Gálatas - Scripture Earth

18 Veelanu mi'pele tya' keewaañu yuj urave, ura' kenu pensa jutaa tsaashu juntsaa. Tsaaren naa-uwanuba tsaanuu juve, ne i ñuiba bulu puñun tsaa jun jutyu.
158KB Größe 0 Downloads 2 vistas
Galaciasha keranguemulachi Pabloꞌ pilla kiika

1

1   Iya

Ajkeꞌ palaa

Pablo, Jesúsꞌ mitya kuinda kenu laraꞌ eramu rukuyu. Chachillaa ne tsaa ruku tireꞌ demandanguiñu tsangues netyu, matyu Jesucristochin tsanguikaanu eramu juꞌ, Jesús peyañuren mangujtemu lalaꞌ Apa Dioschi bain eramu juyu. 2 Iya kumuinchi enu iba bulu pumu keranguemu naatalalaba ñulla Galaciasha kerangueꞌ vee vee mujtu waku wakudimulanu piikentsuyu. 3-4 Lalaꞌ Apa Dios tsaiꞌ puisa tyañuya, Jesucristo lalaꞌ ujchaꞌ mitya tutave, tsanguetaa lalanu entsa tusha challa tsamantsa firuꞌ ken chunu tinbunu livee kenu. Lalaꞌ Apa Dios bain, Bale Ruku Jesucristo bain ñullanu estyaꞌ keewareꞌ nejuu tiba bulla jutyu uraꞌ dechujtiꞌ jintsusa tenve. 5 ¡Naa-uwanuba Diosya tsamantsaave tyaꞌ keewarasa! Tsaasa.  





Livee inu kuindaya main juu.

6 Diosya ñullanu tsamantsa estyanchin Cristoꞌ mitya delivee-isa tyañun, ñulla tsaa yanu jei manbashiꞌ mijiiñu de-iꞌ, urajtu vee kuindanaa mameenguindetsuñu, nejtaa ne tsa deiñanga tenñu, mika pensanguentsuyu. 7 Ura patiñuya livee inu kuinda ne kayu vera juuya jutyuve; main juuve, tsaanuren mantsa chachillaa ñullanu naꞌbaasa de-aseetanguikareꞌ, juntsa livee inu Cristoꞌ mika ura kuindanu firuꞌ tirenu tyatya deive. 8 Tsandenna mun Diosaꞌ mika ura kuindanu, lala ñullanu naake mijakaamuwa deeñu bain juntsanguityuꞌ veraꞌ mamijakaamulaya, Dioschi tsamantsa taaju de-iꞌ puisa, naa ne iya tsangueꞌ bain, naa ne selusha pajamu anjee tsangueꞌ bain. 9 Yumaa tsandiyu tennaren, manbanu tsuyu: ñulla naa-i mijamuwa deeñuba, juntsa Diosaꞌ mika ura kuindaa kityuꞌ, mun livee inu kuinda veraꞌ juuya mamijakareꞌ bain, tsanguemuya Dioschi tsamantsa taaju iꞌ puisa.  







577

GÁLATAS 1​, ​2  578 10 Ne,

iyaa chachillachee uraꞌ katakutichi tenna miꞌkes netyuyu; Dioschee uraꞌ katakutinuu kiikiyu. Tsaaren chaiba chachillachee kayu uraꞌ katawakutinu pensa kes nentsushu juntsaa, iya Cristochi taawasha kemu chachi jutyutaa tsaanu tsuyu. Pablo naa-itaa Jesúsꞌ mitya kuinda kes nemu tiyañu bain

11 Keranguemu

naatalala, ñullanu wainnu tenve: iya ñullanu Diosaꞌ mika ura kuinda mijakaakaa keeshu juntsa, chachillaꞌ pensachi keꞌ faawaañu kuinda jutyuve. 12 Chachillaa inu juntsa keewareꞌ demijakaañu mijaiba indyuyu, matyu Jesucristoren katawaꞌ kumuinchi juntsa inu dekeemijakaañaa mijayu. 13 Lala judíola naake keenguemu deeñuba, i bain tsangue keranguenu uranuya, Jesúsnu keranguemu Diosaꞌ chachillanu bendaa kes neꞌ kaꞌ, yalanu tituba kemuwaañu bain ñulla mereꞌbanguemulaa tenve. 14 Matyu lala judíola naake keranguemu deeñuba i bain yaiba tsanguen chunu tinbutalaya, iba pareju pumuutala iyaa kayu dajkawaayu, lalaꞌ tinbu rukula naaken chumuwa deeñu bain ura tsa tsangue kemishtimuwaꞌ mitya. 15 Naa iya entsaa chachi junuuñuba, Dios inu naa nakayaba indyuren miꞌkeꞌ kave. Tsejtu tsamantsa estyamuꞌ mitya, inu yaꞌ chachi tirenu mikave. 16 Tsejtu inu yaꞌ Nanu keemijakaave, judío chachi jutyulanu Diosaꞌ mika ura kuinda wandis neneisa tyatu. Tsenñu naakenuuñuba munuba pakeꞌmeraa kibanguindyuwayu; 17 tsenmin iya kayu Jesúsꞌ mitya kuinda kenu laraꞌ eramu tiyaba indyuren, ajkeꞌ tsaa ruku jumulanu bain pakeꞌmeenu ne Jerusalénsha jii ibain-indyuwayu. Tsaityuꞌ, naa keediba iꞌmujchi Arabia tusha jiwayu, tsaiꞌ manen bene Damascobi mavijiwayu. 18 Bene pen añu tinsha Pedroꞌ junga yaa jitu, Jerusalénsha yaba 15 malu chuwayu. 19 Tsejtu Jesúsꞌ mitya kuinda kenu laraꞌ eramu rukulanu vera juulanuya kataindyuwayu, Bale Rukuꞌ naatala Santiagonun kataakiwayu. 20 Entsa pilla kentsaashu juntsa, Diosaꞌ ajuusharen tsandinu tenve: anbuda palaa jutyuve. 21 Tsejtu bene Siria tusha bain, Cilicia tusha bain tsai jiwayu. 22 Tsaaren Judea tusha Cristonu kerangueꞌ vee vee mujtu waku wakudimulaya inu kataꞌ kerajtuwa deeve. 23 Matyu ne entsa entsandindetsun meraawa deeve: Kaspee tinbutalaya lalanu tuꞌnu bendaa kes neneimu unberee, challaya Diosnu keenguenu kuinda mijakares nentsuve, naa kaspelee tsaa keenguenu kuindanu demanbirekechi tyatyaimuwa juꞌba, tiiti detiñun. 24 Tsejtu i entsaintsuñu demijatu, in mityaren, Diosnu tsamantsa urave tiꞌ sundya sundyaimuwa deeve.  

























