Daniel

en el mixteco del norte de Tlaxiaco Liga Bíblica Internacional versión electrónica 2015 Publicado por ©Liga Bíblica Internacional 2015 Se permite copiar, distribuir y comunicar públicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: ‣ Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bíblica los derechos que tiene en la impresión o distribución de esta obra, deslindándola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicación. ‣ No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. ‣ Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de ésta. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/mx/

Tutu ni tee Daniel, tee ni ndakani tnoꞌo ia Dios

1

1 Yaꞌa

ndakani kuentu ñayiu Jerusalén ja ni kakuiko ña rey Nabucodonosor, kuia kuu uni ja tatnuni Joacim, rey ñayiu judio. Ni jaꞌan Nabucodonosor, rey ñuu Babilonia, maa ñuu Jerusalén, te ni ka jionduu de jin soldado de. 2 Te ni jandetu Jitoꞌo Dios ja ni kakuiko ña Nabucodonosor jin Joacim, rey ñayiu judio, vi ni jiso de sava ndatniuu ja oo veñuꞌu ia Dios, te kuaꞌan jin de ñuu Babilonia. Te ni tavaꞌa de nuu ka ovaꞌa jakuika nevaꞌa chuꞌchi de ini veñuꞌu de. 3 Te ni tatnuni rey Babilonia yun nuu Aspenaz, tee tatnuni nuu tee ka jinokuechi nuu de, ja na junkuaka de seyii ñayiu Israel ja ka kui tnaꞌa kuikin rey judio vi tee ka kuu naꞌnu, 4 suchi yii kuechi ja ka jito guaꞌi, vi tu nagua ka ndoꞌo nuu yiki kuñui, ja ka jini ndiꞌi tnoꞌo ndichi, suchi inu ndichi vi inu kaji ini, vi inu ñama ini ja vi kunukuechi nuu veꞌe tniuu maa rey. Te na kaxtnoꞌo de nui saꞌan ñayiu Babilonia vi naxa ka tei vi ka kaꞌui. 5 Te ni tatnuni rey yun ja na vi kokuñaꞌa de ndei ja jika nuu veꞌe maa rey ja na vi kokai in kiuu in kiuu, vi vinu ja ka jiꞌi maa rey, te na vi skuaꞌa ña de jin nuu uni kuia. Te nuu jino kiuu yun, te vi kendoi ja vi kokunukuechi nuu rey.  

 

 

 

Ni jinokuei Daniel jin uni ka suchi kuechi nuu veꞌe tniuu rey 6 Te neꞌu suchi kuechi yaꞌa ka oo Daniel vi Ananías vi Misael vi Azarías, ja ka kui ndikin tata Judá. 7 Te tee tatnuni nuu tee ka jinokuechi yun ni ndasama sivi, te Daniel ni ndaxnani de Beltsasar; te Ananías, Sadrac; te Misael, Mesac; te Azarías, Abed-nego. 8 Su ni ndakani ini Daniel jin anui ja ma kuiso kavai Ley ñui jin ndei kai vi ni jin vinu ja tetniuu maa rey. Te yun guaa ni jikantaꞌui nuu tee tatnuni nuu tee ka jinokuechi yun ja ma tenini ña de ja saꞌa tneꞌi mai jin yun. 9 Te ni saꞌa ia Dios ja ni kaꞌan ndaꞌu ni kaꞌan kee ña tee tatnuni nuu tee ka jinokuechi yun jin Daniel. 10 Su jiñaꞌa de nuu Daniel: ―Yuꞌu rin nuu jitoꞌo rin, rey, chi ja ni kaꞌan maa de nagua kuu ja vi kaa vi koꞌo ron. Te nuu na kuni ña de ja saa suaꞌa mavikuxii ka ron saa sava ka suchi inuu jin ron, te ja jaꞌa ron, te kaꞌni ña rey jin rin ―jiñaꞌa de. 11 Te ni skuiso siki ña tee tatnuni yun jin in tee ja na kokoto ña de jin Daniel vi Ananías vi Misael vi Azarías. Yun te ni kaꞌan Daniel jin tee jito ña yun, te jiñaꞌi:  

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1149 12 ―Jikantaꞌu

san ja koto tnuni ni jin san ja ka jinokuechi san nuu ni uxi kiuu, te kotaa ni yuku kuii na vi kokaa san, te ndute ni na vi kokoꞌo san. 13 Te nuu na jino kiuu yun, te kondiaꞌa ni nuu san jin nuu suchi ka jaa ndei ja tetniuu maa rey, yun te saꞌa maa ni naxa ndiaꞌa ña ni jin san ―jiñaꞌi. 14 Te ni jinkuaan ini tee jito ña yun ja siun jiñaꞌi, te ni jito tnuni ña de jin suchi yun nuu uxi kiuu. 15 Te nuu ni jino nuu uxi kiuu, te ni jini de ja ka oo ndatnu nui vi ka oo guaꞌa ka nui saa sava ka suchi kuechi ja ka jaa ndei ja tetniuu maa rey. 16 Saa te ni ondakiꞌin maa tee jito ña yun ndei ja vi kai vi vinu ja vi koꞌi, te ni ojiñaꞌa de yuku kuii ni ka ojai. 17 Te ni jiñaꞌa ia Dios tnoꞌo ndichi nuu ndi kuun suchi kuechi yaꞌa ja vi kokaji, te vi jinkuiꞌnu ini naxa kaꞌan ndiꞌi nuu liuru, te vi kuni kaji nagua kuu. Te Daniel, chi ni ojinkuiꞌnu ini naxa kei ndiꞌi ja skuni ña vi jani. 18 Te nuu ni skunkuu kiuu ni jani rey Nabucodonosor ja kiꞌinkuei suchi kuechi yun nuu de, te ni jinsiaꞌa ña tee tatnuni nuu tee ka jinokuechi yun jin ndiꞌi suchi kuechi yun nuu maa de. 19 Te ni ka ndatnoꞌo maa rey jin, te tu ni nukuꞌun de ni in neꞌu ndiꞌi suchi yun ja vi kintnaꞌa inui na kuinio Daniel vi Ananías vi Misael vi Azarías. Saa te ni ka kendoi ja ka jinokuechi nuu rey. 20 Te nuu ndiꞌi tnoꞌo ndichi vi ja jinkuiꞌnu ini ja jikan tnoꞌo ña rey, ni jini de ja uxi jichi guaꞌa ndevaꞌa ka suchi kui saa ndiꞌi tee ka jitotnuni vi tee inu tasi ja ka oo nii  

 

 

 

 

 

 

 

Daniel 1, 2

ñuu nuu tatnuni de. 21 Te ni kendoo Daniel ñuu yun guaa ndee kuia xtnañuꞌu ja ni tatnuni rey Ciro.  

Ni jika in jani nuu rey Nabucodonosor 1 Te kuia kuu uu ja tatnuni rey Nabucodonosor, ni jika jani nuu de, te ndiꞌni ndevaꞌa de, te vi ña ni ndii ka ñuaꞌna nuu de ja ndakusun de. 2 Yun te ni tatnuni de ja ni ka kana ña jin tee ka jitotnuni vi tee ka skuaꞌa siki kimi vi tee tasi vi tee ndichi, nagua ja na vi kaꞌan de na jani kuu. Te nuu ni jinokuei de, te ni jaꞌankuei de nuu oo rey. 3 Te jiñaꞌa rey nuu de: ―Ni jika in jani nuu san, te ndiꞌni ndevaꞌa san ja kuni san na jani kuu ―jiñaꞌa de. 4 Yun te ni ka kaꞌan tee ndichi yun nuu rey jin saꞌan arameo, te ka jiñaꞌa de: ―Siun ni koteku ni, vi tata rey. Te ndakani ni naxa ni jani ni nuu sein ja ka jinokuechi san nuu ni, te na vi kaꞌan san naxa kei jani ni jani ni ―ka jiñaꞌa de. 5 Te jiñaꞌa rey nuu tee ndichi yun: ―Yaꞌa kuu ja ja ni ndakani ini san: Nuu ja ma vi kaꞌan ni naxa ni jani san vi naxa kei ja ni jani san, te vi skuechi kueli ña jin ni, te vi xnani ndiꞌi veꞌe ni. 6 Su nuu ja na vi kaꞌan ni naxa ni jani san vi naxa kei ja ni jani san, te vi niꞌi ni ja skutaꞌu ña san vi jandiuxi, vi koo jayiñuꞌu ndevaꞌa nuu ni. Te yun guaa vi kaꞌan ni naxa ni jani san vi naxa kei ja ni jani san ―jiñaꞌa de. 7 Te jichi kuu uu ka jiñaꞌa tee ndichi yun:

2

 

 

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 2

1150

―Kaꞌan ni naxa ni jani ni nuu sein ja ka jinokuechi nuu ni, vi tata rey, te na vi kaꞌan san naxa kei ja ni jani ni ―ka jiñaꞌa de. 8 Su jiñaꞌa rey: ―Ja jini guaꞌa san ja maa ni ka kuini ni ja na kaka ore, chi ja ka jini ni naxa ndakani ini san ja saꞌa san. 9 Su nuu ja ma vi kaꞌan ni naxa ni jani san, te invaa ni tnundoꞌo vi tnaꞌa ni, chi ja ni ka ndatnoꞌo tnaꞌa ni ja vi kaꞌan ni tnoꞌo tnoꞌo, te vi xndaꞌu ña ni jin san, guaa ndee na sama ini san. Su vi kaꞌan ni naxa ni jani san, nagua ja na kuni san ja suni kuu vi kaꞌan ni naxa kei ja ni jani san ―jiñaꞌa de. 10 Te ka jiñaꞌa tee ndichi yun nuu rey: ―Tu saꞌun na in ñayiu ñuyiu kuu kuni nagua kuini maa ni, vi tata rey, ja kuni ni. Te inka kuu ja ni in rey, a kuu kaꞌnu ndevaꞌa de axi joo ni, te tu na ama ka jikan tnoꞌo de tnoꞌo yaꞌa nuu ni in tee ka jitotnuni, ni tee ka skuaꞌa siki kimi, te ni nuu tee ndichi. 11 Chi tnoꞌo ja jikan tnoꞌo ña ni, vi tata rey, kuu in tnoꞌo vijin ndevaꞌa, te tu na in ñayiu kuu kuni. Maintnoꞌo chuꞌchi, guaa ka jini ya, su tu ka oo ia yun neꞌu ñayiu ñuyiu ―ka jiñaꞌa de. 12 Nuu ni onini rey tnoꞌo yun, te ni kiti ndevaꞌa ini de, te ni tatnuni de ja vi kaꞌni ndiꞌi tee ndichi ka oo ñuu Babilonia. 13 Te ni ka xtutenuu de tnoꞌo ni kee nuu kaꞌan ja vi kaꞌni ndiꞌi tee ndichi, te suni ni ka ndanduku de Daniel vi sava ka suchi ka ndeka tnaꞌa jin, nagua ja vi kaꞌni ña de jin.  

 

 

 

 

 

Ni jini Daniel naxa ni jani rey 14 Te nuu kuaꞌan Arioc, tee tatnuni nuu tee ka jito veꞌe tniuu nuu oo rey, ja kaꞌni de tee ndichi ka oo Babilonia, yun te ni kaꞌan ndichi kaꞌan kaji Daniel nuu Arioc yun, 15 te ni jikan tnoꞌi: ―¿Na jaꞌa kuu ja keneꞌe rey in tnoꞌo xeen ndevaꞌa? ―jiñaꞌi. Te ni ndakani Arioc na jaꞌa kuu nuu Daniel. 16 Yun te ñama ni jaꞌan Daniel nuu oo rey, te ni jikain ja na kondetu nuu ka de, nagua ja na kuu kaꞌin naxa ni jani de vi naxa kei jani yun. 17 Yun te kuanoꞌo Daniel veꞌi, te ni kaxtnoꞌi ja siun kaa tnundoꞌo ka tnaꞌi nuu Ananías vi Misael vi nuu Azarías, suchi ka oo jin. 18 Te ni kaꞌin ja na vi kakain nuu ia Dios oo ndee andivi ja na kundaꞌu ini ña ya siki jani oyuꞌu yun, nagua ja ma vi kui jin sava ka ñayiu ndichi ka oo Babilonia yun. 19 Yun te nuu jakuaa suaꞌa, te ni ndaskuni ña jani oyuꞌu yun jin Daniel, te ni ndakuantaꞌu kaꞌnui nuu ia Dios oo ndee andivi, 20 te jiñaꞌi: Na taꞌu na ndetu sivi ia Dios ja oo nikuii nikani, chi nuu maa ya oo jandichi vi jakaꞌnu ya. 21 Te maa ya sama tiempu vi kuia, te jani ya rey vi xtajioo ya, te jiñaꞌa ya tnoꞌo ndichi nuu ñayiu ndichi vi ja jinkuiꞌnu ini nuu ñayiu kaji ini. 22 Te maa ya skuni ña javijin vi ja oo yuꞌu, te jini ya nagua oo nuu nee chi oo jayeꞌe jin maa ya. 23 Te nuu maa ni ndakuantaꞌu san  

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

1151 ja kuu ni ia Dios ndi tata san, te saꞌa kaꞌnu ña san, chi ni taa ni tnoꞌo ndichi vi jandakui san, te ni skuni ña ni vitna ja ka jikan san nuu ni, te ni xneꞌe ni jani ja xndiꞌni ña jin rey. Jiñaꞌi nuu ia Dios. Ni kaxtnoꞌo Daniel naxa kei jani ni jani rey 24 Yun te ni jaꞌan Daniel nuu oo Arioc, tee xiin nuu ni tatnuni rey ja kaꞌni de tee ndichi ka oo Babilonia, te jiñaꞌi suaꞌa: ―Ma kaꞌni ni tee ndichi ka oo Babilonia yaꞌa. Te kuaka ña ni na kiꞌin san nuu oo rey, te na kaxtnoꞌo maa san naxa kei jani de ―jiñaꞌi. 25 Yun te ñama kuiti ni jaka ña maa Arioc jin Daniel nuu oo rey, te jiñaꞌa de suaꞌa: ―Ni junkuꞌun san suchi yaꞌa neꞌu ñayiu judio ja ni ka jaka ndevaꞌa ña ñayiu ñuo, ja kaꞌin nuu maa ni, vi tata rey, naxa kei jani ni ―jiñaꞌa de.  

