Page 1 Zacarías en el mixteco del norte de Tlaxiaco Liga Bíblica

Dios nuu san, te kachi: 9 “Ni keja'a ka'an tnala in in maa ron jin tna'a Zorobabel skuja de nuu junkau vele kuikin ron ja na vi kaa vi ko'o ron, ya'a, te vi maa de ...
216KB Größe 2 Downloads 4 vistas
Zacarías

en el mixteco del norte de Tlaxiaco Liga Bíblica Internacional versión electrónica 2015 Publicado por ©Liga Bíblica Internacional 2015 Se permite copiar, distribuir y comunicar públicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: ‣ Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bíblica los derechos que tiene en la impresión o distribución de esta obra, deslindándola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicación. ‣ No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. ‣ Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de ésta. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/mx/

Tutu ni tee Zacarías, tee ni ndakani tnoꞌo ia Dios Ndakana ña ia Dios jin ñayiu ñuu ya 1 Kuia kuu uu ja tatnuni rey Darío ñuu Persia vi maa yoo kuu una, ni kenta tnoꞌo ia Dios nuu Zacarías, tee ni ondakani tnoꞌo ia Dios, seyii Berquías, señani Iddo, te jiñaꞌa ya: 2 “Maa rin kuu Jitoꞌo, te kiti ini ndevaꞌa rin nuu ndi nijaꞌnu ron. 3 Suaꞌa kuñaꞌa ron nuu ñayiu ñuu ron: Kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: Vi ndajiokuiin nuu rin, te na ndajiokuiin rin nuu ron, kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 4 Te ma vi saꞌa ron nagua ni ka osaꞌa ndi nijaꞌnu ron, tee xiin nuu ni ka okaꞌan tee ni ka ondakani tnoꞌo rin ndee janaꞌa, nuu ni ka ojiñaꞌa de: Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: Vitna te vi ndajiokuiin nuu ichi kueꞌe ka jika ron vi nuu jakueꞌe ja ka saꞌa ron jian, jiñaꞌa rin, su tu ni ka onini, te ni tu ni ka jantnoꞌo ñai jin rin, jiñaꞌa Jitoꞌo Dios. 5 ’Te vitna, ¿ndenu ka oo ndi nijaꞌnu ron? Te masu siun ni vi koteku tee ka ndakani tnoꞌo rin. 6 Su ni skunkuu tnoꞌo ni kaꞌan rin vi tnoꞌo ni tatnuni rin, ja ni ka kaxtnoꞌo tee ni ka jinokuechi nuu rin ja ni ka ndakani de tnoꞌo rin.

1













Te yun guaa ni ka ndajiokuiin nuu rin, te ni ka kachi: Ni saꞌa ndaa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, chi ni tetniuu ya tnundoꞌo ja jaꞌa ja ka saꞌa mao vi nagua kuini ja saꞌa ya jion.” Ni jini Zacarías tee ka yoso kuai 7 Vi maa kiuu oko kuun, yoo uxi in, ja kuu yoo nani Sebat, kuia kuu uu ja tatnuni rey Darío, ni kenta tnoꞌo Jitoꞌo Dios nuu Zacarías, seyii Berequías, señani Iddo. Yun te jiñaꞌa Zacarías: 8 In jakuaa kixin san, te ni skuni ña jin san. Ni jini san in tee yoso in kuai kuaꞌa. Te ni jinkuiin de neꞌu yutnu kueli jaꞌan xiko asin nuu kuu in chikoꞌi kaꞌnu, te ichi yata de ka oo kuai kuaꞌa vi kuai ndimeku vi kuai kuijin. 9 Yun te ni jikan tnoꞌo san: “¿Na in ka kuu tee ka yoso kuai yun, vi Jitoꞌo san?” Te kachi ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san yun: “Maa rin kaxtnoꞌo na tee ka kuu de”. 10 Yun te ni kaꞌan tee nukuiin neꞌu yutnu kueli jaꞌan xiko asin yun, te kachi de: “Tee yaꞌa ka kuu tee ni tetniuu Jitoꞌo Dios ja vi kiondita de ninii ñuyiu”, kachi de. 11 Yun te ni ka kaꞌan sava ka tee ka yoso kuai jin ia jinokuechi nuu Jitoꞌo Dios ja nukuiin neꞌu yutnu  









©Liga Bíblica Internacional, 2015

Zacarías 1, 2

1236

kueli jaꞌan xiko asin yun, te ka jiñaꞌa de: “Ja ni ka jiondita san ninii ñuyiu, te ni ka jini san ja ka osii ini ñayiu vi oo jamani nuu ñuyiu”, ka jiñaꞌa de. 12 Yun te ni kaꞌan ia jinokuechi nuu Jitoꞌo Dios, te jiñaꞌa ya: “Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, ¿nasaa ka tiempu kokiti ini ni saa kundaꞌu ini ni ñayiu Jerusalén vi ñayiu ka oo ñuu ja tnii Judá, ñayiu xiin nuu kiti ini ni nuu uni xiko uxi kuia yaꞌa?”, jiñaꞌa ya. 13 Yun te ni kaꞌan Jitoꞌo Dios tnoꞌo vaꞌa vi tnoꞌo sii ini nuu ia jinokuechi nuu ya ja ka ndatnoꞌo jin san yun. 14 Yun te ni kachi ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san: “Kana jaa te kuñaꞌa ron nuu ñayiu: Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: Kutoo ndevaꞌa rin ñayiu Jerusalén ja ka kuu ñayiu Sión. Yun kuu ja kuu kuiñu rin ja jaꞌi. 15 Te kiti ini ndevaꞌa rin nuu ñayiu sava ka ñuu naꞌnu ja ka oo mani, chi nuu joo ni ni okiti ini rin nuu ñayiu ñuu rin, te ni ka osaꞌa ñayiu yun kuaꞌa ka jakueꞌe siki ñayiu maa rin. 16 Te yun kuu ja suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios: Vitna te ndajiokuiin rin kundaꞌu ini rin ñayiu Jerusalén, te vi ndasaꞌi veꞌe rin, te vi chikuaꞌi naxa vi ndasaꞌi ñuu yun. Kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa.” 17 Te kachi ka ia jinokuechi nuu Dios: “Kaꞌan ka tnoꞌo yaꞌa: Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: Saꞌa rin ja inka jichi vi konevaꞌa kuaꞌa ñayiu ñuu rin jaguaꞌa, te saꞌa rin ja inka jichi vi kosii ini ñayiu Sión, ja kuu Jerusalén, te inka jichi kaji rin jin  











ja vi kokui ñayiu maa rin, ni kachi ya”. Ni jini Zacarías ndiki vi tee ka kani kaa 18 Yun te ni skuni tuku ña, te ni jini san kuun ndiki. 19 Te ni jikan tnoꞌo san ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san: “¿Naxa kei ja ka oo ndiki yun?” Te kachi ya: “Ndiki yaꞌa kuu in jakaꞌnu ia ni jatenuu ña jin ñayiu Judá vi ñayiu Israel vi ñayiu Jerusalén”, kachi ya. 20 Yun te ni skuni ña ia Dios kuun tee ka kani kaa jin san. 21 Te jiñaꞌa san: “¿Na tniuu vi saꞌa tee yun ja vajikuei de?” Te kachi ya: “Tee yun ka kuu na kuinio ndiki ja ni ka jatenuu ña jin ñayiu Judá, te ni in ñayiu tu na in ni ndaneꞌe ndaꞌa nuu de. Te ni kekuei tee ka kani kaa yaꞌa ja vi siuꞌu ña de, te vi xnaa ña de jin tee ni ka ndakoo siki ñayiu Judá, te ni ka jatenuu ña de jin ñayiu ñuu yun.”  







