MATIOOO̱

Éntjatsii̱eee̱ e̱ Jesukristooe̱ xikó tsꞌén ítꞌa

Matiooe̱

1

Kuí xiꞌbii̱ xi xtae̱ tjii̱e e̱ xi yaꞌaniii̱ Jesukristooe̱ (Rkaaa̱ 3:23-38)

Kuí bí xoO̱joO̱n nínga kjitꞌa jaꞌeén xtaO̱ tjii̱e O̱ xi chjii̱an O̱ i JesukristooO̱ kui xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱, kó Ndabiii̱ ndií AbraaO̱m. 2 AbraaO̱m naO̱ꞌmiii̱ IsaaO̱, kó IsaaO̱ naO̱ꞌmiii̱ JakoO̱b, kó JakoO̱b, naO̱ꞌmiii̱ JudáaO̱ koO̱jo ṉtsꞌii̱e.O̱ 3 Kó JudáaO̱ naO̱ꞌmiii̱ kó naO̱ TamaaO̱r naO̱aaO̱ FareeO̱ koO̱jo SaraaO̱, kó FareeO̱ naO̱ꞌmiii̱ EsrooO̱m, kó EsrooO̱m naO̱ꞌmiii̱ AraaO̱m. 4 Kó AraaO̱m naO̱ꞌmiii̱ Aminadab, kó Aminadab naO̱ꞌmiii̱ NaasooO̱n, kó NaasooO̱n naO̱ꞌmiii̱ SalmooO̱n. 5 Kó SalmooO̱n naO̱ꞌmiii̱ kó naO̱ RaaO̱b naO̱aaO̱ BooO̱, kó BooO̱ naO̱ꞌmiii̱ kó naO̱ Rut naO̱aaO̱ ObeeO̱d, kó ObeeO̱d naO̱ꞌmiii̱ Isaíii̱. 6 Kó Isaíii̱ naO̱ꞌmiii̱ reeO̱ Ndabiii̱, kó reeO̱ Ndabiii̱ naO̱ꞌmiii̱ SalomooO̱ xi naO̱a kamaá chjoO̱ón UríaaO̱. 7 Kó SalomooO̱ naO̱ꞌmiii̱ RoboaO̱m, kó RoboaO̱m naO̱ꞌmiii̱ AbíaaO̱, kó AbíaaO̱ naO̱ꞌmiii̱ AsaaO̱. 8 Kó AsaaO̱ naO̱ꞌmiii̱ JosafaaO̱t, kó JosafaaO̱t naO̱ꞌmiii̱ JoraaO̱m, kó JoraaO̱m naO̱ꞌmiii̱ UsíaaO̱. 9 Kó UsíaaO̱ naO̱ꞌmiii̱ JotaaO̱m, kó JotaaO̱m naO̱ꞌmiii̱ AkaaO̱, kó AkaaO̱ naO̱ꞌmiii̱ EsekíaaO̱. 10 Kó EsekíaaO̱ naO̱ꞌmiii̱ ManaseeO̱, kó ManaseeO̱ naO̱ꞌmiii̱ AmooO̱n, kó AmooO̱n naO̱ꞌmiii̱ JosíaaO̱. 11 Kó JosíaaO̱ naO̱ꞌmiii̱ JekoníaaO̱ koO̱jo ṉtsꞌii̱e,O̱ nii̱xtjin nga tsanguínjoO̱ xtaO̱ xi chjii̱aO̱ni IsraeO̱l nangui BabiloniaO̱. 12 Kó nguije tsanguínjoO̱ nangui BabiloniaO̱ JekoníaaO̱, naO̱ꞌmi kamániii̱ SalatieO̱l, kó SalatieO̱l naO̱ꞌmiii̱ Sorobabel. 13 Kó Sorobabel naO̱ꞌmiii̱ AbiuO̱d, kó AbiuO̱d naO̱ꞌmiii̱ Eliakii̱m, kó Eliakii̱m naO̱ꞌmiii̱ AsooO̱r. 14 Kó AsooO̱r naO̱ꞌmiii̱ SadooO̱k, kó SadooO̱k naO̱ꞌmiii̱ Akiii̱m, kó ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

2

MATIOOO̱ 1

Akiii̱m naO̱ꞌmiii̱ EliuuO̱d. 15 Kó EliuuO̱d naO̱ꞌmiii̱ EleasaaO̱r, kó EleasaaO̱r naO̱ꞌmiii̱ MataaO̱n, kó MataaO̱n naO̱ꞌmiii̱ JakoO̱b, 16 kó JakoO̱b naO̱ꞌmiii̱ KosieeO̱, xii̱ꞌiii̱n naO̱ RiyaaO̱, naO̱aaO̱ KristooO̱. 17 BoO̱aO̱ tsꞌén ngayeje tjii̱eeO̱ O̱ xtaO̱ xi yaꞌaniii̱ ndeskande AbraaO̱m ngaskande Ndabiii̱ tienijún tjii̱eeO̱ O̱ xtaO̱ ma. Ndeskande Ndabiii̱ ngaskande nga ikiyotjii̱nguiii̱ xtaO̱ BabiloniaO̱ ti tienijún tjii̱eeO̱ O̱ xtaO̱ ma. Kó ndeskande nga ikiyotjii̱nguiii̱ xtaO̱ BabiloniaO̱ ngaskande nga katsen KristooO̱ tienijún tjii̱eeO̱ O̱ xtaO̱ ma nga. Bi tsꞌén katsen Jesukristooe̱ (Rkaaa̱ 2:1-7) 18

Bi kamá nga katsen JesukristooO̱: naO̱ RiyaaO̱, naO̱aaO̱ KjisooO̱, jaO̱ boO̱aO̱ je índa nga KosieeO̱ kuO̱ii̱xanjoO̱, tanga nguindieeO̱ nga kꞌuíndojoO̱ xkjín, kamábe nga AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná ngo ndí je katsjaá. 19 Kó KosieeO̱ ndaO̱ xi kaO̱ma xii̱ꞌiii̱n naO̱ RiyaaO̱, ngo ndaO̱ xi kixii̱ kamá, kamámejénjiín nga kjoO̱asO̱ oboá tsjaO̱á nguindyii̱koO̱n xtaaO̱. Kó katsꞌénkjó nga ta ꞌma ꞌma kuO̱ii̱ꞌíjñá. 20 Tanga tjii̱en O̱ ga tjítsꞌénkjó kui niii̱, ngo ndítsjieeO̱ Néná tsíchjii̱ajO̱ o nguO̱ii̱jin ńjñá ján, kó bi katsoó: –KosieO̱, ji xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱, ngataO̱ ndakinjín ma ji nga kuO̱ii̱xenjeO̱ naO̱ RiyaaO̱, chjóoO̱n, ngaO̱tꞌaO̱ ndí xi yaꞌa, AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná boá xi katsjaá. 21 Kó naO̱ RiyaaO̱ ngo ndí kꞌuieé kó KJISOO̱ kuítꞌe jaꞌén, ngaO̱tꞌaO̱ kuí boá xi kꞌoO̱xiéꞌá xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá kjoO̱aaO̱ O̱ jé xí ndyii̱tsꞌen. 22 Ngayeje kui niii̱ kamá tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱tjosón ni xi katsó Néná nga katsáyaá ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná kjiꞌa nga bi katsó: 23 Ngo tsakjin xoO̱ngo ndí koO̱aꞌO̱ aO̱, kó ngo ndí kꞌuieé, kó EmanueO̱l sii̱tꞌa jaꞌén. Néná tikónjoO̱ná, tsó kui eén. 24 Kó nga jaꞌaá KosieeO̱ katsꞌén ni xi katsoó ndítsjieeO̱ Néná kó ixánjoO̱ chjoO̱ón. 25 Kó nde kjii̱e O̱ foyojojoO̱jín xkjín, nga kisꞌieeO̱ ngo ndí naO̱ RiyaaO̱, kui xi KJISOO̱ ítꞌa jaꞌén.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

3

MATIOOO̱ 2 2 MATIOOO̱

Bi tsꞌén kijíkatsijeee̱n já kjínkoón ndí ndí Kjisooe̱ Nguije katsen KjisooO̱ kii̱aO̱ BeleO̱n, ndí naO̱xii̱ńdá xi chjii̱aO̱ni nangui JudeaO̱, nii̱xtjin nga atíxoma ndaO̱ re ErodeeO̱ ngayeje kui naO̱xii̱ńdaá, jachó naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n já kjínkón xi kjindibáni xtjii̱eeO̱ n O̱ nínga fotjo tsꞌueé, 2 kó bi katsó nga asíyá: –¿Ñá tikón re tsii̱ꞌeO̱ xtaO̱ judíoO̱ xi je katseeO̱n? NgaO̱tꞌaO̱ kamáya jii̱n nga jatjo ṉñóo, xtjii̱eeO̱ n O̱ nínga fotjo tsꞌueé, kuíni nga jéꞌe niꞌándikón jii̱n. 3 Nga tsintꞌié kui niii̱ ndaO̱ re ErodeeO̱ achichí ndaO̱ kamaá kui koO̱jo ngayeje xtaO̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n. 4 Kó nguije ítikó ngayeje já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ naO̱xii̱ńdaá, 5 asíyaá ñání boO̱aO̱ nga katsen KristooO̱. Kó kui jaá bi katsoó: –BeleO̱n boá nínga katsen, ndí naO̱xii̱ńdá xi chjii̱an O̱ i nangui JudeaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ boO̱aO̱ tsꞌén ítꞌa xoO̱joO̱n ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná nga bi katsoó: 6 Kó ji BeleO̱n, ndí naO̱xii̱ńdá xi chjii̱an O̱ i nangui JudeaO̱, jijín xi ꞌniú chichí ji nguO̱ii̱jiii̱n xtitjón xi chjii̱an O̱ i nangui JudáaO̱. NgaO̱tꞌaO̱ kꞌii̱e O̱ kjoO̱tjojiii̱n ngo xi koO̱sii̱en O̱ tjón, xi kuO̱ii̱ejO̱ eén ndii̱ya xtaO̱ naO̱xii̱ńdána xi chjii̱an O̱ i IsraeO̱l. 7 KósꞌeO̱ ErodeeO̱ tsíchjii̱aꞌO̱ majo já kjínkoón, kó asíyá chaO̱n chaO̱aO̱n kui jaá nii̱xtjin nga kamáya ṉñóo, 8 kó katsanguiya kui jaá ndí naO̱xii̱ńdá BeleO̱n, kó bi katsoó: –Tanguínjnú kii̱a,O̱ kó tasíyajnú ngayeje ni kjoO̱aaO̱ O̱ kui ndií, kó nguije xchaO̱jnú tꞌíyajnúꞌun tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱jo an kjuíntsꞌendikón an nga. 9 Kó kui jaá nguije tsintꞌieé ndaO̱ reeO̱, kijí. Kó ṉño xi kamábe nga jatjo kii̱aaO̱ O̱ kijítjoón, ngaskande nga kasasien kui ṉñóo nínga tikón kui ndií. 10 Nga kamábe kui ṉñóo achichí tsja kamaá. 11 Kó nga tsꞌasꞌien nguO̱ii̱yaaO̱ kamábe ndí ndií koO̱jo naO̱ RiyaaO̱ naO̱aaO̱ ndií, kó asién tikoó kui jaá kó katsꞌéndikón kó iskjíxꞌá koxaO̱aO̱ kó tsꞌaxié ni xi ndyii̱yaꞌaaO̱ ndií: Ngo xi yaꞌaaO̱ toO̱nsinié, ngo xi yaꞌaaO̱ ni sijeO̱n xi niꞌánkjién nga niꞌándikón Néná, koO̱jo ngo xi yaꞌaaO̱ ndasíjeO̱n chjí xi ꞌmí mirraO̱.

2

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 2

4

12

Kó nguO̱ii̱jin ńjñaá kui jaá kiꞌmíyaá nga nguiti kii̱ajO̱ ín koO̱ejO̱ eO̱ nínga tikón ndaO̱ re ErodeeO̱, kósꞌeO̱ kjeO̱ꞌe ndii̱ya kijí nga kijí nguiní nanguiii̱. Bi tsꞌén kijíjoe̱ xi xchaá Kjisooe̱ xtjii̱eee̱ n e̱ Ejiptoe̱ Kó nguije kijí já kjínkoón, ngo ndítsjieeO̱ Néná jeꞌechjii̱ajO̱ o nguO̱ii̱jin ńjñaá KosieeO̱ kó bi katsoó: –Tii̱sítjii̱n ji kó tiyíjeO̱ ndií koO̱jo naO̱aaO̱, kó tanguínjnú nangui EjiptoO̱ kó kii̱aO̱ tii̱ndyiónjnú ngaskande nga an xi boO̱aO̱ xian an, ngaO̱tꞌaO̱ ErodeeO̱ koO̱ngase ndií tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínkꞌién. 14 Kó jastjíeO̱n KosieeO̱, iskjíbé ndií koO̱jo naO̱aaO̱, kó nga jñoó kijíjoO̱ nangui EjiptoO̱, 15 kó kii̱aO̱ kisꞌiṉdo ngaskande nga kꞌien ErodeeO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga jatjosón ni xi katsoó Néná ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én nga bi katsó: “Nangui EjiptoO̱ tsíchjii̱añ O̱ áaO̱ ndína.” 13

Bi tsꞌén katsanguiya Erodeee̱ nga kiniꞌánkꞌién jakjíndí xii̱xiii̱ 16 KósꞌeO̱ nga kamákjiín ErodeeO̱ nga tsꞌaṉchaO̱jo já kjínkoón, achichí katsꞌénxchán, kó katsanguiya tsii̱ꞌeO̱ nga kiniꞌánkꞌién ngayeje jakjíndí xii̱ꞌin xi nguindieeO̱ nga jó noó xi síndo ndí naO̱xii̱ńdá BeleO̱n koO̱jo ngayeje ndí nangui xi síndo tꞌa kui nguO̱ii̱ndieeO̱, ngaO̱tꞌaO̱ askosoón nii̱xtjin xikó katsoó kui já kjínkoón. 17 KósꞌeO̱ boO̱aO̱ tsꞌén jatjosón ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí JeremíaaO̱ nga bi katsó: 18 Ngo ndaO̱ kandaꞌyaá nangui RamáaO̱, ndaO̱aO̱ xi tsꞌénkjandá koO̱jo xi nii̱maO̱ tjítsó kjoO̱aaO̱ O̱ nga on kjimaaO̱, naO̱ RakeeO̱l boá xi tsꞌénkjandátjé ndií, kó kamámejénjiín nga kiniꞌándajooO̱n ngaO̱tꞌaO̱ je jesón ndií. 19 Tanga nguije kꞌien ErodeeO̱, ngo ndítsjieeO̱ Néná tsíchjii̱ajO̱ o KosieeO̱ nguO̱ii̱jin ńjñaá kii̱aO̱ nangui EjiptoO̱, kó bi katsoó: 20 –Tii̱sítjii̱n, chjábe ji ndií koO̱jo naO̱aaO̱ kó tꞌenjeO̱ ji nanguiii̱ xtaO̱ IsraeO̱l, ngaO̱tꞌaO̱ je kꞌien ngayeje xi kamámejeén katsꞌénkꞌién kui ndií. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 2 3 MATIOOO̱

5 21

Kó KosieeO̱ jastjíeO̱n kó kijíjoO̱ ndií koO̱jo naO̱aaO̱ kii̱aO̱ nangui IsraeO̱l. 22 Tanga nga tsintꞌié KosieeO̱ nga ndií ErodeeO̱ xi ꞌmí ArkelaoO̱ tikón reeO̱ nangui JudeaO̱, katsakjónní nga kii̱aO̱ koO̱ejO̱ eO̱, kó nguije jaO̱ boO̱aO̱ je katsáyaá Néná nguO̱ii̱jin ńjñaá, tasá nangui GalileaO̱ kijí. 23 Kó nga jachó kii̱aaO̱ ,O̱ kii̱aO̱ kisꞌiṉdo ndí naO̱xii̱ńdá NasareO̱t, tsii̱ꞌeO̱ nga jatjosón ni xi katsó já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná nga bi katsó: NdaO̱ xi chjii̱an O̱ i NasareO̱t kꞌuin.

3

Bi tsꞌén ínii̱jmi Jua Bautistaae̱ eén Néná (Markooa̱ 1:1-8; Rkaaa̱ 3:1-9,15-17; Juaaa̱ 1:19-28)

Kui nii̱xtjin ján jachó Jua BautistaaO̱ nga ínii̱jmi eén Néná kii̱aO̱ nangui kixí xi tikón nangui JudeaO̱, 2 nga bi katsó: –Tiꞌankꞌoyajnú yojojnú kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi ndajín kjiꞌi xi ndyii̱niꞌánjnú, ngaO̱tꞌaO̱ Néná je koO̱tíxoma. 3 NgaO̱tꞌaO̱ kuí ni xiꞌbii̱ xi tsíchjii̱aO̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí IsayaaO̱ nga bi katsó: Ndaꞌyáa ngo ndaO̱ xi kjandayá nangui kixií xi bi tsó: “TꞌíjñandajnúuO̱ ndii̱yaO̱á Ndii̱aaO̱ ,O̱ tiꞌankixii̱jnú ndii̱yaO̱á kui.” 4 Ṉjño xi tsajá JuaaO̱ tsjaO̱aO̱ choO̱ toꞌo yitsꞌen kamándani kó ngo tjii̱xii̱n íkjá ndáyaá, kó chjoO̱boO̱aO̱ koO̱jo ntsjién xi ꞌbé nguindie kꞌijñá ján xi iskjinie. 5 Kó jataxie xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, ngayeje xi chjii̱an O̱ i nangui JudeaO̱ koO̱jo ngayeje nangui xi chjii̱an O̱ i nínga tikón ndejeꞌ JordaaO̱n, 6 kó JuaaO̱ atíndá kui xtaaO̱ nguO̱ii̱jiii̱n ndejeꞌ JordaaO̱n, kó kui xtaaO̱ kii̱aO̱ katsáyá jeé. 7 Nga kamábe JuaaO̱ nga achichí ma xtaO̱ fariseoO̱ koO̱jo xtaO̱ saduseoO̱ xi jachó nínga tsꞌénbotíndá, bi katsoó: –¡XtaO̱ xi jaO̱kon yeO̱ kónjnú! ¿ꞌYá xi boO̱aO̱ katsójnú nga kaO̱ma kuO̱ii̱yojnúuO̱ kjoO̱axO̱ chaO̱án Néná xi je kjimatiñaaO̱? 8 Tasá tiꞌánjnú ni xi koO̱kó nga je kiniꞌánkꞌoyajnú yojojnú, 9 kó ngataO̱ bijín tsꞌén fojintakónjnú: “Tjii̱eeO̱ O̱ ndaO̱ xi ꞌmí AbraaO̱m ndokjoO̱aO̱ ñá.” NgaO̱tꞌaO̱ xiyájnúꞌun nga tsi Néná xi mejeén ngaskande kui ndii̱joO̱oO̱ kaO̱ma saO̱ꞌín xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ AbraaO̱m. 10 Kó ti je tikónda jachaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱tie yaá ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

6

MATIOOO̱ 3

ndeskande jaO̱maaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ ngayeje yá xi jmí to xi nda tsjájín, bichá kó nguO̱ii̱jin ndiꞌí ján bichijmijin. 11 An, nga jaO̱koxii̱ ndójoa xi botindá an tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌankꞌoyájnú yojojnú kjoO̱aaO̱ O̱ xikó tsꞌén tindyiónjnú, tanga xi jaskan an ndibá, tjín ngaseeO̱ ngaꞌniú, kó nde tsoboájínna nga an kjuínjóoO̱ tjii̱xíndieé, kó kui boá xi AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná koO̱jo ndiꞌí xi koO̱tíndánijnú. 12 Je tsꞌényaꞌa nguO̱ii̱ya tsja ni xi saO̱ꞌíntsjie to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱oO̱ nga xín saO̱ꞌínkjaꞌa xtjieé. Kó kjoO̱aꞌO̱ átjó to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱oO̱ nguO̱ii̱ndie nínga xii̱ndyiá, kó kuO̱ii̱ꞌítí xtjieé ngo nguO̱ii̱jiii̱n ndiꞌí xi jmí nii̱xtjin kꞌoO̱. Bi tsꞌén kastindá Kjisooe̱ (Markooa̱ 1:9-11; Rkaaa̱ 3:21-22) 13

KósꞌeO̱ KjisooO̱ jatjoni nangui GalileaO̱ kó kijí nínga tikón ndejeꞌ JordaaO̱n tsii̱ꞌeO̱ nga kii̱aO̱ JuaaO̱ koO̱tíndá. 14 Tanga JuaaO̱ kamámejénjiín, kó bi katsoó: –Jí xi koO̱tindení katsaki, kó ¿a tasá ji kjoéꞌeO̱chinní? 15 Kó KjisooO̱ bi katsoó: –Teꞌéndié ji ngotꞌeO̱, ngaO̱tꞌaO̱ chjiénga sii̱ꞌankjatjosón ngayeje ni xi kixii̱ nguindyii̱koO̱n Néná. KósꞌeO̱ JuaaO̱ atíndá KjisooO̱. 16 Kó nguije kastindá KjisooO̱, jataxie nguO̱ii̱jin ndójoaaO̱, kó katjoxꞌa ndiꞌakꞌajmi ján kó kamábe nga jatjajen AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná nga jaO̱ kjiꞌi tójo ma kjiꞌi, kó kjindibánié KjisooO̱. 17 Kó kandaꞌyá ngo ndaO̱ ndiꞌakꞌajmi ján xi bi katsó: –Kuí xiꞌbii̱ xi ndí tjóna, ꞌniú tsjatjínna kjoO̱aaO̱ O̱ kui.

4

Bi tsꞌén kachjatꞌayákón Kjisooe̱ (Markooa̱ 1:12-13; Rkaaa̱ 4:1-13)

KósꞌeO̱ AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná kijíjoO̱ KjisooO̱ nangui kixií, tsii̱ꞌeO̱ nga xindajín diablooO̱ skótꞌayákón. 2 Kó nguije yichán nii̱xtjin koO̱jo yichán nii̱xtjii̱en O̱ nga kisꞌijña kjindiá, kamábojoó. 3 Kó xi kjitꞌayákónná jachókoón KjisooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga skótꞌayákón, kó bi katsoó: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 4 4 MATIOOO̱

7

–Tsi jaO̱koxii̱ nga ndií Néná ji, boO̱aO̱ tꞌín ji nga pan ngatama kui ndii̱joO̱o.O̱ 4 Tanga KjisooO̱ bi katsoó: –Je kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó: “Jmí tsi ta pan tsi xi kꞌuijñáni ngo xtaO̱, chjiénrií ngayeje én xi fotjoniii̱ tsꞌoa Néná.” 5 KósꞌeO̱ xindajín diablooO̱ kijíjoO̱ KjisooO̱ naO̱xii̱ńdá tsjie JerusaleO̱n, kó kii̱aO̱ asiénsón nkꞌaaO̱ naO̱ngoO̱xii̱ii̱, 6 kó bi katsoó: –Tsi jaO̱koxii̱ nga ndií Néná ji, tjajminguí yojóo, ngaO̱tꞌaO̱ je kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó: Néná saO̱nguíya ndítsjieeO̱ tiña nínga tindyin, kó tsja koO̱óꞌniúnií, tsii̱ꞌeO̱ nga ngojín ndii̱joO̱ stinguí ndsaO̱ki. 7 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Ti bi ti tsꞌén kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó: “KaO̱majín chjátꞌayékín ji Ndii̱aaO̱ O̱ kui xi NéeO̱.” 8 SꞌeO̱ ti kijíjoO̱ nguiní xindajín diablooO̱ ngo tjii̱nguO̱ii̱ xi ꞌniú nkꞌa, kó akoó ngayeje nguO̱ii̱ndie nínga botíxoma xi tjín ngaO̱sondieeO̱ koO̱jo kjoO̱ajO̱ e xi tjiín nga ngo nga ngo, 9 kó bi katsoó: –Ngayeje kui niii̱ xi tsjaa ji, tsi koO̱sintꞌéní tikóoO̱ nga sii̱ꞌindikínní. 10 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Chjéndii̱yáaO̱, xindajín SatanaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ je kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó: “Ndii̱aO̱ xi Ne tseO̱ xi tiꞌindikín ji, kó ta kuí tsi xi sii̱ꞌinxétꞌéeO̱.” 11 KósꞌeO̱ kui xindajín diablooO̱ xín kijí kó katsꞌénkjiii̱n yojooO̱ KjisooO̱, kó ndítsjieeO̱ Néná jachókoón KjisooO̱ xi katsꞌénseén. Bi tsꞌén ítsꞌii̱yaniii̱ Kjisooe̱ nga katsꞌén xaá (Markooa̱ 1:14-15; Rkaaa̱ 4:14-15) 12

Kó nga tsintꞌié KjisooO̱ nga JuaaO̱ ndoO̱boO̱ay O̱ a tjiꞌyá, kijíꞌoyá nguiní nangui GalileaO̱. 13 Kó íjñámasien naO̱xii̱ńdá NasareO̱t, kó naO̱xii̱ńdá KapernauO̱m kijíkꞌíjñá, kui nguO̱ii̱ndieeO̱ tiña ndáchíkón xi tikón nangui SabuloO̱n koO̱jo Neftalii̱ tikón, 14 tsii̱ꞌeO̱ nga jatjosón ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 4

8

ngayeje ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí IsayaaO̱ nga bi katsó: 15 Nangui SabuloO̱n, koO̱jo nangui Neftalii̱, ndii̱ya xi fíni ndáchíkoón, ngándaá ndejeꞌ JordaaO̱n, nangui GalileaO̱ nínga tjín xtaO̱ xi judíoO̱jín. 16 XtaO̱ xi kisꞌiṉdo jñoó, je kamábe ngo ndiꞌí xi je, ngo ndiꞌí je katsꞌéntsijeeO̱n ngayeje xtaO̱ xi kisꞌiṉdojñójoO̱ kjoO̱ab O̱ oO̱yaaO̱. 17 Ngaskande koó kjiꞌa ítsꞌii̱yaniii̱ KjisooO̱ nga ínii̱jmi eén Néná, kó bi katsó: –Tiꞌankꞌoyajnú yojojnú, ngaO̱tꞌaO̱ Néná je tsá koO̱tíxoma. Kjisooe̱ bi tsꞌén tsíchjii̱aa e̱ e̱ nijún já xi tsoboá tjii̱oe̱ (Markooa̱ 1:16-20; Rkaaa̱ 5:1-11) 18

Kó nga tsoꞌbá KjisooO̱ tꞌa ndáchíkón xi tikón nangui GalileaO̱, kamábe jó já xi ṉtsꞌii̱e O̱ ma xkjín, ndaO̱ xi ꞌmí XimooO̱ kui xi ti Pé kiꞌmií nga koO̱jo ṉtsꞌii̱e O̱ kui ndaO̱aO̱ kui xi ꞌmí JandreeO̱ nga ndaO̱ꞌya ndyii̱mején nguO̱ii̱jin ndáchíkoón, ngaO̱tꞌaO̱ xá tjii̱oO̱ katsꞌén kui jaá. 19 Kó KjisooO̱ bi katsoó: –Ndibátjinguijnúꞌun, kó an xí saO̱ꞌinjnúꞌun nga tasá xtaO̱ xi kꞌuitíkójnú xikoó tsi tjii̱oO̱ xi koO̱ndoO̱boO̱ajO̱ nú. 20 SꞌeO̱ kui jaá ti kjiꞌa índomasien ndaO̱ꞌyaaO̱, kó kijítjii̱nguíii̱ KjisooO̱. 21 Kó nguO̱ii̱chí boaꞌá kijí KjisooO̱, sꞌeO̱ kamábe nguiní ngui jó já xi ṉtsꞌii̱e O̱ máa xkjín, ndaO̱ xi ꞌmí Sandiyaá koO̱jo ṉtsꞌii̱e O̱ kui ndaO̱aO̱ xi ꞌmí JuaaO̱, ndií ndaO̱ xi ꞌmí SebedeooO̱, nga jó kui jaá koO̱jo naO̱ꞌmiii̱ ngo nguO̱ii̱ya tjotso je síndo nínga ndyii̱kjóyajin ndaO̱ꞌyaaO̱. Ndibátjinguijnúꞌun katsó KjisooO̱. 22 Kó kui jaá índomasien tjotso jeeO̱ koO̱jo naO̱ꞌmiii̱, sꞌeO̱ kijítjii̱nguíii̱ KjisooO̱. Kjisooe̱ bi tsꞌén akóyá koe̱jo katsꞌéndaya kjín xtae̱ (Rkaaa̱ 6:17-19) 23

Kó KjisooO̱ kijí ngayeje naO̱xii̱ńdá xi chjii̱an O̱ i nangui GalileaO̱, nga akóyá éntjatsii̱eeO̱ O̱ Néná kii̱aO̱ ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná, ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 4 5 MATIOOO̱

9

kó ínii̱jmi kjoO̱aaO̱ O̱ nínga botixómá Néná koO̱jo katsꞌéndaya ngayeje xtaO̱ xi tjiín ngo chiꞌin koO̱jo xi ooO̱n. 24 Kó tajñání nga kandaꞌyá ni xi katsꞌén KjisooO̱, ngayeje nguO̱ii̱ndie xi chjii̱an O̱ i nangui SiriaO̱, kó tsanguínjooO̱ ngayeje xtaO̱ xi tjiín ngo chiꞌin, ngayeje xi ooO̱n, koO̱jo xi tjíjiii̱n aO̱sién nii̱xtjin xi ndajín, koO̱jo xi tjiín kjoO̱an O̱ dasen, koO̱jo xi tjiín chiꞌin ꞌmeya, koO̱jo xi majín fí, kó KjisooO̱ katsꞌéndaya kui xtaaO̱. 25 Kó achichí ma xtaO̱ xi kijítjii̱nguíii̱ xi chjii̱an O̱ i nangui GalileaO̱, Dekápolii̱, JerusaleO̱n, JudeaO̱ koO̱jo ngayeje nguO̱ii̱ndie xi síndo tꞌa ndejeꞌ JordaaO̱n. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ ngo ngae̱són tjii̱ngue̱ii̱ Nga kamábe KjisooO̱ nga achichí ma xtaaO̱, ngo tjii̱nguO̱ii̱ kijínijínguí nínga kisꞌijñando, kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kijíkón tiñaaO̱, 2 kó bi katsó nga akóyaá.

5

Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ ꞌyá xtae̱ xi tsja tjiín nguindyii̱koe̱n Néná (Rkaaa̱ 6:20-23) 3

–Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi nii̱maO̱ síndo inii̱maO̱a,O̱ ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí tsii̱ꞌeO̱ kaO̱ma nínga botixómá Néná. 4 Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi ndyii̱kjandá, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí saO̱koO̱ó kjoO̱an O̱ iꞌándajon. 5 Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi ntꞌiéꞌén, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí saO̱koO̱ó tꞌanangui xi katsó Néná nga tsjaO̱aná. 6 Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi bojó koO̱jo xíndaá nga kixii̱ sii̱ꞌanseeO̱n, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí stsii̱eéO̱ . 7 Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi nii̱maO̱ máa, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí kjoO̱chóꞌá kjoO̱an O̱ ii̱maO̱takoón Néná. 8 Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi tsjie inii̱maO̱a,O̱ ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí skuO̱ii̱e O̱ Néná. 9 Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi ndyii̱mongase kjoO̱axO̱ ioó ngaO̱sondieeO̱, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí ndií Néná kꞌuiín. 10 Achichí ra tsjaaO̱ xtaO̱ xi tjimíyotjii̱nguiii̱ tangatꞌaniii̱ nga ni xi kixii̱ ndyii̱tsꞌen, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí tsii̱ꞌeO̱ nínga botíxomaaO̱ Néná. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 5

10

11

Achichí ra tsjajnú jún kjiꞌa nga xtaaO̱ chꞌo kaO̱tsoO̱jnú koO̱jo nga saO̱ꞌín ꞌbokiejnú koO̱jo nga tangatꞌaniii̱ an koO̱ngatjii̱nguijnú nga saO̱ꞌínkjién ngayeje toO̱koO̱ya ni xi ndajín nga kuO̱ii̱ꞌíndiso. 12 Tsja ngatamajnú koO̱jo tsja ngatꞌiéjnú, ngaO̱tꞌaO̱ tanisién je ni xi saO̱kójnú ndiꞌakꞌajmi ján, ngaO̱tꞌaO̱ ti boO̱aO̱ ti tsꞌén ikiyotjii̱nguiii̱ já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi tjón kisꞌiṉdo nguindieeO̱ nga kuO̱ii̱ndyionjnú jún. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nae̱xaae̱ koe̱jo ndiꞌií (Markooa̱ 9:50; Rkaaa̱ 14:34-35) 13

Jún boá xi xikoó naO̱xaaO̱ tꞌananguiii̱. Tanga tsi nguiti ndiajín kaO̱ma naO̱xaaO̱, ¿kótsꞌen kaO̱mandia nguiní? Je nguiti jmí ni chjíjiín, ta tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱chíjmi tsi ndii̱tsen ján tsii̱ꞌeO̱ nga tsjaO̱nié xtaaO̱. 14 Jún xi xikoó ndiꞌií ngaO̱sondieeO̱. Ngo naO̱xii̱ńdá xi tikón ngaO̱soón ngo tjii̱nguO̱ii̱, kaO̱majín kꞌuijñáꞌma. 15 Ti nde kaO̱majín kꞌuítí ngo ndiꞌixó tsii̱ꞌeO̱ nga nguindieeO̱ ngo kojoO̱ kꞌuiyá, a mí tsi tasá nínga ꞌbítíyá ndiꞌí xí tsꞌentsíjeeO̱n ꞌbíjñá tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌíntsijeeO̱n ngayeje xtaO̱ xi tjín kui nguO̱ii̱ya ndiꞌaaO̱. 16 BoO̱aO̱ tsꞌén nga tí ndiꞌíjnú nguindyii̱koO̱n xtaaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱e O̱ ni xi nda xi ndyii̱niꞌánjnú, kó ngayejejnú teꞌéjnúuO̱ kjoO̱ajO̱ e NaO̱ꞌmijnú xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kjoe̱ak e̱ itiii̱ NgataO̱ niꞌánkjójínjnú nga an kjoéꞌeO̱ tsꞌenkjié an kjoO̱ak O̱ itiii̱ koO̱jo ni xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná, tasá kjoéꞌeO̱ an tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱tjosón kui niii̱. 18 NgaO̱tꞌaO̱ jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga tjii̱en O̱ ga tikón ndiꞌakꞌajmiii̱ koO̱jo tꞌananguiii̱, nde ngojín niii̱ kjoO̱ak O̱ itiii̱ xi xtjoO̱ꞌóxiín ngaskande nga je jatjosón ngayejeeO̱. 19 Kuíni nga taꞌya xtaO̱ní xi saO̱ꞌínkjatjosónjín ngo kui kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱, nda tsi ngo xi tanisién ꞌniú chichií, kó tsi koO̱kóyaá xtaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínkjatjosónjín, kui boá xi chichí sii̱ꞌan nínga botíxomaaO̱ Néná. Tanga taꞌya xtaO̱ní xi saO̱ꞌínkjatjosón koO̱jo xi koO̱kóyaá kjeO̱ꞌe xtaO̱ nga saO̱ꞌínkjatjosón kui 17

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

11

MATIOOO̱ 5 5 MATIOOO̱

kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱, achichí je sii̱ꞌan kii̱aO̱ nínga botixómá Néná. 20 NgaO̱tꞌaO̱ xiyájnúꞌun nga tsi kuO̱ii̱tjátjónjínjnúuO̱ já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ koO̱jo xtaO̱ fariseooO̱ nga ni xi kixii̱ sii̱ꞌánjnú nguindyii̱koO̱n Néná, jmí nii̱xtjin kuO̱ii̱tjásꞌii̱en O̱ jnú nínga botixómá Néná. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga niꞌánxchán (Rkaaa̱ 12:57-59) 21

Jún je kandaꞌyájnú ni xi kiꞌmií xtaO̱ xi xchájnú nga bi kiꞌmií: “NgataO̱ xtaO̱jín niꞌínkꞌinjín ji, ngaO̱tꞌaO̱ xi saO̱ꞌínkꞌién ngo xtaO̱, kaO̱majérií.” 22 Tanga an tꞌíxian an nga ta ꞌyání xi saO̱ꞌínxchánjoO̱ ṉtsꞌii̱e,O̱ kaO̱majeé, kó ta ꞌyání xi kitikjoO̱aO̱ kaO̱tsoO̱oO̱ ṉtsꞌii̱e,O̱ jáxaá saO̱ꞌínjeé, kó ta ꞌyání xi tsabé kaO̱tsoO̱oO̱ ṉtsꞌii̱e,O̱ kui boá xi je mején koO̱ejO̱ eO̱ nguO̱ii̱jin ndiꞌií ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ . 23 Kó kuíni nga, tsi ngo chjii̱e O̱ kichꞌié ji xi kꞌuíchiní nínga tikón ṉchaO̱n ndikoón Néná, kó tsi kjiꞌa kjoO̱aꞌO̱ átsjieeO̱n nga chꞌo kichꞌié ji ṉtsꞌie, 24 tꞌa nínga tikón ṉchaO̱n ndikoón Néná tꞌíjñí ji chjii̱eeO̱ ,O̱ kó tjón ma ra tꞌenkjandéeO̱ ṉtsꞌie, sꞌeO̱ ndibé nguiní kó tiꞌinkꞌasꞌíii̱n Néná chjii̱eeO̱ O̱ nguijeeO̱. 25 Tsá tꞌíndejeO̱ kondráaO̱, tjii̱en O̱ ga ndyii̱monguínjnú nguO̱ii̱ya ndii̱yaO̱á, ta boO̱ajO̱ iín tsi nguindyii̱koO̱n ne ndiꞌamasieeO̱n saO̱ꞌínkꞌasꞌieeO̱n ji, sꞌeO̱ ne ndiꞌamasieeO̱n saO̱ꞌínkꞌasꞌieeO̱n ji ndaO̱ xi konda ndoO̱boO̱ay O̱ aO̱á, kó nguO̱ii̱ya ndoO̱boO̱ay O̱ a koO̱nanguísꞌieén. 26 JaO̱koxii̱ ni xi xiáan nga kjoO̱tjejín ji ngaskande nga ikꞌíchjí ji ngayeje toO̱n xi tjitjiéeO̱n. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga majín niꞌántꞌaae̱ kjoe̱ae̱ xingue̱ii̱ 27 Jún je kandaꞌyájnú ni xi je kiꞌmí: “KaO̱majín sii̱ꞌintꞌéeO̱ kjoO̱aO̱ chjóoO̱n koO̱jo tsi xii̱ꞌíii̱n.” 28 Tanga xiyájnúꞌun nga tsi ngo ndaO̱ xi skotsíjeeO̱n ngo chjoón tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínmején, nga boO̱aO̱ saO̱ꞌín je katsꞌéntꞌaaO̱ kjoO̱aO̱ chjoO̱ón nguO̱ii̱jin inii̱maO̱a.O̱ 29 Kó kuíni, tsi ndyikin xi fojnií koO̱nguijeé, ꞌnaO̱xié ji kó kjin tichíjmi, tasá nda tsi chií yojóo xchaO̱ja, ta boO̱ajO̱ iín tsi ngayeje yojóo koO̱ejO̱ eO̱ nguO̱ii̱jin ndiꞌií ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ . 30 Kó tsi ndseO̱ kixii̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 5

12

koO̱nguijeé, tichétꞌe kó kjin tichíjmi, tasá nda tsi chií yojóo xchaO̱ja, ta boO̱ajO̱ iín tsi ngayeje yojóo koO̱ejO̱ eO̱ nguO̱ii̱jin ndiꞌií ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ . Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xtae̱ xi ꞌbíndo xkjín (Matiooa̱ 19:9; Markooa̱ 10:11-12; Rkaaa̱ 16:18) 31

Ti je bi tsꞌén kiꞌmíya nga: “Ta ꞌyání xi saO̱ꞌínchꞌó chjoO̱ón kaO̱ma tsjaO̱á ngo xoO̱joO̱n nínga je índo xkjín.” 32 Tanga an xiyájnúꞌun nga ngo ndaO̱, ta kjiꞌa tsi nga kaO̱ma kuO̱ii̱ꞌíjñá chjoO̱ón tsi kjoO̱aaO̱ O̱ kjoO̱atO̱ ondoO̱. Tsi taxkiya kuO̱ii̱ꞌíjñá kjoO̱aaO̱ O̱ kjeO̱ꞌe ni, tsꞌéntsjandierií nga skuO̱ii̱en O̱ díkónjín kjoO̱ab O̱ ixaaO̱n. Kó tsi kui naaO̱ kuO̱ii̱xan nguiní, kui koO̱jo kui xii̱ꞌiii̱n ndyii̱bendíkónjín kjoO̱ab O̱ ixaaO̱n. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga nguiboanéná ꞌmí Ti boO̱aO̱ ti tsꞌén je kandaꞌyájnú nga bi kiꞌmií xtaO̱ xi xchájnú: “NgataO̱ nguiboanénájín ꞌmíjnú kjoO̱aaO̱ O̱ ngo ni xi ndiso, tasá tiꞌankjatjosónjnúuO̱ Néná kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi kꞌuinjnú.” 34 Tanga an bi xianjnúꞌun: Kjiꞌa nga ngo ni sii̱ꞌánjnú ngataO̱ nguiboanénájín ꞌmíjnú nga jaꞌeén ndiꞌakꞌajmiii̱ sii̱ꞌankjiénjnú, ngaO̱tꞌaO̱ kui boá xi nínga botíxomaaO̱ Néná, 35 ti nde ngataO̱ jaꞌeén tꞌananguiii̱jín niꞌánkjiénjnú ngaO̱tꞌaO̱ kui boá xi nguO̱ii̱ndie nínga sikón són Néná, ti nde ngataO̱ jaꞌeén naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱njín niꞌánkjiénjnú, ngaO̱tꞌaO̱ kui boá xi naO̱xii̱ńdaá ndaO̱ Re xi ꞌniú jeeO̱. 36 Ti nde ngataO̱ takojínjnú niꞌánkjiénjnú nga nguiboanéná kꞌuinjnú, ngaO̱tꞌaO̱ nde kaO̱majínjnú sii̱ꞌánjmájnú koO̱jo tsi sii̱ꞌantiboájnú ngo tsjaO̱tokójnú. 37 Tasá kjiꞌa nga koO̱ndókjoO̱ajO̱ nú “joO̱oO̱n” tꞌínjnú tsi ngo ni xi boO̱aO̱ kjiꞌi kó “jmí” tꞌínjnú tsi ngo ni xi boO̱ajO̱ ín kjiꞌi, ngaO̱tꞌaO̱ ngayeje én xi sꞌii̱són ngaseeO̱ tsii̱ꞌeO̱ xindajín boá. 33

Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga niꞌánngojo (Rkaaa̱ 6:27-36) 38

Jún je kandaꞌyájnú nga bi kiꞌmí: “Tsi tjín xi kꞌoO̱xié ngo ndyikin, ti ꞌnaO̱xié ji ngo ndyii̱koO̱n xi boO̱aO̱ katsꞌénjooO̱ nga, kó tsi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

13

MATIOOO̱ 5 6 MATIOOO̱

tjín xi kꞌoO̱jeO̱n ngo ṉꞌi, ti chꞌii̱jii̱n ji ngo tsii̱ꞌeO̱ xi boO̱aO̱ katsꞌénjooO̱ nga.” 39 Tanga an bi xianjnúꞌun: NgataO̱ jmí ni niꞌínjeO̱jín ji kui xtaO̱ xi ndajiín, tasá ta ꞌyání xi koO̱tꞌa tꞌanijin xi fojnií, ti teꞌéeO̱ nga koO̱tꞌa tꞌanijin xi skoón nga. 40 Tsi tjín xi koO̱tíjétáꞌiín tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱aꞌO̱ áxiín chingáaO̱, tasá teꞌéeO̱ koO̱jo ṉjño xi kjitꞌa ngaO̱xten nga. 41 Ta ꞌyání xi saO̱ꞌiín kjoO̱aꞌO̱ niú tsii̱ꞌeO̱ nga xꞌii̱e O̱ ji ngo chꞌia ngaskande ngo kilometroO̱, tꞌen ji kó chꞌii̱e O̱ ji kui chꞌiaá ngaskande jó kilometroO̱. 42 Tsi tjín xi ji kuO̱ii̱ꞌaaO̱ ngo ni, teꞌéeO̱, kó tiꞌinséeO̱n tsi tjín xi ji kuO̱ii̱yaaO̱ ngo ni. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ nga chjiénga sii̱ꞌantjó xingue̱ii̱ (Rkaaa̱ 6:27-28,32-36) 43