 

Daniel 2 26 Yun

te jiñaꞌa rey nuu Daniel, suchi ni ka ndaxnani Beltsasar: ―¿A kuu ndija kaꞌan ron nagua ni jini rin nuu jani rin vi naxa kei kaꞌan? ―jiñaꞌa de. 27 Te jiñaꞌa Daniel nuu rey: ―Ja jaꞌa tnoꞌo oyuꞌu ja kuini maa ni, vi rey, ja kuni ni, tu na in tee ndichi, ni tee skuaꞌa siki kimi, ni tee jitotnuni, ni tee tasi ja kuu vi kaxtnoꞌo nuu ni, vi tata rey. 28 Su oo in ia Dios ndee andivi ja skuni ña ya tnoꞌo oyuꞌu, te maa ya ni kaxtnoꞌo nuu ni, vi rey Nabucodonosor, nagua kokuu kiuu ja vaji nuu kuee ka. Yaꞌa kuu jani ni vi ja ni jini ni nuu katuu ni nuu jito ni kixin ni. 29 ’Nuu katuu ni, vi tata rey, nuu jito ni, te ni kii ja ndakani ini ni naxa kaa ja kokuu nuu kuee ka. Te ia ja skuni ña tnoꞌo oyuꞌu ni xneꞌe ya naxa kaa ja kokuu. 30 Te ni xneꞌe ya nuu maa san tnoꞌo oyuꞌu yaꞌa, su masu chia ndichi ka san saa sava ka ñayiu ñuyiu, chi saa nagua ja kaxtnoꞌo san nuu maa ni, vi tata rey, naxa kei jani ni, te saa nagua ja jinkuiꞌnu ini ni nagua ndakani ini ni. 31 ’Te nuu jani yun ni jini ni, vi tata rey, in jakaꞌnu ndevaꞌa ja na kaa ñayiu. Te kaꞌnu ndevaꞌa kuu vi yeꞌe tajan, nukuiin ichi nuu ni, te ioo ndevaꞌa jito. 32 Te xini yun kuu oro ninoꞌo, te ndika vi ndaꞌa kuu plata, te chii vi kuñu kokin siꞌin kuu bronce. 33 Te siꞌin kuu kaa. Te jaꞌa, chi joo kuu kaa, te joo kuu ñuꞌu ndoꞌo. 34 Te oo ni ndiaꞌa ni yun, te sanaa ni jiotuu in kava ja masu na ñayiu ni skiotuu. Te ni kani jaꞌa ja na kaa ñayiu yun  

 

 

 

 

 

 

 

© 1996 David C. Cook

Ndakani Nabucodonosor ja ni jani de nuu Daniel (2.26)

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 2

1152

nuu kuu kaa vi ñuꞌu, te skuechi kueli ña. 35 Yun te ndiꞌi ni ka jechi kueli ja kuu kaa vi ñuꞌu vi bronce vi plata vi oro. Te ni nduu ja na kaa ñayiu yun ñuyaka na kuinio miꞌi yoo ja ka xtechi triu, te ni xtechi ndiꞌi ña tachi, te ni tu ka na ndenaꞌa ja ni oo jayun. Su kava ja ni kani ña jin ja na kaa ñayiu yun, ni nduu in yuku kaꞌnu ndevaꞌa ja vi ni chitu nii oo ñuyiu. 36 ’Yaꞌa kuu ja ni jani ni, vi tata rey. Te vitna te na kaꞌan san naxa kei jani ni. 37 Maa ni, vi tata rey, kuu ni rey kaꞌnu ka nuu ndiꞌi rey, chi maa ia Dios oo ndee andivi ni chitniuu ña ja kotatnuni ni, vi koo ni jin jakaꞌnu vi jandakui vi jayiñuꞌu. 38 Te nuu ndaꞌa maa ni, ni xndendoo ia Dios ndiꞌi ñayiu vi kiti yuku vi tisala, tu ni ja saꞌi ndeni nuu kuu ja ka oi. Te maa ia Dios ni saꞌa kaꞌnu ña ja kotatnuni ni nuu ndiꞌi. Te maa ni kuu yiki xini ja kuu oro yun. 39 Te nuu yaꞌa ja kotatnuni maa ni, vi tata rey, te kotatnuni inka rey kokuu lule ka saa maa ni. Yun te saa kii inka rey kuu uni ja kuu bronce, ja kundee kotatnuni nuu ndiꞌi ñayiu ñuyiu. 40 Te rey kuu kuun koo ndakui de na kuinio kaa, te nagua taꞌu kaa yun ndiꞌi nani guaa kuu te xnaa ña, te suni saa saꞌa rey yun, chi skuechi kueli de sava ka nuu ka tatnuni rey, te xnaa de. 41 ’Te ja ni jini ni jaꞌa yun vi xinjaꞌa ja joo kuu ñuꞌu ndoꞌo vi joo kuu kaa. Te kaa ja saka tnaꞌa jin ñuꞌu ja ni jini ni yun, vi tata rey, kei kaꞌan ja teꞌnde sagua nuu tatnuni rey yun, visi koo ndakui de na kuinio kaa. 42 Te ja siun joo xinjaꞌa yun kuu kaa, te joo kuu ñuꞌu, te yun kei kaꞌan ja joo nuu  

 

 

 

 

 

 

 

tatnuni rey yun koo ndakui, te joo koo vita. 43 Te ja siun ni jini ni kaa ja saka tnaꞌa jin ñuꞌu, te saa vi saꞌa rey yun, chi vi saꞌa de in tratu, te vi saka tnaꞌa de jin maꞌñu sagua ja vi tnandaꞌa de, su ma kuu vi nitnaꞌa inuu in in de, nagua saꞌa kaa ja tu saka tnaꞌa jin ñuꞌu. 44 Te kiuu ja vi kotatnuni rey yaꞌa, chi saꞌa ia Dios oo ndee andivi ja ndakoo inka rey kotatnuni ja ma naa saꞌun. Te ni in ñuu ma kundee ja kokuu nijaꞌnu nuu, te xnaa ndiꞌi nuu ka tatnuni sava ka rey. Su maa, chi nikuii nikani ni koo. 45 Yun kei kaꞌan kava ni jini ni ja ni jiotuu ndee nuu yuku yun ja masu na ñayiu ni skiotuu, kava ja ni skuechi kueli ña jin kaa vi bronce vi ñuꞌu vi plata vi oro. Te maa ia Dios kaꞌnu ndevaꞌa ni skuni ña jin maa ni, vi tata rey, naxa kaa ja kokuu nuu kuee ka. Te ni jani ndaa ni vi oo ndaa ndija ja saa kei jani yun ―jiñaꞌi. 46 Yun te ni jinkuiin jiti rey Nabucodonosor nuu Daniel, te ni chindei de xini de ndee nuu ñuꞌu, te ni tatnuni de ja vi soko ñayiu, te vi teñuꞌi suja vixin nuu Daniel. 47 Te jiñaꞌa rey yun nuu Daniel: ―Ja ndaa ndija ja Dios ron kuu Dios kaꞌnu ka nuu ndiꞌi chuꞌchi, te maa ya kuu Jitoꞌo tee ka kuu rey, te maa ya kuu ia skuni ña tnoꞌo oyuꞌu, chi ni kuu ni jini ron tnoꞌo ni oyuꞌu yaꞌa ―jiñaꞌa de. 48 Yun te ni saꞌa kaꞌnu ña rey ja ni onei tniuu kaꞌnu ndevaꞌa, te kuaꞌa ja ni skutaꞌu ña de, vi ni chitniuu ña de ja kotatnuni nuu ndiꞌi ñuu ja tnii Babilonia, vi mai kuu tee kaꞌnu ka ja tatnuni nuu ndiꞌi tee  

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1153 ndichi maa ñuu kaꞌnu Babilonia yun. 49 Te ni jikan Daniel nuu rey ja na chitniuu ña de ja vi kotatnuni Sadrac vi Mesac vi Abed-nego nuu ñuu ja tnii Babilonia, te saa ni saꞌa rey yun. Te ni kendoo maa Daniel nuu veꞌe tniuu ja tatnuni rey.  

Ni tatnuni rey ja vi chiñuꞌu ñayiu chuꞌchi kuu oro 1 Ni tatnuni rey Nabucodonosor ja ni ka saꞌa in chuꞌchi jin oro, ja sukun oko uxi metro, te uni metro ja jite, te ni ka jinkani de yoso kaꞌnu nani Dura, ñuu ja tnii Babilonia. 2 Yun te ni kana ña rey Nabucodonosor jin tee ka tatnuni nuu sava ñuu, vi tee ka tatnuni nuu soldado, vi tee ka xteku ña, vi tee ka yindaꞌa xuꞌun, vi tee ka jaꞌnde kuechi, vi ndiꞌi tee ka netniuu nuu ñuu ja kikuei de nuu koo viko ja vi saꞌa ii de chuꞌchi ja ni tatnuni rey Nabucodonosor ja ni ka jani. 3 Te ni ka ndututu tee ka tatnuni nuu sava ñuu, vi tee ka tatnuni nuu soldado, vi tee ka xteku ña, vi tee ka yindaꞌa xuꞌun, vi tee ka jaꞌnde kuechi, vi ndiꞌi tee ka netniuu nuu ñuu, nagua ja vi saꞌa de viko nuu vi saꞌa ii de chuꞌchi ja ni tatnuni rey Nabucodonosor ja ni ka jani. Te ni ka junkuiin de jaꞌa nuu nukuiin chuꞌchi yun. 4 Te tee ni teku tniuu ja kana de kaxtnoꞌo de nuu kejaꞌa viko yun, ni kana jaa de, te jiñaꞌa de: ―Vi konini ndiꞌi ni, ka kuu ni ñayiu ñuu naꞌnu vi ñayiu ñuu kueli vi ñayiu ndiꞌi nuu saꞌan ja ka kaꞌan ni, 5 ja nuu vi konini ni ja ndaꞌi ndiki vi tnuyoo, vi nuu ka tee tamboril vi arpa vi salterio vi

3

 

 

 

 

 

Daniel 2, 3

zampoña vi ndiꞌi xnuu ndaꞌi, te vi jinkuiin jiti ni, te vi chiñuꞌu ni chuꞌchi kuu oro ja ni tatnuni rey Nabucodonosor ja ni ka jani yaꞌa. 6 Te nani kuu ñayiu ja tu junkuiin jiti ja chiñuꞌu chuꞌchi yaꞌa, te vi vitna ñuꞌni kuiti vi tnaa ña jin nuu in jitnu ja kandandaꞌa ―jiñaꞌa de. 7 Te yun guaa nuu ni ka onini ñayiu ndiꞌi ñuu ja ni ndaꞌi ndiki vi tnuyoo, vi ni ka tee tamboril vi arpa vi salterio vi zampoña vi ndiꞌi xnuu ndaꞌi, te ndiꞌi ñayiu ñuu naꞌnu vi ñayiu ñuu kueli vi ñayiu ndiꞌi nuu saꞌan ka kaꞌin, ni ka junkuiin jiti, te ni ka chiñuꞌi chuꞌchi kuu oro, ja ni tatnuni rey Nabucodonosor ja ni ka jani de. 8 Su tiempu saa, ni jaꞌankuei sava tee ndichi nuu rey, te ni ka kaꞌan kuechi de siki tee judio. 9 Te ni ka kaꞌan de jin rey Nabucodonosor, te ka jiñaꞌa de: ―Koteku ni nikuii nikani, vi tata rey. 10 Maa ni, vi rey, ni keneꞌe ni in ley nuu tatnuni ni ja ndiꞌi ñayiu vi junkuiin jiti, te vi chiñuꞌi chuꞌchi kuu oro nuu ka nini ja ndaꞌi ndiki vi tnuyoo, vi ka tee tamboril vi arpa vi salterio vi zampoña, vi ndiꞌi xnuu ndaꞌi. 11 Te na ñayiu tu kuini junkuiin jiti ja chiñuꞌi chuꞌchi, te vi tnaa ña jin nuu in jitnu ja kandandaꞌa. 12 Su ka oo sava tee judio ja ni chitniuu maa ni ja ka tatnuni de nuu ñuu ja tnii Babilonia yaꞌa, ja tu ka jantnoꞌo de tnoꞌo ni tatnuni ni. Te tu ka nee yiñuꞌu de nuu chuꞌchi ni, te ni tu ka chiñuꞌu de chuꞌchi ja kuu oro ja ni tatnuni ni ja ni ka jani. Te tee yaꞌa ka kuu Sadrac vi Mesac vi Abed-nego ―ka jiñaꞌa de.  

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

Daniel 3

1154

13 Yun

te ni kiti ndevaꞌa ini Nabucodonosor, te ni tatnuni de ja ni ka junkuaka ña jin Sadrac vi Mesac vi Abed-nego. Te nuu ni jinokuei de jin nuu rey, 14 te ni jikan tnoꞌo ña rey Nabucodonosor, te jiñaꞌa de: ―¿A ndija, vi Sadrac, Mesac vi Abed-nego, ja tu ka nee yiñuꞌu ron nuu chuꞌchi rin, te ni tu ka chiñuꞌu ron chuꞌchi kuu oro ja ni tatnuni rin ja ni ka jani yun? 15 Te vitna, ¿a vi junkuiin jiti ron, te vi chiñuꞌu ron chuꞌchi ni tatnuni rin ja ni ka saꞌa nuu vi konini ron ja ndaꞌi ndiki vi tnuyoo, vi ka tee tamboril vi arpa vi salterio vi zampoña vi ndiꞌi nuu xnuu ndaꞌi? Chi nuu ja ma vi chiñuꞌu ron chuꞌchi yun, te vitna ñuꞌni kuiti vi tnaa ña jin ron in nuu jitnu ja kandandaꞌa. Te nuu saa, ¿te na chuꞌchi kuu ia skaku niꞌnu ña jin ron nuu ndaꞌa rin? ―jiñaꞌa de. 16 Te ka jiñaꞌa Sadrac vi Mesac vi Abed-nego: ―Masu nini kuu, vi rey Nabucodonosor, ja vi kaꞌan niꞌnu san ja jaꞌa san siki tnoꞌo yaꞌa. 17 Maa Dios, ia xiin nuu ka jinokuechi san, kuu ia kuu skaku niꞌnu ña jin san nuu jitnu ja kandandaꞌa yun, vi skaku niꞌnu ña ya nuu ndaꞌa maa ni, vi rey. 18 Axi nuu ja ma saꞌa ia Dios san saa, su ja kokuni maa ni, vi rey, ja ma vi kunukuechi san nuu chuꞌchi ni, te ni ma vi chiñuꞌu san chuꞌchi kuu oro ja ni jani ni yun ―ka jiñaꞌi.  

