanko̱lh, chu̱ lacatzucu̱ tzúculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ Quintla̱tican Dios xlakma̱xtuni ̱t

LOS HECHOS 12​, ​13

303 c-pu̱ la̱chi ̱n. Xa̱huachí ̱ chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh: ―Na̱ cali ̱ta̱kalhchihui ̱nankó̱tit Santiago yuma̱ hua̱ntu̱ akspulani ̱t, xa̱hua̱ a̱makapitzi ̱n quinta̱ca̱najlanicán u̱ nú̱ c-Jerusalén. Acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh xlá̱ ampá̱ a̱lacatanu̱. 18 Xma̱n huá̱ chú̱ acxni ̱ ca̱cuhuiní ̱ huá̱, yama̱ tropa̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhma̱kó̱ tzucuko̱lh acchilij tama̱ko̱lh, lhpipak lako̱lh, sa̱mpi ̱ ni ̱ xcatzi ̱ko̱y xatú̱ tla̱n akspúlalh Pedro. 19 Ca̱cuhuiní ̱ acxni ̱ rey Herodes ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cali ̱minica̱ c-xlacatí ̱n Pedro, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ pala cha̱tum hua̱nti ̱ qui ̱putzako̱lh ta̱ksko̱lh c-pu̱ la̱chi ̱n, luhua li ̱pe̱cua̱ sí ̱tzi ̱lh, lacaxtum ma̱putzí ̱nalh. Acxni ̱ ni ̱ ta̱ksca̱, ma̱paksí ̱nalh pi ̱ camakni ̱ko̱ca̱ yama̱ tropa̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhko̱ni ̱t Pedro c-pu̱ la̱chi ̱n, sa̱mpi ̱ xuan pi ̱ huá̱ xcuentajcán ma̱squi tza̱lani ̱t. A̱ li ̱sta̱lh rey Herodes antá̱ alh tahuilay c-xaca̱chiqui ̱n Cesarea. Rey Herodes ni ̱y c-xaca̱chiqui ̱n Cesarea 20 Rey Herodes xta̱la̱makasi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xala c-Tiro, chu̱ xala c-Sidón. Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ tu̱ titlahuako̱lh xlacán luhua lacxtum li ̱chihui ̱nanko̱lh pi ̱ nalakanko̱y laqui ̱mpi ̱ nata̱lacca̱xlako̱y pi ̱ caláclalh tasi ̱tzi. Hua̱mpi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ ta̱chihui ̱nanko̱lh Blasto; yuma̱ chixcú̱ cscujni xuani ̱t Herodes, chu̱ luhua tlanca li ̱tlá̱n squiniko̱lh pi ̱ aktum tapa̱xuhuá̱n cata̱lacca̱xlako̱lh. Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs xli ̱huatcán hua̱ntu̱ xmaclacasquinko̱y ti ̱ xala c-Tiro, chu̱ Sidón, fuerza̱ pacs xma̱n antá̱ tla̱n xtama̱huako̱y ca̱chiqui ̱ní ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱ko̱y Herodes. 21 Rey Herodes ma̱t lá̱ni ̱lh hua̱ntu̱ xlacasquinko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n, chu̱ li ̱lhca̱niko̱lh aktum quilhtamacú̱ acxni ̱ nata̱kalhchihui ̱nanko̱y. Acxni ̱ lákcha̱lh yama̱ quilhtamacú̱

la̱ntla̱ nata̱lacca̱xlako̱y, Herodes li ̱huana̱ taca̱xtá̱yalh, chu̱ lháka̱lh xlháka̱t hua̱ntu̱ luhua xatapala̱xlá, hua̱ la̱ntla̱ta xla rey, chu̱ tahui ̱ c-xpu̱táhui ̱lh xpu̱ ma̱paksí ̱n, tzúculh xakatli ̱ko̱y. 22 Cha̱nchu̱ pi ̱ Herodes luhua tancs xta̱kalhchihui ̱nanko̱ni ̱t yama̱ chixcuhuí ̱n, xlacán lakati ̱ko̱lh xtachihuí ̱n, chu̱ huá̱ xpa̱lacata chuná̱ tzucuko̱lh quilhanti ̱lhako̱y: “¡Hua̱ xtachihuí ̱n Dios kaxmata̱hu, hua̱mpi ̱ ni ̱ hua̱ xtachihui ̱n cha̱tum chixcú!” 23 Acxni ̱ chuná̱ káxmatli ̱ Herodes hua̱ntu̱ xquilhuama̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat, luhua ni ̱ anán tu̱ xta̱chuná̱ li ̱pa̱xúhualh, hua̱mpi ̱ acxni ̱ tuncán cha̱tum xangel Quimpu̱chinacan Dios ma̱chípi ̱lh aktum tajátat, pásalh lactzu̱ lu̱ hua̱ hua̱ntu̱ huamakanko̱lh xpu̱ lacni, ni ̱ maka̱s makapálalh, tuncán ni ̱lh. Huá̱ chuná̱ li ̱akspúlalh sa̱mpi ̱ tla̱n makcátzi ̱lh nali ̱ma̱xtucán la̱ cha̱tum acstaca̱ Dios, chu̱ ni ̱ má̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ Dios hua̱nti ̱ xma̱xqui ̱ni ̱t xtastácat. 24 Hua̱mpi ̱ huata yama̱ xasa̱sti xtachihui ̱n Dios tu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut, ca̱x li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xtalakapuntumi ̱ma̱, chu̱ cani ̱hua̱ lactzu̱ ca̱chiqui ̱ní ̱n xli ̱akchihui ̱nama̱ca̱, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xtali ̱huaqui ̱ma̱kó̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús. 25 Acxni ̱ Bernabé, chu̱ Saulo ma̱kantaxti ̱ko̱lhá̱ yama̱ tascújut hua̱ntu̱ xli ̱anko̱ni ̱t c-Jerusalén, xlacán taspitpalako̱lh c-Antioquía, chu̱ na̱ ta̱anko̱lh Juan hua̱nti ̱ xkalhi ̱y xli ̱ti ̱pa̱tuy xtucuhuiní ̱ Marcos. Bernabé chu̱ Saulo anko̱y li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Jesús C-xlaksti ̱pa̱ncan ti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús c-Antioquía xuilakó̱ makapitzi ̱n akskalalan ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, chu̱ akchihui ̱naní ̱n hua̱nti ̱ na̱ xuaniko̱cán profetas. Xlacán chuná̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán: Bernabé, Simón hua̱nti ̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán El Negro,

13

LOS HECHOS 13 Lucio xala c-Cirene, Manaén (yuma̱ chixcú̱ lacxtum xta̱stacni ̱t Herodes hua̱nti ̱ maktum xma̱paksi ̱nán c-Galilea), xa̱hua̱ Saulo. 2 Cha̱nchu̱ maktum, acxni ̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n xkatxtaknanko̱ni ̱t, chu̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nalakataquilhpu̱tako̱y Dios, Espíritu Santo chuná̱ huaniko̱lh: “Nia̱lh tú̱ cali ̱lhca̱kó̱tit Bernabé, chu̱ Saulo, huata caquima̱xqui ̱kó̱tit laqui ̱mpi ̱ xlacán nama̱kantaxti ̱ko̱y aktum tascújut hua̱ntu̱ quit cli ̱lacsacko̱ni ̱t.” 3 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ acxni ̱ aya xtaca̱x ma̱kó̱ Bernabé, chu̱ Saulo, xli ̱pacs makalhkajnampalako̱lh, chu̱ tamacxtumi ̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y oración xpa̱lacatacán. Makapitzí ̱n li ̱acchipako̱lh xmacancán, chu̱ aya ma̱lakacha̱ko̱ca̱ c-xtascujutcán. Bernabé, chu̱ Saulo li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios c-Chipre 4 Espíritu Santo ma̱puhua̱ni ̱ko̱lh Bernabé, chu̱ Saulo pi ̱ pu̱ lh antá̱ caanko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Seleucia. Acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh, xlacán taju̱ ko̱lh c-aktum pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ nachá̱n c-aktum isla huanicán Chipre. 5 Antá̱ cha̱nko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱y Chipre xuanicán Salamina, chu̱ antá̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos. Na̱ xmakta̱yatla̱huanko̱y Juan Marcos. 6 A̱ li ̱sta̱lh lacatzucu̱ lakatza̱lako̱lh xli ̱pacs lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xuilakó̱ c-Chipre hasta cha̱nko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Pafos. Antá̱ ma̱noklhuko̱lh cha̱tum judío xuanicán Barjesús, yuma̱ chixcú̱ scuhuaná xuani ̱t. Xlá̱ luhua xaaksani ̱ná xuani ̱t sa̱mpi ̱ xakskahuiko̱y xuaniko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ Dios xma̱lakacha̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ xpa̱lacachihui ̱na nahuán ti ̱ nali ̱chihui ̱nán xtalacapa̱stacni. 7 Yuma̱ scuhuaná luhua xa̱migo̱ xtlahuani ̱t gobernador xuanicán Sergio Paulo, ma̱squi xlá̱ luhua acstaca̱ chixcú̱

304 xuani ̱t, ankalhí ̱n xli ̱stacya̱huay la̱ntla̱ tla̱n nama̱paksi ̱nán. Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, yuma̱ ma̱paksi ̱ná̱ ma̱tasani ̱nanko̱lh Bernabé, chu̱ Saulo pi ̱ nata̱chihui ̱nanko̱y sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ xkaxmatputún xtachihui ̱n Dios. 8 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xlacán xta̱kalhchihui ̱nama̱kó̱, yama̱ scuhuaná, hua̱nti ̱ c-xatachihui ̱n griego xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Elimas, xlá̱ kalhpa̱xtokko̱lh laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naca̱najlay gobernador yama̱ xtachihui ̱ncán hua̱ntu̱ xlix̱ akatli ̱ma̱kó̱. 9 Cha̱nchu̱ Saulo, hua̱nti ̱ c-xatachihui ̱n griego xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán Pablo, xkalhi ̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, cacs lakláca̱lh yama̱ scuhuaná, 10 chu̱ chuná̱ huánilh: ―¡Cacs caquílhuanti ̱ huix aksani ̱na̱ chixcú, huix xta̱chuná̱ kalhi ̱ya̱ mintá̱yat la̱ kalhi ̱y akskahuiní, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ cui ̱ntaj tlahuani ̱ta̱ natlahuaya̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n! ¿Hasta niajculi ̱huaya̱ aktziyaj namakaxtakko̱ya̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huamputunko̱y Dios? 11 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ Dios nama̱xoko̱ni ̱yá̱n xli ̱pacs mintala̱kalhí ̱n, huix la̱nchú̱ lakatzí ̱n nahuana, chu̱ maka̱s ni ̱ catiúcxilhti ̱ cxkakanat chichiní. Yama̱ Elimas acxni ̱ tuncán lakapoklhuánalh xlakastapu, chu̱ tzúculh huaniko̱y hua̱nti ̱ antá̱ xlaya̱kó̱ pi ̱ capakachipale̱nko̱lh laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nata̱cuacay sa̱mpi ̱ ni ̱ lay xlacahua̱nán. 12 Yama̱ gobernador acxni ̱ úcxilhli ̱ hua̱ntu̱ akspúlalh Elimas, xlá̱ ca̱nájlalh xtachihuí ̱n Dios sa̱mpi ̱ akáta̱ksli ̱ pi ̱ xtalulóktat hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱ca̱ Quimpu̱chinacan Jesús. Pablo chu̱ Bernabé li ̱chihui ̱nanko̱y Jesús c-xaca̱chiqui ̱n Antioquía hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱y Pisidia 13 Antá̱ yanú̱ c-Pafos, Pablo, Bernabé, chu̱ Marcos taju̱ ko̱lh c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ anko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Perge xtama̱paksi ̱n Panfilia. Hua̱mpi ̱ huata c-Perge tachokotá̱yalh

305 Marcos, chu̱ taspitpá̱ c-Jerusalén. Pablo, chu̱ Bernabé taca̱xko̱lh c-Perge, chu̱ pa̱tacutko̱lh anko̱lh c-Antioquía, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ huí ̱ lacatzú̱ c-xaca̱chiqui ̱n Pisidia. Acxni ̱ cha̱lh quilhtamacú̱ sábado, acxni ̱ judíos lakataquilhpu̱tako̱y Dios, chu̱ jaxko̱y, xlacán tanu̱ ko̱lh c-xpu̱ kalhtahuakacán, chu̱ tahuilako̱lh. 15 Acxni ̱ huí ̱ ti ̱ xli ̱kalhtahuakani ̱ttá̱ tzinú̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ tatzoktanu̱ ni ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, chu̱ xtachihui ̱ncan profetas, yama̱ hua̱nti ̱ xanapuxcun lakataquilhpu̱tananí ̱n quilhaniko̱lh Pablo, chu̱ Bernabé, chuná̱ huaniko̱lh: ―Nata̱laní ̱n, lapi ̱ huí ̱ actzu̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huixín quinca̱li ̱stacya̱huaputuná̱tit, pus cahuántit. 16 Pablo tá̱yalh, chaxli ̱ xmacán pi ̱ pacs cacs caquilhuanko̱lh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Pacs huixín nata̱lani ̱n israelitas hua̱nti ̱ la̱nchú̱ quinca̱kaxpatniyá̱tit, chu̱ xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tayá̱tit Dios ma̱squi ni ̱ judíos huixín, cakaxpáttit quintachihuí ̱n: 17 Yama̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ quin israelitas li ̱pa̱huana̱hu, hua̱ xlá̱ tilacsacko̱chá̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán hua̱nti ̱ quin quinquilhtzucutcán, chu̱ acxni ̱ caj xmakuilakó̱ c-Egipto makta̱yako̱lh laqui ̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ nalhu̱ huanko̱y, a̱li ̱sta̱lh ma̱n tamacaxtupalako̱chá̱ c-Egipto sa̱mpi ̱ xlá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka. 18 Dios ni ̱ akxtakmakanko̱lh ma̱squi lakachuní ̱n xlacán ni ̱ xkalhakaxmatputunko̱y hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱y, chu̱ chuná̱ maktakalhko̱lh, chu̱ ca̱ma̱hui ̱ko̱lh ti ̱puxam ca̱ta̱ la̱ntla̱ xlapu̱ lako̱y c-desierto, chu̱ pacs tipa̱xuhua̱na̱le̱lh, ta̱pa̱ti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuama̱kó̱. 19 Hasta xlá̱ ma̱sputuko̱lh hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-pu̱ lactujun ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱ko̱y Canaán 14 Hua̱mpi ̱ huata

LOS HECHOS 13 laqui ̱mpi ̱ namaklhti ̱ko̱y xtiyatcán, chu̱ antá̱ nalatama̱ko̱y xalakmaka̱n quinatla̱t nacán. Akta̱ti ciento ca̱ta a̱íta̱t chuná̱ li ̱kalhi ̱ko̱lh Dios. 20 “Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ xuilakó̱ c-Canaán, Dios xlacsacti ̱lhako̱y makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ napuxcu̱ naniko̱y, chu̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán jueces, hasta a̱huatiyá̱ chuná̱ ma̱paksí ̱nalh, puxcú̱ nalh yama̱ tali ̱pa̱hu profeta Samuel. 21 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ xalakmaka̱n israelitas fuerza̱ squiniko̱lh Dios pi ̱ xlacasquinko̱y cha̱tum tali ̱pa̱hu rey hua̱nti ̱ nama̱paksi ̱ko̱y. Dios tla̱n tláhualh hua̱ntu̱ xlacán xlacasquinko̱y, chu̱ macama̱xqui ̱ko̱lh Saúl xkahuasa Cis laqui ̱mpi ̱ nama̱paksi ̱nán la̱ xreycán. Yuma̱ chixcú̱ antá̱ xmaktapaksi ̱y c-xlaksti ̱pa̱ncan yama̱ li ̱nata̱lán hua̱nti ̱ pacs xquilhtzucutcán xuani ̱t yama̱ xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Benjamín. Rey Saúl ma̱paksí ̱nalh ti ̱puxam ca̱ta. 22 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ Dios nia̱lh lacásquilh nama̱paksi ̱nán Saúl, xlá̱ macama̱xqui ̱ko̱lh David laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱paksi ̱nán cumu rey, sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ li ̱chihuí ̱nalh David: ‘Hua̱ yuma̱ David xkahuasa Isaí, hua̱nti ̱ luhua clakati ̱y sa̱mpi ̱ xlá̱ tla̱n xtapuhuá̱n, chu̱ xli ̱pacs xtapa̱xuhuá̱n natlahuay hua̱ntu̱ quit clacasquín.’ 23 Dios tima̱lacnú̱ nilh xamaka̱n quilhtamacú̱ rey David pi ̱ a̱li ̱sta̱lh, acxni ̱ ti ̱taxtuni ̱t nahuán quilhaclhu̱ hua tastacni, nalacachín cha̱tum luhua tali ̱pa̱hu xquilhtzúcut hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n quin judíos, pus huatiyá̱ chú̱ tama̱ Jesús hua̱nti ̱ qui ̱latama̱chi ̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacán xuani ̱t hua̱nti ̱ xma̱lacnu̱ ni ̱t Dios namacamín. 24 Cha̱nchu̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱ma̱tzuqui ̱y xtascújut Jesús, Dios pu̱ lh huá̱ má̱xqui ̱lh xtascújut Juan Bautista pi ̱ caalh li ̱akchihui ̱naniko̱y xli ̱pacs ti ̱ xala c-Israel pi ̱ catalakaspitta̱yako̱lh, chu̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huampalako̱lh

LOS HECHOS 13 Dios. 25 Acxni ̱ aya xtalacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Juan Bautista xma̱kantaxti ̱ma̱kó̱ xtascújut hua̱ntu̱ xli ̱macamincani ̱t, chu̱ xlá̱ aya natapa̱qui ̱y ca̱tuxá̱huat, xlá̱ chuná̱ huá̱: ‘Quit ni ̱ hua̱ yama̱ Cristo la̱ huixín puhuaná̱tit, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh mima̱, huá̱ xlá̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y tlanca xlacatzúcut, chu̱ la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y xlakasi, ni ̱tú̱ xli ̱lacán quit, sa̱mpi ̱ quit hasta ni ̱ pala tzinú̱ quimini ̱niy pi ̱ nacxcutniy xatasij xtatuhuanu la̱ cha̱tum xtasa̱cua.’ Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ Jesús lakma̱xtuko̱y caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nali ̱pa̱huán 26 “Nata̱laní ̱n, la̱ huixín judíos hua̱nti ̱ xquilhtzucut Abraham, chu̱ na̱ xa̱huá̱ huixín ti ̱ ni ̱ judíos hua̱mpi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Dios, caquinkaxpatnítit tu̱ nacca̱huaniyá̱n, sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ huixín tamá̱ hua̱nti ̱ ca̱lakmacatancani ̱tántit yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Jesús. 27 Sa̱mpi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Jerusalén xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ lactali ̱pa̱hu xma̱paksi ̱nacán ni ̱ lakapasko̱lh xatí ̱ ya̱ chixcú̱ xli ̱taxtuy Jesús, chu̱ na̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱makta̱yako̱lh ma̱squi xli ̱mixatujuná̱n sábado li ̱kalhtahuakako̱y xtachihui ̱ncan profetas c-xpu̱ kalhtahuakacán, sa̱mpi ̱ acxni ̱ li ̱lhca̱ko̱lh pi ̱ maktum namakni ̱cán Jesús, ni ̱ tzinú̱ catzi ̱ko̱lh pi ̱ tancs ma̱kantaxti ̱ko̱lh yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱tanchá̱ xalakmaka̱n profetas pi ̱ chuná̱ namakni ̱cán. 28 Ma̱squi luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala kampa̱tum ma̱lulokniko̱lh xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱ya̱huama̱kó̱, hua̱mpi ̱ fuerza̱ ma̱lacapu̱ ko̱lh c-xlacati ̱n ma̱paksi ̱na Pilato̱ laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nama̱makni ̱ni ̱nán. 29 Acxni ̱ chú̱ aya xmakni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ xma̱kantaxti ̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t profetas natlahuanicán Cristo acxni ̱ namín, huí ̱

306 ti ̱ ma̱acti ̱ko̱lh c-cruz, chu̱ ma̱acnu̱ ko̱lh. 30 Hua̱mpi ̱ hua̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, 31 chu̱ fuerza̱ maka̱s quilhtamacú̱ antá̱ xlama̱ xastacná, chu̱ ni ̱ caj maktum tasiyuniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ a̱huata xta̱minko̱ni ̱tanchá̱ c-Galilea, chu̱ xta̱latapu̱ li ̱ko̱y c-Jerusalén. Pus huá̱ chú̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ma̱n ucxilhko̱ni ̱t hua̱ntu̱ kantaxtuni ̱t c-xlatama̱t Jesús, xlacán li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihuí ̱n, chu̱ xtalacapa̱stacni. 32 “Pus la̱nchú̱ quin cmini ̱tahu ca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n yuma̱ li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n pi ̱ Dios ma̱kantaxti ̱ni ̱ttá̱ c-quilaksti ̱pa̱ncán hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tima̱lacnu̱ niko̱chá̱ quinatla̱t nacán quin judíos. 33 Sa̱mpi ̱ chú̱ quin cucxilhni ̱tahu la̱ntla̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh Jesús, pus antá̱ chú̱ yumá̱ huamputún pi ̱ Dios acxni ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh na̱ luhua acxnicú̱ xma̱kantaxti ̱ma̱ xtachihuí ̱n la̱ntla̱ tatzokni ̱t c-xli ̱kampa̱tuy Salmo: ‘Huix quincam, chu̱ quit mintla̱t, sa̱mpi ̱ huá̱ chú̱ chuná̱ cli ̱ma̱xtuyá̱n.’ 34 Dios aya xlaclhca̱huili ̱ni ̱ttá̱ pi ̱ nama̱lakastakuani ̱y yama̱ Xatalacsacni Chixcú̱ ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ nia̱lh ucxni ̱ nani ̱palay, sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nín natlahuay acxni ̱ chuna̱ na̱má̱ huan c-Li ̱kalhtahuaka: ‘Quit nacma̱kantaxti ̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu tama̱lacnú̱ n hua̱ntu̱ lacatancs cma̱lacnú̱ nilh David.’ 35 Huachá̱ a̱lacatum li ̱tum c-Li ̱kalhtahuaka̱ tlak lacatancs li ̱tatzokni ̱t acxni ̱ chuná̱ huampalay: ‘Huix ni ̱ catima̱sta̱ talacasquín pi ̱ hua̱ xasa̱ntujlani mincam namasa̱ xtiyatli ̱hua c-tahuaxni.’ 36 Huixín ma̱x puhuaná̱tit pi ̱ huá̱ xli ̱chihui ̱nancán xtiyatli ̱hua David acxni ̱ chuná̱ huanca̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ qui ̱taxtuy sa̱mpi ̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ David li ̱scujko̱lh, yama̱ xta̱chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xta̱lama̱kó̱ yama̱ maka̱n quilhtamacú̱, chuná̱ la̱ntla̱

LOS HECHOS 13

307 Dios xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t nascujniy, hua̱mpi ̱ acxni ̱ kó̱lulh, ni ̱lh, ma̱acnu̱ca̱, chu̱ alh ta̱talakxtumi ̱ko̱y xli ̱pacs xnatla̱t na̱ ti ̱ na̱ xni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ na̱ chuná̱ masli ̱ xtiyatli ̱hua̱ c-xtahuaxni la̱ntla̱ a̱makapitzí ̱n. 37 Ni ̱ huá̱ xli ̱chihui ̱nancán David, huata huá̱ xli ̱chihui ̱nancán yama̱ cha̱tum chixcu Jesús hua̱nti ̱ Dios xlacsacni ̱t, hua̱ xlá̱ ti ̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱pa̱án namastama̱y xtiyatli ̱hua. 38 Nata̱laní ̱n, cha̱t unu̱ huixín lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ caj xpa̱lacata tu̱ pá̱ti ̱lh yama̱ chixcu Jesús, tla̱n li ̱ma̱catzi ̱ni ̱nancán pi ̱ Dios la̱nchú̱ ca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n pi ̱ naca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱ncán. 39 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Jesús, nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacatin Dios sa̱mpi ̱ pacs huá̱ xoko̱nani ̱t. Chuná̱ Cristo ma̱tla̱ni ̱ni ̱t ma̱ta̱xtuca̱ c-quilatama̱tcán hua̱ntu̱ xli ̱ma̱peksi ̱n Dios niucxnicú̱ lay ma̱ta̱xtuca ma̱squi li ̱huana̱ nali ̱tzaksaya̱hu pa̱cs nama̱kantaxti ̱ya̱hu tu̱ li ̱huaniy pi ̱ quili ̱tláhuatcán. 40 Ca̱na̱ huixín, luhua cui ̱ntaj catlahuátit pala tí ̱ huixín ni ̱ luhua ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nama̱hu, sa̱mpi ̱ ni ̱ clacasquín pala huixín nali ̱ma̱kantaxti ̱yá̱tit c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh profetas acxni ̱ chuná̱ huanko̱lh: 41 ‘Caucxílhtit quintascújut huixín hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilhni ̱naná̱tit, miacstucán caaktzanká̱tit ma̱squi cacs li ̱lacahuaná̱tit hua̱ntu̱ ctlahuama̱. Sa̱mpi ̱ quit nactlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tascújut c-milatama̱tcán, chu̱ hasta ni ̱ pala tzinú̱ xca̱najlaputúntit pala caj tí ̱ xca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán.’ ” 42 Acxni ̱ chihui ̱nanko̱lh Pablo, chu̱ xta̱taxtuma̱ Bernabé c-pu̱ kalhtahuaka, lhu̱ hua̱ ti ̱ xakatli ̱ko̱lh, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ li ̱mixtujun quilhtamacú̱ sábado calakampalako̱lh laqui ̱mpi ̱ nalix̱ akatli ̱palako̱y tu̱ huatiya̱ tachihuí ̱n.

43 A̱ li ̱sta̱lh

acxni ̱ pacsá xtaxtuko̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tat, chu̱ aya xama̱kó̱, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ judíos, xa̱hua̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos hua̱mpi ̱ luhua xli ̱pa̱huanko̱y Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ judíos, xlacán sta̱laniko̱lh Pablo, chu̱ Bernabé. Cumu aya xtzucuni ̱t ca̱najlako̱y xtachihui ̱ncán, xlacán tzucuko̱lh stacya̱huako̱y pi ̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huanko̱lh Dios, chu̱ capa̱xcatcatzi ̱niko̱lh yuma̱ akapu̱táxtut tu̱ caj xpa̱lacata xtapa̱xquí ̱n li ̱lakalhamanko̱ni ̱t. 44 Cha̱nchu̱ li ̱mixtujun sábado, a̱y uj xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala yama̱ ca̱chiquí ̱n tamacxtumi ̱ko̱lh c-pu̱ kalhtahuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nakaxmatko̱y yuma̱ xasa̱sti xtachihui ̱n Dios xpa̱lacata Jesús. 45 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱ xanapuxcun judíos ucxilhko̱lh pi ̱ yama̱ li ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat, huá̱ xminko̱ni ̱t kaxmatniko̱y xtachihui ̱n Pablo, xlacán caj taskahuiko̱lh, si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ tzucuko̱lh lakapa̱xtokko̱y hua̱ntu̱ xuan Pablo, na̱ ta̱la̱huaniko̱lh, chu̱ li ̱kalhkama̱nanko̱lh. 46 Hua̱mpi ̱ Pablo, chu̱ Bernabé ni ̱ caj cacs kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xuanima̱ko̱ca̱, chu̱ xlacán chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua chuná̱ xquinca̱lakcha̱ni ̱tán pi ̱ huixín judíos nacca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ cumu huixín ni ̱tlá̱n tlahuayá̱tit, chu̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱yá̱tit la̱ntla̱ quin cca̱lix̱ akatli ̱yá̱n yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nakalhi ̱yá̱tit, pus pala chuná̱ tlahuayá̱tit huá̱ chú̱ quin huá̱ nacli ̱akchihui ̱naniko̱ya̱hu hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 47 Sa̱mpi ̱ hasta na̱ chuná̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán Quintla̱tican Dios acxni ̱ chuna̱ na̱má̱ huá̱ c-Li ̱kalhtahuaka: ‘Quit cli ̱huili ̱ni ̱tán ca̱tuxá̱huat la̱ xkakánat hua̱ntu̱ nali ̱lacahua̱nanko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat ma̱squi hua̱nti ̱ ni ̱ judíos.

LOS HECHOS 13​, ​14 Laqui ̱mpi ̱ caj mimpa̱lacata̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat cani ̱hua̱ xalaní ̱n nali ̱kalhi ̱ko̱y yama̱ akapu̱táxtut tu̱ quit cma̱xqui ̱putunko̱y, ma̱squi hua̱nti ̱ huilako̱chá̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca, hasta c-xtanka̱na tíyat.’ 48 Yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos xuanko̱ni ̱t, acxni ̱ xlacán kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱ Pablo, xlacán luhua li ̱huacá̱ pa̱xuhuako̱lh, na̱ tzucuko̱lh pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios hua̱ntu̱ xlá̱ xlaclhca̱huili ̱ni ̱t caj hua̱ntu̱ xpa̱lacatacán. Lhu̱ hua̱ xlacán hua̱nti ̱ aya xlacsacko̱ni ̱t Dios pi ̱ namakamaklhti ̱nanko̱y yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nakalhi ̱ko̱y. 49 Chuná chi ̱nchu̱ na̱má̱ xta̱kahuani ̱ma̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacán, chu̱ ca̱x xtali ̱huaqui ̱ma̱ hua̱nti ̱ xkaxmatma̱kó̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ c-tíyat. 50 Hua̱mpi ̱ yama̱ xanapuxcun judíos, li ̱huacá̱ si ̱tzi ̱niko̱lh Pablo, chu̱ Bernabé, huata xlacán chihui ̱nama̱xqui ̱ko̱lh makapitzi ̱n lactali ̱pa̱hu lacchaján hua̱nti ̱ ma̱squi ni ̱ judíos xli ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ makapitzi ̱n napuxcun chixcuhuí ̱n; stacya̱huako̱lh laqui ̱mpi ̱ maktum pi ̱ capu̱tlakale̱nko̱lh c-xtiyatcán. 51 Acxni ̱ Pablo, chu̱ Bernabé taxtuko̱lh yama̱ ca̱chiquí ̱n, xlacán tzucukó̱caj lactincxko̱cán pokxni ̱ hua̱ntu̱ xpasako̱ni ̱t c-xca̱chiqui ̱ncán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ma̱siyuko̱y pi ̱ xlacán nia̱lh xcuentajcán lapi ̱ naaktzanka̱ko̱y. 52 Hua̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ tamakaxtakko̱lh c-Antioquía xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, xlacán luhua cha̱pa̱xuhua̱na̱ tamakaxtakko̱lh, chu̱ Espíritu Santo luhua xmakta̱yako̱y c-xlatama̱tcán. Pablo, chu̱ Bernabé tza̱lako̱y sa̱mpi ̱ xmakni ̱putunko̱cán Cha̱nko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Iconio, chu̱ acxni ̱ lákcha̱lh sábado

14

308 tanu̱ ko̱lh c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, na̱ chuná̱ antá̱ cumu luhua tancs la̱ntla̱ xma̱siyuniko̱y xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ judíos, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, ca̱najlako̱lh. 2 Hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ ni ̱ xca̱najlaputunko̱y hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y, tzucuko̱lh quilhca̱xya̱huako̱y makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ lactlahuaniko̱lh xtapuhua̱ncán pi ̱ ni ̱ caca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ Pablo xli ̱chihui ̱naniko̱y nata̱lán. 3 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, yuma̱ cha̱t uy apóstoles titamakaxtakko̱lh maka̱s quilhtamacú̱ antá̱ c-Iconio, chu̱ cumu xli ̱pa̱huanko̱y pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesús namaktakalhko̱y, ni ̱ xpe̱cuanko̱y la̱ntla̱ xlacán xli ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n xla akapu̱táxtut. Chu̱ Dios xma̱lulokniko̱y hua̱ntu̱ xlacán xli ̱chihui ̱nanko̱y xpa̱lacata xtalakalhamá̱n, sa̱mpi ̱ xma̱xqui ̱ko̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n natlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tascújut. 4 Hua̱mpi ̱ cumu hua̱nti ̱ xala ca̱chiquí ̱n kampu̱tuy xuilakó̱ sa̱mpi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xta̱ta̱yako̱y judíos, chu̱ makapitzí ̱n xta̱ta̱yako̱y apóstoles. 5 Puschí ̱ maktum makapitzi ̱n yama̱ judíos, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos lacxtum ta̱catzi ̱ko̱lh ma̱paksi ̱naní ̱n antá̱ xalaní ̱n pi ̱ nata̱la̱tlahuako̱y, chu̱ naactalamakni ̱ko̱y. 6 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ catzi ̱ko̱lh xlacán, huata xatlá̱n tu̱ tlahuako̱lh, tza̱lako̱lh, chu̱ anko̱lh scujko̱y c-aktum tíyat huanicán Licaonia. Antá̱ cha̱nko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Listra, xa̱hua̱ c-Derbe, chu̱ na̱ paxia̱lhnanko̱lh c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xuilakó̱ c-xtuntamacnicán. 7 Antá̱ xlacán lacaxtum xli ̱akchihui ̱nantla̱huanko̱y xatla̱n tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut. Akpaklhchipacán Pablo c-Listra c-Listra Pablo xli ̱akchihui ̱nama̱ xtachihui ̱n Jesús, chu̱ 8 Maktum

309 antá̱ xuí ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ luhua chunata xlacachini ̱t pi ̱ ni ̱ lay xtla̱huán. 9 Huá̱ chú̱ yuma̱ chixcú, luhua cui ̱ntaj xtlahuani ̱t hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱ca̱, chu̱ Pablo úcxilhli ̱ pi ̱ antá̱ xuí ̱, chu̱ na̱ úcxilhli ̱ pi ̱ xca̱najlanima̱ xtachihuí ̱n pi ̱ Dios tla̱n nama̱pacsay. 10 Pablo pixtlanca̱ quilhánilh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―¡Huix cuanimá̱n, lacapala̱ actancs cali ̱ta̱ya̱ mintuhuán, chu̱ catlá̱huanti! Yama̱ chixcú̱ tuncán ta̱kapu̱yá̱hualh, tá̱qui ̱lh, xta̱chuná̱ pala ni ̱tú̱ xlaniy, chu̱ tzúculh tla̱huán. 11 Acxni ̱ li ̱lhu̱ hua̱ ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t Pablo, xlacán chuná̱ aklhma̱n tzucuko̱lh huanko̱y c-xatachihuí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y ti ̱ xala antá: ―¡Chiyú̱ ta̱ctani ̱tanchi ̱ quidioscán hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱taya̱hu, hua̱mpi ̱ huata xmacnicán na̱ luhua xta̱chuná̱ la̱ quimacnicán! 12 Yuma̱ chixcuhuí ̱n xlakataquilhpu̱tako̱y lhu̱ hua xatatlahuamakxtu csa̱ntujcán hua̱nti ̱ xli ̱maca̱nko̱y xdioscán, pus li ̱ma̱xtuko̱lh Bernabé la̱ xdioscan Júpiter, chu̱ Pablo xli ̱ma̱xtuko̱y la̱ xdioscan Mercurio, sa̱mpi ̱ huá̱ luhua xakchihui ̱nán. 13 Yuma̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ chuná̱ xli ̱pa̱huanko̱y yuma̱ xdioscán, anta̱ni ̱ lactanu̱cán ca̱chiquí ̱n xyá̱ csiculancán anta̱ni ̱ xlakataquilhpu̱tako̱y, chu̱ yama̱ xpa̱li ̱ xdioscan Júpiter lacapala̱ li ̱minko̱lh xánat li ̱ca̱xtlahuá̱n, xa̱hua̱ toro̱, sa̱mpi ̱ xli ̱pu̱tum tachixcuhuí ̱tat xmakni ̱putunko̱y yama̱ toro̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱ca̱xtlahua̱naniko̱y Pablo, chu̱ Bernabé. 14 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱ apóstoles catzi ̱ko̱lh pi ̱ huá̱ nalakataquilhpu̱tako̱y, maktum la̱ntla̱ xti ̱t tlahuako̱lh xlhaka̱tcán caj la̱ntla̱ li ̱si ̱tzi ̱ko̱lh, lacapala̱ laksti ̱pa̱tanu̱ ko̱lh li ̱lhu̱ hua, chu̱ chuná̱ pixtlanca̱ tzucuko̱lh huaniko̱y: 15 ―¡Xli ̱pacs huixín, li ̱huana̱ cakaxpáttit! ¿Tú̱ huan huixín quinca̱li ̱pu̱ lhca̱yá̱tit la̱ dioses? Quin

LOS HECHOS 14 na̱ caj chixcuhuí ̱n xta̱chuná̱ la̱ huixín, chu̱ quin caj cmini ̱tán ca̱huaniyá̱n pi ̱ calakmakántit xli ̱pacs mintasmani ̱ncán hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, chu̱ caj xma̱n huá̱ cali ̱pa̱huántit yama̱ cha̱stum Dios xastacná̱ hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t akapú̱ n, ca̱tiyatna, xa̱hua̱ ta̱kaya̱huaná, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ananiy. 16 Hasta la̱ntla̱ maka̱sa quilhtamacú̱ yama̱ hua̱nti ̱ cha̱stum Dios lama̱, li ̱makaxtakko̱lh xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ni ̱ luhua xlakapasko̱y pi ̱ calatama̱ko̱lh, chu̱ calakataquilhpu̱tako̱lh catu̱ huá̱ tu̱ xlacán chuná̱ xpuhuanko̱y. 17 Hua̱mpi ̱ huata xlá̱ ankalhí ̱n li ̱ma̱catzi ̱ni ̱putunko̱lh pi ̱ xlá̱ Dios hua̱nti ̱ luhua tla̱n catzi ̱y, sa̱mpi ̱ huá̱ quinca̱macaminiyá̱n se̱n, chu̱ luhua tla̱n quinca̱siculana̱tlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ chana̱hu, chu̱ tla̱n makalana̱nana̱hu laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ya̱hu li ̱stakuán hua̱ntu̱ nali ̱hua̱yana̱hu, chu̱ li ̱pa̱xuhu nalatama̱ya̱hu. 18 Hua̱mpi ̱ ma̱squi Pablo, chu̱ Bernabé chuná̱ lix̱ akatli ̱ko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n, takalaná̱ ma̱lactlahui ̱ko̱lh pi ̱ ni ̱ camakni ̱ko̱lh yama̱ toro̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱ca̱xtlahua̱naniko̱y. 19 Acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ chinko̱lh c-Listra makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Antioquía, chu̱ c-Iconio, chu̱ tzucuko̱lh ma̱lakaspitya̱huako̱y li ̱lhu̱ hua̱ pi ̱ nia̱lh cali ̱pa̱huanko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nán Pablo, chu̱ camakni ̱ko̱lh. Pus yama̱ chixcuhuí ̱n si ̱tzi ̱niko̱lh Pablo, chu̱ li ̱actalako̱lh chíhuix; acxni ̱ aya cacs táma̱lh Pablo, xlacán puhuanko̱lh pi ̱ ma̱x aya xmakni ̱ko̱ni ̱t, xuatale̱nko̱lh hasta c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n. 20 Hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ li ̱tamacxtumi ̱ko̱lh hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, Pablo lacatzucu̱ tzúculh ta̱yay xta̱chuná̱ pala ni ̱tú̱ xlanini ̱t, chu̱ tanu̱pá̱ ca̱chiquí ̱n. Cha̱nchu̱ li ̱cha̱lí ̱ ta̱táca̱xli ̱ Bernabé, chu̱ anko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Derbe.

LOS HECHOS 14​, ​15 21 Antá̱ c-Derbe li ̱akchihui ̱nanko̱lh xatla̱n xtama̱catzi ̱ni ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, chu̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacán la̱ xma̱akapu̱taxti ̱nacán. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ taca̱xpalako̱lh pi ̱ antá̱ tapu̱ spitpalako̱lh xtijicán anta̱ni ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Listra chu̱ Iconio, chu̱ cha̱mpalako̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Antioquía. 22 Antá̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, xlacán xma̱tlihuaklhmakó̱, chu̱ xma̱akatancsama̱kó̱ xta̱kpuhuanti ̱ncán; stacya̱huako̱y la̱ntla̱ natapalhi ̱niko̱y c-xtaca̱najlacán, xuaniko̱y pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacan Jesús ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ caakspulako̱lh, chu̱ hua̱ntu̱ xli ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ca̱, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ aktum catzi ̱y nalakma̱xtuy xli ̱stacna c-xlacati ̱n Dios, chu̱ natanu̱y c-xasa̱sti xtapáksi ̱t hua̱ntu̱ nahuili ̱y c-akapú̱ n, pus lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱pa̱ti ̱y u̱ nu̱ ca̱tuxá̱huat. 23 C-akatunu yuma̱ ca̱chiquí ̱n xlacán lacsacko̱lh makapitzi ̱n lakko̱lún laqui ̱mpi ̱ huá̱ napuxcu̱ naniko̱y hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, chu̱ acxni ̱ pu̱tum xkalhxtaknanko̱tlahuako̱lh oración, squiniko̱lh Dios pi ̱ huá̱ camakta̱yako̱lh c-xtascujutcán hua̱ntu̱ xma̱cui ̱ntajli ̱ko̱cani ̱t yuma̱ lakko̱lún.

Pablo, chu̱ Bernabé taspitpalako̱lh c-Antioquía hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱y Siria 24 A̱ li ̱sta̱lh ti ̱taxtuko̱lh c-xatiyat Pisidia, chu̱ cha̱nko̱lh c-xatiyat Panfilia. 25 Acxni ̱ cha̱nko̱lh c-Perge antá̱ li ̱chihui ̱nampalako̱lh xtachihui ̱n Dios, chu̱ hasta a̱li ̱sta̱lh cha̱nko̱lh c-Atalia. 26 Antá̱ c-Atalia taju̱ ko̱lh c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ chuná̱ pa̱tacutko̱lh hasta cha̱nko̱lh c-Antioquía, anta̱ni ̱ xapu̱ lana̱ nata̱laní ̱n xala yama̱ ca̱chiquí ̱n, acxni ̱ ma̱quilhanu̱ ko̱lh, squiniko̱lh li ̱tlá̱n Dios pi ̱ namaktakalhko̱y c-xtascujutcán

310 hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱lacsacko̱ni ̱t, chu̱ hua̱ntu̱ chú̱ aya xqui ̱ma̱kantaxti ̱ko̱ni ̱t. 27 Acxni ̱ chu̱ ticha̱n ko̱lh, tima̱makstokko̱lh kampu̱tum ca̱najlaní ̱n, na̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuaniko̱not Dios lactlanca li ̱ca̱cni, cu̱ la̱ntla̱ xkalhi ̱niko̱ni ̱t li ̱tlá̱n xakmakat chixcuhuí ̱n, pi ̱ na̱ nakalhi ̱niko̱y taca̱najla. 28 Antá̱ chú̱ tita̱tamakaxtakko̱lh li ̱ma̱kalhtahuáke̱t maka̱s quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ namakta̱yako̱y yama̱ ca̱najlaní ̱n xala c-Antioquía. Xli ̱pacs apóstoles tamacxtumi ̱ko̱y c-Jerusalén Hua̱ chú̱ makapitzí ̱n judíos ti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Judea, xmakaca̱najlaputunko̱y nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, xuaniko̱y pi ̱ hua̱ lapi ̱ ni ̱ circuncidar nalako̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huan Xli ̱ma̱peksi ̱n Moisés, ni ̱ catiakapu̱taxtuko̱lhcú̱ c-xlacati ̱n Dios. 2 Pablo chu̱ Bernabé tzucuko̱lh ta̱la̱huaniko̱y yuma̱ chixcuhuí ̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xmakaca̱najlaputunko̱y. Pus cumu tima̱kampa̱qui ̱ko̱lh tapa̱pítzit chu̱ ta̱kslokó̱n luhua tlihueke, la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ xlacán lacxtum li ̱catzi ̱ko̱lh, chu̱ na̱má̱ la̱huaniko̱lh: “Xatlá̱n camaca̱nko̱hu makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ xlacán naanko̱y c-Jerusalén, chu̱ nakalhasquinko̱y apóstoles, chu̱ puxcu̱ nani ̱n lakko̱lún hua̱ntu̱ quin quili ̱tlahuatcán.” Hua̱mpi ̱ huata huá̱ li ̱lhca̱ko̱ca̱ caanko̱lh Pablo, Bernabé, chu̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ luhua lactali ̱pa̱hu xuanko̱ni ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncán. 3 Cha̱nchu̱ xlacán pi ̱ xma̱quilhanu̱ ko̱ni ̱ttá̱ xli ̱pacs ca̱najlaní ̱n, huá̱ chipako̱lh tiji ̱ hua̱ntu̱ xti ̱taxtuy c-Fenicia, chu̱ Samaria. Cani ̱hua̱ anta̱ni ̱ xti ̱taxtuko̱y xli ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos xlakmakanko̱ni ̱t xalakmaka̱n xtasmani ̱ncán, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Dios. Xli ̱pacs

15

311 nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ xkaxmatko̱y la̱ntla̱ Dios xtlahuama̱ xtascújut c-xnacu̱cán ti ̱ ni ̱ judíos luhua xli ̱pa̱xuhuako̱y. 4 Acxni ̱ Pablo, chu̱ Bernabé cha̱nko̱lh c-Jerusalén, kampu̱tum tamacxtumi ̱ko̱lh hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, xa̱hua̱ apóstoles, chu̱ puxcu̱ nani ̱n lakko̱luún. Xlacán tzucuko̱lh huanko̱y la̱ntla̱ Dios xtlahuani ̱t c-xlatama̱tcán lactlanca tascújut. 5 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ makapitzi ̱n fariseos hua̱nti ̱ na̱ aya xca̱najlako̱ni ̱t, xlacán ta̱yako̱lh, chu̱ chuná̱ chihui ̱nanko̱lh: ―Quin cpuhuana̱hu pi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos lacachinko̱ni ̱t, chu̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, ma̱x xlacasquinca nachucuniko̱cán actzu̱ xtiyatli ̱huacán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 6 Puschí ̱ yama̱ apóstoles, xa̱hua̱ lakko̱lutzi ̱n puxcu̱ naní ̱n macxtum lako̱lh pi ̱ xatlá̱n natamacxtumi ̱palako̱y laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ naca̱xtlahuako̱y yuma̱ ta̱klhú̱ hui ̱t. 7 Acxni ̱ tamacxtumi ̱palako̱lh, maka̱s xli ̱kalhchihui ̱nama̱kó̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ xcatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ mini ̱niy natlahuako̱y. Hua̱mpi ̱ maktum Pedro tá̱yalh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Nata̱laní ̱n, huixín catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ Dios quilácsacli ̱ quit la̱ntla̱ maka̱sa quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ nacán li ̱akchihui ̱naniko̱y yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos la̱ntla̱ Dios lakma̱xtuputunko̱y lapi ̱ xlacán nali ̱pa̱huanko̱y Jesús xta̱chuná̱ la̱nchú̱ quin li ̱pa̱huana̱hu. 8 Sa̱mpi ̱ Dios pacs lakapasa̱ cha̱t unu cha̱tunu̱ xnacu̱cán tachixcuhuí ̱tat, chu̱ xlá̱ luhua tancs quinca̱ma̱catzi ̱ní ̱n pi ̱ acxtum lakalhamanko̱y ma̱squi ti ̱ ni ̱ judíos, pus huá̱ li ̱ma̱lulokniko̱lh acxni ̱ na̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xli ̱tlihuaka Espíritu Santo xta̱chuná̱ la̱ quinca̱ma̱xquí ̱n quin. 9 Dios ni ̱ pala tú̱ tapa̱pítzit xtláhualh xpa̱lacatacán chu̱ quin, chú acxtum lakchakaniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán xta̱chuná̱

LOS HECHOS 15 la̱ntla̱ quin tla̱n quinca̱xapanini ̱tán quinacu̱cán quin acxni ̱ li ̱pa̱huahu Jesús. 10 Pus huá̱ chú̱, ¿tú̱ huan huixín caj li ̱aklhu̱ hua̱t naná̱tit hua̱ntu̱ Dios tlahuani ̱t? ¿Tú̱ xpa̱lacata li ̱ma̱tlahui ̱putunko̱yá̱tit hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús yama̱ tuhua̱ tatlahu hua̱ntu̱ ni ̱ pala quin, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum judío hasta la̱nchú̱ pala tla̱n macalani ̱tahu xma̱kantaxti ̱hu? 11 Chí ̱ hua̱mpi ̱ huata quin catzi ̱ya̱hu, caj xtalakalhamá̱n Quimpu̱chinacan Jesús, huá̱ quinca̱li ̱ma̱kapu̱taxti ̱yá̱n, lacxtum la̱ quin chu̱ xlacán laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n quintala̱kalhi ̱ncán, pus na̱ chuná̱ chú̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, caj li ̱tlá̱n, lacxtum lakalhamanko̱ni ̱t xta̱chuná̱ la̱ quin. 12 Puschí ̱ pacs katxtakko̱lh li ̱lhu̱ hua, huata hua̱ kaxmatniko̱lh Bernabé, chu̱ Pablo la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y lactlanca li ̱ca̱cni, xhu̱ xaliucxílhti ̱ xtlahuani ̱t Dios xpa̱lacatacán c-xlaksti ̱pa̱ncán xakmakat chixcuhuí ̱n. 13 Acxni ̱ chu̱ xlacán chihui ̱nanko̱lh, Santiago tá̱yalh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Nata̱laní ̱n, catlahuátit li ̱tlá̱n, li ̱huana̱ cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit yuma̱ actzu̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n: 14 Simón Pedro aya quinca̱li ̱ta̱chihui ̱nani ̱tán la̱ntla̱ Dios huacu luhua lakalhamanko̱ni ̱t hua̱nti ̱ ni ̱ judíos lacachinko̱ni ̱t la̱ntla̱ quin, chu̱ lacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ na̱ xcamán nahuanko̱y. 15 Xli ̱pacs tu̱ qui ̱taxtuni ̱t tancs li ̱kantaxtuni ̱t hua̱ntu̱ titzokko̱lh xalakmaka̱n profetas c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: 16 ‘Ma̱squi cakxtakmakanko̱ni ̱t nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ quit nacmimpalay, chu̱ li ̱huana̱ nacma̱kantaxti ̱niko̱y yama̱ talacca̱xlán hua̱ntu̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ cta̱tlahuako̱lh rey David, chu̱ xli ̱nata̱lan judíos,

LOS HECHOS 15 hua̱mpi ̱ aya talakla̱kalhi ̱ni ̱t sa̱mpi ̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱putunko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xlakcha̱nko̱y xlacán nama̱kantaxti ̱ko̱y. 17 Laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat cani ̱hua̱ xalaní ̱n, na̱ tla̱n lacxtum naputzako̱y la̱ntla̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y Xpu̱chinacán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos na̱ pacs xcamán nahuamputunko̱y. 18 Chuná̱ ma̱catzi ̱ni ̱nán Quimpu̱chinacan Dios hua̱nti ̱ la̱nchú̱ ma̱siyuy hua̱ntu̱ xlaclhca̱huili ̱ni ̱t yama̱ maka̱n quilhtamacú̱.’ 19 “Pus cpuhuán pi ̱ tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Dios, chu̱ lakmakanko̱ni ̱t hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ caj xtahuilatcán, ni ̱ quinca̱mini ̱niyá̱n fuerza̱ nama̱tlahui ̱ko̱ya̱hu hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés pi ̱ na̱ chuná̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y pacs yama̱ lactzu̱ tahuílat hua̱ntu̱ quin judíos li ̱smani ̱ni ̱tahu ma̱kantaxti ̱ya̱hu. 20 Chí ̱ hua̱mpi ̱ caj catzokniko̱hu aktum carta̱ anta̱ni ̱ nahuaniko̱ya̱hu pi ̱ ni ̱ cahuako̱lh catu̱hua̱ líẖ uat hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t hua̱ntu̱ caj xatatlahuamakxtu dios, chu̱ ni ̱ caxakatli ̱ko̱lh cati ̱hua̱ pusca̱t pala huí ̱ xpusca̱tcán, chu̱ ni ̱ mini ̱niko̱y li ̱hua̱yanko̱y takalhí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ stajmakanko̱ni ̱t xkalhni, chu̱ ni ̱ pala hua̱ntu̱ caj jicsuako̱ni ̱t, xa̱huachí ̱ na̱ ni ̱ pala hua̱ kalhni ̱ cahuako̱lh. 21 Sa̱mpi ̱ luhua quili ̱lacapa̱stacatcán pi ̱ hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱mixatujuná̱n sábado li ̱akchihui ̱nancani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés c-akatunu quimpu̱kalhtahuakacán, hua̱ yuma̱ ti ̱pa̱tu̱ tu̱ tlak li ̱huancán pi ̱ ni ̱ quili ̱tlahuatcán quin judíos.” Xcartajcan apóstoles hua̱ntu̱ maca̱niko̱lh nata̱laní ̱n xala c-Antioquía 22 Xli ̱pacs apóstoles, puxcu̱ nani ̱n lakko̱lún, chu̱ xli ̱pacs kampu̱tum

312 ca̱najlaní ̱n xala c-Jerusalén, tla̱n tlahuako̱lh hua̱ntu̱ Santiago huaniko̱lh, xlacán lacsacxtuko̱lh cha̱tuy lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ lacxtum nata̱anko̱y Pablo, chu̱ Bernabé c-Antioquía laqui ̱mpi ̱ nale̱nko̱y yama̱ carta. Yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ lacsacko̱ca̱ xuaniko̱cán Judas hua̱nti ̱ na̱ xkalhi ̱y xli ̱ti ̱pa̱tuy xtucuhuiní ̱ Barsabás, xa̱hua̱ Silas. 23 Huá̱ chú̱ ma̱le̱ni ̱ko̱ca̱ carta̱ tu̱ na̱má̱ xuan: “Quin apo̱stoles, chu̱ puxcu̱ nani ̱n lakko̱lún, xa̱hua̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ cli ̱pa̱huana̱hu Jesús u̱ nú̱ c-Jerusalén, luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu cca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n yuma̱ c-carta̱ xli ̱pacs huixín nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ huilátit c-xaca̱chiqui ̱n Antioquía, chu̱ huixín hua̱nti ̱ huilátit xli ̱ca̱tlanca̱ c-xatiyat Siria, chu̱ Cilicia. 24 Quin ccatzi ̱ni ̱tahu pi ̱ hua̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n u̱ nú̱ xalaní ̱n qui ̱lako̱chá̱ antá, chu̱ xlacán ca̱laksoka̱li ̱nín mintaca̱najlacán, sa̱mpi ̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱má̱n pi ̱ xlacasquinca nachucunicaná̱tit actzu̱ mintiyatli ̱huacán, chu̱ xli ̱pacs xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ huan. Hua̱mpi ̱ tama̱ hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱chihui ̱nama̱kó̱, quin ni ̱tú̱ cma̱xqui ̱ko̱ni ̱tahu talacasquín, chu̱ hasta ni ̱tú̱ quinca̱kalhasquimá̱n. 25 Huá̱ xpa̱lacata quin cli ̱lacsacko̱ni ̱tahu cha̱tuy chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ xlacán naca̱lakana̱chá̱n, chu̱ naca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n hua̱ntu̱ quin nacuaniko̱ya̱hu, huá̱ lacxtum nata̱anko̱ya̱chá̱ Pablo, chu̱ Bernabé. 26 Hua̱ yama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ lhu̱ hua̱ tu̱ li ̱pa̱ti ̱nanko̱lhá̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ huá̱ li ̱chihui ̱nama̱kó̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesucristo. 27 Chu̱ yama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ quin cca̱ma̱lakacha̱nimá̱n huaniko̱cán Judas, chu̱ Silas. Xlacán li ̱huana̱ naca̱lix̱ akatli ̱yá̱n hua̱ntu̱ huixín mili ̱tlahuatcán. 28 Sa̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo quinca̱ma̱puhua̱ní ̱n pi ̱ ni ̱ nacca̱ma̱tlahui ̱yá̱n ca̱ta lhu̱ hua tascújut hua̱ntu̱ quin judíos

LOS HECHOS 15​, ​16

313 cma̱kantaxti ̱ya̱hu. Hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ huixín mili ̱tlahuatcán: 29 ni ̱ cahuátit líẖ uat hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t tu̱ caj xatatlahuamakxtu csa̱ntujcán hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y ti ̱ xta̱stum quiDioscán, na̱ ni ̱ pala huá̱ cahuátit xali ̱hua̱y lactzu̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ tastajmakani ̱t xkalhni, na̱ ni ̱ pala huá̱ cahuátit hua̱ntu̱ jicsuako̱ni ̱t, chu̱ kalhni ̱ ni ̱ nahuayá̱tit; na̱ chuna li ̱tum, ni ̱ caxakatlí ̱tit cati ̱hua̱ pusca̱t lapi ̱ huí ̱ mimpusca̱t. Lapi ̱ huixín chuná̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n luhua aksti ̱tum lapá̱tit nahuán. Catatlihuáklhtit cali ̱tzaksátit.” 30 Acxni ̱ ma̱quilhanu̱ ko̱ca̱, yuma̱ talakachá̱n chipako̱lh tiji, chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ cha̱nko̱lh c-Antioquía. Xli ̱pacs nata̱laní ̱n antá̱ xalaní ̱n tamacxtumi ̱ko̱lh; acxni ̱ chu̱ aya pu̱tum xuilakó̱ xlacán macama̱sta̱ko̱lh yama̱ carta̱ hua̱ntu̱ xma̱le̱ni ̱ko̱cán. 31 Acxni ̱ chú̱ li ̱kalhtahuakaniko̱ca̱ hua̱ntu̱ xtatzokni ̱t yama̱ c-carta̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos luhua ma̱aktziyajko̱lh hua̱ntu̱ antá̱ xuan sa̱mpi ̱ li ̱huacá̱ ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱lh c-xtaca̱najlacán. 32 Cha̱nchu̱ Judas, chu̱ Silas, pi ̱ na̱ makaaccha̱nko̱y talacapa̱stacni, xlacán tzucuko̱lh ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y yama̱ nata̱laní ̱n, chu̱ ma̱akata̱ksni ̱ko̱lh la̱ntla̱ luhua lacasquín Dios aksti ̱tum nalatama̱ko̱y. 33-34 Acxni ̱ chú̱ aya fuerza̱ maka̱sá̱ xlama̱kó̱ c-Antioquía, Judas, chu̱ Silas taspitpalako̱lh c-Jerusalén, pus yama̱ nata̱laní ̱n luhua aktum tapa̱xuhuá̱n makaxtakko̱lh pi ̱ naanko̱y, chu̱ huaniko̱lh Dios cale̱nko̱lh. 35 Chi ̱nchu̱ hua̱ Pablo, chu̱ Bernabé, antá̱ tamakaxtakko̱lh, chu̱ xta̱la̱makta̱yako̱y yama̱ hua̱nti ̱ xpuxcu̱nanko̱y xli ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihuí ̱n Quimpu̱chinacan Jesús. Pablo xli ̱maktuy chipay tiji ̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱chihui ̱nantla̱huán xtachihui ̱n Dios 36 Chuná̱ maka̱s cscujma̱kó̱ antá, chu̱ maktum Pablo huánilh Bernabé: ―Chú̱ xtaca̱xpalahu, chu̱ xahu lakapaxia̱lhnampalako̱ya̱hu yama̱

nata̱laní ̱n c-lactzu̱ xca̱chiqui ̱ncán anta̱ni ̱ li ̱akchihui ̱nanko̱ni ̱tahu xtachihui ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ naqui ̱ucxilha̱hu la̱ntla̱ huilakó̱. 37 Bernabé xta̱a mputún Pablo hua̱mpi ̱ na̱ xlacasquín pi ̱ nata̱anko̱y Juan hua̱nti ̱ xkalhi ̱y xli ̱ti ̱pa̱tuy xtucuhuini Marcos. 38 Hua̱mpi ̱ Pablo ni ̱ ma̱t lá̱ni ̱lh pi ̱ nata̱anko̱y Marcos, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quit ni ̱ clacasquín naquinca̱sta̱laniyá̱n. ¿Tú̱ huan aklhtachokoni ̱t c-Panfilia na̱ nia̱lh xquinca̱ta̱amputuná̱n c-tascújut? 39 Maka̱s la̱ntla̱ xla̱li ̱aklhu̱ hua̱t nama̱kó̱, chu̱ ni ̱ lay acxtum xcatzi ̱ko̱y. ―Lapi ̱ huix ni ̱ lacasquina̱ naquinca̱sta̱laniyá̱n, huata xatlá̱n lacatanu̱ quit nacta̱án ―kálhti ̱lh Bernabé. Puschí ̱ Bernabé ta̱táju̱ lh c-pu̱tacutnu̱ Marcos, chu̱ akxtákmi ̱lh Pablo, chu̱ anko̱lh c-Chipre. 40 Chi ̱nchu̱ hua̱ Pablo, hua̱ xlá̱ ta̱talakxtúmi ̱lh Silas. Acxni ̱ xli ̱pacs nata̱laní ̱n tlahuako̱lh oración squinko̱lh Dios pi ̱ huá̱ camaktakalhko̱lh, chu̱ camakta̱yako̱lh, xlacán quilhta̱yako̱lh xtijicán, anko̱lh. 41 Pu̱ lh antá̱ ti ̱taxtuko̱lh c-xatiyat Siria, chu̱ Cilicia, chu̱ cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xcha̱nko̱y xuilakó̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, xta̱kalhchihui ̱nanko̱y laqui ̱mpi ̱ nama̱ak puhuanti ̱ni ̱ko̱y. Timoteo sta̱laniko̱y Pablo, chu̱ Silas Pablo, chu̱ Silas cha̱nko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n xuanicán Derbe, chu̱ a̱li ̱sta̱lh cha̱nko̱lh Listra. Antá̱ ma̱noklhuko̱lh cha̱tum kahuasa xuanicán Timoteo. Yuma̱ kahuasa, chu̱ na̱ chuná̱ xtzi ̱ hua̱nti ̱ judía xuani ̱t, xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, hua̱mpi ̱ xtla̱t griego xuani ̱t. 2 Xli ̱pacs nata̱laní ̱n xala c-Listra, chu̱ xala c-Iconio xpa̱xqui ̱ko̱y Timoteo. 3 Pus huá̱ xpa̱lacata li ̱huánilh Pablo pi ̱ casta̱laniko̱lh cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xlacán xtiama̱ko̱lhcú̱. Hua̱mpi ̱ pu̱ lh circuncidar tlahuaca̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱

16

LOS HECHOS 16 nalakmakanko̱y, usu nali ̱si ̱tzi ̱ko̱y judíos hua̱nti ̱ xuilakó̱ yama̱ ca̱chiqui ̱ní ̱n anta̱ni ̱ naanko̱y li ̱chihui ̱nanko̱y Jesús, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs xcatzi ̱cán pi ̱ ni ̱ judío xuani ̱t xtla̱t. 4 A̱ li ̱sta̱lh ni ̱ li ̱maka̱s xlacán taca̱xko̱lh, chu̱ cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xlacán xti ̱taxtuko̱y xli ̱ta̱chihui ̱nanko̱y cristianos hua̱ntu̱ xlacca̱xtlahuako̱ni ̱t tapáksi ̱t yama̱ apóstoles, chu̱ lakko̱lún hua̱nti ̱ xpuxcu̱ nanko̱y c-Jerusalén xpa̱lacatacan nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. Na̱ huanko̱lh pi ̱ luhua xmini ̱niko̱y nama̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱pacs yuma̱ lactzu̱ xtapaksi ̱tcán. 5 Chuná̱ chú̱ kampa̱tunu ca̱najlaní ̱n xli ̱ca̱na̱ xli ̱tahuixca̱ni ̱ma̱kó̱, chu̱ xta̱katancsama̱kó̱ c-xtaca̱najlacán, na̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xtali ̱huaqui ̱ti ̱lhama̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. Pablo li ̱ma̱lakapalajuani ̱cán cha̱tum chixcú̱ xala c-xatiyat Macedonia 6 Espíritu Santo ma̱puhua̱ni ̱ko̱lh Pablo, Silas, chu̱ Timoteo pi ̱ ni ̱ cali ̱akchihui ̱nanko̱lh xtachihui ̱n Jesús c-xatiyat Asia, huata caj ti ̱lacatza̱lahuili ̱ko̱lh, chu̱ na̱ caj ti ̱taxtuko̱lh c-xatiyat Frigia, chu̱ Galacia. 7 A̱ li ̱sta̱lh cha̱nko̱lh anta̱ni ̱ tzucuy ma̱paksi ̱nán aktum tíyat hua̱ntu̱ xuanicán Misia, chu̱ antá̱ xti ̱taxtuputunko̱y c-xatiyat Bitinia, hua̱mpi ̱ cspiritu Jesús ni ̱ ma̱xqui ̱ko̱lh talacasquín antá̱ nalacanko̱y. 8 Huata c-Misia na̱ caj ti ̱tum ti ̱taxtuko̱lh, chu̱ cha̱nko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Troas. 9 Huatiya yama̱ tzi ̱sní, c-Troas, Pablo ma̱lakapalajuani ̱ca̱, xlá̱ úcxilhli ̱ cha̱tum chixcú̱ xala c-Macedonia, antá̱ xlakalaya̱, chu̱ chuná̱ csquinima̱ li ̱tlá̱n, xuanima̱: “Catlahua̱ li ̱tlá̱n, capa̱tacútnanti, caquinca̱lakta̱ u̱ nú̱ c-Macedonia, chu̱ caquinca̱makta̱ya.” 10 Acxni ̱ chuná̱ li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ca̱ Pablo, quin lacapala̱ ctzucuhu taca̱xa̱hu laqui ̱mpi ̱ nacana̱hu li ̱akchihui ̱nana̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n la̱ntla̱ Jesús lakma̱xtunán c-Macedonia,

314 sa̱mpi ̱ xaccatzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ Dios antá̱ xquinca̱maca̱mputuná̱n. Pablo chu̱ Silas li ̱chihui ̱nanko̱y Jesús c-Filipos 11 C-Troas ctaju̱ hu c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ tzaj ctacutnahu hasta ccha̱hu c-aktum isla huanicán Samotracia, cha̱nchu̱ hasta li ̱cha̱lí ̱ ccha̱hu c-xaca̱chiqui ̱n Neápolis. 12 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ ccha̱hu c-xaca̱chiqui ̱n Filipos, antá̱ u̱ nú̱ lhu̱ hua̱ xuilakó̱ tachixcuhuí ̱tat romanos, xa̱huachí ̱ hua̱ yuma̱ ca̱chiquíṉ hua̱ntu̱ tlak tlanca ni ̱ xahua̱ xli ̱pacs ca̱chiquíṉ hua̱ntu̱ xma̱paksi ̱ko̱y Macedonia. Unú̱ fuerza̱ ctamakaxtakui ̱ tzinu̱ quilhtamacú̱. 13 Sábado acxni ̱ xli ̱pacs judíos xjaxko̱y, cahu c-xquilhtu̱ n kalhtu̱choko̱ hua̱ntu̱ lacatzú̱ xti ̱taxtuy ca̱chiquíṉ , sa̱mpi ̱ quinca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nancán pi ̱ antá̱ xtamacxtumi ̱ko̱y judíos laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y xoracioncán. Antá̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t makapitzi ̱n lacchaján. Quin ctahuilahu, chu̱ ctzucuhu li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ya̱hu Jesús la̱ntla̱ lakma̱xtunán. 14 C-xlaksti ̱pa̱ncan yama̱ lacchaján xuí ̱ cha̱tum pusca̱t xala c-Tiatira xuanicán Lidia, xlá̱ csta̱ko̱y xalacuan lháka̱t. Yuma̱ pusca̱t ma̱squi ni ̱ judía xlacachini ̱t luhua xma̱xqui ̱y ca̱cni ̱ Dios, chu̱ acxni ̱ xkaxmatnima̱ xtachihui ̱n Pablo, Quimpu̱chinacán lakpalíṉ ilh xnacú̱ laqui ̱mpi ̱ naca̱najlay pacs hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱. 15 Acxnitiya̱ yama̱ quilhtamacú̱ Lidia ta̱kmúnulh, xa̱hua̱ xli ̱pacs xcamán, chu̱ ti ̱ xta̱huilakó̱ c-xchic. A̱ li ̱sta̱lh Lidia chuná̱ quinca̱huanín: ―Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín taluloká̱tit pi ̱ quin cli ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Jesús, pus lacapala̱ caquinca̱ta̱pítit laqui ̱mpi ̱ antá̱ nahua̱yaná̱tit, chu̱ natamakaxtaká̱tit ca̱na̱ caj akapu̱tzu̱ quilhtamacú̱. Ma̱squi quin ni ̱ xacamputuna̱hu, fuerza̱ quinca̱lé̱n c-xchic.

315 16 Antá̱ u̱ nú̱ ca̱chiquín ̱ xuí ̱ cha̱tum tzuma̱t hua̱nti ̱ xma̱xcajua̱li ̱nini ̱t xtalacapa̱stacni ̱ cha̱tum cspiritu akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ xma̱chihui ̱ni ̱y, chu̱ chuná̱ xma̱lakcha̱ni ̱niko̱y, xma̱xtuniko̱y csuertejcan tachixcuhuí ̱tat, chu̱ pi ̱ xlá̱ xatasta̱n tasa̱cua xuani ̱t, xma̱la̱naníṉ tapala̱xlá̱ xma̱ta̱ji ̱nanko̱y, chu̱ li ̱pe̱cua̱ xma̱tlaji ̱ko̱ni ̱t tumi ̱n. Maktum acxni ̱ xacama̱hu tlahuaya̱hu quioracioncán c-xquilhtu̱ n kalhtu̱choko̱, cma̱noklhuhu yama̱ tzuma̱t. 17 Xlá̱ tzúculh quinca̱sta̱laniyá̱n, chu̱ chuná̱ xquilhuama̱ laqui ̱mpi ̱ pacs nakaxmatko̱y: ―¡Yuma̱ chixcuhuí ̱n huá̱ lacscujnanima̱kó̱ Dios hua̱nti ̱ xta̱stum kalhi ̱y tlanca xlacatzúcut, chu̱ mini ̱t ca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n xasa̱sti latáma̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalakma̱xtuyá̱tit mili ̱stacnacán! 18 Ankalhí ̱n chuná̱ xuan acxni ̱ antá̱ xacti ̱taxtuya̱hu, chu̱ maktum nia̱lh pa̱xuhua̱na̱le̱mpútulh, lacapala̱ laktáspitli, chu̱ chuná̱ huánilh yama̱ spíritu hua̱ntu̱ xmakatlajani ̱t: ―¡C-xtucuhuini Quimpu̱chinacan Jesucristo cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ camakáxtakti ̱ tama̱ tzuma̱t! Acxni ̱ tuncán yama̱ xaxcajua̱la cspiritu akskahuiní ̱ makáxtakli. 19 Hua̱mpi ̱ huata xma̱la̱nani ̱n yama̱ tzuma̱t, acxni ̱ catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xtlahuanicani ̱t, li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ si ̱tzi ̱ko̱lh sa̱mpi ̱ nia̱lh lay catili ̱tlajako̱lh tumi ̱n, hua̱ xpa̱lacata̱ li ̱chipako̱lh Pablo, chu̱ Silas, chu̱ le̱nko̱ca̱ c-pu̱ ma̱paksí ̱n, c-xlacati ̱n ma̱paksi ̱naní ̱n. 20 Acxni ̱ li ̱cha̱nko̱lh c-xlacati ̱ncan jueces, chuná̱ tzucuko̱lh li ̱ma̱lacapu̱ ko̱y: ―¡Yuma̱ chixcuhui ̱n judíos, xlacán caj minko̱ni ̱t ma̱lakaspitya̱huako̱y tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilakó̱ c-quinca̱chiqui ̱ncán! 21 Xlacán ma̱siyuko̱y tanu̱ tahuílat la̱ntla̱ luhua xli ̱latama̱tcán, hua̱mpi ̱ quin ni ̱ cma̱tla̱ni ̱ya̱hu hua̱ntu̱ xlacán huanko̱y sa̱mpi ̱ quin romanos.

LOS HECHOS 16 22 Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ na̱ xta̱tamacxtumi ̱ko̱ni ̱t talacatzuhui ̱ko̱lh c-pu̱ ma̱paksí ̱n chu̱ lacxtum kalhmakta̱yako̱lh yamá̱ hua̱nti ̱ xtalacapu̱ ma̱kó̱. Cha̱nchu̱ ma̱paksi ̱naní ̱n li ̱ma̱paksi ̱nanko̱lh pi ̱ cama̱pu̱ xtuniko̱ca̱ xlhaka̱tcán, chu̱ cali ̱snokko̱ca̱ tza̱tzu̱ quihui. 23 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ tla̱n snokko̱ca̱, tamacanu̱ ko̱ca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. Li ̱ma̱paksi ̱ca̱ cha̱tum tropa̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnán c-pu̱ la̱chi ̱n pi ̱ luhua cui ̱ntaj catlahuako̱lh pi ̱ ni ̱ namakatza̱lako̱y sa̱mpi ̱ huata huá̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán. 24 Acxni ̱ chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱ca̱, yama̱ tropa̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnán c-pu̱ la̱chi ̱n li ̱huacá̱ tamacanu̱ ko̱chá̱ hasta c-xtanká̱n, sa̱mpi ̱ xpe̱cuán pala namakatza̱lako̱y, chu̱ na̱ ma̱tantu̱ nu̱ ko̱ca̱ xtantu̱ ncán lactu̱tlanca lhtacala̱ hua̱ntu̱ xuanicán cepo, sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ xli ̱lakxquitinu̱ niko̱cán xtantu̱ n tachí ̱n. 25 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ luhua ca̱ta̱ncánat, Pablo, chu̱ Silas xtlahuama̱kó̱ xoracioncán, chu̱ xtli ̱nima̱kó̱ xca̱cni ̱ Dios, chu̱ a̱makapitzi ̱n tachí ̱n caj cacs xkaxmatnima̱kó̱. 26 Chuná̱ yumá̱ xquilhtli ̱ma̱kó̱ acxni ̱ caj xamaktum tachíquilh tíyat, chu̱ xama̱laccha yuma̱ pu̱ la̱chi ̱n xacstucán talacqui ̱ko̱lh, na̱ chuná̱ cadenas hua̱ntu̱ xli ̱tuhuachi ̱cani ̱t xacstucán lhkan tamakuasko̱lh la̱ntla̱ taxcutko̱lh xli ̱pacs tachí ̱n. 27 Yama̱ tropa̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnán c-pu̱ la̱chi ̱n, acxni ̱ xlá̱ stácnalh, chu̱ úcxilhli pi ̱ pacs xama̱laccha pu̱ la̱chi ̱n xtalacqui ̱ko̱ni ̱t, xtat tláhualh cspada, chu̱ xacstu̱ xmakni ̱putuncán sa̱mpi ̱ xlá̱ xpuhuán pi ̱ yama̱ tachi ̱ní ̱n pacs xtza̱lako̱ni ̱t, chu̱ huá̱ nama̱xoko̱ni ̱cán. 28 Hua̱mpi ̱ Pablo úcxilhli ̱ hua̱ntu̱ xtlahuama̱, tuncán pixtlanca quilhánilh, chu̱ chuná̱ huánilh: ―¡Ni ̱ caacstumakni ̱ca̱, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ ctza̱lama̱hu, u̱ nú̱ pu̱tum cuilahu! 29 Yama̱ tropa̱ ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cali ̱minica̱ aktum mákskot;

LOS HECHOS 16​, ​17 acxni ̱ ma̱xqui ̱ca̱ tokosú̱ n tánu̱ lh c-pu̱ la̱chi ̱n, hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ xpe̱cuama̱ li ̱pe̱cua̱ clhpipima̱, chu̱ acxni ̱ lakcha̱nko̱lh Pablo, chu̱ Silas, tuncán lakatatzokóstako̱lh c-xlacati ̱ncán. 30 A̱ li ̱sta̱lh tamacaxtuko̱lh quilhtí ̱n, chu̱ antá̱ chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―¿Tú̱ quit quili ̱tláhuat pi ̱ tla̱n naakapu̱taxtuy quili ̱stacna̱ c-xlacati ̱n Dios? 31 ―Cali ̱pá̱huanti ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naca̱lakma̱xtucaná̱tit, huix, chu̱ xli ̱pacs ti ̱ ta̱huilakó̱n c-mínchic ― kalhti ̱nanko̱lh Pablo, chu̱ Silas. 32 Ma̱squi luhua ita̱t ca̱t zisní ̱ xuani ̱t, yama̱ xamaktakalhna tropa̱ le̱nko̱lh c-xchic, chu̱ antá̱ Pablo, chu̱ Silas tzúculh lix̱ akatli ̱ko̱y xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesús la̱ntla̱ xlá̱ lakma̱xtunán, na̱ xkaxmatnima̱kó̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xta̱huilakó̱ c-xchic. 33 Cha̱nchu̱ pi ̱ xli ̱pacs li ̱pa̱huanko̱lh Jesús, huatiya̱ yama̱ ca̱tzi ̱sní ̱ yama̱ chixcú, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xta̱huilakó̱ c-xchic ta̱kmunuko̱lh. 34 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ tropa̱ le̱nko̱lh c-xchic, chu̱ ma̱hui ̱ko̱lh, chu̱ xlá̱, xa̱hua̱ pu̱tum ti ̱ xala c-chiqui luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xpa̱xuhuama̱kó̱ pi ̱ na̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús. 35 Li ̱tzi ̱sa̱, yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n li ̱ma̱paksi ̱nanko̱lh pi ̱ caanko̱lh makapitzi ̱n policías laqui ̱mpi ̱ nahuaniko̱y yama̱ tropa̱ hua̱nti ̱ xmaktakalhnán c-pu̱ la̱chi ̱n pi ̱ catamacaxtuko̱lhá̱, chu̱ camakaxtakko̱lh hua̱nti ̱ xchi ̱ko̱cani ̱t. 36 Cha̱nchu̱ xmaktakalhna pu̱ la̱chi ̱n, lákalh Pablo, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Quimacaminiko̱lh li ̱ma̱paksí ̱n jueces pi ̱ cacca̱makaxtakni, pus chú̱ aya tla̱n li ̱pa̱xahu napiná̱tit. 37 Hua̱mpi ̱ huata Pablo chuná̱ huaniko̱lh policías: ―Quin tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ caj chunatá̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ quinca̱tlahuanicán, sa̱mpi ̱ na̱ ciudadanos romanos quin;

316 sa̱mpi ̱ pu̱ lana̱ tla̱n quinca̱snokcán c-xlacati ̱ncan xli ̱lhu̱ hua, chu̱ ni ̱ pu̱ lh quinca̱putza̱nanicán pala tú̱ ctlahuani ̱tahu, a̱li ̱sta̱lh chú̱ quinca̱tamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ hua̱ chú̱ lacasquinko̱y pi ̱ tze̱k cactaxtuhu laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nacatzi ̱y. ¡Huata xatlá̱n quin clacasquina̱hu pi ̱ ma̱n caminko̱lh quinca̱tamacaxtuyá̱n! 38 Acxni ̱ policías huaniko̱lh yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n pi ̱ Pablo, chu̱ Silas na̱ ciudadanos romanos xuanko̱ni ̱t, xlacán luhua pe̱cuanko̱lh. 39 Cha̱nchu̱ fuerza̱ lakminko̱lh, squiniko̱lh li ̱tlá̱n pi ̱ nama̱tzanka̱naniko̱y pala aktzanka̱ko̱lh, chu̱ caanko̱lh a̱lacatanuj ca̱chiquí ̱n. 40 Acxni ̱ chú̱ xlacán taxtuko̱lh c-pu̱ la̱chi ̱n, ti ̱tum anko̱lh c-xchic Lidia, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Jesús tamacxtumi ̱ko̱lh, xlacán ma̱akpuhuanti ̱niko̱lh, huaniko̱lh pi ̱ ni ̱ cataxlajuani ̱ko̱lh c-xtaca̱najlacán, chu̱ a̱tzinú̱ tlak catahuixca̱ni ̱ko̱lh. Acxni ̱ chuná̱ ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh, taca̱xko̱lh c-Filipos, chu̱ anko̱lh. C-Tesalo̱nica tamacanu̱cán Jasón c-pu̱ la̱chi ̱n xpa̱lacata Pablo Acxni ̱ chú̱ taxtuko̱chá̱ c-Filipos, Pablo, chu̱ Silas ti ̱taxtuko̱lh c-Anfípolis, chu̱ Apolonia, chu̱ cha̱nko̱lh c-Tesalónica. Antá̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n xyá̱ aktum xpu̱ kalhtahuakacan judíos anta̱ni ̱ xlacán mixatujuna̱n sábado xlakataquilhpu̱tako̱y Dios. 2 Cumu Pablo na̱ chuná̱ xli ̱smani ̱ni ̱t, acxni ̱ lákcha̱lh sábado na̱ antá̱ alh. Hua̱mpi ̱ xlá̱ tzúculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y Jesús la̱ntla̱ lakma̱xtunán; na̱ luhua maktutu̱ xli ̱mixatujuná̱n acxni ̱ sábado xlá̱ luhua li ̱huana̱ xma̱lacatansanimakó̱ hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ xpa̱lacata, 3 chu̱ xuaniko̱y pi ̱ luhua fuerza̱ xli ̱pá̱ti ̱t xuani ̱t Cristo hua̱nti ̱ xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ namín ma̱akapu̱taxti ̱ko̱y c-xlacati ̱n Dios, chu̱ acxni ̱ namakni ̱cán c-cruz, a̱li ̱sta̱lh

17

317 nalakastakuanán ca̱li ̱ni ̱n. Chuná̱ huaniko̱lh: ―Yama̱ Cristo hua̱nti ̱ Dios tima̱lácnu̱ lh maka̱n quilhtamacú̱ pi ̱ namín ca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huatiya̱ yuma̱ Jesús hua̱nti ̱ quit cca̱lix̱ akatli ̱yá̱n. 4 Makapitzí ̱n hua̱nti ̱ kaxmatniko̱lh xtachihuí ̱n li ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ macxtum ta̱lako̱lh chú̱ Pablo, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xminko̱ni ̱t lakataquilhpu̱tako̱y Dios, xa̱hua̱ lhu̱ hua̱ xpuscatcan hua̱nti ̱ luhua lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n xala yama̱ ca̱chiquí ̱n. 5 Hua̱mpi ̱ huata xanapuxcun judíos hua̱nti ̱ ni ̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱ Pablo, xlacán akasi ̱tzi ̱ko̱lh acxni ̱ ucxilhko̱lh yama̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ macxtum ta̱lako̱ni ̱t, hua̱ntu̱ tlahuako̱lh quilhsa̱cuako̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ caj xala ca̱tijí ̱n xuilako̱lh. Cha̱nchu̱ pu̱tum qui ̱lako̱lh c-xchic Jasón, qui ̱putzako̱lh Pablo, chu̱ Silas laqui ̱mpi ̱ naxuataxtuko̱y, chu̱ chuná̱ namacama̱sta̱ko̱y c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n. 6 Tanu̱ ko̱lh c-chiqui, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ ta̱ksko̱lh antá̱ Pablo, huata Jasón xuataxtuko̱lh, chu̱ makapitzi ̱n hua̱nti ̱ na̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, le̱nko̱lh c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ pixtlanca̱ antá̱ tzucuko̱lh ma̱lacapu̱ ko̱y, chuná̱ xuanko̱y: ―Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ huaniko̱cán Pablo, chu̱ silas, luhua ma̱lakaspitya̱huama̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ li ̱akchihui ̱naniko̱y aktum xasa̱sti talacapa̱stacni, hua̱mpi ̱ chú̱ aya chinko̱ni ̱t yunú̱ c-quinca̱chiqui ̱ncán. 7 Hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ Jasón ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t quilhtamacú̱ nachinko̱y c-xchic, chu̱ xa̱huachí ̱ li ̱tum xli ̱pacs hua̱nti ̱ maktanu̱ ko̱y, nia̱lh ma̱tla̱ni ̱ko̱y la̱ntla̱ huí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n tlanca

LOS HECHOS 17 quima̱paksi ̱nacan romano, sa̱mpi ̱ xlacán huanko̱y pi ̱ mat huilapá̱ cha̱tum tanuj rey hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱ko̱y, huanicán Jesús. 8 Acxni ̱ chuná̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlacán xquilhuama̱kó̱, xli ̱pacs li ̱lhu̱ hua̱ xlhpipak laclako̱lh, chu̱ na̱ chuná̱ ma̱paksi ̱naní ̱n, sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y pala natahuilay a̱tanuj rey. 9 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ ma̱kalhapali ̱ko̱ca̱ Jasón, chu̱ a̱makapitzi ̱n nata̱laní ̱n, xokoko̱lh cha̱tunu xmu̱ lhtajcán, chu̱ makaxtakko̱ca̱. Pablo, chu̱ Silas anko̱y c-xaca̱chiqui ̱n Berea 10 A̱ li ̱sta̱lh, hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús c-Tesalónica ma̱lacapali ̱ko̱lh Pablo, chu̱ Silas, huaniko̱lh pi ̱ huatiyá̱ yama̱ tzi ̱sní ̱ cascacaanko̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Berea. Acxni ̱ cha̱nko̱lh c-Berea, antá na̱ tuncán anko̱lh c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos laqui ̱mpi ̱ antá̱ tla̱n naakchihui ̱nanko̱y. 11 Yuma̱ judíos hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ c-Berea, xlacán tlak tla̱n xcatzi ̱ko̱y ni ̱ xahua̱ hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Tesalónica, sa̱mpi ̱ xlacán luhua li ̱pa̱xuhu xlakati ̱ko̱y xkaxmatniko̱y hua̱ntu̱ xli ̱ta̱kalhchihui ̱nama̱kó̱ Pablo, chu̱ acxni ̱ xkaxmatniko̱y, tuncán xtzucuko̱y li ̱kalhtahuakako̱y hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka, xucxilhputunko̱y lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ huan hua̱ntu̱ xli ̱kalhchihui ̱naniko̱cán. 12 Pus ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱lh Jesús; chu̱ hasta makapitzí ̱n lactali ̱pa̱hu lacchaján, chu̱ chixcuhuí ̱n xala yama̱ ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos na̱ li ̱pa̱huanko̱lh Jesús. 13 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ catzi ̱ko̱lh judios xala c-Tesalónica pi ̱ antá̱ xani ̱t Pablo li ̱akchihui ̱nán xtachihuí ̱n Dios c-Berea, lacapala̱ antá̱ anko̱lh, chu̱ tzucuko̱lh ma̱lakaspitya̱huako̱y tachixcuhuí ̱tat sa̱mpi ̱ caj csi ̱tzi ̱ko̱y. 14 Hua̱mpi ̱ huata

LOS HECHOS 17 hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús c-Berea huaniko̱lh Pablo pi ̱ tuncán catáca̱xli, chu̱ caalh pakán c-ta̱kaya̱huaná, hua̱mpi ̱ huata Silas, chu̱ Timoteo ni ̱ tza̱lako̱lh, chu̱ antá̱ xlacán titamakaxtakko̱lh c-Berea. 15 Cha̱nchu̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ anko̱lh lakaxtakko̱y Pablo ta̱cha̱nko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Atenas. Acxni ̱ xlacán aya nataspitko̱y c-Berea, Pablo chuná̱ huaniko̱lh: ―Catlahuátit li ̱tlá̱n cahuanikó̱tit Silas, chu̱ Timoteo pi ̱ tuncán caquilakminko̱lh u̱ nú̱ c-Atenas. Pablo li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios c-Atenas 16 Acxni ̱ Pablo xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ Timoteo, chu̱ Silas c-Atenas, li ̱pe̱cua̱ xlá̱ luhua lakli ̱puhuanko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n sa̱mpi ̱ lacaxtum xucxilhko̱y c-xli ̱ca̱tlanca ca̱chiquí ̱n la̱ntla̱ xca̱cni ̱naniko̱y hua̱ntu̱ caj xatatlahuamakxtu xdioscán. 17 Hua̱mpi ̱ cumu na̱ xyá̱ antá̱ aktum xpu̱ kalhtahuakacan judíos, antá̱ xlá̱ xan xakatli ̱ko̱y, chu̱ na̱ chuná̱ griegos hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xanko̱y lakataquilhpu̱tako̱y Dios, chu̱ na̱ luhua cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xta̱kalhchihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ caj chunatá̱ xlatahuilako̱y chu̱ xma̱noklhuko̱y c-plaza. 18 Maktum xli ̱ta̱kalhchihui ̱nama̱kó̱ la̱ntla̱ Jesús lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n acastaca̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱kalhtahuakako̱y xtalacapa̱stacni hua̱nti ̱ xuaniko̱cán epicúreos, xa̱hua̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xuaniko̱cán estoicos, acxni ̱ xlacán kaxmatniko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱, caj tzucuko̱lh ta̱la̱huaniko̱y; makapitzí ̱n caj xli ̱kalhkama̱nama̱kó̱, chu̱ chuná̱ xuaniko̱y: ―Tama̱ aksani ̱na̱ chixcú̱ stla̱n chihui ̱nán, hua̱mpi ̱ ni ̱ tacatzi ̱y xatú̱ luhua quinca̱huaniputuná̱n. Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n chuná̱ xuanko̱y: ―Tama̱ chixcú̱ caj mini ̱t li ̱chihui ̱nán a̱tanuj dios hua̱nti ̱ quin ni ̱ lakapasa̱hu. Hua̱ chuná̱ xlacán xli ̱huanko̱y sa̱mpi ̱ Pablo xli ̱akchihui ̱nama̱ Jesús

318 la̱ntla̱ ma̱akapu̱taxti ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ la̱ntla̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. 19 Xalán chu̱ huaniko̱lh Pablo pi ̱ cata̱anko̱lh lacatum anta̱ni ̱ huanicán Areópago, sa̱mpi ̱ antá̱ xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t xtamacxtumi ̱ko̱y hua̱nti ̱ xli ̱kalhchihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ natlahuako̱y. Acxni ̱ antá̱ cha̱nko̱lh chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Quin ni ̱ luhua li ̱huana̱ cakata̱ksui ̱ hua̱ntu̱ huix xquinca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱ná mpa̱t, ¿pá̱ ni ̱ tla̱n cahuá̱ pala antá̱ u̱ nú̱ luhua lacatzucu̱ xquinca̱ma̱lacatancsani ̱ tama̱ xasa̱sti talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ huix catzi ̱ya? 20 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quin ni ̱ clakapasa̱hu hua̱ntu̱ huix xqui nca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱námpa̱t, hua̱mpi ̱ quin na̱ luhua ccatzi ̱putuna̱hu la̱ntla̱ tamá̱ luhua qui ̱taxtuy. 21 Hua̱ chuná̱ li ̱huaniko̱lh sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱t paxia̱lhnanko̱y yama̱ ca̱chiquí ̱n huanicán Atenas, caj luhua xma̱n huá̱ xlakati ̱ko̱y xli ̱chihui ̱nanko̱y pala tí ̱ tlak xali ̱huaca̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ xlacán ni ̱ xcatzi ̱ko̱y. 22 Pus antiyá̱ yama̱ c-Areópago Pablo tá̱yalh c-xlacati ̱ncan yama̱ acastaca̱n chixcuhui ̱n, chu̱ chuná̱ huanikolh: “Huixín xala c-Atenas, luhua li ̱huana̱ xkaxpáttit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n. Quit cca̱ucxilhá̱n pi ̱ ni ̱ anán ti ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ ca̱najlaniko̱yá̱tit, chu̱ lakataquilhpu̱tayá̱tit hua̱ntu̱ caj xatatlahuamakxtu misa̱ntujcán, chu̱ hua̱ntu̱ li ̱pu̱ lhca̱ko̱yá̱tit la̱ midioscán. 23 Luhua lacalhu̱ hua̱ tlahuaniko̱ni ̱tántit lactzu̱ xpu̱ta̱ycán anta̱ni ̱ lakataquilhpu̱tayá̱tit, chu̱ acxni ̱ quit xacucxilhtla̱huanko̱y ccha̱lh lacatum anta̱ni ̱ tlahuani ̱tántit aktum xpu̱tay sa̱ntu̱, hua̱mpi ̱ antá̱ ni ̱tú̱ tanu̱ ma̱, huata antá̱ caj chuná̱ talhca̱ni ̱t, huan: ‘Unú̱ lakataquilhpu̱tacán yama̱ Dios hua̱nti ̱ hua̱ lapi ̱ lámaj cahuá̱, ni ̱ lakapascán.’Pus hua̱ tama̱ Dios hua̱nti ̱ huixín ca̱cni ̱naniyá̱tit ma̱squi

LOS HECHOS 17​, ​18

319 ni ̱ lakapasá̱tit, pus huá̱ chú̱ xtachihuí ̱n quit cli ̱chihui ̱nama̱, chu̱ cmini ̱tán ca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n. 24 “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yuma̱ Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, sa̱mpi ̱ huá̱ tlahuako̱ni ̱t ca̱tuxá̱huat, chu̱ xli ̱pacs la̱ntla̱ tu̱ ananiy, huá̱ xpu̱chinacán akapú̱ n, chu̱ ca̱tiyatna; xa̱huachí ̱ xlá̱ ni ̱ antá̱ luhua huí ̱ c-aktum siculán hua̱ntu̱ macani ̱tlahuako̱ni ̱t chixcuhuí ̱n. 25 Na̱ ni ̱ pala xlá̱ maclacasquima̱ pala tí ̱ cali ̱lakaputzako̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y pala hua̱ntu̱ nahuay, usu hua̱ntu̱ nali ̱kotnán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n pacs tu̱ quin maclacasquima̱hu, quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n quilatama̱tcán, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tu̱ li ̱stakuanana̱hu cha̱li ̱ cha̱lí ̱. 26 “Hua̱ yuma̱ Dios hua̱nti ̱ ma̱lacatzúqui ̱lh xapu̱ lh chixcú̱ hua̱nti ̱ xuanicán Adán, chu̱ chuná̱ xlá̱ tzúculh lhu̱ huán, chu̱ talakapuntumi ̱ko̱lh c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat; hua̱mpi ̱ pacs huá̱ xlaclhca̱huili ̱ni ̱t xatú̱ ya̱ tíyat nalatama̱ko̱y la̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat. 27 Dios huá̱ li ̱ma̱lacatzuqui ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ pacs naputzako̱y, chu̱ ma̱squi lakachuní ̱n la̱ lakatzí ̱n lama̱kó̱, fuerza̱ tla̱n nacatzi ̱ko̱y ti ̱ luhua xpu̱chinacán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios ni ̱ mákat quinca̱lhka̱makani ̱tán, huata luhua lacatzú̱ quinca̱ta̱lamá̱n cha̱tunu̱ quin. 28 Sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata xli ̱tlihuaka li ̱anana̱hu, chu̱ ankalhí ̱n xastacná̱ kalhi ̱ma̱hu latáma̱t, chu̱ tla̱n tatzuhuaji ̱ya̱hu. Unú̱ c-milaksti ̱pa̱ncán xca̱ta̱lamá̱n cha̱tum poeta hua̱nti ̱ xacstu̱ cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xtapuhua̱n Dios, chu̱ chuná̱ huá̱: ‘Quili ̱pacscán xcaman Dios.’ 29 Xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ huá̱ yama̱ poeta, sa̱mpi ̱ quin xcaman Dios, pus lapi ̱ chuná̱ chú̱ qui ̱taxtuy, ¿tú̱ huan quin li ̱lakataquilhpu̱taya̱hu hua̱ntu̱ caj tatlahuamakxtu, hua̱ntu̱ caj xtapuhua̱n cha̱tum lhpitná li ̱macani ̱tlahuani ̱t oro,

plata, usu chíhuix, chu̱ li ̱maca̱na̱hu pi ̱ huá̱ Dios? 30 La̱ntla̱ alh quilhtamacú̱, hua̱ Dios, caj pa̱xuhua̱ná̱le̱lh xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ titlahuako̱lh sa̱mpi ̱ caj ni ̱ xcatzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱, hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n caxani ̱hua̱ xalaní ̱n, pi ̱ calakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, chu̱ calakapasko̱lh xatí ̱ luhua xDioscán. 31 Sa̱mpi ̱ fuerza̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios li ̱lhca̱ni ̱t, la̱ntla̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, aksti ̱tum nata̱tlahuako̱y ta̱kastacya̱huán c-xlacati ̱n cha̱tum hua̱nti ̱ xlá̱ ma̱n lacsacni ̱t, chu̱ laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ li ̱ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n.” 32 Acxni ̱ Pablo huá̱ pi ̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n cha̱tum chixcú, makapitzí ̱n caj tzucuko̱lh li ̱kalhakama̱nanko̱y, chu̱ makapitzí ̱n chuná̱ huaniko̱lh: ―Calaka̱lh xatú̱ ya̱ quilhtamacú̱ naquinca̱lix̱ akatli ̱palaya̱ mintachihuí ̱n. 33 Pablo nia̱lh tú̱ huaniko̱lh huata caj tapa̱nu̱ niko̱lh, chu̱ alhá. 34 Hua̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ ca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱, chu̱ sta̱laniko̱lh laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nali ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y. Chu̱ hasta na̱ ca̱nájlalh cha̱tum hua̱nti ̱ xmakma̱paksi ̱nán ca̱chiquí ̱n xuanicán Dionisio, chu̱ na̱ ca̱nájlalh cha̱tum pusca̱t xuanicán Dámaris, chu̱ lhu̱ hua a̱makapitzí ̱n. Pablo akchihui ̱nán c-Corinto A̱ li ̱sta̱lh chú̱ Pablo táca̱xli ̱ c-Atenas, chu̱ alh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Corinto. 2 Antá̱ ta̱tánoklhli ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xlacachini ̱t c-xatiyat hua̱ntu̱ huanicán Ponto; yuma̱ chixcú̱ xuanicán Aquila, chu̱ xpusca̱t xuanicán Priscila. Ni ̱ naj maka̱s xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Italia sa̱mpi ̱ antá̱ xuilako̱chá; huá̱ li ̱minko̱lh sa̱mpi ̱ yama̱ tlanca ma̱paksi ̱ná̱ xuanicán Claudio li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ xli ̱pacs

18

LOS HECHOS 18 hua̱nti ̱ judíos cataxtuko̱lh c-Roma, chu̱ nia̱lh antá̱ catahuilako̱lh. Pus maktum quilhtamacú̱ Pablo alh lakapaxia̱lhnanko̱y c-xchiccán, 3 cha̱nchu̱ pi ̱ Pablo na̱ huatiyá̱ xli ̱scuja̱ hua̱ntu̱ na̱ xli ̱scuja̱ Aquila, xtlahuako̱y lactzu̱ chiqui xla xu̱ hua̱ c-xakstí ̱n hua̱ntu̱ tla̱n xpu̱ca̱snancán cani ̱huá̱. Pus cumu aktuma tascújut xkalhi ̱ko̱y, xlá̱ antá̱ ta̱tamakaxtakko̱lh c-Corinto laqui ̱mpi ̱ lacxtum nascujko̱y. 4 Cha̱nchu̱ xli ̱mixatujuna̱n sábado Pablo xan akchihui ̱nán c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, hua̱mpi ̱ xlá̱ luhua xli ̱ta̱katzanka̱y pi ̱ li ̱huana̱ cama̱akata̱ksni ̱ko̱lh hua̱nti ̱ xta̱kalhchihui ̱nama̱kó̱, chu̱ cali ̱pa̱huanko̱lh Jesús yama̱ hua̱nti ̱ judíos, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 5 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ Silas, chu̱ Timoteo taca̱xko̱lh c-Macedonia, chu̱ lakcha̱nko̱lh Pablo c-Corinto. Entonces ni ̱tú̱ tu̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ xli ̱scuja, huata caj luhua xma̱n huá̱ li ̱tamakáxtakli ̱ nali ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios, chu̱ nama̱luloka̱ pi ̱ hua̱ Jesús yamá̱ hua̱nti ̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacán xquinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱t. 6 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ hua̱nti ̱ judíos nia̱lh kaxmatniputunko̱lh, caj makcatzi cala̱huá̱ tzucuko̱lh li ̱kalhkama̱nanko̱y, chu̱ xta̱la̱huaniko̱y, Pablo tamákxtulh xala c-xkalhni xlháka̱t, chu̱ c-xlacati ̱ncán tzúculh tincxa, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Quit aya cma̱kantaxti ̱ni ̱t quintascújut c-milaksti ̱pa̱ncán, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh quincuentajcán huata miacstucán li ̱piná̱tit cuenta̱ lapi ̱ nalaktzanka̱yá̱tit, cumu huixín ni ̱ kaxpatputuná̱tit hasta huá̱ chú̱ quit clakama̱kó̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱naniko̱y xtachihui ̱n Jesús. 7 Acxni ̱ chú̱ táxtulh c-pu̱ kalhtahuaka, ti ̱tum alh c-xchic Ticio Justo; yuma̱ chixcú̱ ni ̱ judío hua̱mpi ̱ na̱ xli ̱pa̱huán Dios, chu̱ antá̱ xyá̱ xchic lacatzú̱ c-xpu̱ kalhtahuakacan

320 judíos. 8 Hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱pacs judíos lakmakanko̱lh xtachihuí ̱n sa̱mpi ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ na̱ xmakpuxcún c-xpu̱ kalhtahuakacán xuanicán Crispo, chu̱ xli ̱pacs xli ̱nata̱lán li ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacan Jesús; chu̱ na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ makapitzí ̱n antá̱ xala c-Corinto, acxni ̱ kaxmatko̱lh xtachihui ̱n Jesús, li ̱pa̱huanko̱lh, chu̱ ta̱kmunuko̱lh. 9 Maktum ca̱t zi ̱sní ̱ Quimpu̱chinacan Jesús ma̱lacapalajuáni ̱lh Pablo, chu̱ chuná̱ huánilh: “Ni ̱ capé̱cuanti, chunacú̱ cali ̱akchihuí ̱nanti ̱ quintachihuí ̱n, ni ̱ cakátxtakti. 10 Sa̱mpi ̱ quit cmaktakalhmá̱n, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum catima̱tlá̱ni ̱lh pala tú̱ natlahuaniputuná̱n; catahuixca̱ni, cali ̱chihuí ̱nanti ̱ quintachihuí ̱n sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ u̱ nú̱ ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ quit clacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y.” 11 Pablo pacs kalhakáxmatli ̱ hua̱ntu̱ huánilh Jesús, chu̱ antá̱ c-Corinto latáma̱lh aktum ca̱ta a̱íta̱t, chu̱ chuná̱ tancs xli ̱chihui ̱nán xtachihui ̱n Dios. 12 Hua̱mpi ̱ milh quilhtamacú̱ acxni ̱ titánu̱ lh xli ̱ma̱paksi ̱ná̱ Galión c-xatiyat Acaya tu̱ ma̱paksi ̱y Corinto. Cha̱nchu̱ yuma̱ lhu̱ hua judíos hua̱nti ̱ ni ̱ xucxilhputunko̱y Pablo, li ̱macxtum chipako̱lh, chu̱ le̱nko̱lh c-xpu̱ ma̱paksi ̱n gobernador laqui ̱mpi ̱ nama̱laksiyuko̱y c-xlacatí ̱n. 13 Chuná̱ huanko̱lh: ―Hua̱ yumá̱ chixcú, makaca̱najlako̱y tachixcuhuí ̱tat tanuj xasa̱sti talacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ luhua tla̱n naca̱cni ̱naniko̱y Dios, hua̱mpi ̱ caj lacta̱yami ̱ma̱kó̱ yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán. 14 Aya xchihui ̱namputún Pablo, hua̱mpi ̱ Galión chuná̱ huaniko̱lh yama̱ judíos: ―Lapi ̱ yuma̱ chixcú̱ huij cahuá̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱t pala xtimakní ̱nalh, usu hua̱ pala xtikalhá̱nalh, quit xackaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huixín judíos xquinca̱huanítit, chu̱ quit

321 ma̱n xacma̱kalhapáli ̱lh. 15 Chí ̱ hua̱ palapi ̱ caj xpa̱lacata xtachihuí ̱n, chu̱ tastacya̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán huixín ni ̱ ma̱tla̱ni ̱yá̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ kaxpatputuná̱tit hua̱ntu̱ mili ̱tlahuatcán, pus tamá̱ quit ni ̱ quincui ̱nta̱, huata ma̱n cata̱lacca̱xtlahuapítit. 16 Pus chí ̱ acxni ̱ chuná̱ huaniko̱lh, tamacaxtuko̱lh c-pu̱ ma̱paksí ̱n. 17 Hua̱mpi ̱ yama̱ lhu̱ hua a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xminko̱ni ̱t, chipako̱lh cha̱tum judío hua̱nti ̱ xmakpuxcu̱ nán c-xpu̱ kalhtahuakacán huanicán Sóstenes, chu̱ anta tuncán c-pu̱ ma̱paksí ̱n tzucuko̱lh huili ̱niko̱y. Hua̱mpi ̱ huata Galión ni ̱ hua̱ cui ̱ntaj tláhualh hua̱ntu̱ xlacán xtlahuama̱kó̱. Pablo ampalay c-Antioquía Pablo, aklhu̱ hua quilhtamacú̱ latamajcú̱ antá̱ c-Corinto, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh huaniko̱lh hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús pi ̱ aya naán, entonces ta̱taju̱ ko̱lh Aquila, chu̱ Priscila c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ anko̱lh c-xatiyat Siria. Acxni ̱ cha̱nko̱lh c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Cencrea, ta̱ctako̱lh c-pu̱tacutnu̱ sa̱mpi ̱ lacásquilh Pablo pi ̱ antá̱ caaksitca̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nali ̱ma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nini ̱t Dios nali ̱lakachixcuhui ̱y. 19 A̱ li ̱sta̱lh taju̱palako̱lh c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ ampalako̱lh. Acxni ̱ cha̱nko̱lh c-Efeso, tacutko̱lh c-pu̱tacutnu̱ hua̱mpi ̱ Pablo makaxtakko̱lh Priscila, chu̱ Aquila, sa̱mpi ̱ xacstu̱ xamputún lakapaxia̱lhnanko̱y judíos hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n. Acxni ̱ lákcha̱lh sábado alh c-xpu̱ kalhtahuakacán laqui ̱mpi ̱ nata̱kalhchihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ antá̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t. 20 Makapitzí ̱n lakati ̱ko̱lh xtachihuí ̱n, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ catamakáxtakli ̱ c-xca̱chiqui ̱ncán ca̱na̱ caj a̱kamputzu̱ quilhtamacú̱. 21 Huata Pablo ni ̱ tamakaxtakpútulh, chu̱ na̱ huaniko̱lh: “Huá̱ chú̱ ni ̱ lay cca̱ta̱tamakaxtaká̱n, hua̱mpi ̱ lapi ̱ Dios 18 Cha̱nchu̱

LOS HECHOS 18 lacasquín, nacca̱lakmimpalayá̱n ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱.” A̱ li ̱sta̱lh chú̱ taca̱xpá̱, táju̱ lh c-pu̱tacutnu, chu̱ alh Cesarea. 22 Acxni ̱ chu̱ tícha̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Cesarea, ti ̱tum chípalh tiji hua̱ntu̱ an c-Jerusalén anta̱ni ̱ lakapaxia̱lhnanko̱lh hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús antá. Ni ̱ li ̱maka̱s chú̱ taspitpá̱ c-xca̱chiqui ̱n Antioquía. 23 Cha̱nchu̱ pi ̱ xmakapalani ̱ttá̱ antá̱ tzinu̱ quilhtamacú̱, a̱li ̱sta̱lh chú̱ taca̱xpá̱ laqui ̱mpi ̱ lakatza̱lako̱y lactzu̱ ca̱chiquí ̱n c-xatiyat Galacia, chu̱ Frigia. Cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xcha̱n xlá̱ xma̱huixca̱ni ̱ko̱y, chu̱ xma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y ca̱najlaní ̱n, chu̱ li ̱huana̱ xma̱siyuniko̱y la̱ntla̱ luhua xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. Apolos li ̱chihui ̱nán xtachihui ̱n Jesús c-Efeso 24 Xli ̱makua xuilakó̱ Aquila, chu̱ Priscila c-Efeso, chilh antá̱ cha̱tum chixcú̱ judío xala c-Alejandría xuanicán Apolos. Hua̱ yama̱ chixcú, luhua acstaca̱ la̱ntla̱ xakchihui ̱nán, na̱ luhua tla̱n xli ̱ma̱kalhtahuaka̱cani ̱t xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ maká̱n tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka. 25 Xlá̱ na̱ xkaxmatni ̱t xpa̱lacata xtama̱siyun Quimpu̱chinacán Jesús la̱ntla̱ lacásquilh nalatama̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, ma̱squi xma̱n huá̱ xcatzi ̱y la̱ntla̱ xma̱tzuqui ̱ni ̱t xtascújut c-xlaksti ̱pa̱ncan judíos, chu̱ luhua xkalhi ̱y ta̱kpuhuantí ̱n la̱ntla̱ cani ̱huá̱ xli ̱akchihui ̱nán xatú̱ xpa̱lacata xli ̱mini ̱t ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ cumu xma̱n huá̱ xma̱catzi ̱ni ̱cani ̱t hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nani ̱t Juan Bautista acxni ̱ xakmunu̱ nama̱, pus ni ̱ naj xcatzi ̱y pacs tu̱ kantaxtulhcú̱ a̱li ̱sta̱lh c-xlatama̱t Jesús. 26 Acxni ̱ cha̱lh c-Efeso ni ̱ xquilhpuhuán tzúculh akchihui ̱nán c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, hua̱mpi ̱ Priscila, chu̱ Aquila xkaxmatnini ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱chihui ̱nama̱, pus huata xlacán makta̱yaputunko̱lh c-xtalacapa̱stacni. Pus acxni ̱ táxtulh

LOS HECHOS 18​, ​19 c-pu̱ kalhtahuaka̱ le̱nko̱lh c-xchiccán, chu̱ li ̱huana̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh pacs hua̱ntu̱ xkantaxtuni ̱t c-xlatama̱t Jesús. 27 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ Apolos huaniko̱lh ca̱najlaní ̱n xala c-Efeso pi ̱ xlá̱ xamputún c-Acaya, xlacán tzokniko̱lh mactum carta̱ yamá̱ hua̱nti ̱ na̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús antá̱ xalaní ̱n, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nachá̱n li ̱pa̱xuhu nakaxmatniko̱y. Acxni ̱ chú̱ xlá̱ cha̱lh c-Acaya, luhua makta̱yako̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n hua̱nti ̱ Dios xlakalhamanko̱ni ̱t, chu̱ na̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Jesús. 28 Sa̱mpi ̱ Dios má̱xqui ̱lh li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱lulokniko̱y judíos pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ Jesús yama̱ Cristo, usu ma̱akapu̱taxti ̱ná̱ hua̱nti ̱ xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t xalakmaka̱n profetas, chu̱ hua̱nti ̱ namín laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat; hasta yama̱ judíos cacs xlacahuanko̱y hua̱nti ̱ xta̱la̱huaniputunko̱y. Pablo cha̱n c-Efeso Cha̱nchu̱ tílalh, la̱ntla̱ xli ̱makua Apolos xuí ̱ c-Corinto, Pablo xchihui ̱nantla̱huama̱ c-xatiyat Acaya anta̱ni ̱ tlakaya ka̱nu̱y, chu̱ cha̱lh c-Efeso anta̱ni ̱ ta̱tanoklhko̱lh makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ mat na̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Jesús. 2 Cha̱nchu̱ Pablo chuná̱ kalhasquinko̱lh: ―Acxni ̱ ca̱najlanítit Jesús, ¿pá̱ makamaklhti ̱nántit xli ̱tlihuaka Espíritu Santo? ―Hasta ni ̱ pala tzinú̱ ccatzi ̱ya̱hu xatú̱ huamputún makamaklhti ̱nancán tama̱ Espíritu Santo ―kalhti ̱nanko̱lh xlacán. 3 Chuná̱ xlá̱ kalhasquimpalako̱lh: ―Chi ̱nchu̱ acxni ̱ ca̱akmunucántit, ¿tí ̱ ca̱huanín pi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit? ―Quin huá̱ cli ̱ta̱kmunuhu sa̱mpi ̱ cca̱najlahu hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱ Juan Bautista ―kalhti ̱nanko̱lh xlacán. 4 Cha̱nchu̱ Pablo chuná̱ huaniko̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ Juan Bautista xli ̱akmunuko̱y chúchut yamá̱ hua̱nti ̱ xlakmakanko̱y xalix̱ cajnit xlatama̱tcán, hua̱mpi ̱ na̱

19

322 xuaniko̱y ti ̱ xala c-Israel pi ̱ hua̱nti ̱ luhua xlacasquinca̱ nali ̱pa̱huanko̱y pi ̱ hua̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh namín lakma̱xtuko̱y. Pus huá̱ chú̱ quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱ Jesús a̱má̱ hua̱nti ̱ quinca̱qui ̱lakma̱xtuchín. 5 Acxni ̱ kalhakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ huaniko̱lh, yama̱ chixcuhuí ̱n ta̱k munuko̱lh c-xtucuhuini Quimpu̱chinacan Jesús. 6 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ acxni ̱ Pablo li ̱acchipako̱lh xmacán, Espíritu Santo ta̱ctachi ̱ c-xokspuncán, chu̱ a̱tanuj tachihuí ̱n tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y hasta hua̱ntu̱ xlacán ni ̱ xlakapasko̱y, chu̱ na̱ tzucuko̱lh pa̱lacachihui ̱nanko̱y Dios aktum xasa̱sti tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ xma̱xqui ̱ma̱kó̱. 7 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ta̱k munuko̱lh xkalhacu̱tuycán xli ̱pacscán. 8 Aktutu papá̱ ma̱kátzi ̱lh la̱ntla̱ xli ̱mixatujuna̱n sábado xama̱ c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos xala c-Efeso, chu̱ antá̱ tancs xma̱akata̱ksni ̱ma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat xpa̱lacata xtapaksi ̱t Dios, la̱ntla̱ ma̱la̱namputún c-quilaksti ̱pa̱ncán. 9 Hua̱mpi ̱ ma̱squi li ̱huana̱ li ̱tzáksalh makaca̱najlaputunko̱lh, xuilakó̱ makapitzi ̱n xalactzaca̱t na̱ ti ̱ ni ̱ xkalhakaxmatputunko̱y, chu̱ luhua c-xlacati ̱ncán ti ̱ xtamacxtumi ̱ko̱y, chu̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, cala̱huá̱ xli ̱kalhchihui ̱nanko̱y yuma̱ xasa̱sti latáma̱t tu̱ xli ̱chihui ̱nán Jesús. Pablo nia̱lh lay xta̱pa̱ti ̱ko̱y, chu̱ pu̱tum ta̱taxtuko̱lh hua̱nti ̱ xca̱najlaniko̱ni ̱t Jesús, chu̱ antá̱ le̱nko̱lh c-aktum tlanca xchic cha̱tum chixcú̱ huanicán Tirano, hua̱ntu̱ la̱ xapu̱ta̱kchihui ̱n chiqui xmaclacasquincán. 10 Aktuy ca̱ta̱ latáma̱lh Pablo c-Efeso, chu̱ hua̱nti ̱ xuilako̱chá̱ c-xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ tlanca xatiyat huanicán Asia, ni ̱ pala cha̱tum tamakáxtakli ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ káxmatli ̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacán, chuná̱ la̱ judíos, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 11 Dios xma̱xqui ̱y li ̱tlihuaka̱ Pablo

LOS HECHOS 19

323 laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, chu̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ ma̱pacsako̱lh. 12 Hasta ma̱squi caj aktlápat, usuchí ̱ la̱ntla̱ tu̱ ya̱ lháka̱t hua̱ntu̱ xtoklhni ̱t Pablo, huá̱ xle̱niko̱cán ta̱tatlaní ̱n, chu̱ acxni ̱ xlacán xli ̱macspalhko̱cán, tuncán xtatla̱ni ̱ko̱y; chu̱ na̱ chuná̱ xaxcajua̱la cspiritu akskahuiní, tuncán xmakaxtakko̱y hua̱nti ̱ xli ̱tlahuako̱cán xlhaka̱t Pablo. 13-14 Hua̱mpi ̱ cumu xlama̱kó̱ antá̱ c-Efeso makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ mat tla̱n xtlakaxtuko̱y akskahuiní ̱n, na̱ xuí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ xacstuli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán xapuxcu pa̱li ̱ xuanicán Esceva, xlá̱ xuilakó̱ kalhatujun xlakkahuasán. Pus huá̱ chú̱ xlakkahuasan Esceva, yama̱ chixcuhui ̱n na̱ xuanko̱y pi ̱ xcatzi ̱nanko̱y, chu̱ xpaxia̱lhnantla̱huanko̱y c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsako̱y hua̱nti ̱ xmakatlajako̱ni ̱t cspiritu akskahuiní. Cumu xlacán xli ̱ta̱chihui ̱nanko̱cani ̱ttá̱ pi ̱ Pablo xli ̱quilhán xtucuhuini Jesús, chu̱ pacs ta̱tatlaní ̱n xtatla̱ni ̱ko̱y, pus xlacán na̱ li ̱tzaksaputunko̱lh pala xli ̱ca̱na̱ tla̱n chuná̱ natlakaxtuko̱y akskahuiní ̱n. Pus maktum quilhtamacú̱ acxni ̱ ma̱noklhuko̱lh cha̱tum hua̱nti ̱ xmakatlajani ̱t cspiritu akskahuiní, chuná̱ huaniko̱lh: “¡C-xtucuhuini Jesús hua̱nti ̱ li ̱akchihui ̱nán Pablo quin cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ camakaxtáktit tama̱ chixcú!” 15 Hua̱mpi ̱ yama̱ akskahuiní ̱ chuná̱ kalhti ̱ko̱lh: “Quit clakapasa̱ Jesús, chu̱ na̱ ccatzi ̱y xatí ̱ tama̱ Pablo, hua̱mpi ̱ huixín, ¿tú̱ milakasicán pala tla̱n naquinca̱ma̱paksi ̱yá̱tit?” 16 Pus huá̱ chú̱ yama̱ chixcú̱ ti ̱ xpa̱laktaju̱ ni ̱t xaxcajua̱la cspiritu akskahuiní, lhkan lakanko̱lh, na̱ chipako̱lh, tlak macálalh ni ̱ xahua̱ xlacán. Pus chí ̱ tza̱lako̱lh yama̱ c-chiqui, caja huá̱ macxti ̱tpu̱ xtuko̱cani ̱t xlhaka̱tcán, a̱takalán tza̱lataxtuko̱lh c-chiqui ̱ xamakxlihuakán, chu̱ na̱ tla̱n xatasipa̱ní ̱n. 17 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xuilakó̱

c-Efeso hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ hua̱nti ̱ judíos, catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xakspulako̱ni ̱t yama̱ catzi ̱nani ̱n lakkahuasán, chu̱ pe̱cuanko̱lh, chu̱ huá̱ xpa̱lacata xli ̱ca̱tlanca yama̱ tíyat xli ̱chihui ̱nancán la̱ntla̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ xtucuhuini Jesús. 18 Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t xtachihui ̱n Jesús hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ xapu̱ lana̱ cala̱huá̱ xli ̱catzi ̱ko̱y, chu̱ xlaksoka̱li ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n, pu̱tum xminko̱y, chu̱ c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat xkalhapalako̱y hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuako̱ni ̱t. 19 Chu̱ na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ xcatzi ̱nanko̱y, usu cscuhuananko̱y, li ̱minko̱lh xlibrojcán hua̱ntu̱ xli ̱scuhuananko̱y, chu̱ macxtum antá̱ c-xlacati ̱n li ̱lhu̱ hua̱ lhcuyuko̱lh. A̱ li ̱sta̱lh tlahuaniko̱lh xcui ̱ntajcán la̱ntla̱ xtápalh, li ̱huacá̱ ti ̱puxamaca̱hu mi ̱lh tumi ̱n xla plata tiqui ̱táxtulh. 20 Chuná̱ chú̱ c-xli ̱ca̱tlanca yama̱ tíyat luhua anán li ̱tlihuaka̱ la̱ntla̱ li ̱huacá̱ xta̱kahuani ̱ma̱ xtachihui ̱n Jesús, chu̱ xtali ̱huaqui ̱ma̱kó̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y. 21 Alh tzinú̱ quilhtamacú̱, chu̱ Pablo aktum cátzi ̱lh pi ̱ nalakapaxia̱lhnampalako̱y yama̱ ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Macedonia, chu̱ Acaya, chu̱ na̱ xlacapa̱stacni ̱t pi ̱ nachá̱n c-Jerusalén, chu̱ hasta c-Roma. 22 Hua̱mpi ̱ cumu xlacasquinca pi ̱ xlá̱ natamakaxtaka̱ a̱tzinuj quilhtamacú̱ antá̱ c-xatiyat Asia, huaniko̱lh Timoteo, chu̱ Erasto pi ̱ capu̱ lako̱lhá̱ c-Macedonia, chu̱ a̱li ̱sta̱lh xlá̱ antá̱ nalakcha̱nko̱y. Lacatzucuy tlanca tasi ̱tzi ̱ c-Efeso quilhtamacú̱ c-Efeso makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n tzucuko̱lh li ̱si ̱tzi ̱ko̱y, chu̱ li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y caj xpa̱lacata yama̱ xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱ Pablo cani ̱huá̱. 24 Huá̱ ma̱actzúqui ̱lh cha̱t um chixcú̱ xuanicán Demetrio; yuma̱ chixcú̱ xtlahuako̱y, xla plata, lactzu̱ la̱ siculán anta̱ni ̱ xtanu̱ ma̱ xatatlahuamakxtu 23 Acxni ̱ yama̱

LOS HECHOS 19 Diana hua̱nti ̱ xdioscán xli ̱ma̱xtuko̱ni ̱t yama̱ ca̱chiquí ̱n sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat xca̱cni ̱naniko̱y; chu̱ Demetrio cha̱lu̱ hua cscujní ̱n hua̱nti ̱ xma̱scujuko̱y, chu̱ lhu̱ hua tumi ̱n xtlajako̱y hua̱ntu̱ xtlahuako̱y. 25 Pus huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱ma̱macxtumi ̱ko̱lh cscujní ̱n, chu̱ xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ na̱ huá̱ xli ̱scujko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuay, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Chixcuhuí ̱n xala c-Efeso, huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ yuma̱ tascújut tla̱n li ̱latama̱ya̱hu sa̱mpi ̱ antá̱ mima̱ hua̱ntu̱ li ̱hua̱yama̱hu cha̱li ̱ cha̱lí ̱. 26 Hua̱mpi ̱ chú̱ ma̱n huixín ucxilhpá̱tit, chu̱ kaxpatpá̱tit la̱ntla̱ yama̱ chixcu Pablo chihui ̱nama̱xqui ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ li ̱ma̱akata̱ksni ̱ko̱ni ̱t pi ̱ yama̱ tascújut hua̱ntu̱ macani ̱tlahuako̱ni ̱t chixcuhuí ̱n, chu̱ li ̱maca̱nko̱y xdioscán, ni ̱tú̱ xlakasi, sa̱mpi ̱ mat ni ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ma̱akata̱ksni ̱ko̱ni ̱ttá̱ u̱ nú̱ c-Efeso, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n antá̱ u̱ nú, hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ a̱yuj xli ̱lakatlanca̱ c-xatiyat Asia. 27 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tuhua̱, chu̱ li ̱pe̱cua̱ naquinca̱qui ̱taxtuniyá̱n sa̱mpi ̱ nia̱lh tí ̱ quintica̱maktama̱huanán, chu̱ na̱ chuna li ̱tum yama̱ tlanca siculán anta̱ni ̱ tanu̱ ma̱ quimpa̱xcatzican Diana lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nalakmakanko̱y, chu̱ nia̱lh tí ̱ catilakataquilhpú̱talh xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xatiyat Asia, chu̱ na̱ chuná̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca̱ nia̱lh catima̱xqui ̱ko̱lh ca̱cni.” 28 Acxni ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh Demetrio, xlacán luhua si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ chuná̱ tzucuko̱lh ca̱tasako̱y: “¡Caxani ̱li ̱huayá̱ caca̱cni ̱nanica̱ quimpa̱xcatzican Diana hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nán yunú̱ c-Efeso!” 29 Caj li ̱puntzú̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xala yama̱ ca̱chiquí ̱n tamacxtumi ̱ko̱lh, chu̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ tzucuko̱lh aklhu̱ hua̱t nanko̱y, lacapala̱t nanko̱lh; chipako̱lh cha̱tuy chixcuhuí ̱n xala

324 c-Macedonia hua̱nti ̱ xta̱lapu̱ lako̱y Pablo, xlacán xuaniko̱cán Gayo, chu̱ Aristarco, chu̱ xuatale̱nko̱lh lacatum ca̱lakuá̱n anta̱ni ̱ xuí ̱ xapu̱ lakasta̱n campo laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱kalhapali ̱ko̱cán. 30 Pablo xtanu̱putún anta̱ni ̱ pacs xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ nata̱kalhchihui ̱nanko̱y, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús ni ̱ lacasquiniko̱lh nalaktanu̱ ko̱y. 31 Xa̱huachí ̱ makapitzi ̱n ma̱paksi ̱nani ̱n romanos hua̱nti ̱ xamigos xuanko̱ni ̱t Pablo macaminiko̱lh tachihuí ̱n pi ̱ ni ̱ calaktanu̱ ko̱lh c-pu̱chihuí ̱n sa̱mpi ̱ nitlan xli ̱catzi ̱ko̱y ti ̱ antá̱ tamakstokko̱ni ̱t. 32 Anta̱ni ̱ xli ̱cha̱n ko̱cani ̱t Gayo, chu̱ Aristarco, xli ̱pacs ti ̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xca̱tasama̱kó̱, chu̱ tanuj tanu̱ xuanko̱y cha̱tum cha̱tum, chu̱ makapitzí ̱n na̱ chuná̱ xmakquilhuama̱kó̱ ma̱squi ni ̱ xcatzi ̱ko̱y xatú̱ xpa̱lacata luhua xli ̱tamakstokko̱ni ̱t. 33 Makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ na̱ antá̱ xmaktanu̱ ma̱kó̱, ucxilhko̱lh cha̱tum tali ̱pa̱hu judío xuanicán Alejandro, xlacán maca̱nko̱lh calacatin, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ cata̱kalhchihui ̱nanko̱lh. Xlá̱ chaxli ̱ xmacán c-xlacati ̱ncán pi ̱ cataquilhcacsko̱lh tzinú̱, xma̱xqui ̱putunko̱y talulóktat xatú̱ luhua qui ̱taxtuma̱. 34 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱ko̱ni ̱t catzi ̱ko̱lh pi ̱ na̱ judío yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱cacsaputunko̱y, pus li ̱huaca̱ palha tzucuko̱lh ca̱tasako̱y, ma̱x pala aktuy hora chuná̱ acchilij xuilaca̱, chu̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱: “¡Caxani ̱li ̱huayá̱ caca̱cni ̱nanica̱ Diana xpa̱xcatzican ti ̱ xala c-Efeso!” 35 Acxni ̱ chilh cha̱t um csecretario ma̱paksi ̱ná̱ antá̱ xalá, yama̱ tachixcuhuí ̱tat huaniko̱lh pi ̱ cakatxtakko̱lh, chu̱ acxni ̱ chú̱ katxtakko̱lh tzinú̱, xlá̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Chixcuhuíṉ xala c-Efeso, huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ acxni ̱ mini ̱tanchá̱ c-akapú̱ n quimpa̱xcatzican Diana u̱ nú̱ quinca̱lakchín la̱ aktum

325 xatatlahuamakxtu sa̱ntu̱ xla chíhuix, huá̱ xpa̱lacata̱ antá̱ u̱ nú̱ yá̱ tlanca csiculán laqui ̱mpi ̱ nalakataquilhpu̱taya̱hu, chu̱ namaktakalha̱hu. 36 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ cati ̱hua̱ pala ni ̱ xli ̱ca̱na̱. ¿Tú̱ huan chi ̱nchu̱ huixín li ̱aklhu̱ hua̱t naná̱tit? Huata xatlá̱n caj cacs calacahuántit, chu̱ ni ̱tú̱ titlahuayá̱tit hua̱ pala tú̱ caj xaaklakuá̱. 37 Sa̱mpi ̱ yuma̱ chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ huixín u̱ nú̱ li ̱tanko̱ni ̱tántit ni ̱tú̱ li ̱kalhakama̱nama̱kó̱ tlanca csiculan quidioscan Diana, chu̱ na̱ ni ̱ pala huá̱ Diana̱ cala̱huá̱ li ̱chihui ̱nanko̱y. 38 Chí ̱ hua̱ palapi ̱ hua̱ Demetrio, chu̱ a̱makapitzíṉ ti ̱ na̱ huatiya̱ tascújut li ̱scujma̱kó̱, pala tú̱ li ̱makasi ̱tzi ̱ko̱cani ̱t, usu pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuaniko̱cani ̱t, pus hua̱ntu̱ lacati ̱tum cama̱lacapu̱ ko̱lh c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naníṉ , sa̱mpi ̱ huá̱ xlacán lakahuilakó̱ laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y justicia, chu̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y hua̱nti ̱ chuná̱ mini ̱niy. 39 Chí ̱ lapi ̱ huí ̱ tu̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ tu̱ lacasquiná̱tit xca̱tlahuanicaná̱tit, pus hua̱ntu̱ lacati ̱tum catastóktit c-pu̱ ma̱paksíṉ laqui ̱mpi ̱ antá̱ naca̱lacca̱xtlahuanicaná̱tit. 40 Huá̱ xpa̱lacata chuná̱ quit cca̱lihuanimá̱n, sa̱mpi ̱ pala huá̱ lactali ̱pa̱hu ma̱paksi ̱nani ̱n romanos nacatzi ̱ko̱y pi ̱ huixín pu̱tum tastokni ̱tántit, chu̱ huilhaj lapá̱tit, natzucucaná̱n quinca̱li ̱ya̱huacaná̱n pi ̱ ma̱lacatzuqui ̱ma̱hu guerra, acxni ̱ chú̱ naquinca̱kalhasquincaná̱n xatú̱ xpa̱lacata xli ̱tastokni ̱tahu, chu̱ xatú̱ xli ̱aklhu̱ hua̱t nana̱hu, ¿lá̱ntla̱ chú̱ nahuana̱hu nakalhti ̱nana̱hu?” 41 Acxni ̱ chuná̱ ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh yuma̱ secretario, xli ̱pacscán akata̱ksniko̱lh hua̱ntu̱ xuanima̱kó̱, chu̱ a̱li ̱sta̱lh pacs anko̱lhá̱ c-xchiccán. Pablo an c-Macedonia, chu̱ c-Grecia Acxni ̱ chu̱ yama̱ hua̱nti ̱ csi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t tacacsko̱lh, Pablo ma̱stokko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱

20

LOS HECHOS 19​, ​20 xli ̱pa̱huanko̱y Jesús laqui ̱mpi ̱ nama̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y, acxni ̱ chu̱ ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh, lacapala̱ tzúculh taca̱xa, chu̱ macachipako̱lh, huaniko̱lh pi ̱ aya xama̱, chu̱ taquilhánu̱ lh, alh c-xatiyat Macedonia. 2 Xli ̱pacs lactzu̱ ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ ti ̱yatáxtulh ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, chu̱ chuná̱ anchá̱ hasta c-xatiyat Grecia. 3 Aktutu papá̱ antá̱ latáma̱lh, chu̱ acxni ̱ chú̱ aya xtaca̱xni ̱t, aya nataju̱y c-pu̱tacutnu̱ laqui ̱mpi ̱ naán c-Siria acxni ̱ cátzi ̱lh pi ̱ xanapuxcun judíos xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t pi ̱ nachipako̱y c-pu̱tacutnu, chu̱ namakni ̱ko̱y. Puschí ̱ ni ̱ fuerza̱ tlahuánilh antá̱ napu̱án c-pu̱tacutnu, huata xatlá̱n chípalh xatiji Macedonia, chu̱ antá̱ nati ̱taxtupalay laqui ̱mpi ̱ tla̱n nachá̱n. 4 Ta̱anko̱lh Pablo makapitzi ̱n nata̱laní ̱n, cha̱tum xuanicán Sópater xkahuasa Pirro xala c-Berea, Aristarco, chu̱ Segundo xala c-Tesalónica, Gayo xala c-Derbe, Timoteo, Tíquico xala c-Asia. 5 Yuma̱ chixcuhuí ̱n pu̱ lako̱lh laqui ̱mpi ̱ antá̱ naquinca̱kalhi ̱ya̱chá̱n c-Troas. 6 Cha̱nchu̱ quin, acxni ̱ xti ̱taxtuni ̱ttá̱ xpa̱scuajcan judíos la̱ntla̱ huako̱y caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y levadura, antá̱ c-Filipos ctaju̱ hu c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ akquitzis quilhtamacú̱ ctacutnahu c-chúchut hasta ccha̱hu c-Troas anta̱ni ̱ clakcha̱nko̱hu yamá̱ hua̱nti ̱ aya xpu̱ lako̱ni ̱t. Cha̱nchu̱ antá̱ clatama̱hu aktujun quilhtamacú̱. Pablo ma̱lakastakuani ̱y cha̱tum kahuasa huanicán Eutico 7 Acxni ̱ cha̱lh domingo ca̱ko̱tanú̱ n, tamacxtumi ̱hu laqui ̱mpi ̱ Pablo naquinca̱lakchakaniyá̱n caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ nacli ̱ma̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni ̱ Jesús, chu̱ cumu aya naán li ̱cha̱lí ̱, huá̱ xpa̱lacata Pablo luhua maka̱s xli ̱akchihui ̱nanima̱kó̱ nata̱laní ̱n, hasta cha̱lh ta̱ncánat ni ̱ xa̱ma̱katsputuy

LOS HECHOS 20 la̱ntla̱ xlix̱ akatli ̱ma̱kó̱ xtachihui ̱n Dios. 8 C-cuarto anta̱ni ̱ xactamacxtumi ̱ni ̱tahu, ta̱lhma̱na chiqui xuani ̱t, chu̱ hasta xquilhmactutu xacuilacha̱hu, aklhu̱ hua li ̱maksko̱ xma̱pasi ̱cani ̱t hua̱ntu̱ xacli ̱makskoma̱hu. 9 Aya xlacatza̱lani ̱t ita̱t tzi ̱sní, chu̱ Pablo chunacú̱ xchihui ̱nama̱, chu̱ cha̱tum kahuasa antá̱ xuí ̱ c-ventana xkaxmatnima̱ xtachihui ̱n Pablo, hua̱mpi ̱ acxni ̱ nia̱lh lay lacata̱yánilh talhtata, maktum la̱ntla̱ lhcat lacahua̱, lhkan minchá, chu̱ poklh tamákuasli ̱ hasta c-tiji, xaní ̱n qui ̱sacqui ̱ca̱. 10 Pablo lacapala̱ táactalh c-xata̱lhma̱n chiqui; acxni ̱ chilh anta̱ni ̱ xmá̱ kahuasa, snat tláhualh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh a̱makapitzí ̱n: ―¡Ni ̱ cape̱cuántit! Yuma̱ kahuasa stacnamajcú, ni ̱tú̱ ni ̱ma̱. 11-12 Xli ̱ca̱na̱ xlá̱, acxni ̱ aya kátsputli, yama̱ kahuasa le̱nca̱ c-xchic xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱tú̱ xlanini ̱t, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ucxilhko̱lh luhua li ̱pa̱xuhuako̱lh. A̱ li ̱sta̱lh Pablo tahuacapá̱ c-cuarto anta̱ni ̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t, lakchakaniko̱lh caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱xqui ̱ko̱lh ca̱cni ̱ Jesús, chu̱ acxni ̱ pacs macxtum xua̱yanko̱ni ̱t xlá̱ tzucupaj ma̱lhma̱ni ̱y xtachihuí ̱n xakchihui ̱nama̱ hasta xkakako̱lh. Acxni ̱ chu̱ xkakako̱lh yama̱ quilhtamacú̱, Pablo táca̱xli ̱, chu̱ chípalh xatiji Aso. Pablo cha̱n c-Mileto cpu̱ lahu, ctaju̱ hu c-aktum pu̱tacutnu, chu̱ cpa̱tacutui cahu c-xaca̱chiqui ̱n Aso laqui ̱mpi ̱ antá̱ nacti ̱ti ̱ya̱hu Pablo, sa̱mpi ̱ ni ̱ taju̱pútulh c-pu̱tacutnu, huata caj tla̱huáalh. 14 Acxni ̱ chú̱ antá̱ cta̱tanoklhcha̱hu, lacxtum ctaju̱palahu c-pu̱tacutnu, chu̱ cahu c-Mitilene. 15 Antá̱ chú̱ ctaca̱xpalahu, chu̱ li ̱cha̱lí ̱ c-pu̱tacutnu̱ cti ̱taxtuhu c-xlacati ̱n aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Quio, xli ̱tu̱ xama̱ ccha̱hu c-Samos, chu̱ li ̱ta̱ti ̱má̱ ccha̱hu c-Mileto. 16 Ma̱squi luhua lacatzú̱ xuí ̱ xaca̱chiqui ̱n 13 Quin

326 Efeso, ni ̱ lacásquilh naccha̱na̱hu hasta antá, sa̱mpi ̱ ni ̱ xlacasquín nama̱makapali ̱cán, usu maka̱s nalatama̱y c-xatiyat Asia, huata xatlá̱n ti ̱tum xcha̱mputún c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ xquilhta nachá̱n acxni ̱ taxtuy xapa̱scua huanicán Pentecostés. Pablo stacya̱huako̱y lakko̱lun puxcu̱ naní ̱n c-siculán xala c-Efeso 17 Huata hua̱ntu̱ tláhualh Pablo acxni ̱ xacuilahu c-Mileto, xlá̱ maca̱niko̱lh tachihuí ̱n yama̱ lakko̱lún hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y nata̱laní ̱n c-Efeso pi ̱ calakminko̱lh c-Mileto sa̱mpi ̱ xta̱kalhchihui ̱namputunko̱y. 18 Acxni ̱ xlacán chinko̱lh, chuná̱ huaniko̱lh: “Huixín stalanca catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ xacca̱ta̱lamá̱n acxni ̱ pu̱ lana̱ ctiqui ̱lachi ̱ u̱ nú̱ c-xatiyat Asia. 19 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ niucxni ̱ xactlanca̱catzi ̱y, xa̱li ̱ankalhí ̱n xata̱ctu̱jú̱ n xacli ̱scujnanima̱ Quimpu̱chinacán, maklhu̱ hua̱ cca̱laktasán, chu̱ cca̱ma̱akpuhuantí ̱n acxni ̱ xlaclata̱yayá̱tit, chu̱ lhu̱ hua tali ̱puhuá̱n quilákchilh, xa̱hua̱ tapa̱tí ̱n caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xquintlahuaniputunko̱y judíos. 20 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, quit ni ̱ pala caj hua̱ tamá̱ cli ̱tamakaxtáknilh, pus ankalhí ̱n cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ luhua xca̱tzanka̱niyá̱n aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit anta̱ni ̱ c-milacati ̱ncan li ̱lhu̱ hua, xa̱hua̱ c-akatunu minchiccán. 21 Xacma̱lacatancsanima̱kó̱ ni ̱ xma̱n hua̱nti ̱ judíos, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱hua̱ hua̱nti ̱ a̱tanuj chixcuhuí ̱n pi ̱ catalakaspitta̱yako̱lh la̱qui ̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Dios nalakachixcuhui ̱ko̱y, chu̱ caca̱najlaniko̱lh pi ̱ xta̱stum Jesucristo tla̱n nama̱akpu̱taxti ̱ko̱y. 22 Pus huá̱ chú̱ quit cama̱ c-Jerusalén sa̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo chuná̱ quima̱catzi ̱ni ̱ma̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ ccatzi ̱y tu̱ antá̱ naquiakspulaya̱chá. 23 Caj xma̱n pu̱ lactum quit ccatzi ̱y, sa̱mpi ̱ hua̱

327 Espíritu Santo quima̱catzi ̱ni ̱y akatunu ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ cani ̱t, huan pi ̱ ankalhí ̱n quinkalhkalhi ̱y pu̱ la̱chi ̱n, xa̱hua̱ lhu̱ hua tapa̱tí ̱n. 24 Hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ quimaka̱klhay, chu̱ ni ̱ pala huá̱ quilatáma̱t clakcatzán ma̱squi cacni ̱lh, huata caj xma̱n huá̱ quit cli ̱ta̱katzanka̱y pi ̱ xacma̱kantáxti ̱lh quintascújut hua̱ntu̱ Quimpu̱chinacán quima̱cui ̱ntajli ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ naclix̱ akatli ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ Dios lakalhamanko̱y, chu̱ makta̱yaputunko̱y. 25 “Pus la̱nchú̱ quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ cca̱li ̱akchihui ̱nanini ̱tán la̱ lacasquín Dios nalatapa̱yá̱tit c-xtapáksi ̱t, chu̱ nia̱lh pala maktum caquintiucxílhtit. 26 Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pala tí ̱ caj naaktzanka̱ta̱yay, quit ni ̱ quincuenta̱. 27 Sa̱mpi ̱ quit ni ̱tú̱ cca̱ma̱aktze̱kuili ̱nini ̱tán, huata tancs cca̱lix̱ akatli ̱ni ̱tán hua̱ntu̱ Dios lacasquín nacatzi ̱yá̱tit xpa̱lacata xlaktaxtut mili ̱stacnacán. 28 Chú̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ miacstucán cui ̱ntaj caca̱tlahuacántit, chu̱ na̱ chuná̱ luhua cui ̱ntaj catlahuakó̱tit yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huamputunko̱y Dios, chu̱ hua̱nti ̱ xlá̱ lacsacko̱ni ̱t nalakma̱xtuko̱y. Sa̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo ca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán la̱ xanapuxcún hua̱nti ̱ namaktakalhko̱y yamá̱ hua̱nti ̱ Quimpu̱chinacan Jesús li ̱macamá̱sta̱lh xlatáma̱t, chu̱ stajmákalh xkalhni ̱ laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuko̱y, chu̱ ni ̱ catica̱ta̱pa̱tí ̱n pala caj mimpa̱lacatacán naaktzanka̱ta̱yako̱y. 29 Quit stalanca ccatzi ̱y pi ̱ acxni ̱ aya cani ̱ttá nahuán, ni ̱ tzanka̱y laclix̱ cajnit chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ naminko̱y ca̱akskahuiyá̱n laqui ̱mpi ̱ nalaclata̱yayá̱tit c-mintaca̱najlacán, xlacán xta̱chuná̱ la̱ xahuanani ̱n la̱páni ̱t acxni ̱ lakchinko̱y borrego ma̱laksputuputunko̱y. 30 Luhua skálalh catahuilátit sa̱mpi ̱ hasta hua̱nti ̱ lacxtum ca̱ta̱tamacxtumi ̱ko̱yá̱n la̱nchú̱, makapitzi ̱n natalakaspitta̱yako̱y, chu̱

LOS HECHOS 20 nalakmakanko̱y xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ natzucuko̱y ma̱siyuko̱y tanuj talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ caj ta̱ksaní ̱n, chu̱ lhu̱ hua̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 31 Huixín luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit la̱ntla̱ quit cca̱maktakalhni, cca̱makta̱yán, cca̱lakli ̱puhuán, hasta na̱ luhua tatasa̱ xacca̱li ̱stacya̱huani ̱tán kotanu̱ ma̱ tuncuhuima̱ hasta cma̱kátzi ̱lh aktutu ca̱ta, hua̱mpi ̱ niucxni ̱ cca̱li ̱tlakuán. 32 “Huá̱ chú̱ nata̱laní ̱n, quit ankalhí ̱n nacsquiniy li ̱tlá̱n Dios caj mimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ niucxnicú̱ naca̱tzanka̱niyá̱n xtalakalhamá̱n, chu̱ xtapá̱xqui ̱t, chu̱ cacha̱lh xtalacapa̱stacni hasta c-minacu̱cán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit c-mintaca̱najlacán, laqui ̱mpi ̱ na̱ namaklhti ̱nanko̱yá̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xlakskatá̱n hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 33 Quit niucxni ̱ xaclakati ̱laca̱ni ̱t, usu xacpuhua̱ pala na̱ tla̱n xackálhi ̱lh hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit, pala xalacuan milhaka̱tcán, usuchí ̱ hua̱ mintumi ̱ncán. 34 Huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ quit ankalhí ̱n quimacán xacli ̱scujma̱ laqui ̱mpi ̱ nactlajay hua̱ntu̱ nacli ̱hua̱yana̱hu, quit, chu̱ yumá̱ hua̱nti ̱ ankalhí ̱n quinta̱lamakó̱. 35 Quit tancs cca̱ma̱siyunín pi ̱ xlacasquinca̱ nascujá̱tit laqui ̱mpi ̱ tla̱n namakta̱yali ̱pinko̱yá̱tit hua̱nti ̱ ni ̱ lay scujko̱y, usu hua̱nti ̱ luhua maclacasquima̱kó̱ tamakta̱y; sa̱mpi ̱ luhua caj calacapa̱stáctit xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesús acxni ̱ chuná̱ huá̱: ‘Xali ̱huaca̱ tla̱n aktziyaj nali ̱latapa̱ya̱ tu̱ nata̱qui ̱nana, ni ̱ xahuá̱ tu̱ namakamaklhti ̱nana.’ ” 36 Acxni ̱ chuná̱ li x ̱ akatli ̱ko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, Pablo, chu̱ yama̱ lakko̱lún, tatzokostako̱lh, chu̱ lacxtum tlahuako̱lh xoracioncán. 37 Pacs xtasama̱kó̱ acxni ̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ laktalacatzúhui ̱lh Pablo, snatko̱lh, chu̱ lacatzu̱cko̱lh yama̱ lakko̱lutzí ̱n, chu̱ huaniko̱lh hasta

LOS HECHOS 20​, ​21 cha̱lí ̱. 38 Pacs luhua li ̱tali ̱puhua̱ni ̱ko̱lh tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huaniko̱lh, pi ̱ nia̱lh ucxni ̱ catiucxilhpalako̱lh. Huata caj cacs lacahuanko̱lh nia̱lh tí ̱ chihuí ̱nalh, chu̱ anko̱lh lakaxtakko̱y c-pu̱tacutnu. Pablo cha̱n c-Jerusalén Acxni ̱ chú̱ ctaju̱ hu c-pu̱tacutnu, akxtakya̱huako̱hu yama̱ nata̱laní ̱n c-Efeso, ti ̱tum ctacutnahu hasta ccha̱hu c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Cos, chu̱ li ̱cha̱lí ̱ ccha̱hu c-Rodas, li ̱tu̱ xama̱ chú̱ ccha̱hu c-Pátara. 2 Acxni ̱ antá̱ ccha̱hu, cucxilhui ̱ aktum pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ xama̱ c-Fenicia, antá̱ ctaju̱ hu laqui ̱mpi ̱ huá̱ nacpu̱ana̱hu. 3 La̱ntla̱ chú̱ tla̱huama̱ pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ xacpu̱ama̱hu, a̱li ̱mákat cucxilhui ̱ isla de Chipre, hua̱mpi ̱ ni ̱ ctachokohu, huata c-pakxuqui ̱ cakapa̱lhka̱makahu, chu̱ ti ̱tum cahu c-chúchut hasta c-xatiyat Siria. Hua̱mpi ̱ yama̱ pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ xacpu̱ama̱hu xli ̱makaxtákat xuani ̱t tacuca̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tiro, pus hasta antá̱ quinca̱le̱ncán. 4 Acxni ̱ ccha̱hu, cta̱ctahu c-pu̱tacutnu, chu̱ clakapaxia̱lhnanko̱hu hua̱nti ̱ xala yama̱ ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ aktujun quilhtamacú̱ antá̱ xaclama̱hu. Antá̱ makapitzí ̱n nata̱laní ̱n huaniko̱lh Pablo pi ̱ ni ̱ fuerza̱ catlahuánilh naán c-Jerusalén sa̱mpi ̱ chuná̱ xma̱catzi ̱ni ̱ko̱ni ̱t Espíritu Santo. 5 Acxni ̱ chu̱ qui ̱áccha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ antá̱ xaclama̱hu fuerza̱ ctaca̱xui, chu̱ cquilhta̱yahu tiji, na̱ pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús quinca̱ta̱ankó̱n, chuná̱ chixcuhuí ̱n, xlacchajancán, chu̱ xcamancán hasta c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná. Antá̱ chú̱ macxtum ctatzokostahu, chu̱ ctlahuahu oración. 6 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ macxtum cla̱macatiyahu, chu̱ cla̱huanihu hasta cha̱lí ̱; quin ctaju̱ hu c-pu̱tacutnu, chu̱ xlacán tapu̱ spitko̱lh, anko̱lhá̱ c-xchiccán. 7 Acxni ̱ chú̱ ctaca̱xui ̱ c-Tiro, ccha̱hu c-Tolemaida. Antá̱

21

328 chú̱ cta̱ctahu c-pu̱tacutnu, chu̱ antá̱ na̱ clakapaxia̱lhnanko̱hu hua̱nti ̱ na̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, hua̱mpi ̱ caj aktum quilhtamacú̱ antá̱ ctamakaxtakui. 8 Li ̱cha̱lí ̱, Pablo, chu̱ quin ti ̱ lacxtum xacta̱lapu̱ laya̱hu ctaca̱xui ̱ c-Tolemaida, chu̱ ctla̱huana̱hu hasta c-aktum li ̱tum ca̱chiquí ̱n huanicán Cesarea. Antá̱ chú̱ clakapaxia̱lhnahu Felipe hua̱nti ̱ na̱ xli ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Jesús. Hua̱ yuma̱ Felipe hua̱nti ̱ xta̱tapaksi ̱ko̱y yama̱ kalhatujun chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ lacsacko̱lh apóstoles laqui ̱mpi ̱ namakta̱yani ̱nanko̱y c-xli ̱tascujutcán c-Jerusalén. Antá̱ chú̱ ctamakaxtakui ̱ c-xchic. 9 Felipe xkalhi ̱y kalhata̱ti xlactzumaján hua̱nti ̱ ni ̱ xa̱tapuchuhuako̱y, chu̱ Dios xma̱xqui ̱ko̱ni ̱t xtalacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱akchihui ̱nanko̱y. 10 Unú̱ cmakapalahu ni ̱ lhu̱ hua quilhtamacú̱ acxni ̱ maktum minchá̱ c-Judea cha̱tum profeta hua̱nti ̱ na̱ catzi ̱y xtalacapa̱stacni Dios xuanicán Agabo. 11 Milh quinca̱lakapaxia̱lhnaná̱n, chu̱ acxni ̱ quinca̱lakchín máklhti ̱lh xli ̱tampa̱chi Pablo, cumu lhma̱n xuani ̱t li ̱huana̱ acstuli ̱lakchi ̱ca̱, chu̱ li ̱macachi ̱ca̱, chu̱ chuná̱ huá̱: ―Espíritu Santo quima̱catzí ̱ni ̱lh pi ̱ nacca̱huaniyá̱n pi ̱ c-Jerusalén yama̱ xanapuxcun judíos chuná̱ nachi ̱ko̱y xpu̱china yuma̱ li ̱tampa̱chi, chu̱ a̱li ̱sta̱lh namacama̱sta̱ko̱y c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱nani ̱n romanos. 12 Acxni ̱ ckaxmatui ̱ yumá̱, xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús c-Cesarea, chu̱ na̱ chuná̱ quin hua̱nti ̱ xacta̱lapu̱ laya̱hu, luhua tlanca li ̱tlá̱n csquinihu Pablo pi ̱ ni ̱ caalh c-Jerusalén; caj la̱ntla̱ cli ̱puhuahu hasta ctasahu. 13 Hua̱mpi ̱ Pablo chuná̱ quinca̱kalhtí ̱n: ―¿Tú̱ xpa̱lacata quili ̱laktasayá̱tit, chu̱ li ̱huacá̱ quili ̱makali ̱puhuaná̱tit? Quit ni ̱ cpe̱cuán, aktum ccatzi ̱y ma̱squi caquintamacanu̱ca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, usuchí ̱

329 ma̱squi caquimakni ̱ca̱ c-Jerusalén caj xpa̱lacata Quimpu̱chinacan Jesús. 14 Cha̱nchu̱ pi ̱ ni ̱ lalh cma̱a katani ̱hu pi ̱ ni ̱ caalh c-Jerusalén, pus chunatá̱ cmakaxtakui, chu̱ cuanihu: ―Calalh xtalacasquin Quimpu̱chinacan Dios. 15 Caj li ̱puntzú̱ ctzucuhu taca̱xa̱hu, chu̱ cchipahu xatiji Jerusalén. 16 Na̱ quinca̱sta̱lanín makapitzi ̱n ca̱najlaní ̱n xala c-Cesarea, chu̱ acxni ̱ ccha̱hu c-Jerusalén quinca̱le̱nkó̱n c-xchic cha̱tum chixcú̱ xuanicán Mnasón laqui ̱mpi ̱ antá̱ naclaktuncuhuiya̱hu c-xchic; hua̱ yuma̱ chixcú̱ xlá̱ xapu̱ lana̱ xuí ̱ c-Chipre, chu̱ na̱ maka̱sá̱ xli ̱pa̱huani ̱t Quimpu̱chinacan Jesús. Pablo lakapaxia̱lhnán Santiago c-Jerusalén, lhu̱ hua̱ nata̱laní ̱n luhua li ̱pa̱xuhu minko̱lh quinca̱macatiyayá̱n, chu̱ quinca̱xakatlí ̱n. 18 Cha̱nchu̱ li ̱cha̱lí ̱, quintica̱ta̱á n Pablo acxni ̱ alh lakapaxia̱lhnán Santiago, chu̱ antá̱ pu̱tum xtamakstokko̱ni ̱t pu̱tum puxcu̱ nani ̱n lakko̱lún. 19 Acxni ̱ chú̱ macatiyako̱lh Pablo, tzúculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ Dios xmakta̱yani ̱t, chu̱ xma̱tlahui ̱ni ̱t lactlanca li ̱ca̱cni tascújut c-xlaksti ̱pa̱ncan xaakmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 20 Acxni ̱ yama̱ lakko̱lún kaxmatniko̱lh xtachihui ̱n Pablo, xlacán pacs pa̱xcatcatzi ̱niko̱lh Dios hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t. Hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh chuná̱ huaniko̱lh: ―Huix catzi ̱ya, ta̱la, pi ̱ lhu̱ hua judíos xala u̱ nú̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Quimpu̱chinacan Jesús, hua̱mpi ̱ xlacán chunatá̱ lakati ̱ko̱y ma̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ li ̱smani ̱ko̱ni ̱t, chu̱ xlacasquinca̱ pi ̱ xlacán li ̱akaanko̱y, chu̱ li ̱huana̱ ma̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 21 Chu̱ aya lix̱ akatli ̱ko̱cani ̱t pi ̱ huix ma̱siyuniko̱ya̱ xli ̱pacs judíos hua̱nti ̱ makattá̱ huilako̱chá, mat huix huaniko̱ya̱ 17 Acxni ̱ ccha̱hu

LOS HECHOS 21 pi ̱ nia̱lh cui ̱ntaj catlahuako̱lh pi ̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, xa̱huachí ̱ mat nia̱lh cachucuniko̱ca̱ actzu̱ xtiyatli ̱huacán xalakskata̱n xlakkahuasán, chu̱ nia̱lh catlahuako̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ quin ckalhi ̱ya̱hu quintasmani ̱ncán. 22 Pus ¿tú̱ chú̱ natlahuaya̱hu? Ni ̱ catiláclalh, xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nacatzi ̱ko̱y pi ̱ huix chitani ̱ta̱ u̱ nú̱ c-Jerusalén, chu̱ catu̱ huá̱ nahuanko̱y, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱ya̱huako̱yá̱n. 23 Hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ capúhuanti, tla̱n nalacca̱xtlahuaya̱hu, sa̱mpi ̱ u̱ nú̱ huilakó̱ kalhata̱ti chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ aya li ̱ta̱yaniko̱ni ̱t Dios tu̱ fuerza̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y. 24 Huata xatlá̱n huá̱ lacxtum cata̱pinkó, chu̱ cata̱ca̱cni ̱nankó, xa̱huachí ̱ huix capa̱lakaxokokó̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ nama̱ta̱ji ̱ko̱cán la̱ntla̱ c-tlanca templo nasiculana̱chakanko̱y, laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh tla̱n acxtum naaksitko̱caná̱tit. Lapi ̱ chuná̱ natlahuaya, naucxilhko̱y judíos pi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱cani ̱t, chu̱ tla̱n natalulokko̱y pi ̱ huix na̱ ma̱kantaxti ̱ya̱ hua̱ntu̱ quin quintasmani ̱ncán, chu̱ ni ̱ lakmakana, huata na̱ ma̱kantaxtí ̱pa̱t hua̱ntu̱ huan xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 25 Chi ̱nchu̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, hua̱mpi ̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús, nia̱lh cahuaniko̱hu pala fuerza̱ cama̱kantaxti ̱ko̱lh xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, caj xma̱n huá̱ cama̱kantaxti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ aya ctzokniko̱ni ̱tahu c-mactum carta, chu̱ cmaca̱niko̱ni ̱ta̱hu, chu̱ antá̱ cli ̱huaniko̱ni ̱tahu pi ̱ ni ̱ cahuako̱lh xali ̱hua̱y lactzu̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ stajmakancani ̱t xkalhni, na̱ ni ̱ pala huá̱ cahuako̱lh hua̱ntu̱ jicsuani ̱t, chu̱ kalhni, ni ̱ nahuako̱y, na̱ chuna li ̱tum ni ̱tí ̱ caxakátli ̱lh a̱tanuj pusca̱t pala huí ̱, usu ni ̱ kalhi ̱y xpusca̱t. A̱ tzinú̱ aya xmakni ̱cán Pablo c-tlanca templo xala c-Jerusalén 26 Pablo tla̱n tláhualh hua̱ntu̱ huaniko̱lh lakko̱lún, chu̱ li ̱cha̱lí ̱

LOS HECHOS 21 ta̱anko̱lh yama̱ kalhata̱ti chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nasiculana̱chakanko̱y c-tlanca templo, hua̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱tanu̱y antá, pu̱ lh ma̱kantaxti ̱ko̱lh pacs tu̱ lactzu̱ lactzu̱ xtalacasquín natlahuako̱y, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ tanu̱ ko̱lh laqui ̱mpi ̱ nama̱catzi ̱ni ̱nanko̱y, usu nali ̱ta̱yako̱y pi ̱ li ̱mixtujún nale̱nko̱y xli ̱ca̱xtlahua̱ncán cha̱tunu̱ hua̱ntu̱ nali ̱pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios. 27 Xli ̱mixtujún acxni ̱ a̱huata naanko̱y lakachixcuhui ̱nanko̱y c-tlanca templo, makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-xatiyat Asia ucxilhko̱lh Pablo pi ̱ xtanu̱ ma̱, tzucuko̱lh chihui ̱nama̱xqui ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ nasi ̱tzi ̱niko̱y Pablo, chuná̱ chú̱ pu̱tum aclanaj tama̱ko̱lh, na̱ chipako̱lh Pablo. 28 Chuná̱ tzucuko̱lh ca̱tasako̱y: “¡Huixín chixcuhuí ̱n xala c-Israel catlahuátit li ̱tlá̱n, caquinca̱makta̱yátit! Pu̱tum cachipahu yuma̱ chixcú̱ sa̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ akchihui ̱nantla̱huán cani ̱hua̱ tíyat, catu̱ hua̱ tu̱ ni ̱tlá̱n li ̱chihui ̱nán xpa̱lacata quili ̱ta̱chiquicán, chu̱ ma̱siyuniko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ nia̱lh cama̱kantaxti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ quintica̱li ̱ma̱paksí ̱n Moisés, chu̱ na̱ chuna li ̱tum, huan pi ̱ mat nia̱lh tu̱ xlakasi ̱ nalakataquilhpu̱tanana̱hu u̱ nú̱ c-tlanca xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén. Chu̱ na̱ ma̱nu̱ ko̱ni ̱t makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos u̱ nú̱ c-templo, chu̱ chuná̱ ma̱xcajua̱li ̱ni ̱t yuma̱ lacatum luhua xasa̱ntujlani.” 29 Hua̱ chuná̱ xli ̱quilhuama̱kó̱ sa̱mpi ̱ makapitzí ̱n xali ̱tzi ̱sa̱ xucxilhko̱ni ̱t c-Jerusalén pi ̱ xta̱lapu̱ lay cha̱tum chixcú̱ xala c-Efeso xuanicán Trófimo, chu̱ xpuhuanko̱y pi ̱ Pablo xma̱nu̱ ni ̱t chú̱ c-tlanca templo yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judío. 30 Puschí ̱ xli ̱pacs judíos hua̱nti ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱ya̱huama̱ca̱ Pablo luhua si ̱tzi ̱ko̱lh, pu̱tum chinko̱lh anta̱ni ̱ xlá̱ xyá̱, chu̱ macxtum chipako̱lh, xuataxtuko̱lh c-templo, chu̱ ma̱lacchuhuako̱lh c-xamá̱laccha̱ anta̱ni ̱

330 xlactanu̱cán hua̱ntu̱ xli ̱pacahuili ̱cani ̱t. 31 A̱ t zinú̱ xuani ̱t aya xmakni ̱ko̱y acxni ̱ cha̱tum alh huaniy xacomandante tropa̱ pi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat acchilij xma̱kó̱ sa̱mpi ̱ chipako̱lh cha̱tum chixcú, chu̱ xuili ̱nima̱kó̱. 32 Tuncán ma̱macxtumi ̱ko̱lh makapitzi ̱n xtropa̱, chu̱ takosú̱ n ta̱cha̱nko̱lh anta̱ni ̱ xtzamacán, chu̱ acxni ̱ yama̱ chixcuhuí ̱n ucxilhko̱lh pi ̱ cha̱nko̱lh tropa̱, nia̱lh huili ̱niko̱lh Pablo. 33 Acxni ̱ chilh comandante ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cachipaca̱ Pablo, chu̱ cali ̱macachi ̱ca̱ kantuy cadena, a̱li ̱sta̱lh chú̱ kalhasquinko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n xaní ̱ xmini ̱tanchá̱ yama̱ chixcú, chu̱ xatú̱ tlahuani ̱t, chu̱ tú̱ xuanicán. 34 Hua̱mpi ̱ li ̱lhu̱ hua, huí ̱ ti ̱ tanu̱ xuanko̱y, chu̱ makapitzí ̱n tanu̱ xuanko̱y, xca̱tasako̱y. Cha̱nchu̱ pi ̱ xakata̱ksa̱ comandante hua̱ntu̱ xli ̱ya̱huama̱kó̱ xpa̱lacata la̱ntla̱ acchilij xma̱kó̱, pus ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cale̱nca̱ c-cuartel anta̱ni ̱ xuilakó̱ tropa̱. 35 Actzú̱ xtzanka̱y aya xcha̱nko̱y anta̱ni ̱ lactanu̱cán c-cuartel acxni ̱ xli ̱lhu̱ hua chixcuhuí ̱n pu̱tum lhuilak tahuacaniko̱chá̱ yama̱ tropa̱ hua̱nti ̱ xle̱ma̱kó̱ Pablo, hua̱mpi ̱ huata xlacán maktum la̱ntla̱ chax tlahuako̱lh hasta ta̱lhmá̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ natlahuaniko̱y. 36 Xli ̱pacs li ̱lhu̱ hua̱ luhua csi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t, chu̱ palha̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱: “¡Maktum camakni ̱hu, camakni ̱hu!” Pablo ta̱kalhchihui ̱nanko̱y li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ csi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t 37 Cha̱nchu̱ acxni ̱ Pablo aya xma̱nu̱ ma̱ca̱ c-cuartel, Pablo chuná̱ kalhásquilh comandante: ―¿Pá̱ naquima̱xqui ̱ya̱ quilhtamacú̱, caj tzinú̱ cta̱chihui ̱namputuná̱n? Chu̱ pi ̱ c-xatachihui ̱n griego xakátli ̱lh, yama̱ comandante chuná̱ kálhti ̱lh: ―¿Lá̱ntla? ¿Pá̱ tla̱n huix chihui ̱nana̱ c-xatachihui ̱n griego? 38 Quit xacpuhuán pi ̱ ma̱x huix yama̱ chixcú̱ xala c-Egipto hua̱nti ̱ ni ̱ naj maka̱s

331 quilhtamacú̱ tima̱lacatzúqui ̱lh tasi ̱tzi, xlá̱ ma̱ká̱stokli ̱ akta̱ti mi ̱lh chixcuhuí ̱n, pacs makni ̱naní ̱n, chu̱ pu̱tum ta̱anko̱lh c-desierto. ¿Pus pi ̱ ni ̱ huix? 39 Pablo chuná̱ huánilh: ―Ni ̱ quit hua̱nti ̱ huix huanípa̱t. Quit xlá̱ judío, clacachini ̱t c-aktum tali ̱pa̱hu ca̱chiquí ̱n huanicán Tarso c-xtapaksi ̱n Cilicia. Hua̱mpi ̱ ¿tú̱ naquima̱xqui ̱ya̱ talacasquín pala xacta̱chihui ̱nanko̱lh yuma̱ chixcuhuí ̱n? 40 Comandante má̱xqui ̱lh talacasquín pi ̱ cata̱chihui ̱nanko̱lh yama̱ li ̱lhu̱ hua, pus xlá̱ tahuácalh c-xata̱lhma̱n escalón, chu̱ chaxli ̱ xmacán pi ̱ catacacsko̱lh. Acxni ̱ chú̱ pu̱tum tacacsko̱lh xlá̱ tzúculh li ̱ta̱chihui ̱nanko̱y c-xatachihui ̱n hebreo, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Xli ̱pacs huixín nata̱laní ̱n, chu̱ lakko̱lún hua̱nti ̱ quinkaxmatnipá̱tit, cui ̱ntaj catlahuátit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nactamakta̱yay c-milacati ̱ncán.” 2 Acxni ̱ yama̱ judíos kaxmatko̱lh pi ̱ c-xatachihui ̱n hebreo xchihui ̱nama̱, puschí ̱ ca̱x tacacsko̱lh laqui ̱mpi ̱ nakaxmatniko̱y hua̱ntu̱ nahuán, chu̱ Pablo chuná̱ huaniko̱lh: 3 “Hua̱ quit, na̱ judío chuná̱ la̱ huixín, quinca̱chiquí ̱n huanicán Tarso c-xtapaksi ̱n Cilicia, hua̱mpi ̱ antá̱ u̱ nú̱ c-Jerusalén quimakastaccani ̱t, xa̱huachí ̱ antá̱ ckalhtahuakani ̱t c-scuela anta̱ni ̱ xma̱kalhtahuaka̱nán ko̱lutzi ̱n Gamaliel, huá̱ xlá̱ quima̱siyúnilh tancs nacma̱kantaxti ̱y pacs yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱nti ̱ Dios tima̱xqui ̱ko̱lh xalakmaka̱n quinatla̱t nacán. Hasta acxni tuncán quit ctzucuni ̱t li ̱tzaksay la̱ntla̱ tla̱n nacscujnaniy Dios xli ̱pacs xli ̱tlihuaka quinacú̱, chu̱ na̱ chuná̱ la̱ntla̱ huixín chiyú̱ li ̱tzaksapá̱tit tlahuayá̱tit. 4 Xapu̱ lh quit xacputzatla̱huanko̱y sa̱mpi ̱ xacmakni ̱putunko̱y xli ̱pacs judíos hua̱nti ̱ xchipako̱ni ̱t yama̱ xasa̱sti taca̱najla tu̱ má̱sta̱lh Jesús, quilhpa̱xtum xacsi ̱tzi ̱niko̱y, chuná chixcuhuí ̱n,

22

LOS HECHOS 21​, ​22 cumu la̱ lacchaján, xacxuataxtuko̱y c-xchiccán, chu̱ xactamacanu̱ ko̱y c-pu̱ la̱chi ̱n. 5 Xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ lakko̱lun mima̱paksi ̱nani ̱ncán stalanca catzi ̱ko̱y xlacán hua̱ntu̱ quit ctlahuati ̱lhani ̱t, sa̱mpi ̱ hua̱ qui ̱t csquiniko̱lh li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ caquifirmartlahuaniko̱lh mactum oficio laqui ̱mpi ̱ nacma̱xqui ̱ko̱ya̱chá̱ xanapuxcun judíos hua̱nti ̱ xlama̱ko̱chá̱ c-Damasco. Chu̱ maktum antá̱ xacama̱ laqui ̱mpi ̱ nacputzako̱y antá̱ yama̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, nacchipako̱y, chu̱ nacli ̱minko̱y u̱ nú̱ c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ nacma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ya̱hu. Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ lakpáli ̱lh xali ̱xcajnit xtapuhuá̱n (Hechos 9:1‑19; 26:12‑18)

6 “Hua̱mpi ̱ acxni ̱ xactla̱huama̱

c-xatiji Damasco, chu̱ aya xactalacatzuhui ̱ti ̱lhay ca̱chiquí ̱n, luhua tastúnut xuani ̱t, caj xamaktum acxni ̱ lam minchá̱ c-akapú̱ n aktum xkakánat quintili ̱tamácstucli ̱. 7 Acxni ̱ cúcxilhli ̱ yama̱ xkakánat, maktum la̱ntla̱ lhkan ctamákuasli ̱ c-quincahua̱yu̱, chu̱ ctama̱chá̱ ca̱tiyatna. Na̱ acxnitiyá̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ xquixakatli ̱ma̱ca̱, chu̱ chuná̱ xquihuanima̱: ‘¡Saulo, Saulo! ¿Tú̱ huan quili ̱putzasta̱latla̱huana?’ 8 ‘¿Tí ̱ huix hua̱nti ̱ quixakatlí ̱pa̱t?’ ckalhásquilh. Chú̱ yama̱ tachihuí ̱n chuná̱ quihuanipá̱: ‘Quit Jesús xala c-Nazaret hua̱nti ̱ huix luhua si ̱tzi ̱niya, chu̱ ni ̱ ucxilhputuna, chu̱ hasta putzasta̱lápa̱t.’ 9 Yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xquinta̱ama̱kó̱, acxni ̱ ucxilhko̱lh yama̱ xkakánat, na̱ pe̱cuanko̱lh, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ akata̱ksko̱lh xtachihuí ̱n hua̱nti ̱ xquixakatli ̱ma̱. 10 Quit ckalhasquimpá̱: ‘Quimpu̱chiná, ¿tú̱ chi ̱nchu̱ quit quili ̱tláhuat?’ Xlá̱ chuná̱ quihuanipá̱: ‘Lacapala̱ cata̱qui, chu̱ fuerza̱ cachipi ̱ c-Damasco anta̱ni ̱ xpímpa̱t. Antá̱ nahuanicana̱pi ̱ hua̱ntu̱ huix mili ̱tláhuat.’ 11 Hua̱mpi ̱ cumu

LOS HECHOS 22 yama̱ xkakánat hua̱ntu̱ cúcxilhli ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ quima̱lakachix̱ iko̱lh chunatá̱ pi ̱ quima̱lakátzi ̱lh, huata caj quimpakachipale̱nko̱lh c-Damasco hua̱nti ̱ xquinta̱anko̱y. 12 “Antá̱ xuí ̱ cha̱t um chixcú̱ xuanicán Ananías hua̱nti ̱ luhua xli ̱pa̱huán Dios, chu̱ xma̱kantaxti ̱ma̱ c-xlatáma̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés; xli ̱pacs judíos hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Damasco li ̱pa̱xuhu xli ̱chihui ̱nanko̱y pi ̱ tla̱n xtapuhuá̱n xuani ̱t, chu̱ xpa̱xqui ̱ko̱y. 13 Maktum quilhtamacú̱ Ananías quilákmilh anta̱ni ̱ quit xacuí ̱, chu̱ acxni ̱ quilákchilh, chuná̱ quihuánilh: ‘Quinta̱la Saulo, la̱nchiyuj tuncán huix calacahua̱nampala, cacá̱xlalh milakastapu̱ chuná̱ la̱ xlacahua̱nana̱ xapu̱ lh.’ Acxni tuncán quit xkakay clacahua̱nampá̱, chu̱ cúcxilhli ̱ yama̱ Ananías. 14 Cha̱nchu̱ xlá̱ quihuánilh: ‘Hua̱ yama̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ tili ̱pa̱huanko̱lh xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, xlá̱ lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ huix nalakapasa̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xtalacapa̱stacni, chu̱ xtalacasquín, chu̱ naucxilha̱ yama̱ aksti ̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xlacsacni ̱t naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, chu̱ ma̱n nakaxpatniya̱ xtachihuí ̱n. 15 Xlá̱ lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ huix napina li ̱chihui ̱nana̱ cani ̱hua̱ tíyat, chu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ ma̱n ucxilhni ̱ta, chu̱ kaxpatni ̱ta. 16 Pus huá̱ xpa̱lacata̱ chú̱ quit cli ̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh cama̱makapali ̱ quilhtamacú̱, chu̱ cata̱kmunu, chu̱ acxnicú̱ naquilhchipiniya̱ Quimpu̱chinacan Jesús, nahuaniya̱ pi ̱ li ̱pa̱huana̱ laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nalacxapaniko̱yá̱n xli ̱pacs mintala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ tlahuani ̱ta.’ Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ maca̱nca̱ c-xlacati ̱ncan hua̱nti ̱ ni ̱ judíos 17 “Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ quit ctáspitli ̱ c-Jerusalén, chu̱ acxni ̱ chú̱ calh c-tlanca xtemplo̱ Dios laqui ̱mpi ̱ nactlahuay quioración, caj xamaktum quima̱lakapalajuáni ̱lh

332 xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cama̱mixnampi. Jesús, chu̱ chuná̱ quihuánilh: ‘Lacapalaj tuncán catáca̱xti sa̱mpi ̱ u̱ nú̱ c-Jerusalén ni ̱tí ̱ catikaxmatniputún mintachihuí ̱n acxni ̱ nali ̱chihui ̱nana̱ quimpa̱lacata.’ 19 Quit ckálhti ̱lh: ‘Quimpu̱chiná, ¿lá̱ntla̱ ni ̱ caquintikaxmatniputunko̱lh? Pus xlacán pacs catzi ̱ko̱y la̱ntla̱ quit xacli ̱catzi ̱y, xacán cani ̱hua̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ quimpu̱ kalhtahuakacán, chu̱ xacchipako̱y, xacchi ̱huili ̱ko̱y, chu̱ xacle̱nko̱y c-pu̱ la̱chi ̱n xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱yá̱n. 20 Chu̱ na̱ chuná li ̱tum acxni ̱ makni ̱ca̱ Esteban, yama̱ tla̱n chixcú̱ hua̱nti ̱ xli ̱chihui ̱naná̱n, pus quit na̱ luhua cmakli ̱cátzi ̱lh acxni ̱ makni ̱ca̱, sa̱mpi ̱ hasta cmaktakalhniko̱lh xlhaka̱tcán yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ li ̱actalamakni ̱ko̱lh chíhuix.’ 21 Hua̱mpi ̱ Quimpu̱china Jesús quihuánilh: ‘Quit clacasquín pi ̱ lacapala̱ catáca̱xti, sa̱mpi ̱ mákat nacma̱lakacha̱yá̱n hasta c-xtiyatcan hua̱nti ̱ ni ̱ judíos laqui ̱mpi ̱ xlacán na̱ nakaxmatko̱y quintachihuí ̱n.’ ” 18 Cúcxilhli ̱ Quimpu̱china

Xapuxcu tropa̱ ma̱kalhapali ̱y Pablo 22 Acxni ̱ chuná̱ huanko̱lh Pablo, yama̱ chixcuhuí ̱n nia̱lh kaxmatniputunko̱lh huata caj li ̱pe̱cua̱ tzucuko̱lh ca̱tasako̱y, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: “¡Tama̱ chixcú̱ ni ̱ pala tzinú̱ mini ̱niy nalatama̱y, xatlá̱n maktum camakni ̱hu!” 23 Yama̱ chixcuhuí ̱n luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ csi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t, cala̱huá̱ xquilhuama̱kó̱, chu̱ na̱ xma̱akapu̱ya̱huako̱y xlhaka̱tcán, chu̱ pokxni hasta lhkan lhkan xma̱kosuko̱y ca̱u̱ní ̱n. 24 Cha̱nchu̱ xapuxcu tropa̱, pi ̱ xcatzi ̱putún xatú̱ xpa̱lacata chuná̱ luhua xcátzi ̱t xli ̱si ̱tzi ̱niko̱ni ̱t Pablo, ma̱tamacanu̱ ní ̱nalh c-xpu̱ lacni cuartel, chu̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cake̱snokca̱ laqui ̱mpi ̱ nahuán xatú̱ ni ̱tlá̱n xtlahuani ̱t pi ̱ chuná̱ nali ̱si ̱tzi ̱ko̱y, chu̱ li ̱pe̱cua̱ nali ̱ca̱tasako̱y. 25 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ aya li ̱huana̱ xmacachi ̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱

333 nake̱snokcán, chu̱ pi ̱ antá̱ xlakaya̱ cha̱tum capitán, Pablo chuná̱ huánilh: ―¿Pá̱ kalhi ̱yá̱tit huixín li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ nake̱snoká̱tit cha̱tum ciudadano romano hasta ma̱squi ni ̱ pu̱ lh nama̱kalhapali ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit xatú̱ xpa̱lacata li ̱ma̱lacapu̱cani ̱t? 26 Acxni ̱ yama̱ capitán kaxmátnilh xtachihui ̱n Pablo lacapala̱ lákalh comandante, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ huix nama̱ke̱snokni ̱nana, xlá̱ na̱ ciudadano romano, pus huá̱ xpa̱lacata quit cli ̱huaniyá̱n pi ̱ luhua cui ̱ntaj catlahua̱ hua̱ntu̱ huix natlahuaniya. 27 Pus comandante lacapala̱ lákalh Pablo, chu̱ chuná̱ kalhásquilh: ―Caquihuani, ¿pá̱ xli ̱ca̱na̱ mat na̱ ciudadano romano huix? Pablo kálhti ̱lh: ―Xli ̱ca̱na̱ xlá, quit ciudadano romano. 28 Comandante huanipá̱: ―¡Ma̱x chuná! Quit na̱ ciudadano romano, hua̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua tumi ̱n cxokónilh gobierno laqui ̱mpi ̱ nactapaksi ̱y c-Roma. Pablo kalhti ̱pá̱: ―Ma̱x chuná xlá, hua̱mpi ̱ huix; huata hasta acxni ̱ quit ctilacáchilh romano quilima̱xtuca̱ sa̱mpi ̱ quintla̱t, quintzí na̱ chuná̱ xuanko̱ni ̱t. 29 Acxni ̱ yama̱ tropa̱ catzi ̱ko̱lh pi ̱ Pablo na̱ ciudadano romano xuani ̱t lacatzucu̱ tzucuko̱lh tapa̱nu̱ ko̱y, chu̱ nia̱lh ke̱snokko̱lh, chu̱ na̱ chuná̱ comandante tzúculh lakpe̱cuán chicá̱ pala nali ̱huanicán la̱ntla̱ xli ̱chi ̱ni ̱t cadena, chu̱ xke̱snokputún. Pablo takalhmakta̱yay c-xlacati ̱ncan xanapuxcun judíos 30 Li ̱cha̱lí ̱ yama̱ comandante ma̱macxtumi ̱ko̱lh xanapuxcun pa̱lijni, chu̱ xli ̱pacs lakko̱lun judíos hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱nanko̱y, sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua xcatzi ̱putún xatú̱ xpa̱lacata̱

LOS HECHOS 22​, ​23 xli ̱si ̱tzi ̱niko̱y Pablo. Entonces ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cama̱xtuniko̱ca̱ cadenas hua̱ntu̱ xli ̱macachi ̱cani ̱t, chu̱ cali ̱minica̱ c-xlacati ̱ncán laqui ̱mpi ̱ nama̱kalhapali ̱ko̱y. Pablo cha̱tunu cha̱tunu̱ laklaca̱nko̱lh yama̱ makma̱paksi ̱naní ̱n hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱ko̱y judíos, chu̱ hua̱nti ̱ chú̱ nama̱kalhapali ̱ko̱y, a̱li ̱sta̱lh chuná̱ huaniko̱lh: ―Nata̱laní ̱n, quit aksti ̱tum cuili ̱ni ̱t quintalacapa̱stacni ̱ c-xlacati ̱n Dios, chu̱ ni ̱tú̱ tu̱ a̱tuyá̱ xacpuhua̱. 2 Hasta ni ̱ pala chihui ̱nanko̱lh acxni ̱ yama̱ xapuxcu pa̱li ̱ huanicán Ananías ma̱páksi ̱lh cha̱tum hua̱nti ̱ lacatzú̱ xlakalaya̱ Pablo pi ̱ caloksquilhtláhualh laqui ̱mpi ̱ nali ̱catzi ̱y. 3 Hua̱mpi ̱ Pablo chuná̱ huánilh: ―¡Dios naquilhma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ huix luhua quilhlacasquímpa̱t, aksani ̱na̱ chixcú, sa̱mpi ̱ ni ̱ ma̱kantaxtí ̱pa̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ títzokli ̱ Moisés! Huix tanú̱ huilapi ̱ la̱ juez laqui ̱mpi ̱ lacati ̱tum naquimputza̱naniya̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n ctlahuani ̱t, ¿xatú̱ xpa̱lacata li ̱ma̱paksi ̱námpa̱t naquinquilhlascán? 4 ―¡Cacs caquílhuanti! ¿Tú̱ huan chuná̱ li ̱kalhti ̱pa̱xtoka̱ cha̱tum xapuxcu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ Dios lacsacni ̱t pi ̱ nascujnaniy? ― huánilh cha̱tum hua̱nti ̱ lacatzú̱ xlakaya̱ Pablo. 5 Kalhtí ̱nalh Pablo: ―Nata̱laní ̱n, caquima̱tzanka̱nanítit hua̱ntu̱ cuá̱, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ xaccatzi ̱y pala huá̱ tlanca xapuxcu pa̱li ̱. Sa̱mpi ̱ c-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, chuná̱ huan: ‘Ni ̱ cali ̱kalhkamá̱nanti ̱ ma̱paksi ̱ná̱ hua̱nti ̱ puxcu̱ nani ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán.’ 6 Cha̱nchu̱ cumu cátzi ̱lh Pablo pi ̱ yama̱ chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ xtamacxtumi ̱ko̱ni ̱t, lakapu̱tu̱ xlacán hua̱ saduceos, chi ̱nchu̱ hua̱ lakapu̱tu̱ hua̱ fariseos, pus xlá̱ xakatli ̱ko̱lh, chu̱ palha chuná̱ huaniko̱lh:

23

LOS HECHOS 23 ―Nata̱laní ̱n, quit fariseo sa̱mpi ̱ quintla̱t, chu̱ xli ̱pacs quili ̱nata̱lán, pacs fariseos xuanko̱ni ̱t, pus caj huá̱ xpa̱lacata quili ̱ma̱lacapu̱cani ̱t sa̱mpi ̱ quit cca̱najlay pi ̱ xli ̱ca̱na̱ ni ̱ní ̱n nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n. 7 Acxni ̱ chú̱ yama̱ chixcuhuí ̱n catzi ̱ko̱lh pi ̱ Pablo na̱ fariseo xuani ̱t, fariseos, chu̱ saduceos xacstucán tzucuko̱lh la̱ta̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y, chu̱ tanuj tanu̱ xuanko̱y, pacs tapa̱pitziko̱lh. 8 Sa̱mpi ̱ hua̱ saduceos, ni ̱ ca̱najlako̱y pala ni ̱ní ̱n lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ na̱ huanko̱y pi ̱ mat ni ̱tí ̱ anán ángeles, chu̱ ni ̱ pala huá̱ espíritu lama̱; hua̱mpi ̱ fariseos pacs ca̱najlako̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ ni ̱ní ̱n lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n. 9 Pus hasta makapitzí ̱n tzucuko̱lh ca̱tasako̱y. Caj xalán ta̱yako̱lh makapitzi ̱n xma̱kalhtahuaka̱nacan judíos hua̱nti ̱ xta̱ta̱yako̱y fariseos, tzucuko̱lh kalhmakta̱yako̱y Pablo, chu̱ chuná̱ huanko̱lh: ―Yuma̱ chixcú̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t pala tú̱ ni ̱tlá̱n. ¿Tú̱ chú̱ li ̱layá̱tit li ̱si ̱tzi ̱niyá̱tit, chu̱ hasta ma̱lacapu̱yá̱tit caj xpa̱lacata cumu pala ta̱chihuí ̱nalh cha̱tum ángel, usu pala cha̱tum espíritu? 10 Cha̱nchu̱ pi ̱ tiánalh tlanca tapa̱pítzit, chu̱ ni ̱ ta̱káta̱ksli ̱ hua̱ntu̱ huaniko̱ca̱, huata caj li ̱huacá̱ csi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t, yama̱ comandante pé̱cualh pala namakni ̱ko̱y Pablo, pus huá̱ xpa̱lacata li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh xtropa̱ pi ̱ caqui ̱tiyaca̱ Pablo anta̱ni ̱ xyá̱, chu̱ cama̱nu̱ca̱ c-cuartel. 11 Acxni ̱ chu̱ li ̱cha̱lí ̱ ca̱t zi ̱sní, Quimpu̱chinacan Jesús tasiyúnilh Pablo, chu̱ chuná̱ huánilh: “Catahuixca̱ni ̱ Pablo, ni ̱ capé̱cuanti. Pus xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quili ̱chihui ̱nani ̱ta̱ u̱ nú̱ c-Jerusalén, na̱ chuná̱ naquili ̱chihui ̱nana̱pi ̱ c-Roma c-xlacati ̱ncan lactlanca ma̱paksi ̱naníṉ .” Li ̱lacchihui ̱nancán la̱ntla̱ namakni ̱cán Pablo 12 Li ̱cha̱lí ̱ chú̱ acxni ̱ tuncúhuilh, titastokko̱lh makapitzi ̱n judíos, chu̱

334 lacxtum li ̱catzi ̱ko̱lh pi ̱ namakni ̱ko̱y Pablo, kalhtum li ̱ta̱yako̱lh pi ̱ ni ̱ pala kalhtum lí ẖ uat catihuako̱lh, chu̱ na̱ ni ̱ pala catikotnanko̱lh hasta acxni ̱ naucxilhko̱y pi ̱ má̱ xaní ̱n Pablo. 13 Ma̱x li ̱huaca̱ xti ̱puxamcán hua̱nti ̱ yumá̱ chuná̱ xli ̱ta̱yako̱ni ̱t natlahuako̱y. 14 Acxni ̱ chú̱ chuná̱ lacca̱x lako̱lh, lacapala̱ lakanko̱lh xanapuxcun pa̱lijni ̱, chu̱ lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―La̱ntla̱ cha̱tunu̱ quin cli ̱ta̱yani ̱tahu pi ̱ ni ̱ cactihua̱yahu hasta ni ̱li ̱huaya̱ nacmakni ̱ya̱hu Pablo. 15 Pus huá̱ chú̱ cca̱li ̱lakmimá̱n laqui ̱mpi ̱ ca̱na̱ caj tzinú̱ xquinca̱makta̱yátit, xuanítit comandante pi ̱ cha̱lí ̱ calí ̱milh Pablo u̱ nú̱ c-mimpu̱ ma̱paksi ̱ncán sa̱mpi ̱ huí ̱ actzu̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ kalhasquimpu̱tuná̱tit laqui ̱mpi ̱ luhua li ̱huana̱ nacatzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ li ̱si ̱tzi ̱nicán, chu̱ hua̱ntu̱ li ̱ya̱huama̱ca̱. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ ni ̱ a̱chinko̱y nahuán quin nacli ̱pa̱taxtuko̱ya̱hu c-tiji, chu̱ anta tuncán nacmakni ̱ya̱hu. 16 Hua̱mpi ̱ xpuxnimit Pablo, xkahuasa xta̱la tzuma̱t, cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xlaclhca̱huili ̱ko̱ni ̱t yama̱ judíos, xlá̱ lacapala̱ alh c-cuartel laqui ̱mpi ̱ nahuaniy xcucu̱ hua̱ntu̱ xcatzi ̱y. 17 Pablo tuncán tasánilh cha̱tum capitán, chu̱ huánilh pi ̱ cale̱lh xpuxnímit c-xlacati ̱n comandante, sa̱mpi ̱ xlá̱ xcatzi ̱y aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱ta̱kalhchihui ̱namputún. 18 Yama̱ capitán le̱lh yama̱ kahuasa c-xlacati ̱n comandante chuná̱ la̱ huánilh Pablo. Acxni ̱ chú̱ lí ̱cha̱lh c-xpu̱ ma̱paksí ̱n, chuná̱ huánilh comandante: ―Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n huanicán Pablo quihuánilh pi ̱ cacli ̱minín yuma̱ kahuasa sa̱mpi ̱ mat catzi ̱y aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱ta̱chihui ̱namputuná̱n. 19 Comandante pakachípalh yama̱ kahuasa, tá̱alh lacatum anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ nakalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y, chu̱ antá̱ kalhásquilh:

335 ―¿Tú̱ ya̱ tachihuí ̱n xquihuaniputuna? 20 Yama̱ kahuasa kálhti ̱lh: ―Makapitzi ̱n judíos luhua lacxtum ta̱lacca̱xlako̱ni ̱t xanapuxcun pa̱lijni ̱ pi ̱ cha̱lí ̱ nahuaniko̱yá̱n cama̱li ̱piní ̱nanti ̱ Pablo c-xpu̱ ma̱paksi ̱ncán laqui ̱mpi ̱ nali ̱ma̱kalhputza̱ni ̱ko̱y aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ catzi ̱putunko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ li ̱ma̱lacapu̱cani ̱t. 21 Hua̱mpi ̱ hua̱ huix, ni ̱ tiquilhca̱najlako̱ya, sa̱mpi ̱ li ̱huacá̱ ti ̱puxam chixcuhuí ̱n tze̱k kalhkalhi ̱ma̱koj nahuán c-tiji sa̱mpi ̱ li ̱ta̱yako̱ni ̱t pi ̱ ni ̱ catihua̱yanko̱lh, chu̱ ni ̱ catikotnanko̱lh hasta ni ̱li ̱huaya̱ namakni ̱ko̱y Pablo. Xlacán aya li ̱huana̱ li ̱catzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ nahuaniko̱yá̱n xma̱n huá̱ lacasquima̱kó̱ pi ̱ huix cali ̱kalhti ̱kó̱ hua̱ntu̱ nasquiniko̱yá̱n. 22 Acxni ̱ chú̱ chuná̱ kalhchihui ̱nanko̱lh, yama̱ comandante huánilh yama̱ kahuasa̱ pi ̱ ni ̱tí ̱ cali ̱ta̱chihuí ̱nalh hua̱ntu̱ xlá̱ xcatzi ̱y, a̱li ̱sta̱lh chú̱ huánilh pi ̱ caalhá̱ c-xchic. Pablo ma̱lakacha̱cán c-xlacati ̱n gobernador 23 Yama̱ comandante tasaniko̱lh cha̱tuy capitán, chu̱ huaniko̱lh pi ̱ cama̱ca̱xko̱lh aktuy ciento tropa̱ hua̱nti ̱ caj natla̱huaanko̱y, na̱ aktuy ciento hua̱nti ̱ nale̱nko̱y xlanza̱cán, chu̱ tutumpuxamaca̱hu hua̱nti ̱ ma̱cahua̱yujnaní ̱n laqui ̱mpi ̱ huatiyá̱ yama̱ quilhtamacú̱ ca̱maknaja̱tza hora xala ca̱tzi ̱sní ̱ nataxtuko̱y, chu̱ naanko̱y c-Cesarea. 24 Chu̱ pi ̱ na̱ huaniko̱lh pi ̱ cama̱ca̱xniko̱lh tantum cahua̱y u̱ hua̱ntu̱ napu̱án Pablo sa̱mpi ̱ ni ̱ xlacasquín pala tú̱ nalanita̱yay c-tiji ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱cha̱ncán c-xlacati ̱n gobernador Felix. 25 Acxni ̱ chú̱ aya taca̱x ko̱lh, ma̱le̱ni ̱ko̱lh mactum carta̱ anta̱ni ̱ chuná̱ xuan: 26 “Quit Claudio Lisias hua̱nti ̱ ctzoknanimá̱n huix tali ̱pa̱hu gobernador Felix: Luhua ca̱na̱ lipa̱xuhu cxakatli ̱laca̱ma̱chá̱n.

LOS HECHOS 23 27 Hua̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ cma̱lakacha̱nimá̱n xchipako̱ni ̱t judíos, chu̱ xmakni ̱putunko̱yá, ma̱x xtimakni ̱ko̱ni ̱t hua̱mpi ̱ cumu quit ccátzi ̱lh, lacapala̱ cta̱anko̱lh quintropa̱, chu̱ cmaklhti ̱ko̱lh. Acxni ̱ chú̱ quit clí ̱chilh c-cuartel, xlá̱ quihuánilh pi ̱ na̱ luhua ciudadano romano xlá. 28 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ quit cma̱macxtumi ̱ko̱lh xli ̱pacs ma̱paksi ̱nani ̱n judíos laqui ̱mpi ̱ hua̱ xlacán nama̱kalhapali ̱ko̱y. 29 Acxni ̱ chú̱ quit cli ̱cha̱niko̱lh c-xlacati ̱ncán, ccátzi ̱lh pi ̱ huá̱ xli ̱si ̱tzi ̱niko̱y, chu̱ xma̱lacapu̱ ko̱ni ̱t caj xpa̱lacata ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y la̱ntla̱ xlá̱ lakataquilhpu̱tako̱y xDioscán, hua̱mpi ̱ quit ni ̱ cta̱ksniy xtala̱kalhí ̱n pala mini ̱niy namakni ̱cán, usu natamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n. 30 Hua̱mpi ̱ chú̱ quit ccátzi ̱lh pi ̱ makapitzi ̱n judíos luhua lacxtum li ̱catzi ̱ko̱ni ̱t pi ̱ namakni ̱ko̱y, pus huá̱ chú̱ xpa̱lacata huix cli ̱ma̱lakacha̱nima̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ csta̱huananí ̱n antá̱ c-milacatí ̱n cama̱lacapu̱ ko̱lh yuma̱ chixcú̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ u̱ nú̱ li ̱ya̱huama̱kó̱.” 31 Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱cani ̱t, yama̱ tropa̱ ca̱maknaja̱tza hora ma̱ca̱xko̱lh Pablo, scacatla̱huanko̱lh, hasta c-Antípatris lakaxkakako̱chá. 32 Antá̱ chú̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n akta̱ti ciento tropa̱ hua̱nti ̱ caj xtla̱huaama̱kó̱ taspitko̱lh c-cuartel xala c-Jerusalén, caj xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ ma̱cahua̱yujnaní ̱n le̱nko̱chá̱ Pablo. 33 Acxni ̱ chu̱ cha̱nko̱lh c-Cesarea, lakcha̱nko̱lh gobernador, macama̱xqui ̱ko̱lh carta, chu̱ na̱ antá̱ macama̱sta̱ko̱lh Pablo. 34 Acxni ̱ chu̱ li ̱kalhtahuakako̱lh carta, gobernador kalhásquilh Pablo: ―¿Ní ̱ xalá̱ huix? Pablo kálhti ̱lh: ―Quit xala c-Cilicia. Cha̱nchu̱ gobernador acxni ̱ aya cátzi ̱lh pi ̱ xala c-Cilicia xuani ̱t Pablo, 35 chuná̱ huánilh: ―Hasta acxni ̱ nachinko̱y hua̱nti ̱ ma̱lacapu̱ ma̱kó̱n nackaxmatniyá̱n hua̱ntu̱ huix naquihuaniya.

LOS HECHOS 23​, ​24 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ catamacanu̱ca̱ yama̱ c-tlanca chiqui hua̱ntu̱ xya̱huani ̱t Herodes, hua̱mpi ̱ na̱ huá̱ pi ̱ camaktakalhko̱lh tropa̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natza̱lay. Pablo chihui ̱nán c-xlacati ̱n gobernador Felix Li ̱quitzi ̱smá̱ chinko̱lh c-Cesarea makapitzi ̱n lakko̱lun ma̱paksi ̱nani ̱n judíos, chu̱ Ananías xapuxcu pa̱li ̱, na̱ xta̱minko̱ni ̱t cha̱tum chixcú̱ licenciado ti ̱ xquilhachihui ̱nacán nahuán huanicán Tértulo. Antá̱ xlacán ti ̱tum lakcha̱nko̱lh gobernador laqui ̱mpi ̱ nasta̱huako̱y Pablo. 2 Acxni ̱ chú̱ li ̱minca̱ Pablo, Tértulo alh c-xlacati ̱n gobernador laqui ̱mpi ̱ natalacapu̱y, chu̱ chuná̱ tzúculh chihui ̱nán: ―Luhua xli ̱ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niyá̱n, huix gobernador Felix, caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱ta̱ c-quimpa̱lacatacán. 3 Xli ̱pacs quin judíos cca̱pa̱xqui ̱yá̱n sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ huix quinca̱ta̱qui ̱ni ̱ta. 4 Pus huá̱ xpa̱lacata̱ chú̱ hasta luhua li ̱tlá̱n csquiniyá̱n pi ̱ xquinca̱kaxpatni ̱ ca̱na̱ caj puntzú̱ quintalaksiyutcán hua̱ntu̱ cli ̱ya̱huama̱hu tama̱ chixcú. 5 Sa̱mpi ̱ hua̱ yama̱ chixcú̱ xma̱kampa̱qui ̱na tata̱la̱tlahuán, chu̱ tapa̱pítzit c-xlaksti ̱pa̱ncan xli ̱pacs judíos la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ na̱ huá̱ xpuxcu̱ nacan ti ̱ sta̱laniko̱y yuma̱ cala̱hua̱ taca̱najla̱ tu̱ kalhi ̱yo̱y yama̱ pu̱tum tachixcuhuí ̱tat huaniko̱cán nazarenos. 6 Acxni ̱ chú̱ cha̱lh c-Jerusalén, na̱ chuná̱ antá̱ ma̱xcajua̱li ̱pútulh tlanca quintemplo̱cán, hua̱mpi ̱ acxni ̱ quin cucxilhui ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuama̱, cchipahu, chu̱ xacma̱pa̱ti ̱ni ̱putuna̱hu chuná̱ la̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 7 Hua̱mpi ̱ quinca̱lakchín comandante Claudio Lisias, xlá̱ quinca̱ma̱makaxtakán, quin ni ̱ xacmacama̱xqui ̱putuna̱hu hua̱mpi ̱ luhua xafuerza quinca̱maklhtí ̱n. 8 Xlá̱

24

336 quinca̱huanín pi ̱ lapi ̱ huí ̱ tu̱ quin cli ̱ma̱lacapu̱ya̱hu yuma̱ chixcú, pus mat huix cacca̱lakmín laqui ̱mpi ̱ nacca̱talacapu̱ niyá̱n. Pus chú̱ huix cama̱kalhapali ̱ laqui ̱mpi ̱ huix ma̱n naakata̱ksa̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ quin cli ̱ma̱lacapu̱ ma̱hu. 9 Xli ̱pacs judíos hua̱nti ̱ xta̱minko̱ni ̱t, na̱ luhua ma̱lulokko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ xchihui ̱nani ̱t yama̱ xaquilhachihui ̱na licenciado. 10 Gobernador Felix pakalhcátnilh Pablo pi ̱ cakalhtí ̱nalh xli ̱pacs hua̱ntu̱ xli ̱ma̱lacapu̱ ma̱ca̱, pala xli ̱ca̱na̱, usu ni ̱ ca̱na̱. Pablo tá̱yalh chu̱ chuná̱ tihua̱: ―Quit luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu nacta̱kalhchihui ̱naná̱n laqui ̱mpi ̱ nactakalhmakta̱yay, chu̱ ni ̱ caj cquilhpe̱cuán. Li ̱huacá̱ ckalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n nacchihui ̱nán c-milacatí ̱n, gobernador Felix, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ huix maka̱sá̱ yunú̱ ma̱paksi ̱námpa̱t, chu̱ luhua aksti ̱tum li ̱pímpa̱t mili ̱ma̱paksí ̱n. 11 Hua̱mpi ̱ luhua taputzá̱n natlahuaya, nacatzi ̱ya̱ pi ̱ xtalulóktat hua̱ntu̱ nacuaniyá̱n. La̱nchiyú̱ kalhi ̱y akcu̱tuy quilhtamacú̱ la̱ntla̱ ctíchilh c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ naclakataquilhpu̱tay Dios c-tlanca xtemplo̱. 12 Hua̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ cchihui ̱nama̱xqui ̱ma̱ cahuíli ̱lh tasi ̱tzi, usu acchilij cma̱mi ̱ma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat, usu cma̱lakaspitma̱kó̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén, na̱ ni ̱ pala c-xpu̱ kalhtahuakacan judíos, chu̱ na̱ ni ̱ pala a̱lacatanu̱ c-Jerusalén. 13 Huá̱ xpa̱lacata̱ cli ̱huán pi ̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n ni ̱ lay caquintima̱lulokniko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ quili ̱ya̱huama̱kó̱. 14 Hua̱mpi ̱ huí ̱ pu̱ lactum hua̱ntu̱ cli ̱ta̱yay c-milacatí ̱n, pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit chunacú̱ cli ̱pa̱huán, chu̱ clacscujnima̱ yama̱ xastacna Dios hua̱nti ̱ tilakataquilhpu̱tako̱lh xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, chu̱ cca̱najlay xli ̱pacs hua̱ntu̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh xalakmaka̱n profetas, xa̱hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán ca̱najlako̱y; hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ ctlahuama̱,

337 yuma̱ chixcuhuí ̱n huanko̱y pi ̱ quit claktzanka̱ta̱yani ̱t caj xpa̱lacata̱ pi ̱ quit na̱ chuná̱ cli ̱tzaksama̱ yuma̱ xasa̱sti tiji, usu li ̱latáma̱t tu̱ makaxtaktá̱qui ̱lh Jesús hua̱ntu̱ xlacán cala̱hua̱ taca̱najla li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y. 15 Quit na̱ huá̱ cca̱najlay, chu̱ ckalhkalhi ̱ti ̱ma̱ hua̱ntu̱ xlacán ca̱najlako̱y, pi ̱ Dios nama̱lakastakuani ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ antá̱ natasiyuko̱y hua̱nti ̱ lacuán, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lacuán. 16 Pus hua̱ quit yumá̱ xpa̱lacata cli ̱putzay nactlahuay lacuan tascújut laqui ̱mpi ̱ chuná̱ ni ̱tú̱ nacli ̱tamakuasta̱yay c-xlacati ̱n Dios, chu̱ ni ̱ pala c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat. 17 “Maka̱sá quilhtamacú̱ alh, quit ctáca̱xli ̱ c-Jerusalén, chu̱ calh latapu̱ li ̱y ca̱lacatanuj ca̱chiqui ̱ní ̱n, hua̱mpi ̱ chú̱ ctitáspitli ̱ laqui ̱mpi ̱ nacma̱sta̱y actzu̱ limosna̱ hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yako̱cán judíos hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n chu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y, chu̱ laqui ̱mpi ̱ naclakataquilhpu̱tanán c-tlanca xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén. 18-19 Acxni ̱ xaclakataquilhpu̱tanani ̱ttá̱, chu̱ xacma̱kantaxti ̱ni ̱ttá̱ hua̱ntu̱ lactzu̱ lactzú̱ cli ̱smani ̱ni ̱tahu quin judíos, antá̱ xaclatanu̱ ma̱ c-templo, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ cli ̱kalhkama̱nama̱, chu̱ ni ̱ aklhu̱ hua̱t nama̱, na̱ ni ̱ pala ctatlanca̱ni ̱ma̱. Chuná̱ chú̱ quit xactlahuama̱ acxni ̱ makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ xminko̱ni ̱tanchá̱ c-Asia quiucxilhko̱lh c-templo, pus pala huí ̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n ctlahuaniko̱ni ̱t, usu cli ̱tláhualh tala̱kalhí ̱n, pus hua̱ tama̱ chixcuhuí ̱n caminko̱lh quista̱huako̱y. 20 Hua̱mpi ̱ cumu xlacán ni ̱tí ̱ minko̱ni ̱t, pus quit clacasquín pi ̱ hua̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n cahuanikó̱n pala tú̱ ni ̱tlá̱n cuaniko̱lh, usu tú̱ tala̱kalhí ̱n quima̱lulokniko̱lh acxni ̱ quima̱kalhapali ̱ko̱lh lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n c-Jerusalén. 21 Caj xma̱n hua̱ aktum huí ̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit luhua palha cuaniko̱lh, chu̱ ma̱x ni ̱

LOS HECHOS 24 ma̱tla̱ni ̱ko̱lh; chuná̱ cuaniko̱lh: ‘Huixín quima̱lacapu̱pá̱tit caj xpa̱lacata̱ pi ̱ cca̱najlay pi ̱ Dios nama̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱n ca̱li ̱ní ̱n.’ ” 22 Gobernador Felix xcatzi ̱y xpa̱lacata̱ yama̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ xchipako̱ni ̱t xasa̱sti li ̱latáma̱t hua̱ntu̱ xlaclhca̱huili ̱ni ̱t Jesús, chu̱ na̱ xcatzi ̱y pi ̱ xlacán ni ̱ xlakati ̱ko̱y tasi ̱tzi, huá̱ xpa̱lacata chuná̱ huaniko̱lh yama̱ judíos: ―Ma̱x ni ̱ cactica̱lacca̱xtlahuanín yumá̱ tu̱ li ̱talaksiyuyá̱tit la̱nchiyú̱. Huata xatlá̱n caminka̱lh comandante Lisias laqui ̱mpi ̱ tancs naquili ̱ta̱kalhchihui ̱nán la̱ntla̱ luhua qui ̱taxtuni ̱t. 23 A̱ li ̱sta̱lh Felix ma̱páksi ̱lh capitán pi ̱ tachí ̱n cahuili ̱ca̱ Pablo, hua̱mpi ̱ cama̱xqui ̱ca̱ talacasquín pala tú̱ natlahuay. Pala naminko̱y lakapaxia̱lhnanko̱y xamigos cata̱chihui ̱nanko̱lh, chu̱ na̱ ni ̱ cali ̱huaniko̱ca̱ pala tú̱ nali ̱miniko̱y hua̱ntu̱ namaclacasquín. 24 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ Felix ma̱tasaní ̱nalh Pablo laqui ̱mpi ̱ xlá̱ nali ̱ta̱kalhchihui ̱nán la̱ntla̱ luhua li ̱pa̱huancán Jesús, chu̱ lacxtum xlacasquín nata̱kalhchihui ̱nancán xpusca̱t hua̱nti ̱ xuanicán Drusila, yuma̱ pusca̱t na̱ judía xuani ̱t. 25 Pablo tzúculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Jesús, hua̱mpi ̱ acxni ̱ ma̱akata̱ksni ̱ko̱lh la̱ntla̱ luhua xli ̱latama̱tcán ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, pi ̱ nalakmakanko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cajnit xtalacapa̱stacni, chu̱ acxni ̱ huaniko̱lh la̱ntla̱ Dios fuerza̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán hua̱nti ̱ ni ̱ lakmakamputunko̱y, gobernador Felix nia̱lh xkaxmatputún sa̱mpi ̱ xmaka̱klhama̱ xtachihui ̱n Pablo xpa̱lacata̱ la̱ntla̱ napa̱ti ̱nán lapi ̱ ni ̱ nalakpali ̱y ni ̱tla̱n xlatáma̱t. Pus huánilh Pablo: ―Aya tla̱n cahuanká̱ mintachihuíṉ . Acxni ̱ naquili ̱makuaniy nacuaniyá̱n laqui ̱mpi ̱ naquili ̱ta̱kalhchihui ̱nampalaya.

LOS HECHOS 24​, ​25 26 Hua̱mpi ̱ huata Felix xlacasquín pi ̱ Pablo cama̱lacnú̱ nilh tumi ̱n laqui ̱mpi ̱ namakaxtaka, huá̱ xpa̱lacata maklhu̱ hua̱ li ̱ma̱tasaní ̱nalh laqui ̱mpi ̱ nala̱xakatli ̱ko̱y. 27 Aktuy ca̱ta̱ lacatzá̱lalh la̱ntla̱ xtachi ̱ni ̱t Pablo, chu̱ maktum quilhtamacú̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n talakpáli ̱lh ma̱paksi ̱ná, táxtulh li ̱gobernador Felix, chu̱ huá̱ chú̱ tipa̱lacatánu̱ lh Porcio Festo. Chu̱ Felix pi ̱ xli ̱makapa̱xuhuaputunko̱y judíos, ma̱squi pa̱ti ̱ná̱ tili ̱makáxtakli ̱ Pablo.

Pablo ni ̱ lacasquín huá̱ nama̱kalhapali ̱y Porcio Festo Cha̱nchu̱ li ̱tu̱ xama quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Porcio Festo xmaklhti ̱nani ̱t xli ̱ma̱paksí ̱n c-Cesarea, acxni ̱ chú̱ táca̱xli, chu̱ alh c-Jerusalén. 2 Antá̱ xanapuxcun pa̱lijni, lakko̱lun ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ xala c-tali ̱pa̱hu judíos, acxni ̱ catzi ̱ko̱lh pi ̱ Porcio Festo xmini ̱t c-Jerusalén, xlacán lacapala̱ anko̱lh ma̱lacapu̱ ko̱y Pablo. 3 Tlanca li ̱tlá̱n squiniko̱lh pi ̱ cama̱paksí ̱nalh cale̱nca̱ Pablo c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱kalhapali ̱cana̱chá, hua̱mpi ̱ huata xlacán aya li ̱huana̱ xli ̱lacchihui ̱nanko̱ni ̱t pi ̱ c-tiji ̱ namakni ̱ta̱yako̱y. 4 Festo chuná̱ huaniko̱lh: ―Pablo antiyá̱ tanu̱ ma̱chá̱ c-pu̱ la̱chi ̱n c-Cesarea, chu̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ nacana̱chá̱ antá. 5 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nanko̱y c-milaksti ̱pa̱ncán, caquista̱laniko̱lh acxni ̱ aya nacán c-Cesarea, laqui ̱mpi ̱ pala huí ̱ tu̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱t yama̱ chixcú, pus xlacán antá̱ nama̱lacapu̱ ko̱ya̱chá. 6 Xli ̱tzi ̱má̱, usu xli ̱akca̱hu quilhtamacú̱ la̱ntla̱ makapálalh Festo c-Jerusalén, a̱li ̱sta̱lh chú̱ táspitli ̱ c-Cesarea. Li ̱cha̱lij tuncán chú̱ tánu̱ lh c-xpu̱ ma̱paksí ̱n anta̱ni ̱ xlacca̱xtlahuako̱y hua̱nti ̱ xma̱lacapu̱ ko̱cani ̱t, acxni ̱ tuncán chú̱ yamá̱ ma̱paksí ̱nalh pi ̱ cali ̱minica̱

25

338 Pablo. 7 Acxni ̱ chú̱ li ̱chinca̱ Pablo c-pu̱ ma̱paksí ̱n, yama̱ judíos hua̱nti ̱ xmini ̱tanchá̱ c-Jerusalén lhu̱ hua̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ tzucuko̱lh li ̱ya̱huako̱y, ma̱squi ni ̱ xma̱lulokniko̱y hua̱ntu̱ xli ̱ma̱lacapu̱ ma̱kó̱. 8 Hua̱mpi ̱ Pablo chuná̱ xlá̱ huánilh gobernador: ―Quit ni ̱tú̱ ctlahuani ̱t pala tú̱ ni ̱tlá̱n, ni ̱tú̱ cli ̱kalhkama̱nama̱ tlanca xtemplo̱ Dios xala c-Jerusalén, na̱ ni ̱ pala huá̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, na̱ ni ̱tú̱ cma̱huixca̱ni ̱ma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat pi ̱ cata̱la̱lacata̱qui ̱ko̱lh ma̱paksi ̱na romano. 9 Cha̱nchu̱ Festo, pi ̱ xlacasquín pi ̱ ankalhí ̱n cata̱ta̱yako̱lh, chu̱ ni ̱ casi ̱tzi ̱ko̱lh yama̱ judíos xala c-Jerusalén, chuná̱ kalhásquilh Pablo: ―¿Pá̱ lacasquina̱ nacca̱le̱ná̱n c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱kalhapali ̱ko̱yá̱n xatú̱ luhua tlahuani ̱ta? 10 Pablo kálhti ̱lh: ―¡Pus ni ̱ clacasquín! Huá̱ clacasquín pi ̱ natlahuaya̱ hua̱ntu̱ xlíḻ at pi ̱ caquima̱lakachá̱ c-xlacati ̱n emperador romano c-Roma laqui ̱mpi ̱ huá̱ naquima̱kalhapali ̱y, sa̱mpi ̱ quit ciudadano romano. Sa̱mpi ̱ hasta huix stalanca catzi ̱ya̱ pi ̱ ni ̱tú̱ ctlahuaniko̱ni ̱t yuma̱ judíos. 11 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ quit xaccátzi ̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huí ̱ tu̱ ni ̱tlá̱n ctlahuani ̱t, chu̱ quimini ̱niy hasta xquili ̱makni ̱ca̱ caj huá̱ xpa̱lacata, pus ni ̱ pala tzinú̱ xactatlancá̱ni ̱lh, maktum xactamá̱sta̱lh caquimakní ̱tit, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱tú̱ ctlahuama̱ pala tú̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ quili ̱ya̱huama̱kó̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n, pus ni ̱ pala cha̱tum chixcú̱ kalhi ̱y derecho pala naquimacama̱sta̱yá̱tit c-xlacati ̱ncan judíos laqui ̱mpi ̱ naquimakni ̱ko̱y. Huata xatlá̱n chuná calalh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit clacasquín pi ̱ huá̱ caquima̱kalhapáli ̱lh emperador romano. 12 Gobernador Festo ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh makapitzi ̱n hua̱nti ̱ xta̱ma̱paksi ̱nanko̱y xpa̱lacata la̱ntla̱

339 luhua natlahuako̱y, a̱li ̱sta̱lh chú̱ chuná̱ huánilh Pablo: ―Li ̱huacá̱ tla̱n, pi ̱ luhua ca̱na̱ lakpimputuna̱ emperador, pus antá̱ chú̱ nacma̱lakacha̱yá̱n c-xpu̱ ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ ma̱n nama̱kalhapali ̱yá̱n. Festo li ̱ta̱chihui ̱nán rey Agripa xtalakaputzi ̱t Pablo 13 Ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ yama̱ rey Agripa, chu̱ xta̱la tzuma̱t Berenice, chinko̱lh c-Cesarea laqui ̱mpi ̱ nalakapaxia̱lhnanko̱y Festo. 14 Fuerza̱ aklhu̱ hua quilhtamacú̱ antá̱ makapálalh Agripa c-Cesarea, chu̱ maktum Festo lix̱ akátli ̱lh Agripa xpa̱lacata̱ Pablo, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Acxni ̱ la̱ u̱táxtulh Felix, xlá̱ quinta̱makáxtakli ̱ cha̱tum tachí ̱n c-pu̱ la̱chi ̱n laqui ̱mpi ̱ quit naclacca̱xtlahuay tu̱ li ̱ma̱lacapu̱ ma̱ca̱. 15 Acxni ̱ chú̱ quit huacu cquí ḻ alh c-Jerusalén, yama̱ xanapuxcun xpa̱lijnican judíos, chu̱ lakko̱lun xma̱paksi ̱nacán quintalaksiyuniko̱lh laqui ̱mpi ̱ quit cacma̱makni ̱ní ̱nalh. 16 Hua̱mpi ̱ quit ckalhti ̱ko̱lh pi ̱ quili ̱ma̱paksi ̱ncán quin romanos ni ̱ ma̱sta̱y talacasquín pala tí ̱ namakni ̱cán cha̱tum tachí ̱n lapi ̱ ni ̱ pu̱ lh nama̱kalhapali ̱cán, chu̱ nata̱la̱huaniko̱y hua̱nti ̱ ma̱lacapu̱ ma̱kó̱ pala xli ̱ca̱na̱, usuchí ̱ ni ̱ ca̱na̱. 17 Pus acxni ̱ chú̱ xlacán minko̱lh u̱ nú̱ c-Cesarea, quit ni ̱ cma̱makapáli ̱lh quilhtamacú̱, li ̱cha̱lij tuncán ctánu̱ lh c-quimpu̱ ma̱paksí ̱n, chu̱ cma̱tiyí ̱nalh yama̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ nacma̱kalhapali ̱y. 18 Acxni ̱ tzucuko̱lh ma̱lacapu̱ ko̱y quit xacpuhuama̱ pi ̱ ma̱x nali ̱ya̱huako̱y tamakní ̱n, usu takalhá̱n. 19 Xma̱n huá̱ xli ̱ma̱lacapu̱ ma̱kó̱ sa̱mpi ̱ Pablo mat nia̱lh tancs ca̱najlay hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱najlatcan xli ̱pacs judíos, chu̱ pi ̱ ma̱luloka̱ pi ̱ yama̱ chixcú̱ xala c-Nazaret hua̱nti ̱ xuanicán Jesús, chu̱ hua̱nti ̱ xmakni ̱cani ̱t c-Jerusalén lama̱ xastacná. 20 Quit ni ̱ ccátzi ̱lh

LOS HECHOS 25 la̱ntla̱ naclacca̱xtlahuay yuma̱ tu̱ xli ̱ma̱laksiyuma̱ca̱, huata xatlá̱n ckalhásquilh Pablo pala xlá̱ xma̱tla̱ni ̱y nacmacá̱n c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱kalhapali ̱cana̱chá. 21 Huata xlá̱ chuná̱ quinkálhti ̱lh: ‘Huata xatlá̱n caquima̱lakachá̱ c-xlacati ̱n emperador romano laqui ̱mpi ̱ huá̱ naquima̱kalhapali ̱y.’ Quit cli ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ tachí ̱n catahui ̱ hasta acxni ̱ nacma̱lakacha̱y c-Roma. 22 Acxni ̱ chihui ̱nanko̱lh Festo, Agripa chuná̱ huánilh: ―Xacúcxilhli ̱ tama̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ xackaxmátnilh xtachihuí ̱n. ―Pus tla̱n, cha̱lij tuncán nacma̱lakapasni ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ naucxilha, chu̱ nakaxpatniya̱ xtachihuí ̱n ― kálhti ̱lh Festo. 23 Li ̱cha̱lí ̱ tzi ̱sa̱ minko̱lh c-pu̱ ma̱paksí ̱n rey Agripa, chu̱ Berenice, luhua li ̱huana̱ xca̱xya̱kó̱, chu̱ na̱ pu̱tum ta̱chinko̱lh makapitzi ̱n lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n, chu̱ xanapuxcun tropa̱. Gobernador Festo ma̱tiyí ̱nalh Pablo, 24 chu̱ chuná̱ huaniko̱lh hua̱nti ̱ macxtum xuilakó̱: ―Huix tali ̱pa̱hu rey Agripa, chu̱ xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ la̱nchú̱ quinkaxpatnipá̱tit, hua̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ la̱nchú̱ huixín ucxilhpá̱tit, lhu̱ hua judíos ma̱lacapu̱ ko̱ni ̱t, catu̱ huá̱ tu̱ li ̱ya̱huako̱y, chuná̱ c-Jerusalén, chu̱ u̱ nú̱ c-Cesarea. Xlacán lacasquinko̱y pi ̱ cacma̱makni ̱ní ̱nalh, 25 hua̱mpi ̱ quit ni ̱tú̱ cta̱ksniy tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nacli ̱macama̱sta̱y laqui ̱mpi ̱ namakni ̱cán. Hua̱mpi ̱ cumu xlá̱ ma̱n quihuánilh pi ̱ lacasquín huá̱ cama̱kalhapáli ̱lh emperador Augusto, pus chú̱ ma̱x fuerza̱ nacma̱lakacha̱y c-Roma. 26 Hua̱mpi ̱ quit ni ̱ ccatzi ̱y xatú̱ nactzokniy quimpuxcucan emperador xpa̱lacata hua̱ntu̱ li ̱ma̱lacapu̱ ma̱ca̱ yuma̱ chixcú, sa̱mpi ̱ fuerza̱ pi ̱ nacta̱ma̱lakacha̱y mactum carta, pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱ma̱macxtumi ̱ni ̱tán xli ̱pacs huixín, chu̱ na̱ chuná̱ huix rey Agripa, laqui ̱mpi ̱

LOS HECHOS 25​, ​26 ma̱n nama̱kalhapali ̱ya, chu̱ chuná̱ chú̱ huij nahuán hua̱ntu̱ nactzokniy tlanca̱ quimpuxcucan emperador Augusto. 27 Sa̱mpi ̱ quit ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ lay cma̱lakacha̱niy emperador cha̱tum tachí ̱n lapi ̱ ni ̱ nacuán hua̱ntu̱ li ̱ma̱lacapu̱ ma̱ca̱. Pablo huaniy Agripa hua̱ntu̱ li ̱ma̱lacapu̱ ma̱ca̱ Cha̱nchu̱ rey Agripa chuná̱ huánilh Pablo: ―Pus cachihuí ̱nanti ̱ laqui ̱mpi ̱ nackaxmata̱hu hua̱ntu̱ huix akspulamá̱n. Xlá̱ stonkli ̱ xmacán la̱ xli ̱smani ̱cán acxni ̱ akchihui ̱nancán, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: 2 “Rey Agripa, ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu makcatzi ̱y quinacú̱ pi ̱ tla̱n nacchihui ̱nán c-milacatí ̱n laqui ̱mpi ̱ nactamakta̱yay sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quili ̱ya̱huama̱kó̱ ta̱ksaní ̱n tama̱ judíos. 3 Huix stalanca catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ kalhi ̱ko̱y xta̱yatcán, chu̱ aya catzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ quin cli ̱aklhu̱ hua̱t nama̱hu, pus huá̱ chú̱ xpa̱lacata̱ cli ̱ma̱akatzanka̱yá̱n, chu̱ csquiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ luhua li ̱huana̱ xquinkaxpatni ̱ quintachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksa̱ hua̱ntu̱ quit nacuaniyá̱n.

26

Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xlama̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱li ̱pa̱huán Jesús 4 “Xli ̱pacs judíos catzi ̱ko̱y la̱ntla̱ quit xaclama̱ acxni ̱ actzu̱cú̱ xacuani ̱t c-quinca̱chiqui ̱n Tarso, chu̱ c-Jerusalén anta̱ni ̱ cstactapu̱ li ̱ko̱lh. 5 Lhu̱ hua̱ xlacán quilakapasko̱y, chu̱ lapi ̱ xuamputunko̱lh tla̱n ma̱lulokko̱y pi ̱ quit xacca̱najlay hua̱ntu̱ ca̱najlako̱y tama̱ fariseos, sa̱mpi ̱ xlacán hua̱nti ̱ tancs ma̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 6 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ quili ̱ma̱lacapu̱cani ̱t quili ̱sta̱huacani ̱t caj xpa̱lacata̱ sa̱mpi ̱ cca̱najlay pi ̱ Dios nama̱kantaxti ̱y yama̱ xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ tima̱lacnu̱ niko̱chá̱ xalakmaka̱n

340 quinatla̱t nacán, pi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ xlá̱ nama̱lakastakuani ̱ko̱y xli ̱pacs xcamán ca̱li ̱ní ̱n. 7 Lhu̱ hua judíos hua̱nti ̱ minti ̱lhako̱ni ̱tanchá̱ xquilhtzucutcán yama̱ kalhacu̱tuy xalakmaka̱n lactali ̱pa̱hu quinatla̱t nacan quin judíos, na̱ chuná̱ ca̱najlako̱ni ̱t, chu̱ li ̱pa̱xuhu kalhkalhi ̱ti ̱ko̱y pi ̱ Dios nama̱kantaxti ̱niko̱y yama̱ xtama̱lacnú̱ n, chu̱ huá̱ xpa̱lacata li ̱ca̱cni ̱naniko̱ni ̱t, chu̱ putzako̱ni ̱t la̱ntla̱ nalakachixcuhui ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ caj huá̱ chú̱ xpa̱lacata lhu̱ hua judíos quili ̱ma̱lacapu̱ ma̱kó̱ pi ̱ quit cca̱najlay pi ̱ Dios nama̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱n ca̱li ̱ní ̱n. 8 Chi ̱nchu̱ huixín, ¿lá̱ puhuaná̱tit? ¿Pá̱ tuhuaj cahuá̱, usu ni ̱ li ̱ca̱najlaputu̱ pi ̱ Dios tla̱n ma̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱n ca̱li ̱ní ̱n? Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xapu̱ lh xputzasta̱lako̱y hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús 9 “Xapu̱ lana̱ acxni ̱ quit xaaktzanká̱n xaclama̱, xacpuhuán pi ̱ xafuerza̱ nacma̱laksputuko̱y yama̱ hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Jesús xala c-Nazaret. 10 C-Jerusalén lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ctamacanu̱ ko̱lh c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ caj xacli ̱pa̱xuhuay acxni ̱ xmakni ̱ko̱cán makapitzi ̱n ca̱najlaní ̱n; chuná̱ quit xactlahuay sa̱mpi ̱ hua̱ xanapuxcun pa̱lijni ̱ xquili ̱ma̱paksi ̱ko̱ni ̱t. 11 Chu̱ na̱ ankalhí ̱n, xacma̱pa̱t i ̱ni ̱ko̱y c-quimpu̱ kalhtahuakacán laqui ̱mpi ̱ calakmakanko̱lh Jesús hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y; luhua li ̱pe̱cua̱ xacsi ̱tzi ̱niko̱y sa̱mpi ̱ hasta ma̱squi lhu̱ hua̱ tza̱lako̱lh ca̱lacatanuj ca̱chiqui ̱ní ̱n, quit ni ̱ cmakaxtakko̱lh caanko̱lh huata cputzasta̱lako̱lh laqui ̱mpi ̱ nacma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y. Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ Jesús xakatli ̱pá̱xtokli ̱ c-tiji 12 “Na̱

(Hechos 9:1‑19; 22:6‑16)

maktum csquiniko̱lh li ̱tlá̱n xanapuxcun pa̱lijni ̱ pi ̱ caquima̱xqui ̱ko̱lh

341 talacasquín nacán chipako̱y yama̱ ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xlama̱ko̱chá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Damasco. 13 Antá̱ chú̱ xacama̱ quit, chu̱ a̱makapitzi ̱n ti ̱ quinta̱amakó̱, actzú̱ xuani ̱t aya xaccha̱na̱hu, pala ca̱tastúnut xuani ̱t, acxni ̱ caj xamaktum lam minchá̱ xkakánat c-akapú̱ n, chu̱ quinca̱lacatahuacakó̱n yama̱ xkakánat, luhua tlihuaka xuani ̱t ni ̱ xahua̱ la̱ chichiní. 14 Quit, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xacta̱ama̱kó̱ lhkan ctamakuasui, chu̱ ctama̱cha̱hu c-tíyat, acxnitiyá̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ xquilix̱ akatli ̱ma̱ca̱ c-xatachihui ̱n hebreo, chu̱ chuná̱ xquihuanima̱: ‘Saulo, Saulo, ¿tú̱ xpa̱lacata quili ̱putzasta̱lápa̱t? Xta̱chuná̱ li ̱taxtuya̱ toro̱ hua̱ntu̱ acstuli ̱talakaputzi ̱y acxni ̱ lakapa̱xtoka̱ tza̱tzu̱ quihui ̱ hua̱ntu̱ lhtucusta̱lanima̱ca̱.’ 15 Quit ckalhásquilh: ‘¡Tla̱t i! ¿Tí ̱ huix hua̱nti ̱ quinta̱chihui ̱námpa̱t?’ Quimpu̱chinacán quinkálhti ̱lh: ‘Quit Jesús hua̱nti ̱ huix putzasta̱lápa̱t. 16 Hua̱mpi ̱ lacapala̱ cata̱qui, sa̱mpi ̱ huá̱ cli ̱tasiyunini ̱tán pi ̱ naquilacscujniya, huix nali ̱chihui ̱nana̱ c-xlacati ̱n tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ ucxilhni ̱ta̱ la̱nchú̱, chu̱ hua̱ntu̱ naucxilhacú̱ a̱li ̱sta̱lh hua̱ntu̱ quit nacma̱siyuniyá̱n. 17 Quit nacmakta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ natlahuaniko̱yá̱n judíos, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, sa̱mpi ̱ quit nacma̱lakacha̱yá̱n c-xca̱chiqui ̱ncán. 18 Xlacán xta̱chuná̱ c-xaca̱paklhtu̱tá̱ lama̱kó̱, hua̱mpi ̱ huix nalakpinko̱ya, chu̱ nali ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ya̱ quintachihuí ̱n, nama̱lacahua̱ni ̱ko̱ya, chu̱ nia̱lh calatama̱ko̱lh xalakaca̱pucsua, huata cakalhi ̱ko̱lh xkakánat; chu̱ na̱ chuna li ̱tum huix namakta̱yako̱ya̱ laqui ̱mpi ̱ nia̱lh huá̱ natlahuaniko̱y xtapa̱xuhua̱n akskahuiní, huata huá̱ natlahuako̱y xtapa̱xuhua̱n Dios; chu̱ tancs nama̱siyuniko̱ya̱ pi ̱ caquili ̱pa̱huanko̱lh, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱tzanka̱naniko̱cán

LOS HECHOS 26 xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ nalakcha̱nko̱y tu̱ tla̱n la̱ntla̱ nata̱tapaksi ̱ko̱y yama̱ pu̱tum tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t xcamán nahuanko̱y.’ Pablo huan pi ̱ pacs tláhualh hua̱ntu̱ Dios huánilh 19 “Tancs cuaniyá̱n, rey Agripa, pi ̱ quit ni ̱ caj clakachixcuhui ̱mákalh yama̱ xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n. 20 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ctláhualh, pu̱ lana̱ antiyá̱ c-Damasco ctzuculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y judíos antá̱ xalaní ̱n pi ̱ catalakaspitta̱yako̱lh chu̱ calakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalakachixcuhui ̱ko̱y Dios la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín, chu̱ tancs calatama̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ natasiyuko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakmakanko̱ni ̱t hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. A̱ li ̱sta̱lh chú̱ calh c-Jerusalén, chu̱ na̱ antá̱ cani ̱huá̱ ctzúculh li ̱akchuhui ̱naniko̱y yuma̱ li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n xpa̱lacata̱ la̱ntla̱ Jesús lakma̱xtunán yamá̱ hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱, chu̱ a̱li ̱sta̱lh hua̱nti ̱ xuilakó̱ xli ̱ca̱tlanca c-xatiyat Judea, xli ̱pacs cli ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh ma̱squi ti ̱ ni ̱ judíos. 21 Caj xpa̱lacata̱ chuná̱ xactlahuama̱, maktum acxni ̱ xaclatanu̱ ma̱ c-tlanca templo c-Jerusalén tama̱ judíos pu̱tum quinchipako̱lh, chu̱ hasta xquimakni ̱putunko̱y. 22 Hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ Dios quimakta̱yani ̱t, chu̱ ni ̱tú̱ quiakspulani ̱t hasta u̱cyá̱ chú̱, pus huá̱ makcatzi cli ̱ta̱anima̱ hasta chú, ni ̱ cquilhpe̱cuán cli ̱chihui ̱nán xtachihui ̱n Dios c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ hua̱nti ̱ lactalí ̱pa̱hu, cumu la̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xlakasicán. Na̱ ni ̱ pala tú̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ cma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ hua̱ntu̱ pala ni ̱ chuná̱ tili ̱chihuí ̱nalh Moisés, xa̱hua̱ xalakmaka̱n profetas hua̱ntu̱ fuerza̱ nakantaxtuy, 23 pi ̱ hua̱ Cristo, hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t, fuerza̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán, chu̱ hasta namakni ̱cán, hua̱mpi ̱ acxni ̱ namakni ̱ko̱cán, fuerza̱ nalakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n, hua̱ xlá̱

LOS HECHOS 26​, ​27 nali ̱chihui ̱nán aktum laktáxtut, chu̱ pi ̱ aya xlakastakuanani ̱ttá nahuán, pus ni ̱ xma̱n hua̱ judíos, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat cani ̱hua̱ xalaní ̱n nalakcha̱nko̱y yuma̱ laktáxtut hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ nali ̱taxtuniko̱y aktum tlanca xkakánat tu̱ nali ̱lacahua̱nanko̱y.” Pablo xma̱akata̱ksni ̱putún Agripa pi ̱ cali ̱pa̱hua̱ Jesús 24 Acxni ̱ Pablo chuná̱ chihui ̱nanko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, gobernador Festo chuná̱ quilhánilh: ―¡Pablo, huix ma̱x caj nia̱lh acstalanca lápa̱t! Sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata xli ̱lhu̱ hua̱ mintakalhtahuaka̱ ma̱akuitimá̱n. 25 Cha̱nchu̱ Pablo chuná̱ kálhti ̱lh: ―Tali ̱pa̱hu gobernador Festo, quit ni ̱tú̱ cakuitima̱, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ cchihui ̱nani ̱t tancs ta̱kata̱ksa, chu̱ huá̱ xtalulóktat. 26 Pablo lakláca̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ rey Agripa, chu̱ chuná̱ huánilh: ―Huix tali ̱pa̱hu rey Agripa, luhua li ̱huana̱ lakapasa̱ hua̱ntu̱ quin ckalhi ̱ya̱hu quintasmani ̱ncán, pus caj huá̱ xpa̱lacata luhua ni ̱ pala tzinú̱ cquilhpuhuán cchihui ̱nán c-milacatí ̱n, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ pacs catzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ akspulani ̱t c-quintiyatcán, sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ antá̱ akspulani ̱t ni ̱tú̱ caj tze̱k lani ̱t. 27 Rey Agripa, huí ̱ tu̱ ckalhasquimputuná̱n: ¿pá̱ ca̱najlaya̱ huix hua̱ntu̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh xalakmaka̱n profetas? Quit ccatzi ̱y pi ̱ huix ca̱najlaya. 28 Rey Agripa kálhti ̱lh: ―Huata xatlá̱n cacs caquílhuanti. ¿Huix ma̱x puhuana̱ pi ̱ naquima̱akata̱ksni ̱ya̱ pi ̱ cacli ̱pa̱hua̱ Jesús caj cumu luhua tancs chihui ̱nani ̱ta? 29 Pablo huanipá̱: ―Pus lapi ̱ tancs, usu ni ̱ tancs cchihui ̱nani ̱t, Dios xlacásquilh pi ̱ xkalhí ̱tit, huixín cha̱tunu cha̱tunu̱

342 hua̱nti ̱ quinkaxmatnipá̱tit, yuma̱ tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ quit ckalhi ̱y caj xpa̱lacata cli ̱pa̱huán Jesús, ma̱squi huixín ni ̱ chuná̱ xca̱li ̱macachi ̱cántit cadenas xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit. 30 Rey Agripa tá̱yalh, chu̱ Berenice, xa̱hua̱ gobernador Festo, chu̱ taxtuko̱lh, na̱ pu̱tum taxtuko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xmaklahuilakó̱. 31 A̱ li ̱sta̱lh Festo, chu̱ Agripa lacatanu̱ tze̱k tzucuko̱lh li ̱chihui ̱nanko̱y yuma̱ ta̱klhú̱ hui ̱t, chu̱ chuná̱ xla̱huaniko̱y: ―Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ chixcú̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n, ni ̱ pala tzinú̱ lakchá̱n namakni ̱cán, chu̱ ni ̱ pala c-pu̱ la̱chi ̱n mini ̱niy natanu̱y. 32 Agripa huánilh Festo: ―Hasta tla̱n xtimakaxtakui ̱ yuma̱ chixcú̱ pala ni ̱ hua̱ ma̱n xtihua̱ pi ̱ xatlá̱n lacasquín ma̱n cama̱kalhapáli ̱lh tlanca quimpuxcucan emperador c-Roma. Pablo ma̱lakacha̱cán c-xaca̱chiqui ̱n Roma Acxni ̱ xlacca̱xlacani ̱ttá̱ pi ̱ nama̱lakacha̱cán Pablo c-Italia anta̱ni ̱ huí ̱ Roma, chu̱ pi ̱ quin ti ̱ nacsokli ̱ya̱hu, Pablo chu̱ makapitzí ̱n tachí ̱n macama̱sta̱ko̱ca̱ c-xmacan cha̱tum capitán xuanicán Julio hua̱nti ̱ xtapaksi ̱niko̱y pu̱ lactum tropa̱ hua̱nti ̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán Batallón del emperador. 2 Cpu̱ahu c-aktum pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ xmini ̱tanchá̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Adramitio, yama̱ pu̱tacutnu̱ lacatzucu̱ naán la̱ntla̱ natiyati ̱lhay xtacuca̱ c-akatunu ca̱chiquí ̱n tu̱ xuí ̱ xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná c-Asia. Na̱ antá̱ lacxtum xquinca̱ta̱amá̱n quinta̱lacan Aristarco xala c-Tesalónica̱ hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱y Macedonia. 3 Li ̱cha̱lí ̱ chú̱ ccha̱hu c-Sidón, chu̱ capitán Julio tzúculh ta̱la̱lé̱n Pablo hasta má̱xqui ̱lh talacasquín pi ̱ natacuta̱ c-pu̱tacutnu, chu̱ nalakapaxia̱lhnanko̱y xamigos hua̱nti ̱ xuilakó̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ xlacán nata̱qui ̱ko̱y hua̱ntu̱

27

343 xma̱xqui ̱putunko̱y. 4 Acxni ̱ ctaca̱xpalahu c-Sidón, ni ̱ maka̱s li ̱pe̱cua̱ tzúculh u̱ nán c-ta̱kaya̱huaná, chu̱ lacatanu̱ xle̱ma̱ca̱ quimpu̱tacutnucán, pus laqui ̱mpi ̱ u̱ n ni ̱ ta̱ji ̱ naquinca̱lakasnokti ̱yá̱n anta̱ni ̱ ni ̱ xacamputuna̱hu, acxni ̱ ccha̱hu c-isla de Chipre luhua lacatzú̱ c-xquilhtu̱ n yama̱ tíyat cli ̱tamakspitui, 5 chu̱ chuná̱ tzaj cti ̱punataxtuya̱hu ta̱kaya̱huaná̱ tu̱ huí ̱ c-xpa̱xtu̱ n xatiyat huanicán Cilicia, chu̱ a̱li ̱sta̱lh c-xpa̱xtu̱ n xatíyat huanicán Panfilia, pus takalaná̱ ccha̱hu c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Mira hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱y xatiyat Licia. 6 Antá̱ capitán Julio ma̱nóklhulh aktum pu̱tacutnu̱ hua̱ntu̱ xmini ̱tanchá̱ c-Alejandría, chu̱ xama̱ c-Italia. Pus lacapala̱ antá̱ pu̱tum quinca̱muju̱cán laqui ̱mpi ̱ huá̱ nacpu̱ana̱hu hasta c-Italia. 7 Chunatá̱ la̱ntla̱ ctitaca̱xui ̱ c-Mira luhua lacatzucu̱ tzúculh tla̱huaán quimpu̱tacutnucán c-chúchut sa̱mpi ̱ xquinca̱ta̱la̱lactlahuamá̱n u̱ n. Fuerza̱ aklhu̱ hua quilhtamacú̱ cmakapalahu, chu̱ takalana̱ ccha̱hu c-xpa̱xtu̱ n xatíyat tu̱ huanicán Gnido. Hua̱mpi ̱ cumu u̱ n chunacú̱ quinca̱le̱ná̱n anta̱ni ̱ ni ̱ xacamputuna̱hu ni ̱ lalh ctachokohu antá, ti ̱tum cahu c-Isla de Salmón, chu̱ cli ̱tamakspitui; a̱li ̱sta̱lh chú̱ ccha̱hu c-aktum isla huanicán Creta. 8 Antá̱ luhua tuhua̱ xactacutma̱hu lacatzú̱ c-xtanquilhtú̱ n hasta ccha̱hu c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Buenos Puertos, lacatzú̱ xta̱pakxtokui ̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n xuanicán Lasea. 9 Luhua aklhu̱ hua quilhtamacú̱ xacmakapalani ̱tahuá̱ la̱ntla̱ xaclama̱hu c-Buenos Puertos, hua̱mpi ̱ chunacú̱ luhua li ̱makacuá̱ nahuán pala nactaju̱palaya̱hu c-pu̱tacutnu, chu̱ nacma̱tla̱huani ̱ya̱hu c-ta̱kaya̱huaná sa̱mpi ̱ aya xlakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ ca̱lonkni acxni ̱ luhua li ̱makacuá̱ napa̱tacutcán c-ta̱kaya̱huaná. Huá̱ xpa̱lacata Pablo chuná̱ stacya̱huako̱lh hua̱nti ̱ xpuxcunko̱ni ̱t c-pu̱tacutnu:

LOS HECHOS 27 10 ―Quit lacatancs cca̱huaniyá̱n, lapi ̱ fuerza̱ natlahuaniya̱hu naana̱hu, ni ̱tlá̱n catiqui ̱táxtulh sa̱mpi ̱ luhua li ̱makacuá̱ chú̱, sa̱mpi ̱ xalán nalaktzanka̱y pu̱tacutnu, chu̱ xli ̱pacs tacuca hua̱ntu̱ antá̱ taju̱ ma̱, chu̱ natalakaputzi ̱ya̱hu, hasta ma̱x quilatama̱tcán nama̱laktzanka̱ya̱hu lapi ̱ namu̱ xtuya̱hu. 11 Hua̱mpi ̱ capitán Julio ni ̱ ma̱t lá̱ni ̱lh hua̱ntu̱ huánilh Pablo, huata huá̱ a̱tzinú̱ kalhakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xquilhuama̱kó̱ xpu̱china pu̱tacutnu, chu̱ capitán hua̱nti ̱ xtascújut nama̱tla̱huani ̱y. 12 Xlacán fuerza̱ xcha̱mputunko̱y c-aktum ca̱chiquí ̱n xuanicán Fenice, sa̱mpi ̱ antá̱ ni ̱ luhua ta̱lhmá̱n xtanakamín ta̱kaya̱huaná acxni ̱ u̱ nán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ huatiyá̱ Isla de Creta. Xpe̱cuanko̱y pi ̱ ni ̱ tla̱n anta̱ni ̱ xcha̱nko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ caj maktum nalactlahuaniko̱y u̱ n xpu̱tacutnucán la̱ntla̱ u̱ n li ̱pe̱cua̱ xnakali ̱mín ta̱kaya̱huana̱, chu̱ huata antá̱ xtamakaxtakputunko̱ya̱chá̱ c-Fenice xli ̱makua nati ̱taxtuko̱y xaquilhtamacu̱ ca̱lonkni.

