TESTAMENT CUB COꞌ NAC DIꞌS NDAC CHEꞌN TAD JESUCRIST El Nuevo Testamento de Nuestro Señor y Salvador Jesucristo

La Liga Bíblica Las Sagradas Escrituras para Todos

El Nuevo Testamento en el zapoteco de Miahuatlán

La Liga Bíblica 1M primera edición 1971 [zam] La Liga Bíblica versión electrónica 2010 Publicado por

© La Liga Bíblica 1971

Se permite copiar, distribuir y comunicar públicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: ‣ Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bíblica los derechos que tiene en la impresión o distribución de esta obra, deslindándola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicación. ‣ No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. ‣ Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de ésta.

PRÓLOGO El Nuevo Testamento es uno de los libros más leídos de todos los tiempos. Ha despertado el interés de personas de todas las edades, razas, y nacianalidades. La vida de los personajes narrada en sus páginas y las enseñanzas que contiene, han inspirado la vida de millones de personas. Se espera que la lectura de este libro sea benéfica para los Zapotecos y les ayude a ser mejores vecinos, mejores mexicanos y mejores ciudadanos del mundo.

El Nuevo Testamento es uno de los libros más leídos de todos los tiempos. Ha despertado el interés de personas de todas las edades, razas, y nacianalidades. La vida de los personajes narrada en sus páginas y las enseñanzas que contiene, han inspirado la vida de millones de personas. Se espera que la lectura de este libro sea benéfica para los Zapotecos y les ayude a ser mejores vecinos, mejores mexicanos y mejores ciudadanos del mundo. Originalmente el Nuevo Testamento fué escrito en el idioma griego; pero como personas de otros países donde no se habla el griego querían leerlo en su lengua nativa, pronto se empezó a traducir a otros idiomas. El Nuevo Testamento ha sido traducido a más de quinientos idiomas, hasta la fecha. Esta traducción ha sido hecha para los zapotecos que hablan el dialecto de Miahuatlán, y que viven en el sur del estado de Oaxaca. Los traductores del Nuevo Testamento al idioma zapoteco hicieron lo posible por comprender a fondo el significado expresado en el original, y para ello recurrieron al manuscrito griego y a varios comentarios. Una vez determinado dicho significado, se esforzaron en comunicarlo con claridad en zapoteco. Algunas palabras griegas no se pueden traducir al zapoteco con una sola palabra. Por lo tanto, ha sido necesario expresarlas a veces con una frase descriptiva, a veces combinando alguna palabra prestada del español con un término genérico del zapoteco, y otras veces efectuando una sustitución de tipo cultural (es decir, usando una palabra zapoteca con función semántica semejante a la de la palabra griega). Ciertas palabras griegas tienen un significado tan complejo, que ha sido necesario usar palabras distintas para traducirlas de acuerdo con el significado que la palabra griega tiene en cada pasaje donde aparece. La gramática varía mucho entre los dos idiomas. Si se traducen en forma literal; las figuras de construcción o de retórica del griego a veces no se entienden en el zapoteco o a veces se entienden mal. Por tanto,

los traductores han procurado expresar el significado del original con naturalidad en el zapoteco. Para lograrlo, han escogido las construcciones gramaticales, el orden de las oraciones, las figuras de construcción, y el estilo, no del griego ni del español, sino del zapoteco. En algunos casos ha sido necesario hacer explícita aquella información implícita en el manuscrito griego, que los lectores antiguos comprendieron sin dificultad, para que el lector zapoteco la pueda comprender en la actualidad.

ÍNDICE SAN MATEO............................................................................1 SAN MARCOS........................................................................84 SAN LUCAS..........................................................................134 SAN JUAN...........................................................................218 HECHOS..............................................................................277 ROMANOS...........................................................................357 1 CORINTIOS.......................................................................398 2 CORINTIOS.......................................................................435 GÁLATAS.............................................................................461 EFESIOS...............................................................................477 FILIPENSES..........................................................................489 COLOSENSES.......................................................................498 1 TESALONICENSES............................................................506 2 TESALONICENSES............................................................514 1 TIMOTEO..........................................................................518 2 TIMOTEO..........................................................................529 TITO....................................................................................536 FILEMÓN.............................................................................541 HEBREOS.............................................................................543 SANTIAGO...........................................................................568 1 PEDRO..............................................................................578 2 PEDRO..............................................................................589 1 JUAN................................................................................596 2 JUAN................................................................................605 3 JUAN................................................................................607 JUDAS.................................................................................609 APOCALIPSIS.......................................................................613

Diꞌs Ndac Cheꞌn Diox Coꞌ Mqueꞌ Mate Yeꞌs reya mque noqueꞌ thìb xaꞌgot coꞌ ngòc saꞌl thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Uri. Ale mxan xaꞌgota thìb xganꞌ David. Xganꞌ Davida ngroꞌ lèe Salomón. Ale ngòc David con xaꞌgota xud no xnaꞌ Salomón. 7 Salomón na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Roboam. Roboam na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Abi. Abi na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe As. 8 As na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Josafat. Josafat na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Joram. Joram na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Usi. 9 Usi na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Jotam. Jotam na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Acaz. Acaz na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Ezequi. 10 Ezequi na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Manasés. Manasés na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Amón. Amón na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Josi. 11 Josi na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Jeconi, no xud taamas hues Jeconi, coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌseꞌ ngòc mèn nación Israel xal moz loo mèn nación Babiloñ. 12 Ngolo nguriꞌth tiemp coꞌseꞌ ngòc mèn nación Israel xal moz loo mèn nación Babiloñ, Jeconi ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Salatiel. Salatiel na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Zorobabel. 13 Zorobabel na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Abiud. Abiud na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn rye bin mèn coꞌ ngòc xudgool Jesucrist axta coꞌseꞌ ngóol Tad Jesucrist.

1

(Lc. 3.23–38)

Loo libr ndxèꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn rye mèn coꞌ ngòc xudgool cheꞌn Jesucrist coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla. No ndaꞌ loo libr ndxèꞌ cuent leꞌ Jesucrist nac bin cheꞌn tedib mbiꞌ coꞌ ngo ban más pólleꞌa. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Abraham. 2 Abraham ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Isaac. Ngoloa, ngòc Isaac xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Cob. Leꞌ Cob na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Judá con taamas hues Judá. 3 Leꞌ Judá na, mblo xinꞌ thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Tamar, xaꞌgot Judá. Mxan Tamar Far no Zar. Ngòc Judá no Tamar xud no xnaꞌ Far no Zar. Leꞌ Far na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Esrom. Esrom na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Aram. 4 Aram na, ngòc xud Aminadab. Aminadab na, ngòc xud Naasón. Naasón na, ngòc xud Salmón. 5 Leꞌ Salmón na, mblo xinꞌ Rahab, xaꞌgot Salmón. Ngóol thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Booz. Booz na, mblo xinꞌ Rut, xaꞌgot Booz. Sya, ngóol thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Obed. Obed na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Isaí. 6 Isaia na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey póla. David coꞌ ngòc 1

SAN MATEO 1​, ​2 Eliaquim. Eliaquim na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Azor. 14 Azor na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Sadoc. Sadoc na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Aquim. Aquim na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Eliud. 15 Eliud na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Eleazar. Eleazar na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Matán. Matán na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Cob. 16 Cob na, ngòc xud thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Chè. Leꞌ Chè na, ndooleꞌ ngòc saꞌl Mari. Mari na, mxan Jesús coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac Crist. 17 Loo ryete bin ndxèꞌ, tiemp coꞌ mbriꞌth desde coꞌseꞌ ngo ban mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Abraham axta coꞌseꞌ ngo ban mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey póla mdyaa sida bin. Lomisqueꞌ ne, tiemp coꞌ mbriꞌth coꞌseꞌ ngo ban Davida ngòc taasida bin axta coꞌseꞌ ngòc mèn nación Israel moz yèe loo mèn nación Babiloñ. Lomisqueꞌ ne, tiemp coꞌ mbriꞌth coꞌseꞌ mtlo ngòc mèn nación Israel moz yèe loo mèn nación Babiloñ ngòc taasida bin axta coꞌseꞌ ngóol Crist. Trèꞌ ndluꞌ xá mod ngóol Jesucrist. 18 Taandxèꞌ

(Lc. 2.1–7)

mod ngòc conꞌ coꞌseꞌ ngóol Jesucrist. Thìb mzaꞌ yòn coꞌ ngroꞌ lèe Mari ngòp trat con thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ lèe Chè. Ngòc mzaꞌ coꞌ lèe Maria xnaꞌ Jesucrist. Chè mdoodiꞌs no Mari par selyaꞌ Chè con Mari. Per ndooreꞌ selyaꞌ Chè con Mari no tyub no Chè Mari, ale gunèe Chè mbeꞌ xinꞌleꞌ Mari. Per neꞌndaꞌde Chè cuent xá mod mbeꞌ xinꞌ Mari. Mari mquée loo xinꞌ por conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn Diox coꞌ ngòc loo Mari por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. 19 Chè coꞌ ngòcqueꞌ xinꞌ saꞌl Mari, Chè ngòc thìb mbiꞌ nalì no thìb mbiꞌ nambìi loo Diox. Coꞌseꞌ gunèe Chè mbeꞌ xinꞌleꞌ Mari, indlyaꞌste Chè yecloo Chè loo Mari no quexùꞌ Chè Mari loo xnaa. Ale mbli Chè xtùuz xexte láꞌ Chè Mari par

2 neꞌtaꞌde mèn cuent leꞌ Chè xexte mbláꞌ Mari. 20 Per láth ngue li Chè xtùuz conꞌa, chàa, ngroꞌ too thìb angl coꞌ mtelꞌ Tad Diox loo Chè làth mcalꞌ. Ndxab angl loo Chèꞌ: ―Chè, lùu coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla, neꞌzyebtel no neꞌyecloodel no neꞌthyontel càayaꞌqueꞌ Mari par tyub nol Mari xal xinꞌ saꞌlpeꞌl. Tac thìb mbedbiꞌ coꞌ tyan Mari coꞌ yiꞌth yáal yiloa, mbedbiꞌa mquée loo loo Mari por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. 21 Tyan Mari thìb mbed. Yiloa, lùu tub lèe mbed Jesús. Tataa ryoꞌ lèe mbed tac mbed tíꞌ no làa mbed mèn coꞌ nac mèn nación mbed loo xquin mèn no loo xtol mèn. 22 Tataa ngòc ryete conꞌa par mdyaaqueꞌ no ngòcqueꞌ no ndubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii Diox por cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Ndxab mbiꞌa: 23 Leꞌ thìb mzaꞌ yòn quée looqueꞌ xinꞌ. Mzaꞌa tyan thìb xganꞌ mzaꞌ no ryoꞌ lèe mbeda Emanuel. Diꞌs coꞌ nac diꞌs Emanuel nee diꞌs: Nzoleꞌ Diox làth naꞌ. 24 Coꞌseꞌ ngroꞌ mcalꞌ loo Chè, mbli Chè xal mnibeꞌ angl coꞌ mtelꞌ Tad Diox loo Chè. Mqueltàa no Chè Mari. No mdub no Chè Mari xal xinꞌ saꞌlpeꞌ Mari. 25 Per mastaleꞌ mqueltàa no Chè Mari no mdub no Chè Mari leꞌn rye huiz coꞌ mdoo nac xinꞌ Mari, neꞌngàalte Chè Mari axta ngóol ner mbed coꞌ ngòc mbed ndlyo loo Mari. Axta syareꞌ ngòc Mari xaꞌgotpeꞌ Chè. Ngoloa, mdub lèe Chè mbeda Jesús. Mèn coꞌ anzeꞌf ndxác ngroꞌ liz no làaz par mbiꞌth too naa mèna Jesucrist coꞌteꞌ ngóol Jesucrist. Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth plá huiz ngóol Jesús leꞌn thìb yèez coꞌ lèe Belén, yèez coꞌ nac thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, leꞌxqueꞌ leꞌn tiempa ngòc thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Herod rey loo mèn leꞌn nación Israel. Làth xtauꞌa,

2

3 mzin plá mèn coꞌ anzeꞌf ndxác leꞌn ciuda Jerusalén. Mèna nde par ned ndlyen huiz. 2 Mnibdiꞌs mèna loo mèn ciuda Jerusalén. Ndxab mèna: ―¿Máa mbetoꞌ coꞌ ngóolleꞌa, àꞌ, mbed coꞌ gàc rey loo mèn nación Israel? Nuꞌ gunèeleꞌ mbèelhuiꞌ coꞌ mbluꞌ leꞌ mbed ngóolleꞌ. Mbèelhuiꞌa mbyúꞌ loo loo nuꞌ par ned ndlyen huiz. Cona, nde nuꞌ axta trèꞌ par tyub xib nuꞌ loo mbed no par còoꞌ nuꞌ yéc nuꞌ loo mbed coꞌ gàc reya. 3 Coꞌseꞌ mbìn Herod con ryete mèn ciuda Jerusalén leꞌ mèna mnibdiꞌs máa mbed, neꞌñeede rey Herod cón li rey Herod. Ale mbyàa mbyeꞌth xtùuz rey Herod. Neꞌmbe see teede lezoꞌ rey Herod con ryete mèn cheꞌn ciuda Jerusalén. 4 Sya, mbli Herod mandad. Ndyeꞌth ryete mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más mnibeꞌ loo nguleyꞌ no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel tiempa. Mnibdiꞌs Herod loo mèna. Ndxab Herod: ―¿Chéꞌ non guꞌ pá gàc coꞌteꞌ gáal Crist, àꞌ? 5 Mèna mcàb loo Herod. Ndxab mèna: ―Crist gáal leꞌn yèez Belén coꞌ nac thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude tac tataa ndub diꞌs loo libr coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs coꞌ ndxab: 6 Guꞌ coꞌ nac mèn yèez Belén coꞌ nac thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, mastaleꞌ iñaade guꞌ xal mèn roo no mèn xèn làth mèn coꞌ ñibeꞌ rye yèezyaꞌ, per làth guꞌ gáal thìb mbiꞌ coꞌ gàc jef loo guꞌ coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ tyoo ner, no coꞌ quenap mèn coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ nac mèn nacionpeꞌ daa. 7 Sya, xexte ngurez rey Herod mèn coꞌ ndxáca par huen huen ñibdiꞌs Herod loo mèna par taꞌ mèna cuent loo Herod pól mtlo ngòc gunèe mèna mbyúꞌ loo mbèelhuiꞌ loo mèna. 8 Ngoloa, mtelꞌ rey

SAN MATEO 2 Herod mèna par ya mèna par ned leꞌn yèez Belén. Ndxab rey loo mèna: ―Huàa que tee guꞌ leꞌn yèeza. Huen huen ñibdiꞌs guꞌ cón cheꞌn mbeda loo mèn yèeza. No coꞌseꞌ yilo zyal guꞌ mbeda, yiꞌth taꞌ guꞌ cuenta loon par ga too naan mbed, par tyub xiben no còoꞌen yéquen loo mbed, ne. 9–10 Coꞌseꞌ ngolo mbìn mèna diꞌs coꞌ ndxab rey, mxen mèna ned, nda mèna. Láth ndoo mèna ned, nda mèna par yèez Belén, mbere mbèelhuiꞌ, mbyúꞌ loo mbèelhuiꞌ loo mèna tedib vez, leque mbèelhuiꞌ coꞌ mbyúꞌ loo loo mèna coꞌseꞌ mdoo mèna ned ndooreꞌ, nde mèna par ned ndlyen huiz. Coꞌseꞌ gunèe mèn coꞌ ndxáca mbèelhuiꞌa, anzeꞌf mdyac tínꞌ lezoꞌ mèna axta plóthe. Leꞌ mbèelhuiꞌa na, xèegà xèegà nda nerte loo mèna tedib vez axtaqueꞌ mbluꞌ mbèelhuiꞌ loo mèna coꞌteꞌ ngo mbed. Sya, xèe ngo too mbèelhuiꞌa gáp yéc yòo coꞌteꞌ ngo mbed, xganꞌ Mari. 11 Sya, ngòo mèna loo lueꞌ coꞌteꞌ ngòc liz mèn coꞌteꞌ ngo xnaꞌ mbed con mbed. Texal gunèe mèna mbed con xnaꞌ mbed coꞌ ngroꞌ lèe Mari, ale mdub xib mèna loo mbed no mcòoꞌ mèna yéc mèna loo mbed no ndxab mèna loo Diox: ―¡Ay, Dioꞌs! Mbiꞌ roo no mbiꞌ xèn gàc mbed ndxèꞌ. Ngoloa, mxalꞌ mèna caj mèna coꞌteꞌ ndxosuaꞌ tesor. Angmdaꞌlaꞌs mèna tesor càa xnaꞌ mbed, coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ mbed yiloa. Tesora nac or, no thìb xlaꞌ coꞌ ndlyaꞌ xal zen yalꞌ, no thìb xlaꞌ coꞌ ndlyaꞌ xal perfum coꞌ lèe mirr. 12 Ngolo mbli mèna conꞌa, mdaꞌ Diox cuent loo mèn coꞌ ndxáca làth mcalꞌ leꞌn huiza neꞌberede mèna leque ned nde mèna par neꞌriꞌthte mèna coꞌteꞌ nac liz rey Herod. Sya, mxen mèna tedib ned, ndyàa mèna par làaz mèna. Chè no Mari mxonꞌ no mbetoꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jesús par ned leꞌn nación mèn egipt. 13 Coꞌseꞌ ngolo mxen mèn coꞌ ndxáca ned ndyàa mèna, thìb angl cheꞌn Tad

SAN MATEO 2 Diox mxoꞌf loo loo Chè làth mcalꞌ. Ndxab angl loo Chè: ―Chè, jer goo che. Leque nal yálꞌ fxen ned. Beꞌ mbed con xnaꞌ mbed. Huàa xonꞌ par ned leꞌn nación mèn egipt. Gòo guꞌ tya axtaqueꞌ lin avis loo guꞌ. Tac rey Herod ndlyaꞌs cuaꞌn mbed par guthxùꞌ Herod mbed. 14 Sya, ngroꞌ mcalꞌ loo Chè. Ngo che Chè. Ndxab Chè loo Mari: ―Mari, jer goo che. Nda no naꞌ mbed par ned leꞌn nación mèn egipt nalleꞌ. Mbeꞌ Chè mbed no xnaꞌ mbed yálꞌa. Mxonꞌ no Chè ryop Mari par ned leꞌn nación mèn egipt. 15 Ngo ban Chè ryop Mari, coꞌ ngòc xinꞌ saꞌl Chè, con mbed leꞌn nación mèn egipt axta mzin huiz nguth Herod. Ngòc conꞌ ndxèꞌ loo Chè no loo mbed par ngòcqueꞌ, no par mdyaaqueꞌ, no par mdubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii Tad Diox por cón cheꞌn mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox xal nac diꞌs coꞌ ndxab Diox: ―Par ned leꞌn nación cheꞌn làaz mèn egipt ngo casloo xganꞌen. No coꞌteꞌ ngo casloo xganꞌen, mblin par mbere xganꞌen, ndyeꞌth xganꞌen par ned liz no làaz xganꞌen tedib vez. Herod mnibeꞌ ngua yuth solndad myenꞌbiꞌ bix leꞌn yèez Belén. 16 Coꞌseꞌ mdenꞌ rey Herod ya neꞌngriꞌthte mèn coꞌ ndxáca liz rey Herod tedib vez, syareꞌ mdaꞌ rey Herod cuent cón cheꞌn mbed no cón cheꞌn mèna leꞌ mèn coꞌ ndxáca mxìis no Herod. Sya, ngocloo tínꞌ Herod. Ale de xyàn mnibeꞌ Herod loo solndad par ya yuth solndad ryete myenꞌ bix coꞌ nac ante myenꞌbiꞌ coꞌ nzo ban leꞌn yèez Belén no leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ ñibeꞌ yèez Belén, myenꞌ bix coꞌ nzo chop linꞌ par xànꞌ, coꞌ nee diꞌs, xal nda tee tiemp coꞌ mdaꞌ mèn coꞌ ndxáca cuent loo Herod par belꞌqueꞌ yigaa mbed xinꞌ Mari loo solndad làtha. 17 Axta syareꞌ mdyaa diꞌs no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ ndxab Jeremi coꞌ

4 mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, coꞌ mqueꞌ Jeremi yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: 18 Anzeꞌf thìb ruid mbyèn leꞌn yèez Ramá. Tant thìb mèngoꞌr mdub yen mèn no lezoꞌ mèn no tant mbínꞌ mèn no ngrozèe yath mèn. Neꞌ tíꞌ yéc no neꞌ tíꞌ lezoꞌ rye mèngot coꞌ nac mèn nación Israel por mbínꞌ mèngota por cón cheꞌn xganꞌ bix mèngota. Indlyaꞌste mèngota tegán mèngota lezoꞌ mèngota no yende mod tegán taamas mèn lezoꞌ mèngota tac ryete myenꞌbiꞌ bix xganꞌ mèngota nguth. 19 Coꞌseꞌ mzin huiz nguth rey Herod, thìb angl coꞌ mtelꞌ Tad Diox mbere mxoꞌf loo angl loo Chè làth mcalꞌ leꞌn nación mèn egipt. Ndxab angl loo Chè: 20 ―Chè, Diox mtelꞌ daa par gal lin avis lool: Fthop taa rye conꞌ ngue nol. Tac guꞌ bii no mbed par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn nación Israel. Tac mèn coꞌ mbli purad par guth mèn mbed, mèna nguthleꞌ. 21 Sya, coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mthop mtaa Chè rye conꞌ coꞌ ngòc cheꞌn Chè. Sya, ndxab Chè loo Mari: ―Ndyàa no naꞌ mbed par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn nación Israel. 22 Láth ndoo Chè ned con Mari no mbed, nda zin Chè leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn nación Israel, mbìn Chè leꞌ Arquela, xganꞌ rey Herod, nacleꞌ gobernador loo mèn gulàaz Jude lugar cheꞌn Herod, xud Arquela. Sya, mzyeb Chè bii Chè par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn jude. Tya, mbere Diox, mdoodiꞌs no Diox Chè làth mcalꞌ xá mod li Chè. Ngoloa, mxen Chè ned con Mari coꞌ nac xaꞌgot Chè no con mbed coꞌ nac Jesús. Ndyàa Chè leꞌn thìb yèez chuꞌth coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 23 Per ya que mzinleꞌ Chè con Mari no mbed, ngòo ban Chè con Mari no mbed leꞌn thìb yèez coꞌ lèe Nazaret. Tataa ngòca loo Chè no loo Mari par ngòcqueꞌ

SAN MATEO 2​, ​3

5 diꞌs, no mdyaaqueꞌ diꞌs, no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox leꞌ mbed coꞌ hueꞌ lèe Jesús hueꞌ tedib lèe coꞌ lèe Jesús nazaren. Juàn Bautist mblo yalbàn loo mèn coꞌteꞌ nagán tiempa.

(Mr. 1.1–8; Lc. 3.1–9, 15–17; Jn. 1.19–28)

3

Leꞌn tiemp coꞌ ngo ban Jesús leꞌn yèez Nazaret, leꞌn tiempa mblo Juàn Bautist yalbàn loo mèn coꞌteꞌ nagán, coꞌteꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Mblo Juàn Bautist yalbàn loo mèn. 2 Mbez Juàn Bautist coꞌseꞌ ngo Juàn yalbàn loo mèn: ―Blàa guꞌ yéc guꞌ no blàa guꞌ lezoꞌ guꞌ. No fseꞌ guꞌ xtùuz guꞌ no mod coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. Tac tiemp coꞌ mblyaꞌs Diox ñibeꞌ Diox loo guꞌ loo cón cheꞌn Diox nde zinꞌ gaxleꞌ. 3 Cón cheꞌn Juàna ngòc diꞌs coꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs, diꞌs coꞌ ndxab Diox loo Sayi. Taandxèꞌ mbez diꞌs loo yeꞌs: Ndxèn thìb diꞌs cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mbez yèe cabii coꞌteꞌ nagán coꞌseꞌ ngo mbiꞌ yalbàn. Mbez mbiꞌ: Bli nab guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn conꞌ ndac. Fseꞌ guꞌ ryethe mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox par gàc nab guꞌ coꞌseꞌ yiꞌth ñibeꞌ Tad Diox guꞌ loo guꞌ. 4 Xab Juàn coꞌ mdoc Juàn nayàꞌ con yis yid camell. Lomisqueꞌ, cinch coꞌ ngo leꞌn Juàn natoxcuaꞌ con yid máꞌ. Luaꞌ Juàn no xít Juàn ngòc mbiistoo no mzin huan. 5 Coꞌseꞌ mtlo Juàn mblo Juàn yalbàn, sya, ndxiꞌth mèn ciuda Jerusalén, no ryete mèn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn jude, no ryete mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ gax ro yóꞌbeꞌ Jordán, loo Juàn par gòn mèna diꞌs coꞌ mbez Juàn no coꞌ ndeꞌth Juàn. 6 Leꞌ sya, texal ndxelo mxoꞌf dol mèna no ngo ro mèna cón cheꞌn xquin mèna no cón cheꞌn xtol mèna loo Juàn, ndli Juàn bautizar mèna leꞌn yóꞌbeꞌ Jordán. 7 Látha, ñèe Juàn nde huax mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise no coꞌ nac mèn

xleyꞌ saduce loo Juàn. Mèna nde loo Juàn par li Juàn bautizar mèna. Sya, ndxab Juàn loo mèna: ―¡Aa mèn xleyꞌ farise, no mèn xleyꞌ saduce, mèn coꞌ nayiꞌ coꞌ nac xal mbelꞌ coꞌ lèe huid! Leque guꞌ ndluꞌ loo xtàa guꞌ nadoꞌ nac guꞌ. Per par leꞌn lezoꞌ guꞌ nzo conꞌ yeꞌrsinꞌ. ¿Chó mbluꞌ loo guꞌ par lyáꞌ guꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ gàc loo guꞌ coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ yecloo Diox loo guꞌ axta plóthe, àꞌ? 8 Nabeꞌste fque tee ban guꞌ loo mèn no nabeꞌste gòp guꞌ mod loo mèn par luꞌ guꞌ loo mèn leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ngulàaleꞌ yéc no ngulàaleꞌ lezoꞌ guꞌ loo Diox cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ. 9 Neꞌ neꞌ li guꞌ xtùuz leꞌn lezoꞌ guꞌ no neꞌ neꞌ gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ anzeꞌf ntac naca loo Diox leꞌ Abraham nac xudgool guꞌ. Tac daa ngue nii loo guꞌ: Diox, lìcqueꞌ, gác li par bix loo quèe ndxèꞌ no gàc quèe ndxè mèn coꞌ naban coꞌ nac binpeꞌ cheꞌn Abraham. 10 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, ne: Leꞌi ndxàcleꞌ loo guꞌ nalleꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ coꞌ xàꞌ Diox guꞌ par cobii Diox guꞌ leꞌn yeꞌrbìil thidtene xal coꞌseꞌ nchoꞌ mèn thìb xanꞌ yaa xlè coꞌ indaꞌde xlè ndac par co mèn yaa xlèa loo quìi. 11 Lìcpeꞌ baꞌi, na ndli bautizar guꞌ con nít par ndxàca thìb muestr loo mèn coꞌ ndluꞌ loo mèn leꞌ guꞌ ngulàaleꞌ yéc no ngulàaleꞌ lezoꞌ guꞌ no mseꞌleꞌ guꞌ mod coꞌ ngòp guꞌ loo Diox. Per nalleꞌ ndeleꞌ thìb mbiꞌ coꞌ yiꞌth loo guꞌ yilo lin bautizar mèn. Mbiꞌa li bautizar guꞌ coꞌseꞌ lyàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ coꞌ gàc xal thìb quìi no thìb bèel. Mbiꞌa ndxàp más conꞌ laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ leque daa. No neꞌ por chuꞌth neꞌtaꞌden par mbiꞌa. No axta neꞌ libid coꞌ ngue nii mbiꞌ, indxàalte daa par làan libid nii mbiꞌ. 12 Li mbiꞌ thìb conꞌ loo mèn, ne, xal coꞌseꞌ nzoleꞌ pal yaꞌ thìb mbiꞌ par toocuaꞌ mbiꞌ nzob triu par quis mbiꞌ nzob triu mbiꞌ. Yiloa coꞌ xàꞌ mbiꞌ nzob triu loo yix nzob triu. Yiloa na, cosuaꞌ mbiꞌ nzob triu. Leꞌ yix coꞌ yende chó

SAN MATEO 3​, ​4 juisa na, tec mbiꞌ loo quìi coꞌ neꞌyuꞌde thidtene. Tataa li mbiꞌ, coꞌ yiꞌth loo guꞌ yiloa, loo mèn coꞌ tyal yilaꞌs loo mbiꞌa par ryo xàꞌ mèna loo mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo mbiꞌa. Juàn mbli bautizar Jesús. 13 Leꞌn

(Mr. 1.9–11; Lc. 3.21–22)

huiz coꞌ ngue go Juàn yalbàn, Jesús ngroꞌ par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Ngua Jesús par ned ro yóꞌbeꞌ Jordán coꞌteꞌ ngo Juàn par mbli Juàn bautizar Jesús leꞌn yóꞌbeꞌ Jordán. 14 Ndxab Jesús loo Juàn li Juàn bautizar Jesús. Per coꞌseꞌ mbìn Juàn li Juàn bautizar Jesús, neꞌndalte Juàn li Juàn bautizar Jesús. Ndxab Juàn loo Jesús: ―Uꞌ ndxàal li bautizar daa, Tad. ¿Xá mod ndlyaꞌs Uꞌ ale daa li bautizar Uꞌ, yey? 15 Ndxab Jesús loo Juàn: ―Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngolo guneel baꞌ. Yende cón niin lool. Per mastaleꞌ ndenꞌl ndxàal lin bautizar lùu, bli coꞌ ñibeꞌen lool. Bli bautizar daa tac taandxèꞌqueꞌ ndxàal li naꞌ par tyaaqueꞌ, no gàcqueꞌ, no tyubqueꞌ diꞌs xal mnibeꞌ Diox par gàca. Syareꞌ, mdyal Juàn. Mbli Juàn bautizar Jesús. 16 Per texal ngulàa Jesús leꞌn nít par ngòc bautizar Jesús leꞌn nít, no ngroꞌ Jesús leꞌn nít, chàa, mxyalꞌ loo béꞌ. Látha, gunèe Jesús Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox coꞌ ñaa xal thìb palomxtilꞌ hora coꞌ nde làa loo béꞌ loo Jesús. Sangmbyanꞌ Xpii Natúꞌ loo Jesús. No ngo no Xpii Natúꞌ Jesús thidtene. 17 Leque hora, mbyèn thìb diꞌs loo béꞌ coꞌ ndxab: ―Mbiꞌ baꞌ nac xganꞌ daa coꞌ anzeꞌf ngudloon no lezon. Por cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ anzeꞌf ndyac tínꞌ lezon. Mebizya mblyaꞌs andoo Jesús cuaꞌn Jesús xquin Jesús no xtol Jesús.

4

(Mr. 1.12–13; Lc. 4.1–13)

Ngoloa, mbli Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox mxen Jesús ned. Nda Jesús thìb

6 lugar coꞌteꞌ nagán par cobyaꞌ Mebizya Jesús no li Mebizya preb thìb conꞌ loo Jesús par ñee Mebizya ñeeneꞌ chéꞌ tli Jesús coꞌ gab Mebizya loo Jesús. Mebizya mblyaꞌs andoo Jesús cuaꞌn Jesús xquin Jesús no xtol Jesús. 2 Leꞌn rye huiza, xlat Jesús. Neꞌnghuade Jesús leꞌn choꞌ huiz no leꞌn choꞌ yálꞌ. Ngoloa, anzeꞌf mblyanꞌ Jesús. 3 Látha, ngua Mebizya loo Jesús par ñee Mebizya ñeeneꞌ chéꞌ tli Jesús coꞌ gab Mebizya loo Jesús tac Mebizya nanee leꞌ Jesús ndlyanꞌ. Ndxab Mebizya loo Jesús: ―Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, nac xganꞌpeꞌ Diox, bnibeꞌ loo quèe ndxèꞌ gàc quèe ndxèꞌ pan par hual. 4 Jesús mcàb loo Mebizya. Ndxab Jesús: ―Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Iante con pan cue ban mèn loo izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn cue ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ por cón cheꞌn ryete diꞌs coꞌ gunii Diox loo mèn. 5 Ngoloa, mbeꞌ Mebizya Jesús leꞌn ciuda Jerusalén coꞌ nac ciuda natúꞌ cheꞌn Diox. Mbli Mebizya par mquée Jesús yéc templ coꞌteꞌ nac más gáp. 6 Tya, ndxab Mebizya loo Jesús: ―Cheleꞌ lùu nacqueꞌ xganꞌpeꞌ Diox, lyazen queꞌl thìb brinc trèꞌ axta loo yòo. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Yub Diox ñibeꞌ loo angl cheꞌn Diox par quenap angl lùu. Angl teꞌf yaꞌ angl par lyàal yaꞌ angl par neꞌlyàadel loo quèe no neꞌhuíꞌde ladl loo quèe. 7 Jesús mcàb loo Mebizya. Ndxab Jesús: ―Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Neꞌlidel preb no neꞌcobyaꞌdel Tad coꞌ nac Tad Diox lùu par ñeel ñeeneꞌ chéꞌ tetìi Tad Diox lùu por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue lil. 8 Ngoloa, mbeꞌ Mebizya Jesús loo thìb yii roo. Mbluꞌ Mebizya ryete nación

SAN MATEO 4

7 coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ loo Jesús. Mbluꞌ Mebizya ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ loo Jesús, ne. 9 Ndxab Mebizya loo Jesús: ―Ryete conꞌ baꞌ tan càal par gàca cheꞌnpeꞌl cheleꞌ lùu tyub xib loon no còoꞌl yécl loon. 10 Leꞌ sya, ndxab Jesús loo Mebizya: ―Biiche thìb lad loon, Mebizya. Byàa. Tac ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Ante loo Dioxpeꞌ lùu tyub xibl no còoꞌl yécl no ante loo Dioxpeꞌ lùu lil sirv. 11 Sya, xexte mxen Mebizya ned. Ndyàa Mebizya. Mbláꞌ Mebizya Jesús. Ngoloa, mzin angl cheꞌn Diox loo Jesús. Mbli angl mandad loo Jesús. Jesús mtlo mxoꞌf zinꞌ zinꞌ coꞌ nde xoꞌf zinꞌ Jesús leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac gulàaz mèn galile. (Mr. 1.14–15; Lc. 4.14–15)

12 Leque

leꞌn huiza, mbìn Jesús leꞌ Juàn Bautist ngue leziꞌf. Mbere Jesús, ndyàa Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 13 Tya, sangnguriꞌth Jesús yèez Nazaret. Neꞌmbedte Jesús leꞌn yèez Nazaret. Ndxeꞌlequeꞌ, ngua ban Jesús leꞌn yèez coꞌ lèe Capernaum coꞌ nac thìb yèez coꞌ nziriꞌ gax ro lagun, lagun coꞌ nziriꞌ loo xyòn mèn galile coꞌteꞌ nazalꞌ xyòn mèn cheꞌn làaz mèn zabulón, no coꞌteꞌ nazalꞌ xyòn mèn cheꞌn làaz mèn neftalí. 14 Tataa ngòc conꞌa loo Jesús par ngòcqueꞌ, no mdyaaqueꞌ, no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs, Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs cheꞌn Diox. Sayi ndxab: 15 Coꞌseꞌ yiꞌth Crist, Crist ya que tee par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn zabulón, no par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn neftalí, no par ned coꞌ nsyo ro níttóꞌ coꞌ nda tedib lad ro yóꞌbeꞌ Jordán. No ya que tee Crist par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile coꞌteꞌ nzo ban huax mèn coꞌ inacte mèn nación Israel.

16 Mèn coꞌ nzo ban par neda, mèna ngure li conꞌ coꞌ mcàb loo mèna loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ ngure loo yálꞌcuau. Diox mbli par mdyub xnìi yéc mèna no par mdyub xnìi lezoꞌ mèna por cón cheꞌn Crist. No ryethe mèn coꞌ alithe nzi ban loo conꞌ coꞌ ncàb yalguth loo mèna, Diox ntenìi yéc mèna no ntenìi Diox lezoꞌ mèna por cón cheꞌn Crist. 17 Axta syareꞌ mtlo Jesús, mblo Jesús yalbàn loo mèna tya. Mbez Jesús loo mèn par neda: ―Gulàa yéc guꞌ no gulàa lezoꞌ guꞌ. Fseꞌ guꞌ xtùuz guꞌ no mod coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. Tac tiemp coꞌ ndlyaꞌs Diox ñibeꞌ Diox loo guꞌ, tiempa mzinleꞌ loo guꞌ.

Jesús ndxab loo thap mbiꞌ coꞌ ndyen mbèel: Ftoo nque guꞌ xísen. Yaꞌ guꞌ nda naꞌ. 18 Láth

(Mr. 1.16–20; Lc. 5.1–11)

nda riid Jesús ro lagun coꞌ nziriꞌ loo xyòn cheꞌn mèn galile, gunèe Jesús chop mbiꞌ coꞌ ndxàc hues. Thìb mbiꞌ ngroꞌ lèe Mon Pedr. Leꞌ tedib mbiꞌa na, ngroꞌ lèe Ndech. Nzi gobii ryop hues mbiꞌ yex leꞌn nít loo lagun par yigaa mbèel loo ryop hues mbiꞌ tac ryop hues mbiꞌ ndyen mbèel. 19 Sya, ndxab Jesús loo Pedr no loo Ndech: ―Yaꞌ guꞌ nda naꞌ. Ftoo nque guꞌ xísen. Daa li leꞌ ryop guꞌ gàc mbiꞌ coꞌ luꞌ loo mèn cón cheꞌn Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox xal ndxàc coꞌseꞌ ndyen guꞌ mbèel con yex guꞌ. 20 Coꞌseꞌ mbìn ryop hues mbiꞌ tataa ndxab Jesús, mbláꞌ ryop hues mbiꞌ yex. Nda nque ryop hues mbiꞌ xís Jesús. 21 Gundee Jesús taandxepte más delant, gunèe Jesús taachop mbiꞌ coꞌ ndxàcguèꞌ hues. Thìb mbiꞌ ngroꞌ lèe Cob. Tedib mbiꞌ ngroꞌ lèe Juàn. Ryop hues mbiꞌa ndxàc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Zebede. Nzo ryop hues mbiꞌ leꞌn thìb yòoyaa con xud mbiꞌ. Ngue go bdèꞌ ryop hues mbiꞌ yex leꞌn yòoyaa con

SAN MATEO 4​, ​5 xud mbiꞌ. Jesús ngurez ryop hues mbiꞌa. Ndxab Jesús: ―Ftoo nque guꞌ xísen. Yaꞌ guꞌ nda naꞌ, ey. 22 Leque hora mbláꞌ myenꞌ yòoyaa con xud myenꞌ. Nda nque myenꞌ xís Jesús. Jesús ngue luꞌ huax mèn. (Lc. 6.17–19)

23 Beꞌ taa beꞌ taa nda tee luꞌ Jesús mèn

leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Ngue luꞌ Jesús mèn leꞌn sinagog mèn coꞌ nziriꞌ rye lugar coꞌteꞌ mque tee Jesús. Ngo Jesús yalbàn. Mbez Jesús loo mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. No mteyac Jesús mèn, mèn coꞌ mque no chol yíiz leꞌn rye yèezyaꞌ ned mque tee Jesús. 24 Láth mque tee Jesús par neda, anzeꞌf thìb mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn sir mbìn cón cheꞌn Jesús. Mbiꞌth no mèna ryete mèn yíiz coꞌ nzo par neda, mèn coꞌ ndyac len chol yíiz, no mèn coꞌ mdenꞌ chol yalnè, no rye mèn coꞌ mque no chol mbii cheꞌn xpii meexùꞌ, no mèn coꞌ mque no yíiz enferesi, no mèn coꞌ mque no yíiz mbii coꞌ nac yíiz bech. Mteyac Jesús ryete mèn yíiza. 25 Mdoo nque huax mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn decápolis, no mèn cheꞌn ciuda Jerusalén, no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, no mèn rye yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ par ned ndlyen huiz, ned nziriꞌ yóꞌbeꞌ Jordán, xís Jesús. Jesús mdub loo thìb yii par mblo Jesús yalbàn loo mèn. Coꞌseꞌ gunèe Jesús anzeꞌf thìb mènléyꞌ nziriꞌ con Jesús, Jesús mquée loo thìb yii coꞌ ndub tya. Mdub Jesús loo yiia. Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, thidte mqueltàa, ngure myenꞌ dib vuelt loo Jesús. 2 Mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ taandxèꞌ:

5

Jesús ngue luꞌ cón cheꞌn chop ned mèn. 3 ―Huen

(Lc. 6.20–23)

nda mèn, mèn, coꞌ ndenꞌ leꞌn lezoꞌ nac mèna mèn beꞌthe loo

8 Diox no coꞌ ndenꞌ leꞌn lezoꞌ yende mod li mèna conꞌ ndac coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox. Tac Diox coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo mèna ndli par ndxàc conꞌ ndac loo mèna. 4 Huen nda mèn coꞌ nzi xi yéc no coꞌ nzi xi lezoꞌ tac Diox tegánqueꞌ lezoꞌ mèna. 5 Huen nda mèn nadoꞌ coꞌ inacte mèn nateꞌs no coꞌ inacte mèn naxalꞌ, mèn coꞌ ndoo xalꞌ lezoꞌ, tac gàc cheꞌnpeꞌ mèna loo izlyoꞌ coꞌ ngòc conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox càa mèna. 6 Huen nda mèn coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ no coꞌ anzeꞌf ndlyaꞌs que tee nalì mèna loo Diox xal mèn coꞌ ndlyanꞌ no coꞌ ndxec lezoꞌ tac Diox lyath no mèna que tee nalì mèna loo xtàa mèna no que tee nalì mèna loo Diox. 7 Huen nda mèn coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe hues xtàa tac Diox lyatqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox mèna. 8 Huen nda mèn coꞌ ndxàp mod par li mèn sirv loo Diox thìb lì yéc mèn no thìb lì lezoꞌ mèn tac mèna huiꞌqueꞌ loo Diox. 9 Huen nda mèn coꞌ ndli mbe nagàl lezoꞌ hues xtàa mèn no ndli mèna ndxuꞌ ndxàl lezoꞌ hues xtàa mèn coꞌ nziriꞌ con nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent tac Diox mbez no ngòoqueꞌ Diox cuent leꞌ mèna nacqueꞌ xinꞌ Diox. 10 Huen nda mèn coꞌ ndyub nguꞌs mèn por mod coꞌ nac mod ndac coꞌ nzi tee ban mèna tac loo mèna tyalqueꞌ Diox no taꞌ Diox lugar yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 11 Huen nda guꞌ, myenꞌ, coꞌseꞌ aseli mèn taꞌ mèn xyàn lezoꞌ guꞌ, no li mèn ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ, no ñee mèn chol diꞌs yeꞌrsinꞌ loo guꞌ por cón chenen no maste. 12 Fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ no gure guꞌ guyith guxìis tac conꞌ roo no conꞌ xèn gàc coꞌ taꞌ Diox càa guꞌ loo béꞌ yiloa. Cona, ngue niin loo guꞌ: Fxec guꞌ loo conꞌ ndxàc loo guꞌ tac tatuaꞌqueꞌ mque tee mdub nguꞌs mèn prob mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab

9

SAN MATEO 5

Diox, mèn coꞌ mque tee ban póla ndooreꞌ coꞌseꞌ gáal guꞌ. Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: Guꞌ nac xal ted. No nac guꞌ xal xnìi loo mèn loo izlyoꞌ. (Mr. 9.50; Lc. 14.34–35)

13 Tolo ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth

Jesús: Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Neequeꞌ guꞌ leꞌ ted ndli par neꞌyizaꞌde chol nít yèth o bélꞌ coꞌ ngo mèn ted loo, ¿léꞌ? Cheleꞌ teda alithe nzoꞌf diꞌs nac ted coꞌ inaziide par neꞌyizaꞌde conꞌ coꞌ ngo mèn ted, sya, ya yende cón ntac ted. No cobii mèn ted par loo tub mèn loo ted. Tataa mod, ne, guꞌ nzo làth mèn coꞌ alithe nque tee ban loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ par càba loo mèna leꞌ mèna neꞌtolode cuaꞌn mod gàc mèna mèn yeꞌrsinꞌ axta plóthe. Per cheleꞌ guꞌ neꞌque tee ban ndacte loo mèn yeꞌrsinꞌa, càba leꞌ mèna tolo li conꞌ yeꞌrsinꞌ axta plóthe no yende cón ntac guꞌ loo Diox. Sya, gàca loo guꞌ coꞌ xàꞌ Diox guꞌ loo zinꞌ cheꞌn Diox xal coꞌseꞌ mblobii mèn teda. 14 Lomisqueꞌ ne, guꞌ nac xal xnìi loo mèn yeꞌrsinꞌ loo izlyoꞌ. Neequeꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent leꞌ thìb ciuda coꞌ nziriꞌ gáp loo thìb yii yende mod gaꞌs loo mèn. Thidtenequeꞌ ndxúꞌ ciudaa loo mèn. 15 Neꞌ neꞌ co mèn xnìi thìb lampr no yiloa tauꞌ mèn loo lampr con thìb cajón. Ndxeꞌlequeꞌ, quetal mèn lampr gáp par tenìi lampr loo mèn coꞌ nzo leꞌn nyòo liz mèn. 16 Cona, ngue niin loo guꞌ: Tataaqueꞌ bli guꞌ no fque tee ban ndac guꞌ loo mèn, guꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, nac xal xnìi loo mèn yeꞌrsinꞌ loo izlyoꞌ par huiꞌ mèn no taꞌ mèn cuent loo ryethe conꞌ ndac coꞌ ndli guꞌ. Coꞌseꞌ ñèe mèn leꞌ guꞌ ndliqueꞌ conꞌ ndac, leꞌ sya, mèna tolo li gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox xud guꞌ por cón cheꞌn guꞌ làth mèn. Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 17 Neꞌlide guꞌ xtùuz no neꞌ neꞌ yilaꞌs guꞌ leꞌ daa ndal par techeen no

tonꞌen ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Neꞌngalten par tonꞌen ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Neꞌ neꞌ ngalen par techeen diꞌs coꞌ gunii mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. Neꞌngalten par techeen no tonꞌen cón cheꞌn leya no cón cheꞌn diꞌsa. Ndxeꞌlequeꞌ, ndalen par lipeꞌen ryethe conꞌ cón nee diꞌspeꞌ cón cheꞌn ley no diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ ndxab Diox póla. 18 Tac, lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii lo guꞌ: Láth beꞌ nziriꞌ béꞌ coꞌ nac loo béꞌ no izlyoꞌ, neꞌbiichede nec thìb letr no nec thìb yalnibeꞌ neꞌzyeꞌde no neꞌ neꞌ bix loo coꞌ nac cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn axtaqueꞌ gàcqueꞌ, no tyaaqueꞌ, no tyubqueꞌ diꞌs ryete conꞌ coꞌ mdoo lezoꞌ Diox gàc por cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 19 Cona, ngue niin loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ tèꞌb no neꞌlide mèn cas diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés ndxèꞌ, coꞌ nac yalñibeꞌ coꞌ nac más beꞌthe, no cheleꞌ mèna ndluꞌ loo taamas mèn leque conꞌ ndli mèna, Diox co cuent leꞌ mèna nac más mèn beꞌthe loo rye mèn coꞌ ñibeꞌ Diox. Per mèn coꞌ ndyubdiꞌs loo ryethe diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no ndluꞌ mèna loo xtàa mèna li xtàa mèna xalqueꞌ ndli mèna, leꞌ sya, co Diox cuent gàc mèna mèn roo no mèn xèn loo taamas mèn loo cón cheꞌn coꞌteꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn. 20 Daa ngue nii loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ neꞌque tee ban ndacte thìb yalnaban coꞌ nac thìb yalnaban más ndac leque mod coꞌ nzi tee ban mèn coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel, no mod coꞌ nzi tee ban mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise, leꞌ sya, thidtenequeꞌ neꞌgàcte loo guꞌ yòo guꞌ coꞌteꞌ ñibeꞌ Diox par ñibeꞌ Diox loo guꞌ. Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn mèn coꞌ ndxecloo ñèe xtàa. 21 Guꞌ

(Lc. 12.57–59)

nanee no nonqueꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal ngòc diꞌs coꞌ mbluꞌ

SAN MATEO 5

10

mèn mod cheꞌn mèn loo xtàa mèn làth diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn pólleꞌa: Neꞌguthte guꞌ xtàa guꞌ. Tac cheleꞌ chol mèn guth chol hues xtàa mèn, cón cheꞌn mèna tub rez thìb juez. 22 Per daa ngue nii loo guꞌ: Chol mèn coꞌ angnziriꞌ ndxàc nayiꞌ no ndxòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna hues xtàa mèna, cón cheꞌn mèna ndxàal tub rez thìb juez. Lomisqueꞌ ne, chol mèn coꞌ nque diꞌs con xtàa mèn, sya, cón cheꞌn mèna ndxàal tyub rez loo mèn coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ, loo mèn nación Israel. No chol mèn coꞌ gab loo hues xtàa mèna leꞌ mèna nac mèn naxèn no mèn nasan no mèn yéc brel, mèna nzo ryes yòo yeꞌrbìil coꞌteꞌ ndxetoo bèel no quìi. 23 Más de cona, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Cheleꞌ chó guꞌ nzi yoo làth guꞌ, no láth nzi yoo guꞌa, hueꞌ guꞌ gòn guꞌ no ofrend guꞌ par taꞌ guꞌi loo cón cheꞌn Diox no cuec guꞌ ofrend guꞌ coꞌ nac gòn loo mes, no axta syareꞌ teꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ hues guꞌ no xtàa guꞌ ndxecloo ñèe guꞌ, 24 sya, láꞌ guꞌ ofrend guꞌa loo mes par ner ya guꞌ, ya tàl guꞌ loo diꞌs no loo cuent loo chol hues guꞌ no loo chol xtàa guꞌ coꞌ ndxàc conꞌ yeꞌrsinꞌ loo. Sya, bere guꞌ, yeꞌth guꞌ coꞌteꞌ ndoo mes. No gab guꞌ loo Diox: Ofrend nuꞌ ndxèꞌ, Tad Diox. 25 Tolo ngue niin loo guꞌ, ne: Cheleꞌ chol mèn coꞌ ngyoo no guꞌ ya taꞌ part cón cheꞌn guꞌ loo juez, bli guꞌ par tyoodiꞌs ryop guꞌ mèna ned nda guꞌ ñeeneꞌ xá mod li guꞌ no xá mod gàc cón cheꞌn guꞌ par neꞌquexùꞌde mèna guꞌ loo juez ó loo xcal. Yiloa na, taꞌ juez o xcal guꞌ loo xaꞌ coꞌ nac tinient o mayor. Leꞌ tinient o mayor na, co guꞌ leziꞌf. 26 Lìcpeꞌ baꞌi, daa nii loo guꞌ: Tya nzo guꞌ. Neꞌryoꞌde guꞌ leziꞌf axtaqueꞌ zib guꞌ tmi coꞌ nac mult guꞌ. Sya, coꞌ juez o xcal guꞌ leziꞌf.

cuent coꞌ mbluꞌ mèn mod cheꞌn mèn loo xtàa mèn làth diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla coꞌ mbez: Neꞌlide guꞌ yalburrid. 28 Per daa ngue nii loo guꞌ: Chol mèn coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ ngüiꞌ mèna loo thìb xaꞌgot par gàal mèna xaꞌgota, mblileꞌ mèna yalburrid leꞌn lezoꞌ mèna con xaꞌgota. 29 Lomisqueꞌ ne, angab naꞌi: Cheleꞌ guꞌ ndli cuent no ndenꞌ guꞌ leꞌ ngudloo guꞌ coꞌ nac ladli, lìcqueꞌ, nac coꞌ ndli par cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ, más huen bloꞌ guꞌ ngudloo guꞌ thìb lad loo guꞌ. Tac más huen gàca loo guꞌ yende sa ngudloo guꞌ leque tyactìi dib lad guꞌ loo quìi no loo bèel leꞌn yeꞌrbiil. 30 No cheleꞌ guꞌ ndli cuent leꞌ yaꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nac coꞌ ndli par cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ, más huen fchoꞌ guꞌ yaꞌ guꞌ no blobii guꞌ yaꞌ guꞌ thìb lad loo guꞌ. Leꞌ sya, más huen gàca loo guꞌ yende sa yaꞌ guꞌ coꞌ nac thìb part cheꞌn lad guꞌ leque lyàa dib lad guꞌ leꞌn yeꞌrbìil. Por cona, thidtene neꞌcuaꞌnte guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ par neꞌyòode guꞌ leꞌn yeꞌrbìil.

Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn mèn coꞌ ndli yalburrid. 27 Lomisqueꞌ ne, nonqueꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal ngòc diꞌs no

Jesús ngue luꞌ loo mèn neꞌteꞌthte mèn lèe Diox anxleꞌ. 33 Más de cona, nonqueꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal mbez diꞌs coꞌ

Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn mèn coꞌ ndláꞌ xinꞌ saꞌl. (Mt. 19.9; Mr. 10.11–12; Lc. 16.18)

31 Tolo

ndxab Jesús loo mèna: ―Nonqueꞌ guꞌ no naneequeꞌ guꞌ xal nac diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla leꞌ chol mèn coꞌ mbez láꞌxùꞌ mèna xinꞌ saꞌl leque mèna, taꞌ mèna yeꞌs coꞌ lèe act coꞌ taꞌ cuent no coꞌ luꞌ leꞌ mèna mbláꞌxùꞌ xinꞌ saꞌl. 32 Per daa ngue nii loo guꞌ: Cheleꞌ thìb mbiꞌ láꞌxùꞌ xinꞌ saꞌlpeꞌ mbiꞌ no ingue lide xinꞌ saꞌl mbiꞌ yalburiid, leꞌ sya, leque mbiꞌ ngue li par mbez mèn leꞌ xinꞌ saꞌl mbiꞌ ngue li yalburrid mastaleꞌ ingue lide xaꞌi. No mèn coꞌ selyaꞌ con xaꞌgot coꞌ mbláꞌxùꞌ saꞌla ndooreꞌ, xaꞌbiꞌa ngue li yalburrid con xaꞌgota, ne.

11

SAN MATEO 5

ndub loo libr coꞌ ngòc ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla coꞌ mbez: Neꞌláꞌde guꞌ no neꞌyathlaꞌste guꞌ li guꞌ coꞌ mcàbgòn guꞌ li guꞌ coꞌseꞌ mdeꞌth guꞌ lèe Diox loo mèn par li guꞌ chol conꞌ. 34 Per daa ngue nii loo guꞌ: Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌteꞌthte guꞌ lèe Diox. Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌteꞌthte guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac lèe béꞌ, xal ndli taamas mèn tac loo béꞌ nac coꞌteꞌ nzo Diox. 35 Neꞌ neꞌ teꞌth guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac lèe izlyoꞌ xal ndli taamas mèn. Tac izlyoꞌ nac loo Diox xal coꞌseꞌ ndli nii mèn descans loo thìb banc. Neꞌ neꞌ teꞌth guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac lèe ciuda Jerusalén xal ndli taamas mèn. Tac ciuda Jerusalén nac lizpeꞌ no làazpeꞌ cheꞌn rey roo no cheꞌn rey xèn coꞌ nac yub daa coꞌ nac Crist. 36 Neꞌ neꞌ teꞌth guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac lèe yéc guꞌ xal ndli taamas mèn. Tac guꞌ neꞌgácte toxcuaꞌ nec thìb yis yéc guꞌ, coꞌ nac yis guch no coꞌ nac yis nagat par yanꞌa thidtene tataa. 37 Más huen guuz guꞌ: Neeca, o guuz guꞌ: Tyèꞌ. Tac ryete diꞌs coꞌ mbez mèn coꞌ nac masreꞌ diꞌs loo conꞌ mbezen ndxèꞌ, ale ndli mèn conꞌa por cón cheꞌn Mebizya. Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn mèn coꞌ ngo xtàa cón ndli no xtàa mèn mèn. 38 Más

(Lc. 6.29–30)

de cona, nonqueꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla: Cheleꞌ chó mèn cue yoo no tezaꞌ thìb mbiꞌ thìb ngudloo xtàa mbiꞌ, mèn tezaꞌ thìb ngudloo mbiꞌ coꞌ mtezaꞌ ngudloo xtàa mbiꞌa, ne. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chó mèn cue yoo no coꞌ yèe thìb mbiꞌ thìb quele xtàa mbiꞌ, lomisqueꞌ mod, coꞌ mèn thìb quele mbiꞌ coꞌ mbloꞌ quele xtàa mbiꞌa. 39 Per daa ngue nii loo guꞌ: Fxec guꞌ loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ li no mèn hues xtàa guꞌ guꞌ. Cheleꞌ chol mèn coꞌ lyaꞌs quis thìb

lad rloo guꞌ, fteꞌb guꞌ tedib lad rloo guꞌ loo mèna par quis mèna tedib lad rloo guꞌ, ne. 40 No cheleꞌ chol mèn ndlyaꞌs li de mandar guꞌ no ale ndlyaꞌs mèna teche mèna camis guꞌ, ftaꞌ guꞌ chamar guꞌ hueꞌ mèna, ne. 41 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chol mèn ndlyaꞌs ñibeꞌxùꞌ mèna loo guꞌ par hueꞌ guꞌ yóꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ mèn xís guꞌ casqueꞌ son kilometr, beꞌ guꞌi xís guꞌ taason kilometr. 42 No chol mèn coꞌ ñaꞌb ro chol conꞌ loo guꞌ, ftaꞌ guꞌ conꞌ càa mèna. No chol mèn coꞌ lyaꞌs teche guꞌ conꞌ loo mèn, fteche guꞌi loo mèna no neꞌcàꞌde guꞌi loo mèna. Jesús ngue luꞌ xá mod más huen queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn mèn. 43 Más

(Lc. 6.27–28, 32–36)

de cona, nonqueꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal ngòc diꞌs coꞌ mbluꞌ mèn loo xtàa mèn xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ mèn coꞌ ndxàc amiu guꞌ. Leꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ na, gocloo guꞌ gunèe guꞌ mèna. 44 Per daa ngue nii loo guꞌ: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ. Nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent tyoodiꞌs no guꞌ mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn guꞌ. Bli guꞌ conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe guꞌ. Gurez guꞌ Diox cón cheꞌn mèn coꞌ angnziriꞌ ndli ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ no ndub nguꞌs mèn guꞌ, ne. 45 Cheleꞌ guꞌ li tataa, lìcpeꞌ baꞌi, gàc guꞌ xinꞌ xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ. Tac Diox xud guꞌa ndli leꞌ huiz ntenìi loo mèn yeꞌrsinꞌ no loo mèn ndac. No ndli xud guꞌ Diox ndlyàa yuu loo mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi loo Diox no loo mèn yeꞌrsinꞌ. 46 Tac cheleꞌ guꞌ ante nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ, ¿chéꞌ ndyac guꞌ ngue li guꞌ conꞌ ndac loo Diox sya, càꞌ? Ingue lide guꞌ conꞌ ndac loo Diox, ey. Tac axta mèn coꞌ ndli cobrar tmi cón cheꞌn contribución ndli tataa. Ante nqueꞌ lezoꞌ mèna ñèe mèna

SAN MATEO 5​, ​6 mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe leque mèna. cheleꞌ guꞌ nii Diox ante loo mèn gulàazpeꞌ guꞌ, ¿chó conꞌ ndac ndli guꞌ loo Diox coꞌseꞌ ndli guꞌ tataa, sya? Yende chó conꞌ ndac ndli guꞌ loo Diox cheleꞌ guꞌ ngue li tataa, ey. Tac leque conꞌa ndli mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. ¡Aa, guꞌ mèn izlyoꞌ! 48 Gòc guꞌ mèn nalì no gòc guꞌ mèn nambìi coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa xal nac xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ, Diox coꞌ nac Diox nalì no Diox nambìi. Tac xud guꞌ Diox nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe alux mèn. 47 No

Jesús ndluꞌ loo mèn xá mod li mèn conꞌ ndac loo xtàa mèn. Tolo mbluꞌ Jesús loo mèn. Mbez Jesús: ―Nabeꞌste fque tee ban ndac guꞌ loo Diox. Neꞌgàcte guꞌ arid mèn nateꞌs par huiꞌ chol mèn coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ loo conꞌ ndli guꞌ. Tac cheleꞌ guꞌ li tataa, sya, tataa mod ndyeꞌs guꞌ. Leꞌ sya, xud guꞌ coꞌ nzo loo béꞌ neꞌlide par gàp guꞌ cón cheꞌn guꞌ loo xud guꞌ Diox. 2 Ngue niin loo guꞌ, ne: Neꞌtubte guꞌ arid ruid loo mèn par cuez mèn trompet loo mèn xal ndli mèn coꞌ anzeꞌf ntembìi ro no coꞌ anzeꞌf ntembìi xtiꞌs leꞌn sinagog no leꞌn yèez par ned ndxèꞌ par ned baꞌ. Ale tataa ndli mèna par gab chol mèn: Susqueꞌ huen nac mèn baꞌ, yoo. Lìcpeꞌ baꞌi, daa ngue nii loo guꞌ: Por gust coꞌ ndaꞌ mèna lezoꞌ mèna, ale leque mèna ndli par guneei loo mèna. No yende chó conꞌ coꞌ gàc cheꞌn mèna gàp mèna loo Diox. 3 Per coꞌseꞌ taꞌ guꞌ gòn càa mèn prob, bli guꞌ par neꞌ mèn coꞌ ndxàc amiu guꞌ neꞌtaꞌde cuent pló cón nac coꞌ ndaꞌ guꞌ gòn. 4 Más huen xexte ftaꞌ guꞌ gòn càa prob mèna. Leꞌ sya, xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ, coꞌ ngue huiꞌ loo guꞌa, li par tolo anggàc conꞌ ndac loo guꞌ.

6

Jesús ngue luꞌ xá mod cuez mèn Diox. 5 Tolo

(Lc. 11.2–4)

mbluꞌ Jesús mèn. Ndxab Jesús:

12 ―Coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, neꞌgàcte guꞌ xal mèn coꞌ ntembìi ro no xal mèn coꞌ ntembìi xtiꞌs. Mèna anzeꞌf ndyublaꞌs cuez Diox, ndoo gaꞌ mèn leꞌn sinagog. Mèna ndyublaꞌs ndyoo gaꞌ pál squin ned, ne, par cuez mèna Diox par huiꞌ no ñaa hues xtàa mèna loo mèna. Lìcpeꞌ baꞌi, daa ngue nii loo guꞌ: Con mod coꞌ ndxàp mèna, leque mèna mbli guneei loo mèna. No tataa mod yende chó conꞌ coꞌ gàc cheꞌn mèna gàp mèna loo Diox. 6 Per coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, gòo guꞌ leꞌn nyòo coꞌteꞌ ndxàt guꞌ no ftauꞌ guꞌ ro ryoꞌ. Gurez guꞌ Diox xud guꞌ coꞌ nzo loo guꞌ leꞌn cuart coꞌteꞌ ndxàt guꞌ. Xud guꞌ Diox coꞌ ngue huiꞌ xexte loo guꞌ, xud guꞌ Diox li par gàc conꞌ ndac loo guꞌ loo xnaa. 7 Coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, neꞌcuezte guꞌ lèe Diox goze goze con leque diꞌs coꞌ mbez guꞌ coꞌ intacte xal ndli mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Tac ndli mèna xtùuz por diꞌs coꞌ mbez mèna goze goze no maste tataa mod más ndxòn Diox ro mèna coꞌseꞌ tataa mbez mèna loo Diox. Per ilìcte conꞌa. 8 Neꞌgàcte guꞌ lalqueꞌ xal mèna, tá, tac xud guꞌ Diox naneequeꞌ no nonqueꞌ cópeꞌ nquin guꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ ñaꞌb guꞌ conꞌa loo xud guꞌ Diox. 9 Cona, ngue niin loo guꞌ taandxèꞌ mod cuez guꞌ Diox: Diox xud nuꞌ, coꞌ nzo loo béꞌ, ndlyaꞌs nuꞌ no ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ leꞌ mèn taꞌ cuent no tenꞌ mèn thidte Uꞌ nac Diox natúꞌpeꞌ. 10 Nuꞌ mbez loo Uꞌ no ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ leꞌ Uꞌ ñibeꞌpeꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. No gàca xal nee lezoꞌ Uꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxàc coꞌ nee lezoꞌ Uꞌ loo béꞌ. 11 Ftaꞌ Uꞌ luaꞌ nuꞌ no xít nuꞌ coꞌ hua nuꞌ nalze no taamas conꞌ coꞌ naquinqueꞌ nuꞌ atate huiz. 12 Ftonꞌ Uꞌ xquin nuꞌ no xtol nuꞌ xal nteriꞌth ntecanꞌ nuꞌ xèn xyàn coꞌ ndli hues xtàa nuꞌ loo nuꞌ. 13 Neꞌláꞌyaꞌde Uꞌ nuꞌ par aseli nuꞌ cuaꞌn nuꞌ xquin nuꞌ no xtol nuꞌ loo Uꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, blàa Uꞌ nuꞌ loo ryethe

SAN MATEO 6

13 conꞌ yeꞌrsinꞌ. Tac Uꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ. No ndxàp Uꞌ ryethe conꞌ roo no ryethe conꞌ xèn laꞌs nii Uꞌ no laꞌs yaꞌ Uꞌ. No cheꞌnpeꞌ Uꞌ nac ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node thidtene. Taandxèꞌ gàca. 14 Tac cheleꞌ guꞌ nteriꞌth no ntecanꞌ chol xen no xyàn coꞌ ndli chol mèn hues xtàa guꞌ loo guꞌ, leꞌ sya, xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ tonꞌqueꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ coꞌ ncuaꞌn guꞌ. 15 Per cheleꞌ guꞌ neꞌteriꞌthte no neꞌtecanꞌte chol xen no xyàn coꞌ ndli hues xtàa guꞌ loo guꞌ, neꞌ xud guꞌ coꞌ nzo loo béꞌ neꞌtonꞌte xtol guꞌ no xquin guꞌ coꞌ ncuaꞌn guꞌ. Jesús ngue luꞌ loo mèn xá mod li mèn coꞌseꞌ cue xlat mèn. 16 Coꞌseꞌ lyaꞌs guꞌ cue xlat guꞌ por ndxep tiemp, neꞌluꞌde guꞌ loo mèn leꞌ guꞌ nzi xi lezoꞌ xal ndli mèn coꞌ ntembìi ro no mèn coꞌ ntembìi xtiꞌs. Tac mèna asendli ndluꞌ mèna loo mèn leꞌ mèna nxi lezoꞌ. No nseꞌ mèna rloo mèna par huiꞌ taamas mèn leꞌ mèna nzi xlat. Lìcpeꞌ baꞌi, daa ngue nii loo guꞌ: Gust coꞌ ndaꞌ mèna lezoꞌ mèna, conꞌa ndli tyathe guneei loo mèna loo Diox. No yende chó cón coꞌ gàc cheꞌn mèna gàp mèna loo Diox. 17 Per guꞌ, coꞌseꞌ cue xlat guꞌ, blo guꞌ chuꞌth aceit yéc guꞌ no ftee guꞌ bèu yéc guꞌ. No ftech guꞌ rloo guꞌ par neꞌluꞌde guꞌ guꞌ loo mèn nzi xlat guꞌ xal ndli mèn coꞌ ntembìi ro no coꞌ ntembìi xtiꞌs 18 par tataa mod neꞌtenꞌte lezoꞌ mèn leꞌ guꞌ nzi xlat. Ndxeꞌlequeꞌ, ante xud guꞌ Diox coꞌ nzo no guꞌ non no nanee cón cheꞌn guꞌ. Sya, xud guꞌ Diox li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. Jesús ngue bez loo mèn más huen gàp mèn conꞌ ndac loo béꞌ. (Lc. 12.33–34)

19 Lomisqueꞌ,

ngue niin loo guꞌ, ne: Neꞌgath lyuxte guꞌ par que no guꞌ yalgonꞌ guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, coꞌteꞌ

ndxezaꞌ yalgonꞌ, no coꞌteꞌ ndlyux yalgonꞌ, no coꞌteꞌ nquée mxìl yalgonꞌ, no coꞌteꞌ mquée mbèd yalgonꞌ, no coꞌteꞌ ndli huanꞌ huanꞌ yalgonꞌ. 20 Más huen, fcuaꞌn guꞌ mod no bli guꞌ par gàp guꞌ yalgonꞌ loo béꞌ coꞌteꞌ neꞌquéede mxìl yalgonꞌ, no neꞌhuade mbèd yalgonꞌ, no coꞌteꞌ yende cón li par yizaꞌ yalgonꞌ, no coꞌteꞌ neꞌli huanꞌte huanꞌ yalgonꞌ. 21 Tac cheleꞌ guꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe yalgonꞌ, sya, li guꞌ cuent yalgonꞌa nac lezoꞌ guꞌ no ngudloo guꞌ por anzeꞌf ndyac guꞌ ñèe guꞌ yalgonꞌa. Leꞌ conꞌ coꞌ más nac cón cheꞌn Diox na, thìb lad nqueꞌ guꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. Con ngudloo mèn ngüiꞌ mèn ned ndyee mèn par neꞌyiziꞌfte mèn no par neꞌyigaꞌste mèn ned ndyee mèn. 22 Con

(Lc. 11.34–36)

ngudloo mèn ngüiꞌ mèn chol conꞌ, ¿léꞌ? Per cheleꞌ mèn indyubte yoꞌf lezoꞌ loo conꞌ ngüiꞌ mèn, mastaleꞌ ngüiꞌ mèn loo chol conꞌ ngüiꞌ mèn, no cheleꞌ mèn indaꞌde lugar li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngüiꞌ mèn, sya, nambìiqueꞌ ndoo mèn no huen nque tee mèn loo Diox. Sya, neꞌ neꞌ inac ngudloo mèn coꞌ ncuaꞌn xquin mèn loo mèn. 23 Per ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ mèn thìb lìte ndli xtùuz no ndenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn ante li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ por ngüiꞌ mèn loo conꞌ con ngudloo mèn par gàc cheꞌn mèna cón cheꞌn yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna thidtene ncuau yéc no ncuau loo par neꞌñeede mèna chó ro yilaꞌs mèn coꞌseꞌ tyoodiꞌs mèn. Neꞌñeede lezoꞌ mèna cón cheꞌn xá mod ndxàal que tee ban ndac mèna. No thidtene nanguib mèna. Yende mod yòo mèn loo cón cheꞌn Diox coꞌseꞌ más ndxath ndlyux mèn ñèe mèn tmi. 24 Cona,

(Lc. 16.13)

ngue niin loo guꞌ tedib vez: Yende chó moz nzo coꞌ li zinꞌ loo chop

SAN MATEO 6​, ​7 patrón. Tac cheleꞌ moz li preb li moz zinꞌ loo chop patrón, sya, yòo xyàn lezoꞌ moz ñèe moz thìb patrón. Leꞌ tedib patrón na, más huen tyac lezoꞌ moz ñèe moz patrona. O bien, más altant tyoo moz loo thìb patrón. Leꞌ loo tedib patrón na, yecloo moz. Cona, ngue niin loo guꞌ: Yende mod li mèn sirv loo Diox cheleꞌ mèn más ndxath ndlyux loo cón cheꞌn yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. Diox nquenap mèn coꞌ nac xinꞌ Diox. No ndli Diox par que no mèn conꞌ naquin mèn thìb huiz tedib huiz. 25 Niin

(Lc. 12.22–31)

loo guꞌ, ne, ey: Neꞌtyóode guꞌ no neꞌgath lyuxte guꞌ par gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ pá ned ya guꞌ zinꞌ par que no guꞌ cón hua guꞌ no cón gu guꞌ. Neꞌ neꞌ tyóo guꞌ par gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ pá ned tyee centav par tyuꞌ xab guꞌ coꞌ goc guꞌ. ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent ante par hua mèn nzi ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, càꞌ? No ¿chéꞌ ndli guꞌ cuent más ntac xab mèn leque ladpeꞌ mèn, càꞌ? Yende xàa. 26 Huiꞌ guꞌ loo mbin béꞌ coꞌ nxobii loo mbii. No bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn mbin. Mbin ingode bin. Neꞌ neꞌ inthop mbin cosech. Neꞌ neꞌ ingosuaꞌ mbin cosech. Mastaleꞌ tataa ndxàca loo mbin, xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ neequeꞌ xá mod huaa xud guꞌ Diox mbin. Aleꞌqueꞌ guꞌ más ntac leque mbin. ¡Pà neꞌ huaa Diox guꞌ xal nguaa Diox mbin! 27 ¿Chó thìb guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ coꞌ más ndxath ndlyux gác guꞌ zib guꞌ mase taarol metr loo guꞌ par yolꞌ guꞌ taachuꞌtha? Yende xàa, ¿léꞌ? 28 ¿Chonon susqueꞌ ndyóo guꞌ cón cheꞌn xab guꞌ coꞌ nquin guꞌ, àꞌ? Huiꞌ guꞌ loo yeꞌ madalen coꞌ nzoꞌf yii den xal ndryoo yeꞌ madalen. Neꞌ neꞌ indli yeꞌ madalen zinꞌ. Neꞌ neꞌ inzìi yeꞌ madalen dó. 29 Per na ngue nii loo guꞌ: Neꞌ Salomón coꞌ ngòc rey póla neꞌngoc xabte xal yeꞌ madalen, mastaleꞌ mque no Salomón huax xab Salomón coꞌ nabeꞌs natoxcuaꞌ. 30 Cheleꞌ Diox

14 tataa ndli mdoc xab yii den no yéꞌ huizeꞌ tec mèn huana leꞌn rdii liz mèn, aleꞌqueꞌ loo guꞌ neꞌ li Diox más coꞌ ndac xal huana. ¡Aa mèn izlyoꞌ coꞌ pente ndxelaꞌs loon! 31 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Neꞌtyóode guꞌ no neꞌgath lyuxte guꞌ par gab guꞌ: ¿Pá ned tyee coꞌ hua naꞌ? ¿Pá ned tyee coꞌ gu naꞌ yéꞌ huizeꞌ, yoo? No ¿pá ned tyee centav par tyuꞌ xab naꞌ yéꞌ huizeꞌ, ne? 32 Neꞌlide guꞌ tataa tac mèn coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel, mèna ncuaꞌn no ndyóo mèna cón cheꞌn ryethe conꞌa. Per xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ leꞌ guꞌ naquinqueꞌ ryete conꞌa. 33 Conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nac nerlequeꞌ conꞌ ndxàal li guꞌ: Ftaꞌ guꞌ lugar ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. No fcuaꞌn guꞌ mod que tee ban lì guꞌ xal ndxòo lezoꞌ Diox li guꞌ. Cheleꞌ guꞌ tataa li, sya, Diox li par que no guꞌ ryethe taamas conꞌ coꞌ nquin guꞌ. 34 Por cona, ngue niin loo guꞌ, ne: Neꞌtyóode guꞌ no neꞌgath lyuxte guꞌ nalleꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ hua guꞌ no conꞌ coꞌ gu guꞌ no conꞌ coꞌ nquin guꞌ yéꞌ huizeꞌ. Neꞌgabte guꞌ loo xtàa guꞌ: Huen ngua naꞌ nalze. Mzyal thìb leꞌ rol luaꞌ naꞌ par nduhua naꞌ no xít naꞌ coꞌ gu naꞌ. Per ¿yéꞌ, àꞌ? ¿Cón hua naꞌ no cón gu naꞌ? Anxleꞌ mbez guꞌ tataa. ¿Chonon anzeꞌf ndyóo guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo guꞌ yéꞌ huizeꞌ, àꞌ? Nzoqueꞌ huax conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ nalleꞌ par tyóo guꞌ no par gath lyux guꞌ nalleꞌ, ey. Jesús ngue luꞌ: Neꞌhuiꞌde mèn no neꞌñaade mèn loo cón cheꞌn cón ndli xtàa mèn.