Jún je kandaꞌyájnú ni xi je kiꞌmí: “Tjó tiꞌin ji xtaaO̱, kó chꞌo chꞌii̱e O̱ xtaO̱ xi kondráaO̱.” 44 Tanga an bi tꞌíxianjnúꞌun: Tjó tiꞌánjnú xtaO̱ xi kondraO̱jnú, tiꞌanchikonñéjnú xtaO̱ xi chꞌo tjítsójnú, nda tiꞌanjoO̱jnú xtaO̱ xi chꞌooO̱ jún, ndókjoO̱atO̱ jéjnú xtaO̱ xi chꞌo tjítsꞌenjnú koO̱jo xi ndyii̱mongatjii̱nguijnú, 45 tsii̱ꞌeO̱ nga ndií NaO̱ꞌminá xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján kaO̱majnú, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xí tsꞌentjoó tsꞌueé xtaO̱ xi nda koO̱jo xi ndajín, kó kuí xí tsꞌénkáꞌaá stseé xtaO̱ xi kixii̱ koO̱jo xi kixii̱jín. 46 NgaO̱tꞌaO̱ tsi ta kuí tsi xtaO̱ xi tjoó jún xi sii̱ꞌantjójnú, ¿mí ni xi nda xi saO̱kójnú? ¿A mí tsi ngaskande xtaO̱ xi foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé niii̱ xi tsꞌén kui niii̱? 47 Kó tsi ta ṉtsꞌié tsi xi sii̱ꞌintinde ji, ¿mí ta ni xi tiniꞌín ngase ji? ¿A mí tsi ngaskande xtaO̱ xi judíoO̱jiín xi tsꞌén kui niii̱ nga? 48 Chjiénga kixii̱ ngatamajnú xikó ma tsꞌen kixii̱ NaO̱ꞌmijnú xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kótsꞌen nga ni xi nda sii̱ꞌán NgataO̱ nguindyii̱koO̱n xtaO̱jín niꞌánjnú kjiꞌa nga ngo ni xi kixii̱ sii̱ꞌánjnúuO̱ ngo xtaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱e O̱ nga nda ndyii̱niꞌánjnú, tsi boO̱aO̱ sii̱ꞌánjnú, NaO̱ꞌminá xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján tsjaO̱ajínjnú ni xi je tikóndaaO̱. 2 Kó kuíni nga, kjiꞌa nga ngo chjii̱e O̱ koO̱eꞌO̱ éjnú, ngataO̱ jmí tjio niꞌánkjaniéjínjnú nguindyikónjnú, xikó tsꞌén xtaO̱ xi jókjeO̱n xi nguO̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná koO̱jo nguO̱ii̱ya ndii̱yatié chjii̱a,O̱ tsii̱ꞌeO̱ nga xtaaO̱

6

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 6

14

skuO̱ii̱en O̱ díkón, jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kui xtaaO̱ je tikoón ni xi saO̱koO̱ó. 3 Kó kjiꞌa nga ngo chjii̱e O̱ koO̱eꞌO̱ é ji, nga skuO̱ii̱ejO̱ ín ndseO̱ skoón ni xi saO̱ꞌín ndseO̱ xi kixiii̱, 4 tsii̱ꞌeO̱ nga kui chjii̱eeO̱ O̱ jmíjín xi skuO̱ii̱e,O̱ kó NaO̱ꞌmíii̱ xi be ngayeje ni xi ꞌma niꞌaán, tsjaá ji ni xi tsoboaá nga sii̱ꞌin ji nguindyii̱koO̱n xtaaO̱. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kótsꞌen koe̱ndókjoe̱aa e̱ e̱ Néná (Rkaaa̱ 11:2-4) 5

Kó kjiꞌa nga koO̱ndókjoéeO̱ Néná, ngataO̱ boO̱ajO̱ ín niꞌín xikó tsꞌén xtaO̱ xi jókjeO̱n, ngaO̱tꞌaO̱ achichí tjó maá nga chjii̱aaO̱ O̱ Néná nga mindyiakixii̱ kii̱aO̱ ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná koO̱jo nijon ndii̱yatié, tsii̱ꞌeO̱ nga ngayeje xtaO̱ xi skuO̱ii̱e,O̱ jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kui xtaaO̱ je tjisákó yejeeO̱ ni xi tsoboaá nga saO̱koO̱ó. 6 Tanga ji, kjiꞌa nga koO̱ndókjoéeO̱ Néná, ngo nguO̱ii̱yaꞌma titjásꞌii̱n, tꞌíchjéꞌní ji ngaO̱ntjoO̱aaO̱ ,O̱ sꞌeO̱ ndokjoéeO̱ NaO̱ꞌmíii̱ xi tikón nínga ꞌmaaO̱, kó kui NaO̱ꞌmíii̱ xi be ni xi ꞌmaaO̱, je tikóndaaO̱ ngo ni xi tsjaá ji. 7 Kó nga koO̱ndókjoéeO̱ Néná, ngataO̱ ti kui ti kuijín ni ndokjoO̱e,O̱ xikoó xtaO̱ xi judíoO̱jín, ngaO̱tꞌaO̱ tsꞌénkjó kui xtaaO̱ nga kjiꞌa boá nga kuO̱ii̱ntꞌieO̱é Néná kjiꞌa nga tsie én xi chjii̱a.O̱ 8 NgataO̱ boO̱ajO̱ ín niꞌánjnú xikoó kui xtaaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ NaO̱ꞌmijnú je be ngayeje ni xi chjiénjnú, ngaskande nguindieeO̱ nga jún chjii̱aꞌO̱ ajnúuO̱. 9 Bi tsꞌén ndokjoO̱ajO̱ núuO̱ Néná: Ji NaO̱ꞌmi tsaO̱jii̱n xi tindyin ji ndiꞌakꞌajmi ján, ngachjaninkꞌa jaꞌéeO̱n. 10 Ngatama kꞌii̱eeO̱ O̱ ngo nguO̱ii̱ndie xi ji koO̱tixome. Ngatama ni xi mejeén kꞌii̱e O̱ tꞌananguiii̱ xikó kjima ndiꞌakꞌajmi ján. 11 TeꞌéjneO̱ ngotꞌeO̱ ni xi xii̱nii̱e O̱ jii̱n ndyiojón ndyiojón. 12 Kó tiꞌinjetakínjneO̱ ni xi tjitjíeO̱njneO̱ jii̱n, xikó tsꞌén niꞌánjetakónjneO̱ ngayeje xtaO̱ xi tjitjieén tsaO̱jii̱n. 13 Kó ngataO̱ boeꞌéndiejín ji nga chjátꞌayákónjneO̱, xín tiꞌinkjeꞌejneO̱ ni xi ndajín, ngaO̱tꞌaO̱ ji tseO̱ nguO̱ii̱ndie nínga ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

15

MATIOOO̱ 6 6 MATIOOO̱

botíxomaaO̱, ngaꞌniuú koO̱jo kjoO̱ajO̱ eeO̱, ngatsjé nii̱xtjin. BoO̱aO̱ kjiꞌi. 14 NgaO̱tꞌaO̱ tsi sii̱ꞌanjetakónjnúuO̱ xtaO̱ xi chꞌo tjítsójnú, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén saO̱ꞌínjetakónjnú NaO̱ꞌmijnú xi tikón ndiꞌakꞌajmiii̱, 15 tanga tsi sii̱ꞌanjetakónjínjnúuO̱ xtaO̱ xi chꞌo tjítsójnú, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén NaO̱ꞌmijnú saO̱ꞌínjetakónjínjnú ni chꞌo xi kiꞌmíjnú jún. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga niꞌán kjindiá Kó kjiꞌa nga sii̱ꞌankjaꞌájnú kjindiá yojojnú, ngataO̱ boO̱ajO̱ ín niꞌánjnú xikoó xtaO̱ xi jókjeeO̱n, ngaO̱tꞌaO̱ kui xtaaO̱ ndasen ꞌbijñá kjeO̱n tsii̱ꞌeO̱ nga ngayeje xtaO̱ skuO̱ii̱e O̱ nga kjindiá ndyii̱tsꞌenkjáꞌa yojooO̱, jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kui xtaaO̱ je tjisákoó ngayeje ni xi tsoboaá nga saO̱koO̱ó. 17 Tanga ji kjiꞌa nga sii̱ꞌinkjeꞌe kjindiá yojóo, taníjín kjeO̱n, kó nanguíjin ndasíjeO̱n taki, 18 tsii̱ꞌeO̱ nga xtaaO̱ skuO̱ii̱ejO̱ ín nga kjindiá tiniꞌínkjeꞌe yojóo, ta ngo tsi Néná xi NaO̱ꞌmíii̱ xi ngatamabe, ngaO̱tꞌaO̱ kui, ngayeje ni xi tjiꞌmaá xi be kó kuí xí tsjaO̱a ni xi je tikóndaaO̱ kui. 16

Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kjoe̱ace̱ hoe̱oe̱n ndiꞌakꞌajmiii̱ (Rkaaa̱ 12:32-34) 19

NgataO̱ jmí kjoO̱acO̱ hoO̱n koO̱jo ni xi chjí ꞌbíjñatjojínjnú kꞌii̱e O̱ tꞌananguiii̱, nínga xobií koO̱jo xtꞌaán saO̱ꞌínkjatsón koO̱jo nínga chejeé saO̱ꞌín ngo tixaO̱ sꞌeO̱ kjoO̱jo. 20 Tasá nda tsi kii̱aO̱ ndiꞌakꞌajmi ján chjaO̱ꞌátjójnú kjoO̱acO̱ hoO̱n, nínga xobií koO̱jo xtꞌaán saO̱ꞌínkjatsónjín, kó nínga chejeé jmí tixaO̱ tsꞌénjín tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱jo. 21 NgaO̱tꞌaO̱ nínga tikón kjoO̱acO̱ hoO̱njnú, ti kii̱aO̱ kꞌuijñá inii̱maO̱jnú nga. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ ndiꞌixoó yojoná (Rkaaa̱ 11:34-36) 22

Ndiꞌixoó yojoná kuí xí ndyikón, kó kuíni nga, tsi nda ndyikin, ngayeje yojóo nga kꞌuieé ndiꞌí, 23 tanga tsi ndajín ndyikin, ngayeje yojóo nga kꞌuijñájñó. Kó tsi tíjín ndiꞌí xi tjiín yojóo, achichí ra ꞌniú jñó kaO̱maaO̱. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

16

MATIOOO̱ 6 Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kjoe̱ace̱ hoe̱oe̱n (Rkaaa̱ 16:13) 24

Nde ngojín xtaO̱ xi jó ndii̱aO̱ saO̱ꞌínseén, ngaO̱tꞌaO̱ ngo chꞌo kaO̱maaO̱, kó xi ingooO̱ tjó kaO̱maaO̱, koO̱jo tsi ngo ndasen kaO̱maaO̱, kó xi ingooO̱ ndasenjín kaO̱maaO̱. KaO̱majín mosooO̱ Néná koO̱jo mosooO̱ kjoO̱acO̱ hoO̱oO̱n kaO̱majnú. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga Néná kooe̱n ndií (Rkaaa̱ 12:22-31) 25

Kuíni nga bi xianjnúꞌun: NgataO̱ ndaO̱jín majnú kjoO̱aaO̱ O̱ kjoO̱am O̱ indyionjnú, kjoO̱aaO̱ O̱ mí ni xi xii̱nii̱ejO̱ nú koO̱jo mí ni xi sꞌii̱oO̱jnú, koO̱jo kjoO̱aaO̱ O̱ yojojnú, koO̱jo kjoO̱aaO̱ O̱ mí ṉjño xi xchaO̱jajnú. ¿A chjíjín ngaseniii̱ kjoO̱am O̱ indyiooO̱n ta boO̱ajO̱ iín ni chinieeO̱, kó a chjíjín ngaseniii̱ yojoo ta boO̱ajO̱ iín ṉjño xi chajaá? 26 Tsitsíjen chii̱boO̱ay O̱ ajnúuO̱ nii̱sie xi tjín nkꞌa ján, nga jmí ni ꞌbítjii̱ejO̱ ín, ti nde jmí ni maxchájiín, ti nde jmí ni foaꞌátjójín nguO̱ii̱ndie nínga chjaꞌátjó ni xi maxchaá, tanga NaO̱ꞌminá xi tikón ndiꞌakꞌajmiii̱ tsjaá ni xi kjinie. ¿Kó a chjíjín ngaseniii̱ jún ta boO̱ajO̱ iín nii̱sieeO̱? 27 ¿ꞌYání jún xi kaO̱maaO̱ nga masien metroO̱ saO̱ꞌínkꞌa ngase yojooO̱ tangatꞌaniii̱ nga ꞌniú ndaO̱ kaO̱maaO̱? 28 ¿Kó mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga ndaO̱ kaO̱majnú kjoO̱aaO̱ O̱ ṉjño xi xchaO̱jajnú? Tsitsíjen chii̱boO̱ay O̱ ajnúuO̱ naxó xi tjín nguO̱ii̱jin kꞌijñaá, kótsꞌen kjimaxchá, kó tsꞌénxájín ti nde jmí ṉjño kjóyajín, 29 tanga xiyájnúꞌun nga nde ndaO̱ re SalomooO̱, nda tsi tsie kjoO̱ajO̱ e kisꞌieeO̱, kamájiín tsajá ngo ṉjño xikoó xi boajá naxoó. 30 Kó tsi kui kꞌijñá xi ngotꞌeO̱ tikón nguO̱ii̱jin kꞌijñaá kó ndyiojón ngo nguO̱ii̱yaaO̱ ngo orjnoO̱ je kití, boO̱aO̱ tsꞌén tsꞌénkajá ṉjño Néná, ¿jaO̱ kókjiꞌi ngase ni xi saO̱ꞌín Néná kjoO̱aaO̱ O̱ jún? ¡Ánní nga tá chiboa sꞌijinjnú! 31 Kó kuíni nga, ngataO̱ ndaO̱jín majnú nga bi kꞌuinjnú: “¿Mí ni xi xii̱nii̱e,O̱ mí ni xi sꞌii̱oO̱, mí ni xi xchaO̱já?” 32 NgaO̱tꞌaO̱ ngayeje kui niii̱ xi mongase xtaO̱ xi judíoO̱jín, tanga jún tikónjnú ngo NaO̱ꞌmi xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján xi je be mí ni xi chjiénjnú. 33 Tanga tasá tjón ma ra tindyii̱séjnú nga sii̱ꞌankjatjosónjnú kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

17

MATIOOO̱ 6 7 MATIOOO̱

koO̱jo kjoO̱ak O̱ ixii̱ii̱ Néná, kó ngayeje kui niii̱, ta sꞌii̱sónrií nga 34 saO̱kójnú. Kó kuíni nga, ngataO̱ ndaO̱jín majnú kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi kaO̱ma ndyiojón, ngaO̱tꞌaO̱ ndyiojoón kꞌuiérií ni xi ndaO̱ kaO̱maaO̱, je nda kjiꞌi nga, nga ngo nga ngo nii̱xtjiii̱n tjiín kjoO̱axO̱ ti xi tsii̱ꞌeO̱.

7

Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga ndikón nga fonguitaꞌin jé ngo xtae̱ (Rkaaa̱ 6:37-38,41-42)

NgataO̱ fonguitaꞌínjínjnú jé ngo xtaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga Néná koO̱ónguitaꞌínjínjnú ngo jé. 2 NgaO̱tꞌaO̱ xikó tsꞌén ndyii̱nfonguitaꞌínjnú jé ngo xtaO̱ ti boO̱aO̱ ti tsꞌén kjonguítaꞌínjnú jún jé, kó ti kuiii̱ yáchii̱boO̱aO̱ xi sii̱ꞌankjiénjnú jún nga xꞌii̱chii̱boO̱ajO̱ nú, ti kuiii̱ xi sii̱ꞌankjién nga xꞌii̱chii̱boO̱ajO̱ ojnú jún. 3 ¿Kó ánní nga xtjié xi kjingui ndyii̱koO̱n ṉtsꞌie titsitsijíii̱n, kó yejín ji yáxtió xi kjingui ndyikin ji? 4 ¿AxaO̱ kótsꞌen bi séeO̱ ṉtsꞌie: “Teꞌéndiéní nga kꞌoxié an xtjié xi kjingui ndyikin ji, nga takó kjingui yáxtioó tseO̱”? 5 ¡JókjeO̱n! Tjón ma ra ꞌnaO̱xié ji yáxtió xi kjingui ndyikin ji, sꞌeO̱ nda kaO̱matsijéen tsii̱ꞌeO̱ nga xchii̱e O̱ ji xtjié xi kjingui ndyii̱koO̱n ṉtsꞌie. 6 NgataO̱ boeꞌéjínjnúuO̱ ni xi tsjie ńñaá, ti nde ngataO̱ kii̱ajO̱ ín fojmijnúuO̱ to ixkíꞌ xi chjí kjeO̱n chii̱ngaO̱a,O̱ ngaO̱tꞌaO̱ tsi tsjaO̱nié kaO̱ma xii̱ kui niii̱, kó ngaskande jún skjii̱nii̱ejO̱ nú kui chooO̱. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga kae̱ma chjii̱aꞌe̱ ajnúue̱ Néná ni xi nda (Rkaaa̱ 11:9-13; 6:31) 7

Chjii̱aꞌO̱ ajnú, kó koO̱eꞌO̱ éjnú, tindyii̱séjnú, kó saO̱kójnú, ndokjoO̱ajO̱ nú tꞌa ngo ngaO̱ntjoO̱a,O̱ kó chjáxꞌajnú. 8 NgaO̱tꞌaO̱ ngayeje xtaO̱ xi kuO̱ii̱ꞌa, koO̱eꞌO̱ eé, kó xi koO̱ngase, saO̱koO̱ó, kó xi kuO̱ii̱chjii̱aO̱ tꞌa ngo ngaO̱ntjoO̱a,O̱ chjáxꞌaá. 9 ¿ꞌYá xtaO̱ xi síndojinjnú xi tsi ngo ndií kuO̱ii̱ꞌaaO̱ ngo pan, kó ngo ndii̱joO̱ tsjaO̱á? 10 KoO̱jo tsi ngo tjii̱oO̱ kuO̱ii̱ꞌa kó, ¿a ngo yeO̱ tsjaO̱á? 11 NgaO̱tꞌaO̱ nda tsi jún ndajínjnú xtaO̱, kó majnú boeꞌéjnúuO̱ ngo ni ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 7

18

xi nda ndíjnú, akjaO̱ꞌmíraO̱ nga tsjaO̱ajiín ngo ni xi nda NaO̱ꞌmijnú xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján tsi tjín xi kuO̱ii̱ꞌaaO̱. 12 Kó kuíni nga, ni xi mejénjnú nga sii̱ꞌanjoO̱jnú jún, boO̱aO̱ tiꞌanjoO̱jnú xtaO̱ xi kjeO̱ꞌe, ngaO̱tꞌaO̱ boO̱aO̱ kjiꞌi kjoO̱ak O̱ itiii̱ koO̱jo xoO̱joO̱n xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ ngae̱ntjoe̱ae̱ xkjoó (Rkaaa̱ 13:24) 13

Kii̱aO̱ titjásꞌii̱en O̱ jnú ngaO̱ntjoO̱aO̱ xkjoó, ngaO̱tꞌaO̱ achichí tiyá koO̱jo je ngaO̱ntjoO̱aO̱ koO̱jo ndii̱ya xi fíjoO̱ná nga tsꞌenchájaná, kó achichí ma xtaO̱ xi kii̱aO̱ ꞌbosꞌien, 14 tanga achichí xkjó koO̱jo chichí ndii̱yaO̱á kjoO̱am O̱ indyiooO̱n, kó chiboa tsi ma xtaO̱ xi sakoó. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ yaá koe̱jo to xi koe̱aje̱ ae̱ae̱ (Rkaaa̱ 6:43-44) 15

Chónjnú já chjii̱nii̱eꞌO̱ én ndiso xi kjoO̱chókónjnú, xi boO̱aO̱ ma kon xikoó ngo choO̱tsaO̱ngaO̱, tanga nga jaO̱koxii̱ choO̱loboO̱ boá. 16 TangatꞌaaO̱ tooO̱ yaá nga xchaO̱ tsi nda koO̱jo tsi ndajín. ¿A kaO̱ma koO̱ꞌnaO̱jeeO̱n tostsii̱je ngo yándáꞌyá, axaO̱ a kaO̱ma koO̱ꞌnaO̱jeeO̱n to igoO̱ yándáꞌyaá? 17 BoO̱aO̱ tsꞌén nga ngayeje yá xi nda, to xi nda tsjá, tanga yá xi ndajín, to xi ndajín xi tsjá. 18 KaO̱majín ngo yá xi nda xi tsjá to xi ndajín, ti nde kaO̱majín ngo yá xi ndajín xi to xi nda tsjá. 19 Ngayeje yá xi jmí to xi nda tsjájín, bichá sꞌeO̱ ꞌbítí. 20 Kuíni nga tooO̱ yaá xi koO̱kó a nda axaO̱ ndajín. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga ngayejejín xi kꞌoe̱sꞌien nínga botixómá Néná (Rkaaa̱ 13:25-27) 21

Jmí tsi ngayeje xtaO̱ xi “Ndii̱a,O̱ Ndii̱a”O̱ , kaO̱tsoO̱na xi kꞌoO̱sꞌien nínga botixómá Néná, ta kuí tsi xi kꞌoO̱sꞌien xi saO̱ꞌínkjatjosón ngayeje ni xi mejeén NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján. 22 Achichí ma xi bi kaO̱tsoO̱na kui nii̱xtjin ján: “Ndii̱a,O̱ Ndii̱a,O̱ ¿a yejín nga chjii̱nii̱eꞌO̱ én tseO̱ kamájneO̱ nga kiꞌmíyajneO̱ ni xi mejeén, ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

19

MATIOOO̱ 7 8 MATIOOO̱

koO̱jo nga jaꞌén tseO̱ kiniꞌánkjiénjneO̱ nga kaꞌnaxiéjneO̱ xindajín, koO̱jo nga jaꞌén tseO̱ kiniꞌánkjiénjneO̱ nga tsie kjoO̱an O̱ dikón kiniꞌánjneO̱?” 23 KósꞌeO̱ bi xian chaO̱n chaO̱an O̱ : “Jmí nii̱xtjin kamábejnúꞌun, tjii̱taxínjnú jún xtaO̱ xi tsꞌén ni xi ndajín.” Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ jó já xi katsꞌénda ndiꞌaae̱ (Rkaaa̱ 6:46-49; Markooa̱ 1:22) 24

Kó kuíni nga, ta ꞌyání xtaO̱ xi ntꞌié kui eén kó tsꞌenkjátjosón, boO̱aO̱ fóyaniii̱ xikó maá ngo ndaO̱ xi xii̱ꞌinkjoO̱aO̱ xi katsꞌénda ndiꞌaaO̱ ngaO̱soón ngo ndii̱joO̱ je. 25 Kó nga kjindibá stseé, kamáje ndójoaaO̱ ndejeéꞌ, kó jaꞌa tjoO̱ꞌniuú kó yeꞌétꞌa xchaán kui ndiꞌaaO̱, tanga tsꞌákajín, ngaO̱tꞌaO̱ ngaO̱soón ngo ndii̱joO̱ kamánda. 26 Tanga ta ꞌyání xtaO̱ xi ntꞌié kui eén kó tsꞌenkjátjosónjín, boO̱aO̱ fóyaniii̱ xikó maá ngo ndaO̱ chini xi katsꞌénda ndiꞌaaO̱ ngo nguO̱ii̱ndie nínga tjín tsomí. 27 Kó nga kjindibá stseé, kamáje ndójoaaO̱ ndejeéꞌ, kó jaꞌa tjoO̱ꞌniuú kó yeꞌétꞌa xchaán kui ndiꞌaaO̱, kó tsꞌáka, kó tsie ni xi je. 28 Kó nguije kamaá KjisooO̱ nga katsáyá kui eén, xtaaO̱ índikón xikó tsꞌén akóyá, 29 ngaO̱tꞌaO̱ akóyá xikó maá xi tjiín xá, jmí tsi xikoó já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱.

8

Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ ngo ndae̱ xi tjiín chiꞌin xi tsꞌenkjátsón tjii̱xii̱n yojoná (Markooa̱ 1:40-45; Rkaaa̱ 5:12-16)

Kó nguije jatjajen KjisooO̱ nínga tikón tjii̱nguO̱ii̱ii̱, achichí ma xtaO̱ xi kijítjii̱nguiii̱. 2 Kó kii̱aO̱ jachókoón ngo ndaO̱ xi tjiín chiꞌin xi tsꞌenkjátsón tjii̱xii̱n yojoná xi asiéntꞌaaO̱ tikoó, kó bi katsoó: –Ndii̱a,O̱ tsi ji xi mejeén kaO̱ma tiꞌintsjiejínní nga xtjoO̱ꞌóxín chiꞌinna. 3 SꞌeO̱ KjisooO̱ yejénnié tsja kó katsꞌénjoO̱, nga bi katsoó: –Mejénna, ngatamatsjiejón ji. Kó ti kjiꞌa katjoꞌóxín chiꞌin xi kooO̱n kui ndaO̱a.O̱ 4 Kó KjisooO̱ bi katsoó: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 8

20

–JéꞌeO̱n, ngataO̱ ꞌyájín xi ꞌmíyéeO̱ kui niii̱, tasá tꞌenchíii̱n chináꞌmiii̱ kó teꞌé ji ngo chjii̱e O̱ xikó kjiꞌi xi sii̱ꞌankꞌasꞌien xi katsó MoiseeO̱ nga atíxoma, tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱e O̱ kui jaá nga je kamándaya ji. Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ mosooe̱ ndae̱ nguitoe̱koe̱oe̱ jajuún (Rkaaa̱ 7:1-10) 5

Kó nguije tsꞌasꞌien KjisooO̱ naO̱xii̱ńdá KapernauO̱m, jachókoón ngo ndaO̱ nguitoO̱koO̱oO̱ jajuún, 6 kó bi katsó nga ꞌniú tsíꞌaá: –Ndii̱a,O̱ mosoO̱na ndajín tjiín, majín fí kó achichí tsie kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ tsꞌénfoaꞌatio. 7 Kó KjisooO̱ bi katsoó: –KaO̱ma kjuin an kó saO̱ꞌindaya an. 8 SꞌeO̱ bi katsó ndaO̱ nguitoO̱koO̱oO̱ jajuún: –Ndii̱a,O̱ nde tsoboájínna nga kuO̱ii̱tjásꞌii̱n ji ndiꞌana, tanga ta boO̱aO̱ tsi tꞌín ji nga ngatamandaya, kó kaO̱mandaya mosoO̱na. 9 NgaO̱tꞌaO̱ ti boO̱aO̱ ti tsꞌén ti an tjínna ngo nguitoO̱koO̱ xi botixómána, kó ti tjínna jajún xi botixomáaO̱, kó tsi bi xiáaO̱n xiꞌbii̱: Tꞌen ji, kó koO̱ejO̱ eO̱, kó tsi kjeO̱ꞌe xi jaO̱bíꞌii̱n, xiáaO̱n, kó kjii̱ndii̱bá, kó kjiꞌa nga mosoO̱na tsanguiya an nga saO̱ꞌín ngo ni, tsꞌenkjátjosónna. 10 Nga tsintꞌié kui niii̱ KjisooO̱ achichí kijíndikoón, kó bi katsoó xtaO̱ xi yajátjii̱nguiii̱: –JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kjii̱e O̱ ngo ndaO̱ sakóna kꞌii̱e O̱ IsraeO̱l xi bi tsꞌén ꞌniú sꞌijiii̱n. 11 Kó xiyájnúꞌun nga achichí ma xtaO̱ xi kjii̱ndii̱báni nínga fotjo koO̱jo nínga ꞌbosꞌien tsꞌueé xi kꞌuíndotꞌajoO̱ yamíxaO̱ AbraaO̱m, IsaaO̱ koO̱jo JakoO̱b kii̱aO̱ nínga botíxomaaO̱ Néná, 12 tanga xi ndií kui nguO̱ii̱ndie nínga botíxomaaO̱, ndii̱tsen ján nínga jñoó koO̱ꞌnaO̱xié, kó kii̱aO̱ boá nínga skaO̱ndá koO̱jo nínga skjii̱nii̱eyO̱ a ṉꞌnii̱uO̱ kui xtaaO̱. 13 Kó KjisooO̱ bi katsoó ndaO̱ nguitoO̱koO̱oO̱ jajuún: –Tꞌen ndiꞌaaO̱, kó ngatama ngayeje niii̱ xikó tsꞌén kisꞌijiii̱n. Kó ti kjiꞌa kamándaya mosooO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 8 8 MATIOOO̱

21 Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ ṉchiꞌyaá Peé koe̱jo kjín xtae̱ xi ooe̱n (Markooa̱ 1:29-34; Rkaaa̱ 4:38-41) 14

Kó KjisooO̱ jachó ndiꞌaaO̱ Peé kó kamábe nga ṉchiꞌyaá kjiꞌijña kó achichí ṉtꞌeO̱ ndyii̱aaO̱ ,O̱ 15 kó KjisooO̱ katsꞌénjoO̱ tsja kó kichajá ṉtꞌeO̱e,O̱ kó kui xtaO̱chjoO̱ón jastjíeO̱n kó katsꞌénseén kui jaá. Kjisooe̱ bi tsꞌén katsꞌéndaya xi ooe̱n (Markooa̱ 1:32-34; Rkaaa̱ 4:40-41) 16

Kó nguije kjimaꞌñaaO̱ achichí ma xtaO̱ xi tjíjiii̱n aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín xi jachóchinií KjisooO̱, kó ta ngo tsi én xí tsíchjii̱a,O̱ kó katsꞌénkjataxie kui xindajiín, kó ti katsꞌéndaya ngayeje xtaO̱ xi ooO̱n. 17 Kui niii̱ kamá tsii̱ꞌeO̱ nga jatjosón ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí IsayaaO̱ nga bi katsó: “Kuí xí iskjíbé chiꞌinná, kó kijíjoO̱ ngayeje xi so xi ndakjanná.” Bi tsꞌén tsíchjii̱aje̱ o Kjisooe̱ xtae̱ xi kamámejeén kijítjii̱nguiii̱ (Rkaaa̱ 9:57-62) 18

Kó nga kamábe KjisooO̱ nga achichí ma xtaO̱ xi jaꞌatjiyajooO̱n, katsjaá kjoO̱aO̱ xtaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱ ngándá xi ingoboá ján. 19 SꞌeO̱ kii̱aO̱ jachókoón ngo chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti xi bi katsoó: –MostroO̱, mejénna kjuintjinguií ta nínga kꞌuín. 20 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Xaṉñaá tixaO̱ tjiín nínga ꞌbíndoꞌyá, kó nii̱sieeO̱ ndoO̱boO̱aO̱ tjiín nínga ꞌbíndo, tanga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n jmíjiín ngo nguO̱ii̱ndie nínga saO̱ꞌínkjaꞌyá. 21 Kó ingo ndaO̱ xi xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Ndii̱a,O̱ teꞌé ndíé ma raní nga tjón kjuinkánijín an naO̱ꞌmina. 22 Tanga KjisooO̱ bi katsoó: –Ndibétjii̱nguiní, kó teꞌé ndíéeO̱ nga xtaO̱ xi xikoó tsi je jesoón nga kui koO̱ónijín xtaO̱aO̱ xi je jesoón.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 8

22

Bi tsꞌén katsꞌénkꞌíxió Kjisooe̱ tjoe̱oe̱ koe̱jo ndáchíkoón (Markooa̱ 4:35-41; Rkaaa̱ 8:22-25) 23

Kó nguije tsꞌasꞌien KjisooO̱ ngo tjotso je, xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kijítjii̱nguiii̱. 24 Kó tjii̱en O̱ ga kjiꞌifé KjisooO̱, ítsꞌii̱yaniii̱ nga kjindibá ngo tjoO̱ꞌniú xi ngaskande tsꞌenkꞌásꞌién ma ndójoa nguO̱ii̱ya tjotso jeeO̱. 25 Kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kijítsꞌenkjáꞌaá kó bi katsoó: –¡Ndii̱a,O̱ ꞌnaO̱xiéꞌéjneO̱, ngaO̱tꞌaO̱ je kjiꞌme ngándá! 26 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –¿Ánní nga ndyii̱ndakonjnú jún xtaO̱ xi sꞌijinjiín? KósꞌeO̱ KjisooO̱ jastjíeO̱n, kó katsꞌénxchánjoO̱ tjoO̱oO̱ koO̱jo ndáchíkoón, sꞌeO̱ kisꞌie xió xió ngaO̱són ndójoaaO̱. 27 Kó kui jaá achichí kijíndikoón, kó bi katsoó xkjín: –¿ꞌYá ndaO̱aO̱ boO̱aO̱ xiꞌbii̱ nga ngaskande tjoO̱oO̱ koO̱jo ndáchíkoón ntꞌiéꞌeén? Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ jó já xi tjíjiii̱n ae̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín (Markooa̱ 5:1-20; Rkaaa̱ 8:26-39) 28

Kó nga jachó KjisooO̱ ngándá xi ingoboaá, kii̱aO̱ nínga síndo xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i nangui GadaraO̱, jachókoón jó já xi jatjoni ngaO̱tsjo ján xi tjíjiii̱n aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín, achichí tamá kamá kui jaá, kó nde ngojín xi kamá jaꞌa kui ndii̱yaO̱á. 29 Kó bi katsó nga askandáyá kui jaá: –¿Mí ni xi tjiín kjoO̱aaO̱ O̱ jii̱n, KjisoO̱, ndií Néná? ¿A je kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ kjoéꞌeO̱ niꞌínkjeꞌejneO̱ nguindieeO̱ nga kjoO̱chó nii̱xtjiii̱n? 30 Kó ti kii̱aaO̱ ,O̱ nguO̱ii̱chí kjinniii̱ nínga síndo kui jaá achichí ma chii̱ngaO̱ tjimá xi ndyii̱kjién. 31 Kó kui xindajiín, ꞌniú tsíꞌaá KjisooO̱ nga bi katsoó: –Tsi koO̱ꞌnaO̱xiéjneO̱, kii̱aO̱ nanguíyejneO̱ nguO̱ii̱jiii̱n kui chii̱ngaO̱a.O̱ 32 Kó KjisooO̱ bi katsoó: –Tanguínjnú.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

23

MATIOOO̱ 8 9 MATIOOO̱

Kó kui aO̱sién nii̱xtjiii̱n jatjojiii̱n kui jaá, kó chii̱ngaO̱aO̱ kijíkꞌíndojiii̱n, kó taxkiya tsanga tsabé ngo nínga nkꞌa kó kii̱aO̱ ixó nguO̱ii̱jiii̱n ndáchíkoón nínga jesón ngándá ngayejeeO̱. 33 Kó kui já xí ndyii̱kooO̱n kui chii̱ngaO̱aO̱ tsanga ma kijí naO̱xii̱ńdá ján kó katsáyá ngayeje ni xi kamaá, koO̱jo ni xi kamaá já xi kisꞌiṉdojiii̱n aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajiín. 34 Kó ngayeje xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá kijíkoón KjisooO̱, kó nga kamábe, ꞌniú tsíꞌáaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱tjo kui nguO̱ii̱ndieeO̱.

9

Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ ngo ndae̱ xi majín fí (Markooa̱ 2:1-12; Rkaaa̱ 5:17-26)

Kó KjisooO̱ kijíya ngo tjotso je, sꞌeO̱ kijí xi ingoboá ján kó jachó nguiní naO̱xii̱ńdaá. 2 Kó kii̱aaO̱ O̱ jachóchinií ngo ndaO̱ xi nii̱maO̱ xi majín fí xi je ta ngo ṉchaO̱n kjiꞌijña són. Kó nga kamábe KjisooO̱ nga sꞌijiii̱n Néná kui jaá, bi katsoó ndaO̱ xi nii̱maO̱a:O̱ –Teꞌé ngaꞌníii̱ yojóo, jéeO̱ je kiniꞌánjetakoón. 3 Kó tjín kaꞌa kui já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ xi bi tsꞌén yíjin kon: “Kui ndaO̱aO̱ chꞌo tjítsoó Néná.” 4 Kó KjisooO̱ kamákjiín ni xi tjítsꞌénkjiín kon, sꞌeO̱ bi katsoó: –¿Ánní nga ni xi ndajín ndyii̱fojinjnú takónjnú? 5 NgaO̱tꞌaO̱, ¿mí ni xi niꞌínjín kjiꞌi nga kꞌuín, a nga bi kꞌuín: “JéeO̱ je kiniꞌánjetakoón”, axaO̱ nga bi kꞌuín: “Tii̱sítjii̱n kó tꞌen ji”? 6 Tanga tsii̱ꞌeO̱ nga xchaO̱jnú nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n tjiín ngaꞌniú kui ngaO̱sondieeO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱maaO̱ saO̱ꞌínjetakón jé. SꞌeO̱ bi katsoó kui ndaO̱ xi nii̱maO̱a:O̱ –Tii̱sítjii̱n, chjábe ṉcháaO̱n kó tꞌen ndiꞌáaO̱. 7 Kó kui ndaO̱ xi nii̱maO̱aO̱ jastjíeO̱n kó kijí ndiꞌaaO̱. 8 Kó nga kamábe kui niii̱ xtaaO̱, achichí kijíndikoón kó katsjaá kjoO̱ajO̱ e Néná, ngaO̱tꞌaO̱ kui boá xi katsjaá xtaaO̱ kui ngaꞌniú xiꞌbaO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

24

MATIOOO̱ 9 Kjisooe̱ bi tsꞌén tsíchjii̱aa e̱ e̱ Matiooe̱ (Markooa̱ 2:13-17; Rkaaa̱ 5:27-32) 9

Kó nga jaꞌa KjisooO̱ kui nguO̱ii̱ndieeO̱, kamábe ngo ndaO̱ xi ꞌmí MatioO̱ xi tikóntꞌa yamíxaO̱ nínga machjítjé niii̱, kó bi katsoó: –Ndibétjii̱nguiní. Kó MatiooO̱ tjii̱en O̱ má jastjíeO̱n kó kijítjii̱nguiii̱ KjisooO̱. 10 Kó tjii̱en O̱ ga KjisooO̱ tikóntꞌa yamíxaO̱ kii̱aO̱ ndiꞌaaO̱ MatiooO̱, achichí ma já xí foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé ni koO̱jo xtaO̱ jé jachó kui nguO̱ii̱ndieeO̱ kó kii̱aO̱ kisꞌiṉdotꞌa yamíxaO̱ koO̱jo KjisooO̱ koO̱jo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱. 11 Kó nga kamábe kui niii̱ já fariseooO̱, bi katsoó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱: –¿Ánní nga MostroO̱jnú ṉñoO̱ tsꞌénkjiniejoO̱ já xí foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé ni koO̱jo xtaO̱ jé? 12 Nga tsintꞌié kui niii̱ KjisooO̱ bi katsó: –XtaO̱ xi ooO̱n xí chjieén chjii̱nii̱en O̱ diki, jmí tsi xtaO̱ xi ndaaO̱. 13 Tanga tanguínjnú, kó ngatamajnú ni xi mejeén tsó kui eén: “KjoO̱an O̱ ii̱maO̱takón xí mejénna, jmí tsi kjoO̱atO̱ jó xi sii̱ꞌankꞌasꞌienna.” Kó an jmí xtaO̱ xi kixii̱ jéꞌeO̱chjiajáaO̱n, xtaO̱ jé xí jéꞌeO̱chjiáaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínkꞌoyá yojooO̱. Bi tsꞌén akasíyaá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kjindiaá (Markooa̱ 2:18-22; Rkaaa̱ 5:33-39) 14

KósꞌeO̱ jachókoón KjisooO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ Jua BautistaaO̱ kó bi katsoó: –¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga jii̱n koO̱jo já fariseooO̱ kjín ndii̱ya niꞌánkjaꞌajneO̱ kjindiá yojojneO̱, kó xtaO̱ tseO̱ tsꞌenkjaꞌájín kjindiá yojooO̱? 15 Kó KjisooO̱ bi katsoó: –¿A kaO̱marií xaO̱ꞌyaO̱ kjoO̱aꞌO̱ a xtaO̱ xi tjimá ngo ndiꞌibixan tjii̱en O̱ ga ndaO̱ xi kuO̱ii̱xaaO̱n kii̱aO̱ tikónjoO̱? Tanga nga kjoO̱chó nii̱xtjin nga xchjeO̱ꞌéxiín ndaO̱ xi kuO̱ii̱xaaO̱n, kjiꞌa boá nga kaO̱ma kꞌuíndo kjindiá. 16 Ngojín xtaO̱ xi ṉjño tjaO̱tsii̱e O̱ koO̱óyaá nga kuO̱ii̱ꞌíxtió ṉjñooO̱ ngo xtjí xchá, ngaO̱tꞌaO̱ tsi boO̱aO̱ saO̱ꞌín, ṉjño tjaO̱tsii̱eeO̱ O̱ skjíndiyá ṉjño ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

25

MATIOOO̱ 9 9 MATIOOO̱

xchaá, kó tsie ngase xtjóndiyá xtjií. 17 Ti nde mindyiajín binoO̱ tjaO̱tsii̱e O̱ ngo tii̱jitjii̱xín xchá, ngaO̱tꞌaO̱ xtjóndiyá tii̱jitjii̱xín xchaá, kó xtjón binooO̱, kó jmí chjí kaO̱majín tii̱jitjii̱xiín, tanga tsi binoO̱ tjaO̱tsii̱eeO̱ O̱ tii̱jitjii̱xín xi tjaO̱tsii̱e O̱ kuO̱ii̱ndyia nga jó kui niii̱ nga jmí ni kaO̱majiín. Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ ngo tsakjin koe̱jo ngo xtae̱chjón (Markooa̱ 5:21-43; Rkaaa̱ 8:40-56) 18

Tjii̱en O̱ ga tsꞌénchjii̱aO̱ KjisooO̱, ngo ndaO̱ nguitoO̱koO̱ jachókoón, kó asiéntꞌaaO̱ tikoó, sꞌeO̱ bi katsoó: –Ndí tsakjinchína ngotꞌeO̱ ma kꞌien. JaO̱bíchíii̱n kó tꞌíjñiséeO̱n ndseO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌuijñá nguiní ndína. 19 Kó JastjíeO̱n KjisooO̱ kó kijítjii̱nguíii̱ kui ndaO̱aO̱ koO̱jo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱. 20 Kó tjii̱en O̱ ga ndyii̱fí, ngo xtaO̱chjón xi tiejó nónií nga tjiín chii̱xójín kijíkón tiñaaO̱ xtjii̱eeO̱ n O̱ ngaO̱xtoO̱n KjisooO̱ kó katsꞌénjoO̱ ngaO̱ndeeO̱ ṉjñooO̱, 21 ngaO̱tꞌaO̱ bi tsꞌén katsꞌénkjó: “Tsi nde ta ṉjñooO̱ xí saO̱ꞌinjoO̱ an, kó kjoO̱tjoꞌa an.” 22 Tanga KjisooO̱ katsꞌénkꞌafóya, askoꞌá kui xtaO̱chjoO̱ón sꞌeO̱ bi katsoó: –Teꞌé ngaꞌníii̱ yojóo chjoón, kjoO̱asO̱ ꞌijíii̱n xi tsꞌaxiéꞌaá ji. Kó kui xtaO̱chjoO̱ón ti kjiꞌa kamándaya. 23 Kó nga jachó KjisooO̱ kii̱aO̱ ndiꞌaaO̱ ndaO̱ nguitoO̱koO̱oO̱ kamábe nga je síndo já xi ndyii̱tsꞌenkjánié yánaxoO̱oO̱ kó nga xtaO̱ kjiín je kjima xaO̱n xaO̱n nga ndyii̱kjandá, 24 sꞌeO̱ bi katsó KjisooO̱: –Tjii̱taxii̱ejO̱ nú, ngaO̱tꞌaO̱ tsakjinchií kjii̱e O̱ ꞌmejín, ta kjiꞌifé tsi. Kó ngayeje xtaaO̱ tsajnókie KjisooO̱. 25 Tanga nguije katsꞌénkjataxie xtaO̱ kjiín, tsꞌasꞌien KjisooO̱ nguO̱ii̱yaaO̱, kó iskjíbé tsja tsakjinchií, kó tsakjinchií jastjíeO̱n. 26 Kó ngayeje nguO̱ii̱ndie nga kandaꞌyá kui ni xi kamaá. Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ jó já xi tii̱kae̱ Kó nga jatjo KjisooO̱ kii̱aaO̱ ,O̱ jó já xi tii̱kaO̱ kijítjii̱nguiii̱, kó bi katsoó nga askandáyaá: –¡KjisooO̱, ji xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱ ji, ngatamanii̱maO̱aO̱ jii̱n! 27

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 9

26

28

Kó nguije jachó kui ndiꞌaaO̱, jachókón tiñaaO̱ nga jó kui já xi tii̱kaO̱a,O̱ sꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó nga asíyaá: –¿A kisꞌijinjnú nga kaO̱mana saO̱ꞌin an kui niii̱? –JoO̱oO̱n, Ndii̱a.O̱ Katsó kui jaá. 29 KósꞌeO̱ KjisooO̱ katsꞌénjoO̱ ndyii̱koO̱n kui jaá kó bi katsoó: –Ngatama xikó tsꞌén kisꞌijinjnú. 30 Kó kamátsijeeO̱n nga jó kui jaá, sꞌeO̱ KjisooO̱ ꞌniú íjñaá tsii̱ꞌeO̱ nga jmíjín xi koO̱tsoO̱yaaO̱. 31 Tanga kui jaá nguije jatjo kii̱aaO̱ ,O̱ katsáyá kjoO̱aaO̱ O̱ KjisooO̱ ngayeje nguO̱ii̱ndie. Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ ngo ndae̱ xi majín chjii̱ae̱ Kó tjii̱en O̱ ga ndyii̱fotjo kui jaá, ngo ndaO̱ xi nii̱maO̱ xi majín chjii̱aO̱ xi tjíjiii̱n ngo aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín jachóchinií. 33 Kó KjisooO̱ nguije tsꞌaxié kui aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajiín, ndaO̱ xi majín chjii̱aaO̱ ,O̱ tsíchjii̱a,O̱ kó ngayeje xtaaO̱ kijíndikoón kui niii̱ kó bi katsoó xkjín: Kjii̱e O̱ ngo ndii̱ya yajneO̱ kui niii̱ kꞌii̱e O̱ IsraeO̱l. 34 Tanga já fariseooO̱ bi katsó: Ngaꞌniuú ndaO̱ nguitoO̱koO̱oO̱ xindajín xi tsꞌénkjién KjisooO̱ nga ꞌboxié aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín. 32

Kjisooe̱ bi tsꞌén kamánii̱mae̱ae̱ xtaae̱ Kó KjisooO̱ kijí ngayeje naO̱xii̱ńdá koO̱jo ndí nangui, kó akóyá nguO̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná kó ínii̱jmi éntjatsii̱e O̱ xi chjii̱aO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱ Néná, kó katsꞌéndaya ngayeje chiꞌiii̱n koO̱jo xi so xi ndakjaaO̱n xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá. 36 Kó nga kamábe KjisooO̱ xtaO̱ kjiín, nii̱maO̱kamaá ngaO̱tꞌaO̱ nde bejín kui xtaaO̱ mí ni xi saO̱ꞌín, kó nde bejín kótsꞌen kjoO̱tjoꞌáaO̱ yojóo, kisꞌiṉtsoO̱ma xikó maá choO̱tsaO̱ngaO̱ xi jmí ndii̱ajO̱ iín. 37 KósꞌeO̱ bi katsoó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱: –Nga jaO̱koxii̱ achichí kamá ni xi kamáxchaá, tanga chiboa tsi ma xtaO̱ xi ndyii̱tsꞌenxaá. 38 Kuíni nga ꞌniú chjii̱aꞌO̱ ajnúuO̱ Ndii̱aO̱ xi 35

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

27

MATIOOO̱ MATIOOO̱10 9

tsii̱ꞌeO̱ ni xi kamáxchaá tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱nguíya ngase xtaO̱ xi saO̱ꞌínxá nguO̱ii̱jin jnooO̱.