 

 

 

vi Abed-nego. Te ni tatnuni de ja vi sasaa guaguaꞌa jitnu yun uja ka jichi saa nagua ka sasaa sava ka jichi. 20 Te ni tetniuu de sava soldado de, tee inu ndakui ka, ja vi kuꞌni de Sadrac vi Mesac vi Abed-nego, te na vi tnaa ña de nuu jitnu kandandaꞌa yun. 21 Yun te ni ka jinkonuꞌni ndi uni suchi kuechi yaꞌa jin saꞌun tikani ja ka niꞌnui vi saꞌun tinani ja ka nuꞌni xini, vi ndijain, vi sava ka saꞌun ka niꞌnu ii, te ni ka tnaa ña jin nuu jitnu ja vi kandaꞌa kuakuaꞌa. 22 Te ja siun ni tatnuni rey ja ñama na vi skunkuu de, te jitnu yun, chi ni saa ndevaꞌa ndetnuni, te ni jaꞌni ña yaa ñuꞌu yun jin soldado ja ni ka tnaa ña jin Sadrac vi Mesac vi Abed-nego. 23 Te ndi uni suchi kuechi yaꞌa ka nuꞌni ndaꞌi vi siꞌin, ni ka kanakaui nuu jitnu ja kandaꞌa kuakuaꞌa ñuꞌu. 24 Yun te ni yuꞌu rey Nabucodonosor, te ñama kuiti ni ndakoo de, te ni jikan tnoꞌo de tee ka xteku ña jin de: ―¿A masu uni tee ka nuꞌni ni ka tnao nuu ñuꞌu yun? ―jiñaꞌa de. Te ka jiñaꞌa tee yun nuu rey:  

 

 

 

 

 

Ni ka kaku niꞌnu ndi uni suchi kuechi yun nuu jitnu ñuꞌu 19 Yun te ni kiti ndevaꞌa ini Nabucodonosor, te vi ni ndukuaꞌa ñuꞌu de ja kiti ini de siki Sadrac vi Mesac  

© 1996 David C. Cook

Ni ka tnaa ña jin uni tee kuechi nuu in jitnu (3.25)

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1155 ―Jandaa ja saa kuu, vi rey. 25 Te jiñaꞌa rey: ―Su sein, chi kuun de ndiaꞌa san ni ka ndajin de ka jiondita de sagua nuu ñuꞌu yun. Te ni tu ndee ka naꞌa saꞌun de ja vi kai de, te tee kuu kuun, chi vi na jito in chuꞌchi jito de ―jiñaꞌa de. 26 Yun te ni kuyatni Nabucodonosor yuꞌu jitnu nuu jaꞌnu kuakuaꞌa ñuꞌu yun, te ni kana de: ―Sadrac, Mesac, Abed-nego, suchi ka jinokuechi nuu ia Dios oo ndee sukun, ndekuei nuu ñuꞌu jian, te neꞌekuei ―jiñaꞌa de. Yun te ni ndekuei nuu ñuꞌu yun. 27 Te ni ka kututu ndiꞌi tee ka tatnuni nuu sava ñuu, vi sava ka tee ka netniuu, vi tee ka tatnuni nuu soldado, vi tee ka xteku ña jin rey, nagua ja vi kondiaꞌa de suchi kuechi yun, naxa ni kuu ja tu ni teñuꞌu ña ñuꞌu yun. Te ni invaa ixi xini, tu ni ndutu, te ni tu ni ka kasun saꞌuin, te ni ja tu ka jaꞌan xiko ñuaꞌin. 28 Yun te jiñaꞌa Nabucodonosor: ―Kaꞌnu kuu ia Dios Sadrac vi Mesac vi Abed-nego ja ni tetniuu ya ia jinokuechi nuu ya ja skaku niꞌnu ya suchi ka jinokuechi nuu maa ya. Chi ni ka ondetu kaꞌnui nuu ya, te tu ni ka skunkui tnoꞌo ni tatnuni san ja kuu san rey, chi ni ka sokoi mai ja vi kui ama ka ja vi kunukuechi axi vi chiñuꞌi inka chuꞌchi ja masu Dios mai kuu. 29 Te yun guaa vitna, te tatnuni san ja nani kuu ñayiu ja kaneꞌe jin ia Dios Sadrac vi Mesac vi Abed-nego, te na vi skuechi kueli ña jin, te na vi xnaa ndiꞌi veꞌi, tu ni ja saꞌi a ñayiu ñuu naꞌnu axi ñayiu ñuu kueli ka  

 

 

 

 

Daniel 3, 4

kui, a nani kuu saꞌan ja ka kaꞌin, chi tu na inka Dios ja kuu skaku niꞌnu ña suaꞌa ―jiñaꞌa de. 30 Yun te ni jiñaꞌa rey nuu Sadrac vi Mesac vi Abed-nego in tniuu kaꞌnu ndevaꞌa ka ja vi kotatnuni nuu ñuu ja tnii Babilonia yun.  

Ni ndakani Nabucodonosor jani ni jani de 1 Maa san kuu Nabucodonosor, rey ñayiu ndiꞌi ñuu naꞌnu vi ñayiu ñuu kueli ja ka oo nii ñuyiu vi ndiꞌi nuu saꞌan ja ka kaꞌin. Vi koo vii vi koo vaꞌa ni, vi vi koo mani ni. 2 Jinkuaan ini san ja kaxtnoꞌo san taka seña vi tniuu naꞌnu ja ni saꞌa ia Dios oo ndee sukun yun jin san. 3 Ja nase vii naꞌnu seña saꞌa ya vi nase vii ndakui tniuu naꞌnu saꞌa ya. Su nuu tatnuni ya, chi nikuii nikani oo, te maa ya kuu Jitoꞌo in in tatatnoꞌo ja vajikuei. 4 Maa san kuu Nabucodonosor ja ni osii ini san veꞌe san vi ni okusii ini san jin ndiꞌi jaguaꞌa oo nuu veꞌe tniuu san. 5 Su nuu jakuaa suaꞌa ni kii in jani nuu san ja ni siuꞌu ña, te nuu katuu san nuu jito san ni kii in ja ni ndakani ini san jin ja ni jini san yun, te ni yuꞌu ndevaꞌa san. 6 Yun te ni tatnuni san ja ni kikuei ndiꞌi tee ndichi ka oo Babilonia nuu san, nagua ja na vi kaxtnoꞌo de naxa kei ja ni jani san yun. 7 Te ni kikuei tee ka jitotnuni, vi tee ka skuaꞌa siki kimi, vi tee ndichi, vi tee tasi, te ni ndakani san ja ni jani san, su tu ni ka jini de naxa kei jani yun. 8 Su sandiꞌi ni ka, te ni kee Daniel nuu san, suchi suni ka xnani Beltsasar, nagua nani chuꞌchi san, chi ini anu

4

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

 

 

 

Daniel 4

1156

mai oo espíritu chuꞌchi ii ndevaꞌa, te ni ndakani san nui nagua ni jani san, te jiñaꞌa san: 9 ―Beltsasar, suchi tatnuni nuu tee ka jitotnuni, ja jini rin ja oo ron jin espíritu chuꞌchi ii ndevaꞌa. Te ni in tnoꞌo oyuꞌu, tu nagua vijin ndevaꞌa kuu nuu maa ron ja kaꞌan ron. Konini na ndakani rin naxa ni jani rin, te kaꞌan ron naxa kei jani rin yun. 10 Yaꞌa kuu ja ni jini rin nini katuu ka rin nuu jito rin: Ni jini rin in yutnu sukun sukun ja nukuiin maꞌñu sagua nuu ñuꞌu yaꞌa. 11 Te ni jaꞌnu yutnu yun, te ni kuu ndakui ndevaꞌa tnu, te vi ni jinonta xtuu tnu ndee ndika andivi, te vi ndee jika, te ndijin nukuiin tnu. 12 Te luu ndevaꞌa ka naꞌa ndaꞌa tnu, te vii ndevaꞌa ni kuun ndiaꞌa tnu. Te ndiꞌi ñayiu ñuyiu ni ka niꞌi ja ka jai nuu tnu. Te kati nduꞌu tnu ni ka onduei kiti yuku, te nuu ndaꞌa tnu ni ka otnaa kiti ndagua taka ti, te yutnu yun ni oxteku ndiꞌi ñayiu vi kiti. 13 ’Te nuu katuu ka rin nuu jito rin ni jini rin in ia jito ña, ia ii ja makuun ndee andivi. 14 Te ni kana jaa ndevaꞌa ya, te kachi ya suaꞌa:  

 

 

 

Vi xndonso yutnu jian, te vi kaꞌnde ndaꞌa tnu. Vi xtajioo ndaꞌa vijin tnu, te vi katenuu ndiaꞌa tnu. Te na vi kunu kiti yuku ja ka oo kati nduꞌu tnu,

vi kiti ndagua ja ka nukoo nuu ndaꞌa tnu. 15 Su vi xndoo tinduꞌu tnu jin yoꞌo tnu nuu ñuꞌu jian, te vi kuꞌni tinduꞌu tnu yun jin in cadena ja kuu kaa vi bronce, te na koo maa neꞌu yuku kuii, te na kondajin maa de ja kuu de na kuinio in yutnu jin yuyu ja kuun ndee andivi, te na vi koo maa de jin kiti yuku neꞌu yuku kuii. 16 Te na ndasama jajintnuni de, te na nukonee de in jajintnuni kiti, te na koo jakueꞌe yun siki de nuu uja kuia. 17 Te yaꞌa kuu tnundoꞌo ja ka kachi rin ja ka kuu rin ia jito ña, vi tnoꞌo ka tatnuni rin ja ka kuu rin ia ii, nagua ja ndiꞌi ñayiu na vi kuni ja ia Dios oo ndee sukun kuu kaꞌnu ka ya nuu tee ka tatnuni ñuyiu. Te na ñayiu kaꞌan maa ya, te chitniuu ña ya ja kotatnuni nuu in ñuu kaꞌnu, te saꞌa kaꞌnu ña ya jin ñayiu saꞌa ndaꞌu ka, kachi ya. 18 ―Yaꞌa kuu jani ja ni jani maa rin ja kuu rin rey Nabucodonosor. Te vitna, vi Beltsasar, te kaꞌan naxa kei jani rin yun, chi ni in tee ndichi ja ka oo nuu tatnuni rin, tu ka jinkuiꞌnu ini de ja vi kaxtnoꞌo de naxa kei jani rin yun. Su maa ron, chi kuu kaꞌan ron naxa kei jani yun, chi oo ron jin espíritu chuꞌchi ii ndevaꞌa ―jiñaꞌa de.  

Ni kaꞌan Daniel naxa kei jani rey 19 Yun te ni saꞌu kuii ini san ja ndakani ini san, ja kuu san Daniel,  

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1157 ja suni ka xnani ña Beltsasar, te ni yuꞌu san jin ja vaji jajintnuni san ja ndakani ini san. Su ni kaꞌan rey, te kachi de: ―Beltsasar, ma ndakani ini ron jin jani yun, te ni jin naxa kei ―kachi de. Te jiñaꞌa san ja kuu san Beltsasar: ―Jitoꞌo san, na koo jani yaꞌa siki ñayiu ka kaꞌan uꞌu ña jin ni, te ja kei jani yaꞌa siki ñayiu ka kuini ja vi saꞌa ña in jakueꞌe. 20 Yutnu ja ni jini ni, chi nijaꞌnu tnu vi ni kuu ndakui ndevaꞌa tnu, te ni jinonta xtuu tnu ndee ndika andivi, te vi ndee jaꞌa ñuyiu, te ndijin nukuiin tnu. 21 Te luu ndevaꞌa ka naꞌa ndaꞌa tnu, te vii ndevaꞌa ni kuun ndiaꞌa tnu, te ndiꞌi ñayiu ñuyiu ka niꞌi ja ka jai nuu tnu, te nduꞌu tnu ni ka oo kiti yuku, te nuu ndaꞌa tnu ni ka otnaa kiti ndagua taka ti. 22 Te yutnu yun kuu maa ni, vi tata rey, ja ni kuu sukun ni, te ni kuu ndakui ndevaꞌa ni. Te ja ni kuu kaꞌnu ndevaꞌa ni yun ni kenta ndee andivi, te ja tatnuni ni jika guaa ndee nuu jinkituu jaꞌa ñuyiu. 23 Te ja ni jini ni, vi tata rey, ja ndee andivi makuun in ia jito ña, ia ii, te kachi ya: “Vi kaꞌnde tinduꞌu tnu jin yoꞌo tnu nuu ñuꞌu jian, te vi kuꞌni tinduꞌu tnu jin in cadena ja kuu kaa vi bronce, te na koo maa neꞌu yuku kuii, te na kondajin maa jin yuyu kuun ndee andivi, te na vi koo maa jin kiti yuku neꞌu yuku kuii guaa ndee na yaꞌa jakueꞌe yun siki de nuu uja kuia”. 24 ’Yaꞌa kuu ja kei jani ni, vi tata rey, te suni yaꞌa kuu tnundoꞌo ja tetniuu ia Dios oo ndee andivi ja vaji siki maa jitoꞌo san rey: 25 Vi  

 

 

 

 

 

Daniel 4

keneꞌe siin ña jin ni neꞌu ñayiu, te vi koo ni jin kiti yuku, te kokaa ni yuku nagua ka jaa isndiki, te jin yuyu ja kuun ndee andivi kondajin ni. Te saa kondoꞌo ni, vi rey, nuu uja kuia, guaa ndee na ndakuni ni ja ia Dios oo ndee sukun kuu ia kaꞌnu ka ja tatnuni ya nuu ndiꞌi tee ka tatnuni ñuyiu. Te na ñayiu kaꞌan maa ya, te chitniuu ña ya ja kotatnuni. 26 Te ja jaꞌa ja tatnuni ja vi xtendoo tinduꞌu tnu jin yoꞌo maa yutnu yun nuu ñuꞌu, kei kaꞌan ja ndaniꞌi ii ni kotatnuni ni nuu na ndakuni ni ja ndee andivi oo maa ia tatnuni. 27 Te yun kuu ja jikantaꞌu san nuu ni, vi tata rey, ja kuantaꞌu ni joo tnoꞌo xteku ña san: Saꞌa ndaa ni, te ma saꞌa ka ni yika kuechi. Ma saꞌa ka ni jakueꞌe, te kaꞌan ndaꞌu kaꞌan kee ni ñayiu ka kundaꞌu. Chi axi saa vatuni saa, te kokunuu ka ja koo vii koo vaꞌa ni, vi rey ―jiñaꞌi. 28 Te ndiꞌi tnundoꞌo yaꞌa ni kii siki rey Nabucodonosor. 29 Chi nuu ni yaꞌa uxi uu yoo, te nini jiondita rey siki veꞌe tniuu maa Babilonia, 30 te ni kachi de: “Yaꞌa kuu maa ñuu kaꞌnu Babilonia ja ni saꞌa maa rin ja kuu maa ñuu nuu tatnuni rin. Te ni saꞌa rin jin ndiꞌi jakaꞌnu rin, nagua ja na koo jayiñuꞌu nuu maa rin”, kachi de. 31 Te vi nini kaꞌan ka rey tnoꞌo yun, te ni kenta in tnoꞌo ndee andivi, te jiñaꞌa: “Rey Nabucodonosor, nuu maa ron kaꞌan rin, ja ni ka kindee nuu tatnuni ron, 32 te vi keneꞌe siin ña jin ron neꞌu ñayiu, te vi koo ron jin kiti yuku, te kokaa ron yuku nagua ka jaa isndiki nuu uja kuia, guaa ndee na ndakuni ron ja ia Dios  

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

Daniel 4, 5

1158

oo ndee sukun kuu ia kaꞌnu ka ja tatnuni ya nuu ndiꞌi tee ka tatnuni ñuyiu. Te na ñayiu kaꞌan maa ya, te chitniuu ña ya ja kotatnuni”, jiñaꞌa tnoꞌo yun. 33 Te vi maa ore saa, ni skunkuu tnoꞌo yun siki Nabucodonosor, te ni ka keneꞌe siin ña jin de neꞌu ñayiu, te ni ojaa de yuku nagua ka jaa isndiki, te ni ondajin yiki kuñu de jin yuyu ja kuun ndee andivi, guaa ndee ni ka kuu nani ixi xini de, na kuinio tnoo yaꞌa naꞌnu, te ni ka kuu nani tnii de na kuinio tnii kiti ndagua.  

Ni nduvaꞌa Nabucodonosor 34 Te nuu ni jino tiempu, te ni ndanenuu maa san ja kuu san Nabucodonosor ichi andivi, te ni ndikuiꞌnu kaji ini san. Yun te ni chiñuꞌu san ia Dios oo ndee sukun, te ni saꞌa kaꞌnu san ja vii ndevaꞌa kuu kaꞌnu ia oo nikuii nikani. Te jakaꞌnu ya na koo nikuii nikani, te ja tatnuni ya na koo nuu in in tatatnoꞌo ja vajikuei. 35 Te masu nagua ka kuu saꞌun ñayiu ñuyiu nuu ya, chi saꞌa maa ya nagua kuini ya, jin ia ka oo ndee andivi vi jin ñayiu ka oo ñuyiu. Te tu na in kuu jinkani ña jin ya, te kuñaꞌi: “¿Nau ja siun saꞌa ni?” 36 Te vi maa ore saa, ni ndikuiꞌnu ini san, te ni ka ndajiokuiin jayiñuꞌu vi jakaꞌnu jayeꞌe tajan nuu tatnuni san. Te ni kikuei tee ka netniuu naꞌnu jin san vi tee ka xteku ña ja ni ka ndanduku ña de jin san. Te ni  

 

nukondee tuku san ja ni tatnuni san nuu ñuu san, te kuaꞌa ka jakaꞌnu ni nukonevaꞌa san saa nagua ni onevaꞌa san ama ka. 37 Te vitna ndakuantaꞌu maa san, ja kuu san Nabucodonosor, vi chiñuꞌu san vi saꞌa kaꞌnu san ia kuu rey ndee andivi, chi ndiꞌi tniuu saꞌa ya kuu tniuu ndaa, te ichi ndaa kuu ichi ya, te kuu saꞌa ndaꞌu ya ñayiu ka saꞌa teyii mai ―jiñaꞌa de suaꞌa.  