7

(Lc. 6.37–38, 41–42)

Neꞌhuiꞌde guꞌ no neꞌñaade guꞌ loo conꞌ ndli taamas mèn par quexùꞌ guꞌ mèna. Tac cheleꞌ guꞌ tataa tolo li, leꞌ sya, Diox tub rez cón cheꞌn guꞌ par quexùꞌ Diox guꞌ yéꞌ huizeꞌ, ne. 2 Tac Diox tub rez cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ gàc huiza par tetìi Diox guꞌ xalqueꞌ ngüiꞌ guꞌ

SAN MATEO 7

15 no ñaa guꞌ loo taamas mèn par quexùꞌ guꞌ mèna. Xalqueꞌ nac mod coꞌ ndxàp guꞌ con taamas mèn, tataaqueꞌ li no Diox guꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. 3 ¿Xá mod más ngüiꞌ guꞌ loo thìb leꞌ chuꞌth yix coꞌ nzo ngudloo hues xtàa guꞌ leque huiꞌ guꞌ loo yix coꞌ más naroo coꞌ nzo ngudloo guꞌ, coꞌ nee diꞌs, ale más ngüiꞌ guꞌ loo ndxepte conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli hues xtàa guꞌ no ingüiꞌde guꞌ loo huax conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndlipeꞌ guꞌ, àꞌ? 4 No ¿xá mod ale ndli guꞌ ryes mbez guꞌ loo hues xtàa guꞌ: Hues, led cuante. Blaꞌ goꞌen thìb leꞌ yix chuꞌth coꞌ nzo ngudlool baꞌ. No indaꞌde guꞌ cuent cón cheꞌn yix coꞌ nac más naroo coꞌ nzo ngudloo guꞌ baꞌ, àꞌ? 5 Aa, que ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ, ndee guꞌ. Ner bloꞌ guꞌ yix coꞌ nac más naroo coꞌ nzo ngudloo guꞌ baꞌ. Leꞌ yiloa na, guꞌ nee xá mod coꞌ guꞌ yix chuꞌth coꞌ nzo ngudloo hues xtàa guꞌ baꞌ, coꞌ nee diꞌs, bláꞌ guꞌ. Ya neꞌtolode li guꞌ huax conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ. Sya, tataa mod gàp guꞌ razon coꞌx guꞌ loo xtàa guꞌ cón cheꞌn ndxepte conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li hues xtàa guꞌ. 6 Neꞌtolode taꞌ guꞌ cuent no teꞌth guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn coꞌ nac mèn nayiꞌ no loo mèn yeꞌrsinꞌ tac neꞌstolqueꞌ, chàa, gàc nayiꞌ mèna loo guꞌ xal mbac nayiꞌ. No neꞌstolqueꞌ xìis no mèna cón cheꞌn diꞌs ndaca xal ndli nguch coꞌseꞌ ndlaꞌs xi nguch conꞌ ndxuhua nguch. No ndlo ndub nguch loo conꞌ ndxuhua nguch. Jesús mbez: Bnaꞌb guꞌ conꞌ loo Diox. Bli guꞌ xal mèn coꞌ ngue cuaꞌn thìb conꞌ nquin mèn. Bli guꞌ xal mèn coꞌ nteꞌs puert par xalꞌ mèn puert par yòo mèn coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox no coꞌseꞌ ñaꞌb guꞌ conꞌ loo Diox. 7 Cona,

(Lc. 11.9–13; 6.31)

ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, gurez guꞌ Diox taandxèꞌ mod xal ndli mèn coꞌ ñaꞌb conꞌ loo xtàa

mèn. Leꞌ sya, Diox li par que no guꞌ conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌa. No coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, bli guꞌ loo Diox xal ndli mèn coꞌseꞌ mtuhuan mèn thìb conꞌ ntac. Yiloa, noo noo ncuaꞌn mèn conꞌ mdyuhuana axta zyal conꞌa loo mèn. Leꞌ sya, tataa mod li Diox par taꞌ Diox conꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox càa guꞌ. No coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, bli guꞌ xal mèn coꞌ nteꞌs ryoꞌ liz mèn axtaqueꞌ xalꞌ mèn ryoꞌ par yòo guꞌ. Tataa mod, li Diox que no guꞌ conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox. 8 Tac mèn coꞌ tolo mbez Diox, dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn, Diox li cas mèna. Lyath no Diox mèna no xalꞌ Diox ned no xalꞌ Diox yóꞌ loo mèna par que no mèna conꞌ coꞌ tolo ñaꞌb mèna loo Diox. 9 ¿Chéꞌ nzo chó guꞌ coꞌ nac gundan loo xinꞌ guꞌ, angab naꞌi, cheleꞌ xinꞌ guꞌ ñaꞌb conꞌ hua xinꞌ guꞌ loo guꞌ, chéꞌ tòo valor loo guꞌ no chéꞌ tli guꞌ ryes taꞌ guꞌ thìb leꞌ quèe càa xinꞌ guꞌ lugar de taꞌ guꞌ pan càa xinꞌ guꞌ coꞌseꞌ ñaꞌb xinꞌ guꞌ pan loo guꞌ par hua xinꞌ guꞌ, àꞌ? 10 Lomisqueꞌ ne, ¿chéꞌ tòo valor loo guꞌ no chéꞌ tli guꞌ ryes taꞌ guꞌ thìb mbelꞌ càa xìnꞌ guꞌ coꞌseꞌ ndlyaꞌs xinꞌ guꞌ hua xinꞌ guꞌ thìb mbèel, càꞌ? Neꞌlide guꞌ ryes li guꞌ tataa, ¿léꞌ? 11 Mastaleꞌ nac guꞌ gundan más naxin no gundan yeꞌrsinꞌ loo xinꞌ guꞌ, per guꞌ lyatqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ xinꞌ guꞌ. No taꞌ guꞌ conꞌ ndac coꞌ ñaꞌb xinꞌ guꞌ loo guꞌ, ¿léꞌ? Aleꞌqueꞌ xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ neꞌ taꞌ conꞌ ndac loo mèn coꞌ ñaꞌba loo xud guꞌ Diox, coꞌ nee diꞌs, loo mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Diox. 12 Guꞌ ndlyaꞌs leꞌ chol mèn gàp mod loo guꞌ loo ryethe conꞌ, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ: Gòp guꞌ mod loo chol mèn thidtene, que naca ndxàp mèn mod loo guꞌ, que naca indxàpte mèn mod loo guꞌ. Conꞌ ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla. No naca leque diꞌs coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth cón cheꞌn coꞌ ndxab Diox yeꞌs loo libr póla.

SAN MATEO 7 Mèn coꞌ ndxòo loo cón cheꞌn Diox, mèna ndli xal coꞌseꞌ ndxòo mèn ro thìb puert naya. (Lc. 13.24)

13–14 Non

guꞌ no naneequeꞌ guꞌ nzo puert naya no nzo ned naya. Nagàn naca yòo mèn ro puerta no nagàn naca tyee mèn neda, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ ne, nzo puert naxèn no nzo huax ned naxèn. Inagànte yòo mèn ro puerta no inagànte tyee mèn neda, ¿léꞌ? Mod coꞌ ndxàp mèn loo Diox coꞌ ndli leꞌ mèna ndryo xàꞌ loo Diox thidtene coꞌseꞌ gath mèna, moda nac xal coꞌseꞌ ndxòo mèn ro puert naxèn no xal coꞌseꞌ ndyee mèn ned naxèn. Huax mèn ndli tataa. Inagànte li mèn tataa. Per mod coꞌ ndxàp mèn par nalìte yòo mèna loo Diox loo béꞌ coꞌseꞌ gath mèna, moda nac xal coꞌseꞌ ndxòo mèn ro puert naya no xal coꞌseꞌ ndyee mèn ned naya. Añenti gác mèn li mèn conꞌa. Ndxepte mèn ndxàp moda par yòo mèna loo Diox loo béꞌ. No nagàn tínꞌ naca par li mèn tataa. Mèn ndac no mèn yeꞌrsinꞌ, mèna ndxàc beꞌ xal yaa xlè coꞌ ndaꞌ xlè ndac no xal yaa xlè coꞌ ndaꞌ xlè yeꞌrsinꞌ. (Lc. 6.43–44)

15 Anderhuen

guꞌ. Leque guꞌ quenap guꞌ loo mèn coꞌ mbez ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn Diox per yalgutyèꞌi. Mèna yiꞌth loo guꞌ. No gàp mèna mod nadoꞌ. Ndxàc mèna loo guꞌ xal mbacxilꞌ. Per leꞌn lezoꞌ mèna nzo conꞌ yeꞌrsinꞌ. No li mèna xtùuz yeꞌrsin. Gàc mèna mèn nayiꞌ xal mquèꞌth. 16 Guꞌ taꞌ cuent còn cheꞌn mèna por conꞌ coꞌ li mèna. Tarte gòn mèn làa mèn ngud uv loo chol yaa yis, ¿léꞌ? Neꞌ neꞌ tar gòn mèn làa mèn ngudyuug loo yaa yis cordonsant, ¿léꞌ? 17 Tataa nac mod coꞌ ndxàp mèn xal yaa xlè. Ryete yaa huen ndaꞌ xlè huen. Leꞌ yaa xlè coꞌ nac yaa xlè yeꞌrsinꞌ na,

16 ndaꞌ xlè yeꞌrsinꞌ. 18 Yende mod taꞌ yaa xlè, coꞌ nac yaa xlè ndac, xlè yeꞌrsinꞌ. Neꞌ neꞌ yen mod taꞌ yaa xlè, coꞌ nac yaa xlè yeꞌrsinꞌ, xlè ndac. 19 Ryete yaa xlè coꞌ indaꞌde xlè ndac, choꞌ mèn yaa xlèa no co mèn yaa xlè yeꞌrsinꞌa rdìi. 20 Por cona, por mod coꞌ ndxàp mèn, libeꞌ guꞌ mèn. No taꞌ guꞌ cuent xá nac mèn. Iryede mèn izlyoꞌ yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 21 Iryede

(Lc. 13.25–27)

mèn coꞌ mbez: Tad, loon, tyal mèna taꞌ mèna lugar ñibeꞌpeꞌ xuden Diox loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndli xal neepeꞌ lezoꞌ xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ, mèna tyalqueꞌ ñibeꞌpeꞌ xuden Diox loo mèna. 22 Huax mèn ñee loon, coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna: Tad, ¿chéꞌ neꞌndeꞌthte nuꞌ diꞌs por cón cheꞌn lèe Uꞌ? No ¿chéꞌ impor lèede Uꞌ mbloꞌ nuꞌ meexùꞌ? No ¿chéꞌ impor lèede Uꞌ mbli nuꞌ huax yalguzyeꞌ, àꞌ? Neequeꞌ Uꞌ no nonqueꞌ Uꞌ mbli nuꞌi, Tad. 23 Per ndxeꞌlequeꞌ, huiza càben loo mèna: Thidtenequeꞌ neꞌneeden guꞌ no indlibeden guꞌ. Biiche xàꞌ guꞌ loon. Huàa guꞌ thìb lad, guꞌ coꞌ más ngòo lezoꞌ mbli guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop loo liz mèn coꞌ mdyoxcuaꞌ. 24 Chol

(Lc. 6.47–49; Mr. 1.22)

mèn coꞌ ndxònqueꞌ diꞌs coꞌ mbezen no ndli mèna xal ñibeꞌen loo mèna, daa tetac cón cheꞌn mèna xal thìb mbiꞌ coꞌ altant ndyoo naa loo rsinꞌpeꞌ mbiꞌ. Mbiꞌa mxít teꞌf liz mbiꞌ loo quèe coꞌteꞌ maciz nac loo yòo. 25 Ngoloa, ngulàa yùu. Ngroꞌ nít yòo. No mxyoꞌf mbii. No ngo ziꞌf nít yòo loo yòo cal coꞌ nac liz mbiꞌa. Per neꞌngobiide yóꞌbeꞌ yòo cala tac ndub yòo cala loo quèe coꞌteꞌ maciz loo yòo. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 26 Leꞌ tediba na, chol mèn coꞌ ndxòn diꞌs coꞌ ndyoodizen, no indlide mèn xal

SAN MATEO 7​, ​8

17 ñibeꞌen, mèna lalqueꞌ nac xal thìb mbiꞌ naad no thìb mbiꞌ tont coꞌ mxít teꞌf yòo cal liz mbiꞌ loo yuux. 27 Ngoloa, ngulàa yùu. No ngroꞌ nít yòo. No mxyoꞌf mbii. No ngo ziꞌf nít yòo yóꞌbeꞌa loo yòo cal. No mblyau yòo cala. Por lult, thidtene mblyux yòo cala. 28 Coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs Jesús diꞌsa, ryete mèn coꞌ nzi yòn diꞌsa, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue luꞌ Jesús loo mèn. 29 Tac ndluꞌ Jesús mèna xal thìb mbiꞌ coꞌ ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ. No indluꞌde Jesús loo mèna xal ndluꞌ mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ mque no yíiz ndxaꞌs coꞌ nac thìb yíiz coꞌ ntegaꞌs no coꞌ nteyèe yid lad mèn.

8

(Mr. 1.40–45; Lc. 5.12–16)

Coꞌseꞌ nde làa tùub Jesús loo yii coꞌteꞌ ngua tub Jesús, anzeꞌf thìb mèn ndoo nque xís Jesús. 2 Làth mèna ngo thìb mbiꞌ coꞌ ndyac thìb yíiz ndxaꞌs, yíiz coꞌ nteyèe yid lad mbiꞌ. Mbii gax mbiꞌ loo Jesús. Mdub xib mbiꞌ loo Jesús. No mcòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Tad, cheleꞌ Uꞌ lyat lezoꞌ ñèe Uꞌ daa, nzoqueꞌ mod teyac Uꞌ daa. Fteyac Uꞌ daa. No ftembìi Uꞌ laden, Tad. 3 Sya, mbuàal Jesús lad mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Ndlyat lezon ñèenl. Teyaquenl no tembìin ladl. Ngolo ndxab Jesús diꞌsa, ale chàa, ngro xbiiz lad mbiꞌ. No mbembìi mbiꞌ loo yíiza. 4 Leꞌ sya, ndxab Jesús loo mbiꞌa: ―Huiꞌ nexa. Yende chó loo gabtel cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli nonl baꞌ, ndee. Ante ndlyazen huàa luꞌl loo nguleyꞌ. No huàa taꞌl ofrend coꞌ mnibeꞌ Moisés taꞌ mèn coꞌ mbyac loo yíiz baꞌ par taꞌ mèn cuent no non mèn leꞌ lùu mbyacleꞌ loo yíiz baꞌ.

Jesús mteyac thìb mbyòo coꞌ ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngòc capitán cheꞌn gobiern coꞌ ndub ciuda Rom. 5 Texal

(Lc. 7.1–10)

ngòo Jesús yèez Capernaum, mbiꞌth thìb capitán coꞌ ñibeꞌ thìb ayo solndad loo Jesús. Nalyat gunii capitán diꞌs loo Jesús. 6 Taandxèꞌ ndxab capitán loo Jesús: ―Tad, moz daa nax. Ngue tequech mbii moz daa. No ya neꞌxecte moz tant thìb yalnè ndenꞌ moz por mbiia axta nax tinleꞌ liz moz daa. 7 Ndxab Jesús loo mbiꞌa: ―Neeca, nal gan par teyaquen mbíiz. 8 Sya, mcàb capitán loo Jesús. Ndxab capitán: ―Tad, indxàalte daa par yòo Uꞌ leꞌn nyòo lizen. Más huen, ante ñibeꞌ Uꞌ loo yíiz. Daa ndxelasqueꞌ biiche yíiz loo moz daa. 9 Tac leque daa nda cuent naquin tyubdizen loo tamas mèn coꞌ ñibeꞌ loon xal ñibeꞌ mèna loon. No lomisqueꞌ nde nxonꞌ, ngue non solndad coꞌ ñibeꞌen loo. Coꞌseꞌ ñibeꞌen loo thìb solndad par ya solndad thìb mandad, solndad ya. No coꞌseꞌ ñibeꞌen loo tedib solndad par yiꞌth solndad loon, solndad yiꞌth loon. No coꞌseꞌ ñibeꞌen loo thìb moz daa par ya li moz daa thìb zinꞌ loon, moz ya lii. 10 Coꞌseꞌ mbìn Jesús diꞌsa, ante mbuiꞌ Jesús no ante gunaa Jesús. Ndxab Jesús loo mèn coꞌ ngure no Jesús: ―Lìca, na nii loo guꞌ: Neꞌ làth rye mèn nación Israel tarte zyálꞌ daa nec thìb mèn no tarte nèen nec thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf ndxelaꞌs loon xal mbiꞌ baꞌ. 11 Daa ngue nii loo guꞌ: Huax mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, mèna ryoꞌ par ned ndlyen huiz no par ned mbix huiz par yiꞌth queltàa no mèna Abraham no Isaac no Cob loo cón cheꞌn Diox coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn par tyac lezoꞌ mèna axta plóthe. 12 Per cón cheꞌn mèn nación Israel coꞌ ndxab Diox no coꞌ

SAN MATEO 8 gunii Diox leꞌ mèna yòo coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, ale ndxeꞌlequeꞌ, coꞌ xàꞌ Diox mèna thìb lad loo Diox coꞌteꞌ nac yálꞌcuau coꞌteꞌ nzyalqueꞌ mèna tith cue mèna loo Diox. Tya, gónꞌ mèna axta plóthe no hua le mèna axta plóthe. 13 Sya, mbere Jesús, ndxab Jesús loo capitana: ―Byàa, ey. Texalqueꞌ nac coꞌ ndxelaꞌsl no coꞌ ndaꞌl cuent loon nacl, tataaqueꞌ gàca lool. No ale leque hora mbyac moz capitana. Jesús mteyac xnaꞌzap Pedr coꞌ nax loo xléꞌ. (Mr. 1.29–31; Lc. 4.38–39)

14 Ngoloa,

ngua Jesús liz Pedr. Gunèe Jesús nax xnaꞌzap Pedr loo xléꞌ. 15 Per ale ante mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad xnaꞌzap Pedr, ngro xléꞌ xnaꞌzap Pedr. Sya, ngo che xnaꞌzap Pedr. Mbli xnaꞌzap Pedr mandad loo mèna. No mbli xnaꞌzap Pedr cas mèna. Jesús mteyac huax mèn yíiz. (Mr. 1.32–34; Lc. 4.40–41)

16 Coꞌseꞌ

mzyèleꞌ izlyoꞌ huiza, mbiꞌth no mèn huax mèn yíiz coꞌ mque no mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ loo Jesús. Ante gunii Jesús loo xpii yeꞌrsinꞌa, ngro xpii yeꞌrsinꞌa loo rye mèn yíiza. No mteyac Jesús ryete mèn yíiz coꞌ mque no chol yíiz. 17 Tataa mbli Jesús par ngòcqueꞌ, no mdyaaqueꞌ, no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Sayi ndxab: Yub xaꞌ mteche ryethe yíiz naꞌ coꞌ mdenꞌ naꞌ no coꞌ mque no naꞌ. No mdenꞌ xaꞌ ryethe yalnè cón cheꞌn naꞌ lad xaꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ mblyaꞌs tyoo nque xís Jesús. 18 Látha,

(Lc. 9.57–62)

coꞌseꞌ gunèe Jesús anzeꞌf thìb mènléyꞌ nziriꞌ dib vuelt loo Jesús,

18 mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ya riid no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo yòoyaa tedib lad ro lagun. 19 Láth ndooreꞌ tyee Jesús, mzin thìb mbiꞌ coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel loo Jesús. Ndxab mbiꞌa loo Jesús: ―Maistr, no daa ndlyaz ga non Uꞌ pál coꞌteꞌ ya Uꞌ. 20 Mcàb Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Huiꞌ nexa. Mbeꞌth ngue no quèe lyoꞌ coꞌteꞌ ndxàt mbeꞌth. Leꞌ mbin béꞌ na, ngue no xyòn mbin coꞌteꞌ ndxàt mbin, ne. Per daa, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, ingue noden thìb lugar coꞌ nac cheꞌnpeꞌen coꞌteꞌ guixen chuꞌth yéquen par ryo xcuen chuꞌth laden, coꞌ nee diꞌs, tegaan chuꞌth xísen par lin descans. 21 Látha, tedib myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab loo Jesús: ―Tad, daa lyaz ner taꞌ Uꞌ permis loon par ga casen thebol xuden. Yiloa, sya, nda naꞌ. 22 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo mbiꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo cón chenen, mèna nac xal mèn nguth loon. Laꞌa caꞌs mèna thebol xud lùu baꞌ. Leꞌ lùu na, ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ. Jesús mbli nguled mbii. No mbli Jesús xèe ngure ol níttóꞌ. (Mr. 4.35–41; Lc. 8.22–25)

23 Ngoloa, ngòo Jesús loo thìb yòoyaa

con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 24 Láth ngue tetee myenꞌ yòoyaa loo lagun, ngroꞌ thìb mbiidóꞌ loo lagun axta mxít too mbii nít loo lagun. No mblo mbii nít leꞌn yòoyaa. Per ndxeꞌlequeꞌ, láth ndxàc conꞌa, ante mde mcalꞌ Jesús. Nax yàt Jesús leꞌn yòoyaa. 25 Sya, yende izlyoꞌ ngua myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌteꞌ nax Jesús. Mbloꞌ myenꞌ mcalꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, jer goo che Uꞌ. Bloꞌ Uꞌ mcalꞌ loo Uꞌ. Huiꞌ Uꞌ ñeeneꞌ xá mod li Uꞌ par lyáꞌ

SAN MATEO 8​, ​9

19 naꞌ loo conꞌ ryes. Yòoyaa naꞌ ngue dep leꞌn nít. 26 Mcàb Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¡Aa, mèn izlyoꞌ! Susqueꞌ nzyeb guꞌ, yey. Ndxepte ndxelaꞌs guꞌ. No ndxepte ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox, ¿léꞌ? Sya, ngo che Jesús. Ale ante gunii Jesús loo mbiidóꞌa no ante gunii Jesús loo nít. Xèegà nguled mxyoꞌf mbiidóꞌa. No xèegà nguled ndxetoo nít cheꞌn níttóꞌ loo lagun. 27 Sya, ryete mèn coꞌ ngua no Jesús, ante mbuiꞌ no ante gunaa mèna loo conꞌ ngòc. Ndxab mèna: ―¿Chó mbiꞌ nac mbiꞌ baꞌ? ¿Chonon tuaꞌte ndxab mbiꞌ? No ale xèegà nguled nxyoꞌf mbii. No xèegà nguled ndxetoo nít loo lagun. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop mbiꞌ yíiz cheꞌn làaz mèn gadar coꞌ mquée mbii yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòc mbii cheꞌn xpii meexùꞌ. (Mr. 5.1–20; Lc. 8.26–39)

28 Coꞌseꞌ

ngolo mzin Jesús tedib lad ro lagun coꞌ nac cheꞌn làaz mèn gadar, ngroꞌ chop xaꞌbiꞌ leꞌn panteón loo Jesús. Ryop xaꞌbiꞌa mque no mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ. No anzeꞌf nayiꞌ tínꞌ ngòc ryop xaꞌbiꞌa. Axta neꞌ neꞌ yen mod riid chol mèn par neda. 29 Cabii ngure bez ryop xaꞌbiꞌa loo Jesús. Ndxab xaꞌbiꞌa loo Jesús: ―¿Chonon nde Uꞌ coꞌteꞌ nzo nuꞌ, àꞌ, Jesús, xganꞌpeꞌ Diox? ¿Chéꞌ nde Uꞌ par tetìi Uꞌ nuꞌ ndooreꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ tetìi Diox nuꞌ, càꞌ? 30 Leque hora, gaxte tya nzi tee yuhua thìb partid nguch. 31 Sya, mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌa mbli par nalyat ndxab ryop mbiꞌa loo Jesús: ―Cheleꞌ Uꞌ coꞌ nuꞌ trèꞌ, blaꞌ Uꞌ yòo nuꞌ loo partid nguch coꞌ nzi tee goꞌ. 32 Sya, ndxab Jesús loo xpii yeꞌrsinꞌa: ―Groꞌ guꞌ. Huàa yòo guꞌ loo nguch, tá. Hora ngro xpii yeꞌrsinꞌa loo ryop xaꞌbiꞌa. Ngua yòo xpii yeꞌrsinꞌa loo

partid nguch. Ngoloa ale ryete ngucha mquée mbii. Ale mbyùub nguch lad yii coꞌteꞌ nzi tee yuhua nguch. Ngulàa ryete ngucha axta leꞌn lagun. Nguap nguch nít. Ale nguth ryete nguch. 33 Leꞌ mèn coꞌ ngue quenap ngucha na, ale mqueꞌ mèna carre. Ngua taꞌ mèna cuent loo mèn làth yèez ryete conꞌ coꞌ ngòca, tant mzyeb mèna. No mdaꞌ mèna cuent conꞌ ngòc loo ryop xaꞌbiꞌ coꞌ mquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌa loo mèn làth yèez. 34 Sya, ryete mèn yèeza ngroꞌ. Mbiꞌth mèna coꞌteꞌ nzo Jesús. Texal gunèe mèna Jesús, ale mnaꞌb mèna diꞌs loo Jesús. Ndxab mèna: ―Más huen groꞌ trèꞌ. Byàa ned, ndeel. Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ mque no yíiz bech.

9

(Mr. 2.1–12; Lc. 5.17–26)

Sya, ngòo Jesús loo thìb yòoyaa. Mdoo Jesús loo nít loo lagun. Mbii Jesús tya axta ngro xoꞌf Jesús tedib lad ro lagun. Mzin Jesús yèez coꞌteꞌ nac làazpeꞌ Jesús. 2 Láth nzo Jesús tya, mzin no mèn thìb mbiꞌ coꞌ mtequech mbii loo Jesús. Nzoꞌf mbiꞌ loo thìb cami nde no mèn mbiꞌ loo Jesús. Coꞌseꞌ gunèe Jesús leꞌ mèna, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Jesús no ngòp mèna yalxlaꞌs loo Jesús, ndxab Jesús loo mbiꞌ yíiza: ―Huen blo lezoꞌl, ndee, xganꞌ. No gòp yalxlaꞌs loon. Xquin lùu no xtol lùu mdyonꞌleꞌ. 3 Per làth mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús, ngo ndxep mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. Mèna ndxab loo lezoꞌ mèna: Lìcpeꞌ baꞌi, mbiꞌ baꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Diox no ngue nii mbiꞌ baꞌ ngòc nguàal conꞌ cón cheꞌn Diox, cara. 4 Per Jesús nonqueꞌ no naneequeꞌ Jesús conꞌ coꞌ nzi li mèna xtùuz leꞌn lezoꞌ mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―¿Chonon susqueꞌ nazab ngue li guꞌ xtùuz, àꞌ? 5 ¿Xá nee guꞌ? ¿Cón más

SAN MATEO 9 inagànte nac, ndyac guꞌ, par gaben loo mbiꞌ baꞌ? ¿Chéꞌ más inagànte gaben: Xquin lùu no xtol lùu mdyonꞌleꞌ o chéꞌ más inagànte gaben: Goo che. Fxen ned. Byàa, càꞌ? 6 Per huiꞌ guꞌ nexa. Daa luꞌ loo guꞌ leꞌ daa, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs niin no laꞌs yan loo izlyoꞌ par tonꞌen xquin mèn no xtol mèn loo izlyoꞌ. Sya, mbere Jesús ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ mtequech mbii: ―Goo che. Fthùuz dáa coꞌ ngoꞌthl. Byeꞌ dáa. No tee càal ned. Byàa par lizl. 7 Sya, ale ngo too mbiꞌ coꞌ mtequech mbiia. Mxen mbiꞌ ned. Ndyàa mbiꞌ par liz mbiꞌ. 8 Coꞌseꞌ gunèe mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús mbli Jesús conꞌa, mzyeb tínꞌ mèn. Ngurez mèna Diox. Ndxab mèna: ¡Ay, Dioꞌs! Uꞌ ndli ndxàp mbiꞌ baꞌ conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ par ndli mbiꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn loo mèn loo izlyoꞌ. Jesús ndxab loo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mate, coꞌ nac daa coꞌ ngue queꞌ yeꞌs ndxèꞌ: Ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ. (Mr. 2.13–17; Lc. 5.27–32)

9 Coꞌseꞌ

mbere Jesús, ngroꞌ Jesús yèez coꞌteꞌ nac làazpeꞌ Jesús, láth nda riid Jesús par neda, gunèe Jesús ndub thìb mbiꞌ, coꞌ lèe Mate, loo mes coꞌteꞌ ndyee thix mèn tmi cón cheꞌn contribución. Ndxab Jesús loo mbiꞌa: ―Goo too. Yaꞌ nda naꞌ. Mate ngo too. Nda no Mate Jesús. 10 Ngòc thìb conꞌ thìb vez. Ngua thuhua Jesús liz Mate. Láth ndub yuhua Jesús loo mes, mzin huax mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución no plá mèn coꞌ ngòc mèn yeꞌrsinꞌ. Thidte mdub mèn loo mes con Jesús no con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 11 Coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise conꞌa, ndxab mèna loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Chonon nzi yuhua no maistr guꞌ mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn

20 contribución no mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no coꞌ ndxàp xtol baꞌ, àꞌ? 12 Coꞌseꞌ mbìn Jesús diꞌsa, Jesús ndxab loo mèn xleyꞌ farise: ―Mèn coꞌ ndenꞌ yende chó yíiz ndyac mèn no mèn coꞌ ndenꞌ huen nzo lezoꞌ mèn, mèna ndyac inquinte mèna doctor. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndenꞌ ndyac len mèna, mèna nonqueꞌ naquinqueꞌ mèna doctor. 13 Byàa guꞌ. No huen huen téꞌth guꞌ ñeeneꞌ cón nee diꞌs diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ coꞌ mbez: Ndlyazen leꞌ guꞌ lyat lezoꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. No indlyasten guth guꞌ máꞌ no xo guꞌ ren máꞌ loon par teriꞌthen no tecanꞌen cón cheꞌn xquin guꞌ no cón cheꞌn xtol guꞌ. Tac neꞌngalten par gòn mèn ron no par yilaꞌs mèn loon, mèn coꞌ ndenꞌ nac mèna mèn nalì par lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, ndalen par gòn mèn ron no par yilaꞌs mèn loon, mèn coꞌ non no mèn coꞌ ndaꞌ cuent nac mèna mèn coꞌ ncuaꞌn xtol no mèn coꞌ ncuaꞌn xquin, par lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèna. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn Bautist mnibdiꞌs loo Jesús chonon imbe xlatte myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. (Mr. 2.18–22; Lc. 5.33–39)

14 Látha,

note myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn Bautist, ngroꞌ nxonꞌ, mbiꞌth myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―¿Chonon nuꞌ, no mèn xleyꞌ farise, mbe xlat huax vez per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Uꞌ baꞌ imbe xlatte, àꞌ, Tad? 15 Ndxab Jesús loo myenꞌa: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Chéꞌ xec mèn coꞌ ndxàc convid, mèn coꞌ nda lyath no thìb mbyòo coꞌ selyaꞌ, par cue xi lezoꞌ mèna par neꞌhuade mèna coꞌseꞌ ñèe mèna nzo mbyòo coꞌ selyaꞌ no nzo conꞌ coꞌ hua mèn, càꞌ? Yende mod cue xi lezoꞌ mèna par cue xlat mèna tataa,

SAN MATEO 9

21 ¿léꞌ? Huiꞌ guꞌ nexa. Mèna cue xi lezoꞌ par cue xlat mèna coꞌseꞌ nguriꞌthleꞌ yalhua liz mbyòo no ndyàa mbyòo coꞌ mselyaꞌ. 16 Neꞌ neꞌ yen chó mèngot nzo coꞌ co bdèꞌ thìb leꞌ larꞌ cub loo thìb larꞌcanꞌ gox tac larꞌ cub coꞌ yo bdèꞌ larꞌcanꞌ goxa bech. Leꞌ sya, larꞌ cub, coꞌ ngo bdèꞌ larꞌcanꞌ goxa, li par ryed yèe larꞌcanꞌ goxa. No yiloa más nazab ñaa larꞌcanꞌ gox cheleꞌi naroo ryed. 17 Tolo ndxab Jesús loo mèna: Yende chó mèn nzo coꞌ co mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn thìb garrafón gox coꞌ naléꞌleꞌ, ne, ¿léꞌ? Tac cheleꞌ mèn co mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn thìb garrafón gox coꞌ naléꞌleꞌ, leꞌ sya, leꞌleꞌ lyéꞌ garrafón goxa no xyo mezcala. Ngòc perdid ryop conꞌa. Por cona, más huen co mèn mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn thìb garrafón cub. Sya, tataa mod nabeꞌste quenap mèn ryop conꞌa. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mzaꞌ, rsap thìb mbiꞌ coꞌ lèe Jair, no cón cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ mbuàal xab Jesús. (Mr. 5.21–43; Lc. 8.40–56)

18 Láth

beꞌ ngue toodiꞌs no Jesús mèn, mbii gax thìb mbiꞌ coꞌ nac jef cheꞌn mèn nación Israel loo Jesús. Mdub xib mbiꞌ loo Jesús. No mcòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Tad, rsap daa ngololeꞌ nguth. ¿Chéꞌ tli Uꞌ favor ya Uꞌ lizen? Lyazen ante xoꞌf Uꞌ yaꞌ Uꞌ lad mzaꞌ. Mzaꞌ ryo xbanqueꞌ. 19 Sya, mxen Jesús ned con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Nda no Jesús mbiꞌ coꞌ nac jefa par liz mbiꞌ. 20 Per láth ndoo Jesús ned, nda no Jesús mbiꞌa con taamas mèn, xiꞌth mèna ngo thìb xaꞌgot. Xaꞌgota ndxàcleꞌ siꞌ fchop línꞌ ndyac xaꞌ yíiz ndlyath ren. Mbii gax xaꞌgota par ned xís Jesús par gàal xaꞌgota ro xab Jesús. 21 Tac xaꞌgota mbli xtùuz leꞌn lezoꞌ xaꞌgota. Ndxab xaꞌgota loo lezoꞌ xaꞌgota: Cheleꞌ daa ante gàal ro

xab Jesús, yac daa. Tataa mbli xaꞌgota. No, chàa, mbyac xaꞌgota loo yíiz xaꞌ. 22 Coꞌbeꞌxqueꞌ ngòc conꞌa loo xaꞌgota, Jesús mbere par ned xís Jesús. Gunèe Jesús xaꞌgota. Ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Rsap, huen blo lezoꞌl no ftac lezoꞌl, ndee. Lùu mbyacleꞌ tac ngolaꞌsqueꞌl loo cón chenen. Leque hora, sandante mbyac xaꞌgota. 23 Coꞌseꞌ mzin Jesús liz mbiꞌ coꞌ nac jefa, ndxòn Jesús leꞌ musc ndxolꞌ bàanleꞌ par ryo bàan mzaꞌ coꞌ ngutha liz mzaꞌ par ya caꞌs mèn mzaꞌ. No ñèe Jesús ndxòo ndryoꞌ mèn leꞌn nyòo par ndlas yálꞌ mèn mzaꞌ no ndyoodiꞌs no mèn mzaꞌ. 24 Ndxab Jesús loo mèn coꞌ nzo leꞌn nyòoa: ―Bli guꞌ favor, bláꞌ guꞌ mzaꞌ. No biiche guꞌ thìb lad loo mzaꞌ. Part cón chenen, mzaꞌ neꞌngathte. Na ngüiꞌ loo mzaꞌ xal thìb mzaꞌ coꞌ nax yàt. Leꞌ sya, ale leꞌleꞌ mxìis no rye mèn coꞌ nzo liz mzaꞌ coꞌ ngutha Jesús tac non mèna nguthqueꞌ mzaꞌ. 25 Texal ngolo ngroꞌ ryete mèna par fuer, Jesús ngòo leꞌn nyòo coꞌteꞌ nzoꞌf mzaꞌ. Mxen Jesús yaꞌ mzaꞌ. No mbli Jesús ngo che mzaꞌ. 26 Syase, por derech, mxyoꞌf lèe mxyoꞌf xtiꞌs Jesús por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli Jesús loo mzaꞌa leꞌn ryete yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ par neda. Jesús mdub xnìi ngudloo chop mbiꞌ coꞌ ngòc mbiꞌ sieu. 27 Texal ngroꞌ Jesús liz mbiꞌ coꞌ ngòc jefa, mdoo nque chop xaꞌbiꞌ sieu xís Jesús. Cabii mbez ryop xaꞌbiꞌ sieua loo Jesús: ―Gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ nuꞌ, Uꞌ coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla. Per Jesús neꞌnglide cas ryop xaꞌbiꞌ sieua. Xaꞌbiꞌ sieua tolo mdoo nque xís Jesús. 28 Coꞌseꞌ ngòo Jesús liz mèn coꞌteꞌ nguled Jesús yèez Capernaum, ryop xaꞌbiꞌ sieua mbii gax loo Jesús. Jesús mnibdiꞌs loo ryop xaꞌbiꞌ sieua:

SAN MATEO 9​, ​10 ―¿Chéꞌ ndxelaꞌs guꞌ leꞌ daa gác li par huiꞌ guꞌ, càꞌ? Ryop xaꞌbiꞌ sieu mcàb: ―Aa, Tad. Ndxelaꞌsqueꞌ nuꞌi. 29 Leꞌ sya, ante mbuàal Jesús ngudloo ryop xaꞌbiꞌ sieua. No ndxab Jesús loo ryop xaꞌbiꞌ sieua: ―Gàca loo guꞌ xalqueꞌ ndxelaꞌs guꞌ loon, ndee guꞌ. 30 Sya, chàa, ndxeꞌslequeꞌ mbuiꞌ ryop xaꞌbiꞌ sieua. Ngoloa, negadiꞌs mnibeꞌ Jesús loo ryop xaꞌbiꞌ sieua. Ndxab Jesús: ―Yende chó loo gabte guꞌ cón cheꞌn conꞌ mbli non guꞌ. 31 Per ndxeꞌlequeꞌ, pente mbii ryop xaꞌbiꞌ sieua, cón cheꞌn conꞌ mbli Jesús loo ryop xaꞌbiꞌ coꞌ ngòc sieua loo mèn coꞌ nac mèn ryete yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ par neda. Jesús mbli mdoodiꞌs thìb mbiꞌ mud. 32 Sete ngolo mbii ryop xaꞌbiꞌ sieua, mbiꞌth no taandxep mèn thìb mbiꞌ mud coꞌ mque no thìb xpii yeꞌrsinꞌ loo Jesús. 33 Texal ngolo xec mbli Jesús par ngro xpii yeꞌrsinꞌ loo mbiꞌ muda, ndxeꞌslequeꞌ mdoodiꞌs mbiꞌ. Leꞌ mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús na, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna loo mbiꞌ muda. Ndxab mèna: ―Dib tiemp coꞌ nziriꞌ mèn nación Israel tarte ñee mèn gàc conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ mud baꞌ, cara. 34 Per mèn cheꞌn xleyꞌ farise ale mbez: ―Por cón cheꞌn leque xaꞌ coꞌ nac jef cheꞌn xpii meexùꞌ ngoꞌ Jesús xpii meexùꞌ loo mèn. Jesús mblyat lezoꞌ ñèe Jesús mèn. nguriꞌth conꞌa, mque tee Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ no rye ranch par neda. Mque tee luꞌ Jesús mèn rye lugar coꞌteꞌ nqueltàa mèn coꞌteꞌ ndub sinagog mèn par neda. Mblo Jesús yalbàn no mdeꞌth Jesús cón cheꞌn diꞌs ndac xá 35 Ngolo

22 mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpe Diox loo mèn. Làth xtauꞌa, mteyac Jesús mèn coꞌ mque no chol yilíiz no ryete mèn nayíiz leꞌn rye yèezyaꞌa. 36 Coꞌseꞌ gunèe Jesús prob mèna, anzeꞌf mblyat lezoꞌ Jesús gunèe Jesús mèna tac anzeꞌf nzi xi lezoꞌ mèna. No yende chó gust nziriꞌ mèna. No más de cona, alithe nzi ban mèna. Ngòc mèna xal mbacxilꞌ coꞌ ingue node pastor. 37 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, anzeꞌf huax mèn nzo coꞌ ndxàal gòn cón cheꞌn diꞌs ndac par lyáꞌ mèn loo ryethe coꞌ nac conꞌ ryes xal coꞌseꞌ ndláp mèn cosech par neꞌyizaꞌde cosech no par neꞌtyuhuante cosech. Per yende huax mèn coꞌ ya teꞌth no coꞌ ya lo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn. 38 Cona, ngue niin loo guꞌ: Gurez guꞌ Tad Diox no guuz guꞌ loo Tad Diox telꞌ Tad Diox mèn par ya teꞌth mèn no par ya lo mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn xal coꞌseꞌ telꞌ thìb patrón moz par ya láp moz cosech patrón tac Tad Diox nac patrón loo mèn. Jesús mcui siꞌ fchop myenꞌ coꞌ ya no Jesús.

10

(Mr. 3.13–19; Lc. 6.12–16)

Ngolo tataa mdoodiꞌs Jesús loo mèn, ngurez Jesús ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Nalleꞌ lin loo guꞌ par gác guꞌ coꞌ guꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn, no par teyac guꞌ mèn coꞌ ngue no chol yilíiz, no par teyac guꞌ ryete mèn yíiz ned ya que tee guꞌ. 2 Taandxèꞌ lèe ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, myenꞌ coꞌ mtelꞌ Jesús coꞌ mbeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús loo mèn no coꞌ mdeꞌth diꞌs cheꞌn Jesús loo mèn. Nerlequeꞌ myenꞌ coꞌ mcui Jesús ngòc Mon coꞌ neꞌ tedib lèe Pedr. Mcui Jesús Ndech, ne, coꞌ nac huespeꞌ Pedr. Xísa nde nque Cob no Juàn, huespeꞌ Cob. Ryop hues mbiꞌa ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ

SAN MATEO 10

23 coꞌ ngroꞌ lèe Zebede. 3 Xísa nde nque Lip. Nde nque Bartol. Nde nque Max. No nde nque Mate coꞌ mbli cobrar cón cheꞌn contribución, coꞌ nac daa. Xísa nde nque tedib mbiꞌ coꞌ lèe Cob, ne. Mbiꞌa ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Alfe. Xísa nde nque Lebe coꞌ neꞌ tedib lèe Tade. 4 Xísa nde nque tedib mbiꞌ coꞌ lèe Mon. Mona nac thìb mbiꞌ coꞌ mqueltàa no thìb ned mèn, mèn coꞌ ngroꞌ lèe partid cananist. Xísa nde nque Jud Iscariot coꞌ mcuaꞌn mod mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèn yeꞌrsinꞌ yiloa. Jesús ngue telꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ya teꞌth myenꞌ no ya lo myenꞌ yalbàn loo mèn. 5 Jesús

(Mr. 6.7–13; Lc. 9.1–6)

mtelꞌ ryete siꞌ fchop myenꞌa. Mnibeꞌ Jesús loo myenꞌa. Ndxab Jesús: ―Neꞌyade guꞌ làaz mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Neꞌ neꞌ yòo guꞌ coꞌteꞌ nac làaz mèn nación Samari. 6 Más huen huàa guꞌ loo mèn coꞌ nac mèn nación Israel tac mèna nziriꞌ xal mbacxilꞌ coꞌ nzi tee tuhuan. 7 Huàa teꞌth guꞌ no blo guꞌ yalbàn no gab guꞌ loo mèna leꞌ tiemp coꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ndxàcleꞌ loo mèna. 8 Fteyac guꞌ mèn coꞌ ndyac yíiz ndxaꞌs coꞌ nteyèe yid lad no mèn coꞌ ndyac chol yilíiz. Blo xban guꞌ mèn nguth. Lomisqueꞌ, bloꞌ guꞌ rye xpii yeꞌrsinꞌ loo rye mèn coꞌ ngue no xpii yeꞌrsinꞌ. Neꞌnguixte guꞌ nec thìb centav loon por mdan lugar gác guꞌ li guꞌ conꞌ coꞌ ngue ñibeꞌen loo guꞌ ndxèꞌ. Por cona, coꞌseꞌ yilo li guꞌ ryete conꞌ coꞌ ngue ñibeꞌen loo guꞌ ndxèꞌ loo mèn, neꞌlide guꞌ cobrar nec thìb centav loo mèna. 9 Coꞌseꞌ yòo guꞌ ned ya guꞌ, tuaꞌte guꞌ ya guꞌ. Neꞌhueꞌde guꞌ pes or. Neꞌ neꞌ hueꞌ guꞌ pes plat. Neꞌ neꞌ hueꞌ guꞌ centav cobr. 10 Neꞌ neꞌ hueꞌ guꞌ morral guꞌ coꞌteꞌ co guꞌ cheꞌn guꞌ. Neꞌ neꞌ hueꞌ guꞌ chop ned xab guꞌ par goc guꞌ. Neꞌ neꞌ hueꞌ guꞌ chop ned yilid. Neꞌ neꞌ co guꞌ mached yaꞌ guꞌ coꞌseꞌ tyee guꞌ. Tac liz mèn coꞌteꞌ

zin guꞌ coꞌteꞌ co guꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn, mèna taꞌ conꞌ nquin guꞌ. Gàc conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal ndxàca loo mèn coꞌ ndyee zinꞌ par li mèna gan conꞌ nquin mèna. 11 Coꞌseꞌ zin guꞌ leꞌn chol ciuda o leꞌn chol yèez bix coꞌteꞌ yòo guꞌ, ner cuaꞌn guꞌ mèn coꞌ gàp confians con guꞌ. Yanꞌ guꞌ liz mèna axtaqueꞌ ryoꞌ guꞌ, bii guꞌ leꞌn yèeza no ciudaa. 12 Texal yòo guꞌ liz mèna, gunii guꞌ Diox loo mèn guliza. No gab guꞌ loo mèna: Nagàl blo guꞌ lezoꞌ guꞌ loo alux conꞌ. 13 Cheleꞌ mèn guliza nac mèn ndac coꞌ ndli cuent ndxàalqueꞌ yòo guꞌ làth mèna, tolo cue rye nda mèna no rye ndyeꞌth mèna por cón cheꞌn guꞌ. Nacqueꞌleꞌ mèn guliza nac mèn coꞌ ndli xtùuz indxàalte yòo guꞌ liz mèna, sya, gab guꞌ loo mèna: Huena, amiu, yanꞌ cón cheꞌn guꞌ coꞌ ndli guꞌ baꞌ loo Diox coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. 14 No chol mèn coꞌ neꞌtaꞌde lugar yòo guꞌ liz mèn no làaz mèn par cued guꞌ làaz mèn plá huiz no neꞌ neꞌ taꞌ mèn lugar gòn mèn diꞌs coꞌ co guꞌ yalbàn, groꞌ guꞌ liz mèna no làaz mèna. No bzib guꞌ yòoyaꞌs coꞌ ndoo nii guꞌ, coꞌ nee diꞌs, yanꞌ cón cheꞌn conꞌ mbli no mèna guꞌ loo Diox. 15 No tolo tyub quìi tyub bèel lezoꞌ mèn ciudaa no mèn yèeza axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna. Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna, más nè gàc yaltìi coꞌ gàc loo mèna huiza leque yaltìi coꞌ gàc loo mèn ciuda Sodom no loo mèn ciuda Gomor. Jesús ngue toodiꞌs no myenꞌ leꞌ mèn tub nguꞌs myenꞌ. No li mèn ngòc nguàal conꞌ loo myenꞌ. 16 Huiꞌ guꞌ nexa. Na ngue telꞌ guꞌ loo mèn nayiꞌ. Ya guꞌ loo mèna xal mbacxilꞌ coꞌ yub mbii loo mbée loo mèna. Nalas gure guꞌ loo mèn yèez no loo mèn ciuda coꞌteꞌ yòo guꞌ xal nalas mbelꞌ coꞌseꞌ ñee mbelꞌ mèn par xyonꞌ

SAN MATEO 10 mbelꞌ. No gòc nadoꞌ guꞌ loo mèna xal palomxtilꞌ. 17 Anderhuen guꞌ. Chó Diox chó nee guꞌ. Nee guꞌ xá nda guꞌ. Tac loo mèn coꞌteꞌ ya guꞌa, mèna taꞌxùꞌ gu loo mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ loo cón cheꞌn sinagog mèn. No hueꞌ mèna guꞌ par tin mèna guꞌ coꞌteꞌ nac sinagog cheꞌn mèna. 18 No axta hueꞌ mèna guꞌ loo mèn coꞌ nac gobernador no loo mèn coꞌ nac rey ante por cón chenen no maste. No coꞌseꞌ tataa mod gàc conꞌa loo guꞌ, más dibaxlaꞌs tyoodiꞌs guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón chenen loo mèna no loo mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 19 Coꞌseꞌ taꞌxùꞌ mèna guꞌ loo mèna, neꞌtyóode guꞌ arid cón gab guꞌ no cón tyoodiꞌs guꞌ hora. Tac leque hora Diox li yub diꞌs yeꞌth yéc guꞌ par gác guꞌ càb guꞌ loo mèna. 20 Tac inacte guꞌ coꞌ ñii hora no coꞌ tyoodiꞌs hora. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox xud guꞌ li, por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, par gác guꞌ càb guꞌ loo mèna hora. 21 Huiza, leque myenꞌ coꞌ ndxàc hues taꞌxùꞌ hues myenꞌ loo mèn par guth mèna hues myenꞌ. Lomisqueꞌ ne, leque mèn coꞌ nac gundan taꞌxùꞌ xganꞌ loo mèna par guth mèna myenꞌ coꞌ nac xganꞌ gundana. Lomisqueꞌ ne, myenꞌ coꞌ nacleꞌ xganꞌ gundan bixyath contra gundan coꞌ nac gundan loo myenꞌ. No axta guthxùꞌ myenꞌ gundan coꞌ nac xud myenꞌ. 22 No ale yòo xyàn lezoꞌ ryete mèn dib athu loo izlyoꞌ ñèe mèn guꞌ ante por cón chenen no maste. Per mèn coꞌ thidtenequeꞌ mbli nèe no nxec yèe mèna axta gath mèna, mèna lyáꞌqueꞌ thidtene loo conꞌ ryes. 23 Coꞌseꞌ tlo mèn, tyoo nque mèn xís guꞌ par tub nguꞌs mèn guꞌ leꞌn thìb ciuda, fxonꞌ guꞌ leꞌn tedib ciuda. Tac, lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Leꞌ daa, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxáal chol mèn, daa gal nque xís guꞌ ndooreꞌ yilo que tee guꞌ leꞌn dib nación cheꞌn mèn nación Israel. 24 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ conꞌ ndxè: Nec thìb myenꞌ coꞌ nac myenꞌ xinꞌ mtéꞌth thìb

24 maistr, neꞌtaꞌde myenꞌa con xtùuz coꞌ ndli maistr no xtùuz coꞌ ndli myenꞌ. Lomisqueꞌ ne, nec thìb moz coꞌ ndli zinꞌ con patrón, neꞌtaꞌde moza con xtùuz coꞌ ndli patrón moz con xtùuz coꞌ ndli moz. 25 Más huen blec lezoꞌ guꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ gàc xinꞌ mtéꞌth daa. No gàc guꞌ xal daa coꞌ nac maistr guꞌ no li guꞌ xal ndlin. Lomisqueꞌ ne, blec lezoꞌ guꞌ gàc guꞌ xal thìb moz coꞌ lalqueꞌ nac xal patrón moz, coꞌ nee diꞌs, nac yub daa. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ mèn mbez loon leꞌ daa coꞌ nac xal thìb gundan coꞌ ñibeꞌ liz gundan, leꞌ daa lèe Beelzebú coꞌ nac jef cheꞌn meexùꞌ, aleꞌqueꞌ loo guꞌ coꞌ nac xal xinꞌ mbiꞌa neꞌ gab mèn masreꞌ conꞌ axta plóthe, ¿léꞌ? Jesús mnibdiꞌs chó loo más ndxàal zyeb mèn. 26 Por

(Lc. 12.2–9)

cona, ngue niin loo guꞌ: Neꞌzyebte guꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ tataa li no guꞌ. Tac yende nec thìb conꞌ coꞌ nzo casloo coꞌ neꞌryo xoꞌfte. No yende nec thìb conꞌ coꞌ xexte ndxàc loo yálꞌcuau coꞌ neꞌyathte no coꞌ neꞌyènte. 27 Ryete conꞌ coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ xexte ndxèꞌ, guuz guꞌi loo mèn alanlequeꞌ loo xnaa. No diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ xexte ndxèꞌ, cabii fteꞌth guꞌ diꞌs ndxèꞌ no negadiꞌs blo guꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ par gòn ryete mèna diꞌs ndxèꞌ. 28 Neꞌzyebte guꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ ndxuth bélꞌyòo lad mèn. Mèna neꞌlide gan guth alm no xpii xtàa mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, bzeb guꞌ gunèe guꞌ Diox coꞌ ndxác cobii alm mèn no xpii mèn leꞌn yeꞌrbìil coꞌ nac loo bèel no loo quìi ngolo nguth mèn. 29 ¿Chéꞌ inthoꞌde mèn chop mbin bix coꞌ lèe mbyéꞌ por siꞌ centav, càꞌ? Nthoꞌ mèn mbin tataa, ¿léꞌ? Mastaleꞌ ndli mèn cuent yende cón ntac mbin coꞌ lèe mbyéꞌ loo mèn, per neꞌ neꞌ gath mbina cheleꞌ Diox neꞌláꞌyaꞌde mbina gath mbina. 30 No axta yis coꞌ ndoo yéc guꞌ,

SAN MATEO 10

25 Diox naneequeꞌ no nonqueꞌ Diox plá yis ndoo yéc guꞌ. 31 Por cona, ngue niin loo guꞌ, ey: Neꞌzyebte guꞌ ñèe guꞌ mèna. Leꞌ guꞌ masqueꞌ ntac leque ryethe mbin coꞌ lèe mbyéꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ mdaꞌ cuent cón cheꞌn Jesucrist loo xtàa mèn. 32 Chol

(Lc. 12.8–9)

mèn coꞌ co ro cón chenen no co xoꞌf mèn cón chenen loo xtàa mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, daa, ne, go xoꞌf no go ron cón cheꞌn mèna loo xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ. 33 No chol mèn coꞌ cà diꞌs cón chenen loo xtàa mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, daa, ne, cà diꞌs cón cheꞌn mèna loo xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ. Por cón cheꞌn Jesús ndxàc chop ned mèn. (Lc. 12.51–53; 14.26–27)

34 Neꞌlide

guꞌ xtùuz leꞌ daa ndal par lin cue mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn loo izlyoꞌ. ¡Tyèꞌ! Ndxeꞌlequeꞌ, ndalen par lin yitoo diꞌs làth mèn por cón chenen. 35 Tac daa ndal par lin yitoo diꞌs loo mèn con xud mèn liz mèn. No lin par yitoo diꞌs loo thìb mzaꞌ con xnaꞌ mzaꞌ liz mèn. No lin par yitoo diꞌs loo thìb guxiix con xnaꞌzap guxiix coꞌteꞌ ya mzaꞌ guxiix liz mèn por cón chenen no maste. 36 No ale tataa mod leque mèn guliza gàc ngolo ngolaꞌs loo xtàa mèn guliza. 37 Más de cona, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ más nqueꞌ lezoꞌ ñèe xud no mèn coꞌ más nqueꞌ lezoꞌ ñèe xnaꞌ leque queꞌ lezoꞌ mèna ñèe mèna daa, indxàalte mèna yòo mèna loo cón chenen. Lomisqueꞌ, mèn coꞌ más nqueꞌ lezoꞌ ñèe xganꞌ no rsap leque queꞌ lezoꞌ mèna ñèe mèna daa, indxàalte mèna yòo mèna loo cón chenen. 38 Cheleꞌ chó guꞌ lyaꞌs que tee noqueꞌ daa ned ngue teeꞌen, atate huiz bli guꞌ xtùuz coꞌ huenlequeꞌ ñeeneꞌ chéꞌ txec guꞌ par

tyoo nque guꞌ xísen coꞌseꞌ li mèn ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ por cón chenen. Tac mèn coꞌ yòo loo cón chenen, mèn yeꞌrsinꞌ tethonqueꞌ mèna xalqueꞌ ntethon solndad cheꞌn ciuda Rom mèn coꞌseꞌ ñibeꞌ yèe solndad loo mèn hueꞌ mèn cruzpeꞌ mèn ndooreꞌ queꞌ solndad mèna loo cruz par guth solndad mèna. 39 Tac mèn coꞌ ante ndoo lezoꞌ ndxath ndxeyꞌ no ndxath ndlyux mèn par que no mèn cheꞌnpeꞌ mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, loo mèna neꞌtaꞌde Diox lugar yòo ban no mèna Diox thidtene. Per mèn coꞌ láꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac yalndac cheꞌnpeꞌ mèn coꞌ gác li mèn gan loo izlyoꞌ ndxèꞌ por cón chenen, loo mèna taꞌ Diox lugar par yòo ban no mèna Diox thidtene. Jesús ndxab loo mèn: Mèn coꞌ li conꞌ ndac loo guꞌ, ngue cón cheꞌn mèna loo Diox. 40 Mèn

(Mr. 9.41)

coꞌ taꞌ lugar yòo no guꞌ mèn liz mèn no làaz mèn, mèna taꞌ lugar yòo non mèna. Leꞌ mèn coꞌ taꞌ lugar no tyal mèn yòo non mèn, mèna taꞌ lugar no tyal mèna yòo no mèna xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa. 41 Mèn coꞌ taꞌ lugar yòo mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox liz mèn no làaz mèn por nac mèna mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, loo mèna li Diox leque conꞌ ndac coꞌ li Diox loo mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, ne. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ taꞌ lugar yòo thìb mbiꞌ nalì no thìb mbiꞌ nambìi liz mèn no làaz mèn tac non mèn nac mbiꞌ mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi, loo mèna li Diox leque conꞌ ndac coꞌ li mèn loo mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi. 42 Lomisqueꞌ ne, chol mèn coꞌ taꞌ thìb xii nítdòp loo chol mèn prob par gu mèn proba por nac mèn proba mèn coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth daa, no por ndyoo nque mèn proba xísen, lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Loo mèna li Diox anggàc huax conꞌ ndac xalqueꞌ ndli Diox loo mèn coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth daa.

SAN MATEO 11 Juàn Bautist mtelꞌ chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn par mnibdiꞌs myenꞌ thìb conꞌ loo Jesús.

11

(Lc. 7.18–35)

Coꞌseꞌ ngolo mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ no mdoodiꞌs no Jesús ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mxen Jesús ned. Nda Jesús par ned làaz myenꞌ par luꞌ Jesús no co Jesús yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn par ned nda myenꞌ. 2 Nde nxonꞌ, leꞌpeꞌ ngue Juàn Bautist leziꞌf leꞌn huiza, mbìn Juàn cón cheꞌn coꞌ ngue tee li Jesús. Sya, mtelꞌ Juàn chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn loo Jesús 3 par ya nibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―¿Chéꞌ Uꞌ nac Crist coꞌ ndxath yiꞌtha o chéꞌ más huen cued nuꞌ yiꞌth tedib xaꞌ coꞌ nacpeꞌ Crist, càꞌ? 4 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Byàa guꞌ. No ftaꞌ guꞌ cuent loo Juàn cón cheꞌn conꞌ coꞌ gunèeleꞌ guꞌ no cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbìnleꞌ guꞌ. 5 Guuz guꞌ loo Juàn: Mèn sieu ngüiꞌ. Mèn coj mdyoxcuaꞌ nii. No ndyee mèn coj. Mèn coꞌ ndyac yíiz ndxaꞌs lad, coꞌ ndxèe yid lad, ndxac no ndxembìi mèna. Mèn cuéꞌ ndxòn diꞌs. Mèn nguth, ale, ndryo xban. Leꞌ loo chol mèn prob no loo mèn naxèn coꞌ ndyac yaltìi na, ndxàthleꞌ no ndxènleꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Diox. 6 Huen nda mèn coꞌ neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ no mèn coꞌ neꞌtenꞌte arid ngòc nguàal conꞌ por cón chenen. 7 Coꞌseꞌ mbii myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn Bautist loo Jesús, mtlo Jesús, mdoodiꞌs Jesús cón cheꞌn Juàn Bautist loo mèn coꞌ nziriꞌ. Ndxab Jesús loo mèna: ―Coꞌseꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ Juàn coꞌteꞌ nagána, ¿chéꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ thìb xanꞌ nixxtilꞌ coꞌ ngolꞌ mbii, càꞌ? Yende xàa. 8 Lomisqueꞌ ne, niin loo guꞌ: ¿Chó loo ngua tee huiꞌ guꞌ? ¿Chéꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ thìb mbiꞌ coꞌ noc thìb ned larꞌ huen, càꞌ? Guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ

26 guꞌ leꞌ mèn coꞌ ndxoc anabte larꞌ huen, mèna mbe liz rey, ¿léꞌ? 9 ¿Xá nee guꞌ? ¿Chó loo ngua tee huiꞌ guꞌ, sya? ¿Chéꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, sya, càꞌ? Aa, lìcpeꞌ baꞌi. Guꞌ ngua tee huiꞌ thìb mbiꞌ coꞌ más ñaareꞌ loo mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. 10 Cón cheꞌn Juàn Bautist nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌsdiox coꞌ ndxab: Na telꞌ ner thìb mbiꞌ coꞌ ya teꞌth ner diꞌs ndac ndxèꞌ lool. No luꞌ mbiꞌ cón cheꞌn lùu loo mèn par li mèn xtùuz no par tyoodiꞌs no mèn lezoꞌ mèn ndooreꞌ coꞌseꞌ galen loo mèn. 11 Na nii loo guꞌ: Làth rye mèn coꞌ ngóol xànꞌ nii xnaꞌ mèn no xànꞌ nii xud mèn, tarte gáal thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ más ñaareꞌ leque Juàn Bautist. Mastaleꞌ tataa naca, desde nalleꞌ par delant, mèn coꞌ nac más beꞌthe coꞌ ngue taꞌ lugar ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, más huen nda mèna loo Diox leque Juàn Bautist. Tac Diox co xoꞌf más conꞌ ndac cón cheꞌn Diox loo mèna leque conꞌ coꞌ mblo xoꞌf Diox loo Juàn Bautist cón cheꞌn Diox. 12 Tac axta coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌseꞌ mtlo Juàn Bautist, mdeꞌth Juàn Bautist no mblo Juàn Bautist yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac, no axta huiz nalze mbyath mbyèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. No ryete mèn coꞌ mbìn diꞌsa nguátbèe par mbli mèna coꞌ nzote mod li mèna par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 13 Tac ryete mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ mqueꞌ yeꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox, no loo libr coꞌ ngòc ley coꞌ mnibeꞌ Diox coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ndyoodiꞌs no ndaꞌ cuent cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ndooreꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ yiꞌth Juàn Bautist. 14 Cheleꞌ guꞌ yilaꞌs diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, golaꞌs guꞌ leꞌ Juàn Bautist nac Lii coꞌ mbyath yiꞌth, Lii coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox

SAN MATEO 11

27 póla. 15 Cheleꞌ guꞌ ndenꞌ cón nee diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. No golaꞌs guꞌ diꞌsa. 16 ¿Xá nee guꞌ? ¿Con chó conꞌ tetaquen mèn coꞌ nzi ban tiemp ndxèꞌ, àꞌ? Ndyaquen leꞌ mèn coꞌ nzi ban tiemp ndxèꞌ nac xal myenꞌ bix coꞌ mbe nguith loo xbiꞌ. No mbez yèe myenꞌ bixa loo xtàa myenꞌ. Mbez myenꞌ: 17 Nuꞌ mbilꞌ dii loo flaut no ale neꞌngolꞌ niide guꞌ. Mbilꞌ ro bàan nuꞌ no ale neꞌngónꞌte guꞌ con nuꞌ. Tataaqueꞌ nac mèna. 18 Per na nii loo guꞌ: Coꞌseꞌ mbiꞌth Juàn Bautist, neꞌngàcte tataa loo Juàn. Tac Juàn neꞌnghuade no neꞌngude Juàn axta plóthe mblyaꞌs Juàn xal nac mod coꞌ ndxuhua chol mèn. No ale mbez guꞌ cón cheꞌn Juàn: Xpii meexùꞌ ngue tee no Juàn. 19 Ngoloa, ndalen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxáal chol mèn. Daa ndxuhua. Daa ndxu. Per coꞌseꞌ ñèe guꞌ tataa ndxuhuan no tataa ndxun, ale mbez guꞌ: Susqueꞌ ndxuhuachoꞌ mbiꞌ baꞌ, yoo. No ale mbez guꞌ: Susqueꞌ ndxòo lezoꞌ mbiꞌ ndxu mbiꞌ vin. No ale mbez guꞌ: Ndxàc amiu mbiꞌ con mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución no con mèn coꞌ ndxàp xtol. Mastaleꞌ tataa mbez guꞌ nac daa, daa nii loo guꞌ: Yende chó mport nzo lezon cón cheꞌn conꞌ ndli guꞌ xtùuz cón cheꞌn Juàn no cón chenen tac mèn coꞌ ndxácpeꞌ, mèna nonqueꞌ no naneequeꞌ mèna leꞌ conꞌ coꞌ ngue li Diox por cón cheꞌn Juàn no por cón chenen nac conꞌ ndac coꞌ ncàb loo coꞌ ndxác ryop nuꞌ Juàn. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn rye yèez coꞌ neꞌndalte ngòn cón cheꞌn Jesús. 20 Sya,

(Lc. 10.13–15)

mtlo Jesús, mbyoo Jesús rye mèn coꞌ nac cheꞌn rye yèez coꞌteꞌ mblileꞌ Jesús huax yalguzyeꞌ tac neꞌnglàade yéc mèna no neꞌnglàade lezoꞌ mèna. Ndxab Jesús loo mèna:

21 ―Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, mèn yèez Corazín. Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, mèn yèez Betsaid. Tac cheleꞌ leꞌn yèez Tir no leꞌn yèez Sidón ngàc ryethe yalguzyeꞌ ndxèꞌ xal ndxàca loo guꞌ nalleꞌ, mèna nglàa yéc no nglàa lezoꞌ mèna, no ngoc mèna larꞌ lut por cón cheꞌn yalnaxi coꞌ ngòc loo mèna. 22 Por cona, daa ngue nii loo guꞌ, mèn yèez Corazín no mèn yèez Betsaid: Leꞌ loo mèn yèez Tir no loo mèn yèez Sidón más xhuite gàc yaltìi leꞌn huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna leque coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. 23 No guꞌ, mèn yèez Capernaum coꞌ nac mèn nateꞌs no mèn naxalꞌ, ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent no chéꞌ ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ leꞌ guꞌ ndoo lìte yòo loo béꞌ, càꞌ? Yende xàa. Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ ndoo lìte lyàa loo quìi no loo bèel coꞌteꞌ lyàa mèn coꞌ ndryo xàꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tac cheleꞌ loo mèn yèeza ngàc rye loothe yalguzyeꞌ coꞌ ngòc loo guꞌa, mèn yèeza ngyanꞌqueꞌ axta huiza no axta huiz nalze. 24 Por cona, daa ngue nii loo guꞌ, mèn yèez Capernaum: Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn, más nè gàc yaltìi loo guꞌ leque loo mèn coꞌ ngure ban ned nziriꞌ yèez Sodom.

Jesús mbez loo mèn: Gòo guꞌ loo cón chenen no daa li yo nagàl lezoꞌ guꞌ no tíꞌ lezoꞌ guꞌ. 25 Leꞌn

(Lc. 10.21–22)

huiza ndxab Jesús loo Diox: ―Diox quix Uꞌ, Pay, Uꞌ coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo alux conꞌ loo béꞌ no loo izlyoꞌ. Uꞌ mtauꞌ yéc mèn no lezoꞌ mèn, mèn coꞌ mbez anzeꞌf ndxác no mèn coꞌ mbez ndenꞌ diꞌs par neꞌtenꞌte mèna diꞌs no par neꞌtaꞌde mèna cuent cón cheꞌn ryop naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, Uꞌ mblo xoꞌf cón cheꞌn naꞌ loo mèn coꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéc xal loo myenꞌ bix. 26 Tataaqueꞌ mbli Uꞌ, Pay, tac tataa mblyaꞌs Uꞌ li Uꞌi. 27 Mbere Jesús, ndxab Jesús loo mèna tedib vez:

SAN MATEO 11​, ​12 ―Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Mdaꞌleꞌ xuden ryethe conꞌ ndxàp xuden laꞌs nii xuden no laꞌs yaꞌ xuden loon thidte vez. Lìcpeꞌ baꞌi, yende chó mèn tarte libeꞌ daa. No tarte taꞌ mèn cuent cón chenen, daa coꞌ nac xganꞌ xuden Diox. Ante Diox coꞌ nac xuden ndlibeꞌqueꞌ daa. No, lìcpeꞌ baꞌi, yende chó mèn nzo coꞌ ndlibeꞌqueꞌ xuden Diox. Ante daa, coꞌ nac xganꞌ xuden Diox, ndliben xuden Diox. No loo mèn coꞌ ndlyazen go xoꞌfqueꞌen cón cheꞌn xuden Diox, mèna mtéꞌthqueꞌ no ndaꞌqueꞌ mèna cuent cón cheꞌn xuden Diox. 28 Ndxab Jesús loo mèna, ne: ―Gòo guꞌ loo cón chenen no golaꞌs guꞌ loon, guꞌ coꞌ anzeꞌf nxi lezoꞌ por chol yaltìi coꞌ ndxàc loo guꞌ. Daa li par cue see tee lezoꞌ guꞌ no par tíꞌ lezoꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ. 29 Tac daa nac mbiꞌ nadoꞌ. No indyeꞌste daa. Neꞌ neꞌ inxalꞌ daa. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Ftubdiꞌs guꞌ loon no bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. No bli guꞌi xal ngue ñibeꞌena loo guꞌ xal ndxàca loo thìb ned ngon coꞌseꞌ nxoꞌf xuanꞌ ngon yuug xís yen ngon. Ftéꞌth guꞌ coꞌ nac cón chenen. Cheleꞌ guꞌ yòo loo cón chenen no yilaꞌs guꞌ loon xal ngue niina loo guꞌ ndxèꞌ, por derech, cue see tee lezoꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ. 30 Tac conꞌ coꞌ ñibeꞌen loo mèn coꞌ ndxòo loo cón chenen par li mèna, inacte conꞌa arid nagàn par li mèna. Neꞌ ne inaca xal thìb yóꞌ coꞌ anzeꞌf néꞌ par hueꞌ mèn yóꞌa xís mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, naca thìb conꞌ par tíꞌ lezoꞌ mèn no yo nagàl lezoꞌ mèn. Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mchoꞌ bacdò cheꞌn nzob triu huiz coꞌ ngòc huiz descans tiempa.