10

Bi tsꞌén jaꞌájin Kjisooe̱ nga tiejó já apostrooe̱ (Markooa̱ 3:13-19; Rkaaa̱ 6:12-16)

Kó KjisooO̱ nguije tsíchjii̱aaO̱ O̱ nga tiejó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, katsjaá xá tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱maaO̱ kꞌoO̱xié aO̱sién nii̱xtjin xi ndajín koO̱jo tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱maaO̱ saO̱ꞌíndaya ngayeje toO̱koO̱ya chiꞌin. 2 Jaꞌeén nga tiejó já apostrooO̱ kuí bí: XimooO̱ boá xi tjoón kui xi ti Peé kiꞌmí nga koO̱jo ṉtsꞌii̱e O̱ kui ndaO̱aO̱ xi ꞌmí JandreeO̱, koO̱jo Sandiyaá koO̱jo ṉtsꞌii̱e O̱ kui ndaO̱aO̱ xi ꞌmí JuaaO̱, ndií SebedeooO̱, 3 NguiripeeO̱ koO̱jo BartolomeeO̱, TomaaO̱ koO̱jo MatiooO̱ ndaO̱ xi foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé niii̱, Sandiyaá ndií AlfeooO̱ koO̱jo TadeooO̱, 4 XimoO̱ ndaO̱ kananistaaO̱ koO̱jo Juda IskarioteeO̱, ndaO̱ xi katsꞌénkꞌasꞌien KjisooO̱. Kjisooe̱ bi tsꞌén katsjáxaá nga tiejó xtae̱ae̱ (Markooa̱ 6:7-13; Rkaaa̱ 9:1-6) 5

Nga tiejó kui xtaaO̱ xi katsanguiya KjisooO̱, kó bi katsoó nguindieeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱: –NgataO̱ monguínjínjnú nínga síndo xtaO̱ xi judíoO̱jín, ti nde ngataO̱ bitjasꞌii̱en O̱ jínjnú ngo naO̱xii̱ńdá nínga síndo xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i nangui SamariaO̱, 6 tasá kii̱aO̱ tanguínchonjnúuO̱ xtaO̱ xi xikó maá choO̱tsaO̱ngaO̱ xi kichajá xi chjii̱an O̱ i IsraeO̱l. 7 Kó tjii̱en O̱ ga konguínjnú tꞌínii̱jmijnúuO̱ éntjatsii̱eeO̱ O̱ Néná nga bi kꞌuinjnúuO̱: Néná je koO̱tíxoma. 8 Tii̱ꞌandayajnú xtaO̱ xi ooO̱n, tiꞌankjaꞌáꞌyájnúuO̱ xtaO̱ xi je jesón, tiꞌantsjiejnú xtaO̱ xi tjiín chiꞌin xi tsꞌenkjátsón tjii̱xii̱n yojoná, ꞌnaO̱xiéjnú aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín. NgataO̱ chjeꞌéchjíjínjnú nga sii̱ꞌánjnú ngo kjoO̱an O̱ da, ngaO̱tꞌaO̱ Néná ta katsjájnú kui kjoO̱an O̱ daaO̱. 9 NgataO̱ jmí toO̱nsinié, koO̱jo toO̱ntiboa, koO̱jo toO̱nkobreeO̱ chꞌiajínjnú ndáyajnú nga konguínjnú, 10 ti nde nga chꞌiajínjnú stsa tsii̱ꞌeO̱ ndii̱yaO̱á, ti nde nga chꞌiajínjnú jó ꞌniú ṉjño, ti nde ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 10

28

ndiétjíboO̱a,O̱ ti nde yánisie, ngaO̱tꞌaO̱ ndaO̱ xi tsꞌénxaá tjínrií kjoO̱an O̱ da nga saO̱koO̱ó ni xi skjii̱nii̱e.O̱ 11 Kó tajñá naO̱xii̱ńdání koO̱jo tsi ngo ndí nangui xi kuO̱ii̱tjásꞌii̱ejO̱ nú, tindyii̱séjnú ngo xtaO̱ xi kaO̱maꞌniátakónjnú, kó kii̱aO̱ tindyiónjnú ngaskande nga kjoO̱tjónguiníjnú. 12 Kó nga kuO̱ii̱tjásꞌii̱ejO̱ nú kui ndiꞌaaO̱, tiꞌantindejnú xtaaO̱ kó xió ngatjaꞌbéjnú tꞌínjnúuO̱. 13 Kó tsi kui xtaaO̱ tsja kaO̱maaO̱ nga kjóchójnú, kjoO̱ax O̱ iójnú kꞌuijñá kui nguO̱ii̱ndieeO̱, tanga tsi jmí, kui kjoO̱axO̱ ioó kjii̱ndii̱bákón nguiníjnú. 14 Kó tsi tjín kaꞌa xtaO̱ xi saO̱ꞌínkjaꞌajínjnú nga kjóchojnú, kó tsi kuO̱ii̱ntꞌiejín énjnú, kjiꞌa nga kjoO̱tjojnú kui ndiꞌaaO̱ koO̱jo tsi kui naO̱xii̱ńdaá, tꞌítsaniejnú xaO̱aO̱ ndsaO̱kojnú. 15 JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kui naO̱xii̱ńdaá nii̱xtjin nga kaO̱majeé xtaaO̱, jé xi saO̱koO̱ó tanisién tsie ngase ta boO̱ajO̱ iín jé xi saO̱koO̱ó nangui SodomaO̱ koO̱jo GomorraO̱. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ nga sii̱ꞌanchꞌo já apostrooe̱ Kꞌii̱e O̱ tsꞌéntsanguiyájnúꞌun xikó maá choO̱tsaO̱ngaO̱ xi tjimá nguO̱ii̱jiii̱n choO̱loboO̱, kó kuíni nga tii̱ndyiondajnú xikó maá ngo yeO̱, tanga inda inii̱maO̱ ngatamajnú xikó maá ngo tójo. 17 Kó chónjnú yojojnú nguO̱ii̱jiii̱n xtaaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ sii̱ꞌankꞌasꞌienjnú nguO̱ii̱ya tsja jáxaá, kó nguO̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná kjoájnú. 18 Kó ngaskande nguindyii̱koO̱n xtitjón koO̱jo re konguínjoO̱jnú tangatꞌaniii̱ an, tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ndókjoO̱ajO̱ nú kjoO̱aaO̱ O̱ an nguindyii̱koO̱n kui xtaaO̱ koO̱jo xtaO̱ xi judíoO̱jín. 19 Tanga nga sii̱ꞌankꞌasꞌienjnú nguO̱ii̱ya tsja jáxaá, ngataO̱ ndaO̱jín majnú kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi koO̱ndókjoO̱ajO̱ nú koO̱jo tsi kótsꞌen koO̱ndókjoO̱ajO̱ nú ngo ni, ngaO̱tꞌaO̱ ti kuiii̱ chii̱boO̱aO̱ kꞌuiyájnú ni xi koO̱ndókjoO̱ajO̱ nú. 20 NgaO̱tꞌaO̱ jmí tsi jún xi koO̱ndókjoO̱ajO̱ nú, AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n NaO̱ꞌmijnú boá xi kuO̱ii̱chjii̱aO̱ ngajojnú. 21 Kó ngo ṉtsꞌie ti kuiii̱ saO̱ꞌínkꞌasꞌien xi ingo ṉtsꞌieeO̱ nga sii̱ꞌankꞌien, kó naO̱ꞌmiii̱ saO̱ꞌínkꞌasꞌien ndií, kó ti kui ndií kondraO̱ koO̱ejO̱ eO̱e O̱ xi xchaá, kó saO̱ꞌínkꞌién xkjín. 22 Kó ngayeje xtaO̱ saO̱ꞌínchꞌójnú tangatꞌaniii̱ jaꞌénna, tanga xi saO̱ꞌínchíkjoO̱aO̱ 16

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

29

MATIOOO̱ 10 10 MATIOOO̱

ngaskande nga kjuO̱ii̱etO̱ ꞌa, kuí xiꞌbaO̱ xi kjoO̱tjoꞌa. 23 Kó kjiꞌa nga kuO̱ii̱yotjinguijnú ngo naO̱xii̱ńdá, xín tiyojnú, ngaO̱tꞌaO̱ jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga nde kjii̱e O̱ monguínyejejínjnú nangui IsraeO̱l nga kjoO̱eꞌO̱ e ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n. 24 NdaO̱ xi tjibókoyaá ꞌniújín ngase kaO̱maaO̱ ta boO̱ajO̱ ínniii̱ mostrooO̱, ti nde ngo mosoO̱ ꞌniújín ngase kaO̱maaO̱ ta boO̱ajO̱ iín ndii̱aaO̱ O̱ xaá. 25 Je nda kjiꞌi tsi ndaO̱ xi tjibókoyaá kaO̱ma xikoó mostroO̱ xi akóyaá, koO̱jo tsi mosooO̱ kaO̱ma xikoó ndii̱aO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xaá. Tsi ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ ndiꞌaaO̱, xindajín BelsebuO̱ kiꞌmií, ¿achichí ra ni xi kꞌuín ngaseeO̱ xtaO̱aO̱ kui ndiꞌaaO̱? Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ ꞌyá xi koe̱ndokoe̱nní (Rkaaa̱ 12:2-9) 26

JaO̱ kuíni nga ngataO̱ ndakonjín majnú, ngaO̱tꞌaO̱ jmíjín ni xi tjiꞌmá, xi xchaO̱jín mí niii̱ boO̱a,O̱ ti nde jmíjín ni xi tikónꞌmá xi xchaO̱jín. 27 Ni xi nínga jñó xiyájnúꞌun, tꞌíyajnú nínga tsijeeO̱n, kó ni xi kꞌuiyájnú nguO̱ii̱yaaO̱ tjii̱boO̱an O̱ ijonjnú, chaꞌayájnú ndeskande 28 nkꞌaaO̱ ngo ndiꞌa. NgataO̱ ndakonjín majnú xi tsꞌenkꞌién yojoná, tanga majiín tsꞌenkꞌién inii̱maO̱ná, tasá tindaO̱konjnú kui xi máaO̱ tsꞌénkjí inii̱maO̱jnú koO̱jo yojojnú ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ . 29 ¿A kuO̱iei̱ jO̱ eO̱njiín ngo ndí toO̱n ún ndí nii̱sie? Tanga nde ngojín xi kꞌoO̱ka tꞌananguiii̱ tsi kuijín Néná xi NaO̱ꞌmijnú xi tsjá kjoO̱a.O̱ 30 NgaO̱tꞌaO̱ ngaskande tsjaO̱ xi tjiín tokójnú tjixkii̱. 31 Kó kuíni nga, ngataO̱ ndakonjín majnú, ngaO̱tꞌaO̱ chjí ngaseniii̱ jún ta boO̱ajO̱ iín kjín nii̱sie. 32 Ngayeje xtaO̱ xi koO̱tsoO̱ya nguindyii̱koO̱n xtaaO̱ nga bena, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén xiyá an nga be an kui nguindyii̱koO̱n NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján, 33 tanga ta ꞌyání xi koO̱tsoO̱ya nga bejínna nguindyii̱koO̱n xtaaO̱, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén xiyá an nga bejín an kui nguindyii̱koO̱n NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ nga tangatꞌaniii̱ kui nga koe̱kjanga xtaae̱ (Rkaaa̱ 12:51-53; 14:26-27) 34

NgataO̱ niꞌánkjójínjnú nga kjoO̱axO̱ ió jéꞌeO̱jóoO̱ kui tꞌananguiii̱, jmí kjoO̱axO̱ ió jéꞌeO̱jojáaO̱n, kjoO̱axO̱ chán xi jéꞌeO̱jóoO̱. 35 NgaO̱tꞌaO̱ jéꞌe an ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 10

30

tsii̱ꞌeO̱ nga ngo ndí kondraO̱ kꞌuijñániii̱ naO̱ꞌmiii̱, tsii̱ꞌeO̱ nga ngo tsakjin kondraO̱ kꞌuijñániii̱ naO̱aaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga ngo kjaO̱nda kondraO̱ kꞌuijñániii̱ ṉchiꞌyaá, 36 kó ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ ndiꞌaaO̱ ti kuíni kondraO̱ kaO̱maaO̱ xtaO̱ xi síndo kui ndiꞌaaO̱. 37 Ngayeje xtaO̱ xi ꞌniú ngase tjoó naO̱ꞌmiii̱ koO̱jo naO̱aaO̱ ta boO̱ajO̱ iín an, kaO̱majín xtaO̱ tsaꞌaO̱n kaO̱ma. Ngayeje xi ꞌniú mején ngaseeO̱ ndí xii̱ꞌiii̱n koO̱jo tsi ndí chjoO̱ón ta boO̱ajO̱ iín an, ti kaO̱majín xtaO̱ tsaꞌaO̱n kaO̱ma, 38 kó xi skíbéjín krooO̱ sꞌeO̱ koO̱ejO̱ eO̱tjii̱nguina, bokinjiín nga xtaO̱ tsaꞌaO̱n kaO̱ma. 39 Xi kaO̱mamejeén saO̱koO̱ó kjoO̱am O̱ indyiooO̱n, tasá saO̱ꞌínchaja, kó xi saO̱ꞌínchaja tangatꞌaniii̱ an, kui boá xi saO̱koO̱ó kjoO̱am O̱ indyiooO̱n. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ chjí xi koe̱eꞌe̱ eé xtaae̱ (Markooa̱ 9:41) 40

Xi saO̱ꞌínkjaꞌajnú nguO̱ii̱ya ndiꞌaaO̱, an xí tjítsꞌénkjáꞌana, kó xi tjítsꞌénkjáꞌana an, ti tjítsꞌénkjáꞌa kui Néná xi katsanguiyana. 41 Ngayeje xtaO̱ xi saO̱ꞌínkjaꞌa nguO̱ii̱ya ndiꞌaaO̱ ngo ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná kjoO̱aaO̱ O̱ nga ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná, sꞌeO̱ saO̱koO̱ó ni xi je katsꞌén ngo ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná, kó xi saO̱ꞌínkjaꞌa ngo ndaO̱ xi kixii̱ kjoO̱aaO̱ O̱ nga ndaO̱ xi kixii̱, sꞌeO̱ saO̱koO̱ó ni xi je katsꞌén ngo ndaO̱ xi kixii̱. 42 Kó ta ꞌyání xi tsjaO̱á ngo bosoO̱ ndójoa ṉchꞌán kui já xi tjimátjii̱nguina kjoO̱aaO̱ O̱ nga xtaO̱ tsaꞌaO̱n, jaO̱koxii̱ boá nga saO̱koO̱ó ni xi je katsꞌén. Bi tsꞌén tsíchjii̱aje̱ o Kjisooe̱ xtae̱ae̱ Jua Bautistaae̱ (Rkaaa̱ 7:18-35)

11

Kó nguije kamaá KjisooO̱ nga tsíchjii̱ajO̱ o nga tiejó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, kijíkakoyá koO̱jo kijíkꞌínii̱jmi eén Néná naO̱xii̱ńdaá

kui jaá. 2 Kó JuaaO̱ nga tjiꞌyá ndoO̱boO̱ay O̱ a, tsintꞌié ngayeje ni xi tjítsꞌén KristooO̱, kó katsanguiya jó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, 3 kó bi katsoó tsii̱ꞌeO̱ nga bi tsꞌén koO̱síyaá KjisooO̱: –¿A ji boá kui ndaO̱ xi kjoO̱eꞌO̱ eO̱é, axaO̱ xchiyá xó jii̱n kjeO̱ꞌe? 4 KjisooO̱ bi katsoó kui jaá: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

31

MATIOOO̱ 11 11 MATIOOO̱

–Tanguínjnú, kó tꞌíyajnúuO̱ JuaaO̱ ni xi je kamáyajnú koO̱jo ni xi je kandaꞌyájnú, 5 tꞌínii̱jmijnúuO̱ nga xi tii̱kaO̱aO̱ je kamátsijeeO̱n, xi nii̱maO̱ seeO̱ je ma fí, xi tjiín chiꞌin xi tsꞌenkjátsón tjii̱xii̱n yojoná je kamándaya, xi xtiyaaO̱ je tsintꞌié, xi kꞌieeO̱n je jaꞌáꞌyaá, kó nga xtaO̱ nii̱maO̱aO̱ je tjíꞌmíyaá éntjatsii̱eeO̱ O̱ Néná. 6 Kó achichí ra tsjaaO̱ xi tangatꞌajiín an nga stii̱nguíni. 7 Kó tjii̱en O̱ ga ndyii̱fí xtaO̱aO̱ JuaaO̱, KjisooO̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga katsáyaá xtaaO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ JuaaO̱ kó bi katsó: –¿Mí xi tsanguíntsitsijenjnúuO̱ nangui kixií? ¿A ngo yáxá xi ítsanie tjoO̱oO̱? 8 ¿Mí xi tsanguíntsitsijenjnúuO̱? ¿A ngo ndaO̱ xi ṉjño tsjakon tsꞌényajá? Jún je yajnú nga kui xtaO̱ xi boajá ṉjño tsjakooO̱n, ndiꞌaaO̱ re nínga síndo. 9 Tanga, ¿mí xi tsanguíntsitsijenjnúuO̱? ¿A ngo ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná? JoO̱oO̱n, jaO̱ kui boá xian an, kó nkꞌa ngase xaá ta boO̱ajO̱ iín ngo ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná. 10 NgaO̱tꞌaO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ kuiii̱ bí xi kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó: Kꞌii̱e O̱ sanguiyatjoón chjii̱nii̱eꞌO̱ énna, tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱tjoón nga kuO̱ii̱ꞌíjñanda ndii̱yáaO̱. 11 JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kꞌii̱e O̱ kui ngaO̱sondieeO̱ kjii̱e O̱ tsenjín ingo ndaO̱ xi nkꞌa ngase xaá xikoó Jua BautistaaO̱, tanga kui ndaO̱ xi ꞌniú chichí ngase xaá nínga botíxomaaO̱ Néná, nkꞌa ngase xaá ta boO̱ajO̱ iín JuaaO̱. 12 Tanga ndeskande nii̱xtjin nga Jua BautistaaO̱ tsíchjii̱aO̱ eén Néná, kó ngaskande ngotꞌeO̱, nínga botíxomaaO̱ Néná ꞌniú tjíbixkánjoO̱, kó kui xtaO̱ xi ndyii̱kjánjoO̱oO̱ mejeén saO̱ꞌínkjié. 13 NgaO̱tꞌaO̱ ngayeje já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná koO̱jo kjoO̱ak O̱ itiii̱ kuí xí katsáyatjón ni xi kaO̱ma ngaskande nga jeꞌe JuaaO̱, 14 kó tsi tjín xi mejeén saO̱ꞌínsꞌijin énna, JuaaO̱ boá kui ElíaO̱ xi jaO̱ boO̱aO̱ kjoO̱eꞌO̱ eO̱é. 15 Xi tjín tjii̱boO̱an O̱ ijon nga kuO̱ii̱ntꞌie, ngatasienníjón kui eén. 16 Tanga, ¿mí xi boO̱aO̱ ma kon xi kókón kui xtaO̱ xi tjín kui nii̱xtjin xiꞌbii̱? BoO̱aO̱ ma kon xikoó já xoO̱ngo xi síndo nguO̱ii̱ya ndii̱yatié xi bi ndyii̱tsó nga ndyii̱kjandayaá xkjín: 17 “KiniꞌánkjaniejneO̱ yánaxoO̱ xi fonieeO̱, tanga jún kichájínjnú, kandajneO̱ só xi ndasen tsó, tanga jún kichaꞌájínjnú.” 18 NgaO̱tꞌaO̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 11

32

jeꞌe Jua BautistaaO̱, xi taxkiya iskjiniejín ni chinie koO̱jo ni xi ꞌyó, kó jún bi kiꞌmíjnú nga xindajín tjíjiii̱n. 19 Jaskan jeꞌe ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, ndaO̱ xi iskjinie, koO̱jo xi katsꞌe, kó bi kiꞌmíjnú: Kꞌii̱e O̱ tikón ngo ndaO̱ xi xkii̱ꞌá, ndaO̱ chꞌii̱, ndaO̱ amingooO̱ já xí foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé ni koO̱jo xtaO̱ jé. Tanga kjoO̱ak O̱ jínkoón Néná kaO̱makixii̱ni kjoO̱aaO̱ O̱ ndií. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xtae̱ xi tsintꞌiéꞌénjín (Rkaaa̱ 10:13-16) 20

KósꞌeO̱ KjisooO̱ katsꞌénxchánjoO̱ xtaO̱ naO̱xii̱ńdá xi síndo nínga katsꞌén kjín kjoO̱an O̱ dikón, ngaO̱tꞌaO̱ kui xtaaO̱ katsꞌénkꞌoyájín yojooO̱, kó bi katsoó: 21 –¡Nii̱maO̱ xó jún, xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i Korasín! ¡Nii̱maO̱ xó jún, xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i BetsaidaO̱! NgaO̱tꞌaO̱ tsi kii̱aO̱ nangui TiroO̱ koO̱jo tsi SidoO̱n nínga kamá kjoO̱an O̱ dikón xi kamá nguO̱ii̱jiii̱n xtaO̱jnú, antꞌeO̱raO̱na je katsꞌénkꞌoyá yojooO̱ kui xtaaO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi ndajín xi katsꞌén, je ra tsajá ṉjño tokjuie kó je ra indyiaá ndiso toO̱koO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga akó nga nguiti mejénjiín saO̱ꞌínjé. 22 Tanga xiyájnúꞌun nga kjiꞌa nga kjoO̱chó nii̱xtjin nga kaO̱majé, tsie ngase jé xi saO̱kójnú ta boO̱ajO̱ iín xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i TiroO̱ koO̱jo SidoO̱n. 23 Kó jún xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i KapernauO̱m, ¿a berií takónjnú nga ngaskande ndiꞌakꞌajmiii̱ xchjanínkꞌajnú? Jmí, tasá xiyájnúꞌun nga ngaskande ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ sii̱ꞌankjatjajénjnú, ngaO̱tꞌaO̱ tsi ngayeje kjoO̱an O̱ dikón xi kamá nguO̱ii̱jinjnú kii̱aO̱ kamá nguO̱ii̱jiii̱n xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i SodomaO̱, kui xtaaO̱ asíkjo ra yojooO̱ kó kui naO̱xii̱ńdaá takó tikón ra ngaskande ngotꞌeO̱. 24 Tanga xiyájnúꞌun nga kjiꞌa nga kjoO̱chó nii̱xtjin nga kaO̱majé, tsie ngase jé saO̱kójnú jún ta boO̱ajO̱ iín xtaO̱ SodomaO̱. Kjisooe̱ bi tsꞌén tsíchjii̱aa e̱ e̱ xtaae̱ tsii̱ꞌee̱ nga kjoe̱eꞌe̱ ekoón (Rkaaa̱ 10:21-22) 25

Kui nii̱xtjin ján KjisooO̱ bi katsó: –An tjítsꞌentsjaá NaO̱ꞌmi, Ndii̱aaO̱ O̱ ndiꞌakꞌajmiii̱ koO̱jo tꞌananguiii̱, ngaO̱tꞌaO̱ kui niii̱ ikꞌíjñiꞌmíii̱ xtaO̱ xi kjínkón koO̱jo xi makjiín, kó akakéeO̱ jakjíndií. 26 JoO̱oO̱n, NaO̱ꞌmi, ngaO̱tꞌaO̱ boO̱aO̱ tsꞌén kamátsjaá ji. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 11 12 MATIOOO̱

33 27

Ngayeje niii̱ NaO̱ꞌmina xi katsꞌénkꞌasꞌienna, kó taꞌyajín xi be ndií, ta kuí tsi NaO̱ꞌmiii̱, kó taꞌyajín xi be NaO̱ꞌmiii̱, ta kuí tsi ndií, koO̱jo xtaO̱ xi kui ndií mejeén koO̱tsoO̱yaaO̱. 28 Ndibáchonjnúꞌun ngayejejnú jún xtaO̱ xi je jendajnú nga kiniꞌánxájnú koO̱jo xi ni xi é kichꞌiajnú, kó an xí saO̱ꞌin an nga sii̱ꞌankjaꞌyájnú. 29 Chꞌii̱ajO̱ nú kui yá é xi tsꞌéntsjajnúꞌun, kó ngatamajnú ni xi tsꞌénbokoyájnúꞌun, ngaO̱tꞌaO̱ ntꞌiéꞌén an koO̱jo nda inii̱maO̱na, kó boO̱aO̱ tsꞌén kaO̱ma saO̱ꞌínkjaꞌyá inii̱maO̱jnú. 30 NgaO̱tꞌaO̱ yá xi yaꞌa an niꞌínjín chꞌia, kó éjín chꞌiána. Bi tsꞌén tsíchjii̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nii̱xtjin ndikoón (Markooa̱ 2:23-28; Rkaaa̱ 6:1-5)

12

Kui nii̱xtjin ján jaꞌa KjisooO̱ ngo nii̱xtjin ndikón nínga tjitjii̱e O̱ to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱, kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kamábojoó, sꞌeO̱ ítsꞌii̱yaniii̱ nga tsꞌenjeO̱n ńtiín to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱ sꞌeO̱ iskjinie. 2 Kó nga kamábe já fariseooO̱ kui niii̱ bi katsoó KjisooO̱: –JánꞌaO̱n KjisoO̱, xtaO̱ tseO̱ ndyii̱tsꞌen ni xi tsjandiéjín kjoO̱ak O̱ itiii̱ nga niꞌán nga nii̱xtjin ndikón. 3 Tanga KjisooO̱ bi katsó: –¿A kjii̱e O̱ niꞌányajínjnú xoO̱joO̱n eén Néná nínga chjii̱aO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi katsꞌén Ndabiii̱ ngo ndii̱ya nga kamábojoó kui koO̱jo xtaO̱a,O̱ 4 kótsꞌen tsꞌasꞌien ndiꞌaaO̱ Néná, kó iskjinie kui koO̱jo xtaO̱aO̱ pan xi je kiniꞌánkꞌasꞌieeO̱n Néná, kui xi tsjandiéjín kjoO̱ak O̱ itiii̱ nga skjii̱nii̱e O̱ kui koO̱jo xtaO̱a,O̱ kó ta kuí tsi já chináꞌmiii̱ xi ma kjinie? 5 ¿AxaO̱, a kjii̱e O̱ niꞌányajínjnú xoO̱joO̱n kjoO̱ak O̱ itiii̱ kjoO̱aaO̱ O̱ kótsꞌen nga nii̱xtjin ndikón nga já chináꞌmiii̱ tsꞌénxá nguO̱ii̱ya naO̱ngoO̱xii̱ii̱, kó jmí jéjiín? 6 Tanga xiyájnúꞌun nga kꞌii̱e O̱ tikónjoO̱jnú ngo ndaO̱ xi chjí ngaseniii̱ ta boO̱ajO̱ iín naO̱ngoO̱xii̱ii̱. 7 Tanga tsi kaO̱makjínjnú mí ni xi bi tsoó: “KjoO̱an O̱ ii̱maO̱takón xi mejénna, jmí tsi kjoO̱atO̱ jó xi sii̱ꞌankꞌasꞌienna” nde kjonguítaꞌínjínjnú jé xtaO̱ xi jmí jéjiín tsoboO̱a.O̱ 8 NgaO̱tꞌaO̱ ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n ngaskande kui botixómaá nii̱xtjin ndikoón nga.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 12

34

Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ ngo ndae̱ xi kixíyá tsja (Markooa̱ 3:1-6; Rkaaa̱ 6:6-11) 9

Kó nguije jatjo kui nguO̱ii̱ndieeO̱ tsꞌasꞌien nguO̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná xi tsii̱ꞌeO̱ kui jaá. 10 Kó kii̱aO̱ tikón ngo ndaO̱ xi kixíyá tsja, kó bi tsꞌén akasíyaá KjisooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga boO̱aO̱ tsꞌén saO̱koO̱ó ngo kjoO̱aO̱ nga koO̱ónguítaꞌin: –¿A tsjandié kjoO̱ak O̱ itiii̱ nga kaO̱ma sii̱ꞌandayá ngo xtaO̱ nga nii̱xtjin ndikón? 11 Tanga KjisooO̱ bi katsoó: –Tsi ngo choO̱tsaO̱ngaO̱aO̱ ngo ndaO̱ kꞌoO̱kayá ngo tixaO̱ nga nii̱xtjin ndikón, ¿a mí tsi koO̱síkoO̱jo nga kꞌoO̱xié? 12 JaO̱ ¿kókjiꞌi chjí ngaseniii̱ ngo ndaO̱ ta boO̱ajO̱ iín ngo choO̱tsaO̱ngaO̱? Kó kuíni nga, tsjandié kjoO̱ak O̱ itiii̱ nga kaO̱ma sii̱ꞌán ngo ni xi nda kjiꞌi nga nii̱xtjin ndikón. 13 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó kui ndaO̱a:O̱ –Tjintie ndseO̱. Kó kui ndaO̱aO̱ yejéntie tsja, kó kamándaya xikó ma kjiꞌi tsja xi ingooO̱. 14 Kó nguije jataxie já fariseooO̱, ítsꞌii̱yaniii̱ nga índa kótsꞌén saO̱ꞌínkꞌién KjisooO̱. Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ kjín xtae̱ Tanga KjisooO̱ kamákjiín kui niii̱ kó xín kijí, kó achichí ma xtaO̱ xi kijítjii̱nguiii̱, kó ngayeje xtaO̱ xi ooO̱n katsꞌéndaya, 16 tanga tsíchjii̱ajO̱ o kui xtaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱tsoO̱yajín ꞌyání boO̱aO̱ xi kui, 17 tsii̱ꞌeO̱ nga jatjosón ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí IsayaaO̱ nga bi katsó: 18 Kꞌii̱e O̱ tikón mosoO̱na, kui xi jaꞌajin an, achichí tjóna, kó tsja máaO̱ inii̱maO̱na. TsjáaO̱ AO̱ sién Nii̱xtjinna tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱ꞌínii̱jmii̱í ni xi kixii̱ xtaO̱ xi judíoO̱jín. 19 Ngojín xtaO̱ skjoO̱tíjoO̱, ti nde skaO̱ndáyajín, ngojín xtaO̱ xi kuO̱ii̱ntꞌie ndaO̱aO̱ nguO̱ii̱ya ndii̱yatié. 20 Skítꞌojín ngo yáxá xi je kjiꞌikjojó, 15

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 12 12 MATIOOO̱

35

kó saO̱ꞌínkꞌójín ndiꞌií ngo ńchjónsién xi je ta ṉdii̱ii̱ xi tjitjó, ngaskande nga saO̱ꞌín ni xi tjiín kjoO̱ak O̱ ixii̱ii̱. 21 Kó xtaO̱ xi judíoO̱jín skoyaá ni xi nda nguO̱ii̱yaaO̱ jaꞌeén. Bi tsꞌén tsíchjii̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xindajín Belsebuue̱ (Markooa̱ 3:20-30; Rkaaa̱ 11:14-23) 22

KósꞌeO̱ jachóchinií KjisooO̱ ngo ndaO̱ tii̱kaO̱ koO̱jo xi nii̱maO̱ xi majín chjii̱a,O̱ xi tjíjiii̱n ngo aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín, kó KjisooO̱ katsꞌéndaya, kó kui ndaO̱aO̱ kamátsijeeO̱n kó kamá tsíchjii̱a.O̱ 23 Kó ngayeje xtaaO̱ kijíndikoón kó bi katsoó xkjín: –¿A kuijín xiꞌbii̱ xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱? 24 Tanga nga tsintꞌié kuí niii̱ já fariseooO̱, bi katsó: –Kui ndaO̱aO̱ nga ꞌboxié aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín, ngaꞌniuú nguitoO̱koO̱oO̱ xindajín xi ꞌmí BelsebuuO̱ xi tsꞌénkjién. 25 Tanga KjisooO̱ kamákjiín ni xi katsꞌénkjó kui jaá, kó bi katsoó: Ngayeje nguO̱ii̱ndie nínga botixómá ngo ndaO̱ re tsi jó tjín kaO̱ma, je sꞌii̱jña soboá, kó tsi ngo naO̱xii̱ńdá koO̱jo tsi xtaO̱ xi síndo ngo ndiꞌa tsi jó tjín kaO̱ma, nguiti kaO̱majiín kꞌuijñá ngase. 26 Kó tsi xindajín SatanaaO̱ xi kꞌoO̱xié ti kui yojooO̱, ngaO̱tꞌaO̱ kondraO̱ kaO̱maaO̱ yojooO̱, ¿jaO̱ kótsꞌen sꞌii̱jña kui, nguO̱ii̱ndie nínga botixómá? 27 Kó tsi jún ndyii̱ꞌmíjnú nga an ꞌboxié an aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín kó nga ngaꞌniuú xindajín BelsebuuO̱ tsꞌenkjién an, jaO̱, ¿ꞌyá xi tsjaO̱ngaꞌniuú ndíjnú tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱maaO̱ kꞌoO̱xié aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín? Kuíni nga, kui boá xi ne ndiꞌamasienjnú kaO̱ma. 28 Tanga tsi AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná tsꞌenkjién an nga ꞌboxié an aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín, jaO̱koxii̱ nga Néná je koO̱tíxomajnú. 29 NgaO̱tꞌaO̱ ¿kótsꞌen kaO̱maaO̱ nga ngo ndaO̱ saO̱ꞌínchéjeé ndiꞌaaO̱ ngo ndaO̱ xi tjingáꞌniuú tsi tjónjín ma ra kuO̱ii̱ꞌítaꞌniú? Ta boO̱aO̱ tsi tsꞌén nga kaO̱maaO̱ saO̱ꞌínchéjeé ni xi tjiín. 30 Xi kjoO̱an O̱ danajín tsoꞌbá, kondraO̱na tsoꞌbá, kó xi kuO̱ii̱ndyiájoO̱jínna ngo ni xi tsꞌénmindyia an, tsꞌénkjitjón. 31 Kó kuíni nga boO̱aO̱ tꞌíxianjnúꞌun: Nga ngayeje jé koO̱jo xtaO̱ xi chꞌo kaO̱tsoO̱, kaO̱majetakoón, tanga xi chꞌo kaO̱tsoO̱oO̱ AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

36

MATIOOO̱ 12

Néná kaO̱majetakónjiín. 32 Kó ta ꞌyání xi chꞌo kaO̱tsoO̱oO̱ ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, sii̱ꞌanjetakoón, tanga xi chꞌo kaO̱tsoO̱ kondraaO̱ AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná sii̱ꞌanjetakónjiín, ti nde kui ngaO̱sondieeO̱ xiꞌbii̱, ti nde ngaO̱sondie xi sꞌeO̱ ndibaá. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga yaá xi bokó mí to xi boajaá (Rkaaa̱ 6:43-45) 33

Tsi nda yaá, nda to xi koO̱ajO̱ aO̱a,O̱ kó tsi ndajín yaá, ndajín to xi koO̱ajO̱ aO̱a,O̱ ngaO̱tꞌaO̱ tooO̱ yaá xi bokó tsi nda koO̱jo tsi ndajín yaá. 34 ¡Tjii̱eeO̱ O̱ yeO̱ xi boO̱aO̱ kónjnú! ¿Kótsꞌen nda ni xi koO̱ndókjoO̱ajO̱ nú nga ndajínjnú jún? NgaO̱tꞌaO̱ ni tsie xi tjiín nguO̱ii̱jin inii̱maO̱aO̱ xtaaO̱ kui niii̱ xi chjii̱aO̱ tsꞌoa. 35 NdaO̱ xi ndaaO̱, ni xi nda ꞌboxiéjin nguO̱ii̱jin inii̱maO̱a,O̱ kó ndaO̱ xi ndajiín ni xi ndajiín xi ꞌboxié. 36 Tanga an xiyájnúꞌun nga kjiꞌa nga kjoO̱chó nii̱xtjin nga kaO̱majéná ngayeje ñá sii̱ꞌankꞌasꞌien xkii̱ kjoO̱aaO̱ O̱ ngayeje én xi taxkiya kandokjoO̱a.O̱ 37 NgaO̱tꞌaO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ én xí kandokjoO̱e O̱ nga kaO̱ma kixii̱ni ji, kó tangatꞌaniii̱ éeO̱n nga kaO̱majeé. Bi tsꞌén tsíchjii̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xtae̱ xi mejeén skue̱ii̱e e̱ ngo kjoe̱an e̱ dikón (Markooa̱ 8:12; Rkaaa̱ 11:29-32) 38

KósꞌeO̱ tjín kaꞌa já fariseooO̱ koO̱jo já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ xi bi katsoó KjisooO̱: –MostroO̱ mejénjneO̱ nga koO̱ke ji ngo chii̱boO̱a.O̱ 39 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Kui xtaO̱ xi ndajín koO̱jo xi ndyii̱tsꞌentꞌaaO̱ kjoO̱aO̱ Néná ndyii̱míꞌá ngo chii̱boO̱a,O̱ tanga jmí chii̱boO̱aO̱ koO̱eꞌO̱ éjiín, ta kuí tsi chii̱boO̱aaO̱ O̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí JonaaO̱. 40 NgaO̱tꞌaO̱ xikó tsꞌén kisꞌijña JonaaO̱ ján nii̱xtjin koO̱jo ján nii̱xtjii̱en O̱ nguO̱ii̱ya ngaO̱ntsꞌoO̱aO̱ ngo tjii̱oO̱ xi ꞌniú je, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n ján nii̱xtjin koO̱jo ján nii̱xtjii̱en O̱ kꞌuijñá nguindie tꞌananguiii̱. 41 XtaO̱ xi chjii̱an O̱ i naO̱xii̱ńdá NínibeO̱ kjoO̱stjíeO̱n nii̱xtjin nga sii̱ꞌanjeé kui xtaaO̱, kó kuí xí saO̱ꞌínjeé ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

37

MATIOOO̱ 12 12 MATIOOO̱

kui xtaaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ nga tsintꞌié ni xi ínii̱jmi JonaaO̱ katsꞌénkꞌoyá yojooO̱, kó ngotꞌeO̱ ꞌneO̱ kꞌii̱e O̱ tikónjoO̱jnú ngo ndaO̱ xi nkꞌa ngase xaá ta boO̱ajO̱ iín JonaaO̱. 42 Kó naO̱ reinaO̱ xi atíxomaaO̱ nangui SabaaO̱ kjoO̱stjíeO̱n kondraaO̱ kui xtaO̱ xiꞌbii̱ kó ti koO̱tíjeé, ngaO̱tꞌaO̱ ngaskande nínga fetꞌaaO̱ tꞌananguiii̱ kjindibáni nga tsintꞌieé kjoO̱ak O̱ jínkoón SalomooO̱, kó ngotꞌeO̱ kꞌii̱e O̱ tikónjoO̱jnú ngo ndaO̱ xi nkꞌa ngase xaá ta boO̱ajO̱ iín SalomooO̱. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kui Ae̱ sién nii̱xtjin xindajín xi foeꞌeꞌoyá nguiní (Rkaaa̱ 11:24-26) 43

Kjiꞌa nga ngo aO̱sién nii̱xtjin xi ndajín fotjooO̱ ngo ndaO̱, nguO̱ii̱ndie nínga kixí fotsoꞌbá nga mongase nguO̱ii̱ndie, kó sakójiín. 44 KósꞌeO̱ bi tsꞌén tsꞌénkjó: “Kjuinꞌoyá nguiñá an ndiꞌa nínga jatjo an.” Nguije fochó nguiní, be nga jmíjín xi tjín, je akatíchá kui nguO̱ii̱ndieeO̱ kó je kiniꞌánchooO̱n. 45 KósꞌeO̱ fí kó ꞌbitíkó ngui yito aO̱sién nii̱xtjin xi ꞌniú ndajín ngase ta boO̱ajO̱ iín kui, kó ꞌbosꞌienjin nguinií kui ndaO̱a,O̱ kó kii̱aO̱ ꞌbíndo, kó kui ndaO̱aO̱ chꞌo ngase tsꞌén ꞌbíjñá ta boO̱ajO̱ iín ngasꞌeO̱. BoO̱aO̱ ti kaO̱maaO̱ xtaO̱ xi ndajín xi tjín ngotꞌeO̱. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ ꞌyání xi nae̱aae̱ koe̱jo xi ṉtsꞌii̱e e̱ (Markooa̱ 3:31-35; Rkaaa̱ 8:19-21) 46