2

Jesúsꞌ mitya kuinda kemula Pablonu yala tsaave tyala.

1   Paitya

taapai añusha manen Jerusalénsha Bernabéba miitu, Titonu bain miyaꞌ jiwayu. 2 Matyu Diosren jisa tyaꞌ keewaañu iwayu tsaiꞌ jimi. Tsejtu junbi keranguemulaꞌ bale rukulaban juu dewaꞌditu yalanu wainwayu, iya judío chachi jutyulanu Diosaꞌ mika ura kuinda titi mijakarendu bain. Entsandiꞌ wainmiya, iya kaspele mijakaakeesu juntsa bain, naa challa  

 579

GÁLATAS 2

mijakaakintsaashu juntsa bain mijakareiꞌñuba uraa tiren jutyu tenñundiwayu tsandimi. 3 Tsejtu i yalanu tsandiñu uwain tsaave detyaꞌ mitya, iba bulu pumu ruku Titonu, naamika griego chachiñu bain, Dioschi señas ikutide tiꞌ ne mandanguee kiba dekityuwa. 4 Tsenñuren mantsa anbuda keranguemu naatalala lalaꞌ kejtsapala dus vijaꞌ depuwa, naajutaa lala Jesucristoba tiba bulla jutyu livee juu dechuñuba keemijanu tyatu, tsenmin lalanu leichi uuden in chumu chachi mandirenu detyaꞌ mitya. 5 Tsenñuren juntsa anbuda keranguemu naatalalanu jaiba meenguindetyuwayu, tsenmalaa anbuda jutyu Diosaꞌ mika ura kuinda ñulla depiretyusa tenñuꞌ mitya. 6 Elesha bale chachi keengayamula inu tiba kasa kuinda juuya demamijakaatyuwa (tsaaren yala kaspele naajuwa deeñuba inaa nejuuve, Dioschiya muba manbarejuu juukeeñuꞌ mitya). 7 Tsajuꞌ Diosya Pedronu naakeꞌ judío chachillanu Diosaꞌ mika ura kuinda kes neneinu taawasha kumuwa juꞌba inu bain tsangueꞌ, judío chachi jutyulanu tsangues neneinu taawasha kuwañuve detyawa. 8 Matyu Pedronu, Jesúsꞌ mitya kuinda kenu laraꞌ eramu tireꞌ judío chachillaꞌ junga mandanguemu Diosren inu bain Jesúsꞌ mitya kuinda kes nenu eramu tireꞌ judío chachi jutyulaꞌ junga mandanguiñaa detyawa. 9 Tsejtu Santiago bain, Pedro bain, Juan bain, yalaa keranguemulachi aa bale ruku keengaya chumula uwain inu bain Diosren tsangues nemu ruku tireñaa detyawa. Tsejtu yaiba manbarejuren taawasha kemu deeve tyaꞌ keewaatu, inu bain, Bernabénu bain tyaapa dekuwa. Tsejtu yala judío chachillaꞌ junga taawasha dekenmala, lalaa judío chachi jutyulaꞌ kejtsapala tsanguenu deshuwawayu. 10 Tsejturen judío chachiitala pure jumulanaa lalanu tengaya judei tiꞌ depawa, tsaaren iya juntsanguenu yumaa pensangueꞌ tanawayu.  















11 Tsaaren

Pablo Antioquíasha Pedronu nepami.

ma bijee Pedro Siria tusha Antioquía pebulubi jitu, Dioschi tsanguen jutyuu kentsuñu, yaꞌ kajuunuren iya nepawayu. 12 Umanbeleya judío chachi jutyulaba bulu panda fifikendun, Santiagoba buunamu keranguemula mantsa dejinmalan, Pedro judío chachi jutyulanu jayu jayu mavelaꞌ mijiꞌ yaiba bulu panda mafityui tiyawa, Dioschi señas iñaa urave tiitinu chachillanu jelanchin. 13 Tsejtu Pedro tsa jutyuren tsaañungue keewaañu, vejan keenguemu judíola bain, naa Bernabé bain juntsaa kivete dekiwa. 14 Tsenñuꞌ mitya anbuda jutyu Diosaꞌ mika ura kuinda naati pamuuñuba tsanguendetyuñu, muba demeena Pedroꞌ kajuunuren entsandiwayu: Ñu, judío chachi ma juuren, judío jutyu chun tsanamuba, ¿nenñaa judío chachi jutyulanaa, judío chachi juuñungue dechuijkaanu tenguen? tiwayu.  