12

(Mr. 2.23–28; Lc. 6.1–5)

Leque leꞌn huiza, thìb huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, Jesús nda riid con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌteꞌ nax thìb leꞌ yòo coꞌteꞌ nzoꞌf ñaꞌ triu. Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús

28 na, mblyanꞌ. Ale mtlo myenꞌ, mchoꞌ myenꞌ triu. No mblobyaꞌ myenꞌ triu laꞌs yaꞌ myenꞌ par ngroꞌ nzob triu par hua myenꞌ. 2 Làth mèn coꞌ ndoo nque xís Jesús ngo ndxep mèn xleyꞌ farise. Coꞌseꞌ ñèe mèn xleyꞌ farise ndli myenꞌ conꞌa, ndxab mèn xleyꞌ farisea loo Jesús: ―Huiꞌ nexa, mbiꞌ. Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth lùu ngue li zinꞌ coꞌ indxàalte li myenꞌ huiz sabd coꞌ nac huiz descans, cara. 3 Jesús ndxab loo mèn xleyꞌ farise: ―Aa, ¿chéꞌ tarte lab guꞌ loo libr no chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli David coꞌ ngòc rey póla thìb vez coꞌseꞌ mblyanꞌ David con mèn coꞌ ngure no David tiempa, càꞌ? 4 David ngòo leꞌn templ. No ale mxen David pan coꞌ ngòc pan natúꞌ loo Diox coꞌ mbec mèn loo mes. Indxàalte David nghua David pana con mèna. Tac pana, ante nguleyꞌ, coꞌ ndxòo leꞌn templ cheꞌn Diox, ndxàp permis ndxuhua pana tiempa. 5 ¿Chéꞌ tarte lab guꞌ loo libr, coꞌ ngòc ley coꞌ mnibeꞌ Diox mxoꞌf Moisés loo mèn, leꞌ rye nguleyꞌ coꞌ ndxòo templ indlide descans huiz descans no mxoꞌf zinꞌ nguleyꞌ leꞌn templ huiz descans, càꞌ? No non guꞌ leꞌ conꞌ coꞌ ndli nguleyꞌa incàbte conꞌa xquin nguleyꞌ no xtol nguleyꞌ, ¿léꞌ? 6 Ngue niin loo guꞌ: Trèꞌ nzo thìb mbiꞌ coꞌ nac más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque templ, coꞌ nee diꞌs, mbiꞌa nac yub daa. No conꞌ ndlin inacte coꞌ ngue cuanen xquin daa no xtol daa xal ndli guꞌ cuent. 7 Guꞌ tarte tenꞌ no tarte yaaꞌd diꞌs loo guꞌ cón nee diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: Daa ndlyaz leꞌ guꞌ lyat lezoꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. No indlyasten leꞌ guꞌ tolo guth máꞌ par quix guꞌ cón cheꞌn xtol guꞌ loo Diox por ren máꞌ coꞌ nxo guꞌ loo izlyoꞌ. Leꞌ sya, cheleꞌ guꞌ non no taꞌ guꞌ cuent cón nee diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, axta neꞌ neꞌ quexùꞌ guꞌ daa, daa coꞌ ingue cuaꞌnte xquin no xtol. 8 Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol

29

SAN MATEO 12

mèn loo izlyoꞌ, daa ñibeꞌ loo mèn no niin loo mèn cón li mèn huiz sabd. Tac Diox mbli ndxàpen conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan par ñibeꞌen loo mèn cón li mèn huiz sabd. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mque no sa yaꞌ biiz. (Mr. 3.1–6; Lc. 6.6–11)

9 Ngoloa,

mbii Jesús tya. Ngòo Jesús leꞌn thìb sinagog cheꞌn mèna. 10 Làth mèna ngo thìb mbiꞌ coꞌ nayíiz sa yaꞌ. Yaꞌ mbiꞌa yende mod huin. No yende mod gaꞌ. Sya, asembli mèna, mnibdiꞌs mèna loo Jesús cón cheꞌn mbiꞌa par cuaꞌn mèna mod quexùꞌ mèna Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―Mbiꞌ, ¿chéꞌ nzo mod teyac mèn thìb mèn yíiz nalze coꞌ nac huiz descans, àꞌ? 11 Mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ nzo chó thìb guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ ndxèꞌ, angab naꞌi, cheleꞌ guꞌ ngue no thìb mbacxilꞌ no ngob che mbacxilꞌa leꞌn thìb tóꞌ leꞌxqueꞌ huiz sabd coꞌ nac huiz descans, chéꞌ neꞌcoꞌde guꞌ mbacxilꞌa leꞌn tóꞌ, sya, càꞌ? 12 Aleꞌqueꞌ thìb mbiꞌ neꞌ intac más leque thìb mbacxilꞌ. Cona, ngue niin loo guꞌ: Ndxàalqueꞌ li mèn conꞌ ndac loo mèn huiz sabd coꞌ nac huiz descans. 13 Ngolo ndxab Jesús diꞌsa loo mèna, ndxab Jesús loo mbiꞌ yíiza: ―Ftegaꞌ yaꞌl, ey. Coꞌseꞌ mtegaꞌ mbiꞌ yaꞌ mbiꞌ, mbyac yaꞌ mbiꞌ xalqueꞌ taasa lad yaꞌ mbiꞌ coꞌ nac yaꞌ huen mbiꞌ. 14 Sya, ngroꞌ mèn xleyꞌ farise. Mdoodiꞌs mèna con xtàa mèna xá mod guthxùꞌ mèna Jesús. Diꞌs coꞌ mdeꞌth Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn Jesús. 15 Coꞌseꞌ mdenꞌ lezoꞌ Jesús conꞌ ndlyaꞌs mèna li no mèna Jesús, mbii Jesús tya. No anzeꞌf thìb mèn mdoo nque xís Jesús. Làth xtauꞌa, mteyac Jesús mèn yíiz coꞌ nde làth mèna. 16 Mnibeꞌ Jesús loo mèna yende chó

loo gabte mèna chó nac Jesús. 17 Tataa mnibeꞌ Jesús loo mèna par ngòcqueꞌ, no mdyaaqueꞌ, no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ mdeꞌth Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Sayi ndxab: 18 Mbiꞌ ndxèꞌ nac mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón chenen. Daa mcui mbiꞌ ndxèꞌ. Mbiꞌ ndxèꞌ anzeꞌf lezon ngudloon. No cón cheꞌn conꞌ ndli mbiꞌ ndxèꞌ anzeꞌf ndyac tínꞌ lezon. Daa làa Xpii Natúꞌ coꞌ nac Xpiipeꞌ daa loo mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón chenen. Teꞌth mbiꞌ no luꞌ mbiꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ leꞌ daa nalì no nambìi tub rezen cón cheꞌn rye mèn. 19 Neꞌyoo diꞌste mbiꞌ con nec thìb mèn. Neꞌ neꞌ teꞌth mbiꞌ cón cheꞌn mbiꞌ ayen diꞌs ayen cuent loo mèn. Neꞌ neꞌ yo mèn coꞌ gòn diꞌs coꞌ gab mbiꞌ ayen diꞌs ayen cuent ned riid mbiꞌ. 20 Neꞌ neꞌ quiꞌs mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón chenen thìb xanꞌ nixxtilꞌ coꞌ ndoo gonꞌ no coꞌ ndoo rec par gas nixxtilꞌa. Neꞌ neꞌ teche mbiꞌa bxec loo mech cheꞌn lintern coꞌ pente ndoo yol axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ thìb lìte ñibeꞌ mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón chenen loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. Neꞌlide mbiꞌa conꞌa tant nadoꞌ mbiꞌa. 21 No loo mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón chenen cue quee lezoꞌ mèn coꞌ nac mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Mèn xleyꞌ farise mquexùꞌ mqueꞌ fals Jesús leꞌ Jesús ndxàp conꞌ laꞌs nii Jesús no conꞌ laꞌs yaꞌ Jesús coꞌ nac cheꞌn meexùꞌ. (Mr. 3.19–30; Lc. 11.14–23; 12.10)

22 Ngolo

mdoodiꞌs Jesús diꞌsa, mbiꞌth no mèn thìb mbiꞌ sieu coꞌ mque no thìb mbii yeꞌrsinꞌ cheꞌn meexùꞌ. Nde nxonꞌ, mud mbiꞌ, ne. Jesús mteyac mbiꞌ. Ngoloa, ndxeꞌslequeꞌ mdoodiꞌs mbiꞌ no mbuiꞌ mbiꞌ. 23 Coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús leꞌ Jesús mbli conꞌa, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna. Mbez mèna:

SAN MATEO 12 ―¿Chéꞌ mbiꞌ baꞌ coꞌ mbez mèn nac xganꞌ David coꞌ ngòc rey póla, càꞌ? 24 Coꞌseꞌ mbìn mèn xleyꞌ farise tataa gunii mèna no mdoodiꞌs mèna cón cheꞌn Jesús, ndxab mèn xleyꞌ farise loo mèna: ―Mbiꞌ baꞌ ngoꞌ xpii yeꞌrsinꞌ ante por ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ cheꞌn xaꞌ coꞌ lèe Beelzebú coꞌ nac jef cheꞌn rye xpii yeꞌrsinꞌ. 25 Per Jesús mdaꞌ cuent no mdenꞌ lezoꞌ Jesús xal nac xtùuz mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, mèn xleyꞌ farise: Ryete mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ no gobiern loo cón cheꞌn gobiern, cheleꞌ mèna ndxàc chop ned mèn no leque mèna bixyath contra xtàa mèn, leque mèn guth xtàa axta telux mèna xtàa mèn. Leꞌ sya, tataa mod gobierna lyux. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ mèn cheꞌn thìb yèez o thìb ned mèn guliz coꞌ ndxàc famil ndxàc chop ned no bixyath mèna contra xtàa mèna, no bixyath mèn guliz coꞌ ndxàc famila contra mèn guliz por mbe yoo mèna, pues mèna neꞌxecte loo conꞌa axta lyux mèn yèeza no axta lyux mèn coꞌ ndxàc mèn guliza, ne. 26 Cona, ngue niin loo guꞌ: Lomisqueꞌ mod ndxàca loo Mebizya, ne. Tac cheleꞌ Mebizya tlo li par gàc mèn mèn nadoꞌ loo izlyoꞌ, ¿xá mod ryoꞌ loo coꞌ ndlyaꞌs Mebizya li mèn, sya? Yende moda, ¿léꞌ? 27 Guꞌ mbez leꞌ daa ngoꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ cheꞌn xaꞌ coꞌ lèe Beelzebú, ¿léꞌ? Cheleꞌ daa tataa ndli, ¿chó ndaꞌ yalnibeꞌ loo mèn coꞌ ndxòo lad cheꞌn guꞌ par ngoꞌ mèna xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ mque no xpii yeꞌrsinꞌ, sya? Cona, ngue niin loo guꞌ: Leque mèn coꞌ ndyoo nque xís guꞌa ndaꞌ cuent no ngo xoꞌf mèna cón cheꞌn guꞌ, ale nquée mbii yéc guꞌ, no ndxos xtùuz guꞌ, no neꞌ neꞌ indaꞌ guꞌ cuent cón mbez guꞌ coꞌseꞌ ndli guꞌ xtùuz cón chenen.

30 28 Ndxeꞌlequeꞌ, daa ngoꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. No conꞌ ndlin loo mèna ndluꞌ loo mèn par taꞌ mèn cuent no non mèn mzinleꞌ tiemp coꞌ ngue ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn làth guꞌ. 29 Gunee guꞌ loon: ¿Xá mod gàc yòo chol mèn liz thìb mbiꞌ tínꞌ coꞌ anzeꞌf nayiꞌ par li huanꞌ mèna conꞌ coꞌ nac cheꞌn mbiꞌa cheleꞌ mèn neꞌtyente mbiꞌ par ner quedóꞌ mèn mbiꞌ? Cheleꞌ mèn ante tataa gác li loo mbiꞌ, leꞌ sya, nzoqueꞌ mod li huanꞌ mèna cheꞌn mbiꞌ coꞌ ndxàp mbiꞌ. 30 Mèn coꞌ indaꞌde lad chenen, mèna nac ngolo ngolaꞌs loon. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ inqueltàa node daa par lyath no mèn daa par gon taamas mèn loo cón cheꞌn Diox, ale ndxeꞌlequeꞌ, leꞌleꞌ ndli mèna ndryo xàꞌ taamas mèn loo cón cheꞌn Diox. 31 Cona, ngue niin loo guꞌ: Nzoqueꞌ mod tyonꞌ rye xtol mèn no xquin mèn coꞌ mcuaꞌn mèn. No nzoqueꞌ mod tyonꞌ rye diꞌs coꞌ ñii yèe ñii tìi mèn cón cheꞌn Diox. Per cheleꞌ chol mèn ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Xpii Natúꞌ, mèna, por derech, thidtenequeꞌ neꞌtyonꞌte xtol no xquin. 32 Chol mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, nzoqueꞌ mod tyonꞌ xtol no xquin mèna cheleꞌ mèna ñaꞌba loo Diox tonꞌ Diox xtol mèna. Per cheleꞌ chol mèn ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Xpii Natúꞌ, mèna, por derech, thidtenequeꞌ neꞌtyonꞌte xtol no xquin mèn, que naca naban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, que naca yòo ban mèn tedib izlyoꞌ coꞌ cue yiloa.

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop ned mèn. Mèna nac xal thìb yaa xlè ndac coꞌ ndaꞌ xlè huen no xal thìb yaa xlè yeꞌrsinꞌ coꞌ ndaꞌ xlè yeꞌrsinꞌ. 33 Angab

(Lc. 6.43–45)

naꞌi, cheleꞌ guꞌ too thìb xanꞌ yaa xlè coꞌ taꞌ xlè ndac, yaa xlèa taꞌ xlè

SAN MATEO 12

31 ndac. No cheleꞌ guꞌ too thìb xanꞌ yaa xlè yeꞌrsinꞌ, yaa xlèa taꞌ xlè yeꞌrsinꞌ. Sya, mèn libeꞌ no taꞌ mèn cuent cón cheꞌn yaa xlèa por thìb loo thìb loo xlè coꞌ ndaꞌ yaa xlèa. Tataa ndxàc beꞌ mèn, ne. 34 ¡Aa mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xal mbelꞌ coꞌ lèe huid! ¿Xá mod gác guꞌ tyoodiꞌs guꞌ conꞌ ndac coꞌseꞌ angcual nac guꞌ mèn yeꞌrsinꞌ, àꞌ? Yende mod tyoodiꞌs guꞌ conꞌ ndac. Tac diꞌs coꞌ alithe ndyoodiꞌs chol mèn, diꞌsa nac diꞌs coꞌ alithe ndyeꞌth xtùuz mèn coꞌ ndyroꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn par tyoodiꞌs mèn. 35 Tolo ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Mèn coꞌ nac mèn ndac, mèna ndxòo lezoꞌ ndyoodiꞌs conꞌ ndac. Tac conꞌ ndac coꞌ ndyoodiꞌs mèna nac diꞌs coꞌ ndryoꞌ leꞌn lezoꞌ mèna. Leꞌ mèn coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ na, mèna ndxòo lezoꞌ ndyoodiꞌs conꞌ yeꞌrsinꞌ. Tac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyoodiꞌs mèna, lomisqueꞌ, ndryoꞌ leꞌn lezoꞌ mèna. 36 Más de cona, niin loo guꞌ: Ryete diꞌs coꞌ alithe ndyoodiꞌs mèn, cón cheꞌn leque diꞌsa taꞌ mèn cuent loo Diox coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn loo mèn. 37 Tac leque diꞌs coꞌ tyoodiꞌs guꞌ no coꞌ taꞌ guꞌ cuent huiza, leque diꞌsa co xoꞌf guꞌ par ñeeneꞌ chó mèn nac guꞌ, ¿chéꞌ nac guꞌ mèn ndac no mèn nalì o chéꞌ nac guꞌ mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no xtol par thidtene quexùꞌ Diox guꞌ no tetìi Diox guꞌ? Mèn yeꞌrsinꞌ ñaꞌb loo Jesús li Jesús thìb señ coꞌ huiꞌ mèn loo coꞌ gàc thìb yalguzyeꞌ. 38 Sya,

(Mr.8.12; Lc. 11.29–32)

plá mèn xleyꞌ farise no plá mèn coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, nuꞌ ndlyaꞌs ñèe leꞌ lùu li thìb conꞌ coꞌ gàc thìb yalguzyeꞌ loo nuꞌ. 39 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Mèn coꞌ ngolo ngolux ñibeꞌ loon par lin thìb conꞌ coꞌ nac yalguzyeꞌ, càꞌ? Yende xàa. Ya yende chó más yalguzyeꞌ

gàc loo mèn baꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, thìb señ coꞌ huiꞌ mèn baꞌ gàc loo mèn xal señ coꞌ ngòc loo Jonás coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. 40 Tac texal ngo Jonás leꞌn xtiꞌ thìb mbèel roo, coꞌ mtoxcuaꞌ Diox, leꞌn son huiz no leꞌn son yálꞌ, tataa daa ne, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa go leꞌn báꞌ leꞌn son huiz no leꞌn son yálꞌ. 41 Tolo niin loo guꞌ: Mèn ciuda Nínive coꞌ ngure ban póla ryoꞌ too loo mèn, coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tub rez Diox cón cheꞌn ryethe mèn coꞌ nzi ban tiemp ndxèꞌ, par quexùꞌ mèn ciuda Nínive mèn coꞌ nzi ban tiemp ndxèꞌ. Tac mèn ciuda Nínive ngulàa yéc no ngulàa lezoꞌ loo xtol mèn no loo xquin mèn no mzyeꞌ mod coꞌ ngòp mèna coꞌseꞌ mdeꞌth Jonás no mblo Jonás yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox loo mèna. No nalleꞌ na nii loo guꞌ: Trèꞌ nzo thìb mbiꞌ loo guꞌ, coꞌ nac daa, coꞌ nac más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque Jonás. 42 Lomisqueꞌ ne, thìb xaꞌgot coꞌ ngòc rein loo nación coꞌ ngure par ned sur tiempa, xaꞌgota, ne, ryoꞌ too loo mèn coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn coꞌ nziriꞌ tiemp ndxèꞌ par tolo quexùꞌ xaꞌgota mèn coꞌ nziriꞌ tiemp ndxèꞌ loo Diox. Tac xaꞌgota ngroꞌ làaz xaꞌ coꞌ ngureriꞌ tedib lad ro izlyoꞌ coꞌteꞌ ngòc más tith tiempa par mbiꞌth yòn xaꞌgota diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ ngóc Salomón coꞌ ngòc rey tiempa. No nalleꞌ na nii loo guꞌ: Trèꞌ nzo thìb mbiꞌ, coꞌ nac daa, coꞌ nac más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque Salomón. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ mbere, mzin loo mbiꞌ coꞌteꞌ ngro xpii yeꞌrsinꞌ. 43 Niin

(Lc. 11.24–26)

tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Coꞌseꞌ ndryoꞌ thìb xpii yeꞌrsinꞌ loo thìb mèn, xpiia ngroꞌ. No nda que tee xpiia coꞌteꞌ nagán par cuaꞌn xpii coꞌteꞌ yòo xpii par li xpii descans. Per coꞌseꞌ ñee xpii yende pá yòo xpii, ndli xpii xtùuz. 44 No mbez

SAN MATEO 12​, ​13 xpii loo lezoꞌ xpii: ¿Cón lin? Capas daa, beren, ndyàan loo mbiꞌ coꞌteꞌ ngroꞌena. Per coꞌseꞌ mbere xpiia, ndyeꞌth xpii loo mbiꞌ, ñèe xpii mbiꞌa xal thìb liz mèn coꞌ nítlequeꞌ mblyoꞌf no coꞌ mblyath no coꞌ nabeꞌste ñaa. 45 Sya, bere xpiia, ya xpiia, ya xi xpii taagaz xpii coꞌ nac más xpii yeꞌrsinꞌ leque xpiia. Sya, yòo rye xpiia loo prob mbiꞌa. Leꞌ sya, por lult más nazab tyen mbii mbiꞌa no quée mbii loo mbiꞌa leque coꞌseꞌ ner vez ngòo xpii loo mbiꞌa. Tataa gàca loo mèn coꞌ nac bin yeꞌrsinꞌ coꞌ nziriꞌ tiemp ndxèꞌ. Xnaꞌ Jesús, no myenꞌ huespeꞌ Jesús, ngua toodiꞌs no Jesús. (Mr. 3.31–35; Lc. 8.19–21)

46 Jesús

tatabeꞌ ndoo toodiꞌs loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús coꞌseꞌ mzin xnaꞌ Jesús no myenꞌ huespeꞌ Jesús gax coꞌteꞌ ngo Jesús. Neꞌngòode xaꞌ. Par fuer no maste ngure xaꞌ. Mblyaꞌs xaꞌ toodiꞌs no xaꞌ Jesús. 47 Sya, thìb xaꞌ coꞌ ndoo xìꞌtha xexte ndxab loo Jesús: ―Xnaꞌ Uꞌ no myenꞌ huespeꞌ Uꞌ nzi fuer baꞌ. No ndlyaꞌs xaꞌ tyoodiꞌs no xaꞌ Uꞌ, Tad. 48 Per ndxeꞌlequeꞌ, Jesús mcàb loo xaꞌ coꞌ mbli avis loo Jesús. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ ndlyaꞌsl niin lool chó mèn, lìcqueꞌ, nac xal xnan no chó mèn, lìcqueꞌ, nac xal huesen, càꞌ? Na nii lool chó nac xal xnan no chó nac xal huesen. 49 Sya, mbluꞌ Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo xaꞌa no loo mèn coꞌ nziriꞌa. Ndxab Jesús: ―Myenꞌ baꞌ nac xal xnan no myenꞌ baꞌ nac xal huespeꞌen, ne, ey. 50 Tac chol mèn coꞌ ndli xal nee lezoꞌ xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ no xal ndlyaꞌs xuden Diox, mèna nac xal huesen. Mèna nac xal ftanen. No nac mèna xal xnan. Jesús mtetac diꞌs loo mèn xal ndxàca loo thìb mbiꞌ coꞌseꞌ ngo mbiꞌ bin.

13

(Mr. 4.1–9; Lc. 8.4–8)

Leque huiza ngroꞌ Jesús liz thìb mbiꞌ coꞌteꞌ ngo Jesús. Ngua

32 tub Jesús ro thìb lagun coꞌ nziriꞌ tya. 2 Huiza, anzeꞌf thìb mèn mqueltàa coꞌteꞌ mdub Jesús. Sya, ngo too Jesús. Ngua tub Jesús leꞌn thìb yòoyaa loo lagun. Leꞌ mèna na, ngure loo yux ro lagun loo Jesús. 3 Sya, mtlo Jesús. Alithe mtetac Jesús huax conꞌ loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngo bin. 4 Mbiꞌ ngroꞌ, ngua lo mbiꞌ bin. Láth nge go mbiꞌ bina, ngulàa ndxep bin ro ned. Ngoloa, mbiꞌth mbin béꞌ. Mbloꞌ mbin biz bina loo yòo. Nduhua mbin biz bina. 5 Leꞌ taandxep biz bina na, ngulàa loo yòo quèe coꞌteꞌ xite yòo nziꞌf loo quèe. Setilte ngulen biz bina tac inachaꞌde nziꞌf yòo loo quèea. 6 Per coꞌseꞌ mtlo mdín bée biz bina, ale mtec msoꞌ bée biz bina tac yende arid xcop loo yòo coꞌteꞌ ngulen biz bina tac yende pá ned xonꞌ no lyàa lox biz bina. Ale mbiiz bina. 7 Leꞌ taandxep biz bina na, ngulàa leꞌn huan. No más mbryoo mxyèn huan leque biz bina. Ale mblyus biz bina nzo biz bina leꞌn huan. 8 Leꞌ taandxep biz bina na, ngulàa loo yòo beꞌf. Biz bina mdaꞌ thìb cosech ndac. Chó biz bina mdaꞌ thìb ayo nzob. Chó biz bina mdaꞌ ayon nzob. Chó biz bina mdaꞌ gal psiꞌ nzob tac huenqueꞌ ngòc cosech cheꞌn biz bina loo yòoa. 9 Cheleꞌ guꞌ ndenꞌ cón nee diꞌs ndxèꞌ, ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. No ftaꞌ guꞌ cuent cón nee diꞌs diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón mbli mtetac Jesús diꞌs loo mèn. 10 Sya,

(Mr. 4.10–12; Lc. 8.9–10)

mbii gax myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿chonon tatuaꞌ ndyoodiꞌs Uꞌ loo mèn baꞌ con diꞌs coꞌ alithe mtetac Uꞌ baꞌ, àꞌ? 11 Jesús mcàb loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Loo mèna, tataa mdyoodizen tac mèna indxaaꞌdte diꞌs. Neꞌ neꞌ gác

SAN MATEO 13

33 mèna taꞌ mèna cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndluꞌen loo mèn. Per part cón cheꞌn guꞌ, Diox ngue li leꞌ guꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn mod coꞌ beꞌ nacasloo xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, Diox coꞌ ndub loo béꞌ. 12 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngue no conꞌ, tolo que no mèna más conꞌ axtaqueꞌ que no mèna huax conꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ingue node conꞌ, ale tyuhuan mèna ndxepte conꞌ ngue no mèna. Conꞌa nee diꞌs, tolo gòn mèn no tolo taꞌ mèna cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. Per mèn coꞌ indxaaꞌdte diꞌs no coꞌ indaꞌde cuent cón cheꞌn Diox no mèn coꞌ indyalte tolo gòn cón cheꞌn Diox, loo mèna Diox li tolo yauꞌ xtùuz mèna no tolo yauꞌ lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. 13 Cona, ndyoodizen loo mèna con diꞌs coꞌ alithe ntetaquen tac mèna ngue li cuent ngue huiꞌ ndac mèna no ndxòn ndac mèna loo cón chenen. No ndli mèna cuent ndxòn ndac mèna diꞌs coꞌ ndluꞌ cón chenen. Per ndxeꞌlequeꞌ, nac mèna xal mèn coꞌ neꞌñeede cón ngue huiꞌ mèna loo cón chenen. Lomisqueꞌ, nac mèna xal mèn coꞌ indaꞌ ndacte cuent cón chenen. Ndxàca tataa loo mèna tac indxaaꞌdte diꞌs coꞌ ndyoodizen yéc mèn. Neꞌ neꞌ indaꞌ mèna cuent cón ngue lin. 14 No nalleꞌ ndxàcqueꞌ conꞌ loo mèna xal nac diꞌs coꞌ ndxab Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Ndxab Sayi: Lìcpeꞌ baꞌi, mèn gòn diꞌs coꞌ tyoodizen. Per neꞌyaaꞌdte mèna diꞌsa. Lìcpeꞌ baꞌi, mèn huiꞌ loo conꞌ lin. Per neꞌtaꞌde mèn cuent cón ngue lin. 15 Tac lezoꞌ mèna no xtùuz mèna ngòc naad no ngòc nguud. Anzeꞌf nazab ndxòn mèna diꞌs no ndenꞌ mèna diꞌs coꞌ ndyoodizen. Loo cón cheꞌn Diox nac mèna xal mèn sieu. No nac mèna xal mèn coꞌ nathath ngüiꞌ loo cón cheꞌn Diox. Ale ryethe conꞌa ndxàc loo mèna par neꞌtaꞌde mèna cuent no par neꞌgònte mèna cón cheꞌn Diox neꞌ neꞌ yaaꞌd diꞌsa leꞌn xtùuz mèna

no leꞌn lezoꞌ mèna. Rye conꞌa ncàb loo mèna par neꞌtyalte mèna lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna. Neꞌ neꞌ tyal mèna par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèna par teláꞌen mèna loo conꞌ ryes. Cona, tataa ndxàca loo mèna xal gunii Sayi cón cheꞌn mèna póla. 16 Huen nda guꞌ, ey, tac guꞌ ngüiꞌqueꞌ no ndxònqueꞌ guꞌ coꞌ huen huen cón cheꞌn Diox. No ndxaaꞌdqueꞌ guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ leꞌn xtùuz guꞌ no leꞌn lezoꞌ guꞌ. 17 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: ―Huax mèn coꞌ ngo póla, mèn coꞌ ngòc mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox no taamas mèn coꞌ ngòc mèn ndac, anzeꞌf mblyaꞌs mèna ngüiꞌ mèna loo conꞌ coꞌ ngüiꞌ guꞌ nalleꞌ. Per neꞌngàcte gan ngüiꞌ mèna conꞌ ndxèꞌ. Lomisqueꞌ ne, mblyaꞌs mèna ngòn mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxòn guꞌ nalleꞌ. Per neꞌngàcte gan ngòn mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxòn guꞌ nalleꞌ. Jesús ngue go xoꞌf loo mèn cón nee diꞌs coꞌ mtetac Jesús loo mèn. 18 Bìn

(Mr. 4.13–20; Lc. 8.11–15)

guꞌ diꞌs coꞌ tan cuent loo guꞌ nalleꞌ coꞌ alithe mtetaquen loo guꞌa, coꞌ nee diꞌs, cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mblo biz bina. 19 Diꞌs coꞌ guniin loo guꞌa nac conꞌ ndxèꞌ: Mèn coꞌ ndxòn diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, no indxaaꞌdte diꞌsa leꞌn lezoꞌ mèna, neꞌ neꞌ indaꞌ mèn cuent cón cheꞌn diꞌsa, mèna nac xal biz bin coꞌ ngulàa ro ned. Tac coꞌseꞌ ndxiꞌth Mebizya loo mèna, ndli Mebizya loo mèna par neꞌtenꞌte mèna no par setilte yathlaꞌs mèna cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mbìn mèna no coꞌ ngulàa leꞌn xtùuz mèna no coꞌ ngulàa leꞌn lezoꞌ mèna. 20 Leꞌ biz bin coꞌ ngulàa loo yòo quèea na, nac xal mèn coꞌ ndxòn cón cheꞌn diꞌs ndaca. No coꞌseꞌ ndxòn mèna cón cheꞌn diꞌs ndaca, ndyac tínꞌ lezoꞌ mèn ndxòn mèn cón cheꞌn diꞌsa. 21 Per yiloa pláte huiz ndxàc ndxòn mèna cón

SAN MATEO 13

34

cheꞌn diꞌs ndaca, ndxàca loo mèn xal biz bin coꞌ ngulàa loo yòo quèea. Biz bina neꞌngxecte por yende coꞌteꞌ lyàa lox biz bina no yende pá xonꞌ lox biz bina. Tac coꞌseꞌ ndxàc ngòc nguàal conꞌ loo mèna no coꞌseꞌ ndyub nguꞌs mèn prob mèna por cón cheꞌn diꞌs ndac, leꞌ sya, xexte ndláꞌ mèna. Ya indlyaꞌste mèna tolo gòn mèna cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox tac ngo tac lezoꞌ mèna loo conꞌa. 22 Leꞌ biz bin coꞌ ngulàa leꞌn huana na, ndluꞌ loo naꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndxòn cón cheꞌn diꞌs ndac. Per mèna más nde yath ñèe yalgonꞌ coꞌ nthop mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Leꞌ sya, yalgonꞌ coꞌ ndxàp mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, por yalgonꞌa leque mèna nquedìi mèna par ndxauꞌ yéc mèn no ndxauꞌ lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. Por cona, incàb ndacte nec thìb conꞌ ndac loo mèna loo cón cheꞌn Diox. 23 Leꞌ biz bin coꞌ ngulàa loo yòo beꞌfa na, ndluꞌ loo naꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndxaaꞌd cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngulàa leꞌn xtùuz mèn no leꞌn lezoꞌ mèn. Leꞌ sya, mèna ndli par ndxòn taamas mèn cón cheꞌn diꞌs ndac no par yòo taamas mèn loo cón cheꞌn Diox. Tataa mod nac mèna xal biz bin coꞌ ndaꞌ thìb cosech ndac, coꞌ nee diꞌs, chó biz bin ndaꞌ thìb ayo xlè. Chó biz bin ndaꞌ ayon xlè. Chó biz bin ndaꞌ gal psiꞌ xlè.

26 Per coꞌseꞌ ngulen nzob bin triua, no mbryoo mxyèna, no mtlo ngos bacdò ñaꞌ triua, axta syareꞌ, thidte gunaa ñaꞌ triua con biz huan coꞌ ngua lobii mbiꞌa loo xyòn tedib mbiꞌa. 27 Sya, ngua nee moza loo mbiꞌ coꞌ ngòc patrón moz. Ndxab moz loo mbiꞌ: ―Tad, cheleꞌ Uꞌ ngua lo ante nzob bin triu ndac loo xyòn Uꞌ, ¿pá ned ngroꞌ biz huan coꞌ ñaa xal ñaa triu leꞌn ñaꞌ sya, Tad? ¿Xá mod ngulen biz bina leꞌn ñaꞌ, ne, Tad? 28 Patrón mcàb loo moz. Ndxab patrón: ―Nzo chó mbiꞌ coꞌ ndxecloo ñèe daa ngua li conꞌa loo xyònen. Sya, mnibdiꞌs moz loo patrón. Ndxab moz: ―¿Chéꞌ ndlyaꞌs Uꞌ ya quib nuꞌ huan coꞌ ñaa xal ñaa ñaꞌ, càꞌ? 29 Per patrón ndxab loo moza: ―Aaꞌa. Laꞌ tee nzoꞌfa. Neꞌya quibtel huana leꞌn ñaꞌ. Tac cheleꞌ lùu quib huana, nzo ryes quib lùu ñaꞌ, ne. 30 Laꞌa thidte ryoo triu huana con ñaꞌ triu más huen axta coꞌseꞌ gàc tiemp lyáp ñaꞌ. Sya, por derech, telꞌen moz coꞌ ya li zinꞌ par quib moz huan yeꞌrsinꞌa no, yiloa, tedóꞌ moz huana por manoj par tec moz huana loo quìi. Leꞌ nzob triu ndaca na, cosuaꞌ moz leꞌn sac coꞌseꞌ yilo láp moz triu ndaca.

Jesús ngue tetac cón cheꞌn ñaꞌ triu huan coꞌ ngulen leꞌn ñaꞌ triu. 24 Jesús ndxab loo mèna: ―Nde tetaquen tedib conꞌ loo guꞌ: Conꞌ coꞌ ndxàc par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn nac xal nac diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ. Thìb mbiꞌ ngroꞌ, ngua lo mbiꞌ biz bin coꞌ nac nzob bin triu ndac loo xyòn mbiꞌ. 25 Per coꞌseꞌ ryete mèn guliz mbiꞌ coꞌ ngòc xuanꞌ yòoa mxen mcalꞌ, ngòo tedib mbiꞌ coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs mbiꞌa loo xyòn mbiꞌa. Ngua lobii mbiꞌ biz nzob bin triu huan coꞌ ñaa xalqueꞌ ñaa nzob bin triua loo xyòn mbiꞌ. Ngoloa, ndyàa mbiꞌ coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs mbiꞌa.

Jesús ngue tetac loo mèn cón cheꞌn xal nac biz mostaz. (Mr. 4.30–32; Lc. 13.18–19)

31 Mtetac

Jesús tedib diꞌs loo mèn. Ndxab Jesús: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Mod coꞌ tlo queltàa mèn coꞌ tyal par tlo Diox, ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn nac xal thìb biz bin bix cheꞌn mostaz coꞌ mblo thìb mbiꞌ bin loo xyòn mbiꞌ. 32 No, lìcpeꞌ baꞌi, biz bin mostaza nac thìb biz bin más bix loo rye loothe biz bin coꞌ nzo. Per coꞌseꞌ ndlyen biz bin mostaza no ndryooi, ndxàca thìb xanꞌ huan coꞌ más ndryoo no nxyèn leꞌn ñaꞌ mèn. No ndxàca

SAN MATEO 13

35 casqueꞌ xal thìb xanꞌ yaa coꞌteꞌ ndlyàa mbin béꞌ par ntoxcuaꞌ mbin xyòn mbin loo ram yaaa. Jesús ngue tetac loo mèn cón cheꞌn xá mod nac dii levadur. 33 Diox

(Lr. 13.20–21)

coꞌ ngue tlo ñibeꞌ loo mèn, nerlequeꞌ mtlo Diox, ñibeꞌ Diox loo nagabte mèn no más. No xèegà xèegà tolo yarꞌ mèn coꞌ ngue ñibeꞌ Diox loo axta nzoqueꞌ mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ ñibeꞌ Diox loo. Cón cheꞌn mèna nac xal ndxep dii levadur coꞌ ndyen thìb xaꞌgot par ncos xaꞌ diia con son kil harin. No con leꞌ laate diia tyub bes son kil harina. Jesús ndyoodiꞌs loo mèn coꞌ nac antub diꞌs coꞌ mtetac Jesús loo mèn. 34 Ryete

(Mr. 4.33–34)

conꞌa mdoodiꞌs no Jesús mèn coꞌ mqueltàa loo Jesús coꞌ ngòc diꞌs coꞌ mtetac Jesús loo mèn. Asembli Jesús ante mtetac Jesús diꞌs loo mèn. 35 Tataa ngòc coꞌ mbli Jesús par ngòcqueꞌ, no mdyaaqueꞌ, no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, coꞌseꞌ mqueꞌ mbiꞌa yeꞌs loo thìb libr, diꞌs coꞌ mbez: Daa tyoodiz con mèn ante con diꞌs coꞌ tetaquen loo mèn. Daa tyoodiz no mèn no tan cuent loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ nacasloo axta coꞌseꞌ mbli Diox ngure izlyoꞌ no mblec Diox izlyoꞌ no axta nalleꞌ. Jesús ngue go xoꞌf no ngue taꞌ Jesús cuent cón cheꞌn triu huan coꞌ ngulen làth nzob triu. 36 Ngolo gunii Jesús Diox loo mèn coꞌ mqueltàa loo Jesús ro laguna, mbii Jesús tya. Ngòo Jesús liz thìb mbiꞌ coꞌ ndub gaxte tya. Liz mbiꞌa mqueltàa ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, blo xoꞌf Uꞌ diꞌs coꞌ mtetac Uꞌ cón cheꞌn huan yeꞌrsinꞌ coꞌ ñaa xal ñaa triu loo nuꞌ coꞌ ngo no coꞌ ngulen loo xyòn mbiꞌa.

37 Jesús mcàb loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌa: ―Xaꞌ coꞌ ngo nzob bin ndac coꞌ nac triu, xaꞌa nac daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 38 No conꞌ coꞌ nee diꞌs coꞌteꞌ nac xyòn mbiꞌa coꞌteꞌ ngo bina, conꞌa ndluꞌ loo naꞌ nac izlyoꞌ ndxèꞌ. Leꞌ nzob bina na, ndluꞌ loo naꞌ nac mèn coꞌ Diox, lìcqueꞌ, ñibeꞌpeꞌ loo. Leꞌ triu huan yeꞌrsinꞌ coꞌ ngulen leꞌn ñaꞌ triua na, ndluꞌ loo naꞌ nac mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Mebizya. 39 Leꞌ xaꞌ coꞌ nac ngolo ngolaꞌs coꞌ mblo bin yeꞌrsinꞌa na, ndluꞌ loo naꞌ nac yub Mebizya. Leꞌ coꞌseꞌ ngolo ngòc cosecha na, conꞌa ndluꞌ coꞌseꞌ lyux no coꞌseꞌ lith no izlyoꞌ ndxèꞌ. Leꞌ mèn coꞌ thop cosecha na, ndluꞌ loo naꞌ nac angl coꞌ yiꞌth thop mèn huen no mèn yeꞌrsinꞌ coꞌseꞌ lith no no lyux izlyoꞌ. 40 Xalqueꞌ mthop moz triu huan yeꞌrsinꞌ coꞌ ñaa xal ñaa ñaꞌa par tec moz huana loo quìi, tataa gàca loo mèn, ne, coꞌseꞌ lith no no lyux izlyoꞌ ndxèꞌ. 41 Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa telꞌ angl daa coꞌseꞌ gàc tiempa par yiꞌth thop angl rye mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli par ncuaꞌn taamas mèn xtol mèn no chol mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no xtol, ne. 42 Co angl rye mèn yeꞌrsinꞌa leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ nzo quìi no bèel. Tya, gónꞌ mèna no hua le mèna. 43 Sya, mèn coꞌ mdyal, mèn coꞌ mbli coꞌ mnibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, loo mèna quée xnìi xal coꞌseꞌ ndxaꞌx xnìi huiz coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox xud guꞌ loo ryethe conꞌ. Guꞌ coꞌ ndenꞌ coꞌ nee diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. No golaꞌs guꞌ loo diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ.

Jesús ngue tetac loo mèn cón cheꞌn tmi coꞌ nzo yòo. 44 Tolo ndxab Jesús loo mèna: Nde tetaquen tedib conꞌ loo guꞌ: Conꞌ coꞌ ndenꞌ mèn no ndyac lezoꞌ mèn cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ tlo yilaꞌs loo Diox tac Diox mdyal yòo mèn loo cón cheꞌn

SAN MATEO 13 Diox, nac thìb conꞌ ndac tínꞌ xal coꞌseꞌ mzyal thìb mbiꞌ tmi coꞌ nzo casloo loo xyòn thìb xtàa mbiꞌ. Per coꞌseꞌ mzyal mbiꞌ tmi coꞌ nzo casloo loo xyòn xtàa mbiꞌa, ale mbere mbiꞌ, mtauꞌ mbiꞌ loo tmia tya tedib vez. No de tant ndyac lezoꞌ mbiꞌ coꞌseꞌ mzyal mbiꞌ tmi loo xyòn tedib mbiꞌ, ale mbere mbiꞌ, ndyeꞌth mbiꞌ, mthoꞌ mbiꞌ rye conꞌ ndxàp mbiꞌ par tiꞌ mbiꞌ xyòn mèna loo mèn coꞌ nac cheꞌn yòoa. Jesús ngue tetac loo mèn cón cheꞌn perl coꞌ anzeꞌf ntac. 45 Mèn coꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo nac xal thìb mbiꞌ coꞌ ndyee viaj coꞌ ngue tee cuaꞌn perl coꞌ anzeꞌf náp ntac. 46 Coꞌseꞌ mzyal mbiꞌ perl coꞌ anzeꞌf náp ntac, mbere mbiꞌ, ndyeꞌth mbiꞌ par liz mbiꞌ par thoꞌ mbiꞌ rye conꞌ ndxàp mbiꞌ par ryoꞌ tmi loo conꞌ ndxàp mbiꞌ. Sya, bere mbiꞌ, ya mbiꞌ par tiꞌ mbiꞌ perl coꞌ anzeꞌf ntac. Tataa mod ndenꞌ mèn coꞌ ndyal ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn tac anzeꞌf thìb conꞌ ndac no conꞌ huen ndli Diox loo mèna tataa. Jesús ngue tetac loo mèn xal coꞌseꞌ ndxegaa chop loo mbèel leꞌn yex. 47 Mèn ndeꞌth no ngo mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Huax mèn nqueltàa no mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox xal ndxàca coꞌseꞌ ngobii mèn thìb yex leꞌn níttóꞌ. No coꞌseꞌ ndlyàa yexa leꞌn níttóꞌ, ndxegaa huax loo mbèel leꞌn yex. 48 No coꞌseꞌ ndxegaa huax loo mbèel leꞌn yex, leꞌ sya, mèn coꞌ ndyen mbèel ngoꞌ yex par ro play. Tya, ndyub mèna par noo noo coꞌ mèna mbèel yeꞌrsinꞌ. No ngobii mèn mbèel yeꞌrsinꞌa thìb lad. Leꞌ mbèel coꞌ nac mbèel huena na, mbèela ngòo mèn leꞌn thìb cardor. 49 Tataaqueꞌ gàca coꞌseꞌ zin huiz no zin ze coꞌseꞌ ñibeꞌ Diox lyux izlyoꞌ no lith no izlyoꞌ. Sya, ryoꞌ angl. No coꞌ xàꞌ angl mèn yeꞌrsinꞌ làth mèn nalì no làth mèn

36 nambìi. 50 Co angl mèn yeꞌrsinꞌa leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ ndxetoo bèel no quìi. Tya, gónꞌ mèna no hua le mèna tant nè naca, ndyac mèna. Trèꞌ ndluꞌ Jesús cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mcui conꞌ cub làth conꞌ gox. 51 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Chéꞌ ndxaaꞌd ryethe diꞌs ndxèꞌ leꞌn quèe yéc guꞌ no leꞌn lezoꞌ guꞌ, àꞌ? Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab: ―Aa, Tad. Ndxaaꞌdqueꞌ diꞌs baꞌ leꞌn quèe yéc nuꞌ no leꞌn lezoꞌ nuꞌ. 52 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Coꞌseꞌ huen huen mtéꞌth thìb mbiꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no yiloa mtlo mbiꞌ, huen huen mtéth mbiꞌa cón cheꞌn xá mod ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn nalleꞌ, ndxàc loo mbiꞌa xal loo thìb patrón coꞌ ngoꞌ conꞌ cub no conꞌ gox leꞌn cuart coꞌteꞌ ngocsuaꞌ patrona rye conꞌ ndac cheꞌn patrón. Jesús ngòo yèez Nazaret coꞌ nac làaz Jesús. (Mr. 6.1–6; Lc. 4.16–30)

53 Coꞌseꞌ

ngolo mdaꞌ Jesús cuent cón nee diꞌs diꞌs coꞌ angmtetac Jesús loo mèn, mbii Jesús tya. Ndyàa Jesús par làaz Jesús. 54 Coꞌseꞌ mzin Jesús làaz Jesús, tya mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús mèn coꞌteꞌ ndub sinagog cheꞌn mèn gulàaz Jesús. Leꞌ rye mèn coꞌ mqueltàa leꞌn sinagoga na, ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna loo Jesús. No mbez mèna loo xtàa mèna: ―¿Pá ngua téꞌth mbiꞌ baꞌ rye conꞌ coꞌ ndxác mbiꞌ no xá mod susqueꞌ ndxác mbiꞌ baꞌ ndli mbiꞌ yalguzyeꞌ coꞌ ndli mbiꞌ baꞌ, ne? 55 Naꞌ nanee leꞌ mbiꞌ baꞌ nac xganꞌ Chè carpinter. No nac mbiꞌ xganꞌ Mari. Nanee naꞌ leꞌ mbiꞌ baꞌ ndxàc hues Cob, hues Chè, hues Mon, no hues Jud. 56 No myenꞌgot coꞌ nac ftaꞌn mbiꞌ baꞌ nzo ban làth naꞌ trèꞌ. ¿Xá

SAN MATEO 13​, ​14

37 mod susqueꞌ ndxác mbiꞌ baꞌ ndli mbiꞌ ryete yalguzyeꞌ coꞌ ndli mbiꞌ baꞌ? No sate ndluꞌreꞌ mbiꞌ taamas conꞌ ndli mbiꞌ loo mèn, yey. 57 Por xtùuz coꞌ mbli mèna cón cheꞌn Jesús no cón cheꞌn mèn guliz Jesús, ale tataa mod leque mèna mbli par ngo tac lezoꞌ mèna con Jesús. No mdenꞌ mèna ngòc nguàal diꞌs cón cheꞌn Jesús. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Huax mèn ndli ndyuꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. No ndli mèn cas mbiꞌa. Per mèn coꞌ nac mèn gulizpeꞌ mbiꞌa no mèn coꞌ nac mèn gulàazpeꞌ mbiꞌa, ¡pà li mèna cas mbiꞌa! 58 Conꞌa mbli ya neꞌntolode ngli Jesús huax yalguzyeꞌ tya tac mèna neꞌndalte ngalaꞌs cón cheꞌn conꞌ ndli Jesús. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod mbeth mèn Juàn Bautist.

14

(Mr. 6.14–29; Lc. 9.7–9)

Leque leꞌn huiza mbìn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Herod, coꞌ mnibeꞌ loo mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn mèn galile tiempa, cón cheꞌn Jesús. 2 Sya, ndxab Herod loo mèn coꞌ ngòc moz Herod coꞌ ngo no Herod: ―Peser Juàn Bautist nac mbiꞌa. Thìb descuid pá ngro xban Juàn làth mèn nguth cona ndxàp mbiꞌa conꞌ laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ par ndli mbiꞌ chol yalguzyeꞌ. 3 Tataa ndxab Herod loo mèn coꞌ nqueltàa no Herod. Tac Herod neequeꞌ leꞌ Herod mnibeꞌ loo solndad ya tedóꞌ solndad nii Juàn Bautist con thìb caden leꞌn leziꞌf ante por cón cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Herodi coꞌ ngòc saꞌl Lip, hues Herod. 4 Tataa mnibeꞌ Herod ngòc loo Juàn Bautist tac de yalquìite ndxab Juàn loo Herod indxàalte que no Herod xaꞌgot Lip xal xaꞌgotpeꞌ Herod. 5 Leque hora ngulàa xyàn lezoꞌ Herod. Mblyaꞌs Herod ngnibeꞌ Herod loo solndad par ya yuth solndad Juàn. Per Herod mzyeb gunèe Herod mèn coꞌ nziriꞌ huiza. Tac ryete mèna mbli

xtùuz cón cheꞌn Juàn no mbez mèna loo xtàa mèn leꞌ Juàn ante ndyoodiꞌs cón cheꞌn Diox. 6 Per huiz coꞌseꞌ mbli Herod thìb lni coꞌ ngòc huiz coꞌ ngóol lèe Herod, sya, thìb mzaꞌ coꞌ nac rsap Herodia, asembli mzaꞌ. Ngroꞌ mzaꞌ. Mbilꞌ nii mzaꞌ loo Herod no loo mèn coꞌ nziriꞌ no Herod, mèn coꞌ mbli Herod convid. No anzeꞌf thìb gust mdaꞌ lezoꞌ Herod gunèe Herod mod coꞌ mbilꞌ nii mzaꞌ. 7 Ale mdeꞌth Herod Diox loo mzaꞌ no loo rye mèn coꞌ nziriꞌ no Herod. Ndxab Herod loo mzaꞌ leꞌ Herod li ryethe conꞌ ndlyaꞌs mzaꞌ o taꞌ Herod ryethe conꞌ ndlyaꞌs mzaꞌ par càa mzaꞌ. 8 Leꞌ xnaꞌ mzaꞌ na, ndooleꞌ mquilꞌ mzaꞌ. Ndxab xnaꞌ mzaꞌ loo mzaꞌ: ―Guuz loo rey Herod taꞌ rey yéc Juàn Bautist càal loo thìb plat. Leꞌ sya, coꞌseꞌ mbere mzaꞌ, ndyeꞌth mzaꞌ, ndxab mzaꞌ loo rey Herod: ―Rey, daa ndlyaz taꞌ Uꞌ yéc Juàn Bautist càan loo thìb plat nalleꞌ. 9 Coꞌseꞌ mbìn Herod tataa ndxab mzaꞌ loo Herod, anzeꞌf mxi lezoꞌ Herod por conꞌ li Herod. Per com leꞌ Herod mdeꞌth lèe Diox, ¿léꞌ?, no ngroꞌleꞌ diꞌs ro Herod loo ryete mèn coꞌ nziriꞌ con Herod, mèn coꞌ mbli Herod convid, leꞌ Herod li conꞌ ndlyaꞌs mzaꞌ, ¿léꞌ?, mnibeꞌ Herod ya xi solndad yéc Juàn Bautist loo thìb plat par càa mzaꞌ. 10 Sya, que nzo neꞌ ñee lezoꞌ Herod, mtelꞌ Herod solndad par ngua choꞌ solndad yéc Juàn leꞌn leziꞌf. 11 Ngoloa, ndyeꞌth no solndad yéc prob Juàn loo thìb plat. Mdaꞌ solndad yéc Juàn loo thìb plat mcàa mzaꞌ. Leꞌ mzaꞌ na, xexte ngroꞌ. Ngua taꞌ mzaꞌ plat con yéc Juàn loo xnaꞌ mzaꞌ. 12 Ngolo mbeth solndad Juàn, mzin myenꞌ xinꞌ mtéꞌth thebol Juàn Bautist. Ngua loꞌ myenꞌ thebol Juàn leziꞌf. Ngua caꞌs myenꞌ thebol Juàn. Ngoloa, ngua taꞌ myenꞌ cuent loo Jesús cón ngòc loo Juàn Bautist.

SAN MATEO 14 Jesús mbli par nduhua gaꞌy mil ante mènbiꞌ. (Mr. 6.30–44; Lc. 9.10–17; Jn. 6.1–14)

13 Coꞌseꞌ

mbìn Jesús conꞌ ngòc loo Juàn, mbii Jesús tya. Ngòo thidte Jesús leꞌn thìb yòoyaa con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ya Jesús xàꞌleꞌ tedib lugar. Per mèn coꞌ ngure no Jesús tya mbìn leꞌ Jesús ndaleꞌ loo nít loo lagun. Sya, ngroꞌ tee rye mèn coꞌ nzo ban par neda angnzo ro lagun. Nda nque mèna xís Jesús. 14 Texal ngroꞌ Jesús leꞌn yòoyaa, ñèe Jesús nziriꞌleꞌ huax mèn loo Jesús. Nalyat ngòc lezoꞌ Jesús gunèe Jesús mèna. Mblyat lezoꞌ Jesús gunèe Jesús mèna. Mteyac Jesús rye mèn yíiz coꞌ nde no mèna loo Jesús. 15 Coꞌseꞌ ñèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús nde zèleꞌ izlyoꞌ huiza, ngua myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Mzyèleꞌ izlyoꞌ, Tad. Neequeꞌ Uꞌ coꞌteꞌ nziriꞌ naꞌ ndxèꞌ nac thìb lugar nagán. No yende chó mèn nzo coꞌ thoꞌ coꞌ hua mèn trèꞌ. Más huen gunii Uꞌ Diox loo mèn baꞌ par bii mèn par ya cuaꞌn mèn conꞌ hua mèn leꞌn yèez baꞌ no leꞌn ranch coꞌ nziriꞌ leꞌn yii baꞌ. 16 Sya, mcàb Jesús loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Inquinte bii mèn, yey. ¿Máa yob yéc guꞌ, na? Ftaꞌ guꞌ conꞌ hua mèn. 17 Myenꞌ ndxab loo Jesús: ―Yende cón ngue no nuꞌ arid trèꞌ, yey. Pente ngue no nuꞌ gaꞌy pan no chop mbèel no maste. 18 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Que de no guꞌ conꞌ ngue no guꞌa trèꞌ. Ñeeneꞌ. 19 Sya, gunii Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: Nabeꞌste gure tub guꞌ loo huan baꞌ, ey. Ngoloa, mxen Jesús gaꞌy pana no chop mbèela. Mbuiꞌ Jesús loo béꞌ. Ndxab Jesús: Ay, Dioꞌs. Diox quix Uꞌ, Diox, por pan ndxèꞌ no por mbèel ndxèꞌ. Sya, mchìꞌx Jesús pana no mbèela. No

38 mbli Jesús par mbyarꞌ pana no mbèela. Mdaꞌ Jesús pana no mbèela loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, mbliꞌtha loo mèna. 20 Ryete mèna nduhua rsè axta plóthe mblyaꞌs mèna. Ngolo nduhua rsè mèna, msè myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús siꞌ fchop cardor pan no mbèel coꞌ mbyanꞌ xoꞌf. 21 Mèn coꞌ nduhua rsèa ngòc gaꞌy mil mèn, ante mènbiꞌ. Xàꞌqueꞌ mèngot no xàꞌqueꞌ myenꞌ bix. Indxòode cuent mèngot no myenꞌ bix coꞌ nduhua. Jesús mdee nii loo nít loo lagun. (Mr. 6.45–52; Jn. 6.16–21)

22 Ngoloa,

mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Gòo guꞌ leꞌn yòoyaa baꞌ. Ftlo guꞌ, fteteeguꞌ yòoyaa. Ya ner guꞌ par zin guꞌ tedib lad ro lagun. Yiloa, ndal queꞌen baꞌ. Láth nda myenꞌa, Jesús gunii Diox loo mènléyꞌ coꞌ nziriꞌa. 23 Ngolo gunii Jesús Diox loo mènléyꞌa, mxen Jesús ned. Nda Jesús loo thìb yii coꞌ ndub gaxte tya par cuez thidte Jesús Diox. Coꞌseꞌ ngulàa yálꞌ izlyoꞌ huiza, thidte Jesús mbyanꞌ loo yiia. 24 Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, láth coꞌseꞌ nda tetee myenꞌ yòoyaa grolthe loo lagun, ngroꞌ thìb mbiidóꞌ coꞌ mtauꞌ ned nda yòoyaa. Nde nxonꞌ, mxít too mbii nít. Ngo mbii nít leꞌn yòoyaa. No ngüin mbii nít cho yòoyaa. 25 Xtilꞌa, cuar ngroꞌ too gax Jesús loo myenꞌ. Nde tee nii Jesús loo nít loo lagun loo myenꞌ. 26 Coꞌseꞌ ñèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús nde tee Jesús loo nít loo myenꞌ, anzeꞌf mzyeb myenꞌ no ngo no lezoꞌ myenꞌ. Ngrozèe zeb myenꞌ. Ndxab myenꞌ: ―¡Ay, conꞌ mal nde goꞌ, cara! ¡Conꞌ mal nde goꞌ, cara! 27 Per Jesús gunii loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Blo guꞌ valor loo guꞌ. Daa na. 28 Sya, ndxab Pedr loo Jesús:

SAN MATEO 14​, ​15

39 ―Tad, cheleꞌi Uꞌ, bli Uꞌ par teniin loo nít par galen loo Uꞌ axta coꞌteꞌ ndoo Uꞌ baꞌ. 29 Sya, ndxab Jesús loo Pedr: ―Neeca. Que de, tá. Sya, ngulàa Pedr loo yòoyaa. Mtlo Pedr, mdee nii Pedr loo nít par ya Pedr coꞌteꞌ ndoo Jesús. 30 Per coꞌseꞌ mdaꞌ Pedr cuent anzeꞌf thìb mbii nzoꞌf loo lagun, mzyeb Pedr. No coꞌseꞌ mdenꞌ Pedr mtloleꞌ ngue dep Pedr leꞌn nít, mtlo Pedr, ngrozèe Pedr. Mbez Pedr: ―Tad, Tad, jer que de. Guree Uꞌ daa par lyáꞌ daa trèꞌ. 31 Texal mzin Jesús loo Pedr, chàa, nguree Jesús yaꞌ Pedr. No ndxab Jesús loo Pedr: ―¡Jaa, Pedr! Pente ndxelaꞌsl, ¿léꞌ? ¿Chonon neꞌngàptel yalxlaꞌs loon par neꞌdyeptel leꞌn nít, àꞌ? 32 Coꞌseꞌ mquée Jesús loo yòoyaa con Pedr, xèegà nguled mxyoꞌf mbii loo nít loo lagun. 33 Leꞌ sya, coꞌseꞌ gunèe ryete myenꞌ coꞌ nzo leꞌn yòoyaa conꞌ coꞌ ngòca, mdub xib myenꞌ loo Jesús. Mcòoꞌ myenꞌ yéc myenꞌ loo Jesús. No ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, Tad, Uꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. Jesús mteyac huax mèn leꞌn yèez Genesaret. 34 Ngoloa,

(Mr. 6.53–56)

tolo mtetee myenꞌ yòoyaa loo nít loo lagun axta mzin myenꞌ tedib lad ro lagun con Jesús coꞌteꞌ nac loo xyòn mèn cheꞌn làaz mèn genesaret. 35 Coꞌseꞌ mblibeꞌ mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn genesareta Jesús na, mdeꞌth mèna diꞌs loo rye mèn yèez gaxa. Coꞌseꞌ mbìn mèna leꞌ Jesús nzo tya, mbiꞌth no mèna huax mèn yíiz loo Jesús coꞌteꞌ ngo Jesús. 36 Nalyat mnaꞌb mèna diꞌs loo Jesús par taꞌ Jesús lugar ante gàal mèna ro xab Jesús yac mèna loo yíiz coꞌ ndyac mèna. Tataa mod ryete mèn coꞌ ante mbuàal ro xab Jesús mbyacqueꞌ.

Conꞌ coꞌ ndli no conꞌ coꞌ ndxàc loo mèn par ndli mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ.

15

(Mr. 7.1–23)

Sya, mbii gax plá mèn xleyꞌ farise no plá mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn loo Jesús. Mèna nde par ned ciuda Jerusalén par asembli mèna mnibdiꞌs mèna diꞌs loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: 2 ―¿Chonon indubdiꞌste myenꞌ xinꞌ mtéꞌth lùu baꞌ cón cheꞌn costumbr cheꞌn xudgool naꞌ, àꞌ? Ale ndxeꞌlequeꞌ, intechte myenꞌ yaꞌ myenꞌ ndooreꞌ tyub myenꞌ par hua myenꞌ xalqueꞌ nac costumbr coꞌ ngue no naꞌ no coꞌ mbed no naꞌ. 3 Jesús mnibdiꞌs loo mèna. Ndxab Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, ne, por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibdiꞌs guꞌ loon: ¿Chonon indyubdiꞌste guꞌ loo Diox par li guꞌ xal nac coꞌ ñibeꞌ Diox loo guꞌ li guꞌ, àꞌ? Ale más ndli guꞌ xal nac costumbr coꞌ ngue no guꞌ no coꞌ mbed no guꞌ leque li guꞌ xal ñibeꞌ Diox loo guꞌ par li guꞌ, ¿léꞌ? 4 ¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent leꞌ Diox ndxab loo diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox coꞌseꞌ ndxab Diox: Gòp guꞌ mod gunèe guꞌ xud guꞌ no gòp guꞌ mod gunèe guꞌ xnaꞌ guꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn xud mèn no cón cheꞌn xnaꞌ mèn, mèn li mandad guth mèn mèna. 5 Per ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ mbez nzoqueꞌ mod gab thìb mbiꞌ loo xud mbiꞌ no loo xnaꞌ mbiꞌ: Yende mod lyath non guꞌ, Pay, May, con conꞌ ndxàpen tac ryete conꞌ coꞌ ndxàpen, na mdeth lèe Diox leꞌ conꞌ coꞌ ndxàpen nac cheꞌnpeꞌ Diox. Tataa mbez guꞌ mastaleꞌ indaꞌde guꞌ conꞌa càa Diox. 6 No tolo mbez guꞌ: Leꞌ chol mèn coꞌ mbez tataa loo xud mèn no loo xnaꞌ mèn, ya inquinte tolo lyath no mèna xud mèna no xnaꞌ mèna. Tataa mod ndláꞌ guꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo guꞌ li guꞌ

SAN MATEO 15 par más li guꞌ conꞌ coꞌ nac costumbr coꞌ mbed no guꞌ no mod coꞌ ndxàp guꞌ. 7 Aa, mèn xleyꞌ farise. Aa, mèn coꞌ nac maistr cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Aa, que ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loon, ¿léꞌ? Bien lal ro Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌseꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs cón cheꞌn guꞌ. Sayi ndxab: 8 Mèn nación Israel ndxèꞌ alithe ndyoodiꞌs diꞌs par li mèn conꞌ guryath loon no par li mèn conꞌ guryèn loon. Per mod coꞌ ndxàp mèn nación Israel coꞌ ndluꞌ mèn nación Israel cón chenen, ingue luꞌde mèna loon dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn leꞌ mèna ndubdiꞌs ndac loon. 9 Anxleꞌ ncòoꞌ mèn nación Israel yéc mèn nación Israel loon, ne. No anxleꞌ mbez mèna lèen coꞌseꞌ ndluꞌ mèna cón cheꞌn xleyꞌ leque mèna loo xtàa mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, xleyꞌ coꞌ ndluꞌ mèna nac leque xleyꞌ cheꞌn mèn izlyoꞌ ndxèꞌ. 10 Sya, ngurez Jesús rye mèn coꞌ mqueltàa loo Jesús, coꞌ nziriꞌ loo Jesús. Ndxab Jesús loo mèna: ―Ndlyazen gòn guꞌ diꞌs ndxèꞌ. No ndlyazen taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ. No ndlyazen taꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn xtùuz guꞌ no leꞌn lezoꞌ guꞌ. 11 Inacte por intechte mèn yaꞌ mèn no inacte por conꞌ coꞌ ndxuhua mèn ndxàc conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn no ndli mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn xtùuz mèn no leꞌn lezoꞌ mèn, conꞌa nac coꞌ ndli par ndxàc mèn mèn zab no mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. 12 Sya, mbii gax myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿chéꞌ neꞌndaꞌde Uꞌ cuent leꞌ mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, nazab ndenꞌ mèna diꞌs coꞌseꞌ mbìn mèna diꞌs coꞌ ndxab Uꞌ? Mbli mèna cuent leꞌ diꞌsa ngòc diꞌs coꞌ guñii

40 yèe Uꞌ no coꞌ guñii tìi Uꞌ cón cheꞌn mèna. No mbli mèna cuent leꞌ diꞌsa ngòc ngòc nguàal diꞌs coꞌ gunii Uꞌ cón cheꞌn mèna. 13 Per Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Mèna nac xal thìb xanꞌ yaa coꞌ mxenleꞌ lox. Per chol xanꞌ yaa coꞌ tarte too xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ, mèn quib alox xanꞌ yaaa, coꞌ nee diꞌs, nac mèna. 14 Blaꞌ guꞌ tee nziriꞌ mèna, ey. Mèna nac xal mèn sieu coꞌ ndyen yaꞌ tedib mèn sieu par tetee mèn sieu xtàa mèn sieu. No cheleꞌ thìb mèn sieu ndyen yaꞌ tedib mèn sieu, coꞌ nee diꞌs, par tetee sieu xtàa sieu, ¿chéꞌ ngue li guꞌ xtùuz neꞌyiziꞌfte ryop mèn sieua leꞌn thìb yeꞌr, cà? Taziꞌf ryop mèn sieu leꞌn thìb yeꞌr, ¿léꞌ? Tataa nac mèna. 15 Sya, mcàb Pedr. Ndxab Pedr loo Jesús: ―Tad, ftaꞌ Uꞌ cuent loo nuꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtetac Uꞌ loo mèna. 16 Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Chéꞌ no guꞌ indaꞌde cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtetaquen loo mèna, càꞌ? 17 ¿Chéꞌ inonte guꞌ no chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent leꞌ ryete conꞌ ndxuhua mèn thìb lì ndxòoi leꞌn xtiꞌ mèn no ndxeloa ndriꞌtha loo mèna coꞌseꞌ nda mèn mandad mèn, càꞌ? 18 Per diꞌs coꞌ ñii mèn no coꞌ ndyoodiꞌs mèn na, diꞌsa nac coꞌ más nabeꞌs ndryoꞌ ro mèn no lezoꞌ mèn tac diꞌsa más ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn lezoꞌ mèn par ndyoodiꞌs mèn. No leque diꞌsa ndli ntezab mèn no ndluꞌ mod coꞌ nac mèn par ndxàc mèn mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. 19 Tac leque leꞌn quèe yéc mèn no leꞌn lezoꞌ mèn ndryoꞌ xtùuz yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz. Angab naꞌi, xal xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌ ndli chol xtùuz yeꞌrsinꞌ par guth mèn xtaa mèn; xal xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌ ndli xtùuz par cuaꞌn mèna xinꞌ huan mèna, no li mèna yalburrid; xal xtùuz coꞌ ndli mèn

SAN MATEO 15

41 coꞌ ndli xtùuz par li huanꞌ mèn; xal xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌ ndli xtùuz par toxcuaꞌ mèn yalgutyèꞌ; no xal xtùuz coꞌ ndli mèn par ndxòo lezoꞌ mèn cón cheꞌn cuent yix. 20 Ryete conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuza, ntezab xtùuz mèn no lezoꞌ mèn par ndxàc mèn mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. Per mèn coꞌ tyub par hua mèn luaꞌ mèn no xít mèn, coꞌseꞌ intechte mèn yaꞌ mèn, xal nac costumbr coꞌ ndxàp mèn coꞌ mbed no mèn, intezabte conꞌa xtùuz mèn no lezoꞌ mèn par gàc mèna mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. Thìb xaꞌgot tith ngolaꞌs loo Jesús. 21 Ngoloa,

(Mr. 7.24–30)

ngroꞌ Jesús tya. Mxen Jesús ned. Nda Jesús par ned leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Tir no leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Sidón. 22 Láth nda zin Jesús ned nda Jesús par neda, mbiꞌth thìb xaꞌgot coꞌ ngòc mèntèe cheꞌn thìb diꞌstèe coꞌ lèe canane, coꞌ naban par neda, loo Jesús. Cabii mbez xaꞌgota loo Jesús: ―Tad, naneequen leꞌ Uꞌ nac bin David coꞌ ngòc rey póla. Por cona, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa. ¿Xá nee Uꞌ? Mzaꞌ coꞌ nac rsapen ndxèꞌ nquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ no anzeꞌf nè nquée mbii rsap daa, Tad. 23 Per Jesús yende chó diꞌs mcàb loo xaꞌgota. Sya, mbiꞌth myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Mnaꞌb myenꞌ diꞌs loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, guuz Uꞌ loo xaꞌgot baꞌ bii xaꞌ tac anzeꞌf nazab mbez yèe xaꞌ ned xís naꞌ. 24 Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Aaꞌa. Yende cón gaben loo xaꞌgot baꞌ. Diox mtelꞌ daa par mbalen ante loo mèn nación Israel, mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ coꞌ nzi tee huan. 25 Látha, negadiꞌs mbii gax xaꞌgota loo Jesús. No mdub xib xaꞌgota loo Jesús. Ndxab xaꞌgota loo Jesús:

―Tad, bli Uꞌ favor bloꞌ Uꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo rsap daa. 26 Per Jesús asembli par mtetac Jesús thìb diꞌs loo xaꞌgota. Ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Ihuente nac coꞌ li mèn cheleꞌ mèn teche pan loo xinꞌ mèn no taꞌ mèn pana par hua mbac, ¿léꞌ? 27 Chàa, mcàb xaꞌgota loo Jesús. Ndxab xaꞌgota: ―Aa, Tad. Lìcqueꞌ nac coꞌ ngolo gunee Uꞌ loon baꞌ. Yende cón niin loo Uꞌ. Per huiꞌ Uꞌ nexa. Mbac nthopqueꞌ pan byòo bix coꞌ ndxàb ro mes coꞌseꞌ ndxuhua mèn par hua mbac. 28 Sya, ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Ngot, nase ngolo guneen, lìcqueꞌ, ndxelaꞌsqueꞌl loo cón chenen, ndee. Liquen conꞌ ndlyaꞌsl, ndee, ey. Texal ngolo ndxab Jesús diꞌsa loo xaꞌgota, leque hora mbyac rsap xaꞌgota. No mbiiche mbii coꞌ mzib yéc rsap xaꞌgota. No mdyub xnìi yéc rsap xaꞌgota no mdyub xnìi lezoꞌ rsap xaꞌgota loo mbii coꞌ mquée yéc rsap xaꞌgota. Jesús mteyac huax mèn yíiz. Jesús tya. Mdee nii Jesús dib vuelt ro lagun coꞌ neꞌ lèe lagun cheꞌn làaz mèn galile axta mzin Jesús tedib lad ro laguna. Ngoloa, mquée Jesús loo thìb yii par tyub Jesús tya. 30 Látha, mzin huax mèn loo Jesús coꞌteꞌ ndub Jesús. Nde no mèna mèn coj, mèn sieu, mèn mud, mèn coꞌ yende nii, no mèn coꞌ yende yaꞌ, no taamas mèn nayíiz coꞌ ndyac chol yíiz par teyac Jesús rye mèna. Mteyacqueꞌ Jesús rye mèna. 31 Coꞌseꞌ ngolo gunèe rye mèn coꞌ ngureriꞌa ngòc conꞌa, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna coꞌseꞌ gunèe mèna leꞌ mèn coꞌ ngòc muda ndyoodiꞌs; coꞌseꞌ gunèe mèna leꞌ mèn coꞌ yende nii no mèn coꞌ yende sa yaꞌ mdyoxcuaꞌ, ngòc mèna xal mèn huen; coꞌseꞌ gunèe mèna leꞌ mèn renc mdee; no coꞌseꞌ gunèe mèna leꞌ mèn sieu ngüiꞌ. Mèna mtlo 29 Mbii

SAN MATEO 15​, ​16 ngurez Diox, Diox coꞌ nac Dioxpeꞌ mèn nación Israel. Mbez mèn diꞌs roo no diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ loo Diox. Jesús mbli par nduhua thap mil mèn. 32 Sya,

(Mr. 8.1–10)

ngurez Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Anzeꞌf ndlyatꞌ lezon ñèen prob mèn baꞌ. Tac ndxàcleꞌ son huiz nzo mèn baꞌ trèꞌ con daa. No yende cón nde no mèn par hua mèn. Indlyasten telꞌen mèn par bii mèn liz mèn no làaz mèn tac daa nanee leꞌ mèn baꞌ nzi lanꞌ. No nzo ryes guuꞌs mèn no lyàa fuerz mèn ned bii mèn. 33 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab loo Jesús: ―Tad, ¿xá mod li naꞌ par que no naꞌ conꞌ hua ryethe mèn baꞌ? Tac Uꞌ nanee leꞌ coꞌteꞌ nzo naꞌ ndxèꞌ nac lugar nagán. No yende chó mèn nzo coꞌ naban par nedrèꞌ par thoꞌ mèn coꞌ hua rye mèn baꞌ. 34 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ: ―¿Plá pan ngue no guꞌ, àꞌ? Myenꞌ mcàb. Ndxab myenꞌ: ―Pente ngue no nuꞌ gaz pan no ndxepte mbèel bix no maste. 35 Sya, ndxab Jesús loo mèna nabeꞌste tyub mèna loo yòo coꞌteꞌ nziriꞌte mèna. 36 Sya, mxen Jesús gaz pana no ndxep mbèel bixa. Ndxab Jesús loo Diox: Ay, Dioꞌs, Diox quix Uꞌ, Diox, por pan ndxèꞌ no por mbèel ndxèꞌ. Ngoloa, mchìꞌx Jesús pana no mbèela par mbyarꞌ pana no mbèela. Ngoloa, mdaꞌ Jesús pana no mbèela loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌ myenꞌ na, mbliꞌth pan no mbèel loo rye mèn coꞌ nziriꞌa. 37 Ryete mèna nduhuaqueꞌ axta plóthe mblyaꞌs mèna. Ngolo nduhua mèna, mthop myenꞌ rye leꞌ pan no mbèel coꞌ mbyanꞌ xoꞌfa. Msè myenꞌ gaz cardor pan no mbèel coꞌ mbyanꞌ xoꞌf coꞌ nduhua rye mèna. 38 Mèn coꞌ nduhua axta plóthea, mèna ngòc thap mil mèn coꞌ ngòc ante mènbiꞌ. Xàꞌ mèngot. No xàꞌ myenꞌ bix. Indxòode

42 cuent mengot no indxòode cuent myenꞌ bix coꞌ nduhua axta plóthe. 39 Ngolo nduhua mèna, gunii Jesús Diox loo mèna. Ngòo Jesús leꞌn thìb yòoyaa coꞌ ndub ro laguna con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Nguriꞌth Jesús par ned coꞌteꞌ nzi thìb yèez coꞌ lèe Magdala. Mèn xleyꞌ farise no mèn xleyꞌ saduce mnaꞌb loo Jesús li Jesús thìb yalguzyeꞌ coꞌ gàc xal thìb señ loo mèn.