Xli ̱pacs hua̱nti ̱ xtaju̱ ma̱kó̱ c-pu̱tacutnu̱ actzú̱ xuani ̱t aya xmu̱ xtuko̱y 13 Ni ̱ li ̱maka̱s xpuhuanko̱y pi ̱ tla̱ná̱ naampalako̱y, sa̱mpi ̱ xuncli ̱ tlihuaka ún, chu̱ xtasiyuy pi ̱ luhua tla̱n natahuilay quilhtamacú̱, lacapala̱ tzucúcaj ma̱acxtuko̱cán lháka̱t hua̱ntu̱ li ̱snoklé̱n pu̱tacutnu, chu̱ tzúculh tla̱huán lacatzú̱ c-xquilhtu̱ n chúchut yama̱ c-Isla de Creta. 14 Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala mákat xacana̱hu acxni ̱ tahuilachi ̱ li ̱pe̱cua̱ u̱ n, chu̱ quimpu̱tacutnucán tzucúcaj le̱ncán c-xpu̱ naita̱t ta̱kaya̱huaná. 15 Hua̱nti ̱ xma̱t la̱huani ̱ma̱kó̱ pu̱tacutnu̱ tzaksako̱lh xma̱chokoputunko̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh, sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua u̱ n, pus huata ma̱xqui ̱ko̱lh quilhtamacú̱ pi ̱ caquinca̱lé̱n u̱ n anta̱ni ̱ xlacasquín. 16 Acxni ̱ cma̱makspitui ̱ aktum actzu̱ isla huanicán Clauda ccha̱hu lacatum anta̱ni ̱

LOS HECHOS 27 ni ̱ luhua xta̱chuná̱ xu̱ nama̱, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná takalana̱ cma̱huacahu c-pu̱tacutnu̱ yama̱ páklha̱t huanicán salvavidas hua̱ntu̱ caj xuatale̱ncán. 17 A̱ li ̱sta̱lh chú̱ makapitzi ̱n scujní ̱n li ̱huana̱ tzucuko̱lh li ̱lacchi ̱ko̱y tasí ̱ yama̱ pu̱tacutnu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nalaniy, chu̱ pi ̱ aya xcatzi ̱ko̱y pi ̱ u̱ n antá̱ xquinca̱li ̱má̱n anta̱ni ̱ luhua pacs xtamacxtumi ̱tahuilani ̱t muntzaya̱ c-xlaquita̱t chúchut, pus xpe̱cuanko̱y chicá̱ pala antá̱ tancs natalaknu̱tahuilay, chu̱ nalaktzanka̱y pu̱tacutnu, huata lacapala̱ ma̱tu̱tzuhui ̱ko̱lh yama̱ lháka̱t hua̱ntu̱ xli ̱snoklé̱n u̱ n laqui ̱mpi ̱ ma̱squi caquinca̱xuatalé̱n u̱ n, hua̱mpi ̱ nia̱lh xta̱chuná̱ xli ̱takosú̱ n naán pu̱tacutnu. 18 Li ̱cha̱lí ̱ acxni ̱ xkakachá, chunacú̱ li ̱pe̱cua̱ xu̱ nama̱, chu̱ pi ̱ xpe̱cuama̱ko̱lhá, makapitzí ̱n tzucuko̱lh maca̱nko̱y c-chúchut xli ̱pacs hua̱ntu̱ lactzinca tacuca̱ hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-pu̱tacutnu. 19 Chu̱ na̱ chuná̱ li ̱tu̱ xama̱ acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ ni ̱ xtacacsma̱ ta̱kaya̱huaná, chuna li ̱tum maca̱mpalako̱lh c-chúchut yama̱ xmaclacasquinatcán hua̱ntu̱ xli ̱scujko̱y, chu̱ hua̱ntu̱ na̱ xma̱tzinqui ̱ni ̱t pu̱tacutnu. 20 Luhua aklhu̱ hua quilhtamacú̱ xaclataju̱ ma̱hu c-chúchut, ni ̱tú̱ tasíyulh chichiní, ni ̱ pala hua̱ stacu, chu̱ li ̱pe̱cua̱ cpa̱ti ̱ni ̱tahu luhua tlanca u̱ ni ̱la̱sé̱n, xli ̱pacs quin xacpuhuana̱hu pi ̱ nia̱lh cactita̱yacha̱hu c-tíyat, chu̱ aktum xaccatzi ̱ya̱hu pi ̱ antá̱ pu̱tum nacni ̱ya̱hu. 21 Cha̱nchu̱ pi ̱ aklhu̱ huata quilhtamacú̱ xaclama̱hu la̱ntla̱ ni ̱tú̱ tapa̱xuhuá̱n xacua̱yama̱hu, pus maktum quilhtamacú̱ Pablo chuná̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ huixín xquintikaxmatnítit hua̱ntu̱ quit ctica̱huanín pi ̱ ni ̱ fuerza̱ catlahuanihu cataca̱xcha̱hu c-Creta, pus ni ̱ chuná̱ xquintica̱akspulán pacs tu̱ la̱nchú̱ akspulani ̱tahu c-xlaquita̱t chúchut. 22 Hua̱mpi ̱ chu̱ nia̱lh cali ̱puhuántit, sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum

344 quin xli ̱pacs hua̱nti ̱ mima̱hu yuma̱ c-pu̱tacutnu, ni ̱tú̱ catilanihu, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ hua̱ quimpu̱tacutnu̱cán nalaclako̱y. 23 Sa̱mpi ̱ ca̱tzi ̱sní ̱ quintasiyúnilh cha̱tum xángel yama̱ xta̱stum Dios hua̱nti ̱ quit cli ̱pa̱huán, chu̱ cscujnanima̱. 24 Xlá̱ chuná̱ quihuánilh: ‘Pablo, ni ̱ capé̱cuanti, sa̱mpi ̱ xlacasquinca̱ nachipina̱ c-Roma laqui ̱mpi ̱ nama̱kalhapali ̱yá̱n emperador, chu̱ caj mimpa̱lacata̱ Dios nalakma̱xtuko̱y laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nani ̱ko̱y tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ huix lacxtum ta̱taju̱pa̱kó̱ c-pu̱tacutnu.’ 25 Pus hua̱ yuma̱ xpa̱lacata, quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ catahuixca̱ní ̱tit, chu̱ nia̱lh cape̱cuántit, sa̱mpi ̱ quit cli ̱pa̱huán Dios, chu̱ cca̱najlay pi ̱ chuná̱ nakantaxtuy hua̱ntu̱ quihuánilh xángel. 26 Ma̱squi ca̱ta xli ̱takalana̱ natacuta̱cha̱hu c-xquilhtu̱ n chúchut c-aktum isla, hua̱mpi ̱ ni ̱tu catilanihu. 27 Aya xle̱ma̱ xli ̱aktuy semana la̱ntla̱ xaclataju̱ ma̱hu c-chúchut, sa̱mpi ̱ u̱ n lacatum lacatum xle̱n quimpu̱tacutnucán xta̱chuná̱ la̱ aktum li ̱kamá̱n antá̱ yama̱ c-ta̱kahuahuaná anta̱ni ̱ huanicán Adriático, ma̱x pala ca̱ta̱ncánat xuani ̱t acxni ̱ makapitzi ̱n scujní ̱n catzi ̱ko̱lh pi ̱ aya xaccha̱ma̱hu c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná. 28 Lacapala̱ maca̱n ko̱lh kantum tasí ̱ c-xtampu̱ n chúchut laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ xli ̱pu̱ lhmá̱n, xkalhi ̱y puxamacu̱cha̱xán metro xli ̱pu̱ lhmá̱n. Caj actzú̱ tla̱huampá̱ pu̱tacutnu, maca̱mpalako̱lh, chu̱ xkalhi ̱y puxamacha̱xan metro xli ̱pu̱ lhmá̱n. 29 Makapitzi ̱n scujní ̱n lacapala̱ maca̱nko̱lh kanta̱ti kalhxtóka̱t xla li ̱cá̱n hua̱ntu̱ xli ̱ma̱chokocán pu̱tacutnu, sa̱mpi ̱ xpe̱cuanko̱y pala xamaktum pu̱tacutnu̱ ras naqui ̱talacahuacay c-chíhuix, chu̱ xa̱huachí ̱ caj u̱cú caxkakalhá̱ xpuhuanko̱y, hasta chuná̱ csquinima̱kó̱ li ̱tlá̱n Dios. 30 Makapitzi ̱n scujní ̱n xtza̱laputunko̱y laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱

LOS HECHOS 27​, ​28

345 naakspulako̱y, chu̱ lacatzucu̱ tzucuko̱lh ma̱acti ̱ko̱y yama̱ actzu̱ bote hua̱ntu̱ tla̱n xpu̱cha̱ncán hasta c-xquilhtú̱ n, hua̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ xcatzi ̱y hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱ sa̱mpi ̱ xuanko̱y pi ̱ caj xtachi ̱huili ̱ma̱kó̱ pu̱tacutnu. 31 Hua̱mpi ̱ Pablo ucxilhko̱lh, chu̱ lacapala̱ lákalh capitán Julio xa̱hua̱ xtropa̱, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: ―Lapi ̱ hua̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n naanko̱y, chu̱ ni ̱ antá̱ u̱ nú̱ natamakaxtakko̱y cpu̱tacutnu, pus na̱ ni ̱ pala huixín catilaktaxtútit, fuerza̱ nani ̱yá̱tit mimpu̱tumcán. 32 Puschí ̱ lacchucuko̱lh tropa̱ xatasí ̱ hua̱ntu̱ xli ̱ma̱cti ̱ma̱ca̱ bote, chu̱ hasta c-chúchut pakx taju̱chá. 33 Acxni ̱ chu̱ aya spalh xca̱x kakako̱y, Pablo chuná̱ huaniko̱lh yama̱ chixcuhuí ̱n: ―Chú̱ aya le̱ma̱ li ̱huacá̱ xli ̱aktuy semana la̱ntla̱ caj cha̱pecua lapá̱tit pala tú̱ naca̱akspulayá̱n, chu̱ hasta ni ̱ li ̱pa̱xuhu hua̱yampá̱tit. 34 Pus huá̱ chí ̱ xpa̱lacata, cca̱li ̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ nahua̱yaná̱tit, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱kalhi ̱yá̱tit li ̱tlihuaka̱ nali ̱laktaxtuyá̱tit. Nia̱lh tú̱ cali ̱puhuántit, sa̱mpi ̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ hasta ni ̱ pala kantum miacchixitcán catima̱laktzanká̱tit. 35 Acxni ̱ Pablo chuná̱ huanko̱lh yumá̱, tíyalh mactum caxtala̱nchu̱, pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xlí ẖ uat, lakchákalh tzinú̱, chú̱ c-xlacati ̱ncán tzúculh hua̱yán. 36 Xa̱makapitzí ̱n fuerza̱ na̱ akpuhuanti ̱ko̱lh, chu̱ pu̱tum cua̱yahu. 37 Aktuy ciento a̱tutumpuxamacu̱cha̱xán xackatzi ̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱nti ̱ xactaju̱ ma̱hu yama̱ c-pu̱tacutnu. 38 Acxni ̱ chu̱ ckalhkasui, makapitzí ̱n scujní ̱n tzucuko̱lh tamakaju̱ ko̱y c-ta̱kaya̱huaná̱ trigo̱ tu̱ xli ̱mincán pi ̱ nata̱ctu̱ju̱y tzinú̱ xli ̱tzinca.

xactaxtuni ̱tancha̱hu yama̱ c-tíyat, hua̱mpi ̱ na̱ tuncán cucxilhui ̱ pi ̱ xuí ̱ lacatum ca̱cucujnu̱ c-xquilhtú̱ n, acxtum catzi ̱ko̱lh pi ̱ cama̱lacatzuhui ̱ca̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ napu̱pa̱tacutko̱y c-pu̱tacutnu. 40 Tuncán lacchucuko̱lh tasí ̱ tu̱ xli ̱tachi ̱ni ̱t yama̱ lactzinca katxtóka̱t xla li ̱cá̱n hua̱ntu̱ li ̱ma̱chokocán pu̱tacutnu, chu̱ antá̱ akxtakju̱ ko̱ca̱ c-xtampu̱ n chúchut, tlak ma̱ta̱lhma̱ni ̱ko̱ca̱ yama̱ lháka̱t hua̱ntu̱ xli ̱ma̱tla̱huani ̱cán pu̱tacutnu, chu̱ u̱ n lacapala̱ tzúculh snoklé̱n c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná. 41 La̱ntla̱ xtalacatzuhui ̱ma̱ quimpu̱tacutnucán c-xquilhtú̱ n, caj xamaktum acxni ̱ lhkan quinca̱toklhle̱nín chúchut lacatum anta̱ni ̱ xtakampu̱ stoka̱ chúchut, luhua ca̱lujua; xquincan pu̱tacutnu̱ tzúculh laktzanka̱y ca̱muntzayá̱n, chu̱ nia̱lh lay xtatzuhuaji ̱y, chi ̱nchu̱ c-xtanká̱n tzúculh talactucxtama̱y caj la̱ntla̱ xli ̱tlihuaka xqui ̱kaxima̱chi ̱ chúchut. 42 Yama̱ tropa̱ xmakni ̱putunko̱y xli ̱pacs pa̱ti ̱naní ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natza̱lako̱y acxni ̱ natacutko̱ya̱chá̱ c-ta̱kaya̱huaná. 43 Cha̱nchu̱ capitán Julio xlakma̱xtuputún Pablo pi ̱ ni ̱ namakni ̱cán, xlá̱ ni ̱ lacásquilh namakni ̱ko̱cán yama̱ tachí ̱n, huata li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ hua̱nti ̱ tla̱n paxtahuacananko̱y, lacapala̱ cataju̱ ko̱lh c-chúchut laqui ̱mpi ̱ pu̱ lh huá̱ nacha̱nko̱y c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná, chu̱ nata̱yako̱ya̱chá̱ c-tíyat. 44 Chi ̱nchu̱ na̱ chuná huá̱ pi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lay xquihua̱t nanko̱y, na̱ cataju̱ ko̱lh, chu̱ capu̱tacutko̱chá̱ xatalactucxni páklha̱t, usuchí ̱ catu̱ huá̱ tu̱ nata̱ksko̱y xatalactucxtama̱n pu̱tacutnu; pus chuná̱ yamá̱ ctacutcha̱hu c-xquilhtu̱ n pupunú, pacs claktaxtuhu, chu̱ ni ̱tú̱ clanihu.

Ta̱kpu̱ spita̱ pu̱tacutnu̱ c-ta̱kaya̱huaná 39 Acxni ̱ chu̱ tituncúhuilh, ni ̱tí ̱ lakapásnalh xaní ̱ luhua

28

Tantum lu̱ hua̱ macaxcay Pablo, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ laniy Acxni ̱ chú̱ pacsá̱ xactacutni ̱tancha̱hu

LOS HECHOS 28 c-xquilhtu̱ n chúchut, ni ̱ xli ̱maka̱s cqui ̱catzi ̱hu pi ̱ yama̱ tíyat, usu isla, xuanicán Malta. 2 Hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ yama̱ c-isla, lacapala̱ tzucuko̱lh tamacxtumi ̱ko̱y; luhua tla̱n xtapa̱xuhua̱ncán xkalhi ̱ko̱y, lacapala̱ ma̱macxtumi ̱ko̱lh quihui, ma̱lhcuyuko̱lh laqui ̱mpi ̱ nacskona̱hu sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xlonknama. 3 Pablo na̱ quí ̱sacli ̱ pa̱t zu̱ xascahuahua quihui, hua̱mpi ̱ antá̱ xta̱ani ̱t tantum lu̱ hua, chu̱ la̱ntla̱ xma̱quincapu̱ ma̱kó̱ c-lhcúya̱t, cumu xli ̱ca̱chichi antá̱ kostaxtuchi, chu̱ li ̱tamakásnatli ̱ Pablo, chu̱ macáxcalh. 4 Cha̱nchu̱ ti ̱ antá̱ xalaní ̱n, acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ Pablo li ̱tamakásnatli ̱ lu̱ hua, chu̱ macáxcalh, chuná̱ tzucuko̱lh huanko̱y: “Hua̱ yuma̱ chixcú, ma̱x makni ̱nani ̱t, sa̱mpi ̱ ma̱squi ni ̱ mú̱ xtulh c-ta̱kaya̱huaná, hua̱mpi ̱ cumu lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n tlahuani ̱t, Dios ni ̱ ma̱xqui ̱y quilhtamacú̱ calatáma̱lh.” 5 Hua̱mpi ̱ Pablo lhkan ma̱kósulh yama̱ lu̱ hua, chu̱ antá̱ poklh tamacapu̱chá̱ c-lhcúya̱t, pus ni ̱ pala tu̱ xpá̱ti ̱lh. 6 Xlacán xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ pi ̱ tla̱n nali ̱macacún, chu̱ ni ̱ pala xali ̱catzí ̱n acxni ̱ nama̱lakchu̱ hui ̱y, maktum natama̱ya̱chá̱ xaní ̱n. Hua̱mpi ̱ cumu maka̱s la̱ntla̱ lacatzá̱lalh quilhtamacú̱, chu̱ ni ̱tú̱ xlanima̱, huata chuná̱ tzucupalako̱lh huanko̱y: “¡Tama̱ chixcú̱ ma̱x cha̱tum Dios, sa̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ tu̱ tlahuánilh xli ̱lakni ̱n lu̱ hua!” 7 C-Malta xuí ̱ cha̱t um gobernador xuanicán Publio, cumu xlá̱ xkalhi ̱y xpu̱cuxtu c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná, pus antá̱ chú̱ c-xpú̱cuxtu̱ ctacutcha̱hu. Acxni ̱ cátzi ̱lh hua̱ntu̱ xquinca̱akspulani ̱tán xlá̱ luhua tla̱n quinca̱catzi ̱nín, chu̱ aktutu quilhtamacú̱ cmaktahuilaya̱hu c-xchic. 8 Quinca̱huanicán pi ̱ xtla̱t Publio xkalhi ̱y palha lhcuya̱t, chu̱ na̱ xkalhni ̱stín. Pablo alh lakata̱yay, acxni ̱ chú̱ xlá̱ tláhualh xoración, li ̱acchípalh xmacán, chu̱ tuncán ma̱pácsalh. 9 Acxni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat catzi ̱ko̱lh

346 hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t Pablo lacapala̱ tzucuko̱lh minko̱y xli ̱pacs ta̱tatlaní ̱n hua̱nti ̱ xuilakó̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ pacs pacsko̱lh. 10 Caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t Pablo lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xpa̱xcatcatzi ̱nima̱kó̱, chu̱ acxni ̱ chú̱ aya ctaca̱x ko̱hu pi ̱ nacquilhta̱yapalaya̱hu quintijicán, luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱ta̱qui ̱cán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ naquinca̱tzanka̱niyá̱n c-tiji ̱ hasta naccha̱na̱hu anta̱ni ̱ xacama̱hu. Pablo cha̱n c-Roma xle̱ma̱ xli ̱aktutu papá̱ la̱ntla̱ xaclama̱hu c-Malta, chu̱ acxni ̱ chu̱ ctaca̱xui, antá̱ ctaju̱ hu c-aktum pu̱tacutnu̱ xuanicán Los Gemelos, xala c-Alejandría. Xlá̱ na̱ antá̱ xtamakaxtakni ̱t c-Malta xli ̱makua ti ̱taxtuko̱lh yama̱ xquilhta ca̱lonkni, pus huá̱ chú̱ cpu̱ahu. 12 Luhua caj lacapala̱ ccha̱hu c-Siracusa, chu̱ antá̱ ctamakaxtakui ̱ aktutu quilhtamacú̱. 13 Acxni ̱ chú̱ antá̱ ctaca̱xpalahu cli ̱tamakspitui ̱ yama̱ tíyat, chu̱ ccha̱hu c-Regio, li ̱cha̱lí ̱ chú̱ tzucupá̱ u̱ nán, hua̱mpi ̱ huata caj quinca̱makta̱yán sa̱mpi ̱ lacapala̱ tzúculh xuatalé̱n quipu̱tacutnucán, chu̱ caj li ̱cha̱lí ̱ ccha̱hu c-aktum ca̱chiquí ̱n huanicán Puteoli. 14 Antá̱ chu̱ c-Puteoli ma̱noklhuko̱hu makapitzi ̱n nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ na̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús, xlacán quinca̱huanín pi ̱ antá̱ cactamakaxtakui ̱ ca̱na̱ caj aktum semana; a̱li ̱sta̱lh chú̱ ctaca̱xpalahu, caj ctla̱huaáhu, chu̱ ccha̱hu c-Roma. 15 Xli ̱pacs nata̱laní ̱n xala c-Roma, acxni ̱ xlacán catzi ̱ko̱lh pi ̱ aya xaccha̱ma̱hu c-xca̱chiqui ̱ncán, pu̱tum minko̱lh quinca̱pa̱xtoká̱n; makapitzí ̱n xquinca̱kalhi ̱má̱n lacatum anta̱ni ̱ huanicán Foro de Apio, chu̱ makapitzí ̱n antá̱ chinko̱chá̱ lacatum anta̱ni ̱ huanicán Las Tres Tabernas. Acxni ̱ Pablo ucxilhko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xpa̱xqui ̱ko̱y, luhua pa̱xúhualh, chu̱ pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios caj xpa̱lacata 11 Aya

347 hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t, chu̱ li ̱huacá̱ kálhi ̱lh ta̱kpuhuantí ̱n. 16 Acxni ̱ chú̱ ccha̱hu c-Roma, capitán Julio macama̱sta̱ko̱lh tachí ̱n c-xlacati ̱n hua̱nti ̱ namaktakalhko̱y, hua̱mpi ̱ huata xlá̱ má̱xqui ̱lh talacasquín Pablo pi ̱ lacatanu̱ xlá̱ catahui ̱ anta̱ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ ankalhi ̱ná̱ xmaktakalhma̱ cha̱tum tropa̱. Pablo ta̱chihui ̱nanko̱y judíos xala c-Roma 17 Li ̱tu̱ xama̱ xli ̱cha̱ncani ̱t Pablo c-Roma, acxni ̱ xlá̱ ma̱tasani ̱nanko̱lh xanapuxcun judíos antá̱ xalaní ̱n c-Roma, chu̱ acxni ̱ aya pu̱tum xuilakó̱, Pablo chuná̱ huaniko̱lh: ―Xli ̱pacs huixín nata̱laní ̱n, quit cca̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n, chu̱ cca̱huanimá̱n pi ̱ ni ̱tú̱ ctlahuanima̱kó̱ judíos, na̱ ni ̱ pala caj xackalhakaxmatmakán quintahuilatcán hua̱ntu̱ quin judíos quinca̱ma̱siyunini ̱tán xma̱kantaxti ̱ko̱y xalakmaka̱n quinatla̱t nacán. Hua̱mpi ̱ ma̱squi ni ̱tú̱ ctlahuama̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, c-Jerusalén quinchipacanchá, chu̱ quimacama̱sta̱ca̱ c-xmacancan ma̱paksi ̱nani ̱n romanos. 18 Acxni ̱ yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n quima̱kalhapali ̱ko̱lh, xlacán xquimakaxtakputunko̱y sa̱mpi ̱ ni ̱ quinta̱ksniko̱lh tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ naquili ̱ya̱huako̱y laqui ̱mpi ̱ naquimakni ̱cán. 19 Hua̱mpi ̱ huata xanapuxcun judíos ni ̱ lacasquinko̱lh naquimakaxtakcán, pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huánilh pi ̱ hua̱ quit clacasquín naquima̱kalhapali ̱y emperador u̱ nú̱ xalá, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ napuhuaná̱tit pala caj csi ̱tzi ̱niko̱y, usu huí ̱ tu̱ cli ̱ma̱lacapu̱putunko̱y yama̱ hua̱nti ̱ quinata̱chiqui ̱n judíos. 20 Pus huá̱ chú̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱ma̱tasani ̱nán laqui ̱mpi ̱ huixín naquilakapasá̱tit, chu̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ quit cli ̱tachi ̱ni ̱t caj xpa̱lacata ckalhkalhi ̱ma̱, chu̱ cca̱najlay hua̱ntu̱ na̱ xli ̱pacs quili ̱nata̱lani ̱ncan

LOS HECHOS 28 israelitas ca̱najlako̱y pi ̱ Dios nama̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n, pus huá̱ chú̱ xpa̱lacata ma̱squi chuná̱ quili ̱macachi ̱cani ̱t cadena. 21 Yama̱ chixcuhuí ̱n chuná̱ huaniko̱lh: ―Quin ni ̱tú̱ quinca̱lakchimá̱n carta̱ xala c-Judea anta̱ni ̱ quinca̱li ̱ta̱kalhchi hui ̱nancaná̱n xatí ̱ huix, chu̱ ma̱squi na̱ minko̱ni ̱tanchá̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n, ni ̱tú̱ quinca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱tampi ̱ antá. 22 Hua̱mpi ̱ quin clacasquina̱hu naquinca̱huaniya̱ xaní ̱ huix luhua maktapaksi ̱ya, chu̱ xatú̱ talacapa̱stacni ̱ huix kalhi ̱ya, sa̱mpi ̱ quin ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús cani ̱huá̱ si ̱tzi ̱niko̱cán, chu̱ ni ̱ ucxilhputunko̱cán. 23 Xlacán li ̱lhca̱niko̱lh aktum quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ nata̱kalhchihui ̱nanko̱y. Acxni ̱ lákcha̱lh yama̱ quilhtamacú̱ luhua li ̱lhu̱ hua̱ tamacxtumi ̱ko̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ Pablo. Xlá̱ chunatá̱ la̱ntla̱ tixkákalh hasta tzi ̱suanko̱lh xma̱lacatancsanima̱kó̱ la̱ntla̱ Dios xma̱lacatzuqui ̱putún xasa̱sti xtapáksi ̱t c-xlatama̱tcán, chu̱ na̱ xma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y nali ̱pa̱huanko̱y Jesús la̱ xma̱akapu̱taxti ̱nacán, chu̱ antá̱ xquilhpa̱qui ̱ma̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ xamaka̱n titzokchá̱ Moisés, xa̱hua̱ profetas xpa̱lacata̱ tu̱ natlahuay Jesús. 24 Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱lh Jesús caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xuanima̱kó̱ Pablo, hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n ni ̱ ca̱najlako̱lh. 25 Yama̱ chixcuhuí ̱n ni ̱ acxtum catzi ̱ko̱lh, chu̱ tapa̱pitziko̱lh, tampu̱tuy taxtuko̱lh, chu̱ acxni ̱ aya xtaxtuma̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ naanko̱y c-xchiccán, Pablo chuná̱ huaniko̱lh: ―Hua̱ntu̱ Espíritu Santo maktum tima̱puhuá̱ni ̱lh profeta Isaías nahuaniko̱y xalakmaka̱n israelitas, la̱nchú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ aya kantaxtupalani ̱t. 26 Sa̱mpi ̱ chuná̱ tili ̱ma̱paksi ̱ca̱ profeta Isaías: ‘Huix capit, chu̱ chuná̱ na̱má̱ nahuaniko̱ya̱ yuma̱ tachixcuhuí ̱tat:

LOS HECHOS 28 Huixín nakaxpatá̱tit quintachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ catiakatá̱kstit; ma̱squi lacahua̱naná̱tit, qui ̱taxtuy la̱mpala ni ̱tú̱ ucxilhpá̱tit. 27 Sa̱mpi ̱ hua̱ minacu̱cán luhua tzaca̱tlani ̱t, ma̱squi kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán, hua̱mpi ̱ luhua tzinca̱ la̱ntla̱ li ̱kaxpatá̱tit, kalhi ̱yá̱tit milakastapucán, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ tla̱n li ̱lacahua̱naná̱tit, ma̱squi kalhi ̱yá̱tit mintalacapa̱stacnicán, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ xatla̱n tapuhuá̱n; chuná̱ qui ̱taxtuma̱ sa̱mpi ̱ huixín ni ̱ quinkaxpatniputuná̱tit, chu̱ ni ̱ quilakmimputuná̱tit laqui ̱mpi ̱ quit nacca̱ma̱tla̱ni ̱yá̱n.’ 28 Pus na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ yama̱ xlaktaxtut mili ̱stacnacán hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y, na̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱cán

348 nama̱catzi ̱ni ̱ko̱cán cati ̱hua̱ ma̱squi hua̱nti ̱ ni ̱ judío, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ xlacán naca̱najlako̱y, chu̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 29 Acxni ̱ kaxmatko̱lh yuma̱ tachihuí ̱n, yama̱ judíos lacapala̱ taxtuko̱lh, chu̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xacstucán tzucuko̱lh la̱huaniko̱y lapi ̱ xli ̱ca̱na̱, usu ni ̱ ca̱na̱ hua̱ntu̱ xlix̱ akatli ̱ko̱ni ̱t Pablo. 30 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, Pablo luhua aktuy ca̱ta̱ antá̱ latáma̱lh c-Roma, antiyá̱ tamakáxtakli ̱ antá̱ c-xchic anta̱ni ̱ caj csa̱cuani ̱t. Xlá̱ li ̱pa̱xuhu xmakamaklhti ̱nanko̱y hua̱nti ̱ xlá̱ xlakapaxia̱lhnanko̱y. 31 Chunatiyá̱ la̱ntla̱ xli ̱chihui ̱nán xtapaksi ̱t Dios li ̱huana̱ xma̱lacatancsaniko̱y tachixcuhuí ̱tat xpa̱lacata Quimpu̱chinacan Jesucristo, chu̱ laktáxtut hua̱ntu̱ milh ma̱sta̱y, chu̱ ni ̱ pala tí ̱ xuá̱ pala ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ xtlahuama̱, usu pala nalactlahuanicán xtascújut.

Xcarta̱ San Pablo hua̱ntu̱ titzokniko̱lh Romanos XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Xli ̱pacs xcarta̱ hua̱ntu̱ tzokli ̱ apóstol Pablo xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xma̱n hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ lhu̱ hua talacapa̱stacni ̱ li ̱ma̱siyuniko̱y tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱y Cristo, laqui ̱mpi ̱ a̱tzinu̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ nalatama̱ko̱y la̱ntla̱ xlá̱ xtalacasquín. Pablo lacatancs quinca̱huaniyá̱n u̱ nú̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ pi ̱ caxati ̱cahua̱, chuná̱ hua̱nti ̱ judío, chu̱ xlakapasko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, usuchí ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judío, chu̱ ni ̱ xlakapasko̱y, pacs akchipahuili ̱ko̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n chu̱ naxoko̱nanko̱y. Laqui ̱mpi ̱ nalaktaxtuko̱y xlacasquinca̱ pi ̱ nama̱tla̱ni ̱ko̱y xtama̱lacnu̱ n Dios la̱ntla̱ nama̱tzanka̱naniko̱y. Hua̱nti ̱ chuná̱ natlahuay ni ̱ xma̱n huá̱ ma̱tzanka̱naniko̱y, hua̱mpi ̱ hasta nali ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ lacle̱nko̱y c-xlacatí ̱n. Yuma̱ laktáxtut hua̱ntu̱ Dios caj li ̱tlá̱n quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n huá̱ tla̱n quinca̱li ̱ma̱xqui ̱yá̱n sa̱mpi ̱ catzi ̱y pi ̱ Cristo, acxni ̱ ni ̱lh c-xokspun cruz chuná̱ quinca̱li ̱pa̱lacaxokón xli ̱pacs tu̱ xacle̱na̱hu. Apóstol Pablo huá̱ luhua titzokniko̱lh yuma̱ tastacya̱hu hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Cristo yama̱ xamaka̱n quilhtamacú̱, chu̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Roma, hua̱mpi ̱ yuma̱ xtachihuí ̱n na̱ luhua quinca̱makta̱yayá̱n xli ̱pacs hua̱nti ̱ lama̱hu ca̱la̱nchuj quilhtamacú̱. Caj xpa̱lacata nali ̱pa̱huana̱hu Cristo, chu̱ ca̱najlaya̱hu pi ̱ huá̱ xokó̱nalh xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, chuná̱ chú̱ tla̱n talacatzuhui ̱niya̱hu Dios sa̱mpi ̱ qui ̱taxtuy nia̱lh tú̱ lacle̱niya̱hu. Antiyá̱ anta̱ni ̱ xli ̱akasputni yuma̱ carta, San Pablo lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱, chu̱ xli ̱pacs xlatama̱tcán calatama̱ko̱lh la̱ntla̱ lakati ̱y Dios, chu̱ cali ̱tzaksako̱lh c-xlatama̱tcán, cali ̱latama̱ko̱lh yama̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ li ̱akchihui ̱naniko̱cani ̱t.

1

Quit Pablo hua̱nti ̱ cmacama̱xqui ̱ni ̱t quilatáma̱t Jesucristo laqui ̱mpi ̱ cscujni nacli ̱taxtuy; sa̱mpi ̱ Dios quilacsacni ̱t, quili ̱ma̱xtuni ̱t xapóstol, usu xtalakachá̱n laqui ̱mpi ̱ nacán li ̱akchihui ̱nantla̱huán yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y xlaktaxtut quili ̱stacnacán. 2 Hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios xma̱catzi ̱ni ̱nani ̱t yumá̱ tu̱ natlahuay

la̱ntla̱ naquinca̱ma̱laktaxti ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ chuná̱ tima̱puhua̱ni ̱ko̱lh quilhachihui ̱nani ̱n profetas natzokuili ̱ko̱y yuma̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱lacnú̱ n c-xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka. 3 Huatiya̱ xlacán xucxilhlacachima̱kó̱ la̱ntla̱ naquinca̱lakma̱xtuya̱chá̱n Jesucristo hua̱nti ̱ xCam Dios, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ qui ̱lacachinchi ̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat 349

ROMANOS 1 xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cati ̱hua̱ chixcu judío sa̱mpi ̱ hua̱ xquilhtzúcut qui ̱táxtulh xamaka̱n kolutzi ̱n rey David. 4 Hua̱mpi ̱ ni ̱ caj cati ̱hua̱ chixcú̱ xlá, sa̱mpi ̱ acxni ̱ caj xpa̱lacata tlanca xli ̱tlihuaka̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, li ̱huana̱ ma̱lúlokli ̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xCam Dios xuani ̱t hua̱nti ̱ xmakamaklhti ̱nani ̱t xli ̱pacs xli ̱tlihuaka Espíritu Santo. 5 Pus caj xpa̱lacata̱ tlanca xtalakalhamá̱n Jesucristo hasta quili ̱ma̱xtuni ̱t xapóstol usu huamputún xtalakachá̱n laqui ̱mpi ̱ nacán li ̱chihui ̱nán xtachihuí ̱n cani ̱huá̱ hasta ma̱squi antá̱ c-xtiyatcan akmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ huij nahuán hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ nakalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ nali ̱ma̱paksi ̱ko̱y. 6 Pus huá̱ xpa̱lacata hasta makapitzi ̱n huixín xala c-Roma hua̱nti ̱ Dios ca̱ucxilhlacacha̱ni ̱tán, chu̱ ca̱tasanini ̱tán pi ̱ lacxtum nata̱tapaksi ̱ko̱yá̱tit yama̱ kampu̱tum lhu̱ hua nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y Jesucristo sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱lakma̱xtuko̱ni ̱t. 7 Luhua huixín cca̱t zoknimá̱n yuma̱ carta̱ sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ Dios luhua ca̱pa̱xqui ̱yá̱n, na̱ ca̱lakalhamaná̱n, chu̱ ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ luhua xlakskatá̱n nahuaná̱tit. Pus clacasquín pi ̱ Quintla̱tican Dios, chu̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo caca̱ucxilhlacá̱n, chu̱ xataxajni ̱ caca̱ma̱xquí ̱n tlanca tapa̱xuhuá̱n, chu̱ aktziyaj caca̱ma̱lama̱ní ̱n c-milatama̱tcán. Pablo huan pi ̱ amputún c-Roma cca̱ma̱catzi ̱ni ̱putuná̱n pi ̱ cma̱xqui ̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ Jesucristo tlahuama̱ c-milatama̱tcán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua lacaxtum tla̱n ca̱li ̱chihui ̱nancaná̱tit la̱ntla̱ huixín xli ̱pacs minacu̱cán li ̱pa̱huaná̱tit. 9 Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ quit cscujnima̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka 8 Xapu̱ lana̱

350 quinacú̱ la̱ntla̱ quit cli ̱akchihui ̱nama̱ xCam Jesucristo hua̱nti ̱ ma̱sta̱y laktáxtut, xlá̱ catzi ̱y la̱ntla̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ cca̱lacapa̱staclacacha̱ná̱n acxni ̱ ctlahuaniy oración. 10 Ankalhí ̱n quit csquinima̱, cli ̱ma̱akatzanka̱ma̱, pi ̱ lapi ̱ huá̱ chuná̱ lacasquín, pus caquimá̱xqui ̱lh li ̱tlá̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacca̱lakana̱chá̱n anta̱ni ̱ huixín huilapítit. 11 Sa̱mpi ̱ quit cca̱ucxilhputuná̱n pi ̱ nacca̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n la̱ntla̱ Dios quilakalhamani ̱t, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ Espíritu Santo naca̱makta̱yayá̱n c-mintaca̱najlacán, chu̱ xali ̱huacá̱ naca̱li ̱ma̱xqui ̱yá̱n ta̱kpuhuantí ̱n quintachihuí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit quima̱xqui ̱ni ̱t Dios. 12 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ luhua acxtum la̱ntla̱ huixín, chu̱ quit nala̱ma̱akpuhuati ̱ni ̱ya̱hu acxni ̱ huixín nakaxpatá̱tit la̱ntla̱ Dios quimakta̱yani ̱t c-quilatáma̱t caj xpa̱lacata aksti ̱tum cli ̱pa̱huani ̱t Jesús, chu̱ acxni ̱ quit na̱ nackaxmata̱ la̱ntla̱ xlá̱ ca̱makta̱yani ̱tán c-mintaca̱jalacán. 13 Nata̱laní ̱n, quit clacasquín xcatzí ̱tit pi ̱ maklhu̱ huatá̱ cpuhuani ̱t xacca̱lakanchá̱n, hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ maklu̱ hua cpuhuani ̱t nacana̱chá̱, ni ̱ tzanka̱y tu̱ cli ̱tamakapali ̱y. Quit camputuna̱chá̱ laqui ̱mpi ̱ xacca̱ma̱akatá̱ksni ̱lh lhu̱ hua mili ̱ta̱chiquicán xala c-Roma pi ̱ na̱ cali ̱pa̱huanko̱lh Jesús xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cma̱akata̱ksni ̱ko̱ni ̱t a̱makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n xala a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ na̱ ni ̱ judíos la̱ huixín. 14 Pus quit juerza̱ pi ̱ nacma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ Dios quima̱cui ̱ntajli ̱ni ̱t pi ̱ nacxakatli ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ hua̱nti ̱ kalhtahuakako̱ni ̱t, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhtahuakako̱ni ̱t, chuná̱ hua̱nti ̱ caj xachunata chixcuhuí ̱n, chu̱ hua̱nti ̱ lactali ̱pa̱hu. 15 Pus huá̱ xpa̱lacata, luhua fuerza̱ cli ̱amputuna̱chá̱ c-minca̱chiqui ̱ncan

351 Roma laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ huilakó̱ naclix̱ akatli ̱ko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. Yama̱ xasa̱sti tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ 16 Quit ni ̱ pala tzinú̱ cli ̱ma̱xanán pi ̱ nacli ̱akchihui ̱nán yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ni ̱n Jesucristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, sa̱mpi ̱ quit ccatzi ̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ xli ̱tlihuaka Dios, chu̱ nalakma̱xtuniko̱y xli ̱stacna̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ca̱najlako̱y. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ pu̱ lh huá̱ judíos hua̱Nti ̱ ma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ chú̱ aya ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t quilhtamacú̱ pi ̱ pacs tachixcuhuí ̱tat cali ̱pa̱xuhuako̱lh yama̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ Cristo ma̱sta̱y ma̱squi hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 17 Hua̱ yuma̱ li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n quinca̱ma̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ Dios quinca̱lacxapaniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱tahu; xli ̱ca̱na̱, chuná̱ quinca̱qui ̱taxtuniyá̱n caj la̱ntla̱ nama̱tla̱ni ̱ya̱hu, chu̱ li ̱pa̱huana̱hu tu̱ ma̱lacnu̱y. Pus hasta antá̱ c-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ maká̱n tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, chuná̱ ma̱akata̱ksni ̱namputún acxni ̱ chuná̱ huan: “Hua̱nti ̱ xalaktaxtun li ̱lama xta̱chuná̱ la nia̱lh tú̱ laclé̱n xtala̱kalhí ̱n, caj xma̱n hua̱ chuná̱ li ̱lama̱ sa̱mpi ̱ ca̱najlay pi ̱ Dios caj xtalakalhamá̱n chuná̱ li ̱ma̱xtuni ̱t.” Tachixcuhuí ̱tat, pacs tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n, chu̱ lakachixcuhui ̱makanko̱nit Dios 18 Pacs quin catzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ Dios nama̱siyuy yama̱ li ̱pe̱cua xtasi ̱tzi ̱ c-akapú̱ n la̱ntla̱ naakastacya̱huako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ laclix̱ cajnit xtapuhua̱ncán, sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ ni ̱ lacuan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ lix̱ cájnit lama̱kó̱, caj xpa̱lacatacán ma̱squi

ROMANOS 1 lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat ni ̱ lay lakapasko̱y hua̱ntu̱ huí ̱ xtaluloktat Dios. 19 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱siyuputún pi ̱ xastacná lama̱, xlacán ni ̱ lay nahuanko̱y pala ni ̱ catzi ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ tze̱k huili ̱ma̱ca̱, huata Dios pu̱tum ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ pacs nalakapasko̱y. 20 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios ni ̱ tasiyuy, usu ni ̱ lay ucxilhcán, hua̱mpi ̱ tla̱n lakapascán lapi ̱ luhua li ̱huana̱ lacapa̱staccán xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuani ̱t. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hasta la̱ntla̱ tima̱lacatzúqui ̱lh ca̱tuxá̱huat, luhua lacatancs ma̱lulokni ̱t pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ Dios hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lix̱ cájnit lama̱kó̱, ni ̱ catima̱tzanka̱naniko̱ca̱ pala nahuanko̱y pi ̱ ni ̱ xcatzi ̱ko̱y pi ̱ huí ̱ cha̱tum xastacná Dios ti ̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y pala tu̱ ni ̱ tla̱n xtlahuako̱lh. 21 Sa̱mpi ̱ xlacán tancs xcatzi ̱ko̱y pi ̱ xlama̱ Dios, hua̱mpi ̱ ma̱squi xcatzi ̱ko̱y ni ̱ pala tzinú̱ xlakachixcuhui ̱putunko̱y la̱ xDioscán, na̱ ni ̱ pala xpa̱xcatcatzi ̱niko̱y xli ̱pacs li ̱tlá̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuaniko̱ni ̱t, huata caj catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ ni ̱ mini ̱niy tzucuko̱lh li ̱tzaksako̱y. Luhua lactali ̱pa̱hu, chu̱ acastacá̱n, usu lakskalalán xmaklhcatzi ̱ko̱cán, hua̱mpi ̱ yama̱ xli ̱tu̱ ntujcán hua̱ntu̱ xtlahuako̱y ma̱siyuy la̱ntla̱ ta̱kskahuiko̱ni ̱t, chu̱ la̱ntla̱ c-xalakaca̱pucsua latáma̱t li ̱lama̱kó̱. 22 Ma̱squi xlacán huanko̱y pi ̱ luhua acastacá̱n, ni ̱ xli ̱ca̱na̱, huata caj luhua xalactu̱ ntusnu, 23 sa̱mpi ̱ ni ̱ lakachixcuhui ̱ko̱lh, ni ̱ ma̱xqui ̱ko̱lh ca̱cni ̱ Dios hua̱nti ̱ caxani ̱li ̱huayá̱ lama̱ xastacná, huata caj ma̱n macani ̱tlahuako̱lh hua̱ntu̱ lakataquilhpu̱tako̱lh xta̱chuná̱ la̱ xdioscán. Huí ̱ tu̱ tlahuamakxtuko̱lh xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum chixcú, chu̱ makapitzí ̱n xta̱chuná̱ la̱ lactzu̱ spu̱ n hua̱ntu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n, usu xta̱chuná̱ la̱ catu̱ hua̱ a̱nima̱lhna, makapitzí ̱n hasta

ROMANOS 1​, ​2 xta̱chuná̱ la̱ lu̱ hua̱ hua̱ntu̱ taxuata̱nko̱y ca̱tiyatna. 24 Huacha̱ yumá̱ xpa̱lacata Dios lhtuj li ̱makaxtakko̱lh hua̱nti ̱ chuná̱ xkalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán, laqui ̱mpi ̱ catlahuatama̱ko̱lh hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n xtatlahuaputu xnacu̱cán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱ma̱xaná̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit la̱tlahuaniko̱y c-xmacnicán. 25 Xlacán luhua mákat ta̱kskahuiko̱lh sa̱mpi ̱ li ̱pa̱huanko̱lh, chu̱ huá̱ ma̱xqui ̱ko̱lh ca̱cni ̱ hua̱ntu̱ Dios xma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ stacnanko̱y; huata lakmakanko̱lh, chu̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh xtaluloktat Dios hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ caxani ̱li ̱huaya̱ lama̱ xastacná, chu̱ hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ mini ̱niy nama̱xqui ̱cán ca̱cni ̱, chu̱ nali ̱pa̱huancán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Chuná̱ calalh, amén. 26 Cumu xlacán ni ̱ li ̱pa̱huamputunko̱lh Dios, xlá̱ li ̱makaxtakko̱lh laqui ̱mpi ̱ cali ̱latama̱ko̱lh hua̱ntu̱ xacstucan xtapa̱xuhua̱ncán, sa̱mpi ̱ hasta xalacchaján mákat aktzanka̱ko̱lh, lakpali ̱ko̱lh hua̱ la̱ntla̱ xtapáksi ̱t nata̱talakxtumi ̱ko̱y chixcuhuí ̱n, chu̱ xacstucán lacchaján tzucuko̱lh la̱lakati ̱ko̱y. 27 Chu̱ na̱ chuná̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n makaxtakko̱lh hua̱ la̱ntla̱ xtapáksi ̱t nata̱talakxtumi ̱ko̱y cha̱tum pusca̱t, hua̱mpi ̱ aktzanka̱tama̱ko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ hasta xacstucan chixcuhuí ̱n la̱lakati ̱ko̱ni ̱t, chu̱ li ̱tlahuako̱lh xmacnicán hua̱ntu̱ nia̱lh kalhi ̱y xquilhtzúcut sa̱mpi ̱ luhua li ̱ma̱xaná̱ qui ̱taxtuniko̱y, la̱ta̱talakxtumi ̱ko̱lh hua̱ acxtum chixcuhuí ̱n. Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ aktzanka̱tama̱ko̱ni ̱t xacstucán pa̱ti ̱nama̱palakó̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n tlahuama̱kó̱. 28 Cumu xlacán ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱lh Dios huata caj lakmakanko̱lh, pus Dios na̱ chuná̱ lhtuj li ̱makaxtakko̱lh laqui ̱mpi ̱ cama̱kantaxti ̱ko̱ka̱lh yama̱ xalix̱ cajnit latáma̱t hua̱ntu̱ xlacán tlahuama̱kó̱, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱

352 xli ̱tlahuatcán. 29 C-xlatama̱tcán ti ̱pa̱lhu̱ hua̱ tala̱kalhí ̱n tlahuako̱y, chu̱ luhua lacatancs ma̱siyuko̱y pi ̱ aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ la̱maklhti ̱y nia̱lh la̱ma̱xqui ̱y, xacstucán ni ̱ la̱ucxilhputunko̱y, pala tí ̱ tlak lhu̱ hua̱ kalhi ̱y xmaclacasquínat, lacasi ̱tzi ̱niko̱y, lakati ̱ko̱y makni ̱nanko̱y, lakati ̱ko̱y aklhu̱ hua̱t nanko̱y, luhua lakati ̱ko̱y akskahuinanko̱y, luhua lacxú̱taxna, la̱aksanko̱y cha̱tum a̱cha̱tum. 30 Cala̱huá̱ li ̱kalhchihui ̱nanko̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, takalhtampu̱ spitnaní ̱n, luhua lakskalalán maklhcatzi ̱ko̱cán, chu̱ lacasquinko̱y pi ̱ pacs lactali ̱pa̱hu nali ̱ma̱xtuko̱cán, xacstucán lacsacxtuko̱y la̱ntla̱ natlahuako̱y laclix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n, chu̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱y xtla̱tcán caj kalhakaxmatmakanko̱y. 31 Xlacán ni ̱ akata̱ksputunko̱y hua̱ntu̱ xalacuan talacapa̱stacni, hua̱ntu̱ li ̱ta̱yako̱y nama̱kantaxti ̱ko̱y, usu natlahuako̱y, ni ̱ ma̱kantaxti ̱ko̱y; xlacán ni ̱ tzinú̱ pala kayaj catzanko̱y, ni ̱ pala pa̱xqui ̱nanko̱y. Chú̱ pala tí ̱ ya̱ chixcú̱ tlahuaniko̱y hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, xlacán ni ̱ ma̱tzanka̱naninanko̱y. 32 Xlacán stalanca catzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t Dios, chu̱ na̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ natlahuako̱y hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n luhua tlanca tapa̱tí ̱n lacaya̱kó̱, hua̱mpi ̱ ma̱squi catzi ̱ko̱y pi ̱ chuná, li ̱huacá̱ tlahuako̱y tu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ hasta li ̱pa̱xuhuako̱y pi ̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n chuná̱ catlahuako̱lh. Dios nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat Quit ni ̱ quincuenta̱ xatí ̱ huix, hua̱mpi ̱ luhua lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ li ̱ya̱huako̱ya̱ tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n a̱makapitzí ̱n, chu̱ li ̱pa̱xuhuaya̱ pi ̱ Dios nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t, pus cacatzi ̱ pi ̱ na̱ ni ̱ pala huix

2

353 catita̱pa̱ti ̱ca, sa̱mpi ̱ acxni ̱ ma̱lacapu̱ ko̱ya̱ a̱makapitzí ̱n, qui ̱taxtuy pi ̱ ma̱n tapú̱pa̱t c-lhcúya̱t acstumakstuntlahuacana̱ sa̱mpi ̱ na̱ chuná̱ li ̱taxtuya̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán. 2 Dios pacs quinca̱lakapasá̱n la̱ntla̱ cha̱tunu̱ quin, chu̱ pala tí ̱ tlahuay lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n, xlá̱ ma̱xoko̱ni ̱y hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ mini ̱niy nama̱xoko̱ni ̱cán xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuani ̱t. 3 Huá̱ xpa̱lacata, huix ti ̱ li ̱ya̱huako̱ya̱ pi ̱ lix̱ cájnit lama̱kó̱ a̱makapitzi ̱n minata̱lán minta̱chixcuhuí ̱n, ma̱squi na̱ chuná̱ tlahuaya, ni ̱ capúhuanti ̱ pala chuná̱ nali ̱laktaxtuya, chu̱ ni ̱ catima̱pa̱ti ̱ní ̱n Dios. 4 Huix lakmakana̱ tlanca xtapá̱xqui ̱t, chu̱ xtalakalhama̱n Dios la̱ntla̱ xlá̱ ta̱pa̱ti ̱yá̱n, huata puhuana̱ pi ̱ xlá̱ luhua ma̱tla̱ni ̱y hua̱ntu̱ huix ma̱n tlahuaya; ¡xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ akata̱ksa̱ pi ̱ caj xpa̱lacata xtapá̱xqui ̱t ma̱squi ma̱xqui ̱má̱n quilhtamacú̱ pi ̱ catalakaspitta̱ya, chu̱ calakpali ̱ xalix̱ cajnit milatáma̱t! 5 Hua̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lacata̱ mili ̱palha mili ̱tzáca̱t, chu̱ pi ̱ ni ̱ talakaspitta̱yaputuna̱ c-minacú̱, chu̱ nalakachixcuhui ̱ya̱ Dios c-milatáma̱t, tancs cuaniyá̱n pi ̱ huix ma̱n ma̱lhu̱ huí ̱pa̱t mintala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱cana̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ natasiyuy la̱ntla̱ Dios xlíḻ at nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncan xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, 6 sa̱mpi ̱ cha̱t unu cha̱t unu̱ nama̱xqui ̱ko̱y hua̱ntu̱ lakcha̱nko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t. 7 Yama̱ quilhtamacú̱ Dios nama̱xqui ̱ko̱y xpu̱tahui ̱lhcán c-akapú̱ n yamá̱ hua̱nti ̱ ankalhí ̱n litzaksako̱lh hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ hua̱ntu̱ lakati ̱y Dios c-xlatama̱tcán, chu̱ nama̱xqui ̱ko̱y yama̱ li ̱ca̱cni latáma̱t c-xpa̱xtú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa. 8 Hua̱mpi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ ca̱tasi ̱tzi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lix̱ cájnit latama̱ko̱lh ca̱tuxá̱huat, hua̱nti ̱ lakmakanko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱ni ̱t Dios, huata huá̱ tlak lakati ̱ko̱ni ̱t ma̱kantaxti ̱ko̱y

ROMANOS 2 xalix̱ cajnit talacapa̱stacni. 9 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yama̱ quilhtamacú̱ tlanca tapa̱tí ̱n, chu̱ talakapútzi ̱t tacatzanajua naqui ̱taxtuniko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lix̱ cájnit tikalhi ̱ko̱lh xtalacapa̱stacnicán, ni ̱ caj xma̱n hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ ni ̱ lakapasko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios nalakcha̱nko̱y yama̱ tapa̱tí ̱n, hua̱mpi ̱ na̱ xli ̱pacs ma̱squi hua̱nti ̱ judíos, hua̱nti ̱ lix̱ cájnit latama̱ko̱lh nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán. 10 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tla̱n xtalacapa̱stacnicán, Dios lactali ̱pa̱hu nali ̱ma̱xtuko̱y c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ pacs nacatzi ̱cán pi ̱ lakati ̱ni ̱t hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t, chu̱ nama̱xqui ̱ko̱y yama̱ li ̱ca̱cni latáma̱t xala c-akapú̱ n xli ̱pacs hua̱nti ̱ lacuan xtapuhua̱ncán, ma̱squi la̱ judíos chu̱ ti ̱ ni ̱ judíos. 11 Sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ caj lacsacpa̱xqui ̱nán, huata xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat li ̱pu̱tum naxoko̱nanko̱y xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán. 12 Naxoko̱nanko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ judíos ma̱squi ni ̱ xlakapasko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ timá̱xqui ̱lh Moisés pi ̱ nahuaniko̱y la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, sa̱mpi ̱ juerza̱ xcatzi ̱ko̱y pi ̱ ni ̱ tla̱n xtlahuama̱kó̱. Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum naxoko̱nanko̱y xli ̱pacs yama̱ judíos hua̱nti ̱ lakapasko̱y xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ tlahuapalako̱y tala̱kalhí ̱n sa̱mpi ̱ huatiya̱ yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n nama̱lacapu̱ ko̱y. 13 Ni ̱ capúhuanti ̱ pala xta̱chuna aksti ̱tum chixcú̱ nali ̱taxtuya̱ c-xlacati ̱n Dios caj xma̱n pi ̱ lakapasa̱ tu̱ huan xli ̱ma̱paksí ̱n. ¡Ni ̱nta! Huata caj xma̱n hua̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum, chu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ya̱ mintala̱kalhí ̱n nali ̱ma̱xtuyá̱n Dios acxni ̱ aksti ̱tum nama̱kantaxti ̱ya̱ pacs hua̱ntu̱ antá̱ li ̱ma̱paksi ̱nán mili ̱tláhuat. 14 Calacapa̱stáctit yuma̱ pi ̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ ni ̱ lakapasko̱y hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, huatiya̱ pi ̱ caj chuná̱ xta̱yatcán ma̱kantaxti ̱ma̱kó̱ c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ quili ̱tlahuatcán, qui ̱taxtuy pi ̱ cha̱tum cha̱tum acstucatzi ̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ tla̱n,

ROMANOS 2 chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. 15 Pus xli ̱pacs hua̱nti ̱ tlahuako̱y hua̱ntu̱ aksti ̱tum ma̱squi ni ̱ lakapasko̱y hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, tancs talulokko̱y pi ̱ hua̱ Dios xta̱chuná̱ pi ̱ antá̱ tzokuili ̱ni ̱t, usu lhca̱huili ̱ni ̱t xatla̱n xtalacapa̱stacni ̱ c-xnacu̱can cha̱tunu̱ hua̱ la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín nalatama̱ko̱y. Hua̱ pala tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n huatiya̱ xtalacapa̱stacnicán nasta̱huako̱y usu caj tla̱n nali ̱ma̱xtuko̱y 16 yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nali ̱ma̱paksi ̱y Jesucristo pi ̱ caquinca̱ma̱kalhapalí ̱n caj xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ quin tlahuani ̱tahu, hasta ma̱squi hua̱ntu̱ tze̱k tlahuani ̱tahu. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ nalay xta̱chuná̱ la̱ quit ankalhí ̱n cma̱siyuni ̱t acxni ̱ cli ̱akchihui ̱nán yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Jesús tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. Judíos li ̱pa̱huanko̱y pi ̱ xma̱n hua̱ xlacán hua̱nti ̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios 17 Hua̱mpi ̱ chú̱ nacca̱quilhcha̱niyá̱n xli ̱pacs huixín judíos hua̱nti ̱ puhuaná̱tit pi ̱ xma̱n hua̱ huixín nalakma̱xtuyá̱tit mili ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios caj xpa̱lacata̱ pi ̱ huá̱ huixín ti ̱ ca̱li ̱lacsacni ̱tán naca̱pa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ pi ̱ huixín hua̱nti ̱ ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán xli ̱ma̱paksí ̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit. 18 Huixín na̱ li ̱tlanca̱catzi ̱yá̱t it pi ̱ xma̱n huixín hua̱nti ̱ stalanca catzi ̱yá̱tit xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ tu̱ ma̱tla̱ni ̱y natlahuayá̱tit sa̱mpi ̱ antá̱ quilhpa̱qui ̱yá̱tit c-xatatzokni xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 19 Huixín ma̱luloká̱tit pi ̱ tla̱n napu̱ lali ̱piná̱tit yama̱ hua̱nti ̱ aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ lakatzí ̱n lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ na̱ huaná̱tit pi ̱ tla̱n nali ̱taxtuyá̱tit cumu la̱ xkakánat hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱lacahua̱nanko̱y hua̱nti ̱ la̱ ca̱paklhtu̱tá̱, c-xalakaca̱pucsua̱ lama̱kó̱ c-xlatama̱tcán. 20 Li ̱taxtuyá̱tit xakastacya̱huanacan hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ catzi ̱ko̱y tla̱n talacapa̱stacni,

354 huaná̱tit pi ̱ caj xma̱n huixín tla̱n nama̱kalhtahuaka̱ko̱yá̱tit hua̱nti ̱ ni ̱tu̱ lakapaskoy, sa̱mpi ̱ antá̱ huixín quilhpa̱qui ̱yá̱tit hua̱ntu̱ ma̱siyuyá̱tit c-xatatzokni xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit. 21 Pus hua̱ pala pi ̱ huixín ti ̱ ma̱akata̱ksni ̱yá̱tit xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat pi ̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ xatla̱n xtalacapa̱stacni Dios, ¿tú̱ huan cha̱nú̱ ni ̱ ma̱n acstuca̱ma̱siyunicaná̱tit pi ̱ ma̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ li ̱akchihui ̱naná̱tit? Huixín huaná̱tit pi ̱ ni ̱ quili ̱kalha̱natcán, ¿tú̱ huan cha̱nú̱ na̱ ma̱n kalha̱nampalayá̱tit? 22 Huixín hua̱nti ̱ huaná̱tit pi ̱ ni ̱ tla̱n naxakatli ̱ya̱ a̱tanuj pusca̱t pala kalhi ̱ya̱ pusca̱t, hua̱mpi ̱ huixín xakatli ̱ko̱yá̱tit a̱tanuj pusca̱t ma̱squi huí ̱ mima̱hui ̱nacán. Luhua xli ̱ca̱na̱ huaná̱tit pi ̱ xcajniyá̱tit hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tako̱y yama̱ xdioscán tu̱ caj xatatlahuamakxtu, ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ makkalhanko̱yá̱tit hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y csiculancan hua̱nti ̱ chuná̱ tlahuako̱y? 23 Huixín judíos luhua li ̱tlanca̱catzi ̱yá̱tit pi ̱ kalhi ̱yá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná calátit ni ̱tu̱ xtápalh qui ̱taxtuy sa̱mpi ̱ caj li ̱kamá̱n li ̱ma̱xtupá̱tit Dios la̱ntla̱ lacatza̱laniyá̱tit hua̱ntu̱ antá̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n. 24 Luhua chuná̱ qui ̱taxtuma̱ c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Yama̱ xaaktzanka̱ta̱yan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos li ̱kalhakama̱nanko̱y Dios caj mimpa̱lacatacán huixín judíos.” 25 Huixín hua̱nti ̱ circuncidar lani ̱tántit, usu huamputún pi ̱ chucunicani ̱tántit actzu̱ mintiyatli ̱huacán laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱lakapascaná̱tit pi ̱ Dios ma̱n ca̱lacsacni ̱tán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tla̱n, hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ lapi ̱ na̱ ma̱kantaxti ̱yá̱tit yama̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ xli ̱ma̱paksí ̱n tu̱ na̱ ca̱ma̱xquí ̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ chuná̱, pus c-xlacati ̱n Dios ni ̱tu̱

355 xlakasi ̱ ma̱squi tasiyuy c-mimacnicán xali ̱ucxílhti ̱t pi ̱ ca̱lacsacni ̱tán sa̱mpi ̱ xlá̱ chunacú̱ naca̱li ̱ucxilhá̱n xta̱chuná̱ ni ̱tu̱ qui ̱taxtuma̱. 26 Sa̱mpi ̱ pacs hua̱nti ̱ aksti ̱tum ma̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios xli ̱pacs li ̱ma̱xtuko̱y xlakskatá̱n, sa̱mpi ̱ tamá̱ tlak kalhi ̱y xlakasi ̱ c-xlacatí ̱n ni ̱ xahua̱ ti ̱ caj chucuniko̱cani ̱t actzu̱ xtiyatli ̱hua̱ acxni ̱ lacachinko̱lh. 27 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judío, chu̱ ni ̱ circuncidarlani ̱t, hua̱mpi ̱ pala c-xlatáma̱t nama̱kantaxti ̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, pus tancs cacatzí ̱tit pi ̱ huá̱ chú̱ naca̱ma̱ma̱xani ̱yá̱n c-xlacati ̱n Dios xli ̱pacs huixín judíos hua̱nti ̱ li ̱tapa̱cuhuiyá̱tit, usu li ̱lacapacxá̱tit pi ̱ tasiyuy c-mimacnicán la̱ntla̱ circuncidar lani ̱tántit, chu̱ kalhi ̱yá̱tit xatatzokni xli ̱ma̱paksí ̱n, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱yá̱tit. 28 Sa̱mpi ̱ cha̱t um ni ̱ li ̱taxtuy xaxli ̱ca̱na̱ judío c-xlacati ̱n Dios caj xpa̱lacata̱ pi ̱ chuná̱ tasiyuy c-xmacni ̱ pi ̱ circuncidar lani ̱t, usu caj xpa̱lacata̱ pi ̱ chunata judío lacachini ̱t. 29 Pus hua̱ xaxli ̱ca̱na̱ judío hua̱nti ̱ luhua xquilhtzúcut, ni ̱ antá̱ naquilhti ̱y nali ̱talulokcán hua̱ntu̱ tasiyuy c-xmacni ̱ pala circuncidar tlahuacani ̱t, usu pala caj chuna judío lacachini ̱t, sa̱mpi ̱ luhua c-xnacú̱ quilhtzucuy, pala antá̱ ma̱la̱nán, chu̱ scujma̱ xespíritu Dios, na̱ ni ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ mat cha̱li ̱ cha̱lí ̱ li ̱huana̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ pacs lactzu̱ lactzu̱ tu̱ xli ̱tláhuat cha̱tum judío hua̱ntu̱ tzokta̱qui ̱ko̱ni ̱t xalakmaka̱n minatla̱t nacán. Huí ̱ ti ̱ napuhuán: “Lapi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ huana, ¿pi ̱ huamputuna̱ pi ̱ ni ̱tú̱ chá̱ xlakasi ̱ ma̱squi luhua judío clacachini ̱t, usuchí ̱ ma̱squi circuncidar quintlahuacani ̱t, Dios ni ̱tú̱ quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n?” 2 Quit cuan pi ̱ lhu̱ hua̱ qui ̱li ̱taxtuy quinkalhi ̱niy xlakasi, sa̱mpi ̱ quin judíos hua̱nti ̱ maka̱n quilhtamacú̱ ma̱n quinca̱lacsacni ̱tán Dios laqui ̱mpi ̱

3

ROMANOS 2​, ​3 namaktakalha̱hu nacui ̱ntajlaya̱hu yama̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ hasta la̱nchú̱ kalhi ̱ya̱hu. 3 Hua̱mpi ̱ ¿chá̱ pala makapitzi ̱n judíos ni ̱ tali ̱pa̱hu maktakalhko̱lh, usu ma̱kantaxti ̱ko̱lh yama̱ xatatzokni xtachihuí ̱n? ¿Pi ̱ huá̱ huamputún pi ̱ Dios chú̱ napa̱tzanka̱y, nia̱lh nama̱kantaxti ̱y xtalacca̱xlán tu̱ ta̱tlahuako̱lh? 4 Quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ Dios fuerza̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ lhca̱huili ̱ni ̱t. Pus mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ ma̱squi xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat aksani ̱naní ̱n cahuanko̱lh, hua̱mpi ̱ Dios niucxnicú̱ catiaksaní ̱nalh. Sa̱mpi ̱ chuná̱ tatzoktahuilani ̱t lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: “Huix tali ̱pa̱hu Dios, caxani ̱li ̱huaya̱ quilhtamacú̱ nacatzi ̱cán pi ̱ huá̱ mintachihuí ̱n xtalulóktat, chu̱ pala tí ̱ li ̱ya̱huayá̱n pi ̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱ya̱ hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ya, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ namakatlajaya, sa̱mpi ̱ pacs ma̱kantaxti ̱ya.” 5 Hua̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ napuhuán chú̱ pi ̱ tla̱n qui ̱taxtuy ma̱squi aktzanka̱ta̱yaya̱hu, sa̱mpi ̱ chuná̱ Dios tla̱n li ̱ma̱lacahua̱ni ̱nán la̱ntla̱ luhua tla̱n catzi ̱y sa̱mpi ̱ ni ̱ quinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱yá̱n. Xli ̱ca̱na̱ chuná̱ qui ̱taxtuma̱ la̱nchuj quilhtamacú̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios fuerza̱ naquinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱yá̱n xpa̱lacata quintala̱kalhí ̱n, ¿pi ̱ na̱ acxnicú̱ tla̱n nahuana̱hu pi ̱ Dios hasta nia̱lh tla̱n catzi ̱y acxni ̱ naquinca̱akastacya̱huayá̱n? (Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ makapitzí ̱n chuná̱ napuhuanko̱y.) 6 Ni ̱ tla̱n pala chuná̱ puhuaná̱tit sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios xli ̱ankalhí ̱n tla̱n xtalacapa̱stacni, chu̱ luhua xlíḻ at pi ̱ xlá̱ nama̱xoko̱ni ̱nán xpa̱lacata tala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ lapi ̱ Dios ni ̱ tla̱n xuá̱ xtalacapa̱stacni, ¿lá̱ntla̱ chú̱ natlahuay laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nama̱kalhapali ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat? 7 Na̱ chuna li ̱tum huí ̱ ti ̱ napuhuán: “Pala huá̱ quinta̱ksaní ̱n hua̱ntu̱ quit cuan

ROMANOS 3 a̱tzinú̱ ma̱tlanqui ̱y Dios sa̱mpi ̱ antá̱ stalanca tasiyuy pi ̱ xlá̱ ni ̱ aksani ̱ná, ¿tú̱ chi ̱nchu̱ xpa̱lacata quit quili ̱ya̱huacán pi ̱ ctlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n?” 8 Makapitzí ̱n hua̱nti ̱ luhua quisi ̱tzi ̱niko̱y hasta huanko̱y pi ̱ quit cchihui ̱nama̱xqui ̱ko̱y, usu cli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat pi ̱ catlahuako̱lh hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n laqui ̱mpi ̱ chú̱ Dios tla̱n nalakalhamanko̱y, chu̱ nama̱tzanka̱naniko̱y. Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ quilhuama̱kó̱ luhua mini ̱niko̱y nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ huanko̱y. Xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, ni ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ ni ̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n 9 ¿Lá̱ntla̱ chi ̱nchu̱ puhuaná̱t it? ¿Pi ̱ quin hua̱nti ̱ judíos tlak lacuán nali ̱taxtuya̱hu c-xlacati ̱n Dios ni ̱ xahua̱ la̱ a̱makapitzí ̱n ti ̱ ni ̱ judíos? ¡Palapi ̱ chuná̱ puhuaná̱tit, pus aktzanka̱ni ̱tántit! Niucxni ̱ lay sa̱mpi ̱ aya li ̱huana̱ cma̱lulokni ̱t pi ̱ chuna judíos la̱ chu̱ ti ̱ ni ̱ judíos lacxtum tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n. 10 Pus hasta na̱ chuná̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ ma̱luloka̱ anta̱ni ̱ na̱má̱ huan: “Ni ̱tí ̱ aksti ̱tum lama̱ c-xlacati ̱n Dios, ni ̱ pala cha̱stum. 11 Ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xakata̱ksputún xtalacasquín Dios, chu̱ ni ̱ cha̱tum ti ̱ xli ̱pacs xnacú̱ xli ̱pútzalh Dios. 12 Xli ̱pacs xlacsacko̱ni ̱t ni ̱ xatla̱n talacapa̱stacni, xli ̱pacs aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t. Ni ̱ anán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum xlatama̱pútulh, ¡ni ̱ pala cha̱stum! 13 C-xquilhnicán taxtuy lix̱ cajnit tachihuí ̱n xta̱chuna̱ lacatum anta̱ni ̱ ma̱cnu̱cani ̱t ni ̱n luhua pucsatá̱ quincalay. Xa̱huachí ̱ csi ̱maka̱tcán ma̱n huá̱ caj li ̱aksani ̱nán, c-xquilhnicán ma̱tze̱kko̱ni ̱t xta̱chuná̱ la̱ xli ̱lakni ̱n xalu̱cuj lu̱ hua.

356 xma̱n hua̱ xquilhnicán catzi ̱ko̱y li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tachihuí ̱n. 15 Na̱ luhua lacsculujuán la̱ntla̱ kosnanko̱y acxni ̱ anko̱y makni ̱ko̱y hua̱nti ̱ luhua si ̱tzi ̱niko̱y. 16 Xli ̱pacs anta̱ni ̱ xlacán ti ̱taxtuko̱ni ̱t la̱ntla̱ latama̱ko̱ni ̱t, tasiyuy xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n tlahuako̱ni ̱t, chu̱ la̱ntla̱ ma̱aktzanka̱nanko̱ni ̱t; 17 sa̱mpi ̱ niucxnicú̱ lakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y. 18 Xlacán ni ̱ pe̱cuaniko̱y Dios pala nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n tlahuama̱kó̱.” 19 Quin catzi ̱ya̱hu pi ̱ yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, huixín ca̱macama̱xqui ̱cani ̱tántit laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ antá̱ huan, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t, pus chú̱ ni ̱tú̱ catili ̱talacatla̱ní ̱tit, huata caj cacs natamakaxtaká̱tit acxni ̱ Dios nata̱tlahuaniko̱y cuenta̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat caj xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ na̱ macxtum namakpa̱ti ̱naná̱tit. 20 Dios ni ̱ catili ̱máca̱lh cha̱tum chixcú̱ pala nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata pala li ̱tzaksani ̱t nama̱kantaxti ̱y c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ huan li ̱ma̱paksí ̱n, huata hua̱ntu̱ tlahuay yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n acxni ̱ tzaksaya̱hu ma̱kantaxti ̱ya̱hu, ankalhí ̱n quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱má̱n pi ̱ quin ni ̱ lay tancs ma̱kantaxti ̱ya̱hu, chu̱ huá̱ xpa̱lacata pacs makla̱kalhi ̱naní ̱n.

14 Sa̱mpi ̱ caj

Dios ma̱lacnu̱y tanuj laktáxtut ni ̱ma̱ kalhi ̱ya̱hu la̱ntla̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús 21 Cumu Dios stalanca xcatzi ̱y pi ̱ quin ni ̱ lay li ̱huana̱ ma̱kantaxti ̱ya̱hu xli ̱ma̱paksíṉ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, chu̱ pacs makla̱kalhi ̱nani ̱tahu, pus huá̱ quinca̱li ̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n tanuj

357 laktáxtut la̱ntla̱ tla̱n quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacatíṉ , chu̱ tla̱n ma̱luloka̱hu pala li ̱kalhtahuakaya̱hu yama̱ xlibro̱ Moisés anta̱ni ̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, xa̱hua̱ xlibrojcan xalakmaka̱n profetas pi ̱ chuná̱ natlahuay. 22 Dios pacs ma̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ tima̱lacnu̱chá̱ xamaka̱n quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ la̱nchú̱ quinca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán la̱ xalaktaxtun xcamán hua̱nti ̱ nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacatíṉ caj xpa̱lacata̱ li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Jesucristo pi ̱ xokó̱nalh quimpa̱lacatacán; chu̱ caxati ̱cahuá̱ makla̱kalhi ̱ná̱ tla̱n nakalhi ̱y yuma̱ laktáxtut caj la̱ntla̱ naca̱najlay xtama̱lacnú̱ n, ni ̱ anán tastokopitzíṉ , 23 xpa̱lacata̱ pi ̱ xli ̱pacs kalhi ̱ya̱hu tala̱kalhíṉ , chu̱ luhua mákat lama̱nihu c-xli ̱ma̱tancsan Dios. 24 Hua̱mpi ̱ cumu Dios quinca̱lakalhamaná̱n, xlá̱ quinca̱tlahuanín aktum tlanca li ̱tlá̱n, chu̱ xalaktaxtún quinca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán xtachuna pi ̱ nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ hua̱ Jesús aya xoko̱nani ̱t hua̱ntu̱ quin xlacle̱niya̱hu. 25 Dios aya clhca̱huili ̱ni ̱ttá̱ pi ̱ hua̱ Jesús naxoko̱naniy xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán acxni ̱ nastajtamakán xkalhni, nani ̱y. Chuná̱ xlacapa̱stacni ̱t sa̱mpi ̱ Dios ankalhíṉ tlahuay hua̱ntu̱ xlíḻ at, chu̱ xcatzi ̱y pi ̱ yama̱ tala̱kalhíṉ fuerza̱ naxoko̱nancán. Xamaka̱n quilhtamacú̱ caj tili ̱kálhi ̱lh, ni ̱ ma̱xoko̱ni ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat xtala̱kalhi ̱ncán, hasta namín hua̱nti ̱ naxoko̱nán xpa̱lacatacán. 26 Chuná̱ tláhualh sa̱mpi ̱ tla̱n catzi ̱y, hua̱mpi ̱ la̱nchiyu̱ quilhtamacú̱ maktum ta̱lacca̱xlaputunko̱y cati ̱huá̱ xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ chuná̱ ma̱siyuma̱pá̱ pi ̱ caj xma̱n hua̱ xlíḻ at hua̱ntu̱ tlahuay acxni ̱ li ̱maklhti ̱nán xta̱chuná̱ pala ni ̱tú̱ le̱n tala̱kalhíṉ cha̱tum makla̱kalhi ̱na̱ chixcú sa̱mpi ̱ catzi ̱y pi ̱ Cristo xoko̱nalhá̱ xpa̱lacata xtala̱kalhíṉ . 27 ¿Tí ̱ cahuá̱ chú̱ mini ̱niy nali ̱lacata̱qui ̱nán nali ̱tlanca̱catzi ̱y

ROMANOS 3​, ​4 c-xlacati ̱n Dios pi ̱ caj acstuma̱tla̱ni ̱ni ̱t la̱ntla̱ nia̱lh tú̱ nalé̱n xtala̱kalhí ̱n? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ quinca̱mini ̱niyá̱n ma̱squi natlanca̱catzi ̱ya̱hu nalacata̱qui ̱nana̱hu! ¿Tú̱ xpa̱lacata? Sa̱mpi ̱ stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ c-xlacati ̱n Dios ni ̱tu̱ xtápalh pala caj huá̱ li ̱taka̱nu̱ya̱hu pi ̱ li ̱tzaksahu c-quilatama̱tcán xli ̱ma̱paksí ̱n, huata huá̱ antá̱ huí ̱ xquilhtzúcut pi ̱ namaklhti ̱nana̱hu xlaktaxtut quili ̱stacnacán hua̱ntu̱ Dios caj li ̱tlá̱n quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n. 28 Pus huá̱ yumá̱ luhua cma̱lulokputún pi ̱ cha̱tum makla̱kalhi ̱na̱ chixcú, tla̱n nalaktalacatzuhui ̱y Dios xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱tú̱ kalhi ̱y xtala̱kalhí ̱n, ni ̱ xpa̱lacata cumu pala ma̱kantaxti ̱ni ̱t c-xlatáma̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, huata caj xpa̱lacata li ̱pa̱huán Dios, chu̱ ca̱najlay pi ̱ xlá̱ caj li ̱tlá̱n ma̱tzanka̱naniko̱ni ̱t xtala̱kalhí ̱n. 29 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ huixín judíos puhuaná̱tit pi ̱ Dios caj xma̱n hua̱ huixín ca̱lacsacni ̱tán pi ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit, pus cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ chuná̱ sa̱mpi ̱ xlá̱ xcamán li ̱ma̱xtuko̱y caxati ̱cahuá̱ ti ̱ nali ̱pa̱huán ma̱squi hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 30 Sa̱mpi ̱ ni ̱ anán a̱tanuj Dios lapi ̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ cha̱tum, hua̱ yuma̱ Dios hua̱nti ̱ quinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán lapi ̱ li ̱pa̱huana̱hu hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y, sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ hua̱ cui ̱ntaj tlahuay pala judío huix, usu ni ̱ judío. 31 Pus cumu pala quin taluloka̱hu pi ̱ caj xma̱n hua̱ xtalakalhama̱n Dios ma̱squi quinca̱ta̱pa̱ti ̱yá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, ¿pi ̱ puhuaná̱tit chú̱ pi ̱ nia̱lh tú̱ xlakasi ̱ yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés? ¡Ni ̱ chuná̱ xlá! Huata chá̱ li ̱huacá̱ kalhi ̱y xlakasi, sampi ̱ cumu li ̱pa̱huana̱hu Cristo ma̱luloka̱hu pi ̱ xlíḻ at pacs hua̱ntu̱ huan yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ li ̱tláhuat. Xamaka̱n Abraham quinca̱ma̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ ca̱najlanicán Dios Chi ̱nchu̱ yama̱ xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Abraham hua̱nti ̱ xakasiyaj quinquilhtzucutcán ti ̱ quin judíos, ¿tú̱ quinca̱li ̱ma̱siyuniputuná̱n caj

4

ROMANOS 4 la̱ntla̱ xlá̱ aksti ̱tum chixcú̱ tili ̱táxtulh c-xlacati ̱n Dios? 2 Xli ̱ca̱na̱ pala Dios xtili ̱maklhtíṉ alh Abraham xta̱chuná̱ pala nia̱lh xlaclé̱n c-xlacatíṉ caj xpa̱lacata lacuan xtatlahu hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuani ̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Abraham luhua tali ̱pa̱hu xli ̱táxtulh c-quilaksti ̱pa̱ncán, ma̱squi c-xlacati ̱n Dios ni ̱ chuná̱ xqui ̱taxtúnilh. 3 Sa̱mpi ̱ c-xaSa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huán: “Abraham ca̱nájlalh xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱lacnú̱ nilh Dios, huá̱ xpa̱lacata Dios ma̱tzanka̱nánilh xli ̱pacs xtala̱kalhí ̱n, chu̱ li ̱maklhtíṉ alh la̱ cha̱tum hua̱nti ̱ nia̱lh xlaclé̱n xtala̱kalhíṉ tu̱ nama̱makuasi ̱y.” 4 Tla̱n catzi ̱ya̱hu pi ̱ acxni ̱ ma̱skahui ̱cán cha̱tum hua̱nti ̱ makscujma̱, ni ̱ ma̱xqui ̱cán xtumi ̱n xta̱chuná̱ pala caj ta̱qui ̱ma̱ca̱, hua̱mpi ̱ huá̱ ma̱xqui ̱ma̱ca̱ sa̱mpi ̱ xtatlakua ma̱squi tlajani ̱t. 5 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱t um makla̱kalhi ̱na̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t lacuan tatlahu ca̱najlaniy Dios acxni ̱ xlá̱ caj li ̱tlá̱n ma̱lacnu̱ niy laktáxtut, caj tata̱quíṉ , ni ̱tú̱ ma̱skahui ̱ma̱ca̱ acxni ̱ caj cumu chuná̱ li ̱pa̱huán Dios xlá̱ ma̱tzanka̱naniy xtala̱kalhíṉ , chu̱ li ̱maklhti ̱nán xta̱chuná̱ cha̱tum hua̱nti ̱ nia̱lh laclé̱n c-xlacatíṉ . 6 Hasta xamaka̱n quintla̱tcan rey David tili ̱chihui ̱nanchitá̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu nalatama̱y yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tancs catzi ̱y pi ̱ Dios caj li ̱tlá̱n ma̱tzanka̱naniy, chu̱ makamaklhti ̱nán xta̱chuná̱ la̱mpala nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacatíṉ , sa̱mpi ̱ nia̱lh huá̱ cui ̱ntaj tlahuaniy hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-xlatáma̱t pala tu̱ tla̱n, usu ni ̱ tla̱n. 7 Chuná̱ tihua̱ kolutzi ̱n rey David: “¡Luhua ca̱na̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ lama̱kó̱ yamá̱ hua̱nti ̱ Dios ma̱tzanka̱naniko̱ni ̱t xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ nia̱lh tú̱ lacapa̱stacnima̱kó̱ xpa̱lacata nama̱xoko̱ni ̱ko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ lix̱ cájnit tlahuako̱ni ̱t! 8 ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱pa̱xuhu calatáma̱lh yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱

358 Dios aya lacxapanini ̱t xli ̱pacs xtala̱kalhí ̱n!” 9 Yuma̱ tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ tili ̱chihuí ̱nalh kolutzi ̱n rey David, ¿pá̱ puhuaná̱tit huixín pi ̱ caj xma̱n huá̱ mini ̱niko̱y nali ̱pa̱xuhuako̱y judíos hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y xali ̱ucxílhti ̱t c-xmacnicán pi ̱ chucuniko̱cani ̱t actzu̱ xtiyatli ̱hua̱cán, usuchí ̱ na̱ tla̱n nali ̱pa̱xuhuako̱y akmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos hua̱nti ̱ ni ̱ chuná̱ tlahuaniko̱cani ̱t? Hua̱mpi ̱ lapi ̱ a̱cu cca̱huanikó̱n pi ̱ c-xaSa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ huan pi ̱ ma̱squi acxni ̱ Abraham ni ̱ naj xa̱chucunicán actzu̱ xtiyatli ̱hua, Dios aya xalaktaxtún xli ̱ma̱xtuni ̱t xta̱chuná̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pa̱hua̱ pi ̱ xma̱tzanka̱nanini ̱t xli ̱pacs tu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuani ̱t. 10 Tla̱n, hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ chá̱ chuná̱ xalaktaxtún li ̱má̱xtulh Dios? ¿Pá̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱chucunicán actzu̱ xtiyatli ̱hua, usuchí ̱ acxni ̱ aya chuná̱ xtlahuanicani ̱t? Hua̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ hasta acxni ̱ Abraham ni ̱ naj chuná̱ xa̱tlahuanicán, Dios aya xalaktaxtún xli ̱ma̱xtuni ̱ttá̱ xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ xlaclé̱n c-xlacatí ̱n. 11 Acxni ̱ Dios chuná̱ xalaktaxtún li ̱máca̱lh Abraham ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ xlá̱ makáxtakli ̱ pi ̱ nachucunicán actzu̱ xtiyatli ̱hua̱ sa̱mpi ̱ chuná̱ xma̱kantaxti ̱putún hua̱ntu̱ Dios xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t pi ̱ xlacasquinca nakalhi ̱y aktum xali ̱ucxílhti ̱t c-xmacni pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios xli ̱ma̱xtuni ̱t la̱ nia̱lh tú̱ xlaclé̱n c-xlacatí ̱n caj cumu xca̱najlani ̱t xtama̱lacnú̱ n pi ̱ pacs xma̱tzankananini ̱t tu̱ xlaclé̱n. Caj huá̱ chuná̱ yuma̱ xpa̱lacata, Abraham li ̱taxtuy cumu la̱ xtla̱tcan hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh nalacachinko̱y chu̱ nakanti ̱ko̱y la̱ntla̱ naca̱najlaniko̱y Dios hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y, chu̱ xlá̱ chuná̱ laktaxtún nali ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱mpala nia̱lh tú̱ xlaclé̱n c-xlacatí ̱n ma̱squi ni ̱tu̱ natasiyuy c-xmacnicán pi ̱ circuncidar lako̱ni ̱t. 12 Chi ̱nchu̱ cumu Abraham a̱li ̱sta̱lh na̱ circuncidar tílalh,

359 xlá̱ na̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ xtla̱tcan xli ̱pacs hua̱nti ̱ circuncidar lako̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱pa̱huán Abraham acxni ̱ xlá̱ ni ̱ xa̱circuncidarlay. Dios ma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱y 13 Dios tima̱lacnú̱ nilh Abraham, chu̱ xli ̱pacs xquilhtzúcut ti ̱ a̱li ̱sta̱lh nalacachinko̱y pi ̱ caj xpa̱lacata nalakalhamanko̱y nasiculana̱tlahuako̱y, chu̱ nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱xuhuako̱y. Hua̱mpi ̱ yama̱ xtasiculana̱tlahu Dios ni ̱ huá̱ li ̱má̱xqui ̱lh Abraham caj cumu aksti ̱tum xma̱kantaxti ̱ma̱ c-xlatáma̱t xli ̱ma̱paksí ̱n, huata huá̱ li ̱má̱xqui ̱lh sa̱mpi ̱ Dios lakáti ̱lh la̱ntla̱ li ̱pa̱hua̱, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs xnacú̱ xca̱najlay pi ̱ xlá̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ caj li ̱tlá̱n xma̱lacnu̱ nini ̱t. Hua̱ xpa̱lacata Dios na̱ lakalhámalh, caj li ̱tlá̱n xalaktaxtún li ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum aksti ̱tum chixcú̱ ti ̱ ni ̱tú̱ xtala̱kalhí ̱n. 14 Pus lapi ̱ caj xma̱n huá̱ lakcha̱nko̱y xtalakalhamá̱n, chu̱ xtasiculana̱tlahu Dios hua̱nti ̱ ma̱kantaxti ̱ko̱y c-xlatama̱tcán hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, entonces huamputún pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ ma̱squi xca̱najlanihu hua̱ntu̱ Dios caj li ̱tlá̱n ma̱lacnu̱y, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y Dios qui ̱taxtuy pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi. 15 Ma̱squi litzaksaya̱hu ma̱kantaxti ̱ya̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios fuerza̱ tlahuaya̱hu tala̱kalhí ̱n, chu̱ huatiya̱ li ̱ma̱paksí ̱n huan pi ̱ napa̱ti ̱nana̱hu. Xali ̱huaca̱ tla̱n pi ̱ ni ̱tú̱ xtahui ̱ li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ ni ̱ xánalh hua̱nti ̱ naquinca̱ma̱laksiyuyá̱n. 16 Dios xcatzi ̱y hua̱ntu̱ Abraham ni ̱ lay xtlahuay, huá̱ xpa̱lacata lacásquilh pi ̱ ni ̱tú̱ natlahuay tu̱ nali ̱lakma̱xtuy xli ̱stacna, huata caj xma̱n huá̱ naca̱najlay, chu̱ li ̱pa̱xuhu namaklhti ̱nán hua̱ntu̱ tima̱lacnú̱ nilh, chu̱ chuná̱ xlá̱

ROMANOS 4 caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n ma̱squi xalaktaxtún tili ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ la̱ xcam hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xtala̱kalhí ̱n. Chuná̱ li ̱táxtulh laqui ̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n hua̱ judíos, huachá̱ ti ̱ li ̱tzaksako̱y ma̱kantaxti ̱ko̱y c-xlatama̱tcán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, nali ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y, hua̱mpi ̱ na̱ pacs nali ̱pa̱xuhuako̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios xta̱chuná̱ li ̱pa̱hua̱ Abraham. Chu̱ Abraham chú̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ xapuxcu quintla̱tcán c-quintaca̱najlacán pacs ti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios la̱ntla̱ li ̱pa̱hua̱ xlá. 17 Sa̱mpi ̱ lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t Dios luhua chuná̱ huánilh Abraham pi ̱: “Quit cli ̱ma̱xtuyá̱n pi ̱ huix la̱ xtla̱tcán nali ̱taxtuya̱ pu̱ laclhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat.” Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ Abraham quintla̱tcán hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ nakanti ̱ya̱hu, sa̱mpi ̱ xlá̱ li ̱pa̱hua̱ yama̱ Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, chu̱ tla̱n ma̱lakastakuani ̱y ni ̱ní ̱n, chu̱ lhu̱ hua̱ catu̱ huá̱ tla̱n ma̱lacatzuqui ̱ko̱y ma̱squi ni ̱tú̱ anán. 18 Ma̱squi ni ̱ luhua xtaluloka̱ Abraham hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nini ̱t Dios pi ̱ nakalhi ̱y cha̱tum xkahuasa, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ macpuhua̱, ni ̱ a̱tuya̱ puhua̱, huata ca̱nájlalh, chu̱ ankalhí ̱n pa̱xuhua̱na̱ xkalhkalhi ̱ma̱ hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ nini ̱t. Cha̱nchu̱ chuná̱ xlá̱ li ̱táxtulh “xatla̱t hua̱nti ̱ nama̱lacatzuqui ̱ko̱y ti ̱pa̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat”, sa̱mpi ̱ chuná̱ xuanini ̱t Dios: “Luhua pu̱ laclhu̱ hua nahuán minquilhtzúcut hua̱nti ̱ nalacachinko̱ycú.” 19 Abraham ni ̱ macpuhua̱, huata aksti ̱tum xca̱najlay hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ nini ̱t nama̱xqui ̱y, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ko̱lutá xuani ̱t sa̱mpi ̱ a̱y uja aktum ciento ca̱ta̱ xkalhi ̱y, chu̱ nia̱lh maka̱s xlama̱, chu̱ na̱ chuná Sara hua̱nti ̱ xpusca̱t Abraham, luhua tzicaná xuani ̱t, chu̱ nia̱lh xli ̱kálhi ̱t xuani ̱t xlakskatá̱n. 20 Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ lacpuhua̱ pala ni ̱ catima̱kantáxti ̱lh

ROMANOS 4​, ​5 Dios hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nini ̱t, chu̱ li ̱huacá̱ ca̱nájlalh, chu̱ li ̱pa̱hua̱. 21 Sa̱mpi ̱ lacatancs xcatzi ̱y pi ̱ Dios kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nini ̱t. 22 Caj hua̱ xpa̱lacata xtaca̱najla, Dios li ̱má̱xtulh la̱ cha̱tum xalaktaxtun chixcú hua̱nti ̱ xma̱tzanke̱nani ̱cani ̱t xtala̱kalhí ̱n. 23 Hua̱ pala pi ̱ Dios ma̱t zanka̱nánilh Abraham, chu̱ li ̱makáxtakli ̱ pi ̱ nalaktalacatzuhui ̱y xta̱chuná̱ pala ni ̱tú̱ xtala̱kalhí ̱n caj xpa̱lacata xtaca̱najla, 24 ni ̱ caj xacstu makapa̱xuhuacani ̱t, sa̱mpi ̱ na̱ xli ̱pacs quin quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacatí ̱n pala ca̱najlaya̱hu, chu̱ tla̱n tlahuaya̱hu maklhti ̱nana̱hu hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán yama̱ Dios hua̱nti ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n Quimpu̱chinacan Jesús. 25 Sa̱mpi ̱ xlá̱ macamá̱sta̱lh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacha̱na̱hu c-xlacati ̱n Dios la̱ cha̱tum xalaktaxtun cristiano hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ quint ala̱kalhi ̱ncán. Jesús xokó̱nalh xpa̱lacata quintala̱kalhí ̱n Cumu ca̱najlaya̱hu pi ̱ Dios xalaktaxtún quinca̱li ̱ma̱xtún xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo quinca̱pa̱lacaxoko̱nani ̱tán, chú̱ luhua anán tapa̱xuhuá̱n, chu̱ tatancsni ̱ la̱ntla̱ natalacatzuhui ̱niya̱hu c-xlacati ̱n Dios. 2 Chu̱ na̱ hua̱ xpa̱lacata̱ tu̱ tláhualh Cristo c-cruz tla̱n li ̱makcatzi ̱ni ̱tahu la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱lakalhamani ̱tán Dios, chu̱ hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nali ̱pa̱xuhuaya̱hu. Hua̱ chú̱ li ̱pa̱xuhu kalhkalhi ̱ma̱hu yama̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nata̱pa̱xuhuaya̱cha̱hu Dios yama̱ li ̱ca̱cni latáma̱t tu̱ xlá̱ kalhi ̱y. 3 Chu̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱pa̱xuhuaya̱hu pi ̱ xlá̱ quinca̱lakalhamani ̱tán, huata

5

360 na̱ tla̱n capa̱xuhuahu ma̱squi acxni ̱ ca̱talakapútzi ̱t lama̱hu sa̱mpi ̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ la̱ntla̱ pa̱xuhua̱na̱ le̱na̱hu quintalakaputzi ̱tcán hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ ni ̱ natatlaji ̱ya̱hu, chu̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huana̱hu Dios. 4 Chu̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huana̱hu, chu̱ ni ̱ natatlaji ̱ya̱hu c-quilatáma̱t, chuná̱ nali ̱taluloka̱hu pi ̱ Dios quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n lactali ̱pa̱hu, chu̱ acxni ̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ lactali ̱pahu li ̱taxtuya̱hu c-xlacatí ̱n tlak li ̱pa̱xuhu nakalhkalhi ̱ya̱hu yama̱ latáma̱t c-akapú̱ n hua̱ntu̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 5 Pacs quin hua̱nti ̱ chuná̱ kalhkalhi ̱ma̱hu hua̱ntu̱ Dios naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n, catzi ̱ya̱hu pi ̱ ni ̱ caj natama̱ma̱xani ̱ya̱hu, sa̱mpi ̱ yama̱ Espíritu Santo hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán quinca̱ma̱luloknimá̱n la̱ntla̱ Dios xli ̱ca̱na̱ quinca̱pa̱xqui ̱má̱n. 6 Sampi ̱ acxni ̱ quin ni ̱ pala tzinú̱ xcatzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ nalaya̱hu laqui ̱mpi ̱ ni ̱ napa̱ti ̱nana̱hu caj xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, Cristo quinca̱lakalhamán, chu̱ ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán xli ̱pacs hua̱nti ̱ lix̱ cajnit xlama̱hu. 7 Capuhuántit, ni ̱ caj pala cati ̱hua̱ catitamá̱sta̱lh camakni ̱ca̱ laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuy a̱tanuj, ma̱squi ma̱x xtáxtulh cha̱tum hua̱nti ̱ aktum xcátzi ̱lh xpa̱lacáni ̱lh cha̱tum hua̱nti ̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n. 8 Hua̱mpi ̱ Dios stalanca ma̱siyuma̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ acxni ̱ quin chunacú̱ xtili ̱aktzanka̱ta̱yama̱hu quintala̱kalhi ̱ncán Cristo milh ni ̱y caj quimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 9 Pus cumu Dios aya quinca̱lacxapanini ̱tán xli ̱pacs tu̱ xlacle̱na̱hu, caj xpa̱lacata Cristo xókolh quincuentajcán acxni ̱ stajmákalh xkalhni, hua̱ chú̱ luhua catzi ̱ya̱hu pi ̱ nia̱lh caquintica̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱cán caj xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán

361 acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ Dios naquinca̱ta̱tlahuayá̱n cue̱nta. 10 Caj luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit: acxni ̱ quin xta̱la̱makasi ̱tzi ̱ya̱hucú̱ Dios, caj xpa̱lacata lix̱ cajnit quintala̱kalhi ̱ncán xquinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ fuerza̱ naxoko̱nana̱hu, hua̱mpi ̱ Cristo xoko̱nánilh hua̱ntu̱ quin xlacle̱niya̱hu. Cumu Cristo quinca̱ma̱tla̱ní ̱n c-xlacati ̱n Dios acxni ̱ xlá̱ ni ̱lh, pus chú̱ cumu aya lama̱ xastacna, li ̱huacá̱ quinca̱ma̱luloknimá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱lakma̱xtuni ̱tán. 11 Na̱ ni ̱ xma̱n hua̱ yumá̱, hua̱mpi ̱ na̱ luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu lama̱hu caj xpa̱lacata la̱ntla̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo ma̱pá̱nu̱ lh tu̱ quinca̱soka̱li ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ chú̱ ni ̱ anán tape̱cua̱ natalacatzuhui ̱niya̱hu Dios. Adán tláhualh yama̱ xapu̱ lh tala̱kalhí ̱n, chu̱ pacs macasta̱laya̱hu, hua̱mpi ̱ Cristo quinca̱lakma̱xtuyá̱n 12 Catzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ yama̱ xapu̱ lh chixcú̱ hua̱nti ̱ Dios tima̱lacatzuqui ̱chá̱ xuanicán Adán, acxni ̱ xlá̱ xlama̱ ca̱tuxá̱huat kalhakaxmatmákalh Dios, chu̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n; huá̱ xpa̱lacata lí ̱ni ̱lh, chu̱ chuná̱ chú̱ tanu̱chi ̱ tala̱kalhí ̱n ca̱tuxá̱huat. Cha̱nchu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ tzucuko̱lh talhu̱ hui ̱ko̱y ni ̱ lalh lacatza̱lako̱lh li ̱ní ̱n, sa̱mpi ̱ pacs tlahuako̱lh tala̱kalhí ̱n, na̱ pacs ni ̱ko̱lh. 13 Maka̱n quilhtamacú̱ xuijá̱ tala̱kalhí ̱n ma̱squi Dios ni ̱ xa̱macamín xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ pi ̱ ni ̱ naj tú̱ xuani ̱t li ̱ma̱paksí ̱n, pus ni ̱tí ̱ lay xuan pala napa̱ti ̱nán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuani ̱t. 14 Chunatá̱ la̱ntla̱ xlama̱chá̱ Adán hasta acxni ̱ tilatáma̱lh ko̱lutzi ̱n Moisés, xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xakchipahuili ̱ko̱ni ̱t li ̱ní ̱n, sa̱mpi ̱ pacs xtlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ xtala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ titlahuako̱lh ni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ titláhualh Adán, sa̱mpi ̱ xlá̱ caj kalhakaxmatmákalh

ROMANOS 5 aktum xli ̱ma̱paksi ̱n Dios; chu̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tláhualh Adán luhua xafuerza̱ xuani ̱t namín Cristo hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 15 Hua̱mpi ̱ xtala̱kalhi ̱n Adán hua̱ntu̱ titláhualh xamaka̱n quilhtamacú̱ ni ̱ lay ta̱talacastuca̱ xtalakalhama̱n Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán. Sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱n yama̱ xapu̱ lh chixcú huá̱ li ̱ni ̱ko̱lh xli ̱pacs xquilhtzúcut hua̱nti ̱ lacachinko̱lh a̱li ̱sta̱lh, hua̱mpi ̱ xtalakalhamá̱n hua̱ntu̱ quinca̱ta̱qui ̱yá̱n c-xlatama̱t Jesucristo huá̱ li ̱laktaxtuko̱ni ̱t lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat. 16 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yama̱ xtala̱kalhi ̱n Adán hua̱ntu̱ titláhualh, ni ̱ lay ta̱talacastuca̱ tlanca xtalakalhama̱n Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán. Hua̱ chuná̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ pala xtala̱kalhi ̱n cha̱tum chixcú̱ tla̱n ma̱aktzanka̱ko̱ni ̱t pacs tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y tala̱kalhí ̱n, chu̱ chuná̱ naxoko̱nanko̱y, na̱ chuna li ̱tum xpa̱lacata Cristo, Dios tla̱n ca̱lacxapaniko̱y xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ chuná̱ nia̱lh tú̱ naxoko̱nanko̱y. 17 Hua̱ lapi ̱ xtala̱kalhi ̱n Adán lí ̱milh tlanca tali ̱puhuá̱n, chu̱ li ̱ní ̱n c-xlatama̱tcan xquilhtzúcut hua̱nti ̱ lacachinko̱lh a̱li ̱sta̱lh, pus na̱ chuna li ̱tum yama̱ caj cha̱tum chixcú̱ Jesucristo li ̱mimpá̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n, chu̱ laktáxtut c-quilatama̱tcán, sa̱mpi ̱ Dios quinca̱lakalhamani ̱tán, chu̱ caj li ̱tlá̱n ma̱squi xalaktaxtún quinca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacatí ̱n. 18 Chuná̱ pi ̱ caj xpa̱lacata yama̱ xapu̱ lh xtala̱kalhi ̱n Adán ma̱aktzanka̱ko̱lh xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ macasta̱lako̱lh, chu̱ chuná̱ chú̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, na̱ chuna li ̱tum caj xpa̱lacata yama̱ tla̱n xtatlahu Jesucristo hua̱ntu̱ tláhualh acxni ̱ lacxapaniko̱lh xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncán tachixcuhuí ̱tat c-cru̱ z, pus nia̱lh

ROMANOS 5​, ​6 catima̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. qui ̱taxtuy caj xpa̱lacata cumu yama̱ cha̱tum xapu̱ lh chixcú̱ kalhakaxmatmákalh hua̱ntu̱ tili ̱ma̱páksi ̱lh Dios, xli ̱pacs hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh lacachinko̱lh kanti ̱ko̱lh, chu̱ na̱ makla̱kalhi ̱naní ̱n li ̱taxtuko̱lh, na̱ chuna li ̱tum caj xpa̱lacata pi ̱ yama̱ cha̱tum chixcu Jesús pacs kalhakáxmatli ̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱páksi ̱lh Dios, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xalaktaxtún li ̱ma̱xtuko̱lh xta̱chuná̱ pala ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán. 20 Dios macámilh xli ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nacatzi ̱ko̱y acxni ̱ nali ̱kalhtahuakako̱y yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ lhu̱ hua̱ tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ ma̱squi Dios xlacasquín pi ̱ pacs nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xtlahuama̱kó̱ lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n, pus na̱ lacatancs tima̱lácnu̱ lh pi ̱ naquinca̱lakalhamaná̱n laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n. 21 Cumu caj xpa̱lacata tala̱kalhí ̱n tanu̱chi ̱ li ̱ní ̱n ca̱tuxá̱huat, pus na̱ caj xpa̱lacata̱ xtalakalhama̱n Dios ta̱tanu̱chi ̱ Jesucristo laktáxtut ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lacxapaniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xli ̱pa̱án. 19 Yuma̱

Nia̱lh huá̱ tapaksi ̱niya̱hu tala̱kalhí ̱n, huata huá̱ tapaksi ̱niya̱hu Cristo Pus lapi ̱ chuná̱ quinca̱lakalhamani ̱tán Dios, ¿tú̱ nahuana̱hu? ¿Pi ̱ quinca̱mini ̱niyá̱n makcatzi natlahuaya̱hu tala̱kalhí ̱n laqui ̱mpi ̱ a̱tzinú̱ tla̱n natasiyuy la̱ntla̱ Dios lakalhamani ̱nán, chu̱ makcatzi naquinca̱ta̱pa̱ti ̱yá̱n? 2 ¡Ni ̱ catilalhcú̱! Aktzanka̱ni ̱t ti ̱ chuná̱ puhuán, sa̱mpi ̱ qui ̱taxtuy pi ̱ quin aya xta̱chuná̱ la̱ ni ̱ni ̱tahu, chu̱ chuná̱ laktaxtuni ̱tahu xpa̱lacata xli ̱tlihuaka quintala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ la̱ xtachí ̱n xquinca̱kalhi ̱yá̱n, pus huá̱ xpa̱lacata, nia̱lh xlacasquinca̱ natili ̱latama̱ya̱hu

6

362 la̱ xtachi ̱n quintala̱kalhi ̱ncán. 3 Sa̱mpi ̱ tancs cacatzí ̱tit pi ̱ acxni ̱ quin quinca̱akmunucani ̱tán, acxni tuncán yama̱ quilhtamacú̱ acxtum ta̱huani ̱tahu Cristo, chu̱ na̱ chuná̱ lacxtum ta̱ni ̱hu, na̱ xta̱chuná̱ li ̱táxtulh pi ̱ acxtum quinca̱ta̱ma̱acnu̱cán Cristo. 4 Qui ̱taxtuy pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Cristo ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ má̱xqui ̱lh xasa̱sti xlatáma̱t hua̱ntu̱ nali ̱latama̱y, pus na̱ luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy quinca̱ma̱lakastakuaní ̱n ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ quinca̱ma̱xquí ̱n xasa̱sti quilatama̱tcán hua̱ntu̱ nali ̱latama̱ya̱hu. 5 Pus hua̱ lapi ̱ quin acxtum ta̱huani ̱tahu Cristo, qui ̱taxtuy pi ̱ acxni ̱ xlá̱ ni ̱lh c-cru̱ z, lacxtum ta̱ni ̱ni ̱tahu, chu̱ acxni ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, na̱ lacxtum ta̱lakastakuanahu. 6 Stalanca cacatzi ̱hu pi ̱ yama̱ xalix̱ cajnit quinta̱yatcán hua̱ntu̱ xapu̱ lh xli ̱lama̱hu, aya ta̱tapakaxtokohuacani ̱t Cristo c-cruz laqui ̱mpi ̱ nia̱lh naquinca̱makatlajayá̱n tala̱kalhí ̱n, chu̱ naquinca̱ma̱tlahui ̱yá̱n xtalacasquín. 7 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ acxni ̱ cha̱t um ni ̱y xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh lay tlahuay tala̱kalhí ̱n, pus quin na̱ chuná̱ xta̱chuná̱ aya ni ̱ni ̱tahu. 8 Chi ̱ lapi ̱ quin ca̱najlaya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ aya ta̱ni ̱ni ̱tahu Cristo, pus na̱ quili ̱ca̱najlatcán pi ̱ lacxtum nata̱latama̱ya̱hu. 9 Huá̱ chuna̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ lacatancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ cumu Cristo maktum ni ̱lh, chu̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, chú̱ nia̱lh ucxni ̱ catíni ̱lh sa̱mpi ̱ tama̱ li ̱ní ̱n nia̱lh lay makatlajay. 10 Maktum pi ̱ ni ̱lh Cristo, chu̱ makatlájalh xli ̱tlihuaka tala̱kalhí ̱n, nia̱lh ucxni ̱ catíni ̱lh sa̱mpi ̱ lakastakuanani ̱t laqui ̱mpi ̱ caxani ̱li ̱huaya̱ quilhtamacú̱ lámaj nahuán c-xlacati ̱n Dios. 11 Pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, cumu catzi ̱yá̱tit pi ̱ aya ni ̱ni ̱tántit, chu̱ pi ̱ nia̱lh lay tú̱ fuerza̱ naca̱ma̱tlahui ̱yá̱n tala̱kalhí ̱n, pus chuná̱ calatapá̱tit la̱ xaxli ̱ca̱na̱

363 lacsa̱sti xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ caj xma̱n namakapa̱xuhuayá̱tit lantla chu̱ tlahuama̱ Quimpu̱chinacan Cristo. 12 Chuná̱ pi ̱ cumu xalacsa̱sti huixín, pus nia̱lh a̱nú̱ catama̱sta̱ní ̱ti ̱t pi ̱ nama̱la̱nán tala̱kalhí ̱n c-mintiyatli ̱huacán tu̱ caj xalí ̱ni ̱t, pala fuerza̱ nalakachixcuhui ̱yá̱tit xtatlahuaputu. 13 Na̱ ni ̱ timacama̱sta̱yá̱tit pala catu̱ huá̱ c-milatáma̱t nama̱tlahui ̱yá̱n tala̱kalhí ̱n, huata ankalhí ̱n catamacama̱stá̱tit pi ̱ hua̱ Dios naca̱ma̱paksi ̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ lakastakuananko̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, chu̱ camacama̱xquí ̱tit milatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ nali ̱tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu. 14 Lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit, yama̱ tala̱kalhí ̱n nia̱lh lay catica̱makatlaján c-milatama̱tcán, sa̱mpi ̱ huixín nia̱lh huá̱ li ̱pa̱huaná̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés laqui ̱mpi ̱ naca̱huaniyá̱n la̱ntla̱ miacstucán lacuan chixcuhuí ̱n nali ̱taxtuyá̱tit, huata cumu ca̱najlayá̱tit pi ̱ caj xtalakalhama̱n Dios ma̱squi chuná̱ nali ̱taxtuyá̱tit. Jesús lakma̱xtuputunko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ la̱ xtachi ̱n c-tala̱kalhí ̱n lama̱kó̱ 15 Cumu xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xtalakalhama̱n Dios ma̱squi xlá̱ quincalakma̱xtuni ̱tán, ¿lá̱ntla̱ chi ̱nchu̱ luhua nalatama̱ya̱hu? ¿Pi ̱ tla̱n chú̱ natitlahuaya̱hu tala̱kalhí ̱n sa̱mpi ̱ nia̱lh huá̱ tapaksi ̱niya̱hu yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés? ¡Pus ni ̱ chuná̱ xlá̱ quili ̱tlahuatcán! 16 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ pala tí ̱ natasta̱niy cha̱tum laqui ̱mpi ̱ xli ̱pa̱án nalakachixcuhui ̱y la̱ xpu̱chiná, cha̱catzi ̱ya̱ pi ̱ tama̱ xpu̱chiná̱ xli ̱ca̱na̱ la̱ xatachi ̱n cscujni nama̱paksi ̱y; na̱ chuná̱ huixín lapi ̱ huá̱ tala̱kalhí ̱n natasta̱niyá̱tit, pus huá̱ li ̱ní ̱n naca̱qui ̱taxtuniyá̱n, chi ̱ hua̱ lapi ̱ huá̱ xtalakachixcuhui ̱n Dios tu̱ tasta̱nini ̱tántit, pus hua̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ aksti ̱tum latáma̱t ca̱qui ̱taxtunimá̱n.

ROMANOS 6 17 Luhua

ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios caj mimpa̱lacatacán, sa̱mpi ̱ xapu̱ lana̱ huixín caj xma̱n huá̱ xkalhakaxpatá̱tit, chu̱ mimpu̱chinacán xtlahuani ̱tántit tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ xli ̱pacs minacu̱cán li ̱ma̱kantaxti ̱pá̱tit hua̱ntu̱ Dios ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n acxni ̱ ca̱li ̱akchihui ̱nanicaná̱tit xtachihuí ̱n. 18 Cumu pala makcatzi ̱yá̱t it pi ̱ aya ca̱lakma̱xtucani ̱tántit c-xmacán hua̱nti ̱ la̱ xtachí ̱n xca̱li ̱lamá̱n laqui ̱mpi ̱ natlahuayá̱tit tala̱kalhí ̱n, pus chú̱ caj luhua xma̱n huá̱ cali ̱lakaputzátit la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit chuná̱ la̱ lacasquín hua̱nti ̱ ca̱lakma̱xtuni ̱tán. 19 (Quit huá̱ cca̱li x ̱ akatli ̱má̱n hua̱ntu̱ lakapasá̱tit sa̱mpi ̱ makapitzí ̱n huixín chuná̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n.) Pus chuná̱ la̱ xapu̱ lana̱ xmacama̱sta̱ni ̱tántit milatama̱tcán, chu̱ mintiyatli ̱huacán pi ̱ nali ̱tlahuayá̱tit tala̱kalhí ̱n, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n tatlahu, pus na̱ chuna li ̱tum camacama̱stá̱tit milatama̱tcán, chu̱ mintiyatli ̱huacán pi ̱ huá̱ nali ̱tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu laqui ̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ natapaksi ̱niyá̱tit quiDioscán. 20 Acxni ̱ huixín xtama̱sta̱nini ̱tántit c-xtalakachixcuhui ̱n tala̱kalhíṉ , ni ̱ pala tzinú̱ xpuhuaná̱tit hua̱ntu̱ aksti ̱tum tatlahu. 21 Ma̱squi chuná̱ xlapá̱tit, ¿tú̱ chú̱ ca̱qui ̱taxtunín hua̱ntu̱ tla̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtlahuayá̱tit? Huata chú̱ caj li ̱ma̱xananá̱tit sa̱mpi ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ huá̱ xca̱ma̱aktzanka̱má̱n. 22 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ pi ̱ aya ca̱lakma̱xtucani ̱tántit, pus na̱ aya li ̱tanu̱ ni ̱tántit pi ̱ nascujniyá̱tit Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yuma̱ hua̱ntu̱ li ̱tanu̱ ni ̱tántit luhua tla̱n naca̱qui ̱taxtuniyá̱n sa̱mpi ̱ luhua aksti ̱tum lapá̱tit nahuán c-xlacati ̱n Dios, chu̱ a̱li ̱sta̱lh xalán naca̱ma̱xqui ̱caná̱tit yama̱ li ̱ca̱cni latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhíṉ niucxni ̱ laksputa. 23 Hua̱ xtaskahu tala̱kalhín ̱ hua̱ li ̱níṉ , hua̱mpi ̱ hua̱ xtalakalhamá̱n Dios, hua̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱liankalhíṉ , xpa̱lacata̱ Cristo Jesús Quimpu̱chinacán.

ROMANOS 7 Cha̱tum ni ̱n nia̱lh lakchá̱n ma̱kantaxti ̱y pala tú̱ li ̱ma̱paksí ̱n Nata̱lani ̱n judíos, huixín tancs catzi ̱yá̱tit pi ̱ yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés caj xma̱n huá̱ tla̱n li ̱ma̱paksi ̱y hua̱ntu̱ xli ̱tlahuat cha̱tum xli ̱makua lamajcú̱ ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ pala aya ni ̱ni ̱t yama̱ chixcú, nia̱lh lakchá̱n nama̱kantaxti ̱y pala tú̱ ya̱ li ̱ma̱paksí ̱n. 2 Quit nacca̱ta̱ma̱lacastucniyá̱n aktum takalhchihuí ̱n hua̱ la̱ntla̱ quintasmani ̱ncán, usu nahuana̱hu c-aktum tapu̱chuhuani. C-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés huan pi ̱ cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ ta̱tapu̱chuhuani ̱t cha̱tum chixcú, caj luhua xma̱n huá̱ tapaksi ̱niy xli ̱makua yuma̱ chixcú̱ lama̱ xastacná; hua̱mpi ̱ lapi ̱ nani ̱y xchixcú, xlá̱ tla̱n nata̱tapu̱chuhuay acha̱tum hua̱nti ̱ chuná̱ napuhuaniy, chu̱ ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ natlahuay. 3 Hua̱mpi ̱ pala yuma̱ pusca̱t nata̱t za̱lay, chu̱ nata̱tahuilay a̱tanuj chixcú̱ ma̱squi lamajcú̱ xta̱ko̱lú, pus xli ̱ca̱na̱ tlanca tala̱kalhí ̱n tlahuay. Hua̱mpi ̱ pala aya ni ̱ni ̱t xchixcú, xlá̱ tla̱n nata̱tahuilay a̱tanuj chixcú̱ pala chuná̱ puhuán, chu̱ ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n, ni ̱ pala tí ̱ catili ̱huánilh. 4 Nata̱laní ̱n, na̱ chuná̱ chú̱ huixín ca̱qui ̱taxtuniyá̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Jesús, sa̱mpi ̱ xapu̱ lana̱ huá̱ xtapaksi ̱niyá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, chu̱ fuerza̱ milix̱ oko̱natcán xuani ̱t pala ni ̱ xtima̱kantaxtí ̱tit pacs hua̱ntu̱ huan mili ̱ma̱kantaxti ̱tcán xuani ̱t. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ Cristo ni ̱lh, huixín lacxtum ta̱ní ̱tit, huá̱ xpa̱lacata, nia̱lh lay ca̱ma̱paksi ̱yá̱n tama̱ li ̱ma̱paksí ̱n. Huixín huatiya̱ tapaksi ̱niyá̱tit Cristo hua̱nti ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ milatama̱tcán nali ̱scujnaniyá̱tit Dios. 5 Hasta acxni ̱ huacu xquinca̱ma̱paksi ̱yá̱n yama̱ xalix̱ cajnit quinta̱yatcán hua̱ntu̱ luhua li ̱smani ̱ni ̱t tlahuay catu̱ hua̱

7

364 hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n, ni ̱ lay xtlahuaya̱hu hua̱ntu̱ xatla̱n, huata xta̱chuná̱ pala fuerza xquinca̱aktlakaya̱huayá̱n natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios quinca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ quili ̱tlahuatcán hua̱mpi ̱ yamá̱ hua̱ntu̱ xtlahuama̱hu caj naquinca̱ma̱laktzanka̱yá̱n ca̱li ̱ní ̱n. 6 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ pi ̱ aya ta̱ni ̱ni ̱tahu Cristo, pus aya laktaxtunini ̱tahu tama̱ xli ̱tlihuaka li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ lay xma̱kantaxti ̱ya̱hu, ma̱squi luhua juerza̱ xquinca̱ma̱tlahui ̱putuná̱n. Quin nia̱lh pe̱cuana̱hu pala ni ̱ pacs nama̱kantaxti ̱ya̱hu yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n, sa̱mpi ̱ chú̱ hua̱ Espíritu Santo quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu namakapa̱xuhuaya̱hu Dios. Tala̱kalhí ̱n quinca̱makatlajayá̱n chi ̱nchu̱ nahuana̱hu pi ̱ hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés ma̱tlahui ̱nán tala̱kalhí ̱n? ¡Ni ̱ chuná̱ xlá! Sa̱mpi ̱ pala ni ̱ huá cahuá̱ tama̱ li ̱ma̱paksí ̱n, ni ̱ xacticátzi ̱lh xatú̱ yama̱ tala̱kalhí ̱n, ni ̱ xacticátzi ̱lh pala ni ̱tlá̱n catu̱ huá̱ naclakati ̱lacá̱n hua̱ntu̱ ni ̱ quilá, pala ni ̱ huá cahuá̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés xquintihuánilh anta̱ni ̱ na̱má̱ huán: “Ni ̱tú̱ tilakati ̱lacapina̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y minta̱chixcú.” 8 Hua̱mpi ̱ huata yama̱ xalix̱ cajnit quintá̱yat tu̱ li ̱smani ̱ni ̱t tlahuay tala̱kalhí ̱n quimakatlájalh, chu̱ quima̱puhuá̱ni ̱lh pi ̱ catu̱ huá̱ xackálhi ̱lh hua̱ntu̱ quit ni ̱tú̱ ckalhi ̱y, yama̱ hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios ni ̱ lacasquín natlahuaya̱hu. Hua̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ ni ̱tú̱ cahuá̱ li ̱ma̱paksí ̱n, ma̱squi xtlahuaca̱ tala̱kalhí ̱n ni ̱tí ̱ tú̱ xli ̱huánilh, chu̱ ni ̱tí ̱ nacatzi ̱y pala naxoko̱nán xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t. 9 Xapu̱ lana̱ acxni ̱ ni ̱ xaclakapasa̱ xli ̱ma̱peksi ̱n Moisés xta̱chuná̱ xastacna xaclama̱, ni ̱tú̱ xacli ̱puhuán pala ni ̱ xacma̱kantaxti ̱ma̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ clakapasli, luhua kálhi ̱lh xli ̱tlihueke tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xactlahuama̱, cha̱nchu̱ quit xta̱chuná̱ 7 ¿Pi ̱ lakchá̱n

365 xaní ̱n cuá̱. 10 Chuná̱ na̱ cakáta̱ksli ̱ pi ̱ huatiya̱ yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xaccatzi ̱y pi ̱ naquima̱xqui ̱y li ̱pa̱xuhu latáma̱t pala tla̱n nacma̱kantaxti ̱y, antá̱ quima̱akatá̱ksni ̱lh pi ̱ quit ni ̱ luhua li ̱huana̱ cma̱kantaxti ̱ma̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, chu̱ xafuerza̱ pi ̱ nacxoko̱nán, chu̱ naclaktzanka̱y ca̱li ̱ní ̱n. 11 Sa̱mpi ̱ yama̱ xala̱kalhi ̱na quintá̱yat hua̱ntu̱ xquima̱pu̱ hua̱ni ̱y pi ̱ nactlahuay tala̱kalhí ̱n, quilaksoka̱lí ̱nilh nactlahuay hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, huata chá̱ caj li ̱huacá̱ quima̱puhuá̱ni ̱lh pi ̱ nactlahuay hua̱ntu̱ naquima̱laktzanka̱ya̱huay. 12 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ tama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés luhua xtachihui ̱n Dios, chu̱ luhua tla̱n sa̱mpi ̱ antá̱ lacatancs huan hua̱ntu̱ quili ̱tlahuatcán, chu̱ la̱ntla̱ tancs nalatama̱ya̱hu c-xlacatí ̱n. 13 Pus pala hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios luhua tancs hua̱ntu̱ huán, ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ quit quimakstuntláhualh, chu̱ quima̱laktzánka̱lh ca̱li ̱ní ̱n? ¡Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ ni ̱ chuná! Sa̱mpi ̱ hua̱ yama̱ xalix̱ cajnit quintá̱yat hua̱ntu̱ quima̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n quiakskáhuilh, chu̱ hasta ca̱x quima̱tláhui ̱lh hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios pi ̱ ni ̱ quili ̱tláhuat, chu̱ chuná̱ li ̱talúlokli ̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ ma̱laktzanka̱ná̱ yama̱ tala̱kalhí ̱n. Hua̱mpi ̱ hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios lacatancs ma̱siyuy pi ̱ huá̱ luhua lix̱ cájnit la̱ntla̱ ma̱laktzanka̱nán tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ ckalhi ̱y c-quilatáma̱t. 14 Catzi ̱ya̱hu pi ̱ Xli ̱ma̱paksi ̱n Dios luhua tla̱n, sa̱mpi ̱ lacatancs quinca̱huaniyá̱n la̱ntla̱ luhua quili ̱latama̱tcán, hua̱mpi ̱ huata huá̱ chú̱ xalix̱ cajnit quintá̱yat, chu̱ hua̱ntu̱ caj quiacstu quintapa̱xuhuá̱n quima̱puhua̱ni ̱y pi ̱ cactláhualh tala̱kalhí ̱n, chu̱ huata huá̱ ckalhakaxmata. 15 Quit ni ̱ pala tzinú̱ cakata̱ksa̱ hua̱ntu̱ quiakspulay, sa̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ ctlahuay hua̱ntu̱ quit cpuhuán, chu̱ na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ quit cpuhuán

ROMANOS 7 nia̱lh xactláhualh, acxni ̱ ccatzi ̱palay pi ̱ huatiya̱ ctlahuapalani ̱t c-quilatáma̱t. 16 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ quit cli ̱puhuán acxni ̱ ctlahuay hua̱ntu̱ cpuhuán pi ̱ nia̱lh xactláhualh sa̱mpi ̱ li ̱huán Dios, yuma̱ huamputún pi ̱ xli ̱ca̱na̱ ccatzi ̱y pi ̱ hua̱ Xli ̱ma̱paksi ̱n Dios pi ̱ luhua tla̱n. 17 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ ctlahuay hua̱ntu̱ nia̱lh ctlahuaputún, qui ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱ quit ma̱n ctlahuama̱, hua̱mpi ̱ hua̱ xalix̱ cajnit quintá̱yat quima̱tlahui ̱y. 18 Quit tancs ccatzi ̱y pi ̱ yuma̱ xtlahuana tala̱kalhí ̱n quintá̱yat hua̱ntu̱ ckalhi ̱y quimakatlajani ̱t, sa̱mpi ̱ c-quilatáma̱t xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ ckalhi ̱y hua̱ntu̱ tla̱n talacapa̱stacni. Ma̱squi lakachuní ̱n clacapa̱stacma̱ pi ̱ xactláhualh hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay cma̱kantaxti ̱y. 19 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ cpuhuán xactláhualh hua̱ntu̱ tla̱n, ni ̱ lay cacstutlahuay, hua̱mpi ̱ huata luhua pi ̱ huatiya̱ ctlahuay hua̱ntu̱ cpuhuán pi ̱ nia̱lh xactláhualh. 20 Pus pala quit ctlahuapalay hua̱ntu̱ cpuhuán pi ̱ nia̱lh xactláhualh, luhua lacatancs ctaluloka̱ pi ̱ nia̱lh huá̱ antá̱ c-quinacú̱ mina̱chá̱ quintalacapa̱stacni ̱ pi ̱ chuná̱ nactlahuay, hua̱mpi ̱ hua̱ xalix̱ cajnit quintá̱yat tu̱ quimakatlajani ̱t quima̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n. 21 Quit luhua stalanca ccatzi ̱y pi ̱ ma̱squi maklhu̱ huatá̱ cpuhuán pi ̱ xactláhualh hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu, hua̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ clacapa̱staca, hua tuncán quiactahuacapalaya̱chi ̱ pi ̱ cactláhualh hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n. 22 Hua̱ la̱ntla̱ luhua quit c-quinacú̱, luhua xli ̱ca̱na̱ clakati ̱y hua̱ntu̱ huan xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, 23 hua̱mpi ̱ huí ̱ pu̱ lactum c-quimacni ̱ hua̱ntu̱ quisoka̱li ̱y pi ̱ nacma̱kantaxti ̱y, hua̱ tama̱ quintá̱yat hua̱ntu̱ taji ̱ li ̱smani ̱ni ̱t natlahuay tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ quima̱puhua̱ni ̱y pi ̱ nactlahuay tala̱kalhí ̱n, xlá̱ quimakatlajani ̱t, chu̱ quima̱paksi ̱y xta̱chuná̱ la̱ xtachí ̱n. 24 ¡Li ̱lakalhamánat quit sa̱mpi ̱ cha̱catzi ̱ya̱ aya caktzanka̱ta̱yani ̱t!

ROMANOS 7​, ​8 ¿Tí ̱ cahuá̱ tla̱n naquilakma̱xtuy pi ̱ ni ̱ naquima̱tlahui ̱y tala̱kalhí ̱n tama̱ xtlahuana tala̱kalhi ̱n quintá̱yat hua̱ntu̱ ckalhi ̱y? 25 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios pi ̱ xma̱n hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo tla̱n naquilakma̱xtuy. Chuná̱ pi ̱ hua̱ quit luhua c-quintapuhuá̱n, cli ̱ta̱yaputún pi ̱ xacma̱kantáxti ̱lh xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay aktziyaj clatama̱y sa̱mpi ̱ huá̱ quimakatlajani ̱t xalix̱ cajnit quintá̱yat, chu̱ xta̱chuná̱ la̱mpala xtachí ̱n quima̱paksi ̱y tala̱kalhí ̱n. Xespíritu Dios quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalatama̱ya̱hu X li ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesucristo nia̱lh tí ̱ lay catima̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, 2 huata huá̱ chú̱ pi ̱ tapaksi ̱niya̱hu Jesucristo aya tla̱n nata̱yaniya̱hu c-quilatama̱tcán, sa̱mpi ̱ yama̱ Espíritu Santo hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka, xlá̱ quinca̱lakma̱xtuni ̱tán c-xlacati ̱n xalix̱ cajnit quintá̱yat hua̱ntu̱ fuerza̱ quinca̱ma̱tlahui ̱putuná̱n tala̱kalhí ̱n, laqui ̱mpi ̱ maktum naquinca̱ma̱laktzanka̱yá̱n. 3 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios aya tlahuani ̱t hua̱ntu̱ yama̱ xamaka̱n xli ̱ma̱paksí ̱n ni ̱ lay tlahuachá, tama̱ Li ̱ma̱paksí ̱n ni ̱ lay xalaktaxtún xli ̱ma̱xtuya̱chá̱ cha̱tum xta̱chuná̱ la̱ aksti ̱tum chixcú̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacati ̱n Dios, sa̱mpi ̱ caj luhua xma̱n huá̱ xmakatlajani ̱t xalix̱ cajnit xtá̱yat; hua̱mpi ̱ Dios macámilh xCam laqui ̱mpi ̱ xlá̱ na̱ chuná̱ nali ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ cati ̱hua̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n napa̱lakaxoko̱nanko̱y xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat, chu̱ chuná̱ xlá̱ makatlájalh tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ luhua quinca̱lakchu̱ huani ̱tán. 4 Hua̱ chuná̱ li ̱tláhualh laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱kantaxti ̱cán caj quimpa̱lacatacán hua̱ntu̱ huan li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ quilix̱ oko̱natcán, huá̱ xpa̱lacata nia̱lh

8

366 caj fuerza̱ li ̱latama̱hu xta̱chuná̱ la̱ hua̱nti ̱ ankalhí ̱n quinca̱makatlajayá̱n xalaclix̱ cajnit quinta̱yatcán hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ chuná̱ nalatama̱ya̱hu la̱ntla̱ lacasquín Espíritu Santo. 5 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ chunacú̱ ni ̱ lakmakanko̱ni ̱t xalix̱ cajnit xta̱yatcán, caj xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱tama̱ko̱y hua̱ntu̱ xacstu xtatlahuaputucán, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lama̱kó̱ chuná̱ la̱ntla̱ lacasquín Espíritu Santo, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱ko̱y nama̱kantaxti ̱ko̱y xtalacasquin Dios. 6 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱tama̱ko̱y hua̱nti ̱ lakati ̱y tlahuako̱y yama̱ lix̱ cajnit xta̱yatcán hua̱ntu̱ pacs kalhi ̱ya̱hu, caj chuná̱ li ̱aktzanka̱ta̱yako̱y, hua̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ li ̱ta̱katzanka̱ko̱y la̱ntla̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y c-xlatama̱tcán hua̱ntu̱ nali ̱makapa̱xuhuako̱y Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱pa̱xuhu, chu̱ aktziyaj nalatama̱ko̱y. 7 Sa̱mpi ̱ yama̱ xalix̱ cajnit quintá̱yat hua̱ntu̱ xli ̱pacs quin kalhi ̱ya̱hu, chu̱ quinca̱ma̱tlahui ̱putún tala̱kalhí ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ li ̱makasi ̱tzi ̱ya̱hu Dios, chu̱ acxni ̱ quinca̱makatlajayá̱n nia̱lh kaxmata̱hu hua̱ntu̱ huan pala tú̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ ma̱squi li ̱tzaksaya̱hu, ankalhí ̱n huí ̱ tu̱ li ̱aktzanka̱ya̱hu. 8 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ tama̱sta̱ma̱kó̱ pi ̱ camakatlajako̱lh, chu̱ cama̱tlahui ̱ko̱lh tala̱kalhí ̱n yama̱ lix̱ cajnit xta̱yatcán hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay catimakapa̱xuhuako̱lh Dios. 9 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ Espíritu Santo c-milatama̱tcán, huixín nia̱lh chuná̱ scujnipá̱tit lix̱ cajnit minta̱yatcán cumu la̱ xtachí ̱n, huata huá̱ huixín ma̱kantaxti ̱pá̱tit chuná̱ cumu la̱ lacasquín Espíritu Santo nalatapa̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱ko̱y cspiritu Cristo c-xlatáma̱t ni ̱ huá̱ tapaksi ̱niy Cristo. 10 Chi ̱ hua̱ pala pi ̱ hua̱ Cristo huí ̱ c-minacu̱cán,

367 xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ ma̱squi nani ̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ cati ̱hua̱ chixcú, hua̱mpi ̱ mili ̱stacnacán caxani ̱li ̱huayá̱ nalatama̱y, sa̱mpi ̱ Dios aya ca̱lakma̱xtuni ̱tán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naxoko̱naná̱tit xpa̱lacata mintala̱kalhi ̱ncán. 11 Chi ̱ lapi ̱ hua̱ cpiritu Dios hua̱nti ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Cristo ca̱li ̱ní ̱n huí ̱ c-milatama̱tcán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ huatiya tama̱ Dios hua̱nti ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Cristo naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xasa̱sti mimacnicán sa̱mpi ̱ huá̱ acxtum ca̱ta̱lamá̱n c-milatama̱tcán cpiritu Dios. 12 Chuná̱ pi ̱ nata̱laní ̱n, nia̱lh mini ̱niy pi ̱ fuerza̱ nama̱kantaxti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n yama̱ xalix̱ cajnit quinta̱yatcán la̱ntla̱ xapu̱ lana̱, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ huí ̱ lacuan tatlahu hua̱ntu̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nama̱kantaxti ̱ya̱hu. 13 Sa̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ huixín caj xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱yá̱tit la̱ntla̱ tla̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n xalix̱ cajnit minta̱yatcán, pus cha̱catzi ̱ya̱ pimpá̱tit laktzanka̱yá̱tit. Chi ̱ hua̱ pala pi ̱ huixín hua̱ xli ̱tlihuaka Espíritu Santo nali ̱makatlajayá̱tit xalix̱ cajnit minta̱yatcán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱pa̱xuhu nalatapa̱yá̱tit. 14 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ ma̱puhua̱ni ̱y cspiritu Dios hua̱ntu̱ xli ̱tlahuatcán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yumá̱ xlakskata̱n Dios xlacán. 15 Yama̱ talacapa̱stacni ̱ ni ̱ma̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán ni hua̱ tu̱ caj huá̱ nali ̱macpuhuaniyá̱tit, usu nali ̱pe̱cuaniyá̱tit, hua̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán hua̱ ca̱ma̱makcatzi ̱ni ̱yá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlakskata̱n Dios huani ̱tántit. Huá̱ xpa̱lacata̱ chú̱ ni ̱ anán tape̱cua̱ la̱ntla̱ nali ̱quilhaniya̱hu Dios: “¡Huix Quintla̱ticán!” 16 Na̱ huatiya li ̱tum chú̱ tama̱ Espíritu Santo hua̱nti ̱ acxtum quinca̱makapa̱xuhuayá̱n, chu̱ quinca̱ma̱lulokniyá̱n c-quilatama̱tcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quin xlakskata̱n Dios. 17 Chi ̱ hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ quin xlakskata̱n Dios,

ROMANOS 8 pus luhua cha̱catzi ̱ya̱ namaklhti ̱nana̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱y nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y; chu̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱t Cristo pi ̱ nali ̱pa̱xuhuay, na̱ acxtum naquinca̱li ̱makapa̱xuhuayá̱n. Palapi ̱ la̱nchú̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱ti ̱ma̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo, chuná̱ la̱ xlá̱ pa̱tí ̱nalh; pus luhua lacatancs cacatzi ̱hu pi ̱ a̱li ̱sta̱lh na̱ napa̱xuhuaya̱hu c-akapú̱ n chuná̱ la̱ xlá̱ aya pa̱xuhuama̱. Xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t Dios kalhkalhi ̱ma̱kó̱ xlaktáxtut 18 Luhua lacatancs ccatzi ̱y pi ̱ ma̱squi luhua lhu̱ hua hua̱ntu̱ li ̱pa̱ti ̱nana̱hu chú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ xli ̱makua u̱ nú̱ lama̱hu ca̱tuxá̱huat, ni ̱ lay caj nali ̱si ̱tzi ̱ya̱hu sa̱mpi ̱ tama̱ tapa̱tí ̱n ni ̱ pala tzinú̱ xalhu̱ hua̱ hua̱ pala pi ̱ caj huá̱ nata̱ma̱lacastuca̱hu yama̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n. 19 Pus hasta xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t la̱ntla̱ tu̱ huilakó̱ stacnanko̱y, chu̱ ni ̱ stacnanko̱y, pacs kalhkalhi ̱ma̱kó̱ pi ̱ aya xlákcha̱lh yama̱ li ̱pa̱xuhu quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nalakastakuananko̱y xli ̱pacs xlakskatá̱n hua̱nti ̱ ni ̱ko̱ni ̱t. 20 Sampi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat li ̱talakaputzi ̱ma̱kó̱ caj xpa̱lacata pi ̱ ni ̱ lay ma̱kantaxti ̱ko̱y la̱ntla̱ luhua xli ̱macaminko̱cani ̱t. Hua̱mpi ̱ ni ̱ hua̱ chuná̱ li ̱akspulako̱y pala caj xacstucán xlaputunko̱lh, hua̱mpi ̱ luhua chuná̱ Dios lhca̱huili ̱ni ̱t calalh laqui ̱mpi ̱ nakalhkalhi ̱tahuilako̱y hasta nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xlá̱ 21 tla̱n nama̱kantaxti ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. Hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n hua̱ xlakskatá̱n catilaktaxtuko̱lh c-xlacati ̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán, hua̱mpi ̱ Dios na̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nia̱lh

ROMANOS 8 tú̱ nalaktzanka̱ko̱y, usu nani ̱ko̱y, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán nali ̱pa̱xuhuay yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xlakskatá̱n. 22 Pus catzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán ca̱tuxá̱huat pa̱ti ̱ma̱kó̱ tacatzanajua, chu̱ ca̱tali ̱puhuá̱n huilakó̱ xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum pusca̱t ti ̱ luhua ta̱lay xtacatzanajua̱ acxni ̱ nama̱lakatuncuhui ̱y cha̱tum cskata, chu̱ aya xlacáchilh puhuán. 23 Hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ anán c-xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat chuná̱ pa̱ti ̱ma̱, huata na̱ pu̱tum quin chuná̱ makpa̱ti ̱ma̱hu ma̱squi aya kalhi ̱ya̱hu Espíritu Santo, xali ̱ucxílhti ̱t pi ̱ huijcú̱ hua̱ntu̱ natimaklhti ̱nana̱cha̱hu. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ pa̱ti ̱ma̱hu caj la̱ntla̱ puhuana̱hu aya xlákcha̱lh yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xalacsa̱sti quimacnicán hua̱ntu̱ ni ̱ tlahuako̱y tala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ luhua xli ̱huánat nakalhi ̱ko̱y xlakskatá̱n; sa̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua maktumá̱ aya quinca̱lakma̱xtuni ̱tán nahuán. 24 Quin, ma̱laktaxti ̱ni ̱tahu quili ̱stacnacán caj xpa̱lacata ca̱najlahu yumá̱ tu̱ Dios ma̱lacnu̱ ni ̱t, hua̱mpi ̱ cumu hasta la̱nchuj quilhtamacú̱ ni ̱ a̱maklhti ̱nanahu pacs tu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tán, xlacasquinca lacatzucu̱ nakalhkalhi ̱ti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ tzanka̱ycú̱. Pus lapi ̱ cha̱tum aya maklhti ̱nani ̱t pacs hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ nicani ̱t nia̱lh xlacasquinca̱ nalakli ̱puhuán pi ̱ aya xmaklhtí ̱nalh hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ nicani ̱t. 25 Hua̱mpi ̱ cumu tamá̱ hua̱ntu̱ quin kalhkalhi ̱ti ̱ma̱hu naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n ni ̱ tasiyuy, quinca̱mini ̱niyá̱n aktum nahuili ̱ya̱hu quintapuhua̱ncán nata̱laya̱hu quintapa̱ti ̱ncán, chu̱ lacatzucu̱ napa̱xuhua̱na̱le̱na̱hu nakalhkalhi ̱tahuilaya̱hu. 26 Xa̱huachí ̱ huá̱ li ̱kalhi ̱ya̱hu Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n

368 acxni ̱ quin taxlajuani ̱ya̱hu, chu̱ acxni ̱ xakatli ̱ya̱hu Dios, sa̱mpi ̱ lakachuní ̱n ni ̱ catzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ quinca̱mini ̱niyá̱n naxakatli ̱ya̱hu c-quioracioncán. Hua̱mpi ̱ tama̱ Espíritu Santo quinca̱pa̱lacachihui ̱naná̱n acxni ̱ caj jalhpa̱ni ̱ya̱hu, chu̱ ni ̱ ta̱ksa̱hu tachihuí ̱n tu̱ nahuana̱hu c-xlacati ̱n Dios. 27 Cha̱nchu̱ Dios hua̱nti ̱ pacs lakapasa̱ hasta hua̱ntu̱ huí ̱ c-xpu̱ lacni cha̱tum chixcú, xlá̱ catzi ̱y hua̱ntu̱ Espíritu Santo squinima̱ quimpa̱lacatacán, pus xlá̱ xma̱n huá̱ squiniy Dios hua̱ntu̱ catzi ̱y pi ̱ xli ̱pacs xtalacasquín naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n quin hua̱nti ̱ tapaksi ̱niya̱hu Jesús. Ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ caquintica̱ma̱lactlahuí ̱n quintaca̱najlacán 28 Na̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱nti ̱ pa̱xqui ̱ko̱y Dios, xli ̱pacs tu̱ lakchinko̱y xlá̱ tla̱n qui ̱ma̱xtuniko̱y, sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ puhuani ̱t natlahuay xpa̱lacatacán hua̱nti ̱ tasaniko̱y laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 29 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱t lahuay ca̱t uxá̱huat, Dios xcatzi ̱yá̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ huá̱ xpa̱lacata, li ̱lhca̱huíli ̱lh pi ̱ nali ̱taxtuko̱y luhua xaxli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n na̱ chuná̱ la̱ li ̱kalhi ̱y xCam Jesucristo hua̱nti ̱ chú̱ xapuxcu nahuán c-xlaksti ̱pa̱ncán lhu̱ hua xnata̱lán. 30 Huá̱ xpa̱lacata, yama̱ hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t hasta acxni ̱ xlá̱ ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y ca̱tuxá̱huat, a̱li ̱sta̱lh tasaniko̱lh, ma̱ca̱xko̱lh laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ acxni ̱ aya li ̱pa̱huanko̱lh, li ̱ma̱xtuko̱lh la̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ xlacle̱nko̱y c-xlacatí ̱n, chu̱ acxni ̱ chú̱ aya li ̱maca̱nko̱ca̱ la̱ ti ̱ nia̱lh xle̱nko̱y xtala̱kalhí ̱n, xlá̱ hasta luhua a̱huatá̱ líḻ hca̱lh pi ̱ nama̱xqui ̱ko̱ya̱chá̱ xpu̱tahui ̱lhcán c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ antá̱ nali ̱pa̱xuhuako̱y yama̱ tlanca li ̱ca̱cni xkakánat tu̱ xlá̱ kalhi ̱y anta̱ni ̱ lama̱. 31 Bueno, hua̱ lapi ̱ hua̱ Dios chuná̱ quinca̱lacsacni ̱tán, ¿tí ̱ chú̱

ROMANOS 8​, ​9

369 naquinca̱lactlahuaya̱huayá̱n? 32 Lapi ̱ hasta ma̱squi hua̱ xCam ni ̱ lakcátzalh, hua̱mpi ̱ huata macamá̱sta̱lh namakni ̱cán laqui ̱mpi ̱ li ̱macxtum naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, ¿pá̱ li ̱huacá̱ chú̱ ni ̱ caquintica̱ma̱xquí ̱n xli ̱pacs catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ maclacasquina̱hu? 33 ¿Tí ̱ cahuá̱ tla̱n nahuán pi ̱ kalhi ̱ko̱y xtala̱kalhí ̱n hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t lapi ̱ ma̱n Dios li ̱maca̱nko̱ni ̱t la̱ xaakstitum hua̱nti ̱ nia̱lh tú̱ le̱nko̱y xtala̱kalhi ̱ncán? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh lay tí ̱ namakstuntlahuako̱y xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán! 34 Pus ¿tí ̱ cahuá̱ chú̱ tla̱n nama̱makuasi ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ naxoko̱nanko̱y tu̱ tlahuako̱ni ̱t xtala̱kalhi ̱ncán? Pus nia̱lh tí ̱ lay, sa̱mpi ̱ Cristo ni ̱lh xpa̱lacatacán, chu̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, cha̱nchu̱ antá̱ chú̱ huilachá̱ c-xpakstacat xpa̱xtu̱ n Quintla̱tican Dios laqui ̱mpi ̱ naquinca̱pa̱l acachihui ̱nana̱chá̱n. 35 Pus ¿tí ̱ cahuá̱ chú̱ tla̱n naquinca̱maklhti ̱yá̱n xtapa̱xqui ̱t Cristo pi ̱ nia̱lh naquinca̱lakalhamaná̱n? ¿Pi ̱ tla̱n nali ̱laclata̱yay acxni ̱ pala huí ̱ tu̱ pa̱ti ̱ma̱hu, usuchí ̱ pala acxni ̱ kalhi ̱ya̱hu talakapútzi ̱t, usu pala acxni ̱ quinca̱li ̱soka̱li ̱caná̱n caj cumu li ̱pa̱huana̱hu, chuná̱ pala ni ̱tú̱ huaya̱hu, usu ni ̱tú̱ li ̱lhaka̱nana̱hu, usu pala quinca̱maka̱klhacaná̱n hasta quinca̱li ̱makni ̱putuncaná̱n? ¡Ni ̱ catílalh! 36 Sa̱mpi ̱ antá̱ c-Li ̱kalhtahuaka, lacatum chuná̱ tatzokni ̱t: “Caj cumu aksti ̱tum cca̱li ̱pa̱huaná̱n, a̱yuj ni ̱ quinca̱li ̱makni ̱caná̱n cha̱li ̱ cha̱lí ̱. Xta̱chuná̱ quinca̱li ̱ma̱xtucaná̱n la̱ xali ̱makni ̱t calhni ̱lu̱ hua̱ntu̱ le̱nko̱cán anta̱ni ̱ namakni ̱ko̱cán.” 37 Hua̱mpi ̱ ma̱squi caxatu̱cahuá̱ tu̱ naquinca̱akspulayá̱n, catzi ̱ya̱hu pi ̱ fuerza̱ nata̱yaniya̱hu cumu huá̱ naquinca̱makta̱yayá̱n Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ luhua quinca̱lakalhamaná̱n. 38 Quit aktum ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum, chu̱ ni ̱ pala pu̱ lactum caquintica̱ma̱lactlahuí ̱n, usu

caquintica̱maklhtí ̱n xtalakalhama̱n Quimpu̱chinacán: ni ̱ pala la̱ntla̱ xastacná nalatama̱ya̱hu, usu a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ ni ̱ni ̱tahu nahuán, ni ̱ pala ángeles, usu cati ̱hua̱ lactlanca li ̱tlihuaka̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ ca̱u̱ní ̱n ni ̱ tasiyuko̱y, na̱ ni ̱ pala xli ̱pacs hua̱ntu̱ la̱nchú̱ quinca̱kspulama̱n, na̱ ni ̱ pala hua̱ntu̱ naquinca̱akspulayá̱n a̱li ̱sta̱lh, 39 chu̱ na̱ ni ̱ pala hua̱ntu̱ huilakó̱ ta̱lhmá̱n c-akapú̱ n, na̱ ni ̱ pala hua̱ntu̱ huilakó̱ pu̱ lhma̱n c-xtampu̱ n tíyat, ni ̱ pala pu̱ lactum hua̱ntu̱ Dios ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t, chuná̱ tu̱ lactzú̱, usu hua̱ntu̱ lactlanca. ¡Ni ̱ pala pu̱ lactum caquintica̱maklhti ̱chá̱n yama̱ tlanca talakalhamá̱n hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n, chu̱ hua̱ntu̱ maklhti ̱nani ̱tahu c-xlatama̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo! Dios lacsacko̱ni ̱t judíos ma̱squi makapitzí ̱n ni ̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Quit xli ̱ca̱na̱ cli ̱pa̱huán Jesús, chu̱ huá̱ catzi ̱y pi ̱ ni ̱ caksani ̱nama̱ na̱ xa̱hua̱ Espíritu Santo hua̱nti ̱ lama̱ c-quilatáma̱t tla̱n ma̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n. 2 Quit ckalhi ̱y aktum tlanca tali ̱puhuá̱n c-quilatáma̱t, hasta chá̱n c-quinacú̱ xli ̱catzán ankalhí ̱n, 3 caj xpa̱lacatacán quili ̱nata̱chiqui ̱n judíos, sa̱mpi ̱ xlacán luhua quili ̱nata̱lán, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ quinata̱lán cli ̱ma̱xtuko̱y. Hasta quit pacs tla̱n xactláhualh ma̱squi xacalh pa̱ti ̱nán ca̱li ̱ní ̱n, usu xquilakmákalh Cristo pala chuná̱ tla̱n xlaktaxtuko̱lh xli ̱stacnacán. 4 Xlacán li ̱tapa̱cuhui ̱ko̱y israelitas sa̱mpi ̱ huá̱ tima̱lacatzuqui ̱ko̱chá̱ yama̱ maka̱n tali ̱pa̱hu chixcu xuanicán Israel, ma̱n Dios xlacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nali ̱ma̱xtuko̱y la̱ntla̱ hua̱nti ̱ luhua xlakskatá̱n, chu̱ lacatancs ma̱lacnu̱ niko̱lh pi ̱ niucxni ̱ lhtuj namakaxtakko̱y. Cha̱nchu̱, xamaka̱n quilhtamacú̱, laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱ko̱y

9

ROMANOS 9 pi ̱ xlá̱ ankalhí ̱n xta̱lama̱kó̱, ma̱ucxilhni ̱ko̱lh tlanca xca̱cni ̱ xta̱chuná̱ la̱ xkakánat hua̱ntu̱ napu̱ lale̱nko̱y cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ xlacán xlatapu̱ li ̱ko̱y c-desierto. Cha̱nchu̱ cumu xlacasquín pi ̱ aksti ̱tum nalakataquilhpu̱tako̱y naca̱cni ̱naniko̱y huá̱ xpa̱lacata li ̱ma̱xqui ̱ko̱lh xatatzokni xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱lh nama̱xqui ̱ko̱y pala xlacán xli ̱pacs xnacu̱cán nali ̱pa̱huanko̱y. 5 Quin judíos sa̱mpi ̱ hua̱ xakasiya̱ quinquilhtzucutcán yama̱ xalactali ̱pa̱hu xalakmaka̱n ko̱lutzi ̱nní ̱n Abraham, Isaac, chu̱ Jacob; chu̱ acxni ̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacan Jesús qui ̱lacachinchi ̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, na̱ pacs judíos xli ̱nata̱lán qui ̱táxtulh, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ luhua hua̱ Dios xlá, chu̱ huá̱ ma̱paksi ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán, chu̱ luhua mini ̱niy nama̱xqui ̱cán pa̱xcatcatzí ̱nit caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Chuná calalh, amén. 6 Acxni ̱ chuná̱ cli ̱chihui ̱nanko̱y israelitas, xamaktum huí ̱ ti ̱ napuhuán pi ̱ cuaniputún pi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱kantáxti ̱lh Dios hua̱ntu̱ tima̱lacnu̱ niko̱lh xamaka̱n quinquilhtzucutcán. Huata huá̱ chuná̱ li ̱tasiyuy sa̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱pacs israelitas hua̱ntu̱ xquilhtzucutcan yama̱ kolutzi ̱n Israel mini ̱niko̱y li ̱tapa̱cuhui ̱ko̱y luhua xaxli ̱ca̱na̱ israelitas. 7 Na̱ chuna li ̱tum, Dios ni ̱ li ̱ma̱xtuko̱y pacs xlakskatá̱n hua̱nti ̱ xquilhtzucut yama̱ xamaka̱n Abraham, sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ tihuánilh: “Caj xma̱n hua̱nti ̱ nalacachinko̱y xquilhtzucut minkahuasa Isaac hua̱nti ̱ nalakcha̱nko̱y talakalhamá̱n hua̱ntu̱ tama̱lacnu̱ nini ̱ta̱ huix, chu̱ minquilhtzúcut.” 8 Antá̱ u̱ nú̱ luhua lacatancs quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n pi ̱ ni ̱ lay li ̱taxtuya̱hu xlakskata̱n Dios caj xpa̱lacata pala huá̱ quinquilhtzucutcán Abraham, huata Dios xma̱n huá̱ li ̱ucxilhko̱y xlakskata̱n Abraham yama̱ xquilhtzúcut ti ̱ nalacachinko̱y hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ naca̱najlako̱y tu̱ ma̱lacnú̱ nilh Abraham la̱ntla̱ xlá̱ ca̱nájlalh. 9 Acxni ̱

370 ni ̱ xa̱lacachín Isaac Dios ta̱chihuí ̱nalh Abraham, chu̱ ma̱lacnú̱ nilh hua̱ntu̱ natlahuay, chuná̱ huánilh: “Ná̱ chú̱ a̱ca̱ta̱ acxni ̱ nacmimpalay, tama̱ mimpusca̱t Sara, xlá̱ huij nahuán actzu̱ cskata.” 10 Na̱ ni ̱ xma̱n hua̱ yumá̱ ma̱luloka̱ tu̱ cca̱huaniputuná̱n, hua̱mpi ̱ na̱ calacapa̱stáctit tu̱ akspúlalh c-xlatama̱tcán yama̱ stiyu̱ n lakkahuasán hua̱nti ̱ xcaman Rebeca, chu̱ hua̱ xtla̱tcán xuani ̱t yama̱ xamaka̱n quintla̱tcán xuanicán Isaac. 11-12 Hua̱mpi ̱ hasta xapu̱ lana̱ acxni ̱ yama̱ stiyu̱ n lakkahuasán ni ̱ xa̱lacachinko̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ ni ̱ xa̱lakapasko̱y hua̱ntu̱ tla̱n, usu hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, acxnicú̱ Dios chuná̱ tihuánilh Rebeca: “Hua̱ xapuxcu minkahuasa̱ caj la̱ xtasa̱cua nali ̱taxtuy hua̱nti ̱ nascujnaniy xataju̱ laqui ̱mpi ̱ nalakachixcuhui ̱y.” Acxni ̱ chú̱ u̱ nú̱ lacatancs ma̱luloka̱ Dios pi ̱ hua̱ lacsacko̱y hua̱nti ̱ xlá̱ chuná̱ puhuaniko̱y, chu̱ ni ̱ ca̱ta cati ̱hua̱ xcam tlahuako̱y, huata xlá̱ lakalhamán hua̱nti ̱ lakalhamamputún, chu̱ ni ̱ caj huá̱ xpa̱lacata̱ pala tú̱ ma̱n tlajani ̱t, usu ni ̱ tlajani ̱t c-xlatáma̱t. 13 Quit ni ̱tú̱ cma̱li ̱huaqui ̱ma̱ quintachihuí ̱n sa̱mpi ̱ antá̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Hua̱ Jacob cpá̱xqui ̱lh, hua̱mpi ̱ hua̱ Esaú clakmákalh.” 14 Xamaktum pala huixín napuhuaná̱tit: “¿Pi ̱ huix chuná̱ huaniputuna̱ pi ̱ Dios ni ̱ xtalulóktat tu̱ tlahuay pi ̱ ni ̱ acxtum lacsaca̱ ti ̱ nalakalhamanko̱y?” ¡Ni ̱ pala lay! 15 Sa̱mpi ̱ maktum quilhtamacú̱ Dios chuná̱ huánilh Moisés: “Quit naclakalhamán hua̱nti ̱ chuná̱ naclakalhamamputún, chu̱ nacpa̱xqui ̱y hua̱nti ̱ quit chuná̱ nacpuhuaniy.” 16 Chuná̱ pi ̱ ni ̱ antá̱ huí ̱ xquilhtzúcut pala tu̱ nalacasquín cha̱tum, usu pala tu̱ fuerza̱ natlahuay pi ̱ Dios nalacsaca, hua̱mpi ̱ antá̱ huí ̱ xquilhtzúcut c-xtalakalhamá̱n Dios. 17 Sa̱mpi ̱ antá̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ tatzoktahuilani ̱t pi ̱

371 Dios chuná̱ huánilh rey Faraón xala c-Egipto: “Quit cli ̱ma̱xtún la̱ ma̱paksi ̱ná̱ laqui ̱mpi ̱ c-milatáma̱t nacma̱siyuy tlanca quili ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ ckalhi ̱y, chu̱ na̱ chuná̱ laqui ̱mpi ̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat naquilakapascán xatí ̱ quit.” 18 Yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱kalhtahuakahu quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n pi ̱ Dios lakalhamán hua̱nti ̱ chuná̱ puhuaniy, hua̱mpi ̱ na̱ tla̱n tlahuay, pala chuná̱ lacasquín, pi ̱ cha̱tum luhua xatzáca̱t cali ̱táxtulh. 19 Xamaktum huí ̱ ti ̱ napuhuán, usu hasta naquinta̱la̱huaniputún: “¿Tú̱ huan chá̱ naquinca̱li ̱ma̱xoko̱ni ̱putuná̱n Dios acxni ̱ tlahuaya̱hu tala̱kalhí ̱n pala luhua chuná̱ xlá̱ lhca̱huili ̱ni ̱t namina̱hu latama̱ya̱hu, chu̱ xa̱huachí ̱ cumu ni ̱ pala cha̱tum lay kalhakaxmatmakán hua̱ntu̱ aya lhca̱huili ̱ni ̱t?” 20 ¡Ni ̱ chuná̱ cahuanti! Sa̱mpi ̱ huá̱ chuná̱ cli ̱huaniyá̱n, ¿xatú̱ huix milakasi, usuchí ̱ ma̱ta̱xtuca̱ xtalacapa̱stacni Dios laqui ̱mpi ̱ puhuana̱ pi ̱ tla̱n nali ̱huaniya̱ hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuama̱? ¿Pi ̱ tla̱n pa̱tum tláminc chuná̱ nahuaniy lhtamaná̱ hua̱nti ̱ tláhualh: “¿Tú̱ huan chuná̱ na̱má̱ quintlahuani ̱ta?” 21 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ cha̱tum xtlahuana xa̱lu̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huatiya pu̱ lactuma tíyat tla̱n li ̱tlahuay pa̱tum li ̱lakati ̱t tláminc laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱y xlakasi, hua̱mpi ̱ na̱ tla̱n li ̱tlahuay paktum tlanca li ̱lakaputza tláminc laqui ̱mpi ̱ ni ̱ luhua nakalhi ̱y xlakasi. 22 Antá̱ chú̱ luhua li ̱huana̱ li ̱akata̱ksa̱hu pi ̱ Dios na̱ chuná̱ tlahuani ̱t c-xlatama̱tcán tachixcuhuí ̱tat acxni ̱ ni ̱ maktum tuncán ma̱xoko̱ni ̱ko̱lh xtala̱kalhi ̱ncán hua̱nti ̱ tlahuako̱lh ni ̱tlá̱n, sa̱mpi ̱ lakalhamanko̱lh, hua̱mpi ̱ na̱ akata̱kspalaya̱hu pi ̱ xlá̱ na̱ tla̱n ma̱síyulh yama̱ tlanca xli ̱makatlihuaka c-xlatama̱tcán hua̱nti ̱ ni ̱ xta̱pa̱ti ̱putunko̱y xtala̱kalhí ̱n acxni ̱ chuná̱ lacásquilh. 23 Hua̱mpi ̱ chú̱ c-quilatama̱tcán li ̱ma̱siyuputún yama̱

ROMANOS 9 li ̱ca̱cni tlanca xtalakalhamá̱n tu̱ kalhi ̱y, chu̱ la̱ntla̱ luhua tla̱n catzi ̱y, sa̱mpi ̱ li ̱pe̱cua̱ quinca̱lakalhamani ̱tán, chu̱ quinca̱lakpali ̱nini ̱tán quilatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ aktum quilhtamacú̱ quin tla̱n nali ̱pa̱xuhuaya̱hu yama̱ li ̱ca̱cni ̱ hua̱ntu̱ lhca̱huili ̱ni ̱t nata̱kalhi ̱ya̱cha̱hu. 24 Lhu̱ hua̱ quin hua̱nti ̱ Dios quinca̱lacsacni ̱tán, makapitzi ̱n judíos, chu̱ makapitzi ̱n ni ̱ judíos. 25 Sampi ̱ hasta antá̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ profeta Oseas tzokli ̱ hua̱ntu̱ huánilh Dios xpa̱lacata, chuná̱ huan: “Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ quit ni ̱ quilakskatá̱n xacli ̱maca̱nko̱y, la̱nchú̱ hua̱ quilakskatá̱n cli ̱ma̱xtuko̱y; chu̱ na̱ chuná̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xa̱catzi ̱ko̱y pi ̱ quit na̱ cpa̱xqui ̱ko̱y, chujcú̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ quit luhua snu̱ n clakalhamanko̱y. 26 Xa̱huachí ̱ antiyá̱ yama̱ c-tíyat anta̱ni ̱ quit ctihuaniko̱lh yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos: ‘Huixín ni ̱ quilakskatá̱n’, fuerza̱ nacma̱lakcha̱ni ̱y aktum quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ antiyá̱ nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ lama̱ xastacná.” 27 Na̱ calacapa̱stáctit la̱ntla̱ tzokli ̱ profeta Isaías acxni ̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y yama̱ hua̱nti ̱ judíos: “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ma̱squi lhu̱ hua millones nahuanko̱y hua̱nti ̱ nalacachinko̱y xquilhtzúcut Israel, quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ caj tzinú̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ huacán ti ̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán. 28 Pus mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ Quimpu̱chinacán ni ̱ namakapalay la̱ntla̱ nama̱kantaxti ̱y xtachihuí ̱n acxni ̱ huá̱ pi ̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y pacs xala ca̱tuxá̱huat xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, na̱ li ̱huana̱ aksti ̱tum natlahuay xtascújut.” 29 Xa̱huachí ̱ anta li ̱tum c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ titzokpá̱ Isaías: “Lapi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacan Dios, ti ̱ tlanca xlacatzúcut, ni ̱ xtilakalhamanko̱lh, chu̱ ni ̱ xtilakma̱xtuko̱lh yama̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ tiakata̱xtuko̱lh xalakmaka̱n

ROMANOS 9​, ​10 quinquilhtzucutcán hua̱nti ̱ quinca̱ma̱lhu̱ hui ̱ni ̱tán, quin judíos xtisputtahuilahu xta̱chuná̱ la̱ pacs sputtahuilako̱lh hua̱nti ̱ maká̱n xuilakó̱ c-Sodoma, chu̱ Gomorra.” Ni ̱ lhu̱ hua judíos li ̱pa̱huanko̱y xtachihui ̱n Jesús 30 Bueno, ¿tú̱ chi ̱nchu̱ quinca̱ma̱siyuniyá̱n yuma̱ takalhchihuí ̱n? Pus quinca̱ma̱siyuniyá̱n pi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, caj xpa̱lacata li ̱pa̱huanko̱lh hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y, xlá̱ maklhti ̱nanko̱lh xta̱chuná̱ la̱ xalaktaxtun chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ nia̱lh tú̱ le̱nko̱y xtala̱kalhi ̱ncán tu̱ nali ̱makstuntlahuako̱cán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xapu̱ lana̱ xlacán ni ̱ huá̱ xputzama̱kó̱ yuma̱ laktáxtut. 31 Chi ̱nchu̱ yama̱ judíos hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱tzaksama̱kó̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios sa̱mpi ̱ xpuhuanko̱y pi ̱ chuná̱ nali ̱laktaxtuko̱y xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, ma̱squi tzaksako̱lh, ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh. 32 ¿Lá̱ntla̱ chuná̱ li ̱akspulako̱lh? Hua̱ chuná̱ li ̱akspulako̱lh lhu̱ hua judíos sa̱mpi ̱ caj xacstucán luhua lacuan chixcuhuí ̱n xli ̱taxtuputunko̱y, usu xli ̱ma̱siyuputunko̱y c-xlatama̱tcán, hua̱mpi ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh naca̱najlako̱y pi ̱ Cristo nama̱xqui ̱ko̱y yuma̱ laktáxtut. Huá̱ xpa̱lacata li ̱laclata̱yako̱lh, chu̱ huá̱ li ̱akchakxko̱lh yama̱ “tlanca chíhuix hua̱ntu̱ li ̱akchakxnancán”. 33 Chu̱ na̱ antiyá̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzoktahuilani ̱t: “Antá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Sión quit nacmacamín cha̱tum hua̱nti ̱ nali ̱taxtuy la̱ aktum tlanca chíhuix, hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ nali ̱akchakxnanta̱yako̱y, chu̱ lhu̱ hua̱ natali ̱ca̱talako̱y ca̱tiyatna. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ caj catili ̱tama̱ma̱xani ̱ko̱lh a̱li ̱sta̱lh.” Nata̱laní ̱n, xli ̱ca̱na̱ li ̱puhuán quinacú, chu̱ quioración

10

372 tu̱ ankalhí ̱n csquiniy Dios xpa̱lacata Israel, hua̱ yumá̱ pi ̱ xli ̱pacs israelitas xlakma̱xtuko̱lh xli ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios. 2 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ luhua tla̱n xacli ̱chihui ̱nanko̱lh pi ̱ lhu̱ hua judíos li ̱huana̱ litzaksama̱kó̱ xlacán pi ̱ lacuan chixcuhuí ̱n nali ̱taxtuko̱y c-xlacati ̱n Dios, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ litzaksama̱kó̱, ni ̱ li ̱huana̱ akata̱ksko̱y la̱ntla̱ Dios lacasquín cali ̱pa̱huanko̱lh. 3 Sa̱mpi ̱ ni ̱ akata̱ksko̱ni ̱t pi ̱ xma̱n hua̱ Dios hua̱nti ̱ tla̱n xalaktaxtún li ̱ma̱xtuko̱y makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ lacle̱nko̱y c-xlacatí ̱n, pus huá̱ xpa̱lacata, chunacú̱ xlacán ma̱n fuerza̱ tlahuaniko̱y li ̱tzaksako̱y natlahuako̱y lacuan tatlahu laqui ̱mpi ̱ lacuan chixcuhuí ̱n nali ̱tasiyuko̱y, chu̱ chuná̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios. 4 Sa̱mpi ̱ huata Cristo tla̱n nama̱xqui ̱ko̱y judíos tu̱ putzako̱y acxni ̱ tzaksako̱y ma̱kantaxti ̱ko̱y yama̱ xamaka̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ca̱najlako̱y pi ̱ Cristo lacxapaniko̱ni ̱t xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ chuná̱ xalaktaxtún li ̱ma̱xtuko̱lh la̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ lacle̱nko̱y c-xlacati ̱n Dios, pus xlacán nia̱lh luhua xafuerza nalitzaksako̱y nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ huan xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nakalhi ̱ko̱y laktáxtut. 5 Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum nama̱kantaxti ̱ko̱y c-xlatáma̱t xli ̱pacs xli ̱ma̱paksi ̱n Dios xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ xli ̱ma̱xtuko̱lh la̱ xalaktaxtún hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xtala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ Moisés chuná̱ na̱má̱ títzokli ̱ c-xli ̱ma̱paksí ̱n: “Yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nalakma̱xtuy xli ̱stacna.” 6 Hua̱mpi ̱ cumu ni ̱tí ̱ lay aksti ̱tum nama̱kantaxti ̱y, huata chuná̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ xpa̱lacata la̱ntla̱ Dios quinca̱lacxapaniyá̱n quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ chuná̱ xalaktaxtún quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ quin

373 ma̱tla̱ni ̱ya̱hu xma̱tzanka̱nanica quintala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y: “Ni ̱ capúhuanti ̱ pala xlacasquinca natlahuaya̱ hua̱ntu̱ tuhua̱, xta̱chuná̱ pala napina̱ c-akapú̱ n, chu̱ antá̱ naputzaya̱ Cristo laqui ̱mpi ̱ nata̱ctay, chu̱ nalakma̱xtuyá̱n, 7 usuchí ̱ antá̱ napina̱ ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ antá̱ naputzaya, sa̱mpi ̱ xlá̱ aya lakastakuanani ̱t, nia̱lh antá̱ huí ̱.” 8 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ xlacasquinca̱ pala mákat naputzaya̱ la̱ntla̱ tla̱n nalakma̱xtuya̱ mi ̱li ̱stacna, sa̱mpi ̱ chuná̱ huampalay: “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yama̱ xtachihui ̱n Dios luhua lacatzú̱ lakchini ̱tán, sa̱mpi ̱ antá̱ kalhi ̱ya̱ c-minquilhni, chu̱ huí ̱ c-minacú̱.” Quit lacatancs cuaniyá̱n pi ̱ hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ luhua quili ̱ca̱najlatcán sa̱mpi ̱ huatiya̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ quin cli ̱akchihui ̱nama̱hu. 9 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ hua̱ minquilhni ̱ li ̱ma̱luloka̱ pi ̱ hua̱ Cristo Mimpu̱chiná tlahuaya, chu̱ c-minacú̱ ca̱najlaya̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, pus chuná tla̱n nata̱ksa̱ xlaktaxtut mili ̱stacna̱ c-xlacati ̱n Dios. 10 Sa̱mpi ̱ talacasquín pi ̱ hua̱ minacú̱ nali ̱ca̱najlaya̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y laqui ̱mpi ̱ xlá̱ xalaktaxtún nali ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ lacli ̱pina̱ c-xlacatí ̱n, chu̱ minquilhni ̱ nali ̱ma̱luloka̱ pi ̱ xma̱n hua̱ Jesucristo hua̱nti ̱ tla̱n lakma̱xtunán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nakalhi ̱ya̱ laktáxtut xpa̱lacata mintala̱kalhí ̱n. 11 Xa̱huachí ̱ antá̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzokni ̱t: “Xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, chu̱ naca̱najlaniy xtama̱lacnú̱ n, ni ̱tú̱ caj nali ̱tama̱xani ̱y a̱li ̱sta̱lh tu̱ tlahuani ̱t.” 12 Xlá̱ acxtum li ̱maca̱n ko̱y pacs tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ hua̱nti ̱ judíos cumu la̱ ti ̱ ni ̱ judíos; sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n hua̱ cha̱tum Quimpu̱chinacán, hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huana̱hu, chu̱ xli ̱ca̱na̱ luhua tlanca xtalakalhamá̱n ma̱xqui ̱ko̱y hua̱nti ̱ nasquiniko̱y xtamakta̱y. 13 Sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Xli ̱pacs

ROMANOS 10 cati ̱huá̱ hua̱nti ̱ naquilhanilaca̱nko̱y Quimpu̱chinacán, nasquiniko̱y li ̱tlá̱n pi ̱ calakalhamanko̱lh, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nalakalhamanko̱y, chu̱ nalakma̱xtuniko̱y xli ̱stacnacán.” 14 Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ntla̱ nali ̱ma̱a katzanka̱ko̱y pi ̱ calakalhamanko̱lh yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t? Chu̱ ¿lá̱ntla̱ nali ̱pa̱huanko̱y lapi ̱ ni ̱ a̱kaxmatko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ni ̱n Jesús tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut? Chu̱ ¿lá̱ntla̱ chú̱ nakaxmatko̱y lapi ̱ ni ̱ a̱li ̱akchihui ̱nancán? 15 Na̱ chuna li ̱tum, ¿lá̱ntla̱ chú̱ naancán li ̱akchihui ̱nancán xtachihui ̱n Jesús lapi ̱ ni ̱tí ̱ ma̱lakacha̱ko̱ca̱ pi ̱ caanko̱lh li ̱akchihui ̱nanko̱y? Huá̱ xpa̱lacata, c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzokni ̱t: “Ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu tasiyuko̱y acxni ̱ chinko̱y hua̱nti ̱ minko̱y li ̱akchihui ̱nanko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut.” 16 Hua̱mpi ̱ ma̱squi li ̱akchihui ̱nama̱ca̱ yama̱ li ̱pa̱xuhu tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, ni ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ca̱najlako̱ni ̱t, chu̱ chuná̱ kantaxtuma̱ hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tihua̱ profeta Isaías acxni ̱ chuná̱ huánilh Dios: “Quimpu̱chinacan Dios, la̱ntla̱ cli ̱chihui ̱nán mintachihuí ̱n luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlaputunko̱y.” 17 Chuná̱ pi ̱ hua̱ taca̱najla, huá̱ huix nali ̱kalhi ̱ya̱ la̱ntla̱ nakaxpata, tu̱ nakaxpata̱ xtachihui ̱n Dios. 18 Hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n: ¿Tú̱ pala a̱kaxmatko̱y? ¿Tú̱ huan ni ̱ chuná? Kaxmatko̱ni ̱ttá, sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka chuná̱ huan: “Xli ̱ca̱tlanca ca̱tiyatna̱ ta̱kahuani ̱ni ̱t xtama̱catzi ̱ni ̱ncán chu̱ hua̱ xtachihui ̱ncán, cha̱ni ̱ttá̱ hasta c-xli ̱katsputni ca̱tuxá̱huat.” 19 Hua̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ chú̱ quit cpuhuán: ¿Tú̱ akata̱ksko̱ni ̱t cahuá̱ yama̱ judíos la̱ntla̱ Dios ma̱xqui ̱putunko̱y xlaktaxtut xli ̱stacnacán? Quit cpuhuán pi ̱ pacs catzi ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ hasta maka̱sa

ROMANOS 10​, ​11 quilhtamacú̱ kolutzi ̱n Moisés tima̱catzi ̱ni ̱ko̱lh tu̱ xuaniputunko̱y Dios, chuná̱ huaniko̱lh: “Laqui ̱mpi ̱ huixín judíos nataskahuiniyá̱tit, namín quilhtamacú̱ acxni ̱ nacma̱siyuy la̱ntla̱ na̱ cpa̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ huixín ni ̱ ucxilhputunko̱yá̱tit; chu̱ na̱ chuná̱ yamá̱ hua̱nti ̱ huixín puhuaniko̱yá̱tit pi ̱ ni ̱tú̱ akata̱ksma̱kó̱, pacs naclakalhamanko̱y laqui ̱mpi ̱ chuná̱ li ̱pe̱cua̱ nali ̱si ̱tzi ̱niyá̱tit.” 20 Na̱ chuná̱ Isaías, luhua li ̱huana̱ tima̱síyulh xtalacapa̱stacni Dios acxni ̱ chuná̱ títzokli ̱ c-xlibro: “Yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xquimputzama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ naquili ̱pa̱huanko̱y, huata xlacán lacapala̱ quinta̱ksko̱ni ̱t; chu̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xkalhasquini ̱nama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ naquilakapasko̱y xatí ̱ luhua quit, huata huá̱ cma̱siyuniko̱lh quintalacapa̱stacni.” 21 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ Dios li ̱chihui ̱nanko̱y yamá̱ hua̱nti ̱ judíos, chuná̱ huá̱ xpa̱lacatacán: “Quit tantacú̱, chu̱ tantascaca̱ clakstonkniko̱lh quimacán la̱ntla̱ xacta̱chihui ̱nanputunko̱y pi ̱ catalakaspitta̱yako̱lh, chu̱ caquili ̱pa̱huampalako̱lh yuma̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ quit ma̱n xaclacsacko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ xlacán caj tatlanca̱ni ̱ko̱y, chu̱ ni ̱ kaxmatputunko̱y.” Ni ̱ xli ̱pacs judíos laktzanka̱ko̱ni ̱t Huí ̱ ti ̱ tla̱n napuhuán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ quit cca̱huanimá̱n: ¿Entonces Dios maktum pi ̱ lakmakanko̱ni ̱t yama̱ xlakskata̱n israelitas? ¡Ni ̱ chuná̱ xlá, ni ̱tú̱ lakmakama̱ko̱ca̱! Huá̱ chuná̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ quilakmakama̱ quit, na̱ li ̱Israel quit. Quit xquilhtzucut xamaka̱n Abraham na̱ chuná̱ la̱ cati ̱hua̱

11

374 israelita. Hua̱ la̱ntla̱ quintucuhuiní, huá̱ cli ̱kalhi ̱y sampi ̱ quit xquilhtzúcut yama̱ xamaka̱n xkahuasa Israel xuanicán Benjamín. 2 Dios ni ̱tú̱ lakmakanko̱ni ̱t judíos, sa̱mpi ̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios huá̱ li ̱ma̱tanujko̱lh laqui ̱mpi ̱ xlacán luhua xatalacsacni cscujnín nali ̱taxtuko̱y, chu̱ hasta ca̱la̱nchuj quilhtamacú̱ chunacú̱ li ̱ma̱xtuko̱y. Xa̱huachí ̱ calacapa̱stáctit hua̱ntu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ caj xpa̱lacata yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ profeta Elías ca̱tali ̱puhuá̱n xakatli ̱laca̱ma xDios, xma̱laksiyuma̱kó̱ yama̱ judíos xala c-Israel, chuná̱ xquilhanima̱: 3 “Quimpu̱chinacan Dios, yuma̱ laclix̱ cajnit quinata̱chiqui ̱n judíos makni ̱ko̱ni ̱t yama̱ profetas hua̱nti ̱ huix xmacatanko̱ni ̱ta, na̱ lactilhko̱lh mialtar anta̱ni ̱ clhcuyucán li ̱ma̱jiní ̱n acxni ̱ lakataquilhpu̱tacana; a̱huatá̱ cacstutamakaxtakni ̱t, hua̱mpi ̱ juerza̱ quimputzasta̱lama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ naquimakni ̱ko̱y.” 4 Hua̱mpi ̱ huata Dios chuná̱ huánilh: “Ni ̱ pacs aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t la̱ huix puhuámpa̱t, sa̱mpi ̱ huilakó̱ aktujun mi ̱lh judíos hua̱nti ̱ aksti ̱tum quili ̱pa̱huanko̱y, chu̱ ni ̱ pala maktum a̱lakatatzokostako̱ni ̱t caj xatatlahuamakxtu xdioscán huanican Baal.” 5 Na̱ chuná̱ hasta la̱nchuj quilhtamacú̱, Dios lacsacko̱ni ̱t makapitzi ̱n judíos, ma̱squi caj tzinú̱, hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t nalakma̱xtuko̱y hua̱mpi ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pa̱huanko̱y chu̱ xtalakalhamá̱n ma̱squi li ̱laktaxtuko̱ni ̱t. 6 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ma̱squi lakalhamanko̱lh huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh sa̱mpi ̱ Dios tla̱n catzi ̱y, chu̱ ni ̱ huá̱ li ̱lakma̱xtuko̱lh cumu pala caj tú̱ ya̱ tla̱n tatlahu ma̱kantaxti ̱ko̱lh; lapi ̱ huá̱ xli ̱lakma̱xtuko̱lh ni ̱tú̱ cahuá̱ xtápalh ma̱squi Dios xuaniko̱lh pi ̱ caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n lakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat. 7 Pus cumu caj tzinú̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, ¿tú̱ cahuá̱ luhua

375 akspulako̱lh a̱makapitzi ̱n judíos? Pus huá̱ chuná̱ qui ̱li ̱taxtuniko̱lh sa̱mpi ̱ judíos ankalhí ̱n tzaksama̱kó̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ xpuhuanko̱y pi ̱ aksti ̱tum nali ̱lakta̱xtuko̱y c-xlacati ̱n Dios, hua̱mpi ̱ niucxni ̱ lalh ma̱lulokko̱lh pi ̱ lakcha̱nko̱lh la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ nalakma̱xtuko̱cán c-xlacatí ̱n. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nalakma̱xtuko̱cán sa̱mpi ̱ ca̱najlako̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xacstucán litzaksako̱y lakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán, chu̱ lakmakán xtalakalhama̱n Dios, xlacán caj li ̱huacá̱ aktzanka̱ta̱yama̱kó̱. 8 Xa̱huachí ̱ aya chuná̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ caj xpa̱lacatacán: “Dios huá̱ li ̱makaxtakko̱lh laqui ̱mpi ̱ caaktzanka̱ko̱lh, sa̱mpi ̱ ni ̱ xkaxmatko̱y. Ma̱squi kalhi ̱ko̱y xlakastapucán, hua̱mpi ̱ ni ̱ tancs li ̱lacahua̱nanko̱y, kalhi ̱ko̱y xtaka̱ncán, hua̱mpi ̱ ni ̱ li ̱kaxmatko̱y hua̱ntu̱ tla̱n tachihuí ̱n, chu̱ hasta la̱nchuj quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ lama̱kó̱ hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱catzi ̱ko̱y.” 9 Rey David na̱ chuná̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh: “Yuma̱ kama̱ xtahua̱ycán, chu̱ a̱makapitzi ̱n talakalhamá̱n tu̱ ma̱xqui ̱ko̱ca̱, cali ̱aktzanka̱ta̱yako̱lh lapi ̱ chuná̱ lacasquinko̱y, chu̱ xta̱chuná̱ xli ̱akchakxnicán caqui ̱taxtuniko̱lh anta̱ni ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán. 10 Chu̱ maktum pi ̱ calakapoklhuananko̱lh xlakastapucán, chu̱ nia̱lh cali ̱lacahua̱nanko̱lh, na̱ chuná̱ csti ̱pu̱ ncán, niucxnicú̱ cama̱jaxako̱lh, chu̱ ankalhí ̱n cacucale̱nko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit tlahuako̱y.” Dios pacs lakma̱xtuputunko̱y tachixcuhuí ̱tat ma̱squi hua̱nti ̱ ni ̱ judíos 11 Lakachuní ̱n cpuhuán: Acxni ̱ judíos lakmakanko̱lh xtalakalhama̱n Dios

ROMANOS 11 hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱lh, ¿pi ̱ maktum cahuá̱ aktzanka̱ta̱yako̱lh, chu̱ nia̱lh lay catilaktalacatzuhui ̱ko̱lh? ¡Ni ̱ chuná̱ catílalh! Sa̱mpi ̱ acxni ̱ judíos kalhakaxmatmakanko̱lh Dios, chu̱ ni ̱ xca̱najlaniputunko̱y, huá̱ tla̱n li ̱taxtuniko̱lh xaakmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos sa̱mpi ̱ chuná̱ qui ̱li ̱catzi ̱ko̱lh pi ̱ xlacán na̱ lakcha̱nko̱y yama̱ laktáxtut c-xlacati ̱n Dios hua̱ntu̱ judíos lakmakanko̱ni ̱t; hua̱mpi ̱ chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t laqui ̱mpi ̱ judíos nalakcatzanko̱y hua̱ntu̱ makatzanka̱ko̱ni ̱t. 12 Pus lapi ̱ yama̱ tlanca xtala̱kalhi ̱ncan judíos hua̱ntu̱ li ̱laktzanka̱ta̱yako̱lh, luhua xli ̱ca̱na̱ tla̱n makta̱yako̱lh xli ̱pacs xala ca̱tuxá̱huat hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, pus pala caj li ̱huana̱ nalacapa̱staca̱hu xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tlak li ̱huaca tla̱n namakta̱yako̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat acxni ̱ xli ̱pacs judíos a̱maktum natzucuko̱y li ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y laktáxtut hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ niko̱y. 13 Hua̱mpi ̱ huí ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit cli ̱ta̱kalhchihui ̱namputuná̱n xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ Dios quilacsacni ̱t, chu̱ quima̱lakacha̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ luhua huixín hua̱nti ̱ nacca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n xtachihui ̱n Jesús, chu̱ quit tancs cma̱kantaxti ̱putún hua̱ntu̱ quili ̱ma̱scujuma̱ca̱. 14 Xa̱huachí ̱ huá̱ chuná̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n laqui ̱mpi ̱ yama̱ judíos hua̱nti ̱ quinata̱chiquí ̱n naucxilhko̱y la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhuayá̱tit xtalakalhama̱n Dios c-milatama̱tcán, chu̱ xlacán na̱ nalakcatzanko̱y hua̱ntu̱ makatzanka̱ko̱ni ̱t, chu̱ naca̱macasta̱layá̱n laqui ̱mpi ̱ na̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios xta̱chuná̱ la̱ huixín ca̱lakma̱xtucántit. 15 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ caj huá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ Dios lakmakanko̱lh judíos, qui ̱táxtulh pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ judíos chú̱ tla̱n laktalacatzuhui ̱ko̱y Dios laqui ̱mpi ̱

ROMANOS 11 nalakalhamanko̱y, ¿lá̱ntla̱ chi ̱nchu̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ yama̱ judíos nalaktalacatzuhui ̱palako̱y Dios, chu̱ xlá̱ nalakalhamanko̱y? ¡Xta̱chuná̱ naqui ̱taxtuy pala xlakastakuananko̱lh ca̱li ̱ní ̱n! 16 Lapi ̱ Dios lácsacli ̱ yama̱ xapu̱ lh judío Abraham laqui ̱mpi ̱ nalakalhamán, yumá̱ qui ̱taxtuy pi ̱ xli ̱pacs xquilhtzúcut na̱ nalakcha̱nko̱y yama̱ xtalakalhamá̱n. Luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ acxni ̱ huili ̱cán pu̱ lactum ka̱xi ̱ xla harina, pala hua̱ntu̱ pu̱ lh tlahuacán xacaxtala̱nchu̱ li ̱sa̱huanicán Dios, pus xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ li ̱tlahuacán yuma̱ squítit, qui ̱taxtuy pi ̱ na̱ xasa̱ntujlani; na̱ chuna li ̱tum pala xtankaxe̱k akatum quihui li ̱sa̱huanicani ̱t Dios, pus qui ̱taxtuy pi ̱ xli ̱pacs xmakxpa̱ní ̱n na̱ xasa̱ntujlani ̱ c-xlacati ̱n Dios. 17 Makapitzi ̱n xmakxpa̱ni ̱n yuma̱ xatla̱n quihui olivo hua̱nti ̱ luhua antá̱ xpulhni ̱t pakaca̱acti ̱ko̱ca̱, chu̱ antá̱ chú̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos xpu̱ xokocán hua̱ntu̱ pakaca̱acti ̱ko̱ca̱. Sa̱mpi ̱ huixín caj xachunata quihui olivo xuani ̱tántit, hua̱mpi ̱ cumu aya ca̱cuchi ̱cani ̱tántit, chú̱ huixín li ̱pa̱xuhuayá̱tit sa̱mpi ̱ tla̱n li ̱latapa̱yá̱tit hua̱ntu̱ li ̱lama̱ yama̱ xatla̱n quihui olivo. 18 Hua̱mpi ̱ ma̱squi ca̱lakalhamancani ̱tántit, ni ̱ capuhuántit huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos pala a̱tzinú̱ lacuan huixín ni ̱ xahua̱ hua̱nti ̱ luhua judíos, ti ̱ cca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ xmakxpa̱ni ̱n xaquihui olivo. Hua̱mpi ̱ pala xamaktum napuhuaná̱tit pi ̱ huixín a̱tzinu̱ lactali ̱pa̱hu, li ̱huana̱ calacapa̱stáctit pala huixín ma̱xqui ̱pá̱tit hua̱ntu̱ nali ̱latama̱y yuma̱ xatla̱n tachaná̱n anta̱ni ̱ chú̱ maktapaksi ̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yama̱ xtankaxe̱ka xatla̱n olivo ca̱ma̱xqui ̱má̱n li ̱tlihuaka, chu̱ latáma̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalatapa̱yá̱tit. 19 Usu xamaktum ma̱x huí ̱ cha̱t um huixín ti ̱ puhuámpa̱t: “Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ hua̱ntu̱ huana, hua̱mpi ̱ ma̱x Dios huá̱ li ̱lakmakanko̱lh yama̱ judíos

376 hua̱nti ̱ xli ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ xaxli ̱ca̱na̱ xmakxpa̱ni ̱n olivo quihui, caj hua̱ laqui ̱mpi ̱ huij nahuán anta̱ni ̱ quin injertar naquinca̱li ̱tlahuacaná̱n xpu̱ xokocán.” 20 Luhua cui ̱ntaj catláhualh hua̱nti ̱ chuná̱ puhuán, sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱pakaca̱acti ̱ca̱ xmakxpa̱ni ̱n xatla̱n olivo pi ̱ ni ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱cán, chu̱ ni ̱ ca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱cán; chu̱ antá̱ chu̱ huixín injertar ca̱tlahuacántit sa̱mpi ̱ ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y, huata tu̱ cuaniyá̱n pi ̱ fuerza̱ calacapuhuani ̱ ni ̱ xahua̱ pala xamaktum nama̱pa̱nu̱palacana. 21 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, sa̱mpi ̱ lapi ̱ Dios ni ̱ lakcatzanko̱lh, chu̱ pakaca̱acti ̱ko̱lh xmakxpa̱ni ̱n xatla̱n olivo hua̱ntu̱ luhua ma̱n xchani ̱t, ¿pi ̱ li ̱huacá̱ chú̱ huixín naca̱lakcatzaná̱n cumu caj xachunata xaquihui olivo xuani ̱tántit, chu̱ hasta a̱li ̱sta̱lh injertar ca̱tlahuacántit? 22 Xli ̱ca̱na̱ luhua cui ̱ntaj catlahuátit, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ puhuana̱hu pi ̱ Dios luhua tla̱n catzi ̱y, chu̱ lakalhamanko̱y tachixcuhuí ̱tat, hua̱mpi ̱ na̱ ni ̱ ma̱tzanka̱naniko̱y hua̱nti ̱ kalhakaxmatmakanko̱y. Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ ma̱tzanka̱naniko̱y huata nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y judíos hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlako̱y laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱y. Hua̱mpi ̱ huata huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ hua̱nti ̱ ca̱najlayá̱tit, ca̱lakalhamani ̱tán. Cumu huixín aya ca̱ma̱tzanka̱nanini ̱tán, hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit xta̱chuná̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xcatcatzi ̱niy xtalakalhamá̱n, sa̱mpi ̱ pala ni ̱ chuna nalatapa̱yá̱tit, tancs cacatzí ̱tit pi ̱ naca̱ca̱acti ̱palayá̱n c-xquihui. 23 Hua̱mpi ̱ na̱ luhua mili ̱catzi ̱tcán yumá̱ pi ̱ lapi ̱ hua̱ judíos xtzucupalako̱lh li ̱pa̱huako̱y Dios, chu̱ xca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y, xlá̱ tuncán xma̱xqui ̱ko̱lh quilhtamacú̱ nali ̱taxtuko̱y xlakskatá̱n, chu̱ antá̱ injertar xtlahuapalako̱lh c-xmakxpa̱n xatla̱n olivo. Sa̱mpi ̱

377 Dios kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ nama̱pa̱nu̱y, chu̱ naya̱huapalay anta̱ni ̱ xapu̱ lh xta̱taquilhastucko̱y quihui. 24 Lapi ̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, Dios tla̱n ca̱tlahuán, chu̱ ca̱qui ̱tiyán c-xakán caj xachunata olivo laqui ̱mpi ̱ naca̱tlahuayá̱n c-xatla̱n olivo, ¿pi ̱ ni ̱ xali ̱huaca̱ lacapala̱ catilakalhamampalako̱lh judíos, chu̱ injertar xtlahuapalako̱lh anta̱ni ̱ xlacán xapu̱ lh xli ̱ca̱na̱ xtapaksi ̱ko̱y? Nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs judíos nia̱lh nalakmakanko̱y akapu̱táxtut tu̱ ma̱sta̱y Jesús 25 Nata̱laní ̱n, tze̱k huí ̱ pu̱ lactum xtaluloktat Dios hua̱ntu̱ quit clacasquín nacatzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ xlá̱ lhca̱huili ̱ni ̱t xpa̱lacatacan judíos, laqui ̱mpi ̱ huixín ni ̱ luhua lactali ̱pa̱hu naca̱makcatzi ̱caná̱tit ni ̱ xahua̱ judíos. Tama̱ israelitas la̱nchú̱ lakmakama̱kó̱ laktáxtut hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱ niko̱y, hua̱mpi ̱ xma̱n huá̱ chuná̱ nalako̱y hasta acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ nalakchá̱n la̱ntla̱ natakatzi ̱ko̱y xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos hua̱nti ̱ Dios lhca̱huili ̱ni ̱t nali ̱pa̱huanko̱y Jesús. 26 Acxni ̱ chuná̱ nakantaxtuko̱y, tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxnicú̱ xli ̱pacs israelitas nakalhi ̱ko̱y laktáxtut hua̱ntu̱ chú̱ lakmakanko̱y, sa̱mpi ̱ antá̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzokni ̱t: “Antá̱ c-xtiyatcan judíos tu̱ na̱ huanicán Sión nataxtuya̱chá̱ cha̱tum ti ̱ nalakma̱xtuko̱y ti ̱ xala c-Israel, hua̱nti ̱ nama̱pa̱nu̱ niko̱y xli ̱pacs xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y xquilhtzucut xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Jacob. 27 Acxni ̱ quit nacma̱tzanka̱naniko̱y xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncán, tancs nataluloka̱ pi ̱ quit cta̱tlahuako̱ni ̱t nahuán aktum xasa̱sti talacca̱xlán.” 28 Tama̱ judíos luhua li ̱pe̱cua̱ lacata̱qui ̱ko̱y Dios la̱ntla̱ ni ̱tú̱

ROMANOS 11 li ̱ucxilhko̱y laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱y, hua̱mpi ̱ xli ̱makua chuná̱ lako̱y Dios lacasquini ̱t pi ̱ naca̱lakcha̱ná̱n huixín tachihuí ̱n tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. Hua̱mpi ̱ Dios chunacu pa̱xqui ̱ko̱y judíos, chu̱ ankalhí ̱n nalakalhamanko̱y caj xpa̱lacata̱ tu̱ ma̱lacnu̱ niko̱ni ̱tanchá̱ xalakmaka̱n xnatla̱t nacán Abraham, Isaac, chu̱ Jacob. 29 Sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱sta̱y, nia̱lh maklhti ̱nán, chu̱ ni ̱ lakcatzalacá̱n, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t nalakalhamanko̱y chunacú̱ tasanima̱kó̱ calaktalacatzuhui ̱ko̱lh. 30 La̱ntla̱ minchatá̱ maka̱n quilhtamacú̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos caj xkalhakaxpatmakampá̱tit hua̱ntu̱ Dios xca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, hua̱mpi ̱ acxni ̱ milh Cristo yama̱ judíos hua̱nti ̱ kalhakaxmatmakanko̱y la̱ntla̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y, huá̱ xpa̱lacata̱ chú̱ huixín ca̱li ̱lakalhamani ̱tán sa̱mpi ̱ ma̱tla̱ni ̱yá̱tit tama̱ laktáxtut. 31 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ judíos la̱nchú̱ kalhakaxmatmakama̱kó̱ Dios, hua̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ tlahuama̱kó̱ tla̱n li ̱táxtulh la̱ntla̱ Dios nama̱siyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱lakalhamaná̱n ma̱squi huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos xta̱chuná̱ la̱ lakalhamamputunko̱y judíos. 32 Dios lacasquín pi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nacatzi ̱ya̱hu pi ̱ li ̱macxtum lactucxya̱huani ̱tahu xli ̱ma̱paksí ̱n, chuná̱ la̱ ti ̱ judíos, chu̱ ni ̱ judíos, laqui ̱mpi ̱ chú̱ a̱li ̱sta̱lh nalakana̱hu laqui ̱mpi ̱ lacxtum naquinca̱lakalhamapalayá̱n. 33 ¿Tí ̱ cahuá̱ tla̱n nama̱lakcha̱ni ̱y xta̱chuná̱ Dios laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ lakpu̱tlakahuili ̱ni ̱t, chu̱ la̱ntla̱ kalhi ̱y tlanca xtalakalhamá̱n, xa̱hua̱ la̱ntla̱ ni ̱ anán xtamactat xtastácat? ¿Tí ̱ cahuá̱ naakata̱ksa̱, chu̱ nacatzi ̱y xatú̱ xpa̱lacata li ̱tlahuay hua̱ntu̱ tlahuama̱? 34 Ni ̱ pala cha̱tum catzi ̱y hua̱ntu̱ Dios lacapa̱stacma̱. ¿Tí ̱ cahuá̱ tla̱n nastacya̱huay Dios, chu̱

ROMANOS 11​, ​12 nahuaniy hua̱ntu̱ xli ̱tláhuat? Ni ̱tí ̱. 35 Dios ni ̱tí ̱ pala tú̱ lacle̱niy, sa̱mpi ̱ ¿tí ̱ tla̱n nali ̱tlanca̱catzi ̱y pi ̱ xlá̱ makta̱yani ̱t Dios, usu nasquiniy xtaskahu caj xpa̱lacata pi ̱ huí ̱ tu̱ ta̱qui ̱ni ̱t? 36 Sa̱mpi ̱ pacs hua̱ntu̱ anán, chuná̱ anán sa̱mpi ̱ huá̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t. Xlá̱ xpu̱china pacs tu̱ anán, chu̱ pacs tu̱ quin kalhi ̱ya̱hu, huá̱ li ̱kalhi ̱ya̱hu sa̱mpi ̱ xlá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán. ¡Huá̱ catamá̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱! Chuná̱ calalh, amén. Pablo ma̱siyuy la̱ntla̱ nali ̱ca̱cni ̱naniya̱hu Dios quilatama̱tcán Chuná̱ pi ̱ nata̱laní ̱n, lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín pa̱xcatcatzi ̱niyá̱tit Dios pi ̱ huá̱ ca̱lakalhamani ̱tán, quit cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ camacama̱xquí ̱tit milatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ aktum xastacná mili ̱ca̱xtlahua̱ncán hua̱ntu̱ nali ̱ma̱lacnu̱ niya̱ laqui ̱mpi ̱ xma̱n hua̱ xlá̱ namaclacasquín, chu̱ nalakati ̱y acxni ̱ naucxilha̱ pi ̱ aksti ̱tum lapá̱tit, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ chuná̱ mini ̱niy nali ̱ca̱cni ̱naniyá̱tit Dios. 2 Huixín nia̱lh chuná̱ calatapá̱tit la̱ lama̱kó̱ cati ̱hua̱ tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y; huata calakpalí ̱tit mintalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ xapu̱ lh xli ̱lapá̱tit laqui ̱mpi ̱ na̱ nalakpali ̱yá̱tit milatama̱tcán; xma̱n chuná̱ nali ̱akata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ Dios kalhi ̱y xtalacapa̱stacni, hua̱ntu̱ xlá̱ lakati ̱y nama̱kantaxti ̱yá̱tit c-milatama̱tcán, chu̱ hua̱ntu̱ catzi ̱y pi ̱ aksti ̱tum. 3 Quit Dios quilakalhamani ̱t, chu̱ quilacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱nán xtalacapa̱stacni, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum huixín cali ̱lacata̱quí ̱nalh pala tlak tlanca nalacapa̱stacá̱tit caj mimpa̱lacatacán pala nalacatza̱layá̱tit hua̱ la̱ntla̱ tu̱ tla̱n, hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ chuná̱ xlíḻ at calacapa̱stáctit mimpa̱lacatacán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ catzi ̱yá̱tit xatalhca̱n

12

378 tastácat hua̱ntu̱ Dios ca̱ma̱pitzinín cha̱tunu. 4 Catzi ̱yá̱tit pi ̱ la̱ntla̱ kalhi ̱ya̱hu quimacnicán, lhu̱ hua lactzu̱ lactzú̱ hua̱ntu̱ li ̱taxtuko̱y, hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ ti ̱pa̱tu ti ̱pa̱tu hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu c-quimacnicán, pacs maclacasquina̱hu ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tanuj tanu̱ kalhi ̱ko̱y xtascujutcán. 5 Pus na̱ chuná̱ chú̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo, ma̱squi tanuj tanu̱ kalhi ̱ya̱hu quintascujutcán, chu̱ ma̱squi luhua quilhu̱ huacán la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ cha̱tumá̱ li ̱taxtuya̱hu sa̱mpi ̱ xma̱n cha̱tum hua̱nti ̱ tapaksi ̱niya̱hu. 6 La̱ntla̱ cha̱tunu̱ quin, Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán tanuj tanu̱ tascújut la̱ntla̱ xatú̱ xlá̱ quinca̱ma̱xqui ̱putún, chu̱ pala xlá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán talacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ tla̱n nali ̱chihui ̱nana̱hu xtachihuí ̱n, pus chuná̱ cali ̱chihui ̱nancha̱hu la̱ntla̱ ca̱najlaya̱hu pi ̱ Dios quinca̱ma̱lacapa̱stacni ̱yá̱n. 7 Lapi ̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱tán talacapa̱stacni ̱ pi ̱ tla̱n namakta̱yako̱ya̱ a̱makapitzi ̱n, pus luhua aktum tapa̱xuhuá̱n cali ̱scujkó. Chu̱ huix hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ni ̱tán tastácat pi ̱ tla̱n nama̱kalhtahuaka̱ko̱ya̱ minta̱ca̱najlaní ̱n, pus luhua tancs cama̱siyunikó̱ hua̱ntu̱ huix catzi ̱ya. 8 Chu̱ lapi ̱ Dios li ̱ma̱xtuni ̱tán pi ̱ tla̱n ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ya̱ a̱makapitzí ̱n laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y Dios, pus luhua ca̱li ̱pa̱xuhu cama̱akpuhuanti ̱ni ̱kó. Lapi ̱ Dios ma̱tamacu̱nú̱ li ̱ma̱xtún huix cali ̱makta̱yakó̱ a̱makapitzí ̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱ya, chu̱ ni ̱ caj calakcátzanti, chu̱ ni ̱ cali ̱lacata̱quí ̱nanti ̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱ya. Na̱ chuná̱ lapi ̱ Dios li ̱lacsacni ̱tán pi ̱ natahuilaya̱ li ̱ma̱paksi ̱ná, pus hua̱ntu̱ aksti ̱tum cama̱paksí ̱nanti. Lapi ̱ Dios li ̱lacsacni ̱tán pi ̱ namakta̱yako̱ya̱ li ̱ma̱xkaní ̱n, pus ni ̱ calakachipini, xli ̱pacs mintapa̱xuhuá̱n calakalhamankó, chu̱ camakta̱yakó. Hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, ni ̱ calakacha̱niko̱lh nama̱kantaxti ̱ko̱y xtascújut 9 Hua̱ntu̱ aksti ̱tum cala̱pa̱xquí ̱tit, calakmakántit xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n

379 talacapa̱stacni, chu̱ calitzaksátit nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ lacuan tatlahu. 10 Acxtum cala̱pa̱xquí ̱tit cha̱tunu a̱makapitzi ̱n laqui ̱mpi ̱ natasiyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ la̱lakalhamaná̱tit, cala̱kalhakaxpáttit, chu̱ ni ̱tí ̱ calakmakántit, acxtum cacatzí ̱tit luhua xta̱chuná̱ li ̱nata̱laní ̱n. 11 Catahuixca̱ní ̱tit xpa̱lacata tama̱ tascújut hua̱ntu̱ lakayá̱tit, ni ̱ calhquititnántit, huata xli ̱pacs minacu̱cán cama̱kantaxtí ̱tit tascújut tu̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán. 12 Cha̱pa̱xuhua̱na̱ calatapá̱t it sa̱mpi ̱ kalhkalhi ̱ma̱hu hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán; pala lakchiná̱n aktum tali ̱puhuá̱n, usu tapa̱tí ̱n, ni ̱ caca̱makatlaján, huata huixín camakatlajátit; xa̱huachí ̱ niucxnicú̱ catamakaxtaknítit la̱ntla̱ naxakatli ̱lacapiná̱tit Dios. 13 Acxni ̱ pala tú̱ maclacasquima̱kó̱ minta̱ca̱najlaní ̱n, pus acxtum cala̱makta̱yátit; na̱ chuná̱ pala tí ̱ nalakapaxia̱lhnán hua̱nti ̱ caj xamini, pus hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu cama̱lacqui ̱ni ̱ mínchic, cahuani ̱ catánu̱ lh, chu̱ catahui ̱. 14 Na̱ chuná̱ ma̱squi huí ̱ ti ̱ ca̱ta̱la̱tlahuayá̱n, huixín ni ̱ catamakapu̱ spitnítit, huata chá̱ casquinítit Dios pi ̱ camaktá̱yalh. A̱ maktum cca̱huaniyá̱n pi ̱ casquinítit Dios pi ̱ camaktá̱yalh, niucxni ̱ casquinítit pi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱y. 15 Hua̱nti ̱ pa̱xuhuama̱kó̱, na̱ chuná̱ cata̱pa̱xuhuakó̱tit; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱puhuama̱kó̱, chu̱ tasama̱kó̱, huixín na̱ chuná̱ cata̱li ̱puhuankó̱tit, chu̱ cata̱tasakó̱tit. 16 Tapa̱xuhuá̱n cali ̱tahuilátit cha̱t unu a̱makapitzí ̱n. Ni ̱ tilacapacxá̱tit, hua̱mpi ̱ na̱ acxtum cata̱talakxtupi ̱kó̱tit ti ̱ caj xalacchunatá; na̱ ni ̱ tlanca̱ ticatzi ̱yá̱tit. 17 Lapi ̱ huí ̱ pala tí ̱ pala tú̱ naca̱tlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n, ni ̱ chuná̱ huixín cali ̱makaxokótit, huata aksti ̱tum calatapá̱tit, chu̱ calitzaksátit nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱

ROMANOS 12​, ​13 lacuan tatlahu hua̱ntu̱ nali ̱catzi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n pi ̱ tla̱n. 18 Hasta la̱ntla̱ huixín ta̱yaniyá̱tit cakalhi ̱nikó̱tit tapa̱xuhuá̱n xli ̱pacs chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ naca̱si ̱tzi ̱niyá̱n. 19 Nata̱laní ̱n, pala tí ̱ ca̱tlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n niucxnicú̱ titamakapu̱ spitniko̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ cali ̱makaxtáktit pi ̱ hua̱ Dios cama̱xokó̱ni ̱lh hua̱ntu̱ tláhualh, sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Caj xma̱n quit Dios hua̱nti ̱ quimini ̱niy nacma̱xoko̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ tlahuati ̱lhako̱ni ̱t xtala̱kalhi ̱ncán.” 20 Chu̱ lacatum chuná̱ tatzokpalani ̱t: “Lapi ̱ huí ̱ minta̱la̱tlahuaná hua̱nti ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ si ̱tzi ̱niyá̱n, chu̱ huix ucxílhpa̱t pi ̱ tzincsni ̱ma̱, chu̱ kalhpu̱tix̱ ni ̱ma̱, huix ni ̱ catlahuasputu, huata xatlá̱n cata̱huá̱yanti, chu̱ cama̱kotni. Acxni ̱ chuná̱ natlahuaya, xacstu natzucuy li ̱lacama̱xanán caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuaniyá̱n.” 21 Ni ̱ catama̱sta̱ pi ̱ namakatlajayá̱n hua̱ntu̱ xalix̱ cajnit talacapa̱stacni, huata huix camakatlaja, laqui ̱mpi ̱ ankalhí ̱n natlahuayá̱tit lacuan tatlahu c-xlaksti ̱pa̱ncan hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niyá̱n. Pu̱tum huixín ca̱mini ̱niyá̱n nakalhakaxpatá̱tit hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nanko̱y, hua̱nti ̱ huili ̱ko̱cani ̱t li ̱ma̱paksi ̱naní ̱n c-mincachiquincán. Sa̱mpi ̱ Dios lacasquín pi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nakalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ nama̱paksi ̱ko̱y c-akatunu ca̱chiquí ̱n, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum ma̱paksi ̱ná̱ huí ̱ pala ni ̱ hua̱ Dios chuná̱ lacasquini ̱t. 2 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, lapi ̱ cha̱tum ti ̱ ni ̱tlá̱n tlahuay, usu ni ̱ kalhakaxmata̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán ma̱paksi ̱na xala xca̱chiquí ̱n, pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ta̱la̱soka̱li ̱ma̱ hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ kalhakaxmatmakananko̱y xacstucán putzako̱y pi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán. 3 Dios huili ̱ko̱ni ̱t ma̱paksi ̱naní ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱makape̱cuanko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lix̱ cájnit lama̱kó̱, chu̱ hua̱nti ̱ tlahuama̱kó̱

13

ROMANOS 13 hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, sa̱mpi ̱ ma̱paksi ̱ná̱ ni ̱ huá̱ putzasta̱lama̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum lama̱kó̱. Lapi ̱ huix ni ̱ caj cha̱pe̱cuaj latapa̱putuna̱ c-xlacati ̱n ma̱paksi ̱ná, pus hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapa, chu̱ hasta ma̱paksi ̱ná̱ ni ̱tu̱ catili ̱huanín pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuápa̱t. 4 Huá̱ chuná̱ cli ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ Dios lacásquilh pi ̱ tama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n nakalhi ̱ko̱y li ̱ma̱paksí ̱n caj xpa̱lacata namakta̱yako̱y tachixcuhuí ̱tat, hua̱mpi ̱ lapi ̱ huix ni ̱ lacati ̱tum scújpa̱t, pus cape̱cuani ̱ ma̱paksi ̱ná, sa̱mpi ̱ ni ̱ caj xachunatá̱ li ̱le̱nko̱y hua̱ntu̱ nali ̱macapa̱huanko̱y, pus hua̱ Dios scujnima̱, la̱ntla̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱y tachixcuhuí ̱tat. 5 Huachá̱ xpa̱lacata, luhua xlacasquinca̱ pi ̱ nakalhakaxmata̱hu hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán quima̱paksi ̱nacán, ni ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ pe̱cuaniya̱hu pala naquinca̱tamacanu̱yá̱n c-pu̱ la̱chi ̱n, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱huá̱ luhua ankalhí ̱n quili ̱kalhakaxmatnatcán sa̱mpi ̱ ma̱n quintalacapa̱stacnicán quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n pi ̱ chuná̱ quili ̱tlahuatcán. 6 Na̱ chuna li ̱tum luhua xlacasquinca̱ huixín nalakaxoko̱naná̱tit anta̱ni ̱ lakahuilátit laqui ̱mpi ̱ yama̱ ma̱paksi ̱naní ̱n tla̱n nama̱kantaxti ̱ko̱y xtascujutcán hua̱ntu̱ Dios li ̱lacsacko̱ni ̱t natlahuako̱y. 7 La̱ntla̱ cha̱t unu cha̱t unu̱ cama̱xqui ̱kó̱tit hua̱ntu̱ lakchá̱n, chu̱ mini ̱niy nama̱xqui ̱ko̱yá̱tit. Hua̱nti ̱ ma̱ta̱ji ̱nán xpa̱lacata li ̱lakaxokó̱nat, cama̱xqui ̱kó̱tit milix̱ oko̱ncán, chuná̱ pala hua̱ gobierno, usu gobernador, acxtum calakaxoko̱nanítit; na̱ chuná̱ la̱ntla̱ c-minca̱chiqui ̱ncán, hua̱nti ̱ mini ̱niy pi ̱ nalakachixcuhui ̱yá̱tit huá̱ calakachixcuhuí ̱tit, chu̱ hua̱nti ̱ mili ̱ma̱xqui ̱tcán ca̱cni, hua̱ntu̱ lacati ̱tum cata̱kalhchihui ̱nántit, chu̱ caca̱cni ̱nanítit. 8 Huixín ni ̱tí ̱ calakatahuilanítit tumi ̱n; pala tí ̱ xlakahuilanítit, tuncán

380 caxoko̱nanítit; hua̱mpi ̱ yama̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ huixín mili ̱ma̱siyutcán, ni ̱ nali ̱ma̱xtuyá̱tit la̱ tumi ̱n, chu̱ pala tí ̱ xlakahuilani caj maktum naxoko̱naniya nia̱lh tú̱ lakahuilani, hua̱mpi ̱ tama̱ tapá̱xqui ̱t ankalhí ̱n mila̱li ̱kalhi ̱nitcán, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n xlá̱ aya ma̱kantaxti ̱ma̱ hua̱ntu̱ huan c-kampa̱tunu xakampa̱ca̱hu xapuxcu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios. 9 Huixín ma̱x catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ Dios antá̱ tima̱paksí ̱nalh acxni ̱ chuná̱ huá̱: “Ni ̱ tiakskahuiya̱ ti ̱ ta̱pu̱chuhuaya, ni ̱ timakni ̱nana, ni ̱ tilakcatzalacapiniya̱ tu̱ kalhi ̱y a̱makapitzí ̱n”; pus ma̱squi yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ a̱kampa̱lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ Dios tima̱paksí ̱nalh, caj xma̱n kampa̱tum li ̱tapu̱ lhca̱y, hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ huaniputún: “Calakalhámanti ̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n chuná̱ la̱ntla̱ta huix acstulakalhamancana.” 10 Hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y tapá̱xqui ̱t, niucxnicú̱ lacapa̱stacma̱ pala tú̱ natlahuaniy hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n a̱cha̱tum, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata quintalakalhama̱ncán li ̱ma̱kantaxti ̱ya̱hu xli ̱pacs a̱ti ̱pa̱tu̱ tu̱ Dios li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t. 11 Hua̱mpi ̱ clacasquín pi ̱ na̱ luhua cui ̱ntaj xtlahuátit yuma̱ quilhtamacú̱ hua̱ntu̱ quin li ̱lama̱hu, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tasiyuma̱. Chú̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nalakahuana̱hu c-quintalhtatacán, chu̱ naucxilha̱hu hua̱ntu̱ lama̱, sa̱mpi ̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ a̱chuná̱ talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namín Quimpu̱chinacán laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n ni ̱ xahua̱ la̱ntla̱ xakasiya̱ acxni ̱ huacu tica̱najlanihu. 12 Xta̱chuná̱ la̱ ca̱t zi ̱sní ̱ lama̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat sa̱mpi ̱ lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n huí ̱, hua̱mpi ̱ na̱ aya naxkakay; huá̱ xpa̱lacata, cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ maktum calakmakahu tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ tlahuacán ca̱paklhtu̱tá̱, chu̱ acxtum xma̱n huá̱ cali ̱latma̱hu yama̱ ca̱x kakana latáma̱t hua̱ntu̱

381 li ̱latama̱cán anta̱ni ̱ huí ̱ puru xkakánat. cca̱huaniyá̱n pi ̱ aksti ̱tum calatapá̱tit, chu̱ tancs cascújtit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ scujko̱y ca̱cuhuiní, chu̱ ni ̱ catlahuátit hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, ni ̱ caakkottapá̱tit, ni ̱ camakatzanká̱tit quilhtamacú̱ la̱ntla̱ ankalhí ̱n napa̱xuhuapu̱ layá̱tit cpu̱pa̱scua xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y hua̱nti ̱ caj aklakuá̱ aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t,na̱ ni ̱ la̱ntla̱ ti ̱ caj chalhuhua̱ nakalhi ̱y pusca̱t, usu kalhi ̱putún a̱tanuj lacchaján ma̱squi huí ̱ xpusca̱t, ni ̱ caj naputzayá̱tit la̱ntla̱ aklakuá̱ natlahuayá̱tit tu̱ lix̱ cájnit la̱ntla̱ tlahuako̱y makapitzi, ni ̱ cala̱ta̱la̱tlahuátit, na̱ ni ̱ pala cha̱taskahuini calatapá̱tit la̱ntla̱ lama̱kó̱ hua̱nti ̱ lakcatzalacá̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱chatum chixcú. 14 Hua̱mpi ̱ huá̱ cascujnítit, chu̱ catamacama̱sta̱nítit Quimpu̱chinacan Jesucristo laqui ̱mpi ̱ huá̱ namakta̱yayá̱n nata̱yaniyá̱tit, ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit acxni ̱ naca̱makatlajayá̱n pala tu̱ lix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán.

13 Xli ̱ca̱na̱

Ni ̱ quinca̱mini ̱niyá̱n taji ̱ nali ̱huaniya̱hu hua̱nti ̱ ni ̱ naj luhua catzi ̱y hua̱ntu̱ xli ̱pa̱huánat Lapi ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ a̱cu tzucuni ̱t li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, chu̱ xlajua kalhi ̱y xtaca̱najla, huixín hua̱ntu̱ lacati ̱tum cata̱kalhchihui ̱nántit, chu̱ ni ̱ caj aklakuá̱ cali ̱huanítit, usu cata̱la̱huanítit lapi ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y hua̱ntu̱ huixín huaná̱tit. 2 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ aya aksti ̱tum huili ̱ko̱ni ̱t xtalacapa̱stacnicán c-xlacati ̱n Dios, xlacán catzi ̱ko̱y pi ̱ ma̱squi la̱ntla̱ catu̱ hua̱ lí ẖ uat tla̱n nali ̱hua̱yanko̱y, ni ̱ tlahuako̱y tala̱kalhí ̱n; hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ naj tlihuaka̱ xtaca̱najlacán, puhuanko̱y pi ̱ ma̱x li ̱huán Dios nahuacán pala tú̱ lí ẖ uat, chu̱ caj xma̱n huá̱ li ̱hua̱yanko̱y ná̱ pala xanatlí ẖ uat, usu catu̱ hua̱ lactzu̱ caca. 3 Quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ ti ̱pa̱katzi ̱

14

ROMANOS 13​, ​14 li ̱hua̱yán, ni ̱ calakmákalh yamá̱ hua̱nti ̱ macpuhuán, chu̱ ni ̱ kampa̱katzi li ̱hua̱yán; na̱ chuná̱ chú̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ quilhpa̱xtum li ̱hua̱yán hua̱ntu̱ anán pala li ̱hua̱y, usu pala tú̱, ni ̱ cali ̱huánilh hua̱nti ̱ quilhpa̱xtum li ̱hua̱yán, sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱ni ̱t lacxtum naca̱cni ̱naniko̱y. 4 ¿Túcu huix milakasi ̱ pi ̱ tza̱pu̱ nali ̱huaniko̱ya̱ hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱ a̱makapitzi ̱n minta̱ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús? Sa̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ Dios tla̱n nali ̱huaniko̱y lapi ̱ tla̱n, usu ni ̱tlá̱n lakachixcuhui ̱ko̱y. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios xli ̱ca̱na̱ nacatzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ lacasquín catlahuako̱lh sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ tzanka̱niy li ̱tlihuaka laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naquinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n cha̱tunu. 5 Na̱ chuna li ̱tum, makapitzí ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios huanko̱y pi ̱ luhua huí ̱ aktum quilhtamacú̱ acxni ̱ mini ̱niy nalakataquilhpu̱tacán Dios. Hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n huanko̱y pi ̱ la̱ntla̱ catu̱ya̱hua̱ quilhtamacú̱ pacs tla̱n lakataquilhpu̱tacán Dios. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín tla̱n nalakataquilhpu̱tayá̱tit Dios la̱ntla̱ cha̱tunu̱ huixín naca̱najlay c-xtalacapa̱stacni ̱ pi ̱ chuná̱ lakchá̱n. 6 Amá̱ hua̱nti ̱ puhuán pi ̱ tla̱n nalakataquilhpu̱tay Dios aktuma quilhtamacú, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios ma̱tla̱ni ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuay, chu̱ hua̱nti ̱ puhuán pi ̱ tla̱n nalakataquilhpu̱tay Dios ma̱squi caxatu̱ca̱hua̱ quilhtamacú̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios pacs ma̱tla̱ni ̱y hua̱nti ̱ chuná̱ tlahuay. Chu̱ na̱ chuná̱ yamá̱ hua̱nti ̱ quilhpa̱xtum li ̱hua̱yán li ̱hua̱, chu̱ la̱ntla̱ caxatu̱ca̱hua̱ tu̱ huacán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱n hua̱ntu̱ tlahuay, sa̱mpi ̱ pa̱xcatcatzi ̱niy Dios xlí ẖ uat; hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ quilhpa̱xtum li ̱hua̱yán, pus na̱ li ̱ca̱cni ̱nanima̱ Dios pi ̱ ni ̱ huama̱, sa̱mpi ̱ na̱ pa̱xcatcatzi ̱nima̱ Dios xlí ẖ uat. 7 Xli ̱makua̱ u̱ nú̱ lama̱hu ca̱t uxá̱huat, ni ̱ quiacstucán tapaksi ̱ya̱hu pala nahuana̱hu la̱ntla̱ tla̱n nalatama̱ya̱hu,

ROMANOS 14 chu̱ na̱ chuná̱ acxni ̱ nani ̱ya̱hu ni ̱ quin catzi ̱ya̱hu pala nahuana̱hu la̱ntla̱ tla̱n nani ̱ya̱hu. 8 Pus xli ̱makua̱ xastacná̱ latama̱ya̱hu, chuná̱ nali ̱latama̱ya̱hu la̱ntla̱ tlak tla̱n namakapa̱xuhuaya̱hu Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ hasta acxni ̱ nani ̱ya̱hu chuná̱ nani ̱ya̱hu la̱ntla̱ tlak tla̱n namakapa̱xuhuaya̱hu. Pus huá̱ xpa̱lacata, cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ma̱squi acxni ̱ latama̱ya̱hu xastacná, usuchí ̱ acxni ̱ ni ̱ya̱hu, pacs huatiyá̱ tapaksi ̱niya̱hu Quimpu̱chinacán. 9 Huá̱ xpa̱lacata̱ lí ̱ni ̱lh Cristo, chu̱ na̱ huá̱ li ̱lakastakuánalh c-ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lama̱kó̱ xastacná, chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t nakalhi ̱ko̱y cha̱tum xastacna Xpu̱chinacán hua̱nti ̱ natapaksi ̱niko̱y. 10 Pus, ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ taji ̱ li ̱huaniko̱ya, usu li ̱lakmakanko̱ya̱ a̱makapitzí ̱n minata̱lán hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y xta̱chuná̱ la̱ huix li ̱pa̱huana, caj xpa̱lacata ni ̱ lakati ̱ya̱ hua̱ntu̱ tlahuako̱y? Huá̱ chuná̱ cli ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ cha̱tunu̱ quin quiacstucán naana̱hu kalhapalaya̱hu c-xlacati ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naquinca̱huaniyá̱n lapi ̱ tla̱n, usu ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuani ̱tahu c-quilatama̱tcán. 11 Sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka chuná̱ tatzokni ̱t: “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit Dios lacatancs cuan, pi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naquilakatatzokostako̱ya̱chá̱, chu̱ nama̱lulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit clama̱ Dios xastacná.” 12 Chuná̱ pi ̱ cha̱t unu̱ la̱ntla̱ quin, pacs namacama̱sta̱ya̱hu cuenta̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuani ̱tahu ca̱tuxá̱huat. Luhua cuintaj quili ̱tlahuatcán ni ̱tú̱ tima̱tlahui ̱ya̱hu tala̱kalhí ̱n a̱makapitzí ̱n 13 Quit clacasquín pi ̱ huixi ̱n nia̱lh taji ̱ xli ̱aksankó̱tit caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ tlahuako̱y a̱makapitzí ̱n;

382 chi ̱ hua̱mpi ̱ huata huixín ankalhí ̱n catzaksátit pi ̱ ni ̱tú̱ natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ nalactlahuaya̱huayá̱tit xtaca̱najlacán hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱y Cristo. 14 Quit ccatzi ̱y, chu̱ na̱ luhua cakata̱ksni ̱t la̱ntla̱ cca̱najlaniy Quimpu̱chinacan Jesús, pi ̱ ni ̱ pala pu̱ lactum tu̱ caj chuna xtá̱yat ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán nali ̱hua̱yana̱hu, usu namaclacasquina̱hu, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios tlahuaní ̱t pacs tla̱n, hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ puhuán pi ̱ ni ̱tlá̱n, pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n sa̱mpi ̱ huá̱ ni ̱tlá̱n tlahuama̱. 15 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ huix quilhpa̱xtum li ̱hua̱yana, a̱makapitzí ̱n hua̱ntí xlajua̱ kalhi ̱ko̱y xtaca̱najlacán li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y, chu̱ li ̱laclata̱yako̱y, xatlá̱n nia̱lh cahuat sa̱mpi ̱ ni ̱tlá̱n catiqui ̱táxtulh pala nali ̱lakla̱kalhi ̱ya̱ milí ẖ uat hua̱nti ̱ na̱ pa̱lacani ̱ko̱ni ̱t Cristo. 16 Ma̱squi huixín tancs catzi ̱yá̱tit pi ̱ catu̱ huá̱, pacs tla̱n sa̱mpi ̱ huá̱ Dios chuná̱ tlahuako̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ ni ̱ cama̱stá̱tit talacasqui ̱n pi ̱ caj ni ̱tlá̱n nali ̱aksanko̱yá̱n a̱makapitzí ̱n hua̱ntu̱ huixi ̱n tlahuayá̱tit. 17 Sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ huá̱ quinca̱li ̱lacsacni ̱tán caj lapi ̱ tla̱n quilhpa̱xtum catuhuá̱ nali ̱hua̱yana̱hu, usu nali ̱kotnana̱hu, hua̱mpi ̱ huá̱ quinca̱li ̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ caj xpa̱lacata xtamakta̱y Espíritu Santo tla̱n nala̱li ̱catzi ̱niya̱hu, nala̱li ̱lakalhamana̱hu, chu̱ nala̱li ̱kalhi ̱niya̱hu tapa̱xuhuá̱n, chu̱ tatancsni. 18 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ chuná̱ aksti ̱tum li ̱lakachixcuhui ̱y Cristo c-xlatáma̱t, xli ̱ca̱na̱ luhua makapa̱xuhuay Dios, chu̱ na̱ chuná chixcuhuí ̱n lakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuay. 19 Huá̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱huanipalayá̱n pi ̱ huá̱ cali ̱scujui ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nali ̱aklhu̱ hua̱t nán hua̱ntu̱ tlahuaya̱hu, chu̱ chuná̱ tla̱n nala̱li ̱makta̱yale̱na̱hu quintaca̱najlacán. 20 Ni ̱tí ̱ cha̱t um huixín calactlahuaya̱hua̱ tatlahu hua̱ntu̱ Dios ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t

383 c-xlatama̱tcan hua̱nti ̱ aya tzucuko̱ni ̱t li ̱pa̱huanko̱y caj xpa̱lacata la̱ntla̱ luhua quilhpa̱xtum li ̱hua̱yamputuna̱ hua̱ntu̱ a̱makapitzí ̱n nali ̱lactlahuaya̱ xtaca̱najla. 21 Huata xatlá̱n ma̱squi ni ̱ cahuat li ̱hua, usu ni ̱ cahuat actzu̱ cuchu, chu̱ ni ̱ catu̱ huá̱ catlahua̱ hua̱ntu̱ huix tla̱n puhuana, hua̱ lapi ̱ hua̱ a̱makapitzí ̱n li ̱laktzanka̱ta̱yako̱y c-xtaca̱najlacán. 22 Lapi ̱ huix lacatancs catzi ̱ya̱ pi ̱ Dios ni ̱ li ̱huán xli ̱pacs hua̱ntu̱ huix ca̱najlaya̱ pi ̱ ni ̱ tala̱kalhí ̱n, luhua mini ̱niyá̱n pi ̱ tla̱n nali ̱latapa̱ya̱ hua̱ntu̱ ca̱najlaya, sa̱mpi ̱ luhua aktziyaj lama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ tzinú̱ tu̱ a̱tuyá̱ puhuán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuay sa̱mpi ̱ catzi ̱y pi ̱ ni ̱ tala̱kalhí ̱n. 23 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ a̱t uyá̱ puhuán acxni ̱ huaputún pala li ̱hua, usu pala catu̱ hua̱ lí ẖ uat, sa̱mpi ̱ pe̱cuán pala li ̱huán Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ chú̱ huay, tala̱kalhí ̱n qui ̱taxtuniy, sa̱mpi ̱ xlá̱ tláhualh hua̱ntu̱ xtalacapa̱stacni ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y, sa̱mpi ̱ lapi ̱ hua̱ntu̱ tlahuaya̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y mintalacapa̱stacni, pus lacatancs cacatzi ̱ pi ̱ tala̱kalhí ̱n qui ̱taxtuniyá̱n. Lapi ̱ li ̱pa̱huana̱ Cristo, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ naputzaya̱ la̱ntla̱ namakta̱yale̱nko̱y a̱makapitzí ̱n Xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ makcatzi ̱ya̱hu pi ̱ tlihuaka̱ kalhi ̱ya̱hu quintaca̱najlacán, chu̱ tancs catzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ lacasquín Cristo nali ̱pa̱huana̱hu, pus quili ̱lakcatzatcán, chu̱ quilacán quili ̱tlahuatcán xtaxlajuanatcán nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ naj catzi ̱ko̱y la̱ntla̱ li ̱huana̱ nali ̱pa̱huanko̱y; xa̱huachí ̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ caj naacstumakapa̱xuhuacana̱hu, usu nama̱tla̱ni ̱ya̱hu. 2 Xli ̱pacs quin quili ̱makapa̱xuhuatcán a̱makapitzí ̱n laqui ̱mpi ̱ lacatzucu̱ namakta̱yako̱ya̱hu, chu̱ quinca̱mini ̱niyá̱n natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ xlacán a̱tzinú̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ tla̱n, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ lacatzucu̱ namakta̱yako̱ya̱hu li ̱huaca̱ aksti ̱tum

15

ROMANOS 14​, ​15 nali ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán. 3 Sa̱mpi ̱ hua̱ Cristo acxni ̱ qui ̱lachi, ni ̱ pútzalh hua̱ntu̱ caj xacstu nali ̱makapa̱xuhuacán, usu pala tú̱ nali ̱tatlanqui ̱y, chi ̱ hua̱mpi ̱ xlá̱ makta̱yako̱lh tachixcuhuí ̱tat, chuná̱ kantáxtulh c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Hua̱ xtama̱xcajua̱li ̱ncán ti ̱ xma̱xcajua̱li ̱ma̱kó̱n, xta̱chuná̱ xacmakcatzi ̱ma̱ pala quit xquili ̱ma̱xcajua̱li ̱ma̱kó̱.” 4 Na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, hua̱ li ̱tzokuili ̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ la̱nchuj quilhtamacú̱ lama̱hu, antá̱ naquilhpa̱qui ̱ya̱hu la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu, chu̱ nakalhi ̱ya̱hu ta̱kpuhuantí ̱n nakalhkalhi ̱tahuilaya̱hu hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n, chu̱ quinca̱li ̱kalhi ̱má̱n pi ̱ nalakcha̱na̱hu. 5 Cha̱nchu̱ cumu hua̱ Dios ma̱sta̱y tapa̱xuhua̱na̱lé̱n, xa̱hua̱ ta̱kpuhuantí ̱n, quit ankalhí ̱n csquiniy li ̱tlá̱n pi ̱ caca̱ma̱xquí ̱n ma̱na huatiya aktum talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ luhua li ̱pa̱xuhu nala̱ta̱latapa̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinca̱li ̱pu̱ lanini ̱tán Cristo Jesús, 6 laqui ̱mpi ̱ la̱ntla̱ macxtum la̱li ̱catzi ̱niyá̱tit, na̱ chuná̱ macxtum nama̱xqui ̱yá̱tit ca̱cni ̱ Dios ti ̱ huatiya̱ xtla̱t quimpu̱chinacan Jesucristo. Jesús lakma̱xtuputunko̱y pu̱tum tachixcuhuí ̱tat ma̱squi ni ̱ judíos 7 Huachá̱ xpa̱lacata, ni ̱ pala cha̱tum calakmakántit hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huamputunko̱y Jesús ma̱squi ni ̱ naj luhua aksti ̱tum lama̱, huata luhua li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nántit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo ca̱makamaklhti ̱ni ̱tán. Lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit, lhu̱ hua̱ ti ̱ nama̱xqui ̱ko̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios caj mimpa̱lacatacán. 8 Quit tla̱n nacca̱ma̱lulokniyá̱n pi ̱ Cristo qui ̱li ̱scujko̱chi ̱ judíos laqui ̱mpi ̱

ROMANOS 15 chuná̱ pacs ma̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ Dios tima̱lacnu̱ niko̱chá̱ xakasiya̱ quinatla̱t nacán, xa̱huachí ̱ antá̱ stalanca tasiyuy pi ̱ Dios pacs ma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y. 9 Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum xlá̱ qui ̱lachi ̱ laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ judi ̱os, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ lacxtum nalakachixcuhui ̱ko̱y Dios caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n, chuná̱ la̱ntla̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Huá̱ xpa̱lacata nacli ̱ma̱xqui ̱yá̱n ca̱cni ̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan hua̱nti ̱ ni ̱ judíos chu̱ li ̱pa̱xuhu nactli ̱niyá̱n la̱ntla̱ nacma̱siyuy mintalakalhamá̱n.” 10 Na̱ chuná̱ huampalay a̱lacatum: “Huixín xaakmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ juDíos chú̱ luhua lacxtum cata̱pa̱xuhuakó̱tit yama̱ judíos xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ maká̱n lacsacko̱ni ̱t.” 11 Chu̱ huilapá̱ lacatum anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ hua̱nti ̱ huilátit c-xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat, acxtum calakachixcuhuí ̱tit Dios.” 12 Profeta Isaías na̱ chuná̱ titzóknu̱ lh c-xlibro̱: “Cha̱tum xquilhtzucut xamaka̱n Isaí nalacachín chu̱ natahuixca̱ni ̱y laqui ̱mpi ̱ napuxcu̱ naniko̱y, chu̱ napu̱ lale̱nko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ xli ̱pacs nali ̱pa̱huanko̱y pi ̱ tla̱n nalakma̱xtuko̱y.” 13 Quit csquiniy li ̱tlá̱n Dios hua̱nti ̱ quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n xatla̱n latáma̱t c-akapú̱ n, pi ̱ caca̱ma̱xquí ̱n tapa̱xuhuá̱n, chu̱ ta̱ksti ̱tumíḻ i ̱t c-milatama̱tcán huixín hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huaná̱tit, xa̱huachí ̱ caca̱li ̱makta̱yán Espíritu Santo xli ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ niucxni ̱ nataxlajuani ̱yá̱tit c-mintaca̱najlacán

384 la̱ntla̱ kalhkalhi ̱ti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ Dios tancs ma̱lacnu̱ ni ̱t naca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 14 Nata̱laní ̱n, quit ccatzi ̱y pi ̱ huixín aya kalhi ̱yá̱tit tapá̱xqui ̱t, talakalhamá̱n, xa̱hua̱ tla̱n talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱tit a̱makapitzí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ naj tancs catzi ̱ko̱y xtalacapa̱stacni Dios. 15 Hua̱mpi ̱ quit cca̱t zoknimá̱n yuma̱ carta̱ laqui ̱mpi ̱ a̱tzinú̱ lacatancs nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n hua̱ntu̱ xlá̱ lacasquín natlahuayá̱tit, chu̱ naca̱makta̱yayá̱n niucxni ̱ napa̱tzanka̱yá̱tit. Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ quilakalhamani ̱t Dios 16 xlá̱ chuná̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t pi ̱ nacscujnaniy c-milaksti ̱pa̱ncán huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. Hua̱ quintascújut tu̱ quima̱xqui ̱ni ̱t hua̱ yumá̱ pi ̱ nacca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. Dios chuná̱ tláhualh sa̱mpi ̱ xcatzi ̱y pi ̱ lhu̱ hua̱ huixín nali ̱pa̱huaná̱tit caj xpa̱lacata nakaxpatá̱tit xtama̱lacnú̱ n, laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ naca̱najlaniyá̱tit, Espíritu Santo tla̱n naca̱makta̱yayá̱n ma̱aksti ̱tumi ̱yá̱tit milatama̱tcán, laqui ̱mpi ̱ xalán quit nacca̱macama̱sta̱yá̱n c-xlacati ̱n Dios xta̱chuná̱ la̱ aktum li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ xlá̱ luhua nalakati ̱y. 17 Caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t Cristo Jesús c-quilatáma̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua cli ̱pa̱xuhuay la̱ntla̱ tla̱n cma̱kantaxti ̱ni ̱t tascújut hua̱ntu̱ Dios quima̱xqui ̱ni ̱t. 18 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ cli ̱chihui ̱nán quintascújut quit xma̱n huá̱ nacli ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ tlahuani ̱t Cristo c-quilatáma̱t, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ quima̱lacscujuni ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ tla̱n lakapasko̱ni ̱t la̱ntla̱ ma̱tzuqui ̱putún xtapáksi ̱t c-xlatama̱tcán, chu̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t. Hua̱mpi ̱ huá̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ kaxmatko̱ni ̱t xtachihui ̱n Cristo

385 hua̱ntu̱ cli ̱akchihui ̱nani ̱t, chu̱ ucxilhko̱ni ̱t quintatlahu. 19 Sa̱mpi ̱ Dios quimá̱xqui ̱lh xli ̱lihuaka Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ tla̱n nactlahuay lhu̱ hua̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, chu̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ xali ̱ucxílhti ̱t laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱cán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ xacli ̱chihui ̱nama̱. Cma̱tzuqui ̱ni ̱t c-Jerusalén la̱ntla̱ cli ̱akchihui ̱nama̱ xasa̱sti tama̱catzi ̱ní ̱n la̱ntla̱ Cristo lakma̱xtunán, chu̱ hasta antiyá̱ cqui ̱ta̱yani ̱t c-makat tíyat huanicán Iliria. 20 Quit antá̱ cli ̱chihui ̱nani ̱t yuma̱ laktáxtut hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y hasta anta̱ni ̱ lakamakatni tíyat, chu̱ anta̱ni ̱ ni ̱ xa̱li ̱chihui ̱nancán Cristo, sa̱mpi ̱ ni ̱ clakati ̱y nacli ̱chihui ̱nán anta̱ni ̱ aya li ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ na̱ anko̱ni ̱t li ̱akchihui ̱nanko̱y. 21 Huata quit chuná̱ cma̱kantaxti ̱ma̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huan lacatum c-Li ̱kalhtahuaka: “Yuma̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ni ̱ a̱ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cán pi ̱ huí ̱ hua̱nti ̱ tla̱n nalakma̱xtuko̱y, huata xlacán chú̱ nacatzi ̱ko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ niucxni ̱ a̱kaxmatko̱y xpa̱lacata, naakata̱ksko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakalhamanko̱y.” Pablo puhuán naán lakapaxia̱lhnanko̱y hua̱nti ̱ xala c-Roma 22 Pus caj huá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ quili ̱makuaniy nacca̱lakana̱chá̱n ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ maklhu̱ huatá̱ cpuhuán pi ̱ nacana̱chá. 23 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ pi ̱ aya clakatza̱lako̱ni ̱t yuma̱ lactzu̱ ca̱chiquí ̱n u̱ nú̱ lacatum c-tíyat, cpuhuán pi ̱ aya cxlajani ̱t quintascújut, pus chú̱ ma̱x juerza̱ nacca̱lakana̱chá̱n cumu maka̱sa quilhtamacú̱ chuná̱ cli ̱lhca̱ni ̱t. 24 Cumu aya cli ̱lhca̱ni ̱t pi ̱ nacán hasta c-xatiyat España, huata xatlá̱n pu̱ lana̱ huixín nacca̱ti ̱laktaxtuyá̱n laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ aya li ̱pa̱xuhu la̱lakapasni ̱tahu nahuán, aver pala tla̱n huixín naquimakta̱yayá̱tit,

ROMANOS 15 chu̱ naquima̱xqui ̱yá̱tit hua̱ntu̱ nacmaclacasquín c-tiji ̱ acxni ̱ naquima̱quilhanu̱yá̱tit, chu̱ nacana̱chá̱ hasta c-España. 25 Hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ pu̱ lh nacán xtaka̱ actzu̱ tumi ̱n c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ nali ̱tamakta̱yako̱y makapitzi ̱n nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ huilakó̱. 26 Sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ nata̱laní ̱n xala c-Macedonia, chu̱ c-Acaya, lacapa̱stacko̱lh napu̱qui ̱ko̱y actzu̱ tumi ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱makta̱yako̱y yama̱ lakli ̱ma̱xkani ̱n nata̱laní ̱n xala c-Jerusalén. 27 Yuma̱ nata̱laní ̱n luhua xli ̱pacs xtapa̱xuhua̱ncán ma̱sta̱ko̱lh xtumi ̱ncán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱n hua̱ntu̱ tlahuako̱lh sa̱mpi ̱ chuná̱ li ̱pa̱xcatcatzi ̱niputunko̱lh judíos sa̱mpi ̱ xlacán na̱ ma̱sta̱ko̱lh quilhtamacú̱ pi ̱ xlacán hua̱nti ̱ ni ̱ judíos nali ̱pa̱xuhuako̱y yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ Dios xma̱xqui ̱ko̱ni ̱t. Hua̱ lapi ̱ chuná̱ lakalhamani ̱nanko̱lh judíos, pus na̱ luhua mini ̱niko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ judíos nali ̱makta̱yako̱y yama̱ lakli ̱ma̱xkani ̱n judíos hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo hua̱ntu̱ xlacán kalhi ̱ko̱y acatzuní ̱n. 28 Chuná̱ pi ̱ acxni ̱ huatiya̱ cacma̱kantáxti ̱lh yuma̱ tascújut hua̱ntu̱ nactlahuay c-Jerusalén, pus tuncán nactaca̱xa̱ laqui ̱mpi ̱ nacán c-España, hua̱mpi ̱ ni ̱ cali ̱puhuántit sa̱mpi ̱ yama̱ tiji ̱ hua̱ntu̱ clacsacni ̱t pi ̱ naclacán, antá̱ ti ̱taxtuy c-Roma, chu̱ pu̱ lh huixín nacca̱ti ̱laktaxtuyá̱n. 29 Na̱ ccatzi ̱y pi ̱ acxni ̱ nacca̱lakcha̱na̱chá̱n, Cristo naquima̱xqui ̱y xtalacapa̱stacni laqui ̱mpi ̱ tancs nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n, chu̱ acxtum nakalhi ̱ya̱hu lhu̱ hua̱ tu̱ nala̱li ̱makapa̱xuhuaya̱hu. 30 Nata̱laní ̱n, cumu acxtum li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Jesucristo, chu̱ kalhi ̱ya̱hu tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ Espíritu Santo ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ acxtum nala̱lakalhamana̱hu, pus huá̱ xpa̱lacata cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ caquinta̱scújtit, chu̱ caquimakta̱yátit c-mioracioncán laqui ̱mpi ̱ Dios caquimá̱xqui ̱lh li ̱tlihuaka. 31 Casquinítit

ROMANOS 15​, ​16 Dios pi ̱ acxni ̱ nacchá̱n c-Judea, anta̱ni ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlaputunko̱y xtachihuí ̱n Jesús quisi ̱tzi ̱niko̱y, ni ̱tí ̱ caquima̱akspúli ̱lh hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n; chu̱ na̱ chuná̱ yama̱ nata̱laní ̱n xala c-Jerusalén pi ̱ li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ li ̱makta̱yama̱ko̱ca̱ ma̱squi caj actzú̱. 32 Laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh, lapi ̱ hua̱ Dios chuná̱ lacasquín, li ̱pa̱xuhu quit xacca̱lakanchá̱n, chu̱ acxni ̱ chú̱ xla̱ucxilhui, acxtum xkalhi ̱hu tapa̱xuhuá̱n. 33 Pus hua̱ tama̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ ma̱sta̱y tapa̱xuhuá̱n, csquiniy li ̱tlá̱n pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n caca̱makta̱yán. Chuná calalh, amén. Pablo xakatli ̱laca̱nko̱y xamigos hua̱nti ̱ lama̱kó̱ c-Roma Quit cca̱li ̱ma̱akatzanka̱yá̱n pi ̱ camakta̱yátit cha̱tum quinta̱lacán pusca̱t huanicán Febe; ca̱lakama̱chá̱n sa̱mpi ̱ xlá̱ xli ̱ca̱na̱ luhua makta̱yako̱ni ̱t, chu̱ li ̱scujko̱ni ̱t nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ macxtum lakataquilhpu̱tananko̱y c-xaca̱chiqui ̱n Cencrea. 2 Acxni ̱ nacha̱na̱chá, luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nántit la̱ntla̱ quili ̱tlahuatcán quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Jesús, xa̱huachí ̱ cali ̱makta̱yátit catu̱ huá̱ tu̱ xmaclacásquilh sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ chuná̱ makta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ hasta quit quimakta̱yani ̱t. 3 Na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ quimpa̱lacata, cahuanipítit pi ̱ cxakatli ̱laca̱ma̱chá̱ Priscila, chu̱ Aquila, huá̱ xquinta̱scujma̱kó̱ acxni ̱ lacaxtum xacli ̱chihui ̱nama̱hu xtachihui ̱n Cristo Jesús. 4 A̱ lacatzú̱ xuani ̱t aya xli ̱makni ̱ko̱cán caj xpa̱lacata pi ̱ quit quilakma̱xtuko̱ni ̱t; quit, chu̱ xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, luhua snu̱ n cpa̱xcatcatzi ̱niko̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ quili ̱makta̱yako̱ni ̱t. 5 Na̱ chuna li ̱tum cahuaniko̱pítit pi ̱ cxakatli ̱laca̱ma̱ko̱chá̱

16

386 yama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ tamacxtumi ̱ko̱y c-xchic Priscila, chu̱ Aquila laqui ̱mpi ̱ nalakataquilhpu̱tako̱y Dios. Na̱ cxakatli ̱laca̱ma̱chá̱ tama̱ tali ̱pa̱hu quiamigo Epeneto, sa̱mpi ̱ antá̱ c-xatiyat Asia hua̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ pu̱ lh li ̱pa̱huani ̱t Cristo. 6 Na̱ caquixakatli ̱niko̱pítit María, sa̱mpi ̱ ma̱n huixín stalanca ucxilhni ̱tántit la̱ntla̱ xlá̱ ca̱li ̱scujni ̱tán. 7 Na̱ chuná̱ caquixakatli ̱niko̱pítit quinata̱chiquí ̱n huaniko̱cán Andrónico, chu̱ Junias hua̱nti ̱ lacxtum xacta̱tachi ̱ko̱ni ̱t, chu̱ xacta̱pa̱ti ̱ma̱kó̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, huachá̱ pu̱ lh ca̱najlaniko̱lh Cristo ni ̱ xahua̱ quit, chu̱ la̱nchú̱ xlacán luhua lactali ̱pa̱hu xlacscujni Dios li ̱taxtuko̱ni ̱t la̱ntla̱ ta̱scujko̱lh apóstoles. 8 Na̱ cxakatli ̱laca̱ma̱chá̱ quiamigo Ampliato luhua xatapa̱xqui ̱n quinta̱ca̱najlani. 9 Na̱ chuná̱ caquixakatli ̱niko̱pítit Urbano hua̱nti ̱ na̱ luhua tapa̱xuhuá̱n quinca̱makta̱yán acxni ̱ xacli ̱akchihui ̱nama̱hu xtachihui ̱n Cristo, xa̱huá̱ tama̱ quiamigo Estaquis ti ̱ luhua cpa̱xqui ̱y. 10 Chu̱ na̱ li ̱pa̱xuhu quixakatli ̱nipítit Apeles, yuma̱ chixcú̱ luhua aya lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱ti ̱ni ̱t caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pa̱huán Cristo; na̱ chuná̱ caquixakatli ̱nipítit xli ̱pacs xala c-xchic Aristóbulo. 11 Na̱ cxakatli ̱laca̱ma̱chá̱ quinta̱chiqui Herodión, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ xala xchic, chu̱ xli ̱nata̱lan Narciso, xlacán na̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. 12 Na̱ chuná̱ cxakatli ̱laca̱ma̱ko̱chá̱ tama̱ nata̱lani ̱n lacchaján hua̱nti ̱ na̱ ni ̱ tajaxni ̱ lama̱kó̱ la̱ntla̱ li ̱scujma̱kó̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, xlacán huaniko̱cán Trifena, Trifosa, xa̱hua̱ quinta̱lacán Pérsida. 13 Na̱ cxakatli ̱laca̱ma̱chá̱ tama̱ tali ̱pa̱hu xca̱najlani Cristo huanicán Rufo, xa̱hua̱ xtzi, tama̱ pusca̱t xta̱chuná̱ cli ̱ucxilha̱ la̱ quintzí. 14 Na̱ chuná̱ cxakatli ̱laca̱ma̱ko̱chá̱ Asíncrito, Flegonte, Hermes, xa̱hua̱ Patrobas, chu̱ Hermas, chu̱ xli ̱pacs

ROMANOS 16

387 a̱makapitzi ̱n nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ macxtum ta̱lakataquilhpu̱tako̱y Dios. 15 Na̱ caquixakatliniko̱chá̱ Filólogo, chu̱ Julia, Nereo, chu̱ xta̱la tzuma̱t, na̱ chuná̱ Olimpas, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ lacxtum lakataquilhpu̱tako̱y Dios c-xchic. 16 Ma̱squi ni ̱ cca̱ucxilhmá̱n, caj quimpa̱lacata acxtum chú̱ cala̱lakalhamántit hasta cala̱snáttit, cala̱lacatzú̱ctit hua̱ntu̱ aksti ̱tum. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo cani ̱hua̱ anta̱ni ̱ tamakstokko̱y c-akatunu ca̱chiquí ̱n u̱ nú̱ lacatzú̱, pacs ca̱xakatli ̱laca̱ma̱ko̱chá̱n. 17 Nata̱laní ̱n, chú̱ na̱ cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ huixín cui ̱ntaj catlahuátit xpa̱lacatacán hua̱nti ̱ ma̱pa̱pitziko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ lakpali ̱putunko̱y tancs xtama̱siyún, usu ni ̱ pacs tlahuaputunko̱y hua̱ntu̱ ca̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nancani ̱tántit. Hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱, huixín ni ̱ cakaxpáttit acxni ̱ chuná̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nampu tunko̱yá̱n, xatlá̱n caakxtakya̱huátit. 18 Sa̱mpi ̱ tama̱ chixcuhuí ̱n ni ̱ huá̱ scujnima̱kó̱ Quimpu̱chinacán, hua̱mpi ̱ xma̱n huá̱ tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ xacstu xtapa̱xuhua̱ncán, chu̱ caj xpa̱lacata lacsuan xtachihui ̱ncán hua̱ntu̱ huanko̱y li ̱akskahuimi ̱ko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ ma̱akchakxya̱huaputunko̱y, sa̱mpi ̱ ni ̱ naj akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ aksti ̱tum xli ̱tlahuatcán. 19 Hua̱mpi ̱ cani ̱huá̱ catzi ̱cán pi ̱ huixín huá̱ tlahuapá̱tit hua̱ntu̱ Dios ca̱ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán, pus caj huá̱ xpa̱lacata quit cli ̱pa̱xuhuay hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit, sa̱mpi ̱ chuná̱ clacasquín pi ̱ ankalhí ̱n nama̱siyuyá̱tit c-milatama̱tcán pi ̱ lakskalalán huixín xpa̱lacata̱ tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu, hua̱mpi ̱ niucxni ̱ lakapu̱ xtu̱ nalacapa̱stacá̱tit pala lakskalalán nahuaná̱tit xpa̱lacata natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. 20 Lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit pus ni ̱ pala tzinú̱ maka̱s quilhtamacú̱ yama̱ miDioscán, ti ̱ ma̱sta̱y tatancsni, namakatlajay

akskahuiní ̱ laqui ̱mpi ̱ huixín naacta̱yapi ̱yá̱tit. Pus clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo ankalhí ̱n caca̱siculana̱tlahuán xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 21 Na̱ chuná̱ quincompañero Timoteo hua̱nti ̱ lacxtum quinta̱scujma̱, ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n, chu̱ Lucio, Jasón, xa̱hua̱ Sosípater quinata̱chiquí ̱n. 22 Chu̱ na̱ chuná̱ quit hua̱nti ̱ ctzoknima̱ yuma̱ xcarta̱ Pablo quihuanicán Tercio, li ̱pa̱xuhu cca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n, sa̱mpi ̱ acxtum li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Jesús. 23 Na̱ chuná̱ ca̱xakatli ̱lacama̱chá̱n xma̱la̱na yuma̱ chiqui ̱ anta̱ni ̱ quit Pablo cmakhui ̱, xlá̱ huanicán Gayo, chu̱ pacs antá̱ tamacxtumi ̱ko̱y acxni ̱ macxtum lakataquilhpu̱tananko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo. Chu̱ na̱ chuná̱ ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n Erasto tesorero xala yuma̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ quinta̱lacán huanicán Cuarto. 24 Clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo luhua caca̱siculana̱tlahuán xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huaná̱tit. Chuná̱ calalh, amén. Xaa̱huatiya xtachihuí ̱n Pablo Dios caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-milatama̱tcán, sa̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ Dios tla̱n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ pi ̱ nata̱yaniyá̱tit c-mintaca̱najlacán, hua̱ lapi ̱ xli ̱pacs minacu̱cán naca̱najlayá̱tit yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Jesucristo hua̱ntu̱ quit cli ̱akchihui ̱nama̱, chu̱ hua̱ntu̱ ca̱lakma̱xtunini ̱tán mili ̱stacnacán. Xli ̱pacs yuma̱ xasa̱sti talacapa̱stacni ̱ hua̱ la̱ntla̱ Dios lakma̱xtuputunko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, xlá̱ tze̱k xuili ̱ni ̱t hasta la̱ntla̱ tima̱lacatzuqui ̱chá̱ ca̱tuxá̱huat. 26 Hua̱mpi ̱ la̱nchuj quilhtamacú̱ yuma̱ xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ tze̱k xuili ̱ni ̱t, aya lakapasma̱ca̱ sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ li ̱kalhtahuakako̱y hua̱ntu̱ titzokko̱chá̱ 25 Capa̱xcatcatzi ̱nítit

ROMANOS 16 xalakmaka̱n profetas c-xlibrojcán. Yama̱ quiDioscán hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n huí ̱, xlá̱ chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, acxni ̱ nacatzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱y, naca̱najlako̱y, chu̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y xtachihuí ̱n c-xlatama̱tcán.