15 Lala

Diosaꞌ mika ura kuindanu keenguetaa livee inu dejuve.

nakayamin judío chachi juu pajtyaimuwa deꞌ mitya, judío jutyu ujcha lan chachi dejutyuyu. 16 Tsaaren mideeyu mu bain ne Moisésꞌ wandya  

GÁLATAS 2​, ​3  580

lei naakide tiñuba, tsanguitaa yalaꞌ ujchaꞌ mitya kuipa tajtui shuwatyu deeñuba, matyu Jesucristonu keenguitun livee iinuu judeeñu bain. Tsenñuꞌ mityaa, lei naake mandangueñuba tsanguetaa livee inu miꞌkiꞌmujchi, naa laa bain Jesucristonaa keenguemuwa deeyu, tsangueꞌ keenguitaa lalaꞌ ujcha kuipa livee inu. Naa mu bain Moisésꞌ wandya lei naaken chunu mandanguiñuba tsanguen chutaa Dioschi ujcha kityu kuranu dejutyuve. 17 Tsaaren lala Cristoꞌ mityaa kuipa tajtu demandinu miꞌkenduren tsaa laa bain ujcha lamu chachi juu keengaya deinmalaya, ¿Cristaa lalanu tsangueꞌ ujcha lamu chachi tiremutun? ¡Tiꞌ mityaba tsa jutyuve! 18 Tsaaren Cristoꞌ mityaa livee inu juve titu, iya Moisésꞌ wandya leinu meenguetaa livee inu jutyuve titun, manen juntsanu mameenguetaa livee inuu juve tishu juntsaa, kuipa keengaya junu tsuyu. 19 Iya leinu meenguendu mijayu naa leichiya livee in jutyu juꞌba. Tsaꞌ mitya leinu meenguityu tiyaꞌ leichiya peyaiñuu iyu, juntsaitaa Dioschin juu chunu. Tsajuꞌ Cristoba kuusanu bulu tuꞌviꞌ peyaiñuu iyu. 20 Tsaꞌ mitya umaa iya chuñunatyuyu, Cristaa inu chuve. Challa chumiya iya livee inu Diosaꞌ Nanu keenguen mityaa chuyu, ya inu estyaꞌ in mitya peyañu. 21 Tsajuꞌ Dios Cristoꞌ mityaa tsamantsa uukeꞌ kuñu, iya pashkandendyuve; matyu lei naa naakide tiñuba tsanguendaa Dioschi ujcha tajtu kurainaaba juñuya, Cristo peyaiꞌñuba uraanun peyañuve.  









3

Leiya livee kityu, Cristoren livee kemu juu.

1   Galaciasha

chulla, tsamantsaꞌ chachi jutyudei. Jesucristo naa-i kuusanu tuꞌviꞌ pemuuñu bain ñullaꞌ ajuusha tsangue keewaañu kataakeñunguemu chachillanuba, ¿maa tsangueꞌ ñullanu vee kikeñu deken? 2 Ñullanu entsa main pakeꞌmereꞌ mijanu tenve: ¿Ñulla Moisésꞌ wandya lei naatiñuba tsanguendaa Diosaꞌ Espíritu dekaa? ¿Ñullanu demijakaañu Diosaꞌ palaanu mereꞌ keranguitaa dekaa? 3 ¡Tsamantsaꞌ chachi jutyudei! ¿Nenñaa Diosnu ajkeꞌ keengueꞌ jinduya Espíritu Santoꞌ mityaa keenguemu dejuꞌba, challaya Espíritu Santonu keeminchangueꞌ, ñui tenee Dios naakesa tyañuba tsanguenu kiikendu dekiyu? 4 Tsaaya ¿ura nebaaderen tsangueꞌ puitu deiyu? ¿Nejtaa nebaadewaañu? 5 ¿Dios ñullanu Espíritu Santo kuwaꞌ, naa tiba tsamantsaa kiikenu juu bain keꞌ keewaatu, leinu demeenguiñaa tsanguen? ¿Diosaꞌ mika ura kuindanu mereꞌ dekeenguiñaa tsanguindyuka? 6 Asu Abraham millanu mandengakisai: ya Diosnu keenguiñu, yanu Dios naakesa tyaꞌba tsanguen chumu kureve. a 7 Tsenñuꞌ mitya ñulla minu dejuve naa Diosnu keenguemu chachillaa Abrahamnu seraꞌ jimu chachi kuramu deeñuba. 8 Diosya naa judío chachi jutyulanu bain yalan yanu dekeenguishu juntsaa, yaa naakesa tyaꞌba tsanguen chumu dekurenuu  













a 3.6 Génesis 15.6

 581

GÁLATAS 3

juꞌba yumaa miwaꞌ mitya, yaꞌ kiikanu entsangue piikekaamuwaañu, juntsa naraa kuinda Abrahamnu waintu entsandimuwaami: Ñuꞌ mityaren naaju chachillaba Dioschi uraꞌ inu detsuve, b timuwaami. 9 Tsaꞌ mitya mun keenguemulaya, tsaren keenguemu Abrahamba buluren Dioschi uraꞌ inu detsuve. 10 Tsaaren lei naatiñuba juntsanaa meengueꞌ livee inu tyamulaya Dioschi taaju iꞌ puinu detsuve, Diosaꞌ Kiikanu entsandiñuꞌ mitya: Mun Moisésꞌ wandya lei pilla kiikanu naa naatiñuba naa-uwanuba kumuinchi tsa tsanguiꞌshu juntsaa, Dioschi taaju iꞌ puisa, c tiꞌ pillave. 11 Tsaꞌ mitya ne Moisésꞌ wandya lei naake mandangueñuba tsanguitaa lalaꞌ ujcha kuipaꞌ mitya livee inuu jutyuñuba narai aseeta ive, matyu Diosaꞌ Kiikanu entsa bain entsandiñuꞌ mitya: Dios naakesa tyañuba tsanguen chumu chachiya Diosnu uraꞌ keenguen mityaa chunu tsuve, d tive. 12 Moisésꞌ wandya leiya keenguikenutsumi jutyuꞌ ne entsandive: Lei naatiñuba tsanguen chumu chachiya leinu meenguentsuꞌ mityaa chunu tsuve, e tive. 13 Lei naatiñuba tsanguen chuꞌ, Dioschi taaju in chunu deenun, Cristo lalanu laꞌkaꞌ livee keꞌ, yaa lalaꞌ mitya Dioschi taaju ive. Diosaꞌ Kiikanu entsandive: Mun chinu tuꞌviꞌba Dioschi firuꞌ kuraꞌ kuipa viꞌ taaju iꞌ puiñu keewarave, tiꞌ pillave. f 14 Tsaa puimiya, Dios munuba uraꞌ dekenu tsuyu tiꞌ Abrahamnu pamuwaañuꞌ mityaa, Jesucristoꞌ mityaren naa judío chachi jutyula bain Dioschi uraꞌ inu deshuwave, tsenmalaa Dios lalanu Espíritu Santo kuwanbera kenu tsuyu tiꞌ pamuwaañu, lala Cristonu keenguetu Espíritu Santo kanudetsu.  











