hemen gatoz

57

Gelaburuak Sortzen ikasbatuaz: “Haize berritu” gogoeta Agenda 21 Ingurugiro lanak Laubidietan Paula Casares: Euskara etxetik Sexista ez diren joko eta jostailuak Inauteriak Haur Hezkuntzan Pedagogia mailaz maila

2013ko negua LANGILE ikastola

editoriala

Ingurua nahasia dabil. Ekonomi mailako krisia. Eskuineko gobernuen erabaki murriztaileak. Batzuk gosez eta denon diruz banketxeei laguntzen. Etxebizitzen desjabetzeak… Nola ez, bada, gizartean ezkortasuna nagusitzen ari da. Baina eskolakon badugu esparru nagusi bat, guztiz ukitua dagoena: EUSKARA. Jabetu beharko genuke diruen eta ideologien gainetik dagoela. Geure esku eta merkemerke dagoela laguntza erraldoia ematea. ERABILTZEA. Guk eta gure ingurukoek. Gazteleraz egiten badigute, guk euskaraz erantzun. Euskal Herriko edonora goazela ere, lehen agurra euskaraz egin dezagun… Hau guztia gure eguneroko inbertsioa izan dadila. Horretaz gainera, datozen aste eta hilabeteetan herrian EUSKARAREKIN lotutako hainbat ekitaldi egongo dira: KORRIKA eta BERRIA eguna, esate baterako. Aprobetxa dezagun horietan parte hartzeko, korrika egiteko, dantzatzeko, tragoxka bat hartzeko, lagunartean gozatzeko… Eta festa horiek aprobetxa ditzagun EUSKARAZ aspertu arteko hitz-aspertuak egiteko. Bejondeigula bai guri, eta baita gure EUSKARARI ere!!

HEMEN GATOZ

UDA 2012

2. EDITORIALA 3. AURKIBIDEA 4. GELABURUEN TXOKOA 6. BATZORDEAK Sortzen Ikasbatuaz 8. AGENDA 21 10. INGURUGIRO LANAK LAUBIDIETAN 14. EUSKARA ETXETIK Paula Casares 16. BERDINTASUNA Sexistak ez diren jostailuak 18. INAUTERIA HAUR HEZKUNTZAN 20. PEDAGOGIA MAILAZ MAILA

La crisis económica y sus consecuencias están repercutiendo seriamente en todos los estamentos de nuestra sociedad. Pasando a un nivel más cercano, el mundo del EUSKERA es uno de los que los recortes están sufriendo, tanto a nivel de ayudas, como de utilización a nivel cotidiano, siendo esto último responsabilidad de cada uno de nosotros/as. Será labor de tod@s participar y apoyar las diversas actividades que en los próximos meses se organizarán en Hernani ( Korrika; Berria eguna…) , así como utilizar nuestro idioma siempre que podamos, en cualquier lugar y situación.

2

57. zenbakia. 2013ko otsaila

hemen gatoz

3

gelaburuak GELABURUETAKO BATZORDEAREN OSAKETA Aurtengo helburua ekipo guztietan, gelaburu bat ziurtatzea eta, ahal dela, gela bakoitzean bat egotea izango da. Gaur egun 27 gelaburu daude eta hiru koordinatzaile: HH2 Osaturik 4 HH3 Osaturik 3 HH4 Bat dago (Beste bi falta dira) HH5 Osaturik LH1 Osaturik LH2 Osaturik LH3 Bi daude (beste bi falta) LH4 Bi daude (beste bi falta) LH5 Bat dago (beste hiru falta) LH6 Bi daude (beste bat falta)

Garbiketa arazoak 2012ko aurrekontuen murrizketen ondorioz Udal zerbitzu batzuetan ere murrizketak izan dira. Horien artean, garbiketa zerbitzuan.

Koordinatzaile taldea: Aritzek (HH4), Begok (LH5) eta Nereak (HH5) parte hartuko dute taldean ikasturte honetan.

Ikastetxeetan hauek izan dira murrizketak: - Elizatxon, berdin (Gabriel Zelaia hutsik) - Urumea-Elkanon, duen erabileraren ondorioz, langile bat - Txirritan, ordu bat gutxiago Auzo-udala egiteko. - Langileko Laubidietan, eguneko ordu beteko murrizketa - Euskaltegia (HABE) - EPA.

GURASOEN PARTE HARTZEA Ikasturte honetan geletatik datozen ekarpenak areagotzen ari dira eta poztekoa da. Bestalde, gurasoen parte hartzea indartzeko lan bat burutzen ari da gelaburuen taldean, beste eremu batzuetan ere gurasoen presentzia areagotzeko.

Eraikin berria dela eta, ratioak handitzen zirela aipatu zen udaletxean (m2 gehiago zeuden eta astean bost ordu gutxiago). Murrizketak direla eta, adibidez, kontserje etxeko garbiketa egiteko zailtasunak zituzten langileek, eraikin berriko goiko azken pisua (ganbara) ez zuten garbiketa enpresan aurreikusia eta ezin zen garbitu, …

2012/2013 IKASTURTEA: 1. HIRUHILABETEKOA Aurtengo ikasturtea hasi denetik, zenbait batzordetako kideak pasa dira gelaburuetatik batzorde bakoitzaren egitasmoaren berri emateko: Kirol batzordea, Euskara batzordea, Pedagogia batzordea, Ekintza batzordea eta Azpiegitura batzordea. Gurasoen parte hartzearen garrantzia (Ekintzan HHkoa falta da, Pedagogian ez da behar; Jangelan, Azpiegitura eta Kirol batzordeetan falta )

Gaur egun arte pausu desberdinak eman izan dira (udalarekin hitz egiten zen bitartean): - Hasieran lehentasunak jarri ziren: ikasleek erabiltzen zituzten eremuak, zaborra eta komunak. - Eraikin berriko goiko pisua guraso eta irakasleen artean garbitu zen bi astetan (zerbait lortu arte). - Astero zikinkeriaren eta egoeraren argazkiak bidaltzen ziren.

Laubidietako patioak irekiak uzteko arazoak Aurreko urtean, sartzen zirenak arazoak sortzen zituzten. Alde batetik, kirol eremuko ateak 17:45an ixtea erabaki zen, Eskolaz kanpoko jarduera ondoren; aldiz, hegaztien aldeko ate txikia, betiko moduan, 18:00etan. Aurten, udaltzainek jarraipena egiten ari dira eta bai astean zehar, bai asteburuetan inspekzioak egiten dituzte. Gaur arte, erabilpen arduratsua ikusi dute bakarrik. Erabilpen desegokiren bat ikusiz gero identifikazioa egingo dute.

4

Eraikin berriko obrak Espazio arazoak ekiditeko, ikastolako fondotik ordainduz, eraikin berriko ganbara egokitu egin da, joandako udako oporretan. Bertan, LHko 5. mailako gela bat eta ingeleseko gela egin dira.

57. zenbakia. 2013ko otsaila

Neguko oporrak pasa eta gero ratioen azterketa egin dute eta bi aldaketa sortu dira: - Hernaniko HLH ikastetxetan ratio berdina erabiliko dute. - Garbiketa egiten duen langileen kopurua ez da aldatzen. Lanpostuen berrantolaketa burutu dute. Ondorioz, Laubidietan, alde batetik, murrizketa ordu erdiko izango da ordu batekoa izan beharrean; bestetik, langileen lan antolaketa aldatu dute. Honen jarraipena udalak izendatutako pertsona batek egingo du.

COMPOSICION DE LA COMISION El objetivo de este año será conseguir que exista un gelaburu en cada curso, y a poder ser, uno en cada aula. A día de hoy la comisión está formada por 27 personas y tres coordinadores. HH2 Completo-4 HH3 Completo-3 HH4 1 (faltan 2) HH5 Completo LH1 Completo LH2 Completo LH3 2 (faltan 2) LH4 2 (faltan 2) LH5 1 (faltan 3) LH6 2 (falta 1) Coordinadores: durante este curso formarán parte de la coordinadora Aritz (HH4), Bego (LH5) y Nerea (HH5). PARTICIPACION DE PADRES Y MADRES Este año ha aumentado el número de aportaciones realizadas desde las aulas, cosa que es de agradecer. Por otro lado, se está llevando a cabo un trabajo dentro de la comisión para fortalecer y aumentar la participación de los padres y madres en la ikastola. CURSO 2012/2013: PRIMER TRIMESTRE Desde el inicio de este curso son varias las comisiones que han acudido a nosotros para informarnos de sus proyectos: deportes, euskara, pedagogía, actividades e infraestructuras. Necesidades de participación en las distintas comisiones: en la comisión de actividades falta un padre o madre de HH, en pedagogía no hace falta, y en comedor, infraestructuras y deporte se necesita gente. Problemas surgidos por mantener abiertos los patios de Laubidieta El pasado año hubo problemas con el uso que le daba cierta gente que accedía a ellos, y se decidió cerrar las puertas a las 17:45. En el caso de que hubiese extraescolares, la puerta de la zona de las aves se cerraba a las 18:00. Este año los municipales están realizando rondas de inspección entre semana y los fines de semana. Hasta la fecha sólo se ha detectado un uso responsable de las instalaciones. En caso de encontrarse con problemas, procederán a la identificación de los usuarios.