388 27 ¡Pus hua̱ Dios hua̱nti ̱ xta̱stum huá̱ kalhi ̱y xli ̱pacs li ̱skalala, chu̱ tla̱n talacapa̱stacni, xma̱n huá̱ mini ̱niy caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ cama̱xqui ̱ca̱ ca̱cni ̱ caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-xlatama̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo! Chuná calalh, amén.

Xcarta̱ San Pablo hua̱ntu̱ pu̱lh tzokniko̱lh Corintios XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: San Pablo tzokniko̱lh yuma̱ carta xta̱ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ macxtum xlakataquilhpu̱tananko̱y c-siculán hua̱ntu̱ xuí ̱ c-xaca̱chiqui ̱n Corinto. Huá̱ li ̱tzoknaniko̱lh sa̱mpi ̱ ni ̱ luhua aktziyaj xli ̱lama̱kó̱ xtalacapa̱stacnicán cumu cati ̱huá̱ hua̱nti ̱ xli ̱akchihui ̱naniko̱y a̱tanuj talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ ni ̱ luhua xtaluloktat Dios. Chu̱ cumu chuná̱ xlacán ni ̱ aktziyaj xuilakó̱ luhua lhu̱ hua̱ ta̱klhú̱ hui ̱t xlakchima̱kó̱ c-xlatama̱tcán hua̱nti ̱ aksti ̱tum xli ̱pa̱huamputunko̱y Cristo. Xtapa̱pitzima̱kó̱, pu̱ laclhu̱ hua xtaxtuma̱kó̱ sa̱mpi ̱ tanuj tanu̱ xlacapa̱stacnanko̱y. Pablo na̱ xma̱aksti ̱tumi ̱putunko̱y c-xlatama̱tcán sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n xlacán hua̱nti ̱ xtlahuama̱kó̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ laclix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ tzinú̱ mini ̱niko̱y tlahuako̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo. Hasta makapitzi ̱n xlacán chunatiyá̱ xli ̱tzaksako̱y la̱ntla̱ xapu̱ lh xlakataquilhpu̱tako̱y caj tatlahuamakxtu, ni ̱ xmakaxtakta̱yama̱kó̱ xtasmani ̱ncán, xa̱huachí ̱ luhua xli ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y xli ̱skalala, xa̱hua̱ xli ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ Espíritu Santo catu̱ huá̱ xca̱li ̱ma̱tlahui ̱y, ni ̱ xakata̱ksko̱y pi ̱ yuma̱ li ̱skalala, chu̱ li ̱tlihuaka̱ huá̱ xli ̱ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ nala̱li ̱makta̱yako̱y c-xtaca̱najlacán. Na̱ chuná̱ acxni ̱ pu̱tum xtamacxtumi ̱ko̱y pi ̱ macxtum nahua̱yanko̱y laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱lacapa̱stacko̱y xli ̱ni ̱n Jesús, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ca̱ta caj xkama̱nantaxtuko̱y, chu̱ makapitzi ̱n li ̱tum a̱tuyá̱ xpuhuanko̱y, xmacpuhuanko̱y pala xli ̱ca̱na̱, usu ni ̱ xli ̱ca̱na̱ lakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ni ̱n.

1

Quit Pablo hua̱nti ̱ Dios lacsacni ̱t nacli ̱taxtuy xapóstol Jesucristo. Quit, xa̱hua̱ Sóstenes hua̱nti ̱ ctzoknima̱ Pablo yuma̱ xcarta̱. 2 Quit Pablo cca̱t zoknimá̱n yuma̱ carta laqui ̱mpi ̱ nacca̱ma̱lakacha̱niyá̱n xli ̱pacs huixín nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ macxtum lakataquilhpu̱tayá̱tit Dios c-xaca̱chiqui ̱n Corinto; huixín hua̱nti ̱ Jesucristo ma̱tanujko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ namaktapaksi ̱yá̱tit yuma̱ a̱makapitzi ̱n lhu̱ hua nata̱laní ̱n xala a̱lacatunu ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin na̱ lakataquilhpu̱tako̱y

Quimpu̱chinacan Jesús sa̱mpi ̱ na̱ huá̱ Xpu̱chinacán. 3 Clacasquín pi ̱ Quintla̱tican Dios, chu̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo ankalhí ̱n caca̱siculana̱tlahuán, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n tla̱n latáma̱t. Pablo pa̱xcatcatzi ̱niy Dios caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-xlatama̱tcán 4 Quit xa̱li ̱ankalhí ̱n cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios caj hua̱ntu̱ mimpa̱lacatacán, sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱li ̱siculana̱tlahuani ̱tán caj xpa̱lacata 389

1 CORINTIOS 1 Jesucristo. 5 Caj cumu li ̱pa̱huaná̱tit Cristo Jesús, Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán makapitzi ̱n huixín lhu̱ hua li ̱skalala, chu̱ tastácat laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ xtapa̱xuhuá̱n, chu̱ laqui ̱mpi ̱ tancs nali ̱chihui ̱naná̱tit xtalacapa̱stacni. 6 Cpa̱xuhuay pi ̱ chuná̱ Cristo ma̱kantaxti ̱ni ̱t c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ cca̱ma̱siyunini ̱tán natlahuay, chu̱ tla̱n huixín li ̱ma̱luloká̱tit milatama̱tcán sa̱mpi ̱ pacsá makamaklhti ̱nani ̱tántit hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y natlahuay c-xlatáma̱t hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán. 7 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ huixín maclacasquiná̱tit, Dios aya ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit xli ̱makua̱ kalhkalhi ̱ti ̱yá̱tit yuma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacan Jesucristo. 8 Quintla̱t ican Dios ankalhí ̱n naca̱makta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nali ̱tamakuasta̱yayá̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit, chu̱ ni ̱ cha̱tum tí ̱ catica̱li ̱ma̱ma̱xaní ̱n pala tú̱ acxni ̱ namimpalay Quimpu̱chinacan Jesucristo. 9 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ cali ̱pa̱huántit sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y pacs ma̱kantaxti ̱y, pus huá̱ chú̱ Quintla̱tican Dios luhua ma̱n ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ huá̱ natapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ caxani ̱li ̱huayá̱ acxtum nata̱latapa̱yá̱tit xCam Jesucristo, hua̱nti ̱ Quimpu̱chinacán. Pablo huan pi ̱ ni ̱ catapa̱pitziko̱lh hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús 10 Nata̱laní ̱n, c-xtucuhuini Quimpu̱chinacan Jesucristo quit cca̱li ̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ aktuma talacapa̱stacni ̱ cakalhí ̱tit, chu̱ ni ̱ caj catapa̱pitzítit, huata acxtum cala̱pa̱xquí ̱tit, cala̱lakalhamántit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ acxtum tapaksi ̱ko̱y. 11 Hua̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n xli ̱nata̱lan Cloé quili ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ni ̱t pi ̱ ni ̱ xmaka̱sni ̱ la̱makasi ̱tzi ̱tahuilayá̱tit c-milaksti ̱pa̱ncán. 12 Sa̱mpi ̱

390 quihuanicán pi ̱ makapitzi ̱n hua̱nti ̱ huixín ta̱tamacxtupi ̱ko̱yá̱tit kalhtum ma̱lulokko̱y acxni ̱ huanko̱y: “Quit huá̱ ctapaksi ̱niy Pablo”; makapitzí ̱n huampalako̱y: “Hua̱ quit ctapaksi ̱niy Apolos”; makapitzí ̱n huampalako̱y: “Quit huá̱ ctapaksi ̱niy Pedro.” 13 Bueno, ¿pá̱ cha̱lhu̱ hua̱ Cristo laqui ̱mpi ̱ nahuana̱hu pi ̱ cha̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naquinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n? ¿Usuchí ̱ quimpakaxtokohuacaca̱ quit c-cruz laqui ̱mpi ̱ nacxoko̱nán xpa̱lacata mintala̱kalhi ̱ncán? Usuchí ̱ acxni ̱ ta̱kmunútit, ¿pá̱ c-quintucuhuiní ̱ ta̱kmununi ̱tántit? 14 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios pi ̱ ni ̱tí ̱ luhua cakmununi ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán, caj xma̱n hua̱ Crispo, chu̱ Gayo. 15 Pus huá̱ xpa̱lacata, cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱tí ̱ lay nahuán pi ̱ quit cakmununi ̱t laqui ̱mpi ̱ nali ̱tlancán pi ̱ quit quintapaksi ̱niy. 16 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ cakmunuko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xala c-xchic Estéfanas, hua̱mpi ̱ nia̱lh clacapa̱staca̱ pala huí ̱ ti ̱ cakmununi ̱t a̱tanu̱. 17 Pus Cristo ni ̱ huá̱ quili ̱lacsacni ̱t pi ̱ caj nacakmunu̱ nán, huata huá̱ quili ̱lácsacli ̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱chihui ̱nán yuma̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ Dios li ̱lakma̱xtuputunko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, hua̱mpi ̱ acxni ̱ huá̱ cli ̱chihui ̱nán, ni ̱ nacli ̱quilhpacxa hua̱ntu̱ caj li ̱acstaca̱ tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nacli ̱ma̱actu̱ju̱y xli ̱tlihuaka akapu̱táxtut, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ni ̱ tuhua̱ tachihuí ̱n nacca̱li ̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n la̱ntla̱ ni ̱lh quimpa̱lacatacán Jesucristo c-cruz. Cristo kalhi ̱y xli ̱tlihuaka, chu̱ xli ̱skalala Dios 18 Yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán, xlacán puhuanko̱y pi ̱ ni ̱tú̱ li ̱taxtuy ma̱squi Jesús ni ̱lh c-cruz laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtunán; hua̱mpi ̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ lakma̱xtuputuna̱hu quili ̱stacnacán, catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ntu̱ Jesús akspulani ̱t c-cruz xli ̱ca̱na̱ huá̱ xtalulóktat, chu̱ huá̱ xli ̱tlihuaka Dios

391 tu̱ naquinca̱li ̱lakma̱xtuyá̱n. 19 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ la̱ huan Dios c-Li ̱kalhtahuaka: “Quit naclactlahuaniko̱y xtastacatcán hua̱nti ̱ akskalalan chixcuhuí ̱n, chu̱ ni ̱tú̱ cactili ̱má̱xtulh xtalacapa̱stacnicán hua̱nti ̱ puhuanko̱y pi ̱ li ̱pe̱cua̱ tu̱ catzi ̱ko̱y.” 20 Caj la̱nchú̱ caquihuanítit: yuma̱ akskalalan chixcuhuí ̱n, chu̱ lactlanca ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ pacs lakapasko̱y caxatu̱cahua̱ lactlanca talacapa̱stacni ̱ anán ca̱tuxá̱huat, ¿pá̱ huá̱ makta̱yako̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nalakapasko̱y, usu nali ̱pa̱huanko̱y Dios? Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ chuná, sa̱mpi ̱ Dios maktumá̱ ma̱siyuni ̱t pi ̱ tama̱ xli ̱akskalalacán xta̱chuná̱ la̱ xli ̱tuntujcán qui ̱li ̱taxtuniko̱ni ̱t. 21 Cumu Dios kalhi ̱y tlanca li ̱akskalala, xlá̱ ni ̱ lacásquilh pi ̱ caj xtalacapa̱stacnican akskalalan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat nali ̱lakapascán xtalacapa̱stacni, huata huá̱ li ̱macámilh xtachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ nali ̱lakma̱xtuko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut puhuanko̱y pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ xli ̱pacs yuma̱ hua̱nti ̱ naliaktzanka̱ta̱yako̱y. 22 Yamá̱ hua̱nti ̱ judíos ni ̱ ca̱najlako̱y sa̱mpi ̱ xlacán pu̱ lana̱ ucxilhputunko̱y aktum tlanca li ̱ca̱cni xtatlahu Dios laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos ni ̱ ca̱najlako̱y sa̱mpi ̱ caj tzucuko̱y ta̱ma̱lacastucko̱y xli ̱akskalalacán yuma̱ tachihuí ̱n a ver lapi ̱ ma̱accha̱ni ̱y yuma̱ tlanca tastácat hua̱ntu̱ putzako̱y laqui ̱mpi ̱ chú̱ na̱ naca̱najlako̱y. 23 Pus huá̱ xpa̱lacata, acxni ̱ quin li ̱akchihui ̱nana̱hu cha̱tum Cristo hua̱nti ̱ xtokohuacaca̱ c-cruz caj quimpa̱lacatacán, judíos tzucuko̱y li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y, si ̱tzi ̱ko̱y, chu̱ huanko̱y pi ̱ hua̱ yumá̱ caj lix̱ cajnit talacapa̱stacni; chu̱ yumá̱

1 CORINTIOS 1 hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, acxni ̱ kaxmatko̱y quintachihui ̱ncán, xlacán ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱y sa̱mpi ̱ li ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ xtalacapa̱stacni ti ̱ akuitiko̱ni ̱t chixcuhuí ̱n. 24 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ Dios quinca̱lacsacni ̱tán pi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, chuná̱ la̱ judíos na̱ chuná̱ la̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ yuma̱ Cristo hua̱nti ̱ quin li ̱chihui ̱nana̱hu luhua kalhi ̱y xlakasi ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱kantaxti ̱ni ̱t c-cruz, sa̱mpi ̱ antá̱ ma̱siyuma̱ Dios tlanca xli ̱tlihuaka, chu̱ xtastácat. 25 Sa̱mpi ̱ yuma̱ xtalacapa̱stacni Dios hua̱ la̱ntla̱ quinca̱lakma̱xtuputuná̱n, ma̱squi c-xlacati ̱ncan lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat tasiyuy pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, hua̱mpi ̱ huata huá̱ tlak xali ̱huacá̱ kalhi ̱y xlakasi ̱ ni ̱ xahua pacs lactlanca xtalacapa̱stacnican akskalalan chixcuhuí ̱n xala ca̱tuxá̱huat. Chu̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ puhuán pi ̱ Dios ni ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ sa̱mpi ̱ makni ̱ca̱ Jesús c-cruz, pus lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ Dios makatlajako̱y xli ̱pacs li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ anán ca̱tuxá̱huat. 26 Nata̱laní ̱n, calacapa̱stáctit la̱ntla̱ Dios ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n ma̱squi lhu̱ hua̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ akskalalán hua̱ la̱ntla̱ puhuancán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, lhu̱ hua̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱yá̱tit li ̱tlihuaka, chu̱ na̱ ni ̱ kalhi ̱yá̱tit li ̱ma̱paksí ̱n, chuna li ̱tum ni ̱ lhu̱ hua̱ huixín lactali ̱pa̱hu mili ̱nata̱lancán. 27 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tláhualh Dios, luhua chuna lacsacko̱ni ̱t hua̱nti ̱ ca̱tuxá̱huat puhuancán pi ̱ luhua lactu̱ ntusnu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱ma̱xani ̱ko̱y yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ luhua akskalalán li ̱ma̱xtuko̱cán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱ma̱xani ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱ma̱xtucán la̱ ti ̱ tlak laktlihuakán, xlá̱ lacsacko̱ni ̱t hua̱nti ̱ ni ̱ pala tzinú̱ laktlihuakán li ̱ma̱xtuko̱cán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 28 Dios lacsacko̱ni ̱t nalakma̱xtuko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ lactalí ̱pa̱hu, yuma̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ucxilhputunko̱cán

1 CORINTIOS 1​, ​2 u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱siyuy la̱ntla̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ lactali ̱pa̱hu yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ puhuancán pi ̱ luhua lactali ̱pa̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 29 Laqui ̱mpi ̱ chuná̱ ni ̱ lay tí ̱ nali ̱lacapacxa̱ c-xlacati ̱n Dios pi ̱ xlá̱ tlak li ̱huacá̱ kalhi ̱y xlakasi ̱ ni ̱ xahua a̱makapitzí ̱n. 30 Hua̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ Dios quinca̱lakalhamaná̱n xlá̱ lakxtum quinca̱ta̱tlahuán Cristo Jesús, chu̱ na̱ luhua chuná̱ lacasquín pi ̱ caj xpa̱lacata̱ Cristo nalakapasa̱hu xli ̱pacs xtalacapa̱stacni, chu̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n, xa̱huachí ̱ na̱ caj xpa̱lacata xalaktaxtun quinca̱li ̱ma̱xtún xta̱chuná̱ la̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ le̱na̱hu c-xlacatí ̱n. 31 Pus luhua quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ quilacán natlahuaya̱hu yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ tihua̱ Dios huá̱ chú̱ tu̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Hua̱ pala tí ̱ caj luhua xacstu̱ tali ̱pa̱hu li ̱taxtuputún, huata xatlá̱n li ̱huana̱ calacapá̱stacli ̱ hua̱ntu̱ Quimpu̱chinacán tlahuani ̱t c-xlatáma̱t.” Ni ̱tú̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ tu̱ li ̱akchihui ̱namputún Pablo, huata xma̱n hua̱ la̱ntla̱ quinca̱pa̱lacaní ̱n Cristo Nata̱laní ̱n, acxni ̱ quit cca̱qui ̱laklachá̱n laqui ̱mpi ̱ nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n hua̱ntu̱ ni ̱ xcatzi ̱yá̱tit tancs xtalacapa̱stacni Dios, ni ̱tú̱ clacsachtuma̱ hua̱ntu̱ lacsuan tachihuí ̱n, usu pala cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán lactlanca talacapa̱stacni hua̱ntu̱ tuhua̱ naakata̱ksá̱tit. 2 Sa̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱huana̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán xatí ̱ tama̱ Jesús, chu̱ xatú̱ xpa̱lacata li ̱ni ̱ni ̱t c-cruz, pus ni ̱tú̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán sa̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ xaclacasquín li ̱huana̱ caakatá̱kstit. 3 Acxni ̱ quit cca̱lakchá̱n, xacmakcatzi ̱ma̱ xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱ xackalhi ̱y li ̱tlihuaka, hasta xaclhpipima̱ caj la̱ntla̱ xacquilhpuhuán pala xamaktum ni ̱ tancs

2

392 nacca̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n. 4 Chu̱ acxni ̱ chú̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios, ni ̱ huá̱ xacmaclacasquín lactla̱n tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nacchihui ̱nán la̱ cha̱tum acstaca̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ nacca̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n, pus huata hua̱ Dios, chu̱ xli ̱tlihuaka Espíritu Santo ca̱ma̱akata̱ksní ̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ xtalulóktat hua̱ntu̱ quit xacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n. 5 Chuná̱ ctláhualh laqui ̱mpi ̱ mintaca̱najlacán ni ̱ huá̱ xtalacapa̱stacnican chixcuhuí ̱n nali ̱ma̱palhi ̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ hua̱ Dios ca̱makta̱yamá̱n, chu̱ ma̱siyuma̱ xli ̱tlihuaka c-milatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ naca̱najlaniyá̱tit. Xespíritu Dios ma̱siyuy hua̱ntu̱ xamaká̱n tze̱k xuí ̱ xtalacapa̱stacni 6 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ cta̱kalhchihui ̱nanko̱ya̱hu hua̱nti ̱ aya li ̱huana̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Quimpu̱chinacan Jesús, cli ̱ta̱kalhchihui ̱nana̱hu lactlanca talacapa̱stacni. Hua̱mpi ̱ yuma̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ quin cma̱siyuya̱hu, ni ̱ quit clacsacxtuni ̱t quili ̱akskalala, na̱ ni ̱ pala hua̱ xli ̱akskalalacan yuma̱ hua̱nti ̱ lactali ̱pa̱hu li ̱taxtuko̱y, chu̱ ma̱paksi ̱nanko̱y u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ yuma̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ nata̱laksputko̱y xli ̱akskalalacán. 7 Huata huá̱ quit cli ̱chihui ̱nán hua̱ yuma̱ talacapa̱stacni tu̱ tze̱k xma̱qui ̱ni ̱t Dios hasta acxni ̱ ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ ca̱la̱nchu̱ quilhtamacú̱ quin quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ naccatzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ xlaclhca̱ni ̱t natlahuay laqui ̱mpi ̱ na̱ naquinca̱ta̱kalhi ̱yá̱n yuma̱ tlanca xca̱cni ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y. 8 Yama̱ tlanca ma̱paksi ̱naní ̱n hua̱nti ̱ la̱nchú̱ puxcu̱ nanko̱y, chu̱ ma̱paksi ̱nanko̱y, niucxni ̱ xakata̱ksko̱ni ̱t hua̱ntu̱ Dios tze̱k laclhca̱huili ̱ni ̱t natlahuay, sa̱mpi ̱ pala xtiakata̱ksko̱lh

1 CORINTIOS 2​, ​3

393 yuma̱ tze̱k xtalacapa̱stacni, ni ̱ xtipakaxtokohuácalh c-cruz Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, chu̱ xca̱cni. 9 Hua̱mpi ̱ tancs la̱ntla̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Xli ̱pacs yuma̱ hua̱nti ̱ pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios la̱ntla̱ xlá̱ lakalhamanko̱ni ̱t, lhu̱ hua̱ tu̱ Dios li ̱kalhi ̱ma̱ nama̱xqui ̱ko̱y, hua̱ntu̱ ni ̱ pala cha̱stum a̱ucxilha, na̱ ni ̱ pala a̱kaxmata, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ xlacapa̱stacni ̱t pala tla̱n pacs kantaxtuy.” 10 Hua̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo quinca̱li ̱ma̱catzi ̱ni ̱má̱n Dios yuma̱ tze̱k xtalacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ hua̱ cspiritu Dios pacs lakapasa̱ xtalacapa̱stacni, hasta ma̱squi hua̱ntu̱ puhuancán pi ̱ ni ̱ lay akata̱kscán. 11 Cumu la̱ huixín catzi ̱yá̱t it, ni ̱ pala tí ̱ tla̱n catzi ̱y xatú̱ ya̱ tapuhuá̱n kalhi ̱y c-xnacú̱ a̱cha̱tum chixcú, hua̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ xacstu̱ quispíritu, usu quintalacapa̱stacni ̱ catzi ̱y xatú̱ ya̱ tapuhuá̱n ckalhi ̱y. Pus na̱ chuná̱ chú̱ cspiritu Dios caj xma̱n huá̱ tla̱n catzi ̱y, chu̱ lakapasa̱ xtalacapa̱stacni Dios. 12 Hua̱mpi ̱ cumu cspiritu Dios quinca̱ta̱lamá̱n c-quilatama̱tcán huá̱ quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n xtalacapa̱stacni, huá̱ xpa̱lacata nia̱lh chuná̱ lacapa̱staca̱hu la̱ lacapa̱stacko̱y hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat ni ̱ lakapasko̱y Dios, sa̱mpi ̱ cspiritu Dios quinca̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n, usu quinca̱ma̱lakapasayá̱n acxni ̱ pala tú̱ talakalhamá̱n, usu tata̱quí ̱n quinca̱li ̱lakalhamani ̱tán laqui ̱mpi ̱ napa̱xcatcatzi ̱niya̱hu. 13 Huachá̱ tancs cli ̱chihui ̱nán yuma̱ talacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ hua̱ cspiritu Dios quima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ huá̱ cli ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ caj quiacstu quintapuhuá̱n. Pus huá̱ xpa̱lacata, acxni ̱ quit cma̱siyuy xtalacapa̱stacni

Dios laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksko̱y hua̱nti ̱ na̱ ta̱lama̱ cspiritu Dios c-xlatama̱tcán, acxtum tancs cma̱tla̱ni ̱y sa̱mpi ̱ hua̱ cspiritu Dios quimakta̱yay. 14 Yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ta̱lama̱ cspiritu Dios c-xlatáma̱t, ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y hua̱ntu̱ ma̱lacapa̱stacni ̱nán, sa̱mpi ̱ xlá̱ puhuán pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, xa̱huachí ̱ hasta ni ̱ lay akata̱ksa, sa̱mpi ̱ yuma̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n caj xma̱n huá̱ tla̱n akata̱ksko̱y hua̱nti ̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni cspiritu Dios. 15 Hua̱mpi ̱ cati ̱huá̱ hua̱nti ̱ li ̱makaxtaka̱ cama̱lá̱nalh cspiritu Dios c-xtalacapa̱stacni, xlá̱ catzi ̱y hua̱ntu̱ lakati ̱y, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ lakati ̱y Dios, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ nali ̱huaniy, usu tla̱n nama̱akata̱ksni ̱y pi ̱ ni ̱ chuná̱ xlá. 16 Sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzokni ̱t: “¿Xatí ̱ ya̱ chixcú̱ tla̱n xlakápasli, usu xakáta̱ksli ̱ xtalacapa̱stacni Dios? Chu̱ ¿tí ̱ cahuá̱ tla̱n nahuanilé̱n hua̱ntu̱ xlá̱ natlahuay?” Hua̱mpi ̱ ma̱squi ni ̱ ca̱najlaputu, quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Cristo hasta luhua lakapasa̱hu hua̱ntu̱ xtalacapa̱stacni. Ca̱najlaní ̱n xala c-Corinto xta̱chuná̱ la̱ lactzu̱ camán hua̱nti ̱ ni ̱ lay xkati ̱nán Nata̱laní ̱n, acxni ̱ cca̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n ni ̱ naj lay cca̱lix̱ akatli ̱yá̱n la̱ntla̱ mini ̱niko̱y hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ta̱lama̱kó̱ cspiritu Dios c-xlatama̱tcán sa̱mpi ̱ huixín chunacú̱ li ̱lapá̱tit yuma̱ latáma̱t hua̱ntu̱ lakapasko̱y cati ̱hua̱ chixcuhui ̱n hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat. Huixín xta̱chuná̱ hua̱nti ̱ cajcu lakskatá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ naj li ̱huana̱ akata̱ksni ̱tántit xtalacapa̱stacni Cristo. 2 Quit luhua lacatzucu̱ ctzucún ca̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n xta̱chuná̱ la̱ lactzu̱ lakskatá̱n hua̱nti ̱ cajcu tziqui ̱ko̱y, ca̱li ̱ma̱hui ̱cán xtziqui ̱t xtzí, sa̱mpi ̱ ni ̱ naj lay xkatiko̱y hua̱ntu̱ lacpalha lí ẖ uat. 3 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ la̱quiclhcatzaniyá̱tit, la̱makasi ̱tzi ̱yá̱tit, chu̱ catu̱ hua̱ hua̱ntu̱

3

1 CORINTIOS 3 ni ̱tlá̱n la̱tlahuaniyá̱tit, chu̱ luhua a̱tzinú̱ li ̱huacá̱ lakati ̱yá̱tit latapa̱yá̱tit la̱ntla̱ tí ̱ xala ca̱tuxá̱huat ni ̱ lakapasko̱y Dios. 4 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ huixín huaná̱t it: “Quit ctapaksi ̱niy Pablo”, chu̱ makapitzí ̱n huampalako̱y: “Quit huá̱ ctapaksi ̱niy, chu̱ cmacasta̱lama̱ chu̱ cta̱ta̱yama̱ Apolos”, luhua lacatancs ma̱siyupá̱tit pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ lakpali ̱pá̱tit milatama̱tcán. 5 Sa̱mpi ̱ pala caj luhua cui ̱ntaj natlahuaya̱hu hua̱ la̱ntla̱ huixín huaná̱tit, ¿tú̱ quit quilakasi ̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naquinca̱li ̱chihui ̱naná̱tit? Usu ¿xatú̱ ya̱ li ̱tlihuaka̱ kalhi ̱y Apolos pi ̱ chuná̱ li ̱chihui ̱naná̱tit? Luhua xli ̱ca̱na̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ quin caj xlacscujni ̱n Dios, chu̱ caj xma̱n huacu cma̱kantaxti ̱ni ̱tahu hua̱ntu̱ quintica̱li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ huixín na̱ nali ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacan Jesús. La̱ntla̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ quin cma̱kantaxti ̱ni ̱tahu hua̱ntu̱ xquinca̱li ̱ma̱paksi ̱cani ̱tán nactlahuaya̱hu: 6 Quit quili ̱ma̱paksi ̱ca̱ cacchaná̱nalh, chu̱ Apolos li ̱ma̱paksi ̱ca̱ camunuhuíli ̱lh, hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Dios hua̱nti ̱ tla̱n nama̱stacay yuma̱ tachaná̱n c-minacu̱cán. 7 Antá̱ stalanca tasiyuy pi ̱ hua̱nti ̱ chaná̱nalh, chu̱ hua̱nti ̱ cui ̱ntájlalh, ni ̱ lay li ̱lacapacxa̱ xtascújut sa̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ Dios ma̱stacani ̱t mintaca̱najlacán. 8 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ chana̱nanko̱lh, chu̱ hua̱nti ̱ cui ̱ntajlako̱lh yuma̱ tachaná̱n, acxtum pacs lacscujní ̱n, hua̱mpi ̱ Dios nama̱skahui ̱ko̱y la̱ntla̱ mini ̱niy nama̱skahui ̱ko̱cán xpa̱lacata xtascujutcán tu̱ tlahuako̱ni ̱t. 9 Xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ cli ̱chihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Dios, huá̱ clacscujnanima̱hu, chu̱ huixín na̱ huá̱ tapaksi ̱niyá̱tit, sa̱mpi ̱ li ̱taxtuyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ xtachaná̱n anta̱ni ̱ quinca̱ma̱scujuma̱cán, usuchí ̱ na̱ tla̱n naca̱li ̱ma̱xtucaná̱tit xta̱chuná̱ la̱ aktum tlanca chiqui hua̱ntu̱ Dios ya̱huama̱. 10 Yuma̱ xasa̱sti xchic Dios hua̱ntu̱ tzucuma̱ca̱ ya̱huacán, luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuy

394 la̱ catlahuacanchá̱ aktum pa̱tzaps chiqui, Dios quili ̱ma̱xtuni ̱t xta̱chuná̱ la̱ xapuxcu tzapsná, cma̱púlhulh, cuíli ̱lh xtankáxe̱ka, tanu̱ chú̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ma̱katstácalh c-xkalhni. Hua̱mpi ̱ cui ̱ntaj xli ̱tlahuatcán hua̱nti ̱ nama̱katstacay pá̱tzaps pi ̱ tancs natlahuako̱y yuma̱ tascújut. 11 Sa̱mpi ̱ chú̱ nia̱lh lay ti ̱ catima̱lacatzuqui ̱pá̱ pu̱ lactum li ̱tum xtankaxe̱ka yuma̱ tascújut hua̱ lapi ̱ ni ̱ huatiyá̱ tu̱ ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t Jesucristo. 12 La̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ maktlahuama̱kó̱ yuma̱ chiqui, makapitzí ̱n li ̱chiqui ̱nama̱kó̱ hua̱ntu̱ ta̱yaniy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ oro, plata, chu̱ lacuan chíhuix, chu̱ makapitzí ̱n li ̱chiqui ̱nama̱kó̱ hua̱ntu̱ ni ̱ ta̱yaniy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quihui, mátlu̱c, chu̱ sákat. 13 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ namín Jesucristo laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ta̱tlahuayá̱n taxokó̱n, acxnicú̱ chú̱ natasiyuy xani ̱ma̱ tlak tla̱n tascújut hua̱ntu̱ ta̱yaniy, usu hua̱ntu̱ nalaclako̱y; sa̱mpi ̱ nali ̱ma̱pasi ̱cán lhcúya̱t, antacú̱ natasiyuy xatí ̱ tlahuani ̱t tla̱n xtascújut. 14 Hua̱ lapi ̱ cha̱t um li ̱chiquí ̱nalh nahuán hua̱ntu̱ ta̱yaniy, chu̱ ni ̱ lhcuy, cacátzi ̱lh pi ̱ namaklhti ̱nán xtaskahu. 15 Hua̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ tí ̱ li ̱chiquí ̱nalh nahuán hua̱ntu̱ lhcuy, acxni ̱ chu̱ nalaclhcutahuilako̱y hua̱ntu̱ xli ̱scujni ̱t, luhua makchiya̱ nalakli ̱puhuán, ma̱squi Dios nama̱xqui ̱y quilhtamacú̱ caakapu̱táxtulh xta̱chuná̱ nali ̱taxtuy la̱ ti ̱ tza̱lataxtuy lacatum anta̱ni ̱ aclhcuta̱yama̱ chiqui. 16 Xa̱huachí ̱, ¿pá̱ ni ̱ catzi ̱yá̱t it pi ̱ Dios ca̱li ̱ma̱xtuyá̱n cha̱tunu̱ xta̱chuná̱ la̱ templo anta̱ni ̱ nalakataquilhpu̱tacán, chu̱ pi ̱ na̱ chuná̱ c-minacu̱cán ca̱huilanín cspiritu Dios? 17 Cumu huixín ca̱najlaní ̱n xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit xchic, usu xtemplo anta̱ni ̱ huí ̱ Dios, pala tí ̱ ya̱ chixcú̱ nali ̱kama̱nán yuma̱ templo, usu hasta nama̱xcajua̱li ̱y, pus Dios ma̱n nama̱pa̱ti ̱ni ̱y; sa̱mpi ̱ aktum xtemplo Dios xasa̱ntujlani, chu̱ mini ̱niy naca̱cni ̱nanicán.

395 18 Niucxnicú̱ luhua caacstuta̱kskahuítit pala tí ̱ la̱ huixín luhua acstaca̱ makcatzi ̱cán caj cumu lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ lakapasa̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. Hua̱nti ̱ chuná̱ puhuán luhua mini ̱niy cali ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱tú̱ catzi ̱y laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xli ̱ca̱na̱ acstaca̱ nali ̱ma̱xtuy Dios. 19 Sa̱mpi ̱ tama̱ xtastacatcan chixcuhuín ̱ , Dios ni ̱tú̱ li ̱ucxilha. Pus c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzokni ̱t: “Dios ma̱xqui ̱ko̱y quilhtamacú̱ pi ̱ cali ̱lacata̱qui ̱nanko̱lh xli ̱acstacacán hua̱nti ̱ acstaca̱ li ̱makcatzi ̱ko̱cán chixcuhuíṉ laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh ma̱n xacstucán nali ̱tama̱xani ̱ko̱y xli ̱acstacacán.” 20 Chu̱ a̱lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huampalay: “Dios stalanca catzi ̱y pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ xli ̱acstacacan chixcuhuíṉ sa̱mpi ̱ ni ̱ macaaccha̱nko̱y xtalacapa̱stacnicán, chu̱ lakachuníṉ qui ̱li ̱taxtuniko̱y xli ̱tu̱ ntujcán.” 21 Pus huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum tlanca̱ cali ̱cátzi ̱lh pi ̱ huá̱ tapaksi ̱niy cha̱tum chixcú̱ caj cumu a̱tzinú̱ lakati ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱chihui ̱nán. Hua̱mpi ̱ lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ tapaksi ̱niyá̱tit, huata huá̱ ca̱tapaksi ̱niyá̱n sa̱mpi ̱ Dios macaminko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihuíṉ laqui ̱mpi ̱ huixín namaclacasquiná̱tit. 22 Chuná̱ cumu Pablo, Apolos, Pedro, chu̱ hasta xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán ca̱tuxá̱huat, pacs ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ naca̱tapaksi ̱niyá̱n, naca̱makta̱yako̱yá̱n, hasta na̱ chuná̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit u̱ nú̱ ca̱quilhtamacú̱, xa̱hua̱ yuma̱ latáma̱t hua̱ntu̱ nakalhi ̱yá̱tit a̱li ̱sta̱lh ca̱li ̱níṉ , xli ̱pacs yumá̱ huixín ca̱tapaksi ̱niyá̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱makta̱yayá̱n. 23 Hua̱mpi ̱ clacasquín li ̱huana̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱ Cristo tapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ nascujnaniyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ xlá̱ tapaksi ̱niy, chu̱ scujnima̱ Dios.

Hua̱ntu̱ luhua xli ̱ta̱katzanka̱tcan apóstoles Quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ tla̱n naquinca̱li ̱macapiná̱tit

4

1 CORINTIOS 3​, ​4 pi ̱ caj cscujni ̱n Cristo hua̱nti ̱ quinca̱ma̱cuintajli ̱ni ̱tán tascújut la̱ntla̱ tancs nama̱siyuya̱hu xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tze̱k xlaclhca̱huili ̱ni ̱t la̱ntla̱ luhua quinca̱lakma̱xtuputuná̱n. 2 Pus huixín catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ mini ̱niy nalatama̱y cha̱tum hua̱nti ̱ ma̱cui ̱ntajli ̱cani ̱t aktum tlanca tascújut, la̱ntla̱ tu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, pi ̱ fuerza̱ aksti ̱tum nascuja, chu̱ nama̱kantaxti ̱y yuma̱ tascújut hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ni ̱t xma̱la̱ná. 3 Bueno, ¿pá̱ quit cahuá̱ yuma̱ tali ̱pa̱hu scujni ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ xtascújut? Pus ni ̱ ccatzi ̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ quincuenta̱ hua̱ntu̱ huixín quinca̱li ̱macapiná̱tit, usu hua̱ntu̱ quimpuhuaniko̱y a̱makapitzí ̱n, sa̱mpi ̱ hasta huatiyá̱ quit ni ̱ ccatzi ̱y pala ankalhí ̱n tla̱n scujni quit. 4 Chu̱ ma̱squi quintalacapa̱stacni ni ̱ a̱tuyá̱ quima̱puhua̱ni ̱y pala ctlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nacli ̱ma̱xanán, pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay cma̱luloka̱ pi ̱ ni ̱tú̱ ctlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ Dios Quimpu̱chiná̱ stalanca catzi ̱y pala ckalhi ̱y tala̱kalhí ̱n. 5 Huá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ tza̱pu̱ cali ̱putza̱nanikó̱tit pala tla̱n, usu ni ̱tlá̱n la̱ntla̱ scujnima̱ Dios. Huata xatlá̱n cakalhí ̱tit caminka̱lh Quimpu̱chinacan Jesús laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱ka̱siyuy hua̱ntu̱ xma̱aktze̱kuili ̱ko̱ni ̱t a̱makapitzí ̱n, chu̱ natamacaxtuko̱y c-xaca̱xkakaná̱ hua̱ntu̱ la̱nchú̱ huí ̱ ca̱paklhtu̱tá̱, chu̱ hasta acxnicú̱ luhua natasiyuy pala xli ̱ca̱na̱ yuma̱ chixcú̱ lí ̱scujli ̱ hua̱ntu̱ Dios xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t, chu̱ na̱ acxni ̱ chú̱ nama̱skahui ̱ko̱cán, hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ mini ̱niko̱y cha̱tunu̱ nama̱xqui ̱cán xtaskahucán. 6 Nata̱laní ̱n, quit cli ̱chihui ̱nani ̱t la̱ntla̱ makapitzi ̱n huixín tapaksi ̱niputuná̱tit Apolos caj cumu huá̱ ca̱puxcule̱má̱n, chu̱ makapitzí ̱n huampalayá̱tit pi ̱ quit quintapaksi ̱niyá̱tit; huá̱ chuná̱

1 CORINTIOS 4 cca̱li ̱huaniyá̱n laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱tlá̱n caj nalacsacmakta̱yayá̱tit cha̱tum, chu̱ a̱makapitzí ̱n caj nalakmakaná̱tit, hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ chuná̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios. 7 Sa̱mpi ̱ caj calacapa̱stáctit, ¿xatí ̱ huix pi ̱ a̱tzinu̱ tlak tali ̱pa̱hu li ̱ma̱xtuyá̱n, ni ̱ xahuá̱ la̱ntla̱ a̱makapitzí ̱n? Chu̱ ¿xatú̱ ya̱ tla̱n talacapa̱stacni ̱ huix kalhi ̱ya̱ pala ni ̱ hua̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱tán? Bueno, cumu pala catzi ̱ya̱ pi ̱ hua̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱tán, ¿tú̱ chú̱ xpa̱lacata caj li ̱lacata̱qui ̱nana̱ xta̱chuná̱ la̱mpala caj miacstu̱ ma̱n ta̱ksni ̱ta̱ mintalacapa̱stacni? 8 Caj la̱ntla̱ quit cca̱ucxilhá̱n, huixín xala c-Corinto, li ̱ma̱xtucaná̱tit xta̱chuná̱ la̱ akskalalan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ acchá̱n kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán, hasta ma̱x ca̱makcatzi ̱caná̱tit xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum tali ̱pa̱hu rey, chu̱ nia̱lh tú̱ li ̱layá̱tit quintastacya̱hucán. ¡Luhua tla̱n xuá̱ pala xli ̱ca̱na̱ huixín xma̱paksi ̱nántit xta̱chuná̱ la̱ rey laqui ̱mpi ̱ xquinca̱maktaya̱, chu̱ xquinca̱ma̱xqui ̱ talacasquín xactahuilacha̱hu c-mimpu̱ ma̱paksi ̱ncán! 9 Quin apóstoles hua̱nti ̱ cli ̱akchihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Quimpu̱chinacán lakachuní ̱n chuná̱ cmakcatzi ̱ya̱hu pi ̱ la̱mpala Dios a̱huatá̱ quinca̱huili ̱ni ̱tanchá̱n c-xtanká̱n xta̱chuná̱ la̱ yuma̱ tachí ̱n hua̱nti ̱ tlajako̱cani ̱t c-guerra, chu̱ hua̱nti ̱ chú̱ le̱ma̱ko̱ca̱ anta̱ni ̱ namakni ̱ko̱cán, sa̱mpi ̱ li ̱lhca̱ko̱cani ̱t pi ̱ namakni ̱ko̱cán, chu̱ cli ̱taxtuya̱hu la̱ li ̱lakastá̱n u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chuná̱ c-xlacati ̱ncan ángeles, chu̱ c-xlacati ̱ncan tachixcuhuí ̱tat. 10 Quin quinca̱li ̱maca̱ncaná̱n xta̱chuná̱ la̱ lactu̱ ntusnu̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ ni ̱ cli ̱ma̱xanana̱hu, chu̱ aktum catzi ̱ya̱hu pi ̱ clacscujnima̱hu Cristo, chu̱ huixín ca̱li ̱ma̱xtucaná̱tit akskalalán sa̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ ma̱tla̱ni ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ naca̱si ̱tzi ̱niyá̱n. Quin ni ̱ pala tzinú̱ laktlihuakán

396 cli ̱taxtuya̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ huixín luhua lactali ̱pa̱hu li ̱taxtuyá̱tit; quin luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ quinca̱lakmakancaná̱n, hua̱mpi ̱ huixín luhua ca̱lakalhamancaná̱tit. 11 Lhu̱ huata tapa̱t í ̱n cpa̱t i ̱ma̱hu sa̱mpi ̱ ankalhí ̱n cquilhtzincsa̱hu, cpa̱ti ̱ya̱hu takalhpú̱ti ̱t, chu̱ lakachuní ̱n hasta ni ̱tú̱ quilhaka̱tcán hua̱ntu̱ naclhaka̱ya̱hu; lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ quinca̱si ̱tzi ̱niyá̱n, chu̱ quinca̱huili ̱nicaná̱n, xa̱huachí ̱ ni ̱ ckalhi ̱ya̱hu quinchiccán anta̱ni ̱ lacatum nactahuilaya̱hu. 12 Ni ̱tí ̱ tú̱ csquinima̱hu pala tú̱, huata cli ̱scuja̱hu quimacancán laqui ̱mpi ̱ nacua̱yana̱hu; acxni ̱ pala tí ̱ cala̱huá̱ quinca̱li ̱kalhkama̱naná̱n quin lacuan tachihuí ̱n cli ̱kalhti ̱ya̱hu. Ma̱squi ankalhí ̱n quinca̱lacputzanima̱cán hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n hasta quinca̱putzasta̱lacaná̱n, hua̱mpi ̱ quin chunatiyá̱ cpa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱ya̱hu. 13 Acxni ̱ cala̱huá̱ quinca̱a ksancaná̱n, caj lacatzucu̱ cxakatli ̱ko̱ya̱hu tachixcuhuí ̱tat; xta̱chuná̱ cli ̱taxtuya̱hu la̱ palhma̱ ni ̱ma̱ lakmakancán, usu hua̱ntu̱ nia̱lh tú̱ li ̱lacán, chu̱ chuná̱ quinca̱tlahuacaná̱n hasta chú̱. 14 Ni ̱ napuhuaná̱t it pala huá̱ chuná̱ cca̱li ̱tzoknimá̱n yuma̱ carta laqui ̱mpi ̱ caj nacca̱li ̱ma̱ma̱xani ̱yá̱n hua̱ntu̱ huixín tlahuayá̱tit, huata huá̱ chuná̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n laqui ̱mpi ̱ xta̱ksti ̱tumi ̱lí ̱tit, sa̱mpi ̱ quit luhua snu̱ n cca̱lakalhamaná̱n xta̱chuná̱ la̱ quilakskatá̱n. 15 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ ma̱squi xkalhí ̱tit akca̱hu mi ̱lh ma̱kalhtahuaka̱naníṉ hua̱nti ̱ xca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱ná̱n xtachihui ̱n Cristo, huata caj xma̱n cha̱tum kalhi ̱yá̱tit hua̱nti ̱ ca̱pu̱ lale̱má̱n, hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ mintla̱tcán c-xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ kalhí ̱tit acxni ̱ li ̱pa̱huántit Jesús. 16 Pus cumu xta̱chuná̱ la̱ mintla̱tcán quit, pus clacasquín pi ̱ chuná̱ naucxilhti ̱yá̱tit la̱ntla̱ cli ̱lama̱ quintaca̱najla laqui ̱mpi ̱ huixín quilakskatá̱n na̱ chuná̱ naquinkanti ̱yá̱tit tu̱ ctlahuay.

397 17 Hua̱mpi ̱ laqui ̱mpi ̱ tlak li ̱huacá̱ naakata̱ksá̱tit, chu̱ li ̱huana̱ nali ̱tzaksayá̱tit nalatapa̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ quit clama̱, nacca̱ma̱lakacha̱niyá̱n cha̱tum quimakta̱yaná̱ hua̱nti ̱ cli ̱pu̱ lhca̱y cumu la̱ quinkahuasa huanicán Timoteo laqui ̱mpi ̱ huá̱ naca̱li ̱stacya̱huayá̱n naca̱huaniyá̱n la̱ntla̱ quit cle̱n quilatáma̱t c-xlacati ̱n Dios, chu̱ la̱ntla̱ cma̱siyuniko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ na̱ chuná̱ nale̱nko̱y xlatama̱t c-xlacati ̱n Dios, acxni ̱ cli ̱akchihui ̱nantla̱huán xtachihuí ̱n Jesús c-akatunu ca̱chiquí ̱n. 18 Quit ccatzi ̱y pi ̱ makapitzi ̱n huixín tlanca̱ catzi ̱yá̱tit, luhua tali ̱pa̱hu ca̱makcatzi ̱caná̱tit, chu̱ chuná̱ li ̱tlahuayá̱tit sa̱mpi ̱ puhuaná̱tit pi ̱ nia̱lh ucxni ̱ cactica̱lakanchá̱n. 19 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ Dios lacasquín ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱ nacca̱lakapaxia̱lhnaná̱n, chu̱ acxnicú̱ chú̱ nacucxilha̱ pala tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ chú̱ tlanca̱ li ̱catzi ̱ko̱y xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱ko̱y c-xlatama̱tcán li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ mat Espíritu Santo ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t. 20 Sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Dios ni ̱ caj xma̱n antiyá̱ li ̱tamakaxtaka̱ pala catzi ̱y lacuan tachihuí ̱n, chu̱ stla̱n li ̱chihui ̱nán xtapáksi ̱t, hua̱mpi ̱ antá̱ huí ̱ xquilhtzúcut la̱ntla̱ ma̱siyuy c-xlatáma̱t pi ̱ kalhi ̱y xli ̱tlihuaka Dios, sa̱mpi ̱ ma̱kantaxti ̱y. 21 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ ¿pá̱ lacasquiná̱tit nacca̱lakana̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ caj nacca̱lacaquilhni ̱yá̱n, usu lacasquiná̱tit nacca̱lakapaxia̱lhnaná̱n, chu̱ luhua li ̱pa̱xuhu nacca̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n xta̱chuná̱ la̱ quincamán hua̱nti ̱ tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ cli ̱ma̱paksi ̱ko̱y?

Pablo li ̱chihui ̱nán pi ̱ ni ̱tlá̱n pala tí ̱ xpusca̱t tlahuani ̱t xtu̱tzi Cca̱huaniputuná̱n pi ̱ lacaxtum catzi ̱ma̱ca̱ pi ̱ c-milaksti ̱pa̱ncán huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ mat na̱ li ̱pa̱huán Cristo, chu̱ la̱ntla̱ makatunu̱ tamacxtupi ̱yá̱tit ankalhí ̱n ca̱ta̱tamacxtumi ̱yá̱n, hua̱mpi ̱

5

1 CORINTIOS 4​, ​5 yuma̱ chixcú̱ xpusca̱t tlahuani ̱t xtu̱tzi. Cca̱huaniyá̱n pi ̱ yuma̱ chixcú̱ tlahuani ̱t tlanca tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱tláhuat, sa̱mpi ̱ hasta yumá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios ni ̱ chuná̱ lama̱kó̱. 2 Cha̱nchu̱ ma̱squi catzi ̱yá̱t it pi ̱ chuná, ni ̱ pala tzinú̱ li ̱ma̱xananá̱tit, huata caj la̱mpala li ̱huacá̱ li ̱lacata̱qui ̱naná̱tit pi ̱ hua̱ huixín hua̱nti ̱ luhua catzi ̱yá̱tit xtalacapa̱stacni Dios. Luhua ca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ xli ̱puhuántit caj xpa̱lacata̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ lama̱ c-milaksti ̱pa̱ncán, chu̱ tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱ mini ̱niy pi ̱ maktum cama̱lakachokótit pi ̱ nia̱lh naca̱ta̱tamacxtumí ̱n. 3 Ma̱squi quit ni ̱ antá̱ lacxtum cca̱ta̱huilachá̱n xacha̱tumi ̱nica, hua̱mpi ̱ luhua cli ̱li ̱puhuán hua̱ntu̱ ca̱akspulamá̱n, hua̱mpi ̱ camakcatzí ̱tit pi ̱ la̱mpala xastacná̱ antá̱ cca̱lakaya̱chá̱n, chu̱ aya li ̱huana̱ clacapa̱stacni ̱t hua̱ntu̱ mini ̱niy natlahuaniya̱hu tama̱ chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱stacta̱yay. 4 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, macxtum calapítit, chu̱ cacatzí ̱tit pi ̱ antá̱ huilachá nahuán quili ̱stacna, xa̱huachí ̱ ni ̱ a̱tuyá̱ capuhuántit sa̱mpi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacan Jesús naca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ nacca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n. 5 Tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tlahuani ̱t yuma̱ tlanca tala̱kalhí ̱n, nia̱lh cama̱xquí ̱tit talacasquín macxtum naca̱ta̱layá̱n, huata maktum pi ̱ catamacaxtútit, chu̱ cahuanítit pi ̱ cumu huá̱ lacscujniputún akskahuiní, pus huá̱ macama̱xqui ̱pá̱tit laqui ̱mpi ̱ catlahuánilh hua̱ntu̱ tlahuaniputún, chu̱ hasta cama̱laksputúnilh xmacni ̱ laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ namimpalay Quimpu̱chinacán ca̱tuxá̱huat, huá̱ catzi ̱y pala nalakalhamán, chu̱ nalakma̱xtuniy xli ̱stacna. 6 C-milaksti ̱pa̱ncán tlahuama̱ca̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ huixín ni ̱ cui ̱ntaj tlahuayá̱tit,

1 CORINTIOS 5​, ​6 chu̱ hasta lacata̱qui ̱naná̱tit. ¿Pá̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ huan aktum takalhchihuí ̱n: “Ma̱squi caj actzu̱ li ̱ma̱xcuti ̱n levadura namaca̱nicán xatalakmun harina, lacatzucu̱ fuerza̱ xli ̱pacs xli ̱tlanca caxtala̱squítit nama̱xcuti ̱ko̱y”? 7 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, catamacaxtútit tama̱ chixcú̱ sa̱mpi ̱ xlá̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ li ̱ma̱xcutí ̱n, chu̱ chuná̱ naucxilhko̱y a̱makapitzí ̱n la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacni, chu̱ xli ̱pacs chú̱ huixín cali ̱taxtútit caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ pasani ̱t li ̱ma̱xcutí ̱n, chu̱ li ̱tlahuacani ̱t xasa̱sti xatalakmun harina xta̱chuná̱ la̱ tu̱ huacán acxni ̱ taxtuy xapa̱scua ta̱kspuntza̱lí ̱n. Chu̱ ni ̱ pala caj catili ̱taxtútit hua̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ chuná̱ ca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán Quimpu̱chinacan Jesucristo, sa̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ quinca̱pa̱lacaní ̱n c-cruz, li ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱ xali ̱makni ̱t xcalhni ̱lu̱ Dios hua̱nti ̱ acstutamá̱sta̱lh namakni ̱cán, chu̱ chuná̱ xokó̱nalh xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán. 8 Chuná̱ pi ̱ quin quinca̱mini ̱niyá̱n nama̱kantaxti ̱ya̱hu quimpa̱scuajcán xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aksti ̱tum, xa̱huachí ̱ caj xma̱n huá̱ nahuaya̱hu yuma̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y li ̱ma̱xcutí ̱n, chu̱ aksti ̱tum cali ̱ma̱pa̱scuajni ̱hu Dios xatachaka̱n quinacu̱cán, chu̱ lakmakana̱hu pacs xalix̱ cajnit talacapa̱stacni hua̱ntu̱ xkalhi ̱ya̱hu c-quilatama̱tcán, sa̱mpi ̱ hua̱ tamá̱ li ̱taxtuy xamaka̱n levadura. 9 Yama̱ quincarta hua̱ntu̱ xakasiya̱ ctica̱tzoknín, chu̱ ctica̱ma̱lakacha̱nichá̱n, antá̱ lacatancs cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán pi ̱ nia̱lh cata̱talakxtupí ̱tit yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ cha̱lhu̱ hua̱ kalhi ̱ko̱y xlacchajancán. 10 Acxni ̱ chuná̱ cca̱tzoknín, ni ̱ cca̱huaniputún pala luhua maktum calakmakankó̱tit yuma̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios xta̱chuná̱ pala hua̱nti ̱ kalha̱nanko̱y, hua̱nti ̱

398 cha̱lhu̱ hua̱ kalhi ̱ko̱y xlacchajancán, hua̱nti ̱ pacs lakati ̱laca̱nko̱y hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y, hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tako̱y hua̱ntu̱ caj tatlahuamakxtu xdiosescán; chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ hua̱ lapi ̱ chuná̱ xma̱kantaxti ̱putúntit xlacasquinca̱ pi ̱ maktum xtapa̱nú̱tit u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 11 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ quit xacca̱ma̱akata̱ksni ̱putuná̱n c-quincarta̱, pi ̱ yuma̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, hua̱mpi ̱ cha̱lhu̱ hua̱ kalhi ̱ko̱y xlacchajancán, usu aksani ̱nanko̱y, usu lakati ̱laca̱nko̱y a̱makapitzí ̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y, catu̱ hua̱ lakcatzanko̱y, xlakataquilhpu̱tananí ̱n hua̱ntu̱ caj tatlahuamakxtu xpu̱chinacán, xakotní ̱n, usu xakalha̱naní ̱n. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱, chu̱ huanko̱y pi ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, huixín nia̱lh la̱ minta̱lacán nali ̱ucxilhko̱yá̱tit, chu̱ hasta ni ̱ pala cata̱talakxtupi ̱kótit laqui ̱mpi ̱ acxtum nata̱hua̱yanko̱yá̱tit. 12-13 Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ quit ni ̱ quimini ̱niy nacuaniy hua̱ntu̱ xli ̱tláhuat cha̱tum hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán Jesús, sa̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Dios catzi ̱y la̱ntla̱ nama̱kalhapali ̱y xpa̱lacata tu̱ tlahuama̱; hua̱mpi ̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo tla̱n lacati ̱tum la̱huaniya̱hu hua̱ntu̱ quili ̱tlahuatcán, chu̱ la̱ntla̱ quili ̱latama̱tcán. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ a̱tuyá̱ cali ̱puhuántit, huata xatlá̱n maktum catamacaxtútit tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tlahuani ̱t lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n c-milaksti ̱pa̱ncán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ nalaputunko̱y a̱makapitzí ̱n. Hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús xacstucán calacca̱xtlahuako̱lh xta̱klhu̱ hui ̱tcán Quit ni ̱ pala tzinú̱ cma̱tla̱ni ̱y la̱ntla̱ huixín ni ̱ pala xmaka̱sni ̱ la̱ma̱lacapu̱yá̱tit c-xpu̱ ma̱paksi ̱ncan yuma̱ jueces hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios laqui ̱mpi ̱ huá̱ naca̱lacca̱xtlahuaniyá̱n lactzu̱ minta̱klhu̱ hui ̱tcán. 2 ¿Tu̱ catzi ̱yá̱tit

6

399 pi ̱ yuma̱ ajtiyan quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nata̱tlahuako̱y cuenta xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat ti ̱ latama̱ko̱ni ̱t nahuán ca̱tuxá̱huat, huixín hua̱nti ̱ xlakskatá̱n huani ̱tántit na̱ namakma̱kalhapali ̱ko̱yá̱tit? Lapi ̱ Dios ca̱li ̱lhca̱ni ̱tán pi ̱ huixín namakma̱kalhapali ̱nana̱pítit, ¿tú̱ kalhi ̱yá̱tit milakasicán chú̱ nala̱lacca̱xtlahuaniyá̱tit tama̱ lactzu̱ minta̱klhu̱ hui ̱tcán hua̱ntu̱ ni ̱ xmaka̱sni ̱ ca̱lakchiná̱n? 3 Xli ̱ca̱na̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios namakma̱kalhapali ̱ko̱ya̱hu hasta ma̱squi hua̱ ángeles xala c-akapú̱ n. Hua̱ lapi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy, ¿pá̱ li ̱huacá̱ chú̱ ni ̱ lay lacca̱xtlahuako̱ya̱hu lactzu̱ minta̱klhu̱ hui ̱tcán xala u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat? 4 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n huixín hua̱nti ̱ huaná̱tit li ̱pa̱huaná̱tit Dios, ni ̱ xmaka̱sni ̱ la̱makasi ̱tzi ̱yá̱tit, chu̱ ma̱squi catzi ̱yá̱tit chuná̱ natlahuayá̱tit takosú̱ n piná̱tit talacapu̱yá̱tit cha̱tum ma̱paksi ̱ná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ pala tzinú̱ lakapasa̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ huá̱ naca̱lacca̱xtlahuaniyá̱n minta̱klhu̱ hui ̱tcán. 5 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱ma̱xananá̱tit hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit, ¿tú̱ anán cha̱tum hua̱nti ̱ acxtum ca̱ta̱tamacxtumi ̱yá̱n hua̱nti ̱ makaacchá̱n xtalacapa̱stacni laqui ̱mpi ̱ huá̱ naca̱lacca̱xtlahuaniyá̱n minta̱klhu̱ hui ̱tcán? 6 Tla̱n xuá̱ pala huatiyá̱ pi ̱ tú̱ tzinú̱ xla̱li ̱makali ̱puhuántit, chu̱ aya tla̱n, hua̱mpi ̱ huata huá̱ acxtum li ̱nata̱lán la̱ma̱lacapu̱yá̱tit c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. 7 Caj xpa̱lacata̱ pi ̱ ankalhi ̱ná̱ la̱makasi ̱tzi ̱huilátit luhua mákat aktzanka̱ta̱yani ̱tántit, ni ̱ xpa̱lacata hua̱ pala caj la̱makasi ̱tzi ̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ hua tuncán la̱ma̱lacapu̱yá̱tit. ¿Tú̱ huan ni ̱ caj li ̱pa̱xuhua̱na̱li ̱piná̱tit acxni ̱ pala tú̱ ni ̱tlá̱n ca̱tlahuanicaná̱tit, usu acxni ̱ pala tú̱ ca̱akskahuimaklhti ̱caná̱tit? 8 Hua̱mpi ̱

1 CORINTIOS 6 huixiná̱ ti ̱ acxtum li ̱pa̱huaná̱tit Jesús ni ̱ tzinú̱ la̱ma̱tzanka̱naniputuná̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ la̱pa̱xuhua̱na̱li ̱piná̱tit, ma̱n la̱akskahuipi ̱yá̱tit, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n la̱tlahuaniyá̱tit. 9-10 ¿Tú̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lakpali ̱putunko̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán ni ̱ tzinú̱ mini ̱niko̱y namaklhti ̱nanko̱y hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱ ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xlakskatá̱n antá̱ c-xtapáksi ̱t tu̱ huí ̱ c-akapú̱ n? Pus nia̱lh cata̱kskahuitapá̱tit, sa̱mpi ̱ c-xlacati ̱n Dios niucxnicú̱ caticha̱nko̱lh yuma̱ hua̱nti ̱ xpu̱chinacán tlahuako̱y, chu̱ lakataquilhpu̱tako̱y hua̱ntu̱ caj xatatlahuamakxtu, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ xakatli ̱ko̱y a̱tanuj pusca̱t ma̱squi huí ̱ xpusca̱t, na̱ chuná̱ yuma̱ hua̱nti ̱ la̱lakati ̱ko̱y, chu̱ la̱ta̱talakxtumi ̱ko̱y acxtum chixcuhuí ̱n, usu na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ chuná̱ la̱lakati ̱ko̱y acxtum lacchaján, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ lakati ̱y kalha̱nán, na̱ ni ̱ pala hua̱nti ̱ catu̱ hua̱ lakcatzalaca̱niy hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱tanuj chixcú, na̱ ni ̱ pala hua̱nti ̱ tihuanatá̱ kachi ̱pu̱ lako̱y, ni ̱ pala aksani ̱naní ̱n, chu̱ xli ̱pacs yuma̱ hua̱nti ̱ akskahuimaklhti ̱ko̱y hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n. 11 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ huixín xapu̱ lana̱ na̱ chuná̱ xlapá̱tit, hua̱mpi ̱ chú̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo ca̱cheke̱makaní ̱n xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱nca̱n; Dios ca̱ma̱tzanka̱nanín mintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ ca̱li ̱ma̱xtún xta̱chuná̱ la̱ ti ̱ ni ̱tú̱ laclé̱n c-xlacatí ̱n, laqui ̱mpi ̱ xma̱n huá̱ natapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ Espíritu Santo naca̱ta̱latama̱yá̱n c-milatama̱tcán, laqui ̱mpi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱n natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ puhuana̱hu hua̱mpi ̱ ni ̱ pacs quinca̱makta̱yayá̱n 12 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ makapitzí ̱n chuná̱ huanko̱y: “Lapi ̱ cpuhuán pi ̱ Dios ni ̱ quili ̱huanima̱, pus quit tla̱n nactlahuay pacs la̱ntla̱ chá̱ hua̱ntu̱

1 CORINTIOS 6​, ​7 quit cpuhuán.” Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ chuná, hua̱mpi ̱ ni ̱ pacs quinca̱mini ̱niyá̱n tlahuaya̱hu hua̱ntu̱ lacasquina̱hu. Quit pacs cli ̱kalhi ̱y tiji ̱ nactlahuay tu̱ cpuhuán, hua̱mpi ̱ ni ̱ cactimá̱sta̱lh talacasquín pi ̱ hua̱ntu̱ clakati ̱y ctlahuay namakatlajay quintalacapa̱stacni, chu̱ a̱li ̱sta̱lh naquili ̱ma̱xtuy xta̱chuná̱ la̱ xtachí ̱n. 13 Huilapá̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ chuná̱ huan: “Huá̱ li ̱anán quili ̱huatcán laqui ̱mpi ̱ nali ̱kasa̱ quimpokocán, chu̱ quimpokocán huá̱ quinca̱li ̱ma̱xqui ̱cani ̱tán laqui ̱mpi ̱ nalakxkatiy quili ̱huatcán.” Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ chuná, hua̱mpi ̱ acxni ̱ quin nani ̱ya̱hu Dios lacxtum nama̱laksputuko̱y sa̱mpi ̱ nia̱lh catimaclacasquihu. Hua̱mpi ̱ na̱ cca̱huaniputuná̱n pi ̱ ma̱squi Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán yuma̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ huí ̱ c-quimacnicán laqui ̱mpi ̱ namaclacasquina̱hu, ni ̱ napuhuaná̱tit pala huá̱ quinca̱ma̱xqui ̱cán makapitzi ̱ tu̱ huí ̱ c-quimacnicán laqui ̱mpi ̱ caj nali ̱tlahuaya̱hu hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ Dios huá̱ li ̱tláhualh yuma̱ quimacni laqui ̱mpi ̱ natapaksi ̱niy Quimpu̱chinacán Jesús, chu̱ xlá̱ latama̱putún c-quili ̱cha̱tumi ̱nicacán. 14 Chu̱ acxni ̱ nani ̱ya̱hu, nakalhi ̱ya̱hu tanuj quimacnicán sa̱mpi ̱ Dios kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Quimpu̱chinacan Jesucristo ca̱li ̱ní ̱n, na̱ chuná̱ naquinca̱ma̱lakastakuani ̱yá̱n. 15 Xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo, ma̱squi quilhu̱ huacán aya acxtum ta̱huani ̱tahu Cristo, chu̱ pacs quin la̱ntla̱ quincha̱tumi ̱nicacán li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ caj cha̱tum. ¿Pá̱ quimini ̱niy cahuá̱ chú̱ pi ̱ yuma̱ quintiyatli ̱hua̱ hua̱ntu̱ tapaksi ̱niy Cristo, caj xma̱n nacli ̱tlahuay tala̱kalhí ̱n, chú̱ nacta̱talakxtumi ̱y cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ caj xalakahuiti? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lakchá̱n! 16 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱tum chixcú̱ ta̱talakxtumi ̱y cha̱tum xalakahuiti pusca̱t, ma̱squi luhua xcha̱tuycán

400 la̱mpala cha̱tumá̱ li ̱taxtuko̱y. Chuná̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ lacatum anta̱ni ̱ chuná̱ huan xpa̱lacatacán hua̱nti ̱ tapu̱chuhuako̱y: “Ma̱squi xcha̱tuycán xuanko̱ni ̱t, li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱mpala ma̱na huatiya aktum tiyatli ̱hua̱ huanko̱ni ̱t.” 17 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱tum macama̱xqui ̱y xlatáma̱t Quimpu̱chinacan Jesús, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Jesús, chu̱ yuma̱ cristiano cha̱tumá̱ li ̱taxtuko̱y c-xli ̱stacna. 18 Ni ̱ catalacatzuhui ̱nítit hua̱nti ̱ ca̱ma̱tlahui ̱putuná̱n tala̱kalhí ̱n ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum anán hua̱nti ̱ ni ̱ tlahuama̱ tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ anán tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱xcajua̱li ̱niy xtiyatli ̱hua cha̱tum chixcú̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ acxni ̱ ta̱talakxtumi ̱y cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ xalakahuiti. 19 Niucxni ̱ tipa̱t zanka̱ta̱yátit pi ̱ hua̱ quintiyatli ̱huacán Dios li ̱ma̱xtuy xtemplo̱ Espíritu Santo hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ antá̱ xpu̱táhuilh natlahuay, huá̱ xpa̱lacata quilatama̱tcán nia̱lh quin ma̱paksi ̱ya̱hu. 20 Cumu Dios luhua tapala̱xlá̱ quinca̱li ̱ma̱laktaxtí ̱n, huá̱ chú̱ tapaksi ̱niya̱hu, huachá̱ quinca̱li ̱mini ̱niyá̱n xacha̱tumi ̱nica̱ nali ̱ca̱cni ̱naniya̱hu. Pala tí ̱ tapu̱chuhuaputún, pus catapu̱chúhualh Huixín quintitzoknítit mactum carta anta̱ni ̱ quinkalhasquí ̱nti ̱t lapi ̱ tla̱n, usu ni ̱tlá̱n tapu̱chuhuacán. Quit nacca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ clacapa̱staca, lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ makcatzi ̱y pi ̱ tla̱n nalatama̱y ma̱squi ni ̱tí ̱ xpusca̱t, pus ni ̱ catapu̱chúhualh. 2 Hua̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ lacaxtum huilakó̱ yuma̱ lakahuitini ̱n lacchaján hua̱nti ̱ caj cha̱tum cha̱tum xakatli ̱ko̱y chixcuhuí ̱n, huata laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ natlahuay tala̱kalhí ̱n, xatlá̱n cha̱tunu chixcuhuí ̱n cakalhi ̱ko̱lh cha̱tunu̱ xpusca̱tcán, chu̱ na̱ chuná̱ lacchaján cakalhi ̱ko̱lh

7

401 cha̱tunu̱ xchixcucán. 3 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ tapu̱chuhuayá̱tit, huá̱ chixcú̱ camá̱xqui ̱lh xpusca̱t hua̱ntu̱ maclacasquín xtiyatli ̱hua, chu̱ na̱ chuná̱ pusca̱t camá̱xqui ̱lh xchixcú̱ hua̱ntu̱ maclacasquín xtiyatli ̱hua. 4 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ta̱tapu̱chuhuay cha̱tum pusca̱t nia̱lh huá̱ xacstu̱ ma̱paksi ̱y xtiyatli ̱hua, hua̱mpi ̱ huá̱ tapaksi ̱niy xchixcú, na̱ chuná̱ chixcú nia̱lh huá̱ xacstu̱ ma̱paksi ̱y xtiyatli ̱hua hua̱mpi ̱ huá̱ tapaksi ̱niy xpusca̱t. 5 Huixín hua̱nti ̱ pu̱chuhuayá̱tit, acxtum cala̱ma̱xquí ̱tit hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit, chu̱ hua̱ntu̱ maclacasquín mintiyatli ̱huacán, hua̱mpi ̱ lapi ̱ acxtum licatzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱ catitalakxtupí ̱tit ca̱na̱ caj ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱, laqui ̱mpi ̱ a̱tzinú̱ tla̱n natlahuayá̱tit mioracioncán ni ̱ anán tasoka̱lí ̱n, pus tla̱n pi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit, hua̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ li ̱lhca̱ni ̱tántit, catalakxtupi ̱palátit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nali ̱tlahuayá̱tit tala̱kalhí ̱n mintiyatli ̱huacán, chicá̱ pala tanu̱ hua̱nti ̱ naxakatli ̱putuná̱tit. 6 Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n, ni ̱ huá̱ luhua cca̱li ̱ma̱paksi ̱má̱n, hua̱mpi ̱ pala tí ̱ puhuán pi ̱ tapu̱chuhuaputún, pus catapu̱chúhualh. 7 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ quit quintalacapa̱stacni, tla̱n xuá̱ pi ̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n ni ̱ xtapu̱chuhuako̱lh la̱ntla̱ quit, hua̱mpi ̱ huata Dios xlix̱ la̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán tanuj tanu̱ xlatáma̱t. 8 Quit cpuhuán pi ̱ xli ̱pacs lakkahuasán, chu̱ lactzumaján hua̱nti ̱ ni ̱ a̱tapu̱chuhuako̱y, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ yuma̱ lacchaján hua̱nti ̱ ni ̱makanko̱cani ̱t, xali ̱huaca̱ tla̱n naqui ̱taxtuniko̱y c-xlatama̱tcán pala chunatiyá̱ nalatama̱ko̱y ma̱squi ni ̱ catapu̱chuhuako̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit. 9 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ puhuaná̱tit pi ̱ ni ̱ lay latapa̱yá̱tit miacstucán, pus xatlá̱n catapu̱chuhuátit, chu̱ ni ̱tlá̱n qui ̱taxtuy pala caj cha̱li ̱puhua̱na̱

1 CORINTIOS 7 nalatapa̱yá̱tit caj xpa̱lacata cumu ni ̱tí ̱ hua̱nti ̱ ta̱tapaksi ̱yá̱tit. 10 Chi ̱nchu̱ huixín hua̱nti ̱ aya tapu̱chuhuani ̱tántit, cca̱ma̱xqui ̱yá̱n yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ quili ̱ma̱paksí ̱n hua̱mpi ̱ huá̱ xlá̱ Quimpu̱chinacan Jesús, pi ̱ cha̱tum pusca̱t niucxnicú̱ camakáxtakli ̱ xchixcú. 11 Chí ̱ lapi ̱ xamaktum namakaxtaka̱ xchixcú, chunata aksti ̱tum calatáma̱lh, chu̱ nia̱lh cata̱tapu̱chúhualh a̱tanuj chixcú; hua̱mpi ̱ lapi ̱ makcatzi ̱y pi ̱ ni ̱ lay latama̱y xacstu, pus cata̱laccá̱xlalh xchixcú, chu̱ cata̱tahuilapá̱. Chu̱ na̱ chuná̱ cha̱tum chixcú, niucxnicú̱ camakáxtakli ̱ xpusca̱t. 12 Yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n ni ̱ hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ caj quiacstu quintalacapa̱stacni, pi ̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Jesús ta̱hui ̱ cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ ni ̱ xli ̱pa̱huán Jesús, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ma̱tla̱ni ̱y la̱ntla̱ la̱ta̱hui ̱, luhua mini ̱niko̱y pi ̱ chunatiyá̱ cala̱ta̱tahui ̱, chu̱ ni ̱ cala̱makáxtakli. 13 Na̱ chuna li ̱tum lapi ̱ cha̱t um pusca̱t hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Jesús ta̱hui ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán Jesús, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ma̱tla̱ni ̱y la̱ntla̱ la̱ta̱hui ̱ pus ni ̱ cala̱makaxtakko̱lh, chu̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum cala̱ta̱tahui ̱. 14 Sa̱mpi ̱ ma̱squi yuma̱ chixcú̱ ni ̱ li ̱pa̱huán Jesús qui ̱taxtuy pi ̱ huá̱ na̱ ma̱xqui ̱y ca̱cni ̱ Dios, chu̱ tlahuay xtalacasquín caj xpa̱lacata cumu aksti ̱tum ta̱lama̱ xpusca̱t. Chu̱ na̱ chuná̱ yuma̱ pusca̱t hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán Jesús, qui ̱taxtuy pi ̱ na̱ hua̱ ma̱xqui ̱y ca̱cni ̱ caj xpa̱lacata cumu aksti ̱tum ta̱hui ̱ xchixcú. Pala ni ̱ chuná̱ xqui ̱táxtulh, pus xli ̱pacs xlakskata̱ncán ni ̱ xtapaksi ̱niko̱lh Dios sa̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ xli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ nala̱makaxtakko̱y, pus tla̱n natapaksi ̱niko̱y Dios. 15 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú, usu cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán Jesús luhua fuerza̱ huan pi ̱ cala̱makáxtakli, pus tla̱n maktum cala̱makáxtakli, sa̱mpi ̱ Dios lacasquín pi ̱ quin aksti ̱tum calatama̱hu.

1 CORINTIOS 7 16 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱, ¿lá̱ntla̱ li ̱catzi ̱ya̱ huix chixcú̱ hua̱ lapi ̱ tla̱n nama̱akata̱ksni ̱ya̱ mimpusca̱t pi ̱ nali ̱pa̱huán Jesús caj cumu la̱kati ̱ya̱ nala̱ta̱tahuilayá̱tit? Usu ¿lá̱ntla̱ li ̱catzi ̱ya̱ huix pusca̱t hua̱ lapi ̱ tla̱n nama̱tla̱ni ̱ya̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huán Jesús minta̱ko̱lú̱ caj cumu ni ̱ nala̱makaxtaká̱tit? 17 Xli ̱pacs yuma̱ hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱y Jesús la̱ntla̱ c-akatunu ca̱chiquí ̱n, cli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y pi ̱ chunatá̱ la̱ntla̱ huix xkalhi ̱ya̱ milatáma̱t acxni ̱ Dios tasanín nali ̱pa̱huana̱ Jesús, chunatá̱ cakalhi, chu̱ ni ̱ calakmákanti, capa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱ sa̱mpi ̱ pacs huá̱ Dios chuná̱ lhca̱ni ̱t quilatama̱tcán quinca̱ma̱pitzinini ̱tán cha̱tunu. 18 Hua̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ circuncidar lani ̱t c-xtiyatli ̱hua chuná̱ la̱ntla̱ li ̱smani ̱ko̱ni ̱t xli ̱pacs judíos, a̱li ̱sta̱lh chú̱ li ̱pa̱hua̱ Jesús, pus ni ̱ caxapaxtupútulh hua̱ntu̱ kalhi ̱y c-xtiyatli ̱hua; na̱ chuná̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ circuncidar lani ̱t acxni ̱ tasánilh Dios, pus ni ̱ xafuerza a̱li ̱sta̱lh circuncidar nalaputún. 19 Sa̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ li ̱makapa̱xuhuaya̱hu Dios pala tasiyuy c-quimacnicán pi ̱ circuncidar lani ̱tahu, usu ni ̱ circuncidar lani ̱tahu, huata huá̱ luhua li ̱makapa̱xuhuaya̱hu pi ̱ ma̱kantaxti ̱ya̱hu c-quilatama̱tcán xli ̱ma̱paksí ̱n. 20 Ma̱squi caxatu̱cahua̱ latáma̱t, usu tascújut xkalhi ̱ya̱hu cha̱tunu cha̱tunu̱ acxni ̱ li ̱pa̱huahu Jesús, ni ̱ tuncán calakmakamputuhu, huata cha̱pa̱xuhua̱na̱ cali ̱latama̱cha̱hu. 21 Hua̱ lapi ̱ acxni ̱ huix li ̱pá̱huanti ̱ Jesús xtama̱huacani ̱ta, chu̱ xma̱scujupa̱ca xta̱chuná̱ la̱ tachí ̱n, ni ̱ cali ̱li ̱puhuántit lapi ̱ ni ̱ lay laktaxtuya̱ laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nascujniya̱ hua̱nti ̱ xtama̱huani ̱tán, hua̱mpi ̱ lapi ̱ xamaktum namakaxtakcana, pus ni ̱ cama̱makapali ̱ quilhtamacú̱, huata tuncán tla̱n catlahua. 22 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit, chu̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ cha̱tum chixcú̱ ma̱squi

402 xtama̱huacani ̱t, chu̱ xma̱scujuma̱ca̱ la̱ xatachi ̱n scujni acxni ̱ li ̱pa̱hua̱ Jesús, chú̱ qui ̱taxtuy pi ̱ la̱mpala ca̱lakuá̱n lama̱, sa̱mpi ̱ lakma̱xtuni ̱t Quimpu̱chinacán laqui ̱mpi ̱ nascujniy, chu̱ na̱ chuna li ̱tum xli ̱pacs yuma̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xtasta̱ko̱ni ̱t xlama̱kó̱ acxni ̱ li ̱pa̱huanko̱lh Jesús, chú̱ xlacán tapaksi ̱niko̱y Cristo xta̱chuná̱ la̱ xatatama̱huan scujni. 23 Cumu Dios luhua tapala̱xlá̱ la̱ntla̱ ca̱xokoxtuni ̱tán laqui ̱mpi ̱ huá̱ natapaksi ̱niyá̱tit, huá̱ xpa̱lacata nia̱lh pala tzinú̱ ca̱mini ̱niyá̱n nama̱xqui ̱yá̱tit talacasquín mintalacapa̱stacnicán pi ̱ chuná̱ namaktlahuayá̱tit tala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ tlahuako̱y cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n. 24 Cha̱t unu̱ huixín nata̱laní ̱n, cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ a̱tuyá̱ capuhuántit, huixín chunatá̱ calatapá̱tit c-xlacati ̱n Dios xta̱chuná̱ la̱ xlakayá̱tit latáma̱t acxni ̱ huacu li ̱pa̱huántit Jesús, chu̱ ni ̱tú̱ luhua fuerza̱ calakpali ̱putúntit sa̱mpi ̱ ma̱squi catu̱ya̱hua̱ latáma̱t, usu tascújut pacs tla̱n nali ̱ma̱xqui ̱yá̱tit ca̱cni ̱ Dios. 25 C-mincartajcán huixín na̱ quinkalhasquini ̱tántit la̱ntla̱ luhua mini ̱niko̱y nalatama̱ko̱y hua̱nti ̱ cajcu lakkahuasán, chu̱ lactzumaján, huá̱ lapi ̱ tla̱n, usu ni ̱tlá̱n natapu̱chuhuako̱y. Hua̱ntu̱ quit nacca̱huaniyá̱n ni ̱ huá̱ Dios quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ cumu huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ quilakalhamani ̱t, chu̱ quima̱xqui ̱ni ̱t Dios tastácat la̱ntla̱ tla̱n tastacya̱hu nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n, huata nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n quintalacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ ma̱x chuná̱ lakchá̱n. 26 Quit cpuhuán pi ̱ cha̱tum kahuasa hua̱nti ̱ tapu̱chuhuaputún, luhua a̱tzinu̱ tla̱n xqui ̱taxtúnilh chunatiyá̱ xlatáma̱lh la̱ntla̱ta lama̱, ma̱squi ni ̱ xtapu̱chúhualh, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua tuhua̱, chu̱ li ̱pe̱cua quilhtamacú̱ la̱ntla̱ lama̱hu chú̱. 27 Hua̱mpi ̱ ni ̱ cuanimá̱n huix hua̱nti ̱ huijá̱ mimpusca̱t pi ̱ camakáxtakti ̱ mimpusca̱t, huata cca̱huaniputuná̱n pi ̱ cha̱tum kahuasa̱

403 hua̱nti ̱ ni ̱ naj kalhi ̱y xpusca̱t, pus tlak tla̱n ni ̱ tuncán capútzalh. 28 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ cha̱tum kahuasa̱ natapu̱chuhuay, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tla̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n; na̱ chuná̱ huá̱ lapi ̱ cha̱tum tzuma̱t tapu̱chuhuay, tla̱n hua̱ntu̱ tlahuay, sa̱mpi ̱ ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n. Hua̱mpi ̱ cca̱huaniputuná̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tapu̱chuhuako̱y lhu̱ hua talakapútzi ̱t lakchinko̱y, chu̱ quit ni ̱ clacasquín pala huixín na̱ luhua caj xma̱n huá̱ nali ̱ta̱klhu̱ hui ̱yá̱tit. 29 Nata̱laní ̱n, chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ clacasquín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ nia̱lh luhua maka̱s quilhtamacú̱ quinca̱tzanka̱niyá̱n la̱ntla̱ natili ̱scuja̱hu Quimpu̱chinacán, pus mini ̱niko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya tapu̱chuhuako̱ni ̱t, pi ̱ luhua aksti ̱tum cali ̱scujko̱lh xtachihui ̱n Dios hasta la̱ntla̱ tla̱n ta̱yaniko̱y xta̱chuná̱ pala ni ̱ cakálhi ̱lh xma̱hui ̱nacán, usu xchixcucán. 30 Laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱scujá̱t it xtachihui ̱n Dios, yumá̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca tali ̱puhuá̱n c-xlatáma̱t, capa̱tzánka̱lh xtali ̱puhuá̱n, chu̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ calí ̱scujli ̱ xta̱chuná̱ pala ni ̱ cakálhi ̱lh hua̱ntu̱ namakali ̱puhuán; chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ lhu̱ hua kalhi ̱y hua̱ntu̱ nali ̱pa̱xuhuay c-xlatáma̱t, capa̱tzánka̱lh xtapa̱xuhuá̱n, chu̱ hua̱nti ̱ lakati ̱y catu̱ huá̱ natama̱huay hua̱ntu̱ lacsuán, xta̱chuná̱ pala ní ̱ xlá̱ cali ̱má̱xtulh. 31 Chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lhu̱ hua̱ kalhi ̱ko̱y u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat hua̱ntu̱ stla̱n nali ̱pa̱xuhuako̱y, huata chuná̱ calatama̱ko̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ ni ̱ luhua nalakcatzanko̱y, usu nali ̱li ̱puhuanko̱y pala namakatzanka̱ko̱y hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhuama̱kó̱, pus mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ la̱nchú̱ ucxilha̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, ni ̱ lay ankalhí ̱n nali ̱pa̱xuhuaya̱hu sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs nalaksputa. 32 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ clacasquín ca̱ta

1 CORINTIOS 7 catu̱ huá̱ nali ̱ta̱katzanka̱tapa̱yá̱tit c-milatama̱tcán, sa̱mpi ̱ cha̱tum kahuasa̱ hua̱nti ̱ ni ̱ a̱tapu̱chuhuay, chu̱ xacstu̱ lama̱, xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱y la̱ntla̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huán, chu̱ namakapa̱xuhuay Dios. 33 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ aya tapu̱chuhuani ̱t, caj luhua xma̱n huá̱ li ̱makuaniy li ̱ta̱katzanka̱y hua̱ntu̱ anán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ la̱ntla̱ luhua namakapa̱xuhuay xpusca̱t. 34 Na̱ chuná̱ cha̱t um tzuma̱t hua̱nti ̱ ni ̱ a̱tapu̱chuhuay, ni ̱ anán tasoka̱lí ̱n la̱ntla̱ xli ̱pacs quilhtamacú̱ caj luhua xma̱n huá̱ nali ̱ta̱katzanka̱y la̱ntla̱ nali ̱scuja̱ xla Dios, chu̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum namacama̱xqui ̱y Dios xlatáma̱t, laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum chú̱ xlá̱ pacs xacha̱tumi ̱nica̱ namaclacasquín, hua̱mpi ̱ yuma̱ tzuma̱t hua̱nti ̱ aya tapu̱chuhuani ̱t, caj luhua xma̱n huá̱ li ̱makuaniy li ̱ta̱katzanka̱y tu̱ xala ca̱tuxá̱huat la̱ntla̱ nacui ̱ntajtlahuay xlakskatá̱n, chu̱ xchixcú. 35 Ni ̱tú̱ napuhuaná̱tit pala luhua cca̱li ̱ma̱paksi ̱má̱n pi ̱ nia̱lh natapu̱chuhuayá̱tit, huata huá̱ quit cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ naca̱makta̱yayá̱n c-milatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ naca̱soka̱li ̱yá̱n la̱ntla̱ luhua aksti ̱tum, chu̱ xli ̱pacs minacu̱cán nali ̱scujniyá̱tit Quimpu̱chinacán. 36 Hua̱ lapi ̱ huí ̱ kahuasa squini ̱nani ̱t, accha̱ná̱ xca̱ta, chu̱ puhuán pi ̱ huá̱ fuerza̱ nata̱tapu̱chuhuay xtasquín, lapi ̱ luhua ma̱n puhuán pi ̱ huá̱ tlak mini ̱niy tlahuay, pus tla̱n catapu̱chúhualh, sa̱mpi ̱ ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ natapu̱chuhuay, huata chuná catláhualh la̱ntla̱ xlá̱ puhuán. 37 Chu̱ lapi ̱ cha̱t um kahuasa huí ̱ xtasquín, hua̱mpi ̱ xlá̱ luhua aktum catzi ̱y pi ̱ ni ̱ tapu̱chuhuaputún sa̱mpi ̱ luhua caj xacstu̱ latama̱putún, pus tla̱n calatáma̱lh xacstu, ma̱squi ni ̱ catapu̱chúhualh, chu̱ ni ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n. 38 Yumá̱ qui ̱taxtuy pi ̱ lapi ̱ cha̱tum kahuasa hua̱nti ̱ squini ̱nani ̱t aktum catzi ̱y pi ̱ nata̱tapu̱chuhuay

1 CORINTIOS 7​, ​8 xtasquín, pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱n hua̱ntu̱ tlahuay cumu tapu̱chuhuay, hua̱mpi ̱ lapi ̱ xamaktum luhua aktum catzi ̱y pi ̱ ni ̱ tapu̱chuhuaputún, pus luhua li ̱huacá̱ tla̱n qui ̱taxtuniy pi ̱ ni ̱ natapu̱chuhuay. 39 Cha̱t um pusca̱t hua̱nti ̱ pu̱chuhuay, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua caj xma̱n huá̱ tapaksi ̱niy xchixcú xli ̱makua̱ lamajcú̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ lapi ̱ xamaktum nani ̱makancán, yuma̱ pusca̱t qui ̱taxtuy pi ̱ nia̱lh tí ̱ ma̱paksi ̱y, chu̱ tla̱n natapu̱chuhuapalay lapi ̱ xlá̱ chuná̱ lacasquín, hua̱mpi ̱ cata̱tapu̱chúhualh cha̱tum hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán Jesús. 40 Hua̱mpi ̱ quit cpuhuán pi ̱ a̱tzinú̱ li ̱pa̱xuhu xlatáma̱lh cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ ni ̱makancani ̱t hua̱ pala pi ̱ chunatiyá̱ xlatáma̱lh, chu̱ nia̱lh xtapu̱chúhualh, quit chuná̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n quintalacapa̱stacni sa̱mpi ̱ hua̱ cspiritu Dios quima̱puhua̱ni ̱y. Ni ̱ tla̱n huacán lí h ̱ uat hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t tu̱ caj tatlahuamakxtu Hua̱ chú̱ huilapá̱ pu̱ lactum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huixín quinkalhasquimpá̱tit xpa̱lacata hua̱ lapi ̱ tla̱n, usu ni ̱tlá̱n huacán lí ẖ uat hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nanicán tu̱ caj tatlahuamakxtu. Xli ̱ca̱na̱ la̱ huixín huaná̱tit pi ̱ cha̱tunu̱ la̱ntla̱ lama̱hu pacs kalhi ̱ya̱hu talacapa̱stacni, chu̱ tastácat laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ naakata̱ksa̱hu pi ̱ tama̱ tatlahuamakxtu ni ̱tú̱ xlakasi. Hua̱mpi ̱ yuma̱ quintastacatcán hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu lakachuní ̱n li ̱tlanca̱catzi ̱ya̱hu, chu̱ lactali ̱pa̱hu quinca̱li ̱makcatzi ̱caná̱n, hua̱mpi ̱ huata hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱niy tapá̱xqui ̱t, chuná̱ li ̱makta̱yale̱niko̱y xtaca̱najlacán hua̱nti ̱ a̱cu tzucuko̱ni ̱t li ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ ni ̱ naj chuná̱ akata̱ksko̱y. 2 Hua̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ puhuán pi ̱ pacs catzi ̱y hua̱ntu̱ xli ̱tláhuat, chu̱ nia̱lh lacasquín pala tí ̱ nahuaniy tu̱ natlahuay, cacátzi ̱lh pi ̱ huí ̱ a̱ti ̱pa̱tum

8

404 tla̱n talacapa̱stacni tu̱ ni ̱ naj catzi ̱y. 3 Hua̱mpi ̱ pala tí ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huán, chu̱ pa̱xqui ̱y Dios, na̱ chuná̱ Dios luhua li ̱huana̱ ma̱luloka̱ c-xlatáma̱t pi ̱ tamá̱ xli ̱ca̱na̱ tlahuama̱ hua̱ntu̱ makapa̱xuhuay. 4 Hua̱mpi ̱ chujcú̱ nacca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ huixín quinkalhasquimpá̱tit. Cumu la̱ huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ aktum tatlahuamakxtu ídolo ni ̱tú̱ kalhi ̱y xlakasi ̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ caj xma̱n cha̱tum Dios xastacná lama̱, chu̱ ni ̱tí ̱ anán a̱tanu̱. 5 Chu̱ ma̱squi ca̱tuxá̱huat, xa̱hua̱ c-akapú̱ n lhu̱ hua̱ xananko̱lh yuma̱ hua̱nti ̱ tachixcuhuí ̱tat li ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ xdioscán, chu̱ xpu̱chinacán tlahuako̱y, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yumá̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ kalhi ̱ko̱y. 6 Hua̱mpi ̱ quin stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ caj xma̱n cha̱tum huí ̱ hua̱nti ̱ Quintla̱tican Dios lama̱ xastacná, hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán, hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ tapaksi ̱niya̱hu. Chu̱ xma̱n hua̱ cha̱tum huí ̱ xastacna Quimpu̱chinacan Jesucristo hua̱nti ̱ maktlahuani ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán, chu̱ caj xpa̱lacata xli ̱tlihuaka̱ makcatzi li ̱lama̱hucú. 7 Hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱y Jesús li ̱huana̱ akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xamaká̱n xlatama̱tcán xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t xlakataquilhpu̱tako̱y xatatlahuamakxtu xta̱chuná̱ la̱ xastacna xpu̱chinacán. Acxni ̱ chú̱ huako̱y yuma̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nancani ̱t, luhua a̱tuyá̱ puhuanko̱y pi ̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱, sa̱mpi ̱ yuma̱ ídolo chunacú̱ li ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum dios hua̱nti ̱ ni ̱ xli ̱lakataquilhpu̱tatcán. Chu̱ pi ̱ ni ̱ naj aksti ̱tum kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacni, ni ̱ naj akata̱ksko̱ni ̱t pi ̱ tama̱ ídolo ni ̱tú̱ xlakasi ̱, sa̱mpi ̱ ni ̱ stacnán, huata puhuanko̱y pi ̱ acxni ̱ huako̱y yuma̱ lí ẖ uat lix̱ cajua̱lako̱y c-xlatama̱tcán. 8 Mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ Dios ni ̱ huá̱ lacuan chixcuhuíṉ naquinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ li ̱hua̱yana̱hu, usu

1 CORINTIOS 8​, ​9

405 ni ̱ li ̱hua̱yana̱hu, sa̱mpi ̱ acxtum li ̱taxtuy c-xlacatíṉ caj pala huaputuna̱ catu̱ hua̱ lí ẖ uat, usu pala caj lacsaca̱ hua̱ntu̱ nahuaya, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ huaputuna. 9 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ pacs tla̱n caxatu̱cahua̱ lí ẖ uat nahuayá̱tit, sa̱mpi ̱ ni ̱ li ̱tlahuayá̱tit tala̱kalhíṉ , pus luhua cui ̱ntaj catlahuátit pi ̱ ni ̱tú̱ luhua ca̱lakuá̱n nama̱siyuyá̱tit laqui ̱mpi ̱ yuma̱ hua̱nti ̱ a̱cu tzucuni ̱t li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán ni ̱ nali ̱ma̱lacatiji ̱ni ̱ya̱ xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit, chu̱ xlacán nali ̱tlahuako̱y tala̱kalhíṉ pala nahuako̱y yuma̱ lí ẖ uat. 10 Huixín hua̱nti ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ caxatu̱cahua̱ lí ẖ uat pacs tla̱n, chu̱ lapi ̱ xamaktum napina̱ anta̱ni ̱ huili ̱nicani ̱t lí ẖ uat, chu̱ nali ̱hua̱yana̱ yuma̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ aya li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t, chu̱ lapi ̱ ucxilhmá̱n cha̱tum hua̱nti ̱ a̱cu tzucuni ̱t li ̱pa̱huán Cristo, xalán napuhuán pi ̱ na̱ tla̱n, chu̱ naakpuhuanti ̱y nahuay yuma̱ lí ẖ uat. 11 Tama̱ quinta̱lacán tlahuámaj nahuán tala̱kalhíṉ sa̱mpi ̱ ni ̱ luhua xli ̱pacs xtapuhuá̱n huama̱, chu̱ huix ma̱aktzanká̱pa̱t nahuán cha̱tum hua̱nti ̱ na̱ pa̱lacani ̱ni ̱t Cristo c-cruz. 12 Chu̱ acxni ̱ huixín a̱tuyá̱ ma̱puhua̱ni ̱ko̱yá̱tit c-xtaca̱najlacán yuma̱ hua̱nti ̱ xlajua̱ xtaca̱najlacán, chu̱ macasta̱lako̱yá̱n hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit, usu huay hua̱ntu̱ na̱ huayá̱tit, pus hua̱ Cristo makla̱kalhi ̱pá̱tit. 13 Huá̱ chuná̱ quit cca̱li ̱huaniyá̱n: lapi ̱ caj xpa̱lacata quilí ẖ uat hua̱ntu̱ cli ̱hua̱yán cli ̱lactlahuaniko̱y xtaca̱najlacán a̱makapitzíṉ hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huamputún Cristo, chu̱ a̱tuyá̱ cma̱puhua̱ni ̱ko̱y, xatlá̱n nahuán pi ̱ nia̱lh ucxni ̱ cactíhualh li ̱hua̱ laqui ̱mpi ̱ naclactlahuaya̱huaniko̱y xtaca̱najlacán a̱makapitzi ̱n quinta̱ca̱najlaníṉ .

9

Pablo li ̱scujma̱ hua̱ntu̱ Jesús li ̱ma̱paksi ̱ni ̱t Quit tla̱n cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n hua̱ntu̱ huixín mili ̱tlahuatcán,

sa̱mpi ̱ huá̱ ma̱n quintasiyunini ̱t Jesús, chu̱ quilakma̱xtunini ̱t hua̱ntu̱ xquinkalhi ̱y la̱ xtachí ̱n, laqui ̱mpi ̱ xma̱n huá̱ nactapaksi ̱niy, chu̱ naquihuaniy tu̱ quili ̱tláhuat, na̱ quili ̱ma̱xtuni ̱t xapóstol, usu xtalakachá̱n laqui ̱mpi ̱ cani ̱huá̱ nacán li ̱chihui ̱nán; chu̱ huixín tla̱n ma̱luloká̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ cma̱kantaxti ̱ma̱ yuma̱ tascújut tu̱ xquima̱xqui ̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ huixín aya li ̱pa̱huaná̱tit Jesús caj cumu quit tancs cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán. 2 Ma̱squi makapitzí ̱n ni ̱ ca̱najlako̱y pala quit luhua quilacsacni ̱t Jesús laqui ̱mpi ̱ xapóstol nacuán, chu̱ nacli ̱chihui ̱nán xtachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ huixín tla̱n ma̱luloká̱tit sa̱mpi ̱ stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ pacs quimpa̱lacata ma̱squi chú̱ li ̱pa̱huaná̱tit Jesús, chu̱ chuná̱ stalanca tasiyuy laqui ̱mpi ̱ pacs naucxilhko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit xapóstol. 3 Quit chuná̱ ckalhti ̱pa̱xtokko̱y xli ̱pacs yumá̱ hua̱nti ̱ quiaksanko̱y, quilakmakanko̱y, chu̱ ni ̱ quili ̱maca̱nko̱y la̱ apóstol: 4 ¿A poco ni ̱ lakchá̱n caj chunatá̱ naquinta̱hua̱yanko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ quit aya cli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ni ̱tahu xtachihui ̱n Cristo? 5 ¿Pá̱ ni ̱ cli ̱kalhi ̱y tiji ̱ cahuá̱ nackalhi ̱y cha̱tum quimpusca̱t hua̱nti ̱ acxtum nacla̱ta̱tapaksi ̱ya̱hu, chu̱ nacta̱ana̱hu cani ̱huá̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ kalhi ̱ko̱y xpusca̱tcán a̱makapitzi ̱n apóstoles, chu̱ xnata̱lan Quimpu̱chinacán, chu̱ Pedro? Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ chuná̱ quili ̱tláhuat, hua̱mpi ̱ huata quit ni ̱ chuná̱ ctlahuama̱. 6 Quit, chu̱ Bernabé ni ̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nacmakscuja̱hu laqui ̱mpi ̱ natasiyuti ̱lhay hua̱ntu̱ nacuaya̱hu, hua̱mpi ̱ huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱ chuná̱ ctlahuama̱hu. 7 ¿A poco pala cha̱tum chixcú̱ an makscuja̱ li ̱tropa̱ namakatzanka̱y hua̱ntu̱ huatiya xacstu̱ xtumi ̱n nali ̱hua̱yán, chu̱ nali ̱lhaka̱nán? Na̱ chuna li ̱tum hua̱nti ̱ chan xá̱huat, ¿lá̱ntla̱ pi ̱ ma̱n li ̱scuja, chu̱ ni ̱ huay xatlaktla, usu li ̱hua̱yán xacuxi? Chu̱ lapi ̱

1 CORINTIOS 9 cha̱tum chixcú̱ kalhi ̱y lhu̱ hua̱ huá̱cax, chu̱ pacs makchitko̱y, ¿a poco ni ̱ huay xaleche? 8 Chu̱ huixín ni ̱tú̱ tipuhuaná̱tit pala caj xma̱n huá̱ clacsacxtuma̱ hua̱ntu̱ quiacstu cpuhuama̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ nali ̱scuja̱ cha̱tum chixcú̱ huá̱ luhua nali ̱hua̱yán, sa̱mpi ̱ hasta c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés hua̱ntu̱ títzokli, na̱ chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱nán, 9 sa̱mpi ̱ c-aktum xli ̱ma̱paksí ̱n chuná̱ huan: “Ni ̱ tiquinkachi ̱ya̱ tama̱ mintakalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱scujúpa̱t ma̱lacpajápa̱t mintrigo, huata cama̱xqui ̱ talacasquín pi ̱ cahuá̱yalh.” Hua̱mpi ̱ ni ̱ napuhuaná̱tit pi ̱ yuma̱ xtachihui ̱n huamputún pi ̱ Dios caj luhua xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱y yuma̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱scujuko̱cán acxni ̱ chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱nán. 10 Ni ̱ chuná, sa̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ luhua quinca̱li ̱ta̱katzanka̱yá̱n. Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ yuma̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán laqui ̱mpi ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ tlahuama̱hu pala tú̱ tascújut. Sa̱mpi ̱ na̱ chuná̱ quin la̱ yuma̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱lakuaxni ̱cán tíyat anta̱ni ̱ nachana̱nancán, usu yuma̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱tiyi ̱cán hua̱ntu̱ aya namakalacán cuxi, acxtum quinca̱mini ̱niyá̱n napuhuana̱hu pi ̱ ca̱na̱ caj acatzuní ̱n naquinca̱ma̱hui ̱caná̱n yuma̱ tamakalán hua̱ntu̱ makli ̱scujma̱hu. 11 Hua̱ palapi ̱ hua̱ quin cchani ̱tahu c-minacu̱cán hua̱ntu̱ ca̱makta̱yani ̱tán lakapasá̱tit Dios, ¿tú̱ quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ huixín naquinca̱li ̱makta̱yayá̱tit ca̱na̱ acatzuní ̱n hua̱ntu̱ xala u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat nali ̱hua̱yana̱hu? 12 Pus huixín makta̱yako̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n xtachihuí ̱n Dios, ¿tú̱ puhuaná̱tit pi ̱ xali ̱huacá̱ quinca̱mini ̱niyá̱n naquinca̱li ̱makta̱yayá̱tit ca̱na̱ actzú̱ tu̱ cmaclacasquina̱hu? Hua̱mpi ̱ ma̱squi tla̱n ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ chuná̱ quinca̱lakcha̱ná̱n,

406 ni ̱ pala maktum caj luhua chunata xacca̱ma̱akatzanká̱n pi ̱ naquinca̱ta̱hua̱yaná̱tit pala ni ̱ nacca̱xokoniyá̱n, quin cpa̱xuhua̱na̱le̱na̱hu, chu̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ cmakscuja̱hu laqui ̱mpi ̱ ni ̱ caj chunata nacmakua̱yana̱hu. Chuná̱ ctlahuaya̱hu laqui ̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ nali ̱aklhuhua̱t nán, chu̱ nia̱lh nali ̱pa̱huán yuma̱ laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y Jesús, hua̱ntu̱ quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu. 13 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs judíos hua̱nti ̱ tlahuako̱y xtascujut pa̱li ̱ c-tlanca templo xala c-Jerusalén, huá̱ li ̱hua̱yanko̱y lí ẖ uat hua̱ntu̱ ma̱sta̱cán antá, sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ li ̱makaxtakko̱ni ̱t, chu̱ acxni ̱ lakataquilhpu̱tanán judíos, xli ̱pacs yuma̱ lactzu̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ antá̱ makni ̱ko̱cán laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huanicán Dios, xlacán pa̱lijni ̱ tla̱n nali ̱hua̱yanko̱y. 14 Chu̱ na̱ chuná̱ chú̱ li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t Quimpu̱chinacan Jesús pi ̱ hua̱nti ̱ li ̱akchihui ̱naniko̱y xtachihuí ̱n huá̱ nali ̱tamaktakalhko̱y yuma̱ actzu̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ nama̱sta̱ko̱y hua̱nti ̱ naca̱najlaniko̱y xtachihuí ̱n. 15 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ ccatzi ̱y pi ̱ chuná̱ quili ̱tláhuat, quit niucxnicú̱ chuná̱ ctlahuama̱, chu̱ na̱ ni ̱ pala huá̱ cca̱li ̱tzoknimá̱n yuma̱ tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ chú̱ caquinca̱ma̱xquí ̱tit hua̱ntu̱ cmaclacasquima̱. ¡Huata cma̱tla̱ni ̱y ma̱squi cactzincstamákalh, hua̱mpi ̱ ni ̱ cactima̱ta̱jí ̱nalh xpa̱lacata nacli ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios! 16 Ni ̱ napuhuaná̱tit pala caj ctlanca̱catzi ̱y, usu luhua tali ̱pa̱hu quimakcatzi ̱cán acxni ̱ cli ̱chihui ̱nán xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesús; huata quit luhua stalanca ccatzi ̱y pi ̱ xafuerza̱ nacli ̱akchihui ̱nán sa̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t. ¡Cha̱nchu̱ koxutá̱ lapi ̱ ni ̱ xacli ̱akchihuí ̱nalh yuma̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut! 17 Chuná̱ pi ̱ lapi ̱ caj quiacstu quintapa̱xuhuá̱n ckalhi ̱y la̱ntla̱

407 cli ̱chihui ̱nán xtachihui ̱n Cristo, xli ̱ca̱na̱ quimini ̱niy naquilakalhamancán, chu̱ naquima̱xqui ̱cán quintata̱quí ̱n; hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ cli ̱tlahuay caj xpa̱lacata naquima̱xqui ̱cán tatlaja, hua̱mpi ̱ huá̱ cli ̱tlahuay sa̱mpi ̱ Dios quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t xafuerza pi ̱ nacma̱kantaxti ̱y yuma̱ xtascújut. 18 Quit ni ̱tú̱ ctlajama̱ la̱ntla̱ cli ̱akchihui ̱nán yuma̱ li ̱pa̱xuhu tachihuí ̱n tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, hua̱mpi ̱ hua̱ quintaskahu ctlahuay yuma̱ quintapa̱xuhuá̱n pi ̱ la̱ntla̱ cli ̱akchihui ̱naniko̱y tachixuchuí ̱tat, caj li ̱tlá̱n tu̱ ctlahuama̱, ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ csquinima̱ hua̱ntu̱ quit cmaclacasquín ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ quilakchá̱n nactlahuay. 19 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala cha̱t um ti ̱ caquintiaktlakahuaca̱ c-quintascújut, hua̱mpi ̱ quit luhua cha̱pa̱xuhua̱na̱ cli ̱scujko̱y caxati ̱cahuá̱ laqui ̱mpi ̱ pacs nali ̱pa̱huanko̱y Jesús. 20 Acxni ̱ clama̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan judíos hua̱nti ̱ li ̱smani ̱ko̱ni ̱t ma̱kantaxti ̱ko̱y pacs lactzu̱ lactzu̱ tu̱ li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t Moisés laqui ̱mpi ̱ nali ̱lakachixcuhui ̱cán Dios, quit na̱ chuná̱ ctlahuay hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ xlacán naucxilhko̱y pi ̱ quit ni ̱ clakmakanko̱y, chu̱ chuná̱ a̱tzinu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Jesús; ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ luhua fuerza̱ quili ̱ma̱kantáxti ̱t pacs hua̱ntu̱ huan xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés laqui ̱mpi ̱ Dios naquima̱akapu̱taxti ̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán puhuanko̱y. 21 Chu̱ acxni ̱ clama̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ ni ̱ li ̱smani ̱ko̱ni ̱t ma̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, quit na̱ chuná̱ cli ̱tzaksay ctlahuay hua̱ntu̱ xlacán li ̱smani ̱ko̱ni ̱t tlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ clakalhamanko̱y, chu̱ chuná̱ a̱tzinu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Jesús, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit ankalhí ̱n huá̱ ctlahuay xtalacasquin Dios sa̱mpi ̱ huá̱ csta̱lanima̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Cristo. 22 Acxni ̱ clama̱ c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ a̱cu

1 CORINTIOS 9 tzucuko̱ni ̱t li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ ni ̱ naj aksti ̱tum kalhi ̱ko̱y xtaca̱najlacán, quit cma̱siyuniko̱y pi ̱ quilá̱ ctlahuay xtaxlajuani ̱tcán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n li ̱huana̱ naakata̱ksko̱y hua̱ntu̱ nacli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y. Caxani ̱cahuá̱ cán, quit chuná̱ clatama̱y la̱ntla̱ xlacán li ̱smani ̱ko̱ni ̱t cha̱tum cha̱tum laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huí ̱ ti ̱ naquinkaxmatniputunko̱y acxni ̱ naclix̱ akatli ̱ko̱y Cristo, chu̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 23 Na̱ hua̱ yumá̱ chuná̱ ctlahuay laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacma̱catzi ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat pi ̱ Cristo acxtum lakma̱xtuputunko̱y, chu̱ na̱ chuná̱ chú̱ quit acxtum nacta̱pa̱xuhuako̱y hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. 24 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ acxni ̱ la̱t lajako̱y lakkahuasán, aver xatí ̱ tlak palha kosnán, luhua lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ kosnanko̱y pi ̱ na̱ tlajanamputunko̱y, hua̱mpi ̱ caj xma̱n cha̱tum hua̱nti ̱ ta̱yaniy, chu̱ nalakchá̱n trofeo; pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín cali ̱taxtútit, acxtum cakosnántit pi ̱ nata̱yaniyá̱tit c-milatama̱tcán, chu̱ namaklhti ̱naná̱tit mintata̱qui ̱ncán hua̱ntu̱ naca̱ma̱xqui ̱caná̱tit. 25 Yama̱ lakkahuasán hua̱nti ̱ huaniko̱cani ̱t pi ̱ nala̱tlajako̱y, pala xatí ̱ tlak palha̱ kosnán, laqui ̱mpi ̱ nata̱yaniko̱y, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱makaxtakko̱y, ni ̱ tlahuako̱y, usu ni ̱ huako̱y hua̱ntu̱ ma̱xlajuani ̱ko̱y c-xtiyatli ̱huacán, ma̱squi xlacán luhua stalanca catzi ̱ko̱y pi ̱ caj actzu̱ trofeo xla li ̱cá̱n, usu akatzu̱ xánat nama̱xqui ̱ko̱cán pala natlajanán, chu̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ xnaka, chu̱ laclako̱y; hua̱mpi ̱ quin catzi ̱ya̱hu pi ̱ niucxni ̱ catiláksputli ̱ yuma̱ hua̱ntu̱ Cristo naquinca̱li ̱ma̱skahui ̱yá̱n pala ni ̱ taxlajuani ̱ya̱hu, li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ li ̱scujniya̱hu xtachihuí ̱n. 26 Caj hua̱ntu̱ quit quimpa̱lacata ccatzi ̱y la̱ntla̱ ckosnama̱, chu̱ tancs ccatzi ̱y xaní ̱ ccha̱ma̱ c-quilatáma̱t, ni ̱tú̱ caj akuiti ckosnama̱, usu akuiti ctatlanca̱ni ̱ma̱, huata tancs ccatzi ̱y la̱ntla̱ nacchá̱n.

1 CORINTIOS 9​, ​10 27 Huá̱ xpa̱lacata, luhua fuerza̱ ctlahuaniy ckosnán ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ aya tlakuani ̱t quimacni, laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nactatlaji ̱y, chu̱ ni ̱ a̱huatá nacta̱yaya̱chá̱, quit hua̱nti ̱ cma̱siyuniko̱lh a̱makapitzí ̱n la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, chu̱ nali ̱pa̱huanko̱y Cristo c-xlatama̱tcán.

Dios ni ̱ lacasquín nalakataquilhpu̱taya̱hu caj xatatlahuamakxtu dioses Nata̱laní ̱n, ni ̱tú̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit pi ̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán judíos, Dios macaminiko̱lh aktum puclhni ̱ anta̱ni ̱ xlacán xtiji ̱tla̱huama̱kó̱ acxni ̱ xtza̱lama̱kó̱, laqui ̱mpi ̱ pacs nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xmaktakalhma̱kó̱; chu̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ xlá̱ xmakta̱yama̱kó̱, tla̱n pa̱tacutko̱lh yuma̱ ta̱kaya̱huaná hua̱ntu̱ huanicán Mar Rojo. 2 Cumu hua̱ Moisés xpuxcu̱ naniko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ akmilij tlahuako̱lh yuma̱ puclhni, chu̱ hua̱nti ̱ pa̱tacutko̱lh yuma̱ ta̱kaya̱huaná, qui ̱taxtuy pi ̱ Dios chuná̱ xli ̱ma̱lulokma̱ pi ̱ chú̱ xlá̱ xli ̱ankalhi ̱ná̱ xpuxcucán nali ̱taxtuy caxani ̱cahuá̱ ní ̱ napu̱ lale̱nko̱y yuma̱ puclhni. 3 Pacs pu̱ lactumá̱ lí ẖ uat xli ̱hua̱yanko̱y hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱ko̱lh acxni ̱ xlapu̱ lako̱y c-desierto. 4 Chu̱ acxni ̱ xkalhpu̱ti ̱ko̱y, acxtum xli ̱kotnanko̱y yuma̱ chúchut hua̱ntu̱ Dios xma̱xqui ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ Cristo ankalhí ̱n xta̱lapu̱ lako̱y cani ̱huá̱, chu̱ na̱ huá̱ xli ̱taxtuy yuma̱ tlanca chíhuix anta̱ni ̱ xtaxtuma̱chi ̱ chúchut. 5 Hua̱mpi ̱ ma̱squi Dios luhua xlakalhamanko̱y, lhu̱ hua judíos ni ̱ pa̱xcatcatzi ̱niko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuay xpa̱lacatacán, chu̱ hua̱ntu̱ xma̱xqui ̱ko̱y, huata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱lh, huá̱ xpa̱lacata Dios li ̱makaxtakko̱lh pi ̱ akahuán calacni ̱tama̱ko̱lh antá̱ yuma̱ c-tlanca desierto. 6 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlacán akspulako̱lh quin tla̱n li ̱lacahua̱nana̱hu pi ̱ ni ̱tú̱ timacasta̱laya̱hu, chu̱ ni ̱ nalakati ̱ya̱hu natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xta̱chuná̱

10

408 la̱ntla̱ xlacán tzucuko̱lh tlahuako̱y hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱tlahuatcán xuani ̱t. 7 Chu̱ na̱ ni ̱tú̱ tilakataquilhpu̱taya̱hu catu̱ huá̱ tu̱ caj tatlahuamakxtu̱ hua̱ la̱ntla̱ xlacán makapitzí ̱n chuná̱ tilakataquilhpu̱tako̱chá, sa̱mpi ̱ chuná̱ tatzokni ̱t c-Li ̱kalhtahuaka: “Yama̱ israelitas tzucuko̱lh hua̱yanko̱y, chu̱ kotko̱y caj xpa̱lacata chuná̱ nali ̱ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ xatatlahuamakxtu xdioscán.” 8 Ni ̱ capuhuántit natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán titlahuako̱chá̱ acxni ̱ makapitzí ̱n chixcuhuí ̱n, chu̱ lacchaján acxtum la̱li ̱makapa̱xuhuako̱lh xmacnicán; hua̱mpi ̱ Dios ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh, chu̱ aktuma quilhtamacú̱ ni ̱ko̱lh li ̱huacá̱ puxamatutu mi ̱lh xlacán hua̱nti ̱ chuná̱ tlahuako̱lh. 9 Xa̱huachí ̱ niucxni ̱ cahuántit pala ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n Dios, ni ̱ casquíntit pi ̱ fuerza̱ naca̱tlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ lakati ̱yá̱tit catláhualh hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ ca̱mini ̱niyá̱n, ni ̱ calacata̱quí ̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán titlahuako̱chá, na̱ hua̱ Dios li ̱macaminiko̱lh lhu̱ hua xalu̱cuj lu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xcako̱lh, chu̱ lhu̱ hua̱ ni ̱ko̱lh. 10 Na̱ chuna li ̱tum ni ̱ caaklhu̱ hua̱t nántit nahuaniyá̱tit Dios pi ̱ xlá̱ ni ̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ huixín maclacasquiná̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán tila̱huaniko̱chá, na̱ huá̱ Dios li ̱macámilh cha̱tum ángel, chu̱ makni ̱ko̱lh hua̱nti ̱ caj xtatlanca̱ni ̱ko̱y. 11 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ akspulako̱ni ̱tanchá̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán judíos, li ̱huana̱ tzokuili ̱cani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ laqui ̱mpi ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n, chu̱ acxni ̱ nali ̱kalhtahuakaya̱hu quin hua̱nti ̱ lama̱hu ca̱la̱nchu̱ quilhtamacú̱ nacatzi ̱ya̱hu pi ̱ ni ̱ chuná̱ quili ̱lacata̱qui ̱natcán hua̱ la̱ntla̱ xlacán lacata̱qui ̱nanko̱lh, chu̱ tlahuako̱lh hua̱ntu̱ ni ̱ lakáti ̱lh Dios. 12 Huá̱ xpa̱lacata, cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ li ̱tlanca̱catzi ̱putún pi ̱ aksti ̱tum lama̱,

409 chu̱ nia̱lh lay toklha̱ tala̱kalhí ̱n, pus luhua cui ̱ntaj catláhualh pi ̱ na̱ ni ̱ xalán natamakuasta̱yay xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tamakuasta̱yako̱lh makapitzi ̱n xlacán. 13 Xa̱huachí ̱, mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ acxni ̱ naca̱lakchiná̱n pala tú̱ tasoka̱lí ̱n, niucxni ̱ naca̱lakchiná̱n hua̱ntu̱ ni ̱ lay ta̱layá̱tit. Hua̱mpi ̱ cali ̱pa̱huántit Dios, chu̱ capa̱xuhuátit sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xlá̱ naca̱makta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ huixín nata̱yaniyá̱tit ma̱squi caxatu̱cahua̱ tuhua̱ tasoka̱lí ̱n naca̱ma̱makuasi ̱putuná̱n. 14 Nata̱laní ̱n, quit luhua cca̱lakalhamaná̱n, chu̱ cumu quit ni ̱ clacasquín pi ̱ naca̱toklhcaná̱tit, luhua cca̱li ̱ma̱akatzanka̱yá̱n pi ̱ ni ̱ natalacatzuhui ̱niyá̱tit anta̱ni ̱ lakataquilhpu̱tacán hua̱ntu̱ pi ̱ caj xatatlahuamakxtu, ni ̱ luhua hua̱ Dios. 15 Chuná̱ tancs cca̱lix̱ akatli ̱yá̱n sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ xaacchá̱n kalhi ̱yá̱tit mintalacapa̱stacnicán, chu̱ tla̱n nahuaná̱tit pala tla̱n, usu ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ cca̱li ̱stacya̱huamá̱n. 16 Calacapa̱stáctit la̱ntla̱ acxni ̱ tamakstoka̱hu laqui ̱mpi ̱ lakxtum nahuaya̱hu acatzuni ̱n yuma̱ xatachitni uva, a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ squinini ̱tahu Dios nasiculana̱tlahuay, cumu huá̱ li ̱taxtuy xkalhni Cristo tu̱ huama̱hu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ acxtum li ̱ta̱huana̱hu c-xli ̱ní ̱n. Na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ lakchakaya̱hu caxtala̱nchu̱, a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ pa̱xcatcatzi ̱nini ̱tahu Dios, cumu huá̱ li ̱taxtuy xtiyatli ̱hua̱ tu̱ huama̱hu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ acxtum li ̱ta̱huana̱hu c-xtapa̱tí ̱n. 17 Sa̱mpi ̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua quilhu̱ huacán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo, hua̱mpi ̱ cha̱tumá li ̱taxtuya̱hu, sa̱mpi ̱ mactumá caxtala̱nchu̱ tu̱ huama̱hu acxni ̱ chuná̱ li ̱lakataquilhpu̱taya̱hu Dios. 18 Huixín na̱ luhua cui ̱ntaj catlahuátit hua̱ntu̱ tlahuako̱y judíos acxni ̱ lakchá̱n xpa̱scuajcán xla ta̱kspuntza̱lí ̱n, xlacán makni ̱ko̱y tantum takalhí ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huaniko̱y Dios, chu̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ macxtum huako̱y yuma̱ li ̱hua̱ pus,

1 CORINTIOS 10 ¿tú̱ xta̱chuná̱ macxtumá ta̱huana̱tit c-xtalakataquilhpu̱tancán? 19 Caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ quit cli ̱chihui ̱nama̱, ni ̱ napuhuaná̱tit pi ̱ tamá̱ hua̱ntu̱ caj tatlahuamakxtu ídolo, chu̱ tama̱ li ̱hua̱ hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nancán, kalhi ̱ko̱y li ̱tlihuaka̱ naquinca̱la̱kalhi ̱niyá̱n c-quilatama̱tcán. Ni ̱ huá̱ cuaniputún sa̱mpi ̱ aktum ídolo ni ̱ stacnán, chu̱ yuma̱ li ̱hua̱ hua̱ntu̱ li ̱sa̱huanicán, caj chunata li ̱hua̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ catu̱ hua̱ li ̱hua̱. 20 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán Dios makni ̱y xtakalhí ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huaniy ídolo, ma̱squi xlá̱ ni ̱ catzi ̱y pi ̱ chuná̱ tlahuama̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ akskahuiní ̱ lakataquilhpu̱tay, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ camaktanu̱ kó̱tit hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱. 21 Huixín hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huaná̱t it Jesús, ni ̱tú̱ tili ̱kama̱naná̱tit Dios pala u̱cu nali ̱kotnaná̱tit xatachitni uva hua̱ntu̱ li ̱lakataquilhpu̱taya̱hu Dios, chu̱ na̱ nali ̱kotnaná̱tit hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t akskahuiní. Na̱ tlahuayá̱tit tala̱kalhí ̱n pala u̱cu nahuayá̱tit caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ li ̱lakataquilhpu̱taya̱hu Dios, chu̱ na̱ nali ̱makua̱yampalayá̱tit yuma̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t ídolo. 22 Pala ti ̱ chuná̱ tlahuama̱hu, ¿pá̱ tla̱n cahuá̱ li ̱kamá̱n ma̱xtuputuna̱hu Dios, usu caj lacata̱qui ̱ma̱hu? Cui ̱ntaj catlahuátit pala chuná, sa̱mpi ̱ ¿pá̱ a̱tzinú̱ quin tlak kalhi ̱ya̱hu li ̱tlihuaka̱ ni ̱ xahua xlá̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n makasi ̱tzi ̱putuna̱hu? Ni ̱tú̱ titlahuaya̱hu hua̱ntu̱ nalactlahuaya̱huaniko̱y xtaca̱najlacan a̱makapitzí ̱n 23 Xli ̱ca̱na̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huancán pi ̱ cha̱tum pacs li ̱kalhi ̱y tiji ̱ natlahuay caxatu̱cahuá̱ hua̱ntu̱ napuhuán. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná, hua̱mpi ̱ ni ̱ pacs hua̱ntu̱ tlahuaya̱hu quinca̱mini ̱niyá̱n, usu acxtum quinca̱makta̱yayá̱n c-quintaca̱najlacán. 24 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n,

1 CORINTIOS 10​, ​11 ni ̱ caj xma̱n huá̱ caputzátit natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ huixín tlak nali ̱pa̱xuhuayá̱tit, huata huá̱ caputzátit la̱ntla̱ tla̱n namakapa̱xuhuayá̱tit, chu̱ namakta̱yako̱yá̱tit a̱makapitzi ̱n nata̱laní ̱n. 25 Xli ̱pacs li ̱hua̱ hua̱ntu̱ sta̱cán cpu̱ makni ̱n lapi ̱ pimpá̱tit tama̱huayá̱tit, pus ni ̱ cakalhasquini ̱nántit hua̱ lapi ̱ li ̱sa̱huanicani ̱t ídolo, usu ni ̱tú̱ li ̱sa̱huanicani ̱t, huatiyá̱ pi ̱ quilhpa̱xtum catama̱huátit, chu̱ cahuátit. 26 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán ca̱tuxá̱huat Dios pacs tlahuako̱ni ̱t laqei ̱mpi ̱ namaclacasquina̱hu. 27 Hua̱ pala pi ̱ cha̱t um chixcú̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán Dios kalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n ca̱le̱má̱n pi ̱ naca̱ta̱hua̱yaná̱n c-xchic, calakachixcuhuí ̱tit, pus capítit, chu̱ quilhpa̱xtum cahuáti ̱t hua̱ntu̱ naca̱muju̱ nicaná̱ti ̱t, ni ̱ a̱tuyá̱ capuhuá̱nti ̱t, chu̱ ni ̱ cakalhasquini ̱nánti ̱t lapi ̱ li ̱sa̱huanicani ̱t ídolo yuma̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ ta̱huapa̱cánti ̱t. 28 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ antá̱ lacxtum ta̱hua̱yamá̱n nahuaniyá̱n pi ̱ tama̱ lí ẖ uat li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t ídolo, pus ni ̱ cahuat laqui ̱mpi ̱ ni ̱ a̱tuyá̱ nama̱puhua̱ni ̱ya̱ yuma̱ hua̱nti ̱ ma̱lacatancsanín, sa̱mpi ̱ xlá̱ ca̱najlay pi ̱ tala̱kalhí ̱n lapi ̱ nahuako̱y ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. 29 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín ni ̱ a̱tuyá̱ nali ̱puhuaná̱tit lapi ̱ nahuayá̱tit tama̱ li ̱hua̱ sa̱mpi ̱ tancs catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱ tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ huata luhua cui ̱ntaj mili ̱tlahuatcán pi ̱ ni ̱ nali ̱lactlahuaya̱huako̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ chuná̱ catzi ̱ko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit. Hua̱mpi ̱ ma̱x huí ̱ ti ̱ puhuama̱: “¿Tú̱ huan chá̱ quit quili ̱huanicán tu̱ cli ̱kalhi ̱y tiji ̱ nactlahuay, caj xpa̱lacata huí ̱ ti ̱ nali ̱aklhu̱ hua̱t nán? 30 Lapi ̱ cma̱xqui ̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios xpa̱lacata̱ tu̱ cuay, ¿tú̱ huan quili ̱chihui ̱nanko̱y a̱makapitzí ̱n xpa̱lacata̱ tu̱ cuay?” 31 Hua̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxni ̱

410 pala tu̱ nahuayá̱tit, usu nakotá̱tit, chu̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ lactzu̱ lactzu̱ tlahuayá̱tit, xapu̱ lh mi ̱li ̱lacapa̱stácat pala chuná̱ nali ̱ma̱xqui ̱ya̱ ca̱cni ̱ Dios. 32 Huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n niucxni ̱ nali ̱makaxtaká̱tit pi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ huixín natlahuayá̱tit pala tí ̱ nali ̱ma̱lacatiji ̱ni ̱yá̱tit, usu a̱tuyá̱ nali ̱ma̱puhua̱ni ̱yá̱tit c-xtaca̱najla, ma̱squi hua̱nti ̱ judíos, usu hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, xali ̱huacá̱ hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y c-siculán anta̱ni ̱ lakataquilhpu̱tayá̱tit Dios. 33 Quit ni ̱ huata chuná̱ ctzaksay clatama̱y la̱ tla̱n nactlahuay tu̱ cacstulakati ̱y, huata ankalhí ̱n ctzaksama̱ nahuán la̱ntla̱ tlak tla̱n nacmakta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n c-quilatáma̱t, sa̱mpi ̱ clakcatzanko̱y, chu̱ clacasquín pi ̱ naakapu̱taxtuko̱y. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, huixín huá̱ caucxilhtí ̱tit la̱ntla̱ quit clama̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cucxilhti ̱ma̱, chu̱ ctlahuama̱ la̱ntla̱ tilatáma̱lh Quimpu̱chinacan Jesús.

11

Luhua xlacasquinca xuani ̱t pi ̱ nata̱ktlapako̱y lacchaján anta̱ni ̱ macxtum lakataquilhpu̱tacán Dios 2 Quit luhua cpa̱xuhuay pi ̱ huixín quilacapa̱stacá̱tit, chu̱ luhua aksti ̱tum lapá̱tit c-milatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cca̱ma̱siyunita̱quí ̱n. 3 Hua̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱pa̱t u̱ hua̱ntu̱ clacasquín naakata̱ksá̱tit, pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Dios ma̱paksi ̱y Cristo, chu̱ Cristo huá̱ ma̱paksi ̱ko̱y xli ̱pacs chixcuhuí ̱n, na̱ chuná̱ cha̱tunu chixcú̱ ma̱paksi ̱y xpusca̱t. 4 Huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱ma̱xaná̱ qui ̱taxtuy lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ ni ̱ ta̱k xtunán acxni ̱ tlahuay oración, usu acxni ̱ li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios, sa̱mpi ̱ ma̱siyuma̱ pi ̱ ma̱ta̱xtuca, chu̱ hasta akapu̱ lay hua̱nti ̱ xpu̱chiná. 5 Na̱ chuná̱ qui ̱taxtuy cha̱tum pusca̱t acxni ̱ tlahuay oración, usu li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios, lapi ̱ ni ̱ ta̱ktlapay acxni ̱ chuná̱ chihui ̱nama̱, pus qui ̱taxtuy pi ̱

411 ni ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱cni ̱naniy xchixcú̱ hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱y. Tama̱ pusca̱t xta̱chuná̱ xali ̱ma̱xaná̱ qui ̱taxtuniy xta̱chunatá̱ pala aksitpu̱ xtucani ̱t. 6 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ cha̱tum pusca̱t ni ̱ ta̱ktlapaputún acxni ̱ lakataquilhpu̱tay Dios, pus huata xatlá̱n maktum catá̱ksitli. Chí ̱ lapi ̱ li ̱ma̱xaná̱ namakcatzi ̱y pi ̱ maktum naaksitpu̱ xtucán, pus catláhualh hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱tláhuat, caj xma̱n cata̱ktlápalh acxni ̱ lakataquilhpu̱tanán. 7 Cha̱tum chixcú̱ ni ̱ mini ̱niy nata̱ktlapay acxni ̱ tlahuay xoración, sa̱mpi ̱ xlá̱ huá̱ ma̱paksi ̱nán, chu̱ ma̱siyuy la̱ntla̱ kalhi ̱y Dios xlacatzúcut. Hua̱mpi ̱ pusca̱t, caj xma̱n hua̱ xlá̱ lakchá̱n nama̱siyuy pi ̱ hua̱ chixcú̱ ma̱paksi ̱nán. 8 Calacapa̱stáctit la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios ma̱lacatzúqui ̱lh Adán, chu̱ c-xmacni Adán Dios ma̱lacatzuqui ̱pá̱ Eva. 9 Ni ̱ hua̱ chixcú̱ a̱huatá̱ tlahuacani ̱t laqui ̱mpi ̱ nata̱la̱makta̱yay c-xlatáma̱t pusca̱t, hua̱mpi ̱ hua̱ pusca̱t a̱huatá̱ tlahuaca̱ laqui ̱mpi ̱ nata̱la̱makta̱yay, chu̱ nata̱latama̱y yuma̱ chixcu Adán hua̱nti ̱ aya xlamajá. 10 Pus huá̱ xpa̱lacata, cha̱tum pusca̱t xafuerza̱ nata̱ktlapay acxni ̱ lakataquilhpu̱tay Dios c-siculán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ stalanca nama̱siyuy pi ̱ xlá̱ ca̱cni ̱naniy xchixcú hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱y, chu̱ xli ̱pacs ángeles luhua nali ̱pa̱xuhuako̱y. 11 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná niucxni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit pi ̱ c-xlacati ̱n Dios, la̱ chixcú, chu̱ la̱ pusca̱t acxtum la̱maclacasquinko̱y. 12 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yuma̱ Eva xapu̱ lh pusca̱t, huá̱ li ̱ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t xta̱pa̱lucut Adán, pus na̱ luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱ntla̱ caxati ̱cahuá̱ antá̱ lacachinko̱y c-xlatama̱tcan lacchaján, hua̱mpi ̱ luhua lacxtum, la̱ chixcú, la̱ pusca̱t, pacs huá̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t Dios. 13 Pus hasta ma̱n chú̱ huixín caquihuanítit hua̱ lapi ̱ mini ̱niy natlahuay oración cha̱tum pusca̱t ma̱squi ni ̱ nata̱ktlapay. 14 Hua̱mpi ̱ quit cpuhuán pi ̱ ni ̱tlá̱n tasiyuy, chu̱ li ̱ma̱xaná̱

1 CORINTIOS 11 pala cha̱tum chixcú̱ ma̱lacstacay, chu̱ laclhmá̱n kalhi ̱y xacchíxit. 15 Hua̱mpi ̱ huata luhua tla̱n tasiyuy cha̱tum pusca̱t hua̱ lapi ̱ laclhmá̱n xacchíxit, sa̱mpi ̱ luhua chuna tuncán li ̱ma̱xqui ̱cani ̱t xacchíxit laqui ̱mpi ̱ laclhmá̱n nastaca, chu̱ tla̱n nali ̱aktlapay xakxe̱ka. 16 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ ni ̱ chuná̱ puhuán, chu̱ ni ̱ nama̱tla̱ni ̱y hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n, pus quit nia̱lh quincuenta̱, chu̱ ni ̱ lay cactica̱lacca̱xtlahuán sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ cli ̱pa̱huana̱hu Jesús la̱ntla̱ cani ̱hua̱ ca̱chiquí ̱n, aya cli ̱smani ̱ni ̱tahu pi ̱ acxni ̱ cha̱tum pusca̱t nalakataquilhpu̱tay Dios xafuerza nata̱ktlapay. Pablo ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y la̱ntla̱ kama̱nantaxtuko̱y acxni ̱ tamacxtumi ̱ko̱y c-siculán 17 Hua̱mpi ̱ huilapá̱ tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ cma̱tla̱ni ̱y, aya quili ̱ta̱kalhchihui ̱nanca̱ pi ̱ acxni ̱ huixín tamacxtupi ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ nalakataquilhpu̱tayá̱tit Dios, ni ̱ ca̱makta̱yayá̱n, hua̱mpi ̱ huata caj li ̱huacá̱ ca̱ma̱aktzanka̱má̱n. 18 Huancán pi ̱ acxni ̱ huixín tamacxtupi ̱yá̱tit c-siculán, mat tzucuyá̱tit aklhu̱ hua̱t naná̱tit, chu̱ tampu̱tuy taxtuyá̱tit, quit cca̱najlay tzinú̱ hua̱ntu̱ huancán. 19 Sa̱mpi ̱ cca̱lakapasá̱n la̱ntla̱ minta̱yatcán, chu̱ ma̱x huá̱ tampu̱tuy li ̱taxtuputuná̱tit laqui ̱mpi ̱ la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ naaklhu̱ hua̱t naná̱tit, chuná tla̱n natasiyuy xatí ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ lakapasko̱y xtaluloktat Dios, chu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huanko̱y. 20 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ qui ̱taxtuma̱ xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ huixín li ̱tapa̱pitziyá̱tit, acxni ̱ tamacxtupi ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ macxtum nahua̱yaná̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo yumá̱ xaa̱huatiyá̱ quilhtamacú̱ ta̱hua̱yanko̱lh xapóstoles, huixín nia̱lh chuná̱ tlahuayá̱tit. 21 Quihuanicán pi ̱ acxni ̱ aya macxtum nahua̱yaná̱tit,

1 CORINTIOS 11 makapitzí ̱n lacapala̱ tzucuko̱y macapu̱ lako̱y, chu̱ li ̱hua̱yanko̱y hua̱ntu̱ ma̱n li ̱minko̱ni ̱t xtahua̱ycán, xli ̱makua̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ tlak lakli ̱ma̱x kaní ̱n chunatá̱ lacahuantahuilako̱y nia̱lh tú̱ makta̱xtuko̱y tahua̱y, huí ̱ ti ̱ hasta tla̱n li ̱kachi ̱ko̱y hua̱ntu̱ ma̱n li ̱minko̱ni ̱t xcuchucán. 22 Huixín hua̱nti ̱ chuná̱ tlahuayá̱tit, ¿a poco ni ̱ kalhi ̱yá̱tit minchiccán anta̱ni ̱ xua̱yántit, chu̱ hasta ma̱squi xkachí ̱tit lapi ̱ luhua chuná̱ lakati ̱yá̱tit? ¿Pá̱ huá̱ chuná̱ li ̱tlahuayá̱tit pala caj ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱yá̱tit hua̱nti ̱ xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ tamakstokko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ macxtum nalakataquilhpu̱tananko̱y? ¿Tú̱ huan li ̱ma̱ma̱xani ̱ko̱yá̱tit hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y tu̱ maclacasquinko̱y? ¿A poco puhuaná̱tit chú̱ pi ̱ luhua clakatix̱ ni ̱ma̱ hua̱ntu̱ huixín tlahuayá̱tit? ¡Luhua lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ cma̱tla̱ni ̱y! Hua̱ la̱ntla̱ ma̱siyuni ̱t Jesús xpa̱lacata nalakataquilhpu̱taya̱hu (Mateo 26:26‑29; Marcos 14:22‑25; Lucas 22:14‑20)

23 Quit

aya cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán hua̱ntu̱ Quimpu̱chinacan Jesús ma̱n quima̱siyunini ̱t la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín nalakataquilhpu̱tayá̱tit, hua̱mpi ̱ nacca̱ma̱lacapa̱stacni ̱palayá̱n pi ̱ yuma̱ ca̱tzi ̱sní ̱ acxni ̱ Judas li ̱akskahuínalh, chu̱ macamá̱sta̱lh, xlá̱ macxtum ta̱tahuilako̱lh kalhacu̱tuy xa̱póstoles c-mesa laqui ̱mpi ̱ a̱huatá̱ nata̱hua̱yanko̱y. Xlá̱ tíyalh mactum caxtala̱nchu̱, 24 chu̱ acxni ̱ pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios xlí ẖ uat, tilakchákalh, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Cahuátit yuma̱ caxtala̱nchu̱ sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ huá̱ li ̱taxtuy quintiyatli ̱hua̱ hua̱ntu̱ quit nacmacama̱sta̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacca̱lakma̱xtuyá̱n. Xa̱li ̱ankalhí ̱n chuná̱ catlahuapítit naquili ̱lacapa̱stacá̱tit.” 25 Acxni ̱ chú̱ hua̱yanko̱lh, tíyalh pa̱tum vaso, stap xtaju̱ ma̱ xchuchut

412 uva, chu̱ chuná̱ huaniko̱lh: “Huá̱ yuma̱ xchuchut uva li ̱taxtuy quinkalhni ̱ hua̱ntu̱ nastajtamakán laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs nacatzi ̱cán pi ̱ Dios ca̱ta̱tlahuani ̱tán aktum xasa̱sti talacca̱xlán la̱ntla̱ naca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n; huixín ankalhí ̱n chuná̱ catlahuapítit laqui ̱mpi ̱ naquili ̱lacapa̱stacá̱tit.” 26 Huá̱ xpa̱lacata, la̱ntla̱ makatunu̱ macxtum huayá̱tit tama̱ caxtala̱nchu̱, chu̱ macxtum nali ̱kotnaná̱tit tama̱ xchuchut uva, huixín ankalhi ̱ná̱ li ̱ma̱catzi ̱ni ̱nampá̱tit nahuán pi ̱ Jesús ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán, chu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n chuná̱ quili ̱tlahuatcán hasta acxni ̱ xlá̱ namimpalay. Aksti ̱tum quili ̱huatcán caxtala̱nchu̱, chu̱ xchuchut uva hua̱ntu̱ li ̱lakataquilhpu̱tacán Jesús 27 Chuná̱ pi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ caj xaaklakuá̱ namaktalacatzuhui ̱y laqui ̱mpi ̱ namakuay yuma̱ caxtala̱nchu̱, chu̱ yuma̱ xchuchut uva hua̱ntu̱ li ̱taxtuy xtiyatli ̱hua, chu̱ xkalhni Quimpu̱chinacan Jesús, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ chixcú̱ tlanca tala̱kalhí ̱n tlahuama̱ c-xlacati ̱n Quimpu̱chinacán, sa̱mpi ̱ li ̱kamá̱n ma̱xtuma̱ hua̱ntu̱ maklhtí ̱nalh. 28 Huachá̱ xpa̱lacata, xli ̱pacs hua̱nti ̱ namakuaputunko̱y tama̱ caxtala̱nchu̱, chu̱ li ̱kotnamputún yuma̱ xchuchut uva, luhua mini ̱niko̱y pu̱ lh li ̱huana̱ calacapa̱stacko̱lh lapi ̱ catzi ̱ko̱y, chu̱ ca̱cni ̱naniko̱y hua̱ntu̱ natlahuako̱y. 29 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ caj huá̱ lakahuán nahuay, chu̱ ni ̱ ma̱xqui ̱y ca̱cni ̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ xkalhni Quimpu̱chinacán li ̱taxtuy hua̱ntu̱ huama̱, pus ma̱n huama̱kó̱ hua̱ntu̱ nali ̱tamaklhtumi ̱y c-xlacati ̱n Dios. 30 Pus hasta huá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ ni ̱ luhua cui ̱ntaj tlahuayá̱tit, makapitzi ̱n huixín hua̱nti ̱ taxlajuani ̱yá̱tit, ma̱x huá̱ li ̱ta̱tatlayá̱tit, chu̱ makapitzí ̱n hasta lakni ̱ko̱ni ̱t. 31 Hua̱mpi ̱ Dios ni ̱ xquinca̱ma̱pa̱ti ̱ní ̱n lapi ̱ quin li ̱huana̱ xlacapa̱stacui ̱ acxni ̱ nahuaya̱hu

413 tu̱ li ̱taxtuy xtiyatli ̱hua, chu̱ xkalhni quimpu̱chinacán, lapi ̱ ca̱cni ̱nanima̱hu, chu̱ lakataquilhpu̱taya̱hu. 32 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ lakachuní ̱n xlacasquinca̱ pi ̱ naquinca̱li ̱akastacya̱huayá̱n Dios, quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús, huá̱ chuná̱ li ̱tlahuay sa̱mpi ̱ quinca̱lakalhamaná̱n, chu̱ ni ̱ lacasquín pi ̱ quin huá̱ lacxtum nata̱laktzankta̱yako̱ya̱hu yuma̱ xala ca̱tuxá̱huat hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y. 33 Nata̱laní ̱n, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ huixín natamacxtupi ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ macxtum nahua̱yaná̱tit, pi ̱ nalacapa̱stacá̱tit la̱ntla̱ quinca̱pa̱lacaní ̱n Jesús, pus hua̱ntu̱ aksti ̱tum, chu̱ lacatzucu̱ catlahuátit, xa̱huachí ̱ cala̱kalhkalhí ̱tit laqui ̱mpi ̱ acxtum nahua̱yaná̱tit. 34 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ catzi ̱y pi ̱ natzincsa̱chá, pus pu̱ lh cahua̱yantá̱qui ̱lh c-xchic laqui ̱mpi ̱ Dios ni ̱ naca̱ma̱xoko̱ni ̱yá̱n caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ ni ̱ tla̱n tlahuayá̱tit acxni ̱ macxtum nalakataquilhpu̱tayá̱tit. Caj xma̱n huá̱ cuanka̱y yuma̱ tastacya̱hu hua̱ntu̱ mili ̱tlahuatcán, sa̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n li ̱laccá̱xlat hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit antacú̱ nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱na na̱chá̱n acxni ̱ nacca̱lakana̱chá̱n. Ti ̱pa̱katzi tascújut cha̱tunu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n Espíritu Santo Nata̱laní ̱n, quit clacasquín pi ̱ li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit xpa̱lacata la̱ntla̱ Espíritu Santo ma̱xqui ̱ko̱y cha̱tunu̱ tanu̱ xtastacatcán, usu xtascujutcán hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yako̱y ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús. 2 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱li ̱pa̱huaná̱tit Jesús, xputzayá̱tit la̱ntla̱ naca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n tama̱ caj xatatlahuamakxtu midioscán tu̱ xcatzi ̱putuná̱tit, hua̱mpi ̱ cumu xlacán ni ̱ stacnanko̱y huixín caj xta̱kskahuitapa̱yá̱tit. 3 Hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ pi ̱ aya li ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacan Jesús, quit nacca̱huaniyá̱n la̱ntla̱ tla̱n nalakapasko̱yá̱tit hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱

12

1 CORINTIOS 11​, ​12 ma̱puhua̱ni ̱ma̱ Espíritu Santo tu̱ nali ̱chihui ̱nán, chu̱ hua̱nti ̱ caj ma̱chihui ̱ni ̱ma̱ akskahuiní. Huá̱ luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum chixcú̱ catima̱puhuá̱ni ̱lh cspiritu Dios pi ̱ chuná̱ nahuán: “Ni ̱ pala tzinú̱ tu̱ xlakasi ̱ Jesús”, chu̱ natzucuy li ̱kalhakama̱nán. Na̱ chuna li ̱tum ni ̱ pala cha̱tum chixcú̱ catima̱lúlokli, chu̱ nahuán: “Jesús hua̱ Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ lama̱ xastacná”, lapi ̱ ni ̱ hua̱ Espíritu Santo ta̱lama̱ c-xlatáma̱t. 4 Na̱ luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús, ma̱squi quilhu̱ huacán, xlix̱ la̱ la̱ntla̱ cha̱tunu̱ kalhi ̱ya̱hu tanuj tanu̱ quili ̱skalalacán, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, ma̱na huatiya cha̱tum Espíritu Santo hua̱nti ̱ la̱ xtata̱quí ̱n ma̱sta̱y pacs yuma̱ li ̱skalala, usu tascújut. 5 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱ntla̱ cha̱tunu̱ quin, ti ̱pa̱lhu̱ hua̱ kalhi ̱ya̱hu quintascujutcán, hua̱mpi ̱ pacs xma̱na huatiya cha̱tum Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ lacscujnima̱hu. 6 Na̱ chuna li ̱tum la̱ntla̱ cha̱tunu̱ tanuj tanu̱ quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ tla̱n natlahuaya̱hu, hua̱mpi ̱ cha̱tuma Dios hua̱nti ̱ quinca̱ma̱puhua̱ni ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ natlahuaya̱hu. 7 Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱, caj xpa̱lacata tama̱ li ̱skalala̱ tu̱ xlix̱ la̱ quinca̱ta̱qui ̱yá̱n, chuná̱ tla̱n nala̱li ̱makta̱yaya̱hu cha̱tunu̱ a̱makapitzí ̱n. 8 Hua̱ tama̱ Espíritu Santo la̱ntla̱ xlix̱ la̱ ma̱sta̱y xtata̱quí ̱n, hua̱nti ̱ makapitzí ̱n ma̱xqui ̱ko̱y xatla̱n talacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ naakstaca̱chihui ̱nanko̱y, chi ̱nchu̱ hua̱ makapitzí ̱n ta̱qui ̱ko̱y li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nacatzi ̱ko̱y, chu̱ nalakapasko̱y, hua̱mpi ̱ huatiya̱ hua̱ aktum Espíritu Santo ti ̱ scujma̱ c-quilatama̱tcán. 9 Huí ̱ ti ̱ ma̱xqui ̱y Espíritu Santo tlanca taca̱najla̱ laqui ̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n naucxilhko̱y pi ̱ Dios ma̱sta̱y pacs

1 CORINTIOS 12 hua̱ntu̱ nasquiniko̱y, chu̱ makapitzí ̱n ma̱xqui ̱ko̱y xli ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱pacsako̱y caxatu̱cahua̱ tajátat. 10 Makapitzí ̱n ma̱xqui ̱ko̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, na̱ makapitzí ̱n ma̱xqui ̱ko̱y li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naakata̱ksko̱y, chu̱ tancs nali ̱akchihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ xtalacapa̱stacni Dios, na̱ tanuj li ̱tum chú̱ hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱y li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱ko̱y xatí ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ ma̱catzi ̱ni ̱y Dios xtalacapa̱stacni xpa̱lacata nali ̱chihui ̱nán, chu̱ xatí ̱ caj aksani ̱nanko̱y acxni ̱ huanko̱y pi ̱ li ̱chihui ̱nán xtalacapa̱stacni, makapitzi ̱n li ̱tum ma̱xqui ̱ko̱y li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y aktum sa̱sti tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ akata̱ksa̱ hua̱mpi ̱ huata caj xma̱n hua̱ Dios, hua̱mpi ̱ na̱ ma̱xqui ̱palako̱y li ̱skalala̱ makapitzi ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱lacapu̱tuncuhui ̱y hua̱ntu̱ huaniputún yuma̱ tu̱ ni ̱tí ̱ lakapasa̱ tanuj tachihuí ̱n. 11 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua tascújut hua̱ntu̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ kalhi ̱ya̱hu, hua̱mpi ̱ huatiya yuma̱ cha̱tum Espíritu Santo hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n, xlá̱ quinca̱ma̱akpitziniyá̱n huá̱ xani ̱ma̱ laclhca̱ni ̱t pi ̱ a̱tzinú̱ naquinca̱mini ̱niyá̱n namaclacasquina̱hu. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tumá̱ li ̱taxtuya̱hu 12 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ xmacni cha̱tum chixcú, ma̱squi luhua lhu̱ hua lactzu̱ lactzú̱ hua̱ntu̱ li ̱lakstoka, ma̱na huatiya xacha̱tumi ̱nica, pus na̱ chuná̱ chú̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo, cha̱tumá̱ li ̱taxtuya̱hu. 13 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quilhu̱ huacán, sa̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ judíos, chu̱ huí ̱ ti ̱ ni ̱ judíos, makapitzí ̱n sta̱ko̱cani ̱t ma̱scujuma̱ko̱ca̱ xta̱chuná̱ la̱ tachí ̱n, chu̱ makapitzí ̱n ni ̱tí ̱ ma̱paksi ̱ko̱y, aktziyaj lama̱kó̱, hua̱mpi ̱ cumu acxtum ca̱najlaya̱hu, xli ̱pacs makamaklhti ̱nani ̱tahu huatiya tama̱

414 cha̱tum Espíritu Santo hua̱nti ̱ macxtum quinca̱tlahuani ̱tán quin quili ̱pacscán, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ aktum xacha̱tumi ̱nica macni ̱ li ̱huani ̱tahu. 14 Sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aya cuani ̱t pi ̱ xmacni cha̱tum chixcú, lhu̱ hua̱ la̱ntla̱ lactzu̱ lactzú̱ hua̱ntu̱ li ̱lakstoka, chu̱ ni ̱ caj pu̱ lactumá. 15 Hua̱ chú̱ lapi ̱ pulactum chuná̱ xuá̱: “Quit ni ̱ antá̱ cmaktapaksi ̱y c-xmacni yuma̱ chixcú̱ sa̱mpi ̱ quit ni ̱ macán”, tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ma̱squi xlá̱ chuná̱ xuá̱ ni ̱ pala huá̱ xli ̱tatánujli, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua antá̱ maktapaksi ̱y c-xmacni yuma̱ chixcú. 16 Chí ̱ lapi ̱ hua̱ taká̱n xuá̱: “Quit ni ̱ antá̱ cmaktapaksi ̱y c-xmacni yuma̱ chixcú̱ sa̱mpi ̱ quit ni ̱ lakastapu”, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ma̱squi chuná̱ xuá̱, ni ̱ pala huá̱ chú̱ xli ̱tatánujli. 17 Catlahuátit xacuenta̱: Pala xli ̱tlanca xmacni cha̱tum chixcú, pacs lakastapu xuá̱, ni ̱tú̱ xuá̱ hua̱ntu̱ xli ̱káxmatli. Na̱ chuna li ̱tum lapi ̱ xli ̱tlanca xtiyatli ̱hua cha̱tum chixcú, pacs taká̱n xuá̱, ni ̱tú̱ xuá̱ hua̱ntu̱ xli ̱quinkahuá̱nalh. 18 Hua̱mpi ̱ Dios xlix̱ la̱ lacca̱xuili ̱ko̱ni ̱t la̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱ xala quintiyatli ̱huacán laqui ̱mpi ̱ namaclacasquina̱hu, chu̱ anta̱ni ̱ xlá̱ puhua̱ pi ̱ tlak tamaclacasquinko̱y. 19 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ la̱ntla̱ quili ̱tlancacán, pacs cha̱tumi ̱nica xuá̱, chu̱ ni ̱tú̱ xuá̱ a̱makapitzi ̱ xala c-quintiyatli ̱huacán, ni ̱ lay xlatama̱hu. 20 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ pu̱ laclhu̱ hua̱ la̱ntla̱ lactzu̱ lactzú̱ hua̱ntu̱ li ̱lakstoka̱hu, na̱ luhua pu̱ laclhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán, hua̱mpi ̱ lacatumá̱ c-xtiyatli ̱hua yuma̱ chixcú̱ anta̱ni ̱ maktapaksi ̱ko̱y. 21 Sa̱mpi ̱ xlakastapu cha̱t um chixcú̱ ni ̱ lay catihuánilh xmacán: “Quit ni ̱tú̱ cli ̱layá̱n”; na̱ ni ̱ pala hua̱ akxe̱ka̱ catihuánilh xtantú̱ n: “Ni ̱ pala tzinú̱ cca̱maclacasquiná̱n.” 22 Hua̱mpi ̱ caj lakapu̱ xtu, yumá̱ hua̱ntu̱ lacscalajuán tasiyuko̱y, a̱tzinú̱ tlak maclacasquinko̱ya̱hu. 23 La̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu

1 CORINTIOS 12​, ​13

415 c-quimacnicán, chu̱ hasta ma̱squi hua̱ntu̱ puhuana̱hu pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, hua̱mpi ̱ acxtum luhua cui ̱ntaj tlahuako̱ya̱hu; chu̱ yuma̱ hua̱ntu̱ puhuana̱hu pi ̱ ni ̱ lakati ̱ya̱hu pi ̱ naucxilhcán, usu ca̱lakuá̱n natasiyuy, pus li ̱huana̱ li ̱tlapako̱ya̱hu quilhaka̱tcán. 24 Hua̱mpi ̱ na̱ huilapá̱ makapitzí ̱n c-quimacnicán hua̱ntu̱ ni ̱ li ̱huana̱ ca̱xya̱huako̱ya̱hu sa̱mpi ̱ chuna tuncán tla̱n tasiyuy. Hua̱ Dios chuná̱ ca̱xtlahuani ̱t quimacnicán laqui ̱mpi ̱ acxtum maclacasquina̱hu ma̱squi hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xlakasi puhuana̱hu. 25 Dios lacasquín pi ̱ ni ̱ pala pu̱ lactum xala c-quimacnicán caj tanuj natasiyuy, huata acxtum nala̱li ̱pa̱huán, chu̱ nala̱makta̱yay. 26 Huachá̱ xpa̱lacata, lapi ̱ pu̱ lactum xala c-quimacnicán catzanajuama̱, xli ̱pacs quili ̱cha̱tumi ̱nicacán li ̱puhuanko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ akspulama̱ pu̱ lactum. 27 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ huixín li ̱taxtuyá̱tit xmacni Quimpu̱chinacan Jesucristo, chu̱ la̱ntla̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ huixín huá̱ tapaksi ̱niyá̱tit. 28 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, Dios ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t tanuj tanu̱ xtascújut hua̱ntu̱ xlá̱ catzi ̱y pi ̱ tlak xlacasquinca, chu̱ nali ̱makta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n. Xapu̱ lh huilakó̱ apóstoles hua̱nti ̱ Jesús lacsacko̱lh laqui ̱mpi ̱ naanko̱y li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihuí ̱n; xli ̱pu̱ lactuy huilakó̱ profetas hua̱nti ̱ Dios ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y xtalacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ xlacán tla̱n huá̱ nali ̱ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n; xli ̱pu̱ lactutu̱ huilakó̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n hua̱nti ̱ tla̱n ma̱akata̱ksni ̱nanko̱y hua̱ntu̱ huaniputún xtachihui ̱n Dios; a̱li ̱sta̱lh chu̱ huilakó̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y tla̱n xmacán nali ̱ma̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n; makapitzí ̱n na̱ chuná̱ huilakó̱ hua̱nti ̱ tla̱n tlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu; xa̱huá̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y xtascujutcán makta̱yako̱y li ̱ma̱x kaní ̱n; chu̱ hua̱nti ̱

tla̱n puxcu̱ naniko̱y ca̱najlaní ̱n; xa̱huá̱ hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nachihui ̱nanko̱y yuma̱ ni ̱ ta̱kata̱ksa̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ caj xma̱n hua̱ Espíritu Santo ma̱chihui ̱ni ̱nán. 29 Hua̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ ni ̱ xli ̱pacs li ̱lacsacko̱cani ̱t pi ̱ apóstoles nahuanko̱y, na̱ ni ̱ pu̱tum ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t li ̱skalala̱ pi ̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y xtalacapa̱stacni Dios, ni ̱ xli ̱pacs ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, na̱ ni ̱ pala xli ̱pacs tla̱n tlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tascújut. 30 Na̱ chuna li ̱tum ni ̱ xli ̱pacs ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱pacsako̱y ta̱tatlaní ̱n, na̱ ni ̱ xli ̱pacs chihui ̱nanko̱y yuma̱ tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱chihui ̱ni ̱nán, chu̱ na̱ ni ̱ xli ̱pacs tla̱n akata̱ksko̱y, chu̱ ma̱akata̱ksni ̱nanko̱y hua̱ntu̱ huaniputún yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱chihui ̱ni ̱nán Espíritu Santo. 31 Hua̱mpi ̱ huixín huá̱ caputzátit nakalhi ̱yá̱tit yuma̱ li ̱skalala̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Espíritu Santo, hua̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ luhua tlak a̱tzinú̱ nali ̱makta̱yako̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n minta̱ca̱najlaní ̱n. Hua̱nti ̱ ni ̱ pa̱xqui ̱nán ni ̱tú̱ xlakasi ̱ xlatáma̱t Hua̱ xpa̱lacata̱ nacca̱li ̱ma̱siyuniyá̱n hua̱ntu̱ luhua pacs ca̱mini ̱niyá̱n nakalhi ̱yá̱tit, chu̱ hua̱ntu̱ luhua tlak a̱tzinú̱ nala̱li ̱makta̱yayá̱tit. Hua̱ pala pi ̱ quit tla̱n xacchihuí ̱nalh pacs ti ̱pa̱katzi tachihuí ̱n anán, chu̱ hasta ma̱squi xacakáta̱ksli ̱ xtachihui ̱ncan ángeles, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ xackálhi ̱lh xaxli ̱ca̱na̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ la̱ntla̱ tu̱ Dios kalhi ̱y, ni ̱tú̱ xquili ̱laca̱ sa̱mpi ̱ caj xta̱chuná̱ xacuá̱ la̱ aktum akaxculina li ̱cá̱n tu̱ macahuán, usu la̱ yuma̱ platillo xla li ̱cá̱n tu̱ ni ̱ tancs macasa̱nán acxni ̱ tlakcán. 2 Na̱ chuna li ̱tum lapi ̱ quit li ̱huana̱ xacakáta̱ksli ̱ xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ tancs xacli ̱chihuí ̱nalh hua̱ntu̱ xtalacasquín, chu̱ xaccátzi ̱lh pacs

13

1 CORINTIOS 13 hua̱ntu̱ xlá̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t, chu̱ ma̱squi pacs xaccátzi ̱lh xli ̱pacs tu̱ ni ̱tí ̱ a̱catzi ̱y tlanca tastácat, hasta xackálhi ̱lh tlanca taca̱najla̱ hua̱ntu̱ tla̱n xacli ̱ma̱lácxijli ̱ tlanca ka̱stí ̱n, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ cpa̱xqui ̱nán, ni ̱tú̱ quilakasi xtihua̱. 3 Ma̱squi xacma̱a kpitziniko̱lh lakli ̱ma̱xkaní ̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ ckalhi ̱y xtapalh tumi ̱n, chu̱ hasta ma̱squi xacmacamá̱sta̱lh quilatáma̱t laqui ̱mpi ̱ xquilhcuyuca̱ xastacná, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ huá̱ cli ̱tlahuay caj xpa̱lacata cumu cpa̱xqui ̱nán, pus pacs yuma̱ tla̱n tatlahu ni ̱tú̱ xlakasi ̱ xquili ̱taxtúnilh. 4 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱nán ni ̱ lix̱ cájnit li ̱catzi ̱y, huata pa̱xuhua̱na̱ pa̱ti ̱y pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuaniy xta̱chixcú; xaucxilhlacacha̱ná; hua̱nti ̱ pa̱xqui ̱nán ni ̱ xapilhi, ni ̱ kalhi ̱y taskáhui ̱t, ni ̱ ucxni ̱ tlanca̱ catzi ̱y; na̱ ni ̱ pala luhua tali ̱pa̱hu makcatzi ̱cán, ni ̱ xalacapacxni, usu tlanca̱ catzi ̱y. 5 ni ̱ lix̱ cájnit kalhchihui ̱nán, usu li ̱kamá̱n tlahuanán; ni ̱ lakcatzalaca̱niko̱y hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ ni ̱ huá̱ putzay la̱ntla̱ caj xacstu̱ nalaktaxtuy; ni ̱ xasi ̱tzí ̱n; ni ̱ makaxokoputún pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuaniy xta̱chixcú, huata ma̱tzanka̱naniy. 6 Hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱nán ni ̱ li ̱pa̱xuhuay acxni ̱ pala tú̱ ni ̱tlá̱n akspulama̱ xta̱chixcú, huata huá̱ li ̱pa̱xuhuay hua̱ntu̱ aksti ̱tum, chu̱ hua̱ntu̱ xtalulóktat. 7 Hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y xta̱chixcú, ma̱squi caxatu̱cahua̱ ni ̱tlá̱n natlahuanicán, chunatiyá̱ pa̱xqui ̱nán, pa̱xuhua̱na̱ napa̱ti ̱y; ni ̱ tza̱pu̱ puhuama̱ pala naakskahuicán acxni ̱ tú̱ huanicán, chu̱ pa̱xuhua̱na̱ kalhkalhi ̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ nicani ̱t; chu̱ pala hua̱ntu̱ kalhkalhi ̱ma̱, ni ̱ chuná̱ qui ̱taxtuma̱ c-xlatáma̱t yuma̱ chixcú, chunatiyá̱ pa̱xqui ̱nán, pa̱xuhua̱na̱ napa̱ti ̱y. 8 Tama̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ nala̱li ̱pa̱xqui ̱ya̱hu, niucxnicú̱ catiláksputli ̱ sa̱mpi ̱ xli ̱ankalhí ̱n

416 maclacasquina̱hu; ma̱squi xli ̱ca̱na̱ nachá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ nia̱lh xlacasquinca nahuán pala Dios naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xli ̱skalala̱ pi ̱ tla̱n nali ̱chihui ̱nana̱hu yuma̱ ni ̱ ta̱kata̱ksa̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ caj xma̱n Espíritu Santo ma̱chihui ̱ni ̱nán, usu pala naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n pala tú̱ xli ̱skálalh laqui ̱mpi ̱ tancs nali ̱akchihui ̱naniko̱ya̱hu tachixcuhuí ̱tat xtalacapa̱stacni Dios. 9 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yuma̱ li ̱skalala̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios ni ̱ xatakatzí ̱n, sa̱mpi ̱ ucxla̱ qui ̱tzanka̱nima̱ nahuán hua̱ntu̱ luhua xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ pacs hua̱ntu̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t. 10 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ la̱nchú̱ lakapasa̱hu yuma̱ actzu̱ talacapa̱stacni, nalaksputa̱ acxni ̱ li ̱huana̱ nalakapasa̱hu hua̱ntu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xtalulóktat, chu̱ aksti ̱tum. 11 Acxni ̱ quit actzu̱ kahuasa xacuani ̱t, xackalhchihui ̱nán, xaclacapa̱stacnán, chu̱ quintalulóktat xta̱chuná̱ xuani ̱t la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱y actzu̱ kahuasa; hua̱mpi ̱ acxni ̱ li ̱huana̱ cchixcuhuíḻ alh, nia̱lh chuná̱ ckalhchihuí ̱nalh, usu clacapá̱stacli ̱ la̱ntla̱ acxni ̱ cajcu actzu̱ kahuasa xacuani ̱t. 12 Na̱ xta̱chuná̱ chú̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús, xli ̱makua̱ u̱ nú̱ lama̱hu ca̱tuxá̱huat, ni ̱ li ̱huana̱ lakapasa̱hu xatí ̱ Dios, caj xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ caquinca̱lacu̱cxilhcanchá̱n c-aktum caj lakapoklhua hualhti ̱n, hua̱mpi ̱ lakcha̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ luhua li ̱huana̱ nalakapasa̱hu la̱ntla̱ xlá̱ luhua tasiyuy xastacná. Ma̱squi chú̱ tla̱ná̱ tzinú̱ clakapasa̱ xtalacapa̱stacni, hua̱mpi ̱ ni ̱ naj luhua li ̱huana̱ clakapasko̱y, hua̱mpi ̱ acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ luhua stalanca naclakapasa̱ Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ stalanca quilakapasa̱ quit. 13 Pu̱ lactutu̱ anán hua̱ntu̱ ankalhí ̱n quili ̱kalhi ̱tcán c-quilatama̱tcán: xapu̱ lh pi ̱ cakalhi ̱nihu taca̱najla Dios pi ̱ xlá̱ quinca̱makta̱yayá̱n; xli ̱pu̱ lactuy pi ̱

417 ankalhí ̱n cakalhkalhi ̱tahuilahu hua̱ntu̱ xlá̱ a̱li ̱sta̱lh naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n, chu̱ xli ̱pu̱ lactutu̱ pi ̱ nakalhi ̱ya̱hu tapá̱xqui ̱t. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ pu̱ lactutu hua̱ntu̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nama̱kantaxti ̱ya̱hu, huata caj xma̱n pu̱ lactum hua̱ntu̱ luhua a̱tzinú̱ kalhi ̱y xca̱cni, hua̱ tapá̱xqui ̱t. Ni ̱tú̱ xlakasi ̱ li ̱chihui ̱nancán tanuj tachihuí ̱n lapi ̱ ni ̱ huí ̱ tí ̱ huanilé̱n xatú̱ luhua huaniputún Luhua ankalhí ̱n mili ̱putzatcán la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ napa̱xqui ̱naná̱tit, hua̱mpi ̱ na̱ cali ̱lakaputzátit pi ̱ Espíritu Santo caca̱ma̱xquí ̱n xli ̱skalala, usu xli ̱tlihuaka laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit aktum tlanca xtatlahu Dios c-milatama̱tcán, chu̱ huá̱ casquinítit yuma̱ li ̱skalala̱ hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ naca̱makta̱yayá̱n pi ̱ tancs nali ̱akchihui ̱naná̱tit xtalacapa̱stacni, chu̱ xtachihuí ̱n tu̱ naca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n. 2 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nán yuma̱ tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱puhua̱ni ̱nán, caj xma̱n hua̱ Dios li ̱lakataquilhpu̱tay sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ xlá̱ huan. 3 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ tla̱n lakapasko̱y, chu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y xtalacapa̱stacni Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua ma̱akata̱ksni ̱ko̱y a̱makapitzi ̱n xtalacasquín c-xlatama̱tcán, chu̱ ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ li ̱huacá̱ tancs nali ̱pa̱huanko̱y. 4 Acxni ̱ cha̱tum li ̱chihui ̱nán tanuj tachihuí ̱n la̱qui ̱mpi ̱ huá̱ nali ̱lakataquilhputay Dios hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ti ̱ni ̱ a̱cha̱tum akata̱ksa, caj luhua xma̱n huá̱ xacstu̱ xtaca̱najla li ̱ma̱tlihuaklhma̱, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ Dios ma̱lakapasni ̱y xtalacapa̱stacni, usu xtalacasquín, chu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y a̱makapitzí ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huata huá̱ luhua makta̱yama̱kó̱, chu̱ ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y la̱ntla̱ a̱tzinú̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y. 5 Quit xaclacásquilh pi ̱ xli ̱pacs huixín xli ̱chihui ̱nántit yuma̱ tanuj

14

1 CORINTIOS 13​, ​14 tachihuí ̱n hua̱ntu̱ caj xma̱n hua̱ Dios li ̱lakataquilhpu̱tacán, hua̱mpi ̱ huata a̱tzinú̱ xacli ̱pa̱xúhualh pi ̱ xli ̱pacs huixín xli ̱ta̱kalhchihui ̱nankó̱tit tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ tancs xtalacapa̱stacni, chu̱ xtapa̱xuhua̱n Dios, sa̱mpi ̱ pacs acxtum akata̱ksko̱y, ni ̱ xahuá̱ pala nali ̱lakataquilhpu̱tayá̱tit Dios tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱puhua̱ni ̱nán Espíritu Santo; na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ huí ̱ ti ̱ li ̱chihui ̱nán tama̱ tanuj tachihuí ̱n c-milaksti ̱pa̱ncán, xlacasquinca̱ pi ̱ huí ̱ a̱cha̱tum hua̱nti ̱ na̱ akata̱ksma̱ nahuán tu̱ quilhuama̱ laqui ̱mpi ̱ nahuanilé̱n tu̱ huamputún laqui ̱mpi ̱ chuná̱ acxtum naakata̱ksko̱y hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱siyunima̱. 6 Huá̱ xpa̱lacata, nata̱laní ̱n, cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ ma̱squi quit xacca̱lakanchá̱n, chu̱ c-milaksti ̱pa̱ncán xactzúculh li ̱akchihui ̱nán, usu li ̱lakataquilhpu̱tay Dios a̱tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huixín ni ̱ akata̱ksá̱tit, huata huixín ca̱mini ̱niyá̱n nacca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n tla̱n talacapa̱stacni, usu ta̱kchihuí ̱n hua̱ntu̱ Dios quima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t, usu nacca̱ma̱lacapu̱tuncuhui ̱niyá̱n hua̱ntu̱ ni ̱ li ̱huana̱ a̱akata̱ksá̱tit xtachihuí ̱n, usu pala tú̱ xtastacya̱hu la̱ntla̱ lacasquín nalatapa̱yá̱tit. 7 Catlahua cuenta, lapi ̱ yuma̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱tlaknancán, pala lí ̱skolh, usu pala tú̱ ya̱ li ̱tlakna, pala la̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱ ni ̱ tancs xli ̱tlaknanca̱, usu tanuj tanu̱ xmacasá̱nalh ni ̱ xcatzi ̱ca̱ xatú̱ ya̱ li ̱tlakna̱ ma̱macasa̱ni ̱ma̱ca̱, chu̱ ni ̱tú̱ xmacua sa̱mpi ̱ chuná̱ caj li ̱akaxculinán. 8 Na̱ xta̱chuna li ̱tum pala acxni ̱ lama̱ pu̱ta̱la̱tlahu, usu guerra, pala hua̱ trompeta ni ̱ tancs xma̱macasa̱ni ̱ca̱ chuná̱ la̱ntla̱ ma̱macasa̱ni ̱cán acxni ̱ ma̱macxtumi ̱ko̱cán tropa, ¿tí ̱ nataca̱xta̱qui ̱y tropa naanko̱y pa̱xtoknanko̱y c-pu̱ta̱la̱tlahu? 9 Pus chuná̱ chú̱ qui ̱taxtuy acxni ̱ huixín li ̱chihui ̱naná̱tit a̱tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ pala cha̱tum ca̱akata̱ksniyá̱n,

1 CORINTIOS 14 ¿lá̱ntla̱ chú̱ nali ̱catzi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n tu̱ huixín huanipá̱tit? Luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ cachihuí ̱nanti c-ca̱u̱ní ̱n. 10 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ u̱ nú̱ ca̱t uxá̱huat luhua pu̱ laclhu̱ hua tachihuí ̱n anán, hua̱mpi ̱ la̱ntla̱ pu̱ lacatunu akata̱ksko̱y hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y, chu̱ maclacasquinko̱y. 11 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ quit ni ̱ cakata̱ksa̱ pu̱ lactum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ naquili ̱ta̱kalhchihui ̱nán cha̱tum, pus ni ̱ lay cta̱kalhchihui ̱nán, huata xala makat chixcú̱ quili ̱macá̱n, na̱ chuná̱ xlá̱ ni ̱ pala huá̱ akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ quit quintachihuí ̱n, pus na̱ xala mákat cli ̱macá̱n. 12 Pus cumu huixín luhua lakati ̱lacapiná̱tit yuma̱ lactlanca li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Espíritu Santo, pus huá̱ cakalhi ̱putúntit lacuan talacapa̱stacni, chu̱ li ̱skalala hua̱ntu̱ tlak nali ̱ma̱stacayá̱tit c-xtaca̱najlacán a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús. 13 Huachá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n palapi ̱ huí ̱ ti ̱ kalhi ̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo nali ̱chihui ̱nán a̱tanuj tachihuí ̱n tu̱ nalix̱ akatli ̱y Dios, xlacasquinca̱ pi ̱ na̱ nasquiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ nama̱xqui ̱y yuma̱ li ̱tlihueke la̱ntla̱ tla̱n nama̱catzi ̱ni ̱ti ̱lhako̱y tuncán hua̱nti ̱ na̱ kaxmatnima̱kó̱ xtachihuí ̱n. 14 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ hua̱ quit ctlahuama̱ oración, chu̱ huá̱ clix̱ akatli ̱ma̱ Dios yuma̱ tanuj tachihuí ̱n tu̱ ni ̱tí ̱ akata̱ksa, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quili ̱stacna̱ lakataquilhpu̱tama̱ Dios hua̱mpi ̱ quintalacapa̱stacni ̱ ni ̱tú̱ li ̱taxtuma̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ akata̱ksma̱ hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nama̱. 15 Pus ¿tú̱ tla̱n quili ̱tláhuat? Pus luhua tla̱n pi ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka quili ̱stacna̱ nacli ̱tlahuaniy oración Dios a̱tanuj tachihuí ̱n hua̱mpi ̱ na̱ xlacasquinca̱ pi ̱ nacma̱catzi ̱ni ̱nán hua̱ntu̱ luhua quintachihui ̱ncán tu̱ pacs akata̱ksa̱hu tu̱ ctihua̱ xapu̱ lh. Na̱ chuná̱ tlá̱n tu̱ ctlahuama̱ acxni ̱ cli ̱tli ̱niputún Dios a̱tanuj tachihuí ̱n, hua̱mpi ̱ xlacasquinca̱ pi ̱ tuncán nacma̱akata̱ksni ̱ko̱y a̱makapitzi ̱n tu̱ huamputún quintachihuí ̱n

418 hua̱nti ̱ quinkaxmatnima̱kó̱. 16 Lapi ̱ huix lakataquilhpu̱tápa̱t Dios, chu̱ lix̱ akatlí ̱pa̱t tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Espíritu Santo, chu̱ lapi ̱ antá̱ lacxtum ta̱yá̱n cha̱tum hua̱nti ̱ acxtum ta̱tlahuaputuná̱n oración, hua̱mpi ̱ ni ̱ lay catita̱ma̱lacxtumí ̱n xtalacapa̱stacni sa̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ akata̱ksma̱ hua̱ntu̱ huix quilhuámpa̱t. 17 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tla̱n la̱ntla̱ huix pa̱xcatcatzi ̱nípa̱t Dios, chu̱ lakataquilhpu̱tápa̱t, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ kaxmatnimá̱n ni ̱ pala tzinú̱ makta̱yama̱ c-xtaca̱najla̱ la̱ntla̱ tlak aksti ̱tum nali ̱pa̱huán Dios. 18 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios pi ̱ quit tlak tla̱n la̱ntla̱ cli ̱chihui ̱nán a̱tanuj tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ nacli ̱lakataquilhpu̱tay Dios ni ̱ xahua huixín. 19 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ macxtum huilakó̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús c-siculán, chu̱ acxni ̱ cli ̱chihui ̱naniko̱y xtachihui ̱n Dios, huata xali ̱huaca̱ cma̱tla̱ni ̱y c-quinca̱talacastácat nacli ̱chihui ̱nán ca̱na̱ caj akquitzis tachihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱huana̱ naakata̱ksko̱y tu̱ cuaniputunko̱y, chu̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ ma̱squi xacuá̱ akca̱hu mi ̱lh tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xacli ̱pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios, hua̱mpi ̱ pala ni ̱tí ̱ xakáta̱ksli ̱ hua̱ntu̱ cuanima̱. 20 Nata̱lanín ̱ , ni ̱ xta̱chuná̱ cakalhí ̱tit mintalacapa̱stacnicán la̱ lactzu̱ lakskatá̱n, huata caakatá̱kstit yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n; ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱n nali ̱taxtuyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ lactzu̱ lakskatá̱n xpa̱lacata ni ̱ natlahuayá̱tit tala̱kalhíṉ , hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum calacapa̱stacnántit xpa̱lacata naakata̱ksá̱tit quintapuhuá̱n la̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ aya stacko̱ni ̱ttá, chu̱ kalhi ̱ko̱y tancs talacapa̱stacni. 21 Lacatum c-libro anta̱ni ̱ na̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios chuná̱ huan: “Yama̱ judíos hua̱nti ̱ nia̱lh tzinú̱ quili ̱pa̱huanko̱y nacmacaminiko̱y xala makat chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y tanuj tachihuíṉ hua̱ntu̱ xlacán ni ̱ akata̱ksko̱y laqui ̱mpi ̱ fuerza̱ nama̱akata̱ksni ̱ko̱cán hua̱ntu̱

419 quit clacasquín cacatzi ̱ko̱lh, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala chuná̱ caquintikalhakaxmatko̱lh.” 22 Catzi ̱ya̱hu pi ̱ acxni ̱ Dios macaminiko̱lh yuma̱ chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ pala cha̱tum xakata̱ksa, huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nama̱lacahua̱ni ̱ko̱y yuma̱ judíos hua̱nti ̱ ni ̱ xkalhakaxmatputunko̱y la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán; hua̱mpi ̱ Dios ni ̱ chuná̱ li ̱ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y xtalacapa̱stacni ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. 23 Caj luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit yumá̱ hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n, lapi ̱ xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Jesús macxtum huilátit, chu̱ la̱ntla̱ cha̱tunu huixín nali ̱tlahuayá̱tit mioracioncán tanuj tanuj tachihuíṉ , chu̱ xalán natanu̱ya̱chá̱ cha̱tum hua̱nti ̱ caj chunatá̱ ani ̱t kaxmata̱ hua̱ntu̱ huixín li ̱chihui ̱naná̱tit, hua̱mpi ̱ ni ̱ ca̱najlay, cumu ni ̱ pala tzinú̱ akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ quilhuampá̱tit, pus napuhuán pi ̱ caj akuitipá̱tit. 24 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Jesús macxtum huilátit, chu̱ huixín hua̱nti ̱ naakchihui ̱naná̱tit hua̱ mintachihui ̱ncán nali ̱chihui ̱naná̱tit aktum talacapa̱stacni hua̱ntu̱ ma̱n Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, chu̱ lapi ̱ xamaktum naca̱laktanu̱ya̱chá̱n cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ caj chunata ani ̱t kaxmata̱ hua̱ntu̱ huixín huaná̱tit, ma̱n naakata̱ksa̱ hua̱ntu̱ huanipá̱tit, chu̱ naca̱najlay pi ̱ na̱ chuná̱ xlá̱ makla̱kalhi ̱nani ̱t, chu̱ natzucuy lacapa̱staca̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n la̱ntla̱ le̱ma̱ xalix̱ cajnit xlatáma̱t. 25 Xlá̱ luhua nali ̱puhuán, chu̱ nakalhapalaniy Dios xli ̱pacs xnacú̱, hasta ni ̱ pala tzinú̱ xali ̱catzíṉ acxni ̱ xlá̱ natatzokostay xpa̱lacata nalakataquilhpu̱tay Dios, chu̱ luhua acxnicú̱ nataluloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱ta̱lamá̱n c-milatama̱tcán caj xpa̱lacata cumu akáta̱ksli ̱ hua̱ntu̱ ca̱kalhakaxmatni. Pablo lacasquín pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum calakataquilhpu̱taca̱ Dios 26 Nata̱laní ̱n, acxni ̱ huixín tamacxtupi ̱yá̱tit, hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aksti ̱tum calakataquilhpu̱tátit Dios

1 CORINTIOS 14 laqui ̱mpi ̱ acxtum nala̱makta̱yali ̱piná̱tit c-mintaca̱najlacán. Pala tí ̱ kalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n, chu̱ quilhtli ̱putún, pus cata̱tlí ̱tit, usu pala huí ̱ ti ̱ li ̱chihui ̱namputún hua̱ntu̱ Dios ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱t, cakaxpatnítit tu̱ ca̱huaniputuná̱n, na̱ chuná̱ pala tí ̱ li ̱ma̱xqui ̱putún ca̱cni ̱ Dios a̱tanuj tachihuí ̱n, tla̱n cachihuí ̱nalh, hua̱mpi ̱ xlacasquinca̱ pi ̱ tanu̱ huí ̱ hua̱nti ̱ cama̱lacapu̱tuncúhui ̱lh hua̱ntu̱ huaniputún yuma̱ tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ pacs naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ huanima̱. 27 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ la̱ huixín li ̱chihui ̱namputún ni ̱ talakapasa tanuj tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱lakataquilhpu̱tay Dios, pus caj xma̱n cha̱tuy, usu kalhatutu̱ cachihui ̱nanko̱lh; pu̱ lh cha̱tum a̱li ̱sta̱lh cha̱tum, chu̱ hasta a̱huata a̱cha̱tum li ̱tum; hua̱mpi ̱ xafuerza̱ pi ̱ skálalh nata̱yay hua̱nti ̱ akata̱ksa̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱lacapu̱tuncuhui ̱y hua̱ntu̱ huaniputún yuma̱ tachihuí ̱n. 28 Chí ̱ hua̱ lapi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ macxtum huilátit, ni ̱tí ̱ anán hua̱nti ̱ akata̱ksa̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱lacapu̱tuncuhui ̱y hua̱ntu̱ huaniputún yuma̱ tachihuí ̱n, huata xatlá̱n ni ̱tí ̱ cali ̱chihuí ̱nalh a̱tanuj tachihuí ̱n anta̱ni ̱ tzamacán, huata caj xacstu̱ catze̱kli ̱ta̱chihuí ̱nalh Dios yuma̱ tanuj tachihuí ̱n anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ nakaxmata. 29 Na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ huixín tamacxtupi ̱yá̱tit, chu̱ huilakó̱ hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱namputún aktum talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱t, talacasquín pi ̱ caj xma̱n cha̱tuy, usu kalhatutu hua̱nti ̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y, chu̱ a̱makapitzí ̱n caj cacs catakáxmatli ̱ pala tancs hua̱ntu̱ li ̱akchihui ̱nama̱ca̱ xtalacapa̱stacni Dios. 30 Chí ̱ lapi ̱ Dios ma̱lacahuá̱ni ̱lh, usu ma̱catzí ̱ni ̱lh xtalacapa̱stacni ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ antá̱ huí ̱, chu̱ kaxmatma̱ hua̱ntu̱ li ̱akchihui ̱nama̱ca̱, pus hua̱nti ̱ akchihui ̱nama cakátxtakli, chu̱ camá̱xqui ̱lh talacasquín nachihui ̱nán yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱

1 CORINTIOS 14​, ​15 ma̱lacahuá̱ni ̱lh Dios. 31 Chuná̱ chu̱ acxtum nala̱ma̱xqui ̱yá̱tit talacasquín pi ̱ nali ̱chihui ̱naná̱tit hua̱ntu̱ ca̱ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán Espíritu Santo, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj acuilhaj nachihui ̱naná̱tit huata xapu̱ lh nachuhui ̱nán cha̱tum, acxni ̱ aya chihui ̱nanko̱lh tla̱ná̱ chú̱ nachihui ̱nampalay a̱cha̱tum, laqui ̱mpi ̱ acxtum nala̱makta̱yali ̱piná̱tit, chu̱ nala̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱yá̱tit. 32 Sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y xtalacapa̱stacni Dios, ni ̱ mini ̱niko̱y pi ̱ pu̱ lh naakchihui ̱namputunko̱y, huata xatlá̱n cacs catahuilako̱lh, chu̱ cakalhi ̱ko̱lh hasta acxni ̱ nalakcha̱nko̱y la̱ntla̱ nachihui ̱nanko̱y. 33 Sa̱mpi ̱ hua̱ Dios, tla̱n catzi ̱y, chu̱ ni ̱ lakati ̱y pala hua̱nti ̱ lacscujnima̱kó̱ caj acuilhaj nalako̱y, huá̱ lakati ̱y hua̱ntu̱ ca̱li ̱tlá̱n, chu̱ aksti ̱tum calakataquilhpu̱tako̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. Acxni ̱ macxtum nalakataquilhpu̱tayá̱tit Dios, xlacasquinca̱ pi ̱ nali ̱ucxilhti ̱yá̱tit, chu̱ namacasta̱layá̱tit la̱ntla̱ li ̱smani ̱ko̱ni ̱t tlahuako̱y xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. 34 Huá̱ xpa̱lacata lacchaján, ni ̱ mini ̱niko̱y nachihui ̱nanko̱y acxni ̱ macxtum nalakataquilhpu̱tananá̱tit c-siculán, huata caj cacs caquilhuanko̱lh, sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ lay lacatza̱lako̱y hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱ko̱y, chuná̱ la̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ maká̱n timá̱sta̱lh. 35 Chí ̱ lapi ̱ huí ̱ tu̱ catzi ̱putunko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ li ̱huana̱ akata̱ksko̱lh hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nama̱ca̱ c-siculán, ni ̱ mini ̱niko̱y naquilhán laqui ̱mpi ̱ nakalhasquini ̱nán, huata xatlá̱n c-xchic nakalhasquina̱chá̱ xchixcú, sa̱mpi ̱ ni ̱ xtapáksi ̱t nachihui ̱nán cha̱tum pusca̱t anta̱ni ̱ lakataquilhpu̱tama̱ca̱ Dios. 36 Lapi ̱ huixín ni ̱ ma̱t la̱ni ̱yá̱t it, chu̱ tlak tla̱n catzi ̱yá̱tit tu̱ mili ̱tlahuatcán ni ̱ xahua a̱makapitzí ̱n, luhua mili ̱catzi ̱tcán

420 pi ̱ yuma̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut ni ̱ antá̱ macatzucuni ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán, na̱ ni ̱tú̱ tipuhuaná̱tit pala caj luhua ma̱n huixín miacstucán hua̱nti ̱ ca̱ma̱xquí ̱n xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ ma̱kantaxti ̱pá̱tit. 37 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ puhuán pi ̱ li ̱huana̱ akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ Dios lacasquín natlahuaya̱hu c-quilatama̱tcán, chu̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni Espíritu Santo, pus nacatzi ̱y, chu̱ naca̱najlay pi ̱ yuma̱ hua̱ntu̱ la̱nchú̱ quit cca̱tzoknimá̱n xli ̱ca̱na̱ huá̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Quimpu̱chinacán. 38 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y pi ̱ yuma̱ hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n huá̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, pus na̱ ni ̱ pala huá̱ cama̱tla̱ni ̱nítit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n. 39 Nata̱laní ̱n, caxani ̱li ̱huayá̱ caputzátit la̱ntla̱ tancs nali ̱chihui ̱naná̱tit xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum ni ̱ cali ̱huanítit hua̱nti ̱ li ̱lakataquilhpu̱tay Dios hua̱ntu̱ ni ̱ talakapasa a̱tanuj tachihuí ̱n. 40 Hua̱mpi ̱ pala tí ̱ huixín chuná̱ tlahuayá̱tit, usu chihui ̱naná̱tit acxni ̱ lakataquilhpu̱tay Dios, pus hua̱ntu̱ actancs, chu̱ lacati ̱tum nali ̱tlahuayá̱tit chu̱ ni ̱ caj cala̱li ̱actlajapítit. Pablo ma̱luloka̱ pi ̱ Jesús lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n sa̱mpi ̱ tasiyúnilh Nata̱laní ̱n, quit clacasquín pi ̱ niucxni ̱ napa̱tzanka̱yá̱tit, usu nalakpali ̱putuná̱tit yuma̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ni ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, chu̱ hua̱ntu̱ huixín ca̱najlátit acxni ̱ quit cca̱li ̱akchihui ̱nanini ̱tán, chu̱ ctaluloka̱ pi ̱ chunatiyá̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 2 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ca̱lakma̱xtunini ̱tán mili ̱stacnacán, lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlihuaklh kalhi ̱huilátit. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ luhua taluloká̱tit, usu xalán pala laclata̱yayá̱tit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ma̱squi maka̱sá̱ la̱ntla̱ tzucútit li ̱pa̱huaná̱tit Jesús.

15

421 3 Quit ni ̱tú̱ cca̱ma̱a ktze̱kuili ̱nini ̱tán, huata tancs cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quima̱siyunicani ̱t pi ̱ maktum quilhtamacú̱ Cristo makni ̱ca̱, ni ̱lh caj xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán chuná̱ la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka, 4 chu̱ acxni ̱ ni ̱lh, ma̱acnu̱ca̱ c-xtahuaxni, hua̱mpi ̱ caj xli ̱aktutu quilhtamacú̱ xlá̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, 5 chu̱ ni ̱ li ̱maka̱s quilhtamacú̱ tasiyúnilh Pedro, chu̱ a̱makapitzi ̱n apóstoles. 6 Ali ̱sta̱lh li ̱tum chú̱ na̱ tasiyuniko̱lh lhu̱ hua̱ ma̱x pala akquitzis ciento, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ tima̱ucxilhni ̱ko̱lh aya ni ̱ko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ a̱tzinu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ lama̱kojcú. 7 Ni ̱ maka̱s li ̱tum tasiyunipá̱ Santiago, chu̱ xli ̱pacs apóstoles. 8 Na̱ hasta luhua a̱li ̱sta̱lh xaa̱huatiyá̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n, quit quintitasiyúnilh ma̱squi ni ̱ xquiminí ̱nilh pi ̱ chuná̱ naquilakalhamán, hasta tla̱n tahuán pi ̱ cli ̱táxtulh la̱ cha̱tum skata̱ hua̱nti ̱ takalana̱ lacáchilh. 9 Pus ma̱squi na̱ Jesús quilácsacli ̱ pi ̱ xapóstol nacli ̱tanu̱y, hasta ni ̱ pala tzinú̱ quimini ̱niy chuná̱ naquili ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán, sa̱mpi ̱ xapu̱ lh quit li ̱pe̱cua̱ xacputzasta̱lako̱y hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. 10 Hua̱mpi ̱ na̱ apóstol quit sa̱mpi ̱ hua̱ Dios chuná̱ lacasquini ̱t, chu̱ quilakalhamani ̱t, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ caj clactlahuami ̱nima̱ xtalakalhamá̱n sa̱mpi ̱ quit aya tlak xali ̱huaca̱ cscujni ̱t, ni ̱ xahua xli ̱pacscan a̱makapitzi ̱n apóstoles; ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ quiacstu cscujni ̱t hua̱mpi ̱ hua̱ Dios scujni ̱t c-quilatáma̱t. 11 Hua̱mpi ̱ quit ni ̱ caj xma̱n huá̱ cli ̱chihui ̱nama̱ pala quit tlak lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cli ̱scujnini ̱ttá̱ Dios, usu pala hua̱ a̱makapitzi ̱n apóstoles, sa̱mpi ̱ yumá̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ pala caj quiacstucán cli ̱tatlanqui ̱ya̱hu quintascujutcán, huata huá̱ luhua kalhi ̱y xlakasi

1 CORINTIOS 15 yuma̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu, chu̱ pi ̱ huixín li ̱pa̱huántit Quimpu̱chinacan Jesús. Lapi ̱ Cristo ni ̱ lakastakuanani ̱t, na̱ ni ̱ pala quit catilakastakuanahu 12 Bueno, cumu yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu antá̱ tancs cma̱luloka̱hu pi ̱ Cristo tilakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, ¿tú̱ huan chá̱ makapitzi ̱n huixín huaná̱tit pi ̱ ni ̱ lay lakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n? 13 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ní ̱n ni ̱ lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n, entonces na̱ ni ̱ pala hua̱ Cristo lakastakuanani ̱t. 14 Chí ̱ lapi ̱ ni ̱ lakastakuánalh Cristo, ni ̱ a̱nú̱ tu̱ xlakasi ̱ yuma̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ quit cli ̱akchihui ̱nana̱hu, chu̱ na̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ ma̱squi huixín li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ kalhi ̱niyá̱tit taca̱najla. 15 Chu̱ xli ̱pacs quin apóstoles cli ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la aksani ̱naní ̱n, sa̱mpi ̱ tancs cma̱luloka̱hu pi ̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh Cristo ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ cuana̱hu pi ̱ lama̱ xastacná. Lapi ̱ ni ̱ní ̱n ni ̱ lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n la̱ntla̱ huanko̱y makapitzí ̱n, entonces Dios ni ̱tú̱ ma̱lakastakuani ̱ma̱ Cristo. 16 Luhua lacatancs cacatzí ̱tit, lapi ̱ ni ̱ní ̱n ni ̱ lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n, pus na̱ ni ̱ pala hua̱ Cristo lakastakuanani ̱t. 17 Chí ̱ lapi ̱ ni ̱ lakastakuanani ̱t Cristo ca̱li ̱ní ̱n, pus ni ̱tú̱ xlakasi ̱ mintaca̱najlacán; na̱ chunacú̱ li ̱aktzanka̱ta̱yapá̱tit mintala̱kalhi ̱ncán sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ ca̱ma̱tzanka̱nanipa̱cántit. 18 Lapi ̱ Cristo ni ̱ lama̱ xastacná, xli ̱pacs yuma̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t hua̱mpi ̱ xli ̱pa̱huanko̱y pi ̱ xlá̱ nalakma̱xtuko̱y, na̱ aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t c-pu̱pa̱ti ̱n. 19 Lapi ̱ quin caj xma̱n huá̱ ca̱najlaya̱hu pi ̱ Cristo tla̱n quinca̱makta̱yayá̱n u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat xli ̱makua̱ lama̱hu xastacná, hua̱mpi ̱ lapi ̱ nia̱lh lay naquinca̱makta̱yayá̱n, chu̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ lapi ̱ chuná̱ xqui ̱táxtulh, luhua li ̱lakaputza ca̱najlaní ̱n nahuana̱hu.

1 CORINTIOS 15 20 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ luhua xtalulóktat xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Cristo lakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ lámaj nahuán xastacná caxani ̱li ̱huayá̱ xtihua̱. Hua̱ yuma̱ Cristo luhua pu̱ lana̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ naca̱najlaya̱hu pi ̱ Dios na̱ chuná̱ nama̱lakastakuani ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. 21 Cumu pi ̱ caj xpa̱lacata cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱chá̱ la̱ntla̱ pacs nalacni ̱tama̱ko̱y, na̱ chuná̱ chú̱ caj xpa̱lacata̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nalakastakuananko̱y. 22 Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tíni ̱lh Adán, xli ̱pacs na̱ pu̱tum ti ̱ nalacachinko̱y xquilhtzúcut na̱ nani ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ hua̱ Adán xma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱tanchá, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y Cristo c-xlatama̱tcán, na̱ nalakastakuananko̱y acxni ̱ nani ̱ko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Jesús lakastakuánalh acxni ̱ ni ̱lh. 23 Pu̱tum pacs nakantaxtuy la̱ntla̱ Dios laclhca̱huili ̱ni ̱t nama̱lakastakuani ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ chunatiyá̱ kantaxtuma̱, sa̱mpi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ lakastakuánalh Cristo, chu̱ acxni ̱ chú̱ namimpalay xli ̱maktuy ca̱tuxá̱huat acxnicú̱ nalakastakuananko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. 24 Acxni ̱ namín Cristo xli ̱maktuy u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, xlá̱ natzucuy ma̱paksi ̱nán hasta acxni ̱ namakatlajako̱y, chu̱ akchipaniko̱ni ̱t nahuán xtama̱la̱ncán xli ̱pacs caxati ̱cahua̱ hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nanko̱y, chu̱ puxcu̱ huilakoj nahuán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ c-akapú̱ n. Acxni ̱ chú̱ xma̱n hua̱ Cristo hua̱nti ̱ xli ̱ca̱tlanca̱ nama̱paksi ̱nán acxnicú̱ namacama̱xqui ̱y Quintla̱tican Dios xli ̱pacs yuma̱ tama̱lá̱n tu̱ maklhti ̱nani ̱t nahuán; acxni ̱ chuná̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y, entonces na̱ acxnitiyá̱ nasputcán. 25 Hua̱mpi ̱ xlacasquinca̱ pi ̱ Cristo ma̱paksi ̱nama̱ nahuán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlanca puxcu, hasta acxni ̱ makatlajako̱ni ̱t nahuán xli ̱pacs hua̱nti ̱ ta̱la̱tlahuako̱y

422 sa̱mpi ̱ ni ̱ lakachixcuhui ̱putunko̱y. hua̱ntu̱ a̱huatiyá tama̱lá̱n, usu li ̱tlihuaka̱ tu̱ nalactlahuay hua̱ xlá̱ xpu̱china ca̱li ̱ní ̱n hua̱nti ̱ ankalhi ̱ná̱ quinca̱ma̱laktzanka̱putuná̱n sa̱mpi ̱ xli ̱pacs quin ni ̱ya̱hu. 27 Hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ huan c-Li ̱kalhtahuaka̱ pi ̱ Dios nama̱xqui ̱ko̱y li ̱tlihuaka̱ Cristo laqui ̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ xacstu̱ nama̱paksi ̱nán c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat, chu̱ akapú̱ n, ni ̱ huamputún pi ̱ Cristo na̱ huá̱ chú̱ nama̱paksi ̱y Quintla̱tican Dios, sa̱mpi ̱ huata hua̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱t li ̱tlihuaka, chu̱ li ̱ma̱paksí ̱n Cristo laqui ̱mpi ̱ nama̱paksi ̱nán. 28 Na̱ acxni ̱ pacsa huatiyá̱ ma̱paksi ̱y nahuán Cristo la̱ntla̱ caxatu̱cahua̱ tu̱ anán, huatiya̱ Cristo chú̱ ma̱n natapaksi ̱niy Quintla̱tican Dios, sa̱mpi ̱ huá̱ ma̱xqui ̱ni ̱t xli ̱pacs xli ̱ma̱paksí ̱n, xa̱huachí ̱ sa̱mpi ̱ huá̱ xtla̱t; chu̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ c-akapú̱ n, chu̱ ca̱tiyatna nama̱paksi ̱nán Dios sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ xli ̱ankalhí ̱n mini ̱niy nata̱yaniy, chu̱ tlanca xlacatzúcut nakalhi ̱y. 29 Lapi ̱ ni ̱ chuná, caquihuanítit huixín xala c-Corinto hua̱nti ̱ ta̱kmunuyá̱tit xli ̱maktuy caj xpa̱lacatacán yuma̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ xta̱kmunuko̱ni ̱t, ¿tú̱ qui ̱taxtuniko̱y ti ̱ pa̱lacata̱kmunuyá̱tit ni ̱ní ̱n lapi ̱ ni ̱ ca̱najlayá̱tit pi ̱ ni ̱ní ̱n lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n? Lapi ̱ niucxnicú̱ catilakastakuananko̱lh, ¿tú̱ huan chá̱ li ̱makta̱yaputunko̱yá̱tit? 30 Na̱ chuná̱ quin hua̱nti ̱ lhu̱ hua̱ tu̱ cli ̱pa̱ti ̱ma̱hu caj cumu huá̱ cli ̱akchihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Jesús; lapi ̱ ni ̱ní ̱n ni ̱ lakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n, ¿tú̱ quinca̱qui ̱taxtuniyá̱n chuná̱ cli ̱lakaputzama̱hu caxatu̱cahua̱ hora? 31 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ ni ̱ tzanka̱y ti ̱ quinca̱makni ̱putuná̱n, chu̱ yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n huá̱ xtalulóktat, ni ̱ cakskahuinama̱, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ ni ̱ cakskahuinán acxni ̱ cuan pi ̱ cli ̱pa̱xuhuay mimpa̱lacata̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs minacu̱cán li ̱pa̱huaná̱tit Jesús. 26 Chu̱

423 32 Quit li ̱pe̱cua̱ tu̱ cpá̱t i ̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Efeso acxni ̱ xquimakni ̱putunko̱y yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ la̱ xalaclu̱cuj chichix̱ ni ̱ xli ̱catzi ̱ko̱y. ¿Tú̱ xlakasi ̱ quinqui ̱taxtúnilh yumá̱ la̱ntla̱ ctita̱la̱lakapa̱xtokko̱lh hua̱ lapi ̱ ni ̱ lakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n? Huata ma̱x tlak xatlá̱n xquinqui ̱taxtúnilh, na̱ chuná̱ xaclatáma̱lh la̱ huanko̱y makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios: “Xli ̱makua̱ tla̱n lama̱hu, capa̱xuhuahu, tla̱n cahua̱yahu, chu̱ cakachi ̱hu, sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱ya̱hu pala cha̱lí ̱, usu tu̱ xama̱ nani ̱ya̱hu.” 33 Hua̱mpi ̱ ni ̱ tili ̱makaxtaká̱t it naca̱akskahuiyá̱n hua̱nti ̱ chuná̱ nahuaniko̱yá̱n, sa̱mpi ̱ lapi ̱ nata̱latapa̱ko̱yá̱tit hua̱nti ̱ chuná̱ lix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y tla̱n naca̱ma̱aktzanka̱yá̱n. 34 Caakachitántit tu̱ xatlá̱n, ni ̱ calaclata̱yátit, aksti ̱tum calatapá̱tit, chu̱ nia̱lh caaktzanká̱tit. Hua̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n laqui ̱mpi ̱ nalacama̱xananá̱tit, sa̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ makapitzi ̱n huixín hua̱nti ̱ ni ̱ pala lakapasá̱tit xtalacapa̱stacni Dios la̱ntla̱ lacasquín nalatama̱ya̱hu, chu̱ la̱ntla̱ nali ̱pa̱huana̱hu.

La̱ntla̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ nalakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n 35 Xamaktum huí ̱ ti ̱ nakalhasquini ̱nán: ¿Lá̱ntla̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ nalakastakuananko̱y ni ̱ní ̱n? Usu ¿xatú̱ ya̱ macni cahuá̱ nakalhi ̱ko̱y a̱li ̱sta̱lh? 36 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua mákat aktzanka̱y hua̱nti ̱ chuná̱ puhuán sa̱mpi ̱ chuná̱ naakspulay la̱ntla̱ akspulay aktum cuxi ̱ acxni ̱ chancán, xafuerza nalaksputa̱ xli ̱aktumi ̱nica̱ c-tíyat laqui ̱mpi ̱ napulha̱ xaxá̱huat, chu̱ nalhu̱ huán xacuxi. 37 Sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ chancán ni ̱ hua̱ xaxá̱huat hua̱mpi ̱ huá̱ xacuxi, usu pala catu̱ya̱hua̱ li ̱chánat, pacs xtalhtzi chancán. 38 Chu̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ napún, Dios chuná̱ ma̱lacatzucuniy xakaní ̱n la̱ntla̱ xlá̱

1 CORINTIOS 15 tlak ma̱tla̱ni ̱y natasiyuko̱y, xa̱huachí ̱ la̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱ tachaná̱n tanuj tanu̱ xatuhuá̱n, xa̱hua̱ xakaní ̱n. 39 Pus na̱ chuná̱ chú̱ tanu̱ xmacni tantum cahua̱yu̱, na̱ tanu̱ xmacni squi ̱ti, na̱ tanuj li ̱tum xmacni lactzu̱ spu̱ n, chu̱ quin na̱ tanu̱ kalhi ̱ya̱hu quimacnicán. 40 Pus xta̱chuná̱ la̱ntla̱ catzi ̱yá̱t it pi ̱ hua̱ntu̱ u̱ nú̱ anán, tanuj tanu̱ kalhi ̱ko̱y xmacnicán, na̱ chuná̱ chú̱ c-akapú̱ n na̱ tanu̱ kalhi ̱ko̱y xmacnicán ni ̱ xahuá̱ la̱ntla̱ kalhi ̱ya̱hu quimacnicán; sa̱mpi ̱ yuma̱ quimacnicán ni ̱ lay ta̱talacastuca̱ hua̱ntu̱ xlacán xmacnicán, na̱ ni ̱ pala hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y xlacán xmacnicán ni ̱ lay ta̱talacastuca̱ quimacnicán. 41 Na̱ chuna li ̱tum tla̱n nata̱ma̱lacastuca̱hu cxkakanat chichiní, a̱tzinú̱ luhua tla̱n lacahua̱nán cxkakánat ni ̱ xahuá̱ cxkakanat papá, chu̱ na̱ chuná̱ stacu, na̱ tanu̱ kalhi ̱ko̱y cxkakanatcán, makapitzí ̱n tlak makaxkaka̱nán, chu̱ makapitzí ̱n ni ̱ chuná. 42 Na̱ chuná̱ chú̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ ni ̱ní ̱n nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n; yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu ca̱tuxá̱huat, acxni ̱ nani ̱ya̱hu, chu̱ nama̱acnu̱cán quintiyatli ̱huacán, lacmasta̱cnu̱y, hua̱mpi ̱ yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ nakalhi ̱ya̱hu acxni ̱ nalakastakuanana̱hu ca̱li ̱ní ̱n nia̱lh ucxni ̱ catiláksputli. 43 Yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu luhua li ̱lakaputza, xa̱huachí ̱ acxni ̱ nani ̱ya̱hu maktum laclatama̱y, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ nali ̱lakastakuanana̱hu luhua li ̱lakáti ̱t; xa̱huachí ̱ tlihuaka, nia̱lh catitaxlajuáni ̱lh. 44 Acxni ̱ ni ̱ya̱hu nama̱acnu̱cán yuma̱ quiquintiyatli ̱huacán xala ca̱tuxá̱huat hua̱ntu̱ kalhi ̱y li ̱hua̱, chu̱ lúcut, chu̱ nalakastakuanán hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱latama̱ya̱hu c-akapú̱ n hua̱ntu̱ ni ̱ nakalhi ̱y li ̱hua̱, chu̱ lúcut tu̱ nalaksputa. Lapi ̱ Dios tla̱n quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán quimacnicán ni ̱ma̱ kalhi ̱y li ̱hua̱, chu̱ lúcut, na̱ tla̱n naquinca̱ma̱xqui ̱ya̱chá̱n

1 CORINTIOS 15 tanuj quimacnicán xala akapú̱ n ni ̱ma̱ nia̱lh tú̱ maclacasquín. 45 C-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Yama̱ Adán hua̱nti ̱ xapu̱ lh chixcú, acxni ̱ Dios tláhualh, má̱xqui ̱lh xli ̱stacna, chu̱ xmacni xla li ̱hua̱, chu̱ lúcut hua̱ntu̱ nalaksputa”; hua̱mpi ̱ Cristo na̱ milh li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum li ̱tum xapu̱ lh chixcu la̱ntla̱ Adán, sa̱mpi ̱ acxni ̱ lakastakuánalh milh li ̱taxtuy cha̱tum spíritu ti ̱ tla̱n natzucuy quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n yuma̱ latáma̱t xala akapú̱ n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱ntu̱ tzúculh kalhi ̱y. 46 Hua̱mpi ̱ Dios lacasquini ̱t pi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ nakalhi ̱ya̱hu yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ xla li ̱hua̱, chu̱ xla lúcut hua̱ntu̱ laksputa acxni ̱ nani ̱ya̱hu, chu̱ a̱li ̱sta̱lh nakalhi ̱ya̱hu yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ nia̱lh ucxni ̱ catiláksputli. 47 Yama̱ Adán hua̱nti ̱ xapu̱ lh chixcú, huá̱ xli ̱ma̱lacatzuqui ̱cani ̱t pokxni tíyat, chu̱ acxni ̱ ni ̱lh pi ̱ huatiya tíyat huampá̱ xmacni; hua̱mpi ̱ Cristo hua̱nti ̱ a̱huata macámilh Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ antá̱ c-akapú̱ n xmini ̱tanchá, chu̱ antá̱ tapaksi ̱y c-akapú̱ n. 48 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ lacachinko̱ni ̱t ca̱tiyatna, chuná̱ kalhi ̱ko̱y xmacnicán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yuma̱ xapu̱ lana̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xli ̱tlahuacani ̱t tíyat, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús nakalhi ̱ko̱y xmacnicán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yumá̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y, sa̱mpi ̱ Jesús antá̱ xala c-akapú̱ n. 49 Cumu xta̱chuná̱ lhkamani ̱tahu quimacnicán la̱ntla̱ xkalhi ̱y xmacni Adán hua̱nti ̱ xli ̱tlahuacani ̱t tíyat, pus na̱ xta̱chuná̱ natasiyuya̱hu, chu̱ nakalhi ̱ya̱hu quimacnicán la̱ntla̱ kalhi ̱y Cristo hua̱nti ̱ xala c-akapú̱ n. 50 Nata̱laní ̱n, luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ laksputa̱ la̱ntla̱ quimacnicán hua̱ntu̱ kalhi ̱y li ̱hua̱, chu̱ lúcut, ni ̱ lay lakcha̱nko̱ya̱chá̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huí ̱ Dios, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ nakalhi ̱ya̱hu quimacnicán

424 hua̱ntu̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ nani ̱y anta̱ni ̱ lama̱caj nahuán caxani ̱li ̱huayá̱ xtihua̱. 51 Ucca̱huaniyá̱n aktum hua̱ntu̱ caj tze̱k talulóktat, hua̱mpi ̱ hua̱ Dios quima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t: Ma̱squi ni ̱ pacs a̱ni ̱ko̱y nahuán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, hua̱mpi ̱ acxtum pacs namaklhti ̱nana̱hu xasa̱sti quimacnicán hua̱ntu̱ naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n. 52 Yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n nakantaxtuy acxni ̱ a̱huata namacasa̱nán trompeta, hua̱mpi ̱ caj aktum lacapala̱ hua̱ntu̱ nalay, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ maktum calákkampxti ̱ milakastapu. Acxni ̱ a̱huata namacasa̱nán trompeta xli ̱pacs ni ̱ní ̱n nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ nia̱lh ucxni ̱ catini ̱ko̱lh, chi ̱nchu̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ ni ̱ a̱ni ̱ya̱hu nahuán naquinca̱ca̱xya̱huacaná̱n, chu̱ chuná̱ namaklhti ̱nana̱hu tanuj xasa̱sti quimacnicán. 53 Sa̱mpi ̱ yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ la̱nchú̱ kalhi ̱ya̱hu, laclay, ni ̱y, chu̱ laksputa, talacasquín pi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n tanuj xasa̱sti quimacnicán hua̱ntu̱ ni ̱ laclay, na̱ ni ̱ pala catiláksputli. 54 Acxni ̱ xli ̱pacs maklhti ̱nani ̱tahu nahuán yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ nia̱lh laclay, ni ̱ pala ni ̱y, tancs kantaxtuni ̱t nahuán hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t xtachihui ̱n Dios c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Yama̱ xpu̱china li ̱ní ̱n aya maklhti ̱cani ̱t xli ̱tlihuaka laqui ̱mpi ̱ nia̱lh tí ̱ nama̱aktzanka̱y tachixcuhuí ̱tat. 55 ¿Ní ̱ chu̱ alh xli ̱tlihuaka xpu̱china li ̱ní ̱n? ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ nia̱lh lay chú̱ ma̱aktzanka̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat?” 56 Tama̱ xpu̱china li ̱ní ̱n tla̱n xquinca̱ma̱aktzanka̱yá̱n sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ la̱ntla̱ xtlahuani ̱tahu tala̱kalhí ̱n ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ luhua a̱li ̱sok quinca̱ma̱catzi ̱ní ̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés pi ̱ ni ̱tlá̱n la̱ntla̱ xlama̱hu. 57 Hua̱mpi ̱ pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios pi ̱ maklhti ̱ni ̱t xli ̱tlihuaka̱ xpu̱china li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ nia̱lh lay naquinca̱ma̱aktzanka̱yá̱n, sa̱mpi ̱ huá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán li ̱tlihuaka̱

425 Quimpu̱chinacan Jesucristo laqui ̱mpi ̱ namakatlajaya̱hu. 58 Nata̱laní ̱n, quit luhua cca̱pa̱xqui ̱yá̱n, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ tlihuaklh cahuilí ̱tit mintaca̱najlacán, chu̱ ni ̱ cataxlajuaní ̱tit, huata a̱tzinú̱ tlak aksti ̱tum cali ̱scújtit laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huancán Jesús; sa̱mpi ̱ huixín stalanca catziyá̱tit pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuapá̱tit, ni ̱ caj chunatá̱ catihua̱ mintatlakuacán, xlá̱ catzi ̱y la̱ntla̱ naca̱ma̱skahui ̱yá̱n. Pablo li ̱chihui ̱nán pi ̱ lacatzucu̱ cama̱stokko̱lh tumi ̱n tu̱ nali ̱makta̱yananko̱y Na̱ chuna li ̱tum cca̱ma̱lacapa̱stacni ̱putuná̱n xpa̱lacata yuma̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ huixín ma̱stokpá̱t it laqui ̱mpi ̱ nali ̱makta̱yako̱yá̱t it yuma̱ li ̱ma̱x kaníṉ xala c-Jerusalén hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús. Quit clacasquín pi ̱ chuná̱ nama̱stoká̱t it xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cuaniko̱ni ̱t natlahuako̱y yuma̱ ca̱najlaníṉ xala c-akatunu siculán tu̱ huilakó̱ c-xatiyat Galacia. 2 Ca̱lakcha̱ná̱n pi ̱ mixatujuná̱n domingo nama̱qui ̱ti ̱lhayá̱t it acatzuni ̱n mintumi ̱ncán hua̱ntu̱ tlajani ̱tántit nahuán xli ̱pacs semana, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ quit nacca̱lakana̱chá̱n, ni ̱ a̱cu lanaj nalayá̱t it nama̱stokputuná̱t it tumi ̱n hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yananá̱t it. 3 Huata acxni ̱ quit naccha̱na̱c há, ca̱ta caj xma̱n nalacsacxtuyá̱t it makapitzi ̱n chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ a̱t zinú̱ huixín li ̱pa̱huanko̱yá̱t it laqui ̱mpi ̱ huá̱ nale̱n ko̱y mincartajcán, chu̱ tama̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ huixín nali ̱makta̱yananá̱t it. Na̱ acxni ̱ cca̱lakcha̱ni ̱tancha̱ná nahuán, hua̱nti ̱ huixín nalacsacá̱t it, hua̱ yumá̱ nacta̱ma̱lakacha̱ko̱y carta, laqui ̱mpi ̱ huá̱ nale̱n ko̱y c-Jerusalén mintata̱qui ̱ncán. 4 Chí ̱ lapi ̱ luhua xlacasquinca nahuán pi ̱ quit na̱ nacán, pus quit ma̱n nacta̱a nko̱y.

16

1 CORINTIOS 15​, ​16 Pablo li ̱chihui ̱nán pi ̱ naán lakapaxia̱lhnanko̱y ti ̱ xala c-xaca̱chiqui ̱n Corinto 5 Cpuhuán pi ̱ acxni ̱ nacca̱lakana̱chá̱n c-minca̱chiqui ̱n Corinto, pu̱ lana̱ antá̱ nacti ̱taxtuy c-xatiyat Macedonia, hasta a̱li ̱sta̱lh chú̱ nacca̱lakana̱chá̱n. 6 Xamaktum pala fuerza̱ maka̱s nactamakaxtaka̱ c-minca̱chiqui ̱ncán, hua̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ antá̱ cuij nahuán hasta nati ̱taxtuko̱y ca̱lonkni. Chu̱ lapi ̱ antá̱ nactamakaxtaka, pus acxni ̱ chú̱ nactaca̱xpalay laqui ̱mpi ̱ nacán a̱lacatanu̱ ca̱chiquí ̱n, huixín naquimakta̱yayá̱tit, chu̱ naquima̱xqui ̱yá̱tit hua̱ntu̱ quit nacmaclacasquín c-tiji. 7 Quit ni ̱ caj cca̱ti ̱lakapaxia̱lhnamá̱n tzinu̱ quilhtamacú̱, huata cpuhuán pi ̱ tzinu̱ maka̱s nacca̱ta̱latama̱yá̱n, lapi ̱ Quimpu̱chinacan Dios lacasquín. 8 Hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ antacú̱ u̱ nú̱ nactamakaxtaka̱ c-Efeso hasta nati ̱taxtuko̱y xapa̱scuaj Pentecostés. 9 Sa̱mpi ̱ luhua cli ̱pa̱xuhuay la̱ntla̱ u̱ nú̱ clix̱ akatli ̱ko̱y lhu̱ hua chixcuhuí ̱n xtachihui ̱n Jesús, chu̱ xlacán li ̱pa̱huanko̱y, ma̱squi na̱ lhu̱ hua̱ lama̱kó̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ quit cli ̱chihui ̱nama̱. 10 Na̱ chuna li ̱tum cca̱huaniyá̱n lapi ̱ xamaktum naca̱lakcha̱na̱chá̱n quinta̱lacan Timoteo, camakta̱yátit, chu̱ capa̱xquí ̱tit, xa̱huachí ̱ cama̱xquí ̱tit ca̱cni ̱ tu̱ luhua mini ̱niy kalhi ̱y sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ hua̱ li ̱scujma̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesús xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit. 11 Pus ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ calakmákalh, sa̱mpi ̱ luhua cajcú kahuasa, huata li ̱pa̱xuhu camakta̱yátit, chu̱ cama̱xquí ̱tit hua̱ntu̱ namaclacasquín c-tiji laqui ̱mpi ̱ naquilakmín, sa̱mpi ̱ quit, chu̱ a̱makapitzi ̱n nata̱laní ̱n ckalhi ̱ma̱hu pi ̱ ni ̱ maka̱s naquinca̱lakminá̱n. 12 Quit cuánilh quinta̱lacan Apolos pi ̱ lacxtum cata̱anko̱chá̱

1 CORINTIOS 16 makapitzi ̱n nata̱laní ̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱lakapaxia̱lhnaná̱n, hua̱mpi ̱ xlá̱ quihuánilh pi ̱ ni ̱ naj catianchá̱, sa̱mpi ̱ ni ̱ li ̱makuaniy, hua̱mpi ̱ fuerza̱ naca̱lakana̱chá̱n acxni ̱ nali ̱makuaniy. Pablo a̱huata xakatli ̱ko̱y nata̱laní ̱n xala c-Corinto 13 A̱ huata cca̱huaniyá̱n pi ̱ skálalh catahuilátit, camaktakálhtit laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱latapa̱yá̱tit mintaca̱najlacán. Luhua chixcuhuí ̱n cahuántit, na̱ catatlihuáklhtit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nataxlajuani ̱yá̱tit. 14 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ lactzu̱ lactzú̱ xtlahuátit, luhua li ̱pa̱xuhu catlahuátit laqui ̱mpi ̱ natasiyuy pi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱yá̱tit tapá̱xqui ̱t. 15 Nata̱laní ̱n, huixín ma̱x catzi ̱yá̱t it pi ̱ antá̱ c-xatiyat Acaya hua̱ Estéfanas, chu̱ hua̱nti ̱ xala c-xchic, hua̱ xlacán luhua xakasiya̱ li ̱pa̱huanko̱lh Jesús; chu̱ hasta la̱ntla̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús xlacán ankalhí ̱n li ̱pa̱xuhu makamakta̱yako̱ni ̱t, chu̱ li ̱scujko̱ni ̱t xta̱ca̱najlaní ̱n. 16 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱ma̱lacapa̱stacamá̱n sa̱mpi ̱ quit clacasquín pi ̱ chuná̱ na̱ namakta̱yako̱yá̱tit, chu̱ nakalhakaxpatko̱yá̱tit hua̱ntu̱ xlacán huanko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y tla̱n talacapa̱stacni, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán kalhi ̱ko̱y. 17 Xli ̱ca̱ na̱ pi ̱ luhua cpa̱ x uhuay pi ̱ minko̱l h quilakapaxia̱l hnanko̱y Estéfanas, Fortunato, chu̱ Acaico, pus ma̱squi a̱makapitzi ṉ huixín ni ̱ lay ta̱t ántit cumu mákat. 18 Xlacán makapa̱ x uhuako̱l h quinacú̱ acxni ̱ xacli ̱puhuama̱,

426 chu̱ quit stalanca ccatzi ̱y pi ̱ na̱ chuná̱ makapa̱ x uhua̱nanko̱ni ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán; pus yuma̱ chixcuhuí ṉ mini ṉ iko̱y pi ̱ huixín napa̱ xcatcatzi ṉ iyá̱t it caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuako̱y, chu̱ la̱ntla̱ pa̱ xqui ṉ anko̱y. 19 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús la̱ntla̱ c-akatunu ca̱c hiquí ṉ u̱ nú̱ lacatzú̱ c-Asia luhua li ̱pa̱ x uhu ca̱ xakatli ̱laca̱ma̱c há̱n. Na̱ chuná̱ Aquila, Prisca, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tamacxtumi ḵ o̱y c-xchic, luhua ca̱na̱ li ̱pa̱ x uhu ca̱ xakatli ̱laca̱ma̱c há̱n, sa̱mpi ̱ acxtum li ̱pa̱huaná̱t it Jesús. 20 Na̱ chuná̱ pacs nata̱laní ṉ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús u̱ nú̱ c-Efeso pacs li ̱pa̱ x uhu ca̱ xakatli ̱laca̱ma̱c há̱n. Clacasquín pi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n cala̱snáttit, chu̱ cala̱lacatzú̱ctit, xa̱huachí ̱ cacatzí ̱tit pi ̱ la̱mpala quit cca̱ xakatli m ̱ á̱n xacha̱t um. 21 Chu̱ yuma̱ a̱huata tachihuí ̱n hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n, xli ̱ca̱na̱ ma̱n cmacani ̱tzokma̱. 22 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huamputún Quimpu̱chinacan Jesucristo, chu̱ lakmakán, pus tancs cacátzi ̱lh pi ̱ xacstu̱ aktzanka̱ta̱yama̱. ¡Quimpu̱chinacán mima̱! 23 Quit clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo ankalhí ̱n caca̱lakalhamán, chu̱ caca̱siculana̱tlahuán. 24 Xli ̱pacs huixín quit cca̱pa̱xqui ̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱nata̱lán, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs quin ca̱najlaniya̱hu, chu̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo Jesús.

Xli ̱mactuy xcarta̱ San Pablo hua̱ntu̱ tzokniko̱lh Corintios XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yama̱ hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Cristo c-xaca̱chiqui ̱n Corinto ni ̱ lay xli ̱ma̱xtuko̱cán, usu pala nahuancán nali ̱huili ̱ko̱cán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xali ̱ucxílhti ̱t la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱y Cristo, sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ xla̱kalhi ̱niko̱y hua̱ntu̱ aksti ̱tum tapá̱xqui ̱t. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xucxilhputunko̱y San Pablo sa̱mpi ̱ ni ̱ xma̱tla̱ni ̱ko̱y nama̱paksi ̱ko̱y la̱ xapuxcu, chu̱ ni ̱ xca̱najlako̱y pala xli ̱ca̱na̱ huá̱ xapóstol Jesucristo. Cumu xlá̱ xcatzi ̱y la̱ntla̱ xli ̱aklhu̱ hua̱t nama̱kó̱ huá̱ xpa̱lacata San Pablo puhua̱ pi ̱ xafuerza natzoknipalako̱y mactum carta, hua̱mpi ̱ yuma̱ c-xcarta xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tlihuaka̱ la̱ntla̱ xakatli ̱laca̱ma̱kó̱. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yuma̱ c-xtatzokni makat tuncán kaxmatko̱y pi ̱ quilhni ̱ma̱kó̱, hua̱mpi ̱ xlá̱ ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ yama̱ xta̱ca̱najlaní ̱n xala c-Corinto pi ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱ko̱y, chu̱ stalanca ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y pi ̱ xlá̱ ca̱tapa̱xuhuá̱n lacasquín nama̱tzanka̱naniko̱y. C-xli ̱katsputni ̱ yuma̱ carta lacahuaniko̱y xli ̱pacs yama̱ aksani ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ lacuan xapóstoles Cristo. Li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ Cristo ma̱n tasiyúnilh, chu̱ li ̱lacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ xapóstol nali ̱ma̱xtuy.

1

Q uit Pablo, Dios quilacsacni ̱t laqui m ̱ pi ̱ nacli ̱taxtuy xapóstol, usu xtalakachá̱ n Jesucristo laqui m ̱ pi ̱ cani h ̱ uá̱ nacán li ̱chihui n ̱ án xtalacapa̱ s tacni; Quit, chu̱ Timoteo ti ̱ tzokma̱ yuma̱ carta, cca̱ x akatli ḻ aca̱ m a̱c há̱ n xli ̱pacs huixín hua̱ nti ̱ li ̱pa̱ huaná̱t it Jesús, chu̱ macxtum lakataquilhpu̱t ayá̱t it c-xaca̱c hiqui n ̱ Corinto, chu̱ na̱ chuná̱ xli ̱pacs nata̱ l aní n ̱ hua̱ nti ̱ huilakó̱ la̱ ntla̱ xli ̱ca̱t lanca c-xatiyat Acaya. 2 Clacasquín pi ̱ Quintla̱t ican Dios, xa̱ hua̱ Quimpu̱ c hinacan Jesucristo caca̱ l akalhamán, chu̱ caca̱ m a̱ xquí n ̱ tla̱ n latáma̱t ankalhí n ̱ .

Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuanicán antá̱ c-xatiyat Asia 3 Caxani ̱li ̱huayá̱ capa̱xcatcatzi ̱nihu xli ̱tla̱n Dios xtla̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, sa̱mpi ̱ hua̱ Quintla̱ticán hua̱nti ̱ li ̱pe̱cua̱ quinca̱lakalhamaná̱n, chu̱ na̱ ankalhí ̱n quinca̱ma̱xqui ̱má̱n ta̱ktziyajni, chu̱ ta̱kpuhuantí ̱n c-quilatama̱tcán. 4 Dios quinca̱ma̱a ktziyajá̱n acxni ̱ talakaputzi ̱ya̱hu laqui ̱mpi ̱ na̱ chuná̱ nama̱aktziyaja̱hu a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ li ̱puhuama̱kó̱, chu̱ na̱ nalakalhamanko̱ya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ quinca̱lakalhamani ̱tán. 427

2 CORINTIOS 1 5 Sa̱mpi ̱ cacatzí ̱tit pi ̱ hua̱ la̱ntla̱ quin xataxajni quinca̱lakchá̱n tapa̱tí ̱n caj xpa̱lacata Cristo, pus na̱ chuná̱ caj xpa̱lacata̱ Cristo Dios quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n ta̱ktziyajni, chu̱ tahuixca̱ní ̱n. 6 Xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quin talakaputzi ̱ya̱hu, chu̱ cli ̱pa̱ti ̱ma̱hu caj xpa̱lacata huixín nakalhi ̱yá̱tit tapa̱xuhuá̱n c-milatama̱tcán, chu̱ tla̱n nama̱laktaxti ̱yá̱tit mili ̱stacnacán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n ta̱ktziyajni ̱ laqui ̱mpi ̱ nackalhi ̱ya̱hu li ̱tlihuaka, pus na̱ chuná̱ chú̱ quin tla̱n cca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka, chu̱ ta̱ktziyajni, chu̱ tapa̱xuhuá̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nataxlajuani ̱yá̱tit, chu̱ nata̱yaniyá̱tit acxni ̱ pala tú̱ kalhi ̱yá̱tit nahuán mintalakaputzi ̱tcán. 7 Quin luhua cli ̱pa̱xuhuaya̱hu la̱ntla̱ huixín aksti ̱tum huili ̱ni ̱tántit mintaca̱najlacán, chu̱ ma̱squi ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ napa̱ti ̱yá̱tit na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin cpa̱ti ̱ni ̱tahu, na̱ tancs ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios naca̱ma̱xqui ̱yá̱n tapa̱xuhuá̱n, chu̱ ta̱ktziyajni. 8 Nata̱laní ̱n, quit clacasquín pi ̱ huixín xcatzí ̱tit xpa̱lacata tapa̱tí ̱n tu̱ quintica̱akspulán antá̱ c-xatiyat Asia. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱cán hasta nia̱lh lay xacpa̱ti ̱ya̱hu, xa̱huachí ̱ hasta xacpuhuama̱hu pi ̱ ma̱x nia̱lh xastacná̱ cactitaxtuhu antá. 9 Pus chí ̱ quin xacpuhuana̱hu pi ̱ ma̱x antiyá̱ xquinca̱lakcha̱ná̱n nacni ̱ya̱hu, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ antá̱ quinca̱akspulán tancs cli ̱stacta̱yahu pi ̱ ni ̱ lay tú̱ ctlahuaya̱hu quiacstucán, hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Dios nacli ̱pa̱huana̱hu hua̱nti ̱ hasta tla̱n ma̱lakastakuani ̱ko̱y ni ̱ní ̱n ca̱li ̱ní ̱n hua̱ lapi ̱ chuná̱ lacasquín. 10 Chu̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ quinca̱makta̱yán acxni ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xquinca̱makni ̱putuná̱n, chu̱ cli ̱pa̱huana̱hu pi ̱ ankalhí ̱n quinca̱lakma̱xtumá̱n nahuán ma̱squi tí ̱ xquinca̱makni ̱putuná̱n. 11 Hua̱mpi ̱ ankalhí ̱n caxakatlí ̱tit

428 Dios caj quimpa̱lacatacán; chu̱ lapi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n c-mioracioncán xpa̱lacata naquinca̱makta̱yayá̱n Dios, na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ napa̱xcatcatzi ̱niko̱y acxni ̱ xli ̱pacs nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ quinca̱makta̱yani ̱tán nahuán. Hua̱ntu̱ xpa̱lacata Pablo ni ̱ lí ̱alh c-Corinto 12 Quin ckalhi ̱ya̱hu tapa̱xuhuá̱n sa̱mpi ̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ aksti ̱tum, chu̱ lacatzaj clatama̱ni ̱tahu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ niucxni ̱ tí ̱ cakskahuiko̱ni ̱tahu, hua̱mpi ̱ hasta xali ̱huacajcu huixín c-milaksti ̱pa̱ncán la̱ntla̱ huixín catzi ̱yá̱tit. Hua̱mpi ̱ ma̱squi luhua tancs chú̱ clama̱hu, ni ̱ caj quiacstucán quintalacapa̱stacnicán cli ̱catzi ̱ni ̱tahu pi ̱ chuná̱ naclatama̱ya̱hu, hua̱mpi ̱ hua̱ Dios quinca̱ma̱catzi ̱ní ̱n, chu̱ quinca̱lakalhamán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tancs, chu̱ aksti ̱tum nacli ̱pa̱huana̱hu, chu̱ naclatama̱ya̱hu. 13 Chu̱ na̱ chuná̱ c-quincarta̱, niucxni ̱ tú̱ cca̱ma̱tze̱kniyá̱n quintalacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nacca̱li ̱akskahuimi ̱yá̱n, hua̱mpi ̱ pacs hua̱ntu̱ li ̱kalhtahuakayá̱tit quintachihuí ̱n, luhua chuná̱ clacasquín naakata̱ksá̱tit pi ̱ huá̱ luhua quintalacapa̱stacna, chu̱ ckalhkalhi ̱y pi ̱ ankalhi ̱ná̱ chuná̱ naakata̱ksá̱tit quintachihuí ̱n. 14 Hua̱mpi ̱ ma̱squi lakachuní ̱n ni ̱ pacs akata̱ksá̱tit quintalacapa̱stacna, cpuhuán pi ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ pacs ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n, chu̱ huá̱ cli ̱pa̱xuhuay, sa̱mpi ̱ chuná̱ huij nahuán hua̱ntu̱ lacxtum nali ̱pa̱xcatcatzi ̱niya̱hu Quimpu̱chinacan Jesús acxni ̱ namín xli ̱maktuy, caj xpa̱lacata̱ tu̱ tlahuani ̱t quimpa̱lacata, xa̱hua̱ mimpa̱lacatacán. 15 Chu̱ cumu xaccatzi ̱y pi ̱ naca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n, yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ cqui ̱lahu c-Macedonia, luhua xacli ̱lhca̱ni ̱t pi ̱

2 CORINTIOS 1​, ​2

429 maktuy nacca̱ti ̱lakapaxia̱lhnaná̱n. xacpuhuani ̱t pi ̱ pu̱ lana̱ huixín nacca̱ti ̱lakapaxia̱lhnaná̱n acxni ̱ nacán c-Macedonia, chu̱ acxni ̱ nacqui ̱taspita̱ nacca̱ti ̱laktaxtupalayá̱n xli ̱maktuy laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huixín tla̱n naquimakta̱yayá̱tit, chu̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱tit hua̱ntu̱ nacmaclacasquín c-tiji ̱ acxni ̱ chú̱ nacán c-Judea. 17 Hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ cca̱lakanchá̱n, xamaktum pala napuhuaná̱tit pi ̱ quit ni ̱ cma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ cli ̱ta̱yay, usu pala cli ̱kalhti ̱nán, chu̱ a̱li ̱sta̱lh ni ̱ ctlahuaputún, ma̱x napuhuaná̱tit pi ̱ caj luhua chuná̱ ccatzi ̱y cca̱li ̱kalhakama̱nán. 18 Stalanca catzi ̱y Dios pi ̱ quin ni ̱ chuná̱ ckalhchihui ̱nana̱hu pala nacuana̱hu “Tla̱n”, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ nia̱lh cma̱kantaxti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ cli ̱ta̱yaya̱hu. 19 Sa̱mpi ̱ quin cmacasta̱laya̱hu yama̱ Jesucristo hua̱nti ̱ Silvano, Timoteo, chu̱ quit cli ̱akchihui ̱nana̱hu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ Xkahuasa Dios, chu̱ xlá̱ ni ̱tú̱ ma̱lacnu̱y hua̱ntu̱ ni ̱ catima̱kantáxti ̱lh. 20 Sa̱mpi ̱ xlá̱ ma̱kantáxti ̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios xquinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán. Huá̱ xpa̱lacata li ̱huana̱hu “Amén”, usu “Chuná calalh” acxni ̱ c-xtucuhuiní ̱ cli ̱ma̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni ̱ Dios c-quioracioncán, sa̱mpi ̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ pacs nama̱kantaxti ̱y. 21 Pus huatiyá̱ chú̱ yuma̱ Dios hua̱nti ̱ quin, chu̱ huixín quinca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huana̱hu, chu̱ nalacscujniya̱hu, chu̱ hua̱nti ̱ tla̱n naqui nca̱ma̱aksti ̱tumi ̱li ̱niyá̱n quilatama̱tcán. 22 Na̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán cspíritu Santo la̱ xali ̱ucxílhti ̱t, usu sello tu̱ quinca̱li ̱lhca̱huili ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ pacs nacatzi ̱cán pi ̱ huá̱ tapaksi ̱niya̱hu, chu̱ xlá̱ lama̱ c-quinacu̱cán laqui ̱mpi ̱ namakcatzi ̱ya̱hu tzinú̱ yama̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ xaacchá̱n naquinca̱ma̱xqui ̱ya̱chá̱n a̱li ̱sta̱lh. 23 Hua̱mpi ̱ quit xtucuhuini Dios cli ̱quilhán laqui ̱mpi ̱ naquinca̱najlaniyá̱tit hua̱ntu̱ xpa̱lacata 16 Quit

ni ̱ naj cca̱li ̱lakanchá̱n c-Corinto laqui ̱mpi ̱ ni ̱ caj nacca̱makali ̱puhuaná̱n. 24 Hua̱mpi ̱ ni ̱ tipuhuaná̱t it pi ̱ acxni ̱ nacca̱lakana̱chá̱n caj luhua xafuerza̱ nacca̱huanile̱mputuná̱n la̱ntla̱ luhua nali ̱pa̱huaná̱tit Dios, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ huixín aya tlihuaklh huili ̱ni ̱tántit, huata quin caj cca̱makta̱yaputuná̱n c-mintaca̱najlacán laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit, chu̱ nakalhi ̱yá̱tit tapa̱xuhuá̱n. Huá̱ xpa̱lacata, quit chuná̱ aktum ctili ̱cátzi ̱lh pi ̱ nia̱lh nacca̱lakana̱chá̱n pala caj nacca̱lacaquilhni ̱yá̱n, usu nacca̱le̱niyá̱n tali ̱puhuá̱n. 2 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ quit caj nacca̱makali ̱puhuaná̱n, pus ¿tí ̱ cahuá̱ naquimakapa̱xuhuay a̱li ̱sta̱lh c-milaksti ̱pa̱ncán? ¿A poco li ̱pa̱xuhu naquinta̱li ̱tziná̱tit cumu ma̱n quit cca̱makali ̱puhuani ̱tá̱n nahuán? 3 Quit ctica̱tzoknín yama̱ mactum xapu̱ lh carta laqui ̱mpi ̱ antá̱ nacca̱li ̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuayá̱tit, chu̱ naca̱xlayá̱tit, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nacca̱lakana̱chá̱n nia̱lh xlacasquinca nahuán pi ̱ naquimakali ̱puhuaná̱tit, huata clacasquín caj naquimakapa̱xuhuayá̱tit; chu̱ quit stalanca ccatzi ̱y pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ naquimakapa̱xuhuay na̱ naca̱makapa̱xuhuayá̱n. 4 Acxni ̱ cca̱t zoknín yama̱ carta hua̱ntu̱ ctica̱maca̱nichá̱n, luhua li ̱pe̱cua̱ xacli ̱puhuama̱, a̱tuyá̱ xacpuhuama̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xacca̱huanimá̱n, chu̱ hasta xactasama̱. Ni ̱ tipuhuaná̱tit pi ̱ ni ̱ cca̱lakalhamaná̱n huá̱ cca̱li ̱quilhníṉ , huata quit chuná̱ ctica̱tzoknín laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ cca̱lakalhamaná̱n, chu̱ clacasquín naca̱xlayá̱tit.