Ni jini Zacarías in tee nee yuaꞌa ja chikuaꞌa 1 Yun te ni skuni tuku ña, te ni jini san in tee nee in yuaꞌa ja chikuaꞌa de. 2 Te ni jikan tnoꞌo san: “¿Na ndenu kiꞌin ni?” Te kachi de: “Kiꞌin rin chikuaꞌa rin ñuu Jerusalén, nagua ja kuni rin na kuaꞌa kani vi na kuaꞌa jite”. 3 Yun te ni jini san kuaꞌan ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san yun, te ni kenta inka ia jinokuechi nuu Dios ja ni ka nukuntnaꞌa jin ya. 4 Te jiñaꞌa ya: “Kunu te kaꞌan ron jin suchi kuechi nee yuaꞌa jian, te kuñaꞌa ron: Ma koo muro ja kondesi yuꞌu ñuu

2







©Liga Bíblica Internacional, 2015



1237 Jerusalén, chi vi koo kuaꞌa ndevaꞌa ñayiu vi kiti nuu ñuu yun”. 5 Te jiñaꞌa Jitoꞌo Dios: “Maa rin kokuu in muro ñuꞌu ja kokai, te kionduu rin ninii yuꞌu ñuu Jerusalén, te maꞌñu ñuu yun xneꞌe rin jakaꞌnu rin”, jiñaꞌa ya.  

Skaku niꞌnu Jitoꞌo Dios ñayiu ñuu ya 6 “Vi ndakoo te vi kunu yuꞌu ron ñuu nuu ka jika ndaꞌu ron ichi norte jian, chi maa rin ni saꞌa ja ni ka jitenuu ron ninii ñuyiu”, jiñaꞌa Jitoꞌo Dios. 7 “Roon, ñayiu Sión ja ka oo ron ñuu ñayiu Babilonia, ndekuei ñuu jian, te vi skaku niꞌnu maa ron”. 8 Chi saa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Ni tetniuu ña ya jin rin jin jakaꞌnu maa ya ja kaꞌan rin siki ñayiu ñuu naꞌnu ja ni ka tandaꞌu ña jin ron, chi na ñayiu saꞌa kueꞌe jin ñayiu ñuu rin, te saꞌa kueꞌi jin ja kutoo ka rin. 9 Te yun kuu ja maa rin vi kagua tnaꞌa jin ñayiu ñuu naꞌnu yun, te saꞌa rin ja vi ñayiu ka jinokuechi nuu mai vi ndatandaꞌu ña jin, saa te vi kuni ron ja maa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa ni tetniuu ña jin rin.” 10 “Kata vi kokusii ini ron, vi sesiꞌi Sión, chi vaji rin ja koo rin jin ron”, jiñaꞌa Jitoꞌo Dios. 11 “Te kiuu yun vi kututu ñayiu kuaꞌa ñuu naꞌnu ja vi koi nuu maa Jitoꞌo Dios, te vi kokuu ron jin ñayiu ñuu maa rin, te koo rin neꞌu ron. Saa te vi kuni ron ja maa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, ni tetniuu ña jin rin ja vaji rin nuu ka oo ron.” 12 Saa, te saꞌa jajin ña Jitoꞌo Dios jin ñayiu Judá, te vi kokui in ñuu ii, te ndakaji  













Zacarías 2, 3

tuku ya ñuu Jerusalén ja kokuu ñuu maa ya. 13 Te ndiꞌi ñayiu vi kasi yuꞌu nuu Jitoꞌo Dios, chi ni ndakoo ya ndee nuu ii ja oo ya, te vaji ya nuu ka oo yoon.  

Ni jini Zacarías ja ni ndasama saꞌun sutu nani Josué 1 Yun te ni skuni ña ia Dios jin san, te ni jini san Josué, sutu kuu nijaꞌnu ka, ja nukuiin de nuu ia jinokuechi nuu Jitoꞌo Dios, te ndaꞌa kuaꞌa de oo Tachi ja kaꞌan ja xtavi kuechi ña jin de nuu ia Dios. 2 Te jiñaꞌa ia jinokuechi yun nuu Tachi: “Na kuxeen Jitoꞌo Dios nuu ron, vi Tachi. Maa Jitoꞌo Dios, ia ni kaji Jerusalén, na kuxeen nuu ron, chi tee yaꞌa kuu na kuinio in tikayi ja ni nana nuu ñuꞌu”. 3 Te Josué, chi saꞌun ni kuu tnetneꞌe niꞌnu de, nukuiin de nuu ia jinokuechi nuu Dios. 4 Yun te jiñaꞌa ia jinokuechi yun nuu sava ka ia ka oo jin ya ja ka chituu ña: “Vi tau saꞌun tneꞌe ja niꞌnu de jian”, jiñaꞌa ya. Yun te jiñaꞌa ya nuu Josué: “Kondiaꞌa ja yaꞌa kei ja vitna te ni kindee rin yika kuechi ron, te tatnuni rin ja vi ndaskiꞌin ña in saꞌun vii ndevaꞌa”. 5 Yun te jiñaꞌa ya: “Vi tnaa in saꞌun vii xini de”. Te ni ka tnaa ya in saꞌun vii xini de, vi ni ka ndaskiꞌin ña ya in saꞌun vii ndevaꞌa. Te vi nukuiin ni ia jinokuechi yun. 6 Yun te ni chindetu ña ia jinokuechi nuu Jitoꞌo Dios jin Josué, te jiñaꞌa ya: 7 “Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: Nuu ja kaka ron nuu ichi rin, te

3













©Liga Bíblica Internacional, 2015



Zacarías 3, 4

1238

skunkuu ron ndiꞌi tnoꞌo tatnuni rin, te suni suu maa ron kotatnuni nuu veꞌe rin, te suni kokoto ron nuu oo veꞌe rin, te taa rin in nuu koo ron neꞌu ia ka jinokuechi nuu rin ja ka oo yaꞌa. 8 Te konini guaꞌa tnoꞌo kaꞌan rin vitna, vi Josué: Maa ron ja kuu ron sutu kuu nijaꞌnu ka, te suni na vi konini sava ka sutu ja ka junkoo nuu ron ja ka kuu ron na kuinio in seña: Ja kii rin jin tee jinokuechi nuu rin, ja kuu in tee nana ndee. 9 Chi ni jani rin in kava ja oo uja nduchi nuu, ichi nuu ron, vi Josué, te maa rin tee in tnoꞌo yika kava yun, te jin invaa ni kiuu, te kindee rin yika kuechi ñayiu ñuu yaꞌa. 10 Te nuu kenta kiuu yun, te vi kaꞌan tnaꞌa in in maa ron jin tnaꞌa kuikin ron ja na vi kaa vi koꞌo ron, te vi jinkoo ron nduꞌu tnu uva ron, vi nduꞌu tnu tichi iuu ron”, kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa.  





Ni jini Zacarías kandeleru vi tnu olivo 1 Yun te ni ndajiokuiin ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san, te ni xtoto ña ya nagua saꞌo ja xtoto in ñayiu kixin. 2 Te ni jikan tnoꞌo ña ya: “¿Nagua ndiaꞌa ron?” Te jiñaꞌa san: “Ndiaꞌa san in kandeleru ja kuu ninoꞌo oro, te siki yun yoxnee in nuu ñuꞌu texeꞌen. Te yun ka yoxnee uja lámpara jin uja tubo nuu yaꞌa texeꞌen ja kenta nuu in in lámpara yun. 3 Te xiin kandeleru yun ka nukuiin uu tnu olivo, in tnu ichi kuaꞌa nuu ñuꞌu texeꞌen yun, te inka tnu ichi satni”, jiñaꞌa san. 4 Te ni jikan tnoꞌo san nuu ia ka ndatnoꞌo jin san yun: “¿Naxa kei yaꞌa, vi Jitoꞌo san?”