Obras en el edificio nuevo Con el fin de solventar los problemas de espacio se ha procedido a la adecuación durante las vacaciones estivales de la última planta del edificio nuevo. El gasto se ha cargado al fondo común de la ikastola y se han construido una aula para LH5 y el aula de inglés. Problemas con la limpieza Como consecuencia de los recortes de los presupuestos de 2012, se han realizado recortes en algunos servicios municipales. Uno de ellos ha sido el servicio de limpieza. Estos han sido los recortes en cada centro: - Elizatxo: siguen igual (se ha cerrado Gabriel Zelaia) - Urumea-Elkano: teniendo en cuenta el uso actual, un trabajador. - Txirrita, una hora menos. - Laubidieta: una hora menos al día - Euskaltegia (HABE) - EPA. Se informó al ayuntamiento de que nuestro ratio había aumentado con el edificio nuevo (hay más m2 y 5 horas menos a la semana). A consecuencia de este recorte se produjeron varios problemas: problemas para limpiar la “casa del conserje”, la empresa de limpieza no tenía prevista la limpieza del último piso del edificio nuevo y no se podía limpiar, … Los pasos dados mientras se seguía negociando una solución han sido: - En un principio se dio prioridad a las zonas usadas por el alumnado, la basura y los baños. - Durante dos semanas padres, madres y profesorado se ocuparon de la limpieza del último piso del edificio nuevo (mientras se negociaba) - Semanalmente se han enviado fotos de la situación de la limpieza y zonas sucias. A la vuelta de las vacaciones de invierno, procedieron a un estudio de los ratios y se han realizado dos cambios: - En todos los centros de Hernani de HLH se usarán los mismos ratios. En Laubidieta en lugar de una hora diaria menos será media hora diaria menos. - No cambia el número de trabajadores y trabajadoras, pero se ha realizado una reorganización de los puestos. Una persona nombrada por el ayuntamiento será la encargada del seguimiento de estos nuevos cambios.

hemen gatoz

5

Batzordeak SORTZEN-IKASBATUAZ ELKARTEA Haize Berritu!, gogoeta prozesua

Proceso de reflexión: Haize Berritu!

B

L

ere osotasunean sare publikoko ikastetxeak hartzen dituen erakundea gogoeta prozesu batean sartu zen ikasturte honetan. Ikasturte honetako helburu nagusiena beraz, herri honek dituen hezkuntza beharrei erantzungo dion elkarte sendo bat sortzea izango da. Horretarako egitura guztia barne gogoeta batean murgilduko da. Barne eztabaida bat zeinetatik indartuta aterako garen oinarriak argi eta lanerako prest. Garai berrien inguruko hezkuntzaren gogoeta orokor bat. Izan ditugun hutsuneez jabetu eta aurre egiteko aldaketak egin, erabakiak hartu. Egungo garaira egokitu behar dugu. Helburuak berrikusi, lan-ildoak definitu eta hauek aurrera atera ahal izateko funtzionamendua berritu behar dugu. Euskal Eskola Publiko Berria egunez egun eraikitzen joateko hezkuntza komunitatearen indar metaketa eta saretzea ahalbideratuko duen elkarte berritua. Euskal Herriko edozein txokotako pertsona orori, Hezkuntza komunitate eta herriari lan egiteko aukera eskainiko dion elkartea.

Haizeberritu! Gogoeta prozesua Egoeraren azterketa eta gure elkartearen ibilbidea ikusita egoera berrira egokitzearen beharra inoiz baino nabarmenagoa da. Bizi dugun errealitateari aurre egin eta eraldaketarako motore izango den elkarte sendo baten beharra agerian dago eta hori izango da gogoeta honen bidez aurrera eramango dugun ibilbidea. Gogoeta prozesua bera hiru bloke nagusietan gauzatuko da

6

57. zenbakia. 2013ko otsaila

eta bloke bakoitzak bere eztabaida metodologia propio izango du:. 1.- Hezkuntza Sistema Propioruntz, Euskal Eskola Publiko Berria Lehenengo bloke honetan gure oinarri ideologikoen inguruko hausnarketan murgildu gara. Gure elkarteak oinarri gisa urtetan zehar izan dituen ildoak aztertzea ea gaurkotzea izan da helburua.

Garai berrien inguruko hezkuntzaren gogoeta orokor bat. Izan ditugun hutsuneez jabetu eta aurre egiteko aldaketak egin, erabakiak hartu. Egungo garaira egokitu behar dugu. Helburuak berrikusi, lan-ildoak definitu eta hauek aurrera atera ahal izateko funtzionamendua berritu behar dugu.

2.- Ikastetxearen egitura eta antolaketa: parte hartzailea eta autonomian oinarritua Askotan aipatu izan dugun bezala, asko dira gure herrian inposaketen gainetik aurrera eramandako hezkuntza esperientziak. Horiek oinarri hartuta etorkizuneko helburu dugun proiektu hori errealitate izateko eskola baten ezaugarritzea izango da xedea. Autonomian oinarritua, hezkuntza komunitatearen parte hartzea sustatuko duena eta kokatua dagoen herriarekin lotura estua izango duena. 3.- Elkartearen antolaketa eta funtzionamendua Bizi dugun egoerari aurre egin eta eraldaketa posible egingo duen elkarte sendo bat behar dugu. Hau da, aurreko bi blokeetan aipatutako edukiak jorratzeko ahalmena izango duen egitura. Zentzu honetan ezinbestekoak izango dira elkarteko kideen bizipenak eta ekarpenak. Egungo akatsetatik ikasi, autokritika gauzatu eta hezkuntza komunitateko kideen beharrei erantzuna emango dien egitura berria martxan jartzea izango da egitekoa.

a asociación en la que todos los miembros de las escuelas de la red pública forman parte, se encuentra en un proceso de reflexión durante este curso. Nuestro objetivo para este año será crear una asociación que responda a las necesidades educativas que tiene nuestro pueblo. Tenemos que actualizar nuestro trabajo. Una reflexión general sobre la educación hoy en día. Percatarnos de las carencias que hemos tenido y tomar decisiones y realizar cambios para superarlos. Revisar los objetivos, definir las líneas de trabajo y renovar el funcionamiento interno para poder llevarlas a cabo. Necesitamos una asociación renovada que posibilite la acumulación de fuerzas de la comunidad educativa para ir construyendo día a día la Nueva Escuela Pública Vasca.

Nuestro objetivo para este año será crear una asociación que responda a las necesidades educativas que tiene nuestro pueblo. Tenemos que actualizar nuestro trabajo.

Haizeberritu! Proceso de Reflexión Necesitamos una asociación fuerte que sea capaz de hacer frente a la realidad que estamos viviendo en este momento, y que sea motor de cambio. El proceso se va a dividir en tres grandes bloques y cada bloque tendrá su metodología: 1.- Hacia un sistema educativo propio, la Nueva Escuela Pública Vasca En este primer bloque nos hemos centrado en la reflexión sobre nuestros pilares ideológicos. El objetivo ha sido analizar y actualizar las líneas que hemos marcado durante estos años, y adaptarlas a la nueva situación. 2.- Organización y estructura de los centros educativos Tal como hemos comentado en otras ocasiones, muchas son las experiencias educativas que superando el marco de imposición se han llevado a adelante. Tomándolas como referencia, el objetivo será crear un modelo de escuela para el que analizaremos diferentes cuestiones (autonomía de centro, participación, funcionamiento interno, vínculos con el pueblo en el que se encuentra la escuela,… ). 3.- Organización de la asociación Necesitamos una estructura que posibilite trabajar los contenidos que se mencionan en los dos bloques anteriores.

hemen gatoz

7

Pedagogia gaiak

Eskola Agenda 21

2011-2012

Biodiversidad e interculturalidad

E

ste curso continuaremos con algunas de las actividades y observaciones y veremos sus resultados: abriremos las cajas nido, los refugios de murciélagos, observaremos el riachuelo… Por otro lado, este otoño hemos traído dos tortugas terrestres, ya que los de 4.curso no tenían una responsabilidad concreta. Hemos preparado un espacio para ellas detrás de la jaula de los pájaros. Ahora están hibernado y la próxima primavera veremos como están y aprenderemos a cuidarlas. Este curso además de la diversidad natural, queremos trabajar el tema de la interculturalidad, la diversidad de culturas, etnias, razas, idiomas y como nos relacionamos con todas ellas, como nos las respetamos…. El curso pasado los de 4º nivel hicieron un trabajo sobre el tema en la ikastola y este año profundizaremos en él: como acogemos a los nuevos alumnosas, a los emigrantes, a los diferentes, si queremos aprender algo de ellos, si les ayudamos…

Bioaniztasuna eta kulturartekotasuna

I

kasturte Honetan aurrekoan hasitako zenbait ekintza eta behaketei jarraipena emango diogu eta zein eragin izan dituen ikusteko aukera izango dugu. Hara nola ,jarritako txori kaxak, saguzar habiak, bisitaririk izan duten ikertuko dugu. Bestalde, 4. mailako ikasleentzat txoko eta ardura berri bat prestatu dugu: lurtar dortoken zaintza. Bi dortoka txiki ekarri ditugu, 3 urtekoak eta orain lozorroan badaude ere, udaberrian esnatzerakoan, txorien kaiolan dagoen atzealdeko eremuan kokatuko ditugu. Beraiek nola zaindu ikasiko dugu eta ea urte askotan gurekin dauden! Aurtengo ikasturtean, bizidu-

8

57. zenbakia. 2013ko otsaila

nen aniztasunaz gain, kultur, hizkuntza eta etnia ezberdinen aniztasuna aztertuko dugu eta gure eskolan horren alde zer egiten dugun. Aurreko ikasturtean 4.mailako ikasleek kulturartekotasunaz egindako lanean sakonduko dugu eta denok horri begira eta adi jarriko gara: nolako harrera egiten diogu ikasle berriei?, atzerritarrei?beraietaz zerbait ikasteko prest gaude?laguntzen diegu?... Hala, inauterietan maila batzuk gai hori erabiliko dute mozorroak eta dantzak egiteko, beste batzuk ikasturte bukaeran festa bat antolatzea proposatu dute, herrialde ezberdinetako,

jantzi, arte adierazpen, sukaldaritza, ohiturak, hizkuntzak… erakusketa batean bilduaz. Beraz , ideia asko eta erronka politak ditugu aurretik, gure mundu anitz hau, bere osotasunean ezagutzen, zaintzen eta errespetatzen ikasten joateko. Lehenengo lan bezala, maila guztien artean “Txoko Berdea” apaindu dugu eta kultura ezberdinetako argazkiak jarri ditugu eta galtzeko arriskuan dauden zenbait animali ere. 6. mailakoek argazkien ordez, animalien marrazkiak egin zituzten, oso dotoreak denak eta kortxoan denak kabitu ezin zirenez, beraien eremuan ikusgai jarri dituzte.