16

(Mr. 8.11–13; Lc. 12.54–56)

Láth nda riid Jesús par neda, ngua sálꞌ ndxep mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ saduce Jesús par mcuaꞌn mèna mod ñeeneꞌ chéꞌ tli mèna gan gàal diꞌs mèna Jesús par yigaa Jesús loo mèna. Ndxab mèna loo Jesús: ―Tad, ¿xá neel? Nuꞌ ndlyaꞌs lil thìb yalguzyeꞌpeꞌ loo nuꞌ par huiꞌ nuꞌ chó yalguzyeꞌ lil coꞌ yúꞌ xal thìb señ loo béꞌ loo nuꞌ. 2 Per Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ coꞌ taꞌ cuent xá nac guꞌ. Coꞌseꞌ mzyèleꞌ izlyoꞌ, xèe ngüiꞌ guꞌ loo béꞌ. No coꞌseꞌ ñèe guꞌ nquée xcuau nane loo béꞌ, mbez guꞌ loo xtàa guꞌ: Nde zinꞌleꞌ tiemp lyàa yìꞌ, cara. 3 Leꞌ coꞌseꞌ ñèe guꞌ bléꞌ bléꞌ nac xcuau coꞌ nquée loo béꞌ ndxáal xtilꞌ na, mbez guꞌ loo xtàa guꞌ: Nalleꞌ huin xòo o lyàa yùu quèe. ¡Aa, mèn xleyꞌ farise no mèn xleyꞌ saduce! Susqueꞌ ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loon. Ale ngoꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn señ coꞌ ndxúꞌ loo béꞌ. Per ingoꞌde guꞌ cuent no neꞌ neꞌ indli guꞌ cuent cón cheꞌn señ coꞌ ntloleꞌ ndxàc tiemp ndxèꞌ coꞌ luꞌ leꞌ Diox mtelꞌ daa par ndxàpen conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs niin no laꞌs yan. 4 Tolo ndxab Jesús loo mèna: ―¿Guꞌ coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ, guꞌ ñibeꞌ loon par lin thìb yalguzyeꞌ coꞌ ndlyaꞌs guꞌ huiꞌ guꞌ, càꞌ? Yende xàa. Ya yende

SAN MATEO 16

43 chó más yalguzyeꞌ lin loo guꞌ par huiꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ ndxèꞌ no maste niin loo guꞌ: Conꞌ coꞌ ngòc loo Jonás póla nac coꞌ taꞌ cuent loo guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loon yiloa. Ngolo mdoodiꞌs Jesús diꞌsa, taate mbyanꞌ mèna tya. Neꞌncàbte mèna loo Jesús. Leꞌ Jesús na, mxen ned. Ndyàa Jesús. Jesús mtetac thìb diꞌs loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ xleyꞌ mèn farise nac xal dii levadur. 5 Coꞌseꞌ

(Mr. 8.14–21)

mzin Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tedib lad ro lagun tedib vez, neꞌnteꞌde lezoꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndiꞌ myenꞌ pan par nque no myenꞌ pan. 6 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Chó Diox chó nee guꞌ no anderhuen guꞌ. Leque guꞌ fquenap guꞌ loo cón cheꞌn dii levadur coꞌ nac cón cheꞌn xleyꞌ mèn farise no coꞌ nac cón cheꞌn xleyꞌ mèn saduce. 7 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mtlo myenꞌ, ndxab myenꞌ loo xtàa myenꞌ: ―Tatuaꞌ gunee Tad loo naꞌ, cara, tac neꞌnteꞌde lezoꞌ naꞌ ndiꞌ naꞌ pan par que no naꞌ pan. 8 Jesús mdenꞌ lezoꞌ no mdaꞌ Jesús cuent conꞌ coꞌ mbli myenꞌ xtùuz. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Chonon mbez guꞌ loo xtàa guꞌ: Tatuaꞌ mbez Tad loo naꞌ tac ingue node naꞌ pan? Susqueꞌ pente ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loon, yey. 9 ¿Chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ no chéꞌ neꞌtyede lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌ mblin con gaz pan coꞌ mblin mandad coꞌ mbliꞌth guꞌ loo gaꞌy mil mèn, càꞌ? ¿Plá cardor pan coꞌ mchìxena mbyanꞌ xoꞌf coꞌ mthop guꞌ, àꞌ? 10 ¿Chéꞌ neꞌtyede lezoꞌ guꞌ coꞌ mblin con gaz pan coꞌ mblin mandad mbliꞌth guꞌ loo thap mil mèn, ne? No ¿plá cardor pan coꞌ mbyanꞌ xoꞌf mthop guꞌa, àꞌ? ¿Chéꞌ, ndyac guꞌ, neꞌgácte daa

toxcuan sa pan hua naꞌ, càꞌ? 11 ¿Chonon neꞌndaꞌde guꞌ cuent no neꞌnglide guꞌ xtùuz leꞌ daa neꞌndoodiꞌste cón cheꞌn panpeꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ guniin loo guꞌ anderhuen guꞌ no chó Diox chó nee guꞌ, fquenap guꞌ guꞌ loo dii levadur coꞌ nac còn cheꞌn xleyꞌ mèn farise no loo dii levadur coꞌ nac còn cheꞌn xleyꞌ mèn saduce, àꞌ? 12 Ale axta syareꞌ mdaꞌ myenꞌ cuent leꞌ Jesús ingue bezte loo myenꞌ leꞌ myenꞌ quenap myenꞌ loo cón cheꞌn dii levadur coꞌ ndli ndyoo bes pan. Ndxeꞌlequeꞌ, myenꞌ mdenꞌ no mdaꞌ myenꞌ cuent leꞌ Jesús ngue luꞌ loo myenꞌ leque myenꞌ quenap myenꞌ loo cón cheꞌn xleyꞌ cheꞌn mèn xleyꞌ farise no loo cón cheꞌn xleyꞌ cheꞌn mèn xleyꞌ saduce. Pedr ndoo lìte ndxab loo Jesús leꞌ Jesús nac merpeꞌ Crist. (Mr. 8.27–30; Lc. 9.18–21)

13 Coꞌseꞌ

mzin Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Cesar coꞌ mblec thìb mbiꞌ coꞌ lèe Lip Tetrarc, Jesús mnibdiꞌs loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―¿Chó mèn mbez mèn nac daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, àꞌ? 14 Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mcàb. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Ndxep mèn mbez leꞌ Uꞌ nac Juàn Bautist. Taandxep mèn mbez leꞌ Uꞌ nac Lii. No nzoreꞌ mèn coꞌ mbez leꞌ Uꞌ nac Jeremi. Mbez mèna, ne, nzo chó mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox nac Uꞌ. 15 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Guꞌ, àꞌ? ¿Chó mèn mbez guꞌ nac daa? 16 Sya, ngroꞌ nxonꞌ Mon Pedr. Ndxab Mon Pedr loo Jesús: ―Uꞌ nac yubpeꞌ Crist. Nac Uꞌ xganꞌpeꞌ Diox coꞌ nabanpeꞌ. 17 Jesús mcàb loo Pedr. Ndxab Jesús: ―Anzeꞌf huen ndal, Mon, xganꞌ Jonás. Tac nec thìb mèn cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ

SAN MATEO 16 tarte luꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngolo guneel loon baꞌ lool. Ndxeꞌlequeꞌ, yub xuden Diox mbli par non lùui par guneela loon. 18 No nalleꞌ daa nii lool: Lùu hueꞌ tedib lèe coꞌ nac Pedr, coꞌ nee diꞌs, nac quèe. No loo diꞌs coꞌ ngolo guneel loon baꞌ coꞌ nac xal thìb quèe roo xal thìb quèe rhueꞌ no xal thìb quèe coꞌ ngóol loo izlyoꞌ, loo cón cheꞌn diꞌsa daa li par dyop mèn no queltàa mèn loo cón chenen par gàc mèna cheꞌnpeꞌ daa. No neꞌ neꞌ gác Mebizya li Mebizya gan coꞌ xàꞌ Mebizya mèna loon no loo cón chenen coꞌseꞌ gath mèna. 19 Pedr, daa ñibeꞌ lool leꞌ lùu ñibeꞌ loo mèn coꞌ Diox ñibeꞌ loo. Gàcl xal mèn coꞌ altant ndyoo ner no ndyoo naa loo mèna. Conꞌ coꞌ ñibeꞌl loo mèn yende mod li mèn, conꞌa gàc conꞌ coꞌ mnibeꞌ lezon loo béꞌ gàc conꞌ coꞌ yende mod li mèn, mèn coꞌ nzo loo cón chenen. No conꞌ coꞌ ñibeꞌl loo mèn par li mèn, conꞌa gàc conꞌ coꞌ mnibeꞌ lezon loo béꞌ gàc loo mèn no conꞌ co li mèn, mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen. 20 Ngoloa, sya, mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ yende chó loo gabte myenꞌ leꞌ Jesús nac Crist. Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús gath. (Mr. 8.31—9.1; Lc. 9.22–27)

21 Desde

huiza par delant Jesús mtlo mdaꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús naquinqueꞌ ya ciuda Jerusalén. Ndxab Jesús loo myenꞌ, ne, leꞌ mèngool, no mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel, ryete mèna yátbèe par tetìi mèna Jesús axta plóthe lyaꞌs mèna. Ndxab Jesús loo myenꞌ, ne, leꞌ mèna li par guthxùꞌ mèn Jesús. Per coꞌseꞌ yilo son huiz nguth Jesús, Jesús ryo xban làth mèn nguth. 22 Sya, xexte mbloꞌ Pedr Jesús. Mbeꞌ Pedr Jesús thìb lad

44 loo myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Pedr. Ale mtlo Pedr, mcoꞌx Pedr Jesús. Ndxab Pedr loo Jesús: ―Neꞌñeede Diox conax, Tad, par ale tataa gàca loo Uꞌ. Thidtene neꞌtaꞌde Uꞌ lugar li mèn conꞌa loo Uꞌ. 23 Per Jesús mbere loo loo Pedr. Ndxab Jesús loo Pedr: ―Biiche loon, Pedr. Teꞌ nac Mebizya nacl loon. Susqueꞌ ndaꞌl xyàn lezon. Lùu indyeꞌthte xtùuz yéc xal ndli Diox xtùuz cón chenen. Lùu, ndxeꞌlequeꞌ, ndli xtùuz cón chenen xalqueꞌ ndli mèn izlyoꞌ xtùuz cón chenen. 24 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Cheleꞌ chol guꞌ ndlyaꞌs tyoo nque xísen ned ndan, leque guꞌ bli par neꞌlide guꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par li guꞌi. Ndxeꞌlequeꞌ, gàp guꞌ lezoꞌ guꞌ no ñibeꞌ guꞌ loo lezoꞌ guꞌ par neꞌlide guꞌ conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ li guꞌ. Blec lezoꞌ guꞌ par xec guꞌ tyactìi guꞌ coꞌseꞌ tyub nguꞌs mèn guꞌ no li mèn preb tethon mèn guꞌ por cón chenen ned nda naꞌ. Leꞌ sya, yaꞌ guꞌ too nque guꞌ xísen. Nda naꞌ. 25 Tac mèn coꞌ ante ndoo lezoꞌ ndxath ndxeyꞌ no ndxath ndlyux mèn par que no mèn cheꞌnpeꞌ mèn, mèna ante ndoo lezoꞌ que no mèn cón cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. Loo mèna neꞌtaꞌde Diox lugar neꞌ neꞌ tyal Diox yòo ban no mèn Diox thidtene yiloa. Per mèn coꞌ láꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac yalndac cheꞌnpeꞌ mèn coꞌ gác li mèn gan loo izlyoꞌ ndxèꞌ por cón chenen, loo mèna taꞌ Diox lugar no tyal Diox par yòo ban no mèna Diox thidtene yiloa. 26 Lomisqueꞌ ne, ¿cón coꞌ thìb mbiꞌ no chó yalndac gác li mbiꞌ gan coꞌseꞌ gàc cheꞌnpeꞌ mbiꞌ dib athu loo izlyoꞌ tac cheleꞌ mbiꞌ tataa mod li, gab Diox loo mbiꞌ yende mod yòo ban no mbiꞌ Diox thidtene yiloa? Yende cón li mbiꞌ gan cheleꞌ mbiꞌ li tataa, ¿léꞌ? ¿Xá nee guꞌ, ne? ¿Plál quix thìb mbiꞌ loo Diox par yòo ban no mbiꞌ Diox coꞌseꞌ ngolo gunii Diox loo mbiꞌ neꞌtyalte Diox

45

SAN MATEO 16​, ​17

yòo ban no mbiꞌ Diox, àꞌ? Yende mod li thìb mbiꞌ gan li mbiꞌ tataa, ¿léꞌ? 27 Tac coꞌseꞌ gàc huiz galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, daa gal xalqueꞌ nac ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nac xuden Diox. No galen con angl coꞌ nzo loo xuden Diox. Axta syareꞌ quix thìb thìb mèn cón cheꞌn mèn loo Diox xalqueꞌ ngòc mod coꞌ ngòp mèn láth nziriꞌ mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, que naca mbli mèn conꞌ huen, que naca mbli mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. 28 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Nzo ndxep mèn coꞌ nziriꞌ loon trèꞌ coꞌ neꞌgathte axta coꞌseꞌ gàc huiz huiꞌ mèna loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌ gal ñibeꞌpeꞌen loo mèn. Jesús mzyeꞌ loo loo son myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús

17

(Mr. 9.2–13; Lc. 9.28–36)

Ngolo xop huiz ngòc conꞌa, mbeꞌ Jesús Pedr no mbeꞌ Jesús Cob no mbeꞌ Jesús Juàn, hues Cob. Mbeꞌ Jesús yon myenꞌa loo thìb yii roo. 2 Láth ngo no Jesús myenꞌ loo yiia, chàa, mzyeꞌ loo loo Jesús loo myenꞌ. Gunaa loo Jesús xal loo huiz coꞌseꞌ nguin bée rol huiz. Nde nxonꞌ, xab Jesús coꞌ noc Jesús ante nagus bèellequeꞌ gunaa xalqueꞌ thìb conꞌ coꞌ nquée xnìi. 3 Láth nzi li myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús xtùuz cón ndxàc loo Jesús, chàa, ngroꞌ too Moisés no Lii coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. Ngure toodiꞌs no Moisés no Lii Jesús. 4 Sya, ndxab Pedr loo Jesús: ―Tad, susqueꞌ huen naca nzo naꞌ trèꞌ, cara. ¿Chéꞌ ndlyaꞌs Uꞌ toxcuaꞌ nuꞌ son ramad par yòo guꞌ? Thìba par yòo Uꞌ. Tediba par yòo Moisés. Leꞌ tediba na, par yòo Lii. 5 Tatabeꞌ ndoo toodiꞌs Pedr con Jesús, chàa, ngulàa beu. Mtauꞌ beu loo ryete xaꞌ. Látha, chàa, mbyèn thìb diꞌs leꞌn beu coꞌ ndxab:

―Mbiꞌ ndxèꞌ nac xganꞌen. Anzeꞌf ngudloon no lezon mbiꞌ ndxèꞌ. Bìn guꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ loo guꞌ, ndee guꞌ. 6 Texal mbìn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús diꞌs coꞌ mbyèna, ale mcuau myenꞌ. Ale, ngulàa cotloo myenꞌ loo yòo, tant mzyeb myenꞌ. 7 Sya, mbii gax Jesús coꞌteꞌ nzi myenꞌ, coꞌteꞌ ngulàa cotloo myenꞌ. Mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Goo che guꞌ, ey. Neꞌzyebte guꞌ. 8 Coꞌseꞌ ngo che myenꞌ, ngüiꞌ ndxèꞌ myenꞌ. Ngüiꞌ baꞌ myenꞌ. ¿Máa Moisés ryop Lii? Per ñèe myenꞌ yende Moisés. No yende Lii. Ante Jesús no maste ñèe myenꞌ ndoo. 9 Sya, mbii Jesús con myenꞌ loo yiia. Láth nde làa tùub Jesús con myenꞌ leꞌn yiia, Jesús mnibeꞌ loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Yende chó loo gabte guꞌ leꞌ guꞌ gunèe conꞌ coꞌ mxyoꞌf loo loo guꞌ, ndee. Neꞌtaꞌde guꞌ cuent cón cheꞌn coꞌ gunèe guꞌa loo mèn axta coꞌseꞌ gàc huiz ryo xban daa làth mèn nguth, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Axta syareꞌ, taꞌ guꞌ cuent loo mèn. 10 Sya, mnibdiꞌs myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús cón cheꞌn coꞌ mbez maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn leꞌ Lii yiꞌth. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ftaꞌ Uꞌ cuent loo nuꞌ ¿xá mod chonon mbez maistra loo mèn leꞌ ner Lii yiꞌth, àꞌ? 11 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Lìcqueꞌ nac xal mbez mèn leꞌ Lii yiꞌth. Lìca, ngoleꞌ Lii làth mèn leꞌn tiemp ndxèꞌ. Lii mbli par lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn no zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèn par thìb lìte yòo mèn loo cón cheꞌn Diox tedib vez. 12 Per daa ngue nii loo guꞌ tedib vez: Lii mbiꞌthleꞌ. No neꞌndaꞌde mèn cuent leꞌ Lii nac mbiꞌ coꞌ mbiꞌthleꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli mèn ngòc nguàal conꞌ xal mblyaꞌs

SAN MATEO 17 mèn con mbiꞌ coꞌ ngòc Lii. Lomisqueꞌ mod ne, tataa tetìi mèn daa xal lyaꞌs mèn, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 13 Axta syareꞌ, mdaꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús cuent leꞌ Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ cón cheꞌn Juàn Bautist. Jesús mbli mbyac thìb mbyòo coꞌ mque no yíiz enferesi. (Mr. 9.14–29; Lc. 9.37–43)

14 Texal

mzin Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo mèn coꞌ mqueltàaleꞌ coꞌ nzi bed, ngroꞌ thìb mbiꞌ xiꞌth mèna. Mbii gax mbiꞌa loo Jesús. Mdub xib mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: 15 ―Tad, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ mbyòo daa ndxèꞌ. Nde teeleꞌ ndyac mbyòo daa ndxèꞌ yíiz mbii. Cadqueꞌ coꞌseꞌ nquée mbii cheꞌn yíiz ndxèꞌ loo mbyòo, anzeꞌf nè nquée mbii mbyòo. No nde teeleꞌ ngobii mbii mbyòo loo quìi. No ngobii mbii mbyòo leꞌn nít. 16 No nalleꞌ ndal non mbyòo loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Uꞌ trèꞌ par belꞌqueꞌ li myenꞌ gan teyac myenꞌ mbyòo. Per axta nalleꞌ tarte li myenꞌ gan teyac myenꞌ mbyòo. 17 Sya, cabii ndxab Jesús loo mbii. Ndxab Jesús: ―¡Aa, mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ tiemp ndxèꞌ! ¡Susqueꞌ thidtene indxelaꞌste guꞌ loon no indxelaꞌste guꞌ conꞌ mbezen loo guꞌ! ¡Susqueꞌ nalaꞌs guꞌ no naad guꞌ no nguud guꞌ! ¡Axta pól tolo go non guꞌ par lin gan gàc nadoꞌ guꞌ loon! No ¡axta pól tolo nquin xequen con guꞌ tuaꞌthe nalaꞌs guꞌ no tuaꞌthe naad guꞌ no nguud guꞌ! Huàa xi mbyòo. Yiꞌth mbyòo ndxèꞌ. Ñeeneꞌ. 18 Sya, mbyoo Jesús xpii yeꞌrsinꞌa. Ante gunii Jesús loo xpii yeꞌrsinꞌa, ngro xpii yeꞌrsinꞌa loo mbyòo. Ale leque hora mbyac mbyòo. 19 Ngolo mbli Jesús ngòc conꞌa loo mbyòo, sya, xexte mdoodiꞌs myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb lad con Jesús. Mnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ:

46 ―Tad, ¿chonon neꞌngácte nuꞌ ngoꞌ nuꞌ xpii yeꞌrsinꞌa loo mbyòo, àꞌ? 20 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Neꞌngácte guꞌ ngoꞌ guꞌ xpiia loo mbyòoa tac guꞌ pente ndxelaꞌs loon. Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ ndxelaꞌs ndxepte loon xalte nac thìb biz mostaz, guꞌ gác gab guꞌ loo yii coꞌ ndub goꞌ: Biiche trèꞌ, yii. Huàa tub tedib lugar baꞌ. Yiia biiche. Yende chó conꞌ neꞌgácte guꞌ li guꞌ coꞌ gàc cón chenen cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, yilaꞌspeꞌ loon no yilaꞌspeꞌ guꞌ loo conꞌ lin. 21 Per thìb loo xpii yeꞌrsinꞌ xal xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòo loo mbyòoa, neꞌryoꞌde tuaꞌte. Ndxeꞌlequeꞌ, xpii yeꞌrsinꞌa ryoꞌ ante coꞌseꞌ cuez mèn Diox coꞌseꞌ cue xlat mèn. Jesús mbere, ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús gath. (Mr. 9.30–32; Lc. 9.43–45)

22 Láth

thidte mque tee no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, thìb ned mèn tyenxùꞌ daa par taꞌ mèna daa loo tedib ned mèn coꞌ tetìi daa. 23 No guth mèna daa. Per coꞌseꞌ yilo son huiz nguth daa, daa ryo xbanqueꞌ. Coꞌseꞌ mbìn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tataa mdeꞌth Jesús diꞌs loo myenꞌ, anzeꞌf mxi lezoꞌ myenꞌ. Jesús mdaꞌ tmi coꞌ nac ayud coꞌ mdub mèn par tyoxcuaꞌ templ tiempa. 24 Coꞌseꞌ mzin Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn yèez Capernaum, leꞌpeꞌ nzi tee mèn coꞌ nthop tmi coꞌ nquin mèn par tyoxcuaꞌ templ. Ngua mèna loo Pedr. Mnibdiꞌs mèna loo Pedr: ―Pedr, ¿chéꞌ neꞌtaꞌde maistr guꞌ plá pes par ayud cheꞌn templ, càꞌ?

SAN MATEO 17​, ​18

47 25 Pedr mcàb loo mèna. Ndxab Pedr loo mèna: ―Peser taꞌ maistra. Leꞌ sya, texal ngòo Pedr leꞌn nyòo coꞌteꞌ nzo Jesús, ale ner Jesús gunii loo Pedr. Ndxab Jesús loo Pedr: ―¿Xá neel, Mon? ¿Chó loo mèn ndli mèn coꞌ ñibeꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ cuent ñaꞌb mèna tmi par taꞌ mèn ayud cheꞌn contribución, àꞌ? ¿Chéꞌ ndli mèna cuent ngue naꞌb mèna ayuda loo mèn gulàazpeꞌ mèn o chéꞌ ndli mèna cuent ñaꞌb mèn ayud loo mèn tith coꞌ nde làazpeꞌ mèn coꞌ nac trèꞌ, càꞌ? 26 Pedr mcàb loo Jesús. Ndxab Pedr: ―Mèna ñaꞌb ayud loo mèn tith. Sya, ndxab Jesús loo Pedr: ―Cheleꞌi tataa nac, leꞌ sya, mèn gulàaz cheꞌn mèn coꞌ ñibeꞌ inquinte quix tmi cheꞌn contribución sya, xàa. 27 Per par neꞌtaꞌde naꞌ xyàn lezoꞌ mèn baꞌ, huàa loo lagun coꞌ nzi goꞌ. Huàa lobii lansuel leꞌn lagun. Leꞌ sya, ner mbèel coꞌ yigaa loo lansuel, tyenl mbèela. No xalꞌ ro mbèela. Leꞌn ro mbèela ryoꞌ thìb pes fchòo plat, coꞌ nee diꞌs, thìb pes. Con sobr thìb pesa taꞌl ayud loo mèna cón cheꞌnl no taꞌl ayud cón chenen coꞌ nac impuest coꞌ ñaꞌb mèna loo naꞌ, ndee.

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mnibdiꞌs loo Jesús chó myenꞌ gàc myenꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo mèn.

18

(Mr. 9.33–37; Lc. 9.46–48)

Leque leꞌn huiza myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thidte mqueltàa loo Jesús. Mnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Tad, ¿chó mèn nac más mèn roo no mèn xèn coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo béꞌ nalleꞌ, àꞌ? 2 Sya,

ngurez Jesús thìb mbedbiꞌ chuꞌth. Mdoo Jesús mbedbiꞌ chuꞌtha loo myenꞌ. 3 Ndxab Jesús loo myenꞌ:

―Lìcqueꞌ nac coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ: Cheleꞌ guꞌ neꞌtyalte lyàa yéc guꞌ no lyàa lezoꞌ guꞌ no zyeꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ par gàp guꞌ mod xal ndxàp mbedbiꞌ chuꞌth ndxèꞌ mod, cheleꞌ guꞌ neꞌtaade li, neꞌtyalte Diox taꞌ Diox lugar loo guꞌ yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. 4 Cona, ngue niin loo guꞌ: Mèn coꞌ gàc más mèn roo no mèn xèn coꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo, mèna nac mèn coꞌ indyeꞌste no coꞌ inxyalꞌte. No ndxàc mèna mèn nadoꞌ coꞌ ndxàp mod xal mbedbiꞌ chuꞌth ndxèꞌ. 5 Leꞌ chol mèn coꞌ tyal taꞌ lugar yòo mèn coꞌ ndxelaꞌs loon làth mèna tac ndxelaꞌs mèna loon, mastaleꞌ nac mèna mèn nadoꞌ xal mbedbiꞌ chuꞌth ndxèꞌ, ndxàca loo mèna ndyalqueꞌ mèna no ndaꞌ mèna lugar ndxòon làth mèna. Trèꞌ ndluꞌ Jesús loo mèn cón cheꞌn mèn coꞌ asendli par cuaꞌn mèn coꞌ pente mtlo ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesús xtol mèn. 6 Chol

(Mr. 9.42–48; Lc. 17.1–2)

guꞌ coꞌ asendli par cuaꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loon, coꞌ nac mèn nadoꞌ coꞌ indyeꞌste no coꞌ inxyalꞌte, xquin mèn no xtol mèn, más huen gàca loo guꞌ quedóꞌ mèn thìb quèe yees yen guꞌ no yiloa cobii mèn guꞌ loo níttóꞌ par tataa mod dyep guꞌ leꞌn níttóꞌ. 7 Susqueꞌ nazab ndxàca loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ tac anzeꞌf thìb conꞌ nzo coꞌ ndli par cuaꞌn mèn xtol mèn no xquin mèn. De tods mod nzoqueꞌ conꞌ coꞌ ndli ncuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn loo izlyoꞌ. Per más nalyat gàca loo mèn no más nè gàca loo mèn coꞌ ndli ncuaꞌn taamas mèn xquin mèn no xtol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 8 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ ndli cuent leꞌ nii guꞌ o yaꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ndli par ncuaꞌn guꞌ xtol guꞌ no xquin guꞌ por mdyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ mque no guꞌ no conꞌ coꞌteꞌ ngua guꞌ, más huen choꞌ guꞌ nii guꞌ no yaꞌ guꞌ

SAN MATEO 18 no tith blobii guꞌ nii guꞌ no yaꞌ guꞌ loo guꞌ. Tac más huen gàca loo guꞌ yòo ban no guꞌ Diox thidtene, yende yaꞌ guꞌ o yende nii guꞌ, leque lyàa guꞌ leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ nzo quìi no bèel coꞌ neꞌyuꞌde thidtene con ryop nii guꞌ no con ryop yaꞌ guꞌ. 9 No cheleꞌ guꞌ ndli cuent leꞌ ngudloo guꞌ, lìcqueꞌ, nac coꞌ ndli ncuaꞌn guꞌ xquin guꞌ par tyub yoꞌf yeꞌrsinꞌ lezoꞌ guꞌ loo conꞌ ngüiꞌ guꞌ, más huen bloꞌ guꞌ ngudloo guꞌ no blobii guꞌi tith loo guꞌ. Tac más huen gàca loo guꞌ cheleꞌ guꞌ yòo coꞌteꞌ yòo ban no guꞌ Diox thidtene con sate ngudloo guꞌ leque yòo guꞌ yeꞌrbìil coꞌteꞌ ndxetoo quìi no bèel coꞌ neꞌyuꞌde thidtene con ryop ngudloo guꞌ. Por cona, thidtene neꞌcuaꞌnte guꞌ xquin guꞌ par neꞌyòode guꞌ leꞌn yeꞌrbìil. Jesús ngue tetac loo mèn xal coꞌseꞌ mdyuhuan thìb mbacxilꞌ no mbere pastor, mzyal pastor mbacxilꞌ tedib vez. 10 Nde

(Lc. 15.3–7)

niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne, ey: Neꞌcoꞌ toode guꞌ myenꞌ bix coꞌ nac xal myenꞌ bix ndxèꞌ thìb lad loon, ndee guꞌ. Tac angl coꞌ nac angl cheꞌn myenꞌ bix thidtene nzo loo xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ. 11 Tac daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, daa ndal par teláꞌen mèn loo conꞌ ryes, mèn coꞌ nzi tee huan loo Diox por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn. 12 ¿Xá nee guꞌ? Cheleꞌ thìb mbiꞌ ngue no thìb ayo mbacxilꞌ no mtuhuan mbiꞌ thìb mbacxilꞌ, ¿chéꞌ neꞌqueltàade mbiꞌ ryete thap gal nzo siꞌn thap mbacxilꞌa thidte lugar par ya cuaꞌn mbiꞌ thìz mbacxilꞌ coꞌ mdyuhuana, càꞌ? Queltàaqueꞌ mbiꞌ rye mbacxilꞌ thidte lugar, ¿léꞌ? Tataaqueꞌ li mbiꞌ. 13 No cheleꞌ mbiꞌ mbli gan mzyal mbacxilꞌ coꞌ mdyuhuana, daa ngobeꞌ más tyac lezoꞌ mbiꞌ coꞌseꞌ ngolo mzyal mbiꞌ mbacxilꞌa leque tyóo mbiꞌ cón cheꞌn rye thap gal nzo siꞌn thap mbacxilꞌ coꞌ mtanꞌ mbiꞌa

48 coꞌ neꞌnduhuanta, ¿léꞌ? 14 Cona, ngue niin loo guꞌ: Lomisqueꞌ mod ne, xud guꞌ coꞌ nzo loo béꞌ indlyaꞌste tyuhuan nec thìb mèn coꞌ nac mèn prob no mèn ladyox coꞌ ñaa xal ñaa mbedbiꞌ chuꞌth ndxèꞌ. Jesús ngue bez loo mèn: Fcuaꞌn guꞌ mod teriꞌth tecanꞌ guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li hues xtàa guꞌ loo guꞌ. 15 Cheleꞌ

(Lc. 17.3)

thìb mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ li conꞌ yeꞌrsinꞌ loo guꞌ, xexte bloꞌ guꞌ xaꞌ thìb lad par tyoodiꞌs no guꞌ xaꞌ cón cheꞌn conꞌ mbli no xaꞌ guꞌ. Bli guꞌ par taꞌ xaꞌa cuent cón cheꞌn xquin xaꞌ no xtol xaꞌ loo guꞌ. Cheleꞌ xaꞌa li cas loo diꞌs coꞌ tyoodiꞌs guꞌa, leꞌ sya, mbli guꞌ gan mbyuꞌ mbyàl loo diꞌsa no loo cuenta cón cheꞌn ryop guꞌ xaꞌ. 16 Per cheleꞌ hues xtàa guꞌa neꞌlide cas xal nac diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs no guꞌ hues xtàa guꞌ, sya, gurez guꞌ chop o son mèn par queltàa no guꞌ mèna par non mèna no taꞌ mèna cuent xá nac diꞌs coꞌ tyoodiꞌs guꞌ con hues xtàa guꞌ. Leꞌ sya, chop o son mèna nac testiu coꞌ taꞌ cuent xal nac diꞌs coꞌ mdoodiꞌs guꞌ con hues xtàa guꞌ. 17 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ xaꞌa neꞌlide cas loo chop o son guꞌ coꞌ queltàa con xaꞌa, guuz guꞌi no ftaꞌ guꞌ cuent loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen. Cheleꞌ xaꞌa neꞌlide cas loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen, sya, bli guꞌ cuent leꞌ xaꞌa nac xal mèn coꞌ indxelaꞌste loo Diox o nac xaꞌa xal thìb mèn coꞌ ndlixùꞌ cobrar tmi coꞌ nac cheꞌn nación naꞌ par taꞌxùꞌ mèna tmi loo gobiern coꞌ ndub ciuda Rom. 18 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Conꞌ coꞌ ñibeꞌ guꞌ loo mèn yende mod li mèn, conꞌa gàc conꞌ coꞌ mnibeꞌ lezon loo béꞌ gàc conꞌ coꞌ yende mod li mèn, mèn coꞌ nzo loo cón chenen. No conꞌ coꞌ ñibeꞌ guꞌ loo mèn par li mèn, conꞌa gàc conꞌ coꞌ mnibeꞌ lezon loo béꞌ gàc loo mèn no conꞌ coꞌ li mèn, mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen.

49 19 Niin loo guꞌ, ne: Cheleꞌ chop guꞌ thidte gàc xtùuz no thidte gàc lezoꞌ guꞌ loo conꞌ lyaꞌs guꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, leꞌ sya, xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ li par que no guꞌ conꞌ ñaꞌb guꞌ. No li xuden Diox gàcqueꞌ conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo xuden Diox. 20 Tac coꞌteꞌ nzo chop o son mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen por lèen, làth mèna nzoquen. 21 Sya, mbii gax Pedr loo Jesús. Mnibdiꞌs Pedr loo Jesús. Ndxab Pedr: ―Tad, cheleꞌ thìb huesen cuaꞌn xtol no xquin huesen huax vez loon, ¿plá vez teriꞌth tecanen conꞌ coꞌ ndli huesen loon, àꞌ? ¿Chéꞌ teriꞌth tecanen conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli huesen loona gaz vez, càꞌ? 22 Jesús mcàb loo Pedr. Ndxab Jesús: ―Iniiden lool: Teriꞌthl no tecanꞌl xèn xyàn coꞌ ndli huesla lool gazte vez, Pedr. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue niin lool: Fteriꞌth ftecanꞌ xèn xyàn coꞌ ndli huesl loola thap ayo nzo thap gal nzo siꞌ vez loo huesl.

Jesús ngue tetac loo mèn cón cheꞌn moz coꞌ neꞌnteriꞌthte yalguteꞌf cheꞌn xtàa moz loo moz. 23 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ey: Leꞌ mod coꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn no mod coꞌ ndlyaꞌs Diox gàp mèn làth xtàa mèn nac taandxèꞌ: Mèn coꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo nac xal nde niin loo guꞌ ndxèꞌ xal thìb rey coꞌ mblyaꞌs coꞌ cuent cón cheꞌn yalguteꞌf coꞌ ndeb rye moz loo rey. 24 Leꞌpeꞌ mtlo rey, ngue goꞌ rey cuent plál ndeb moz loo rey, nde no mèn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ teꞌf huax millón pes loo rey. 25 Per com leꞌ moz ndyac ingue node moz tmi par quix moz tmi coꞌ ndeb moz loo reya, ¿léꞌ?, rey mnibeꞌ loo taamas moz rey ya thoꞌ moz mbiꞌa nazalꞌ rye mèn famil mbiꞌ con rye coꞌ ndxàp mbiꞌ liz mbiꞌ par tataa mod yax mase ndxep yalguteꞌf coꞌ ndeb mbiꞌ loo rey.

SAN MATEO 18 26 Sya, yende izlyoꞌ, mdub xib mbiꞌ loo rey coꞌ ngòc patrón mbiꞌ. Nalyat ndxab mbiꞌ loo rey: Tad, ftedóꞌ Uꞌ thìb leꞌ larꞌ yéc Uꞌ loo cuent ndxèꞌ. Fchaꞌlaꞌs Uꞌ taandxep con daa. Sauꞌ sauꞌ quixen ryete yalguteꞌf coꞌ ndeben loo Uꞌ, ndee Uꞌ. 27 Leꞌ sya, rey coꞌ ngòc patrón moza, ale leꞌleꞌ mblyat lezoꞌ patrón gunèe patrón moza. Mtonꞌ rey coꞌ ngòc patrón moza rye yalguteꞌf coꞌ ngroꞌ teꞌf moz loo rey, coꞌ nee diꞌs, yende cón ndeb moz loo reya. Ngoloa, mblaꞌ rey moz, ndyàa moz par liz moz. 28 Per pente ngroꞌ moza. Ndyàa moz. Mzyálꞌ moz tedib xtàa moz ned ndyàa moz coꞌ ndeb pláte pes loo moz. Leꞌ sya, moz coꞌ más ngroꞌ teꞌfa mxen tedib moza. Ale mdèe moz coꞌ más ngroꞌ teꞌfa yen tedib moza. No mtlo ngòc nayiꞌ moza loo xtàa moz. Mdiꞌ moza yen xtàa moza. Ndxab moz: ¡Máa yob yécl, sin vergüenz! ¿Pól quixl tmi coꞌ ndebl loon? Inthyontel. Ale nduhuaxùꞌl tmi daa. 29 Sya, moz coꞌ nac xtàa mbiꞌa mdub xib loo mbiꞌ. No nalyat mdeꞌf ro moz. Ndxab moz loo mbiꞌ: Amiu, Compañer, ftedóꞌ thìb leꞌ larꞌ yécl loo cuent ndxèꞌ, yey. Fchaꞌlaꞌs taandxep con daa. Sauꞌ sauꞌ quixen ryethe yalguteꞌf coꞌ ndeben lool, ndee. 30 Per mbiꞌ coꞌ ngòc ner moza neꞌndalte nchaꞌlaꞌs loo mbiꞌ por yalguteꞌf chuꞌth cheꞌn moz coꞌ ngòc xtàa mbiꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, ngua taꞌ mbiꞌ coꞌ ngòc ner moza part loo mèn nac zinꞌ. Leꞌ mèn nac zinꞌ na, mbli mandad mque moza leziꞌf axta quix moza no zib moza tmi coꞌ ndeb moz loo tedib mbiꞌ coꞌ nac xtàa moz. 31 Coꞌseꞌ gunèe taamas xtàa moz moz ndxàc conꞌa, anzeꞌf mdenꞌ moza no mxi lezoꞌ moz ngòc conꞌa. Sya, mxen taamas moza ned. Ngua nee moza loo rey coꞌ ngòc patrón moza ryete conꞌ ngòc loo prob tedib moza. 32 Sya, mbli rey coꞌ ngòc patrón moza mandad par yeꞌth mbiꞌ coꞌ ngòc ner moza loo rey. Sya, ndyeꞌth no mèn mbiꞌ coꞌ ngòc ner moza loo rey. Rey ndxab

SAN MATEO 18​, ​19 loo moz: Susqueꞌ mèn yeꞌrsinꞌl, moz. No mozdèe lùu. Na mtonꞌ ryethe yalguteꞌf coꞌ ngroꞌ teꞌf lùu loon tac nalyat mdeꞌf rol mdoodiꞌsl loon, ¿léꞌ? 33 Lùu, ne, ndxàal nglat lezoꞌl ngnèel xtàa mozl xalqueꞌ ngulat lezon gunèenl. 34 Sya, mbiꞌ coꞌ ngòc reya anzeꞌf ngocloo tínꞌ gunèe mbiꞌ coꞌ ngòc ner moza. Mbli rey mandad ya tin mèn mbiꞌ coꞌ ngòc ner moza axtaqueꞌ quix mbiꞌ ryethe yalguteꞌf coꞌ ndeb mbiꞌ loo rey. 35 Coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs Jesús rye diꞌsa, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Tataa li xuden Diox coꞌ nzo loo béꞌ con guꞌ cheleꞌ guꞌ neꞌteriꞌthte no neꞌtecanꞌte, dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ, cón cheꞌn xèn xyàn coꞌ ndli hues xtàa guꞌ loo guꞌ. Jesús ngue luꞌ xá mod indxàalte láꞌ mèn saꞌl mèn.

19

(Mr. 10.1–12; Lc. 16–18)

Ngolo mdoodiꞌs Jesús ryete diꞌsa loo mèn, ngroꞌ Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Mxen Jesús ned. Ndyàa Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude coꞌ nziriꞌ par ned ndlyen huiz coꞌ nac tedib lad ro yóꞌbeꞌ Jordán. 2 Anzeꞌf thìb mènléyꞌ mdoo nque xís Jesús. No mteyac Jesús huax mèn yíiz par ned ngua que tee Jesús. 3 Sya, ngua plá mèn xleyꞌ farise loo Jesús par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ tli mèna gan gàal diꞌs mèna Jesús par tataa mod quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús yiloa. Asembli mèna, mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―¿Chéꞌ nzo mod láꞌ thìb mbiꞌ thìb xaꞌgot coꞌ nac saꞌlpeꞌ mbiꞌ por chol conꞌ bix coꞌ mbli xaꞌgota no maste, àꞌ? 4 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ tarte lab guꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, càꞌ? No ¿chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent cón nee diꞌs diꞌsa? Coꞌseꞌ mblec Diox no mtoxcuaꞌ

50 Diox izlyoꞌ, Diox mbli thìb conꞌ. Mblec Diox mènbiꞌ no mèngot loo izlyoꞌ. 5 Lomisqueꞌ, ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Mèn coꞌ nac mènbiꞌ, láꞌ mèn xud mèn no láꞌ mèn xnaꞌ mèn par thidte queltàa mèna con xaꞌgot coꞌ gàc xinꞌ saꞌl mèna. Coꞌseꞌ tataa ndxàca loo ryop saꞌl mèna, ndxàca loo ryop saꞌl mèna leꞌ ryop saꞌl mèna ndxàc thidte bélꞌ no thidte zith loo Diox. 6 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ nqueltàa thìb mènbiꞌ con thìb mèngot par selyaꞌ mènbiꞌ con mèngot, ya inacte ryop mèna chop. Ndxeꞌlequeꞌ, ryop mèna ngòc thidte bélꞌ no thidte zith loo Diox. Por cona, yende chó derech ngue no chol mèn par li mèn láꞌ thìb xaꞌbiꞌ thìb xaꞌgot coꞌ nac xinꞌ saꞌl xaꞌbiꞌ. 7 Sya, asembli mèn xleyꞌ farise. Mnibdiꞌs mèn xleyꞌ farise loo Jesús. Ndxab mèna: ―¿Chonon mnibeꞌ Moisés taꞌ thìb mènbiꞌ, coꞌ nac saꞌl thìb xaꞌgot, yeꞌs coꞌ lèe act loo mèngot, sya ndli mènbiꞌ par tataa mod láꞌ mènbiꞌ xaꞌgot coꞌ nac saꞌl mènbiꞌ, sya? 8 Jesús ndxab loo mèna: ―Aa, tataa mbli Moisés loo guꞌ tac Moisés non no nanee Moisés leꞌ guꞌ anzeꞌf naad no nguud guꞌ. Cona, mdaꞌ Moisés lugar taꞌ guꞌ yeꞌs coꞌ lèe act loo xaꞌgot par láꞌ guꞌ xaꞌgot coꞌ nac xinꞌ saꞌl guꞌ. Per neꞌndaꞌde Diox lugar ngàca tataa làth mèn ndooreꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ yo ban Moisés. 9 Na ngue nii loo guꞌ, ne: Leꞌ thìb xaꞌbiꞌ coꞌ láꞌ saꞌlpeꞌ no ingue lide saꞌlpeꞌ xaꞌbiꞌa yalburrid, no selyaꞌ xaꞌbiꞌa con tedib xaꞌgot, leꞌ sya, xaꞌbiꞌa ngue li yalburrid con tedib xaꞌgota. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ thìb xaꞌbiꞌ selyaꞌ con thìb xaꞌgot coꞌ mbláꞌ saꞌl, xaꞌbiꞌa ngue li yalburrid con xaꞌgota, ne. 10 Sya, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab loo Jesús: ―Cheleꞌi tataa ndxàc loo mènbiꞌ con xaꞌgot coꞌ nac saꞌl mènbiꞌ, indxàalte selyaꞌ mèn sya xàa, ndyac nuꞌ.

SAN MATEO 19

51 11 Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Iryede mèn ndenꞌ cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ par tyubdiꞌs mèn loo diꞌs ndxèꞌ. Inacte diꞌs ndxèꞌ par tenꞌ rye mèn cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndenꞌ no ndaꞌ mèn cuent nac mèna mèn coꞌ Diox ndli par tenꞌ mèn diꞌs no taꞌ mèn cuent cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ par tyubdiꞌs mèna loo diꞌs ndxèꞌ. 12 Nzo huax mènbiꞌ coꞌ inselyaꞌde con mèngot. Nzo ndxep mènbiꞌ coꞌ ancual ngóol coꞌ inselyaꞌde con mèngot. No nzo taamás mènbiꞌ coꞌ inselyaꞌde con mèngot tac ngo mèn coꞌ mbli capón mèna. No nzo taamas mènbiꞌ taate mbyanꞌ. Inselyaꞌde mèna tac mèna mnibeꞌ loo lezoꞌ mèna ante li mèna sirv loo Diox no maste. Cona, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ ndenꞌ no coꞌ ndxòn diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ par tyubdiꞌs guꞌ loon: Bìn guꞌ diꞌs no ftaꞌ guꞌ cuent cón nee diꞌs ndxèꞌ. No ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ.

Jesús mdeꞌs mcàa myenꞌ bix par ndyac lezoꞌ myenꞌ con Jesús. (Mr. 10.13–16; Lc. 18.15–17)

13 Làth

xtauꞌa, mbiꞌth no mèn coꞌ nac xnaꞌ myenꞌ bix myenꞌ bix loo Jesús par xoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad myenꞌ no par cuez Jesús Diox cón cheꞌn myenꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mtlo ngocloo. No mbyoo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús xnaꞌ myenꞌ bix o mèn coꞌ nde no myenꞌ bixa. 14 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Laꞌ guꞌ tetee myenꞌ bix baꞌ loon cheleꞌ myenꞌ bix baꞌ nde loon. Neꞌtauꞌte guꞌ loo mèn coꞌ nde no myenꞌ bix baꞌ. Tac mèn coꞌ ndyal no ndaꞌ mèna lugar ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna, ndxàca loo mèna ndxàc mèna xal myenꞌ bix baꞌ. 15 Ngolo mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad myenꞌ bixa, no ngolo ngurez Jesús Diox por cón cheꞌn myenꞌ bixa, mbii Jesús tya.

Thìb mbyòo coꞌ ngòc mbyòo ric mdoodiꞌs no Jesús. (Mr. 10.17–31; Lc. 18.18–30)

16 Látha,

mzin thìb mbyòo loo Jesús. Ndxab mbyòo loo Jesús: ―Maistr Ndac, ¿chó conꞌ ndac tolo lin par thìb lìte yòo ban non Diox thidtene, àꞌ? 17 Jesús mcàb loo mbyòo. Ndxab Jesús loo mbyòo: ―¿Chonon mbez lùu loon leꞌ daa nac thìb maistr ndac, àꞌ? Yende chó mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nac mèn ndac. Angoluxte Diox nac xaꞌ ndac. Cheleꞌ lùu indlide cuent no indenꞌte lezoꞌl nac daa Diox, axta neꞌ neꞌ ñeel loon nac daa maistr ndac. Per cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, lyaꞌs yòo ban nol Diox thidtene, ftubdiꞌs xal nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 18 Mbyòo mcàb. Ndxab mbyòo loo Jesús: ―¿Chópeꞌ yalñibeꞌ nac coꞌ más ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par lina, àꞌ, Tad? Jesús ndxab loo mbyòo: ―Yalñibeꞌa nac diꞌs ndxèꞌ: Neꞌguthtel mèn; neꞌque tee lidel yalburrid; neꞌli huanꞌtel; neꞌtoxcuaꞌdel yalgutyèꞌ cón cheꞌn nec thìb mèn. 19 Gòp mod gunèe xudl no xnaꞌl. Fqueꞌ lezoꞌ gunèe huesl no xtàal xalqueꞌ ngue lezoꞌl ñèel leque lùu. 20 Mbyòo ndxab loo Jesús: ―Aa, Tad, ryete conꞌ coꞌ ñibeꞌ diꞌsa loo mèn par li mèn ndliquen desde ndoo roon no desde ndoo xènen. ¿Chéꞌ nzo chóreꞌ conꞌ ndxàc falt ndyac Uꞌ tolo lin, àꞌ, Tad? 21 Jesús ndxab loo mbyòo: ―Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, lyaꞌs gàc mèn nambìi no mèn nalì loo Diox, huàa thoꞌ ryethe conꞌ ndxàpl par ryoꞌ tmi looi. Yiloa quiꞌthl tmia loo mèn coꞌ ndyac yaltìi. Leꞌ sya, tataa mod tolo gàpl yalgonꞌ no yalndac loo béꞌ. Yiloa ndyeꞌthl. Tyoo nquel xísen. Nda naꞌ.

SAN MATEO 19​, ​20 22 Per coꞌseꞌ mbìn mbyòo diꞌs coꞌ ndxab Jesús, nalyat mdeb ro mbyòo, ndyàa mbyòo, por tant ndxàp mbyòo cheꞌn mbyòo no nèe laꞌs mbyòo. 23 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¡Lìcqueꞌ nac coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, cara! Axta arid nagàn naca par tyal mèn ric no taꞌ mèn ric lugar loo Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ric. 24 Beren, niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ tedib vez: Más inagànte naca riid thìb máꞌ coꞌ lèe camell leꞌn yeꞌr coꞌ nac ngudloo thìb aguj leque tyal mèn ric no taꞌ mèn ric lugar loo Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ric. 25 Coꞌseꞌ mbìn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ, ante mbuiꞌ myenꞌ no ante gunaa myenꞌ loo xtàa myenꞌ. Mnibdiꞌs myenꞌ loo xtàa myenꞌ. Ndxab myenꞌ: ―Cheleꞌi tataa nac, ¿chó mèn gác lyáꞌ loo conꞌ ryes, sya? 26 Jesús xèe mbuiꞌ loo myenꞌ. No ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Yende mod li chol mèn gan li mèn conꞌ par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Per Diox ndxácqueꞌ li Diox chol conꞌ xal ndlyaꞌs Diox li Diox loo mèn. Yende chó mèn gác cuee càꞌ Diox loo chol conꞌ. 27 Sya, ndxab Pedr loo Jesús: ―Tad, nuꞌ mbláꞌyaꞌ ryete conꞌ mque no nuꞌ no conꞌ ngòp nuꞌ. No ngue tee nquequeꞌ nuꞌ xís Uꞌ ned ngue tee Uꞌ. ¿Cón gàp nuꞌ no cón que no nuꞌ yiloa, sya? 28 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Coꞌseꞌ gàc tiemp no coꞌseꞌ gàc cub ryethe conꞌ, no lomisqueꞌ, coꞌseꞌ tub ñibeꞌen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, loo thìb asient coꞌteꞌ gàc thìb lugar coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌen por cón cheꞌn ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ gàpen laꞌs niin no laꞌs yan huiza, leꞌ sya, guꞌ coꞌ ndoo nque xísen nalleꞌ, guꞌ coꞌ neꞌngláꞌde daa, ryete siꞌ fchop guꞌ tyub loo siꞌ fchop asient par tub

52 rez guꞌ cón cheꞌn mèn nación Israel huiza, mèn coꞌ nac siꞌ fchop ned coꞌ mblec biz no bin. 29 No ryete mèn coꞌ mbláꞌyaꞌ liz no coꞌ mbláꞌyaꞌ hues, no ftaꞌn, no bél, no xud, no xnaꞌ, no saꞌl, no xinꞌ, no xyòn ante por cón chenen no maste, mèna gàc cheꞌn no càayaꞌ mèna masreꞌ thìb ayo tant conꞌ loo coꞌ nac cheꞌn mèn coꞌ mbláꞌyaꞌ mèn. No más de cona, mèna yòo ban no Diox thidtene. 30 Per nalleꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ nzo huax guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. Guꞌ nzi li xtùuz anzeꞌf ntac guꞌ loo Diox no anzeꞌf mèn roo no mèn xèn nac guꞌ loo Diox por nac guꞌ mèn nación Israel. Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox li leꞌ guꞌ gàc mèn beꞌthe loo Diox tac Diox ndxecloo ñèe guꞌ. Per part cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ ingode guꞌ cuent anzeꞌf ntac mèn loo Diox, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, Diox li gàc huax mèna mèn coꞌ más ntac loo Diox leque guꞌ. No gàc mèna mèn coꞌ más ndyac lezoꞌ Diox ñèe Diox por mbli mèna cas loo cón cheꞌn Diox. Jesús ngue tetac loo mèn cón cheꞌn moz coꞌ mque zinꞌ loo rsinꞌ thìb patrón. Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, myenꞌ, cón cheꞌn xá mod ncàba loo mèn, mèn coꞌ ndyal no mèn coꞌ ndaꞌ lugar ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn: Moda nee diꞌs nac xal thìb mbiꞌ coꞌ mque no thìb ranch. Mbiꞌa ngo chegà thìb xtilꞌ par nda cuaꞌn mbiꞌ moz coꞌ que zinꞌ par làa moz uv loo lus uv loo xyòn mbiꞌ. Mzyalqueꞌ mbiꞌ moz xtilꞌa. 2 Sya, ndxab mbiꞌ coꞌ ngòc xuanꞌ yòo lus uva loo moz leꞌ mbiꞌ quix xop pes càa moz huiz par làa moz uv. Moz mdyalqueꞌ que moz zinꞌ no yax càa moz xop pes huiz. Ngolo mbli laꞌs mbiꞌ con moz leꞌ mbiꞌ tataa quix huiz moz, mtelꞌ mbiꞌ moz loo xyòn mbiꞌ par tlo moz, làa moz uv loo xyòn mbiꞌ. 3 Ngoloa, ngroꞌ mbiꞌ como hor nquée guyèꞌ xtilꞌ tedib vez legue huiza. Gunèe mbiꞌ nziriꞌ

20

SAN MATEO 20

53 ndxep moz coꞌ nalath loo xbiꞌ. 4 Ndxab mbiꞌ loo moza: Daa ndlyaz ya guꞌ zinꞌ loo xyònen par ya làa guꞌ uv loo lus uv loo xyònen. No ndoo lìte gon ray guꞌ. Ngoloa, mxen moza ned. Nda moz zinꞌ loo xyòn mbiꞌ. 5 Casqueꞌ rol huiz mbere mbiꞌ, ngroꞌ mbiꞌ, ngua cuaꞌn mbiꞌ moz tedib vez. No casqueꞌ hor mquée guyon bzyè mbere mbiꞌ, ngroꞌ mbiꞌ tedib vez par ngua li mbiꞌ lomisqueꞌ conꞌ loo taamas moz. 6 Coꞌseꞌ ngóol hor mquée yugaꞌy bzyè, mbere mbiꞌ, ngroꞌ mbiꞌ tedib vez. Nda mbiꞌ loo xbiꞌ. Mzyálꞌ mbiꞌ taandxep moz coꞌ nalath coꞌ nziriꞌ par neda. Ndxab mbiꞌ loo moza: ¿Chonon nziriꞌ guꞌ trèꞌ dib huiz nalze no neꞌnquede guꞌ zinꞌ, yey? 7 Moz ndxab loo mbiꞌ: Angngureꞌ nuꞌ trèꞌ nalze tac yende chó mèn coꞌ nac patrón ngzálꞌ nuꞌ par ngnaꞌb nuꞌ zinꞌ nque nuꞌ loo patrón. Sya, ndxab mbiꞌ loo moza: Huàa guꞌ zinꞌ loo xyònen, yey. Na ndoo lìte go ray guꞌ yilo huiz. 8 Coꞌseꞌ mzyèleꞌ izlyoꞌ huiza, mbiꞌ coꞌ ngòc patrona ngurez mandador coꞌ ndyoo naa no coꞌ ndyoo ner loo zinꞌ. Ndxab mbiꞌ loo mandador: Mandador, gurez rye moz coꞌ ngue zinꞌ no blo ray moz. Ftlo blo ray moz coꞌ ngòo bluz loo zinꞌ. No yiloa, col ray moz coꞌ ngòo ner loo zinꞌ. 9 Sya, ndyeꞌth moz coꞌ ngòo loo zinꞌ coꞌseꞌ ngòc hor nquée yugaꞌy bzyè. Mblo mandador ray moza xop pes coꞌ ngòc ray cheꞌn thìb huiz zinꞌ. 10 Ngoloa, ndyeꞌth moz coꞌ más ngòogà loo zinꞌ. Mbli moza xtùuz masreꞌ yòo ray moz por más ngòogà moz loo zinꞌ huiza. Per ndxeꞌlequeꞌ, thìb thìb moz ngòo ray xop pes coꞌ ngòc ray cheꞌn thìb huiz zinꞌ. 11 Coꞌseꞌ ngolo ngòo ray moz coꞌ mtlogà zinꞌa, ngua nee moza loo patrón: ¿Chonon le laate ngo Uꞌ ray ryete moz no taamas moz ndaleꞌ huiz ngòo loo zinꞌ? No lomisqueꞌ, ngo ray moz con moz coꞌ ngòogà loo zinꞌ. 12 Tolo ndxab moz loo patrón: Moz coꞌ más bluz ngòo loo zinꞌ baꞌ, moz baꞌ pente mbli zinꞌ thìb hor no maste. No ale lalqueꞌ mblo

Uꞌ ray moz baꞌ conꞌ coꞌ mblo Uꞌ ray nuꞌ. Nuꞌ mque zinꞌ dib huiz. No mxec nuꞌ mtec msoꞌ bée lad nuꞌ. 13 Per mbiꞌ coꞌ ngòc patrona mcàb loo thìb moz. Ndxab mbiꞌ loo moza: Amiu, nec thìb mod no nec tedib mod ingue tetìiden guꞌ. Daa ngue liqueꞌ conꞌ coꞌ nac nalì loo guꞌ. ¿Chéꞌ neꞌngyanꞌte ryop naꞌ diꞌs leꞌ daa guix xop pes càa guꞌ thìb huiz zinꞌ, càꞌ? 14 Byeꞌ xop pes baꞌ. Byàa. Na ndlyas go ray moz coꞌ ngòo más bluz loo zinꞌ lomisqueꞌ xal mblon ray lùu baꞌ. 15 ¿Chéꞌ ngue lil cuent yende mod lin xal ndlyazen con tmi daa, càꞌ? ¿Chéꞌ ndxan lezoꞌl ñèel daa tac huen nac daa con chol mèn, càꞌ? 16 Sya, tolo ndxab Jesús loo mèna: Na nii conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Guꞌ ndli xtùuz por nac guꞌ mèn nación Israel anzeꞌf ntac guꞌ loo Diox, ¿léꞌ? Per Diox luꞌ loo guꞌ leꞌ Diox indyacte lezoꞌ ñèe Diox guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndxecloo Diox ñèe Diox guꞌ. Leꞌ tedib cuaꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, mèn coꞌ nzi li guꞌ xtùuz ndxecloo Diox ñèe Diox mèna, per ndxeꞌlequeꞌ, Diox luꞌ loo guꞌ leꞌ làth mèna nzo huax mèn coꞌ ndyac lezoꞌ Diox ñèe Diox. Diox mbli thìb conꞌ. Ngurez Diox huax mèn par yilaꞌs mèna loo Diox no loo cón cheꞌn Diox. Per ndxepte mèn nzo coꞌ mdyal mbìn cón cheꞌn Diox no coꞌ mdyal mdubdiꞌs loo Diox. Diox mcui mèn coꞌ ngolaꞌsqueꞌ loo Diox par nac mèna xinꞌ Diox nalleꞌ. Jesús mbere ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús gathqueꞌ. (Mr. 10.32–34; Lc. 18.31–34)

17 Láth

ndoo Jesús ned nda Jesús par ciuda Jerusalén con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús no taamas mèn coꞌ nda no Jesús, mbeꞌ Jesús ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb lad loo mèn. Ndxab Jesús loo myenꞌ: 18 ―Huiꞌ guꞌ nexa. Nase ñee guꞌ no ndaꞌ guꞌ cuent leꞌ naꞌ ndooleꞌ ned. Nda quée naꞌ par ciuda Jerusalén. No gàca

SAN MATEO 20 loon leꞌ thìb mbiꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèn, mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no loo mèn coꞌ nac maistr cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. No axta quexùꞌ queꞌ fals mèna daa par guthxùꞌ mèna daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 19 No taꞌxùꞌ mèna daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, loo mèn tith coꞌ inacte mèn nación Israel par xìis no mèna daa. No taꞌ mèna chenen axtaqueꞌ queꞌ mèna daa loo thìb cruz. Per coꞌseꞌ ngolo son huiz nguth daa, daa ryo xban làth mèn nguth. Xnaꞌ Cob ryop Juàn mnaꞌb loo Jesús li Jesús thìb favor loo ryop myenꞌ. 20 Sya,

(Mr. 10.35–45)

mbii gax xaꞌgot coꞌ nac saꞌl Zebede, xaꞌgot coꞌ nac xnaꞌ Cob no Juàn, loo Jesús con Cob no Juàn. Mdub xib xnaꞌ myenꞌ loo Jesús. Mnaꞌb xnaꞌ myenꞌ loo Jesús. Ndxab xnaꞌ myenꞌ: ―Tad, bli Uꞌ favor loon. 21 Jesús mnibdiꞌs loo xnaꞌ myenꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Cón ndlyaꞌsl li na, ey? Xnaꞌ myenꞌ ndxab loo Jesús: ―Coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ Uꞌ loo nuꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, taꞌ Uꞌ lugar gàc thìb xganꞌ daa síndico no gàc tedib xganꞌ daa juez coꞌ lyath no Uꞌ hora. Conꞌate no más ndlyazen, Tad. 22 Per Jesús mcàb loo xnaꞌ myenꞌ no loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Axta neꞌ neꞌ ñee guꞌ cón ngue naꞌb guꞌ loon. Nibdizen thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ tác guꞌ no chéꞌ xec guꞌ tyactìi guꞌ xalqueꞌ gàc yaltìi coꞌ xec daa gàc loon leꞌn huiz ndxèꞌ coꞌ nac xalqueꞌ coꞌseꞌ gu mèn thìb taz nít cuanꞌ huan nalà, càꞌ? No ¿chéꞌ tli guꞌ ryes gath guꞌ xalqueꞌ gàca loon yéꞌ huizeꞌ, càꞌ? Myenꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Xec nuꞌ, pues.

54 23 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, leꞌi gàc loo guꞌ leꞌ guꞌ tyactìi tínꞌ xalqueꞌ gàc yaltìi tínꞌ loon yéꞌ huizeꞌ axtaqueꞌ gath guꞌ xalqueꞌ gath daa. Per conꞌ coꞌ ndlyaꞌs guꞌ gàc guꞌ xal thìb síndico no xal thìb juez par ñibeꞌ no guꞌ daa, inacte conꞌa cón chenen par tan lugar loo guꞌ gàca tataa loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ gàc xal juez no xal síndico coꞌ ñibeꞌ no daa, mèna nac mèn coꞌ gunee lezoꞌ xuden Diox, no mèn coꞌ mdoo lezoꞌ xuden Diox gàc mèna xal síndico no xal juez coꞌ lyath no daa coꞌseꞌ ñibeꞌen loo mèn nación Israel. 24 Coꞌseꞌ mbìn taasiꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús conꞌ ndxab Cob no Juàn no xnaꞌ Cob no Juàn loo Jesús, ngocloo tínꞌ myenꞌ loo ryop hues Cob Juàn. 25 Coꞌseꞌ gunee Jesús ndxecloo myenꞌ loo Juàn no loo Cob, ngurez Jesús ryete myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Com leꞌ guꞌ ndaꞌleꞌ cuent no nonqueꞌ guꞌ leꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ loo chol nación loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna ñibeꞌ yèe loo mèn coꞌ nac cheꞌn nación par yende chó ñii loo mèn coꞌ ñibeꞌ. Leꞌ rye mèn coꞌ nac más mèn roo mèn xèn làth rye nación loo izlyoꞌ ndxèꞌ, lomisqueꞌ, ñibeꞌ yèe mèna loo mèn cheꞌn nación. 26 Per part cón cheꞌn guꞌ, neꞌlide guꞌ tataa làth guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ coꞌ ndlyaꞌs ñibeꞌ loo xtàa guꞌ no guꞌ coꞌ ndlyaꞌs gàc mèn roo no mèn xèn làth xtàa guꞌ, guꞌa gàc mèn coꞌ li sirv loo xtàa guꞌ. 27 No chol guꞌ coꞌ ndlyaꞌs ñibeꞌ loo xtàa guꞌ, no coꞌ ndlyaꞌs tyoo ner no tyoo naa loo xtàa guꞌ, guꞌa gàc xal thìb moz loo xtàa guꞌ. 28 Guꞌa ndxàal li xalqueꞌ ndlin. Tac daa neꞌngal yáalte loo izlyoꞌ ndxèꞌ par li mèn sirv loon. Ndxeꞌlequeꞌ, daa mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ par lin sirv loo mèn no par leꞌleꞌ daa taꞌ yalnaban daa loo yalguth xal mèn coꞌ nguix cón cheꞌn thìb conꞌ co anzeꞌf ntac. Tataa lin par lyáꞌ huax mèn loo conꞌ ryes por cón chenen.

Jesús mteyac chop xaꞌbiꞌ coꞌ ngòc mèn sieu. (Mr. 10.46–52; Lc. 18.35–43)

29 Coꞌseꞌ

nda roꞌ Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ro ciuda Jericó par quée

SAN MATEO 20​, ​21

55 Jesús ned ciuda Jerusalén, anzeꞌf thìb mèn nda nque xís Jesús. 30 Ned nda Jesús, ndub chop mèn sieu ro ned. Coꞌseꞌ mbìn mèna leꞌ Jesús nde riid, cabii ngurez mèna. Ndxab mèna: ―Tad, Uꞌ coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ nuꞌ. 31 Coꞌseꞌ ñee mèn coꞌ nda nque xís Jesús mbez yèe ryop mbiꞌ sieua, mèna mbyoo ryop mbiꞌ sieu par cued, ya neꞌcozèede ryop mbiꞌa más. Per ndxeꞌlequeꞌ, ryop xaꞌbiꞌ sieua sate más cabii mbez yèe. Mbez ryop xaꞌbiꞌ sieua: ―Tad, Uꞌ coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ nuꞌ. 32 Sya, nguled Jesús ned. Ngurez Jesús ryop xaꞌbiꞌ sieua. Mnibdiꞌs Jesús loo xaꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Cón ndlyaꞌs guꞌ li non guꞌ, àꞌ, ey? 33 Ryop xaꞌbiꞌ sieua mcàb. Ndxab xaꞌ loo Jesús: ―Nuꞌ ndlyaꞌs gác nuꞌ huiꞌ nuꞌ, Tad. 34 Sya, mblyat lezoꞌ Jesús gunèe Jesús ryop xaꞌbiꞌ sieua. Ante mbuàal Jesús ngudloo ryop xaꞌ. Chàa, mdub xnìi ngudloo ryop xaꞌ. No ndxeꞌslequeꞌ mbuiꞌ ryop xaꞌ. Ngoloa, mxen ryop xaꞌbiꞌ coꞌ ngòc sieu ned. Nda nque xaꞌ xís Jesús. Jesús nzoleꞌ ned nda par ciuda Jerusalén.

(Mr. 11.1–11; Lc. 19.28–40; Jn. 12.12–19)

21

Coꞌseꞌ yamerleꞌ nde zin gax Jesús con mèn coꞌ nda nque xís Jesús ro ciuda Jerusalén, mzin Jesús con mèna yèez Betfagé coꞌ nziriꞌ gaxte coꞌteꞌ ndub thìb yii coꞌ lee yii cheꞌn yaa oliv. Tya, mtelꞌ Jesús chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ya myenꞌ thìb mandad leꞌn yèez Betfagé. 2 Ndxab Jesús loo ryop myenꞌ: ―Huàa guꞌ leꞌn yèez chuꞌth coꞌ nziriꞌ goꞌ. Tuaꞌ zyal guꞌ thìb burrgol con xinꞌ burrgol coꞌ ndoo quedóꞌ. Fxac guꞌ burrgola. No yeꞌth no guꞌ burrgol con xinꞌ burrgol trèꞌ. 3 Cheleꞌ chol mèn ñee loo guꞌ: ¿Chonon ngue xac guꞌ burrgol

baꞌ?, gab guꞌ loo mèna: Tad naꞌ nquin máꞌ. Sya, mèna laꞌ yeꞌth no guꞌ máꞌ loon. 4 Ngòc conꞌa loo Jesús par ngòcqueꞌ, no mdyaaqueꞌ, no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii thìb xaꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌseꞌ mqueꞌ xaꞌa yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, diꞌs coꞌ mbez: 5 Guuz guꞌ loo mèn ciuda Jerusalén: Huiꞌ guꞌ nexa. Mbiꞌ coꞌ nac rey guꞌ nde loo guꞌ. Anzeꞌf nadoꞌ nac mbiꞌ. No ndub mbiꞌ thìb burr yènꞌ coꞌ nac xinꞌ thìb burrgol coꞌ ndxeꞌ yóꞌ. 6 Sya, mxen ryop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ned. Nda li myenꞌ xal mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ li myenꞌ. 7 Ndyeꞌth no myenꞌ burrgol con burr yènꞌ. No nabeꞌste mtoxcuaꞌ myenꞌ coꞌteꞌ tyub Jesús con xab myenꞌ. Ngoloa, mquée Jesús burr yènꞌa. 8 Leꞌ rye mèn coꞌ nde nque xís Jesús na, msilꞌ mèna xab mèna xtauꞌ ned par riid Jesús loo xab mèna tant mdyac lezoꞌ mèna ñèe mèna Jesús. Leꞌ taamas mèna na, mchoꞌ laa yaa yin. No mdoo mèna laa yaa yina ro ned coꞌteꞌ riid Jesús tant ndyac lezoꞌ mèna ñèe mèna Jesús. 9 Sya, rye mèn coꞌ nda no Jesús, mtlo mèna, mbez yèe mèna. Leꞌleꞌ mbez yèe mèn coꞌ ndoo ner loo Jesús. No leꞌleꞌ mbez yèe mèn coꞌ ndoo nque ned xís Jesús. Mbez mèna: ―Mbiꞌ roo mbiꞌ xèn nac mbiꞌ coꞌ nac bin David coꞌ ngòc rey póla. Toloqueꞌ gab naꞌ diꞌs natúꞌ no diꞌs roo diꞌs xèn cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Diox: ¡Ay, Dioꞌs! Anzeꞌf Diox roo no Diox xèn nac Tad Diox. 10 Coꞌseꞌ ngòo no Jesús rye mèn coꞌ nda no Jesús ro ciuda Jerusalén, rye mèn ciuda Jerusalén ngroꞌ che liz mèn. No mbyàa mbyeꞌth lezoꞌ mèn. Mbez mèn loo xtàa mèn: ―¿Chó mbiꞌ nac mbiꞌ coꞌ nde goꞌ, yoo? 11 Leꞌ mèn coꞌ nde no Jesús na, mcàb. Ndxab mèna loo mèn ciuda Jerusalén: ―Jesús coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ nac mbiꞌ cheꞌn yèez Nazaret cheꞌn làaz mèn galile na.

SAN MATEO 21 Jesús mbloꞌ che mèn no máꞌ leꞌn templ par mbembìi templ.

(Mr. 11.15–19; Lc. 19.45–48; Jn. 2.13–22) 12 Ngoloa,

ngòo Jesús leꞌn templ cheꞌn Diox. Mbloꞌ Jesús rye mèn coꞌ nthoꞌ leꞌn templ no rye mèn coꞌ ndiꞌ leꞌn templ. No mtexyath Jesús rye mes cheꞌn mèn coꞌ nsil tmi. No mtexyath Jesús asient coꞌteꞌ ndyub mèn coꞌ nthoꞌ palomxtilꞌ. 13 Ndxab Jesús loo mèna: Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Lizen o templ daa ngroꞌ lèe coꞌteꞌ cuez mèn daa. Per guꞌ coꞌ nthoꞌ trèꞌ no guꞌ coꞌ ndiꞌ trèꞌ, ale mbli guꞌ leꞌ templ daa ngòc xal thìb lyoꞌ cheꞌn huanꞌ. 14 Láth ndxàc conꞌa loo mèn leꞌn templ, mbii gax plá mèn sieu loo Jesús no mbii gax plá mèn renc loo Jesús par teyac Jesús mèna. Jesús mteyacqueꞌ mèna. 15 Coꞌseꞌ gunèe mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús, no coꞌseꞌ ndxòn mèna leꞌ myenꞌ bix mbez yèe, mbez myenꞌ bixa: Mbiꞌ roo no mbiꞌ xèn nac mbiꞌ coꞌ nac bin cheꞌn David coꞌ ngòc rey póla, anzeꞌf ngòcloo tínꞌ mèna gunèe mèna Jesús. 16 Ndxab mèna loo Jesús: ―¿Chéꞌ ndxònl conꞌ mbez myenꞌ bix baꞌ, àꞌ? Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Aa. Ndxònquena. ¿Chéꞌ tarte lab guꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndaꞌ cuent xal nac diꞌs coꞌ mbez myenꞌ baꞌ, cà? Loo libr ndub diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: Lùu mbli leꞌ myenꞌ bix no rye mbetoꞌ coꞌ beꞌ ndxàaz ndxolꞌ ro labans coꞌ nac diꞌs roo diꞌs xèn coꞌ ngue teꞌth myenꞌ cón chenen. 17 Ngoloa, mxen Jesús ned. Mbii Jesús ciuda Jerusalén con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndyàa Jesús leꞌn yèez Betañ. Leꞌn yèeza mdàt Jesús yálꞌa.