Ni jinkondee tnoꞌo yika veꞌe 1 Ni saꞌa rey Belsasar in viko kaꞌnu nuu ni kana de in mil tee ka netniuu jin de, te vi jin nuu ndiꞌi tee yun ni jinkondee rey ni jiꞌi de kuaꞌa vinu. 2 Te ja siun ja ni ndundee ini Belsasar jin vinu yun, te ni tatnuni de ja ni ka jinkiꞌin de vasu ka kuu oro vi vasu ka kuu plata ja ni jiso ndi tata de Nabucodonosor nuu veñuꞌu oo Jerusalén, nagua ja nuu vasu yun vi koꞌo rey, vi tee ka netniuu naꞌnu jin de, vi ñasiꞌi ja ni ka tnandaꞌa jin de, vi sava ka ñasiꞌi ka yitnaꞌa jin de. 3 Yun te ni ka jinkiꞌin de vasu ka kuu oro ja ni ka jiso veñuꞌu nuu kuu veꞌe maa ia Dios ja ni oo Jerusalén, te nuu vasu yun ni ka jiꞌi rey vinu jin tee ka netniuu naꞌnu jin de, vi ñasiꞌi ja ni ka tnandaꞌa jin de, vi sava ka ñasiꞌi ka yitnaꞌa jin de. 4 Ndiꞌi de ni ka jiꞌi vinu, te ni ka saꞌa kaꞌnu de chuꞌchi ka kuu oro vi plata vi bronce vi kaa vi yutnu vi yuu. 5 Te vi maa ore saa ni kenta ndaꞌa in teyii, te ni jinkondee tee yika veꞌe nuu ni kaꞌi jin kaka ichi nuu yeꞌe iti ja yoxnee nuu kandeleru ini veꞌe tniuu yun. Te nuu ni jini rey ndaꞌa yun ja

5

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1159 tee, 6 te vi ni kuyaa tiaꞌa de ja yuꞌu de, te ni saꞌu kuii ini de ja ndakani ini de, te ni ka jinkondee siꞌin de ka niꞌi, te vi saa vijin ni kundee de nukuiin de. 7 Yun te vi ni kana jaa rey, ja na vi jinkuaka de tee ka jitotnuni vi tee ndichi vi tee tasi. Te jiñaꞌa rey nuu tee ndichi ka oo Babilonia: ―Na ndee ni tee kuu kaꞌu tnoꞌo ndee yun, te kaꞌan de naxa kei kaꞌan, te skuiꞌnu san de saꞌun kuaꞌa nditnu ja ka niꞌnu maa rey, te tnaa san in jañuꞌu sukun ja kuu oro sukun de, te tau san de ja kokuu de tee kuu uni ja kotatnuni de nuu tatnuni san ―jiñaꞌa de. 8 Yun te ni kiukuei ndiꞌi tee ndichi ja ka jinokuechi nuu rey, su tu ni kuu vi kaꞌu de tnoꞌo ndee yun, te ni ja vi kaxtnoꞌo de naxa kei kaꞌan nuu rey yun. 9 Yun te vi ni kuyaa jika rey Belsasar ja ni yuꞌu ndevaꞌa de. Te vi tu ka nii ini tee ka netniuu naꞌnu jin de nagua vi saꞌa de. 10 Su nuu ni onini reina ja ka saꞌa niꞌi ka saꞌa ioo rey jin tee ka netniuu naꞌnu jin de, te ni kiuu ña veꞌe nuu oo viko yun, te jiñaꞌa ña: ―Koteku ni nikuii nikani, vi rey. Te ma kondiꞌni ndevaꞌa ni, te ni ma yuꞌu ni. 11 Chi nuu tatnuni ni, oo in tee ñuꞌu ña espíritu chuꞌchi ii ndevaꞌa. Te kiuu ja ni otatnuni ndi tata ni Nabucodonosor, ni jini de ja tee yun, chi kaji ini de vi ndichi de vi jini ndaa de na kuinio chuꞌchi. Yun guaa ni tau ña ndi tata ni ja kuu de tee tatnuni nuu tee ka jitotnuni vi tee ka skuaꞌa siki kimi vi tee ndichi vi tee tasi. 12 Te tee yun, chi oo de jin in espíritu kaꞌnu ndevaꞌa, te kaji ini de vi ndichi de ja jinkuiꞌnu ini de  

 

 

 

 

 

 

Daniel 5

naxa kei taka jani, vi jinkuiꞌnu ini de naxa kei tnoꞌo ka oyuꞌu, vi jini de sandaa de ndiꞌi tniuu vijin. Te tee yun kuu Daniel, te ni ndaxnani ña ndi tata ni Beltsasar. Kana ni Daniel yun vitna ñuꞌni, te na kaꞌan maa de naxa kei tnoꞌo ja ndee yika veꞌe yaꞌa ―jiñaꞌa ña. 13 Yun te ni ka jinsiaꞌa de Daniel nuu oo rey, te jiñaꞌa rey nuu Daniel: ―¿A maa ron kuu Daniel, in tee judio ja ni kakuiko teku ña ndi tata rin rey Nabucodonosor ñuu Judea? 14 Te ni onini rin ka kaꞌan ja oo ron jin espíritu chuꞌchi ii ndevaꞌa, te kaji ini ron vi jinkuiꞌnu ini ron vi ndichi ndevaꞌa ron. 15 Te ja ni kikuei tee ndichi vi tee ka skuaꞌa siki kimi nuu rin, nagua ja vi kaꞌu de tnoꞌo ndee yun, te vi kaxtnoꞌo de naxa kei tnoꞌo yun, su tu ka jinkuiꞌnu ini de naxa kei tnoꞌo yun. 16 Su ni onini maa rin ka kaꞌan ja jaꞌa ron, chi kuu jinkuiꞌnu ini ron naxa kei, vi jini ron sandaa ron ndiꞌi tniuu vijin. Te nuu ja kuu kaꞌu ron tnoꞌo ndee yun, te kaxtnoꞌo ron naxa kei kaꞌan, te skuiꞌnu ña rin in saꞌun kuaꞌa nditnu ja ka niꞌnu rey, te tnaa rin in jañuꞌu sukun ja kuu oro sukun ron, te kokuu ron in tee kuu uni ja kotatnuni ron nuu tatnuni rin ―jiñaꞌa de. 17 Yun te jiñaꞌa Daniel nuu rey: ―Kendoo maa ni jin ja skutaꞌu ña ni, vi tata rey, te kuñaꞌa ni nuu inka tee ja na konetniuu de nuu veꞌe tniuu ni. Su na kaꞌu san tnoꞌo ndee yika veꞌe yun nuu ni, te na kaxtnoꞌo san naxa kei kaꞌan. 18 ’Maa ia Dios oo ndee sukun ni jiñaꞌa nuu ndi tata ni Nabucodonosor nuu ni otatnuni de  

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 5, 6

1160

vi ja ni okuu kaꞌnu ndevaꞌa de vi jayiñuꞌu vi jayeꞌe tajan ni oo nuu de. 19 Te jin ja ni saꞌa kaꞌnu ndevaꞌa ña ya, te ndiꞌi ñayiu ñuu naꞌnu vi ñuu kueli vi taka nuu saꞌan ja ka kaꞌan ñayiu, ni ka oyuꞌu ndevaꞌi nuu de. Te vi suaꞌa ni ka niꞌi ja ni ka yuꞌi. Te na ñayiu kaꞌan maa de kaꞌni de, te ni ojaꞌni de. Te na ñayiu kaꞌan maa de ja kotekui, te ni ka otekui. Te ni osaꞌa kaꞌnu de na ñayiu kaꞌan maa de, te suni ni osaꞌa ndaꞌu de na ñayiu kaꞌan maa de. 20 Su nuu ni saꞌa teyii de maa de, te ni saꞌa ndee de ini anu de jin tnoꞌo teyii yun, te ni kindee maa ia Dios nuu tatnuni de, te ni xtajioo ña ya nuu oo jayiñuꞌu ni onevaꞌa de ja ni okuu de rey. 21 Te ni ka keneꞌe siin ña jin de neꞌu ñayiu, te jajintnuni de ni nduu inuu jin kiti. Te in ni ni ka oo de jin mentu yuku. Te ni ojaa de yuku, nagua ka jaa isndiki, te ni ondajin yiki kuñu de jin yuyu ja kuun ndee andivi, guaa ndee nuu ni ndakuni de ja ia Dios oo ndee sukun kuu ia kaꞌnu ka ja tatnuni ya nuu ndiꞌi tee ka tatnuni ñuyiu, te na ñayiu kaꞌan maa ya, te chitniuu ña ya ja kotatnuni. 22 Te maa ni, vi tata rey Belsasar, ja kuu ni seꞌe ndi Nabucodonosor, ja jini ni ndiꞌi naxa ni ndoꞌo ndi tata ni, te visi ni saa, te tu kuini ni ja saꞌa ndaꞌu ni maa ni. 23 Chi saa suaꞌa ni saꞌa teyii ni maa ni siki Jitoꞌo Dios oo ndee andivi, te ni tatnuni ni ja ni ka jinkiꞌin vasu ii ja ni suꞌu ndi tata ni nuu veñuꞌu ya, te nuu vasu yun ka jiꞌi maa ni vinu jin tee ka netniuu naꞌnu jin ni, vi jin ñasiꞌi ja ni ka tnandaꞌa jin ni, vi sava ka ñasiꞌi ni. Te ni ka saꞌa kaꞌnu ni chuꞌchi ka kuu plata vi oro  

 

 

 

 

vi bronce vi kaa vi yutnu vi yuu, chuꞌchi ja ni tu ka ndiaꞌa, ni tu ka nini, te ni tu ka jinkuiꞌnu ini. Su tu ni ka saꞌa kaꞌnu ni Dios, ia xiin nundaꞌa oo ja jichi ja kandao, te maa ya ndeka ña jin ndiꞌi ja saꞌa ni. 24 Yun kuu ja ni tetniuu ya ndaꞌa ja ni tee tnoꞌo yun. 25 Te tnoꞌo ndee yun kaꞌan suaꞌa: “Mene, Mene, Tekel, Uparsin”. 26 Te suaꞌa kei kaꞌan tnoꞌo yun: “Mene” kei kaꞌan ja ni kaꞌu ia Dios kiuu ja tatnuni ni, te ja ni jani ya kiuu sandiꞌi. 27 “Tekel” kei kaꞌan ja ni chikuaꞌa ña ya jin ni, te jaꞌni ka ña ja kovee ni nagua kuini ya ja kovee ni. 28 Te “Peres” kei kaꞌan ja ni teꞌnde nuu tatnuni ni, te sagua vi kendoo jin ñayiu Media te sagua jin ñayiu Persia ―jiñaꞌi. 29 Yun te ni tatnuni Belsasar ja ni ka skuiꞌnu ña jin Daniel in saꞌun kuaꞌa nditnu, te ni ka tnaa in kaa kuu oro sukuin, te ni ka kana de nuu ñayiu ñuu ja Daniel kuu in tee kuu uni ja tatnuni. 30 Te vi maa nuu jakuaa saa, ni ka jaꞌni ña jin Belsasar, rey ñayiu Babilonia, tatatnoꞌo caldeo. 31 Te ni jinkondee Darío, tee ñuu Media, ja tatnuni de, te ja oo de uni xiko uu kuia.  

 

 

 

 

 

 

 

Ni ka tnaa ña jin Daniel yau ñuꞌu nuu ka oo ndikaꞌa 1 Yun te ni junkuaan ini rey Darío, te ni tau de ciento oko tee vi kotatnuni ndiꞌi ñuu nuu tatnuni de. 2 Te neꞌu tee yaꞌa ni jani de uni tee vi kokuu nijaꞌnu ka, te in de kuu Daniel. Te nuu ndi uni tee yaꞌa vi kondakaxtnoꞌo tee ka tatnuni yun nagua ja ma kee kueꞌe

6

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

1161 rey yun. 3 Su ñama kuiti ni kuu sukun Daniel jin ja saꞌi nuu ndiꞌi tee ka tatnuni vi tee ka kuu nijaꞌnu, chi ni oo ndichi kai. Te yun guaa ni ndakani ini rey ja kani ña de jin ja kotatnuni nuu ndiꞌi ñayiu. 4 Yun te ni ka nduku tee ka kuu nijaꞌnu vi tee ka tatnuni yun naxa vi xtavi kuechi ña de jin Daniel ja tu saꞌa guaꞌi nuu ka netniui yun. Su ja siun tee satniuu ndaa kuu Daniel, te tu ni ka niꞌi de nagua kuu ja vi xtavi kuechi ña de jin. Yun guaa ña ni kuu vi kaꞌan kuechi de siki. 5 Yun te ni ka ndatnoꞌo tnaꞌa tee yaꞌa, te ni ka kachi de: ―Ma vi niꞌi saꞌuon nagua vi kaꞌan kuechio siki Daniel yaꞌa, maa ni nuu vi niꞌi naꞌio ja vi kaꞌan kuechio siki kuu naxa ndikin Ley ia Dios mai ―ka kachi de. 6 Yun te ni ka ndatnoꞌo tnaꞌa tee ka kuu nijaꞌnu vi tee ka tatnuni ja kiꞌinkuei de vi kaꞌan de jin rey Darío. Te nuu ni jinokuei de nuu rey, te ka jiñaꞌa de suaꞌa: ―Koteku ni nikuii nikani, vi tata rey Darío. 7 Ni ka ndututu ndiꞌi san jin tee ka netniuu nuu tatnuni ni, vi tee ka tatnuni nuu soldado, vi tee ka tatnuni nuu sava ka ñuu, vi tee ka xteku ña, te ni ka ndatnoꞌo tnaꞌa san ja keneꞌe ni in tnoꞌo nuu tatnuni ni ja nani kuu ñayiu ja jikantaꞌu nuu nani kuu chuꞌchi axi nuu in teyii ja masu nuu maa ni, vi tata rey, neꞌu nuu oko uxi kiuu ja vaji yaꞌa, te na vi tnaa ña jin yau ñuꞌu nuu ka oo ndikaꞌa yun. 8 Vitna te tee ni tnoꞌo yun, vi tata rey, te saꞌa ni firma ni, nagua ja ma vi ndatee ñayiu inka tnoꞌo siin, nagua oo nuu ley maa ñayiu ñuu Media vi  

 

 

 

 

 