Carnavales Así, en carnavales algunos utilizaran el tema en sus danzas y disfraces, otros proponen hacer una fiesta-exposición al final del curso, con lo mejor de cada cultura presente en la ikastola, vestidos típicos, arte, gastronomía… Como veis tenemos muchas ideas y desafíos que nos ayudaran a conocer y respetar mejor este nuestro diverso mundo y a la gente que lo habitamos. Como primer trabajo de este curso, hemos renovado el “txoko berde” con la aportación de todos, con fotos de las diferentes culturas y animales en peligro de extinción.

hemen gatoz

9

Pedagogia gaiak Ingurugiro lanak Laubidietan

I

kasturteko lehen Hemen Gatoz honetan, Lehen Hezkuntzako zentroan (Laubidietan) ingurugiroarekin lotuta lantzen ditugun zenbait lan aurkeztu nahi dizkizuegu. Joan zen ikasturte (20112012) bukaeran prestatu genuen lan hau, eta zuei azaltzeko denbora izan ez genuenez, hona hemen orain gure azalpena. Hezkuntza proiektua da eskola komunitatearen jardunari norabidea ematen dion testu kontsentsuatua. Oinarrizko testu honetan ikastolaren identitate ezaugarriak aipatzen dira. Hauetako bat metodologiari dagokio, eta honako hau irakur dezakegu bertan: Eskola etengabeko ikerketa leku izango da. Garrantzizkoa, pentsamendu zientifikoa lantzea da, eta Hezkuntza Proiektua aberastuko duten zenbait pedagogi berrikuntza

bildu eta bereganatzeko guztiz irekia agertuko da. Pentsamendu zientifikoaren ezaugarri nagusietako bat metodo zientifikoa da, ikerketa gidatzen duen metodoa. Errealitatean ematen diren fenomenoen azterketak bere abiapuntua behaketa zuzenean dauka. Errealitate hurbilaren azterketako datuak dira gero gelara eramango direnak papereko lanerako. Eskola bere inguru zehatzean txertatua egongo da. Hormen itxitasuna apurtuz, errealitatearen bila kalera irtengo da, gure esperientzia aberastu eta osatze bidean jarri dezaketen zenbait bitarteko nahiz guraso eta herritarrei ikasgelak zabalduz. Oinarri hauei jarraituz, gure eguneroko praktikan, beste askoren artean kokatzen dira

Aitzurra gehiegi jaso gabe… Lan gogorrak taldean hobeto!

10

57. zenbakia. 2013ko otsaila

azalduko ditugun lan hauek, ohitura ontzat dauzkagunak, eta jarraitu eta indartu nahi ditugunak, geure eskolako ezaugarri dira eta. Laubidietako inguruak aukera ezin hobea eskaintzen digu gure lan hauek egin ahal izateko. Zabalera mugatu batean hainbat espazio ezberdin topa ditzakegu. Espazioen aniztasun honetan ikasleek jolas librerako aukera zabala aurkitzen dute, eta gainera, hemen aipatuko ditugun jardunak egiteko modua. Maila guztietan egindako lanetan helburu hauek lantzen ditugu: lehenik ikasleengan egunero jasotzen dituen inguruarekiko ardura landu nahi da, jolaserako den inguruaz, gure lanaren bitartez jabetu; bigarren, lan kooperatiboa, bai ardura eta bai lana kolektiboak dira, guztionak; hirugarren, proiektu bakoitzaren berariazko eduki eta ikaskizunak barneratzea.

AURTENGO LAN ETA PROIEKTUAK LH1 Lorategiak eta belardiak izan dira aurtengo lana mailan. Hasteko, eta Agenda21-en barruan, ikasle guztien arteko diagnosia egin zen, eta denon artean adostu genuen beharrezkoa zela zerbait egitea. Besteak beste, gure ingurua edertuz bertan egunero gabiltzanak hobeto sentitzeko. Ikasleen hitzetan: “zoriona ekarriko digute loreen kolore eta usainak.” Lehen lana gure eremua eta bestelako lorategi zein belardiak planoan kokatzea izan zen; eta, ondoren, zein lan egin behar ziren adostea. Lanak hasi genituen, eta, ikusitako guztiak egin izan ez dugun arren, hauexek dira burutu ditugunak: • Kimaketa eta leku ezberdinen garbiketa. • Lorategi eta harri tarteetan belar txarrak kendu eta lurra jorratzea. Ondoren, bildutako belar eta hondakinak konpostatzeko bildu. • Lorategietan lurra gehitu eta ongi jorratu. • Denboraldiko loreak landatu, gutxienez ikasle bakoitzak bana. • Ikasturteak dirauen bitartean sortzen diren belar txarrak kendu, eta landareak ureztatu. Ikasle guztiek hartu dute parte lanetan, hamarreko taldetan ordu erdiko saioak eginez, eta lan ezberdinak burutuz. LH2 Erreka izan da maila honetako ardura. Urtean zehar, beharren eta sasoiaren arabera, lan ezberdinak egin ditugu errekaren inguruan: • Errekaren garbiketa lehenik. Hosto eta gai organikoak beharrezkoak dira errekan; eta, erabat garbitu gabe, batzuk kendu ditugu. • Arrainak elikatzeko, txandaka aritu dira.

Uzta oparoa izan zen udazkenean.

• Errekaren bigarren zatian, igelak, uhandreak eta uretako landareak jarri dira. Eta azken aldian, uhandreak ugalketan hasiak daudela behatu dugu. Igel bakarra dago oraingoz, laguna falta ugalketarako… LH3 Hegaztien zaintza eta ikerketa izan dira aurten maila honetan egin direnak. Aurreko urteetan, hagazti gripea zela eta, hegaztirik gabe egon gara Laubidietan. Aurten, berriz, guraso baten laguntzaz, oiloa eta oilarra, antzar parea eta zisne parea izan

ditugu. Esan beharrik ez dago leku erakargarria dela orain handik pasatzen denarentzat, eta ikasleek ere kontenplazio une lasaiak egiten dituztela bertan. Hauek dira 3. mailan egin dituztenak: • Urmaeleko hegaztiak: ahateak, antzarak, oiloa, oilarra, beltxargak... Hauen zaintza lanak banatu ditugu neskamutilen artean. • “Punki”ren ardura ere hartu da (gelaka zainduz). • Urmaelean askatu behar diren hegazti-kumeen egokitzapena gelen inguruan zainduz gauzatu da.

hemen gatoz

11

Pedagogia gaiak

Elkarlanean baratzeko teknikak ikasten.

Egin diren hainbat jarduera osagarri: • Ikastetxe barruko hegaztiak eta euren eremuak ezagutu eta aztertu egoera hobetzeko. • Urmaelaren ingurua aztertu, eta garbiketa lanak bideratu. • Aitona aditu batek hegaztiei buruz zekiena partekatu zuen ikasleekin: ikastolako kaiolan dauden hegazti txikien ezaugarriak jakinarazi zizkigun; hegaztien ugalketa ohiturak; biskarekin nola harrapatzen diren; eskolako eremuan bizi diren usapal bikotearen kontuak... • Hegaztien udazkeneko pasea ikusi (uso-pasea, ahateak...) • Eskola eremuan eta itxituretatik (libre dabiltzanak) kanpo dauden hegaztiak ezagutu. • Plaiaundira txangoa egin. • Ikasle batek kalean topatutako gari berdantza-kumea zaindu ondoren, eskolan askatu. • Nidalak zuhaitzetan zintzilikatu, hegaztiek habiatzat har zitzaten, eta horien jarraipenaren konpromisoa hartu.