56 Jesús ndxab: Loo yaa ngudyuug coꞌ yende xlè loo, thidtene ya neꞌtolode taꞌ yaa ngudyuug xlè. 18 Coꞌseꞌ

(Mr. 11.12–14, 20–26)

ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mxen Jesús ned. Nda Jesús par ned ciuda Jerusalén tedib vez. Láth ndoo Jesús ned nda Jesús, mblyanꞌ Jesús. 19 Leꞌpeꞌ nda riid Jesús tya, gunèe Jesús thìb xanꞌ yaa ngudyuug coꞌ ndoo gax ro ned. Sya, ngua tee huiꞌ Jesús loo yaa ngudyuuga, belꞌqueꞌ pá ndoo ngudyuug loo yaa par hua Jesús ngudyuug. Per coꞌseꞌ ngua tee huiꞌ Jesús loo yaa, ante laa ndoo loo yaaa. Sya, ndxab Jesús loo yaa ngudyuuga: ―Desde nalleꞌ par delant ya neꞌtaꞌdel xlè thidtene, ndee. Texal ngolo ndxab Jesús diꞌsa loo yaa ngudyuug, ale beꞌ nzi huiꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, setilte mbiiz yaa ngudyuug. 20 Coꞌseꞌ ngolo gunèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tataa ngòc conꞌ mbli Jesús, ante mbuiꞌ myenꞌ no ante gunàa myenꞌ. Sya, mnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Tad, ¿xá mod chonon ale setilte mbiiz yaa ngudyuug baꞌ, àꞌ? 21 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ yilaꞌs loon no neꞌgàc chopte lezoꞌ guꞌ loo cón chenen, leꞌ sya, iante gác guꞌ li guꞌ xal mblin loo yaa ngudyuug baꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ gab loo yii coꞌ ndub goꞌ: Yii, biiche tuaꞌ. Huàa tyub leꞌn níttóꞌ. Tataaqueꞌ gàca loo guꞌ. 22 No ryete conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loon no ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loon, leꞌ sya, Diox liqueꞌ leꞌ guꞌ que no ryete conꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús nac xaꞌ coꞌ ñibeꞌpeꞌ. (Mr. 11.27–33; Lc. 20.1–8)

23 Sya,

ngòo Jesús leꞌn templ. Láth ngue luꞌ Jesús mèn coꞌ nac cón cheꞌn

SAN MATEO 21

57 xtiꞌs Jesús no coꞌ nac cón cheꞌn xleyꞌ Jesús, ngua gax mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, loo mèn nación Israel loo Jesús. Mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―¿Chó mnibeꞌ lool mblil conꞌ mblil náꞌa no pá ngua téꞌthl par ngóc mblil conꞌa, ne, àꞌ? 24 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Daa, ne, nibdiz thìb conꞌ loo guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ tác guꞌ càb guꞌ loon. Cheleꞌ guꞌ gác càb guꞌ loon, sya, daa, ne, nii loo guꞌ chó mnibeꞌ loon mblin conꞌa náꞌa. 25 Coꞌseꞌ mbiꞌth li Juàn Bautist bautizar mèn, ¿chó mnibeꞌ loo Juàn Bautist mbiꞌth li Juàn Bautist bautizar mèn, àꞌ? ¿Chéꞌ Diox mnibeꞌ loo Juàn mbiꞌth Juàn o chéꞌ nzo chó mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ mnibeꞌ loo Juàn, càꞌ? ¿Xá nee guꞌ? Fcàb guꞌ loon. Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa mnibdiꞌs Jesús loo mèna, mtlo mèna, mdoodiꞌs no mèna xtàa mèna. Ndxab mèna loo xtàa mèna: ―Cheleꞌ naꞌ gab: Diox mnibeꞌ loo Juàn, sya, ñee Jesús loo naꞌ: Cheleꞌ Diox mnibeꞌ loo Juàn, ¿chonon neꞌngalaꞌste guꞌ loo conꞌ mbli Juàn, sya? Aa, que tont guꞌ se. 26 No cheleꞌ naꞌ gab loo Jesús nzo chó mèn mtelꞌ Juàn, sya, que nzo neꞌñee lezoꞌ naꞌ, naꞌ zyebqueꞌ por mèn coꞌ nziriꞌ baꞌ. Tac ryete mèn baꞌ ngolaꞌs leꞌ Juàn Bautist guniiqueꞌ cón cheꞌn Diox no mdeꞌthqueꞌ Juàn cón cheꞌn Diox. 27 Conꞌa, mcàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Neꞌneede nuꞌ chó mtelꞌ Juàn. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Neꞌ daa neꞌniide loo guꞌ chó mnibeꞌ loon mblin conꞌ mblin náꞌa, no conꞌ ndlin loo mèn, no chol conꞌ ndluꞌen loo mèn. Jesús ngue tetac diꞌs loo mèn cón cheꞌn ryop myenꞌ coꞌ mnibeꞌ xud loo. 28 Jesús ndxab loo mèna:

―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ ñeeneꞌ cón ñee guꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ: Ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòp chop xganꞌ. Ndxab mbiꞌ loo thìb xganꞌ mbiꞌ: Xganꞌ, huàa li zinꞌ loo lus uv naꞌ nalze. Huàa làa uv loo lus uv. 29 Xganꞌ mbiꞌ mcàb loo mbiꞌ. Ndxab xganꞌ mbiꞌ loo mbiꞌ: Indlyasten gan. Per ngoloa, mseꞌ mbyòo xtùuz mbyòo. Ngua que mbyòo zinꞌ loo lus uv. 30 Ngoloa, ngua ñibeꞌ mbiꞌ loo tedib xganꞌ mbiꞌ par ya xganꞌ mbiꞌ zinꞌ. Lomisqueꞌ, mcàb xganꞌ mbiꞌ loo mbiꞌ. Ndxab xganꞌ mbiꞌ: Neeca, Tad, nal gan. Per mbyòo nguriꞌth nza diꞌsa. Neꞌngade mbyòo zinꞌ. 31 Látha, chàa, ndxab Jesús loo mèna: ―Gunee guꞌ loon. De loo ryop hues mbyòo, ¿chó mbyòo, lìcqueꞌ, mbli conꞌ mblyaꞌs xud mbyòo, àꞌ? Mèna mcàb loo Jesús: ―Mbyòo nera mbli conꞌ mblyaꞌs xud mbyòo. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Aa. Lìcqueꞌ nac conꞌ coꞌ nee guꞌ baꞌ. Yende cón niin loo guꞌ. No, lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución, no mèngot coꞌ mbli yalburrid, mèna, ndxeꞌlequeꞌ, yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna ndooreꞌ tyal guꞌ no taꞌ guꞌ lugar par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 32 Tac Juàn Bautist mbiꞌth luꞌleꞌ loo guꞌ xá mod ndxàal que tee ban ndac guꞌ. Neꞌngalaꞌste guꞌ diꞌs coꞌ mbluꞌ Juàn loo guꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución no mèngot coꞌ mbli yalburrid ngolaꞌs loo diꞌs coꞌ mbluꞌ no coꞌ mdeꞌth Juàn. Per part cón cheꞌn guꞌ, mastaleꞌ gunèe guꞌ ryete conꞌ coꞌ ngòc leꞌn tiemp ndxèꞌ, neꞌnglàade yéc guꞌ no neꞌnglàade lezoꞌ guꞌ loo ryethe xquin guꞌ no xtol guꞌ par nseꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ par, belꞌqueꞌ, ngalaꞌs guꞌ loo Juàn no ngalaꞌs guꞌ loon. Jesús ngue tetac diꞌs loo mèn cón cheꞌn moz coꞌ ngòc moz yeꞌrsinꞌ. 33 Bìn

(Mr. 12.1–12; Lc. 20.9–19)

guꞌ cón cheꞌn tedib diꞌs coꞌ nde tetaquen loo guꞌ ndxèꞌ, ne: Ngo

SAN MATEO 21 thìb mbiꞌ coꞌ mque no thìb ranch coꞌteꞌ mxenꞌ mbiꞌ lus uv loo xyòn mbiꞌ. Ngoloa, mblo mbiꞌ yaaloo dib vuelt ro xyòn mbiꞌ. Mtoxcuaꞌ mbiꞌ thìb tanc par yòo nít uv coꞌseꞌ coꞌ mbiꞌ nít uv. Mtoxcuaꞌ mbiꞌ thìb yòobéꞌ par quée mèn par laꞌs mèn loo xyòn mbiꞌ. Ngoloa, mdaꞌ mbiꞌ xyòn mbiꞌ cuent rol loo thìb ned mèn, mèn coꞌ ndli zinꞌ loo lus uv. Ngoloa, mxen mbiꞌ ned. Mdee mbiꞌ. Nda mbiꞌ. 34 Coꞌseꞌ mzin tiemp coꞌ gàc rol cosech cheꞌn uv cheꞌn mbiꞌ, mbiꞌa mtelꞌ moz mbiꞌ par ñaꞌb moz no càayaꞌ moz uv coꞌ gàc cuent rol coꞌ gàc cheꞌn mbiꞌa. 35 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ mbli zinꞌ loo lus uva mxen moz mbiꞌ. No mtin mèna moz mbiꞌ. No mbeth mèna ndxep moz mbiꞌ. No mbuaaꞌd quèe mèna taandxep moz mbiꞌ. 36 Mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ lus uva mbere, mtelꞌ taamasreꞌ moz loo moz coꞌ ngua nera. Per mèn coꞌ mbli zinꞌ loo lus uva lomisqueꞌ mbli loo mbryop ned moza. 37 Por lult, mtelꞌ mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn lus uva xganꞌpeꞌ mbiꞌ. Mbli mbiꞌ xtùuz: Yende cón li no mèna xganꞌ daa. Ndxab mbiꞌ loo lezoꞌ mbiꞌ: Peser gàp mèna mod ñèe mèna xganꞌ daa. 38 Per coꞌseꞌ ñèe mèna nde xganꞌ mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn lus uva, leꞌ sya, mèn coꞌ ndli zinꞌ loo lus uva, mèna ndxab loo xtàa mèn: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Mbiꞌ baꞌ nac mbiꞌ coꞌ yanꞌ no yòo coꞌ nac cheꞌn lus uv ndxèꞌ. Yaꞌ guꞌ nda yuth naꞌ mbiꞌ par gàc cheꞌn naꞌ yòo lus uv ndxèꞌ. 39 Por lult, mxen mèn coꞌ mbli zinꞌ loo lus uva mbyòo coꞌ ngòc xganꞌ mbiꞌa. Mbloꞌ mèna mbyòo thìb lad ro yòo lus uv. No mbeth mèna mbyòo, tya. 40 Ngolo mdoodiꞌs Jesús loo mèna tataa, mnibdiꞌs Jesús loo mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no loo mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Ndxab Jesús loo mèna: ―Coꞌseꞌ yiꞌth mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ yòo lus uva, ¿xá nee guꞌ? ¿Cón li no mbiꞌ

58 mèn coꞌ mbli zinꞌ loo yòo lus uva, sya, àꞌ? 41 Mèna mcàb loo Jesús. Ndxab mèna: ―Mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn lus uva guth mèna. Neꞌlyatte lezoꞌ mbiꞌ ñèe mbiꞌ mèna. No yilo guth mbiꞌ mèn yeꞌrsinꞌa, taꞌ mbiꞌ xyòn mbiꞌ loo tedib ned mèn coꞌ li zinꞌ loo xyòn mbiꞌ. Mèna gàc mèn coꞌ, lìcqueꞌ, li rol uv coꞌ gàc cheꞌn mbiꞌ coꞌseꞌ gáal tiemp làa mèn uv. 42 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ thidtene tarte lab guꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cà? Huiꞌ guꞌ nexa. Diꞌs mbez taandxèꞌ: Quèe coꞌ mblobii albañil thìb lad, leque quèea mbli sirv par ngòc quèea quèe scuadr coꞌ mdub squin yòo. Yub Tad Diox mbli conꞌa. No por cona, ante ngüiꞌ naꞌ no ante ñaa naꞌ xal mbez diꞌs ndxèꞌ loo conꞌ coꞌ ngòca. 43 Cona,

ngue niin loo gu: Prob guꞌ izlyoꞌ. Ngòc cheꞌnpeꞌ guꞌ par yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. Per nalleꞌ Diox neꞌtolode tyal no neꞌtolode taꞌ Diox lugar loo guꞌ yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox tyal no taꞌ Diox lugar loo mèn par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, mèn coꞌ li coꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna xalqueꞌ mbli mèn coꞌ mbli rolpeꞌ uv cheꞌn mbiꞌ coꞌ ngòc cheꞌn xyòn lus uva. 44 Leꞌ cón cheꞌn quèe, coꞌ nee diꞌs nacpeꞌ daa na, mèn coꞌ yixud loo quèea, coꞌ nee diꞌs, ndenꞌ mèna ngòc nguàal conꞌ cón chenen, mèna lyux xal thìb yèt coꞌ ayèꞌthax ndxàc coꞌseꞌ ndlyéꞌ yèt. Leꞌ loo mèn coꞌ lyàa quèea na, coꞌ nee diꞌs nac daa, daa telux mèna xal coꞌseꞌ ndléꞌ ndoo quèe thìb conꞌ. 45 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ no mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise diꞌs coꞌ mtetac Jesús loo mèna, nazab ngulàa diꞌsa leꞌn lezoꞌ mèna. Mdenꞌ mèna no mdaꞌ mèna

SAN MATEO 21​, ​22

59 cuent leꞌ Jesús mtetac diꞌs cón cheꞌn mèna. 46 Coꞌseꞌ mbìn mèna diꞌsa, capas mèna tyenxùꞌ mèna Jesús. Per nzyeb mèna ñèe mèna mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús. Tac mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús ante ndli xtùuz cón cheꞌn Jesús leꞌ Jesús ante ndyoodiꞌs diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo Jesús par tyoodiꞌs Jesús diꞌsa. Jesús ngue tetac diꞌs loo mèn xal coꞌseꞌ nselyaꞌ thìb ned myenꞌ. Mbere Jesús, mtetac Jesús diꞌs loo mèn tedib vez. Ndxab Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: 2 Diox coꞌ ñibeꞌ loo mèn nac xal thìb rey coꞌ mbli thìb fandang cheꞌn thìb xganꞌ rey coꞌ mselyaꞌ. 3 Mtelꞌ rey moz rey par ngua li moz convid mèn no par li moz avis loo mèn coꞌ ngòc convid par yiꞌth lyath no mèn mbiꞌ loo fandang cheꞌn mbyòo coꞌ mselyaꞌa. Per mèn coꞌ ngòc convida neꞌndalte nguiꞌth. 4 Mbere rey coꞌ mbli nab fandanga, mtelꞌ rey tedib cuaꞌ moz. Ndxab rey loo moz: Huàa guꞌ no guuz guꞌ loo mèn coꞌ ngòc convida yiꞌth mèna fandang, leꞌ rey ngololeꞌ mbli nab conꞌ hua mèn. Leꞌ rey mbli mandad mbeth mèn ngon no taamas máꞌ nachaꞌ. No ryete conꞌ hua mèna ya ngololeꞌ ngòc nableꞌ. Guuz guꞌ loo mèna li mèna purad yiꞌth mèna fandang coꞌ nac yalhua. 5 Per mèn coꞌ ngua li moz convida, coꞌ ngua lileꞌ moz avis looa, neꞌndalte mèna nguiꞌth mèna. Neꞌ neꞌ ngli mèna cas diꞌs coꞌ ndxab moz. Chó mèna nda taꞌ vuelt loo xyòn mèna. Chó mèna nda loo rsinꞌ mèna. 6 Leꞌ taamas mèn coꞌ neꞌndalte nga fandang cheꞌn mbyòo coꞌ mselyaꞌa na, mèna mxen moz rey. Ale mbli mèna ngòc nguàal conꞌ con moz rey axta mbeth mèna moz rey. 7 Coꞌseꞌ gunèe rey tataa ngòc conꞌa, anzeꞌf ngocloo tínꞌ rey axta mtelꞌ rey solndad rey par ngua yuth solndad mèn coꞌ mbeth moz rey. Mtec solndad liz mèna no làaz mèna, ne. 8 Ngoloa,

22

ndxab mbiꞌ coꞌ nac reya loo tedib cuaꞌ moz: Ryete conꞌ ngolo ngòc nab coꞌ nac cheꞌn fandang par selyaꞌ mbyòo daa ndxèꞌ. Huenqueꞌ mbli mèn coꞌ ngòc convida neꞌnguiꞌthte mèn. Tac inzyalte mèna no indxàalte mèna nguiꞌth mèna loo fandang naꞌ ndxèꞌ. 9 Más huen huàa guꞌ. Huàa tauꞌ guꞌ loo rye mèn coꞌ ñèe guꞌ riid rye ned. No guuz guꞌ loo mèna yiꞌth mèna loo fandang naꞌ ndxèꞌ. 10 Sya, ngroꞌ moz. Ngua thop moz ryete mèn coꞌ mzyálꞌ moz, mèn coꞌ ngòc mèn ndac no mèn coꞌ ngòc mèn yeꞌrsinꞌ, par yiꞌth mèna fandang cheꞌn mbyòo coꞌ mselyaꞌa. Mbiꞌthqueꞌ mèna axta mzyè leꞌn nyòo liz mbiꞌ, tant thìb mèn mbiꞌth. 11 Sya, ngòo rey leꞌn nyòo. Xèe mbuiꞌ rey loo rye mèn coꞌ mbiꞌth, mèn coꞌ ngòc convida. Gunèe rey ndub thìb mbiꞌ xiꞌth rye mèna. Per rey gunèe inocte mbiꞌ xab mbiꞌ coꞌ ndxàal goc mèn coꞌseꞌ ya mèn thìb fandang cheꞌn thìb ned myenꞌ coꞌ nselyaꞌ. 12 Ndxab rey loo mbiꞌa: Amiu, ¿xá mod mblil ngòol trèꞌ no inoctel xabl coꞌ ndxàal ngocl par nguiꞌthl loo fandang cheꞌn myenꞌ coꞌ nselyaꞌ, àꞌ? Per más quee lezoꞌ mbiꞌa xèe mdub mbiꞌ. Neꞌncàbte mbiꞌ loo rey. 13 Sya, ndxab mbiꞌ coꞌ ngòc reya loo moz mbiꞌ coꞌ ngue li mandad loo mes: Quedóꞌ guꞌ yaꞌ mbiꞌ baꞌ no quedóꞌ guꞌ nii mbiꞌ baꞌ. No càa mbiꞌ baꞌ. Bloꞌ guꞌ par fuer loo yálꞌcuau. Tya gónꞌ mbiꞌ no hua le mbiꞌ. 14 Tataa mod ndli Diox, ne, par ndxòn huax mèn cón cheꞌn Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, ndxepte mèn nzo coꞌ mdyal ngòo loo cón cheꞌn Diox. Mèna ngòc mèn coꞌ mcuipeꞌ Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. Mèn xleyꞌ farise mnibdiꞌs cón cheꞌn impuest loo Jesús. (Mr. 12.13–17; Lc. 20.20–26)

15 Ngolo

mbìn mèn xleyꞌ farise diꞌs coꞌ ndxab Jesús, mxen mèna ned. Ndyàa

SAN MATEO 22 mèna. Sya, thidte ngòc mèna. Mdoodiꞌs no mèna xtàa mèna par gab mèna chol diꞌs loo Jesús par belꞌqueꞌ tataa mod li mèna par gàal diꞌs mèn Jesús no tataa mod li mèna gan par quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús. 16 Por lult, mtelꞌ mèna ndxep mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn xleyꞌ mèna con taandxep mèn coꞌ ngòc thìb ned mèn coꞌ ngroꞌ lèe partid herodist loo Jesús par tyoodiꞌs no mèna Jesús. Sya, ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, nuꞌ non no naneequeꞌ nuꞌ leꞌ Uꞌ, lìcque, ndyoodiꞌs coꞌ nac diꞌs lìcpeꞌ. No lìcqueꞌ nac ned coꞌ ndluꞌ Uꞌ par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. Más de cona, nonqueꞌ nuꞌ no naneeque nuꞌ yende chó mport nzo lezoꞌ Uꞌ conꞌ coꞌ mbez mèn loo Uꞌ. Neꞌ neꞌ indlaꞌs Uꞌ mèn par ñèe Uꞌ xal nac mod coꞌ ndxàp mèn. Neꞌ neꞌ indlaꞌs Uꞌ xal ñaa mèn. 17 Per nalleꞌ gunee Uꞌ loo nuꞌ ¿chéꞌ tli huen taꞌ nuꞌ tmi o quix nuꞌ tmi cón cheꞌn contribución loo mbiꞌ coꞌ nac gobiern coꞌ ndub leꞌn ciuda Rom o chéꞌ indxàalte quix nuꞌi? ¿Xáa nee Uꞌ? 18 Per Jesús mdenꞌ lezoꞌ no mdaꞌ Jesús cuent leꞌ mèna asembli mcuaꞌn mèna mod par gàal diꞌs mèna Jesús par yigaa Jesús loo mèna. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Aa mèn xleyꞌ farise, susqueꞌ ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loon. ¿Chonon asendli guꞌ ncuaꞌn guꞌ mod par gàal diꞌs guꞌ daa par yigaa daa loo guꞌ, àꞌ? 19 Bluꞌ guꞌ thìb pes coꞌ nguix guꞌ cón cheꞌn contribución loon. Neeneꞌ. Sya, ngua xi mèna thìb pes par mbluꞌ mèn pesa loo Jesús. 20 Coꞌseꞌ gunèe Jesús pesa, mnibdiꞌs Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Chó cheꞌn gunab coꞌ ngue loo pes ndxèꞌ no chó cheꞌn lèe coꞌ ngue loo pes ndxèꞌ, àꞌ? 21 Mèna mcàb loo Jesús. Ndxab mèna: ―Gunab baꞌ no lèe baꞌ nac cheꞌn gobiern coꞌ ñibeꞌ yèe loo naꞌ.

60 Jesús ndxab loo mèna: ―Aa. Pues, ftaꞌ guꞌ conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ gobiern coꞌ ñibeꞌ loo guꞌ par càa gobiern cheꞌn gobiern. No ftaꞌ guꞌ conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox par càa Diox. 22 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús loo mèn, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna cón cheꞌn Jesús. Xexte mxen mèna ned. Ndyàa mèna. Taate mbláꞌ mèna Jesús tya. Mèn xleyꞌ saduce mnibdiꞌs loo Jesús: ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, ryo xban mèn? (Mr. 12.18–27; Lc. 20.27–40)

23 Leque

huiza ngua plá mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ saduce loo Jesús coꞌteꞌ nzo Jesús par laꞌs mèn cón ngue li Jesús. Mèna ngolaꞌs no mbez mèna: Pà ryo xban mèn. Yende chó mèn ryo xban. Tataa mod mdub nii mèna par aseli mèna ndxab mèna thìb conꞌ loo Jesús par gàal diꞌs mèna Jesús. Ndxab mèna: 24 ―Maistr, Moisés mtanꞌ diꞌs loo nuꞌ cheleꞌ thìb mbiꞌ coꞌ mselyaꞌ nguth no neꞌndante xaꞌgot mbiꞌ xinꞌ mbiꞌ, leꞌ sya, hues mbiꞌ selyaꞌ con xaꞌgot viuda par que no xaꞌgota xinꞌ mbiꞌ. Sya, yòo cuent xinꞌ mbiꞌ nac mbed coꞌ tyan xaꞌgot viuda con hues ndlyo mbiꞌ. 25 Pues làth nuꞌ ngo gaz mbiꞌ coꞌ ngòc hues. Mbiꞌ ndlyoa mselyaꞌ. Làth xtauꞌa, tee yath mbiꞌ. Per mbiꞌ neꞌndante xinꞌ con xaꞌgot coꞌ ngòc saꞌl mbiꞌ, ¿léꞌ? Mbyanꞌ xaꞌgota viud. Ndooleꞌ hues mbiꞌ coꞌ nde nque xís mbiꞌ mcàayaꞌ xaꞌgot viuda. 26 Lomisqueꞌ, nguth mbiꞌa. Ngoloa, mbyanꞌ xaꞌgota viud tedib vez. Ndooleꞌ tedib hues mbiꞌ coꞌ nde nquea tee càayaꞌ xaꞌgota. Lomisqueꞌ, nguthguèꞌ mbiꞌa, ne. Lomisqueꞌ, ngòca loo taamas myenꞌ axta nguth rye gaz hues myenꞌa. 27 Ngolo nguth rye gaz hues myenꞌa, tee yath xaꞌgota, ne. 28 Nalleꞌ gunee loo nuꞌ, coꞌseꞌ ryo xban rye hues myenꞌ coꞌ ngutha, ¿chó myenꞌ gàc saꞌlpeꞌ xaꞌgota por mque no xaꞌgota rye gaz hues myenꞌ, àꞌ?

SAN MATEO 22

61 29 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Aa, que tont guꞌse. Thidtene ncuau lezoꞌ guꞌ, ndee. Nazab ndli guꞌ xtùuz. No inalìde ngue li guꞌ xtùuz. Tatuaꞌ ndli guꞌ xtùuz tac indaꞌde guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Neꞌ neꞌ indaꞌ guꞌ cuent coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàp Diox laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 30 Tac coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ ryo xban mèn nguth, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, huiza ya neꞌberede mèna, selyaꞌ mèna tedib vez. Huiza no tiempa gàc mèna xal angl cheꞌn Diox. 31 Per cón cheꞌn xal ndli guꞌ xtùuz no xal mbez guꞌ leꞌ mèn coꞌ nguth neꞌryo xbante, ¿chéꞌ tarte lab guꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ gunii yub Diox loo mèn póla, càꞌ? Diox ndxab taandxèꞌ: 32 ―Daa nac Diox cheꞌn xudgool guꞌ Abraham, Isaac, no Cob. Huiꞌ guꞌ nexa. Yende mod gàc Diox Diox cheꞌn mèn coꞌ ndxelo ndxelux coꞌseꞌ ñeei loo mèn. Por cona, non naꞌ leꞌ Abraham no Isaac no Cob naban coꞌteꞌ ndyàa xaꞌ tac Diox mbez nac Diox Diox cheꞌn xaꞌa. 33 Coꞌseꞌ ngolo mbìn mèn coꞌ ngureriꞌ tataa ndxab Jesús, ryete mèn ante mbuiꞌ no ante gunaa xal ngòc diꞌs coꞌ mbluꞌ Jesús loo mèn.

Mèn xleyꞌ saduce mnibdiꞌs loo Jesús cón más ndli precis ndlyaꞌs Diox li mèn, coꞌ nac coꞌ mnibeꞌ Diox loo mèn. 34 Coꞌseꞌ

(Mr. 12.28–34)

mbìn mèn xleyꞌ farise leꞌ Jesús mbli gan par ya neꞌtolode ndoodiꞌs mèn xleyꞌ saduce con Jesús, mbere mèn xleyꞌ farise, mqueltàa mèn xleyꞌ farise tedib vez loo Jesús. 35 Sya, thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa nzo xiꞌth mèna. Mbiꞌ mblyaꞌs ngàal diꞌs mbiꞌ Jesús par ñee mbiꞌ ñeeneꞌ chéꞌ tagaa

Jesús loo mbiꞌ con diꞌs coꞌ càb Jesús. Mnibdiꞌs mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: 36 ―Maistr, ¿chó diꞌs nac diꞌs coꞌ más ntac coꞌ ñibeꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, àꞌ? 37 Jesús ndxab loo mbiꞌ coꞌ ngòc maistra: ―Diꞌsa nac diꞌs coꞌ mbez: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ Tad Diox guꞌ dib nzo yéc guꞌ, no dib nzo lezoꞌ guꞌ, no dib nzo xtùuz guꞌ. 38 Diꞌsa nac ner diꞌs coꞌ mtanꞌ Diox loo mèn loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. No nac diꞌsa diꞌs coꞌ más ntac no coꞌ más ñibeꞌ loo mèn. 39 Leꞌ diꞌs coꞌ nac mbryop diꞌs coꞌ nde nque loo ner diꞌsa na, lalqueꞌ nac xal ner diꞌsa. No mbez diꞌs ndxèꞌ loo mèn: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ xalqueꞌ coꞌseꞌ leque guꞌ ngue lezoꞌ ñèe guꞌ guꞌ. 40 Ryop diꞌs coꞌ taandxèꞌ mbez no coꞌ ndluꞌ loo mèn, ryop diꞌs ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés par mbyanꞌ diꞌs ndxèꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Lomisqueꞌ nac diꞌs ndxèꞌ con diꞌs coꞌ gunii Diox loo mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Jesús mnibdiꞌs loo mèn xleyꞌ farise. Ndxab Jesús: ¿Chó xin nac Crist ndli guꞌ cuent, àꞌ? (Mr. 12.35–37; Lc. 20.41–44)

41 Láth

beꞌ nziriꞌ mèn coꞌ nac xleyꞌ farise loo Jesús, 42 Jesús mnibdiꞌs loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Cón ndli guꞌ xtùuz cón cheꞌn Crist? ¿Chó xin nac Crist, àꞌ? Mèna mcàb. Ndxab mèna loo Jesús: ―Crist nac xganꞌ David coꞌ ngòc rey póla. 43 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Cheleꞌ Crist nac xganꞌ David, ¿chonon ndxab David por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox leꞌ Crist nac yub Tad cheꞌn David, sya? Tac David ndxab: 44 Tad Diox ndxab loo Tad daa: Ftub cuaten axtaqueꞌ lin leꞌ ryete mèn coꞌ nac mèn ngolo ngolaꞌs cheꞌnl gàc nadoꞌ lool.

SAN MATEO 22​, ​23 45 ¿Xá

mod ndli guꞌ cuent nac Crist xganꞌ David coꞌseꞌ leque yub David mbez: Tad daa, loo Crist, sya? ¿Máa yob yéc guꞌ, na? 46 Yende chó mèna ngác ncàb nec thìb diꞌs loo Jesús. No desde huiza par delant nec thìb mèna neꞌtolode ngli ryes ñibdiꞌs mèna taamas conꞌ loo Jesús. Jesús ngue zib quìi mèn xleyꞌ farise. No ngue zib quìi Jesús mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. (Mr. 12.38–40; Lc. 11.37–54; 20.45–47)

23

Sya, ndxab Jesús loo mèn coꞌ ngureriꞌ loo Jesús no loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: 2 ―Leꞌ maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel no mèn xleyꞌ farise, anzeꞌf ndli ryop ned mèn baꞌ cuent leꞌ mèna ngue no zinꞌ coꞌ nac zinꞌ coꞌ ndluꞌ mèn cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 3 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ftubdiꞌs guꞌ loo diꞌs coꞌ mbez mèn baꞌ. No bli guꞌ coꞌ ñibeꞌ mèna. Per neꞌque tee lide guꞌ xal nac mod coꞌ ndxàp mèn baꞌ. Tac mèna ñibeꞌ loo mèn li mèn thìb conꞌ. No leque mèna indlide conꞌ xal ñibeꞌ mèna li taamas mèn. 4 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Coꞌseꞌ ndli mèn baꞌ tataa, ndli mèna xal coꞌseꞌ ntecue mèn thìb yóꞌ xís xtàa mèn, yóꞌ coꞌ neꞌxecte mèn hueꞌ mèn. No ñibeꞌ yèe mèna loo prob xtàa mèn par hueꞌ mèna yóꞌ. Per mèn baꞌ, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌtyalte mèn no neꞌ neꞌ li mèn xtùuz teche mèn nec thìb yalnibeꞌ bix coꞌ indubte loo ley coꞌ ngue no mèn loo xtàa mèn coꞌ nac ley coꞌ mnibeꞌ Diox mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. 5 Asendli mèn baꞌ ryete conꞌ coꞌ nac mod coꞌ ndxàp mèn baꞌ par huiꞌ mèn no ñaa mèn loo mèn baꞌ. Anzeꞌf ndyublaꞌs mèn farise baꞌ, no mèn coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, hueꞌ

62 mèn diꞌs coꞌ nac ndxep diꞌs cheꞌn xtiꞌs Diox loo thìb leꞌ yeꞌs lechuz mèn no coꞌteꞌ nac bélꞌchaꞌ yaꞌ mèn. No anzeꞌf ndyublaꞌs mèn baꞌ goc mèn baꞌ xab mèn coꞌ nac larꞌ coꞌ ndoo flec coꞌ nac xab mèn más nolꞌ no flec más nolꞌ leque coꞌ ndli taamas mèn us. 6 Ale ndublaꞌs yèe mèn baꞌ tyub mèn baꞌ coꞌteꞌ más huen par tyuꞌ mèn baꞌ coꞌteꞌ ndxàc chol yalhua. No ndublaꞌs yèe mèn baꞌ tyub mèn baꞌ coꞌteꞌ gàc gab chol mèn cón cheꞌn mèn baꞌ: Susqueꞌ mèn guryath no mèn guryèn nac mèn baꞌ leꞌn sinagog. 7 No anzeꞌf ndublaꞌs yèe mèn baꞌ ñii chol mèn Diox loo mèn baꞌ pál coꞌteꞌ nzyálꞌ mèn mèn baꞌ no por fuerz gàp mèn mod ñèe mèn mèn baꞌ coꞌseꞌ zyálꞌ mèn mèn baꞌ. No anzeꞌf ndublaꞌs yèe mèn baꞌ gab chol mèn: San, Maistr, loo mèn baꞌ pál coꞌteꞌ nzyálꞌ mèn baꞌ chol mèn. 8 Per ndxeꞌlequeꞌ, part cón cheꞌn guꞌ, neꞌtaꞌde guꞌ lugar ñee chol mèn Maistr loo guꞌ. Tac thidte mbiꞌ coꞌ nac merpeꞌ Maistr nzo. Mbiꞌa nac Crist, coꞌ nee diꞌs, nac yub daa. Leꞌ rye guꞌ na, ndxàc hues por cón cheꞌn Maistr guꞌ. 9 Neꞌ neꞌ gab guꞌ: Pay, loo nec thìb mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. Tac ante thidte Xud guꞌ ngue no guꞌ. Xud guꞌa nzo loo béꞌ. 10 Neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ lugar ñee chol mèn loo guꞌ leꞌ guꞌ nac jef. Tac angoluxte Crist nac jef cheꞌnpeꞌ guꞌ. 11 Leꞌ guꞌ coꞌ ndli mandad loo hues xtàa guꞌ na, guꞌa nac más xaꞌ roo no xàꞌ xèn làth xtàa guꞌ. 12 Tac guꞌ coꞌ ndli cuent no ndluꞌ guꞌ loo xtàa guꞌ leꞌ guꞌ nac más mèn roo no mèn xèn làth xtàa guꞌ, loo guꞌa Diox li gàc guꞌ mèn beꞌthe yiloa. Leꞌ guꞌ coꞌ nac mèn nadoꞌ no mèn beꞌthe làth xtàa guꞌ, loo guꞌa Diox li par gàc guꞌ mèn roo no mèn xèn làth xtàa guꞌ. 13 Mbere Jesús, ndxab Jesús loo mèn coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no loo mèn xleyꞌ farise: ―Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf

63 Moisés loo mèn. Lomisqueꞌ ne, guꞌ, mèn xleyꞌ farise. Ay, prob guꞌ izlyoꞌ. Aa que ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loon. Tac guꞌ ncà no ncaꞌ guꞌ loo mèn par neꞌyòode mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Neꞌ neꞌ tyal guꞌ no neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ lugar par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. Neꞌ neꞌ ndlaꞌ guꞌ yòo mèn coꞌ ndyal yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 14 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Lomisqueꞌ guꞌ ne, mèn xleyꞌ farise. Prob guꞌ izlyoꞌ. Aa que ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loon. Ale ndyac guꞌ conꞌ huen coꞌ ngue li guꞌ. Tac por thìb conꞌ coꞌ iñaade ndyenxùꞌ guꞌ no ndxàc cheꞌn guꞌ liz prob mèngot viud. No par ndli guꞌ xal mèn coꞌ neꞌñeede no mèn coꞌ indaꞌde cuent cón li mèn, ale asendli guꞌ ngolꞌ guꞌ xleyꞌ guꞌ coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox. Por conꞌ coꞌ ndli guꞌa, más nayiꞌ tínꞌ gàc Diox loo guꞌ par tetìi Diox guꞌ yiloa. 15 Tedib vez niin loo guꞌ: Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Lomisqueꞌ guꞌ ne, mèn xleyꞌ farise: Ay, prob guꞌ izlyoꞌ. Aa que ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loon. Ale ndyac guꞌ conꞌ huen nac coꞌ ngue li guꞌ. Guꞌ nque tee cuaꞌn mèn loo izlyoꞌ no loo níttóꞌ par mbli guꞌ mseꞌ mèna mod coꞌ ngòp mèn par yilaꞌs mèna loo xleyꞌ guꞌ xalqueꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo xleyꞌ guꞌ par gàc mèna thidte mèn con guꞌ. No coꞌseꞌ ngolo mbli guꞌ gan par gàc mèna thidte mèn con guꞌ no ngòo mèna loo xleyꞌ guꞌ, ndli guꞌ par ndxàc loo mèna chop cuaꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌtúb leque loo guꞌ par thìb lìte yòo prob mèna leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ nac loo quìi no loo bèel. 16 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac xal mèn sieu coꞌ ndyoo ner loo mèn. Guꞌ mbez: Cheleꞌ chol mèn càbgòn thìb conꞌ, lugar de teꞌth mèn lèe Diox mbez mèn: Por lèe templ baꞌ lina. Sya, mbez

SAN MATEO 23 guꞌ: Indlide arid precis li lùu coꞌ ndxab lùu li lùu por mdeth lùu lèe templ baꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mbez guꞌ: Cheleꞌ mèn gab: Lina o gàca loon por mdeꞌth mèn or coꞌ nacsuaꞌ templ baꞌ, sya, mbez guꞌ: Syase, ndliqueꞌ precis li guꞌ conꞌ coꞌ ndxab guꞌ li guꞌ loo mèn. 17 Susqueꞌ tont guꞌ. No susqueꞌ nac guꞌ xal mèn sieu coꞌ nauꞌ loo no coꞌ nauꞌ yéc. ¿Cón ndli guꞌ cuent nac conꞌ más ntac, àꞌ? ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent más ntac or o más ntac templ coꞌ ndli ndxàc natúꞌ ora, càꞌ? Yende xàa. Más ntac templ, ¿léꞌ? 18 Lomisqueꞌ, mbez guꞌ loo mèn, ne: Cheleꞌ chol mèn càbgòn li mèn thìb conꞌ o gàc thìb conꞌ loo mèn, cheleꞌ mèna gab: Gàca o lina xalqueꞌ nac loo còoꞌ leꞌn templ baꞌ, leꞌ sya, guꞌ mbez: Inquinte arid li guꞌ coꞌ mdeꞌth guꞌ xal nac loo còoꞌ leꞌn templ baꞌ. Lomisqueꞌ, más mbez guꞌ: Cheleꞌ mèn teꞌth li mèn thìb conꞌ o gàc thìb conꞌ loo mèn, no teꞌth mèn por cón cheꞌn gòn coꞌ mbec mèn loo còoꞌ leꞌn templ, sya, mbez guꞌ: Syase, por fuerz gàcqueꞌ o li guꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn guꞌ loo mèn li guꞌ. 19 Susqueꞌ tont guꞌse. No susqueꞌ nac guꞌ xal mèn sieu coꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéc. ¿Cón ndli guꞌ cuent más ntac, àꞌ? ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent más ntac gòn coꞌ mbec guꞌ loo mes coꞌ mbez guꞌ nac loo còoꞌ o chéꞌ ndli guꞌ cuent más ntac conꞌ coꞌ nziꞌf guꞌ loo còoꞌ leque más natúꞌ nac còoꞌ coꞌ ndli ndxàc natúꞌ conꞌ loo Diox, càꞌ? Yende xàa. Más ntac loo còoꞌ, ¿léꞌ? 20 Tac mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ nac cón cheꞌn loo còoꞌ, ingue teꞌthte mèna diꞌs ante coꞌ nac cón cheꞌn loo còoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mèna ngue teꞌth diꞌs coꞌ nac lèe ryethe conꞌ coꞌ nziꞌf loo còoꞌ, ne. 21 Leꞌ mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ nac lèe templ na, ingue teꞌthte mèna ante lèe templ. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue teꞌth mèna diꞌs coꞌ nac lèe Diox tac Diox nzo leꞌn templ, ne. 22 Lomisqueꞌ, mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ nac lèe béꞌ, mèna ngue teꞌth diꞌs coꞌ nac lèe coꞌteꞌ nzo Diox. No ngue teꞌth mèn lèe merpeꞌ Diox.

SAN MATEO 23 23 Lomisqueꞌ, ndxab Jesús loo mèna: ―Ay, guꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no guꞌ coꞌ nac mèn xleyꞌ farise. ¡Prob guꞌ izlyoꞌ! Susqueꞌ ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ. Ale, ngoꞌ guꞌ siꞌ siꞌ centav loo thìb thìb pes coꞌ nac cheꞌn conꞌ nayèe coꞌ nthoꞌ guꞌ coꞌ nac fthyoxtil, no anís, no comin. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, indlide guꞌ cas cón cheꞌn diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, coꞌ nee diꞌs, gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox no gàc guꞌ mèn coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe xtàa no gàc guꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxàp yalxlaꞌs no coꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Diox. Lìcque, ndxàalqueꞌ taꞌ guꞌ diezm loo conꞌ ndli guꞌ gan coꞌseꞌ nthoꞌ guꞌ conꞌ. Per más ndxàal li guꞌ par gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox, no gàc guꞌ mèn coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe xtàa, no gàc guꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox no coꞌ ndxàp yalxlaꞌs loo Diox. Per guꞌ indlide conꞌa, ¿léꞌ? 24 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ ndyoo ner loo taamas mèn loo cón cheꞌn Diox, guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac xal mèn sieu coꞌ ndyoo ner loo taamas mèn coꞌ nac xal mèn sieu. Loo cón cheꞌn Diox ndli guꞌ cuent anzeꞌf mèn nambìi nac guꞌ no mèn nalì nac guꞌ loo Diox. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, loo cón cheꞌn Diox nac guꞌ xal mèn coꞌ nzib thìb taz café coꞌseꞌ ndlyàa thìb ngruꞌs chuꞌth leꞌn café par gu guꞌ café. Per neꞌtaꞌde guꞌ cuent leꞌ loo cón cheꞌn Diox nac guꞌ xal mèn coꞌ ngueb thìb camell, coꞌ nee diꞌs, nzo leꞌn taz café coꞌ ngue yu guꞌ. Per conꞌ coꞌ ndli guꞌ baꞌ nee diꞌs ale más ndxòo yéc guꞌ ndli guꞌ conꞌ coꞌ intacte arid loo Diox. Ale ndxeꞌlequeꞌ, indlide guꞌ cas no ingüinte guꞌ arid par li guꞌ conꞌ coꞌ más ntac loo Diox. 25 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no guꞌ coꞌ nac mèn xleyꞌ farise. Susqueꞌ ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ. Loo

64 cón cheꞌn Diox, ndluꞌ guꞌ guꞌ loo mèn leꞌ guꞌ nac mèn nambìi no mèn nalì loo Diox. Per leꞌn lezoꞌ guꞌ no leꞌn xtùuz guꞌ nzo huax conꞌ yeꞌrsinꞌtúb por mod coꞌ ndxàp guꞌ tac guꞌ ndli huanꞌ mèn. No nqueliꞌth guꞌ cón cheꞌn taamas mèn. No ndxan lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ cón cheꞌn taamas mèn. Cona, ngue niin loo guꞌ: Nac guꞌ xal plat no taz coꞌ ante ntech mèn par xís. Per par leꞌna taate nazab ñaa. 26 Aa, mèn xleyꞌ farise. Susqueꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéc guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Más huen blo yéc guꞌ no blo lezoꞌ guꞌ par tembìi guꞌ xtùuz guꞌ no teche guꞌ ryethe mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ leꞌn xtùuz guꞌ no leꞌn lezoꞌ guꞌ no mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ loo mèn. Leꞌ sya, tataa mod seꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ par, lìcqueꞌ, gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox xal coꞌseꞌ tech mèn par leꞌn taz no plat par nambìi gàca. 27 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley loo mèn no guꞌ coꞌ nac mèn xleyꞌ farise. Susqueꞌ ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ. Guꞌ lalqueꞌ nac xal báꞌ cheꞌn thìb mèn nguth, coꞌ ante nabeꞌs natoxcuaꞌ, coꞌ ante nagus bèelequeꞌ ñaa par xís. Per par ned leꞌn báꞌ anzeꞌf nazab ndlyaꞌ no anzeꞌf thìb zith cheꞌn mèn nguth nzo. 28 Tataaqueꞌ nac guꞌ, mèn xleyꞌ farise tac guꞌ ndluꞌ guꞌ loo mèn anzeꞌf mèn ndac nac guꞌ. Tataa ndli guꞌ par ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loo mèn par indluꞌde guꞌ ndli guꞌ chó conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ loo mèn. 29 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac maistr loo mèn, guꞌ coꞌ ndluꞌ diꞌs coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, mèn xleyꞌ farise. Susqueꞌ ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ. Tac guꞌ mbli mandad mtoxcuaꞌ mèn armit cheꞌn mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, coꞌ nguth póla. No nabeꞌs mtoxcuaꞌ guꞌ coꞌteꞌ ndoo gunab coꞌ nac monument coꞌ nac

SAN MATEO 23​, ​24

65 xin no xnaa cheꞌn mèn coꞌ mbez guꞌ ngòc mèn ndac. 30 No nabeꞌste ntoxcuaꞌ guꞌ yalgutyèꞌ. Mbez guꞌ: Cheleꞌ naꞌ ngo ban leꞌn tiemp coꞌ mban xudgool naꞌ, neꞌnqueltàa node naꞌ xudgool naꞌ par nguth naꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox con xudgool naꞌ, ¿léꞌ? 31 Por diꞌs coꞌ mbez guꞌ no por diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs guꞌ, leque guꞌ ngue go xoꞌf coꞌ mbli guꞌ no ndaꞌ guꞌ cuent nac guꞌ bin mèn coꞌ mbeth mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Cona, ngue niin loo guꞌ: Leque coꞌteꞌ mdoo nii xud guꞌ no leque coꞌteꞌ mdoo yaꞌ xud guꞌ, leque tya tyoo nii guꞌ no leque tya tyoo yaꞌ guꞌ, ne. ¿Cón más ndlyaꞌs guꞌ ñee guꞌ loon? 32 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ftolo bli guꞌ conꞌ xal mbli xudgool guꞌ póla. Ftolo guth guꞌ taamas mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Yiloa nee guꞌ cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. 33 Aa, mèn coꞌ nac xal mbelꞌ coꞌ lèe huid. ¿Xá mod gác guꞌ lyáꞌ guꞌ loo yaltìi tínꞌ coꞌ gàc loo guꞌ coꞌseꞌ tetìi Diox guꞌ leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ nzo quìi no bèel? ¡Pà lyáꞌ guꞌ! 34 Por cona, na ngue nii loo guꞌ: Na telꞌ huax mèn làth guꞌ. Ndxep mèna gàc mèn coꞌ teꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo guꞌ. Taandxep mèn gàc mèn coꞌ ndxác cón cheꞌn Diox. Taandxep mèn gàc mèn coꞌ lyaꞌs luꞌ loo guꞌ cón cheꞌn Diox coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ par taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Diox. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, guth guꞌ ndxep mèna. Taandxep mèna queꞌ guꞌ loo thìb cruz. No taꞌ guꞌ cheꞌn taandxep mèna leꞌn sinagog guꞌ. No tyoo nque guꞌ xís taandxep mèna leꞌn thìb yèez no leꞌn tedib yèez axtaqueꞌ li guꞌ conꞌ ndlyaꞌs guꞌ con mèna. 35 Por cona, conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndli guꞌ con rye mèn coꞌ telꞌen loo guꞌ li par yanꞌ cón cheꞌn guꞌ loo Diox por cón cheꞌn rye mèn coꞌ ngòc mèn ndac coꞌ mbethxùꞌ xudgool guꞌ póla no coꞌ mbethxùꞌ guꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ. Tac anon coꞌseꞌ mbethxùꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngòc xudgool guꞌ Abel coꞌ ngòc thìb

mbiꞌ nambìi no thìb mbiꞌ nalì loo Diox, mtlo mbethxùꞌ xudgool guꞌ taamas mèn desde huiza no axta tiemp coꞌseꞌ mbethxùꞌ xudgool guꞌ Zacari, xganꞌ Berequi, coꞌ mbeth xudgool guꞌ leꞌn templ coꞌteꞌ ndoo mes coꞌteꞌ mbec mèn gòn o ofrend loo Diox. 36 Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: Dol no yalnquexùꞌ coꞌ ngòc cón cheꞌn rye mèn coꞌ mbethxùꞌ prob mèna yiziꞌf no yigaꞌs loo guꞌ coꞌ naban tiemp ndxèꞌ par tetìi tínꞌ Diox guꞌ axta plóthe yiloa. Jesús mbínꞌ por cón cheꞌn mèn ciuda Jerusalén. 37 Ay,

(Lc. 13.34–35)

prob guꞌ izlyoꞌ, mèn ciuda Jerusalén, guꞌ coꞌ mbeth mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, guꞌ coꞌ mbuaaꞌd quèe mèn coꞌ mtelꞌ Diox coꞌ mbiꞌth lo yalbàn loo guꞌ. Anzeꞌf mblyazen nqueltàan guꞌ loon xal ndli nguiiddol colec con nguiid yènꞌ coꞌseꞌ ngueꞌs nguiiddol colec nguiid yènꞌ xanꞌ xílꞌ nguiiddol colec. Per guꞌ neꞌndalte thidtene no neꞌndaꞌde guꞌ lugar par ngàca tataa loo guꞌ. 38 Per nalleꞌ huiꞌ guꞌ nexa. Nase thidtene mbláꞌyaꞌ Diox guꞌ liz guꞌ no làaz guꞌ. Nee guꞌ cón cheꞌn guꞌ nalleꞌ. 39 Tac daa ngue nii loo guꞌ: Guꞌ ya neꞌberede huiꞌ loon leꞌn tiemp ndxèꞌ. Guꞌ berequeꞌ huiꞌ loon per axta coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ ñeepeꞌ guꞌ no coꞌseꞌ gab guꞌ loo Diox: Anzeꞌf mbiꞌ huen no anzeꞌf mbiꞌ ndac nac mbiꞌ coꞌ nde baꞌ tedib vez, Tad Diox. Uꞌ mtelꞌ mbiꞌ. Nde mbiꞌ. Axta syareꞌ, huiꞌ guꞌ loon tedib vez. Jesús mdaꞌ cuent leꞌ mèn sil templ no yende cón tanꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn templ.

24

(Mr. 13.1–2; Lc. 21.5–6)

Ngolo mdoodiꞌs Jesús rye diꞌsa loo mèn ciuda Jerusalén, ngroꞌ Jesús leꞌn templ. Leꞌpeꞌ tyen Jesús ned bii Jesús, mbii gax myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Látha, nzi tee yot

SAN MATEO 24 myenꞌ. Xèe ngüiꞌ myenꞌ loo templ. Mbez myenꞌ loo Jesús: Tad, susqueꞌ nabeꞌs ñaa templ ndxèꞌ no susqueꞌ naroo templ ndxèꞌ, cara. 2 Per ale leꞌleꞌ mcàb Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Chéꞌ nzi tee yot guꞌ, ngüiꞌ guꞌ loo templ ndxèꞌ no ndli guꞌ xtùuz cón cheꞌn templ ndxèꞌ, ne, càꞌ? Per huiꞌ guꞌ nexa. Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ: Desde nalleꞌ par delant, nde zinꞌ gaxleꞌ leꞌ mèn sil templ ndxèꞌ. No ya neꞌhuiꞌde guꞌ nec thìb quèe loo ftoo ndxèꞌ. Thidtene telux mèn templ ndxèꞌ. Jesús ngue taꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ tlo gàc ndooreꞌ lith no izlyoꞌ. (Mr. 13.3–23; Lc. 21.7–24; 17.22–24)

3 Ngoloa,

mxen Jesús ned. Nda no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv. Coꞌseꞌ ñee myenꞌ ndub Jesús tya, mbii gax myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Xexte ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, nuꞌ ndlyaꞌs ñee Uꞌ loo nuꞌ ¿pól gàc coꞌ nee Uꞌ loo nuꞌ gozea cón cheꞌn templ baꞌ no chó señ yúꞌ loo mèn coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ bere Uꞌ, yiꞌth Uꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez no coꞌseꞌ gàc huiz lyux no lith no izlyoꞌ, àꞌ? 4 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Chó Diox chó nee guꞌ. Neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi chol mèn guꞌ cón cheꞌn conꞌ niin loo guꞌ nalleꞌ, ndee guꞌ. 5 Tac anzeꞌf huax mèn nareꞌ gáal loo izlyoꞌ no que tee teꞌth mèna cón cheꞌn lèen. No gab mèn no que tee teꞌth mèna loo mèn: Daa nac Crist. Leꞌ sya, tataa mod anzeꞌf huax mèn quedìi mèna. 6 Huiza gòn guꞌ tyoodiꞌs mèn cón cheꞌn xóꞌ. No tyoodiꞌs mèn cón cheꞌn conꞌ ryes coꞌ ndxàc cón cheꞌn xóꞌ. Per nalleꞌ niin loo guꞌ: Thidtene neꞌzyebte guꞌ coꞌseꞌ gàc huiz no tiemp coꞌseꞌ gòn guꞌ diꞌs coꞌ tataa taꞌ mèn cuent loo guꞌ. Tac naquinqueꞌ tataa gàca. Per mastaleꞌ tataaqueꞌ gàca leꞌn huiza, tarte gàc tiemp coꞌseꞌ lyux no lith no izlyoꞌ. 7 Sya, gàc huiz telꞌ

66 mèn cheꞌn thìb nación solndad cheꞌn mèn nación par yoo mèna con mèn coꞌ nac tedib nación. Lomisqueꞌ ne, li mèn thìb nación xóꞌ con mèn coꞌ nac tedib nación. Huiza o tiempa, por derech, lyàa huin loo izlyoꞌ. Lyàa yilíiz. Huin xòo huax lugar loo izlyoꞌ, ne. 8 Per pente tlo gàc rye conꞌa par tenꞌ mèn no taꞌ mèn cuent leꞌ mèn tolo tyactìi par delant coꞌ nac más conꞌ tínꞌ coꞌ nde nque coꞌ gàc loo coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. 9 Láth ndxàc rye conꞌa leꞌn tiempa, mèn tyenxùꞌ guꞌ no taꞌ mèn guꞌ loo xtàa mèn par li no mèn guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ xal ndlyaꞌs mèna axta guth mèna guꞌ. Tiempa, mèn dib athu loo izlyoꞌ yòo xyàn lezoꞌ ñèe mèna guꞌ ante por cón chenen no maste. 10 Leꞌn huiza no leꞌn tiempa, anzeꞌf thìb mèn ryo xàꞌ loo cón chenen. Ya neꞌtolode yilaꞌs mèna loon. Leꞌ sya, leque mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón chenen, leque mèna taꞌxùꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loon loo mèn coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ. 11 Leꞌn huiza anzeꞌf huax mèn gutyèꞌ ryo xoꞌf loo mèn. Taꞌ mèna cuent no teꞌth mèna loo chol mèn leꞌ mèna ngroꞌ tee par tyoodiꞌs mèna cón cheꞌn Diox loo mèn. Tataa mod anzeꞌf huax mèn quedìi mèna, ne. 12 Láth ndxàc conꞌa, anzeꞌf huax conꞌ yeꞌrsinꞌ gàc loo mèn. Anzeꞌf huax mèn ya neꞌqueꞌde lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, yòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn. 13 Per mèn coꞌ thidtene mbli nèe lezoꞌ no mbli nèe yéc par tolo queltàa mèna loo cón chenen axta gath mèna, mèna mblyáꞌqueꞌ loo conꞌ ryes. 14 Leꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn na, yath yèn no co mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ par de que ryete mèn naciona gòn cón cheꞌn diꞌs ndac no taꞌ mèna cuent cón cheꞌn diꞌs ndaca. Yiloa, syase lyux no lith no izlyoꞌ.

67 15 Guꞌ coꞌ ndlab yeꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ no ftaꞌ guꞌ cuent cón nee diꞌs ndxèꞌ no ftenꞌ guꞌ cón nee diꞌs ndxèꞌ. Mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Daniel coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, Daniel mqueꞌ yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón cheꞌn thìb mbiꞌ zab thìb mbiꞌ cap. Mbiꞌa aseli tezaꞌ mbiꞌ cón cheꞌn chol conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. Coꞌseꞌ ñèe guꞌ ndxàc conꞌ ndxèꞌ leꞌn templ cheꞌn Diox, non guꞌ no nanee guꞌ ndxàcla xal mqueꞌ Daniel yeꞌs. 16 Sya, huen gàca loo mèn cheleꞌ mèn coꞌ nzo leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn jude xyonꞌ par coꞌteꞌ ndub yii par neꞌgàcte yaltìi coꞌ gàcqueꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. 17 Huen gàc loo mèn coꞌ nzi yéc zote liz mèn cheleꞌ mèna, texal bilàa mèna yéc zotea, sangxyonꞌ mèn no yende chó mport nzo lezoꞌ mèn rye cheꞌn mèn coꞌ ndxàp mèn leꞌn nyòo par neꞌyigaade mèna loo yaltìi coꞌ gàcqueꞌ loo guꞌ, mèn nación Israel. 18 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngue zinꞌ huan huiza, huen gàca loo mèna cheleꞌ mèna neꞌyeꞌthte liz mèn huiza par coꞌ mèn rye cheꞌn mèn coꞌ ndxàp mèn par neꞌyigaade mèna loo yaltìi coꞌ gàcqueꞌ loo guꞌ, mèn nación Israel. 19 Ay, prob rye mèngot izlyoꞌ, mèngot coꞌ nzi nac xinꞌ huiza. No ay, prob rye mèngot izlyoꞌ, mèngot coꞌ nzi xènꞌ xinꞌ huiza por cón cheꞌn yaltìi coꞌ gàc loo guꞌ, mèn nación Israel. 20 Gurez guꞌ Diox no bnaꞌb guꞌ loo Diox leꞌ tiemp coꞌ xyonꞌ mèn loo conꞌ ryes no loo yaltìi coꞌ gàc huiza par neꞌgàcte tiempa tiemp xìlꞌ no neꞌ neꞌ gàc huiz coꞌ xyonꞌ mèn huiz descans. 21 Tac coꞌseꞌ gàc ryethe conꞌa, huiza anzeꞌf thìb yaltìi tínꞌ gàc leꞌn huiza loo mèn nación Israel. Yaltìi coꞌ gàc loo mèna tarte gàc dib lal mblec Diox izlyoꞌ no mxènꞌ Diox izlyoꞌ. No yiloa, thidtene ya neꞌberede yaltìi tínꞌa gàc yaltìi tínꞌa tedib vez xal gàc yaltìi tínꞌa huiza loo mèn nación Israel. 22 No cheleꞌ Diox neꞌtedópte huiz tiempa, yende mod lyáꞌ nec thìb mèn. Per

SAN MATEO 24 ndxeꞌlequeꞌ, Diox tedóp huiz tiempa por nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn, mèn coꞌ Diox mcui, mèn coꞌ Diox mblo xàꞌ par ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox. 23 Leꞌ sya, cheleꞌ chol mèn ñee loo guꞌ: Huiꞌ guꞌ nexa. Trèꞌ nzo Crist; o cheleꞌ mèn ñee loo guꞌ: Tuaꞌ nzo Crist, neꞌyilaꞌste guꞌi, ndee guꞌ. 24 Tac coꞌseꞌ gàc huiza, anzeꞌf huax mèn gutyèꞌ ryoꞌ no ryo xoꞌf mèna loo mèn. Nee mèna loo mèn leꞌ mèna nac Crist. No ñee mèna loo mèn leꞌ mèna ndeꞌth diꞌs coꞌ gunii Diox. No li mèna huax yalguyzeꞌ roo no yalguzyeꞌ xèn coꞌ nac señ coꞌ huiꞌ mèn no coꞌ ñaa mèn. Per ryethe conꞌ coꞌ ñee mèna no coꞌ li mèna nac yalgutyèꞌtúb. No axta quedìi mèna mèn coꞌ ndxelaꞌs cheleꞌ mèna gác li mèna gan quedìi mèna mèn. 25 Huiꞌ guꞌ nexa. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ daa guniileꞌ conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ ndooreꞌ gàca loo guꞌ, ndee guꞌ. 26 Cona, beren, ngue niina loo guꞌ: Cheleꞌ mèna ñee loo guꞌ: Huiꞌ guꞌ nexa. Crist nzo coꞌteꞌ nagán, neꞌyade guꞌ tya. No cheleꞌ mèna ñee loo guꞌ: Huiꞌ guꞌ nexa. Crist nzo leꞌn cuart ndxèꞌ, neꞌyilaꞌste guꞌ conꞌ coꞌ ñee mèna loo guꞌ. 27 Tac coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ galen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxáal chol mèn, setilte gàca xal coꞌseꞌ ndlyàa bèel gundi coꞌseꞌ ndxúꞌ izlyoꞌ par ned ndlyen huiz no par ned mbix huiz. 28 Cón cheꞌn mèn gutyèꞌ coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ nalleꞌ nac xal coꞌteꞌ nax thìb máꞌ yaꞌs coꞌteꞌ ndlyàa ngool loo máꞌ yaꞌs par hua ngool bélꞌ máꞌ yaꞌsa. Jesús ngue taꞌ cuent cón gàc coꞌseꞌ yiꞌth Jesús. (Mr. 13.24–37; Lc. 21.25–33; 17.26–30, 34–36)

29 Coꞌseꞌ yilo riid rye huiz coꞌ gàc rye yalnaxia loo mèn, tlo cuau loo huiz. Neꞌtenìide huiz loo izlyoꞌ. Lomisqueꞌ ne, neꞌtenìide mbeꞌ loo izlyoꞌ. Leꞌ mbyáaz coꞌ nziꞌf loo béꞌ na, tlo huin loo béꞌ axta tlo gàb che mbyáaz loo béꞌ. No ryethe

SAN MATEO 24 conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn loo béꞌ tlo huin no xiꞌth loo béꞌ. 30 Yiloa, axta syareꞌ huiꞌ guꞌ no yúꞌ thìb señ coꞌ gàc cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Leꞌ mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ na, mèna gónꞌ coꞌseꞌ huiꞌ mèna loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Conꞌa gàc loo mèn coꞌseꞌ galen leꞌn xcuau coꞌseꞌ gàpen rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs niin no laꞌs yan. No huiꞌ mèna coꞌseꞌ gàc conꞌ roo conꞌ xèn loon. 31 Nibeꞌen loo angl huiza par cabii cuez angl trompet par thop angl rye mèn coꞌ naban dyap lad loo izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac thìb lad ro izlyoꞌ axta tedib lad ro izlyoꞌ. 32 Bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn thìb diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn yaa ngudyuug: Huiꞌ guꞌ nexa. Coꞌseꞌ ngololeꞌ ngòb laa loo yaa ngudyuug no nde xiisleꞌ laa yenꞌ loo yaa ngudyuug, guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp coꞌ nac tiemp bée coꞌseꞌ más ndxàc neyꞌ loo izlyoꞌ. 33 Lomisqueꞌ nac conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ ñèe guꞌ ndxàc ryete conꞌa, guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp coꞌ lyux izlyoꞌ no lith no izlyoꞌ. Setilte gàc conꞌa xal thìb mbiꞌ coꞌ ndoo ro ryoꞌ liz mbiꞌ par yòo mbiꞌ liz mbiꞌ. 34 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Ryete conꞌa gàcqueꞌ ndooreꞌ lyux mèn nación Israel. 35 Ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn béꞌ no ryethe coꞌ nac cón cheꞌn izlyoꞌ, leꞌi lyuxqueꞌ no lith noi. Ya neꞌtolode cue ryethe conꞌa. Per diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, diꞌs ndxèꞌ tyaaqueꞌ, no gàcqueꞌ, no tyubqueꞌ diꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. 36 Per coꞌseꞌ gàc huiza no coꞌseꞌ gàcpeꞌ hora, yende chó mèn izlyoꞌ non chó huiz gàca no coyor gàca. Neꞌ neꞌ yub angl coꞌ nzo loo béꞌ, neꞌ neꞌ yub daa coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox, nanee coyor gàc

68 conꞌa. Angoluxte Diox coꞌ nac xuden nanee coyor gàc conꞌa. 37 Gàcqueꞌ conꞌa xalqueꞌ ngòca coꞌseꞌ ngulàa yuuloo tiemp coꞌseꞌ ngo ban thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Noé. Tataa gàca coꞌseꞌ galen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 38 Leꞌn tiemp coꞌ ngo ban Noea no ndooreꞌ lyàa yuuloo coꞌ ngulàa, leꞌn tiempa mèn alithe ndxuhua no alithe ndxu mèn loo izlyoꞌ. Ngure selyaꞌ mèn. Ndaꞌ mèn rsap mèn par nselyaꞌ rsap mèn leꞌn rye tiempa axta ngòo Noé leꞌn yòoyaa. 39 No axta neꞌ neꞌ inon mèn no neꞌ neꞌ indaꞌ mèn cuent leꞌ yuuloo lyàaqueꞌ. Ante coꞌseꞌ mbyàꞌx xnìi lezoꞌ mèn leꞌ yuuloo mtloleꞌ ndoo làa. Axta syareꞌ, neꞌ neꞌ ñee mèn cón li mèn. Ale mbeth yuuloo rye mèn. 40 Leꞌpeꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ galena na, chop xaꞌbiꞌ que zinꞌ loo rsinꞌ xaꞌ huan. Thìb xaꞌ li Diox par yáp xaꞌ loo béꞌ. Leꞌ tedib xaꞌ na, taate yanꞌ. 41 Lomisqueꞌ ne, coꞌseꞌ gàc huiza, chop xaꞌgot cue yuꞌ loo yees. Thìb xaꞌ, chàa, li Diox yáp xaꞌ loo béꞌ. Leꞌ tedib xaꞌ na, taate yanꞌ. 42 Nalas gure guꞌ no gunee guꞌ xal nziriꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌ ndxelaꞌs guꞌ. Tac gu neꞌñeede no inonte guꞌ, ne, coyor yiꞌth Tad Diox guꞌ. 43 Huiꞌ guꞌ nexa, ey. Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Cheleꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nac gundan cheꞌn thìb yòo nanee coyor yálꞌ lyàa huanꞌ par li huanꞌ huanꞌ liz mbiꞌ, mbiꞌ neꞌgàtte. Ndxeꞌlequeꞌ, tyub naa mbiꞌ. No tataa mod neꞌlaꞌde mbiꞌ yòo huanꞌ liz mbiꞌ par li huanꞌ huanꞌ cheꞌn mbiꞌ liz mbiꞌ. 44 Cona, ngue niin loo guꞌ: Nalas gure guꞌ no gunee guꞌ xal nziriꞌ guꞌ. No bli nab guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tac thìb huiz coꞌseꞌ ingue lide guꞌ xtùuz cón cheꞌn Diox pól galen, chàa, ñèe guꞌ no taꞌ guꞌ cuent leꞌ daa ndaleꞌ loo mbii loo béꞌ loo guꞌ, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn.