Abrahamnu Dios naatiñuba Moisésꞌ wandya lei nejuu tiretyu.

15 Keranguemu

naatalala, chachilla naakemu deeñuba juntsanu laapuꞌ panu tenve: Ma ruku uwain tsanguenbera kenu tsuyu tiꞌ yaꞌ mumu puꞌ piikeꞌ tsuushu juntsaa, mu bain juntsanu balejtu kureꞌ ne veraꞌ mannu dejutyuve. 16 Tsaꞌ mitya kaspele Abrahamꞌ kuindanu patintsaashu juntsanu pensangueꞌ keekisai: Abrahamnu bain, naa yanu seraꞌ jimunu bain, uwain tsanguenbera kenu tsuyu tiꞌ Dios entsandi pamuwaave: Diosaꞌ Kiikaya “ñunu seraꞌ jimulanu” tiꞌ paindyuve; “ñunu seraꞌ jimunu” tiꞌ pave, Cristonaa laapuꞌ pantsuꞌ mitya. g 17 Entsandindundiyu: Dios Abrahamnu, vetaꞌ vetaꞌ tsanguedaa tiꞌ ma shuwaimuwaañuꞌ mitya, 430 añu ma iinsha bene faamu Moisésꞌ wandya leiya juntsa palaanu balejtu tirenu jutyuve, Dios uwain tsanguenbera kenu tsuyu timuwaañuꞌ mitya. 18 Dios lalanu kuwanbera kenu tsuyu tiñu, Moisésꞌ wandya leinaa meenguendu kanuu  





b 3.8 Génesis 12.3; 18.18 c 3.10 Deuteronomio 27.26 d 3.11 Habacuc 2.4 e 3.12 Levítico 18.5 f 3.13 Judíotala, mallee tiꞌ mityaaba kuipa viꞌ tutashu juntsaa, bene chisha teepuꞌ eengaamu deeve, Dioschi firuꞌ kurave tiꞌ keewaatu. Deuteronomio 21.23 lende. g 3.16 Génesis 12.7

GÁLATAS 3​, ​4  582

jushu juntsaa, Dios lalanu kunu tsuyu tiñu kaya jutyuchuve. Tsaaren Abrahamnu Dios kunu tsuyu timuwaꞌ mitya, ne kuwakenu shuikive. 19 Tsaashu juntsaa, ¿tyeenguenaa Moisésꞌ wandya lei baletun? Matyu chachilla ujcha landetsuñuba mijakaanaa, entsa lei faawarave. Tsejtu tsanguemiya Abrahamnu seraꞌ jimu Dioschi Miꞌkeꞌ Kayamu ruku kayu jaindyuya juntsa uwain tsanguenbera kenu tsuyu tiñu jumunu meenguen chunaa tsanguive. Tsenmin entsa lei anjeela Moisésnu demijakaañaa, Moisés bain chachillanu ne mijakaakemuwaami. 20 Tsaaren Diosya main juꞌ mitya, yaren Abrahamnu tsanguenu tsuyu tiꞌ pamuwaañuꞌ mitya, vetaꞌ vetaꞌ uraꞌ tyawaanu wandis nemu chachi menestejtuve.  



21 Tsaashu

Lei tyeenguenaa baleñu bain

juntsaa, ¿Abrahamnu Dios uwain tsanguenbera kenu tsuyu tiꞌ pañu palaanu Moisésꞌ wandya leiya masmiꞌ pamutun? Tsa jutyuve. Leiren Diosba uraꞌ chumishtinu tiremuwaashu juntsaa, Moisésꞌ wandya lei naakide tiñuba tsanguenduren Dios naakesa tyañuba tsanguen chumu chachi kurachu deeve. 22 Moisésꞌ wandya leichiya kumuinchi chachilla ujcha lamu tene tiradeiꞌ mitya, livee inuuya dejutyuve, tsenmalaa mu bain Jesucristonu keenguemulaya Abrahamnu Dios tyee tsanguenbera kenu tsuyu tiñuba tsaikutinu junudetsu.  