4









5 Te

kachi ia ka ndatnoꞌo jin san: “¿A tu jini ron naxa kei yaꞌa?” Te jiñaꞌa san: “Tu jini san, vi Jitoꞌo san”. 6 Te kachi ya: “Tnoꞌo yaꞌa kuu tnoꞌo ni kaꞌan Jitoꞌo Dios nuu Zorobabel nuu jiñaꞌa ya: Masu jin soldado, te ni masu jin jandakui ñayiu kundee ron, chi jin Espíritu rin, jiñaꞌa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 7 Te tu nagua kuu in yuku, visi yuku sukun kuu, chi ndiꞌi ndundaa saꞌa Zorobabel, te maa de tau kava kaꞌnu ka ja saꞌa de veꞌe rin. Te vi kana jaa ñayiu ja nase luluu kaa kava yun.” 8 Yun te ni kenta tnoꞌo Jitoꞌo Dios nuu san, te kachi: 9 “Ni kejaꞌa Zorobabel skuja de nuu junkau veꞌe yaꞌa, te vi maa de xndiꞌi ja saꞌa ndiꞌi de, saa te vi kuni ron ja maa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, ni tetniuu ña jin rin ja vaji rin nuu ka oo ron. 10 Chi ñayiu ni ka skexiko ña jin tniuu saꞌa Zorobabel nuu inka luluu ni kejaꞌa de, te vitna nuu vi kuni ñayiu ja xndiꞌi de veꞌe saꞌa de, te vi kusii ini.” Yun te kachi ka ia jinokuechi nuu Dios: “Ndi uja lámpara yaꞌa kuu uja nduchi nuu Jitoꞌo Dios ja ndiaꞌa ya ninii ñuyiu”, kachi ya. 11 Yun te ni jikan tnoꞌo ka san: “¿Te naxa kei uu yutnu olivo yun, ja in tnu nukuiin ichi kuaꞌa, te inka tnu ichi satni kandeleru yun?”, jiñaꞌa san. 12 Te suni ni jikan tnoꞌo ka san inka jichi: “¿Te naxa kei uu ndaꞌa tnu olivo ja ka oo nuu ka oo uu tubo ja ka kuu oro nuu kuaꞌan texeꞌen ja kenta nuu lámpara yun?”, jiñaꞌa san. 13 Te kachi ia jinokuechi yun: “¿A vi tu jini ron naxa kei yaꞌa?”  















©Liga Bíblica Internacional, 2015

1239 Te jiñaꞌa san: “Tu jini san, vi Jitoꞌo san”. 14 Yun te kachi ya: “Yaꞌa ka kuu uu tee ni ka kuu ii jin texeꞌen ja ka jinokuechi de nuu Jitoꞌo, ia tatnuni ninii ñuyiu”, kachi ya.  

Ni jini Zacarías in rollo tutu ja ndechi 1 Yun te ni skuni tuku ña jin san, te ni jini san in rollo tutu ja ndechi. 2 Te ni jikan tnoꞌo ña ia jinokuechi yun: “¿Nagua kuu ja ndiaꞌa ron?” Te jiñaꞌa san: “Ndiaꞌa san in rollo tutu ja ndechi, te oo oko yiki ja kani, te uxi yiki ja jite”, jiñaꞌa san. 3 Te kachi ya: “Nuu tutu yun yoso tniaꞌa ja vaji siki ndiꞌi ñuu rin, chi vi naa ndiꞌi ñayiu ka suꞌu nagua yoso in lado nuu tutu yun. Te suni vi naa ndiꞌi ñayiu ka kee yuꞌu jin sivi ia Dios, te chia inu tnoꞌi, nagua yoso inka lado nuu tutu yun. 4 Maa rin ni tetniuu tniaꞌa yaꞌa ja vaji kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, nagua ja kiꞌin veꞌe kuiꞌna vi veꞌe ñayiu ka kee yuꞌu jin sivi maa ya, te chia tnoꞌi. Te koo tniaꞌa yun veꞌi, te xnaa ña jin maa ñayiu vi yutnu vi yuu ja ni kuvaꞌa veꞌi.”

5









Ni jini Zacarías in ñasiꞌi inee in nuu chika kaꞌnu 5 Yun te ni kee ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san, te kachi ya: “Vitna te koto niꞌni, te kuni ron nagua kuu ja ni kee yun” kachi ya. 6 Te ni jikan tnoꞌo san: “¿Nagua kuu jayun?” Te kachi ya: “In chika kaꞌnu ja chikuaꞌa kuu”. Te kachi ka ya: “Te yaꞌa chikuaꞌa yika kuechi ja ka saꞌa ñayiu nii ñuu yaꞌa”.  



Zacarías 4–6 7 Te

ni ka ndakune ja ndesi yuꞌu chika yun ja kuu ninoꞌo plomo, te ini chika yun nukoo in ñasiꞌi. 8 Te kachi ia jinokuechi yun: “Ñasiꞌi yaꞌa kuu jakueꞌe”, te ni ndatundaꞌa ña ya ichi ini chika yun, te ni ndakasi ya ja ndesi yuꞌu ja kuu ninoꞌo plomo. 9 Yun te ni ndanenuu san, te ni jini san uu ñasiꞌi ja vi jinkiꞌi tachi nuu ndijin vajikuei. Ka oo ndijin na kuinio kiti ka xnani cigüeña, te ni ka ndaneꞌe chika yun ichi andivi kuaꞌankuei jin. 10 Te ni jikan tnoꞌo san ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san yun: “¿Na ndee nuu kiꞌinkuei jin chika yun?” 11 Te kachi ya: “Ñuu Babilonia kuaꞌankuei jin, chi yun vi saꞌa in veñuꞌu, te nuu vi sino veñuꞌu yun, te vi sonee chika ja chikuaꞌa yun nuu ni ka savaꞌa ja koxnee maa”.  







Ni jini Zacarías kuun carreta 1 Yun te ni skuni tuku ña jin san, te ni jini san kuun carreta ja ni ka yaꞌa neꞌu uu yuku. Te yuku yun, chi ninoꞌo bronce ka kuu. 2 Te carreta xtnañuꞌu ka ñuu kuai ndikuaꞌa, te carreta kuu uu ka ñuu kuai tnuu. 3 Te carreta kuu uni ka ñuu kuai kuijin, te carreta kuu kuun ka ñuu kuai pintu. 4 Yun te ni jikan tnoꞌo san ia jinokuechi nuu Dios ja ka ndatnoꞌo jin san: “¿Naxa kei yaꞌa, vi Jitoꞌo san?” 5 Yun te kachi ia jinokuechi yun: “Yaꞌa ka kuu kuun espíritu ja ka oo andivi, te ni kekuei vajikuei nuu ron ndiꞌi ja ni jaꞌankuei nuu Jitoꞌo Dios, ia tatnuni ninii ñuyiu. 6 Te carreta ja ka ñuu kuai

6













©Liga Bíblica Internacional, 2015

Zacarías 6, 7

1240

tnuu ni kekuei kuaꞌankuei ichi norte, te carreta ka ñuu kuai kuijin kuaꞌankuei ichi nuu makee nikandii, te carreta ja ka ñuu kuai pintu kuaꞌankuei ichi sur”. 7 Te ndiꞌi ti, chi kanuu ndevaꞌa ini ti ja vi kiondita ti nii ñuyiu. Te jiñaꞌa ia jinokuechi nuu Dios: “Kuaꞌankuei te vi kiondita ron ninii ñuyiu”. Te saa ni ka saꞌa ti. 8 Yun te ni ndakana ña ia jinokuechi yun, te kachi ya: “Kondiaꞌa kuai kuaꞌankuei ichi norte, chi vi saꞌa ti ja yaꞌa ini Jitoꞌo Dios ja kiti ini ya jin ñayiu yun”.  



In corona ja kuꞌun xini Josué 9 Yun te ni kaꞌan Jitoꞌo Dios jin san, te kachi ya: 10 “Kuaꞌan nuu ñayiu ni ndekuei ndaꞌu ja ni ka oo ñuu Babilonia, ja ni ndajakuei vitna, nuu Heldai vi nuu Tobías vi nuu Jedaías, te kuñaꞌa ron ja na vi soko de oro vi plata. Te vi maa kiuu yun kiꞌin ron veꞌe Josías, seyii Sofonías. 11 Te jin oro vi plata ja ni niꞌi ron yun, saꞌa ron in corona, te tnaa ron xini Josué, sutu kuu nijaꞌnu seyii Josadac. 12 Te kuñaꞌa ron suaꞌa: Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa: Yaꞌa oo in tee nani ndandixin, te nana ndee de ndee nuu oo de, te ndasaꞌa de veñuꞌu maa Jitoꞌo Dios. 13 Te maa de kuu tee ndasaꞌa veñuꞌu maa Jitoꞌo Dios, te koo jayiñuꞌu nuu de ja kokuu de rey, te jinkoo de kotatnuni de, te suni kokuu de in sutu ja kotatnuni de, te koo jamani nuu ndi nduu nuu kotatnuni de. 14 Te corona yun kendoo nuu veñuꞌu maa Jitoꞌo Dios, ja kokuu in ja vi kondakaꞌan maa Helem, vi Tobías vi Jedaías,  











vi Josías, seyii Sofonías, ja na koo jayiñuꞌu nuu ndiꞌi de. 15 Te kikuei ñayiu ka oo jika, te vi chituu ñai ja nduvaꞌa veñuꞌu maa Jitoꞌo Dios. Saa te vi kuni ron ja maa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, ni tetniuu ña jin rin. Te saa kokuu nuu ja vi konini ron, te vi kuantnoꞌo ron tnoꞌo kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia kuu Dios ron.”  