12

57. zenbakia. 2013ko otsaila

• Agenda 21eko lanari lotuz, Udalari herrian zehar nidal gehiago jartzeko eskatu diogu, eta landare inbaditzaileak kentzeko boluntarioen egun bat antolatzea, hegaztien ingurunea hobetzeko. LH4 Maila honetan ez dugu aurten ardura eta lanik hartu. Hasieran untxien zaintza genuen pentsatua; baina, antolaketa zailtasunak eraginda, utzi egin behar izan dugu proiektu hau. Datorren ikasturteari begira, gure inguruan txerta daitezkeen lehorreko dortoka pare bat eskuratu nahi dugu. Kanpoko espezie inabasiboak saihestu, eta neguan ongi molda daitekeen espezieren batekoak nahi ditugu ekarri. LH5 eta LH6 Baratzea eta negutegia dira 3. zikloko ardurak. Berriro ere espazioa aipatu behar, oso zabala izan gabe lan hauek aurrera eramateko aukera ematen diguna. Zailtasunak egon direnean, antolaketari lotuak izan dira, besteak beste irakasle arduradun finko bat ez izatea, edo egural-

diaren gorabeherak. Ikasle kopuru handiak asko zailtzen du ikasle guztiekin lan egin eta irakasle arduradunaren presentzia prestaketa eta gelako ondorengo lanetan. Hauek dira jarduera honetan landu nahi ditugun helburu orokorrak: • Ingurumena sistema gisa ulertzea, elementu fisikoak eta gizarte jardueraren arteko harremana aztertuz. • Naturan gertatzen diren femomenoak hobeto ulertzea. • Talde jardueretan trebatzea, erantzunkizuna, lan banaketa eta elkartasunezko jokabideak bultzatuz. Urtero, gehiago ala gutxiago, hauek dira egiten ditugun lanak: • Baratzea prestatu, belarrak kendu, arbak erretitatu, lurra jiratu eta zolua txaflatu, ongarria bota eta motoaitzurrarekin lurra maneiatu. • Erein eta landatu, eta landatutakoa zaindu, belarrak kenduz eta ureztatuz. • Uzta bildu eta saltzeko moduan txukundu, etxeetara iristen den produktua, norberak landua denean, sortzen duen estimuarekin. • Tresneria eta lanabes ezberdinak erabili eta ezagutu. Baratzeko jardunean beharrezko diren prozedurak ikasi. • Hazi eta landare ezagunenak aztertu eta ikasi.

Trabajos en el entorno de Laubidieta

E

n este primer ejemplar del curso de Hemen Gatoz queremos mostrar los trabajos que tradicionalmente, en mayor o menor medida, realizamos en el entorno de Laubidieta. Este trabajo lo preparamos a finales del curso pasado (20102011), y al no tener tiempo para presentároslo, hemos decidido publicarlo ahora. El proyecto educativo del centro es el texto consensuado por la comunidad escolar que rige el funcionamiento de toda nuestra actividad. Una de las señas de identidad de la ikastola hace referencia a la metodología: La escuela será un lugar de continua investigación. Lo importante es desarrollar el pensamiento científico, y el proyecto educativo estará abierto a recibir aquellas innovaciones pedagógicas que enriquezcan dicho proyecto. El método científico tiene su punto de partida en la observación de los fenómenos a

investigar. Los datos obtenidos a partir de esta observación de la realidad próxima se analizarán y ordenarán en el aula: La escuela se integrará en su entorno concreto. Saldremos al exterior de las aulas en busca de la realidad, haciendo uso de los recursos que enriquezcan nuestra experiencia, y abriendo las aulas a las familias y al pueblo. Laubidieta nos ofrece la posibilidad de llevar adelante estos trabajos, pues los alumnos de distintas edades pueden jugar libremente en sus diferentes espacios, sin invadirse mutuamente. Estas actuaciones van muchas veces paralelas a las propuestas que llegan del proyecto “Agenda 21”. PROYECTOS ACTUALES Al inicio de todos estos proyectos, se hace un diagnóstico de la situación, para posteriormente decidir cuáles serán los pasos a seguir.

LH1 se encargará del cuidado de los jardines y las zonas verdes. LH2 es responsable del cuidado y mantenimiento del río y de los peces. LH3 hará un seguimiento de las aves, tanto las que hay en la ikastola como las aves migratorias que podamos ver. LH4 se encargará a partir de ahora de las tortugas, y también de algunos pájaros (p. ej. los canarios). Aunque hace algunos años su trabajo era el cuidado de los conejos, en este momento no hay espacio adecuado para ellos, por lo que se ha hecho el cambio. LH5 y LH6 son responsables del invernadero, así como de la huerta. L@s alumn@ disfrutan de estos “trabajos diferentes”, al tiempo que se van concienciando de la necesidad de respetar y cuidar el entorno.

Ikasleek gogoz hartzen dituzten lanak dira gorago aipatutakoak, gelako errutinatik irtetzen laguntzen dutenak eta ikasketa esanguratsuak bideratzen dituztenak guztiak ere. Aurrerantzean sortzen zaigun erronka, antolaketa hobetzea da. Zaila da irakas orduak lan hauetarako lortzea, alderdi horretan ez gaude oso aberats eta (murrizketak, ratioak…). Datozen urteetan proiektu hauekin jarraitzea eta antolaketak dakartzan zailtasunak gainditzea izango da gure erronka.

hemen gatoz

13

Pedagogia gaiak Euskara etxetik

Euskara desde casa ¿

Como podemos ayudar en el proceso del aprendizaje del euskara a nuentros hijos-as? ¿como logramos comunicarnos en una lengua?

2012ko azaroaren 12 Euskara batzordeak antolatutako hitzaldiaren laburpena da. Bertan NUPeko irakaslea den Paula Kasaresek etxekoek euskararen transmisioan duten eragina aztertu zuen.

G

urasook nola lagundu dezaiokegu gure semealabari euskara ikasteko prozesuan? Nola iristen gara hizkuntza batean ondo moldatzera? Edozein haurrak hiru bat urte pasatzen ditu hizkuntza bat jasotzen, eta horren ondoren hasten da hizkuntza horretan mintzatzen. Hizkuntza bat ikastea ez da prozesu erraza. Gurea dela sentitzea oso prozesu luzea da. Haurrarekin gaudenean hizkuntza moldatu egiten dugu. Esaldi motzak erabiltzen ditugu. Mantso hitz egiten dugu. Oso didaktikoa den prozesua egiten dugu. Hori guztia kontuan izanik, edozein familiak lagundu dezake prozesu horretan, edozein delarik ere familia horren hizkuntza tiponomia. Garrantzitsuena da familia horrek lagundu egin behar diola jakitea. Familia euskaldunak pentsa dezake prozesu horretan beraiek egina dutela. Eta familia euskaldunak ez direnak pentsa dezakete haurra ikastolara bidalita nahikoa dela.

Nola lagundu hizkuntza ikasteko prozesuan? Gurasoek ibilbidean, prozesuan, HAURRARI lagundu behar diote. Baina NOLA lagundu? ZER EGINEZ lagundu? Kontuan izanik hizkuntza bat ikastea ez dela kontu akademiko soil bat. Hizkuntza bat ikastea (euskara gure kasuan) haurraren garapen integralean sartzen da. Bere segurtasun pertsonalarekin lotuta dago. • Haurraren elebitasunari buruz bikoteak, aita-amak,

14

57. zenbakia. 2013ko otsaila

hitz egin behar dute. Familia euskalduna izan edo ez PLANIFIKATU egin behar dute. Guraso bezala zein desio duten jakin behar dute; beraien eskuetan erabaki garrantzitsuak dituzte. • Gure gizartea elebiduna da baina hori ez da ez ohiko egoera. Mundu mailan ohikoena da. Mundu mailan 6.000 hizkuntza daude. Eta gurasoek euskara jakin ez arren familiak elebitasun goiztiarrerako aukera onak dira. • Gure gizarteko hizkuntzak (euskara eta gaztelania) soziolinguistika ikuspegitik ez daude egoera berdinean. Desoreka hori kontuan izanik, konpentsazioa egin behar da. Familiak zein hizkuntza dagoen ahulago baloratu behar du. Baina eskolak ezin du dena egin eta hori gurasoek jakitea oso garran-

Haurrak hizkuntza bat pertsona batekin lotzen du. Baina helduak beti ez badio hizkuntza berdinean egiten, haurrak azkenean etxeko hizkuntza nagusian hitz egingo dio.

Paula Casares tzitsua da. Haurrak egoera honetaz berehala ohartzen da. Badaki bata eta besteari zein indar sozial lotu behar dion. Badakite euskaldunek gaztelera badakitela. Eta alderantziz, ere bai. • Haurraren ama hizkuntza gaztelania bada lehen hizkuntza sendo bat izan duela ziurtatu diote. Ez du inoiz galduko. Baina elebitasuna bada helburu familiak egin dezaken motibazio lana oso garrantzitsua da. Etxean egin daiteken balio eta jarreren lana ezinbestekoa da. Nola motibatuko ditugu? Familiak ez badaki euskaraz oso garrantzitsua da eskolako gauzetaz adi egotea: zein hitz berri esan duen, zein kanta berri ari den ikasten, entzun duen ipuina zein den…. Etxera ekartzen duen berrikuntza hori jarrera positiboz onartzea, baloratzea, interesa adieraztea euskara etxean sartzea haurrarentzat balio handia du. Haurrengandik ikasteko prest egotea konplizitatea bilatzeko bide polita da, eta haiei asko gustatzen zaie. “Yo no hablo pero qué contenta me pongo cuando lo hablas!” haurrari esatea mezu oso eraginkorra da. Baina badaude bikote asko euskal hiztunak izan arren haien artean euskaraz hitz egiteko ohiturarik ez dutenak. Kasu horietan ohitura aldatzea ez da erraza