23 Cristonu

Yumaa Diosaꞌ na deeyu.

uraꞌ keengueꞌ livee inu malu kayu jaindyuya, juntsa uraꞌ keenguenu keꞌ keewara malu kayu jaindyuya, Moisésꞌ wandya leichi lala peesu punañunamuwaala. 24 Tsajuꞌ, Cristo kayu jaindyuya, Moisésꞌ wandya leiya lala naaken chunuu juñuba juntsa waintsumuwaave, tsenmalaa bene Cristo janmala yanu uraꞌ keengueꞌ Dios naakesa tyañuba tsanguen chumu kuraa majukeenutsu. 25 Tsaaren challa yumaa Cristonu uraꞌ keenguenu tinbu jañuꞌ mitya, lala naaken chunuu juñuba wandimu leichiya ma uuden intsun dejutyuyu. 26 Tsajuꞌ ñulla Jesucristonu uraꞌ dekeenguemiya, kumuinchi Diosaꞌ na tene judeeve, 27 matyu naajulaba Cristoꞌ mitya mungaramin, ya juuñui detiyaꞌ mitya. 28 Tsajuꞌ naa judío chachi dejuꞌ bain, griego chachi dejuꞌ bain, manda-iꞌ taawasha kemu dejuꞌ bain, naa nejuu maali chumu dejuꞌ bain, naa unbee ruku dejuꞌ bain, naa supula dejuꞌ bain Diosaꞌ ajuushaya vee vee dejutyuve. Jesucristoba bulu jushu juntsaa, kumuinchi ñulla main juuñu deeve. 29 Tsajuꞌ ñulla Cristochi deꞌ mitya, ñui bain Abrahamnu seraꞌ jimu chachi kuramu deeve. Tsaꞌ mitya yanu seraꞌ jimulanu tyee tsanguenbera kenu tsuyu timuwaañuba ñui bain tsaren inu detsuve. 1  Iya entsandinu tenñundiyu: Yaꞌ apala ti detañuba bene yaa mandadinuu kaana juꞌba chaiba wajkayishu juntsaa, manda-iꞌ taawasha kemu chachillaba buuteꞌ pensangueꞌ keeñuya, juntsaba jaiba  











4



 583

GÁLATAS 4

veraꞌ jutyuve, naa bene yaꞌ apala ti detañuba yandene madandiyainuu juꞌ bain. 2 Wajkayinu uwanuya vee chachillaa yanu washkeꞌ, naa naakenuu juñu bain kemishtimu deeve, yaꞌ apa tsanguikarengama. 3 Matyu laa bain entsa kaana juuñu deeyu: Laa bain wajkayi juuñuunu uranuya, entsa tusha firuꞌ kekaamu espiritulachee uuden juuñuu juwa deeyu. 4 Tsejturen yumaa tsanguenu tinbu janmalan, Dios yaꞌ Nanu chaꞌ shinbunu kakaatu engu eemuwaave, tsenmin nakayatu Moisésꞌ wandya lei naaken chunu uuden juñuba tsanguenu uuden in chumuwaami, 5 tsangueꞌ lala juntsa leichi manda-in chuchunamulanu umaa tsaanchiya mamanda-ityu tireꞌ, lalanu bain yaꞌ na detirenu. 6 Tsejtu lala yumaa yaꞌ na deeñuꞌ mitya, Dios yaꞌ Naꞌ Espíritu lalaꞌ tenbukasha chujtiñu, juntsa Espíritu “In Apa” tiꞌ pakanchin juuve lalaꞌ mitya. 7 Tsajuꞌ ñu yumaa manda-iꞌ taawasha kemu chachi juuñuu jutyuve, ñuya Diosaꞌ nave. Ñu yaꞌ na juꞌ mitya, Dios ura uwain ti bain kunu tsuyu tiñu, juntsa ñuchi detirenuu juve, matyu Dios tsaa mutyañuꞌ mitya.  











8 Kaspele

Keranguemulaꞌ mitya Pablo yuj pensandyami.

ñulla kayu Diosnu kerajtunu uwanuya, ura Dios jutyulanaa keenguendu, veelachi uuden in chumu chachi juuñuuwa deeve. 9 Tsaaren challaya ñulla Diosnu keenguemu detiyave, ura patiñuya, Diosya ñullanu yaꞌ chachi detireve. Tsaanuba, ¿nejtaa manen juiꞌñuba ne uraa entsa tusha firuꞌ kekaamu espiritulachee mamanda-iꞌ tiba kan jutyun juntsaalachee taawasha mangue manguekemu chachi mandinu tiyandu deiyu? 10 Ñulla chai bain naa bale malu juula bain, naa bale chuꞌchaya juula bain, naa bale tinbu chayaiñu bain, naa kasa añu machañu bain tyee kemu deeñuba ñulla tsa tsanguindetsuve, tsanguentsunu menestejtunuren. 11 Tsajuꞌ ñullaꞌ mitya iya taawasha kikeeshu juntsa ura nebaade ma iiñuve tenve. 12 Keranguemu naatalala, i bain ñulla naadejuñuba tsai mandiyu. Tsaꞌ mitya ñui bain i naajuñuba tsaa dejusa tenve. Iya entsandindu ne ñulla inu firuꞌ kendetsuñundindyuyu. 13 Tsenmin ñulla mideeve iya ajkeꞌ bijee ñullanu Diosaꞌ mika ura kuinda mijakaandu, ñullaꞌ junbi dilu punataa tsanguenuu faañu tsanguemuwaañu bain. 14 Tsenñu naa iya diluñu, ñulla inu ne keeminchanguenuu juñu bain, tsangueba dekityuwa, tsenmin jatsaꞌ kureꞌ keekiba dekityuwa, naamika iya diluñu tsangue pensanguikaanuu juñu bain. Tsejtu tsangue pensanguityumee, ñulla inu Dioschi anjeeyaaba juñu mikan tsanguemuwa dejuꞌ, Jesucristo juñu mikan tsanguemuwa deeve. 15 Tsen jumala tsamantsa desundyasuba ¿challa naa-iꞌ piyan, juntsa ñullaꞌ tsamantsa sundyanu pensa? Ura uwaindiyu ñulla jumala tsamantsa sundyanchiren inu ñullaꞌ kapuka kalaꞌ kutaa kalaꞌ kuwakenu detyasuba, ¿challa tyee de-iyu? 16 ¿Iya ñulla juntsa deeñu anbutityun mityan, ñullaꞌ kundaa tiya-ii? 17 Juntsa chachilla ñullanu miꞌpele detyave. Tsejtu tsandyandu, ne uraꞌ kenu pensa jutaa tsandyaindetyuve. Yalaa ñullanu laaba maveenu pensaa detave, tsa dekenmalaa bene ñulla yalanu masuudinu detsuve tyatu.  

