Tjii̱en O̱ ga tsꞌénchjii̱ajO̱ o ngase xtaO̱ kjiín KjisooO̱, jachó naO̱aaO̱ koO̱jo já ṉtsꞌii̱e O̱ koO̱jo ínchjín ndichja kó kamámejeén tsíchjii̱ajO̱ o KjisooO̱ tanga ndii̱tsen kisꞌiṉdo. 47 Kó ngo xi bi katsoó KjisooO̱: –NaO̱áaO̱ koO̱jo ṉtsꞌie koO̱jo ndichje ndii̱tsen ján síndo kó mején xoó kuO̱ii̱chjii̱ajO̱ ooO̱. 48 Tanga KjisooO̱ bi katsoó xi tsíchjii̱ajO̱ ooO̱: –¿ꞌYání xi naO̱ana, ꞌyání xi ṉtsꞌié an, kó ꞌyání xi ndichja an? 49 Kó yején tsja xtjii̱eeO̱ n O̱ nínga síndo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱, sꞌeO̱ bi katsó:

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 12

38

–Kuí xiꞌbii̱ xi naO̱ana koO̱jo xi ṉtsꞌié an. 50 NgaO̱tꞌaO̱ ngayeje xi saO̱ꞌínkjatjosón ni xi mejeén NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján, kui xiꞌbaO̱ xi ṉtsꞌié an, xi ndichja an koO̱jo xi naO̱ana. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ ngo ndae̱ xi atítsojo xojmá (Markooa̱ 4:1-9; Rkaaa̱ 8:4-8)

13

Kui nii̱xtjiii̱n KjisooO̱ jataxie nguO̱ii̱ya ndiꞌaaO̱ kó kijíkꞌíjñá tꞌa ndáchíkoón, 2 kó achichí kamá xtaO̱ xi kamátikótꞌaaO̱, kó jaO̱chon nga KjisooO̱ kijíkꞌíjñaya ngo tjotso je, sꞌeO̱ ngayeje xtaaO̱ kii̱aO̱ kixindyia kixii̱ tꞌa ndáchíkoón. 3 Kó achichí ma ni xi tsíchjii̱ajO̱ o nga katsꞌénkjién énkjín, nga bi katsoó: –Ngo ndaO̱ xi ꞌbítjii̱e,O̱ kijíkꞌitjii̱e O̱ xojmá. 4 Kó tjii̱en O̱ ga ítjii̱e O̱ xojmaá, ngo tjín xi ixó tꞌa ndii̱yaO̱á, kó kjindibá nii̱sieeO̱ sꞌeO̱ iskjinie. 5 Ingo tjín kuí xojmaá xi ixó nguO̱ii̱jin ndii̱joO̱oO̱, nínga tsiejín ṉdie tjín, kó tsá katjońtsꞌién, ngaO̱tꞌaO̱ naO̱ngaO̱jín tikón ṉdieeO̱, 6 tanga nga jatjo tsꞌueé, katsꞌénchjaán, ngaO̱tꞌaO̱ ꞌniújín naO̱ngaO̱ síndo jaO̱maaO̱, kó kixí. 7 Kó ingo tjín kuí xojmaá xi ixó nguO̱ii̱jin yándáꞌyaá, kó nga kamánkꞌá yándáꞌyaá, katsꞌénxí. 8 Tanga ingo tjín kuí xojmaá xi ixó tꞌanangui xi ndaaO̱, kó kisꞌieeO̱ to, tjín xi katsjá kantié to, tjín xi katsjá ichítié koO̱jo tie, kó tjín xi katsjá úchán to nga ngo nga ngo. 9 Xi tjín tjii̱boO̱an O̱ ijon nga kuO̱ii̱ntꞌie, ngatasienníjón kui eén. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ mí kjoe̱aa e̱ e̱ nga énkjín katsꞌénkjién (Markooa̱ 4:10-12; Rkaaa̱ 8:9-10) 10

KósꞌeO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ kijíkón tiñaaO̱ kó bi katsoó nga asíyaá: –¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga énkjín ndokjoO̱ejO̱ e xtaaO̱? 11 Kó KjisooO̱ bi katsó: –NgaO̱tꞌaO̱ jún je kiꞌmíyajnú ni xi tjiꞌmaá xikó tsꞌén botixómá Néná, tanga kui xtaaO̱ kjii̱e O̱ ꞌmíyajiín. 12 NgaO̱tꞌaO̱ taO̱ꞌyaní xi ntꞌié ni xi bokoyá an, tsie ngase koO̱eꞌO̱ eé nga kaO̱makjiín, kó ꞌniú kaO̱makjiín, tanga xi ntꞌiéjín, chjaO̱ꞌáxiín ngaskande ni xi chií ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

39

MATIOOO̱ 13 13 MATIOOO̱

makjiín. 13 Tangatꞌaniii̱ kui niii̱ nga énkjín chjii̱ajO̱ o an, ngaO̱tꞌaO̱ nda tsi skotsíjen, skuO̱ii̱ejO̱ ín, kó nda tsi kuO̱ii̱ntꞌie, kaO̱makjínjiín. 14 Kó boO̱aO̱ tsꞌén nga kjoO̱tjosón kjoO̱aaO̱ O̱ kui xtaaO̱ ni xi katsó nga tsíchjii̱aO̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí IsayaaO̱ nga bi katsó: Nda tsi koO̱ndaꞌyájnú, kaO̱makjínjínjnú, kó nda tsi stsitsíjenjnú, ti kaO̱makjínjínjnú. 15 NgaO̱tꞌaO̱ inii̱maO̱aO̱ kui xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá je tanisién tajá kamá, je kisichjá tjii̱boO̱an O̱ ijon, kó je kisichjá ndyii̱koO̱n, tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱ejO̱ ín, ti nde kuO̱ii̱ntꞌiejín, tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱makjínjiín inii̱maO̱a,O̱ ti nde saO̱ꞌínkꞌoyájín yojooO̱ koO̱jo tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌindayajín an. 16 Tanga achichí ra tsjaaO̱ ndyikonjnú ngaO̱tꞌaO̱ be, koO̱jo tjii̱boO̱an O̱ ijonjnú ngaO̱tꞌaO̱ ntꞌié. 17 NgaO̱tꞌaO̱ jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga achichí ma já chjii̱nii̱eꞌO̱ én koO̱jo xtaO̱ kixiii̱ Néná xi kamámejeén nga skuO̱ii̱e O̱ ni xi ndyii̱yajnú ngotꞌeO̱, tanga kamábejín, kó kamámejeén tsintꞌié, ni xi ndyii̱ndaꞌyájnú ngotꞌeO̱, tanga kamájín tsintꞌié. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín ndae̱ xi atítsojo xojmaá (Markooa̱ 4:13-20; Rkaaa̱ 8:11-16) 18

Ndaꞌyájnú ni xi mejeén tsó énkjiín ndaO̱ xi ꞌbítjii̱e O̱ xojmaá: Kjiꞌa nga ngo xi ntꞌié eén kó makjínjiín xikó tsꞌén botixómá Néná, xikónií kui xojmá xi ixó tꞌa ndii̱yaO̱á, ngaO̱tꞌaO̱ ndibá xindajín kó foaꞌáxiín ni xi je tjitjii̱e O̱ ngaO̱són inii̱maO̱a.O̱ 20 Kui xojmá xi ixó tꞌanangui nínga tjín ndii̱joO̱oO̱ kuí xí xikoó xtaO̱ xi ntꞌié eén Néná kó ti kjiꞌa achichí tsja máaO̱, 21 tanga nga jmí jaO̱maO̱jiín, kuíni nga ta chiboa tsi ꞌbondíyaá, ngaO̱tꞌaO̱ kjiꞌa nga tangatꞌaniii̱ eén Néná foaꞌatio ngo kjoO̱an O̱ ii̱maO̱, koO̱jo tsi miyotjii̱nguiii̱, tjii̱en O̱ má ꞌbijñámasien ni xi tsii̱ꞌeO̱ Néná. 22 Kó kui xojmá xi ixó nguO̱ii̱jin ndaꞌyaá, kuí xí xikoó xtaO̱ xi ntꞌié eén Néná, tanga ta soboá ndaO̱ kjimaaO̱ ni xi tjiín kui ngaO̱sondieeO̱ kó kjoO̱acO̱ hꞌáṉchaaO̱ kjoO̱acO̱ hoO̱oO̱n tsꞌénxí eén Néná, kó kui niii̱ xi tsjandiéjín nga boajaá to. 19

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 13

40

23

Tanga kui xojmá xi ixó tꞌanangui ndaaO̱, kuí xiꞌbii̱ xi xikoó xtaO̱ xi ntꞌieé eén Néná kó makjiín, kó kuí xí xikoó xojmá xi tsjá úchán, ichítié koO̱jo tie, koO̱jo kantié to nga ngo nga ngo. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín to ndsoe̱koe̱an e̱ ṉñoe̱ koe̱jo kꞌijñá xi ndajiín 24 KjisooO̱ katsáyaá ingo énkjín xi bi tsó: –Nínga botíxomaaO̱ Néná xikónií ngo ndaO̱ xi ítjii̱e O̱ xojmá xi nda jnoO̱ nínga tsꞌénxá, 25 tanga tjii̱en O̱ ga kjiyojofé ngayeje kui jaá, jachó kondraaO̱ kó xkaO̱ xi ndajín ítjii̱ejO̱ in to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱oO̱ 26 sꞌeO̱ kijí. Nga kamánkꞌá xkaO̱aO̱ to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱oO̱, jatjo ńtiín, kó ti jatokjá xkaO̱ xi ndajiín nga. 27 Kó nga kamábe já mosooO̱ kijítsáyaá kui ndaO̱aO̱ kó bi katsoó: “Ndii̱a,O̱ ¿a xojmá xi ndajín xi ikꞌítjii̱e O̱ ji nguO̱ii̱jin jnooO̱? ¿Ñá kjindibániii̱ xkaO̱ xi ndajín xi katokjaá?” 28 Tanga bi katsó kui ndaO̱a:O̱ “Ngo kondraO̱ xi ítjii̱e O̱ kui niii̱.” Kó bi katsó já mosooO̱: “¿A mejeén nga xii̱niéyájneO̱ kui xkaO̱ xi ndajiín?” 29 Tanga bi katsó kui ndaO̱a:O̱ “Jmí, ngaO̱tꞌaO̱ tsi ta kjoO̱an O̱ daaO̱ tsi kjiꞌa nga ndyii̱chjaníyajnú kui xkaO̱ xi ndajiín chjii̱niéyájnú koO̱jo to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱oO̱ nga. 30 Tasá teꞌéndiéjnúuO̱ nga nijan ngatamaxchá ngaskande nga je kaO̱ma koO̱ꞌnaO̱jeO̱n to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱o,O̱ kósꞌeO̱ kjiꞌa bi xiáaO̱n já xi kꞌoO̱jeO̱n: Tjón ma ra tꞌítikójnú xkaO̱ xi ndajiín, sꞌeO̱ tíꞌniújnú tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌuítí, kó to ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱oO̱ nguO̱ii̱ya ndiꞌa nínga mindyia tindyiajnú.” Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín xojmaá mostasaae̱ (Markooa̱ 4:30-32; Rkaaa̱ 13:18-19) 31

Ingo énkjín katsáyá KjisooO̱ xi bi tsó: –Nínga botíxomaaO̱ Néná, xikónií ngo ndí xojmaá mostasaaO̱ xi ngo ndaO̱ iskjíbé kó ítjii̱e O̱ nguO̱ii̱jin jnooO̱, 32 kui ndí xojmaá nga jaO̱koxii̱ kuí xí tanisién ꞌniú chichí ngase ngayeje xojmaá, tanga nguije tjońtsꞌíén kó maxchá, kuí yaá xi tanisién ꞌniú nkꞌa ma, ngaskande nii̱sie xi tjín nkꞌa ján kii̱aO̱ fochó tsꞌénda ndoO̱boO̱aaO̱ O̱ kii̱aO̱ tjiaaO̱ kui yaá. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

41

MATIOOO̱ 13 13 MATIOOO̱ Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ énkjiín nisan xi mindyiakátjoe̱ paae̱n (Rkaaa̱ 13:20-21)

33

Ingo énkjín katsáyá KjisooO̱ xi bi tsó: –Nínga botíxomaaO̱ Néná, xikó maá tsi ján chii̱boO̱aO̱ nisan iskjíbé ngo xtaO̱chjón sꞌeO̱ kii̱aO̱ indyiaá ndsoO̱koO̱an O̱ ṉñoO̱oO̱ ngaskande nga kaxongatjoO̱ ngayeje ndaO̱ꞌyoO̱ paaO̱n. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kótsꞌen katsꞌénkjién énkjiín (Markooa̱ 4:33-34) 34

Ngayeje kui niii̱ xi tsíchjii̱ajO̱ o KjisooO̱ xtaaO̱, kó jmí nii̱xtjin nga énkjínjín katsꞌénkjién nga tsíchjii̱ajO̱ o, 35 tsii̱ꞌeO̱ nga jatjosón ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná nga bi katsó: Énkjín xi saO̱ꞌinkjien an nga kuichjii̱ajO̱ o an xtaaO̱, kó xiyáaO̱ ni xi tjiꞌmaá Néná ndeskande nga kamánda ngaO̱sondieeO̱. Bi tsꞌén katsáyá chae̱n chae̱n Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín xkae̱ xi ndajiín 36 KósꞌeO̱ nguije katsꞌénkjí KjisooO̱ xtaaO̱, tsꞌasꞌien nguO̱ii̱ya ndiꞌaaO̱, kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kijíkón tiñaaO̱ sꞌeO̱ bi katsoó: –Tꞌíyé chaO̱n chaO̱njneO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi mejeén tsó énkjiín xkaO̱ xi ndajín xi ikꞌítjii̱e O̱ nguO̱ii̱jiii̱n jnooO̱. 37 SꞌeO̱ bi katsó KjisooO̱: –NdaO̱ xi ítjii̱e O̱ xojmá xi ndaaO̱, kuí xí ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, 38 kó jnooO̱, kuí xí ngaO̱sondieeO̱, kó xojmá xi ndaaO̱, kuí xí xtaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ nínga botixómá Néná, kó xkaO̱ xi ndajiín, kuí xí xtaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xindajín, 39 kó kondraO̱ xi ítjii̱e O̱ kui xkaO̱a,O̱ kuí xí xindajín diablooO̱, ni xi kamáxchaá kui boá xi nga fetꞌa ngaO̱sondieeO̱, kó já xi jaꞌáꞌyá kui ni xi kamáxchaá kui boá xi ndítsjieeO̱ Néná. 40 Kó xikó tsꞌén chjaníyá xkaO̱ xi ndajiín sꞌeO̱ ꞌbítí nguO̱ii̱jin ndiꞌií, boO̱aO̱ ti kaO̱ma nga kjuO̱ii̱e O̱ kui ngaO̱sondieeO̱, 41 kó ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n saO̱nguíya ndítsjieeO̱ kó kjoO̱aꞌO̱ áxín kii̱aO̱ nínga botixómá ngayeje kui xtaO̱ xi tangatꞌaniii̱ kui nga kjeO̱ꞌe xi tsꞌénjé koO̱jo xi ndyii̱tsꞌen ni xi ndajiín, 42 kó ngo ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 13

42

nguO̱ii̱ya orjnoO̱ xi tjítí koO̱nanguísꞌién, kó kii̱aO̱ boá nínga skaO̱ndá koO̱jo nínga skjii̱nii̱eyO̱ a ṉꞌnii̱uO̱ kui xtaaO̱. 43 KósꞌeO̱ ngayeje xtaO̱ xi kixiii̱ kꞌuieé ndiꞌí xikoó tsꞌueé kii̱aO̱ nínga botixómá NaO̱ꞌmiii̱. Xi tjín tjii̱boO̱an O̱ ijon nga kuO̱ii̱ntꞌie, ngatasienníjón kui eén. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín tsii̱ꞌee̱ tii̱jitoe̱n xi tikónꞌmaá 44 Nínga botíxomaaO̱ Néná, xikónií ngo tii̱jitoO̱n xi tikónꞌmá ngo nguindie kꞌijñá, kó ngo ndaO̱ saO̱koO̱ó, kó ti kii̱aaO̱ O̱ kuO̱ii̱ꞌíjñáꞌmá nguiní, kó achichí tsja tjiín sꞌeO̱ fí ndiꞌaaO̱ kó botiñá ngayeje ni xi tjiín, sꞌeO̱ ꞌbotsie kui kꞌijñaá. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín ndii̱joe̱ tsjakjiꞌi xi achichí chjií 45 Ti boO̱aO̱ ti tsꞌén nínga botíxomaaO̱ Néná xikó maá ngo ndaO̱ xi tsꞌénmongase ngo to ixkíꞌ xi ndii̱joO̱ tsjakjiꞌi, 46 kó nguije saO̱koO̱ó ngo xi ꞌniú chjií, kijí ndiꞌaaO̱ kó atíñá ngayeje ni xi tjiín, sꞌeO̱ tsꞌatsie kui ndii̱joO̱o.O̱ Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín ndae̱ꞌyaae̱ Ti boO̱aO̱ ti tsꞌén nínga botíxomaaO̱ Néná xikó maá ngo ndaO̱ꞌya xi ikjien nguO̱ii̱jin ndáchíkoón, kó ngayeje toO̱koO̱ya tjii̱oO̱ fíyaá, 48 kó nguije kitsie, já xi mején ndaO̱ꞌyaaO̱ foaꞌáꞌyá kó fíjoO̱ tꞌa chjii̱ndii̱eeO̱ ,O̱ sꞌeO̱ foaꞌájin tjii̱oO̱oO̱, kó tjii̱oO̱ xi ndaaO̱ ngo nii̱seO̱nya míndyiá kó xi ndajiín xín ꞌbojmi. 49 BoO̱aO̱ ti kaO̱ma nga kjuO̱ii̱e O̱ ngaO̱sondieeO̱: Kjii̱ndii̱bá ndítsjieeO̱, kó kjoO̱aꞌO̱ ájin xtaO̱ xi kixiii̱, kó xín kuO̱ii̱ꞌíndo xtaO̱ xi ndajiín, 50 sꞌeO̱ ngo orjnoO̱ xi tjiín ndiꞌí kuO̱ii̱ndyia xtaO̱ xi ndajiín, kó kii̱aO̱ boá nínga skaO̱ndá koO̱jo nínga skjii̱nii̱eyO̱ a ṉꞌnii̱uO̱ kui xtaaO̱. 47

Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ ni xi tjae̱tsii̱eee̱ e̱ koe̱jo ni xi xchaá 51 SꞌeO̱ bi katsó KjisooO̱ nga asíyá: –¿A makjínjnú ngayeje kui niii̱? ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 13 14 MATIOOO̱

43

–JoO̱oO̱n, Ndii̱a.O̱ Katsó kui jaá. 52 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Kuíni nga ngayeje já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti xi bokoyá kjoO̱aaO̱ O̱ nínga botixómá Néná, xikónií ndii̱aaO̱ O̱ ngo ndiꞌa xi ꞌboxié ni xchaá koO̱jo ni tjaO̱tsii̱e O̱ xi chjí xi síndotjoó. Bi tsꞌén kijíndikoón xtaae̱ kjoe̱aa e̱ e̱ Kjisooe̱ (Markooa̱ 6:1-6; Rkaaa̱ 4:16-30) 53

Kó nguije tsíchjii̱aO̱ KjisooO̱ kui énkjiín, xín kijí. 54 Kó nga jachó nanguiii̱ akóyaá xtaaO̱ kii̱aO̱ ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná, kó achichí ma xtaO̱ xi kijíndikoón xi bi katsó: –¿Ñá tsꞌaxiéni kjoO̱ak O̱ jínkón xi tjiín kui ndaO̱a?O̱ ¿Kótsꞌen maniii̱ 55 kjoO̱an O̱ dikón xi tsꞌén? ¿A kuijín ndaO̱aO̱ xi ndií ndaO̱ chjii̱nii̱eyO̱ aá? ¿A mí tsi kui ndaO̱aO̱ xi naO̱a maniii̱ naO̱ RiyaaO̱, kó ṉtsꞌii̱e O̱ ma Sandiyaá, KosieeO̱, XimooO̱ koO̱jo JudaaO̱? 56 ¿A kꞌii̱ejO̱ ín síndojoO̱na ínchjín ndichja? ¿JaO̱ kó ñá tsꞌaxiéni ngayeje kui niii̱? 57 Kó kui xtaaO̱ katsꞌénjoO̱ꞌojín KjisooO̱. Tanga KjisooO̱ bi katsó: –Tajñání nga yandíkón ngo ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná, ngototo kii̱aO̱ nanguiii̱ koO̱jo ndiꞌaaO̱ nínga yandíkónjín. 58 Kó nde kjínjín kjoO̱an O̱ dikón katsꞌén KjisooO̱ kui nguO̱ii̱ndieeO̱, ngaO̱tꞌaO̱ xtaaO̱ kisꞌijinjiín.

14

Bi tsꞌén kꞌien Jua Bautistaae̱ (Markooa̱ 6:14-29; Rkaaa̱ 9:7-9)

Kui nii̱xtjin ján ErodeeO̱ ndaO̱ xi tjiín xá nangui GalileaO̱ tsintꞌié kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi katsꞌén KjisooO̱, 2 kó bi katsoó já mosooO̱: –KjisooO̱ kui boá xi Jua BautistaaO̱ xi jaꞌáꞌyaá nguO̱ii̱jiii̱n xtaO̱ xi jesoón, kuíni nga tjiín ngaꞌniú nga tsꞌén kjoO̱an O̱ dikón. 3 KjoO̱aaO̱ O̱ nga ErodeeO̱ boá xi katsanguisꞌien ndoO̱boO̱ay O̱ a JuaaO̱ koO̱jo xi ítaꞌniú ńꞌniú kii̱chaO̱ tangatꞌaniii̱ naO̱ ErodíaaO̱, chjoO̱ón ṉtsꞌii̱e O̱ ErodeeO̱ xi ꞌmí NguiripeeO̱, 4 ngaO̱tꞌaO̱ JuaaO̱ bi katsoó ErodeeO̱: –KjoO̱ak O̱ itiii̱ tsjandiéjín nga chjóoO̱n kaO̱ma chjoO̱ón ndaO̱ ṉtsꞌie. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 14

44

5

Kó ErodeeO̱ kamámejeén katsꞌénkꞌién JuaaO̱, tanga katsakjónní xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá, ngaO̱tꞌaO̱ xtaaO̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná kamaá JuaaO̱. 6 Tanga nii̱xtjin nga jachónó ErodeeO̱, tsakjii̱ín naO̱ ErodíaaO̱ kitié nguindyii̱koO̱n xtaO̱ xi jachó sꞌueé, kó achichí tsja kamaá ErodeeO̱, 7 kó kuíni nga ErodeeO̱ katsjá tsꞌoa nga ta ni xi mejénrií tsjaO̱á. 8 Kó kui tsakjii̱ín, nga jaO̱ boO̱aO̱ je índajoO̱ naO̱aaO̱, bi katsó: –Tꞌíyé tii̱boO̱an O̱ í toO̱koO̱ Jua BautistaaO̱ nga koO̱eꞌO̱ éní. 9 SꞌeO̱ achichí ndasen kisꞌijña ndaO̱ reeO̱, tanga kjoO̱aaO̱ O̱ nga je katsjá tsꞌoa, kó nga ngayeje xtaO̱ xi síndojoO̱ tꞌa yamíxaaO̱ tsintꞌié kui niii̱, katsjá kjoO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱eꞌO̱ eé ni xi tsíꞌá kui tsakjii̱ín. 10 Kó katsjá kjoO̱aO̱ nga ikichásén toO̱koO̱ JuaaO̱ nguO̱ii̱ya ndoO̱boO̱ay O̱ aO̱á. 11 Kó ngo tii̱boO̱aO̱ tjiyá toO̱koO̱ JuaaO̱ nga jachóchinií, sꞌeO̱ kiniꞌánkꞌasꞌieeO̱n tsakjii̱ín, kó kui tsakjii̱ín kijíjooO̱ naO̱aaO̱. 12 KósꞌeO̱ jachó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ JuaaO̱, iskjíbé yojo kꞌieeO̱n, sꞌeO̱ ínijín, kó kijí kui jaá sꞌeO̱ katsáyaá KjisooO̱ kui ni xi kamaá. Bi tsꞌén katsꞌénkjíén Kjisooe̱ ún mii̱ xtae̱ (Markooa̱ 6:30-44; Rkaaa̱ 9:10-17; Juaaa̱ 6:1-14) 13

Nga tsintꞌié KjisooO̱ ni xi kiniꞌánjoO̱ Jua BautistaaO̱, kijíya ngo tjotso, sꞌeO̱ xtjii̱eeO̱ n O̱ ngo nangui kjitiya kijí, kó nga tsintꞌié xtaaO̱, jatjoni naO̱xii̱ńdaá nga kijíyase. 14 Kó nguije jachó KjisooO̱, nga jatjajen tjotso jeeO̱ achichí ma xtaO̱ xi kamábe, kó nii̱maO̱kamaá, kó katsꞌéndaya xi ooO̱n. 15 Kó nguije kamánguixoón, xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ kijíkón tiñaaO̱, sꞌeO̱ bi katsoó: –Kjitiya kuí nguO̱ii̱ndieeO̱ kó achichí je sajín. Tiꞌinkjí kui xtaaO̱ ꞌneO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱ ndí nangui xi síndo tiñaaO̱ kó kꞌoO̱tsie ni chinie. 16 Kó KjisooO̱ bi katsó: –Chjiénjín nga koO̱ejO̱ eO̱, tasá jún teꞌéjnúuO̱ ni xi skjii̱nii̱e.O̱ 17 SꞌeO̱ bi katsó kui jaá: –Tanga ta ún tsi pan koO̱jo jó tjii̱oO̱ tikónjneO̱. 18 Kó bi katsó KjisooO̱: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

45

MATIOOO̱ 14 14 MATIOOO̱

–NdibájoO̱jnúꞌun kꞌii̱eeO̱ .O̱ 19 KósꞌeO̱ nguije katsanguiya tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱ꞌíndotie nguO̱ii̱jin ndii̱xchoO̱oO̱ xtaaO̱, iskjíbé pan xi uún koO̱jo tjii̱oO̱ xi joó, askotsijen nkꞌa ján, katsꞌénchikonñé, sꞌeO̱ akjángá kó katsjaá kui paaO̱n xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga kui jaá saO̱ꞌínkjaꞌasoón ngayeje xtaO̱ xi ngaseeO̱. 20 Kó ngayeje xtaaO̱ iskjinie kó kitsie chaO̱n chaO̱an O̱ , kó ngui tiejó nii̱seO̱nya tjikítsie kamá pan xi tsꞌanguiii̱. 21 Ma ra tsi ta ún mii̱ já xii̱ꞌin xi iskjinie, kjeO̱ꞌení ínchjín koO̱jo jakjíndí. Bi tsꞌén kistsoꞌbá Kjisooe̱ ngae̱soón ndáchíkoón (Markooa̱ 6:45-52; Juaaa̱ 6:15-21) 22

Kó KjisooO̱ tjii̱en O̱ má katsꞌeén kjoO̱aꞌO̱ niú xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱ya tjotso jeeO̱, nga koO̱ejO̱ eO̱tjón ngándá xi ingoboá ján, tjii̱en O̱ ga katsꞌénkixotꞌa xtaO̱ kjiín. 23 Kó nguije kijí ngayeje xtaaO̱, KjisooO̱ kijínijínguí tjii̱nguO̱ii̱ii̱ nga tsíchjii̱aO̱ soboaá Néná kó nguije kamájñoó kii̱aO̱ kisꞌijña soboá. 24 Tjii̱en O̱ ga je kjochó tjotso jeeO̱ ngamasieeO̱n ndáchíkoón, tjoO̱ꞌniuú yeꞌétꞌaaO̱ xchaán ngaO̱tꞌaO̱ kjeO̱n tjotso jeeO̱ kasakooO̱. 25 Kó nguije ndibáꞌásieO̱én, KjisooO̱ kijíkoón kui jaá nga kistsoꞌbá són ndáchíkoón. 26 Tanga nga kamábe xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, ta bi ta máaO̱, achichí katsakjónní kó bi katsó: –¡Sii̱en O̱ boá! 27 Tanga KjisooO̱ tjii̱en O̱ má tsíchjii̱ajO̱ o nga bi katsoó: –¡TeꞌéngaꞌniújnúuO̱ yojojnú, an boá, ngataO̱ ndakonjín majnú! 28 SꞌeO̱ bi katsó Peé: –Ndii̱a,O̱ tsi kjeén nga ji, teꞌé kjoO̱e O̱ ji nga kaO̱ma kjuínson an ndójoaaO̱ nga kjuinkjaꞌaaO̱. 29 Kó KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱bíꞌii̱n. Tatra jatjajen Peé tjotso jeeO̱ kó kijí són ndójoaaO̱, kó kijí xtjii̱eeO̱ n O̱ nínga tikón KjisooO̱. 30 Tanga nga kamábe nga tanisién ꞌniú tjitjíeO̱n tjoO̱oO̱, katsakjónní kó kijíngandá, sꞌeO̱ bi katsó nga askandáyá: –¡Ndii̱aO̱ ꞌnaO̱xiéꞌéní! 31 Kó ti kjiꞌa KjisooO̱ iskjíbé tsja Peé sꞌeO̱ bi katsoó: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 14

46

–¡Achichí chiboa sꞌijiii̱n! ¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga jó nga ján ikꞌíjñíii̱ inii̱máaO̱? 32 Kó nguije tsꞌasꞌien nguO̱ii̱ya tjotso jeeO̱, kixixió tjoO̱oO̱. 33 SꞌeO̱ kui já xi síndoyá nguO̱ii̱ya tjotso jeeO̱, katsꞌéndikón KjisooO̱ kó bi katsoó: –¡JaO̱koxii̱ nga ji xi ndií Néná! Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ xtae̱ xi ooe̱n xi tjín nangui Jenesaree̱t (Markooa̱ 6:53-56) 34

Kó nguije jaꞌatio ndáchíkoón, KjisooO̱ koO̱jo xtaO̱aO̱ jachó nangui JenesareO̱t. 35 Kó nguije kamábe KjisooO̱ xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá, katsáyaá ngayeje xtaO̱ xi ngase xi tjín kui nanguiii̱, kó jachóchinií ngayeje xtaO̱ xi ooO̱n, 36 kó ꞌniú kichjiáꞌaá tsii̱ꞌeO̱ nga nde ta ṉjñooO̱ xí sii̱ꞌanjoO̱, kó ngayeje xtaO̱ xi ooO̱n xi katsꞌénjoO̱ ṉjñooO̱ KjisooO̱ kamándaya.

15

Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ ni xi sae̱ꞌíndándí xtaae̱ nguindyii̱koe̱n Néná (Markooa̱ 7:1-23)

KósꞌeO̱ já fariseooO̱ koO̱jo já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti xi kjindibáni naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n jachókón tiñaaO̱ KjisooO̱ kó bi katsó nga asíyaá: 2 –¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga xtaO̱ tseO̱ ndyii̱bendikónjín kjoO̱axO̱ chá xí íjñá xtaO̱ xi xcháná, ngaO̱tꞌaO̱ ndyii̱moniéjónjín tsja nga ndyii̱kjinie ni chinie? 3 Tanga KjisooO̱ bi katsó: –¿Kó mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga yandíkónjínjnú jún kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱ Néná tangatꞌaniii̱ nga niꞌánkjatjosónjnú kjoO̱axO̱ chájnú? 4 NgaO̱tꞌaO̱ bi katsó Néná: “CheO̱ndikín jí naO̱ꞌmíii̱ koO̱jo naO̱áaO̱”, kó “xi ngatꞌíkoO̱jooO̱ kaO̱tsoO̱oO̱ naO̱ꞌmiii̱ koO̱jo naO̱aaO̱, je katsꞌénkꞌién yojooO̱.” 5 Tanga jún bi ndyii̱ꞌmíjnú: Ta ꞌyání xi bi kaO̱tsoO̱oO̱ naO̱ꞌmiii̱ koO̱jo tsi naO̱aaO̱: “Ngayeje ni xi tjínna xi kaO̱ma kosikoO̱jonijnúꞌun je Néná ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

47

MATIOOO̱ 15 15 MATIOOO̱

saO̱ꞌinkꞌasꞌiéeO̱n”, 6 ngayeje xi boO̱aO̱ kaO̱tsoO̱, je nguiti jmí kjoO̱aꞌO̱ niújiín nga skuO̱ii̱en O̱ díkón naO̱ꞌmiii̱ koO̱jo naO̱aaO̱. Kó boO̱aO̱ tsꞌén nga jún niꞌánchjíjínjnúuO̱ kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱ Néná, tangatꞌaniii̱ kjoO̱axO̱ chájnú. 7 ¡XtaO̱ jókjeO̱n! Kjénní ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí IsayaaO̱ nga bi katsó: 8 Kui xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá ta tsꞌoa tsi nga bendikónna, tanga inii̱maO̱aO̱ achichí kjin tikónniii̱ an. 9 Ta kjoO̱an O̱ daní nga ndyii̱tsꞌendikónna, ngaO̱tꞌaO̱ ni xi ndyii̱bokoyá kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱ xtaaO̱ boá. 10 Kó KjisooO̱ tsíchjii̱aaO̱ O̱ xtaO̱ kjiín, kó bi katsoó: –Ndaꞌyájnú kó ngatamakjínjnú kui niii̱. 11 Jmí tsi kui ni xi ꞌbosꞌien tsꞌoa xtaaO̱ xi tsꞌénndándí nguindyii̱koO̱n Néná, kuí ni xi fotjooO̱ tsꞌoa xi tsꞌénndándí. 12 KósꞌeO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ jachókón tiñaaO̱ kó bi katsoó: –¿A je kamákjiín ji nga tsjajín kamaá já fariseooO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi kase? 13 Tanga KjisooO̱ bi katsó: –Ngayeje xkaO̱ xi ítjii̱ejO̱ ín NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján xtjoO̱níyá ndeskande jaO̱maaO̱. 14 Xióchonjnú kui xtaaO̱, xtaO̱ tii̱kaO̱ xi tjimátjoón kjeO̱ꞌe xtaO̱ tii̱kaO̱ boá, kó tsi ngo ndaO̱ xi tii̱kaO̱ tsꞌénbokoó ndii̱ya ingo ndaO̱ xi tii̱kaO̱, ¿a mí tsi ngajoó nga kuO̱ii̱xoO̱ya ngo tixaO̱? 15 Kó Peé bi katsoó KjisooO̱: –Tꞌíyé chaO̱n chaO̱njneO̱ kui énkjín xi kase. 16 Kó KjisooO̱ bi katsó: –¿A ti nde jún makjínjínjnú? 17 ¿A makjínjínjnú nga ngayeje ni xi chinie koO̱jo ni xi ꞌyoó, nguO̱ii̱ya ngaO̱ntsꞌoa boá nínga ꞌbosꞌien, kó nguijeeO̱ ndiꞌamindí ján fochó kuí niii̱? 18 Tanga ni xi fotjoniii̱ ndsoO̱ꞌboá, inii̱maO̱ná ndibánií kó kuí niii̱ xi tsꞌénndándí ngo xtaO̱ nguindyii̱koO̱n Néná. 19 NgaO̱tꞌaO̱ nguO̱ii̱jin inii̱maO̱aO̱ xtaaO̱ ndibánií nga ni xi chꞌo kjiꞌi tsꞌénkjó, xikoó xtaO̱ xi ndyii̱tsꞌentꞌaaO̱ kjoO̱aO̱ xkjín, xtaO̱ xi tondoO̱, xtaO̱ xi ndyii̱tsꞌenchéjé, xtaO̱ xi ndyii̱ꞌboṉchaO̱, koO̱jo xtaO̱ xi chꞌoꞌa. 20 Kuí niii̱ xi tsꞌénndándí ngo xtaO̱ nguindyii̱koO̱n Néná, tanga kjoO̱aaO̱ O̱ nga moniéjónjín tsja nga skjii̱nii̱e O̱ ṉñoO̱ kuijín niii̱ xi tsꞌénndándí nguindyii̱koO̱n Néná. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

48

MATIOOO̱ 15 Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ tsakjii̱ín ngo xtae̱chjón xi judíoe̱jín (Markooa̱ 7:24-30) 21

Kó nguije jatjo KjisooO̱ kii̱aaO̱ ,O̱ kijí nangui TiroO̱ koO̱jo SidoO̱n. Kó kii̱aO̱ ngo xtaO̱chjón xi chjii̱an O̱ i nangui KananeaO̱ askandáyá tjii̱nguiii̱ KjisooO̱ kó bi katsoó: –¡Ndii̱a,O̱ ji xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱, ngatamanii̱maO̱aO̱ an! Tsakjinna achichí kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ tsꞌénfoaꞌatio ngaO̱tꞌaO̱ ngo aO̱sién nii̱xtjiii̱n xindajín tjíjiii̱n. 23 Tanga KjisooO̱ jmí ni katsójiín. Kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kijíkón tiñaaO̱ KjisooO̱ kó bi katsoó nga ꞌniú tsíꞌaá: –BoO̱aO̱ tꞌíii̱n kui xtaO̱chjoO̱ón nga ngatjí, ngaO̱tꞌaO̱ ñá tsꞌénkjandayá tjii̱en O̱ guiná. 24 Kó KjisooO̱ bi katsó: –Néná katsanguiyana tsii̱ꞌeO̱ nga ta kuí tsi xtaO̱ xi chjii̱aO̱ni IsraeO̱l xi kosikoO̱jo an, ngaO̱tꞌaO̱ kuí xtaaO̱ xi xikoó choO̱tsaO̱ngaO̱ xi je kichajá. 25 Tanga kui xtaO̱chjoO̱ón kijíkón tiñaaO̱ KjisooO̱, sꞌeO̱ asién tikoó xtjii̱eeO̱ n O̱ kjeO̱n KjisooO̱ kó bi katsoó: –¡Ndii̱a,O̱ tasíkeO̱jení! 26 Tanga KjisooO̱ bi katsó: –Ndajín kjiꞌi nga chjeO̱ꞌéxiín paaO̱n ndíjnú, sꞌeO̱ ńñaá koO̱eꞌO̱ éjnúuO̱. 27 Tanga bi katsó kui xtaO̱chjoO̱ón: –Kjénní, Ndii̱a,O̱ tanga ti kuí xi kjinie ńñaá xii̱ii̱ pan xi bixónguií nguindie yamíxaaO̱ ndii̱aaO̱ .O̱ 28 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –¡XtaO̱chjón, tanisién ꞌniú sꞌijiii̱n Néná, ngatama ni xi mejeén! Kó ti kui chii̱boO̱aO̱ kamándaya tsakjii̱ín. 22

Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ kjín xtae̱ xi ooe̱n Kó nguije jatjo KjisooO̱ kii̱aaO̱ ,O̱ kijí tꞌa ndáchíkoón GalileaO̱ sꞌeO̱ kijínijínguí ngo tjii̱nguO̱ii̱ kó kii̱aO̱ kisꞌijñando. 30 Kó achichí ma xtaO̱ xi jachókoón KjisooO̱ xi jachójoO̱ xtaO̱ xi fí nii̱maO̱ tꞌa, xtaO̱ xi tii̱kaO̱, xtaO̱ xi nii̱maO̱ tsja, xtaO̱ xi majín chjii̱a,O̱ koO̱jo achichí xtaO̱ xi ndajín 29

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 15 16 MATIOOO̱

49

tjiín, kó KjisooO̱ ngayejeeO̱ nga katsꞌéndaya, 31 ngaskande kijíndikón maá xtaO̱ kjiín nga kamábe nga tsíchjii̱aO̱ xi nii̱maO̱a,O̱ nga kamándaya xi nii̱maO̱ tsjaaO̱, nga kamándaya xi kamájín kijií, nga kamátsijeeO̱n xtaO̱ xi tii̱kaO̱a,O̱ kó ngayeje xtaaO̱ nga katsjaá kjoO̱ajO̱ e NeeO̱ IsraeO̱l. Bi tsꞌén katsꞌénkjíén Kjisooe̱ nijún mii̱ xtae̱ (Markooa̱ 8:1-10) 32

Kó KjisooO̱ tsíchjii̱aaO̱ O̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, kó bi katsoó: –Nii̱maO̱kjimana kui xtaaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ je ján nii̱xtjinniii̱ nga síndojoO̱na kꞌii̱eeO̱ ,O̱ kó jmíjiín ni xi skjii̱nii̱e,O̱ kó mejénjínna tsi saO̱ꞌinkjí kjindiá an ndiꞌaaO̱ ngaO̱tꞌaO̱ tsi ta koO̱yayá nguO̱ii̱ya ndii̱yaO̱á. 33 KósꞌeO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –¿Tanga ñá konguínchjaꞌájneO̱ kjín pan kui nguO̱ii̱ndie kjitiyaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌankjiénjneO̱ ngayeje kui xtaO̱ kjiín? 34 Kó KjisooO̱ bi katsoó: –¿Kótjín ma pan xi tikónjnú? Kó kui jaá bi katsó: –Yito ma koO̱jo chiboa ndí tjii̱oO̱. 35 Kó KjisooO̱ katsjá kjoO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌuíndo tꞌanangui xtaO̱ kjiín. 36 Kó iskjíbé pan xi yitooO̱ koO̱jo tjii̱oO̱oO̱, kó nguije katsjaá ndokꞌóchji Néná, akjángá kó katsjaá xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínkjaꞌasoón xtaO̱ kjiín. 37 Ngayeje xtaaO̱ nga iskjinie ngaskande nga kitsie chaO̱n chaO̱an O̱ , kó jaꞌátikó pan xi tsꞌanguiii̱, yito nii̱seO̱nya kamá. 38 Ma ra tsi ta nijún mii̱ já xii̱ꞌin xi iskjinie kui paaO̱n koO̱jo kui tjii̱oO̱oO̱, kjeO̱ꞌení ínchjín koO̱jo jakjíndí. 39 KósꞌeO̱ nguije katsꞌénkjí KjisooO̱ xtaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kijí ndiꞌaaO̱, KjisooO̱ kijíya ngo tjotso je, sꞌeO̱ kijí xtjii̱eeO̱ n O̱ nangui MagadaO̱n. Bi katsó Kjisooe̱ kjiꞌa nga kichjiáꞌaá ngo kjoe̱an e̱ dikón (Markooa̱ 8:11-13; Rkaaa̱ 12:54-56)

16

Kó já fariseooO̱ koO̱jo já saduseooO̱ jachókoón KjisooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga skótꞌayákón, kó tsíꞌaá ngo chii̱boO̱aaO̱ O̱ ndiꞌakꞌajmiii̱. 2 Tanga KjisooO̱ bi katsoó: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 16

50

–Tsi kjiꞌa nguije ma nguixoón, bi ꞌmíjnú: “Nda chon kaO̱ma nii̱xtjiii̱n, ngaO̱tꞌaO̱ iní nguindie ján.” 3 Kó tsi nga tajñoO̱ó, bi ꞌmíjnú: “Stsé koO̱jo tjoO̱ kaO̱ma tsi iní nguindie ján koO̱jo tsi ṉdii̱ ndyii̱a.O̱ ” ¡XtaO̱ jókjeO̱n! ¿Ánní nga yajnú nga nda axaO̱ ndajín kaO̱ma nii̱xtjiii̱n nga tsitsijenjnúuO̱ kókjiꞌi nkꞌa ján? ¿Kó ánní nga makjínjínjnú chii̱boO̱aO̱ xi tjisꞌíjñá kui nii̱xtjiii̱n? 4 Kui xtaO̱ xi ndajiín koO̱jo xi ndyii̱tsꞌentꞌaaO̱ kjoO̱aO̱ Néná ndyii̱míꞌá ngo chii̱boO̱a,O̱ tanga jmí chii̱boO̱aO̱ koO̱eꞌO̱ éjiín, ta kuí tsi chii̱boO̱aaO̱ O̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí JonaaO̱. SꞌeO̱ KjisooO̱ índomasien kui jaá, kó kijí. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ nga íjñá chii̱boe̱ae̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nisaae̱n ndae̱ꞌyoe̱ paae̱n já fariseooe̱ (Markooa̱ 8:14-21) 5