Inu soꞌo ñayiu ñuu vi inu ndee ndevaꞌa ini 1 Kuia kuu kuun ja tatnuni rey Darío, vi maa kiuu kuun ja kuu yoo iin ja nani Quisleu, ni kaꞌan Jitoꞌo Dios nuu maa san ja kuu san Zacarías. 2 Te vi maa tiempu saa ni ka tetniuu ña ñayiu ñuu Betel jin Sarezer vi Regemmelec jin tee ka ndeka tnaꞌa jin de, nagua ja na vi ndakuatu de nuu Jitoꞌo Dios ja na chituu ña ya, 3 vi ja vi kakan tnoꞌo de nuu sutu, tee ka oo veñuꞌu maa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, vi nuu tee ka ndakani tnoꞌo ia Dios, te ka jiñaꞌa de: “¿A vi ndaꞌi ka san yoo kuu uꞌun, te vi kondite san ja jaꞌa veñuꞌu, nagua ka saꞌa san ja ni kuu kuaꞌa kuia?”, ka jiñaꞌa de. 4 Yun te ni kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, nuu san, te kachi ya: 5 “Kaꞌan nuu ndiꞌi ñayiu ñuu vi nuu sutu, te kuñaꞌa ron: Nuu ka ondite ni vi ka ndaꞌi ni yoo kuu uꞌun vi yoo kuu uja, nuu uni xiko uxi kuia yaꞌa, ¿a nuu ia Dios ka ondite ndija ni? 6 Te nuu ka jaa ka jiꞌi ni, ¿a masu javaꞌa maa ni kuu ja ka saꞌa ni?” 7 ¿Te a masu yaꞌa kuu tnoꞌo ni kaꞌan Jitoꞌo Dios jin maꞌñu sagua tee ni ka ndakani tnoꞌo ya ndee janaꞌa, na ni ka osii ini ñayiu

7











©Liga Bíblica Internacional, 2015





1241 vi ni ka ochitui ñuu Jerusalén, te suni saa ni, ni ka oo ñayiu ka oo nii xiin Jerusalén vi nuu ni ka oo guaꞌa ñayiu ñuu Neguev vi ñuu ja nani Sefela ja oo yoso kaꞌnu yun? 8 Yun te ni kaꞌan Jitoꞌo Dios jin Zacarías: 9 “Suaꞌa ni kaꞌan Jitoꞌo Dios ron, ia ndakui ndevaꞌa: Vi saꞌa ndaa nuu ka jaꞌnde ron kuechi, te vi kaꞌan ndaꞌu vi kaꞌan kee in ñani in tnaꞌa ron. 10 Ma vi saꞌa ndevaꞌa ron ñaꞌa ni ka ndondaꞌu, ni suchi ka kuu laꞌu, ni ñayiu inka ñuu ja ka jikanuu ndaꞌu, te ni ñayiu ka kuu ndaꞌu, te ni ma vi ndakani kueꞌe ini ron siki in ñani in tnaꞌa ron, jiñaꞌa rin. 11 Su tu ni ka kuini ja vi konini tnoꞌo ni kaꞌan rin, chi saa suaꞌa ni ka chiyata ñai jin rin, te ni ka saꞌa soꞌi ja ma vi konini. 12 Chi ni ka saꞌa ndei ini anui na kuinio in yuu, nagua ja ma vi konini tnoꞌo tatnuni rin, vi tnoꞌo ja ni tetniuu rin jin Espíritu rin, ja kuu rin ia ndakui ndevaꞌa, jin maꞌñu sagua tee ni ka ndakani tnoꞌo rin ndee janaꞌa. ’Yun guaa ni kiti ini ndevaꞌa rin ja kuu rin Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 13 Te vi nagua tu ni ka kuini ñayiu ja vi konini tnoꞌo ni kaꞌan rin, te suni saa ni, tu ni onini rin nuu ni ka ndakuatui nuu rin. 14 Chi ni jatenuu rin jin na kuinio in tikacha ninii ñuu ja tu ni ka ojini, te ni ka xndendoo ndaꞌui ñui, te ni ja tu na in jaꞌan axi kii ka ñuu yun, in ñuu ja ni ka jinkuaan ndevaꞌa ini, su ni ka saꞌi ja ni nduu in ñuu nuu tu ka na ñayiu ka oo”, kachi ya, jiñaꞌa Zacarías.  













8

Ni kee yuꞌu ia Dios ja saꞌa vii saꞌa vaꞌa ya Jerusalén 1 Yun te ni kaꞌan tuku Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa jin  

Zacarías 7, 8

san, te kachi ya: 2 “Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: Kuu kuiñu rin ja jaꞌa ñayiu Sión, te vi suaꞌa ndukuaꞌa ñuꞌu rin ja kuu kuiñu rin. 3 Suaꞌa kaꞌan ka Jitoꞌo Dios: Ndajiokuiin rin ñuu Sión, te koo rin maꞌñu ñuu Jerusalén. Te Jerusalén konani Ñuu Ndaa, te yuku maa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, konani yuku ii.” 4 Suaꞌa kaꞌan ka Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Vi koo tuku tee nijaꞌnu vi ñaꞌa nijaꞌnu ja vi kojinkoi nuu yaꞌu maa Jerusalén ja vi kondatatui, te in in vi konee yutnu ka tui ja ni ka kuu nijaꞌnu ndevaꞌi. 5 Te nuu yaꞌu maa ñuu yun vi kochitu suchi yii vi suchi siꞌi kueli ja vi kosiki.” 6 Suaꞌa kaꞌan ka Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Te ja saa, chi ndiꞌi yaꞌa kokuu in javijin ndevaꞌa nuu ñayiu vi kendoo ka ñuu yaꞌa kiuu yun. Su ja nuu maa rin, chi masu nagua vijin kuu”, kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 7 Suaꞌa kaꞌan ka Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Skaku niꞌnu rin ñayiu ñuu rin, ja ka jinokuechi nuu ñayiu ñuu ka oo ichi nuu jinonta nikandii vi ñuu ka oo ichi nuu makee nikandii. 8 Nukuaka rin jin, te vi koi maa Jerusalén, te vi kokui ñayiu ñuu rin, te kokuu rin ia Dios mai, ja saꞌa ndaa rin.” 9 Suaꞌa kaꞌan ka Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Vi koo ndee ini ron vitna ja ka nini ron tnoꞌo ka kaꞌan tee ka ndakani tnoꞌo rin, ja ni ka oo de ndee kiuu ja ni ka skuja nuu ni nukau veñuꞌu maa rin ja kuu rin Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 10 Chi ama ka ja kenta kiuu  















©Liga Bíblica Internacional, 2015



Zacarías 8, 9

1242

yun, te tu ni ka niꞌi yaꞌu ñayiu ka satniuu, ni tu na ja vi kaa kiti ni oo, te ja jaꞌa ñayiu ka kaꞌan uꞌu ña, te tu ni oo jamani jin ñayiu kiukuei axi ndekuei ñuu yun, chi ni jandetu maa rin ja ndi in ndi in ñayiu ni ka ndakoo siki inkai. 11 Su ja vitna, chi ma saꞌa ka rin jin ñayiu vi kendoo ka ñuu yaꞌa, nagua ni saꞌa rin jin ñayiu ni ka oo kiuu ni yaꞌo yun” kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 12 “Chi saꞌa rin ja vi koo mani ndikin tata yun, te kokuun vii ndevaꞌa uvai, vi kokuvaꞌa vii ndevaꞌa nuu ñundeꞌi, te konuu yuyu ndee andivi, te saꞌa rin ja ndiꞌi yaꞌa vi saꞌa jajin ñayiu vi kendoo ñuu yaꞌa. 13 Te nagua ni ka tau tniaꞌa maa ron ja ka kuu ron ñayiu Judá vi ñayiu Israel neꞌu ñayiu ñuyiu, te saa skaku niꞌnu ña rin vitna, te vi kokuu ron in ñuu ja saꞌa vii saꞌa vaꞌa rin. Te ma vi koyuꞌu ron, chi vi saꞌa yutnu maa ron.” 14 Chi suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Nagua ni ndakani ini rin ja ni saꞌa rin jakueꞌe jin ndi nijaꞌnu ron na ni ka skiti ini ñai jin rin, te tu ni ndatnaꞌu ini rin”, kachi Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 15 “Te suni saa ni kiuu yaꞌa, chi ni ndakani ini rin ja saꞌa rin javaꞌa jin ñayiu Jerusalén vi ñayiu Judá, te ma vi yuꞌu ron. 16 Te yaꞌa kuu ja vi kosaꞌa ron: Vi kaꞌan ndaa nuu tnaꞌa in in ron, te vi saꞌa ndaa nuu ka jaꞌnde ron kuechi, nagua ja na koo jamani. 17 Te ni in ron, ma vi ndakani kueꞌe ini ron siki in ñani in tnaꞌa ron, te ni ma vi kokutoo ron ja vi kee yuꞌu ron jin tnoꞌo tnoꞌo, chi skexiko rin ndiꞌi yaꞌa”, kachi Jitoꞌo Dios.  