GÁLATAS 4  584 18 Veelanu

miꞌpele tyaꞌ keewaañu yuj urave, uraꞌ kenu pensa jutaa tsaashu juntsaa. Tsaaren naa-uwanuba tsaanuu juve, ne i ñuiba bulu puñun tsaa jun jutyu. 19 Kailla, in kailla, manen ñullaꞌ mitya mika pensandenve, ñulla Cristochi narake tirekutindetyuya. 20 ¡Ñullaꞌ mitya ti pensanguen tsaa ma juꞌ mitya, challan ñullaꞌ junbi punatuya urachuyu tenve, ñuiba kayu uraꞌ kuinda kenu!  



21 Ñulla

Agar, Saraba naadejuñuba, lei bain Dioschi mika ura kuindaba juntsaañu deeve.

Moisésꞌ wandya leichi uuden juu chunanu tyamula, inu wainkai tenve, ¿tsejtu ñulla meraꞌ kerajdetuu juntsa lei pilla kiikanu naatimuwaañu bain? 22 Juntsa kiikanu, Abraham pai na miyandimuve tiꞌ pillave: mainya yaichi manda-iꞌ taawasha kemu shinbunu nakakaami, kamainya, maali nejuu chumu shinbunu nakakaami. 23 Manda-iꞌ taawasha kemu shinbuchi kayamu naya, matyu chachilla tsanguemu deeñu ne kayaive, tsaaren nejuu chumu shinbuchi kayamu naya, matyu Dios ura uwain tsanguenbera kenu tsuyu timuwaañu juntsaiꞌ puinaa kayave. 24 Entsa kuinda judeeshu juntsala entsaave tiꞌ mijakaamu kuindave. Dios chachillanu naakenu pamuwaañuba entsa pai shinbula main main vetaꞌ vetaꞌ tsanguedaa tiꞌ keewaraañu deeve. Agarya Sinaí kuyinu laapuꞌ keewarave, veelachi uuden in chumu chachillachi yaa yaꞌ ama juuñuuwaꞌ mitya. 25 Uwain Agarya Arabia tusha chumu Sinaí kuyinu laapuꞌ patiñuuve. Tsenmala entsa Sinaí kuyi bain judíolaꞌ aa pebulu Jerusalénnu laapuꞌ patiñuuve. Junu chumu chachilla yaꞌ kailla juuñu dejuꞌ, yai bain veelachi uuden in chumu chachi juuñu deeve, Moisésꞌ wandya leinu pensanguiñuya. 26 Tsenmala kaiꞌsha chumu Jerusalén pebuluya veelachi uuden in chumu juuñuu jutyuve, tsenmin juntsa pebuluya lalaꞌ ama juuñuuve. 27 Matyu Diosaꞌ Kiikanu entsandive: Ñu, nakatyu shinbu, na miyajtu shinbuya, sundyade; matyu sundenganchin wati watitide, nakandu naa-i kityamu deeñuba mijtu shinbuya. Matyu challa unbee mangueviiñu imu shinbuya, unbee miyanuba kayu pullake na miyandinu tsuve, h tive. 28 Keranguemu naatalala, ñulla Isaac juuñu deeve, matyu Diosren uwain tsanguenbera kenu tsuyu tiñu kayamu na deeve. 29 Tsajuꞌ kaspele tsaaya, chachilla naa-iꞌ nakamu deeñuba tsaiꞌ kayamu naya, Espíritu tsanguikaañu kayamu nanu firuꞌ kentsumuwaasu, chai bain ñullanu tsaren juuñuu juve. 30 Tsaaren Diosaꞌ Kiikanu naatiñu meesai. Uwain entsandive: Manda-iꞌ taawasha kemu shinbunuya yaꞌ naba jukaꞌlareꞌ eede, matyu yaꞌ apala ti detañuba bene depeñu, manda-iꞌ taawasha kemu shinbuꞌ naya nejuu chumu shinbuꞌ naba pareju mandadinu jutyuñuꞌ mitya, i tiꞌ pillave. 31 Tsaꞌ mitya,  



















h 4.27 Isaías 54.1

i 4.30 Génesis 21.10

 585

GÁLATAS 4​, ​5

keranguemu naatalala, ura pañuya lalaya manda-iꞌ taawasha kemu shinbuꞌ na juuñuu dejutyuyu; lalaya nejuu chumu shinbuꞌ na juuñuu jumu deeyu.

5

Cristoya nejuu uraꞌ chunu tireve.