Daniel 6

ñuu Persia ja ma kuu vi xnaa ñayiu ―ka jiñaꞌa de. 9 Yun te ni saꞌa rey Darío firma de nuu tutu ni keneꞌe de nuu tatnuni de ja saa kokuu. 10 Te nuu ni jini Daniel ja ni saꞌa de firma de nuu tutu ni keneꞌe de nuu tatnuni de yun, te ni ndiui veꞌi, te ni ndakunei ventanai ja ndiaꞌa ichi nuu oo Jerusalén, te ni ojinkuiin jiti uni jichi ja kiuu ja ni ondakuatui nuu ia Dios, vi ni ondakuantaꞌui nuu ya, nagua ni kutuaꞌa mai ja saꞌi. 11 Yun te ni jaꞌankuei tee yun veꞌe Daniel, te ni ka nukuꞌun ña de, oi ndakuatui nuu ia Dios vi jikantaꞌui nuu ya. 12 Te ñama kuiti ni jaꞌankuei de nuu oo rey, te ni ka kaꞌan de ja jaꞌa tnoꞌo ja ni tatnuni maa rey, te ka jiñaꞌa de: ―Tata rey, ¿a masu ni saꞌa ni firma ni nuu in tutu nuu tatnuni ni ja nani kuu ñayiu ja jikantaꞌui nuu nani kuu chuꞌchi axi nuu in teyii ja masu nuu maa ni, vi rey, neꞌu oko uxi kiuu, te vi tnaa ña jin nuu yau ñuꞌu nuu ka oo ndikaꞌa yun? ―ka jiñaꞌa de. Te ni kaꞌan rey, te jiñaꞌa de: ―Jandaa ndija ja saa ni tatnuni san, nagua oo maa ley ñayiu Media vi ñayiu Persia ja ma kuu na in kuiso kava ―jiñaꞌa de. 13 Yun te ka jiñaꞌa de nuu rey: ―Nuu saa, te Daniel, suchi ni ka jiso ndevaꞌa ña ja kui tatatnoꞌo Judá, tu nee yiñuꞌi nuu ni, vi tata rey, te ni tu jantnoꞌi tnoꞌo ni tatnuni ni ja ni ka xtutenuu, chi saa ni ndakuatui nuu chuꞌchi uni jichi ja kiuu ―ka jiñaꞌa de. 14 Te nuu ni onini rey tnoꞌo yun, te ni kusuchi ndevaꞌa ini de, te  

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 6

1162

ni nduku de naxa skaku niꞌnu de Daniel. Te vi ni nduu ni nduku de naxa skaku niꞌnu ña de, guaa ndee nuu makee nikandii. 15 Su ni jaꞌankuei tuku tee yun, te ni ka jionduu ña de jin rey, te ka jiñaꞌa de: ―Konaꞌa ni, vi tata rey, ja ley ñayiu ñuu Media vi ñuu Persia, chi ni in tnoꞌo ja keneꞌe rey axi tatnuni de, ma kuu ja junaa ―ka jiñaꞌa de. 16 Yun te ni tatnuni rey ja ka junkuaka de Daniel ja vi tnaa ña de yau ñuꞌu nuu ka oo ndikaꞌa. Su ama ka ja vi tnaa ña de, te jiñaꞌa rey nuu Daniel: ―Maa Dios ron, ia xiin nuu siun ni jinokuechi ron, na skaku niꞌnu ña jin ron ―jiñaꞌa de. 17 Te nuu ni ka tnaa de Daniel, te ni ka junkiꞌin de in kava, te ni ka jasi de yuꞌu yau ñuꞌu yun, te ni tee rey seyu ja kuu xeꞌe ñuꞌu ndaꞌa de, vi xeꞌe ka ñuꞌu ndaꞌa tee ka netniuu naꞌnu jin de, nagua ja tu na in kuu ndasama tnoꞌo ni ka tatnuni de siki Daniel. 18 Yun te kuanoꞌo rey nuu veꞌe tniuu de, te vini tu ni jaa xini de, te ni jinkotuu de ni kixin de, te ni tu ni nduku de ni in yaa ja kusii ini de, te vini ña ni kii ñuaꞌna nuu de ja kusun de nuu jakuaa yun. 19 Te vi nani ni tuu kunu, te ni ndakoo de, te ñama kuiti ni jaꞌan de nuu oo yau ñuꞌu nuu ka oo ndikaꞌa yun. 20 Te nuu ni kuyatni rey nuu oo yau ñuꞌu yun, te vi ndandaꞌu ni kana de jin Daniel, te jiñaꞌa de: ―Daniel, suchi jinokuechi nuu ia Dios teku, ¿a ni kuu ni skaku niꞌnu ña Dios ron yuꞌu ndikaꞌa jian, ia xiin nuu siun ni jinokuechi ron? ―jiñaꞌa de. 21 Yun te jiñaꞌa Daniel nuu rey:  

 

 

 

 

 

 

―Koteku ni nikuii nikani, vi tata rey. 22 Ni tetniuu Dios san, ia jinokuechi nuu ya, ja ni jasi ya yuꞌu ndikaꞌa yaꞌa, nagua ja ma vi saꞌa ña ti ni in jakueꞌe jin san, chi ja jini maa ya ja tu na kuechi tavi san nuu ya, te ni tu na in jakueꞌe saꞌa san nuu ni, vi tata rey ―jiñaꞌi. 23 Yun te ni kusii ndevaꞌa ini rey ja jaꞌi, te ni tatnuni de ja ni ka ndatau ña jin Daniel nuu yau ñuꞌu yun. Te nuu ni ka ndatau ña de jin Daniel, te ni tu na ndee naꞌi ja tuji, chi ni kukanu ini ia Dios. 24 Yun te ni tatnuni rey ja ni ka jinkuaka ña jin tee ni ka kaꞌan kuechi siki Daniel, te in ni ni ka tnaa ña jin maa de vi ñasiꞌi de vi seꞌe de yau ñuꞌu nuu ka oo ndikaꞌa yun. Te vi kuini ka ja vi kunjino vaꞌa de, te ni ka kakuiko ña ndikaꞌa yun, te vi ni ka skuechi kueli ti yiki de. 25 Yun te ni tee rey Darío in tutu nuu ndiꞌi ñayiu ñuu naꞌnu vi ñayiu ñuu kueli vi saꞌan ja ka kaꞌin ja ka oi ndiꞌi ñuu nuu tatnuni de nuu jiñaꞌa de: ―Kuini san ja vi koo mani ni, te vi koo vii vi koo vaꞌa ni. 26 Vitna te keneꞌe maa san in tnoꞌo nuu tatnuni san, ja ndiꞌi ñuu nuu tatnuni san na saa na tuꞌu ñayiu vi chiñuꞌi, te vi saꞌa kaꞌnui ia Dios Daniel. Chi maa ya kuu Dios teku, te oo ya nikuii nikani, te ma naa nuu tatnuni ya, te ni ma naa saꞌun ja kuu kaꞌnu ya. 27 Te maa ya kuu ia ndatau ña vi skaku niꞌnu ña, te saꞌa ya seña vi tniuu naꞌnu ichi andivi vi nuu ñuꞌu, te maa ya ni skaku ña jin Daniel yuꞌu ndikaꞌa. Kachi nuu tutu ni tee de.  

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

1163 28 Te

ni kee vii ni kee vaꞌa Daniel yaꞌa ndiꞌi ni kuia ja ni tatnuni rey Darío vi kuia ja ni tatnuni Ciro ñuu Persia. Ni jani Daniel ja ni jini kuun kiti xeen 1 Te kuia xtnañuꞌu ja ni tatnuni Belsasar, rey Babilonia, ni jika in jani nuu Daniel nini katui kixin nuu jitoi. Te nuu ni ndotoi, te ni tei ja ka ndanuu ka ni jini nuu jani yun. 2 Te yaꞌa kuu tnoꞌo ja ni tee Daniel: Ni jani san nuu jakuaa ja ni jini san ni junkiꞌi tachi nuu ndi kuun lado ichi andivi, te ni kagua ndute ñuꞌu nuu mar kaꞌnu ndevaꞌa. 3 Te nuu mar yun ni kanakuei kuun kiti xeen naꞌnu ndevaꞌa, te ndi siin ndi siin ka ndaa in in ti. 4 Te kiti xtnañuꞌu, chi na kaa in ndikaꞌa kaa ti, su oo ndijin ti na kuinio yaꞌa naꞌnu. Te vini ni ndiaꞌa san, te ni ka tnoꞌo ndijin ti, te ni ndakoo ndichi ti nuu ñuꞌu, te ni junkuiin ti jin siꞌin ti, na kuinio in teyii, te ni nukonee ti jajintnuni ñayiu. 5 Te inka kiti kuu uu ja ni jini san na kaa oso, te kaneꞌe sukun ka ti in lado xiin ti saa inka, te yiyuꞌu ti uni yiki yika nuu noꞌo ti, te ka jiñaꞌa nuu ti: “Ndakoo te kaa ron kuakuaꞌa kuñu”. 6 Te nuu ni yaꞌa yun, te ndiaꞌa ni san, te ni jini san inka kiti na kaa in leopardo, te oo kuun ndijin ti ichi yata ti na kuinio tisala. Te suni oo kuun xini kiti xeen yaꞌa, te ni niꞌi ti jakaꞌnu ja kotatnuni ti. 7 Te nuu ni yaꞌa yun, te ndiaꞌa ni san nuu jani san jakuaa yun, te ni jini san inka kiti kuu kuun, te

7

 

 

 

 

 

 

 

Daniel 6, 7

ndeꞌe vi ioo ndia kaa ti, te ndakui ndevaꞌa ndetnuni ti. Te kaa ka kuu noꞌo naꞌnu naꞌnu ti, te kakuiko ti ja jaa ti, te skuechi kueli ña ti, te ja ndoo ka te jain niꞌnu ti. Te oo uxi ndiki ti, te siin ndevaꞌa naꞌa ti saa ndiꞌi kiti xeen ja ni jini san ama ka. 8 Te vi nini ndiaꞌa san ndiki ti, te ni jini san ni jinonta inka ndiki luluu neꞌu sava ka ndiki yun, te ni ka tnoꞌo uni ndiki xtnañuꞌu, nagua ja kuu koo ndiki luluu yun. Te ndiki yaꞌa, chi oo nduchi nuu na kuinio ñayiu, te in yuꞌu ja kaꞌan tnoꞌo teyii ndevaꞌa.  

Sandaa ia Dios kuechi 9 Te vi saa ni ndiaꞌa san guaa ndee ni ka junkuiin mesa nuu tatnuni, te ni junkoo in ia teku ndee nuu ni jinkoo ñuyiu, te niꞌnu ya in saꞌun yayaa na kuinio yuaꞌa. Te yayaa ixi xini ya na kuinio ixi yaa vivii, te mesa nuu tatnuni ya vi ndaꞌa ja yiꞌi yun kuu na kuinio yaa ñuꞌu. 10 Te nuu oo ya ni kee in yute ja kuu ninoꞌo ñuꞌu ja kai, te kuakuaꞌa ñayiu ka jinokuechi nuu ya vi kuaꞌa ndevaꞌa ndetnuni ñayiu ka nukuiin nuu ya. Te nuu ni jinkoo ia ja kaꞌnde ya kuechi, te ni ka ndanune nuu liuru. 11 Te vi oo ni san ndiaꞌa san ja siun teyii ndevaꞌa kaꞌan ndiki luluu yun, te vi saa ni ndiaꞌa san guaa ndee ni ka jaꞌni ña jin kiti xeen yun, te ni ka skuechi kueli yiki kuñu ti, te ni ka  

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 7

1164

tnaa nuu ñuꞌu ja na kai ti. 12 Te suni ni ka kindee jakaꞌnu ka nevaꞌa sava ka kiti xeen yun. Su ni ka jandetu ja vi koteku ni ti ndesaa ka tiempu guaa ndee na kenta kiuu ja vi kuu maa ti. 13 Te vi oo ni san ndiaꞌa san nuu jani san jakuaa yun, te ni jini san nuu viko ja vaji in ia na kaa in seꞌe teyii ja kuaꞌan ya nuu oo ia teku ndee nuu ni jinkoo ñuyiu, te ni ka siaꞌa yatni ña nuu ya. 14 Te ni ka chitniuu ña jin ya vi ni ka jiñaꞌa jayiñuꞌu nuu ya, vi ja kotatnuni ya, nagua ja ndiꞌi ñayiu ñuu naꞌnu vi ñuu kueli vi saꞌan ka kaꞌin, na vi kunukuechi nuu ya. Te tniuu nee ya kuu in ja konee ya nikuii nikani ja ma yaꞌa, te nuu tatnuni ya kuu in nuu ma naa saꞌun.  

Ni kaxtnoꞌo in ia jinokuechi yun naxa kei jani Daniel 15 Te ni yuꞌu ndevaꞌa maa san ja kuu san Daniel, vi ni sau kuii ini san jin ja ni jini san nuu jani yun. 16 Te ni jintnaꞌa yatni san in ia jinokuechi ja ka oo yun, te ni jikan tnoꞌo san naxa kei ndija ndiꞌi ja ni jini san yun. Te ni kaꞌan vaꞌa ya ja kaxtnoꞌo ya naxa kei, te kachi ya: 17 ―Ndi kuun kiti xeen yaꞌa ka kuu kuun rey ja vi kotatnuni nii ñuyiu. 18 Su nuu kuee ka, te vi ndaniꞌi ñayiu ñuu maa ia Dios oo ndee sukun nuu vi kotatnuni yun, te siun ni vi kotatnuni nikuii nikani ―kachi ya. 19 Yun te ni kuini san ja kuni san siki kiti kuu kuun yun, ja siun siin ndevaꞌa kaa ti saa sava ka kiti xeen  

 

 

 

 

yun, te ioo ndevaꞌa naꞌa ti, chi kaa ka kuu noꞌo ti, te tnii ti ka kuu bronce, te kakuiko ti ja jaa ti, te skuechi kueli ña ti, te ja ndoo ka, te jain niꞌnu ti. 20 Te suni ni kuini san ja kuni san siki ndi uxi ndiki ja ka oo xini ti, vi inka ndiki luluu ja ni jinonta, te ni ka kanakau uni ka ndiki yun. Te ndiki luluu yaꞌa, chi oo nduchi nuu vi yuꞌu ja kaꞌan tnoꞌo teyii ndevaꞌa, te vi kaꞌnu ka naꞌa saa sava ka ndiki yun. 21 Te ni jini san ja ni ndakoo ndiki yaꞌa ni ka jaxin tnaꞌa jin ñayiu maa ia Dios, te ni kundee, 22 guaa ndee ni jino ia teku ndee nuu ni jinkoo ñuyiu. Te ni sandaa ya kuechi ja jaꞌa ñayiu ñuu maa ia Dios oo ndee sukun yun. Te ni jino maa kiuu ja ni ka niꞌi ñayiu ñuu maa ya ja vi kotatnuni. 23 Te kachi ia jinokuechi yun: Kiti xeen kuu kuun yun kuu tee kuu kuun ja kotatnuni ñuyiu, te siin ndevaꞌa kokuu de saa sava ka tee ka tatnuni, te kakuiko de ñayiu ñuyiu, te skuechi kueli ña de, te kuain niꞌnu ña de. 24 Te ndi uxi ndiki yun kei kaꞌan ja nuu tatnuni yun kekuei uxi ka rey. Te yata tee yun te kii inka rey, te siin ndevaꞌa koo de saa sava ka tee xtnañuꞌu, te xtajioo de uni ka rey yun. 25 Te kaneꞌe de jin ia Dios oo ndee sukun te ndevaꞌa ndetnuni saꞌa de ñayiu ñuu ya, te nduku de ja sama de kiuu viko vi Ley,  

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1165 te vi kendoo ñayiu ñuu ia Dios nuu ndaꞌa de nuu uni kuia yosava. 26 Su junkoo ia ja kaꞌnde ya kuechi, te kindee ya jakaꞌnu ndiso de, te vi xnaa ña jin de ja naa de nikuii nikani. 27 Yun te vi kuñaꞌa ya nuu tatnuni vi jakaꞌnu vi javii ndevaꞌa oo ndiꞌi nuu ka tatnuni ñayiu ñuyiu ja oo chii andivi, nuu ñayiu ñuu maa ia Dios oo ndee sukun. Te nuu vi kotatnuni kokuu in nuu kotatnuni nikuii nikani, te ndiꞌi tee ka tatnuni ñuyiu vi kokunukuechi de nui, te vi kokuantnoꞌo de. 28 Te yaꞌa kuu ndiꞌi ja ni ndakani ya ja jaꞌa jani yaꞌa. Te ja maa san ja kuu san Daniel, chi ni kendoo san jin ja ndakani ndevaꞌa ini san, te vi ni kuyaa tiaꞌa san. Su tu ni ndakani san nuu ni in ñayiu, chi ni tavaꞌa maa san nuu anu san.  