KjisooO̱ koO̱jo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ jachó ngándá xi ingoboaá ndáchíkoón GalileaO̱, tanga kichíyaá nga koO̱aꞌO̱ aO̱ pan. 6 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Chónjnú yojojnú kjoO̱aaO̱ O̱ nisaaO̱n ndaO̱ꞌyoO̱ paaO̱n já fariseooO̱ koO̱jo já saduseooO̱. 7 SꞌeO̱ bi katsó jaO̱ kꞌii̱e O̱ jaO̱ ngajaán xkjín xtaO̱aO̱ KjisooO̱: –Kui niii̱ xi tsó ngaO̱tꞌaO̱ jmí pan kichꞌiá ján. 8 Kó KjisooO̱ kamákjiín kui niii̱, kó bi katsoó: –¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga jmí panjínjneO̱ ndyii̱ꞌmíjnú, jún xtaO̱ xi sꞌijinjiín? 9 ¿A kjii̱e O̱ makjínjínjnú, kó a je nguiti foaꞌátsjienjínjnú kui pan xi uún, xi ún mii̱ xtaO̱ katsꞌenkjaꞌasóoO̱n, kó kótjín kamá nii̱seO̱nya xi kachjaꞌáꞌyájnú? 10 ¿A ti nde foaꞌátsjienjínjnú kui pan xi yitooO̱, xi nijún mii̱ xtaO̱ katsꞌenkjaꞌasóoO̱n, kó kótjín kamá nii̱seO̱nya xi kachjaꞌáꞌyájnú? 11 ¿Kótsꞌen nga kamákjínjínjnú nga kjoO̱aaO̱ O̱ panjín xi tsꞌénchjii̱aO̱ an nga kixiánjnúꞌun nga xchónjnúuO̱ yojojnú kjoO̱aaO̱ O̱ nisaaO̱n ndaO̱ꞌyoO̱ paaO̱n já fariseooO̱ koO̱jo já saduseooO̱? 12 KósꞌeO̱ kjiꞌa nga kamákjiín kui jaá nga jmí tsi kjoO̱aaO̱ O̱ nisan xi mindyiaaO̱ ndaO̱ꞌyoO̱ pan xi tsꞌénchjii̱aO̱ KjisooO̱, kuí ni xi katsó kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi ndajín kjiꞌi xi bokoyá já fariseooO̱ koO̱jo já saduseooO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

51

MATIOOO̱ 16 16 MATIOOO̱ Bi tsꞌén katsáyá Peé nga Kjisooe̱ boá xi Kristooe̱ (Markooa̱ 8:27-30; Rkaaa̱ 9:18-21)

13

Kó nguije jachó KjisooO̱ xtjii̱eeO̱ n O̱ nangui SesareaO̱ nínga tikón xtitjón NguiripeeO̱, bi katsó nga asíyaá xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱: –¿Kó tsó xtaaO̱, kjoO̱aaO̱ O̱ ꞌyá xóní xi ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n? 14 Kó bi katsó kui jaá: –Tjín xtaO̱ xi Jua BautistaaO̱ boá tsó, kjeO̱ꞌe xi ElíaaO̱ boá tsó, kó kjeO̱ꞌe xi JeremíaaO̱ boá tsó, kó ti tjín kaꞌa xtaO̱ xi ngo xó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná tsó. 15 Kó KjisooO̱ bi katsoó: –Kó jún, ¿ꞌyání an, kó ꞌmíjnú? 16 Kó XimoO̱ Peé bi katsoó: –Jí xí KristooO̱, ndií Néná xi tikoón. 17 Kó KjisooO̱ bi katsó: –Achichí ra tsjaaO̱ ji XimoO̱, ndií JonaaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ jmí tsi jín koO̱jo yojo xi katsáyaá kui niii̱, NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmiii̱ boá xi katsáyaá. 18 Kó kuíni nga an tꞌíxiaán nga ji xi ꞌmií Peé. NgaO̱soón kui ndii̱joO̱oO̱ kii̱aO̱ saO̱ꞌinda an naO̱ngoO̱xii̱na, kó ngaꞌniuú kjoO̱ab O̱ oO̱yaaO̱ kaO̱majiín saO̱ꞌiín. 19 Kó ji tsjaa yibiii̱ nínga botíxomaaO̱ Néná, kó ngayeje ni xi kuítꞌaꞌni ji tꞌananguiii̱, sii̱taꞌniú ndiꞌakꞌajmi ján, kó ngayeje ni xi chjánde ji tꞌananguiii̱ xtjóndó ndiꞌakꞌajmi ján. 20 KósꞌeO̱ KjisooO̱ katsáyaá xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga taꞌyajín xi koO̱tsoO̱yaaO̱ nga KjisooO̱ xi KristooO̱. Bi tsꞌén katsáyatjón Kjisooe̱ nga koe̱ya (Markooa̱ 8:31-9:1; Rkaaa̱ 9:22-27) 21

Ndeskande koó kjiꞌa ítsꞌii̱yaniii̱ KjisooO̱ nga katsáyaá xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, nga chjiénga koO̱ejO̱ eO̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n kó nga chjiénga tsie kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ kjoO̱aꞌO̱ atio nguO̱ii̱ya tsja já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá, koO̱jo já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱, kó katsáyá nga chjiénga sii̱ꞌankꞌien, kó nga xi ma jaán nii̱xtjin kjoO̱aꞌO̱ áꞌyaá. 22 KósꞌeO̱ Peé kijíjoO̱ tꞌaxín KjisooO̱, kó bi katsoó nga tajá tsíchjii̱ajO̱ o: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

52

MATIOOO̱ 16

¡Ji Ndii̱a,O̱ Néná ngatjaꞌáxiín ngayeje kui ni xiꞌbaO̱! Nga jmí ni kaO̱majiín. 23 KjisooO̱ askoꞌá Peé, sꞌeO̱ bi katsoó: –¡Tjii̱taxínboeꞌéní xindajín SatanaO̱! NgaO̱tꞌaO̱ ni xi stinguí an kjima ji, ngaO̱tꞌaO̱ jmí tsi niii̱ Néná xi tifojintakín, niii̱ xtaaO̱ boá xi tifojintakín. 24 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱: –Tsi tjín kaꞌa xtaO̱ xi mejeén tsjienguína, ngatsꞌénchíyá yojooO̱, nga kjíbé krooO̱ kósꞌeO̱ ngatjandibatjinguína. 25 NgaO̱tꞌaO̱ ngayeje xi mejeén kꞌoO̱xiéꞌá kjoO̱am O̱ indyiooO̱n, kuí xí tasá koO̱ya, kó ngayeje xi koO̱ya tangatꞌaniii̱ an, kui boá xi saO̱koO̱ó kjoO̱am O̱ indyiooO̱n. 26 NgaO̱tꞌaO̱ ¿mí chjínií tsi ngo ndaO̱ kuO̱ii̱ejO̱ eO̱en O̱ ngayeje ni xi tjín kuí ngaO̱sondieeO̱, tsi kichajá inii̱maO̱a?O̱ ¿AxaO̱ mí ni xi tsjaO̱a ngo ndaO̱ xi koO̱sítꞌa inii̱maO̱a?O̱ 27 NgaO̱tꞌaO̱ ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, kjii̱ndii̱bá nga kjii̱ndii̱bájoO̱ kjoO̱ajO̱ eeO̱ NaO̱ꞌmiii̱ koO̱jo ndítsjieeO̱, kó kjiꞌa boá nga tsjaO̱á nga ngo nga ngo xtaaO̱ ta xikó kjiꞌi ni xi katsꞌén. 28 JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga tjín kaꞌa xi síndojinná kꞌii̱eeO̱ O̱ xi koO̱yajín tsi tjónjín skuO̱ii̱e O̱ nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n kjoO̱eꞌO̱ ekatixómá.

17

Bi tsꞌén kasasikjo ae̱siee̱én Kjisooe̱ (Markooa̱ 9:2-13; Rkaaa̱ 9:28-36)

Jun nii̱xtjin nguijeeO̱, KjisooO̱ kijíjoO̱ tꞌaxín Peé, Sandiyaá koO̱jo ṉtsꞌii̱e O̱ kui ndaO̱aO̱ xi ꞌmí JuaaO̱ kó ngo tjii̱nguO̱ii̱ nkꞌa kijíjoO̱ soboá kui jaá, 2 kó nguindyii̱koO̱n kui jaá kjeO̱ꞌe kisꞌie KjisooO̱ kó kjeO̱n ꞌnaO̱ kamá xikó maá tsꞌueé, kó ṉjño xi yajá tiboa xó xó kamá. 3 Kó kii̱aO̱ jatokjátꞌaaO̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí MoiseeO̱ koO̱jo ElíaaO̱ nga ndyii̱chjii̱ajO̱ o KjisooO̱. 4 KósꞌeO̱ Peé bi katsoó KjisooO̱: –Ndii̱a,O̱ a ta nda kjiꞌi nga kꞌii̱e O̱ tindyión xtín, tsi mejeén kaO̱ma sii̱ꞌanda ján ndiꞌańkꞌién: Ngo tseO̱, ngo tsii̱ꞌeO̱ MoiseeO̱, sꞌeO̱ ngo tsii̱ꞌeO̱ ElíaaO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

53

MATIOOO̱ 17 17 MATIOOO̱

5

Tjii̱en O̱ ga tsꞌénchjii̱aO̱ ngase Peé, ngo ṉdii̱ ꞌnaO̱ kitsjien, kó kii̱aO̱ kasasien nínga síndo kui jaá, sꞌeO̱ nguO̱ii̱jin kui ṉdii̱ii̱ kandaꞌyá ngo ndaO̱ xi bi katsó: –Kuí xiꞌbii̱ xi ndí tjóna, tsjatjínna ngatꞌaaO̱ kui, ndaꞌyájnúuO̱. 6 Kó nga tsintꞌié kuí niii̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱, achichí katsakjónní kó ítꞌa maá kjeO̱n tꞌananguiii̱. 7 Kó KjisooO̱ jachókón tiñaaO̱ kui jaá, katsꞌénjoO̱, kó bi katsoó: –Tii̱sítjii̱en O̱ jnú, ngataO̱ ndakonjín majnú. 8 Kó nga askotsijen nijínguí kui jaá, kamábe nga ta kuí tsi KjisooO̱ xi tikón soboá. 9 Kó nga ndyii̱fotjajen tjii̱nguO̱ii̱ii̱, KjisooO̱ bi katsoó: –NgataO̱ ꞌyájín xi ꞌmíyajnú ni xi kamáyajnú ngaskande nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, kjoO̱aꞌO̱ áꞌyaá nguO̱ii̱jiii̱n xtaO̱ xi je jesoón. 10 Kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó nga asíyaá KjisooO̱: –¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ tsó nga tjón xó ElíaaO̱ kjoO̱eꞌO̱ e? 11 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱koxii̱ nga tjón ElíaaO̱ kjoO̱eꞌO̱ e kó kuí xí saO̱ꞌíndaya ngayeje niii̱. 12 Tanga an xiyájnúꞌun nga ElíaaO̱ je jéꞌe, kó kui xtaaO̱ kamábejín nga kui, kó ta ni xi mejénrií katsꞌénjoO̱, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén tsie kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ kjoO̱aꞌO̱ atio ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n nguO̱ii̱ya tsja kui xtaaO̱. 13 KósꞌeO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ kamákjiín nga kjoO̱aaO̱ O̱ Jua BautistaaO̱ boá xi tsꞌénchjii̱aO̱ KjisooO̱. Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ ngo ndae̱ xi tjíjiii̱n ngo ae̱sién nii̱xtjin xindajín (Markooa̱ 9:14-29; Rkaaa̱ 9:37-43) 14

Kó nga jachó nguiní nínga síndo xtaO̱ kjiín, ngo ndaO̱ jachókón tiñaaO̱ KjisooO̱ xi asién tikoó kjeO̱n nga bi katsoó: 15 –Ndii̱a,O̱ ngatamanii̱maO̱aO̱ ndína kó tasíkeO̱je, achichí ndajín tjiín kó xikoó tsi ꞌmeya, ꞌbitíkjá ꞌbiṉña kó achichí je kjín ndii̱ya nga ꞌbókajin nguO̱ii̱jin ndiꞌií koO̱jo nguO̱ii̱jin ndójoaaO̱. 16 Je jéꞌeO̱jóoO̱ xtaO̱ tseO̱, tanga kamájiín katsꞌéndaya. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 17

54

17

Kó KjisooO̱ bi katsó: –¡XtaO̱ xi sꞌijinjiín koO̱jo xi ndajín! ¿Ngaskande kjiꞌání nga chjiénga kotíjñajojnúꞌun? ¿Ngaskande kjiꞌání nga takó saO̱ꞌinchíkjoO̱ajO̱ núꞌun? ¡NdibájoO̱jnúꞌun kꞌii̱eeO̱ !O̱ 18 Kó KjisooO̱ katsꞌénxchánjoO̱ kui xindajín xi tjíjiii̱n kui ndaO̱a,O̱ kó jataxiejin yojooO̱, kó ti kjiꞌa kamándaya. 19 KósꞌeO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ tsíchjii̱ajO̱ otꞌaxín KjisooO̱ kó bi katsó nga asíyaá: –¿Ánní nga jii̱n kamájínjneO̱ kaꞌnaxiéjneO̱ kui aO̱sién nii̱xtjin xi ndajiín? 20 Kó KjisooO̱ bi katsó: –NgaO̱tꞌaO̱ ꞌniújín sꞌijinjnú, ngaO̱tꞌaO̱ jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga tsi nde ta chií tsi sꞌijinjnú Néná xikó ma tsꞌen xii̱xii̱ xojmaá mostasaaO̱, kaO̱ma bi kꞌuinjnúuO̱ kui tjii̱nguO̱ii̱ii̱: “Xín tꞌen ji”, kó xín koO̱ejO̱ eO̱, kó ngayeje niii̱ xi kaO̱ma sii̱ꞌánjnú. 21 Tanga kui xkjín xindajiín, taxkiya fotjójín, ta ngototo nga ndokjoO̱aaO̱ O̱ Néná koO̱jo nga sii̱ꞌankjaꞌá kjindiá yojoná. Bi tsꞌén katsáyá nguiní Kjisooe̱ xi ma jó ndii̱ya nga koe̱ya (Markooa̱ 9:30-32; Rkaaa̱ 9:43-45) 22

Kó tjii̱en O̱ ga tikónjoO̱ xtaO̱aO̱ nangui GalileaO̱, KjisooO̱ bi katsó: Ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n nguO̱ii̱ya tsja xtaaO̱ sii̱ꞌankꞌasꞌien, 23 kó saO̱ꞌínkꞌién, tanga xi ma ján nii̱xtjin kjoO̱aꞌO̱ áꞌyaá. Kó achichí ndasen kamaá kui jaá kjoO̱aaO̱ O̱ kui ni xi kiꞌmií. Kjisooe̱ bi tsꞌén íchjítjé nae̱ngoe̱xii̱ii̱ Kó nga jachó KjisooO̱ koO̱jo xtaO̱aO̱ kii̱aO̱ naO̱xii̱ńdá KapernauO̱m, já xi ndyii̱foaꞌáchjí toO̱n xi machjítjé naO̱ngoO̱xii̱ii̱ kijíkoón Peé kó bi katsó nga asíyaá: –¿A ꞌbíchjíjín MostrooO̱ toO̱n xi machjítjéni naO̱ngoO̱xii̱ii̱? 25 SꞌeO̱ bi katsó Peé: –JoO̱oO̱n, ꞌbíchjí. 24

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 17 18 MATIOOO̱

55

Kó nga tsꞌasꞌien Peé nguO̱ii̱ya ndiꞌaaO̱, KjisooO̱ tjón tsíchjii̱aO̱ kó bi katsó: –¿Kótsꞌen beeO̱ takín, XimoO̱? Já reeO̱ tꞌananguiii̱, ¿ꞌyá xi foaꞌáchjií toO̱n xi machjítjé niii̱? ¿A xi ndií, axaO̱ xtaO̱ xi kjeO̱ꞌe? 26 Kó Peé bi katsó: –XtaO̱ xi kjeO̱ꞌe. Kó bi katsó ngase KjisooO̱: –JaO̱ xtaO̱ xi ndií, chjiénjín ra nga tjín ni xi kuO̱ii̱ꞌíchjí. 27 Tanga tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínxchánjín já xi foaꞌáchjí toO̱n xi machjítjé niii̱, tꞌen ji ndáchíkoón kó tjajmijin tsitíii̱n, kó nguije kjoO̱yaaO̱ tjii̱oO̱ xi tjoón, chjábe ji kó chjéxꞌe ji tsꞌoa kó kii̱aO̱ saO̱koO̱ó ngo toO̱n, chjábe ji kui tooO̱n kó tꞌíchjítjéní an koO̱jo tꞌíchjítjé yojóo.

18

Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ ꞌyá xtae̱ xi chjí ngaseniii̱ nínga botixómá Néná (Markooa̱ 9:33-37; Rkaaa̱ 9:46-48)

Ti kuiii̱ nii̱xtjin, xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ jachókón tiñaaO̱ KjisooO̱ kó bi katsoó nga asíyaá: –¿ꞌYá xtaO̱ xi ꞌniú chjí ngaseniii̱ kii̱aO̱ nínga botíxomaaO̱ Néná? 2 Kó KjisooO̱ ngo ndaO̱chí tsíchjii̱aaO̱ O̱ kó ngamasieeO̱n kui jaá íjñá, 3 kó bi katsó: –JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga tsi koO̱sikjojínjnú yojojnú, kó tsi xikójiín jakjíndí kaO̱majnú, kuO̱ii̱tjásꞌii̱en O̱ jínjnú nínga botíxomaaO̱ Néná. 4 NgaO̱tꞌaO̱ taꞌya xtaO̱ní xi nii̱maO̱takón kaO̱ma xikoó kui ndaO̱chií, kuí xiꞌbaO̱ xi chjí ngaseniii̱ nínga botíxomaaO̱ Néná. 5 Ta ꞌyání xi skíbení ngajona ngo ndaO̱chí xikoó xiꞌbii̱, ti tsꞌénkjíbéna an nga. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xtae̱ xi tangatꞌaniii̱ kui nga tsꞌénjé xtae̱ xi ngaseee̱ (Markooa̱ 9:42-48; Rkaaa̱ 17:1-2) 6

Kó taꞌya xtaO̱ní xi saO̱ꞌín ngo ni tsii̱ꞌeO̱ nga tjín kaꞌa kui jakjíndí xí sꞌijiii̱n an saO̱ꞌínjé, tasá ngo ndii̱joO̱ je ngatítꞌa kjásén, sꞌeO̱ ngatꞌajmijin yojooO̱ nguO̱ii̱jin nínga naO̱ngaaO̱ ndáchíkoón. 7 Achichí ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 18

56

ni tjiín kui ngaO̱sondieeO̱ xi tsꞌén nga ngo xtaO̱ tsꞌenkjátjosónjiín Néná, kó jmíjín kótsꞌen kaO̱ma kꞌuichjáaO̱. Tanga, achichí nga ndajín kꞌuijñá kui xtaO̱ xi saO̱ꞌín ngo ni tsii̱ꞌeO̱ nga kjeO̱ꞌe xtaO̱ saO̱ꞌínkjatjosónjiín Néná. 8 Kuíni nga tsi ndseO̱ koO̱jo tsi ndsaO̱ki koO̱nguijeé, tasá tichékjé jí, kó kjin tichíjmi, tasá nda tsi kaO̱ton ndseO̱ koO̱jo tsi kaO̱ton ndsaO̱ki nga kꞌuieé kjoO̱am O̱ indyion ngatsjeé, ta boO̱ajO̱ iín tsi síndo nga jó ndseO̱ koO̱jo tsi síndo nga jó ndsaO̱ki nga kuO̱ii̱chíjmijiii̱n nguO̱ii̱jiii̱n ndiꞌí xi jmí nii̱xtjin kꞌoO̱oO̱. 9 Kó tsi ndyikin skuO̱ii̱e O̱ ngo ni xi koO̱nguijeé, ꞌnaO̱xié ji, kó kjin tichíjmi, tasá nda ngase nga ta ngo tsi ndyikin ndyii̱aO̱ nga kuO̱ii̱tjásꞌii̱n kjoO̱am O̱ indyion ngatsjeé, ta boO̱ajO̱ iín tsi nga jó ndyikin ndyii̱aO̱ nga kuO̱ii̱chíjmijiii̱n nguO̱ii̱jin ndiꞌií ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ . Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín choe̱tsae̱ngae̱ xi kichajaá (Rkaaa̱ 15:3-7) 10

TsitsíjenjnúuO̱ nga ngojín xi saO̱ꞌínchꞌó ngo kui ndí jakjíndií, ngaO̱tꞌaO̱ xiyájnúꞌun nga ndiꞌakꞌajmi ján ndítsjieeO̱ kui kotsijen síkijií kjeO̱n NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján. 11 NgaO̱tꞌaO̱ ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n jeꞌe tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌoO̱xiéꞌá xtaO̱ xi je kichajaá. 12 ¿Kótsꞌen sasiénjnú kui niii̱? Tsi ngo ndaO̱ xi tjiín úchán choO̱tsaO̱ngaO̱, sꞌeO̱ ngo xchaO̱jaaO̱, ¿a kuO̱ii̱ꞌíjñámasienjín xi ngui ichítié koO̱jo yichán nijaaO̱n, tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱ngase choO̱tsaO̱ngaO̱ xi ngo kichajaá? 13 Kó tsi saO̱koO̱ó, jaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga achichí tsja kaO̱maaO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ xi ngooO̱, ta boO̱ajO̱ iín xi ngui ichítié koO̱jo yichán nijan xi kichajájiín. 14 Ti boO̱aO̱ ti tsꞌén, NaO̱ꞌmijnú xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján mejénjiín nga ngo kui ndií xchaO̱ja. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kjoe̱an e̱ iꞌánjetakoón (Rkaaa̱ 17:3) 15

Tanga tsi ngo ṉtsꞌie saO̱ꞌínjé kondraO̱ tseO̱, ndokjoO̱ejO̱ e soO̱boO̱e O̱ ma ra tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱e O̱ nga ndajín kjiꞌi ni xi katsꞌén, tsi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

57

MATIOOO̱ 18 18 MATIOOO̱

kuO̱ii̱ntꞌiéꞌén, jaO̱ je kiniꞌín nguiní ṉtsꞌie. 16 Tanga tsi kuO̱ii̱ntꞌiéꞌénjiín, tꞌenchín nguiníii̱, kó tꞌenjeO̱ ji tsi ngo koO̱jo tsi jó xtaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga tsi jó koO̱jo tsi ján chistikoO̱ koO̱tsoO̱ya ni xi kaO̱maaO̱, 17 kó tsi ti nde boO̱aO̱ tsꞌén kuO̱ii̱ntꞌiéꞌénjín, tꞌíyéeO̱ xtaO̱ naO̱ngoO̱xii̱ii̱, kó tsi ti nde boO̱aO̱ tsꞌén kuO̱ii̱ntꞌiéꞌénjiín ni xi kaO̱tsoO̱oO̱ kui xtaaO̱, jaO̱ tasá xikoó tsi ngo xtaO̱ xi judíoO̱jín ngatamaaO̱ kui ndaO̱aO̱ koO̱jo tsi xikoó ngo ndaO̱ xi foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé ni. 18 JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga ngayeje ni xi kuítꞌaꞌniújnú kꞌii̱e O̱ tꞌananguiii̱, ti sii̱taꞌniú kii̱aO̱ ndiꞌakꞌajmiii̱, kó ngayeje ni xi chjándojnú kꞌii̱e O̱ tꞌananguiii̱, ti kꞌuíndondé kii̱aO̱ ndiꞌakꞌajmiii̱. 19 Kuíni nga ingo ndii̱ya xiyá nguiníjnúꞌun: Tsi jó kaO̱majnú nga kꞌuíndajnú tsii̱ꞌeO̱ nga chjii̱aꞌO̱ ajnú ngo ni kꞌii̱e O̱ tꞌananguiii̱, NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján tsjaO̱ajnú. 20 NgaO̱tꞌaO̱ nínga jó koO̱jo tsi ján xtaO̱ kaO̱matikó xi sꞌijiii̱n an, kii̱aO̱ kotíjñajíii̱n ngamasieeO̱n. 21 KósꞌeO̱ Peé kijíkón tiñaaO̱ KjisooO̱, kó bi katsoó nga asíyaá: –Ndii̱a,O̱ ¿kótjín ndii̱ya saO̱ꞌinjetakóoO̱n ṉtsꞌié an tsi ngo jé saO̱ꞌín kondraO̱ tsaꞌaO̱n? ¿A ngaskande yito ndii̱ya? 22 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Jmí tsi ta yito tsi ndii̱ya tsi tꞌíxiaán, ngaskande ichítié koO̱jo kan ndii̱ya yito. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín ndae̱ mosoe̱ xi katsꞌénjetakónjiín mosoe̱ xkjín 23 Kó kuíni nga, nínga botíxomaaO̱ Néná boO̱aO̱ ma xikó maá ni xi kamaá ngo ndaO̱ reeO̱ xi katsꞌénjoO̱ xkii̱ já mosooO̱. 24 KósꞌeO̱ tsi ítsꞌii̱yaniii̱ nga saO̱ꞌín xkii̱ nga jachóchinií ngo mosoO̱ xi tjitjieén tie mii̱ toO̱n talentoO̱. 25 Kó kui mosooO̱ jmíjín kamaá toO̱n xi kuO̱ii̱ꞌíchjínií, sꞌeO̱ ndaO̱ reeO̱ katsjá kjoO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga stii̱iñá kui mosooO̱ koO̱jo chjoO̱ón koO̱jo ndií koO̱jo ngayeje ni xi tjiín, tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱ꞌíchjí ngayeje toO̱n xi tjitjieén. 26 Tanga kui ndaO̱ mosooO̱ asién tikoó nguindyii̱koO̱n ndaO̱ reeO̱, sꞌeO̱ bi katsó nga ꞌniú tsíꞌáaO̱: “Ndii̱a,O̱ chiyékjoO̱en O̱ í nguO̱ii̱chí kó kꞌuichjí yejeeO̱ toO̱n xi tjitjíeO̱nna.” 27 Kó ndaO̱ reeO̱ nii̱maO̱kamaá kui ndaO̱ mosooO̱, sꞌeO̱ katsꞌénjetakoón ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 18

58

ngayeje toO̱n xi tjitjieén, kó katsꞌénkjí ndé. 28 Nguije jatjo kui mosooO̱ ndiꞌaaO̱ ndaO̱ reeO̱, tjii̱en O̱ má kamábe ngo ndaO̱ mosoO̱ xkjín xi úchán toO̱n denarioO̱ kitsjieeO̱n tsii̱ꞌeO̱, tatra iskjíbé kjásén kui ndaO̱a,O̱ sꞌeO̱ bi katsoó: “¡Tꞌíchjíní toO̱n xi tjitjiéeO̱n tsaꞌaO̱n!” 29 Kui ndaO̱ mosoO̱ xi tjitjieén tooO̱n asién tikoó nguindyii̱koO̱n kui mosooO̱ kó bi katsoó: “ChiyékjoO̱en O̱ í nguO̱ii̱chí, kó kꞌuichjí yejeeO̱ toO̱n xi tjitjíeO̱nna.” 30 Tanga kamámejénjiín kui ndaO̱a,O̱ sꞌeO̱ katsanguisꞌien ndoO̱boO̱ay O̱ a ngaskande nga kuO̱ii̱ꞌíchjií kui toO̱n xi tjitjieén. 31 Achichí on kamaá já mosoO̱ xi ngaseeO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ kui niii̱, kó kijítsáyaá ndaO̱ reeO̱ ni xi kamaá. 32 KósꞌeO̱ ndaO̱ reeO̱ katsanguiyakjaꞌá kui mosooO̱, sꞌeO̱ bi katsoó: “¡Mí xi ta ndajín ji xtaO̱! Katsꞌénjetakoón ngayeje toO̱n xi tjitjiéeO̱n tsaꞌaO̱n, ngaO̱tꞌaO̱ ꞌniú kichjiéꞌéní. 33 ¿A kjoO̱aꞌO̱ niújín tjínnií nga nii̱maO̱kamaá ji kui mosooO̱ xikó tsꞌén nii̱maO̱ kamána ji?” 34 Kó achichí katsꞌénxchán ndaO̱ reeO̱, kó katsjá kjoO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌanjeé kui mosooO̱, ngaskande nga kuO̱ii̱ꞌíchjií ngayeje toO̱n xi tjitjieén. 35 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó ngase: –BoO̱aO̱ ti saO̱ꞌínjoO̱jnú NaO̱ꞌmina xi tikón ndiꞌakꞌajmi ján tsi ngayejejín inii̱maO̱jnú nga sii̱ꞌanjetakónjnúuO̱ nga chꞌo kaO̱tsoO̱jnú ngo ṉtsꞌiéjnú. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xtae̱ xi je ixán kó ꞌbíndo xkjín (Markooa̱ 10:1-12; Rkaaa̱ 16:18)

19

Kó nguije katsó kui niii̱ KjisooO̱, jatjo nangui GalileaO̱ kó kijí xtjii̱eeO̱ n O̱ nangui JudeaO̱ xi tikón xtjii̱eeO̱ n O̱ xi 2 ingoboaá ndejeꞌ JordaaO̱n. Kó achichí ma xtaO̱ xi kijítjii̱nguiii̱, kó kii̱aO̱ katsꞌéndaya kjín xtaO̱ xi ooO̱n. 3 KósꞌeO̱ já fariseooO̱ jachókón tiñaaO̱ KjisooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga askotꞌayákón, sꞌeO̱ bi katsoó: –¿A tsjandié kjoO̱ak O̱ itiii̱ nga ngo ndaO̱ xi je ixán saO̱ꞌínkjié kjoO̱ab O̱ ixaaO̱n tangatꞌaniii̱ ngo ni? 4 Tanga KjisooO̱ bi katsó:

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

59

MATIOOO̱ 19 19 MATIOOO̱

–¿A kjii̱e O̱ niꞌányajínjnú ni xi tsó xoO̱joO̱n eén Néná nga kuí xí katsꞌéndaná ndeskande nga ítsꞌii̱yaniii̱ ngaO̱sondieeO̱, “nga xi xii̱ꞌin koO̱jo xi chjoón katsꞌénda”? 5 Kó bi katsó: “Kuíni nga ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n kuO̱ii̱ꞌíjñá naO̱ꞌmiii̱ koO̱jo naO̱aaO̱, kó kꞌuijñájoO̱ chjoO̱ón, kó ta ngo tsi yojo kaO̱ma ngajoó.” 6 Kó boO̱aO̱ tsꞌén nga je nguiti jójín ma, ta ngo tsi yojo ma ngajoó, kó kuíni nga ni xi je katsꞌéngo Néná, kaO̱majiín kꞌoO̱xiékjo xtaaO̱. 7 SꞌeO̱ já fariseooO̱ bi katsó nga asíyaá: –¿JaO̱ kó mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga MoiseeO̱ íjñá ngo kjoO̱ab O̱ otíxoma xi tsó nga kaO̱ma xó tsi ngo ndaO̱ xi je ixán skjinínkꞌá ngo xoO̱joO̱n nínga je je kjoO̱ab O̱ ixaaO̱n kó nga kaO̱ma xó kuO̱ii̱ꞌíjñá chjoO̱ón? 8 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Tangatꞌaniii̱ nga tá tajá inii̱maO̱jnú kuíni nga MoiseeO̱ katsjandié tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱ma kꞌuijñá xi chjoO̱ón, tanga ndeskande koó nga ítsꞌii̱yaniii̱ ngaO̱sondieeO̱ jmí tsi boO̱aO̱ kamá. 9 Kó an xiyájnúꞌun nga tsi ngo ndaO̱ kuO̱ii̱ꞌíjñá chjoO̱ón, kó tsi kjoO̱aaO̱ O̱ nga kjoO̱atO̱ ondoO̱jín, kó tsi kjeO̱ꞌe chjoón kuO̱ii̱xanjoO̱, tsꞌén bendikónjín kjoO̱ab O̱ ixaaO̱n, kó kui ndaO̱ xi kuO̱ii̱xanjoO̱ chjoón xi ikꞌíjñaá, ti tsꞌén bendikónjín kjoO̱ab O̱ ixaaO̱n nga. 10 SꞌeO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Tsi kui niii̱ máaO̱ ngo ndaO̱ xi kuO̱ii̱xanjoO̱ chjoO̱ón, jaO̱ tasá nda kjiꞌi tsi kuO̱ii̱xanjín. 11 Tanga KjisooO̱ bi katsó: –Kui niii̱, jmí tsi ngayeje xtaO̱ xi makjiín, ta kuí tsi xtaO̱ xi Néná je katsjaá tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱makjiín. 12 NgaO̱tꞌaO̱ tjín xtaO̱ xi boO̱aO̱ tsꞌén katsen nga kaO̱majín kuO̱ii̱xan, kó ti tjín já kꞌán xi xá kiniꞌánkꞌánni, kó ti tjín já kꞌán xi taxá katsꞌénkꞌánni yojooO̱ tangatꞌaniii̱ xaá Néná. Xi kaO̱makjiín kui niii̱, ngatamakjiín. Kjisooe̱ bi tsꞌén tsíchjii̱ate̱ jé jakjíndí xii̱xiii̱ (Markooa̱ 10:13-16; Rkaaa̱ 18:15-17) 13

KósꞌeO̱ jachóchinií KjisooO̱ jakjíndí xii̱xii̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱ꞌíjñasoón tsja, koO̱jo tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱chjii̱atO̱ jé, tanga xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 19

60

katsꞌénxchánjoO̱ xtaO̱ xi jachójoO̱ kui jakjíndií. 14 Tanga KjisooO̱ bi katsó: –TeꞌéndiéjnúuO̱ kui jakjíndií nga kjoO̱eꞌO̱ ekónna, kó ngataO̱ ꞌbíchjájínjnúuO̱, ngaO̱tꞌaO̱ nínga botíxomaaO̱ Néná kuí xí kaO̱ma kꞌoO̱sꞌien kui xi xikoó kui jakjíndií. 15 Kó KjisooO̱ nguije íjñasoón tsja kui jakjíndií, jatjo kui nguO̱ii̱ndieeO̱. Bi tsꞌén tsíchjii̱an e̱ ii̱jmíjo Kjisooe̱ ngo ndae̱ choe̱n xoe̱ngo (Markooa̱ 10:17-37; Rkaaa̱ 18:18-30) 16

Kó ngo ndaO̱ jachókoón KjisooO̱ kó bi katsoó nga asíyaá: –Ji MostroO̱, ¿mí ni xi nda saO̱ꞌin an tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱kóna kjoO̱am O̱ indyion ngatsjé nii̱xtjiii̱n? 17 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga an bosíyení kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi ndaaO̱? Ta ngototo Néná xi nda, tanga tsi mejeén kuO̱ii̱tjásꞌii̱n kjoO̱am O̱ indyion ngatsjé nii̱xtjiii̱n, tiꞌinkjatjosén ji kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱ Néná. 18 SꞌeO̱ bi katsó kui ndaO̱ xoO̱ngoO̱ó: –¿Ñá kjoO̱ab O̱ otíxoma? Kó KjisooO̱ bi katsoó: –KaO̱majín sii̱ꞌinkꞌin ji xtaO̱, kaO̱majín sii̱ꞌintꞌéeO̱ kjoO̱aO̱ chjóoO̱n, kaO̱majín sii̱ꞌinchejé, kaO̱majín kꞌuindísétaꞌin ji ngo xtaO̱. 19 CheO̱ndikín jí naO̱ꞌmíii̱ koO̱jo naO̱áaO̱, tiꞌintjé ji xtaaO̱ xikó ma tsꞌen tjoó yojóo. 20 SꞌeO̱ bi katsó kui ndaO̱ xoO̱ngoO̱ó: –Ngayeje kui niii̱ je katsꞌenkjatjosón an ndeskande koó nga ndaO̱chí an. ¿Mí ni xi chaja ngasena nga saO̱ꞌin an? 21 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Tsi mejeén nga kixii̱ kaO̱ma ji, tꞌen, kó tatíñí ngayeje ni xi tjiín, kó tooO̱n kui niii̱ xtaO̱ nii̱maO̱aO̱ teꞌéeO̱, kó boO̱aO̱ tsi tsꞌén nga kꞌuieé ngo kjoO̱acO̱ hoO̱n ndiꞌakꞌajmi ján, sꞌeO̱ ndibétjii̱nguiní nguijeeO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

61

MATIOOO̱ 19 20 MATIOOO̱

22

Tanga nga tsintꞌié kui ndaO̱ xoO̱ngoO̱ó kui eén, achichí ndasen kamaá nga kijí, ngaO̱tꞌaO̱ achichí ni tjiín. 23 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱: –JaO̱koxii̱ ni xi xian an nga achichí niꞌin kjiꞌi nga ngo ndaO̱ choO̱n kꞌoO̱sꞌien nínga botíxomaaO̱ Néná. 24 Ingo ndii̱ya xiyá nguiníjnúꞌun nga tasá niꞌínjín kjiꞌi nga ngo choO̱ toꞌo yitsꞌen kjoO̱aꞌO̱ aya ngo tixaO̱aO̱ ngo ṉdo, ta boO̱ajO̱ iín nga ngo ndaO̱ choO̱n kꞌoO̱sꞌien nínga botíxomaaO̱ Néná. 25 Kó achichí kijíndikoón xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ nga tsintꞌié ni xi katsó, kó jaO̱ kꞌii̱e O̱ jaO̱ ngaján bi katsoó xkjín: –¿JaO̱ ꞌyání xi kjoO̱tjoꞌa tsoboO̱a?O̱ 26 KjisooO̱ askoꞌá kui jaá, sꞌeO̱ bi katsoó: –KaO̱majiín saO̱ꞌín kui niii̱ ngo xtaO̱, tanga Néná ngayeje niii̱ xi kaO̱maaO̱ saO̱ꞌín. 27 KósꞌeO̱ bi katsó Peé: –JaO̱ je ye, nga jii̱n ngayeje niii̱ ikꞌíjñámasienjneO̱, kó kꞌii̱e O̱ timatjii̱nguijneO̱ ji. ¿Kó mí ni xi saO̱kójneO̱? 28 Kó KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga, nga kjoO̱chó nii̱xtjin nga ngayeje niii̱ kaO̱matjaO̱tsii̱eyO̱ a, kjiꞌa nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n koO̱tíxoma nínga tikón kjoO̱ajO̱ eeO̱, jún xi timatjii̱nguijnúꞌun kii̱aO̱ kuO̱ii̱ndyionsónjnú nga tiejó yáxiríeO̱ nínga botíxomaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga boO̱aO̱ kꞌuinjnú tsi tjiín koO̱jo tsi jmíjiín jé nga tiejó tjii̱eeO̱ O̱ xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i IsraeO̱l. 29 Kó ta ꞌyání xi tangatꞌaniii̱ jaꞌénna nga íjñámasien ndiꞌaaO̱, ṉtsꞌii̱e,O̱ ndichja, naO̱ꞌmiii̱, naO̱aaO̱, ndií, tꞌananguiii̱, úchán boO̱aO̱ kjiꞌi ngase koO̱eꞌO̱ eé kui niii̱, kó saO̱koO̱ó kjoO̱am O̱ indyion ngatsjé nii̱xtjiii̱n. 30 Kjín ma xtaO̱ xi tjón ngotꞌeO̱, xi fetꞌa kaO̱ma, kó kjín ma xtaO̱ xi fetꞌa ngotꞌeO̱, xi tjón kaO̱ma. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín já xi ndyii̱tsꞌenxá nínga maxchá tostsii̱jee̱é Nínga botíxomaaO̱ Néná, xikónií ngo ndaO̱ xi achichí tajñó kijíngase já xi saO̱ꞌínxaá nguO̱ii̱ndieeO̱ nínga maxchá tostsii̱jeO̱é. 2 Nguije índajoO̱ kui jaá nga ngo toO̱n denarioO̱

20

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 20

62

tsjaO̱á nga ngo nii̱xtjin, katsanguiya nguO̱ii̱ndie nínga saO̱ꞌínxá. 3 Ma ra tsi ta chii̱boO̱aO̱ nijan nga tajñó, ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xaá jatjo nguiní ndiꞌaaO̱, kó kamábe nga kjeO̱ꞌe já xi xió síndo ndii̱tseO̱en O̱ xi aaO̱, 4 kó bi katsoó: “Tanguín nii̱ꞌanxájnú nguO̱ii̱ndiena nínga maxchá tostsii̱jeO̱é, kó nda tsꞌén kꞌuichjíjnúꞌun.” JoO̱ꞌo katsó kui jaá, sꞌeO̱ kijí tsꞌénxá. 5 Nga kamá ndisꞌueé, koO̱jo nga kamá chii̱boO̱aO̱ ján nga kamánguixón, ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xaá ti boO̱aO̱ ti katsꞌén nguiní. 6 Kó nguije kamá chii̱boO̱aO̱ ún nga kamánguixoón, ti kijí nguiní ndii̱tseO̱en O̱ , kó ti kamábe nguiní ngase já xi aaO̱, kó bi katsoó nga asíyaá: “¿Mí kjoO̱aaO̱ O̱ nga jmí ni ndyii̱niꞌánjínjnú nga ngo nii̱xtjiii̱n?” 7 SꞌeO̱ bi katsó kui jaá: “NgaO̱tꞌaO̱ jmíjín xi tsjáxájneO̱”, kó kui ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xaá bi katsoó: “Tanguín nii̱ꞌanxájnú ndatsa jún kii̱aO̱ nínga maxchá tostsii̱jeO̱é, kó nda tsꞌén kaO̱machjíjnú.” 8 Kó nguije kamájñoó, ndii̱aO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xaá katsáyaá ndaO̱ nguitoO̱koO̱oO̱ xaá kó bi katsoó: “NdokjoéeO̱ já xi ndyii̱tsꞌenxaá kó tꞌíchjíii̱, tjón ma kui tꞌíchjíii̱ xi jeꞌetsꞌénxá nga fetꞌaaO̱, sꞌeO̱ nga fetꞌa tꞌíchjíii̱ xi tjón jeꞌetsꞌénxaá.” 9 SꞌeO̱ jachókjaꞌáchjí já xi ma ra chii̱boO̱aO̱ ún nga jachótsꞌénxá kó ngo toO̱n denarioO̱ kamáchjií. 10 Kó nga jaꞌáchjí já xi tajñó jachótsꞌénxaá, katsꞌénkjó nga tsie ngase kaO̱machjií, tanga ta ngo tsi toO̱n denarioO̱ katseꞌeé nga. 11 Kó nguije iskjíbé tooO̱n, ítsꞌii̱yaniii̱ nga tsíchjii̱atO̱ aꞌin ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xaá, 12 nga bi katsó: “Já xi chii̱boO̱aO̱ ún jachótsꞌénxá ngo tsi oraO̱ katsꞌénxá, kó ti boO̱aO̱ ti kjiꞌi ikꞌíchjíii̱ xikoó jii̱n xi nga ngo nii̱xtjiii̱n kiniꞌánxájneO̱ nguO̱ii̱jin ndoboaá.” 13 Tanga ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ xaá bi katsoó ngo kui jaá: “NdaO̱ amingoO̱, nda kjiꞌi ni xi tjítsꞌenjóoO̱. ¿A mí tsi nga ngo nii̱xtjin ngo toO̱n denarioO̱ kꞌuichjií kixiaán nga ikꞌínda tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌinxé? 14 JaO̱ chjábe ji chjíii̱, sꞌeO̱ tꞌen ꞌneO̱, tanga an xí mejénna nga ti boO̱aO̱ ti kjiꞌi kꞌuichjíii̱ ndaO̱ xi katsꞌénxá nga fetꞌaaO̱ xikó kjiꞌi tsꞌéntsjaaO̱ ji. 15 ¿A jmíjínna kjoO̱an O̱ da nga ta ni xi mejénna saO̱ꞌíii̱n ni xi tjínna? ¿AxaO̱ a kjimaꞌonkon ji kjoO̱aaO̱ O̱ nga nda an xtaO̱?” 16 SꞌeO̱ KjisooO̱ katsꞌénkjietꞌa eén nga bi katsó:

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

63

MATIOOO̱ 20 20 MATIOOO̱

Kuíni nga kui xtaO̱ xi tjón ngotꞌeO̱, kuí xí kjuO̱ii̱etO̱ ꞌa kaO̱ma, kó xi fetꞌa ngotꞌeO̱ kuí xí tjón kaO̱ma nguijeeO̱, ngaO̱tꞌaO̱ achichí ma xi koO̱ndókjoO̱aaO̱ ,O̱ tanga ta chiboa tsi ma xi xtjoO̱ꞌójin. Kjisooe̱ bi tsꞌén katsáyá nguiní xi ma jaán ndii̱ya nga koe̱ya (Markooa̱ 10:32-34; Rkaaa̱ 18:31-34) 17

Kó nga ndyii̱fínijínguí KjisooO̱ xtjii̱eeO̱ n O̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, tsíchjii̱aO̱ tꞌaxiín nga tiejó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, kó bi katsoó: 18 –TsitsíjenjnúuO̱ nga kꞌii̱e O̱ ndyii̱monguín nijínguí xtjii̱eeO̱ n O̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, kó ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n sii̱ꞌankꞌasꞌieeO̱n já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱, koO̱jo já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ kó kuí xí 19 tsjaO̱akjoO̱aO̱ nga sii̱ꞌankꞌien, kó sii̱ꞌankꞌasꞌieeO̱n xtaO̱ xi judíoO̱jín tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱jnoO̱kie, koO̱ꞌon, koO̱jo koO̱ótꞌa kroO̱, tanga xi ma jaán nii̱xtjin kjoO̱aꞌO̱ áꞌyaá. Nae̱aae̱ Sandiyaá koe̱jo Juaae̱ bi tsꞌén tsíꞌaá ngo kjoe̱an e̱ da Kjisooe̱ (Markooa̱ 10:35-45) 20

KósꞌeO̱ kijíkón tiñaaO̱ KjisooO̱ naO̱aaO̱ ndií SebedeooO̱ koO̱jo ndií kui xtaO̱chjoO̱ón, asién tikoó kjeO̱n KjisooO̱, kó tsíꞌaá ngo kjoO̱an O̱ da. 21 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –¿Mí xi mejeén? SꞌeO̱ bi katsó kui xtaO̱chjoO̱ón: –Teꞌé ji kjoO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga nínga koO̱tixome ji kꞌuíndotꞌaaO̱ nga jó ndína, ngo ngatꞌíjñá nga fojníii̱, sꞌeO̱ ngo ngatꞌíjñá nga skóoO̱n. 22 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Yajínjnú ni xi ndyii̱chjiáꞌájnú. ¿A kjoO̱chíkjoO̱ajO̱ nú nga on xchaO̱jnú xikó tsꞌén on xchaO̱na an, kó a kjoO̱chíkjoO̱ajO̱ nú kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ xi kjoO̱aꞌO̱ atio an? Kó bi katsó kui jaá: –JoO̱oO̱n kjoO̱chíkjoO̱ajO̱ neO̱. 23 Kó KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱koxii̱ nga jún xchikjoajnú xikó tsꞌén chꞌo xꞌii̱an O̱ a koO̱jo kui kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ xi kjoO̱aꞌO̱ atio an, tanga nga kii̱aO̱ kuO̱ii̱ndyiontꞌajnúꞌun ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 20

64

nga skónna koO̱jo tsi nga fojnína, ánjín tsoboána nga tsja an kjoO̱a,O̱ NaO̱ꞌmina xí je tikóndaaO̱ ꞌyá xi tsjaO̱á kui nguO̱ii̱ndie xi je íjñanda. 24 Kó nga tsintꞌié kuí niii̱ xtaO̱aO̱ KjisooO̱ xi ngui tieeO̱, achichí katsꞌénxchánjoO̱ nga jó kui já ṉtsꞌieeO̱. 25 KósꞌeO̱ KjisooO̱ tsíchjii̱aaO̱ O̱ xtaO̱ xi ngaseeO̱ kó bi katsoó: –Je yajnú nga kui ngaO̱sondieeO̱, xtaO̱ xi botixómaá nanguiii̱, tsjandiéjiín xtaaO̱ nga taxkiya saO̱ꞌín ngo ni tsi tsja kjoO̱ajO̱ iín. KoO̱jo já xí nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá xi nkꞌa xaá ta ni xi mejénrií tsꞌénjoO̱ xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá. 26 Tanga chjiénjín nga boO̱aO̱ kaO̱ma nguO̱ii̱jinjnú, tasá kui xtaO̱ xi mejeén nga ꞌniú nkꞌa ngase kaO̱ma nguO̱ii̱jinjnú, kuí xí chjiénga saO̱ꞌínseén xtaO̱ xi ngaseeO̱, 27 kó kui xi mejeén nga tjón kaO̱ma nguO̱ii̱jinjnú kuí xí chjiénga saO̱ꞌínseén xtaO̱ xi ngaseeO̱, 28 xikó maá nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, jmí tsi jeꞌe kui ngaO̱sondieeO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌanseeO̱n, tasá jeꞌe tsii̱ꞌeO̱ nga kui xi saO̱ꞌínseén xtaaO̱ koO̱jo tsii̱ꞌeO̱ nga tsjaO̱a yojooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱ꞌíchjítáꞌin kjín xtaO̱. Bi tsꞌén katsꞌéndaya Kjisooe̱ jó já xi tii̱kae̱ (Markooa̱ 10:46-52; Rkaaa̱ 18:35-43) 29

Kó nga jatjo KjisooO̱ koO̱jo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ naO̱xii̱ńdá JerikoO̱, achichí ma xtaO̱ xi kijítjii̱nguiii̱. 30 Kó jó já xi tii̱kaO̱ xi síndo tꞌa ndii̱yaO̱á nga tsintꞌié nga KjisooO̱ xi kjoaꞌa, bi katsó nga askandáyá: –¡Ndii̱a,O̱ ji xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱ ji, ngatamanii̱maO̱aO̱ jii̱n! 31 Kó xtaO̱kjín xi tjimájoO̱ KjisooO̱, katsꞌénxchánjoO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga xió kꞌuíndo, tanga tasá ma ꞌniú askandáyá ngase nga bi katsó nguiní: –¡Ndii̱a,O̱ ji xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱, ngatamanii̱maO̱aO̱ jii̱n! 32 Kó kasasien KjisooO̱, tsíchjii̱aaO̱ O̱ nga jó já xi tii̱kaO̱aO̱ kó bi katsoó: –¿Mí xi kaO̱ma saO̱ꞌinjnúꞌun nganda tsaO̱jún? 33 SꞌeO̱ bi katsó kui jaá: –Ndii̱a,O̱ mejénjneO̱ nga xtjóxꞌá ndyikonjneO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 20 21 MATIOOO̱

65 34

KósꞌeO̱ KjisooO̱ kamánii̱maO̱aO̱ kui jaá, katsꞌénjoO̱ ndyii̱koO̱n, kó ti kjiꞌa kamátsijeeO̱n, sꞌeO̱ kui jaá kijítjii̱nguiii̱ KjisooO̱ nguijeeO̱. Bi tsꞌén tsꞌasꞌien Kjisooe̱ nae̱xii̱ńdá Jerusalee̱n (Markooa̱ 11:1-11; Rkaaa̱ 19:28-40; Juaaa̱ 12:12-19)

21

Kó nguije makjachó tiña naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, jachó naO̱xii̱ńdá BetfajeO̱ kó kii̱aO̱ kisꞌiṉdo tjii̱nguO̱ii̱ nínga tjín yá olibooO̱, kó KjisooO̱ katsanguiya jó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, 2 xi bi katsoó: –Tanguínjnú kui ndí nangui xi tikón kjeO̱en O̱ , kó nguije kuO̱ii̱tjásꞌii̱en O̱ jnú kui nguO̱ii̱ndieeO̱ saO̱kójnú ngo bórró chjoón koO̱jo ngo ndí bórró xii̱ꞌin xi ndyii̱atO̱ aꞌniú, chjándojnú, kó ndibájoO̱jnúꞌun. 3 Kó tsi tjín xi kó kaO̱tsoO̱jnú, bi tꞌínjnúuO̱: Ndii̱aaO̱ O̱ xí chjieén kó jaskan xó tsjaO̱aꞌóyá nguiníjnú. 4 Kó kui niii̱ kamá tsii̱ꞌeO̱ nga jatjosón ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná nga bi tsꞌén ítꞌa xoO̱joO̱n: 5 Bi tꞌínjnúuO̱ xtaO̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n: “JánꞌaO̱n, kii̱aO̱ tsꞌéndibakoón ndaO̱ RéeO̱, ndaO̱ xi ntꞌiéꞌeén, kó ngo bórró tikónsoón, ngo ndí bórró, ndií choO̱ xi bonkꞌá chꞌia.” 6 Kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ xi katsanguiya, katsꞌén ni xi kiꞌmií. 7 JachójoO̱ bórró chjoO̱ón koO̱jo ndí bórró chichií, kó kui jaá ísoón ṉjñooO̱, sꞌeO̱ KjisooO̱ kisꞌijñasoón kui chooO̱. 8 Kó xtaO̱ kjiín yítie ṉjñooO̱ nguO̱ii̱ya ndii̱yaO̱á, kó kjeO̱ꞌe xi tjiaaO̱ yá tsatie kó nguO̱ii̱ya ndii̱yaO̱á yíyijo. 9 Kó xtaO̱ xi tjimátjoón koO̱jo xi yajátjii̱nguiii̱ askandáyá ma nga bi katsó: –¡ꞌNaO̱xiéꞌéjneO̱, ji xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabii̱! ¡Ngatama chikonñé xi ndibání ngajooO̱ Ndii̱aO̱ná! ¡Kó ꞌnaO̱xiéꞌéjneO̱ ján ndiꞌakꞌajmi ján! 10 Kó nga tsꞌasꞌien KjisooO̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, ngayeje xtaaO̱ kamákjaán, kó tjín xi bi katsó nga asíyá: –¿ꞌYání boO̱aO̱ kui ndaO̱a?O̱ 11 Kó xtaO̱ kjiín bi katsó: –¡KjisooO̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná boá, ndaO̱ xi chjii̱an O̱ i naO̱xii̱ńdá NasareO̱t nanguiii̱ GalileaO̱! ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 21

66

Bi tsꞌén tsꞌaxié Kjisooe̱ já xi ndyii̱botiñá choe̱ ndii̱tseee̱n nae̱ngoe̱xii̱ii̱ (Markooa̱ 11:15-19; Rkaaa̱ 19:45-48; Juaaa̱ 2:13-22) 12

Kó nga jachó KjisooO̱ ndii̱tsen naO̱ngoO̱xii̱ii̱ Néná tsangatjii̱nguiii̱ ngayeje xtaO̱ xi ndyii̱botiñá koO̱jo xi ndyii̱ꞌbotsie ni, kó tsꞌajmitójó yamíxaaO̱ xtaO̱ xi ndyii̱bosíkjo toO̱n, koO̱jo tsꞌajmitójó yáxiríeeO̱ xtaO̱ xi ndyii̱botiñá tójo, 13 kó bi katsoó: –Je kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó: “Ndiꞌana, ndiꞌa nínga kuO̱ii̱chjii̱aaO̱ O̱ Néná ngayeje xtaO̱ kꞌuiín”, tanga jún ndoO̱boO̱aaO̱ O̱ chejé je kiniꞌánjnú. 14 Kó xtaO̱ xi tii̱kaO̱ koO̱jo xi fí nii̱maO̱ tꞌa jachókoón KjisooO̱ kii̱aO̱ naO̱ngoO̱xii̱ii̱ kó katsꞌéndaya. 15 Já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ achichí katsꞌénxchán nga kamábe kjoO̱an O̱ dikón xí katsꞌén KjisooO̱, koO̱jo nga tsintꞌié nga jakjíndií bi katsó nga askandáyá kii̱aO̱ nguO̱ii̱ya naO̱ngoO̱xii̱ii̱: “¡ꞌNaO̱xiéꞌéjneO̱, ji xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabii̱!” 16 SꞌeO̱ kui jaá bi katsoó KjisooO̱: –¿A ndaꞌyé ji ni xi ndyii̱tsó kui jakjíndií? SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –JoO̱oO̱n, ntꞌié an. Tanga, ¿kó a kjii̱e O̱ niꞌányajínjnú ni xi tsó xoO̱joO̱oO̱n: Tsꞌoa jakjíndií koO̱jo ndínda xi sꞌeO̱ ndyii̱boki chikiii̱, katsꞌéndaya chaO̱n chaO̱n Néná só xi ndaaO̱ kui? 17 SꞌeO̱ jatjo KjisooO̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, kó naO̱xii̱ńdá BetaniaO̱ kijí nínga jaꞌaaO̱ nii̱xtjii̱en O̱ . Bi tsꞌén katsꞌénxchánjoe̱ Kjisooe̱ ngo yá igoe̱ xi jmí to tsjájín (Markooa̱ 11:12-14,20-26) 18

Kó nga tajñoO̱ó, KjisooO̱ kijí nguiní naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, kó kamábojoó. 19 Kó nga kamábe ngo yá xi boajaá to igoO̱ tꞌa ndii̱yaO̱á, kijí nínga tikón kui yaá, kó jmí to kasakojiín, ta xkaO̱ tsi xi tjiín yaá. KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó kui yaá:

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

67

MATIOOO̱ 21 21 MATIOOO̱

–¡Nga nguinijánjín koO̱ajO̱ aO̱aO̱ to! Kó ti kjiꞌa kixí kui yaá. 20 Kó nga kamábe kui ni xi kamaá, xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ kijíndikoón kó bi katsó nga asíyaá KjisooO̱: –¿Kótsꞌen nga kixí kjiꞌa ma kui yá igooO̱? 21 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga tsi ꞌniú sꞌijinjnú Néná, kó nga jmí tsi jó tsi ján kꞌuijñájnúuO̱ inii̱maO̱jnú, jmí tsi ta kuí tsi niii̱ yá igooO̱ xi kaO̱majnú, ngaskande kaO̱ma tsi bi kꞌuinjnúuO̱ kui tjii̱nguO̱ii̱ii̱: “Tixín ji kꞌii̱eeO̱ O̱ kó tjajmijin yojóo nguO̱ii̱jiii̱n ndáchíkoón”, kó boO̱aO̱ kaO̱ma. 22 Kó ngayeje ni xi chjii̱aꞌO̱ ajnú nga koO̱ndókjoO̱ajO̱ núuO̱ Néná, tsi sꞌijinjnú, saO̱kójnú. Bi kamá nga jáxaá asíyaá Kjisooe̱ ꞌyá xi katsjáxaá (Markooa̱ 11:27-33; Rkaaa̱ 20:1-8) 23

Kó nga jachó KjisooO̱ ndii̱tsen naO̱ngoO̱xii̱ii̱, kó tjii̱en O̱ ga tsꞌénbokoyá kii̱aaO̱ ,O̱ jachókón tiñaaO̱ já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá, kó bi katsó nga asíyaá: –¿Mí xá xi tjiín nga kui niii̱ niꞌín ji? ¿Kó ꞌyá xí katsjaá kui xaá? 24 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Ti boO̱aO̱ ti tsꞌén kosíyajnúꞌun ngo ni kó tsi kaO̱ma kꞌuiyájnúꞌun, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén kaO̱ma xiyájnúꞌun mí xá xí tjínna nga tsꞌen an kui niii̱. 25 ¿ꞌYá xi katsanguiya Jua BautistaaO̱ nga atíndá xtaaO̱? ¿A Néná axaO̱ xtaaO̱? KósꞌeO̱ kui jaá ítsꞌii̱yaniii̱ nga bi katsoó xkjín: –Tsi Néná xí katsanguiya tsi kꞌuíii̱n, “Kó ánní nga kisꞌijinjínjnú”, kaO̱tsoO̱ná, 26 kó tsi xtaaO̱ xí katsanguiya tsi kꞌuíii̱n, ndokón xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá, ngaO̱tꞌaO̱ ngayeje xtaaO̱ xi katsó nga JuaaO̱ xí ngo ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná. 27 SꞌeO̱ bi katsó kui jaá: –YajínjneO̱. Kó KjisooO̱ bi katsó nga: –JaO̱ ti xiyájínjnúꞌun mí xá xí tjínna nga tsꞌen an kui niii̱ nga. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 21

68

Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ énkjiín ndae̱ xi síndooe̱ jó ndí 28 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó nga asíyaá: –¿Kótsꞌen beeO̱ takónjnú kjoO̱aaO̱ O̱ kui niii̱? Ngo ndaO̱ kisꞌijñaaO̱ jó ndí, kó ngo xi bi katsoó: “Ndí, tꞌen niꞌinxé ji ngotꞌeO̱ nguO̱ii̱ndiena nínga maxchá tostsii̱jeO̱é.” 29 Tanga kui ndií bi katsó: “¡Jmí, mejénjínna kjuin an!” Tanga nguO̱ii̱chí sajín katsꞌénkꞌoyá yojooO̱ kui ndií, kó kijí nínga katsanguiya naO̱ꞌmiii̱. 30 SꞌeO̱ kijíkoón ndií xi ingooO̱, kó ti boO̱aO̱ ti katsoó nga. Kó kui ndií bi katsó: “KaO̱ma kjuin an naO̱ꞌmi.” Tanga kijíjín kui ndií. 31 ¿ꞌYání nga jó kui ndií xi katsꞌén ni xi katsoó naO̱ꞌmiii̱? –Xi tjón kananguiyaaO̱. Katsó xtaO̱aO̱ KjisooO̱. Kó KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kui já xí foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé niii̱ koO̱jo ínchjínmasieén, kuí xí tjón kꞌoO̱sꞌien nínga botixómá Néná, ta boO̱ajO̱ iín jún. 32 NgaO̱tꞌaO̱ Jua BautistaaO̱ jeꞌe tsii̱ꞌeO̱ nga kui xi koO̱kóyajnú ndii̱yaO̱á kjoO̱ak O̱ ixii̱ii̱, tanga jún kisꞌijinjínjnú, tanga kui já xí foaꞌáꞌyá toO̱n xi machjítjé niii̱ koO̱jo ínchjínmasieén kisꞌijinrií. Tanga jún, nda tsi kamáyajnú ngayeje kui niii̱ ti nde boO̱aO̱ tsꞌén kiniꞌánkꞌoyajínjnú yojojnú nga kisꞌijinjnú. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ énkjiín mosoe̱ xi ndajiín (Markooa̱ 12:1-12; Rkaaa̱ 20:9-19) 33

Ndaꞌyájnú ingo énkjín: Ngo ndaO̱ íjñanda ngo jnoO̱ nínga maxchá tostsii̱je, kó íchjáꞌyá, sꞌeO̱ katsꞌénda ngo nguO̱ii̱ndie nínga ꞌnaxié ndaá kui tooO̱, kó ti katsꞌénda ngo tarié xi nkꞌa, kósꞌeO̱ katsjá chjínanguií já xí tsꞌén kuí xaá. SꞌeO̱ kui ndaO̱ xi katsjá chjínanguí kui nguO̱ii̱ndieeO̱ kjin kijí. 34 Kó nga jachó nii̱xtjin nga je kamáxchaá kui tooO̱, ndaO̱ xi tsii̱ꞌeO̱ kui nguO̱ii̱ndieeO̱ katsanguiya mosooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kui já xi ndyii̱tsꞌenxá kui nguO̱ii̱ndieeO̱ kuO̱ii̱ꞌíchjií ni xi índajoO̱. 35 Tanga kui jaá, katsoboá já mosoO̱ xi katsanguiya ndii̱aaO̱ O̱ kui nguO̱ii̱ndieeO̱, ngo xi yeꞌeé, ngo ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 21 22 MATIOOO̱

69

xi katsꞌénkꞌién, sꞌeO̱ ingo xi akjaya ndii̱joO̱. 36 Ndii̱aaO̱ O̱ kui nguO̱ii̱ndieeO̱ ti katsanguiya nguiní ngase mosoO̱, kó ti boO̱aO̱ ti kamátaꞌin. 37 TichaaO̱n nga fetꞌa katsanguiya ndií, ngaO̱tꞌaO̱ bi katsó: “Kui jaá skuO̱ii̱en O̱ díkón ndína.” 38 Tanga kui já xí ndyii̱tsꞌenxájin kui nguO̱ii̱ndieeO̱, nga kamábe ndií ndii̱aaO̱ O̱ kui nguO̱ii̱ndieeO̱, bi katsoó xkjín: “Kuí xiꞌbii̱ xi tsii̱ꞌeO̱ kaO̱ma ngayeje kui nguO̱ii̱ndieeO̱, tasá sii̱ꞌankꞌién, kii̱aO̱ kaO̱maaO̱ nga tsaO̱ñá kaO̱ma ngayeje kui niii̱.” 39 Kó kui jaá katsoboá ndií ndii̱aaO̱ O̱ kui nguO̱ii̱ndieeO̱, kó katsꞌénkꞌién, sꞌeO̱ tsꞌaxié nínga tjitjii̱e O̱ tostsii̱jeO̱é. 40 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: Nga kjoO̱chó ndii̱aaO̱ O̱ nguO̱ii̱ndie nínga tjitjii̱e O̱ tostsii̱jeO̱é, ¿mí xi saO̱ꞌínjoO̱ kui jaá? 41 SꞌeO̱ bi katsó kui xtaaO̱: –SaO̱ꞌínkjié ngayeje kui jaá kó nii̱maO̱jín kaO̱maaO̱, sꞌeO̱ kjeO̱ꞌe xtaO̱ tsjaO̱á chjínanguí kui nguO̱ii̱ndieeO̱, xi kuO̱ii̱ꞌíchjií nga kjoO̱chó nii̱xtjin xikó kjiꞌi ni xi tsoboaá. 42 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –¿A jmí nii̱xtjin kiniꞌányajnú xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó? Ndii̱joO̱ xi katsꞌénchꞌó já chjii̱nii̱exO̱ oO̱ó, kuí xí ndii̱joO̱ ngaꞌniuú ndiꞌaaO̱ kamá. Néná boá xi katsꞌén kui niii̱, kó achichí fíndikoón ndyikón. 43 JaO̱ kuíni nga tsꞌénxiyajnúꞌun nga nínga botixómá Néná chjaO̱ꞌáxínjnú jún kó xtaO̱ naO̱xii̱ńdá xi tsjá to xi koO̱eꞌO̱ eé. 44 Kó kjoO̱aaO̱ O̱ kui ndii̱joO̱oO̱, ta ꞌyání xi kꞌoO̱kasón kui ndii̱joO̱oO̱ kaO̱ma xii̱, kó tsi tjín xi kꞌoO̱kanieé kui ndii̱joO̱oO̱ kaO̱ma ndsoO̱koO̱an O̱ . 45 Nga tsintꞌié kui énkjín xi tsíchjii̱aO̱ KjisooO̱, já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já fariseooO̱, kamákjiín nga kui boá xi tjíꞌmií kui niii̱, 46 kó kamámejeén nga katsoboá KjisooO̱, tanga katsakjónnií ngaO̱tꞌaO̱ xtaaO̱ kisꞌijinrií nga ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná boá KjisooO̱. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ énkjiín ndiꞌibixaae̱n Kó KjisooO̱ ingo ndii̱ya tsíchjii̱ajO̱ o nguiní xtaaO̱ nga katsꞌénkjién énkjín, kó bi katsoó:

22

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 22 2

70

–Nínga botíxomaaO̱ Néná xikó maá tsi ngo ndaO̱ re xi katsꞌeén ngo ndiꞌibixan je ndií. 3 Kó katsanguiya mosooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱chjii̱aaO̱ O̱ ngayeje xtaO̱ xi katsáyaá tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱chó kui sꞌueé, tanga kui xtaaO̱ nde ngojín xi kamámejeén kijí. 4 Ti katsanguiya nguiní kjeO̱ꞌe mosooO̱, nga bi katsoó: Bi tꞌínjnúuO̱ xtaaO̱: “Je tikónda ni chinieeO̱, choO̱yojo koO̱jo choO̱ xi ꞌniú katsꞌen yiꞌi an je kiniꞌánkꞌién, je tikónda ngayeje niii̱. ¡Ndibájnú ꞌneO̱!” 5 Tanga kui xtaO̱ xi kiꞌmíyaá nde katsꞌénsénjín, kó ngo xi jnooO̱ kijí, ngo xi kijí xá xi tsꞌén, 6 kó xtaO̱ xi ngaseeO̱ katsoboá mosooO̱ ndaO̱ reeO̱, askjanjoO̱ ngaskande nga katsꞌénkꞌién. 7 KósꞌeO̱ ndaO̱ reeO̱ nga tsintꞌié kuí niii̱, achichí katsꞌénxchán, sꞌeO̱ katsanguiya jajún xi katsꞌénkjiesón já xi katsꞌénkꞌién mosooO̱ reeO̱, sꞌeO̱ ítí ngayeje naO̱xii̱ńdaá kui jaá. 8 KósꞌeO̱ kui ndaO̱ reeO̱ bi katsoó mosoO̱ xi ngaseeO̱: “Nga jaO̱koxii̱ je tikónda ni chinieeO̱ ndiꞌibixaaO̱n, tanga xtaO̱ xi kixiyáaO̱ nde tsoboájiín nga kꞌii̱e O̱ kjoO̱eꞌO̱ e, 9 tanguínjnú tsoboO̱aO̱ ngayeje ndii̱yatié, kó tꞌíyajnúuO̱ ngayeje xtaO̱ xi xchaO̱jnú tsii̱ꞌeO̱ nga kjii̱ndii̱bá ndiꞌibixaaO̱n.” 10 Kó já mosooO̱ ndaO̱ reeO̱ kijí ngayeje ndii̱yatié kó achichí ma xtaO̱ xi katsáyaá, kamátikó xtaO̱ xi nda koO̱jo xi ndajín, kó boO̱aO̱ tsꞌén nga nguO̱ii̱ndie nínga kamá ndiꞌibixaaO̱n kisꞌikitsie ma xtaO̱. 11 Tanga nga tsꞌasꞌien ndaO̱ reeO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱e O̱ ngayeje xtaO̱ xi jachó sꞌueé, kamábe nga ngo ndaO̱ xi tikónjiii̱n xtaaO̱ xi yajájín ṉjño xi chajá nga ma ndiꞌibixan. 12 Kó ndaO̱ reeO̱ bi katsoó: “Ji amingoO̱, ¿kótsꞌen ikitjasꞌii̱n ji kui nguO̱ii̱ndieeO̱ nga kichiejéjín ji ṉjño xi chajá nga ma ndiꞌibixan?” Tanga kui ndaO̱aO̱ jmí ni katsójín. 13 KósꞌeO̱ ndaO̱ reeO̱ bi katsoó já xi katsꞌénseén yamíxaaO̱: “Tꞌítaꞌniújnú se koO̱jo tsja kui ndaO̱a,O̱ kó tjajmijnú ndii̱tsen nínga jñoó, kó kii̱aO̱ boá nínga skaO̱ndá koO̱jo nínga skjii̱nii̱eyO̱ a ṉꞌnii̱uO̱ kui xtaaO̱.” 14 NgaO̱tꞌaO̱ achichí ma xi koO̱ndókjoO̱aaO̱ ,O̱ tanga chiboa tsi ma xi xtjoO̱ꞌójin.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

71

MATIOOO̱ 22 22 MATIOOO̱ Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ ꞌyá xí chjiénga kꞌuíchjií ni xi machjítjeé (Markooa̱ 12:13-17; Rkaaa̱ 20:20-26)

15

KósꞌeO̱ já fariseooO̱ kijíkꞌínda kótsꞌen kuO̱ii̱ꞌíjñaá ngo chjaO̱yaO̱ KjisooO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga ngo ni xi ndajín kaO̱tsoO̱. 16 Kó kananguiyachooO̱n xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i kui jaá koO̱jo xtaO̱ xi majoO̱ ErodeeO̱ xi bi katsoó KjisooO̱: –MostroO̱, je yajneO̱ nga jaO̱koxii̱ ni xi bokoyé ji koO̱jo nga jaO̱koxii̱ nga ndii̱ya xi tsii̱ꞌeO̱ Néná xi tibokoyé ji, kó nga ndasenjiín ni xi tsó xtaO̱ xi ngaseeO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ ni xi ndokjoO̱e O̱ ji, ngaO̱tꞌaO̱ jmí tsi ni xi ya sónkꞌaá xi titsitsijíii̱n, 17 tanga tꞌíyéjneO̱, kótsꞌen beeO̱ takín: ¿A tsjandié kjoO̱ak O̱ itiii̱, axaO̱ tsjandiéjín nga kꞌuíchjíjneO̱ toO̱n xi machjítjé ni ndaO̱ xtitjón xi ꞌmí SesaaO̱? 18 Tanga KjisooO̱ jaO̱ boO̱aO̱ je be ni xi katsꞌénkjó kui jaá, kó bi katsoó: –Já jókjeO̱n, ¿ánní nga an ndyii̱chjatꞌayákónjnúꞌun? 19 Takójnúꞌun ngo toO̱n xi chjii̱aO̱ni RomaO̱ xi machjítjéni niii̱. SꞌeO̱ kui jaá katsjaá ngo toO̱n denarioO̱. 20 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –¿ꞌYá xi tsii̱ꞌeO̱ kui aO̱sién koO̱jo kui jaꞌén xí kjitꞌa kui tooO̱n? 21 SꞌeO̱ bi katsó kui jaá: –Tsii̱ꞌeO̱ ndaO̱ xtitjón xi ꞌmí SesaaO̱ boá. Kó KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱ teꞌéjnúuO̱ ndaO̱ xtitjón xi ꞌmí SesaaO̱ ni xi tsii̱ꞌeO̱ ndaO̱ xtitjoón, kó ni xi tsii̱ꞌeO̱ Néná, Néná teꞌéjnúuO̱. 22 Nga tsintꞌié kui jaá ni xi katsó KjisooO̱, achichí kijíndikoón, sꞌeO̱ kijí. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xtae̱ xi foaꞌáꞌyá nguinií nguije fesón (Markooa̱ 12:18-27; Rkaaa̱ 20:27-40) 23

Kui nii̱xtjiii̱n jachókoón KjisooO̱ já saduseoO̱, kui xtaO̱ xi tsó nga nguiti foaꞌáꞌyájín xoó xtaO̱ xi je jesoón, 24 kó bi katsó nga asíyaá: –Ji MostroO̱, MoiseeO̱ bi katsó: tsi ngo ndaO̱ koO̱ya kó tsi jmí ndí kꞌuiéjiín, ṉtsꞌii̱e O̱ kui ndaO̱aO̱ chjiénga kuí kuO̱ii̱xanjoO̱ kui xtaO̱chjoO̱ón tsii̱ꞌeO̱ nga xchaO̱jajín tjii̱eeO̱ O̱ ṉtsꞌii̱e O̱ xi kꞌieeO̱n. 25 Ngo ndii̱ya ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 22

72

kisꞌiṉdojinjneO̱ yito já xi ta ngo ṉtsꞌie kamá, kó kui ndaO̱ xi tjoón ixánjoO̱ chjoO̱ón, kó kꞌien kui ndaO̱a,O̱ kó jmí ndí kisꞌiejiín, sꞌeO̱ ṉtsꞌii̱e O̱ xi ma joó ixánjoO̱ nguiní kui xtaO̱chjoO̱ón, 26 kó ti boO̱aO̱ ti kamaá xi ma joó, sꞌeO̱ nguO̱ii̱chí sajín boO̱aO̱ ti kamaá xi ma jaán, kó boO̱aO̱ ti kamaá ngaskande xi ma yitooO̱. 27 Kó nga fetꞌa kꞌien kui xtaO̱chjoO̱ón. 28 Nii̱xtjin nga kjoO̱aꞌO̱ áꞌyaá xtaO̱ xi je jesoón, ¿jaO̱ ꞌyání nga yito kui jaá xi xii̱ꞌiii̱n kui xtaO̱chjoO̱ón kaO̱ma, ngaO̱tꞌaO̱ ngayejeeO̱ nga kisꞌiṉdojoO̱? 29 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –¡Tanisién boO̱ajO̱ ín kjiꞌi ni xi ndokjoO̱ajO̱ nú ngaO̱tꞌaO̱ yajínjnú ni xi kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná, ti nde yajínjnú ngaꞌniuú Néná! 30 NgaO̱tꞌaO̱ nii̱xtjin nga kjoO̱aꞌO̱ áꞌyaá xtaO̱ xi je jesoón, ti nde nguiti kuO̱ii̱xanjín ti nde nguiti saO̱ꞌínkixanjín xkjín, ngaO̱tꞌaO̱ xikónií tsi ndítsjie xi síndo ndiꞌakꞌajmi ján kaO̱ma. 31 Tanga kjoO̱aO̱ ngaá nga foaꞌáꞌyá nguinií xtaO̱ xi je jesoón, ¿a kjii̱e O̱ niꞌányajínjnú ni xi katsó Néná? Nga bi katsó: 32 “An boá xi NeeO̱ AbraaO̱m, NeeO̱ IsaaO̱ koO̱jo NeeO̱ JakoO̱b.” Kó Néná, NeeO̱ xtaO̱ xi síndo boá, jmí tsi NeeO̱ xtaO̱ xi je jesón. 33 Kó nga tsintꞌié kuí niii̱, ngayeje xtaaO̱ achichí kijíndikoón xikó tsꞌén akóyá KjisooO̱. Bi tsꞌén akóyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ kjoe̱ab e̱ otíxoma xi ꞌniú chjí ngaseee̱ (Markooa̱ 12:28-34) 34

Tanga nguije kamábe já fariseooO̱ nga KjisooO̱ yíkjo tsꞌoa já saduseooO̱, kamátikó kó kijíkoón KjisooO̱, 35 kó ngo ndaO̱ fariseoO̱ xi chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti, askotꞌayákón KjisooO̱ nga bi tsꞌén asíyaá: 36 –MostroO̱, ¿ñání kjoO̱ab O̱ otíxoma xi ꞌniú chjí ngaseniii̱ nguO̱ii̱jiii̱n ngayeje kjoO̱ab O̱ otíxoma xi tjiín? 37 Kó KjisooO̱ bi katsó: –“Tiꞌintjé ji Ne xi Ndii̱aaO̱ O̱ ngayeje inii̱máaO̱, ngayeje kjoO̱am O̱ indyióoO̱n, koO̱jo ngayeje takín.” 38 Kuí bí xiꞌbii̱ xi ꞌniú chjínií koO̱jo kuí xí kjoO̱ab O̱ otíxoma xi tjoón. 39 Tanga tikón xi ma joó, kó ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

73

MATIOOO̱ 22 23 MATIOOO̱

ti mején ti bi ti tsó: “Tiꞌintjé ji xtaaO̱ xikó ma tsꞌen tjoó yojóo.” 40 Nga jó kui kjoO̱ab O̱ otíxoma xiꞌbii̱, kuí xí yaꞌaniii̱ ngayeje xi ngase kjoO̱ak O̱ itiii̱ koO̱jo ngayeje ni xi katsꞌénꞌindó já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná. Bi tsꞌén akasíyaá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ ꞌyání xi xtae̱ tjii̱e e̱ xi kjindibáni Kristooe̱ (Markooa̱ 12:35-37; Rkaaa̱ 20:41-44) 41

Kó nga síndotikó já fariseooO̱, KjisooO̱ asíyá, 42 nga bi katsó: –¿Kótsꞌen niꞌánkjójnú jún kjoO̱aaO̱ O̱ KristooO̱? ¿ꞌYá xi xtaO̱ tjii̱eeO̱ ?O̱ SꞌeO̱ bi katsó kui jaá: –XtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱ boá xi chjii̱an O̱ i. 43 Kó bi katsó KjisooO̱: –¿JaO̱ kótsꞌen nga Ndabiii̱ kjiꞌa nga AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n Néná katsꞌénkíchjii̱a,O̱ Ne katsoó? NgaO̱tꞌaO̱ Ndabiii̱ bi katsó: 44 Ndii̱an O̱ á bi katsoó Ndii̱aO̱na: “Tii̱ndyintꞌení nga fojnína nínga botixoma an, ngaskande nga kꞌuindo an nguindie ndsaO̱ki kondraO̱ tseO̱.” 45 ¿JaO̱ kótsꞌen nga Ndabiii̱ Ndii̱an O̱ a tsoó KristooO̱, kósꞌeO̱ kótsꞌen nga xtaO̱ tjii̱eeO̱ O̱ Ndabiii̱ kjindibáni kui? 46 Kó nde ngojín xi kamaá katsáyá ni xi asíyá KjisooO̱, kó ndeskande kjiꞌa nguiti ingojín kaꞌa xtaO̱ xi kamákón nga asíyá ngaseeO̱ kjeO̱ꞌe ni.

23

Kjisooe̱ bi tsꞌén yínguítaꞌin já fariseooe̱ koe̱jo já chjii̱nii̱ek e̱ joe̱ak e̱ itiii̱ (Markooa̱ 12:38-40; Rkaaa̱ 11:37-54; 20:45-47)

KósꞌeO̱ KjisooO̱ tsíchjii̱ajO̱ o xtaO̱ kjiín koO̱jo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, kó bi katsoó: 2 –Já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ koO̱jo já fariseooO̱ kuí xí tjiín xá nga ndyii̱bokoyá kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱ MoiseeO̱. 3 Kuíni nga jún chjiénga koO̱ndaꞌyáꞌénjnú kó tiꞌánjnú ngayeje ni xi kaO̱tsoO̱jnú, tanga ngataO̱ niꞌánjínjnú xikó tsꞌén kui xtaaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ ngo ni xi chjii̱aO̱ kó kjeO̱ꞌe ni xi tsꞌén. 4 NgaO̱tꞌaO̱ kjoO̱ab O̱ otíxoma xi ꞌniú niꞌin ꞌbínieé tjiaaO̱ xtaaO̱, tanga kui jaá nde ngo tsja tsꞌéntíyájiín tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínkjatjosón kui kjoO̱ab O̱ otíxomaaO̱. 5 NgaO̱tꞌaO̱ tsꞌén ngayeje niii̱ tsii̱ꞌeO̱ nga xtaaO̱ skuO̱iei̱ O̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 23

74

koO̱jo kuO̱ii̱ꞌíndikón, kuíni nga tjín én xi kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná xi ꞌbítꞌa ngo ndí xoO̱joO̱n sꞌeO̱ ngo koxaO̱ tjii̱xii̱n míndyiá, sꞌeO̱ xtjien koO̱jo tjiaaO̱ ꞌbítꞌa, kó sa yiꞌi, sa yiꞌi tsꞌén kui koxaO̱aO̱ koO̱jo tsjeO̱jeO̱é ṉjñooO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga ngayeje xtaaO̱ saO̱ꞌínkjó nga tanisién bendikón Néná, 6 kó tsꞌéntjó kui yáxiríeO̱ xi tjón síndo nínga chinie ṉñoO̱oO̱ koO̱jo ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná, 7 koO̱jo mejeén nga ndikón tsꞌén sii̱ꞌantindé ndii̱tseO̱en O̱ koO̱jo nga xtaaO̱ mostroO̱ kaO̱tsoO̱oO̱. 8 Tanga jún ngataO̱ chiyajínjnúuO̱ nga mostroO̱ kaO̱tsoO̱jnú xtaaO̱, ngaO̱tꞌaO̱ ta ngo tsi ma MostrooO̱, kó ngayejejnú ta ngo ṉtsꞌiéjnú. 9 Kó ngataO̱ ꞌyájín xi naO̱ꞌmi ꞌmíjnú kꞌii̱e O̱ tꞌananguiii̱, ngaO̱tꞌaO̱ ngo tsi ma xi NaO̱ꞌmijnú kó Néná boá, kó ndiꞌakꞌajmi ján tikón. 10 NgataO̱ boeꞌéndiejínjnú nga tjín xtaO̱ xi mostroO̱ kaO̱tsoO̱jnú, ngaO̱tꞌaO̱ ta ngo tsi ma MostroO̱jnú kó KristooO̱ boá. 11 Kó kui ndaO̱ xi ꞌniú nkꞌa ngase xaá, kuí xí saO̱ꞌínseén ngayeje xtaO̱ xi ngaseeO̱. 12 NgaO̱tꞌaO̱ xtaO̱ xi je kꞌoO̱xié yojooO̱, nii̱maO̱kjoO̱aO̱ sii̱ꞌanjoO̱, kó xi nii̱maO̱kjoO̱aO̱ kꞌoO̱xié yojooO̱, kuí xí je koO̱ꞌnaO̱xié. 13 ¡Nii̱maO̱ xó jún já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti koO̱jo já fariseoO̱, jókjeO̱n! NgaO̱tꞌaO̱ jún ndyii̱ꞌbíchjajnúuO̱ ngaO̱ntjoO̱aaO̱ O̱ nínga botíxomaaO̱ Néná xtaO̱ xi ngaseeO̱, kó ngaskande jún bitjasꞌii̱en O̱ jínjnú, kó ti nde boeꞌéndiejínjnúuO̱ nga kꞌoO̱sꞌien xi je ndyii̱ꞌbosꞌieeO̱n. 14 ¡Nii̱maO̱ xó jún já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti koO̱jo já fariseoO̱, jókjeO̱n! NgaO̱tꞌaO̱ jún ndyii̱niꞌánkjiejnú ndiꞌaaO̱ ínchjín kꞌán xi je kꞌien xii̱ꞌiii̱n, kó tixꞌii̱an O̱ achichí ndojó ndyii̱niꞌánjnú énjnú nga ndyii̱ndokjoO̱ajO̱ núuO̱ Néná. Tangatꞌaniii̱ kui niii̱ nga tsie ngase kaO̱majéjnú. 15 ¡Nii̱maO̱ xó jún já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti koO̱jo já fariseoO̱, jókjeO̱n! NgaO̱tꞌaO̱ ndyii̱monguínjnú nguO̱ii̱jin ndá koO̱jo nguO̱ii̱jin kixí, tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱kójnú ngo xtaO̱ xi koO̱ejO̱ eO̱tjii̱ngui kjoO̱an O̱ aO̱ngoO̱xii̱jnú, sꞌeO̱ nguije kasakojnú, jó ndii̱ya ngase nga ndií ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ ndyii̱niꞌánjnú kui xtaaO̱ ta boO̱ajO̱ iín jún. 16 ¡Nii̱maO̱ xó jún, xtaO̱ xi bokoó ndii̱ya xtaO̱ tii̱kaO̱! Nga bi ꞌmíjnú: “Tsi tjín kaꞌa xtaO̱ xi nguiboanéná kaO̱tsoO̱ kó naO̱ngoO̱xii̱ii̱ kuO̱iꞌi̱ íjñangui eén, jmí ni chjíjiín, tanga tsi tjín kaꞌa xi eén kuO̱ii̱ꞌíjñangui ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