2

Pablo lacasquín cama̱tzanka̱naniko̱lhá̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xtlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n 5 Tama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tláhualh lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n, chu̱ xquinca̱makali ̱puhuani ̱tán, ma̱squi

2 CORINTIOS 2 xli ̱ca̱na̱ luhua xquimakali ̱puhuani ̱t, hua̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ a̱tzinú̱ huixín xca̱makali ̱puhuani ̱tán sa̱mpi ̱ huixín lacxtum xta̱lapá̱tit, ma̱squi ni ̱ luhua xli ̱pacs huixín laqui ̱mpi ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ tu̱ nacuán. 6 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit cca̱huanín la̱ntla̱ natlakaxtuyá̱tit hua̱nti ̱ ni ̱ aksti ̱tum xlama̱, pus aya tla̱n la̱ntla̱ xma̱pa̱ti ̱ni ̱pá̱tit. 7 Huata chú̱ cumu akastacya̱huani ̱tántit, chu̱ li ̱stacta̱yani ̱t cama̱tzanka̱nanítit, chu̱ camakta̱yátit, xa̱huachí ̱ capa̱xqui ̱palátit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xapu̱ lana̱, sa̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit, tama̱ chixcú̱ nali ̱ni ̱tamakán caj xpa̱lacata xcátzi ̱t tali ̱puhuá̱n. 8 Huá̱ cca̱li ̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ tancs cama̱siyunítit mili ̱pu̱tumcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakalhamaná̱tit laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nali ̱puhuán. 9 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yama̱ xapu̱ lh quincarta hua̱ntu̱ ctica̱tzoknín, antá̱ lacatancs cca̱huanín pi ̱ naakastakya̱huayá̱tit tamá̱, hua̱mpi ̱ na̱ huá̱ chuná̱ cli ̱tláhualh sa̱mpi ̱ xacca̱li ̱ucxilhputuná̱n pala xli ̱ca̱na̱ natlahuaputuná̱tit hua̱ntu̱ luhua xlíḻ at mili ̱tlahuatcán, chu̱ hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n. 10 Mili ̱catzí ̱tcán pi ̱ hua̱nti ̱ huixín nama̱tzanka̱naniyá̱tit ni ̱tlá̱n tu̱ xtlahuani ̱t, pus na̱ chuná̱ quit cma̱tzanka̱naniy, chu̱ acxni ̱ cuan pi ̱ cma̱tzanka̱naniy sa̱mpi ̱ na̱ chuná̱ quit cca̱lakalhamán, chú̱ stalanca catzi ̱y Cristo pi ̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n xli ̱ca̱na̱. 11 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ nala̱ma̱tzanka̱naniya̱hu ni ̱ lay caquintica̱makatlaján xtalacapa̱stacni akskahuiní, sa̱mpi ̱ xlá̱ ankalhi ̱ná̱ putzama̱ la̱ntla̱ tla̱n naquinca̱makatlajayá̱n, hua̱mpi ̱ quin pacsá̱ lakapasa̱hu xtá̱yat. Pablo li ̱puhuán acxni ̱ cha̱lh c-xaca̱chiqui ̱n Troas sa̱mpi ̱ ni ̱ ma̱nóklhulh Tito 12 Calh c-Troas laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesús antá, chu̱ acxni ̱

430 ccha̱lh Dios quimaktá̱yalh, chu̱ cani ̱huá̱ tla̱n xacli ̱chihui ̱naniko̱y hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n. 13 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, quit chunatiyá̱ a̱tuyá̱ xacpuhuán, chu̱ ni ̱ tancs xuí ̱ quintalacapa̱stacni ̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ cma̱nóklhulh antá̱ quinta̱lacan Tito. Huá̱ xpa̱lacata ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ tuncán ctaca̱xpá̱, chu̱ calh putzay c-xatiyat Macedonia a ver lapi ̱ naclakapa̱xtokta̱yay c-tiji. Hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱ma̱jiní ̱n hua̱ntu̱ tla̱n mu̱csún 14 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios pi ̱ fuerza̱ ta̱yanima̱ xtachihui ̱n Cristo laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naucxilhko̱y pi ̱ chú̱ xma̱n huá̱ ma̱paksi ̱nama̱ c-quilatama̱tcán. Pus Cristo quinca̱lakalhamani ̱tán, chu̱ lakpali ̱ni ̱t quilatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱nana̱hu xtachihuí ̱n, chu̱ lacaxtum nacma̱akahuani ̱ya̱hu cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ quin cqui ̱cha̱na̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ perfume hua̱ntu̱ mákat cha̱n xli ̱mu̱clhún. 15 Sa̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱ma̱jiní ̱n, chu̱ hua̱ntu̱ Cristo li ̱ca̱xtlahua̱naniy Quintla̱tican Dios, chu̱ yuma̱ li ̱ma̱jiní ̱n lacaxtum chá̱n xli ̱mu̱clhún chuná̱ c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ lakma̱xtuma̱kó̱ xli ̱stacnacán, chu̱ hua̱nti ̱ ma̱aktzanka̱ma̱kó̱. 16 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ naaktzanka̱ko̱y, yuma̱ xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu ni ̱ lakati ̱ko̱y, chu̱ la̱mpala lix̱ cájnit quinca̱li ̱maca̱ná̱n, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ laktaxtuputunko̱y xli ̱stacnacán, luhua lakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ cuana̱hu, chu̱ ca̱najlako̱y. Hua̱mpi ̱ chú̱ capuhuántit, ¿tí ̱ cahuá̱ tla̱n xacstu̱ nama̱kantaxti ̱y yuma̱ tlanca tascújut hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán? 17 Quin ni ̱tú̱ caj cli ̱tlajama̱hu tumi ̱n xtachihui ̱n Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y makapitzí ̱n, huata cumu ma̱n

431 Dios quinca̱ma̱lacscujumá̱n, chu̱ quinca̱ucxilhmá̱n, chuná̱ caj xpa̱lacata li ̱tlihuaka̱ tu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n, Cristo tancs cli ̱ma̱kantaxti ̱ya̱hu quintascujutcán la̱ntla̱ xlá̱ lakati ̱y. Xasa̱sti quilatama̱tcán li ̱taxtuy la̱ mactum carta hua̱ntu̱ tzokma̱ Cristo Acxni ̱ chuná̱ cchihui ̱nán ma̱x puhuaná̱tit pi ̱ caj quiacstu cli ̱tatlanqui ̱ma̱ xli ̱pacs quintascújut hua̱ntu̱ ctlahuama̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n naquili ̱pa̱huaná̱tit. Usuchí ̱ ma̱x puhuaná̱tit pi ̱ xlacasquinca nacputzaya̱hu tí ̱ naquinca̱tlahuaniyá̱n mactum carta anta̱ni ̱ nahuán pi ̱ tla̱n hua̱ntu̱ cli ̱scujma̱hu la̱ntla̱ tlahuako̱y makapitzí ̱n, usu puhuaná̱tit pi ̱ cca̱squinimá̱n tla̱n naquinca̱tlahuaniyá̱tit tama̱ carta. 2 Tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ quin ni ̱ cmaclacasquina̱hu pala tí ̱ naquinca̱makchihui ̱naná̱n pi ̱ tla̱n naquinca̱li ̱pa̱huancaná̱n, sa̱mpi ̱ ma̱n huixín hua̱nti ̱ lakpali ̱ni ̱tántit milatama̱tcán li ̱taxtuyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quincartajcán hua̱ntu̱ tla̱n ma̱luloka̱ pi ̱ cscujni ̱tahu, hua̱mpi ̱ yuma̱ carta ni ̱ caj c-cápsnat tzokuili ̱cani ̱t, huata c-minacu̱cán, chu̱ cati ̱huá̱ pacs li ̱kalhtahuakay sa̱mpi ̱ ca̱ucxilhcaná̱tit la̱ntla̱ aksti ̱tum lapá̱tit. 3 Xli ̱ca̱na̱ stalanca tasiyuy pi ̱ huixín yama̱ carta hua̱ntu̱ tzokni ̱t Cristo, chu̱ quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán quin laqui ̱mpi ̱ nacma̱siyuya̱hu, hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ li ̱tzokcani ̱t tinta, huata huá̱ li ̱tzokcani ̱t cspíritu Dios xastacná, xa̱huachí ̱ xaletra yuma̱ carta ni ̱ antá̱ lhpitcani ̱t c-xlacan paktum chíhuix xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tzokuili ̱ca̱ tama̱ xamaka̱n kampa̱ca̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ c-xlacan minacu̱cán. 4 Huá̱ chuná̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ cli ̱pa̱huana̱hu Dios, chu̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ xlá̱ tla̱n ma̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quintachihui ̱ncán, chu̱ hua̱ntu̱ tlahuani ̱t

3

2 CORINTIOS 2​, ​3 Cristo c-quilatama̱tcán. 5 Pus niucxni ̱ capuhuántit pala quin quilacán yuma̱ li ̱skalala̱ hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nana̱hu, huata xli ̱pacs tu̱ quin ctlahuaya̱hu, chu̱ hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nana̱hu, pacs huá̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ nacli ̱tlahuaya̱hu. 6 Sa̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Dios hua̱nti ̱ tla̱n naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱nana̱hu xasa̱sti xtalacca̱xlán la̱ntla̱ nalakma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat. Yuma̱ xasa̱sti talacca̱xlán ni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum caj xatatzokni li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ namakta̱yay hua̱nti ̱ ma̱kantaxti ̱putún, huata huá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ la̱ntla̱ Espíritu Santo lakpali ̱y xlatáma̱t hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán Jesús. Hua̱nti ̱ puhuán pi ̱ nalakma̱xtuy xli ̱stacna la̱ntla̱ tancs nama̱kantaxti ̱y xamaka̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, tuncán ta̱ksa̱ pi ̱ huata li ̱ní ̱n qui ̱taxtuniy xli ̱stacna, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱y talacasquín Espíritu Santo napuxcu̱ naniy c-xli ̱stacna, ma̱lakapasni ̱y xatiji latáma̱t. 7 Acxni ̱ Dios má̱xqui ̱lh yama̱ kampa̱ca̱hu xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ xlá̱ laclhpitko̱lh xaletra c-paktum chíhuix, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱ca̱cni ̱ la̱ntla̱ Dios ma̱síyulh xli ̱tlihuaka, chu̱ cxkakánat hua̱ntu̱ kalhi ̱y; sa̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh hasta tachixcuhuí ̱tat ni ̱ lay xucxilhniko̱y xlacan Moisés la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ xma̱lakachix̱ inán ma̱squi ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ laclani ̱niko̱lh la̱ntla̱ xli ̱slipua. Hua̱mpi ̱ capuhuántit, pala yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱huaniko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ xli ̱pa̱ti ̱natcán lapi ̱ ni ̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y, luhua li ̱ca̱cni ̱ la̱ntla̱ ma̱síyulh xli ̱tlihuaka Dios acxni ̱ ma̱xqui ̱ko̱lh, 8 ¿tú̱ li ̱huacá̱ chú̱ ni ̱ li ̱ca̱cni ̱ la̱nchiyuj quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Espíritu Santo ma̱xqui ̱ma̱kó̱ sa̱sti latáma̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Jesús? 9 Yumá̱ qui ̱taxtuy pi ̱ lapi ̱ tlanca li ̱ca̱cni quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios má̱sta̱lh yama̱ li ̱pe̱cua xli ̱ma̱paksí ̱n

2 CORINTIOS 3​, ​4 sa̱mpi ̱ xquinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n pi ̱ fuerzaj napa̱ti ̱nana̱hu xpa̱lacata quintala̱kalhí ̱n, pus tlak tlanca li ̱ca̱cni quilhtamacú̱ chú̱ pi ̱ tla̱n li ̱pa̱xuhu li ̱akchihui ̱nana̱hu la̱ntla̱ Dios quinca̱lacxapaniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán laqui ̱mpi ̱ nia̱lh napa̱ti ̱nana̱hu. 10 Sa̱mpi ̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tlanca ca̱cni ̱ xkalhi ̱y yama̱ xakampa̱ca̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ timá̱sta̱lh xamaka̱n quilhtamacú̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱nchú̱ nia̱lh tú̱ xlakasi ̱ pala caj huá̱ ta̱ma̱lacastuca̱hu yama̱ tlanca laktáxtut hua̱ntu̱ la̱nchú̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 11 Chu̱ cumu Dios li ̱ma̱síyulh tlanca xli ̱ca̱cni ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ ta̱yaniy, pus chú̱ a̱tzinú̱ tlak nali ̱ma̱siyuy xli ̱ca̱cni ̱ yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ la̱nchú̱ kalhi ̱ya̱hu cumu niucxnicú̱ catiláksputli ̱ caxani ̱li ̱huaya̱ quilhtamacú̱. 12 Cumu quin stalanca ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tán, huá̱ xpa̱lacata ni ̱ cquilhpuhuana̱hu cli ̱akchihui ̱nana̱hu. 13 Quin ni ̱tú̱ cma̱tze̱k ma̱hu xca̱cni ̱ la̱ntla̱ tláhualh Moisés acxni ̱ xlakatlapacán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nalacaucxilhko̱y yama̱ judíos, chu̱ ni ̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ aya xlaksputni ̱t la̱ntla̱ xapu̱ lh xma̱lakachix̱ inán xlacán. 14 Hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n xlakastapucan judíos hua̱ntu̱ ni ̱ lalh xmacalako̱y yama̱ xmakaxkaká̱nat, huata na̱ chuná̱ caj xpa̱lacata xatzaca̱t xuani ̱t c-xtalacapa̱stacnicán, sa̱mpi ̱ hasta chú̱ lhu̱ hua judíos hua̱nti ̱ li ̱kalhtahuakako̱y yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés chunacú̱ la̱mpala huí ̱ tu̱ ni ̱ makta̱yako̱y li ̱huana̱ akata̱ksko̱y xatú̱ luhua ma̱siyuputún; pus ni ̱ a̱ li ̱huana̱ ma̱lacahuani ̱ko̱cán, xa̱huachí ̱ tama̱ hua̱ntu̱ ni ̱ li ̱makaxtakko̱y nama̱lacahua̱ni ̱nán caj xma̱n hua̱ Cristo tla̱n lactlahuay. 15 Luhua xli ̱ca̱na̱, chunacú̱ hasta la̱nchiyuj quilhtamacú̱ acxni ̱ judíos li ̱kalhtahuakako̱y yama̱ libro̱ anta̱ni ̱ tata̱ksa̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ tzokko̱ni ̱t

432 Moisés, ni ̱ lay akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ luhua ma̱siyuputún. 16 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ cha̱tum li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ lakatoklha, chu̱ tla̱n li ̱huana̱ lacahua̱nán, tla̱n chú̱ li ̱huana̱ akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ xapu̱ lana̱ ni ̱ xakata̱ksa̱ yama̱ xamaka̱n xtachihui ̱n Dios. 17 Sa̱mpi ̱ anta̱ni ̱ puxcu̱ nán Quimpu̱chinacan Jesús c-xlatama̱t cha̱tum, na̱ antá̱ puxcu̱ nán cspiritu Dios, chu̱ anta̱ni ̱ puxcu̱ nán cspiritu Dios, nia̱lh lay tanu̱ya̱chá̱ tala̱kalhí ̱n, usu hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n laqui ̱mpi ̱ xtachí ̱n nali ̱ma̱xtuy cha̱tum. 18 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacán, chú̱ nia̱lh tú̱ xatalakatlapán lama̱hu, stalanca ma̱siyuya̱hu cxkakanat Dios chu̱ la̱ntla̱ kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka̱ c-quilatama̱tcán, xa̱huachí ̱ quin ankalhí ̱n ca̱x li ̱huacá̱ ma̱siyuti ̱lhaya̱hu yama̱ aksti ̱tum latáma̱t, chu̱ talacapa̱stacni ̱ tu̱ xlá̱ kalhi ̱y, sa̱mpi ̱ c-quilatama̱tcán lama̱ cspiritu Dios hua̱nti ̱ quinca̱makta̱yale̱má̱n. Huá̱ xpa̱lacata ni ̱ cli ̱taxlajuani ̱ya̱hu ma̱squi tú̱ quinca̱lakchiná̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, sa̱mpi ̱ stalanca ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ Dios quinca̱macama̱xqui ̱ni ̱tán yuma̱ tascújut. 2 Quin nia̱lh tú̱ ctlahuama̱hu hua̱ntu̱ caj xatze̱k tatlahu tu̱ lix̱ cájnit, chu̱ li ̱ma̱xaná; ni ̱tí ̱ tú̱ cli ̱akskahuima̱hu hua̱ntu̱ ni ̱ chuná̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n Dios, huata hua̱ntu̱ aksti ̱tum cli ̱chihui ̱nana̱hu, chu̱ cma̱luloka̱hu xtachihuí ̱n; chu̱ Dios cli ̱maca̱na̱hu pi ̱ stalanca catzi ̱y hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n laqui ̱mpi ̱ huixín tla̱n naquinca̱ca̱najlaniyá̱tit. 3 Chu̱ lapi ̱ hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu, makapitzí ̱n puhuanko̱y pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n hua̱ xlacán ni ̱ lay akata̱ksko̱y hua̱nti ̱ naaktzanka̱ta̱yako̱y. 4 Sa̱mpi ̱ hua̱ yama̱ akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nán yuma̱ ca̱tuxá̱huat ma̱lakatzi ̱ko̱ni ̱t xtapuhua̱ncán laqui ̱mpi ̱

4

433 ni ̱ naakata̱ksko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ni ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut; sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ la̱ tlanca xkakánat quinca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱má̱n la̱ntla̱ kalhi ̱y tlanca xli ̱ca̱cni ̱ Dios. 5 Huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ quin cakchihui ̱nana̱hu, ni ̱ cuana̱hu pala quin caquinca̱li ̱pa̱huankó̱n tachixcuhuí ̱tat, huata cli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ya̱hu pi ̱ huá̱ cali ̱pa̱huanko̱lh Jesucristo, sa̱mpi ̱ huá̱ Quimpu̱chinacán. Sa̱mpi ̱ quin caj xlacscujni ̱n Cristo, chu̱ pi ̱ cli ̱pa̱huana̱hu, huá̱ li ̱pa̱xuhu cca̱li ̱scujá̱n laqui ̱mpi ̱ huixín na̱ nali ̱pa̱huaná̱tit. 6 Sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ Dios hua̱nti ̱ maktum quilhtamacú̱ chuná̱ huá̱: “¡Caánalh xkakánat anta̱ni ̱ pacs ca̱pucsua!”, pi ̱ huatiyá̱ chú̱ yuma̱ Dios hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xkakánat c-quinacu̱cán laqui ̱mpi ̱ nalakapasa̱hu tlanca xli ̱ca̱cni ̱ Dios hua̱ntu̱ ma̱siyuma̱ c-xlatama̱t Jesucristo. Dios ma̱akpuhuanti ̱ni ̱y hua̱nti ̱ pa̱ti ̱nán caj xpa̱lacata 7 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tlanca xtápalh yuma̱ xkakánat hua̱ntu̱ Cristo quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, chu̱ quin antá̱ ma̱qui ̱ni ̱tahu c-quilatama̱tcán hua̱ntu̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ pa̱tum caj xachunata tláminc xla tíyat, ni ̱ maka̱s makapalay. Huá̱ chuná̱ li ̱tlahuama̱ laqui ̱mpi ̱ Dios stalanca nama̱siyuy pi ̱ hua̱ yuma̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán ni ̱ quin ma̱quilhtzuqui ̱ni ̱tahu hua̱mpi ̱ huata antá̱ quilhtzucuni ̱tanchá. 8 Huá̱ xpa̱lacata ma̱squi lhu̱ hua̱ ckalhi ̱ya̱hu tasoka̱lí ̱n, quin ni ̱ cpuhuama̱hu pala ni ̱ lay cactitaxtunihu; ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱klituani ̱putuná̱n hua̱mpi ̱ cakpuhuanti ̱ya̱hu, ni ̱ cli ̱taxlajuani ̱ya̱hu. 9 Ma̱squi ankalhí ̱n quinca̱putzasta̱lama̱cán, hua̱mpi ̱ Dios ni ̱ lhtuj quinca̱akxtakmakani ̱tán; ma̱squi lakachuní ̱n huí ̱ tu̱ cli ̱tatlaji ̱ya̱hu hua̱mpi ̱ ankalhí ̱n cakpuhuanti ̱palaya̱hu. 10 Xa̱li ̱ankalhí ̱n cani ̱huá̱ anta̱ni ̱

2 CORINTIOS 4 cana̱hu li ̱akchihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Jesús, quinca̱kalhkalhi ̱má̱n hua̱nti ̱ naquinca̱makni ̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ makni ̱ca̱ Jesús, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱tí ̱ quinca̱makni ̱ni ̱tán hasta chú̱, antá̱ stalanca tasiyuy pi ̱ Jesús lama̱ xastacná c-quilatáma̱t la̱ntla̱ quinca̱cui ̱ntajtlahuamá̱n. 11 Pus xli ̱makua̱ clama̱hu, chu̱ cli ̱chihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Jesús, ankalhí ̱n huij nahuán hua̱nti ̱ naquinca̱makni ̱putuná̱n caj xpa̱lacata; hua̱mpi ̱ luhua tla̱n la̱ qui ̱taxtuma̱, sa̱mpi ̱ chuná̱ ma̱siyuya̱hu c-quimacnicán hua̱ntu̱ nani ̱y, chu̱ ni ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka, pi ̱ ankalhí ̱n lama̱ xastacná̱ Quimpu̱chinacan Jesús c-quilatama̱tcán. 12 Xa̱li ̱ankalhí ̱n ni ̱ tzanka̱y tí ̱ quinca̱maklhti ̱putuná̱n quilatama̱tcán caj xpa̱lacata cumu cli ̱chihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Jesús, hua̱mpi ̱ huixín caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huaná̱tit kalhi ̱yá̱tit laktáxtut, chu̱ xli ̱pa̱an latáma̱t c-akapú̱ n. 13 Lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan cha̱tum: “Quit cca̱nájlalh hua̱ntu̱ huan Dios, huá̱ xpa̱lacata cli ̱chihuí ̱nalh.” Pus na̱ chuná̱ chú̱ quin cumu cli ̱pa̱huana̱hu, chu̱ cca̱najlaya̱hu tu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n Dios, pus na̱ cani ̱huá̱ cli ̱chihui ̱namputuna̱hu xtachihuí ̱n. 14 Sa̱mpi ̱ stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ yama̱ Dios hua̱nti ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Jesús ca̱li ̱ní ̱n na̱ chuná̱ naquinca̱ma̱lakastakuani ̱yá̱n acxni ̱ nani ̱ya̱hu laqui ̱mpi ̱ lacxtum, la̱ huixín, cumu la̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús, xastacná̱ naquinca̱le̱ná̱n c-xlacati ̱n Dios. 15 Chuná̱ pi ̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quin quinca̱akspulamá̱n ni ̱tlá̱n c-milaksti ̱pa̱ncán, huá̱ cli ̱pa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱ma̱hu sa̱mpi ̱ ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ tla̱n naca̱qui ̱taxtuniyá̱n, sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ a̱tzinú̱ lhu̱ hua̱ caj xpa̱lacata quintachihui ̱ncán naakata̱ksko̱y pi ̱ Dios pa̱xqui ̱ko̱y, na̱ chuná̱ a̱tzinú̱ lhu̱ hua̱ ti ̱

2 CORINTIOS 4​, ​5 napa̱xcatcatzi ̱niko̱y xpa̱lacata xtalakalhamá̱n, chu̱ naca̱cni ̱naniko̱y. 16 Huá̱ xpa̱lacata quin ni ̱ cli ̱taxlajuani ̱ya̱hu ma̱squi xli ̱pacs yuma̱ quinca̱akspulayá̱n, sa̱mpi ̱ ma̱squi laclati ̱lha̱ma̱ quintiyatli ̱huacán, hua̱ quili ̱stacnacán cha̱li ̱ cha̱lí ̱ skatama̱, chu̱ tiyama̱ li ̱tlihuaka. 17 Yumá̱ hua̱ntu̱ caj tzinú̱ tapa̱tí ̱n tu̱ caj puntzú̱ pa̱ti ̱ma̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat ni ̱ maka̱s nati ̱taxtuko̱y; xa̱huachí ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ lapi ̱ huá̱ nata̱ma̱lacastuca̱hu yama̱ tlanca li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ ni ̱ laksputa, hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n. 18 Sa̱mpi ̱ quin ni ̱ caj xma̱n huá̱ lakpuhualaca̱na̱hu hua̱ntu̱ tasiyuy u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, huata huá̱ ucxilhlacacha̱ma̱hu hua̱ntu̱ ni ̱ tasiyuy; sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ u̱ nú̱ tasiyuy ca̱tuxá̱huat laksputa, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xala c-akapú̱ n ni ̱ tasiyuy, xa̱li ̱ankalhí ̱n namakapalay. Yuma̱ quimacnicán hua̱ntu̱ pu̱ lama̱hu ca̱tuxá̱huat li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ quinchiccán anta̱ni ̱ huilahu, chu̱ acxni ̱ nalaclay, chu̱ nani ̱ya̱hu caj nama̱acnu̱cán, hua̱mpi ̱ stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ ma̱squi yuma̱ quimacnicán nalaksputa, Dios quinca̱li ̱kalhi ̱má̱n tanu̱ xasa̱sti quimacnicán xala c-akapú̱ n hua̱ntu̱ ni ̱ huá̱ xquilhtzucut chixcuhuí ̱n, hua̱ntu̱ niucxni ̱ catiláclalh. 2 Hua̱ yumá̱ xpa̱lacata li ̱pe̱cua̱ tlakajlaya̱hu xli ̱makua̱ kalhi ̱ya̱hu yuma̱ quimacnicán, lakpuhualaca̱na̱hu yama̱ quimacnicán xala c-akapú̱ n, chu̱ puhuana̱hu pi ̱ huatiyá̱ aya xli ̱latama̱cha̱hu. 3 Quimacnicán xala c-akapú̱ n nali ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quilhaka̱tcán hua̱ntu̱ naquinca̱li ̱ma̱lhaka̱caná̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ caj la̱ spíritu, ni ̱ kalhi ̱y xmacni nali ̱latama̱ya̱hu. 4 Hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlakaj laya̱hu, chu̱ li ̱puhuana̱hu xli ̱makua̱ li ̱lama̱hu yuma̱ quimacnicán, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj huá̱ pi ̱ ni ̱putuna̱hu laqui ̱mpi ̱ nia̱lh nakalhi ̱ya̱hu yuma̱ quimacnicán

5

434 hua̱ntu̱ quinca̱ma̱catzajuani ̱yá̱n, huata li ̱lakpali ̱putuna̱hu hua̱ntu̱ xala c-akapú̱ n. 5 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios sa̱mpi ̱ huá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán yuma̱ tla̱n xtalacapa̱stacni, laqui ̱mpi ̱ tancs nacatzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán, pacs nama̱kantaxti ̱y, chú̱ na̱ quinca̱ma̱xquí ̱n Spíritu Santo laqui ̱mpi ̱ huá̱ xali ̱ucxílhti ̱t nahuán hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh xatakatzí ̱n naquinca̱ma̱xqui ̱caná̱n c-akapú̱ n. 6 Chuná̱ pi ̱ ankalhí ̱n akpuhuanti ̱ya̱hu, sa̱mpi ̱ ca̱najlaya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y Dios, ma̱squi catzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱makua̱ u̱ nú̱ lama̱hu ca̱tuxá̱huat, chu̱ kalhi ̱ya̱hu yuma̱ quimacnicán, qui ̱taxtuy pi ̱ mákat lama̱hu, hua̱mpi ̱ xamaktum nalakcha̱na̱hu Quimpu̱chinacán. 7 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱nchú̱ ni ̱ lay lacatzaj tasiyuy hua̱ntu̱ nakalhi ̱ya̱cha̱hu, caj taca̱najla li ̱lama̱hu, chu̱ caj xma̱n li ̱pa̱huana̱hu pi ̱ luhua chuná nahuán. 8 Cumu xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huana̱hu hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán, quin tlakaj laya̱hu, chu̱ lacasquina̱hu pi ̱ aya xmakaxtakui ̱ yuma̱ quimacnicán, chu̱ maktumá̱ aya xlakcha̱hu Quimpu̱chinacán. 9 Huá̱ xpa̱lacata quin ankalhí ̱n ma̱n huá̱ makapa̱xuhuama̱hu Quimpu̱chinacan Jesús, chuná̱ pala acxni ̱ nani ̱ya̱hu, chu̱ namakaxtaka̱hu yuma̱ quimacnicán, usu pala acxni ̱ nali ̱latama̱ya̱hucú̱. 10 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs quin naquinca̱li ̱cha̱ncaná̱n c-xlacati ̱n xpu̱ ma̱paksi ̱n Cristo laqui ̱mpi ̱ naquinca̱squiniyá̱n cuenta xpa̱lacata̱ tu̱ tlahuani ̱tahu ca̱tuxá̱huat pala tla̱n usu ni ̱tlá̱n. Hua̱ntu̱ Dios tlahuani ̱t c-xlatama̱t Pablo 11 Cumu quin ccatzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ Quimpu̱chinacán naquinca̱squiniyá̱n cuenta̱ xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱tahu xli ̱pacs quin xala ca̱tuxá̱huat, cli ̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱ya̱hu

2 CORINTIOS 5​, ​6

435 tachixcuhuí ̱tat pi ̱ cali ̱pa̱huanko̱lh. Cumu Dios quinca̱lakapasá̱n, chu̱ catzi ̱y pi ̱ ni ̱ caj cakskahuinama̱ acxni ̱ chuná̱ cli ̱chihui ̱nana̱hu, cpuhuana̱hu pi ̱ na̱ chuná̱ huixín quinca̱lakapasá̱tit. 12 Acxni ̱ chuná̱ cchihui ̱nana̱hu ni ̱ tipuhuaná̱tit pala caj cli ̱tlanca̱catzi ̱putuna̱hu yuma̱ quintascujutcán hua̱ntu̱ ctlahuama̱hu, huata cca̱ma̱xqui ̱má̱n quilhtamacú̱ pi ̱ nakalhi ̱yá̱tit tapa̱xuhuá̱n caj quimpa̱lacatacán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nakalhi ̱yá̱tit tu̱ nali ̱kalhti ̱ko̱yá̱tit yama̱ chixcuhui ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tlá̱n quinca̱li ̱chihui ̱naná̱n acxni ̱ li ̱lacata̱qui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ li ̱scujma̱kó̱, huanko̱y pi ̱ xtachihui ̱n Dios li ̱scujma̱kó̱ ma̱squi ni ̱ lakpali ̱ma̱kó̱ xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán. 13 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ puhuán pi ̱ quin caj cakuitima̱hu acxni ̱ chuná̱ cli ̱chihui ̱nama̱hu quintascujutcán, xma̱n Dios catzi ̱y, hua̱mpi ̱ lapi ̱ puhuaná̱tit pi ̱ chú̱ lacatancs hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nana̱hu, cakaxpáttit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n, sa̱mpi ̱ naca̱makta̱yayá̱n c-milatama̱tcán. 14 Ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ Cristo luhua quinca̱lakalhamaná̱n, chu̱ huá̱ cli ̱makaxtaka̱hu pi ̱ cama̱paksí ̱nalh c-quilatama̱tcán. Cumu ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ huá̱ tíni ̱lh caj xpa̱lacatacán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, na̱ quili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ la̱nchú̱ li ̱pa̱huanko̱y qui ̱taxtuy pi ̱ aya ta̱ni ̱ko̱ni ̱t. 15 Cristo ni ̱lh caj xpa̱lacata naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, chu̱ laqui ̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, xli ̱makua̱ lama̱hucú̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, nia̱lh nalatama̱ya̱hu caj hua̱ntu̱ quiacstucán, hua̱mpi ̱ huá̱ natapaksi ̱niya̱hu sa̱mpi ̱ huá̱ ni ̱lh, chu̱ lakastakuánalh caj quimpa̱lacatacán. 16 Xli ̱pacs quin ni ̱ lay nali ̱ma̱xtuya̱hu pala tla̱n, usu ni ̱tlá̱n xtapuhuá̱n cha̱tum chixcú̱ caj xpa̱lacata cumu chuná̱ li ̱pu̱ lhca̱ko̱y a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xapu̱ lana̱ makapitzí ̱n quin xli ̱pu̱ lhca̱ya̱hu Jesús xta̱chuná̱ la̱ cati ̱hua̱

chixcú̱ sa̱mpi ̱ chuná̱ xli ̱pu̱ lhca̱ko̱y a̱makapitzí ̱n, hua̱mpi ̱ chú̱ nia̱lh chuná̱ li ̱maca̱na̱hu sa̱mpi ̱ aya catzi ̱ya̱hu xatí ̱ luhua tama̱ Jesús. 17 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y Cristo qui ̱taxtuy pi ̱ xasa̱sti latáma̱t kalhi ̱y, nia̱lh lacapa̱stacko̱y la̱ntla̱ xapu̱ lh, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xamaká̱n aya ti ̱taxtuko̱lh, huá̱ chú̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni ̱ tu̱ pacs xasa̱sti. 18 Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ qui ̱taxtuma̱, huá̱ Dios chuná̱ tlahuama̱. Xlá̱ lacásquilh pi ̱ Cristo naxoko̱naniy quimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ xmakali ̱puhuani ̱tahu Dios caj xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, chú̱ tla̱n naquinca̱ma̱lacatzuhui ̱palayá̱n c-xlacatí ̱n. Xa̱huachí ̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tascújut la̱ntla̱ nama̱catzi ̱ni ̱ya̱hu xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat pi ̱ nia̱lh tí ̱ cape̱cuánilh Dios caj xpa̱lacata cumu li ̱makasi ̱tzi ̱ni ̱t xtala̱kalhí ̱n, huata tla̱n catalacatzuhui ̱niko̱lh chú̱ sa̱mpi ̱ pacs xma̱tzanka̱naniko̱ni ̱t tu̱ xlacle̱nko̱y. 19 Acxni ̱ xlá̱ macámilh Cristo, tancs xma̱siyuma̱ pi ̱ xlacasquín nia̱lh cape̱cuaniko̱lh, catalacatzu̱hui ̱niko̱lh xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ nia̱lh cui ̱ntaj xtlahuanima̱kó̱ xtala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ xlacán xtlahuako̱ni ̱t; chu̱ quin quinca̱lacsacni ̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱nana̱hu yuma̱ xtama̱catzi ̱ní ̱n. 20 Quin luhua xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Cristo quinca̱li ̱ma̱xtucani ̱tán, chu̱ la̱mpala Dios ma̱n ca̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱má̱n c-quintachihui ̱ncán pi ̱ catalacatzuhui ̱nítit Dios laqui ̱mpi ̱ naca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n. 21 Cristo ni ̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ caj quimpa̱lacatacán, Dios li ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ la̱mpala huá̱ xtlahuani ̱t quintala̱kalhi ̱ncán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n naquinca̱pa̱lakaxoko̱naná̱n laqui ̱mpi ̱ chú̱ c-xlacati ̱n Dios nali ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tu̱ lacle̱na̱hu. La̱nchú̱ huá̱ lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n Jesús Pus cumu Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán yuma̱

6

2 CORINTIOS 6 tascújut la̱ntla̱ nacpa̱lacachihui ̱nana̱hu, c-xtucuhuiní ̱ cca̱li ̱ma̱akatzanka̱yá̱n pi ̱ ni ̱ pá̱xcat catlahuátit yama̱ xtalakalhama̱n Dios hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱ma̱xqui ̱má̱n. 2 Sa̱mpi ̱ caj calacapa̱stáctit xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ huan lacatum c-Li ̱kalhtahuaka: “Acxni ̱ luhua lákcha̱lh quilhtamacú̱ ckáxmatli ̱ hua̱ntu̱ xquisquinípa̱t pi ̱ naclakalhamaná̱n; chu̱ cmakta̱yán acxni ̱ aya naaktzanka̱ya.” Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱nchú̱ hua̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nali ̱pa̱huana̱hu, chu̱ naquinca̱lakalhamaná̱n. La̱nchú̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ huan pi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 3 Quin ctzaksaya̱hu ni ̱ pala maktum xacli ̱ma̱lacahua̱ni ̱nahu hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tatlahu laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nali ̱laclata̱yay hua̱ntu̱ chú̱ cli ̱scujma̱hu. 4 Chí ̱ hua̱mpi ̱ luhua ankalhí ̱n cma̱siyuma̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ clacscujnima̱hu Dios, sa̱mpi ̱ cpa̱xuhua̱na̱le̱na̱hu ma̱squi acxni ̱ tu̱ quinca̱tzanka̱nín, ma̱squi quinca̱lakchiná̱n talakapútzi ̱t, chu̱ hasta ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱n; 5 usu acxni ̱ quinca̱putzanicaná̱n la̱ntla̱ naquinca̱si ̱tzi ̱nicaná̱n, quinca̱tamacanu̱caná̱n c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ li ̱pe̱cua̱ quinca̱ka̱snokcaná̱n, chuná̱ pala ctlakuana̱hu c-quintascujutcán, usu ni ̱ clhtataya̱hu, usu quilhtzincslatama̱ya̱hu. 6 Na̱ chuná̱ stalanca cli ̱ma̱siyuma̱hu quilatama̱tcán pi ̱ huá̱ clacscujnima̱hu Dios sa̱mpi ̱ chunatiyá̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum clama̱hu, tla̱n quintapuhua̱ncán, catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ cpa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱ya̱hu, clakapasa̱hu hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios, chu̱ tasiyuy pi ̱ Espíritu Santo lama̱ c-quilatama̱tcán sa̱mpi ̱ ankalhí ̱n lacati ̱tum cpa̱xqui ̱ya̱hu caxati ̱cahuá̱. 7 Na̱ chuná̱ cumu clakapasa̱hu xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ tancs cli ̱akchihui ̱nanima̱hu xtachihuí ̱n, mákat tasiyuy pi ̱ ckalhi ̱ya̱hu xli ̱tlihuaka Dios. Ankalhí ̱n huá̱

436 cli ̱lama̱hu hua̱ntu̱ aksti ̱tum tascújut, chuná̱ acxni ̱ quinca̱soka̱li ̱caná̱n, usu acxni ̱ cta̱la̱tlahuaya̱hu hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. 8 Ankalhí ̱n huá̱ cuana̱hu hua̱ntu̱ aksti ̱tum ma̱squi lakachuní ̱n lactali ̱pa̱hu quinca̱li ̱ma̱xtucaná̱n, chu̱ ma̱squi lakachuní ̱n quinca̱li ̱kalhkama̱nancaná̱n, ma̱squi lakachuní ̱n tla̱n quinca̱li ̱chihui ̱nancaná̱n, chu̱ ma̱squi lakachuní ̱n caj quinca̱si ̱tzi ̱nicaná̱n, ma̱squi lakachuní ̱n huancán pi ̱ caj cli ̱akskahuinama̱hu hua̱ntu̱ cuana̱hu ma̱squi huancán pi ̱ luhua tancs, chu̱ ma̱squi lakachuní ̱n huancán pi ̱ aksti ̱tum cli ̱chihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Dios. 9 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ maka̱sá lakapascani ̱t hua̱ntu̱ quilakasicán, chu̱ ma̱squi lakachuní ̱n quinca̱li ̱ma̱xtucaná̱n xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱tú̱ quilakasicán. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ankalhí ̱n quinca̱makni ̱putuncaná̱n hua̱mpi ̱ chunatiyá̱ clama̱hu xastacná, ma̱squi li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ quinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱n ni ̱ lay quinca̱makni ̱caná̱n. 10 Ma̱squi ankalhí ̱n quinca̱akspulayá̱n hua̱ntu̱ tla̱n nacli ̱li ̱puhuana̱hu, hua̱mpi ̱ ankalhí ̱n ckalhi ̱ya̱hu tapa̱xuhuá̱n; quin li ̱ma̱x kaní ̱n hua̱mpi ̱ lhu̱ huatá̱ hua̱nti ̱ cli ̱makta̱yako̱ni ̱tahu, chu̱ ma̱tamacu̱ nú̱ cli ̱ma̱xtuko̱ni ̱tahu quintachihui ̱ncán; ma̱squi ni ̱tú̱ ckalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n, hua̱mpi ̱ c-quinacu̱cán xcátzi ̱t kalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ tlanca xtápalh li ̱taxtuy c-xlacati ̱n Dios. 11 Nata̱lán xala c-Corinto, quit ni ̱tú̱ cca̱akskahuimá̱n, huata tancs cca̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n sa̱mpi ̱ cca̱pa̱xqui ̱yá̱n xli ̱pacs xli ̱tlihuaka quinacú̱. 12 Ni ̱ quin quintala̱kalhi ̱ncán, hua̱mpi ̱ huixín mintala̱kalhi ̱ncán pala ni ̱ quinca̱pa̱xqui ̱yá̱tit. 13 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱ma̱akatzanka̱yá̱n, xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ta̱chihui ̱nanko̱y xlakkahuasán, pi ̱ pala tú̱ quinca̱huaniputuná̱tit,

437 pacs caquinca̱huanítit, chu̱ caquinca̱ma̱catzi ̱ní ̱tit xta̱chuná̱ la̱ quin cca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n quintalacapa̱stacnicán, chu̱ cca̱lakalhamaná̱n. Dios quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ csiculán xastacná anta̱ni ̱ xlá̱ huí ̱ c-xchic 14 Pala tí ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios huixín ni ̱ lacxtum cata̱tlahuátit mintalacapa̱stacnacán, sa̱mpi ̱ caj li ̱huana̱ calacapa̱stáctit: ¿pá̱ tla̱n ta̱talacastuca̱ hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n tascújut yamá̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum tascújut? ¿Pá̱ tla̱n lacxtum ta̱lay ca̱cuhuiní, xa̱hua̱ ca̱tzi ̱sní? 15 Chuná̱ la̱ntla̱ Cristo ni ̱ lay ta̱talakxtumi ̱y akskahuiní, na̱ ni ̱ pala hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Cristo ni ̱ lay ta̱talakxtumi ̱y akskahuiní, na̱ ni ̱ pala hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Cristo, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán. 16 Xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios ni ̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nata̱talakxtumi ̱ya̱hu hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tako̱y hua̱ntu̱ caj xatatlahuamakxtu ídolo. Sa̱mpi ̱ Dios quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ csiculan xastacná̱ anta̱ni ̱ xlá̱ lama̱, chuná̱ la̱ maktum quilhtamacú̱ tihua̱ Dios: “Quit ankalhí ̱n clámaj nahuán c-xlatama̱tcán, sa̱mpi ̱ quit Xpu̱chinacán, chu̱ xlacán quincamán.” 17 Huá̱ xpa̱lacata chuná̱ huampalay Dios: “Catapa̱nú̱tit c-xlaksti ̱pa̱ncán, chu̱ ni ̱ lacxtum cata̱lakó̱tit; ni ̱tú̱ caxamátit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, laqui ̱mpi ̱ quit tla̱n nacca̱ta̱latama̱yá̱n, 18 chu̱ quit Mintla̱ticán nacuán, chu̱ huixín quilakkahuasán, chu̱ quilactzumaján nahuaná̱tit.” Chuná̱ huan Quimpu̱chinacan Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut. Nata̱lán, xli ̱pacs yuma̱ hua̱ntu̱ Dios tihuanchá̱ xamaka̱n quilhtamacú̱, quin

7

2 CORINTIOS 6​, ​7 quinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tán. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum calatama̱hu, chu̱ ni ̱tú̱ tili ̱ma̱xcajua̱li ̱ya̱hu quimacnicán, xa̱hua̱ quili ̱stacnacán, huata caj xma̱n huá̱ caputzahu la̱ntla̱ tla̱n nali ̱makapa̱xuhuaya̱hu Dios, chu̱ la̱ntla̱ tla̱n nama̱la̱nán c-quilatama̱tcán. Pablo luhua li ̱pa̱xuhuako̱y hua̱nti ̱ xala c-Corinto 2 ¡Xtlahuátit li ̱tlá̱n ca̱na̱ caj tzinú̱ xquinca̱lakalhamántit! Sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ctlahuaniya̱hu hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, ni ̱tí ̱ cta̱la̱tlahuama̱hu, chu̱ ni ̱tí ̱ cakskahuima̱hu. 3 Ni ̱ huá̱ xpa̱lacata chuná̱ cca̱huaniyá̱n pala caj nacca̱makali ̱puhuaná̱n, usu nacca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱yá̱n pala ni ̱tlá̱n mintapuhua̱ncán, hua̱mpi ̱ xta̱chuná̱ la̱ cca̱huanín xapu̱ lana̱ pi ̱ ma̱squi xli ̱makua̱ naclatama̱ycú, usu cni ̱ni ̱t nahuán, chunacú̱ cca̱pa̱xqui ̱má̱n nahuán xli ̱pacs quinacú̱. 4 Quit ni ̱ pala tzinú̱ cca̱macpuhuaniyá̱n, huá̱ xpa̱lacata lacatzaj cca̱lix̱ akatli ̱yá̱n, chu̱ ni ̱tú̱ cca̱maaktze̱kuili ̱niyá̱n, xa̱huachí ̱ luhua cca̱li ̱pa̱xuhuayá̱n la̱ntla̱ quinca̱kalhakaxpatá̱tit, chu̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱n, huixín quinca̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱yá̱tit, chu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱tit tlanca tapa̱xuhuá̱n acxni ̱ cca̱lacapa̱stacá̱n. 5 Hasta la̱ntla̱ cticha̱hu c-xatiyat Macedonia ni ̱tú̱ a̱aktziyaj cjaxa̱hu sa̱mpi ̱ caxani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ cana̱hu ankalhí ̱n ni ̱ xquinca̱ucxilhputuná̱n chixcuhuí ̱n, chu̱ c-quinacu̱cán luhua xacli ̱puhuana̱hu xpa̱lacata ni ̱tlá̱n tu̱ naquinca̱tlahuaniputuncaná̱n. 6 Hua̱mpi ̱ Dios lakati ̱y makapa̱xuhuako̱y hua̱nti ̱ li ̱puhuama̱kó̱, pus xlá̱ quinca̱macaminín Tito laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naquinca̱ma̱aktziyajá̱n, chu̱ naquinca̱makapa̱xuhuayá̱n. 7 Na̱ ni ̱ xma̱n hua̱ la̱ntla̱ ctili ̱ta̱ktziyajui ̱ quintica̱lakmín, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱hua̱ a̱tzinú̱

2 CORINTIOS 7 luhua quinca̱li ̱makapa̱xuhuán la̱ntla̱ xpa̱xuhuama̱ caj mimpa̱lacatacán; xlá̱ quinca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán la̱ntla̱ ni ̱ aktziyaj layá̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ xcatzi ̱yá̱tit pala tla̱n clama̱hu, na̱ chuná̱ quinca̱huanín pi ̱ lacasquiná̱tit pi ̱ tuncán xacca̱lakanchá̱n. Huá̱ xpa̱lacata luhua a̱tzinú̱ quinca̱li ̱makapa̱xuhuán. 8 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ ccatzi ̱y pi ̱ yama̱ quincarta hua̱ntu̱ quit pu̱ lh ctica̱t zoknín luhua ca̱li ̱makali ̱puhuán sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cca̱li ̱huanín, hua̱ntu̱ quimpa̱lacata ni ̱ pala tzinú̱ a̱t uyá̱ cpuhuán pi ̱ chuná̱ xactica̱huanín. Acxni ̱ a̱cu cca̱t zoknanikó̱n, xacpuhuán pi ̱ ma̱x luhua naca̱makali ̱puhuaná̱n, hua̱mpi ̱ tama̱ tali ̱puhuá̱n ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ ti ̱taxtuko̱lh. 9 La̱nchú̱ luhua cli ̱pa̱xuhuay, ni ̱ xpa̱lacata cumu caj cca̱li ̱makali ̱puhuán, hua̱mpi ̱ huá̱ cli ̱pa̱xuhuay sa̱mpi ̱ tama̱ mintali ̱puhua̱ncán ca̱makta̱yán laqui ̱mpi ̱ nalakpali ̱yá̱t it xalix̱ cajnit milatama̱tcán c-xlacati ̱n Dios. Huixín xli ̱li ̱puhuampá̱t it mintala̱kalhi ̱ncán chuná̱ la̱ntla̱ lakati ̱y Dios, huá̱ xpa̱lacata cli ̱huán pi ̱ yama̱ quincarta hua̱ntu̱ cca̱ma̱lakacha̱nín ni ̱tú̱ cca̱li ̱ma̱la̱kalhíṉ , huata tla̱n cca̱li ̱makta̱yán. 10 Sa̱mpi ̱ yama̱ tali ̱puhuá̱n xpa̱lacata tala̱kalhíṉ hua̱ntu̱ Dios lakati ̱y napa̱t i ̱ya̱hu, xli ̱ca̱na̱ quinca̱makta̱yayá̱n nalakpali ̱ya̱hu xalix̱ cajnit quintalacapa̱stacnicán c-xlacatíṉ laqui ̱mpi ̱ xlá̱ tla̱n naquinca̱ma̱t zanka̱naniyá̱n, chu̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n laktáxtut. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ caj li ̱huacá̱ tzucuko̱y li ̱li ̱puhuanko̱y hua̱ntu̱ u̱ nú̱ xala ca̱t uxá̱huat xli ̱ca̱na̱ pi ̱ naaktzanka̱ta̱yako̱y, sa̱mpi ̱ ni ̱ ma̱lakaspitya̱huaniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t c-xlacati ̱n Dios. 11 Huixín macalani ̱tántit, makatlajátit mintali ̱puhua̱ncán la̱ntla̱ lakati ̱y Dios,

438 chu̱ Dios ca̱makta̱yani ̱tán, ca̱ma̱xquíṉ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ ta̱lacca̱x layá̱t it yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xtlahuani ̱t lix̱ cajnit tala̱kalhíṉ c-milaksti ̱pa̱ncán. Sa̱mpi ̱ luhua xca̱ma̱ma̱xani ̱ni ̱tán, huá̱ luhua xli ̱si ̱tzi ̱niyá̱t it, chu̱ cumu ni ̱ xcatzi ̱yá̱t it la̱ntla̱ luhua natlahuayá̱t it nalacca̱xtlahuayá̱t it, puhuántit xacanchá̱n ca̱makta̱yayá̱n, hua̱mpi ̱ nia̱lh makcatzi kalhkalhi ̱putútit, huata tuncán chuná̱ tlahuátit, tamacaxtútit yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xtlahuani ̱t tala̱kalhíṉ , chu̱ ma̱makcatzi ̱ní ̱tit xtala̱kalhíṉ . 12 Acxni ̱ quit cca̱maca̱nichá̱n yama̱ quincarta, ni ̱ huá̱ clí ̱tzokli ̱ laqui ̱mpi ̱ caj nacli ̱ma̱ma̱xani ̱y yama̱ chixcú̱ hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t tala̱kalhíṉ , huata huá̱ cca̱li ̱tzoknanín laqui ̱mpi ̱ caj nacca̱li ̱tzaksayá̱n palapi ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua quinca̱li ̱pa̱huana, chu̱ natlahuayá̱t it hua̱ntu̱ xquima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t Dios nacca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n. 13 Hua̱mpi ̱ cumu xli ̱ca̱na̱ ctalulokui ̱ pi ̱ quinca̱li ̱pa̱huana̱, a̱t zinú̱ cli ̱kalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n c-quilatáma̱t. Hua̱mpi ̱ na̱ li ̱huacá̱ cli ̱pa̱xuhuani ̱t sa̱mpi ̱ Tito luhua kalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n caj xpa̱lacata la̱ntla̱ makta̱yátit laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ natzanka̱niy; xli ̱ca̱na̱ pi ̱ pacs tu̱ tlahuayá̱tit, quit luhua cli ̱pa̱xuhuay. 14 Quit ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ cakskáhuilh Tito acxni ̱ cuánilh pi ̱ huixín luhua tla̱n mintapuhua̱ncán. Xli ̱pacs hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán huá̱ xtalulóktat, chuná̱ la̱ cuánilh Tito pi ̱ quit luhua cli ̱pa̱xuhuay la̱ntla̱ huixín lapá̱tit. 15 Xlá̱ luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu ca̱lakcatzalaca̱ná̱n acxni ̱ lacapa̱staca̱ la̱ntla̱ kalhakaxpátit pacs tu̱ xlá̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán, xa̱huachí ̱ la̱ntla̱ ma̱xquí ̱tit ca̱cni ̱ acxni ̱ ca̱lakchá̱n sa̱mpi ̱ xlacasquiná̱tit nacatzi ̱y pi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 16 Na̱ chuná̱ quit cli ̱pa̱xuhuay sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ niucxni ̱ caquintili ̱ma̱ma̱xaní ̱tit c-milatama̱tcán, chu̱ pi ̱ na̱ tla̱n cca̱li ̱pa̱huaná̱n.

439 Pablo lacasquín pi ̱ li ̱pa̱xuhu catamá̱stokli ̱ acatzuni ̱n tumi ̱n tu̱ nali ̱makta̱yananko̱y Nata̱laní ̱n, chú̱ quin cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n la̱ntla̱ Dios ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t xatla̱n xtalacapa̱stacnican yama̱ quinata̱lancán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús xli ̱ca̱tlanca c-xatiyat Macedonia. 2 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lhu̱ hua talakapútzi ̱t hua̱ntu̱ ankalhí ̱n lakchinko̱y, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ taxlajuani ̱ko̱y, huata luhua li ̱pa̱xuhu la̱ntla̱ lama̱kó̱; chu̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ luhua tali ̱ma̱x ka̱ko̱ni ̱t, lhu̱ hua̱ ma̱sta̱ko̱ni ̱t xtumi ̱ncán tu̱ nali ̱makta̱yananko̱y, xta̱chuná̱ la̱mpala luhua ma̱tamacu̱ naní ̱n xuanko̱ni ̱t. 3 Quit tla̱n cma̱luloka̱ pi ̱ xlacán ni ̱ cha̱lakcatza̱naj ma̱sta̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y, sa̱mpi ̱ makapitzí ̱n xlacán ma̱sta̱ko̱ni ̱t hasta hua̱ntu̱ ni ̱ makaaccha̱nko̱y. 4 Caj xtapa̱xuhua̱ncán xmakta̱yanamputunko̱y, sa̱mpi ̱ ma̱n xlacán tzucuko̱lh quihuaniko̱y pi ̱ cacma̱xqui ̱ko̱lh talacasquín cali ̱makta̱yako̱lh hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y yama̱ xta̱ca̱najlani ̱ncán hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Jerusalén. 5 Hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱ta̱yako̱lh hua̱ntu̱ xma̱sta̱ko̱lh, hua̱mpi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ tamacama̱sta̱ko̱lh c-xlacati ̱n Quimpu̱chinacán, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chu̱ quinca̱huanín pi ̱ naquinca̱makta̱yako̱yá̱n c-quintascujutcán lapi ̱ huá̱ chuná̱ lacasquín Dios. 6 Huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ cucxilhui ̱ hua̱ntu̱ xma̱stokko̱ni ̱t yama̱ quinata̱lancán xala c-Macedonia, quin cli ̱squinihu li ̱tlá̱n Tito pi ̱ huá̱ na̱ cama̱akaspútulh c-milaksti ̱pa̱ncán hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱quilhtzuqui ̱ni ̱t la̱ntla̱ namaklhti ̱nanti ̱lhay hua̱ntu̱ huixín nali ̱makta̱yako̱yá̱tit yama̱ quinta̱ca̱najlani ̱ncán xala c-Jerusalén. 7 Lacaxtum ca̱li ̱chihui ̱nancaná̱t it pi ̱ huixín tlak tancs li ̱pa̱huaná̱tit Dios ni ̱ xahuá̱ a̱makapitzí ̱n, tlak tla̱n

8

2 CORINTIOS 8 ma̱siyuyá̱tit xtachihuí ̱n sa̱mpi ̱ tancs lakapasá̱tit xtalacapa̱stacni, pala aktum tla̱n tascújut tlahuaputuná̱tit, chu̱ ni ̱ lay ma̱kantaxti ̱yá̱tit, ni ̱ tuncán lakachipiniyá̱tit, xa̱huachí ̱ na̱ chuná̱ lakalhamanko̱yá̱tit cati ̱huá̱ chuná̱ la̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán. Pus cumu chuná̱ qui ̱taxtuy, chú̱ clacasquín pi ̱ tlak li ̱pa̱xuhu nama̱sta̱yá̱tit acatzuní ̱n hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yananá̱tit mintumi ̱ncán ni ̱ xahuá̱ a̱makapitzí ̱n. 8 Yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, ni ̱ luhua cca̱li ̱ma̱paksi ̱má̱n, caj xma̱n clacasquín nacatzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ a̱makapitzí ̱n ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús li ̱pa̱xuhu makta̱yani ̱nanko̱y, chu̱ laqui ̱mpi ̱ huixín na̱ tla̱n nama̱siyuyá̱tit pi ̱ yama̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit xli ̱ca̱na̱ chuná̱ lakati ̱y Dios. 9 Cumu la̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ caj xpa̱lacata cumu Quimpu̱chinacan Jesucristo snu̱ n quinca̱lakalhamaná̱n, ma̱squi xlá̱ luhua ma̱tamacu̱ nú̱ xuani ̱t sa̱mpi ̱ xlá̱ xpu̱china xli ̱pacs tu̱ anán ca̱quilhtamacú̱, hua̱mpi ̱ li ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱ li ̱maxkan, caj quimpa̱lacatacán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ quin luhua nali ̱ma̱tamacu̱ ni ̱nana̱hu sa̱mpi ̱ chú̱ li ̱pa̱xuhuaya̱hu lhu̱ hua xtalakalhamá̱n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xquí ̱n. 10 Laqui ̱mpi ̱ a̱t zinú̱ nali ̱akpuhuanti ̱yá̱tit nacca̱ma̱lacapa̱stacni ̱yá̱n hua̱ntu̱ ma̱n tima̱quilhtzuquí ̱tit ca̱tatá̱ la̱ntla̱ acxtum la̱ta̱chihui ̱nántit pi ̱ nama̱stokti ̱lhayá̱tit acatzuni ̱n mintumi ̱ncán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tla̱n hua̱ntu̱ huixín tlahuayá̱tit. 11 Pus xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xkalhi ̱yá̱t it tapa̱xuhuá̱n acxni ̱ ma̱tzuquí ̱tit, pi ̱ ankalhi ̱ná̱ chuná̱ cakalhí ̱tit tapa̱xuhuá̱n hasta acxni ̱ nama̱akasputuyá̱tit tama̱ mintascujutcán. 12 Sa̱mpi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱lakachixcuhui ̱putún Dios hua̱ntu̱ maklhtasiyuti ̱lhay, Dios lipa̱xuhu makamaklhti ̱y xtamakta̱y usu xtumi ̱n hua̱ntu̱ puhuán pi ̱ ta̱yaniy nama̱sta̱y, sa̱mpi ̱ Dios ni ̱

2 CORINTIOS 8 quinca̱maksquiná̱n hua̱ntu̱ xlá̱ catzi ̱y pi ̱ ni ̱ kalhi ̱ya̱hu. 13 Yuma̱ quintachihuí ̱n ni ̱ huamputún pi ̱ caj xpa̱lacata cumu namakta̱yako̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱ko̱y tu̱ maclacasquinko̱y, huixín nali ̱quilhtzincsá̱tit. 14 Huata caj xma̱n talacasquín pi ̱ acxtum nala̱lakalhamana̱hu, sa̱mpi ̱ chú̱ huixín kalhi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ xlacán ni ̱ kalhi ̱ko̱y, hua̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ xlacán kalhi ̱ko̱y nahuán hua̱ntu̱ huixín ni ̱ catikalhí ̱tit, acxnicú̱ natasiyuy pi ̱ acxtum la̱lakalhamaná̱tit, sa̱mpi ̱ na̱ naca̱makta̱yacaná̱tit acxni ̱ ni ̱tú̱ tu̱ namaclacasquiná̱tit. 15 Chuná̱ naqui ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huan lacatum c-Li ̱kalhtahuaka: “Yamá̱ hua̱nti ̱ tla̱n makalana̱nani ̱t ni ̱ akata̱xtúnilh hua̱ntu̱ xmaclacasquini ̱t, na̱ ni ̱ pala hua̱nti ̱ ni ̱ lhu̱ hua̱ xmakalana̱nani ̱t ni ̱tú̱ tzanká̱nilh hua̱ntu̱ nali ̱hua̱yán.” Pablo ma̱lakacha̱ma̱pá̱ Tito c-xaca̱chiqui ̱n Corinto 16 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios pi ̱ xlá̱ má̱xqui ̱lh tla̱n talacapa̱stacni ̱ quinta̱lacan Tito pi ̱ na̱ naca̱akli ̱huaná̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cca̱akli ̱huán. 17 Acxni ̱ quit cuánilh pi ̱ xtláhualh li ̱tlá̱n xca̱lakapaxia̱lhnampalán, xlá̱ aya xlacapa̱stacni ̱t hua̱ntu̱ caj xacstu̱ pi ̱ naca̱lakapaxia̱lhnaná̱n, sa̱mpi ̱ xcatzi ̱putún lapi ̱ tla̱n lapá̱tit. 18 Na̱ acxtum cta̱maca̱ma̱chá̱ Tito cha̱tum quinta̱lacán hua̱nti ̱ luhua tali ̱pa̱hu, chu̱ lacaxtum anta̱ni ̱ li ̱pa̱huancán Jesús luhua huancán pi ̱ tancs la̱ntla̱ li ̱scujma̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacán. 19 Xa̱huachí ̱ hua̱ yuma̱ ca̱najlaní ̱n xala u̱ nú̱ lacsacko̱lh laqui ̱mpi ̱ naquinca̱makamakta̱yayá̱n la̱ntla̱ quin nacana̱hu li ̱scuja̱hu yuma̱ tascújut hua̱ntu̱ ctlahuama̱hu la̱ntla̱ cma̱macxtumi ̱ma̱hu acatzuni ̱n tumi ̱n laqui ̱mpi ̱ natasiyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakalhamani ̱nana̱hu, chu̱ chuná̱

440 li ̱ma̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni ̱ Quimpu̱chinacan Jesús. 20 Xa̱huachí ̱ quit clakati ̱y la̱ntla̱ quinca̱makta̱yamá̱n sa̱mpi ̱ cumu li ̱pa̱huancán, ni ̱ cpuhuán pala xamaktum naquinca̱li ̱aksana̱chá̱n pala nahuán pi ̱ huí ̱ tu̱ cakskahuixtuhu yuma̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ cle̱ma̱hu c-Jerusalén. 21 Huá̱ xpa̱lacata quin ankalhí ̱n ctzaksaya̱hu ctlahuaya̱hu hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu, chuná̱ c-xlacati ̱n Dios, xa̱hua̱ c-xlacati ̱ncán tachixcuhuí ̱tat. 22 Chu̱ na̱ cca̱huaniputuná̱n pi ̱ na̱ ta̱ama̱ko̱chá̱ Tito, chu̱ xcompañeros, a̱cha̱tum li ̱tum quinta̱lacán hua̱nti ̱ quin cucxilhni ̱tahu chunatá̱ la̱ntla̱ quintica̱paktanú̱ n, luhua aksti ̱tum quinca̱ta̱scujmá̱n, xlá̱ luhua pa̱xúhualh acxni ̱ cátzi ̱lh pi ̱ naaná̱n ca̱lakapaxia̱lhnaná̱n sa̱mpi ̱ quit cli ̱ta̱chihui ̱nani ̱t la̱ntla̱ kalhi ̱yá̱tit taca̱najla, chu̱ la̱ntla̱ ma̱stokni ̱tántit mintumi ̱ncán hua̱ntu̱ li ̱makta̱yananá̱tit, huá̱ xpa̱lacata̱ chú̱ luhua ca̱tapa̱xuhuá̱n ca̱makta̱yaputuná̱n. 23 Lapi ̱ tí ̱ catzi ̱putún xatú̱ xpa̱lacata cli ̱lacsacni ̱t Tito laqui ̱mpi ̱ huá̱ naca̱lakana̱chá̱n, mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ caj xpa̱lacata sa̱mpi ̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum quimakta̱yama̱ c-xli ̱tascujut Dios, chu̱ ccatzi ̱y pi ̱ na̱ chuná̱ naca̱makta̱yayá̱n antá; chu̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ta̱ama̱kó̱, huá̱ ma̱n ma̱lakacha̱ko̱ni ̱t minata̱lancán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ huilakó̱ c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n u̱ nú̱ lacatzuní ̱n. Yuma̱ chixcuhuí ̱n luhua ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ Cristo c-xlatama̱tcán. 24 Laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs nata̱laní ̱n xala actzu̱ ca̱chiquí ̱n tu̱ huilakó̱ antá̱ lacatzú̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ luhua lacsacmaca̱nko̱cani ̱tanchá̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n, huixín cama̱siyútit pi ̱ pa̱xqui ̱ko̱yá̱tit, chu̱ camakta̱yakó̱tit laqui ̱mpi ̱ natasiyuy pi ̱ quin xli ̱ca̱na̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nacpa̱xuhuaya̱hu caj mimpa̱lacatacán, sa̱mpi ̱ tla̱n catzi ̱yá̱tit, chu̱ pa̱xqui ̱naná̱tit chuná̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacán.

441 Pablo lacasquín pi ̱ aktum tapa̱xuhuá̱n cama̱sta̱ko̱lh xtata̱qui ̱ncán. Nata̱laní ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh xafuerza̱ nacca̱ma̱lacapa̱stacni ̱yá̱n xpa̱lacata nali ̱makta̱yako̱yá̱tit hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit yama̱ quinta̱ca̱najlaní ̱n xala c-Jerusalén. 2 Sa̱mpi ̱ huixín ankalhí ̱n ca̱tapa̱xuhuá̱n makta̱yani ̱naná̱tit, chú̱ cli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh quinata̱lancán xala c-Macedonia pi ̱ hasta ca̱tatá̱ huixín xala c-Acaya tzucuni ̱tántit ma̱stoká̱tit acatzuni ̱n mintumi ̱ncán hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yani ̱naná̱tit, chu̱ acxni ̱ xlacán catzi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ tlahuapá̱tit, na̱ la̱li ̱ta̱kalhchuhi ̱nanko̱lh pi ̱ na̱ nama̱stokti ̱lhako̱y acatzuni ̱n xtumi ̱ncán hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yani ̱nanko̱y. 3 Huá̱ xpa̱lacata cli ̱maca̱ma̱ko̱chá̱ yuma̱ nata̱laní ̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱ma̱huixca̱ni ̱yá̱n, chu̱ nama̱akasputuyá̱tit hua̱ntu̱ aya ma̱quilhtzuqui ̱ni ̱tántit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natama̱xani ̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ acxni ̱ quit cca̱li ̱chihui ̱naná̱n, cuan pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakati ̱yá̱tit makta̱yani ̱naná̱tit. Chuná̱ cca̱huanimá̱n laqui ̱mpi ̱ na̱ aya naq uinca̱li ̱kalhi ̱tahuilayá̱tit, 4 ni ̱ xahuá̱ pala xamaktum acxni ̱ nacana̱chá̱ c-minca̱chiqui ̱ncán naquinta̱anko̱y makapitzí ̱n nata̱laní ̱n u̱ nú̱ xala c-Macedonia, chu̱ lapi ̱ huixín ni ̱ ma̱stokni ̱tántit nahuán hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yananá̱tit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tlanca li ̱ma̱xaná̱ naquinca̱qui ̱taxtuniyá̱n, sa̱mpi ̱ maklhu̱ hua̱ la̱ntla̱ cca̱li ̱chihui ̱nani ̱tán pi ̱ li ̱pa̱xuhu makta̱yananá̱tit. 5 Hua̱mpi ̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ li ̱tama̱xani ̱yá̱tit, huá̱ xpa̱lacata quit cli ̱squiniko̱lh li ̱tlá̱n yuma̱ nata̱lán pi ̱ caca̱lakapaxia̱lhnaná̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱ma̱huixca̱ni ̱yá̱n, chu̱ maktumá̱ nama̱akasputuyá̱tit hua̱ntu̱ tima̱quilhtzuqui ̱pítit, chu̱ chuná̱ natasiyuy pi ̱ huixín cha̱pa̱xuhua̱na̱ ma̱sta̱yá̱tit hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit, chu̱ ni ̱ huata caj nali ̱tasiyuy pi ̱ huixín caj xalacpilhí ̱n, chu̱ ma̱squi

9

2 CORINTIOS 9 makta̱yananá̱tit xafuerza̱ sa̱mpi ̱ quit luhua cca̱li ̱akaxculimá̱n. 6 Cumu la̱ huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ hua̱nti ̱ lakcatzán talhtzi, ni ̱ tlanca̱ chana̱nán, ni ̱ lhu̱ hua̱ makalana̱nán; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xcátzi ̱t chana̱nán, na̱ xcátzi ̱t makalana̱nán. 7 Luhua ca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ minacu̱cán nakalhasquiná̱tit la̱ntla̱ tla̱n nali ̱makta̱yananá̱tit hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj cha̱li ̱puhua̱na̱ usu caj xafuerza̱ camá̱sta̱lh, sa̱mpi ̱ Dios li ̱pa̱xuhuay hua̱nti ̱ xli ̱pacs xtapa̱xuhuá̱n ma̱sta̱y hua̱ntu̱ kalhi ̱y. 8 Dios lakati ̱y naca̱siculana̱t lahuaniyá̱n mintascujutcán laqui ̱mpi ̱ a̱tzinú̱ lhu̱ hua̱ nakalhi ̱yá̱tit, ni ̱ xahuá̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱pá̱tit, laqui ̱mpi ̱ tlak lhu̱ hua̱ nakalhi ̱yá̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ naca̱tzanka̱niyá̱n, chu̱ chuná̱ tla̱n li ̱pa̱xuhu nali ̱makta̱yananá̱tit ma̱squi caxatu̱cahua̱ tla̱n c-tascújut. 9 Sa̱mpi ̱ lacatum c-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan xpa̱lacata cha̱tum tla̱n chixcú: “Xlá̱ li ̱pa̱xuhu ma̱akpitziniko̱ni ̱t acatzuní ̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱y li ̱ma̱xkaní ̱n, chu̱ yuma̱ xtapá̱xqui ̱t niucxnicú̱ catipa̱tzanka̱ca̱ c-xlacati ̱n Dios.” 10 Cumu Dios hua̱nti ̱ ma̱sta̱y li ̱chánat hua̱ntu̱ chancán, xa̱hua̱ yama̱ quintahua̱ycán hua̱ntu̱ li ̱hua̱yana̱hu, pus na̱ huatiya tama̱ Dios naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xli ̱pacs mili ̱chanatcán hua̱ntu̱ namaclacasquiná̱tit, chu̱ nama̱stacay laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ naca̱tzanka̱niyá̱n, chu̱ chuná̱ huixín a̱lhu̱ hua̱ kalhi ̱yá̱tit nahuán hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱makta̱yananá̱tit. 11 Chuná̱ chú̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n naca̱akata̱xtuniti ̱lhayá̱n hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu nali ̱makta̱yako̱yá̱tit li ̱ma̱x kaní ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ xala c-Jerusalén. Chu̱ xli ̱pacs yama̱ acatzuni ̱n mintumi ̱ncán hua̱ntu̱ huixín namacama̱sta̱yá̱tit c-quimacancán laqui ̱mpi ̱ quin nacma̱akpitziniko̱ya̱hu li ̱ma̱x kaní ̱n, chuná̱ yama̱ nata̱laní ̱n

2 CORINTIOS 9​, ​10 luhua nali ̱pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios yama̱ mintata̱qui ̱ncán hua̱ntu̱ namaklhti ̱nanko̱y. 12 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ quin nacle̱niko̱ya̱hu yuma̱ tamakta̱y yama̱ nata̱laní ̱n, ni ̱ caj xma̱n huá̱ cactile̱niko̱hu hua̱ntu̱ namaclacasquinko̱y c-xlatama̱tcán, chu̱ antiyá̱ naqui ̱ta̱yay quintascujutcán, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱hua̱ tu̱ qui ̱taxtuniy pi ̱ xlacán lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios sa̱mpi ̱ akli ̱huama̱ko̱ca̱ namakcatzi ̱ko̱y. 13 Nali ̱ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ Dios caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yako̱ya̱hu, sa̱mpi ̱ xlacán natalulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín huá̱ ma̱kantaxti ̱pá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Cristo. Na̱ nali ̱pa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios sa̱mpi ̱ huixín li ̱ta̱katzanka̱yá̱tit la̱ntla̱ ma̱stoká̱tit acatzuní ̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ caj mintapa̱xuhua̱ncán nali ̱makta̱yako̱yá̱tit cati ̱huá̱. 14 Chuná̱ naca̱li ̱pa̱xqui ̱ko̱yá̱n, na̱ napa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios c-xoracioncán pi ̱ ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán tla̱n talacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu namakta̱yananá̱tit. 15 ¡Luhua capa̱xcatcatzi ̱nihu Dios xpa̱lacata tlanca xtalakalhamá̱n hua̱ntu̱ quinca̱ta̱quí ̱n c-xlatama̱t Jesucristo! Pablo ma̱siyuy pi ̱ kalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ apóstol Chiyú̱ huí ̱ aktum tlanca li ̱tlá̱n hua̱ntu̱ quit Pablo cca̱squiniputuná̱n, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ lacati ̱tum, sa̱mpi ̱ cca̱pa̱xqui ̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n Quimpu̱chinacan Cristo, chu̱ ni ̱ chuná̱ claputún la̱ huanko̱y makapitzí ̱n hua̱nti ̱ quili ̱ya̱huako̱y pi ̱ acxni ̱ cuilachá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán ni ̱ pixtlanca̱ cchihui ̱nán, caj la̱mpala cca̱quilhpe̱cuaniyá̱n, hua̱mpi ̱ acxni ̱ caj cca̱tzokniyá̱n quincarta hua̱ntu̱ cca̱maca̱niya̱chá̱n, mat luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ cca̱huaniyá̱n cumu mat caj mákat cuí ̱. 2 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱squiniyá̱n

10

442 li ̱tlá̱n, acxni ̱ quit nacca̱lakana̱chá̱n ni ̱ clacasquín pala tí ̱ caj natzucuy quinta̱la̱huaniy, usu naquili ̱tzaksaputún, sa̱mpi ̱ quit nacta̱la̱huaniko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ catu̱ huá̱ quili ̱ya̱huama̱kó̱, sa̱mpi ̱ huanko̱y pi ̱ hua̱ntu̱ quit cli ̱chihui ̱nán caj quiacstu quintalacapa̱stacna. 3 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit na̱ caj la̱ cati ̱hua̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ cli ̱chihui ̱nama̱hu hua̱ntu̱ caj quiacstu quintalacapa̱stacnicán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y makapitzí ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱cán. 4 Yuma̱ quili ̱macapa̱huancán tu̱ quin ckalhi ̱ya̱hu, ni ̱ antá̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ xli ̱tlihuaka Dios quit cli ̱ta̱yaniy, sa̱mpi ̱ huá̱ tla̱n makaca̱najlako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ ni ̱ ucxilhputunko̱y. Chu̱ quin na̱ tla̱n nacli ̱makatlajako̱ya̱hu yamá̱ hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xtuniyá̱n ta̱ksaní ̱n, 5 chu̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ankalhí ̱n putzama̱kó̱ pi ̱ ni ̱ nali ̱pa̱huancán, chu̱ ni ̱ nalakapascán Dios, cmakaca̱najlako̱ya̱hu laqui ̱mpi ̱ naca̱najlako̱y hua̱ntu̱ xtalulóktat, chu̱ xma̱n hua̱ Cristo nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ nakalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ nali ̱ma̱paksi ̱ko̱y. 6 Chu̱ quin aktum ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ nacli ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ya̱hu xli ̱tlihuaka Dios xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ caj kalhakaxmatmakama̱kojcú̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios c-milaksti ̱pa̱ncán. Hua̱mpi ̱ ni ̱ xaakpuntum chuná̱ cactitlahuako̱lh, huata pu̱ lh lacatancs naccatzi ̱y ti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ naquinkalhakaxmata, chu̱ ti ̱ caj naquinta̱la̱lacata̱qui ̱ko̱y. 7 Makapitzi ̱n huixín ni ̱tú̱ quili ̱ucxilhá̱tit sa̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ ucxilhá̱tit hua̱ la̱ntla̱ ctasiyuy, chu̱ ni ̱ hua̱ la̱ntla̱ ckalhi ̱y quinacú̱. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ taluloká̱tit pi ̱ xma̱n huixín Cristo ma̱xqui ̱ni ̱t xli ̱tlihuaka nascujnaniyá̱tit, na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ quit xali ̱huacá̱ kalhi ̱y yama̱ li ̱tlihuaka. 8 Sa̱mpi ̱ ma̱squi

443 capuhuántit pi ̱ lakachuní ̱n quit xcátzi ̱t cli ̱lacata̱qui ̱nán cumu tla̱n cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n hua̱ntu̱ mili ̱tlahuatcán, ni ̱ pala huá̱ cli ̱ma̱xanán; kalhtum cuan pi ̱ ni ̱ cli ̱ma̱xanán, sa̱mpi ̱ Cristo ni ̱ huá̱ quili ̱ma̱xqui ̱ni ̱t yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ caj nacca̱li ̱lactlahuaya̱huayá̱n, huata huá̱ quili ̱ma̱xqui ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ caj nacca̱makta̱yayá̱n la̱ntla̱ li ̱huacá̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit. 9 Ni ̱ clacasquín napuhuaná̱t it pala caj cca̱li ̱maka̱klhamá̱n hua̱ntu̱ cca̱tzoknimá̱n c-quincarta̱. 10 Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ acxni ̱ cca̱tzokniyá̱n mactum carta, lhu̱ hua quintachihuí ̱n hua̱ntu̱ caj cca̱li ̱lacaquilhni ̱yá̱n, chu̱ cca̱li ̱maka̱klhayá̱n; hua̱mpi ̱ mat acxni ̱ chú̱ cuilachá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán, ni ̱ lhu̱ hua quintachihuí ̱n, xa̱huachí ̱ mat ni ̱ tlihuaka cuili ̱y quili ̱ma̱paksí ̱n, caj la̱mpala mat cca̱quilhpe̱cuaniyá̱n. 11 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ chuná̱ quili ̱chihui ̱nanko̱y, tancs cacatzi ̱ko̱lh pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ acxni ̱ mákat cuí ̱, chu̱ caj xma̱n cca̱tzokniyá̱n quincarta, ni ̱ pala tzinú̱ cquilhpe̱cuán hua̱ntu̱ cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, pus na̱ chuná̱ ni ̱ cactiquilhpé̱cualh laqui ̱mpi ̱ nacca̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n acxni ̱ cuilachá nahuán c-milaksti ̱pa̱ncán. 12 Quit ni ̱ pala tzinú̱ cpuhuán pala xacta̱talacastucko̱lh, usu hasta pala xacma̱li ̱huáqui ̱lh quintalacapa̱stacna ni ̱ xahuá̱ cumu la̱ tamá̱ hua̱nti ̱ caj xma̱n xacstucán putzama̱kó̱ la̱ntla̱ tlak tali ̱pa̱hu xakchihui ̱nani ̱n Dios nali ̱taxtuko̱y. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua xalactu̱ ntusnu sa̱mpi ̱ caj xma̱n chuná̱ li ̱lacata̱qui ̱nantla̱huanko̱y pala tí ̱ tlak kalhi ̱y, usu makaacchá̱n xtalacapa̱stacni. 13 Hua̱ quit, ni ̱tú̱ nacli ̱lacata̱qui ̱nán quintalacapa̱stacna, hua̱mpi ̱ huá̱ tla̱n quit quili ̱lakapascán quintascújut la̱ntla̱ xatú̱ Dios lacasquini ̱t nactlahuay, chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ lacasquini ̱t pi ̱ nacscuja̱hu, chu̱ nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱ná̱n xtachihuí ̱n

2 CORINTIOS 10​, ​11 huixín xala c-Corinto. 14 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ quit ni ̱tú̱ clacatza̱lama̱ hua̱ntu̱ Dios quintili ̱ma̱páksi ̱lh nactlahuay. Usuchí ̱ ¿pá̱ puhuaná̱tit pi ̱ ni ̱ ckalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ nacca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ mili ̱tlahuatcán? ¿Tú̱ hua̱ quit hua̱nti ̱ xapu̱ lana̱ cca̱lix̱ akatlí ̱n yama̱ li ̱pa̱xuhu tachihuí ̱n la̱ntla̱ Cristo naca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n, chu̱ la̱ntla̱ nali ̱pa̱huaná̱tit? 15 Hua̱mpi ̱ quit ni ̱ naclacatza̱lay pala nacli ̱lacapacxa̱ xtascujutcan a̱makapitzi ̱n apóstoles xta̱chuná̱ pala quit huá̱ ctlahuani ̱t, usu pala tú̱ ctlahuama̱ hua̱ntu̱ ni ̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t Dios. Huata quit clacasquín pi ̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huántit Quimpu̱chinacán laqui ̱mpi ̱ a̱tzinú̱ tlak tla̱n nacca̱li ̱scujá̱n chuná̱ la̱ntla̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán Quimpu̱chinacán. 16 Xa̱huachí ̱ na̱ cpuhuán pi ̱ a̱li ̱sta̱lh, lapi ̱ naquili ̱makuaniy, nacli ̱akchihui ̱nán yuma̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut hasta tlak li ̱laca̱na̱chá̱ c-minca̱chiqui ̱ncan Corinto, hua̱mpi ̱ anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ a̱li ̱chihui ̱nán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nacmaktanu̱y c-xtascujutcan a̱makapitzí ̱n, chu̱ la̱mpala quintascújut nactlahuay. 17 Pala tí ̱ lakati ̱y tali ̱pa̱hu makcatzi ̱cán, huata xatlá̱n tali ̱pa̱hu cali ̱má̱xtulh Quimpu̱chinacán, chu̱ cali ̱chihuí ̱nalh tu̱ tlahuani ̱t c-xlatáma̱t. 18 Hua̱mpi ̱ ni ̱ capuhuántit pala yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ caj acstuli ̱talacatla̱ni ̱putún xtascújut pi ̱ chuná̱ xataluloktat nahuán, huata xma̱n hua̱ xataluloktat nahuán hua̱ntu̱ Dios ma̱tla̱ni ̱y pi ̱ aksti ̱tum tlahuanini ̱t. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ caj li ̱akskahuinanko̱y pi ̱ li ̱chihuinanko̱y Cristo Cumu ma̱x napuhuaná̱tit pi ̱ caj cakuitima̱, pus pala cakuitima̱, usu ni ̱tú̱ cakuitima̱, huatiyá̱ pi ̱ catlahuátit li ̱tlá̱n, caquinkaxpatnítit hua̱ntu̱ chu̱ nacca̱huaniyá̱n. 2 Quit li ̱pe̱cua̱ cca̱lakcatzaná̱n, hua̱mpi ̱ yuma̱

11

2 CORINTIOS 11 talakcatzaní ̱n hua̱ntu̱ quit cmakcatzi ̱y, huá̱ Dios quima̱xqui ̱y, sa̱mpi ̱ quit xta̱chuná̱ pala aya cca̱kalhti ̱nanini ̱tán xpa̱lacata nata̱tahuilayá̱tit Cristo, chu̱ clacasquín pi ̱ xma̱n huá̱ namakapa̱xuhuaputuná̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum cajcu xaaksti ̱tum tzuma̱t hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ma̱xananiy xli ̱ta̱tahuílat. 3 Quit clacasquín pi ̱ xma̱n huá̱ napa̱xqui ̱yá̱tit, chu̱ natakoka̱yá̱tit Cristo, hua̱mpi ̱ lakachuní ̱n cmacpuhuán pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ akskahuiní ̱ xli ̱akskálalh tili ̱akskahuími ̱lh yama̱ xapu̱lh pusca̱t hua̱nti ̱ xuanicán Eva xpa̱lacata nakalhakaxmatmakán Dios, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱tú̱ tikalhakaxpatmakaná̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ naca̱akskahuimi ̱yá̱n. 4 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ huixín pacs ma̱tla̱ni ̱yá̱tit naca̱lakchiná̱n cati ̱hua̱ chixcú, chu̱ natzucuyá̱n ca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n tanu̱ laktáxtut hua̱mpi ̱ ni ̱ xahuá̱ hua̱ntu̱ la̱ntla̱ quin cca̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Jesús, na̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nancaná̱tit xtalacapa̱stacni pu̱lactum tanu̱ spíritu hua̱ntu̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ mat ni ̱ xahuá̱ hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n Espíritu Santo, chu̱ tuncán li ̱pa̱huaná̱tit xtachihui ̱ncán ni ̱ xahua la̱ntla̱ li ̱pa̱huaná̱tit yama̱ xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ aya makamaklhti ̱nani ̱tántit. 5 Hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ cpuhuán pala a̱tzinú̱ kalhi ̱ko̱y tla̱n talacapa̱stacni ̱ tama̱ aksani ̱naní ̱n hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱y lactlanca apóstoles, chu̱ hua̱nti ̱ huixín li ̱pa̱huaná̱tit. 6 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ quit ni ̱ lay cchihui ̱nán, hua̱mpi ̱ tla̱n li ̱huana̱ cma̱lacapu̱tuncuhui ̱y hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nama̱ xatla̱n talacapa̱stacni, chu̱ huixín tla̱n ma̱luloká̱tit sa̱mpi ̱ acxni ̱ xaclama̱ c-milaksti ̱pa̱ncán chuná̱ xacli ̱scujma̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xacchihui ̱nama̱. 7 Acxni ̱ quit ctzúculh ca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ca̱ma̱xquí ̱n laktáxtut, ni ̱tú̱

444 cca̱ma̱ta̱jí ̱n la̱ntla̱ cca̱akchihui ̱nanín. ¿Apoco puhuaná̱tit pi ̱ ctláhualh tala̱kalhí ̱n acxni ̱ chuná̱ quit ctiacstuma̱actu̱ju̱ca̱, laqui ̱mpi ̱ xli ̱tata̱lhma̱ní ̱tit huixín? 8 Huata quit cma̱tlá̱ni ̱lh naquili ̱makta̱yako̱y hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱lacatunu̱ xalaní ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ naquintzanka̱niy chu̱ tla̱n aksti ̱tum nacca̱li ̱scujá̱n nacca̱akchihui ̱naniyá̱n huixín. 9 Cha̱nchu̱ acxni ̱ xacuilachá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán, pala tú̱ xquintzanka̱niy hua̱ntu̱ xacmaclacasquín, ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ huixín cca̱li ̱ma̱akatzanká̱n, sa̱mpi ̱ acxni ̱ chinko̱lh yama̱ nata̱lán xala c-Macedonia, xlacán quima̱xqui ̱ko̱lh actzu̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ naquili ̱makta̱yay, chu̱ acxni ̱ cmakásputli ̱ hua̱ntu̱ xlacán xquima̱xqui ̱ko̱ni ̱t quit ni ̱tú̱ cca̱maksquín pala tú̱ naquili ̱makta̱yayá̱tit, chu̱ cpuhuán pi ̱ niucxnicú̱ cactica̱li ̱ma̱akatzanká̱n pala naquili ̱makta̱yayá̱tit tumi ̱n. 10 Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ctaluloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ cli ̱pa̱huán Jesús, na̱ chuná̱ ctaluloka̱ pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ caquintilactlahuánilh quintapa̱xuhuá̱n la̱ntla̱ cli ̱akchihui ̱naniko̱y hua̱nti ̱ xala c-Acaya xtachihui ̱n Cristo, chu̱ ni ̱ pala okxtum centavo cma̱ta̱ji ̱ko̱y. 11 Xamaktum pala napuhuaná̱t it pi ̱ caj ni ̱ cca̱lakalhamaná̱n huá̱ xpa̱lacata chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ clacasquín naquima̱skahui ̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ Dios stalanca catzi ̱y pi ̱ quit xli ̱ca̱na̱ snu̱ n cca̱lakalhamaná̱n. 12 Hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ chunatiyá̱ nacli ̱akchihui ̱naniko̱y hua̱nti ̱ xala c-minca̱chiquí ̱n, chu̱ ni ̱ cactima̱ta̱ji ̱ko̱lh, laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nali ̱lacapacxko̱y tamá̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱y apóstoles pi ̱ quit ctlahuay xtascujut Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán tlahuama̱kó̱. 13 Hua̱mpi ̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ hua̱ Dios macaminko̱ni ̱t tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ca̱huaniko̱yá̱n pi ̱ na̱ hua̱ xapóstoles Cristo, caj xaaksani ̱naní ̱n

445 hua̱nti ̱ li ̱akskahuinanko̱y xtachihui ̱n Dios. 14 Ni ̱ pala tzinú̱ capuhuántit pala ni ̱ ca̱na̱ hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n, sa̱mpi ̱ hasta huatiya akskahuiní acxni ̱ lactlahuaya̱huako̱y lacuan chixcuhuí ̱n, li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum xangel Dios aksti ̱tum ma̱sta̱ma̱ xtatancsni. 15 Chuná̱ pi ̱ lapi ̱ akskahuiní tla̱n li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xangel Dios, pus xli ̱pacs hua̱nti ̱ ta̱scujma̱kó̱ akskahuiní, na̱ tla̱n li ̱taxtuko̱y la̱ lacuan chixcuhuí ̱n, hua̱mpi ̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ nachá̱n quilhtamacú̱ naaktzanka̱ta̱yako̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ nalaktzanka̱y xtascujutcán. Pablo li ̱chihui ̱nán xtali ̱puhuá̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱y cha̱tum apóstol c-xtascújut 16 Cca̱huanipalayá̱n a̱maktum pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ napuhuán pi ̱ quit caj aklakuá̱ cli ̱chihui ̱nama̱ xta̱chuná̱ xaakuiti; hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná capuhuántit pi ̱ quit cakuitima̱ pus catlahuátit li ̱tlá̱n caquinkaxpatnítit tzinú̱ quintachihuí ̱n sa̱mpi ̱ na̱ tla̱n nacli ̱lacapacxa̱ quintascújut xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán tlahuako̱y. 17 Yumá̱ hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n ni ̱ huá̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t Quimpu̱chinacán, hua̱mpi ̱ chuná̱ nacca̱huaniyá̱n pi ̱ huixín huaná̱tit pi ̱ quit caj cakuitima̱, chu̱ na̱ tla̱n chú̱ aklakuá̱ nacli ̱lacapacxa̱ hua̱ntu̱ quilakasi 18 xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱lacapacxko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ caj akskahuinanko̱y acxni ̱ huanko̱y pi ̱ na̱ apóstoles xlacán. 19 Koxutaní ̱n huixín sa̱mpi ̱ li ̱taxtuyá̱tit pi ̱ luhua lakskalalán, hua̱mpi ̱ ma̱tla̱ni ̱yá̱tit la̱ntla̱ kalhakaxpatko̱yá̱tit hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y tamá̱ hua̱nti ̱ li ̱lakahuititla̱huanko̱y xtachihui ̱n Dios, 20 pacs ma̱tla̱ni ̱yá̱tit la̱ntla̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n nali ̱scujko̱yá̱tit, chu̱ ma̱xqui ̱ko̱yá̱tit mintumi ̱ncán laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱xuhuako̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ huaná̱tit ma̱squi ca̱makkalha̱nancaná̱tit,

2 CORINTIOS 11 chu̱ hasta ca̱lakalokscaná̱tit c-milacancán. 21 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit ni ̱ ckálhi ̱lh quintá̱yat pala chuná̱ nacca̱li ̱akskahuimi ̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán tlahuama̱kó̱. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ tama̱ aksani ̱naní ̱n li ̱lacapacxko̱y hua̱ntu̱ huanko̱y pi ̱ li ̱scujko̱ni ̱ttá, pus quit na̱ nacli ̱lacapacxa̱ hua̱ntu̱ aya ctili ̱scujni ̱t chu̱ hua̱ntu̱ ctili ̱pa̱ti ̱ni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum akuití. 22 Lapi ̱ xlacán li ̱lacapacxko̱y cumu hebreos, pus na̱ chá̱ luhua hebreo quit; lapi ̱ tlanca̱ ca̱makcatzi ̱cán cumu israelitas, pus quit na̱ israelita; usuchí ̱ huá̱ li ̱chixcujnanko̱y pi ̱ huá̱ xquilhtzucutcán xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Abraham, pus na̱ chá̱ xquilhtzucut Abraham quit. 23 Lapi ̱ huá̱ li ̱lacapacxko̱y cumu lacscujnima̱kó̱ Cristo, pus a̱tzinú̱ quit tlak clacscujnini ̱ttá̱ ni ̱ xahuá̱ la̱ntla̱ xlacán. Ma̱squi cahuántit pi ̱ cakuitima̱ sa̱mpi ̱ cli ̱lacapacxma̱ hua̱ntu̱ ctili ̱pa̱ti ̱ni ̱ttá̱ caj xpa̱lacata Cristo xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ maklhu̱ huatá̱ quili ̱tamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n ni ̱ xahuá̱ la̱ntla̱ xlacán; cmakasi ̱tzi ̱nán, chu̱ quili ̱aklhcha̱snokcani ̱t caj huá̱ xpa̱lacata Jesús, xa̱huachí ̱ maklhu̱ hua̱ quimakni ̱putuncani ̱t. 24 Aya xli ̱makquitzis la̱ntla̱ xanapuxcun judíos quimacama̱sta̱ko̱lh, chu̱ ma̱paksi ̱nanko̱lh laqui ̱mpi ̱ makpuxamacu̱ naja̱tza̱ naquili ̱ka̱snokcán latigo. 25 Maktutu̱ quiacnicchipako̱ni ̱t ma̱paksi ̱nani ̱n romanos, maktum caj quili ̱lactalami ̱ca̱ chíhuix. Xli ̱maktutu talakaspita, chu̱ laktzanka̱y c-chúchut yama̱ barco hua̱ntu̱ xacpu̱ama̱hu, chu̱ maktum aya xacjicsuay, maktum c-ta̱kaya̱huaná̱ tantacú̱, chu̱ tantascaca, antá̱ cpá̱ti ̱lh la̱ntla̱ caj xacxtaya̱t nahuaca̱ chúchut c-ta̱kaya̱huaná xacchipama̱ kantum quihui. 26 Lacalhu̱ hua̱ anta̱ni ̱ cqui ̱cha̱ni ̱t, lakachuní ̱n aya cmu̱ xtuy c-kalhtu̱choko̱; quili ̱pa̱taxtuko̱y, chu̱ quimakni ̱putunko̱y kalha̱naní ̱n; quisi ̱tzi ̱niko̱y, chu̱ quimakni ̱putunko̱y

2 CORINTIOS 11​, ​12 quinata̱chiquí ̱n, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ xala mákat. Ma̱squi ca̱chiquí ̱n lakachuní ̱n quimakni ̱putunko̱y, xa̱huá̱ ca̱tuhuá̱n, chu̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ ni ̱ cajcu ca̱li ̱ní ̱n cqui ̱ta̱yani ̱t; chu̱ lakachuní ̱n quima̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y yama̱ aksani ̱naní ̱n hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ na̱ hua̱ Cristo lacscujnima̱kó̱. 27 Lhu̱ huatá̱ la̱ntla̱ cscujtamakani ̱t, hua̱mpi ̱ na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cli ̱talakaputzi ̱ni ̱t, lakachuní ̱n hasta ni ̱ clhtatay caj la̱ntla̱ cscujma̱; tla̱ná̱ cpa̱ti ̱ni ̱t tatzincsni, xa̱hua̱ takalhpú̱ti ̱t, maklhu̱ huatá̱ caj quilhchunatá̱ cani ̱t, chu̱ clonkni ̱t, chu̱ lakachuní ̱n hasta ni ̱tú̱ quilháka̱t hua̱ntu̱ nacli ̱lhaka̱nán. 28 Hua̱mpi ̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quit cli ̱pa̱ti ̱ma̱, caj hua̱ yumá̱ xpa̱lacata chunatiyá̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ cta̱katzanka̱ma̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱, chu̱ aksti ̱tum xlatama̱ko̱lh yama̱ xli ̱kampu̱ lhu̱ hua̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo la̱ntla̱ cani ̱huá̱ ca̱chiquí ̱n. 29 Lapi ̱ cha̱tum quinta̱lacán taxlajuani ̱y c-xlatáma̱t, quit cli ̱li ̱puhuán xtaxlajuáni ̱t, chu̱ pala ti ̱ ma̱akchakxta̱yani ̱y cha̱tum hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Cristo, quit na̱ quimakali ̱puhuán. 30 Quit ni ̱ clakati ̱y clacapacxcán, hua̱mpi ̱ acxni ̱ cli ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ quit ctlahuani ̱ttá, caj xma̱n huá̱ ci ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ Dios quimakta̱yani ̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n nactlahuay hua̱ntu̱ quiacstu̱ ni ̱ lay xactlahuay. 31 Dios hua̱nti ̱ xtla̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, chu̱ hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ xacstu̱ mini ̱niy caxani ̱li ̱huayá̱ nama̱xqui ̱cán pa̱xcatcatzí ̱nit, stalanca catzi ̱y pi ̱ hua̱ntu̱ quit cquilhuama̱ huá̱ xtalulóktat, chu̱ ni ̱tú̱ caksani ̱nama̱. 32 Dios na̱ quimaktá̱yalh yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xacani ̱t c-Damasco, sa̱mpi ̱ yama̱ gobernador hua̱nti ̱ lacxtum xta̱ma̱paksi ̱nán rey Aretas, ma̱paksi ̱ko̱lh xtropa̱ laqui ̱mpi ̱ namaktakalhnanko̱y c-tlanca̱ti ̱ anta̱ni ̱

446 xlactanu̱cana̱chá̱ ca̱chiquí ̱n laqui ̱mpi ̱ naquinchipako̱y, chu̱ naquintamacanu̱y c-pu̱ la̱chi ̱n. 33 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ catzi ̱ko̱lh nata̱lán hua̱nti ̱ antá̱ xalaní ̱n, tuncán quihuaniko̱lh, chu̱ quimakta̱yako̱lh laqui ̱mpi ̱ tla̱n nactza̱lay. Xlacán quimuju̱ ko̱lh c-pa̱tum tlanca pakxu, chu̱ lacatzucu̱ quilacma̱acti ̱ko̱lh c-aktum ventana c-xapá̱tzaps hua̱ntu̱ xli ̱stilimpacani ̱t ca̱chiquí ̱n, chuná̱ tla̱n ctzá̱lalh, chu̱ ni ̱ quinchipako̱lh yama̱ tropa. Pablo li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ Dios li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ni ̱t Ma̱squi ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ quimini ̱niy pala chuná̱ nacli ̱lacapacxa̱ quintascújut hua̱ntu̱ ctitlahuani ̱t, hua̱mpi ̱ cumu fuerza̱ quili ̱tláhuat, huá̱ chú̱ nacli ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ Quimpu̱chinacan Jesús quili ̱ma̱lacahua̱ni ̱ni ̱t maktum acxni ̱ quintasiyúnilh c-talakapalajuán. 2 Xli ̱akta̱t ita ca̱ta̱ la̱ntla̱ quile̱nca̱ c-xli ̱quilhmactutu akapú̱ n, ni ̱ ccatzi ̱y lapi ̱ xacha̱tumi ̱nica̱ quile̱nca̱, usu caj quili ̱stacna̱ tile̱nca̱, xma̱n Dios catzi ̱y. 3 Cumu la̱ cca̱huanimá̱n ni ̱ ccatzi ̱y la̱ntla̱ luhua quiakspúlalh lapi ̱ cha̱tumi ̱nica̱ quile̱nca̱, usuchí ̱ cmakáxtakli ̱ quintiyatli ̱hua, sa̱mpi ̱ caj xma̱n hua̱ Dios catzi ̱y. 4 Hua̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ quile̱nca̱ c-aktum ca̱li ̱lakati ̱t pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ huilachá̱ Dios, chu̱ stalanca ckáxmatli ̱ lacuan xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ ni ̱ cha̱tum chixcú̱ mini ̱ni ̱y, chu̱ hasta ni ̱ lay nali ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xli ̱li ̱lakáti ̱t, usu xli ̱ca̱cni ̱ tu̱ kalhi ̱y. 5 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ Dios quima̱siyunini ̱t, chu̱ quima̱kaxmatani ̱t tla̱n xacli ̱lacápacxli, hua̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ chuná̱ quili ̱tláhuat, huata acxni ̱ cli ̱chihui ̱nán, usu cli ̱lacapacxa̱ hua̱ntu̱ quit ctlahuani ̱ttá, caj xma̱n cuan hua̱ntu̱ Dios quili ̱makta̱yani ̱t acxni ̱ xactaxlajuani ̱y. 6 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ xacli ̱pacxpútulh la̱ntla̱ Dios quili ̱ma̱lacahua̱ni ̱ni ̱t c-talakapalajuán,

12

447 ni ̱ caj ta̱kuiti ̱ xqui ̱táxtulh, sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xacuá̱ hua̱ xtalulóktat; hua̱mpi ̱ nia̱lh huá̱ nacli ̱chihui ̱nán sa̱mpi ̱ ni ̱ clacasquín ta̱jí ̱ naquimpuhuaniy caj xpa̱lacata tlanca li ̱ca̱cni ̱ tu̱ Dios quili ̱ma̱lacahua̱ni ̱ni ̱t, chí ̱ hua̱mpi ̱ huá̱ cali ̱lacapacxca̱ quilakasi ̱ hua̱ntu̱ quiucxilhnicán c-quilatáma̱t, usu hua̱ntu̱ quinkaxmatnicán. 7 Chu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ ta̱jí ̱ nacli ̱tlanca̱catzi ̱y xpa̱lacata xli ̱tlanca̱ tu̱ quili ̱ma̱lacahua̱ni ̱ca̱, Dios tla̱n tláhualh nackalhi ̱y c-quimacni aktum tacatzanájuat hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ li ̱scuhuán naquisoka̱li ̱y, yuma̱ tapa̱tíṉ hua̱ntu̱ ckalhi ̱y xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t akskahuiní. 8 Huachá̱ tu̱ maktututá̱ cli ̱squinini ̱t li ̱tlá̱n Quimpu̱chinacan Jesús pi ̱ catláhualh li ̱tlá̱n caquimaklhti ̱lhá̱ tapa̱tíṉ lapi ̱ xlá̱ chuná̱ lacasquín. 9 Hua̱mpi ̱ huá̱ quihuánilh: “Clacasquín nacatzi ̱ya̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ cpa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ capa̱ti ̱ mintali ̱puhuá̱n, chu̱ mintacatzanájuat; sa̱mpi ̱ quit cli ̱ma̱siyuy quili ̱tlihuaka c-xlatama̱tcán hua̱nti ̱ lacxlajua, chu̱ ni ̱ laktlihuakán, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huanko̱y.” Huá̱ xpa̱lacata luhua cli ̱pa̱xuhuay pi ̱ quit xlajua̱ ckalhi ̱y quilatáma̱t, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ chuná̱ Dios li ̱ma̱siyuma̱ xli ̱tlihuaka̱ c-quintaxlajuán. 10 Ca̱na̱ cli ̱pa̱xuhuay pi ̱ quit xlajua̱ quilatáma̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ acxni ̱ ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ lay tú̱ ctlahuay quiacstu̱ lapi ̱ ni ̱ hua̱ Dios naquimakta̱yay, chuná̱ la̱ntla̱ acxni ̱ quima̱xcajua̱li ̱cán, usu acxni ̱ pala tú̱ cmaclacasquima̱, chu̱ ni ̱tú̱ ckalhi ̱y, chuná̱ pala quimputzasta̱lama̱ca̱, usuchí ̱ xli ̱pacs yama̱ talakapútzi ̱t hua̱ntu̱ quilakchín caj xpa̱lacata cli ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Cristo, huá̱ xpa̱lacata cli ̱huán sa̱mpi ̱ acxni ̱ luhua a̱tzinú̱ xlajua̱ cmakcatzi ̱y c-quilatáma̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huata acxni ̱ tlak lhu̱ hua̱ quima̱xqui ̱y Dios xli ̱tlihuaka. Pablo li ̱pa̱xuhu li ̱scujko̱y xli ̱pacs xala c-Corinto 11 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱ná̱ cli ̱ma̱pacxacani ̱t quintascújut hua̱ntu̱ quit ctitlahuani ̱t

2 CORINTIOS 12 xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum akuití, hua̱mpi ̱ pacs huixín quimakstuntlahuátit, sa̱mpi ̱ huixín xca̱lakcha̱ná̱n tancs nali ̱chihui ̱naná̱tit hua̱ntu̱ quit ctili ̱scujni ̱ttá, hua̱mpi ̱ huata ni ̱ chuná̱ tlahuátit. Ma̱squi chú̱ puhuaná̱tit pi ̱ quit ni ̱tú̱ quilakasi, hua̱mpi ̱ hua̱ Cristo quilacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ nacli ̱taxtuy xapóstol, ni ̱ xahuá̱ la̱ntla̱ tama̱ aksani ̱naní ̱n hua̱nti ̱ huixín li ̱pa̱huanko̱yá̱tit, chu̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ xlacán na̱ apóstoles. 12 Stalanca talulokni ̱t pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit xapóstol Cristo sa̱mpi ̱ xlá̱ lhu̱ hua̱ ca̱ma̱xqui ̱ko̱ni ̱tán xali ̱ucxílhti ̱t la̱ntla̱ quima̱tlahui ̱ni ̱t lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni tascújut c-milaksti ̱pa̱ncán, chu̱ la̱ntla̱ cca̱pa̱xuhua̱na̱le̱ni ̱tán acxni ̱ cca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱má̱n xli ̱tlanca, chu̱ xli ̱tlihuaka Dios. 13 Caquima̱tzanka̱nanítit lapi ̱ cca̱makasi ̱tzí ̱n, hua̱mpi ̱ nacca̱kalhasquiná̱n: ¿pá̱ hua cahuá̱ ni ̱ quili ̱pa̱huántit caj xpa̱lacata pi ̱ quit cma̱tla̱ni ̱ni ̱t naquili ̱makta̱yako̱y actzu̱ tumi ̱n hua̱nti ̱ a̱lacatanuj xalani ̱n nata̱lán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nacca̱li ̱ma̱katzanka̱yá̱n hua̱ntu̱ nacmaclacasquín? Pablo ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y pi ̱ xli ̱maktutu nalakampalako̱y 14 Cacatzí ̱tit, chú̱ aya ctzucuni ̱t taca̱xa̱ laqui ̱mpi ̱ nacca̱lakana̱chá̱n xli ̱maktutu, hua̱mpi ̱ na̱ ni ̱ pala chú̱ cactica̱li ̱ma̱akatzanká̱n hua̱ntu̱ quit nacmaclacasquín cha̱li ̱ cha̱lí ̱ quintahua̱y. Sa̱mpi ̱ lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ quit ni ̱ huá̱ cca̱makputzati ̱lhayá̱n hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit mintumi ̱ncán, huata hua̱ huixín cca̱putzati ̱lhayá̱n laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit Dios. Sa̱mpi ̱ huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱ chixcuhuí ̱n makscujtiyako̱y laqui ̱mpi ̱ nama̱hui ̱ko̱y xcamán, chu̱ ni ̱ huata huá̱ xacamán namakscujtiyako̱y

2 CORINTIOS 12​, ​13 laqui ̱mpi ̱ nama̱hui ̱ko̱y xtla̱tcán. 15 Chu̱ caj la̱ntla̱ cpa̱xuhuay cca̱li ̱scujá̱n, tla̱n nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n xtachihui ̱n Dios hasta anta̱ni ̱ nacqui ̱ta̱yay laqui ̱mpi ̱ huixín li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit la̱ntla̱ tla̱n nalakma̱xtuyá̱tit mili ̱stacnacán; ma̱squi tancs tasiyuy pi ̱ acxni ̱ a̱tzinú̱ quit cca̱pa̱xqui ̱yá̱n huixín caj quisi ̱tzi ̱niyá̱tit, chu̱ quilakmakaná̱tit. 16 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ xaclama̱chá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán, huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱tú̱ cca̱li ̱ma̱akatzanká̱n pala hua̱ntu̱ nacmaclacasquín, hua̱mpi ̱ makapitzí ̱n huanko̱y pi ̱ ma̱x chuná̱ ctláhualh laqui ̱mpi ̱ tla̱n tze̱k nacca̱akskahuimaklhti ̱yá̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit. 17 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ quit cma̱lakacha̱ko̱ni ̱tanchá̱ laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n xtachihui ̱n Dios, ¿a poco na̱ naquihuaniyá̱tit pi ̱ xlacán ca̱akskahuimaklhti ̱ni ̱tán hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit? 18 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit cma̱lakacha̱chá̱ quinta̱lacan Tito, xahua a̱cha̱tum quinta̱lacán hua̱nti ̱ na̱ quinca̱makta̱yamá̱n c-quintascujutcán, ¿pá̱ cahuá̱ ca̱akskahuimaklhtí ̱n Tito mintumi ̱ncán hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit? Quit ccatzi ̱y pi ̱ Tito ni ̱tú̱ ca̱maklhti ̱má̱n, sa̱mpi ̱ la̱ Tito cumu la̱ quit, acxtumá̱ cle̱ma̱hu quintalacapa̱stacnicán, chu̱ li ̱pa̱xuhu cmakta̱yako̱ya̱hu tachixcuhuí ̱tat ma̱squi ni ̱tú̱ cma̱ta̱ji ̱ko̱ya̱hu. 19 Xamaktum puhuaná̱t it pi ̱ huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ta̱pa̱ti ̱yá̱tit, usu nacli ̱talacatla̱ni ̱ya̱hu pala tú̱ cca̱tlahuanini ̱tán. Hua̱mpi ̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ huá̱ chuná̱ cli ̱chihui ̱nama̱, sa̱mpi ̱ stalanca catzi ̱y Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo pi ̱ chuná̱ cca̱huanimá̱n laqui ̱mpi ̱ tlak aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit Dios. 20 Sa̱mpi ̱ cmacpuhuán pi ̱ acxni ̱ nacca̱lakcha̱ná̱n, pala xamaktum ni ̱ xactima̱tlá̱ni ̱lh la̱ntla̱ lapá̱tit nahuán, chu̱ na̱ ni ̱ pala

448 huixín catima̱tla̱ní ̱tit nactzucuyá̱n ca̱lacaquilhni ̱yá̱n. Quit ni ̱tlá̱n cactimakcátzi ̱lh lapi ̱ la̱akslokopá̱tit nahuán, pala la̱quiclhcatzaniyá̱tit, pala la̱makasi ̱tzi ̱huilátit nahuán, pala la̱tlanca̱catzi ̱niyá̱tit, pala la̱aksampá̱tit, pala la̱lacata̱qui ̱pá̱tit, usu pala aklhu̱ hua̱t nampá̱tit la̱ntla̱ tanuj tanu̱ tlahuapá̱tit cha̱tum cha̱tum. 21 Hua̱ palapi ̱ makapitzí ̱n chunatiyá̱ ni ̱ makaxtakma̱kó̱ xalix̱ cajnit xlatama̱tcán hua̱ntu̱ xkalhi ̱ko̱y, chunatiyá̱ cha̱lhu̱ huaxlacchajancán, usu pala chunatiyá̱ huí ̱ hua̱nti ̱ akkottama̱ma̱kó̱, chu̱ ni ̱ a̱talakaspitta̱yaniko̱y lix̱ cajua̱lán, chu̱ aklakuá̱ ta̱ktzanka̱ta̱yán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ nacca̱lakana̱chá̱n li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ naquimakali ̱puhuaná̱tit, chu̱ hasta nactasay, chu̱ nacca̱li ̱ma̱xananá̱n. Pablo huaniko̱y pi ̱ aksti ̱tum calatama̱ko̱lh ca̱najlaní ̱n xala c-Corinto La̱ntla̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ lapi ̱ cha̱tuy, usu kalhatutu testigos ma̱lulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n cha̱tum, cumu tancs ma̱lulokko̱y testigos, pus yama̱ chixcú̱ lakchá̱n pi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱cán. Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ na̱ aya xli ̱maktutu̱ la̱nchú̱ nacca̱lakana̱chá̱n. 2 Acxni ̱ cca̱qui ̱laklachá̱n xli ̱maktuy, cli ̱huaniko̱lh yama̱ hua̱nti ̱ c-milaksti ̱pa̱ncán xtlahuama̱kó̱ tala̱kalhí ̱n pi ̱ nia̱lh catlahuako̱lh, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n a̱li ̱sok cca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n xli ̱makua̱ ni ̱ ca̱ca̱lakana̱chá̱n xli ̱maktutu, lapi ̱ chunacú̱ lapá̱tit nahuán, tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ quit ni ̱ cactica̱lakcatzán la̱ntla̱ nacca̱li ̱huaniyá̱n. 3 Cumu huixín li ̱huana̱ talulokputuná̱tit lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ Cristo quima̱xqui ̱ni ̱t xtalacapa̱stacni, pus lacatancs nataluloká̱tit sa̱mpi ̱ nakaxpatá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n,

13

449 sa̱mpi ̱ Cristo hua̱nti ̱ ca̱ta̱lamá̱n c-milatama̱tcán ni ̱ caj xaxlajuani, huata kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka, chu̱ huá̱ nama̱siyuy c-milaksti ̱pa̱ncán acxni ̱ nacca̱lakaná̱n. 4 Sa̱mpi ̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ acxni ̱ xlá̱ pakaxtokohuacaca̱ c-cruz, tasíyulh xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka, hua̱mpi ̱ chú̱ xastacná lama̱ sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱lama̱ tlanca xli ̱tlihuaka Dios. Na̱ chuná̱ chú̱ quinca̱qui ̱taxtuniyá̱n xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ cscujnaniya̱hu Jesús, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ ckalhi ̱ya̱hu li ̱tlihuaka̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ ni ̱tú̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ c-cruz, hua̱mpi ̱ cumu Cristo lama̱ c-quilatama̱tcán, na̱ huá̱ chú̱ cli ̱lama̱hu nahuán yama̱ tlanca xli ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ naquinca̱makta̱yayá̱n acxni ̱ nacca̱ta̱lacca̱xlayá̱n. 5 Luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huaná̱tit Jesús, pala aktum ma̱cui ̱ntajli ̱ni ̱tántit mintalacapa̱stacnacán. ¿Chí ̱mpala caj xma̱n huaná̱tit pi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ ni ̱ li ̱huana̱ taluloká̱tit? ¡Sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ Jesús lama̱ c-milatama̱tcán! 6 Hua̱mpi ̱ quit cpuhuán pi ̱ huixín stalanca ucxilhpá̱tit pi ̱ quit ctaluloka̱ pi ̱ Cristo xli ̱ca̱na̱ lama̱ c-quilatáma̱t, chu̱ pi ̱ quilacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ xapóstol nacuán ti ̱ naca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n xtachihuí ̱n. 7 Huá̱ xpa̱lacata quin ankalhí ̱n csquiniya̱hu Dios c-quioracioncán pi ̱ huixín nia̱lh tú̱ natlahuayá̱tit tala̱kalhí ̱n. Yuma̱ quioración hua̱ntu̱ ctlahuay ni ̱ caj xpa̱lacata pala nali ̱tasiyuy pi ̱ tla̱n ctlahuani ̱t quintascújut c-milaksti ̱pa̱ncán, hua̱mpi ̱ huá̱ laqui ̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ clacasquina̱hu pi ̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit, ni ̱ quincuentajcán hua̱ntu̱ nali ̱chihui ̱nancán xpa̱lacata quintascújut. 8 Chu̱ ma̱squi ni ̱tlá̱n

2 CORINTIOS 13 caquinca̱li ̱chihui ̱nancán, hua̱mpi ̱ ankalhí ̱n huá̱ clacasquina̱hu cata̱yánilh hua̱ntu̱ xtalulóktat, chu̱ ni ̱ hua̱ntu̱ caj ta̱ksaní ̱n. 9 Huachá̱ yumá̱ cli ̱pa̱xuhuaya̱hu ma̱squi caquinca̱huanicán pi ̱ ni ̱tú̱ quilakasicán, laqui ̱mpi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ lakskalalán nali ̱taxtuyá̱tit, chu̱ ankalhí ̱n nacsquiniya̱hu Dios caj mimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nali ̱tatancsá̱tit pacs hua̱ntu̱ xatla̱n xtalacapa̱stacni. 10 Xli ̱makua̱ ni ̱ ca̱ca̱lakana̱chá̱n, a̱li ̱sok cca̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nacca̱lakana̱chá̱n ni ̱tú̱ tlahuapá̱tit nahuán hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ tlihuaka nactzucuyá̱n ca̱li ̱lacaquilhni ̱yá̱n, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit quili ̱tláhuat, sa̱mpi ̱ huá̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t Quimpu̱chinacán, chu̱ ni ̱tú̱ caj nacca̱li ̱ma̱makuasi ̱yá̱n, huata laqui ̱mpi ̱ caj nacca̱makta̱yayá̱n la̱ntla̱ li ̱huacá̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit. Hua̱ntu̱ xaa̱huatiyá̱ xakatli ̱laca̱nko̱y ti ̱ xala c-Corinto 11 Hua̱ chú̱ nata̱laní ̱n, quit clacasquín pi ̱ li ̱pa̱xuhu cala̱ta̱latapá̱tit hua̱ntu̱ aksti ̱tum, chu̱ aktuma talacapa̱stacni cakalhí ̱tit, acxtum cala̱lakalhamántit, cala̱makta̱yátit, chu̱ cala̱ma̱akpuhuanti ̱ní ̱tit, chu̱ pi ̱ Dios, hua̱nti ̱ ankalhí ̱n quinca̱lakalhamaná̱n, chu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tatancsni, caxani ̱li ̱huayá̱ naca̱ta̱latama̱yá̱n. 12 Ma̱squi ni ̱ antá̱ cuilachá, cala̱macatiyátit, chu̱ cala̱snáttit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱nata̱lán. 13 Xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ u̱ nú̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán, li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱nko̱ya̱chá̱n. 14 Clacasquín pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n namakcatzi ̱yá̱tit c-milatama̱tcán la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱lakalhamaná̱n Quimpu̱chinacan Jesucristo, la̱ntla̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n Quintla̱tican Dios, xa̱huá̱ la̱ntla̱ ca̱ta̱lamá̱n Espíritu Santo.

Xcarta̱ San Pablo hua̱ntu̱ tzokniko̱lh Gálatas XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ carta hua̱ntu̱ San Pablo tzokniko̱lh hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo c-xatiyat Galacia xta̱chuná̱ huamputún yama̱ mactum li ̱tum xcarta̱ hua̱ntu̱ xlá̱ titzokniko̱lh yama̱ xta̱ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Roma sa̱mpi ̱ lacatancs li ̱chihui ̱nama̱ pi ̱ laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱y laktáxtut quili ̱stacnacán xlacasquinca̱ nali ̱pa̱huana̱hu Cristo, chu̱ ni ̱ caj xpa̱lacata̱ pala tú̱ ya̱ tla̱n tatlahu natlahuaya̱hu. Hua̱mpi ̱ pu̱ lactutu̱ huí ̱ hua̱ntu̱ fuerza̱ tzinú̱ li ̱talakpáli ̱t. Xli ̱pu̱ lactum hua̱ntu̱ lacatancs huan pi ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y xpa̱lacata̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo nakaxmatko̱y a̱tanuj evangelio, usu tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huancán pi ̱ na̱ nama̱xqui ̱ko̱y xlaktaxtut xli ̱stacnacán, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ lakmakán, usu lactlahuaputún yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Jesucristo. Xli ̱pu̱ lactuy, San Pablo tlihuaklh ta̱yay, tancs ma̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ kalhi ̱y yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n, sa̱mpi ̱ Dios ma̱n lacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ nali ̱taxtuy xapóstol Jesucristo, chuná̱ chihui ̱nán c-xlacati ̱ncan yama̱ hua̱nti ̱ caj aksani ̱nanko̱y, chu̱ li ̱taxtuputunko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lacuan apóstoles hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua huá. Chu̱ xli ̱pu̱ lactutu, usu xli ̱a̱huatá, xlá̱ li ̱chihui ̱nán pi ̱ quin ni ̱ lay pala tú̱ natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱lakma̱xtuya̱hu quili ̱stacnacán c-xlacati ̱n Dios, sa̱mpi ̱ huata huá̱ li ̱kalhi ̱ya̱hu laktáxtut caj xpa̱lacata pi ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo, chu̱ ca̱najlaya̱hu pi ̱ acxni ̱ xlá̱ ni ̱lh c-cruz, antá̱ xokó̱nalh quimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ chú̱ quin nia̱lh tú̱ lacle̱niya̱hu Dios. Cristo na̱ quinca̱lakma̱xtún laqui ̱mpi ̱ nia̱lh chunatiyá̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n naquinca̱li ̱layá̱n yama̱ xamaka̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱lako̱y judíos. San Pablo li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum cali ̱latama̱ko̱lh yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t, chu̱ mini ̱niko̱y acxtum cala̱pá̱xqui ̱lh cha̱tunu cha̱tunu, chu̱ cala̱lí ̱scujli.

Pablo xakatli ̱laca̱nko̱y Quit Pablo apóstol, ni ̱ huá̱ xpa̱lacata̱ pala chixcuhuí ̱n chuná̱ quili ̱lacsacko̱ni ̱t, chu̱ quili ̱ma̱xtuko̱ni ̱t apóstol, hua̱mpi ̱ huá̱ quilacsacni ̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, xa̱hua̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ ma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n. 2 Luhua

1

ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu cca̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacan Jesucristo, chu̱ lapá̱tit c-xatiyat Galacia, chu̱ na̱ ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n xli ̱pacs nata̱laní ̱n ti ̱ lacxtum quinta̱lama̱kó̱ yunú. 3 ¡Quintla̱tican Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo caca̱siculana̱tlahuán, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n 450

451 tla̱n latáma̱t! 4 Jesucristo macamá̱sta̱lh xlatáma̱t, ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n naxoko̱nán xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán ni ̱ma̱ mini ̱niy naxoko̱nana̱hu, chu̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n anán ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ huá̱ chuná̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t Quintla̱tican Dios. 5 ¡Mini ̱niy pi ̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ catamá̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ Dios! Chuná̱ calalh, amén. Pablo li ̱puhuán pi ̱ xlacán lacapala̱ lakmakamputunko̱y xtachihui ̱n Cristo laqui ̱mpi ̱ tanu̱ tu̱ nali ̱pa̱huanko̱y 6 Quit luhua caj lanaj cli ̱lacahuani ̱t la̱ntla̱ huixín luhua lacapala̱ makamputuná̱tit yama̱ xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, hua̱ntu̱ caj xpa̱lacata xtalakalhama̱n Dios tica̱ma̱lacnu̱ nín laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit, hua̱mpi ̱ huata li ̱pa̱huamputuná̱tit yama̱ tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ca̱huanicaná̱tit pi ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n. 7 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱tú̱ tanuj xasa̱sti tachihuí ̱n hua̱ntu̱ naca̱lakma̱xtuniyá̱n mili ̱stacnacán, caj xma̱n pi ̱ lama̱kó̱ makapitzi ̱n aksani ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ a̱tuyá̱ ca̱ma̱puhua̱ni ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ ca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ chuná̱ lapá̱tit, usu ni ̱ chuná̱ ca̱najlayá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lacasquín Dios. Hua̱mpi ̱ xlacán caj ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namputuná̱n a̱tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huanko̱y pi ̱ huá̱ ma̱sta̱y laktáxtut, chu̱ ni ̱ lakati ̱ko̱y yama̱ xlaktaxtut mili ̱stacnacán hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n Cristo. 8 Hua̱mpi ̱ hua̱ palapi ̱ tí ̱ xca̱li ̱akchihui ̱nanín tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ naca̱lakma̱xtuniyá̱n mili ̱stacnacán, ni ̱ hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihuí ̱n Cristo hua̱ntu̱ quit aya cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán, tancs cuan pi ̱ maktum capá̱ti ̱lh xli ̱akastacya̱huan Dios, ni ̱ quincuenta̱ pala quit, usu

GÁLATAS 1 pala cha̱tum ángel xala c-akapú̱ n ti ̱ chuná̱ xtláhualh. 9 Ma̱squi xali ̱pu̱ lana̱ quit aya tancs cca̱huanini ̱tán, chú̱ cca̱huanipalayá̱n pi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ ca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n tanuj tachihuí ̱n hua̱ntu̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n ni ̱ hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán, maktum pi ̱ capá̱ti ̱lh xli ̱akastacya̱huan Dios. 10 Ma̱squi ni ̱ xlakatí ̱tit xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ xtalulóktat nacca̱huaniyá̱n; sa̱mpi ̱ quit ni ̱ huá̱ cputzama̱ la̱ntla̱ tali ̱pa̱hu naquili ̱ma̱xtuko̱y chixcuhuí ̱n, cca̱huaniyá̱n pi ̱ huata huá̱ quit ctzaksama̱ pi ̱ hua̱ Dios nacmakapa̱xuhuay. Sa̱mpi ̱ lapi ̱ quit caj xma̱n huá̱ xacpútzalh la̱ntla̱ nacmakapa̱xuhuako̱y chixcuhuí ̱n, nia̱lh xatali ̱pa̱hu cscujni Cristo xactihua̱. Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ apóstol li ̱táxtulh 11 Nata̱laní ̱n, quit clacasquín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ yuma̱ xasa̱sti tama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut hua̱ntu̱ quit cli ̱akchihui ̱nama̱, ni ̱ huá̱ xtalacapa̱stacni chixcuhuí ̱n. 12 Sa̱mpi ̱ quit ni ̱ caj cha̱t um chixcú̱ quima̱siyunini ̱t, usu quili ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱t, hua̱mpi ̱ huatiya Jesucristo ma̱n quima̱catzi ̱ni ̱ko̱ni ̱t xtalacapa̱stacni. 13 Huixín ma̱x aya makkaxpatni ̱tántit la̱ntla̱ li ̱chihui ̱nancán la̱ntla̱ quit xacli ̱catzi ̱y yatiyaná̱ acxni ̱ xacsta̱laniy xtaca̱najlacan judíos, chu̱ xacmakma̱kantaxti ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuako̱y judíos; quit xli ̱ca̱na̱ pi ̱ li ̱pe̱cua̱ xacsi ̱tzi ̱niko̱y, chu̱ xacputzasta̱lako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús laqui ̱mpi ̱ nacma̱laksputuko̱y. 14 Acxni ̱ quit na̱ xacma̱kantaxti ̱y yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés hua̱ntu̱ sta̱laniko̱y judíos, la̱ntla̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lacxtum xacta̱stacko̱ni ̱t, quit pacs xactlajako̱y la̱ntla̱ a̱huan huá̱ xacli ̱akaán xtaca̱najlacán, tlak xacputzay la̱ntla̱ luhua li ̱huana̱

GÁLATAS 1​, ​2 nacma̱kantaxti ̱y pacs lactzu̱ lactzu̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ makaxtakta̱qui ̱ko̱ni ̱t xamaka̱n xnatla̱t nacán. 15 Hua̱mpi ̱ hasta acxni ̱ quit ni ̱ xaca̱lacachín ca̱tuxá̱huat, Dios quilácsacli, chu̱ láclhca̱lh pi ̱ cscujni nacli ̱taxtuy. Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱, caj la̱ntla̱ tlanca̱ xtalakalhamá̱n xlá̱ quintasánilh, 16 acxni ̱ quili ̱ma̱lacahuá̱ni ̱lh xCam Jesús c-xatiji Damasco laqui ̱mpi ̱ quit a̱li ̱sta̱lh nacli ̱akchihui ̱nán yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ quiakspúlalh ni ̱tú̱ xaclakama̱ pala tí ̱ naquili ̱ta̱kalhchihui ̱nán hua̱ntu̱ nacuán. 17 Na̱ ni ̱ pala calh c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ nacta̱chihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ aya xapu̱ lana̱ apóstoles xuanko̱ni ̱t, huata quit tuncán calh c-xatiyat Arabia, chu̱ acxni ̱ cqui ̱táspitli antá̱ cchimpá̱ c-Damasco. 18 Hasta xli ̱aktutu ca̱ta a̱cu calh c-Jerusalén laqui ̱mpi ̱ naclakapasa̱ apóstol Pedro, chu̱ akcu̱quitzis quilhtamacú̱ antá̱ lacxtum xacta̱lama̱chá. 19 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ antá̱ xaclama̱chá̱, ni ̱ cucxilhko̱lh a̱makapitzi ̱n apóstoles, caj xma̱n huá̱ cúcxilhli ̱ Santiago hua̱nti ̱ xta̱la Quimpu̱chinacan Jesús. 20 Quit tla̱n cca̱ma̱lulokniyá̱n c-xlacati ̱n Dios pi ̱ yumá̱ hua̱ntu̱ quit cca̱tzoknanimá̱n hua̱ xtalulóktat. 21 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ ctáca̱x li ̱ c-Jerusalén, calh latapu̱ li ̱y c-xatiyat Siria, chu̱ Cilicia. 22 Huá̱ xpa̱lacata, yama̱ quilhtamacú̱ c-xatiyat Judea ni ̱ naj tí ̱ xquilakapasko̱y nata̱laní ̱n hua̱ntu̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n tu̱ ma̱paksi ̱ko̱y yama̱ tíyat. 23 Caj xma̱n xkaxmatko̱y la̱ntla̱ xquili ̱chihui ̱nancán: “Yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ xali ̱pu̱ lana̱ xquinca̱putzasta̱layá̱n laqui ̱mpi ̱ naquinca̱tamacanu̱yá̱n c-pu̱ la̱chi ̱n, huá̱ chú̱ na̱ aya li ̱akchihui ̱nama̱

452 yuma̱ li ̱pa̱xuhu tachihuí ̱n la̱ntla̱ nali ̱pa̱huana̱hu Jesús hua̱ntu̱ xlá̱ xapu̱ lh quilhtamacú̱ xma̱laksputuputún.” 24 Chu̱ pacs xli ̱ma̱xqui ̱ko̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuani ̱t c-quilatáma̱t. A̱ makapitzi ̱n apóstoles tla̱n tlahuako̱y Pablo pi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ apóstol xli ̱ma̱xtucani ̱t Hasta xli ̱akcu̱ta̱ti ca̱ta a̱cu ctiampá̱ c-Jerusalén, hua̱mpi ̱ lacxtum cta̱anko̱lh Bernabé, xa̱hua̱ Tito. 2 Quit fuerza̱ cquíḻ alh sa̱mpi ̱ hua̱ Dios xquima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t pi ̱ xlacasquín pi ̱ quit nacán; chu̱ acxni ̱ chú̱ aya antiyá̱ xacuilacha̱hu c-Jerusalén, tanu̱ cta̱tamacxtumi ̱ko̱hu yama̱ apóstoles, chu̱ hua̱nti ̱ lacaxtum xlakapasko̱cán pi ̱ huá̱ xpuxcu̱ naniko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Jesús antá, chu̱ ctzúculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ quit cli ̱akchihui ̱naniko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ judíos yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Cristo. Huá̱ chuná̱ cli ̱tláhualh sa̱mpi ̱ quit ni ̱ clacasquín caj chunatá̱ nalaclatama̱y yama̱ quintascújut hua̱ntu̱ hasta chiyú̱ xactili ̱scujma̱. 3 Xlacán ma̱tla̱ni ̱ko̱lh hua̱ntu̱ cma̱siyuy, chu̱ ma̱squi xcatzi ̱ko̱y pi ̱ ni ̱ judío yama̱ quiamigo Tito hua̱nti ̱ quit xacta̱ani ̱t, ni ̱tí ̱ huánilh pala xafuerza̱ circuncidar natlahuacán, usu huamputún nachucunicán actzu̱ xtiyatli ̱hua̱ laqui ̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ tla̱n judío nahuán, chu̱ chuná̱ tla̱n nata̱tapaksi ̱ko̱y. 4 Cpuhuán pi ̱ ni ̱tí ̱ xtili ̱huánilh circuncidar calako̱lh lapi ̱ ni ̱ antá cahuá̱ xta̱talakxtumi ̱ko̱ni ̱t yama̱ nata̱laní ̱n, makapitzí ̱n aksani ̱naní ̱n hua̱nti ̱ li ̱tanu̱ ko̱y pi ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, tze̱k xquinca̱maktanu̱ ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ naquinca̱li ̱ucxilhuili ̱ko̱yá̱n lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ quin pacs cma̱kantaxti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, sa̱mpi ̱ xlacán lacasquinko̱y pi ̱ pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús xafuerza pacs nacma̱kantaxti ̱ya̱hu tu̱ huan, chu̱

2

453 chuná̱ xtachi ̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés nacli ̱taxtupalaya̱hu. 5 Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ xactama̱sta̱niko̱hu nactlahuaya̱hu hua̱ntu̱ xlacán xlacasquinko̱y, sa̱mpi ̱ quin clacasquina̱hu pi ̱ yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xtachihui ̱n Jesús xa̱li ̱ankalhí ̱n nakalhi ̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nín. 6 Hua̱mpi ̱ hua̱ yama̱ apóstoles hua̱nti ̱ antá̱ xpuxcu̱ naniko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, ni ̱ quihuaniko̱lh pala ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ quit cma̱siyuniko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ judíos pi ̱ ni ̱ xlacasquinca̱ circuncidar natlahuako̱y acxni ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Jesús. (Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ huá̱ xacputzama̱ pala xlacán, usu a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ tlak ma̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ naquima̱tla̱ni ̱niko̱y quintascújut, sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ caj ma̱siyuniko̱y xtalacapa̱stacni ̱ hua̱nti ̱ tlanca̱ napuxcún sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱tí ̱ tlanca li ̱taxtuy c-xlacatí ̱n.) 7 Xlacán ni ̱tú̱ li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱lh, huata tuncán akata̱ksko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ Dios quili ̱lacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ nacxakatli ̱ko̱y yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos la̱ntla̱ tla̱n nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Pedro li ̱lacsacni ̱t nalix̱ akatli ̱ko̱y hua̱nti ̱ judíos. 8 Sa̱mpi ̱ cha̱tumá̱ yama̱ Dios hua̱nti ̱ Pedro ma̱lakácha̱lh li ̱má̱xtulh apóstol laqui ̱mpi ̱ naán ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y xtachihuí ̱n hua̱nti ̱ judíos, na̱ huatiyá̱ yama̱ Dios hua̱nti ̱ quit quima̱lakácha̱lh, chu̱ quili ̱má̱xtulh apóstol laqui ̱mpi ̱ nacán ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y xtachihuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 9 Yamá̱ hua̱nti ̱ luhua tlak lactali ̱pa̱hu xli ̱ma̱xtuko̱cán, hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y ca̱najlaní ̱n, Pedro, Santiago, chu̱ Juan, ni ̱tú̱ a̱tuyá̱ puhuanko̱lh, huata ca̱najlako̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ Dios xquima̱xqui ̱ni ̱t yuma̱ tascújut. Chu̱ la̱ntla̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh pi ̱ quin chunatiyá̱ nacscuja̱hu la̱ntla̱ cscujma̱hu, li ̱pa̱xuhu quinca̱pakachipakó̱n quit xa̱hua̱ Bernabé, huachá̱ tu̱ quintica̱li ̱ma̱siyunikó̱n

GÁLATAS 2 xtama̱ta̱lajle̱ncán pi ̱ quit, chu̱ hua̱ Bernabé nacampalaya̱hu li ̱scujko̱ya̱hu yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ xlacán antiyá̱ nali ̱scujko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ judíos. 10 Caj xma̱n huá̱ quintica̱huanikó̱n pi ̱ ankalhí ̱n caclacapa̱stacko̱hu, cacakli ̱huanko̱hu yama̱ li ̱ma̱xkaní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Jerusalén, chu̱ napu̱qui ̱ti ̱lhaya̱hu tumi ̱n hua̱ntu̱ tla̱n nacli ̱makta̱yako̱ya̱hu, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ntu̱ xlacán quihuaniko̱lh quit ankalhi ̱ná̱ chuná̱ ctlahuama̱. Pablo lacaquilhni ̱y Pedro c-Antioquía 11 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ Pedro quíḻ alh c-xaca̱chiqui ̱n Antioquía, c-xlacati ̱ncan li ̱lhu̱ hua̱ lacatzaj cli ̱lacaquílhni ̱lh caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuama̱, 12 sa̱mpi ̱ xapu̱ lana̱ huá̱ lacxtum xta̱hua̱yanko̱y nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos hasta acxni ̱ chinko̱lh c-Antioquía makapitzi ̱n nata̱lani ̱n judíos hua̱nti ̱ xpuxcule̱ma̱kó̱ Santiago; acxni ̱ tuncán tzúculh tapa̱pitziy, chu̱ nia̱lh lacxtum xta̱hua̱yanko̱y nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, sa̱mpi ̱ xmacpuhuaniko̱y yama̱ nata̱lani ̱n judíos pala la̱ntla̱ napuhuanko̱y nali ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y cumu xlacán hasta ni ̱ catita̱hua̱yanko̱lh hua̱nti ̱ ni ̱ luhua judíos ma̱squi na̱ aya li ̱pa̱huanko̱y Jesús. 13 Na̱ xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n judíos xala c-Antioquía hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo, na̱ chuná̱ tzúculh tapa̱pitziniko̱y, nia̱lh lacxtum xta̱hua̱yanko̱y, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Pedro, chu̱ hasta Bernabé na̱ aya chuná̱ tima̱lacatiji ̱ni ̱ko̱lh c-xtalakapu̱tiyu̱ ncán. 14 Pus acxni ̱ quit cúcxilhli ̱ pi ̱ chuná̱ xlama̱kó̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán xcatzi ̱ko̱y pi ̱ ni ̱ lacasquín Cristo, ni ̱ cma̱tlá̱ni ̱lh, chu̱ c-xlacati ̱ncan xli ̱pacs li ̱lhu̱ hua̱ chuná̱ cuánilh Pedro: “Huix judío hua̱mpi ̱ nia̱lh chuná̱ lápa̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán, huata lápa̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ ni ̱ judío,

GÁLATAS 2​, ​3 ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ fuerzaj li ̱tlahuaniko̱ya̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos pi ̱ chuná̱ calatama̱ko̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum judío?” Xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat ma̱squi ni ̱ judíos pala li ̱pa̱huanko̱y Cristo nalaktaxtuko̱y 15 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huix Pedro chu̱ quit, judíos hasta la̱ntla̱ tilacachihu, chu̱ huá̱ xpa̱lacata ni ̱ quinca̱li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán makla̱kalhi ̱nani ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ judíos li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ judíos sa̱mpi ̱ xlacán ni ̱ ma̱kantaxti ̱ko̱ni ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 16 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum hua̱nti ̱ Dios catili ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, huata xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán Jesús chuná̱ nali ̱ma̱xtucán. Huá̱ xpa̱lacata quin, acxtum judíos, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, li ̱pa̱huani ̱tahu Quimpu̱chinacan Jesucristo laqui ̱mpi ̱ caj xpa̱lacata yama̱ quintaca̱najlacán hua̱ntu̱ kalhi ̱niya̱hu naquinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ lacle̱niya̱hu Dios; hua̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum catilix̱ apánilh xtala̱kalhí ̱n c-xlacati ̱n Dios caj cumu li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 17 Pus lapi ̱ acxni ̱ quin hua̱nti ̱ judíos nia̱lh li ̱pa̱huana̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés pi ̱ antá̱ nata̱ksa̱hu la̱ntla̱ nia̱lh tú̱ nalacle̱na̱hu c-xlacati ̱n Dios, chu̱ huata huá̱ chú̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo laqui ̱mpi ̱ huá̱ naquinca̱lacxapaniyá̱n xli ̱pacs tu̱ lacle̱na̱hu, qui ̱taxtuy pi ̱ quin xta̱chuná̱ li ̱taxtuya̱hu lactlanca makla̱kalhi ̱nani ̱n la̱ cati ̱huá̱ ti ̱ ni ̱ judío, ¿pá̱ yumá̱ huamputún pi ̱ hua̱ xcuenta̱ Cristo pi ̱ chuná̱ li ̱taxtuni ̱tahu? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ chuná! 18 Hua̱mpi ̱ caj yumá̱ calacapa̱stáctit, lapi ̱ huix ma̱n ma̱lacatzuqui ̱palaya̱ hua̱ntu̱

454 xlakmakani ̱ta, entonces huata huix xli ̱ca̱na̱ miacstu̱ putzápa̱t la̱ntla̱ makla̱kalhi ̱ná̱ nali ̱ma̱xtucana. 19 Sa̱mpi ̱ xapu̱ lana̱ quit fuerza̱ cacma̱kantáxti ̱lh xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés xacpuhuán, hua̱mpi ̱ cha̱lh quilhtamacú̱ acxni ̱ antiyá̱ yama̱ c-li ̱ma̱paksí ̱n cqui ̱akáta̱ksli ̱ pi ̱ ni ̱ lay li ̱huana̱ cma̱kantaxti ̱y, chu̱ ma̱n yamá̱ li ̱ma̱paksí ̱n quimakstuntláhualh, chu̱ xta̱chuná̱ la̱mpala caquimákni ̱lh. Hua̱mpi ̱ tla̱n quinqui ̱taxtúnilh pi ̱ cní ̱nilh yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ maktum nactzucuy li ̱latama̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lacasquín Dios. Quit lacxtum quinta̱pakaxtokohuacacani ̱t Cristo c-cruz, 20 chu̱ hua̱ chú̱ ma̱squi clama̱, nia̱lh cli ̱lama̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ caj acstuma̱paksi ̱cán, huata huá̱ quilatáma̱t tapaksi ̱niy Cristo hua̱nti ̱ lama̱ c-quinacú̱; chu̱ yama̱ aksti ̱tum quilatáma̱t hua̱ntu̱ cli ̱lama̱, chuná̱ tla̱n aksti ̱tum cli ̱lama̱ caj xpa̱lacata sa̱mpi ̱ cli ̱pa̱huán xCam Dios, chu̱ ccatzi ̱y pi ̱ snu̱ n quilakalhamani ̱t hasta li ̱macamá̱sta̱lh xlatáma̱t caj quimpa̱lacata. 21 Quit ni ̱ cactilakmákalh yuma̱ xlaktaxtut quili ̱stacna̱ hua̱ntu̱ caj li ̱tlá̱n quima̱lacnu̱ niy Dios, sa̱mpi ̱ pala tí ̱ puhuán pi ̱ tla̱n nali ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacati ̱n Dios, caj xpa̱lacata cumu huá̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ huan xli ̱tláhuat pala xatú̱ li ̱ma̱paksí ̱n, sa̱mpi ̱ lapi ̱ chuná, entonces qui ̱taxtuy pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ma̱squi quinca̱qui ̱pa̱lacani ̱chín Cristo. Dios quinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huana̱hu xtama̱lacnú̱ n Koxutaní ̱n huixín lactu̱ ntusnu nata̱laní ̱n xala c-Galacia, ¿tí ̱ ca̱ma̱akni ̱huaní ̱n laqui ̱mpi ̱ nia̱lh aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit Jesús? Sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ maklhu̱ hua̱ quit cca̱ta̱kalhchihui ̱nán, lacatancs cca̱ma̱siyunín la̱ntla̱ Cristo pakaxtokohuacaca̱ c-cruz caj

3

455 quimpa̱lacatacán, xta̱chuná̱ pala luhua ma̱n milakastapucán tili ̱ucxílhtit. 2 Hua̱mpi ̱ clacasquín naquinkalhti ̱yá̱tit yuma̱ takalhasquiní ̱n hua̱ntu̱ nacca̱tlahuaniyá̱n: ¿Pá̱ Dios ca̱macaminín, chu̱ ca̱ma̱xquí ̱n Espíritu Santo caj xpa̱lacata cumu ma̱kantaxtí ̱tit hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, usu huá̱ xpa̱lacata la̱ntla̱ li ̱pa̱huántit Quimpu̱chinacan Jesús hua̱nti ̱ ca̱li ̱ta̱chihui ̱nancántit? 3 ¡Xli ̱ca̱na̱ luhua ca̱na̱ lactu̱ ntusnu̱! Dios ca̱lakalhamán, chu̱ ca̱ma̱xquí ̱n Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ hua̱ xtamakta̱y natzucuyá̱tit li ̱latapa̱yá̱tit lacsa̱sti milatama̱tcán, hua̱mpi ̱ huata chú̱ huampalayá̱tit pi ̱ huá̱ mili ̱ma̱kantaxti ̱tcán hua̱ntu̱ caj xli ̱ma̱paksi ̱ncan judíos, pus qui ̱taxtuy pi ̱ lakapu̱ xtu̱ pimpá̱tit. 4 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ huixín aya xlakapasni ̱tántit xacpuhuán pi ̱ naca̱makta̱yayá̱n, ¡hua̱mpi ̱ la̱mpala li ̱huacá̱ ni ̱tú̱ xtápalh ca̱qui ̱li ̱taxtunín! 5 Acxni ̱ Dios ca̱ma̱xquí ̱n Espíritu Santo, chu̱ tlahuako̱lh lactlanca li ̱ca̱cni ̱ tascújut c-milaksti ̱pa̱ncán, ¿tú̱ huan cahuá̱ chuná̱ li ̱tláhualh? ¿Pá̱ huá̱ xpa̱lacata huixín huá̱ xtzaksapá̱tit li ̱huana̱ xtzaksapá̱tit xma̱kantaxti ̱yá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés? Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ huá̱ li ̱tláhualh, hua̱mpi ̱ huata caj xpa̱lacata̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱huántit xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ aya kaxpatni ̱tántit. 6 Chuná̱ la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Abraham ni ̱tú̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ tláhualh huata caj xpa̱lacata cumu ca̱najlánilh xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios caj xtalakalhamá̱n ma̱lacnú̱ nilh natlahuay c-xlatáma̱t, huá̱ li ̱ma̱tzanka̱nánilh xli ̱pacs xtala̱kalhí ̱n, chu̱ li ̱má̱xtulh la̱ xalaktaxtun chixcú̱ hua̱nti ̱ nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacatí ̱n. 7 Hua̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, lapi ̱ huixín kanti ̱putuná̱tit yama̱ xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Abraham, chu̱ nali ̱taxtuputuná̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xaxli ̱ca̱na̱ xquilhtzúcut hua̱nti ̱ nakanti ̱yá̱tit xtaca̱najla, entonces ca̱mini ̱niyá̱n nali ̱pa̱huaná̱tit

GÁLATAS 3 hua̱ntu̱ Dios caj xtalakalhamá̱n ma̱lacnu̱ ni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Abraham li ̱pa̱hua̱. 8 Sa̱mpi ̱ hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios xucxilhlacachima̱ la̱ntla̱ ca̱la̱nchu̱ quilhtamacú̱ nalakalhamanko̱y ma̱squi hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, chu̱ chuná̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ pi ̱ Dios na̱ caj xtalakalhama̱n nalakma̱xtuko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y hua̱ntu̱ nama̱lacnu̱y laktáxtut, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lakalhámalh Abraham caj xpa̱lacata xtaca̱najla, sa̱mpi ̱ chuná̱ tima̱lacnú̱ nilh: “Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ clakalhamani ̱tán caj xpa̱lacata cumu quili ̱pa̱huana, na̱ chuná̱ naclakalhamanko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakoj nahuán ma̱squi cani ̱hua̱ tíyat.” 9 Chuná̱ pi ̱ xli ̱pacs ti ̱ la̱nchiyuj quilhtamacú̱ li ̱pa̱huanko̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios na̱ nalakalhamán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tilakalhámalh Abraham caj xpa̱lacata cumu tili ̱pa̱hua̱. 10 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱pa̱huanko̱y pi ̱ caj xpa̱lacata la̱ntla̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés tla̱n nali ̱lakma̱xtuy xli ̱stacna̱ c-xlacati ̱n Dios, c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ li ̱huancán xpa̱lacata: “Capá̱ti ̱lh hua̱ntu̱ naakspulay yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés.” 11 Pus luhua lacatancs taluloka̱ pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum catilakmá̱xtulh xli ̱stacna caj cumu natzaksay nama̱kantaxti ̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Yamá̱ hua̱nti ̱ xalaktaxtún li ̱taxtuni ̱t c-xlacati ̱n Dios huá̱ chuná̱ li ̱lamaj nahuán caj xpa̱lacata pi ̱ nali ̱pa̱huán pi ̱ Dios caj xtalakalhamá̱n chuná̱ li ̱ma̱xtuni ̱t.” 12 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ caj li ̱huana̱ nalakachixcuhui ̱putuna̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nalakma̱xtuya̱ mili ̱stacna̱ c-xlacati ̱n Dios, luhua tuhua̱ naqui ̱taxtuniyá̱n, sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱

GÁLATAS 3 chuná̱ huan: “Xma̱n huá̱ yamá̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum nama̱kantaxti ̱ko̱y xli ̱pacs lactzu̱ lactzú̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán li ̱ma̱paksí ̱n hua̱nti ̱ nalakma̱xtuy xli ̱stacna c-xlacati ̱n Dios.” 13 Hua̱mpi ̱ na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ tama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés nia̱lh xlacasquinca̱ nape̱cuaniya̱hu acxni ̱ li ̱huán pi ̱ naxoko̱nán hua̱nti ̱ ni ̱ lay aksti ̱tum ma̱kantaxti ̱y, sa̱mpi ̱ Cristo quinca̱lakma̱xtún la̱ntla̱ naxoko̱nana̱hu, sa̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ ni ̱lh c-xokspun cruz quimpa̱lacaxokó̱nalh pacs hua̱ntu̱ quilix̱ oko̱natcán xuani ̱t, sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ pakaxtokohuacacán c-kantum quihui ̱ laqui ̱mpi ̱ nani ̱y, huá̱ chuná̱ li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱ca̱ laqui ̱mpi ̱ naxoko̱nán xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuani ̱t lix̱ cajnit xtala̱kalhí ̱n.” 14 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios tla̱n tláhualh pi ̱ hua̱ Cristo naxoko̱naniy quimpa̱lacatacán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ quin judíos, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ ti ̱ ni ̱ judíos, tla̱n acxtum naquinca̱lakalhamaná̱n Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tima̱lacnu̱ nichá̱ Abraham nalakalhamanko̱y judíos, chu̱ na̱ chuná̱ laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs quin acxni ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesús, na̱ tla̱n makamaklhti ̱naná̱tit Espíritu Santo. Xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés ni ̱ lay xlactlahuay hua̱ntu̱ xapu̱ lana̱ xma̱lacnu̱ ni ̱ttá̱ Dios 15 Nata̱laní ̱n, acxni ̱ cha̱t um chixcú̱ pala tú̱ li ̱ta̱lacca̱xlay tanuj chixcú, usu pala tú̱ ma̱lacnu̱ niy, li ̱ta̱yaniy nama̱xqui ̱y, chu̱ nafirmartlahuaniy mactum cápsnat, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ catilactláhualh, usu ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ catima̱li ̱huáqui ̱lh. Pala quin chixcuhuí ̱n ma̱kantaxti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ li ̱ta̱yaya̱hu, chu̱ firmartlahuaya̱hu, xali ̱huacá̱ Dios nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y. 16 Pus Dios huí ̱ tu̱ tima̱lacnú̱ nilh Abraham xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ tihuánilh pi ̱

456 nasiculana̱tlahuako̱y xquilhtzúcut hua̱nti ̱ nalacachinko̱y a̱li ̱sta̱lh. Hua̱mpi ̱ Dios ni ̱ huánilh “xli ̱pacs minquilhtzúcut” xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cali ̱chihui ̱nanko̱ca̱ luhua xli ̱pu̱tumcán, hua̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ cha̱tum, chu̱ yama̱ cha̱tum huá̱ Cristo. 17 Quit clacasquín pi ̱ huixín xakatá̱kstit pi ̱ Dios maká̱n ta̱tláhualh Abraham aktum talacca̱xlán, chu̱ ma̱lúlokli, chu̱ ma̱squi xli ̱akta̱tita ciento a̱puxamaca̱hu ca̱ta̱ a̱li ̱sta̱lh milh xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, hua̱ntu̱ huan yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n ni ̱ lay lactlahuay hua̱ntu̱ xamaká̱n xma̱lacnu̱ ni ̱t Dios. 18 Sa̱mpi ̱ caj capuhuántit: pala yamá̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱ ni ̱t pi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n caj cumu naca̱najlaya̱hu xtama̱lacnú̱ n, chu̱ cha̱tum chixcú̱ xlakmá̱xtulh xli ̱stacna̱ caj cumu xma̱kantáxti ̱lh xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios xaaksani ̱ná̱ xqui ̱táxtulh; hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t caj li ̱tlá̱n naquinca̱lakma̱xtuniyá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tima̱lacnú̱ nilh Abraham. ¿Tú̱ xpa̱lacata li ̱macaminca̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés? 19 Pus ¿tú̱ chi ̱nchu̱ xpa̱lacata li ̱kalhi ̱ya̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés? Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios huá̱ li ̱macámilh xli ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nama̱akata̱ksni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ xli ̱pacs tlahuako̱y tala̱kalhí ̱n, chu̱ pi ̱ fuerza̱ napa̱ti ̱nanko̱y, chu̱ huá̱ xpa̱lacata xlacasquinca̱ nali ̱kalhkalhi ̱tahuilako̱y yama̱ xquilhtzucut Abraham hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh namín lakma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xma̱lacnu̱ nicani ̱t. Yuma̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios ma̱xqui ̱ko̱lh ángeles laqui ̱mpi ̱ xlacán namacama̱xqui ̱ko̱y Moisés, chu̱ cumu Moisés xkalhachihui ̱na Dios xli ̱taxtuy c-xlacati ̱ncán, huá̱ ma̱xqui ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat. 20 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ Dios ma̱lacnú̱ nilh Abraham tu̱ natlahuay c-xlatáma̱t, ni ̱ lacásquilh pala ti ̱ namacá̱n xkalhachihui ̱ná̱ laqui ̱mpi ̱

GÁLATAS 3​, ​4

457 chuná̱ nama̱catzi ̱ni ̱nán, hua̱mpi ̱ huá̱ Dios ma̱n ta̱chihuí ̱nalh. Xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés quinca̱le̱ná̱n c-xlacati ̱n Cristo 21 Xamaktum pala tí ̱ napuhuán: “¿Entonces xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés caj ta̱la̱lacata̱qui ̱ma̱ hua̱ntu̱ tima̱lacnú̱ nilh Dios Abraham?” ¡Luhua ni ̱ cca̱najlay! Sa̱mpi ̱ lapi ̱ hua̱ yama̱ xli ̱ma̱paksí ̱n tla̱n xli ̱lakma̱xtuniko̱lh xli ̱stacnacán hua̱nti ̱ xma̱kantaxti ̱ko̱lh, entonces pacs tla̱n xkalhi ̱hu xlaktáxtut quili ̱stacnacán lapi ̱ huá̱ xma̱kantaxti ̱hu hua̱ntu̱ huan tama̱ li ̱ma̱paksí ̱n. 22 Hua̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ lay ma̱kantaxti ̱y sa̱mpi ̱ antiyá̱ c-xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ huan pi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xta̱chuná̱ tachí ̱n huili ̱ko̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n, chu̱ huá̱ xpa̱lacata xma̱n hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Cristo tla̱n namaklhti ̱nanko̱y yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ xma̱lacnu̱ ni ̱t Dios nama̱sta̱y. 23 Acxni ̱ xali ̱pu̱ lana̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱mín Cristo, yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios xli ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum quimaktakalhnacán hua̱nti ̱ nakalhakaxmata̱hu xli ̱makua̱ kalhkalhi ̱tahuilaya̱hu yamá̱ hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ chú̱ nali ̱pa̱huana̱hu. 24 Chuná̱ pi ̱ yama̱ xamaka̱n li ̱ma̱paksí ̱n, xta̱chuná xuani ̱t la̱ cha̱tum koka̱na pusca̱t hua̱nti ̱ maktakalhko̱y lactzu̱ camán laqui ̱mpi ̱ naquinca̱maktakalhle̱ná̱n hasta antá̱ c-xlacati ̱n Cristo hua̱nti ̱ acxni ̱ nali ̱pa̱huana̱hu, xli ̱ca̱na̱ taxapani ̱t nahuán quintala̱kalhi ̱ncán chu̱ nali ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu. 25 Hua̱mpi ̱ cumu chú̱ aya mini ̱t Cristo hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, nia̱lh xlacasquinca̱ pi ̱ yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n ankalhí ̱n naquinca̱li ̱kalhi ̱yá̱n la̱ xtachí ̱n, chu̱ naquinca̱li ̱huaniti ̱lhayá̱n tu̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱tahu. 26 Sa̱mpi ̱ huixín hua̱nti ̱

li ̱pa̱huaná̱tit Cristo Jesús xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xli ̱pacs chuná̱ la̱ judíos, chu̱ la̱ ni ̱ judíos, xcaman Dios li ̱taxtuyá̱tit. 27 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs huixín acxni ̱ ta̱kmununi ̱tántit xta̱chuná̱ pala acxtum ta̱huani ̱tántit Cristo c-xlatáma̱t, chu̱ xta̱chuná̱ li ̱tapalhí ̱tit hua̱ la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y xlakasi. 28 Dios nia̱lh huá̱ cui ̱ntaj tlahuay pala tí ̱ judíos, usu ti ̱ ni ̱ judíos, pala tastá̱n c-tascújut, usu ca̱lakuá̱n lama̱, pala chixcú, usu pusca̱t; sa̱mpi ̱ lapi ̱ xli ̱pacs ta̱huani ̱tántit Cristo Jesús entonces cha̱tumá li ̱taxtuyá̱tit. 29 Huá̱ chú̱ cumu xli ̱ca̱na̱ huá̱ tapaksi ̱niyá̱tit, na̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín xta̱chuná̱ xaxli ̱ca̱na̱ xquilhtzucut Abraham caj xpa̱lacata lhkamayá̱tit c-xtaca̱najla, chu̱ pacs ca̱lakcha̱ná̱n namakamaklhti ̱naná̱tit hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱ nini ̱t nama̱xqui ̱ko̱y hua̱nti ̱ xquilhtzúcut. Hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ luhua cca̱huaniputuná̱n pi ̱ xapu̱ lana̱ quin, xta̱chuná̱ xli ̱taxtuya̱hu la̱ntla̱ cha̱tum actzu̱ kahuasa hua̱nti ̱ li ̱ma̱xkan tamakaxtaka, chu̱ makaxtaknicán xherencia hua̱ntu̱ nama̱paksi ̱y, chu̱ ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua huá̱ ma̱paksi ̱y fuerza̱ tla̱n li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum caj tasa̱cua sa̱mpi ̱ ni ̱ lay lactlahuay yama̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ makaxtaknicani ̱t, 2 sa̱mpi ̱ huilakó̱ hua̱nti ̱ xtla̱t putzako̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ namaktakalhko̱y, chu̱ namakastacko̱y hasta acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namacama̱xqui ̱ko̱cán hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱y chuná̱ la̱ntla̱ li ̱laclhca̱huili ̱ni ̱t xtla̱t. 3 Pus na̱ chuná̱ chú̱ quin xquinca̱qui ̱taxtuniyá̱n xapu̱ lana̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱mín Jesús, sa̱mpi ̱ xlama̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactzu̱ camán hua̱nti ̱ ni ̱ naj catzi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ xtalulóktat, chu̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ tachixcuhuí ̱tat xli ̱smani ̱ko̱ni ̱t xtlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán, na̱ chuná̱ xquinca̱li ̱ta̱anko̱yá̱n xta̱chuná̱ cha̱tum xatastá̱n. 4 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ takátzi ̱lh quilhtamacú̱

4

GÁLATAS 4 la̱ntla̱ Dios xlaclhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, xlá̱ macámilh ca̱tuxá̱huat xCam hua̱nti ̱ ma̱chixcuhuíḻ i ̱lh cha̱tum pusca̱t antá̱ c-xtiyatcan judíos hua̱nti ̱ li ̱huana̱ xma̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. 5 Hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés hua̱ntu̱ xtzaksama̱hu li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ya̱hu, xta̱chuná̱ la̱mpala xatachí ̱n xquinca̱le̱má̱n, hua̱mpi ̱ Cristo huá̱ lí ̱milh ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquinca̱lakma̱xtuyá̱n c-xtachi ̱n li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ chuná̱ naquinca̱li ̱maklhti ̱naná̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xaxli ̱ca̱na̱ xcamán. 6 Cha̱nchu̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ namakcatzi ̱ya̱hu pi ̱ luhua ma̱na xcamanquin li ̱taxtuni ̱tahu, xlá̱ hasta quinca̱macaminín cspiritu Xcam Jesucristo c-quinacu̱cán, chu̱ yuma̱ cspiritu Jesucristo quinca̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱yá̱n nahuaniya̱hu Dios: “¡Huix Quintla̱ticán!” 7 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, huá̱ chú̱ huixín nia̱lh mili ̱latama̱tcán la̱ xtachi ̱n yama̱ xamaka̱n li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ fuerza̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit, hua̱mpi ̱ li ̱tanu̱ya̱tittá̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xcaman Dios, chu̱ cumu xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín xcamán, mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ nachá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs hua̱ntu̱ Dios kalhi ̱y, na̱ huixín nata̱kalhi ̱yá̱tit. Pablo ni ̱ lacasquín pi ̱ hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t Jesús nali ̱taxtupalay la̱ntla̱ xtachi ̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés 8 Huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, xapu̱ lana̱ acxni ̱ ni ̱ xa̱lakapasá̱tit Dios, caj luhua xma̱n huá̱ xma̱kantaxti ̱yá̱tit nalakachixcuhui ̱yá̱tit yamá̱ hua̱ntu̱ huixín xli ̱ma̱xtuyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ midioscán ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasicán. 9 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ pi ̱ lakapasni ̱tántit Dios, usu tla̱n nahuana̱hu pi ̱ huá̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalakapasá̱tit, ¿lá̱ntla̱ chi ̱nchu̱

458 xpa̱lacata a̱maktum ma̱xqui ̱palayá̱tit quilhtamacú̱ naca̱makatlajayá̱n xtalacapa̱stacnican chixcuhuí ̱n hua̱ntu̱ ca̱li ̱layá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ natzaksayá̱tit nama̱kantaxti ̱yá̱tit? 10 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ huixín na̱ aya tzucuyá̱tit macasta̱lako̱yá̱tit yama̱ judíos la̱ntla̱ xlacán ankalhí ̱n catu̱ hua̱ ma̱pa̱scuajni ̱ko̱y, usu li ̱huili ̱ko̱y aktum tlanca quilhtamacú̱ chuná̱ pala aktum papá, usu aktum ca̱ta̱ acxni ̱ pacs ca̱cni ̱naniko̱y Dios laqui ̱mpi ̱ xlá̱ tlak tla̱n nalakalhamanko̱y. 11 Cca̱macpuhuaniyá̱n huá̱ luloko̱ pala ni ̱ caj huá̱ pá̱xcat nahuán yama̱ quintascújut hua̱ntu̱ cli ̱makapalani ̱t c-milaksti ̱pa̱ncán. 12 Nata̱laní ̱n, cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ nia̱lh xtachí ̱n yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés cali ̱latapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit maktum quilhtamacú̱ xacli ̱lama̱ acxni ̱ xactzaksama̱ li ̱huana̱ xacma̱kantaxti ̱putún; hua̱mpi ̱ claktaxtuni ̱t, chu̱ na̱ clacasquín pi ̱ calaktaxtútit huixín yumá̱ hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ la̱ xtachí ̱n ca̱li ̱kalhi ̱yá̱n. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ cquilhama̱, ni ̱ huá̱ xpa̱lacata pala huixín quintlahuanini ̱tántit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, hua̱mpi ̱ chuná̱ cuan sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ quimpa̱xquí ̱tit, chu̱ niucxnicú̱ quilakmakántit. 13 Pus catzi ̱yá̱tit pi ̱ caj xpa̱lacata pu̱lactum tajátat hua̱ntu̱ quinchípalh, huá̱ fuerza̱ cli ̱tamakáxtakli ̱ c-minca̱chiqui ̱ncán, chu̱ quit na̱ huacu yama̱ quilhtamacú̱ pu̱lh cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. 14 Chu̱ yama̱ quintajátat hua̱ntu̱ quit xacpa̱ti ̱nama̱, chuná̱ huixín ca̱li ̱ucxilhni ̱ Dios c-milatama̱tcán lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakalhamani ̱naná̱tit; hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ caj quilakmakántit hua̱mpi ̱ li ̱pa̱xuhu quimakamaklhti ̱nántit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum ángel, usu ¡la̱mpala huatiyá̱ Cristo Jesús makamaklhti ̱nántit la̱ntla̱ quinta̱látit! 15 Hua̱mpi ̱ ¿ní ̱

459 chú̱ alh chú̱ yama̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ xquinkalhi ̱niyá̱tit? ¿Ní ̱ chú̱ alh yama̱ mintapa̱xuhua̱ncán hua̱ntu̱ xkalhi ̱yá̱tit? Sa̱mpi ̱ quit luhua xtalulóktat tu̱ cuan, pi ̱ lapi ̱ tla̱n cahuá̱ caj quimpa̱lacata huixín hasta xtitama̱stá̱tit laqui ̱mpi ̱ xca̱ma̱xtunicántit milakastapucán lapi ̱ chuná̱ tla̱n xactilí ̱pacsli ̱ yama̱ quintajátat hua̱ntu̱ xacpa̱ti ̱ma̱ c-quilakastapu. 16 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ ma̱x luhua snu̱ n cca̱makasi ̱tzi ̱ni ̱tán caj xpa̱lacata cumu cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios. 17 Tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ca̱ma̱lakaspitya̱huamá̱n xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ chú̱ luhua snu̱ n ca̱lakalhamaná̱n sa̱mpi ̱ puhuanko̱y pi ̱ chuná̱ naquilakmakaná̱tit, chu̱ huata huá̱ luhua nali ̱pa̱huanko̱yá̱tit, chu̱ tla̱n namakta̱yali ̱pinko̱yá̱tit. 18 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ c-quilatama̱tcán luhua tamaclacasquín pi ̱ naakli ̱huanko̱ya̱hu nalakalhamanko̱ya̱hu a̱makapitzi ̱n chixcuhui ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum, chu̱ xli ̱ankalhí ̱n nalakalhamanko̱ya̱hu, ni ̱ caj acxni ̱ quit lacxtum cca̱ta̱lama̱chá̱n la̱ntla̱ tlahuako̱y yama̱ aksani ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n. 19 Koxutaní ̱n huixín quilakskatá̱n, xli ̱ca̱na̱ quit luhua snu̱ n cpa̱ti ̱ma̱ tacatzanájuat caj mimpa̱lacatacán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ catzanajuanán cha̱tum pusca̱t acxni ̱ nama̱lakatuncuhui ̱nán; chu̱ quit ankalhí ̱n chuná̱ cpa̱tímaj nahuán hasta acxni ̱ Cristo luhua xli ̱ca̱na̱ ma̱la̱nama̱ nahuán c-milatama̱tcán, chu̱ li ̱huana̱ ma̱kantaxti ̱pá̱tit nahuán hua̱ntu̱ lacasquín. 20 Hasta u̱cu xacta̱yachá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán cpuhuán, laqui ̱mpi ̱ a̱tzinú̱ luhua tancs xacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán, hua̱mpi ̱ cumu luhua mákat, ni ̱ ccatzi ̱y la̱ntla̱ luhua tata̱ksá̱tit laqui ̱mpi ̱ tancs nacca̱li ̱stacya̱huayá̱n. Xamaka̱n Abraham xkalhi ̱ko̱y cha̱tuy xlacchaján 21 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱huana̱ ma̱kantaxti ̱putuná̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n

GÁLATAS 4 Moisés laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuyá̱tit mili ̱stacnacán, ¿a poco ni ̱ a̱li ̱kalhtahuakayá̱tit hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-libro anta̱ni ̱ tata̱ksa̱ li ̱ma̱paksí ̱n? 22 Sa̱mpi ̱ antá̱ yama̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ na̱ li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xamaka̱n quinquilhtzucutcan Abraham xkalhi ̱ko̱y cha̱tuy xlakkahuasán: cha̱tum xkahuasa huá̱ ta̱kálhi ̱lh yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ xma̱scujucán c-chiqui ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tachí ̱n sa̱mpi ̱ caj csta̱cani ̱t, chu̱ cha̱tum li ̱tum xkahuasa, huá̱ xlá̱ xtzi ̱ hua̱nti ̱ luhua xpusca̱t Abraham, chu̱ ni ̱ caj xtasa̱cua. 23 Agar xuanicán yama̱ caj xatasta̱n squitihui ̱ná, xlá̱ kálhi ̱lh cha̱tum cskata̱ hua̱nti ̱ ma̱lakatuncúhui ̱lh sa̱mpi ̱ xakátli ̱lh Abraham, chu̱ ta̱talakxtúmi ̱lh, hua̱mpi ̱ yama̱ Sara hua̱ntu̱ luhua xpusca̱t Abraham tima̱chixcuhuíli ̱lh cha̱tum xkahuasa sa̱mpi ̱ hua̱ Dios xma̱lacnu̱ nini ̱t pi ̱ nakalhi ̱ko̱y cha̱tum xkahuasacán. 24 Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ chuná̱ lani ̱t, huí ̱ tu̱ quinca̱li ̱ma̱siyuniputuná̱n Dios, sa̱mpi ̱ yuma̱ cha̱tuy lacchaján li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ pu̱ lactuy talacca̱xlán: pu̱ lactum huá̱ li ̱taxtuy yama̱ talacca̱xlán hua̱ntu̱ ma̱sta̱ca̱ c-ka̱stí ̱n anta̱ni ̱ huanicán Sinaí huamputún pi ̱ huá̱ Agar, xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ maktapaksi ̱ko̱y yuma̱ c-talacca̱xlán tla̱n ta̱ma̱lacastuca̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xcaman yama̱ xatasta̱n pusca̱t hua̱nti ̱ na̱ xatachí ̱n lacachinko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtzicán. 25 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Agar li ̱taxtuy yama̱ ka̱stí ̱n huanicán Sinaí c-Arabia, chu̱ tla̱n ta̱ma̱lacastucko̱ya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ huá̱ chú̱ maktapaksi ̱ko̱y c-Jerusalén sa̱mpi ̱ xlacán li ̱tamakaxtakko̱y xtachí ̱n catlahuako̱lh yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱ca̱ c-Sinaí. 26 Chi ̱nchu̱ Sara hua̱nti ̱ luhua xpusca̱t Abraham, hua̱nti ̱ ni ̱tí ̱ ma̱scujuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n, huá̱ tla̱n ta̱ma̱lacastuca̱hu yama̱ tanu̱ xasa̱sti Jerusalén xala c-akapú̱ n, chu̱

GÁLATAS 4​, ​5 quin hua̱nti ̱ antá̱ maktapaksi ̱ya̱hu li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xcamán sa̱mpi ̱ caj quintapa̱xuhua̱ncán tlahuaya̱hu xtalacasquin Dios, chu̱ ni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n. 27 Sa̱mpi ̱ c-xtachihui ̱n Dios lacatum chuná̱ huan: “Capa̱xuhua̱ huix pusca̱t hua̱nti ̱ niucxnicú̱ kalhi ̱ni ̱ta̱ mincamán; hasta caca̱tasa̱ caj la̱ntla̱ mintapa̱xuhuá̱n huix hua̱nti ̱ ni ̱ a̱makcatzi ̱ya̱ yama̱ tacatzanájuat la̱ntla̱ nama̱lakatuncuhui ̱ya̱ miskata. Sa̱mpi ̱ yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ aya xlakmakancani ̱t caj xpa̱lacata̱ pi ̱ ni ̱ lay xkalhi ̱y xcamán, huata a̱tzinú̱ lhu̱ hua̱ nakalhi ̱y xcamán, ni ̱ xahuá̱ hua̱nti ̱ xta̱talakxtumi ̱ni ̱t xchixcú.” 28 Nata̱laní ̱n, quit clacasquín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ quin pacs xlakskata̱n sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán naquinca̱tlahuayá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tima̱lacnú̱ nilh xamaka̱n quilhtamacú̱ Abraham, pi ̱ nakalhi ̱y cha̱tum xkahuasa xuanicán Isaac. 29 Na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ yama̱ kahuasa̱ hua̱nti ̱ xlacachini ̱t sa̱mpi ̱ hua̱ Abraham, chu̱ Agar xtalakxtumi ̱ko̱ni ̱t, ni ̱ xucxilhputún yama̱ kahuasa hua̱nti ̱ xlacachini ̱t caj xpa̱lacata cumu cspiritu Dios ma̱kantáxti ̱lh c-xlatama̱t Sara hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ ni ̱t, la̱ntla̱ chú̱ na̱ chuná̱ quin quinca̱qui ̱taxtunimá̱n. 30 Hua̱mpi ̱ ¿lá̱ huánilh Dios Abraham? Pus c-Li ̱kalhtahuaka̱ tatzoktahuilani ̱t pi ̱ chuná̱ huánilh: “Catlakaxtu̱ tama̱ mintasa̱cua pusca̱t huanicán Agar chu̱ xkahuasa c-mínchic, sa̱mpi ̱ ni ̱ mini ̱niy xkahuasa̱ nata̱maklhti ̱nán hua̱ntu̱ huix namakaxtakniya̱ xkahuasa̱ hua̱nti ̱ luhua mimpusca̱t Sara, hua̱nti ̱ ni ̱ caj mintasa̱cua.” 31 Nata̱laní ̱n, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ quin ni ̱ li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xcaman yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ tasa̱cua xuani ̱t

460 hua̱mpi ̱ huá̱ li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xcamán yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ tasa̱cua pusca̱t. Cristo quinca̱lakma̱xtún c-xli ̱tlihuaka yama̱ hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n xquinca̱kalhi ̱yá̱n X li ̱ca̱na̱ pi ̱ Cristo quinca̱lakma̱xtún laqui ̱mpi ̱ yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés nia̱lh naquinca̱li ̱layá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n pi ̱ fuerza̱ nama̱kantaxti ̱ya̱hu xli ̱pacs lactzu̱ lactzú̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ tlihuaklh calatapá̱tit, chunatiyá̱ cali ̱pa̱huántit Cristo, chu̱ nia̱lh tú̱ xtachí ̱n catica̱tlahuán a̱tanuj xatascujtlahuan li ̱ma̱paksí ̱n. 2 Cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n, pi ̱ lapi ̱ tí ̱ la̱ntla̱ huixín hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huani ̱tántit Cristo, xamaktum chú̱ napuhuán pi ̱ luhua xlacasquinca̱ na̱ nacircuncidarlay laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalaktaxtuy, xli ̱ca̱na̱ qui ̱taxtuy pi ̱ ni ̱ lama̱ pala tú̱ catili ̱maktá̱yalh ma̱squi cali ̱pa̱hua̱ Cristo. 3 Quit cca̱huaniputumpalayá̱n pi ̱ xli ̱pacs, usu caxati ̱cahua̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ lacasquín circuncidar catlahuaca̱ caj cumu chuná̱ huan xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés pi ̱ xli ̱tláhuat lapi ̱ ma̱laktaxti ̱putún xli ̱stacna, pus na̱ lacatancs cacátzi ̱lh pi ̱ pala chuná̱ luhua tlahuaputún na̱ luhua xafuerza li ̱huana̱ xli ̱ma̱kantáxti ̱t nahuán xli ̱pacs a̱ti ̱pa̱tu̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán antá̱ pi ̱ xli ̱tláhuat. 4 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ tzaksayá̱tit li ̱taxtuyá̱tit xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ nalacle̱ná̱tit c-xlacati ̱n Dios caj xpa̱lacata pacs li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ talakamakatli ̱nipá̱tit Cristo, chu̱ la̱ntla̱ caj li ̱tlá̱n ca̱lakalhamamputuná̱n Dios. 5 Hua̱mpi ̱ quin ni ̱ chuná̱ ca̱najlaya̱hu, sa̱mpi ̱ cspiritu Dios quinca̱makta̱yayá̱n aksti ̱tum naca̱najlaya̱hu hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n pi ̱

5

461 naquinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱mpala nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huana̱hu. 6 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ quin xli ̱ca̱na̱ huá̱ ta̱huani ̱tahu Cristo c-quilatama̱tcán, ni ̱tú̱ xlakasi ̱ lapi ̱ circuncidar lani ̱tahu, usuchí ̱ ni ̱tú̱ circuncidar lani ̱tahu, caj xma̱n huá̱ kalhi ̱y xlakasi ̱ nali ̱pa̱huana̱hu, chu̱ yuma̱ quintaca̱najlacán aksti ̱tum nali ̱latama̱ya̱hu c-quintapa̱xqui ̱tcán. 7 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ aya aksti ̱tumá̱ huixín xlapá̱tit, ¿tí ̱ ca̱huanín, chu̱ ca̱lactlahuaya̱huán pi ̱ nia̱lh cali ̱pa̱huántit xtaluloktat Dios? 8 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ huá̱ Dios ca̱lactlahuaya̱huán, sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua ma̱n ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit Cristo. 9 Cumu la̱ntla̱ huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ ma̱squi caj actzu̱ levadura ma̱xcuti ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ lakmunucani ̱t harina, pus luhua cui ̱ntaj catlahuátit ni ̱tú̱ pacs tilaclata̱yayá̱tit. 10 Hua̱mpi ̱ quit tancs ccatzi ̱y pi ̱ Quimpu̱chinacán naca̱makta̱yayá̱n pi ̱ ni ̱ caj li ̱huacá̱ nali ̱laclata̱yayá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, chu̱ hua̱ Dios catzi ̱y la̱ntla̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱y yamá̱ hua̱nti ̱ ca̱soka̱li ̱yá̱n caxati ̱cahuaj xtihua̱. 11 Nata̱laní ̱n, lapi ̱ quit xactzúculh li ̱akchihui ̱nán pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Cristo circuncidar calako̱lh, yama̱ judíos nia̱lh xquisi ̱tzi ̱niko̱lh, chu̱ nia̱lh cala̱huá̱ hua̱ntu̱ xquili ̱ya̱huako̱lh. Sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ Cristo ni ̱ni ̱t c-cruz, nia̱lh xli ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱lh ma̱squi cali ̱pa̱huanko̱lh lapi ̱ na̱ acxtum circuncidar xlako̱lh, sa̱mpi ̱ xlacán puhuanko̱y pi ̱ chuná̱ talacasquín natlahuaya̱hu laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalaktaxtuya̱hu. 12 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs tamá̱ hua̱nti ̱ ma̱aklhu̱ hua̱t ni ̱má̱n naca̱chucunicaná̱tit actzú̱ c-mintiyatli ̱huacán mini ̱niko̱y pi ̱ maktum xacstu̱ xchucuacti ̱ko̱ca̱ xli ̱pu̱aktuminica̱ laqui ̱mpi ̱ xli ̱catzi ̱ko̱lh. 13 Dios ca̱lacsacni ̱tán huixín nata̱laní ̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱lakma̱xtuyá̱n c-xlacatí ̱n hua̱ntu̱ xca̱li ̱lamá̱n

GÁLATAS 5 xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ huá̱ chuná̱ ca̱li ̱tlahuán caj laqui ̱mpi ̱ huá̱ chú̱ aklakuá̱ nalatapa̱yá̱tit, usu natlahuayá̱tit catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ huixín napuhuaná̱tit, huata huá̱ ca̱li ̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ chú̱ acxtum nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit, chu̱ nala̱makta̱yayá̱tit. 14 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksí ̱n caj xma̱n huá̱ yuma̱ kampu̱tum li ̱taxtuy: “Calakalhamankó̱ a̱makapitzí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ta acstulakalhamancana.” 15 Ca̱na̱ huixín, luhua cui ̱ntaj catlahuátit la̱ntla̱ nalatapa̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ lapi ̱ caj xma̱n nala̱makasi ̱tzi ̱tahuilayá̱tit, chu̱ nala̱lacaxcatahuilayá̱tit, ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ miacstucán nala̱lactlahuayá̱tit. Aksti ̱tum calatama̱hu chuná̱ la̱ntla̱ quinca̱ma̱puhua̱ni ̱yá̱n Espíritu Santo 16 Huá̱ xpa̱lacata, quit cca̱li ̱huaniyá̱n, aksti ̱tum calatapá̱tit chuná̱ la̱ntla̱ ca̱ma̱puhua̱ni ̱yá̱n Espíritu Santo, chu̱ ni ̱ huá̱ cakalhakaxpáttit hua̱ntu̱ ca̱ma̱tlahui ̱putuná̱n xalix̱ cajnit minta̱yatcán tu̱ xapu̱ lana̱ xkalhi ̱yá̱tit. 17 Sa̱mpi ̱ yama̱ xali x ̱ cajnit quinta̱yatcán hua̱ntu̱ xkalhi ̱ya̱hu, ni ̱ catima̱tlá̱ni ̱lh hua̱ntu̱ quinca̱ma̱tlahui ̱yá̱n Espíritu Santo, chu̱ na̱ chuná̱ Espíritu Santo ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y hua̱ntu̱ quinca̱ma̱tlahui ̱yá̱n xamaka̱n xalix̱ cajnit quinta̱yatcán; huá̱ xpa̱lacata, huixín lakachuní ̱n ni ̱ li ̱huana̱ catzi ̱yá̱tit xatú̱ luhua nama̱kantaxti ̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ acxtum quinca̱ma̱paksi ̱putunko̱yá̱n la̱ntla̱ lakapu̱tuy latáma̱t. 18 Na̱ chuná̱ lapi ̱ hua̱ Espíritu Santo ca̱pu̱ lale̱má̱n, ni ̱ lay pala tú̱ xtachí ̱n catica̱tlahuán, ni ̱ pala yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, na̱ ni ̱ pala yama̱ xalix̱ cajnit minta̱yatcán hua̱ntu̱ xapu̱ lana̱ xkalhi ̱ya̱hu. 19 Na̱ luhua c-stújtat tasiyuy hua̱nti ̱ kalhakaxmatma̱kó̱ hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱y xalix̱ cajnit xta̱yatcán: chuná̱ pala naxakatli ̱ko̱y a̱tanuj pusca̱t

GÁLATAS 5​, ​6 ma̱squi huilakó̱ xpusca̱tcán, catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuako̱y xmacnicán, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ tama̱xcajua̱lí ̱n tlahuako̱y hua̱ntu̱ nali ̱lakxtapuko̱y pu̱táhui ̱lh, 20 chu̱ talakataquilhpu̱tán tu̱ caj xatatlahuamakxtu, la̱scuhuako̱y; xcátzi ̱t quiclhcatzaniko̱y cati ̱huá̱, ni ̱ la̱ucxilhputunko̱y; catu̱ huá̱ la̱li ̱makasi ̱tzi ̱y, la̱lacata̱qui ̱ko̱y, chu̱ ma̱pa̱pitziko̱y nata̱laní ̱n, lakapu̱tiyu̱ lako̱y. 21 Catu̱ huá̱ lakcatzalaca̱niy hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n, tlanca xakotní ̱n, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit tlahuako̱y. Quit aya maklhu̱ huatá̱ chuná̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ na̱ yumá̱ lix̱ cajnit latáma̱t, tancs cacátzi ̱lh pi ̱ niucxni ̱ catili ̱pa̱xuhuako̱lh yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y ti ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y pi ̱ Dios nama̱la̱nán c-xlatáma̱t. 22 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱scujunán Espíritu Santo, xlá̱ nama̱xqui ̱yá̱n tapá̱xqui ̱t, tapa̱xuhuá̱n, tatancsni, tapa̱xuhua̱na̱lé̱n la̱ntla̱ ni ̱ lacapala̱ nasi ̱tzi ̱ya̱ pala tú̱ nahuanicana, tla̱n mintapuhuá̱n, chu̱ tla̱n talacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ tancs nama̱kantaxti ̱ya̱ hua̱ntu̱ li ̱ta̱yaya; 23 xlá̱ namakta̱yayá̱n la̱ntla̱ tasma̱lhuán nahuana, ni ̱ nalacata̱qui ̱nana, chu̱ xatalhcá̱n nali ̱pina̱ milatáma̱t. Xli ̱pacs yuma̱ tla̱n talacapa̱stacni hua̱ntu̱ nama̱xqui ̱yá̱n Espíritu Santo ni ̱tú̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱huán pi ̱ ni ̱tla̱n tatlahu. 24 Chu̱ xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ aya ta̱huanko̱ni ̱t Cristo c-xlatama̱tcán qui ̱taxtuy pi ̱ aya xta̱chuná̱ la̱ ta̱tapakaxtokotahuacako̱ni ̱t, chu̱ chuná̱ makatlajako̱ni ̱t yama̱ xamaka̱n lix̱ cajnit xta̱yatcán hua̱ntu̱ xma̱tlahui ̱ko̱y caxatu̱cahua̱ tala̱kalhí ̱n. 25 Cumu huá̱ chú̱ tla̱n lama̱hu, huá̱ chuná̱ li ̱lay sa̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo quinca̱pu̱ lale̱má̱n, pus cama̱xqui ̱hu quilhtamacú̱ pi ̱ hua̱ tama̱ Espíritu Sa̱nto ankalhi ̱ná̱ caquinca̱makta̱yán.

462 26 Ni ̱ caj cala̱t lanca̱catzi ̱nihu, ni ̱ pala caputzahu la̱ntla̱ natahuilay ta̱kslokó̱n, usu nalakcatzaniko̱ya̱hu hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n c-quilaksti ̱pa̱nc án.

Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo ankalhí ̱n cala̱makta̱yale̱hu Nata̱laní ̱n, lapi ̱ xamaktum nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ li ̱tamákuasli ̱ aktum tala̱kalhí ̱n, chu̱ cumu huixín huá̱ tlahuapá̱tit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n Espíritu Santo, pus camakta̱yátit laqui ̱mpi ̱ natatancspalay c-xlatáma̱t. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ pala tí ̱ namakta̱yayá̱tit hua̱ntu̱ ca̱tapa̱xuhuá̱n camakta̱yátit, chu̱ caucxilhlacachipítit sa̱mpi ̱ na̱ ca̱tuxá̱huat lapá̱tit ni ̱ huá̱ pala xamaktum na̱ nali ̱tamakuasá̱tit aktum tala̱kalhí ̱n, chu̱ nalaclata̱yayá̱tit c-mintaca̱najlacán. 2 Acxtum cala̱makta̱yali ̱pítit pala tú̱ ca̱lakchiná̱n talakapútzi ̱t, pala chuná̱ natlahuayá̱tit entonces tancs ma̱kantaxti ̱pá̱tit nahuán hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t Cristo. 3 Hua̱mpi ̱ pala tí ̱ acstupuhuanicán pi ̱ tlanca xlakasi ̱ kalhi ̱y, na̱ ni ̱tu̱ xlakasi, tamá̱ ni ̱ lay makta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n, sa̱mpi ̱ caj acstuta̱kskahuitama̱ma̱. 4 Chuná̱ pi ̱ cha̱t unu̱ ma̱n li ̱huana̱ caúcxilhli ̱ lapi ̱ tla̱n, usu ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ ma̱n tlahuama̱, chu̱ ni ̱ cata̱ma̱lacástucli ̱ hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱ a̱makapitzí ̱n. Lapi ̱ naucxilha̱ pi ̱ tla̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱, xacstu̱ ma̱n catzi ̱y lapi ̱ tla̱n nali ̱pa̱xuhuay xtascújut. 5 Sa̱mpi ̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ le̱ma̱hu yuma̱ xta̱chuná̱ tacuca̱ xpa̱lacata quinta̱ktzanka̱ncán, chu̱ quintalakaputzi ̱tcán sa̱mpi ̱ ni ̱ naj xaaksti ̱tum xaacchá̱n quin. 6 Lapi ̱ huixín huí ̱ cha̱t um c-milaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n xtachihui ̱n Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tamá̱ luhua mini ̱niy nama̱xqui ̱yá̱tit hua̱ntu̱ namaclacasquinti ̱lhay.

6

463 7 Lapi ̱ huí ̱ cha̱t um ti ̱ puhuán pi ̱ tla̱n nali ̱kama̱nán Dios c-xlatáma̱t, chu̱ ni ̱ naxoko̱nán, nia̱lh cata̱kskahuitáma̱lh sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ hua̱ntu̱ cha̱tunu̱ chanti ̱lhama̱ c-xlatáma̱t, pacs naqui ̱makalay a̱li ̱sta̱lh. 8 Yamá̱ hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ tlahuama̱ hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuay xlatáma̱t xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ chama̱chá̱ hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n li ̱chánat, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ namakalay xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj nali ̱aktzanka̱ta̱yay; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ tlahuay hua̱ntu̱ ma̱puhua̱ni ̱y Espíritu Santo, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ chama̱chá̱ hua̱ntu̱ tla̱n li ̱chánat, chu̱ hua̱ntu̱ namakalay caxani ̱li ̱huayá̱ nama̱xqui ̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ ni ̱ laksputa. 9 Pus niucxnicú̱ cali ̱tlakuahu xpa̱lacata natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aksti ̱tum tascújut, hua̱ lapi ̱ niucxnicú̱ nataxlajuani ̱ya̱hu chuná̱ nalatama̱ya̱hu, namín quilhtamacú̱ acxni ̱ naucxilha̱hu hua̱ntu̱ aya li ̱scujni ̱tahu nahuán. 10 Pus hasta la̱ntla̱chá̱ caxatu̱cahua̱ quilhtamacú̱, ankalhí ̱n hua̱ntu̱ tla̱n catlahuanikó̱tit caxati ̱cahuá̱, hua̱mpi ̱ xali ̱huacá̱ yamá̱ hua̱nti ̱ na̱ acxtum quinca̱ta̱li ̱pa̱huaná̱n Cristo.

Pablo xaa̱huatá̱ li ̱huaniko̱y pi ̱ ni ̱ naca̱najlaniko̱y hua̱nti ̱ fuerza̱ tlahuaniko̱y pi ̱ circuncidar calako̱lh 11 ¡Chú̱ caucxílhtit la̱ntla̱ xli ̱tlanca quiletra hua̱ntu̱ ma̱n cca̱macani ̱tzoknimá̱n laqui ̱mpi ̱ nacca̱huaniyá̱n aktum tachihuí ̱n! 12 Tamá̱ hua̱nti ̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n pi ̱ luhua xlacasquinca̱ pi ̱ circuncidar nalayá̱tit, xlacán chuná̱ tlahuama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nali ̱si ̱tzi ̱niko̱cán, usu nali ̱putzasta̱laniko̱cán xli ̱pacs hua̱nti ̱ ca̱najlako̱y pi ̱ xma̱n huá̱ yama̱ Jesús hua̱nti ̱ makni ̱ca̱ c-cruz ma̱sta̱y laktáxtut. 13 Hua̱mpi ̱ caj caucxílhtit

GÁLATAS 6 pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱lacapacxko̱y pi ̱ circuncidar lako̱ni ̱t, ni ̱ pala cha̱tum hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱huana̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ c-xlatama̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés. Hua̱mpi ̱ ma̱squi xlacán stalanca catzi ̱ko̱y pi ̱ chuná, huata luhua fuerza̱ lacasquinko̱y pi ̱ huixín circuncidar calátit, laqui ̱mpi ̱ nali ̱lacata̱qui ̱nanko̱y acxni ̱ huanko̱y pi ̱ ca̱ma̱akata̱ksní ̱n hua̱ntu̱ ma̱siyu̱ ma̱kó̱. 14 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ quit quimpa̱lacata, ni ̱ pala pu̱ lactum a̱tanu̱ hua̱ntu̱ cli ̱pa̱xuhuay, usu hua̱ntu̱ xacli ̱pacxca̱ hua̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ yama̱ Cristo hua̱nti ̱ quimpa̱lacáni ̱lh c-cruz, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata cumu cli ̱pa̱huán, yuma̱ ca̱tuxá̱huat cli ̱ma̱xtuy xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱ni ̱t hua̱ntu̱ quimpa̱lacata, chu̱ na̱ chuná̱ yama̱ ca̱tuxá̱huat quit cli ̱taxtuy pi ̱ aya cni ̱nini ̱t. 15 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ mimpa̱lacata̱ pala circuncidarlani ̱ta, usu ni ̱ circuncidarlani ̱ta, huata caj xma̱n hua̱ kalhi ̱y xlakasi ̱ c-milatáma̱t nama̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios ma̱sa̱sti ̱ni ̱t milatáma̱t. 16 Clacasquín pi ̱ Dios caca̱ma̱xquí ̱n tlanca tapa̱xuhuá̱n, chu̱ snu̱ n caca̱lakalhamán, xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ ma̱siyuyá̱tit c-milatama̱tcán pi ̱ chuná̱ aksti ̱tum lapá̱tit, xa̱hua̱ xli ̱pacs yama̱ cani ̱hua̱ xalaní ̱n hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ na̱ xlakskatá̱n nali ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huixín. 17 Ahuatiyá̱ cca̱huaniputuná̱n pi ̱ nia̱lh clacasquín pala ti ̱ naquimputzanipalay hua̱ntu̱ nacli ̱ta̱si ̱tzi ̱niy. Chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yuma̱ xamacxtutu̱ hua̱ quimacni hua̱ntu̱ lhu̱ huatá̱ cli ̱pa̱ti ̱ni ̱t hua̱ntu̱ quintlahuanicani ̱ttá, stalanca li ̱tasiyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quit xlacscujni Jesús. 18 Nata̱laní ̱n, clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo snu̱ n caca̱siculana̱tlahuán xli ̱pacs huixín. Chuna calalh, amén.

Xcarta̱ San Pablo hua̱ntu̱ tzokniko̱lh Efesios XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ xcarta̱ apóstol Pablo tzokniko̱lh xta̱ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Éfeso. Antá̱ u̱ nú̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n macxtum calako̱lh, usu cali ̱tamacxtumi ̱ko̱lh Cristo. Xlá̱ li ̱ma̱lacapa̱stacni ̱ko̱y pi ̱: “Caj xma̱n cha̱tum huí ̱ Quimpu̱chinacán, aktuma taca̱najla̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu, chu̱ caj xma̱n pu̱ lactum lakapasa̱hu ta̱kmunú̱ n. Chuná̱ la̱ntla̱ Dios hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huá̱ xacstu̱ Quintla̱ticán, hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán. Xlá̱ tlahuay xtascújut c-quilatama̱tcán, chu̱ ankalhí ̱n ta̱lama̱kó̱ caxati ̱cahua̱ chixcú.” Yama̱ tamacxtúmi ̱t hua̱ntu̱ stalanca xli ̱tasíyut c-xlatama̱tcan yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, Pablo li ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xmacni cha̱tum chixcú, hua̱mpi ̱ hua̱ Cristo xakxe̱ka̱ yuma̱ macni (1:22-23). Yuma̱ ca̱najlaní ̱n na̱ ta̱ma̱lacastucko̱cán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum tlanca ta̱lhma̱na chiqui anta̱ni ̱ Cristo li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xapuxcu talaya̱hu hua̱ntu̱ li ̱jaxko̱ni ̱t yuma̱ chiqui (2:2022), chu̱ xli ̱pu̱ lactutu̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱lacastucko̱cán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum li ̱lakati ̱t xtasquin Cristo hua̱nti ̱ nata̱tapu̱chuhuay (5:25-32). Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱ma̱lacastucko̱cán xca̱najlaní ̱n lacatancs huamputún pi ̱ Cristo huá̱ Quimpu̱chinacán xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xatasiculana̱lán c-siculán. Xlá̱ cui ̱ntaj tlahuay, chu̱ maktakalha̱ c-siculán; hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n maktakalhko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y hua̱mpi ̱ na̱ pa̱xqui ̱ko̱y.

Pablo huaniko̱y skalhé̱n xta̱ca̱najlaní ̱n xala c-Efeso Quit Pablo hua̱nti ̱ Dios quilacsacni ̱t laqui ̱mpi ̱ nacli ̱taxtuy xapóstol usu xtama̱lakacha̱n Jesucristo, li ̱pa̱xuhu cca̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ tapaksi ̱niyá̱tit Dios, chu̱ aksti ̱tum takoka̱yá̱tit Quimpu̱chinacán Jesucristo c-xaca̱chiqui ̱n Efeso. 2 Clacasquín pi ̱ Quintla̱t ican Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo caca̱lakalhamán, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n hua̱ntu̱ tla̱n latáma̱t.

1

Cali ̱pa̱xcatcatzi ̱nihu Dios xtalakalhamá̱n 3 Caxani ̱li ̱huayá̱ cama̱xqui ̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit Dios hua̱nti ̱ xtla̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, sa̱mpi ̱ caj la̱ntla̱ li ̱pa̱huani ̱tahu Jesús, Dios quinca̱ucxilhlacachini ̱tán c-akapú̱ n, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱siculana̱tlahuani ̱tán c-quili ̱stacnacán, chu̱ la̱ntla̱ acxtum ta̱huani ̱tahu Cristo. 4 Hasta la̱ntla̱ Dios ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y ca̱quilhtamacú̱, xlá̱ aya xquinca̱lacsacni ̱tán

464

465 pi ̱ naquinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n chu̱ naquinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ ti ̱ nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacati ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ chú̱ xma̱n huá̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo natapaksi ̱niya̱hu. Xlá̱ chuná̱ tláhualh caj xpa̱lacata cumu quinca̱lakalhamaná̱n, 5 xlacasquín pi ̱ quin luhua huá̱ xlakskatá̱n nali ̱taxtuya̱hu caj la̱ntla̱ huá̱ nali ̱pa̱huana̱hu Jesucristo, sa̱mpi ̱ luhua chuná̱ xpuhuani ̱t natlahuay xtalacasquín. 6 Huá̱ xpa̱lacata, quin ankalhí ̱n li ̱ma̱sta̱ya̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit hua̱ la̱ntla̱ mini ̱ni ̱y yama̱ tlanca xtalakalhamá̱n hua̱ntu̱ xquinca̱kalhi ̱niyá̱n acxni ̱ macámilh xCam Jesucristo hua̱nti ̱ luhua pa̱xqui ̱y, laqui ̱mpi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. 7 Na̱ caj huá̱ xpa̱lacata tama̱ tlanca xtalakalhama̱n, Dios quinca̱lacxapanín xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán caj xpa̱lacata xkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmakani ̱t xCam acxni ̱ quinca̱pa̱lacaní ̱n, chu̱ chuná̱ tla̱n quinca̱ma̱tzanka̱nanín laqui ̱mpi ̱ nia̱lh naxoko̱nana̱hu. 8 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tlanca tapá̱xqui ̱t tu̱ quinca̱kalhi ̱niyá̱n la̱ntla̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tastácat chu̱ ta̱kata̱ksni 9 laqui ̱mpi ̱ tla̱n naakata̱ksa̱hu hua̱ntu̱ ni ̱ pala cha̱tum li ̱huana̱ xakata̱ksni ̱t xpa̱lacata la̱ntla̱ xlá̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t naquinca̱lakma̱xtuniyá̱n quili ̱stacnacán. 10 Chu̱ na̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ chu̱ pacs kantaxtuko̱ni ̱t nahuán hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t, acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ pacs namacama̱xqui ̱cán Cristo hua̱ntu̱ anán xli ̱ca̱tlanca akapú̱ n, chu̱ ca̱tuxá̱huat, laqui ̱mpi ̱ xma̱n huá̱ natzucuy ma̱paksi ̱ko̱y. 11 Hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios aya xquinca̱lacsacni ̱taná̱ quin judíos, laqui ̱mpi ̱ caj cumu acxtum nata̱huana̱hu Cristo chuná̱ tla̱n namakamaklhti ̱nana̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ chuná̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ naquinca̱ta̱qui ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱

EFESIOS 1 ankalhí ̱n tlahuay hua̱ntu̱ chuná̱ lakati ̱y. 12 Huá̱ xpa̱lacata, quin judíos hua̱nti ̱ xakasiya̱ li ̱pa̱huani ̱tahu Cristo, luhua quinca̱mini ̱niyá̱n ankalhí ̱n napa̱xcatcatzi ̱niya̱hu Dios caj xpa̱lacata tlanca xtalakalhamá̱n. 13 Hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, acxni ̱ huacu kaxpáttit yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios, chu̱ hua̱ntu̱ huixín ca̱ma̱xqui ̱yá̱n laktáxtut, chu̱ li ̱pa̱huántit Cristo, pus Dios acxtum ta̱tlahuani ̱t milatama̱tcán, chu̱ xlatama̱t xCam Jesús, chu̱ quinca̱ma̱xquí ̱n Espíritu Santo hua̱nti ̱ xuani ̱ttá̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ lacatancs nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ chú̱ xma̱n huá̱ tapaksi ̱niyá̱tit Dios. 14 Chu̱ yama̱ Espíritu Santo na̱ huá̱ quinca̱li ̱ma̱xqui ̱ni ̱tán Dios laqui ̱mpi ̱ ni ̱ a̱tuyá̱ napuhuana̱hu, huata tancs nacatzi ̱ya̱hu pi ̱ fuerza̱ pacs naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ naaktumkalhi ̱ya̱cha̱hu xatakatzí ̱n. Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ cumu xatakatzi ̱ná̱ nakalhi ̱ya̱hu quilaktaxtutcán, tla̱n macxtum nama̱xqui ̱ya̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit, chu̱ ca̱cni ̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Pablo ankalhí ̱n squiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ xali ̱huacá̱ cama̱xqui ̱ko̱lh tastácat, chu̱ ta̱kata̱ksni ̱ 15 Cumu ccatzi ̱y la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ lakalhamanko̱yá̱tit xli ̱pacs minata̱lani ̱ncán hua̱nti ̱ na̱ tapaksi ̱niko̱y Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huixín, 16 quit ankalhí ̱n acxni ̱ ctlahuay quioración cma̱xqui ̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios mimpa̱lacatacán. 17 Acxni ̱ chuná̱ ctlahuay oración c-xlacati ̱n Dios hua̱nti ̱ xtla̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, quit csquiniy li ̱tlá̱n yama̱ tali ̱pa̱hu Quintla̱ticán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n pi ̱ caca̱ma̱xquí ̱n tastácat, chu̱ ta̱kata̱ksni ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naakata̱ksá̱tit xtalacapa̱stacni, chu̱ tlak tla̱n naca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱yá̱n

EFESIOS 1​, ​2 la̱ntla̱ tla̱n catzi ̱y. 18 Quit cuaniy Dios pi ̱ caca̱ma̱xquí ̱n xkakánat c-mintalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ naucxilhlacachipiná̱tit tu̱ namaklhti ̱nana̱pítit a̱li ̱sta̱lh; chu̱ la̱ntla̱ luhua xcatzi ̱t li ̱lakáti ̱t, chu̱ li ̱ca̱cni ̱ hua̱ntu̱ Dios nama̱xqui ̱ko̱y, usu nata̱qui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t nalakalhamanko̱y, 19 chu̱ la̱ntla̱ ni ̱ kalhi ̱y xtamáctat, xa̱hua̱ xli ̱akasputni yama̱ tlanca xli ̱tlihuaka Dios, huatiyá̱ yama̱ xli ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ scujma̱ c-quilatama̱tcán quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu. Huatiya̱ yuma̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ tima̱siyulhá̱ c-xlatama̱t Jesucristo, 20 acxni ̱ tima̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ na̱ antá̱ c-xpakstácat tihuíli ̱lh c-akapú̱ n anta̱ni ̱ kalhi ̱ma̱ tlanca li ̱ca̱cni. 21 Antá̱ huili ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nama̱paksi ̱ko̱y pacs hua̱ntu̱ anán ma̱squi caxatu̱cahua̱ li ̱tlihuaka, usu li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ ananko̱yá̱ c-akapú̱ n, usu hua̱ntu̱ a̱cu nalacatzucuy. 22 Catu̱ huá̱ tu̱ anán, pacs huá̱ namacama̱xqui ̱y Cristo laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱la̱naniko̱y, chu̱ na̱ huá̱ chuná̱ lacásquilh pi ̱ napuxcule̱nko̱y xli ̱pacs ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xlá̱ lacsacko̱ni ̱t nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán. 23 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xmacni cha̱tuma chixcú, chu̱ Cristo huá̱ li ̱taxtuy xakxe̱kacán hua̱nti ̱ nama̱xqui ̱ko̱y latáma̱t, chu̱ xli ̱tlihuaka, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ huá̱ ma̱xqui ̱y li ̱tlihuaka, chu̱ latáma̱t hua̱ makcatzi li ̱anán xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán. Caj xpa̱lacata̱ pi ̱ Dios quinca̱lakalhamani ̱tán ma̱squi chú̱ aya kalhi ̱y laktáxtut quili ̱stacnacán Xapu̱ lana̱ huixín xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xaní ̱n xlapá̱tit c-xlacati ̱n Dios caj xpa̱lacata yama̱ mintamacapa̱tanú̱ n, chu̱ catu̱ hua̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱lapá̱tit, 2 sa̱mpi ̱ hua̱ u̱ mincha quilhtamacú̱ pacs huá̱ xmaktlahuapá̱tit

2

466 xtali ̱smani ̱ncán hua̱ntu̱ tlahuako̱y hua̱nti ̱ u̱ nú̱ tapaksi ̱ko̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ huá̱ xkalhakaxpatá̱tit yama̱ lix̱ cajnit xtalacapa̱stacni akskahuiní, yama̱ ni ̱tla̱n xatlajanani ̱n spíritu hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nán ca̱u̱ní ̱n, chu̱ caj tze̱k ma̱puhua̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ caj chunata cakalhakaxmatmakanko̱lh Dios. 3 Hua̱mpi ̱ u̱ mincha quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs quin na̱ chuná̱ xlama̱hu, caj xma̱n huá̱ xma̱kantaxti ̱ma̱hu hua̱ntu̱ xli ̱makapa̱xuhuahu quimacnicán, xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ chuná̱ xtlahuama̱hu xquinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ naquinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ a̱makapitzí ̱n. 4 Hua̱mpi ̱ caj xpa̱lacata la̱ntla̱ Dios tla̱n catzi ̱y, ni ̱ quinca̱ma̱pa̱ti ̱ní ̱n, huata caj li ̱huacá̱ quinca̱lakalhamán, 5 chu̱ ma̱squi xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xaní ̱n xaclama̱hu c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, milh quilhtamacú̱ acxni ̱ xta̱chuná̱ quinca̱ma̱lakastakuaní ̱n ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ quinca̱ma̱xquí ̱n xasa̱sti quilatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tikálhi ̱lh xasa̱sti latáma̱t Cristo acxni ̱ tilakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. Nata̱laní ̱n, niucxni ̱ capa̱tzanká̱tit pi ̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ Dios caj li ̱tlá̱n quinca̱lakalhamani ̱tán ma̱squi chú̱ aya kalhi ̱ya̱hu akapu̱táxtut. 6 Chú̱ pi ̱ quilatama̱tcán acxtum ta̱huani ̱t xlatama̱t Cristo Jesús, huamputún pi ̱ acxni ̱ Dios ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy pi ̱ na̱ lacxtum quinca̱ta̱ma̱lakastakuaní ̱n laqui ̱mpi ̱ chú̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ naquinca̱huili ̱yá̱n c-xpa̱xtú̱ n c-akapú̱ n anta̱ni ̱ nata̱ma̱paksi ̱nana̱hu. 7 Hua̱ chuná̱ li ̱tláhualh laqui ̱mpi ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ nacatzi ̱cán la̱ntla̱ xlá̱ caj li ̱pa̱xcatcatzí ̱nit kayaj quinca̱lakcatzán, chu̱ ni ̱ quinca̱ma̱pa̱ti ̱ní ̱n quin hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huana̱hu Cristo Jesús. 8 Pus caj xpa̱lacata xtalakalhama̱n Dios huixín kalhi ̱yá̱tit akapu̱táxtut pi ̱ ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y, ni ̱ huá̱ li ̱kalhi ̱yá̱tit laktáxtut xpa̱lacata̱ pala

467 tú̱ tla̱n xtlahuátit, hua̱mpi ̱ huá̱ Dios caj li ̱tlá̱n ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán. 9 Ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ napuhuana̱chá̱ pala hua̱ li ̱lakalhámalh Dios caj xpa̱lacata̱ pala luhua tla̱n catzi ̱y, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ huá̱ ca̱li ̱lakalhamancántit cumu pala tlahuátit tla̱n tatlahu. 10 Sa̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ akapu̱taxtuni ̱tahu, pacs huá̱ Dios tlahuani ̱t, xma̱n huá̱ catzi ̱y la̱ntla̱ quinca̱tlahuani ̱tán la̱ntla̱ tzúculh scuja̱ c-quilatama̱tcán acxni ̱ li ̱pa̱huahu Cristo, laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh huá̱ nali ̱latama̱ya̱hu hua̱ntu̱ aksti ̱tum, chu̱ xma̱n hua̱ lacuan tatlahu natlahuaya̱hu, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t xamaka̱n quilhtamacú̱. Macxtum ta̱lani ̱tahu Cristo pacs quin ti ̱ li ̱pa̱huana̱hu 11 Pus huá̱ xpa̱lacata, huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, ni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit la̱ntla̱ xapu̱ lana̱ huixín xaaktzanká̱n xlapá̱tit, chu̱ la̱ntla̱ tama̱ judíos ni ̱tú̱ xca̱ucxilhputuná̱n, sa̱mpi ̱ huixín ni ̱tú̱ circuncidar lani ̱tántit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán tlahuako̱y c-xmacnicán laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱cán pi ̱ huá̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. 12 Calacapa̱stáctit la̱ntla̱ u̱ mincha quilhtamacú̱ huixín ni ̱ xkalhkalhi ̱pá̱tit namín cha̱tum mima̱akapu̱taxti ̱nacan Cristo xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ judíos, sa̱mpi ̱ ni ̱ antá̱ xmaktapaksi ̱yá̱tit yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y israelitas hua̱nti ̱ Dios xlacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ xcamán nahuanko̱y, na̱ ni ̱ pala tzinú̱ xcatzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ Dios maká̱n xta̱tlahuako̱ni ̱t xatatzokni xtalacca̱xlán, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs ti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. Xli ̱pacs huixín akpuntum xlapá̱tit, ni ̱tí ̱ xli ̱pa̱huaná̱tit Dios, chu̱ ni ̱tú̱ xucxilhlacachipimpá̱tit, usu xkalhkalhi ̱huilátit hua̱ntu̱ Dios naca̱ma̱xqui ̱ya̱chá̱n a̱li ̱sta̱lh c-akapú̱ n. 13 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ huixín la̱ntla̱ acxtum ta̱lani ̱t milatama̱tcán xlatama̱t Cristo Jesús caj xpa̱lacata

EFESIOS 2 xkalhni ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ stajmákalh c-cruz, acxni ̱ ca̱pa̱lacaní ̱n, huixín, hua̱nti ̱ xapu̱ lh ni ̱ lay xtama̱lacatzuhui ̱yá̱tit Dios, huá̱ chú̱ luhua ma̱n ca̱ma̱lacatzuhui ̱ni ̱tán. 14 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Cristo ti ̱ quima̱tancsanacán hua̱nti ̱ huili ̱ni ̱t tapa̱xuhuá̱n c-xlaksti ̱pa̱ncan hua̱nti ̱ judíos, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos laqui ̱mpi ̱ kampu̱tumá̱ nali ̱taxtuya̱hu, chu̱ lacxtum naquinca̱ma̱lacatzuhui ̱yá̱n Dios. Xlá̱ acxni ̱ li ̱tamá̱sta̱lh namakni ̱cán c-cruz, chuná̱ ma̱lakspútulh, usu li ̱ma̱pá̱nu̱ lh yama̱ tasi ̱tzí ̱n hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ pá̱tzaps quinca̱stokopitziyá̱n, chu̱ chuná̱ ni ̱ xla̱ucxilhputuna̱hu. 15 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Cristo acxni ̱ ni ̱lh quimpa̱lacatacán, chuná̱ li ̱lactlahuako̱lh tu̱ xtlahuama̱ yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱ncan judíos la̱ntla̱ xquinca̱ma̱pa̱pitziyá̱n, laqui ̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ caj xpa̱lacata yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n ni ̱ xla̱li ̱ucxilhputuna̱hu; acxni ̱ quin acxtum la̱ judíos chu̱ ni ̱ judíos li ̱pa̱huahu pu̱ lactumá̱ quinca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán, chu̱ chuná̱ ma̱lakspútulh tasi ̱tzí ̱n. 16 Caj xpa̱lacata cumu Cristo ni ̱lh c-cruz, chuná̱ li ̱ma̱lakspútulh yama̱ tasi ̱tzí ̱n hua̱ntu̱ xapu̱ lh xla̱kalhi ̱niko̱y judíos, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, huata ma̱lacatzuhui ̱ko̱lh c-xlacati ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ luhua caj xma̱n pu̱ lactumá̱ xca̱najlani ̱n Cristo nahuana̱hu. 17 Acxni ̱ Cristo milh ca̱t uxá̱huat, xlá̱ li ̱akchihuí ̱nalh aktum xasa̱sti xtama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱lakspútulh tasi ̱tzí ̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nala̱li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ nala̱ta̱le̱na̱hu, chu̱ laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs quinacu̱cán nali ̱pa̱huana̱hu Cristo, chu̱ ni ̱ anán tape̱cua̱ lakxtum natalacatzuhui ̱niya̱hu Dios laqui ̱mpi ̱ acxtum naquinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n, chuná̱ la̱ntla̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos mákat xlapa̱nítit Dios, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ quin hua̱nti ̱ judíos, chu̱ lacatzú̱ lama̱nihu sa̱mpi ̱ lakapasa̱hu xatí ̱ xlá. 18 Sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata̱ Cristo la̱ntla̱ quin

EFESIOS 2​, ​3 hua̱nti ̱ judíos, chu̱ la̱ntla̱ quin hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, nia̱lh tí ̱ a̱tuyá̱ napuhuana̱hu, acxtum laktalacatzuhui ̱ya̱hu Quintla̱tican Dios, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata yama̱ huatiya aktum cspiritu Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán macxtum li ̱huani ̱tahu. 19 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ huá̱ chú̱ huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos nia̱lh li ̱taxtuyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ mákat xalaní ̱n, hua̱mpi ̱ na̱ huá̱ acxtum ta̱tapaksi ̱ko̱yá̱tit yama̱ pu̱tum ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ xcamán nali ̱taxtuko̱y, pus na̱ ca̱lakcha̱ná̱n hua̱ntu̱ xlacán nama̱xqui ̱ko̱cán. 20 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱t it Jesús xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit la̱ntla̱ xapá̱tzaps aktum tlanca chiqui hua̱ntu̱ tima̱lacatzuqui ̱ko̱chá̱ apóstoles, xa̱hua̱ profetas, chu̱ Jesucristo huá̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ tlanca chíhuix hua̱ntu̱ puxcu̱ hui ̱ c-xcha̱stu̱ n yama̱ xapa̱tzaps chiqui. 21 Cumu pacs yuma̱ chíhuix la̱ntla̱ acxtum ta̱huanti ̱lhako̱y Cristo hua̱nti ̱ xapuxcu chíhuix, chú̱ yama̱ pá̱tzaps la̱li ̱huán natzucuy ca̱xlako̱y hasta acxni ̱ nali ̱taxtuy xta̱chuná̱ aktum li ̱lakati ̱t templo anta̱ni ̱ Dios lakati ̱y nama̱xqui ̱cán ca̱cni. 22 Pus na̱ chuná̱ chú̱ pacs huixín nali ̱taxtuyá̱tit hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit Cristo, cumu pacs macxtum la̱ma̱tlihuaklhá̱tit, pus li ̱taxtuyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xpu̱táhui ̱lh, usu xtemplo̱ Dios anta̱ni ̱ xlá̱ lakati ̱y natahuilay sa̱mpi ̱ antá̱ lama̱ Espíritu Santo c-milatama̱tcán. Dios xli ̱lacsacni ̱t Pablo naakchihui ̱naniko̱y ti ̱ ni ̱ judíos Caj huá̱ xpa̱lacata, quit Pablo, cli ̱tachi ̱ni ̱t, cpa̱ti ̱nama̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata cli ̱scujma̱ Cristo Jesús, chu̱ cca̱li ̱akchihui ̱nanín xtachihuí ̱n xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos. 2 Sa̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ xamaktum ma̱x aya catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ Dios caj xtalakalhamá̱n quili ̱lacsacni ̱t pi ̱ nacma̱kantaxti ̱y

3

468 hua̱ntu̱ xlá̱ quili ̱ma̱scujuma̱ pi ̱ nacca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n xtachihuí ̱n. 3 Dios ma̱n quima̱catzí ̱ni ̱lh hua̱ntu̱ ni ̱tí ̱ xa̱catzi ̱y la̱ntla̱ xlá̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t nalakma̱xtuko̱y mili ̱stacnacán, huachá̱ tu̱ cca̱huanimá̱n yuma̱ c-carta̱ ma̱squi caj tzinú̱. 4 Acxni ̱ huixín nali ̱kalhtahuakayá̱tit tuncán naakata̱ksá̱tit, chu̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios quima̱lakapasni ̱ni ̱t hua̱ntu̱ caj tze̱k talulóktat la̱ntla̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t nama̱kantaxti ̱y Cristo mimpa̱lacatacán. 5 Hua̱ yuma̱ xtalacapa̱stacni hua̱ntu̱ hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tze̱k xuili ̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ xlakapasa, hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ chú̱ Dios ma̱catzi ̱ni ̱ko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xlá̱ lacsacko̱ni ̱t yuma̱ xtalakacha̱ni ̱n apóstoles, xa̱hua̱ xquilhachihui ̱nani ̱n profetas ca̱li ̱ma̱catzí ̱ni ̱lh Espíritu Santo. 6 Yama̱ hua̱ntu̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t Dios, chu̱ hua̱ntu̱ tze̱k xuili ̱ni ̱t, huá̱ yumá̱: pi ̱ caj xpa̱lacata nali ̱pa̱huaná̱tit Jesús hua̱nti ̱ ma̱sta̱y laktáxtut, xli ̱pacs huixín xaakmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos na̱ namaklhti ̱naná̱tit yama̱ hua̱ntu̱ Dios maka̱n quilhtamacú̱ ma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y judíos. Sa̱mpi ̱ Dios na̱ ca̱li ̱maca̱ná̱n pi ̱ acxtum naca̱ta̱ma̱paksi ̱yá̱n, chu̱ nata̱maklhti ̱nanko̱yá̱tit judíos hua̱ntu̱ maka̱n quilhtamacú̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t pi ̱ nama̱xqui ̱ko̱y caj xpa̱lacata nali ̱pa̱huaná̱tit Cristo Jesús. 7 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ quimini ̱niy, Dios chuná̱ quili ̱lacsacni ̱t pi ̱ naclakata̱yay yuma̱ tascújut nacli ̱akchihui ̱nán yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Jesús, chu̱ huá̱ quima̱xqui ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacma̱kantaxti ̱y. 8 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit a̱tzinú̱ ni ̱tú̱ quilakasi ni ̱ xahua li ̱tum yamá̱ hua̱nti ̱ tali ̱pa̱hu la̱ntla̱ ti ̱ xlá̱ lacsacko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, xlá̱ quiucxilhlacachini ̱t, chu̱ tla̱n tlahuani ̱t pi ̱ quit nacli ̱akchihui ̱naniko̱y yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos yama̱ tla̱n latáma̱t,

EFESIOS 3​, ​4

469 chu̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ Cristo nama̱xqui ̱y hua̱ lapi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, 9 chu̱ yama̱ tali ̱pa̱hu Quintla̱t ican Dios hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t xli ̱pacs la̱ntla̱ tu̱ anán quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t pi ̱ quit li ̱huana̱ nacma̱akata̱ksni ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱ntu̱ hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tze̱k xuili ̱ni ̱t la̱ntla̱ quinca̱lakma̱xtuputuná̱n. 10 Xli ̱pacs yumá̱ chuná̱ tlahuama̱ laqui ̱mpi ̱ yama̱ tlihuaka ma̱paksi ̱nani ̱n ángeles hua̱nti ̱ ma̱squi ni ̱ tasiyuko̱y ma̱la̱nanko̱y c-xli ̱ca̱tlanca ca̱u̱ní ̱n, chu̱ akapú̱ n, naucxilhko̱y la̱ntla̱ Dios lacxtum quinca̱tlahuani ̱tán caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huani ̱tahu Jesús, chu̱ chuná̱ xlacán tla̱n nali ̱lacahua̱nanko̱y c-quilatama̱tcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlanca xlacatzúcut kalhi ̱y xtastacat Dios. 11 Hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios chuná̱ xlaclhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ chuná̱ judíos cumu la̱ntla̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos acxtum naquinca̱lakma̱xtuyá̱n, chu̱ hasta huacu li ̱huana̱ ma̱kantáxti ̱lh Jesucristo. 12 Chu̱ caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huana̱hu Cristo tla̱n li ̱pa̱xuhu laktalacatzuhui ̱ya̱hu Dios, chu̱ nia̱lh pe̱cuaniya̱hu sa̱mpi ̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ Cristo quinca̱pa̱lacata̱yayá̱n. 13 Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ clacasquín nali ̱taxlajuani ̱yá̱tit caj la̱ntla̱ tu̱ quit cli ̱pa̱ti ̱ma̱ caj mimpa̱lacatacán, huata chuná̱ tla̱n li ̱tahuixca̱ni ̱yá̱tit sa̱mpi ̱ stalanca cca̱ma̱siyunimá̱n la̱ntla̱ cca̱lakalhamaná̱n. Cristo li ̱pe̱cua̱ quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n yumá̱ xpa̱lacata quit cli ̱lakatatzokostay Dios xtla̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, 15 hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán c-akapú̱ n xa̱hua̱ ca̱tuxá̱huat. 16 Quit csquiniy li ̱tlá̱n, chu̱ cli ̱ma̱akatzanka̱y pi ̱ la̱ntla̱ mini ̱niy tlanca xtalakalhamá̱n caca̱ma̱xquí ̱n xli ̱tlihuaka Espíritu Santo c-mintapuhua̱ncán, chu̱ c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱tahuixca̱ni ̱yá̱tit. 14 Hua̱

17 Na̱

csquiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ Cristo catahui ̱, chu̱ huá̱ cama̱lá̱nalh c-minacu̱cán laqui ̱mpi ̱ ankalhi ̱ná̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ na̱ chunatiyá̱ nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n, 18 laqui ̱mpi ̱ huixín, chu̱ na̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱y Cristo naakata̱ksá̱tit la̱ntla̱ xlá̱ xli ̱ti ̱tlanca, xli ̱lhmá̱n, xli ̱pu̱ lhmá̱n, chu̱ xli ̱ta̱lhmá̱n la̱ntla̱ quinca̱kalhi ̱niyá̱n tapá̱xqui ̱t Cristo hua̱ntu̱ quinca̱macaminini ̱tán. 19 Csquiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ li ̱huana̱ caca̱ma̱lakapasní ̱n yuma̱ xtapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ ni ̱ lay li ̱huana̱ catzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ luhua xli ̱tlanca, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ aya li ̱huana̱ lakapasá̱tit nahuán, na̱ chuná̱ nakalhi ̱yá̱tit talacapa̱stacni ̱ chuná̱ la̱ntla̱ Dios kalhi ̱y xatla̱n xtalacapa̱stacni. 20 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy tali ̱pa̱hu quiDioscán hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ xpa̱lacata tla̱n natlahuako̱y hasta hua̱ntu̱ quin ni ̱ catzi ̱ya̱hu squiniya̱hu, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ catziya̱hu pala tla̱n tatlahuay, hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ quinca̱makta̱yayá̱n xli ̱tlihuaka. 21 Xli ̱makua̱ lama̱koj nahuán tachixcuhuí ̱tat ca̱tuxá̱huat, chu̱ hasta caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ cali ̱pa̱xcatcatzi ̱niko̱lh Dios caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-xlatama̱t Jesucristo, chu̱ c-quilatama̱tcán xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huana̱hu. Chuná calalh, amén. Espíritu Santo macxtum quinca̱tlahuayá̱n Pus cumu quit cpa̱ti ̱ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata cli ̱ta̱yay pi ̱ cli ̱pa̱huán Quimpu̱chinacan Jesús, cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ luhua ma̱n lacsacko̱ni ̱t Dios, chu̱ tasaniko̱ni ̱t nali ̱pa̱huanko̱y. 2 Acxtum cala̱lakalhamántit, ni ̱tí ̱ calacata̱quí ̱tit huata tla̱n cala̱catzi ̱nítit, acxtum cala̱makta̱yali ̱pítit lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ la̱pa̱xqui ̱yá̱tit. 3 Ca̱na̱ huixín,

4

EFESIOS 4 ankalhí ̱n cali ̱lakaputzátit pi ̱ chunatiyá̱ macxtum nalayá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ca̱ma̱macxtumi ̱ni ̱tán Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ chuná̱ ankalhí ̱n li ̱pa̱xuhu nali ̱latapa̱yá̱tit. 4 Xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tumá, sa̱mpi ̱ ma̱na huatiyá̱ cha̱tum Espíritu Santo hua̱nti ̱ quinca̱makta̱yamá̱n, chu̱ acxni ̱ Dios quinca̱tasanín nali ̱pa̱huana̱hu, huatiya pu̱ lactum tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán acxtum naucxilhlacacha̱na̱hu. 5 Sa̱mpi ̱ caj xma̱n cha̱tum huí ̱ Quimpu̱chinacán, chu̱ ma̱na huatiya aktum taca̱najla̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu, chu̱ caj xma̱n pu̱ lactum lakapasa̱hu ta̱kmunú̱ n. 6 Yama̱ Dios hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, caj xma̱na huatiya cha̱tum anán, hua̱nti ̱ Xtla̱ticán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, chu̱ caj xma̱n huá̱ xacstu̱ ma̱la̱naniko̱y pacs la̱ntla̱ tu̱ anán, na̱ hua̱nti ̱ tlahuama̱ xtascújut c-xlatama̱tcán xli ̱pacs cati ̱huá̱, chu̱ ankalhí ̱n ta̱lama̱kó̱ ma̱squi cati ̱huá̱. Dios cha̱tunu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n quintascujutcán 7 Ma̱squi quincha̱lhu̱ huacán ti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, la̱ntla̱ cha̱tunu̱ quin quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán xlix̱ la̱ quintastacatcán, usu quintascujutcán hua̱ntu̱ Cristo lacasquín nama̱kantaxti ̱ya̱hu. 8 Huachá̱ xpa̱lacata c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzokni ̱t huan: “Acxni ̱ xlá̱ talacá̱cxtulh c-akapú̱ n le̱nko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ xmakatlajako̱ni ̱t, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtachí ̱n xli ̱kalhi ̱ko̱y, na̱ ma̱xqui ̱ko̱lh xlix̱ la̱ xtascujutcán tachixcuhuí ̱tat.” 9 Xamaktum huí ̱ ti ̱ napuhuán: “¿Tú̱ cahuá̱ huaniputún acxni ̱ huan pi ̱ talacá̱cxtulh c-akapú̱ n?”Tamá̱ huaniputún talacá̱cxtulh c-akapú̱ n sa̱mpi ̱ na̱ xali ̱pu̱ lana̱ ta̱ctachi ̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 10 Chu̱ tamá̱ hua̱nti ̱ ta̱ctachi ̱ ca̱tuxá̱huat, na̱ huatiyá̱ li ̱tum yamá̱

470 hua̱nti ̱ talaca̱cxtupá̱ c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ cani ̱huá̱ nama̱siyuy xli ̱tlihuaka ca̱tiyatna xa̱hua̱ c-akapú̱ n. 11 Pi ̱ huatiyá̱ yuma̱ Cristo ma̱xqui ̱ko̱lh xtascujutcán la̱ntla̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ ti ̱ ca̱najlaniko̱y. Makapitzí ̱n li ̱ma̱xtuko̱lh xapóstoles hua̱nti ̱ ma̱cui ̱ntajli ̱ko̱lh xtachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ tancs naanko̱y li ̱chihui ̱nanko̱y, makapitzí ̱n li ̱ma̱xtuko̱lh profetas hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱lh li ̱tlihuaka̱ nama̱catzi ̱ni ̱nanko̱y xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ tu̱ natlahuay; makapitzí ̱n ma̱xqui ̱ko̱lh tastácat la̱ntla̱ tla̱n nali ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán hua̱nti ̱ nakaxmatko̱y, chu̱ makapitzí ̱n na̱ li ̱ma̱xtuko̱lh pastores hua̱nti ̱ napuxcule̱nko̱y ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, xa̱hua̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n hua̱nti ̱ nali ̱kalhchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios. 12 Chuná̱ lacca̱xuili ̱ko̱lh hua̱nti ̱ xlá̱ xlacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nala̱li ̱scujko̱y, chu̱ nala̱makta̱yako̱y c-xtaca̱najlacán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱huacá̱ natalhu̱ hui ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo. 13 Hasta ni ̱li ̱huayá̱ macxtum nali ̱laya̱hu quintaca̱najlacán la̱ntla̱ li ̱huana̱ nalakapasa̱hu Jesús hua̱nti ̱ xCam Dios. Acxni ̱ chuná̱ lama̱hu nahuán la̱ntla̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nalatama̱ya̱hu, stalanca natasiyuy pi ̱ akata̱ksni ̱tahu nahuán la̱ntla̱ luhua lacatancs quili ̱latama̱tcán quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo. 14 Acxni ̱ chuná̱ naquinca̱qui ̱taxtuniyá̱n, nia̱lh xta̱chuná̱ catili ̱taxtuhu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactzu̱ lakskatá̱n hua̱nti ̱ pala u̱cu tanu̱ hua̱ntu̱ lacapa̱stacko̱ni ̱t natlahuako̱y, caj li ̱puntzú̱ aya tanu̱ hua̱ntu̱ tlahuaputumpalako̱y, chu̱ lacapala̱ li ̱akskahuimi ̱ko̱cán a̱tanuj xasa̱sti tastacya̱hu hua̱ntu̱ li ̱akchihui ̱nampu̱ lako̱y tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ma̱squi acstaca̱ chihui ̱nanko̱y na̱ xaaktzanká̱n lama̱kó̱. 15 Chí ̱ hua̱mpi ̱ luhua aksti ̱tum cakalhchihui ̱nahu,

471 chu̱ hua̱ntu̱ tla̱n cala̱pa̱xqui ̱hu, li ̱huana̱ calakapasui ̱ hua̱ntu̱ xtalacapa̱stacni Cristo, sa̱mpi ̱ hua̱ tama̱ quiakxe̱kacán, chu̱ quin li ̱taxtuya̱hu xmacni. 16 Chu̱ pi ̱ huá̱ Cristo quinca̱puxcule̱má̱n, quin, hua̱nti ̱ li ̱taxtuya̱hu xmacni, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ quinca̱ma̱paksi ̱yá̱n, chu̱ catzi ̱y xaní ̱ naquinca̱ma̱scujuyá̱n anta̱ni ̱ a̱tzinú̱ xlacasquinca la̱ntla̱ quili ̱lhu̱ huacán hua̱nti ̱ li ̱lacstuca̱hu xmacni. Chu̱ lapi ̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ quin tancs ma̱kantaxti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, a̱makapitzí ̱n acxtum nali ̱tahuixca̱ni ̱ko̱y, chu̱ nali ̱talhu̱ hui ̱ko̱y c-xtaca̱najlacán sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱ko̱y tapá̱xqui ̱t. La̱ntla̱ luhua xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo 17 Quit cca̱li ̱stacya̱huayá̱n c-xtucuhuini quimpu̱chinacán yuma̱ tachihuí ̱n, chu̱ clacasquín pi ̱ cama̱kantaxtí ̱tit: cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh chuná̱ calatapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios; xlacán caj xma̱n chuná̱ ma̱kantaxti ̱ma̱kó̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ huaniko̱y xacstucan xtalacapa̱stacnicán. 18 La̱mpala xalakaca̱paklhtu̱tá̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán. Xlacán ni ̱ li ̱pa̱xuhuama̱kó̱ yama̱ sa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Dios, sa̱mpi ̱ luhua ni ̱tú̱ akata̱ksa̱ tu̱ tla̱n talacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ luhua ma̱palhi ̱ko̱ni ̱t xnacu̱cán. 19 Tamá̱ nia̱lh ma̱xananko̱y sa̱mpi ̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ nia̱lh kalhi ̱y xquilhtzúcut laqui ̱mpi ̱ luhua natamacama̱sta̱niko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ xli ̱tlahuatcán. 20 Hua̱mpi ̱ huixín hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, ni ̱tú̱ ca̱lix̱ akatli ̱cani ̱tántit pi ̱ caj xma̱n chunatiya lix̱ cájnit nali ̱latapa̱yá̱tit. 21 Cpuhuán pi ̱ aya lakapasá̱t it hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios cumu pala ca̱na̱ akatá̱kstit hua̱ntu̱ ca̱lix̱ akatli ̱cántit tu̱ ma̱síyulh xtachihui ̱n Cristo.

EFESIOS 4 22 Xli ̱pacs yama̱ xamaka̱n milatama̱tcán hua̱ntu̱ xli ̱lapá̱tit xali ̱pu̱ lana̱, calakmakántit sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit xli ̱tlahuapá̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ xca̱akskahuimi ̱ni ̱tán. 23 Hua̱ chú̱ akatumá̱ cacatzí ̱tit calakpalí ̱tit mintalacapa̱stacnicán, xa̱hua̱ minta̱yatcán, 24 chu̱ huá̱ cali ̱lhaka̱nántit yama̱ xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ Dios chuná̱ ca̱ma̱xqui ̱putuná̱n, chu̱ cali ̱ma̱siyútit la̱ntla̱ aksti ̱tum calatapá̱tit. Hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu catlahuátit, chu̱ xma̱n huá̱ cali ̱kalhchihui ̱nántit, chu̱ catlahuátit hua̱ntu̱ xtalulóktat. 25 Huachá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n: nia̱lh cala̱akskahuítit, huata hua̱ntu̱ xtalulóktat cata̱la̱lix̱ akatlí ̱tit cha̱tunu a̱makapitzí ̱n, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs quin xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tumá̱ li ̱taxtuya̱hu sa̱mpi ̱ huá̱ tapaksi ̱niya̱hu Cristo. 26 Lapi ̱ xamaktum nasi ̱tzi ̱yá̱t it hua̱mpi ̱ ni ̱ catlahuátit tala̱kalhí ̱n, xa̱huachí ̱ ni ̱ tantacú̱ cali ̱látit mintasi ̱tzicán. 27 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱ lay pa̱t zanka̱yá̱t it, caj ma̱xqui ̱yá̱tit quilhtamacú̱ naca̱makatlajayá̱n akskahuiní. 28 Pala tí ̱ la̱ntla̱ xapu̱ lana̱ xkalha̱nán, pus chú̱ nia̱lh cakalhá̱nalh, huata catzúculh scuja̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ namaklhtasiyuti ̱lhay hua̱ntu̱ nali ̱scuja, chu̱ nakalhi ̱y hua̱ntu̱ nali ̱makta̱yako̱y a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ pala nia̱lh lay scujko̱y. 29 Ni ̱ caj huatiyá̱ pi ̱ caxcajua̱chihui ̱nántit acxni ̱ kalhchihui ̱nampá̱tit, hua̱mpi ̱ cali ̱kalhchihui ̱nántit hua̱ntu̱ lacuan tachihuí ̱n, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ xlíḻ at laqui ̱mpi ̱ hua̱nti ̱ naca̱kalhakaxmatko̱yá̱n namakta̱yale̱nko̱y c-xtaca̱najlacán. 30 Ni ̱ cali ̱makali ̱puhuántit caj xpa̱lacata mintala̱kalhi ̱ncán yama̱ Espíritu Santo tu̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naca̱li ̱lakapascaná̱tit pi ̱ caj xma̱n hua̱ Dios tapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ naca̱makta̱yale̱ná̱n hasta acxni ̱

EFESIOS 4​, ​5 nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ naquinca̱ma̱katzi ̱niyá̱n quilaktaxtutcán hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán. 31 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n talacapa̱stacni, catamacaxtútit c-milatama̱tcán, chuná̱ la̱ntla̱ tasi ̱tzí ̱n, la̱ntla̱ tala̱xcajnín, la̱ntla̱ takahu, la̱ntla̱ taquiclhcatza, usu xcajua̱tachihuí ̱n, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tla̱n la̱tlahuaniyá̱tit. 32 Chí ̱ hua̱mpi ̱ acxtum tla̱n cala̱catzi ̱nítit; pala tú̱ ni ̱tlá̱n xla̱tlahuanini ̱tántit, cala̱ma̱tza̱nka̱nanítit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Dios ca̱ma̱tzanka̱nanín xpa̱lacata Cristo. Acxtum quila̱li ̱pa̱xqui ̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo quinca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán Cumu xli ̱ca̱na̱ Dios ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ luhua xlakskatá̱n nali ̱taxtuyá̱tit, pus huá̱ calhkamátit xatla̱n xtalacapa̱stacni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y. 2 Acxtum cala̱pa̱xquí ̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo quinca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán, chu̱ hasta tamacamá̱sta̱lh namakni ̱cán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nalix̱ oko̱nán xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ Dios lakáti ̱lh tu̱ tláhualh la̱ntla̱ acxni ̱ luhua mu̱clhún quincalay xta̱chuná̱ li ̱ma̱jiní ̱n, ni ̱ma̱ lima̱jini ̱nancán c-xlacatí ̱n. 3 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ tapaksi ̱niyá̱t it Dios, ni ̱ pala tzinú̱ ca̱mini ̱niyá̱n natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ li ̱xcajnit tala̱kalhí ̱n, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ naxakatli ̱ya̱ tanuj pusca̱t pala huí ̱ mimpusca̱t, usu pala la̱ntla̱ tú̱ kalhi ̱putuna̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ ni ̱ mili ̱kálhi ̱t. 4 Xa̱huachí ̱ ni ̱ cali ̱kalhchihui ̱nántit hua̱ntu̱ ni ̱ li ̱huamputu, ni ̱ cala̱hua̱ cali ̱kalhkama̱nántit hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit c-mimacnicán, sa̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios ni ̱ quinca̱mini ̱niyá̱n chuná̱ nakalhchihui ̱nana̱hu. 5 Sa̱mpi ̱ huixín luhua catzi ̱yá̱tit pi ̱ hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ puhuán la̱ntla̱ tla̱n nakalhi ̱y a̱tanuj pusca̱t ma̱squi

5

472 huí ̱ xpusca̱tcán, usu la̱ntla̱ tla̱n natlahuay li ̱xcajnit tala̱kalhí ̱n, usu hua̱nti ̱ pacs maklakati ̱lacá̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱y ti ̱ lacatzú̱ li ̱ta̱hui ̱, xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua xta̱chuná̱ pala xpu̱chiná̱ tlahuani ̱t tu̱ lakcatzalacá̱n; hua̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱, niucxni ̱ lay catilakcha̱nko̱lh yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ Cristo, chu̱ Dios nama̱xqui ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. 6 Ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ caca̱li ̱akskahuimí ̱n lacuan tachihuí ̱n, pala naca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ chuná̱ catiqui ̱táxtulh hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, sa̱mpi ̱ cacatzí ̱tit pi ̱ xtasi ̱tzi ̱li ̱akastacya̱huan Dios fuerza̱ nalakcha̱nko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj xma̱n kalhakaxmatmakama̱kó̱. 7 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱xcájnit lama̱kó̱, ni ̱ camaktanu̱ kó̱tit, chu̱ ni ̱ lacxtum cata̱lakó̱tit. 8 Sa̱mpi ̱ hua̱ u̱ minchá quilhtamacú̱ huixín ca̱paklhtu̱tá̱ xlapá̱tit, hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ aya li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, chu̱ aya li ̱lapá̱tit cxkakánat; pus hua̱ntu̱ aksti ̱tum, chu̱ tancs calatapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ tapaksi ̱ko̱y c-xkakánat. 9 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ yuma̱ xkakánat huá̱ ma̱sta̱y xaaksti ̱tum latáma̱t, talakalhamá̱n, chu̱ tapá̱xqui ̱t, xa̱hua̱ talulóktat. 10 Ankalhí ̱n calaktzaksátit natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lakati ̱y Quimpu̱chinacán. 11 Ni ̱ huá̱ camaktlahuátit la̱ntla̱ tu̱ ni ̱ xlíḻ at xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y hua̱nti ̱ xalakaca̱paklhtu̱tá̱ lama̱kó̱, huata xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱y, huixín ca̱lakuá̱n cama̱siyútit. 12 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hasta luhua li ̱ma̱xaná̱ pala caj nali ̱chihui ̱nana̱hu hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y ca̱tze̱k; 13 hua̱mpi ̱ acxni ̱ huili ̱ko̱cán ca̱lakuá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ tze̱k xuí ̱, acxnicú̱ chú̱ luhua tasiyuy pi ̱ ni ̱tlá̱n, sa̱mpi ̱ hua̱ xkakánat stalanca ma̱siyuy. 14 Huachá̱ xpa̱lacata chuná̱ na̱má̱ li ̱huán c-Li ̱kalhtahuaka:

EFESIOS 5

473 “Calakastakuánanti huix hua̱nti ̱ lhtatápa̱t; pala aya xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱ni ̱ta, calakastakuánanti, sa̱mpi ̱ Cristo nama̱xqui ̱yá̱n xkakánat tu̱ aksti ̱tum nali ̱latapa̱ya.” 15 Ca̱na̱ huixín, luhua cui ̱ntaj caca̱tlahuacántit la̱ntla̱ nalatapa̱yá̱tit, luhua skálalh cahuántit, ni ̱ hua̱ xta̱chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ accatzi ̱y, hua̱mpi ̱ hua̱ xta̱chuná̱ ti ̱ catzi ̱y la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán. 16 Ni ̱ caj calactlahuapí ̱tit minquilhtamacu̱cán, huata ankalhí ̱n cali ̱scújtit Quimpu̱chinacán sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tuhua̱ yuma̱ quilhtamacú̱ hua̱ntu̱ pu̱ lama̱hu. 17 Pus hua̱ yumá̱ xpa̱lacata, ni ̱ xatu̱ ntusnu̱ calatapá̱tit, chí ̱ hua̱mpi ̱ caputzátit li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit xatú̱ a̱tzinú̱ lakati ̱y Dios natlahuayá̱tit. 18 Ni ̱ caj caakkachi ̱tapá̱tit sa̱mpi ̱ chuná̱ caj li ̱huacá̱ li ̱aktzanka̱ta̱yayá̱tit, huata cama̱siyútit pi ̱ huixín kalhi ̱yá̱tit Espíritu Santo c-milatama̱tcán. 19 Chu̱ acxni ̱ nakalhchihui ̱naná̱t it, cala̱li ̱ta̱chihui ̱nántit pala aktum salmo, usu aktum tatlí ̱n xla li ̱pa̱xcatcatzí ̱nit tu̱ nama̱puhua̱ni ̱yá̱n Espíritu Santo, usu takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱ma̱xqui ̱yá̱tit ca̱cni ̱ Quimpu̱chinacán. 20 Xa̱li ̱ankalhí ̱n nama̱xqui ̱yá̱tit pa̱xcatcatzí ̱nit Quintla̱tican Dios caj xpa̱lacata xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuama̱ c-quilatama̱tcán xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Jesucristo. Acxtum cala̱pa̱xqui ̱ko̱lh hua̱nti ̱ tapu̱chuhuako̱ni ̱t 21 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱t it Cristo, acxtum cala̱lakachixcuhuí ̱tit hua̱ntu̱ la̱huaniyá̱tit mili ̱tlahuatcán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ namakapa̱xuhuayá̱tit Cristo. 22 Hua̱nti ̱ pu̱chuhua̱ lacchaján, cakalhakaxpáttit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n minchixcucán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ kaxpatá̱tit

hua̱ntu̱ huan xtachihui ̱n Cristo. chixcú̱ ma̱paksi ̱y, chu̱ puxculé̱n xma̱hui ̱ná̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo quinca̱ma̱paksi ̱yá̱n, chu̱ quinca̱puxcule̱má̱n xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, sa̱mpi ̱ hua̱ quin xta̱chuná̱ li ̱taxtuya̱hu xmacni cha̱tum chixcú, chu̱ huá̱ Cristo quiakxe̱kacán. 24 Chuna̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo kaxmata̱hu hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, pus na̱ chuná̱ chú̱ huixín pu̱chuhua̱ lacchaján cakalhakaxpáttit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n minchixcucán. 25 Chu̱ huixín pu̱chuhua̱ chixcuhuí ̱n, capa̱xquí ̱tit mima̱hui ̱nacán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ pa̱xqui ̱ko̱lh Cristo xli ̱pacs ti ̱ macxtum xca̱najlaní ̱n, chu̱ hasta macamá̱sta̱lh xlatáma̱t caj xpa̱lacatacán. 26 Xlá̱ chuná̱ tláhualh laqui ̱mpi ̱ pu̱tum nama̱sa̱ntujli ̱ko̱y, nia̱lh tú̱ nakalhi ̱ko̱y tu̱ lix̱ cájnit, caj xpa̱lacata xtachihuí ̱n tu̱ xta̱chuná̱ chúchut hua̱ntu̱ li ̱chaka̱makancán tu̱ lix̱ cájnit, 27 laqui ̱mpi ̱ la̱ntla̱ xli ̱pu̱tumcán, chuná̱ hua̱ntu̱ li ̱lakáti ̱t, chu̱ ni ̱tú̱ xtala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ li ̱ma̱xcajua̱li ̱ko̱ni ̱t namacama̱xqui ̱ko̱y Dios. 28 Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱ lakcatzán, chu̱ cui ̱ntaj tlahuay xmacni, pus na̱ chuná̱ xli ̱lakcátzat, chu̱ xli ̱cui ̱ntajtláhuat xma̱hui ̱ná. Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ lakcatzán xpusca̱t, qui ̱taxtuy pi ̱ xacstu̱ ma̱n lakcatzama̱ca̱. 29 Sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ xcajnimakán xmacni, hua̱mpi ̱ huata caj lakcatzán, cui ̱ntaj tlahuay, chu̱ li ̱huana̱ maktakalha, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo quinca̱lakcatzaná̱n, chu̱ quinca̱maktakalhá̱n quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu. 30 Sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ cha̱tunu̱ quin li ̱taxtuya̱hu xmacni Cristo. 31 Huachá̱ xpa̱lacata chuná̱ na̱má̱ li ̱tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka: “Huá̱ xpa̱lacata, cha̱tum kahuasa li ̱makaxtaka̱ xtla̱t, chu̱ xtzi ̱ laqui ̱mpi ̱ nata̱talakxtumi ̱y xpusca̱t, chu̱ 23 Sa̱mpi ̱ hua̱

EFESIOS 5​, ​6 ma̱squi xcha̱tuycán xuani ̱t cha̱tumá̱ li ̱taxtuko̱y.” 32 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ tlanca xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ quin ni ̱ lay akata̱ksa̱hu, hua̱mpi ̱ hua̱ quit cuaniputún la̱ntla̱ xlatama̱t Cristo chu̱ la̱ntla̱ xlatama̱tcán xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y macxtum ta̱huanko̱ni ̱t. 33 Pus hua̱ yumá̱ xpa̱lacata, la̱ntla̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ hua̱nti ̱ tapu̱chuhuako̱ni ̱tántit, calakcátzanti ̱ mimpusca̱t xta̱chuná̱ pala huá̱ miacstu lakcatzana, chu̱ maktakalha̱ mimacni, chi ̱nchu̱ na̱ chuná̱ hua̱ pusca̱t, camá̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ xchixcú. La̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán camán, xanatla̱tna,ma̱la̱ná, chu̱ tasa̱cua Na̱ chuná̱ huixín lakskatá̱n, lakkahuasán, chu̱ lactzumaján, cakalhakaxkpatkó̱tit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n mintla̱tcán, xa̱hua̱ mintzicán, sa̱mpi ̱ chuná̱ li ̱makapa̱xuhuayá̱tit Quimpu̱chinacán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ mili ̱tlahuatcán. 2 Sa̱mpi ̱ yama̱ xakasiya̱ xli ̱ma̱paksí ̱n Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱ya̱hu, chu̱ laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ya̱hu tla̱n latáma̱t chuná̱ na̱má̱ huan: “Capa̱xqui ̱kó̱ mintla̱t, xa̱hua̱ mintzí, 3 laqui ̱mpi ̱ maka̱s, chu̱ li ̱pa̱xuhu nalatapa̱ya̱ u̱ nú̱ c-xokspun ca̱tiyatna.” 4 Na̱ chuná̱ huixín xanatla̱t na, ni ̱ caj tiakslokoko̱yá̱tit pala makasi ̱tzi ̱yá̱tit milakskata̱ncán, chí ̱ hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n camakastackó̱tit, chu̱ cama̱siyunikó̱tit la̱ntla̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán. 5 Xli ̱pacs huixín ti ̱ caj xatastá̱n c-tascújut ca̱ma̱scujumá̱n cha̱tum mima̱la̱nacán, li ̱pa̱xuhu cakalhakaxpáttit hua̱ntu̱ ca̱huaniyá̱n, chu̱ hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, xta̱chuná̱ cali ̱ma̱xtútit cumu la̱mpala huá̱ Cristo lakachixcuhuipá̱tit. 6 Na̱ ni ̱ caj xma̱n acxni ̱ ca̱lakayá̱n, chu̱ ca̱ucxilhmá̱n mima̱la̱nacán cascújtit, chí ̱ hua̱mpi ̱

6

474 ma̱squi ni ̱tí ̱, huixín chunatiyá̱ tancs cali ̱scújtit, xli ̱pacs minacu̱cán cali ̱tlahuátit, xta̱chuná̱ luhua scujnipá̱tit Cristo, anán ta̱kpuhuantí ̱n catlahuátit hua̱ntu̱ xtalacasquin Dios. 7 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱caná̱t it natlahuayá̱tit, cha̱pa̱xuhua̱na̱ catlahuátit, cacatzí ̱tit pi ̱ la̱mpala hua̱ Cristo ca̱ma̱scujumá̱n, chu̱ ni ̱ caj cati ̱hua̱ chixcú. 8 Sa̱mpi ̱ huixín aya catzi ̱yá̱tit pi ̱ la̱ntla̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ quin chuná̱ pala hua̱nti ̱ xatastá̱n c-tascújut, usu hua̱nti ̱ ni ̱ xatastá̱n lama̱, Quimpu̱chinacán nama̱xqui ̱y xtaskahu hua̱ntu̱ mini ̱niy la̱ntla̱ pala tla̱n, usu ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ titláhualh. 9 Chi ̱nchu̱ huixín ma̱la̱naní ̱n hua̱nti ̱ ma̱scujuko̱yá̱tit hua̱nti ̱ caj xatasta̱n miscujnicán, hua̱ntu̱ tla̱n cacatzi ̱nikó̱tit, ni ̱ caj calacaquilhni ̱kó̱tit. Sa̱mpi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ huix, xa̱hua̱ xlacán kalhi ̱yá̱tit cha̱tum Mimpu̱chinacán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, chu̱ tama̱ Quimpu̱chinacán ni ̱ ananiy tastokopitzí ̱n hua̱mpi ̱ acxtum ca̱pa̱xqui ̱yá̱n. Espíritu Santo li ̱tamakta̱yayá̱tit c-milatama̱tcán 10 Nata̱laní ̱n, huá̱ chú̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ cali ̱tatlihuáklhtit tama̱ xli ̱tlihuaka hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱putuná̱n Quimpu̱chinacán. 11 Li ̱huana̱ cali ̱lhaka̱nántit yama̱ xli ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n Dios laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit acxni ̱ naca̱soka̱li ̱yá̱n akskahuiní, chu̱ ni ̱ naca̱akskahuimi ̱yá̱n. 12 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo ni ̱tú̱ ta̱la̱tlahuama̱ko̱hu hua̱nti ̱ u̱ nu̱ xalaní ̱n, chu̱ na̱ kalhi ̱ko̱y xmacni, chu̱ xlúcut la̱ntla̱ quin kalhi ̱ya̱hu, hua̱mpi ̱ huá̱ ta̱la̱tlahuama̱ko̱hu tama̱ lix̱ cajnit xtalacapa̱stacni akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ ma̱squi ni ̱ tasiyuko̱y hua̱mpi ̱ kalhi ̱ko̱y tlanca li ̱tlihuaka, xa̱hua̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ ma̱la̱nanko̱y cani ̱huá̱ ca̱u̱ní ̱n, xa̱hua̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat c-xlaksti ̱pa̱ncán

475 hua̱nti ̱ ca̱paklhtu̱tá̱ lama̱kó̱. 13 Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ li ̱huana̱ cali ̱tahuixca̱ní ̱tit tama̱ li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n Dios laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nata̱la̱tlahuayá̱tit akskahuiní, ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit, chu̱ acxni ̱ aya ta̱yanini ̱tántit nahuán, chunatiyá̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit Cristo. 14 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ tropa acxni ̱ la̱ta̱la̱tlahuako̱y li ̱tampa̱chi ̱ko̱cán la̱ xli ̱tampa̱chicán, na̱ chuná̱ huixín cali ̱tatlihuáklhtit la̱ntla̱ li ̱chi ̱caná̱tit xtalacapa̱stacni Dios, na̱ hua̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱piná̱tit milatama̱tcán, xta̱chuná cahuá̱ macli ̱cá̱n li ̱pa̱xtoknu̱ tu̱ nali ̱lhaka̱nana̱hu. 15 Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum sculujua tropa, huixín xa̱li ̱ankalhí ̱n skálalh calatapá̱tit, laqui ̱mpi ̱ luhua anán ta̱kpuhuantí ̱n nataxtuyá̱tit li ̱akchihui ̱naná̱tit yama̱ tla̱n xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-xlacati ̱n Dios. 16 Cumu tropa pacs kalhi ̱ko̱y escudos hua̱ntu̱ nali ̱lakapa̱xtokko̱y li ̱cá̱n, huixín na̱ cali ̱ma̱xtútit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ miescudocán tama̱ mintaca̱najlacán hua̱ntu̱ kalhi ̱niyá̱tit Cristo laqui ̱mpi ̱ cumu tlihuaka kalhi ̱yá̱tit huá̱ tla̱n nali ̱pa̱xtoká̱tit xli ̱tlihuaka akskahuiní. 17 Chu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tropa ta̱k nu̱y xta̱knu xla li ̱cá̱n tu̱ nali ̱tamakta̱yay, na̱ chuná̱ huixín minta̱k nucán cali ̱ma̱xtútit yama̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ Cristo ca̱ma̱xqui ̱yá̱n. Chu̱ tama̱ Espíritu Santo hua̱ntu̱ aya ca̱ma̱xqui ̱cani ̱tántit, xta̱chuná̱ cali ̱ma̱xtútit la̱ntla̱ miespada̱cán hua̱ntu̱ nali ̱macapa̱huaná̱tit. 18 Niucxni ̱ camakaxtáktit pi ̱ natlahuayá̱tit mioracioncán la̱ntla̱ ca̱ma̱puhua̱ni ̱yá̱n Espíritu Santo, ni ̱ nataxlajuani ̱yá̱tit, ankalhí ̱n skálalh natahuilayá̱tit la̱ntla̱ napa̱lacasquinko̱yá̱tit li ̱tlá̱n pi ̱

EFESIOS 6 aksti ̱tum calatama̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. 19 Na̱ chuná̱ quit naquimpa̱lacasquiná̱tit c-mioracioncán laqui ̱mpi ̱ Dios naquima̱xqui ̱y tla̱n talacapa̱stacni, chu̱ tla̱n nacma̱akata̱ksni ̱nán tla̱n xtama̱catzi ̱ní ̱n la̱ntla̱ xlá̱ lakma̱xtuputunko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat. 20 Dios quili ̱lacsacni ̱t pi ̱ nacli ̱taxtuy xpa̱lacachihui ̱ná hua̱nti ̱ nacli ̱chihui ̱nán yuma̱ xasa̱sti xtalacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ ma̱akapu̱taxti ̱putunko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ hasta caj huá̱ xpa̱lacata ma̱squi quit cpa̱ti ̱nama̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. Hua̱mpi ̱ cahuanítit pi ̱ caquimá̱xqui ̱lh ta̱kpuhuantí ̱n ni ̱ naquilhpe̱cuán nacli ̱chihui ̱nán hua̱ la̱ntla̱ quili ̱chihuí ̱nat. Pablo huaniko̱y hasta cha̱lí ̱ nata̱laní ̱n 21 Tama̱ koxuta quinta̱lacan Tíquico, huachá̱ ti ̱ ca̱le̱niyá̱n yuma̱ carta, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua aksti ̱tum quinca̱makta̱yamá̱n la̱ntla̱ cli ̱scujma̱hu xtachihui ̱n Quimpu̱chinacán, xlá̱ li ̱huana̱ naca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n la̱ntla̱ ctaxtuma̱, chu̱ tu̱ ctlahuama̱. 22 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱lakmaca̱ma̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n pi ̱ tla̱n clama̱hu, chu̱ chuná̱ huixín na̱ li ̱huacá̱ nali ̱akpuhuanti ̱yá̱tit. 23 Clacasquín pi ̱ yama̱ Dios hua̱nti ̱ xtla̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, xataxajni cama̱xqui ̱ko̱lh xli ̱pacs nata̱laní ̱n tapá̱xqui ̱t, chu̱ tapa̱xuhuá̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱huacá̱ nala̱pa̱xqui ̱ko̱y, chu̱ taca̱najla laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y, 24 chu̱ pi ̱ casiculana̱t lahuako̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ ma̱siyuko̱y c-xlatama̱tcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xcatcatzi ̱niko̱y xtapa̱xqui ̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo.