Ni jani Daniel ja ni jini in karneru vi in chivatu 1 Te kuia kuu uni ja tatnuni rey Belsasar, ni jika tuku in jani nuu maa san ja kuu san Daniel, nuu ni yaꞌa ja ni jani san ndee ama ka. 2 Te nuu jani yun, ni jini san ja oo san maa ñuu kaꞌnu Susa nuu tatnuni rey ja oo ñuu nuu tnii Elam, te ni jini san ja oo san yuꞌu yute Ulai. 3 Te ni ndonenuu san, te ni jini san in karneru ja oo ti yuꞌu yute yun, te ka oo uu ndiki nani ti, su kuee ni jinonta in ndiki yun, te kani ka saa inka. 4 Te ni jini

8

 

 

 

 

Daniel 7, 8

san kachiꞌi karneru yun ichi kuaꞌa vi ichi satni vi ichi nuu makee nikandii. Te ni in kiti, tu ka kundee ini ti ja vi jintnaꞌa ña ti, te ni tu na in kuu ja skaku maa nuu ndaꞌa karneru yun. Te saꞌa maa karneru yun nagua kuini ti, te in kiuu in kiuu ni kuu ndakui ka ti. 5 Te nini ndakani ini san nagua kuu ja ni jini san yun, te ni kenta ni in chivatu ja vaji ti ichi nuu makee nikandii ja na kuinio ndagua ti nii ñuyiu vaji ti. Te ni tu jain ti nuu ñuꞌu, te oo in ndiki kani ndevaꞌa ti neꞌu nduchi nuu ti. 6 Te kuaꞌan ti ndee nuu oo karneru ja oo uu ndiki ja ni jini san, oo ti yuꞌu yute yun, te ni jinkachiꞌi ña ti jin ndiꞌi jandakui ti. 7 Te vi ndiaꞌa san, te ni jino ti nuu oo karneru yun, te ni kachiꞌi ña ti vi ndee ni xtuji ña ti, te ni jaꞌnu ti nduu ndiki kiti yun. Te karneru yun, chi tu ni kundee ti ja vi kaxin tnaꞌa ti jin chivatu yun. Yun te ni skunta ña ti ndee nuu ñuꞌu, te ni jain niꞌnu ña ti, te tu na in ni kuu ja skaku niꞌnu karneru nuu ndaꞌa chivatu yun. 8 Te ni kuu kaꞌnu ndevaꞌa chivatu yun, su nuu ni kuu ndakui ndevaꞌa ti, te ni tnaꞌnu ndiki ti ja kani ka yun, te nuu tniuu ni nanakuei kuun ka ndiki naꞌnu ja ka yinuu ichi ndi kuun lado ñuyiu. 9 Te nuu in ndiki yun ni kana inka ndiki luluu, ja ni jaꞌnu ndevaꞌa ichi kuaꞌa vi ichi nuu kana nikandii, vi ichi ñuu vii ndevaꞌa ja kuu Israel. 10 Te ni kuu kaꞌnu ndevaꞌa ja vi ni kenta guaa ndee nuu ka oo soldado andivi, te ni skunkuei sava kimi, te ni jain niꞌnu ña. 11 Te vi ni saꞌa kaꞌnu ka  

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

 

 

Daniel 8

1166

maa saa ia tatnuni nuu soldado ka oo andivi, te ni kindee ja ka soko ñayiu in kiuu in kiuu, vi ni saꞌa tneꞌe veñuꞌu nuu oo ya. 12 Te ja jaꞌa jakueꞌe ka saꞌa ñayiu ñuo, te ni junkuei soldado ka oo andivi vi ja ka soko ñayiu in kiuu in kiuu nuu ndaꞌa ndiki yun, te ndee nuu ñuꞌu ni skunta tnoꞌo ndaa, te ni saꞌa maa ndiki yun nagua kuini, te ndiꞌi ni kee guaꞌa. 13 Yun te ni onini san ja kaꞌan in ia jinokuechi nuu Dios, te ni jino inka ia jinokuechi, te ni jikan tnoꞌo ña ya jin ia kaꞌan jin san yun: “¿Nasaa ka tiempu guaa kokuu nuu jakueꞌe ndevaꞌa ka jinio yaꞌa, ja ma kuu vi soko ka ñayiu in kiuu in kiuu, vi junkuei veñuꞌu vi soldado ka oo andivi yaꞌa nuu ndaꞌa ndiki yun ja kuain niꞌnu ña?”, jiñaꞌa ya. 14 Te jiñaꞌa ia kaꞌan yun: “Kokuu nuu guaa ndee uu mil uni ciento jañini vi neꞌe. Yun te saa nduvii veñuꞌu.”  

 

 

Ni kaxtnoꞌo Gabriel naxa kei jani ja ni jini Daniel 15 Te vi nini oo maa san ja kuu san Daniel ndiaꞌa san ja ni jini san yun, te nduku ndee san ja jinkuiꞌnu ini san naxa kei, te vi sanaa ni ni kenta in ia na jito in tee nuu oo san. 16 Te ni onini san yuꞌu in tee ja kana de ndee yute Ulai, te jiñaꞌa de: ―Gabriel, kaxtnoꞌo nuu tee yaꞌa naxa kei ja ni jini de yun ―jiñaꞌa de. 17 Te nuu ni kuyatni Gabriel nuu oo san, te ni yuꞌu san, te ni chindei san nuu san ndee nuu ñuꞌu. Su kachi ya:  

 

 

―Jinkuiꞌnu ini, vi seꞌe ñayiu ñuyiu, chi ja ni jini ron yaꞌa kuu ja kokuu kiuu sandiꞌi. 18 Te vi nini kaꞌan ya jin san, te ni kixin naa san vi suaꞌa yindei nuu san ichi nuu ñuꞌu. Te ni skandaa ña ya, te ni ndoneꞌe ña ya, ni nukuiin san. 19 Te kachi ya: ―Kaxtnoꞌo rin nuu ron naxa kokuu kiuu sandiꞌi nuu xndiꞌi ia Dios jin ja kiti ini ya, chi ja ni jini ron yaꞌa kei kaꞌan kiuu sandiꞌi ja ni jani maa ia Dios. 20 Te karneru ja oo uu ndiki ni jini ron yun ka kuu rey ñuu Media vi rey ñuu Persia. 21 Te chivatu yun kuu rey ñuu Grecia, te ndiki kani ti ja oo neꞌu nduchi nuu ti kuu rey xtnañuꞌu. 22 Te ndiki ja ni tnaꞌnu, te nuu tniuu ni nanakuei kuun ka ndiki, ka kuu kuun rey ja kekuei nuu ñuu kaꞌnu yun, su masu jin jandakui maa de. 23 Te nuu skundiꞌi ja vi tatnuni tee yun, nuu kentakuei ñayiu kueꞌe ja vi saꞌi kuaꞌa ndevaꞌa jakueꞌe, te ndakoo in rey xeen ini, te ndichi de jin tnoꞌo vijin ja xndaꞌu ña de. 24 Te kenta de ja kuu kaꞌnu ndevaꞌa de, su masu jin jandakui maa de, te vi saꞌu kuii ini ñayiu nuu vi kuni ja xnaa de ñui, te kundee de jin ndiꞌi ja saꞌa de, te xnaa de tee inu ndakui vi ñayiu ñuu maa ia Dios. 25 Te jin jandichi de te kundee de xndaꞌu de ñayiu, te kokuu teyii de ja in tee kaꞌnu kuu de,  

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

 

 

1167 te ni ma kaxtnoꞌo de, te xnaa de kuaꞌa ñayiu ka kaꞌin ja ka oo guaꞌi. Te ndakoo de siki ia kuu kaꞌnu ka nuu ndiꞌi tee ka tatnuni. Su xnaa ña ya jin de, su masu jin ndaꞌa ñayiu ñuyiu. 26 ’Te ja ni jani ron siki ja ka soko ñayiu nuu mañini vi nuneꞌe suaꞌa ja ni skuni ña jin ron kuu jandaa ndija. Su tavaꞌa maa ron jin anu ron, chi nuu yaꞌa kuaꞌa tiempu, te skunkuu. Kachi ya. 27 Te vi ni kuita tiaꞌa maa san, ja kuu san Daniel, te ni okuꞌu san ndee saa kiuu. Yun te saa ni ndakoo san, te ni satniuu san nuu tatnuni rey. Su ni yuꞌu ndevaꞌa san ja jaꞌa ja ni jini san yun, chi tu ni jinkuiꞌnu ini san.  

 

Ndakuatu Daniel ja jaꞌa ñayiu ñuu de 1 Te kuia xtnañuꞌu ja tatnuni rey Darío, seyii Asuero, in tee ñuu Media ja ni okuu de rey ñuu Babilonia, 2 vi maa kuia xtnañuꞌu ja tatnuni de, oo maa san ja kuu san Daniel, kaꞌu san nuu tutu ii ja ni tee Jeremías, tee ni ondakani tnoꞌo ia Dios ndee janaꞌa, nasaa kuia jiñaꞌa Jitoꞌo ja kendoo ndaꞌu ñuu Jerusalén. Te ni jinkuiꞌnu ini san ja uni xiko uxi kuia kokuu. 3 Yun te ni ndakuatu san nuu Jitoꞌo Dios, te vi ndakuatu san vi jikantaꞌu san nuu ya, te ni ondite san vi ni kekuiꞌnu san saꞌun ndayi, te ni jinkoo san nuu yaa ja ni saꞌa ndaꞌu san maa san. 4 Te ni ndakuatu san nuu Jitoꞌo Dios san, vi ni naꞌma san yika kuechi san nuu ya, te jiñaꞌa san:

9

 

 

 

 

Daniel 8, 9

―Kaꞌnu kuu ni, vi Jitoꞌo Dios, te vi koyuꞌu niꞌnu ña jin ni, te skunkuu ni jin tnoꞌo ni kee yuꞌu ni ja kundaꞌu ini ni jin ñayiu ka kutoo ña jin ni, vi ka tavaꞌi tnoꞌo tatnuni ni. 5 Ni ka saꞌa san yika kuechi vi ni ka saꞌa san jakueꞌe, ka saꞌa san janeꞌe jayichi, vi ka kusoꞌo san nuu ni. Te ni ka kujioo san nuu tnoꞌo tatnuni ni vi nuu Ley ni. 6 Te tu ni ka jantnoꞌo san tnoꞌo ni ka kaꞌan tee ni ka ojinokuechi nuu maa ni, ja ka kuu de tee ni ka ondakani tnoꞌo maa ni, ja jin sivi maa ni ka okaꞌan de nuu taka rey san, vi nuu tee ka tatnuni nuu ñuu san, vi nuu ndi nijaꞌnu san vi nuu ndiꞌi ñayiu ñuu san Israel. 7 Maa ni, vi Jitoꞌo, kuu ni ia ndaa, te maa san ka ndatnaꞌa san ja kanoo, nagua ka ndoꞌo maa san vitna ja ka kuu san ñayiu Judá, vi ñayiu Jerusalén, vi ndiꞌi ñayiu Israel, ja ka oo yatni vi ñayiu ka oo jika, ndiꞌi ñuu nuu ni jatenuu ña ni, ja jaꞌa ja ka kusoꞌo san nuu ni. 8 Maa san, vi rey san, vi tee ka tatnuni nuu ñuu san, vi ndi nijaꞌnu san, ni ka ndatnaꞌa san jakanoo, chi ni ka saꞌa san yika kuechi nuu ni, vi Jitoꞌo. 9 Su maa ni, vi Jitoꞌo, kuu ni ia Dios ndaꞌu ini, vi jakaꞌnu ini ni yika kuechi ka saꞌa san, visi ni ka kusoꞌo san nuu ni. 10 Te tu ni ka jantnoꞌo san tnoꞌo kaꞌan ni, vi Jitoꞌo, ja kuu ni ia Dios san, te ni tu ka ndikin san Ley ni, ja ni taa ni jin maꞌñu sagua tee ka jinokuechi nuu ni, ja ka kuu tee ni ka ndakani tnoꞌo ni. 11 Ndiꞌi ñayiu ñuu san Israel ni ka jiso kava san Ley ni, te ni ka kujioo san ja tu ni ka kuini san ja vi kuantnoꞌo ka san tnoꞌo kaꞌan ni. Yun guaa ni  

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

 

 

 

 

 

Daniel 9

1168

kii tniaꞌa yun siki san vi tnoꞌo ja ni kee yuꞌu ni ja yoso nuu Ley Moisés, tee ni ojinokuechi nuu ni, vi Dios, chi ni ka saꞌa san yika kuechi nuu ni. 12 Te ni skunkuu ni tnoꞌo ja ni chindetu ña ni jin san vi jin tee ka kuu nijaꞌnu ja ni ka otatnuni ñuu san, ja ni tetniuu ni in jakueꞌe ndevaꞌa siki san, ja ni tu saꞌun na ama kii jakueꞌe ndevaꞌa yun nuu ñuyiu ja kitnaꞌa inuu jin jakueꞌe ja ni kii siki Jerusalén. 13 Tata Dios, ndiꞌi jakueꞌe yaꞌa ni kii siki san, vi nagua yoso nuu Ley Moisés, te visi ni saa, te tu ni ka ndanduku ña san, vi Jitoꞌo, ja chituu ña ni. Te ni tu ka xndendoo san yika kuechi san, te ni tu ka nduku san ja vi jinkuiꞌnu ini san tnoꞌo ndaa ni. 14 Yun guaa ni saꞌa tuaꞌa ni jakueꞌe yun, vi Dios, te ni tetniuu ni siki san, chi ia ndaa kuu ni, vi Jitoꞌo Dios, jin ndiꞌi tniuu saꞌa ni, chi tu ni ka kuini san ja vi konini san tnoꞌo ni kaꞌan ni. 15 ’Jin jakaꞌnu maa ni, vi Jitoꞌo Dios, te ni ndeneꞌe ni ñayiu ñuu ni, nuu ni ka oi ñuu Egipto, te ni saꞌa kaꞌnu ni maa ni ja teku tnoꞌo ni ndee kiuu vitna. Su sein, chi ni ka saꞌa san yika kuechi, te ni ka saꞌa san janeꞌe jayichi. 16 Jitoꞌo san, jin ndiꞌi tniuu ndaa ja saꞌa ni, te tanundaꞌa ni xtajioo ni joo vitna ja kiti ini ndevaꞌa ni siki ñuu Jerusalén, chi ñuu maa ni kuu, vi yuku ii maa ni kuu. Chi ja jaꞌa yika kuechi ka saꞌa san vi jakueꞌe ni ka saꞌa ndi nijaꞌnu san, kuu ja ka jaku ndee ña ñayiu sava ka tatatnoꞌo ja ka oo yatni yaꞌa jin ñuu ni, Jerusalén. 17 Te vitna, vi Dios, te konini ni joo tnoꞌo kaꞌan  

 

 

 

 

 

san ja jinokuechi san nuu ni, nuu ndakuatu san vi jikantaꞌu san nuu ni. Te saꞌa ni ja na koo jayiñuꞌu nuu maa ni, vi Jitoꞌo, te kundaꞌu ini ni veñuꞌu ni ja ni kendoo ndaꞌu kendoo kee. 18 Tanundaꞌa ni konini ni joo tnoꞌo kaꞌan san, vi Dios, te kondiaꞌa ni, te kuni ni ja ni ka kendoo ndaꞌu ka kendoo kee san jin ñuu nuu ka ndakakuneꞌe sivi ni. Te kaꞌan san tnoꞌo yaꞌa nuu ni ja jikantaꞌu san, su masu ja ñayiu ndaa ka kuu san, chi ja ia ndaꞌu ndevaꞌa ini kuu maa ni. 19 Konini ni joo tnoꞌo kaꞌan san, vi Jitoꞌo. Konekaꞌnu ini ni joo, vi Jitoꞌo. Ndakaꞌan ni joo nagua ka kuu san, vi Jitoꞌo san, te saꞌa ni. Ma kokuu kuee ni ja na koo jayiñuꞌu nuu maa ni, vi Dios, chi ñayiu ñuu ni, vi nuu ñuu ni kuu nuu ka ndakakuneꞌe sivi ni ―jiñaꞌa san nuu ia Dios.  