75

MATIOOO̱ 23 23 MATIOOO̱

toO̱nsinié xi tjiín naO̱ngoO̱xii̱ii̱, chjiénga saO̱ꞌínkjatjosón ni xi kaO̱tsoO̱.” 17 ¡XtaO̱ tii̱kaO̱ chini! ¿Mí ni xi chjí ngaseniii̱, a toO̱nsinieé, axaO̱ naO̱ngoO̱xii̱ xi tsꞌéntsjie kui toO̱nsinieé? 18 Ti bi ti ꞌmíjnú nga: “Tsi tjín kaꞌa xtaO̱ xi nguiboanéná kaO̱tsoO̱ kó tsi ni xi tikón ṉchaO̱n ndikoón Néná kuO̱ii̱ꞌíjñangui eén, jmí ni chjíjiín, tanga tsi eén kuO̱iꞌi̱ íjñangui ni xi je kiniꞌánkꞌasꞌieeO̱n Néná, chjiénga saO̱ꞌínkjatjosón ni xi katsó.” 19 ¡XtaO̱ tii̱kaO̱ kitikjoO̱a!O̱ ¿Mí ni xi chjí ngaseniii̱, a ni xi je kiniꞌánkꞌasꞌieeO̱n Néná, axaO̱ ṉchaO̱n ndikoón Néná xi tsꞌéntsjie kui ni xi je kiniꞌánkꞌasꞌieeO̱n Néná? 20 Kjiꞌa nga tjín xi nguiboanéná kaO̱tsoO̱ kó ṉchaO̱n ndikoón Néná kuO̱iꞌi̱ íjñangui eén, jmí tsi ta ṉchaO̱n ndikoón Néná tsi tsꞌénꞌbijñánguí, koO̱jo ngayeje ni xi tikoón kui ṉchaaO̱n boá, 21 kó xi naO̱ngoO̱xii̱ii̱ tsꞌénꞌbijñánguí eén, jmí tsi ta naO̱ngoO̱xii̱ii̱ tsi xi tsꞌénꞌbijñánguí, koO̱jo Néná xi tikón kii̱aaO̱ O̱ xi tsꞌénꞌbijñánguí. 22 Kó xi ndiꞌakꞌajmi ján tsꞌénꞌbijñánguí eén, nínga botixómá Néná xi tsꞌénꞌbijñánguí, kó ti tsꞌénꞌbijñánguí Néná kui xi tikónsón kui nguO̱ii̱ndie ndikoón nga. 23 ¡Nii̱maO̱ xó jún já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti koO̱jo já fariseoO̱, jókjeO̱n! NgaO̱tꞌaO̱ boeꞌéjnú jún ngo tjín xi tie nga úchaán xkaO̱ mentaaO̱, xkaO̱ aniii̱ koO̱jo xkaO̱ kominooO̱, tanga niꞌánkjatjosónjínjnú kjoO̱ab O̱ otíxoma xi ꞌniú nkꞌaá kjoO̱ak O̱ itiii̱: Nga kixii̱ kaO̱majnú, nga nii̱maO̱ kaO̱majnú ngayeje xtaaO̱, koO̱jo nga sꞌii̱jinjnú Néná. Chjiénga sii̱ꞌan kui niii̱, tanga ti chjiénga sii̱ꞌan ni xi ingooO̱. 24 ¡Nii̱maO̱ xójnú jún xtaO̱ tii̱kaO̱ xi bokoó ndii̱ya xtaaO̱, nga niꞌánkaꞌájnú ngo ndii̱ꞌii̱ xi kꞌoO̱kajin ndójoa xi ndyii̱ꞌyójnú, tanga jnájénjnú ngo choO̱ toꞌo yitsꞌen! 25 ¡Nii̱maO̱ xó jún já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti koO̱jo já fariseoO̱, jókjeO̱n! NgaO̱tꞌaO̱ niꞌántsjiejnú ngaO̱xtoO̱n tii̱boO̱ajO̱ nú koO̱jo bosoO̱jnú, tanga nguO̱ii̱yaaO̱ tjikítsie ma ni chejé koO̱jo kjoO̱aꞌO̱ ontakón. 26 ¡NdaO̱ fariseoO̱ tii̱kaO̱, tjón ma ra tiꞌintsjiejín nguO̱ii̱yaaO̱ bosooO̱ koO̱jo tii̱boO̱aaO̱ ,O̱ sꞌeO̱ boO̱aO̱ tsꞌén nga kaO̱matsjie ngaO̱xtoO̱n nga! 27 ¡Nii̱maO̱ xó jún já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti koO̱jo já fariseoO̱, jókjeO̱n! NgaO̱tꞌaO̱ jún jaO̱koxii̱ nga boO̱aO̱ kónjnú xikó maá ngo ngaO̱tsjo xi tiboa niꞌánkꞌi xi achichí tsja ꞌbé, tanga nguO̱ii̱yaaO̱ tjikítsie ma ṉdaaO̱ inii̱maO̱ koO̱jo ni xi ndándí. 28 Ti boO̱aO̱ ti kónjnú jún, jaO̱koxii̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 23

76

nga kjeO̱njnú bokó nga xtaO̱ kixii̱jnú nguO̱ii̱jiii̱n xtaaO̱, tanga nguO̱ii̱jiii̱n inii̱maO̱jnú tjikítsie maá kjoO̱ajO̱ ókjeO̱n koO̱jo ni xi ndajín. 29 ¡Nii̱maO̱ xó jún já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti koO̱jo já fariseoO̱, jókjeO̱n! NgaO̱tꞌaO̱ niꞌándajnúuO̱ ngaO̱tsjoO̱ó já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná kó niꞌán naxójnú nínga kjiyojonijín xtaO̱ xi kixii̱ kamá, 30 kó bi ꞌmíjnú: “Tsi jii̱n xi kixindyionjneO̱ nii̱xtjiii̱n xtaO̱ tjii̱e O̱ xcháná, nijánjín ra kamájneO̱ kui xtaO̱ xi katsꞌénkꞌién já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná.” 31 BoO̱aO̱ tsꞌén ti juún xi ndyii̱bokojnú yojojnú nga jún xí tjii̱eeO̱ O̱ xtaO̱ xi katsꞌénkꞌién já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná. 32 ¡JaO̱, tiꞌandoO̱jojnú tsoboO̱a,O̱ ni xi je ítsꞌii̱yaniii̱ xtaO̱ xi xchájnú! 33 ¡XtaO̱ xi ndisojnú koO̱jo xtaO̱ xi ndajínjnú, xikó maá yeO̱! ¿Kótsꞌen kaO̱majnú kuO̱ii̱yojnúuO̱ jeé ndoO̱boO̱aO̱ ṉkꞌii̱eeO̱ n O̱ ? 34 Kuíni nga an sanguiyajnúꞌun já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná, já chjii̱nii̱e O̱ xi kjínkón koO̱jo chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ iti, tanga tjín kui jaá xi sii̱ꞌankꞌiénjnú koO̱jo tjín xi kjótꞌajnú kroO̱, tjín xi kjoájnú nguO̱ii̱ya ndiꞌa nínga ndokjoO̱aO̱ eén Néná kó kjeO̱ꞌe xi kuO̱ii̱yotjinguijnúuO̱ xkii̱ naO̱xii̱ńdá, 35 kó boO̱aO̱ tsꞌén nga jún sꞌii̱niéjnú nga kaO̱majéjnú kjoO̱aaO̱ O̱ ngayeje jiín xtaO̱ xi kixii̱ xi kiniꞌánkꞌién kꞌii̱e O̱ tꞌananguiii̱ xi yaꞌaniii̱ ndeskande nga kiniꞌánkꞌién AbeO̱ ndaO̱ xi kixiii̱, ngaskande nga kiniꞌánkꞌién SakaríaaO̱, xi ndií BerekíaaO̱ kamá, kui ndaO̱ xi kiniꞌánkꞌiénjnú jún nguO̱ii̱ndyió naO̱ngoO̱xii̱ii̱ koO̱jo ṉchaO̱n ndikoón Néná. 36 JaO̱koxii̱ boá nga xtaO̱ xi tjín ngotꞌeO̱ satíjeé nga kuO̱iꞌi̱ íchjí kjoO̱aaO̱ O̱ ngayeje kui niii̱. Bi tsꞌén kamándaseee̱n Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ xtae̱ nae̱xii̱ńdá Jerusalee̱n (Rkaaa̱ 13:34-35) 37

¡Jún xtaO̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, jún xtaO̱ naO̱xii̱ńdá JerusaleO̱n, xi niꞌánkꞌiénjnú já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná kó ndii̱joO̱ foyájnú xtaO̱ xi nanguiyajnú! ¡Kótjín ndii̱ya kamámejénna itikojnúꞌun, xikó tsꞌén ꞌbitíkó ndií xaO̱ndaO̱ naO̱a nguindie ngaO̱a,O̱ kó kamámejénjínjnú! 38 NgotꞌeO̱ ꞌneO̱, nguO̱ii̱ndiejnú kꞌuijñá masien. 39 NgaO̱tꞌaO̱ xiyájnúꞌun nga nguiti xchaO̱jínjnúꞌun, ngaskande nga kjoO̱chó nii̱xtjin nga bi kꞌuinjnú: “Ngatama chikonñé xi ndibání ngajooO̱ Ndii̱an O̱ á.” ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 23 24 MATIOOO̱

77

Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga kue̱ii̱xoe̱ndo nae̱ngoe̱xii̱ii̱ (Markooa̱ 13:1-2; Rkaaa̱ 21:5-6)

24

Kó nga jataxie KjisooO̱ ndii̱tsen naO̱ngoO̱xii̱ii̱, kó tjii̱en O̱ ga ndyii̱fí, jachókón tiñaaO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱koO̱ó ndiꞌa yiꞌiii̱ naO̱ngoO̱xii̱ii̱. 2 Tanga KjisooO̱ bi katsó: –¿A ndyii̱yajnú ngayeje kui niii̱? JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga ngayejeeO̱ nga kuO̱ii̱xoO̱ndo, kó nde ngo ndii̱joO̱ kꞌuíndojín xi sꞌii̱ṉdosoón xkjín. Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ chii̱boe̱ae̱ xi sꞌii̱jña nguindieee̱ nga kjue̱ii̱e e̱ ngae̱sondieee̱ (Markooa̱ 13:3-23; Rkaaa̱ 21:7-24) 3

Kó kjiꞌa nga KjisooO̱ tikóndo nínga tikón tjii̱nguO̱ii̱ nínga tjín yá olibooO̱, xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ jachókoón sꞌeO̱ tsíchjii̱ajO̱ o soboá nga bi katsoó: TꞌíyéjneO̱, ¿kjiꞌání nga kaO̱ma kui niii̱, kó mí chii̱boO̱aO̱ xi sꞌii̱jña nga kjii̱ndii̱bé ji koO̱jo nga kjuO̱ii̱e O̱ ngaO̱sondieeO̱? 4 Kó bi katsó KjisooO̱: –Chónjnú nga jmíjín xi kꞌoO̱ṉchaO̱jojnú. 5 NgaO̱tꞌaO̱ achichí ma xtaO̱ xi kjoO̱eꞌO̱ e ngajona nga bi kaO̱tsoO̱: “An boá xi KristooO̱”, kó kjín xtaO̱ xi kꞌoO̱ṉchaO̱jo. 6 Kó koO̱ndaꞌyájnú én nga kꞌuié kjoO̱axO̱ chán koO̱jo nga je kjima kjoO̱axO̱ chán ján ján, tanga ngataO̱ ndakonjín majnú, ngaO̱tꞌaO̱ takó boO̱aO̱ kaO̱ma, tanga kjii̱e O̱ kjoO̱chójín nii̱xtjin nga kjuO̱ii̱e O̱ ngaO̱sondieeO̱. 7 NgaO̱tꞌaO̱ naO̱xii̱ńdaá skjánjoO̱ xkjín, koO̱jo já reeO̱ skjánjoO̱ xkjín. Kꞌuie kjindiá kó kjín nguO̱ii̱ndie nínga kaO̱ma kjoO̱an O̱ dii̱koO̱n, 8 tanga nga kaO̱ma kui niii̱, sꞌeO̱ tsi kuO̱ii̱ꞌítsii̱yaniii̱ xi so xi ndakjaaO̱n. 9 KósꞌeO̱ xtaaO̱ saO̱ꞌínkꞌasꞌienjnú jún tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱yotjinguijnú koO̱jo tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌankꞌiénjnú, kó ngayeje xtaO̱ saO̱ꞌínchꞌójnú tangatꞌaniii̱ jaꞌénna. 10 Kó kjiꞌa boá nga achichí kjín kaO̱ma xtaO̱ xi tjimátjii̱nguina xi nguiti sꞌii̱jinjiín an, tjín xi saO̱ꞌínkꞌasꞌien xkjín kó jaO̱ kꞌii̱e O̱ jaO̱ ngaján kaO̱ma chꞌooO̱ xkjín, 11 kó achichí kjín kaO̱ma já chjii̱nii̱eꞌO̱ én ndiso xi kꞌuié, kó kjín xtaO̱ kꞌoO̱ṉchaO̱jo, 12 kó kjoO̱aaO̱ O̱ nga achichí nga ndajín kaO̱ma xtaaO̱ kuíni nga nguiti saO̱ꞌíntjójín xkjín. 13 Tanga xi saO̱ꞌínchíkjoO̱aO̱ ngaskande nga kjuO̱ii̱etO̱ ꞌa, kuí xiꞌbaO̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 24

78

xi kjoO̱tjoꞌa. 14 Kó kꞌuiyánii̱jmi kui éntjatsii̱eeO̱ O̱ nínga botixómá Néná ngayeje ngaO̱sondieeO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱e O̱ ngayeje naO̱xii̱ńdá, kó kjiꞌa ꞌneO̱ nga kjuO̱ii̱e O̱ ngaO̱sondieeO̱. 15 Kuíni nga, kjiꞌa nga xchaO̱jnú jún ngo ni xi tanisién ꞌniú chꞌo kjiꞌi kii̱aO̱ nguO̱ii̱ndie tsjieeO̱, kui ni xi tsíchjii̱aO̱ ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí Ndaniii̱ (xi saO̱ꞌínyá kui eén, ngatamakjiín), 16 kósꞌeO̱ kjiꞌa boá nga kui xtaO̱ xi síndo JudeaO̱ ngatanga nguO̱ii̱jin kꞌijñá ján. 17 Kó xi tikón nkꞌaaO̱ ndiꞌaaO̱, ngataO̱ fotjajénjín tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌoO̱sꞌien ndiꞌaaO̱ nga skíbé ngo niii̱, 18 kó xi nguO̱ii̱jin jnooO̱ tsoꞌbá, ngataO̱ fíꞌoyájín tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱kjaꞌá ṉjño xi bótꞌa ngaO̱xtoO̱n. 19 ¡Nii̱maO̱ xó ndí ínchjín xi ndí ndyii̱yaꞌa koO̱jo xi ndí ndyii̱tsꞌenxchá kui nii̱xtjin xiꞌbaO̱! 20 NdokjoO̱ajO̱ núuO̱ Néná tsii̱ꞌeO̱ nga, nga kuO̱ii̱yojnú nii̱xtjiii̱n choO̱ṉchꞌánjín koO̱jo tsi nii̱xtjin ndikónjín nga boO̱aO̱ kaO̱ma, 21 ngaO̱tꞌaO̱ kui nii̱xtjiii̱n achichí kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ kjoO̱aꞌO̱ atio ngayeje xtaaO̱, kó ngo ni xi kjii̱e O̱ jmí nii̱xtjin ma ni xi kaO̱ma, ndeskande koó nga Néná ítjatsꞌenniii̱ nga katsꞌénda ngaO̱sondieeO̱ ngaskande ngotꞌeO̱, ti nde nguiti kaO̱majín nguijeeO̱. 22 Kó tsi Néná chiboajín kuO̱ii̱ꞌíjñaá kui nii̱xtjiii̱n, taꞌyajín xi kjoO̱tjoꞌa, tanga tangatꞌaniii̱ xtaO̱ xi je jaꞌájin, chiboa nii̱xtjin íjñaá nga kaO̱ma kui nii̱xtjiii̱n. 23 Kó tsi tjín kaꞌa xtaO̱ xi bi kaO̱tsoO̱jnú: “JénꞌeO̱n tsitsíjenjnúuO̱, kꞌii̱e O̱ tikón KristooO̱”, koO̱jo tsi “jénꞌeO̱n kii̱aaO̱ O̱ tikón”, ngataO̱ niꞌánsꞌijinjínjnúuO̱. 24 NgaO̱tꞌaO̱ kjín KristoO̱ ndiso xi kuijín xi kjoO̱tjokjá koO̱jo kjín já chjii̱nii̱eꞌO̱ én ndiso xi kjii̱ndii̱bá, kó saO̱ꞌín kjoO̱an O̱ dikón koO̱jo chii̱boO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌoO̱ṉchaO̱jo xtaaO̱, kó ngaskande kaO̱maaO̱ tsi kꞌoO̱ṉchaO̱jo xtaO̱ xi je jaꞌájin Néná. 25 JaO̱ je katsáyatjónjnúꞌun ni xi kaO̱ma. 26 Kó kuíni tsi tjín xi bi kaO̱tsoO̱jnú: “JénꞌeO̱n nangui kixií tikón KristooO̱”, ngataO̱ monguínjínjnú, koO̱jo tsi bi kaO̱tsoO̱jnú: “JénꞌeO̱n kꞌii̱e O̱ tikón kui ndiꞌaaO̱ KristooO̱”, ngataO̱ niꞌánsꞌijinjínjnúuO̱. 27 NgaO̱tꞌaO̱ xikó maá nga foaꞌatꞌe nga ꞌbítsii̱yaniii̱ nínga fotjo tsꞌueé, sꞌeO̱ fetꞌaniii̱ nínga ꞌbotjé, boO̱aO̱ ma kaO̱ma nii̱xtjin nga kjoO̱eꞌO̱ e ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n. 28 NgaO̱tꞌaO̱ ta nínga tikón yojo kꞌieeO̱n kii̱aO̱ kaO̱matikó ríkieé. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 24 24 MATIOOO̱

79

Bi kae̱ma nii̱xtjin nga kjoe̱eꞌe̱ e nguiní ndií ndae̱ xii̱ꞌiii̱n (Markooa̱ 13:24-37; Rkaaa̱ 21:25-36; 17:25-36; 12:41-48) 29

Kó nguije jaꞌa kui nii̱xtjin nga kuO̱ii̱tjatió kui kjoO̱an O̱ ii̱maO̱a,O̱ tsꞌueé kaO̱majñó, saá nguiti jmí ndiꞌí tsjaO̱ajín, ṉñóo kuO̱ii̱xoO̱nguini ndiꞌakꞌajmi ján kó kjoO̱tsie yeje ngaꞌniú xi tjín ndiꞌakꞌajmi ján. 30 KósꞌeO̱ kjiꞌa boá nga xchaO̱ chii̱boO̱aO̱ xi koO̱kó nga je kjoO̱eꞌO̱ e ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, kó achichí stsaO̱kjonní ngayeje xtín xtaO̱ xi tjín kui tꞌananguiii̱ nga skaO̱ndá, kó skuO̱ii̱e O̱ ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n nga ngo ṉdii̱ kjii̱ndii̱bájinni ndiꞌakꞌajmi ján, kó achichí ngaꞌniú kꞌuieé koO̱jo tsie kjoO̱ajO̱ eeO̱ kjindibájoO̱, 31 kó kuí xí saO̱nguíya ndítsjieeO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínkjanie tjiooO̱, kó kuO̱ii̱ꞌítikó xtaO̱ xi je jaꞌájin nga nijún tjii̱nguO̱ii̱ii̱ kui ngaO̱sondieeO̱, ndeskande nínga ꞌbítsii̱yaniii̱ kó ngaskande nínga fetꞌaniii̱ ngaO̱sondieeO̱. 32 Ngatamajnú énkjiín yá igooO̱, xi bi tsoó: Nga fotjooO̱ tjia ṉtsꞌieén koO̱jo xkaO̱a,O̱ jaO̱ je ya nga je tikón tiña choO̱ndoboaá, 33 ti boO̱aO̱ ti tsꞌén jún, nguije xchaO̱jnú nga je kjima ngayeje kui niii̱, jaO̱ je yajnú nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n je jeꞌe tiña xikoó tsi je tikón nguO̱ii̱xtio ngaO̱ntjoO̱aaO̱ .O̱ 34 JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun jún nga kjii̱e O̱ koO̱yajín xtaO̱ xi síndo ngotꞌeO̱ tsi tjónjín kjoO̱tjosón kui niii̱. 35 Ndiꞌakꞌajmiii̱ koO̱jo tꞌananguiii̱ kjoO̱aꞌO̱ a, tanga énna kjoO̱aꞌO̱ atiyajín. 36 Tanga kui nii̱xtjin ján koO̱jo kui chii̱boO̱aO̱ ján, taꞌyajín xi be, nde ndítsjieeO̱ Néná xi síndo ndiꞌakꞌajmi ján bejín, ta ngototo NaO̱ꞌmina xi be. 37 NgaO̱tꞌaO̱ xikó kamá nii̱xtjin nga kisꞌijña NoéeO̱, boO̱aO̱ ma kaO̱ma nga kjoO̱eꞌO̱ e ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n. 38 NgaO̱tꞌaO̱ xikoó kui nii̱xtjin ján nguindieeO̱ nga koO̱aꞌO̱ a stsé ꞌniuú, kó ngaskande nii̱xtjin nga NoéeO̱ tsꞌasꞌien nguO̱ii̱ya tjotso jeeO̱, xtaaO̱ iskjinie koO̱jo katsꞌe, ixán koO̱jo katsꞌénkixan xkjín, 39 kó kamákjínjiín kui xtaaO̱ ngaskande nga kjindibá stsé ꞌniuú, sꞌeO̱ jesón ngándá ngayejeeO̱, boO̱aO̱ ma kaO̱ma nga kjoO̱eꞌO̱ e ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n. 40 KósꞌeO̱ tsi jó já síndo xi ndyii̱tsꞌenxá nguO̱ii̱jin jnooO̱, ngo chjábe, sꞌeO̱ ngo kꞌuijñá. 41 Tsi jó ínchjín xi nijan kꞌó, ngo chjábe, sꞌeO̱ ngo kꞌuijñá. 42 NgataO̱ tsjayojoféjínjnú tsoboO̱a,O̱ ngaO̱tꞌaO̱ yajínjnú mí chii̱boO̱aaO̱ O̱ nga kjoO̱eꞌO̱ e Ndii̱ajO̱ nú. 43 Tanga ngatamakjínjnú kui niii̱: Tsi ndaO̱ xi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 24

80

tsii̱ꞌeO̱ ndiꞌaaO̱ skuO̱ii̱e O̱ mí chii̱boO̱aO̱ nga kjoO̱chó chejeé ndiꞌaaO̱, nde kjóféjín, kó nde tsjaO̱ndiéjín raaO̱ nga kꞌoO̱sꞌien chejeé tsoboO̱a.O̱ 44 Kó kuíni nga, tii̱ndyiondajnú ndatsa jún nga, ngaO̱tꞌaO̱ nde xchaO̱jínjnú, mí chii̱boO̱aO̱ nga kjoO̱eꞌO̱ e ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n. 45 ¿ꞌYá mosoO̱ xi kixii̱ koO̱jo xi ꞌniátakón xi kaO̱maaO̱ sii̱ꞌankjatjosón, nga ndii̱aaO̱ O̱ saO̱ꞌínkonda ndiꞌaaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga chii̱boO̱aaO̱ O̱ ma tsjaO̱á ni chinie xtaaO̱? 46 Achichí ra tsjaaO̱ ndaO̱ mosoO̱ xi nga kjoO̱eꞌO̱ e ndii̱aaO̱ ,O̱ tjítsꞌén xá xi katseꞌeé. 47 JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga kui mosooO̱ kuí xí sii̱ꞌankonda ngayeje ni xi tjiín ndii̱aaO̱ .O̱ 48 Tanga tsi kui mosooO̱ bi tsꞌén saO̱ꞌínkjó inii̱maO̱a:O̱ “KꞌoO̱ndíyarií ndii̱an O̱ a nga kjoO̱eꞌO̱ e”, 49 kó kuO̱ii̱ꞌítsii̱yani nga koO̱ꞌon mosoO̱ xi ngaseeO̱, kó ngaskande skjii̱nii̱e O̱ koO̱jo kꞌuí, kó kaO̱ma chꞌii̱, 50 kó nii̱xtjin koO̱jo chii̱boO̱aO̱ nga skoyájín kui mosooO̱ kjoO̱chó ndii̱aaO̱ ,O̱ 51 kó ndii̱aaO̱ O̱ achichí ꞌniú saO̱ꞌínjeé kui mosooO̱, kó kii̱aO̱ saO̱nguíya nínga síndo xtaO̱ jókjeeO̱n, kó kii̱aO̱ boá nínga skaO̱ndá koO̱jo nínga skjii̱nii̱eyO̱ a ṉꞌnii̱uO̱ kui xtaaO̱. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ énkjiín xi tie ínchjín xoe̱ngoe̱ó Nínga botíxomaaO̱ Néná xikónií tie ínchjín xoO̱ngo xi iskjíbé ndiꞌixoó sꞌeO̱ kijí nínga kjoO̱chó ndaO̱ xi kuO̱ii̱xaaO̱n. 2 Ún kui ínchjiín xi chini kó ún xi xii̱ꞌinkjoO̱a.O̱ 3 Xi chiniii̱ iskjíbé ndiꞌixoó, tanga tsiejín ndátí tsaꞌa, 4 tanga ínchjín xi xii̱ꞌinkjoO̱aaO̱ O̱ iskjíbé ndiꞌixoó kó yaꞌatꞌa ngase ndátí. 5 Kó nga achichí tsꞌandíyaá ndaO̱ xi kuO̱ii̱xaaO̱n, tichaaO̱n tsindińjñá sꞌeO̱ kisꞌifé ngayeje ínchjiín. 6 Nga kamá masien nii̱xtjii̱eeO̱ n O̱ kandaꞌyá ngo xi askandáyá xi bi katsó: “¡Kꞌii̱e O̱ ndibá ndaO̱ xi kuO̱ii̱xaaO̱n, tjii̱taxii̱ejO̱ nú kó tanguínchjaO̱ꞌáyindii̱yajnú!” 7 KósꞌeO̱ ngayeje ínchjín xoO̱ngoO̱ó jastjíeO̱n kó íjñanda ndiꞌixoó. 8 Tanga ínchjín xi chiniii̱ bi katsoó ínchjín xi xii̱ꞌinkjoO̱aaO̱ :O̱ “Chií ndátíjnú teꞌéjneO̱, ngaO̱tꞌaO̱ je kjiꞌbo ndiꞌixójneO̱.” 9 Tanga ínchjín xi xii̱ꞌinkjoO̱aaO̱ O̱ bi katsó: “KaO̱majín koO̱eꞌO̱ éjneO̱, ngaO̱tꞌaO̱ kjoO̱chóꞌájín tsii̱ꞌeO̱ ndiꞌixójneO̱ koO̱jo ndiꞌixójnú, tasá tanguínjnú nínga síndo xi botiñá ndátií tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌantsiéjnú ngase.” 10 Kó tjii̱en O̱ ga kijíkꞌatsie ndátí kui ínchjiín,

25

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

81

MATIOOO̱ 25 25 MATIOOO̱

jachó ndaO̱ xi kuO̱ii̱xaaO̱n, kó ínchjín xi je síndondaaO̱ tsꞌasꞌien nínga kjima ndiꞌibixaaO̱n, sꞌeO̱ kisichjá ngaO̱ntjoO̱aaO̱ .O̱ 11 TichaaO̱n jachó ínchjín xoO̱ngo xi ngaseeO̱, sꞌeO̱ bi katsó: “¡Ndii̱a,O̱ ndii̱a,O̱ chjáxꞌejneO̱ ngaO̱ntjoO̱aaO̱ !O̱ ” 12 SꞌeO̱ bi kiꞌmií: “JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun, bejín an ꞌyání jún.” 13 KósꞌeO̱ bi katsó KjisooO̱: –Kuíni, ngataO̱ tsjayojoféjínjnú, ngaO̱tꞌaO̱ yajínjnú nii̱xtjin koO̱jo chii̱boO̱aO̱ nga kjoO̱eꞌO̱ e ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n. Bi tsꞌén íjñá chii̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ énkjiín tooe̱n NgaO̱tꞌaO̱ nínga botixómá Néná xikónií ngo ndaO̱ xi kjin kijí, sꞌeO̱ tsíchjii̱aaO̱ O̱ já mosooO̱, kó katsꞌénkꞌasꞌieeO̱n ni xi tjiín. 15 Kó ngo mosoO̱ xi katsjaá ún toO̱n talentoO̱, ingo xi katsjaá jó, sꞌeO̱ ingo xi katsjaá ngo, nga ngo nga ngo katsjaá xikó tsꞌén kaO̱maaO̱ saO̱ꞌínxájoO̱ tooO̱n, sꞌeO̱ kjin kijí nguijeeO̱. 16 Kó ndaO̱ xi katseꞌeé ún toO̱n talentooO̱ kijí kó katsꞌénxájoO̱, kó ngui ún katsꞌén ngase, 17 kó ndaO̱ xi katseꞌeé jó toO̱n talentooO̱ ngui jó katsꞌén ngase. 18 Tanga ndaO̱ xi ngo tsi katseꞌeé, ngo tixaO̱ katsꞌén tꞌananguiii̱ sꞌeO̱ kii̱aO̱ íjñaꞌma tooO̱n ndii̱aaO̱ .O̱ 19 Kó nguije jaꞌa kjín nii̱xtjin ndii̱aO̱ xi kjin kijií jeꞌekón nguinií já mosooO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínjoO̱ xkii̱. 20 Kó jachó ndaO̱ xi ún toO̱n talentoO̱ katseꞌeé, kó jachójoO̱ ngui ún xi katsꞌén sꞌeO̱ bi katsó: “Ndii̱a,O̱ ún ma toO̱n xi kiniꞌínkꞌasꞌinní, kꞌii̱e O̱ tikón kꞌii̱eeO̱ O̱ kó ngui ún ma xi katsꞌen an.” 21 SꞌeO̱ ndii̱aaO̱ O̱ bi katsoó: “Nda kjiꞌi, ngo mosoO̱ xi nda koO̱jo xi maꞌniátakón boá ji, kó nga nda kichíii̱n ni chiboa xi katsjáa, tsie ngase nina xchíii̱n. ¡JaO̱bíꞌii̱n kó nijan sii̱ꞌantsjá!” 22 SꞌeO̱ jachó ndaO̱ mosoO̱ xi jó toO̱n talentoO̱ katseꞌeé, sꞌeO̱ bi katsó: “Ndii̱a,O̱ jó ma toO̱n xi katseꞌéní, kꞌii̱e O̱ tikón kꞌii̱eeO̱ ,O̱ kó ti kꞌii̱e O̱ tikón ngui jó xi katsꞌen an.” 23 SꞌeO̱ ndii̱aaO̱ O̱ bi katsoó: “Nda kjiꞌi, ngo mosoO̱ xi nda koO̱jo xi maꞌniátakón boá ji, kó nga nda kichíii̱n ni chiboa xi katsjáa, tsie ngase nina xchíii̱n. ¡JaO̱bíꞌii̱n kó nijan sii̱ꞌantsjá!” 24 Kó nga jachó ndaO̱ xi ngo toO̱n talentoO̱ katseꞌeé, bi katsó: “Ndii̱a,O̱ je be an nga ngo ndaO̱ xi tanisién tajá ji, kó nga chjeꞌéꞌyé ji ni xi maxchá xi ikꞌítjii̱ejO̱ ín ji, koO̱jo nga 14

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 25

82

chjeꞌéꞌyé ji ni xi maxchá xi akatítsejejín, 25 kuíni nga katsakjon an, kó íjñaꞌma an toO̱n talentóoO̱ nguO̱ii̱jin tꞌananguiii̱, kꞌii̱e O̱ tikón kꞌii̱eeO̱ O̱ ni xi tseO̱.” 26 SꞌeO̱ ndii̱aaO̱ O̱ bi katsoó: “MosoO̱ xi ndajín, koO̱jo xi tsiꞌé, tsi jaO̱ boO̱aO̱ je ye ji nga foaꞌaꞌyá an ni xi maxchá xi itjii̱ejO̱ ín an, koO̱jo nga foaꞌaꞌyá an ni xi maxchá xi atitsojojín an. 27 Kó kuíni chjiénga tsi kui já xi chjii̱an O̱ i bankooO̱ kiniꞌínkꞌasꞌíii̱n toO̱nna, kii̱aO̱ kaO̱ma nga kjoéꞌeO̱ an, kiniꞌánkꞌasꞌienna toO̱nna koO̱jo ndyii̱koO̱n.” 28 SꞌeO̱ bi katsoó xtaO̱ xi síndo kii̱aaO̱ :O̱ “ChjeO̱ꞌéxínjnúuO̱ toO̱n talentooO̱, kó xi je tie kamá tsii̱ꞌeO̱ kui teꞌéjnúuO̱. 29 NgaO̱tꞌaO̱ xi tjiín, koO̱eꞌO̱ eé, kó tsie ngase kꞌuieé, kó xi jmíjiín, ngaskande ni xi tjiín xi chjeO̱ꞌéxiín. 30 Kó kui mosoO̱ xi majiín tsꞌénxaá, ꞌnaO̱xiéjnú ndii̱tsen nínga jñoó, kó kii̱aO̱ boá nínga skaO̱ndá koO̱jo nínga skjii̱nii̱eyO̱ a ṉꞌnii̱uO̱ kui xtaaO̱.” Bi tsꞌén katsáyá Kjisooe̱ kjoe̱aa e̱ e̱ nga kae̱majeé ngayeje nae̱xii̱ńdaá 31 Kjiꞌa nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n kjoO̱eꞌO̱ éjoO̱ kjoO̱ajO̱ eeO̱ koO̱jo ngayeje ndítsjieeO̱, kjiꞌa boá nga koO̱tíxoma nínga tikón kjoO̱ajO̱ eeO̱, 32 kó xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i ngayeje naO̱xii̱ńdá kjoO̱eꞌO̱ ekíndyia kjeO̱n, kó xín kuO̱ii̱ꞌíndo xtaO̱ xi ndajín kó xín kuO̱ii̱ꞌíndo xtaO̱ xi nda, xikó ma tsꞌén ngo ndaO̱ xi kooO̱n choO̱tsaO̱ngaO̱aO̱ nga foaꞌájin choO̱tsaO̱ngaO̱aO̱ nguO̱ii̱jiii̱n tindsoO̱o,O̱ 33 kó choO̱tsaO̱ngaO̱aO̱ nga kixiii̱ kuO̱ii̱ꞌíndo, sꞌeO̱ tindsoO̱oO̱ nga skoón kuO̱ii̱ꞌíndo. 34 KósꞌeO̱ ndaO̱ ReeO̱ bi kaO̱tsoO̱oO̱ ngayeje xi síndo nga kixiii̱: “JaO̱bíjnúꞌun, jún xi je katsꞌénchikonñéjnú NaO̱ꞌmina, chjábejnú nguO̱ii̱ndie nínga botíxoma xi je tikóndajnú ndeskande koó nga ítsꞌii̱yaniii̱ nga kamánda ngaO̱sondieeO̱. 35 NgaO̱tꞌaO̱ kamábojóna, kó jún katseꞌéjnúꞌun ni chinie, kamáxíndána, kó jún katseꞌéjnúꞌun ni xi ꞌyó, kistsoꞌbá són an, kó jún katseꞌéndiejnúꞌun ngo nguO̱ii̱ndie nínga jajña an, 36 kistsoꞌbá kjiꞌixtí an, kó jún katseꞌéjnúꞌun ṉjño xi tsajá an, kamáꞌonna, kó jún tsanguínchonjnúꞌun, kisꞌijña an ndoO̱boO̱ay O̱ a, kó jún tsanguínchonjnúꞌun.” 37 KósꞌeO̱ xtaO̱ xi kixiii̱ bi kaO̱tsoO̱ nga kuO̱ii̱chjii̱a:O̱ “Ndii̱a,O̱ ¿kjiꞌání nga kamábojoó kó jii̱n katseꞌéjneO̱ ni chinie, axaO̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

83

MATIOOO̱ 25 26 MATIOOO̱

kjiꞌání nga kamáxíndaá kó jii̱n katseꞌéjneO̱ ni xi ꞌyó? 38 ¿AxaO̱ kjiꞌání nga kamáyajneO̱ nga kisꞌiṉtjeO̱sén kó jii̱n katseꞌéjneO̱ nínga tsjayojo, axaO̱ kjiꞌání nga kisꞌiṉtjeO̱ kjiꞌixtí sꞌeO̱ jii̱n katseꞌéjneO̱ ṉjño? 39 ¿AxaO̱ kjiꞌání nga kamáꞌoón, axaO̱ kjiꞌání nga kixindyin ndoO̱boO̱ay O̱ a kó jii̱n tsanguínchonjneO̱?” 40 SꞌeO̱ bi kaO̱tsoO̱oO̱ kui ndaO̱ ReeO̱ nga kuO̱ii̱chjii̱a:O̱ “JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga ngayeje ni xi kiniꞌánjoO̱jnú ngo ndaO̱ ṉtsꞌié an xi ꞌniú nii̱maO̱a,O̱ jaO̱ an boá xi boO̱aO̱ kiniꞌánjoO̱jnúꞌun.” 41 KósꞌeO̱ bi kaO̱tsoO̱oO̱ xtaO̱ xi síndo nga skoón: “Tixión boaꞌájnúꞌun jún xtaO̱ xi ndajín, tanguínjnú nínga tikón ndiꞌí xi jmí nii̱xtjin kꞌoO̱ xi je tikónda xi tsii̱ꞌeO̱ xindajín diablooO̱ koO̱jo ndítsjieeO̱. 42 NgaO̱tꞌaO̱ nga kamábojóna kó katseꞌéjínjnúꞌun ni xi chinie, kamáxíndána kó katseꞌéjínjnúꞌun ni xi ꞌyó, 43 kistsoꞌbá són an kó katseꞌéjínjnúꞌun ngo nguO̱ii̱ndie nínga jajña an, kistsoꞌbá kjiꞌixtí an kó jmí ṉjño katseꞌéjínjnúꞌun, kamáꞌonna koO̱jo ndoO̱boO̱ay O̱ a kisꞌijña an kó tsanguíntsitsijenjínjnúꞌun.” 44 KósꞌeO̱ kui jaá bi kaO̱tsoO̱oO̱: “Ndii̱a,O̱ ¿kjiꞌání nga kamáyajneO̱ nga kamábojoó, nga kamáxíndaá, nga kisꞌiṉtjeO̱sén ji, nga katsjextí, nga kamáꞌoón, nga kixindyin ndoO̱boO̱ay O̱ a kó kiniꞌánsénjínjneO̱?” 45 KósꞌeO̱ bi kaO̱tsoO̱oO̱ ndaO̱ reeO̱: “JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga ngayeje ni xi kiniꞌánjínjnúuO̱ ngo ndaO̱ ṉtsꞌié an xi ꞌniú nii̱maO̱a,O̱ jaO̱ ti nde an kiniꞌánjínjnúꞌun kui niii̱.” 46 Kó kui xtaO̱ xi ndajiín kaO̱majeé nínga jmí nii̱xtjin kjuO̱ii̱e O̱ jeé, kó xtaO̱ xi kixiii̱ saO̱koO̱ó kjoO̱am O̱ indyion ngatsjé nii̱xtjiii̱n.