Xcarta̱ San Pablo hua̱ntu̱ tzokniko̱lh Filipenses XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ carta hua̱ntu̱ apóstol Pablo tzokniko̱lh xta̱ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Filipos; lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y “carta xala c-pu̱ la̱chi ̱n”. Hua̱mpi ̱ na̱ luhua mini ̱niy xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱ca̱ “carta hua̱ntu̱ ma̱sta̱y tapa̱xuhuá̱n”. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Pablo tzokli ̱ yuma̱ carta acxni ̱ xlá̱ xpa̱ti ̱nama̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ xli ̱pa̱huán, chu̱ xli ̱scuja̱ Quimpu̱chinacan Cristo (1:13), chu̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xli ̱li ̱puhuán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xakspulama̱, xuilapá̱ pu̱ lactuy hua̱ntu̱ luhua xma̱huixca̱ni ̱y laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n. Xli ̱pu̱ lactum, luhua xli ̱pa̱xuhuay pi ̱ antá̱ xpa̱ti ̱nama̱ sa̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n xlix̱ akatli ̱ko̱y xtachihui ̱n Cristo yamá̱ hua̱nti ̱ lacxtum xta̱tanu̱ ma̱kó̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, xa̱huachí ̱ xli ̱ma̱xqui ̱ko̱y tahuixca̱ní ̱n a̱makapitzi ̱n xta̱ca̱najlaní ̱n antá̱ xalaní ̱n hua̱nti ̱ na̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Cristo, pi ̱ niucxni ̱ cataxlajuani ̱ko̱lh. Xli ̱pu̱ lactuy, xlá̱ xmakcatzi ̱y tapa̱xuhuá̱n sa̱mpi ̱ yama̱ ca̱najlaní ̱n xala c-Filipos hua̱nti ̱ xtzoknima̱ko̱chá̱ xcarta̱ xmaca̱niko̱ni ̱t actzu̱ tumi ̱n hua̱ntu̱ xlacán xli ̱makta̱yaputunko̱y, chu̱ Pablo luhua xpa̱xcatcatzi ̱nima̱kó̱. Chu̱ xli ̱pu̱ lactutu, cumu xmakcatzi ̱y pi ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ namakni ̱cán, xlá̱ lacatancs xcatzi ̱y pi ̱ nia̱lh pala maka̱s nalakchá̱n Quimpu̱chinacán (1:21-23).

Pablo xakatli ̱laca̱nko̱ya̱chá̱n Quit Pablo, xa̱hua̱ quinta̱lacan Timoteo hua̱nti ̱ Dios quinca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ nacli ̱taxtuya̱hu cscujni ̱n Jesucristo, cca̱tzoknimá̱n yuma̱ carta xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ macxtum ta̱huani ̱tántit Jesucristo, chu̱ na̱ macxtum lakataquilhpu̱tayá̱tit Dios antá̱ c-Filipos, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱y pastores, pacs xa̱hua̱ diáconos hua̱nti ̱ makta̱yale̱nko̱y xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ tapaksi ̱niyá̱tit c-siculán. 2 Clacasquín pi ̱ quintla̱t ican Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo

1

caca̱ucxilhlacachá̱n, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n tatancsni c-minacu̱cán. Pablo ma̱xqui ̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios xpa̱lacatacan filipenses 3 Ankalhí ̱n acxni ̱ cca̱lacapa̱stacá̱n, cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios xpa̱lacata hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuani ̱t c-milatama̱tcán. 4 Cha̱nchu̱ la̱ntla̱ makatunu̱ ctlahuaniy quioración mimpa̱lacatacán, tlanca tapa̱xuhuá̱n cmakcatzi ̱y c-quinacú̱, 5 sa̱mpi ̱ clacapa̱staca̱ hasta la̱ntla̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ huacu xakasiya̱ tili ̱pa̱huántit Quimpu̱chinacan hasta la̱ntla̱ chú̱ xli ̱pacs huixín ni ̱ taxlajuani ̱pá̱tit, chunatiyá̱ 476

477 quimakta̱yapá̱tit la̱ntla̱ macxtum ma̱akahuani ̱ma̱hu xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. 6 Quit ccatzi ̱y pi ̱ Dios ankalhí ̱n naca̱makta̱yayá̱n sa̱mpi ̱ yama̱ tla̱n tascújut hua̱ntu̱ ma̱n ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t c-milatama̱tcán acxni ̱ huixín xapu̱ lh tili ̱pa̱huántit Jesús, xlá̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ti ̱lhay hasta acxni ̱ namín xli ̱maktuy Jesucristo. 7 Cpuhuán pi ̱ chuná̱ ca̱mini ̱niyá̱n ankalhí ̱n nacca̱lacapa̱stacá̱n, sa̱mpi ̱ luhua snu̱ n cca̱lakalhamaná̱n, xli ̱pacs quinacú̱ cca̱pa̱xqui ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ huixín caxani ̱li ̱huayá̱ acxtum quinta̱kalhi ̱yá̱tit tapa̱xuhuá̱n, chuná̱ ma̱squi cpa̱ti ̱ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, usu acxni ̱ cchihui ̱nán c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n laqui ̱mpi ̱ nacma̱lulokniko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ lakma̱xtunán xtachihui ̱n Cristo. 8 Lacatancs catzi ̱y Dios pi ̱ luhua snu̱ n cca̱lakalhamaná̱n sa̱mpi ̱ yuma̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ cmakcatzi ̱y c-quinacú̱, chu̱ hua̱ntu̱ cca̱kalhi ̱niyá̱n, huá̱ quima̱xqui ̱ni ̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo. 9 Ma̱squi ccatzi ̱y pi ̱ la̱pa̱xqui ̱yá̱tit hua̱mpi ̱ quit csquiniy li ̱tlá̱n Dios acxni ̱ ctlahuay quioración pi ̱ ca̱x catali ̱huáqui ̱lh la̱ntla̱ kalhi ̱yá̱tit tapá̱xqui ̱t, chu̱ na̱ chuná̱ caca̱ma̱xquí ̱n lhu̱ hua tastácat, chu̱ tla̱n talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ ca̱x nacatzi ̱yá̱tit tu̱ tla̱n, chu̱ la̱ntla̱ nata̱katancsayá̱tit hua̱ntu̱ xatlá̱n. 10 Laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱niyá̱tit nalacsacá̱tit hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ tla̱n naca̱mini ̱niyá̱n c-milatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ catica̱li ̱huanicántit acxni ̱ Cristo namimpalay xli ̱maktuy. 11 Sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata tla̱n milatama̱tcán namacama̱xqui ̱yá̱tit Dios lacuan mintascujutcán hua̱ntu̱ Jesucristo ca̱li ̱makta̱yani ̱tán nahuán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nali ̱ma̱xqui ̱cán pa̱xcatcatzí ̱nit, chu̱ ca̱cni ̱ Dios caj mimpa̱lacatacán. 12 Nata̱laní ̱n, quit clacasquín pi ̱ huixín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱

FILIPENSES 1 quiakspulama̱, chuná̱ la̱ntla̱ ctanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cpa̱ti ̱ma̱, ni ̱ cli ̱puhuán sa̱mpi ̱ huá̱ xli ̱tlá̱n qui ̱taxtuni ̱t pi ̱ chuná̱ tlak tla̱n nata̱kahuani ̱y tama̱ xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. 13 Chuná̱ cuan sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yama̱ xtropa̱ ma̱paksi ̱na romano hua̱ntu̱ maktakalhnanko̱y u̱ nú̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, xa̱hua̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ u̱ nú̱ c-tlanca ca̱chiquí ̱n, tancs catzi ̱ko̱ni ̱t pi ̱ quit quili ̱tamacanu̱cani ̱t c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ huá̱ cli ̱pa̱huán Quimpu̱chinacan Jesús. 14 Chu̱ cumu lhu̱ hua̱ catzi ̱cán pi ̱ caj huá̱ xpa̱lacata quit cli ̱pa̱ti ̱nama̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xalaní ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús akpuhuanti ̱ko̱ni ̱t xpa̱lacata nali ̱akchuhui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Cristo, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ lakpe̱cuanko̱y sa̱mpi ̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ huá̱ xta̱chuná̱ namakta̱yako̱y Quimpu̱chinacán la̱ntla̱ ucxilhko̱y pi ̱ quimakta̱yama̱. 15 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y Cristo hua̱mpi ̱ ni ̱ xpa̱lacata̱ pala luhua tancs ma̱siyuputunko̱y xtachihuí ̱n, huata caj xpa̱lacata̱ taskáhui ̱t pi ̱ caj quilakcatzaniko̱y la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱ni ̱t, chu̱ pi ̱ ma̱pa̱pitziputunko̱y ca̱najlaní ̱n; hua̱mpi ̱ na̱ huí ̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tancs li ̱scujma̱kó̱ xtachihui ̱n Dios. 16 Hua̱ xlacán li ̱chihui ̱nanko̱y Cristo sa̱mpi ̱ quilakalhamanko̱y, chu̱ xli ̱ca̱na̱ quimakta̱yaputunko̱y. Xlacán catzi ̱ko̱y pi ̱ hua̱ Dios ma̱sta̱ni ̱t quilhtamacú̱ naquintamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n laqui ̱mpi ̱ nacma̱luloka̱ c-xlacati ̱ncan lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ xtachihuí ̱n ma̱sta̱y laktáxtut. 17 Hua̱mpi ̱ hua̱ a̱makapitzí ̱n, ma̱squi na̱ huanko̱y pi ̱ quimakta̱yaputunko̱y ni ̱ xli ̱ca̱na̱ sa̱mpi ̱ caj quilakcatzaniko̱y quintascújut la̱ntla̱ tla̱n qui ̱taxtuma̱, chu̱ lactlahuaputunko̱y laqui ̱mpi ̱ nama̱li ̱huaqui ̱ko̱y tacatzanájuat la̱ntla̱ aya cpa̱ti ̱ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. 18 Hua̱mpi ̱ ni ̱

FILIPENSES 1​, ​2 pala tzinú̱ cli ̱ta̱klhu̱ hui ̱y, sa̱mpi ̱ palapi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum, usu ni ̱ aksti ̱tum li ̱chihui ̱nama̱kó̱ xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ cumu na̱ nama̱pa̱cuhui ̱ko̱y Cristo, hua̱ yumá̱ a̱tzinú̱ quit luhua cli ̱pa̱xuhuay, chu̱ hasta chunatiyá̱ nactili ̱pa̱xuhuay pi ̱ huá̱ li ̱chihui ̱nama̱ca̱ Cristo. Hua̱ Pablo ni ̱tú̱ xlakasi ̱ xli ̱latáma̱t hua̱ lapi ̱ ni ̱ lay nali ̱scuja̱ Cristo 19 Na̱ ni ̱ lay tí ̱ naquima̱laksputuniy yuma̱ quintapa̱xuhuá̱n sa̱mpi ̱ cli ̱catzi ̱y pi ̱ pacs tla̱n naquinqui ̱taxtuniy la̱ntla̱ huixín natlahuayá̱tit oración quimpa̱lacata, chu̱ cspiritu Jesucristo naquimakta̱yalé̱n. 20 Chu̱ quit luhua chuná̱ ccatzi ̱y pi ̱ Dios naquimakta̱yay laqui ̱mpi ̱ xali ̱huacá̱ hua̱ chú̱ la̱ntla̱ cpa̱ti ̱nama̱, ni ̱tú̱ cactili ̱tama̱xáni ̱lh, huata ni ̱ anán tamacpuhuá̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n tancs nacchihui ̱nán c-xlacati ̱ncán hua̱nti ̱ naquima̱kalhapali ̱ko̱y c-xpu̱ ma̱paksí ̱n tlanca ma̱paksi ̱na romano, chu̱ c-quilatáma̱t stalanca natasiyuy xli ̱tlihuaka Cristo, chuná̱ lapi ̱ tla̱n clamajcú nahuán xastacná, usuchí ̱ pala nacni ̱y. 21 Hua̱ chuná̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ quimpa̱lacata, lapi ̱ ctilatama̱ycú̱ qui ̱taxtuy pi ̱ ckalhi ̱ycú̱ quilhtamacú̱ nacscujnaniy Cristo, chu̱ lapi ̱ nacni ̱y na̱ chuná̱ tla̱n quinqui ̱taxtuniy sa̱mpi ̱ chuná̱ hasta xali ̱huacá̱ xatlá̱n. 22 Pus ni ̱ ccatzi ̱y xatú̱ tlak naclakpuhualacá̱n, sa̱mpi ̱ xli ̱makua̱ nactilatama̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ ckalhi ̱y yuma̱ quimacni, tla̱n li ̱pa̱xuhu nacli ̱scuja̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ tlak lhu̱ hua̱ nalakapascán xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesús. 23 Chi ̱ hua̱ lapi ̱ aya xacni ̱lh luhua a̱t zinú̱ tla̱n xquinqui ̱taxtúnilh sa̱mpi ̱ aya xaccha̱lh c-xpa̱xtu̱ n Cristo. 24 Hua̱mpi ̱ na̱ chuna li ̱tum huixín a̱tzinú̱ ca̱mini ̱niyá̱n caclatáma̱lh xastacná laqui ̱mpi ̱ nacca̱makta̱yayá̱n. 25 Huá̱ xpa̱lacata quit luhua ccatzi ̱y pi ̱ nactitamakaxtaka̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ tla̱n

478 nacca̱makta̱yayá̱n c-mintaca̱najlacán, chu̱ chuná̱ ca̱x nakalhi ̱yá̱tit tapa̱xuhuá̱n, 26 sa̱mpi ̱ luhua cca̱lakamputumpalaya̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱xuhuayá̱tit Quimpu̱chinacan Cristo caj quimpa̱lacata. 27 Hua̱mpi ̱ ma̱squi catu̱ huá̱ tu̱ xquiakspúlalh caj xma̱n hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ cca̱huaniyá̱n: pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit chuná̱ la̱ntla̱ mini ̱niy nalatama̱ko̱y hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán, chuná̱ acxni ̱ cca̱lakana̱chá̱n, usuchí ̱ ma̱squi ni ̱tú̱ cca̱lakani ̱tanchá̱n. Huá̱ clacasquín pi ̱ ankalhí ̱n cacca̱kaxmatnín mimpa̱lacatacán pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum li ̱lapá̱tit, chu̱ li ̱scujpá̱tit yama̱ mintaca̱najlacán hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huaná̱tit yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. 28 Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ caca̱maka̱klhán yama̱ hua̱nti ̱ ca̱si ̱tzi ̱niyá̱n, sa̱mpi ̱ cumu ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit, huata tla̱n nama̱luloká̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱, pus stalanca tasiyuy pi ̱ naaktzanka̱ta̱yako̱y xlacán; hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ mimpa̱lacatacán, na̱ luhua stalanca natasiyuy pi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱yá̱tit laktáxtut, sa̱mpi ̱ hua̱ Dios chuná̱ naca̱makta̱yayá̱n. 29 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín Dios ca̱ucxilhlacachini ̱tán, chu̱ ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit Cristo, hua̱mpi ̱ na̱ tla̱n nali ̱pa̱xuhuayá̱tit sa̱mpi ̱ huixín na̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱pa̱ti ̱naná̱tit caj xpa̱lacata cumu huá̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 30 Luhua macxtum li ̱lani ̱tahu yuma̱ tascújut, chuná̱ la̱ntla̱ huixín cumu la̱ntla̱ quit; huixín aya ucxílhtit la̱ntla̱ xacscujma̱ c-milaksti ̱pa̱ncán, chu̱ la̱ntla̱ chú̱ chunatiyá̱ ca̱li ̱ta̱chihui ̱nancaná̱tit la̱ntla̱ quit aksti ̱tum cli ̱scujma̱ Cristo. Ma̱squi Cristo xkalhi ̱y tlanca xlacatzúcut c-akapú̱ n hua̱mpi ̱ milh li ̱taxtuy la̱ cha̱tum cati ̱hua̱ chixcú̱ Hua̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín luhua catzi ̱yá̱tit pi ̱ Cristo

2

479 ca̱ma̱xqui ̱yá̱n ta̱kpuhuantí ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nataxlajuani ̱yá̱tit, lapi ̱ hua̱ xtapá̱xqui ̱t ca̱ma̱koxumixiyá̱n acxni ̱ li ̱puhuampá̱tit, lapi ̱ taluloká̱tit pi ̱ ca̱ta̱lamá̱n Espíritu Santo c-milatama̱tcán, chu̱ catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ xlá̱ ca̱lakalhamani ̱tán, 2 pus luhua catlahuátit li ̱tlá̱n caquimakapa̱xuhuátit caj xpa̱lacata pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit, acxtum cala̱lakalhamántit, chu̱ cala̱pa̱xquí ̱tit, aktumá talacapa̱stacni cakalhí ̱tit, chu̱ pu̱ lactumá̱ hua̱ntu̱ caucxilhlacachipítit mintascujutcán. 3 Ni ̱ pala pu̱ lactum tu̱ catlahuátit pala caj nali ̱lacapacxá̱tit, usu nali ̱lacata̱qui ̱naná̱tit, chí ̱ hua̱mpi ̱ huata hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu catlahuátit laqui ̱mpi ̱ nali ̱makta̱yananá̱tit; chu̱ na̱ chuná̱ huá̱ lactali ̱pa̱hu cali ̱ma̱xtukó̱tit a̱makapitzi ̱n, chu̱ ni ̱ caj huata huixín chuná̱ cali ̱taxtútit. 4 Ti ̱ni ̱ calacapá̱stacli ̱ hua̱ntu̱ ma̱n xacstulaktáxtut, hua̱mpi ̱ na̱ calacapá̱stacli ̱ hua̱ntu̱ xlaktáxtut a̱makapitzí ̱n. 5 Puschí ̱ cakalhí ̱tit yumá̱ xatla̱n mintapuhua̱ncán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ kalhi ̱y Cristo Jesús, 6 sa̱mpi ̱: Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ xta̱chuná̱ xkalhi ̱y tlanca xlacatzúcut cumu la̱ hua̱ntu̱ Dios kalhi ̱y, ni ̱ hua̱ lakcátzalh yumá̱ la̱ntla̱ xli ̱Dios xuani ̱t, pala fuerzaj nakalhi ̱y, niucxni ̱ namakaxtaka, 7 chí ̱ hua̱mpi ̱ luhua xli ̱pacs xtapa̱xuhuá̱n makáxtakli ̱ pacs xca̱cni ̱ hua̱ntu̱ xli ̱kálhi ̱t la̱ntla̱ xli ̱Dios, hua̱mpi ̱ huata li ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum li ̱ma̱paksi ̱t tasa̱cua, sa̱mpi ̱ acxni ̱ lacáchilh u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat huá̱ tíyalh xlatáma̱t la̱ntla̱ ti ̱ caj xachunata chixcú. 8 Pus Cristo acxni ̱ chuná̱ acstuta̱ctú̱ju̱ lh, chu̱ táta̱ksli ̱ la̱ntla̱ xta̱chuna chixcú, pacs ma̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱cani ̱t hasta tamacamá̱sta̱lh ca̱li ̱ní ̱n,

FILIPENSES 2 ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱ma̱xaná̱ qui ̱taxtúnilh, sa̱mpi ̱ antá̱ makni ̱ca̱ c-cruz. 9 Hua̱ntu̱ xpa̱lacata Dios a̱li ̱sta̱lh xcátzi ̱t tali ̱pa̱hu li ̱má̱xtulh, chu̱ tláhualh pi ̱ xtapa̱cuhui ̱t a̱tzinu̱ tali ̱pa̱hu cali ̱táxtulh, ni ̱ xahua la̱ntla̱ catu̱ hua̱ a̱makapitzi ̱n tapa̱cúhui ̱t anán. 10 Laqui ̱mpi ̱ c-xlacatí ̱n acxni ̱ nakaxmatko̱y xtucuhuini Jesús, xli ̱pacs nalakatatzokostako̱y, nama̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ pacs la̱ntla̱ ti ̱ huilakó̱ c-akapú̱ n, chu̱ ti ̱ xala ca̱tiyatna, chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ huilakó̱ c-xtampi ̱n ca̱tiyatna. 11 Chu̱ xli ̱pacs nali ̱ma̱lulokko̱y csi ̱maka̱tcán pi ̱ Jesucristo hua̱ Xpu̱chinacán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ma̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ Quintla̱tican Dios caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t. Dios quinca̱makta̱yamá̱n ma̱kantaxti ̱ya̱hu xli ̱ma̱paksí ̱n c-quilatama̱tcán 12 Nata̱laní ̱n, cumu luhua cca̱lakalhamaná̱n huá̱ cca̱li ̱ma̱lacapa̱stacni ̱yá̱n pi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ huixín aktum tapa̱xuhuá̱n quinkalhakaxmatni ̱tántit hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchuhui ̱nani ̱tán acxni ̱ xaclama̱chá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán, pus clacasquín pi ̱ chunatiyá̱ cali ̱tzaksátit hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ta̱kalhchuhui ̱nama̱chá̱n hua̱ chú̱ ma̱squi mákat clama̱. Quit ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ caj catikaxpatmakántit hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, cali ̱pa̱huántit Dios, chu̱ aksti ̱tum cali ̱scújtit hua̱ntu̱ aya catzi ̱yá̱tit pi ̱ Dios ucxilhputún c-xlatama̱tcán hua̱nti ̱ lakma̱xtuniko̱ni ̱t xli ̱stacnacán, 13 ma̱squi catzi ̱yá̱t it pi ̱ hua̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱yá̱n tama̱ tla̱n talacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ natlahuaputuná̱tit tu̱ xatlá̱n, chu̱ na̱ huatiyá̱ ca̱makta̱yayá̱n

FILIPENSES 2 laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit c-milatama̱tcán chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ lakati ̱y nama̱kantaxtiyá̱tit. Quin quili ̱makaxkaka̱natcán la̱ stacu̱ ca̱tuxá̱huat 14 Acxni ̱ pala tú̱ tlahuayá̱t it, huixín ni ̱ cali ̱aklhu̱ hua̱t nántit, na̱ ni ̱ pala ca̱tasi ̱tzi cascújtit. 15 Laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nakalhi ̱y tu̱ naca̱li ̱makstuntlahuayá̱n pi ̱ chunatiyá̱ tlahuapá̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, usu naca̱li ̱aksaná̱n, aksti ̱tum calatapá̱tit chuná̱ la̱ntla̱ lacasquín Dios nalatama̱ko̱y xlakskatá̱n c-xlaksti ̱pa̱ncan yuma̱ xaaktzanka̱ta̱yani ̱n tachixcuhuí ̱tat, na̱ ni ̱ lacuan xta̱yatcán hua̱nti ̱ lama̱kó̱ ca̱tiyatna. Camakaxkaka̱nántit c-xlaksti ̱pa̱ncán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ stacu̱ hua̱ntu̱ makaxkaka̱nán c-akapú̱ n, 16 xli ̱makua̱ li x ̱ akatli ̱ko̱yá̱tit xtachihui ̱n Cristo hua̱nti ̱ nama̱siyuniko̱y la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu nalatama̱ko̱y. Lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit, acxni ̱ namín xli ̱maktuy Cristo quit li ̱pa̱xuhu nacmakcatzi ̱y pi ̱ naccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ luhua caj chunatá̱ ctlakuantamakani ̱t c-quintascújut cumu huixín aksti ̱tum li ̱pa̱huántit. 17 Chu̱ pacs tla̱n xactláhualh hasta ma̱squi xlacasquinca̱ pi ̱ hua̱ quilatáma̱t xacmacamá̱sta̱lh laqui ̱mpi ̱ chuná̱ li ̱huana̱ xta̱takátzi ̱lh mili ̱ca̱xtlahua̱ncán hua̱ntu̱ huixín li ̱sa̱huaná̱tit c-xlacati ̱n Dios. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lapi ̱ chuná̱ xqui ̱táxtulh quit luhua xacli ̱pa̱xúhualh, chu̱ chuná̱ macxtum nakalhi ̱ya̱cha̱hu tu̱ nali ̱pa̱xuhuaya̱hu la̱ntla̱ lacapa̱staca̱hu hua̱ntu̱ Dios tlahuani ̱t c-quilatama̱tcán cha̱tunu̱ quin. 18 Pus quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ na̱ lacxtum caquili ̱ta̱pa̱xuhuátit yuma̱ quintapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ quit ckalhi ̱y. Pablo huan pi ̱ nama̱lakacha̱niko̱y Timoteo, chu̱ Epafrodito 19 Lapi ̱ huá̱ lacasquín Quimpu̱chinacan Jesucristo, ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱

480 nacca̱ma̱lakacha̱niya̱chá̱n Timoteo laqui ̱mpi ̱ tzinú̱ nacta̱katancsay, chu̱ nackalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n acxni ̱ xlá̱ naqui ̱taspita, chu̱ naquihuaniy la̱ntla̱ huixín lapá̱tit. 20 Huá̱ chuná̱ cli ̱puhuán pi ̱ huá̱ nacca̱ma̱lakacha̱niya̱chá̱n Timoteo sa̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ ckalhi ̱y a̱tanu̱ hua̱nti ̱ luhua xacli ̱pá̱hualh, chu̱ hua̱nti ̱ na̱ chuná̱ xle̱lh xtalacapa̱stacni ̱ xta̱chuná̱ la̱ quit, chu̱ na̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xca̱lakcatzán xli ̱pacs huixín xala c-Filipos hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo. 21 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n li ̱lakaputzako̱y lacapa̱stacko̱y hua̱ntu̱ ma̱n xacstulaktáxtut, chu̱ ni ̱tí ̱ li ̱ta̱katzanka̱putún xtascujut Jesucristo. 22 Hua̱mpi ̱ huixín aya li ̱huana̱ lakapasá̱tit Timoteo, chu̱ catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ le̱ma̱ xatla̱n tapuhuá̱n, chu̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum quimakta̱yale̱ma laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Jesús, pacs quinkalhakaxmata̱ hua̱ntu̱ cuaniy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinkahuasa. 23 Chuná̱ pi ̱ caj xma̱n naccatzi ̱y la̱ntla̱ luhua naqui ̱taxtuy yuma̱ quintalakapútzi ̱t hua̱ntu̱ ckalhi ̱y, tuncán nacca̱ma̱lakacha̱niya̱chá̱n; 24 ma̱squi xli ̱ca̱na̱ quit luhua cli ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, ccatzi ̱y pi ̱ xlá̱ naquimakta̱yay, chu̱ na̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ quit ma̱n nacca̱lakana̱chá̱n. 25 Na̱ cpuhuán pi ̱ xlacasquinca̱ xacca̱ma̱lakacha̱nichá̱n quinta̱lacan Epafrodito hua̱nti ̱ huixín quimacaminini ̱tántit laqui ̱mpi ̱ naquimakta̱yay, chu̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum xlá̱ quimakta̱yani ̱t c-quintascújut. 26 Xlá̱ luhua ca̱pa̱stacmá̱n, chu̱ luhua ca̱na̱tá xca̱ucxilhni puhuán, sa̱mpi ̱ huanica̱ pi ̱ catzí ̱tit pi ̱ xlá̱ luhua xta̱tatlay. 27 Pus luhua xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ luhua snu̱ n xuani ̱t, chu̱ hasta a̱yuj ni ̱ ni ̱lh; hua̱mpi ̱ kalhí ̱nilh Dios talakalhamá̱n chu̱ tatlá̱ni ̱lh, chu̱ na̱ chuná̱ quit quilakalhámalh sa̱mpi ̱ cumu

481 cli ̱puhuama̱ anta̱ni ̱ ctanu̱ ma̱, chu̱ pala tú̱ xtilánilh li ̱huacá̱ xactili ̱puhua̱. 28 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱ma̱lakacha̱nima̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ naucxilhpalayá̱tit tla̱n nakalhi ̱yá̱tit tapa̱xuhuá̱n laqui ̱mpi ̱ na̱ ni ̱ pala quit cactili ̱puhua̱. 29 Puschí ̱ li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nántit yuma̱ quinta̱lacán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, chu̱ na̱ ankalhí ̱n luhua mili ̱ma̱xqui ̱tcán ca̱cni ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ kalhi ̱ko̱y tla̱n xtapuhua̱ncán la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y. 30 Sa̱mpi ̱ caj huá̱ xpa̱lacata pi ̱ huá̱ lacscujnima̱ Cristo actzú̱ xuani ̱t aya xni ̱y, aya xmacama̱sta̱y xlatáma̱t caj xpa̱lacata naquili ̱scuja̱ quit, sa̱mpi ̱ cumu huixín mákat huilapítit ni ̱ lay ma̱n quimakta̱y ayá̱tit. Pablo makcatzi ̱putún tlanca xli ̱tlihuaka Dios xlatáma̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo xmakcatzi ̱ni ̱t Nata̱laní ̱n, a̱maktum cca̱huanipalayá̱n pi ̱ ma̱squi catu̱ huá̱ tu̱ naca̱akspulayá̱n ankalhí ̱n cali ̱pa̱xuhuátit Quimpu̱chinacán, chu̱ ma̱squi maklhu̱ huatá̱ chuná̱ cca̱huanini ̱tán, ni ̱ clakacha̱niy nacca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ huatiyá̱ cca̱lix̱ akatli ̱ni ̱tán xapu̱ lh, na̱ luhua xatlá̱n mimpa̱lacatacán pi ̱ natikaxpatpalayá̱tit a̱maktum. 2 Na̱ ca̱na̱ huixín cui ̱ntaj catlahuátit, skálalh calatapá̱tit pi ̱ ni ̱tú̱ naca̱akskahuimi ̱yá̱n tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ chichix̱ ni ̱ xcananko̱y hua̱nti ̱ lix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y, yamá̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ xlacasquinca̱ circuncidar nalayá̱tit lapi ̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ xalaktaxtun nahuamputuná̱tit c-xlacati ̱n Dios; xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ tica̱akskahuimi ̱yá̱n. 3 Sa̱mpi ̱ ni ̱ hua̱ xlacán hua̱nti ̱ Dios li ̱ma̱xtuko̱ni ̱t xaxli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ chucuniko̱cani ̱t actzu̱ xtiyatli ̱hua, huata huá̱ quin hua̱nti ̱ Dios quinca̱li ̱pu̱tlakayá̱n pi ̱ xaxli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n, sa̱mpi ̱ kalhi ̱ya̱hu

3

FILIPENSES 2​, ​3 Espíritu Santo c-quilatama̱tcán hua̱nti ̱ quinca̱makta̱yayá̱n aksti ̱tum lakataquilhpu̱taya̱hu chu̱ li ̱pa̱xuhuaya̱hu pi ̱ Cristo quinca̱lakma̱xtún, chu̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱pa̱huana̱hu hua̱ntu̱ tasiyuy c-quimacnicán. 4 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ kalhi ̱y tu̱ xacstu li ̱laktaxtuy hua̱ntu̱ tu̱ pala ma̱kantaxti ̱y c-xlacati ̱n Dios xali ̱huacá̱ quit. 5 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ acxni ̱ cajcu xaclakatu̱ majani ̱t la̱ntla̱ xaclacachini ̱t, tuncán circuncidar quintlahuaca̱, usu quinchucunica̱ actzu̱ quintiyatli ̱hua, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit luhua judío sa̱mpi ̱ luhua xquilhtzucut xamaka̱n Israel quit, chu̱ huá̱ yama̱ xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Benjamín xca̱ma̱lacatzuqui ̱ni ̱tanchá̱ quili ̱nata̱lán; quit luhua hebreo sa̱mpi ̱ na̱ pacs hebreos quinatla̱t na xuanko̱ni ̱t, chu̱ quit na̱ fariseo sa̱mpi ̱ hasta la̱ntla̱ actzu̱cú̱ xacuani ̱t, li ̱huana̱ ctzucuni ̱t ma̱kantaxti ̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés xta̱chuná̱ la̱ntla̱ fariseos huanko̱y pi ̱ quili ̱ma̱kantaxti ̱tcán. 6 Quit luhua li ̱huana̱ xacma̱kantaxti ̱ma̱ yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés laqui ̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ naquili ̱huaniy pala ni ̱ li ̱huana̱ xacma̱kantaxti ̱ma̱ la̱ntla̱ xacpuhuán pi ̱ huá̱ nacli ̱laktaxtuy. Pus chuná̱ tancs xacli ̱scujma̱ quintasmani ̱ncán hasta huá̱ xpa̱lacata xacli ̱si ̱tzi ̱niko̱y, chu̱ hasta li ̱pe̱cua̱ ctima̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh judíos hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús. 7 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xapu̱ lh xacpuhuán pi ̱ xkalhi ̱y xtápalh laqui ̱mpi ̱ huá̱ naquili ̱ma̱xqui ̱cán xlaktáxtut quili ̱stacna, huá̱ chú̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ cli ̱pa̱huán pi ̱ Cristo naquilakma̱xtuy, xli ̱pacs hua̱ntu̱ xapu̱ lh xactlahuay laqui ̱mpi ̱ huá̱ nacli ̱laktaxtuy cli ̱macá̱n pi ̱ caj li ̱makatzanká̱n. 8 Huá̱ chú̱ clacasquín pi ̱ hua̱ntu̱ xapu̱ lh ctilí ̱scujli, ni ̱tú̱ quimaktá̱yalh, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ctitláhualh chunatá cmakatzánka̱lh quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ xtápalh hua̱ntu̱ ctitláhualh lapi ̱ caj

FILIPENSES 3 huá̱ nacta̱ma̱lacastuca̱ la̱ntla̱ huá̱ chú̱ cli ̱pa̱huán Quima̱akapu̱taxti ̱na Jesús. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xpa̱lacata cumu clakápasli ̱ Cristo nia̱lh cli ̱pa̱huán hua̱ntu̱ xapu̱ lh xacli ̱scujma̱, sa̱mpi ̱ huá̱ chú̱ quit cli ̱maca̱nko̱y pi ̱ la̱mpala ni ̱tú̱ xlakasi, xta̱chuná̱ xacli ̱scujchá̱ akayujma̱, usu palhma, sa̱mpi ̱ huá̱ a̱tzinú̱ clakpuhualaca̱ni ̱t li ̱huana̱ naclakapasa, 9 chu̱ nacli ̱pa̱huán Quimpu̱chinacan Jesús. Chu̱ cumu xma̱n huá̱ cli ̱pa̱huán, quit nia̱lh cputzama̱ c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés la̱ntla̱ tla̱n xacli ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ni ̱tú̱ claclé̱n c-xlacati ̱n Dios caj xpa̱lacata li ̱huana̱ nacma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ antá̱ huan, hua̱mpi ̱ huata huá̱ xpa̱lacata quintaca̱najla̱ tu̱ ckalhi ̱niy Cristo, Dios ma̱tla̱ni ̱ni ̱t pi ̱ huá̱ xalaktaxtún cli ̱laktaxtuni ̱t, chu̱ xta̱chuná̱ quili ̱ma̱xtuni ̱t la̱ nia̱lh tú̱ cackálhi ̱lh quintala̱kalhí ̱n, pacs tama̱tzanka̱nanini ̱t. 10 Huá̱ chú̱ huata luhua li ̱huana̱ clakapasputún Cristo, cpuhuán pi ̱ xacmakcátzi ̱lh c-quilatáma̱t tlanca xli ̱tlihuaka Dios, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Cristo makcatzi ̱ni ̱t acxni ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, hua̱mpi ̱ na̱ tla̱n xacmakcátzi ̱lh yama̱ tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xmakcatzi ̱ni ̱t c-xlatáma̱t, chu̱ cpuhuán pi ̱ hasta na̱ xacmakcátzi ̱lh c-quimacni yama̱ tlanca tacatzanájuat hua̱ntu̱ makcátzi ̱lh acxni ̱ xlá̱ xni ̱ma̱ c-cruz. 11 Hua̱mpi ̱ huata huá̱ cucxilhlacacha̱ma̱ la̱ntla̱ tla̱n naclakastakuanán ca̱li ̱ní ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ lakastakuánalh. Fuerza̱ xtlahuanima̱ Pablo pi ̱ nalakchá̱n hua̱ntu̱ xucxilhlacacha̱ni ̱t nama̱xqui ̱y Dios 12 Caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n ni ̱ chá̱ cuamputún pala aya pacsá̱ cma̱acchá̱ni ̱lh talacapa̱stacni, aksti ̱tum clatama̱y la̱ntla̱ lacasquín Dios, huata cuamputún pi ̱ quit chunatiyá̱ cli ̱tzaksay pi ̱ naclakchá̱n hua̱ la̱ntla̱ Dios li ̱ma̱xtuputún quilatáma̱t,

482 ma̱squi ccatzi ̱yá̱ pi ̱ Cristo Jesús huatiyá̱ kalhi ̱y quilatáma̱t laqui ̱mpi ̱ caj xli ̱tlihuaka̱ nacchá̱n. 13 Nata̱laní ̱n, tancs cca̱huanipalayá̱n pi ̱ quit ni ̱ cli ̱ucxilha̱ pala aya cma̱ta̱xtucni ̱t hua̱ntu̱ clactanu̱ nini ̱t, hua̱mpi ̱ ma̱n ti ̱pa̱tu̱ tu̱ ctlahuay, cpa̱tzanka̱y hua̱ntu̱ xapu̱ lh aya ti ̱taxtuni ̱t c-quilatáma̱t, sa̱mpi ̱ chunatiyá̱ aya ti ̱taxtuni ̱t, huata cli ̱aka̱niy hua̱ntu̱ tzanka̱y tlak calacán laqui ̱mpi ̱ xalán naclakchá̱n hua̱ntu̱ cucxilhlacacha̱ni ̱t naquima̱xqui ̱cán. 14 Ca̱x ctlahuaniy la̱ntla̱ ckosnama̱ laqui ̱mpi ̱ nacchá̱n anta̱ni ̱ quilaclhca̱huili ̱nicani ̱t pi ̱ nacchá̱n laqui ̱mpi ̱ nactlajay quintata̱quí ̱n hua̱ntu̱ quima̱lacnu̱ nicani ̱t, hua̱ntu̱ Dios naquinta̱qui ̱y caj cumu huá̱ cli ̱pa̱huán Cristo Jesús. 15 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ aya tlihuakatá̱ kalhi ̱yá̱tit mintaca̱najlacán, pacs chuná̱ mili ̱lacapa̱stacnatcán, chu̱ na̱ juerza natlahuaniyá̱tit c-milatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit ctlahuay c-quilatáma̱t; hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ huixín ni ̱ chuná̱ lacapa̱stacá̱tit, Dios naca̱ma̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ nama̱ksti ̱tupi ̱yá̱tit milatama̱tcán. 16 Hua̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán anta̱ni ̱ chipini ̱tantittá̱ c-milatama̱tcán, chu̱ á̱chuná̱ mili ̱akpuhuanti ̱tcán la̱ntla̱ nastacá̱tit c-mintaca̱najlacán. 17 Nata̱laní ̱n, chuná̱ cakantí ̱tit la̱ntla̱ quit clama̱, chu̱ na̱ caucxilhtí ̱tit la̱ntla̱ lama̱kó̱ yama̱ hua̱nti ̱ aya cma̱siyuniko̱ni ̱tahu la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit. 18 Nata̱laní ̱n, quit maklhu̱ huatá̱ cca̱huanini ̱tán, chu̱ huá̱ chú̱ hasta ctasama̱ cca̱huanipalayá̱n pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ma̱squi huanko̱y pi ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo huata c-xlatama̱tcán caj li ̱kalhakama̱nanko̱y hua̱ntu̱ tláhualh xpa̱lacatacán c-cruz, chu̱ xta̱chuná̱ pala xta̱la̱makasi ̱tzi ̱ná̱ li ̱taxtuko̱y. 19 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱catzi ̱ko̱y, tla̱n cacatzi ̱ko̱lh pi ̱ xalán naaktzanka̱ta̱yako̱y. Xlacán

483 xpu̱chinacán tlahuako̱ni ̱t hua̱ntu̱ caj xma̱n nali ̱makapa̱xuhuako̱y xmacnicán hua̱ntu̱ li ̱hua̱yanko̱y, chu̱ hua̱ntu̱ nali ̱pa̱xuhuako̱y; luhua li ̱lacata̱qui ̱nanko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit tlahuako̱y ma̱squi luhua mini ̱niko̱y pi ̱ caj xli ̱lacama̱xananko̱lh. Ni ̱tú̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ lacapa̱stacma̱kó̱ lapi ̱ ni ̱ caj xma̱n hua̱ntu̱ anán u̱ nú̱ ca̱tiyatna. 20 Hua̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo ni ̱ u̱ nú̱ xalaní ̱n, hua̱mpi ̱ huata tapaksi ̱ya̱hu c-akapú̱ n, caj xma̱n kalhkalhi ̱huilahu acxni ̱ naquinca̱lakminá̱n quima̱akapu̱taxti ̱nacan Jesucristo laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xatakatzi ̱n quilaktaxtutcán. 21 Sa̱mpi ̱ xlá̱ naquinca̱maklhti ̱yá̱n yuma̱ li ̱lakaputza quimacnicán hua̱ntu̱ laksputa laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tanu̱ hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ xali ̱ca̱cni nahuán la̱ntla̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y xmacni c-akapú̱ n. Chu̱ quin tla̱n catzi ̱ya̱hu pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy sa̱mpi ̱ xlá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n natlahuay. Caxani ̱li ̱huaya̱ quilhtamacú̱ cali ̱pa̱xuhuako̱lh hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán Chuna̱mpi ̱ nata̱laní ̱n, huá̱ cca̱li ̱tzokniyá̱n yuma̱ carta laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ luhua cca̱lakalhamaná̱n, chu̱ cca̱pa̱staclaca̱ma̱chá̱n, chu̱ cpuhuán aya xacca̱ucxilhni. Quit cca̱lakcatzaná̱n, chu̱ cpa̱xuhuay caj mimpa̱lacatacán. Clacasquín pi ̱ ankalhí ̱n chuná̱ aksti ̱tum calatapá̱tit, chu̱ cali ̱pa̱huántit Quimpu̱chinacan Jesús. 2 Luhua csquiniy li ̱tlá̱n quinta̱lacan Evodia, xa̱hua̱ Síntique pi ̱ aktuma talacapa̱stacni cakalhi ̱ko̱lh, capa̱xuhua̱na̱tahuilako̱lh la̱ntla̱ mini ̱niko̱y li ̱nata̱lán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo. 3 Na̱ chuná̱ csquiniyá̱n li ̱tlá̱n, huix, quiamigo hua̱nti ̱ acxtum ankalhí ̱n quinta̱scujni ̱ta, cuaniyá̱n

4

FILIPENSES 3​, ​4 pi ̱ camakta̱yakó̱ yuma̱ lacchaján hua̱nti ̱ na̱ quimakta̱yako̱lh acxni ̱ quit xacli ̱akchihui ̱nama̱ xtachihui ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ pacs nalakapasko̱y; chu̱ xa̱hua̱ Clemente, chu̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ quili ̱ta̱scujko̱ni ̱t xtachihui ̱n Cristo. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xtucuhuinicán aya tatzoktahuilani ̱tanchá̱ c-xlibro Dios anta̱ni ̱ tzoktamacanu̱ ko̱cán xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y yama̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa. 4 Nata̱laní ̱n, cca̱huaniyá̱n huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacan Jesús, pi ̱ luhua ca̱mini ̱niyá̱n xa̱li ̱ankalhí ̱n capa̱xuhuátit. ¡Na̱ a̱maktum cca̱huaniyá̱n pi ̱ capa̱xuhuátit! 5 Xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat stalanca cama̱siyunikó̱tit pi ̱ huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱naná̱tit, ¡sa̱mpi ̱ Quimpu̱chinacán mima̱! 6 Ni ̱tú̱ xatú̱ tu̱ tili ̱lakaputzayá̱t it; chí ̱ hua̱mpi ̱ huata ankalhí ̱n ma̱squi catu̱ huá̱ tu̱ lacasquiná̱tit, casquinítit Dios c-mioracioncán laqui ̱mpi ̱ naca̱makta̱yayá̱n, chu̱ na̱ capa̱xcatcatzi ̱nítit hua̱ntu̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 7 Lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱t it Dios naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xtalacapa̱stacni, chu̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n c-minacu̱cán, chu̱ yuma̱ tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ Dios ma̱sta̱y xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ luhua namaktakalha̱ minacu̱cán, xa̱hua̱ mintalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ naca̱makali ̱puhuaná̱n, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala cha̱tum hua̱nti ̱ li ̱huana̱ akata̱ksa̱ la̱ntla̱ yumá̱ qui ̱taxtuy, hua̱mpi ̱ chuná̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n sa̱mpi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ acxtum ta̱huani ̱tántit Cristo Jesús. Hua̱ntu̱ tla̱n tapuhuá̱n calacapa̱stacko̱lh 8 Nata̱laní ̱n, huá̱ chú̱ hua̱ntu̱ a̱huatiyá̱ cca̱huaniputuná̱n pi ̱ huá̱ calacapa̱stáctit hua̱ntu̱ xtalulóktat, hua̱ntu̱ mini ̱niy nama̱xqui ̱cán ca̱cni, chu̱ naca̱makta̱yayá̱n la̱ntla̱ aksti ̱tum

FILIPENSES 4 nalatapa̱yá̱tit, la̱ntla̱ tla̱n nacatzi ̱yá̱tit, chu̱ xli ̱pacs hua̱ la̱ntla̱ta kalhi ̱y xlakasi, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ naca̱makta̱yayá̱n nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit. Ankalhí ̱n calacapa̱stáctit hua̱ntu̱ aksti ̱tum laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nali ̱ma̱siyuyá̱tit c-milatama̱tcán yama̱ lacuan tascújut hua̱ntu̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat nama̱tla̱ni ̱ko̱y. 9 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ quit cca̱ma̱siyunini ̱tán catzaksátit, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán hua̱ntu̱ quinkaxmatnítit, chu̱ hua̱ntu̱ quimakucxílhtit xactlahuama̱, chuná̱ tancs catzaksátit laqui ̱mpi ̱ Dios hua̱nti ̱ ma̱sta̱y tla̱n latáma̱t naca̱ta̱latama̱yá̱n caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱. Pablo pa̱xcatcatzi ̱niko̱y xpa̱lacata hua̱ntu̱ li ̱makta̱yako̱ni ̱t 10 Ca̱na̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Quimpu̱chinacán caj xpa̱lacata̱ pi ̱ huixín quilacapa̱stacpalani ̱tántit, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱tú̱ maktum xquimpa̱tzanka̱ni ̱tántit hua̱mpi ̱ huata caj ma̱x ni ̱ naj xkalhi ̱yá̱tit acatzuní ̱n hua̱ntu̱ naquili ̱makta̱yayá̱tit. 11 Ni ̱ chá̱ pala hua̱ cli ̱huán pala tu̱ xquintzanka̱nima̱ hua̱ntu̱ naquili ̱makta̱yayá̱tit; sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ quit cli ̱scujma̱ xtachihui ̱n Dios cpa̱xuhua̱na̱lé̱n ca̱na̱ caj xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ ckalhi ̱y actzú̱. 12 Quit aya ctitaxtuni ̱t la̱ntla̱ tali ̱puhuá̱n tamakcatzi ̱y acxni ̱ ni ̱tú̱ hua̱ntu̱ cmaclacasquín, chu̱ na̱ ccatzi ̱y la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu tamakcatzi ̱y acxni ̱ acchá̱n ckalhi ̱y hua̱ntu̱ cmaclacasquín c-quilatáma̱t. Quit ccatzi ̱y la̱ntla̱ cti ̱taxtunima̱ lacatzucu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ u̱ nú̱ akspulanán, sa̱mpi ̱ cmakcatzi ̱ni ̱ttá̱ la̱ntla̱ naakata̱xtuniyá̱n hua̱ntu̱ mintahuá̱, usuchí ̱ acxni ̱ ca̱tatzincsni; acxni ̱ ckalhi ̱y, xa̱hua̱ acxni ̱ ni ̱tú̱ ckalhi ̱y. 13 Catu̱ huá̱ pacs tla̱n nacpa̱ti ̱y, chu̱ nacta̱yaniy sa̱mpi ̱ hua̱ Cristo quima̱xqui ̱y li ̱tlihuaka.

484 14 Hua̱mpi ̱ luhua

cca̱pa̱xcatcatzi ̱niyá̱n pi ̱ quimakta̱yani ̱tántit hua̱nchú̱ acxni ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xacmaclacasquixni ̱ma̱. 15 Chu̱ na̱ tla̱n huixín catzi ̱yá̱tit, nata̱laní ̱n xala c-Filipos, pi ̱ acxni ̱ kasíyaj cta̱kalhchihui ̱nanko̱lh yamá̱ hua̱nti ̱ xala c-Macedonia, chu̱ ctáca̱xli ̱ laqui ̱mpi ̱ nacán a̱lacatanu̱ li ̱akchihui ̱nán xtachihui ̱n Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, ni ̱ pala pu̱lactum ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo quimakta̱yako̱lh caj xma̱n huixín quimakta̱yátit, sa̱mpi ̱ chuná̱ na̱ xli ̱pa̱xcatcatzi ̱putuná̱tit xpa̱lacata̱ pi ̱ aya xlakapasni ̱tántit xtachihui ̱n Jesús. 16 Sa̱mpi ̱ hasta ma̱squi antá̱ xaclama̱chá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tesalónica, ni ̱ xma̱n maktum hua̱mpi ̱ maklhu̱hua̱ quintima̱lakacha̱nanítit yama̱ mintamakta̱ycán hua̱ntu̱ nacmaclacasquinti ̱lhay. 17 Yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n ni ̱ chá̱ xpa̱lacata̱ pala quit caj luhua ankalhí ̱n clacasquín xquimakta̱yátit, hua̱mpi ̱ huata quit clacasquín pi ̱ a̱chuná̱ huixín xmaklhti ̱nántit xtalakalhama̱n Dios sa̱mpi ̱ xlá̱ lakati ̱y la̱ntla̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 18 Caj xpa̱lacata̱ pi ̱ huixín quima̱lakacha̱nítit Epafrodito qui ̱taxtuy pi ̱ lhu̱hua̱ hua̱ntu̱ quinta̱qui ̱ni ̱tántit, chu̱ hasta quiakata̱xtunima̱ hua̱ntu̱ xlá̱ quili ̱minini ̱t hua̱ntu̱ ma̱li ̱taní ̱tit. Xli ̱pacs hua̱ntu̱ quima̱lakacha̱nítit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱ma̱jiní ̱n li ̱taxtuy hua̱ntu̱ luhua tla̱n mu̱clhún, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ luhua li ̱lakáti ̱t mu̱clhun li ̱ca̱xtlahuá̱n, Dios lakáti ̱lh, na̱ tla̱n tlahuay. 19 Pus Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ cscujnima̱, cumu xlá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, tla̱n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ huixín maclacasquimpá̱tit xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo Jesús. 20 ¡Caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ catamá̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ Quintla̱tican Dios! Chuná̱ calalh, amén. Pablo a̱huatiyá̱ xakatli ̱laca̱nko̱y nata̱laní ̱n xala c-Filipos 21 Hua̱ntu̱ quimpa̱lacata caquixakatli ̱niko̱pítit xli ̱pacs tama̱

485 nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ xlakskata̱n Dios li ̱taxtuko̱ni ̱t caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huanko̱y Jesucristo. Na̱ chuná̱ li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n yuma̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ quit lacxtum quinta̱lama̱kó̱ u̱ nú. 22 Na̱ chuná̱ li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n

FILIPENSES 4 xli ̱pacs xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Roma, chu̱ na̱ xali ̱huacá̱ chú̱ hua̱nti ̱ scujma̱kó̱ c-xchic tlanca ma̱paksi ̱na romano. 23 Clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo xli ̱pacs huixín caca̱siculana̱t lahuán.

Xcarta Apóstol Pablo hua̱ntu̱ tzokniko̱lh Colosenses XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ carta hua̱ntu̱ apóstol Pablo tzokniko̱lh hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Colosas, na̱ acxnitiyá̱ tzokni ̱t acxni ̱ titzokniko̱lh mactum li ̱tum xcarta hua̱ntu̱ timaca̱niko̱lh filipenses, sa̱mpi ̱ na̱ antiyá̱ tzokni ̱tanchá̱ acxni ̱ xtanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n (4:18). Yuma̱ xtatzokni Pablo li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y colosenses pi ̱ ni ̱ caca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y yama̱ aksani ̱nani ̱n ma̱kalhtahuaka̱nani ̱n judíos hua̱nti ̱ xuanko̱y pi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, pala xli ̱ca̱na̱ xlakma̱xtuputunko̱y xli ̱stacnacán na̱ xlacasquinca natili ̱latama̱ko̱y xli ̱pacs li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ maka̱n quilhtamacú̱ xlacca̱xuili ̱ko̱ni ̱t judíos. Hua̱mpi ̱ Pablo lacatancs ma̱luloka̱ pi ̱ xma̱n hua̱ Cristo hua̱nti ̱ ma̱sta̱y laktáxtut, chu̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán ni ̱ xlacasquinca naputzay tanu̱ tu̱ nali ̱pa̱huán, usu pala aktum li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ nama̱kantaxti ̱y sa̱mpi ̱ Cristo hua̱nti ̱ pacs ma̱kantaxti ̱ni ̱t hua̱ntu̱ quin ni ̱ lay ma̱kantaxti ̱ya̱hu laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalaktaxtuya̱hu. Pablo na̱ li ̱chihui ̱nán yumá̱ c-li ̱kalhtahuaka̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, xlacán li ̱taxtuko̱y pi ̱ xta̱chuná̱ aya ta̱ni ̱ko̱ni ̱t Cristo, chu̱ na̱ lacxtum ta̱lakastakuananko̱lh ca̱li ̱ní ̱n caj xpa̱lacata cumu ca̱najlako̱y pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Dios kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ ma̱lakastakuáni ̱lh Cristo ca̱li ̱ní ̱n, pus na̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ nama̱xqui ̱ko̱y yama̱ sa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ xlacasquinca̱ nakalhi ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n aksti ̱tum nalatama̱ko̱y c-xlacatí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lacasquín.

1

Quit Pablo hua̱nti ̱ Dios quilacsacni ̱t laquim ̱ pi ̱ nacli ̱taxtuy xapóstol, usu xtalakachá̱n Jesucristo, xa̱hua̱ quinta̱lacan Timoteo hua̱nti ̱ cmacani ̱tzokma̱ yuma̱ carta. 2 Cca̱t zoknimá̱ n yuma̱ carta xli ̱pacs huixín xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱t it Cristo, chu̱ huilátit c-xaca̱chiquiṉ Colosas. Clacasquín pi ̱ Quintla̱t ican Dios xataxajni caca̱ma̱ xquíṉ xtalakalhamá̱n, chu̱ tla̱n latáma̱t.

Pablo pa̱xcatcatzi ̱niy Dios xpa̱lacatacán 3 Ankalhí ̱n acxni ̱ cca̱pa̱lacasquiná̱n c-quioracioncán cma̱xqui ̱ya̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit Dios huachá̱ xtla̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo. 4 Huá̱ cli ̱pa̱xcatcatzi ̱niya̱hu sa̱mpi ̱ quin ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nancani ̱tán la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huaná̱tit Cristo Jesús, chu̱ la̱ntla̱ na̱ pa̱xqui ̱ko̱yá̱tit xli ̱pacs hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huixín. 5 Huá̱ li ̱pa̱xqui ̱ko̱yá̱tit 486

487 sa̱mpi ̱ ta̱kalhkalhi ̱pa̱kó̱tit hua̱ntu̱ ca̱li ̱kalhi ̱pa̱campítit c-akapú̱ n. Huixín tla̱n milacán tlahuátit yumá̱ hua̱ntu̱ naca̱ma̱xqui ̱caná̱tit acxni ̱ tuncán tzucútit li ̱pa̱huaná̱tit yama̱ xtalulóktat, chu̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. 6 Hua̱ yumá̱ xali ̱pa̱xuhu tama̱catzi ̱ní ̱n la̱ntla̱ tla̱n naakapu̱taxtuyá̱tit hua̱ntu̱ aya ca̱li ̱ta̱kal hchihui ̱nancani ̱tántit, xli ̱ca̱na̱ lacaxtum ta̱kahuani ̱ma̱, chu̱ aya tlahuama̱ xtascújut c-xli ̱ca̱tlanca̱ anta̱ni ̱ cha̱n, chuná̱ la̱ntla̱ tzúculh tasiyuy xtascújut acxni ̱ huixín huacu li ̱pa̱huántit yuma̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán tlanca xtalakalhamá̱n la̱ntla̱ caj li ̱pa̱xcatcatzí ̱nit quinca̱li ̱lakma̱xtuputuná̱n, chu̱ ca̱najlátit pi ̱ talulóktat yuma̱ xaaksti ̱tum tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱sta̱y. 7 Sa̱mpi ̱ yuma̱ tla̱n talacapa̱stacni huá̱ pu̱ lana̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán quinta̱lacan Epafras hua̱nti ̱ luhua cpa̱xqui ̱ya̱hu la̱ntla̱ lacxtum quinca̱ta̱li ̱scujni ̱tán xtachihui ̱n Dios. 8 Pi ̱ huatiya Epafras quinca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán la̱ntla̱ ca̱ma̱puhuani ̱má̱n Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ napa̱xqui ̱ko̱yá̱tit cati ̱hua̱. 9 Chu̱ na̱ chuná̱ quin, hasta acxni ̱ quin ccatzi ̱hu la̱ntla̱ lapá̱tit ni ̱ cmakaxtaka̱hu ankalhí ̱n cca̱pa̱lacasquiná̱n c-quioracioncán, csquinihu Dios pi ̱ li ̱huana̱ naca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n xtalacapa̱stacni, chu̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ pacs naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ naca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n Espíritu Santo. 10 Na̱ cca̱pa̱lacasquiná̱n pi ̱ tla̱n aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tapaksi ̱niko̱y Quimpu̱chinacán, chu̱ huá̱ ankalhí ̱n natzaksayá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ lakati ̱y natlahuayá̱tit, chu̱ qui ̱taxtuy pi ̱ nama̱sta̱yá̱tit mintahuacatcán c-milatama̱tcán, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, chu̱ a̱tzinú̱ li ̱huana̱ nalakapasá̱tit

COLOSENSES 1 xtalacapa̱stacni Dios. 11 Quin na̱ csquiniya̱hu pi ̱ cumu xlá̱ kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka, caca̱ma̱xquí ̱n tu̱ xlá̱ kalhi ̱y laqui ̱mpi ̱ tla̱n napa̱xuhua̱na̱li ̱piná̱tit, chu̱ nata̱yaniyá̱tit ma̱squi tú̱ naca̱lakchiná̱n sa̱mpi ̱ laktlihuakán huixín c-mintaca̱najlacán, 12 chu̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱pa̱xuhu napa̱xcatcatzi ̱niyá̱tit Quintla̱tican Dios sa̱mpi ̱ huá̱ lakpali ̱ni ̱t milatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ tla̱n namaklhti ̱nana̱pítit yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t anta̱ni ̱ pacs xkakánat hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t. 13 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios quinca̱lakma̱xtún c-xmacán ti ̱ ma̱la̱nán cxlatama̱tcán hua̱nti ̱ paklhtu̱ta̱ latáma̱t, chu̱ antá̱ quinca̱huilí ̱n c-xmacán xatapa̱xqui ̱n Xcam Jesucristo laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱la̱nán c-quilatama̱tcán. 14 Huachá̱ ti ̱ li ̱kalhi ̱ya̱hu laktáxtut chu̱ xma̱tzanka̱nanica quintala̱kalhí ̱n. Acxni ̱ Cristo ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán quinca̱ma̱lacatzuhuí ̱n Dios 15 Cumu Dios ni ̱ pala cha̱t um ti ̱ a̱ucxilha̱ la̱ntla̱ xlá, hua̱ Cristo mini ̱t ma̱siyuy la̱ntla̱ luhua xtá̱yat. Xlá̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xapuxcu Xkahuasa Dios hua̱nti ̱ ta̱ma̱paksi ̱y pacs la̱ntla̱ tu̱ anán sa̱mpi ̱ xlá̱ ankalhi ̱ná̱ xlama̱ ma̱squi hasta acxni ̱ ni ̱ naj tú̱ xanán xtama̱lacatzuquí ̱n. 16 Pacs la̱ntla̱ tu̱ anán ca̱tiyatna, xa̱hua̱ c-akapú̱ n, xlá̱ pacs maktlahuani ̱t, chuná̱ hua̱ntu̱ tasiyuy, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱ tasiyuy, na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ lama̱kó̱ catu̱ hua̱ maktakalhnaní ̱n hua̱nti ̱ ma̱squi ni ̱ tasiyuko̱y ma̱paksi ̱nanko̱y, chu̱ kalhi ̱ko̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱la̱nanko̱y ca̱u̱ní ̱n; xlá̱ pacs maktlahuani ̱t laqui ̱mpi ̱ huá̱ nalakcha̱nko̱y, chu̱ nama̱paksi ̱ko̱y. 17 Cristo ucxla̱ta xlama̱ hasta acxni ̱ ni ̱ naj tú̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y Dios, chu̱ hua̱ntu̱ chiyú̱ anán, huá̱ chunacú̱ li ̱ananti ̱lhay caj xpa̱lacata cumu

COLOSENSES 1 chuná̱ xlá̱ lacasquini ̱t. 18 Quin hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huani ̱tahu Cristo li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ xmacni cha̱tuma chixcú, chu̱ huá̱ li ̱taxtuy quiakxe̱kacán, sa̱mpi ̱ xlá̱ quinca̱puxcunimá̱n, chu̱ quinca̱ma̱xqui ̱má̱n latáma̱t. Chu̱ mpi ̱ xlá̱ hua̱nti ̱ ankalhí ̱n quinca̱pu̱ lanimá̱n, huá̱ xakasiya̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ stalanca nali ̱catzi ̱ya̱hu pi ̱ huá̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y tlanca xlacatzúcut. 19 Sa̱mpi ̱ chuná̱ lacásquilh Dios pi ̱ pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱y la̱ntla̱ xli ̱Dios, chu̱ tlanca xlacatzúcut, xa̱hua̱ tlanca xli ̱tlihuaka, antá̱ stalanca natasiyuy c-xlatama̱t Cristo. 20 Chu̱ na̱ lacásquilh Dios pi ̱ hua̱ Cristo nama̱laksputuy hua̱ntu̱ xlakla̱kalhi ̱ni ̱t tatancsni c-xlaksti ̱pa̱n Dios, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán c-xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tiyatna, chu̱ hasta ma̱squi c-akapú̱ n. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xpa̱lacata xkalhni Cristo hua̱ntu̱ stajmákalh acxni ̱ ni ̱lh c-cruz, huá̱ chú̱ li ̱tahui ̱ tapa̱xuhuá̱n laqui ̱mpi ̱ tachixcuhuí ̱tat ma̱squi tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n tla̱n chú̱ nalaktalacatzuhui ̱ko̱y Dios, chu̱ nia̱lh nape̱cuaniko̱y. 21 Xali ̱pu̱ lana̱, huixín caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n xtlahuayá̱tit, c-mintapuhua̱ncán xqui ̱taxtuyá̱tit pi ̱ xta̱la̱makasi ̱tzi ̱yá̱tit Dios, chu̱ na̱ xli ̱taxtuyá̱tit pi ̱ ni ̱ xtapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ mákat xlapa̱nítit la̱ntla̱ xaktzanka̱ta̱yani ̱tántit. 22 Hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ Dios aya li ̱pa̱xuhu ca̱ma̱lacatzuhui ̱ni ̱tán caj xpa̱lacata cumu hua̱ Cristo lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ pá̱ti ̱lh c-xmacni ̱ acxni ̱ ni ̱lh quimpa̱lacatacán c-cruz. Huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalaktalacatzuhui ̱ya̱hu Dios xta̱chuná̱ la̱mpala nia̱lh tú̱ le̱na̱hu quintala̱kalhi ̱ncán tu̱ naquinca̱makstuntlahuayá̱n c-xlacatí ̱n. 23 Hua̱mpi ̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy talacasquín pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ niucxni ̱ tili ̱tamakaxtaká̱tit

488 pala tú̱ naca̱ma̱lactlahui ̱niyá̱n la̱ntla̱ ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ ca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tántit acxni ̱ li ̱pa̱huántit yama̱ li ̱pa̱xuhu tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut acxni ̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nancántit. Huatiyá̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱akchihui ̱nama̱ca̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca, chu̱ quit Pablo na̱ huá̱ cli ̱akchihui ̱nantla̱huán. Pablo li ̱pa̱xuhu li ̱scujko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús 24 Luhua ca̱na̱ cli ̱pa̱xuhuay hua̱ntu̱ quilakchá̱n tapa̱tí ̱n caj xpa̱lacata cca̱li ̱scujá̱n huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ chuná̱ cli ̱ma̱katzi ̱ma̱ c-quimacni huatiya yama̱ xtapa̱ti ̱n Cristo hua̱ntu̱ li ̱pá̱ti ̱lh xpa̱lacatacan kampu̱tum ca̱najlaní ̱n, huachá̱ ti ̱ la̱ntla̱ xkampu̱tumcán li ̱talacastucko̱y xta̱chuná̱ aktumi ̱nica xmacni. 25 Dios quili ̱lacsacni ̱t pi ̱ nacli ̱taxtuy cscujni laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacca̱li ̱scujá̱n huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, chu̱ hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ xatakatzí ̱n nacca̱li ̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n xtachihuí ̱n. 26 Yuma̱ xtalacapa̱stacni la̱ntla̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ aya tze̱k xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t la̱ntla̱ natlahuay ma̱squi ni ̱ naj tí ̱ xma̱catzi ̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ luhua nakantaxtuy, hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ lacasquín pi ̱ li ̱huana̱ nacatzi ̱yá̱tit xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ macama̱xquí ̱tit milatama̱tcán. 27 Hua̱mpi ̱ ma̱squi xapu̱ lana̱ tze̱k xuili ̱ni ̱t yama̱ li ̱pa̱xuhu xtalacapa̱stacni la̱ntla̱ xli ̱lhca̱ni ̱t naca̱lakma̱xtuyá̱n huixín hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, huá̱ chú̱ ca̱ma̱lakapasni ̱putuná̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n naakata̱ksá̱tit la̱ntla̱ xli ̱tlanca̱ li ̱ca̱cni hua̱ntu̱ ca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n. Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱ca̱cni ̱ tamá̱ pi ̱ caj xpa̱lacata cumu huá̱ chú̱ ta̱huani ̱tántit Cristo huixín tla̱n li ̱pa̱xuhu kalhkalhi ̱ti ̱yá̱tit miakapu̱taxtutcán.

489 28 Huá̱ xpa̱lacata quin tancs cli ̱akchihui ̱nama̱hu xtachihui ̱n Cristo, chu̱ cma̱siyuya̱hu hasta anta̱ni ̱ macalay quintastacatcán, la̱ntla̱ lacasquín aksti ̱tum nalatama̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱ni ̱t, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nacca̱li ̱cha̱ná̱n c-xlacati ̱n Dios, cca̱macama̱sta̱putunko̱yá̱n la̱ntla̱ ti ̱ pacs catzi ̱yá̱tit tu̱ mili ̱catzi ̱tcán xpa̱lacata Cristo. 29 Chu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacma̱kantaxti ̱y quintascújut luhua fuerza̱ cli ̱tlahuaniy xli ̱pacs quili ̱tlihuaka la̱ntla̱ Cristo quima̱xqui ̱y yama̱ li ̱ca̱cni xli ̱tlihuaka tu̱ kalhi ̱y. Quit clacasquín pi ̱ nacatzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ clacapa̱staca̱ tu̱ nactlahuay mimpa̱lacatacán, xli ̱pacs huixín xala c-Colosas, na̱ chuná̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo lacatzú̱ c-Laodicea, chu̱ hasta makapitzí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ a̱quiucxilhko̱y, chu̱ ni ̱ quilakapasko̱y. 2 Csquiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ la̱ huixín, cumu la̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, chunatiyá̱ caakpuhuantí ̱tit c-minacu̱cán, na̱ chunatiyá̱ cala̱pa̱xquí ̱tit, cakalhí ̱tit xatla̱n talacapa̱stacni laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tze̱k xuili ̱ni ̱tanchá̱ xtalacapa̱stacni, ma̱squi xlá̱ aya chunatiyá̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ hua̱ Cristo tla̱n nama̱lakapasni ̱nán. 3 Sa̱mpi ̱ c-xlatama̱t Cristo stalanca tasiyuy la̱ntla̱ tlanca xli ̱ca̱cni ̱ xtastácat, chu̱ tlanca xtalacapa̱stacni Dios sa̱mpi ̱ huá̱ macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t. 4 Huá̱ xpa̱lacata̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ naca̱li ̱akskahuimi ̱yá̱n acxni ̱ pala tú̱ ya̱ tachihuí ̱n naca̱huanicaná̱tit. 5 Pus ma̱squi la̱ntla̱ chú̱ ni ̱ antá̱ cca̱ta̱huilachá̱n xacha̱tumi ̱nica, cacatzí ̱tit pi ̱ antá̱ ca̱ta̱lama̱chá̱n cca̱lacapa̱staclaca̱ná̱n, xa̱huachí ̱ quit luhua ca̱na̱ cli ̱pa̱xuhuay pi ̱ huixín aksti ̱tum lapá̱tit, chu̱ chunatiyá̱ tancs li ̱pa̱huaná̱tit Cristo.

2

Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán xasa̱sti quilatama̱tcán 6 Cumu huixín ma̱t la̱ní ̱tit Jesucristo naca̱lakma̱xtuyá̱n, chu̱

COLOSENSES 1​, ​2 Mimpu̱chinacán nahuán, pus na̱ chuná̱ chú̱ niucxnicú̱ caakxtakmakántit huata aksti ̱tum cali ̱pa̱huántit. 7 Li ̱huana̱ cali ̱chipa̱xnántit mintaca̱najlacán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum quihui ̱ li ̱huana̱ li ̱chipa̱xnán xtankáxe̱ka, xli ̱pacs minacu̱cán cali ̱pa̱huántit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nancántit, chu̱ ankalhí ̱n capa̱xcatcatzi ̱nítit Dios hua̱ntu̱ tlahuama̱ c-milatama̱tcán. 8 Luhua cui ̱ntaj caca̱t lahuacántit pi ̱ ni ̱tí ̱ naca̱li ̱akskahuimi ̱yá̱n hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y xtaluloktat tachihuí ̱n, ma̱squi lacuán, chu̱ lakskalalán takaxmata, sa̱mpi ̱ tamá̱ hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱kalhchihui ̱nama̱kó̱ ni ̱ antá̱ quilhti ̱ma̱kó̱ c-xtalacapa̱stacni Cristo, huata huá̱ li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ minti ̱lhani ̱tanchá̱ xtasmani ̱ncán, chu̱ caj xachunata xtalacapa̱stacnicán hua̱nti ̱ luhua akchipa̱namputún u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 9 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ la̱ntla̱ Dios xli ̱Dios, chu̱ la̱ntla̱ kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka, chu̱ xtalacapa̱stacni, stalanca tasiyuy c-xlatama̱t Cristo. 10 Chú̱ Dios lama̱ c-milatama̱tcán caj xpa̱lacata cumu huá̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, chu̱ macxtum ta̱huani ̱tántit, sa̱mpi ̱ huá̱ puxcu̱ naniko̱y xli ̱pacs la̱ntla̱ chá̱ ti ̱ ma̱paksi ̱nani ̱n espíritus hua̱nti ̱ ma̱squi ni ̱ tasiyuko̱y ma̱la̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ c-akapú̱ n. 11 Chu̱ na̱ chuna li ̱tum caj xpa̱lacata li ̱pa̱huaná̱tit Cristo huixín lakmakántit pacs la̱ntla̱ tu̱ ni ̱tlá̱n xtatlahuaputu̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱yá̱tit minta̱yatcán, hua̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ ni ̱ antá̱ tasiyuy c-mimacnicán la̱ntla̱ puhuanko̱y makapitzi ̱n judíos hua̱nti ̱ chucunica̱ actzu̱ xtiyatli ̱hua̱ acxni ̱ circuncidartlahuako̱y cskatacán, hua̱mpi ̱ mimpa̱lacatacán xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy pi ̱ c-minacu̱cán xta̱chuná̱ chucumakanicani ̱tántit pacs tu̱ ni ̱tlá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nama̱siyuyá̱tit c-milatama̱tcán pi ̱ hua̱ chú̱ aktum tanu̱, chu̱ aksti ̱tum latáma̱t nali ̱latapa̱yá̱tit chuná̱ la̱ntla̱ lacasquín Cristo. 12 Hasta

COLOSENSES 2 acxni ̱ huixín ta̱kmunútit qui ̱taxtuy pi ̱ acxtum ta̱ta̱cnú̱tit Cristo c-xtahuaxni, hua̱mpi ̱ na̱ qui ̱taxtuy pi ̱ acxtum ta̱lakastakuanántit ca̱li ̱ní ̱n sa̱mpi ̱ ca̱najlayá̱tit pi ̱ yama̱ tlanca xli ̱tlihuaka Dios hua̱ntu̱ li ̱ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, na̱ scujma̱ c-milatama̱tcán. 13 Xapu̱ lana̱ huixín xaktzanka̱ta̱yán, usu xta̱chuná̱ ni ̱ní ̱n xlapá̱tit caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xkalhi ̱yá̱tit xalix̱ cajnit mintala̱kalhi ̱ncán, chú̱ pi ̱ huixín ni ̱ judíos lacachíntit ni ̱ xkalhi ̱yá̱tit xli ̱ma̱paksi ̱n tu̱ nama̱kantaxti ̱yá̱tit. Hua̱mpi ̱ nia̱lh chuná̱ lapá̱tit sa̱mpi ̱ hua̱ chú̱ Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán xasa̱sti milatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ má̱xqui ̱lh Cristo acxni ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ na̱ caj xpa̱lacata Cristo xlá̱ ca̱ma̱tzanka̱naní ̱n xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱ncán. 14 La̱ntla̱ tatzoktahuilani ̱t c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios pi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ antá̱ huan, naxoko̱nán caj xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ Dios tla̱n tláhualh pi ̱ huá̱ naxoko̱naniy Cristo xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ xtlahuani ̱tahu, chu̱ qui ̱taxtuy pi ̱ xlakahuilanihu, sa̱mpi ̱ xlá̱ tamá̱sta̱lh naxtokohuacacán c-cruz. Xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy pi ̱ hua̱ quintala̱kalhí ̱n pacs antá̱ ta̱xtokohuacako̱ca̱ Cristo c-cruz. 15 Caj xpa̱lacata pi ̱ Cristo ni ̱lh c-cruz quimpa̱lacatacán, Dios chuná̱ li ̱makatlajako̱lh xli ̱pacs yama̱ akskahuiní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ tasiyuy hua̱mpi ̱ kalhi ̱ko̱y li ̱tlihuaka, chu̱ li ̱ma̱paksí ̱n ca̱u̱ní ̱n, chu̱ ma̱ma̱xani ̱ko̱lh c-xlacati ̱ncan li ̱lhu̱ hua laqui ̱mpi ̱ pacs tla̱n naucxilhko̱y. Caj xma̱n huá̱ cali ̱tzaksahu la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ anán c-akapú̱ n 16 Ca̱na̱ huixín, cui ̱ntaj catlahuátit pi ̱ ni ̱tí ̱ naca̱makaca̱najlayá̱n pala naca̱huanicaná̱tit hua̱ntu̱ luhua a̱tzinú̱ mili ̱ma̱kantaxti ̱tcán c-milatama̱tcán, chuná̱ pala tú̱ li ̱huayá̱tit, usu

490 li ̱kotnaná̱tit, pala tu̱ ya̱ quilhtamacú̱ tucuhuiní nali ̱ma̱xtuyá̱tit laqui ̱mpi ̱ nama̱pa̱scuajni ̱yá̱tit, usu pala la̱ntla̱ acxni ̱ skatanán, usu acxni ̱ li ̱huancán pala tí ̱ nascuja. 17 Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ chuná̱ xtlahuako̱y judíos, Dios chuná̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nali ̱lacapa̱stacko̱y hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh namaklhti ̱nanko̱y xlakskatá̱n, hua̱mpi ̱ cumu chú̱ aya qui ̱lani ̱tanchi ̱ Cristo xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ quili ̱tlahuatcán xuani ̱t nia̱lh tu̱ xlakasi. 18 Ni ̱ catama̱stá̱tit naca̱akskahuimi ̱yá̱n tama̱ hua̱nti ̱ ma̱siyuko̱y tanuj talacapa̱stacni, hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ luhua xafuerza̱ nalakataquilhpu̱tacán ángeles, chu̱ luhua tlanca̱ catzi ̱ko̱y caj xpa̱lacata tu̱ mat Dios li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ xtaluloktat Dios hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y, hua̱mpi ̱ huata caj xma̱n huá̱ xtalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ acstupa̱lacsacxtuko̱ni ̱t. 19 Hua̱nti ̱ chuná̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacnicán qui ̱taxtuy pi ̱ nia̱lh lacasquinko̱y nama̱paksi ̱ko̱y xpuxcucán, sa̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo li ̱taxtuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xmacni, chu̱ xlá̱ li ̱taxtuy quiakxe̱kacán hua̱nti ̱ quinca̱puxcule̱ná̱n laqui ̱mpi ̱ acxtum tla̱n nalatama̱ya̱hu, chu̱ nala̱makta̱yaya̱hu c-quintaca̱najlacán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t Dios naquinca̱makta̱yayá̱n. 20 Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín aya acxtum ta̱ni ̱ni ̱tántit Cristo, chu̱ antá̱ láksputli ̱ la̱ntla̱ natzaksayá̱tit nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi, caj li ̱lakaputza xtasmani ̱ncan chixcuhuíṉ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nalakma̱xtuyá̱tit mili ̱stacnacán, ¿tú̱ huan chi ̱nchu̱ xpa̱lacata chunatiyá̱ tima̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ li ̱lakaputza xtalacapa̱stacnican chixcuhuíṉ , 21 xta̱chuná̱ la̱ huancán: “ni ̱ caxamátit yuma̱ ti ̱pa̱tu sa̱mpi ̱ li ̱huancán”, “Ni ̱ cali ̱hua̱yántit tama̱ tahua̱y”, “ni ̱ calix̱ amátit mimacancán sa̱mpi ̱ nama̱xcajua̱li ̱yá̱n, chu̱ nala̱kalhi ̱y

491 mili ̱stacna”? Chu̱ acxni ̱ chuná̱ li ̱huancán huí ̱ ti ̱ pacs ca̱najlaputún. 22 Xli ̱pacs tama̱ li ̱ma̱paksíṉ caj xtalacapa̱stacnican chixcuhuíṉ , ni ̱ lay lacuán chixcuhuíṉ naquinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n, usu nalakpali ̱ko̱y xalix̱ cajnit quintalacapa̱stacnicán, sa̱mpi ̱ acxni ̱ tú̱ nali ̱laya, usu tú̱ nali ̱tlahuaya, antiyá̱ qui ̱tamactay, sa̱mpi ̱ acxnitiyá̱ laksputa, usu laclay. 23 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱nti ̱ chuná̱ ma̱siyuy, takaxmata̱ la̱mpala acstaca̱ tachihuíṉ sa̱mpi ̱ mat naquinca̱makta̱yayá̱n la̱ntla̱ tlak tla̱n ca̱cni ̱naníṉ naquinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n, hasta huanko̱y la̱ntla̱ caj kas naacstuma̱catzani ̱cana̱hu c-quintiyatli ̱huacán laqui ̱mpi ̱ ca̱x sma̱lhua nahuana̱hu acxni ̱ lakataquilhpu̱tanana̱hu, hua̱mpi ̱ antiyá̱ qui ̱tamactay sa̱mpi ̱ ni ̱ tzinú̱ huá̱ quinca̱makta̱yayá̱n ma̱laksputuya̱hu yamá̱ hua̱ntu̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱xcajua̱li ̱y quili ̱stacnacán, chu̱ ni ̱ natlahuaya̱hu ni ̱tlá̱n xtatlahuaputu quintiyatli ̱huacán. Huá̱ xpa̱lacata, quit cca̱li ̱huaniyá̱n, cumu huixín xta̱chuná̱ pi ̱ aya ta̱lakastakuanani ̱tántit Cristo ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ kalhi ̱yá̱tit sa̱sti latáma̱t, pus hua̱ chú̱ tu̱ mili ̱tlahuatcán pi ̱ caj xma̱n huá̱ catzaksátit la̱ntla̱ nakalhi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ anán c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huilachá̱ cristo c-xpa̱xtu̱ n Quintla̱tican Dios. 2 Caj xma̱n huá̱ caucxilhlacachipítit hua̱ntu̱ anán c-akapú̱ n, chu̱ ni ̱ hua̱ntu̱ u̱ nú̱ anán ca̱tiyatna. 3 Sa̱mpi ̱ huixín xta̱chuná̱ pi ̱ aya ta̱ni ̱ni ̱tántit Cristo, qui ̱taxtuy pi ̱ milatama̱tcán hua̱ntu̱ xapu̱ lana̱ xli ̱lapá̱tit aya laksputni ̱t, chu̱ hua̱ chú̱ yama̱ xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit, huá̱ li ̱kalhi ̱yá̱tit sa̱mpi ̱ milatama̱tcán macxtum ta̱huani ̱tántit xlatama̱t Cristo, na̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlatama̱t Cristo macxtum ta̱huani ̱tántit xlatama̱t Dios. 4 Huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ Cristo, hua̱nti ̱ ca̱ma̱xquí ̱n xasa̱sti milatáma̱t, namimpalay xli ̱maktuy, huixín na̱ nata̱pa̱xuhuayá̱tit c-li ̱lakati ̱t xpu̱taca̱cchí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ huí ̱.

3

COLOSENSES 2​, ​3 Pablo lacasquín pi ̱ colosenses huá̱ cali ̱latama̱ko̱lh xasa̱sti xlatama̱tcán 5 Quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ maktum calakmakántit xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtlahuayá̱tit: nia̱lh pala cha̱tum ti ̱ caxakátli ̱lh tanuj pusca̱t pala huí ̱ xpusca̱t, usu xchixcú, chu̱ ni ̱tí ̱ catláhualh hua̱ntu̱ ni ̱ mini ̱niy, na̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ caputzata̱kchokótit la̱ntla̱ namakapa̱xuhuayá̱tit mimacnicán, na̱ ni ̱ pala ca̱ta catu̱ huá̱ calakpuhualacapítit hua̱ntu̱ stla̱n nakalhi ̱yá̱tit ca̱tuxá̱huat, lapi ̱ chuná̱ xtlahuátit qui ̱taxtuy pi ̱ huata huá̱ luhua xli ̱ta̱katzanká̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mimpu̱chinacán tlahuayá̱tit. 6 Dios luhua snu̱ n xcajniy, chu̱ ni ̱ ucxilhputunko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱, chu̱ hasta nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y hua̱nti ̱ caj xma̱n lakachixcuhui ̱makanko̱y. 7 Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanini ̱tán pi ̱ ni ̱tlá̱n, na̱ huá̱ u̱ mincha quilhtamacú̱ xmaktlahuayá̱tit acxni ̱ ni ̱ xa̱li ̱pa̱huaná̱tit Cristo. 8 Hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ pacs lakmakankó̱tit tamá̱ hua̱ntu̱ ni ̱ ca̱mini ̱niyá̱n, xta̱chuná̱ la̱ tasi ̱tzí ̱n, takahu, tala̱li ̱kamá̱n, chu̱ tala̱makasi ̱tzí ̱n, chu̱ tu̱ caj aklakuá̱, chu̱ lacli ̱xcajnit tachihuí ̱n xuaná̱tit. 9 Ni ̱tú̱ cala̱li ̱akskahuipítit sa̱mpi ̱ huixín aya ti ̱taxtunini ̱tántit hua̱ntu̱ xamaká̱n xli ̱lapá̱tit mintapuhua̱ncán, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ li ̱xcájnit xtlahuayá̱tit. 10 Hua̱ chú̱ aya catzaksátit hua̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit sa̱mpi ̱ xasa̱sti kalhi ̱yá̱tit minta̱yatcán hua̱ntu̱ Dios ca̱ma̱xquí ̱n, chu̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ sa̱stimpá̱tit hasta la̱ntla̱ li ̱huana̱ nalakapasá̱tit la̱ntla̱ lacasquín nalatama̱ya̱hu Dios hua̱nti ̱ quinca̱ma̱lacatzuqui ̱ni ̱tán. 11 Hua̱ chú̱ nia̱lh luhua xafuerza pala huix griego, usuchí ̱ judío, chuná̱ pala circuncidarlani ̱ta̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y judíos, usu ni ̱tú̱ circuncidarlani ̱ta; pala huix xala mákat tani ̱tampi, usu caj lacatzú̱ quinta̱huila̱ la̱ quinta̱chiqui; pala ca̱lakuá̱n lápa̱t, usu pala tama̱huacani ̱ta̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱scujucana̱ xta̱chuná̱ la̱ tachí ̱n,

COLOSENSES 3​, ​4 tamá̱ nia̱lh tú̱ huamputún, usu kalhi ̱y xlakasi, huata xma̱n huá̱ kalhi ̱y xlakasi ̱ pi ̱ nali ̱pa̱huana̱hu Cristo, sa̱mpi ̱ xlá̱ acxtum quinca̱lakalhamaná̱n, chu̱ lacxtum quinca̱li ̱pu̱lhca̱yá̱n. 12 Dios luhua li ̱pe̱cua̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ pacs xlakskatá̱n nali ̱taxtuyá̱tit. Pus hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit, cala̱lakalhamántit, tla̱n cacatzí ̱tit, cacs calacahuántit, ni ̱ tuncán casi ̱tzí ̱tit pala tí ̱ cala̱hua̱ naca̱huaniyá̱n. 13 Capa̱xuhua̱na̱li ̱pini ̱ pala huí ̱ tí ̱ natlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, huix ni ̱ casi ̱tzi ̱ni, huata cama̱tzanka̱nani, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinca̱ma̱tzanka̱nanini ̱tán Cristo na̱ chuná̱ cala̱ma̱tzanka̱nanihu. 14 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ luhua a̱tzinú̱ naca̱ma̱aksti ̱tumi ̱li ̱yá̱n pi ̱ xaxli ̱ca̱na̱ nala̱kalhi ̱niyá̱tit tapa̱xquí ̱tat, sa̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ tu̱ xli ̱ca̱na̱ macxtum tlahuanán. 15 Chu̱ hua̱ Cristo caca̱ma̱xquí ̱n tatancsni c-minacu̱cán, sa̱mpi ̱ huá̱ ca̱li ̱lacsacni ̱tán Dios laqui ̱mpi ̱ nali ̱taxtuyá̱tit huatiyá̱ aktum xmacni Cristo, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ niucxni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit la̱ntla̱ napa̱xcatcatzi ̱niyá̱tit hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-milatama̱tcán. 16 Niucxni ̱ capa̱tzanká̱tit tama̱ li ̱lakati ̱t xtachihui ̱n Cristo tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, antiyá̱ catahui ̱ c-minacu̱cán la̱ xama̱la̱ná. Cala̱ma̱akpuhuanti ̱ní ̱tit nali ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ tancs cala̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nántit xtachihuí ̱n la̱ntla̱ tí ̱ xli ̱ca̱na̱ lakapasa. Xankalhí ̱n cali ̱ma̱xquí ̱tit pa̱xcatcatzí ̱nit Dios la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu natli ̱niyá̱tit salmos, xa̱hua̱ lacuan tatlí ̱n tu̱ nali ̱ma̱xqui ̱yá̱tit ca̱cni. 17 Na̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtlahuátit, usu xli ̱chihui ̱nántit, cacatzí ̱tit pi ̱ hua̱ Cristo makapa̱xuhuapá̱tit, chu̱ chuná̱ cali ̱pa̱xcatcatzi ̱nítit Quintla̱tican Dios caj xpa̱lacata Cristo. Pablo lacasquín pi ̱ acxtum cala̱kalhakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ la̱li ̱ma̱paksi ̱ko̱y 18 Huixín lacchaján hua̱nti ̱ pu̱chuhuayá̱tit, li ̱pa̱xuhu

492 calakachixcuhuí ̱tit minchixcucán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ yumá̱ lakati ̱y Quimpu̱chinacán acxtum nala̱makta̱yali ̱piná̱tit huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 19 Chu̱ huixín chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ pu̱chuhuayá̱tit, hua̱ntu̱ tla̱n capa̱xqui ̱kó̱tit, chu̱ calakalhamankó̱tit mimpusca̱tcán, chu̱ lacati ̱tum cata̱chihui ̱nántit, ni ̱ caj casi ̱tzi ̱nítit. 20 Na̱ chuná̱ huixín camán hua̱nti ̱ huí ̱ minatla̱t nacán, li ̱pa̱xuhu cakalhakaxpáttit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱caná̱tit, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ lakati ̱y Quimpu̱chinacán. 21 Na̱ chuná̱ huixín xanatla̱t na̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ mincamancán, ni ̱ huatiyá̱ pi ̱ calacaquilhni ̱kó̱tit mincamancán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ caj tlakaj nalako̱y, chu̱ napuhuanko̱y pi ̱ ni ̱ pa̱xqui ̱ko̱cán. 22 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ tama̱huako̱cani ̱t ma̱scujuma̱ko̱ca̱ xta̱chuná̱ la̱ tachí ̱n, li ̱pa̱xuhu cakalhakaxpáttit hua̱nti ̱ ca̱ma̱scujumá̱n, xa̱li ̱ankalhí ̱n tancs cascujnítit, ni ̱ caj xma̱n acxni ̱ ma̱n ca̱ucxilhmá̱n, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs minacu̱cán cascújtit, cacatzí ̱tit xta̱chuná̱ la̱mpala hua̱ Cristo scujnipá̱tit. 23 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xli ̱scújtit, xli ̱pacs mintapa̱xuhua̱ncán nali ̱tlahuayá̱tit, lacatancs cacatzí ̱tit xta̱chuná̱ la̱mpala huá̱ scujnipá̱tit Quimpu̱chinacán, chu̱ ni ̱ hua̱ chixcuhuí ̱n. 24 Cacatzí ̱tit pi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacán naca̱ma̱xqui ̱yá̱n mintata̱qui ̱ncán hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. Sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱scujpá̱tit Cristo hua̱nti ̱ xaxli ̱ca̱na̱ mima̱la̱nacán ti ̱ nakalhakaxpatá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱li ̱ma̱scujuyá̱n. 25 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ tlahuama̱kó̱ tala̱kalhí ̱n, xlacán na̱ namaklhti ̱nanko̱y xtaskahucán, hua̱mpi ̱ caj nama̱xoko̱ni ̱ko̱cán chuná̱ la̱ntla̱ mini ̱niy xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ caj lacsacpa̱xqui ̱nán. Na̱ chuná̱ huixín ma̱la̱naní ̱n hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit xatasta̱n miscujnicán,

4

493 chu̱ ma̱scujuko̱yá̱tit la̱ntla̱ lacasquiná̱tit, tla̱n cacatzi ̱nikó̱tit, chu̱ ni ̱ ta̱ji ̱ tlihuaka̱ caaktlakahuacakó̱tit, sa̱mpi ̱ lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ huixín na̱ naca̱ta̱tlahuayá̱n cuenta̱ acxni ̱ namacama̱sta̱yá̱tit mintascujutcán c-xlacati ̱n yama̱ cha̱tum Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuani ̱tántit u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 2 Ankalhí ̱n catlahuátit mioracioncán, ni ̱ cataxlajuaní ̱tit, chu̱ capa̱xcatcatzi ̱nítit caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-milatama̱tcán. 3 Chu̱ na̱ cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ naquinca̱pa̱lacasquiná̱tit c-mioracioncán, laqui ̱mpi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacán nama̱puhua̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat pi ̱ cama̱lacqui ̱ko̱lh xnacu̱cán laqui ̱mpi ̱ quin tla̱n nacli ̱akchihui ̱naniko̱ya̱hu xtachihui ̱n Cristo hua̱nti ̱ lhu̱ hua̱ xlacán ni ̱ a̱lakapasko̱y, huachá̱ tu̱ cli ̱pa̱ti ̱namajcú̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. 4 Casquinítit Dios pi ̱ caquimaktá̱yalh laqui ̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n nacli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y, chu̱ lacatancs nacma̱siyuy xtalacapa̱stacni chuná̱ la̱ntla̱ quili ̱tláhuat. 5 Ca̱na̱ huixín, ni ̱ cali ̱makaxtáktit quilhtamacú̱ caj chunatá̱ nati ̱taxtuy, huata caputzátit la̱ntla̱ tancs nata̱kalhchihui ̱nanko̱yá̱tit hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo. 6 Acxni ̱ nata̱kalhchihui ̱nanko̱yá̱tit ni ̱ caj aklakuá̱ tu̱ tihuaniko̱yá̱tit, huata lacati ̱tum cali ̱chihui ̱nántit tachihuí ̱n hua̱ntu̱ makapaxuhuanan, chu̱ pala huí ̱ tí ̱ tú̱ ca̱kalhasquiná̱n tancs cakalhtí ̱tit la̱ntla̱ ca̱mini ̱niyá̱n. Pablo a̱huatá̱ xakatli ̱lacá̱n quinta̱lacan Tíquico hua̱nti ̱ li ̱pa̱xuhu quimakta̱yani ̱t la̱ntla̱ cscujnanima̱ Quintla̱ticán, ma̱n naca̱le̱niya̱chá̱n yuma̱ quincarta, chu̱ naca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n la̱ntla̱ quit clama̱. 8 Huá̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱ma̱lakacha̱nima̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ 7 Hua̱

COLOSENSES 4 naca̱huaniyá̱n pi ̱ tla̱n clama̱hu, chu̱ chuná̱ huixín nakalhi ̱yá̱tit tapa̱xuhuá̱n. 9 Hua̱ acxtum cta̱maca̱ma̱chá̱ Onésimo ti ̱ na̱ luhua cpa̱xqui ̱ya̱hu, yuma̱ quinta̱lacán na̱ chuná̱ luhua acxtum quinca̱makta̱yamá̱n, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ xapu̱ lana̱ antá̱ lacxtum xca̱ta̱lama̱chá̱n. Hua̱ xlacán naca̱li ̱t a̱kalhchihui ̱nana̱chá̱n la̱ntla̱ tú̱ u̱ nú̱ cli ̱scujma̱hu. 10 Quinta̱lacan Aristarco, hua̱nti ̱ acxtum cta̱tanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n, na̱ chuná̱ Marcos xta̱puxnimat Bernabé. Huixín aya catzi ̱yá̱tit xatí ̱ tama̱ Marcos, pus acxni ̱ xlá̱ naca̱lakana̱chá̱n li ̱pa̱xuhu namakamaklhti ̱naná̱tit. 11 Na̱ chuná̱ li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n quinta̱lacan Jesús hua̱nti ̱ na̱ li ̱tapa̱cuhui ̱y Justo. Hua̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs nata̱laní ̱n judíos ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, caj xma̱n hua̱ yuma̱ kalhatutu hua̱nti ̱ chú̱ quimakta̱yama̱kó̱ la̱ntla̱ nacli ̱akchihui ̱nana̱hu xtapaksi ̱t Dios, chu̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cli ̱pa̱xuhuay la̱ntla̱ tancs quimakta̱yako̱ni ̱t. 12 Chu̱ na̱ chuná̱ ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n cha̱tum xala c-minca̱chiqui ̱ncán, yunú̱ li ̱scujma̱ Quimpu̱chinacán huanicán Epafras. Xlá̱ ankalhí ̱n ca̱lacapa̱stacmá̱n acxni ̱ ctlahuaya̱hu oración, ca̱pa̱lacasquiná̱n pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ xli ̱pacs minacu̱cán natlahuayá̱tit xtalacasquin Dios. 13 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit tla̱n cma̱luloka̱ la̱ntla̱ ca̱lacapa̱stacá̱n Epafras, chu̱ na̱ chuná̱ nata̱laní ̱n ti ̱ xalani ̱n c-Laodicea chu̱ c-Hierápolis. 14 Chu̱ na̱ li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n xatapa̱xqui ̱n doctor Lucas, xa̱hua̱ Demas. 15 Catlahuátit li ̱tlá̱n caquixakatli ̱nikó̱tit tama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Laodicea. Na̱ chuná̱ caquixakatli ̱nipítit Ninfa, chu̱ xli ̱pacs yama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ tamacxtumi ̱ko̱y c-xchic. 16 Acxni ̱ chú̱ huixín nali ̱kalhtahuakako̱yá̱tit

COLOSENSES 4 yuma̱ quincarta, catlahuátit li ̱tlá̱n chuná̱ camacapiniko̱pítit nata̱laní ̱n ti ̱ tamakstokko̱y c-Laodicea laqui ̱mpi ̱ na̱ nali ̱kalhtahuakako̱y xlacán. Chu̱ antá̱ na̱ naca̱ma̱xqui ̱palacaná̱tit mactum li ̱tum quincarta, pus camaklhti ̱nampítit laqui ̱mpi ̱ nali ̱kalhtahuakayá̱tit. 17 Catlahuátit li ̱tlá̱n cahuanítit quinta̱lacan Arquipo pi ̱ cmaca̱nima̱chá̱ tachihuí ̱n, chu̱ chuná̱ cuaniy: “Ca̱na̱ huix, luhua

494 catlahua̱ li ̱tlá̱n, li ̱huana̱ cama̱kántaxti ̱ mintascújut hua̱ntu̱ li ̱lacsacni ̱tán Quimpu̱chinacán.” 18 Pus chú̱ quit, Pablo, ma̱n quimacán, chu̱ quiletra cca̱li ̱tzoknimá̱n yuma̱ a̱huatiyá̱ actzu̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n. ¡Niucxni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit pi ̱ quit ctanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n! Clacasquín pi ̱ Dios ankalhí ̱n, chu̱ xcátzi ̱t naca̱siculana̱tlah uayá̱n.

Xcarta San Pablo hua̱ntu̱ pu̱lana̱ tzokniko̱lh Tesalonicenses XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yuma̱ carta tlak pu̱ lana̱ tzokcani ̱t ni ̱ xahua makapitzi ̱n tatzokni hua̱ntu̱ tata̱ksko̱y c-Xasa̱sti Talacca̱xlán, usu Nuevo Testamento. Pablo tzokli ̱ yuma̱ carta acxni ̱ xtapu̱tlakama̱ ti ̱puxamaca̱hu, usuchí ̱ ti ̱puxamaca̱huitu ca̱ta̱ la̱ntla̱ tilacáchilh Cristo. Li ̱pa̱xuhu xakatli ̱laca̱nko̱y yama̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ huilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tesalónica, cumu xlacán luhua aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱ni ̱t xtachihuí ̱n. Ma̱squi xlacán xpuhuanko̱y pi ̱ luhua aksti ̱tum xli ̱pa̱huanko̱y Dios, fuerza̱ a̱tuyá̱ xpuhuanko̱y, ni ̱ luhua li ̱huana̱ xtalulokko̱y pala xli ̱ca̱na̱ nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n acxni ̱ nani ̱ya̱hu. Pablo ma̱lulokniko̱y yuma̱ tastacya̱hu hua̱ntu̱ xlacán a̱tuyá̱ li ̱puhuanko̱y, chu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y pi ̱ luhua aksti ̱tum cali ̱pa̱huanko̱lh pi ̱ luhua chuná̱ nalay acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Cristo. Na̱má̱ huaniko̱lh: “Acxni ̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱a̱catzi ̱huilahu nahuán, Cristo naquinca̱lakminá̱n” (5:2). Xa̱huachí ̱ xlá̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh pi ̱ ca̱tapa̱xuhuá̱n calatama̱ko̱lh, chu̱ xli ̱ankalhí ̱n catlahuanikó̱tit Dios mioración, chu̱ capa̱xcatcatzi ̱niko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱y c-xlatama̱tcán.

Pablo pa̱xcatcatzi ̱niy Dios xpa̱lacatacan xta̱ca̱najlaní ̱n xala c-xaca̱chiqui ̱n Tesalónica Quit Pablo, chu̱ xa̱hua̱ Silvano, chu̱ Timoteo ti ̱ quimakta̱yako̱y, cca̱tzoknimá̱n yuma̱ carta xli ̱pacs huixín nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ macxtum lakataquilhpu̱tayá̱tit Dios chu̱ huilátit c-xaca̱chiqui ̱n Tesalónica, sa̱mpi ̱ acxtum tapaksi ̱niyá̱tit Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo. Clacasquín pi ̱ Dios caca̱lakalhamán, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n tla̱n latáma̱t. 2 Quin xa̱li ̱ankalhí ̱n cma̱xqui ̱ya̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit Dios xli ̱pacs huixín mimpa̱lacatacán, na̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n cca̱ma̱pa̱cuhui ̱yá̱n c-quioracioncán.

1

3 Na̱

ankalhí ̱n cpa̱xcatcatzi ̱niya̱hu Dios mimpa̱lacatacán la̱ntla̱ huixín aksti ̱tum li ̱scujni ̱tántit xtachihuí ̱n caj xpa̱lacata cumu xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ la̱pa̱xqui ̱yá̱tit, chu̱ luhua macxtum la̱li ̱scujni ̱tántit, chu̱ cumu chunatiyá̱ kalhkalhi ̱pá̱tit hua̱ntu̱ ca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán Quimpu̱chinacan Jesucristo, antá̱ kalhi ̱yá̱tit li ̱tlihuaka, chu̱ pa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱yá̱tit la̱ntla̱ caxatu̱cahua̱ tapa̱tí ̱n ca̱lakchini ̱tán. 4 Nata̱laní ̱n, quin stalanca ccatzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios luhua ca̱lakalhamaná̱n, chu̱ ma̱n ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ xlakskatá̱n nahuaná̱tit. 5 Sa̱mpi ̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quin cca̱li ̱akchihui ̱nanín xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, ni ̱ caj xma̱n 495

1 TESALONICENSES 1​, ​2 huá̱ quintachihui ̱ncán li ̱ca̱najlátit hua̱mpi ̱ na̱ ucxílhtit la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ ckalhi ̱ya̱hu xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, xa̱huachí ̱ quin na̱ stalanca xaccatzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ xtaluloktat Dios. Huixín na̱ stalanca catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ quin xaclama̱hu c-milaksti ̱pa̱ncán, caj xma̱n huá̱ xacputzama̱hu hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ huixín naca̱makta̱yayá̱n c-mintaca̱najlacán. 6 Cha̱nchu̱ huixín, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua tapa̱tí ̱n ca̱qui ̱taxtunín, hua̱mpi ̱ huixín na̱ chuná̱ tzucútit latapa̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin clama̱hu, chu̱ chuná̱ la̱ntla̱ tilatama̱ni ̱t Quimpu̱chinacán, chu̱ li ̱pa̱xuhu maklhti ̱nántit xtachihui ̱n Dios chuná̱ la̱ntla̱ ca̱ma̱xqui ̱má̱n tapa̱xuhuá̱n Espíritu Santo. 7 Chu̱ huixín li ̱taxtútit aktum xali ̱ucxílhti ̱t hua̱ntu̱ tlá̱n naucxilhko̱y yama̱ ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca xatiyat Macedonia, xa̱hua̱ Acaya. 8 Pus antá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán minchá̱ xtachihui ̱n Dios, chu̱ lacaxtum lakapasca̱ ni ̱ caj xma̱n antá̱ c-Macedonia, chu̱ c-Acaya, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱huá̱ aya pacs catzi ̱cán cani ̱huá̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum huixín li ̱pa̱huaná̱tit Dios; huá̱ xpa̱lacata anta̱ni ̱ ca̱li ̱chihui ̱nancaná̱tit nia̱lh talacasquín pala tí ̱ nactihuana̱hu mimpa̱lacatacán. 9 Hasta cati ̱huá̱ li ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ quin pu̱ lana̱ cca̱qui ̱laklachá̱n, la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu quimakamaklhti ̱nántit c-minca̱chiqui ̱ncán, chu̱ la̱ntla̱ lakmakántit yama̱ xatatlahuamakxtu midiosescán hua̱ntu̱ xlakataquilhpu̱tayá̱tit laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit yama̱ xta̱stum Dios hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ lama̱ xastacná, chu̱ huá̱ tzucútit li ̱scujá̱tit. 10 Na̱ chuná̱ li ̱kalhchihui ̱nancán la̱ntla̱ huixín aksti ̱tum kalhkalhi ̱pá̱tit acxni ̱ namín xli ̱maktuy Quimpu̱chinacan Jesús hua̱nti ̱ Dios ma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n sa̱mpi ̱ huá̱ xkahuasa. Xli ̱ca̱na̱

496 pi ̱ hua̱ Jesús naquinca̱lakma̱xtuyá̱n ni ̱ naquinca̱ma̱pa̱ti ̱nicaná̱n acxni ̱ Dios naakastacya̱huako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ makasi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t. Pablo lacapa̱staclacá̱n la̱ntla̱ li ̱akchihuí ̱nalh xtachihui ̱n Dios c-Tesalónica Nata̱laní ̱n, huixín luhua catzi ̱yá̱tit pi ̱ acxni ̱ quin cca̱qui ̱lakchá̱n ni ̱ luhua caj chunatá̱ cqui ̱lacha̱hu. 2 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xapu̱ lana̱, cumu la̱ huixín catzi ̱yá̱tit, pi ̱ makchiya̱ xquinca̱li ̱kalhkama̱nani ̱tán, chu̱ xquinca̱si ̱tzi ̱nini ̱tán c-xaca̱chiqui ̱n Filipos, Dios quinca̱ma̱xquí ̱n li ̱tlihuaka̱ pi ̱ tla̱n nacca̱li ̱akchihui ̱naniyá̱n yama̱ xtachihui ̱n Jesús tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cpa̱ti ̱hu. 3 Huá̱ chuná̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ lacatancs xaccatzi ̱y hua̱ntu̱ xacli ̱akchihui ̱nama̱, ni ̱ huá̱ pala caj xacaktzanka̱ni ̱tahu, ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ caj xacakskahuiputuna̱hu, usu xacma̱ca̱najli ̱ko̱hu hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱. 4 Hua̱mpi ̱ huata hua̱ Dios ti ̱ pacs lakapasniko̱y xnacu̱can chixcuhuí ̱n quinca̱li ̱lacsacni ̱ pi ̱ nacli ̱akchihui ̱nana̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. ¡Pus huá̱ xpa̱lacata quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu xtachihuí ̱n! Acxni ̱ quin cli ̱chihui ̱nana̱hu, ni ̱ huá̱ chuná̱ cli ̱huana̱hu laqui ̱mpi ̱ nacmakapa̱xuhuako̱ya̱hu cati ̱hua̱ chixcú, huata hua̱ Dios cmakapa̱xuhuama̱hu hua̱nti ̱ catzi ̱y pacs hua̱ntu̱ cpuhuama̱hu. 5 Sa̱mpi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ huixín stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ niucxni ̱ xactzucún ca̱li ̱akskahuiyá̱n lacuan tachihuí ̱n, chu̱ na̱ chuná̱ Dios quima̱lulokná̱ pi ̱ niucxni ̱ xacputzahu la̱ntla̱ tla̱n nacca̱li ̱maktlajayá̱n mintumi ̱ncán. 6 Na̱ ni ̱ xacputzaya̱hu pala tí ̱ naquinca̱ma̱pacxako̱yá̱n, ni ̱ pala huixín, chu̱ na̱ ni ̱ pala a̱tanuj chixcuhuí ̱n. 7 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ tla̱n

2

497 xactica̱ma̱tlahuí ̱n hua̱ntu̱ quin xactica̱li ̱ma̱paksí ̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ quit xapóstol Cristo, hua̱mpi ̱ huata ni ̱ chuná̱ ctlahuahu, huata tzatata̱ cli ̱taxtuhu xta̱chuná̱ la̱ lactzu̱ camán c-milaksti ̱pa̱ncán, xta̱chuná̱ cli ̱taxtuhu la̱ cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ ma̱n cui ̱ntajtlahuako̱y, ma̱hui ̱ko̱y, chu̱ makastacko̱y xcamán sa̱mpi ̱ lakcatzanko̱y. 8 Pus na̱ chuná̱ chú̱ quin luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ cca̱lakpa̱xqui ̱yá̱n, hasta pala chuná̱ tla̱n xtiqui ̱táxtulh ni ̱ caj xma̱n huá̱ xactica̱li ̱kalhchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios hua̱mpi ̱ na̱ xactimacama̱sta̱hu quilatama̱tcán caj mimpa̱lacatacán caj la̱ntla̱ cca̱lakcatzaná̱n. ¡Kalhtum cca̱huaniyá̱n pi ̱ luhua cca̱lakalhamaná̱n! 9 Nata̱laní ̱n, huixín stalanca catzi ̱yá̱t it la̱ntla̱ quin xacmakscujma̱hu laqui ̱mpi ̱ natasiyuti ̱lhay hua̱ntu̱ nacli ̱hua̱yana̱hu; xacscuja̱hu ca̱cuhuiní, chu̱ ca̱tzi ̱sní ̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ caj chunatá nacca̱ma̱makatzanka̱ni ̱yá̱n la̱ntla̱ cca̱li ̱akchihui ̱nanín xtachihui ̱n Dios. 10 Stalanca catzi ̱y Dios, xa̱hua̱ huixín pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum clatama̱ni ̱tahu c-milaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ tú̱ naquinca̱li ̱huaniyá̱n. 11 Na̱ chuná̱ huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ ankalhí ̱n cca̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ni ̱tán, chu̱ pala tí ̱ xli ̱puhuama̱, cca̱ma̱koxumixini ̱tán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum chixcú̱ ma̱koxumixiko̱y acxni ̱ li ̱puhuanko̱y xcamaná̱n. 12 Quin ankalhí ̱n cca̱li ̱ma̱lacatancsani ̱tán pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ xlakskata̱n Dios, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ ma̱n ca̱lacsactasanini ̱tán laqui ̱mpi ̱ hua̱ lacxtum namakamaklhti ̱naná̱tit hua̱ntu̱ ca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n c-xaca̱li ̱pa̱xuhu xtapáksi ̱t hua̱ntu̱ nahuili ̱y. 13 Huá̱ xpa̱lacata quin ankalhín ̱ cpa̱xcatcatzi ̱niya̱hu Dios hua̱ntu̱ xlá̱

1 TESALONICENSES 2 tlahuani ̱t c-milatama̱tcán, sa̱mpi ̱ acxni ̱ huixín kaxpáttit yama̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ quin cca̱li ̱akchihui ̱nanín, li ̱pa̱xuhu kaxpáttit la̱ntla̱ mini ̱niy kaxmatcán xtachihui ̱n Dios, chu̱ ni ̱ chuná̱ puhuántit pala caj xtachihui ̱ncan cati ̱hua̱ chixcú. Chu̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ xtachihui ̱n Dios sa̱mpi ̱ stalanca tasiyuy hua̱ntu̱ tlahuay xtascújut c-milatama̱tcán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 14 Nata̱laníṉ , acxni ̱ huixín xca̱li ̱putzasta̱lamá̱n mili ̱ta̱chiquicán caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huaná̱tit Jesús, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua pa̱ti ̱nántit, xta̱chuná̱ ca̱akspulán la̱ntla̱ akspulako̱lh yama̱ nata̱laníṉ hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ huilakó̱ c-xatiyat Judea, sa̱mpi ̱ xlacán na̱ huá̱ xputzasta̱lama̱kó̱ tama̱ xli ̱ta̱chiquican judíos. 15 Pi ̱ huatiya li ̱tum tama̱ judíos hua̱nti ̱ makni ̱ko̱lh Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ na̱ chuná̱ xmakni ̱ko̱ni ̱tanchita̱ xalakmaka̱n profetas hua̱nti ̱ Dios xmacaminko̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ hua̱ chú̱ quin na̱ quinca̱putzasta̱lama̱kó̱n. Xlacán ni ̱ pala tzinú̱ makapa̱xuhuama̱kó̱ Dios, chu̱ luhua li ̱pe̱cua̱ si ̱tzi ̱niko̱y xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlako̱y tu̱ xlacán ca̱najlako̱y. 16 Hua̱ chuná̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ acxni ̱ quin cli ̱akchihui ̱naniko̱ya̱hu xtachihui ̱n Jesús yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ judíos laqui ̱mpi ̱ na̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán, xlacán quinca̱lactlahuaniyá̱n, chu̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y nacta̱li ̱kalhchihui ̱nanko̱y. Hua̱mpi ̱ caj xma̱n xacstucán xma̱akstokuili ̱ma̱kó̱ xtala̱kalhi ̱ncán sa̱mpi ̱ huá̱ chú̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios lakmaca̱ma̱kó̱ yama̱ tlanca tapatíṉ hua̱ntu̱ xlacán mini ̱niko̱y nali ̱pa̱ti ̱nanko̱y. Pablo huan pi ̱ lakapaxia̱lhnamputunko̱y hua̱nti ̱ xala c-Tesalónica 17 Nata̱laní ̱n, ma̱squi cca̱tamakatli ̱ni ̱n, ankalhí ̱n cca̱lacapa̱stacmá̱n, chu̱ la̱ntla̱

1 TESALONICENSES 2​, ​3 ama̱ quilhtamacú̱ cca̱ucxilhlaca̱ma̱chá̱n xli ̱pacs quinacu̱cán, chu̱ luhua ca̱x cpuhuahu pi ̱ tuncán xacca̱lakampalá̱n. 18 La̱ntla̱ maklhu̱ hua̱ ctipuhua̱ pi ̱ nacca̱lakana̱chá̱n, chu̱ a̱makapitzi ̱n nata̱laní ̱n na̱ xamputunkoya̱chá, hua̱mpi ̱ akskahuiní ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n quinca̱ma̱akspulí ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naquinca̱ma̱chokoyá̱n, chu̱ ni ̱ lay cancha̱hu. 19 Huá̱ xpa̱lacata cli ̱huán, ¿xatí ̱ yama̱ hua̱nti ̱ quin luhua xacmacama̱sta̱ko̱hu c-xlacati ̱n quimpu̱chinacán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ quin luhua nacli ̱pa̱xuhuaya̱hu? ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín tamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱xuhu nacmacama̱sta̱ya̱hu acxni ̱ namín xli ̱maktuy Quimpu̱chinacan Jesucristo! 20 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín tamá̱ hua̱nti ̱ quin luhua xcatzi ̱t cli ̱pa̱xuhuaya̱hu la̱ntla̱ cscujma̱hu mimpa̱lacatacán. Cumu luhua ccatzi ̱putuna̱hu mimpa̱lacatacán, huá̱ xpa̱lacata, acxni ̱ nia̱lh lay xacpa̱ti ̱y la̱ntla̱ xaccatzi ̱putún pala tla̱n lapá̱tit, aktum ccátzi ̱lh pi ̱ caj quiacstu nactamakaxtaka̱ c-Atenas, 2 chu̱ cca̱ma̱lakacha̱nichá̱n c-minca̱chiqui ̱ncán tama̱ quinta̱lacán hua̱nti ̱ scujnanima̱ Dios la̱ntla̱ quimakta̱yama̱ c-quintascújut huanicán Timoteo, laqui ̱mpi ̱ naca̱lakapaxia̱lhnaná̱n, naca̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱yá̱n c-mintaca̱najlacán, chu̱ naca̱ma̱huixca̱ni ̱yá̱n c-minacu̱cán, 3 laqui ̱mpi ̱ chuná̱ ni ̱mpala cha̱t um huixín ti ̱ luhua li ̱puhuama̱ nahuán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ca̱akspulamá̱n, chu̱ ni ̱tí ̱ nali ̱laclata̱yay c-xtaca̱najla. Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo xafuerza lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ napa̱ti ̱ya̱hu hua̱ntu̱ hua̱ chú̱ ucxilhá̱tit pi ̱ aya quinca̱akspulamá̱n, 4 sa̱mpi ̱ acxni ̱ xacca̱ta̱huilancú c-minca̱chiqui ̱ncán, lacatancs ctica̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quili ̱pa̱ti ̱tcán xuani ̱t, chu̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t

3

498 hua̱ntu̱ aya xcatzi ̱yá̱tit. 5 Cumu quit ni ̱ aktziyaj xaclama̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ xaccatzi ̱y la̱ntla̱ xli ̱lapá̱tit mintaca̱najlacán, huá̱ xpa̱lacata cli ̱maca̱nchá̱ quilacscujni Timoteo hua̱nti ̱ cma̱kalhasquíni ̱lh la̱ntla̱ xlapá̱tit, pala xamaktum akskahuiní ̱ ca̱ma̱tlahuí ̱n pi ̱ nia̱lh nali ̱pa̱huaná̱tit Cristo, ca̱ma̱tlahuí ̱n tala̱kalhí ̱n, chu̱ yama̱ quintascujutcán hua̱ntu̱ quin xactlahuani ̱tahu caj chunatá laclatáma̱lh. 6 Hua̱mpi ̱ cumu chú̱ aya taspitni ̱t Timoteo la̱ntla̱ qui ̱lachá̱ c-Tesalónica, xlá̱ quinca̱li ̱ta̱kalhchuhui ̱nán la̱ntla̱ aksti ̱tum lapá̱tit, la̱ntla̱ li ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacán, xa̱hua̱ la̱ntla̱ lakalhamani ̱naná̱tit. Xlá̱ quinca̱huanín pi ̱ huixín ankalhí ̱n quilacapa̱staclacataná̱tit, chu̱ luhua quimpa̱xqui ̱yá̱tit, xa̱huachí ̱ luhua puhuaná̱tit pi ̱ aya xquiucxilhpalátit, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin cca̱ucxilhputuxni ̱má̱n. 7 Pus ma̱squi quin lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cli ̱li ̱puhuama̱hu, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ cpa̱ti ̱ma̱hu u̱ nú̱ ca̱quilhtamacú̱, hua̱mpi ̱ caj xpa̱lacata ccatzi ̱hu pi ̱ huixín chunatiyá̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacán, la̱mpala tzinú̱ scayaj cátzalh, chu̱ jaxli ̱ quinacú̱. 8 Cmakcatzi ̱y pi ̱ la̱mpala tlak ckalhi ̱palay li ̱tlihuaka̱ cumu huixín chunatiyá̱ aksti ̱tum huili ̱ni ̱tántit mintaca̱najlacán. 9 ¿Lá̱ntla̱ cahuá̱ chú̱ maktum tuncán nacma̱xqui ̱ko̱ya̱hu tapa̱xcatcatzí ̱n Dios caj xpa̱lacata mintaca̱najlacán, chu̱ cumu quin tla̱n ckalhi ̱ya̱hu tapa̱xuhuá̱n c-xlacatí ̱n caj mimpa̱lacatacán? 10 Tantascaca tantacú ctlahuaya̱hu quioracioncán, ni ̱ cmakaxtaka̱hu csquiniya̱hu Dios pi ̱ caquinca̱ma̱xquí ̱n ma̱n cacca̱ucxilhpalán laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nacca̱ta̱li ̱kalhchihui ̱naná̱n hua̱ntu̱ tica̱tzanka̱niyá̱n nalakapasá̱tit xpa̱lacata li ̱huana̱ nali ̱pa̱huaná̱tit. 11 Quin clacasquina̱hu pi ̱ hua̱ Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo

499 naquinca̱makta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacca̱lakapaxia̱lhnaná̱n. 12 Chi ̱nchu̱ na̱ chuná̱ clacasquina̱hu pi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacán caca̱makta̱yán laqui ̱mpi ̱ li ̱huacá̱ aksti ̱tum nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit, xli ̱pacs cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n capa̱xqui ̱kó̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin cca̱pa̱xqui ̱yá̱n. 13 Na̱ csquiniya̱hu Dios li ̱tlá̱n pi ̱ caca̱ma̱xquí ̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n aksti ̱tum, chu̱ ni ̱tú̱ mintala̱kalhi ̱ncán c-minacu̱cán nalatapa̱yá̱tit, chu̱ chuná̱ ni ̱tú̱ nahuán hua̱ntu̱ nali ̱ma̱xananá̱tit usu nali ̱tamakstuntlahuayá̱tit c-xlacati ̱n Quintla̱tican Dios yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namín xli ̱maktuy Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ pu̱tum nata̱minko̱y xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ na̱ tapaksi ̱niko̱y nahuán. Chuná̱ calalh, amén. Hua̱nti ̱ aya tapu̱chuhuako̱ni ̱t aksti ̱tum calatama̱ko̱lh Nata̱laní ̱n, quin aya cca̱ma̱siyunini ̱tán la̱ntla̱ nalatapa̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n namakapa̱xuhuayá̱tit Dios, chu̱ xli ̱ca̱na̱ la̱nchú̱ chuná̱ aksti ̱tum lapá̱tit. Huá̱ chú̱ tu̱ cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n c-xtucuhuini Quimpu̱chinacan Jesús, pi ̱ hasta a̱chuná̱ li ̱huacá̱ aksti ̱tum calatapá̱tit. 2 Xa̱huachí ̱ quit ccatzi ̱y pi ̱ ni ̱ napa̱tzanka̱yá̱tit hua̱ntu̱ c-xtucuhuini Quimpu̱chinacan Jesús ctica̱li ̱ma̱paksí ̱n. 3 Sa̱mpi ̱ Dios lacasquín pi ̱ xma̱n huá̱ nali ̱scujá̱tit, chu̱ ankalhí ̱n aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit c-xlacatí ̱n, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱tí ̱ caxakátli ̱lh a̱tanuj pusca̱t lapi ̱ huí ̱ mimpusca̱tcán. 4 Cha̱tunu̱ huixín hua̱ntu̱ aksti ̱tum capa̱xquí ̱tit, chu̱ tla̱n cata̱latapá̱tit mimpusca̱tcán, ni ̱ caj xma̱n cakalhí ̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱kamá̱n. 5 Ni ̱ caj xma̱n cali ̱lacpuhuántit hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuayá̱tit mimacnicán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱catzi ̱ko̱y chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios. 6 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱

4

1 TESALONICENSES 3​, ​4 pala cha̱tum tí ̱ catze̱klakaxakátli ̱lh, usu camáklhti ̱lh xpusca̱t cha̱tum chixcú, sa̱mpi ̱ pala tí ̱ chuná̱ natlahuay Dios nama̱xoko̱ni ̱y caj xpa̱lacata yuma̱ tala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aya ctica̱li ̱ta̱kalhchuhui ̱nán. 7 Sa̱mpi ̱ pala Dios quinca̱lacsacni ̱tán, ni ̱ huá̱ quinca̱li ̱lacsacni ̱ laqui ̱mpi ̱ chunatiyá̱ natlahuaya̱hu tala̱kalhí ̱n, huata laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu c-xlacatí ̱n. 8 Hua̱mpi ̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ lapi ̱ tí ̱ ya̱ chixcú̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y, lakmakán yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n, mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ ni ̱ caj cha̱tum chixcú̱ lakmakama̱, hua̱mpi ̱ hua̱ Dios ma̱n lakmakama̱, sa̱mpi ̱ huá̱ xlá̱ ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán cspíritu Santo. 9 Huá̱ xpa̱lacata, la̱ntla̱ nala̱kalhi ̱niyá̱tit tapa̱xquí ̱n, nia̱lh xafuerza̱ nacca̱tzokniyá̱n xpa̱lacata la̱ntla̱ nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ ma̱n Dios ca̱ma̱catzi ̱ni ̱ni ̱tán la̱ntla̱ aksti ̱tum nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit. 10 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ huixín pa̱xqui ̱ko̱yá̱tit xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Macedonia hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Jesús, hua̱mpi ̱ cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n nata̱laní ̱n, pi ̱ a̱chuná̱ li ̱huacá̱ cakalhí ̱tit tapá̱xqui ̱t. 11 Ankalhí ̱n tancs calatapá̱tit, chu̱ li ̱huana̱ aktziyaj cali ̱aka̱nítit c-minca̱li ̱tascujutcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán, 12 laqui ̱mpi ̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios cacs nalacahuanko̱y sa̱mpi ̱ naucxilhko̱y pi ̱ lactali ̱pa̱hu huixín, xa̱huachí ̱ nakalhi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ namaclacasquiná̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ naca̱tzanka̱niyá̱n. Maktum quilhtamacú̱ Jesús namín tiyako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y 13 Nata̱laní ̱n, quit ni ̱ clacasquín caj chunata natamakaxtaká̱tit ni ̱ nacatzi ̱yá̱tit xatú̱ akspulako̱y yama̱ ni ̱ní ̱n hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t, laqui ̱mpi ̱ ni ̱ a̱tuyá̱ nalayá̱tit, usu nali ̱puhuaná̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ akspulako̱y yamá̱

1 TESALONICENSES 4​, ​5 hua̱nti ̱ ni ̱ kalhkalhi ̱ma̱kó̱ yama̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t Dios. 14 Sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin ca̱najlaya̱hu pi ̱ ma̱squi Jesús ni ̱lh, hua̱mpi ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n, pus na̱ chuná̱ ca̱najlaya̱hu pi ̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namín xli ̱maktuy, Dios na̱ nama̱lakastakuani ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t hua̱mpi ̱ xli ̱pa̱huanko̱y, laqui ̱mpi ̱ xlacán na̱ nata̱minko̱y. 15 Huá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huaniyá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Quimpu̱chinacán, pi ̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ lama̱hucú̱ xastacná̱ u̱ nú̱ ca̱quilhtamacú̱ hasta acxni ̱ namín Quimpu̱chinacán, ni ̱ catimacpu̱ laniko̱hu xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t, huata pu̱ lh hua̱ xlacán nalakastakuananko̱y. 16 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namín xli ̱maktuy, Quimpu̱chinacán nata̱ctaya̱chi ̱ c-akapú̱ n, natakaxmata̱ xtachihuí ̱n cha̱tum xapuxcu ángel la̱ntla̱ nama̱paksi ̱nán, acxnitiyá̱ nasa̱nán xtrompeta Dios, chu̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo hua̱mpi ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t nahuán, pu̱ lana̱ huá̱ nalakastakuananko̱y. 17 A̱ li ̱sta̱lh tuncán chú̱ quin hua̱nti ̱ lama̱hu nahuán xastacná, macxtum naquinca̱ta̱le̱ncaná̱n c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ ca̱u̱ní ̱n napa̱xtoka̱hu Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ chuná̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ acxtum nata̱latama̱ya̱hu. 18 Pus cca̱huaniyá̱n pi ̱ huatiya̱ yuma̱ tachihuí ̱n cala̱li ̱ma̱akpuhuanti ̱ní ̱tit. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ puhuaná̱tit xacca̱huanín xatú̱ ya̱ quilhtamacú̱, usu luhua acxnitiyá̱ nalakchá̱n, pus quit ni ̱ lay nacca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ catzi ̱y. 2 Sa̱mpi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aya catzi ̱yá̱tit pi ̱ acxni ̱ ni ̱ pala cha̱tum li ̱catzi ̱huij nahuán acxni ̱ xlá̱ namín, xta̱chuná̱ naqui ̱taxtuy la̱ntla̱ acxni ̱ min cha̱tum kalha̱ná̱ ca̱tzi ̱sní. 3 Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ chixcuhuí ̱n chuná̱ nahuanko̱y: “La̱nchú̱ luhua cacs huí ̱

5

500 quilhtamacú̱, ma̱x ni ̱ naj tú̱ catiánalh”, huata acxnitiyá̱ namín tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ nama̱laksputuko̱y, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ akspulay cha̱tum pusca̱t acxni ̱ nia̱lh xacstu̱ lama̱, xamaktum acxni ̱ natzucuy catzanajuanán, chu̱ nama̱lakatuncuhui ̱y cskata, chu̱ ni ̱ lay catilakapá̱xtokli ̱, usu natza̱lamakán xtapa̱tí ̱n. 4 Hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n, nata̱laní ̱n, pi ̱ huixín ni ̱tú̱ lapá̱tit ca̱paklhtu̱tá̱ laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱, acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacán, laqui ̱mpi ̱ ni ̱ hua̱mpala ni ̱ li ̱catzi ̱yá̱tit naca̱lakchiná̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum kalha̱ná caj xalán min. 5 Xli ̱pacs huixín antiyá̱ tapaksi ̱niyá̱t it ca̱cuhuiní, chu̱ xala ca̱xkakaná̱ huixín anta̱ni ̱ huí ̱ Dios; quin ni ̱ antá̱ tapaksi ̱niya̱hu c-xalakaca̱poklhua latáma̱t, na̱ ni ̱mpala xala ca̱tzi ̱sni. 6 Huá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ nia̱lh tilhtatatahuilaya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios, huata quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ li ̱huana̱ nalacahua̱nantahuilaya̱hu, chu̱ skálalh natahuilaya̱hu. 7 Sa̱mpi ̱ huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lhtatako̱y, ca̱tzi ̱sní ̱ lhtatako̱y, chu̱ hua̱nti ̱ huana̱nanko̱y ma̱squi ca̱tzi ̱sní ̱ kachi ̱ko̱y. 8 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ tapaksi ̱ya̱hu cxkakanat Dios, chu̱ ca̱cuhuiní ̱ latama̱ya̱hu quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ chunatiyá̱ lacastalanca nalatama̱ya̱hu. Huá̱ tla̱n nali ̱tamakta̱yaya̱hu quintaca̱najlacán, xa̱hua̱ tapá̱xqui ̱t, chu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinta̱knucán xali ̱cá̱n tu̱ nali ̱tamakta̱yaya̱hu huá̱ quintaca̱najlacán la̱ntla̱ tancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ quilacán quiakapu̱taxtutcán. 9 Sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ chuná̱ lacasquín pala quin napa̱ti ̱nana̱hu caj xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, huata xlá̱ lacasquín pi ̱ caj xpa̱lacata Quimpu̱chinacan Jesucristo nakalhi ̱ya̱hu akapu̱táxtut. 10 Sa̱mpi ̱ hua̱ Jesucristo ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán laqui ̱mpi ̱ pala

501 xastacná̱ lama̱hu, usuchí ̱ pala acxni ̱ nani ̱ya̱hu qui ̱taxtuy pi ̱ huatiyá̱ acxtum ta̱lama̱hu nahuán. 11 Pus hua̱ yumá̱ xpa̱lacata, cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ankalhí ̱n cala̱ma̱huixca̱ní ̱tit, chu̱ cala̱li ̱ma̱akpuhuanti ̱ní ̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ la̱li ̱scujpa̱tittá. Pablo huaniko̱y xta̱ca̱najlaní ̱n la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán 12 Nata̱laní ̱n, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ caca̱cni ̱nanítit xli ̱pacs hua̱nti ̱ scujnaniko̱y Dios caj mimpa̱lacatacán, hua̱nti ̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n la̱ntla̱ mi ̱li ̱latama̱tcán c-xlacati ̱n Quimpu̱chinacán. 13 Xlacán luhua xlíḻ at pi ̱ huixín napa̱xqui ̱yá̱tit, chu̱ naca̱cni ̱naniyá̱tit caj xpa̱lacata yama̱ tascújut hua̱ntu̱ xlacán lakaya̱ko̱lh. Xa̱huachí ̱ acxtum cala̱ta̱la̱li ̱pítit cha̱tunu cha̱tunu, ni ̱tí ̱ casi ̱tzi ̱nítit. 14 Na̱ chuná̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ cahuanítit cascujko̱lh tama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ scujputunko̱y, cama̱huixca̱ni ̱kó̱tit hua̱nti ̱ taxlajuani ̱ma̱kó̱, hua̱nti ̱ ni ̱ laktlihuakán, huixín nama̱xqui ̱ko̱yá̱tit ta̱kpuhuantí ̱n, xa̱huachí ̱ ni ̱tí ̱ cali ̱tlakuántit la̱ntla̱ acxtum capa̱xuhua̱na̱li ̱pinikó̱tit a̱makapitzí ̱n. 15 Luhua cui ̱ntaj catlahuátit, ni ̱ cha̱tum la̱ huixín pala natlahuanicán tu̱ ni ̱tlá̱n, na̱ chuná̱ namakaxoko̱nán, huata xa̱li ̱ankalhí ̱n hua̱ntu̱ tla̱n tatlahu catlahuanikó̱tit minta̱ca̱najlanicán, hua̱mpi ̱ na̱ pacs chuná̱ cata̱latapá̱tit xli ̱pacs cati ̱huá̱. 16 Xa̱huachí ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n cha̱pa̱xuhua̱na̱ calatapá̱tit. 17 Ni ̱ anán xtajaxni ̱ catlahuátit mioracioncán. 18 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n huixín cali ̱pa̱xcatcatzi ̱nítit Dios, sa̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ lacasquín nalatapa̱yá̱tit hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo Jesús. 19 Ni ̱ calactlahuátit hua̱ntu̱ Espíritu Santo tlahuaputún c-milatama̱tcán. 20 Na̱ chuná̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala

1 TESALONICENSES 5 cha̱tum calakmakankó̱tit tamá̱ hua̱nti ̱ ca̱li ̱chihui ̱namputunko̱yá̱n hua̱ntu̱ huanko̱y pi ̱ xtalacapa̱stacni Dios. 21 Hua̱mpi ̱ huata ca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ li ̱huana̱ calacapa̱stáctit lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ tamá̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanca̱, chu̱ hua̱ntu̱ ta̱kata̱ksa̱ pi ̱ hua̱ xtalulóktat, calacsacxtútit laqui ̱mpi ̱ nali ̱tamakta̱yayá̱tit c-milatama̱tcán; hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱ xtalulóktat calakmakántit. 22 Niucxni ̱ cali ̱makaxtáktit pala tí ̱ naca̱ma̱tlahui ̱yá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, usu ni ̱ ca̱mini ̱niyá̱n natlahuayá̱tit. 23 Quit csquiniy li ̱tlá̱n Dios hua̱nti ̱ ma̱sta̱y li ̱pa̱xuhu latáma̱t pi ̱ huá̱ pu̱tumi ̱nica̱ caca̱ma̱aksti ̱tumi ̱lí ̱n, la̱ntla̱ c-mintalacapa̱stacnicán, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ c-mili ̱stacnacán, xa̱huá̱ c-mili ̱cha̱tumi ̱nicacán, laqui ̱mpi ̱ chunatiyá̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xtala̱kalhí ̱n nahuán hasta acxni ̱ namín Quimpu̱chinacan Jesucristo. 24 Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ Dios hua̱nti ̱ ca̱lacsacni ̱tán pacs nama̱kantaxti ̱y c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán natlahuay. Pablo huaniko̱y hasta cha̱lí ̱ nata̱laní ̱n 25 Nata̱laní ̱n, na̱ chuná̱ cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ casquinítit Dios pi ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n c-quintascújut. 26 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ huilakó̱ chu̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, hua̱ntu̱ quimpa̱lacata̱ caquimacatiyaniko̱pítit; xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu caquiaklhcha̱pakxko̱nítit, chu̱ lacati ̱tum calacatzu̱cko̱pítit hua̱ntu̱ quimpa̱lacata. 27 C-xtucuhuini Quimpu̱chinacán quit cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ cali ̱kalhtahuakanítit xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús yuma̱ quincarta. 28 Pus hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo xli ̱pacs huixín xataxajni caca̱siculana̱tlahuán.

Xli ̱mactuy xcarta San Pablo hua̱ntu̱ tzokniko̱lh Tesalonicenses XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Apóstol Pablo tzokniko̱y yuma̱ xcarta̱ xta̱ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tesalónica sa̱mpi ̱ li ̱huana̱ xma̱akata̱ksni ̱putunko̱y yama̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ xlacán luhua ni ̱ xtalulóktat xkalhi ̱ko̱y, la̱ntla̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Cristo. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xpuhuanko̱y pi ̱ cumu nia̱lh maka̱s namín, pus nia̱lh xli ̱ta̱katzanka̱y xtascujutcán, chu̱ nia̱lh tú̱ xtlahuaputunko̱y, chu̱ makapitzí ̱n xuanko̱y pi ̱ aya xlakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Quimpu̱chinacán namimpalay (2:2). Hua̱mpi ̱ Pablo huaniko̱y yama̱ nata̱laní ̱n pi ̱ acxni ̱ aya lakchá̱maj nahuán quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Quimpu̱chinacán namimpalay xli ̱maktuy, lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱ naj tú̱ la̱ntla̱ chú̱ tasiyuy, na̱má̱ la̱ntla̱ luhua natali ̱huaqui ̱y tala̱kalhí ̱n, chu̱ li ̱huacá̱ tilámaj nahuán ca̱tuxá̱huat hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, xa̱huachí ̱ natasiyuy ca̱tiyatna yama̱ “lix̱ cajnit chixcú̱ hua̱nti ̱ xma̱tlahui ̱na tala̱kalhí ̱n.” Hua̱mpi ̱ xli ̱makua̱ ni ̱ a̱lakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱, xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo mini ̱niko̱y pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, pacs xli ̱scujutcán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ tú̱ nali ̱ma̱akatzanka̱ko̱y hua̱ntu̱ maclacasquinko̱y. Chu̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱akata̱ksni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xuanima̱kó̱ tancs huaniko̱y nata̱laní ̱n pi ̱ “hua̱nti ̱ ni ̱ scujputún, pus na̱ nia̱lh cahuá̱yalh” (3:10).

Pablo li ̱pa̱xuhu xakatli ̱laca̱nko̱y hua̱nti ̱ tzoknima̱kó̱ xcarta Quit Pablo, chu̱ Timoteo hua̱nti ̱ quimakta̱yama̱ luhua ca̱na̱ li ̱pa̱ x uhu cca̱t zoknaniyá̱n yuma̱ carta xli ̱pacs huixín xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ tapaksi ṉ iyá̱t it Jesucristo hua̱nti ̱ macxtum lakataquilhpu̱t ananá̱t it, chu̱ huilátit c-xaca̱c hiqui ṉ Tesalónica. 2 Clacasquín pi ̱ hua̱ Quintla̱t ican Dios, chu̱ Quimpu̱c hinacan Jesucristo xataxajni naca̱ma̱ xqui ̱yá̱n xtapá̱ xqui ̱t, chu̱ hua̱ntu̱ tla̱n latáma̱t xli ̱pacs huixín.

1

Dios nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y makla̱kalhi ̱naní ̱n acxni ̱ namimpalay Cristo 3 Nata̱laní ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quin quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ ankalhí ̱n nacpa̱xcatcatzi ̱niya̱hu Dios xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-milatama̱tcán. Chuná̱ mini ̱niy nactlahuaya̱hu sa̱mpi ̱ tama̱ mintaca̱najlacán, xa̱hua̱ mintapa̱xqui ̱tcán hua̱ntu̱ la̱kalhi ̱niyá̱tit, tasiyuy pi ̱ li ̱huacá̱ tali ̱huaqui ̱ma̱. 4 Pus cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Dios anta̱ni ̱ macxtum huilakó̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, li ̱pa̱xuhu 502

2 TESALONICENSES 1​, ​2

503 cli ̱kalhchihui ̱nana̱hu la̱ntla̱ huixín aksti ̱tum li ̱pimpá̱tit mintaca̱najlacán, chu̱ ni ̱tú̱ taxlajuani ̱pá̱tit, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ pa̱ti ̱yá̱tit sa̱mpi ̱ ca̱putzasta̱lapa̱cántit. 5 Caj xpa̱lacata la̱ntla̱ Dios ca̱makta̱yayá̱n, antá̱ stalanca tasiyuy pi ̱ luhua xlíḻ at la̱ntla̱ xlá̱ tla̱n ca̱catzi ̱niyá̱n, chu̱ ca̱lakalhamaná̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱ ma̱tla̱ni ̱ni ̱t pi ̱ na̱ antá̱ namaktanu̱yá̱tit c-xaca̱li ̱pa̱xuhu xpu̱táhui ̱lh hua̱ntu̱ lakpuhualacapimpá̱tit, chu̱ caj huá̱ xpa̱lacata ca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱pa̱cántit. 6 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua lakchá̱n pi ̱ Dios nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs yama̱ lix̱ cajnit chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ na̱ li ̱pe̱cua̱ ca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱má̱n. 7 Chí ̱ hua̱mpi ̱ xli ̱pacs huixín, chu̱ na̱ chuná̱ quin, Dios naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tapa̱xuhuá̱n, chu̱ naquinca̱ma̱jaxayá̱n. Hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ yumá̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy hasta acxni ̱ namimpalay Quimpu̱chinacan Jesús, acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ pu̱tum nata̱minko̱ya̱chá̱ c-akapú̱ n lhu̱ hua laktlihuakan xángeles, chu̱ pu̱ta̱ctama̱ko̱chi nahuán lhu̱ hua lhcúya̱t. 8 Xlá̱ chuná̱ namín ca̱tiyatna laqui ̱mpi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱y Dios, chu̱ ni ̱ kaxmatputunko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ni ̱n Quimpu̱chinacán Jesús hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. 9 Yumá̱ hua̱nti ̱ lix̱ cajnit lama̱kó̱ maktum pi ̱ naakastacya̱huako̱y, napa̱ti ̱ko̱y xli ̱pa̱an laktzánka̱t, chu̱ maktum pi ̱ nama̱pa̱nu̱ ko̱cán mákat laqui ̱mpi ̱ nia̱lh naucxilhko̱y Quimpu̱chinacán, chu̱ yama̱ tlanca li ̱tlihuaka, xa̱hua̱ li ̱lakati ̱t ca̱cni ̱ tu̱ kalhi ̱ya̱chá̱ c-akapú̱ n. 10 Xli ̱pacs yumá̱ naqui ̱taxtuy yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ mima̱paj nahuán Quimpu̱chinacán, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ tapaksi ̱niko̱y, nalakataquilhpu̱tako̱y, naca̱cni ̱naniko̱y, sa̱mpi ̱ naucxilhko̱y yama̱ tlanca xli ̱tlihuaka hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y, chu̱ xli ̱pacs huixín na̱ naca̱lakcha̱ná̱n sa̱mpi ̱

na̱ aya li ̱pa̱huaná̱tit caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ quin cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán. 11 Huá̱ xpa̱lacata quin ankalhí ̱n cca̱li ̱pa̱lacasquiná̱n c-xlacati ̱n Dios pi ̱ caca̱makta̱yán laqui ̱mpi ̱ nalatapa̱yá̱tit la̱ntla̱ mini ̱niko̱y latama̱ko̱y xlakskatá̱n hua̱nti ̱ lacsactasaniko̱ni ̱t, xa̱huachí ̱ quit csquiniy li ̱tlá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huixín tla̱n tascújut tlahuaputuná̱tit, pus cumu xlá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, caca̱makta̱yán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ ca̱ma̱tlahui ̱putuná̱n la̱ntla̱ xli ̱tlihuaka mintaca̱najlacán. 12 Lapi ̱ chuná̱ nama̱scujuyá̱t it mintaca̱najlacán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yama̱ xtucuhuini Quimpu̱chinacán, la̱ntla̱ nalakataquilhpu̱tacán caj mimpa̱lacatacán, chí ̱ hua̱ huixín na̱ chuná̱ tla̱n naca̱li ̱chihui ̱nancaná̱tit, sa̱mpi ̱ naucxilhcán la̱ntla̱ Dios ca̱lakalhamani ̱tán c-milatama̱tcán, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesús. Pablo ma̱lacatancsaniko̱y la̱ntla̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacán Nata̱laní ̱n, huá̱ chú̱ quit cca̱huaniputuná̱n xpa̱lacata la̱ntla̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacan Jesucristo, acxni ̱ pu̱tum nama̱noklhuya̱hu, hua̱mpi ̱ quit cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n 2 pi ̱ ni ̱ caj lakahuán tilakpali ̱yá̱tit mintalacapa̱stacnicán, chu̱ na̱ ni ̱ tiaklituananá̱tit, na̱ ni ̱ pala caca̱li ̱maka̱klhacántit pala tí ̱ naca̱huaniyá̱n, usu naca̱tzokniyá̱n mactum carta, xta̱chuná̱ la̱mpala quilacán, anta̱ni ̱ ca̱huanicaná̱tit pi ̱ huá̱ xtachihui ̱n Dios, chu̱ antá̱ huan pi ̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacán huá̱ chú̱ aya accha̱ni ̱t. 3 Quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ catama̱stá̱tit pi ̱ naca̱akskahuipi ̱caná̱tit. Sa̱mpi ̱ acxni ̱ aya acchá̱maj nahuán quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namín

2

2 TESALONICENSES 2 Quimpu̱chinacán, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nata̱la̱lacata̱qui ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ na̱ acxnitiyá̱ nataxtuya̱chi ̱ yama̱ chixcú̱ tlanca xtlahuana tala̱kalhí ̱n hua̱nti ̱ ma̱squi nakalhi ̱y xquilhtamacú̱ acxni ̱ nama̱la̱nán, chunatiyá̱ li ̱tapu̱ lhca̱ni ̱t pi ̱ nalaksputa. 4 Yuma̱ li x ̱ cajnit chixcú, natlahuay pi ̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ Dios li ̱ma̱xtuni ̱t pi ̱ tla̱n, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ le̱n xtucuhuini Dios, xlá̱ caj nali ̱kama̱nán; chu̱ hasta la̱ntla̱ lacata̱quí ̱maj nahuán Dios, xlá̱ nali ̱tapu̱ lhca̱y Dios, chu̱ nahuili ̱y xpu̱táhui ̱lh c-tlanca xtemplo Dios hua̱ntu̱ huí ̱ c-Jerusalén, laqui ̱mpi ̱ antá̱ pacs nalakataquilhpu̱tacán. 5 ¿Tú̱ lacapa̱stacá̱t it pi ̱ huatiya li ̱tum yuma̱ takalhchihuí ̱n xacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n acxni ̱ xaclama̱chá̱ c-milaksti ̱pa̱ncán? 6 Hua̱mpi ̱ huixín aya catzi ̱yá̱tit xatú̱ xpa̱lacata ni ̱ naj maktum li ̱mín tama̱ tlanca xtlahuana tala̱kalhi ̱n chixcú, pus hua̱ chuná̱ li ̱lay sa̱mpi ̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ ta̱la̱lakapa̱xtokma̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naj namín acxni ̱ ni ̱ a̱lakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xli ̱mínat. 7 Yama̱ ni ̱tlá̱n tascújut hua̱ntu̱ nama̱kantaxti ̱y tama̱ lix̱ cajnit chixcú̱ acxni ̱ namín, aya tzucuni ̱t kantaxtuy ca̱tuxá̱huat xma̱n huá̱ pi ̱ ni ̱ luhua siyuj tlahuay xtascújut hasta acxni ̱ nama̱pa̱nu̱cán hua̱nti ̱ ma̱lakachokoma̱. 8 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya nia̱lh tí ̱ soka̱li ̱y nahuán, nataxtuya̱chi ̱ tama̱ lix̱ cajnit chixcú̱ hua̱nti ̱ tlanca xma̱tlahui ̱na tala̱kalhí ̱n. Hua̱mpi ̱ Quimpu̱chinacan Jesús nali ̱makni ̱y caj la̱ntla̱ maktum naquilhjaxa̱naniy, chu̱ nali ̱lactlahuaya̱huako̱y xli ̱pacs tlanca xli ̱tlihuaka, chu̱ tlanca cxkakánat hua̱ntu̱ nata̱mín acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy. 9 Sa̱mpi ̱ tama̱ lix̱ cajnit chixcú̱ hua̱nti ̱ tlanca xma̱tlahui ̱na tala̱kalhí ̱n, a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ nataxtuya̱chi, nakalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ nama̱xqui ̱y akskahuiní, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ natlahuay hua̱ntu̱ lactlanca li ̱ca̱cni

504 tascújut laqui ̱mpi ̱ nali ̱akskahuimi ̱nán. Xa̱huachí ̱ nakalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ natlahuay, caj pacs li ̱akskahuinámaj nahuán. 10 Catu̱ huá̱ natlahuay hua̱ntu̱ li x ̱ cájnit laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱akskahuimi ̱ko̱y hua̱nti ̱ chuná̱ xli ̱aktzanka̱ta̱yatcán. Huá̱ chuná̱ nali ̱akspulako̱y tamá̱ hua̱nti ̱ napa̱ti ̱nanko̱y sa̱mpi ̱ ni ̱ nakaxmatputunko̱y, chu̱ ni ̱ nali ̱pa̱huanko̱y xtachihui ̱n Dios hua̱nti ̱ xlakma̱xtuniko̱lh xli ̱stacnacán. 11 Huá̱ xpa̱lacata Dios nali ̱makaxtakko̱y pi ̱ catlahuatama̱ko̱lh hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ catu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cali ̱akskahuimi ̱ko̱ca̱, chu̱ huata hua̱ntu̱ ta̱ksaní ̱n cali ̱pa̱huanko̱lh. 12 Hua̱mpi ̱ fuerza naakastacya̱huako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ nalacasquinko̱y nakaxmatko̱y hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios, huata huá̱ nali ̱pa̱xuahuaputunko̱y hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n. Dios quinca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuya̱hu quili ̱stacnacán 13 Hua̱mpi ̱ quin xa̱li ̱ankalhí ̱n quinca̱mini ̱niyá̱n nacpa̱xcatcatzi ̱niya̱hu Dios caj mimpa̱lacatacán hua̱nti ̱ ca̱lakalhamaná̱n Quimpu̱chinacán sa̱mpi ̱ Dios ca̱lacsacni ̱tán hasta xali ̱pu̱ lana̱ laqui ̱mpi ̱ naakapu̱taxtuyá̱tit, caj xpa̱lacata pi ̱ ca̱ma̱xquí ̱n talacapa̱stacni Espíritu Santo tancs nalatapa̱yá̱tit la̱ntla̱ xlá̱ lacasquín, chu̱ nali ̱pa̱huaná̱tit yama̱ xtaluloktat Dios hua̱ntu̱ ca̱najlani ̱tántit. 14 Quin cli ̱akchihui ̱nana̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ni ̱n Cristo hua̱ntu̱ lakma̱xtunán, chu̱ huixín li ̱pa̱huántit yama̱ tachihuí ̱n, sa̱mpi ̱ Dios ca̱lacsacni ̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ nalakchipiná̱tit yama̱ li ̱ca̱cni ̱t xtapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit c-xpa̱xtu̱ n Quimpu̱chinacan Jesucristo. 15 Nata̱laní ̱n, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huántit Cristo, chu̱ niucxni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit

505 yama̱ quintastacya̱hucán hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán acxni ̱ lacxtum xacca̱ta̱lama̱chá̱n, usu hua̱ntu̱ cca̱tzoknini ̱tán c-quincarta. 16 Na̱ clacasquín pi ̱ huatiyá̱ Quimpu̱chinacán Jesucristo, xa̱hua̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ caj xpa̱lacata tlanca xtalakalhamá̱n quintica̱ma̱xquí ̱n xli ̱pa̱an ta̱ktziyajni, chu̱ quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n pi ̱ huá̱ chú̱ cakalhkalhi ̱ti ̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ naquinca̱ma̱xquiya̱chá̱n. 17 Clacasquín pi ̱ huá̱ chú̱ yuma̱ tachihuí ̱n caca̱ma̱huixca̱ní ̱n c-minacu̱cán, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nachihui ̱naná̱tit, chu̱ natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ tla̱n. Pablo huaniko̱y pi ̱ catlahuako̱lh oración xpa̱lacata Nata̱laní ̱n, a̱huatiyá̱ tu̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ casquinítit Dios c-mioracioncán, pi ̱ yuma̱ xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ quin cli ̱akchihui ̱nama̱hu la̱li ̱huán nacma̱akahuani ̱ya̱hu cani ̱huá̱, chu̱ li ̱pa̱xuhu naca̱najlako̱y hua̱nti ̱ nakaxmatko̱y, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huixín li ̱pa̱xuhu ca̱najlátit acxni ̱ cca̱li ̱akchihui ̱nanín. 2 Casquinítit li ̱tlá̱n Dios pi ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n, chu̱ ni ̱tú̱ naquinca̱tlahuaniyá̱n tama̱ cala̱hua̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ luhua lix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y. 3 Hua̱mpi ̱ cpa̱xuhuay mimpa̱lacatacán sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ Quimpu̱chinacán xli ̱ca̱na̱ nama̱kantaxti ̱y c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t, chu̱ huá̱ xpa̱lacata cli ̱catzi ̱y pi ̱ naca̱makta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ naca̱akspulayá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. 4 Xa̱huachí ̱ caj cumu cucxilhni ̱t hua̱ntu̱ Quimpu̱chinacán aya tlahuani ̱t c-milatama̱tcán, na̱ luhua ccatzi ̱y pi ̱ chunacú̱ naca̱makta̱yale̱ná̱n laqui ̱mpi ̱ ankalhí ̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ quin

3

2 TESALONICENSES 2​, ​3 cca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán. 5 Na̱ clacasquina̱hu pi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacán caca̱makta̱yán laqui ̱mpi ̱ napa̱xqui ̱naná̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán, chu̱ napa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱yá̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ pa̱ti ̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ pa̱ti ̱nani ̱t. Hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu cascujko̱lh c-xtascujutcán 6 Nata̱laní n ̱ , c-xtucuhuini Jesucristo quit cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ ni ̱ acxtum cata̱li ̱catzí ̱tit pala tí ̱ huan pi ̱ na̱ li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ lakati ̱y scuja c-xca̱li ̱tascújut, sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ chuná̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán nalatapa̱yá̱t it. 7 Sa̱mpi ̱ huixín stalanca catzi ̱yá̱t it la̱ntla̱ mili ̱latama̱tcán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cca̱ma̱xquíṉ xali ̱ucxílhti ̱t laqui ̱mpi ̱ naquinca̱kanti ̱yá̱t it; hasta la̱ntla̱ xaclama̱hu c-milaksti ̱pa̱ncán niucxnicú̱ caj luhua chunatá̱ xacuilahu pala ni ̱ xacscujui. 8 Na̱ chuná̱ xpa̱lacata quintahua̱ycán, ni ̱ pala caj chunatá cmakuani ̱tahu lí h ̱ uat pala ni ̱ cxokonini ̱tahu, huata quin cscujni ̱tahu ma̱squi ca̱cuhuiní, xa̱hua̱ ca̱t zi ̱sní ̱ ctlakuahu laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ caj chunatá̱ nacca̱ma̱makatzanka̱ni ̱yá̱n xpa̱lacata hua̱ntu̱ xacmaclacasquima̱hu cha̱li ̱ cha̱lí ̱ c-milaksti ̱pa̱ncán. 9 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quin luhua xquinca̱mini ̱niyá̱n nacca̱squiniyá̱n hua̱ntu̱ xacmaclacasquina̱hu, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ ctlahuahu, huata quin ma̱n ctzucuhu scuja̱hu laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nacca̱li ̱ma̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ huixín milatama̱tcán. 10 Chu̱ na̱ chuná̱ acxni ̱ xaclama̱cha̱hu c-milaksti ̱pa̱ncán, quin cca̱ma̱xquíṉ yuma̱ li ̱ma̱paksíṉ : “Xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ scujputún, pus ni ̱ mini ̱niy nahua̱yán.” 11 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ ctica̱li ̱ma̱paksíṉ , aya ccatzi ̱hu pi ̱

2 TESALONICENSES 3 makapitzi ̱n huixín hua̱nti ̱ lama̱kó̱, chu̱ ni ̱tú̱ li ̱scujma̱kó̱, huatiyá̱ pi ̱ chuná̱ lhquititnama̱kó̱. 12 C-xtucuhuini Quimpu̱chinacan Jesucristo quin cli ̱ma̱paksi ̱ya̱hu xli ̱pacs tamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ li ̱scujputunko̱y pi ̱ nia̱lh calhquititnanko̱lh, huata aksti ̱tum cali ̱scujko̱lh caxatu̱cahua̱ tascújut laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nakalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱ namaclacasquinti ̱lhako̱y cha̱li ̱ cha̱lí ̱ c-xtahua̱ycán. 13 Nata̱laní ̱n, niucxni ̱ tilakachipiniyá̱tit natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ xatlá̱n. 14 Chí ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y, chu̱ ni ̱ lakachixcuhui ̱y hua̱ntu̱ quin cca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n yuma̱ c-carta, li ̱huana̱ calakapástit xatí ̱ ya̱ chixcú, chu̱ stalanca cama̱siyunítit pi ̱ ni ̱ acxtum li ̱ta̱catzi ̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ nalacama̱xanán. 15 Hua̱mpi ̱ ni ̱ casi ̱tzi ̱nítit, huata li ̱pa̱xuhu xta̱chuná̱ la̱ li ̱nata̱lán nastacya̱huayá̱tit.

506 Pablo a̱huata xakatli ̱laca̱nko̱y nata̱laní ̱n 16 Clacasquín pi ̱ huatiya̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo hua̱nti ̱ ma̱sta̱y xata̱ktziyajni latáma̱t, caca̱ma̱xquí ̱n hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱, chu̱ caxani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ lapá̱tit nahuán na̱ xa̱li ̱ankalhi ̱ná̱ caca̱ta̱latamá̱n Quimpu̱chinacán. 17 Quit Pablo hua̱nti ̱ luhua li ̱pa̱xuhu cca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n, huá̱ chú̱ ma̱n quimacán cli ̱tzokma̱ yuma̱ a̱huata letra̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cfirmarli ̱ma̱, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ quit ctzokko̱y quincarta, pacs chuná̱ la̱ntla̱ yumá̱ cli ̱ma̱akasputuy quintachihuí ̱n. 18 Clacasquín pi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo caca̱ucxilhlacachá̱n, chu̱ xataxajni caca̱siculana̱tlahuán xli ̱pacs huixín.

Xli ̱mactum xcarta San Pablo hua̱ntu̱ tzóknilh Timoteo XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Apóstol Pablo tzóknilh yuma̱ carta cha̱tum kahuasa hua̱nti ̱ xuanicán Timoteo; xtzi Timoteo judía, chu̱ xtla̱t griego xuani ̱t. Apóstol Pablo lakáspasli ̱ Timoteo c-xaca̱chiqui ̱n Listra, chu̱ huánilh pala xta̱scujputún; chuná̱ titá̱alh acxni ̱ xlá̱ alh li ̱chihui ̱nán xli ̱maktuy xtachihui ̱n Cristo c-xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ tíyat, chu̱ xlá̱ luhua cha̱pa̱xuhua̱na̱ xmakta̱yay c-xtascújut. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yuma̱ c-carta̱ xma̱n hua̱ Timoteo xli ̱ta̱kalhchihui ̱nama̱ca̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lhu̱ hua lacuan tastacya̱hu hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nama̱, chu̱ namakta̱yako̱y pacs lakkahuasán, xali ̱huacá̱ yama̱ lakkahuasán hua̱nti ̱ li ̱scujma̱kó̱ xtachihui ̱n Dios. Xa̱huachí ̱ yuma̱ c-carta̱ li ̱chihui ̱nán pi ̱ ni ̱tú̱ tili ̱ta̱kskahuiko̱y yama̱ tanuj talacapa̱stacni hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y makapitzí ̱n aksani ̱nani ̱n judíos acxni ̱ xli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Cristo pi ̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ laktaxtuputunko̱y c-xlacati ̱n Dios ni ̱tlá̱n xli ̱huatcán makapitzi ̱n tahuá̱ hua̱ntu̱ mat ma̱xcajua̱li ̱nán c-xlacati ̱n Dios, chu̱ hasta na̱ nia̱lh tlá̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo natapu̱chuhuako̱y sa̱mpi ̱ yuma̱ talacapa̱stacni ̱ xala ca̱tuxá̱huat, chu̱ ma̱aktzanka̱nán. Yuma̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n na̱ xma̱siyuko̱y pi ̱ xma̱n huá̱ naakapu̱taxtuko̱y hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱cani ̱t aktum tlanca tze̱k tacatzí ̱n, usu talacapa̱stacni. Hua̱mpi ̱ Pablo huaniy Timoteo pi ̱ ni ̱tú̱ tica̱najlay hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y tama̱ aksani ̱nani ̱n ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, li ̱akastacya̱huacán pi ̱ aksti ̱tum calakataquilhpú̱talh Dios, chu̱ na̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nán la̱ntla̱ li ̱huana̱ nali ̱scuja̱ hua̱ntu̱ ma̱cui ̱ntajli ̱cani ̱t xtascújut; huaniy pi ̱ “fuerza̱ catlahuánilh laqui ̱mpi ̱ nata̱yaniy, ni ̱tú̱ namakatlajay la̱ntla̱ li ̱pa̱huán Cristo” (4:6).

Pablo huaniy skalhé̱n xamigo Timoteo Q uit Pablo, xapóstol, usu xtalakacha̱ n Jesucristo hua̱ nti ̱ cli ̱chihui n ̱ án xtachihuí n ̱ , sa̱ mpi ̱ hua̱ Dios ti ̱ quinca̱ m a̱a kapu̱t axti ̱yá̱ n chuná̱ quili m ̱ a̱p aksi n ̱ i ̱t nactlahuay, xa̱ hua̱ Jesucristo hua̱ nti ̱ xpa̱ l acata tla̱ n li ̱pa̱ x uhu nali ḵ alhkalhi ̱ti ̱ya̱ hu

1

quiakapu̱t axtutcán c-akapú̱ n . 2 Luhua ca̱ n a̱ li ̱pa̱ x uhu ctzoknimá̱ n yuma̱ carta huix Timoteo hua̱ nti ̱ cli m ̱ a̱ x tuyá̱ n quinkahuasa sa̱ mpi ̱ caj quimpa̱ l acata ma̱ s qui na̱ li ̱pa̱ huana̱ Cristo; clacasquín pi ̱ Quintla̱t ican Dios, xa̱ hua̱ Quimpu̱ c hinacan Jesucristo xataxajni caca̱ m a̱ xquí n ̱ xtalakalhamá̱ n , chu̱ li ̱pa̱ x uhu latáma̱t . 507

1 TIMOTEO 1 Pablo li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ caj akskahuimi ̱nanko̱y 3 Huix catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ cli ̱ta̱kalhchihui ̱nán acxni ̱ ctitáca̱xli ̱ ctíalh c-xatiyat Macedonia, cuanín: “Antá̱ catamakáxtakti ̱ c-xaca̱chiqui ̱n Efeso, chu̱ cali ̱ma̱paksi ̱kó̱ tama̱ makapitzi ̱n ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, hua̱nti ̱ ma̱siyuma̱kó̱ tanuj tama̱siyún hua̱ntu̱ ni ̱ hua̱ xtaluloktat Dios, pi ̱ nia̱lh chuná̱ catlahuako̱lh. 4 Na̱ cahuanikó̱ pi ̱ ni ̱ pala caca̱najlako̱lh yamá̱ hua̱ntu̱ caj xatalactzapa takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xamaká̱n mini ̱tanko̱chá̱, chu̱ la̱ntla̱ li ̱latama̱ko̱lh yama̱ lakko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ xquilhtzucutcán. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xli ̱pacs tamá̱, ni ̱tú̱ namakta̱yako̱y c-xtaca̱najlacán, usu la̱ntla̱ nalakapasko̱y hua̱ntu̱ xtalacapa̱stacni Dios la̱ntla̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán.” 5 Huá̱ xpa̱lacata, quit chuná̱ cli ̱ma̱paksí ̱n sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tlak clacasquín naqui ̱taxtuniy mintascújut pi ̱ yama̱ nata̱laní ̱n aksti ̱tum nala̱li ̱pa̱xqui ̱ko̱y hua̱mpi ̱ xma̱n huá̱ chuná̱ naqui ̱li ̱taxtuy la̱ntla̱ tla̱n nacatzi ̱ko̱y c-xnacu̱cán, chu̱ aksti ̱tum napuhuanko̱y c-xtalacapa̱stacnicán, xa̱hua̱ xli ̱ca̱na̱ nali ̱pa̱huanko̱y Cristo. 6 Hua̱mpi ̱ tama̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n nia̱lh huá̱ ma̱siyuputunko̱y, usu li ̱kalhchihui ̱namputunko̱y hua̱ntu̱ lacuan tachihuí ̱n, huata caj xma̱n huá̱ lakati ̱ko̱y li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi. 7 Makapitzi ̱n xlacán li ̱taxtuputunko̱y hua̱nti ̱ a̱tzinu̱ tla̱n li ̱huana̱ li ̱chihui ̱nanko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ sa̱mpi ̱ ma̱squi ma̱lulokko̱y pi ̱ xtalulóktat hua̱ntu̱ ma̱siyuko̱y, usu li ̱chihui ̱nanko̱y, luhua catzi ̱ko̱y pi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ qui ̱taxtuy. 8 Tama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios tu̱ tzóknu̱ lh Moisés c-xlibro, luhua tla̱n hua̱ntu̱ xtascújut, hua̱mpi ̱ tlak tla̱n

508 nali ̱maclacasquina̱hu pala xli ̱ca̱na̱ akata̱ksa̱hu xatú̱ xpa̱lacata luhua li ̱ma̱sta̱cani ̱t. 9 Sa̱mpi ̱ quili ̱catzi ̱tcán pi ̱ ni ̱ pala aktum li ̱ma̱paksí ̱n, huá̱ li ̱ma̱sta̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ a̱tuyá̱ nama̱puhuani ̱ko̱y hua̱nti ̱ aksti ̱tum lama̱kó̱, hua̱mpi ̱ huata huá̱ li ̱ma̱sta̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ nama̱catzi ̱ni ̱ko̱y, nali ̱huaniko̱y la̱ntla̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán xli ̱pacs la̱ tamá̱ hua̱nti ̱ lix̱ cajnit lama̱kó̱, xtlahuanani ̱n tala̱kalhí ̱n, hua̱nti ̱ caj xma̱n kalhakaxmatmakanko̱y Dios, xa̱hua̱ hua̱nti ̱ li ̱kalhakama̱nanko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, na̱ chuná̱ yamá̱ hua̱nti ̱ makni ̱ko̱y pala xtzicán usu xtla̱tcán, na̱ chuná̱ xli ̱pacs makni ̱naní ̱n; 10 na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ lakati ̱ko̱y xakatli ̱y a̱tanuj pusca̱t ma̱squi huí ̱ xpusca̱tcán, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xakatli ̱ko̱y chixcuhuí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum pusca̱t; na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ tze̱k kalhanko̱y hua̱nti ̱ ma̱scujuma̱ca̱ la̱ tachí ̱n, chu̱ tze̱k sta̱palako̱y, na̱ chuná̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱sta̱huanani ̱n ta̱ksaní ̱n, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ li ̱ta̱yako̱y pi ̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ko̱y, chu̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱ko̱y; hua̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y huata ma̱laksputuputunko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ xatla̱n xtalacapa̱stacni Dios. 11 Huachá̱ yuma̱ xatla̱n xtalacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum quili ̱latama̱tcán, antá̱ tancs tatzoktahuilani ̱t c-xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Cristo hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n laktáxtut, chu̱ na̱ huá̱ hua̱ntu̱ quili ̱ma̱paksi ̱ni ̱t nacli ̱akchihui ̱nán yama̱ Dios hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca xlacatzucut, chu̱ antá̱ ca̱x kakánat lama̱chá. Pablo pa̱xcatcatzi ̱niy Dios caj xpa̱lacata lakalhamani ̱t 12 Quit cpa̱xcatcatzi ̱niy Quimpu̱chinacan Jesucristo pi ̱ huá̱ quima̱xqui ̱ni ̱t li ̱tlihuaka, laqui ̱mpi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum nacli ̱scuja̱ yuma̱ tascújut tu̱ quili ̱ma̱cui ̱ntajli ̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ quili ̱pu̱ lhca̱ni ̱t pi ̱ tali ̱pa̱hu

1 TIMOTEO 1​, ​2

509 nacuán. 13 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xapu̱ laná̱ quit luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xacma̱xcajua̱li ̱y, chu̱ xacta̱la̱tlahuay xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ xtlahuay la̱ntla̱ xacputzasta̱lako̱y hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cli ̱lacatá̱qui ̱lh. Hua̱mpi ̱ Dios snu̱ n quilakalhámalh, xli ̱pacs quintala̱kalhíṉ quinta̱pá̱ti ̱lh, sa̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ xaclama̱ ni ̱ xaccatzi ̱y tu̱ xactlahuama̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ xacli ̱pa̱huán. 14 Hua̱mpi ̱ quiucxilhlacáchilh, chu̱ caj xpa̱lacata tlanca xtapá̱xqui ̱t quilakalhámalh, chu̱ quimá̱xqui ̱lh taca̱najla̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱pa̱huán, xa̱hua̱ xtapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ chú̱ kalhi ̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱nti ̱ acxtum ta̱huani ̱t xlatama̱tcán xlatáma̱t Cristo Jesús. 15 Xli ̱pacs quin quinca̱mini ̱niyá̱n naca̱najlaya̱hu hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n pi ̱ Cristo Jesús quí ̱chilh ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y xli ̱pacs makla̱kalhi ̱naní ̱n, chu̱ quit tlak tla̱n calacán ctahuilay tlanca makla̱kalhi ̱ná̱ hua̱nti ̱ aya ma̱akapu̱taxti ̱cani ̱t. 16 Huá̱ xpa̱lacata Dios quili ̱lakalhámalh, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit tlanca makla̱kalhi ̱ná, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nama̱siyuy Jesucristo c-quilatáma̱t hasta xaní ̱ tla̱n napa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱niy xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuay cha̱tum ni ̱tla̱n chixcú̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit; chu̱ quit quili ̱má̱xtulh la̱ aktum xali ̱ucxílhti ̱t laqui ̱mpi ̱ a̱makapitzí ̱n nacatzi ̱ko̱y pi ̱ ma̱squi cati ̱hua̱ makla̱kalhi ̱ná, na̱ chuná̱ nalakalhamán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quilakalhámalh laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huán, chu̱ nakalhi ̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n, niucxnicú̱ nalaksputa. 17 Quintla̱tican Dios, hua̱ tama̱ rey hua̱nti ̱ caxani ̱li ̱huaya̱ quilhtamacú̱ ma̱paksi ̱nama̱, chu̱ lámaj nahuán, hua̱nti ̱ ma̱squi ni ̱tí ̱ lay ucxilha xma̱n huá̱ xlá̱ ti ̱ xacstu̱ lama̱ xastacna Dios, ¡huá̱ caxani ̱li ̱huayá̱ calakataquilhpu̱tahu, chu̱ capa̱xcatcatzi ̱nihu xtalakalhamá̱n! Chuná̱ calalh, amén.

18 Timoteo, quit cpa̱xqui ̱yá̱n la̱ quinkahuasa, huá̱ xpa̱lacata cli ̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ cakalhi ̱ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ huix li ̱pa̱xuhu nata̱yaniya̱ c-milatáma̱t, chu̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huana̱ hua̱nti ̱ lacscujnípa̱t, chu̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ a̱tuyá̱ napuhuana, lacatancs cacatzi ̱ hua̱ntu̱ tlahuápa̱t, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aya tili ̱chihui ̱nanko̱chá̱n makapitzi ̱n nata̱laní ̱n acxni ̱ xucxilhlacacha̱ma̱ko̱lh hua̱ntu̱ Dios xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t mimpa̱lacata. 19 Huá̱ chuná̱ cli ̱huaniyá̱n pi ̱ aksti ̱tum namaktakalhli ̱pina̱ mintalacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ luhua li ̱huana̱ xcatzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱, huá̱ xpa̱lacata li ̱laclata̱yako̱lh c-xtaca̱najlacán. 20 Chuná̱ akspulako̱ni ̱t Himeneo, xa̱hua̱ Alejandro hua̱nti ̱ cumu huá̱ lacscujputún akskahuiní quit aya cmacama̱sta̱ko̱ni ̱t c-xmacan akskahuiní laqui ̱mpi ̱ catlahuánilh hua̱ntu̱ tlahuaniputún, laqui ̱mpi ̱ nali ̱stacta̱yako̱y chu̱ nia̱lh cala̱huá̱ nali ̱kalhchihui ̱nanko̱y, chu̱ nia̱lh ucxnicú̱ nalacata̱qui ̱ko̱y, nali ̱kalhakama̱nanko̱y Dios.

Xlacasquinca̱ pi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat catlahuako̱lh oración c-xlacati ̱n Dios Csquiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ tlak xlacasquinca̱ pi ̱ ankalhí ̱n macxtum natlahuayá̱tit oración. Casquinítit Dios xpa̱lacata hua̱ntu̱ maclacasquima̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat cani ̱hua̱ xalaní ̱n, cali ̱ma̱akatzanká̱tit pi ̱ caucxilhlacacha̱nko̱lh, chu̱ capa̱xcatcatzi ̱nítit xtalakalhamá̱n hua̱ntu̱ ca̱kalhi ̱niko̱ni ̱tán. 2 Xlacasquinca̱ pi ̱ nasquiniya̱ Dios xpa̱lacatacán xli ̱pacs tlanca napuxcún ti ̱ ma̱la̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ xli ̱pacs caxati ̱cahuá ti ̱ kalhi ̱ko̱y xli ̱ma̱paksi ̱ncán, laqui ̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aktziyaj nalatama̱ya̱hu c-quinca̱chiqui ̱ncán, chu̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu, ni ̱ anán tasoka̱lí ̱n

2

1 TIMOTEO 2​, ​3 nalakataquilhpu̱taya̱hu Dios, chu̱ ni ̱tí ̱ caquinca̱li ̱huanín pala ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱hu. 3 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ quili ̱tlahuatcán, sa̱mpi ̱ chuná̱ lakati ̱y Dios Quima̱akapu̱taxti ̱nacán. 4 Pus xlá̱ lacasquín pi ̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n li ̱huana̱ nalakapasko̱y xtalulóktat, chu̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱stacnacán. 5 Sa̱mpi ̱ ni ̱ cha̱lhu̱ hua̱ anán Dios, caj xma̱n cha̱tum, chu̱ na̱ chuná̱ caj xma̱n cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ tla̱n nali ̱cha̱nko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat c-xlacati ̱n Quintla̱ticán laqui ̱mpi ̱ nama̱tzanka̱naniko̱y, chu̱ tama̱ chixcú̱ hua̱ Jesucristo. 6 Sa̱mpi ̱ hua̱ Jesucristo tamacamá̱sta̱lh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ maktum naxoko̱nán xpa̱lacatacan xtala̱kalhi ̱ncán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, chu̱ chuná̱ tla̱n nali ̱kalhi ̱ya̱hu akapu̱táxtut, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Dios tima̱catzi ̱ní ̱nalh nakantaxtuy acxni ̱ aya xlakcha̱ma̱ quilhtamacú̱. 7 Huachá̱ tu̱ quili ̱lacsaccani ̱t nacli ̱taxtuy apóstol usu talakachá̱n hua̱nti ̱ lacaxtum nacli ̱chihui ̱nán tu̱ lani ̱t c-xlatama̱t Jesús, chu̱ quili ̱ma̱paksi ̱cani ̱t pi ̱ nacli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y xli ̱pacs xaakmakat chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ judíos, nacma̱lulokniko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ yama̱ laktáxtut tu̱ ma̱lacnu̱ niko̱y Jesús laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n hua̱ xtalulóktat, ni ̱tú̱ cca̱akskahuimá̱n. 8 Quit clacasquín pi ̱ hua̱ chixcuhuí ̱n ankalhí ̱n cani ̱hua̱ anta̱ni ̱ natamakstokko̱y laqui ̱mpi ̱ macxtum nalakataquilhpu̱tananko̱y, ankalhí ̱n catlahuako̱lh oración, chu̱ acxni ̱ nachaxko̱y xmacancán, chu̱ nalaklacá̱n Dios, hua̱ntu̱ aksti ̱tum cahuili ̱ko̱lh xnacu̱cán, ni ̱ cakálhi ̱lh tasi ̱tzí ̱n, chu̱ ni ̱ calacapá̱stacli ̱ ta̱klhu̱ hua̱t na. 9 Chu̱ na̱ chuná̱ lacchaján, cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ lacati ̱tum, chu̱ ni ̱ ta̱jí ̱ cataca̱xta̱yako̱lh laqui ̱mpi ̱ li ̱lakáti ̱t natasiyuko̱y, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n tasiyuy cali ̱lhaka̱nanko̱lh, hua̱mpi ̱ ni ̱ ca̱ta cali ̱lacapacxko̱lh chuná̱

510 la̱ntla̱ acxquitko̱cán, ni ̱ ca̱ta li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ cama̱siyuko̱lh, xa̱hua̱ ni ̱ la̱ntla̱ tú̱ cali ̱taca̱xta̱yako̱lh oro, xtapixnucán xla perla, usuchí ̱ hua̱ntu̱ luhua tapala̱xlá xli ̱taca̱xta̱ycán. 10 Hua̱mpi ̱ huata luhua xma̱n huá̱ mini ̱niko̱y pi ̱ cama̱siyuko̱lh lacuan xtatlahucán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mini ̱niko̱y tlahuako̱y yama̱ lacchaján hua̱nti ̱ luhua maktum li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán Dios. 11 Anta̱ni ̱ li ̱chihui ̱nama̱ca̱ xtachihui ̱n Dios, cha̱tum pusca̱t caj xma̱n cacs cakáxmatli ̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nama̱ca̱, chu̱ ni ̱ timakquilhán. 12 Xa̱hua̱ ni ̱ cma̱tla̱ni ̱y pi ̱ cha̱tum pusca̱t natzucuy akchihui ̱nán, usu nama̱paksi ̱ko̱y chixcuhuí ̱n c-siculán, huata caj xma̱n mini ̱niy pi ̱ cacs catahui ̱. 13 Sa̱mpi ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Dios pu̱ lana̱ huá̱ tlahuani ̱t yama̱ xakasiya̱ chixcu Adán, chu̱ a̱li ̱sta̱lh tláhualh yama̱ xapu̱ lh pusca̱t Eva. 14 Na̱ xa̱hua̱ calacapa̱stáctit pi ̱ ni ̱ hua̱ Adán akskahuini ̱t akskahuiní, hua̱mpi ̱ hua̱ pusca̱t, chu̱ a̱li ̱sta̱lh chú̱ kalhakaxmatmákalh xli ̱ma̱paksi ̱n Dios. 15 Hua̱mpi ̱ cha̱tum pusca̱t tla̱n nataxtuniy acxni ̱ nama̱lakatucuhui ̱y xlakskatá̱n, lapi ̱ hua̱ntu̱ lacati ̱tum nakalhi ̱y tapá̱xqui ̱t, chu̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum xtaca̱najla̱ nalé̱n xlatáma̱t c-xlacati ̱n Dios. La̱ntla̱ mini ̱niko̱y xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ akchihui ̱nanko̱y c-siculán Hua̱ yuma̱ tachihuíṉ , luhua talulóktat acxni ̱ huancán: Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ puhualacá̱n pi ̱ xpuxcu̱ naniputunko̱lh xta̱ca̱najlaníṉ , chu̱ xakchihui ̱naniko̱lh c-siculán, xli ̱ca̱na̱ luhua tlanca tascújut tu̱ tlahuaputún. 2 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lakata̱yay yuma̱ tascújut la̱ntla̱ li ̱taxtuy xpuxcu̱ nacán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, luhua xlacasquinca̱ pi ̱ caj xma̱n cha̱tum xli ̱kálhi ̱t xpusca̱t, nacatzi ̱y la̱ntla̱ aksti ̱tum namaktakalhlé̱n xlatáma̱t, chu̱ na̱ naakxe̱ka̱catzi ̱y, chu̱ hua̱nti ̱ xacacsua, xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuay li ̱huana̱

3

511

1 TIMOTEO 3

calacapá̱stacli ̱ laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱y li ̱ca̱cni, chu̱ hua̱nti ̱ ma̱ta̱lajli ̱ná, xli ̱pacs hua̱nti ̱ nalakapaxia̱lhnán li ̱pa̱xuhu camakamaklhtíṉ alh c-xchic, xa̱huachí ̱ xli ̱kálhi ̱t li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nata̱kalhchihui ̱nanko̱y a̱makapitzi ̱n nata̱laníṉ . 3 Ni ̱ mini ̱niy xakotni nahuán, usu hua̱nti ̱ smani ̱pasani ̱t cuchu, na̱ ni ̱ pala amigo̱ cata̱lako̱lh hua̱nti ̱ lakati ̱y tatlanca̱ni ̱latapuliko̱y, huata mini ̱niy pi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ xasma̱lhua xli ̱kálhi ̱t xtapuhuá̱n, ni ̱ nalakati ̱y naaksloko̱nán, na̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ calakati ̱láca̱lh la̱ntla̱ nakalhi ̱y lhu̱ hua tumi ̱n. 4 Xa̱hua̱ xli ̱cátzi ̱t pi ̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum nama̱paksi ̱nán c-xchic, chu̱ nali ̱ma̱paksi ̱ko̱y xcamán pi ̱ hua̱ntu̱ lacati ̱tum la̱ntla̱ nakalhakaxmatni ̱nanko̱y acxni ̱ pala tú̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱cán, chu̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum nama̱xqui ̱ko̱y ca̱cni. 5 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy akchihui ̱ná̱ hua̱nti ̱ puxcu̱ naniko̱y hua̱nti ̱ xala c-siculán, hua̱mpi ̱ pala ni ̱ catzi ̱y la̱ntla̱ nama̱paksi ̱nán c-xchic, ¿pá̱ li ̱huacá̱ chu̱ a̱tzinú̱ tla̱n nama̱paksi ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo c-aktum siculán? 6 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ li ̱taxtuputún xapuxcu c-aktum siculán, ni ̱ huá̱ cma̱tla̱ni ̱y hua̱nti ̱ cajcu ni ̱ naj maka̱s li ̱pa̱huani ̱t Quimpu̱chinacán, sa̱mpi ̱ xamaktum luhua tali ̱pa̱hu namakcatzi ̱cán, chu̱ xacstu̱ natamakuasta̱yay xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktzanka̱tá̱yalh akskahuiní. 7 Xa̱hua̱ na̱ chuná̱ xlí ḻ at pi ̱ aksti ̱tum ma̱siyuma̱ xlatama̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n chixcú̱ nali ̱ucxilhko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ cala̱huá̱ naaktlakaxakatli ̱y, chu̱ na̱ ni ̱ pala chuná̱ catimá̱xqui ̱lh quilhtamacú̱ akskahuiní ̱ nama̱makuasi ̱ya̱huay.

xmakta̱yanacan akchihui ̱naní ̱n, hua̱nti ̱ cacs lacahuanko̱y, ni ̱ lakapu̱tiyu̱ nani ̱n huata xli ̱pacs hua̱ntu̱ huanko̱y ma̱kantaxti ̱ko̱y, ni ̱ mini ̱niko̱y xakotní ̱n nahuanko̱y, na̱ ni ̱ huá̱ ti ̱ caj akskahuintlajaputunko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ chuná̱ xlíḻ at. 9 Huata mini ̱niko̱y pi ̱ aksti ̱tum huili ̱ko̱ni ̱t xtalacapa̱stacnicán, chu̱ caj xma̱n huá̱ li ̱latama̱ko̱y xtaluloktat Cristo hua̱ntu̱ quin li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ ni ̱ anán c-xlatáma̱t tu̱ a̱tuyá̱ nama̱puhua̱ni ̱y. 10 Tamá̱ hua̱nti ̱ scujputunko̱y la̱ diáconos hua̱nti ̱ namakta̱yako̱y c-xli ̱tascujutcan akchihui ̱naní ̱n, huixín pu̱ lh cata̱chihui ̱nankó̱tit, lapi ̱ ucxilhá̱tit pi ̱ ni ̱tú̱ soka̱li ̱y, chu̱ tla̱n nama̱kantaxti ̱ko̱y xtascujutcán, chu̱ pala na̱ acxtum nali ̱catzi ̱yá̱tit, entonces calakata̱yako̱lh xtascujutcan la̱ diáconos. 11 Chu̱ na̱ chuná̱ tama̱ lacchaján hua̱nti ̱ xma̱hui ̱nacan diáconos, mini ̱niko̱y pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum xli ̱latama̱tcán, hua̱ntu̱ aksti ̱tum cakalhchihui ̱nanko̱lh, ni ̱ mini ̱niko̱y caj xma̱n tanuj tanu̱ nahuanko̱y, xa̱hua̱ ni ̱ xli ̱aksani ̱natcán, huata mini ̱niko̱y pi ̱ luhua cacsua nahuanko̱y. 12 Cha̱tum diácono caj xma̱n cha̱tum xli ̱kálhi ̱t xpusca̱t, xa̱hua̱ xli ̱cátzi ̱t la̱ntla̱ nahuili ̱y xli ̱ma̱paksí ̱n c-xchic, chu̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum nama̱paksi ̱ko̱y, chu̱ nata̱li ̱kalhchihui ̱nanko̱y xlakskatá̱n. 13 Sa̱mpi ̱ cha̱t um diácono hua̱nti ̱ tancs ma̱kantaxti ̱y xtascújut hua̱ntu̱ lakchá̱n xli ̱tláhuat, a̱makapitzi ̱n ucxilhko̱y, chu̱ tali ̱pa̱hu li ̱ma̱xtuko̱y, chu̱ chuná̱ xlá̱ tla̱n ni ̱tú̱ nali ̱ma̱xanán acxni ̱ nali ̱chihui ̱nán xtaca̱najla, chu̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacan Cristo Jesús.

La̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ li ̱ma̱xtuko̱cani ̱t diáconos usu makta̱yananí ̱n c-siculán 8 Na̱ chuna li ̱tum luhua aksti ̱tum xli ̱latama̱tcán tama̱ hua̱nti ̱ nali ̱ma̱xtuko̱ya̱ diáconos, usu

Tlanca xlacatzúcut kalhi ̱y xtalacapa̱stacni Dios 14 Timoteo, quit cpuhuán pi ̱ ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱ naclakana̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ nakalhchihui ̱nana̱hu, hua̱mpi ̱ fuerza̱ ctzoknimá̱n yuma̱ carta, 15 chicá̱

1 TIMOTEO 3​, ​4 pala xamaktum huí ̱ tu̱ nacli ̱makapalay, chu̱ ni ̱ pala cactianchá, chu̱ cumu ctzoknanimá̱n, aya catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nalatama̱ya̱hu quin hua̱nti ̱ tapaksi ̱niya̱hu yama̱ kampu̱tum xlakskata̱n yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ xta̱stum lama̱ xastacná, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, xlakskatá̱n quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n, chu̱ quin hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán tancs xtalacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱luloka̱hu pi ̱ hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n tu̱ li ̱akchihui ̱nana̱hu kalhi ̱y xlacatzúcut, chu̱ huá̱ luhua xtaluloktat Dios. 16 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tlanca xlacatzúcut yama̱ xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ naca̱cni ̱naniya̱hu, pi ̱: Yama̱ Quimpu̱chinacan Cristo qui ̱lacachinchi ̱ ca̱tuxá̱huat xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cati ̱hua̱ chixcú. Espíritu Santo ma̱lulokni ̱t pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xkalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ acxni ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. Xli ̱pacs ángeles ucxilhko̱lh acxni ̱ ta̱cxtupá̱ c-akapú̱ n. Lacaxtum c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tiyatna̱ li ̱akchihui ̱nanca̱ xtachihuí ̱n, chu̱ lhu̱ hua̱ xala ca̱tiyatna li ̱pa̱huanko̱lh, chu̱ acxni ̱ cha̱lh c-akapú̱ n makamaklhti ̱nancanchá̱ c-tlanca xkakánat anta̱ni ̱ chú̱ huí ̱. Namín quilhtamacú̱ acxni ̱ lhu̱ hua̱ nia̱lh catili ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacán Cspiritu Dios lacatancs quima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t pi ̱ acxni ̱ aya talacatzuhuí ̱maj nahuán quilhtamacú̱ acxni ̱ namimpalay Jesucristo, lhu̱ hua chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ aya xli ̱pa̱huanko̱y huata caj nalakmakanko̱y, chu̱ nia̱lh catili ̱pa̱huanko̱lh Quimpu̱chinacán, huata huá̱ nali ̱pa̱huanko̱y yama̱ chixcuhui ̱n akskahuinaní ̱n hua̱nti ̱ ma̱siyutla̱huanko̱y nahuán

4

512 xtalacapa̱stacni akskahuiní. 2 Huata huá̱ nakalhakaxmatko̱y, chu̱ naca̱najlaniko̱y yama̱ aksani ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱mpala luhua lacuan chixcuhuí ̱n ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ aya lactlahuaya̱huako̱ni ̱t nahuán yama̱ xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ nakalhi ̱ko̱y, pus hasta nia̱lh a̱tuyá̱ puhuanko̱y acxni ̱ tu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱y. 3 Xli ̱pacs tamá̱ hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱koj nahuán, hasta nali ̱huanko̱y pi ̱ nia̱lh tí ̱ catapu̱chuhuako̱lh, xa̱hua̱ nali ̱huanko̱y pi ̱ pu̱ laclhu̱ hua lí ẖ uat nia̱lh cali ̱hua̱yanca̱ ma̱squi Dios chuná̱ tlahuako̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ yama̱ lí ẖ uat nali ̱hua̱yanko̱y xli ̱pacs xlakskatá̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ lakapasko̱ni ̱t xtalulóktat, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱hua̱yanko̱y chuná̱ nali ̱pa̱xcatcatzi ̱niy Dios. 4 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios tlahuani ̱t pacs tla̱n, chu̱ ni ̱ pala pu̱ lactum lí ẖ uat hua̱ntu̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nalakmakana̱hu, ma̱n pi ̱ xlacasquinca nama̱xqui ̱ya̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit xpa̱lacata, 5 chu̱ nasquiniya̱hu li ̱tlá̱n pi ̱ casiculana̱tláhualh, pus chuná̱ caxatu̱ hua̱ lí ẖ uat tla̱n lí ẖ uat nali ̱taxtuy c-xlacati ̱n Dios. Pablo huaniy pi ̱ aksti ̱tum calatáma̱lh Timoteo la̱ntla̱ lacasquín Dios 6 Lapi ̱ huix tancs nata̱li ̱kalhchihui ̱nanko̱ya̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo yuma̱ lacuan tastacya̱hu hua̱ntu̱ cuanimá̱n, chu̱ aksti ̱tum nali ̱latapa̱ya̱ xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ca̱najlaya, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nali ̱taxtuya̱ cha̱tum tali ̱pa̱hu cscujni Jesucristo. 7 Huix ni ̱ cui ̱ntaj catlahua, chu̱ ni ̱ caca̱najla̱ yamá̱ hua̱ntu̱ caj chunata takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ pa̱lacsacxtuko̱ni ̱t chixcuhuí ̱n, sa̱mpi ̱ huix catzi ̱ya̱ pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y, chu̱ makaca̱najlanamputunko̱y pi ̱ xtalulóktat, ni ̱ chuná qui ̱taxtuy, huata hua̱ntu̱ mili ̱tláhuat pi ̱ caj xma̱n

1 TIMOTEO 4​, ​5

513 huá̱ cali ̱ta̱katzanke̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum ca̱cni ̱ná nahuana, xa̱hua̱ la̱ntla̱ xma̱n huá̱ nali ̱pa̱huana̱ Dios. 8 Pus na̱ chuná li ̱tum lapi ̱ huá̱ nali ̱akapini ̱ya̱ natlahuaya̱ hua̱ntu̱ nali ̱laclhculujuanana mili ̱cha̱tumi ̱nica, tzinú̱ namakta̱yayá̱n la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱ tla̱n latáma̱t chu̱ tlihuaka nahuana̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ xali ̱huacá̱ namakta̱yayá̱n lapi ̱ huix natzaksaya̱ tlihuaka̱ nakalhi ̱ya̱ mintaca̱jlacán, chu̱ la̱ntla̱ tlak tla̱n nalakapasa̱ xtalacapa̱stacni Dios, sa̱mpi ̱ ni ̱ xma̱n huá̱ namakta̱yayá̱n la̱ntla̱ nali ̱kalhi ̱ya̱ tla̱n latáma̱t u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat hua̱mpi ̱ na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ naakata̱ksa, chu̱ nacatzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh namakamaklhti ̱nana̱ c-akapú̱ n. 9 Xli ̱pacs yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, hua̱ xtalulóktat, ni ̱tú̱ cakskahuimá̱n, chu̱ mini ̱niko̱y pi ̱ xli ̱pacs naca̱najlako̱y. 10 Huá̱ xpa̱lacata quin fuerza̱ cli ̱tlahuanima̱hu cli ̱scujma̱hu ma̱squi quinca̱li ̱si ̱tzi ̱nicaná̱n, chu̱ quinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱n, sa̱mpi ̱ quin maktum tu̱ cmacama̱xqui ̱ni ̱tahu quilatama̱tcán tama̱ tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ lama̱ xastacná, hua̱nti ̱ ma̱akapu̱taxti ̱putunko̱y xli ̱pacs chixcuhuí ̱n, hua̱mpi ̱ xma̱n huá̱ tla̱n nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y yama̱ hua̱nti ̱ naca̱najlaniko̱y. 11 Hua̱ yumá̱ tastacya̱hu hua̱ntu̱ hua̱ chú̱ cuanimá̱n, huá̱ luhua mili ̱ma̱síyut, chu̱ cali ̱ma̱paksi ̱kó̱ nata̱laní ̱n pi ̱ chuná̱ tancs cama̱kantaxti ̱ko̱lh. 12 Luhua cui ̱ntaj catlahua̱ pi ̱ ni ̱tú̱ titlahuaya̱ hua̱ntu̱ ni ̱ mini ̱niyá̱n, laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nalakmakaná̱n ma̱squi cajcu kahuasa huix, huata luhua aksti ̱tum calatapa̱ laqui ̱mpi ̱ naucxilhti ̱ko̱yá̱n a̱makapitzi ̱n ca̱najlaní ̱n pi ̱ hua̱ntu̱ lacati ̱tum kalhchihui ̱nana, ca̱tapa̱xuhuá̱n pa̱xqui ̱nana, chu̱ luhua aksti ̱tum li ̱pina̱ milatáma̱t, chu̱ li ̱pa̱huana̱ Quimpu̱chinacán. 13 Xli ̱makua̱ ni ̱ ca̱lakana̱chá̱n, cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n pi ̱ ni ̱

titlakuana, ankalhí ̱n, acxni ̱ pu̱tum tamacxtumi ̱ko̱y nata̱laní ̱n c-siculán, cali ̱kalhtahuakanikó̱ xtachihui ̱n Dios, huix cama̱akpuhuanti ̱ni ̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ luhua tancs cama̱siyunikó̱ la̱ntla̱ nali ̱latama̱ko̱y. 14 Xli ̱pacs yama̱ xtalacapa̱stacni, xa̱hua̱ xli ̱tlihuaka Dios hua̱ntu̱ xlá̱ tima̱xquí ̱n acxni ̱ yama̱ lakko̱lutzi ̱n ca̱najlaní ̱n tili ̱acchipakó̱n xmacancán, chu̱ tlahuako̱lh oración mimpa̱lacata, chu̱ tili ̱chihui ̱nanko̱lh yama̱ mintascújut hua̱ntu̱ natlahuaya sa̱mpi ̱ hua̱ Dios chuná̱ ma̱puhua̱ni ̱ko̱lh. 15 Ca̱na̱ huix pi ̱ ni ̱ caj chunatá̱ calaclako̱lh c-milatáma̱t yuma̱ tu̱ Dios ta̱qui ̱ni ̱tán, huata cama̱scuju, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ stalanca naucxilhko̱y xli ̱pacs chixcuhuí ̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱li ̱huacá̱pa̱t mintalacapa̱stacni, xa̱hua̱ mili ̱skalala. 16 Xli ̱ca̱na̱ cuaniyá̱n, luhua cui ̱ntaj catlahua̱ la̱ntla̱ tancs nalatapa̱ya, na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ya̱ a̱makapitzí ̱n, chu̱ luhua tlihuaka caakpúhuanti, sa̱mpi ̱ lapi ̱ huix li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ hua̱ntu̱ aya cuanini ̱tán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ caj xma̱n huix naacstumakta̱yacana, hua̱mpi ̱ na̱ namakta̱yako̱ya̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ nakaxmatniko̱yá̱n. La̱ntla̱ xli ̱latáma̱t Timoteo xlaksti ̱pa̱ncan ca̱najlaní ̱n Huix ni ̱ caj calacaquilhni ̱ cha̱tum ko̱lutzí ̱n pala tlahuani ̱t tu̱ ni ̱ xli ̱tláhuat, huata caj li ̱pa̱xuhu nastacya̱huaya, cata̱kalhchihuí ̱nanti ̱ xta̱chuná̱ la̱mpala ta̱kalhchihui ̱námpa̱t mintlá̱t; chu̱ na̱ chuná̱ lakkahuasán, huix napa̱xqui ̱ko̱ya, chu̱ xta̱chuná̱ minata̱lán nali ̱ucxilhko̱ya̱ acxni ̱ nastacya̱huako̱ya. 2 Chu̱ hua̱nti ̱ xalactzicaná, pa̱xuhua̱na̱ nata̱kalhchihui ̱nanko̱ya̱ xta̱chuná̱ la̱mpala mintzí, chu̱ hua̱ lactzumaján, nali ̱ma̱xtuko̱ya̱ xta̱chuná̱ la̱mpala minata̱lán, chu̱ ankalhí ̱n

5

1 TIMOTEO 5 hua̱ntu̱ aksti ̱tum chu̱ lacati ̱tum nata̱kalhchihui ̱nanko̱ya. 3 Yama̱ lacchaján hua̱nti ̱ ni ̱makanko̱cani ̱t, chu̱ ni ̱tí ̱ kalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ namakta̱yako̱y, pus huixín camakta̱yakó̱tit. 4 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ puhuani ̱ni ̱ pusca̱t xkálhi ̱lh xlakskatá̱n, usu xnata̱natna, hua̱ xlacán mini ̱niko̱y nacatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ xli ̱makta̱yatcán xli ̱nata̱lán, xli ̱pa̱xqui ̱tcán xtla̱tcán, chu̱ xtzicán sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ lakati ̱y Dios. 5 Hua̱mpi ̱ yama̱ puhuani ̱ni ̱ pusca̱t hua̱nti ̱ luhua ca̱mini ̱niyá̱n namakta̱yayá̱tit hua̱ tamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱y xcamán usu xli ̱nata̱lán ti ̱ namakta̱yako̱y, hua̱mpi ̱ li ̱pa̱huán Dios, chu̱ kalhkalhi ̱y pi ̱ huá̱ namakta̱yay, chu̱ ankalhí ̱n pacs squiniy c-xlacatí ̱n hua̱ntu̱ lacasquín la̱ntla̱ ankalhí ̱n tlahuama̱ xoración. 6 Hua̱mpi ̱ ni ̱ camakta̱yátit yama̱ puhuani ̱ni ̱ pusca̱t hua̱nti ̱ caj xma̱n chuná̱ lakahuitipu̱ lay, huata cama̱catzi ̱ni ̱ pi ̱ acxni ̱ chuná̱ li ̱lama̱, Dios li ̱pu̱ lhca̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aya la̱ xaní ̱n li ̱lama̱ c-xli ̱stacna ma̱squi xastacná̱ li ̱lama̱ c-xmacni. 7 Xli ̱pacs yuma̱ hua̱ntu̱ cuanimá̱n xpa̱lacatacán puhuani ̱ni ̱n lacchaján, chuná̱ cali ̱ma̱paksi ̱kó̱ cama̱kantaxti ̱ko̱lh minta̱ca̱najlaní ̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nali ̱huaniko̱y pala tú̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱ko̱ni ̱t a̱li ̱sta̱lh. 8 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ ni ̱ makta̱yako̱y xli ̱nata̱lán, chu̱ ni ̱ akli ̱huanko̱y, xali ̱huacá̱ hua̱nti ̱ lacxtum ta̱latanu̱ ma̱kó̱ c-xchic, ni ̱ mini ̱niy nahuán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huán Dios, sa̱mpi ̱ maktum pi ̱ lakmakani ̱t xli ̱ma̱paksí ̱n, pus a̱tzinú̱ lix̱ cajnit xtapuhuá̱n qui ̱taxtuy ni ̱ xahua yama̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y. 9 Yama̱ puhuani ̱ni ̱n lacchaján hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ nata̱pu̱tlakayá̱tit c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ namakta̱yako̱yá̱tit xli ̱kálhi ̱t li ̱huacá̱ tutumpuxam ca̱ta, chu̱ hua̱nti ̱ caj xma̱n hua̱ cha̱tum xchixcú̱ xmaktakalhni ̱t. 10 Yama̱ puhuani ̱ní ̱n

514 hua̱nti ̱ catzi ̱niko̱cán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlahuako̱ni ̱t lacuan tatlahu, pala makastacko̱ni ̱t xlakskata̱ncán la̱ntla̱ xmini ̱niy xli ̱tláhuat, lapi ̱ pa̱xuhua̱na̱ ta̱laktuncuhui ̱ko̱ni ̱t c-xchic xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ xkalhi ̱ko̱y anta̱ni ̱ nalaktuncuhuiko̱y, lapi ̱ li ̱pa̱xuhu makta̱yako̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, xa̱hua̱ lapi ̱ acxni ̱ xkalhi ̱y tu̱ xmaclacasquín makta̱yako̱ni ̱t hua̱nti ̱ pa̱ti ̱nama̱kó̱, lapi ̱ tlahuani ̱t li ̱tlá̱n acxni ̱ tla̱n, pus xli ̱ca̱na̱ huá̱ na̱ minini ̱y pi ̱ namakta̱yayá̱tit. 11 Hua̱mpi ̱ yama̱ puhuani ̱ni ̱n lacchaján hua̱nti ̱ ni ̱ naj le̱nko̱y ca̱ta, ni ̱ lakxtum tita̱tzoknu̱yá̱tit puhuani ̱ní ̱n hua̱nti ̱ luhua namakta̱yako̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ cumu lactzumajancú, acxni ̱ namakcatzi ̱ko̱y pi ̱ makapa̱xuhuaputunko̱y xmacnicán, pus nia̱lh xma̱n huá̱ li ̱scujputunko̱y Cristo sa̱mpi ̱ tapu̱chuhuaputumpalay xta̱chuná̱ la̱ntla̱ a̱makapitzi ̱n lacchaján. 12 Chuná̱ makla̱kalhi ̱naní ̱n qui ̱taxtuko̱y sa̱mpi ̱ nia̱lh ma̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ xli ̱ta̱yako̱ni ̱t c-xlacati ̱n Dios. 13 Hua̱mpi ̱ ni ̱ xma̱n hua̱ yumá̱, cumu lapi ̱ ni ̱tú̱ xli ̱tlahuatcán c-xchiccán, lacatum lacatum anko̱y c-chiqui, paxia̱lhnanko̱y, chu̱ luhua xalaclhquititni huanko̱y, na̱ ni ̱ xma̱n huá̱ pala caj nalhquititnanko̱y, hua̱mpi ̱ hasta xaaksani ̱naní ̱n qui ̱taxtuko̱y, caj xma̱n ucxilhta̱kchokoy hua̱ntu̱ lama̱, chu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y hasta hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱huanatcán. 14 Huá̱ xpa̱lacata a̱nú̱ quit clacasquín pi ̱ tama̱ lactzumajancú̱ puhuani ̱ni ̱n lacchaján, xatlá̱n catamaksta̱ko̱lh, chu̱ cakalhi ̱ko̱lh xlakskata̱ncán, chu̱ camaktakalhko̱lh xchiccán laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo ni ̱tú̱ cala̱huá̱ naquinca̱li ̱chihui ̱nancaná̱n. 15 Huá̱ chuná̱ cli ̱huán sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n puhuani ̱ní ̱n aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱ttá, chu̱ huata huá̱ li ̱latama̱ko̱y xtalacapa̱stacni akskahuiní. 16 Lapi ̱ huí ̱ cha̱t um ti ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huán Cristo, huí ̱ c-xchic cha̱tum

1 TIMOTEO 5​, ​6

515 xli ̱ta̱lá hua̱nti ̱ puhuani ̱ni ̱ pusca̱t, pus mini ̱niy pi ̱ huá̱ camaktá̱yalh, chu̱ calí ̱scujli, chu̱ ni ̱ camá̱sta̱lh talacasquín nali ̱acchichijuanko̱y a̱makapitzi ̱n kampu̱tum ca̱najlaní ̱n, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ huixín tla̱n namakta̱yako̱yá̱tit yama̱ puhuani ̱ní ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ni ̱ kalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ namakta̱yako̱y. Caca̱cni ̱naniko̱ca̱ yama̱ lakko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios 17 Hua̱ lakko̱lún hua̱nti ̱ puxcu̱ nanko̱ni ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncan hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, na̱ tla̱n tlahuako̱ni ̱t xtascújut, xlacán luhua mini ̱niko̱y pi ̱ capa̱xqui ̱ko̱ca̱ caj xpa̱lacata xtascujutcán hua̱ntu̱ tlahuako̱y, hua̱mpi ̱ tlak li ̱huacá̱ xli ̱ca̱cni ̱nanitcán yamá̱ hua̱nti ̱ ma̱siyuko̱y, chu̱ li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios. 18 Sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ na̱má̱ tatzokni ̱t: “Ni ̱ tiquinkachi ̱ya̱ tama̱ mintoro̱ hua̱ntu̱ ma̱scujúpa̱t, ma̱lacpajápa̱t mintrigo, huata camá̱xqui ̱lh talacasquín cahuá̱yalh tzinú̱.” Chu̱ lacatum li ̱tum chuná̱ na̱má̱ huampalay: “Cha̱tum tasa̱cua̱ hua̱nti ̱ scujma̱, fuerza̱ lakchá̱n nama̱skahui ̱cán.” 19 Lapi ̱ cha̱t um ko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ puxcu̱ naniko̱ni ̱t yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, lapi ̱ huí ̱ tu̱ nali ̱ya̱huacán pi ̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n, huix ni ̱ tica̱najlaya tuncán, xma̱n huá̱ lapi ̱ nama̱lulokko̱y cha̱tuy, usu kalhatutu̱ hua̱nti ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n. 20 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ nama̱luloknicán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlahuani ̱t tala̱kalhí ̱n, ma̱squi xlá̱ aya catzi ̱y pi ̱ nia̱lh xli ̱tláhuat, pus c-xlacati ̱ncan xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo huix cali ̱huani ̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuama̱ laqui ̱mpi ̱ nakaxmatko̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ nia̱lh tí ̱ chuná̱ natlahuay tala̱kalhí ̱n. 21 Quit cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n c-xlacati ̱n Dios, c-xlacati ̱n Quimpu̱chinacan

Jesucristo, xa̱hua̱ c-xlacati ̱ncan yama̱ xatalacsacni ̱n xángeles, pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum cama̱kántaxti ̱ yuma̱ tastacya̱hu hua̱ntu̱ cuanimá̱n; ni ̱ huá̱ caucxilhlacachipi ̱ pala tí ̱ luhua tali ̱pa̱hu, usu hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, huata ni ̱ catlahua̱ mincuenta̱ pala tí ̱ chuná̱ lama̱, cali ̱huani. 22 Acxni ̱ pala tí ̱ lacsacputuna̱, nama̱cui ̱ntajli ̱ya̱ pala aktum xtascujut Dios, luhua cui ̱ntaj catlahua, xa̱hua̱ li ̱huana̱ mili ̱cátzi ̱t pala mini ̱niy nalakata̱yay tama̱ tascújut, pero ni ̱ caj huatiyá̱ pi ̱ tuncán cali ̱acchipa̱ mimacán laqui ̱mpi ̱ nama̱quilhanu̱ya̱ c-xtascujut Dios, sa̱mpi ̱ xamaktum pala nama̱tlahui ̱yá̱n tala̱kalhí ̱n, chu̱ ta̱li ̱catzi ̱ya nahuán; pus niucxnicú̱ catlahua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. 23 Timoteo, cumu huix ankalhí ̱n pa̱ta̱tatlaya, nia̱lh luhua cali ̱kótnanti ̱ caj xlakstu chúchut, huata na̱ cahuati ̱lha̱ tzinu̱ vino. 24 Li ̱huana̱ calacapá̱stacti ̱ yumá̱ pi ̱ huí ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ tlahuako̱y xtala̱kalhi ̱ncan chixcuhuí ̱n, tuncán siyuj tasiyuy, ma̱squi ni ̱tí ̱ ma̱lacapu̱ ma̱kó̱, hua̱mpi ̱ huilapalako̱lh makapitzí ̱n hua̱nti ̱ tlahuako̱ni ̱t tlanca xtala̱kalhi ̱ncán, hua̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nacatzi ̱y hasta a̱li ̱sta̱lh c-xlacati ̱n Dios. 25 Pus na̱ chuná̱ qui ̱taxtuy lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ tlahuako̱y lacuan tatlahu, chu̱ tuncán stalanca tasiyuy hua̱ntu̱ xli ̱tlá̱n tlahuama̱kó̱, hua̱mpi ̱ na̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ tlahuako̱ni ̱t tlak lacuan tatlahu, chu̱ ni ̱tí ̱ catzi ̱y, sa̱mpi ̱ ni ̱ tasiyuy, hua̱mpi ̱ quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ chunatiya tze̱k catitahui ̱, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh fuerza̱ nacatzi ̱cán c-xlacati ̱n Dios. La̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán scujní ̱n hua̱nti ̱ caj tama̱huako̱cani ̱t Xli ̱pacs scujní ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo hua̱mpi ̱ tama̱huako̱cani ̱t, chu̱ caj chunatá ma̱scujuma̱kó̱caj,li ̱pa̱xuhu cakalhakaxmatni ̱nanko̱lh acxni ̱ pala tu̱

6

1 TIMOTEO 6 li ̱ma̱paksi ̱ko̱cán, chu̱ caca̱cni ̱naniko̱lh xma̱la̱nacán, laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ cala̱huá̱ li ̱kalhchihui ̱nán xtachihui ̱n Dios, xa̱hua̱ yama̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ ma̱siyuma̱hu. 2 Cha̱nchu̱ lapi ̱ makapitzi ̱n scujní ̱n, xma̱la̱nacán hua̱nti ̱ tama̱huako̱cani ̱t na̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, pus ni ̱ huá̱ huamputún pi ̱ nia̱lh xlacasquinca̱ nama̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ sa̱mpi ̱ na̱ xta̱ca̱najlanicán, chu̱ acxtum li ̱nata̱lán li ̱taxtuko̱y. Huata hasta xali ̱huacá̱ tla̱n pi ̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ cascujnaniko̱lh, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ nalakcha̱nko̱y hua̱ntu̱ naqui ̱lay xla xtascujutcán na̱ xta̱chuná̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ pa̱xqui ̱ko̱y Jesús la̱ huixín. Makapitzí ̱n li ̱chihui ̱nanko̱y tanuj talacapa̱stacni 3 Hua̱ yuma̱ tu̱ u̱ nú̱ ctzoknini ̱tán talacapa̱stacni, cama̱siyunikó, chu̱ cali ̱ta̱kalhchihui ̱nankó̱ nata̱laní ̱n: Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ pala tú̱ ma̱siyuy, chu̱ li ̱chihui ̱nán tanuj talacapa̱stacni hua̱ntu̱ ni ̱ acxtum ta̱huán xtaluloktat Cristo hua̱ntu̱ lacatancs quinca̱ma̱siyunini ̱tán la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu c-xlacati ̱n Dios, 4 tama̱ chixcú̱ caj chunatá lacata̱qui ̱namputún, hasta li ̱ma̱xtuni ̱t xta̱chuná̱ la̱mpala xtajátat, sa̱mpi ̱ xma̱n lakati ̱y li ̱chihui ̱nán, chu̱ li ̱aklhu̱ hua̱t nán yama̱ takalhasquiní ̱n hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ huan, chu̱ ma̱siyuy, antá̱ li ̱tzucuy taskáhui ̱t, taquiclhcatza, ta̱kslokó̱n, tama̱xcajua̱lí ̱n, chu̱ ni ̱tla̱n tasta̱huán. 5 Tama̱ aksloko̱naní ̱n niucxni ̱ laksputa̱ la̱ntla̱ aksloko̱namputunko̱y caj xpa̱lacata niucxni ̱ lay akata̱ksko̱y xtaluloktat Dios, sa̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ kalhi ̱ko̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, chu̱ hasta puhuanko̱y pi ̱ la̱ntla̱ natasiyuko̱y la̱mpala xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum ca̱cni ̱naní ̱n xlacán, ni ̱ pala tzinu̱ tuhua̱ caj u̱cu natlajay lhu̱ hua tumi ̱n. 6 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum naca̱cni ̱naniy Dios xta̱chuná̱ la̱mpala

516 ma̱tamacu̱ nú̱ namakcatzi ̱y sa̱mpi ̱ pacs li ̱pa̱xuhuay, chu̱ li ̱pa̱xcatcatzi ̱niy tla̱n latáma̱t tu̱ Dios ma̱xqui ̱y. 7 Sa̱mpi ̱ caj calacapa̱stáctit, acxni ̱ lacachini ̱tahu ca̱tuxá̱huat ni ̱tú̱ li ̱mini ̱tahu, pus na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ nani ̱ya̱hu, ni ̱ lay pala tú̱ nale̱na̱hu. 8 Chuna̱mpi ̱ lapi ̱ kalhi ̱ya̱hu quimaclacasquinatcán hua̱ntu̱ li ̱stakuanana̱hu, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ li ̱lhaka̱nana̱hu, capa̱xuhua̱na̱le̱hu yumá̱. 9 Hua̱mpi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ puhuán xkalhi ̱ko̱lh lhu̱ hua tumi ̱n, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ lakati ̱ko̱y c-xlatáma̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ makatlajako̱y xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán acxni ̱ ucxilhko̱y lhu̱ hua tumi ̱n, chu̱ hasta puhuanko̱y pi ̱ catu̱ huá̱ xtlahuako̱lh ma̱squi hua̱ntu̱ nia̱lh mini ̱niko̱y laqui ̱mpi ̱ natlajay; hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ lix̱ cajnit talacapa̱stacni ma̱laktzanka̱ya̱huako̱y chixcuhuí ̱n. 10 Yamá̱ hua̱nti ̱ xma̱n pa̱stacma̱kó̱ nakalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n catu̱ hua̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit tzucuy lacapa̱stacko̱y, chu̱ hasta makapitzí ̱n li ̱lakmakanko̱y la̱ntla̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo, xa̱hua̱ chuná̱ chú̱ ma̱n putzasta̱lako̱y yama̱ tali ̱puhuá̱n hua̱ntu̱ ankalhí ̱n kalhi ̱ko̱y hua̱nti ̱ lakpa̱xqui ̱ko̱y tumi ̱n. La̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús 11 Timoteo, Dios lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ cscujni nahuana, huá̱ cli ̱huaniyá̱n pi ̱ catza̱lani, chu̱ calakmákanti ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, huata caj xma̱n catzaksa̱ yama̱ aksti ̱tum latáma̱t tu̱ lakati ̱y Dios, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs minacú̱ nali ̱pa̱huana, chu̱ la̱ntla̱ napa̱xqui ̱ko̱ya̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, na̱ mili ̱tzáksat la̱ntla̱ tla̱n napa̱xuhua̱na̱li ̱pina̱ ma̱squi pala tú̱ akspulayá̱n, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs minacú̱ tla̱n nacatzi ̱ya, chu̱ sma̱lhua nahuana. 12 Luhua fuerza̱ catlahuani ̱ pi ̱ nata̱yaniya̱ tama̱ mintaca̱najla̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱huana̱ Cristo, chu̱ niucxni ̱ cali ̱tlákuanti ̱

517 tama̱ mintascújut laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh namaklhti ̱nana̱ yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa̱ c-akapú̱ n, sa̱mpi ̱ caj hua̱ yumá̱ li ̱lacsactasanini ̱tán Dios, chu̱ na̱ chuná̱ huix li ̱ta̱ya̱ c-xlacati ̱ncan lhu̱ hua chixcuhuí ̱n pi ̱ ankalhi ̱ná̱ nali ̱pa̱huana̱ Quimpu̱chinacán. 13 Pus clacasquín naquima̱lacnu̱ niya̱ c-xlacati ̱n Quintla̱tican Dios, hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱y xlatama̱tcán xli ̱pacs hua̱ntu̱ ananko̱y xastacná, chu̱ c-xlacati ̱n Jesucristo ti ̱ aksti ̱tum ma̱síyulh c-xlacati ̱n Pilato hua̱ntu̱ xtalulóktat Dios, 14 pi ̱ aksti ̱tum cama̱kantaxti ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ cli ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán natlahuaya, chu̱ ni ̱tú̱ cali ̱lakpali ̱ hua̱ntu̱ cuanini ̱tán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nali ̱huanicana̱ a̱li ̱sta̱lh pi ̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱ni ̱ta, chu̱ chunatiyá̱ tancs calí ̱scujti ̱ hasta acxni ̱ namimpalay Quimpu̱chinacan Jesucristo. 15 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ Dios pacs nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ aya li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xlá̱ caj xma̱n huá̱ xacstu̱ tlanca xlacatzucut Dios. La̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua reyes hua̱nti ̱ ananko̱y ca̱tuxá̱huat huá̱ tlak tali ̱pa̱hu, chu̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ pacs huá̱ xpu̱chiná̱ la̱ntla̱ tu̱ anán c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat. 16 Xma̱n hua̱ tamá̱ hua̱nti ̱ lama̱ caxani ̱li ̱huayá̱, chu̱ anta̱ni ̱ xlá̱ lama̱ huí ̱ aktum tlanca xkakánat hua̱ntu̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ lay laktalacatzuhui ̱y, hua̱ tama̱ Dios hua̱nti ̱ ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ a̱ucxilha, na̱ ni ̱ pala ti ̱ lay catiúcxilhli. ¡Xma̱n huá̱ mini ̱niy nalakachixcuhui ̱ya̱hu, nama̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni, chu̱ nakalhi ̱y yama̱ tlanca xli ̱tlihuaka tu̱ nakalhi ̱y nahuán hasta caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱! Chuná calalh, amén. 17 Hua̱ ma̱t amacu̱ naní n ̱ ti ̱ akata̱xtuniko̱y hua̱ntu̱ maclacasquinko̱y u̱ nú̱ ca̱t uxá̱huat, cali ̱ma̱paksi ̱kó̱ pi ̱ ni ̱

1 TIMOTEO 6 cali ̱tlanca̱catzi ̱ko̱lh, na̱ ni ̱ pala cali ̱pa̱huanko̱lh xtumi ̱ncán pala tla̱n nalakma̱xtuko̱y, sa̱mpi ̱ tumi ̱n ni ̱ lay ankalhíṉ naquintica̱makta̱yayá̱n sa̱mpi ̱ na̱ chuná̱ laksputa. Chí ̱ hua̱mpi ̱ huata xma̱n huá̱ cama̱siyunikó̱ la̱ntla̱ luhua nali ̱pa̱huanko̱y yama̱ tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ xataxajni quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ maclacasquina̱hu, laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱xuhuaya̱hu. 18 Cahuanikó̱ pi ̱ xli ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ catlahuako̱lh hua̱ntu̱ lacuan tatlahu laqui ̱mpi ̱ chuná̱ luhua ma̱tamacu̱ naníṉ nali ̱taxtuko̱y c-xlacati ̱n Dios caj xpa̱lacata lacuan xtatlahucán hua̱ntu̱ natlahuako̱y, xa̱hua̱ xli ̱pacs xtapa̱xuhua̱ncán luhua acxtum cali ̱makta̱yani ̱nanko̱lh xtumi ̱ncán hua̱ntu̱ xlacán kalhi ̱ko̱y. 19 Lapi ̱ chuná̱ natlahuako̱y, xlacán lhu̱ hua̱ ma̱stokma̱koj nahuán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtamacu̱ ncán hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh nali ̱pa̱xuhuako̱y acxni ̱ nama̱xqui ̱ko̱cán c-akapú̱ n yama̱ xli ̱pa̱a n latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa. 20 Ca̱na̱ huix, Timoteo, luhua catlahua̱ li ̱tlá̱n aksti ̱tum cama̱siyu̱ yama̱ xtaluloktat xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ tali ̱ma̱cui ̱ntajli ̱ni ̱ta. Huix cui ̱ntaj catlahua̱ pi ̱ ni ̱ cakáxpatti, chu̱ ni ̱ caca̱najla̱ yama̱ caj chunata takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ caj ni ̱tú̱ xlakasi ̱ xtalacapa̱stacnican chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, ma̱squi huanko̱y pi ̱ tlanca talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ ma̱siyuko̱y. 21 Sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ cumu li ̱pa̱huanko̱ni ̱t pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tlanca tastácat hua̱ntu̱ huanko̱y, pus hasta li ̱lakmakanko̱ni ̱t Quimpu̱chinacán, chu̱ nia̱lh li ̱pa̱huanko̱y. A̱ huata tu̱ clacasquín mimpa̱lacata, pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo xataxajni cama̱xquí ̱n xtapá̱xqui ̱t, chu̱ xtalakalhamá̱n.

Xli ̱mactuy xcarta Apóstol Pablo hua̱ntu̱ tzóknilh Timoteo XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ xli ̱mactuy carta hua̱ntu̱ apóstol Pablo tzóknilh Timoteo a̱yuj luhua xta̱chuná̱ hua̱ntu̱ luhua pu̱ lana̱ titzóknilh, sa̱mpi ̱ yuma̱ c-carta̱ li ̱ta̱kalhchuhui ̱nancán Timoteo pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum catláhualh xtascujut Cristo, chu̱ cali ̱pa̱hua̱, chu̱ cata̱yánilh c-xlatáma̱t xta̱chuná̱ “la̱ntla̱ cha̱tum sculujua xtropa̱ Jesucristo” (2:3). Xahua huanicán pi ̱ cumu aksti ̱tum nali ̱pa̱huán Cristo, chu̱ nali ̱chihui ̱nán xtachihuí ̱n, lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱ma̱akspuli ̱cán, hasta nali ̱putzasta̱lacán laqui ̱mpi ̱ nasoka̱li ̱cán, natamacanu̱cán c-pu̱ la̱chi ̱n, usu nachi ̱huili ̱cán, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱cán caj xpa̱lacata pi ̱ li ̱scujma̱ Cristo. Hua̱mpi ̱ lacatancs huanicán Timoteo, pi ̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ lacxtum ta̱ni ̱ya̱hu Cristo mima̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ lacxtum nata̱ma̱paksi ̱nana̱cha̱hu c-xpu̱ ma̱paksí ̱n. Xa̱huachí ̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nancán Timoteo pi ̱ xli ̱ankalhí ̱n quilhtamacú̱ cali ̱kalhtahuákalh yama̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ maká̱n tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ (3:15-16). Yuma̱ c-xcarta San Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ aya maka̱sá̱ pa̱ti ̱nani ̱t c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ puhuán pi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ namakni ̱cán. Squiniy li ̱tlá̱n Timoteo pi ̱ na̱ fuerzaj catlahuánilh laqui ̱mpi ̱ tlajanán, usu nata̱yaniy c-xlatáma̱t, chu̱ cama̱kantaxti ̱ko̱lh hua̱ntu̱ Dios li ̱lacsacni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ xma̱kantaxti ̱ni ̱t c-xlatáma̱t. xataxajni cama̱xquí ̱n xtapá̱xqui ̱t, chu̱ xtalakalhamá̱n, xa̱hua̱ hua̱ntu̱ tla̱n latáma̱t.

Pablo li ̱pa̱xuhu xakatli ̱lacá̱n Timoteo Quit Pablo, xapóstol, usu xtalakacha̱n Jesucristo, sa̱mpi ̱ chuná̱ lacásquilh Dios pi ̱ mákat nacán li ̱akchihui ̱nán yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱y nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Cristo Jesús. 2 Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu ctzoknimá̱n yuma̱ carta huix Timoteo hua̱nti ̱ cpa̱xqui ̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ quincam. Quit clacasquín pi ̱ Quintla̱tican Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo

1

Pablo luhua lacapa̱staclacá̱n Timoteo 3 Timoteo, cha̱li ̱ cha̱lí ̱ lacatzi ̱sa, chu̱ ca̱tzi ̱sní ̱ acxni ̱ ctlahuaniy oración Quintla̱tican Dios, hua̱nti ̱ aksti ̱tum clacscujnima̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱pa̱huanko̱y, chu̱ cscujnima̱kó̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán quin judíos, quit clacapa̱stacá̱n, chu̱ cpa̱xcatcatzi ̱niy Dios xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t c-milatáma̱t. 4 Acxni ̱ quit 518

519 clacapa̱staca̱ la̱ntla̱ huix tasa̱ acxni ̱ tapa̱pitzihu, hasta caj u̱cu xacucxilhni ̱ cpuhuán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xackalhi ̱pá̱ tapa̱xuhuá̱n caj mimpa̱lacata. 5 Sa̱mpi ̱ quit stalanca ccatzi ̱y la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huana̱ Cristo, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ li ̱pa̱huani ̱t tama̱ xatzicana mina̱na̱ huanicán Loida, xa̱hua̱ mintzi Eunice; hua̱mpi ̱ na̱ lacatancs cma̱luloka̱ pi ̱ huix na̱ chuná̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huana. 6 Huá̱ xpa̱lacata cli ̱stacya̱huayá̱n pi ̱ cama̱huixca̱ni ̱ tama̱ xli ̱tlihuaka Dios hua̱ntu̱ huix maklhtí ̱nanti ̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ quit ctláhualh oración mimpa̱lacata, chu̱ ctili ̱acchipán quimacán. 7 Sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán xli ̱tlihuaka Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ caj cha̱pe̱cua̱ nalatama̱ya̱hu, huata huá̱ quinca̱li ̱ma̱xqui ̱ni ̱tán laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ya̱hu li ̱tlihuaka̱ nata̱yaniya̱hu c-quilatama̱tcán, chu̱ tla̱n talacapa̱stacni, chu̱ laqui ̱mpi ̱ napa̱xqui ̱ko̱ya̱hu caxati ̱cahua̱ chixcú. 8 Niucxni ̱ tili ̱ma̱xanana̱ la̱ntla̱ tancs nama̱luloka̱ pi ̱ li ̱pa̱huana̱ Quimpu̱chinacan Jesús; na̱ ni ̱ pala quit, niucxni ̱ quintili ̱ma̱xanana̱ pi ̱ cpa̱ti ̱nama̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ na̱ cli ̱pa̱huán Cristo. Huata huix cata̱ta̱yani ̱ tama̱ li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱yá̱n, ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱ti ̱ya̱ c-milatáma̱t caj xpa̱lacata mintaca̱najla, chu̱ pi ̱ li ̱chihui ̱námpa̱t tama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut. 9 Dios quinca̱lakma̱xtún, chu̱ quinca̱li ̱lacsactasanín laqui ̱mpi ̱ namacama̱xqui ̱ya̱hu quilatama̱tcán, hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ quinca̱li ̱lakalhamán caj xpa̱lacata̱ pala tú̱ tla̱n tascújut ma̱kantaxti ̱hu, hua̱mpi ̱ huá̱ chuna tuncán xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n sa̱mpi ̱ quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ antá̱ stalanca ma̱síyulh c-xlatama̱t Cristo Jesús. Hasta la̱ntla̱ Dios ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y ca̱tuxá̱huat xlá̱

2 TIMOTEO 1 chunatiyá̱ xquinca̱lacsacni ̱tán, chu̱ xquinca̱pa̱xqui ̱ma̱ná. 10 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ chú̱ macámilh Quima̱akapu̱taxti ̱nacan Jesucristo ca̱tuxá̱huat, luhua lacatancs ma̱lúlokli ̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱lakalhamaná̱n. Antá̱ c-cruz xlá̱ makatlájalh xli ̱pacs xli ̱tlihuaka xpu̱china ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ caj xpa̱lacata yuma̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut antá̱ stalanca quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱má̱n la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa. 11 Dios quili ̱lácsacli ̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchihui ̱nán tama̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ní ̱n, chu̱ quili ̱má̱xtulh xapóstol, usu xtalakachá̱n hua̱nti ̱ cani ̱huá̱ nacán li ̱akchihui ̱nán, chu̱ ma̱siyuy la̱ntla̱ tla̱n nakalhi ̱cán yuma̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y. 12 Pus huá̱ xpa̱lacata quit cli ̱ta̱yanima̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cpa̱ti ̱ma̱ yunú̱ c-pu̱ la̱chi ̱n; hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ ctalactuhuaja̱ sa̱mpi ̱ stalanca ccatzi ̱y ti ̱ cmacama̱xqui ̱ni ̱t quilatáma̱t, xa̱huá̱ ccatzi ̱y pi ̱ Dios kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ naquimaktakalha, ni ̱tú̱ naquiakspulay hasta nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ nacma̱kantaxti ̱ko̱y yuma̱ xtascújut hua̱ntu̱ quima̱cui ̱ntajli ̱ni ̱t. 13 Huix aksti ̱tum cali ̱latapa̱ tama̱ xatla̱n talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ quit cma̱siyunini ̱tán, xa̱hua̱ mintaca̱najla, chu̱ yama̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ quin kalhi ̱ya̱hu pi ̱ huá̱ macxtum ta̱huani ̱tahu Cristo Jesús. 14 Cama̱xqui ̱ quilhtamacú̱ tama̱ Espíritu Santo hua̱nti ̱ lama̱ c-quilatama̱tcán pi ̱ namakta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ mintascújut hua̱ntu̱ Dios li ̱lacsacni ̱tán pi ̱ nali ̱akchihui ̱nana̱ xtachihuí ̱n. 15 Huix catzi ̱yatá̱ pi ̱ xli ̱pacs yama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xuilakó̱, hua̱nti ̱ xala c-xatiyat Asia, lhtuj quimakaxtakko̱lh, na̱ chuná̱ quintlahuako̱lh quinta̱lacan

2 TIMOTEO 1​, ​2 Figelo, xa̱hua̱ Hermógenes; xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua quimakali ̱puhuanko̱lh acxni ̱ chuná̱ quintlahuako̱lh. 16 Quit clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacán calakalhamanko̱lh, chu̱ camakta̱yako̱lh Onesíforo, chu̱ xli ̱nata̱lán, sa̱mpi ̱ xlá̱ maklhu̱ hua̱ quima̱huixcá̱ni ̱lh, chu̱ quima̱akpuhuantí ̱ni ̱lh acxni ̱ quit xacli ̱puhuama̱, chu̱ ni ̱ quili ̱ma̱xánalh ma̱squi quit xactanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n. 17 Chí ̱ hua̱mpi ̱ acxni ̱ milh u̱ nú̱ c-xaca̱chiqui ̱n Roma quilacapútzalh hasta quima̱nóklhulh. 18 Pus hua̱ Quimpu̱chinacán calakalhámalh, acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ nata̱tlahuako̱y cuenta̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, sa̱mpi ̱ huix stalanca catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ xlá̱ quimaktá̱yalh acxni ̱ xlama̱cha̱hu c-xaca̱chiqui ̱n Efeso. Huanicán Timoteo pi ̱ cascujli ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum sculujua xtropa̱ Jesús Hua̱mpi ̱ huix quincam Timoteo, huix catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n Cristo Jesús ti ̱ tancs li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ xlá̱ nama̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ mintascújut. 2 Pacs yama̱ tama̱siyún hua̱ntu̱ huix kaxpatni ̱ta̱ pi ̱ cma̱siyuniko̱ni ̱t lhu̱ hua̱ chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y Cristo, clacasquín pi ̱ huix na̱ huatiya li ̱tum nama̱siyuniko̱ya̱ makapitzi ̱n xatali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n hasta acxni ̱ xlacán na̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y Cristo laqui ̱mpi ̱ na̱ chuná̱ xlacán huatiya li ̱tum nama̱siyunipalako̱y xa̱makapitzí ̱n. 3 Huix pacs tla̱n catlahua, chu̱ capa̱xuhua̱na̱li ̱pi ̱ hua̱ntu̱ akspulayá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum sculujua xtropa̱ Jesucristo. 4 Acxni ̱ cha̱t um tropa ma̱kantaxti ̱ma̱ xli ̱tascújut hua̱ntu̱ lakaya̱huacani ̱t, ni ̱tú̱ tili ̱scujpalaka̱y a̱tanuj tascújut huata caj xma̱n huá̱ li ̱scuja̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ namakapa̱xuhuay

2

520 xpuxcu. 5 Pus na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ cha̱tum kama̱ná̱ hua̱nti ̱ la̱tlajama̱ pala xatí ̱ a̱tzinú̱ tlak tla̱n kama̱nán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ catima̱xqui ̱ca̱ xtrofeo, usu xtata̱quí ̱n pala ni ̱ chuná̱ nama̱kantaxti ̱y la̱ntla̱ xli ̱kamá̱nat xuani ̱t. 6 Na̱ chuná̱ cama̱kantaxti ̱ mintascújut xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ scujma̱, chu̱ chana̱nama̱ c-xpú̱cuxtu, tancs tlahuay xtascújut sa̱mpi ̱ catzi ̱y pi ̱ pu̱ lana̱ huá̱ lakchá̱n nali ̱hua̱yán hua̱ntu̱ antá̱ namakalay. 7 Xli ̱pacs yuma̱ hua̱ntu̱ quit cuanimá̱n, huix li ̱huana̱ calacapá̱stacti ̱ la̱ntla̱ tzinú̱ namaclacasquina̱ c-milatáma̱t, xa̱hua̱ Dios namakta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksa̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huix cuanimá̱n. 8 Xa̱huachí ̱ niucxni ̱ tipa̱t zanka̱ya̱ nali ̱chihui ̱nana̱ Jesucristo; pus hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit cli ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat, pi ̱ Cristo huá̱ xquilhtzúcut xuani ̱t xamaka̱n ko̱lutzi ̱n rey David, chu̱ cumu xCam Dios huá̱ li ̱lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. 9 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xpa̱lacata cli ̱akchihui ̱nama̱ yuma̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ní ̱n lhu̱ hua tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ quit cli ̱pa̱ti ̱ma̱, chu̱ hasta caj huá̱ xpa̱lacata ma̱squi quili ̱macachi ̱cani ̱t cadena xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum makni ̱ná; hua̱mpi ̱ ma̱squi quit quinchi ̱cani ̱t, yama̱ xtachihui ̱n Dios ni ̱tú̱ chi ̱ma̱ca̱. 10 Pus hua̱ yumá̱ xpa̱lacata quit cli ̱ta̱yanima̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ cpa̱ti ̱ma̱ c-quilatáma̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nacli ̱makta̱yako̱y yama̱ hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t, laqui ̱mpi ̱ xlacán na̱ nakalhi ̱ko̱y yama̱ akapu̱táxtut, chu̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa lapi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Cristo Jesús. 11 Luhua xtalulóktat yama̱ takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ chuná̱ na̱má̱ huan: Lapi ̱ quin tancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ aya ta̱ni ̱ni ̱tahu Cristo, pus na̱ quili ̱ca̱najlatcán pi ̱ acxtum nata̱latama̱ya̱cha̱hu c-akapú̱ n.