18 Yun

te kaꞌan tuku Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa jin san, te kachi ya: 19 “Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: Ja ka ondite ñayiu yoo kuu kuun vi yoo kuu uꞌun vi yoo kuu uja vi yoo kuu uxi ja jaꞌa tnoꞌo suchi ini ni ka otnaꞌi, nduu in jasii ini nuu ñayiu Judá vi in viko sii ini ndevaꞌa. Te yun guaa vi kokutoo ron ja vi saꞌa ndaa ron vi ja vi koo mani ron.” 20 Suaꞌa kaꞌan Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Kikuei ñayiu ñuu kueli vi ñayiu kuaꞌa ñuu naꞌnu ja vi koi Jerusalén. 21 Chi kiꞌinkuei ñayiu in ñuu, te vi kuñaꞌi nuu ñayiu inka ñuu: Na kiꞌinkueio vi ndandukuo Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa, te na vi kakaon ja na saꞌa vii saꞌa vaꞌa ña ya. Te vi kachi sava ka ñayiu yun: Suni sein, chi kiꞌinkuei san.” 22 Te kikuei ñayiu ñuu kueli vi ñayiu ñuu ndakui, maa Jerusalén, ja vi ndandukui Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, te vi kakain ja na chindee chituu ña ya. 23 Suaꞌa kaꞌan ka Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa: “Te kiuu yun vi ndakoo uxi ñayiu ndiꞌi ñuu vi ndiꞌi nuu saꞌan, te vi tnii yuꞌu saꞌun in ñayiu judio, te vi kuñaꞌi: Tanundaꞌa ni kondeka ña ni joo na kiꞌinkuei san jin ni, chi ka jini san ja oo Dios jin in in ni, vi kuñaꞌi”.  









Tetniuu ia Dios tnundoꞌo siki ñayiu ka kaꞌan uꞌu ña jin ñayiu Israel 1 Yaꞌa kuu tnoꞌo Jitoꞌo Dios ja ni kaꞌan ya ja oo ya siki ñuu Hadrac vi siki ñuu Damasco. Chi kuini ja vi kinuu guaꞌa ndiꞌi ñayiu nuu Jitoꞌo Dios, te saa ni ndiꞌi

9



©Liga Bíblica Internacional, 2015

1243 tatatnoꞌo Israel na vi kinuu nuu ya. 2 Te suni saa ni ñuu Hamat, ñuu ja netnaꞌa yatni jin ñuu Hadrac, vi suni ñuu Tiro vi ñuu Sidón, na vi kinuu guaꞌa nuu ya, visi ñayiu ndichi ka kuu ñayiu ñuu yun. 3 Ñayiu ñuu Tiro ni ka saꞌi in muro, te ni ka jiondui ja ndesi guaꞌa ñui, te yun ni ka tatutui plata na kuinio ñuyaka, vi oro na kuinio ndeꞌi ja oo nuu ichi. 4 Su vitna te ndakindee ndiꞌi Jitoꞌo Dios, te xnaa ya ndiꞌi barco ka jantniui ja ni ka nduu kuikai, te kai ndiꞌi ñui. 5 Te nuu vi kuni ñayiu ñuu Ascalón, te vi yuꞌu ndevaꞌi. Te suni ñayiu ñuu Gaza, chi vi tnaꞌa ndevaꞌi tnundoꞌo, te saa ni ñayiu ñuu Ecrón, chi tu nagua vi kuun ini kai. Te naa rey ñayiu ñuu Gaza, te tu ka na ñayiu vi koo ñuu Ascalón. 6 Te ñayiu inka ñuu vi koo ñuu Asdod, te kachi ia Dios: “Xnaa rin tnoꞌo teyii ñayiu filisteo. 7 Te kindee rin ja ma vi kokaa kai kuñu jin niñi, te ma kuandetu ka rin ja vi kokai ndei ja oo ii ja vi kai. Su nuu ñayiu filisteo yun xndendoo rin sava ka ñayiu ja vi koi nuu maa rin, te vi kokui na kuinio tatatnoꞌo maa ñayiu Judá. Te ñayiu ñuu Ecrón vi kokui ñayiu maa rin, na kuinio ñayiu jebuseo. 8 Yun te kokoto maa rin ñayiu ñuu rin, nagua ja ni in ñayiu kaꞌan uꞌu ña ma kiui, te ni ma ndee, te ni in ka ñayiu saꞌa ndevaꞌa ña, ma koo ka, chi vitna te koo maa rin kokoto rin jin”, kachi ya.  













Vaji rey yoso de in mentu luluu 9 Vi kokuu sii ini ndevaꞌa ron, ñayiu Sión,

Zacarías 9 te vi kana jaa ron ñayiu Jerusalén ja ka kusii ini ron. Vi kondiaꞌa ja vaji tee kuu rey ron nuu ka oo ron, te kuu de in tee ndaa, in tee kundee, te saꞌa ndaꞌu de maa de. Yoso de in mentu, in mentu luluu, seꞌe mentu siꞌi kiti jiso. 10 Te xnaa de carreta ñayiu Efraín, vi kuai ñayiu Jerusalén, vi kaꞌnu de kuji ja ka jaxin tnaꞌa jin ñayiu, te kaꞌan de ja na vi koo mani ñayiu, te kotatnuni de ndee nuu jinkituu yuꞌu ndute mar in lado jin ndee nuu jinkituu ndute mar inka lado, ndee yute Éufrates vi guaa ndee jaꞌa ñuyiu.

Skaku niꞌnu ia Dios ñayiu Israel 11 Te ja jaꞌa maa ron, chi jin niñi ja ni saꞌa rin tratu jin ron, te skaku niꞌnu rin ndikin tata ron nuu inka ñuu nuu kuu na kuinio yau ñuꞌu ja tu na ndute ñuꞌu, ja kuu in vekaa nuu ka ndesi. 12 Te roon ja ka ndesi ron vekaa, ja ka ndetu kaꞌnu ña ron, vi ndajiokuiin kuanoꞌokuei ñuu ron nuu tavaꞌa guaꞌa ña. Te suni kaꞌan rin vitna ja viꞌi ka javii javaꞌa saꞌa ña rin saa nagua tnundoꞌo ni ka tnaꞌa ron. 13 Chi skaa rin Judá na kuinio kuji rin, te ni saꞌa rin Efraín na kuinio yutnu ndugua rin.

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Zacarías 9, 10

1244

Chi kuantniuu rin seꞌe ron ñuu Sión ja vi ndakoi siki seꞌe ñuu Grecia, te saꞌa rin ja vi kokuu ron na kuinio yuchi kani ja vi kaxin tnaꞌa ron. 14 Yun

te xneꞌe Jitoꞌo Dios ja maa ya kuu nuu ñayiu maa ya, te skunta ya yutnu ndugua ya na kuinio nuu kuun tajan, te tiuu maa Jitoꞌo Dios trompeta ya, te kii ya nuu yiꞌi in tikacha ja vaji ichi sur. 15 Te kokoto maa Jitoꞌo Dios jin ñayiu maa ya. Te vi kuain niꞌnui yuu ja ka kani ña jin yuu yoꞌo yuu, te vi xnai ndiꞌi ñayiu ka kaꞌan uꞌu ña jin, te na kuinio ja vi koꞌo ndevaꞌi niñi, te vi kuvai na kuinio nuu ka jiꞌi vinu, guaa ndee vi chitu chii na kuinio in vasu ja ñuꞌu chitu niñi kiti, axi na kuinio skina altar ja chitu jin niñi kiti ja ka soko. 16 Te

skaku niꞌnu ia Dios ñayiu ñuu maa ya kiuu yun na kuinio jin in taju ndikachi, te vi koyeꞌe niꞌnui nuu maa ya na kuinio yuu yeyeꞌe ja ka ndetuu yika corona. 17 Te nase guaꞌa vi nase luluu vi koo ndiꞌi ñayiu yun, chi triu kuñaꞌa jandakui suchi yii kuechi, te vinu kuñaꞌa ja vi kokusii ini suchi siꞌi kuechi.