SAN MATEO 24​, ​25

69 Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn chop moz: Thìb moz altant mdoo loo zinꞌ. Leꞌ tedib moz na, ngòc moz zaꞌf, moz yeꞌrsinꞌ. 45 Nde

(Lc. 12.41–48)

niin tedib diꞌs loo guꞌ, ne: Cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo mèn coꞌseꞌ galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez nac xal ndxàc loo moz coꞌ ngue no thìb patrón. 46 Huen nda moz coꞌ mtanꞌ no patrón liz patrón cheleꞌ moz huenqueꞌ ngue li zinꞌ coꞌ ndxàalqueꞌ li moz coꞌseꞌ zin patrón liz patrón. 47 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Leꞌ patrón ñibeꞌ loo moz par gàc moz thìb mandador par tyoo naa moz loo zinꞌ no quenap moz ryethe conꞌ coꞌ ndxàp patrón liz patrón. 48 Per cheleꞌ moza nac thìb moz yeꞌrsinꞌ no gab moz leꞌn lezoꞌ moz: Aaꞌa. Patrón daa lyenꞌ. Neꞌyeꞌthgàade patrón daa. 49 Leꞌ sya, por neꞌyeꞌthgàade patrón moz, tlo moza, tetìi moza xtàa moz. No que tee no moz mènguy. Que tee yuhua moz. Que tee yu moz con mènguya. 50 Leꞌ sya, láth tataa ngue tee moz, chàa, mzin patrón moz thìb huiz coꞌ indlide moz xtùuz leꞌ patrón zin no zin patrón thìb hor coꞌ indlide moz xtùuz zin patrón no coꞌ inonte moz. 51 ¿Xá nee guꞌ? ¿Cón li patrón con moza, sya? Tetìi patrón moza axta plóthe no coꞌ patrón moza loo rsinꞌ patrón, ¿léꞌ? Por cona, thìb lìte telꞌ patrón moz par bii moz yeꞌrbìil coꞌteꞌ ndxetoo bèel no ndxetoo quìi par yòo no moz mèn coꞌ ntembìi ro no coꞌ ntembìi xtiꞌs tya. Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn siꞌ myenꞌgot yènꞌ no thìb mbyòo coꞌ selyaꞌ. Cón cheꞌn xá mod altant ndxàal cue mèn loo mod coꞌ ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, mèna nac xal siꞌ myenꞌgot yènꞌ coꞌ nde tan cuent loo guꞌ ndxèꞌ. Ngòc thìb conꞌ loo rye siꞌ myenꞌgota. Ngroꞌ myenꞌ. No

25

mbeꞌ myenꞌ candil aceit myenꞌ par ngua myenꞌ liz thìb mbyòo par lyath no myenꞌ mbyòo coꞌ mselyaꞌ liz mbyòo. 2 Gaꞌy myenꞌgota ngòc lijer. Leꞌ taagaꞌy myenꞌgota na, ale msyen. 3 Coꞌseꞌ ngroꞌ myenꞌgot coꞌ msyena, neꞌnghueꞌde myenꞌgot aceit par sè myenꞌgota candil myenꞌgota coꞌseꞌ nquin myenꞌa aceit. 4 Leꞌ taagaꞌy myenꞌgot coꞌ ngòc lijera na, mteꞌqueꞌ lezoꞌ myenꞌ mbeꞌ myenꞌ bote cheꞌn aceit par tolo sè myenꞌ candil myenꞌ coꞌseꞌ gáal hor naquin myenꞌ candil myenꞌ. 5 Nde nxonꞌ, mbyòo coꞌ mselyaꞌa mblyenꞌ. Neꞌnzinꞌgàade mbyòo liz mbyòo yálꞌa. Leꞌ myenꞌgota na, láth nzi bed myenꞌ yálꞌa par zin mbyòo coꞌ mselyaꞌa, ale mxen mcalꞌ myenꞌ. Taate mbláꞌ myenꞌ candil myenꞌ con xnìi. Neꞌntuꞌde myenꞌ candil myenꞌ. 6 Per casqueꞌ coꞌseꞌ nde yálꞌ gulal yálꞌ cabii ngrozèe thìb mèn coꞌ mbez: Ndyeꞌthleꞌ mbyòo coꞌ mselyaꞌa, ey. Groꞌ guꞌ par ya càa ned guꞌ mbyòo. 7 Sya, ngo che ryete myenꞌgota. No mbli nab myenꞌ candil myenꞌ. 8 Per gaꞌy myenꞌgot coꞌ ngòc myenꞌgot nasana ndxab loo taagaꞌy myenꞌgot coꞌ ngòc más lijera: Cara, techè guꞌ chuꞌth aceit guꞌ loo nuꞌ par co nuꞌ aceit candil nuꞌ. Tac candil nuꞌ ngue yuꞌleꞌ xnìi. 9 Leꞌ sya, gaꞌy myenꞌgot coꞌ ngòc lijera mcàb loo taagaꞌya myenꞌgot coꞌ ngòc myenꞌgot nasana. Ndxab myenꞌgota: Neꞌtechède nuꞌ aceit nuꞌ loo guꞌ, cara, tac yiloa neꞌgàalta par nuꞌ no neꞌgàalta par guꞌ, ne. Más huen huàa guꞌ coꞌteꞌ nthoꞌ mèn aceit. Fxiꞌ guꞌ aceit coꞌ nquin guꞌ tya. 10 Per láth nda tiꞌ myenꞌgot coꞌ msyena aceit myenꞌ, mzin mbyòo coꞌ mselyaꞌa. Leꞌ taagaꞌy myenꞌgot co ngòc lijera na, altantlequeꞌ nziriꞌ myenꞌ tac mbli nabqueꞌ myenꞌ candil myenꞌ. Sangngòo no myenꞌ mbyòo leꞌn nyòo loo yalhua coꞌ ndxàc por mselyaꞌ mbyòo. Sya, mbli mbyòo mandad mbyauꞌ ro ryoꞌ. 11 Ngoloa, mzin taagaꞌy myenꞌgot coꞌ ngòc myenꞌgot nasana. Ndxab myenꞌ loo mbyòo coꞌ

SAN MATEO 25 mselyaꞌa: Tad, fxalꞌ Uꞌ puert par yòo nuꞌ. 12 Mbyòo mcàb loo myenꞌa. Ndxab mbyòo: Lìcpeꞌ baꞌi, daa indlibede guꞌ. 13 Ngoloa, sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Nalas gure guꞌ, ey. Leque guꞌ ñee xal nziriꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Gòc guꞌ xal mèn coꞌ nzi naa tac guꞌ inonte. Neꞌ neꞌ indaꞌ guꞌ cuent chó huiz galen no coyor galen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Jesús ntetac diꞌs cón cheꞌn thìb loo tmi coꞌ lèe talent loo mèn. 14 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Cón cheꞌn mèn coꞌ ndyubdiꞌs ndac no cón cheꞌn mèn coꞌ indyubdiꞌs ndacte coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, mèna nac xal moz con thìb mbiꞌ coꞌ nac patrón. Pues coꞌseꞌ nda roꞌ mbiꞌ liz mbiꞌ no làaz mbiꞌ par ya mbiꞌ tedib nación coꞌ nziriꞌ tith, coꞌseꞌ yamerleꞌ ryoꞌ mbiꞌ, ngurez mbiꞌ moz mbiꞌ par càayaꞌ moz mbiꞌ tmi par li moz zinꞌ con tmi coꞌ tanꞌ no mbiꞌ moz. 15 Loo thìb moz mbiꞌ mdaꞌ mbiꞌ casqueꞌ gaꞌy mil pes. Leꞌ loo tedib moz mbiꞌ na, mdaꞌ mbiꞌ casqueꞌ chop mil pes. Leꞌ loo tedib moz na, mdaꞌ mbiꞌ casqueꞌ thìb mil pes. Ngolo mtanꞌ no mbiꞌ moz tmi, xalqueꞌ ndaꞌ mbiꞌ cuent no ñee mbiꞌ xal ndli moz zinꞌ no xal nzo moz, mxen mbiꞌ ned. Nda mbiꞌ tedib nación. 16 Leꞌ sya, moz coꞌ mbyanꞌ no gaꞌy mil pes, mtlo moz, mbli moz zinꞌ con gaꞌy mil pesa. Ale mbli moza gan taagaꞌy mil pes. 17 Lomisqueꞌ ne, loo tedib moz coꞌ mtanꞌ no mbiꞌ taachop mil pes, moza, ne, mbli gan taachop mil pes loo chop mil pes coꞌ mtanꞌ no mbiꞌ moz. 18 Per loo moz coꞌ mtanꞌ no mbiꞌ thìb mil pesa, moza quej quej mblosuaꞌ thìb mil pes cheꞌn mbiꞌ leꞌn thìb yeꞌr coꞌ mdenꞌ moz loo yòo. 19 Pues ngolo nguriꞌth huax tiemp. Yende mbiꞌ coꞌ nac patrón moza. Per mzin thìb huiz mzin mbiꞌ loo moz tedib

70 vez. Sya, mbli mbiꞌ cuent con moz mbiꞌ par ñee mbiꞌ ñeeneꞌ plá pes mbli thìb thìb moz gan loo tmi coꞌ mtanꞌ no mbiꞌ moz. 20 Mzin ner moz coꞌ mbyanꞌ no gaꞌy mil pes loo mbiꞌ. Ndxab moz loo mbiꞌ: Tad, aa Uꞌ gaꞌy mil pes coꞌ mtanꞌ no Uꞌ daa thìb cuaꞌa coꞌseꞌ mdee Uꞌa. No aa Uꞌ taagaꞌy mil pes coꞌ mblin gan con gaꞌy mil pes coꞌ mdaꞌ Uꞌ loon, ne. 21 Ndxab mbiꞌ loo moz: Huen zyax. Huenqueꞌ mblil, ey. Lùu nac thìb moz ndac. Anzeꞌf altant mdool loo zinꞌ coꞌ mblil. Pues ya que altantlequeꞌ mdool loo zinꞌ coꞌ mblil con ndxepte tmi coꞌ mtanꞌen lool, tan lugar ñibeꞌl loo huax conꞌ. Que de par yòo nol daa no tyac lezoꞌl con daa. 22 Ngoloa, mzin moz coꞌ mtanꞌ no mbiꞌ taachop mil pes loo mbiꞌ. Ndxab moza loo mbiꞌ: Tad, aa Uꞌ chop mil pes Uꞌ ndxèꞌ. No aa Uꞌ taachop mil pes coꞌ mblin gan loo chop mil pes coꞌ mtanꞌ no Uꞌ daa. 23 Mbiꞌ ndxab loo moz: Huen zyax. Huenqueꞌ mblil, ey. Lùu nac thìb moz ndac. No anzeꞌf altant mdool loo zinꞌ coꞌ mblil. Pues ya que altantlequeꞌ mdool loo zinꞌ coꞌ mblil con ndxepte tmi coꞌ mtanꞌen lool, tan lugar ñibeꞌl loo huax conꞌ. Que de par yòo nol daa no tyac lezoꞌl con daa. 24 Per coꞌseꞌ mzin moz coꞌ mtanꞌ no mbiꞌ thìb mil pes, moza ndxab loo mbiꞌ: Tad, daa nanee leꞌ Uꞌ nac thìb patrón nalaꞌs no nac Uꞌ thìb patrón nayiꞌ. No nthop Uꞌ cosech coꞌteꞌ ingode Uꞌ bin. No ndláp Uꞌ coꞌteꞌ tarte co Uꞌ nec thìb quèe bin. 25 Por cona, mzyeb daa ñèen Uꞌ. Ale ngua teyòoen tmi Uꞌ. Aa Uꞌ tmi Uꞌ ndxèꞌ. 26 Mbiꞌ mcàb loo moza. Ndxab mbiꞌ: Aa, moz yeꞌrsinꞌ, moz zaꞌf. Cheleꞌ lùu ndaꞌ cuent no naneel leꞌ daa nthop cosech coꞌteꞌ ingoden bin no ndlápen coꞌteꞌ tarte gon nec thìb quèe bin, 27 cheleꞌ lùu nanee tataa nac daa, más quee lezoꞌl nga laꞌl tmi daa loo banc. Leꞌ sya, coꞌseꞌ beren galen, nga loꞌen tmi daa loo banc nazalꞌ xinꞌ tmi daa coꞌ mbli tmi daa gan. 28 Sya, ndxab

71 mbiꞌ loo taamas moz coꞌ nzi tya: Fteche guꞌ thìb mil pes coꞌ ngue no moz baꞌ. Ftaꞌ guꞌi càa moz coꞌ ngue no siꞌ mil pes. 29 Mèn coꞌ ngue no ndxep tmi no huen ndli mèna zinꞌ con tmii par tataa mod li mèna gan más tmi, mèna que no más tmi. Per mèn coꞌ ngue no ndxepte tmi no ihuente ndli mèna zinꞌ con tmia, mèna tuhuan tmi coꞌ mque no mèna. No yiloa yanꞌ mèna nagueꞌs nii mèna no nagueꞌs yaꞌ mèna. Cona nee diꞌs, mèn co huen huen nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo mèn xalqueꞌ mbli Diox par ndxác mèna, mèna nzi tee ndacqueꞌ loo cón cheꞌn Diox. Per mèn coꞌ inxoꞌf zinꞌ ndacte loo cón cheꞌn Diox, xal ndlyath no Diox mèn par li mèna zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo mèna, Diox li par neꞌgácte mèna xoꞌf zinꞌ ndac mèna cón cheꞌn Diox thidtene. No yiloa tetìi Diox mèna axta plóthe. 30 Leꞌ mbiꞌ coꞌ nac patrona na, tolo ndxab loo moz: Fxen guꞌ moz coꞌ yende chó juis baꞌ. Beꞌ guꞌ moz zaꞌf baꞌ. Càa moz baꞌ. Bloꞌ guꞌ par fuer. Huàa tyee guꞌ moz baꞌ thìb lad loon coꞌteꞌ nacuau thidtene coꞌteꞌ gón moz no coꞌteꞌ hua le moz thidtene tac axta arid nè tenꞌ moz gàc yaltìi loo moz tya. Tolo ndxab Jesús: Tataaqueꞌ gàca loo guꞌ, ne, coꞌseꞌ galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. Jesús tub rez cón cheꞌn mèn ryethe nación coꞌseꞌ gàc huiza. 31 Sya, ndxab Jesús: ―Coꞌseꞌ galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, par gal ñibeꞌen loo mèn, galen làth thìb baan angl. Yiloa tuꞌben par ñibeꞌen loo ryethe conꞌ par xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs daa no gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loon thidtene. 32 Huiza hidte queltàan mèn coꞌ nac mèn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ loon par coꞌ xàꞌen thìb

SAN MATEO 25 ned mèn loo tedib ned mèn xal ndli pastor coꞌseꞌ ngoꞌ xàꞌ pastor mbacxilꞌ làth chiv. 33 Huiza cuequen mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ loon cuaten coꞌ nac ladlì. Leꞌ mèn coꞌ nac xal chiv loon na, cuequen mèna cuaten coꞌ nac lad rebes. 34 Sya gaben, daa coꞌ nac rey tiempa, loo mèn coꞌ nziriꞌ cuaten coꞌ nac ladlì: Que de guꞌ loon, ey, guꞌ coꞌ mbloleꞌ Diox xuden cuent nac guꞌ mèn ndac no cón cheꞌn guꞌ Diox gunii diꞌs ndac. Guꞌ tlo ñibeꞌ no Diox loo cón cheꞌn Diox coꞌ mbli nab Diox par ñibeꞌ no guꞌ Diox. Ndooreꞌ cobeꞌ Diox no toxcuaꞌ Diox loo izlyoꞌ, Diox mnibeꞌ lezoꞌ no mdoo lezoꞌ Diox ñibeꞌ no guꞌ Diox loo ryethe conꞌ yiloa. 35 Tataa mnibeꞌ Diox loo lezoꞌ Diox li Diox tac coꞌseꞌ mque tee lanꞌen, mdaꞌ guꞌ thìb leꞌ rol luan nduhuan. Coꞌseꞌ mque tee yec lezon, mdaꞌ guꞌ chuꞌth nít gun. Coꞌseꞌ mque teeꞌen xal mèn tith làaz guꞌ no loo guꞌ, guꞌ mdaꞌ liz guꞌ nguleden. 36 Coꞌseꞌ mque teeꞌen ngox mdyal xaben, guꞌ mdaꞌ xaben par mdoquen. Coꞌseꞌ mxac lenen, guꞌ mbiꞌth too naa daa coꞌteꞌ naxen. Coꞌseꞌ mqueꞌen leziꞌf, mbiꞌth toodiꞌs no guꞌ daa ro leziꞌf. 37 Huiza ñee mèn coꞌ daa mdyal no coꞌ daa mdaꞌ lugar par ngòo mèn loo cón chenen: Tad, ¿pól gunèe nuꞌ Uꞌ leꞌ Uꞌ mque tee lanꞌ no mdaꞌ nuꞌ thìb leꞌ rol yèth par nduhua Uꞌ, àꞌ? No ¿pól gunèe nuꞌ Uꞌ leꞌ Uꞌ mque tee yec lezoꞌ no mdaꞌ nuꞌ chuꞌth nít nguꞌ Uꞌ, àꞌ? 38 ¿Pól gunèe nuꞌ Uꞌ, mque tee Uꞌ xal mèn tith no mdaꞌ nuꞌ liz nuꞌ nguled Uꞌ, àꞌ? ¿Pól gunèe nuꞌ mque tee Uꞌ ngox mdyal tab Uꞌ no mdaꞌ nuꞌ xab Uꞌ, ne, àꞌ? 39 No ¿pól gunèe nuꞌ Uꞌ mxac len Uꞌ no pól gunèe nuꞌ Uꞌ mque Uꞌ leziꞌf no ngua toodiꞌs no nuꞌ Uꞌ ro leziꞌf, àꞌ? 40 Leꞌ sya, daa coꞌ nac rey tiempa, daa càb loo mèna: Licpe baꞌi, guꞌ neꞌnglide rye conꞌa loon. Per cheleꞌ guꞌ mbli rye conꞌa loo chol mèn coꞌ ndxàc hues xtàan por ndxelaꞌs mèna loon, daa ngo cuent loopeꞌen mbli guꞌ rye conꞌa.

SAN MATEO 25​, ​26 41 Sya, daa coꞌ nac rey tiempa, daa càb loo mèn coꞌ cue cuaten lad rebes: Biiche guꞌ loon, guꞌ coꞌ nac mèndèe too ze too yálꞌ. Guꞌ lyàa loo quìi coꞌteꞌ neꞌyuꞌde bèel no quìi coꞌteꞌ ngòc nab par lyàa Mebizya no meexùꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Mebizya. 42 Tac coꞌseꞌ mblyanꞌ daa, neꞌndaꞌde guꞌ thìb leꞌ rol yèth nghuan. Coꞌseꞌ mque tee yec lezon, neꞌndaꞌde guꞌ neꞌ chuꞌth nít ngun. 43 Ngòc daa xal mèn tith loo guꞌ. No neꞌndaꞌde guꞌ liz guꞌ par mbeden. Ngòc falt xaben loon. Guꞌ neꞌnglatte lezoꞌ ngnèe guꞌ daa. Neꞌndaꞌde guꞌ thìb ned xab guꞌ par ngoquen. Mxac lenen. Neꞌnguiꞌth too naade guꞌ daa. Mqueꞌen leziꞌf. Neꞌnguiꞌthte guꞌ par ngtoodiꞌs no guꞌ daa ro leziꞌf. 44 Leꞌ sya, mèna ñee loon, daa coꞌ nac rey tiempa: Tad, ¿pól gunèe nuꞌ leꞌ Uꞌ mque tee lanꞌ, no mque tee yec lezoꞌ Uꞌ, no ngòc Uꞌ xal mèn tith, no mque tee Uꞌ yende xab Uꞌ, no mxac len Uꞌ, no mqueꞌ Uꞌ leziꞌf no neꞌnglyath node nuꞌ Uꞌ, àꞌ? 45 Leꞌ sya, daa coꞌ nac rey tiempa, daa càb loo mèna. Gaben: Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ neꞌnglide chol conꞌ coꞌ nac coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ loo mèn prob coꞌ ndxàc hues daa no coꞌ ndxàc xtàa daa, daa ngo cuent neꞌnglide guꞌ conꞌa loon. 46 Mèn yeꞌrsinꞌa yòo coꞌteꞌ tyactìi mèna thidtene. Leꞌ mèn coꞌ daa mdyal no coꞌ daa mdaꞌ lugar yòo mèna loo cón chenen na, mèna yòo ban no daa thidtene.

Mèn ngue toxcuaꞌ no ngue go beꞌ mèn no ngue li mèn xtùuz xá mod tyenxùꞌ mèn Jesús. (Mr. 14.1–2; Lc. 22.1–2; Jn. 11.45–53)

26

Coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs Jesús rye diꞌsa loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús, Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: 2 ―Guꞌ neequeꞌ no nonqueꞌ guꞌ taachopte huiz no maste ndxàc falt gàc lni pasc. Leꞌn huiz lnia tyenxùꞌ mèn

72 daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xal ndxáal chol mèn, par queꞌ mèna daa loo thìb cruz. 3 Leꞌ sya, mèn coꞌ nac jef coꞌ más mnibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèn coꞌ na maistr coꞌ ndluꞌ ón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no mèngool coꞌ ñibeꞌ, no mèn coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, loo mèn nación Israel, rye mèna thidte mqueltàa loo lueꞌ cheꞌn palas coꞌ nac liz Caifás coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ tiempa. 4 Liz mbiꞌ coꞌ lèe Caifasa, tya mdoodiꞌs rye mèna no mblo xnee mèna xá mod yigaaxùꞌ Jesús loo mèna con purte yalgutyèꞌ par guth mèna Jesús. 5 Per mbez mèna loo xtàa mèna: ―Más huen neꞌguthte naꞌ mbiꞌ leꞌn huiz lni par neꞌtezebte naꞌ mèn coꞌ yiꞌth lni par neꞌtyub bènte lezoꞌ mèna no yiloa yecloo mèna loo naꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ mblath aceit coꞌ anzeꞌf nix ndlyaꞌ yéc Jesús. 6 Láth

(Mr. 14.3–9; Jn. 12.1–8)

ndyoodiꞌs mèna, Jesús ngo yèez Betañ liz thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mon coꞌ mxac thìb yíiz coꞌ nac yíiz ndxaꞌs coꞌ nteyaꞌs no coꞌ nteyèe yid lad mèn. 7 Tya mbii gax thìb xaꞌgot loo Jesús. Xaꞌgota nde no thìb frasc coꞌ natoxcuaꞌ con thìb loo quèe huen coꞌ lèe alabastr. Leꞌn frasca nzo thìb loo aceit coꞌ anzeꞌf naziꞌ ndlyaꞌ. No anzeꞌf náp ntac aceita. Láth coꞌseꞌ ndub Jesús loo mes, xaꞌgota mbii gax loo Jesús. Mblath xaꞌgota aceit coꞌ nzo leꞌn frasca yéc Jesús. 8 Per coꞌseꞌ ñèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ngue li xaꞌgota conꞌa loo Jesús, ale ngocloo myenꞌ. No mtlo myenꞌ. Mbez myenꞌ loo xtàa myenꞌ: ―¿Chonon ale ngue tezaꞌxùꞌ xaꞌgota aceit baꞌ, yoo? 9 Nzoqueꞌ mod nthoꞌ xaꞌgota aceit baꞌ par ryoꞌ tmi loo aceit. Leꞌ sya, que no xaꞌgot huax tmi par taꞌ xaꞌ tmi loo mèn prob coꞌ naquin tmi.

SAN MATEO 26

73 10 Jesús mbìn diꞌs coꞌ mdoodiꞌs myenꞌa. Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Chonon ngue li xol guꞌ xaꞌgot ndxèꞌ no ngue tethon guꞌ xaꞌ, àꞌ? Conꞌ coꞌ ngue li xaꞌgot ndxèꞌ loon nac thìb conꞌ ndac. 11 Por part cón cheꞌn guꞌ, guꞌ thidtenequeꞌ yo ban no mèn coꞌ ndxàc hues guꞌ no mèn coꞌ ndxàc xtàa guꞌ coꞌ nac mèn prob. Per part cón chenen, guꞌ ya neꞌtolode yo no daa nen tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 12 Tac conꞌ coꞌ ngue li xaꞌgot ndxèꞌ loon, xaꞌ mblath aceit coꞌ anzeꞌf naziꞌ ndlyaꞌ baꞌ laden. Xaꞌ mblath aceit laden par neꞌyitoode xlaꞌ laden coꞌseꞌ ya caꞌs mèn daa. 13 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ, ey: Pál coꞌteꞌ co mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac no teꞌth mèn cón cheꞌn diꞌs ndac par non mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes loo mèn coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ, gòn mèn conꞌ coꞌ mbli xaꞌgot ndxèꞌ loon par teꞌ lezoꞌ mèn no taꞌ mèn cuent cón cheꞌn conꞌ mbli xaꞌgot ndxèꞌ loon.

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jud mcuaꞌn mód par mdaꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn Jesús. (Mr. 14.10–11; Lc. 22.3–6)

14 Látha,

xexte ngroꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ndxàc xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ngroꞌ lèe Jud Iscariot. Ngua toodiꞌs no Jud mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ tiempa. 15 Ndxab Jud loo mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn rye nguleyꞌ: ―¿Plál quix guꞌ càan cheleꞌ daa luꞌ Jesús loo guꞌ no cuanen mod taxùꞌen Jesús loo guꞌ, àꞌ? Sya, mèna mdix gal psiꞌ pes plat loo Jud par li Jud conꞌ yeꞌrsinꞌa. 16 Desde hora, mcuaꞌn Jud mod ñeeneꞌ xá mod li Jud par taꞌi thìb lugar loo Jud par taꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús nduhua rsè no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. (Mr. 14.12–25; Lc. 22.7–23; Jn. 13.21–30; 1 Co. 11.23–26)

17 Coꞌseꞌ ngòc ner huiz coꞌ nac huiz lni, coꞌ nee diꞌs, huiz vispr coꞌ ngòc

huiz coꞌ ndxuhua mèn nación Israel pan coꞌ ingode mèn dii levadur, huiza mnibdiꞌs myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Tad, ¿pá ndlyaꞌs Uꞌ ya li nab nuꞌ no ya toxcuaꞌ nuꞌ conꞌ hua rsè naꞌ coꞌ nac xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ ndxuhua mèn coꞌseꞌ ndxáal lni pasc, àꞌ? 18 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Huàa guꞌ leꞌn ciuda Jerusalén baꞌ. No yòo guꞌ liz thìb mbiꞌ. Gab guꞌ loo mbiꞌa: Maistr gunee loo nuꞌ par gab nuꞌ lool no taꞌ nuꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ lool. Maistr gunee: Nde zinꞌ gaxleꞌ hor coꞌseꞌ tyactìin. No nalleꞌ ndlyazen taꞌl lizl par gàc nab xít mèn no luaꞌ mèn par hua rsèꞌen coꞌ nac cón cheꞌn lni pasc con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth daa. 19 Sya, ngua li myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús xalque mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ li myenꞌ. Sya, mtoxcuaꞌ myenꞌ rsè coꞌ hua rsè no myenꞌ Jesús coꞌ nac cón cheꞌn lni pasc. 20 Coꞌseꞌ ngulàa yálꞌ izlyoꞌ huiza, Jesús mdub no ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo mes. 21 Láth nzi yuhua rsè no Jesús myenꞌ, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Thìb guꞌ coꞌ nzo làth naꞌ ndxèꞌ cuaꞌn mod xexte taꞌxùꞌ guꞌ daa loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs chenen. 22 Sya, ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús anzeꞌf ngure xi lezoꞌ. Mtlo myenꞌ, mnibdiꞌs thìb thìb myenꞌ loo Jesús. Mbez myenꞌ: ―Tad, ¿chéꞌ neꞌstolqueꞌ daai, càꞌ? ¿Chéꞌ neꞌstolqueꞌ daai, càꞌ? 23 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Thìb guꞌ coꞌ ngue yuhua no daa thidte yenꞌ, guꞌa taꞌxùꞌ daa loo mèna. 24 Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, loon gàcqueꞌ ryethe conꞌ ryes xalqueꞌ mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Per ay, prob mbiꞌ izlyoꞌ. Mandit mbiꞌ too ze too yálꞌ, mbiꞌ coꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs chenen. Más huen ngàca loo

SAN MATEO 26 mbiꞌ thidtene neꞌngáalte mbiꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ leque taꞌxùꞌ mbiꞌ daa loo mèna. 25 Sya, Jud coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèna ndxab loo Jesús: ―Maistr, neꞌstolqueꞌ ngue lil cuent daa taxùꞌ lùu loo mèn, càꞌ? Jesús mcàb loo Jud. Ndxab Jesús: ―Aa. Lùui, pues. 26 Láth nzi yuhua myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús con Jesús, Jesús mxen pan. Ndxab Jesús loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox. Ngoloa, mbli rol Jesús pan. Mdaꞌ Jesús pan loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Dhua guꞌ pan ndxèꞌ, ndee. Pan ndxèꞌ nac cón cheꞌn bélꞌyòo laden coꞌ gath por cón cheꞌn rye mèn. 27 Ngoloa, mxen Jesús thìb vas vin. Ndxab Jesús: ―Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. Ngoloa, mteriꞌth Jesús vas vin loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―Gu ryete guꞌ thìb ro thìb ro vin coꞌ nzo leꞌn vas ndxèꞌ. 28 Tac vin ndxèꞌ nac cón cheꞌn ren laden coꞌ xyo loo izlyoꞌ par li nèen tedib conveñ coꞌ gàc thìb conveñ cub yiloa. Xyo ren laden loo izlyoꞌ por cón cheꞌn huax mèn par tataa mod, mèn coꞌ yilaꞌs cón chenen, mèna tyonꞌ xquin no tyonꞌ xtol mèna. 29 Per daa ngue nii loo guꞌ: Desde nalleꞌ, ya neꞌbereden gun nít uv coꞌ ndaꞌ lus uv loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Na bere gu nít uv coꞌ ndaꞌ lus uv con guꞌ coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ xuden Diox loo mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón chenen. Jesús ngue taꞌ cuent loo Pedr leꞌ Pedr cà diꞌs Jesús. (Mr. 14.26–31; Lc. 22.31–34; Jn. 13.36–38) 30 Leꞌ

sya, ngolo mbilꞌro myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb himn con Jesús, nda no Jesús myenꞌ loo thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv. 31 Tya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Ryete guꞌ anzeꞌf xi lezoꞌ yálꞌ ndxèꞌ, no tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ no ya yeꞌth lezoꞌ

74 guꞌ por cón chenen yálꞌ ndxèꞌ. Gàca loo guꞌ tataa tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ ndxab: Daa guth pastor. Leꞌ partid mbacxilꞌ coꞌ ngue tee no pastor na, ryeꞌs pál. 32 Per coꞌseꞌ yilo ryo xban daa, daa ga ner loo guꞌ leꞌn thìb yèez coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile par zyálꞌ naꞌ tya. 33 Sya, mcàb Pedr loo Jesús. Ndxab Pedr: ―Mastaleꞌ ryete myenꞌ xi lezoꞌ no tyoo xàꞌ lezoꞌ myenꞌ nal yálꞌ por cón cheꞌn conꞌ ryes coꞌ gàc loo Uꞌ, na neꞌxide lezoꞌ no neꞌ neꞌ tyoo xàꞌ lezon coꞌseꞌ gàc cón gàc loo Uꞌ, Tad. 34 Per Jesús ndxab loo Pedr: ―Pedr, lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii lool: Ndooreꞌ léꞌ nguiidtee yálꞌ nal yálꞌ, lùu cà diꞌs daa son vez loo mèn. 35 Pedr mcàb. Ndxab Pedr loo Jesús: ―Mastaleꞌ no daa gath con Uꞌ, per par cà dizen Uꞌ, daa neꞌcà diꞌste Uꞌ loo mèn. No ale ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, leque diꞌsa ndxab myenꞌ loo Jesús. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús ngurez Diox coꞌteꞌ nac thìb huert coꞌ lèe Getsemaní. (Mr. 14.32–42; Lc. 22.39–46)

36 Ngoloa,

ngua no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb lugar coꞌ lèe Getsemaní. Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Trèꞌ gaate ftub guꞌ láth nda bezen Diox tuaꞌ. 37 Ante mbeꞌ Jesús Pedr no ryop hues myenꞌ coꞌ nac xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Zebede ndxepte más delant coꞌteꞌ ngurez Jesús Diox. Tya, mtlo Jesús, mxi lezoꞌ Jesús. No naxut naxut mtlo gunaa loo Jesús. 38 Sya, ndxab Jesús loo Pedr no loo ryop hues myenꞌ xganꞌ Zebede: ―Nase nxyonꞌ lezon. No ndenꞌen leꞌ daa gath por neꞌxecte daa nal yálꞌ, ndyaquen, ey. Trèꞌ gaate byanꞌ guꞌ no gure naa guꞌ con daa. Neꞌgàtte guꞌ. 39 Ngoloa, ngua Jesús taachuꞌthte más delant loo myenꞌ. Tya, mdub xib Jesús.

SAN MATEO 26

75 No mcotloo Jesús loo yòo. Ngurez Jesús Diox. Ndxab Jesús: ―Diox, Uꞌ coꞌ nac xuden, cheleꞌi nzo mod, bli Uꞌ neꞌgàcte arid nè yaltìi coꞌ gàc xal thìb preb loon leꞌn huiz ndxèꞌ. Indlyasten gàca loon xal neete lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, ante gàca loon xal neepeꞌ lezoꞌ Uꞌ. 40 Coꞌseꞌ mbyeꞌth tee huiꞌ Jesús máa Pedr con ryop hues myenꞌ coꞌ nac xganꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Zebede coꞌteꞌ mtanꞌ Jesús Pedr con myenꞌ, ale leꞌleꞌ nzi yàt myenꞌ. Sya, ndxab Jesús loo Pedr: ―Pedr, ¿chéꞌ neꞌnglide guꞌ gan mbe naa guꞌ con daa nec thìb hor, càꞌ? 41 Gure naa guꞌ, yey. No gurez guꞌ Diox par neꞌtaꞌde Diox lugar loo guꞌ neꞌaselide guꞌ cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ. Lìcpeꞌ baꞌi, xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ anzeꞌf ndlyaꞌs leꞌ guꞌ cuez Diox. Per bélꞌyòo lad guꞌ baꞌ ndli ndenꞌ guꞌ ngo zan guꞌ. No ngulàa fuerz guꞌ. Por conꞌa, ale mbuuꞌs guꞌ nzi guꞌ. 42 Mbryop vez mbere Jesús. Nda Jesús leque tya. Ngurez Jesús Diox taandxèꞌ: ―Diox, Uꞌ coꞌ nac xuden, cheleꞌ yaltìi coꞌ gàc loon yende mod riid tuaꞌte, gàca loon xal neepeꞌ lezoꞌ Uꞌ. 43 Mbere Jesús. Ndyeꞌth Jesús tedib vez coꞌteꞌ mtanꞌ Jesús Pedr con taachop myenꞌa. Lomisqueꞌ, ñèe Jesús nzi yàt myenꞌ tac ngudloo myenꞌ ya neꞌxecte tant thìb mcalꞌ nzo loo myenꞌ. 44 Taate mbláꞌ Jesús myenꞌ. Mbyon vez mbere Jesús, nda Jesús par ngurez Jesús Diox tedib vez. Leque diꞌs coꞌ ndxab Jesús ndooreꞌ ndxab Jesús tedib vez loo Diox. 45 Ngoloa, mbere Jesús, ndyeꞌth Jesús tedib vez loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nase bli guꞌ descans no bdàt guꞌ. Ya mzinleꞌ hor coꞌ taꞌxùꞌ thìb mbiꞌ daa loo mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no xtol, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 46 Jer goo too guꞌ. Yaꞌ guꞌ ndyàa naꞌ. Mbiꞌ coꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèna, mbiꞌ nzoleꞌ ned, nde mbiꞌ.

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn yeꞌrsinꞌ mxenxùꞌ Jesús xal thìb pres.

(Mr. 14.43–50; Lc. 22.47–53; Jn. 18.2–11) 47 Tatabeꞌ

ngue toodiꞌs Jesús coꞌseꞌ gunèe Jesús leꞌ Jud coꞌ ndxòo cuent nac siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ngro ziꞌfleꞌ nde con huax mèn. Ale nzo spad no nzo yaa yaꞌ mèn. Nde mèn con Jud. Rye mèna nde por mnibeꞌ mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ no por mnibeꞌ rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. 48 Leꞌ Jud coꞌ mbluꞌxùꞌ Jesús no coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèna na, Jud mbli thìb conꞌ con mèna ndooreꞌ. Ndxab Jud loo mèna: ―Mbiꞌ coꞌ seron cuat, mbiꞌa nac Jesús. Luega tyen guꞌ mbiꞌ no bli guꞌ segur mbiꞌ coꞌ huen huen. 49 Sya, mbii gax Jud loo Jesús. Mdeꞌs Jud yen Jesús. No msero Jud cuat Jesús. Ndxab Jud: ―San, Maistr. 50 Jesús mcàb loo Jud. Ndxab Jesús: ―Amiu, ¿chó zinꞌ ndel, àꞌ? Sya, mbii gax mèna loo Jesús. Mxen mèna Jesús. Mbeꞌ mèna Jesús xal ndxeꞌ mèn thìb pres. 51 Láth ndxàc conꞌa, thìb mbiꞌ coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth Jesús ngua yaꞌ rlanꞌ. Mdoꞌf mbiꞌ spad leꞌn cubiert. Chàa, mblàa mbiꞌ thìb yaꞌ spad nza thìb moz coꞌ nac moz cheꞌn nguleyꞌ. Ale mchoꞌ mbiꞌ nza moz. 52 Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Blosuaꞌ spadl leꞌn cubiert. Tac ryete mèn coꞌ ndxuth xtàa con spad, leque loo spad ya mèn looi, ne. 53 ¿Chéꞌ inontel no chéꞌ tarte taꞌl cuent leꞌ daa nzoqueꞌ mod bez Diox coꞌ nac xuden no nzoqueꞌ mod ñaꞌben loo Diox coꞌ nac xuden telꞌ Diox masreꞌ thap gal mil solndad coꞌ nac angl par tíꞌ no làa angla daa laꞌs yaꞌ mèn ndxèꞌ, càꞌ? 54 Per cheleꞌ daa tataa li, ¿xá mod gàcqueꞌ no

SAN MATEO 26 xá mod tyaaqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez no coꞌ ndluꞌ taandxèꞌqueꞌ ndxàal gàca loon, sya? 55 Ngoloa,

ndxab Jesús loo mèna: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, coꞌseꞌ ngroꞌ guꞌ mxen guꞌ spad no mxen guꞌ yaa par tyen guꞌ daa xal thìb mbiꞌ coꞌ nac xal thìb huanꞌ, càꞌ? Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no ndlibeꞌqueꞌ guꞌ daa leꞌ daa mdubqueꞌ làth guꞌ leꞌn templ atate huiz par mbluꞌen guꞌ. No neꞌnglide guꞌ ryes nden guꞌ daa xal ndyen mèn thìb huanꞌ xal ngue ten guꞌ daa nalleꞌ, ¿léꞌ? 56 Per ndxàc ryete conꞌ ndxèꞌ loon nalleꞌ par gàcqueꞌ no tyaaqueꞌ xalqueꞌ mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs cón chenen. Látha, rye myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mxonꞌ. Mbláꞌ myenꞌ thidte Jesús. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús mdoo loo rye mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. (Mr. 14.53–65; Lc. 22.54–55, 63– 71; Jn. 18.12–14, 19–24)

57 Leꞌ

sya, mèn coꞌ mxenxùꞌ Jesús mbeꞌ Jesús loo Caifás coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ tiempa tac liz Caifás mqueltàa ryete mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. 58 Leꞌ Pedr na, tith tith mdoo mque xís Jesús axta mzin Pedr loo lueꞌ liz mbiꞌ coꞌ lèe Caifás coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ. Pedr ngòo. No ndub Pedr làth rye mèn coꞌ mqueltàa tya, mèn coꞌ nquenap conꞌ coꞌ nac cheꞌn templ no coꞌ nque zinꞌ leꞌn templ par ñee Pedr ñeeneꞌ xá mod tolo quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús no tolo li laꞌs mèna cón cheꞌn Jesús. 59 Nde nxonꞌ, mèn coꞌ nac jef cheꞌn rye nguleyꞌ, no rye mèngool, no rye

76 mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn templ, no mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, sate más mcuaꞌn mèna mod xá mod tolo quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús axtaqueꞌ li mèna gan gàp mèna razon guth mèna Jesús. 60 Per yende mod li mèna gan tolo ntec mèna Jesús mastaleꞌ huax mèna mqueltàa loo Jesús no mastaleꞌ antub yalgutyèꞌtúb ngòc diꞌs coꞌ ngue zib quìi mèna Jesús. Por lult, mbiꞌth chop mèn coꞌ mbiꞌth taꞌ cuent cón cheꞌn Jesús coꞌ nac diꞌs yalgutyèꞌtúb. 61 Mèna ndxab: ―Nuꞌ mbìn leꞌ mbiꞌ baꞌ gunii pezea, ndxab mbiꞌ leꞌ mbiꞌ cobii templ cheꞌn Diox. No bere mbiꞌ, xít teꞌf mbiꞌ templ leꞌn son huiz no maste. ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, li mbiꞌ conꞌa? 62 Sya, ngo too ndeꞌf mbiꞌ coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―¿Chéꞌ yende mod càbl loo ryop mbiꞌ baꞌ, càꞌ? ¿Xá mod chonon tatuaꞌ nac rye diꞌs coꞌ mbez ryop mbiꞌ cón cheꞌnl, àꞌ? ¡Fcàb! 63 Per Jesús yende chó diꞌs mcàb. Sya, ndxab mbiꞌ coꞌ nac jef loo rye nguleyꞌ loo Jesús: ―Por lèe Diox coꞌ naban, daa ngue teꞌth Diox lool: Nuꞌ ndlyaꞌs ñeel loo nu: ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, lùu nac Crist, xganꞌ Diox o chéꞌ inacte lùu Crist, càꞌ? 64 Jesús ndxab loo jef: ―Aa. Nacqueꞌ daa xganꞌpeꞌ Diox, pues, xalqueꞌ ngue bezl baꞌ. No thidte vez ngue niin loo ryete guꞌ leꞌ guꞌ huiꞌ loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, coꞌseꞌ tuben cuat Diox, Diox coꞌ ndxàppeꞌ ryethe conꞌ laꞌs yaꞌ Diox no laꞌs nii Diox. No huiꞌ guꞌ loon coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ roꞌen loo béꞌ par galen leꞌn xcuau loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. 65 Sya, jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ ngo too ndeꞌf. Mched jef xab jef. No ndxab jef:

SAN MATEO 26​, ​27

77 ―Mbiꞌ ndxèꞌ thidtenequeꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Diox con diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ. ¿Cón li taamas mèn coꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ loo naꞌ? Ya inquinte naꞌ taamas mèn, ¿léꞌ? Guꞌ nde teeleꞌ ndxòn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ coꞌ ñii yèe ñii tìi mbiꞌ cón cheꞌn Diox. 66 ¿Xá nee guꞌ? ¿Xá gàc mbiꞌ? ¿Cón li no naꞌ mbiꞌ? Mèna mcàb: ―Ndxàalqueꞌ gath mbiꞌ tac mbiꞌ ndxàp dol. 67 Sya, ale msuc mèna rloo Jesús. No mdaꞌ mèna golp Jesús. Leꞌ taandxep mèna mdis rloo Jesús. 68 No mbez mèna loo Jesús: ―Com leꞌ lùu mbez lùu nac Crist, ¿léꞌ?, bli divin ¿chó nuꞌ mdaꞌ cheꞌnl? Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Pedr mcà diꞌs Jesús loo mèn leꞌ Pedr indlibeꞌde Jesús. (Mr. 14.66–72; Lc. 22.56–62; Jn. 18.15–18, 25–27)

69 Láth ngue tetìi mèna Jesús no nzi li mèna xal ndlyaꞌs mèna con Jesús, Pedr ndub par fuer ro ned loo lueꞌ. Sya, mbii gax thìb mozgot loo Pedr. Mozgota ndxab loo Pedr: ―Pedr, lùu, ne, mque tee noqueꞌ Jesús coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn mèn galile, ¿léꞌ? 70 Pedr mcà diꞌs Jesús loo mozgota loo rye mèn coꞌ nziriꞌ tya. Ndxab Pedr loo mozgota: ―Aaꞌa. Neꞌneeden chó cuent ngue taꞌl. 71 Leꞌpeꞌ nda ro Pedr ro puert coꞌseꞌ gunèe tedib mozgot Pedr. Sya, ndxab mozgota loo mèn coꞌ nziriꞌ tya: ―Mbiꞌ baꞌ, ne, mque tee noqueꞌ Jesús coꞌ nac mèn yèez Nazaret. 72 Mbere Pedr, mcà diꞌs Pedr Jesús tedib vez. Ndxab Pedr: ―¡Tyoxca lìca, cara! Neꞌlibeden mbiꞌa. 73 Pente ndxàc mcà diꞌs Pedr cón cheꞌn Jesús, mbere mèn coꞌ nziriꞌ tya, ngua bii gax mèna loo Pedr. Ndxab mèna loo Pedr:

―Lìcpeꞌ baꞌi, cara, lùu, ne, nac thìb mbiꞌ coꞌ mque tee noqueꞌ Jesús tac ndxàc beꞌl axta por mod coꞌ ndyoodiꞌs lùu. 74 Sya, leque Pedr, nazab gunii yèe gunii tìi Pedr cón cheꞌn Jesús. No mdeꞌth Pedr Diox. Ndxab Pedr: ―¡Tyoxca lìca, cara! Neꞌlibeden mbiꞌa. Leque hor coꞌseꞌ ndxab Pedr diꞌsa, chàa, ngrozèe nguiidtee mbléꞌ nguiidtee yálꞌ. 75 Sya, chàa, mteꞌ lezoꞌ Pedr diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo Pedr coꞌseꞌ ndxab Jesús loo Pedr: Ndooreꞌ cozèe nguiidtee léꞌ nguiidtee yálꞌ, lùu cà diꞌs daa son vez. Sya, mbii Pedr tya. No neꞌtíꞌ neꞌ ñee lezoꞌ Pedr, mbínꞌ Pedr tant mxi lezoꞌ Pedr no mthyon Pedr por mcà diꞌs Pedr Jesús loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn mbeꞌ Jesús, natub dóꞌ Jesús, loo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Pilat. (Mr. 15.1; Lc. 23.1–2; Jn. 18.28–32)

27

Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, ryete mèn coꞌ nac jef loo rye nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no ryete mèngool coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, thidte gunii rye mèna no thidte mdoodiꞌs rye mèna par mblo xnee mèna leꞌ mèna guthqueꞌ Jesús. 2 Sya, mbeꞌ mèna Jesús, natub dóꞌ yaꞌ Jesús, loo tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Pons Pilat coꞌ nac gobernador leꞌn ciuda Jerusalén tiempa. Trèꞌ ndluꞌ leque Jud mbeth Jud. gunee Jud coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèna leꞌ mèna mquexùꞌ mqueꞌ fals Jesús par guth mèna Jesús, axta syareꞌ ngulàa yéc Jud no ngulàa lezoꞌ Jud. Ale ngua sere Jud gal psiꞌ pes plat coꞌ mdix mèn loo Jud loo mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ no loo mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. 4 Ndxab Jud loo mèna: 3 Coꞌseꞌ

SAN MATEO 27 ―Daa mcuan xquin daa no xtol daa loo Diox por mdaxùꞌlen thìb mbiꞌ loo guꞌ coꞌ yende chó xquin ndxàp no coꞌ yende chó xtol ndxàp par guth guꞌ mbiꞌ. Per mèna mcàb loo Jud. Ndxab mèna: ―Yende chó mport nzo lezoꞌ nuꞌ conꞌ mblil. Lùu nee cón lil. Conꞌa ya nacleꞌ cón cheꞌnl. 5 Sya, ndxeclequeꞌ tmia mblobii Jud rloo mèna leꞌn templ. Ngoloa, ndyàa Jud. Ngua lo Jud dóꞌ yen Jud. Ale leque Jud setilte mbeth Jud. 6 Sya, mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ mthop tmi coꞌ mblobii Juda. Ndxab mèna loo xtàa mèna: ―Yende mod co naꞌ tmi ndxèꞌ leꞌn caj coꞌteꞌ ndxòo tmi coꞌ ndyop gòn o ofrend. Tmi ndxèꞌ nac tmi, coꞌ nee diꞌs, mxi naꞌ mbiꞌ baꞌ par guth naꞌ mbiꞌ. 7 Ngoloa, luega mdoodiꞌs mèna con xtàa mèna. Ndxab mèna: ―Más huen tyen naꞌ tmi baꞌ par tiꞌ naꞌ thìb leꞌ yòo bteꞌf coꞌ nac yòo coꞌteꞌ ntoxcuaꞌ mèn plat no taz no taamas conꞌ par gàc yòoa thìb lugar coꞌteꞌ cuec mèna thìb panteón par caꞌs mèna mèn coꞌ nac mèn tedib nación coꞌ nzo ban ciuda ndxèꞌ. 8 Por cona, axta huiza no axta huiz nalze lèe lugar coꞌ ngòc yòo bteꞌfa yòo bteꞌf coꞌ mdyuꞌ con tmi coꞌ ngòc tmi coꞌ mxi mèn thìb mbiꞌ coꞌ mbethxùꞌ mèn par mxyo ren mbiꞌ loo izlyoꞌ. 9 Tataa mod ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ gunii Jeremi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌseꞌ ndxab Jeremi: Mxen mèn gal psiꞌ pes plat coꞌ ngòc tmi coꞌ ndxab mèn ntac mbiꞌa. 10 No con tmia mxi mèna thìb leꞌ yòo bteꞌf coꞌteꞌ ndli mèn zinꞌ, mèn coꞌ ntoxcuaꞌ plat no taz no taamas conꞌ. Mbliqueꞌ mèn conꞌa xalqueꞌ mnibeꞌ Tad Diox loon par mdethen diꞌs ndxèꞌ coꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunee Tad Diox loon. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús mdooxùꞌ loo Pilat. (Mr. 15.2–5; Lc. 23.3–5; Jn. 18.33–38)

11 Ngoloa,

mbeꞌ mèna Jesús loo gobernador coꞌ ngroꞌ lèe Pilat. Sya,

78 mnibdiꞌs gobernador loo Jesús. Ndxab gobernador loo Jesús: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, lùu nac rey cheꞌn mèn nación Israel, càꞌ? Jesús ndxab loo gobernador: ―Aa. Nac daa rey cheꞌn mèn nación Israel, pues, xalqueꞌ ngue bezla baꞌ. 12 Per coꞌseꞌ ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ no mèngool Jesús, nec thìb diꞌs neꞌncàbte Jesús loo mèna. 13 Sya, ndxab Pilat loo Jesús: ―¿Chéꞌ indxònte lùu no chéꞌ indenꞌte lùu rye diꞌs coꞌ mbez mèn baꞌ cón cheꞌn lùu, càꞌ? 14 Per Jesús nec thìb diꞌs neꞌncàbte loo gobernador. Ante mbuiꞌ no ante gunaa gobernador loo Jesús axta neꞌ neꞌ ñee gobernador cón li gobernador xtùuz. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús nzoleꞌ laꞌs yaꞌ mèn par guth mèn Jesús.

(Mr. 15.6–20; Lc. 23.13–25; Jn. 18.38—19.16) 15 Nde

nxonꞌ, mque no mèn coꞌ ndxàc gobernador thìb costumbr ngoꞌ mèn coꞌ ndxàc gobernador thìb pres coꞌ mbez mèn loo gobernador ryoꞌ cad línꞌ coꞌseꞌ ndxáal lni pasc. 16 Leꞌpeꞌ línꞌa, ngo thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf mxyoꞌf lèe no coꞌ anzeꞌf mxyoꞌf xtiꞌs coꞌ ngòc thìb mbiꞌguth mèn. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Barrabás. 17 Láth coꞌseꞌ mqueltàa rye mèna loo Pilat coꞌ nac gobernador, Pilat mnibdiꞌs loo mèna. Ndxab Pilat: ―De loo ryop mbiꞌ, Barrabás coꞌ ngue leziꞌf no Jesús coꞌ nda guꞌ cuent loon, ¿chó mbiꞌ ndlyaꞌs guꞌ teláꞌen par bii mbiꞌ, àꞌ? ¿Chéꞌ ndlyaꞌs guꞌ teláꞌen Barrabás o chéꞌ ndlyaꞌs guꞌ laꞌen bii Jesús coꞌ neꞌ tedib lèe Crist, càꞌ? 18 Tac Pilat nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ Pilat cuent por ndxecloo mèna ñèe mèna Jesús no por ndxàn lezoꞌ mèna ñèe mèna Jesús, por cona asembli mèna mdaꞌxùꞌ mèna Jesús loo Pilat. 19 Láth ndub Pilat coꞌteꞌ ndub rez Pilat diꞌs cón cheꞌn mèn, xaꞌgot coꞌ nac saꞌl

SAN MATEO 27

79 Pilat mtelꞌ mandad par ndxab saꞌl Pilat loo Pilat: Anderhuenl, Pilat. Neꞌtetìidel mbiꞌ baꞌ. No yende cón li nol mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi baꞌ. Tac daa msaꞌ lezoꞌ thìb mcalꞌ fier no anzeꞌf mzeb mcalꞌ daa por cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ náꞌ xhuina. 20 Per mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no mèngool coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, thidte ngòc ryop ned mèna. Thidte ndxab rye mèna loo Pilat más huen ryoꞌ no lyáꞌ Barrabás. Leꞌ Jesús baꞌ na, gath. 21 Mbere Pilat coꞌ nac gobernador, ndxab Pilat loo mèna. No mnibdiꞌs Pilat loo mèna tedib vez: ―De loo ryop mbiꞌ, ¿chó mbiꞌ ndlyaꞌs guꞌ teláꞌen, àꞌ? Mèna ndxab: ―Bloꞌ Barrabás leziꞌf. No blaꞌ bii Barrabás. 22 Pilat mnibdiꞌs tedib vez loo mèna. Ndxab Pilat: ―Leꞌ loo Jesús coꞌ mbez mèn nac Crist, ¿cón ndlyaꞌs guꞌ li non Jesús, àꞌ? Ryete mèna mcàb: ―Fcàa Jesús. Fqueꞌ loo cruz. 23 Mbere Pilat, ndxab Pilat loo mèna: ―Per ¿chó conꞌ yeꞌrsinꞌ mbli mbiꞌ ndxèꞌ, yey? Per ale leꞌleꞌ mcàb rye mèna. Ndxab rye mèna loo Pilat: ―Pues, nuꞌ ngue bez lool: Fcàa mbiꞌ baꞌ. Fqueꞌ loo cruz. 24 Coꞌseꞌ ñee Pilat ya yende mod li Pilat gan no, ndxeꞌlequeꞌ, sate más ndxátbèe mèna no ndxecloo mèn ñèe mèn Jesús, mbli Pilat mandad. Ngua xi mèn nít par mtech Pilat yaꞌ Pilat loo mèna. Láth ngue tech Pilat yaꞌ Pilat, ndxab Pilat loo mèna: ―Yende chó cón chenen par laꞌs ron cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ par niin guthen mbiꞌ. Neꞌ neꞌ laꞌs ron cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ par niin loo guꞌ guth guꞌ mbiꞌ baꞌ. Mbiꞌ indxàpte nec thìb xquin no xtol par guthen mbiꞌ. Conꞌ coꞌ ndlyaꞌs guꞌ li guꞌ baꞌ ya nacleꞌ cón cheꞌn guꞌ. Guꞌ nee cón

li no guꞌ mbiꞌ. Yende chó cón chenen par xon ren mbiꞌ. Nambìi ndoon loo guꞌ. 25 Sya, ryete mèna mcàb loo Pilat. Ndxab mèna: ―Yanꞌ cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ gath baꞌ cón cheꞌn nuꞌ no cón cheꞌn xinꞌ nuꞌ, xàa. Mbiꞌ gath. Ngolo cuent. 26 Sya, mbloꞌ Pilat Barrabás leziꞌf. No mteláꞌ Pilat Barrabás. Leꞌ Jesús na, mbli Pilat mandad ngua taꞌ mèn cheꞌn Jesús. Ngoloa, mdaꞌ Pilat Jesús loo mèna par ya queꞌ mèna Jesús loo cruz. 27 Ngoloa, mbeꞌ solndad coꞌ nac solndad Pilat, coꞌ nac gobernador, Jesús coꞌteꞌ nac palas cheꞌn Pilat. Tya mqueltàa rye solndad dib vuelt loo Jesús. 28 Mteche solndad xab Jesús coꞌ noc Jesús. Ngoloa, mtegoc solndad Jesús thìb ned xab Jesús coꞌ ngòc larꞌ nanee. 29 Ale mtoxcuaꞌ solndad thìb coron yis. Ngoloa, mdub solndad coron yisa yéc Jesús. No mblo solndad thìb leꞌ yaa yaꞌ Jesús coꞌ nac ladlì. Sya, asembli solndad, mdyub xib solndad loo Jesús. No mxìis no solndad Jesús. No ale ndxáp nxyánꞌ solndad ñèe solndad Jesús. Mbez solndad loo Jesús: ―San, Rey, lùu coꞌ mbez nac lùu rey cheꞌn mèn nación Israel. 30 Ale msuc solndad rloo Jesús. No leque yaa coꞌ mblo solndad yaꞌ Jesús, mxen solndad par mblàa solndad yaaa yéc Jesús. 31 Ngoloa tataa mxìis no solndad Jesús no mbli solndad ngòc nguàal conꞌ con Jesús, mteche solndad cap coꞌ noc Jesús. Mbere solndad, mtegoc solndad xab Jesús. Ngoloa, mbeꞌ solndad Jesús par ya queꞌ solndad Jesús loo cruz. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn mqueꞌ Jesús loo thìb cruz.

(Mr. 15.21–32; Lc. 23.26–43; Jn. 19.17–27) 32 Láth

nda roꞌ solndad ro ciuda Jerusalén con Jesús, asalꞌ too solndad con mèna thìb mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ gulàaz cheꞌn làaz mèn siren. Mbiꞌa ngroꞌ lèe

SAN MATEO 27 Mon. Ale mtauꞌ solndad loo mbiꞌ. No mnibeꞌ yèe solndad loo mbiꞌa par mbeꞌ mbiꞌ cruz Jesús. 33 Coꞌseꞌ ngolo mzin no solndad Jesús con mèn coꞌteꞌ lèe Gólgota, coꞌ nee diꞌs, thìb den coꞌ ñaa xal thìb calaver yéc mèn, 34 tya, mcos solndad vin con thìb loo cuanꞌ coꞌ anzeꞌf nala par taꞌ solndad vina gu Jesús. Per coꞌseꞌ ngolo mbli Jesús preb vin coꞌ nos cuanꞌ nalaa, neꞌcàbte Jesús gu Jesús vina. 35 Coꞌseꞌ ngololeꞌ mqueꞌ solndad Jesús loo cruz, mblo solndad xab Jesús rif. No mdith no solndad dad loo xab Jesús par ñee solndad ñeeneꞌ chó solndad gàc cheꞌn xab Jesús. Tataa ngòc conꞌa par ngòcqueꞌ, no mdyaaqueꞌ, no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ndxab: Mblo mèn xaben rif no mdith no mèn dad loo xaben par ñee mèna ñeeneꞌ chó mèn gàc cheꞌn xaben. 36 Ngolo mdith no solndad dad loo xab Jesús, tya gaate ngure solndad par mquenap solndad Jesús bzyèa. 37 Nde nxonꞌ, mnibeꞌ Pilat loo solndad mqueꞌ solndad plá diꞌs coꞌ mbez no coꞌ ndluꞌ loo thìb yeꞌs yéc cruz Jesús xá mod mquexùꞌ mqueꞌ fals mèn Jesús. Diꞌsa mbez: Mbiꞌ ndxèꞌ nac Jesús coꞌ nac rey cheꞌn mèn nación Israel. 38 Mqueꞌ solndad chop huanꞌ ryop lad cuat Jesús loo cruz leque huiza, ne. Thìb mbiꞌ mquée cuat Jesús ladlì. Tedib mbiꞌ mquée cuat Jesús lad rebes. 39 Látha, asembli mèn mbriꞌth mèn coꞌteꞌ ngue Jesús loo cruz. No beꞌ taa mcuin mèn yéc mèn. Mbez mèn loo Jesús: Mzyalqueꞌla, ndee. No sate más mxìis no mèn Jesús no ndxáp nxyánꞌ mèn ñèe mèn Jesús. 40 No mbez mèna loo Jesús: ―Lùu coꞌ gunee loo nuꞌ leꞌ lùu cobii templ loo yòo no leꞌn sonte huiz berel xít teꞌfl templ tedib vez, nalleꞌ leque lùu bli par lyáꞌl. Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ,

80 nac xganꞌpeꞌ Diox, bilàa loo cruz coꞌteꞌ nguel baꞌ. 41 Lomisqueꞌ ne, mxìis no ryete mèn ndxèꞌ Jesús, mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise, no mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Mbez mèna loo xtàa mèna, ne: 42 ―¿Xá ngóc mbiꞌ baꞌ mteláꞌ mbiꞌ chol mèn loo chol yaltìi no nalleꞌ ale neꞌngácte mbiꞌ li mbiꞌ par lyàa mbiꞌ loo cruz coꞌteꞌ ngue mbiꞌ baꞌ? Cheleꞌ mbiꞌ nacqueꞌ rey cheꞌn mèn nación Israel, leque mbiꞌ li par lyàa mbiꞌ loo cruz coꞌteꞌ ngue mbiꞌ baꞌ par yilaꞌs naꞌ no li laꞌs naꞌ lìcqueꞌ nac conꞌ coꞌ mbez mbiꞌ nac mbiꞌ. 43 Anzeꞌf ngòp mbiꞌ yalxlaꞌs loo Diox. Nee Diox xá mod teláꞌ Diox mbiꞌ loo cruz coꞌteꞌ ngue mbiꞌ baꞌ cheleꞌ mbiꞌ nac anzeꞌf ngudloo Diox no lezoꞌ Diox. Más de cona, mbiꞌ guneequeꞌ loo naꞌ leꞌ mbiꞌ nac xganꞌ Diox. Nal ñee naꞌi ñeeneꞌ ¿chéꞌ, lìca? 44 Axta ryop huanꞌ coꞌ mquée loo cruz con Jesús mbez ngòc nguàal conꞌ loo Jesús, ne. Jesús nguth yub loo cruz.

(Mr. 15.33–41; Lc. 23.44–49; Jn. 19.28–30) 45 No

dib lal ngue tetìi mèna Jesús, ngóol rol huiz. Desde hora axta hor mquée guyon bzyè, dib lal hora mcuau loo izlyoꞌ. Ale mbyauꞌ loo huiz. Syareꞌ, mtenìi huiz loo izlyoꞌ tedib vez. 46 No leque hor mquée guyon bzyèa cabii ngrozèe yii ngrozèe den Jesús. Ndxab Jesús: ―Eli, Eli, ¿lama sabactani? Diꞌsa nee diꞌs ndxab Jesús loo Diox: Ay, Diox, Ay, Diox, ¿chonon mbláꞌyaꞌ Uꞌ daa, àꞌ? 47 Ndxep mèn coꞌ nziriꞌ tya mbìn diꞌs coꞌ ndxab Jesús. Sya, ndxab mèna loo xtàa mèna:

81 ―Mbiꞌ baꞌ ngue bez Lii. Guꞌ neequeꞌ no nonqueꞌ guꞌ leꞌ Lii ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla, ¿léꞌ? 48 Leque hora mqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nzo làth mèn carre. Ngua xi mbiꞌ thìb sponj. Mtegaz mbiꞌ sponj con vin coꞌ nos con cuanꞌ nala. Mdub mbiꞌ sponja loo thìb punt bar. Ale mzi mchep mbiꞌ sponja ro Jesús par gu Jesús vin coꞌ nos cuanꞌ nala. 49 Per taamas mèna ndxab loo mbiꞌa: ―Láꞌa. Tee quée mbiꞌ tuaꞌ par ñee naꞌ ñeeneꞌ chéꞌ tiꞌth Lii par teláꞌ Lii mbiꞌ no làa Lii mbiꞌ coꞌteꞌ ngue mbiꞌ baꞌ. 50 Mbere Jesús, ngrozèe yii no ngrozèe den Jesús. Ngoloa, site nguth Jesús. 51 Leque hor coꞌseꞌ nguth Jesús, mbli Diox leꞌ cortin coꞌ ngue leꞌn templ mbryed grolthe axta gáp no axta xànꞌ. Ale chop leꞌ ngòc cortin. Látha, mbuin thìb xòo brut. No ngulàa bes huax quèe rhueꞌ no ngulàa bes huax quèe coꞌ ngóol yub loo izlyoꞌ. 52 No mxyalꞌ ro báꞌ coꞌteꞌ mbuaꞌs huax thebol coꞌ ngolaꞌs loo Diox. Rye mèna ngro xban hora. 53 Ngolo ngro xban mèna, ngroꞌ mèna leꞌn panteón coꞌteꞌ mbuaꞌs mèna. Ndyàa mèna par ciuda Jerusalén coꞌ nac ciuda natúꞌ cheꞌn mèn nación Israel. Huax mèn ciuda Jerusalén gunèe mèn coꞌ ngro xbana, ne. 54 Leꞌ sya, coꞌseꞌ ñèe capitán con solndad coꞌ nzi quenap Jesús mbuin xòo no tolo ngòc taamas conꞌ nazeꞌf, anzeꞌf mzyeb capitán con taamas solndada. Ale ndxab capitán no mèn coꞌ nziriꞌ no capitana: ―Lìcpeꞌ baꞌi, ndee guꞌ. Mbiꞌ baꞌ, lìcqueꞌ, ngòc xganꞌ Diox. 55 Ngure huax mèngot tya, mèngot coꞌ ngure huiꞌ xal ngòc conꞌ loo Jesús. Mèngota mdoo nque xís Jesús axta coꞌseꞌ ngroꞌ Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Mblyath no mèngota Jesús. 56 Láth rye mèngota ngo son xaꞌgot. Thìb xaꞌgot lèe Mari. Xaꞌgota ngòc mèn yèez Magdala. Mbryop

SAN MATEO 27 xaꞌgota ngòc Mari coꞌ ngòc xnaꞌ ryop hues myenꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cob no Chè. Mbyon xaꞌgota ngòc xinꞌ saꞌl thìb mbiꞌ coꞌ lèe Zebede, Zebede coꞌ ngòc xud myenꞌ coꞌ lèe Juàn no Cob. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ thìb mbiꞌ ngua lo thebol Jesús leꞌn thìb yeꞌr quèe. (Mr. 15.42–47; Lc. 23.50–56; Jn. 19.38–42)

57 Coꞌseꞌ nde làaleꞌ yálꞌ izlyoꞌ huiza, mbiꞌth thìb mbiꞌ ric coꞌ lèe Chè. Mbiꞌa ngòc mbiꞌ yèez coꞌ lèe yèez Arimate. Ngòc mbiꞌa xinꞌ mtéꞌth Jesús, ne. 58 Ngua nee Chè loo Pilat taꞌ Pilat lugar par hueꞌ Chè thebol Jesús. Sya, mnibeꞌ Pilat loo mèn. Ngua taꞌ mèn thebol Jesús mcàa Chè. 59 Sya, mbeꞌ Chè thebol Jesús. Mchìꞌx Chè thìb sab coꞌ ante nagus bèelequeꞌ ñaa lad thebol Jesús. 60 Ngoloa, ngua lo Chè thebol Jesús leꞌn thìb yeꞌr quèe coꞌ mbli Chè mandad mdenꞌ mèn par gaꞌs Chè yiloa. Per ndxeꞌlequeꞌ, leꞌn yeꞌr quèe coꞌteꞌ ya lo mèn Chèa, mblo Chè thebol Jesús. Ngolo mblo Chè thebol Jesús tya, mtauꞌ Chè ro yeꞌr quèea con tedib quèe roo. Ngoloa, ndyàa Chè. 61 Leꞌ Mari coꞌ nac mèn yèez Magdala no tedib Mari coꞌ mqueltàa no Maria, nguled ryop Maria ro yeꞌr quèea axta ngolo mblo Chè thebol Jesús leꞌn yeꞌr quèea.

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ solndad mquenap yeꞌr quèe coꞌteꞌ mblo Chè thebol Jesús. 62 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, coꞌ nee diꞌs, ngolo nguriꞌth huiz coꞌ ngòc nab mèn par huiz lni coꞌ nac huiz yub lni, mqueltàa mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ no mèn xleyꞌ farise yòolau coꞌteꞌ nzo Pilat. 63 Ndxab mèna loo Pilat: ―Tad, nuꞌ nteꞌ lezoꞌ cón cheꞌn mbiꞌ gutyèꞌa coꞌseꞌ beꞌ naban mbiꞌ, mbiꞌ gunee loo nuꞌ coꞌseꞌ yilo son huiz nguth mbiꞌ, mbiꞌ ryo xban làth mèn nguth. 64 Cona, nde nee nuꞌ loo Uꞌ, leꞌ Uꞌ ñibeꞌ ya quenap solndad ro yeꞌr quèe axta

SAN MATEO 27​, ​28 yilo son huiz par tataa mod neꞌyade myenꞌ xinꞌ mtéꞌth mbiꞌ yálꞌ no ya loꞌ myenꞌ mbiꞌ coꞌ ngòc thebola leꞌn yeꞌr quèe. Leꞌ sya, gab myenꞌ no teꞌth myenꞌ loo mèn leꞌ mbiꞌ ngro xbanleꞌ làth mèn nguth. Leꞌ sya, tataa mod más ndoo lìte toxcuaꞌ myenꞌ yalgutyèꞌ leque yalgutyèꞌ coꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii Jesús ndooreꞌ láth coꞌseꞌ beꞌ naban Jesús. 65 Pilat ndxab loo mèna: ―Guꞌ ngue no thìb tant solndad laꞌs yaꞌ guꞌ coꞌ ngue li sirv loo guꞌ. Más huen leque guꞌ nibeꞌ par ya quenap solndad ro yeꞌr quèe thìb mod coꞌ más gác solndad quenap solndad yeꞌr quèe coꞌ nac báꞌ. 66 Sya, mxen mèna ned. Nda mèna ro yeꞌr quèe coꞌteꞌ mblo Chè thebol Jesús. Mqueꞌ mèna thìb leꞌ yeꞌs loo quèe coꞌ ngue diꞌsbèꞌ coꞌ ñibeꞌ yende chó mèn cuin quèe coꞌ ndoo nauꞌ ro yeꞌr quèe coꞌteꞌ mblo mèn thebol Jesús. Ngoloa, mtanꞌ mèna solndad coꞌ mbyanꞌ quenap ro yeꞌr quèea par ñee solndad ñeeneꞌ cón gàc leꞌn yon huiza. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ thebol Jesús ngro xbanleꞌ.

(Mr. 16.1–8; Lc. 24.1–12; Jn. 20.1–10)

28

Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa no nde yinìileꞌ izlyoꞌ huiz doming coꞌ nac ner huiz cheꞌn sman, Mari coꞌ nac mèn yèez Magdala no tedib Mari ngua tee huiꞌ ryop Mari ro yeꞌr quèe coꞌteꞌ mblo Chè thebol Jesús. 2 Leque hora, chàa, mbuin thìb xòo brut. Láth ngüin xòoa, ngulàa thìb angl cheꞌn Tad Diox loo béꞌ. Coꞌseꞌ mzin angl ro yeꞌr quèe coꞌteꞌ mblo Chè thebol Jesús, mteche angl quèe coꞌ ndoo nauꞌ ro yeꞌr quèea. Ngoloa, mdub angl loo quèe coꞌ mteche angla. 3 Látha, ante nquée xnìi angla xal coꞌseꞌ ndxàꞌx bèel gundi. Leꞌ xab angla na, ante nagus bèelequeꞌ ñaa xal ñaa xilꞌ. 4 Coꞌseꞌ gunèe solndad angl, ale mxiꞌth solndad tant mzyeb solndad.

82 Ngob solndad loo yòo. Ale mcuau solndad. Ngòca loo solndad xal mèn coꞌ nguth. 5 Sya, ndxab angl loo mèngota: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Na nanee no ndaquen cuent leꞌ guꞌ nde cuaꞌn Jesús coꞌ mqueꞌ mèn loo cruz. 6 Ya yende Jesús leꞌn yeꞌr quèe baꞌ. Jesús ngro xbanleꞌ. Ngòcleꞌ conꞌ loo Jesús xalqueꞌ mdeꞌth Jesús loo guꞌ leꞌ Jesús ryo xban. Que de guꞌ ndxèꞌ par huiꞌ guꞌ coꞌteꞌ mdiꞌx Chè thebol Jesús par yilaꞌs guꞌ leꞌ thebol Jesús yende trèꞌ. 7 Lijer byàa guꞌ. No ftaꞌ guꞌ cuent ndxèꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús ngro xbanleꞌ làth mèn nguth. Ftaꞌ guꞌ cuent loo myenꞌ no guuz guꞌ loo myenꞌ leꞌ Jesús ya ner loo guꞌ leꞌn thìb yèez cheꞌn làaz mèn galile. Tya, huiꞌpeꞌ guꞌ loo Jesús. Diox mtelꞌ daa par tan cuent cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ. 8 Sya, sirs sirs mxen mèngota ned. Mbii mèngota ro yeꞌr quèea. Thìb part mzyeb mèngota. Tedib part na, más ndyac lezoꞌ mèngota. Ale tolo mqueꞌ mèngota carre par ya taꞌ mèngota cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 9 Látha, chàa, ngroꞌ too Jesús loo mèngota. No gunii Jesús Diox loo mèngota. Sya, mbii gax mèngota loo Jesús. No mdub xib mèngota loo Jesús. No thidte ngua mèngota. Mdeꞌs mèngota nii Jesús. 10 Sya, ndxab Jesús loo mèngota: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Huàa taꞌ guꞌ cuent ndxèꞌ loo myenꞌ huesen. Guuz guꞌ loo myenꞌ ya bed myenꞌ daa leꞌn thìb yèez cheꞌn làaz mèn galile. Tya, huiꞌ myenꞌ loon. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn cuent coꞌ mdaꞌ solndad loo mèn. 11 Láth ndoo mèngota ned, ndyàa mèngota, mxen plá solndad coꞌ mquenap yeꞌr quèe coꞌteꞌ mblo Chè thebol Jesús ned. Nda taꞌ solndad cuenta loo mèn leꞌn ciudad Jerusalén loo mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ cón cheꞌn ryete conꞌ coꞌ

83 ngòca. 12 Leꞌ sya, mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌa ngua toodiꞌs no mèngool coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel par thidte gàc mèna no thidte tyoodiꞌs mèna par li nèe mèna cón cheꞌn diꞌs coꞌ mdaꞌ solndad cuenta. Ngoloa, mdaꞌ mèna huax tmi par mcàa solndad. 13 No ndxab mèna loo solndad: ―Taandxèꞌ gab guꞌ loo mèn cheꞌn ciuda Jerusalén. Gab guꞌ: Láth nzi yàt nuꞌ xhuina, neꞌndenꞌte nuꞌ no neꞌndaꞌde nuꞌ cuent xal mbiꞌth li huanꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth thebol Jesús thebol Jesús leꞌn yeꞌr quèe. 14 No cheleꞌ gobernador taꞌ nza gobernador par gòn gobernador cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngolo mdoodiꞌs naꞌ ndxèꞌ, nuꞌ tolo li nèe par yilaꞌs gobernador diꞌs ndxèꞌ. Tataa mod li nuꞌ par neꞌgàcte conꞌ ryes loo guꞌ no neꞌtub rezte gobernador cón cheꞌn guꞌ loo guꞌ. 15 Leꞌ sya, ndoo lìte mxèn solndad tmia. Ngua li solndad xal ndxab mèna. Diꞌsa beꞌ nac diꞌs coꞌ mbez mèn nación Israel axta huiza no axta huiz nalze. Jesús mnibeꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par taꞌ myenꞌ cuent cón cheꞌn Jesús no co myenꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn.

(Mr. 16.14–18; Lc. 24.36–49; Jn. 20.19–23)

16 Leꞌ sya, rye siꞌ fthìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, myenꞌ mxen ned.

SAN MATEO 28 Nda myenꞌ par leꞌn thìb yèez cheꞌn làaz mèn galile coꞌteꞌ ndub thìb yii coꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ cued myenꞌ. 17 Coꞌseꞌ gunèe myenꞌ Jesús, mdub xib myenꞌ loo Jesús no mcòoꞌ myenꞌ yéc myenꞌ loo Jesús mastaleꞌ beꞌ ngan lezoꞌ myenꞌ no mastaleꞌ beꞌ ndxàc chop lezoꞌ myenꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nac mbiꞌa Jesús. 18 Sya, mbii gax Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Huiꞌ guꞌ nexa, ey. Diox mbli par ndxàpen rye loothe conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs niin no laꞌs yan par ñibeꞌen loo ryethe conꞌ, que naca conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, que naca conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ. 19 Nalleꞌ daa ngue ñibeꞌ loo guꞌ: Huàa guꞌ loo rye mèn leꞌn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ. Huàa luꞌ guꞌ loo mèna coꞌ nac cón chenen no bli guꞌ leꞌ mèna gàc xinꞌ mtéꞌthpeꞌ daa. No bli guꞌ bautizar mèna por lèe xuden Diox no por lèen, daa coꞌ nac xganꞌ Diox, no por lèe Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. 20 Bluꞌ guꞌ loo mèna tyubdiꞌs mèna loo rye diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ luꞌ guꞌ loo mèna. No fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ daa nzo noqueꞌ guꞌ thidtene no neꞌláꞌyaꞌden guꞌ ryethe huiz desde huiz nalze no axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ lith no izlyoꞌ. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ, ey.

Diꞌs Ndac Cheꞌn Diox Coꞌ Mqueꞌ Marc Yeꞌs mèn no xtol mèn coꞌ ndxàp mèn no coꞌ ncuaꞌn mèn. 5 Látha, mbiꞌth mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn jude no mèn ciudapeꞌ Jerusalén par gòn mèn diꞌs coꞌ mbez Juàn. Coꞌseꞌ ndxelo nxoꞌf dol mèn xtol mèn loo Juàn no ngo ro mèn cón cheꞌn xtol mèn loo Juàn, ndli Juàn bautizar mèn leꞌn nít leꞌn yóꞌbeꞌ Jordán. 6 Xab Juàn coꞌ mdoc Juàn ngòc larꞌ coꞌ mbuàb mèn con yis lad máꞌ coꞌ lèe camell. Cinch coꞌ ngòo leꞌn Juàn ngòc cinch cheꞌn yid máꞌ, ne. Luaꞌ Juàn no xít Juàn ngòc mbiistoo no mzin huan. 7 Coꞌseꞌ ngo Juàn yalbàn loo mèn cón cheꞌn diꞌs ndac, taandxèꞌ mod mbez Juàn: ―Nareꞌ yiꞌth thìb mbiꞌ coꞌ más ndxàp conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ leque daa. Por conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàp mbiꞌ laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ, pà tan con mbiꞌ con coꞌ ndxác mbiꞌ. Axta neꞌ neꞌ lin ryes còoꞌen loo mbiꞌ par xaquen bòo coꞌ natedóꞌ yilid coꞌ ngue nii mbi. 8 Mbez Juàn, ne: ―Daa ndli bautizar guꞌ leꞌn nít. Per mbiꞌa li par yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ xalqueꞌ ndxàc bautizar mèn leꞌn nít.