El aprendizaje de una lengua no es fácil. Un niño-a al cabo de unos tres años comienza a hablar en esa lengua. Sentir la lengua nuestra es un proceso largo. Sea cual sea la tiponomía de la familia, lo que tiene que saber es que podemos y tenemos que ayudarle en el proceso. ¿Como ayudar en el proceso de aprendizaje de la lengua? La adquisición de una lengua en los niños-as es algo que va unido a su desarrol0lo integral, no es un aprendizaje meramente académico. • La lengua que vamos a hablar con nuestros hijos-as es algo que tenemos que PLANIFICAR. • Nuestra sociedad es bilingüe como gran parte del los países del mundo. A pesar de que los padres-madres no sepan euskara es bueno que

izaten, baina egin daiteke. Gutxika. Adibidez etxeko guztiak afalorduetan elkartzen badira, une hori uharte komunikatibo bihurtzea aukera bat da: afalorduan euskaraz egin. Haurrarentzat guraso bikotearen hizkuntza zein den garrantzitsua da. Haurrak ez du arazorik guraso batekin euskaraz eta bestearekin gaztelaniaz hitz egiteko. Hizkuntza erreferentzi hori betetzen bada denboran mantentzen da. Haurrak hizkuntza bat pertsona batekin lotzen du. Baina heldu horrek beti ez badio hizkuntza berdinean egiten,

sus hijos-as accedan cuanto antes a dicha lengua (mediante cuidadoras, escuelas infantiles…) • En nuestra sociedad el euskara y el castellano no están al mismo nivel, el euskara esta en inferioridad de condiciones, por lo cual tanto en la familia como en la escuela hay que compensarlo. • En las familias castellano parlantes que optan por el bilingüismo para sus hijos-as es muy importante e imprescindible la motivación. ¿Como les motivaremos? Es muy importante que las familias que no saben euskara estén atentas a lo que van haciendo sus hijos-as en la escuela y que valoren positivamente los progresos que van realizando. Es importante la complicidad “¡yo no hablo pero que contento-a me pongo cuando lo hablas!” Hay parejas de euskaldunes que tienen costumbre de halar en castellano entre ellos. Cambiar esta costumbre no es fácil pero se puede hacer.

haurrak azkenean etxeko hizkuntza nagusian hitz egingo dio. Euskara etxekotu Guraso ez euskaldunen kasuan, haurra kultur jardueretara eramatea garrantzitsua da (antzerkia, ipuin kontalaria…) Etxean ere errutina txikiak ezartzea ere komeni da. Adibidez “egun on”, “on egin”, “maitea, laztana, txiki”, “goazen gosaltzera” adierazpideak eguneroko bizitzan txetatzea. Haurra irakurketa-idazketa prozesuan murgilduta dagoenean konplizitatea bilatzeko saiakerak egitea: erosketetako zerren-

Paula Casares Para los niños-as es muy importante la lengua que hablan los padres-madres. Los niños-as no tienen ningún problema en hablar con uno en castellano y con otro en euskara. Pero cada uno manteniendo siempre la misma lengua. Integrar el euskara en la familia Es muy importante que las familias no euskaldunes integren a sus hijos-as en diversas actividades en euskera. Es conveniente integrar pequeñas rutinas, por ejemplo “egun on”,”arratsalde on”,”on egin”,”gosaltzera”… Cuando el niño-a se encuentra en el inicia del proceso de la lecto-escritura es un buen momento para realizar algunas actividades como escribir la lista de la compra, grabar el mensaje del contestador de teléfono en euskera etc. Es importante trabajar el aspecto emocional de la lengua, escuchando lo que nuestros hijos-as nos quieren contar sin darle excesiva importancia a lo lingüísticamente correcto.

da haurraren egin, telefonoaren erantzungailuaren mezua euskaraz grabatu; hozkailuan jartzen diren oharrak euskara idatzi. Haurra jabetzen da euskara ez duela gauza guztietarako, baina etxean bai. Ulermen mailari dagokionez, haurra etxera gauzak kontatuz joaten da. Interesa eta arreta jartzea oso inportantea da. HIZKUNTZA EMOZIONALA lantzea komeni da eta ez EGA. Edozein gurasok egin dezake: “Trasmitir hacer amar haciendo conocer”

hemen gatoz

15

Pedagogia gaiak Berdintasunean jolastu, berdintasunean bizi

J

oko eta jostailu ez-sexisten dekalogo honek, adingabeen oparien hautaketan aholkuak emateko asmoa du. Izan ere, pertsona guztiak berdinak garela eta, aldi berean, pertsona bakoitza desberdina dela da dekalogo honen abiapuntua. Jokoak esanahi berezia hartzen du haurra pertsona sozial gisa hazteko eta heltzeko garaian. Izan ere, haurra hezi, informatu eta laguntzeko tresna ezin egokiagoa baita jokoa. Heziketa eginkizun zail honetan laguntza eskaintze aldera, hona hemen joko, bideo-joko, jostailu eta ipuin ez-sexista hautatzeko hamar proposamen. Eskaintza honek berdintasuna, tolerantzia, errespetua, lankidetasuna eta talde-lana moduko balioak eta jokabideak indartu nahi ditu. Hautaketa edota erosketa aktibo horrek eskatzen du aurrez ezagutzea haurren desioak.

16

57. zenbakia. 2013ko otsaila

Ondoren, haien heziketaren oinarri izango diren balioekin bat egiten duten opariak aztertzea, bilatzea, galdetzea, hautatzea, bultzatzea eta gomendatzea izango da helburua. Horrelako aukeraketa eta erosketa aktiboek saihestu egiten dute publizitatean soilik edota haurren egindako eskaeren zerrendetan bakarrik oinarritzea opariak erosteko garaian. Jolas eta jostailu ez sexistak aukeratzeko dekalogoa 1. Adingabeen eskaerak modu kritiko eta koherentean aztertu. Ez esan baietz eskatzen duten guztiari. 2. Jolas librea eta espontaneoa sustatzen duten jostailuak bilatu. Saihestu batzuk neskentzat eta besteak mutilentzat direneko ideia transmititzen dutenak.

3. Bizitzako eremu ezberdinetan neska-mutilak modu parekidean irudikatzen dituzten liburu, jolas eta bideojokoei buruz galdetu. Ekidin errealitatearen zati bat soilik erakusten dutenak. 4. Pertsonen aniztasuna irudikatzen duten jostailuak aukeratu. Estereotipoak sortzen dituztenak saihestu. 5. Neska-mutilak elkarrengana hurbiltzen dituzten joko eta jostailuak sustatu. Bizkarra eman elkarrengandik banatzen dituztenei. 6. Umeen gaitasun pertsonal eta kolektiboak garatzen laguntzen dituzten joko eta jostailuak aukeratu. Rolak eta jarrerak zuzendu eta pasiboak sustatzen dituztenak ekidin. 7. Parte hartzean eta sentimenduak garatzerakoan berdintasuna sustatzen duten joko eta jolasak hautatu. Portaera jakinak bideratzen dituztenak alde batera utzi. 8. Arazoak modu eraikitzaile, baketsu eta sortzailean konpontzera bideratzen duten joko eta jolasak aholkatu. Saihestu jostailu eta bideojoko bortitz eta sexistak. 9. Jostailuen koloreak aukeratu, ohiturei erreparatu gabe. Saiatu ez aukeratzen kolorea dela-eta neska edo mutilei zuzenduak dauden jostailuak. 10. Aurreiritzietatik aldentzen diren jostailuak aukeratu, baita adin bakoitzari egokituak eta seguruak direnak, eta ingurumena errespetatzen dutenak ere. Araudiak betetzen ez dituztenak baztertu, eta argibideak irakurri. Idatzi hau Donostiako Udalaren Berdintasuna sailak argitaratutakoa da.

Jugar en igualdad, vivir en igualdad

E

ste decálogo para la elección de juegos y juguetes no sexistas pretende asesorar en la selección activa de regalos para menores, partiendo de la idea de que todas las personas somos iguales, y todas y cada una somos diferentes. El juego, por su gran potencial educativo, es el instrumento perfecto para educar, informar y acompañar a nuestras y nuestros menores en el camino para madurar y crecer como personas sociales. Con la intención de colaborar en esa ardua tarea que es la educación, se describen diez propuestas para realizar una selección, y/o compra adecuada, de juegos, videojuegos, juguetes y cuentos no sexistas que potencien valores y actitudes de igualdad, tolerancia, respeto, cooperación y trabajo en equipo. La selección y/o compra activa implica escuchar los deseos de niñas y niños para después analizar, buscar, preguntar,

seleccionar, elegir, fomentar o recomendar aquellos regalos que sean coherentes con los valores en los que queremos basar su educación. La selección y/o compra activa evita tanto guiarse principalmente por la publicidad como basarse únicamente en el listado de peticiones de las y los menores. Decálogo para elegir juguetes y juegos no sexistas. 1. Analiza de manera crítica y coherente las peticiones de las y los menores. Evita decir sí a todo lo que piden. 2. Busca juguetes que potencien el juego libre y espontáneo. Evita los que transmitan la idea de que unos juegos son para niños y otros para niñas. 3. Pregunta acerca de libros, juegos y juguetes donde estén presentes los niños y las niñas, de manera igualitaria, en todos los aspectos de la vida.