Ni kee yuꞌu ia Dios ja saꞌa ya javii javaꞌa jin ñayiu Judá vi ñayiu Israel 1 Vi kakan ni nuu Jitoꞌo Dios ja na skuun ya sau kuee, chi maa ya tetniuu tajan vi skuun ya sau guaꞌa, nagua ja na nana yuku kuii nuu ñundeꞌi in in ni. 2 Chi nuu ka jikan tnoꞌo nuu chuꞌchi, te ninoꞌo ni tnoꞌo tnoꞌo ka kaꞌan, te ñayiu ka jitotnuni, chi ninoꞌo ni ja tu jiniuꞌu ka jani, te ñayiu ka kaꞌan naxa kei jani yun, chi ka kaꞌin ja jani vaꞌa kuu, te maa ni ja ka xndaꞌu ñai. Te yun guaa yaꞌa yun ni ka jika ñayiu ñuu ia Dios na kuinio ndikachi, te ka tnaꞌi tnundoꞌo, chi tu na in jito ña jin.

10

3 Te



yun guaa kachi Jitoꞌo: Ni kiti ini rin siki tee ka jito ña jin ñayiu yun, te tetniuu rin tnundoꞌo vi tnaꞌa tee ka tatnuni yun, chi jandaa ndija ja maa rin kuu Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa, ja jito rin ñayiu Judá ja ka kui na kunio ndikachi rin, te saꞌa rin jin ja na koo jayiñuꞌu nui na kuinio kuai ja ni kundee ti nuu ni ka jaxin tnaꞌa. 4 Te neꞌu maa ñayiu Judá kee in tee ja kuu na kuinio kava kaꞌnu ja kituu skina veꞌe,

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1245 vi nduyu ja kotnii veꞌe saꞌun, vi kuji ja kokaxin tnaꞌa, vi neꞌu maa ñayiu yun kekuei ndiꞌi tee vi kotatnuni. 5 Te maa ñayiu yun vi kokuu tee ndakui, ja vi kokuain niꞌnu de siki tee ka jaxin tnaꞌa jin de nuu ndeꞌi ja oo ichi yun, te vi kaxin tnaꞌa de, chi oo maa rin ja kuu rin Dios jin de, te vi kuñaꞌa de jakanoo nuu tee ka yoso kuai. 6 Chi

kuñaꞌa rin jandakui nuu ndikin tata Judá, te skaku niꞌnu rin ndikin tata José, te saꞌa rin ja vi ndajiokuiin ñui, chi kundaꞌu ini rin jin, te vi koi na kuinio ja tu na ama skexiko rin jin, chi maa rin kuu Dios mai, te konini rin tnoꞌo ka kaꞌin nuu ka ndakuatui. 7 Te ndikin tata Efraín vi koo ndakui na kuinio tee jaxin tnaꞌa, te vi kokuu sii ini, na kuinio tee jiꞌi vinu. Te nuu vi kuni seꞌe de ja siun ni kuu, te suni vi kusii ini, chi vi kosii ini nuu maa Jitoꞌo Dios. 8 Te

suaꞌa ni tutu rin jin nuu ndakana rin, te vi ndututui nuu ndatau rin jin, te vi ndakaya vii ndevaꞌi, nagua ni ka oi ama ka. 9 Visi ni jatenuu rin jin nuu sava ka ñuu,

Zacarías 10, 11 su ndee ñuu jika yun vi ndakaꞌan ñai jin rin, te visi yun ka oi jin seꞌi, su koo in kiuu, te vi ndajiokuiin ñui. 10 Chi saꞌa rin ja vi ndajiokuiin ndee ñuu Egipto vi nukuaka rin jin ndee ñuu Asiria, te nusiaꞌa rin jin ja vi koi nuu ñuꞌu Galaad vi nuu ñuꞌu Líbano, te vi ni ma kenta ñuꞌu yun ja vi koi. 11 Te vi tnaꞌi kuakuaꞌa tnundoꞌo nuu vi ndayaꞌi nuu ndute mar, te tatnuni rin nuu ola ndute yun ja na jinkuiin, te yichi ndiꞌi ndute yute Nilo, te xnaa rin ndiꞌi tnoꞌo teyii ñayiu Asiria, te skiꞌin Egipto jandakui. 12 Te saꞌa rin ja vi koo ndakui ñayiu maa rin, te vi kondikin ñai jin rin, kachi Jitoꞌo Dios.

Yaa ja kaꞌan siki ñuu inu ndakui 1 Kune yeꞌe ron ñuu Líbano, te na vi kai tnu yukun ja ka oo nuu yuku ron. 2 Ndaꞌi kana ron ja kuu ron tnuyuja, chi ni ndonso tnu yukun vi ni ka ndonso yutnu naꞌnu ndevaꞌa. Ndaꞌi kana ron tnundii ja ka oo ron Basán, chi ni ndonso yuku nuu ka oo kuakuaꞌa yutnu. 3 Vi konini ja ka ndaꞌi ka kana tee ka jito ndikachi,

11

©Liga Bíblica Internacional, 2015



Zacarías 11, 12

1246

chi ni naa ndiꞌi ite vivii ja ka jaa kiti de, te vi konini ja ka ndaꞌi ka kana ndikaꞌa, chi ni naa javii oo yuꞌu yute Jordán. Uu tee ka jito ndikachi kaꞌan Jitoꞌo Dios: “Kokoto ndikachi ja ni ka jine taꞌu ti ja vi kuu ti. 5 Te ñayiu ka jaan ti, te ka jaꞌni de ti, te tu na in xtavi kuechi ña, te ka kachi tee ka xiko ti: Kaꞌnu kuu Jitoꞌo Dios, chi ni ka kuu kuikao. Te vini maa tee ka jito ti, tu ka kundaꞌu ini de ti. 6 Te yun guaa ma kundaꞌu ini ka rin ñayiu ñuu yaꞌa, chi skanakau rin jin nuu ndaꞌa tnaꞌa kuikin vi nuu ndaꞌa tee kuu rey, te visi na koo kuaꞌa tnundoꞌo nuu ñuu yaꞌa, su ma skaku niꞌnu rin”, kachi ia Dios. 7 Te yun guaa ni ojito san ndikachi ni ka jine taꞌu ja vi kuu, te kiti yaꞌa ka kuu kiti ndaꞌu ka. Te ni kiꞌin san uu yutnu tuu san, te in tnu ni xnani san “vi koo guaꞌa”, te inka tnu ni xnani san “vi koo tutu”, te ni ojito san ndikachi. 8 Te jin invaa ni yoo ni skunu san uni tee ka jito ndikachi, chi ni tunini san de, te ni ka skexiko ña maa de jin san. 9 Te jiñaꞌa san nuu ndikachi: “Ma kokoto ka ña rin jin ron, te nuu ja na ndee maa ron kuaꞌan ja kuu, te na kuu maa ron. Te na ndee maa ron kuaꞌan ja ndoñuꞌu, te ndoñuꞌu maa ron. Te na ndee maa ron kendoo ka, te vi ndakaa tnaꞌa maa ron.” 10 Yun te ni kiꞌin san yutnu tuu san ja ni xnani san “vi koo guaꞌa” te ni jaꞌnu san tnu. Saa te ni ndaxtuꞌu san tratu ja ni saꞌa san jin ñayiu ndiꞌi 4 Suaꞌa