1   Cristoya

lalanu nejuu tiba jutyu uraꞌ dechunu chachi tiremiya, tsaa dechusa tyataa tsanguive. Tsenñuꞌ mitya tujleiꞌmujchi tsaa jintsuꞌ leiꞌ mitya chumu chachee mandinu kityudei. 2 Iya, Pablo, ñullanu entsandinu tsuyu: ñulla Dioschi kuranu tiꞌ señas de-ishu juntsaa, ñuichiya Cristo nebaade peyaiñuu juuve. 3 Tsaꞌ mitya entsa mandintsuyu: mun Dioschi señas imulaya, Moisésꞌ wandya lei naa naatiñuba kumuinchi tsa tsanguemu mandiyanuuya juve. 4 Ñulla Moisésꞌ wandya lei naakide tiñuba tsa tsanguendaa Dioschi uraꞌ kemu kuramu deeyu tyamulaya, tsanguendu Cristonu manbakaꞌ miinchi ideiñuve, tsejtu Dios estyaꞌ uraꞌ kenu tyamuwaañu bain ñulla tsaa peedi-inchi ideiñuve. 5 Tsaaren lalaya Cristonu keenguendu, Dios naakesa tyañuba tsanguen chumu kuranu dejuꞌba tsai katawanu sunden dekeenayu, Espíritu tsanguikaañuya. 6 Jesucristonu keenguemulachiya Dioschi señas juꞌ bain, jutyuꞌ bain nejuuve; ura pañuya, veelanu estya estyaindaa Jesucristonu uraꞌ keenguemu juꞌba tsangue keewaanuu juve. 7 Ñulla mika uraꞌ kerangueꞌ jindetsusuba, ¿tsen maa ñullanu bulla keꞌ anbuda jutyu ura kuindanu mameenguen jutyudekaren? 8 Ne ñullanu mika mikakemu Diosya tsangueꞌ vee pensa mangarebanguindyuve. 9 Asu tsaatyuka naatimu deeñuba: Pujkiwaanu llujpepe ka jayun pukeñun, pan kiikenu llujpenu tsaa depujkikaakemuwaasu, juntsaave. 10 Matyu Bale Rukuya uwain ñullanu veraꞌ pensa mangui manguikekaanu juve tendyuve. Tsaaren mun naꞌbaasa paꞌ ñullanu mandupiwaanu kemulanuya, naa mun tsanguemu juñu bain, Dios taaju puitenu tsuve. 11 Keranguemu naatalala, naa inu laapuꞌ kuinda keñu bain entsaave: iya chaikama Dioschi señas idei tiꞌ mijakares neneiñuya, ¿tiꞌ mityaa judíola inu firuꞌ kenu bendaa kes neneitu den? Ne tsandis nemaaba jushu juntsaa, iya Jesucristo kuusanu tuꞌviꞌ peyañu kuinda keñu judíolachi nejuunu juve. 12 Tsaꞌ mitya mun ñullanu bulla kes nemu dejuꞌ bain, ¡matyu tsaa yai tene Dioschi kuranu tiꞌ, señasren iityumujchi tsaa kumuinchi dedaakaya deisa tenve! 13 Keranguemu naatalala, Dios ñullanu mikatu, Moisésꞌ wandya leiꞌ mitya chutyu chachi tirenaa tsanguive. Tsaaren ne tsa deeyu tyaꞌ, leichiya uuden juu dechutyuꞌ mitya, naake firuꞌ kenu pensangueꞌba tsanguenu kityudei. Tsaamee estyaꞌ keewareꞌ vetaꞌ vetaꞌ uraa ken chudei. 14 Enu naaju pillañuba tsa tsanguishu juntsaa, naaju lei jumulanuba demeengueꞌ pullaiñuu juuve: Ñu maali naa-i estyamu juꞌba ñuba kalen chumu chachinu bain juntsai estyade, j tiñu palaanu. 15 Uraꞌ juꞌ, ñuitalaren  



























j 5.14 Levítico 19.18

GÁLATAS 5​, ​6  586

ti kenduba midei; firu animaa juuñuu tejkuꞌ defiꞌ vetaꞌ vetaꞌ firuꞌ ken dechushu juntsaa, ñuitalaren tsaa millainu detsuve. Chachilla ti kendyamu deeñuba, Espíritu tyee kesa tyamuñuba

16 Tsenñuꞌ

mitya ñullanu entsandintsuyu: Espíritu tyee kesa tyañuba tsaaya ken chudei. Tsanguen dechushu juntsaa, ñullaꞌ firuꞌ kekaamu pensanu meedin dejutyuve. 17 Matyu firuꞌ kekaamu pensaya Espíritu lalanu naakekaanu tyamuñuba tsanguikaanu tyatyuve, tsenmala Espíritu Santo bain naakekaanu tyañuba firuꞌ kekaanu pensa bain tsanguikaanu tyatyuve. Tsajuꞌ juntsala yai tene tsanguikaanu tyaindetyuñuꞌ mitya, ñulla ti kenu pensanguikeꞌ bain juntsanguenu dejutyuve. 18 Tsaaren ñullanu Espíritaa washkeꞌ miyaꞌ jintsushu juntsaa, ñulla Moisésꞌ wandya leichi manda-iin dechutyuve. 19 Firuꞌ kekaamu pensanu bendaa jimula tyee kemu deeñu bain narai kataamuve: yalaa naꞌbaasa tsa tsaimu deju, Dioschi firuꞌ kurainuu kemu deju, tsenmin uu yujtyanuu bain keturen, yujtyatyu deju, 20 chi dyuslanu aawa kureꞌ keewaamu deju, minchaꞌ rukulanu keenguemu deju, vetaꞌ vetaꞌ tyutyan chumu deju, vetaꞌ vetaꞌ peletu faawaren chumu deju, yuj selandyamu deju, jei ajaavi ajaaviimu deju, kundaa tiren chumu deju, vee vee pensanguikaamu deju, naake pensangueꞌ bain juntsaren uraave tyamu deju, 21 kishtyamu deju, viñamu deju, ti fikeꞌ bain jayu findyatyu deju, vera bain entsa keraa tene kiikemu deeve. Tsajuꞌ kaspele ñullanu yumaa wainwayu tennaren, mawainnu tsuyu: entsanguemu chachillaya Diosnu yalaꞌ rei juu tananu dejutyuve. 22 Tsenmala Espírituya entsaaya kekaamuve: munuꞌbaasa estyan chunu, sunden chunu, tiba bulla jutyu uraꞌ chunu, jei kidandai paijtyu junu, munuba uraꞌ ken chunu, mika uraꞌ chachi junu, naati paꞌ bain tsanguenu, 23 daj keewaatyu junu, tsenmin maaliren tyee urajtu kiikenu tyamu juꞌba juntsa tsanguityuu juu bain tiremu juve. Tsajuꞌ entsanguen chunutalaya naaju leiba masmiꞌ patinuu jutyuve. 24 Tsenmala Jesucristochi judeeshu juntsa chachillaya, kaspele ujcha lan chutu naaken chumuwa dejuꞌba juntsa bain, naa firuꞌ kenu pensa jumula bain kuusanu tuꞌpukiñuu dekive. 25 Tsajuꞌ challa lala Espírituꞌ mityaa dechumiya, lalanu Espíritu naakenu tyañuba, juntsai kutisai. 26 Dajkeewaren chunu kityusai, ne veelaba kundaa lainuu bain ken chutyusai, tsenmin ne vetaꞌ vetaꞌ kishtyain chunu bain kityusai.  



