 

Kaxtnoꞌo naxa kei uni xiko uxi semana 20 Te vi oo ni san ndakuatu san nuu Jitoꞌo Dios, vi naꞌma san yika kuechi san vi yika kuechi ñayiu ñuu san Israel, vi jikantaꞌu san nuu ya ja jaꞌa yuku ii ya. 21 Te vi kaꞌan ka san ndakuatu san nuu ya, te ni kenta ni Gabriel, ndagua ya ni jaa ya nuu oo san, ia ni jini san nuu jani ndee jaxtnañuꞌu, mamaa ore ni ka osoko ñayiu kiti nuu ia Dios nuu mañini yun. 22 Te ni saꞌa ya ja ni jinkuiꞌnu ini san, te kachi ya: ―Daniel, ni kee rin vitna vaji rin ja taa rin tnoꞌo ndichi vi ja jinkuiꞌnu ini ron. 23 Chi nuu ni kejaꞌa ron ja ndakuatu ron, ni tatnuni ia Dios nuu rin, te vaji rin ja kaxtnoꞌo rin nuu ron, chi  

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

 

 

1169 kutoo ndevaꞌa ña ya jin ron. Te konini guaꞌa tnoꞌo kaꞌan rin, nagua ja jinkuiꞌnu ini ron naxa kei ja ni skuni ña ya jin ron yun. 24 Uni xiko uxi ja uja kuia kuu ja yikuaꞌa, ja koo tnundoꞌo siki ñayiu ñuu ron vi siki ñuu ii ron. Saa te ndiꞌi jakueꞌe vi ndiꞌi yika kuechi, nagua ja junkunyaꞌu yika kuechi, nagua ja na koo jandaa nikuii nikani, te na skunkuu ja ni ka jini vi tnoꞌo ja ni ka ndakani nuu ron, te kuu ii nuu altar maa veñuꞌu. 25 Te kuini ja kuni ron vi jinkuiꞌnu ini ron yaꞌa: Ja ndee kiuu vi tatnuni ja vi ndasaꞌa ñuu Jerusalén vi ndee kiuu ja kii tee ni kaji Dios ja kotatnuni, koo uja ja uja kuia. Te vi ndasaꞌa nuu yaꞌu vi muro ja ndesi yuꞌu ñuu yun, te koo uni xiko uu ja uja kuia, su kokuu tiempu ja koo ndevaꞌa tnoꞌo suchi ini. 26 Su nuu yaꞌa uni xiko uu ja uja kuia, te vi kaꞌni ña jin tee ni kaji ia Dios ja kotatnuni, te tu saꞌun ka nagua kendoo. Te kii in tee kotatnuni, te ñayiu ñuu de vi xnani ñuu Jerusalén vi veñuꞌu. Te vi naa na kuinio nuu ndaa ndute, te ma junkuiin saꞌun tnundoꞌo yun, guaa ndee na ndiꞌi ja ka jaxin tnaꞌa ñayiu. 27 Te nuu uja ka kuia,

Daniel 9, 10

te saꞌa kutu tee tatnuni yun in tratu jin kuaꞌa ñayiu. Su nuu uni kuia sava, te junkani de ja ma vi kaꞌni ka ñayiu kiti, ni ma vi soko kai nuu ia Dios. Te saꞌa de in jatneꞌe ndevaꞌa nuu altar nuu ka soko ñayiu kiti, guaa ndee na kenta maa kiuu ja naa de, nagua ni chikuaꞌa ña maa ia Dios, ja tnaꞌa de tnundoꞌo jin jakueꞌe saꞌa de yun ―jiñaꞌa ia Gabriel. Ni jini Daniel in ia vii ndevaꞌa 1 Te kuia kuu uni ja tatnuni rey Ciro, tee ñuu Persia, ni skuni ña ia Dios in tnoꞌo jin Daniel ja suni nani de Beltsasar. Te tnoꞌo yun kuu tnoꞌo ndaa ja kaꞌan siki ja vi kaxin tnaꞌa ñayiu, te ni jinkuiꞌnu ini de tnoꞌo kaꞌan yun vi naxa kei jani yun. 2 Te kiuu yun ni okusuchi ndevaꞌa ini maa san ja kuu san Daniel nuu uni semana. 3 Te tu ni jaa san in ja asin ndevaꞌa, ni tu ni jaa san kuñu, ni tu ni jiꞌi san vinu, te ni tu ni chiꞌi san maa san tatna xiko, guaa ndee nuu ni yaꞌa uni semana yun. 4 Te kiuu oko kuun yoo xtnañuꞌu ja ndakiꞌin kuia maa ñayiu judio, oo san yuꞌu yute kaꞌnu Tigris. 5 Te sanaa ni ndakoto san, te ni jini san in tee niꞌnu in saꞌun vii ndevaꞌa vi nuꞌni chii de in sinchu ja kuu oro ninoꞌo. 6 Te yeyeꞌe yiki kuñu de na kuinio yuu yeyeꞌe, te jandute nuu de na kuinio nuu jandute ja kuun tajan, te kai koko koko nduchi nuu de na kuinio ñuꞌu iti suja. Te ndaꞌa

10

 

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 10

1170

de vi siꞌin de, chi vi ka yeyeꞌe na kuinio bronce ja ni ka kuun vivii. Te tnoꞌo ja kaꞌan de vi jiso kuiti na kuinio nuu ka kaꞌan kuakuaꞌa ñayiu. 7 Te maintnoꞌo ni maa san ja kuu san Daniel, kuu ja ni jini san yun. Te tu ni ka jini saꞌun tee ka oo jin san, chi ni ka yuꞌu ndevaꞌa de, te ni ka jino de ni ka tayuꞌu nuu de. 8 Te ni kendoo maintnoꞌo ni ka san, ndiaꞌa san jakaꞌnu ndevaꞌa ni jini san yun. Te tu ni kuyutnu ka san, te vi ni kuyaa jika san, te ni jini san ja vi ni kuita tiaꞌa san. 9 Su ni jini san ja kaꞌan de. Te nuu ni jini san ja kaꞌan de, te ni kixin naa san, vi suaꞌa yindei nuu san ichi nuu ñuꞌu katuu san. 10 Yun te in ndaꞌa ni tnii ña jin san, te ni ndoneꞌe ña ja ni chituu san ndaꞌa san vi koꞌndo san nuu ñuꞌu. 11 Te kachi de: ―Daniel, tee kutoo ndevaꞌa ia Dios, ndakoo te konini guaꞌa ron tnoꞌo kaꞌan rin, chi nuu maa ron ni tetniuu ña ya ja vaji rin vitna ―kachi de. Te vi nuu ni kaꞌan de siun, te vi suaꞌa niꞌi san, te ni ndakoo ndichi san. 12 Yun te kachi de: ―Ma koyuꞌu ron, vi Daniel, chi ndee kiuu xtnañuꞌu ni jani ini ron ja jinkuiꞌnu ini ron, te ni saꞌa ndaꞌu saꞌa kee ron maa ron nuu ia Dios, te ni onini ya tnoꞌo ni jikantaꞌu ron, te ja jaꞌa tnoꞌo ni jikantaꞌu ron yun kuu ja vaji rin. 13 Su ni jasi ña jakaꞌnu ja tatnuni ñuu Persia jin rin nuu oko in kiuu. Su ni kii Miguel, in ia ka kuu naꞌnu ka, ja ni chituu ña ya jin rin, chi ni kendoo rin yun jin janaꞌnu ka tatnuni nuu ñuu  

 

 

 

 

 

 

Persia. 14 Te vaji rin ja kaxtnoꞌo rin naxa kaa ja ndoꞌo ñuu ron kiuu ja vaji nuu kuee ka, chi ja ni jini ron yun, kaꞌan ja jaꞌa kiuu yun. 15 Te nini kaꞌan de tnoꞌo yun, te yindendei ni san ichi nuu ñuꞌu, te tu ni kaꞌan saꞌun san. 16 Su ni kii in ia na kaa Seꞌe Teyii, te ni keꞌe ya ñii yuꞌu san. Yun te ni june san yuꞌu san ja ni kaꞌan san, te jiñaꞌa san nuu ia nukuiin nuu san: ―Jitoꞌo san, ja jaꞌa ja ni jini san yaꞌa, te kusuchi ndevaꞌa ini san, te tu oo ndakui ka san. 17 ¿Te naxa kuu kaꞌan san nuu ni, vi Jitoꞌo san, ja jinokuechi san nuu ni, te tu oo ndakui san, ni tu kuu ndakuantachi guaꞌa san? ―jiñaꞌa san. 18 Te ni keꞌe tuku ña ia na kaa Seꞌe Teyii jin san inka jichi, te ni ndataa ya jandakui san. 19 Te kachi ya: ―Ma koyuꞌu ron, te koo jin jamani, chi kutoo ndevaꞌa ña ia Dios. Saꞌa ndee ini ron, te koo yutnu ron ―kachi ya. Te vi nini kaꞌan ya, te ni nukuꞌun ndee ini san, te jiñaꞌa san: ―Kaꞌan ni, vi Jitoꞌo san, chi ni ndataa maa ni jandakui san ―jiñaꞌa san. 20 Te kachi ya: ―¿A jini ron nau ja vaji rin nuu oo ron? Saa, chi vitna te ndajiokuiin rin ja vi kaxin tnaꞌa rin jin jakaꞌnu tatnuni ñuu Persia. Te nuu xndiꞌi rin ja vi kaxin tnaꞌa rin jin jakaꞌnu yun, te kii jakaꞌnu tatnuni ñuu Grecia. 21 Su vitna te na kaxtnoꞌo rin naxa kaꞌan nuu liuru ja yoso tnoꞌo ndaa. Su nuu ka jaxin tnaꞌa rin jin jakaꞌnu yun,  

 

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

1171 tu saꞌun na in chituu ña jin rin, maintnoꞌo Miguel, ia tatnuni nuu ndiꞌi maa ron ja ka kuu ron ñayiu Israel. 1 Te kuia xtnañuꞌu ja tatnuni rey Darío, tee ñuu Media, suni ni ndakuñaꞌa maa rin tnoꞌo ndee ini nuu Miguel vi ni chituu rin ya.

11

 

Rey ja kikuei ichi norte vi ichi sur 2 Su vitna te na kaxtnoꞌo rin tnoꞌo ndaa: ―Vi kotatnuni uni ka rey ñuu Persia. Yun te saa kotatnuni inka rey kuu kuun ja kokuu de in tee kuika ndevaꞌa ka saa uni ka rey yun. Te nuu kuu ndakui de jin jakuika nevaꞌa de, te skaꞌan de ñayiu ñuu de ja vi ndakoo ndiꞌi siki rey Grecia. 3 Yun te ndakoo in rey tu ioo ja kaxin tnaꞌa, ja kotatnuni de jin ndiꞌi tniuu kaꞌnu ja ndiso de, te saꞌa de nagua kuini maa de. 4 Su nuu kuu kaꞌnu nuu tatnuni de, te teꞌnde, te vi kutenuu nuu ndi kuun tachi kuiñi ja yiꞌi ichi andivi. Te nuu ni otatnuni de, ma ndayaꞌa ndaꞌa ndikin tata de. Te ni ma koo ndakui ka nuu tatnuni yun, nagua ni oo nuu otatnuni de ama ka, chi kaꞌnde maa ia Dios, te ndakuñaꞌa ya ndaꞌa ndee saa ka ñayiu. 5 Yun te kuu ndakui rey ichi sur, su kuu ndakui ka in tee kotatnuni nuu soldado de saa maa de. Te kuu kaꞌnu ka nuu tatnuni tee yun saa nuu tatnuni maa rey yun. 6 Su nuu yaꞌa ndee saa kuia, te vi saꞌa nduu de in tratu, te kuñaꞌa rey sur sesiꞌi de ja tnandaꞌa jin rey norte, nagua  

 

 

 

 

Daniel 10, 11

ja saa te vi koo mani de. Su ma niꞌi ña nuu tatnuni de ja koo jin ña, te ni ma kokunuu ja tatnuni rey yun. Chi vi kaꞌni ña jin maa ña, vi ñayiu ka jinokuechi nuu ña, vi seꞌe ña vi yii ña. 7 ’Su ndakoo in tnaꞌa maa ña nuu tniuu ña, te kiꞌin de jin soldado de siki rey oo ichi norte, te kiukuei de ndee nuu oo maa rey yun, te kundee de kuu nijaꞌnu de. 8 Te suni kuiso de chuꞌchi rey yun, chuꞌchi ja kuu kaa, vi ndatniuu vii ja ka kuu oro vi plata, te noꞌo jin de Egipto. Te ma kaxin tnaꞌa ka de jin rey ichi norte yun ndee saa kuia. 9 Yun te kiuu rey ichi norte nuu tatnuni rey ichi sur, su kuni de ja vijin kuu, te ndajiokuiin de ñuu de. 10 ’Su vi saꞌa tuaꞌa seꞌe rey ichi norte ja vi kaxin tnaꞌa de, te vi xtutu de kuaꞌa ndevaꞌa soldado. Te ndakoo in de jin soldado de siki ñuu sur, te xnaa ndiꞌi ña de na kuinio nuu ndachitu ndute. Yun te ndajiokuiin tuku de nuu kiꞌin ña de ja vi kaxin tnaꞌa de, guaa ndee kenta de nuu oo veꞌe maa rey. 11 Te kiti ndevaꞌa ini rey ichi sur, te ndakoo de ja vi kaxin tnaꞌa de jin rey ichi norte yun jin kuaꞌa ndevaꞌa ndetnuni soldado de, te ndiꞌi ñayiu kuaꞌa yun junkuei nuu ndaꞌa rey sur. 12 Te nuu kakuiko de kuaꞌa ndevaꞌa ñayiu yun, te saꞌa teyii de maa de, te kaꞌni de kuaꞌa ndevaꞌa ñayiu yun, su masu naꞌa kundee de. 13 Chi xtutu rey ichi norte kuakuaꞌa ka soldado de saa jaxtnañuꞌu, te nuu yaꞌa ndee saa kuia, te kiꞌin de nukiꞌin tuku ña de jin rey ichi sur ja vi kaxin tnaꞌa de jin kuaꞌa ka  