Juàn Bautist ngo yalbàn coꞌteꞌ nagán. (Mt. 3.1–12; Lc. 3.1–9, 15–17; Jn. 1.19–28)

1

Taandxèꞌ mod mtlo mbyath no mbyèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. 2 Thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, mbiꞌa mqueꞌ yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Daa telꞌ ner thìb mbiꞌ coꞌ xoꞌf zinꞌ zinꞌ coꞌ gàc rsinen. Mbiꞌ yiꞌth ner lool par teꞌth mbiꞌ diꞌs no co mbiꞌ yalbàn cón cheꞌnl no par li mbiꞌ leꞌ mèn tlo gòn diꞌs cón cheꞌnl, ne, par li nab mèn mèn loo cón cheꞌn Diox ndooreꞌ coꞌseꞌ yiꞌth luꞌl loo mèn. 3 Mbyèn thìb diꞌs cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mblo yalbàn cabii coꞌteꞌ nagán. Mbez mbiꞌ: Ftub xnìi yéc guꞌ no ftub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Diox. Fxalꞌ guꞌ xtùuz guꞌ no fxalꞌ guꞌ lezoꞌ guꞌ par ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Tad Diox. Tataa mod gàc nab guꞌ ndooreꞌ yiꞌth Tad Diox guꞌ loo guꞌ. 4 Cona, ngro xoꞌf Juàn Bautist no ngroꞌ too Juàn loo mèn coꞌteꞌ nagán par li Juàn bautizar mèn. Mbez Juàn loo mèn coꞌ ndxiꞌth loo Juàn naquinqueꞌ gàc bautizar mèn par tataa mod luꞌ mèn leꞌ mèn, lìcque, ngulàa yéc no ngulàa lezoꞌ no mzyeꞌ ryethe mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp mèn par càba loo mèn tonꞌ Diox xquin

Juàn Bautist mbli bautizar Jesús. (Mt. 3.13–17; Lc. 3.21–22)

9 Leque

leꞌn huiza, Jesús ngroꞌ leꞌn yèez Nazaret coꞌ nac thìb yèez cheꞌn 84

85

SAN MARCOS 1

làaz mèn galile. Mbiꞌth Jesús coꞌteꞌ ngo Juàn par li Juàn bautizar Jesús leꞌn yóꞌbeꞌ Jordán. 10 Texal ngolo ngroꞌ Jesús leꞌn nít, ngolo ngòc bautizar Jesús, gunèe Jesús mxyalꞌ loo béꞌ no gunèe Jesús nde làa Xpii Natúꞌ loo béꞌ loo Jesús. Gunaa Xpii Natúꞌa xal ñaa thìb palomxtilꞌ hora. 11 No leque hora mbyèn thìb diꞌs loo béꞌ coꞌ ndxab loo Jesús: ―Lùu nac xganꞌpeꞌ daa coꞌ anzeꞌf ngudloon no lezon. No por cón cheꞌnl, anzeꞌf ndyac lezon. Mebizya mbli preb Jesús. (Mt. 4.1–11; Lc. 4.1–13)

12 Ngolo

ngòc conꞌa, Xpii Natúꞌ mbli par mxen Jesús ned. Nda Jesús coꞌteꞌ nagán. 13 Ngo ban Jesús coꞌteꞌ nagána choꞌ huiz làth máꞌ huan. Làth xtauꞌa, mbiꞌth Mebizya loo Jesús par li Mebizya preb loo Jesús no par cobyaꞌ Mebizya Jesús par ñee Mebizya ñeeneꞌ chéꞌ tli Jesús cón ndlyaꞌs Mebizya. Per Jesús neꞌnglide cas Mebizya. Ngoloa, mzin angl cheꞌn Diox loo Jesús par mbli angl mandad loo Jesús. Jesús mtlo mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac leꞌn huax yèez no ranch par ned leꞌn làaz mèn galile. 14 Per

(Mt. 4.12–17; Lc. 4.14–15)

pente ndxàc plá huiz nguriꞌth conꞌa, mxen mèn Juàn Bautist. No mqueꞌ mèn Juàn Bautist leziꞌf. Leꞌ Jesús na, ngua leꞌn huax yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile par ngua lo Jesús yalbàn. No ngua teꞌth Jesús cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod ndlyaꞌs Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 15 Mbez Jesús loo mèn par neda: ―Nase mzinleꞌ tiemp coꞌseꞌ ndlyaꞌs Diox yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo gu. Blàa yéc guꞌ no blàa lezoꞌ guꞌ no fseꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. No golaꞌs guꞌ diꞌs coꞌ

mbezen loo guꞌ coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo ryethe coꞌ nac conꞌ ryes. Jesús ndxab loo thap myenꞌ coꞌ ndyen mbèel: Yaꞌ guꞌ nda naꞌ. Ftoo nque guꞌ xísen. 16 Láth

(Mt. 4.18–22; Lc. 5.1–11)

coꞌseꞌ nda riid Jesús ro lagun coꞌ nziriꞌ loo xyòn cheꞌn làaz mèn galile, gunèe Jesús chop hues myenꞌ coꞌ lèe Mon no Ndech. Ryop hues Ndech Mon ngòc mèn coꞌ ndyen mbèel. Nzi go ryop hues Ndech Mon yex leꞌn nít par yigaa mbèel leꞌn yex. 17 Ndxab Jesús loo ryop hues Ndech Mon: ―Yaꞌ guꞌ nda naꞌ, ey. Ftoo nque guꞌ xísen. Na li leꞌ guꞌ gàc mèn coꞌ luꞌ loo mèn cón cheꞌn Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox xal ndxòo mbèel leꞌn yex coꞌseꞌ ndyee ten guꞌ mbèel. 18 Leque hora, mbláꞌ Mon ryop Ndech yex. Nda nque Mon ryop Ndech xís Jesús. 19 Ngoloa, tolo mdoo Jesús ned, nda Jesús. Per ndxepte más gundee Jesús delant, gunèe Jesús thìb mbiꞌ coꞌ lèe Cob coꞌ ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Zebede. Gunèe Jesús Juàn hues Cob, ne. Nzi yon xganꞌ Zebede leꞌn yòoyaa. Nzi go bdèꞌ Zebede yex con Cob no con Juàn. 20 Ngurez Jesús Cob no Juàn. Ndxab Jesús loo myen: ―Yaꞌ guꞌ nda naꞌ. Ftoo nque guꞌ xísen. Sya, nda no myenꞌ Jesús. Taate mtanꞌ myenꞌ xud myenꞌ, Zebede, leꞌn yòoyaa con moz. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mque no thìb xpii yeꞌrsinꞌ. 21 Tolo

(Lc. 4.31–37)

mdoo Jesús ned con dyap myenꞌ axta mzin Jesús thìb yèez coꞌ lèe Capernaum. Coꞌseꞌ ngòc huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa na, ngòo Jesús leꞌn sinagog mèna par luꞌ Jesús mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 22 Leꞌ sya, ryete mèn coꞌ ndxòn diꞌs coꞌ

SAN MARCOS 1 nac diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ngo Jesús yalbàn, ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna loo Jesús. Tac Jesús ngue luꞌ loo mèna xal thìb mèn coꞌ ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii mèn no laꞌs yaꞌ mèn par ñibeꞌpeꞌ Jesús loo mèn. Mèna mdenꞌ no mdaꞌ mèna cuent ingue luꞌde Jesús loo mèn xal nac mod coꞌ ndluꞌ thìb maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 23 Hora ngo thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn yèeza làth mèn leꞌn sinagog. Mbiꞌa mque no thìb xpii yeꞌrsinꞌ. Xpii yeꞌrsinꞌa mbli ale ngrozèe mbiꞌ. No mbli xpii yeꞌrsinꞌ ndxab mbiꞌ loo Jesús: 24 ―¿Chonon ndxòo Uꞌ làth nuꞌ, àꞌ, Jesús, Uꞌ coꞌ nac mèn yèez Nazaret? ¿Chéꞌ nde Uꞌ trèꞌ par telux Uꞌ nuꞌ, cà? Na ndlibequeꞌ Uꞌ leꞌ Uꞌ nac mbiꞌ natúꞌ cheꞌn Diox. Uꞌ ngroꞌ loo Diox. No mtelꞌ Diox Uꞌ nde Uꞌ loo izlyoꞌ. 25 Sya, mbyoo Jesús xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ mque no mbiꞌ. Ndxab Jesús loo xpii yeꞌrsinꞌa: ―¡Quex! Ftauꞌ rol. No groꞌ loo mbiꞌ ndxèꞌ. 26 Per xpii yeꞌrsinꞌa mbli mquée mbii mbiꞌ. No mblobii mbii mbiꞌ loo yòo. No mbli mbii cabii ngrozèe mbiꞌ. Ngoloa, chàa, ngro xpii yeꞌrsinꞌa loo mbiꞌ. 27 Leꞌ sya, ryete mèn coꞌ ñèe ndxàc conꞌa loo mbiꞌ, anzeꞌf mzyeb mèn no mnibdiꞌs mèn loo xtàa mèn. Ndxab mèn: ―¿Chó conꞌ coꞌ ndxàc baꞌ, yoo? ¿Chó diꞌs cub no cón nac coꞌ ndluꞌ mbiꞌ baꞌ? Mbiꞌ baꞌ ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ, cona, axta xpii yeꞌrsinꞌ ndxòn ro mbiꞌ no ndenꞌ xpii yeꞌrsinꞌ diꞌs coꞌ mbez mbiꞌ loo xpii yeꞌrsinꞌ. 28 No ale huizte huizte mbìn rye mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galile cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ndli Jesús no coꞌ ndluꞌ Jesús loo mèn. Jesús mteyac xnaꞌzap Mon Pedr. (Mt. 8.14–15; Lc. 4.38–39)

29 Coꞌseꞌ

ngolo ngroꞌ Jesús con myenꞌ no mèn leꞌn sinagog, Jesús nda no

86 Cob no Juàn. Ngua Jesús liz Mon no liz Ndech. 30 Leꞌpeꞌ huiza nax xnaꞌzap Mon loo xléꞌ. Ndxab mèn guliz Mon loo Jesús leꞌ xnaꞌzap Mon ndyac len. 31 Sya, ngòo Jesús coꞌteꞌ nax xnaꞌzap Mon. Mxít che Jesús xnaꞌzap Mon. Mteyac Jesús xnaꞌzap Mon. Leque hora, ngro xléꞌ xnaꞌzap Mon. Sya, mtlo xnaꞌzap Mon, mbli znaꞌzap Mon cas mèna con Jesús. Jesús mteyac huax mèn yíiz. (Mt. 8.16–17; Lc. 4.40–41)

32 Coꞌseꞌ

mzyèleꞌ izlyoꞌ huiza no ngulàaleꞌ yálꞌ izlyoꞌ huiza, mzin no mèn huax mèn yíiz no huax mèn co mque no chol xpii yeꞌrsinꞌ loo Jesús. 33 Leque hora, ryete mèn yèez Capernaum mqueltàa ro ryoꞌ liz Pedr loo Jesús. 34 Sya, mteyac Jesús huax mèn coꞌ mque no chol yíiz. No mbloꞌ Jesús xpii yeꞌrsinꞌ loo huax mèn coꞌ mque no xpii yeꞌrsinꞌ. Ndxeꞌslequeꞌ ndxàc mèna. No indaꞌde Jesús lugar loo xpii yeꞌrsinꞌa par angli xpii tyoodiꞌs mèn coꞌ nquée mbii yéca cón cheꞌn Jesús tac xpii yeꞌrsinꞌa huen huen nanee chó mbiꞌ nac Jesús. Jesús ngo yalbàn leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 35 Coꞌseꞌ

(Lc. 4.42–44)

ndooreꞌ yinìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, cuar ngo che Jesús. Ngroꞌ Jesús thìb lad ro yèez Capernaum par cuez Jesús Diox tya. 36 Látha, neꞌndaꞌde Mon cuent con myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Mon máa Jesús. Mon ngua cuaꞌn Jesús con myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Mon pá ned nda Jesús. 37 Coꞌseꞌ mzyal Mon con myenꞌ coꞌ naqueltàa Mon Jesús, Mon no myenꞌa ndxab loo Jesús: ―Ryete mèn ngue tee cuaꞌn Uꞌ, Tad. 38 Per Jesús ndxab loo Mon no loo myenꞌ coꞌ ngue tee no Mon: ―Nda naꞌ leꞌn taamas yèez coꞌ nziriꞌ gax loo naꞌ baꞌ par tan cuent no gon

SAN MARCOS 1​, ​2

87 yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn par ned baꞌ, ne. Tac por cona ngroꞌen loo Diox par ndalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 39 Sya, mxen Jesús ned. Nda lo Jesús yalbàn loo mèn leꞌn sinagog mèn leꞌn rye yèez coꞌteꞌ ngue no mèn sinagog mèn. No mbloꞌ Jesús xpii yeꞌrsinꞌ loo rye mèn coꞌ mquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galile. Jesús mteyac no mtembìi Jesús thìb mbiꞌ coꞌ mque no yíiz coꞌ nac yíiz ndxaꞌs coꞌ nteyaꞌs yid lad mèn no coꞌ nteyèe yid lad mèn. 40 Ned

(Mt. 8.1–4; Lc. 5.12–16)

nque tee Jesús, ngo thìb mbiꞌ làth mèn. Mbiꞌa mque no thìb yíiz ndxaꞌs coꞌ nteyaꞌs no coꞌ nteyèe yid lad mèn. Mbii gax mbiꞌa loo Jesús. No mdub xib mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Tad, Uꞌ anzeꞌf ndxác nteyac chol yíiz coꞌ ndxàp mèn. ¡Oj li Uꞌ favor tembìi Uꞌ daa no teyac Uꞌ daa loo yíiz ndxaꞌs ndxèꞌ, huen! 41 Sya, mblyat lezoꞌ Jesús gunèe Jesús mbiꞌ. Ante mbuàal Jesús lad mbiꞌ. No ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Ndlyazen leꞌ lùu yac, ey. Sya, mteyac Jesús mbiꞌ. 42 No texal ngolo ndxab Jesús diꞌs, mbembìi yid lad mbiꞌ coꞌ mque no yíiz ndxaꞌsa. Ale, lueg mbyac mbiꞌ. 43 Mnibeꞌ yèe Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: 44 ―Huiꞌ nexa. Yende chó loo gabtel coꞌ ngolo mbli nonl baꞌ, ndee. Ante ndlyazen yal loo nguleyꞌ par ñèe nguleyꞌ lùu. No sangya láꞌl ofrend coꞌ nac gòn loo Diox por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mtembìin ladl, ofrend coꞌ nac gòn coꞌ mnibeꞌ Moisés taꞌ mèn par tataa mod ñèe mèn no yilaꞌs mèn leꞌ lùu mbyacleꞌ loo yíiz ndxaꞌs coꞌ mque nol ladl. Ngolo gunii Jesús Diox loo mbiꞌ, mtelꞌ Jesús mbiꞌ, bii mbiꞌ par liz mbiꞌ.

45 Per coꞌseꞌ ndyàa mbiꞌ par liz mbiꞌ, ale leꞌleꞌ mtlo mbiꞌ, mdaꞌ mbiꞌ cuent loo rye mèn coꞌ mzyálꞌ mbiꞌ ned xá mod mbyac mbiꞌ. No conꞌa mbli ya yende mod ngòo Jesús alanlequeꞌ leꞌn nec thìb yèez cheꞌn làaz mèn galile. Más quee lezoꞌ Jesús mque tee Jesús thìb lad ro yèez coꞌteꞌ ihuaxte mèn nzo. Per mastaleꞌ thìb lad mque tee Jesús, rye mèn coꞌ naban par neda nda nquequeꞌ xís Jesús par huiꞌ mèn loo Jesús no par libeꞌ mèn Jesús no par ñèe mèna yalguzyeꞌ coꞌ ndli Jesús.

Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ mque no thìb mbii cheꞌn yíiz bech.

2

(Mt. 9.1–8; Lc. 5.17–26)

Ngolo nguriꞌth plá huiz, mbere Jesús. Ngòo Jesús leꞌn yèez Capernaum tedib vez. Mbyath diꞌs leꞌ Jesús nzo liz thìb mbiꞌ. 2 Sya, setilte mqueltàa huax mèn liz mbiꞌa loo Jesús axta neꞌ neꞌ gàal ro ryoꞌ yòo mèn, tant huax mèn mqueltàa. Leꞌ Jesús na, mtlo ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 3 Látha, mzin thap xaꞌbiꞌ coꞌ neꞌ thìb mbiꞌ loo thìb cami loo Jesús. Mbiꞌa mque no thìb mbii cheꞌn thìb yíiz coꞌ ntequech lad mèn. 4 Coꞌseꞌ ñèe mèna yende mod yòo mèna ro ryoꞌ, tant huax mèn par yòo no mèna mbiꞌ loo Jesús, sya, añenti mtequée mèna mbiꞌ par yéc yòo no mblit mèna tej yéc yòo par làa mèna mbiꞌ nazalꞌ cami mbiꞌ loo Jesús par leꞌn nyòo. 5 Coꞌseꞌ ñèe Jesús leꞌ mèna ndxelaꞌspeꞌ leꞌ Jesús ndxác teyac mèn, ndxab Jesús loo mbiꞌ yíiza: ―Xganꞌ, xtol lùu no xquin lùu mdyonꞌleꞌ. 6 Per plá mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn coꞌ ndub làtha, mèna mbli xtùuz leꞌn lezoꞌ mèn: 7 ¿Chonon tatuaꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ baꞌ? Mbiꞌ baꞌ ñii ngòc nguàal diꞌs cón cheꞌn Diox. Ngue taꞌ mbiꞌ xyàn lezoꞌ

SAN MARCOS 2 Diox tac yende chó mèn gác tonꞌ xtol mèn coꞌ ndxàp xtol. Ante Diox ndxác ntonꞌ xtol mèn. 8 Per yub Jesús non no nanee Jesús cón ngue li mèna xtùuz. Ndxab Jesús loo mèna: ―¿Chonon tatuaꞌ nzi li guꞌ xtùuz, àꞌ? 9 ¿Xá nee guꞌ? ¿Chó diꞌs nac coꞌ más inagànte, ndyac guꞌ, par gaben loo mbiꞌ yíiz ndxèꞌ, àꞌ? ¿Chéꞌ más inagànte naca, ndyac guꞌ, gaben loo mbiꞌ: Xtol lùu mtonꞌlen o chéꞌ más inagànte gaben: Goo too. Byeꞌ camil baꞌ. Byàa par lizl, càꞌ? 10 Pues daa ndxab diꞌs loo mbiꞌ yíiz baꞌ no nalleꞌ luꞌen loo guꞌ leꞌ daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs niin no laꞌs yan par tonꞌen xtol chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Sya, mbere Jesús. Ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ mque no yíiz becha: 11 ―Na ñibeꞌ lool. Goo too. Fthùuz dáa coꞌ ngoꞌthl. Byeꞌ dáa. No tee càa ned, byàa par lizl. 12 Leque hora, ngo too mbiꞌ coꞌ mque no yíiz bech. Mxen mbiꞌ ned. Ngroꞌ mbiꞌ loo ryete mèn coꞌ nziriꞌ tya. Ndyàa mbiꞌ par liz mbiꞌ. Por cona, ryete mèna ante mbuiꞌ no ante gunaa. No ngurez mèna Diox. Ndxab mèna: ―¡Ay, Dioꞌs! Dib lal nzi nuꞌ loo izlyoꞌ tarte huiꞌ nuꞌ conꞌ coꞌ tatuaꞌ ndxàc baꞌ. Jesús ndxab loo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Leví: Ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ. (Mt. 9.9–13; Lc. 5.27–32)

13 Ngoloa,

ngua Jesús ro lagun coꞌ nziriꞌ ro xyòn mèn cheꞌn làaz mèn galile tedib vez. Tya mqueltàa huax mèn loo Jesús. Leꞌ Jesús na, mbluꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. 14 Láth nda riid Jesús par neda, gunèe Jesús ndub thìb mbiꞌ coꞌ lèe Leví coꞌ nac xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Alfe. Leví ndub coꞌteꞌ ndyee thix mèn tmi cón cheꞌn contribución. Jesús ndxab loo Leví: ―Leví, goo too. Ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ.

88 Sya, ngo too Leví. Mbláꞌ Leví zinꞌ Leví. Nda no Leví Jesús. 15 Nde nxonꞌ, ngòc thìb conꞌ loo Jesús. Láth ngue yuhua Jesús sa yèth liz Leví, anzeꞌf thìb mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución mqueltàa, no huax mèn coꞌ ngòp xtol, loo Jesús. No thidte mdub mèna loo mès con Jesús no con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌpeꞌ leꞌn huiza, anzeꞌf huax mèn mqueltàa loo Jesús. Mdoo nque mèna xís Jesús. 16 Coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no mèn cheꞌn xleyꞌ farise leꞌ Jesús thidte ndub yuhua no rye mèna loo mes, ndxab mèna loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Xá mod ale thidte ngue yuhua maistr guꞌ no ale thidte ngue yu no maistr guꞌ mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución no con mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ anzeꞌf thìb xtol ndxàp baꞌ, àꞌ? 17 Coꞌseꞌ mbìn Jesús tataa ndxàb mèna loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, yub Jesús ndxab loo mèna: ―Mèn coꞌ ndyac huen nzo lezoꞌ mèn no ndyac mèn yende chó yíiz ndenꞌ mèn, mèna ndyac inquinte mèna doctor par teyac doctor mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndenꞌ yíiz, mèna ndenꞌ naquinqueꞌ mèna doctor par teyac doctor mèna. Huiꞌ guꞌ nexa. Na neꞌngalte loo izlyoꞌ ndxèꞌ par bezen no cuin mèn coꞌ ndenꞌ nac mèn mèn huen. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ndal loo izlyoꞌ ndxèꞌ par bezen no cuin mèn coꞌ ndenꞌ nac mèna mèn yeꞌrsinꞌ no mèn coꞌ ndenꞌ nac mèna mèn coꞌ ndxàp xtol loo Diox. Ndxep mèn mnibdiꞌs loo Jesús chonon imbe xlatte Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. (Mt. 9.14–17; Lc. 5.33–39)

18 Thìb

vez ngòc thìb conꞌ. Coꞌseꞌ ngure xlat myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn Bautist no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth mèn xleyꞌ farise, mbiꞌth plá mèn loo Jesús. Mnibdiꞌs mèna loo Jesús:

SAN MARCOS 2​, ​3

89 ―¿Chonon mbe xlat myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn Bautist no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth mèn xleyꞌ farise per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth lùu imbe xlatte, àꞌ? 19 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ ngue li guꞌ xtùuz nzo mod cue xlat mèn coꞌ ngòc convid par ya thuhua mèn coꞌteꞌ mselyaꞌ thìb ned myenꞌ coꞌ mselyaꞌ láth nzi mèna liz myenꞌ con myenꞌ coꞌ mselyaꞌa, càꞌ? Yende xàa. Cheleꞌ myenꞌ coꞌ mselyaꞌa nziriꞌ con mèn coꞌ ngòc convida, yende mod cue xlat mèna, ey. 20 Per coꞌseꞌ zin hor bii myenꞌ coꞌ mselyaꞌa, sya, cue xlat mèn coꞌ ngòc convida. 21 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Yende chó mèngot nzo coꞌ co bdèꞌ thìb leꞌ larꞌ cub loo thìb larꞌcanꞌ gox. Tac cheleꞌ larꞌcanꞌ goxa yo bdèꞌ larꞌ cub, leꞌ sya, coꞌseꞌ yech larꞌcanꞌ goxa, larꞌ cub coꞌ nzo bdèꞌ larꞌcanꞌ goxa ched yèe larꞌcanꞌa. Leꞌ sya, larꞌcanꞌa más naroo ryed. 22 No neꞌ neꞌ co mèn mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn thìb garrafón gox coꞌ naléꞌleꞌ. Tac thìb descuid mezcal li par tolo lyéꞌ garrafón gox coꞌ naléꞌ. Leꞌ sya, tataa mod gàc perdid mezcal no gàc perdid garrafón, ne. Cona, ngue niin loo guꞌ: Más huen gàca co mèn mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn garrafón cub par neꞌgàcte perdid mezcal no par neꞌlyéꞌde garrafón, ne. Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mchoꞌ bacdò cheꞌn triu thìb huiz sabd. 23 Thìb

(Mt. 12.1–8; Lc. 6.1–5)

huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, Jesús nda riid coꞌteꞌ nax thìb leꞌ yòo coꞌteꞌ nzoꞌf ñaꞌ triu con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, mtlo mchoꞌ bacdò triu. No ngobyaꞌ myenꞌ bacdò triu. No mblaꞌ myenꞌ mbii loo nzob triu par ryo yix loo nzob triu par hua myenꞌ nzob triu. 24 Leꞌ sya, mèn xleyꞌ farise coꞌ nzo làth mèn coꞌ nda nque xís Jesús ndxab loo Jesús:

―Jesús, huiꞌ nexa. ¿Chonon ndli myenꞌ xinꞌ mtéꞌth lùu zinꞌ coꞌ indxàalte li mèn huiz descans, àꞌ? 25 Sya, mcàb Jesús. Ndxab Jesús loo mèn xleyꞌ farisea: ―Aa, ¿chéꞌ nec thìb vez tarte lab guꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, coꞌteꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn David coꞌ ngòc rey póla, conꞌ coꞌ mbli David thìb vez coꞌseꞌ mblyanꞌ David con mèn coꞌ mblyath no David ned mque tee David, càꞌ? David mblyanꞌ no mquinqueꞌ hua David con mèna. 26 David ngòo leꞌn templ leꞌn tiemp coꞌseꞌ ngòc Abiatar jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ. Ale mxen David pan coꞌ ngòc pan coꞌ mbec mèn loo mes leꞌn templ, coꞌ nee diꞌs, mbec mèn pan loo Diox. Pana ante nguleyꞌ ndxàp permis par hua nguleyꞌ pana tiempa. Mdaꞌ David pana nduhua mèn coꞌ ngure no David, ne. 27 Ndxab Jesús loo mèna, ne: ―Diox mtanꞌ thìb huiz coꞌ nac huiz sabd par neꞌlide mèn zinꞌ coꞌ mbyanꞌ tub coꞌ neꞌngácte ntelo mèn leꞌn sman, no par gàc conꞌ ndac loo Diox, no par li mèn descans. Per neꞌntanꞌte Diox huiz sabd par ñibeꞌ yèe mèn loo xtàa mèn loo coꞌ nac costumbr coꞌ nzi no mèn no coꞌ mbed no mèn. 28 Por cona, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, daa ndxàp conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan par ñibeꞌen loo mèn cón ndxàal li mèn huiz sabd coꞌ nac huiz descans. Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ mque no sa yaꞌ biiz.

3

(Mt. 12.9–14; Lc. 6.6–11)

Mbere Jesús, ngòo Jesús leꞌn thìb sinagog coꞌ ndub leꞌn thìb yèez par neda. Làth mèn coꞌ ngo leꞌn sinagoga, ngo thìb mbiꞌ coꞌ nayíiz sa yaꞌ. Yaꞌ mbiꞌa yende mod huin. No yende mod gaꞌ. 2 Látha, xèe nzi laꞌs mèn loo Jesús par ñèe mèna ñeeneꞌ chéꞌ teyac Jesús yaꞌ mbiꞌa huiz sabd coꞌ nac huiz

SAN MARCOS 3 descans par tataa mod cuaꞌn mèna mod xá mod quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús. 3 Sya, Jesús ndxab loo mbiꞌ coꞌ nayíiz yaꞌa: ―Goo too coꞌteꞌ ndubl baꞌ. 4 Sya, ndxab Jesús loo mèn coꞌ xèe nzi laꞌs loo Jesús: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ ndaꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn lugar li mèn conꞌ ndac o li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ leꞌn huiz coꞌ nac huiz descans coꞌ nac huiz sabd no chéꞌ ndaꞌ ley lugar loo mèn teláꞌ mèn thìb mèn loo conꞌ ryes o chéꞌ ndaꞌ ley lugar guth mèn thìb mèn leꞌn huiz descans coꞌ nac huiz sabd, càꞌ? Fcàb guꞌ loon, ey. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèna neꞌngácte ncàb loo Jesús. Ale mbyauꞌ ro rye mèna. 5 Sya, ngocloo Jesús mbuiꞌ Jesús loo mèna. No mxi lezoꞌ Jesús con mèna tac neꞌnglàa huente diꞌs coꞌ ndxab Jesús leꞌn lezoꞌ mèna. No neꞌngaaꞌdte mèna diꞌs coꞌ mbez Jesús loo mèna. Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ yíiza: ―Ftegaꞌ yaꞌl, ey. Sya, mtegaꞌ mbiꞌ yaꞌ mbiꞌ. Ngoloa, ale chàa, mbyac yaꞌ mbiꞌ. 6 Ngoloa, ngroꞌ mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise. Mtlo mèna, mdoodiꞌs mèna con mèn coꞌ nac partid cheꞌn mèn herodist par cuaꞌn ryop ned mèna mod xá mod guth mèna Jesús. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod anzeꞌf huax mèn mqueltàa loo Jesús ro lagun. 7 Jesús nda coꞌteꞌ nziriꞌ lagun gaxte coꞌteꞌ nziriꞌ yèez coꞌ lèe Capernaum con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. No anzeꞌf thìb mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galile nda nque xís Jesús. 8 Coꞌseꞌ mbìn mèn leꞌ Jesús ndli yalguzyeꞌ roo no yalguzyeꞌ xèn loo chol mèn, anzeꞌf thìb mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn jude, no mèn ciudapeꞌ Jerusalén, no mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn idume, no mèn yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ par ned ndlyen huiz

90 par ned ndriꞌth yóꞌbeꞌ Jordán, no mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciuda Tir, no mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciuda Sidón, mbiꞌth rye mèna loo Jesús par huiꞌ mèna no ñèe mèna cón ndli Jesús. 9 Por cona, coꞌseꞌ mqueltàa huax mèn loo Jesús, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ya cuaꞌn myenꞌ thìb yòoyaa par yòo thidte Jesús leꞌn yòoyaa par neꞌtíꞌde mèn arid Jesús. 10 Tac Jesús mteyacleꞌ huax mèn yíiz. Cona, ryete mèn coꞌ ndyac yíiz ndxeziꞌf no ndxegaꞌs Jesús no nzi mchep mèn xtàa mèn par ante gàal mèna Jesús, sya, yac mèna. 11 Coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ mque no xpii yeꞌrsinꞌa Jesús, xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo loo mèna mbli par mdub xib mèna loo Jesús. No cabii mbez yèe mèna loo Jesús. Mbez mèna: ―Uꞌ nacpeꞌ xganꞌ Diox. 12 Per Jesús mnibeꞌ yèe loo xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo loo mèna. Ndxab Jesús loo xpii yeꞌrsinꞌa: ―Ñibeꞌen loo guꞌ yende chó loo gabte guꞌ chó nac daa. Jesús ngue goꞌ xàꞌ siꞌ fchop myenꞌ làth mèna par hueꞌ myenꞌ diꞌs cón cheꞌn Jesús. (Mt. 10.1–4; Lc. 6.12–16)

13 Ngoloa,

ngua quée Jesús loo thìb yii coꞌ ndub gaxte tya. Ngurez Jesús mèn coꞌ mblyaꞌs Jesús mcui Jesús. Sya, ngua gax mèna coꞌteꞌ ndub Jesús. 14 Ngoloa, mblec Jesús siꞌ fchop myenꞌ no mbloꞌ xàꞌ Jesús siꞌ fchop myenꞌ par mque tee no myenꞌa Jesús no par telꞌ Jesús myenꞌa par teꞌth myenꞌa no par co myenꞌa yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. 15 Jesús mbli par mque no myenꞌ conꞌ laꞌs nii myenꞌ no conꞌ laꞌs yaꞌ myenꞌ par ante ñii myenꞌ loo xpii yeꞌrsinꞌ, ryo xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn. 16 Ryete siꞌ fchop myenꞌ coꞌ ngòc nerlequeꞌ myenꞌ coꞌ mcui Jesús, myenꞌa lèe taandxèꞌ: Ner mbiꞌ coꞌ Jesús mcui lèe Mon. Loo Mon mdaꞌ Jesús tedib

SAN MARCOS 3

91 lèe coꞌ lèe Pedr. 17 No ngurez Jesús Cob no Juàn coꞌ ndxàc ryop hues xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Zebede. Jesús mdub lèe ryop hues myenꞌ na, Boanerg, coꞌ nee diꞌs, anzeꞌf nayez yéc myenꞌ coꞌseꞌ ndyoodiꞌs myenꞌ. 18 Xísa ngurez Jesús Ndech, Lip, Bartol, Mate, Max, Cob coꞌ ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ lèe Alfe. No ngurez Jesús Tade, no tedib mbiꞌ coꞌ lèe Mon coꞌ ngòo loo thìb ned mèn coꞌ ngroꞌ lèe partid cananist. 19 No lult ngurez Jesús Jud Iscariot. Jud ngòc leque thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèn yeꞌrsinꞌ yiloa. Mèn ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals Jesús leꞌ Jesús ndxàp conꞌ laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús por cón cheꞌn Beelzebú. (Mt. 12.22–32; Lc. 11.14–23; 12.10)

Ngoloa, ngòo Jesús liz thìb mbiꞌ con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 20 Leꞌ mèn coꞌ mbìn cón cheꞌn Jesús na, mqueltàa mèna loo Jesús axta neꞌ neꞌ ngác nghua no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tant thìb mèn mqueltàa. 21 Coꞌseꞌ mbìn mèn guliz Jesús cón ngue li Jesús no conꞌ coꞌ ndxàc loo Jesús, mbiꞌth mèna loo Jesús par hueꞌ yèe mèna Jesús tac mbez mèna no ndyoodiꞌs mèna leꞌ Jesús nquée mbii yéc. 22 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, coꞌ nde par ned ciuda Jerusalén no coꞌ nac mèn coꞌ nzo làth mèn coꞌ nde nque xís Jesús, mbez mèna loo mèn coꞌ mqueltàa loo Jesús: ―Beelzebú coꞌ nac jef cheꞌn rye xpii yeꞌrsinꞌ ngue tee no mbiꞌ ndxèꞌ. No por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàp Beelzebú laꞌs nii Beelzebú no laꞌs yaꞌ Beelzebú ngoꞌ mbiꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn. 23 Sya, ngurez Jesús mèn coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Mtetac Jesús thìb diꞌs loo mèna. Ndxab Jesús:

―¿Xá mod leque Mebizya coꞌpeꞌ Mebizya loo mèn, àꞌ? ¡Máa yob yéc guꞌ, na! 24 Anggab naꞌi, cheleꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ loo thìb gobiern, gàc mèna chop partid no cue yoo ryop partid mèna, leꞌ sya, gobierna yende mod tolo xec no yende mod tolo yo gobiern, ¿léꞌ? 25 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ thìb ned mèn guliz coꞌ nzo ban thìb yòo, tlo gàc mèn guliza chop ned mèn por nzi yoo mèn guliza, yende mod tolo xec mèn guliza par yo ban mèn guliza thidte yòo par tolo gàc mèna thìb nedte mèn, ¿léꞌ? 26 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ Mebizya bix yath loo cón cheꞌn Mebizya, yende mod tolo cue no yo Mebizya. Ale ndxeꞌlequeꞌ, lyux Mebizya thidtene. 27 Lomisqueꞌ ne, yende chó mèn gác yòo liz thìb mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ tínꞌ par li huanꞌ mèn cón cheꞌn mbiꞌ liz mbiꞌ cheleꞌ mèn neꞌquedóꞌde mbiꞌ tínꞌa ner. Per cheleꞌ mèn ner quedóꞌ nii mbiꞌ no yaꞌ mbiꞌ, leꞌ sya, tataa mod liqueꞌ mèn gan li huanꞌ mèn cheꞌn mbiꞌ liz mbiꞌ. 28 Na ngue nii tedib conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ loo guꞌ, ne: Nzoqueꞌ mod tyonꞌ rye xquin mèn no xtol mèn no ryethe diꞌs coꞌ nac diꞌs yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyoodiꞌs mèn loo xtàa mèn. 29 Per mèn coꞌ ñii ngòc nguàal conꞌ cón cheꞌn Xpii Natúꞌ, yende mod tyonꞌ xtol mèna thidtene. Ndxeꞌlequeꞌ, ndxàp mèna dol thidtene par tetìi Diox mèna yiloa. 30 Tataa mtetac Jesús rye diꞌsa loo mèn tac mèna mbez nzo thìb xpii yeꞌrsinꞌ loo Jesús. Xnaꞌ Jesús no myenꞌ huespeꞌ Jesús ngua cuaꞌn Jesús. (Mt. 12.46–50; Lc. 8.19–21)

31 Ngoloa,

mzin xnaꞌ Jesús no myenꞌ huespeꞌ Jesús loo Jesús coꞌteꞌ nzo Jesús. Per neꞌngòode xaꞌ par leꞌn nyòo. Par fuer no maste ngure xaꞌ. Ndxab xaꞌ loo mèn coꞌ nziriꞌ tya: ―Guuz guꞌ loo Jesús yiꞌth Jesús ndxèꞌ. 32 Mèna mteriꞌth diꞌs par leꞌn nyòo. Leꞌ sya, plá mèn coꞌ nzi dib vuelt loo Jesús ndxab loo Jesús:

SAN MARCOS 3​, ​4 ―Tad, xnaꞌ Uꞌ no myenꞌ huespeꞌ Uꞌ nziriꞌ fuer. Ngue bez xaꞌ Uꞌ par tyoodiꞌs no xaꞌ Uꞌ. 33 Per Jesús ndxab loo mèna: ―¿Chéꞌ ndlyaꞌs guꞌ niin loo guꞌ chó mèn, lìcqueꞌ, nac xal xnan no myenꞌ huesen? 34 Ngoloa, mbuiꞌ Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌ dib vuelt loo Jesús. Ndxab Jesús loo mèna: ―Niin loo guꞌ chó mèn nac xal xnan no xal myenꞌ huespeꞌen. Ryete guꞌ coꞌ nziriꞌ loon ndxèꞌ lalqueꞌ nac xal xnan no nac guꞌ xal huesen. 35 Tac chol mèn coꞌ ndli xal nee lezoꞌ Diox, mèna nac xal huesen. Mèna nac xal ftanen. No nac mèna xal xnan. Jesús ngue tetac loo mèn xá mod ngo thìb mbiꞌ bin.

4

(Mt. 13.1–9; Lc. 8.4–8)

Mbere Jesús. Mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús mèn ro lagun coꞌ nziriꞌ tya. Anzeꞌf thìb mèn mqueltàa coꞌteꞌ ngo Jesús. No de tant huax mèn mqueltàa, más quee lezoꞌ Jesús ngua tub Jesús leꞌn thìb yòoyaa coꞌ ndub loo lagun gaxte ro lagun. Le mèna na, ngure loo yux ro lagun. 2 Sya, mtetac Jesús diꞌs loo mèn par tataa mod luꞌ Jesús huax conꞌ loo mèn no taꞌ Jesús cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue tetac Jesús loo mèn. Mbez Jesús loo mèn: 3 ―Bìn guꞌ diꞌs coꞌ tyoodizen loo guꞌ ndxèꞌ. Thìb mbiꞌ coꞌ ngo bin, mbiꞌ ngroꞌ. Nda lo mbiꞌ bin. 4 Láth ngue go mbiꞌ bin, ngulàa ndxep biz bin ro ned. Ngoloa, mbiꞌth mbin. Mbloꞌ mbin biz bina. Nduhua mbin biz bina. 5 Leꞌ tedib lugar na, láth ngue go mbiꞌ biz bin, ngulàa ndxep biz bin loo yòo quèe coꞌteꞌ xhuite yòo nziꞌf loo quèe. Luega ngulen biz bina tac inachaꞌde nziꞌf yòo loo quèe. 6 Per coꞌseꞌ mtlo mdín bée roꞌtha, ale mbiiz roꞌtha tac yende mod ngroo ngxèn lox roꞌtha loo yòo quèea. 7 Tedib lugar na, láth ngue go mbiꞌ biz

92 bin, ngulàa ndxep biz bin leꞌn huan. Per coꞌseꞌ ngulen roꞌtha, mtlo mblyus roꞌth leꞌn huan tac mdín huan roꞌth. Por lult neꞌndaꞌde roꞌth cosech tac mdín huan roꞌth. 8 Leꞌ tedib lugar na, mblo mbiꞌ biz bin antub loo yòo beꞌf. Tyase huen ngulen roꞌth. No mbryoo mxyèn roꞌth. No mdaꞌ biz bina thìb huen cosech. Thìb nzob bin mdaꞌ gal psiꞌ quèe nzob. Tedib nzob bin mdaꞌ ayon quèe nzob. Tedib nzob bin mdaꞌ thìb ayo quèe nzob. 9 Tolo ndxab Jesús loo mèna: ―Guꞌ coꞌ ndxác taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón nee diꞌs diꞌs coꞌ ngue toodizen loo guꞌ ndxèꞌ, no cheleꞌ guꞌ tenꞌ cón nee diꞌs diꞌs ndxèꞌ, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ no ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón mbli mtetac Jesús diꞌs loo mèn. 10 Per

(Mt. 13.10–17; Lc. 8.9–10)

coꞌseꞌ ngolo mbii rye mèn, taate mbyanꞌ Jesús con taandxep mèn coꞌ beꞌ mbyanꞌ con ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Mnibdiꞌs mèna no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús cón nee diꞌs diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Jesús coꞌ mtetac Jesús loo mèna. 11 Sya, ndxab Jesús loo mèna no loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Por part cón cheꞌn guꞌ, ey, Diox angndli loo guꞌ par taꞌ guꞌ cuent no non guꞌ xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Cón cheꞌn conꞌa beꞌ nzo casloo loo taamas mèn. Cona, ndxeꞌlequeꞌ, loo mèn coꞌ tarte tyal yilaꞌs par taꞌ mèn lugar ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, na ntetac diꞌs loo mèna par tataa mod ndyoodiz non mèna. 12 Tataa ndlin par gàca coꞌseꞌ huiꞌ mèna loo cón chenen, conꞌa ndli gàc mèna xal mèn coꞌ ingüiꞌde. No coꞌseꞌ gòn mèn diꞌs coꞌ mbezen, gàc mèna xal mèn coꞌ neꞌtaꞌde cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbezen par tataa mod neꞌlyàade yéc mèna no neꞌlyàade lezoꞌ mèna no neꞌseꞌde mèna mod coꞌ ndxàp mèna par neꞌtyonꞌte xtol mèna.

SAN MARCOS 4

93 Jesús ngue taꞌ cuent cón nee diꞌs cón cheꞌn biz bin coꞌ ngue go mbiꞌ. (Mt. 13.18–23; Lc. 8.11–15)

13 Tolo

ndxab Jesús loo mèna no loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Chéꞌ no guꞌ neꞌndaꞌde cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtetaquen loo guꞌ, càꞌ? Cheleꞌ guꞌ neꞌndaꞌde cuent cón nee diꞌs coꞌ ngolo guniin loo guꞌa, ¿xá mod taꞌ guꞌ cuent no tenꞌ guꞌ cón cheꞌn taamas diꞌs coꞌ tolo tetaquen loo mèn, sya? 14 Diꞌs coꞌ ngolo mtetaquen loo mèna nee diꞌs ndxèꞌ: Mbiꞌ coꞌ ngo biz bin nee diꞌs nac xal mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs no coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 15 Nzo ndxep mèn coꞌ nac xal nzob bin coꞌ ngulàa ro ned. Mèna nee diꞌs ndaꞌ mèna lugar ndxòn mèna diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. Per coꞌseꞌ ndxàcleꞌ ndxep huiz mbìn mèna diꞌs, no queltàa yende chó mèn tolo luꞌ loo mèna xal tolo nda diꞌs no xal tolo ndyee diꞌs, látha xaste ndli Mebizya par ndxathlaꞌs mèn cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbìn mèn coꞌ mbli mdenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn xá nac coꞌ ndlyaꞌs Diox li mèn. 16 Nzo taamas mèn coꞌ nac xal biz bin coꞌ ngulàa loo yòo quèe, coꞌ nee diꞌs, coꞌseꞌ mbìn mèn diꞌs ndac cheꞌn Diox, mbìn mèn diꞌs ndac cheꞌn Diox dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn. 17 Mèna nac xal roꞌth coꞌ ngulengà. Yende fuers lox roꞌtha no neꞌnxecte roꞌtha arid nen tac yende pá xonꞌ lox roꞌth. Leꞌ sya, coꞌseꞌ ndxàc ngòc nguàal conꞌ loo mèna no ndxàc yalndyub nguꞌs loo mèna por cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, sya, ntlo mèna, ndyoo xàꞌ lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn diꞌs ndaca. 18 Nzo taamas mèn coꞌ nac xal biz bin coꞌ ngulàa leꞌn huan. Mèna ndxòn diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox. 19 Per látha, más ndxath ndlyux mèn loo yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. No leque mèn ndli par leque mèn nquedìi mèn loo yalgonꞌ mèn. No sate más ndlyaꞌs mèn no ndxòo yéc mèn que

no mèn chol conꞌ. Leꞌ sya, ryete xtùuz coꞌ más ndli mèn cón cheꞌn conꞌa ndli ndxathlaꞌs mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox par tataa mod neꞌgàcte mèn xal biz bin coꞌ taꞌ huax cosech. 20 Per nzo ndxep mèn coꞌ ndxòn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, no ndyubdiꞌs mèn coꞌ mbez diꞌs ndac. Mèna nac xal biz bin coꞌ ngulàa loo yòo beꞌf. Nzo ndxep mèn coꞌ nac xal thìb quèe nzob coꞌ mdaꞌ gal psiꞌ quèe nzob. No nzo taamas mèn coꞌ nac xal biz bin coꞌ mdaꞌ ayon quèe nzob. No nzo taamas mèn coꞌ nac xal bin coꞌ mdaꞌ thìb ayo quèe nzob, coꞌ nee diꞌs, nac nzob bina bin coꞌ mdaꞌ más huax cosech. Jesús mtetac loo mèn xal nac thìb lampr coꞌ ndxòo xnìi. 21 Ndxab

(Lc. 8.16–18)

Jesús loo mèn, ne: ―¿Chéꞌ nzo mod tub mèn thìb lampr coꞌ nzo xnìi leꞌn thìb cajón o tub mèn lampr xànꞌ thìb lunꞌ, càꞌ? Yende xàa. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn quetal lampr gáp par tenìi lampr loo mèn. 22 Na nii loo guꞌ, ne: Yende nec thìb conꞌ coꞌ nzo casloo coꞌ neꞌryo xoꞌfte loo xnaa. No yende nec thìb conꞌ coꞌ xexte ndxàc coꞌ neꞌyathte no coꞌ neꞌyènte loo mèn. 23 Guꞌ coꞌ ndxaaꞌd diꞌs nza par taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón nee diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ no ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. 24 Ndxab Jesús loo mèn, ne: ―Huen huen bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn diꞌs coꞌ nzi yòn guꞌ nalleꞌqueꞌ. Tac leque mod coꞌ ndxàp guꞌ no coꞌ ndli guꞌ loo hues xtàa guꞌ, leque moda gàp Diox con guꞌ no li Diox loo guꞌ. No masreꞌ tolo zib Diox loo guꞌ xalqueꞌ nac coꞌ ndli guꞌ loo hues xtàa guꞌ, guꞌ coꞌ nzi yon diꞌs ndxèꞌ, que naca li guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ, que naca li guꞌ conꞌ ndac. Diox liqueꞌ gàca loo mèn xalqueꞌ nac conꞌ mbli mèn loo xtàa mèn. 25 Tac loo mèn coꞌ ndaꞌ lugar

SAN MARCOS 4 ndxòn ndac mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, loo mèna Diox tolo li más gòn ndac mèna cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox yiloa. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ indyalte no mèn coꞌ indub nzade par tolo gòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, loo mèna Diox sate li par yauꞌ xtùuz mèn no yauꞌ lezoꞌ mèn par gàca loo mèn, por derech, yathlaꞌs mèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mbìn mèn no coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn Diox loo mèn. Jesús ngue tetac cón cheꞌn biz bin coꞌ ndryoo nxyèn. 26 Ndxab Jesús loo mèn, ne: ―Mod coꞌ ndxarꞌ mèn no mod coꞌ nqueltàa mèn, mèn coꞌ ndyal yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, nac xal coꞌseꞌ ngo thìb mbiꞌ biz bin loo yòo. 27 Coꞌseꞌ ngolo mblo mbiꞌ biz bin loo yòo, nda li mbiꞌ descans no ndxàt mbiꞌ no ndxeche mbiꞌ xal nac mod cheꞌn mbiꞌ. Látha, ndriꞌth thìb huiz no ndriꞌth tedib huiz coꞌseꞌ ñee mbiꞌ leꞌ biz bin ngulenleꞌ, no nzi rooleꞌ bin, no nzi xènleꞌ biz bin. Per neꞌtaꞌde mbiꞌ cuent xá mod nzi roo biz bin no xá mod nzi xèn biz bin. 28 Per yòo coꞌ mblo mbiꞌ biz bina, ancualqueꞌ ndxàc ñaꞌ. Ner ndlyen ñaꞌ. Ndxeloa, ndxas bacdò ñaꞌ. Yiloa, ndryo yas lad ñaꞌ. 29 No coꞌseꞌ mzinleꞌ tiemp ntlo nguus ñaꞌ, ntlo moz ngroꞌ moz par ya thop moz cosech tac mzinleꞌ huiz dyop cosech. Jesús ngue tetac cón cheꞌn biz bin mostaz loo mèn. (Mt. 13.31–32; Lc. 13.18–19)

30 Ndxab

Jesús loo mèna, ne: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: ¿Xá nee guꞌ no xá ndenꞌ guꞌ xal nac mod coꞌ tlo queltàa mèn par tyal mèn ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna, àꞌ? No ¿xá nee guꞌ? ¿Chó tedib conꞌ tetaquen mod coꞌ yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna, àꞌ? 31 Pues mod coꞌ tlopeꞌ Diox,

94 ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn gàc nagabte mèn coꞌ tlo yòo loo cón cheꞌn Diox. No con mènate no más li yilaꞌs huax mèn loo cón cheꞌn Diox no tyal huax mèn ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox xal thìb biz bin mostaz coꞌ iñaade naroo coꞌ ngo mèn loo yòo. Guꞌ ñee leꞌ biz mostaz nac thìb biz más bix coꞌ nzo loo rye biz bin, ¿léꞌ? 32 Tac coꞌseꞌ ngo mèn biz huan mostaz loo yòo, ndlyen huan mostaz. No más ndryoo nxyèn huan mostaz leque taamas huan no loo conꞌ nayèe coꞌ ngo mèn bin. Leꞌ sya, axta mbin béꞌ nde càl loo huan mostaza. Jesús mtetac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn thìb mod tedib mod. 33 Tataa

(Mt. 13.34–35)

mod mbluꞌ Jesús mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox con huax diꞌs coꞌ mtetac Jesús loo mèn par gòn ndac mèn diꞌs coꞌ nzote mod gòn mèn no coꞌ nzote mod más taꞌ mèn cuent cón cheꞌn diꞌs ndaca. 34 Nec thìb diꞌs neꞌndoodiꞌste Jesús loo mèn cheleꞌ Jesús intetacte diꞌs loo mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús más ndoo lìte mdaꞌ Jesús cuent loo myenꞌ no nambìite ngo xoꞌf Jesús cón cheꞌn diꞌsa loo myenꞌ. Ante gunii Jesús no mdeꞌf Jesús yaꞌ Jesús loo mbii no loo ol cheꞌn nít loo lagun, xèegà nguled mbii no nguled ndxetoo ol loo nít loo lagun. (Mt. 8.23–27; Lc. 8.22–25)

35 Leque

huiza coꞌseꞌ ngulàa yálꞌ izlyoꞌ, Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Yaꞌ guꞌ nda naꞌ tedib lad ro lagun baꞌ, ey. 36 Sya, taate mbláꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mèna tya. Mbeꞌ myenꞌ Jesús leꞌn thìb yòoyaa coꞌ ndub loo lagun tya. No mdoo nque taamas mèn, coꞌ mque no yòoyaa tya, xís Jesús par thidte nda no mèna Jesús. 37 Per láth ngue tetee

SAN MARCOS 4​, ​5

95 myenꞌ yòoyaa loo lagun, mtlo mxyoꞌf thìb mbiidoꞌ loo lagun no ale ngo too ol nít loo lagun. No ndoo yòoleꞌ nít leꞌn yòoyaa axta ndoo zèleꞌ nít leꞌn yòoyaa. 38 Láth ndxàc conꞌa, ale leꞌleꞌ mde mcalꞌ Jesús. Nax yàt Jesús par xís barc loo thìb almad. Sya, yende izlyoꞌ, mbloꞌ myenꞌ mcalꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Maistr, ¿chéꞌ indyóode Uꞌ yòoyaa naꞌ ngue dep leꞌn nít, cara? 39 Sya, ngo che Jesús. Gunii Jesús loo mbii no loo nít coꞌ ndxe too loo lagun. Ndxab Jesús: ―Xèe gure guꞌ. Sya, por derech, xèe ngure nít loo lagun. No xèe ngure mbii. 40 Ngoloa, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Chonon susqueꞌ anzeꞌf nzyeb guꞌ, àꞌ, ey? ¿Xá mod susqueꞌ indxàpte guꞌ yalxlaꞌs con daa, yey? 41 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús sate más mzyeb. No mbez myenꞌ loo xtàa myenꞌ: ―¿Chó mbiꞌ nac mbiꞌ baꞌ, cara? ¿Xá mod ale axta mbii no nít ndxòn ro mbiꞌ baꞌ no ndubdiꞌs mbii no nít ro mbiꞌ baꞌ? Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ cheꞌn yèez Gadar coꞌ mque no huax xpii yeꞌrsinꞌ.

5

(Mt. 8.28–34; Lc. 8.26–39)

Pues mzin Jesús tedib lad ro lagun coꞌ nziriꞌ loo xyòn mèn cheꞌn làaz mèn gadar con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 2 Per texal ngroꞌ Jesús leꞌn yòoyaa, ngroꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nzo casloo leꞌn armit panteón loo Jesús. Loo mbiꞌa ngo huax xpii yeꞌrsinꞌ. 3 Mbiꞌa ngo ban leꞌn armit panteón. No yende chó mèn ngli gan tyen mbiꞌ par tub dóꞌ mèn mbiꞌ. No neꞌ neꞌ yen chó mèn ngác quedóꞌ mèn mbiꞌ con caden. 4 Huax vez mquedóꞌ mèn yaꞌ mbiꞌ no nii mbiꞌ con caden per ale ndli mbiꞌ gan nchoꞌ mbiꞌ caden. Ale thìb leꞌ thìb leꞌ ndli mbiꞌ caden. No yende chó mèn ngác li gan

par gàc nadoꞌ mbiꞌ. 5 Nque tee bez yèe mbiꞌ ze no yálꞌ leꞌn yiꞌx no leꞌn huan no leꞌn armit thebol leꞌn panteón. No ale leque mbiꞌ nguin quèe lad mbiꞌ coꞌseꞌ nquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌa mbiꞌ. 6 Per coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ tithreꞌ nde Jesús, mqueꞌ mbiꞌ carre. Mdub xib mbiꞌ loo Jesús. No mcòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ loo Jesús. 7 Sya, mbli xpii yeꞌrsinꞌ ngrozèe mbiꞌ cabii. No mbli xpii yeꞌrsinꞌ ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Jesús, xganꞌ Diox roo Diox xèn coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ, ¿chonon nde Uꞌ coꞌteꞌ nzo nuꞌ ndxèꞌ, àꞌ? Naꞌb nuꞌ loo Uꞌ, por lèe cheꞌn Diox, neꞌtetìide Uꞌ nuꞌ, ndee Uꞌ. 8 Tataa mbli xpii yeꞌrsinꞌ ndxab mbiꞌ loo Jesús tac Jesús ngue bezleꞌ no ngue ñibeꞌleꞌ loo xpii yeꞌrsinꞌ par ryo xpii yeꞌrsinꞌ loo mbiꞌ. 9 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―¿Chó lèel, àꞌ? Leꞌ sya, xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo loo mbiꞌa mbli ndxab mbiꞌ: ―Nuꞌ lèe Legión tac anzeꞌf huax nac nuꞌ. 10 Sya, xpii coꞌ nzo loo mbiꞌa mbli nalyat ndxab mbiꞌ loo Jesús par neꞌtelꞌte Jesús xpii yeꞌrsinꞌa tedib ned tedib lad leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn gadar. 11 Leꞌxqueꞌ tya ndub thìb yii coꞌteꞌ ngue tee yuhua thìb partid nguch. 12 Rye xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo loo mbiꞌ mbli ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Ftelꞌ Uꞌ nuꞌ loo nguch coꞌ nzi tee goꞌ par yòo nuꞌ loo nguch. 13 Sya, mdaꞌ Jesús lugar loo xpii yeꞌrsinꞌa. Ngro xpii yeꞌrsinꞌa loo mbiꞌ. Ngòo xpii yeꞌrsinꞌa loo partid nguch. No por loo rye nguch neꞌqueꞌ chop mil nguch coꞌ nzi tee yuhua tya. Per coꞌseꞌ ngòo xpii loo partid ngucha, ryete ngucha mbyùb lad yiia. No ale ngulàa ryete ngucha leꞌn lagun. Tya nguáp rye nguch nít. No nguth rye chop mil ngucha.

SAN MARCOS 5 14 Leꞌ sya, mèn coꞌ ngue queno ngucha mxonꞌ tant mzyeb mèna. Ngua taꞌ mèna cuenta loo mèn làth yèez no loo mèn coꞌ ngue zinꞌ huan. Sya, mbiꞌth tee huiꞌ rye mèna conꞌ coꞌ ngòc. 15 Coꞌseꞌ mzin mèn coꞌteꞌ nzo Jesús, gunèe mèn ndxeꞌslequeꞌ ndub mbiꞌ coꞌ mque no mbii cheꞌn rye xpii yeꞌrsinꞌa. Noc xableꞌ mbiꞌ ndub mbiꞌ. Sya, sate más mzyeb mèna. 16 Mèn coꞌ gunèe mbiꞌ ndooreꞌ teyac Jesús mbiꞌ, mèna mdaꞌ cuent conꞌ ngòc loo mbiꞌ, mbiꞌ coꞌ mquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ. No mdaꞌ mèna cuent xalqueꞌ ngòca loo nguch. 17 Leꞌ sya, mèna mtlo ndxab loo Jesús li Jesús favor ryoꞌ Jesús, bii Jesús làaz mèna par ned nde Jesús. 18 Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ coꞌ mque no xpii yeꞌrsinꞌa ngòo Jesús leꞌn yòoyaa par bii Jesús tya, nalyat mnaꞌb mbiꞌ diꞌs loo Jesús par taꞌ Jesús lugar tyoo nque mbiꞌ xís Jesús par tyee no mbiꞌ Jesús. 19 Per ndxeꞌlequeꞌ, Jesús neꞌndalte no neꞌndaꞌde Jesús lugar nga nque mbiꞌ xís Jesús. Ale leꞌleꞌ ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Byàa par lizl con mèn coꞌ nac mèn gulizl baꞌ. No ftaꞌ cuent loo mèna ryete conꞌ coꞌ mbli noleꞌ Tad Diox lùu. No ftaꞌ cuent xá mod mblyat lezoꞌ Tad Diox gunèe Tad Diox lùu, ndee. 20 Sya, mxen mbiꞌ ned. Ndyàa mbiꞌ. Mtlo mbiꞌ, mdaꞌ mbiꞌ cuenta loo mèn coꞌ nac cheꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn decápolis ryete conꞌ xal mbli Jesús loo mbiꞌ. Leꞌ ryete mèn yèez coꞌ mbìn diꞌs coꞌ mdaꞌ mbiꞌ cuenta na, ante mbuiꞌ rye mèna no ante gunaa rye mèna loo mbiꞌ.

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo rsap Jair no cón cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ mbuàal xab Jesús. (Mt. 9.18–26; Lc. 8.40–56)

21 Coꞌseꞌ

mbere Jesús, ndyeꞌth Jesús, ngua Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn gadar, ndyeꞌth Jesús loo yòoyaa tedib lad ro lagun coꞌ neꞌ lèe lagun cheꞌn mèn làaz mèn galile. Tya,

96 mqueltàa huax mèn loo Jesús. No por mqueltàa mèn loo Jesús tya, tyate mbyanꞌ Jesús con mèna. 22 Látha, mzin thìb mbiꞌ coꞌ ngòc jef cheꞌn thìb sinagog coꞌ ndub leꞌn thìb yèez coꞌ nziriꞌ gaxte coꞌteꞌ ngo Jesús. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Jair. Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ Jesús, mbii gax mbiꞌ loo Jesús. Mdub xib mbiꞌ loo Jesús. 23 No anzeꞌf nalyat mnaꞌb mbiꞌ diꞌs loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Tad, rsap daa nax tin liz. Na ndal naꞌb thìb favor loo Uꞌ. Tyee Uꞌ. Nda naꞌ lizen. Daa ndlyaz ante xoꞌf Uꞌ yaꞌ Uꞌ lad mzaꞌ daa. Yac mzaꞌ daa. No ryo xban mzaꞌ daa. 24 Sya, mxen Jesús ned. Nda no Jesús Jair par liz Jair. Leꞌ rye mèn coꞌ nzi no Jesús na, nda nque xís Jesús axta mdíꞌ mèna Jesús tant thìb mèn nda no Jesús. 25 Láth rye mèna ngo thìb xaꞌgot coꞌ mque no yíiz coꞌ nac yíiz ndlyath ren. Leꞌn rye tiemp coꞌ ndxàc mque no xaꞌgota yíiza ndxàcleꞌ siꞌ fchop linꞌ. 26 Leꞌn rye tiempa, anzeꞌf thìb yalnè mdenꞌ xaꞌgota por mbli huax doctor remed xaꞌ. No anzeꞌf thìb tmi mbli xaꞌ gast axta mthoꞌ xaꞌgota rye conꞌ mque no xaꞌ. Per neꞌ por chuꞌth neꞌngyath ndacte xaꞌ con remeda. Ndxeꞌlequeꞌ, sate más mxyo yíiza loo xaꞌgota. 27 Coꞌseꞌ mbìn xaꞌgota ndeꞌth mèn leꞌ Jesús nde par neda, ngo xaꞌgota làth rye mèna par ngua gax xaꞌ coꞌteꞌ nzo Jesús, par ned xís Jesús làth mèna. Látha, xexte mbuàal xaꞌgota xab Jesús. 28 Tataa mbli xaꞌgota tac ndooreꞌ ndxab xaꞌgota loo lezoꞌ xaꞌ: Cheleꞌ daa ante gàal xab Jesús, ngobeꞌen yac daa. 29 Texal ngolo mbuàal xaꞌgota xab Jesús, mbyauꞌ loo ren coꞌ ndoo lath xaꞌ. No luega mdenꞌ xaꞌ mbyac xaꞌ loo yíiz coꞌ mque no xaꞌ. 30 Lomisqueꞌ, mdenꞌ Jesús leꞌn lezoꞌ Jesús leꞌ Diox mteyac thìb mèn yíiz por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàp Jesús laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús. Sya, chàa, mbere Jesús, mbuiꞌ Jesús par ned xís Jesús. No mnibdiꞌs Jesús loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna:

SAN MARCOS 5​, ​6

97 ―¿Chó guꞌ mbuàal xaben par ned xísen, àꞌ? 31 Sya, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab loo Jesús: ―Tad, con que Uꞌ ñee leꞌ mèn ngue tíꞌ Uꞌ no mbez Uꞌ ¿chó mèn mbuàal daa par xísen, àꞌ? 32 Per Jesús mbuiꞌ ndxèꞌ mbuiꞌ baꞌ loo mèna par ñèe Jesús ñeeneꞌ chó mèn mbuàal xab Jesús par mbyac mèna. 33 Látha, xaꞌgota ante nxiꞌth ndoo tant mzyeb xaꞌgota. No nanee xaꞌgota cón ngòc loo xaꞌ. Sya, xex xex mbii gax xaꞌ loo Jesús. Mdub xib xaꞌ loo Jesús. No mdaꞌ xaꞌ cuent rye conꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, ngòc loo xaꞌ loo Jesús. 34 Jesús ndxab loo xaꞌgota: ―Rsapa, lùu mbyacleꞌ, ndee, tac ngolaꞌsqueꞌl loon. Byàa. Neꞌtyóodel. No huen blo lezoꞌl. Lùu ya neꞌtolode tyac len. 35 Tatabeꞌ ngue toodiꞌs Jesús con xaꞌgota coꞌseꞌ mzin plá mèn guliz mbiꞌ coꞌ nac jef cheꞌn sinagog coꞌ ndub gaxte tya. Ndxab mèn guliza loo mbiꞌ coꞌ nac xud mzaꞌ: ―Láꞌa. Ya neꞌtolode li xol maistr. Loo rsap lùu ngololeꞌ guneei. 36 Per Jesús neꞌnglide cas diꞌs coꞌ ndxab mèn guliz mbiꞌa loo mbiꞌ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Neꞌzyebtel por rsapl, ndee. Golaꞌs loon no maste. 37 Neꞌndaꞌde Jesús lugar loo rye mèna par ya nque mèna xís Jesús par ned liz mbiꞌ. No maste mbeꞌ Jesús Pedr, no Cob, no Juàn coꞌ nac hues Cob par ya no myenꞌa Jesús. 38 Coꞌseꞌ mzin Jesús con myenꞌ liz mbiꞌ coꞌ ngòc jef cheꞌn singoga, ñèe Jesús ndxàc thìb conꞌ. No ñèe Jesús ndxónꞌ mèn no mbez yèe mèn. 39 Jesús ngòo liz mbiꞌ. No asembli Jesús, ndxab Jesús loo mèna: ―¡Susqueꞌ thìb ruid ndli guꞌ no ndxónꞌ guꞌ, yoo! Por part cón chenen, mzaꞌ baꞌ inacte mzaꞌ coꞌ nguth. Ndxeꞌlequeꞌ, part cón chenen, mzaꞌ nax yàt thìb mcalꞌguth.

40 Per coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús loo mèna, ale mxìis no mèna Jesús. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Bli guꞌ favor, groꞌ guꞌ par fuer. Sya, ngòo no Jesús xud mzaꞌ, no xnaꞌ mzaꞌ, no yon myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ngua no Jesús par leꞌn nyòo coꞌteꞌ nzoꞌf mzaꞌ loo mes. 41 Sya, mxen Jesús yaꞌ mzaꞌ coꞌ nguth coꞌ nzoꞌf loo mes. Ndxab Jesús loo mzaꞌ: ―Talita cumi. Diꞌs ndxèꞌ nee diꞌs: Mzaꞌ, na ngue nii lool: Goo che. Goo too. 42 No texal ngolo tataa ndxab Jesús loo mzaꞌ, ngo che mzaꞌ. No luega mdee mzaꞌ. No pente nzo mzaꞌ siꞌ fchop linꞌ coꞌseꞌ ngòc conꞌa loo mzaꞌ. Leꞌ mèn coꞌ ngureriꞌa na, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna no ante mzyeb mèna coꞌseꞌ gunèe mèna leꞌ mzaꞌ ngro xban. 43 Per Jesús mnibeꞌ yèe loo rye mèn coꞌ ngureriꞌa par neꞌtaꞌde mèna nec thìb cuent loo nec thìb mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo mzaꞌa. Ngoloa, mnibeꞌ Jesús loo xnaꞌ mzaꞌ taꞌ xnaꞌ mzaꞌ conꞌ hua mzaꞌ.

Jesús ngo plá huiz leꞌn yèez Nazaret.

6

(Mt. 13.53–58; Lc. 4.16–30)

Jesús mbii liz Jair. Mbere Jesús, ndyàa Jesús coꞌteꞌ nac yèez coꞌ nac làazpeꞌ Jesús. Ngua no myenꞌ xinꞌ mtéꞌthpeꞌ Jesús Jesús, ne. 2 Coꞌseꞌ ngòc huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, Jesús mtlo mbluꞌ mèn leꞌn sinagog mèn. Leꞌ mèn coꞌ mbìn diꞌs coꞌ mbluꞌ Jesús na, ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna loo Jesús. No mbez mèna loo xtàa mèna: ―¿Pá ngua téꞌth mbiꞌ baꞌ rye diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ? No ¿pá ned ngroꞌ coꞌ ndxác mbiꞌ baꞌ no yalguzyeꞌ coꞌ ndli mbiꞌ, cara? 3 Naꞌ nanee leꞌ mbiꞌ baꞌ nac xganꞌ Mari. No nac mbiꞌ carpinter. Mbiꞌ baꞌ ndxàc hues Cob. No ndxàc hues mbiꞌ Chè no ndxàc hues mbiꞌ Jud no Mon. No myenꞌgot coꞌ ndxàc ftaꞌn mbiꞌ nzo ban làth naꞌ trèꞌ.