521

12 Lapi ̱ huá̱

chú̱ pa̱xuhua̱na̱le̱na̱hu tapa̱tí ̱n caj xpa̱lacata, na̱ tancs cacatzi ̱hu pi ̱ lacxtum nata̱ma̱paksi ̱nana̱hu. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ quin ni ̱ li ̱ta̱yaya̱hu c-xlacati ̱ncan li ̱lhu̱ hua̱ pi ̱ lakapasa̱hu, pus na̱ ni ̱ pala huá̱ catili ̱tá̱yalh pala quinca̱lakapasá̱n. 13 Hua̱mpi ̱ ma̱squi lakachuní ̱n quin ni ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huana̱hu, hua̱mpi ̱ xlá̱ chunatiyá̱ quinca̱lakalhamaná̱n. Sa̱mpi ̱ ni ̱ lay caj naaksani ̱nán, chu̱ ni ̱ nama̱kantaxti ̱putún hua̱ntu̱ aya quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán. Pablo huaniy Timoteo pi ̱ tancs cama̱kantáxti ̱lh yama̱ tascújut hua̱ntu̱ Dios li ̱lacsacni ̱t 14 Huix li ̱huana̱ cama̱lacapa̱stacni ̱kó̱ nata̱laní ̱n, chu̱ cali ̱ma̱paksi ̱kó̱ c-xlacati ̱n Dios pi ̱ nia̱lh cala̱li ̱akslokoko̱lh yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xlakasi, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ta̱kslokó̱n ni ̱tú̱ tlajanicán, hua̱mpi ̱ huata caj li ̱laclata̱yako̱y hua̱nti ̱ kalhakaxmatko̱y. 15 Ca̱na̱ huix, fuerza̱ catlahuani ̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ mintascújut hua̱ntu̱ Dios li ̱lacsacni ̱tán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱taxtuya̱ cha̱tum tla̱n cscujni ̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum lama̱, chu̱ ni ̱tú̱ catili ̱ma̱ma̱xaní ̱canti sa̱mpi ̱ tancs ma̱siyúpa̱t yama̱ xataluloktat xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut. 16 Niucxni ̱ timaktanu̱ya̱ tama̱ c-ta̱klhu̱ hua̱t na talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ yunú̱ xala ca̱tuxá̱huat hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xlakasi, chu̱ ni ̱ ma̱xqui ̱y ca̱cni ̱ Dios sa̱mpi ̱ caj pacs xtalacapa̱stacnicán hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱kalhchihui ̱nanko̱y li ̱huacá̱ li ̱laktzanka̱ta̱yako̱y c-tala̱kalhí ̱n. 17 Chu̱ yama̱ li x ̱ cajnit tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱siyuko̱y smani ̱pasako̱y

2 TIMOTEO 2 a̱makapitzí ̱n, chu̱ la̱li ̱huán ta̱kahuani ̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum lix̱ cajnit tzitzi ̱ tu̱ tzucuy stactahuilay. Hua̱ yumá̱ ti ̱ na̱ chuná̱ tlahuako̱y huá̱ Himeneo, xa̱hua̱ Fileto. 18 Cumu nia̱lh chuná̱ ca̱najlako̱y xtaluloktat Dios, xlacán huanko̱y pi ̱ acxni ̱ nani ̱ya̱hu nia̱lh catilakastakuanahu ca̱li ̱ní ̱n sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ quili ̱lakastakuanatcán xuani ̱t, aya kantaxtuni ̱t c-quilatama̱tcán, chuná̱ li ̱chihui ̱nampu̱ lako̱y, chu̱ lakla̱kalhi ̱niko̱ni ̱t xtaca̱najlacán makapitzí ̱n. 19 Hua̱mpi ̱ quin stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ xtankaxe̱ka chiqui hua̱ntu̱ Dios li ̱huana̱ ca̱xuili ̱ni ̱t luhua tlihuaklh huí ̱, ni ̱ lay pala cha̱tum tí ̱ catilactláhualh, chu̱ antá̱ c-xlacán talaclhpittahuilani ̱t yuma̱ tachihuí ̱n: “Quimpu̱chinacán pacs lakapasko̱y hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y”, chu̱ a̱lacatum c-xlacán na̱má̱ huampalay: “Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱ta̱yako̱y pi ̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacan Cristo calakmakanko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n.” 20 Huix catzi ̱ya̱ pi ̱ anta̱ni ̱ tla̱ná̱ huilaca̱ c-aktum tlanca chiqui, lhu̱ hua pu̱ scujni ̱ kalhi ̱cán, makapitzi ̱n pula̱tu xla oro, vasos xla plata, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱huá̱ kalhi ̱cán makapitzí ̱n xla quihui, chu̱ xla tíyat. Yamá̱ hua̱ntu̱ xla oro, usu plata, caj xma̱n pu̱ hua̱yanko̱cán acxni ̱ tlahuacán tlanca ca̱tánit, usu caj li ̱ca̱cni li ̱kalhi ̱cán, chu̱ makapitzi ̱n pu̱ scujni ̱ hua̱ntu̱ xla quihui, chu̱ xla tíyat caj chunatá̱ tu̱ li ̱maclacasquincán. 21 Pus xli ̱pacs hua̱nti ̱ lakmakanko̱y hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n c-xlatama̱tcán, li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ vaso, chu̱ pula̱tu xla plata, chu̱ xla oro hua̱ntu̱ Dios li ̱pa̱xuhu namaclacasquinko̱y, chu̱ pacs tla̱n tu̱ nali ̱lacán. 22 Huix catamakatli ̱ni ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱ mini ̱niko̱y tlahuako̱y hua̱nti ̱ lakkahuasán la̱ huix, chu̱ ni ̱ chuná̱ casta̱lanikó̱, huata caj xma̱n hua̱ aksti ̱tum cali ̱latapa̱ mintaca̱najla̱

2 TIMOTEO 2​, ​3 la̱ntla̱ li ̱pa̱huana̱ Dios, la̱ntla̱ pa̱xqui ̱ko̱ya̱ a̱makapitzí ̱n, chu̱ aksti ̱tum calatapa̱ c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka xnacu̱cán quilhcha̱niko̱y Quimpu̱chinacán c-xoracioncán. 23 Huix calakmákanti ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ caj xtalacapa̱stacnicán hua̱nti ̱ caj aklakuá̱ li ̱ma̱aksloko̱ni ̱namputunko̱y ma̱squi huanko̱y pi ̱ huá̱ xaxli ̱ca̱na̱ tla̱n talacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ huix aya catzi ̱ya̱ pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, huata caj antá̱ li ̱ma̱tzuqui ̱ko̱y tasi ̱tzí ̱n. 24 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ aya macama̱xqui ̱ni ̱t xlatama̱t Quimpu̱chinacán, ni ̱ pala tzinú̱ mini ̱niy caj xma̱n naaksloko̱nanta̱kchokoy, hua̱mpi ̱ huata xlá̱ mini ̱niy pi ̱ caxati ̱cahua̱ tla̱n cacatzi ̱niko̱lh, chu̱ cakálhi ̱lh tastácat laqui ̱mpi ̱ tla̱n ma̱kalhtahuaka̱ná nahuán ti ̱ tancs nama̱siyuy xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ napa̱xuhua̱na̱le̱nko̱y hua̱nti ̱ ni ̱ tuncán akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ ma̱siyuniko̱y. 25 Chu̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ tanuj talacapa̱stacni ̱ kalhi ̱ko̱y chu̱ lakapa̱xtokko̱y tachihuí ̱n, xlá̱ mini ̱niy pi ̱ xli ̱pacs tasma̱lhuán, chu̱ lacatzucu̱ cali ̱stacya̱huakó, chá̱mpala xamaktum chuná̱ Dios nalakalhamán, chu̱ naca̱najlako̱y mintachuhuí ̱n pi ̱ kalhi ̱y xtalulóktat. 26 Chu̱ chuná̱ natza̱laniko̱y akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ xtachí ̱n li ̱lama̱kó̱, chu̱ ma̱tlahui ̱ma̱kó̱ hua̱ntu̱ xlá̱ lacasquín natlahuako̱y. La̱ntla̱ nalako̱y tachixcuhuí ̱tat acxni ̱ talacatzuhui ̱majá nahuán quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namimpalay Cristo Timoteo, huix luhua mili ̱cátzi ̱t pi ̱ acxni ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ nahuán yama̱ a̱huatiya quilhtamacu̱ xli ̱sputni ca̱tuxá̱huat, luhua scalajua namín quilhtamacú̱. 2 Lhu̱ hua chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ caj xma̱n xacstucán naakli ̱huanko̱cán, xma̱n huá̱ luhua nalakati ̱laca̱nko̱y nakalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n, natlanca̱catzi ̱ko̱y, luhua lactali ̱pa̱hu

3

522 namakcatzi ̱ko̱cán la̱ntla̱ nalacapacxko̱y. Lhu̱ hua̱ ti ̱ lakahuán nalako̱y, chu̱ nalakachixcuhui ̱makanko̱y xnatla̱t nacán, niucxni ̱ pala tí ̱ tú̱ nali ̱pa̱xcatcatzi ̱niko̱y, chu̱ ni ̱tú̱ nali ̱ucxilhko̱y Dios. 3 Xlacán ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ catilakalhamanko̱lh, chu̱ pala tí ̱ natlahuaniko̱y hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, ni ̱ catima̱tzanka̱naniko̱lh, xa̱huachí ̱ xlacán tlanca xaaksani ̱naní ̱n nahuanko̱y, ni ̱ namakaxtakta̱yaputunko̱y la̱ntla̱ tlakaj nali ̱lako̱y xmacnicán, ni ̱ tzinú̱ kayaj nacatzanko̱y, chu̱ ni ̱ catiucxilhputunko̱lh hua̱ntu̱ tla̱n tascújut. 4 Hasta xacstucán natzucuy la̱li ̱akskahuinán, nala̱li ̱talakaspitta̱yako̱y, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ catilacama̱xananko̱lh, tlanca lacapacxní ̱n nahuanko̱y, caj luhua xma̱n huá̱ natzaksako̱y la̱ntla̱ namakapa̱xuhuako̱y xmacnicán, ni ̱ xahuá̱ catiputzako̱lh la̱ntla̱ nali ̱makapa̱xuhuako̱y Dios xlatama̱tcán. 5 Yama̱ chixcuhuí ̱n caj huá̱ natlahuako̱y xta̱chuná̱ pi ̱ ca̱cni ̱naniko̱y Dios natasiyuko̱y, ma̱squi stalanca nali ̱tasiyuko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit tlahuako̱y pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ macama̱xqui ̱putunko̱y xlatama̱tcán Dios. Xli ̱pacs tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱ huix ni ̱ cama̱ta̱lajli ̱kó, caj catamakatli ̱nikó. 6 Sa̱mpi ̱ hua̱ tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ makapitzí ̱n li ̱taxtuko̱y pi ̱ luhua li ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihuí ̱n, chu̱ hasta anko̱y lakapaxia̱lhnanko̱y c-xchiccan yama̱ lakahuitini ̱n lacchaján hua̱nti ̱ tlahuako̱ni ̱t lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n c-xlatama̱tcán, chu̱ ma̱squi li ̱li ̱puhuanko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tlahuako̱ni ̱t nia̱lh lay lakmakanko̱y hua̱ntu̱ tlahuako̱y. 7 Yuma̱ lacchaján ankalhí ̱n putzama̱kó̱ li ̱huana̱ nacatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ luhua aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, hua̱mpi ̱ nia̱lh lay akata̱ksko̱y xtaluloktat Dios.

2 TIMOTEO 3​, ​4

523 8 Yuma̱ aksani ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n talhta̱ni ̱niko̱y xtaluloktat Dios chu̱ ni ̱ lacasquinko̱y nalakapascán; xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ yama̱ cha̱tuy scuhuananí ̱n hua̱nti ̱ xuaniko̱cán Janes, chu̱ Jambres, xlacán ankalhí ̱n xtalhta̱ni ̱niko̱y Moisés, na̱ chuná̱ xlacán aya ma̱laktzanka̱ya̱huako̱ni ̱t xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, chu̱ nia̱lh li ̱pa̱huanko̱y Dios. 9 Hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua maka̱s quilhtamacú̱ catitapalhi ̱ko̱lh, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n nacatzi ̱ko̱y pi ̱ caj aksani ̱nama̱kó̱, chu̱ ni ̱tú̱ xtacatzi ̱ncán, na̱ chuná̱ naakspulako̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ akspulako̱lh yama̱ cha̱tuy scuhuananí ̱n acxni ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱chihui ̱nama̱ ko̱lutzi ̱n Moisés.

Aksti ̱tum cali ̱latáma̱lh Timoteo hua̱ntu̱ ma̱siyunicani ̱t 10 Hua̱mpi ̱ huix catzi ̱ya̱ pi ̱ luhua tanu̱ la̱ntla̱ cli ̱latama̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ pacs kaxpatni ̱ta̱ quintama̱siyún, chu̱ la̱ntla̱ quit aksti ̱tum cli ̱latama̱ni ̱t, chu̱ tu̱ cma̱ta̱xtucputún c-quilatáma̱t, chu̱ hua̱ntu̱ luhua cca̱najlay, huix ucxilhni ̱ta̱ la̱ntla̱ ckalhi ̱niko̱ni ̱t tapa̱xquí ̱n nata̱laní ̱n, chu̱ la̱ntla̱ cpa̱xuhua̱na̱le̱ni ̱t ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ quima̱akspuli ̱cani ̱t. 11 Sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ tu̱ cpa̱ti ̱ni ̱t, chu̱ lhu̱ hua̱ tasoka̱lí ̱n tu̱ ckalhi ̱ni ̱t. Huix catzi ̱ya̱ la̱ntla̱ quima̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱ c-xaca̱chiqui ̱n Antioquía, chu̱ c-Iconio, chu̱ c-Listra, anta̱ni ̱ makchiya̱ quili ̱kama̱nanko̱lh chixcuhuí ̱n ti ̱ antá̱ xalaní ̱n, chu̱ hasta quimpu̱tlakale̱mputunko̱lh, hua̱mpi ̱ acxni ̱ chuná̱ xquintlahuama̱ca̱ Quimpu̱chinacán quimaktá̱yalh, chu̱ ni ̱tú̱ quiakspúlalh. 12 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ quiakspulani ̱t, chu̱ na̱ chuná̱ xalán naakspulayá̱n, sa̱mpi ̱ tancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum latama̱putunko̱y sa̱mpi ̱ macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán Cristo, makapitzí ̱n

lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán, chu̱ nasoka̱li ̱ko̱cán. 13 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lacuan chixcuhuí ̱n, chu̱ ti ̱ akskahuinanko̱y, ankalhí ̱n naananko̱y, chu̱ hasta ca̱x natali ̱huaqui ̱niko̱y la̱ntla̱ naakskahuinanko̱y, chu̱ hasta huatiyá̱ xlacán nala̱akskahuiko̱y. 14 Timoteo, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ huix mimpa̱lacata, tlihuaklh cata̱pini ̱ yama̱ xtaluloktat Dios hua̱ntu̱ aya catzi ̱nini ̱ta, chu̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱huana̱ pi ̱ chuná̱ lakchá̱n, sa̱mpi ̱ luhua tla̱n li ̱catzi ̱ya̱ pi ̱ tali ̱pa̱hu hua̱nti ̱ chuná̱ ma̱siyuniko̱ni ̱tán. 15 Sa̱mpi ̱ huix catzi ̱ya̱ pi ̱ hasta c-minca̱taskata, tzucuni ̱ta̱ ma̱siyunicana̱ la̱ntla̱ huan c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahua̱ka, antá̱ huí ̱ lacuan tastacya̱hu hua̱ntu̱ xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ huá̱ tla̱n nali ̱lakma̱xtuya̱ mili ̱stacna la̱ntla̱ nali ̱pa̱huana̱ Cristo Jesús. 16 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Xasa̱ntulani Li ̱kalhtahuaka, huá̱ xtalacapa̱stacni Dios, huá̱ pacs tima̱puhua̱ni ̱ko̱lh la̱ntla̱ natzokko̱y hua̱nti ̱ tzokko̱ni ̱t, chu̱ pacs quin la̱ntla̱ nali ̱kalhtahuakaya̱hu nacatzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ tla̱n nama̱siyuya̱hu xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ la̱ntla̱ nama̱tancsaya̱hu xtalacapa̱stacni cha̱tum hua̱nti ̱ ta̱kskahuini ̱t, chu̱ ni ̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huán Dios, chu̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ nacatzi ̱ya̱hu nahuaniko̱ya̱hu la̱ntla̱ natatla̱ni ̱ko̱y hua̱nti ̱ aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t c-xlatama̱tcán, xa̱hua̱ la̱ntla̱ acxtum nala̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nana̱hu laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios; 17 chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tlahuaputunko̱y xtascujut Dios nakalhi ̱ko̱y li ̱skalala, xa̱hua̱ talacapa̱stacni, chu̱ chuná̱ nacatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y caxatu̱cahua̱ lacuan tatlahu. Cristo Jesús namimpalay xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum rey laqui ̱mpi ̱ nama̱kalhapali ̱ko̱y, nata̱tlahuako̱y cuenta̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lama̱koj nahuán xastacná, chuná̱ la̱ntla̱ tí ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t

4

2 TIMOTEO 4 nahuán. Huá̱ xpa̱lacata c-xlacatí ̱n, xa̱huá̱ c-xlacati ̱n Dios quit cli ̱ma̱paksi ̱yá̱n: 2 pi ̱ ankalhí ̱n cali ̱akchihuí ̱nanti ̱ xtachihui ̱n Dios, ni ̱ nataxlajuani ̱ya, huix cali ̱chihuí ̱nanti ̱ acxni ̱ chixcuhuí ̱n kaxmatputunko̱y, chu̱ hasta ma̱squi acxni ̱ xlacán ni ̱ kaxmatputunko̱y, huix ankalhí ̱n cali ̱ta̱kalhchihui ̱nankó̱. Cama̱akata̱ksni ̱kó̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱huana̱ a̱akata̱ksko̱y, cama̱huixca̱ni ̱kó̱ hua̱nti ̱ taxlajuani ̱ma̱kó̱ c-xtaca̱najlacán, cahuanikó̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ aktzanka̱ta̱yaputunko̱y, chu̱ ankalhí ̱n ca̱li ̱tlá̱n, chu̱ lacatzucu̱ nama̱siyuniko̱ya̱ ti ̱ ni ̱ lay tuncán akata̱ksko̱y. 3 Sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ nia̱lh nakaxmatputunko̱y hua̱ntu̱ xaxli ̱ca̱na̱ xtalacapa̱stacni Dios, hua̱mpi ̱ huata xma̱n huá̱ naputzako̱y hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ lakati ̱ko̱y, hasta lhu̱ hua chixcuhuí ̱n naputzako̱y xakchihui ̱nacán hua̱nti ̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱y hua̱ntu̱ xma̱n xacstucán kaxmatputunko̱y. 4 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xataluloktat xtalacapa̱stacni Dios nalakmakanko̱y, huata huá̱ naca̱najlako̱y hua̱ntu̱ caj xatalactzapa tachihuí ̱n nali ̱chihui ̱nancán ma̱squi caj pacs xtalacapa̱stacnican chixcuhuí ̱n. 5 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ huix mimpa̱lacata, acxni ̱ pala tú̱ tascújut natlahuaya, li ̱huana̱ calacapá̱stacti ̱ lapi ̱ chuná̱ lakchá̱n la̱ntla̱ tlahuaputuna, chu̱ acxni ̱ lakchiná̱n tapa̱tí ̱n, huix cata̱yani, chu̱ capa̱xuhua̱na̱li ̱pi, hua̱mpi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum cali ̱akchihuí ̱nanti ̱ xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, xa̱huachí ̱ xma̱n huá̱ cali ̱ta̱katzanka̱ la̱ntla̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ mintascújut hua̱ntu̱ lakaya̱huacani ̱ta. 6 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ quit quimpa̱lacata, chunatiyá̱ cli ̱tamakaxtakni ̱t la̱ntla̱ aktum li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ nali ̱ca̱xtlahua̱nanicán Dios, chuná̱ cuan sa̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ naquimaklhti ̱cán quilatáma̱t, chu̱ nacni ̱y. 7 Hua̱mpi ̱

524 quit fuerza̱ ctlahuanini ̱t laqui ̱mpi ̱ nacta̱yaniy c-quilatáma̱t, chu̱ c-quintascújut, chu̱ cma̱kantaxti ̱ko̱ni ̱t hua̱ntu̱ Dios quili ̱lacsacni ̱t, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t la̱ntla̱ aktum takamá̱n anta̱ni ̱ la̱tlajacán, hua̱mpi ̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ nacchá̱n anta̱ni ̱ quili ̱chá̱nat xuani ̱t, luhua ca̱na̱ cpa̱xuhuay pi ̱ niucxnicú̱ luhua ctatlaji ̱ni ̱t, chu̱ ni ̱tú̱ claclata̱yama̱, huata fuerza̱ cma̱kantaxti ̱ni ̱t hua̱ntu̱ Dios quima̱cui ̱ntajli ̱ni ̱t. 8 A̱ huatá̱ chú̱ cmakakalhi ̱ma̱ acxni ̱ Quimpu̱chinacán naquima̱xqui ̱ya̱chá̱ c-akapú̱ n quincorona, usu tata̱quí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ ma̱kantaxti ̱ko̱y xtachihuí ̱n. Chu̱ ni ̱ caj xma̱n quit caquintimá̱xqui ̱lh hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱huá̱ namaklhti ̱nanko̱y hua̱ntu̱ nali ̱ma̱skahui ̱cán xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ kalhkalhi ̱ma̱kó̱ acxni ̱ namimpalay Quimpu̱chinacán sa̱mpi ̱ pa̱xqui ̱ko̱y. Pablo huan la̱ntla̱ Dios makta̱yani ̱t 9 Timoteo, luhua xtlahua̱ tlanca li ̱tlá̱n, aktum cacatzi ̱ fuerzaj catlahuani ̱ laqui ̱mpi ̱ pala̱ naquilaktana. 10 Sa̱mpi ̱ tama̱ Demas hua̱nti ̱ caj xma̱n lakati ̱y li ̱pa̱xuhu nali ̱latama̱y hua̱ntu̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat, aktum cátzi ̱lh lhtuj quimakaxtakni ̱t, chu̱ alh putzay hua̱ntu̱ lakati ̱y c-xaca̱chiqui ̱n Tesalónica. Quinta̱lacan Crescente ani ̱t c-xatiyat Galicia, chu̱ Tito na̱ ani ̱t c-xatiyat Dalmacia. 11 Caj xma̱n xacstu̱ Lucas quinta̱tamakaxtakni ̱t. Catlahua̱ li ̱tlá̱n caputzapi ̱ quinta̱lacan Marcos, chu̱ acxtum cata̱ta sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ cmaclacasquín c-quintascújut. 12 Sa̱mpi ̱ yama̱ quinta̱lacan Tíquico quit cma̱lakacha̱ni ̱t c-Efeso. 13 Xa̱huá̱ acxni ̱ natana natlahuaya̱ li ̱tlá̱n naquili ̱taniya̱ quintamaknu̱ hua̱ntu̱ cakxtakuili ̱ni ̱t c-xaca̱chiqui ̱n Troas c-xchic Carpo; na̱ nata̱li ̱tana̱ quilibros, hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ tipa̱tzanka̱ya̱ luhua xlacasquinca̱

525 nali ̱tanko̱ya̱ yama̱ lacstacaca taka̱smilini ̱t xu̱ hua̱ anta̱ni ̱ ctzoknani ̱t. 14 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ quimakali ̱puhuani ̱t tama̱ Alejandro hua̱nti ̱ li ̱scujko̱y tlahuako̱y pailas, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ tu̱ ni ̱tlá̱n quintlahuanini ̱t. Hua̱mpi ̱ Quimpu̱chinacán nama̱xoko̱ni ̱y la̱ntla̱ mini ̱niy napa̱ti ̱nán xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t. 15 Huix luhua skálalh calatapu̱ li ̱ ni ̱tú̱ tiakskahuiyá̱n, sa̱mpi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ quinca̱si ̱tzi ̱niyá̱n, chu̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y hua̱ntu̱ quin li ̱chihui ̱nana̱hu xtachihui ̱n Jesús. 16 Acxni ̱ huacu quintamacaxtuca̱ c-pu̱ la̱chi ̱n laqui ̱mpi ̱ naquima̱kalhapali ̱ko̱y ma̱paksi ̱naní ̱n, ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ xquinkalhmaktá̱yalh, lhtuj quintimakaxtakko̱lh xli ̱pacscán. Csquiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ ni ̱ xli ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ca̱ caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ quintlahuaniko̱lh. 17 Hua̱mpi ̱ ma̱squi pacs quintimakaxtakko̱lh, Quimpu̱chinacán ni ̱ chuná̱ tláhualh, xa̱huá̱ xlá̱ quimá̱xqui ̱lh li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nacli ̱akchihui ̱nán yama̱ li ̱pa̱xuhu xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut, chu̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y xtachihui ̱n Dios quit cma̱kaxmatako̱lh la̱ntla̱ xlá̱ ma̱akapu̱taxti ̱putunko̱y xli ̱pacs caxati ̱cahua̱ ti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y. Hua̱mpi ̱

2 TIMOTEO 4 hua̱ Dios quilakmá̱xtulh laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naj naquima̱makni ̱ni ̱nanko̱y ma̱paksi ̱naní ̱n, 18 chu̱ chunatiyá̱ cui ̱ntaj quintlahuama̱ nahuán hasta yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ nacchá̱n c-xpu̱ ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. ¡Caj xma̱n xacstu̱ mini ̱niy nama̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱! Chuná calalh, amén. Pablo a̱huata xakatli ̱laca̱nko̱y ca̱najlaní ̱n 19 Catlahua̱ li ̱tlá̱n, li ̱pa̱xuhu caquixakatli ̱niko̱pítit, chu̱ hua̱ntu̱ quimpa̱lacata camacatiyako̱pítit Prisca, chu̱ Aquila, na̱ chuná̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xchic Onesíforo. 20 Quinta̱lacan Erasto antá̱ tamakaxtakchá̱ c-Corinto, chu̱ Trófimo, cumu xta̱tatlay, antá̱ tamakaxtakchá̱ c-xaca̱chiqui ̱n Mileto. 21 Cpuhuán pi ̱ lacapalaj tuncán xtat xli ̱makua̱ ni ̱ a̱lakchá̱n ca̱lonkni. Luhua li ̱pa̱xuhu xakatli ̱laca̱ma̱ko̱chá̱n Eubulo, Pudente, Lino, Claudia, chu̱ xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ u̱ nú̱ xalaní ̱n. 22 Clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo acxtum cata̱latamá̱n, chu̱ pi ̱ caca̱ucxilhlacachá̱n xli ̱pacs huixín, chu̱ xataxajni ̱ caca̱ma̱xquí ̱n xtapa̱xquí ̱n, chu̱ xtalakalhamá̱n.

Xcarta San Pablo tu̱ tzóknilh Tito XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ carta xa̱hua̱ yama̱ mactuy hua̱ntu̱ titzoknica̱ Timoteo, hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱cán: “Cartas hua̱ntu̱ li ̱ta̱kalhchuhui ̱nancán cscujni ̱n Dios.” Hua̱mpi ̱ yuma̱ carta huá̱ tzoknica̱ cha̱tum kahuasa hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huán Cristo xuanicán Tito, hua̱nti ̱ apóstol Pablo timakaxtakchá̱ c-aktum isla hua̱ntu̱ huí ̱ c-xlaquita̱t xapupunu Mediteraneo huanicán Creta laqui ̱mpi ̱ nama̱huixca̱ni ̱ko̱y yama̱ xta̱ca̱najlaní ̱n laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y Dios. Yuma̱ carta antá̱ lacatancs li ̱chihui ̱nama̱ tu̱ xli ̱tlahuatcán, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán yamá̱ hua̱nti ̱ lakaya̱kó̱ aktum tascújut c-siculán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ lacapuxcu̱ nanko̱ni ̱t, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, chu̱ hua̱nti ̱ li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios hua̱nti ̱ antá̱ scujma̱kó̱. Li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ mini ̱niko̱y xli ̱tata̱ksatcán acxni ̱ tanu̱ ma̱kó̱ c-siculán, chu̱ lakataquilhpu̱tanama̱kó̱, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán c-xlacati ̱ncan a̱makapitzí ̱n acxni ̱ ni ̱ huá̱ li ̱chihui ̱nama̱kó̱ xtachihui ̱n Dios, usu acxni ̱ ni ̱ antá̱ huilakó̱ c-siculán. Xa̱huachí ̱ antá̱ u̱ nú̱ talhca̱ni ̱t la̱ntla̱ mini ̱niko̱y xli ̱latama̱tcán xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chuná̱ la̱ntla̱ chixcuhuí ̱n, lacchaján, lakkahuasán, lactzumaján, chu̱ lakko̱lutzí ̱n. Chu̱ yuma̱ carta li ̱akasputa hua̱mpi ̱ huí ̱ tu̱ li ̱ta̱kalhchuhui ̱nancán hua̱ntu̱ xacstu̱ xpa̱lacata Tito, chu̱ hua̱ntu̱ namakta̱yalé̱n c-xlatáma̱t.

1

 uit Pablo hua̱nti ̱ cscujni Dios, Q chu̱ na̱ xapóstol usu xtalakacha̱n Jesucristo, sa̱mpi ̱ xlá̱ quili ̱lacsacni ̱t, quima̱lakacha̱ni ̱t pi ̱ nacli ̱scujko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ xlá̱ ma̱n lacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, nalakapasko̱y xli ̱pacs xtalacapa̱stacni, na̱ nacatzi ̱ko̱y la̱ntla̱ Dios lacasquín nalakachixcuhui ̱ya̱hu, chu̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu, 2 chu̱ la̱ntla̱ tancs naucxilhlacacha̱na̱hu nakalhkalhi ̱ti ̱ya̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ nalaksputa̱ c-akapú̱ n. Hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios ni ̱tú̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y, xlá̱ aya xlaclhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n;

chu̱ cumu xlá̱ ni ̱ aksani ̱nán, 3 xa̱huachí ̱ cumu aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱, Quintla̱tican Dios, hua̱nti ̱ li ̱taxtuy Quima̱akapu̱taxti ̱nacán, quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱má̱n xtachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut; xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quit quima̱cui ̱ntajli ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nacli ̱akchuhui ̱nán. 4 Tito, luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu ctzoknimá̱n yuma̱ quincarta sa̱mpi ̱ cli ̱ma̱xtuyá̱n cumu la̱mpala xaxli ̱ca̱na̱ quinkahuasa, sa̱mpi ̱ caj quimpa̱lacata ma̱squi na̱ li ̱pa̱huana̱ hua̱ntu̱ quit cli ̱pa̱huán; clacasquín pi ̱ Quintla̱tican Dios, xa̱hua̱ Quima̱akapu̱taxti ̱nacan Jesucristo xataxajni cama̱xquí ̱n xtapá̱xqui ̱t, chu̱ tla̱n latáma̱t. 526

527 Aksti ̱tum xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios 5 Acxni ̱ ctimakaxtakni ̱ antá̱ c-Isla de Creta, huá̱ xpa̱lacata ctili ̱makaxtakni ̱ antá̱ laqui ̱mpi ̱ nalacca̱xtlahuako̱ya̱ hua̱ntu̱ ni ̱ xa̱lacca̱xtlahuako̱ya̱hu, chu̱ laqui ̱mpi ̱ c-akatunu ca̱chiqui ̱ní ̱n huix nalacsacko̱ya̱ makapitzi ̱ lakko̱lún hua̱nti ̱ napuxcu̱ naniko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, hua̱mpi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit ctili ̱ma̱paksí ̱n natlahuaya. 6 Tama̱ lakko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ huix nalacsacko̱ya, talacasquín pi ̱ huá̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum lama̱kó̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nali ̱yahuakoy pala tú̱ ni ̱tlá̱n. Caj xma̱n cha̱tum xli ̱kalhi ̱tcán xpusca̱t, chu̱ xli ̱pacs xcamancán talacasquín pi ̱ na̱ huá̱ nali ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ xli ̱pacs xli ̱catzi ̱tcán pi ̱ ni ̱ lix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y, chu̱ pacs kalhakaxmatni ̱nanko̱y hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱cán. 7 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ lakaya̱ xtascújut c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua aksti ̱tum xli ̱latama̱tcán laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y c-xlacati ̱n Dios. Niucxni ̱ xalactlancajua, na̱ ni ̱ pala mini ̱niy xasi ̱tzí ̱n nahuán, ni ̱ mini ̱niy xakotni nahuán, xa̱huachí ̱ ni ̱ xli ̱tatlancá̱ni ̱t, na̱ ni ̱ pala xli ̱lakati ̱lacá̱nat la̱ntla̱ natlajay lhu̱ hua tumi ̱n. 8 Chí ̱ hua̱mpi ̱ huata tu̱ xli ̱tláhuat acxni ̱ pala tí ̱ xala mákat caj tiji ̱tla̱huani ̱, chu̱ xamaktum pala nalakapaxia̱lhnán, luhua aktum tapa̱xuhuá̱n xli ̱makamaklhtí ̱nat, chu̱ xli ̱ta̱laktuncúhuit c-xchic, xa̱huachí ̱ tla̱n xli ̱catzí ̱nit xta̱ca̱najlaní ̱n, hua̱ntu̱ tla̱n xtalacapa̱stacni nakalhi ̱y, sa̱mpi ̱ huá̱ tamacama̱sta̱nini ̱t Dios, chu̱ xli ̱cátzi ̱t la̱ntla̱ aksti ̱tum, chu̱ xacacsua namaktakalhlé̱n xlatáma̱t. 9 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua xli ̱ca̱nájlat, chu̱ xli ̱ma̱kantáxti ̱t yama̱ xatla̱n xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱cui ̱ntajli ̱cani ̱tán nama̱siyuya̱hu, laqui ̱mpi ̱ huá̱ tla̱n nali ̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y, chu̱

TITO 1 nali ̱ma̱akata̱ksni ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ laclata̱yama̱kó̱ c-xtaca̱najlacán, chu̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ tlá̱n namakaca̱najlako̱y xpa̱lacata hua̱ntu̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ xtaluloktat Dios hua̱nti ̱ huilhaj li ̱lama̱kó̱ xtalacapa̱stacnicán, chu̱ talhta̱ni ̱niko̱y. 10 Huá̱ chuná̱ cli ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y yama̱ xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ huan pi ̱ xma̱n huá̱ tla̱n xlacán ti ̱ nalakma̱xtuko̱y quili ̱stacnacán, xali ̱huacá̱ yama̱ judíos hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ luhua xlacasquinca̱ xli ̱pacs circuncidar nalaya̱hu hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, chu̱ tzucuy li ̱chihui ̱nanko̱y xtalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi, chu̱ ni ̱ kalhi ̱y xtalulóktat Dios, pus chuná̱ li ̱akskahuimi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n. 11 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ chuná lama̱kó̱ mini ̱niko̱y pi ̱ nama̱quilhcacsako̱ya, sa̱mpi ̱ xlacán ma̱lakaspitya̱huako̱y makapitzí ̱n hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ hasta makapitzí ̱n xli ̱pacs hua̱nti ̱ pu̱tum huilakó̱ c-aktum chiqui. Xlacán ma̱siyutla̱huanko̱y hasta hua̱ntu̱ ni ̱ tzinú̱ mini ̱niko̱y nama̱siyuko̱y, pero huá̱ chuná̱ li ̱tlahuama̱kó̱ sa̱mpi ̱ xlacán caj tumi ̱n li ̱tlajaputunko̱y. 12 Xa̱huachí ̱ calacapa̱stáctit pi ̱ na̱ xala c-Isla de Creta yama̱ profeta hua̱nti ̱ li ̱chihui ̱nanko̱lh xnata̱chiquí ̱n, chu̱ chuná̱ na̱má̱ huá̱: “Makapitzi ̱n tama̱ chixcuhuí ̱n xala c-Creta xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ luhua lix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y, xaaksani ̱naní ̱n, chu̱ xta̱chuná̱ a̱ni ̱ma̱lhna̱ tu̱ caj ni ̱ accatzi ̱ko̱y xma̱n huá̱ putzako̱y la̱ntla̱ tla̱n nahua̱yanko̱y, chu̱ caj nalhquititnanko̱y.” 13 Luhua xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ tili ̱chuhuí ̱nalh tama̱ profeta sa̱mpi ̱ luhua ni ̱ lacuan xta̱yatcán makapitzi ̱n xlacán, hua̱mpi ̱ huix ni ̱ cali ̱quilhpuhuankó, huata calacaquilhni ̱kó̱ acxni ̱ pala tú̱ li ̱aktzanka̱ta̱yaputunko̱y laqui ̱mpi ̱ xma̱n huá̱ aksti ̱tum nali ̱latama̱palako̱y yama̱ xatla̱n

TITO 1​, ​2 xtaca̱najlacán tu̱ xapu̱ laná̱ actancs xkalhi ̱ko̱y, 14 chu̱ pi ̱ nia̱lh naca̱najlako̱y acxni ̱ nali ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ caj catu̱ya̱hua̱ xatalactzapa xtakalhchuhui ̱ncan judíos, na̱ ni ̱ pala huá̱ naca̱najlaniko̱y hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y tama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y xtaluloktat Dios, huata caj lakmakanko̱y. 15 Huix catzi ̱ya̱ pi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ tla̱n le̱ma̱ xtalacapa̱stacni, xlá̱ stalanca catzi ̱y pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y tla̱n naca̱najlaya̱hu, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ aksti ̱tum le̱ma̱kó̱ xtalacapa̱stacnicán, a̱tuyá̱ puhuanko̱y, chu̱ ni ̱ ca̱najlaputunko̱y hua̱ntu̱ huan Dios, hua̱mpi ̱ huá̱ chuná̱ qui ̱li ̱taxtuy sa̱mpi ̱ xli ̱pacs xtalacapa̱stacni ̱ ma̱xcajua̱li ̱ko̱ni ̱t, chu̱ ma̱squi caxatu̱cahua̱ tla̱n talacapa̱stacni anán fuerza̱ nalakmakanko̱y. 16 Sa̱mpi ̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n ma̱squi huanko̱y pi ̱ na̱ lakapasko̱y Dios, hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ xalix̱ cajnit xtatlahucán hua̱ntu̱ tlahuako̱y, antá̱ stalanca li ̱ma̱siyuko̱y pi ̱ caj aksani ̱nanko̱y, sa̱mpi ̱ li ̱pe̱cua̱ quinca̱si ̱tzi ̱niyá̱n, chu̱ ni ̱ kaxmatko̱y hua̱ntu̱ tla̱n tastacya̱hu, xa̱huachí ̱ niucxni ̱ xucxilhkó̱ huix pala xtlahuako̱lh hua̱ntu̱ lacuan tatlahu. Pablo lacasquín pi ̱ Tito xma̱n huá̱ cama̱síyulh hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios Hua̱mpi ̱ hua̱ huix, acxni ̱ nali ̱akchuhui ̱naniko̱ya̱ ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús, xma̱n hua̱ nama̱siyuniko̱ya̱ yama̱ tancs xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱cani ̱tán. 2 Tama̱ lakko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱yá̱ ca̱ta, nahuaniko̱ya̱ pi ̱ mini ̱niko̱y pi ̱ cacs calacahuanko̱lh, chu̱ caakxe̱ka̱catzi ̱ko̱lh; chu̱ mpi ̱ niucxni ̱ calaclata̱yako̱lh c-xtaca̱najlacán, c-xtapá̱xqui ̱t, chu̱ c-xli ̱tlihuakacán laqui ̱mpi ̱ tla̱n natayaniko̱y ma̱squi calakchinko̱lh caxatu̱cahua̱

2

528 tapa̱tí ̱n. 3 Chu̱ na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ lactzicaná, cali ̱latama̱ko̱lh la̱ntla̱ mini ̱niy xtalacsacni ̱n Dios, ni ̱ xakalhtampu̱ ma̱xtunaní ̱n, na̱ ni ̱ pala xakotní ̱n, hua̱mpi ̱ huata caj cama̱siyuko̱lh la̱ntla̱ aksti ̱tum xli ̱latama̱tcán lacchaján hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. 4 Xa̱huachí ̱ cama̱siyuniko̱lh lactzumaján hua̱nti ̱ aya pu̱chuhuako̱y la̱ntla̱ mini ̱niy xli ̱pa̱xqui ̱tcán xchixcucán, xa̱hua̱ xlakskata̱ncán, 5 chu̱ la̱ntla̱ nakalhi ̱ko̱y tla̱n xtalacapa̱stacnicán, xacacsuán, cui ̱ntaj catlahuako̱lh xchiccán, tla̱n cacatzi ̱niko̱lh cati ̱huá̱, chu̱ cakalhakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱y xchixcucán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ cala̱hua̱ nama̱xcajua̱li ̱y yama̱ xtachihui ̱n Dios tu̱ huanko̱y pi ̱ ca̱najlako̱y. 6 Xa̱huachí ̱ huix na̱ chuná̱ cama̱akpuhuanti ̱ni ̱kó̱ lakkahuasán pi ̱ naakxe̱ka̱catzi ̱ko̱y. 7 Hua̱mpi ̱ huix capu̱ lali ̱pi, cama̱siyunikó̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum lápa̱t laqui ̱mpi ̱ na̱ chuná̱ nalatama̱ko̱y, chu̱ la̱ntla̱ huix nali ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ya, chu̱ luhua aksti ̱tum minacú̱ nali ̱ma̱siyuniko̱ya̱ hua̱ntu̱ ca̱najlaya, antá̱ stalanca cama̱siyu̱ pi ̱ xlakli ̱ma̱n hua̱ xatlá̱n, chu̱ xacacsua li ̱lápa̱t. 8 Acxni ̱ nachihui ̱nana, hua̱ntu̱ actancs xatla̱n tachihuí ̱n tu̱ nahuana, chu̱ hua̱ntu̱ ta̱kata̱ksa̱ pi ̱ xtalulóktat laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nahuán pala ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ quilhuámpa̱t, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱lacama̱xananko̱y xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ ta̱la̱tlahuako̱yá̱n acxni ̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum minacu̱cán li ̱lápa̱t hua̱ntu̱ li ̱akchuhui ̱nana. 9 Xli ̱pacs yama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ caj xatasta̱n c-tascújut ma̱scujuma̱ko̱ca̱, huix cali ̱stacya̱huakó̱ pi ̱ hua̱ntu̱ lacati ̱tum cakalhakaxmatko̱lh hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱y xma̱la̱nacán; tla̱n cacatzi ̱ko̱lh, chu̱ ni ̱ caj cakalhakaxmatmakani ̱nanko̱lh.

TITO 2​, ​3

529 10 Ni ̱ camakkalha̱nanko̱lh,

huata cama̱siyuko̱lh pi ̱ aksti ̱tum lama̱kó̱ c-xlatama̱tcán, chu̱ lacati ̱tum ma̱kantaxti ̱ko̱y xtascujutcán, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nama̱siyuko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ luhua li ̱pa̱xuhu li ̱pa̱huancán yama̱ tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ quinca̱lakma̱xtuyá̱n. 11 Sa̱mpi ̱ Dios stalanca quinca̱ma̱siyunini ̱tán pi ̱ caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n quinca̱ucxilhlacachini ̱tán, chu̱ lakma̱xtuputunko̱y xli ̱pacs chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat. 12 Hua̱mpi ̱ yama̱ xtalakalhama̱n Dios hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱kalhi ̱niyá̱n antá̱ stalanca quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n la̱ntla̱ nalakmakana̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuaya̱hu quimacnicán, xlá̱ lacasquín pi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aksti ̱tum nali ̱latama̱ya̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, nakalhi ̱ya̱hu tla̱n quintalacapa̱stacnicán, chu̱ aksti ̱tum nali ̱ma̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni ̱ Dios la̱ntla̱ mini ̱niy tlahuay hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán, 13 chu̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu kalhkalhi ̱ma̱hu nahuán yama̱ tlanca, chu̱ li ̱ca̱cni quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xlá̱ laclhca̱huili ̱ni ̱t nama̱kantaxti ̱y acxni ̱ namimpalay tama̱ tlanca tali ̱pa̱hu quiDioscán hua̱nti ̱ na̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacan Jesucristo. 14 Sa̱mpi ̱ caj quimpa̱lacatacán xlá̱ tamacamá̱sta̱lh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n xpa̱lacata xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ xquinca̱li ̱lamá̱n xta̱chuná̱ la̱ xtachí ̱n, chu̱ laqui ̱mpi ̱ chú̱ caj xma̱n huá̱ natapaksi ̱niya̱hu, chu̱ xma̱n huá̱ natzaksaya̱hu natlahuaya̱hu yama̱ xtascújut hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱ma̱tlahui ̱putuná̱n. 15 Hua̱ yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ huix aksti ̱tum mili ̱ma̱síyut, tancs cali ̱ta̱kalhchuhui ̱nankó̱tit chixcuhuí ̱n acxni ̱ ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱ya, hua̱mpi ̱ na̱ calacaquilhni ̱kó̱ yama̱ hua̱nti ̱ laclata̱yaputunko̱y, hua̱mpi ̱ ankalhí ̱n

cakalhchihuí ̱nanti ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y xli ̱ma̱paksí ̱n. Ni ̱ cama̱sta̱ talacasquín pala tí ̱ nalakmakaná̱n, chu̱ ni ̱tú̱ nali ̱ucxilhá̱n. Dios lakpali ̱y xlatama̱tcán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Tito, huix cama̱lacapa̱stacni ̱kó̱ nata̱laní ̱n pi ̱ xlacasquinca̱ nalakachixcuhui ̱ko̱y lactlanca̱ ma̱paksi ̱naní ̱n, na̱ chuná̱ yamá̱ ti ̱ li ̱taxtuko̱y ma̱paksi ̱naní ̱n c-lactzu̱ ca̱chiquí ̱n, mini ̱niko̱y pi ̱ ankalhí ̱n calakachixcuhuiko̱lh, chu̱ caakpuhuanti ̱ko̱lh nali ̱makta̱yananko̱y pala tú̱ lacuan tascújut. 2 Ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ cali ̱aksanko̱lh tu̱ ni ̱tlá̱n a̱cha̱tum, ankalhí ̱n tla̱n cacatzi ̱niko̱lh xta̱chixcuhui ̱ncán, chu̱ cali ̱latama̱ko̱lh xatla̱n xtalacapa̱stacnicán, chu̱ hua̱ntu̱ xasma̱lhua la̱ntla̱ aksti ̱tum calakalhamanko̱lh xli ̱pacs caxati ̱cahuá̱. 3 Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ xapu̱ laná̱ quin na̱ chuná̱ luhua lix̱ cájnit la̱ntla̱ xlama̱hu, xlakachixcuhui ̱makana̱hu Dios, xaaktzanka̱ta̱yananí ̱n xlama̱hu, chu̱ xtachí ̱n xquinca̱tlahuani ̱tán la̱ntla̱ caxatu̱cahua̱ xtatlahuaputu̱, chu̱ xtalakati ̱n quintiyatli ̱huacán; ni ̱tlá̱n latáma̱t xli ̱lama̱hu, chu̱ ankalhí ̱n xla̱makasi ̱tzi ̱huilahu, chu̱ ni ̱ xla̱ucxilhputuna̱hu. 4 Hua̱mpi ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios quima̱akapu̱taxti ̱nacán quinca̱lakalhamán, quinca̱macaminín xtapá̱xqui ̱t xli ̱pacs quin ti ̱ lama̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, 5 hasta xli ̱ca̱na̱ quinca̱ma̱akapu̱taxtí ̱n, ni ̱ xpa̱lacata pala tú̱ ya̱ tla̱n tascújut tlahuahu huá̱ chuná̱ quinca̱li ̱lakalhamán, huata huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh sa̱mpi ̱ ma̱n quinca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán. Chu̱ acxni ̱ quinca̱chaka̱makanín xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtitlahuani ̱ta̱hu stalanca li ̱taxtuhu xta̱chuná̱ la̱mpala lacachimpalahu a̱maktum, sa̱mpi ̱

3

TITO 3 Espíritu Santo quinca̱ma̱xquí ̱n yama̱ xasa̱sti quilatama̱tcán hua̱ntu̱ huá̱ chú̱ kalhi ̱ya̱hu. 6 Chu̱ caj xpa̱lacata cumu li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacan Jesús, Dios quinca̱ma̱xquí ̱n xli ̱tlihuaka Espíritu Santo, chu̱ ni ̱ pala caj cha̱lakcatza̱naj quinca̱ma̱xquí ̱n hua̱mpi ̱ xlá̱ luhua tapa̱xuhuá̱n ma̱sta̱y. 7 Laqui ̱mpi ̱ cumu aya caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n quinca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ lacle̱na̱hu c-xlacatí ̱n, pus xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chú̱ tla̱n catzi ̱ya̱hu pi ̱ namaklhti ̱nana̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ xli ̱pa̱an latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa, chu̱ hua̱ntu̱ kalhkalhi ̱ti ̱ma̱hu. 8 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ cuanimá̱n huá̱ xtalulóktat, chu̱ clacasquín pi ̱ hua̱ yumá̱ luhua tlihuaklh cali ̱ta̱kalhchihui ̱nankó̱ chixcuhuí ̱n laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo caj luhua xma̱n huá̱ catlahuako̱lh hua̱ntu̱ lacuan tatlahu. Luhua cui ̱ntaj catlahua̱ yuma̱ tastacya̱hu sa̱mpi ̱ huá̱ tu̱ tlak nali ̱makta̱yako̱ya̱ nata̱laní ̱n laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱latama̱ko̱y xtaca̱najlacán. 9 Hua̱mpi ̱ huix niucxni ̱ timaktanu̱ya̱ hua̱nti ̱ makli ̱chuhui ̱nanko̱y yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi, xta̱chuná̱ la̱ yama̱ caj xatalactzapa takalhchihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ xamaká̱n mini ̱tanko̱chá̱ xtapa̱cuhui ̱t, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱latama̱ko̱lh yama̱ lakko̱lutzí ̱n hua̱nti ̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán xuanko̱ni ̱t, xa̱huachí ̱ niucxni ̱ timaktanu̱ya̱ ti ̱ caj li ̱ma̱aklhu̱ hua̱t ni ̱namputunko̱y xta̱chuná̱ la̱ yama̱ hua̱nti ̱ lakati ̱ko̱y li ̱aksloko̱nanko̱y xpa̱lacata tu̱ luhua huamputún xatatzokni xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés sa̱mpi ̱ tama̱ ta̱klhu̱ hua̱t na̱ ni ̱tú̱ xlakasi, caj ta̱kslokó̱n qui ̱li ̱taxtuy. 10 Lapi ̱ cha̱t um chixcú̱ tzucuy ma̱pa̱pitziko̱y, chu̱ ma̱lakaspitya̱huako̱y a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huanko̱y

530 Cristo, pus luhua lacati ̱tum cahuani ̱ maktum, usu maktuy, pi ̱ ni ̱ chuná̱ cali ̱cátzi ̱lh. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ nakalhakaxmatá̱n hua̱ntu̱ nahuaniya, pus maktum catlakaxtu, chu̱ nia̱lh cama̱xqui ̱ talacasquín naca̱ta̱tamacxtumi ̱yá̱n. 11 Chu̱ huix luhua mili ̱cátzi ̱t pi ̱ hua̱nti ̱ chuná̱ ma̱lakaspitya̱huako̱y nata̱laní ̱n xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lix̱ cájnit xtalacapa̱stacni, chu̱ hua̱ xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y acstuma̱aktzanka̱ya̱huama̱. Pablo a̱huatá xakatli ̱lacá̱n Tito

12 Acxni ̱ nacma̱lakacha̱naniyá̱n

Artemas, usu hua̱ Tíquico, luhua natlahuaya̱ li ̱tlá̱n napina̱pi ̱ c-xaca̱chiqui ̱n Nicópolis laqui ̱mpi ̱ antá̱ natanoklha̱cha̱hu, sa̱mpi ̱ aya cli ̱pu̱ lhca̱ni ̱t pi ̱ antá̱ cuilachá̱ nahuán acxni ̱ nalakchá̱n ca̱lonkni. 13 Luhua xli ̱ca̱na̱ catlahua̱ li ̱tlá̱n camakta̱yakó̱ acxni ̱ nalakcha̱nko̱ya̱chá̱n tama̱ ma̱kalhtahuaka̱na Zenas, xa̱hua̱ Apolos; huix cama̱xqui ̱kó̱ hua̱ntu̱ maclacasquinko̱y xala c-xtijicán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ natzanka̱niko̱y, chu̱ tla̱n nacha̱nko̱y anta̱ni ̱ ama̱kó̱. 14 Chu̱ niucxni ̱ tipa̱t zanka̱ya̱ pi ̱ luhua xlacasquinca̱ tama̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo xli ̱makta̱yatcán a̱makapitzí ̱n xta̱ca̱najlani ̱ncán hua̱nti ̱ pala tu̱ maclacasquima̱kó̱ tamakta̱y, laqui ̱mpi ̱ nali ̱smani ̱ko̱y tlahuako̱y hua̱ntu̱ lacuan xtatlahucán, chu̱ namakcatzi ̱ko̱cán pi ̱ luhua maclacasquinko̱cán xlatama̱tcán. 15 Xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ lacxtum quinta̱lama̱kó̱ luhua li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n. Caquimacatiyanipítit xli ̱pacs nata̱laní ̱n chu̱ cacatzi ̱ko̱lh pi ̱ luhua cpa̱xqui ̱ko̱y. Clacasquín pi ̱ Dios xataxajni naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xtalakalhamá̱n mili ̱pacscán.

Xcarta San Pablo tu̱ tzóknilh xamigo Filemón XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Apóstol Pablo tzóknilh yuma̱ actzu̱ carta cha̱tum xca̱najlani Cristo hua̱nti ̱ xuanicán Filemón. Yuma̱ chixcú̱ xkalhi ̱y cha̱tum cscujni xuanicán Onésimo hua̱nti ̱ xtama̱huani ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtlahuako̱y lhu̱ hua chixcuhuí ̱n yama̱ maka̱n quilhtamacú̱, chu̱ xlá̱ xma̱scujuy xta̱chuná̱ la̱ xtachí ̱n scujni. Acxni ̱ Onésimo sí ̱tzi ̱lh, chu̱ nia̱lh pa̱ti ̱pútulh la̱ntla̱ xma̱scujucán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ takalhí ̱n, xlá̱ tza̱latáxtulh c-xchic xpu̱chiná. Antá̱ alh latama̱y c-tlanca xaca̱chiqui ̱n Roma anta̱ni ̱ xtanu̱ ma̱ Pablo c-pu̱ la̱chi ̱n. Cumu xla̱lakapasko̱y, xan Onésimo lakapaxia̱lhnán c-pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ Pablo tzúculh li ̱ta̱kalhchihui ̱nán pi ̱ cali ̱pa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesús. Onésimo ni ̱ xma̱n li ̱pa̱hua̱ hua̱mpi ̱ hasta tzúculh makta̱yay Pablo la̱ntla̱ xlá̱ xli ̱scujma̱ xtachihui ̱n Dios. Hua̱mpi ̱ Onésimo fuerza̱ xli ̱taspítat xuani ̱t c-xlacati ̱n Filemón hua̱nti ̱ xpu̱chiná̱, sa̱mpi ̱ huá̱ xtama̱huani ̱t, huá̱ xpa̱lacata Pablo li ̱tzokniy yuma̱ carta anta̱ni ̱ huaniy pi ̱ catláhualh tlanca li ̱tlá̱n, camakamaklhti ̱nampá̱ Onésimo, hua̱mpi ̱ huaniy pi ̱ nia̱lh chuná̱ cali ̱pú̱ lhca̱lh xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum xatasta̱n cscujni ̱ hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ ma̱paksi ̱y pi ̱ xtama̱huani ̱t, huata cali ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xta̱lá̱ hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y caj xpa̱lacata pi ̱ na̱ aya li ̱pa̱huán Cristo. 1 Hua̱nti ̱ ctzokma̱ yuma̱ carta quit Pablo hua̱nti ̱ quintamacanu̱cani ̱t c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ cscujnanima̱, chu̱ cli ̱pa̱huán Quimpu̱chinacan Jesucristo. Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu ctzoknimá̱n yuma̱ carta, quit xa̱hua̱ quinta̱lacan Timoteo ti ̱ quimakta̱ya̱ma̱, chu̱ cca̱maca̱nima̱chá̱n huix Filemón hua̱nti ̱ luhua cca̱pa̱xqui ̱yá̱n sa̱mpi ̱ clacapa̱staca̱hu la̱ntla̱ quinca̱ta̱scujni ̱ta. 2 Na̱ luhua li ̱pa̱xuhu cxakatli ̱laca̱ma̱ko̱chá̱ tamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ antá̱ tamacxtumi ̱ko̱y c-mínchic, chuná̱ cumu la̱ quinta̱lacán pusca̱t huanicán Apia, xa̱hua̱ Arquipo, yuma̱

nata̱laní ̱n xli ̱ca̱na̱ ankalhí ̱n luhua anán tahuixca̱ní ̱n la̱ntla̱ quinca̱makta̱yani ̱tán. 3 Clacasquín pi ̱ Quintla̱t ican Dios, xa̱hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo ankalhí ̱n caca̱siculana̱tlahuán, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n tatancsni ̱ c-milatama̱tcán. Pablo li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ kalhi ̱y taca̱najla̱ Filemón 4 Quit ankalhí ̱n cpa̱xcatcatzi ̱niy Quintla̱tican Dios caj mimpa̱lacata̱ acxni ̱ ctlahuaniy oración, 5 sa̱mpi ̱ aya quili ̱ta̱chihui ̱nancani ̱t la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huana̱ Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ lakalhamanko̱ya̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ na̱ xlakskata̱n Dios huanko̱ni ̱t la̱ huix. 531

FILEMÓN 6 Chu̱ na̱ csquiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ huix hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huana̱ tama̱ tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ quit cli ̱pa̱huán, pi ̱ cama̱xquí ̱n li ̱skalala̱ laqui ̱mpi ̱ huix naakata̱ksa̱ xani ̱ma̱ lacuan xtascújut hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuaputún c-quilatama̱tcán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo Jesús. 7 Koxutá̱ huix Filemón, xli ̱ca̱na̱ luhua clakalhamaná̱n, caj la̱ntla̱ quinca̱li ̱ta̱chihui ̱nancani ̱tán la̱ntla̱ huix lakalhamanko̱ya̱ minta̱ca̱najlaní ̱n, xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilakó̱ kalhi ̱ko̱ni ̱t ta̱kpuhuantí ̱n caj mimpa̱lacata; chu̱ quit na̱ ckalhi ̱y tapa̱xuhuá̱n caj xpa̱lacata la̱ntla̱ aksti ̱tum lápa̱t.

Pablo makchihui ̱nán Onésimo xli ̱ca̱na̱ quit xapostol Cristo, chu̱ ckalhi ̱y li ̱ma̱paksí ̱n nacuaniyá̱n hua̱ntu̱ huix mili ̱tláhuat, 9 hua̱mpi ̱ quit ni ̱ chuná̱ ctlahuama̱, huata cuanimá̱n, lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ quimpa̱xqui ̱ya̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cpa̱xqui ̱yá̱n, li ̱huana̱ calacapá̱stacti ̱ pi ̱ quit Pablo aya cko̱luni ̱ttá, chu̱ ctanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata cumu cli ̱pa̱huán Cristo Jesús. 10 Csquiniyá̱n aktum tlanca li ̱tlá̱n xpa̱lacata̱ Onésimo miscujni, hua̱nti ̱ xtza̱lani ̱t, sa̱mpi ̱ clacasquín nacatzi ̱ya̱ pi ̱ chú̱ li ̱taxtuni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinkahuasa, sa̱mpi ̱ li ̱kálhi ̱lh sa̱sti xlatáma̱t caj quimpa̱lacata acxni ̱ cli ̱ta̱kalhchihuí ̱nalh Cristo u̱ nú̱ c-pu̱ la̱chi ̱n, hua̱mpi ̱ chú̱ cma̱lakacha̱nimá̱n, chu̱ cli ̱ma̱akatzanka̱yá̱n pi ̱ calakalhámanti. 11 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ mini ̱t quilhtamacú̱ tama̱ Onésimo caj xtama̱huani ̱ta, chu̱ miscujni xuani ̱t hua̱mpi ̱ ni ̱ xlakati ̱y xtascújut, hua̱mpi ̱ huá̱ chú̱ luhua sculujua miscujni nahuán hua̱nti ̱ chú̱ tla̱n namaclacasquina̱hu, la̱ huix na̱ chuná̱ la̱ quit. 12 Huá̱ xpa̱lacata quit cli ̱ma̱lakacha̱nima̱chá̱n; li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nampi, chu̱ cali ̱pu̱ lhca̱ xta̱chuná̱ la̱ quit caccha̱nchá. 13 Quit 8 Ma̱squi

532 ctilakáti ̱lh, ctipuhua̱ pi ̱ catamakáxtakli ̱ laqui ̱mpi ̱ naquimakta̱yay hua̱ntu̱ mimpa̱lacata̱ xli ̱makua̱ ctanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata xtachihui ̱n Jesús. 14 Hua̱mpi ̱ ni ̱tú̱ ctlahuaputún hua̱ntu̱ huix ni ̱ catzi ̱ya, pala xamaktum ni ̱ nama̱tla̱ni ̱ya, xa̱huachí ̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ napuhuana̱ pala luhua fuerza̱ clacasquín naquimakta̱yaya̱ sa̱mpi ̱ chuná̱ lakchá̱n, huata clacasquín, pala xli ̱ca̱na̱ quimakta̱yaputuna, ma̱n calacapá̱stacti, chu̱ ca̱tapa̱xuhuá̱n caquimakta̱ya. 15 Cpuhuán pi ̱ Dios lacásquilh nali ̱tza̱laniyá̱n ma̱squi ni ̱ luhua maka̱s quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh tla̱n namakamaklhti ̱nana̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ na̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huán Cristo, chu̱ li ̱pa̱xuhu nata̱latapa̱ya̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ c-milaksti ̱pá̱n. 16 Hua̱mpi ̱ Onésimo nia̱lh xta̱chuná̱ pala caj miscujni ̱ hua̱nti ̱ tama̱huani ̱ta, huata mini ̱niyá̱n capa̱xqui ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ minta̱lá. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit cpa̱xqui ̱y, hua̱mpi ̱ a̱tzinú̱ huix mini ̱niyá̱n napa̱xqui ̱ya, ni ̱ xpa̱lacata cumu pala huix scujnimá̱n hua̱mpi ̱ huata cumu na̱ huá̱ li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán. 17 Filemón, lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ quimpa̱xqui ̱ya̱ xta̱chuná̱ la̱ minta̱lá, pus li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nampi ̱ Onésimo, chu̱ cacatzi ̱ xta̱chuná̱ la̱mpala quit cha̱nchá. 18 Na̱ lapi ̱ pala tú̱ li ̱makali ̱puhuán, usu pala tlak lakahuilanín, pus quit caquima̱ta̱ji. 19 Quit Pablo, ma̱n quimacán, chu̱ quiletra nacli ̱tzokniyá̱n yuma̱ a̱huata actzu̱ tachihuí ̱n, chu̱ cuaniyá̱n: ¡Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ lakahuilanín quit nacxokoniyá̱n! Hua̱mpi ̱ mini ̱niyá̱n luhua li ̱huana̱ calacapá̱stacti, ¿tí ̱ luhua pu̱ lh li ̱ta̱kalhchihui ̱nán yama̱ xtachihui ̱n Cristo laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ya̱ laktáxtut? ¡Xli ̱ca̱na̱ qui ̱taxtuy pi ̱ na̱ huí ̱ tú̱ quilakahuilani! 20 Xa̱huachí ̱ quit cli ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinta̱lá, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ li ̱pa̱huana̱

533 Cristo, na̱ ccatzi ̱y pi ̱ pa̱xqui ̱nana, chu̱ naquintlahuaniya̱ yuma̱ tlanca li ̱tlá̱n hua̱ntu̱ quit csquinimá̱n, pus chuná̱ tla̱n nali ̱makapa̱xuhuaya̱ quinacú̱. 21 Huá̱ xpa̱lacata fuerza̱ cli ̱tzoknimá̱n sa̱mpi ̱ quit ccatzi ̱y pi ̱ pacs naquinkalhakaxpata̱ hua̱ntu̱ nacli ̱ma̱paksi ̱yá̱n, chu̱ ccatzi ̱y pi ̱ hasta lhu̱ hua̱ li ̱huacá̱ natlahuaya̱ hua̱ntu̱ quit csquinimá̱n. 22 Na̱ chuna li ̱tum cli ̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ caquinca̱xtlahuanipi ̱ anta̱ni ̱ nactamakaxtaka, sa̱mpi ̱ cumu huixín chuná̱ squinipá̱ti ̱t Dios, pus aya claclhca̱huili ̱ni ̱t pi ̱ ni ̱

FILEMÓN maka̱s quilhtamacú̱ nacana̱chá̱n ca̱lakapaxia̱lhnaná̱n. Pablo a̱huatá xakatli ̱lacá̱n Filemón 23 Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n quinta̱lacan Epafras; hua̱ yuma̱ quinta̱lacán lacxtum quinta̱tanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata Cristo Jesús. 24 Na̱ chuná̱ ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n Marcos, Aristarco, Demas, xa̱hua̱ Lucas; hua̱ yumá̱ ti ̱ quimakta̱yama̱kó̱ c-quintascújut. 25 Clacasquín pi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo caca̱siculana̱tlahuán xli ̱pacs huixín.

Carta hua̱ntu̱ titzokniko̱ca̱ Hebreos XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Cumu yama̱ judíos na̱ li ̱tapa̱cuhui ̱ko̱y hebreos, huatiyá̱ ma̱x hua̱nti ̱ ca̱lakmaca̱nca̱ yuma̱ carta, ma̱squi ni ̱ catzi ̱cán xatí ̱ luhua tzokli. Hua̱nti ̱ tzokma̱ yuma̱ carta xcatzi ̱ni ̱t pi ̱ lhu̱ hua̱ yuma̱ hebreos hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Cristo aya xakxtakmakamputunko̱y xtaca̱najlacán laqui ̱mpi ̱ nia̱lh huij nahuán hua̱ntu̱ xpa̱lacata naca̱li ̱putzasta̱lacán. Ma̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱y, ma̱huixca̱ni ̱ko̱y pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huanko̱lh Cristo ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ calakchinko̱lh tali ̱puhuá̱n xa̱huá̱ tapa̱tí ̱n chuná̱ la̱ntla̱ pa̱ti ̱ko̱ni ̱t yama̱ xalakmaka̱n xnatla̱t nacán hua̱nti ̱ Dios xlacsacko̱ni ̱t. Acxni ̱ xlacán xmacpuhuanko̱y nia̱lh luhua xca̱najlako̱y pala yama̱ Cristo hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t xli ̱ca̱na̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ pi ̱ namakta̱yako̱y c-xtapa̱ti ̱ncán, xlá̱ ma̱lulokniko̱y pi ̱ ni ̱ chuná qui ̱taxtuy, porque yamá̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t a̱tzinú lhu̱ hua xkalhi ̱y xli ̱tlihuaka, chu̱ tlanca xlacatzúcut ni ̱ xahua la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y xli ̱pacs lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n, usu ángeles. Yuma̱ judíos xkalhi ̱ko̱y lhu̱ hua̱ xamaka̱n xnatla̱t nacán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ lactlanca, chu̱ lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n xuanko̱ni ̱t, pero xlá̱ lacatancs ma̱siyuy pi ̱ Cristo a̱tzinu̱ tlanca xlacatzúcut, chu̱ ni ̱tí ̱ ma̱lakcha̱ni ̱y ti ̱ xala ca̱tuxá̱huat: ma̱squi hua̱ profetas, chu̱ ángeles, chu̱ yama̱ xamaka̱n lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n la̱ntla̱ Moisés, Josué, chu̱ yama̱ lactlanca xanapuxcun pa̱lijni ̱ hua̱nti ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xlama̱kó̱, chu̱ hua̱nti ̱ Dios xma̱xqui ̱ko̱ni ̱t xamaka̱n xtalacca̱xlán. La̱ntla̱ pu̱ lacatunu̱ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán yuma̱ carta stalanca huan pi ̱ Cristo a̱tzinu̱ tlanca xlacatzúcut ni ̱ xahua xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xlatama̱ko̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ xlá̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ xCam Dios. Na̱ chuna li ̱tum li ̱taxtuy xpa̱lacata yama̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ xmakni ̱ko̱y xpa̱lijnican judíos ca̱ta ca̱ta c-tlanca xtemplo̱ Dios tu̱ xuí ̱ c-Jerusalén, chu̱ xli ̱lakataquilhpu̱tanancán xkalhni c-xlacati ̱n Dios, lapi ̱ puhuanko̱y pi ̱ yuma̱ xkalhni takalhí ̱n xka̱lhi ̱y xlakasi naxapaniko̱cán xtala̱kalhi ̱ncán, pus xali ̱huacá̱ kalhi ̱y xlakasi xkalhni Cristo. Sa̱mpi ̱ acxni ̱ Cristo ni ̱lh c-cruz, nia̱lh xlacasquinca xuani ̱t pi ̱ ca̱ta ca̱ta nastajmakanicán xkalhni tantum takalhí ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná xoko̱nancani ̱t nahuán xtala̱kalhi ̱ncan chixcuhuí ̱n, sa̱mpi ̱ acxni ̱ Cristo maktum tu̱ tamacamá̱sta̱lh laqui ̱mpi ̱ namakni ̱cán, yama̱ xkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmákalh li ̱táxtulh c-xlacati ̱n Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum xtaxoko̱n tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱tla̱ni ̱y. Na̱ chuna li ̱tum li ̱taxtuy xpa̱lacata yama̱ tajaxni ̱ hua̱ntu̱ judíos xputzako̱y c-xlatama̱tcán, chu̱ niucxni ̱ xta̱ksko̱y sa̱mpi ̱ macpuhuanko̱y pala kalhi ̱y xlakasi cumu niucxni ̱ lay lacatancs xcatzi ̱ko̱y lapi ̱ xtala̱kalhi ̱ncán xli ̱ca̱na̱ chuná̱ tla̱n lix̱ apaxtucani ̱t.

534

535

1

Maká̱n hasta la̱ntla̱ mini ̱tanchá̱ quilhtamacú̱ Dios caj xli ̱maka̱sna̱ xmacaminti ̱lhay xpa̱lacachihui ̱naní ̱n huanicán profetas laqui ̱mpi ̱ nama̱catzi ̱ni ̱ko̱y xtalacapa̱stacni ̱ xamaká̱n quinatla̱t nacán, chu̱ maklhu̱ hua̱ chuná̱ xakatli ̱ko̱lh. 2 Hua̱mpi ̱ hua̱ la̱ntla̱ ca̱la̱nchuj quilhtamacú̱ xlá̱ macamini ̱t xCam Jesucristo laqui ̱mpi ̱ naquinca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n xtalacapa̱stacni. Hua̱ xCam ti ̱ timaktláhualh pacs tu̱ anán c-akapú̱ n, chu̱ ca̱tuxá̱huat, na̱ hua̱ xlá̱ ti ̱ Dios li ̱lhca̱ni ̱t pi ̱ xma̱la̱ná nahuán pacs caxatu̱cahuá̱ tu̱ anán. 3 Antá̱ c-xlatáma̱t yama̱ xCam Dios ma̱siyuy la̱ntla̱ xli ̱tlanca̱ xca̱cni, chu̱ xli ̱tlihuaka̱ kalhi ̱y xtla̱t Dios sa̱mpi ̱ luhua xta̱lakxtápalh hua̱ la̱ntla̱ta Dios, chu̱ acxtum kalhi ̱ko̱y tu̱ huatiya̱ xlakasicán, chu̱ xtalacapa̱stacnicán; chu̱ caj xpa̱lacata xtachihuí ̱n tama̱ xCam Dios la̱ntla̱ kalhi ̱y xli ̱tlihuaka̱ makcatzi li ̱anán xli ̱pacs tu̱ anán. Na̱ hua̱ xlá̱ ti ̱ quinca̱xapanikó̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ xkalhi ̱ya̱hu quintala̱kalhi ̱ncán la̱ntla̱ ni ̱lh c-cruz, a̱li ̱sta̱lh tiampá̱ c-akapú̱ n, chu̱ antá̱ titahui ̱ c-xpakstacat Dios c-xpu̱ ma̱paksí ̱n anta̱ni ̱ li ̱pe̱cua̱ kalhi ̱y xli ̱ca̱cni. XCam Dios a̱tzinu̱ tlanca xlacatzúcut ni ̱ xahua ángeles 4 Cumu xma̱n hua̱ Cristo lákcha̱lh pi ̱ xCam Dios nali ̱tapa̱cuhui ̱y chuná̱ li ̱ma̱síyulh pi ̱ xlá̱ ti ̱ tlak kalhi ̱y xlacatzúcut, ni ̱ xahua ángeles sa̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ xlacán chuná̱ li ̱tapa̱cuhui ̱ko̱y yama̱ aktum li ̱ca̱cni tapa̱cúhui ̱t. 5 Sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs minko̱ni ̱tanchá̱ quilhtamacú̱ niucxni ̱ chuná̱ yamá̱ huanini ̱t Dios cha̱tum ángel: “Huix quincam, sa̱mpi ̱ quit ca̱la̱nchú̱ chuná̱ cli ̱ma̱xtuyá̱n.” Na̱ a̱lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuna̱ na̱má̱ li ̱chihuí ̱nalh:

HEBREOS 1 “Quit xtla̱t nacuán, chu̱ xlá̱ Quincam nali ̱taxtuy.” 6 Na̱ chuná̱ acxni ̱ xlá̱ macámilh yama̱ xma̱n hua̱ cha̱stum xapuxcu xCam ca̱tuxá̱huat, chuna̱ na̱má̱ huá̱: “Hua̱ calakataquilhpu̱tako̱lh xli ̱pacs ángeles.” 7 Pus maktum acxni ̱ Dios li ̱chihui ̱nanko̱lh xángeles, chuna̱ na̱má̱ huá̱: “Tama̱ quiángeles caj quilacscujní ̱n, anko̱y anta̱ni ̱ cma̱lakacha̱ko̱y. Lakachuní ̱n la̱ u̱ n lacapala̱ anko̱y, lakachuní ̱n la̱ lhcúya̱t, usu maklípit.” 8 Hua̱mpi ̱ luhua tanu̱ li ̱chihui ̱nán xCam, hua̱ yumá̱ tu̱ huan xpa̱lacata: “Huix tlanca tali ̱pa̱hu Dios, ni ̱ kalhi ̱y xtamáctat la̱ntla̱ nama̱paksi ̱nana; sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum nali ̱ma̱paksi ̱nana̱ c-mimpuma̱paksí ̱n. 9 Huix lakmakani ̱ta̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, chu̱ ma̱tla̱ni ̱ni ̱ta̱ nama̱kantaxti ̱ya̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum, huá̱ xpa̱lacata, quit, mintla̱t Dios, cli ̱lhca̱ni ̱tán xapu̱chiná nahuana; laqui ̱mpi ̱ a̱tzinú̱ tla̱n, chu̱ li ̱pa̱xuhu nama̱paksi ̱nana, ni ̱ xahua ti ̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ na̱ xta̱ma̱paksi ̱putunkó̱n.” 10 Xa̱huachí ̱ c-aktum salmo chuna̱ na̱má̱ li ̱chihui ̱nancán: “Huix Quimpu̱chinacán, hasta la̱ntla̱ xakasiyaj quilhtamacú̱ huix ma̱lacatzuqui ̱ni ̱ta̱ ca̱tiyatna, chu̱ la̱ntla̱ tu̱ caxatu̱cahuá̱ anán; chu̱ mimacán ma̱n li ̱tlahuani ̱ta̱ akapú̱ n. 11 Xli ̱pacs yumá̱ tu̱ ma̱lacatzuqui ̱ni ̱ta̱ namín quilhtamacú̱ pacs nalaksputko̱y, hua̱mpi ̱ hua̱ huix, ni ̱ kalhi ̱ya̱ mili ̱sputni ̱ la̱ntla̱ lápa̱t nahuán. Hua̱mpi ̱ xlacán pu̱tum nalaksputa̱ la̱ mactum lháka̱t hua̱ntu̱ lakuán chu̱ nia̱lh tla̱n.

HEBREOS 1​, ​2

12 Huix

nakapsa̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mactum lháka̱t, chu̱ nali ̱lakpali ̱ya̱ xasa̱sti chuná̱ la̱ntla̱ acxni ̱ talakxtunancán. Hua̱mpi ̱ hua̱ huix, chunatiyá̱ lápa̱t nahuán, sa̱mpi ̱ milatáma̱t niucxni ̱ laksputa.” 13 Xa̱huachí ̱ Dios ni ̱ pala maktum xuánilh cha̱tum ángel: “Caquimpa̱xtu̱tahuila̱ u̱ nú̱ c-quimpakstácat, xli ̱makua̱ nacmakatlajako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ ta̱la̱tlahuako̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh pacs nalakachixcuhui ̱ko̱yá̱n.” 14 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yuma̱ ángeles hua̱nti ̱ scujnima̱kó̱ Dios, pacs caj spíritu, ni ̱ tasiyuko̱y; macaminko̱cán u̱ nú̱ laqui ̱mpi ̱ namaktakalhko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lacsacko̱ni ̱t nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y xli ̱stacnacán. Ni ̱tú̱ tilakmakana̱hu yuma̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n Dios Cumu xli ̱ca̱na̱ Dios chuna̱ li ̱chihui ̱nani ̱t xpa̱lacata xCam, pus quinca̱mini ̱niyá̱n tlak nali ̱akaana̱hu, cuí ̱ntaj natlahuaya̱hu yama̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ní ̱n xla akapu̱táxtut hua̱ntu̱ la̱nchú̱ quinca̱li ̱ta̱chihui ̱nancani ̱tán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nachipaya̱hu tanuj tiji. 2 Lapi ̱ yama̱ xamaka̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ xlá̱ tima̱xqui ̱ko̱lh ángeles, chu̱ ángeles tima̱xqui ̱palako̱lh quinatla̱t nacán, xli ̱ca̱na̱ xkalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ xa̱hua̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj xma̱n chuná̱ kalhakaxmatmakanko̱lh, chu̱ lakmakanko̱lh ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ca̱ la̱ntla̱ xmini ̱niko̱y naxoko̱nanko̱y, 3 ¿lá̱ntla̱ chu̱ quin nalaktaxtuya̱hu patí ̱nat, lapi ̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilha̱hu yuma̱ luhua tlanca akapu̱táxtut tu̱ la̱nchú̱ ma̱lacnu̱y Dios? Hua̱ yuma̱ akapu̱táxtut xakasiya̱ tima̱síyulh Quimpu̱chinacan Jesús, na̱ hua̱nti ̱ luhua ma̱n kaxmatko̱lh

2

536 tancs ma̱lulokko̱lh pi ̱ xli ̱ca̱na̱ chuná̱ xlá̱ tili ̱chihuí ̱nalh laqui ̱mpi ̱ na̱ naca̱najlaya̱hu. 4 Xa̱huá̱ Dios ma̱n lacatancs ma̱lulokni ̱t pi ̱ xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua xali ̱ucxílhti ̱t, chu̱ luhua lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ni ̱tán c-xlatama̱t Jesús, chu̱ ucxilhni ̱tahu hasta hua̱ntu̱ niucxni ̱ xa̱ucxilha̱hu. Na̱ xa̱huá̱ yama̱ xli ̱tlihuaka Espíritu Santo hua̱ntu̱ la̱ntla̱ta xtalacasquín xlá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán cha̱tunu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱tlahui ̱ni ̱tán lacuan tatlahu. Jesucristo li ̱taxtuy xapuxcu quinta̱lacán 5 Catzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios ni ̱ huá̱ ma̱cui ̱ntajli ̱ko̱ni ̱t ángeles laqui ̱mpi ̱ xlacán namakma̱paksi ̱ko̱y yuma̱ xasa̱sti ca̱tuxá̱huat anta̱ni ̱ nacha̱na̱cha̱hu, huachá̱ tu̱ la̱nchú̱ cca̱li ̱ta̱chihui ̱namá̱n. 6 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ chuná, sa̱mpi ̱ huí ̱ ti ̱ ma̱akatancsánalh lacatum c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ acxni ̱ huá̱: “Tlanca tali ̱pa̱hu Dios, ¿túcu xlakasi ̱ quin tachixcuhuí ̱tat, pi ̱ huix naquinca̱lacapa̱staca, chu̱ quinca̱lakalhamana? ¿Túcu xpa̱lacata̱ quinca̱ucxilhlacachitana̱ laqui ̱mpi ̱ naquinca̱tlahuaniya̱ cui ̱nta̱, quin caj xalacchunata tachixcuhuí ̱tat? 7 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ xakasiya̱ ni ̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱ta̱ li ̱tlihuaka̱ xa̱huá̱ li ̱ma̱paksí ̱n la̱ntla̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y ángeles, hua̱mpi ̱ mat a̱li ̱sta̱lh quinca̱ma̱xqui ̱ tlanca li ̱ca̱cni, chu̱ lactali ̱pa̱hu quinca̱li ̱ma̱xtu, 8 chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán pacs hua̱ quinca̱ma̱cui ̱ntajli ̱ laqui ̱mpi ̱ huá̱ nacma̱paksi ̱ko̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán.” Ma̱squi Dios lacatancs huani ̱t pi ̱ pacs huá̱ naquinca̱ma̱cui ̱ntajli ̱yá̱n, chu̱

HEBREOS 2​, ​3

537 nama̱paksi ̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán, ni ̱ chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t, sa̱mpi ̱ stalanca ucxilha̱hu pi ̱ ni ̱ naj ma̱paksi ̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán. 9 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ucxilha̱hu, hua̱ tamá̱ Jesús; na̱ ucxilha̱hu pi ̱ tamá̱ xli ̱ca̱na̱ Dios li ̱makáxtakli ̱ pi ̱ ni ̱ luhua maka̱s quilhtamacú̱ nata̱ctu̱ju̱y, ni ̱tú̱ nakalhi ̱y xli ̱tlihuaka̱ la̱ntla̱ kalhi ̱ko̱y ángeles, na̱ ucxilha̱hu la̱ntla̱ xlá̱ tla̱n tláhualh tamacamá̱sta̱lh hasta ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán, sa̱mpi ̱ xcatzi ̱y pi ̱ hua̱ Dios chuná̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t nama̱kantaxti ̱y, sa̱mpi ̱ xlá̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n. Na̱ ucxilha̱hu pi ̱ caj xpa̱lacata̱ yuma̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ pá̱ti ̱lh acxni ̱ makni ̱ca̱, la̱nchú̱ aya kalhi ̱y xatla̱n xpu̱táhui ̱lh c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ xlá̱ nama̱xqui ̱cán ca̱cni, chu̱ li ̱tlanca. 10 Quintla̱t ican Dios hua̱nti ̱ xlá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán sa̱mpi ̱ huá̱ tlahuani ̱t, xa̱huá̱ pacs makcatzi li ̱ananko̱ycú̱ caj xpa̱lacata chuná lacasquín, xlá̱ ankalhí ̱n tla̱n catzi ̱y, chu̱ huá̱ li ̱lacasquín pi ̱ xli ̱pacs xcamán cakalhi ̱ko̱lh yuma̱ akapu̱táxtut, chu̱ tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱y. Huá̱ xpa̱lacata li ̱makáxtakli ̱ Quima̱akapu̱taxti ̱nacan Jesucristo pi ̱ capá̱ti ̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlacán xli ̱pa̱ti ̱tcán xuani ̱t laqui ̱mpi ̱ caj xpa̱lacata xtapa̱tí ̱n xlá̱ nali ̱ma̱accha̱ni ̱y tu̱ lacasquín Dios. 11 Hua̱ Jesús, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ma̱aksti ̱tumi ̱li ̱ko̱lh acxtum kalhi ̱ko̱y cha̱tum xtla̱tcán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. Huachá̱ xpa̱lacata Jesús ma̱squi xCam Dios xlá, ni ̱mpala tzinú̱ li ̱ma̱xanán nali ̱ma̱pa̱cuhui ̱ko̱y nata̱laní ̱n. 12 Sa̱mpi ̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ tatzokni ̱t pi ̱ na̱má̱ huánilh xtla̱t Dios: “Quit nacli ̱chihui ̱naná̱n c-xlaksti ̱pa̱ncan quinata̱laní ̱n, chu̱ li ̱pa̱xuhu nactli ̱niyá̱n la̱ntla̱ nacma̱xqui ̱yá̱n ca̱cni ̱ acxni ̱ xli ̱kampu̱tumcán

tamakstokko̱ni ̱t nahuán laqui ̱mpi ̱ nalakataquilhpu̱tako̱yá̱n.” 13 Na̱ huampalay a̱maktum: “Quit xma̱n hua̱ Dios nacli ̱pa̱huán.” Na̱ a̱lacatum huampalay: “Unú̱ macxtum cuilahu, quit, xa̱huá̱ xcaman Dios hua̱nti ̱ xlá̱ quimacamaxqui ̱ko̱lh.” 14 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱nata̱lán pu̱lactumá̱ kalhi ̱ko̱y xtiyatli ̱huacán, na̱ chuná̱ xCam Dios, li ̱táxtulh quinta̱lacán acxni ̱ tikálhi ̱lh xtiyatli ̱hua̱ la̱ntla̱ quin kalhi ̱ya̱hu, laqui ̱mpi ̱ la̱ntla̱ nani ̱y quimpa̱lacatacán chuná̱ tla̱n nali ̱makatlajay yuma̱ xpu̱china ca̱li ̱ní ̱n huachá̱ akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ xkalhiy li ̱tlihuaka c-xlatama̱tcán tachixcuhuí ̱tat ti ̱ ni ̱ti ̱lhako̱y. 15 Na̱ caj xpa̱lacata ni ̱lh c-xokspun cruz li ̱laktaxtuko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ c-xlatama̱tcán xpe̱cuaniko̱y li ̱ní ̱n, chu̱ ankalhí ̱n xlama̱kó̱ la̱ xtachí ̱n sa̱mpi ̱ ni ̱mpala cha̱tum hua̱nti ̱ laktaxtuy la̱ntla̱ ni ̱ nani ̱y. 16 Catzi ̱ya̱hu pi ̱ Cristo ni ̱ huá̱ xlakmini ̱t pi ̱ namakta̱yako̱y ángeles, huata hua̱ quin judíos hua̱nti ̱ xquilhtzucut Abraham tímilh makta̱yako̱y. 17 Huá̱ xpa̱lacata luhua xli ̱lacachínat xuani ̱t la̱ntla̱ cha̱tum chixcu judío, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nama̱kantaxti ̱y xtascujut cha̱tum tlanca tali ̱pa̱hu xapuxcu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ naquinca̱kalhi ̱niyá̱n talakalhamá̱n, chu̱ naquinca̱pa̱lacachihui ̱naná̱n c-xlacati ̱n Dios, chu̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquincapa̱lacaxokoyá̱n xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán. 18 Cumu na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ pa̱ti ̱ni ̱t, catzi ̱y la̱ntla̱ ankalhí ̱n sokalhi ̱nán akskahuiní; huá̱ xpa̱lacata quili ̱catzi ̱tcán pi ̱ tla̱n nalakalhamanko̱y, chu̱ namakta̱yako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ soka̱li ̱ma̱kó̱, sa̱mpi ̱ ma̱n makcatzi ̱ni ̱t la̱ntla̱ fuerza quinca̱ma̱tlahui ̱putuná̱n tala̱kalhí ̱n akskahuiní.

3

Jesús tlak talí ̱pa̱hu ni ̱ xahua xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Moisés Nata̱laní ̱n, huixín hua̱nti ̱ xlakskata̱n Dios huani ̱tántit,

HEBREOS 3 hua̱nti ̱ ma̱n ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ Mimpu̱chinacán natlahuayá̱tit, hua̱ chu̱ clacasquín pi ̱ caquinta̱lacapa̱stáctit tzinú̱ la̱ntla̱ xli ̱tlancá̱ yama̱ Quima̱akapu̱taxti ̱nacan Cristo Jesús hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios ma̱lakacha̱ni ̱tanchá̱ laqui ̱mpi ̱ tlanca tali ̱pa̱hu xapuxcu quimpa̱lijcán nahuán, hua̱nti ̱ naquinca̱pa̱lacachihui ̱naná̱n c-xlacati ̱n Dios. 2 Catzi ̱ya̱hu pi ̱ Jesús luhua talí ̱pa̱hu li ̱táxtulh c-xlacati ̱n Dios sa̱mpi ̱ luhua aksti ̱tum ma̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t, chu̱ huá̱ li ̱huíli ̱lh yuma̱ xtascújut xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ Moisés li ̱huana̱ ma̱kantáxti ̱lh la̱ntla̱ xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t napuxcu̱ le̱nko̱y xcamán. 3 Hua̱mpi ̱ hua̱ Jesús a̱tzinu̱ tlak talí ̱pa̱hu, chu̱ tlak mini ̱niy nama̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ ni ̱ xahua Moisés. Xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ntla̱ yuma̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tlahuay aktum chiqui, xlá̱ mini ̱niy tlak talí ̱pa̱hu nali ̱ma̱xtucán, chu̱ naca̱cni ̱nanicán ni ̱ xahua chiqui hua̱ntu̱ tláhualh. 4 Dios xli ̱ma̱xtuy pu̱tum yuma̱ xalakmaka̱n israelitas xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ tapaksi ̱niko̱y aktum chiqui usu pu̱táhui ̱lh, hua̱mpi ̱ huixín catzi ̱yá̱tit, lapi ̱ huí ̱ aktum pu̱táhui ̱lh, na̱ juerza̱ huí ̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ ma̱quilhtzuqui ̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ ma̱squi catzi ̱ya̱hu pi ̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xma̱quilhtzucunacán akatunu pu̱táhui ̱lh, na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ ni ̱ luhua chuná sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xapu̱ lh xma̱quilhtzuqui ̱ná xli ̱pacs catu̱ huá̱, hua̱ Dios. 5 Moisés, ma̱squi puxcu̱ ná, caj li ̱táxtulh la̱ntla̱ cha̱tum caj cscujni Dios hua̱nti ̱ luhua tancs xli ̱ma̱síyut xuani ̱t xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ xlá̱ aksti ̱tum ma̱kantáxti ̱lh, chu̱ kalhakaxmatní ̱nalh hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱cani ̱t natlahuay xtascújut. 6 Hua̱mpi ̱ Cristo ni ̱ caj xta̱chuná̱ li ̱taxtuy scujni ̱ c-xchic Dios, huata hua̱ xCam hua̱nti ̱ xpu̱chiná nahuán chiqui, huá̱ xpa̱lacata, tlak talí ̱pa̱hu puxcu̱ ná li ̱taxtuma̱ la̱ntla̱

538 cui ̱ntajtlahuama̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tanu̱ ma̱ c-xchic Dios. Yuma̱ chiqui ̱ quin li ̱taxtuya̱hu lapi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ lapi ̱ tapa̱xuhuá̱n kalhkalhi ̱ma̱hu sa̱mpi ̱ tancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ namaklhti ̱nana̱hu hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tán. Dios ma̱xqui ̱putunko̱y tajaxni ̱ xli ̱stacnacán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Jesús 7 C-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ tatzoktahuilani ̱t pi ̱ Espíritu Santo na̱má̱ huaniko̱lh israelitas: “Lapi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱putuná̱tit hua̱ntu̱ la̱nchiyú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ ca̱ma̱lacnu̱nimá̱n Dios, 8 Ni ̱ xalactzaca̱t na tihuaná̱tit c-minacu̱cán, chu̱ ni ̱ caj catalhta̱ni ̱nítit, chu̱ calacata̱qui ̱naná̱tit, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xamaká̱n minatla̱t nacán caj lacata̱qui ̱nanko̱lh, chu̱ titzúculh tatlanca̱ni ̱ko̱y c-xlacati ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ namakasi ̱tzi ̱ko̱y, acxni ̱ xlapu̱ lako̱y anta̱ni ̱ tzilí ̱s ca̱huán c-desierto. 9 Yama̱ xalakmaka̱n minatla̱t nacán, lhu̱ hua hua̱ntu̱ tili ̱tzaksako̱chá̱ caj tili ̱ucxilhputunko̱lh lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ hasta ta̱la̱tlahua̱ko̱lh ma̱squi aya xle̱ma̱ xli ̱ti ̱puxam ca̱ta̱ la̱ntla̱ xta̱lapu̱ lako̱y, chu̱ lhu̱ hua lactlanca li ̱ca̱cni xtascújut xli ̱ma̱lacahua̱ni ̱ko̱ni ̱t. 10 Huá̱ xpa̱lacata̱ tili ̱makasi ̱tzi ̱ko̱lh yama̱ xamaka̱n minatla̱t nacán hua̱nti ̱ xta̱lapu̱ lako̱y c-desierto. Hasta chuna̱ na̱má̱ ctihua̱ Dios: ‘Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n luhua quintamakatli ̱niko̱y la̱ntla̱ xaaktzanká̱n lama̱kó̱ c-xtalacapa̱stacnicán, na̱ niucxni ̱ li ̱latama̱putunko̱y la̱ntla̱ cma̱siyuniko̱ni ̱t quintalacasquín.

HEBREOS 3​, ​4

539

11 Caj

xpa̱lacata quintimakasi ̱tzi ̱ko̱lh tancs ctihua̱, pi ̱ niucxni ̱ catitanu̱ ko̱chá̱ cli ̱pa̱xuhu tíyat anta̱ni ̱ xacma̱jaxaputunko̱y.’” 12 Ca̱na̱ huixín nata̱laní ̱n, cuí ̱ntaj catlahuacántit pi ̱ ni ̱mpala cha̱tum la̱ntla̱ huixín tima̱palhi ̱yá̱tit minacu̱cán, chu̱ nia̱lh aksti ̱tum nali ̱pa̱huamputuná̱tit; huata natamakatli ̱niyá̱tit yuma̱ miDioscán hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n xastacná lama̱. 13 Chi ̱ hua̱mpi ̱ xatlá̱n nala̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱yá̱tit cha̱tunu̱ a̱makapitzí ̱n cha̱li ̱ cha̱lí ̱, xli ̱makua̱ kalhi ̱ya̱titcú̱ “la̱nchiyú̱ yuma̱ quilhtamacú̱” la̱ntla̱ xastacnacú̱ lapá̱tit. Cuí ̱ntaj catlahuátit pi ̱ ni ̱tí ̱ nali ̱ta̱kskahuitama̱y xtala̱kalhí ̱n, chu̱ natzucuy tzaca̱t nán xnacú̱. 14 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ lacasquina̱hu pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n macxtum nata̱latama̱y quilatama̱tcán xlatama̱t Cristo quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huana̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huahu acxni ̱ huacu quinca̱li ̱ta̱chihui ̱nancán. 15 Sa̱mpi ̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ chuna̱ na̱má̱ huan: “Lapi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱putuná̱tit hua̱ntu̱ la̱nchiyú̱ yuma̱ quilhtamacú̱ ca̱ma̱lacnu̱ nimá̱n Dios, pus ni ̱ xalactzaca̱t na tihuaná̱tit c-minacu̱cán, chu̱ ni ̱ caj catalhta̱ni ̱nítit, chu̱ calacata̱qui ̱naná̱tit, la̱ntla̱ tlahuako̱lh yama̱ xamaka̱n minatla̱t nacán acxni ̱ caj lacata̱qui ̱nanko̱lh, chu̱ tzucuko̱lh tatlanca̱ni ̱niko̱y Dios.” 16 Calacapa̱stáctit, ¿tí ̱ luhua cahuá̱ yamá̱ hua̱nti ̱ caj lacata̱qui ̱ko̱lh chu̱ caj tatlanca̱ni ̱niko̱lh Dios acxni ̱ xlá̱ ma̱n xakatli ̱ko̱lh? ¿Tú̱ chá̱ huatiya̱ yama̱ xalakmaká̱n quinatla̱t nacán hua̱nti ̱ caj xtamakta̱y Dios tili ̱tamacaxtuko̱chá̱ Moisés c-Egipto? 17 Xli ̱pacs ti ̱puxam ca̱ta̱ la̱ntla̱ xta̱lapu̱ lako̱y, xa̱li ̱ankalhí ̱n makasi ̱tzi ̱ko̱lh Dios sa̱mpi ̱ ni ̱

xkalhakaxmatko̱y. Huá̱ xpa̱lacata xli ̱pacs yumá̱ hua̱nti ̱ tlahuako̱lh tala̱kalhi ̱n, Dios li ̱makaxtakko̱lh pi ̱ cani ̱tama̱ko̱lh c-desierto anta̱ni ̱ caj tzilí ̱s ca̱huán. 18 Calacapa̱stáctit: ¿xatí ̱ cahuá̱ hua̱nti ̱ Dios xakatli ̱ko̱lh acxni ̱ tancs huaniko̱lh pi ̱ niucxnicú̱ catitanu̱ ko̱chá̱ yuma̱ c-xasa̱sti tíyat anta̱ni ̱ nama̱jaxako̱y? Pus huatiyá̱ yuma̱ xamaka̱n minatla̱t nacán judíos hua̱nti ̱ kalhakaxmatmakanko̱lh c-desierto. 19 Cali ̱stacta̱yahu hua̱ntu̱ akspulako̱lh yuma̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, sa̱mpi ̱ niucxni ̱ tanu̱ ko̱chá̱ anta̱ni ̱ xma̱lacnu̱ niko̱y Dios nama̱jaxako̱y, sa̱mpi ̱ ni ̱ aksti ̱tum ca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱lh. Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yuma̱ lakmaka̱n quinatla̱tnacán, quin na̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nimá̱n aktum li ̱pa̱xuhu pu̱táhui ̱lh anta̱ni ̱ najaxko̱y quili ̱stacnacán, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱makua̱ kalhi ̱ya̱hucú̱ yumá̱ tama̱lacnú̱ n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱caná̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua cuí ̱ntaj quili ̱tlahuatcán quilatama̱tcán, pala chu̱ xamaktum naanán cha̱tum huixín ti ̱ nia̱lh lama̱ catitanu̱chá. 2 Yuma̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xlacán tima̱lacnu̱ niko̱ca̱ pi ̱ nama̱xqui ̱ko̱cán, na̱ huatiyá̱ hua̱ntu̱ la̱nchú̱ quin quinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tán, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱tú̱ makta̱yako̱lh hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱cani ̱t sa̱mpi ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱lh hua̱ntu̱ xkaxmatko̱ni ̱t, huata xtlahuaputunko̱y hua̱ntu̱ xacstucán nali ̱laktaxtuko̱y. 3 Hua̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huani ̱tahu Cristo xli ̱ca̱na̱ pi ̱ natanu̱ya̱cha̱hu c-li ̱pa̱xuhu quimpu̱jaxnicán anta̱ni ̱ xlá̱ quinca̱ma̱jaxaputuná̱n, sa̱mpi ̱ chuna̱ na̱má̱ huampalay Dios c-Li ̱kalhtahuaka: “Caj xpa̱lacata quintasi ̱tzi ̱ tancs cuá̱ pi ̱ niucxnicú̱ catitanu̱ ko̱chá̱ c-li ̱pa̱xuhu tíyat anta̱ni ̱ xacma̱jaxaputunko̱y.” Caj xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ tihua̱ Dios tancs xli ̱ma̱catzi ̱ni ̱ma̱ pi ̱ xlá̱ ucxla̱ta

4

HEBREOS 4 xkalhi ̱yachá̱ yuma̱ xpu̱jaxni ̱ anta̱ni ̱ tla̱n nata̱jaxa̱hu, hasta la̱ntla̱ tima̱lacatzúqui ̱lh ca̱tiyatna, sa̱mpi ̱ xli ̱aktujun quilhtamacú̱ xlá̱ tlahuako̱lh xtascújut, chu̱ acxni ̱ ma̱spútulh jaxli. 4 Pus lacatum c-Li ̱kalhtahuaka̱ tatzokni ̱t xpa̱lacata yuma̱ xli ̱aktujun quilhtamacú̱ la̱ntla̱ ma̱lacatzuqui ̱nanko̱ni ̱t, chuna̱ na̱má̱ huan: “Acxni ̱ Dios tlahuako̱lh xtascújut, xli ̱aktujun quilhtamacú̱ jaxli.” 5 Hua̱mpi ̱ a̱lacatum, anta̱ni ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y Dios quinatla̱t nacán hua̱nti ̱ caj xlapu̱ lako̱y c-desierto, antiya li ̱tum chuna̱ na̱má̱ huampalay: “Ni ̱ nacli ̱makaxtakko̱y natanu̱ ko̱y c-li ̱lakati ̱t tíyat anta̱ni ̱ xacma̱jaxako̱lh.” 6 Hua̱ tama̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán hua̱nti ̱ luhua pu̱ lh tikaxmatko̱lh yumá̱ xtama̱lacnú̱ n xla laktáxtut la̱ntla̱ tla̱n natanu̱ ko̱y c-tíyat anta̱ni ̱ nama̱jaxako̱y Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lalh tanu̱ ko̱chá̱ sa̱mpi ̱ caj kalhakaxmatmakanko̱lh hua̱ntu̱ tima̱lacnu̱ niko̱canchá̱. Hua̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ yuma̱ xtama̱lacnu̱ n Dios chunacú̱ ma̱sta̱ma̱ pi ̱ ma̱squi catu̱ hua̱ quilhtamacú̱ catanu̱ ko̱lh pacs hua̱nti ̱ tanu̱putunko̱y yuma̱ c-xaca̱li ̱pa̱xuhu tíyat anta̱ni ̱ nama̱jaxako̱y xli ̱stacnacán. 7 Huá̱ xpa̱lacata, lhu̱ huata ca̱ta̱ a̱li ̱sta̱lh chuna̱ ma̱catzi ̱ní ̱nalh acxni ̱ ma̱puhuá̱ni ̱lh rey David pi ̱ catzokpá̱ yuma̱ tama̱lacnú̱ n hua̱ntu̱ aya xli ̱sa̱huanima̱kó̱ israelitas maka̱n quilhtamacú̱ hua̱mpi ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱lh, na̱má̱ títzokli ̱ David c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka: “Acxni ̱ huixín la̱nchiyuj quilhtamacú̱ nakaxpatniyá̱tit pi ̱ huí ̱ tu̱ ca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n Dios, pus ni ̱ xatzáca̱t tihuaná̱tit c-minacu̱cán, huata tla̱n catlahuátit hua̱ntu̱ cca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n.” 8 Hua̱mpi ̱ yuma̱ xasa̱sti pu̱jaxni ̱ hua̱ntu̱ li ̱chihuí ̱nalh rey David nia̱lh

540 huá̱ yamá̱ li ̱pa̱xuhu tíyat anta̱ni ̱ Josué xtita̱tanu̱ ko̱chá̱ israelitas laqui ̱mpi ̱ antá̱ nata̱jaxko̱y, sa̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ xtihua̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios nia̱lh xtihuaniko̱lh pi ̱ “la̱nchiyuj quilhtamacú̱” ma̱kantaxti ̱niko̱y xtama̱lacnú̱ n. 9 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ la̱nchiyuj quilhtamacú̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n pu̱ lactum xasa̱sti tíyat anta̱ni ̱ tla̱n najaxa̱hu ma̱squi ni ̱ naj tasiyuy. 10 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ natanu̱ ko̱ya̱chá̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nali ̱jaxko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y xtascujutcán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Dios jaxli ̱ tama̱ xli ̱aktujun quilhtamacú̱ acxni ̱ tlahuako̱lh xtascújut. 11 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ luhua juerza̱ catlahuanítit laqui ̱mpi ̱ tla̱n xli ̱pacs quin natanu̱ya̱cha̱hu anta̱ni ̱ Dios quinca̱ma̱jaxaputuná̱n, laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ xatzáca̱t nahuán c-xnacú̱, chu̱ nakanti ̱niko̱ya̱hu xlatama̱tcan xalakmaka̱n quinatla̱t nacán c-xtalakachixcuhui ̱makancán acxni ̱ ni ̱ li ̱pa̱huankolh Dios, chu̱ ni ̱ ta̱tanu̱ ko̱chá. 12 Sa̱mpi ̱ catu̱ huá̱ tu̱ huan, usu li ̱ma̱paksi ̱y xtachihui ̱n Dios, xli ̱ca̱na̱ xta̱chuná̱ tu̱ xastacná̱ la̱ntla̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, sa̱mpi ̱ xlá̱ xta̱chuná̱ spada tu̱ lakapu̱tiyu̱ stacaca patx laktanu̱y hasta c-xtampu̱ n quili ̱stacnacán, usu quinacu̱cán hasta quinca̱toklhniya̱chá̱n anta̱ni ̱ catzán li ̱makcatzi ̱ya̱hu tú̱ quinta̱yatcán, quinca̱ma̱lacapa̱stacayá̱n tu̱ puhuani ̱tahu usu tlahuani ̱tahu, lapi ̱ tla̱n xquilhtzúcut kalhi ̱y usu ni ̱tlá̱n. 13 La̱ntla̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t, ni ̱tú̱ anán pala tu̱ ta̱klhpa̱tze̱ka̱ c-xlacatí ̱n; hua̱mpi ̱ huá̱ pacs stalanca ucxilha̱ xli ̱pacs catu̱ huá̱, na̱ luhua ma̱n xlakastapu̱ quinca̱li ̱ucxilhá̱n yumá̱ ti ̱ quili ̱macama̱xqui ̱tcán cui ̱nta̱. Jesús li ̱taxtuy tlanca tali ̱pa̱hu xapuxcu quimpa̱lijcán 14 Nata̱laní ̱n, niucxni ̱ timakaxtakya̱huaya̱hu yumá̱ hua̱ntu̱

541 aya tzucuni ̱tahu li ̱pa̱huana̱hu, sa̱mpi ̱ Jesús, hua̱nti ̱ xCam Dios, li ̱táxtulh tlanca tali ̱pa̱hu pa̱li ̱, tanu̱chá̱ c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ naquinca̱pa̱lacachihui ̱naná̱n c-xlacati ̱n Dios. 15 Sa̱mpi ̱ yuma̱ xapuxcu quimpa̱lijcán tla̱n naquinca̱lakalhamaná̱n, kayaj li ̱catzán quintaxlajuancán, xlá̱ stalanca catzi ̱y pi ̱ quin ni ̱ kalhi ̱ya̱hu li ̱tlihuaka. Cumu xlá̱ na̱ chixcú̱ latáma̱lh, catzi ̱y la̱ntla̱ quin catu̱ huá̱ tu̱ li ̱tatoklha̱hu sa̱mpi ̱ na̱ chuná̱ xlá̱ tátoklhli, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, niucxni ̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n. 16 Huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ pala tu̱ maclacasquina̱hu, ni ̱ anán tamacpuhuá̱n calaktalacatzuhui ̱hu laqui ̱mpi ̱ nasquiniyá̱tit tama̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ luhua tla̱n quinca̱catzi ̱niyá̱n, quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n, quinca̱lakcatzaná̱n, laqui ̱mpi ̱ naquinca̱makta̱yayá̱n acxni ̱ tatlaji ̱ma̱hu nahuán. Sa̱mpi ̱ cumu huixín catzi ̱yá̱tit, la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua chixcuhuí ̱n lacsaccán cha̱tum hua̱nti ̱ nali ̱taxtuy xapuxcu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ li ̱tahuilay naakli ̱ta̱yako̱y napa̱lacachihui ̱nanko̱y xta̱chixcuhuí ̱n c-xlacati ̱n Dios, chu̱ hua̱nti ̱ namakni ̱ko̱y takalhí ̱n hua̱ntu̱ li ̱sa̱huaniy Dios xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán. 2 Cumu yuma̱ cha̱tum xapuxcu pa̱li ̱ na̱ chixcú̱ la̱ntla̱ quin, xlá̱ stalanca catzi ̱y, sa̱mpi ̱ makcatzi ̱y c-xmacni, la̱ntla̱ quimacnicán tlahuaputún tala̱kalhí ̱n, pus xlá̱ tla̱n nalakalhamanko̱y a̱makapitzi ̱n xta̱chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t, chu̱ lakachuní ̱n hasta ni ̱ catzi ̱ko̱y lapi ̱ tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱. 3 Chu̱ cumu xlá̱ na̱ makcatzi ̱y taxlajuani ̱ni ̱t c-xmacni, xlacasquinca nali ̱lakata̱yani ̱nán xli ̱ca̱xtlahuá̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n, ni ̱ xma̱n huá̱ xpa̱lacata̱ a̱makapitzí ̱n, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱huá̱ tu̱ xlá̱ xpa̱lacata. 4 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tí ̱ lay caj ma̱n acstulacsaccán laqui ̱mpi ̱ tlanca xapuxcu

5

HEBREOS 4​, ​5 pa̱li ̱ nahuán, hua̱mpi ̱ hua̱ Dios ma̱n li ̱lacsaca̱ yuma̱ tascújut xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tili ̱lacsacchá̱ yuma̱ xapuxcu pa̱li ̱ xuanicán Aarón. 5 Pus na̱ chuná̱ chu̱ qui ̱taxtunini ̱t Cristo, sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ ma̱n xacstu lacásquilh nali ̱tapu̱ lhca̱y tali ̱pa̱hu xapuxcu pa̱li ̱, hua̱mpi ̱ hua̱ Dios lacásquilh pi ̱ nalakata̱yay yuma̱ tascújut, sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ huánilh: “Huix quincam, sa̱mpi ̱ hasta la̱nchú̱ chuná̱ cli ̱ma̱xtuni ̱tán.” 6 Na̱ antiya li ̱tum c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ chuna̱ na̱má̱ huampalay: “Huix tali ̱pa̱hu xapuxcu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ li ̱huila nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱, a̱y uj xta̱chuná̱ nali ̱taxtuya̱ la̱ntla̱ titáxtulh tamá̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ ko̱lutzi ̱n Melquisedec.” 7 Acxni ̱ Cristo xlama̱ u̱ nú̱ ca̱t iyatna̱ xlá̱ maklhu̱ hua̱ lakpíx̱ tajli, chu̱ tásalh acxni ̱ xtlahuanima̱ oración Dios sa̱mpi ̱ stalanca xcatzi ̱y pi ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nalakma̱xtuy ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ cumu xlá̱ pacs xkalhakaxmatni ̱t, chu̱ ma̱kantáxti ̱lh hua̱ntu̱ Dios xli ̱ma̱paksi ̱ni ̱t, pus Dios na̱ kaxmátnilh xtachihuí ̱n, chu̱ maktá̱yalh. 8 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Cristo hua̱ xCam Dios, xlá̱ ma̱tlá̱ni ̱lh nakalhakaxmatni ̱nán hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ca̱, chu̱ pacs pá̱ti ̱lh hua̱ntu̱ tlahuanica̱ laqui ̱mpi ̱ tancs nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱nancani ̱t natlahuay. 9 Na̱ cumu tancs ma̱kantáxti ̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t, la̱nchú̱ li ̱taxtuy hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tla̱n lakma̱xtuniko̱y xli ̱stacnacan xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ kalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱sta̱ni ̱t xli ̱ma̱paksí ̱n. 10 Sa̱mpi ̱ Dios aya li ̱ma̱xtuni ̱t tlanca tali ̱pa̱hu xapuxcu pa̱li ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yuma̱ xamaka̱n tali ̱pa̱hu pa̱li ̱ xuanicán Melquisedec.

HEBREOS 5​, ​6 Cali ̱taxtuko̱lh la̱ntla̱ ti ̱ aya xalacstacnitá chu̱ kalhi ̱ko̱y tla̱n xtalacapa̱stacnicán 11 Lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱ta̱chihui ̱namputuná̱n hua̱mpi ̱ ni ̱ lay maktum cca̱huaniko̱yá̱n sa̱mpi ̱ huixín luhua tuhua̱ nacca̱li ̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n. 12 Cumu huixín hasta yatiyaná̱ la̱ntla̱ kalhtahuakapá̱tit la̱nchú̱ aya ca̱mini ̱niyá̱n xli ̱taxtútit ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ qui ̱taxtuni ̱t, sa̱mpi ̱ chunacú̱ tilacasquiná̱tit li ̱huana̱ caca̱ma̱siyunipalacántit xatú̱ huamputún yuma̱ hua̱ntu̱ ni ̱ luhua xalactuhua̱ xtalacapa̱stacni Dios. Luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit la̱ lactzu̱ lakskatá̱n hua̱nti ̱ caj xma̱n xli ̱tziqui ̱tcancú̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ lay tzakako̱y hua̱ntu̱ lacpalha lí ẖ uat. 13 Caxati ̱cahuá̱ ti ̱ caj xma̱n leche li ̱hua̱yamputunko̱y tzanka̱niko̱ycú̱ la̱ntla̱ catu̱ huá̱ nahuako̱y, huata li ̱taxtuko̱y la̱ lactzu̱ lakskatá̱n hua̱nti ̱ ni ̱mpala tzinú̱ akata̱ksko̱y la̱ntla̱ lacasquín Dios nalatama̱ko̱y. 14 Sa̱mpi ̱ yuma̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ tuhua̱ xkaticán xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱hua̱yanko̱y hua̱nti ̱ aya stacko̱ni ̱t, hua̱ xlacán ti ̱ makattá̱ pu̱ lako̱ni ̱t, luhuata xali ̱smaní ̱n c-xtalacapa̱stacnicán la̱ntla̱ catzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ tla̱n xa̱huá̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. Huachá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ catahuixca̱ní ̱tit, chu̱ nia̱lh ta̱jí ̱ xma̱n huá̱ luhua cali ̱aclatapá̱tit yuma̱ xtachihuí ̱n Cristo hua̱ntu̱ luhua pu̱ lh ctica̱ma̱siyunín acxni ̱ a̱cu li ̱pa̱huántit, huata cali ̱taxtútit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ aya stacko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱ lacasquinko̱y pi ̱ maklhu̱ hua̱ nama̱siyuniko̱cán hua̱ntu̱ ni ̱ tuhua̱ talacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n naakata̱ksko̱y. Ni ̱ ankalhí ̱n huá̱ nakalhasquini ̱naná̱tit xpa̱lacata hua̱ntu̱ luhua huaniputún naca̱najlaniya̱hu, usu tu̱ luhua mili ̱tlahuatcán laqui ̱mpi ̱

6

542 tla̱n nali ̱pa̱huaná̱tit Cristo, usu la̱ntla̱ li ̱huana̱ nalakmakaná̱tit hua̱ntu̱ naq uinca̱ma̱laktzanka̱ya̱huayá̱n ca̱li ̱ní ̱n, sa̱mpi ̱ hua̱ tamá̱ luhuata tla̱n catzi ̱yá̱tit. 2 Nia̱lh huá̱ luhua nali ̱lakaputzayá̱t it pala tla̱n, usu ni ̱ tla̱n ta̱kmununi ̱tántit, usu la̱ntla̱ luhua naca̱li ̱acchipacán macán yumá̱ hua̱nti ̱ a̱cu̱ li ̱pa̱huama̱kó̱ Cristo usu la̱ntla̱ luhua lakastakuanán ni ̱ní ̱n, usu la̱ntla̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán tachixcuhuí ̱tat caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t. 3 Huata quit cpuhuani ̱t, pala Dios lacasquín, nacca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n tanuj talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ na̱ mili ̱catzi ̱tcán, chu̱ naca̱ma̱aksti ̱tumi ̱li ̱yá̱n c-milatama̱tcán. 4 Lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱nti ̱ aya maklhti ̱nanko̱lh cxkakanat Dios c-xtalacapa̱stacni, chu̱ makcatzi ̱ko̱lh xli ̱tlihuaka̱ c-xlatama̱tcán xa̱huá̱ yuma̱ tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ makcatzi ̱y cha̱tum hua̱nti ̱ li ̱latama̱y Espíritu Santo, 5 chu̱ na̱ chuná̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱ni ̱t pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ huan yuma̱ xtaluloktat xtachihui ̱n Dios, chu̱ na̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ xucxilhlacacha̱ma̱kó̱ yuma̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n c-akapú̱ n. 6 Hua̱mpi ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ chuna̱ xma̱lacnu̱ nicani ̱t, lapi ̱ a̱li ̱sta̱lh lakmakán, chu̱ nia̱lh li ̱pa̱huán, ¿pá̱ tla̱n cahuá̱ a̱maktum namakaca̱najli ̱palacán laqui ̱mpi ̱ chunatiyá̱ nali ̱pa̱huán Cristo? Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay, sa̱mpi ̱ yumá̱ hua̱nti ̱ ma̱squi tancs kaxmatni ̱t hua̱ntu̱ xtalulóktat hua̱mpi ̱ lakmakán, xlá̱ xta̱chuná̱ la̱ acstupakaxtokohuacaputunko̱y xCam Dios c-cruz, chu̱ li ̱pe̱cua̱ ma̱ma̱xani ̱ma̱ c-xlacati ̱ncan li ̱lhu̱ hua. 7 Xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ aktum pú̱cuxtu, tla̱n muntapu tíyat, hua̱ntu̱ li ̱huana̱ lakchu̱ huay chúchut acxni ̱ min se̱n, chu̱ lapi ̱ cha̱tum chana̱ná̱ chan xli ̱chánat, chu̱ lhu̱ hua̱ lana̱nán xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios li ̱pa̱xuhuay. 8 Hua̱mpi ̱ pala tama̱ tíyat xma̱n huá̱ ma̱pulhuy laclix̱ cajnit

543 lhtucu̱ ni ̱tuhuá̱n, usu xpu̱patzi ̱ya̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasi sa̱mpi ̱ ni ̱ maclacasquinko̱y hua̱nti ̱ pu̱ scujma̱kó̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios ni ̱ li ̱pa̱xuhuay tama̱ tíyat huata maktum pi ̱ lakmakán, chu̱ mini ̱niy nalaclhcuyuhuili ̱cán. Aksti ̱tum cali ̱latama̱hu hua̱ntu̱ ucxilhlacacha̱ni ̱tahu 9 Nata̱laní ̱n, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit chuná̱ cca̱huanimá̱n, hua̱mpi ̱ stalanca ccatzi ̱y pi ̱ Dios ca̱lacsacni ̱tán, chu̱ aksti ̱tum li ̱pimpá̱tit milatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalakchipiná̱tit miakapu̱taxtutcán. 10 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ Dios tla̱n catzi ̱y, chu̱ xlá̱ niucxni ̱ catipa̱tzánka̱lh xli ̱pacs yuma̱ lacuan mintatlahucán hua̱ntu̱ tlahuani ̱tántit, chuná̱ la̱ntla̱ huixín lakalhamanko̱ni ̱tántit makta̱yako̱ni ̱tántit xli ̱pacs yama̱ minata̱laní ̱n hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán, chu̱ chunacú̱ makta̱yapa̱kó̱tit. 11 Hua̱mpi ̱ clacasquín pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum cama̱kantaxtí ̱tit lacuan mintatlahucán cha̱tunu cha̱tunu̱ hasta la̱ntla̱ anta̱ni ̱ naqui ̱ta̱yay milatama̱tcán, laqui ̱mpi ̱ chuná tla̱n nakantaxtuy hua̱ntu̱ kalhkalhi ̱huilátit. 12 Quin ni ̱ clacasquina̱hu nalaclata̱yayá̱tit c-lacuan tatlahu, chu̱ aksti ̱tum mintaca̱najlacán, huata cakanti ̱nikó̱tit xlatama̱tcán yuma̱ minata̱lancán hua̱nti ̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱lh Cristo, chu̱ caj xpa̱lacata xtaca̱najlacán aya namaklhti ̱nanko̱yachá̱ yuma̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱cani ̱t. Hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y Dios ma̱kantaxti ̱y 13 Yuma̱ maka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios tima̱lacnú̱ nilh Abraham pi ̱ huí ̱ hua̱ntu̱ nama̱xqui ̱y, xtucuhuiní ̱ ma̱n li ̱ma̱lacatancsli ̱ pi ̱ nama̱kantaxti ̱y, huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh sa̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ anán a̱tanuj Dios hua̱nti ̱ tlak talí ̱pa̱hu laqui ̱mpi ̱ huá̱ nali ̱quilhán, sa̱mpi ̱ caj

HEBREOS 6 xma̱n huá̱ xacstu lama̱ xastacna Dios. xpa̱lacata chuna̱ na̱má̱ huánilh: “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quit nacsiculana̱tlahuayá̱n, chu̱ nacma̱xqui ̱yá̱n cha̱tum minkahuasa, chu̱ nacma̱paclhayan, li ̱pe̱cua̱ nacma̱lhu̱ hui ̱niko̱yá̱n ti ̱ a̱li ̱sta̱lh nalacachinko̱y minquilhtzúcut.” 15 Abraham akpuhuánti ̱lh, li ̱pa̱xuhu xkalhkalhi ̱ma̱ hasta acxni ̱ lákcha̱lh quilhtamacú̱ la̱ntla̱ maklhtí ̱nalh hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ nini ̱t nama̱xqui ̱y. 16 Acxni ̱ cha̱tum chixcú̱ huí ̱ tu̱ li ̱ta̱yay nama̱kantaxti ̱y, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ li ̱quilhán hua̱nti ̱ a̱tzinú̱ tlak talí ̱pa̱hu ni ̱ xahua la̱ntla̱ xlá, chu̱ hua̱nti ̱ li ̱quilhán Dios laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ li ̱ta̱yay, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ caj li ̱aksani ̱nama̱. 17 Dios stalanca xma̱siyuniputunko̱y hua̱nti ̱ xlacsacko̱ni ̱t pi ̱ pacs nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t, chu̱ ni ̱mpala pu̱lactum caj chunatá̱ nalakpali ̱y, chu̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱ma̱lulokniko̱y, pus ma̱n xtucuhuiní ̱ li ̱quílhalh pi ̱ nama̱kantaxti ̱y. 18 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios ni ̱ lay catilakpáli ̱lh hua̱ntu̱ aya li ̱ta̱yani ̱t pi ̱ nama̱kantaxti ̱y sa̱mpi ̱ ni ̱ aksani ̱nán, chu̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ ankalhí ̱n putzama̱hu pi ̱ huá̱ naquinca̱makta̱yayá̱n, kalhi ̱ya̱hu tlanca tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱akpuhuanti ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ namacpuhuana̱hu huata ankalhí ̱n kalhkalhi ̱ti ̱ma̱hu naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán. 19 Tancs kalhkalhi ̱ti ̱ya̱hu pi ̱ Cristo naquinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n, chu̱ yuma̱ takalhkalhi ̱tí ̱n xta̱chuná̱ aksti ̱tum huili ̱ni ̱t quili ̱stacnacán la̱ntla̱ yama̱ tlihuaka tasí ̱ hua̱ntu̱ li ̱chi ̱cán tzinca ancla xla li ̱cá̱n laqui ̱mpi ̱ lacatum natahuilay pu̱tacutnu, chu̱ ni ̱ natalacxija; chu̱ yama̱ tasí ̱ antá̱ tancs mini ̱tanchá̱ c-akapú̱ n c-pu̱lactum xasa̱ntujlani c-xtemplo̱ Dios tu̱ huilachá̱ antá. 20 Na̱ antá̱ lactanu̱ ni ̱tanchá̱ Cristo acxni ̱ cha̱lh c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ antá̱ xlá̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n quinca̱pa̱lacachihui ̱nama̱chá̱n 14 Huá̱

HEBREOS 6​, ​7 nahuán c-xlacati ̱n Dios, sa̱mpi ̱ chuná̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t Dios pi ̱ Cristo nakalhi ̱y xtascujut tlanca tali ̱pa̱hu quimpa̱lijcán caxani ̱li ̱huayá̱ xtihua̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xkalhi ̱y xtascújut yama̱ xamaka̱n pa̱li ̱ huanicán Melquisedec. Jesús xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ yama̱ xamaka̱n pa̱li ̱ Melquisedec C-Li ̱kalhtahuaka̱ li ̱chihui ̱nán pi ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tama̱ ko̱lutzi ̱n Melquisedec hua̱nti ̱ na̱ rey xuani ̱t xala c-Salem, chu̱ Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut li ̱lácsacli ̱ laqui ̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lijcan tachixcuhuí ̱tat nahuán hua̱nti ̱ napa̱lacachihui ̱nanko̱y c-xlacatíṉ . Cha̱nchu̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Abraham xqui ̱taspitma̱ c-pu̱ta̱la̱tlahu anta̱ni ̱ xqui ̱makatlajako̱ni ̱t lactali ̱pa̱hu reyes, Melquisedec álh pa̱xtoka, chu̱ acxni ̱ lákcha̱lh tisiculana̱tláhualh. 2 Na̱ cumu chuná̱ xli ̱tláhuat xuani ̱t natlahuay la̱ntla̱ nama̱xqui ̱y pa̱li ̱ acatzuníṉ hua̱ntu̱ xkalhi ̱y, Abraham má̱xqui ̱lh acatzuni ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ xqui ̱tlajamaklhti ̱ko̱ni ̱t hua̱nti ̱ xlá̱ xqui ̱ta̱la̱tlahuako̱ni ̱t c-pu̱ta̱la̱tlahu. Tama̱ tucuhuini Melquizedec c-xtachihuíṉ xuaniputún “rey hua̱nti ̱ tla̱n catzi ̱y”. Xlá̱ rey xuani ̱t xala c-Salem, cha̱nchu̱ cumu tama̱ tachihuíṉ Salem huamputún “aktziyaj latáma̱t” qui ̱taxtuy pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱pu̱tum yuma̱ aktuy tachihuí ̱n huamputún “rey hua̱nti ̱ ma̱sta̱y aktziyaj latáma̱t.” 3 C-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ ni ̱tú̱ huan pala xkalhi ̱y xtla̱t usu xtzí tama̱ maka̱n Melquizedec, na̱ ni ̱mpala catzi ̱cán xaní ̱ luhua xquilhtzúcut, na̱ ni ̱tí ̱ catzi ̱y acxni ̱ lacachini ̱t, na̱ chuná li ̱tum acxni ̱ ni ̱lh ni ̱tí ̱ catzi ̱y. Tama̱ Melquizedec qui ̱li ̱taxtuni ̱tanchi ̱ la̱ntla̱ xali ̱ucxílhti ̱t la̱ntla̱ kalhi ̱y xlatáma̱t Jesús hua̱nti ̱ xCam Dios, sa̱mpi ̱ xlá̱ ankalhi ̱ná lámaj nahuán caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ la̱ntla̱ tlanca tali ̱pa̱hu quimpa̱lijcán c-xlacati ̱n Dios. 4 Caucxílhtit yanú̱ la̱ntla̱ luhua tali ̱pa̱hu pa̱li ̱ xuani ̱t Melquisedec sa̱mpi ̱

7

544 hasta xamaka̱n quintla̱tcan Abraham má̱xqui ̱lh xdiezmo usu actum la̱ntla̱ xli ̱macca̱hu hua̱ntu̱ xqui ̱maklhti ̱ko̱ni ̱t xta̱la̱tlahuananí ̱n c-pu̱ta̱la̱tlahu laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ma̱xqui ̱y ca̱cni ̱ Dios. 5 Antá̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ tatzoktahuilani ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés huan pi ̱ xli ̱pacs xcaman Leví hua̱nti ̱ nalakata̱yako̱y xtascújut lipa̱li ̱, xlacán xli ̱ma̱ta̱ji ̱tcán xuani ̱t laqui ̱mpi ̱ nama̱xqui ̱cán acatzuní ̱n hua̱ntu̱ makalako̱y a̱makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n. Luhua xlíḻ at xuani ̱t pi ̱ chuná̱ natlahuako̱y sa̱mpi ̱ acxtum pacs huatiyá̱ li ̱nata̱lán, sa̱mpi ̱ na̱ hua̱ li ̱tum xma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱tanchá̱ xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Abraham. 6 Hua̱mpi ̱ ma̱squi hua̱ yuma̱ Melquisedec ni ̱ xta̱tapaksi ̱niko̱y pa̱lijni ̱ hua̱nti ̱ xquilhtzucut yama̱ xamaka̱n ko̱lutzi ̱n huanicán Leví, juerza̱ ma̱tá̱ji ̱lh Abraham, chu̱ xlá̱ má̱xqui ̱lh acatzuní ̱n usu xdiezmo hua̱ntu̱ xqui ̱tlajani ̱t, chu̱ a̱li ̱sta̱lh siculuna̱tláhualh Abraham ti ̱ Dios aya xma̱lacnu̱ nini ̱t pi ̱ huí ̱ tlanca talakalhamá̱n tu̱ nama̱xqui ̱y. 7 Stalanca li ̱tasiyuy pi ̱ Melquisedec luhua talí ̱pa̱hu xuani ̱t, sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ siculuna̱tlahuanán a̱tzinú̱ tlak talí ̱pa̱hu ni ̱ xahua hua̱nti ̱ siculuna̱tlahuacán. 8 La̱ ca̱la̱nchuj quilhtamacú̱ c-xtiyatcan judíos yuma̱ pa̱lijni hua̱nti ̱ squinko̱y acatzuní ̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y a̱makapitzi ̱n xli ̱ta̱chiquicán, xlacán na̱ caj cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ na̱ ni ̱ko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ a̱makapitzí ̱n; hua̱mpi ̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ li ̱chihui ̱nancán Melquisedec xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum pa̱li ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ni ̱y huata caxani ̱lihuayá̱ lamaj nahuán xastacná. 9 Tla̱n nahuana̱hu xpa̱lacata Abraham pi ̱ acxni ̱ xlá̱ má̱xqui ̱lh Melquisedec acatzuní ̱n hua̱ntu̱ xqui ̱tlajani ̱t qui ̱táxtulh pi ̱ acxni ̱ tuncán xokó̱nalh xpa̱lacata Leví hua̱nti ̱ ni ̱ xa̱lacachín, chu̱ xli ̱pacs xcamán, chu̱ xnata̱natna Leví hua̱nti ̱ na̱ a̱li ̱sta̱lh nali ̱huili ̱ko̱cán

545 li ̱pa̱lijni. 10 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ Melquisedec qui ̱pá̱xtokli ̱ Abraham c-tiji, ni ̱ xa̱lacachín xcamán, hua̱mpi ̱ aya xli ̱lama̱kó̱ c-xlatáma̱t sa̱mpi ̱ pacs xquilhtzúcut xli ̱huanatcán a̱li ̱sta̱lh. 11 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ antá̱ c-xli ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh ma̱xqui ̱ko̱ca̱ israelitas, huan pi ̱ Dios li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ xli ̱pacs pa̱lijni, hua̱nti ̱ napa̱lacachihui ̱nanko̱y tachixcuhuí ̱tat c-xlacatí ̱n, huá̱ xquilhtzúcut yama̱ xapu̱ lh pa̱li ̱ Leví nahuanko̱y. Hua̱mpi ̱ lapi ̱ caj xpa̱lacata xtascujutcan yuma̱ pa̱lijni hua̱nti ̱ caj xni ̱ti ̱lhako̱y xli ̱ca̱na̱ tancs tima̱xqui ̱ko̱lh laktáxtut tachixcuhuí ̱tat, pus Dios nia̱lh xtima̱lácnu̱ lh pi ̱ nalacsaca̱ a̱cha̱tum tlak tali ̱pa̱hu xapuxcu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ caxani ̱li ̱huayá̱ nalatama̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ xamaka̱n Melquisedec hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n latáma̱lh. 12 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ lakpali ̱cán xpa̱lacata tanu̱ ti ̱ xlacsacca̱ natlahuay xtascujut pa̱li ̱, chu̱ nia̱lh huá̱ xquilhtzucut Leví hua̱nti ̱ natlahuay, pus na̱ luhua xlacasquinca nalakpali ̱cán li ̱ma̱paksí ̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ huan. 13 Cha̱nchu̱ hua̱ Quimpu̱chinacán, hua̱nti ̱ xpa̱lacata li ̱chihui ̱nancán yuma̱ takalhchihuí ̱n c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xlá̱ antá̱ maktapaksi ̱y xaa̱tanu̱ pu̱ lactu̱ xquilhtzúcut ko̱lutzi ̱n Israel hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t, chu̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan yuma̱ chixcuhuí ̱n ni ̱mpala cha̱tum pa̱li ̱ a̱taxtuya̱chá. 14 Sa̱mpi ̱ luhua tla̱n tacatzi ̱y pi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacan Jesús, xamaka̱n quilhtamacú̱ huá̱ xma̱lacatzuqui ̱ni ̱tanchá̱ yama̱ xkahuasa Israel huanicán Judá, hua̱mpi ̱ Moisés ni ̱tú̱ li ̱chihui ̱nanko̱lh xquilhtzúcut Judá acxni ̱ xlá̱ tzokli ̱ c-xli ̱ma̱paksí ̱n xatí ̱ nascujko̱y la̱ntla̱ pa̱li ̱ c-xlacati ̱n Dios. 15 Xli ̱ca̱na̱ taluloka̱ pi ̱ chuná̱ lani ̱t la̱ntla̱ cca̱huanimá̱n, sa̱mpi ̱ yumá̱ tanu̱ quimpa̱lijcán hua̱nti ̱ Dios lacsacni ̱t naquinca̱pa̱lacachihui ̱naná̱n c-xlacatí ̱n, xli ̱ca̱na̱ xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy xtascújut

HEBREOS 7 la̱ntla̱ tu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tili ̱lacsacca̱ Melquizedec. 16 Sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ tili ̱tánu̱ lh xapuxcu pa̱li ̱ caj xpa̱lacata pi ̱ chuná̱ xli ̱chihui ̱nancani ̱t c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, hua̱nti ̱ xquilhtzúcut xli ̱huánat xuani ̱t, huata huá̱ li ̱lácsacli ̱ sa̱mpi ̱ xlá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ lámaj nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. 17 Sa̱mpi ̱ lacatum c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ Dios na̱má̱ li ̱chihuí ̱nalh: “Huix cli ̱huili ̱yá̱n tlanca tali ̱pa̱hu xapuxcu pa̱li ̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nakalhi ̱ya̱ mintascújut caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱hui ̱ Melquisedec xali ̱ucxílhti ̱t.” 18 Antá̱ li ̱taluloka̱hu pi ̱ hua̱ntu̱ xuí ̱ xapu̱ lh li ̱ma̱paksí ̱n xpa̱lacata xtascujutcan pa̱lijni, la̱nchú̱ nia̱lh tú̱ xlakasi, sa̱mpi ̱ xlá̱ niucxni ̱ tikálhi ̱lh li ̱tlihuaka̱ usu xlakasi naxapaniko̱y xtala̱kalhi ̱ncán hua̱nti ̱ xma̱kantaxti ̱putunko̱lh. 19 Xa̱huá̱ tama̱ li ̱ma̱paksí ̱n niucxni ̱ lalh li ̱ma̱xtuko̱y tachixcuhuí ̱tat xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ xtilacle̱nko̱lh c-xlacati ̱n Dios. Hua̱mpi ̱ la̱nchú̱ tla̱n pa̱xuhua̱na̱ ucxilhlacacha̱na̱hu hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tán, sa̱mpi ̱ chu̱ kalhi ̱ya̱hu cha̱tum hua̱nti ̱ quinca̱pa̱lacachihui ̱namá̱n c-xlacati ̱n Dios hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱makta̱yayá̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n li ̱pa̱xuhu xta̱chuná̱ la̱ nia̱lh tú̱ lacle̱niya̱hu nalaktalacatzuhui ̱ya̱hu Dios, chu̱ nia̱lh nape̱cuaniya̱hu. 20 Chuná̱ tancs taluloka̱ sa̱mpi ̱ acxni ̱ Dios lácsacli yuma̱ tanu̱ pa̱li ̱ Jesús, xtucuhuiní ̱ ma̱n li ̱quilhpa̱tánu̱ lh, tancs li ̱ma̱lácnu̱ lh pi ̱ xlá̱ li ̱hui ̱ li ̱pa̱li ̱ nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ li ̱ma̱xtuko̱ca̱ xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n pa̱lijni, ni ̱ chuná̱ li ̱ma̱lacnu̱ ko̱ca̱ la̱ntla̱ tlahuaca̱ Jesús. 21 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ li ̱lhca̱ca̱ pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesús xapuxcu pa̱li ̱ nali ̱tahuilay, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huí ̱ tu̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ ma̱lácnu̱ lh Dios xpa̱lacata, sa̱mpi ̱

HEBREOS 7​, ​8 Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ lacatum chuna̱ na̱má̱ huan: “Quintla̱tican Dios ma̱n li ̱quilhani ̱t pi ̱ huí ̱ tu̱ nama̱kantaxti ̱y chu̱ ni ̱ chunatá̱ catitamakáxtakli hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t. Pus chuná̱ huánilh: ‘Huix nali ̱taxtuya̱ tlanca tali ̱pa̱hu pa̱li ̱, chu̱ hua̱ mintascújut caj xa̱li ̱ankalhí ̱n nahuán.’” 22 Pus hua̱nchú̱ caj xpa̱lacata pi ̱ hua̱ Jesús quimpa̱lacachihui ̱nacán nahuán c-xlacati ̱n Dios, li ̱taluloka̱hu pi ̱ hua̱ yuma̱ tama̱lacnú̱ n xali ̱huacá̱ xatlá̱n talacca̱xlán hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n ni ̱ xahua hua̱ntu̱ Dios pu̱ lh tita̱tlahuako̱lh maka̱n quilhtamacú̱ judíos. 23 Hua̱ yuma̱ a̱makapitzí ̱n pa̱lijni hua̱nti ̱ xapu̱ lh cscujma̱kó̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan judíos, luhua clhu̱ huacán xuanko̱ni ̱t, huá̱ xli ̱lhu̱ huanko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ cumu ni ̱ xli ̱pa̱an xkalhi ̱ko̱y xlatama̱tcán, ni ̱ xmakapalako̱y c-xtascujutcán. 24 Hua̱mpi ̱ hua̱ Jesús nia̱lh catíni ̱lh, pus yuma̱ xtascújut hua̱ntu̱ lakaya̱ la̱ntla̱ xapuxcu pa̱li ̱, niucxni ̱ ti ̱ catilakpáli ̱lh pala tanu̱ ti ̱ natanu̱y a̱cha̱tum. 25 Huá̱ xpa̱lacata, tla̱n maktum li ̱ma̱akapu̱taxti ̱ko̱y hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ natalacatzuhui ̱niko̱y Dios laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱tzanka̱naniko̱y, sa̱mpi ̱ xlá̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ lama̱ xastacná̱ laqui ̱mpi ̱ napa̱lacachihui ̱nanko̱y c-xlacati ̱n Dios. 26 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quin xmaclacasquina̱hu cha̱tum tlanca tali ̱pa̱hu xapuxcu pa̱li ̱ la̱ntla̱ Jesús hua̱nti ̱ xli ̱ankalhí ̱n naquinca̱makta̱yayá̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱ tla̱n catzi ̱y, niucxnicú̱ tlahuani ̱t hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, usu kalhi ̱ni ̱t ni ̱ tla̱n xtalacapa̱stacni ̱ la̱ntla̱ quin kalhi ̱ya̱hu, chu̱ c-akapú̱ n li ̱ma̱xtucani ̱t la̱ntla̱ ti ̱ a̱tzinú̱ tlak talí ̱pa̱hu ni ̱ xahua xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ huilakó̱. 27 Xlá̱ ni ̱ chuná̱ tlahuama̱ xtascujut pa̱li ̱ la̱ntla̱ a̱makapitzi ̱n pa̱lijni, sa̱mpi ̱ xlacán

546 cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xmakni ̱ko̱y lactzu̱ takalhí ̱n li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ xli ̱sa̱huaniko̱y Dios xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ a̱li ̱sta̱lh xli ̱sa̱huani ̱nanko̱y xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat, hua̱mpi ̱ hua̱ Jesús caj xma̱na huatiya maktum lakata̱yaní ̱nalh acxni ̱ tamacamá̱sta̱lh, chu̱ ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán, hua̱ xlá̱ xokó̱nalh xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ hua̱ntu̱ tlahuani ̱t ankalhi ̱ná kalhi ̱ma̱ xlakasi nahuán. 28 Hua̱ xamaka̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ nali ̱ya̱huako̱cán makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n la̱ntla̱ xanapuxcun pa̱lijni ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ chixcuhuí ̱n niucxni ̱ lay nata̱yaniko̱y c-xlatama̱tcán, chu̱ na̱ nani ̱ti ̱lhako̱y. Hua̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ xtama̱lacnu̱ n Dios hua̱ntu̱ a̱li ̱sta̱lh milh antá̱ huan pi ̱ nali ̱huili ̱y cha̱tum tlak xatali ̱pa̱hu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ nata̱yaniy sa̱mpi ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ aksti ̱tum lamaj nahuán, chu̱ ni ̱tú̱ tlahuani ̱t tuncán tala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ huá̱ ma̱n li ̱yá̱hualh xCam laqui ̱mpi ̱ nali ̱taxtuy tlanca tali ̱pa̱hu pa̱li ̱ hua̱nti ̱ cani ̱cahua̱ quilhtamacú̱ aksti ̱tum nama̱kantaxti ̱y xtascújut. Jesús huilachá̱ c-akapú̱ n la̱ntla̱ xapuxcu quimpa̱lijcán. La̱ntla̱ xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱huanini ̱tán a̱tzinú̱ luhua xlacasquinca nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ tama̱ tlanca tali ̱pa̱hu quimpa̱lijcan Jesús, xli ̱ca̱na̱ tlanca xlacatzúcut sa̱mpi ̱ xlá̱ tahuilani ̱tanchá̱ c-xpakstacat xpu̱ ma̱paksi ̱n Dios c-akapú̱ n. 2 Chu̱ antá̱ scujma̱chá̱ la̱ntla̱ quimpa̱lacachihui ̱nacán yuma̱ lacatum xasa̱ntujlani la̱ templo hua̱ntu̱ ma̱n tlahuani ̱t Dios c-akapú̱ n, chu̱ niucxni ̱ catiláclalh sa̱mpi ̱ ni ̱ chixcuhuí ̱n tlahuako̱ni ̱t. 3 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ li ̱pa̱li ̱ li ̱huili ̱cán cha̱tum chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huán li ̱ca̱xtlahuá̱n, xa̱huá̱ yuma̱ takalhí ̱n

8

547 hua̱ntu̱ namakni ̱cán c-xlacati ̱n Dios xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat, huachá̱ xpa̱lacata na̱ juerza̱ huí ̱ hua̱ntu̱ xli ̱sá̱hualh quimpa̱lijcan Jesucristo. 4 Lapi ̱ Jesús antacú cahuá̱ u̱ nú̱ lama̱ ca̱tuxá̱huat, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ niucxni ̱ pa̱li ̱ xtili ̱ma̱xtuca̱ sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ huilako̱lhá̱ pa̱lijni hua̱nti ̱ li ̱sa̱huanko̱y a̱ni ̱ma̱lhna̱ hua̱ntu̱ makni ̱ko̱y c-xlacati ̱n Dios xpa̱lacata tala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huan c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés xli ̱tlahuatcán. 5 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuako̱y acxni ̱ chuná̱ tlahuako̱y xtascujut tama̱ pa̱lijni, pacs caj xali ̱ucxílhti ̱t, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xma̱stíle̱nka̱ hua̱ntu̱ luhua lacatancs tlahuama̱ chu̱ Jesús c-akapú̱ n. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj li ̱ucxílhti ̱t hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱, sa̱mpi ̱ acxni ̱ Moisés cajcu xma̱tzuqui ̱putún natlahuay tama̱ templo xla lháka̱t anta̱ni ̱ naca̱cni ̱naniko̱y Dios, chuná̱ tistacya̱huaca̱, huanica̱: “Ca̱na̱ huix, xli ̱pacs natlahuaya̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cma̱siyunín c-ka̱stí ̱n xali ̱ucxílhti ̱t.” 6 Pero yuma̱ tali ̱pa̱hu xapuxcu quimpa̱lijcán hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, xlá̱ ma̱kantaxti ̱ma̱ hua̱ntu̱ tlak xatla̱n tascújut, sa̱mpi ̱ xlá̱ quinca̱ta̱tlahuani ̱tán aktum talacca̱xlán hua̱ntu̱ a̱tzinu̱ xatla̱n tama̱lacnú̱ n kalhi ̱y sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quinca̱ma̱lacatzuhui ̱ni ̱tán Dios. 7 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ yuma̱ xakasiya̱ talacca̱xlán, hua̱ntu̱ Dios ta̱tlahuako̱ni ̱t judíos acxni ̱ xlama Moisés, tla̱n xtima̱tlá̱ni ̱lh hua̱ntu̱ xtlahuaputún xma̱aksti ̱tumi ̱putunko̱y tachixcuhuí ̱tat, pus nia̱lh xafuerza xtita̱tlahuapalako̱ca̱ aktum xasa̱sti talacca̱xlán. 8 Hua̱mpi ̱ Dios ni ̱ ma̱tlá̱ni ̱lh hua̱ntu̱ xtlahuama̱kó̱, pus chuna̱ na̱má̱ huan c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka: “Chuná̱ huan Quimpu̱chinacán: ‘Nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ quit nacta̱tlahuapalako̱y aktum xasa̱sti talacca̱xlán tama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xquilhtzucut

HEBREOS 8 xamaka̱n ko̱lutzi ̱n Israel xa̱huá̱ xquilhtzucut Judá. 9 Yuma̱ xasa̱sti talacca̱xlán hua̱ntu̱ nacta̱tlahuako̱y ni ̱ hua̱ xta̱chuná̱ tu̱ ctili ̱ta̱lacca̱xlako̱lh maká̱n xnatla̱t nacán acxni ̱ quit cmakta̱yako̱lh, chu̱ ctamacaxtuko̱lh c-xtiyat Egipto. Sa̱mpi ̱ ni ̱ ma̱kantaxti ̱putunko̱lh quintalacca̱xlán tu̱ cta̱tlahuako̱lh, huá̱ xpa̱lacata cli ̱lakmakanko̱lh, nia̱lh cmakta̱yako̱lh. 10 Hua̱mpi ̱ cumu aya ti ̱taxtuko̱ni ̱t tama̱ quilhtamacú̱, pus, chu̱ nacta̱tlahuako̱y, hua̱nti ̱ xala c-Israel, aktum xasa̱sti talacca̱xlán, chu̱ chuna̱ na̱má̱ naqui ̱taxtuy: Quit nacuili ̱y quili ̱ma̱paksí ̱n c-xtalacapa̱stacnicán, chu̱ li ̱huana̱ nactzokuili ̱y c-xnacu̱cán. Acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ naquili ̱ucxilhko̱y la̱ntla̱ xDioscán hua̱nti ̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ quit nacli ̱ma̱xtuko̱y quilakskatá̱n hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ nacli ̱pa̱xuhuako̱y. 11 Yama̱ quilhtamacú̱ nia̱lh xlacasquinca pala tí ̱ catili ̱latapú̱ li ̱lh, usu nali ̱ta̱katzanka̱y pala tí ̱ nali ̱ta̱kalhchihui ̱nán a̱cha̱tum, usu ti ̱ lacatzú̱ li ̱ta̱hui ̱, laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquilakapasko̱y pi ̱ quit Xpu̱chinacán. Sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pacs naquilakapasko̱y hua̱nti ̱ lactzu̱cú̱, hasta hua̱nti ̱ luhua lakko̱lún. 12 Quit naclakalhamanko̱y, chu̱ nacma̱tzanka̱naniko̱y xli ̱pacs xtamacapa̱tanu̱ ncán, chu̱ catu̱ huá̱ tu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t, chu̱ xpa̱lacata̱ xtala̱kalhi ̱ncán, nia̱lh ucxni ̱ cactilacapa̱stacniko̱lh.’ ” 13 Anta̱ni ̱ Dios li ̱chihui ̱nán aktum xasa̱sti talacca̱xlán, lacatancs

HEBREOS 8​, ​9 huamputún pi ̱ hua̱ntu̱ xapu̱ lh xta̱tlahuako̱ni ̱t talacca̱xlán nia̱lh tu̱ xli ̱lacán. Chu̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱pacs tu̱ aya lakuani ̱t, nia̱lh kalhi ̱y xlakasi, caj ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱ maktum nama̱laksputucán. Cristo tanu̱ ni ̱tanchá̱ c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ quin na̱ tla̱n natanu̱ya̱cha̱hu Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ acxni ̱ Dios huacu pu̱ lh tita̱tlahuako̱lh xtalacca̱xlán judíos, xlá̱ ma̱n ma̱tlahuí ̱nalh aktum xasa̱ntujlani templo, chu̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱lh la̱ntla̱ xlacasquín pi ̱ aksti ̱tum xle̱lh xtascújut pa̱li ̱, pero yuma̱ templo antá̱ u̱ nú̱ xala ca̱tuxá̱huat. 2 Uma̱ templo xla lháka̱t hua̱ntu̱ tlahuanica̱ Dios, pu̱ laclhu̱ hua xuani ̱t: pu̱ lh xuilachá̱ pu̱ lactum chiqui ̱ anta̱ni ̱ lactanu̱cán hua̱ntu̱ xuanicán Lacatum Xasantujlani, antá̱ xya̱kó̱ aktum tlanca xpu̱ya̱huacan cera̱, xa̱huá̱ aktum mesa, chu̱ c-xokspún xuilakó̱ caxtala̱nchu̱ hua̱ntu̱ xli ̱ca̱xtlahua̱nanicán Dios. 3 Antá, chu̱ c-xcha̱ka̱n xli ̱mactuy li ̱lakatlapá̱n c-xli ̱pu̱ lactuy chiqui xuilachá̱ hua̱ntu̱ xuanicán Lacatum Luhua Xasa̱ntujlani. 4 Antá̱ xtlahuacani ̱t aktum pu̱ca̱xtlahuá̱n xla oro anta̱ni ̱ c-xokspún clhcuyucán li ̱ma̱jiní ̱n, na̱ c-xokspún xuí ̱ aktum caja hua̱ntu̱ xli ̱maktzokcani ̱t oro c-xmacni, xa̱huá̱ c-xpu̱ lacni, antá̱ xma̱qui ̱ko̱cani ̱t yuma̱ lakxtakala chíhuix anta̱ni ̱ xtalhca̱ni ̱t kampa̱ca̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios. Na̱ antá̱ xtaju̱ ma̱ pa̱tum xa̱lu̱ xla oro, chu̱ c-xa̱lu̱ xtaju̱ ma̱ actzu̱ li ̱huat xuanicán maná̱ hua̱ntu̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ tzi ̱sa̱ csacqui ̱cán c-desierto. Na̱ antá̱ xma̱qui ̱cani ̱t c-páklha̱t xlix̱ toko yuma̱ ko̱lutzi ̱n Aarón, chu̱ yuma̱ líx̱ toko hua̱ntu̱ hasta xcha̱xpa̱puni ̱ttá. 5 C-xokspun yuma̱ páklha̱t, xya̱kó̱ cha̱tuy ángeles hua̱ntu̱ caj xtlahuamakxtuko̱cani ̱t hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y xpakancán, xma̱lulokko̱y pi ̱

9

548 antá̱ xuí ̱ Dios, ma̱squi xlá̱ ni ̱ xtasiyuy, xli ̱okspuntlapako̱ni ̱t xpakancán xmá̱kalhcha yuma̱ páklha̱t. Hua̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ ni ̱ luhua xlacasquinca̱ makcatzi nacca̱lix̱ akatli ̱yá̱n chiyú̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xuí ̱ c-xpu̱ lacni templo xla lháka̱t. 6 Yuma̱ templo xla lháka̱t hua̱ntu̱ tima̱tlahuí ̱nalh Dios, xuanicán tabernáculo, cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xtanu̱ ko̱y pa̱lijni ̱ natlahuako̱y xtascujut c-pu̱ lactum chiqui anta̱ni ̱ xuanicán lacatum xasa̱ntujlani. 7 Hua̱mpi ̱ antá̱ c-xli ̱pu̱ lactuy chiqui hua̱ntu̱ xuanicán lacatum luhua xasa̱ntujlani, caj xma̱n maktum aktum ca̱ta xmini ̱niy natanu̱y xapuxcu pa̱li ̱, chu̱ xli ̱lé̱nat xkalhni lactzu̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ a̱cu̱ xmakni ̱ko̱cani ̱t. Xapu̱ lh huá̱ xli ̱sa̱huani ̱nán xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n yuma̱ pa̱li ̱, a̱li ̱sta̱lh, chu̱ xli ̱sa̱huani ̱nán xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat. 8 Pus luhua lacatancs quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱má̱n Espíritu Santo pi ̱ xli ̱makua̱ chunacú̱ xyá̱ yuma̱ xakasiya̱ xtemplojcan judíos xla lháka̱t, xma̱n antá̱ tla̱n xlakataquilhpu̱tacán Dios c-pu̱ lactum chiqui huanicán lacatum xasa̱ntujlani, hua̱mpi ̱ ni ̱ naj lay caj cati ̱hua̱ chixcú̱ xaaklakuá̱ xtanu̱y c-Lacatum Luhua Xasa̱ntujlani anta̱ni ̱ xuí ̱ Dios, chu̱ nalaktalacatzuhui ̱y. 9 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtlahuako̱y judíos c-templo̱ xla lháka̱t caj xta̱chuná̱ xali ̱ucxílhti ̱t li ̱taxtuy quimpa̱lacatacán hua̱nti ̱ lama̱hu chiyuj quilhtamacú̱, sa̱mpi ̱ antá̱ lacatancs li ̱akata̱ksa̱hu pi ̱ xli ̱pacs yama̱ a̱ni ̱ma̱lhna̱ li ̱mákni ̱t, chu̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ hua̱ntu̱ xlacán xli ̱lakata̱yako̱y Dios xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán niucxnicú̱ tancs li ̱makcatzi ̱ko̱lh c-xlatama̱tcán pala luhua li ̱huana̱ li ̱ma̱tzanka̱naniko̱cani ̱t xtala̱kalhi ̱ncán acxni ̱ chuná̱ xli ̱lakataquilhpu̱tananko̱y. 10 Chu̱ na̱ chuná̱ qui ̱taxtuy xpa̱lacata xli ̱pacs yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ xquinca̱huaniyá̱n xatú̱ tla̱n nahuaya̱hu,

549 usu nali ̱kotnana̱hu, xa̱huá̱ la̱ntla̱ tla̱n nali ̱lakchakana̱hu hua̱ntu̱ ma̱xcajua̱li ̱ni ̱t quimacnicán, sa̱mpi ̱ yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n caj xma̱n huá̱ xkalhi ̱y xlakasi ̱ la̱ntla̱ xtahuilatcán judíos, na̱ caj xma̱n xli ̱ma̱kantaxti ̱tcán xuani ̱t acxni ̱ Dios nali ̱lakpali ̱y tu̱ xatlá̱n. Cristo li ̱sa̱huanima̱ Dios xkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmákalh acxni ̱ ni ̱lh 11 Hua̱mpi ̱ cumu Cristo aya quí ̱chilh ca̱tuxá̱huat, Dios li ̱má̱xtulh tlanca xapuxcu quimpa̱lijcán hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán c-xasa̱sti xtalacca̱xlán. Yama̱ lacatum xasa̱ntulani ̱ tu̱ huí ̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ xlá̱ tlahuama̱ xtascujut, tlak talí ̱pa̱hu, chu̱ tlak quinca̱makta̱yayá̱n sa̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ tlahuako̱ni ̱t chixcuhuí ̱n, chu̱ ni ̱ antá̱ yunú̱ xala ca̱tuxá̱huat. 12 Acxni ̱ Cristo cha̱lh yama̱ lacatum xasa̱ntujlani ̱ hua̱ntu̱ huí ̱ c-akapú̱ n xlá̱ xma̱n maktum tu̱ tili ̱tanu̱chá̱ anta̱ni ̱ laktalacatzuhui ̱cán Dios, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ tili ̱sa̱huánilh xkalhni tí ̱ntzun, na̱ ni ̱ pala xla xaskata toro la̱ntla̱ xtlahuako̱y pa̱lijni xala ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ xlá̱ li ̱sa̱huánilh hua̱ntu̱ luhua hua̱ xkalhni ̱ hua̱ntu̱ ma̱n stajmákalh acxni ̱ makni ̱ca̱, laqui ̱mpi ̱ quin nakalhi ̱ya̱hu xli ̱pa̱an xlaktaxtut quili ̱stacnacán. 13 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xalhcaca actzu̱ toro̱ xalhcún, chu̱ xkalhnican toro̱, chu̱ xla tí ̱ntzun xkalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ sa̱mpi ̱ acxni ̱ xli ̱mactlahuako̱cán, usu xli ̱puxmani ̱ko̱cán chixcuhuí ̱n chaka̱makaniko̱ca̱ hua̱ntu̱ xma̱xcajua̱li ̱ko̱ni ̱t xcuenta̱ ca̱tuxá̱huat. 14 Lapi ̱ xkalhnican lactzu̱ a̱ni ̱ma̱lhna̱ xkalhi ̱y li ̱tlihuaka, ¡xali ̱huaca̱ tlanca li ̱tlihuaka̱ kalhi ̱y xkalhni Cristo sa̱mpi ̱ maktum tu̱ quinca̱lakchaka̱nín xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán! Caj xli ̱tlihuaka Espíritu Santo xli ̱pacs xtapa̱xuhua̱n cha̱tumi ̱nica̱ tama̱stá̱nilh xtla̱t, chu̱ Dios lakáti ̱lh tamá̱ tu̱ li ̱sa̱huánilh

HEBREOS 9 sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ xkalhi ̱y tu̱ lix̱ cájnit. Chu̱ yuma̱ xkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmákalh quinca̱lakchaka̱niyá̱n xli ̱pacs xalix̱ cajnit quintalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ xquinca̱makstuntlahuayá̱n laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka quinacu̱cán chiyú̱ xma̱n huá̱ nascujnaniya̱hu xastacna Quintla̱tican Dios. 15 Acxni ̱ Cristo ni ̱lh xlá̱ ma̱t zúqui ̱lh aktum xasa̱sti talacca̱xlán hua̱ntu̱ Dios quinca̱ta̱tlahuán, chu̱ lacatancs huan pi ̱ quinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱ tlahuani ̱tahu acxni ̱ ta̱ji ̱ta aklakuá̱ xlama̱hu, chu̱ xakasiya̱ talacca̱xlán hua̱ntu̱ Dios xtlahuani ̱t xquinca̱huaniyá̱n pi ̱ naxoko̱nana̱hu, xa̱huachí ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t tla̱n namaklhti ̱nana̱hu quinca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pa̱án nali ̱latama̱ya̱hu caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán. 16 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ ma̱squi li ̱huana̱ lacca̱xtlahuacani ̱t mactum cápsnat xla herencia laqui ̱mpi ̱ hua̱ntu̱ akata̱xtunima̱ca cha̱tum chixcú, tama̱ chixcú̱ pacs xlá̱ nahuán hua̱ntu̱ li ̱ta̱yanicani ̱t hua̱mpi ̱ hasta acxni ̱ nani ̱y hua̱nti ̱ ma̱sta̱ma tachihui ̱naakata̱xtun herencia, chunachí ̱ nakalhi ̱y xlakasi. 17 Lapi ̱ lamajcú̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ ma̱lacca̱xtlahuinani ̱t cápsnat xla herencia ni ̱tú̱ xtápalh cápsnat, hua̱mpi ̱ lapi ̱ aya ni ̱ni ̱t, entonces kalhi ̱y xlakasi sa̱mpi ̱ tla̱n xlá̱ natlahuay hua̱ntu̱ tima̱lacnu̱ nica̱ nata̱qui ̱cán. 18 Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios titláhualh yama̱ xapu̱ lh talacca̱xlán, na̱ ni ̱ lay xkalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ tu̱ xma̱lacnu̱ ni ̱t hasta namakni ̱cán tantum takalhí ̱n, chu̱ nali ̱sa̱huancán xkalhni c-xlacati ̱n Dios. 19 Maktum Moisés ma̱akstokko̱lh xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, chu̱ tzúculh li ̱kalhtahuakaniko̱y xli ̱ma̱pa̱ksi ̱n Dios, a̱li ̱sta̱lh tíyalh tzutzoko panáma̱c xa̱huá̱ paktum xatuhua̱n hisopo, lup

HEBREOS 9​, ​10 múju̱ lh anta̱ni ̱ quilhtum xuí ̱ xkalhnican lactzu̱ toro̱ xa̱huá̱ xla tí ̱ntzun hua̱ntu̱ xmakni ̱ko̱cani ̱t, chu̱ xta̱huilhacani ̱t chúchut, tzúculh li ̱mitxko̱y libro̱ anta̱ni ̱ xtatzokni ̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ na̱ chuná̱ li ̱mitxko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ pu̱tum xya̱ko̱lh. 20 A̱ li ̱sta̱lh Moisés chuna̱ na̱má̱ huaniko̱lh: “Hua̱ yuma̱ kalhni ̱ ma̱luloka̱ pi ̱ chiyú̱ Dios xli ̱ca̱na̱ ca̱ta̱tlahuamá̱n aktum talacca̱xlán.” 21 Moisés na̱ li ̱mitxko̱lh kalhni ̱ yama̱ xakasiya̱ templo xla lháka̱t, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xmaclacasquinat u̱ nú̱ ctemplo. 22 Sa̱mpi ̱ c-xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ xma̱xqui ̱ni ̱t Moisés huan pi ̱ a̱y uj xli ̱pacs hua̱ntu̱ xcajua̱lani ̱t xafuerza pi ̱ kalhni ̱ nali ̱chaka̱makanicán, chu̱ na̱ huan pi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nali ̱sa̱huaniy Dios kalhni ̱ ni ̱ ma̱tzanka̱naniy xtala̱kalhí ̱n. Cristo maktum tu̱ quinca̱lacxapaniko̱ni ̱tán xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ 23 Yama̱ templo anta̱ni ̱ xlakataquilhpu̱tacán Dios hua̱ntu̱ xakasiya̱ titlahuanica̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xali ̱ucxílhti ̱t hua̱ntu̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, hua̱mpi ̱ cumu lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ u̱ nú̱ xlix̱ cajualay xlacasquinca xuani ̱t pi ̱ xkalhnican lactzu̱ takalhí ̱n nali ̱ma̱sa̱ntujli ̱cán; hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huilachá̱ c-akapú̱ n xlacasquinca̱ nali ̱ma̱sa̱ntujli ̱cán hua̱ntu̱ a̱tzinu̱ xatla̱n kalhni. 24 Huá̱ xpa̱lacata Quimpu̱chinacan Cristo ni ̱ tanu̱ ni ̱t tuncán c-templo̱ yunú̱ hua̱ntu̱ xala ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huán xkalhni ̱ c-xlacati ̱n Dios, c-xokspun aktum pu̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ xtlahuako̱ni ̱t chixcuhuí ̱n, huata hua̱ntu̱ tláhualh pi ̱ luhua antá̱ c-akapú̱ n tanu̱ ni ̱tanchá̱ anta̱ni ̱ huí ̱ Quintla̱tican Dios laqui ̱mpi ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ naquinca̱pa̱lacachihui ̱n ana̱chá̱n c-xlacatí ̱n. 25 Xlá̱ caj xma̱n maktum tu̱ tanu̱ ni ̱tanchá̱ c-xlacati ̱n

550 Dios laqui ̱mpi ̱ natamacama̱sta̱y namakni ̱cán, chu̱ stajtamákalh xkalhni ̱ laqui ̱mpi ̱ nalix̱ oko̱nán xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, ni ̱ xahuá̱ la̱ntla̱ maklhu̱ hua̱ tlahuako̱lh xanapuxcun pa̱lijni hua̱nti ̱ ca̱ta ca̱ta̱ xtanu̱ ko̱y c-pu̱ lactum luhua xasa̱ntujlani ̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ Dios laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huaniy xkalhnican takalhí ̱n xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat. 26 Lapi ̱ xlacasquinca̱ pi ̱ maklhu̱ hua̱ xtili ̱sa̱hua̱ xkalhni, hasta la̱ntla̱ tima̱lacatzuqui ̱ca̱ ca̱tuxá̱huat, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ maklhu̱ huata cahuá̱ xtitamá̱sta̱lh namakni ̱cán xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán; hua̱mpi ̱ hua̱nchú̱ cumu lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱, milh Cristo ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ ma̱n maktum namacama̱sta̱y xlatáma̱t c-xlacati ̱n Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum li ̱makni ̱t li ̱ca̱xtlahuá̱n, chu̱ maktum tu̱ quinca̱lakchaka̱niko̱ni ̱tán xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱. 27 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs quin maktum tu̱ ni ̱ya̱hu, chu̱ a̱li ̱sta̱lh nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ naquinca̱ma̱xoko̱ni ̱yá̱n xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱tahu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, 28 pus na̱ chuná̱ chu̱ Cristo caj xma̱n maktum tamacamá̱sta̱lh namakni ̱cán xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán c-xlacati ̱n Dios. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ namimpalay xli ̱maktuy, hua̱mpi ̱ nia̱lh huá̱ catilí ̱milh laqui ̱mpi ̱ napa̱ti ̱nampalay xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat sa̱mpi ̱ hua̱ xlá̱ maktum ma̱kantáxti ̱lh. Hua̱nchú̱ tu̱ natlahuay pi ̱ caj namín tiyako̱y, chu̱ xatakatzí ̱n nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ kalhkalhi ̱ma̱kó̱ nahuán. Yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ xakasiya̱ timá̱xqui ̱lh Moisés, pacs caj xma̱stíle̱nka xuani ̱t hua̱ntu̱ a̱cu xli ̱má̱sta̱t, hua̱mpi ̱ ni ̱ naj luhua huá̱ xuani ̱t. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱ma̱paksí ̱n ni ̱ li ̱ma̱xtuy cha̱tum chixcú̱ pala nia̱lh laclé̱n c-xlacatí ̱n Dios, hua̱nti ̱ ca̱ta ca̱ta̱ li ̱miniko̱y xapuxcu pa̱li ̱

10

551 tu̱ huatiya xali ̱makni ̱t xli ̱ca̱xtlahuá̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huaniy Dios xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán. 2 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ judíos tancs xcatzi ̱ko̱lh pi ̱ tama̱ a̱ni ̱ma̱lhna, tu̱ xli ̱ma̱paksi ̱nán c-xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés nali ̱sa̱huanko̱y c-xlacati ̱n Dios, xli ̱ca̱na̱ xchaka̱makaniko̱lh xli ̱pacs xtala̱kalhi ̱ncán, pus nia̱lh ca̱ta ca̱ta̱ xli ̱sa̱huanko̱lh, sa̱mpi ̱ xlacán stalanca xcatzi ̱ko̱lh pi ̱ nia̱lh tú̱ li ̱pe̱cuanko̱y. 3-4 Sa̱mpi ̱ yuma̱ xkalhnican lactzu̱ toro̱ xa̱huá̱ tí ̱ntzun hua̱ntu̱ xmakni ̱ko̱y chu̱ xli ̱sa̱huanko̱y c-xlacati ̱n Dios, xli ̱ca̱na̱ niucxni ̱ chaka̱makaniko̱lh xtala̱kalhi ̱ncán; huata tu̱ tláhualh ca̱ta ca̱ta̱ ca̱x xma̱lacapa̱stacni ̱ko̱y pi ̱ chunatá̱ kalhi ̱ko̱y xtala̱kalhi ̱ncán, ni ̱ luhua xlakchaka̱niko̱ni ̱t. 5 Huá̱ xpa̱lacata, acxni ̱ tímilh Cristo ca̱tuxá̱huat, chuna̱ na̱má̱ huánilh Dios: “Huix nia̱lh lacasquina̱ nali ̱sa̱huanicana̱ caj catu̱ hua̱ li ̱makni ̱t takalhí ̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n, huata huix quima̱xqui ̱ni ̱ta̱ quintiyatli ̱hua̱ laqui ̱mpi ̱ huá̱ nacli ̱sa̱huaniyá̱n. 6 Huix nia̱lh ma̱tla̱ni ̱ya̱ namakni ̱ko̱cán lactzu̱ takalhí ̱n tu̱ nalhcuyucán, usu nali ̱sa̱huancán catu̱ hua̱ a̱makapitzi ̱n li ̱ca̱xtlahuá̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n. 7 Huá̱ xpa̱lacata quit chuná̱ ctili ̱hua̱: ‘Huix tlanca tali ̱pa̱hu Dios, pus chu̱ u̱cuilachá̱ quit laqui ̱mpi ̱ nactlahuay mintalacasquín, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tatzoktahuilani ̱t quimpa̱lacata̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka.’ “ 8 Catlahuátit cui ̱nta̱, lapi ̱ maká̱n quilhtamacú̱ Dios ma̱n xli ̱ma̱paksi ̱nani ̱t nali ̱sa̱huanicán ti ̱pa̱lhu̱ hua li ̱ca̱xtlahuá̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n, ¿tú̱ xpa̱lacata a̱li ̱sta̱lh huampalay pi ̱ nia̱lh lacasquín, chu̱ ni ̱ lakati ̱y hua̱ntu̱ makni ̱ko̱cán, chu̱ lhcuyucán a̱ni ̱ma̱lhna̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ li ̱taxapani ̱t nahuán tala̱kalhí ̱n?

HEBREOS 10 9 Pus huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh laqui ̱mpi ̱ lacatancs nama̱luloka̱ pi ̱ nia̱lh lacasquín nali ̱sa̱huanicán yuma̱ li ̱makni ̱t a̱ni ̱ma̱lhna̱ xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n, huata huá̱ tlak ma̱tlá̱ni ̱lh tama̱ xasa̱sti li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ macamá̱xqui ̱lh Cristo. Pus na̱ ma̱tlá̱ni ̱lh Cristo acxni ̱ huánilh Dios: “QuiDios, pus chu̱ u̱cuilachá̱ quit laqui ̱mpi ̱ nactlahuay mintalacasquín.” 10 Cristo tláhualh xtalacasquín Dios acxni ̱ xlá̱ tamacamá̱sta̱lh, chu̱ ni ̱lh caj quimpa̱lacatacán, na̱ acxni tuncán Dios quinca̱li ̱ma̱xtún xta̱chuná̱ ni ̱tú̱ le̱na̱hu quintala̱kalhi ̱ncán, sa̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ ni ̱lh quilakxokocán, caj ma̱na huatiya maktum tu̱ quinca̱makanín xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. 11 Ma̱squi lacatancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ yuma̱ li ̱makni ̱t a̱ni ̱ma̱lhna̱ hua̱ntu̱ ankalhí ̱n li ̱ca̱xtlahua̱nanko̱y pa̱lijni xli ̱ca̱na̱ pi ̱ niucxni ̱ lay chaka̱makán quintala̱kalhi ̱ncán, hua̱mpi ̱ xlacán tu̱ huatiyá̱ li ̱lakata̱yani ̱nán cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xli ̱ca̱xtlahua̱ncán. 12 Hua̱mpi ̱ hua̱ Jesucristo maktum tu̱ macamá̱sta̱lh xlatáma̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n li ̱taxapani ̱t nahuán xli ̱pacs tala̱kalhí ̱n, a̱li ̱sta̱lh chu̱ tahuilachá̱ c-xpakstacat Quintla̱tican Dios. 13 Antá̱ chu̱ kalhkalhi ̱maj nahuán hasta nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ tima̱lacnú̱ nilh acxni ̱ chuná̱ huánilh: “Quit nacmakatlajako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ ta̱la̱tlahuako̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh pacs nalakachixcuhui ̱ko̱yá̱n.” 14 Sa̱mpi ̱ ma̱squi caj maktum la̱ntla̱ xlá̱ titamacamá̱sta̱lh ni ̱lh xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n, pus xli ̱pacs hua̱nti ̱ maktum lakchaka̱makaniko̱lh xtala̱kalhi ̱ncán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacati ̱n Dios. 15 Cha̱nchu̱ na̱ chuná̱ li ̱huana̱ quinca̱ma̱lulokniyá̱n Espíritu Santo acxni ̱ na̱má̱ huan c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka:

HEBREOS 10

16 “Na̱má̱

huan Quimpu̱chinacán: ‘A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ nachá̱n quilhtamacú̱ ni ̱ma̱ quit cli ̱lhca̱ni ̱t nacta̱tlahuako̱y aktum xasa̱sti talacca̱xlán, chu̱ na̱má̱ naqui ̱taxtuy: Quit nacuili ̱y quili ̱ma̱paksí ̱n c-xtalacapa̱stacnicán, chu̱ li ̱huana̱ nactzokuili ̱y c-xnacu̱cán. 17 Chu̱ nia̱lh ucxni ̱ cactilacapa̱stacniko̱lh xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ xtamacapa̱tanu̱ ncán.’  ” 18 Pus cumu xli ̱ca̱na̱ pi ̱ aya quinca̱ma̱tzanka̱nanicani ̱tán xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, nia̱lh xlacasquinca̱ tza̱pu̱ nali ̱lakata̱yaya̱hu Dios lhu̱ hua xali ̱makni ̱t li ̱ca̱xtlahuá̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Cristo li ̱pa̱xuhu calaktalacatzúhui ̱lh Dios 19 Chuná̱ pi ̱ nata̱laní ̱n, cumu Jesucristo aya stajmakani ̱t xkalhni ̱ caj quimpa̱lacatacán, pus quin nia̱lh tzinú̱ anán tamacpuhuá̱n nali ̱tanu̱ya̱hu yuma̱ lacatum xasa̱ntujlani c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huí ̱ Dios laqui ̱mpi ̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ nalaktalacatzuhui ̱ya̱hu. 20 Sa̱mpi ̱ tancs sta̱lanima̱hu yama̱ sa̱sti xatiji latáma̱t hua̱ntu̱ chipani ̱tahu, hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱ma̱lacqui ̱nichín acxni ̱ qui ̱lachi ̱ caj xpa̱lacata quinca̱pa̱lacaní ̱n, sa̱mpi ̱ acxni ̱ ni ̱lh Cristo qui ̱táxtulh maktum lácxti ̱tli, chu̱ ma̱pá̱nu̱ lh yama̱ tlanca li ̱lakatlapá̱n c-xtemplo̱ Dios, chu̱ chuná̱ ma̱lácqui ̱lh yama̱ c-xli ̱pu̱ lactuy chiqui c-templo̱ huanicán lacatum luhua xasa̱ntujlani, laqui ̱mpi ̱ chiyú̱ cati ̱hua̱ quin tla̱n natanu̱ya̱hu anta̱ni ̱ huí ̱ Dios. 21 Sa̱mpi ̱ c-akapú̱ n quin kalhi ̱ya̱hu cha̱tum tlanca tali ̱pa̱hu xapuxcu quimpa̱lijcán c-xtemplo Dios tu̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, hua̱ Jesús hua̱nti ̱ ma̱cui ̱ntajli ̱ko̱cani ̱t xli ̱pacs huí ̱ antá. 22 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n

552 pi ̱ luhua li ̱pa̱xuhu, chu̱ aksti ̱tum quinacu̱cán cali ̱laktalacatzuhui ̱hu Dios, hua̱ntu̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huahu, chu̱ nia̱lh tú̱ tu̱ naquinca̱sta̱huayá̱n pala naquinca̱makstuntlahuayá̱n, sa̱mpi ̱ li ̱tachaka̱ni ̱t quili ̱stacnacán luhua xastalanca chúchut xala c-akapú̱ n. 23 Luhua tlihuaklh cahuili ̱hu quintaca̱najlacán, ni ̱ pala caj cani ̱huá̱ u̱ n naquinca̱le̱ná̱n, chu̱ li ̱pa̱xuhu cakalhkalhi ̱ti ̱hu acxni ̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán caj xpa̱lacata li ̱pa̱huana̱hu Cristo; sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán tancs nama̱kantaxti ̱y. 24 Chu̱ la̱ntla̱ kalhi ̱ya̱hu quilhtamacú̱ quinca̱mini ̱niyá̱n hua̱ntu̱ aksti ̱tum nala̱pa̱xqui ̱ya̱hu, nala̱makta̱yaya̱hu cha̱tunu a̱makapitzí ̱n, chu̱ natlahuaya̱hu hua̱ntu̱ lacuan tatlahu. 25 Niucxni ̱ titachokota̱yaya̱hu xpa̱lacata naana̱hu li ̱tamacxtumi ̱ya̱hu xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ li ̱catzi ̱ko̱y makapitzí ̱n, huata ca̱x li ̱huacá̱ cala̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱hu; laqui ̱mpi ̱ macxtum nalaya̱hu, xali ̱huacá̱ la̱ntla̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ talacatzuhui ̱ma quilhtamacú̱ acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacán. 26 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ aya lakapasni ̱tahu tancs xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ quiacstucán lakmakana̱hu xta̱chuná̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilha̱hu xtalakalhamá̱n Dios, pus nia̱lh anán tí ̱ caquintica̱pa̱lacaxoko̱nán xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán. 27 Huata caj xma̱n nakalhkalhi ̱ya̱hu la̱ntla̱ tamakcatzi ̱y yama̱ tlanca tapa̱tí ̱n acxni ̱ Dios nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj lakmakanko̱lh Dios. 28 Huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ lapi ̱ cha̱tum xkalhakaxmatmakán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, chu̱ lapi ̱ xuí ̱ cha̱tuy usu kalhatutu testigos hua̱nti ̱ xma̱lulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhakaxmatmakani ̱t xli ̱ma̱paksí ̱n, pus ni ̱mpala cha̱tum ti ̱ catikalhmaktá̱yalh huata tuncán xli ̱lhca̱cán pi ̱ li ̱mákni ̱t.

HEBREOS 10​, ​11

553 29 Lapi ̱ chuná̱ xakspulako̱y hua̱nti ̱ xkalhakaxmatmakán xli ̱ma̱paksi ̱n Moisés, ¿tú̱ puhuaná̱tit huixín pi ̱ tlak xali ̱huacá̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱cán hua̱nti ̱ caj lacta̱yami ̱ko̱y Quimpu̱chinacan Jesús, chu̱ caj takamá̱n li ̱ma̱xtuko̱y xkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmákalh, na̱ hasta ma̱xcajua̱li ̱ko̱y cspiritu Dios hua̱nti ̱ quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n? Sa̱mpi ̱ yama̱ xkalhni Cristo hua̱ntu̱ li ̱ma̱lúlokli ̱ pi ̱ Dios quinca̱ta̱tlahuán aktum xasa̱sti talacca̱xlán, chu̱ na̱ hua̱ntu̱ xalaktaxtún quinca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán. 30 Sa̱mpi ̱ catzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ huani ̱t Quimpu̱chinacán: “Xma̱n quit ccatzi ̱y la̱ntla̱ xlíḻ at ma̱xoko̱ni ̱ko̱cán tachixcuhuí ̱tat, xa̱huachí ̱ xma̱n quit quimini ̱niy nacta̱tlahuako̱y cuenta̱.” 31 ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱pe̱cua̱ tu̱ naqui ̱taxtuniko̱y xli ̱pacs ti ̱ tahuacako̱ya̱chá̱ c-xmacan Dios xastacná laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naakastacya̱huako̱y!

Hua̱nti ̱ tzucuni ̱t li ̱pa̱huán Jesús ni ̱ catachokotá̱yalh 32 Hua̱mpi ̱ caj calacapa̱stáctit acxni ̱ akachitántit tu̱ xatlá̱n, chu̱ tzucútit li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, na̱ acxni ̱ tuncán tzucún ca̱lakchiná̱n lhu̱ hua tapa̱tí ̱n, chu̱ tacatzanájuat, hua̱mpi ̱ huixín ta̱yanítit, chu̱ pa̱tí ̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ ca̱lakchín. 33 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ lakachuní ̱n makapitzi ̱n huixín li ̱pe̱cua̱ ca̱ma̱xcajua̱li ̱cántit, chu̱ ca̱ma̱ma̱xani ̱cántit anta̱ni ̱ tzamacán laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱lakasta̱nancaná̱tit, hua̱mpi ̱ makapitzi ̱n huixín ta̱li ̱puhuankó̱tit hua̱nti ̱ chuná̱ xma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱ko̱ca̱, chu̱ makta̱yakó̱tit. 34 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín lakalhamankó̱t it hua̱nti ̱ xpa̱ti ̱ma̱kó̱ pu̱ la̱chi ̱n, chu̱ acxni ̱ ca̱maklhti ̱cántit hua̱ntu̱ xkalhi ̱yá̱tit xtapalh tumi ̱n, huixín cha̱pa̱xuhua̱na̱ tili ̱pa̱ti ̱nántit, sa̱mpi ̱ stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ c-akapú̱ n kalhi ̱yá̱tit aktum tlak xatlá̱n, chu̱ niucxni ̱ laksputa̱ tamacú̱ n. 35 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱

niucxnicú̱ cataxlajuaní ̱tit, huata chunatá̱ cali ̱pa̱huántit hua̱ntu̱ ca̱najlayá̱tit laqui ̱mpi ̱ tla̱n namaklhti ̱naná̱tit hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nicani ̱tán. 36 Acxni ̱ ca̱lakchiná̱n tali ̱puhuá̱n, chu̱ talakapútzi ̱t catatlihuáklhtit c-mintapuhua̱ncán laqui ̱mpi ̱ la̱ntla̱ ankalhí ̱n nama̱kantaxti ̱yá̱tit xtalacasquín Dios tla̱n namaklhti ̱naná̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t. 37 Sa̱mpi ̱ c-Xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Xli ̱ca̱na̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱, nia̱lh luhua catimakapálalh, aya namín hua̱nti ̱ xli ̱mínat. 38 Tamá̱ hua̱nti ̱ quit cli ̱ma̱xtuni ̱t xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ laclé̱n c-quilacatí ̱n, chu̱ xalaktaxtún quincam huani ̱t, xma̱n hua̱ la̱ntla̱ xankalhí ̱n quili ̱pa̱huán chunacú̱ li ̱kalhi ̱ma̱ nahuán latáma̱t xli ̱stacna, hua̱mpi ̱ lapi ̱ natachokota̱yay, chu̱ nia̱lh naquili ̱pa̱huán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua naquimakali ̱puhuán.” 39 Hua̱mpi ̱ ni ̱ calacásquilh Dios pi ̱ quin namaklhtasti ̱ko̱ya̱hu hua̱nti ̱ tachokota̱yako̱y, nia̱lh li ̱pa̱huanko̱y Cristo, sa̱mpi ̱ caj aktzanka̱ta̱yako̱y, huata quin chunatá̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ nalakma̱xtuya̱hu quili ̱stacnacán la̱ntla̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huana̱hu Dios. Ma̱squi ni ̱ ucxilhma̱hu hua̱ntu̱ li ̱pa̱huana̱hu hua̱mpi ̱ ca̱najlaya̱hu Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios, pus tancs quili ̱ca̱najlatcán pi ̱ namaklhti ̱nana̱hu hua̱ntu̱ kalhkalhi ̱ma̱hu; na̱ luhua lacatancs quili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huí ̱, chu̱ anán hua̱ntu̱ li ̱pa̱huana̱hu ma̱squi ni ̱ ucxilhma̱hu. 2 Sa̱mpi ̱ hasta xalakmaka̱n quinatla̱t nacán, Dios ca̱li ̱má̱xtulh lactali ̱pa̱hu xlakskatá̱n caj xpa̱lacata li ̱pa̱huanko̱lh hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t. 3 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quin ni ̱ ucxilhni ̱tahu acxni ̱ caj xli ̱tlihuaka

11

HEBREOS 11 xtachihui ̱n Dios li ̱ma̱lacatzuqui ̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán c-akapú̱ n, chu̱ ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ ca̱najlaya̱hu pi ̱ chuná tlahuani ̱t. Pus xli ̱pacs hua̱ntu̱ la̱nchú̱ ucxilha̱hu, Dios li ̱ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t hua̱ntu̱ ni ̱ naj xanán. 4 Maká̱n, caj xpa̱lacata cumu Abel luhua xli ̱pa̱huán Dios xlá̱ li ̱sa̱huánilh xli ̱ca̱xtlahuá̱n xpu̱ xoko xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ tlak xatlá̱n ni ̱ xahua hua̱ntu̱ li ̱sa̱huánilh xta̱la Caín. Dios lakáti ̱lh xli ̱ca̱xtlahuá̱n, chu̱ li ̱má̱xtulh tali ̱pa̱hu chixcú. Ma̱squi maká̱n ni ̱ni ̱t Abel, hua̱mpi ̱ chunacú̱ li ̱chihui ̱nama̱ tla̱n xtatlahu hua̱ntu̱ tlahuani ̱t la̱ntla̱ li ̱pa̱hua̱ Dios. 5 Na̱ chuna li ̱tum xamaka̱n chixcú̱ xuanicán Enoc, aksti ̱tum li ̱pa̱hua̱ Dios, huá̱ xpa̱lacata cha̱tumi ̱nica xastacná̱ li ̱le̱nca̱ c-akapú̱ n, ni ̱ u̱ nú̱ ni ̱lh, sa̱mpi ̱ acxni ̱ tzucúcaj putzacán nia̱lh ta̱ksca̱ aya xle̱ni ̱ttá̱ Dios. C-xasa̱ntujlani Li ̱kalhtahuaka̱ huan pi ̱ acxni ̱ xlamajcú̱ ca̱tuxá̱huat, Dios luhua lakáti ̱lh la̱ntla̱ aksti ̱tum xli ̱pa̱huán. 6 Tancs quili ̱catzi ̱tcán pi ̱ ni ̱ cha̱tum ti ̱ tla̱n namakapa̱xuhuay Dios lapi ̱ ni ̱ li ̱pa̱huán, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ laktalacatzuhui ̱putún Dios, xlacasquinca̱ pu̱ lh naca̱najlay pi ̱ Dios lama̱ xastacná, chu̱ pi ̱ nalakalhamanko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ putzako̱y, chu̱ li ̱pa̱huanko̱y. 7 Na̱ chuna li ̱tum xamaka̱n quilhtamacu̱ Noé caj xpa̱lacata xli ̱pa̱huán Dios, acxni ̱ Dios ma̱catzí ̱ni ̱lh hua̱ntu̱ nalay, ma̱squi ni ̱ naj xtasiyuy hua̱ntu̱ huanica̱, xlá̱ ca̱najlalh, chu̱ tzúculh tlahuay yama̱ tlanca páklha̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n napu̱ lakma̱xtuko̱y ti ̱ xala c-xchic. Xa̱huachí ̱ caj xpa̱lacata cumu Noé li ̱pa̱hua̱ Dios, chu̱ tláhualh hua̱ntu̱ li ̱ma̱páksi ̱lh, chuná̱ li ̱makstuntlahuako̱lh xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat hua̱nti ̱ pacs mu̱ xtuko̱lh sa̱mpi ̱ ni ̱ ca̱najlaputunko̱lh hua̱ntu̱ xuanima̱ko̱ca̱, huata xlá̱ tla̱n

554 maklhtí ̱nalh xlaktaxtut xli ̱stacna̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱ko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. Xamaka̱n quintla̱tcan Abraham tancs li ̱pa̱hua̱ Dios 8 Na̱ chuna li ̱tum caj xpa̱lacata̱ pi ̱ Abraham xli ̱pa̱huán Dios, acxni ̱ Dios ta̱chihuí ̱nalh, chu̱ huánilh pi ̱ catáca̱xli caalh mákat anta̱ni ̱ xlá̱ nama̱xqui ̱y aktum tlanca tíyat anta̱ni ̱ li ̱pa̱xuhu natahuilay, xlá̱ ca̱nájlalh hua̱ntu̱ huanica̱, la̱li ̱huán tzúculh taca̱xa̱ c-xca̱chiquí ̱n, huatiyá̱ pi ̱ tzúculh tla̱huán ma̱squi ni ̱ xcatzi ̱y xaní ̱ luhua xcha̱ma̱. 9 Chu̱ caj xpa̱lacata pi ̱ ca̱nájlalh hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ nini ̱t nata̱qui ̱y, antá̱ xlá̱ xlama̱chá̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum tiji ̱tla̱huani ̱ hua̱nti ̱ caj xmakui ̱. Hua̱mpi ̱ cumu xli ̱pa̱huán Dios pa̱xuhua̱na̱ pá̱ti ̱lh hua̱ntu̱ antá̱ xakspulama̱, chu̱ hasta tipu̱tahui ̱ lactzu̱ chiqui ̱ hua̱ntu̱ xli ̱aksti ̱sakako̱cán xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱. Na̱ antá̱ xta̱pu̱ huilako̱lh cha̱tuy xcaman Isaac, chu̱ Jacobo ti ̱ na̱ macxtum xta̱kalhi ̱ko̱y tu̱ huatiya tama̱lacnú̱ n. 10 Hua̱mpi ̱ Abraham niucxnicú̱ a̱tuyá̱ puhua̱, huata xlá̱ chunatiyá̱ xucxilhlacacha̱ma̱ hasta ni ̱li ̱huayá̱ luhua nachá̱n yama̱ c-tlanca ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ niucxni ̱ catiláclalh sa̱mpi ̱ huá̱ Dios xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t, chu̱ huá̱ ma̱n xtlahuani ̱t. 11 Na̱ chuna li ̱tum yama̱ tzican Sara hua̱nti ̱ xpusca̱t xuani ̱t Abraham, ma̱squi xlá̱ aya tzicaná xuani ̱t, chu̱ ni ̱ lay xkalhi ̱y xcamán, xa̱huachí ̱ Abraham luhua aya ko̱lutzí ̱n xuani ̱t, pero cumu lacxtum xli ̱pa̱huanko̱y Dios maklhti ̱nanko̱lh li ̱tlihuaka, chu̱ kalhi ̱ko̱lh cha̱tum xkahuasacán, sa̱mpi ̱ xca̱najlako̱y pi ̱ Dios pacs nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t. 12 Ma̱squi luhua ko̱lutziná xuani ̱t Abraham, chu̱ nia̱lh luhua maka̱s quilhtamacú̱ xtilama̱, pero makastacko̱lh xkahuasacán, chu̱ na̱ xta̱chuná̱ xli ̱lhu̱ hua̱ stacu̱ tu̱ huí ̱ c-akapú̱ n

555 típaclhli ̱ tilhú̱ hualh xquilhtzúcut, usu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua cucu̱ tu̱ anán c-xquilhtu̱ n ta̱kaya̱huaná̱ hua̱ntu̱ ni ̱ lay pu̱tlakacán akastunu. 13 Xli ̱pacs yuma̱ chixcuhuí ̱n tini ̱ko̱lh acxni ̱ Dios ni ̱ xa̱ma̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t; hua̱mpi ̱ cumu xli ̱pa̱huanko̱y Dios, xca̱najlako̱y pi ̱ pacs nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xca̱huanini ̱t, chu̱ tili ̱pa̱xuhuako̱lh hua̱ntu̱ nakantaxtuy ma̱squi caj lakamákat xucxilhlacacha̱nko̱y. Xlacán stalanca catzi ̱ko̱lh pi ̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat caj xti ̱taxtuma̱kó̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum hua̱nti ̱ caj xamini. 14 Cha̱nchu̱ hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t xlacán lacatancs quinca̱li ̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n pi ̱ chunacú̱ tiputzama̱kó̱ lacatum anta̱ni ̱ luhua natapaksi ̱ko̱y, chu̱ xli ̱pa̱án antá̱ natahuilako̱y. 15 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ caj xma̱n hua cahuá̱ putzama̱ko̱lh aktum pú̱cuxtu xta̱chuná̱ tu̱ xmakaxtakko̱ni ̱tanchá̱ c-xca̱chiqui ̱ncán, pus ni ̱ xatuhua̱ xtitapu̱ spitko̱lh anta̱ni ̱ xminko̱ni ̱tanchá. 16 Hua̱mpi ̱ xlacán xputzama̱kó̱ aktum tlak xatlá̱n, chu̱ li ̱pa̱xuhu tíyat; huá̱ xucxilhlacacha̱nko̱ni ̱t yama̱ xasa̱sti xca̱chiqui ̱ncán xala c-akapú̱ n. Huá̱ xpa̱lacata Dios ni ̱ tzinú̱ li ̱ma̱xananko̱y acxni ̱ li ̱ta̱yako̱y pi ̱ huá̱ xDioscán, sa̱mpi ̱ aya ca̱xtlahuaniko̱ni ̱t aktum xatlá̱n, chu̱ ca̱li ̱pa̱xuhu ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ lacxtum nata̱latama̱ko̱y. 17 Xa̱huá̱ na̱ calacapa̱stáctit, acxni ̱ Dios tili ̱úcxilhli ̱ Abraham lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱pa̱huán, xlá̱ ca̱nájlalh, chu̱ kalhakáxmatli hua̱ntu̱ li ̱ma̱páksi ̱lh Dios pi ̱ camákni ̱lh xkahuasa Isaac c-xokspun pu̱ca̱xtlahuá̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱sa̱huaniy Dios la̱ntla̱ aktum li ̱taca̱xtlahuá̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n. Pus chuná̱ xli ̱ca̱na̱ tzúculh tlahuay, ma̱squi xcatzi ̱y pi ̱ yuma̱ cha̱stum xkahuasa hua̱nti ̱ Dios chuna̱ na̱má̱ tili ̱chihuí ̱nalh: 18 “Caj xpa̱lacata tama̱ minkahuasa̱ huanicán Isaac lhu̱ hua̱ nakalhi ̱ya̱ ti ̱ nalacachinko̱y a̱li ̱sta̱lh

HEBREOS 11 minquilhtzúcut.” 19 Abraham stalanca xcatzi ̱y pi ̱ Dios kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱lakastakuani ̱y xkahuasa̱ ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ ma̱squi a̱li ̱sta̱lh huanipá̱ pi ̱ ni ̱ camákni ̱lh, tla̱n napuhuana̱hu pi ̱ caj xali ̱ucxílhti ̱t xuani ̱t hua̱ntu̱ xli ̱ca̱na̱ xtikantáxtulh lapi ̱ xtimákni ̱lh la̱ntla̱ xuanicani ̱t natlahuay. 20 Na̱ chuna li ̱tum Isaac, xkahuasa Abraham, li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh xlakkahuasán Jacob, chu̱ Esaú pi ̱ Dios lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nama̱xqui ̱ko̱y cha̱tunu sa̱mpi ̱ xlá̱ aksti ̱tum xli ̱pa̱huán hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t. 21 Na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ Jacob ko̱lutziná xuani ̱t, chu̱ aya xni ̱majá, cha̱tunu cha̱tunu̱ li ̱ta̱chihui ̱nanko̱lh xnata̱natna xlakkahuasan José pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ Dios nama̱xqui ̱ko̱y hua̱ntu̱ nali ̱latama̱ko̱y, sa̱mpi ̱ xlá̱ aksti ̱tum xca̱najlani ̱t hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱cani ̱t, chu̱ ma̱squi xli ̱takalán ta̱k xpá̱qui ̱lh tíjaxli c-xquincan xlíx̱ toko, má̱xqui ̱lh pa̱xcatcatzí ̱nit Dios xpa̱lacata xtama̱lacnú̱ n. 22 Na̱ chuna li ̱tum, maká̱n acxni ̱ aya xni ̱majá̱ José caj xpa̱lacata̱ pi ̱ xlá̱ tancs xli ̱pa̱huán Dios ma̱catzi ̱ni ̱ca̱ pi ̱ hua̱ yama̱ xnata̱chiqui ̱n israelitas pacs nataxtuko̱ya̱chá̱ c-xatiyat Egipto, xa̱huá̱ hasta makaxtaktá̱quilh tachihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ nale̱ncán xlaclúcut laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱acnu̱cana̱chá̱ c-xatiyat Canaán. Moisés na̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huani ̱t Dios 23 Na̱ chuna li ̱tum yama̱ maka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ tilacáchilh Moisés, xtla̱t, chu̱ xtzí ̱ ma̱tze̱kko̱lh aktutu papá sa̱mpi ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ luhua li ̱lakati ̱t kahuasa, chu̱ caj xpa̱lacata xli ̱pa̱huanko̱y Dios, xa̱huá̱ tancs xcatzi ̱ko̱y pi ̱ xlá̱ pacs nama̱kantaxti ̱y c-xlatáma̱t yama̱ kahuasa̱ hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t, chu̱ ma̱squi rey Faraón xli ̱ma̱paksi ̱nani ̱t pi ̱ camakni ̱ko̱ca xli ̱pacs lactzu̱ lakskata̱n

HEBREOS 11 israelitas, xlacán ni ̱ tzinú̱ pe̱cuanko̱lh huata chunatá̱ li ̱pa̱huanko̱lh Dios. 24 Na̱ xa̱huá̱ acxni ̱ Moisés chixcuhuíḻ alh, cumu xlá̱ na̱ luhua aksti ̱tum xli ̱pa̱huán Dios xlá̱ ni ̱ ma̱tlá̱ni ̱lh nali ̱tapa̱cuhui ̱y xta̱nat rey xala c-Egipto, sa̱mpi ̱ hua̱ xtzuma̱t rey xmakastacni ̱t, 25 huata tla̱n tláhualh acxtum naán ta̱pa̱ti ̱ko̱y hua̱ntu̱ xli ̱pa̱ti ̱ma̱ko̱lh israelitas hua̱nti ̱ Dios xca̱lacsacni ̱t nalakma̱xtuko̱y, chu̱ ni ̱ ma̱tlá̱ni ̱lh naán makpa̱xuhuay c-xlaksti ̱pa̱ncan hua̱nti ̱ luhua lactali ̱pa̱hu ma̱paksi ̱naní ̱n, chu̱ na̱ namaktlahuay tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱pa̱xuhuay. 26 Xlá̱ a̱tzinu̱ tlak tla̱n makcátzi ̱lh sa̱mpi ̱ ma̱tlá̱ni ̱lh lacxtum nata̱pa̱ti ̱ko̱y hua̱nti ̱ Dios xca̱lacsacni ̱t ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ xucxilhputunko̱cán, xlá̱ chuná̱ tláhualh sa̱mpi ̱ xucxilhlacacha̱ma̱ hua̱ntu̱ tlak tlanca xtápalh nama̱xqui ̱cán c-xlacati ̱n Dios, chu̱ ni ̱ huá̱ lakati ̱láca̱lh yama̱ tu̱ xtapalh tumi ̱n hua̱ntu̱ xma̱xqui ̱cán c-xatiyat Egipto. 27 Na̱ huá̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ Moisés xli ̱pa̱huán Dios, chu̱ xca̱najlay hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t xcamán, xlá̱ ni ̱ a̱tuyá̱ puhua̱, huata táca̱xli, táxtulh c-Egipto, ni ̱ huá̱ cui ̱ntaj tláhualh pi ̱ nasi ̱tzi ̱y rey xpa̱lacata hua̱ntu̱ xtlahuama̱, huata xlá̱ aktum xcatzi ̱y nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ xma̱tzuqui ̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ pala luhua ma̱n xucxilhma̱ Dios ti ̱ ni ̱ tasiyuy. 28 Xa̱huá̱ cumu Moisés ca̱nájlalh hua̱ntu̱ huánilh Dios xlá̱ mákni ̱lh tantum calhni ̱lu̱, chu̱ li ̱ma̱paksíṉ alh pi ̱ xkalhni ̱ cali ̱puxmani ̱ca̱ xama̱laccha akatunu xchiccan israelitas, sa̱mpi ̱ yuma̱ catzi ̱sní ̱ Dios macámilh cha̱tum ángel hua̱nti ̱ makni ̱ko̱lh xanapuxcun camán hua̱nti ̱ xuilakó̱ c-Egipto, hua̱mpi ̱ anta̱ni ̱ xli ̱paxi ̱ko̱cani ̱t kalhni ̱ má̱laccha, caj chunatá ti ̱tum ti ̱táxtulh tiakspuntzá̱lalh ángel yama̱ chiqui, chu̱ yama̱ tzi ̱sní ̱ ma̱tzuqui ̱ko̱lh xpa̱scuajcan israelitas huanicán pa̱scua̱ xla ta̱kspuntza̱líṉ .

556 29 Na̱ chuna li ̱tum acxni ̱ israelitas taxtuko̱chá̱ c-xatiyat Egipto, acxtum ca̱najlako̱lh hua̱ntu̱ Dios huaniko̱lh, chu̱ pacs li ̱pa̱huanko̱lh, huá̱ xpa̱lacata tla̱n li ̱pa̱tacutko̱lh yama̱ tlanca ta̱kaya̱huaná̱ huanicán Mar Rojo, ca̱scacni, xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱tú̱ xuani ̱t chúchut, hua̱mpi ̱ caj li ̱puntzú acxni ̱ soldados xala c-Egipto na̱ xpa̱tacutputunko̱y, antá̱ xlacán pu̱tum mu̱ xtuko̱lh. 30 Na̱ calacapa̱stáctit la̱ntla̱ israelitas li ̱tamakstiliko̱lh aktujun quilhtamacú̱ xaca̱chiqui ̱n Jericó, caj xpa̱lacata xli ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ xca̱najlako̱y hua̱ntu̱ xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t, pus yuma̱ pá̱tzaps hua̱ntu̱ xli ̱stilihuili ̱cani ̱t ca̱chiquí ̱n caj xalan ta̱kpu̱ spitko̱lh. 31 Na̱ chuna̱ yama̱ xaaktzanka̱ta̱yani pusca̱t huanicán Rahab, hua̱nti ̱ ma̱tze̱kko̱lh c-xchic yama̱ chixcuhui ̱n israelitas hua̱nti ̱ xanko̱ni ̱t ucxilhuili ̱nanko̱y c-xca̱chiquí ̱n. A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ Dios ma̱sputuko̱lh ti ̱ xala c-Jericó, Rahab ni ̱tú̱ akspúlalh caj xpa̱lacata li ̱pa̱hua̱ Dios. 32 ¿Tú̱ ta̱ji ̱tá̱ xacca̱huanín? Sa̱mpi ̱ ni ̱ acchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nacca̱huaniyá̱n xpa̱lacata Gedeón, chu̱ Barac, chu̱ Sansón, chu̱ Jefté, chu̱ David, chu̱ Samuel, chu̱ xpa̱lacata̱ lhu̱ hua xalakmaka̱n xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios. 33 Na̱ caj xpa̱lacata xli ̱pa̱huanko̱y Dios chu̱ aksti ̱tum xca̱najlako̱y hua̱ntu̱ xuaniko̱ni ̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ kalhi ̱ko̱lh li ̱tlihuaka̱ naakchipako̱y a̱tanuj tíyat, chu̱ aksti ̱tum huili ̱ko̱lh xli ̱ma̱paksi ̱ncán, makamaklhti ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y, chu̱ acxni ̱ makapitzí ̱n xlakmuju̱ ko̱cán leones laqui ̱mpi ̱ nahuako̱cán, caj xpa̱lacata xli ̱pa̱huanko̱y Dios pus ni ̱tú̱ xtlahuaniko̱y. 34 Chu̱ acxni ̱ clhcuyuputunko̱cán xtamacapu̱ ko̱cán c-tlanca lhcúya̱t, hua̱mpi ̱ xlacán xma̱mixiko̱y, chu̱ maklhu̱ hua̱ laktaxtuniko̱lh

HEBREOS 11​, ​12

557 acxni ̱ xli ̱makni ̱putunko̱cán espada, tikalhi ̱ko̱lh li ̱tlihuaka̱ acxni ̱ luhua xlaclako̱y, ma̱squi ni ̱ lactalí ̱pa̱hu xuanko̱ni ̱t hua̱mpi ̱ kalhi ̱ko̱lh li ̱tlihuaka, chu̱ ta̱yaniko̱lh c-pu̱ta̱la̱tlahu, chu̱ maklhu̱ hua̱ pu̱tlakatza̱lale̱nko̱lh yama̱ xala makat tropa hua̱nti ̱ xta̱la̱makni ̱ma̱kó̱ c-pu̱ta̱la̱tlahu. 35 Xa̱huachí ̱ makapitzi ̱n lacchaján caj xpa̱lacata aksti ̱tum xli ̱pa̱huanko̱y Dios, hua̱nti ̱ xmakni ̱niko̱cani ̱t xli ̱nata̱lancán hua̱mpi ̱ lakastakuananko̱lh ca̱li ̱ní ̱n. Chu̱ hasta makapitzí ̱n ni ̱ pe̱cuanko̱lh la̱ntla̱ makni ̱ko̱ca̱ anta̱ni ̱ xma̱patini ̱ma̱ko̱ca̱ ni ̱ lacasquinko̱lh nalakma̱xtuko̱cá̱n sa̱mpi ̱ xcatzi ̱ko̱y pi ̱ acxni ̱ nalakastakuananko̱y ca̱li ̱ní ̱n a̱tzinu̱ ca̱li ̱pa̱xuhu anta̱ni ̱ nacha̱nko̱y. 36 Makapitzí ̱n pa̱xuhuana̱le̱n ko̱lh ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱ma̱xani ̱ko̱ca̱, li ̱kama̱nanko̱ca̱, ka̱snokko̱ca̱, li ̱chi ̱huili ̱ko̱ca̱ cadenas, chu̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ca̱ pu̱ la̱chi ̱n. 37 Na̱ chuna li ̱tum lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱actalamakni ̱ko̱ca̱ chíhuix, makapitzí ̱n li ̱lacchucutucxko̱ca̱ sierra, huí ̱ ti ̱ li ̱makni ̱ko̱ca̱ espada, lhu̱ hua hua̱ntu̱ tipa̱ti ̱ko̱lh. Makapitzí ̱n cha̱li ̱puhua̱na̱ xlapu̱ lako̱y sa̱mpi ̱ luhua lakli ̱ma̱xkaní ̱n xuanko̱ni ̱t, chu̱ lacatum lacatum xanko̱y maktahuilako̱y, makapitzi ̱n caj xma̱n huá̱ xli ̱lhaka̱nanko̱y xmakxu̱ hua calhni ̱lu̱, usu xla tí ̱ntzun sa̱mpi ̱ ni ̱ xanán tu̱ a̱makapitzí ̱n nali ̱lhaka̱nanko̱y. Makapitzí ̱n xacatzajuananí ̱n xlapu̱ lako̱y la̱ntla̱ xali ̱kamá̱n xtlahuako̱cani ̱t. 38 Yuma̱ koxutaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xlakasi li ̱ucxilhko̱lh hua̱nti ̱ xala yuma̱ ca̱tuxá̱huat, makapitzí ̱n xlacán ankalhí ̱n xtza̱lapu̱ lay cani ̱huá̱ c-desierto anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ xuilakó̱, usu ca̱tlanca̱quihuí ̱n, usu anta̱ni ̱ xta̱ksko̱y tla̱n natatze̱kko̱y c-xtampi ̱n sipi ̱ usu c-lactlanca lhucu. 39 Ma̱squi xlacán luhua lactalí ̱pa̱hu li ̱taxtuko̱lh caj xpa̱lacata luhua aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱lh Dios, hua̱mpi ̱

ni ̱mpala cha̱tum xlacán maklhtí ̱nalh u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y. 40 Huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh Dios sa̱mpi ̱ aya xquinca̱pa̱staclacamimá̱n quin, laqui ̱mpi ̱ chuná̱ la̱ntla̱ quin chu̱ xlacán acxtum namaklhti ̱nana̱hu yama̱ tapa̱xuhuá̱n chu̱ laktáxtut hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱lacnu̱ ni ̱t. Caj xma̱n huá̱ cali ̱pa̱huahu, chu̱ caucxilhlacacha̱hu Jesús. Pus huá̱ xpa̱lacata, la̱ntla̱ lakapasko̱ya̱hu lhu̱ hua hua̱nti ̱ lactali ̱pa̱hu li ̱taxtuko̱lh caj xpa̱lacata aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱lh Dios, pus quin quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ na̱ calakmakahu xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱ quinca̱makta̱yayá̱n, chu̱ yama̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ quinca̱soka̱li ̱yá̱n, huata aksti ̱tum cakosnahu yuma̱ c-tiji ̱ anta̱ni ̱ quili ̱tla̱huanatcancú̱ caj la̱ntla̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios. 2 Huata xma̱n huá̱ caucxilhlacacha̱hu Jesús, pus huá̱ quimpu̱ lale̱nacán, chu̱ quili ̱ucxilhti ̱tcán la̱ntla̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huana̱hu Dios. Sa̱mpi ̱ xlá̱ pa̱xuhua̱na̱pá̱ti ̱lh acxni ̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱, chu̱ makni ̱ca̱ c-cruz, chu̱ ni ̱ huá̱ cui ̱ntaj tláhualh pala luhua tlanca li ̱ma̱xaná̱ hua̱ntu̱ xtlahuanima̱ca̱, sa̱mpi ̱ xlá̱ stalanca xcatzi ̱y pi ̱ a̱li ̱sta̱lh nakalhi ̱y tlanca tapa̱xuhuá̱n, chu̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chu̱ antá̱ huilachá̱ c-xpa̱xtu̱ n Dios ta̱ma̱paksi ̱nama̱. 3 Calacapa̱stáctit la̱ntla̱ Jesús pá̱t i ̱lh c-xlacati ̱ncan yama̱ makla̱kalhi ̱nani ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nali ̱tlakuaná̱tit, chu̱ ni ̱ nataxlajuani ̱yá̱tit acxni ̱ natalactuhuajá̱tit la̱ntla̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 4 Huixín tla̱n ta̱la̱t lajapá̱t it tala̱kalhí ̱n, la̱ntla̱ lacuán tu̱ tlahuapá̱tit, hua̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ a̱ca̱li ̱makni ̱yá̱n pa̱ti ̱pá̱tit. 5 Hua̱ chú̱ huixín hua̱nti ̱ pala pa̱tzanka̱ko̱ni ̱ttá̱ nacca̱ma̱lacapa̱stacayá̱n xaaksti ̱tum xtastacya̱hu Dios hua̱ntu̱ ma̱xqui ̱ko̱y xlakskatá̱n, na̱má̱ huan cha̱tum c-Li ̱kalhtahuaka:

12

HEBREOS 12 “Ca̱na̱ huix quincam, ni ̱ caj cakalhakaxpatmákanti ̱ hua̱ntu̱ li ̱akastacya̱huayá̱n Mimpu̱china Dios acxni ̱ laclata̱yápa̱t c-milatáma̱t; na̱ ni ̱ cali ̱li ̱púhuanti ̱ acxni ̱ akastacya̱huayá̱n. 6 Sa̱mpi ̱ hua̱ Mimpu̱china Dios ma̱tancsaputunko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ xlá̱ pa̱xqui ̱ko̱y, chu̱ hasta ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y laqui ̱mpi ̱ nama̱tancsay xlatama̱tcán hua̱nti ̱ xlá̱ li ̱ma̱xtuko̱y xlakskatá̱n.” 7 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ capa̱tí ̱tit xli ̱pacs tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ ca̱lakchiná̱n sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ li ̱ma̱tancsaputún milatama̱tcán huixín hua̱nti ̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ xcamán ca̱li ̱kalhi ̱yá̱n. Sa̱mpi ̱ ¿xatí ̱ cha̱tum xatla̱t, chu̱ lapi ̱ huilakó̱ xcamán ni ̱ juerza̱ quilhni ̱ko̱y usu li ̱huaniko̱y acxni ̱ pala tu̱ li ̱laclata̱yako̱y C-xlatama̱tcán? 8 Hua̱mpi ̱ hua̱ palapi ̱ Dios ni ̱ ca̱ma̱tancsamá̱n acxni ̱ laclata̱yapá̱tit c-milatama̱tcán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuama̱kó̱ xcamán, ma̱x huá̱ li ̱lay pi ̱ ni ̱ luhua xcamán huixín, huata ca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y xatí ̱ luhua xtla̱tcán. 9 Xa̱huachí ̱ acxni ̱ quin cajcu lactzu̱ camán xuani ̱tahu quinatla̱t nacán yunú̱ xala ca̱tuxá̱huat xquinca̱ma̱paksi ̱yá̱n, chu̱ xquinca̱lacaquilhni ̱yá̱n acxni ̱ pala tú̱ ni ̱tlá̱n xtlahuaya̱hu, chu̱ quin xca̱cni ̱naniko̱ya̱hu. ¿Pá̱ huatachá̱ ni ̱ xali ̱huacá̱ quinca̱mini ̱niyá̱n nakalhakaxmata̱hu, chu̱ naca̱cni ̱naniya̱hu Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nakalhi ̱ya̱hu yama̱ aksti ̱tum latáma̱t hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱putuná̱n? 10 Hua̱ quintla̱tcán u̱ nú̱ xala ca̱t uxá̱huat caj xma̱n huá̱ xquinca̱akastacya̱huayá̱n, chu̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n caj akaputzu̱ quilhtamacú̱ chuná̱ la̱ntla̱ xlacán tlak tla̱n xpuhuanko̱y, hua̱mpi ̱ Dios quinca̱akastacya̱huayá̱n,

558 chu̱ quinca̱ma̱paksi ̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ caxani ̱li ̱huayá̱ nalatama̱ya̱hu, chu̱ na̱ chuná̱ laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ya̱hu xatla̱n talacapa̱stacni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y. 11 Luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxni ̱ huí ̱ tu̱ quinca̱li ̱akastacya̱huacaná̱n xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ tla̱n tamakcatzi ̱y, li ̱li ̱puhuana̱hu sa̱mpi ̱ makcatzi ̱ya̱hu pi ̱ quinca̱catzaniyá̱n, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ma̱tla̱ni ̱ya̱hu quinca̱akastacya̱huacaná̱n sa̱mpi ̱ xlíḻ at hua̱ntu̱ quinca̱huanima̱cán, pus a̱li ̱sta̱lh catzi ̱ya̱hu pi ̱ quinca̱makta̱yayá̱n la̱ntla̱ tlak aksti ̱tum, chu̱ li ̱pa̱xuhu latama̱ya̱hu. Hua̱nti ̱ lakmakán laktáxtut hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y napa̱ti ̱nán 12 Huachá̱ xpa̱lacata, cama̱tlihuaklhkó̱tit mimacancán lapi ̱ aya tlakuani ̱t, xa̱huá̱ milaktzokosnicán lapi ̱ xlajuanama̱kó̱, 13 chu̱ na̱ caputzátit xatzajua xtiji Dios laqui ̱mpi ̱ huá̱ nalactla̱huaná̱tit, chu̱ natzajuanán milatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ li ̱huacá̱ natalhkotiy, chu̱ nalaclata̱yayá̱tit. 14 Ankalhí ̱n caputzátit la̱ntla̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ aksti ̱tum nata̱latapa̱ko̱yá̱tit xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n, chu̱ xli ̱pacs minacu̱cán cali ̱lakachixcuhuí ̱tit Dios sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ macama̱xqui ̱ni ̱t xlatáma̱t Dios xli ̱ca̱na̱ ni ̱ lama̱ catiúcxilhli Quintla̱tican. 15 Acxtum cala̱makta̱yátit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ cha̱tum pala mimpa̱lacatacán nali ̱lakmakán xtalakalhama̱n Dios acxni ̱ huí ̱ ti ̱ namakta̱yaputún c-xlatáma̱t, sa̱mpi ̱ ni ̱ clacasquín pala ti ̱ nali ̱taxtuy c-milaksti ̱pa̱ncán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtankáxe̱ka̱ tlanca tala̱kalhí ̱n tu̱ naca̱soka̱li ̱yá̱n, na̱ huá̱ nali ̱lakla̱kalhi ̱ko̱y nama̱pasi ̱ko̱y a̱makapitzí ̱n. 16 Ni ̱mpala cha̱tum la̱ntla̱ huixín caxakátli ̱lh tánuj pusca̱t lapi ̱ huí ̱ mimpusca̱tcán, na̱ ni ̱mpala calakmákanti ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ca̱li ̱pu̱ lhca̱ni ̱tán naca̱ma̱xqui ̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ titláhualh Esaú, sa̱mpi ̱ xlá̱ caj tu̱tum

559 pula̱tu lí ẖ uat li ̱macamá̱sta̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlakchá̱n nachipay xherencia cumu huá̱ xapuxcu kahuasa xuani ̱t. 17 Chu̱ la̱ntla̱ catzi ̱yá̱t it pi ̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ Esaú laktalacatzúhui ̱lh xtla̱t sa̱mpi ̱ xlacasquín casiculana̱tlahuapá̱, chu̱ cali ̱ta̱chihuí ̱nalh hua̱ntu̱ Dios xma̱lacnu̱ nini ̱t nama̱xqui ̱y, hua̱mpi ̱ xtla̱t lakmákalh, chu̱ ma̱squi li ̱pe̱cua̱ lakatásalh caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t xlá̱ ni ̱ ma̱tzanka̱nánilh. Quin ni ̱ caj cha̱pe̱cua̱ laktalacatzuhui ̱ya̱hu Dios 18 Huixín ni ̱ caj cha̱pe̱cua̱ laktalacatzuhui ̱ni ̱tántit Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yama̱ judíos xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ talacatzuhui ̱ko̱lh yama̱ c-ka̱stíṉ huanicán Sinaí hua̱ntu̱ pacs tla̱n ucxilhko̱lh. Na̱ ni ̱tú̱ huí ̱ hua̱ntu̱ ca̱maka̱klhamá̱n la̱ntla̱ yama̱ tlanca lhcúya̱t hua̱ntu̱ xlacán xucxilhma̱kó̱ pi ̱ xpasama̱ c-xokspun sipi ̱, xa̱huá̱ anta̱ni ̱ luhua ca̱poklhua, chu̱ aktzi ̱sa xuani ̱t, na̱ ni ̱tú̱ ucxilhpá̱tit yama̱ tlanca, chu̱ li ̱pe̱cua̱ u̱ ni ̱la̱sé̱n hua̱ntu̱ antá̱ tamacatatahui ̱ c-sipi ̱. 19 Chu̱ na̱ ni ̱tú̱ kaxpatpá̱tit yama̱ trompeta hua̱ntu̱ antá̱ sunuca̱, ni ̱mpala huá̱ kaxpatpá̱tit la̱ntla̱ xli ̱pixcha̱tlanca̱ Dios, chu̱ li ̱pe̱cua̱ acxni ̱ xlá̱ chihuíṉ alh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán kaxmatko̱lh, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ kaxmatko̱lh pe̱cuanko̱lh, tzúculh lhpipiko̱y, chu̱ squiniko̱lh Dios li ̱tlá̱n pi ̱ nia̱lh ta̱jí ̱ caxakatli ̱ko̱lh. 20 Sa̱mpi ̱ tla̱n pe̱cuaxni ̱ko̱lh hasta ni ̱ lay xmacalako̱y acxni ̱ kaxmatko̱lh hua̱ntu̱ Dios chuna̱ na̱má̱ li ̱ma̱paksíṉ alh: “Xli ̱pacs hua̱nti ̱ natalacatzuhui ̱y, chu̱ natahuacay c-ka̱stíṉ , ma̱squi caj catu̱ huá̱ takalhíṉ , cali ̱actalamakní ̱tit chíhuix, usu cali ̱lakxtokótit lanza.” 21 Luhua xli ̱ca̱na̱ tlanca li ̱pe̱cua xuani ̱t la̱ntla̱ tu̱ xma̱siyuy Dios sa̱mpi ̱ hasta Moisés xtape̱cua̱ chuná̱ huá̱: “Hasta clhpipixni ̱ma̱ caj la̱ntla̱ cpe̱cuama̱.” 22 Hua̱mpi ̱ tlak tla̱n hua̱ntu̱ huixín ca̱qui ̱taxtunimá̱n sa̱mpi ̱

HEBREOS 12 talacatzuhui ̱ni ̱tántit c-akapú̱ n yama̱ xca̱chiqui ̱n xastacna Dios, huachá̱ xasa̱sti Jerusalén xala c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huilakó̱ kampu̱tum lhu̱ hua ángeles hua̱nti ̱ tamakstokko̱ni ̱t ta̱pa̱xuhuama̱kó̱ Dios. 23 Huixín antá̱ nata̱talakxtupi ̱yá̱tit xli ̱pacs xli ̱stacnacan hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ lactali ̱pa̱hu xcamán nahuanko̱y, huachá̱ ti ̱ aya tatzoktanu̱ ko̱ni ̱tanchá̱ xtucuhuinicán c-akapú̱ n. Antá̱ nata̱ksá̱tit yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ naca̱ta̱tlahuay taxokó̱n xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ ananko̱ni ̱t nahuán. Xa̱huá̱ antá̱ nata̱ksko̱yá̱tit xli ̱stacnacán ti ̱ xalacuan chixcuhuí ̱n ti ̱ akapu̱taxtuko̱ni ̱t. 24 Na̱ antá̱ tla̱n nalaktalacatzuhui ̱yá̱tit Jesús sa̱mpi ̱ xkalhni ̱ hua̱ntu̱ quinca̱li ̱lakchaka̱niko̱ni ̱tán xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ caj huá̱ xpa̱lacata, quinca̱ta̱tlahuán aktum xasa̱sti talacca̱xlán anta̱ni ̱ ma̱luloka̱ pi ̱ aya quinca̱ma̱tzanka̱naniko̱ni ̱tán, sa̱mpi ̱ xkalhni Jesús hua̱ntu̱ stajmákalh tlak xatlá̱n ni ̱ xahua xkalhni xamaka̱n Abel hua̱ntu̱ na̱ xlá̱ stajmákalh, sa̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ li ̱lakma̱xtúnilh xli ̱stacna. 25 Ca̱na̱ huixín, cuí ̱ntaj catlahuacántit, ni ̱tú̱ tilakmakaná̱tit ti ̱ quinca̱tasanimá̱n, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yama̱ xalakmaka̱n quinatla̱t nacán hua̱nti ̱ Dios u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat xtasanima̱kó̱, chu̱ xma̱lacnu̱ nima̱kó̱ yama̱ laktáxtut hua̱ntu̱ xma̱xqui ̱putunko̱y, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ huaniko̱ca̱, xlacán caj lakmakanko̱lh, chu̱ ni ̱ laktaxtuko̱lh huata ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ca̱; pus xali ̱huacá̱ quin ni ̱ catilaktaxtuhu lapi ̱ caj xma̱n kalhakaxmatmakana̱hu Dios acxni ̱ quinca̱xakatli ̱lacamina̱chá̱n c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ naca̱najlaya̱hu hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n. 26 Yama̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios chihuí ̱nalh, chu̱ má̱sta̱lh xli ̱ma̱paksí ̱n, xli ̱ca̱na̱ hasta tachiquiko̱lh tíyat, hua̱mpi ̱ chu̱ xlá̱ chuna̱ na̱má̱ huan: “Chunacú̱ a̱maktum nalakchá̱n

HEBREOS 12​, ​13 quilhtamacú̱ acxni ̱ ni ̱ caj xma̱n hua̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tiyatna̱ cactilacchíquilh huata na̱ pacs naclacchiquiko̱y xli ̱pacs stacu̱ tu̱ tasiyuko̱y c-akapú̱ n.” 27 Acxni ̱ huan Dios pi ̱ “chunacú̱ a̱maktum”, antá̱ lacatancs huamputún pi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ pacs nasputcán, maktum naca̱lactlahuako̱cán xli ̱pacs hua̱ntu̱ tla̱n laksputa hua̱ntu̱ ma̱n ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t; laqui ̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ natamakaxtaka̱ hua̱ntu̱ niucxnicú̱ catitaláksputli, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ lay catiláclalh. 28 Hua̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ yama̱ xasa̱sti tíyat anta̱ni ̱ natahuilaya̱hu, chu̱ anta̱ni ̱ Dios naquinca̱ma̱paksi ̱yá̱n, xlá̱ ni ̱ lay catiláksputli, hua̱ yumá̱ xpa̱lacata cali ̱pa̱xcatcatzi ̱nihu Dios hua̱ntu̱ tlahuama̱, chu̱ xli ̱pacs quinacu̱cán cali ̱lakataquilhpu̱tahu, chu̱ nali ̱ma̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni ̱ quilatama̱tcán hua̱ la̱ntla̱ nali ̱lakati ̱y. 29 Sa̱mpi ̱ tama̱ quiDioscán, xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ tlanca lhcúya̱t hua̱ntu̱ pacs tla̱n lhcuyuy tu̱ ta̱la̱tlahuay. La̱ntla̱ lacasquín Dios nalatama̱ya̱hu laqui ̱mpi ̱ namakapa̱xuhuaya̱hu Niucxni ̱ catamakaxtaknítit nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit la̱ mini ̱niko̱y tlahuako̱y li ̱nata̱lán. 2 Xa̱huá̱ luhua li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nankó̱tit xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala mákat ca̱lakapaxia̱lhnaná̱n c-minchiccán, sa̱mpi ̱ chuná̱ makapitzí ̱n nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱mpala tzinú̱ tacatzi ̱y aya ma̱laktuncuhui ̱ko̱ni ̱t c-xchiccán xángeles Dios. 3 Huixín ankalhí ̱n calacapa̱stackó̱tit, chu̱ calakapaxia̱lhnankó̱tit ti ̱ pa̱ti ̱ko̱y pu̱ la̱chi ̱n, hasta camakcatzí ̱tit la̱mpala lacxtum ta̱tanu̱pa̱kó̱tit c-pu̱ la̱chi ̱n xta̱chuná̱ pi ̱ ta̱pa̱ti ̱nampa̱kó̱tit; xa̱huá̱ na̱ camakta̱yakó̱tit xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ tla̱ná̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cani ̱t sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱ya̱hu lapi ̱ ni ̱ xamaktum huixín na̱ chuná̱ naca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱tit.

13

560 4 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ pu̱chuhuako̱y, hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ tima̱xcajua̱li ̱yá̱tit milatama̱tcán sa̱mpi ̱ Dios nali ̱squiniko̱y cuenta̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xakatli ̱ko̱y a̱tunuj pusca̱t, usu chixcú̱ ma̱squi aya pu̱chuhuako̱y, na̱ chuná̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj xma̱n lix̱ cajnit li ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y c-xtiyatli ̱huacán. 5 Xa̱huachí ̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ calakati ̱lacapítit nakalhi ̱yá̱tit lhu̱ hua tumi ̱n, huata capa̱xuhua̱na̱li ̱pítit ca̱na̱ caj actzú̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit. Sa̱mpi ̱ Dios chuná huani ̱t: “Quit niucxni ̱ lhtuj cactimakaxtakni, na̱ ni ̱ caj chunatá̱ nacli ̱lakasta̱naná̱n huata xli ̱ankalhí ̱n nacmakta̱yayá̱n.” 6 Huachá̱ xpa̱lacata, ni ̱ anán tamacpuhuá̱n, huata li ̱pa̱xuhu chuna̱ na̱má̱ nahuana̱hu: “Hua̱ Quimpu̱chinacan Dios ankalhí ̱n quimakta̱yama̱, huá̱ xpa̱lacata ni ̱tú̱ cli ̱pe̱cuán. Sa̱mpi ̱ lapi ̱ chuná, ¿tú̱ xpa̱lacata̱ nacli ̱pe̱cuaniy pala tu̱ ni ̱tlá̱n naquintlahuaniy quinta̱chixcú?” 7 Ankalhí ̱n calacapa̱stackó̱t it, chu̱ capa̱xcatcatzi ̱nikó̱tit yama̱ hua̱nti ̱ luhua pu̱ lh ca̱li ̱akchihui ̱nanini ̱tán xtachihui ̱n Dios, chu̱ aksti ̱tum ca̱pu̱ lale̱ni ̱tán c-milatama̱tcán, chu̱ na̱ cakantí ̱tit. Pus huá̱ caucxilhlacachipítit la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱lh Dios, chu̱ niucxni ̱ lakacha̱niko̱lh, na̱ chuná̱ cakanti ̱kó̱tit la̱ntla̱ xlacán tilatama̱ko̱lh, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán. 8 Tancs cacatzí ̱tit pi ̱ Jesucristo niucxni ̱ natalakpali ̱y, ucxla̱ta huatiyá̱ ko̱taná, chu̱ la̱nchiyú̱, chu̱ caxani ̱li ̱huayaj nahuán. 9 Luhua cui ̱ntaj catlahuátit, ni ̱tú̱ tili ̱ta̱kskahuitapa̱yá̱tit a̱tanuj catu̱cahua̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ naca̱huanicaná̱tit pi ̱ huá̱ luhua a̱tzinú̱ mili ̱ma̱kantaxti ̱tcán lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ makapa̱xuhuaputuná̱tit Dios; huata caj xma̱n huá̱ cali ̱pa̱huántit xtapa̱xqui ̱t Dios, cali ̱makaxtáktit pi ̱ huá̱ cali ̱tatlíhuaklhli ̱ minacu̱cán, chu̱ nia̱lh huá̱ cama̱kantaxti ̱putúntit pala tu̱

561 li ̱ma̱paksí ̱n xpa̱lacata lí ẖ uat pala xlíḻ at nahuaya, usu ni ̱ nahuaya; na̱ chuná̱ xpa̱lacata pala tú̱ tahuílat tu̱ li ̱tláhuat lapi ̱ makapa̱xuhuaputuná̱ Dios, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs caxatu̱cahua̱ tahuílat niucxnicú̱ ti ̱ luhua makta̱yako̱lh nakalhi ̱ko̱y xakapu̱taxtut xli ̱stacnacán hua̱ntu̱ putzako̱y tachixcuhuí ̱tat. 10 Hua̱mpi ̱ quin kalhi ̱ya̱hu aktum tlak xatla̱n li ̱ca̱xtlahuá̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n tu̱ li ̱pa̱xcatcatzi ̱niya̱hu c-xlacati ̱n Dios, hua̱ xlacán ni ̱ lay li ̱tamakta̱yako̱y tama̱ pa̱lijni hua̱nti ̱ li ̱sa̱huanko̱y c-xlacati ̱n Dios yama̱ takalhí ̱n xpu̱ xoko tala̱kalhí ̱n c-xtemplo̱can israelitas. 11 La̱ntla̱ huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ acxni ̱ xapuxcu xpa̱lijcán tanu̱ya̱chá̱ c-xli ̱pu̱ lactuy chiqui c-xtemplojcán hua̱ntu̱ huanicán lacatum luhua xasa̱ntujlani sa̱mpi ̱ antá̱ huí ̱ Dios, xlá̱ le̱n xkalhnican lactzu̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ makni ̱ko̱cán laqui ̱mpi ̱ nali ̱sa̱huanko̱y xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan tachixcuhuí ̱tat, hua̱mpi ̱ xtiyatli ̱hua̱ yama̱ takalhí ̱n xancán lhcuyucán c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n. 12 Pus na̱ chuná̱ qui ̱taxtúnilh Jesús, sa̱mpi ̱ mákat le̱nca̱ c-xquilhapa̱n xaca̱chiqui ̱n Jerusalén anta̱ni ̱ makni ̱ca̱, chu̱ stajmákalh xkalhni ̱ laqui ̱mpi ̱ naquinca̱chaka̱makaniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ chuná̱ quinca̱ma̱tzanka̱nanín Dios. 13 Huá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ calakahu Jesús c-xquilhapa̱n ca̱chiquí ̱n laqui ̱mpi ̱ antá̱ lacxtum nata̱pa̱ti ̱ya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ pa̱ti ̱ni ̱t, chu̱ li ̱ma̱ma̱xani ̱cani ̱t. 14 Sa̱mpi ̱ u̱ nú̱ ca̱t uxá̱huat ni ̱ kalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ luhua quinca̱chiqui ̱ncán anta̱ni ̱ tahuilaya̱hu xli ̱pa̱án, huata caj ti ̱taxtuma̱hu xta̱chuná̱ la̱ tiji ̱tla̱huani, chu̱ kalhkalhi ̱ti ̱ma̱hu yama̱ sa̱sti ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ natahuilaya̱cha̱hu a̱li ̱sta̱lh. 15 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ ankalhí ̱n cama̱xqui ̱hu pa̱xcatcatzí ̱nit Dios xpa̱lacata Jesucristo. Pus chuná̱ quintachihui ̱ncán tu̱ li ̱ma̱xqui ̱ya̱hu

HEBREOS 13 ca̱cni, huá̱ quili ̱ca̱xtlahua̱ncán li ̱taxtuy tu̱ luhua quili ̱ma̱xqui ̱tcán Dios. 16 Niucxni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, chu̱ acxtum cali ̱makta̱yakó̱tit acatzuní ̱n hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit yama̱ li ̱ma̱xkaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y xmaclacasquinatcán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios luhua lakati ̱y, chu̱ li ̱pa̱xuhuako̱y hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni. 17 Quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ pacs cakalhakaxpatkó̱tit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n hua̱nti ̱ minapuxcuncán, sa̱mpi ̱ xlacán cha̱li ̱ cha̱lí ̱ cui ̱ntaj ca̱tlahuani ̱tán cumu catzi ̱ko̱y pi ̱ Dios nata̱tlahuako̱y cuentaj caj xpa̱lacata xtascujutcán. Pus hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu cakalhakaxpatkó̱tit, chu̱ ni ̱ caj cata̱la̱tlahuakó̱tit; lapi ̱ chuná̱ pus namakali ̱puhuanko̱yá̱tit, xa̱huá̱ luhua ni ̱tlá̱n catica̱qui ̱taxtunín sa̱mpi ̱ na̱ chuná̱ natali ̱puhua̱ni ̱yá̱tit. 18 Cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ catlahuátit oración quimpa̱lacatacán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ ctlahuama̱hu hua̱ntu̱ a̱tuyá̱ nacli ̱li ̱puhuana̱hu c-quintalacapa̱stacnicán, huata cahuanítit Dios pi ̱ caquinca̱ma̱xquí ̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ ankalhí ̱n aksti ̱tum nacscuja̱hu c-xlacati ̱ncan cati ̱huá̱. 19 Na̱ hua̱ntu̱ tlak cca̱li ̱squiniyá̱n acxni ̱ natlahuayá̱tit mioracioncán, pi ̱ calacásquilh Dios pi ̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ quit cca̱ta̱huilapalachá̱n nahuán c-minca̱chiqui ̱ncán. A̱ huatiyá̱ xakatli ̱laca̱nko̱cán pacs ti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo 20 Quit csquiniy li ̱tlá̱n Dios hua̱nti ̱ ma̱sta̱y ta̱ktziyajni latáma̱t, chu̱ ma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n Quintla̱tican Jesucristo, hua̱nti ̱ tlanca tali ̱pa̱hu quimaktakalhnacán quin hua̱nti ̱ li ̱taxtuya̱hu xcalhni ̱lu̱, hua̱nti ̱ na̱ caj xpa̱lacata xkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmákalh tancs li ̱ma̱lúlokli ̱ pi ̱ Dios quinca̱ta̱tlahuani ̱tán aktum

HEBREOS 13 xasa̱sti talacca̱xlán hua̱ntu̱ xlipaan nahuán. 21 Quit csquiniy li ̱tlá̱n pi ̱ caca̱ma̱xquí ̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ ankalhí ̱n natlahuayá̱tit lacuan tatlahu aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit laqui ̱mpi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ lakati ̱y, chu̱ lapi ̱ xlá̱ chuná̱ lacasquín, pus cali ̱tláhualh quilatama̱tcán la̱ntla̱ tu̱ lakati ̱y caj xpa̱lacata xtamakta̱y Quintla̱tican Jesucristo. ¡Catamá̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ Cristo caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱! ¡Chuná̱ calalh, amén! 22 Nata̱laní ̱n, cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ li ̱pa̱xuhu camakamaklhti ̱nántit chu̱ cali ̱kalhtahuakátit yuma̱ carta hua̱ntu̱ cca̱tzoknimá̱n, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ nacca̱li ̱ma̱akpuhuanti ̱ni ̱yá̱n ma̱squi

562 xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ luhua lhu̱ hua tachihuí ̱n. 23 Na̱ clacasquín nacatzi ̱yá̱t it pi ̱ tama̱ quinta̱lacan Timoteo aya laktáxtulh c-pu̱ la̱chi ̱n. Lapi ̱ lacapala̱ naquilakchín, pus acxtum nacta̱ana̱chá̱ acxni ̱ nacana̱chá̱n ca̱lakapaxia̱lhnaná̱n. 24 Li ̱pa̱xuhu caquimacatiyaniko̱pítit xli ̱pacs tama̱ minapuxcuncán hua̱nti ̱ ca̱stacyahuale̱má̱n, chu̱ xli ̱pacs nata̱laní ̱n antá̱ xalaní ̱n hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. Na̱ chuná̱ yuma̱ nata̱lán hua̱nti ̱ lahuilakó̱ u̱ nú̱ c-Italia na̱ luhua li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n. 25 Xli ̱pacs huixín nata̱lán, Dios caca̱ucxilhlacachá̱n, chu̱ ankalhí ̱n caca̱siculuna̱tlahuán. Chuná calalh, amén.

Carta hua̱ntu̱ tzokli ̱ Santiago XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Caj xpa̱lacata̱ pi ̱ yuma̱ carta li ̱chihui ̱nama̱ xatú̱ ya̱ tatlahu xli ̱tlahuatcán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ puhuanko̱y pi ̱ Santiago caj xma̱n lacasquín cama̱siyuko̱lh xtatlahucan chixcuhuí ̱n. Xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ Santiago lacatancs huan pi ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Dios mákat tuncán xli ̱tasíyut tla̱n xtatlahu, sa̱mpi ̱ chuna̱ na̱má̱ huan pi ̱ “yamá̱ hua̱nti ̱ huan pi ̱ li ̱pa̱huán Dios, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱ma̱siyuy hua̱ntu̱ lacuan tatlahu c-xlatáma̱t, xli ̱pacs yumá̱ tu̱ huan pi ̱ ca̱najlay, caj la̱mpala ni ̱ xtalulóktat qui ̱taxtuy, usu min li ̱taxtuy pala ni ̱ ca̱najlay” (2:20). Santiago xma̱n huá̱ li ̱ta̱katzanka̱y pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios xli ̱pacs cha̱li ̱ cha̱lí ̱ xlatama̱tcán catlahuako̱lh hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, chu̱ ni ̱ caj xma̱n cali ̱aklhuhua̱t nanko̱lh pala tancs, usu ni ̱ tancs hua̱ntu̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱ca̱ xtachihui ̱n Dios, usu pala aktum tastacya̱hu ni ̱ ma̱tlá̱ni ̱lh; huata xatlá̱n cama̱siyuko̱lh c-xlatama̱tcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ ca̱najlaniko̱y Dios. Xlá̱ lacatancs quinca̱huaniyá̱n pi ̱ cui ̱ntaj catlahuahu, chu̱ ni ̱tú̱ tili ̱ma̱xcajua̱li ̱nana̱hu quisi ̱maka̱tcán (3:1-12), na̱ ni ̱ pala tí ̱ caquiclhcatzanihu, ni ̱tú̱ calakcatzahu, chu̱ ni ̱ calakati ̱laca̱hu nakalhi ̱ya̱hu xma̱n hua̱ hua̱ntu̱ anán ca̱tuxá̱huat (3:13; 4:10). Ni ̱tí ̱ cali ̱ya̱huahu pala tú̱ quinta̱chixcucán (4:11-12). Xa̱huachí ̱ acxni ̱ pala tú̱ tlahuaputuna̱hu, ni ̱ huá̱ li ̱tlancana̱hu, chu̱ maktum tuncán nama̱luloka̱hu pi ̱ chuná̱ natlahuaya̱hu, sa̱mpi ̱ “xma̱n hua̱ Dios catzi ̱y hua̱ntu̱ quinca̱akspulani ̱tán nahuán li ̱cha̱li ̱ quilhtamacú̱ xkakama̱chá” (4:13-16). Xli ̱katsputni ̱ yuma̱ carta huaniko̱cán xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo pi ̱ ni ̱ tlakaj caanko̱lh, huata li ̱pa̱xuhu casquiniko̱lh Dios c-xoracioncán laqui ̱mpi ̱ hua̱ntu̱ tla̱n calatama̱ko̱lh, chu̱ ni ̱tú̱ caakspulako̱lh xli ̱pacs chixcuhuí ̱n (5:7-20).

Santiago xakatli ̱lacá̱n hua̱nti ̱ tzoknima̱kó̱ xcarta Quit Santiago, cscujni Dios, chu̱ xlá̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo, luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu cca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n xli ̱pacs huixín judíos hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱t it Jesús, hua̱nti ̱ cani ̱hua̱ lapu̱ layá̱t it ca̱t uxá̱huat.