 

 

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 11

1172

soldado de, vi ni saꞌa tuaꞌa guaꞌa ka de. 14 ’Te tiempu yun vi ndakoo kuaꞌa ñayiu siki rey ichi sur, te vi ndee tee ñuu ron Israel ja inu niꞌi ndevaꞌa ini vi ndakoo siki tee yun, su ma vi kundee de. Saa te skunkuu ja ni skuni ña jin ron. 15 Yun te kiꞌin rey ichi norte, te koto de ñuꞌu ja ndachitu de yika muro ja ndesi yuꞌu ñuu, nagua ja kuu yaꞌa de. Te kakuiko de in ñuu ja ndesi guaꞌa yun. Te ma kundee rey sur ja vi kaxin tnaꞌa, te ni soldado ja ni kaji de ja vi kaxin tnaꞌa, chi ma vi koo ndakui de ja vi ndakoo de siki inka rey. 16 Te soldado ichi norte ja kuaꞌankuei ka kundee yun, vi saꞌa maa de nagua ka kuini de, te ni tu na in kundee ini ja vi kaxin tnaꞌa jin de. Te vi koo de ñuu vii ja kuu Israel, te vi xnaa de ndiꞌi nagua ka junkuꞌun de. 17 Te suni ndakani ini de ja kiꞌin de kakuiko de ndiꞌi ñuu nuu tatnuni rey sur. Yun guaa saꞌa de in tratu jin rey yun, te kuñaꞌa de in sesiꞌi de ja tnandaꞌa jin rey yun, nagua ja kuu xnaa de nuu tatnuni tee yun, su ma kee de jin nagua ndakani ini de. 18 Yun te ndakoo rey ichi norte yun siki ñuu ka oo yuꞌu ndute mar ja vi kaxin tnaꞌa de. Te kakuiko de kuaꞌa ñuu yun, su ndakoo in tee tatnuni inka ñuu, te junkani de ja kanoo ja jiñaꞌa de nuu ñuu yun, te saꞌa de ja ndendoo kanoo maa rey yun. 19 Yun te ndajiokuiin rey ichi norte yun nuu tatnuni de ñuu de, su jinkuntnaꞌa de jin tnundoꞌo ja kuu de, te tu na in kuni saꞌun ka ña jin de. 20 ’Te nuu tniuu de nukuiin inka rey, te rey yun tetniuu in tee xtutu  

 

 

 

 

 

 

xuꞌun impuestu, nagua ja kuu kuika nuu tatnuni de. Su nuu joo ni kiuu, te vi kaꞌni ña jin de, visi masu nuu oo tnoꞌo kiti ini, ni masu nuu ka jaxin tnaꞌa ñayiu. 21 ’Te nuu tniuu de kotatnuni in tee tneꞌe ndevaꞌa, ja vini tu oo tu kaa de ja kokuu de rey. Te in kiuu sanaa ni ja tu na in nee ini, te kakuiko de nuu tatnuni jin tnoꞌo luu ja xndaꞌu ña de. 22 Te xnaa ndiꞌi de ñayiu ka kaꞌan uꞌu ña jin de, na kuinio nuu ndachitu ndute, te xnaa ña de. Te ndiꞌi tuꞌu kaꞌni de, te suni kaꞌni de tee nevaꞌa tratu ja kotatnuni de. 23 Te xndaꞌu de tee vi saꞌa jin de tratu, te visi jin joo ni ñayiu, te kundee de kuu nijaꞌnu de. 24 Te nuu tu ka nee tu ka kuu ini ñayiu, te kiuu de ñuu kuika ka, te saꞌa de in ja tu ni ka saꞌa tata de ni tata jaꞌnu de. Te vi ndakaꞌnde de jin soldado de ndiꞌi jakuika vi nagua vi niꞌi de nuu vi kaxin tnaꞌa de. Te ndakani ini de ja ndakoo de siki ñuu ka okutu guaꞌa jin muro, su ndee saa ni tiempu saꞌa de siun. 25 ’Te kuu teyii de ja tee ndakui kuu de, te junkiꞌin de rey sur ja vi kaxin tnaꞌa de jin kuakuaꞌa soldado de. Te suni saꞌa tuaꞌa rey sur kuaꞌa ndevaꞌa soldado de, tee inu ndakui ja vi kaxin tnaꞌa de. Su ma kundee de, chi koo in tee xtuu ña jin de. 26 Te vi maa tee ka jaa in ni jin de xtaa nuu mesa de, ka kuu tee vi nduku ja vi xnaa ña jin de, chi ma vi kundee soldado de, te kuaꞌa de vi kuu. 27 Te vi jinkoo nduu rey yaꞌa nuu invaa ni mesa, te vi ndakani ini de maa ni ja vi saꞌa tnaꞌa de jakueꞌe. Te vi xndaꞌu tnaꞌa de, su ni in de ma  

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

 

 

1173 kuu nagua vi saꞌa de, chi kuini ka ja kenta kiuu ni jani maa ia Dios. 28 Te ndajiokuiin rey norte ñuu de jin kuaꞌa jakuika niꞌi de nuu vi kaxin tnaꞌa de. Su ama ka ja noꞌo de, te saꞌa de janeꞌe jayichi nuu veñuꞌu ii, nuu ni saꞌa ia Dios tratu. Saa te skunkuu de nagua ni ndakani ini de. Yun te saa ndajiokuiin de noꞌo de ñuu de. 29 ’Te nuu kenta maa kiuu ja ni jani ia Dios, te ndajiokuiin tuku rey norte yun ja kiꞌin de siki rey sur. Su jasandiꞌi yaꞌa, chi ma kokuu inuu jin jaxtnañuꞌu. 30 Chi kikuei barco ja vajikuei ñuu oo yuꞌu ndute mar, ichi nuu makee nikandii, ja vi kaxin tnaꞌa jin de, te yuꞌu ña de. Yun te ndajiokuiin de siki veñuꞌu ii ja ndenuu ini de jin ja kiti ini de, te saꞌa de jin nagua kuini maa de. Te ndajiokuiin de chituu de jin ñayiu ni ka xndendoo tratu ni saꞌa ia Dios. 31 ’Te vi ndakoo soldado de, te vi saꞌa de janeꞌe jayichi ini veñuꞌu vi ja ndesi nuu oo veñuꞌu yun. Te vi jinkani de ja ka soko ñayiu in kiuu in kiuu, te nuu altar yun vi kani de in chuꞌchi tneꞌe ndevaꞌa. 32 Te jin tnoꞌo luu ndevaꞌa kundee de xndaꞌu de tee ni ka xndendoo tratu ni saꞌa ia Dios. Su ñayiu ja ka kutoo ia Dios, chi vi koyutnui nuu ya, te ma vi saꞌi nagua kuini de. 33 Su ñayiu ndichi ñuu yun, vi xtekui kuaꞌa ñayiu, su ndee saa ni kiuu, te vi kaꞌni ña jin, axi vi teñuꞌu ña jin, axi vi kuaka ña jin kiꞌinkuei, te vi kindee ndiꞌi nagua ka nevaꞌi. 34 Te kiuu vi tnaꞌi tnundoꞌo yun, vi chituu  

 

 

 

 

 

 

Daniel 11

na in ña joo luluu jin, te kuaꞌa ñayiu vi koo jin, su maa ni ja vi keneꞌe de jayiñuꞌu maa de. 35 Te suni junkuei sava ñayiu ndichi ñuu yun nuu tnundoꞌo, nagua ja nuu ka jito tnuni ña yun, te vi nduvii vi nduyayai, guaa ndee na kenta kiuu sandiꞌi. Chi kuini ka ja jino kiuu ni jani maa ia Dios.  

Ni saꞌa teyii rey ichi norte maa de 36 ’Te saꞌa rey ichi norte nagua kuini maa de. Te saꞌa teyii de maa de ja kuu kaꞌnu ka de saa ndiꞌi chuꞌchi, te kaneꞌe de siki ia Dios ndaa. Te ndiꞌi kee guaꞌa de, guaa ndee na tetniuu maa ia Dios tnundoꞌo ja tnaꞌa de, chi ndiꞌi nagua ni jani ia Dios, te skunkuu ya. 37 Te ma chikuenta rey yun chuꞌchi ni ka ochiñuꞌu ndi nijaꞌnu de, te ni chuꞌchi ka chiñuꞌu ñasiꞌi ñuu de, te ni ma konee yiñuꞌu de nuu inka chuꞌchi, chi saa suaꞌa saꞌa kaꞌnu de maa de nuu ndiꞌi chuꞌchi yun. 38 Te nuu tniuu chuꞌchi yun, chiñuꞌu de chuꞌchi ja jito muro ja ndesi yuꞌu ñuu yun, in chuꞌchi ja tu ni ka jini ndi tata de. Te nuu chuꞌchi yun soko de oro vi plata vi yuu vii ndevaꞌa, vi ndatniuu ja ndee yaꞌu ndevaꞌa. 39 Te ndakoo de siki ñuu ja ka okutu guaꞌa jin muro, chi kukanu ini de in chuꞌchi inka ñuu. Te na ñayiu chiñuꞌu ña jin de, te kuñaꞌa de jayiñuꞌu nui. Te kuñaꞌa de tniuu naꞌnu ja vi kotatnuni nuu kuaꞌa ñayiu, te kaꞌnde de ñuꞌu kuñaꞌa de ja vi kokuu yaꞌui. 40 ’Te nuu jino kiuu ni jani ia Dios, te ndakoo rey ichi sur ja vi  

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

Daniel 11, 12

1174

kaxin tnaꞌa de jin rey ichi norte yaꞌa. Su ndakoo rey norte jin kuaꞌa carreta vi tee ka yoso kuai, vi kuaꞌa ndevaꞌa barco, te kiuu de ñuu rey sur yun, te xnaa ña de, na kuinio nuu ndachitu ndute, te yaꞌa de kiꞌin de. 41 Te kiuu de ñuu vii ja kuu Jerusalén, te kaꞌni de kuaꞌa ndevaꞌa ñayiu nuu kuaꞌa ñuu. Su vi kaku ñayiu ñuu Edom vi ñayiu ñuu Moab, vi kuaꞌa ñayiu ka kuu tatatnoꞌo Amón, vi kaku nuu ndaꞌa de. 42 Te tatnuni de siki sava ka ñuu, te ni ma kaku ñuu Egipto nuu ndaꞌa de. 43 Te saꞌa jajin de ndiꞌi ja nevaꞌa Egipto, oro vi plata vi ndiꞌi ndatniuu vii. Te kundee de nuu ñayiu ñuu Libia vi ñayiu Etiopía ja vi koi nuu ndaꞌa de. 44 Su nuu kuni soꞌo de tnoꞌo ka kaꞌan ñayiu ka oo ichi nuu kana nikandii vi ichi norte, te yuꞌu ndevaꞌa de. Yun te kiti ndevaꞌa ini de, te kee de kiꞌin de ja kaꞌni de vi xnaa de kuaꞌa ñayiu. 45 Te saꞌa de veꞌe saꞌun vii ndevaꞌa nuu kotatnuni de neꞌu ndute mar jin yuku vii yuku ii. Su yun kenta kiuu ja naa de, te tu na in kiꞌin ja chituu ña jin de.  

 

 

 

 

Kiuu sandiꞌi 1 ’Te tiempu yun ndakoo Miguel, ia kuu kaꞌnu ka nuu ia ka jinokuechi nuu Dios ja jito ya ñayiu ñuu ron. Te kokuu in tiempu ja koo ndevaꞌa tnoꞌo suchi ini, ja vi ni tu saꞌun na ama oo, guaa ndee nuu ni ka jinkoo in in ñuu, vi guaa ndee kiuu yun. Su nuu na kenta tiempu yun, te vi kaku niꞌnu ñayiu ñuu ron,

12

 

ndiꞌi ñayiu ja ka yoso sivi nuu liuru maa ia Dios. 2 Te kuaꞌa ñayiu ni ka jiꞌi ja ka yiꞌi chii ñuꞌu vi ndatekui, savai ja vi kotekui nikuii nikani, te sava kai ja vi tnaꞌi jakanoo, ja vi koi in nuu ioo ndevaꞌa ka nikuii nikani. 3 Te ñayiu ndichi vi koyeꞌi, nagua yeꞌe ndika andivi. Te ñayiu ka kaxtnoꞌo ichi ndaa, vi koyeꞌi na kuinio kimi nikuii nikani. 4 ’Su maa ron, vi Daniel, tavaꞌa maa ron ini anu ron tnoꞌo yaꞌa, te ndakasi liuru yaꞌa na kondesi maa, guaa ndee kiuu sandiꞌi. Chi kuaꞌa ñayiu vi kunui yaꞌa yun, kiꞌinkuei vi ndukui ja vi junkuiꞌnu guaꞌa ka ini tnoꞌo ndichi ―kachi ya. 5 Yun te ni jini tuku maa san ja kuu san Daniel, uu ka tee ka nukuiin yuꞌu in yute, in de jioo yaꞌa, te inka de jioo yun. 6 Te jiñaꞌa in tee yun nuu tee niꞌnu saꞌun vii ndevaꞌa ja kuu lino, ja nukuiin de siki ndute ñuꞌu yute yun: ―¿Na kiuu guaa skunkuu ja koo javii ndevaꞌa yaꞌa? ―jiñaꞌa de. 7 Te ni onini san ni kaꞌan tee niꞌnu saꞌun vii ndevaꞌa ja nukuiin siki ndute yute yun. Ni kaneꞌe de ndaꞌa kuaꞌa de vi ndaꞌa satni de ichi andivi, te ni kee yuꞌu de nuu ia teku nikuii nikani, te kachi de: ―Nuu uni kuia yosava, te skunkuu ndiꞌi yaꞌa, nuu vi junkuiin ja vi xnaa jandakui ñayiu ñuu ia Dios ―kachi de. 8 Ni onini san tnoꞌo ni kaꞌan de, su tu ni junkuiꞌnu ini san. Yun te ni jikan tnoꞌo san de:  

 

 

 

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015

1175 ―Jitoꞌo san, ¿naxa kaa ja kokuu nuu skunkuu ndiꞌi yaꞌa? ―jiñaꞌa san. 9 Te kachi de: ―Kuaꞌan ichi maa ron, Daniel, chi ndesi tnoꞌo yaꞌa vi koo vaꞌa guaa ndee na kenta kiuu sandiꞌi. 10 Te kuaꞌa ñayiu vi yaꞌa nuu tnundoꞌo, te vi nduvii ja vi ndee vi nduyayai. Su ñayiu kueꞌe, chi vi kosaꞌa ni mai jakueꞌe, te ni in ñayiu kueꞌe yun, ma vi junkuiꞌnu ini. Su ñayiu ndichi, chi vi junkuiꞌnu ini.  

 

Daniel 12

11 Te

ndee kiuu ja vi kindee ja ka soko ñayiu in kiuu in kiuu, vi guaa ndee kiuu vi kani in chuꞌchi tneꞌe ndevaꞌa nuu veñuꞌu, te yaꞌa in mil uu ciento kuun xiko uxi kiuu. 12 Su na taꞌu na ndetu ñayiu ndetu kaꞌnu ja kentai in mil uni ciento oko xaꞌun kiuu. 13 ’Su maa ron, Daniel, kaka yutnu ron guaa ndee kiuu kuu ron, te ndatatu ron. Te kiuu sandiꞌi, te ndateku ron ja niꞌi ron in ja kutaꞌu ron ―kachi de, ni tee Daniel.  

 

©Liga Bíblica Internacional, 2015