Evita aquellos que muestran una realidad parcial. 4. Selecciona juguetes que reflejen la diversidad de cada persona. Evita los juguetes que tiendan a estereotipar. 5. Promueve juegos y juguetes que acerquen a los niños y las niñas cooperando y compartiendo espacios. Evita los que refuercen la división. 6. Elige juegos y juguetes que ayuden a desarrollar todas las capacidades y habilidades personales y colectivas. Evita los que fomentan los roles, así como una actitud dirigida y pasiva. 7. Fomenta juegos y juguetes que promuevan la igualdad en la participación y el desarrollo de sentimientos. Evita los que potencian un comportamiento predeterminado. 8. Recomienda los juegos y juguetes que resuelven los problemas de forma constructiva, pacífica y creativa. Evita juguetes y videojuegos violentos o sexistas. 9. Opta por los colores de los juguetes sin convencionalismos. Evita los juguetes que por su color se asocian solo a niñas o solo a niños. 10. Escoge juguetes libres de prejuicios, adecuados a cada edad, seguros y respetuosos con el medio ambiente. Evita los que incumplan la normativa, comprobando las indicaciones de las etiquetas e instrucciones. Este documento procede del Departamento de Igualdad del Ayuntamiento de San Sebastián.

hemen gatoz

17

Pedagogia mailaz maila Inauteriak Haur Hezkuntzan

G

ogoan al duzue otsailaren zortziko arratsaldea? Inauterietako ostiral gizena zen, eta bazen zer ikusi eta non harritu Hernaniko kaleetan, eta, besteak beste, Gabriel Zelaia plazan. Hango masaiak, sahararrak, inuitak eta tiroldarrak! Hango musika, dantza, algara eta festa zalaparta! Ikastolako Haur Hezkuntzako Inauteri festa zen: “Festa Mundiala”. Laurogeigarren hamarkadan Rafa Lizeaga hernaniarrak asmatu eta aurten Ane Gartziaren ilustrazioekin eguneratutako ipuinaren inguruan garatutako proiektuaren kaleratzea zen. Munduko herri eta etnien aniztasuna gaitzat hartu eta Haur Hezkuntzako irakasle, guraso eta ikasleen artean antolatutako festa. Inauteriak Haur Hezkuntzan Izan ere, gehienok jakingo duzuen bezala, Inauteri Festa da HHko irakasle, guraso nahiz ikasleen kolektiboak elkarlanean batzen dituen eskola jarduera. Horrela, Ikastolaren Hezkuntza Proiektuan aldarrikatzen dugun bezala, herriko festa eta kultur adierazpenekin bat egiten dugu, xumea bada ere, herriko gune batean gure ekarpena egiteko, beti ere ongi pasatzea eta denon parte-hartze aktiboa sustatu asmoz. Festak, noski, luzimendurik handiena inauteri egun horretan baldin badu ere, aurretik jende askoren lan eta ekarpenez osatzen doa, eta bere oihartzuna, nolabait, ikasturtea amaitu arte luzatzen da. Gainera, egun horretan eguraldia erabat aldrebestu delako egiterik izan ez denetan, beranduago egiteko modua bilatu ohi dugu, baina ez dugu errepresentazioa egin gabe uzten.

18

57. zenbakia. 2013ko otsaila

PROIEKTUAREN EZAUGARRI NAGUSIAK: 1.- GAIA Proiektuaren ardatza izaten den ipuin edo gaia ez da inoiz errepikatzen ikaslea Haur Hezkuntzan dagoen urteetan. Bestalde, eta ikasturte honi dagokionez, herriko ikastola guztietan Lehen Hezkuntzako ikasleak Bioaniztasunaren gaia lantzen ari direnez, Haur Hezkuntzan ere, ipuina gai horren

inguruan joan zitekeela pentsatu genuen. Horren ondorioz, mundu mailan kokapen geografiko eta klimatologiko desberdinetan bizi diren etniak izan genituen kontuan. Zehazki, masaiak (sabanan), inuitak (Ipar poloan), sahararrak (basamortuan) eta tiroldarrak (goi mailako mendietan) Hernanira etorri ziren herriko hiru pailazoekin eta Meabe eta Bidebietako neska-mutilekin inauteriak ospatzera.

2.- EUSKARRIAK Proiektu honek hiru euskarri nagusi ditu. Lehena, eta nagusiena, ipuina da. Ipuinaren inguruan lotzen baitira mozorroetako pertsonaiak, eszenifikazioa, testuingurua… Ipuinak liburuxka formatuan agertzen diren testua eta irudi grafikoak ditu. Ondoren, testu hori, entzumen mailako euskarria ere izateko helburuarekin, CD formatuan grabatzen da. Hau da, ipuinari ahotsa jartzen zaio. CDak, bestalde, pertsonaia bakoitzarekin lotura duten kantu edo musika piezak ere baditu. Eta hirugarren euskarria, festa eguna bera da. Aurreko aste eta egunetan egindako lanketa eta prestaketa prozesuari beste urrats bat gehitzen zaio, eszenifikazioa. Ekitaldi hau izango da, gainera, haurraren memorian geratuko den emozioen oroimen nagusia. Aurretik gelan landutako ipuina, kantak, dantzak, mozorroa prestatzea… dena batera eta gurasoen aurrean bete-betean bizitzeko aukera izaten dute.

3.- PARTEHARTZAILEAK Prozesu luze honetan parte hartzen dutenak honako hauexek dira: • Ikasleak: mozorroa prestatzen, ipuina lantzen, entsaioak egiten, eta festan parte hartzen (lehenik guraso batzuk egindako antzerkia ikusten eta ondoren dantzatuz). • Irakasleak: Hauen lana esparru desberdinetakoa da. Lehenik, ipuina aukeratu edo osatzen dute (testua eta ilustrazioa). Ondoren, ikasle taldearekin lantzen dute. Mozorroaren prestaketaren ardura ere badute (nola egin, behar den materialaz hornitu, eta ikasle bakoitzarena izango den mozorroa egin). Gurasoen partehartzea koordinatzeko ardura ere irakasleena da, eta lan hau gehienez bi irakaslek egiten dute. Festa egunean ere ikasleekin batera plazan bertan hartzen dute parte. • Gurasoek bi mailetan hartzen dute parte. Bada talde bat “Antzerki taldea” osatzen dutenak. Boluntario animatzen den

gurasoz dago osatua. Hauek irakasleekin koordinatuz, plazan festa egunean egingo den ipuinaren antzezpena burutzeko ardura dute; baita eszenarioa osatuko duten elementuak prestatu, eszenifikazioa prestatu… Eta gainontzeko beste gurasoen parte hartzea ikasleen mozorroa egiteko elementuren bat ematean eta festa egunean ikusle izatera mugatzen da. • Kantuz Musika Eskolako irakasleak: Hauek hiru lan esparru nagusi dute. Bata, ipuinarekin lotutako entzumen mailako materiala osatzen dute (ipuina eta dagokion musika CD formatuan grabatu). Beste lan esparrua, festa egunean ikasleek zein dantza egingo duten diseinatzea eta ikasleekin musika saioetan entsaioak burutzea da. Eta hirugarrena, festa egunean plazan ikasleen kokapena, parte hartzeko ordena… Azken finean, ikasleen eszenifikazioaren ardura ere badute. • Megafoniaren arduraduna: Alderdi teknikoa da berea. Festa egunean , ikastolako ekipoa

hemen gatoz

19

Pedagogia mailaz maila martxan jarri eta zaintzeko ardura guraso batek burutzen du. Urte askotan bertakoa zen irakasle batek egiten zuen. Gauza sinplea ematen duen arren, nahiko lan ematen du, eta batik bat horretan dabilenari urduritasuna sortzen dio. 4.- DENBORALIZAZIOA Proiektu honek jendaurrean, asko jota, berrogei bat minutuko iraupena badu ere, bere baitan dituen orduak konta ezinak dira. Prozesua udazkenean hasten da. Urriaren amaiera aldera, azaroaren hasieran beranduen jota, gaia erabaki behar izaten dugu irakasleon artean. Horren ondoren, bi egiteko garrantzitsu ditugu: batetik, testua zehaztu behar izaten dugu; eta ia batera, bestetik, marrazkiak eta binetak burutu behar dira (askotan lan horretan gu baino iaioagoa den kolaboratzaile baten laguntzaz). Urtarrila hasierarako ipuinaren testua eta ilustrazio lanak egiten dira. Bitarte horretan gurasoen “Antzerki taldea” martxan jartzen da festa egunean plazan beharko den guztia prest egon dadin. Baita antzerkian parte hartuko duten pertsonaiak definitu eta errepresentazioa nork eta nola egingo duen zehazteko. Urtarrilaren hasieran ipuin eta CDa editatzearen lana egiten da, gela bakoitzak bere ipuin eta CDa inauteri festa baino gutxienez bi aste lehenago eskura izan dezan. Eta horren segidan, gelan eta musika saioetan gaiaren lanketa burutzen da. Teorian azken urratsa festa eguna bera da, baina egia esanda neska-mutilek egun horretatik aurrera ipuinari beste etekin bat ateratzen hasten dira. Irudimena (ipuinaren fikzioa) eta errealitatea (plazan ikusi eta bizi izandakoa) gozamen hutsean bihurtzen dute. Gelako liburutegian duten ipuina, askotan, hurrengo aste luzeetan izaten duten gustukoenena bihurtzeraino.

20

57. zenbakia. 2013ko otsaila

El carnaval en la Educación Infantil

E

l 8 de febrero fue viernes de Carnaval. Esa tarde todos los niños y niñas de Meabe y Bidebieta se reunieron en la plaza Gabriel Celaya (junto a la pista de atletismo) para disfrutar y participar en la representación del cuento “Festa Mundiala”. El tema presentaba la diversidad de pueblos y etnias del mundo y en ella se remarcaba la importancia de la colaboración como valor para superar las dificultades. El cuento representado varía año tras año, por lo que siempre es una actividad que provoca una gran expectativa y emoción entre los niños y niñas. Gracias a la colaboración de muchos padres y madres es posible organizar éste evento todos los años. Su puesta en escena conlleva muchas horas previas de preparación y dedicación. Consideramos que ésta actividad es un ejemplo ligado a la idea que defendemos en nuestro Proyecto Educativo en el que consideramos que es necesario fomentar la participación de la escuela en las actividades culturales del pueblo. Siendo por añadidura una actividad en la que están implicados todos los estamentos de la comunidad educati-