6

1   Keranguemu

Vetaꞌ vetaꞌ uraꞌ kiveten chudei.

naatalala, tsandenna ma chachi ujcha laꞌ ma katawaiñu bain, ñulla Espíritu naakenu tyañuba tsain chumulaya ne firu kebanguiꞌmujchi, uranchi keꞌ deechuꞌ mandirekidei ujcha lamunu. Tsajuꞌ mu bain tsaitaa tsainuu juñuꞌ mitya pashkatyudei. 2 Ñuichi ujcha laꞌ firuꞌ in chunu juutala vetaꞌ vetaꞌ kiveten chudei; tsanguen dechushu juntsaa, Cristoꞌ lei naatiñuba meenguendaa tsanguenu detsuve.  

 587

GÁLATAS 6

3 Mun

tiba jutyumujchin juntsaayu tyaꞌ daj tyamushu juntsaa, maaliren anbutintsuve. 4 Mu bain maaliren naa uraꞌ kentsuꞌ bain minu juve, veelanaa kereꞌ pensangueꞌ yanu pullake uraꞌ kentsuyu tyaiꞌmujchi, 5 matyu main main ti kikeꞌ bain yaiba yaichive; yalaa tyee inu juꞌba tsainu dejuve. 6 Mun Diosaꞌ Palaa mijakarantsuꞌba, tyee uraa tanaꞌ bain mijakaamu mashturunu kuwa kuwakenuu juve. 7 Maaliren anbukityudei. Muba Diosnuya anbukenu dejutyuve. Ñu ti kikeꞌ bain juntsaa awakaakeñunguenu tsuve. 8 Tsajuꞌ chachilla tyee kenu tyamu deeñuba juntsaaya dekeꞌ awakaakeñunguishu juntsaa, urajtu juu tene puꞌ iwaren tsangueꞌ juntsan mityan peya peyaintsunu detsuve. Tsaaren Espíritu Santo tyee kesa tyañuba juntsaaya keꞌ awakaakeñunguishu juntsaa, naa-uwanuba Diosba uraꞌ chunu juuya puka iwaren tsanguenu detsuve. 9 Tsaꞌ mitya uraꞌ kiikenchiya naa-uwanuba tyubanu kityusai; tsajuꞌ ipijpaijtyushu juntsaa uraa tene awakaakeñunguenu detsuyu. 10 Tsaꞌ mitya chaikama tsanguenu juñuꞌ mitya, naa-uwanuba munu bain uraꞌ kenu kiikisai. Naamika kumuinchi chachillanu tsanguenuu jutyuꞌ bain, matyu keranguemu lalaꞌ naatala judeeshu juntsalanuya tsanguisai.  













Uumiꞌteꞌ pañu palaa bain, de-insha pañu palaa bain

11 ¡Keekidei,

ñullanu tsamantsa aa letarachi piikentsuyu ura in tyaapachiren! 12 Ñullanu mandangueꞌ Dioschi señas kikaanu tya tyadeishu juntsa chachillaya, tsanguikareꞌ daj keengayachi tyanchin ne tsa tsa dekive. Tsenmin Cristo kuusanu tuꞌviꞌ peyatu juntsaitaa livee kenu juve tiñu kuindaꞌ mityan firuꞌ inu suran jutyu detyaꞌ mityaa tsa tsa dekive. 13 Tsaaren naa Dioschi kuranu tiꞌ señas jumula bain Moisésꞌ wandya lei naatiñuba juntsanguen chutyularen, tsangueꞌ ñullanu Dioschi señas ikaanu tyatya deive, juntsanguitaa yala ñullaꞌ bulunu Dioschi señas dechujtikaayu tyaꞌ dajtya dajtyainu. 14 Tsaaren iyaa dajtya dajtyainu juꞌba Bale Ruku Jesucristo kuusanu tuꞌviꞌ peyañuꞌ mityaa dajtyanu juyu. Tsajuꞌ, Cristo kuusanu tuꞌviꞌ in mitya peyaꞌ inu livee keñuꞌ mitya, iyaa tiba firuꞌ jumuchiya peyaiñuu junmala, inchi bain juntsa tiba firuꞌ jumu peyaiñuu juve. 15 Tsaꞌ mitya Dioschiya naa señas juñu bain, naa jutyuñu bain nejuuve, matyu ura balemiya kasa na mangayaiñu juuya baleve. 16 Entsa patyeeshu juntsanu mun tsanguen chumulaya, tsandityuꞌba, kumuinchi Diosaꞌ chachilla, ura Israel chachi juuñuulaya, Dioschi tiba bulla jutyu uraꞌ dechujtyasa, naa tenbi keranchi bain tsaren de-isa. 17 Umaa entsa ajkeshaa naa muba inu demanbullakaaputyusa tenve, matyu Jesúsꞌ mityaren in bulunu devillandala muute jujaꞌtee jumulaya, iya Jesúschi manda-iꞌ yaꞌ mitya taawasha kendu taajuꞌ iꞌ puiñu keewarañuꞌ mitya. Tsaꞌ mitya in palaanu demeenguisa tenve. 18 Keranguemu naatalala, lalaꞌ Bale Ruku Jesucristo ñullanu estyaꞌ keewaasa; tsaasa tenve.