ñuu. 11 Te kiuu yun ni ndaxtuꞌu san tratu ni saꞌa san, saa te ni ka jini ndikachi ndaꞌu ka ja ka ndiaꞌa nagua saꞌa san ja maa ia Dios ni kaꞌan ja saa saꞌa san. 12 Yun te jiñaꞌa san nuu lamu san: “Nuu ja vatuka kuu, te tniuyaꞌu ña ni, axi nuu tuu, te saa ni na kendoo”. Saa te ni ka tniuyaꞌu ña jin san oko uxi xuꞌun kaa kuu plata. 13 Yun te kachi ia Dios: “Kiꞌin xuꞌun jian, te ndatnaa ron nuu jatnu ñuꞌu ja ka soko ñayiu, chi vaa yaꞌu guaꞌa kuu ka ndakani ini ja ni ka tniuyaꞌu ñai jin rin”, kachi ya. Te ni kiꞌin san oko uxi xuꞌun plata yun, te ni ndatnaa san nuu ñuꞌu ja ka soko nuu veñuꞌu Jitoꞌo Dios. 14 Yun te ni jaꞌnu san inka yutnu tuu san ja ni xnani san “vi koo tutu”. Saa te ni ndaxtuꞌu san ja ma vi kokaꞌan tnaꞌa ka ñayiu Judá vi ñayiu Israel. 15 Te kachi ia Dios: “Vitna te saꞌa ja na kuinio in tee tu jiniuꞌu ja jito ndikachi kuu ron, 16 chi vitna te kani rin in tee jito ndikachi nuu ñuu yaꞌa, in tee ja tu ndiꞌni ja jaꞌa ndikachi ja oo ja kuu ti, ni tu ndanduku de kiti ni ndoñuꞌu, ni tu saꞌa tatna de kiti ni tuji, te ni tu jiñaꞌa de ja kaa kiti kuita, chi saa suaꞌa jaa xeen jaa uꞌu de kiti ndatnu ka, te taꞌu de ndee tnii ti. 17 Su ndaꞌu ni ka tee jito kiti ja tu jiniuꞌu yun, ja xndendoo de ndikachi de, chi tuji ndaꞌa de jin in yuchi kani, te tuji nduchi nuu de ichi lado kuaꞌa, te yichi ndaꞌa de vi kuaa saꞌun nduchi nuu de lado kuaꞌa”, kachi ia Dios.  













Skaku niꞌnu ia Dios ñayiu Jerusalén 1 Yaꞌa kuu in tnoꞌo ni kaꞌan ia Dios ja jaꞌa ñayiu Israel. Jitoꞌo Dios kuu ia ni saꞌa andivi vi ni saꞌa ya ja ni jinkoo ñuyiu, vi ni

12

©Liga Bíblica Internacional, 2015



1247 jiñaꞌa ya ja jichi ja kanda ñayiu. Te kachi ya: 2 “Saꞌa rin ja ñuu Jerusalén kokuu na kuinio in vasu ndixi ja sini ña jin ndiꞌi ñayiu ñuu netnaꞌa yatni jin, nuu vi ndakoi siki ñuu Judá te vi kiondui ñuu Jerusalén. 3 Te kiuu yun saꞌa rin ja Jerusalén kokuu na kuinio in kava vee ndevaꞌa, te ndiꞌi ñuu vi kokaꞌan ja vi kaneꞌe. Su nani kuu ñayiu ja kaneꞌe, te skuechi kueli ña jin, te vi kututu ñayiu ndiꞌi ñuu ja vi ndakoo siki Jerusalén. 4 Te kiuu yun saꞌa rin ja vi yuꞌu ndiꞌi kuai, te vi ndukueꞌe tee ka yoso ti. Su kokoto guaꞌa rin ndikin tata Judá, te saꞌa rin ja vi kuaa kuai ñayiu ndiꞌi ñuu ja ka kaꞌan uꞌu ña. 5 Yun te vi ndakani ini tee ka tatnuni nuu ñayiu Judá jin anu de: Jandakui ñayiu Jerusalén kuu maa Jitoꞌo Dios, ia ndakui ndevaꞌa. 6 Te kiuu yun saꞌa rin ja tee ka tatnuni nuu ñayiu Judá vi kokuu de na kuinio in ñuꞌu tikayi ja kai neꞌu tutnu, axi na kuinio ñuꞌu iti suja ja kai neꞌu nuꞌni triu. Te kandaꞌa ichi kuaꞌa vi ichi satni, te teñuꞌu ña jin ndiꞌi ñuu ja netnaꞌa yatni jin. Su ñayiu Jerusalén, chi vi ndajiokuiin inka jichi, te vi nukoi ñuu mai Jerusalén. 7 ’Su ruꞌun, ja kuu rin Jitoꞌo, xtnañuꞌu ka skaku niꞌnu rin ndikin tata Judá, nagua ja ma vi kokaꞌan ndikin tata ndi David vi ñayiu Jerusalén, ja ñayiu ka ndanuu ka ka kui saa ñayiu Judá. 8 Te kiuu yun, chi kokoto guaꞌa maa rin ñayiu Jerusalén, te ñayiu inu vita kiuu yun, te vi ndundakui nagua ni oo rey David. Te ndikin tata David vi kokuu na kuinio Dios, axi na kuinio ia jinokuechi nuu ya ja yoxnoꞌo nui kuaꞌan.  













Zacarías 12, 13

Vi ndaꞌi vi kana ñayiu ja jaꞌa tee vi tuu yuchi 9 ’Te kiuu yun nduku ndee rin ja xnaa rin ñayiu ndiꞌi ñuu ja ka ndakoo siki ñayiu Jerusalén. 10 Te nuu ndikin tata David vi nuu ñayiu Jerusalén tetniuu rin Espíritu ndaꞌu ini vi Espíritu ja ndakuatu. Yun te vi ndakondiaꞌi nuu oo rin ja kuu rin in tee ni ka tuu yuchi, te vi ndaꞌi vi kanai. Vi ndaꞌi nagua ndaꞌi ñayiu ja ni jiꞌi invaa seyii axi nagua ndaꞌi kana ñayiu ja ni jiꞌi seyii jakuaꞌi. 11 Te kiuu yun vi ndaꞌi vi kana ndevaꞌa ñayiu Jerusalén, nagua ka ndaꞌi ka kana ñayiu nuu chuꞌchi nani Hadad-rimón yoso kaꞌnu Meguido. 12 Te vi ndaꞌi vi kana ndiꞌi ñayiu Israel, na kuu na kuu tatatnoꞌo in in mai, ndikin tata David, maa teyii vi ñasiꞌi de, ndikin tata Natán, maa teyii vi ñasiꞌi de, 13 ndikin tata Leví, maa teyii vi ñasiꞌi de, ndikin tata Simei, maa teyii vi ñasiꞌi de. 14 Ndiꞌi sava ka tatatnoꞌo vi ndaꞌi vi kana, maa teyii vi ñasiꞌi de.  











Vi nduvii ñayiu Jerusalén nuu yika kuechi 1 ’Te kiuu yun koo in nuu ndute nagua ja yun vi ndakate ndikin tata David vi ñayiu Jerusalén, mai ja vi ndundoo yika kuechi vi jatneꞌe ka oo jin. 2 Te kachi Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa: Kiuu yun te xtajioo rin sivi chuꞌchi nii ñuu Israel, te ma vi kondakakuneꞌe saꞌun ka ñayiu. Te suni xnaa rin tee ka kaꞌan ja ka ndakani tnoꞌo rin vi espíritu kueꞌe ja oo ñuu rin.

13





©Liga Bíblica Internacional, 2015

Zacarías 13, 14

1248

3 ’Te

nuu ja na koo ka in tee kokaꞌan ja ndakani de tnoꞌo rin, te vi maa tata de vi nana de vi kuñaꞌa: Ni kaꞌan tnoꞌo ron jin sivi maa Jitoꞌo, te yun guaa kuu ron. Te vi maa tata de vi nana de vi tuu ña yuchi nuu kokuini de ja kaꞌan de tnoꞌo rin. 4 Te kiuu yun, chi vi kukanoo tee ka kaꞌan ja ka ndakani tnoꞌo rin jin ja ni skuni ña jin de ja vi ndakani de, te ma vi kekuiꞌnu saꞌun ka de saꞌun ñii kiti ja vi xndaꞌu de ñayiu. 5 Te vi kachi in in de: Masu tee ndakani tnoꞌo ia Dios kuu san, chi tee jitu nuu ñundeꞌi, chi ndee lule san oo san nuu ñundeꞌi san. 6 Te nuu ja ndee ñayiu vi kakan tnoꞌo ña: ¿Te nau ja ni tuji ni? Te kuñaꞌa de: Veꞌe ñayiu ka ndeka tnaꞌa guaꞌa jin san ni tuji san.”  