va: alumnos, docentes y padres y madres inmersos en la etapa de Educación Infantil. Características del proyecto Materiales usados en el proyecto: 1. Un cuento creado para la celebración concreta de la fiesta de carnaval. El cuento con texto e ilustraciones se presenta en cada aula, comenzando así el trabajo de elaboración del proyecto en las mismas. 2. Un CD con la grabación del cuento. 3. La representación misma del cuento el día de la fiesta de Carnaval en la que intervienen todos los participantes del proyecto. Tareas realizadas por los participantes en el proyecto: 1. Los niños y niñas preparan parte de su disfraz en el aula y participan bailando al final de la representación el mismo viernes de Carnaval. 2. Los maestros y maestras de E.I. participan en el proceso de elección, preparación y presentación del cuento en el aula motivando al grupo y preparándolo para participar junto a ellos en la fiesta. Ade-

más, organizan el trabajo de confección de los disfraces en el aula. Asimismo, dos docentes asumen las trabajos de organización y coordinación que requiere la celebración de la fiesta de Carnaval. 3. El grupo de teatro formado por padres y madres de la ikastola se reúnen semanalmente durante algunos meses para realizar diferentes tareas: escenario, representación del cuento… Por otro lado, el día de la representación todos los padres y madres del centro acuden como espectadores entusiastas a ver la representación. 4. Las profesoras de la Escuela de Música Kantuz colaboran activamente en los diferentes aspectos del proyecto, tanto en la creación y la grabación del cuento en CD así como en los aspectos de aprendizaje de los bailes que realizan los niños y niñas responsabilizándose además de la organización de los ensayos previos a la celebración. 5. El equipo de megafonía necesario para la celebración de ésta actividad tiene como responsable a un padre voluntario de la ikastola. Es cierto que la representación del cuento y la celebración de ésta fiesta tiene una duración aproximada de unos 40 minutos, es obvio que exige muchísimo más tiempo en su preparación y que ya en noviembre comienzan las primeras tareas de organización. El cuento representado ese día pasa a ser uno de los preferidos en el aula a lo largo de todo el curso y conlleva el recuerdo de la vivencia de una buena experiencia. Desde estas líneas aprovechamos para agradecer a todas aquellas personas que colaboran en la realización de ésta fiesta pues gracias a su aportación es posible realizarla año tras año.

hemen gatoz

21

Pedagogia mailaz maila

LH2

LH1 Pasa den urriaren bukaeran 1. mailako ikasleak Zugarramurdira joan ginen bi egun pasatzera. Eguraldia lagun, Zugarramurdiko herrian zehar ibili ginen, bertako txoko eta eraikin ederrak ezagutzen. Hango sorginek gonbidatuta, bertako kobazuloa bisitatu genuen, eta akelarrea non eta nola egiten zuten azaldu ziguten. Graxiana aterpean bi egun pasatu ondoren, konturatu gabe iritsi zen etxera itzultzeko eguna. Autobusean, lokuluxka eta kantaldi artean heldu ginen Hernanira. Oso ondo pasatu genuen denok elkarrekin! Lehen mailako ikasle eta irakasleak. A finales de octubre, las alumnas y los alumnos de 1er curso fuimos de excursión dos

22

57. zenbakia. 2013ko otsaila

días para conocer Zugarramurdi. Paseamos por el pueblo y sus alrededores, y también visitamos sus famosas cuevas.

Pasamos dos días estupendos en el albergue Graxiana; y, sin darnos cuenta, llegó la hora de la vuelta.

Beno, konturatu baino lehen, Gabonen atarian gaude; eta, beti bezala, lanez gainezka!!! Oraingo honetan ohikoari gehitu behar dizkiogu martxan jarri ditugun tailerrak eta saio bereziak. Batetik, gurasoei esker, eskulanen eta jolasen hamar tailer ditugu ostiral arratsaldetan. Bestetik, ostegun arratsaldetan balizko talde berrietan kokatzen gara, eta ohiko txokoen lanetan aritzen gara. ETA HAU GUZTIA, ZER DELA ETA? Bada, datorren ikasturtean gela berrietan kokatuko garelako; eta, asko garenez, joan behar dugulako elkar ezagutzen. Hasieran urduri samar jarri baginen ere, poliki-poliki ari gara baretzen, eta maiatza bitarte badugu nahikoa denbora gure artean konfiantza hartzen joateko. Urte berriarekin zakua indar berriez beteta ekarri!!!

Bueno, ¡¡¡ya nos queda poco para gozar de las vacaciones!!! ¡¡¡Estamos trabajando a tope!!! El curso que viene nos reorganizaremos en cuatro nuevas aulas. Por ello, y para conocernos mejor, hemos organizado talleres diferentes que iremos haciendo durante todo el curso. Esto no sería posible sin la cooperación de los padres y las

madres del equipo. Aprovechamos esta ocasión para darles las gracias. Pretendemos que sean talleres agradables, y que, de una forma lúdica, nos ayuden a conocernos mejor, quitar miedos y ganar confianza. ¡¡¡Volved con mucha fuerza el próximo año!!!

hemen gatoz

23

Pedagogia mailaz maila

LH4

Gipuzkoa ezagutuz LH3

Neguko koktela 3. mailako ikasleek animaliak zaintzeko ardura daukagu. Asteazkenetan natura zaintzeko tailerrean daudenak gobernatzen dituzte ikastetxeko antzar, ahate eta zisneak. Gainera, Punki izeneko ninfa zaintzen dugu txandaka. Lan hauek egitea gustatzen zaigu, animaliak maite ditugulako. Bestetik, otsailetik aurrera binakako irakurketa egingo dugu. Proiektu honetan hobeto irakurtzen ikasiko dugu. Horretarako, bikote bakoitzeko partaide bat tutore izango da; eta bestea, tutorizatua. Irakurgaiak aurrez etxean irakurri beharko dira gurasoekin. Azkenik, abenduaren 11n Euskadiko orkestra Sinfonikoak (EOS) Miramonen eskainitako emanaldira joan ginen. Han musika-menu bat dastatu genuen plazer handiz. Koktel ederra urte amaierarako.

24

57. zenbakia. 2013ko otsaila

El grupo de 3º nos encargamos del cuidado de los animales de la escuela. Los miércoles realizamos actividades conjuntas de equipo, y aprovechamos la ocasión para crear un grupo de cuidado del medio ambiente, que es el responsable del mantenimiento de los animales. Por otra parte, el próximo año llevaremos a cabo un proyecto que se llama “leyendo en

parejas”, que consistirá en crear parejas de lectura entre iguales. Esta tarea requerirá de la colaboración de las familias en casa, puesto que habrá que preparar la lectura previamente. Para terminar, no queremos dejar de mencionar la visita que realizamos al auditorio de la Orquesta Sinfónica de Euskadi, en Miramón, donde oferecieron un menú-concierto exquisito.

Iazko ikasturtean, Hernani gaia landu genuen bezala ingurunean, aurtengo ikasturtean, Gipuzkoa gaia landu dugu. Horretarako, pare bat irteera egin ditugu, Gipuzkoa sakonago ezagutzeko asmoz. Egin ditugun irteerak Donostiara eta Pasaiako portura izan dira, eta oso ondo pasatu dugu. Lehena, urrian egin genuen. Donostiara autobusez joan ginen, bertako eraikinak eta leku garrantzitsuenak ezagutzera: alde zaharra, portua, pasealeku berria, Kursaala, Urgull… Oso interesgarria izan zen, informazio asko eskuratu baikenuen. Bigarrena, Pasaiako portura izan zen, azaroan. Bi egun ezberdinetan joan ginen. Bertan, Pasaiako portuko maketa bat ikusi genuen, eta horren berri izan genuen. Ondoren, hamaiketako txiki bat egin eta gero, Pasaiako portua itsasontziz ezagutzera joan ginen. Momentu batean itsaso zabalera irten ginen, eta salto txikiak ematen zituen itsasontziak. EDERRA BIDAIA!!

Pasaiako portua Este año hemos trabajado el tema de Gipuzkoa dentro del conocimiento del medio. Para ello, hemos realizado un par de salidas, con el fin de descubrir mucho más. Los viajes han sido a la ciudad de Donostia y al puerto de Pasaia, y nos han gustado mucho. La primera salida fue en octubre. Fuimos en autobús a Donostia para aprender más sobre sus monumentos, edificios y diferentes sitios. Vimos la parte

vieja, el puerto, el paseo nuevo... Fue muy interesante, ya que aprendimos muchísimo. La segunda salida fue al puerto de Pasaia, en noviembre. Vimos una maqueta del puerto, hicimos un pequeño almuerzo, y después salimos en barco a conocer el puerto. P o r u n m o m e n t o , e l b a rc o empezó a dar pequeños saltos, porque estábamos en mar a b i e r t o … ¡ ¡ ¡ VAYA V I A J E ! ! ! ¡¡MARAVILLOSO!!

hemen gatoz

25

Pedagogia mailaz maila LH5 Urteak pasatu dira, oharkabean urteak joaten dira... Eta dagoeneko 5. mailan gaude. Aurten, hasi berri dugun 3. ziklo honetan, aldaketa mordoxkarekin egin dugu topo: tailer ezberdinak direla, eraikin berrira pasatu garela, irakasle berriak ezagutu ditugula, gelaz gela mugitu beharra, agenda erabiltzen ikastea dela... Hiruhilabetekoa pasatu da dagoeneko eta, aizue, ederki moldatu gara martxa berri honetara! Bai horixe! Bitarte honetan, mota askotako ekintza zein irteerak egin ditugu; tartetxo honetan, ingurune tailerrean, landaretza gaiaren inguruan burututakoak aipatuko dizkizuegu. Urrian, Aiako Pagoeta parke naturalean pasatu genuen egun bat. Eguraldia lagun izanik, ekosistema gaiaren inguruan, hainbat jolas eta lan egin genituen, hango monitoreen laguntzarekin. Parke naturalak Pagoeta mendiaren izena hartzen du, eta, mendi tontorreraino iritsi ez ginen arren, han goitik ikusi ahal izan genuen parajea, benetan, zoragarria iruditu zitzaigun! Azaroan, Artelatzeko Eli etorri zen gurera. Berarekin papera nola birziklatzen den ikasi genuen. Jarraian, Atarrabiyo parkera abiatu, eta hango zuhaitzak aztertzeari ekin genion. Bestalde, ikasturte osoan zehar, jarraipen lan bat burutzen ari gara. Taldeka nahiz bakarka, zuhaitz bat hartu dugu lagun. Urtaroz urtaro, gure zuhaitzen zenbait datu jasoko ditugu: zuhaitzaren argazkia, bere altuera, enborraren perimetroa, hostoen ezaugarriak, enborraren azala... Kurtso bukaerarako horma irudi bat egiteko asmoa dugu; beraz, gure lanaren berri edukiko duzue! Azkenik, aurten, 6. mailakoekin batera, baratza lantzen hasi gara. Ostegunero, gela bakoitzetik ikasle bana, baratzera joaten da. Gogotsu lan egiten ari gara;

26

57. zenbakia. 2013ko otsaila

beraz, uzta ederra jasoko dugulakoan gaude. Bai alajaina! Beno, adiskideok, denok ikusi

duzuen bezala, ez dugu denbora alferrik galdu. Eta horrelaxe, besterik gabe, agurtzen zaituztegu.