1

Dios ma̱sta̱y tastácat, chu̱ tapa̱xuhua̱na̱lé̱n xlakskatá̱n hua̱nti ̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱ca̱ 2 Quinata̱laní ̱n, acxni ̱ huixín catu̱ huá̱ ca̱li ̱toklhcaná̱tit, chu̱ luhua tuhua̱ talakapútzi ̱t nakalhi ̱yá̱tit, ni ̱ pala tzinú̱ ca̱mini ̱niyá̱n nali ̱si ̱tzi ̱yá̱tit, huata caj cali ̱pa̱xuhuátit. 3 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ c-milata̱ma̱tcán ca̱li ̱ucxilhcaná̱tit 563

SANTIAGO 1 caxatu̱cahua̱ talakapútzi ̱t, pus acxni ̱ chuná̱ ca̱akspulayá̱n, juerza̱ catlahuanítit napa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱yá̱tit, sa̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ natatlaji ̱yá̱tit huixín chuná̱ nali ̱taluloká̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tla̱n macalayá̱tit ma̱squi caca̱lakchín catu̱ hua̱ a̱ti ̱pa̱tu̱ tasoka̱lí ̱n. 4 Hua̱mpi ̱ luhua cuí ̱ntaj catlahuátit pi ̱ tama̱ mintapa̱xuhua̱na̱le̱ncán ni ̱ calaclatá̱yalh huata li ̱huana̱ caca̱ma̱aksti ̱tumi ̱lí ̱n, chu̱ caca̱makta̱yán la̱ntla̱ xli ̱ca̱na̱ nacatlaná̱tit c-mintaca̱najlacán, chu̱ nia̱lh ucxni ̱ tú̱ catica̱qui ̱tzanka̱nincú̱ c-mintahuixca̱ni ̱ncán. 5 Lapi ̱ huí ̱ cha̱t um huixín pala ni ̱ kalhi ̱y tancs talacapa̱stacni, huata xma̱n huá̱ Dios casquínilh laqui ̱mpi ̱ nama̱xqui ̱y, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nama̱xqui ̱y, chu̱ xlá̱ ni ̱ caj xatalhcá̱n ma̱xqui ̱y cati ̱cahuá̱, xa̱huá̱ cacatzí ̱tit pi ̱ ni ̱tú̱ quinca̱li ̱huaniyá̱n acxni ̱ tu̱ squiniya̱hu. 6 Acxni ̱ quin squiniya̱hu xtalacapa̱stacni, quinca̱mini ̱niyá̱n xli ̱pacs quinacu̱cán nali ̱pa̱huana̱hu pi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n. Huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ a̱tuyá̱ puhuán ni ̱ luhua li ̱huana̱ taluloka̱ pala namaklhti ̱nán hua̱ntu̱ squinima̱ Dios, tama̱ chixcú̱ ti ̱ macpuhuán luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ xakan ta̱kaya̱huaná hua̱ntu̱ qui ̱ma̱kosuma̱ u̱ n, lacmín lacá̱n le̱n. 7 Hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱lay xtaca̱najla, ¿lá̱ntla̱ luhua nakalhkalhi ̱tahuilay pi ̱ Quimpu̱chinacán nama̱xqui ̱y hua̱ntu̱ squinima̱? 8 Sa̱mpi ̱ tama̱ chixcú̱ ni ̱ aksti ̱tum huili ̱ni ̱t xtalacapa̱stacni, luhua li ̱pe̱cua̱ a̱tuyá̱ puhuán; huá̱ chiyú̱ tanu̱ hua̱ntu̱ lacapa̱staca, chu̱ cha̱lí ̱ tanujá̱ hua̱ntu̱ natlahuay, ni ̱ aksti ̱tum ca̱najlay hua̱ntu̱ tlahuaputún. 9 Huixín hua̱nti ̱ luhua li ̱ma̱x kaní ̱n, hua̱mpi ̱ cumu li ̱pa̱huaná̱tit Dios pus luhua mili ̱pa̱xuhuatcán sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua tali ̱pa̱hu ca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán Dios c-xlacatí ̱n. 10 Na̱ chuna li ̱tum huixín hua̱nti ̱ ma̱squi ma̱tamacu̱ naní ̱n, chu̱

564 pacs kalhi ̱yá̱tit tu̱ maclacasquiná̱tit, hua̱mpi ̱ cumu na̱ li ̱pa̱huaná̱tit Dios, huixín na̱ ca̱mini ̱niyá̱n napa̱xuhuayá̱tit xpa̱lacata cumu catzi ̱yá̱tit pi ̱ Dios ni ̱tú̱ li ̱ucxilhma̱ mintumi ̱ncá̱n huata c-xlacatí ̱n li ̱ta̱xtuyá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cati ̱hua̱ chixcuhuí ̱n. Chuná̱ cuan sa̱mpi ̱ huixín ma̱tamacu̱ naní ̱n luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuyá̱tit la̱ntla̱ xaxanat pu̱ kalhtum tachaná̱n hua̱ntu̱ ni ̱ makapalay. 11 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ pulha̱chá̱ chichiní tzucuy tata̱lhma̱ni ̱y, chu̱ li ̱pe̱cua̱ ca̱chichijuán, yama̱ tachaná̱n tzucuy xnaka, a̱li ̱sta̱lh sca̱ca, chu̱ yujtamakán xaxánat, antiyá̱ laksputko̱y la̱ntla̱ li ̱lakáti ̱t xuani ̱t. Na̱ chuná̱ naqui ̱taxtuniko̱y ma̱tamacu̱ naní ̱n c-xlata̱ma̱tcán, ma̱squi lhu̱ hua̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y, namín quilhtamacú̱ acxni ̱ nani ̱ko̱y, namakaxtakko̱y catu̱ hua̱ tu̱ lactlanca xpu̱tlajacan tumi ̱n hua̱ntu̱ tla̱n xli ̱tasiyuko̱y. Ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu yamá̱ hua̱nti ̱ nata̱yaniy, chu̱ napa̱xuhua̱na̱lé̱n la̱ntla̱ caxatu̱cahua̱ tapa̱tí ̱n 12 Cha̱pa̱xuhua̱na̱ lama̱ yama̱ chixcú̱ ti ̱ pa̱xuhua̱na̱lé̱n, chu̱ ta̱yaniy caxatu̱cahua̱ tatoklhni, usu tatzaksá̱n tu̱ miniy, sa̱mpi ̱ acxni ̱ nati ̱taxtuko̱y xtapa̱tí ̱n xli ̱ca̱na̱ pi ̱ namaklhti ̱nán yama̱ li ̱pa̱xuhu chu̱ xli ̱pa̱an latáma̱t c-akapú̱ n hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa, hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ la̱ aktum corona nata̱qui ̱cán, hua̱ntu̱ Dios tima̱lácnu̱ lh nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱ko̱y, chu̱ li ̱pa̱huanko̱y. 13 Acxni ̱ pala tí ̱ makcatzi ̱y c-xlatáma̱t pi ̱ toklhma̱ca̱ laqui ̱mpi ̱ natlahuay hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, niucxni ̱ capuhua̱ pi ̱ hua̱ Dios tlakahuacama̱ pi ̱ chuná̱ catláhualh, sa̱mpi ̱ Dios niucxnicú̱ makcatzi ̱y pala tú̱ xtláhualh hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ ma̱akpuhuanti ̱ni ̱y laqui ̱mpi ̱ catláhualh, usu pala natzaksaniy xtaca̱najla. 14 Hua̱mpi ̱ cacatzí ̱tit pi ̱ acxni ̱ chuná̱ makcatzi ̱ya̱hu, huá̱ quinca̱soka̱li ̱yá̱n xalix̱ cajnit quintalacapa̱stacnicán

565 hua̱ntu̱ xli ̱ankalhí ̱n quinca̱lactlahuaya̱huaputuná̱n. 15 Caj xpa̱lacata xalix̱ cajnit talacapa̱stacni ̱ li ̱tzucuy tala̱kalhí ̱n c-quilatama̱tcán, chu̱ acxni ̱ tala̱kalhí ̱n aya li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ aclhu̱ huantahuilani ̱t, pus quinca̱ma̱aktzanka̱ya̱huayá̱n ca̱li ̱ní ̱n. 16 Koxutaní ̱n huixín quinata̱laní ̱n, niucxnicú̱ cata̱kskahuitapá̱tit, 17 sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aksti ̱tum makamaklhti ̱nani ̱tahu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ c-akapú̱ n macamima̱chá̱ Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ xma̱lacatzuqui ̱nacán xli ̱pacs hua̱ntu̱ ucxilha̱hu stacu, chu̱ pacs tu̱ chu̱ makaxka̱nanko̱y c-akapú̱ n, xlá̱, xta̱chuná̱ yama̱ ma̱xkaka̱naní ̱n xala c-akapú̱ n niucxni ̱ natalakpali ̱y la̱ntla̱ tla̱n catzi ̱y, chu̱ ni ̱ quinca̱makaxtaká̱n c-xalakaca̱pucsua latáma̱t. 18 Cumu xlá̱ chuná̱ lacásquilh, caj xpa̱lacata xtalulóktat yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ní ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut, xlá̱ quinca̱ma̱xquí ̱n tanu̱ xasa̱sti quilatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ quin nali ̱taxtuya̱hu xapu̱ lana̱ hua̱nti ̱ tlak tali ̱pa̱hu xlakskatá̱n hua̱nti ̱ nama̱xqui ̱ko̱y yama̱ xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ xlá̱ na̱ nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ xlakskatá̱n nali ̱taxtuko̱y a̱li ̱sta̱lh. La̱ntla̱ quili ̱ma̱kantaxti ̱tcán xtachihui ̱n Dios c-quilatama̱tcán 19 Nata̱laní ̱n ti ̱ cca̱lakalhamaná̱n, quit clacasquín cha̱tunu̱ lacatzucu̱ catzaksátit tancs caakatá̱kstit hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nancán, hua̱mpi ̱ ni ̱ calacapala̱t nántit nakalhti ̱naná̱tit, chu̱ na̱ chuná̱ xpa̱lacata pala nasi ̱tzi ̱yá̱tit. 20 Sa̱mpi ̱ yama̱ hua̱nti ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ laksi ̱tzi ̱y, xli ̱ca̱na̱ ni ̱ tlahuay c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ Dios lakati ̱y. 21 Huachá̱ xpa̱lacata cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ maktum tu̱ calakmakántit xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ chunacú̱ xali ̱smaní ̱n tlahuayá̱tit, chu̱ huata cata̱ctu̱jú̱tit c-xlacatí ̱n, chu̱ cama̱xquí ̱tit talacasquín

SANTIAGO 1 pi ̱ calakpáli ̱lh milatama̱tcán yama̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios hua̱ntu̱ aya ca̱chanicani ̱tántit c-minacu̱cán; sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ tama̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱akapu̱taxti ̱y mili ̱stacnacán. 22 Hua̱mpi ̱ ni ̱ talacasquín caj xma̱n nakaxmata̱hu xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ tlak xlacasquinca̱ pi ̱ nali ̱tzaksaya̱hu c-quilatama̱tcán, sa̱mpi ̱ pala huatiyá̱ pi ̱ xkaxpáttit, chu̱ ni ̱ xli ̱tzaksátit nama̱kantaxti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ huan, huata miacstucán xta̱kskahuitapá̱tit pala xpuhuaná̱tit pi ̱ chuná̱ ma̱kantaxti ̱pá̱tit ma̱squi ni ̱ li ̱tzaksapá̱tit. 23 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kaxmata̱ xtachihui ̱n Dios hua̱mpi ̱ ni ̱ juerza̱ tlahuaniy pi ̱ aksti ̱tum nali ̱latama̱y hua̱ntu̱ antá̱ li ̱ma̱paksi ̱nán, tama̱ chixcú̱ luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuniy la̱ntla̱ yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱huana̱ lacaucxilhcán la̱ntla̱ luhua tasiyuy c-aktum espejo; 24 xlá̱ ma̱squi c-espejo li ̱huana̱ catzi ̱y la̱ntla̱ luhua talacasiyuy, hua̱mpi ̱ acxni ̱ tapa̱nu̱ niy espejo tuncán pa̱tzanka̱ko̱y la̱ntla̱ luhua talacasiyuy. 25 Hua̱mpi ̱ capa̱xúhualh yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ pa̱tzanka̱y hua̱ntu̱ kaxmata̱ xtachihui ̱n, usu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ tzucuy li ̱tzaksay c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ antá̱ li ̱ma̱paksi ̱nán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huá̱ tama̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n laktáxtut, chu̱ hua̱nti ̱ nama̱kantaxti ̱y c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán, xli ̱pacs hua̱ntu̱ natlahuay luhua li ̱pa̱xuhu naqui ̱taxtuniy. 26 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ huixín puhuán pi ̱ aksti ̱tum ca̱cni ̱naniy Dios, hua̱mpi ̱ ni ̱ aksti ̱tum maclacasquín csi ̱máka̱t, huata catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ lix̱ cajua̱chihui ̱nán, pus tama̱ chixcú̱ xacstu ta̱akskahuitama̱ma̱, chu̱ yama̱ xtaca̱cní ̱n hua̱ntu̱ huan pi ̱ luhua tla̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ ni ̱ makta̱yama̱ c-xlatáma̱t. 27 Sa̱mpi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱ko̱y xaaksti ̱tum taca̱cní ̱n hua̱ntu̱ lakati ̱y Dios nakalhi ̱ya̱hu quin hua̱nti ̱

SANTIAGO 1​, ​2 li ̱pa̱huana̱hu, hua̱ kalhi ̱ko̱y xlacán hua̱nti ̱ ankalhí ̱n makta̱yama̱kó̱ hua̱nti ̱ lakli ̱ma̱xkaní ̱n, xa̱huá̱ pu̱ huani ̱nani ̱n lacchaján hua̱nti ̱ pala tú̱ li ̱pa̱ti ̱ma̱kó̱, usu pala tú̱ akspulama̱kó̱, chu̱ hua̱nti ̱ laktzaksama̱kó̱ ni ̱tú̱ nalix̱ cajua̱lako̱y hua̱ntu̱ lix̱ cájnit anán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. Ni ̱ huá̱ cali ̱laca̱nko̱hu pala tí ̱ li ̱ma̱xkan, chu̱ ti ̱ ma̱tamacu̱ nú, acxtum cali ̱ma̱xtuko̱hu Nata̱laní ̱n, xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit yama̱ tali ̱pa̱hu Quimpu̱chinacan Jesucristo hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, cca̱huaniyá̱n pi ̱ niucxni ̱ caj nalacsacpa̱xqui ̱naná̱tit pala makapitzí ̱n tlak napa̱xqui ̱ko̱yá̱tit, chu̱ xa̱makapitzí ̱n caj nalakmakanko̱yá̱tit. 2 Caj la̱ntla̱ nali ̱chihui ̱nana̱hu, lapi ̱ xamaktum acxni ̱ huixín macxtum huilátit nahuán laqui ̱mpi ̱ nalakataquilhpu̱tananá̱tit, chu̱ antá̱ naca̱lakcha̱ná̱n cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ tlanca ma̱tamacu̱ nú, chu̱ lapi ̱ xlá̱ makanu̱y xatapala̱xla xa̱ni ̱yu̱ xla oro, chu̱ li ̱taca̱xta̱yani ̱t xalacuán, chu̱ lactapala̱xla lháka̱t, acxni ̱ naucxilhá̱tit pi ̱ luhua talí ̱pa̱hu, tla̱n tu̱ nali ̱lakaputzayá̱tit, hasta chuná̱ nahuaniyá̱tit: “Calacapala, u̱ nú̱ catahuila, huí ̱ aktum tla̱n pu̱táhui ̱lh.” 3 Chu̱ lapi ̱ na̱ acxnitiya̱ naca̱laktanu̱ya̱chá̱n cha̱tum li ̱lakalhamanat li ̱ma̱xkan hua̱nti ̱ li ̱lhaka̱nani ̱t pacs xalakuán, chu̱ xatalaktzapatama̱n lháka̱t, huata xlá̱ chuná̱ nahuaniyá̱tit: “Yanú̱ c-tanka̱nu̱ huix cata̱yapi, usuchí ̱ tanú̱ culucs catahuila̱ caj chunata ca̱tiyatna̱ lacatzú̱ c-quintuhuán.” 4 Lapi ̱ huixín chuná̱ xtlahuátit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ aya lacsacpa̱xqui ̱nampá̱tit, xa̱huá̱ caj xma̱n huá̱ ucxilhlacachipimpá̱tit tumi ̱n, chu̱ ni ̱ huá̱ minta̱lacán luhua pa̱xqui ̱pá̱tit. 5 Koxutaní ̱n huixín nata̱laní ̱n, cakaxpáttit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n: ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ Dios

2

566 lacsacko̱ni ̱t hua̱nti ̱ li ̱ma̱xkaní ̱n, hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, laqui ̱mpi ̱ xlacán a̱tzinú̱ aksti ̱tum nali ̱pa̱huanko̱y, chu̱ luhua ma̱tamacu̱ naní ̱n nali ̱taxtuko̱y c-xtaca̱najlacán, laqui ̱mpi ̱ xali ̱huacá̱ xlacán ti ̱ mini ̱niko̱y namaklhti ̱nanko̱y yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-xtapáksi ̱t hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ niko̱ni ̱t nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ pa̱xqui ̱ko̱y, chu̱ li ̱pa̱huanko̱y? 6 Hua̱mpi ̱ huixín hua̱nti ̱ huaná̱tit pi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Dios ni ̱ cajcu maktum lakmakaná̱tit hua̱nti ̱ li ̱ma̱x kaní ̱n. Li ̱huana̱ calacapa̱stáctit, ¿pá̱ ni ̱ hua̱ tama̱ ma̱tamacu̱ naní ̱n hua̱nti ̱ ca̱akskahuimaklhti ̱yá̱n hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit, chu̱ ca̱ma̱xuatale̱ni ̱naná̱n c-xlacati ̱ncan ma̱paksi ̱naní ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱yá̱n hasta ma̱squi hua̱ntu̱ nia̱lh lakahuilanítit? 7 ¿Tú̱ akata̱ksá̱tit pi ̱ xlacán luhua cala̱huá̱, chu̱ lix̱ cájnit li ̱kalhchihui ̱nanko̱y xtucuhuini Cristo hua̱nti ̱ huixín makamaklhti ̱nántit, chu̱ chiyú̱ li ̱pa̱huántit? 8 Lapi ̱ huixín xli ̱ca̱na̱ ma̱kantaxti ̱yá̱t it yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ tlak luhua quili ̱ma̱kantaxti ̱tcán hua̱ntu̱ chuná̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka: “Calakalhámanti ̱ xli ̱pacs minta̱chixcú̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ta huix miacstu lakalhamancana.” Lapi ̱ chuná̱ tlahuapá̱tit, pus luhua tla̱n hua̱ntu̱ ma̱kantaxti ̱pá̱tit. 9 Chi ̱ hua̱ pala pi ̱ caj lacsacpa̱xqui ̱naná̱tit, pala huí ̱ ti ̱ a̱tzinú̱ lakalhamanko̱yá̱tit, a̱makapitzí ̱n lakmakanko̱yá̱tit, pus macapa̱tanu̱yá̱tit tlanca tala̱kalhí ̱n, na̱ hua̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios ca̱makstuntlahuayá̱n pi ̱ lactucxya̱huani ̱tántit. 10 Sa̱mpi ̱ lapi ̱ cha̱tum li ̱tzaksama̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ huí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ nama̱kantaxti ̱y pu̱ lactum hua̱ntu̱ huan yama̱ li ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ xli ̱tláhuat, pus qui ̱taxtuy xta̱chuná̱ pala xli ̱pu̱ lactumi ̱nica̱ lactucxya̱huako̱y hua̱ntu̱ huí ̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱

567 mini ̱niy nalipa̱ti ̱nán. 11 Sa̱mpi ̱ Dios hua̱nti ̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh: “Ni ̱tí ̱ tixakatli ̱ya̱ tánuj pusca̱t lapi ̱ huí ̱ mimpusca̱t”, pus huatiyá̱ tama̱ quiDioscán hua̱nti ̱ li ̱ma̱paksi ̱nampá̱: “Ni ̱tú̱ timakni ̱ya̱ minta̱chixcú.” Pus lapi ̱ cha̱tum ni ̱ti ̱ xakatli ̱y tánuj pusca̱t sa̱mpi ̱ kalhi ̱y xpusca̱t, hua̱mpi ̱ lapi ̱ namakni ̱y xta̱chixcú, juerza̱ xli ̱pa̱tí ̱nat sa̱mpi ̱ kalhakaxmatmakani ̱t hua̱ntu̱ huan xli ̱ma̱paksi ̱n Dios. 12 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ mimpa̱lacatacán, aksti ̱tum cakalhchihui ̱nántit, chu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱ li ̱huana̱ catzi ̱y pi ̱ ni ̱ caj juerza̱ ma̱tlahui ̱ma̱ca̱, hua̱mpi ̱ huata caj luhua xtapa̱xuhuá̱n ma̱kantaxti ̱putún yama̱ xasa̱sti xli ̱ma̱paksi ̱n Cristo hua̱ntu̱ quinca̱li ̱miniyá̱n laktáxtut laqui ̱mpi ̱ quin caj quintapa̱xuhua̱ncán tla̱n nali ̱makapa̱xuhuaya̱hu. 13 Sa̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n nama̱kalhapali ̱ko̱cán, chu̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán c-xlacati ̱n Dios, yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ tzinú̱ lakalhamanko̱ni ̱t a̱makapitzí ̱n c-xlatama̱tcán, na̱ ni ̱ pala tzinú̱ catilakalhamanko̱ca̱; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ la̱nchuj quilhtamacú̱ lakalhamanko̱y a̱makapitzí ̱n, acxni ̱ chu̱ Dios nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, xlacán luhua li ̱pa̱xuhu naqui ̱taxtuniko̱y sa̱mpi ̱ na̱ nalakalhamanko̱cán, chu̱ nata̱yaniko̱y. Pala tí ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huán Dios cali ̱ma̱síyu̱ lh xlatáma̱t 14 Nata̱laní ̱n, ¿tú̱ natlajaniy lapi ̱ huí ̱ ti ̱ nahuán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huán Dios hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱ma̱siyuma̱ xlatáma̱t? ¿Pá̱ huixín puhuaná̱tit pi ̱ tla̱n nama̱akapu̱taxti ̱y caj xtaca̱najla̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱y? 15 Caj calacapa̱stáctit: lapi ̱ huí ̱ cha̱tum la̱ntla̱ huixín pala chixcú, usu pusca̱t hua̱nti ̱ tzanka̱niy hua̱ntu̱ maclacasquima̱, 16 chu̱ caj chuná̱ na̱má̱ nahuanicán: “Lacatzucu̱ napina, Dios

SANTIAGO 2 capu̱ laní ̱n. Hua̱ntu̱ tla̱n calhaká̱nanti, chu̱ tla̱n cahua̱yampi ̱ hasta nakalhkasa”, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ ma̱xqui ̱ma̱ca̱ hua̱ntu̱ namaclacasquín c-xtiyatli ̱hua̱, xa̱huá̱ hua̱ntu̱ nali ̱hua̱yán, ¿pá̱ huachá̱ nali ̱kalhkasa̱ caj ma̱n lacuan tachihuí ̱n hua̱ntu̱ huanica̱? 17 Pus na̱ xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy quintaca̱najlacán, lapi ̱ caj xma̱n huana̱hu pi ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ li ̱ma̱siyuya̱hu quilatama̱tcán, qui ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱ li ̱pa̱huana̱hu. 18 Xamaktum pala huí ̱ ti ̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱y tu̱ cuani ̱t, chu̱ chuná̱ naquihuaniy: “Huí ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱y Cristo ma̱squi ni ̱tú̱ tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ lacuan tatlahu.” Hua̱mpi ̱ quit chuná̱ nackalhti ̱y: “Cpuhuán pi ̱ huix ni ̱ lay naquima̱lulokniya̱ tu̱ huana̱ xpa̱lacata yama̱ ti ̱ tla̱n aksti ̱tum nali ̱pa̱huán Jesús acxni ̱ c-xlatáma̱t ni ̱ tlahuama̱ hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, hua̱mpi ̱ quit tla̱n nacma̱siyuniyá̱n la̱ntla̱ caj xpa̱lacata lacuan tatlahu tu̱ ctlahuama̱ tla̱n nacma̱lulokniyá̱n pi ̱ cli ̱pa̱huán Jesús.” 19 Lapi ̱ huix ca̱najlaya̱ pi ̱ xma̱n cha̱t um tlanca tali ̱pa̱hu Dios huí ̱ c-akapú̱ n, luhua xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tla̱n la̱ntla̱ ca̱najlaya; hua̱mpi ̱ mili ̱cátzi ̱t pi ̱ hasta akskahuiní ̱n na̱ ca̱najlako̱y xma̱n cha̱tum Dios anán, chu̱ acxni ̱ lacapa̱stacko̱y pi ̱ chuná, caj la̱ntla̱ xtape̱cuacán tzucuy lhpipixni ̱ko̱y. 20 Huá̱ xpa̱lacata cli ̱huaniyá̱n, ni ̱ xatzáca̱t cacatzi, huata caakáta̱ksti, chu̱ cali ̱catzi ̱tahuila̱ pi ̱ lapi ̱ li ̱pa̱huana̱ Dios hua̱mpi ̱ ni ̱ litzaksápa̱t c-milatáma̱t yama̱ xatatlahu hua̱ntu̱ xlá̱ lakati ̱y, pus mintaca̱najla̱ caj la̱mpala ni ̱ xtalulóktat qui ̱taxtuy. 21 Ma̱squi acxni ̱ makasa̱ quilhtamacú̱ Dios ma̱tzanka̱nánilh Abraham, chu̱ li ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ xlaclé̱n c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ lakáti ̱lh la̱ntla̱ lakachixcuhuilh pi ̱ cale̱lh xkahuasa hua̱nti ̱ xuanicán Isaac c-aktum ka̱stí ̱n, chu̱ antá̱ camákni ̱lh c-xokspun altar, chu̱ chuná̱ cali ̱sa̱huánilh Dios

SANTIAGO 2​, ​3 la̱ tantum xali ̱makni ̱t li ̱ca̱xtlahuá̱n. 22 La̱ntla̱ Abraham xli ̱pa̱huán Dios, luhua xli ̱ma̱lulokma̱ xtatlahu, chu̱ caj xpa̱lacata pi ̱ aksti ̱tum tu̱ xtlahuama̱ c-xlatáma̱t yama̱ xtaca̱najla̱ tancs ma̱aksti ̱tumíḻ i ̱lh. 23 Chu̱ c-xlatáma̱t li ̱huana̱ li ̱kantáxtulh hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Abraham aksti ̱tum li ̱pa̱hua̱ Dios, huá̱ xpa̱lacata Dios ma̱tzanka̱nánilh, chu̱ li ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ pala ni ̱tú̱ xkalhi ̱y xtala̱kalhí ̱n. Chu̱ huá̱ xpa̱lacata acxni ̱ Dios li ̱chihui ̱nán Abraham hasta na̱ li ̱ma̱xtuy la̱ xamigo̱ hua̱nti ̱ luhua xpa̱xqui ̱y.” 24 Antá̱ luhua cuí ̱ntaj catlahuátit pi ̱ Dios xalaktaxtún li ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ pala nia̱lh tú̱ laclé̱n c-xlacatí ̱n, ni ̱ caj xma̱n cumu li ̱makapa̱xúhualh Dios la̱ntla̱ aksti ̱tum xli ̱pa̱huán hua̱mpi ̱ na̱ xpa̱lacata pi ̱ li ̱ma̱lúlokli ̱ lacuan xtatlahu hua̱ntu̱ xma̱siyuy c-xlatáma̱t. 25 Na̱ chuna li ̱tum qui ̱taxtúnilh yama̱ xaaktzanka̱ta̱yani pusca̱t xuanicán Rahab, Dios ma̱tzanka̱nánilh, chu̱ li ̱má̱xtulh xta̱chuná̱ la̱mpala nia̱lh tú̱ xlaclé̱n c-xlacatí ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ xlá̱ ca̱má̱tze̱kli ̱ c-xchic, chu̱ ma̱siyuniko̱lh tánuj tiji ̱ laqui ̱mpi ̱ natza̱lako̱y yama̱ talakacha̱ni ̱n judíos hua̱nti ̱ xanko̱ni ̱t ucxilhuili ̱nanko̱y c-xca̱chiquí ̱n. 26 Laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ naakata̱ksá̱t it hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n, lapi ̱ xtiyatli ̱hua̱ cha̱tum chixcú̱ ni ̱ kalhi ̱y xli ̱stacna, qui ̱taxtuy pi ̱ xaní ̱n, chu̱ hua̱nti ̱ huan pi ̱ li ̱pa̱huan Cristo, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱tú̱ li ̱ma̱siyuma̱ c-xlatama̱t tla̱n tatlahu, qui ̱taxtuy pi ̱ xaní ̱n xtaca̱najla̱. Luhua cuí ̱ntaj quili ̱tlahuatcán quisi ̱maka̱tcán Nata̱laní ̱n, ni ̱ luhua cha̱lhu̱ hua̱ nali ̱taxtuputuná̱tit la̱ lactali ̱pa̱hu ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, sa̱mpi ̱ huixín lacatancs catzi ̱yá̱tit pi ̱ quin hua̱nti ̱ ma̱siyuya̱hu xtachihui ̱n Dios cuí ̱ntaj quili ̱tlahuatcán hua̱ntu̱ ma̱siyuya̱hu,

3

568 sa̱mpi ̱ quin a̱tzinú̱ luhua li ̱pe̱cua̱ naquinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱n c-xlacati ̱n Dios ni ̱ xahua a̱makapitzí ̱n lapi ̱ ni ̱ xtalulóktat hua̱ntu̱ nahuana̱hu. 2 Xli ̱pacs quin lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱akchakxta̱yaya̱hu, chu̱ tlahuaya̱hu hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, hua̱mpi ̱ lapi ̱ cha̱tum niucxnicú̱ quilhpa̱tanu̱y, niucxni ̱ huan hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱huánat, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ chixcú̱ makaacchá̱n kalhi ̱y xtalacapa̱stacni, chu̱ catzi ̱y cuí ̱ntaj tlahuay xli ̱pacs xlatáma̱t. 3 Huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ acxni ̱ tantum cahua̱y u̱ ma̱kalhnu̱ya̱hu xfreno, tu̱ tla̱n li ̱ma̱lakspita̱hu, chu̱ le̱na̱hu cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ quin puhuana̱hu. 4 Na̱ caucxílhtit yama̱ tlanca pu̱tacutnu xala c-ta̱kaya̱huaná, ma̱squi luhua lactlanca, chu̱ ma̱squi tlihuaka u̱ n tahuacaniya̱chi ̱ hua̱ntu̱ snoklé̱n, caj actzu̱ timón kalhi ̱y hua̱ntu̱ xli ̱ma̱tla̱huani ̱cán huá̱ tla̱n li ̱le̱nko̱y xma̱tla̱huani ̱naní ̱n cani ̱hua̱ anta̱ni ̱ xlacán le̱mputunko̱y. 5 Na̱ luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy quisi ̱maka̱tcán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱ntla̱ quili ̱cha̱tumi ̱nicacán, huá̱ a̱tzinú̱ ni ̱tú̱ xlakasi ̱ sa̱mpi ̱ luhua actzú̱, hua̱mpi ̱ huata tlak lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xlá̱ tla̱n tlahuay. ¡Xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱ actzu̱ lhcúya̱t hua̱ntu̱ tla̱n pu̱ xkoyuhuili ̱y aktum tlanca ca̱quihuí ̱n! 6 Chu̱ tama̱ si ̱máka̱t kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka̱ xta̱chuná̱ la̱ lam pasay tlanca lhcúya̱t. Quisi ̱maka̱tcán hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu c-quinquilhnicán quinca̱ma̱huani ̱yá̱n hasta ma̱squi hua̱ntu̱ lix̱ cájnit; ma̱squi caj pu̱ lactum, chu̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱huani ̱yá̱n, hua̱mpi ̱ quili ̱cha̱tumi ̱nicacán quinca̱ma̱xcajua̱li ̱yá̱n. Yuma̱ quisi ̱maka̱tcán huá̱ ma̱n li ̱ma̱pasi ̱ko̱ni ̱t clhcuya̱t akskahuiní ̱ laqui ̱mpi ̱ na̱ xli ̱pacs quilatama̱tcán nama̱xcajua̱li ̱ya̱hu ma̱squi hua̱ntu̱ ni ̱ lix̱ cajnit xuani ̱t laqui ̱mpi ̱ nalaktzanka̱ya̱hu. 7 Chixcuhuí ̱n tla̱n ma̱ma̱ntzu̱jli ̱ko̱y tuhuajcuta takalhí ̱n,

SANTIAGO 3

569 xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n, xa̱huá̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ taxuataanko̱y ca̱tiyatna, na̱ chuná̱ hua̱ntu̱ lama̱kó̱ c-pupunú, chuná̱ na̱má̱ ma̱mustzu̱ le̱nko̱ni ̱t; 8 hua̱mpi ̱ tama̱ si ̱máka̱t ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ tla̱n xma̱mustzúhui ̱lh, xlá̱ ni ̱ tama̱sta̱y namakatlajacán ni ̱ nahuán yama̱ lhu̱ hua lix̱ cajnit, li ̱lakní ̱n kalhi ̱y hua̱ntu̱ ma̱laktzanka̱ya̱huanán. 9 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ quisi ̱maka̱tcán li ̱ma̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni ̱ Quintla̱tican Dios acxni ̱ tli ̱niya̱hu, chu̱ c-quioracioncán; na̱ hua̱ li ̱tum quisi ̱maka̱tcán li ̱huana̱hu pi ̱ calacle̱nko̱lh yama̱ hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niko̱ya̱hu ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ Dios na̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t, huá̱ tlahuako̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ko̱y hua̱ntu̱ lacuan talacapa̱stacni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ kalhi ̱y. 10 Lacatuma quinquilhnicán anta̱ni ̱ taxtuya̱chi ̱ yama̱ lacuan tachihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱ma̱xqui ̱ya̱hu pa̱xcatcatzínit Dios, xa̱huá̱ yama̱ laclix̱ cajnit tachihuí ̱n hua̱ntu̱ cala̱huá̱ li ̱aktlakaxakatli ̱ko̱ya̱hu hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niko̱ya̱hu. Nata̱laní ̱n, quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ chuná̱ xlíḻ at. 11 Caj luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit: c-akatum taxtunú, ¿pá̱ tla̱n taxtuya̱chi ̱ xasaksi chúchut, chu̱ na̱ antiya li ̱tum nataxtuya̱chi ̱ xaxu̱ n chúchut? 12 Sa̱mpi ̱ chuná̱ la̱ akatum cucata̱ ni ̱ lay lá̱xux nahuán xtahuácat, na̱ ni ̱ pala akatum a̱síhui ̱t xtahuácat nahuán uvas, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ aktum taxtunú anta̱ni ̱ taxtuya̱chi ̱ xasquija chúchut, ni ̱ lay pi ̱ antiya li ̱tum nataxtuya̱chi ̱ xaskoko chúchut. Pala tí ̱ makcatzi ̱y pi ̱ luhua akskálalh, cali ̱ma̱síyu̱ lh xlatáma̱t 13 Lapi ̱ c-milaksti ̱pa̱ncán lama̱ cha̱tum hua̱nti ̱ makcatzi ̱cán pi ̱ luhua akskálalh, pus tancs cali ̱ma̱síyu̱ lh xlatáma̱t hua̱ntu̱ tla̱n tlahuay laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n naucxilhko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ akskálalh, hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ nali ̱tlanca̱catziy xtatlahu tlak

xali ̱huacá̱ nali ̱tasiyuy xliakskálalh. palapi ̱ ma̱sta̱yá̱tit quilhtamacú̱ pi ̱ naca̱makatlajayá̱n c-minacu̱cán taquiclhcatza, xa̱huá̱ tasi ̱tzí ̱n, xa̱huá̱ ni ̱tú̱ la̱liucxilhá̱tit, chu̱ acxni ̱ pala tú̱ ni ̱tlá̱n tatlahu tlahuayá̱tit, huá̱ chuná̱ li ̱tlahuayá̱tit sa̱mpi ̱ caj huí ̱ ti ̱ ta̱la̱makatlajaputuná̱tit, hua̱mpi ̱ tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ ca̱mini ̱niyá̱n tlancaj naca̱li ̱makcatzi ̱caná̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ aksti ̱tum li ̱ma̱kantaxti ̱pá̱tit la̱ntla̱ lacasquín Dios natlahuayá̱tit xtatlahu, xa̱huá̱ ni ̱ li ̱latapa̱yá̱tit hua̱ntu̱ xtalulóktat. 15 Chu̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ tlancaj li ̱makcatzi ̱cán xli ̱skalala acxni ̱ tlahuama̱ aktum ni ̱tla̱n tatlahu, ni ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ ma̱xqui ̱ni ̱t xli ̱skalala Dios ti ̱ huí ̱ c-akapú̱ n, hua̱mpi ̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat catzi ̱nini ̱t tama̱ talacapa̱stacni, huá̱ xli ̱skalalacan chixcuhuí ̱n, chu̱ hasta na̱ maktanu̱ ni ̱t akskahuiní. 16 Sa̱mpi ̱ anta̱ni ̱ pacs la̱quiclhcatzaniko̱y, la̱taskahuiniko̱y, chu̱ la̱makasi ̱tzi ̱ko̱y, pus na̱ antá̱ tasiyuy hua̱ntu̱ lix̱ cajnit ta̱kslokó̱n, xa̱huá̱ catu̱ hua̱ ni ̱ tla̱n tatlahu. 17 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacni, xa̱huá̱ yama̱ tastácat hua̱ntu̱ Dios ma̱sta̱y, ni ̱ chuná̱ latama̱ko̱y, huata xlacán luhua aksti ̱tum le̱ma̱kó̱ xlatama̱tcán, kalhi ̱ko̱y tla̱n tapuhuá̱n, tla̱n catzi ̱ko̱y, cati ̱huá̱ pacs lakalhamanko̱y, acxni ̱ pala tú̱ huaniko̱cán, usu pala ma̱paksi ̱ko̱cán xlacán li ̱pa̱xuhu kalhakaxmatni ̱nanko̱y, pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuaniko̱cán pa̱xuhua̱na̱le̱nko̱y; acxni ̱ kalhchihui ̱nanko̱y huanko̱y xtalulóktat, chu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n tlahuako̱y hua̱ntu̱ lacuan tatlahu. 18 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱lakaputzama̱kó̱ pi ̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ aktziyaj calatama̱ko̱lh a̱makapitzí ̱n, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuniko̱y la̱mpala chama̱kó̱ hua̱ntu̱ tla̱n latáma̱t, chu̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namakalako̱y hua̱ntu̱ chanko̱ni ̱t c-xlatama̱tcán a̱makapitzí ̱n, xli ̱ca̱na̱

14 Chi ̱ hua̱

SANTIAGO 3​, ​4 pi ̱ natasiyuy hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ aksti ̱tum latáma̱t hua̱ntu̱ nakalhi ̱ko̱y. Quili ̱lakachixcuhui ̱tcán Dios ankalhí ̱n Luhua li ̱huana̱ calacapa̱stáctit, la̱ntla̱ c-milaksti ̱pa̱ncán, ¿ní ̱ luhua minchá̱ ta̱kslokó̱n, xa̱huá̱ taquiclhcatza̱ acxni ̱ tzucuyá̱tit la̱makasi ̱tzi ̱yá̱tit? Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ní ̱ a̱lacatanu̱ hua̱mpi ̱ antiyá̱ c-milatama̱tcán sa̱mpi ̱ antá̱ ankalhí ̱n ca̱soka̱li ̱má̱n xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán. 2 Chuná̱ qui ̱taxtuy sa̱mpi ̱ acxni ̱ pala tú̱ huixín lakati ̱yá̱tit, chu̱ ni ̱ lay kalhi ̱yá̱tit, pus la̱lakcatzalacapiniyá̱tit, la̱ta̱la̱tlahuayá̱tit, la̱lacata̱qui ̱yá̱tit, chu̱ fuerza li ̱tlahuaniyá̱tit, chu̱ hasta la̱li ̱makni ̱yá̱tit caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ puhuaná̱tit pi ̱ xkalhí ̱tit. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lay kalhi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ puhuaná̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ squiniyá̱tit Dios. 3 Xa̱huá̱ ma̱squi puhuaná̱tit pi ̱ squiniyá̱tit Dios tu̱ ca̱qui ̱tzanka̱niyá̱n xta̱chuná̱ pala tumi ̱n, niucxni ̱ ca̱ma̱xqui ̱yá̱n, hua̱mpi ̱ huá̱ xpa̱lacata ni ̱ tancs squiniyá̱tit, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huixín puhuaná̱tit xkalhí ̱tit li ̱lacapa̱stacá̱tit la̱ntla̱ nali ̱pa̱xuhuayá̱tit xala c-mintiyatli ̱huacán. 4 ¡Koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ caj xma̱n li ̱kama̱namputuná̱tit Dios! ¿Lá̱ntla̱ pi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ lakati ̱lacapiná̱tit, chu̱ xma̱n li ̱pa̱xuhuaputuná̱tit hua̱ntu̱ lix̱ cájnit anán ca̱tuxá̱huat, xli ̱ca̱na̱ qui ̱taxtuy pi ̱ ni ̱ ucxilhputuná̱tit Dios? Xli ̱pacs hua̱nti ̱ aktum catzi ̱y pi ̱ a̱tzinú̱ ma̱tla̱ni ̱y, chu̱ lakati ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit anán ca̱tuxá̱huat, pus na̱ luhua xta̱la̱tlahuana Dios qui ̱li ̱taxtuy. 5 Huá̱ xpa̱lacata Dios li ̱ma̱tzokní ̱nalh c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuná̱ huan: “Yama̱ Espíritu Santo hua̱ntu̱ Dios huili ̱ni ̱t c-quilatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu, xlá̱ quinca̱lakcatzaná̱n, chu̱ lacasquín pi ̱ xma̱n huá̱ natapaksi ̱niya̱hu.” 6 Hua̱mpi ̱ na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ cumu

4

570 Dios quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n xa̱li ̱ankalhí ̱n quinca̱makta̱yamá̱n laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ naquinca̱toklhputuná̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tatlahuaputu̱ xala ca̱tuxá̱huat, tla̱n nata̱yaniya̱hu, chu̱ huá̱ li ̱taluloka̱hu hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka̱ anta̱ni ̱ chuna̱ na̱má̱ huan: “Dios ni ̱ pala tzinú̱ ma̱tla̱ni ̱y xta̱yatcán hua̱nti ̱ tlanca̱ catzi ̱ko̱y, chu̱ luhua tali ̱pa̱hu makcatzi ̱ko̱cán, hua̱mpi ̱ huata luhua lakalhamanko̱y hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ putzama̱, huata caj li ̱ta̱yay pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi.” 7 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, xatlá̱n maktum catamacama̱sta̱nítit Dios chu̱ acxni ̱ chuná̱ huixín natlahuayá̱tit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ akskahuiní ̱ naca̱tza̱lamakaná̱n. 8 Li ̱pa̱xuhu calaktalacatzuhuí ̱tit Dios laqui ̱mpi ̱ xlá̱ na̱ li ̱pa̱xuhu naca̱makamaklhti ̱naná̱n, chu̱ naca̱kaxmatniyá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ nahuaniyá̱tit. ¡Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ xtlahuani ̱tántit tala̱kalhí ̱n, maktum camakaxtakta̱yátit! Na̱ chuná̱ huixín hua̱nti ̱ puhuaná̱tit pi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Dios hua̱mpi ̱ lakati ̱yá̱tit li ̱pa̱xuhuayá̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit anán ca̱tuxá̱huat, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ calakpalí ̱tit xtalacapa̱stacni minacu̱cán. 9 Li ̱huana̱ cali ̱talakaputzí ̱tit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱tántit c-milatama̱tcán, chu̱ tla̱n cali ̱tasátit xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱ncán; lapi ̱ xli ̱tzi ̱mpá̱tit pi ̱ tla̱n lapá̱tit, huata chu̱ xatlá̱n catasátit, chu̱ lapi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xli ̱pa̱xuhuapá̱tit, huata chu̱ cali ̱puhuántit. Tama̱ tapa̱xuhuá̱n, xa̱huá̱ tali ̱tzi ̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱yá̱tit cali ̱lakpalí ̱tit laqui ̱mpi ̱ huata nakalhi ̱yá̱tit tlanca tali ̱puhuá̱n. 10 Caca̱makcatzi ̱cántit pi ̱ ni ̱tú̱ milakasicán c-xlacati ̱n Quimpu̱chinacán laqui ̱mpi ̱ xlá̱ luhua lactali ̱pa̱hu naca̱li ̱ma̱xtuyá̱n. Ni ̱tí ̱ catzi ̱y anta̱ni ̱ naqui ̱ta̱yay c-xlatáma̱t 11 Nata̱laní ̱n, niucxni ̱ cala̱huá̱ cali ̱kalhchihui ̱nántit minta̱lá, sa̱mpi ̱

SANTIAGO 4​, ​5

571 yamá̱ hua̱nti ̱ cala̱huá̱ li ̱kalhchihui ̱nán cha̱tum xta̱lá, usu pala putza̱naniy xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ tlahuani ̱t caj xma̱n laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱huaniy, tama̱ chixcú̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ pi ̱ li ̱huanima̱ xli ̱ma̱paksí ̱n Dios pi ̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán sa̱mpi ̱ antá̱ huan pi ̱ quila̱li ̱pa̱xqui ̱tcán. Lapi ̱ huix li ̱huaniya̱ Dios pi ̱ ni ̱tlá̱n xli ̱ma̱paksí ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh ma̱kantaxtí ̱pa̱t hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán hua̱mpi ̱ huata li ̱taxtuya̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum juez hua̱nti ̱ ma̱kalhapali ̱nán. 12 Hua̱mpi ̱ mili ̱cátzi ̱t pi ̱ xma̱n cha̱tum Dios hua̱nti ̱ ma̱sta̱ni ̱t xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ xma̱n huá̱ xacstu li ̱taxtuy tlanca tali ̱pa̱hu juez; xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xma̱n huá̱ tla̱n naputza̱naniko̱y, usu nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat lapi ̱ xlá̱ chuná̱ nalacasquín, usuchí ̱ nama̱xqui ̱ko̱y laktáxtut. Hua̱mpi ̱ huix, ¿tú̱ milakasi ̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n ta̱jí ̱ naputza̱naniko̱ya, usu nali ̱huaniko̱ya̱ hua̱ntu̱ tlahuama̱kó̱ a̱makapitzí ̱n chixcuhuí ̱n? 13 Cuí ̱ntaj catlahuátit huixín hua̱nti ̱ lacatancs ma̱luloká̱tit acxni ̱ chuná̱ huaná̱tit: “Pala hua̱ chú̱, usuchí ̱ cha̱lí ̱ naana̱hu yama̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n, antá̱ nalatama̱ya̱cha̱hu ca̱na̱ caj aktum ca̱ta, catu̱ huá̱ nali ̱scuja̱hu laqui ̱mpi ̱ natlajaya̱hu lhu̱ hua tumi ̱n.” 14 ¡Hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ catzi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ ca̱akspulani ̱tán nahuán c-milatama̱tcán cha̱li ̱ tu̱ xama̱ naxkakaya̱chá̱! Sa̱mpi ̱ milatama̱tcán xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ jínat hua̱ntu̱ caj puntzú̱ tasiyuy acxni ̱ tamacatatahuilay, chu̱ ni ̱ pala xali ̱tacatzí ̱n la̱ntla̱ laksputpalako̱y. 15 Huata acxni ̱ nakalhchihui ̱naná̱t it chuná̱ mili ̱huanatcán: “Lapi ̱ Dios lacasquín nalatama̱ya̱hu cha̱li ̱ quilhtamacú̱, naana̱hu yama̱ c-aktum ca̱chiquí ̱n, naucxilha̱hu pala tú̱ antá̱ nali ̱scuja̱cha̱hu.” 16 Hua̱mpi ̱ cumu li ̱smani ̱ni ̱tántit acxni ̱ pala tú̱ li ̱kalhchihui ̱naná̱tit maktum tuncán ma̱ca̱najli ̱yá̱tit pi ̱ chuná̱

naqui ̱taxtuy, chu̱ hasta li ̱pacxá̱tit mintatlanca̱catzi ̱ncán, sa̱mpi ̱ luhua lactali ̱pa̱hu ca̱makcatzi ̱caná̱tit ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n tlancaj namakcatzi ̱caná̱tit. 17 Chuná̱ pi ̱ luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ lacatancs catzi ̱y pi ̱ xli ̱tláhuat c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, chu̱ lapi ̱ ni ̱ tlahuama̱ hua̱ntu̱ xli ̱tláhuat, pus kalhi ̱y tlanca tala̱kalhí ̱n c-xlacati ̱n Dios. Ma̱tamacu̱ naní ̱n hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n na̱ cali ̱li ̱puhuanko̱lh Huixín ma̱tamacu̱ naní ̱n hua̱nti ̱ huata huá̱ li ̱pa̱huaná̱tit la̱ntla̱ lhu̱ hua̱ kalhi ̱yá̱tit tumi ̱n ni ̱ xahua Dios, ¡cakaxpáttit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n! ¡Ca̱mini ̱niyá̱n catasátit, chu̱ cali ̱puhuántit caj xpa̱lacata yama̱ tlanca talakapútzi ̱t hua̱ntu̱ naca̱lakcha̱ná̱n! 2 Sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ tama̱ mintumi ̱ncán hua̱ntu̱ hua̱nchú̱ kalhi ̱yá̱tit, xalán la̱mpala xamasni naqui ̱taxtuy, na̱ chuná̱ xalacuan mili ̱taca̱xta̱ycán aya pasani ̱t nahuán kotxkalu̱ hua. 3 Tama̱ tumi ̱n xla oro, chu̱ xla plata hua̱ntu̱ huixín ma̱akstokuili ̱ni ̱tántit, aya tzulutuanani ̱t nahuán, hua̱ tama̱ xatzulutuanan mintumi ̱ncán naca̱ma̱laktzanka̱ya̱huayá̱n xta̱chuná̱ la̱ lhcúya̱t, sa̱mpi ̱ hua̱ mintumi ̱ncán naca̱ma̱lacapu̱yá̱n c-xlacati ̱n Dios yama̱ a̱huatiya quilhtamacú̱ acxni ̱ nata̱tlahuako̱y cuenta̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, chu̱ xatzulutuanán nali ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ testigo hua̱nti ̱ nama̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n li ̱tlahuani ̱tántit. 4 Hua̱ yama̱ li ̱ma̱x kaní ̱n hua̱nti ̱ ca̱ta̱scujni ̱tán c-mimpu̱cuxtucán, hua̱mpi ̱ huixín ni ̱ acchá̱n ma̱skahui ̱ko̱ni ̱tántit, huá̱ ca̱li ̱ya̱huamá̱n hua̱ntu̱ tlahuani ̱ko̱ni ̱tántit, chu̱ Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut aya kaxmatko̱ni ̱t xtaca̱tasancán yama̱ koxutani ̱n scujní ̱n.

5

SANTIAGO 5 5 La̱ntla̱ lapá̱t it ca̱t uxá̱huat huixín pa̱xuhuapá̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ ca̱tzanka̱niyá̱n, xaacchá̱n hua̱yampá̱tit, hasta hua̱nchú̱ kompá̱tit xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n hua̱ntu̱ makakonko̱cán, ¡pero chu̱ aya lakcha̱ma̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ huixín xta̱chuná̱ takalhí ̱n naca̱makni ̱caná̱tit! 6 Chuná̱ ca̱lakcha̱ná̱n sa̱mpi ̱ lhu̱ hua lakli ̱ma̱xkaní ̱n ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ni ̱tántit, makapitzí ̱n hasta makni ̱ni ̱tántit, ni ̱ pala tzinú̱ ta̱lakaputzakó̱tit ma̱squi lacatancs xcatzi ̱yá̱tit pi ̱ xlacán ni ̱ lay ca̱talhta̱ni ̱niyá̱n.

Santiago huaniko̱y pi ̱ ankalhí ̱n catlahuako̱lh oración, chu̱ capa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ akspulako̱y 7 Nata̱laní ̱n, hua̱ntu̱ mimpa̱lacatacán li ̱pa̱xuhu cakalhkalhi ̱tahuilátit nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacán. Caucxílhtit la̱ cha̱tum chana̱ná̱ hua̱nti ̱ chana̱nán c-xpú̱cuxtu, cumu li ̱pa̱huani ̱t pi ̱ namakalay hua̱ntu̱ chani ̱t, xlá̱ pa̱xuhua̱na̱ ucxilha̱ la̱ntla̱ ti ̱taxtuy quilhtamacú̱ la̱ntla̱ kalhkalhi ̱tahuilay hasta acxni ̱ namin tlanca̱se̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱ huí ̱ tu̱ ucxilhlacacha̱ni ̱t. 8 Pus na̱ chuná̱ huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, ni ̱ calaclátit c-mintaca̱najlacán, huata li ̱pa̱xuhu cakalhkalhi ̱tahuilátit sa̱mpi ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ nachín Quimpu̱chinacán. 9 Nata̱laní ̱n, ni ̱ ta̱ji ̱ cali ̱putza̱nanítit pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱ni ̱t minta̱chixcucán laqui ̱mpi ̱ tla̱n nali ̱huaniyá̱tit, usu cala̱hua̱ nali ̱kalhchihui ̱naná̱tit. Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ chuná̱ tlahuay acstuli ̱tamaklhtumi ̱y c-xlacati ̱n Dios hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ mini ̱niy nali ̱taxtuy li ̱pe̱cuanit juez, chu̱ hua̱nti ̱ aya lacanu̱ya̱ c-má̱laccha̱ laqui ̱mpi ̱ chuná̱ natlahuay. 10 Nata̱laní ̱n, huá̱ cakantí ̱tit la̱ntla̱ tilatama̱ko̱lh xalakmaka̱n profetas

572 acxni ̱ xpa̱lacachihui ̱nanima̱kó̱ Dios c-xlaksti ̱pa̱ncan xli ̱ta̱chiquicán, chu̱ la̱ntla̱ xlacán pa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱ko̱lh ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ akspulako̱lh. 11 Quin luhua lactali ̱pa̱hu cca̱li ̱ma̱xtuya̱hu hua̱nti ̱ aya̱ pa̱xuhuako̱y ma̱squi pa̱ti ̱ko̱y caxatu̱cahua̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ lakchinko̱y c-xlatama̱tcán, xa̱huá̱ aya ca̱li ̱ta̱kal hchihui ̱nancani ̱tántit la̱ntla̱ pa̱ti ̱ni ̱t yama̱ xamaka̱n ko̱lutzí ̱n xuanicán Job, na̱ catzi ̱ya̱tittá̱ pi ̱ a̱li ̱sta̱lh Dios lakalhámalh pi ̱ pa̱xuhua̱na̱pá̱ti ̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ akspúlalh; huá̱ li ̱lakalhámalh sa̱mpi ̱ Dios xli ̱ca̱na̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n, chu̱ kayaj catzaniko̱y, xa̱huá̱ lakalhamanko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y. 12 Xali ̱huacá̱ hua̱ntu̱ cuí ̱ntaj mili ̱tlahuatcán pi ̱ acxni ̱ pala tú̱ li ̱chihui ̱naná̱tit, chu̱ lacasquiná̱tit pi ̱ xca̱najlaca̱ hua̱ntu̱ chihui ̱nántit, ni ̱ cali ̱quilhpítit nali ̱ma̱luloká̱tit akapú̱ n, ca̱tiyatna, usu pala tú̱ la̱ntla̱ tu̱ anán, hua̱mpi ̱ huata caj xma̱n cahuántit acxni ̱ kalhchihui ̱naná̱tit, “Xli ̱ca̱na̱”, lapi ̱ ca̱na̱, lapi ̱ ni ̱ ca̱na̱, pus “Ni ̱ xli ̱ca̱na̱”. Chuná̱ mili ̱kalhchihui ̱natcán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nali ̱tamakstuntlahuayá̱tit caj xpa̱lacata mintachihuincán. 13 Pala tí ̱ makcatzi ̱y tali ̱puhuá̱n c-xlatáma̱t, mini ̱niy pi ̱ catláhualh oración; chu̱ pala tí ̱ makcatzi ̱y tapa̱xuhuá̱n c-xlatáma̱t cali ̱tlí ̱nilh Quimpu̱chinacán tatlí ̱n tu̱ nali ̱ma̱xqui ̱y pa̱xcatcatzínit. 14 Lapi ̱ cha̱tum huixín ti ̱ ta̱tatlay, catasaniko̱lh lakko̱lún hua̱nti ̱ puxcu̱ nanko̱nit c-siculán laqui ̱mpi ̱ xlacán napa̱lacasquinko̱y c-xoracioncán, chu̱ nali ̱tlahuako̱y aceite, na̱ acxnitiya̱ nasquiniko̱y li ̱tlá̱n Dios pi ̱ cama̱pácsalh. 15 Chu̱ pi ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka xtaca̱najlacán nasquiniko̱y Dios cama̱pácsalh, yama̱ ta̱tatlá̱ xli ̱ca̱na̱ napacsa, chu̱ lapi ̱ huá̱ xli ̱pa̱ti ̱ma̱ caj xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios pacs nama̱tzanka̱naniy. 16 Huá̱ xpa̱lacata

573 cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ cala̱kalhapalanítit mintala̱kalhi ̱ncán cha̱tunu a̱makapitzí ̱n, chu̱ cala̱pa̱lacatlahuátit oración c-xlacati ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ ma̱squi tú̱ xli ̱ta̱tatlayá̱tit napacsá̱tit. Sa̱mpi ̱ yama̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ tla̱n xtapuhuá̱n, chu̱ xli ̱pacs xnacú̱ li ̱tlahuay oración, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xoración kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, chu̱ Dios kaxmatniy hua̱ntu̱ squiniy. 17 Xa̱huá̱ caj calacapa̱stáctit xamaka̱n quilhtamacú̱ yama̱ profeta Elías, na̱ caj cati ̱hua̱ chixcu xuani ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin, hua̱mpi ̱ acxni ̱ xli ̱pacs xnacú̱ tzúculh squiniy Dios c-xoración pi ̱ nia̱lh camilh se̱n, pus aktutu ca̱ta a̱íta̱t ni ̱ milh se̱n. 18 Acxni ̱ squinipá̱ Dios pi ̱ camacamilhá̱ se̱n, Dios kaxmátnilh xoración, chu̱ macámilh se̱n, chuná̱ chu̱ na̱má̱ tilana̱nampá̱ ca̱tiyatna.

SANTIAGO 5 19 Nata̱laní n ̱ , pala tí ̱ aksti ̱tumá̱ xli ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, hua̱mpi ̱ xamaktum milh quilhtamacú̱ tlahuay tala̱kalhíṉ , chu̱ akxtakmakán hua̱ntu̱ aya xli ̱pa̱huán, chu̱ lapi ̱ cha̱t um li ̱tum hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huán Cristo namakta̱yay pi ̱ cali ̱pa̱huampá̱ Quimpu̱chinacán, 20 luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ hua̱nti ̱ yumá̱ makta̱yay cha̱t um xta̱ca̱najlani ̱ hua̱nti ̱ xma̱laktzanka̱ma̱ xlatáma̱t xpa̱lacata xtala̱kalhíṉ , lapi ̱ ma̱a kata̱ksni ̱y pi ̱ cali ̱pa̱huampá̱ Dios, chu̱ calakmákalh xtala̱kalhíṉ , pus luhua tlanca li ̱tlá̱n tlahuaniy la̱ntla̱ lakma̱xtuniy xli ̱stacna̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱pa̱á n nani ̱y, chu̱ Dios ma̱t zanka̱naniy yama̱ xli ̱lhu̱ hua xtala̱kalhíṉ hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t.

Xli ̱mactum xcarta̱ hua̱ntu̱ tzokli ̱ San Pedro XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Apóstol Pedro huá̱ li ̱tzokniko̱lh yuma̱ xli ̱maktum xcarta xta̱ca̱najlaní ̱n, chuná̱ chixcuhuí ̱n xa̱huá̱ lacchaján, laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum calatama̱ko̱lh xta̱chuná̱ xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xlakskata̱n Dios li ̱taxtuko̱ni ̱t. Yuma̱ tla̱n latáma̱t antá̱ stalanca xli ̱tasíyut xla̱li ̱pa̱xqui ̱tcán cha̱tunu cha̱tunu. Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ lacati ̱tum tapá̱xqui ̱t, aksti ̱tum calatama̱ko̱lh, chu̱ tapa̱xuhuá̱n capa̱ti ̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ lakchinko̱y tapa̱tí ̱n. Li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱cán laqui ̱mpi ̱ pala tí ̱ tlahuaniko̱y hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, xlacán ni ̱ calacapa̱stacko̱lh pala na̱ chuná̱ namakaxoko̱nanko̱y, huata xma̱n huaniko̱cán pi ̱ capa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱ko̱lh, chu̱ cama̱tzanka̱naniko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ tlahuaniko̱y pala tú̱ ni ̱tlá̱n, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tilatáma̱lh Cristo. Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs yuma̱ chixcuhuí ̱n caj xpa̱lacata cumu xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Cristo Dios xlacsacko̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ xlakskatá̱n nahuanko̱y hua̱nti ̱ luhua napa̱xqui ̱ko̱y. Xlacán li ̱taxtuko̱y xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ lakataquilhpu̱tama̱kó̱ tlanca tali ̱pa̱hu rey, li ̱ma̱xtuko̱cán xatamacama̱sta̱n cscujni ̱n Dios hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ lix̱ cajua̱lama̱kó̱, huá̱ xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ ma̱n xokoxtuko̱ni ̱t Cristo (2:9). Xli ̱akasputni yuma̱ carta lix̱ akatli ̱ko̱cán lakko̱lún pi ̱ cumu xlacán li ̱taxtuko̱y xanapuxcún hua̱nti ̱ cui ̱ntajlako̱ni ̱t xa̱makapitzi ̱n ca̱najlaní ̱n, pus huaniko̱cán pi ̱ ni ̱ cascujko̱lh caj xpa̱lacata cumu nama̱skahui ̱cán, hua̱mpi ̱ huata xli ̱pacs xtapa̱xuhuá̱n cascujko̱lh pi ̱ pa̱xqui ̱ko̱y Cristo, chu̱ lakalhamanko̱y xta̱ca̱najlani ̱ncán (5:1-4). naca̱ma̱aksti ̱tumi ̱li ̱yá̱n, chu̱ xma̱n huá̱ natapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ nascujnaniyá̱tit, laqui ̱mpi ̱ xkalhni Jesucristo hua̱ntu̱ xlá̱ stajmakani ̱t acxni ̱ makni ̱ca̱ c-cruz huá̱ naca̱li ̱chaka̱makaniyá̱n xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱ncán. Quit clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacán xataxajni caca̱ma̱xquí ̱n xtapá̱xqui ̱t, chu̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t.

Pedro li ̱pa̱xuhu xakatli ̱laca̱nko̱y ti ̱ maca̱niko̱y xcarta Quit Pedro xapóstol, usu xtalakacha̱n Jesucristo, luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu cca̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta xli ̱pacs huixín xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ ta̱kahuani ̱tántit cani ̱hua̱ ca̱chiquí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ c-xatiyat Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, xa̱huá̱ Bitinia. 2 Quintla̱t ican Dios ca̱lacsacni ̱tán hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t natlahuay, chu̱ ca̱macaminín Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱

1

La̱ntla̱ quili ̱kalhkalhi ̱tahuilatcán hua̱ntu̱ Dios naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n 3 Caxani ̱li ̱huayá̱ quili ̱ma̱xqui ̱tcán pa̱xcatcatzí ̱nit Dios huachá̱ xtla̱t 574

575 Quimpu̱chinacan Jesucristo, sa̱mpi ̱ xlá̱ ma̱lakastakuani ̱ni ̱t ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ caj xpa̱lacata tlanca xtalakalhamá̱n quin quinca̱li ̱ma̱xqui ̱ni ̱tán xasa̱sti latáma̱t xta̱chuná̱ sa̱sti lacachimpalani ̱tahu a̱maktum. Caj huá̱ xpa̱lacata ni ̱ anán tamacpuhuá̱n kalhkalhi ̱ma̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán. 4 Sa̱mpi ̱ tancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ntu̱ aya ma̱lacnu̱ ni ̱t naquinca̱ma̱xqui ̱ya̱chá̱n yamá̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱qui ̱ni ̱t c-akapú̱ n xta̱chuná̱ la̱ aktum quintata̱qui ̱ncán hua̱ntu̱ ni ̱ lay nalaclay, usu nalaksputa, usu napasay tu̱ ni ̱tlá̱n. 5 Cumu xli ̱pacs minacu̱cán aksti ̱tum li ̱pa̱huaná̱tit Dios, xlá̱ ankalhí ̱n ca̱li ̱makta̱yamá̱n xli ̱tlihuaka laqui ̱mpi ̱ tla̱n nalakchipiná̱tit, chu̱ nakalhi ̱yá̱tit yama̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱li ̱kalhi ̱má̱n, chu̱ xatakatzí ̱n naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱. 6 Huá̱ xpa̱lacata huixín li ̱kalhi ̱yá̱tit tlanca tapa̱xuhuá̱n ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj tzinu̱ quilhtamacú̱ c-milatama̱tcán lhu̱ hua tasoka̱lí ̱n naca̱lakchiná̱n, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ naca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱tit. 7 Xafuerza naca̱li ̱ucxilhcaná̱tit lhu̱ hua tapa̱tí ̱n, lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuacán oro, sa̱mpi ̱ hua̱ oro laqui ̱mpi ̱ namakanicán hua̱ntu̱ ni ̱ xlakstu oro, ma̱chichi ̱cán c-lhcúya̱t hasta nastalankko̱y. Huixín hua̱nti ̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, pala ta̱yaniyá̱tit caxatu̱cahua̱ tapa̱tí ̱n naca̱lakchiná̱n c-milatama̱tcán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yuma̱ mintaca̱najlacán a̱tzinu̱ tlanca xtápalh nali ̱taxtuy ni ̱ xahua oro, sa̱mpi ̱ oro laksputa, hua̱mpi ̱ yama̱ mintaca̱najlacán hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ ca̱li ̱tzaksanicaná̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ nali ̱laclata̱yayá̱tit, acxni ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo namín xli ̱maktuy, pus naca̱li ̱pa̱xuhuayá̱n, chu̱ tali ̱pa̱hu naca̱li ̱ma̱xtuyá̱n. 8 Ma̱squi ni ̱ cha̱t um huixín ucxílhtit Jesucristo acxni ̱ xlapu̱ lay ca̱tuxá̱huat

1 SAN PEDRO 1 tzucuni ̱tántit pa̱xqui ̱yá̱tit, na̱ ma̱squi hua̱ chuj quilhtamacú̱ ni ̱ lakapasá̱tit la̱ntla̱ luhua tasiyuy, hua̱mpi ̱ ankalhí ̱n li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ huá̱ xpa̱lacata li ̱kalhi ̱yá̱tit tlanca tapa̱xuhuá̱n c-milatama̱tcán, ni ̱ kalhi ̱yá̱tit tachihuí ̱n nali ̱huaná̱tit minquilhnicán la̱ntla̱ luhua makcatzi ̱yá̱tit. 9 Chu̱ huá̱ li ̱pa̱xuhuayá̱tit pi ̱ tancs catzi ̱yá̱tit pi ̱ kalhi ̱yá̱tit xakapu̱táxtut mili ̱stacnacán xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 10 Hua̱ yumá̱ xpa̱lacata akapu̱táxtut, hua̱ xamaka̱n profetas, usu xpa̱lacachihui ̱nani ̱n Dios, xputzama̱kó̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ la̱ntla̱ luhua naqui ̱taxtuy hua̱ntu̱ xma̱puhua̱ni ̱ko̱ni ̱t pi ̱ xli ̱lhca̱ni ̱t la̱ntla̱ quin ti ̱ li ̱pa̱huana̱hu naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n akapu̱táxtut. Xlacán tancs li ̱chihui ̱nanko̱lh pi ̱ caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n ma̱squi ni ̱ xcatzi ̱ko̱y lá̱ntla̱ luhua nalay. 11 Sa̱mpi ̱ cspiritu Cristo xma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ yama̱ profetas hua̱ntu̱ Quimpu̱chinacan Jesús xli ̱pá̱ti ̱t xuani ̱t, chu̱ la̱ntla̱ a̱li ̱sta̱lh luhua tlanca li ̱cá̱cni ̱t nali ̱ma̱xqui ̱cán; hua̱mpi ̱ xlacán luhua xcatzi ̱putunko̱y xatú̱ xlakasi nali ̱taxtuy tama̱ Cristo, chu̱ xatú̱ ya̱ xquilhtamacú̱ xli ̱kantáxtut xuani ̱t hua̱ntu̱ aya xtalhca̱tahuilani ̱t yama̱ hua̱ntu̱ xma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ Espíritu hua̱ntu̱ xuí ̱ c-xlatama̱tcán. 12 Hua̱mpi ̱ Dios lacatancs ma̱catzi ̱ni ̱ko̱lh yama̱ profetas pi ̱ hua̱ntu̱ xlacán xli ̱akchihui ̱nama̱kó̱, ni ̱ nama̱kantaxti ̱y tu̱ xma̱lacnu̱ ni ̱t acxni ̱ yama̱ xquilhtamacu̱cán, hua̱mpi ̱ huata ma̱catzi ̱ni ̱ko̱lh pi ̱ huixín hua̱nti ̱ luhua a̱li ̱sta̱lh naca̱lakcha̱ná̱n. Hua̱mpi ̱ tama̱ tama̱catzi ̱ní ̱n tu̱ maká̱n tima̱catzi ̱ni ̱ko̱ca̱ profetas, huatiya li ̱tum la̱nchuj quilhtamacú̱ ca̱li ̱akchihui ̱nanini ̱tán yuma̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y xli ̱tlihuaka Espíritu Santo hua̱ntu̱ Dios macaminiko̱ni ̱t c-akapú̱ n, huachá̱ yama̱ li ̱pa̱xuhu akapu̱táxtut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y Cristo. ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hasta ángeles xala c-akapú̱ n xmakcatzi ̱putunko̱lh

1 SAN PEDRO 1 yuma̱ tlanca tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit hua̱nti ̱ Dios ca̱ma̱akapu̱taxti ̱ni ̱tán, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ni ̱ lay makcatzi ̱ko̱y! Dios quinca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu 13 Huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n, ankalhí ̱n skálalh calatapá̱tit, li ̱huana̱ akstitum camaclacasquíntit mintalacapa̱stacnicán. Xa̱li ̱ankalhí ̱n cakalhkalhi ̱tahuilátit hua̱ntu̱ Dios caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n acxni ̱ namimpalay Quimpu̱chinacan Jesucristo. 14 Cumu huixín xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ xli ̱pacs mintapa̱xuhua̱ncán lakachixcuhui ̱putuná̱tit, huixín nia̱lh cali ̱latapá̱tit tama̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱lapá̱tit acxni ̱ ni ̱ xa̱lakapasá̱tit Dios. 15 Huata luhua aksti ̱tum calatapá̱tit la̱ntla̱ lakati ̱y Dios, sa̱mpi ̱ Quintla̱tican Dios, hua̱nti ̱ ca̱tasanini ̱tán laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit, xlá̱ luhua aksti ̱tum kalhi ̱y xlatáma̱t. 16 Sa̱mpi ̱ antá̱ chuná̱ lacatancs huan c-Li ̱kalhtahuaka: “Aksti ̱tum cakalhí ̱tit milatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit aksti ̱tum ckalhi ̱y quilatáma̱t.” 17 Cumu huixín stalanca catzi ̱yá̱t it pi ̱ Dios ni ̱ caj natlahuay talacsacpa̱xquí ̱n, acxni ̱ xlá̱ nama̱lakcha̱ni ̱y quilhtamacú̱ la̱ntla̱ tampa̱xtum nama̱xoko̱ni ̱ko̱y chixcuhuí ̱n xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t c-xlatama̱tcán, huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ huixín hua̱nti ̱ tlahuaniyá̱tit oración Dios, chu̱ huaniyá̱tit: “Huix Quintla̱ticán”, pus ca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ luhua aksti ̱tum calakachixcuhuí ̱tit xli ̱makua̱ tla̱n lapá̱tit u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. 18 Niucxni ̱ tipa̱t zanka̱yá̱t it la̱ntla̱ Dios ca̱lakma̱xtuni ̱tán yama̱ c-milatama̱tcán hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ xkalhi ̱y xlakasi, laqui ̱mpi ̱ tla̱n namakapa̱xuhuayá̱tit Dios, chu̱ nakalhi ̱yá̱tit akapu̱táxtut, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ xli ̱lapá̱tit yama̱ ni ̱tlá̱n

576 latáma̱t hua̱ntu̱ xca̱ma̱siyunicani ̱tántit, hua̱ntu̱ minti ̱lhani ̱tanchá̱ xalakmaka̱n minatla̱t nacán. Na̱ luhua catzi ̱yá̱tit pi ̱ xtápalh tama̱ akapu̱táxtut tu̱ aya kalhi ̱yá̱tit, ni ̱ tumi ̱n lix̱ okocani ̱t hua̱ntu̱ laksputa̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ oro, usuchí ̱ plata, 19 hua̱mpi ̱ huata Cristo lix̱ ókolh xkalhni ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ stajmákalh c-cruz, xlá̱ li ̱táxtulh xta̱chuná̱ la̱ tantum actzu̱ li ̱makni ̱t calhni ̱lu̱ tu̱ ni ̱tú̱ pasani ̱t tu̱ ni ̱tlá̱n, laqui ̱mpi ̱ la̱ntla̱ nani ̱y chuná̱ nalix̱ oko̱nán xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncan chixcuhuí ̱n. 20 Hasta la̱ntla̱ Dios ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y ca̱tuxá̱huat aya xli ̱lacsacni ̱t pi ̱ hua̱ Cristo xli ̱ma̱kantáxti ̱t nahuán hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ cumu quin xquinca̱ucxilhlacachimá̱n, huá̱ xpa̱lacata ni ̱ tuncán tili ̱macámilh xCam Jesucristo hasta la̱nchujcú̱ tu̱ a̱huatiya quilhtamacú̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱y, chu̱ chuná̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n akapu̱táxtut huixín hua̱nti ̱ lapá̱tit la̱nchuj quilhtamacú̱. 21 Chu̱ acxni ̱ milh, huá̱ lí ̱milh laqui ̱mpi ̱ quin tla̱n naca̱najlaya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tu̱ Dios xma̱lacnu̱ ni ̱t, sa̱mpi ̱ huá̱ xlá̱ ti ̱ ma̱lakastakuáni ̱lh ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ a̱li ̱sta̱lh má̱xqui ̱lh li ̱ca̱cni li ̱tlihuaka, xa̱huá̱ li ̱pa̱xuhu pu̱táhui ̱lh c-akapú̱ n. Huá̱ xpa̱lacata̱ xma̱n hua̱ Dios li ̱pa̱huaná̱tit, chu̱ kalhkalhi ̱huilátit hua̱ntu̱ xlá̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 22 Hua̱nchú̱ pi ̱ aya kaxpatpá̱t it yama̱ tachihuíṉ hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios, chu̱ tlahuátit hua̱ntu̱ antá̱ li ̱ma̱paksi ̱nán, chu̱ chuná̱ li ̱chaka̱makanini ̱tántit minacu̱cán xli ̱pacs hua̱ntu̱ xkalhi ̱yá̱tit lix̱ cajnit tala̱kalhíṉ , laqui ̱mpi ̱ tla̱n chu̱ aksti ̱tum napa̱xqui ̱ko̱yá̱tit minta̱ca̱najlaníṉ . Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ niucxni ̱ namakaxtaká̱tit chuná̱ nali ̱pa̱xqui ̱yá̱tit cha̱tunu a̱makapitzíṉ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka mintalacapa̱stacnicán, xa̱huá̱ xli ̱pacs xtapa̱xuhua̱n minacucán. 23 Pus ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín xkalhi ̱yá̱tit yama̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán

577 minatla̱t nacán hua̱nti ̱ na̱ ni ̱ko̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cati ̱huá̱, chu̱ qui ̱taxtuy pi ̱ aya sa̱sti tachixcuhui ̱ni ̱tántit caj xpa̱lacata yama̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ kaxpatni ̱tántit, chu̱ yama̱ xtachihui ̱n Dios niucxni ̱ nalaksputa̱ xtascújut, sa̱mpi ̱ tama̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ scujma̱ nahuán c-quilatama̱tcán. 24 Chu̱ cLi ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ tatzokni ̱t: “Xli ̱pacs la̱ntla̱ cha̱tunu̱ hua̱nti ̱ lama̱ ca̱tuxá̱huat xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ pu̱ kalhtum tachaná̱n xala ca̱tuhuá̱n, chu̱ xli ̱tlihuaka, xa̱huá̱ xli ̱ca̱cni ̱ hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ xaxánat yama̱ tachaná̱n. Pacs nalaksputa̱ xta̱chuná̱ la̱ tachaná̱n hua̱ntu̱ sca̱ca, chu̱ yujtamakán xaxánat, 25 hua̱mpi ̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacán xa̱li ̱ankalhi ̱n nahuán, chu̱ scujma̱ nahuán c-quilatama̱tcán.” Hua̱ yuma̱ tama̱catzi ̱ní ̱n xla akapu̱táxtut hua̱ntu̱ tama̱xqui ̱ni ̱tántit. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, calakmakántit xli ̱pacs hua̱ntu̱ xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, nia̱lh tú̱ cala̱li ̱akskahuítit, nia̱lh caj xma̱n cala̱li ̱ma̱siyunítit pi ̱ la̱pa̱xqui ̱yá̱tit, huata luhua xli ̱ca̱na̱ cala̱pa̱xquí ̱tit, nia̱lh tú̱ cala̱lakcatzanítit, chu̱ nia̱lh cala̱aksántit. 2 Huata huixín ankalhí ̱n calakpuhualacapítit xatla̱n xtastacya̱hu Dios, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactzu̱ lakskatá̱n laktasako̱y xtziqui ̱tcán sa̱mpi ̱ tzincsma̱kó̱, na̱ chuná̱ chu̱ huixín caputzátit laqui ̱mpi ̱ laktlihuakán nali ̱huaná̱tit c-mintaca̱najlacán. 3 Lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín aya talulokni ̱tántit pi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ quinca̱lakalhamaná̱n Quimpu̱chinacán, pus catzaksátit nali ̱scujá̱tit hua̱ntu̱ cca̱huanini ̱tán.

2

Cristo li ̱taxtuy xastacna chíhuix hua̱ntu̱ xapuxcu huí ̱ 4 Luhua li ̱pa̱xuhu calaktalacatzuhuí ̱tit Quimpu̱chinacan Cristo, sa̱mpi ̱ xlá̱

1 SAN PEDRO 1​, ​2 huá̱ li ̱taxtuy xastacna chíhuix hua̱ntu̱ pa̱tzapsnaní ̱n lakmakanko̱lh, hua̱mpi ̱ Dios ma̱n lacsacni ̱t sa̱mpi ̱ c-xlacatí ̱n xlá̱ kalhi ̱y tlanca xtápalh, ni ̱tí ̱ macalay. 5 Chu̱ xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱t it Cristo, Dios ca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ pala xastacna chíhuix hua̱ntu̱ xlá̱ maclacasquima̱kó̱ pi ̱ ca̱xtlahuama̱ aktum xastacna templo anta̱ni ̱ huij nahuán, hasta na̱ quinca̱li ̱ma̱xtuyá̱n xta̱chuná̱ pa̱lijni hua̱nti ̱ aksti ̱tum nascujnaniya̱hu la̱ntla̱ nali ̱sa̱huaniya̱hu li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ ma̱tla̱ni ̱y Dios, hua̱ntu̱ Jesucristo tlahuani ̱t c-quilatama̱tcán. 6 Chuná̱ kantaxtuma̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huan c-Li ̱kalhtahuaka: “C-xaca̱chiqui ̱n Sión, nacmacá̱n cha̱tum tali ̱pa̱hu chixcú̱ hua̱nti ̱ quit clacsacni ̱t. Xlá̱ xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ aktum tlanca tali ̱pa̱hu chíhuix hua̱ntu̱ ya̱huacán c-cha̱stú̱ n xta̱chuná̱ xatalaya̱hu chiqui; chu̱ xli ̱pacs yuma̱ hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huanko̱y, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ niucxni ̱ catili ̱tama̱ma̱xani ̱ko̱lh pala xma̱n pi ̱ li ̱ta̱kskahuiko̱ni ̱t nahuán a̱li ̱sta̱lh.” 7 Xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huana̱hu Cristo, luhua catzi ̱ya̱hu pi ̱ tama̱ xastacna chíhuix kalhi ̱y tlanca xtápalh, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y, qui ̱taxtuniko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huan c-Li ̱kalhtahuaka: “Yama̱ tlanca xastacna chíhuix hua̱ntu̱ lakmakanko̱lh pa̱tzapsnaní ̱n sa̱mpi ̱ puhuanko̱lh pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasi, huata la̱nchiyú̱ huá̱ luhua tamaclacasquima̱, sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱jaxko̱ni ̱t la̱ntla̱ xli ̱tlanca chiqui.” 8 Chu̱ lacatum chuná̱ huampalay: “Lhu̱ hua̱ ti ̱ nali ̱akchakxko̱y yuma̱ chíhuix, chu̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nama̱makuasi ̱ko̱y.” Yuma̱ li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ li ̱akchakxnanko̱y yuma̱ chíhuix, hua̱ chuná̱ li ̱lay sa̱mpi ̱

1 SAN PEDRO 2 xlacán lakachixcuhui ̱makanko̱y yamá̱ tu̱ ma̱lacnu̱y Dios la̱ntla̱ ma̱sta̱putún akapu̱táxtut, hua̱mpi ̱ fuerza̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱cán pi ̱ chuná̱ ni ̱ kaxmatputunko̱y. 9 Huixín hua̱nti ̱ aya li ̱pa̱huaná̱t it Cristo, Dios ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ mintla̱tcán nahuán, chu̱ huixín xlakskatá̱n nahuaná̱tit; xlá̱ ca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán pa̱lijni ̱ hua̱nti ̱ nascujnaniyá̱tit cha̱tum tlanca mireycán, na̱ ca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán xli ̱nata̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ ta̱tapaksi ̱yá̱tit c-aktum tíyat anta̱ni ̱ pacs aksti ̱tum latama̱ko̱y. Cumu huixín catzi ̱yá̱tit yumá̱, luhua mili ̱tlahuatcán pi ̱ nali ̱chihui ̱naná̱tit hua̱ntu̱ Dios tlahuani ̱t lactlanca li ̱ca̱cni xtascújut c-milatama̱tcán, chu̱ la̱ntla̱ ca̱tasanín laqui ̱mpi ̱ nalakmakaná̱tit yama̱ lakaca̱paklhtu̱taj latáma̱t, chu̱ ca̱ma̱xquí ̱n nali ̱latapa̱yá̱tit li ̱pa̱xuhu cxkakánat. 10 Umincha quilhtamacú̱ huixín ni ̱ pala tzinú̱ xpuhuaná̱tit pala pi ̱ tla̱n xli ̱taxtútit xatalacsacni ̱n xlakskata̱n Dios, hua̱mpi ̱ hua̱ chú̱ xli ̱ca̱na̱ xlakskata̱n Dios huixín, sa̱mpi ̱ huá̱ ma̱n ca̱lacsacni ̱tán; xapu̱ lana̱ huixín ni ̱ xcatzi ̱yá̱tit pala pi ̱ Dios naca̱lakalhamaná̱n, hua̱mpi ̱ hua̱ chu̱ tancs taluloká̱tit pi ̱ caj xli ̱tla̱n Dios ca̱li ̱lakcha̱ni ̱tán xtalakalhamá̱n. Pedro huaniko̱y xta̱ca̱najlaní ̱n pi ̱ xli ̱makua̱ lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat xma̱n hua̱ Dios cascujnaniko̱lh 11 Nata̱laní ̱n, quit luhua cca̱lakalhamaná̱n, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱makua̱ lapá̱tit ca̱tuxá̱huat luhua aksti ̱tum calatapá̱tit, ni ̱ catlahuátit hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n. Quin tiji ̱tla̱huaní ̱n hua̱nti ̱ caj tzinú̱ tiyamaktahuilama̱hu u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat; pus niucxni ̱ titama̱sta̱niyá̱tit xtatlahuaputu ni ̱tlá̱n mintalacapa̱stacnicán sa̱mpi ̱ hua̱ tamá̱ li ̱aktzanka̱ta̱yay mili ̱stacnacán.

578 12 Huixín

lacati ̱tum calatapá̱tit c-xlaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios, chu̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y, ma̱squi xlacán hua̱ chuj quilhtamacú̱ cala̱huá̱ ca̱li ̱kalhchihui ̱nanko̱yá̱n xta̱chuná̱ la̱mpala ni ̱ lacuán minta̱yatcán, juerza̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lacuan mintatlahucán hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios nama̱kalhapali ̱ko̱y xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán nali ̱ta̱yako̱y pi ̱ xta̱kskahuiko̱ni ̱t, chu̱ napa̱xcatcatzi ̱niko̱y Dios caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t c-milatama̱tcán. 13 Caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pa̱huaná̱t it Quimpu̱chinacán, quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ cakalhakaxpatkó̱tit hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nanko̱y pu̱ lactu li ̱ma̱paksí ̱n li ̱huilako̱lh chixcuhuí ̱n, xali ̱huaca̱ gobierno sa̱mpi ̱ huá̱ xapuxcu ma̱paksi ̱ná̱ li ̱hui ̱ hua̱mpi ̱ na̱ chuná̱ ma̱paksi ̱naní ̱n xala c-minca̱chiqui ̱ncán. 14 Na̱ chuná̱ cakalhakaxpatkó̱tit xli ̱ma̱paksi ̱ncán hua̱nti ̱ li ̱ma̱xtuko̱cani ̱t ma̱paksi ̱naní ̱n, sa̱mpi ̱ xlacán li ̱lacsacko̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ nama̱kalhapali ̱ko̱y xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ lix̱ cájnit lama̱kó̱, chu̱ naca̱cni ̱naniko̱cán yama̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum lama̱kó̱, chu̱ hua̱ntu̱ lacuan tascújut tlahuama̱kó̱. 15 Dios lacasquín pi ̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu caj xma̱n huá̱ catlahuahu hua̱ntu̱ lacuan tatlahu laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ quinca̱quiclhcatzaniyá̱n, cumu xlacán ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, ni ̱tú̱ nata̱ksko̱y c-quilatama̱tcán hua̱ntu̱ cala̱huá̱ naquinca̱li ̱kalhchihui ̱nanko̱yá̱n. 16 Xa̱huá̱ huixín calatapá̱t it xta̱chuná̱ hua̱nti ̱ miacstucui ̱ntajcán tlahuako̱yá̱tit pacs hua̱ntu̱ puhuaná̱tit, sa̱mpi ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱tí ̱ lay li ̱huaniyá̱tit hua̱ntu̱ natlahuayá̱tit, hua̱mpi ̱ ma̱squi catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱tí ̱ lay ca̱li ̱huaniyá̱n tu̱ tlahuayá̱tit, ni ̱ huá̱ xpa̱lacata nali ̱tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lix̱ cájnit. Huata aksti ̱tum calatapá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mini ̱niko̱y nalatama̱ko̱y yama̱ hua̱nti ̱ xma̱n hua̱ Dios scujnima̱kó̱. 17 Cama̱xqui ̱kó̱tit

1 SAN PEDRO 2​, ​3

579 ca̱cni ̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n, chu̱ akstitum capa̱xqui ̱kó̱tit minta̱ca̱najlani ̱ncán, aksti ̱tum calatapá̱tit c-xlacati ̱n Dios, ni ̱tú̱ titlahuayá̱tit hua̱ntu̱ nali ̱makali ̱puhuaná̱tit, xa̱huá̱ lacati ̱tum cakalhakaxpáttit gobierno huachá̱ yama̱ tlanca quima̱paksi ̱nacan emperador. Chuná̱ casta̱lanihu la̱ntla̱ pa̱ti ̱nani ̱t Cristo 18 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ makscujá̱t it, caca̱cni ̱nanikó̱tit mima̱la̱nacán hua̱nti ̱ ca̱ma̱scujumá̱n, chu̱ cakalhakaxpáttit hua̱ntu̱ ca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, ni ̱ caj xma̱n huá̱ yuma̱ mima̱la̱nacán hua̱nti ̱ tla̱n ca̱catzi ̱niyá̱n, chu̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n, huata na̱ chuná̱ yama̱ mima̱la̱nacán hua̱nti ̱ tlanca li ̱catzi ̱ko̱y, acxtum caca̱cni ̱nanítit. 19 Sa̱mpi ̱ Dios chuná̱ lakati ̱y, chu̱ li ̱pa̱xuhuay yama̱ hua̱nti ̱ ma̱tla̱ni ̱y pacs pa̱ti ̱y hua̱ntu̱ natlahuanicán, ma̱squi catzi ̱y pi ̱ ni ̱tú̱ caj kalhakaxmatmakanani ̱t, caj xpa̱lacata pi ̱ chuná̱ li ̱makapa̱xuhuay Dios. 20 Li ̱huana̱ calacapa̱stáctit: lapi ̱ huixín ca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱pa̱cántit caj xpa̱lacata pi ̱ huí ̱ tu̱ ni ̱ tla̱n tlahuani ̱tántit, ¿pá̱ puhuaná̱tit pi ̱ Dios naca̱lakalhamaná̱n, chu̱ naca̱li ̱pa̱xuhuayá̱n caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ li ̱pa̱ti ̱pá̱tit? Hua̱mpi ̱ lapi ̱ li ̱pa̱ti ̱nampá̱tit caj xpa̱lacata pi ̱ tlahuapá̱tit hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, chu̱ pa̱xuhua̱na̱ li ̱pimpá̱tit hua̱ntu̱ ca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱pa̱cántit, entonces xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ tamá̱ lakati ̱y Dios hua̱ntu̱ huixín tlahuapá̱tit sa̱mpi ̱ huá̱ li ̱ma̱siyuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huaná̱tit. 21 Caj hua̱ yumá̱ xpa̱lacata Dios ca̱li ̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱ucxilhá̱n pala xli ̱ca̱na̱ natlahuayá̱tit xtalacasquín la̱ntla̱ Cristo pa̱xuhua̱na̱pá̱ti ̱lh caj quimpa̱lacatacán, chuná̱ xlá̱ li ̱huana̱ quinca̱ma̱siyunini ̱tán la̱ntla̱ napa̱ti ̱ya̱hu acxni ̱ tlahuaya̱hu hua̱ntu̱ lakati ̱y Dios, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n: chuná̱ cama̱kantaxtí ̱tit la̱ntla̱ xlá̱ quinca̱ma̱siyunini ̱tán. 22 Ma̱squi

xli ̱ca̱na̱ pi ̱ la̱ntla̱ Cristo tilatáma̱lh ca̱tuxá̱huat, xlá̱ niucxnicú̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n, chu̱ ni ̱ pala cha̱tum hua̱nti ̱ xáksalh. 23 La̱ntla̱ maklhu̱ hua cala̱huá̱ lacaquilhni ̱ca̱, xlá̱ niucxni ̱ cala̱huá̱ kalhtí ̱nalh; acxni ̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱, xlá̱ niucxni ̱ puhua̱ pala nama̱lakxoka̱ko̱y pacs tu̱ xtlahuanima̱ca̱, huata pacs Dios xma̱cui ̱ntajli ̱ma̱ xtapa̱tí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum nama̱xoko̱ni ̱ko̱y cha̱tunu cha̱tunu̱ pacs la̱ntla̱ tu̱ tlahuako̱ni ̱t c-xlatama̱tcán. 24 Cristo cucako̱lh c-xtiyatli ̱hua xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ antá̱ ma̱lakspútulh c-cruz acxni ̱ ni ̱lh, laqui ̱mpi ̱ quin aya ta̱ni ̱ni ̱tahu nahuán xpa̱lacata tala̱kalhí ̱n, chu̱ caj xma̱n huá̱ nali ̱latama̱ya̱hu hua̱ntu̱ aksti ̱tum latáma̱t. Cristo tamá̱sta̱lh ma̱sipa̱ni ̱ca̱, chu̱ chuná̱ quinca̱ma̱pacsanín quintasipa̱ni ̱ncán hua̱ntu̱ xkalhi ̱ya̱hu xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán. 25 Xali ̱pu̱ lana̱ quin xlama̱hu xta̱chuná̱ la̱ xaaktzanka̱tama̱n calhni ̱lu̱, hua̱mpi ̱ chu̱ aya laktapu̱ spitpalani ̱tahu quima̱putxuani ̱nacan Cristo hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱lakalhamaná̱n, cuí ̱ntaj quinca̱tlahuayá̱n sa̱mpi ̱ hua̱ tamá̱ xli ̱ca̱na̱ quimaktakalhnacán, chu̱ xlá̱ niucxni ̱ caquintica̱akxtakmakán. La̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ pu̱chuhuako̱y Xa̱huá̱ cca̱huaniputuná̱n huixín lacchaján hua̱nti ̱ pu̱chuhuayá̱tit, pi ̱ li ̱pa̱xuhu calakachixcuhuí ̱tit minchixcucá̱n, laqui ̱mpi ̱ ma̱squi xlacán ni ̱ ca̱najlako̱y hua̱ntu̱ huan xtachihui ̱n Dios, caj cumu naucxilhko̱y la̱ntla̱ huixín kalhakaxpatni ̱naná̱tit, xlacán na̱ natzucuko̱y li ̱pa̱huanko̱y Dios ma̱squi ni ̱ cali ̱ta̱kalhchihui ̱nántit, hua̱mpi ̱ huata xma̱n naucxilhko̱y tla̱n mintatlahucán, 2 chu̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum huixín lapá̱tit c-xlacati ̱n Dios, chu̱ ni ̱tú̱ kalhakaxpatmakanampá̱tit. 3 Xa̱huá̱ ni ̱ caj xma̱n hua̱ mimacnicán

3

1 SAN PEDRO 3 cuí ̱ntaj catlahuátit la̱ntla̱ li ̱huana̱ naca̱xya̱huayá̱tit pi ̱ li ̱lakáti ̱t natasiyuyá̱tit, ni ̱ cali ̱taca̱xta̱yátit lacuan li ̱taca̱xta̱y xla oro, usu pala la̱ntla̱ lactlanca ta̱cxquítat, chu̱ ni ̱ cali ̱lhaka̱nántit xalacsuán, chu̱ lactapala̱xla lha̱ka̱t. 4 Huixín ni ̱ chuná̱ catlahuátit, huata c-milatama̱tcán cama̱siyútit hua̱ntu̱ xaksti ̱tum, chu̱ hua̱ntu̱ xasma̱lhua cakalhí ̱tit mintalacapa̱stacnicán, hua̱ yumá̱ tu̱ lhu̱ hua xtápalh c-xlacati ̱n Dios. 5 Hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ yama̱ lacchaján hua̱nti ̱ luhua xli ̱pa̱huanko̱y Dios, na̱ chuná̱ li ̱ma̱siyuko̱lh xca̱cni xnacu̱cán, la̱ntla̱ aksti ̱tum xkalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱y xchixcucán. 6 Calacapa̱stáctit yama̱ xamaka̱n pusca̱t Sara, la̱ntla̱ pacs xkalhakaxmata̱ hua̱ntu̱ xli ̱ma̱paksi ̱y xchixcu Abraham, xlá̱ niucxni ̱ caj kalhakaxmatmakánalh. Lapi ̱ huixín namacasta̱layá̱tit Sara xta̱chuná̱ lactzumaján macasta̱lako̱y xtzicán, chu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nalakachixcuhui ̱naná̱tit, chu̱ natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lacuan tascújut, na̱ chuná̱ huixín ni ̱tú̱ catikalhí ̱tit hua̱ntu̱ nali ̱pe̱cuaná̱tit c-xlacati ̱n minchixcú ma̱squi ni ̱ li ̱pa̱huán Dios. 7 Na̱ cca̱huaniputuná̱n huixín chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ pu̱chuhuayá̱tit, pi ̱ tla̱n cacatzi ̱nikó̱tit mimpusca̱tcán, caca̱cni ̱nanikó̱tit la̱ntla̱ xlacán mini ̱niko̱y, ni ̱ caj xpa̱lacata cumu lacchaján a̱tzinu̱ lacscalajuán c-xlatama̱tcán, hua̱mpi ̱ cumu Dios na̱ ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t yama̱ xasa̱sti latáma̱t hua̱ntu̱ caj xpa̱lacata tlanca xtalakalhamá̱n ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán huixín, na̱ chuná̱ natlahuayá̱tit laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ nasoka̱li ̱yá̱n acxni ̱ pala tú̱ nasquiniya̱ Dios c-mioración. Cuí ̱ntaj catlahuahu quisi ̱maka̱tcán pi ̱ ni ̱tú̱ cala̱huá̱ nali ̱chihui ̱nana̱hu 8 Luhua cca̱squiniyá̱n li ̱tlá̱n pi ̱ aksti ̱tum calatapá̱tit, macxtum calátit,

580 aktuma talacapa̱stacni ̱ cakalhí ̱tit, chu̱ acxtum cala̱pa̱xquí ̱tit cumu li ̱nata̱lán, tla̱n, chu̱ kayaj cala̱catzanítit, chu̱ ni ̱tí ̱ calacata̱quí ̱tit, usu tlanca̱ cacatzi ̱nítit. 9 Pala tí ̱ ca̱tlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, huixín ni ̱ chuná̱ cali ̱makaxokótit; pala tí ̱ cala̱huá̱ ca̱huaniyá̱n, ni ̱ chuná̱ cali ̱kalhtí ̱tit. Hua̱mpi ̱ huata hua̱ntu̱ xaksti ̱tum huixin catlahuátit, casquinítit Dios pi ̱ camaktá̱yalh, chu̱ ni ̱tú̱ caakspúlalh ma̱squi tú̱ huanimá̱n, usu tlahuanimá̱n, sa̱mpi ̱ Dios ca̱li ̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ naca̱siculana̱tlahuayá̱n acxni ̱ pala chuná̱ natlahuayá̱tit. 10 Sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ lakpuhualacá̱n pi ̱ li ̱pa̱xuhu latama̱putún c-xlatáma̱t, chu̱ aktziyaj latama̱putún cha̱li ̱ cha̱lí ̱, pus luhua cuí ̱ntaj catláhualh csi ̱máka̱t ni ̱tú̱ cala̱huá̱ nali ̱chihui ̱nán, na̱ ni ̱ pala xquilhni ̱ ni ̱tú̱ tili ̱huán ta̱ksaní ̱n. 11 Calakmákalh xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit xtlahuay, chu̱ xma̱n calí ̱scujli ̱ hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aksti ̱tum, capútzalh hua̱ la̱ntla̱ xapa̱xuhua̱le̱nko̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ ankalhí ̱n chuná̱ cali ̱latáma̱lh. 12 Sa̱mpi ̱ hua̱ Quimpu̱chinacan Dios maktakalhko̱y hua̱nti ̱ tla̱n xtapuhua̱ncán, chu̱ acxni ̱ xlacán pala tú̱ squiniko̱y c-xoracioncán tuncán kaxmatniko̱y tu̱ squinima̱kó̱, hua̱mpi ̱ ni ̱ pala tzinú̱ ucxilhputunko̱y yama̱ hua̱nti ̱ lix̱ cájnit lama̱kó̱.” 13 ¿Lapi ̱ huixín xma̱n huá̱ putzapá̱t it pi ̱ ankalhí ̱n natlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, tí ̱ cahuá̱ naca̱tlahuaniyá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n? 14 Hua̱mpi ̱ ma̱squi xma̱n huá̱ tlahuapá̱tit hua̱ntu̱ lacuan tatlahu hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱

1 SAN PEDRO 3​, ​4

581 ni ̱tlá̱n naca̱tlahuanicaná̱tit laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱tit, ¡xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu camakcatzí ̱tit! Pus ni ̱tú̱ cali ̱pe̱cuántit, chu̱ ni ̱tí ̱ caca̱maka̱klhán, 15 hua̱mpi ̱ huata xa̱li ̱ankalhí ̱n cama̱xquí ̱tit quilhtamacú̱ Cristo pi ̱ nama̱la̱nán c-minacu̱cán, chu̱ cama̱siyútit c-milatama̱tcán pi ̱ xma̱n huá̱ Mimpu̱chinacán tlahuayá̱tit; chu̱ skálalh calatapá̱tit laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ lacati ̱tum nakalhti ̱pa̱xtokko̱yá̱tit yamá̱ hua̱nti ̱ naca̱kalhasquiná̱n xatú̱ kalhkalhi ̱pá̱tit, chu̱ ca̱najlayá̱tit pi ̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n Dios. 16 Hua̱mpi ̱ huixín lacati ̱tum, chu̱ na̱ tacacsuán catzucútit li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱tit hua̱ntu̱ ca̱najlayá̱tit, aksti ̱tum cakalhí ̱tit mintalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ xlacán naca̱ucxilhá̱n, chu̱ ma̱squi xlacán ca̱li ̱aksanko̱yá̱n tu̱ ni ̱tlá̱n caj xpa̱lacata pi ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, entonces ma̱n natzucuko̱y li ̱lacama̱xananko̱y xtama̱xcajua̱li ̱ncán hua̱ntu̱ huanko̱y, sa̱mpi ̱ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ kalhi ̱yá̱tit tla̱n mintalacapa̱stacnicán. 17 Lapi ̱ Dios lacasquín pi ̱ napa̱ti ̱naná̱tit, xli ̱ca̱na̱ luhua tla̱n naca̱qui ̱taxtuniyá̱n pala napa̱ti ̱naná̱tit caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tla̱n mintatlahucán tlahuapá̱tit nahuán, chu̱ ni ̱ caj xpa̱lacata xalix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n. 18 Acxni ̱ Cristo makni ̱ca̱ c-cruz, xlá̱ maktum tu̱ xoko̱nanko̱lh xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, ma̱squi xlá̱ niucxni ̱ tláhualh tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ pacs huá̱ pá̱ti ̱lh hua̱ntu̱ quin xlacle̱na̱hu laqui ̱mpi ̱ tla̱n naquinca̱ma̱lacatzuhui ̱yá̱n c-xlacatí ̱n Dios. Cumu Cristo chixcu xuani ̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ makni ̱ca̱ c-xtiyatli ̱hua, hua̱mpi ̱ xli ̱stacna, ni ̱ ni ̱lh huata caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ lámaj nahuán. 19 Chu̱ cumu xlá̱ xma̱n huá̱ xkalhi ̱ka̱y cspíritu, xlá̱ lakanko̱lh yama̱ li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ na̱ aya xni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ nia̱lh xkalhi ̱ko̱y xtiyatli ̱huacán, hua̱mpi ̱ ca̱li ̱ní ̱n xuilako̱chá̱ xpa̱ti ̱nama̱kó̱, xlá̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh yama̱

tachihuí ̱n tu̱ ma̱sta̱y laktáxtut. 20 Hua̱ yuma̱ cspiritucan ni ̱ní ̱n hua̱ xlacán hua̱nti ̱ acxni ̱ xlama̱kó̱ xastacná̱ caj xma̱n xkalhakaxmatmakanko̱ni ̱t Dios xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xlama̱ ko̱lutzi ̱n Noé, Dios timakakalhi ̱ko̱lh, tipuhua̱ pi ̱ calakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán xli ̱makua̱ Noé xca̱xtlahuama̱ yama̱ tlanca páklha̱t anta̱ni ̱ taju̱ ko̱lh yama̱ kalhatzayán hua̱nti ̱ ni ̱ jicsuako̱lh c-chúchut. 21 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ yama̱ kalhatzayán hua̱nti ̱ laktaxtuko̱lh c-muncá̱clat, yama̱ chúchut xala c-muncá̱clat xali ̱ucxílhti ̱t qui ̱li ̱taxtuy chúchut hua̱ntu̱ li ̱ta̱kmunuya̱hu hua̱ntu̱ hua̱nchú̱ quinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ ta̱kmunuya̱hu, ni ̱ huá̱ li ̱ta̱k munuya̱hu laqui ̱mpi ̱ yama̱ chúchut caj xma̱n huá̱ nachaka̱makán hua̱ntu̱ lix̱ cájnit kalhi ̱y quintiyatlihuacan, hua̱mpi ̱ quin ta̱kmunuya̱hu laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nachaka̱makana̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit kalhi ̱y quintalacapa̱stacnicán, chu̱ chuná̱ tla̱n nasquiniya̱hu Dios caquinca̱ma̱xquí ̱n xatla̱n xtalacapa̱stacni. Acxni ̱ ta̱k munuya̱hu stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ nakalhi ̱ya̱hu akapu̱táxtut pi ̱ li ̱pa̱huana̱hu Jesucristo hua̱nti ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n. 22 Na̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ a̱li ̱sta̱lh acxni ̱ lakastakuánalh ca̱li ̱ní ̱n xastacna álh c-akapú̱ n, chu̱ antá̱ huilachá̱ c-xpa̱xtu̱ n Dios, xlá̱ macama̱xqui ̱cani ̱t li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱paksi ̱ko̱y ángeles, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ xma̱paksi ̱nanko̱y c-akapú̱ n na̱ xkalhi ̱ko̱y li ̱ma̱paksí ̱n, hua̱mpi ̱ chu̱ pacs huá̱ kalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱y. Huá̱ cali ̱latama̱hu yama̱ tascújut hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán cha̱tunu quin Cumu huixín catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ Cristo pacs pa̱xuhua̱na̱pá̱ti ̱lh hua̱ntu̱ tlahuanica̱, huá̱ cca̱li ̱huaniyá̱n

4

1 SAN PEDRO 4 pi ̱ huixín na̱ mili ̱ma̱tla̱ni ̱tcán napa̱ti ̱yá̱tit caxatu̱cahua̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ ca̱lakchiná̱n c-milatama̱tcán. Xa̱huachí ̱ luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ma̱tla̱ni ̱y napa̱ti ̱y c-xtiyatli ̱hua xli ̱pacs tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ nalakchín, xli ̱ca̱na̱ ma̱siyuma̱ pi ̱ aya lakmakani ̱t xli ̱pacs tala̱kalhí ̱n, 2 chu̱ xli ̱makua̱ lamajcú̱ nahuán ca̱tuxá̱huat xma̱n huá̱ natlahuay c-xlatáma̱t hua̱ntu̱ Dios lakati ̱y, chu̱ nia̱lh huá̱ catitláhualh hua̱ntu̱ xma̱n nali ̱makapa̱xuhuay xtiyatli ̱hua. 3 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xali ̱pu̱ lanaja quilhtamacú̱ huixín na̱ chuná̱ xmaktlahuayá̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuako̱y yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ xli ̱lapá̱tit hua̱ntu̱ a̱tzinú̱ xlakati ̱yá̱tit, chu̱ xli ̱pa̱xuhuayá̱tit, xli ̱lapá̱tit xaxcajua latáma̱t, xtzucuyá̱tit kotá̱tit, chu̱ xkachi ̱tamakaná̱tit, catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ xli ̱makapa̱xuhuayá̱tit mintiyatli ̱huacán, chu̱ hasta xlakataquilhpu̱tayá̱tit yama̱ caj xatatlahuamakxtu mimdioscán. 4 Hua̱mpi ̱ cumu chu̱ huixín nia̱lh chuná̱ catimaktlahuátit hua̱ntu̱ xlacán chunacú̱ laclix̱ cajnit tlahuako̱y, entonces cacs lacahuanko̱y, chu̱ hasta li ̱ma̱xtuko̱yá̱n lix̱ cájnit minta̱yatcán, chu̱ cala̱hua̱ ca̱li ̱chihui ̱nancaná̱tit. 5 Hua̱mpi ̱ tancs cacatzí ̱tit pi ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xlacán namacama̱sta̱ko̱y cuenta̱ c-xlacati ̱n yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu juez hua̱nti ̱ aya cha̱catzi ̱yaj huí ̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱kalhapali ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ lama̱kó̱ xastacná, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t nahuán. 6 Hua̱ xpa̱lacata li ̱akchihui ̱naniko̱ni ̱t xtachihui ̱n Cristo xli ̱makua̱ xlama̱ko̱lhcú̱ yama̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ko̱ni ̱t. Sa̱mpi ̱ lapi ̱ ca̱najlako̱lh yama̱ li ̱pa̱xuhu xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios hua̱ntu̱ ma̱sta̱y laktáxtut acxni ̱ xlama̱ko̱lhcú̱ yunú̱ ca̱tuxá̱huat, ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xtili ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱ u̱ nú̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xtlahuako̱ni ̱t, hua̱nchú̱ xli ̱stacnacán tla̱n lama̱kó̱ c-xpa̱xtu̱ n Dios, chu̱ nia̱lh tú̱ catipa̱ti ̱ko̱lh.

582 7 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ cha̱li ̱ cha̱lí ̱ talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nalaksputa̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán ca̱tuxá̱huat, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ tla̱n calacapa̱stáctit, chu̱ lacastalanca calatapá̱tit laqui ̱mpi ̱ skálalh natahuilayá̱tit la̱ntla̱ tancs natlahuayá̱tit mioracioncán. 8 Xa̱huá̱ hua̱ntu̱ akskti ̱tum cala̱pa̱xquí ̱tit, sa̱mpi ̱ acxni ̱ la̱pa̱xqui ̱yá̱tit tla̱n nata̱pa̱ti ̱yá̱tit hasta ma̱squi lhu̱ hua tala̱kalhí ̱n tu̱ nala̱tlahuaniyá̱tit. 9 Lacati ̱tum, chu̱ xli ̱pacs mintapa̱xuhua̱ncán cata̱laktuncuhuikó̱tit c-minchiccán yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ní ̱ laktuncuhuiko̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ quiclh tili ̱catzaniko̱yá̱tit. 10 Hua̱ la̱ntla̱ cha̱tunu huixín, Dios ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán tánuj tanu̱ tascújut, usu talacapa̱stacni ̱ tu̱ tla̱n nali ̱makta̱yako̱yá̱tit a̱makapitzí ̱n, aksti ̱tum cali ̱scujkó̱tit minata̱laní ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ mili ̱tlahuatcán, chu̱ la̱ntla̱ ca̱ma̱lacapastacayá̱n Dios nali ̱scujá̱tit. 11 Hua̱ pala pi ̱ huí ̱ ti ̱ Dios li ̱lacsacni ̱t pi ̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱y a̱makapitzí ̱n xtachihuí ̱n, acxni ̱ nata̱kalhchihui ̱nanko̱y luhua cakálhi ̱lh li ̱tlihuaka̱ xtachihui ̱ncán laqui ̱mpi ̱ xta̱chuná̱ caqui ̱táxtulh pi ̱ luhua ma̱n Dios chihui ̱nama̱. Yamá̱ hua̱nti ̱ Dios li ̱lacsacni ̱t pi ̱ nali ̱scujko̱y a̱makapitzí ̱n, cali ̱scujko̱lh xli ̱pacs xli ̱tlihuaka, chu̱ tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ Dios ma̱xqui ̱y. Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtlahuátit, tancs catlahuátit laqui ̱mpi ̱ mintascujutcán xma̱n hua̱ Dios nali ̱ca̱cni ̱nanicán sa̱mpi ̱ catzi ̱cán pi ̱ xlá̱ ca̱makta̱yamá̱n xpa̱lacata li ̱pa̱huaná̱tit Jesucristo, hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ mini ̱niy naca̱cni ̱nanicán, nalakataquilhpu̱tacán, chu̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ nakalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka. Chuná calalh, amén.

Quili ̱pa̱xuhuatcán acxni ̱ pala tú̱ quinca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱n 12 Koxutaní ̱n huixín nata̱laní ̱n, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ pala

1 SAN PEDRO 4​, ​5

583 tzinú̱ lanaj tili ̱lacahuaná̱tit acxni ̱ naca̱macaminiyá̱n luhua tuhuaj talakapútzi ̱t hua̱ntu̱ naca̱li ̱ucxilhcaná̱tit, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ naca̱akspulayá̱n ni ̱ capuhuántit pala huixincú̱ nali ̱pu̱ layá̱tit tu̱ ca̱akspulamá̱n. 13 Chi ̱ hua̱mpi ̱ capa̱xuhuátit pi ̱ chuná̱ acxtum ta̱pa̱ti ̱yá̱tit Cristo tu̱ huatiya tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱, laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ xlá̱ namimpalay xli ̱maktuy ca̱tuxá̱huat huixín naca̱li ̱ma̱xqui ̱yá̱n tapa̱xuhuá̱n. 14 Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu camakcatzí ̱tit lapi ̱ caj xpa̱lacata Cristo naca̱li ̱ma̱xcajua̱li ̱caná̱tit, sa̱mpi ̱ chuná̱ tancs li ̱taluloká̱tit pi ̱ cspiritu Dios ankalhí ̱n ca̱ta̱lamá̱n c-milatama̱tcán. 15 Ma̱squi lakachuní ̱n lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ quinca̱ma̱pa̱ti ̱caná̱n, mini ̱niy nali ̱pa̱xuhuayá̱tit pi ̱ ni ̱ti ̱ cha̱tum huixín li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱ca̱ caj cumu mákni ̱lh xta̱chixcú, usu li ̱ya̱huama̱ca̱ takalhá̱n, usu pala maktánu̱ lh c-aktum ta̱klhú̱ hui ̱t hua̱ntu̱ ni ̱ xcuenta̱. 16 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱ti ̱nán caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pa̱huán Cristo, xlá̱ ni ̱ mini ̱niy nali ̱puhuán, usu nali ̱ma̱xanán, huata capa̱xcatcatzí ̱nilh Dios, chu̱ cali ̱má̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ xpa̱lacata hua̱ntu̱ akspulama̱. 17 Xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱taxtuya̱hu xlakskata̱n Dios, catzi ̱ya̱hu pi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios naquinca̱ta̱tlahuayá̱n cuenta̱ xpa̱lacata xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuani ̱tahu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quin quinca̱li ̱macapu̱ lamá̱n, pus hua̱ lapi ̱ quin ti ̱ lakapasa̱hu xtachihuí ̱n quinca̱li ̱macapu̱ lamá̱n, chu̱ takalana̱ naquinca̱ma̱tzanka̱nanicaná̱n, caj capuhuántit, ¿pus lá̱ntla̱ cahuá̱ naqui ̱taxtuniko̱y hua̱nti ̱ caj xma̱n kalhakaxmatmakanko̱ni ̱t yama̱ xasa̱sti xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios hua̱ntu̱ ma̱sta̱y akapu̱táxtut? 18 Hua̱ lapi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum xma̱kantaxti ̱ma̱ c-xlatáma̱t xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, juerza̱ tuhua̱ qui ̱taxtuniy nakalhi ̱y akapu̱táxtut, ¿lá̱ntla̱ cahuá̱ naqui ̱taxtuniko̱y

yamá̱ hua̱nti ̱ lix̱ cájnit lama̱kó̱ sa̱mpi ̱ lakachixcuhui ̱makanko̱ni ̱t Dios, chu̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱y xli ̱ma̱paksí ̱n? 19 Pus hua̱ yumá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, lapi ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱ti ̱ma̱kó̱ u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat caj xpa̱lacata macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán Dios, pus ni ̱ mini ̱niy nataxlajuani ̱y, huata chunacú̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n catlahuako̱lh hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, xmacan Dios cahuili ̱ko̱lh xli ̱stacnacán, sa̱mpi ̱ huá̱ quinca̱ma̱lacatzuqui ̱ni ̱tán, xlá̱ naquinca̱maktakalhá̱n, nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t. La̱ntla̱ xli ̱latama̱tcán hua̱nti ̱ pu̱ lale̱nko̱y ca̱najlaní ̱n Na̱ cca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ Dios ca̱li ̱lacsacni ̱tán pi ̱ napu̱ lali ̱pinko̱yá̱tit hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo c-akatunu templo, sa̱mpi ̱ quit na̱ hua̱ tama̱ tascújut quili ̱lacsacni ̱t Dios; xa̱huá̱ quilakastapu̱ ma̱n cli ̱ucxilhni ̱t la̱ntla̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱ Cristo, mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ lacxtum namaklhti ̱nana̱hu yama̱ tapa̱xuhuá̱n hua̱ntu̱ Dios naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 2 Ca̱mini ̱niyá̱n aksti ̱tum camaktakalhli ̱pítit kampu̱tum xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ ma̱cui ̱ntajli ̱ko̱ni ̱tán, sa̱mpi ̱ xta̱chuná̱ xcalhni ̱lu̱ litaxtuko̱y, xli ̱pacs mintapa̱xuhua̱ncán nali ̱tlahuayá̱tit la̱ntla̱ lakati ̱y Dios, hua̱mpi ̱ ni ̱ huá̱ nali ̱tlahuayá̱tit xpa̱lacata̱ pala nali ̱tlajayá̱tit tumi ̱n, usu pala luhua caj juerza̱ ca̱ma̱tlahui ̱pa̱cántit, huata hua̱ntu̱ lacati ̱tum chu̱ xli ̱pacs minta̱kpuhuanti ̱ncán nali ̱scujá̱tit. 3 Niucxni ̱ lactali ̱pa̱hu caca̱makcatzi ̱cántit, usu cumu la̱mpala ma̱n milacán ma̱paksi ̱ko̱yá̱tit hua̱ntu̱ lakayá̱tit, huata ca̱mini ̱niyá̱n hua̱ntu̱ tla̱n, chu̱ aksti ̱tum calatapá̱tit laqui ̱mpi ̱ tama̱ nata̱laní ̱n huá̱ naucxilhti ̱ko̱y la̱ntla̱ huixín lapá̱tit.

5

1 SAN PEDRO 5 4 Chu̱

acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namimpalay xli ̱maktuy yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu quimaktakalhnacán, acxnicu̱ namaklhti ̱naná̱tit yama̱ li ̱ca̱cni ̱ mintata̱qui ̱ncán hua̱ntu̱ pacs naucxilhko̱y, hua̱mpi ̱ ni ̱ xta̱chuná̱ nahuán tama̱ corona xla xánat hua̱ntu̱ ta̱qui ̱cán ti ̱ tlajanán c-pu̱ kamá̱n, sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ Cristo naca̱ta̱qui ̱yá̱n xlá̱ niucxni ̱ xnaka, chu̱ niucxni ̱ namakatzanka̱y xli ̱ca̱cni.

La̱ntla̱ xli ̱kalhakaxmatnatcán lakkahuasán 5 Na̱ cca̱huaniyá̱n huixín lakkahuasán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo, ni ̱ caj cakalhakaxpatmakántit hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nanko̱y hua̱nti ̱ tlakaya le̱nko̱y ca̱ta; xa̱huá̱ acxtum cakalhí ̱tit tasma̱lhuán cala̱li ̱lakachixcuhuí ̱tit cha̱tunu a̱makapitzí ̱n, chu̱ niucxni ̱ catlanca̱catzí ̱tit sa̱mpi ̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ chuná̱ huan: “Dios ni ̱ pala tzinú̱ ucxilhputunko̱y hua̱nti ̱ tlancaj makcatzi ̱ko̱cán, hua̱mpi ̱ xlá̱ luhua lakalhamanko̱y yamá̱ hua̱nti ̱ xalacsma̱lhuán, chu̱ makcatzi ̱ko̱cán pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasicán c-xlacatí ̱n.” 6 C-xlacati ̱n tlanca quima̱paksi ̱nacan Dios, huixín caca̱makcatzi ̱cántit pi ̱ ni ̱tú̱ milakasicán laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naca̱lakalhamaná̱n, chu̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ luhua lactali ̱pa̱hu naca̱li ̱ma̱xtuyá̱n. 7 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱a klituani ̱yá̱n pala mintalakaputzi ̱tcán, usu mintali ̱puhua̱ncán, pacs huá̱ cama̱cuintajlí ̱tit Dios, sa̱mpi ̱ xlá̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ ca̱lakcatzalacamimá̱n. 8 Xa̱huachí ̱ luhua skálalh calatapá̱t it, cuí ̱ntaj catlahuátit hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit, usu hua̱ntu̱ huaná̱tit, sa̱mpi ̱ huí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ huanicán akskahuiní, xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ putzama̱ ti ̱ nama̱aktzanka̱ya̱huay, xta̱chuná̱

584 li ̱taxtuy la̱ tantum xatzincsni la̱páni ̱t putzatla̱huán xatí ̱ nahuay. 9 Hua̱mpi ̱ huixín chunatá̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huántit Quimpu̱chinacan Cristo laqui ̱mpi ̱ chuná̱ namakatlajayá̱tit, xa̱huá̱ stalanca cacatzí ̱tit pi ̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat lhu̱ hua̱ lama̱kó̱ quinata̱lancán hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, xlacán na̱ chuná̱ ca̱li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱ca̱ hua̱ntu̱ huixín ca̱akspulamá̱n. 10 Pero acxni ̱ huixín aya pa̱ti ̱ko̱ni ̱tántit nahuán hua̱ntu̱ chiyú̱ pa̱ti ̱pá̱tit, a̱li ̱sta̱lh Dios naca̱ma̱aksti ̱tumi ̱li ̱yá̱n, naca̱ma̱xqui ̱yá̱n ta̱kpuhuantí ̱n, li ̱tlihuaka, chu̱ ni ̱tú̱ catili ̱aklituanántit, sa̱mpi ̱ tama̱ tlanca tali ̱pa̱hu quiDioscán caj xpa̱lacata xtalakalhamá̱n xlá̱ quinca̱tasanini ̱tán laqui ̱mpi ̱ acxtum nata̱kalhi ̱ya̱hu Cristo yama̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ li ̱lakati ̱t latáma̱t c-akapú̱ n hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa. 11 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huá̱ mini ̱niy cama̱lá̱nalh, xa̱huá̱ catamá̱xqui ̱lh ca̱cni ̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Chuná calalh, amén. Pedro a̱huatá̱ xakatli ̱laca̱nko̱y xta̱ca̱najlaní ̱n 12 Quit csquínilh li ̱tlá̱n quinta̱lacan Silvano, hua̱nti ̱ cli ̱ma̱xtuy pi ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huán Quimpu̱chinacán, pi ̱ huá̱ catzokli ̱ yuma̱ quincarta hua̱ntu̱ chiyú̱ cca̱ma̱lakacha̱nima̱chá̱n. Antá̱ quit cca̱ma̱luloknimá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ lacuán makamaklhti ̱nani ̱tántit c-milatama̱tcán, antá̱ stalanca ca̱ma̱siyuniputuná̱n Dios pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n quilhtamacú̱ xlá̱ ca̱siculana̱tlahuamá̱n pi ̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n. Huá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ huixín chunatá̱ cali ̱pa̱huántit Dios, chu̱ cali ̱latapá̱tit xtapá̱xqui ̱t. 13 Xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo huilakó̱ u̱nú̱ c-xaca̱chiqui ̱n Babilonia, cumu xlacán na̱ hua̱ Dios ma̱n lacsacko̱ni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huixín, xlacán luhua li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n;

585 na̱ ca̱xakatli ̱laca̱ma̱chá̱n Marcos hua̱nti ̱ cli ̱ma̱xtuy xta̱chuná̱ la̱mpala quincam. 14 Hua̱ntu̱ quimpa̱lacata̱ li ̱pa̱xuhu cala̱macatiyapítit, chu̱ cala̱lacatzú̱ctit lacati ̱tu̱m.

1 SAN PEDRO 5 Xa̱ l i ̱ankalhí n ̱ caca̱siculana̱t lahuán Cristo, chu̱ caca̱ m a̱ xquí n ̱ aktziyaj, chu̱ li ̱pa̱ x uhu latáma̱t xli ̱pacs huixín hua̱ nti ̱ xma̱ n huá̱ tapaksi n ̱ iyá̱t it.

Xli ̱mactuy xcarta hua̱ntu̱ tzokli ̱ San Pedro XAPAJMUJUN TACHIHUIN: Acxni ̱ a̱cu titzúculh li ̱pa̱huancán Cristo, xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y xlacán xkalhkalhi ̱ma̱kó̱ pi ̱ ni ̱ maka̱s namín Quimpu̱chinacán xli ̱maktuy. Hua̱mpi ̱ quilhtamacú̱ xama̱, chu̱ pi ̱ ni ̱ xlakcha̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namín, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ a̱tuyá̱ tzúculh puhuanko̱y, chu̱ xpuhuanko̱y pi ̱ nia̱lh ucxni ̱ catímilh. Hasta taxtuko̱chá̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ c-xlacati ̱ncan ca̱najlaní ̱n tzúculh li ̱chihui ̱nanko̱y pi ̱ nia̱lh ucxni ̱ catímilh Quimpu̱chinacán. Huá̱ xpa̱lacata li ̱tzokniko̱ca̱ yuma̱ carta yama̱ hua̱nti ̱ chuná̱ xli ̱chihui ̱nama̱kó̱ yuma̱ talacapa̱stacni, chu̱ antá̱ huaniko̱cán pi ̱ Dios ni ̱ li ̱lhca̱huili ̱y quilhtamacú̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱catzi ̱ya̱hu quin, sa̱mpi ̱ “hua̱ntu̱ xpa̱lacata Dios aktum quilhtamacú̱ xlá̱ li ̱ma̱xtuy xta̱chuná̱ ti ̱taxtuy aktum mi ̱lh ca̱ta, chu̱ la̱ntla̱ ti ̱taxtuy aktum mi ̱lh ca̱ta, xlá̱ xta̱chuná̱ li ̱ma̱xtuy cumu la̱mpala aktum quilhtamacú̱ ti ̱taxtuni ̱t”. Chu̱ ma̱squi tasiyuy pi ̱ Quimpu̱chinacán li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ makapalama̱, huá̱ chuná̱ li ̱lama̱ sa̱mpi ̱ Dios ni ̱ lacasquín ti ̱ nalaktzanka̱y, chu̱ ni ̱ nama̱tzanka̱nanicán xtala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ huata pacs calaktalacatzuhui ̱ko̱lh, chu̱ cali ̱pa̱huanko̱lh Cristo (3:8-9).

Pedro li ̱pa̱xuhu xakatli ̱laca̱nko̱y ti ̱ tzokniko̱y xcarta Quit Simón Pedro hua̱nti ̱ Jesucristo quili ̱lacsacni ̱t xapóstol, chu̱ cscujni nacuán ti ̱ nama̱akahuani ̱y xtachihuí ̱n. Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu cca̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ na̱ li ̱pa̱huaná̱tit la̱ntla̱ quin yama̱ li ̱lakati ̱t xtachihui ̱n Cristo hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, chu̱ hua̱ntu̱ li ̱ca̱najlani ̱tahu sa̱mpi ̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ tama̱ Quima̱akapu̱taxti ̱nacan Jesucristo, hua̱nti ̱ na̱ quiDioscán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ talí ̱pa̱hu, chu̱ pacs xtalulóktat hua̱ntu̱ huani ̱t. 2 Clacasquín pi ̱ Dios xataxajni caca̱ma̱xqui ̱ti ̱lhán xtasiculana̱tlahuán, xa̱huá̱ aktziyaj, chu̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t

1

hua̱ntu̱ tla̱n li ̱kalhi ̱yá̱tit pi ̱ lakapasá̱tit Dios, chu̱ Quimpu̱chinacan Jesús. Hua̱ntu̱ Dios ucxilhputún c-xlatáma̱t hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y 3 Cumu Dios kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka, xlá̱ pacs quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán hua̱ntu̱ namaclacasquina̱hu laqui ̱mpi ̱ tla̱n aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu ca̱tuxá̱huat, chu̱ xma̱n huá̱ nalakachixcuhui ̱ya̱hu; xli ̱ca̱na̱ pi ̱ makamaklhti ̱nahu yuma̱ li ̱tlihuaka, xa̱huá̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t cumu lakapasni ̱tahu xatí ̱ chixcú̱ tama̱ Jesús, chu̱ huá̱ ma̱n quinca̱tasanini ̱tán laqui ̱mpi ̱ na̱ nakalhi ̱ya̱hu c-quilatama̱tcán yama̱ tlanca ca̱cni, chu̱ aksti ̱tum latáma̱t hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y. 4 Caj xpa̱lacata

586

587 hua̱ntu̱ aya quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, chuná̱ xlá̱ li ̱ma̱lulokma̱ pi ̱ pacs nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t; chu̱ hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱putuná̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tlanca xtápalh, sa̱mpi ̱ caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t tla̱n nali ̱lakcha̱na̱hu yama̱ li ̱pa̱xuhu xlatama̱t Dios, chu̱ na̱ nati ̱taxtuniya̱hu xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ huí ̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ quinca̱lactlahuaya̱huaputuná̱n. 5 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ huixín hua̱nti ̱ ca̱najlayá̱tit hua̱ntu̱ Dios ma̱lacnu̱y, na̱ juerza̱ catlahuanítit pi ̱ yama̱ mintaca̱najlacán hua̱ntu̱ huixín kalhi ̱yá̱tit, a̱tzinu̱ lacuan chixcuhuí ̱n naca̱tlahuati ̱lhayá̱n, chu̱ lapi ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum latapa̱putuná̱tit, na̱ luhua mili ̱putzatcán la̱ntla̱ tlak tla̱n naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ Dios huan c-xtachihuí ̱n. 6 Cumu luhua li ̱huana̱ akata̱ksá̱tit nahuán, ma̱n catzi ̱yá̱tit la̱ntla̱ nama̱tlihuaklhá̱tit mintalacapa̱stacnicán, chu̱ ni ̱tú̱ nali ̱tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n. Huixín nali ̱taxtuyá̱tit lacuan chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ lacapala̱ li ̱si ̱tzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ ucxilhko̱y, usu tlahuaniko̱cán, na̱ chuná̱ la̱ntla̱ nali ̱ca̱cni ̱naniyá̱tit Dios milatama̱tcán. 7 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ lakmakanko̱y, huata pacs lakalhamanko̱y xli ̱pacs chixcuhuí ̱n, chu̱ na̱ luhua xlacasquinca̱ pi ̱ hua̱ yuma̱ talakalhamá̱n naca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ acxtum nala̱pa̱xqui ̱yá̱tit cumu li ̱nata̱lán. 8 Hua̱ palapi ̱ huixín pacs kalhi ̱yá̱t it hua̱ntu̱ quit cca̱huanimá̱n, chu̱ aksti ̱tum ma̱kanta̱xtipá̱tit, nia̱lh caj xma̱n chunatiyá̱ catilatapá̱tit, na̱ ni ̱ pala caj luhua xma̱n chunatá̱ lactlahuapi ̱ni ̱tántit quilhtamacú̱ la̱ntla̱ li ̱pa̱huaná̱tit Cristo. 9 Hua̱mpi ̱ yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱y hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n xli ̱tlihuaka, luhua xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy la̱mpala cajcu lakatzí ̱n, usu ni ̱ tancs lacahua̱nán,

2 SAN PEDRO 1 sa̱mpi ̱ pa̱tzanka̱ko̱ni ̱t pi ̱ aya xchaka̱makanicani ̱t xli ̱pacs xtala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ xtlahuani ̱t. 10 Nata̱laní ̱n, huá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱huaniyá̱n, cumu Dios ca̱tasanini ̱tán, chu̱ huá̱ ma̱n ca̱lacsacni ̱tán laqui ̱mpi ̱ xlakskatá̱n nahuaná̱tit, chu̱ nali ̱pa̱huaná̱tit, pus ankalhí ̱n cali ̱tzaksátit nama̱luloká̱tit c-milatama̱tcán pi ̱ xli ̱ca̱na̱, sa̱mpi ̱ lapi ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit tancs cacatzí ̱tit pi ̱ niucxnicú̱ catilaclata̱yátit. 11 Chu̱ c-akapú̱ n luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu naca̱li ̱ma̱nu̱caná̱tit, anta̱ni ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n ma̱paksi ̱námaj nahuán Quimpu̱chinacan Jesucristo hua̱nti ̱ quinca̱qui ̱lakma̱xtuni ̱tanchín. 12 Ma̱squi aya catzi ̱yá̱t it hua̱ntu̱ quit cca̱huanimá̱n, chu̱ luhua aksti ̱tumá̱ lapátit, hua̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n nacca̱li ̱ma̱akatzanka̱yá̱n laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum cama̱kantaxtí ̱tit yama̱ xtaluloktat xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán. 13 Cmakcatzi ̱y pi ̱ luhua chuná̱ quili ̱tláhuat xli ̱makua̱ clamajcú̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ ankalhí ̱n nacca̱huaniyá̱n pala tú̱ ni ̱tlá̱n tlahuapá̱tit. 14 Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo stalanca quima̱catzi ̱ni ̱ni ̱t pi ̱ nia̱lh pala maka̱s quilhtamacú̱ nacakxtakmakán yuma̱ ca̱tuxá̱huat, 15 hua̱mpi ̱ xli ̱makua̱ clamajcú, cpuhuán pi ̱ juerza̱ nactlahuaniy pi ̱ li ̱huana̱ nacca̱ma̱akata̱ksni ̱yá̱n hua̱ntu̱ luhua mili ̱tlahuatcán laqui ̱mpi ̱ ma̱squi aya cni ̱ni ̱ttá nahuán, huixín ni ̱ catipa̱tzanká̱tit hua̱ntu̱ cca̱huanini ̱tán nahuán. Pedro ma̱n ucxilhni ̱t pi ̱ Jesucristo kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka 16 Xli ̱pacs yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán la̱ntla̱ kalhi ̱y tlanca xli ̱tlihuaka, xa̱huá̱ xli ̱ca̱cni ̱ Jesucristo, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ caj chunatá cca̱li ̱akskahuimá̱n, usu napuhuaná̱tit pala caj takalhchihuí ̱n tu̱ caj

2 SAN PEDRO 1​, ​2 xatalacca̱xtlahuaquí ̱n, hua̱mpi ̱ huata quilakastapucán ma̱n cli ̱ucxilhni ̱tahu hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuani ̱t lactlanca li ̱ca̱cni xtascújut. 17 Quin lacxtum xacta̱ya̱hu Jesús yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ talakpali ̱ko̱lh la̱ntla̱ ankalhi ̱ná̱ xtasiyuy, chu̱ Quintla̱tican Dios stalanca quinca̱li ̱ma̱lacahua̱ní ̱n yama̱ tlanca cxkakánat, xa̱huá̱ li ̱ca̱cni ̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱y ma̱squi ni ̱ xtasiyuy, xa̱huá̱ acxni ̱ takáxmatli ̱ xtachihuí ̱n acxni ̱ chuná̱ huá̱: “Hua̱ yumá̱ quincam hua̱nti ̱ luhua cpa̱xqui ̱y, chu̱ cli ̱pa̱xuhuay xlatáma̱t.” 18 Quin stalanca ckaxmatni ̱tahu yama̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n, sa̱mpi ̱ lacxtum xacta̱ya̱hu Quimpu̱chinacan Jesús yama̱ lacatum ka̱stí ̱n xasa̱ntujlani ̱ anta̱ni ̱ xacta̱ctani ̱tahu. 19 Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ quin cucxilhni ̱tahu lacatancs li ̱taluloka̱ hua̱ntu̱ xalakmaka̱n profetas titatzokchá̱ xamaka̱n quilhtamacú̱, chu̱ luhua tla̱n pi ̱ hua̱ tama̱ tatzokni ̱ huixín luhua quilhpa̱qui ̱yá̱tit acxni ̱ li ̱kalhtahuakayá̱tit. Pus tama̱ xtachihui ̱ncan profetas hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuy aktum mákskot hua̱ntu̱ xli ̱makaxkaká̱nat xuani ̱t hasta yama̱ quilhtamacú̱ napulha̱chá̱ yama̱ tlanca ma̱tancú̱ stacu hua̱ntu̱ xkalhkalhi ̱pá̱tit laqui ̱mpi ̱ naca̱makskoniyá̱n c-minacu̱cán. 20 Hua̱mpi ̱ luhua cuí ̱ntaj catlahuátit hua̱ntu̱ nacca̱huaniyá̱n: Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ titzokuili ̱chá̱ profetas c-xli ̱kalhtahuakacán, ni ̱ pala cha̱tum ti ̱ tla̱n caj xacstu xtapuhuá̱n nali ̱akata̱ksa̱ hua̱ntu̱ luhua huamputún. 21 Sa̱mpi ̱ yama̱ lakmaka̱n profetas niucxni ̱ tú̱ li ̱chihui ̱nanko̱lh hua̱ntu̱ caj xacstucan xtalacapa̱stacnicán, hua̱mpi ̱ huata huá̱ xtapaksi ̱niko̱y, chu̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y xtalacapa̱stacni Dios, sa̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo xma̱puhua̱ni ̱ko̱y la̱ntla̱ nahuanko̱y.

588

2

Hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ na̱ xuilakó̱ hua̱nti ̱ caj ta̱ksaní ̱n xma̱sta̱ko̱y (Judas 3‑13)

Hasta la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ c-xatiyat Israel na̱ xlama̱kó̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xuanko̱y pi ̱ na̱ profetas, hua̱mpi ̱ caj ta̱ksaní ̱n hua̱ntu̱ xma̱siyuko̱y. Na̱ chuná̱ qui ̱taxtuma̱ nahuán c-milaksti ̱pa̱ncán, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ nali ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ lacuan ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, hua̱mpi ̱ caj akskahuinama̱kó̱ nahuán. Yuma̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n c-milacati ̱ncán ma̱squi nama̱siyuko̱y pi ̱ la̱mpala luhua aksti ̱tum lama̱kó̱, xlacán xma̱n huá̱ ma̱siyuma̱kó̱ nahuán hua̱ntu̱ nalactlahuaya̱huaniko̱y xtaca̱najlacan lhu̱ hua, chu̱ chuná̱ lakmakama̱kó̱ nahuán Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ xlakma̱xtuko̱ni ̱t. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj ma̱lacapali ̱ma̱kó̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ Dios nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y. 2 La̱ntla̱ lix̱ cajnit xlatama̱tcán ma̱siyuma̱kó̱ nahuán, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ aya xtzucuko̱ni ̱t li ̱pa̱huanko̱y Cristo na̱ nalakati ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlacán ma̱siyuma̱kó̱, chu̱ hasta na̱ chuná̱ natzucuy tlahuako̱y hua̱ntu̱ xlacán ma̱siyuma̱kó̱ nahuán, chu̱ caj xpa̱lacatacán lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios cala̱huá̱ nali ̱kalhchihui ̱nanko̱y yama̱ aksti ̱tum latáma̱t hua̱ntu̱ Jesús quinca̱ma̱siyunimá̱n nali ̱latama̱ya̱hu, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ kalhi ̱y xtalulóktat. 3 Caj la̱ntla̱ xlacán lakati ̱laca̱ma̱kó̱ nahuán nakalhi ̱ko̱y, chu̱ nama̱akstokuili ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n, na ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱yá̱n hua̱ntu̱ caj catu̱ hua̱ takalhchihuí ̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n naca̱li ̱akskahuimaklhti ̱yá̱n tumi ̱n. Hua̱mpi ̱ fuerza nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ tla̱n napa̱ti ̱nanko̱y caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xtatlahucán natlahuako̱y, sa̱mpi ̱ hasta xamaka̱na quilhtamacú̱

589 aya li ̱lhca̱ko̱cani ̱t la̱ntla̱ luhua natamakstuntlahuako̱y. 4 Mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ Dios ni ̱ pala tzinú̱ ma̱tzanka̱naniko̱lh yama̱ ángeles hua̱nti ̱ kalhakaxmatmakanko̱lh xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ tlahuako̱lh tala̱kalhí ̱n, huá̱ li ̱maca̱nko̱lh c-pu̱pa̱ti ̱n, antá̱ chi ̱huili ̱ko̱lh anta̱ni ̱ luhua aktzi ̱sa, chu̱ makakalhi ̱ma̱kó̱ hasta ni ̱li ̱huayá̱ nachín quilhtamacú̱ nama̱kalhapali ̱ko̱y, chu̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y. 5 Na̱ chuna acxni ̱ yama̱ maka̱n quilhtamacú̱ xuilaca̱, yama̱ hua̱nti ̱ xuila̱kó̱ caj xma̱n lakachixcuhui ̱makanko̱lh Dios, chu̱ ni ̱ cuí ̱ntaj tlahuaniko̱lh hua̱ntu̱ xli ̱akchihui ̱nanima̱kó̱ Noé, hua̱ xpa̱lacata Dios nia̱lh lay ta̱pa̱ti ̱ko̱lh, chu̱ macámilh muncá̱clat, ma̱sputuko̱lh xli ̱pacs ti ̱ xlama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat, caj xma̱n hua̱ Noé, xa̱huá̱ kalhatujun xli ̱nata̱lán lakma̱xtuko̱lh sa̱mpi ̱ xlacán aksti ̱tum xtilatama̱ko̱ni ̱t c-xlacati ̱n Dios. 6 Na̱ chuna li ̱tum Dios na̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ maká̱n xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Sodoma, chu̱ Gomorra, sa̱mpi ̱ maktum laclhcuyuhuili ̱ko̱lh, chu̱ ca̱ta caj xalhcaca yama̱ ca̱chiquí ̱n tamakáxtakli, laqui ̱mpi ̱ nali ̱lacapa̱stacko̱ya̱chá̱ nali ̱catzi ̱tahuilako̱y pacs hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh na̱ lix̱ cájnit nalatama̱putunko̱y pi ̱ juerza̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán hua̱ lapi ̱ ni ̱ natalakaspitta̱yako̱y. 7 Caj xma̱n cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xuanicán Lot lakmá̱xtulh, chu̱ ni ̱ ma̱pa̱tí ̱ni ̱lh, sa̱mpi ̱ Lot luhua xli ̱li ̱puhuán la̱ntla̱ lix̱ cájnit xlama̱kó̱ hua̱nti ̱ xtlahuama̱kó̱ caxatu̱cahua̱ tala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ Lot luhua aksti ̱tum xlama̱ c-xlacati ̱n Dios. 8 Yama̱ aksti ̱tum chixcu Lot ankalhí ̱n xli ̱puhuán caj xpa̱lacata yama̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ cha̱li ̱ cha̱li ̱ xmakucxilhma̱, chu̱ xmakkaxmatma̱, sa̱mpi ̱ xlá̱ antá̱ xlama̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan yama̱ cala̱hua̱ chixcuhuí ̱n. 9 Quimpu̱chinacán catzi ̱y la̱ntla̱ nalakma̱xtuko̱y xli ̱pacs

2 SAN PEDRO 2 yama̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ ucxilhko̱y pi ̱ maktum macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán, hua̱mpi ̱ xlá̱ na̱ ni ̱ pa̱tzanka̱niko̱y hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ lix̱ cájnit le̱ma̱kó̱ xlatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ nasputcán, chu̱ naca̱ta̱tlahuay cue̱nta̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat. 10 Dios a̱tzinú̱ li ̱pe̱cua̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y yama̱ hua̱nti ̱ ta̱ji ̱tá̱ tama̱sta̱ko̱ni ̱t c-xtatlahuaputu xtiyatli ̱huacán, chu̱ lix̱ cajua̱lán, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ lakmakanko̱y, chu̱ ni ̱tú̱ li ̱ucxilhko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Quimpu̱chinacán, hua̱mpi ̱ xali ̱huacá̱ tama̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n hua̱nti ̱ caj akskahuinamputunko̱y, xlacán puhuanko̱y pi ̱ luhua lakskalalán, huata tlancaj makcatzi ̱ko̱cán, ni ̱ pala tzinú̱ puhuanko̱y pala nape̱cuanko̱y acxni ̱ lix̱ cájnit tu̱ quilhpa̱tanu̱ niko̱y yama̱ lacli ̱pe̱cuanit spíritu ti ma̱la̱nanko̱y ca̱u̱ní ̱n hua̱ntu̱ quin chixcuhuí ̱n ni ̱ lay ucxilha̱hu. 11 Ma̱squi ángeles xala c-akapú̱ n hua̱nti ̱ tzinú̱ tlak kalhi ̱ko̱y li ̱tlihuaka̱ ni ̱ xahua chixcuhuí ̱n xala ca̱tuxá̱huat, hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ pala tzinú̱ puhuanko̱y pala cala̱huá̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y tama̱ lactlanca spíritu c-xlacati ̱n Quimpu̱chinacán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tama̱ aksani ̱nani ̱n ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n tlahuako̱y acxni ̱ lix̱ cájnit li ̱chihui ̱nanko̱y acxni ̱ makstuntlahuako̱y. 12 Yama̱ chixcuhuí ̱n luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ takalhí ̱n hua̱nti ̱ ni ̱ akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ tlahuako̱y, caj xma̱n huá̱ ma̱kantaxti ̱ko̱y c-xlatama̱tcán hua̱ntu̱ makcatzi ̱ko̱y xmacnicán. Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ xlacán luhua lix̱ cájnit li ̱kalhchihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ pala akata̱ksko̱y, chu̱ ni ̱ lakapasko̱y. Pero nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xta̱chuná̱ naakspulako̱y la̱ntla̱ akspulako̱y a̱ni ̱ma̱lhna̱ xala ca̱quihuí ̱n hua̱ntu̱ chipako̱cán laqui ̱mpi ̱ namakni ̱ko̱cán, 13 sa̱mpi ̱ na̱

2 SAN PEDRO 2 nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ni ̱t a̱makapitzí ̱n. Yama̱ ni ̱ lacuan ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n lakati ̱ko̱y li ̱pa̱xuhuako̱y hua̱ntu̱ ni ̱ mini ̱niko̱y ma̱squi stalanca catzi ̱ko̱y pi ̱ ni ̱ maka̱s nali ̱pa̱ti ̱nanko̱y. Ma̱squi yuma̱ akskahuinaní ̱n ca̱lakana̱chá̱n anta̱ni ̱ huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Jesús tamakstoká̱tit lakxtum hua̱yaná̱tit laqui ̱mpi ̱ nali ̱tasiyuko̱y la̱ lactla̱n chixcuhuí ̱n, ¡luhua tlanca li ̱ma̱xaná̱ ca̱qui ̱taxtuniyá̱n, sa̱mpi ̱ tuncán stalanca tasiyuy la̱ntla̱ caj ca̱akskahuiputunko̱yá̱n! 14 Yuma̱ ni ̱ lacuan chixcuhuí ̱n ni ̱ lay ucxilhko̱y cha̱tum pusca̱t pala ni ̱ xlacán xtlahuako̱lh puhuanko̱y, niucxni ̱ tlakuanko̱y la̱ntla̱ tlahuako̱y tala̱kalhí ̱n. Luhua catzi ̱ko̱y la̱ntla̱ akskahuimi ̱ko̱y, chu̱ lactlahuaya̱huako̱y yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ naj luhua tlihuaka kalhi ̱ko̱y xtaca̱najlacán, xa̱huá̱ caj xma̱n huá̱ luhua skálalh li ̱catzi ̱ko̱y la̱ntla̱ nakalhi ̱ko̱y tumi ̱n sa̱mpi ̱ c-xnacu̱cán luhua chuná̱ li ̱lacapa̱stacko̱y. Yuma̱ luhua xlíḻ at lakcha̱nko̱y capa̱ti ̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱ntu̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán. 15 Xlacán aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ makaxtakya̱huako̱ni ̱t hua̱ntu̱ xaaksti ̱tum tiji, huata hua̱ kanti ̱ko̱y xtá̱yat xamaká̱n xlatama̱t profeta Balaam xcam Beor, yuma̱ profeta titlajapútulh lhu̱ hua tumi ̱n caj xpa̱lacata natlahuay hua̱ntu̱ nia̱lh lakchá̱n, 16 hua̱mpi ̱ li ̱lacaquilhni ̱ca̱ xpa̱lacata xtala̱kalhí ̱n. Yama̱ xatzi a̱x nu̱ hua̱ntu̱ xpu̱ama̱, chihuí ̱nalh xta̱chuná̱ cha̱tum chixcú, nia̱lh má̱xqui ̱lh talacasquín aklakuá̱ natitlahuay hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱tláhuat hua̱ntu̱ xli ̱aktzanka̱ta̱yama̱. 17 Tama̱ aksani ̱nani ̱n ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y aktum pu̱ lhma̱n taxtunú̱ hua̱ntu̱ nia̱lh taxtunán, usu xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y puclhni ̱ hua̱ntu̱ la̱li ̱huán snoklé̱n u̱ n; caj xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán hua̱ntu̱

590 tlahuama̱kó̱ namaca̱nko̱cán lacatum tapaklhtú̱ti ̱t anta̱ni ̱ luhua aktzi ̱sa laqui ̱mpi ̱ antá̱ napa̱ti ̱nanko̱y tu̱ ni ̱ anán xtamactat quilhtamacú̱. 18 Xli ̱pacs xtakalhchihui ̱ncán ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ huanko̱y, chu̱ pa̱lacsacxtuko̱y hua̱ntu̱ a̱tzinu̱ tla̱n takaxmata, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ huanko̱y ni ̱tú̱ xlakasi, chu̱ huí ̱ hua̱nti ̱ kalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y hasta akata̱ksko̱y pi ̱ huata tla̱n natalakaspitta̱yako̱y, chu̱ nali ̱latama̱palako̱y hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuako̱y xtiyatli ̱huacán, chuná̱ chu̱ akskahuimi ̱ko̱y, chu̱ makapuhuanko̱y pi ̱ tla̱n calatama̱palako̱lh hua̱nti ̱ ma̱squi a̱cu takalana̱ lakmakanko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán hua̱ntu̱ xli ̱laktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t. 19 Xlacán huaniko̱y xli ̱ma̱kalhtahuaka̱tcán pi ̱ namakta̱yako̱y laqui ̱mpi ̱ nakalhi ̱ko̱y laktáxtut ma̱squi huata hua̱ xlacán na̱ chuná̱ tama̱sta̱niko̱ni ̱t xalix̱ cajnit talacapa̱stacni; sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ makatlajako̱ni ̱t xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacni huá̱ ankalhí ̱n ma̱paksi ̱ko̱y. 20 Mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ lakapasko̱ni ̱t pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo xli ̱ca̱na̱ huá̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacán, cumu li ̱pa̱huanko̱y, xlacán aya ti ̱taxtuniko̱ni ̱t c-xli ̱ma̱paksí ̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán; hua̱mpi ̱ lapi ̱ tama̱sta̱ko̱y calakchimpalako̱y tama̱ lix̱ cajnit xtalacapa̱stacnicán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xali ̱huacá̱ tu̱ ni ̱tlá̱n akspulako̱y c-xtalatama̱ncán ni ̱ xahua hua̱ la̱ntla̱ xakasiya̱. 21 Sa̱mpi ̱ huata xatlá̱n xtiqui ̱taxtuniko̱lh pi ̱ niucxni ̱ xtilakapasko̱lh hua̱ntu̱ xaaksti ̱tum tiji, sa̱mpi ̱ cumu chu̱ aya lakapasko̱ni ̱t huata tu̱ tlahuako̱y hua̱nchú̱ caj akxtakmakanko̱y yama̱ xatla̱n xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ ma̱xqui ̱ko̱ca̱. 22 Hua̱mpi ̱ c-xlatama̱tcán tamá̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ na̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh

591 akxtakmakanko̱y, lacatancs li ̱kantaxtuy yama̱ xli ̱ca̱na̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ chuná̱ huan: “Chichí ̱ laktaspitpá̱ xpatlá̱nat laqui ̱mpi ̱ a̱maktum nahuapalay, chu̱ paxni ̱ hua̱ntu̱ a̱cu li ̱huana̱ pa̱xi ̱ko̱ca̱, caj li ̱puntzú̱ tzucupalay li ̱paxa̱ pu̱tlú̱ n.” La̱ntla̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacán Nata̱laní ̱n, hua̱ yuma̱ xli ̱mactuy quincarta hua̱ntu̱ quit cca̱tzoknimá̱n, xli ̱pacs mactuy quincarta clacasquín li ̱huana̱ naakata̱ksá̱tit hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namá̱n la̱ntla̱ luhua aksti ̱tum nalatapa̱yá̱tit. 2 Na̱ clacasquín pi ̱ li ̱huana̱ calacapa̱stáctit hua̱ntu̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tili ̱chihui ̱nanko̱chá̱ yama̱ xasa̱ntujlani ̱n profetas, xa̱huá̱ yama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ quinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n, huatiyá̱ tu̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nán xapóstoles hua̱nti ̱ xlá̱ xlacsacko̱ni ̱t. 3 Hua̱mpi ̱ na̱ clacasquín li ̱huana̱ cacatzi ̱tahuilátit pi ̱ acxni ̱ luhua aya talacatzuhui ̱ma̱ nahuán quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namimpalay Quimpu̱chinacán, lhu̱ hua laclix̱ cajnit chixcuhuí ̱n lama̱kó̱ nahuán, hua̱nti ̱ caj xma̱n nali ̱latama̱ko̱y xalix̱ cajit xtatlahucan, ni ̱tlá̱n xtalacapa̱stacnicán, chu̱ caj la̱ntla̱ li ̱kalhakama̱nama̱kó̱ nahuán. 4 Lhu̱ huatá̱ nakalhasquini ̱nanko̱y: “¿Lá̱ntla̱ yumá̱ qui ̱taxtuy, cha̱nchu̱ tu̱ tima̱lácnu̱ lh Cristo nama̱kantaxti ̱y pi ̱ namimpalay xli ̱maktuy ca̱tuxá̱huat? Sa̱mpi ̱ maka̱sá̱ la̱ntla̱ ni ̱ko̱ni ̱t quinatla̱t nacán hua̱nti ̱ chuná̱ xli ̱chihui ̱nanko̱y, chu̱ chunatá̱ ni ̱ kantaxtuma̱, huatiyá̱ la̱ntla̱ huí ̱ quilhtamacú̱ hasta la̱ntla̱ tima̱lacatzuqui ̱ca̱.” 5 Yumá̱ chuná̱ huanko̱y sa̱mpi ̱ pa̱tzanka̱putunko̱y la̱ntla̱ milh muncá̱clat, pi ̱ maka̱n quilhtamacú̱ ucxla̱ta xuí ̱ akapú̱ n, chu̱ cumu pacs chúchut xuí ̱ c-xokspun tíyat

3

2 SAN PEDRO 2​, ​3 Dios li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ tánuj catahui ̱ chúchut laqui ̱mpi ̱ natasiyuy tíyat. 6 Chu̱ a̱li ̱sta̱lh huatiya li ̱tum tama̱ chúchut Dios li ̱macámilh muncá̱clat, chu̱ li ̱ma̱sputuhuili ̱ko̱lh pacs hua̱nti ̱ xlama̱kó̱ acxni ̱ yama̱ xamaka̱n quilhtamacú̱. 7 Hua̱mpi ̱ yuma̱ akapú̱ n, xa̱huá̱ ca̱t iyatna̱ hua̱ntu̱ quin pu̱ huilahu ca̱la̱nchuj quilhtamacú̱, aya li ̱pu̱ lhca̱cani ̱t pi ̱ hua̱ lhcúya̱t nali ̱ma̱laksputucán. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ naqui ̱taxtuy sa̱mpi ̱ hua̱ Dios chuná̱ li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t pi ̱ hua̱ tama̱ lhcúya̱t nama̱sputuhuili ̱ko̱y chixcuhuí ̱n acxni ̱ nasputa̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ na̱ acxni ̱ yama̱ quilhtamacú̱ Dios nata̱tlahuay cui ̱nta̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lix̱ cájnit tilatama̱ko̱lh laqui ̱mpi ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán. 8 Xa̱huachí ̱ nata̱laní ̱n, niucxni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit pi ̱ hua̱ntu̱ xpa̱lacata Dios, aktum quilhtamacú̱ xlá̱ li ̱ma̱xtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ti ̱taxtuy aktum mi ̱lh ca̱ta, chu̱ la̱ntla̱ ti ̱taxtuy aktum mi ̱lh ca̱ta, xlá̱ xta̱chuná̱ li ̱ma̱xtuy la̱mpala caj aktum quilhtamacú̱. 9 Hua̱mpi ̱ ni ̱ xpa̱lacata̱ pala Cristo caj luhua chuna catzi ̱y ma̱makapali ̱ma̱ la̱ntla̱ nama̱kantaxti ̱y hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t la̱ntla̱ namimpalay xli ̱maktuy, chuná̱ la̱ntla̱ puhuanko̱y makapitzí ̱n, huata xlá̱ caj quinca̱makakalhi ̱má̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huana̱hu, chu̱ ni ̱ naaktzanka̱ya̱hu; sa̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱ lacasquín pala tí ̱ nani ̱y, chu̱ naaktzanka̱y, huata lacasquín pi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xlaktalacatzuhui ̱ko̱lh Dios xli ̱makua̱ lama̱ko̱lhcú. 10 Acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namimpalay xli ̱maktuy Quimpu̱chinacán, caj xalán namín acxni ̱ ni ̱ li ̱a̱catzi ̱huilaca̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱catzi ̱ko̱y kalha̱naní ̱n acxni ̱ ca̱tzi ̱sní ̱ minko̱y kalha̱nanko̱y. Acxni ̱ chá̱ akapú̱ n, xa̱huá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán ca̱tiyatna̱ nalactlahuako̱cán xta̱chuná̱ la̱ junnu minachá̱ tlanca u̱ n hua̱ntu̱ li ̱pe̱cua̱ macahuán, xli ̱pacs

2 SAN PEDRO 3 hua̱ntu̱ huij nahuán ca̱tiyatna̱ pu̱tum nalaclhcuyuhuili ̱ko̱cán laqui ̱mpi ̱ nia̱lh tú̱ namakaxtakko̱y, xa̱huá̱ pacs huá̱ Dios nama̱kalhapali ̱ko̱y, chu̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ lakcha̱nko̱y, chu̱ la̱ntla̱ latama̱ko̱ni ̱t. 11 Cumu aya catzi ̱yá̱t it la̱ntla̱ nama̱laksputucán yuma̱ ca̱tiyatna, ¡xli ̱ca̱na̱ ca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ luhua aksti ̱tum calatapá̱tit c-xlacati ̱n Dios, chu̱ aksti ̱tum caca̱cni ̱nanítit! 12 Huixín ankalhí ̱n cakalhkalhi ̱tahuilátit yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios natlahuay cuenta̱, chu̱ calakpuhualacapítit pi ̱ aya xlákcha̱lh. Acxni ̱ nalakchá̱n yama̱ quilhtamacú̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ huí ̱, chu̱ tasiyuy c-akapú̱ n, xa̱huá̱ hua̱ntu̱ anán ca̱tiyatna, pu̱tum nali ̱lakstalankko̱y yama̱ lhcúya̱t caj xpa̱lacata li ̱pe̱cua̱ xli ̱chichi ̱ hua̱ntu̱ nali ̱lhcuyucán. 13 Hua̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo ankalhí ̱n kalhkalhi ̱ma̱hu yama̱ xasa̱sti akapú̱ n, xa̱huá̱ xasa̱sti ca̱tiyatna̱ hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán pi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ tancs catzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ antá̱ huí ̱ pacs tla̱n, chu̱ aksti ̱tum nalatama̱cán. 14 Nata̱laní ̱n, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱makua̱ kalhkalhi ̱pá̱tit acxni ̱ naca̱ma̱xqui ̱caná̱tit yama̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t, pus juerza̱ catlahuanítit laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ namín Cristo xlá̱ naca̱ma̱noklhuyá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum lapá̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ li ̱ma̱xcajua̱li ̱pá̱tit tala̱kalhí ̱n milatama̱tcán, huata tlahuapá̱tit nahuán hua̱ntu̱ nali ̱makapa̱xuhuayá̱tit. 15 Xa̱huá̱ tancs cacatzí ̱tit pi ̱ lapi ̱ Dios li ̱pa̱xuhu quinca̱kalhkalhi ̱má̱n, chu̱ ni ̱ naj min Quimpu̱chinacán, huá̱ chuná̱ li ̱tlahuama̱ laqui ̱mpi ̱ chunacú̱ nakalhi ̱ya̱hu quilhtamacú̱ pi ̱ pacs cali ̱pa̱huahu laqui ̱mpi ̱

592 tla̱n naquinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n. Xa̱huachí ̱ ccatzi ̱y pi ̱ Pablo, yama̱ quinta̱lacán ti ̱ luhua cpa̱xqui ̱y, na̱ maklhu̱ huatá̱ ca̱tzokniyá̱n xcarta, chu̱ na̱ hua̱ yuma̱ tastacya̱hu xlá̱ ca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n chuná̱ la̱ntla̱ Dios ma̱xqui ̱ni ̱t tastácat. 16 Xli ̱pacs xcarta̱ hua̱ntu̱ xlá̱ ca̱tzoknanini ̱tán huatiyá̱ yuma̱ tastacya̱hu hua̱ntu̱ li ̱huana̱ ca̱ma̱siyuniputuná̱n, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ lacma̱nu̱y makapitzi ̱n tachihuí ̱n hua̱ntu̱ juerza̱ lactuhua̱, chu̱ ni ̱ luhua lay akata̱ksko̱y tuncán yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ luhua lakskalala, chu̱ hua̱nti ̱ tzanka̱niko̱y talacapa̱stacni, xa̱huá̱ taca̱najla, huata xlacán li ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y, chu̱ nia̱lh chuná̱ akata̱ksko̱y la̱ntla̱ qui ̱taxtuy, na̱ chuná̱ tlahuako̱y xa̱makapitzi xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t c-Li ̱kalhtahuaka, hua̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuako̱y xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xacstucán putzama̱kó̱ hua̱ntu̱ nali ̱aktzanka̱ko̱y. 17 Nata̱laní ̱n ti ̱ cca̱lakalhamaná̱n, cumu huixín aya a̱li ̱catzi ̱yá̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ hua̱ chú̱ cca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nani ̱tán, pus luhua skálalh calatapá̱tit, chu̱ catamaktakálhtit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ naca̱li ̱akskahuimi ̱yá̱n hua̱nti ̱ cala̱hua̱ xta̱yatcán, tama̱ hua̱nti ̱ laclix̱ cajnit xtalacapa̱stacnican chixcuhuí ̱n, chu̱ ni ̱tú̱ naca̱lactlahuaya̱huayá̱n anta̱ni ̱ xaaksti ̱tum huixín yá̱tit. 18 Hua̱mpi ̱ clacasquín pi ̱ a̱t zinú̱ li ̱huana̱ calakapástit xtalacapa̱stacni Quimpu̱chinacan Jesucristo, xa̱huá̱ tlak cama̱li ̱huacá̱tit laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱latapa̱yá̱tit xtapá̱xqui ̱t. ¡Huá̱ cama̱xqui ̱hu ca̱cni ̱ Quimpu̱chinacán ca̱la̱nchuj quilhtamacú̱, chu̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱! Chuná̱ calalh, amén.

Xapu̱lh xcarta̱ hua̱ntu̱ tzokli ̱ San Juan XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Acxni ̱ cajcu xtzucuko̱ni ̱t chixcuhuí ̱n li ̱pa̱huanko̱y Cristo, na̱ chuná̱ cani ̱huá̱ xtalakapuntumi ̱ma̱ aktum tlanca ta̱ksaní ̱n, sa̱mpi ̱ xuancán pi ̱ xma̱n hua̱ tla̱n nakalhi ̱y akapu̱táxtut hua̱nti ̱ tze̱k xma̱xqui ̱ko̱ni ̱t aktum talacapa̱stacni, xa̱huá̱ xli ̱skalala Dios, hua̱mpi ̱ mat ni ̱ lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naakapu̱taxtuko̱y. Cumu chuná̱ xla̱akskahuimi ̱ma̱kó̱ huá̱ xpa̱lacata̱ Juan li ̱tzokniko̱lh yuma̱ carta ca̱najlaní ̱n laqui ̱mpi ̱ yuma̱ c-xcarta nama̱akata̱ksni ̱ko̱y hua̱ntu̱ luhua xtaluloktat xtachihui ̱n Dios. Acxni ̱ Juan huan pi ̱ “Dios hua̱ xkakánat”, antá̱ lacatancs quilhuama̱ pi ̱ hua̱ntu̱ xpa̱lacata Dios ni ̱ pala pu̱ lactum anán hua̱ntu̱ xlá̱ ni ̱ catzi ̱y, usu pala tí ̱ tla̱n nama̱tze̱kniy hua̱ntu̱ tlahuama̱. Xa̱huá̱ xuilakó̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ kalhtum xuanko̱y pi ̱ Cristo ni ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t, hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xCam Dios. La̱ntla̱ yuma̱ ta̱klhú̱ hui ̱t hua̱ntu̱ xanama̱, u̱ nú̱ ca̱rta̱ lix̱ a̱katliko̱cán, chu̱ ma̱lacapa̱stacako̱cán pi ̱ nia̱lh mini ̱niko̱y tí ̱ nalix̱ akatliko̱y a̱tanuj talacapa̱stacni, sa̱mpi ̱ xlacán kalhi ̱ko̱y Espíritu Santo hua̱nti ̱ quinca̱ma̱siyuniyá̱n xli ̱pacs xtalacapa̱stacni Dios hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱putuná̱n; xa̱hua̱ Espíritu Santo li ̱ma̱luloka̱ pi ̱ Dios lama̱ c-xlatama̱tcan yumá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, chu̱ ca̱cni ̱naniko̱y sa̱mpi ̱ Xpu̱chinacán. Xa̱huá̱ li ̱katsputa̱ yuma̱ carta anta̱ni ̱ xli ̱pacs tapa̱xuhuá̱n huan pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lakapasa̱ Dios pa̱xqui ̱ko̱y xta̱lá, usu xta̱chixcucán, sa̱mpi ̱ Dios huá̱ tapá̱xqui ̱t, usu hua̱nti ̱ xali ̱ucxílhti ̱t la̱ntla̱ quili ̱pa̱xqui ̱natcán.

Hua̱ Jesús xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ ma̱siyuy la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱hu xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t Unú̱ c-quincarta̱ hua̱ntu̱ cca̱tzoknimá̱n quit cca̱li ̱ta̱chihui ̱naná̱n xpa̱lacata yuma̱ cha̱tum hua̱nti ̱ xlamajá̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ ni ̱ naj tú̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱y Dios. Hua̱ quit cuanima̱ Cristo hua̱nti ̱ huanicán Xtachihui ̱n Dios sa̱mpi ̱ huá̱ ma̱siyuy la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱hu xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t, chu̱ quin ma̱n ckaxmatni ̱tahu la̱ntla̱

1

huan, chu̱ ma̱n cli ̱ucxilhni ̱tahu quilakastapucán la̱ntla̱ luhua tasiyuy, huá̱ luhua li ̱huana̱ cli ̱lakapasni ̱tahu pi ̱ kalhi ̱y xtiyatli ̱hua̱ la̱ntla̱ cati ̱hua̱ chixcú̱ sa̱mpi ̱ ma̱n quimacancán cli ̱toklhni ̱tahu, chu̱ ctalulokni ̱tahu pi ̱ hua̱ tamá̱ xkalhi ̱y tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ma̱sta̱y latáma̱t. 2 Sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ xma̱sta̱na latáma̱t, ma̱n quinca̱tasiyunini ̱tán, chu̱ quin ma̱n cucxilhni ̱tahu, tancs cma̱luloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lama̱, chu̱ cli ̱akchihui ̱nanima̱hu xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat pi ̱ cali ̱pa̱huanko̱lh yumá̱ hua̱nti ̱ xma̱sta̱na latáma̱t hua̱ntu̱ 593

1 SAN JUAN 1​, ​2 xa̱li ̱ankalhí ̱n niucxni ̱ nalaksputa̱ xlakasi. Xapu̱ lana̱ xlá̱ xta̱lama̱chá̱ Quintla̱tican Dios c-akapú̱ n hua̱mpi ̱ huata ma̱n quinca̱lakmini ̱tán laqui ̱mpi ̱ nalakapasa̱hu. 3 Quin xma̱n huá̱ cca̱lix̱ akatli ̱má̱n hua̱ntu̱ ma̱n cucxilhni ̱tahu, laqui ̱mpi ̱ huixín na̱ macxtum naquinca̱ta̱kalhi ̱yá̱n yuma̱ tapa̱xuhuá̱n tu̱ ckalhi ̱ya̱hu, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quin macxtum cta̱pa̱xuhuama̱hu Quintla̱tican Dios, xa̱hua̱ Xcam Jesucristo. 4 Hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ luhua xpa̱lacata̱ cca̱li ̱tzokniyá̱n yuma̱ ca̱rta̱ laqui ̱mpi ̱ acxni ̱ nacucxilha̱hu pi ̱ na̱ tzucuyá̱tit makcatzi ̱yá̱tit c-milatama̱tcán yuma̱ tlanca quintapa̱xuhua̱ncán, quin hasta xali ̱huacá̱ nacpa̱xuhuaya̱hu. Cali ̱latama̱hu cxkakanat Dios hua̱ntu̱ kalhi ̱y 5 Hua̱ yuma̱ xtachihui ̱n Quimpu̱chinacan Jesucristo tu̱ quinca̱ma̱siyunín, na̱ huatiyá̱ cma̱siyuniko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, huan pi ̱ Dios huá̱ li ̱taxtuy xkakánat, chu̱ c-xlatáma̱t ni ̱tú̱ kalhi ̱y, chu̱ ni ̱ ananiy hua̱ntu̱ tapaklhtú̱ti ̱t. 6 Lapi ̱ quin huana̱hu pi ̱ tapaksiniya̱hu Dios hua̱mpi ̱ lapi ̱ c-quilatama̱tcán li ̱lama̱hu hua̱ntu̱ xala c-tapaklhtu̱ti ̱t tascújut, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ li ̱aksani ̱nana̱hu quintachihui ̱ncán, chu̱ quilatama̱tcán. 7 Chí ̱ hua̱ lapi ̱ aksti ̱tum li ̱lama̱hu ca̱x kakaná̱, la̱ntla̱ xlá̱ ca̱x kakaná lama̱, xli ̱ca̱na̱ tla̱n ma̱luloka̱hu pi ̱ tapaksiniya̱hu Dios, chu̱ xkalhni xCam Jesucristo hua̱ntu̱ stajmákalh c-cruz quinca̱li ̱chaka̱makaniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán. 8 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ nahuana̱hu pi ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ya̱hu quintala̱kalhi ̱ncán, na̱ acstuta̱kskahuiya̱hu, chu̱ ni ̱tú̱ talulóktat c-quilatama̱tcán. 9 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ ta̱yaniya̱hu, kalhapalaniya̱hu Dios pi ̱ tlahuani ̱tahu tala̱kalhí ̱n, entonces tla̱n nali ̱pa̱huana̱hu pi ̱ xlá̱

594 naquinca̱ma̱kantaxti ̱niyá̱n hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t, naquinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ naquinca̱chaka̱niyá̱n xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit kalhi ̱ya̱hu c-quilatama̱tcán. 10 Hua̱ palapi ̱ kalhtum huana̱hu pi ̱ ni ̱tú̱ tlahuama̱hu tala̱kalhí ̱n c-quilatama̱tcán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huata li ̱ya̱huaya̱hu Dios xta̱chuná̱ la̱mpala huata huá̱ xaaksani ̱ná; lapi ̱ chuná̱ tlahuaya̱hu ni ̱ xli ̱ca̱na̱ makamaklhti ̱nani ̱tahu xtachihuí ̱n, chu̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huana̱hu. Cristo quinca̱pa̱lacachihui ̱nana̱chá̱n c-xlacati ̱n Dios Koxutaní ̱n huixín quilakskatá̱n, huá̱ xpa̱lacata̱ quit cca̱li ̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta laqui ̱mpi ̱ antá̱ nacca̱makta̱yayá̱n nia̱lh natlahuayá̱tit tala̱kalhí ̱n. Hua̱mpi ̱ pala tí ̱ xli ̱tamakuastá̱yalh aktum tala̱kalhí ̱n, luhua lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ kalhi ̱ya̱hu cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ naquinca̱pa̱lacac hihui ̱nana̱chá̱n c-xlacati ̱n Quintla̱tican Dios, huá̱ tama̱ quimpa̱lacachihui ̱nacán Jesucristo, sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua tla̱n catzi ̱y. 2 Quimpu̱chinacan Jesucristo tla̱n tláhualh, tamacamá̱sta̱lh ca̱li ̱ní ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ tantum xali ̱makni ̱t li ̱ca̱xtlahuá̱n c-xlacati ̱n Dios laqui ̱mpi ̱ naquinca̱li ̱ma̱tzanka̱naniyá̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n hua̱ quintala̱kalhi ̱ncan quin hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilahu, hua̱mpi ̱ na̱ xa̱huá̱ xtala̱kalhi ̱ncán xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat. 3 Hua̱ lapi ̱ kalhakaxmata̱hu, chu̱ ma̱kantaxti ̱ma̱hu xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, tla̱n taluloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ lakapasa̱hu Dios. 4 Hua̱mpi ̱ pala tí ̱ nahuán pi ̱ lakapasa̱ Dios na̱ ni ̱ kalhakaxmata̱ hua̱ntu̱ huan c-xli ̱ma̱paksí ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tamá̱ caj tlanca xaaksani ̱ná, chu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y talulóktat c-xlatáma̱t. 5 Hua̱mpi ̱ huata xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán c-xtachihuí ̱n, xlá̱ tla̱n ma̱luloka̱ pi ̱ aksti ̱tum pa̱xqui ̱ma̱

2

595 Dios, pus xma̱n chuná̱ nali ̱catziya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tapaksi ̱nini ̱tahu Dios. 6 Hua̱nti ̱ huan pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tapaksi ̱nini ̱t Dios, aksti ̱tum xli ̱latáma̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tilatáma̱lh Quimpu̱chinacan Jesucristo. Hua̱nti ̱ pa̱xqui ̱ko̱y xta̱lá̱ li ̱lama̱ cxkakanat Dios 7 Nata̱laní ̱n, yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ chiyú̱ quit cca̱tzoknimá̱n ni ̱ capuhuántit pala xasa̱sti; huatiyá̱ yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ ucxla̱ta huí ̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱, caj xma̱n quit cca̱ma̱lacapa̱stacamá̱n sa̱mpi ̱ na̱ huatiya tama̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Cristo hua̱ntu̱ aya kaxpatni ̱tántit hasta xali ̱pu̱ lana̱ acxni ̱ tzucútit li ̱pa̱huaná̱tit. 8 Hua̱mpi ̱ hua̱nchú̱ quit cca̱t zoknimá̱n, xta̱chuná̱ la̱mpala xasa̱sti li ̱ma̱paksí ̱n cali ̱ma̱xtútit sa̱mpi ̱ kalhi ̱y xtalulóktat c-milatama̱tcán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tapalhí ̱nilh c-xlatama̱t Cristo, chuná̱ cuan sa̱mpi ̱ la̱ntla̱ tali ̱huaqui ̱ma̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ la̱kalhi ̱niya̱hu, hua̱ yuma̱ xalakaca̱poklhua quilhtamacú̱ la̱li ̱huán ti ̱taxtuma̱, chu̱ stalanca tasiyuma̱ hua̱ntu̱ xaxli ̱ca̱na̱ cxkakanat Cristo makaxkaka̱nama̱ chu̱ c-milatama̱tcán. 9 Pala tí ̱ huan pi ̱ li ̱lama̱ cxkakanat Dios hua̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ ta̱la̱ucxilhputún xta̱lá, lacatancs cuan pi ̱ huacu xalakapoklhua latáma̱t li ̱lama̱. 10 Huata hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y xta̱lá, xli ̱ca̱na̱ li ̱lama̱ cxkakanat Dios. 11 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xcajniy xta̱lá, tamá̱ xlá̱ makatlajani ̱t xalakaca̱poklhua latáma̱t, chu̱ hasta ni ̱ catzi ̱y anta̱ni ̱ ama̱ sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ xalakaca̱poklhua latáma̱t maktum pi ̱ ma̱lakatzi ̱ni ̱t xlakastapu. 12 Cca̱t zoknanimá̱n mili ̱pacscán lactzu̱ camán hua̱nti ̱ cajcu tzucupá̱tit li ̱pa̱huaná̱tit Dios, xlá̱ ca̱ma̱tzanka̱nanini ̱tán xli ̱pacs mintala̱kalhi ̱ncán caj xpa̱lacata cumu Jesús xokó̱nalh mimpa̱lacatacán. 13 Na̱ cca̱tzoknanimá̱n huixín xanatla̱t na̱

1 SAN JUAN 2 hua̱nti ̱ na̱ huilakó̱ milakskata̱ncán, chu̱ tlihuaklh li ̱pimpá̱tit mintaca̱najlacán, sa̱mpi ̱ ccatzi ̱y pi ̱ lakapasni ̱tántit yumá̱ hua̱nti ̱ ucxla̱ta xlama̱ hasta la̱ntla̱ ni ̱ naj tú̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱cán. Na̱ chuná̱ cca̱tzoknimá̱n xli ̱pacs huixín lakkahuasán hua̱nti ̱ aya ma̱tlihuaklhpá̱tit mintaca̱najlacán, sa̱mpi ̱ catzi ̱ni ̱tántit la̱ntla̱ namakatlajayá̱tit tama̱ akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ ma̱tlahui ̱nán hua̱ntu̱ laclix̱ cájnit. 14 Quit cca̱t zoknanimá̱n xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ cajcu tzucuni ̱tántit c-mintaca̱najlacán, sa̱mpi ̱ lakapasni ̱tántit yumá̱ hua̱nti ̱ ucxla̱ta xlama̱ hasta la̱ntla̱ ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱cán ca̱tuxá̱huat. Na̱ chuná̱ cca̱tzoknanimá̱n huixín lakkahuasán hua̱nti ̱ aya ma̱tlihuaklhpá̱tit mintaca̱najlacán, sa̱mpi ̱ cumu huixín kalhi ̱yá̱tit ta̱kpuhuantí ̱n, chu̱ luhua li ̱pa̱xuhu ma̱qui ̱ni ̱tántit c-minacu̱cán xtachihui ̱n Dios, huá̱ xpa̱lacata̱ tla̱n li ̱makatlajani ̱tántit xma̱tlahui ̱na tala̱kalhí ̱n. 15 Ni ̱ caj catu̱ huá̱ calakati ̱lacapítit, usu milacán catlahuaputúntit hua̱ntu̱ xala ca̱tuxá̱huat. Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ lakati ̱lacá̱n hua̱ntu̱ ma̱lacnu̱y ca̱tuxá̱huat, pus qui ̱taxtuy pi ̱ huata lakmakán Quintla̱tican Dios. 16 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ li ̱lakáti ̱t ma̱lacnu̱ ko̱y, chu̱ hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tatlahuaputu̱ ma̱siyuko̱y ti ̱ xala ca̱tuxá̱huat aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t, pus ni ̱ hua̱ Dios li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t, hua̱mpi ̱ huata huá̱ xtalacapa̱stacnican chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat. Hua̱ xlacán lacasquinko̱y li ̱pu̱tum tachixcuhuí ̱tat xtlahuako̱lh hua̱ntu̱ laclix̱ cájnit, la̱ntla̱ xli ̱makapa̱xuhuako̱lh xtiyatli ̱huacán hua̱ntu̱ lakati ̱ko̱y, la̱ntla̱ lakati ̱laca̱nko̱y lhu̱ hua̱ xkalhi ̱ko̱lh hua̱ntu̱ luhua tla̱n tasiyuy, xa̱huá̱ la̱ntla̱ li ̱lacapacxko̱y hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y lhu̱ hua tumi ̱n, sa̱mpi ̱ lactali ̱pa̱hu makcatzi ̱ko̱cán. 17 Hua̱mpi ̱

1 SAN JUAN 2 cacatzí ̱tit pi ̱ hua̱ yuma̱ ca̱tuxá̱huat anta̱ni ̱ lama̱hu juerza̱ nalaksputa, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ quinca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n laclix̱ cajnit tatlahu, caj nati ̱taxtuko̱y, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ Dios lakati ̱y c-xlatama̱tcán huata xa̱li ̱ankalhi ̱n nalatama̱ko̱y c-xpa̱xtú̱ n. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱akskahuinama̱kó̱ xtachihui ̱n Dios 18 Koxutaní ̱n huixín quilakskatá̱n, aya lakcha̱ni ̱t yuma̱ a̱huatiya quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱kantáxtut xuani ̱t la̱ntla̱ namín cha̱tum aksani ̱na chixcú̱ hua̱nti ̱ nata̱la̱tlahuay Cristo, hua̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ cha̱lhu̱ huatá̱ taxtuni ̱tanchá̱ hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niko̱y Cristo, chu̱ ta̱la̱tlahuama̱kó̱, huá̱ xpa̱lacata li ̱taluloka̱hu pi ̱ aya pu̱ lama̱hu yuma̱ a̱huatiya quilhtamacú̱ xli ̱katsputni ca̱tuxá̱huat. 19 Makapitzi ̱n tama̱ chixcuhuí ̱n c-quilaksti ̱pa̱ncán taxtuko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ lacxtum xquinca̱ta̱tapaksi ̱ko̱yá̱n huá̱ xpa̱lacata̱ quinca̱li ̱makaxtakkó̱n chu̱ ni ̱ tamakaxtakko̱lh. Hua̱mpi ̱ huá̱ chuná̱ li ̱kantáxtulh laqui ̱mpi ̱ stalanca̱ natasiyuy pi ̱ ni ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ macxtum quinca̱ta̱layá̱n pacs quin quinca̱ta̱tapaksi ̱ko̱yá̱n. 20 Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱t it Jesucristo, xlá̱ ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán Espíritu Santo, huá̱ xpa̱lacata tla̱n li ̱lakapasá̱tit hua̱ntu̱ xtalulóktat, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ chuná, huata caj ta̱ksaní ̱n. 21 Quit cca̱t zoknimá̱n yuma̱ tachihuí ̱n ni ̱ xpa̱lacata̱ pi ̱ ni ̱ lakapasá̱tit, cca̱tzoknimá̱n sa̱mpi ̱ lakapasá̱tit hua̱ntu̱ xtaluloktat Dios, chu̱ na̱ stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ aktum ta̱ksaní ̱n ni ̱ antá̱ taxtuya̱chá̱ c-xlaksti ̱pa̱n talulóktat. 22 Hua̱mpi ̱ ¿tí ̱ cahuá̱ tama̱ tlak tlanca aksani ̱na chixcú? Chiyú̱ nacca̱huaniyá̱n: li ̱taxtu̱y xapuxcu aksani ̱na chixcú̱ yuma̱ ti ̱ kalhtum ma̱luloka̱ pi ̱ Jesucristo ni ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱nti ̱ Dios xli ̱macamínat xuani ̱t laqui ̱mpi ̱

596 naquinca̱lakma̱xtuyá̱n. Hua̱nti ̱ chuná̱ kalhchihui ̱nán xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ tamá̱ hua̱nti ̱ xta̱la̱tlahuana Cristo, chu̱ ni ̱ xma̱n hua̱ xCam Dios lakmakama̱, huata na̱ lakmakama̱ Quintla̱tican Dios. 23 Xli ̱ca̱na̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lakmakán xCam Dios, qui ̱taxtuy pi ̱ na̱ maktum lakmakama̱, chu̱ ni ̱ lakapasa̱ xatí ̱ luhua Quintla̱tican Dios; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huán Jesús, chu̱ li ̱ta̱yay pi ̱ xCam Dios, na̱ lacatancs li ̱ma̱lulokma̱ pi ̱ na̱ lakapasa, chu̱ li ̱pa̱huán Quintla̱tican Dios. 24 Huá̱ xpa̱lacata̱ quit cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ li ̱huana̱ cama̱quí ̱tit c-minacu̱cán xtama̱catzi ̱ni ̱n Cristo hua̱ntu̱ xali ̱pu̱ lana̱ timakkaxpáttit. Hua̱ lapi ̱ li ̱huana̱ natapalhi ̱niyá̱tit hua̱ntu̱ xali ̱pu̱ lana̱ ca̱ma̱siyunicani ̱tántit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ankalhi ̱ná̱ acxtum ta̱huani ̱tántit nahuán Quintla̱tican Dios, xa̱hua̱ xCam. 25 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ nali ̱pa̱huán Jesucristo xli ̱ca̱na̱ pi ̱ natzucuy kalhi ̱y yuma̱ xali ̱pa̱xuhu latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n, sa̱mpi ̱ chuná̱ quinca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán. 26 Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ cca̱li ̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta xpa̱lacata̱ hua̱nti ̱ ankalhí ̱n tzaksama̱kó̱ naca̱akskahuimi ̱ko̱yá̱n. 27 Hua̱mpi ̱ cumu huixín kalhi ̱yá̱tit Espíritu Santo hua̱ntu̱ Jesucristo ca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán, ccatzi ̱y pi ̱ nia̱lh maclacasquiná̱tit pala tí ̱ naca̱huanile̱ná̱n la̱ntla̱ mili ̱latama̱tcán, sa̱mpi ̱ hua̱ Espíritu Santo naca̱ma̱puhua̱ni ̱yá̱n hua̱ntu̱ huixín ni ̱ catzi ̱yá̱tit, chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ naca̱ma̱siyuniyá̱n, pacs hua̱ xatalulóktat, chu̱ ni ̱ caj ta̱ksaní ̱n. Pus xa̱li ̱ankalhí ̱n cali ̱makaxtáktit pi ̱ naca̱huanile̱ná̱n la̱ntla̱ mili ̱latama̱tcán, sa̱mpi ̱ xma̱n hua̱ chuná̱ tla̱n xa̱li ̱ankalhí ̱n acxtum nata̱huaná̱tit, chu̱ natapalhi ̱niyá̱tit Cristo. 28 Koxutaní ̱n huixín quilakskatá̱n, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum catapalhi ̱nítit Cristo, laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱

597 namacpuhuana̱hu acxni ̱ natasiyupalay namín, chu̱ ni ̱tú̱ nali ̱lacama̱xanana̱hu acxni ̱ naquinca̱lakchiná̱n. 29 Cumu huixín aya catzi ̱yá̱tit pi ̱ Jesucristo luhua tla̱n catzi ̱y, na̱ luhua mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ xli ̱pacs yumá̱ hua̱nti ̱ na̱ tla̱n catzi ̱ko̱y Dios li ̱ma̱xtuko̱y hua̱nti ̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n. Hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ xlakskata̱n Dios Caj luhua caucxílhtit la̱ntla̱ tlanca tapá̱xqui ̱t quinca̱kalhi ̱niyá̱n Quintla̱tican Dios, sa̱mpi ̱ hasta tla̱n li ̱tapa̱cuhui ̱ya̱hu xlakskatá̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj xma̱n li ̱tapa̱cuhui ̱ya̱hu hua̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n quin. Huá̱ xpa̱lacata̱, yumá̱ hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat ni ̱ lakapasko̱y Dios, na̱ ni ̱ lay quinca̱lakapasá̱n pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlakskata̱n Dios quin. 2 Nata̱laní ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ aya xlakskata̱n Dios quin, chu̱ ma̱squi ni ̱ naj catzi ̱ya̱hu la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱cha̱hu c-akapú̱ n quilatama̱tcán, xma̱n huá̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ acxni ̱ namimpalay xli ̱maktuy ca̱tuxá̱huat Quimpu̱chinacán, quin natasiyuya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ tasiyuy sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ naucxilha̱hu hua̱ la̱ntla̱ xlá̱ luhua xacha̱tum tasiyuy. 3 Chu̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu, chu̱ kalhkalhi ̱ma̱hu nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xlá̱ namimpalay, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ quili ̱putzatcán la̱ntla̱ luhua aksti ̱tum nalatama̱ya̱hu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Jesucristo luhua aksti ̱tum lama̱. 4 Hua̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ tlahuay tala̱kalhí ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ xta̱chuná̱ qui ̱taxtuy pi ̱ caj ta̱la̱tlahuama̱ Dios, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tlahuay caxatu̱cahua̱ tala̱kalhí ̱n ankalhí ̱n lactucxya̱huama̱ pala tú̱ xli ̱ma̱paksí ̱n tu̱ li ̱huani ̱t pi ̱ li ̱ma̱kantáxti ̱t. 5 Xa̱huachí ̱ huixín aya stalanca catzi ̱yá̱tit pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo qui ̱lachi ̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ naquinca̱pa̱lakaxokoyá̱n xpa̱lacata xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncan;

3

1 SAN JUAN 2​, ​3 hua̱mpi ̱ na̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ xlá̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xtala̱kalhí ̱n. 6 Huá̱ xpa̱lacata̱ cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs yumá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ acxtum ta̱huani ̱t Jesucristo ni ̱ tuncán tlahuaputún tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ chunata xankalhí ̱n tlahuama̱ tala̱kalhí ̱n qui ̱taxtuy pi ̱ ni ̱ a̱ucxilha, chu̱ ni ̱ a̱lakapasa̱ xatí ̱ xlá. 7 Koxutaní ̱n huixín quilakskatá̱n, xli ̱ca̱na̱ luhua skálalh calatapá̱tit, nia̱lh tí ̱ tica̱akskahuimi ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ankalhí ̱n lakati ̱y tlahuay hua̱ntu̱ tla̱n, huá̱ luhua stalanca li ̱ma̱siyuy la̱ntla̱ kalhi ̱y tla̱n talacapa̱stacni, chu̱ tla̱n catzi ̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ Jesucristo tla̱n catzi ̱y. 8 Hua̱nti ̱ ankalhí ̱n tzaksama̱ la̱ntla̱ natlahuay tala̱kalhí ̱n xli ̱ca̱na̱ chuná̱ li ̱ma̱siyuma̱ pi ̱ huá̱ tapaksi ̱niy akskahuiní, sa̱mpi ̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ akskahuiní tuncán tzucuni ̱t tlahuay tala̱kalhí ̱n. Huá̱ xpa̱lacata lí ̱milh xCam Dios ca̱tuxá̱huat, chu̱ ma̱lakspútulh xli ̱pacs hua̱ntu̱ xma̱lacatzuqui ̱ni ̱t akskahuiní. 9 Ni ̱ cha̱t um hua̱nti ̱ Dios xli ̱ca̱na̱ ma̱xqui ̱ni ̱t xasa̱sti xlatáma̱t, chu̱ cskata li ̱taxtuni ̱t, pala chunatiyá̱ natlahuaputún tala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ hua̱ chú̱ xlá̱ li ̱lama̱ xlatama̱t Dios hua̱ntu̱ ma̱xqui ̱ni ̱t, huá̱ xpa̱lacata̱ ni ̱ lay lacapa̱staca̱ pala ca̱x chuná̱ natlahuaputún tala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ xlá̱ cumu cskata Dios li ̱taxtuni ̱t, na̱ huá̱ kanti ̱ni ̱t aksti ̱tum xlatáma̱t. 10 Hua̱ yumá̱ li ̱tasiyuko̱y xatí ̱ xlakskata̱n akskahuiní, chu̱ na̱ tuncán tasiyuko̱y xatí ̱ xlakskata̱n Dios, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ tlahuay hua̱ntu̱ lacuan tascújut, chu̱ ni ̱ pa̱xqui ̱y xta̱lá, pus tamá̱ ni ̱ huá̱ tapaksi ̱niy Dios. Acxtum cala̱pa̱xqui ̱hu xta̱chuná̱ la̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱nata̱lán 11 Sa̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios tu̱ makkaxpatni ̱tántit hasta xali ̱pu̱lana̱ pi ̱ lacxtum cala̱pa̱xqui ̱hu cha̱tunu̱ a̱makapitzí ̱n. 12 Ni ̱ hua̱ xta̱chuná̱

1 SAN JUAN 3​, ​4 cali ̱taxtuhu la̱ntla̱ Caín hua̱nti ̱ xtapaksi ̱niy akskahuiní, huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱mákni ̱lh xta̱lá. ¿Xatú̱ xpa̱lacata̱ li ̱mákni ̱lh? Huá̱ xpa̱lacata̱ li ̱sí ̱tzi ̱lh Caín sa̱mpi ̱ xli ̱pacs xtatlahu hua̱ntu̱ Caín xtlahuay, Dios úcxilhli ̱ pi ̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ hua̱ntu̱ xtatlahu xta̱lá, pacs tla̱n hua̱ntu̱ xtlahuay, huá̱ li ̱si ̱tzí ̱nilh. 13 Nata̱laní ̱n, ni ̱mpala tzinú̱ lanaj tili ̱lacahuaná̱tit pala huí ̱ hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat ca̱xcajniyá̱n. 14 Sa̱mpi ̱ quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Cristo aya ti ̱taxtuni ̱tahu c-xaca̱li ̱ni ̱n latáma̱t, chu̱ kalhi ̱ya̱hu xasa̱sti latáma̱t, chu̱ taluloka̱hu pi ̱ chuná sa̱mpi ̱ chú̱ acxtum pa̱xqui ̱ko̱ya̱hu quinata̱lani ̱ncán. Yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ pa̱xqui ̱y xta̱lá qui ̱taxtuy pi ̱ chunacú̱ lama̱ xta̱chuná̱ la̱ xaní ̱n c-xlatáma̱t. 15 Caxati ̱cahuá̱ ti ̱ xcajniy xta̱lá, c-xtalacapa̱stacni ̱ li ̱taxtuy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ makni ̱ná; chu̱ huixín catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱mpala cha̱tum makni ̱ná̱ catikálhi ̱lh yuma̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n latáma̱t hua̱ntu̱ Dios ma̱sta̱y. 16 Quin aya lakapasa̱hu la̱ntla̱ quila̱li ̱pa̱xqui ̱tcán sa̱mpi ̱ Jesucristo quinca̱ma̱siyunín acxni ̱ macamá̱sta̱lh xlatáma̱t caj quimpa̱lacatacán, pus na̱ chuná̱ chu̱ quin quinca̱mini ̱niyá̱n namacama̱sta̱ya̱hu quilatama̱tcán laqui ̱mpi ̱ chuná̱ tla̱n nali ̱makta̱yako̱ya̱hu a̱makapitzi ̱n quinata̱lani ̱ncán. 17 Hua̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ xaacchá̱n kalhi ̱y hua̱ntu̱ maclacasquín xta̱chuná̱ pala tumi ̱n, chu̱ lapi ̱ naucxilha̱ cha̱tum xta̱lá̱ pi ̱ huí ̱ tu̱ qui ̱tzanka̱nima̱, hua̱mpi ̱ ni ̱mpala tzinú̱ namakta̱yay, ¿pá̱ puhuaná̱tit pi ̱ tamá̱ kalhi ̱y c-xnacú̱ tlanca xtapa̱xqui ̱t Dios? 18 Huixín quilakskatá̱n hua̱nti ̱ cca̱pa̱xqui ̱yá̱n, quit lacatancs cca̱huaniputuná̱n pi ̱ ni ̱ caj xma̱n cali ̱chihui ̱nántit pala nahuaná̱tit pi ̱ kalhi ̱yá̱tit tapá̱xqui ̱t, huata tlak tla̱n naqui ̱taxtuy pala nali ̱ma̱siyuyá̱tit c-mintascujutcán, xa̱huá̱ c-milatama̱tcán. La̱ntla̱ quili ̱kalhi ̱tcán ta̱kpuhuantí ̱n c-xlacati ̱n Dios 19 Lapi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum nali ̱latama̱ya̱hu xtapa̱xqui ̱t

598 Dios, li ̱taluloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ antá̱ maktapaksi ̱ya̱hu c-xtaluloktat Dios, chu̱ na̱ tla̱n ni ̱ namacpuhuana̱hu c-xlacati ̱n sa̱mpi ̱ ni ̱tú̱ anán tú̱ nali ̱tamakstuntlahuaya̱hu. 20 Hua̱mpi ̱ lapi ̱ quintalacapa̱stacnicán quinca̱li ̱ya̱huayá̱n pi ̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱hu, tancs cacatzi ̱hu pi ̱ ni ̱ lay catima̱tze̱knihu Dios sa̱mpi ̱ xlá̱ pacs catzi ̱y hua̱ntu̱ tlahuama̱hu. 21 Nata̱laní ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ a̱tzinu̱ tla̱n quinca̱qui ̱taxtuniyá̱n acxni ̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ ni ̱tú̱ quinca̱makstuntlahuayá̱n quintalacapa̱stacnicán, sa̱mpi ̱ chuná̱ ni ̱ anán tamacpuhuá̱n tu̱ lacatzaj nasquiniya̱hu Dios. 22 Na̱ caxatu̱cahuá̱ tu̱ nasquiniya̱hu, naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ catzi ̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tzaksaya̱hu ma̱kantaxti ̱ma̱hu xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ tlahuaya̱hu c-quilatama̱tcán hua̱ntu̱ lakati ̱y. 23 Xli ̱ma̱paksi ̱n Dios hua̱ntu̱ xlá̱ lacasquín nama̱kantaxti ̱ya̱hu, hua̱ yumá̱ pi ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka quinacu̱cán nali ̱pa̱huana̱hu pi ̱ Jesucristo hua̱nti ̱ xCam Dios huá̱ quima̱akapu̱taxti ̱nacán, xa̱huachí ̱ luhua acxtum nala̱pa̱xqui ̱ya̱hu cha̱tunu a̱makapitzí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán. 24 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ ma̱kantaxti ̱ma̱kó̱ yuma̱ xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, pus xlacán aya li ̱lama̱kó̱ xlatama̱t Dios, chu̱ xlá̱ na̱ antá̱ lama̱ c-xlatama̱tcán. Quin lacatancs taluloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n lama̱ Dios c-quilatama̱tcán sa̱mpi ̱ yuma̱ Espíritu Santo hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán chuná̱ quinca̱ma̱ma kcatzi ̱ni ̱yá̱n. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ Dios ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t talacapa̱stacni, hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ Quinata̱laní ̱n ti ̱ cca̱lakcatzaná̱n, ni ̱ xli ̱pacs caca̱najlanikó̱tit yumá̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacni Dios, hua̱mpi ̱ huata pu̱ lh cali ̱ucxilhkó̱tit hua̱ lapi ̱ yuma̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ xlacán kalhi ̱ko̱y xli ̱ca̱na̱ hua̱ xtalacapa̱stacni Dios, usuchí ̱

4

1 SAN JUAN 4

599 ni ̱ xli ̱ca̱na̱. Hua̱ chuná̱ cca̱li ̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ chuj quilhtamacú̱ lhu̱ hua̱ tzamay aksani ̱naní ̱n chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ li ̱chihui ̱nanko̱y xtalacapa̱stacni Dios hua̱mpi ̱ caj aksani ̱nanko̱y. 2 Ucca̱huaniyá̱n la̱ntla̱ nali ̱lakapasko̱yá̱tit yumá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni Dios: xli ̱pacs yumá̱ hua̱nti ̱ ca̱najlako̱y, chu̱ li ̱ta̱yako̱y pi ̱ Jesucristo xli ̱ca̱na̱ qui ̱lachi ̱ ca̱tuxá̱huat xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum chixcú, hua̱nti ̱ tla̱n tlahuay pi ̱ chuná, tamá̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni Dios. 3 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ huan pi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱, usu ni ̱ ca̱najlay pala chuná̱ qui ̱lani ̱tanchi ̱ Jesús, tamá̱ ni ̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni Dios, hua̱mpi ̱ huata kalhi ̱y xtalacapa̱stacni yuma̱ xapuxcu xta̱la̱tlahuana Cristo hua̱nti ̱ huixín aya makkaxpatni ̱tántit pi ̱ namín ca̱tuxá̱huat. Hua̱mpi ̱ quit lacatancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ la̱ntla̱ chuj quilhtamacú̱ lhu̱ huata chixcuhuí ̱n kalhi ̱ko̱y xtalacapa̱stacni yuma̱ lix̱ cajnit chixcú̱ hua̱nti ̱ namín. 4 Koxutaní ̱n huixín quilakskata̱ncán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huixín huatiya Dios tapaksi ̱niyá̱tit, chu̱ makatlajako̱ni ̱tántit tama̱ aksani ̱naní ̱n hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. Hua̱ chuná̱ li ̱makatlajátit sa̱mpi ̱ Dios hua̱nti ̱ huí ̱ c-milatama̱tcán tlak tlanca xlacatzúcut, chu̱ kalhi ̱y xli ̱tlihuaka, ni ̱ xahua kalhi ̱ko̱y xli ̱tlihuaka yumá̱ hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱ycú̱ ca̱tuxá̱huat. 5 Cumu xlacán antá̱ u̱ nú̱ tapaksi ̱ko̱y ca̱tuxá̱huat, huá̱ xpa̱lacata caj xma̱n huá̱ li ̱chihui ̱nanko̱y yuma̱ talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ xala̱ ca̱tuxá̱huat. Xli ̱pacs yumá̱ hua̱nti ̱ na̱ antá̱ u̱ nú̱ tapaksi ̱ko̱y ca̱tuxá̱huat cacs kalhakaxmatko̱y hua̱ntu̱ xlacán li ̱chihui ̱nanko̱y. 6 Hua̱mpi ̱ hua̱ quin, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ Dios tapaksi ̱niya̱hu, chu̱ yuma̱ hua̱nti ̱ lakapasa Dios li ̱pa̱xuhu quinca̱kaxmatniyá̱n hua̱ntu̱ quin li ̱chihui ̱nana̱hu, chu̱ xli ̱pacs

yumá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ huá̱ tapaksi ̱niy Dios xlá̱ ni ̱ kaxmatputún hua̱ntu̱ quin li ̱chihui ̱nana̱hu. Hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ nali ̱lakapasa̱hu hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni Dios, chu̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y xtalacapa̱stacni ti ̱ caj xma̱n aksani ̱nán. Dios huá̱ tlanca tapá̱xqui ̱t quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ acxtum cala̱pa̱xqui ̱hu; xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y tapá̱xqui ̱t c-xlatama̱tcán xli ̱catzi ̱tcán pi ̱ yuma̱ tapá̱xqui ̱t tu̱ makcatzi ̱ko̱y antá̱ mina̱chá̱ c-akapú̱ n c-xtalacapa̱stacni Dios. Xli ̱pacs yumá̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y tapá̱xqui ̱t c-xlatama̱tcán ma̱siyuko̱y pi ̱ Dios sa̱sti ̱ ma̱chixcuhui ̱li ̱ko̱ni ̱t, chu̱ chuná̱ luhua xlakskatá̱n li ̱huanko̱ni ̱t. 8 Hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ pa̱xqui ̱nanko̱y, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ lakapasko̱y Dios; sa̱mpi ̱ Dios huá̱ tlanca tapá̱xqui ̱t. 9 Dios ma̱siyuni ̱t tlanca xtapá̱xqui ̱t acxni ̱ xlá̱ timacámilh xCam u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu nakalhi ̱ya̱hu yuma̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n nali ̱latama̱ya̱hu. 10 Hua̱ yumá̱ li ̱hui ̱ tapa̱xquí ̱tat: ni ̱ chá̱mpala quin ti ̱ pu̱ lh pa̱xqui ̱ni ̱tahu Dios hua̱ la̱ntla̱ xlíḻ at xuani ̱t xtlahuani ̱tahu, huata huá̱ ma̱n quinca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán, hasta quinca̱macaminín xCam, xlá̱ tamacamá̱sta̱lh makni ̱ca̱ xta̱chuná̱ la̱ tantum tla̱n li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ li ̱mákni ̱t laqui ̱mpi ̱ chuná̱ naquinca̱pa̱lacaxokoyá̱n xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán. 11 Nata̱laní ̱n, lapi ̱ chuná̱ xlá̱ quinca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán Dios, quin na̱ quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ acxtum nala̱pa̱xqui ̱ya̱hu cha̱tunu a̱makapitzí ̱n. 12 Niucxnicú̱ pala ti ̱ cha̱t um a̱ucxilha̱ Dios; hua̱mpi ̱ lapi ̱ acxtum la̱pa̱xqui ̱ya̱hu, chuná̱ tla̱n taluloka̱hu pi ̱ Dios lama̱ c-quilatama̱tcán, chu̱ yuma̱ tapá̱xqui ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ kalhi ̱y stalanca natasiyuy c-quilatama̱tcán. 13 Na̱ chuná̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱huacá̱ tla̱n nataluloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ 7 Nata̱laní ̱n,

1 SAN JUAN 4​, ​5 Dios lama̱ c-quilatama̱tcán, chu̱ quin na̱ lacxtum ta̱lama̱hu Dios, xlá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán Espíritu Santo laqui ̱mpi ̱ huá̱ na̱ naquinca̱ma̱lulokniyá̱n c-quili ̱stacnacán pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios lama̱ c-quilatama̱tcán. 14 Chu̱ quin apóstoles xali ̱huaca tla̱n cma̱luloka̱hu pi ̱ Dios macamini ̱t xCam ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, huá̱ chuná̱ cca̱li ̱ma̱lulokniyá̱n sa̱mpi ̱ ma̱n quilakastapucán stalanca cli ̱ucxilhni ̱tahu hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuani ̱t. Cha̱nchu̱ quin, na̱ cucxilhni ̱tahu, na̱ cma̱luloka̱hu pi ̱ hua̱ Dios xaTla̱t macamini ̱t xCam, laqui ̱mpi ̱ huá̱ nama̱akapu̱taxti ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat. 15 Caxati ̱cahuá̱ ti ̱ catzi ̱y, chu̱ li ̱ta̱yay pi ̱ Jesús hua̱ xCam Dios, xli ̱ca̱na̱ tamá̱ lacxtum ta̱lama̱ Dios, chu̱ Dios na̱ antá̱ lama̱ c-xlatáma̱t. 16 Quin li ̱huana̱ talulokni ̱tahu, chu̱ ca̱najlaya̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n, sa̱mpi ̱ Dios huá̱ tapá̱xqui ̱t, chu̱ xli ̱pacs yumá̱ ti ̱ kalhi ̱ko̱y c-xlatama̱tcán tapá̱xqui ̱t xli ̱ca̱na̱ li ̱lama̱kó̱ xlatama̱t Dios, chu̱ Dios na̱ antá̱ lama̱ c-xlatama̱tcán. 17 La̱ntla̱ tzaksaya̱hu tlak aksti ̱tum nakalhi ̱ya̱hu tapá̱xqui ̱t c-quilatama̱tcán, li ̱taluloka̱ c-quilatama̱tcán xtapa̱xqui ̱t Jesucristo, sa̱mpi ̱ quin aksti ̱tum li ̱lama̱hu xtapá̱xqui ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ latama̱ni ̱t, chu̱ ma̱squi nachá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ Dios nata̱tlahuako̱y taxokó̱n xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat, quin ni ̱tú̱ tu̱ nali ̱macpuhuana̱hu. 18 Sa̱mpi ̱ anta̱ni ̱ huí ̱ tala̱pá̱xqui ̱t xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ caj cha̱pe̱cuaj huilaca̱, huata tapá̱xqui ̱t tlakaxtuy tape̱cua̱ hua̱ lapi ̱ huí ̱, sa̱mpi ̱ tape̱cua̱ qui ̱taxtuniy hua̱nti ̱ catzi ̱y pi ̱ huí ̱ tu̱ macpuhuaniy. Chu̱ pala tí ̱ cha̱pe̱cuajcú̱ lama̱, chunacu̱ li ̱akspulama̱ sa̱mpi ̱ ni ̱ a̱lacatancs akata̱ksa̱ la̱ntla̱ Dios pa̱xqui ̱y, chu̱ la̱ntla̱ lakalhama̱nán. 19 Hua̱ quin pa̱xqui ̱ya̱hu Dios, chu̱ a̱makapitzi ̱n quinata̱lancán sa̱mpi ̱ catzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios huá̱ pu̱ lana̱

600 quinca̱pa̱xqui ̱ni ̱tán. 20 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ huan: “Quit xli ̱ca̱na̱ cpa̱xqui ̱y Dios”, hua̱mpi ̱ lapi ̱ c-xlatáma̱t ni ̱ ta̱la̱ucxilhputún xta̱lá, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj tlanca xaaksani ̱ná. Sa̱mpi ̱ lapi ̱ quin ni ̱ pa̱xqui ̱ko̱ya̱hu quinata̱lancán hua̱nti ̱ ankalhí ̱n ucxilhma̱hu, ¿lá̱ntla̱ tla̱n li ̱huana̱hu pi ̱ pa̱xqui ̱ya̱hu Dios hua̱nti ̱ ni ̱ ucxilhma̱hu? 21 Jesucristo quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán yuma̱ xli ̱ma̱paksí ̱n: pi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y Dios, na̱ luhua xlacasquinca̱ pi ̱ xli ̱pá̱xqui ̱t xta̱lá. Quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu Dios makatlajako̱ni ̱tahu lacli ̱xcajnit talacapa̱stacni ̱ Xli ̱pacs hua̱nti ̱ ca̱najlako̱y pi ̱ Jesús hua̱ yumá̱ ti ̱ xli ̱macamínat xuani ̱t Dios, hua̱nti ̱ naquinca̱lakma̱xtuyá̱n; xli ̱ca̱na̱ Dios li ̱ma̱xtuko̱y xlakskatá̱n. Na̱ chuna li ̱tum ni ̱ tipa̱tzanka̱yá̱tit yumá̱: pala tí ̱ pa̱xqui ̱y cha̱tum xatla̱t, chu̱ lapi ̱ huilakó̱ xlakskatá̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ na̱ xli ̱pá̱xqui ̱t xlakskatá̱n tama̱ ko̱lutzí ̱n. 2 Acxni ̱ huana̱hu pi ̱ pa̱xqui ̱ya̱hu Dios, chu̱ kalhakaxmata̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n, na̱ quili ̱catzi ̱tcán pi ̱ na̱ pa̱xqui ̱ma̱ko̱hu xlakskata̱n Dios. 3 Hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ pa̱xqui ̱y Dios mini ̱niy nama̱kantaxti ̱y xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ xli ̱pacs xli ̱ma̱paksí ̱n ni ̱ tuhua̱ pala napuhuana̱hu pi ̱ ni ̱ lay ma̱kantaxti ̱cán. 4 Sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ Dios li ̱ma̱xtuko̱ni ̱t xaxli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n, xlacán makatlajako̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ soka̱li ̱nán u̱nú̱ ca̱tuxá̱huat; stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ cumu li ̱pa̱huana̱hu Quimpu̱chinacán, huá̱ tla̱n li ̱makatlajani ̱tahu hua̱ntu̱ soka̱li ̱nán u̱nú̱ ca̱tuxá̱huat. 5 Lacatancs cacatzí ̱tit pi ̱ xma̱n huá̱ hua̱nti ̱ ca̱najlay pi ̱ Jesús xli ̱ca̱na̱ hua̱ xCam Dios, hua̱ xlacán hua̱nti ̱ caj xpa̱lacata xtaca̱najla̱ tla̱n li ̱makatlajay hua̱ntu̱ soka̱li ̱nán ca̱tuxá̱huat, ti ̱ni ̱ a̱cha̱tum.

5

Pu̱ lactutu̱ huí ̱ hua̱ntu̱ ma̱lulokko̱y Jesús hua̱ xCam Dios 6 Hua̱ yuma̱ chúchut hua̱ntu̱ li ̱ta̱k múnulh, xa̱huá̱ xkalhni ̱ hua̱ntu̱

601 stajmákalh acxni ̱ ni ̱lh, lacatancs ma̱lulokko̱y pi ̱ Jesucristo qui ̱lachi ̱ ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nama̱kantaxti ̱y xtascújut hua̱ntu̱ xli ̱macamini ̱t Dios; ni ̱ caj xma̱n xlakstu chúchut, huata na̱ xa̱hua̱ xkalhni, hasta na̱ hua̱ Espíritu Santo lacatancs ma̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱, chu̱ xlá̱ xma̱n huá̱ huan hua̱ntu̱ talulóktat. 7 Hasta pu̱ lactutu̱ tu̱ ma̱lulokko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱: 8 pu̱ lactum hua̱ Espíritu Santo, a̱li ̱sta̱lh chúchut, xa̱hua̱ kalhni; na̱ hua̱ yuma̱ pu̱ lactutu̱ macxtum li ̱catzi ̱ko̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Jesús xCam Dios. 9 Hua̱ lapi ̱ quin ca̱najlaya̱hu hua̱ntu̱ chixcuhuí ̱n ma̱lulokko̱y pala tú̱ ucxilhko̱ni ̱t, xali ̱huaca tlak tla̱n quili ̱ca̱najlatcán hua̱ntu̱ Dios quinca̱ma̱lulokniyá̱n, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lulokma̱ xpa̱lacata xCam. 10 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y xCam Dios xa̱li ̱ankalhí ̱n li ̱ma̱lulokma̱ nahuán xnacú̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ hua̱ xtalulóktat; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ ca̱najlako̱y hua̱ntu̱ Dios quinca̱huanimá̱n, xlacán hasta lacatancs li ̱quilhanko̱y xta̱chuná̱ la̱mpala huata hua̱ Dios xaaksani ̱ná, sa̱mpi ̱ ni ̱ ca̱najlako̱y hua̱ntu̱ Dios ma̱lulokma̱ xpa̱lacata̱ xCam. 11 Yuma̱ talulóktat hua̱ntu̱ Dios li ̱chihui ̱nán, huá̱ huaniputún pi ̱ xlá̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán yuma̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa, hua̱mpi ̱ yuma̱ latáma̱t antá̱ nata̱ksa̱hu c-xlatama̱t xCam. 12 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱y c-xlatama̱tcán Jesús hua̱nti ̱ xCam Dios, pus na̱ kalhi ̱y yuma̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ kalhi ̱y c-xlatama̱t xCam Dios pus na̱ ni ̱mpala huá̱ kalhi ̱y yuma̱ xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa. Pala tí ̱ tzinú̱ laclata̱yama̱ c-xtaca̱najla, casquínilh xtamakta̱y Dios xpa̱lacata 13 Quit li ̱pa̱xuhu cca̱t zoknimá̱n hua̱ntu̱ u̱ nú̱ cca̱huaniyá̱n xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Dios laqui ̱mpi ̱ nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱yá̱tit yuma̱ xaxli ̱ca̱na̱

1 SAN JUAN 5 latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa̱ caxani ̱li ̱huaya̱ xtihua̱. 14 Quin li ̱pa̱huana̱hu Dios sa̱mpi ̱ stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ pala tú̱ nasquiniya̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ tla̱n naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n, xlá̱ quinca̱kaxmatniyá̱n. 15 Pus cumu quin taluloka̱hu pi ̱ xli ̱ca̱na̱ Dios kaxmata̱ la̱ntla̱ta maklhu̱ hua̱ nasquiniya̱hu pala tú̱ maclacasquima̱hu, na̱ chuná̱ cacatzi ̱hu la̱mpala xta̱chuná̱ aya kalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ squinima̱hu naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 16 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, lapi ̱ xamaktum naucxilhá̱tit cha̱tum minta̱lacán tlahuama̱ aktum tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ hua̱ntu̱ ni ̱ maktum ma̱laksputuy, pus mini ̱niy napa̱lacasquiná̱tit c-xlacati ̱n Dios pi ̱ camaktá̱yalh, chu̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios nama̱xquipalay li ̱pa̱xuhu latáma̱t. Sa̱mpi ̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ huí ̱ tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ nama̱laksputu̱ nán hasta ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ pala tí ̱ tlahuay tama̱ tala̱kalhí ̱n quit ni ̱tú̱ cca̱huanimá̱n pala nasquiniyá̱tit Dios xpa̱lacata. 17 Ma̱squi catzi ̱ya̱hu pi ̱ xli ̱pacs ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ tlahuaya̱hu, huá̱ tala̱kalhí ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ caj catu̱ hua̱ tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ maktum ma̱laksputu̱ nán ca̱li ̱ní ̱n. 18 Catzi ̱ya̱hu pi ̱ hua̱ caxati ̱cahuá̱ ti ̱ Dios li ̱ma̱xtuko̱ni ̱t la̱ xaxli ̱ca̱na̱ xlakskatá̱n, nia̱lh tú̱ ma̱na huatiyá̱ tlahuama̱kó̱ nahuán tala̱kalhí ̱n, sa̱mpi ̱ xCam Dios maktakalhma̱kó̱, chu̱ akskahuiní ̱ nia̱lh lay tuncán nama̱tlahui ̱ko̱y tala̱kalhí ̱n. 19 Ma̱squi la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat huá̱ akchipa̱nani ̱t akskahuiní, hua̱mpi ̱ quin stalanca catzi ̱ya̱hu pi ̱ Dios tapaksi ̱niya̱hu, chu̱ huá̱ quinca̱maktakalhmá̱n. 20 Hua̱mpi ̱ na̱ luhua catzi ̱ya̱hu pi ̱ Jesucristo hua̱nti ̱ xCam Dios, mini ̱t ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n tla̱n talacapa̱stacni ̱ caj huá̱ xpa̱lacata li ̱lakapasni ̱tahu hua̱ntu̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱

1 SAN JUAN 5 Dios. Quin lacxtum ta̱lama̱hu hua̱nti ̱ luhua xaxli ̱ca̱na̱ Dios, sa̱mpi ̱ hua̱ tama̱ Jesucristo xli ̱ca̱na̱ na̱ hua̱ Dios hua̱nti ̱ ma̱sta̱y yuma̱ latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa.

602 21 Lakskatá̱n, ca̱na̱ huixín, a̱huatiyá̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ luhua cui ̱ntaj catlahuátit milatama̱tcán pi ̱ nia̱lh ucxni ̱ cali ̱pa̱huankó̱tit catu̱ huá̱ xta̱chuná̱ la̱ midioscán hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ xlakasicán.

Xli ̱mactuy xcarta tu̱ tzokli ̱ San Juan XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ xli ̱mactuy xcarta San Juan na̱ huá̱ li ̱chihui ̱nán xli ̱pacs hua̱ntu̱ chunatiyá̱ li ̱aksani ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios, xa̱huá̱ tánuj talacapa̱stacni. Hua̱nti ̱ tzokli ̱ yuma̱ carta li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán “ko̱lutzí ̱n”, chu̱ yuma̱ ko̱lutzí ̱n li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo laqui ̱mpi ̱ ni ̱ caca̱najlaniko̱lh xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ Jesucristo ni ̱ huá̱ xaxli ̱ca̱na̱ ti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t. Hasta huaniko̱y nata̱laní ̱n pi ̱ ni ̱ cama̱lacqui ̱niko̱lh c-xchiccán hua̱nti ̱ chuná̱ li ̱aksani ̱nantla̱huanko̱y yuma̱ talacapa̱stacni. Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xapu̱ lh carta hua̱ntu̱ tzokli ̱ San Juan, na̱ chunatiyá̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱y pi ̱ acxtum cala̱pa̱xqui ̱ko̱lh cha̱tunu̱ a̱makapitzí ̱n.

Hua̱ntu̱ aksti ̱tum, chu̱ lacati ̱tum cala̱pa̱xqui ̱hu cha̱tunu a̱makapitzí ̱n 1 Quit ko̱lutzi ̱n Juan, luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu cca̱t zoknimá̱n yuma̱ quincarta xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ ca̱lacsactasanini ̱tán Dios, chu̱ macxtum li ̱tamacxtupi ̱yá̱t it xtachihuíṉ Dios c-minca̱chiqui ̱ncán. Cca̱huaniputuná̱n pi ̱ quit luhua cca̱pa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ ni ̱ caj xma̱n quit cca̱pa̱xqui ̱yá̱n huata na̱ ca̱pa̱xqui ̱yá̱n xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ u̱ nú̱ c-quilaksti ̱pá̱n na̱ aya lakapasko̱ni ̱t xtaluloktat Dios. 2 Quin na̱ cpa̱xqui ̱yá̱n la̱ quili ̱nata̱lán sa̱mpi ̱ xtaluloktat Dios hua̱ntu̱ kalhi ̱ya̱hu c-quinacu̱cán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ quinca̱ta̱lamá̱n nahuán. 3 Quit clacasquín pi ̱ Quintla̱t ican Dios, xa̱huá̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo caca̱maktakalhni, chu̱ xataxajni ̱ caca̱li ̱siculana̱t lahuán tla̱n, chu̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t, chu̱ caca̱ma̱xquíṉ xtalacapa̱stacni ̱ laqui ̱mpi ̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ xli ̱pacs minacu̱cán

nala̱pa̱xqui ̱yá̱t it, hua̱mpi ̱ lacati ̱tum chuná̱ la̱ntla̱ ca̱mini ̱niyá̱n. 4 Quit luhua ca̱na̱ cli ̱pa̱ x uhuani ̱t sa̱mpi ̱ ckaxmatni ̱t pi ̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ lacxtum ca̱ta̱tamacxtumi ̱yá̱n, xlacán luhua aksti ̱tum lama̱kó̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱ma̱paksi ̱nani ̱t Quintla̱t ican Dios nalatama̱ya̱hu. 5 Koxutaní ̱n huixín nata̱laní ̱n, huá̱ xpa̱lacata quit cca̱li ̱ma̱lacapa̱stacayá̱n mili ̱pu̱t umcán pi ̱ hua̱ntu̱ aksti ̱tum calatama̱hu, chu̱ lacati ̱tum cala̱pa̱xqui ̱hu cha̱t unu a̱makapitzí ̱n. Xli ̱pacs yumá̱ hua̱ntu̱ cca̱t zoknanimá̱n, ni ̱ napuhuaná̱t it pala xasa̱sti li ̱ma̱paksí ̱n, huatiyá̱ yuma̱ li ̱ma̱paksí ̱n hua̱ntu̱ hasta xakasiya̱ quintica̱ma̱xquí ̱n Jesús. 6 Cumu pala xli ̱ca̱na̱ quin makcatzi ̱ya̱hu pi ̱ pa̱xqui ̱ya̱hu Dios, pus na̱ luhua quinca̱mini ̱niyá̱n pi ̱ li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ya̱hu c-quilatama̱tcán xli ̱ma̱paksí ̱n, xta̱chuná̱ la̱ hasta acxni ̱ xakasiya̱ kaxpatni ̱tántit pi ̱ aksti ̱tum cali ̱latama̱hu xtapá̱xqui ̱t.

603

2 SAN JUAN Juan huaniko̱y pi ̱ ni ̱tú̱ catiakskahuimi ̱ko̱lh aksani ̱naní ̱n 7 Luhua cuí ̱ntaj catlahuátit sa̱mpi ̱ luhua lhu̱ hua̱ lapu̱ lako̱y aksani ̱naní ̱n hua̱nti ̱ lakmakanko̱y, lix̱ cájnit li ̱kalhchihui ̱nanko̱y, chu̱ ni ̱ ca̱najlaputunko̱y pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesús xli ̱ca̱na̱ chixcú tihua̱, chu̱ qui ̱latama̱chi ̱ ca̱tuxá̱huat xta̱chuná̱ la̱ cati ̱hua̱ chixcú. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ chuná̱ ma̱siyuko̱y, pacs caj akskahuimi ̱naní ̱n, chu̱ caj ta̱la̱tlahuaputunko̱y Cristo. 8 Ca̱na̱ huixín, luhua ca̱mini ̱niyá̱n cuí ̱ntaj natlahuayá̱tit laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ naca̱li ̱akskahuipi ̱caná̱tit hua̱ntu̱ xlacán huanko̱y, chu̱ ni ̱ namakatzanka̱yá̱tit xtaskahu mintascujutcán hua̱ntu̱ aya tlahuani ̱tántit, huata quit clacasquín pi ̱ acxtum namakamaklhti ̱naná̱tit pacs mintatlajacán hua̱ntu̱ Dios ca̱ma̱lacnu̱ nini ̱tán naca̱ma̱xqui ̱yá̱n. 9 Xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ma̱siyuma̱kó̱ hua̱ntu̱ nia̱lh huá̱ xtalacapa̱stacni Jesús, hua̱nti ̱ ni ̱ chuná̱ lama̱, ni ̱ xli ̱ca̱na̱ ta̱lama̱ c-xlatama̱t Dios, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ aksti ̱tum li ̱latama̱y hua̱ntu̱ Jesucristo ma̱siyuni ̱t, xli ̱ca̱na̱ lacxtum ta̱lama̱ quintla̱t ican Dios, xa̱huá̱ Quimpu̱chinacan Jesucristo. 10 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ naca̱lakana̱chá̱n c-minchiccán,

604 chu̱ naca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱namputuná̱n tánuj talacapa̱stacni ̱ ni ̱ xahua hua̱ntu̱ ma̱siyuni ̱t Jesús, quit cca̱huaniyá̱n pi ̱ ni ̱ camakamaklhti ̱nankó̱t it, chu̱ ni ̱ cakaxpatnikó̱t it hua̱ntu̱ naca̱huaniputuná̱n, hasta ni ̱ pala mini ̱niy namacatiyako̱yá̱t it. 11 Sa̱mpi ̱ caxati ̱cahuá̱ hua̱nti ̱ aya catzi ̱y hua̱ntu̱ xlacán huanko̱y, chu̱ chunacú̱ li ̱pa̱xuhu macatiyako̱y, chu̱ ta̱tamacxtumi ̱ko̱y, qui ̱taxtuy pi ̱ ta̱li ̱catzi ̱y hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱akskahuinantla̱huán lix̱ cajnit xtascújut. A̱ huatá̱ hua̱ntu̱ xakatli ̱laca̱nko̱y nata̱laní ̱n Juan 12 Nata̱laní ̱n, lhu̱ hua̱ ckalhi ̱y tachihuí ̱n hua̱ntu̱ cca̱li ̱ta̱kalhch ihui ̱namputuná̱n, hua̱mpi ̱ nia̱lh cca̱tzoknaniputuná̱n, huata xatlá̱n cpuhuán, lapi ̱ Dios lacasquín, ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱ nacca̱lakana̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ ma̱n lacatzaj nacca̱ta̱la̱xakatli ̱yá̱n, chu̱ acxtum nakalhi ̱ya̱hu tapa̱xuhuá̱n. 13 Xli ̱pacs nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ na̱ Dios lacsacko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ macxtum li ̱tamacxtumi ̱ko̱y xtachihuí ̱n, hua̱nti ̱ u̱ nú̱ huilakó̱ luhua li ̱pa̱xuhu ca̱xakatli ̱la ca̱na̱chá̱n.

Xli ̱mactutu xcarta tu̱ tzokli ̱ San Juan XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ c-xcarta San Juan na̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán “ko̱lutzí ̱n”, chu̱ huá̱ tzokniy cha̱tum ca̱najlani ̱ hua̱nti ̱ huanicán Gayo; li ̱ta̱kalhchihui ̱nán xtali ̱puhuá̱n caj xpa̱lacata ni ̱tlá̱n xtapuhuá̱n cha̱tum li ̱tum hua̱nti ̱ huanicán Diótrefes. Yuma̱ Diótrefes xlakaya̱ xtascújut xli ̱ma̱síyut xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná, xlá̱ ni ̱ pala tzinú̱ xma̱siyuniko̱y xtapá̱xqui ̱t c-xlacati ̱ncan a̱makapitzí ̱n chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱ma̱síyut cha̱tum xca̱najlani Cristo. Hua̱mpi ̱ huata li ̱pa̱xuhuay xlatama̱t tanuj li ̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ huanicán Demetrio sa̱mpi ̱ luhua tla̱n la̱ntla̱ li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios.

Juan li ̱pa̱xuhu xakatli ̱lacá̱n Gayo 1 Quit yama̱ ko̱lutzi ̱n Juan hua̱nti ̱ Dios quilacsacni ̱t nacli ̱scuja; luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu ctzoknimá̱n yuma̱ quincarta huix tali ̱pa̱hu quiamigo hua̱nti ̱ luhua xli ̱ca̱na̱ cpa̱xqui ̱yá̱n. 2 Koxutá̱ huix quinta̱la Gayo, quit csquiniy li ̱tlá̱n Dios pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ kalhi ̱ya̱ li ̱pa̱xuhu latáma̱t c-mili ̱stacna, pus na̱ chuná̱ cakalhi ̱ tla̱n latáma̱t c-mintiyatli ̱hua, chu̱ ni ̱tú̱ catzanka̱nín, xa̱huá̱ ni ̱tú̱ cachipán tajátat. 3 Quit luhua cpa̱xúhualh acxni ̱ qui ̱lako̱chi ̱ makapitzi ̱n nata̱laní ̱n sa̱mpi ̱ xlacán quili ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱lh pi ̱ huix chunatiyá̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huana̱ Quimpu̱chinacán, chu̱ li ̱lápa̱t xtalulóktat. 4 Quit tancs cca̱huaniyá̱n pi ̱ a̱tzinú̱ ckalhi ̱y tlanca tapa̱xuhuá̱n acxni ̱ ccatzi ̱y pi ̱ hua̱nti ̱ cli ̱maca̱nko̱y quilakskatá̱n aksti ̱tum li ̱lama̱kó̱ c-xlatama̱tcán xtaluloktat Dios. 5 Quinta̱la Gayo, quit cpa̱ x uhuay caj hua̱ntu̱ mimpa̱lacata sa̱mpi ̱ luhua quihuaniko̱ni ̱t la̱ntla̱ aksti ̱tum

li ̱scujpa̱kó, chu̱ makta̱yako̱ya̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo, xali ̱huacá̱ makta̱yako̱ya̱ yama̱ hua̱nti ̱ a̱lacatanu̱ xalaní ̱n hua̱nti ̱ lakminko̱yá̱n. 6 Xlacán minko̱y u̱ nú̱ c-quinca̱chiqui ̱ncán acxni ̱ macxtum cuilahu, maklhu̱ huatá̱ li ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ lakalhamanko̱ya, chu̱ pa̱xqui ̱ko̱ya. Hua̱mpi ̱ cumu chu̱ makapitzí ̱n le̱nima̱ko̱chá̱n quincarta quit cuaniyá̱n pi ̱ li ̱pa̱xuhu cali ̱makta̱yakó̱ hua̱ntu̱ namaclacasquinko̱y c-tiji ̱ laqui ̱mpi ̱ ni ̱tú̱ natzanka̱niko̱y chuná̱ la̱ntla̱ lakati ̱y Dios nala̱makta̱yaya̱hu. 7 Cumu xlacán aya tzucuni ̱ttá̱ li ̱talakchokoko̱y laqui ̱mpi ̱ nali ̱akchihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ Jesucristo quinca̱li ̱ma̱paksi ̱ni ̱tán, pus cani ̱huá̱ ma̱squi mákat qui ̱cha̱ma̱kó̱, chu̱ ni ̱ lacasquinko̱y namakta̱yako̱y yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios. 8 Pus huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ quin luhua quinca̱mini ̱niyá̱n namakta̱yale̱n ko̱ya̱hu cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ xlacán naanko̱y 605

3 SAN JUAN li ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihuí ̱n, chu̱ xtaluloktat Dios. Luhua xli ̱ca̱na̱ ni ̱tlá̱n xtalacapa̱stacni Diótrefes 9 Quit ctítzokli ̱ mactum quincarta hua̱ntu̱ ctima̱lakacha̱niko̱lh yamá̱ hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tako̱y Dios, chu̱ macxtum li ̱lako̱y c-minca̱chiqui ̱ncán, hua̱mpi ̱ huata Diótrefes ni ̱ ma̱tlá̱ni ̱lh hua̱ntu̱ quin xacli ̱ma̱paksi ̱ma̱ko̱hu, huá̱ chuná̱ li ̱tláhualh sa̱mpi ̱ xlá̱ na̱ luhua xapuxcu li ̱taxtuputún, chu̱ ni ̱ lacasquín a̱tanu̱ nahuaniy hua̱ntu̱ xli ̱tláhuat. 10 Huá̱ xpa̱lacata lacatancs cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ acxni ̱ quit nacana̱chá, nacli ̱huaniy, chu̱ nacakastacya̱huay sa̱mpi ̱ catu̱ huá̱ quilhuantla̱huán hua̱ntu̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱ quinca̱li ̱aksani ̱n antla̱huaná̱n. Chu̱ ni ̱ caj xma̱n huá̱ hua̱ntu̱ huan, ca̱x tlahuay, hasta ni ̱ pala tzinú̱ makamaklhti ̱namputunko̱y yama̱ nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ mákat minko̱ya̱chá̱, chu̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ makamaklhti ̱namputunko̱y c-xchiccán, xlá̱ li ̱huaniko̱y pi ̱ nia̱lh camakamaklhti ̱nanko̱lh, hasta tlakaxtuko̱y hua̱nti ̱ kalhakaxmatmakanko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ huan. Huá̱ xpa̱lacata cli ̱ma̱luloka̱ pi ̱ lix̱ cájnit xtalacapa̱stacni. Luhua tla̱n xtalacapa̱stacni Demetrio 11 Ta̱lá, huá̱ xpa̱lacata quit cli ̱huaniyá̱n, huix ni ̱ chuná̱ catlahua̱

606 hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, huata caj xma̱n calí ̱scujti ̱ hua̱ntu̱ tla̱n. Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tlahuay hua̱ntu̱ lacuan tatlahu, pus tamá̱ huá̱ tapaksi ̱niy Dios, hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ huatiyá̱ tlahuama̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n, chu̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ tama̱ chixcú̱ ni ̱ a̱lakapasa̱ Dios ni ̱ pala akata̱ksni ̱t xtalacapa̱stacni. 12 Hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ li ̱catzi ̱y Demetrio, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, pacs chuná̱ huanko̱y, chu̱ ni ̱ lay tí ̱ nali ̱aksán tu̱ ni ̱tlá̱n sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ xlá̱ pi ̱ kalhi ̱y tla̱n xtalacapa̱stacni, chu̱ aksti ̱tum lama̱. Na̱ chuná̱ quin li ̱pa̱xuhu cli ̱chihui ̱nana̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ tlahuama̱ lacuan tatlahu, chu̱ huixín catzi ̱yá̱t it pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ cquilhuama̱hu huá̱ xtalulóktat. Juan huaniy hasta cha̱lí ̱ tu̱ ctihuaniputuná̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua chuná̱ cpuhuán caj nactzoknaniyá̱n, 14 sa̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱ naclakana̱chá̱n laqui ̱mpi ̱ ma̱n lacatzaj nacta̱chihui ̱naná̱n. 15 Quit clacasquín pi ̱ Dios cama̱xquíṉ hua̱ntu̱ li ̱pa̱xuhu, chu̱ aktziyaj latáma̱t. Xli ̱pacs miamigos luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu xakatli ̱laca̱ma̱ko̱chá̱n. Luhua catlahuapi ̱ tlanca li ̱tlá̱n, xli ̱pacs la̱ntla̱ cha̱t unu quiamigojcán li ̱pa̱xuhu camacatiyako̱pi ̱ hua̱ntu̱ quimpa̱lacata. 13 Lhu̱ hua̱

Carta tu̱ tzokli ̱ San Judas XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ xcarta San Judas luhua xta̱chuná̱ yama̱ xli ̱mactuy xcarta San Pedro, sa̱mpi ̱ antá̱ li ̱ta̱kalhchihui ̱nanko̱cán xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Cristo pi ̱ cuí ̱ntaj catlahuako̱lh, ni ̱ naakskahuiko̱y yama̱ hua̱nti ̱ caj xma̱n li ̱aksani ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios, xali ̱huacá̱ yamá̱ aksani ̱naní ̱n hua̱nti ̱ xlakmakanko̱y hua̱ntu̱ Dios, xa̱huá̱ Jesucristo ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t naca̱najlako̱y. Hua̱mpi ̱ li ̱stacya̱huako̱cán pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huanko̱lh Cristo, chu̱ aksti ̱tum calatama̱ko̱lh. 1 Quit Judas xta̱la Santiago, chu̱ hua̱nti ̱ cmacama̱xqui ̱ni ̱t quilatáma̱t Jesucristo laqui ̱mpi ̱ xma̱n huá̱ nacli ̱scuja. Li ̱pa̱xuhu cca̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ ca̱na̱ caj xpa̱lacata tlanca xtapa̱xqui ̱t Dios ca̱li ̱lacsacni ̱tán, chu̱ ca̱tasanini ̱tán laqui ̱mpi ̱ nali ̱pa̱huaná̱tit Quimpu̱chinacan Jesucristo hua̱nti ̱ ankalhí ̱n ca̱maktakalhmá̱n. 2 Clacasquín pi ̱ Dios caca̱siculana̱tlahuán laqui ̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n namakcatzi ̱yá̱tit xtalakalhamá̱n c-milatama̱tcán, xtapa̱xuhuá̱n, xa̱huá̱ xtapá̱xqui ̱t.

Makapitzí ̱n ma̱siyuko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ xtaluloktat Dios (2 Pedro 2:1‑7)

3 Koxutaní ̱n

huixín nata̱laní ̱n hua̱nti ̱ cca̱pa̱xqui ̱yá̱n, quit ankalhí ̱n clacapa̱stacma̱ pi ̱ xacca̱tzoknanín laqui ̱mpi ̱ li ̱huana̱ xacca̱ma̱akata̱ksní ̱n yama̱ akapu̱táxtut hua̱ntu̱ huixín, xa̱huá̱ quin lacxtum quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán Dios; hua̱mpi ̱ cpuhuán pi ̱ tlak xlacasquinca̱ nacca̱li ̱ta̱kalhchihui ̱naná̱n laqui ̱mpi ̱ nacca̱li ̱stacya̱huayá̱n pi ̱

juerza̱ catlahuanítit, catahuixca̱ní ̱tit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nama̱xqui ̱yá̱tit talacasquín tamá̱ hua̱nti ̱ ca̱lakpali ̱niputuná̱n mintaca̱najlacán, chu̱ ca̱makaca̱najlaputunko̱yá̱n tanuj talacapa̱stacni ̱ ni ̱ xahua yama̱ tancs xtaluloktat Dios hua̱ntu̱ caj maktum quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán quin hua̱nti ̱ li ̱pa̱huana̱hu. 4 Sa̱mpi ̱ makapitzi ̱n chixcuhuí ̱n caj tze̱k ca̱laktanu̱ ko̱ni ̱tán. Xlacán li ̱taxtuputunko̱y xta̱chuná̱ tali ̱pa̱hu ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, hua̱mpi ̱ ni ̱ xli ̱ca̱na̱. Huatiya̱ yuma̱ laclix̱ cajnit chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ hasta yatiyana̱ quilhtamacú̱ tzokuili ̱cani ̱tanchá̱ c-Li ̱kalhtahuaka̱ la̱ntla̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuama̱kó̱. Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi ̱ xlacán lakpali ̱putunko̱y hua̱ntu̱ lacatancs huan xtachihui ̱n Dios la̱ntla̱ luhua tánuj akata̱ksputunko̱y ni ̱ xahua la̱ntla̱ luhua xtalulóktat tatzoktahuilani ̱t. Pus ma̱siyuko̱y pi ̱ cumu Dios caj li ̱tlá̱n naquinca̱ma̱tzanka̱naniyá̱n, nia̱lh tú̱ naquinca̱li ̱huaniyá̱n ma̱squi cala̱huá̱ tu̱ natlahuaya̱hu, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ maktum lakmakama̱kó̱, chu̱

607

SAN JUDAS xali ̱kamá̱n li ̱tlahuako̱y yama̱ tali ̱pa̱hu Quimpu̱chinacan Jesucristo. 5 Quit nacca̱ma̱lacapa̱stacni ̱yá̱n ma̱squi huixín aya pacsá̱ catzi ̱yá̱tit, pi ̱ yama̱ xalakmaka̱n israelitas acxni ̱ tachí ̱n xli ̱lama̱ko̱canchá̱ c-Egipto, Quimpu̱chinacan Dios titamacaxtuko̱chá; hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh juerza̱ li ̱makaxtakko̱lh pi ̱ pacs cani ̱ko̱lh antá̱ c-desierto sa̱mpi ̱ ni ̱ luhua aksti ̱tum li ̱pa̱huanko̱lh cumu xpu̱chinacán. 6 Na̱ chuna li ̱tum Dios ni ̱ ma̱tzanka̱naniko̱lh yama̱ ángeles hua̱nti ̱ caj xma̱n kalhakaxmatmakanko̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ xli ̱ma̱paksi ̱ko̱ni ̱t, huata akxtakmakanko̱lh xatla̱n xpu̱tahui ̱lhcán anta̱ni ̱ xuili ̱ko̱cani ̱t c-akapú̱ n Dios tamacanu̱ ko̱lh lacatum pu̱ lhmá̱n xta̱chuná̱ pu̱ la̱chi ̱n anta̱ni ̱ luhua ca̱lakapoklhua, antá̱ li ̱makakalhi ̱ma̱kó̱ hasta nalakchá̱n yama̱ li ̱pe̱cua quilhtamacu̱ acxni ̱ Dios nata̱tlahuako̱y cue̱nta̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ na̱ acxni ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs tama̱ ángeles. 7 Chu̱ yama̱ ángeles hua̱nti ̱ kalhakaxmatmakanko̱lh Dios, na̱ chuná̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xamaká̱n xuilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Sodoma, chu̱ Gomorra, xa̱huá̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ lacatzu̱ xta̱huilakó̱ ca̱chiquí ̱n, xlacán pacs maktlahuama̱kó̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n, xmakpa̱xuhuama̱kó̱ xtiyatli ̱huacan, chu̱ na̱ ta̱ji ̱tá̱ xmacapa̱tanu̱ ma̱kó̱ hua̱ntu̱ nia̱lh kalhi ̱y xquilhtzúcut xlacán pacs xtlahuama̱kó̱. Huá̱ xpa̱lacata Dios li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh, chu̱ maktum lhcuyuhuili ̱ko̱lh, xa̱huá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlacán pa̱ti ̱ko̱ni ̱t chuná̱ tlahuako̱lh laqui ̱mpi ̱ quin ti ̱ lama̱hu la̱nchiyuj quilhtamacú̱ nali ̱catzi ̱tahuilaya̱hu pi ̱ nia̱lh catlahuahu hua̱ntu̱ lix̱ cájnit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlacán xtlahuama̱kó̱. 8 Hua̱mpi ̱ ma̱squi Dios aya lacatancs li ̱ma̱siyuni ̱t hua̱ntu̱ ma̱akspuli ̱ko̱lh ti ̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tlahuako̱lh

608 hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y xquilhtzúcut tala̱kalhí ̱n, yuma̱ aksani ̱nani ̱n ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n xa̱li ̱ankalhí ̱n li ̱ma̱mixnama̱kó̱ la̱ntla̱ natlahuako̱y tala̱kalhí ̱n, chu̱ ma̱squi caj xta̱chuná̱ caj tama̱mixni, ma̱xcajua̱li ̱ma̱kó̱ xtiyatli ̱huacán, lakmakanko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ cala̱huá̱ li ̱kalhakama̱nanko̱y, hasta lix̱ cájnit li ̱chihui ̱nanko̱y yama̱ tapaksí ̱n, chu̱ tali ̱pa̱hu ángeles xala c-akapú̱ n hua̱nti ̱ scujnanima̱kó̱ Dios. 9 Hua̱mpi ̱ caj caucxílhtit, maktum quilhtamacú̱ acxni ̱ yama̱ xapuxcu ángel hua̱nti ̱ huanicán Miguel, xa̱huá̱ akskahuiní, tahuán pi ̱ xlacán acxni ̱ xla̱li ̱tlajama̱ xatí ̱ luhua lakchá̱n nalé̱n xtiyatli ̱hua Moisés, sa̱mpi ̱ akskahuiní ̱ luhua xchipaputún, hua̱mpi ̱ yama̱ ángel Miguel, ma̱squi xlá̱ kalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, ni ̱ pala kalhtum aklakua̱ tachihuí ̱n quilhpa̱tánu̱ lh namaklhtumi ̱y, chi ̱ hua̱mpi ̱ huata caj xma̱n tihuánilh: “¡Huata xatlá̱n pi ̱ Dios cata̱lacca̱xlachá̱n xpa̱lacata hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuápa̱t!” 10 Hua̱mpi ̱ tama̱ laclix̱ cajnit ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n hua̱nti ̱ cli ̱chihui ̱nama̱, huata lix̱ cájnit li ̱chihui ̱nanko̱y hua̱ntu̱ ni ̱ pala tzinú̱ lakapasko̱y, chu̱ ni ̱ akata̱ksko̱y hua̱ntu̱ luhua huaniputún; chu̱ hua̱ntu̱ lakapasko̱y xta̱chuná̱ li ̱latama̱ko̱y la̱ takalhí ̱n tu̱ caj ni ̱ accatzi ̱y, sa̱mpi ̱ pacs tlahuako̱y hua̱ntu̱ xacstu min c-xtalacapa̱stacnicán ma̱squi lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n. Hua̱ yumá̱ tu̱ ni ̱ kalhi ̱y xquilhtzucut talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱ya̱huama̱kó̱. 11 Ca̱na̱ pá̱xcat nahuanko̱y yuma̱ koxutani ̱n xli ̱pacs tama̱ aksani ̱nani ̱n ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, sa̱mpi ̱ huá̱ kanti ̱ko̱ni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tilatáma̱lh xamaka̱n Caín hua̱nti ̱ mákni ̱lh xta̱lá. Na̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ lakati ̱laca̱nko̱y natlajako̱y lhu̱ hua tumi ̱n aktzanka̱ta̱yako̱ni ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xamaka̱n quilhtamacú̱ tiakspúlalh Balaam, chu̱ macasta̱lama̱kó̱ xamaka̱n

609 chixcú̱ huanicán Coré cumu xlacán ni ̱tú̱ kaxmatni ̱namputunko̱lh, huá̱ xpa̱lacata Dios li ̱makni ̱ko̱lh, pus caj xalán na̱ chuná̱ naakspulako̱y yuma̱ ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n. 12 Nata̱laní ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua li ̱ma̱xaná̱ ca̱qui ̱taxtuniyá̱n acxni ̱ lacxtum ca̱ta̱layá̱n acxni ̱ huixín ca̱cni ̱naniyá̱tit Dios, chu̱ macxtum hua̱yaná̱tit xta̱chuná̱ li ̱nata̱lán; hua̱mpi ̱ xlacán ni ̱ pala tzinú̱ cuí ̱ntaj tlahuako̱y pala li ̱ma̱xaná, huata tzucuko̱y hua̱yanko̱y, chu̱ tzucuko̱y kotko̱y, nia̱lh pala tzinú̱ lacapuhuanko̱y, ni ̱ pala cha̱tum tí ̱ ca̱cni ̱naniko̱y, huata caj xma̱n huá̱ xacstucán luhua cuí ̱ntaj tlahuako̱cán. Yuma̱ chixcuhuí ̱n xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y la̱ puclhni ̱ hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xasé̱n, chu̱ u̱ n ma̱kosuko̱y, chu̱ le̱nko̱y cani ̱huá̱ anta̱ni ̱ le̱mputunko̱y. Xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y c-xlatama̱tcán la̱ akatum tachaná̱n hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ tahuacay xtahuácat, chu̱ hua̱ntu̱ chuná̱ tachaná̱n xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh tú̱ li ̱macuán, huata maktum pulhumakancán. 13 Na̱ luhua xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ lactlanca ta̱kaya̱huaná̱ acxni ̱ ni ̱ li ̱tamakaxtaka̱ tanakay, chu̱ maca̱nti ̱lhay lix̱ cajnit xakpúput c-xquilhtu̱ n chúchut, sa̱mpi ̱ yuma̱ chixcuhuí ̱n na̱ xta̱chuná̱ li ̱taxtuko̱y la̱ stacu̱ hua̱ntu̱ nia̱lh kalhi ̱y cxkakánat, chu̱ pa̱taxtuta̱yako̱ni ̱t c-xtijicán, hua̱mpi ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ namaca̱nko̱cán c-xalakaca̱poklhua xpu̱tahui ̱lhcán anta̱ni ̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán caxani ̱li ̱huaya̱ quilhtamacú̱. 14 Xa̱huá̱ na̱ calacapa̱stáctit hasta la̱ntla̱ Dios tima̱lacatzúqui ̱lh Adán, chu̱ a̱li ̱sta̱lh la̱ntla̱ xti ̱taxtuni ̱t quilhactujun tastacni, tilacáchilh cha̱tum actzu̱ skata̱ hua̱nti ̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱ca̱ Enoc. Dios ma̱puhuá̱ni ̱lh Enoc pi ̱ cali ̱chihui ̱nanko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ caj xma̱n xlakachixcuhui ̱makanko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuako̱y tama̱ aksani ̱nani ̱n ma̱kalhtahuaka̱naní ̱n, xlá̱ chuná̱ huá̱: “Quit quima̱lacahua̱ni ̱ca̱,

SAN JUDAS chu̱ huá̱ cli ̱úcxilhli ̱ tlanca tali ̱pa̱hu Quimpu̱chinacán, la̱ntla̱ macxtum nata̱minko̱y aklhu̱ hua mi ̱lh xángeles. 15 Xlá̱ huá̱ nali ̱mín laqui ̱mpi ̱ nata̱tlahuako̱y cue̱nta̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat, chu̱ nama̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ lacuan tu̱ tlahuako̱ni ̱t, chu̱ caj xpa̱lacata xli ̱pacs laclix̱ cajnit tachihuí ̱n hua̱ntu̱ quilhpa̱tanu̱ ko̱ni ̱t xli ̱kalhchihui ̱nanko̱y Dios; tama̱ makla̱kalhi ̱naní ̱n lhu̱ hua̱ tu̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán.” 16 Sa̱mpi ̱ xlacán ankalhí ̱n li ̱huaniko̱y Dios pala tú̱ ni ̱ ma̱tla̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱y, chu̱ xma̱n huá̱ lakati ̱ko̱y cala̱huá̱ li ̱kalhchihui ̱nanko̱y, chu̱ aksanko̱y a̱makapitzí ̱n, chu̱ pala tú̱ xlacán tlahuako̱ni ̱t li ̱pe̱cua̱ li ̱lacapacxko̱y acxni ̱ chihui ̱nanko̱y. Xa̱huachí ̱ pala tí ̱ catzi ̱y pi ̱ tla̱n nata̱la̱le̱nko̱y, luhua tali ̱pa̱hu li ̱ma̱xtuko̱y, chu̱ luhua tapa̱xuhuá̱n lix̱ akatli ̱ko̱y huanko̱y pi ̱ luhua tla̱n xtapuhuá̱n, huá̱ chuná̱ li ̱tlahuako̱y laqui ̱mpi ̱ naakskahuimi ̱ko̱y. Judas huaniko̱y pi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum calatama̱ko̱lh 17 Xli ̱pacs huixín nata̱lanín ̱ quit luhua cca̱pa̱xqui ̱yá̱n, pus cca̱huaniyá̱n pi ̱ calacapa̱stáctit pi ̱ yama̱ xapóstoles Quimpu̱chinacan Jesucristo, xlá̱ luhua lacatancs tihuaniko̱lh hua̱ntu̱ nakantaxtuy acxni ̱ yuma̱ quilhtamacú̱ tu̱ pu̱ lama̱hu. 18 Xlá̱ chuná̱ tihuaniko̱lh: “Acxni ̱ lakcha̱ma̱ nahuán yama̱ a̱huatiya quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nacmimpalay, lhu̱ hua̱ lama̱kó̱ nahuán kalhakama̱naníṉ hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ li ̱lama̱kó̱ nahuán hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuako̱y xtiyatli ̱huacan, chu̱ xlatama̱tcán.” 19 Pus huá̱ chu̱ yuma̱ chixcuhuín ̱ hua̱nti ̱ chuná̱ lama̱kó̱ ma̱lakaspitya̱huako̱y nata̱laníṉ , xma̱n huá̱ tlahuako̱y hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuako̱y xtatlahuaputu xtiyatli ̱huacán, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t talacasquín Espíritu Santo nama̱la̱naniko̱y c-xlatama̱tcán.

SAN JUDAS 20 Hua̱mpi ̱ quit cca̱huaniyá̱n, nata̱laní ̱n, pi ̱ huixín xankalhí ̱n catzaksátit la̱ntla̱ a̱tzinú̱ tlak tla̱n naakata̱ksá̱tit yama̱ lakli ̱lakati ̱t xtalacapa̱stacni Cristo hua̱ntu̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán. Ankalhí ̱n calix̱ akatlí ̱tit Dios c-mioracioncán chuná̱ la̱ntla̱ ca̱ma̱makcatzi ̱ni ̱yá̱n Espíritu Santo. 21 Aksti ̱tum cali ̱latapá̱tit xtapa̱xqui ̱t Quintla̱tican Dios, chu̱ li ̱pa̱xuhu cakalhkalhi ̱tahuilátit nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ caj xtalakalhama̱n Jesucristo naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa. 22 Calakalhamankó̱t it hua̱nti ̱ aklhu̱ hua̱t nanko̱y sa̱mpi ̱ macpuhuanko̱y, ni ̱ lay luhua talulokko̱y pi ̱ chuná̱ qui ̱taxtuy tu̱ ca̱najlaya̱hu quin, chu̱ lacatzucu̱ nama̱akata̱ksni ̱ko̱yá̱tit, nama̱akpuhuanti ̱ni ̱ko̱yá̱tit. 23 Na̱ huí ̱ makapitzí ̱n ti ̱ maktum ma̱laktzanka̱ya̱huako̱ni ̱t xlatama̱tcán; camakta̱yakó̱tit laqui ̱mpi ̱ ni ̱ natapu̱ ko̱y c-xalhcuya̱t pu̱pa̱ti ̱n, chu̱ huixín xta̱chuná̱ pi ̱ capakachipacutukó̱tit. Hua̱mpi ̱ na̱ huilakó̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ acxni ̱ nalakalhamanko̱yá̱tit, chu̱ namakta̱yako̱yá̱tit luhua cuí ̱ntaj mili ̱tlahuatcán, ni ̱tú̱

610 naca̱ma̱tlahui ̱ko̱yá̱n hua̱ntu̱ nia̱lh mili ̱tlahuatcán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ mili ̱lakalhamatcán, na̱ luhua mini ̱niko̱y hasta nalakmakaná̱tit clhaka̱tcán, chu̱ naxcajniyá̱tit hua̱ntu̱ xlacán li ̱lhaka̱nanko̱ni ̱t sa̱mpi ̱ ta̱ji ̱tá̱ ma̱chu̱ hui ̱pasako̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit tlahuako̱y. Judas huaniko̱y hasta cha̱lí ̱ nata̱laní ̱n 24-25 Hua̱ yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ caj xma̱n huá̱ xacstu lama̱ xastacná, chu̱ hua̱nti ̱ quinca̱ma̱akapu̱taxti ̱ni ̱tán caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ tlahuani ̱t Quimpu̱chinacan Jesucristo, chu̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ naquinca̱maktakalhá̱n, chu̱ nia̱lh tú̱ nali ̱tamakuasta̱yaya̱hu quintala̱kalhi ̱ncán, laqui ̱mpi ̱ tla̱n natamacama̱sta̱ya̱hu c-xlacati ̱n xta̱chuná̱ la̱ aktum li ̱ca̱xtlahuá̱n hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ li ̱xcajua̱lani ̱t, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huá̱ mini ̱niy nalakachixcuhui ̱ya̱hu, nama̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni ̱, chu̱ nakalhakaxmata̱hu hua̱ntu̱ quinca̱li ̱ma̱paksi ̱yá̱n chiyú̱, chu̱ hasta caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Chuná calalh, amén.

Hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ Dios li ̱ma̱lacahuá̱ni ̱lh San Juan XATAPAJMUJUN TACHIHUIN: Yuma̱ libro̱ li ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán APOCALIPSIS sa̱mpi ̱ yama̱ tachihuí ̱n c-xatachihui ̱n griego huaniputún “hua̱ntu̱ xaa̱huatá̱ nalay”, chu̱ antá̱ u̱ nú̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ li ̱ma̱lacahua̱ni ̱ca̱ San Juan. Titzokca̱ yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ yama̱ tropa xala c-Roma li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xputzasta̱lama̱kó̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Cristo. Huá̱ xpa̱lacata, lacalhu̱ hua, usu pu̱ laclhu̱ hua̱ li ̱kalhtahuakaya̱hu hua̱ntu̱ luhua ni ̱ pala lay akata̱ksa̱hu hua̱ntu̱ huaniputún. Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xlakmacacha̱ma̱ko̱ca̱ yuma̱ li ̱kalhtahuaka, juerza̱ lacatancs xakata̱ksko̱y hua̱ntu̱ xli ̱ma̱siyuniputunko̱cán. Ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ xli ̱aklhu̱ hua̱t nanko̱y caj xpa̱lacata ni ̱ lacatancs xcatzi ̱ko̱y hua̱ntu̱ xuaniputunko̱cán, hua̱mpi ̱ xma̱siyunima̱kó̱ xca̱najlani ̱n Cristo pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n cali ̱pa̱huanko̱lh Dios, chu̱ ni ̱ pala tzinú̱ cali ̱lakpe̱cuanko̱lh hua̱ntu̱ nali ̱pa̱ti ̱nanko̱y hasta c-xca̱li ̱ni ̱ncán, chu̱ tancs cacatzi ̱ko̱lh pi ̱ hasta xli ̱katsputni xli ̱ca̱na̱ pi ̱ hua̱ yamá̱ nata̱yaniy Dios, xa̱huá̱ Cristo Quimpu̱chinacán (19:6). Yuma̱ tama̱lacnú̱ n pi ̱ li ̱pa̱xuhu nakalhkalhi ̱ya̱hu hua̱ntu̱ namaklhti ̱nana̱hu, ma̱squi caquinca̱putzasta̱lacán, chu̱ caquinca̱makni ̱cán, chuna tla̱n stalanca li ̱ucxilhlacacha̱na̱hu yama̱ xaca̱li ̱pa̱xuhu “xasa̱sti Jerusalén xala c-akapú̱ n”, anta̱ni ̱ ma̱n huij nahuán Dios, chu̱ ta̱lama̱koj nahuán xlakskatá̱n, chu̱ antá̱ nia̱lh tú̱ catiánalh li ̱ní ̱n, nia̱lh tú̱ cati ̱hua̱ tali ̱puhuá̱n, xa̱huá̱ tapa̱tí ̱n, ni ̱mpala tatasa. Yuma̱ libro̱ li ̱chihui ̱nán hua̱ntu̱ xaa̱huatiyá̱ nalay ca̱tuxá̱huat, xa̱huá̱ xli ̱pacs Xasa̱sti Talacca̱xlán, li ̱akasputa̱ anta̱ni ̱ chunatiyá̱ ma̱lacnu̱y pi ̱ ni ̱mpala maka̱s quilhtamacú̱ namín xli ̱maktuy Quimpu̱chinacan Jesucristo xreycán hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nanko̱y, chu̱ xpu̱chinacán hua̱nti ̱ pu̱chinaní ̱n, huá̱ Quima̱akapu̱taxti ̱nacán. quit, Juan, hua̱nti ̱ xlá̱ quili ̱ma̱xtuni ̱t xlacscujni, naquima̱catzi ̱ni ̱cán yuma̱ tachihuí ̱n, chu̱ huá̱ xpa̱lacata quilakmacámilh xángel laqui ̱mpi ̱ xlá̱ naquili ̱ma̱lacahua̱ni ̱y hua̱ntu̱ nacucxilha. 2 Quit xma̱n huá̱ cma̱luloka̱ hua̱ntu̱ cucxilhni ̱t yama̱ c-talacahuá̱n, sa̱mpi ̱ quili ̱ma̱xtucani ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum testigo hua̱nti ̱ nama̱luloka̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ na̱ aya ma̱lulokni ̱t

Jesús ma̱catzi ̱ni ̱y xtalacapa̱stacni ̱ San Juan Hua̱ yuma̱ libro̱ anta̱ni ̱ lacatancs li ̱chihui ̱nán la̱ntla̱ Dios ma̱catzí ̱ni ̱lh xtalacapa̱stacni ̱ Jesucristo hua̱nti ̱ xCam, laqui ̱mpi ̱ xlá̱ na̱ nama̱ka̱siyuko̱y xli ̱pacs xlacscujní ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱catzi ̱tahuilako̱y hua̱ntu̱ ni ̱mpala maka̱s quilhtamacú̱ nakantaxtuy. Jesucristo lacásquilh pi ̱

1

611

APOCALIPSIS 1 Jesucristo. 3 Tla̱n naqui ̱taxtuniy hua̱nti ̱ nali ̱kalhtahuakay yuma̱ libro, xa̱hua̱ pacs ti ̱ cacs kaxmatko̱y hua̱ntu̱ u̱ nú̱ tatzoktahuilani ̱t, chu̱ nali ̱tzaksako̱y li ̱huana̱ nama̱kantaxti ̱ko̱y hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nakantaxtuy xli ̱pacs hua̱ntu̱ u̱ nú̱ huan. Juan tzoknaniko̱y kampu̱tujun ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xatiyat Asia 4 Quit Juan, cca̱tzoknaniyá̱n huixín kampu̱tujun ca̱najlaní ̱n ti ̱ huilátit c-pu̱lactujun lactzu̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱ko̱y xatiyat Asia. Clacasquín pi ̱ caca̱ucxilhlacachá̱n, chu̱ caca̱ma̱xquí ̱n li ̱pa̱xuhu latáma̱t yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu quiDioscán hua̱nti ̱ ucxla̱ta xastacna latama̱ni ̱t la̱ntla̱ chú̱ lama̱, chu̱ na̱ chunatá̱ xastacna lámaj nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Na̱ chuná̱ clacasquín caca̱siculana̱tlahuán yama̱ kalhatujun spíritu, usu ángeles hua̱nti ̱ ya̱kó̱ c-xlacati ̱n xlactahui ̱lh Dios anta̱ni ̱ ma̱paksi ̱nama̱. 5 Na̱ clacasquín pi ̱ caca̱ma̱xquí ̱n xtapá̱xqui ̱t Jesucristo hua̱nti ̱ aksti ̱tum qui ̱ma̱lulokchi ̱ xtachihui ̱n Dios, hua̱nti ̱ pu̱lana̱ lakastakuánalh la̱ntla̱ xli ̱pacs ni ̱ní ̱n ti ̱ nalakastakuananko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca xlacatzúcut, li ̱tlihuaka, ni ̱ xahua la̱ntla̱ tu̱ kalhi ̱ko̱y xli ̱pacs lactlanca ma̱la̱nani ̱n reyes hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nanko̱y u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat. Cristo luhua quinca̱pa̱xqui ̱yá̱n, chu̱ yama̱ xkalhni ̱ tu̱ stajmákalh caj quimpa̱lacatacán, huá̱ quinca̱li ̱chaka̱makanikó̱n xli ̱pacs quintala̱kalhi ̱ncán. 6 Chu̱ caj xpa̱lacata̱ tlanca xtalakalhamá̱n quinca̱li ̱ma̱nu̱ ni ̱tán c-xtapáksi ̱t laqui ̱mpi ̱ cha̱tunu quin nali ̱taxtuya̱hu pa̱li ̱ c-xlacati ̱n Quintla̱tican Dios hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ nascujnani ̱ya̱hu. ¡Xma̱n huá̱ mini ̱niy xa̱li ̱ankalhí ̱n nakalhi ̱y tlanca xlacatzúcut, chu̱ nama̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱! Chuná calalh, amén.

612

7 ¡Cacatzí ̱tit

pi ̱ Cristo mimaj nahuán c-xlacni puclhni! Chu̱ acxni ̱ namín, xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat naucxilhko̱y, hasta na̱ naucxilhko̱y yamá̱ hua̱nti ̱ makni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ ta̱pa̱lhtucuko̱lh; chu̱ hasta ma̱squi xli ̱pacs ti ̱ lama̱koj nahuán c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat naucxilhko̱y la̱ntla̱ namimpalay, na̱ nali ̱puhuaxni ̱ko̱y, chu̱ nalaktasako̱y acxni ̱ naucxilhko̱y pi ̱ mima̱, caj xpa̱lacata̱ xtape̱cuacán sa̱mpi ̱ catzi ̱ko̱y pi ̱ ni ̱tlá̱n hua̱ntu̱ xtlahuaniko̱ni ̱t. 8 “Quit xa̱li ̱ankalhi ̱na quilhtamacú̱ clama̱, hasta la̱ntla̱ta xquilhtzúcut, xa̱huá̱ xli ̱katsputni”, chuná̱ huan Quimpu̱chinacan Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, chu̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ latama̱ni ̱t, xta̱chuná̱ la̱ ca̱la̱nchú̱ lama̱, chu̱ lama̱jcú nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱.

Juan li ̱ma̱lacahua̱ni ̱cán tlanca tali ̱pa̱hu Cristo 9 Quit minta̱lacan Juan hua̱nti ̱ ctzokma̱ yuma̱ carta, chu̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ lacxtum cta̱huanit Cristo, huá̱ lacxtum cca̱ta̱tapaksi ̱yá̱n, chu̱ lacxtum namaklhti ̱nana̱hu yama̱ xatla̱n xpu̱táhui ̱lh hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱lacnu̱ ni ̱t naquinca̱ma̱xqui ̱yá̱n. Ma̱squi la̱nchiyú̱ lhu̱ hua̱ tu̱ li ̱pa̱ti ̱nama̱hu xpa̱lacata Cristo, hua̱mpi ̱ xlá̱ ankalhí ̱n quinca̱ma̱xqui ̱yá̱n li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nati ̱taxtuniko̱ya̱hu. Ucca̱huaniyá̱n hua̱ntu̱ akspúlalh u̱ nú̱ c-tíyat, usu c-isla tu̱ huanicán Patmos acxni ̱ xactanu̱ ma̱ c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ quinca̱ma̱catzi ̱ni ̱chín Cristo, chu̱ tu̱ cli ̱akchihui ̱nama̱. 10 Maktum quilhtamacu̱ domingo, ni ̱mpala xali ̱tacatzí ̱n la̱ntla̱ Espíritu Santo quiakchipaniko̱lh quintalacapa̱stacni, chu̱ stalanca quima̱lacapalajuáni ̱lh, na̱ ctikáxmatli ̱ c-quincha̱ká̱n pi ̱ quixakátli ̱lh

APOCALIPSIS 1​, ​2

613 cha̱tum hua̱nti ̱ pixtlanca, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ macahuán aktum trompeta. 11 Na̱má̱ quihuánilh: “Quit clacasquín pi ̱ catzokti ̱ c-mactum libro̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ nacuaniyá̱n, xa̱huá̱ hua̱ntu̱ nacma̱ucxilhni ̱yá̱n, chu̱ camacapinikó̱ kampu̱tujun ca̱najlaní ̱n ti ̱ huilakó̱ lacatujun ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ ma̱paksi ̱ko̱y Asia, yama̱ ca̱chiquí ̱n huanicán: Efeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardis, Filadalfia, xa̱huá̱ Laodicea.” 12 Quit ctitalakáspitli ̱ laqui ̱mpi ̱ nacucxilha̱ ti ̱ xquixakatli ̱ma̱, hua̱mpi ̱ huata caj xma̱n cúcxilhli ̱ kantujun makslipua xpu̱ maksko candi ̱la, pacs xla oro, 13 cha̱nchu̱ c-xlaksti ̱pa̱ncan kantujun pu̱ maksko, ctiúcxilhli ̱ pi ̱ xyá̱ cha̱tum ti ̱ xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ntla̱ cha̱tum chixcú, xlá̱ xli ̱lhaka̱nani ̱t xlháka̱t luhua cha̱lhmá̱n hua̱ntu̱ xcha̱niy hasta c-xtuhuapixni, chu̱ xtampu̱ lakui ̱ kantum xli ̱tampa̱chi ̱ xla oro tu̱ xli ̱tampa̱chi ̱cani ̱t, hasta c-xcuxmú̱ n xcha̱niy. 14 Chi ̱nchu̱ li ̱lakáti ̱t xtasiyuy xacchíxit, luhua spamama̱hua̱ xta̱chuna panáma̱c, usu miqui; chi ̱nchu̱ hua̱ xlakastapu, li ̱pe̱cua̱ xlakxkoy xta̱chuna lhcúya̱t. 15 Xtuhuaní ̱n li ̱pe̱cua̱ xlakskoy xta̱chuna bronce hua̱ntu̱ li ̱huana̱ xma̱stalanqui ̱cani ̱t c-lhcúya̱t laqui ̱mpi ̱ xlakstu bronce nali ̱taxtuy; chu̱ xtachihuí ̱n li ̱pe̱cua̱ xmacasa̱nán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xuastat lhu̱ hua chúchut. 16 C-xpakstácat xchipani ̱t aktujun stacu, chu̱ c-xquilhni ̱ xtaxtuni ̱tanchi ̱ aktum quincaslajaja espada̱ hua̱ntu̱ lakapu̱tiyu̱ stacaca. Xta̱chuná̱ xlakskoy xlacán la̱ntla̱ acxni ̱ li ̱pe̱cua̱ ma̱lakachix̱ inán chichiní. 17 Acxni ̱ ctiúcxilhli, tuncán clakatatzokóstalh, lhkan c-tama̱chá̱ ca̱tiyatna̱ xta̱chuná̱ xaní ̱n. Hua̱mpi ̱ xlá̱ quili ̱pakachípalh xmacastácat, chu̱ chuná̱ quihuánilh: “Ni ̱ capé̱cuanti, quit hua̱nti ̱ xaclamajá̱ hasta la̱ntla̱ xli ̱quilhtzúcut, chu̱ clamajcú nahuán hasta la̱ntla̱ xli ̱katsputni. 18 Quit

ctíni ̱lh hua̱mpi ̱ huá̱ chu̱ ckalhi ̱palani ̱t quilatáma̱t, chu̱ xastacna clamaj nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱, sa̱mpi ̱ cmakatlajani ̱t xpu̱china ca̱li ̱ní ̱n, chu̱ ckalhi ̱y xallave tu̱ nacli ̱ma̱lacqui ̱y xpu̱tahui ̱lh ca̱li ̱ní ̱n. 19 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ chu̱ naucxilha, pacs catzokti: hua̱ntu̱ nacma̱siyuni ̱yá̱n tu̱ lama̱ chuj quilhtamacú̱, xa̱huá̱ hua̱ntu̱ naucxi ̱lhko̱ya̱ natimincú̱. 20 Huá̱ chu̱ nacma̱catzi ̱ni ̱yá̱n hua̱ntu̱ ni ̱ catzi ̱ya̱ xpa̱lacata yama̱ aktujun stacu̱ hua̱ntu̱ huix ucxilhni ̱ta̱ pi ̱ cchipani ̱t, xa̱hua̱ kantujun pu̱ maksko xla oro; hua̱ yumá̱ huaniputún: aktujún stacu̱ li ̱taxtuy yama̱ kalhatujun xamaktakalhnani ̱n ángeles, usu xlacscujni ̱n Dios hua̱nti ̱ ma̱cui ̱ntajli ̱ko̱ni ̱t namaktakalhko̱y yama̱ kampu̱tujun quinca̱najlaní ̱n c-aktujun ca̱chiquí ̱n, chu̱ akatunu yama̱ pu̱ maksko̱ huá̱ li ̱taxtuko̱y yama̱ hua̱nti ̱ lacxtum quilakataquilhpu̱tako̱y c-akatunu yama̱ aktujun ca̱chiquí ̱n. Hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cán ti ̱ xala c-Efeso “Chu̱ catzoknanti ̱ yama̱ ángel hua̱nti ̱ xmaktakalhnacan kampu̱tum quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilakó̱ c-xachuchutsipi ̱ Efeso, chu̱ na̱má̱ nahuaniya: ‘Chuná̱ huan hua̱nti ̱ chipani ̱t c-xpakstácat aktujun stacu, chu̱ talakchokopu̱ lay c-xlaksti ̱pa̱ncan aktujun pu̱ maksko xla oro: 2 Quit pacs ccatzi ̱y hua̱ntu̱ tlahuapá̱tit pi ̱ tuhua̱ la̱ntla̱ quilacscujnipá̱tit, ni ̱mpala huá̱ li ̱tachokota̱yapá̱tit; na̱ ccatzi ̱y la̱ntla̱ luhua tuhua̱ ca̱qui ̱taxtunimá̱n la̱ntla̱ pa̱xuhua̱na̱pa̱ti ̱nikó̱tit hua̱nti ̱ lix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y. Na̱ ccatzi ̱y pi ̱ aya li ̱ucxilhkó̱tit xta̱yatcán hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ apóstoles, usu xtalakacha̱n Jesús li ̱taxtuputunko̱y, na̱ ni ̱ huá̱, na̱ aksani ̱naní ̱n maklhta̱ksko̱ni ̱tántit. 3 Na̱ cucxilhni ̱t la̱ntla̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n quiscujnanipá̱tit ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ li ̱pa̱ti ̱pá̱tit, hua̱mpi ̱ ni ̱mpala tzinú̱

2

APOCALIPSIS 2 li ̱tlakuampá̱tit quintascújut. 4 Hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ tasiyuy pi ̱ luhua tla̱n scujpá̱tit, huí ̱ tu̱ cca̱li ̱huaniputuná̱n, huixín nia̱lh quiscujnanipá̱tit la̱ntla̱ xali ̱pu̱ lana̱ acxni ̱ xli ̱ca̱na̱ xli ̱pacs minacu̱cán xquili ̱pa̱xqui ̱yá̱tit 5 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, calacapa̱stáctit pi ̱ laclani ̱t mintapa̱xqui ̱tcán, catahuixca̱ní ̱tit, chu̱ chuná̱ caquili ̱scujnanipalátit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱pacs minacu̱cán xli ̱tlahuapá̱tit acxni ̱ a̱cu luhua tzucútit quintili ̱pa̱huaná̱tit, sa̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit quit ni ̱mpala maka̱s quilhtamacú̱ nacca̱lakana̱chá̱n, chu̱ nacma̱pa̱nu̱y yama̱ mimpu̱ makskocán c-xpu̱táhui ̱lh, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ catiqui ̱táxtulh lapi ̱ ta̱ksti ̱tumi ̱li ̱palayá̱tit, huata caj xlakstu mintapa̱xqui ̱ncán naquili ̱scujnanipalá̱tit. 6 Hua̱mpi ̱ clacasquín nacatzi ̱yá̱tit pi ̱ huí ̱ tu̱ tlahuayá̱tit hua̱ntu̱ quit clakati ̱y, huixín ni ̱ ma̱tla̱ni ̱yá̱tit hua̱ntu̱ laclix̱ cájnit tlahuako̱y tamá̱ ti ̱ huaniko̱cán nicolaitas, pus na̱ chuná̱ quit ni ̱ cma̱tla̱ni ̱y, chu̱ ni ̱ cucxilhputún hua̱ntu̱ xlacán tlahuako̱y. 7 ¡Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán, cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ kampu̱tunu̱ quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilako̱chá̱ yama̱ c-aktujun ca̱chiquí ̱n! Xli ̱pacs hua̱nti ̱ nata̱yaniko̱y, chu̱ namakatlajako̱y hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán ca̱tuxá̱huat, quit nacma̱xqui ̱y talacasquín nahuay xtahuacat yama̱ quihui ̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xatalulóktat latáma̱t, chu̱ antá̱ yá̱ c-xlaquita̱t yama̱ lacatum anta̱ni ̱ pacs ca̱li ̱lakáti ̱t ni ̱ huí ̱ Dios.’ ” Hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cán ti ̱ xala c-Esmirna 8 Xlá̱ quihuanipá̱: “Na̱ catzoknani ̱ yama̱ ángel hua̱nti ̱ maktakalhko̱y kampu̱tum quinca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Esmirna, chu̱ na̱má̱ cahuani: ‘Chuná̱ huan

614 hua̱nti ̱ ucxla̱ta xlama hasta la̱ntla̱ c-xli ̱quilhtzúcut, chu̱ lamajcú̱ nahuán hasta la̱ntla̱ c-xli ̱katsputni, hua̱nti ̱ tíni ̱lh hua̱mpi ̱ huá̱ chu̱ kalhi ̱palani ̱t xlatáma̱t. 9 Quit ccatzi ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ pa̱ti ̱pá̱tit, xa̱huá̱ la̱ntla̱ luhua lakli ̱ma̱x kaní ̱n huixín, chu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ maclacasquiná̱tit, hua̱mpi ̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ huixín luhua ma̱tamacu̱ naní ̱n li ̱taxtupá̱tit c-xlacati ̱n Dios. Quit pacs ccatzi ̱y la̱ntla̱ lix̱ cájnit ca̱li ̱kalhchihui ̱nanko̱yá̱n tamá̱ hua̱nti ̱ huanko̱y pi ̱ judíos ma̱squi ni ̱ xli ̱ca̱na̱ judíos, huata huá̱ tapaksi ̱niko̱y, chu̱ lakachixcuhui ̱ko̱y akskahuiní. 10 Ni ̱mpala tzinú̱ cape̱cuántit hua̱ntu̱ nali ̱pa̱ti ̱naná̱tit, huá̱ chuná̱ cca̱li ̱huanimá̱n sa̱mpi ̱ akskahuiní ̱ naca̱ma̱tamacanu̱ ni ̱naná̱n c-pu̱ la̱chi ̱n caj xpa̱lacata̱ pi ̱ nali ̱ucxilhputún hasta anta̱ni ̱ tla̱n naca̱li ̱lactlahuaniyá̱n mintaca̱najlacán; juerza̱ aklhu̱ hua quilhtamacú̱ naca̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱caná̱tit, hua̱mpi ̱ chunatiyá̱ aksti ̱tum cali ̱pa̱huántit Cristo ma̱squi naca̱li ̱makni ̱caná̱tit, chu̱ quit nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n mintatlajacán, huachá̱ yama̱ xatalulóktat latáma̱t hua̱ntu̱ niucxnicú̱ laksputa. 11 ¡Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ kampu̱tunu quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilako̱chá̱ yama̱ c-aktujun ca̱chiquí ̱n! Xli ̱pacs hua̱nti ̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, chu̱ namakatlajako̱y hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán ca̱tuxá̱huat, acxni ̱ nani ̱ko̱y xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ tzinú̱ catimakcatzi ̱ko̱lh yama̱ xli ̱maktuy li ̱ní ̱n hua̱ntu̱ xli ̱pa̱ti ̱tcán nahuán xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ quili ̱pa̱huanko̱y.’ ” Hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cán kampu̱tum ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Pérgamo 12 Xlá̱ quihuanipá̱: “Na̱ catzoknani ̱ yama̱ ángel hua̱nti ̱ maktakalhko̱y kampu̱tum quinca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱

615 huilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Pérgamo, chu̱ na̱má̱ nahuaniya: ‘Chuna̱ huan hua̱nti ̱ kalhi ̱y yama̱ quincaslajaja espada̱ hua̱ntu̱ lakapu̱tiyú̱ taxacani ̱t: 13 Quit ccatzi ̱y pi ̱ antá̱ lapá̱t it anta̱ni ̱ xapuxcu̱ huí ̱, chu̱ ma̱paksi ̱nán akskahuiní; hua̱mpi ̱ huixín chunatiyá̱ aksti ̱tum quili ̱pa̱huaná̱tit, ni ̱mpala kalhtatze̱kni ̱tántit mintaca̱najlacán tu̱ quinkalhi ̱niyá̱tit, huata chunacú̱ aksti ̱tum quintili ̱pa̱huántit yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ c-milacati ̱ncán makni ̱ca̱ yama̱ tali ̱pa̱hu minta̱lacan Antipas hua̱nti ̱ luhua aksti ̱tum xli ̱akchihui ̱nán quintachihuí ̱n; chuná̱ tlahuako̱lh yamá̱ hua̱nti ̱ lix̱ cájnit li ̱catzi ̱ko̱y sa̱mpi ̱ pacs huá̱ kalhakaxmatma̱kó̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱ma̱kó̱ akskahuiní, sa̱mpi ̱ antá̱ tla̱n tzucuni ̱t ma̱paksi ̱nán c-minca̱chiqui ̱ncán. 14 Hua̱mpi ̱ ma̱squi puhuaná̱tit pi ̱ aksti ̱tum lapá̱tit, huí ̱ actzú̱ hua̱ntu̱ quit cca̱li ̱stacya̱huaputuná̱n: c-milaksti ̱pa̱ncán lama̱kó̱ hua̱nti ̱ huanko̱y quili ̱pa̱huanko̱y hua̱mpi ̱ ni ̱ makaxtakya̱huaputunko̱y xtalacapa̱stacni xamaka̱n chixcu Balaam, hua̱nti ̱ tistacyá̱hualh Balac pi ̱ cama̱tlahui ̱ko̱lh tala̱kalhí ̱n israelitas, xlá̱ ma̱huixca̱ni ̱ko̱lh pi ̱ cali ̱hua̱yanko̱lh yama̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ xli ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t tu̱ caj tatlahuamakxtu xdioscán, xa̱huá̱ na̱ huaniko̱lh pi ̱ tla̱n ma̱squi cata̱talakxtumiko̱lh cati ̱hua̱ lacchaján, hua̱nti ̱ ni ̱ xpuscatcán, chu̱ camakapa̱xuhuako̱lh xtiyatli ̱huacán. 15 Hua̱ntu̱ na̱ ni ̱ cma̱t la̱ni ̱y pi ̱ lama̱kó̱ c-milaksti ̱pa̱ncán hua̱nti ̱ huanko̱y quili ̱pa̱huanko̱y, hua̱mpi ̱ na̱ ni ̱mpala huá̱ luhua lakmakamputunko̱y xtalacapa̱stacnican hua̱nti ̱ huaniko̱cán nicolaitas. 16 Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱ma̱catzi ̱ni ̱má̱n, calakmakántit tama̱ lix̱ cajnit talacapa̱stacni ̱ hua̱ntu̱ ca̱lactlahuaya̱huaniyá̱n mintaca̱najlacán, sa̱mpi ̱ lapi ̱

APOCALIPSIS 2 chunatiyá̱ lapá̱tit nahuán chuná̱ la̱ cca̱ma̱siyunimá̱n yama̱ laclix̱ cajnit chixcuhuí ̱n, ni ̱mpala maka̱s quilhtamacú̱ nacca̱laktaxtuya̱chá̱n, chu̱ yama̱ espada̱ hua̱ntu̱ taxtuni ̱tanchi ̱ c-quinquilhni ̱ nacli ̱ta̱la̱tlahuako̱y yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ca̱ma̱aktzanka̱má̱n. 17 ¡Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱t it mintaka̱ncán, cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ kampu̱tunu̱ quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilako̱chá̱ yama̱ c-aktujun ca̱chiquí ̱n! Xli ̱pacs hua̱nti ̱ nata̱yaniko̱y, chu̱ namakatlajako̱y hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán, quit nacli ̱ma̱hui ̱ko̱y yama̱ xatla̱n lí ẖ uat hua̱ntu̱ huanicán maná, hua̱ntu̱ maká̱n ma̱tze̱kcani ̱t hua̱mpi ̱ huij nahuán c-akapú̱ n. Xa̱huachí ̱ nacma̱xqui ̱ko̱y aktum snapapa chíhuix anta̱ni ̱ tatzoktahuilani ̱t nahuán aktum xasa̱sti tucuhuiní ̱ hua̱ntu̱ ni ̱mpala cha̱tum tí ̱ lakapasa, caj xma̱n huá̱ nalakapasa̱ hua̱nti ̱ namaklhti ̱nán.’ ” Hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cán kampu̱tum ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Tiatira 18 A̱ li ̱sta̱lh ckáxmatli, chu̱ chuná̱ quihuanipá̱: “Na̱ catzoknani ̱ ángel ti ̱ maktakalhko̱y kampu̱tum quinca̱najlaníṉ hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Tiatira, chu̱ na̱má̱ nahuaniya: ‘Chuná̱ huan xCam Dios hua̱nti ̱ li ̱pe̱cua̱ lakskoy xlakastapu xta̱chuná̱ lhcúya̱t, chu̱ na̱ chuná̱ li ̱lakáti ̱t tasiyuy xtantú̱ n xta̱chuná̱ luhua xaslipua bronce: 19 Quit pacs ccatzi ̱y hua̱ntu̱ tlahuapá̱tit; clakapasa̱ mintapa̱xqui ̱tcán hua̱ntu̱ quinkalhi ̱niyá̱tit, xa̱huá̱ mintaca̱najlacán, la̱ntla̱ quiscujnanipá̱tit, chu̱ niucxni ̱ makaxtakta̱yapá̱tit hua̱ntu̱ li ̱pa̱huaná̱tit, xa̱huachí ̱ ccatzi ̱y pi ̱ la̱ntla̱ chu̱ tlak tlihuaka scujpá̱tit ni ̱ xahua acxni ̱ a̱cu titzucútit quili ̱pa̱huaná̱tit. 20 Hua̱mpi ̱ ma̱squi huixín puhuaná̱t it pi ̱ xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum quiscujnanipá̱tit, juerza̱ huí ̱ hua̱ntu̱ nacca̱li ̱quilhni ̱yá̱n:

APOCALIPSIS 2​, ​3 huixín ma̱tla̱ni ̱yá̱tit, chu̱ ma̱xqui ̱yá̱tit quilhtamacú̱ pi ̱ tama̱ lix̱ cajnit pusca̱t huanicán Jezabel, hua̱nti ̱ xpa̱lacachihui ̱na Dios li ̱ma̱xtucán, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj aksani ̱nán, sa̱mpi ̱ yama̱ xtastacya̱hu hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱siyuy, li ̱lactlahuaya̱huako̱y hua̱nti ̱ quiscujnanimakó̱, xlá̱ ma̱tlahui ̱ko̱y lix̱ cajnit tala̱kalhíṉ pi ̱ catu̱ huá̱ cali ̱makapa̱xuhuako̱lh xtiyatli ̱huacán, chu̱ cali ̱hua̱yanko̱lh lí ẖ uat hua̱ntu̱ pu̱ lh li ̱ca̱xtlahua̱nanicani ̱t tu̱ caj tatlahuamakxtu dioses. 21 Quit cmá̱xqui ̱lh quilhtamacú̱ tama̱ pusca̱t pi ̱ cali ̱makcátzi ̱lh tali ̱puhuá̱n hua̱ntu̱ tlahuama̱, chu̱ calakmákalh xalix̱ cajnit xtatlahu, chu̱ xma̱n Dios cali ̱pa̱hua̱, hua̱mpi ̱ xlá̱ ni ̱mpala tzinú̱ puhuán pala nata̱ksti ̱tumi ̱li ̱y, huata chunatiyá̱ tlahuama̱ lix̱ cajnit tala̱kalhíṉ , chu̱ catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit ma̱siyunima̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat la̱ntla̱ ni ̱ kalhi ̱y xquilhtzúcut nali ̱makapa̱xuhuako̱y xtiyatli ̱huacán. 22-23 Huá̱ xpa̱lacata, quit nacli ̱macaminiy tajátat hua̱ntu̱ nama̱ka̱ti ̱y c-pu̱tama, chu̱ snu̱ n nata̱tatlay; na̱ chuná̱ nacma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ macasta̱lako̱y hasta li ̱pe̱cua̱ nacma̱catza̱ni ̱ko̱y; chu̱ na̱ chuná̱ nactlahuaniko̱y xli ̱pacs chixcuhuíṉ hua̱nti ̱ xta̱la̱pa̱xquíṉ tlahuako̱ni ̱t lapi ̱ ni ̱ makcatzi ̱ko̱y tali ̱puhuá̱n xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán, chu̱ namakaxtakta̱yako̱y, na̱ chuná̱ li ̱pe̱cua̱ nacma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y. Chuná̱ nactlahuay laqui ̱mpi ̱ xli ̱pacs kampu̱tunu quinca̱najlaníṉ hua̱nti ̱ macxtum quilakataquilhpu̱tako̱y c-akatunu ca̱chiquíṉ nacatzi ̱ko̱y pi ̱ quit pacs ccatzi ̱y, chu̱ clakapasa̱ hua̱ntu̱ huí ̱ c-xnacu̱cán, xa̱huá̱ c-xtalacapa̱stacnicán. Na̱ mili ̱catzi ̱tcán pi ̱ la̱ntla̱ cha̱tunu huixín, quit chuná̱ naca̱ma̱xqui ̱yá̱n hua̱ntu̱ ca̱lakcha̱ná̱n xpa̱lacata xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuani ̱tántit nahuán c-milatama̱tcán. 24 Chu̱ huixín hua̱nti ̱ na̱ antá̱ huilátit c-Tiatira, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ maktlahuapá̱tit

616 tama̱ xtalacapa̱stacni akskahuiní, na̱ ni ̱mpala puhuaná̱tit pala pi ̱ na̱ chuná̱ xlakapástit hua̱ntu̱ huancán pi ̱ tlanca xtalacapa̱stacni akskahuiní, quit nia̱lh tú̱ tanu̱ hua̱ntu̱ ctica̱ma̱tlahui ̱putuná̱n, tla̱natiyá̱ la̱ntla̱ aksti ̱tum lapá̱tit c-xlacati ̱n Dios. 25 Hua̱mpi ̱ clacasquín pi ̱ chunatá̱ aksti ̱tum cali ̱latapá̱tit hua̱ntu̱ quit ctica̱ta̱li ̱kalhchihui ̱nán hasta acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ nacca̱lakmimpalayá̱n. 26 Xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ nata̱yaniko̱y, chu̱ namakatlajako̱y hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán u̱ nú̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ chunatá̱ tlahuama̱kó̱ nahuán hua̱ntu̱ quit clacasquín natlahuako̱y hasta nalakchá̱n yama̱ a̱huata quilhtamacú̱ acxni ̱ nacmimpalay, tamá̱ quit nacma̱xqui ̱ko̱y li ̱ma̱paksíṉ laqui ̱mpi ̱ naquinta̱ma̱paksi ̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat. 27-28 Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quima̱xqui ̱ni ̱t Dios quintla̱t li ̱ma̱paksíṉ , na̱ chuná̱ xlacán nama̱paksi ̱nanko̱y c-lactlanca ca̱chiqui ̱níṉ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lactlanca napuxcún hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y tlanca li ̱ma̱paksíṉ , chu̱ naca̱kalhakaxmatko̱yá̱n hua̱nti ̱ antá̱ huilakó̱, xa̱huachí ̱ yama̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nakalhakaxmatputunko̱yá̱n huixín maktum nama̱laksputuko̱yá̱tit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cali ̱ca̱snokpítit pa̱tum tláminc xla tíyat. Hua̱mpi ̱ na̱ nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n yama̱ tlanca ma̱tancú̱ stacu̱, hua̱ntu̱ naca̱ma̱tzuqui ̱niyá̱n aktum xasa̱sti, chu̱ li ̱lakati ̱t quilhtamacu̱. 29 ¡Xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ kampu̱tunu quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilako̱chá̱ yama̱ c-aktujun ca̱chiquíṉ !’ ” Hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cán ca̱najlaní ̱n xala c-Sardis A̱ li ̱sta̱lh quihuanipá̱: “Na̱ catzoknani ̱ ángel hua̱nti ̱ maktakalhko̱y kampu̱tum quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Sardis, chu̱ na̱má̱ nahuaniya: ‘Chuná̱

3

617 huan hua̱nti ̱ kalhi ̱y pu̱ lactujun cspiritu Dios, xa̱huá̱ aktujun stacu: Quit pacs ccatzi ̱y hua̱ntu̱ tlahuapá̱tit, chu̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ ti ̱ ca̱li ̱chihui ̱nanko̱yá̱n pi ̱ luhua tla̱n lapá̱tit xastacná, hua̱mpi ̱ quit ccatzi ̱y la̱ xaní ̱n lapá̱tit sa̱mpi ̱ nia̱lh tú̱ xlakasi ̱ milatama̱tcán. 2 Catahuixca̱ní ̱tit, calakastakuanántit, chu̱ cama̱huixca̱ni ̱kó̱tit hua̱ntu̱ tamakaxtakni ̱tcú̱ lacuan mintalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ maktum nalactlahuaya̱huayá̱tit, sa̱mpi ̱ lapi ̱ ni ̱ chuná̱ natlahuayá̱tit, pacs namakatzanka̱yá̱tit hua̱ntu̱ aksti ̱tum xtlahuayá̱tit mintascujutcán, sa̱mpi ̱ quit stalanca cucxilhma̱ pi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ tlahuayá̱tit ni ̱mpala tzinú̱ ma̱tla̱ni ̱y Dios. 3 Chi ̱ hua̱mpi ̱ cca̱ma̱lacapa̱stacni ̱yá̱n pi ̱ huá̱ cuí ̱ntaj catlahuátit yama̱ tla̱n tastacya̱hu hua̱ntu̱ pu̱ lana̱ tica̱li ̱ta̱kalhchihui ̱nan cántit, xma̱n huá̱ cali ̱latapá̱tit, li ̱huana̱ cama̱kantaxtí ̱tit, chu̱ caakxtakmakántit lix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán laqui ̱mpi ̱ xma̱n Dios nali ̱pa̱huaná̱tit. Lapi ̱ ni ̱ skálalh latapa̱yá̱tit pi ̱ aksti ̱tum naquili ̱pa̱huaná̱tit, ni ̱mpala xali ̱tacatzí ̱n acxni ̱ naclaktaxtuya̱chá̱n xta̱chuná̱ la̱ li ̱catzi ̱y cha̱tum kalha̱ná, acxni ̱ ni ̱ li ̱a̱catzi ̱huilátit nacca̱laktaxtuya̱chá̱n. 4 Hua̱mpi ̱ c-minca̱chiqui ̱n Sardis lama̱kó̱ makapitzí ̱n hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huanko̱y, xlacán ni ̱tú̱ a̱li ̱ma̱xcajua̱li ̱ko̱y xlhaka̱tcán, xa̱hua̱ xlatama̱tcán, hua̱ tamá̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n naquinta̱latama̱ko̱y, chu̱ chunatiyá̱ nali ̱lhaka̱nanko̱y xasnapapa clhaka̱tcán sa̱mpi ̱ chuná̱ mini ̱niko̱y tla̱n nalatama̱ko̱y. 5 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ aksti ̱tum nalatama̱ko̱y, chu̱ namakatlajako̱y hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán ca̱tuxá̱huat, chuná̱ nali ̱ma̱lhaka̱ko̱cán xasnapapa clhaka̱tcán, chu̱ niucxnicú̱ cactilacxapaniko̱lh xtucuhuinicán c-libro xla latáma̱t anta̱ni ̱ tatzoktanu̱ ko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y yama̱ xataluloktat latáma̱t

APOCALIPSIS 3 hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa, sa̱mpi ̱ quit nacma̱luloka̱ c-xlacati ̱n Dios, xa̱huá̱ c-xlacati ̱ncan ángeles pi ̱ aksti ̱tum quili ̱pa̱huanko̱lh. 6 ¡Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ kampu̱tunu quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilako̱chá̱ yama̱ c-aktujun ca̱chiquí ̱n!’ ” Hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱y kampu̱tum ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-Filadalfia 7 Quimpu̱chinacán quihuanipá̱: “Na̱ catzoknani ̱ tama̱ ángel hua̱nti ̱ maktakalhko̱y quinca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xaca̱chiqui ̱n Filadalfia, chu̱ na̱má̱ nahuaniya: ‘Chuná̱ huan hua̱nti ̱ talí ̱pa̱hu, xa̱hua̱ xli ̱ca̱na̱ xasa̱ntujlani, hua̱nti ̱ ma̱qui ̱ni ̱t xllave rey David laqui ̱mpi ̱ pacs anta̱ni ̱ xlá̱ li ̱ma̱lacqui ̱nán, ni ̱mpala cha̱tum ti ̱ tla̱n catima̱lacchúhualh, chu̱ na̱ chuna li ̱tum pacs anta̱ni ̱ xlá̱ nama̱lacchuhuay, ni ̱mpala cha̱tum ti ̱ tla̱n catima̱lácqui ̱lh. 8 Quit ccatzi ̱y pacs tu̱ tlahuani ̱tántit c-milatama̱tcán, chu̱ cca̱makta̱yaputuná̱n. Huá̱ xpa̱lacata cli ̱huili ̱ni ̱t c-mintijicán aktum má̱laccha̱ hua̱ntu̱ cma̱lacqui ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ nalactanu̱yá̱tit, chu̱ ni ̱mpala cha̱tum tí ̱ catima̱lacchúhualh. Ma̱squi xli ̱ca̱na̱ pi ̱ c-milatama̱tcán caj tzinú̱ kalhi ̱yá̱tit li ̱tlihuaka, hua̱mpi ̱ ni ̱mpala taxlajuani ̱ni ̱tántit, huata chunatiyá̱ li ̱pa̱huani ̱tántit quintachihuí ̱n, chu̱ niucxni ̱ quili ̱ma̱xanani ̱tántit. 9 Quit nacma̱ma̱xani ̱ko̱y tamá̱ hua̱nti ̱ c-minca̱chiqui ̱ncán huanko̱y pi ̱ judíos ti ̱ ni ̱ xli ̱tapa̱cuhui ̱tcán judíos, huata xlacán tapaksi ̱niko̱y akskahuiní, sa̱mpi ̱ nacli ̱ma̱paksi ̱ko̱y caca̱lakanko̱chá̱n, chu̱ caca̱lakatatzokostakó̱n laqui ̱mpi ̱ chuná̱ nali ̱ta̱yako̱y pi ̱ xli ̱ca̱na̱ huixín hua̱nti ̱ cca̱lakalhamaná̱n. 10 Huixín ma̱kantaxti ̱ni ̱tántit quili ̱ma̱paksí ̱n pi ̱ niucxnicú̱ makaxtakta̱yátit quintascújut,

APOCALIPSIS 3 huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n pi ̱ quit nacca̱maktakalhá̱n acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ acxni ̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ ca̱tuxá̱huat lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ nalakchinko̱y tasoka̱lí ̱n laqui ̱mpi ̱ nali ̱ucxilhcán xatí ̱ xli ̱ca̱na̱ quili ̱pa̱huanko̱y. 11 Ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱ nacmín, hua̱mpi ̱ xli ̱makua̱ ni ̱ ca̱chín cuí ̱ntaj catlahuátit hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit mintaca̱najlacán laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ naca̱maklhti ̱yá̱n hua̱ntu̱ ca̱lakcha̱ná̱n mintatlajacán c-xlacati ̱n Dios. 12 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ nata̱yaniko̱y, chu̱ namakatlajako̱y hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán c-xlatama̱tcán, quit nacli ̱ma̱xtuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ laccha̱tlanca xatalaya̱hu c-xtemplo̱ tlanca tali ̱pa̱hu Dios, chu̱ nia̱lh ucxnicú̱ catitaxtuko̱lh antá, xa̱huachí ̱ antá̱ c-xnacu̱cán quit nactzoka̱ xtucuhuini Dios, xa̱huá̱ xtucuhuini xca̱chiqui ̱n Dios hua̱ntu̱ xlá̱ lacsacni ̱t, huachá̱ xasa̱sti Jerusalén hua̱ntu̱ namina̱chá̱ c-akapú̱ n c-xpa̱xtu̱ n Dios, na̱ antiyá̱ c-xnacu̱cán ma̱n nactzokuili ̱y xasa̱sti quintucuhuiní. 13 ¡Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ kampu̱tunu quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilako̱chá̱ yama̱ c-aktujun ca̱chiquí ̱n!’ ” Hua̱ntu̱ ma̱catzi ̱ni ̱ko̱cán kampu̱tun ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ xala c-Laodicea 14 Quimpu̱chinacán quihuanipá̱: “Chu̱ na̱ catzoknani ̱ yama̱ ángel hua̱nti ̱ maktakalhko̱y ti ̱ quili ̱pa̱huanko̱y c-xaca̱chiqui ̱n Loadicea, chu̱ na̱má̱ cahuani: ‘Chuná̱ huan hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱sta̱y xtaluloktat Dios, hua̱nti ̱ niucxni ̱ huani ̱t ta̱ksaní ̱n, hua̱nti ̱ maktlahuani ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios ma̱lacatzúqui ̱lh acxni ̱ ni ̱ naj tú̱ xanán: 15 Quit pacs ccatzi ̱y hua̱ntu̱ tlahuapá̱tit, chu̱ ccatzi ̱y pi ̱ huixín ni ̱ kahuihui, ni ̱mpala chichi. ¡Tla̱n xuá̱ pala maktum luhua kahuihui, usu luhua chichi

618 xuántit! 16 Hua̱mpi ̱ cumu ni ̱ kahuihui, ni ̱mpala chichi ̱ huixín li ̱taxtuyá̱tit, caj skontzitzi, huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ maktum nacca̱quilhtaxtuyá̱n. 17 Huixín xa̱li ̱ankalhí ̱n lactali ̱pa̱hu ca̱makcatzi ̱caná̱tit, chu̱ hasta huaná̱tit pi ̱ xta̱chuná̱ la̱ luhua ma̱tamacu̱ naní ̱n huixín, acchá̱n kalhi ̱yá̱tit hua̱ntu̱ maclacasquiná̱tit, chu̱ ni ̱tú̱ ca̱tzanka̱niyá̱n. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ mákat la̱ntla̱ aktzanka̱ta̱yayá̱tit sa̱mpi ̱ ni ̱ catzi ̱yá̱tit pi ̱ ni ̱mpala tzinú̱ tú̱ xlakasi ̱ hua̱ntu̱ kalhi ̱yá̱tit, huixín xta̱chuná̱ la̱ lakatzi ̱ní ̱n, la̱ lakli ̱ma̱x kaní ̱n hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱yá̱tit mimaclacasquinatcán, chu̱ hasta nia̱lh kalhi ̱yá̱tit milhaka̱tcán lapá̱tit. 18 Huá̱ xpa̱lacata cca̱ma̱lacnu̱ niyá̱n quioro laqui ̱mpi ̱ milacán natlahuayá̱tit. Quioro luhua xatlá̱n sa̱mpi ̱ xlakstu oro, antá̱ ma̱chichi ̱cani ̱t c-lhcúya̱t, ma̱stalanqui ̱cani ̱t, chu̱ chuná̱ li ̱ma̱xtunica̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n xkalhi ̱y. Milacán cali ̱tlahuátit laqui ̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱tamacu̱ naní ̱n nahuaná̱tit. Xa̱huachí ̱ cca̱huaniyá̱n pi ̱ quit caquimaklhtí ̱tit xasnapapa milhaka̱tcán hua̱ntu̱ nali ̱lhaka̱naná̱tit sa̱mpi ̱ qui ̱taxtuy caj xamacchuna̱ lapá̱tit, chu̱ na̱ caquimaklhtí ̱tit quilí ̱cuchun hua̱ntu̱ quit cma̱sta̱y laqui ̱mpi ̱ naca̱lacama̱nu̱caná̱tit c-milakastapucán, chu̱ nalacapacsá̱tit sa̱mpi ̱ talakatzi ̱ni ̱tántit, chu̱ tla̱n nalacahua̱naná̱tit. 19 Tancs cacatzí ̱tit pi ̱ quit cakastacya̱huako̱y, chu̱ cli ̱huaniko̱y hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱y hua̱nti ̱ clacsacko̱ni ̱t, sa̱mpi ̱ cpa̱xqui ̱ko̱y, chu̱ cma̱aksti ̱tumi ̱li ̱putunko̱y; huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n, maktum calakpalí ̱tit xalix̱ cajnit mintalacapa̱stacnicán, chu̱ catalacatzuhui ̱nipalátit Dios laqui ̱mpi ̱ xma̱n huá̱ nali ̱pa̱huaná̱tit. 20 Cuí ̱ntaj catlahuátit sa̱mpi ̱ c-tanquilhtí ̱n quit cyá̱, clakatlakma̱ c-xama̱laccha minacu̱cán, hua̱nti ̱ nakaxmata̱ pi ̱ cxakatli ̱tanu̱ ma̱, chu̱ nama̱lacqui ̱y xmá̱laccha, quit

619 nactanu̱y c-xchic, chu̱ lacxtum nacta̱hua̱yán. 21 Xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ nata̱yaniko̱y, chu̱ namakatlajako̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán ca̱tuxá̱huat xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit cmakatlajani ̱t, pus nacma̱xqui ̱y aktum xpu̱táhui ̱lh c-quimpa̱xtú̱ n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quintla̱t Dios quima̱xqui ̱ni ̱tanchá̱ quimpu̱táhui ̱lh c-xpa̱xtú̱ n laqui ̱mpi ̱ nacta̱ma̱paksi ̱nán. 22 ¡Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit mintaka̱ncán cakaxpáttit, chu̱ caakatá̱kstit hua̱ntu̱ Espíritu Santo ma̱catzi ̱ni ̱ma̱kó̱ kampu̱tunu quinca̱najlaní ̱n ti ̱ huilako̱chá̱ yama̱ c-aktujun ca̱chiquí ̱n!’ ” Li ̱ma̱siyunicán Juan la̱ntla̱ ma̱xqui ̱cán ca̱cni ̱ Dios c-akapú̱ n Acxni ̱ quihuaniko̱ca̱ la̱ntla̱ nactzoknaniko̱y pu̱ lactujun ca̱chiquí ̱n, a̱li ̱sta̱lh chu̱ cláca̱lh, chu̱ cúcxilhli pi ̱ xlacqui ̱y aktum má̱laccha̱ c-akapú̱ n, chu̱ huatiyá̱ ti ̱ xakasiya̱ quixakatli ̱ni ̱t hua̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka̱ xtaquilhcha̱ya̱huama̱, xchihui ̱nán xta̱chuná̱ la̱ trompeta, na̱má̱ quihuanipá̱: “Catat u̱ nú̱ anta̱ni ̱ quit cyá̱ laqui ̱mpi ̱ nacli ̱ma̱lacahua̱ni ̱yá̱n hua̱ntu̱ nakantaxtuy a̱li ̱sta̱lh la̱ntla̱ naán quilhtamacú̱.” 2 Acxni ̱ chuná̱ quihuaniko̱lh, Espíritu Santo quiakchipaniko̱lh quintalacapa̱stacni, chu̱ tzucuca̱ quima̱lacahua̱ni ̱cán; cúcxilhli ̱ c-akapú̱ n pi ̱ xuí ̱ aktum pu̱ ma̱paksí ̱n, chu̱ c-aktum tlanca ma̱paksi ̱na lactáhui ̱lh cúcxilhli ̱ xuí ̱ xta̱chuná̱ cha̱tum tali ̱pa̱hu ma̱paksi ̱ná. 3 Cha̱nchu̱ ti ̱ xlacui ̱ yama̱ xama̱paksi ̱na lactáhui ̱lh, luhua xta̱chuná̱ xlakskoy la̱ li ̱lakati ̱t chíhuix hua̱ntu̱ huanicán jaspe, usu la̱ cornalina chíhuix, chu̱ c-xli ̱kalhtlanca̱ xli ̱makstiliy li ̱lakati ̱t cha̱macxcúlit hua̱ntu̱ luhua tla̱n xtasiyuy kampa̱katzi colores tlayaj xma̱lakxkaka̱nani ̱t xta̱chuná̱ lakslipua chíhuix hua̱ntu̱ huanicán esmeralda. 4 Hua̱mpi ̱ cúcxilhli ̱

4

APOCALIPSIS 3​, ​4 pi ̱ xli ̱tamakstiliko̱ni ̱t yama̱ tlanca ma̱paksi ̱na lactáhui ̱lh puxamata̱ti lactáhui ̱lh anta̱ni ̱ xuilakó̱ puxamata̱ti lakko̱lún, yuma̱ lakko̱lún pacs xli ̱lhaka̱nani ̱t lacsnapapan xlhaka̱tcán, chu̱ xacuilakó̱ c-xakxe̱kacán akatunu corona xla oro. 5 Cha̱nchu̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ yama̱ ma̱paksi ̱ná̱ c-tlanca xlactáhui ̱lh, cúcxilhli, chu̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xjilima̱, chu̱ xmaklipma̱; chu̱ c-xlacati ̱n yama̱ ma̱paksi ̱na lactáhui ̱lh xya̱kó̱ kantujun pu̱ maksko, pacs xpasama̱kó̱, hua̱ yuma̱ pu̱ maksko̱ li ̱taxtuko̱y pu̱ lactujun cspíritu Dios. 6 Antiyá̱ lacatzú̱ c-xlacati ̱n yama̱ tlanca xama̱paksi ̱na lactáhui ̱lh cúcxilhli ̱ xta̱chuná̱ aktum ta̱kaya̱huaná, hua̱mpi ̱ xachúchut luhua slutonko xuani ̱t xta̱chuná̱ la̱ hualhti ̱n. Anta̱ni ̱ xlacui ̱ xpu̱ma̱paksi ̱n yama̱ tlanca ma̱paksi ̱ná, kalhata̱ti la̱ ángeles hua̱nti ̱ xkalhi ̱ko̱y xmacnicán la̱ takalhí ̱n, xlacán lacata̱tij xya̱ko̱lh la̱ntla̱ xli ̱tastiliko̱ni ̱t. Pacs xkalhata̱ticán c-xli ̱tlancacán pacs xlakstu lakastapu xkalhi ̱ko̱y chuná̱ c-xlacatí ̱n, xa̱huá̱ c-xcha̱ka̱ncán. 7 Hua̱nti ̱ calacán xya̱chi, xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ tantum león, xli ̱cha̱tuy xtasiyuy la̱ tantum toro̱, xli ̱kalhatutu̱ xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ cha̱tum chixcú, chu̱ xli ̱kalhata̱ti xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ picha̱hua̱ hua̱ntu̱ caj kosma̱. 8 La̱ntla̱ cha̱tunu yama̱ la̱ ángeles hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ tasiyuko̱y la̱ takalhí ̱n, xlacán xkalhi ̱ko̱y akcha̱xan xpakaní ̱n cha̱tunu, chu̱ xli ̱tlanca xpakancán pacs lakastapu xuani ̱t. Chu̱ chuná̱ ca̱tzi ̱sní, xa̱huá̱ ca̱cuhuiní ̱ xli ̱ankalhí ̱n quilhtamacú̱ xma̱xqui ̱ma̱kó̱ ca̱cni ̱ Dios, chu̱ chuná̱ huanko̱y: “¡Quimpu̱chinacan Dios, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n miacstu lápa̱t xasa̱ntujlani, sa̱mpi ̱ kalhi ̱ya̱ tla̱n mintalacapa̱stacni! Na̱ huata huix hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ kalhi ̱y tlanca milacatzúcut; huix ucxla̱ta xastacna latapa̱ni ̱ta̱ la̱ntla̱ chu̱ lápa̱t

APOCALIPSIS 4​, ​5 chu̱ na̱ chunacú̱ xastacná̱ lápa̱t nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱.” 9 Cha̱nchu̱ yama̱ kalhata̱t i ángeles hua̱nti ̱ xtasiyuko̱y xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, la̱ntla̱ makatunu̱ xca̱cni ̱naniko̱y, xlakataquilhpu̱tako̱y, chu̱ xma̱xqui ̱ko̱y pa̱xcatcatzí ̱nit Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut huí ̱ c-tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná, chu̱ hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n xastacna lama̱. 10 Na̱ chuná̱ yama̱ puxamata̱ti lakko̱lún, na̱ pu̱tum lakatatzokostako̱lh c-xlacatí ̱n, chu̱ pacs lakataquilhpu̱tako̱lh, pu̱tum xta̱k xtuko̱y xcoronajcán, xmaca̱nko̱y c-xlacati ̱n xpu̱ ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ chuná̱ xuaniko̱y: 11 “Xma̱n huix mini ̱niyá̱n nacca̱ca̱cni ̱naniyá̱n, nacca̱lakataquilhpu̱tayá̱n, chu̱ nacca̱ma̱xqui ̱yá̱n pa̱xcatcatzí ̱nit, sa̱mpi ̱ xma̱n huix kalhi ̱ya̱ tlanca mili ̱tlihuaka, chu̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱ta̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ anán; na̱ cumu huix chuná̱ lacásquinti ̱ ma̱lacatzuqui ̱kó̱, chu̱ hasta la̱nchuj quilhtamacú̱ chunacú̱ ananko̱y.” Xma̱n hua̱ Cristo mini ̱niy tla̱n ka̱xcuta̱ hua̱ntu̱ tasmilini ̱t libro̱ A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ pi ̱ hua̱nti ̱ xuí ̱ c-tlanca ma̱paksi ̱na lactáhui ̱lh xpakstácat xli ̱chipani ̱t ka̱tum xatasmilin cápsnat xta̱chuná̱ la̱ libro; yuma̱ xatasmilin cápsnat lakapu̱tiyu̱ xtatzokni ̱t, chu̱ hasta lacatujún xli ̱ka̱slamacani ̱t sello. 2 Caj xamaktum cúcxilhli ̱ cha̱t um tlanca tali ̱pa̱hu ángel hua̱nti ̱ xli ̱pixcha̱tlanca̱ xkalhasquini ̱nama̱ xuan: “¿Tí ̱ cahuá̱ nata̱ksa̱hu hua̱nti ̱ mini ̱niy naxti ̱ta̱cti ̱niy hua̱ntu̱ li ̱sellartlahuacani ̱t yuma̱ libro̱ laqui ̱mpi ̱ tla̱n nama̱lakapitziy?” 3 Hua̱mpi ̱ ni ̱ ta̱ksca̱ c-akapú̱ n, ni ̱mpala ca̱tiyatna, chu̱ ni ̱mpala c-xtampu̱ n tíyat hua̱nti ̱

5

620 xli ̱ca̱na̱ aksti ̱tum xle̱ni ̱t xlatama̱ni ̱t pi ̱ namini ̱niy nama̱lakapitziy yama̱ libro, chu̱ naucxilha̱ hua̱ntu̱ antá̱ xtatzoktahuilani ̱t. 4 Chu̱ quit li ̱pe̱cua̱ xactasama̱ caj xpa̱lacata ccátzi ̱lh pi ̱ ni ̱mpala cha̱tum xtata̱ksni ̱t hua̱nti ̱ xmini ̱niy naka̱xcuta, chu̱ nama̱lakaka̱y yama̱ libro, chu̱ naucxilha̱ hua̱ntu̱ xtatzokni ̱t. 5 Hua̱mpi ̱ cha̱tum ko̱lutzí ̱n quihuánilh: “Nia̱lh ta̱ji ̱ catasa, sa̱mpi ̱ yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu lakma̱xtuná̱ xala c-Judá hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ tantum tlihuaka león, yama̱ tali ̱pa̱hu chixcú̱ hua̱nti ̱ xquilhtzucut xamaka̱n rey David, xlá̱ pacs makatlajani ̱t hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán, chu̱ xma̱n huá̱ mini ̱niy naxti ̱ta̱cti ̱y xasello hua̱ntu̱ li ̱ka̱slamacani ̱t, chu̱ nama̱lakaka̱y yama̱ xatasmilin cápsnat.” 6 Cha̱nchu̱ c-xlacati ̱n yama̱ tlanca lactáhui ̱lh xla ma̱paksi ̱ná, chu̱ c-xlaquita̱t yama̱ kalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ xtasiyuko̱y xta̱chuná̱ la̱ takalhi ̱níṉ , xa̱huá̱ yama̱ puxamata̱ti lakko̱lún hua̱nti ̱ caj xuilakó̱ c-xtuntamacni, cúcxilhli ̱ pi ̱ antá̱ xyá̱ Quimpu̱chinacan Cristo hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xli ̱pa̱tíṉ at xuani ̱t xCalhni ̱lu̱ Dios hua̱nti ̱ xokó̱nalh xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán, chu̱ stalanca xtasiyuy c-xmacni pi ̱ xmakni ̱cani ̱t. Xlá̱ xkalhi ̱y kantujun xakalókot, chu̱ aktujun xlakastapu̱ hua̱ntu̱ li ̱taxtuko̱y pu̱ lactujun cspíritu Dios hua̱ntu̱ xma̱lakacha̱ko̱ni ̱t la̱ntla̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat. 7 Xlá̱ laktalacatzúhui ̱lh hua̱nti ̱ xuí ̱ c-tlanca ma̱paksi ̱na pu̱táhui ̱lh, chu̱ máklhti ̱lh yama̱ libro̱ hua̱ntu̱ xli ̱chipani ̱t xmacastácat. 8 Cha̱nchu̱ acxni ̱ xlá̱ chípalh yama̱ libro, yama̱ kalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ xtasiyuko̱y la̱ takalhíṉ , xa̱huá̱ puxamata̱ti lakko̱lún lakatatzokostako̱lh Cristo hua̱nti ̱ li ̱taxtuy Xcalhni ̱lu̱ Dios, pacs xchipako̱ni ̱t xli ̱tlaknacán hua̱ntu̱ huanicán arpa, chu̱ pa̱tunu copa̱ xla oro, antá̱ xtaju̱ ma̱ mu̱csun li ̱ma̱jiníṉ , hua̱ntu̱ li ̱taxtuy xoracioncán hua̱nti ̱

APOCALIPSIS 5​, ​6

621 xli ̱ca̱na̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ tapaksi ̱niko̱y xlakskata̱n Dios. 9 Na̱ macxtum xli ̱quilhtli ̱ma̱kó̱ yuma̱ tatlíṉ xasa̱sti, xuanko̱y: “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huix mini ̱niyá̱n namaklhti ̱nana̱ tama̱ xatasmilin cápsnat, chu̱ naxti ̱ta̱cti ̱niya̱ hua̱ntu̱ li ̱ka̱slamacani ̱t, sa̱mpi ̱ huix pacs ma̱tla̱ni ̱ hasta tama̱sta̱ makní ̱canti, laqui ̱mpi ̱ caj xpa̱lacata minkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmákanti, chuná̱ tla̱n lakma̱xtuko̱y xli ̱pacs caxati ̱cahua̱ hua̱nti ̱ cani ̱hua̱ xalaní ̱n xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat, chu̱ ma̱squi ti ̱pa̱lhu̱ hua xtachihui ̱ncán hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y, laqui ̱mpi ̱ xma̱n hua̱ Dios natapaksi ̱niko̱y. 10 Huix li ̱lacsackó̱ laqui ̱mpi ̱ nali ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ xpa̱lijni Dios hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ xma̱n huá̱ nascujnaniko̱y, hua̱nti ̱ nama̱paksi ̱nanko̱y c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat.” 11 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli, chu̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ xtli ̱ma̱kó̱ lhu̱ hua̱ ángeles, xli ̱tamakstiliko̱ni ̱t tlanca xlactahui ̱lh yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu ma̱paksi ̱ná, xa̱huá̱ xakalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ xtasiyuko̱y xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, chu̱ puxamata̱ti lakko̱lún, luhua xcatzi ̱t aklhu̱ hua mi ̱lh ángeles xuanko̱ni ̱t hasta ni ̱ lay xpu̱tlakako̱cán. 12 Xli ̱akapixcha̱tlancacán na̱má̱ xtli ̱ma̱kó̱: “¡Hua̱ huix Xcalhni ̱lu̱ Dios hua̱nti ̱ makní ̱canti, chu̱ chuná̱ xokó̱nanti ̱ xpa̱lacata tala̱kalhí ̱n, xma̱n huix miacstu mini ̱niyá̱n pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n caca̱cni ̱nanihu, capa̱xcatcatzi ̱nihu, chu̱ calakataquilhpu̱tahu caj xpa̱lacata xcatzi ̱t tlanca milacatzúcut, chu̱ li ̱tlihuaka, chu̱ li ̱skálalh tu̱ kalhi ̱ya!”

13 Na̱ acxnitiya̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios xma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t, chuná̱ xala c-akapú̱ n, ca̱tiyatna, chu̱ c-xtampu̱ n tíyat, xa̱huá̱ c-pupunú, xlacán acxtum chuná̱ xuanko̱y: “¡Tama̱ tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ huí ̱ c-xpu̱ ma̱paksí ̱n, xa̱huá̱ Cristo hua̱nti ̱ li ̱taxtuni ̱t Xcalhni ̱lu̱ Dios, xma̱n huá̱ mini ̱niko̱y caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ naca̱cni ̱naniya̱hu, nalakataquilhpu̱taya̱hu, chu̱ napa̱xcatcatzi ̱niya̱hu caj xpa̱lacata tu̱ tlahuani ̱t!” 14 Yama̱ kalhata̱t i ángeles hua̱nti ̱ xtasiyuko̱y xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, kalhti ̱nanko̱lh: “¡Chuná̱ calalh, amén!” Chu̱ yama̱ puxamata̱ti lakko̱lún pu̱tum lakatatzokostako̱lh, chu̱ tzúculh lakataq uilhpu̱tako̱y.

Pu̱ lacatunu̱ ma̱acti ̱nicán hua̱ntu̱ xli ̱ka̱slamacani ̱t yama̱ xatasmilin xatatzokni cápsnat Cumu lacatujún xkalhi ̱y sello tu̱ xli ̱ka̱slamacani ̱t yama̱ xataka̱smilin cápsnat, cúcxilhli ̱ la̱ntla̱ yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy Xcalhni ̱lu̱ Dios ma̱actí ̱nilh pu̱ lactum, chu̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ cha̱tum ángel hua̱nti ̱ xtasiyuko̱y xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, xli ̱akapixcha̱tlanca̱ chihuí ̱nalh xta̱chuná̱ xmacasa̱nat jili, chu̱ na̱má̱ quihuánilh: “¡Unú̱ catat, chu̱ caúcxilhti!” 2 Cha̱nchu̱ quit cláca̱lh, chu̱ cúcxilhli ̱ tantum snapapa cahua̱yu̱, hua̱ chu̱ ti ̱ xka̱hui ̱ yama̱ cahua̱yu̱ xchipani ̱t aktum pu̱tipni, chu̱ ma̱xqui ̱ca̱ aktum corona xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lakchá̱n ti ̱ xqui ̱ta̱yanini ̱t c-pu̱ta̱la̱tlahu, chu̱ xtaxtuma̱pá̱ laqui ̱mpi ̱ chunatiyá̱ ta̱yanímaj nahuán. 3 Acxni ̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy Xcalhni ̱lu̱ Dios ma̱actí ̱nilh xli ̱pu̱ lactuy sello hua̱ntu̱ xli ̱ka̱slamacani ̱t yama̱ xatasmilin cápsnat, ckáxmatli ̱ pi ̱ chihuí ̱nalh xli ̱cha̱tuy ángel hua̱nti ̱ xtasiyuy xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, chu̱ chuná̱ quihuánilh: “¡Catat, chu̱ caúcxilhti!”

6

APOCALIPSIS 6 4 Chu̱

cúcxilhli ̱ pi ̱ taxtupá̱ xli ̱tantuy cahua̱y u̱, xlá̱ mactzutzoko xuani ̱t, chu̱ hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ yama̱ cahua̱y u̱ ma̱xqui ̱ca̱ li ̱tlihuaka, xa̱huá̱ aktum tlanca espada̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱lacatzuqui ̱y tasi ̱tzí ̱n ca̱tuxá̱huat, chu̱ xacstucan chixcuhuí ̱n ma̱n natzucuko̱y la̱makni ̱ko̱y. 5 Acxni ̱ chu̱ tamá̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy Xcalhni ̱lu̱ Dios ma̱actíṉ ilh xli ̱pu̱ lactutu sello hua̱ntu̱ li ̱ka̱slamacani ̱t yama̱ xatasmilin cápsnat, ckáxmatli ̱ pi ̱ chihuíṉ alh xli ̱kalhatutu ángel hua̱nti ̱ xtasiyuy xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, chu̱ chuná̱ quihuánilh: “¡Unú̱ catat, chu̱ caúcxilhti!” Quit cúcxilhli ̱ pi ̱ taxtupá̱ tantum tzitzaka cahua̱yu̱, chu̱ hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ yuma̱ xli ̱tantutu cahua̱yu̱ xchipani ̱t aktum pu̱pu̱ lhca̱n. 6 C-xlaksti ̱pa̱ncan yama̱ kalhata̱ti ángeles ckáxmatli ̱ pi ̱ chuná̱ huanca̱: “Caj xma̱n aktum kilo trigo nali ̱tanu̱y taskahu la̱ntla̱ xla aktum quilhtamacu̱ tascújut, chu̱ aktutu kilo cebada nali ̱tanu̱y taskahu la̱ntla̱ xla aktum quilhtamacu̱ tascújut. ¡Hua̱mpi ̱ ni ̱ caj pá̱xcat catlahua̱ aceite, ni ̱mpala xatla̱n vino, sa̱mpi ̱ la̱nchuj quilhtamacú̱ luhua tapala̱xlá!” 7 Acxni ̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios ma̱actí ̱nilh xli ̱pu̱lacta̱ti sello yama̱ xatasmilin cápsnat, ckáxmatli ̱ pi ̱ xli ̱kalhata̱ti ángel hua̱nti ̱ xtasiyuy xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, chuná̱ huá̱: “¡Unú̱ catat, chu̱ caúcxilhti!” 8 Quit cúcxilhli ̱ pi ̱ taxtuchi ̱ tantum caj smucucu li ̱lay cahua̱yu̱, chu̱ hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ yama̱ xli ̱tanta̱ti cahua̱yu̱ xuanicán Li ̱ní ̱n, chu̱ lacatzú̱ csta̱laniti ̱lhay hua̱nti ̱ xli ̱tapu̱lhca̱ni ̱t Xpu̱china Ca̱li ̱ní ̱n; hua̱ yumá̱ ma̱xqui ̱ko̱ca̱ quilhtamacú̱ pi ̱ nama̱laksputuko̱y pu̱lacta̱ti ̱ la̱ntla̱ huilaca̱ ca̱tuxá̱huat, ma̱xqui ̱ca̱ li ̱tlihuaka̱ nali ̱ma̱laksputuko̱y chixcuhuí ̱n tala̱mákni ̱t, pu̱ta̱la̱tlahu, tatzincsni, lacli ̱xcajnit tajátat, xa̱huá̱ lactlanca laclu̱cu̱ la̱páni ̱t. 9 Acxni ̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios ma̱actí ̱nilh xli ̱pu̱ lacquitzis sello yama̱

622 xatasmilin cápsnat, cúcxilhli ̱ c-xtampi ̱n altar anta̱ni ̱ c-xokspún lakahuili ̱cán li ̱ca̱xtlahuá̱n, pi ̱ antá̱ chu̱ xuilakó̱ pacs hua̱nti ̱ xmakni ̱ko̱cani ̱t ca̱tuxá̱huat caj xpa̱lacata cumu xli ̱akchihui ̱nanko̱ni ̱t xtaluloktat Dios. 10 Xlacán luhua palha̱ la̱ntla̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱: “Tlanca tali ̱pa̱hu Quimpu̱chinacán xahua tlanca milacatzúcut, ¿hasta ni ̱li ̱huayá̱ luhua nama̱kalhapali ̱ko̱ya̱ hua̱nti ̱ huilakó̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ nali ̱akastacya̱huako̱ya̱ caj xpa̱lacata cumu quinca̱makni ̱ko̱chá̱n antá?” 11 Huata xlacán li ̱ma̱lhaka̱niko̱ca̱ lacsnapapan xlhaka̱tcán, chu̱ huaniko̱ca̱ pi ̱ catijaxko̱ka̱lh caj a̱tzinu̱ quilhtamacú̱ hasta natitakatzi ̱y la̱ntla̱ li ̱pu̱tlakako̱cani ̱t hua̱nti ̱ na̱ chuná̱ nama̱akspuli ̱ko̱cán, chu̱ nacha̱nko̱y a̱makapitzi ̱n xta̱lacscujní ̱n hua̱nti ̱ na̱ caj xpa̱lacata Cristo nali ̱makni ̱ko̱cán la̱ntla̱ xlacán timakni ̱ko̱ca̱. 12 Acxni ̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios ma̱actí ̱nilh xli ̱pu̱ laccha̱xan sello hua̱ntu̱ xli ̱ka̱slamacani ̱t yama̱ xatasmilin cápsnat, quit cúcxilhli ̱ pi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ lacalhu̱ hua̱ tzúculh tachiquiy tíyat, chu̱ talacpancxko̱lh, chu̱ laktzanká̱nalh ca̱tuxá̱huat. Nia̱lh pala tzinú̱ tasíyulh chichiní, huata lakaca̱poklhuánalh, na̱ chuná̱ papá̱ tzutzokoxní ̱n huanko̱lh xta̱chuná̱ kalhni. 13 Cha̱nchu̱ stacu̱ hua̱ntu̱ xuilakó̱ c-akapú̱ n tzúculh tamakuasko̱y, chu̱ tama̱ko̱chá̱ ca̱tiyatna, xta̱chuná̱ xtamakuasma̱kó̱ la̱ acxni ̱ min tlihuaka u̱ n, lacchiquiy xaquihui higos, ma̱y ujuko̱y xatahuácat. 14 Xalán cúcxilhli ̱ pi ̱ láksputli ̱ akapú̱ n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ caka̱smilicán mactum cápsnat, chu̱ xli ̱pacs lactlanca ka̱sti ̱ní ̱n xala ca̱tuxá̱huat, xa̱huá̱ xli ̱pacs isla hua̱ntu̱ xuilakó̱ c-ta̱kaya̱huaná, pu̱tum ma̱lacxijko̱ca̱ anta̱ni ̱ xuilakó̱. 15 Chu̱ xli ̱pacs yama̱ lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n xala ca̱tuxá̱huat, xa̱huá̱ xanapuxcun tropa, chu̱ xkalhi ̱nani ̱n

623 tumi ̱n, chu̱ hua̱nti ̱ luhua lactali ̱pa̱hu xmakcatzi ̱ko̱cán, chu̱ hasta na̱ chuná̱ xatasta̱n scujní ̱n hua̱nti ̱ xma̱scujuma̱kó̱ la̱ tachí ̱n, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xatastá̱n c-tascújut xlama̱kó̱, pu̱tum anko̱lh tatze̱kko̱y anta̱ni ̱ xuilakó̱ lactlanca lhucu̱ c-xtampixtum, xa̱huá̱ c-xlaksti ̱pa̱ni ̱n lactlanca chíhuix. 16 Chuná̱ xuaniko̱y yama̱ lactlanca ca̱ka̱sti ̱ní ̱n, xa̱huá̱ lactlanca chíhuix: “¡Catlahuátit li ̱tlá̱n, caquinca̱aktalama̱acnu, chu̱ li ̱huana̱ caquinca̱má̱tze̱kti, sa̱mpi ̱ ni ̱ clacasquina̱hu naquinca̱ucxilhá̱n yama̱ tlanca ma̱paksi ̱ná̱ hua̱nti ̱ tasiyuy c-akapú̱ n, huí ̱ c-tlanca xpu̱ ma̱paksí ̱n, xa̱huachí ̱ ni ̱ clacasquina̱hu nacmakcatzi ̱ya̱hu xtasi ̱tzi ̱li ̱akastacya̱huán hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios acxni ̱ naquinca̱ta̱tlahuay cuenta̱! 17 Cumu huá̱ chu̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xlá̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t cha̱tunu hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat, ¿tí ̱ cahuá̱ namacalay pa̱tí ̱nat hua̱ntu̱ nalakchá̱n?” Hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t, pacs lhca̱niko̱cani ̱t c-xmu̱ ncán A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ pi ̱ lacata̱ti ̱ xya̱kó̱ kalhata̱ti ángeles c-xca̱tanka̱nu̱ ni ̱n ca̱tuxá̱huat, xlacán huá̱ xma̱chokoma̱kó̱ u̱ n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nau̱ nán c-xokspun ca̱tiyatna, ni ̱mpala c-xokspun ta̱kaya̱huaná, chu̱ ni ̱mpala antá̱ c-xakani ̱n quihui. 2 A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ cha̱tum ángel xmima̱chá̱ anta̱ni ̱ pulha̱chá̱ chichiní, xchipani ̱t csello tlanca tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ lama̱ xastacná. Luhua pixtlanca̱ chuná̱ quilhaniko̱lh yama̱ kalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ xma̱xqui ̱ko̱cani ̱t li ̱ma̱paksí ̱n, xa̱huá̱ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱sputu̱ nanko̱y ca̱tuxá̱huat, xa̱huá̱ c-ta̱kaya̱huaná: 3 “¡Cakalhkalhí ̱tit tzinú̱, ni ̱ naj tú̱ catlahuanikó̱tit xli ̱pacs hua̱ntu̱ huí ̱ ca̱tiyatna, sa̱mpi ̱ hasta pu̱ lh nactimu̱ lhca̱huili ̱niko̱ya̱hu csello Dios xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱

7

APOCALIPSIS 6​, ​7 li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán!” 4 Caj li ̱puntzú̱ ckáxmatli ̱ acxni ̱ huanca̱ ní ̱ kalhali ̱t hua̱nti ̱ mu̱ lhca̱huili ̱niko̱ca̱ xli ̱lhca Dios: aktum ciento a̱ti ̱puxamata̱ti mi ̱lh la̱ntla̱ c-xli ̱ca̱tlanca xatiyat Israel, chuna̱ na̱má̱ xli ̱pu̱tumcán: 5 Akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Judá xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Rubén xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Gad xlá̱ xquilhtzúcut, 6 akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ liA ̱ ser xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Neftalí xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Manasé̱s xlá̱ xquilhtzúcut, 7 akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Simeón xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Leví xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Isacar xlá̱ xquilhtzúcut, 8 akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Zabulón xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱José̱ xlá̱ xquilhtzúcut, akcu̱tuy mi ̱lh tilhca̱ko̱ca̱ hua̱nti ̱ li ̱Benjamín xlá̱ xquilhtzúcut. Lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ li ̱lhaka̱nanko̱ni ̱t xasnapapa lháka̱t 9 Acxni ̱ ckaxmatko̱lh hua̱nti ̱ mu̱ huili ̱ko̱ca̱ xli ̱lhca Dios, caj li ̱puntzú̱ cúcxilhli ̱ pi ̱ pu̱tum xya̱kó̱ lhu̱ hua̱ tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ hasta ni ̱ lay xpu̱tlakako̱cán la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ huacán xuani ̱t, xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat xminko̱ni ̱tanchá, chu̱ akatunu nación, chu̱ ti ̱pa̱tunu xtachihui ̱ncán la̱ntla̱ anán ca̱tuxá̱huat, xlacán antá̱ pu̱tum xya̱kó̱ c-xlacati ̱n yama̱ tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ Dios, chu̱ c-xlacati ̱n xCalhni ̱lu̱, pu̱tum yumá̱

APOCALIPSIS 7​, ​8 pacs xli ̱lhaka̱nanko̱ni ̱t xalaksnapapan xlhaka̱tcán, chu̱ xchipale̱nko̱y pakatunu xatuhua̱n pa̱lhma̱. 10 Luhua pixtlanca̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱: “¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n hua̱ tama̱ tlanca lakalhama̱na quiDioscán hua̱nti ̱ quinca̱ma̱xqui ̱ni ̱tán akapu̱táxtut hua̱nti ̱ huí ̱ c-tlanca xama̱paksi ̱na lactáhui ̱lh, xa̱huá̱ xCalhni ̱lu̱ hua̱nti ̱ xokó̱nalh xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán!” 11 Xli ̱pacs yama̱ ángeles hua̱nti ̱ cstilihuili ̱ko̱ni ̱t yama̱ tlanca ma̱paksi ̱na lactáhui ̱lh, xa̱huá̱ puxamata̱ti lakko̱lún, chu̱ yama̱ kalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ xtasiyuko̱y xta̱chuná̱ la̱ takalhí ̱n, pu̱tum laca̱nko̱lh anta̱ni ̱ xuí ̱ yama̱ tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná, tatzokostako̱lh tilakataquilhpu̱tako̱lh, chu̱ hasta qui ̱talacatako̱lh ca̱tiyatna̱ la̱ntla̱ lakataquilhpu̱tako̱lh Dios. 12 Chu̱ pu̱t um chuná̱ xuanko̱y: “¡Xma̱n miacstu mini ̱niyá̱n nacma̱tlanqui ̱ya̱hu mintucuhuiní, chu̱ nacca̱ca̱cni ̱naniyá̱n, caj xpa̱lacata tlanca mili ̱skálalh, mili ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ mili ̱tlihuaka; na̱ chuná̱ xma̱n huix mini ̱niyá̱n nacca̱pa̱xcatcatzi ̱niyá̱n, chu̱ nacca̱lakataquilhpu̱tayá̱n caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱! ¡Chuná̱ calalh, amén!” 13 Cha̱t um ko̱lutzí ̱n quilaktalacatzúhui ̱lh, chu̱ chuná̱ quinkalhásquilh: “Hua̱ yumá̱ ti ̱ li ̱lhaka̱nanko̱ni ̱t pacs xalaksnapapan xlhaka̱tcán, ¿tí ̱ xlacán, chu̱ ní ̱ minko̱ni ̱tanchá?” 14 Cha̱nchu̱ quit cuánilh: “Tla̱ti, quit ni ̱ ccatzi ̱y, xma̱n huix catzi ̱ya.” Cha̱nchu̱ xlá̱ chuná̱ quihuanipá̱: “Hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ tla̱n tipa̱ti ̱nanko̱lh caj xpa̱lacata xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ ta̱yaniko̱lh sa̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ li ̱chaka̱ko̱lh xlhaka̱tcán, chu̱ li ̱ma̱snapapuani ̱ko̱lh hua̱ xkalhni ̱ hua̱ntu̱ stajmákalh xCalhni ̱lu̱ Dios.

624

15 “Huá̱

xpa̱lacata laya̱kó̱ c-xlacati ̱n Dios ti ̱ huí ̱ c-tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná, xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱, ca̱tzi ̱sní, xa̱huá̱ ca̱cuhuiní ̱ li ̱scujma̱kó̱ c-tlanca xtemplo̱ Dios, chu̱ lakataquilhpu̱tama̱kó̱. Chu̱ Quintla̱ticán hua̱nti ̱ huí ̱ c-tlanca xlactáhui ̱lh xa̱li ̱ankalhí ̱n maktakalhma̱kó̱ nahuán. 16 Xli ̱pacscan yuma̱ nia̱lh catipa̱ti ̱ko̱lh tatzincsni, chu̱ takalhpú̱ti ̱t, chu̱ nia̱lh pala chichiní ̱ catima̱akchichi ̱ko̱lh, nia̱lh pala catipa̱ti ̱ko̱lh lhca̱cná. 17 Sa̱mpi ̱ tama̱ xCalhni ̱lu̱ Dios ti ̱ yá̱ luhua c-xlacati ̱n tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná̱ anta̱ni ̱ huí ̱ Dios, xlá̱ namaktakalhko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tlahuay cha̱tum xmaktakalhna calhni ̱lu̱. Napu̱ lale̱nko̱y anta̱ni ̱ lhu̱ hua̱ ananko̱y taxtunú̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱ko̱y xatalulóktat latáma̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n nakotnanko̱y, chu̱ ma̱squi lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xli ̱li ̱puhuama̱kó̱, Dios nama̱koxumixiko̱y, chu̱ nalacaxakako̱y la̱ntla̱ xlakpix̱ tajma̱kó̱ xpa̱lacata̱ hua̱ntu̱ xli ̱tasama̱kó̱.” Xli ̱aktujun sello, chu̱ pu̱ ma̱jiní ̱n xla oro Acxni ̱ xCalhni ̱lu̱ Dios ma̱actí ̱nilh xli ̱pu̱ lactujun sello hua̱ntu̱ xli ̱ka̱slamacani ̱t yama̱ hua̱ntu̱ caj xtaka̱smilini ̱t cápsnat, luhua titaca̱cácsli ̱ c-akapú̱ n a̱y uj pala ita̱t hora. 2 A̱ li ̱sta̱lh cucxilhko̱lh kalhatujun ángeles ti ̱ xya̱kó̱ c-xlacati ̱n yama̱ tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná̱ anta̱ni ̱ huí ̱ Dios, cha̱tunu̱ ma̱xqui ̱ko̱ca̱ aktum trompeta. 3 A̱ li ̱sta̱lh mimpá̱ cha̱tum ángel hua̱nti ̱ xchipani ̱t aktum pu̱ ma̱jiní ̱n xla oro, chu̱ antá̱ tá̱yalh c-xlacati ̱n xapu̱ca̱xtlahua̱n altar

8

APOCALIPSIS 8​, ​9

625 xla oro hua̱ntu̱ xyá̱ c-xlacati ̱n tlanca xlactahui ̱lh Dios, chu̱ lhu̱ hua li ̱ma̱jiní ̱n ma̱xqui ̱ca̱ hua̱ntu̱ lacxtum ta̱tláhualh xoracioncán hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, li ̱lakata̱yánalh c-xokspun altar. 4 Cha̱nchu̱ xajini yama̱ li ̱ma̱jiní ̱n hua̱ntu̱ tzúculh lhcuyuy ángel, lacxtum tzúculh ta̱tata̱lhma̱ni ̱y xoracioncan yama̱ hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Dios hasta cha̱lh c-xlacatí ̱n anta̱ni ̱ xlá̱ huí ̱. 5 Yama̱ ángel tiyapá̱ pu̱ ma̱jiní ̱n, chu̱ mujú̱ nilh jalánat hua̱ntu̱ xuí ̱ c-xokspun pu̱ca̱xtlahua̱n altar, chu̱ a̱li ̱sta̱lh lhkan ma̱kósulh hasta ca̱tiyatna. Acxni ̱ antá̱ tama̱chá, li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ tzúculh macaacsa̱nán, tzúculh jiliy, chu̱ maklipa, hasta lacalhu̱ hua tzúculh tachiquinán, chu̱ laktzanka̱nán ca̱tiyatna. Cha̱tunu ángeles tzucuy ma̱macasa̱ni ̱ko̱y xtrompetajcán 6 Hua̱ chu̱ yama̱ kalhatujun ángeles ti ̱ xkalhi ̱ko̱y akatunu trompeta tzúculh li ̱huana̱ chipako̱y laqui ̱mpi ̱ nasunuko̱y. 7 Puschí ̱ yama̱ ángel hua̱nti ̱ calacán xyá̱ pu̱ lh ma̱macasá̱ni ̱lh xtrompeta, chu̱ tuncán tahuilachi ̱ se̱n, chíji ̱t, huilhaj xta̱lani ̱t lhcúya̱t, xa̱huá̱ kalhni. La̱ntla̱ xli ̱tlanca ca̱tuxá̱huat pala xliaktutu xpa̱lacata lhcutahuilako̱ca̱, nia̱lh pala akatum quihui, chu̱ ni ̱mpala tú̱ staka̱ tuhuá̱n xakatá̱xtulh. 8 Acxni ̱ xli ̱cha̱t uy ángel ma̱macasá̱ni ̱lh xtrompeta, quit cúcxilhli ̱ pi ̱ macá̱nca̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ aktum tlanca lhcúya̱t xta̱chuná̱ aktum tlanca ka̱stí ̱n, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱tlanca ta̱kaya̱huaná̱ tu̱ huí ̱ ca̱tuxá̱huat, pala xli ̱aktutu xpa̱lacata, kalhni huanko̱lh. 9 Xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱kó̱ xastacná̱ c-ta̱kaya̱huaná, aktutu xpa̱lacata ni ̱ko̱lh, xahua aktutu xpa̱lacata pu̱tacutnu̱ láksputli. 10 Acxni ̱ xli ̱kalhatutu ángel ma̱macasá̱ni ̱lh xtrompeta, tamakuaschá̱ aktum tlanca stacu̱ c-akapú̱ n, chu̱ li ̱pe̱cua̱ clhcuti ̱lhay hasta taju̱chi ̱

c-aktutu xpa̱lacata, anta̱ni ̱ huilakó̱ kalhtu̱choko̱, pu̱ xka, xa̱huá̱ taxtunú̱ xala ca̱tuxá̱huat. 11 Yama̱ stacu̱ xuanicán Xu̱ nia̱stacu, anta̱ni ̱ taju̱chi ̱ yuma̱ stacu̱ hua̱ntu̱ tamákuasli, ma̱lakxu̱ ni ̱ko̱lh chúchud, chu̱ caj xpa̱lacata yama̱ xaxu̱ n chúchut lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat tili ̱ni ̱ko̱lh. 12 A̱ li ̱sta̱lh xli ̱kalhata̱t i ángel ma̱macasá̱ni ̱lh xtrompeta, cúcxilhli ̱ pi ̱ la̱ntla̱ xli ̱tlanca chichiní pala aktutu xpa̱lacata tima̱lakapoklhuáni ̱lh, na̱ chuná̱ papá, xa̱huá̱ stacu, chu̱ nia̱lh chuná̱ makaxkaka̱nanko̱lh la̱ntla̱ xmakaxka̱nanko̱y; chu̱ na̱ chuná̱ ca̱tzi ̱sní, xa̱huá̱ ca̱cuhuiní, aktutu xpa̱lacata ma̱actzuhui ̱ca̱ cxkakánat. 13 A̱ li ̱sta̱lh chu̱ cúcxilhli ̱ tantum tlanca picha̱hua̱ hua̱ntu̱ xkoslahuaca̱ ca̱u̱ní ̱n, chu̱ ckáxmatli ̱ la̱ntla̱ xli ̱akapixcha̱tlanca̱ xchihui ̱nama̱, chu̱ chuná̱ huá̱: “¡Ca̱na̱ koxutaní ̱n ti ̱ lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ li ̱pe̱cua̱ namín tapa̱tí ̱n acxni ̱ nama̱macasa̱ni ̱ko̱y xtrompetajcán yama̱ kalhatutu ángeles hua̱nti ̱ tzanka̱ko̱y, ni ̱ a̱sunuko̱y trompeta!” Acxni ̱ chu̱ súnulh xtrompeta̱ xli ̱kalhaquitzis ángel, cúcxilhli ̱ pi ̱ tamákuasli ̱ c-akapú̱ n hasta ca̱tiyatna̱ cha̱tum hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ xtasiyuy tlanca stacu. Yuma̱ hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ stacu̱ ma̱xqui ̱ca̱ llave hua̱ntu̱ tla̱n nali ̱ma̱kalhka̱y pu̱ lhma̱n tzanká̱nat xta̱chuná̱ aktum tlanca pozo hua̱ntu̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱y xtampú̱ n, pacs ca̱huancua. 2 Puschí ̱ yama̱ stacu̱ tima̱kálhka̱lh yama̱ pu̱ lhma̱n tzanká̱nat, chu̱ antá̱ ta̱cxtuchi ̱ lhu̱ hua jini ̱ xta̱chuná̱ la̱ xla tlanca pu̱ lhkoyun, hua̱ yama̱ jini ̱ tu̱ tacutchi ̱ c-pu̱ lhma̱n pozo ma̱lakapoklhuani ̱ko̱lh chichiní, chu̱ taka̱tako̱lh ca̱u̱ní ̱n. 3 Antiyá̱ c-xlacni jini ̱ taxtuchi ̱ lhu̱ hua xtuqui, tzúculh ko̱sko̱y, chu̱ talakapuntumi ̱ko̱lh xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat; yuma̱ xtuqui ̱ ma̱xqui ̱ko̱ca̱ li ̱tlihuaka̱ xta̱chuná̱

9

APOCALIPSIS 9 la̱ntla̱ kalhi ̱ko̱y stancu̱tu. 4 Puschí ̱ tili ̱ma̱paksi ̱ko̱ca̱ pi ̱ ni ̱tú̱ natlahuaniko̱y tuhuá̱n xala ca̱tiyatna, chu̱ catu̱ hua̱ li ̱monkón ya̱kó̱ stakninqui, chu̱ na̱ ni ̱mpala hua̱ quihui, hua̱mpi ̱ caj xma̱n huá̱ nama̱sipa̱ni ̱ko̱y hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ kalhi ̱ko̱y c-xmu̱ ncán xli ̱lhca Dios. 5 Hua̱mpi ̱ hua̱ xlacán ni ̱ li ̱ma̱paksi ̱ko̱ca̱ pala tí ̱ namakni ̱ko̱y, huata caj xma̱n nama̱sipa̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ nama̱catzana̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y hasta akquitzis papá, pus hua̱ tama̱ xtuqui ̱ xta̱chuná̱ xli ̱catzán xcananko̱y la̱ntla̱ stancu̱tu. 6 Yama̱ quilhtamacú̱ acxni ̱ luhua ma̱catzanajuani ̱ma̱koj nahuán xtuqui, lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ naputzako̱y la̱ntla̱ xni ̱ko̱lh, hua̱mpi ̱ ni ̱ catima̱tla̱ni ̱ko̱lh, caj u̱cu nani ̱putunko̱y hua̱mpi ̱ xpu̱china ca̱li ̱ní ̱n mákat tza̱lani ̱t nahuán. 7 Yama̱ xtuqui ̱ xta̱chuná̱ nali ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ cahua̱y u̱ hua̱ntu̱ ca̱xya̱huako̱cani ̱t laqui ̱mpi ̱ nale̱nko̱cán c-pu̱ta̱la̱tlahu; c-xakxe̱kacán xacuilakó̱ xta̱chuná̱ aktum corona xla oro, chu̱ c-xlacancán xta̱chuná̱ xlacahuanko̱y la̱ntla̱ cha̱tum chixcú. 8 Cúcxilhli ̱ pi ̱ luhua laclhmá̱n xkalhi ̱y xchíxit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xla pusca̱t, chu̱ xtatzán xta̱chuná̱ xkalhi ̱y la̱ntla̱ xla tantum xahuana takalhí ̱n huanicán león. 9 Xli ̱pacs xli ̱tlancacan yama̱ xtuqui ̱ pacs macli ̱cá̱n xuanko̱ni ̱t, chu̱ acxni ̱ xkosko̱y li ̱pe̱cua̱ xmacasa̱nán xpakancán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ macasa̱nanko̱y lhu̱ hua carreta hua̱ntu̱ lhtancale̱nko̱y cahua̱y u̱ acxni ̱ lama̱ pu̱ta̱la̱tlahu. 10 Chi ̱nchu̱ hua̱ cstajancán luhua quincatzajaján xkalhi ̱ko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xla sta̱lúcut, acxni ̱ chu̱ xlix̱ cako̱y chixcuhuí ̱n li ̱pe̱cua̱ xcatzaniko̱y, chu̱ xma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y hasta akquitzis papá. 11 Xuí ̱ cha̱tum hua̱nti ̱ xpuxcu̱ naniko̱y yuma̱ xtuqui, na̱ huatiyá̱ ti ̱ xpu̱chiná xuani ̱t yama̱ tlanca̱ pu̱ lhma̱n tzanká̱nat hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y xtampú̱ n, c-xtachihuí ̱n hebreo huanicán Abadón, chu̱ c-xatachihui ̱n griego xuanicán Apolión.

626 12 Pus ti ̱taxtuko̱lh yuma̱ tapa̱t í ̱n, xa̱huá̱ tali ̱puhuá̱n, hua̱mpi ̱ tzanka̱ycú̱ namín a̱pu̱ lactuy. 13 Acxni ̱ xli ̱kalhacha̱xan ángel ma̱macasá̱ni ̱lh xtrompeta, ckáxmatli ̱ pi ̱ taxtuchi ̱ tachihuí ̱n c-xcha̱stu̱ta̱ti ̱ altar hua̱ntu̱ xla oro, anta̱ni ̱ pu̱ca̱xtlahua̱nanicán Dios hua̱ntu̱ yá̱ c-xlacatí ̱n. 14 Chu̱ hua̱nti ̱ chihuí ̱nalh chuná̱ li ̱ma̱páksi ̱lh yama̱ xli ̱kalhacha̱xan ángel hua̱nti ̱ xchipani ̱t xtrompeta̱: “Catlahua̱ li ̱tlá̱n, caxcutkó̱ tama̱ kalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ chi ̱huili ̱ko̱cani ̱t c-xquilhtu̱ n kalhtu̱choko̱ huanicán Eufrates.” 15 Puschí ̱ makaxtakko̱ca̱ yama̱ kalhata̱ti ángeles laqui ̱mpi ̱ namakni ̱ko̱y aktutu xpa̱lacata la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ huá̱ xli ̱makakalhi ̱nima̱ko̱ca̱, chu̱ xlacca̱xya̱huama̱ko̱ca̱ laqui ̱mpi ̱ namakaxtakko̱cán acxni ̱ nalakchá̱n ca̱ta, papá, xa̱huá̱ quilhtamacú̱, chu̱ xatú̱ hora luhua chuná̱ xli ̱kantáxtut xuani ̱t. 16 Chu̱ ckáxmatli ̱ ní ̱ kalhali ̱t xtropajcán xli ̱minko̱y yama̱ kalhata̱ti ángeles, aktuy ciento millones la̱ntla̱ hua̱nti ̱ ma̱cahua̱yujnaní ̱n. 17 Chuná̱ c-quinca̱talacapalajuán quima̱ucxilhni ̱ca̱ yama̱ lhu̱ hua cahua̱yu̱, chu̱ tropa hua̱nti ̱ xka̱huilakó̱, pacs li ̱cá̱n xkalhi ̱ko̱y c-xcuxmu̱ ncán laqui ̱mpi ̱ ni ̱ nama̱sipa̱ni ̱ko̱y hua̱ntu̱ nali ̱talako̱cán li ̱cá̱n, hua̱mpi ̱ kampa̱lhuhua colores xkalhi ̱y, makapitzi ̱ spupucu, chu̱ makapitzi ̱ smucucu̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ azufre. Chu̱ yama̱ cahua̱yu̱ xkalhi ̱ko̱y xakxe̱kacán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xla tantum león, chu̱ c-xquilhnicán xtaxtuma̱chi ̱ lhcúya̱t, jini, xa̱huá̱ azufre hua̱ntu̱ clhcuma̱. 18 La̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ huilaca̱ ca̱tuxá̱huat, aktutu xpa̱lacata tachixcuhuí ̱tat makni ̱ko̱lh hua̱ntu̱ taxtuchi ̱ c-xquilhnican cahua̱y u̱: lhcúya̱t, jini, xa̱huá̱ azufre hua̱ntu̱ clhcuma̱. 19 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuakacán yama̱ cahua̱yu̱, antá̱

627 xkalhi ̱ko̱y c-xquilhnicán, xa̱huá̱ cstajancán; sa̱mpi ̱ cstajancán luhua xta̱chuná̱ xli ̱taxtuko̱y la̱ntla̱ lu̱ hua, chu̱ tu̱ xkalhi ̱ko̱y xakxe̱kacán pus huá̱ xli ̱ma̱sipa̱ni ̱nanko̱y. 20 Chi ̱nchu̱ yama̱ chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ akata̱xtuko̱lh sa̱mpi ̱ ni ̱ naj lakcha̱nko̱lh ma̱laksputu̱ naní ̱n, pus ni ̱mpala chuná̱ lakpali ̱ko̱lh xalix̱ cajnit xtalacapa̱stacni, chunacú̱ xtlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit xlakati ̱ko̱y, xlacán chunatiyá̱ xlakataquilhpu̱tako̱y akskahuiní, xa̱huá̱ tu̱ caj tatlahuamakxtu xla oro, chu̱ xla plata, chu̱ xla bronce, chu̱ xla chíhuix, chu̱ xla quihui. Pacs yuma̱ xlakataquilhpu̱tako̱y la̱ xdioscán ma̱squi xcatzi ̱ko̱y pi ̱ ni ̱ lay lacahua̱nanko̱y, chu̱ ni ̱ lay kaxmatko̱y, chu̱ na̱ ni ̱ lay tla̱huanko̱y. 21 Na̱ ni ̱mpala chuná̱ talakaspitta̱yaniko̱lh, usu makaxtakko̱lh la̱ntla̱ xlila̱makó̱, xla̱makni ̱ko̱y, xla̱scuhuako̱y, xta̱talakxtumi ̱ko̱y a̱tanu̱ lacchajan ma̱squi huí ̱ xpusca̱tcán, chu̱ chunatiyá̱ xkalha̱nanko̱y. Cha̱tum ángel hua̱nti ̱ xchipani ̱t actzu̱ xatasmilin cápsnat A̱ li ̱sta̱lh chu̱ cucxilhpá̱ cha̱tum tlanca tali ̱pa̱hu ángel, luhua tlihuaka, ti ̱ xta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n hasta ca̱tiyatna, xmima̱ c-xlacni puclhni; c-xakxe̱ka̱ xuilánilh kantum li ̱lakati ̱t cha̱macxcúlit, chu̱ c-xlacán luhua li ̱lakáti ̱t xlakskoy xta̱chuná̱ chichiní, chu̱ xaklhtantú̱ n xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ntla̱ acxni ̱ li ̱pe̱cua̱ lamama lakskoy tlanca lhcúya̱t. 2 Yama̱ ángel xchipani ̱t c-xmacán mactum actzu̱ xataka̱smilin cápsnat hua̱mpi ̱ xpu̱ xcutcani ̱t. Acxni ̱ chilh ca̱tiyatna̱ xtantu̱pakstácat li ̱tatú̱talh c-xkalhni ta̱kaya̱huaná, chu̱ xtantu̱pakxuqui ̱ li ̱tatú̱talh c-xokspun ca̱tiyatna. 3 Caj xamaktum xli ̱pacs xli ̱akapixcha̱tlanca̱ ca̱tásalh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tasay tantum tlanca la̱páni ̱t; acxni ̱ ca̱tásalh ckáxmatli ̱ la̱ntla̱ pu̱ lactujun

10

APOCALIPSIS 9​, ​10 jilí ̱ kalhti ̱nanko̱chá. 4 Acxni ̱ yama̱ pu̱ lactujun jilí ̱ kalhti ̱nanko̱lh, quit xactzokuili ̱putún hua̱mpi ̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ minchá̱ tachihuí ̱n c-akapú̱ n hua̱ntu̱ chuná̱ quihuánilh: “¡Caj xma̱n miacstu cali ̱catzi ̱ hua̱ntu̱ huanko̱lh tama̱ pu̱ lactujun jilí, hua̱mpi ̱ ni ̱ catzokuili ̱ c-mili ̱kalhtahuaka!” 5 Yama̱ ángel ti ̱ xli ̱ya̱ xtantu̱t u̱ c-xkalhni ta̱kaya̱huaná, chu̱ xa̱tantu̱tu̱ c-xokspun tíyat, li ̱tapakayá̱hualh xpakstácat c-akapú̱ n, 6 chu̱ c-xtucuhuiní ̱ li ̱quílhalh yama̱ hua̱nti ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ lama̱, hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ko̱ni ̱t akapú̱ n, ca̱tiyatna, ta̱kaya̱huaná, xa̱huá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ antá̱ ananko̱y, ángel huá̱: “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nia̱lh makcatzi catimakapálalh hua̱ntu̱ nalay; 7 sa̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ yama̱ xli ̱kalhatujun ángel nali ̱skoliy xtrompeta, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ acxnitiya̱ pacs kantaxtuko̱ni ̱t nahuán xli ̱pacs hua̱ntu̱ Dios tze̱k xli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tili ̱ma̱catzi ̱ni ̱ko̱lh yama̱ xlacscujni ̱n profetas huachá̱ xpa̱lacachihui ̱naní ̱n.” 8 Cha̱nchu̱ yama̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xackaxmatni ̱t xapu̱ lana̱ c-akapú̱ n, xlá̱ quixakatli ̱pá̱, na̱má̱ quihuánilh: “La̱li ̱huán caquí ̱maklhti ̱ yama̱ xataka̱smilin cápsnat hua̱ntu̱ chipani ̱t yama̱ ángel hua̱nti ̱ xtantutu̱ laya̱ c-ta̱kaya̱huaná, chu̱ xatantu̱tu̱ ca̱tiyatna.” 9 Quit calh anta̱ni ̱ xya̱chá̱ yama̱ ángel, csquínilh pi ̱ caquimá̱xqui ̱lh xataka̱smilin cápsnat, huata xlá̱ chuná̱ quinkálhti ̱lh: “Uhuí ̱, hua̱mpi ̱ cahuat. Acxni ̱ nahuaya, luhua saksi ̱ nakalhua̱nana̱ xta̱chuná̱ xasaksi cera̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya huako̱ni ̱ta nahuán, c-mimpoko̱ luhua xu̱ n nahuana̱chá.” 10 Quit cmáklhti ̱lh yama̱ ángel xataka̱smilin cápsnat, chu̱ cualh; quit ckalhuá̱nalh c-quinquilhni ̱ pi ̱ luhua saksi, xta̱chuná̱ xasaksi cera̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya xacuako̱ni ̱t, xu̱ n cmakcatzi ̱chá̱ c-quimpoko. 11 Cha̱nchu̱ caj xamaktum

APOCALIPSIS 10​, ​11 ckáxmatli ̱ pi ̱ chuná̱ quihuanica̱: “Huix juerza̱ nali ̱chihui ̱nampalaya̱ hua̱ntu̱ Dios ma̱catzi ̱ni ̱putunko̱y pi ̱ naakspulako̱y lhu̱ hua tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat, la̱ntla̱ caxatu̱cahua̱ lactlanca tíyat, xa̱huá̱ ca̱chiqui ̱ní ̱n, xa̱huá̱ ma̱paksi ̱naní ̱n, ma̱squi caxatu̱cahua̱ xtachihui ̱ncán li ̱chihui ̱na nko̱y.” Dios macaminko̱y cha̱tuy xakchihui ̱naní ̱n hua̱nti ̱ ma̱catzi ̱ni ̱nanko̱y xtalulóktat A̱ li ̱sta̱lh quima̱xqui ̱ca̱ kantum lhma̱n li ̱lhca xta̱chuná̱ kantum líx̱ toko, na̱má̱ quihuanica̱: “Catáca̱xti, na̱ capit lhca̱ya̱ tlanca xtemplo̱ Dios c-Jerusalén, xa̱huá̱ altar tu̱ yá̱ c-xpu̱ lacni, na̱ capu̱tlakakó̱ tí ̱ antá̱ lakataquilhpu̱tananko̱y. 2 Hua̱mpi ̱ ni ̱ tilhca̱ya̱ hua̱ la̱ntla̱ kalhi ̱y xatanquilhti ̱ní ̱n, sa̱mpi ̱ tama̱ xatanquilhti ̱n aya macama̱xqui ̱ko̱cani ̱t hua̱nti ̱ akmakat chixcuhuí ̱n ni ̱ xca̱najlani ̱n Dios; namín quilhtamacú̱ acxni ̱ xlacán li ̱pe̱cua̱ nali ̱kama̱nanko̱y, chu̱ nalacta̱yami ̱ko̱y yama̱ xasa̱ntujlani ca̱chiqui ̱n Jerusalén hua̱ntu̱ Dios ma̱n lacsacni ̱t pi ̱ xca̱chiquí ̱n li ̱ma̱xtuy, chuná̱ nali ̱kama̱nanko̱y ti ̱puxamatuy papá. 3 Chu̱ a̱li ̱sta̱lh quit nacma̱lakachananiko̱y cha̱tuy quiakchihui ̱naní ̱n hua̱nti ̱ nali ̱lhaka̱nanko̱y huachichi lháka̱t laqui ̱mpi ̱ xlacán nali ̱akchihui ̱nanko̱y quintalulóktat, aktum mi ̱lh aktuy ciento a̱tutumpuxam quilhtamacú̱ li ̱chihui ̱nama̱kó̱ nahuán.” 4 Yuma̱ cha̱t uy akchihui ̱naní ̱n huá̱ xlacán li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ akatuy xaquihui olivo, xa̱huá̱ aktuy pu̱ maksko̱ tu̱ ya̱kó̱ c-xlacati ̱n tlanca tali ̱pa̱hu quiDioscán hua̱nti ̱ xma̱la̱na ca̱tuxá̱huat. 5 Pala tí ̱ nataxtuya̱chá̱ hua̱nti ̱ namakni ̱putunko̱y, xlacán quilhtaxtuko̱y lhcúya̱t hua̱ntu̱ maktum li ̱lhcuyuko̱y xta̱la̱tlahuananí ̱n, chuná̱

11

628 na̱má̱ nani ̱ko̱y hua̱ caxati ̱cahua̱ ti ̱ xma̱sipa̱ni ̱ko̱lh. 6 Yuma̱ xlacscujni ̱n Dios hua̱nti ̱ nama̱catzi ̱ni ̱nanko̱y xtalulóktat, xlacán kalhi ̱ko̱y nahuán li ̱tlihuaka̱ nama̱lakapa̱chokoko̱y c-akapú̱ n laqui ̱mpi ̱ ni ̱ namín se̱n xli ̱makua̱ xlacán antá̱ lama̱kó̱ nahuán ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ nali ̱akchihui ̱nanko̱y xtachihui ̱n Dios, hua̱mpi ̱ na̱ kalhi ̱ko̱y nahuán li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ hua̱ chúchut kalhni ̱ natlahuako̱y hua̱ntu̱ huí ̱ ca̱tuxá̱huat, chu̱ na̱ chuná̱ caxatu̱cahua̱ nali ̱ma̱catzana̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, hasta la̱ntla̱ caj xani ̱li ̱huayá̱ chuná̱ xpuhuanko̱lh natlahuako̱y. 7 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ xlacán tancs ma̱lulokko̱ni ̱t nahuán xtachihui ̱n Dios, yama̱ tlajaná̱ hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ luhua maka̱klhana la̱páni ̱t chixcú̱ tasiyuy, hua̱nti ̱ chi ̱huili ̱cani ̱t c-tlanca pu̱ lhma̱n tzanká̱nat hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y xtampú̱ n, nata̱cxtuya̱chi ̱ antá, chu̱ xlá̱ nakospasako̱y, namakatlajako̱y, chu̱ namakni ̱ko̱y. 8 Xtiyatli ̱huacán yuma̱ xakchihui ̱nani ̱n Dios antá̱ nama̱mi ̱ko̱cán c-xita̱t xatlanca̱ti ̱ tlanca ca̱chiqui ̱n Jerusalén anta̱ni ̱ na̱ antiyá̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ca̱ni ̱t, chu̱ makni ̱ca̱ni ̱t c-cruz Quimpu̱chinacán. Hua̱mpi ̱ yuma̱ ca̱chiquíṉ na̱ xta̱chuná̱ li ̱ma̱xtuko̱cán la̱ntla̱ xamaka̱n ca̱chiqui ̱n Sodoma, xa̱huá̱ Egipto. 9 Chu̱ aktutu quilhtamacú̱ a̱íta̱t maj nahuán xtiyatli ̱huacán c-tlanca̱ti ̱, chu̱ lhu̱ hua chixcuhuíṉ cani ̱hua̱ xalaníṉ c-akatunu tíyat, chu̱ catu̱ hua̱ quilhtzúcut anán, chu̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua tachihuíṉ hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y naminko̱y ucxilhko̱y, chu̱ ni ̱ catima̱sta̱ca̱ talacasquín pala tí ̱ nama̱acnu̱ ko̱y c-tíyat. 10 Tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ huilakó̱ nahuán ca̱tuxá̱huat li ̱pe̱cua̱ nali ̱pa̱xuhuako̱y pi ̱ makni ̱ko̱ca̱, napa̱xuhuako̱y, hasta catu̱ huá̱ hua̱ntu̱ natzucuko̱y la̱lacata̱qui ̱ko̱y cha̱tunu a̱makapitzíṉ ; sa̱mpi ̱ hua̱ yuma̱ cha̱tuy xakchihui ̱nani ̱n Dios luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xli ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ni ̱t tachixcuhuí ̱tat.

629 11 Hua̱mpi ̱ acxni ̱ aya ti ̱taxtuko̱ni ̱t nahuán yama̱ aktutu quilhtamacu̱ a̱íta̱t, Dios nama̱lakastakuani ̱ko̱y yama̱ cha̱tuy xakchihui ̱naní ̱n, xlacán nata̱qui ̱ko̱y, chu̱ nata̱yako̱y, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ naucxilhko̱y li ̱pe̱cua̱ nape̱cuaxni ̱ko̱y. 12 Hua̱mpi ̱ yama̱ cha̱tuy xakchihui ̱nani ̱n Dios nakaxmatko̱y aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ luhua pixtlanca̱ la̱ntla̱ nahuaniko̱cán: “¡La̱li ̱huán u̱ nú̱ catántit c-akapú̱ n!” Chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ si ̱tzi ̱niko̱y stalanca naucxilhko̱y la̱ntla̱ natata̱lhma̱ni ̱ko̱y, chu̱ nacha̱nko̱y antá. 13 Na̱ acxnitiya̱ chu̱ natzucuy talacchiquiy tíyat, chu̱ laktzanka̱nán, chu̱ caj xpa̱lacata la̱ntla̱ natachiquiy tíyat, actum la̱ntla xli ̱acca̱hu chiqui xala yama tlanca ca̱chiquí ̱n natalactilhta̱yako̱y, chu̱ nalaksputko̱y lactlanca chiqui, chu̱ aktujun mi ̱lh chixcuhuí ̱n nani ̱ko̱y; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nani ̱ko̱y, naakata̱xtuko̱ycú̱ ca̱tuxá̱huat, caj xpa̱lacata xtape̱cuacán xlacán natzucuy ma̱xqui ̱ko̱y ca̱cni ̱ Dios ti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. 14 Chuná̱ na̱má̱ ti ̱taxtuko̱lh xli ̱pu̱ lactuy tlanca tapa̱tí ̱n, hua̱mpi ̱ tuncán mima̱pá̱ xli ̱pu̱ lactutu.

Xli ̱kalhatujun ángel ma̱macasa̱ni ̱y xtrompeta̱ 15 Acxni ̱ lákcha̱lh xli ̱kalhatujun ángel nali ̱skoliy xtrompeta, xalán takáxmatli ̱ pi ̱ luhua ca̱na̱ li ̱lhu̱ hua̱ pixtlanca̱ xquilhuama̱ca̱ c-akapú̱ n: “¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ caj xma̱n huá̱ xacstu mini ̱niy nama̱paksi ̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu Quimpu̱chinacan Dios, na̱ chuná̱ Cristo hua̱nti ̱ xtalacsacni! Chu̱ chuná̱ nalay, sa̱mpi ̱ xlacán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ xma̱n huá̱ ma̱paksi ̱nama̱koj nahuán.” 16 Cha̱nchu̱ yama̱ puxamata̱t i lakko̱lún ti ̱ na̱ xuilakó̱ c-xlactahui ̱lhcán c-xlacati ̱n Dios, pu̱tum tilakatatzokostako̱lh,

APOCALIPSIS 11 li ̱cha̱nko̱lh xlacancán hasta ca̱tiyatna̱ la̱ntla̱ tilakataquilhpu̱tako̱lh Dios, 17 chu̱ chuná̱ xquilhuama̱kó̱: “Ca̱na̱ cca̱pa̱xcatcatzi ̱niyá̱n huix tlanca tali ̱pa̱hu quiDioscán hua̱nti ̱ tlanca̱ milacatzúcut, sa̱mpi ̱ huix hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhi ̱n quilhtamacú̱ latapa̱ni ̱ta, xta̱chuná̱ la̱ ca̱la̱nchú̱ chunatiyá̱ lápa̱t nahuán. Cca̱pa̱xcatcatzi ̱niyá̱n pi ̱ huix chu̱ maclacasquini ̱ta̱ yama̱ tlanca mili ̱tlihuaka̱ tu̱ ankalhí ̱n kalhi ̱ya, chu̱ tzucuni ̱ta ma̱paksi ̱nana̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ mini ̱niyá̱n. 18 Xli ̱pacs lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n xala cani ̱hua̱ tíyat ti ̱ ni ̱ ucxilhputunko̱yá̱n li ̱pe̱cua̱ akasi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t; sa̱mpi ̱ lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nama̱siyuya̱ mintasi ̱tzi ̱li ̱akastacya̱huán, chu̱ nata̱tlahuako̱ya̱ cue̱nta̱ xpa̱lacata xtala̱kalhi ̱ncán pacs hua̱nti ̱ ni ̱ko̱ni ̱t; chu̱ nama̱xqui ̱ko̱ya̱ hua̱ntu̱ tima̱lacnu̱ nikó̱ yama̱ miakchihui ̱naní ̱n hua̱nti ̱ mimprofetas, na̱ chuná̱ yamá̱ hua̱nti ̱ huix tapaksi ̱niko̱yá̱n milakskatá̱n, hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱ni ̱tán ca̱cni ̱ c-xlatama̱tcán, chuná̱ hua̱nti ̱ lactalí ̱pa̱hu, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ tasiyuko̱y pi ̱ ni ̱tú̱ xlakasicán; hua̱mpi ̱ maktum nama̱laksputuko̱ya̱ hua̱nti ̱ xma̱aktzanka̱ya̱huanama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat.” 19 Caj xamaktum talácqui ̱lh xtemplo̱ Dios hua̱ntu̱ huilachá̱ c-akapú̱ n, chu̱ c-xpu̱ lacni templo xtasiyuy pi ̱ xtanu̱ ma̱chá̱ aktum páklha̱t xla oro anta̱ni ̱ xtaju̱ ma̱ yama̱ xtalacca̱xlan Dios hua̱ntu̱ luhua pu̱ lana̱ tita̱tlahuako̱lh tachixcuhuí ̱tat. Acxni ̱ chuná̱

APOCALIPSIS 11​, ​12 cucxilhko̱lh li ̱pe̱cua̱ tzúculh maklipa, chu̱ tzúculh jiliy, li ̱pe̱cua̱ tzúculh macasa̱nán la̱ntla̱ xtachiquima̱ tíyat, na̱ chuná̱ tzúculh min tlanca se̱n, xa̱huá̱ lhu̱ hua lactlanca chíji ̱t. Cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ li ̱pe̱cua̱ ta̱la̱makasi ̱tzi ̱y akskahuiní Caj li ̱puntzú̱ cucxilhpá̱ aktum tlanca li ̱ca̱cni li ̱lacahuá̱n c-akapú̱ n: cha̱tum pusca̱t akmilij xli ̱lani ̱t cxkakanat chichiní, xta̱chuná̱ la̱mpala huá̱ xli ̱lhaka̱nani ̱t. Antá̱ c-papá̱ xtantu̱tay, chu̱ c-xakxe̱ka̱ xacui ̱ aktum corona hua̱ntu̱ xkalhi ̱y akcu̱tuy stacu. 2 Yama̱ pusca̱t nia̱lh xacstu xlama̱, xkalhkalhi ̱ma̱ cha̱tum cskata. Acxni ̱ makcátzi ̱lh pi ̱ aya lakcha̱ma̱ quilhtamacú̱, li ̱pe̱cua̱ tzúculh tasaxni ̱y caj la̱ntla̱ xcatzanajuanama̱, chu̱ xtatlakajuanama̱ pi ̱ ni ̱ lay xlaktaxtuy. 3 Na̱ acxnitiya̱ cucxilhpá̱ aktum tlanca li ̱ca̱cni li ̱lacahuá̱n, cúcxilhli ̱ tantum tlanca a̱ni ̱ma̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ tantum tlanca tzutzoko lu̱ hua̱ hua̱ntu̱ huanicán dragón, aktujun xakxe̱ka̱ xkalhi ̱y, chu̱ kanca̱hu xakalókot, chu̱ c-akatunu xakxe̱ka̱ xacui ̱ akatunu corona. 4 Cha̱nchu̱ cstaján yama̱ tlanca tzutzoko dragón lix̱ uatáacti ̱lh aktutu xpa̱lacata la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ huí ̱ lhu̱ hua stacu̱ c-akapú̱ n, chu̱ antá̱ pu̱tum macachinko̱lh ca̱tiyatna. Yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua̱ antá̱ tahui ̱ c-xlacatí ̱n anta̱ni ̱ xmá̱ pusca̱t hua̱nti ̱ xli ̱laktáxtut xuani ̱t, laqui ̱mpi ̱ tuncán nahuani ̱niy cskata̱ acxni ̱ nalacachín. 5 Cha̱nchu̱ pusca̱t, tima̱chixcúhui ̱lh cha̱tum actzu̱ kahuasa̱ hua̱nti ̱ xli ̱lhca̱cani ̱t pi ̱ nama̱paksi ̱nán c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat la̱ntla̱ chá̱ catu̱cahua̱ lactlanca ca̱chiquí ̱n huilakó̱, hua̱mpi ̱ xlá̱ tlihuaklh nahuili ̱y xli ̱ma̱paksí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ ma̱paksi ̱ná. Hua̱mpi ̱ yama̱ pusca̱t maklhti ̱ca̱ xkahuasa, le̱nca̱ c-xlacati ̱n Dios anta̱ni ̱ huilachá̱ c-tlanca

12

630 xpu̱ ma̱paksí ̱n c-akapú̱ n. 6 Hua̱ chu̱ pusca̱t xlá̱ tzá̱lalh c-desierto anta̱ni ̱ ni ̱tí ̱ anán, cha̱lh lacatum anta̱ni ̱ Dios chuná̱ xca̱xuili ̱nini ̱t laqui ̱mpi ̱ antá̱ nama̱hui ̱cán hasta nati ̱taxtuy aktum mi ̱lh aktuy ciento a̱tutumpuxam quilhtamacú̱. 7 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ pi ̱ tzúculh tata̱la̱tlahuán c-akapú̱ n, yama̱ xapuxcu ángel Miguel xa̱huá̱ xángeles tzúculh ta̱la̱tlahuako̱y yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua, xa̱huá̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ta̱scujko̱y, xlacán na̱ tzucuko̱lh ta̱la̱lacataqui ̱ko̱y, 8 hua̱mpi ̱ ni ̱ lay makatlajako̱lh yama̱ xapuxcu ángel Miguel, huata xlá̱ ta̱yánilh, chu̱ maktum makatzanka̱ko̱lh xli ̱ma̱paksi ̱ncán c-akapú̱ n. 9 Chunachí ̱ titamacaxtuca̱ c-akapú̱ n yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua, hua̱nti ̱ huatiya̱ yama̱ xaakskahuini lu̱ hua̱ hua̱nti ̱ maká̱n lama̱, chu̱ hua̱nti ̱ huanicán Diablo, xa̱huá̱ Akskahuiní, hua̱nti ̱ akskahuiko̱y xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat ti ̱ lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat, pus xlá, chu̱ xli ̱pacs xaaktzanka̱n ángeles hua̱nti ̱ xmakta̱yako̱y, tamaca̱cti ̱ko̱canchi ̱ ca̱tiyatna. 10 Na̱ acxnitiya̱ ctikáxmatli ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n hua̱ntu̱ na̱má̱ xuan: “Hua̱ chu̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nakalhi ̱ya̱hu xakapu̱táxtut tlanca tali ̱pa̱hu quiDioscán, stalanca ma̱siyuni ̱t pi ̱ xma̱n hua̱ xlá̱ hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca xlacatzúcut, chu̱ li ̱tlihuaka̱ tla̱n nama̱paksi ̱nán, na̱ nata̱ma̱paksi ̱nán yama̱ Cristo hua̱nti ̱ li ̱lacsacni ̱t quima̱akapu̱taxti ̱nacán nahuán. Sa̱mpi ̱ chu̱ aya maktum tu̱ tlakaxtucani ̱t yama̱ akskahuiní hua̱nti ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n catu̱ huá̱ xli ̱ma̱laksiyuma̱kó̱ quinata̱lancán. Tama̱ akskahuiní ̱ niucxnicú̱ xjaxma̱ ca̱tzi ̱sní, chu̱ ca̱cuhuiní, catu̱ huá̱ xli ̱sta̱huama̱kó̱ c-xlacati ̱n Dios.

APOCALIPSIS 12​, ​13

631

11 Hua̱mpi ̱ tama̱

quinata̱lancán hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y Dios, xlacán huá̱ li ̱makatlajako̱lh, sa̱mpi ̱ xlacán huá̱ xli ̱chakanko̱ni ̱t xkalhni Xcalhni ̱lu̱ Dios, huachá̱ Quimpu̱chinacan Jesús, hua̱ntu̱ xlá̱ stajmákalh c-cruz, chu̱ caj xpa̱lacata yama̱ xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ xlacán xli ̱akchihui ̱nampu̱ lako̱y. Ni ̱ pala tzinú̱ li ̱pe̱cuanko̱lh pala namakni ̱ko̱cán caj huá̱ xpa̱lacata, huata aktum catzi ̱ko̱lh ma̱squi huá̱ cali ̱makni ̱ko̱ca̱. 12 ¡Pus ca̱mini ̱niyá̱n capa̱xuhuátit xli ̱pacs huixín ángeles, xa̱huá̱ pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ c-akapú̱ n! ¡Hua̱mpi ̱ koxutaní ̱n huixín hua̱nti ̱ lapá̱tit ca̱tuxá̱huat, usu lapá̱tit c-ta̱kaya̱huaná, sa̱mpi ̱ cumu tama̱ akskahuiní ̱ catzi ̱y pi ̱ nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ la̱ntla̱ lamajcú̱, pus luhua li ̱pe̱cua̱ si ̱tzi ̱ni ̱t la̱ntla̱ ta̱ctani ̱tanchi ̱ ca̱tiyatna!” 13 Acxni ̱ yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua̱ makcátzi ̱lh pi ̱ xmakatlajacani ̱tanchá̱ c-akapú̱ n, chu̱ xtamaca̱cti ̱cani ̱t hasta ca̱tiyatna, ca̱tiyatna̱ tuncán tzúculh putzasta̱lay yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ xma̱chixcuhui ̱li ̱ni ̱t actzu̱ cskata. 14 Hua̱mpi ̱ yama̱ pusca̱t tima̱xqui ̱ca̱ aktuy lactlanca xpakán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xla picha̱hua, laqui ̱mpi ̱ tla̱n nakosa̱ ca̱u̱ní ̱n, chu̱ naán tatze̱ka̱ c-desierto anta̱ni ̱ xca̱xtlahuanini ̱t Dios antá̱ nama̱hui ̱cán, chu̱ namaktakalhcán aktutu ca̱ta a̱íta̱t, anta̱ni ̱ ni ̱ lay nata̱ksa̱ yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua. 15 Caj xtasi ̱tzi ̱ yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua̱ quilhtáxtulh lhu̱ hua chúchut laqui ̱mpi ̱ natlahuay kantum kalhtu̱choko̱ hua̱ntu̱ nama̱mu̱ xti ̱y yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ xputzasta̱lama̱. 16 Hua̱mpi ̱ ca̱t iyatna̱ na̱ maktá̱yalh yama̱ pusca̱t sa̱mpi ̱ xlá̱ maktum talakpítzilh tíyat, chu̱ antá̱ laktzanka̱ko̱lh yama̱

chúchut hua̱ntu̱ xquilhtaxtuni ̱t tlanca dragón lu̱ hua. 17 Caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ akspúlalh, yama̱ tlanca dragón lu̱ hua, li ̱huacá̱ si ̱tzí ̱nilh yama̱ pusca̱t, huata alh ta̱la̱tlahuako̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ xli ̱nata̱lán, huachá̱ ti ̱ ca̱cni ̱naniko̱y, chu̱ kalhakaxmatko̱y xli ̱ma̱paksi ̱n Dios, chu̱ aksti ̱tum li ̱lama̱kó̱ yama̱ xtaluloktat Dios hua̱ntu̱ tiqui ̱li ̱chihui ̱nanchi ̱ Jesucristo. Tantuy lactlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ Cha̱nchu̱ a̱li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ pi ̱ xtacutma̱chi ̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ xtasiyuy la̱ tantum tlanca maka̱klhana la̱páni ̱t, xkalhi ̱y aktujun xakxe̱ka, chu̱ kanca̱hu xakalókot. Kanatunu̱ xakalókot xkalhi ̱y aktum corona, chu̱ c-akatunu xakxe̱ka̱ xtatzoktahuilani ̱t laclix̱ cajnit tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱lacata̱qui ̱ma̱ca̱, chu̱ cala̱huá̱ xquilha̱nima̱ Dios. 2 Yuma̱ tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ hua̱nti ̱ quit cúcxilhli, luhua xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ tantum tlanca stacumisin, hua̱mpi ̱ xtantu̱ ní ̱n xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ xla oso, chu̱ xquilhni ̱ xtasiyuy la̱ xla león. Yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua̱ má̱xqui ̱lh xli ̱tlihuaka, xa̱huá̱ xli ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱paksi ̱nán la̱ cha̱tum tlanca rey. 3 Aktum xakxe̱ka̱ yama̱ la̱pani ̱t chixcú̱ xtasiyuy pi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ xtasipa̱ni ̱ni ̱t, luhua xlí ̱ni ̱t xuani ̱t, hua̱mpi ̱ huá̱ anta̱ni ̱ xtasipa̱ni ̱ni ̱t, caj xamaktum típacsli, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat, cacs li ̱lacahuanko̱lh acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ tatlá̱ni ̱lh, hasta lhu̱ hua chixcuhuí ̱n tzúculh li ̱pa̱huanko̱y yama̱ tlanca la̱pani ̱t chixcú̱ xta̱chuna pala xma̱akapu̱taxti ̱nacán ti ̱ nalakma̱xtuko̱y c-xlatama̱tcán. 4 Na̱ lhu̱ hua̱ ti ̱ tilakataquilhpu̱tako̱lh yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱tí ̱ anán a̱tanu̱ xli ̱tlihuaka̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ yuma̱ tlanca la̱pani ̱t chixcú̱; xa̱huachí,

13

APOCALIPSIS 13 ¿tí ̱ cahuá̱ tla̱n nata̱la̱tlahuay, chu̱ namakatlajay?” 5 Na̱ ma̱xqui ̱ca̱ quilhtamacú̱ pi ̱ tla̱n li ̱xcájnit cali ̱kalhchihuí ̱nalh, chu̱ cama̱xcajuá̱li ̱lh xtucuhuini Dios, chu̱ na̱ tla̱n cama̱paksí ̱nalh hasta ti ̱puxamatuy papá. 6 Cumu ma̱xqui ̱ca̱ li ̱ma̱paksí ̱n, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná̱ li ̱xcájnit, chu̱ cala̱huá̱ li ̱kalhchihuí ̱nalh Dios, cala̱huá̱, chu̱ catu̱huá̱ tu̱ li ̱lacatá̱qui ̱lh; na̱ chuná̱ li ̱xcájnit la̱ntla̱ li ̱kalhchihui ̱nanko̱lh, chu̱ ma̱xcajua̱li ̱ko̱lh xtucuhuiní, chu̱ xpu̱tahui ̱lh Dios c-akapú̱n, chu̱ yama̱ hua̱nti ̱ ta̱huilako̱chá. 7 Na̱ tima̱xqui ̱ca̱ talacasquín pi ̱ cata̱la̱tlahuako̱lh hua̱nti ̱ chunacú̱ xli ̱pa̱huanko̱y Dios ca̱tuxá̱huat, chu̱ camakatlajako̱lh, chu̱ na̱ ma̱xqui ̱ca̱ quilhtamacú̱ caakchipako̱lh xli ̱pacs caxatu̱cahua̱ tíyat, chu̱ tachixcuhuí ̱tat, ma̱squi caxani ̱cahua̱ xalaní ̱n, chu̱ caxatu̱cahua̱ tachihuí ̱n li ̱chihui ̱nanko̱y la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat. 8 Ma̱squi xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat tzúculh li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ lakataquilhpu̱tako̱y yama̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, hua̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ tlahuako̱lh hua̱nti ̱ xli ̱pa̱huanko̱y Dios, huachá̱ ti ̱ hasta ni ̱ xa̱ma̱lacatzuqui ̱cán ca̱tuxá̱huat xtatzoktahuilani ̱ttá̱ xtucuhuinicán c-libro xla latáma̱t anta̱ni ̱ tatzoktanu̱ko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y xatalulóktat latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ laksputa, hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xCalhni ̱lu̱ Dios hua̱nti ̱ xókolh quintala̱kalhi ̱ncán. 9 Huixín hua̱nti ̱ kalhi ̱yá̱tit mili ̱akahua̱ncán, caakatá̱kstit hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n: 10 “Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ antiyá̱ lakchá̱n pi ̱ nali ̱chi ̱le̱nko̱cán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ nachi ̱le̱nko̱cán; chu̱ hua̱nti ̱ antiyá̱ lakchá̱n pi ̱ namakni ̱ko̱cán, ni ̱tú̱ xlaktáxtut sa̱mpi ̱ juerza̱ pi ̱ namakni ̱ko̱cán.” Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ tapaksi ̱niko̱y Dios, chu̱ li ̱pa̱huanko̱y, lacasquinko̱y pi ̱ napa̱xuhua̱na̱le̱nko̱y, ni ̱ nataxlajuani ̱ko̱y, chu̱ xa̱nkalhí ̱n nali ̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán.

632 11 A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ tanu̱ chixcú̱ hua̱nti ̱ na̱ xtasiyuy xta̱chuna tantum maka̱klhana la̱páni ̱t, xta̱cxtuma̱chi ̱ ctíyat, yumá̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ xkalhi ̱y kantuy xakalókot hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ xla calhni ̱lu̱, hua̱mpi ̱ acxni ̱ chihui ̱nán xta̱chuná̱ xli ̱akapixcha̱tlanca̱ la̱ntla̱ chihui ̱nán yama̱ lix̱ cajnit dragón lu̱ hua. 12 Na̱ chuná̱ xkalhiy xli ̱tlihuaka, xa̱huá̱ xli ̱ma̱paksí ̱n la̱ntla̱ xkalhi ̱y xakasiya̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ hua̱nti ̱ pácsnilh yama̱ tlanca tasipá̱ni ̱t hua̱ntu̱ aya xmakni ̱y xli ̱catzán, huá̱ xpa̱lacata xli ̱scujma̱, chu̱ juerza̱ ma̱puhua̱ni ̱ko̱lh hua̱nti ̱ lama̱kó̱ ca̱tuxá̱huat pi ̱ calakataquilhpu̱tako̱lh yama̱ xakasiya̱ la̱pani ̱t chixcú. 13 Xa̱huachí ̱ xtlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu, chu̱ hasta tla̱n xlá̱ xtamaca̱cti ̱y lhcúya̱t c-akapú̱ n hasta ca̱tiyatna̱ hua̱ntu̱ lanaj xli ̱lacahuanko̱y tachixcuhuí ̱tat. 14 Caj xpa̱lacata̱ yuma̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ xlá̱ xma̱xqui ̱cani ̱t li ̱tlihuaka̱ natlahuay, chuná̱ tla̱n ca̱li ̱akskahuimi ̱ko̱lh tachixcuhuí ̱tat xala ca̱tuxá̱huat, hasta ma̱tlahui ̱ko̱lh aktum tlanca xdioscán hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ntla̱ yama̱ xapu̱ lana̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ hua̱nti ̱ xli ̱ma̱sipa̱ni ̱cani ̱t espada, ma̱squi luhua aya xni ̱y xtasiyuy hua̱mpi ̱ xlá̱ chunacú̱ xlama̱ xastacná. 15 Yuma̱ xli ̱cha̱tuy la̱pani ̱t chixcú, ma̱xqui ̱ca̱ li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱lakastakuani ̱y, chu̱ nama̱xqui ̱y latáma̱t yama̱ tlanca xatalhpitmakxtu xpu̱ xoko xakasiya̱ la̱pani ̱t chixcú̱ hua̱ntu̱ xma̱tlahui ̱nani ̱t laqui ̱mpi ̱ xlá̱ ma̱n nachihui ̱nán, chu̱ nali ̱ma̱paksinán pi ̱ camakni ̱ko̱ca̱ xli ̱pacs yamá̱ hua̱nti ̱ ni ̱ nalakataquilhpu̱tako̱y la̱ xdioscán. 16 Xa̱huachí ̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ xli ̱pacs ma̱squi hua̱nti ̱ lactalí ̱pa̱hu, na̱ xa̱huá̱ hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xlakasicán, hua̱nti ̱ ma̱tamacu̱ naní ̱n, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ li ̱ma̱xkaní ̱n, hua̱nti ̱ la̱ tachí ̱n ma̱scujuma̱ko̱ca̱, usu hua̱nti ̱ ca̱lakuá̱n lama̱kó̱, pacs cahuili ̱niko̱ca̱

APOCALIPSIS 13​, ​14

633 c-xpakstacat, usu c-xmu̱ ncán aktum li ̱lhca̱ hua̱ntu̱ nali ̱lakapasko̱cán. 17 Na̱ li ̱ma̱paksí ̱nalh pi ̱ ni ̱mpala cha̱tum tí ̱ tla̱n natama̱huanán, usu nasta̱nán pala ni ̱ li ̱lhca̱cani ̱t c-xmu̱ n xtucuhuiní, usu xanúmero yama̱ tlanca maka̱klhana la̱páni ̱t. 18 Laqui ̱mpi ̱ tla̱n naakata̱ksá̱t it hua̱ntu̱ cca̱huanimá̱n talacasquín li ̱akskálalh, pus hua̱nti ̱ puhuán pi ̱ akata̱ksma̱ yuma̱ tachihuí ̱n caucxilhlacástucli ̱ la̱ntla̱ qui ̱taxtuy xanúmero yama̱ la̱pani ̱t chixcú, sa̱mpi ̱ xatapu̱tlakán taxtuya̱chá̱ xtucuhuiní ̱ cha̱tum chixcú. Hua̱ yuma̱ número hua̱ntu̱ taxtuya̱chá: akcha̱xan ciento a̱tutumpuxamacha̱xán. Xtatli ̱ncán 144,000 xatalacsacni chixcuhuí ̱n A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ yama̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios, antá̱ xlá̱ xyá̱ yama̱ ka̱stí ̱n hua̱ntu̱ huanicán Sión, anta̱ni ̱ huí ̱ xaca̱chiqui ̱n Jerusalén. Antá̱ lacxtum xta̱ya̱kó̱ aktum ciento a̱ti ̱puxamata̱ti mi ̱lh xatalacsacni chixcuhuí ̱n, huachá̱ ti ̱ c-xmu̱ ncán xtzokuili ̱niko̱cani ̱t xtucuhuini xCalhni ̱lu̱ Dios, xa̱huá̱ xtucuhuini Xtla̱t. 2 A̱ li ̱sta̱lh xtakaxmata̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ macasa̱nán anta̱ni ̱ xuástat tamakuasa̱ lhu̱ hua chúchut, usu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ takaxmata̱ acxni ̱ li ̱pe̱cua̱ tzucuy jiliy; na̱ chuná̱ xtakaxmata̱ la̱mpala lhu̱ hua tlaknanín hua̱nti ̱ xtlakma̱kó̱, usu xtlinquima̱kó̱ xli ̱tlaknacán hua̱ntu̱ huanicán arpa. 3 Chu̱ na̱ xli ̱tli ̱ko̱y aktum tatlí ̱n xasa̱sti antá̱ c-xlacati ̱n xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná, chu̱ c-xlacati ̱ncan yama̱ tanta̱ti ángeles hua̱nti ̱ la̱ takalhí ̱n xtasiyuko̱y, chu̱ lakko̱lún; na̱ ti ̱ni ̱ lay tla̱n xcatzi ̱niko̱y tatlí ̱n hua̱mpi ̱ xma̱n hua̱ yama̱ aktum ciento a̱ti ̱puxamata̱ti mi ̱lh xatalacsacni chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ xlakma̱xtuko̱cani ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncan ti ̱ xala ca̱tuxá̱huat. 4 Hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ niucxnicú̱ xma̱xcajua̱li ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán hua̱ntu̱ ma̱aktzanka̱nán

14

ca̱tuxá̱huat, huata ankalhí ̱n caj xma̱n huá̱ aksti ̱tum le̱nko̱lh xlatama̱tcán, chu̱ xli ̱pacs xnacu̱cán xli ̱pa̱huanko̱ni ̱t Cristo, huá̱ xpa̱lacata̱ xli ̱sta̱laniko̱y cani ̱cahuá̱ anta̱ni ̱ xlá̱ an. Hua̱ yumá̱ hua̱nti ̱ luhua pu̱ lh xlakma̱xtucani ̱t, xlacsacxtucani ̱t c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat laqui ̱mpi ̱ aksti ̱tum nali ̱lakataquilhpu̱tako̱y Dios, xa̱huá̱ xCalhni ̱lu̱. 5 Yumá̱ hua̱nti ̱ niucxnicú̱ ta̱ksniko̱ca̱ pala xli ̱chihui ̱nanko̱lh ta̱ksaní ̱n, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua aksti ̱tum xlama̱kó̱. Xtachihui ̱ncán kalhatutu ángeles cucxilhpá̱ cha̱tum ángel hua̱nti ̱ xkosma̱ ta̱lhmá̱n ca̱u̱ní ̱n, xlá̱ xle̱n aktum xtama̱catzi ̱ni ̱n Dios hua̱ntu̱ xli ̱pa̱án talulóktat nahuán, laqui ̱mpi ̱ nali ̱akchihui ̱naniko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat, ma̱squi cani ̱hua̱ xalaní ̱n c-akatunu tíyat, chu̱ ní ̱ quilhtzúcut, chu̱ la̱ntla̱ ní ̱ tachihuí ̱n li ̱chihui ̱nanko̱y. 7 Chu̱ luhua pixtlanca̱ chuná̱ xuan: “Caca̱cni ̱nanítit, chu̱ calakataquilhpu̱tátit Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, sa̱mpi ̱ chu̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nata̱tlahuako̱y cue̱nta̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat. Huá̱ xpa̱lacata cca̱li ̱huaniyá̱n pi ̱ chu̱ xma̱n huá̱ calakachixcuhuí ̱tit tlanca tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ ma̱lacatzuqui ̱ni ̱t, chu̱ xpu̱chiná catu̱ huá̱ tu̱ anán ca̱tuxá̱huat, c-akapú̱ n, c-ta̱kaya̱huaná, chu̱ hasta xli ̱pacs lactzu̱ taxtunú̱ hua̱ntu̱ anán.” 8 A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ pi ̱ csta̱laniti ̱lhay xli ̱cha̱tuy ángel hua̱nti ̱ na̱má̱ xquilhuama̱: “¡Aya láclalh, xli ̱ca̱na̱ aya nama̱laksputumi ̱ko̱cán yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n huanicán Babilonia! ¡Hua̱ xaaktzanka̱ta̱yan latáma̱t tu̱ antá̱ ma̱siyucani ̱t na̱ ma̱aktzanka̱ya̱huako̱ni ̱t xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xli ̱pacs a̱makapitzi ̱n ca̱chiquí ̱n tu̱ anán ca̱tuxá̱huat!” 9 A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ xli ̱kalhatutu ángel hua̱nti ̱ na̱ luhua pixtlanca̱ chuná̱ 6 A̱ li ̱sta̱lh

APOCALIPSIS 14 xquilhuama̱: “Lapi ̱ caxati ̱cahuá̱ hua̱nti ̱ huata huá̱ nalakataquilhpu̱tay yama̱ li ̱pe̱cua la̱pani ̱t chixcú, usu hua̱ntu̱ xatalhpitmakxtu, chu̱ lapi ̱ natama̱sta̱y nalhca̱huili ̱cán xtucuhuini, c-xmu̱ n, usu c-xmacán. 10 Entonces namakcatzi ̱y xli ̱pacs xtasi ̱tzi ̱li ̱akastacya̱huan Dios hua̱ntu̱ xlá̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs ti ̱ ni ̱ lakachixcuhui ̱ko̱y; hua̱nti ̱ chuná̱ nalakcha̱nko̱y nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán lhcúya̱t, xa̱huá̱ azufre hua̱ntu̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n lhcuma̱ nahuán c-xlacati ̱ncan yama̱ xasa̱ntujlani xángeles Dios, chu̱ Cristo hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱. 11 Yama̱ lhcúya̱t hua̱ntu̱ nali ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱cán niucxni ̱ mixma, ucxla̱ pasámaj nahuán caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱, sa̱mpi ̱ xlakataquilhpu̱tako̱y yama̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, usu xatatlahuamakxtu; xlacán niucxni ̱ catima̱jaxako̱ca̱, xli ̱pa̱án ma̱pa̱ti ̱ni ̱ma̱ko̱ca̱ nahuán, xa̱huá̱ yamá̱ hua̱nti ̱ tama̱sta̱ko̱y huili ̱niko̱ca̱ c-xmu̱ ncán, usu c-xmacancán xtucuhuiní ̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú.” 12 Huá̱ xpa̱lacata xli ̱pacs hua̱nti ̱ aktum catzi ̱ko̱y pi ̱ xma̱n hua̱ Dios tapaksi ̱niko̱y, chu̱ nama̱kantaxti ̱putunko̱y xli ̱ma̱paksí ̱n, xa̱huá̱ aksti ̱tum li ̱pa̱huamputunko̱y Jesús, luhua xli ̱kalhi ̱tcan tlanca ta̱kpuhuantí ̱n, chu̱ li ̱tlihuaka. 13 Na̱ acxnitiya̱ ctikáxmatli ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n, chuná̱ quihuánilh: “Pacs catzokti ̱ yuma̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ nakaxpata: ‘La̱nchú̱ hasta naán quilhtamacú̱ hua̱nti ̱ xni ̱ko̱lh chunatiyá̱ li ̱pa̱huanko̱y nahuán Quimpu̱chinacán ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu naqui ̱taxtuniko̱y.’ ” “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ chuná ―huan cspíritu Dios―, sa̱mpi ̱ xlacán maktumá̱ tu̱ najaxko̱y, chu̱ nia̱lh tú̱ catili ̱ma̱scujuko̱ca̱, sa̱mpi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n pa̱lacachihui ̱nama̱kó̱ nahuán hua̱ntu̱ lacuan xtatlahucán tlahuako̱ni ̱t c-xlatama̱tcán.”

634 La̱ntla̱ naqui ̱taxtuy acxni ̱ Dios nata̱tlahuako̱y cue̱nta̱ tachixcuhuí ̱tat 14 Acxni ̱ ctalacayá̱hualh, cúcxilhli ̱ pi ̱ xlahuaca̱ snapapa puclhni, chu̱ c-xlacni puclhni ̱ xuí ̱ hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ xtasiyuy cha̱tum chixcú. C-xakxe̱ka̱ xacui ̱ aktum corona xla oro, chu̱ xchipani ̱t aktum stacaca xli ̱chucucan sákat hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ ma̱chi ̱ti ̱ huanicán hoz. 15 Cucxilhpá̱ pi ̱ taxtuchá̱ c-xtemplo̱ Dios hua̱ntu̱ huilachá̱ c-akapú̱ n cha̱tum ángel hua̱nti ̱ xli ̱pacs xli ̱tlihuaka̱ xquilhanima̱ yamá̱ hua̱nti ̱ xuí ̱ c-xlacni puclhni: “Catahuixca̱ni, tza̱pu̱ cama̱scuju̱ mili ̱scujni, sa̱mpi ̱ chu̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ natzucuya̱ chucuqui ̱ya̱ laná̱nat, sa̱mpi ̱ xacatlatá.” 16 Cha̱nchu̱ yamá̱ ti ̱ xuilachá̱ c-xlacni puclhni, xlá̱ tzúculh ma̱scujuy xli ̱scujni ̱ ca̱tiyatna, chu̱ tzúculh chucuqui ̱y, chu̱ ma̱macxtumi ̱y hua̱ntu̱ aya xlana̱nani ̱t ca̱tuxá̱huat. 17 A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ pi ̱ taxtupá̱ cha̱tum ángel c-xtemplo̱ Dios, xlá̱ na̱ chuná̱ xchipati ̱lhay aktum stacaca li ̱scujni ̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ ma̱chi ̱ti ̱. 18 Chu̱ antiyá̱ c-xtemplo̱ Dios taxtuchi ̱ a̱cha̱tum ángel hua̱nti ̱ kalhi ̱y tlanca li ̱ma̱paksí ̱n nali ̱ma̱laktzanka̱nán lhcúya̱t, chu̱ luhua pixtlanca̱ tiquilhánilh hua̱nti ̱ xchipani ̱t xastacacaxni ̱n xli ̱scujni, chuná̱ huánilh: “La̱li ̱huán cama̱scuju̱ xastacacaxni ̱n mili ̱scujni, chu̱ caca̱acti ̱kó̱ muslhu̱ hua̱ tamakalán xla uva xala ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ chu̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ la̱ntla̱ naca̱ko̱ya̱hu sa̱mpi ̱ tla̱n catlani ̱ttá.” 19 Yama̱ ángel tzúculh ma̱scujuy xli ̱scujni ̱ c-xokspun ca̱tiyatna, chu̱ xli ̱pacs anta̱ni ̱ xlaccha̱ta̱yama̱ uvas, xlá̱ musatunu̱ ca̱ko̱lh, chu̱ macxtum huili ̱ko̱lh anta̱ni ̱ huí ̱ tlanca xpu̱ lakchitcan uvas laqui ̱mpi ̱ macxtum nalakchitcán. Hua̱ yumá̱ lacatancs li ̱ma̱siyuputún pi ̱ li ̱pe̱cua tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ macamimaj nahuán Dios caj xpa̱lacatacán hua̱nti ̱ ni ̱

APOCALIPSIS 14​–​16

635 lakachixcuhuiko̱ni ̱t. 20 Yama̱ lhu̱ hua uvas hua̱ntu̱ ma̱macxtumi ̱ko̱ca̱ mákat c-xquilhapa̱n xaca̱chiqui ̱n Jerusalén antá̱ xuí ̱ pu̱chitni ̱ anta̱ni ̱ tzucúcaj lakchitko̱cán; chu̱ c-pu̱chitni ̱ tzúculh taxtuy lhu̱ hua kalhni, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱pu̱ lhmá̱n xqui ̱taxtuma̱ ma̱x xcha̱n c-xkalhtzan tantum cahua̱y u̱, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱kalhtlanca̱ anta̱ni ̱ chuná̱ tamákalh kalhni ̱ ma̱x cumu aktutu ciento kilómetro. Kalhatujun ángeles hua̱nti ̱ xli ̱mima̱kó̱ a̱huatiya pu̱ lactujun tapa̱tí ̱n A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ aktum tlanca li ̱ca̱cni xali ̱ucxílhti ̱t c-akapú̱ n: cucxilhko̱lh kalhatujun ángeles hua̱nti ̱ xli ̱minko̱y pu̱ lactujun a̱huatiya pu̱ laclhu̱ hua tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ nali ̱akasputa̱ xtasi ̱tzi ̱li ̱akastacya̱huan Dios. 2 Na̱ cucxilhpá̱ aktum li ̱lakati ̱t stalanca ta̱kaya̱huaná, c-xokspun xtasiyuy xta̱chuná̱ la̱ hualhti ̱n, yama̱ chúchut xala c-ta̱kaya̱huaná̱ xta̱tahuilhani ̱t lhcúya̱t. C-xquilhtu̱ n yama̱ tlanca ta̱kaya̱huaná̱ antá̱ pu̱tum xya̱kó̱ yamá̱ hua̱nti ̱ xmakatlajako̱ni ̱t li ̱xcajnit xtalacapa̱stacni yama̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, chu̱ ni ̱ lakataquilhpu̱tako̱lh hua̱ntu̱ caj xmacani ̱tlahuacanit, chu̱ ni ̱ pala li ̱lhca̱ko̱ca̱ xtucuhuini, xli ̱pacscán xchipako̱ni ̱t akatunu xli ̱tlaknacán hua̱ntu̱ Dios xma̱xqui ̱ko̱ni ̱t, huanicán arpa. 3 Xli ̱tli ̱ma̱kó̱ xtatli ̱n Moisés hua̱nti ̱ tlanca cscujni Dios xuani ̱t, xa̱huá̱ xtatli ̱n Cristo hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios. Chuná̱ xtli ̱ma̱kó̱, xuanko̱y: “Quimpu̱chinacan Dios ma̱n hua̱ huix kalhi ̱ya̱ tlanca lacatzúcut, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua tlanca li ̱ca̱cni ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuani ̱ta. Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ma̱n huix hua̱nti ̱ mini ̱niy nali ̱taxtuya̱ yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu quiReycán ti ̱ naquinca̱ma̱paksi ̱ya̱ xli ̱pacs quin hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat.

15

Sa̱mpi ̱ mintalacapa̱stacni, pacs aksti ̱tum; chu̱ hua̱ntu̱ li ̱ma̱paksi ̱nana, pacs xlíḻ at. 4 Ni ̱mpala cha̱tum ti ̱ anán pala ni ̱ lacape̱cuaniyá̱n sa̱mpi ̱ huix Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ quili ̱lakataquilhpu̱tatcán. Xma̱n huix miacstu lápa̱t hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xasa̱ntujlani, chu̱ aksti ̱tum mintalacapa̱stacni. Huachá̱ xpa̱lacata xli ̱pacs la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ xala ca̱tuxá̱huat naminko̱yá̱n lakataquilhpu̱tako̱yá̱n, sa̱mpi ̱ xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat ucxilhko̱ni ̱t la̱ntla̱ aksti ̱tum kalhi ̱ya̱ mintastacya̱hu, xa̱huá̱ mili ̱ma̱paksí ̱n.” 5 A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ c-akapú̱ n, chu̱ antá̱ tasíyulh la̱ntla̱ talácqui ̱lh xtemplo̱ Dios anta̱ni ̱ ma̱qui ̱ko̱cani ̱t yama̱ xamaka̱n talacca̱xlán hua̱ntu̱ Dios xta̱tlahuako̱ni ̱t xlakskata̱n israelitas. 6 Antá̱ c-xtemplo̱ Dios taxtuko̱chi ̱ yama̱ kalhatujun ángeles hua̱nti ̱ xli ̱minko̱y pu̱lactujun tapa̱tí ̱n. Yuma̱ ángeles xli ̱lhaka̱nanko̱ni ̱t xatalacsacni, chu̱ luhua laksyokokon lháka̱t, pacs xla xatla̱n lino lháka̱t, chu̱ xli ̱tampa̱chi ̱ko̱cani ̱t xli ̱tampa̱chicán xla oro hua̱ntu̱ hasta c-xcuxmu̱ncán xcha̱niko̱y. 7 Yama̱ kalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ tasiyuko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱lakati ̱t takalhí ̱n, cha̱tum taxtuchá̱ hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱lh yama̱ kalhatujun ángeles pa̱tunu copa̱ xla oro, antá̱ stap xtaju̱ma̱ xli ̱pacs xtasi ̱tzi ̱li ̱akastacya̱huan Dios hua̱nti ̱ caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱ lama̱. 8 Chu̱ c-xtemplo̱ Dios akmilij tánu̱lh lhu̱hua jini ̱ hua̱ntu̱ xli ̱ca̱na̱ li ̱tasiyuy pi ̱ tlanca xlacatzucut Dios, chu̱ ni ̱mpala cha̱tum tí ̱ antá̱ tla̱n xtánu̱lh huata hasta ni ̱li ̱huayajcú̱ ti ̱taxtuko̱ni ̱t nahuán yama̱ ti ̱pa̱tujun lactlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱minko̱y kalhatujun ángeles. Pa̱tujun copa̱ anta̱ni ̱ xtaju̱ ma̱kó̱ pu̱ lactujun tapa̱tí ̱n Caj li ̱punchú̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ taxtuchi ̱ aktum pixtlanca̱

16

APOCALIPSIS 16 tachihuí ̱n c-xtemplo̱ Dios, chu̱ chuná̱ xuanima̱kó̱ yama̱ kalhatujun ángeles: “Lacapala̱ capimpítit, chu̱ antá̱ ca̱tiyatna̱ caqui ̱akxtakamakántit tama̱ lactlanca tapa̱tí ̱n xla xtasi ̱tzi ̱li ̱akastacya̱huan Dios hua̱ntu̱ taju̱ ma̱kó̱ c-pa̱tunu copas hua̱ntu̱ Dios lakmaca̱ma̱kó̱ tachixcuhuí ̱tat.” 2 Tíalh xakasiya̱ ángel, chu̱ antá̱ ca̱tiyatna̱ qui ̱akxtakamákalh hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-xcopa̱; chu̱ xli ̱pacs yama̱ hua̱nti ̱ xtama̱sta̱ko̱ni ̱t calhca̱huili ̱niko̱ca̱ xtucuhuiní ̱ yama̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, chu̱ hua̱nti ̱ xlakataquilhpu̱tako̱ni ̱t xatatlahuamakxtu, taxtuniko̱chi ̱ aktum lix̱ cajnit tzitzi, hua̱ntu̱ li ̱pe̱cua̱ xcatzán. 3 Mimpalachá̱ xli ̱cha̱t uy ángel, xlá̱ na̱ chuná̱ akxtakamákalh hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-xcopa̱ c-ta̱kaya̱huaná, na̱ xli ̱pacs chúchut xala c-ta̱kaya̱huaná̱ kalhni tihuanko̱lh, xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ xkalhni cha̱tum chixcú̱ hua̱nti ̱ a̱cu makni ̱cani ̱t, chu̱ pacs tini ̱ko̱lh tu̱ stacnantaju̱ ma̱kó̱ c-ta̱kaya̱huaná. 4 Xli ̱kalhatutu ángel akxtakamákalh hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-xcopa̱ c-chuchut xala c-ta̱kaya̱huaná, xa̱huá̱ xala c-xli ̱pacs taxtunú, chu̱ chúchut xala c-xli ̱pacs kalhtu̱choko̱, chu̱ xala c-xli ̱pacs pu̱ x ka, usu taxtunú, chu̱ pacs kalhni tihuanko̱lh. 5 Cha̱nchu̱ na̱ acxnitiya̱ ckáxmatli ̱ pi ̱ yama̱ ángel hua̱nti ̱ maktakalhko̱y xli ̱pacs chúchut chuná̱ huá̱: “Quimpu̱chinacán, xma̱n huix miacstu lápa̱t hua̱nti ̱ xli ̱ca̱na̱ xasa̱ntujlani, chu̱ aksti ̱tum mintalacapa̱stacni, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua xlíḻ at la̱ntla̱ huix chuná̱ macapiniko̱ya̱ hua̱nti ̱ mini ̱niko̱y napa̱ti ̱nanko̱y, hasta la̱ntla̱ta xamaka̱n quilhtamacú̱ huix ucxla̱ xasa̱ntujlani ̱ lápa̱t, chu̱ xli ̱pa̱án lápa̱t nahuán. 6 Chuná̱ mini ̱niko̱y la̱ntla̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱pa̱kó̱ sa̱mpi ̱ xlacán na̱

636 chuná̱ ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ hasta makni ̱ko̱ni ̱t yamá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱yá̱n, chu̱ milakskatá̱n li ̱taxtuko̱ni ̱t, na̱ chuná̱ tlahuaniko̱lh yama̱ profetas hua̱nti ̱ xli ̱akchihui ̱nanko̱yá̱n. Pus hua̱ chu̱ huix na̱ chuná̱ li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱pa̱kó, chu̱ ma̱ucxilhni ̱pa̱kó̱ lhu̱ hua kalhni. ¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua chuná̱ mini ̱niko̱y!” 7 Na̱ ctikáxmatli ̱ pi ̱ minchá̱ tachihuí ̱n c-xapu̱ca̱xtlahua̱n altar hua̱ntu̱ yá̱ c-xtemplo̱ Dios hua̱ntu̱ huí ̱ c-akapú̱ n, chuná̱ xquilhuama̱ca̱: “Quimpuchinacán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ huix Dios hua̱nti ̱ tlanca xlacatzúcut, chu̱ xpu̱china pacs la̱ntla̱ tu̱ anán, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua talulóktat, chu̱ xlíḻ at la̱ntla̱ aksti ̱tum nata̱tlahuako̱ya̱ cue̱nta̱ hua̱nti ̱ makali ̱puhuanko̱ni ̱tán.” 8 Cha̱nchu̱ mimpalachá̱ xli ̱kalhata̱t i ángel, chu̱ c-xlacan chichiní ̱ akxtakamákalh hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-xcopa̱; pus yama̱ chichiní ̱ kálhi ̱lh li ̱tlihuaka̱ nama̱chichi ̱ko̱y, chu̱ hasta naaclhcuyuko̱y hua̱nti ̱ xala ca̱tiyatna. 9 Cha̱nchu̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n lix̱ cájnit tasiyuko̱lh la̱ntla̱ chichinko̱lh, hua̱mpi ̱ ma̱squi chuná̱ akspulako̱lh, xlacán ni ̱mpala tzinú̱ xli ̱puhuanko̱lh, chu̱ ni ̱mpala huá̱ tzúculh li ̱lakataquilhpu̱tako̱y Dios, huata caj cala̱huá̱, chu̱ laclix̱ cajnit tachihuí ̱n tzúculh li ̱ma̱xcajua̱li ̱ko̱y Dios hua̱nti ̱ tla̱n ma̱paksi ̱ko̱y yuma̱ tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ mima̱. 10 Cha̱nchu̱ xli ̱kalhaquitzis ángel, akxtakamákalh hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-xcopa̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ xpu̱ ma̱paksí ̱n yama̱ maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, chu̱ xli ̱pacs anta̱ni ̱ xlá̱ xma̱paksi ̱nán ca̱tapaklhtú̱ti ̱lh. Pacs hua̱nti ̱ antá̱ xmaktapaksi ̱ko̱y hasta tzucuko̱lh lacxcako̱y csi ̱maka̱tcán caj la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ xcatzanajuanama̱kó̱. 11 Hua̱mpi ̱ ni ̱mpala huá̱ li ̱makaxtakko̱lh pi ̱ nia̱lh

APOCALIPSIS 16​, ​17

637 natlahuako̱y hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, huata caj xpa̱lacata xtacatzanajuatcán hua̱ntu̱ xmakcatzi ̱ma̱kó̱, lix̱ cájnit tzucuko̱lh ma̱xcajua̱li ̱ko̱y Dios hua̱nti ̱ huilachá̱ c-akapú̱ n. 12 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ xli ̱kalhacha̱xan ángel akxtakamákalh hua̱ntu̱ xtaju̱ ma̱ c-xcopa̱ c-xakalhtu̱choko̱ hua̱ntu̱ huanicán Eufrates, yama̱ chúchut xala c-kalhtu̱choko̱ tísca̱cli ̱ laqui ̱mpi ̱ antá̱ tla̱n nalactla̱huanko̱y yama̱ lactlanca napuxcún hua̱nti ̱ xtaxtuko̱ni ̱tanchá̱ anta̱ni ̱ pulha̱chá̱ chichiní. 13 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ pi ̱ c-xquilhni yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua, xa̱huá̱ c-xquilhni maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, chu̱ c-xquilhni ̱ yama̱ aksani ̱na profeta taxtuko̱chi ̱ pu̱ lactutu laclix̱ cajnit spíritu, luhua xta̱chuná̱ xtasiyuko̱y la̱ chíchak. 14 Yuma̱ laclix̱ cajnit spíritu pacs huá̱ xtapaksi ̱niko̱Y akskahuiní, chu̱ xlá̱ ma̱xqui ̱ko̱lh li ̱tlihuaka̱ laqui ̱mpi ̱ natlahuako̱y lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ nali ̱ma̱lacatzuhui ̱ko̱y tachixcuhuí ̱tat, chu̱ laqui ̱mpi ̱ nama̱macxtumi ̱ko̱y xli ̱pacs lactlanca puxcu̱ nani ̱n reyes xala ca̱tuxá̱huat sa̱mpi ̱ lacxtum nata̱la̱tlahuako̱y yama̱ tlanca xlacatzucut quiDioscán, acxni ̱ xlá̱ nama̱lakcha̱ni ̱y quilhtamacú̱ la̱ntla̱ naakastacya̱huako̱y tachixcuhuí ̱tat. 15 Mili ̱lacapa̱stacatcán pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesús maktum chuná̱ huá̱: “Skálalh catahuilátit sa̱mpi ̱ quit nacca̱lakminá̱n acxni ̱ ni ̱ li ̱a̱catzi ̱huilátit nahuán, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱catzi ̱y cha̱tum kalha̱ná. Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu yamá̱ hua̱nti ̱ skálalh maktakalhma̱ xlháka̱t laqui ̱mpi ̱ tla̱n tuncán nahuili ̱y acxni ̱ nacmín, chu̱ ni ̱ nama̱xanán la̱ntla̱ ti ̱ ni ̱ kalhi ̱y xlháka̱t, chu̱ maklhpupulu̱ nacma̱noklhuy acxni ̱ nacmín.” 16 Yama̱ lacli x ̱ cajnit spíritu ma̱macxtumi ̱ko̱lh xli ̱pacs lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n xala ca̱tuxá̱huat lacatum anta̱ni ̱ huanicán c-xtachihui ̱n hebreo Armagedón.

17 Xli ̱kalhatujun ángel akxtakamákalh tu̱ xtaju̱ ma̱ c-xcopa̱ ca̱u̱ní ̱n, chu̱ antá̱ c-xtemplo̱ Dios xala c-akapú̱ n, anta̱ni ̱ huí ̱ c-xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná, taxtuchá̱ aktum pixtlanca̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ chuná̱ xquilhuama̱: “¡Chu̱ aya pacs kantaxtuko̱lh hua̱ntu̱ xtalhca̱tahuilani ̱t!” 18 Acxnitiya̱ li ̱pe̱cua̱ tzúculh maklipa, tzúculh macasa̱nán, chu̱ li ̱pe̱cua̱ tzúculh jiliy, chu̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat tachíquilh, li ̱pe̱cua̱ laktzanká̱nalh, niucxnicú̱ xa̱laktzanka̱nán xli ̱tlanca chuná̱ la̱ntla̱ laktzanká̱nalh hasta la̱ntla̱ta huilaca̱ ca̱tuxá̱huat. 19 Cha̱nchu̱ yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n huanicán Babilonia pu̱ makatutu tiláclalh la̱ntla̱ titapítzilh, chu̱ lactlanca ca̱chiqui ̱ní ̱n hua̱ntu̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat talakpaklhta̱yako̱lh. Acxnicu̱ ma̱xoko̱ni ̱ko̱lh Dios xtala̱kalhi ̱ncán ti ̱ huilakó̱ yama̱ tlanca ca̱chiqui ̱n Babilonia, entonces lima̱kotni ̱ko̱lh yama̱ xaxu̱ n chúchut xla tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ xlacca̱xtlahuaniko̱ni ̱t hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ caj xpa̱lacata̱ pi ̱ li ̱pe̱cua̱ xmakasi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t. 20 Na̱ xli ̱pacs tilaktzánka̱lh islas tu̱ li ̱macstuca̱ chúchut laktzanka̱ko̱lh, na̱ chuná̱ ca̱ka̱sti ̱ní ̱n, pacs tilaksputko̱lh. 21 Chu̱ na̱ tzúculh ta̱ctaya̱chi ̱ c-akapú̱ n lactlanca chíji ̱t hua̱ntu̱ xtzincán ti ̱puxam kilo akatunu, hua̱mpi ̱ chixcuhuí ̱n xala ca̱tuxá̱huat, ni ̱mpala chuná̱ li ̱li ̱puhuanko̱lh xtala̱kalhi ̱ncán, huata caj li ̱huacá̱ si ̱tzi ̱ko̱lh, chu̱ laclix̱ cajnit tachihuí ̱n tzúculh li ̱ma̱xcajua̱li ̱ko̱y Dios xpa̱lacata la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ xli ̱pa̱ti ̱nama̱kó̱ yama̱ chíji ̱t.

Ca̱chiqui ̱n Babilonia xta̱chuná̱ xli ̱taxtuy la̱ cha̱tum lakahuiti pusca̱t La̱ntla̱ xli ̱kalhatujuncan ángel hua̱nti ̱ xchipako̱ni ̱t pa̱tunu copas, quilákmilh cha̱tum, chu̱ chuná̱ quihuánilh: “Lacapala̱ catat laqui ̱mpi ̱ nacma̱siyuniyá̱n yama̱

17

APOCALIPSIS 17 tlanca tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ nalakchá̱n yama̱ aktzanka̱ta̱yani pusca̱t hua̱nti ̱ caj huí ̱ c-xokspun xli ̱pacs ta̱kaya̱huaná̱ tu̱ huí ̱ ca̱tuxá̱huat. 2 Xli ̱pacs lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n xala ca̱tuxá̱huat pacs ta̱tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n, chu̱ xli ̱pacs ti ̱ lama̱kó̱ ca̱tiyatna̱ na̱ chuna tlahuako̱ni ̱t hua̱ntu̱ xlá̱ lix̱ cájnit tlahuay, xa̱huachí ̱ li ̱kotnanko̱ni ̱t xama̱aktzanka̱na xcuchu̱ hua̱ntu̱ xlá̱ ma̱sta̱y hasta xta̱chuná̱ li ̱kachi ̱tamakanko̱ni ̱t.” 3 Chu̱ la̱ntla̱ cspíritu Dios xquima̱ucxilhni ̱ma̱, yama̱ ángel quilíyalh hasta c-desierto, antá̱ cúcxilhli ̱ cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ tantum tlanca tzutzoko la̱páni ̱t. Yuma̱ la̱páni ̱t xkalhi ̱y aktujun xakxe̱ka, chu̱ kanca̱hu xakalókot, chu̱ c-xli ̱tlanca xmacni ̱ xtatzoktahuilani ̱t lacxcajua tachihuí ̱n hua̱ntu̱ xli ̱lacata̱qui ̱ma̱ca̱ Dios. 4 Yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ la̱páni ̱t xli ̱lhaka̱nani ̱t lacuán, chu̱ lakli ̱lakati ̱t lháka̱t xapu̱ stapu̱ hua, xa̱huá̱ xatzutzoko, lhu̱ hua̱ xkalhi ̱y xli ̱taca̱xta̱y hua̱ntu̱ xla oro, xla perlas, chu̱ lakli ̱lakati ̱t lakslipua chíhuix. Xchipani ̱t pa̱tum copa̱ xla oro anta̱ni ̱ xtaju̱ ma̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ li ̱kohuanca, chu̱ xcajua̱lat tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ li ̱makapa̱xuhuay xtiyatli ̱hua. 5 Chu̱ c-xmu̱ n xtatzoktahuilani ̱t pu̱ lactum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ ti ̱pa̱tuy xuamputún: “Quit Babilonia, yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n hua̱nti ̱ ma̱xqui ̱ko̱y xaliaktzanka̱n chu̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, chu̱ li ̱kohuanca̱ tastacya̱hu anán ca̱tuxá̱huat.” 6 Hua̱mpi ̱ a̱li ̱sta̱lh ccátzi ̱lh pi ̱ yama̱ pusca̱t xkachi ̱y, huá̱ xli ̱kachi ̱ni ̱t xkalhnican xli ̱pacs hua̱nti ̱ xlakskata̱n Dios xma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱ni ̱t, xa̱huá̱ xkalhnican yama̱ hua̱nti ̱ xmakni ̱ko̱ni ̱t caj xpa̱lacata pi ̱ lacatancs xli ̱chihui ̱nanko̱ni ̱t Jesús. Acxni ̱ cucxilhko̱lh, quit luhua lanaj cli ̱lacahua̱ yama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ xacucxilhma̱, sa̱mpi ̱ ni ̱mpala tzinú̱ xacakata̱ksma̱ hua̱ntu̱ xuaniputún yama̱ talacahuá̱n. 7 Hua̱mpi ̱ ángel quihuánilh: “Ni ̱ luhua lanaj

638 cali ̱lacáhuanti ̱ hua̱ntu̱ úcxilhti, sa̱mpi ̱ quit nacma̱lacatancsaniyá̱n hua̱ntu̱ huaniputún tama̱ pusca̱t hua̱nti ̱ úcxilhti, xa̱huá̱ yama̱ tlanca tzutzuko la̱páni ̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱y aktujun xakxe̱ka, chu̱ kanca̱hu xakalókot hua̱ntu̱ ka̱hui ̱ pusca̱t. 8 Yama̱ tlanca tzutzoko la̱páni ̱t hua̱ntu̱ huix ucxilhni ̱ta, huá̱ li ̱taxtuy cha̱tum hua̱nti ̱ xlama̱ xapu̱ lana̱, hua̱mpi ̱ hua̱ chu̱ nia̱lh tí ̱ lama̱ sa̱mpi ̱ aya ni ̱ni ̱t, chu̱ antá̱ chu̱ tachí ̱n taju̱ ma̱ c-tlanca tzanká̱nat hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y xtampú̱ n, hua̱mpi ̱ namimpalay ca̱tuxá̱huat acxni ̱ xastacna natacuta̱chá̱ laqui ̱mpi ̱ nachá̱n anta̱ni ̱ luhua maktum nama̱laksputucán. Xli ̱pacs hua̱nti ̱ lama̱koj nahuán, hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ tatzoktahuilani ̱t xtucuhuinicán c-libro xla latáma̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱y Dios hasta la̱ntla̱ tilacatzúculh ca̱tuxá̱huat, xlacán luhua lanaj nali ̱lacahuanko̱y, chu̱ naca̱cni ̱naniko̱y acxni ̱ naucxilhko̱y pi ̱ lama̱pajá̱ yama̱ tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ hua̱nti ̱ xni ̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ chu̱ lakastakuanani ̱t ca̱li ̱ní ̱n. 9 “Luhua cuí ̱ntaj catlahua̱ sa̱mpi ̱ talacasquín lhu̱ hua li ̱skálalh laqui ̱mpi ̱ naakata̱ksa̱ hua̱ntu̱ nacma̱lacatancsay: Yama̱ aktujun xakxe̱ka maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, huá̱ li ̱taxtuy aktujun ka̱sti ̱ní ̱n anta̱ni ̱ huí ̱ yama̱ pusca̱t; xa̱huachí ̱ na̱ tla̱n ta̱ma̱lacastuca̱hu yama̱ aktujun akxe̱ka, kalhatujun reyes. 10 Xli ̱pacs yuma̱ kalhatujun reyes, kalhaquitzis aya ni ̱ko̱ni ̱ttá, cha̱tum ma̱paksi ̱namajcú̱ chuj quilhtamacú̱, chu̱ xli ̱kalhatujún ni ̱ a̱tasiyuy tuncán. Hua̱mpi ̱ acxni ̱ namín xli ̱kalhatujún, tamá̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ catima̱paksí ̱nalh. 11 Hua̱ yamá̱ a̱huatiya rey na̱ huatiyá̱ yama̱ la̱pani ̱t chixcú̱ hua̱nti ̱ xapu̱ lana̱ xma̱paksi ̱nán hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ aya ni ̱ni ̱t, ma̱squi na̱ huá̱ ta̱tapaksi ̱ko̱y xa̱kalhatujún; xlá̱ a̱li ̱sta̱lh nataca̱xa̱ laqui ̱mpi ̱ namimpalay ma̱paksi ̱nán, hua̱mpi ̱ maktum tu̱ nama̱laksputucán.

APOCALIPSIS 17​, ​18

639 12 “Yuma̱ kanca̱hu akalókot hua̱ntu̱ huix úcxilhti, huá̱ li ̱taxtuko̱y kalhaca̱hu reyes hua̱nti ̱ ni ̱ a̱tzucuko̱y ma̱paksi ̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat; hua̱mpi ̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nakalhi ̱ko̱y li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ nata̱ma̱paksi ̱nanko̱y tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú. 13 Sa̱mpi ̱ namín quilhtamacú̱ acxni ̱ yuma̱ kalhaca̱hu reyes luhua lacxtum nali ̱catzi ̱ko̱y pi ̱ nama̱xqui ̱ko̱y xli ̱pacs xli ̱tlihuakacán, xa̱huá̱ xli ̱ma̱paksi ̱ncán yama̱ tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ huata huá̱ nama̱paksi ̱nán. 14 Xlacán natzucuko̱y lacata̱qui ̱ko̱y yama̱ hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios; hua̱mpi ̱ xlá̱ namakatlajako̱y, xa̱huá̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ Dios lacsacko̱ni ̱t, chu̱ aksti ̱tum latama̱ko̱ni ̱t c-xlacatí ̱n; hua̱mpi ̱ tama̱ xCalhni ̱lu̱ Dios ni ̱tí ̱ catimakatlájalh, sa̱mpi ̱ xlá̱ huá̱ xpu̱chinacan xli ̱pacs hua̱nti ̱ na̱ pu̱chinaní ̱n li ̱taxtuko̱y ca̱tuxá̱huat, chu̱ huá̱ tlanca xreycan hua̱nti ̱ na̱ huanko̱y pi ̱ reyes ca̱tuxá̱huat.” 15 Angel quihuanipá̱: “Yama̱ lhu̱ hua ta̱kaya̱huaná̱ hua̱ntu̱ huix úcxilhti ̱ anta̱ni ̱ caj huí ̱ c-xokspun tama̱ aktzanka̱ta̱yani pusca̱t, huá̱ li ̱taxtuy xli ̱pacs tachixcuhuí ̱tat hua̱nti ̱ huilakó̱ ca̱tuxá̱huat, cani ̱hua̱ xalaní ̱n, chu̱ caxatu̱cahua̱ tachihuí ̱n hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nanko̱y, usu cati ̱hua̱ ma̱paksi ̱naní ̱n ma̱paksi ̱ko̱y. 16 Yama̱ kanka̱hu akalókot hua̱ntu̱ xakasiya̱ úcxilhti ̱ c-xakxe̱ka tama̱ la̱pani ̱t chixcú, xlacán nasi ̱tzi ̱makanko̱y yama̱ aktzanka̱ta̱yani pusca̱t caj la̱ntla̱ xtasi ̱tzicán, namaklhtiko̱y xli ̱pacs lacsuan xli ̱taca̱xta̱y, chu̱ xamaclhpupulu̱ natamakaxtaka, a̱li ̱sta̱lh natzucuko̱y lacputxuako̱y xtiyatli ̱hua, chu̱ hua̱ntu̱ ni ̱ nahuako̱y nalaclhcuyuhuili ̱ko̱y. 17 Hua̱mpi ̱ Dios chuná̱ lacásquilh, chu̱ na̱ chuná̱ huili ̱ko̱lh c-xtapuhua̱ncán pi ̱ acxtum napuhuanko̱y namacama̱sta̱ko̱y xli ̱tlihuakacán, chu̱ xli ̱ma̱paksi ̱ncán c-xlacati ̱n yama̱ tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ laqui ̱mpi ̱ huata huá̱

nama̱paksi ̱nán la̱ tlanca tali ̱pa̱hu rey hasta acxni ̱ nalakchá̱n quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nakantaxtuy tu̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t Dios xpa̱lacatacán. 18 Yama̱ aktzanka̱ta̱yani pusca̱t hua̱nti ̱ huix úcxilhti, huá̱ li ̱taxtuy yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n anta̱ni ̱ natapaksi ̱ko̱y xli ̱pacs lactlanca napuxcun reyes ti ̱ cani ̱hua̱ nama̱paksi ̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat.” La̱ntla̱ nalaktzanka̱y tlanca chuchutsipi Babilonia A̱ li ̱sta̱lh cucxilhpá̱ cha̱tum ángel hua̱nti ̱ xta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n hasta ca̱tiyatna; yuma̱ ángel xkalhi ̱y tlanca li ̱tlihuaka, xa̱huá̱ li ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat li ̱ca̱makaxkakako̱lh xmakaxkaká̱nat tu̱ xkalhi ̱y acxni ̱ chilh. 2 Chu̱ xli ̱pacs xli ̱akapixtlihuaka̱ chuná̱ xquilhuama̱: “¡Aya laktzánka̱lh! ¡Chu̱ maktum tu̱ laktzánka̱lh yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n Babilonia! ¡Huata xma̱n li ̱taxtuni ̱t xpu̱tahui ̱lhcan akskahuiní ̱n, xpu̱tatze̱knican xli ̱pacs laclix̱ cajnit spíritu, chu̱ catu̱ hua̱ laclix̱ cajnit takalhí ̱n hua̱ntu̱ ni ̱ liucxilhputu! 3 Sa̱mpi ̱ xli ̱pacs chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ huilakó̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat li ̱kachi ̱tamakanko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ catzi ̱y, chu̱ kalhi ̱y laclix̱ cajnit xtala̱kalhí ̱n. Xli ̱pacs ma̱paksi ̱naní ̱n xala ca̱tuxá̱huat lacxtum ta̱tlahuako̱ni ̱t tala̱kalhí ̱n, chu̱ xli ̱pacs sta̱naní ̱n xala ca̱tuxá̱huat caj lacapala̱ li ̱ma̱tamacu̱ nanko̱ni ̱t caj xpa̱lacata hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱makatzanka̱y xta̱ktzanka̱tayán.” 4 A̱ li ̱sta̱lh ckaxmatpá̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ minchá̱ c-akapú̱ n, chu̱ chuná̱ huá̱: “La̱li ̱huán cataxtútit c-tama̱ ca̱chiquí ̱n xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ cca̱li ̱ma̱xtuni ̱tán quilakskatá̱n,

18

APOCALIPSIS 18









laqui ̱mpi ̱ ni ̱ chuná̱ namaktlahuayá̱tit xli ̱pacs lix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n hua̱ntu̱ antá̱ tlahuama̱ca̱, chu̱ ni ̱ nata̱pa̱ti ̱yá̱tit hua̱ntu̱ xlacán naakspulako̱y. 5 Sa̱mpi ̱ li ̱pe̱cua̱ la̱ntla̱ ta̱kstoktahuilani ̱t xtala̱kalhi ̱ncán hasta cha̱ni ̱t c-akapú̱ n, chu̱ Dios pacs cuí ̱ntaj tlahuama̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xli ̱lix̱ cájnit tlahuama̱kó̱. 6 Tama̱ ca̱chiquí ̱n mini ̱niy na̱ huá̱ catamakapu̱ spitnítit hua̱ntu̱ xlá̱ ni ̱tlá̱n ma̱xqui ̱ko̱ni ̱t a̱makapitzí ̱n, maktuy xpa̱lacata cali ̱ma̱pa̱ti ̱ní ̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh a̱makapitzí ̱n, na̱ huá̱ copa̱ tu̱ tica̱pu̱ ma̱huí ̱n tu̱ ni ̱tlá̱n, na̱ huá̱ capu̱ ma̱huí ̱tit actuy chuná. 7 Chuná̱ mini ̱niy nama̱pa̱t i ̱ni ̱yá̱t it, chu̱ namakatlakajá̱tit, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ titamacama̱sta̱niko̱lh hua̱ntu̱ nali ̱tlanca̱catzi ̱ko̱y, chu̱ hua̱ntu̱ nali ̱makapa̱xuhuako̱y xlatama̱tcán. Sa̱mpi ̱ c-xnacú̱ chuná̱ xlacapa̱stacma̱kó̱: ‘Quit cuí ̱ u̱ nú̱ c-quimpu̱tahui ̱lh xla ma̱paksi ̱ná, chu̱ cma̱paksi ̱nani ̱t la̱ntla̱ cha̱tum tlanca reina. Quit ni ̱ naquiakxtakmakancán xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum pusca̱t hua̱nti ̱ ni ̱makancani ̱t, quit niucxni ̱ tí ̱ naquima̱pa̱ti ̱ni ̱y.’ 8 Huachá̱ yumá̱ xpa̱lacata, huatiya̱ xma̱n aktum quilhtamacú̱ pu̱tum natahuilaniya̱chi ̱ xli ̱pacs xtapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ lakchá̱n napa̱ti ̱nán: pu̱ lana̱ nalakchín tatzíncstat, chu̱ tacatzanájuat, a̱li ̱sta̱lh li ̱ní ̱n, chu̱ hasta pacs nalaclhcutama̱y c-lhcúya̱t. Sa̱mpi ̱ tlanca xlacatzúcut yama̱ tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ li ̱lhca̱ni ̱t pi ̱ chuná̱ napa̱ti ̱nán.”

640 9 Yama̱ reyes xala ca̱t uxá̱huat hua̱nti ̱ lacxtum ta̱tlahuako̱ni ̱t laclix̱ cajnit tala̱kalhí ̱n, chu̱ lacxtum li ̱pa̱xuhuako̱ni ̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y, xlacán nalakli ̱puhuanko̱y, chu̱ nalaktasako̱y acxni ̱ naucxilhko̱y pi ̱ aya ta̱yama̱chá̱ xajini ̱ la̱ntla̱ laclhcuyumi ̱ma̱ca̱ nahuán. 10 Caj la̱ntla̱ xtape̱cuacán ni ̱mpala tzinú̱ catitalacatzuhui ̱niputunko̱lh, caj xma̱n mákat nata̱yako̱ya̱chá̱, chu̱ chuná̱ nahuanko̱y: “¡Koxutá̱ huix tlanca tali ̱pa̱hu ca̱chiqui ̱n Babilonia, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ luhua lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n xkalhi ̱ya! Hua̱mpi ̱ caj puntzú̱ chilh tlanca taxokó̱n, chu̱ xtapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ maktum ma̱laksputukó̱n.” 11 Na̱ chuná̱ sta̱naní ̱n xala c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat, na̱ nalaktasako̱y yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu ca̱chiquí ̱n caj xpa̱lacata pi ̱ nia̱lh tí ̱ catimaktamá̱hualh xli ̱sta̱tcán hua̱ntu̱ xlacán kalhi ̱ko̱y. 12 Ti ̱pa̱lhu̱ hua xli ̱sta̱tcán hua̱ntu̱ xle̱nko̱y yuma̱ tlanca ca̱chiquí ̱n, xta̱chuná̱ oro, plata, lacslipua chíhuix, xa̱huá̱ perlas, chuná̱ lakli ̱lakáti ̱t, chu̱ lactapala̱xla lháka̱t xla lino, chu̱ xla seda, ti ̱pa̱lhu̱ hua colores xatzutzoko, xa̱huá̱ xapu̱ stapu̱ hua, na̱ chuná̱ ti ̱pa̱lhu̱ hua xatacuchi ̱n lacmu̱csun quihui; na̱ chuná̱ lhu̱ hua̱ lactzu̱ lakli ̱lakati ̱t lí ̱sta̱t hua̱ntu̱ li ̱tlahuako̱cani ̱t xalacuan páklha̱t, marfil, bronca, li ̱cá̱n, xa̱huá̱ mármol. 13 Na̱ chuná̱ xli ̱cha̱ncán lhu̱ hua xali ̱sta̱t canela, xa̱huá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ lacmu̱csun lí ̱sta̱t, li ̱ma̱jiní ̱n, perfumes hua̱ntu̱ huanicán mirra; xalacuan cuchu, aceite, xatla̱n caxtala̱squítit xlakstu xla trigo, xa̱huá̱ xle̱nko̱cán xali ̱sta̱t takalhí ̱n na̱má̱ cahua̱yu̱, tí ̱ntzun, xa̱huá̱ pu̱tla̱hu, chu̱ hasta na̱ xancán sta̱ko̱cán chixcuhuí ̱n hua̱nti ̱ ma̱scujucán xta̱chuná̱ la̱ tachí ̱n. 14 Caj xtali ̱puhua̱ncán chuná̱ nahuaniko̱y yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n:

APOCALIPSIS 18

641 “¡Koxutá̱ huix tlanca, chu̱ li ̱lakati ̱t ca̱chiquí ̱n, chu̱ nia̱lh nakalhi ̱ya̱ yama̱ lakkama, chu̱ laksaksi xtahuacat quihui hua̱ntu̱ huix luhua xlakati ̱ya! Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ maktum tu̱ ma̱laksputunicani ̱ta̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ xkalhi ̱ya̱ mili ̱li ̱lakáti ̱t.” 15 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ luhua tla̱n li ̱ma̱tamacu̱ ni ̱nanko̱ni ̱t caj xpa̱lacata, sa̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ lí ̱sta̱t tu̱ xqui ̱sta̱ko̱ni ̱t antá̱ ca̱chiquí ̱n, hua̱mpi ̱ chu̱ caj xpa̱lacata xtape̱cuacán mákat lacaminta̱yako̱ya̱chá̱ sa̱mpi ̱ xpuhuanko̱y pi ̱ na̱ nalakcha̱nko̱y yama̱ tlanca tapa̱tí ̱n. 16 Huata chuná̱ nahuanko̱y: “¡Koxutá̱ tama̱ tlanca tali ̱pa̱hu ca̱chiquí ̱n! Luhua xta̱chuná̱ xtasiyuy la̱ cha̱tum li ̱lakati ̱t pusca̱t hua̱nti ̱ li ̱huana̱ xli ̱taca̱xta̱yani ̱t lacuán, chu̱ lakli ̱lakáti ̱t, chu̱ tapala̱xla lháka̱t, chu̱ lakli ̱lakati ̱t color xapu̱ stapu̱ hua, xa̱huá̱ xatzutzoko, chu̱ na̱ xli ̱taca̱xta̱yani ̱t xalactapala̱xla xli ̱taca̱xta̱y la̱ oro, perlas, xa̱huá̱ lakli ̱lakati ̱t lacslipua chíhuix. 17 ¡Sa̱mpi ̱ caj xma̱n aktum puntzú̱ li ̱ma̱laksputucani ̱t la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ hua̱ tamacú̱ n, chu̱ hua̱ntu̱ lakli ̱lakáti ̱t xkalhi ̱y!” Xli ̱pacs capitán hua̱nti ̱ xanapuxcun, xma̱tla̱huani ̱nani ̱n pu̱tacutnu, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ caj xpaxia̱lhnama̱kó̱ c-ta̱kaya̱huaná, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ luhua antá̱ cscujma̱kó̱, caj lakamákat ucxilhko̱lh hua̱ntu̱ xakspulama̱ yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n, 18 cha̱nchu̱ acxni ̱ ucxilhko̱lh pi ̱ xta̱yama̱chá̱ xajini ̱ la̱ntla̱ clhcutahuilama̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n, xtali ̱puhua̱ncán laktasako̱lh, chu̱ xli ̱pacs xli ̱akapixtlihuakacán chuná̱ tzúculh huanko̱y: “Pá̱xcat huanko̱lh yuma̱ tlanca ca̱chiquí ̱n, ¿ní ̱ nata̱ksa̱hu aktum li ̱tum ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ li ̱lakáti ̱t xuani ̱t?”

19 Puschí ̱ la̱ntla̱

xlakli ̱puhuama̱kó̱, tzúculh actahuacako̱y tíyat, chu̱ xli ̱akapixtlihuakacán chuná̱ xuanko̱y: “¡Koxutá̱ yama̱ tlanca̱ ca̱chiquí ̱n, pá̱xcat huanko̱lh! Sa̱mpi ̱ caj huá̱ xpa̱lacata ma̱squi luhua ma̱tamacu̱ naní ̱n taxtuko̱lh xli ̱pacs yama̱ xpu̱chinani ̱n pu̱tacutnu̱ hua̱nti ̱ scujma̱kó̱ c-ta̱kaya̱huaná. ¡Hua̱mpi ̱ chiyú̱ tama̱ ca̱chiquí ̱n caj aktum puntzú̱ li ̱laksputko̱lh!” 20 Hua̱mpi ̱ xli ̱pacs huixín ángeles hua̱nti ̱ lapá̱tit c-akapú̱ n, ca̱mini ̱niyá̱n nali ̱pa̱xuhuayá̱tit hua̱ntu̱ akspúlalh yuma̱ ca̱chiquí ̱n; na̱ chuná̱ huixín hua̱nti ̱ li ̱pa̱huaná̱tit Dios, xa̱huá̱ xli ̱pacs huixín profetas, chu̱ apóstoles hua̱nti ̱ li ̱scujá̱tit, na̱ lacxtum cata̱pa̱xuhuakó̱tit, sa̱mpi ̱ acxni ̱ Dios ma̱laksputuko̱lh yuma̱ ca̱chiquí ̱n huá̱ li ̱ma̱pa̱ti ̱ni ̱ko̱lh caj xpa̱lacata xli ̱pacs hua̱ntu̱ xlá̱ lix̱ cájnit xca̱tlahuaniko̱ni ̱tán. 21 Na̱ acxnitiya̱ cúcxilhli ̱ cha̱t um tlihuaka ángel chaxli ̱ aktum tlanca chíhuix xta̱chuná̱ xachihuix tlanca pu̱ squiti, chu̱ lhkan máca̱lh c-ta̱kaya̱huaná, chu̱ chuná̱ huá̱: “Xta̱chuná̱ la̱ntla̱ laktzánka̱lh yuma̱ chíhuix, na̱ chuná̱ nalaktzanka̱ya̱ huix tlanca tali ̱pa̱hu ca̱chiqui ̱n Babilonia, chu̱ nia̱lh niucxni ̱ catiucxilhpalaca̱. 22 Nia̱lh pala maktum catitakáxmatli ̱ c-minca̱tijí ̱n pala nama̱sa̱ni ̱ko̱cán ma̱squi catu̱ hua̱ li ̱tlakna, xta̱chuná̱ arpa, lí ̱skolh, xa̱huá̱ trompeta, chu̱ xli ̱pacs yama̱ scujní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ li ̱pa̱xuhu xtasiyuko̱y pi ̱ xlata̱yako̱y, nia̱lh ucxni catitasiyuko̱lh, na̱ ni ̱mpala catitakaxmatpá̱ la̱ntla̱ macahuán pu̱ laksuakan,

APOCALIPSIS 18​, ​19 huata luhua caj ca̱tzili ̱s naca̱huán. ucxnicú̱ catiucxilhca̱ cxkakánat pala napasay li ̱maksko, na̱ ni ̱mpala maktum catitakáxmatli ̱ pala acchilij nalatama̱cán chuná̱ la̱ntla̱ xtakaxmata̱ acxni ̱ xtahuilay tapa̱xuhuá̱n c-aktum pu̱tapu̱chuhu, ma̱squi xli ̱ca̱na̱ xli ̱pacs sta̱naní ̱n hua̱nti ̱ antá̱ xuilakó̱ ca̱chiquí ̱n luhua ma̱tamacu̱ naní ̱n, chu̱ lactali ̱pa̱hu chixcuhuí ̱n xuanko̱ni ̱t, hua̱mpi ̱ lhu̱ hua̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit xtlahuako̱y, xli ̱akskahuiko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ xala a̱makapitzi ̱n ca̱chiquí ̱n xala ca̱tuxá̱huat laqui ̱mpi ̱ na̱ chuná̱ natlahuako̱y, chu̱ lacxtum nata̱aktzanka̱ta̱yako̱y.” 24 Huá̱ chuná̱ li ̱ma̱pa̱t i ̱ni ̱ca̱ sa̱mpi ̱ hua̱nti ̱ xala yuma̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ le̱nko̱y cui ̱nta̱ xpa̱lacata stajtamakanko̱ni ̱t xkalhnican lhu̱ hua profetas, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ xma̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatama̱tcán Dios, xa̱huá̱ lhu̱ hua xca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ makni ̱ko̱cani ̱t la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat. A̱ li ̱sta̱lh ckáxmatli ̱ c-akapú̱ n pi ̱ luhua li ̱lhu̱ hua̱ hua̱nti ̱ pixtlanca̱ tachihuí ̱n chuná̱ xquilhuama̱kó̱: “¡Pa̱xcatcatzí ̱nilh Quimpu̱chinacan Dios, sa̱mpi ̱ xma̱n huá̱ xlá̱ tla̱n quinca̱ma̱akapu̱taxti ̱yá̱n, xma̱n huá̱ mini ̱niy nali ̱ma̱tlanqui ̱ya̱hu caj xpa̱lacata tlanca ca̱cni, chu̱ li ̱tlihuaka̱ tu̱ kalhi ̱y! 2 Xa̱huachí ̱ xma̱n hua̱ Dios hua̱nti ̱ luhua lacati ̱tum, chu̱ xlíḻ at naakastacya̱huako̱y tachixcuhuí ̱tat xpa̱lacata̱ xtala̱kalhi ̱ncán; pus na̱ luhua xlíḻ at la̱ntla̱ putza̱nani ̱t, chu̱ li ̱lhca̱ni ̱t la̱ntla̱ nama̱xoko̱ni ̱cán xpa̱lacata



23 Xa̱huachí ̱ nia̱lh

19

642 xtala̱kalhí ̱n yama̱ tlanca ca̱chiqui ̱n Babilonia, hua̱ntu̱ xta̱chuná̱ li ̱taxtuy la̱ntla̱ cha̱tum aktzanka̱ta̱yani pusca̱t, xlá̱ ma̱tlahui ̱ko̱lh tala̱kalhí ̱n a̱makapitzí ̱n, chu̱ chuná̱ ma̱ktzanka̱ko̱lh; na̱ acxni ̱ Dios nama̱pa̱ti ̱ni ̱y, chuná̱ nali ̱ma̱xoko̱ni ̱y ni ̱tlá̱n tu̱ tlahuaniko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ cscujnani ̱makó̱ Dios.” 3 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xacucxilhma̱kó̱ c-akapú̱ n chuná̱ huampá̱: “¡Pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios! Pi ̱ caxani ̱li ̱huayaj quilhtamacú̱ yama̱ xajini ̱ la̱ntla̱ laclhcutahui ̱ tama̱ ca̱chiquí ̱n xa̱li ̱ankalhí ̱n tata̱lhma̱ni ̱ma̱ nahuán c-akapú̱ n.” 4 Yama̱ puxamata̱t i lakko̱lún, xa̱huá̱ kalhata̱ti ángeles hua̱nti ̱ xta̱chuná̱ xtasiyuko̱y la̱ lakli ̱lakati ̱t takalhí ̱n, pu̱tum lakatatzokostako̱lh la̱ntla̱ lakataquilhpu̱tako̱lh Dios hua̱nti ̱ xlacui ̱ tlanca xama̱paksi ̱na pu̱táhui ̱lh. Cha̱nchu̱ pu̱tum chuná̱ xquilhuama̱kó̱: “¡Chuná̱ calalh, amén! ¡Pa̱xcatcatzí ̱nilh Dios!” 5 Na̱ minchá̱ aktum tachihuí ̱n anta̱ni ̱ xuí ̱ tlanca xama̱paksi ̱na lactáhui ̱lh, chu̱ chuná̱ huá̱: “¡Caxani ̱li ̱huayá̱ cama̱xquí ̱tit ca̱cni ̱ quiDioscán, xli ̱pacs huixín tachixcuhuí ̱tat, ma̱squi hua̱nti ̱ li ̱lakaputza tasiyuko̱y, chu̱ hua̱nti ̱ tali ̱pa̱hu li ̱ma̱xtucán, la̱ntla̱ mili ̱pacscán huixín hua̱nti ̱ xca̱cni ̱naniyá̱tit, chu̱ cscujniyá̱tit c-milatama̱tcán!” C-xapu̱tapa̱xuhua̱n xpu̱tapu̱chuhuani xCalhni ̱lu̱ Dios 6 A̱ li ̱sta̱lh ckáxmatli ̱ xta̱chuná̱ la̱mpala li ̱lhu̱ hua̱ ti ̱ xchihui ̱nama̱kó̱, xta̱chuná̱ xtakaxmata̱ la̱ntla̱ acxni ̱ macasa̱nán lhu̱ hua chúchut la̱ntla̱ ta̱ctaya̱chi ̱ anta̱ni ̱ xuástat, usu xta̱chuná̱

643 la̱ntla̱ li ̱pe̱cua̱ jiliya̱chá, chu̱ chuná̱ xuanko̱y: “¡Capa̱xcatcatzi ̱nihu Quimpu̱chinacan! Sa̱mpi ̱ yama̱ tlanca talí ̱pa̱hu, chu̱ tlanca xquilhtzucut quiDioscán chu̱ aya tzucuni ̱t ma̱paksi ̱nán. 7 Quin xli ̱pacs quinacu̱cán quinca̱mini ̱niyá̱n napa̱xuhuaya̱hu, chu̱ nama̱xqui ̱ya̱hu ca̱cni, sa̱mpi ̱ chu̱ aya lakcha̱ni ̱t quilhtamacú̱ acxni ̱ xCalhni ̱lu̱ Dios hua̱nti ̱ xókolh xpa̱lacata quintala̱kalhi ̱ncán natapu̱chuhuay. Chu̱ xtasquín, li ̱lakáti ̱t, chu̱ xaslipua̱ la̱ntla̱ li ̱taca̱xta̱yani ̱t clháka̱t. 8 Ma̱xqui ̱cani ̱t tama̱ snapapa lino lháka̱t, huá̱ li ̱taxtuy hua̱ntu̱ aksti ̱tum latáma̱t la̱ntla̱ latama̱ko̱ni ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ Dios li ̱ma̱xtuko̱ni ̱t xlakskatá̱n.” 9 Cha̱nchu̱ quihuánilh ángel: “Catzokti ̱ tu̱ nakaxpata: ‘Luhua ca̱na̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ lama̱kó̱ hua̱nti ̱ li ̱lacsacko̱cani ̱t pi ̱ naanko̱y makpa̱scuajnanko̱y, chu̱ namakpa̱xuhuako̱y c-xpu̱tapu̱chuhuani Cristo hua̱nti ̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios.’ ” Xlá̱ quihuanipá̱: “Yumá̱ hua̱ cuanimá̱n xatalulóktat xtachihui ̱n Dios.” 10 Cha̱nchu̱ quit ctilakatatzokóstalh c-xtuhuan ángel laqui ̱mpi ̱ naclakataquilhpu̱tay, hua̱mpi ̱ xlá̱ chuná̱ quihuánilh: “Ni ̱ clacasquín naquilakataquilhpu̱taya, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ Dios, quit caj cati ̱hua̱ xlacscujni Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huix, xa̱huá̱ a̱makapitzíṉ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y Dios, chu̱ aksti ̱tum ca̱najlaniko̱ni ̱t xtachihuíṉ Jesús. Huata caj xma̱n huá̱ calakataquilhpu̱ta̱ Dios. Xli ̱pacs hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nani ̱t, chu̱ tu̱ li ̱chihui ̱nanko̱lh xamaka̱n profetas xma̱n huá̱ cli ̱chihui ̱nana̱hu laqui ̱mpi ̱ nacma̱catzi ̱ni ̱nana̱hu xpa̱lacata yama̱ cha̱tum chixcu Jesús.”

APOCALIPSIS 19 Cha̱tum tlanca ma̱cahua̱yujnú̱ xka̱hui ̱ snapapa cahua̱yu̱ 11 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ pi ̱ xlacqui ̱y akapú̱ n, chu̱ cúcxilhli ̱ pi ̱ antá̱ taxtuchi ̱ tantum snapapa cahua̱yu̱, chu̱ hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ yama̱ cahua̱yu̱ xuanicán Xatali ̱pa̱hu ti ̱ xma̱n huá̱ huan hua̱ntu̱ talulóktat; sa̱mpi ̱ xlá̱ luhua aksti ̱tum tu̱ tlahuay acxni ̱ huili ̱y xli ̱ma̱paksí ̱n, chu̱ na̱ chuná̱ acxni ̱ ta̱tlahuako̱y guerra xli ̱pacs hua̱nti ̱ csi ̱tzi ̱niko̱y. 12 Yuma̱ chixcú̱ li ̱pe̱cua̱ xlakaskoy xlakastapu xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lhcúya̱t, chu̱ c-xakxe̱ka̱ xacui ̱ aklhu̱ hua corona, chu̱ antá̱ xtalhca̱ni ̱t aktum tucuhuiní ̱ hua̱ntu̱ ni ̱mpala cha̱tum tí ̱ xlakapasa, caj xma̱n huá̱ xacstu xcatzi ̱y tu̱ huaniputún. 13 Chu̱ na̱ lhu̱ hua kalhni ̱ xpasani ̱t xlháka̱t tu̱ xlhaka̱ni ̱t; chi ̱nchu̱ pacs huá̱ xli ̱ma̱pa̱cuhui ̱cán pi ̱ hua̱ Xtachihuí ̱n Dios. 14 Hua̱nchú̱ ti ̱ csta̱laniti ̱lhako̱y kampu̱tum lhu̱ hua ángeles xala c-akapú̱ n, pacs huá̱ Xli ̱lhaka̱nanko̱ni ̱t xasnapapa lino lháka̱t, chu̱ pacs xalaksnapapan cahua̱yu̱ xka̱huilakó̱. 15 Chi ̱nchu̱ c-xquilhni xtaxtunini ̱tanchi ̱ aktum xastacaca espada̱ hua̱ntu̱ nali ̱makatlajako̱y xli ̱pacs ti ̱ tapaksi ̱niko̱y xli ̱pacs lactlanca ca̱chiqui ̱ní ̱n xala ca̱tuxá̱huat. Acxni ̱ nama̱paksi ̱nán tlihuaka nahuili ̱y xli ̱ma̱paksí ̱n, acxni ̱ xlá̱ nama̱kalhapali ̱ko̱y xpa̱lacata xcuentajcán hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t, xta̱chuná̱ natlahuako̱y la̱ntla̱ tlahuay cha̱tum acxni ̱ tzucuy li ̱lakchita̱ xtantu̱ n xacha̱n uvas laqui ̱mpi ̱ nataxtuniy xchúchut, chu̱ xlá̱ lima̱kotni ̱nán yama̱ xchuchut uvas, hua̱ yumá̱ li ̱ma̱siyuputunko̱y la̱ntla̱ li ̱pe̱cua tapa̱tí ̱n hua̱ntu̱ macamimaj nahuán Dios caj xpa̱lacatacán hua̱nti ̱ makasi ̱tzi ̱ko̱ni ̱t. 16 Yama̱ hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ xasnapapa cahua̱yu̱, xlháka̱t hua̱ntu̱ xli ̱lhaka̱nani ̱t, xa̱huá̱ c-xaklhtantú̱ n xtatzoktahuilani ̱t xtucuhuiní ̱ hua̱ntu̱

APOCALIPSIS 19​, ​20 na̱má̱ xuan: “Hua̱ yuma̱ tlanca xapuxcu rey, ni ̱ xahua xa̱makapitzi ̱n reyes hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat, sa̱mpi ̱ huá̱ xpu̱chinacan xli ̱pacs a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ puhuanko̱y pi ̱ na̱ lactlanca pu̱chinaní ̱n ca̱tuxá̱huat.” 17 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ cha̱t um ángel hua̱nti ̱ xokspu̱ya̱ chichiní, chu̱ xli ̱akapixtlihuaka̱ chuná̱ xquilhanima̱kó̱ xli ̱pacs yama̱ laclix̱ cajnit spu̱ n hua̱ntu̱ xuanani ̱n pucsnú, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ chu̱ n, xa̱huá̱ makapitzí ̱n hua̱ntu̱ kosko̱y ca̱u̱ní ̱n, chu̱ chuná̱ xuanima̱kó̱: “Calacapalátit, macxtum catántit, catalacatzuhuí ̱tit, chu̱ pacs namakuayá̱tit yama̱ lí ẖ uat hua̱ntu̱ Dios ca̱li ̱kalhi ̱má̱n yuma̱ quilhtamacú̱, 18 laqui ̱mpi ̱ nali ̱hua̱yaná̱t it xtiyatli ̱huacan yama̱ lactlanca ma̱paksi ̱naní ̱n xala ca̱tuxá̱huat, xa̱huá̱ xanapuxcun tropa, chu̱ lactlanca laclu̱cu̱ chixcuhuí ̱n, na̱ chuná̱ xali ̱hua̱y cahua̱yu̱, xa̱huá̱ xma̱la̱naní ̱n, ti ̱pa̱lhu̱ hua tiyatli ̱hua̱ nali ̱hua̱yaná̱tit ma̱squi hua̱nti ̱ xatasta̱n, chu̱ hua̱nti ̱ ni ̱ xatastá̱n xlama̱; chuná̱ hua̱nti ̱ caj xachunatá, chu̱ ti ̱ kalhi ̱y xlakasi.” 19 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ yama̱ tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, xa̱huá̱ xli ̱pacs reyes hua̱nti ̱ ma̱paksi ̱nanko̱y ca̱tuxá̱huat, macxtum xli ̱minko̱ni ̱t xtropa̱cán laqui ̱mpi ̱ pu̱tum nata̱la̱lacata̱qui ̱ko̱y, chu̱ nata̱la̱tlahuako̱y yama̱ hua̱nti ̱ xka̱hui ̱ snapapa cahua̱yu̱, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ macxtum csta̱lanima̱kó̱. 20 Hua̱mpi ̱ yama̱ tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú̱ chipaca̱, xa̱huá̱ yama̱ aksani ̱na profeta hua̱nti ̱ xtlahuako̱ni ̱t lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu c-xlacati ̱n yama̱ la̱pani ̱t chixcú, caj huá̱ xpa̱lacata yama̱ lactlanca li ̱ca̱cni tatlahu hua̱ntu̱ tla̱n xtlahuay yama̱ aksani ̱na profeta, huá̱ tla̱n li ̱akskahuimi ̱ko̱lh hua̱nti ̱ tama̱sta̱ko̱lh calhca̱huili ̱niko̱ca̱ c-xmu̱ ncán xtucuhuini yama̱ la̱pani ̱t chixcú,

644 chu̱ lakataquilhpu̱tako̱lh hua̱ntu̱ caj xtlahuamakxtucani ̱t xpú̱ xoko. Acxnitiya̱ yama̱ la̱pani ̱t chixcú, chu̱ yama̱ aksani ̱na profeta xastacná̱ tamakaju̱ ko̱ca̱ c-ta̱kaya̱huaná̱ tu̱ pacs azufre xtatlahuacani ̱t tu̱ laclhcuma̱. 21 Chi ̱nchu̱ hua̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ huá̱ xlakataquilhpu̱tako̱y, xlacán huá̱ li ̱makni ̱ko̱ca̱ espada̱ hua̱ntu̱ xtaxtuni ̱tanchi ̱ c-xquilhni yama̱ ti ̱ xka̱hui ̱ snapapa cahua̱yu̱, cha̱nchu̱ xli ̱pacs takalhí ̱n, chu̱ spu̱ n hua̱ntu̱ li ̱hua̱yanko̱y pucsnú, tla̱n li ̱lako̱lh, chu̱ li ̱kalhkasko̱lh xtiyatli ̱huacan xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱ko̱lh. Xli ̱pacs aktum mi ̱lh ca̱ta̱ akskahuiní lakachi ̱nu̱cán laqui ̱mpi ̱ nia̱lh naakskahuinán A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ cha̱tum ángel pi ̱ xta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n, xlá̱ xli ̱mima̱ xallave yama̱ pu̱ lhma̱n tzanká̱nat xta̱chuná̱ la̱ pozo hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y xtampú̱ n, chu̱ makatu xmacán xli ̱chipati ̱lhay kantum cha̱tlanca cadena. 2 Yuma̱ ángel chípalh yama̱ tlanca tzutzoko dragón lu̱ hua̱ hua̱nti ̱ hasta xamaka̱n quilhtamacú̱ xlama̱, huatiyá̱ yama̱ hua̱nti ̱ huanicán akskahuiní, chu̱ luhua tla̱n li ̱chi ̱huíli ̱lh cadena, chu̱ chuná̱ líḻ hca̱lh pi ̱ natachi ̱tahuilay aktum mi ̱lh ca̱ta. 3 Antá̱ chu̱ titamakáju̱ lh yama̱ pu̱ lhma̱n c-tzanká̱nat hua̱ntu̱ ni ̱ kalhi ̱y xtampú̱ n, antá̱ chí ̱ju̱ lh, chu̱ c-xama̱laccha yama̱ pu̱ lhma̱n tzanká̱nat ma̱lacchuhuánilh laqui ̱mpi ̱ ni ̱tí ̱ nama̱lacqui ̱y, chu̱ ni ̱ nataxtuy laqui ̱mpi ̱ nia̱lh naakskahuimi ̱ko̱y hua̱nti ̱ xala ca̱tuxá̱huat hasta naqui ̱takatziy aktum mi ̱lh ca̱ta̱ la̱ntla̱ li ̱lhca̱huili ̱cani ̱t. Acxni ̱ nati ̱taxtuko̱y yuma̱ quilhtamacú̱ hua̱ntu̱ li ̱lhca̱huili ̱cani ̱t, acxnicu̱ nama̱xqui ̱cán talacasquín pi ̱ cataxtupá̱ ca̱lakuá̱n yama̱ akskahuiní, hua̱mpi ̱ ni ̱ luhua maka̱s quilhtamacú̱. 4 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ aklhu̱ hua lacuan xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná,

20

645 antá̱ xuilakó̱ lhu̱ hua yama̱ hua̱nti ̱ xma̱xqui ̱ko̱cani ̱t li ̱ma̱paksí ̱n laqui ̱mpi ̱ nama̱paksi ̱nanko̱y, chu̱ nama̱kalhapali ̱nanko̱y xta̱chuná̱ la̱ntla̱ jueces. Na̱ cúcxilhli ̱ xli ̱stacnacan yamá̱ hua̱nti ̱ xpixca̱acti ̱ko̱cani ̱t xakxe̱kacán, chu̱ makni ̱ko̱ca̱ caj xpa̱lacata aksti ̱tum xli ̱chihui ̱nanko̱y, chu̱ xma̱kantaxti ̱ma̱kó̱ hua̱ntu̱ tiqui ̱ma̱siyuchi ̱ Jesús, chu̱ ma̱akahuani ̱ko̱lh xtachihui ̱n Dios. Yuma̱ chixcuhuí ̱n niucxni ̱ tilakataquilhpu̱tako̱lh yama̱ tlanca la̱pani ̱t chixcú, chu̱ ni ̱mpala lakataquilhpu̱tako̱lh xpú̱ xoko̱ tu̱ caj xtlahuamakxtucani ̱t, xa̱huachí ̱ xlacán ni ̱ tama̱sta̱ko̱lh namu̱ lhca̱huili ̱ko̱cán xtucuhuini yama̱ la̱pani ̱t chixcú. Quit cúcxilhli ̱ pi ̱ xli ̱stacnacan yuma̱ chixcuhuí ̱n lakastakuananko̱lh, chu̱ chunatiyá̱ stacnampalako̱lh xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xapu̱ lh, chu̱ aktum mi ̱lh ca̱ta̱ ta̱ma̱paksi ̱nanko̱lh Cristo. 5 Hua̱ yumá̱ hua̱ntu̱ huanicán xakasiyaj talakastakuán, sa̱mpi ̱ hua̱ a̱makapitzí ̱n hua̱nti ̱ na̱ aya xni ̱ko̱ni ̱t, xlacán ni ̱ lakastakuananko̱lh yama̱ quilhtamacú̱, hasta acxnicu̱ takátzi ̱lh aktum mi ̱lh ca̱ta. 6 ¡Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu qui ̱taxtuniko̱y yama̱ xlakskata̱n Dios hua̱nti ̱ nalakastakuananko̱y acxni ̱ yuma̱ xakasiyaj talakastakuán! Sa̱mpi ̱ xlacán nia̱lh catimakcatzi ̱ko̱lh yama̱ li ̱pe̱cua tapa̱tí ̱n c-pu̱pa̱ti ̱n hua̱ntu̱ huanicán xli ̱maktuy li ̱ní ̱n hua̱ntu̱ nalakcha̱nko̱y hua̱nti ̱ a̱li ̱sta̱lh nalakastakuananko̱y. Huata xlacán nali ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ pa̱lijni ̱ hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ nascujnanikoy Dios, xa̱huá̱ Cristo, chu̱ xlacán lacxtum nata̱ma̱paksi ̱nanko̱y yama̱ aktum mi ̱lh ca̱ta̱ hua̱ntu̱ xlá̱ li ̱lhca̱huili ̱ni ̱t. Makatlajacán akskahuiní, chu̱ maca̱ncán c-pu̱pa̱ti ̱n 7 Pus acxni ̱ chu̱ ti ̱taxtuko̱ni ̱t nahuán yama̱ aktum mi ̱lh ca̱ta̱ hua̱ntu̱ li ̱lhca̱huili ̱cani ̱t, yama̱ akskahuiní ̱ nama̱xqui ̱cán quilhtamacú̱ catáxtulh

APOCALIPSIS 20 c-tzanká̱nat anta̱ni ̱ xchi ̱huili ̱cani ̱t. 8 Acxni ̱ xlá̱ nataxtuy natzucupalay akskahuimi ̱ko̱y hua̱nti ̱ lama̱kó̱ la̱ntla̱ xli ̱ca̱tlanca̱ ca̱tuxá̱huat. Hasta antá̱ naán akskahuimi ̱ko̱y hua̱nti ̱ lama̱ko̱chá̱ c-xatiyat huanicán Gog, xa̱huá̱ c-xatiyat huanicán Magog. Xlacán nama̱macxtumi ̱ko̱y xli ̱pacs xtropajcán hasta nia̱lh tí ̱ caticátzilh la̱ntla̱ xli ̱lhu̱ huacán, xta̱chuná̱ xalhu̱ hua nahuán la̱ntla̱ cucu̱ xala c-xquilhtu̱ n pupunú ni ̱ma̱ ni ̱ lay pu̱tlakako̱cán akastunu. Chuná̱ natamakstokko̱y laqui ̱mpi ̱ naanko̱y c-pu̱ta̱la̱tlahu. 9 Xlacán naakchipa̱nanko̱y c-xli ̱ca̱tlanca̱ yama̱ tíyat anta̱ni ̱ nacha̱nko̱y, chu̱ nastilihuili ̱ko̱y yama̱ xaca̱chiqui ̱n Jerusalén tu̱ luhua lakcatzani ̱t Dios, hasta antá̱ c-xpu̱ lacni tamakstokko̱ni ̱t nahuán hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y. Hua̱mpi ̱ Dios ni ̱ ma̱xqui ̱ko̱y talacasquín, huata namacamina̱chá̱ lhcúya̱t c-akapú̱ n, chu̱ pu̱tum yama̱ tropa nalhcuko̱y. 10 Cha̱nchu̱ akskahuiní ̱ hua̱nti ̱ xma̱akpuhuanti ̱ni ̱koni ̱t, sa̱mpi ̱ huá̱ xakskahuiko̱ni ̱t, xlá̱ antá̱ namaca̱ncán c-tlanca lhcúya̱t anta̱ni ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n pasama̱ nahuán azufre, na̱ antiya̱ yamá̱ ní ̱ muju̱ ko̱cani ̱t nahuán yama̱ tlanca maka̱klhana la̱pani ̱t chixcú, xa̱huá̱ yama̱ aksani ̱na profeta. Tantacú̱, tantascaca̱ antá̱ pa̱ti ̱námaj nahuán hasta caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Acxni ̱ a̱huatiyá ta̱tlahuako̱cán cue̱nta̱ tachixcuhuí ̱tat 11 A̱ li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ aktum tlanca snapapa xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná, na̱ cúcxilhli ̱ hua̱nti ̱ xlacui ̱. Chu̱ la̱ntla̱ xaclakama̱ anta̱ni ̱ xlá̱ xuí ̱, cúcxilhli ̱ pi ̱ caj xamaktum laksputko̱lh tíyat, xa̱huá̱ akapú̱ n, chu̱ nia̱lh tú̱ tasíyulh, la̱mpala ni ̱tú̱ xanán c-xlacatí ̱n. 12 Huata caj xma̱n cucxilhko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ aya xni ̱ko̱ni ̱t, lactzú̱, chu̱ lactlanca, antá̱ pu̱tum xya̱kó̱ c-xlacati ̱n yama̱ tlanca

APOCALIPSIS 20​, ​21 xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná. Na̱ acxnitiya̱ ma̱lakapitziko̱ca̱ libros, xa̱huá̱ mactum li ̱tum yama̱ libro xla latáma̱t anta̱ni ̱ tzoknu̱ ko̱cani ̱t xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhi ̱ko̱y yama̱ xatalulóktat latáma̱t hua̱ntu̱ niucxni ̱ nalaksputa. Xli ̱pacs ni ̱ní ̱n cha̱tunu cha̱tunu̱ nama̱kalhapali ̱ko̱cán, chu̱ nama̱xoko̱ni ̱ko̱cán xli ̱pacs hua̱ntu̱ tlahuako̱ni ̱t lapi ̱ tla̱n, usu ni ̱tlá̱n, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xtalhca̱tahuilani ̱t c-libro. 13 Ta̱kaya̱huaná̱ pu̱tum macama̱sta̱ko̱lh xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ xni ̱ko̱ni ̱t, na̱ chuná̱ ca̱tiyatna, pu̱tum macama̱sta̱ko̱lh hua̱nti ̱ antá̱ xni ̱ko̱ni ̱t, chu̱ cha̱tunu cha̱tunu̱ ma̱kalhapali ̱ko̱ca̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xmini ̱niko̱y, chu̱ hua̱ntu̱ huan c-libro xtlahuako̱ni ̱t. 14 A̱ li ̱sta̱lh acxni ̱ xpu̱china ca̱li ̱ní ̱n maklhti ̱ko̱ca̱ li ̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱y, na̱ antá̱ lhkan maca̱nca̱ c-tlanca lhcúya̱t. Hua̱ yuma̱ tlanca lhcúya̱t anta̱ni ̱ maca̱nko̱ca̱ ni ̱ní ̱n hua̱nti ̱ xli ̱pa̱ti ̱natcán, huatiyá̱ tu̱ huanicán xli ̱maktuy li ̱ní ̱n. 15 Chu̱ antá̱ pu̱tum maca̱nko̱ca̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ ni ̱tú̱ xtatzoktahuilani ̱t xtucuhuinicán yama̱ mactum libro̱ xla latáma̱t hua̱ntu̱ huí ̱ c-akapú̱ n. Xasa̱sti akapú̱ n, chu̱ xasa̱sti ca̱tiyatna̱ Acxni ̱ chuná̱ xakspulako̱ni ̱t, a̱li ̱sta̱lh cúcxilhli ̱ aktum xasa̱sti akapú̱ n, chu̱ xasa̱sti tíyat; sa̱mpi ̱ yama̱ xakasiya̱ akapú̱ n, chu̱ tu̱ xakasiya̱ ca̱tiyatna, aya xlaksputko̱ni ̱t, na̱ chuná̱ ta̱kaya̱huaná. 2 Na̱ acxnitiya̱ cúcxilhli ̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n hua̱ntu̱ Dios luhua xli ̱ca̱na̱ xpa̱xqui ̱y, chu̱ csiculana̱tlahuani ̱t, huá̱ yama̱ xasa̱sti Jerusalén hua̱ntu̱ xta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huí ̱ Dios. Yuma̱ xasa̱sti ca̱chiquí ̱n li ̱huana̱ xtaca̱xta̱yani ̱t xta̱chuná̱ la̱ntla̱ cha̱tum tzuma̱t hua̱nti ̱ natapu̱chuhuay, laqui ̱mpi ̱ luhua li ̱lakáti ̱t naucxilha̱ xli ̱ta̱tahuílat. 3 Xamaktum ckáxmatli ̱ aktum tachihuí ̱n hua̱ntu̱ taxtuchi ̱ c-tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná, hua̱ntu̱ chuná̱ huá̱: “Xli ̱ca̱na̱

21

646 pi ̱ la̱ntla̱ naán quilhtamacú̱ Dios lámaj nahuán c-xlaksti ̱pa̱ncan tachixcuhuí ̱tat. Xli ̱pa̱án ta̱lama̱koj nahuán sa̱mpi ̱ xlakskatá̱n nali ̱ma̱xtuko̱y hua̱nti ̱ luhua napa̱xqui ̱ko̱y, chu̱ Dios ma̱n lacxtum ta̱lama̱koj nahuán sa̱mpi ̱ huá̱ luhua xatalulóktat xDioscán. 4 Xlá̱ nalakpix̱ acako̱y la̱ntla̱ xlakpix̱ tajma̱kó̱ xpa̱lacata hua̱ntu̱ xli ̱tasama̱kó̱, chu̱ nia̱lh ucxni ̱ catini ̱ko̱lh, ni ̱mpala tí ̱ catili ̱puhua̱, nia̱lh tú̱ catili ̱pa̱ti ̱nanko̱lh, pala tacatzanájuat, sa̱mpi ̱ hua̱ntu̱ xakasiya̱ xkalhi ̱ko̱y xlatama̱tcán, aya pacs laksputko̱ni ̱t.” 5 Chi ̱nchu̱ hua̱nti ̱ xuí ̱ c-xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná̱ chuná̱ huá̱: “¡Quit pacs cma̱sa̱sti ̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ chu̱ anán!” Chu̱ chuná̱ huampá̱: “Pacs catzokti ̱ hua̱ntu̱ nakaxpata, sa̱mpi ̱ hua̱ yumá̱ quintachihuí ̱n hua̱ntu̱ kalhi ̱y xtalulóktat, chu̱ tla̱n ca̱najlacán.” 6 A̱ li ̱sta̱lh chuná̱ quihuánilh: “Chu̱ aya pacs kantaxtuko̱ni ̱t hua̱ntu̱ xacli ̱lhca̱huili ̱ni ̱t. Quit yama̱ hua̱nti ̱ huanicán Alfa, xa̱huá̱ Omega, huamputún pi ̱ xa̱li ̱ankalhí ̱n quilhtamacú̱ clama̱, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ c-xquilhtzúcut, na̱ chuná̱ c-xli ̱katsputni. Hua̱nti ̱ kalhpu̱ti ̱ma̱, caquilákmilh laqui ̱mpi ̱ quit nacli ̱ma̱kotni ̱y yama̱ chúchut hua̱ntu̱ taju̱ ma̱ c-taxtunú̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xatalulóktat latáma̱t, hua̱ntu̱ caj chunatá, ni ̱ taxokoy. 7 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ nata̱yaniko̱y, chu̱ xlipa̱án aksti ̱tum naquili ̱pa̱huanko̱y, pu̱tum yumá̱ namaklhti ̱nanko̱y hua̱ntu̱ lakcha̱nko̱y, xa̱huachí ̱ quit xDios nacuán, chu̱ quilakskatá̱n nacli ̱ma̱xtuko̱y hua̱nti ̱ luhua nacpa̱xqui ̱ko̱y. 8 Hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ caj xape̱cuaxní ̱n, ni ̱ luhua quili ̱pa̱huanko̱y, hua̱nti ̱ xaquiclhcatza, xa̱huá̱ makni ̱naní ̱n, hua̱nti ̱ lakati ̱ko̱y xakatli ̱y tánuj lacchaján ma̱squi huilakó̱ xpusca̱tcán, xa̱huá̱ hua̱nti ̱ lakati ̱ko̱y tascuhuán, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tako̱y tu̱ caj tatlahuamakxtu, xa̱huá̱ hua̱nti ̱

647 lakati ̱ko̱y aksani ̱nanko̱y, pu̱tum yumá̱ namaca̱nko̱cán c-tlanca lhcúya̱t anta̱ni ̱ xa̱li ̱ankalhi ̱ná̱ lakpasámaj nahuán azufre, huachá̱ huanicán xli ̱maktuy li ̱ní ̱n.” Aktum xasa̱sti Jerusalén cucxilhko̱lh yama̱ kalhatujun ángeles hua̱nti ̱ xchipako̱ni ̱t pa̱tunu copas anta̱ni ̱ xtaju̱ ma̱kó̱ a̱huatiya yama̱ pu̱ lactujun li ̱pe̱cua tapa̱tí ̱n, chu̱ quilákmilh cha̱tum, chu̱ chuná̱ quihuánilh: “Calacapala, u̱ nú̱ catat laqui ̱mpi ̱ nacma̱siyuniyá̱n yama̱ li ̱lakati ̱t tzuma̱t li ̱ta̱tahuílat hua̱nti ̱ xpusca̱t natlahuay xCalhni ̱lu̱ Dios.” 10 Na̱ caj c-quintalakapalajuán ccátzi ̱lh pi ̱ yama̱ ángel quilíyalh mákat c-aktum tlanca ka̱stí ̱n, chu̱ antá̱ quima̱siyúnilh xatasiculana̱tlahu, chu̱ xasa̱sti tlanca chuchutsipij Jerusalén hua̱ntu̱ xta̱ctama̱chi ̱ c-akapú̱ n anta̱ni ̱ huí ̱ Dios. 11 Yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n xli ̱macstuca̱ xmakaxkaka̱nat Dios, xlakskoy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ aktum tapala̱xla chíhuix, usu la̱ntla̱ yama̱ li ̱lakati ̱t chíhuix hua̱ntu̱ huanicán jaspe, chu̱ luhua slipua xuani ̱t xta̱chuná̱ cha̱huá̱n. 12 Na̱ xli ̱kalhtlanca̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n li ̱huana̱ xli ̱stilihuili ̱cani ̱t tlanca, chu̱ ta̱lhma̱n pá̱tzaps, hua̱mpi ̱ xkalhi ̱y akcu̱tuy xamá̱laccha, chu̱ la̱ntla̱ c-akatunu má̱laccha̱ xmaktakalhnama̱ cha̱tum ángel, xa̱huachí ̱ c-akatunu xaquilhtí ̱n xtatzoktahuilani ̱t xtucuhuinican xquilhtzucut kalhacu̱tuy xlakskata̱n xamaka̱n Israel. 13 Aktutu má̱laccha̱ xyá̱ c-xta̱lacaxtum anta̱ni ̱ xli ̱pulhni chichiní, na̱ aktutu má̱laccha̱ xyá̱ anta̱ni ̱ xli ̱ko̱tanú̱ n, c-xta̱lacaxtum sur na̱ aktutu má̱laccha̱ xkalhi ̱y, chu̱ na̱ chuná̱ aktutu má̱laccha̱ c-xta̱lacaxtum norte. 14 Yuma̱ tlanca, chu̱ ta̱lhma̱n pá̱tzaps hua̱ntu̱ xli ̱stilihuili ̱cani ̱t ca̱chiquí ̱n xkalhi ̱y xtankaxe̱ka xla akcu̱tuy lacti ̱tlanca chihuix antani ̱ xlakchipaya̱huani ̱t, chu 9 A̱ li ̱sta̱lh

APOCALIPSIS 21 c-akatunu̱ chihuix anta̱ni ̱ xtatzokni ̱t xtucuhuinican yama̱ kalhacu̱tuy xapóstoles xCalhni ̱lu̱ Dios. 15 Yama̱ ángel hua̱nti ̱ xquixakatli ̱ma̱, xchipati ̱lhay kantum lhma̱n lasasa li ̱lhca hua̱ntu̱ pacs xla oro, laqui ̱mpi ̱ huá̱ nali ̱lhca̱y la̱ntla̱ xli ̱tlanca̱ kalhi ̱y yama̱ ca̱chiquí ̱n, xa̱huá̱ xamá̱laccha, chu̱ na̱ chuná̱ xli ̱kalhtlanca̱ xapa̱tzaps hua̱ntu̱ li ̱stilihuili ̱cani ̱t. 16 Hua̱ yama̱ ca̱chiquí ̱n caj sta̱tijua xuani ̱t; la̱ntla̱ xli ̱lhmá̱n na̱ chuná̱ xkalhi ̱y xli ̱ti ̱tlanca. Angel tzúculh lhca̱y yama̱ ca̱chiquí ̱n, chu̱ chuná̱ taxtuchá̱ xtalhcá̱n: aktuy mi ̱lh aktuy ciento kilómetro tiáccha̱lh, acxtum chuná̱ la̱ntla̱ xli ̱lhmá̱n, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱ti ̱tlanca, na̱ acxtum xli ̱kalhta̱lhmá̱n. 17 A̱ li ̱sta̱lh tzúculh lhca̱y yama̱ tlanca xapá̱tzaps hua̱ntu̱ xli ̱stilihuili ̱cani ̱t; chu̱ chuná̱ taxtuchá̱ xtalhcá̱n: tutumpuxamaquitzis metro, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ lhca̱nanko̱y chixcuhuí ̱n xala ca̱tuxá̱huat, huá̱ líḻ hca̱lh ángel. 18 Xapa̱t zaps hua̱ntu̱ xli ̱stilihuili ̱cani ̱t yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n, huá̱ xli ̱tlahuacani ̱t lakli ̱lakati ̱t lacslipua chíhuix hua̱ntu̱ huanicán jaspe, chu̱ xli ̱tlanca yama̱ ca̱chiquí ̱n pacs xlakli ̱ma̱n hua̱ oro xli ̱tlahuacani ̱t, luhua slutonko̱ xta̱chuna hualhti ̱n. 19 Hua̱ xatalaya̱hu yama̱ tlanca pá̱tzaps xli ̱ma̱xanatli ̱cani ̱t ti ̱pa̱cu̱tuy lakli ̱lakati ̱t lacslipua chíhuix, chu̱ chuná̱ huaniko̱cán: xakasiya̱ chíhuix huanicán jaspe, xli ̱aktuy huanicán zafiro, xli ̱aktutu yama̱ chíhuix hua̱ntu̱ huanicán agata, xli ̱akta̱ti huanicán esmeralda; 20 xli ̱akquitzis xkalhi ̱y tu̱ huanicán ónice; xli ̱akcha̱xán cornalina; xli ̱aktujún crisólito; xli ̱aktzayán berilo; xliaknaja̱tza topacio; xli ̱akca̱hu crisoprasa; xli ̱kanca̱huitu̱ jacinto, chu̱ xli ̱akcu̱tuy xkalhi ̱y yama̱ chíhuix hua̱ntu̱ huanicán amatista. 21 Cha̱nchu̱ yama̱ akcu̱tuy xaquilhtí ̱n, huá̱ xli ̱lani ̱t yama̱ chíhuix xta̱chuna xoka huanicán perla, akatunu xma̱n aktum perla

APOCALIPSIS 21​, ​22 xli ̱lhpitcani ̱t. Chu̱ yama̱ kantum tlanca tlanca̱ti ̱ hua̱ntu̱ xkalhi ̱y ca̱chiquí ̱n pacs xatla̱n oro xli ̱tlahuacani ̱t slip skoy xta̱chuná̱ la̱ntla̱ hualhti ̱n. 22 C-xpu̱ lacni yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n ni ̱ cúcxilhli ̱ pala huí ̱ xtemplo̱ Dios, usuchí ̱ lacatum anta̱ni ̱ tla̱n nalakataquilhpu̱tacán, sa̱mpi ̱ yama̱ Dios hua̱nti ̱ tlanca̱ xlacatzúcut, xa̱huá̱ xCalhni ̱lu̱ hua̱nti ̱ xokó̱nalh quimpa̱lacatacán lacaxtum xli ̱tlanca ca̱chiquí ̱n li ̱taxtuy xtemplojcán anta̱ni ̱ tla̱n lakataquilhpu̱tako̱cán. 23 Yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n ni ̱ maclacasquín pala chichiní, usu papá̱ laqui ̱mpi ̱ namakaxkaka̱nán, sa̱mpi ̱ Dios li ̱makaxkaka̱nanima̱ tlanca xmakaxkaká̱nat hua̱ntu̱ kalhi ̱y, chu̱ hua̱ xli ̱maksko̱ hua̱ntu̱ maclacasquín huá̱ li ̱taxtuy xCalhni ̱lu̱ Dios. 24 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ huilakó̱ xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat tla̱n nali ̱latama̱ko̱y xmakaxkaká̱nat yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n, chu̱ xli ̱pacs lactlanca ma̱paksi ̱nani ̱n reyes xala ca̱tuxá̱huat nali ̱minko̱y, chu̱ antá̱ namacama̱sta̱ko̱y hua̱ntu̱ kalhi ̱ko̱y xtamacu̱ ncán la̱ xli ̱ca̱xtlahua̱ncán. 25 Xama̱laccha yama̱ tlanca ca̱chiquí ̱n niucxni ̱ catitalacchúhualh ca̱cuhuiní, xa̱huachí ̱ antá̱ niucxni ̱ catiánalh tzi ̱sní. 26 Pacs huá̱ namacama̱xqui ̱ko̱cán xali ̱ca̱xtlahuá̱n, xli ̱pacs hua̱ntu̱ xtapalh tumi ̱n, xa̱huá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ li ̱lakáti ̱t kalhi ̱y ca̱tuxá̱huat. 27 Hua̱mpi ̱ antá̱ niucxni ̱ catitanu̱chá̱ hua̱ntu̱ lix̱ cájnit, na̱ ni ̱mpala hua̱nti ̱ tlahuako̱y xli ̱pacs hua̱ntu̱ ni ̱ li ̱ucxilhputu, usu hua̱nti ̱ nahuán ta̱ksaní ̱n. Caj xma̱n huá̱ natanu̱ ko̱ya̱chá̱ yamá̱ hua̱nti ̱ tatzoktahuilako̱ni ̱t xtucuhuinicán c-libro xla latáma̱t hua̱ntu̱ kalhi ̱y xCalhni ̱lu̱ Dios. Yama̱ ángel quima̱siyúnilh kantum kalhtu̱choko̱ anta̱ni ̱ xama̱ stalanka chúchut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xatalulóktat latáma̱t, stalanka̱ xlakxkakay xta̱chuná̱ hualhti ̱n, chu̱ antá̱ xtaxtuma̱chi ̱ c-tlanca

22

648 xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná̱ anta̱ni ̱ xuí ̱ Dios, xa̱huá̱ xCalhni ̱lu̱ hua̱nti ̱ xokó̱nalh quimpa̱lacatacán. 2 Antá̱ xan c-xlaquita̱t xatlanca̱ti ̱ hua̱ntu̱ c-xíta̱t xtiyapu̱taxtuy yama̱ ca̱chiquí ̱n; antá̱ chu̱ c-xlakapu̱tuy kalhtu̱choko̱, ti ̱tum cstacma̱kó̱ quihui ̱ hua̱ntu̱ huanicán quihui ̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xaxli ̱ca̱na̱ latáma̱t, yuma̱ quihui ̱ ma̱sta̱y xtahuacat akatunu papá, usu makcu̱tuy aktum ca̱ta; chu̱ xatuhuá̱n huá̱ li ̱maclacasquincán laqui ̱mpi ̱ nali ̱cuchi ̱ko̱cán xli ̱stacnacan xli ̱pacs hua̱nti ̱ lama̱kó̱ c-xli ̱ca̱tlanca ca̱tuxá̱huat. 3 Yanú̱ c-xca̱chiqui ̱n Dios nia̱lh tí ̱ catiánalh pala Dios xli ̱huánilh pi ̱ ni ̱tlá̱n tu̱ tlahuama̱, sa̱mpi ̱ nia̱lh catiánalh la̱kalhi ̱naní ̱n. Hua̱mpi ̱ huata antá̱ huij nahuán yama̱ tlanca xlactahui ̱lh ma̱paksi ̱ná̱ anta̱ni ̱ ma̱paksi ̱námaj nahuán Quintla̱tican Dios, chu̱ xCalhni ̱lu̱, xli ̱pacs hua̱nti ̱ scujnanima̱kó̱ pacs li ̱pa̱xuhu nalakachixcuhui ̱ko̱y. 4 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y luhua ma̱n nalacani ̱ucxilhko̱y, xa̱huachí ̱ cha̱pa̱xuhua̱na̱ nama̱siyuko̱y la̱ntla̱ lhca̱huili ̱niko̱cani ̱t c-xmu̱ ncán xtucuhuini Dios hua̱nti ̱ tapaksi ̱niko̱y. 5 Antá̱ nia̱lh ucxni ̱ catitzí ̱sualh, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ antá̱ huilakó̱ nia̱lh maclacasquinko̱y nahuán xmakaxkaka̱nat pu̱ maksko laqui ̱mpi ̱ nali ̱makskoko̱y, na̱ nia̱lh pala chichiní ̱ catimaclacasquinko̱lh, sa̱mpi ̱ yama̱ tlanca tali ̱pa̱hu Dios hua̱nti ̱ Quimpu̱chinacán nama̱xqui ̱ko̱y xmakaxkaká̱nat, xa̱huachí ̱ lacxtum namakma̱paksi ̱nanko̱y caxani ̱li ̱huayaj xtihua̱. Aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ namimpalay Jesucristo 6 A̱ li ̱sta̱lh yama̱ ángel chuná̱ quihuánilh: “Xli ̱pacs yuma̱ tachihuíṉ hua̱ntu̱ kaxpátpa̱t, luhua kalhi ̱y xca̱cni, na̱ mini ̱niy naca̱najlacán, sa̱mpi ̱ xli ̱ca̱na̱ huá̱ xtalulóktat. Sa̱mpi ̱ Quimpu̱chinacán hua̱nti ̱ luhua quiDioscán, hua̱nti ̱

649 ma̱xqui ̱ko̱y xtalacapa̱stacni ̱ xli ̱pacs profetas laqui ̱mpi ̱ nali ̱chihui ̱nanko̱y, xlá̱ ma̱n macamini ̱t xángel laqui ̱mpi ̱ lacatancs nama̱catzi ̱ni ̱ko̱y xli ̱pacs hua̱nti ̱ li ̱pa̱huanko̱y, chu̱ li ̱scujma̱kó̱ hua̱ntu̱ ni ̱ pala maka̱s quilhtamacú̱ nakantaxtuy.” 7 Na̱má̱ huan Jesús: “¡Ca̱na̱ huixín, nia̱lh maka̱s quilhtamacú̱ nacmín!” ¡Luhua ca̱na̱ li ̱pa̱xuhu naqui ̱taxtuniy hua̱nti ̱ naca̱najlay, chu̱ cuí ̱ntaj natlahuay hua̱ntu̱ Dios ma̱catzi ̱ni ̱nama̱, huachá̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t u̱ nú̱ c-libro! 8 Quit Juan hua̱nti ̱ ma̱n ckáxmatli, chu̱ cúcxilhli ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ cli ̱chihui ̱nama̱. Acxni ̱ chu̱ a̱li ̱sta̱lh cucxilhko̱lh, chu̱ ckaxmatko̱lh, clakatatzokóstalh c-xlacati ̱n yama̱ ángel hua̱nti ̱ chuná̱ xquili ̱ma̱lacahua̱ni ̱ni ̱t laqui ̱mpi ̱ naclakataquilhpu̱tay. 9 Hua̱mpi ̱ huata xlá̱ na̱má̱ quihuánilh: “Ca̱na̱ huix, ni ̱ clacasquín naquilakataquilhpu̱taya, sa̱mpi ̱ quit ni ̱ Dios, quit na̱ caj xlacscujni Dios xta̱chuná̱ la̱ntla̱ huix, xa̱huá̱ makapitzi ̱n minata̱lan profetas, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ tzaksako̱y hua̱ntu̱ huan u̱ nú̱ c-Li ̱kalhtahuaka. Huá̱ xpa̱lacata cli ̱huaniyá̱n pi ̱ xma̱n hua̱ Dios hua̱nti ̱ mili ̱lakataquilhpú̱tat.” 10 Chuná̱ quihuanipá̱: “Ni ̱ caj tze̱k cali ̱catzi ̱ xli ̱pacs hua̱ntu̱ natzokuili ̱ya̱ xtachihui ̱n Dios c-milibro, sa̱mpi ̱ aya talacatzuhui ̱ma̱ quilhtamacú̱ la̱ntla̱ nakantaxtuy xli ̱pacs hua̱ntu̱ natzoka. 11 Huix ni ̱ ta̱jí ̱ cali ̱li ̱púhuanti ̱ hua̱ntu̱ ni ̱tlá̱n tlahuako̱lh a̱makapitzí ̱n. Hua̱nti ̱ tlahuama̱ li ̱xcajnit tala̱kalhí ̱n, catlahuatama̱lh lapi ̱ chuná̱ lacasquín; hua̱nti ̱ catu̱ huá̱ li ̱xcajua̱lama̱, tlak catima̱xcajuá̱li ̱lh xlatáma̱t; hua̱mpi ̱ hua̱nti ̱ tla̱n catzi ̱y, xa̱nkalhí ̱n tla̱n cacátzi ̱lh; chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ maktum macama̱xqui ̱ko̱ni ̱t xlatamatcán Dios, xlacán xa̱li ̱ankalhí ̱n aksti ̱tum cali ̱pa̱huanko̱lh.” 12 “Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ nacmín ―huan Jesús―, chu̱ nacli ̱mín

APOCALIPSIS 22 hua̱ntu̱ nacli ̱ma̱skahui ̱y cha̱tunu, chuná̱ la̱ntla̱ mini ̱niko̱y, lapi ̱ aksti ̱tum latama̱ko̱ni ̱t, usu lapi ̱ lix̱ cájnit xlama̱kó̱ c-xlatama̱tcán. 13 Quit yamá̱ hua̱nti ̱ huanicán Alfa, chu̱ Omega, hua̱nti ̱ ucxla̱ta clama̱, hasta la̱ntla̱ta xquilhtzúcut, xa̱huá̱ xli ̱katsputni, hua̱nti ̱ xakasiya̱, chu̱ ti ̱ a̱huatiyá.” 14 Cha̱pa̱xuhua̱na̱ lama̱kó̱ hua̱nti ̱ chaka̱ko̱y, chu̱ ma̱kalhtaxti ̱ko̱y xlhaka̱tcán laqui ̱mpi ̱ na̱ tla̱n nali ̱kalhi ̱ko̱y talacasquín nahuako̱y xtahuacat yama̱ quihui ̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y latáma̱t, chu̱ nalactanu̱ ko̱y c-xama̱laccha yama̱ tlanca xca̱chiqui ̱n Dios. 15 Hua̱mpi ̱ niucxni ̱ catilactanu̱ ko̱lh c-xama̱laccha yama̱ ca̱chiquí ̱n xli ̱pacs hua̱nti ̱ catu̱ hua̱ li ̱ma̱xcajua̱li ̱ko̱y xlatama̱tcán, hua̱nti ̱ xma̱n huá̱ li ̱scujma̱ tascuhuán, chu̱ ti ̱ naxakatli ̱ko̱y a̱tanuj lacchaján ma̱squi kalhi ̱ko̱y xpusca̱tcán, xa̱huá̱ makni ̱naní ̱n, na̱ chuná̱ hua̱nti ̱ lakataquilhpu̱tako̱y tu̱ caj tatlahuamakxtu, chu̱ xli ̱pacs hua̱nti ̱ lakati ̱ko̱y aksani ̱nanko̱y. 16 “Quit Jesús, ma̱n cma̱lakacha̱ni ̱t quiángel laqui ̱mpi ̱ naca̱li ̱ma̱xqui ̱yá̱n quintama̱catzi ̱ní ̱n xli ̱pacs huixín hua̱nti ̱ quili ̱pa̱huaná̱tit c-aktujun ca̱chiquí ̱n. Quit yama̱ xquilhtzucut xamaka̱n rey David hua̱nti ̱ xli ̱mínat xuani ̱t. Quit yama̱ tlanca ma̱tancú̱ stacu̱ tu̱ a̱huatiyá̱ pulha̱ tzí ̱saj.” 17 Espíritu Santo, chu̱ la̱ntla̱ xli ̱pu̱t um ca̱najlaní ̱n hua̱nti ̱ li ̱taxtuko̱y xta̱chuná̱ yama̱ xtasquin Cristo, acxtum huanko̱y: “Lacapala̱ catat.” Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kaxmatma̱kó̱ yuma̱ tachihuí ̱n na̱ cahuanko̱lh: “¡Lacapala̱ catat!” Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kalhpu̱ti ̱ma̱, chu̱ mimputún, lacapala̱ camilh li ̱kotnán yama̱ chúchut hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xatalulóktat latáma̱t, hua̱ntu̱ caj chunatá, ni ̱ xokocán. 18 Xli ̱pacs hua̱nti ̱ kaxmatko̱y, usu nali ̱kalhtahuakako̱y xtachihui ̱n Dios hua̱ntu̱ tatzoktahuilani ̱t u̱ nú̱ c-libro a̱li ̱sok cca̱ma̱catzi ̱ni ̱yá̱n:

APOCALIPSIS 22 Lapi ̱ huí ̱ ti ̱ nama̱li ̱huaqui ̱y hua̱ntu̱ nia̱lh chuná̱ huan, xli ̱ca̱na̱ pi ̱ Dios na̱ chuná̱ nama̱li ̱huaqui ̱y xtapa̱tí ̱n xta̱chuná̱ la̱ntla̱ li ̱chihui ̱nán u̱ nú̱ c-li ̱kalhtahuaka. 19 Chu̱ na̱ chuná̱ lapi ̱ huí ̱ ti ̱ nali ̱ma̱acti ̱y, chu̱ ni ̱ acchá̱n nahuán hua̱ntu̱ li ̱chihui ̱nán u̱ nú̱ c-libro, na̱ chuná̱ namaklhti ̱cán xtapa̱xuhuá̱n la̱ntla̱ xlakchá̱n napa̱xuhuay antá̱ c-xasa̱sti xasa̱ntujlani ca̱chiquí ̱n, chu̱ la̱ntla̱ xualh xtahuacat quihui ̱ hua̱ntu̱ ma̱sta̱y xatalulóktat latáma̱t hua̱ntu̱

650 li ̱chihui ̱nán u̱ nú̱ c-li ̱kalhtahuaka. 20 Yama̱ hua̱nti ̱ ma̱luloka̱ pi ̱ xli ̱ca̱na̱ tu̱ tatzokni ̱t u̱ nú̱ c-libro, chuná̱ huan: “¡Xli ̱ca̱na̱ pi ̱ ni ̱ maka̱s quilhtamacú̱ nacmín!” ¡Chuná̱ calalh! ¡Quimpu̱chinacan Jesús, xli ̱ca̱na̱ clacasquín pi ̱ lacapala̱ catat! 21 Na̱ luhua clacasquín pi ̱ Quimpu̱chinacan Jesús ankalhí ̱n caca̱lakalhamán, chu̱ caca̱siculana̱tlahuán xli ̱pacs huixín.