26

Bi tsꞌén índa jáxaá tsii̱ꞌee̱ nga stsoe̱boe̱ae̱ Kjisooe̱ (Markooa̱ 14:1-2; Rkaaa̱ 22:1-2; Juaaa̱ 11:45-53)

Kó nguije kamá nga tsíchjii̱aO̱ KjisooO̱ ngayeje kui eén, bi katsoó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱: 2 –JaO̱ je yajnú nga ngui jó nii̱xtjin chaja nga kaO̱ma sꞌué paskuaaO̱, kó ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n sii̱ꞌankꞌasꞌien tsii̱ꞌeO̱ nga kjótꞌa kroO̱. 3 KósꞌeO̱ já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱, já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱, koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá kamátikó ndii̱tsen ndiꞌaaO̱ chináꞌmi xi ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 26

84

ꞌniú nkꞌa xaá xi ꞌmí KaifaaO̱, 4 kó índa tsii̱ꞌeO̱ nga kuO̱ii̱ꞌíndiso nga stsoO̱boO̱aO̱ KjisooO̱ koO̱jo tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱ꞌínkꞌién, 5 tanga bi katsoó xkjín: –Jmí tsi nguO̱ii̱jiii̱n sꞌueé nga boO̱aO̱ sii̱ꞌán, tsii̱ꞌeO̱ nga kaO̱makjánjiín xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá. Bi tsꞌén akatiéjón ndasíjee̱n toe̱koe̱ Kjisooe̱ (Markooa̱ 14:3-9; Juaaa̱ 12:1-8) 6

Kó nga tikón KjisooO̱ naO̱xii̱ńdá BetaniaO̱, kii̱aO̱ ndiꞌaaO̱ XimooO̱ ndaO̱ xi tjiín chiꞌin xi tsꞌenkjátsón tjii̱xii̱n yojoná, 7 jachókón tiñaaO̱ ngo xtaO̱chjón xi yaꞌa ngo ndí rámitaO̱ ndasíjeO̱n xi achichí chjí, kó indyiaá toO̱koO̱ KjisooO̱ nga tikóntꞌa yamíxaaO̱. 8 Tanga nga kamábe kui niii̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ katsꞌénxchán nga bi katsó: –¿Ánní nga ta tjíniꞌánkjatsón kon kui ndasíjeeO̱n? 9 NgaO̱tꞌaO̱ kamá tsi tasá kastiñá, kó kamá tsi kui tooO̱n xtaO̱ nii̱maO̱ xi jmí toO̱njiín katseꞌeé. 10 Kó KjisooO̱ kamákjiín kui niii̱, sꞌeO̱ bi katsó: –¿Ánní nga jún ndyii̱niꞌánxtijnúuO̱ kui xtaO̱chjoO̱ón? NgaO̱tꞌaO̱ nda kjiꞌi ni xi tjítsꞌénjoO̱na, 11 ngaO̱tꞌaO̱ jún, ngatsjé nii̱xtjin kꞌuíndojinjnú xtaO̱ nii̱maO̱a,O̱ tanga an jmí tsi ngatsjé nii̱xtjin kotíjñajinjnúꞌun. 12 NgaO̱tꞌaO̱ nga ndasíjeO̱n katsanguinjonna, je íjñanda yojona tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱nijín an. 13 JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun nga tajñá nguO̱ii̱ndienií ngaO̱sondieeO̱ nínga kꞌuinii̱jmi éntjatsii̱eeO̱ O̱ Néná, ti boO̱aO̱ ti tsꞌén koO̱ndókjoO̱aO̱ ni xi katsꞌén kui xtaO̱chjoO̱ón, kó boO̱aO̱ tsꞌén sii̱ꞌankjaꞌátsjien kui. Bi tsꞌén índa Judaae̱ nga katsꞌénkꞌasꞌien Kjisooe̱ (Markooa̱ 14:10-11; Rkaaa̱ 22:3-6) 14

KósꞌeO̱ ngo ndaO̱ xi chjii̱aO̱ni nga tiejó xtaO̱aO̱ KjisooO̱ xi ꞌmí Juda IskarioteeO̱, kijíkoón já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱, 15 kó bi katsoó: –¿Mí xi koO̱eꞌO̱ éjnúꞌun, kó an saO̱ꞌinkꞌasꞌiénjnúꞌun KjisooO̱? Kó kui jaá kantié toO̱ntiboa índa nga tsjaO̱á. 16 Kó ndeskande koó kjiꞌa tsangasendie JudaaO̱ kótsꞌen nga saO̱ꞌínkꞌasꞌien KjisooO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

85

MATIOOO̱ 26 26 MATIOOO̱ Kjisooe̱ bi tsꞌén iskjiniejoe̱ ngase ṉñoe̱ xtae̱ae̱ (Markooa̱ 14:12-25; Rkaaa̱ 22:7-23; Juaaa̱ 13:21-30; 1 Xtaa̱ Korintoa̱ 11:23-26)

17

Nii̱xtjin tjoón nga chinie pan xi jmí nisan mindyiajiín, jachókoón xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱, kó bi katsó kui jaá: –¿Ñání nga mejeén nga kꞌuijñándajneO̱ ni xi xii̱nii̱ ji nga kaO̱ma sꞌué paskuaaO̱? 18 Kó KjisooO̱ bi katsó: –Tanguínjnú naO̱xii̱ńdá ꞌniuú, tindyii̱séjnú ngo ndaO̱ xi yajnú, kó bi tꞌínjnúuO̱: “Bi tsó ndaO̱ MostrooO̱: Je xó kamátiña nii̱xtjiii̱n, kó ndiꞌa tseO̱ xó saO̱ꞌín sꞌué paskuaaO̱, koO̱jo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱.” 19 Kó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ katsꞌén ngayeje ni xi katsoó KjisooO̱, kó íjñanda ni chinie tsii̱ꞌeO̱ sꞌué paskuaaO̱. 20 Kó nga kamánguixoón, KjisooO̱ koO̱jo nga tiejó xtaO̱aO̱ kisꞌiṉdotꞌa yamíxaO̱. 21 Kó nga ndyii̱kjinie ṉñoO̱, bi katsó KjisooO̱: –JaO̱koxii̱ ni xi xianjnúꞌun, nga ngo jún xi saO̱ꞌínkꞌasꞌienna. 22 KósꞌeO̱ achichí ndasen kamaá kui jaá, kó ńgó ńgó ítsꞌii̱yaniii̱ nga bi katsó: –¿Ndii̱a,O̱ a an boá tsoboO̱a?O̱ 23 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Xi saO̱ꞌínkꞌasꞌienna, kuí boá xi saO̱nguíndá paaO̱n nguO̱ii̱ya tii̱boO̱an O̱ a. 24 JaO̱koxii̱ nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n chjiénga boO̱aO̱ kaO̱maaO̱ xikó tsꞌén kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná, tanga ¡nii̱maO̱ xó kui ndaO̱ xi tangatꞌaniii̱ kui nga sii̱ꞌankꞌasꞌien! Ta sa ra nda tsi ta boO̱aaO̱ O̱ katsenjín. 25 KósꞌeO̱ bi katsó JudaaO̱, ndaO̱ xi katsꞌénkꞌasꞌien KjisooO̱: –¿A an, MostroO̱? SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Ti jiní xi boO̱aO̱ kase. 26 Kó tjii̱en O̱ ga ndyii̱kjinie ni chinieeO̱, KjisooO̱ iskjíbé ngo pan, katsꞌénchikonñé, akjángá, sꞌeO̱ katsjaá xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kó bi katsoó: –Chjábejnú kó chii̱nii̱ejO̱ nú, kuí xiꞌbii̱ xi yojona. 27 Kó nguije iskjíbé chii̱tseO̱én, kó nguije katsjaá ndokꞌóchji Néná, katsjaá kui jaá, nga bi katsoó: ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

86

MATIOOO̱ 26

–Tꞌii̱oO̱jnú ngayeje jún, 28 ngaO̱tꞌaO̱ kuí xiꞌbii̱ xi jínna, nínga tjiꞌbínda ngo kjoO̱atO̱ jaO̱tsii̱e O̱ tsii̱ꞌeO̱ Néná koO̱jo jún. Jín xi xtjoón tangatꞌanií kjoO̱an O̱ daaO̱ kjín xtaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌanjetakoón jeé. 29 Kó xiyájnúꞌun nga ngotꞌeO̱ nguiti kꞌuijín an ndaá tostsii̱jeO̱é, ngaskande nga kꞌuíjoO̱jnúꞌun xi tjaO̱tsii̱eeO̱ ,O̱ nga kuO̱ii̱ndyión nguO̱ii̱ndie nínga botixómá NaO̱ꞌmina. Bi tsꞌén katsáyatjón Kjisooe̱ nga Peé sae̱ꞌínkiejín yojooe̱ (Markooa̱ 14:26-31; Rkaaa̱ 22:31-34; Juaaa̱ 13:36-38) 30

Kó nguije kisie só xi ndaaO̱ Néná, kijí nínga tikón tjii̱nguO̱ii̱ nínga tjín yá olibooO̱. 31 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó xtaO̱a:O̱ –Ngayejejnú nga kui nii̱xtjii̱eeO̱ n O̱ nguiti sꞌii̱jinjínjnú an, ngaO̱tꞌaO̱ je kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nínga bi tsoó: “SaO̱ꞌinꞌóoO̱n ndaO̱ xi kooO̱n choO̱tsaO̱ngaO̱aO̱ kó choO̱tsaO̱ngaO̱aO̱ stsoO̱joboa.” 32 Tanga nguije kjoO̱aꞌO̱ áꞌyána, kii̱aO̱ kjuíntjónjnúꞌun nangui GalileaO̱. 33 Kó Peé bi katsoó KjisooO̱: –Nda tsi ngayeje xi nguiti sꞌii̱jinjiín ji, tanga an jmí nii̱xtjin boO̱aO̱ saO̱ꞌin an. 34 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱koxii̱ ni xi xian an nga kui nii̱xtjii̱eeO̱ n O̱ ji, nguindieeO̱ nga skaO̱ndáya xaO̱ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, ján ndii̱ya je kiniꞌínkiejín yojóo nga yení. 35 Kó bi katsó Peé: –Nda tsi koO̱yájóoO̱ ji, tanga jmí nii̱xtjin nga saO̱ꞌinkiejín an yojona nga beeO̱ ji. Kó ngayeje xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ xi ngaseeO̱ ti boO̱aO̱ ti katsó nga. Kjisooe̱ bi tsꞌén tsíchjii̱aa e̱ e̱ Néná (Markooa̱ 14:32-42; Rkaaa̱ 22:39-46) 36

KósꞌeO̱ jachójoO̱ KjisooO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ ngo nguO̱ii̱ndie xi ꞌmí Jetsemanii̱, kó bi katsoó: –Kꞌii̱e O̱ tii̱ndyionrajnú kꞌii̱eeO̱ ,O̱ tjii̱en O̱ ga nga kii̱aaO̱ O̱ kjuin an nga kuichjiáaO̱ NaO̱ꞌmina. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

87

MATIOOO̱ 26 26 MATIOOO̱

37

Kó kijíjoO̱ Peé koO̱jo nga jó ndií SebedeooO̱, kó ítsꞌii̱yaniii̱ nga ꞌniú ndasen koO̱jo ꞌniú ndaO̱ kamaá. 38 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsoó: –Achichí ndasen tikón inii̱maO̱na ngaskande nga koO̱ya an, tii̱ndyionrajnú kꞌii̱eeO̱ ,O̱ kó nijan kuO̱ii̱ndyiondá. 39 Kó KjisooO̱ nguO̱ii̱chí kijíboaꞌá, asién tikoó kó yejénxtien kjeO̱n ngaskande nga kisitꞌaaO̱ tꞌananguiii̱, sꞌeO̱ tsíchjii̱aaO̱ O̱ Néná nga bi katsó: –NaO̱ꞌmi, tsi kaO̱ma, chjeO̱ꞌéxín boeꞌéní kui kjoO̱an O̱ ii̱maO̱a,O̱ tanga jmí tsi ni xi xian an ni xi ngatama, tasá ngatama ni xi mejeén ji. 40 Kó jachó KjisooO̱ nínga síndo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, kó kamábe nga kjiyojofé, sꞌeO̱ bi katsoó Peé: –¿A kamájín chií nijan ikindyia ndyikón tsi ta ngo oraO̱? 41 NgataO̱ tsjayojoféjínjnú, tasá Néná ndokjoO̱ajO̱ núuO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga chjátꞌayákónjínjnú, jaO̱koxii̱ nga aO̱sién nii̱xtjinjnú ꞌniú tikón, tanga inda tikón yojojnú. 42 Kó ti kijí nguiní KjisooO̱ ingo ndii̱ya, ti tsíchjii̱aO̱ nguinií Néná nga bi katsó: –NaO̱ꞌmi, tsi kjoO̱aꞌO̱ niútjinnií nga kjoO̱aꞌO̱ a an kui kjoO̱an O̱ ii̱maO̱a,O̱ kjoO̱ajO̱ iín, ngatama ni xi mejeén ji nga kaO̱ma. 43 Kó nga jachó nguiní KjisooO̱ nínga síndo kui jaá, ti kamábe nguiní nga kjiyojofé, ngaO̱tꞌaO̱ ngaskande tjísichjá ma ndyii̱koO̱n nga ńjñaá. 44 Kó ti índo soboá nguiní, sꞌeO̱ KjisooO̱ ti kijíchjii̱aO̱ nguinií Néná xi ma ján ndii̱ya, kó ti katsó nguiní ni xi jaO̱ boO̱aO̱ je katsó. 45 KósꞌeO̱ jachókoón xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, kó bi katsoó: –Tsjayojoféjnú ꞌneO̱, kó tiꞌankjaꞌyájnú, je jachó chii̱boO̱aO̱ nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n sii̱ꞌankꞌasꞌien nguO̱ii̱ya tsja xtaO̱ jé. 46 Tii̱sítjii̱en O̱ jnú, tjián ꞌneO̱, tsitsíjenjnúuO̱ nga je tsꞌéndibá tiña xi saO̱ꞌínkꞌasꞌienna. Bi tsꞌén kandobá Kjisooe̱ (Markooa̱ 14:43-50; Rkaaa̱ 22:47-53; Juaaa̱ 18:2-11) 47

Kó ti tsꞌénchjii̱aO̱ ngase KjisooO̱ nga jachókoón ndaO̱ xi ꞌmí JudaaO̱, ngo ndaO̱ xi chjii̱an O̱ i nga tiejó xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱, kó kjín xtaO̱ tjii̱en O̱ jo xi ndyii̱yaꞌa kii̱chaO̱ koO̱jo yá, kó kui xtaaO̱, já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 26

88

koO̱jo já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá xi 48 katsanguiya. Kó kui ndaO̱ xi katsꞌénkꞌasꞌien KjisooO̱ ngo chii̱boO̱aO̱ katsjaá kui xtaaO̱ nga bi katsoó: –Kui xi ngo ndsó tsjáaO̱ tꞌanijon, kuí boá xi KjisooO̱, kó ndoO̱boO̱ajO̱ nú. 49 Kó JudaaO̱ tjii̱en O̱ má jachókón tiñaaO̱ KjisooO̱ kó bi katsoó: –¡Tinde MostroO̱! Kó ngo ndsó katsjaá tꞌanijon. 50 Tanga KjisooO̱ bi katsoó: –NdaO̱ amingoO̱, tiꞌin ji ni xi sii̱ꞌin. Kó kui jaá jachókón tiñaaO̱ KjisooO̱, sꞌeO̱ katsoboá. 51 Tanga ngo ndaO̱ xi nijan tikónjoO̱ KjisooO̱ kii̱aaO̱ ,O̱ tsꞌaxié kii̱chaO̱ ndojoó, kó katsꞌénꞌoón nga tsatieeO̱ tjii̱boO̱an O̱ ijon ngo ndaO̱ mosooO̱ 52 chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá. KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –ChjeO̱ꞌétjé kii̱chaO̱ ndojóoO̱, ngaO̱tꞌaO̱ xi kii̱chaO̱ tsꞌenkꞌién, ti kii̱chaO̱ niꞌánkꞌiénni nga. 53 ¿A niꞌínkjéjín ji nga kaO̱ma kuichjiáaO̱ NaO̱ꞌmina ngotꞌeO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga saO̱nguíyana tiejó xtín ndítsjieeO̱ xi jun tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌoO̱xiéꞌana? 54 Tanga tsi boO̱aO̱ saO̱ꞌin an, ¿jaO̱ kótsꞌen kjoO̱tjosón ni xi kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná nga boO̱aO̱ tsó nga chjiénga boO̱aO̱ tsꞌén kaO̱ma kui niii̱? 55 Ti kuiii̱ chii̱boO̱aO̱ bi katsoó KjisooO̱ ngayeje xtaaO̱: –¿A chejé an nga kii̱chaO̱ ndojó koO̱jo nga yá kichꞌiajnú nga jéꞌeO̱ndoboájnúꞌun? Ndyiojón ndyiojón akoyá an ndii̱tsen naO̱ngoO̱xii̱ii̱, kó kandobájínjnúꞌun. 56 Tanga ngayeje kui niii̱ kjima tsii̱ꞌeO̱ nga kjoO̱tjosón ni xi kjitꞌa xoO̱joO̱n eén Néná xi katsꞌénda já chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná. KósꞌeO̱ ngayeje xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ íjñámasien, sꞌeO̱ tsanga. Bi tsꞌén tsanguínjoe̱ Kjisooe̱ nguindyii̱koe̱n jáxaá (Markooa̱ 14:53-65; Rkaaa̱ 22:54-55,63-71; Juaaa̱ 18:12-14,19-24) 57

Já xi katsoboá KjisooO̱ kijíjoO̱ nínga tikón nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá xi ꞌmí KaifaaO̱, nínga je síndotikó já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá. 58 Kó Peé ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

89

MATIOOO̱ 26 26 MATIOOO̱

nkjin nkjin kijítjii̱nguiii̱ ngaskande nga jachó ndii̱tsen ndiꞌaaO̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá, sꞌeO̱ tsꞌasꞌien, kó kii̱aO̱ kisꞌijñajiii̱n jajún xi kondaaO̱, tsii̱ꞌeO̱ nga skuO̱ii̱e O̱ ni xi kaO̱ma nga kjuO̱ii̱etO̱ ꞌaaO̱. 59 Kó já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo ngayeje jáxá nguitoO̱koO̱oO̱ ndyii̱mongase ngo én ndiso kondraaO̱ KjisooO̱ ta tsii̱ꞌeO̱ nga sii̱ꞌankꞌién, 60 tanga jmí ni kasakojiín, nda tsi achichí kamá chistikoO̱ ndiso xi jachó. TichaaO̱n nga jetꞌa jachó jó chistikoO̱ ndiso, 61 xi bi katsó: –Kuí ndaO̱aO̱ xi bi katsó: “KaO̱mana saO̱ꞌinkixóndó an naO̱ngoO̱xii̱ii̱ Néná, kó ján tsi nii̱xtjin saO̱ꞌinda nguiñá an kjeO̱ꞌe.” 62 Kó ndaO̱ nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá jastjíeO̱n nga bi katsoó KjisooO̱: –¿A jmí ni sejín? ¿Mí ni xi ndyii̱chjii̱aO̱ kui jaá kondraO̱ tseO̱? 63 Tanga KjisooO̱ jmí ni katsójín. KósꞌeO̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá bi katsoó: –Nguiboanéná xi tikoón, nga tꞌíyéjneO̱ tsi ji xi KristooO̱, ndií Néná. 64 SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –Ji xi je boO̱aO̱ kase, kó xiyájnúꞌun nga ndeskande ngotꞌeO̱ kuO̱ii̱ꞌítsii̱yani nga xchaO̱jnú nga ndií ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n kꞌuijñá nínga kixiii̱ ngaꞌniuú Néná, koO̱jo nga kjoO̱eꞌO̱ éjinni nguO̱ii̱jin ṉdii̱ nga kjii̱ndii̱báni ndiꞌakꞌajmi ján. 65 KósꞌeO̱ chináꞌmi xi ꞌniú nkꞌa xaá, katsꞌénxchán kó iskjíndiyájón ma ṉjño xi yajá kui, sꞌeO̱ bi katsó: –¡Chꞌo katsoó Néná! ¿Kó sii̱ꞌan ngase chistikoO̱? Jún ma xi kandaꞌyájnú én chꞌo tsó xi tsíchjii̱a,O̱ 66 ¿kótsꞌen sasiénjnú kui niii̱ jún? SꞌeO̱ bi katsó kui jaá: –Tjínrií jé, kó chjiénga sii̱ꞌankꞌien. 67 KósꞌeO̱ akatítiajón kjeO̱n KjisooO̱, kjeO̱ꞌe xi yeꞌeé tjii̱ngoO̱, kó kjeO̱ꞌe xi tsatꞌa tꞌanijon, 68 nga bi katsoó: –KristoO̱, tꞌíyétjén ji xikoó ngo ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná, ꞌyání xi yeꞌeé tjii̱ngoO̱. ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 26

90

Bi katsó Peé nga katsꞌénkiejín yojooe̱ nga be Kjisooe̱ (Markooa̱ 14:66-72; Rkaaa̱ 22:55-62; Juaaa̱ 18:15-18,25-27) 69

Kó Peé kii̱aO̱ xió tikón xtjii̱eeO̱ n O̱ ndii̱tseeO̱n, kó jachókón tiñaaO̱ ngo naO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ bo xi bi katsoó: KoO̱jo jí boá xi tiṉtjeO̱je ji KjisooO̱, kui xtaO̱ xi chjii̱an O̱ i nangui GalileaaO̱. 70 Tanga Peé katsꞌénkiejín yojooO̱ nguindyii̱koO̱n xtaaO̱ nga bi katsoó: –Bejín an ni xi se ji. 71 Kó kijí xtjii̱eeO̱ n O̱ ngaO̱ntjoO̱aaO̱ O̱ nínga kamábe nguiní ingo naO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ bo, kó kui naaO̱ bi katsoó xtaO̱ xi síndo kii̱aaO̱ :O̱ –KoO̱jo kuí xtaaO̱ xi kistsoꞌbájoO̱ KjisoO̱ xi chjii̱an O̱ i NasareO̱t. 72 Tanga Peé ti katsꞌénkiejín nguiní yojooO̱, nga bi katsó: –Nguiboanéná nga bejín an kui ndaO̱a.O̱ 73 NguO̱ii̱chí sajín, tjín já xí síndo kii̱aaO̱ O̱ xi jachókón tiñaaO̱ Peé, kó bi katsoó: –JaO̱koxii̱ nga kii̱aO̱ kisꞌiṉtjeO̱tjii̱nguíii̱ KjisooO̱, ngaO̱tꞌaO̱ xikó tsꞌén chjii̱aO̱ já xi chjii̱an O̱ i GalileaO̱ boO̱aO̱ tsꞌén ndokjoO̱e O̱ ji. 74 KósꞌeO̱ Peé ítsꞌii̱yaniii̱ nga chꞌo tsꞌén tsíchjii̱a,O̱ koO̱jo nga nguiboanéná katsó nga bi katsó: –¡Bejín an kui ndaO̱a!O̱ Kó ti kjiꞌa askandáyá xaO̱ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n. 75 KósꞌeO̱ Peé jaꞌátsjieeO̱n ni xi katsó KjisooO̱ nga bi katsoó: “NguindieeO̱ nga skaO̱ndáya xaO̱ndaO̱ xii̱ꞌiii̱n, ján ndii̱ya je kiniꞌínkiejín yojóo nga yení.” SꞌeO̱ jataxie ndii̱tsen ján, kó achichí on askandá Peé. Bi tsꞌén tsanguínjoe̱ Kjisooe̱ nguindyii̱koe̱n xtitjón Pilatooe̱ (Markooa̱ 15:1; Rkaaa̱ 23:1-2; Juaaa̱ 18:28-32)

27

Nga kisisieO̱én, ngayeje já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá, kamátikó xtín tsii̱ꞌeO̱ nga índa nga saO̱ꞌínkꞌién KjisooO̱, 2 kó ítaꞌniú nga kijíjoO̱, sꞌeO̱ kiniꞌánkꞌasꞌieeO̱n ndaO̱ xtitjón Ponsio PilatooO̱.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

91

MATIOOO̱ 27 27 MATIOOO̱

Bi tsꞌén katsꞌénxíndo yojooe̱ Judaae̱ KósꞌeO̱ JudaaO̱, ndaO̱ xi katsꞌénkꞌasꞌien KjisooO̱, nga kamábe nga je sii̱ꞌankꞌien KjisooO̱, katsꞌénkꞌoyá yojooO̱ nga katsjáꞌóyá nguinií nga kantié toO̱ntiboaaO̱ já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá, 4 kó bi katsó: –Katsꞌenjé an nga katsꞌenkꞌasꞌienjnúꞌun nga kiniꞌánkꞌién ngo ndaO̱ xi jmí jéjiín. SꞌeO̱ kui jaá bi katsó: –¿Kó jii̱n mí ndasenjneO̱ kui niii̱? ¡Ni tseO̱ boá xiꞌbaO̱! 5 Kó JudaaO̱ atítsojo toO̱ntiboaaO̱ kii̱aO̱ naO̱ngoO̱xii̱ii̱, jataxie, sꞌeO̱ kijí, kó katsꞌénxíndo yojooO̱. 6 Tanga já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ jaꞌáꞌyá kui tooO̱n, sꞌeO̱ bi katsó: –KjoO̱ak O̱ itiii̱ tsjandiéjín nga kui tooO̱n kii̱aO̱ kuO̱ii̱ndyia koxaO̱ toO̱nchjii̱eeO̱ O̱ naO̱ngoO̱xii̱ii̱, ngaO̱tꞌaO̱ chjií nga kiniꞌánkꞌién ngo ndaO̱ boá. 7 Kó nguije asíyaá xkjín mí ni xi saO̱ꞌín, ngo tꞌanangui tsꞌatsie xi ꞌmí: NguO̱ii̱ndieeO̱ ndaO̱ xi tsꞌénda tii̱jii̱í, tsii̱ꞌeO̱ nga kii̱aO̱ koO̱ónijín xtaO̱ xi xín nangui chjii̱an O̱ i. 8 Kó kuíni nga, ngaskande ngotꞌeO̱, NguO̱ii̱ndieeO̱ jín ꞌmí kui nguO̱ii̱ndieeO̱. 9 KósꞌeO̱ boO̱aO̱ tsꞌén jatjosón ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí JeremíaaO̱, kjiꞌa nga bi katsó: “Kó iskjíbé nga kantié toO̱ntiboaaO̱, chjí xi íjñaá xtaO̱ IsraeO̱l nga boO̱aO̱ tjín chjií kui ndaO̱a,O̱ 10 kó katseꞌeé tsii̱ꞌeO̱ nga tsꞌatsie nguO̱ii̱ndieeO̱ ndaO̱ xi tsꞌénda tii̱jii̱í, xikó katsó Ndii̱aaO̱ .O̱ ” 3

Pilatooe̱ bi tsꞌén katsꞌénkijentsꞌoa Kjisooe̱ (Markooa̱ 15:2-5; Rkaaa̱ 23:3-5; Juaaa̱ 18:33-38) 11

Kó KjisooO̱ jachó kjeO̱n ndaO̱ xtitjón xi ꞌmí PilatooO̱, kó kui ndaO̱aO̱ bi katsó nga asíyaá KjisooO̱: –¿A jí xí ndaO̱ ReeO̱ xtaO̱ judíooO̱ ji? SꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –JaO̱ boO̱aO̱ kjiꞌi ni xi tꞌíse ji. 12 Kó kjiꞌa nga já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá yínguítaꞌin KjisooO̱, jmí ni katsójín. 13 KósꞌeO̱ bi katsó nguiní PilatooO̱ nga asíyaá: –¿A ndaꞌyéjín ngayeje ni xi tjíꞌmí kondraO̱ tseO̱? ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 27

92

14

Tanga KjisooO̱ nde ngo én tsíchjii̱ajO̱ ín, kó ngaskande achichí kijíndikoón ndaO̱ xtitjoón kui niii̱. Bi tsꞌén katseꞌéjeé nga sii̱ꞌankꞌien Kjisooe̱ (Markooa̱ 15:6-20; Rkaaa̱ 23:13-25; Juaaa̱ 18:38-19:16) 15

Kó xkii̱ nga ma sꞌué paskuaaO̱, ndaO̱ xtitjoón kamángaá nga ꞌbijñándé ngo ndaO̱ xi tjiꞌyá ndoO̱boO̱ay O̱ a, ta xi míꞌá xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá. 16 Kó kui nii̱xtjin ján ndoO̱boO̱ay O̱ a kisꞌijña ngo ndaO̱ xi ta ꞌyání xi kamábe, xi ꞌmí BarrabaO̱. 17 Kó nga kamátikó xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá, bi katsó PilatooO̱: –¿ꞌYání xi mejénjnú nga kꞌuijñándé an: a BarrabaaO̱, axaO̱ KjisooO̱ kui xi KristooO̱ ꞌmií? 18 NgaO̱tꞌaO̱ jaO̱ boO̱aO̱ je be PilatooO̱ nga ta kjoO̱aaO̱ O̱ kjoO̱aꞌO̱ ontakón boá nga kiniꞌánkꞌasꞌien KjisooO̱. 19 Kó tjii̱en O̱ ga tikón PilatooO̱ nguO̱ii̱ndie nínga niꞌánjeé, chjoO̱ón katsanguiyaaO̱ ngo én xi bi tsó: “NgataO̱ jijín chingajin niii̱ kui xtaO̱ kixiii̱, ngaO̱tꞌaO̱ achichí kjoO̱an O̱ ii̱maO̱ jaꞌatio an nguO̱ii̱jin ńjñána ngotꞌeO̱ tangatꞌaniii̱ kui.” 20 Tanga já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá, katsꞌeén kjoO̱aꞌO̱ niú xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá tsii̱ꞌeO̱ nga, nga tasá BarrabaaO̱ xi kꞌuijñándé, kó nga KjisooO̱ xi sii̱ꞌankꞌien kaO̱tsoO̱. 21 Kó ndaO̱ xtitjoón, bi katsó nga asíyaá xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá: –¿ꞌYání nga jó kui jaá xi mejénjnú nga kꞌuijñándé? Kó bi katsó xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá: –¡BarrabaaO̱! 22 SꞌeO̱ PilatooO̱ bi katsó nguiní: –¿Kó mí ni xi saO̱ꞌinjoO̱ an KjisooO̱ kui xi KristooO̱ ꞌmií? Kó ngayeje xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá bi katsó: –¡Tjatꞌe ji kroO̱! 23 Tanga bi katsó ndaO̱ xtitjoón: –JaO̱ ¿mí ni xi ndajín xi katsꞌén? Tanga tasá ma ꞌniú ngase askandáyá xtaaO̱ nga bi katsó: –¡Tjatꞌe ji kroO̱! ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

93

MATIOOO̱ 27 27 MATIOOO̱

24

Kó nga kamábe PilatooO̱ nga nguiti jmí ni kamájín katsꞌén, nga tasá kamákján ngaseeO̱ xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá, iskjíbé chií ndójoa sꞌeO̱ aniéjón tsja nguindyii̱koO̱n xtaaO̱, kó bi katsó: –Jmí jéjínna kjoO̱aaO̱ O̱ nga koO̱ya kui ndaO̱ kixiii̱, ni tsaO̱jún boá kui niii̱. 25 Kó bi katsoó xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá: –¡Jii̱n koO̱jo ndíjneO̱ ngatamajéjneO̱ kjoO̱aaO̱ O̱ nga koO̱ya kui ndaO̱a!O̱ 26 KósꞌeO̱ PilatooO̱ íjñandé BarrabaaO̱, kó katsjá kjoO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kjoaá KjisooO̱, sꞌeO̱ katsꞌénkꞌasꞌien tsii̱ꞌeO̱ nga kjótꞌa kroO̱. 27 KósꞌeO̱ jajuún ndaO̱ xtitjoón kijíjoO̱ KjisooO̱ ndii̱tsen ndiꞌa nínga niꞌánjeé xtaaO̱, kó kii̱aO̱ kamátikó jajún xi ngaseeO̱. 28 Kó kii̱aO̱ kachjeꞌéxiín ṉjñooO̱ KjisooO̱, sꞌeO̱ katsꞌénkajá ngo ṉjño xi koán, 29 kó ngo koronaO̱ ndaꞌyá íꞌá toO̱koO̱, sꞌeO̱ ngo yáxá íyá tsja fojní, sꞌeO̱ kui jaá tsajnókie nga asiéntꞌaaO̱ tikoó nga bi katsoó: –¡Tinde ndaO̱ ReeO̱ xtaO̱ judíoO̱! 30 Kó atítiajón, iskjíbé yáxaá sꞌeO̱ tsꞌanié toO̱koO̱ KjisooO̱. 31 SꞌeO̱ nguije tsajnókie, jaꞌáxiín ṉjño xi kjitꞌa ngaO̱xtoO̱n sꞌeO̱ katsꞌénkajá nguiní ṉjñooO̱, sꞌeO̱ kijíjoO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ótꞌa kroO̱. Bi tsꞌén akjatꞌa kroe̱ Kjisooe̱ (Markooa̱ 15:21-41; Rkaaa̱ 23:26-49; Juaaa̱ 19:17-30) 32

Kó nga jatjo kii̱aaO̱ ,O̱ kamábe ngo ndaO̱ xi chjii̱an O̱ i naO̱xii̱ńdá SireneO̱ xi ꞌmí XimoO̱, kui ndaO̱aO̱ kiniꞌaán kjoO̱aꞌO̱ niú tsii̱ꞌeO̱ nga asíkoO̱jo nga yaꞌajoO̱ krooO̱ KjisooO̱. 33 Kó nga jachó ngo nguO̱ii̱ndie xi ꞌmí GólgotaO̱, nguO̱ii̱ndieeO̱ ṉdatoO̱koO̱ inii̱maO̱, tsó kui eén, 34 kii̱aO̱ katseꞌeé binoO̱ xi kiniꞌánkꞌájinni ni sa, tanga nguije askotꞌa KjisooO̱, kamámejénjiín katsꞌe. 35 Nguije akjatꞌa kroO̱, jajuún katsatonjoO̱ kjoO̱acO̱ hꞌáṉchaO̱ ṉjñooO̱ KjisooO̱, sꞌeO̱ iskjíbé ṉjño xi katsꞌén nga ngo nga ngo. BoO̱aO̱ tsꞌén jatjosón ni xi katsó ndaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná nga bi katsó: “Katsꞌénkjaꞌasoón xkjín ṉjñona, kó katsatonjoO̱ kjoO̱acO̱ hꞌáṉchaO̱ ṉjñona.” 36 Kó kii̱aO̱ kisꞌiṉdo, nga askondá KjisooO̱. 37 Kó ngo yátie ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 27

94

yítꞌa nkꞌaaO̱ toO̱koO̱ krooO̱ xi bi tsó: “KUI XIꞌBI O̱ XI KJISOOO̱ , NDAO̱ REEO̱ XTAO̱ JUDÍOOO̱ .” 38 KósꞌeO̱ nijan akjatꞌa kroO̱ KjisooO̱ jó já chejé, ngo nga fojnií koO̱jo ngo nga skoón. 39 Kó xtaO̱ xi jaꞌa kii̱aaO̱ O̱ achichí chꞌo katsoó KjisooO̱, kó katsꞌénkatjí ma toO̱koO̱, 40 nga bi katsoó: –¡Ji xi niꞌínkixóndé jí ngo naO̱ngoO̱xii̱, sꞌeO̱ xi ma ján nii̱xtjin niꞌínde nguiní, ꞌnaO̱xiéꞌé soO̱boO̱e O̱ ji yojóo, tsi ndií Néná jí, kó titjajeO̱n ji krooO̱! 41 Ti boO̱aO̱ ti tsꞌén tsajnókie já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱, já chjii̱nii̱ekO̱ joO̱ak O̱ itiii̱, já fariseooO̱ koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá nga bi katsó: 42 –Tsꞌaxiéꞌá kjeO̱ꞌe xtaO̱, tanga majiín ꞌboxiéꞌá soboá yojooO̱, tsi kjeén nga kui xi ndaO̱ ReeO̱ IsraeO̱l ngatjatjajen krooO̱ ngotꞌeO̱ ma, kii̱aO̱ kaO̱ma nga sꞌii̱jinjneO̱ kui. 43 Kamáꞌniátakón Néná, jaO̱ Néná ngatꞌaxiéꞌá ngotꞌeO̱ ꞌneO̱ tsoboO̱aO̱ tsi tjoó, ngaO̱tꞌaO̱ bi katsó: An xi ndií Néná. 44 Kó ti boO̱aO̱ ti tsꞌén chꞌo katsó já chejé xi nijan kisitꞌajoO̱ kroO̱ KjisooO̱. 45 Kó ndeskande nga ndisꞌueé kó ngaskande nga kamá chii̱boO̱aO̱ ján nga kamánguixón, ngayeje ngaO̱sondieeO̱ kisꞌiejñó. 46 Kó nguije ma kamá chii̱boO̱aO̱ ján nga kamánguixón KjisooO̱ ꞌniú askandáyá nga bi katsó: –Elí, Elí, ¿lama sabaktani? (Ne tsaꞌaO̱n, Ne tsaꞌaO̱n, ¿ánní nga tiꞌbíjñímasiénní? Tsó kui eén) 47 Kó tjín kaꞌa xtaO̱ xi síndo kii̱aaO̱ ,O̱ nga tsintꞌié ni xi katsó KjisooO̱, bi katsó: –NdaO̱ chjii̱nii̱eꞌO̱ eO̱én Néná xi ꞌmí ElíaaO̱ tsꞌénchjii̱aaO̱ .O̱ 48 Kó ti kjiꞌa tsanga ma ngo ndaO̱ xi kijíkjaꞌá ngo nixó xi katsꞌénkꞌandyii̱ni binoO̱ san, sꞌeO̱ ngo yáxá ítokó, sꞌeO̱ katsjaá KjisooO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kꞌuí. 49 Tanga xtaO̱ xi ngaseeO̱ bi katsoó: –Xióchonjnú, akjenráaO̱ nga ElíaaO̱ kjoO̱eꞌO̱ ékꞌaxiéꞌá. 50 Kó KjisooO̱, ti askandáyá nguiní, sꞌeO̱ kꞌien. 51 Kó ṉjñonńtjibé xi tjíchjáni nguO̱ii̱ya nínga ꞌniú ndikoón naO̱ngoO̱xii̱ii̱ jó tjín kamá ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

95

MATIOOO̱ 27 27 MATIOOO̱

nga katjondiyá, ndeskande nkꞌa ján ngaskande nguindie ján, sꞌeO̱ kjindibá ngo kjoO̱an O̱ dii̱koO̱n kui tꞌananguiii̱, kó ndii̱joO̱oO̱ tsakjanga, 52 sꞌeO̱ katjoxꞌa ngayeje ngaO̱tsjoO̱ó, kó ngaskande achichí ma yojo kꞌieeO̱n xtaO̱ tsjieeO̱ Néná xi jaO̱ boO̱aO̱ je jesón xi jaꞌáꞌyá nguinií, 53 kó nguije jataxie ngaO̱tsjoO̱ó, nguije jaꞌáꞌyaá KjisooO̱, kui xtaaO̱ tsꞌasꞌien naO̱xii̱ńdá tsjieeO̱, kó achichí ma xtaO̱ xi kamábe. 54 Kó nguitoO̱koO̱oO̱ jajuún koO̱jo jajún xi ndyii̱konda KjisooO̱ nga kamábe kjoO̱an O̱ dii̱koO̱ón koO̱jo ngayeje ni xi kamaá, achichí katsakjónní kó bi katsó: –¡JaO̱koxii̱ nga kui ndaO̱aO̱ xi ndií Néná! 55 Kó kjín ma ínchjín xi ta kjin askotsijenniii̱ ni xi kamaá, xi tsajátjii̱nguiii̱ KjisooO̱ ndeskande GalileaO̱ nga katsꞌénseén, 56 nguO̱ii̱jiii̱n kui ínchjiín kisꞌiṉdo naO̱ RiyaO̱ LenaaO̱, naO̱ RiyaaO̱ naO̱aaO̱ Sandiyaá koO̱jo KosieeO̱ koO̱jo naO̱aaO̱ ndií SebedeooO̱. Bi tsꞌén akjanijín Kjisooe̱ (Markooa̱ 15:42-47; Rkaaa̱ 23:50-56; Juaaa̱ 19:38-42) 57

Kó nga kamánguixoón, jachó ngo ndaO̱ choO̱n xi chjii̱an O̱ i naO̱xii̱ńdá ArimateaO̱ xi ꞌmí KosieO̱, xi ti xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ kamá nga, 58 kó kui ndaO̱aO̱ kijíkoón PilatooO̱ kó tsíꞌáa yojo kꞌieeO̱n KjisooO̱, sꞌeO̱ PilatooO̱ katsjá kjoO̱aO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga kui ndaO̱aO̱ sii̱ꞌankꞌasꞌieeO̱n yojooO̱ KjisooO̱. 59 Kó KosieeO̱ iskjíbé yojo kꞌieeO̱n KjisooO̱, kó ngo ṉjñonńtjibé tsjie ítsakjájón, 60 sꞌeO̱ íjñá yojo kꞌieeO̱n KjisooO̱ ngo nguO̱ii̱ya ngaO̱tsjo tjaO̱tsii̱e,O̱ xi kamánda tꞌa ngo ndii̱joO̱ je, sꞌeO̱ katsꞌéngátíkjayá ngo ndii̱joO̱ je xi íchjáni ngaO̱ntjoO̱aaO̱ O̱ kui ngaO̱tsjoO̱ó, sꞌeO̱ kijí kui ndaO̱a.O̱ 61 Kó kii̱aO̱ kjeO̱n ngaO̱tsjoO̱ó síndo naO̱ RiyaO̱ LenaaO̱, koO̱jo naO̱ RiyaaO̱ xi ingooO̱. Bi tsꞌén kichindá ngae̱tsjoe̱ó Kjisooe̱ Kó nga kamánguindyiojón, nguije jaꞌa ngo nii̱xtjin nga ikꞌíjñanda sꞌué paskuaaO̱, kamátikó ngayeje já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ koO̱jo já fariseooO̱ kjeO̱n PilatooO̱, 63 kó bi katsó: 62

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

MATIOOO̱ 27

96

–Ndii̱a,O̱ je jaꞌátsjienjneO̱ nga kui ndaO̱ ndisooO̱ bi katsó nga kisꞌijña: Nguije kjoO̱aꞌO̱ a ján nii̱xtjin kjoO̱aꞌO̱ áꞌyána. 64 Nanguíye ji nga xchindá ngaO̱tsjoO̱ó ngaskande xi ma ján nii̱xtjin, ngaO̱tꞌaO̱ tsá jmí tsi ta xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ kjoO̱eꞌO̱ e nga jñoó, sꞌeO̱ kjoO̱jo yojooO̱, kó bi kaO̱tsoO̱oO̱ xtaO̱ naO̱xii̱ńdaá: “Je jaꞌáꞌyaá nguO̱ii̱jiii̱n xtaO̱ xi je jesón”, kó kui kjoO̱an O̱ disooO̱ je ngase kaO̱ma ta boO̱ajO̱ iín xi tjoón. 65 Kó PilatooO̱ bi katsó: –TanguínjoO̱jnú jajún, kó nda nga konda ngaO̱tsjoO̱ó. 66 SꞌeO̱ kijí kui jaá, kó askondá ngaO̱tsjoO̱ó kó ngo ndii̱joO̱ je íjñachjaá ngaO̱ntjoO̱aO̱ ngaO̱tsjoO̱ó, sꞌeO̱ kii̱aO̱ kisꞌiṉdondá jajuún.

28

Bi tsꞌén jaꞌáꞌyaá Kjisooe̱ (Markooa̱ 16:1-8; Rkaaa̱ 24:1-12; Juaaa̱ 20:1-10)

Nguije jaꞌa nii̱xtjin ndikoón, nga kisisieO̱én nga nii̱xtjin tjoón xomanaaO̱, kijíkatsijen ngaO̱tsjoO̱ó KjisooO̱ naO̱ RiyaO̱ LenaaO̱, koO̱jo naO̱ RiyaO̱ xi ingooO̱. 2 Kó ngo kjoO̱an O̱ dii̱koO̱n ꞌniú jaꞌa, ngaO̱tꞌaO̱ ngo ndítsjieeO̱ Néná jatjajenni ndiꞌakꞌajmiii̱ kó nga jeꞌe, katsꞌéntíyaá ndii̱joO̱ xi kjiꞌixtio ngaO̱tsjoO̱ó, sꞌeO̱ kisꞌijña són ngaO̱soón. 3 Kó kui ndítsjieeO̱ ꞌnaO̱ kamá xikoó nga foaꞌatꞌe, kó ṉjño xi yajá tiboa xó xó kamá. 4 Kó jatsié ma jajún xi ndyii̱kondaaO̱ kó tiboaꞌandá ma kamá xikoó xtaO̱ xi je jesón. 5 Kó kui ndítsjieeO̱ bi katsoó ínchjiín: –NgataO̱ ndakonjín majnú, ngaO̱tꞌaO̱ je be an nga KjisooO̱ xi ndyii̱mindyiséjnú, ndaO̱ xi akjatꞌa krooO̱, 6 kꞌii̱ejO̱ ín tikón, ngaO̱tꞌaO̱ je jaꞌáꞌyaá, xikó katsó kui. JaO̱bíjnúꞌun, kó tsitsíjenjnúuO̱ nguO̱ii̱ndie nínga ikꞌíjñá yojooO̱. 7 Tsá tanguínjnú kó tꞌíyajnúuO̱ xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ nga je jaꞌáꞌyaá nguO̱ii̱jiii̱n xtaO̱ xi je jesoón, kó boO̱aO̱ tꞌínjnúuO̱ nga kii̱aO̱ koO̱ejO̱ eO̱tjónjnú nga konguínjnú nangui GalileaO̱, kii̱aO̱ xchaO̱jnú kui. “JaO̱ je kixiyajnúꞌun.” 8 KósꞌeO̱ kui ínchjiín tsá jatjo ngaO̱tsjoO̱ó kó katsakjónní koO̱jo ꞌniú tsja kamaá, tsanga ma nga kijítsáyaá kui eén xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱. Kó tjii̱en O̱ ga ndyii̱fítsáyaá xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱, 9 KjisooO̱ jachó nínga síndo kui ínchjiín, katsꞌéntinde, kó kui ínchjiín kijíkón ©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc

97

MATIOOO̱ 28 28 MATIOOO̱

tiñaaO̱, janíkjá se KjisooO̱, sꞌeO̱ katsꞌéndikón. 10 KósꞌeO̱ KjisooO̱ bi katsó: –NgataO̱ ndakonjín majnú, tanguínjnú kó tꞌíyajnúuO̱ ṉtsꞌié an, tsii̱ꞌeO̱ nga koO̱ejO̱ eO̱ nangui GalileaO̱, kó kii̱aO̱ skuO̱ii̱en O̱ a. Bi tsꞌén katsáyá jajuún ni xi kamá Kó tjii̱en O̱ ga ndyii̱fí ínchjiín, chiboa jajuún kijí naO̱xii̱ńdaá, kó katsáyaá já nguitoO̱koO̱oO̱ chináꞌmiii̱ ngayeje ni xi kamaá. 12 Kó kamátikó kui jaá koO̱jo já xchá nguitoO̱koO̱oO̱ naO̱xii̱ńdaá, sꞌeO̱ índa tsii̱ꞌeO̱ nga tsie toO̱n koO̱eꞌO̱ eé jajuún, 13 nga bi katsoó: –Bi tꞌínjnú: “XtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ jeꞌe nga jñoó kó katsꞌénchejé yojooO̱ KjisooO̱ tjii̱en O̱ ga ndyii̱tsjayojoféjneO̱.” 14 Kó tsi kuO̱ii̱ntꞌie kui niii̱ ndaO̱ xtitjoón, jii̱n xi yajneO̱ kó kꞌuinjneO̱, kó jmí kjoO̱axO̱ ti kꞌuiéjínjnú. 15 Kó kui jajuún iskjíbé tooO̱n, sꞌeO̱ katsꞌén ngayeje ni xi kiꞌmií. Kui én xiꞌbii̱ xi kiꞌmíyaá já judíooO̱ ngaskande kui nii̱xtjin xiꞌbii̱. 11

Kjisooe̱ bi tsꞌén katsjáxaá xtae̱ae̱ (Markooa̱ 16:14-18; Rkaaa̱ 24:36-49; Juaaa̱ 20:19-23) 16

Kó boO̱aO̱ tsꞌén nga tiengo xtaO̱ tsii̱ꞌeO̱ KjisooO̱ kijí nangui GalileaO̱, nínga tikón tjii̱nguO̱ii̱ xi katsoó KjisooO̱, 17 kó kui jaá nga kamábe KjisooO̱ katsꞌéndikón, tanga tjín kaꞌa xi jó xi ján íjñaá inii̱maO̱a.O̱ 18 Kó KjisooO̱ kijíkón tiñaaO̱, sꞌeO̱ bi katsoó: –Je katseꞌéna xá nga kotixomáaO̱ ngayeje ni xi tjín ndiꞌakꞌajmi ján koO̱jo ni xi tjín tꞌananguiii̱. 19 Kó kuíni, tanguínjnú kó xtaO̱ tsaꞌaO̱n tiꞌánjnú ngayeje xtaO̱ naO̱xii̱ńdá, tatíndánijnú nga sii̱ꞌan kaxomájnú jaꞌeén NaO̱ꞌmiii̱, jaꞌeén ndií, koO̱jo jaꞌeén AO̱ sién Nii̱xtjiii̱n, 20 kó takoyajnúuO̱ nga saO̱ꞌínkjatjosón ngayeje ni xi akoyájnúꞌun, kó an ngatsjé nii̱xtjin kotíjñajojnúꞌun ngaskande nga kjuO̱ii̱e O̱ ngaO̱sondieeO̱. BoO̱aO̱ kjiꞌi.

©2015 Sociedad Bíblica de México y Wycliffe Bible Translators, Inc