Los años han pasado, casi sin darnos cuenta… ¡Y ya estamos en quinto! Este año, en el recién estrenado tercer ciclo, nos encontramos ante algunos cambios: diferentes talleres, el cambio al nuevo edificio, nuevos profesores y profesoras, el tener que ir de un aula a otra, el aprender cómo usar la agenda… Nos encontramos en el final del primer trimestre, y vamos, nos hemos acostumbrado bastante bien al nuevo ritmo, ¡vaya que sí! Mientras tanto, hemos procedido a diferentes tipos de actividades y salidas; en lo que llevamos de curso, y en el taller de medio ambiente, citaríamos, por ejemplo, los efectuados sobre el tema de la vegetación. En octubre, y gracias a que el tiempo nos acompañó, tuvimos ocasión de ampliar nuestros conocimientos sobre el ecosistema, a través de algunos trabajos, y también por medio de algunos juegos. Todo ello con la colaboración de algunos monitores. El parque natural de Pagoeta recibe el nombre de un monte que allí se encuentra, y, aunque no llegamos a la cima de dicho monte, pudimos gozar

de las impresionantes vistas que se veían desde aquella altura. Podemos decir que eran fantásticas. En noviembre tuvimos la visita de Eli, que es la encargada de Artelatz. Nos enseñó cómo funciona el reciclaje del papel. Después fuimos hasta el parque de Atarrabiyo, y nos pusimos a observar los árboles que había. Por otra parte, y a lo largo de todo el curso, estamos llevando a cabo un trabajo de seguimiento. Tanto en grupos como individualmente, hemos escogido un árbol. Recogeremos datos sobre nuestro árbol en cada estación: la fotografía del árbol,

su altura, el perímetro del tronco, las características de las hojas, la superficie del tronco… Tenemos la intención de hacer un mural para final de curso; por lo tanto, tendréis noticias sobre nuestro trabajo. Para finalizar, este año hemos empezado a trabajar en la huerta, junto con los de sexto. Cada jueves, un alumno de cada aula acude a la huerta. Estamos trabajando con mucho entusiasmo; por lo tanto, esperamos obtener una buena cosecha. Bueno, amigas y amigos, como habéis visto, no hemos perdido el tiempo, y sin más, nos despedimos.

hemen gatoz

27

Pedagogia mailaz maila

LH6 Kaixo, lagunok! Hementxe gaituzue, berriro ere, 6. mailako ikasleak, zuei gure ikasturte berri honetako hainbat informazio eskaintzeko asmotan. Besteak beste, aspaldiko partez, ekipo osoa batera gaude eraikin berrian, eta honek sortu dizkigun onurak, egindako hainbat ekintza, eta ditugun arduren berri eman nahi dizuegu. Ikasturteari hasiera emateko, Irlara egun pasa egin genuen, eta bertan uraz eta eguraldi onaz gozatu genuen. Ondoren, gure arteko harremanak sendotzeko, arazoak ekiditen laguntzeko… Antzerki Foruma izan genuen, hau da, gure artean sortzen diren arazoei denen artean irtenbide egokiak bilatzen, antzerkiaren bitartez ikusi eta konpontzen erakutsi ziguten.

28

57. zenbakia. 2013ko otsaila

Bide Heziketan bagabiltza, kontutan izan behar ditugun arauak erakutsi dizkigute aurten ere gure bi lagun udaltzainek, teorian eta praktikan landuta. Uraren egoerari garrantzi gehiago eman nahian, Inguru gaiarekin loturik, Artelatz taldea izan dugu aurten ere lagun. Beraiekin Portu errekaren egoera aztertuz, Añarbeko araztegira joanez eta garai batean gure lurretan ura noraino iristen zen ere ikasi dugu. Gure artean harremanak sendotu nahian, aurten ere, ekipo jarduerei tarte garrantzitsu bat eman nahi izan diegu 3 gelak nahastuz; horretarako, ostiral arratsaldeak aprobetxatzen ari gara, irrati saioaren ondoren jolas ezberdinak eginez. Oraingo honetan, antzerki gaiarekin lotu dugu ekipo jarduera, eta lau antzerki martxan jarri ditugu,

lau talde ezberdinetan banatuta. Euskara Eguna ez daukagu oso urruti, eta horri ere leku bat eman nahi izan diogu eskola mailan, hainbat ekintza ezberdin antolatuz. Oraingo honetan, ziklo osoko ikasle guztiak elkarrekin bertso saio bat eman dugu, euskara gaia oinarritzat harturik. Honekin batera aipatu, ziklo osoan elkarrekin lantzen ditugun hainbat gai ere martxan ditugula: irratia, baratza... Gabonak ere bertan ditugu, guretzat azken Gabonak Laubidietan. Gogoz hartu ditugu, eta eztarriak berotzen hasiak gaude. Urtero bezala, bigarren eta hirugarren zikloko gela guztiak abenduaren 24an goiz pasa egingo dugu Hernaniko kaleetan zehar. Besterik gabe, hurrengo udaberri arte agurtzen gatzaizkizue.

Hola amigos. Somos los alumnos/as de sexto curso y nos dirigimos a vosotros/as para informaros de nuestro nuevo curso. Como novedad decir que estamos ubicados todo el equipo en el nuevo edificio. Esto ayuda en nuestras relaciones, nos comunicamos mucho más y más fácil. Decir también, que hemos realizado diferentes actividades. Para dar comienzo al nuevo curso fuimos a la Isla a pasar el día. Tuvimos una sesión de Antzerki Forum, una forma práctica de darles soluciones a los conflictos que surgen entre nosotros mediante unas representaciones de teatro. Este curso, los viernes a la tarde, seguimos con las actividades de grupo. En el ciclo junto a quinto, seguimos manteniendo unas actividades en común: la radio, actividades diferentes en los recreos, la huerta y también hemos celebrado el día del Euskara con una sesión de bertsolaritza. Para terminar, decir que estamos en las puertas de la Navidad y que como todos los años realizaremos una vuelta por las calles de Hernani para acabar el trimestre. Sin más, nos despedimos hasta la primavera del año que viene.

hemen gatoz

29

Gabonak

Santa Ageda

Kaldereroak

30

57. zenbakia. 2013ko otsaila

hemen gatoz

31

Fernando eta Marijo MILA ESKER! Fernandok eta Marijosek erretiroa hartu dute. Hainbeste urtetan ikastolan jardun eta gero, heldu zaie uzteko garaia. Guk gure esker ona adieraziko diegu bertso bana eskainiz. Beti egongo zarete gure bihotzean.

FERNANDORI Doinua: Habanera

MARIJO SUAREZI DOINUA: Juana Bixenta

Laubidietako pasiloetan, gelatik gelara hainbeste urtetan. Zailtasun gehien dituztenetan murgildu zara bene-benetan. Baduzu garra! Zabal guretzat zure irrifarra, mila bizipen bihotz bakarra.

Do, re, mi, fa, sol, la, si, la, Musika Eskolarekin, Xixupika-xixupika Imanol Urbietarekin. Kuadrila ederra zineten gitarratxo banarekin: Juanma, Rafa ta Jaione Napoleonen gudariekin. Langilen azaldu hintzen eta bat egin gurekin; zenbat montaje ta festa Hernaniko eskolekin, Iñauterik estrinatuz denon elkarlanarekin. Urte asko pasa dituk, batzuk ez zeudek gurekin.

Zorrez beterik, ordaindu ezinik, eman diguzuna hainbeste izanik. Ez dugu uste hitzik dagonik, ondo azaltzeko gure esker onik, Kantu artean, maite zaitugula entzutean, muxu goxo bat, beste ezean.

Parte zuzena izan duk eskolako ekintzetan: Gurasoei emanaldiak hirugarrengo mailetan. Laugarren mailakoekin ondoko herriren batetan, doinuz blai txirula joaz ederki bi ahotsetan. Grabaketa, entsaioak, behar genuen guztietan, Olentzerorekin kantuz urtero bi saioetan: goizean Santa Barbaran eguardian Laubidietan, ezagutu haugun denok eskertzen diagu benetan.

LANGILE IKASTOLAKO LANKIDE eta LAGUNAK

LANGILE IKASTOLAKO LAGUNAK 2012ko ABENDUAN

hemen gatoz

57. zenbakia. 2013ko otsaila