Ni ka xtuji tee jito ndikachi 7 Ndakoo

vi yuchi kani, te kiꞌin ron siki tee jito ndikachi rin vi siki tee ndeka tnaꞌa guaꞌa jin rin, jiñaꞌa Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa. Te xtuji ron tee jito ndikachi yun, te na vi kutenuu maa ti kiꞌinkuei ti. Te na ndakoo maa rin siki ñayiu ñuu rin ja ka kui na kuinio lelu kueli. 8 Saa te vi kuu uu uu ñayiu nuu uni uni ja ka oi nii ñuu Israel, te vi nai, te sava ni kai vi kendoo ja vi kotekui. 9 Te ñayiu vi kendoo yun saꞌa rin ja vi tnaꞌi kuaꞌa tnundoꞌo nagua saꞌa ñayiu jin plata ja tnai nuu ñuꞌu te ndasavii, axi nagua saꞌa ñayiu jin oro ja jito tnuni.

Saa saꞌa rin jin ñayiu vi kendoo yun. Yun te vi ndakakuneꞌe ñai jin rin, te konini rin tnoꞌo ka kaꞌin, te kuñaꞌa rin ja ñayiu ñuu rin ka kui, te vi kachi: “Jitoꞌo kuu ia Dios mao”. Kachi ya. Ndii Jitoꞌo ja kotatnuni ya 1 Ja vaji kiuu maa Jitoꞌo Dios ja vi maa ini ñuu Jerusalén vi ndakaꞌnde ñayiu ja ni ka kindei nuu maa ñayiu ñuu yun. 2 Te kachi ia Dios: “Kiuu yun te ndaxtutu rin ñayiu ndiꞌi ñuu nagua ja vi kaxin tnaꞌa de jin ñayiu Jerusalén. Te vi kundee de siki ñuu yun, te vi kuiso de nagua oo veꞌe ñayiu yun, te vi saꞌa neꞌe de ñasiꞌi, te vi kuiso de sagua ñayiu Jerusalén, ja kiꞌinkuei jin de. Su sava ka ñayiu, guaa vi kendoi ñui”, kachi ya. 3 Yun te saa kenta maa Jitoꞌo, te vi kaxin tnaꞌa ya jin ñayiu yun, nagua saꞌa maa ya nuu jaxin tnaꞌa ya, kachi ya. 4 Te kiuu yun jinkuiin Jitoꞌo nuu yuku Olivo ja oo ichi kana nikandii nuu oo Jerusalén. Te kaꞌnde sagua ya yuku Olivo, te sagua yuku yun kiꞌin ichi norte, te sagua ichi sur, te maꞌñu sagua kendoo in chikoꞌi kaꞌnu ja kaka kiꞌin ichi nuu kana nikandii vi ichi nuu kee nikandii. 5 Te vi kunu yuꞌu ni kiꞌinkuei ni ichi chikoꞌi kaꞌnu ja koo maꞌñu yuku yun, chi kenta guaa ndee Azal. Vi kunu yuꞌu ni nagua ni ka jino yuꞌu ndi nijaꞌnuo na ni kii ñutnaa kuia ni otatanuni rey Uzías ñuu Judá. Saa

14





©Liga Bíblica Internacional, 2015







1249 te saa kii Jitoꞌo Dios san jin ndiꞌi ñayiu maa ya. 6 Te kiuu yun, chi ma koyeꞌe ka, te ni ma koo vijin ka, te ni ma kokuun ka yuaꞌa. 7 Te invaa ni kiuu kokuu, te maintnoꞌo maa ia Dios guaa jini ya. Te ni ma koo nduu ni jakuaa, chi visi jakuaa kuu, te saa ni koyeꞌe. 8 Te kiuu yun, chi jinonta ndute taa ja tekuo ndee maa Jerusalén, te kokaka ni ndute yun yoo vijin vi yoo iꞌni, te sava de kiꞌin nuu mar ja oo ichi nuu kee nikandii, te sava ka de kiꞌin nuu mar ja oo ichi nuu jinonta nikandii. 9 Te maa Jitoꞌo kokuu rey ja kotatnuni ya nuu ndiꞌi ñuu kiuu yun, te maintnoꞌo maa ya kokuu Dios, te maa ni maa ya vi kondakakuneꞌe ñayiu. 10 Te ndiꞌi ñuu vi ndundaa na kuinio in yoso kaꞌnu ndee Geba, te kenta guaa ndee Rimón ja oo ichi sur Jerusalén. Su maa Jerusalén, chi koo ndee sukun nuu oo vitna, te kenta yuꞌu ñuu ndee yeꞌe Benjamín vi guaa ndee nuu oo yeꞌe xtnañuꞌu vi guaa ndee nuu oo yeꞌe skina yun vi guaa ndee nuu oo torre Hananeel, vi guaa ndee nuu ka juꞌni nduxi uva maa rey. 11 Vi koo ñayiu maa Jerusalén, te vi koo mani, chi ma tau tniaꞌa saꞌun ka ja vi xnaa ña jin. 12 Te yaꞌa kuu jakueꞌe ja tetniuu Jitoꞌo siki ñayiu ndiꞌi ñuu ja ni ka ndakoi siki ñuu Jerusalén: Vi ka teku kai, te vi teꞌi kuñui, te vi teꞌi nduchi nui nuu ka ñuꞌu chikoꞌi nui, te vi teꞌi yai ini yuꞌi. 13 Te kiuu yun saꞌa Jitoꞌo ja vi yuꞌu ndevaꞌi, te vi kakuiko tnaꞌa in in mai jin tnaꞌi, te vi ndakaxin tnaꞌa ndisa mai.  















Zacarías 14

14 Te

suni kiꞌinkuei ñayiu Judá ja vi kaxin tnaꞌa Jerusalén, te vi kindei ndatniuu ñayiu ndiꞌi ñuu ja ka oo yatni yun. Vi kindei kuakuaꞌa oro vi plata vi saꞌun ja vi kuiꞌnui. 15 Te vi na kueꞌe vi ndoꞌo ñayiu, te suni saa ni vi ndoꞌo kuai vi kiti ndee vi kameyu vi mentu vi ndiꞌi kiti ja ka oo nuu ka oo ñayiu ka ndakoo siki Jerusalén. 16 Te ndiꞌi ñayiu vi koteku ka ñuu ja ni ka ndakoo siki Jerusalén, vi kondanui nuu kuia nuu kuia ja vi kochiñuꞌi rey, ia kuu Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa, ja vi kosaꞌi viko veꞌe xtnuu kuii. 17 Te nuu ja ndee in ñuu ma ndanuu Jerusalén ja chiñuꞌu ia kuu rey, te ma tetniuu ka Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa, sau nuu ñundeꞌi mai. 18 Te nuu ja ma vi ndanuu ñayiu Egipto maa Jerusalén ja vi koi nuu viko yun, te ma tetniuu ia Dios sau ñui, ja kuu in jakueꞌe ja tetniuu Jitoꞌo siki ñuu ja ma ndanuu ja saꞌa viko veꞌe xtnuu kuii. 19 Chi yaꞌa kuu jakueꞌe ja kii siki ñuu Egipto vi siki ndiꞌi ñuu ja ma ndanuu ja saꞌa viko veꞌe xtnuu kuii. 20 Te kiuu yun, chi vi kondee in tnoꞌo nuu kaa kueli ja ka ñuꞌu sukun kuai nuu kokaꞌan suaꞌa: “Ja ii kuu nuu Jitoꞌo”. Te kisi ka saꞌa ndei ja oo veñuꞌu maa Jitoꞌo kokuu na kuinio tasa ii ndevaꞌa ja oo nuu altar. 21 Te ndiꞌi kisi ja ka oo Jerusalén vi Judá vi kokuu ja ii nuu Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa. Te ndiꞌi ñayiu ka soko kiti kiꞌinkuei, te vi kiꞌin kisi yun, te vi chioꞌo kuñu kiti ni ka soko nuu kisi yun. Te kiuu yun, chi ma vi koo ka ñayiu ka xiko vi ka kiꞌin nuu veñuꞌu maa Jitoꞌo, ia ndakui ndevaꞌa.  











©Liga Bíblica Internacional, 2015