SAN MARCOS 6 Ale leque mèn gulàaz Jesús ndlyàa xyàn lezoꞌ ñèe Jesús. No ndenꞌ mèna iléꞌde nac conꞌ coꞌ ndli Jesús. 4 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Nzo huax mèn coꞌ ndli cas no intèꞌbte mèna mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox por nac mèna mèn tith. Per cheleꞌ mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox nac mèn gulàazpeꞌ mèn, pà li mèn cas mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs no pà li mèn guliz mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs cas mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs xal ndxàca loon con mèn coꞌ nac mèn gulàazpeꞌ dàa. 5 No neꞌngácte Jesús ngli Jesús nec thìb yalguzyeꞌ loo mèn gulàaz Jesús. Ante mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad ndxep mèn yíiz par mteyac Jesús ndxep mèn no maste. 6 Látha, ante ngüiꞌ Jesús no ante ñaa Jesús loo mèn gulàaz Jesus tac thidtene indlyaꞌste mèna yilaꞌs mèna loo Jesús. No indxàpte mèna yalxlaꞌs loo Jesús. Ngoloa, mque tee luꞌ Jesús rye mèn yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ gax loo yèez coꞌ nac làaz Jesús. Jesús mtelꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ngua lo myenꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. (Mt. 10.5–15; Lc. 9.1–6)

7 Ngoloa,

ngurez Jesús ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ mcui Jesus. Mtlo Jesús, mtelꞌ Jesús chop chop myenꞌ par ya lo myenꞌ yalbàn loo mèn. No mbli Jesús par ngòp myenꞌ conꞌ laꞌs nii myenꞌ no laꞌs yaꞌ myenꞌ par coꞌ myenꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn. 8 No mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ yende cón hueꞌ myenꞌ coꞌseꞌ tyen myenꞌ ned ya myenꞌ. No maste co myenꞌ thìb bro yaa yaꞌ myenꞌ. Neꞌhueꞌde myenꞌ yex luaꞌ myenꞌ. Neꞌ neꞌ hueꞌ myenꞌ tmi. 9 No mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ queꞌ myenꞌ yilid coꞌ ngòcte ñaa nii myenꞌ. No hueꞌ myenꞌ ante xab myenꞌ coꞌ nocte myenꞌ. Neꞌhueꞌde myenꞌ chop ned xab myenꞌ. 10 Ndxab Jesús loo myenꞌ, ne:

98 ―Coꞌseꞌ yòo guꞌ liz mèn coꞌteꞌ zin guꞌ, cued guꞌ liz mèna axtaqueꞌ bii guꞌ leꞌn rye yèezyaꞌ ned ya guꞌ no axtaqueꞌ ryoꞌ guꞌ leꞌn rye yèezyaꞌ ned ya guꞌ. 11 No cheleꞌ chó làaz mèn no liz mèn neꞌtyalte mèn taꞌ mèn lugar yòo guꞌ no neꞌtyalte mèn gòn mèn diꞌs coꞌ gab guꞌ loo mèn, groꞌ guꞌ liz mèna no làaz mèna. Bzib guꞌ yòoyaꞌs coꞌ ndoo nii guꞌ loo mèna. Conꞌa nee diꞌs tolo tyub quìi tyub bèel lezoꞌ mèna por conꞌ coꞌ mbli no mèna guꞌ. Yanꞌ cón cheꞌn mèna loo Diox. Leꞌ Diox tub rez cón cheꞌn mèna coꞌseꞌ gàc huiza, ne. No coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna, lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Más beꞌte tetìi Diox mèn ciuda Sodom no mèn ciuda Gomor leque loo mèn yèez coꞌ neꞌtyalte taꞌ lugar yòo guꞌ liz mèna no làaz mèna. 12 Sya, mxen myenꞌ ned. Ndyàa myenꞌ. Nda lo myenꞌ yalbàn no nda teꞌth myenꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn leꞌ mèn na, ndxàal lyàa yéc no ndxàal lyàa lezoꞌ mèn no seꞌ mèn mod coꞌ ndxàp mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 13 Mbloꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús huax xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn, ne. No mtà myenꞌ aceit lad huax mèn. Mteyac myenꞌ mèn yíiz coꞌ mdenꞌ chol yíiz, ne. Trèꞌ ndluꞌ xá mod mbeth mèn Juàn Bautist. 14 Nde

(Mt. 14.1–12; Lc. 9.7–9)

nxonꞌ, mbìn Herod coꞌ ngòc rey conꞌa. Per máa rye mèn nonleꞌ cón cheꞌn coꞌ ngue tee li Jesús. Sya, ndxab Herod loo mèn coꞌ ndxàc xtàa Herod coꞌ nqueltàa no Herod: ―Peser Juàn Bautist ngro xban làth mèn nguth. Cona, ndli Juàn conꞌ roo conꞌ xèn loo mèn xalte nac conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Juàn no laꞌs yaꞌ Juàn. 15 Taamas mèn mbez: ―Lii, coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, na. Taamas mèn mbez:

99 ―Nzo chó xaꞌgool coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla ngro xban. 16 Coꞌseꞌ mbìn Herod tataa mbez mèn, Herod ndxab loo mèn: ―Mbiꞌa nac Juàn Bautist coꞌ mnibeꞌen ngua choꞌ solndad yéc, ndyaquen. No nalleꞌ ngro xban Juàn làth mèn nguth, ngobeꞌen. 17 Tataa ndxab Herod loo mèn tac ndooreꞌ Herod mnibeꞌ loo solndad ngua queꞌ solndad Juàn leziꞌf. No mtedóꞌ solndad Juàn con caden ante por cón cheꞌn Herodi. Herodia ngòc saꞌl Lip, hues Herod ndooreꞌ. Ale mbli Herod ngòc Herodi xal xaꞌgotpeꞌ Herod. Mque no Herod Herodia xal xaꞌgotpeꞌ Herod. 18 Tac yalquìite ndxab Juàn Bautist loo Herod: ―Herod, indxàalte que no Uꞌ xaꞌgot hues Uꞌ neꞌ neꞌ gàal Uꞌ xaꞌ xal xaꞌgotpeꞌ Uꞌ. 19 Per Herodi axta ngòc loc tant ngulàa xyàn lezoꞌ Herodi gunèe Herodi Juàn Bautist. Axta mblyaꞌs Herodi leque hora nguth Herodi Juàn por conate no más. Per yende mod ngli Herodi gan nguth Herodi Juàn. 20 Herod mquenap Juàn tac Herod huen huen nanee leꞌ Juàn ngòc thìb mbiꞌ ndac no thìb mbiꞌ nalì no thìb mbiꞌ natúꞌ. Por cona, nzyeb Herod ñèe Herod Juàn. No neꞌnglaꞌde Herod ngli Herodi yalquìi loo Juàn. Más de cona, mastaleꞌ indenꞌte Herod no indxaaꞌdte Herod diꞌs cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue luꞌ Juàn loo Herod cón cheꞌn Diox, ndyac lezoꞌ Herod nque nza Herod diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Juàn loo Herod con huen diꞌs no con huen cuent. 21 Per Herodi huen ngua tac leꞌpeꞌ mzyal thìb mod loo Herodi par guth yèe Herodi Juàn. Tac coꞌseꞌ ngóol lni coꞌ ngòc huiz coꞌ ngóol Herod, huiza mbli Herod thìb yalhua par hua mèn coꞌ ngòc jef loo Herod, no mèn coꞌ ngòc commandant loo Herod, no taamas mèn coꞌ mbli Herod cuent anzeꞌf ntac mèn loo Herod, mèn coꞌ nac mèn coꞌ ñibeꞌ loo mèn

SAN MARCOS 6 gulàaz Galile. 22 Leꞌpeꞌ láth nzi yuhua rye mèna, ngòo mzaꞌ coꞌ nac rsap Herodi loo mèn coꞌ nzi yuhuaa. Nde yolꞌ nii mzaꞌ. Nde nxonꞌ, anzeꞌf ndyac lezoꞌ Herod con mèn coꞌ nzi yuhua rsèa coꞌseꞌ ñèe Herod no mèna nabeꞌste nde yolꞌ nii mzaꞌ ngo mzaꞌ. Ale con gust ndxab Herod loo mzaꞌ: ―Mzaꞌ, bnaꞌb conꞌ ndlyaꞌsl loon. Na tai càal. 23 No mdeꞌth Herod Diox loo mzaꞌ no mcàbgòn Herod diꞌs loo mzaꞌ leꞌ Herod taꞌ rye conꞌ lyaꞌs mzaꞌ càa mzaꞌ. Ndxab Herod loo mzaꞌ axta rol làaz mèn coꞌ ñibeꞌ Herod taꞌ Herod càa mzaꞌ cheleꞌ mzaꞌ lyaꞌs càai por nabeꞌs ndxolꞌ nii mzaꞌ loo mèn coꞌ mqueltàa. 24 Sya, yende izlyoꞌ, ngroꞌ mzaꞌ loo rye mèna. Ngua mzaꞌ loo xnaꞌ mzaꞌ. Ndxab mzaꞌ: ―May, ¿cón ndlyaꞌs Uꞌ ñaꞌben loo Herod, àꞌ? Xnaꞌ mzaꞌ ndxab loo mzaꞌ: ―Bnaꞌb yéc Juàn Bautist loo Herod càal. 25 Sya, yende izlyoꞌ, ndyeꞌth mzaꞌ loo Herod tedib vez coꞌteꞌ ndub Herod. Ndxab mzaꞌ loo Herod: ―Rey Herod, daa ndlyaz taꞌ Uꞌ yéc Juàn Bautist càan loo thìb plat nalleꞌqueꞌ. 26 Per coꞌseꞌ mbìn Herod tataa ndxab mzaꞌ loo Herod, anzeꞌf mxi lezoꞌ Herod. Per máa leꞌ Herod mdeꞌthleꞌ Diox loo mzaꞌ, ¿léꞌ?, no mbìn rye mèn coꞌ nziriꞌ no Herod diꞌs coꞌ ndxab Herod loo mzaꞌ, ¿léꞌ?, que nzo neꞌ ñee lezoꞌ Herod, mbli Herod coꞌ mblyaꞌs mzaꞌ, xàa. 27 Lueg lueg mtelꞌ Herod thìb solndad. No mnibeꞌ Herod loo solndad ya choꞌ solndad yen Juàn par yeꞌth no solndad yéc Juàn loo Herod. 28 Nda solndad. Ngòo solndad leꞌn leziꞌf. Mblo ndeꞌf solndad yen Juàn. No nabeꞌste mdub solndad yéc Juàn loo thìb plat. Ndyeꞌth no solndad yéc Juàn loo Herod. Leꞌ Herod na, mdaꞌ yéc Juàn loo mzaꞌ. Leꞌ mzaꞌ na, ndooleꞌ ngua laꞌ yéc Juàn par mcàa xnaꞌ mzaꞌ.

SAN MARCOS 6 29 Coꞌseꞌ mbìn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn leꞌ Juàn nguthleꞌ, leꞌ Herod mnibeꞌ loo solndad ngua yuth solndad Juàn, ngua lit myenꞌ thebol Juàn par ngua caꞌs myenꞌ thebol Juàn.

Jesús mbuaa gaꞌy mil ante mènbiꞌ. (Mt. 14.13–21; Lc. 9.10–17; Jn. 6.1–14)

30 Ngoloa,

ndyeꞌth ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ngua luꞌ diꞌs cón cheꞌn Jesús loo mèn. Mqueltàa no myenꞌ Jesús tedib vez. Látha, mdaꞌ myenꞌ cuent ryete conꞌ xal mque tee li myenꞌ no mque tee luꞌ myenꞌ loo mèn ned ngua myenꞌ. 31 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Yaꞌ guꞌ nda li naꞌ chuꞌth descans thìb lugar coꞌteꞌ neꞌñeede mèn naꞌ. Tataa ndxab Jesús tac anzeꞌf thìb mèn, chó mèn ndyàa no chó mèn nde loo Jesús, axta neꞌ neꞌ yen mod hua Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mase thìb leꞌ yèth. 32 Sya, ante myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, no Jesús, ngòo leꞌn thìb yòoyaa. Ngua Jesús tedib lugar xàꞌ con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 33 Per huax mèn gunèe nda Jesús par neda. Mblibeꞌ mèna Jesús. Ale mqueꞌ mèna carre. Nda tauꞌ mèna loo Jesús coꞌteꞌ zin Jesús. No ner mèna mzin leque Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 34 Coꞌseꞌ ngroꞌ Jesús leꞌn yòoyaa, anzeꞌf thìb mèn gunèe Jesús nziriꞌ. Mblyat lezoꞌ Jesús gunèe Jesús mèna tac nziriꞌ prob mèna xal mbacxilꞌ coꞌ yende pastor coꞌ nqueno mbacxilꞌ. Sya, mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús mèna huax conꞌ. 35 Per coꞌseꞌ mzyèleꞌ izlyoꞌ huiza, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ngua nee loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, mzyèleꞌ izlyoꞌ no yende chó mèn nzo ban trèꞌ par ya tiꞌ mèn conꞌ hua mèn. 36 Gunii Uꞌ Diox loo mèn baꞌ. No yiloa, guuz Uꞌ loo mèn ya tiꞌ mèn conꞌ hua mèn leꞌn rye ranch coꞌ nzo leꞌn huan no leꞌn rye yèez coꞌ nziriꞌ gax tac yende cón ngue no mèn par hua mèn.

100 37 Per Jesús, ndxeꞌleque,ꞌ mcàb. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Guꞌ nee, xàa. Ftaꞌ guꞌ conꞌ hua mèn baꞌ. Myenꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿xá nee Uꞌ? ¿Chéꞌ tàal thìb mil chop ayo pes pan par hua mèn baꞌ cheleꞌ nuꞌ ya tiꞌ pan par hua mèn baꞌ, àꞌ? 38 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―¿Plá pan ngue no guꞌ, àꞌ? Huaa tee huiꞌ guꞌ, ñeeneꞌ. Coꞌseꞌ ngua tee huiꞌ myenꞌ, ndyeꞌth myenꞌ. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Pente nzo gaꞌy pan no chop mbèel no maste. 39 Sya, mnibeꞌ Jesús loo mèna tyub thìb tant thìb tant mèn ndxèꞌ baꞌ ndxèꞌ baꞌ loo yiixii coꞌ nzoꞌf tya. 40 No mdub thìb tant mèn, coꞌ nee diꞌs, thìb ayo mèn no tedib tant mèn, coꞌ nee diꞌs, choꞌ psiꞌ mèn. No tataa tolo mdub mèn ndxèꞌ baꞌ ndxèꞌ baꞌ. 41 Sya, mxen Jesús rye gaꞌy pana no ryop mbèela. Látha, mbuiꞌ Jesús loo béꞌ. Ndxab Jesús loo Diox: ―Diox quix Uꞌ, Diox par pan ndxèꞌ no mbèel ndxèꞌ coꞌ hua nuꞌ. Sya, mchìꞌx Jesús pana. Thìb leꞌ thìb leꞌ mbli Jesús pana. Ngoloa, mbli Jesús mbyarꞌ pana. No mdaꞌ Jesús pana loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par quiꞌth myenꞌ pana loo mèna. No mbliꞌth myenꞌ ryop mbèel coꞌ mbli Jesús ngòc thìb leꞌ thìb leꞌ coꞌ mbyarꞌ loo mèna, ne. 42 Nduhua ryete mèna axta plóthe. 43 No coꞌseꞌ ngolo nduhua mèna, msè myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús siꞌ fchop cardor pan no mbèel coꞌ mbyanꞌ xoꞌf coꞌ mbli Jesús mbyarꞌ no coꞌ mbli Jesús ngòc thìb leꞌ thìb leꞌ. 44 No loo rye mèn coꞌ nduhua pana no mbèela ngòcqueꞌ gaꞌy mil mèn, ante mènbiꞌ. Xàꞌqueꞌ nduhua mèngot no xàꞌqueꞌ nduhua myenꞌ bix.

Jesús nde nii loo nít loo lagun. (Mt. 14.22–27; Jn. 6.16–21)

45 Sya,

láth ngue nii Jesús Diox loo mèn, Jesús mtelꞌ ner myenꞌ xinꞌ mtéꞌth

SAN MARCOS 6​, ​7

101 Jesús loo yòoyaa par zin myenꞌ yèez Betsaid ndooreꞌ zin Jesús. 46 Coꞌseꞌ ngolo gunii Jesús Diox loo mèna, mxen Jesús ned. Nda Jesús loo thìb yii coꞌ ndub gaxte tya par cuez Jesús Diox. 47 Coꞌseꞌ ngulàa yálꞌ izlyoꞌ huiza, pente nda tee myenꞌ grolthe loo lagun. Leꞌ Jesús na, thidte mbyanꞌ loo yòo biiz. 48 Látha, ñee Jesús xá ndxàc myenꞌ. Ya neꞌñeede myenꞌ xá mod li myenꞌ par tetee myenꞌ yòoyaa tac ngue chep mbii yòoyaa myenꞌ rye lad. Per coꞌseꞌ ngóol coyor cuar xex xex mzin Jesús loo myenꞌ. Nde tee nii Jesús loo nít loo lagun. Mblyaꞌs Jesús sangnguriꞌth Jesús loo myenꞌ coꞌteꞌ ndub caꞌ yòoyaa myenꞌ loo lagun. 49 Coꞌseꞌ gunèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús nde tee nii Jesús loo nít loo lagun, mbli myenꞌ xtùuz conꞌ mal ñèe myenꞌ. Sya, mtlo myenꞌ, mbez yèe myenꞌ 50 tac ryete myenꞌ gunèe nde tee Jesús loo nít loo lagun. Per ale neꞌñeede myenꞌ cóna. Cona, mzyeb myenꞌ. Per Jesús gunii loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Blo guꞌ valor loo guꞌ. Daa na. Susqueꞌ nazeꞌf guꞌ, yey. 51 Sya, ngòo Jesús loo yòoyaa coꞌteꞌ nzo myenꞌ. Ngoloa, xèegà nguled mxyoꞌf mbii. Leꞌ myenꞌ na, sate más mzyeb no ante mbuiꞌ myenꞌ no ante gunaa myenꞌ cón ngòc loo myenꞌ xal ndee tee nii Jesús loo nít loo lagun. 52 Tataa ngòca loo myenꞌ tac myenꞌ tarte taꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús ngòc loo pana por tatabeꞌ naad myenꞌ no tatabeꞌ nguud myenꞌ. Jesús ngue teyac mèn yíiz leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn genesaret. 53 Ngoloa,

(Mt. 14.34–36)

tolo mtetee myenꞌ barc. Tolo nda tee myenꞌ axta mzin myenꞌ tedib lad ro lagun con Jesús loo xyòn mèn coꞌ nac làaz mèn genesaret. Ro laguna mtedóꞌ myenꞌ yòoyaa lad thìb

quèe. 54 Per texal ngroꞌ no Jesús myenꞌ leꞌn yòoyaa, mèn coꞌ nzo tya lueg mblibeꞌ Jesús. 55 Sya, mqueꞌ mèna carre. Ngua mèna rye yèezyaꞌ coꞌteꞌ nac làaz mèn. No mtlo mèna, nde no mèna rye mèn yíiz loo cami axta coꞌteꞌ non mèn nzo Jesús. 56 No nde no mèn mèn yíiz pál coꞌteꞌ ndxòo Jesús no coꞌteꞌ ndriꞌth Jesús, que naca ranch, que naca leꞌn yèez, que naca ned huan. Nguix mèn rye mèn yíiz ro ned coꞌteꞌ ndriꞌth Jesús. No nalyat mbez mèn loo Jesús laꞌ Jesús gàal mèn ante xab Jesús. Leꞌ sya, ryete mèn coꞌ ante mbuàal xab Jesús, ale mbyac mèna loo yíiz. Trèꞌ ndluꞌ chó conꞌ ntezab loo mèn par ndxàc mèn mèn zab loo Diox.

7

(Mt. 15 20)

Látha, mbii gax plá mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise no ndxep mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn loo Jesús. Mèna nac mèn ciuda Jerusalén. Nde mèna par ned ciuda Jerusalén loo Jesús. 2 Mèna gunèe leꞌ ndxep myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌntechte myenꞌ yaꞌ myenꞌ par tyub myenꞌ hua myenꞌ. Nzi yuhua myenꞌ con yaꞌ myenꞌ coꞌ neꞌntechte myenꞌ, coꞌ nee diꞌs, taate yaꞌ myenꞌ nzi yuhua myenꞌ pan. Neꞌntechte myenꞌ yaꞌ myenꞌ xal nac costumbr coꞌ ngue no mèn xleyꞌ farise ntech mèn yaꞌ mèn ndooreꞌ hua mèn. No por conate mquexùꞌ mqueꞌ fals mèna myenꞌ loo Jesús. 3 Tac mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise no ryete mèn nación Israel nzi no costumbr no mbed no mèna costumbr cheꞌn mèngool. Tac cheleꞌ mèna neꞌtechte yaꞌ mèn lillequeꞌ ndooreꞌ tyub mèna par hua mèna, más quee lezoꞌ mèna neꞌhuade mèna. 4 No coꞌseꞌ mbere mèna, ndyeꞌth mèna, ngua tiꞌ mèna loo xbiꞌ, neꞌhuade mèna cheleꞌ mèna neꞌlide xal nac mod cheꞌn costumbr coꞌ ndxàp mèna coꞌ ntech mèna yaꞌ mèna. No nzoreꞌ más mod cheꞌn costumbr coꞌ mbed no mèna coꞌ

SAN MARCOS 7 nac ntech mèna taz, plat, camplor, no taamas yèt coꞌ ndli zinꞌ mèna cosin. No masreꞌ conꞌ ndli mèna. Ale axta lunꞌ coꞌteꞌ ndxàa mèna, ntech mèna. 5 Sya, mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―¿Chonon indlide myenꞌ xinꞌ mtéꞌth lùu cas costumbr coꞌ mtanꞌ mèngool loo naꞌ, àꞌ? Ale tuaꞌte yaꞌ myenꞌ ndxuhua myenꞌ xít myenꞌ no luaꞌ myenꞌ. Intechte myenꞌ yaꞌ myenꞌ. 6 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Aa. Yende conꞌ niin loo guꞌ. Bien lal ro Sayi coꞌseꞌ ndxab Sayi no ngroꞌ diꞌs ro Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox leꞌ guꞌ anzeꞌf ndxác ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ loo Diox coꞌseꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs cón cheꞌn guꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Mèn baꞌ mbez diꞌs guryath no diꞌs guryèn loon con diꞌs coꞌ ndryoꞌ ro mèn. Per conꞌ coꞌ nzo leꞌn lezoꞌ mèn no conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz ndluꞌ loon pà li mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon. No pà li mèn cas loo cón chenen. 7 Yende cón ntac coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ncòoꞌ mèn yéc mèn loon no coꞌseꞌ mbez mèn lèen, ne, tac ley coꞌ ndluꞌ mèn no yalñibeꞌ coꞌ ndxàp mèn nac xleyꞌ no yalñibeꞌ cheꞌn mèn izlyoꞌpeꞌ ndxèꞌ. 8 Guniin diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ tac guꞌ ndláꞌ conꞌ coꞌ nac yalñibeꞌ cheꞌn Diox par neꞌlide guꞌ cas coꞌ ñibeꞌ Diox loo guꞌ par li guꞌ. Más ndli guꞌ par ndli guꞌ costumbr cheꞌn mèngool coꞌ mbed no guꞌ coꞌ nac coꞌ ntech mèn camplor no taz no plat. No ndli guꞌ taamasreꞌ conꞌ coꞌ nac leque xal conꞌ ndli guꞌ. 9 Tataa ndxab Jesús loo mèna: ―Cona, ngue niin loo guꞌ: Más ndláꞌ guꞌ coꞌ nac yalñibeꞌ cheꞌn Diox thìb lad loo guꞌ par tolo ndli guꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac costumbr coꞌ mtanꞌ xudgool guꞌ loo

102 guꞌ. 10 Moisés mnibeꞌ loo mèn nación Israel tiempa coꞌseꞌ ndxab Moisés taandxèꞌ: Gòp guꞌ mod gunèe guꞌ xud guꞌ. No gòp guꞌ mod gunèe guꞌ xnaꞌ guꞌ. Leꞌ mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn xud no cón cheꞌn xnaꞌ na, Moisés mnibeꞌ loo mèn guth mèn mèna. 11 Leꞌ guꞌ na, ale mbez nzoqueꞌ mod gab thìb mbiꞌ loo xud mbiꞌ no loo xnaꞌ mbiꞌ taandxèꞌ mod: Pay, May, yende mod lyath non guꞌ tac ryete conꞌ coꞌ nac conꞌ ngue non coꞌ ndxàpen nac coꞌ mcàbgònen loo Diox, coꞌ nee diꞌs, naca cheꞌn Diox. 12 Tataa mbez guꞌ loo mèn mastaleꞌ huax vez neꞌndaꞌde mèn conꞌa loo Diox par ngàc conꞌa cheꞌn Diox. No cheleꞌ thìb mbiꞌ gab tataa loo xud mbiꞌ no loo xnaꞌ mbiꞌ, guꞌ ndooleꞌ par gab guꞌ loo mbiꞌ: Ya inquinte lyath nol xudl no lyath nol xnaꞌl, ndee. 13 Leꞌ sya, con conꞌ ndli guꞌa, ndluꞌ guꞌ yende cón ntac conꞌ coꞌ nac yalnibeꞌ cheꞌn Diox loo guꞌ por cón cheꞌn costumbr coꞌ mbed no guꞌ coꞌ ndli thìb ned guꞌ no coꞌ ndli tedib ned guꞌ. No anzeꞌf thìb conꞌ ndli guꞌ coꞌ lalqueꞌ nac xal conꞌ coꞌ ndli guꞌa. 14 Jesús ngurez mèn tedib vez. Ndxab Jesús loo mèn: ―Bìn guꞌ coꞌ ngue toodizen loo guꞌ ndxèꞌ. No ndlyazen taꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ par taꞌ guꞌ cuent cón nee diꞌs ndxèꞌ. 15 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Nec thìb conꞌ coꞌ nac conꞌ ndxuhua mèn indli malte no indlide conꞌ zab loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, rye conꞌ coꞌ ndryoꞌ leꞌn lezoꞌ mèn no conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz, conꞌa ndli ntezab mèn no ndli ndxàc mèn mèn yeꞌrsinꞌ no mèn zab loo Diox. 16 Guꞌ coꞌ nzi yòn diꞌs ndxèꞌ no guꞌ coꞌ ndxaaꞌd diꞌs leꞌn lezoꞌ, ftenꞌ guꞌ diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ no ftaꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón nee diꞌs diꞌs ndxèꞌ. 17 Coꞌseꞌ mbláꞌ Jesús mèna no ngòo Jesús liz thìb mbiꞌ, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mnibdiꞌs loo Jesús cón cheꞌn

SAN MARCOS 7

103 diꞌs coꞌ mtetac Jesús loo mèn. 18 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―¿Chéꞌ no guꞌ indaꞌde cuent cón nee diꞌs coꞌ mtetaquen loo mèna, càꞌ? ¿Chéꞌ iñeede guꞌ no chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent leꞌ ryete conꞌ coꞌ nac xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ ndxuhua mèn ndxòo leꞌn xtiꞌ mèn? No indlide conꞌa conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Diox. 19 Tac conꞌ coꞌ ndxuhua mèn indxòode leꞌn lezoꞌ mèn no leꞌn xtùuz mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, leꞌi ndxòo leꞌn xtiꞌ mèn no leꞌn pans mèn. Ndxeloa, ndriꞌtha loo mèna coꞌseꞌ nda mèn mandad mèn. Tataa ndxab Jesús loo myenꞌ par mbluꞌ Jesús cón cheꞌn diꞌsa loo myenꞌ leꞌ ryete conꞌ ndxuhua mèn nambìiqueꞌ nac. 20 Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ne: ―Conꞌ coꞌ ndryoꞌ leꞌn lezoꞌ mèn no conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz, conꞌa ndli leque mèn ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Diox no ndxàc mèn mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. 21 Tac leꞌn lezoꞌ mèn ndryoꞌ chol xtùuz yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz, anggab naꞌi, xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn li mèn yalburrid; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn cuaꞌn mèn xinꞌ huan mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn guthxùꞌ mèn xtàa mèn; 22 no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn li huanꞌ mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn nqueliꞌth mèn cón cheꞌn xtàa mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn li mèn chol conꞌ yeꞌrsin; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn quedìi mèn xtàa mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ indlyaꞌste mèn thyon mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndxàn lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndxòn mèn cuent yix no nteriꞌth mèn cuent yix loo xtàa mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ndyeꞌs mèn loo xtàa mèn no nxyalꞌ mèn loo xtàa mèn; no xtùuz coꞌ ndli mèn par li mèn conꞌ coꞌ indaꞌde taamas mèn cuent

cón ngue li mèn. 23 Ryete conꞌ yeꞌrsinꞌa ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn lezoꞌ mèn par tyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz. No ntezab ryete conꞌa xtùuz mèn no lezoꞌ mèn par ndxàc mèn mèn zab no mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. Thìb xaꞌgot tith ngolaꞌs loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. 24 Ngoloa,

(Mt. 15.21–28)

mbii Jesús tya. Nda Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Tir no coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Sidón. Jesús ngòo liz thìb mbiꞌ. No mblyaꞌs Jesús yende chó mèn non nzo Jesús liz mbiꞌa. Per neꞌngácte Jesús ngàca tataa loo Jesús. No yende mod ngaꞌs Jesús loo mèna. 25 Setilte mbìn thìb xaꞌgot coꞌ ngòc xnaꞌ thìb mzaꞌ coꞌ mque no mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ leꞌ Jesús nzo liz mbiꞌa. Mbiꞌth xnaꞌ mzaꞌ loo Jesús. No mdub xib xnaꞌ mzaꞌ loo Jesús. 26 Xaꞌgota ngòc thìb xaꞌgot tith. Ngòc xaꞌgota mèn nación Sirofenis. Mbiꞌth xaꞌgot loo Jesús. Nalyat mdeꞌb ro xaꞌgota. Mnaꞌb xaꞌgot diꞌs loo Jesús par ante nii Jesús ryo xpii yeꞌrsinꞌa loo mzaꞌ, rsap xaꞌgot. 27 Per Jesús asembli, mtetac Jesús thìb diꞌs loo xaꞌgot. Ndxab Jesús loo xaꞌgot: ―Laꞌa hua myenꞌ ner. Tac ihuente naca teche mèn pan loo myenꞌ par taꞌ mèn pana hua mbac. 28 Per máa xaꞌgot lueg mcàb loo Jesús. Ndxab xaꞌgot: ―Aa, Tad, lìcqueꞌ coꞌ nee Uꞌ baꞌ. Yende cón niin loo Uꞌ. Per neequeꞌ Uꞌ, Tad, axta rye mbac coꞌ nzi tee ned baꞌ nde xànꞌ mes par nthop mbac rye pedaz pan coꞌ ngobii myenꞌ xànꞌ mes par hua mbac. Nthop mbac. Ndxuhua mbac. 29 Sya, ndxab Jesús loo gunaꞌ: ―Aa, huenqueꞌ mcàbl loon xal nac diꞌs coꞌ mtetaquen lool. No mdaꞌl cuent cón nee diꞌs diꞌsa. Nzoqueꞌ mod biil. Ngroꞌleꞌ xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòo loo rsapl, ndee.

SAN MARCOS 7​, ​8 30 Coꞌseꞌ mzin xaꞌgot liz xaꞌgot, gunèe xaꞌgot leꞌ mzaꞌ naxleꞌ loo lunꞌ. Leꞌ xpii yeꞌrsinꞌa na, ngroꞌleꞌ loo mzaꞌ.

Jesús mteyac thìb mbiꞌ mud coꞌ mque no yíiz cueꞌ. 31 Mbere Jesús, ngroꞌ Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Tir. Ngua riid Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Sidón no leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn decápolis axta mzin Jesús ro lagun coꞌ nziriꞌ loo xyòn mèn coꞌ nac cheꞌn làaz mèn galile tedib vez. 32 Tya, ngua no mèn thìb mbiꞌ mud loo Jesús. Nde nxonꞌ, ncueꞌ nza mbiꞌ. Nalyat mdeꞌb ro mèn. Mnaꞌb mèn diꞌs loo Jesús xoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad mbiꞌ par teyac Jesús ryop yíiz coꞌ ngue no mbiꞌ. 33 Mbeꞌ Jesús mbiꞌa thìb lad loo mèn par mdyee Jesús cuen yaꞌ Jesús leꞌn nza mbiꞌ. Ngoloa, mxuc Jesús loo thìb cuen yaꞌ Jesús no mbuàal Jesús looz mbiꞌ con cuen yaꞌ Jesús. 34 Ngoloa, chàa, mbuiꞌ Jesús loo béꞌ. Mdiꞌ lezoꞌ Jesús. Láth ngue huiꞌ Jesús loo béꞌ, ndxab Jesús: ―Efata, coꞌ nee diꞌs, Fxalꞌ. 35 Látha, chàa, mxyalꞌ nza mbiꞌ muda. No mbìn mbiꞌ ruid. No luega, ndxeꞌslequeꞌ mdoodiꞌs mbiꞌ tac Jesús mbli ngro xban looz mbiꞌ. 36 Ngoloa, mnibeꞌ yèe Jesús loo mèn yende chó loo mèn taꞌ mèna cuent conꞌ coꞌ mbli Jesús. Per lugar de gòn mèna diꞌs, yende chó loo mèn ndaꞌ mèn cuent, ale sate más coꞌ mbli mèna. Mdaꞌ mèna cuent conꞌ mbli Jesús. 37 Leꞌ rye mèn coꞌ nziriꞌ tya na, ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna loo conꞌ mbli Jesús. Mbez mèna: ―Ryete conꞌ huenqueꞌ mbli Jesús. Ale axta ndli Jesús leꞌ mèn coꞌ ncueꞌ ndxòn diꞌs no ndli Jesús leꞌ mèn mud ndyoodiꞌs. Jesús mbli par nduhua thap mil mèn.

8

(Mt. 15.32–39)

Leꞌxqueꞌ leꞌn huiza, anzeꞌf thìb mèn mqueltàa loo Jesús. Nde

104 nxonꞌ, yende cón ngue no mèna par hua mèna. Sya, ngurez Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: 2 ―Anzeꞌf ndlyat lezon ñèen prob mèn coꞌ nziriꞌ baꞌ, cara. Más de cona, ndxàcleꞌ son huiz nziriꞌ mèn baꞌ con daa no yende cón ngue no mèn par hua mèn. 3 Cheleꞌ daa telꞌ mèn par bii mèn no tarte hua mèn, tguuꞌs mèn ned bii mèn. Tac nzo ndxep mèn baꞌ anzeꞌf tith ngroꞌ par nde mèn loon. 4 Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mcàb. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―¿Per xá mod ndlyaꞌs Uꞌ gàc hua mèn trèꞌ coꞌteꞌ yende chó mèn nac par tiꞌ mèn conꞌ hua mèn, Tad? 5 Jesús mnibdiꞌs loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Plá pan ngue no guꞌ, àꞌ? Myenꞌ mcàb. Ndxab myenꞌ: ―Gaz pan no maste ngue no nuꞌ. 6 Sya, mnibeꞌ Jesús loo mèn tyub mèn loo yòo. Làth xtauꞌa, mxen Jesús rye gaz pana. No ndxab Jesús loo Diox: ―Diox quix Uꞌ, Diox, por pan ndxèꞌ. Ngoloa, mchìꞌx Jesús gaz pana. Mdaꞌ Jesús pana loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌ myenꞌ na, mbliꞌth pana loo mèna. 7 Mque no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús plá mbèelli bix, ne. Jesús mbli léyꞌ mbèelli bixa no mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ liꞌth myenꞌ mbèelli bixa loo mèn, ne. 8 Sya, ryete mèna nduhua pan no mbèelli bixa axta plóthe mblyaꞌs mèn. Ngolo nduhua mèna, mthop myenꞌ gaz cardor leꞌ pan coꞌ mbyanꞌ xoꞌf loo gaz pan no loo mbèelli bix coꞌ mbli Jesús mbyarꞌ. 9 Ryete mèn coꞌ nduhuaa, neꞌqueꞌ thap mil mèn. Ngoloa, gunii Jesús Diox loo mèna. Ndyàa Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 10 Ngòo Jesús leꞌn thìb yòoyaa con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Nda Jesús par leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn dalmanut con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Mèn xleyꞌ farise ngue naꞌb loo Jesús li Jesús thìb señ coꞌ nac yalguzyeꞌ loo mèn. (Mt. 16.1–4; Lc. 12.54–56)

11 Látha,

mzin mèn xleyꞌ farise loo Jesús. Mtlo mèna, mdoodiꞌs no mèna

SAN MARCOS 8

105 Jesús. Par gàal diꞌs mèna Jesús, mbli mèna thìb conꞌ par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ tli Jesús conꞌ ndlyaꞌs mèna li Jesús. Mnaꞌb mèna loo Jesús li Jesús par gàc thìb conꞌ loo béꞌ xal thìb conꞌ coꞌ nac yalguzyeꞌ loo mèna. 12 Sya, axta leꞌn lezoꞌ Jesús mdiꞌ lezoꞌ Jesús. Ndxab Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús: ―¿Chonon ñaꞌb mèn xleyꞌ farise coꞌ nziriꞌ goꞌ loon par lin gàc thìb conꞌ xal thìb señ loo béꞌ coꞌ nac thìb yalguzyeꞌ loo mèn baꞌ, yey? Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Nec thìb señ neꞌgàcte loo mèn baꞌ thidtene. 13 Ngoloa, ngòo Jesús leꞌn yòoyaa. Ndyàa Jesús tedib lad ro lagun tedib vez. Leꞌ mèn coꞌ ngure no Jesús tya na, tyate mbláꞌ Jesús mèna. Gunee mèna cón cheꞌn mèna. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mod, coꞌ ngòp mèn xleyꞌ farise, coꞌ mtetac Jesús leꞌ moda nac xal dii levadur. 14 Nde

(Mt. 16.5–12)

nxonꞌ, neꞌnteꞌde lezoꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús nghueꞌ myenꞌ pan. Ante sa pan no maste mque no myenꞌ leꞌn yòoyaa. 15 Sya, asembli Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Anderhuen guꞌ, myenꞌ, leque guꞌ quenap guꞌ guꞌ loo dii levadur cheꞌn mèn xleyꞌ farise no loo dii levadur cheꞌn Herod coꞌ nac rey. 16 Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, mtlo myenꞌ, ndxab myenꞌ loo thìb xtàa myenꞌ no loo tedib xtàa myenꞌ: ―¿Chéꞌ por neꞌnteꞌde lezoꞌ naꞌ ndiꞌ naꞌ pan, cona tataa gunee Jesús loo naꞌ, càꞌ? Thìb descuid conai, ¿léꞌ? 17 Per Jesús mdaꞌ cuent no mdenꞌ lezoꞌ Jesús cón cheꞌn diꞌs coꞌ gunii myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Chonon mbez guꞌ leꞌ guꞌ ingue node pan, àꞌ? ¿Chéꞌ axta nalleꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent coꞌ mbezen loo guꞌ coꞌ huenlequeꞌ, càꞌ? ¿Chonon susqueꞌ naad guꞌ no nguud guꞌ, yoo? 18 Ingüiꞌde

guꞌ con ngudloo guꞌ, ndee. No neꞌ neꞌ indxòn guꞌ conꞌ con nza guꞌ. ¿Chéꞌ neꞌtyede lezoꞌ guꞌ huax conꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndlin, càꞌ? 19 ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, neꞌtyede lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ mchìꞌxen gaꞌy pan coꞌ nduhua gaꞌy mil ante mènbiꞌ no xàꞌqueꞌ nduhua mèngot no myenꞌ bix, càꞌ? Tiempa, ¿plá cardor leꞌ pan coꞌ beꞌ mbyanꞌ xoꞌf coꞌ mblin mbyarꞌ mthop guꞌ, àꞌ? Myenꞌ ndxab: ―Lìca, Tad, mthop nuꞌ siꞌ fchop cardor leꞌ pan coꞌ beꞌ mbyanꞌ xoꞌf. 20 Tolo ndxab Jesús loo myenꞌ, ne: ―¿Chéꞌ neꞌtyede lezoꞌ guꞌ, ne, coꞌseꞌ mchìꞌxen gaz pan par nduhua thap mil mèn, plá cardor leꞌ pan coꞌ beꞌ mbyanꞌ xoꞌf loo gaz pan coꞌ mblin mbyarꞌ mthop guꞌ, àꞌ? Myenꞌ mcàb loo Jesús tedib vez. Ndxab myenꞌ: ―Lìca, Tad, mthop nuꞌ gaz cardora tiempa, ne. 21 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Ngolo gunee guꞌi, xàa. No axta nalleꞌ, ¿tarte taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ, cà? ¿Máa yob yéc guꞌ, na? Jesús mteyac thìb mbiꞌ sieu leꞌn thìb yèez coꞌ lèe Betsaid. 22 Ngoloa, mzin no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn thìb yèez coꞌ lèe Betsaid. Tya, mbiꞌth no mèn thìb mbiꞌ sieu loo Jesús. Nalyat mdeꞌb ro mèna. Mnaꞌb mèna favor loo Jesús par gàal Jesús ngudloo mbiꞌ sieu par tyub xnìi ngudloo mbiꞌ. Huiꞌ mbiꞌ. 23 Sya, mxen Jesús yaꞌ mbiꞌ sieu. Mbeꞌ Jesús mbiꞌ thìb lad ro yèez. Tya, mtà Jesús rsuc Jesús ngudloo mbiꞌ. No mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad mbiꞌ. Ngoloa, mnibdiꞌs Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Mbi, ¿chéꞌ ngue huiꞌl mase ndxep? 24 Mbiꞌ coꞌ ngòc sieua mbuiꞌ ndxèꞌ no mbuiꞌ baꞌ. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Aa. Daa ngue huiꞌ loo mèn coꞌ nziriꞌ goꞌ. Per ngüiꞌen mèn xal yaa xcàl. No ngüiꞌen ndyee mèn.

SAN MARCOS 8 25 Mbere Jesús. Mbuàal Jesús ngudloo mbiꞌ con yaꞌ Jesús tedib vez. Sya, por derech, ndxeꞌslequeꞌ mbuiꞌ mbiꞌ loo ryete conꞌ no ale sandante mbuiꞌ mbiꞌ. 26 No ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Neꞌyòodel leꞌn yèez Betsaid luega. Neꞌ neꞌ gabl loo mèn yèez conꞌ mbli nonl. Sya, mtelꞌ Jesús mbiꞌ. Ndyàa mbiꞌ par liz mbiꞌ.

Pedr mblo ro leꞌ Jesús nac Cristpeꞌ. (Mt. 16.13–20; Lc. 9.18–21)

27 Ngoloa,

ngua Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Cesar coꞌ mnibeꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Lip. Coꞌseꞌ ndoo Jesús ned nda Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chó mbez mèn nac daa, àꞌ? 28 Myenꞌ mcàb. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Ndxep mèn mbez leꞌ Uꞌ nac Juàn Bautist. Taandxep mèn mbez leꞌ Uꞌ nac Lii coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. No nzoreꞌ taandxep mèn coꞌ mbez: Nzo chó mèngool coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla nac mbiꞌ baꞌ. 29 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Guꞌ àꞌ? ¿Chó mèn mbez guꞌ nac daa? Sya, chàa, ngroꞌ nxonꞌ Pedr loo Jesús. Ndxab Pedr: Uꞌ nac yub Cristpeꞌ, Tad. 30 Per Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús yende chó loo gabte myenꞌ leꞌ Jesús nac yub Cristpeꞌ. Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús xá mod gath Jesús. (Mt. 16.21–28; Lc. 9.22–27)

31 Sya,

mtlo Jesús, noo noo mdaꞌ Jesús cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―Daa, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, daa

106 tyactìiqueꞌ. No tèꞌb rye mèngool, no mèn coꞌ nac jef loo rye nguleyꞌ, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn daa. No ndxab Jesús loo myenꞌ leꞌ rye mèna guth Jesús no coꞌseꞌ yilo son huiz nguth Jesús, Jesús ryo xban. 32 Nalì mdaꞌ Jesús cuent ndxèꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ngoloa, mbeꞌ xàꞌ Pedr Jesús thìb lad. Ale mtlo Pedr, mbyoo Pedr no mcoꞌx Pedr Jesús por ndxab Jesús diꞌsa loo myenꞌ. 33 Per Jesús, chàa, mbere, xèe mbuiꞌ Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Sya, ndxab Jesús loo Pedr: ―Biiche loon, Pedr. Teꞌ nac Mebizya nacl loon. Lùu ndluꞌ loon ndxàpl mod xal nac mod coꞌ ndxàp Mebizya. Tac lùu indyóode no indlidel xtùuz xal ndli Diox xtùuz. Ndxeꞌlequeꞌ, lùu ndli xtùuz xalqueꞌ ndli chol mèn izlyoꞌ xtùuz cón chenen. 34 Sya, ngurez Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. No ngurez Jesús mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ no loo rye mèna: ―Cheleꞌ chó guꞌ ndlyaꞌs, lìcqueꞌ, tyoo nque guꞌ xísen, leque guꞌ bli par neꞌlide guꞌ conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par li guꞌi. Ndxeꞌlequeꞌ, gòp guꞌ lezoꞌ guꞌ no ñibeꞌ guꞌ loo lezoꞌ guꞌ par neꞌlide guꞌ conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ. No blec lezoꞌ guꞌ par xec guꞌ tyactìi guꞌ coꞌseꞌ tub nguꞌs mèn guꞌ por cón cheꞌn daa ned nda naꞌ. Leꞌ sya, yaꞌ guꞌ too nque guꞌ xísen. Nda naꞌ. 35 Tac mèn coꞌ ante ndoo lezoꞌ ndxath ndxeyꞌ no ndxath ndlyux mèn par que no mèn cheꞌnpeꞌ mèn ante loo izlyoꞌ ndxèꞌ, loo mèna neꞌtaꞌde Diox lugar ban mèn thidtene loo Diox. Per mèn coꞌ láꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac yalndac no coꞌ nac yalgonꞌ cheꞌnpeꞌ mèn coꞌ gác li mèn gan loo izlyoꞌ ndxèꞌ por cón chenen no por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, loo mèna taꞌ Diox lugar par ban mèna thidtene loo Diox. 36 Lomisqueꞌ

SAN MARCOS 8​, ​9

107 ne, ¿cón coꞌ thìb mbiꞌ no chó yalndac gác li thìb mbiꞌ gan coꞌseꞌ gàc cheꞌnpeꞌ mbiꞌ dib athu loo izlyoꞌ tac cheleꞌ mbiꞌ tataa mod li, gab Diox loo mbiꞌa yende mod yòo ban no mbiꞌ Diox thidtene yiloa? Yende cón li mbiꞌ gan cheleꞌ mbiꞌ li tataa, ¿léꞌ? 37 No ndlyazen ñee guꞌ loon. ¿Plál quix thìb mbiꞌ loo Diox par yòo ban no mbiꞌ Diox coꞌseꞌ ngolo gunii Diox loo mbiꞌ neꞌtyalte Diox yòo ban no mbiꞌ Diox, àꞌ? Yende mod li mbiꞌ gan li mbiꞌ tataa, ¿léꞌ? 38 Tac cheleꞌ chó mèn coꞌ ndxelaꞌsleꞌ loon thyon loo cón chenen no thyon mèna taꞌ mèna cuent cón chenen loo mèn coꞌ nac mèn coꞌ thidtene indyubdiꞌste loon, mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no xtol, daa ne, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, daa thyon loo Diox por cón cheꞌn mèna coꞌseꞌ galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ con angl coꞌ nac angl natúꞌ no con ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàp xuden Diox. Tolo ndxab Jesús loo mèn, ne: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Leꞌ ndxep guꞌ coꞌ nziriꞌ loon nalleꞌ, neꞌgathte guꞌ axtaqueꞌ ñèe guꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn loo izlyoꞌ xal nac ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox.

9

Jesús mzyeꞌ loo loo son myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. (Mt. 17.1–13; Lc. 9.28–36)

2 Pente

ndxàc xop huiz ndxab Jesús tataa loo mèn, mbeꞌ Jesús Pedr no Cob no Juàn. Nda tyonte Jesús con myenꞌ loo thìb yii roo. Tya, ale nzi huite myenꞌ, chàa, mzyeꞌ loo Jesús loo myenꞌ. 3 Nde nxonꞌ, xab Jesús coꞌ noc Jesús ante mquée xnìi no ante nagus bèellequeꞌ gunaa. Gunaa xab Jesús xal xilꞌ, coꞌ nee diꞌs, nec thìb xaꞌgot coꞌ nzo loo izlyoꞌ neꞌgácte tech larꞌ ante nagus xal gunaa xab Jesús. 4 Látha, gunèe yon myenꞌa Lii no Moisés. Ndyoodiꞌs no Lii

ryop Moisés Jesús. 5 Sya, ndxab Pedr loo Jesús: ―Maistr, anzeꞌf huen naca nzo naꞌ trèꞌ. ¿Xá nee Uꞌ? ¿Chéꞌ toxcuaꞌ nuꞌ son ramad? Thìba par yòo Uꞌ. Tediba par yòo Moisés. No tediba par yòo Lii. 6 Per por mzyeb yon myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, conꞌa axta neꞌ neꞌ ñee Pedr cón tyoodiꞌs Pedr loo Jesús. 7 Látha, ngulàa beu. Mtauꞌ beu loo ryete xop xaꞌ coꞌteꞌ ngure xaꞌ. Leꞌn beua mbyèn thìb diꞌs coꞌ ndxab: ―Mbiꞌ ndxèꞌ nac xganꞌ daa. Anzeꞌf ngudloon no lezon mbiꞌ coꞌ nac xganꞌ daa ndxèꞌ. Bìn guꞌ ro mbiꞌ. 8 Per texal nguát beu, chàa, mbuiꞌ ndxèꞌ mbuiꞌ baꞌ myenꞌ. Ya yende chó nac. Ya yende chó ñèe myenꞌ nziriꞌ con myenꞌ. Ante Jesús no maste nzo no myenꞌ. 9 Per coꞌseꞌ ngolo mbii Jesús con myenꞌ tya, no láth nde làa tùub Jesús con myenꞌ leꞌn yiia, ndxab Jesús loo myenꞌ yende chó loo gab myenꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ gunèe myenꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ leꞌ myenꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn Jesús, Jesús coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, axta coꞌseꞌ yilo ryo xban Jesús làth mèn nguth. 10 Por cona, xexte ngòc myenꞌ. Leꞌn lezoꞌte myenꞌ non myenꞌ cón gunèe myenꞌa. Per mnibdiꞌsqueꞌ myenꞌ loo xtàa myenꞌ. Ndxab myèn: ―¿Cón nee diꞌs diꞌs coꞌ ngolo gunee Jesús loo naꞌ leꞌ Jesús ryo xban làth mèn nguth, àꞌ, cara? 11 Sya, mnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Tad, ¿chónon mbez mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn naquinqueꞌ ner Lii yiꞌth loo izlyoꞌ leque yiꞌth Crist loo izlyoꞌ, àꞌ? 12 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Lìcqueꞌ leꞌ Lii yiꞌth ner. Per coꞌseꞌ yiꞌth Lii, Lii li nab mèn no teꞌth Lii loo mèn par taꞌ mèn lugar no tyal mèn

SAN MARCOS 9 yilaꞌs mèn loo Crist no yilaꞌs mèn cón cheꞌn Crist yiloa. Per ¿xá nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ? Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ ndxab leꞌ daa tactìiqueꞌ, no tèꞌb mèn daa thìb lad, no xìis no mèn daa, no yáp xyánꞌ mèn ñèe mèn daa. 13 Per daa nii loo guꞌ leꞌ Lii mbiꞌthleꞌ. No mblileꞌ mèn coꞌ mblyaꞌs mèn con Lii xalqueꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mquin ngòcqueꞌ loo Lii. Jesús mteyac thìb mbyòo coꞌ mque no thìb xpii yeꞌrsinꞌ. (Mt. 17.14–21; Lc. 9.37–43)

14 Texal

mzin Jesús con Pedr no Cob no Juàn loo taamas myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, gunèe Jesús nziriꞌ huax mèn loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. No nziriꞌ mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Noo noo mnibdiꞌs maistra loo myenꞌ cón cheꞌn Jesús. Nen ngure toodiꞌs maistra con myenꞌ, ne. 15 Per texal gunèe mèna Jesús, ryete mèna ante mbuiꞌ no ante gunaa loo Jesús. Mqueꞌ mèna carre par ngua nii mèna Diox loo Jesús. 16 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Cón nzi toodiꞌs guꞌ con mèn baꞌ, ey? Susqueꞌ nen ngure toodiꞌs guꞌ. No susqueꞌ noo noo ndyoodiꞌs guꞌ. 17 Sya, mcàb thìb mbiꞌ coꞌ nzo làtha loo Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Maistr, daa ndal no mbyòo daa loo Uꞌ trèꞌ. Mbyòo ngue no thìb loo mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ no ale mbli mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ ngòc mud mbyòo. 18 No pál coꞌteꞌ ngue tee mbyòo ndyen mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ mbyòo no ngobii mbii mbyòo. Látha, ndryoꞌ zib fsinꞌ ro mbyòo. No ndxuhua le mbyòo. Por cona, yende fuerz mbyòo. Daa mnaꞌb loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Uꞌ baꞌ li

108 myenꞌ favor coꞌ myenꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mbyòo. Per neꞌngácte myenꞌ ngli myenꞌa. 19 Jesús ndxab loo ryete mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús: ―Aa que guꞌ mèn izlyoꞌ, pápeꞌ ya guꞌ gòn guꞌ diꞌs no yilaꞌs guꞌ. Thidtene nac guꞌ mèn coꞌ indxelaꞌste loon no loo conꞌ ndlin. ¿Axta pól tolo naquin go non guꞌ? No ¿axta pól tolo naquinqueꞌ xec daa con guꞌ, yey? Ngoloa, ndxab Jesús loo mbiꞌa: ―Huàa xi mbyòo. Yiꞌth mbyòo ndxèꞌ. Ñeeneꞌ. 20 Sya, nde no mèn mbyòo. Coꞌseꞌ gunèe xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo loo mbyòoa Jesús, mquée mbii xpiia mbyòo. No mbli mbii par ngobii mbyòo loo yòo. Ale mbixyath mcotloo mbyòo nax mbyòo. No ndryoꞌ zib fsinꞌ ro mbyòo. 21 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo xud mbyòo. Ndxab Jesús: ―¿Pól mtlo ndxàc mxen mbii mbyòo, àꞌ? Xud mbyòo ndxab loo Jesús: ―Anon ndoo xèn mbyòo ngulen yíiz baꞌ loo mbyòo, Tad. 22 Huax vez coꞌseꞌ ndyen mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ baꞌ mbyòo, ngobii mbii mbyòo loo quìi no leꞌn nít par guth mbii mbyòo. Cona, ndlyazen cheleꞌ Uꞌ, lìcqueꞌ, ndxác ngoꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn, bli Uꞌ favor. Bloꞌ Uꞌ xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo loo mbyòo daa ndxèꞌ. Blat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa con mbyòo daa. No blyath no Uꞌ nuꞌ, Tad. 23 Jesús ndxab loo mbiꞌ: ―Cheleꞌ lùu yilaꞌspeꞌ loon leꞌ daa ndxác teyac mbyòo, sya, lina. Tac ryethe conꞌ nzoqueꞌ mod gàc loo mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loon no coꞌ ndxelaꞌs loo conꞌ ndlin. 24 Sya, ngrozèe xud mbyòo. Ndxab xud mbyòo loo Jesús: ―Ndxelazquen loo Uꞌ no ndxelazquen loo conꞌ ndli Uꞌ. Blyath no Uꞌ daa par toloqueꞌ yilazen loo Uꞌ xal ndxàala. 25 Coꞌseꞌ gunèe Jesús anzeꞌf thìb mèn mqueltàa loo Jesús, Jesús mbyoo mbii

SAN MARCOS 9

109 cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌa. Ndxab Jesús loo mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌa: ―Xpii mud no xpii cueꞌ, na ñibeꞌ lool: Groꞌ loo mbyòo ndxèꞌ. No ya neꞌberedel yòol loo mbyòo ndxèꞌ tedib vez. 26 Sya, mbli xpii yeꞌrsinꞌa par ngrozèe yii ngrozèe den mbyòo. No mbli xpii par mquée mbii mbyòo. Ngoloa, ngro xpii loo mbyòo. Per coꞌseꞌ mquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌa loo mbyòo, casqueꞌ nguth mbyòo. No coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ nziriꞌ conꞌ ngòc loo mbyòo, ndxab mèna loo xtàa mèn: ―Nguth mbyòo, cara. 27 Per ndxeꞌlequeꞌ, Jesús mxen yaꞌ mbyòo. Mxít che Jesús mbyòo. No ngo too mbyòo loo rye mèna. Ale mbyac mbyòo. 28 Ngoloa, ngòo Jesús liz thìb mbiꞌ con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Sya, xexte mbeꞌ myenꞌ Jesús thìb lad par mnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Tad, ¿xá nee uꞌ? ¿Chonon neꞌngácte nuꞌ ngoꞌ nuꞌ xpii yeꞌrsinꞌa loo mbyòoa, àꞌ? 29 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Thìb loo xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xal xpii yeꞌrsinꞌa, neꞌryoꞌde tuaꞌte loo mèn. Naquin cuez mèn Diox no cue xlat mèn. Sya, tataa mod ryo xpii yeꞌrsinꞌa. Jesús mbere ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús gathqueꞌ. (Mt. 17.22–23; Lc. 9.43–45)

30 Coꞌseꞌ

mbii Jesús liz mbiꞌa con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ngua riid Jesús leꞌn huax yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. No indlyaꞌste Jesús gòn nec thìb mèn leꞌ Jesús ngue tee par neda. 31 Tac Jesús ngue luꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús no ngue taꞌ Jesús cuent leꞌ Jesús, coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, Jesús yigaaqueꞌ yaꞌ mèn yeꞌrsinꞌ. No guth mèna Jesús. Per coꞌseꞌ yilo son huiz mbeth mèna Jesús, Jesús ryo xban. 32 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌndaꞌde

cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue bez Jesús loo myenꞌ. Neꞌ neꞌ indxòn myenꞌ cón nee diꞌsa. No más de cona, ale mzyeb myenꞌ ñibdiꞌs myenꞌ cón cheꞌn diꞌsa loo Jesús. Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mdoodiꞌs cón cheꞌn chó myenꞌ gàc myenꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo xtàa myenꞌ yiloa. (Mt. 18.1–5; Lc. 9.46–48)

33 Ngoloa,

nda Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par yèez Capernaum. Coꞌseꞌ mzin Jesús tya, ngòo Jesús liz thìb mbiꞌ. Tya, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―¿Chó cón cheꞌn conꞌ ngue toodiꞌs guꞌ ned nde naꞌ, àꞌ? Susqueꞌ noo noo ndyoodiꞌs guꞌ con xtàa guꞌ, ne. 34 Per myenꞌ yende chó ngabte loo Jesús tac mzyeb myenꞌ no nthyon myenꞌ tac myenꞌ naneequeꞌ leꞌ myenꞌ nde toodiꞌs ned nde myenꞌ cón cheꞌn chó myenꞌ gàc thìb myenꞌ coꞌ más ñibeꞌpeꞌ coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ Jesús loo mèn. 35 Sya, mdub Jesús loo myenꞌ no ngurez Jesús ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Cheleꞌ chol guꞌ ndlyaꞌs gàc mèn coꞌ tyoo ner loo xtàa guꞌ, no coꞌ tyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ loo xtàa guꞌ, nquin gàc guꞌa xal thìb moz prob coꞌ nque zinꞌ loo mèn par li guꞌ sirv loo xtàa guꞌ. 36 Ngoloa, mxen Jesús thìb mbedbiꞌ chuꞌth. Mdoo Jesús mbedbiꞌ chuꞌtha loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Mdeꞌs Jesús mbedbiꞌ chuꞌtha. Ndxab Jesús loo myenꞌ: 37 ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ tyal taꞌ lugar yòo thìb mbedbiꞌ chuꞌth xal mbedbiꞌ ndxèꞌ liz mèn ante por lèen, conꞌa ndluꞌ leꞌ mèna tyal taꞌ lugar gòon làth mèna, ne. Leꞌ mèn coꞌ tyal gòon làth mèna, inacte ante loon ndyal mèna ndaꞌ mèna lugar gòon làth mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌa ndluꞌ leꞌ mèna ndyal ndaꞌ mèna lugar yòo xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa làth mèna, ne.

SAN MARCOS 9 Jesús ngue bez loo myenꞌ: Mèn coꞌ inacte ngolo ngolaꞌs loo naꞌ, mèna nzo favor cheꞌn naꞌ no ndaꞌ mèna lad cheꞌn naꞌ. 38 Sya,

(Lc. 9.49–50; Mt. 10.42)

ndooleꞌ Juàn, ndxab Juàn loo

Jesús: ―Maistr, nuꞌ gunèe thìb mbiꞌ. Ante mdeꞌth mbiꞌ lèe Uꞌ, mbloꞌ mbiꞌ mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn. Per com leꞌ mbiꞌ inqueltàa node naꞌ, ¿léꞌ?, nuꞌ neꞌndaꞌde lugar loo mbiꞌ tolo li mbiꞌ conꞌa. 39 Per Jesús ndxab loo Juàn: ―Aaꞌa. Blaꞌ guꞌ tolo li mbiꞌ conꞌa. Neꞌcàꞌde guꞌ loo mbiꞌ. Tac yende chó mèn nzo coꞌ li gàc thìb yalguzyeꞌ ante por mbez mèn lèen no yiloa nazab nii yèe nii tìi mèn cón chenen. 40 Tac mèn coꞌ inacte ngolo ngolaꞌs cheꞌn naꞌ, mèna ndaꞌ lad cheꞌn naꞌ. 41 No chol mèn coꞌ taꞌ mase thìb taz nít gu guꞌ ante por cón cheꞌn lèen, no por nzo guꞌ loo cón chenen, daa coꞌ nac Crist, lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ, ngue cón cheꞌn conꞌ mbli mèn loo guꞌa loo Diox. Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli ndxàc ryes loo mèn par cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn. 42 Tolo

(Mt. 18.6–9; Lc. 17.1–2)

ndxab Jesús loo mèn: ―Chol mèn coꞌ asendli par cuaꞌn mèn coꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéc xtol mèn, mèn coꞌ sete ndxelaꞌs loon, más huen gàca loo mèna queꞌ mèn thìb quèe yees yen mèna no cobii mèn mèna leꞌn níttóꞌ par tataa mod lyux mèna leque tolo li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loon. 43 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ ndli cuent no ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ leꞌ yaꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ndli par ncuaꞌn guꞌ xtol guꞌ no xquin guꞌ por mdyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ loo conꞌ ngue no guꞌ, más huen gàca loo guꞌ choꞌ guꞌ yaꞌ guꞌ par cobii

110 mèn yaꞌ guꞌ thìb lad tith loo guꞌ. Tac más huen ngàca loo guꞌ yòo guꞌ coꞌteꞌ yòo ban no guꞌ Diox thidtene con sate yaꞌ guꞌ leque lyàa guꞌ leꞌn yeꞌrbìil, coꞌteꞌ nzo quìi no bèel coꞌ thidtene neꞌyuꞌde, con ryop yaꞌ guꞌ. 44 Tya, neꞌgathte mbey no neꞌgathte mbyeꞌth. No neꞌyuꞌde quìi no bèel thidtene. 45 No cheleꞌ guꞌ ndli cuent no ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ndli nii guꞌ par cuaꞌn guꞌ xtol guꞌ no xquin guꞌ por mdyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ ngua guꞌ coꞌteꞌ ngua guꞌ, más huen gàca loo guꞌ choꞌ guꞌ nii guꞌ par cobii mèn nii guꞌ thìb lad tith loo guꞌ. Tac más huen gàca loo guꞌ yòo guꞌ coꞌteꞌ yòo ban no guꞌ Diox thidtene con sate nii guꞌ leque lyàa guꞌ leꞌn yeꞌrbìil, coꞌteꞌ neꞌyuꞌde quìi no bèel thidtene, con ryop nii guꞌ. 46 Tya, neꞌgathte mbey no neꞌgathte mbyeꞌth. No neꞌyuꞌde quìi no bèel thidtene. 47 No cheleꞌ guꞌ ndli cuent leꞌ ngudloo guꞌ, lìcqueꞌ, ndli par ncuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ no par tyub yoꞌf coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ loo conꞌ ngüiꞌ guꞌ, más huen bloꞌ guꞌ ngudloo guꞌ no blobii guꞌ ngudloo guꞌ thìb lad tith loo guꞌ. Tac más huen gàca loo guꞌ cheleꞌ guꞌ yòo coꞌteꞌ yòo ban no guꞌ Diox thidtene con sate ngudloo guꞌ leque lyàa guꞌ leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ ndxetoo quìi no bèel no coꞌteꞌ neꞌyuꞌde quìi no bèel thidtene. 48 Tya, neꞌgathte mbey no neꞌgathte mbyeꞌth. No neꞌyuꞌde quìi no bèel thidtene. 49 Tac coꞌseꞌ gàc huiza, ryete mèn coꞌ lyàa leꞌn yeꞌrbìil yidinꞌ bèel lad mèn xal coꞌseꞌ nxob mèn ted yol loo bélꞌ máꞌ coꞌ mbeth mèn póla par mbec mèn bélꞌ máꞌa loo mes xal thìb ofrend loo Diox. 50 Huenqueꞌ nac ted tac nazi ted, ¿léꞌ? Per cheleꞌ ted inazide, ¿xá mod tezi mèn conꞌ hua mèn con ted coꞌ inazide, sya? Yende mod gàca tataa, ¿léꞌ? Gòp guꞌ lezoꞌ guꞌ no fquenap guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox, par neꞌyizaꞌde guꞌ loo cón cheꞌn Diox no par neꞌcàbte conꞌ yeꞌrsinꞌ loo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tataa bli guꞌ

SAN MARCOS 9​, ​10

111 xal coꞌseꞌ ndli mèn coꞌ ndxuth máꞌ coꞌseꞌ ntoxcuaꞌ mèn bélꞌ con ted. Ntezi mèn bélꞌ par neꞌyizaꞌde bélꞌ. Lomisqueꞌ ne, ngue niin loo guꞌ: Tataa bli guꞌ par que tee ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ, ne, ndee guꞌ. Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn xá mod ndláꞌ thìb mènbiꞌ saꞌl mènbiꞌ coꞌ indxàalte li mèn.

10

(Mt. 19.1–12; Lc. 16.18)

Ngolo mbluꞌ Jesús diꞌsa loo mèn no mdoodiꞌs no Jesús mèn, ngroꞌ Jesús leꞌn yèez Capernaum con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Nda que tee Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn jude. No ngua que tee Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac loo xyòn mèn coꞌ naban par ned lad ndlyen huiz coꞌ nziriꞌ ned ro yóꞌbeꞌ Jordán. Tya, mbere mèn, mqueltàa mèn loo Jesús coꞌteꞌ ngo Jesús. Mbere Jesús, mbluꞌ Jesús mèna xalqueꞌ ngòc mod coꞌ ngòp Jesús. 2 Sya, ngua gax ndxep mèn xleyꞌ farise loo Jesús par asembli mèn ngua gàal diꞌs mèna Jesús par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ tagaa Jesús loo mèna con diꞌs coꞌ gàal diꞌs mèna Jesús xal coꞌseꞌ ndxegaa chol máꞌ bix loo tramp. Mnibdiꞌs mèna loo Jesús par gòn mèn no ñee mèn ñeeneꞌ chéꞌ huen naca, ndyac Jesús, láꞌ thìb mbiꞌ saꞌl mbiꞌ. 3 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Cón mnibeꞌ Moisés loo guꞌ coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ, àꞌ? 4 Mèna ndxab loo Jesús: ―Moisés mdaꞌ lugar loo nuꞌ toxcuaꞌ nuꞌ thìb yeꞌs coꞌ lèe thìb act. Sya, taꞌ nuꞌ acta loo xaꞌgot nuꞌ. Sya, tataa mod con huen diꞌs no con huen cuent láꞌ nuꞌ xaꞌgot nuꞌ. ¿Xá neel, Jesús? ¿Chéꞌ huen naca o chéꞌ ihuente nac coꞌ mbli Moisés? 5 Jesús ndxab loo mèna: ―Tataa mnibeꞌ Moisés loo guꞌ li guꞌ tac Moisés naneequeꞌ no mdaꞌqueꞌ Moisés cuent leꞌ guꞌ anzeꞌf naad lezoꞌ

no anzeꞌf nguud lezoꞌ guꞌ. 6 Per daa nde nii thìb conꞌ loo guꞌ: Nerlequeꞌ coꞌseꞌ mtlo Diox, mblec Diox no mxènꞌ Diox ryethe conꞌ loo izlyoꞌ, Diox mtoxcuaꞌ mènbiꞌ no mèngot coꞌ nac mèn. 7 Por cona, thìb xaꞌbiꞌ ryo xàꞌ loo xud xaꞌ no loo xnaꞌ xaꞌ par thidte queltàa xaꞌ con xaꞌgot coꞌ gàc xinꞌ saꞌl xaꞌ par tyub ban no xaꞌ xaꞌgota. 8 No coꞌseꞌ ngolo mqueltàa ryop xaꞌ, xaꞌbiꞌa no xaꞌgota, thidte nac ryop saꞌl xaꞌ loo Diox. Leꞌ sya, tataa mod ya inacte xaꞌ chop mèn loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, thidte ngòc ryop xaꞌ loo Diox. 9 Por cona, indxàalte li chol mèn par láꞌ mèn xtàa mèn coꞌ nac xinꞌ saꞌl mèn tac Diox mbli thidte mqueltàa mènbiꞌ con mèngot par gàc xaꞌ xinꞌ saꞌl. 10 Coꞌseꞌ ngo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús con Jesús liz thìb mbiꞌ, mbere myenꞌ, mnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús cón cheꞌn diꞌs coꞌ mdoodiꞌs no Jesús mèn xleyꞌ farisea. 11 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Mènbiꞌ coꞌ láꞌ xaꞌgot coꞌ nac saꞌl mènbiꞌa, no selyaꞌ mènbiꞌa con tedib xaꞌgot, mènbiꞌa ngue cuaꞌn xtol coꞌ nac yalburrid loo ner xaꞌgot coꞌ nac saꞌlpeꞌ mènbiꞌa. 12 No cheleꞌ thìb xaꞌgot láꞌ saꞌl xaꞌgota no selyaꞌ xaꞌgota con tedib xaꞌbiꞌ, xaꞌgota, ne, ngue li yalburrid. Tad Jesús mbez loo myenꞌ bix: Ngue lin gàc conꞌ ndac loo guꞌ, ey. (Mt. 19.13–15; Lc. 18.15–17)

13 Látha,

nde no mèn coꞌ nac xnaꞌ myenꞌ bix ndxep myenꞌ bix loo Jesús par ante gàal Jesús lad myenꞌ bixa par gàc conꞌ ndac loo myenꞌ bixa. Per ndxeꞌlequeꞌ, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ale mtlo myenꞌ, mbyoo myenꞌ mèn coꞌ nde no myenꞌ bix par neꞌtolode yiꞌth no mèn myenꞌ bix loo Jesús. 14 Coꞌseꞌ gunèe Jesús ngue yoo myenꞌ mèna, ngocloo Jesús loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Blaꞌ guꞌ yiꞌth myenꞌ bix baꞌ loon. Neꞌcàde guꞌ loo myenꞌ. Tac mèn coꞌ ndxòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ

SAN MARCOS 10 Diox loo mèn, mèna ndxàc xal nac myenꞌ bix baꞌ. 15 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Mèn coꞌ neꞌtyalte yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn no gàp mèna yalxlaꞌs loo Diox xalqueꞌ ndxàp myenꞌ bix yalxlaꞌs loo Diox con dib nzo yéc myenꞌ no con dib nzo lezoꞌ myenꞌ, thidtene neꞌyòode mèna loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 16 Sya, mdeꞌs mcàa Jesús myenꞌ bixa. No mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús loo myenꞌ. No ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Daa ngue li gàc conꞌ ndac loo guꞌ no ngue lin par tyac lezoꞌ guꞌ, ne, ndee. Thìb mbyòo ric mdoodiꞌs no Jesús. (Mt. 19.16–30; Lc. 18.18–30)

17 Leꞌpeꞌ

tyen Jesús ned par tolo ya que tee Jesús par neda, carre mbii gax thìb mbiꞌ loo Jesús. No sangmdub xib mbiꞌ loo Jesús. Mnibdiꞌs mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Maistr Ndac, ¿cón lin no xá mod lin par que non no gàpen yalnaban thidtene coꞌteꞌ nzo Diox, àꞌ? 18 Jesús mcàb loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Chonon mbezl loon anzeꞌf maistr ndac nac daa, àꞌ? Yende chó mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nac xaꞌ ndac. Angoluxte yub Diox nac xaꞌ ndac. Cheleꞌ lùu indlide cuent no indenꞌte lezoꞌl nac daa Diox, axta neꞌ neꞌ ñeel loon nac daa maistr ndac. 19 Lùu ndaꞌqueꞌ cuent no naneequeꞌl xal ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndxab: Neꞌlidel yalburrid. Neꞌguthtel mèn. Neꞌli huanꞌtel. Neꞌtyèꞌdel loo nec thìb mèn. Neꞌquedìidel nec thìb mèn. Gòp mod gunèe xudl no gunèe xnaꞌl. 20 Mbiꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Maistr, ryete conꞌa mbliquen anon ndoo xènen no beꞌ ngue lin conꞌa axta nalleꞌ. 21 Jesús mbuiꞌ loo mbiꞌ. No mqueꞌ lezoꞌ Jesús gunèe Jesús mbiꞌ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ:

112 ―Nzo thidte conꞌ coꞌ beꞌ ndxàc falt lil, ey. Huàa thoꞌ ryete conꞌ ndxàpl par coꞌl tmi loo conꞌ ndxàpla. Yiloa, taꞌl tmia càa mèn prob. Leꞌ sya, tataa mod que nol taamas conꞌ ndac loo béꞌ. Yiloa, sya, ndel. Nda naꞌ ned ga que teeꞌen. No xecl ryethe conꞌ gàc lool coꞌ li no mèn lùu par tethon mèn lùu ante por cón chenen, ndee. 22 Per coꞌseꞌ mbìn mbiꞌ tataa ndxab Jesús loo mbiꞌ, anzeꞌf mxi lezoꞌ mbiꞌ no nalyat mdeꞌb ro mbiꞌ. Ndyàa mbiꞌ tac anzeꞌf thìb yalgonꞌ ngòp mbiꞌ. 23 Sya, mbuiꞌ Jesús dib vuelt loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús. No ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Myenꞌ, anzeꞌf nagàn tínꞌ naca, cara, par tyal mèn ric yòo mèn ric loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ric. 24 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ante mbuiꞌ no ante gunaa myenꞌ loo Jesús por cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxab Jesús cón cheꞌn mbiꞌa. Sya, mbere Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tedib vez: ―Xinꞌa, susqueꞌ nagàn tínꞌ naca par yòo mèn ric loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ric coꞌseꞌ más ndxàp mèn yalxlaꞌs loo ryethe yalgonꞌ coꞌ ndxàp mèn ric. Tac mèn ric ndli cuent ante por yalgonꞌ coꞌ ndxàp mèn ric no maste gàc ryethe conꞌ ndac loo mèn ric. 25 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Más inagànte gàca loo thìb máꞌ coꞌ lèe camell par riid máꞌ coꞌ lèe camell yeꞌr ngudloo thìb aguj leque yòo mèn coꞌ ndxàp huax yalgonꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 26 Coꞌseꞌ mbìn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tataa ndxab Jesús, ante mbuiꞌ myenꞌ no ante gunaa myenꞌ. No mnibdiꞌs myenꞌ loo xtàa myenꞌ. Ndxab myenꞌ: ―Cheleꞌi tatuaꞌ nac, ¿chó mèn gác lyáꞌ loo conꞌ ryes, sya? 27 Jesús xèe mbuiꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ:

SAN MARCOS 10

113 ―Neꞌgácte chol mèn li chol mèn par lyáꞌ mèn coꞌ ndxàp xtol loo conꞌ ryes. Per Diox ndxácqueꞌ. Tac ryethe conꞌ coꞌ ndlyaꞌs Diox li Diox, ndxácqueꞌ Diox li Diox conꞌa. 28 Sya, ngroꞌ nxonꞌ Pedr, ndxab Pedr loo Jesús: ―Tad, nuꞌ mbláꞌyaꞌ ryete conꞌ mque no nuꞌ. Nuꞌ ngue que tee noqueꞌ Uꞌ ned nque tee Uꞌ. 29 Jesús mcàb loo Pedr. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Chol mèn coꞌ láꞌyaꞌ liz, no hues, no ftaꞌn, no xud, no xnaꞌ, no saꞌl, no xinꞌ, no xyòn ante por cón chenen no maste, no ante por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, 30 gàc cheꞌn mèna nalleꞌ thìb ayo tant conꞌ loo conꞌ coꞌ mbláꞌyaꞌ mèna loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal liz mèn, no hues mèn, no ftaꞌn mèn, no xnaꞌ mèn, no xinꞌ mèn, no xyòn mèn. Gàca loo mèna tataa mastaleꞌ gàc tub nguꞌs mèn mèna. Per coꞌseꞌ cue tedib cuaꞌ izlyoꞌ coꞌ cue yiloa, que no mèna yalnaban thidtene par ban no mèna Diox thidtene. 31 Nalleꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ nzo huax guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. Guꞌ nzi li xtùuz anzeꞌf ntac guꞌ loo Diox. No nzi li guꞌ xtùuz anzeꞌf mèn roo no mèn xèn nac guꞌ loo Diox por nac guꞌ mèn nación Israel. Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox li leꞌ guꞌ gàc mèn beꞌthe loo Diox tac Diox ndxecloo ñèe Diox guꞌ. Per part cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ guꞌ ingode cuent ntac mèn loo Diox, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, Diox li par gàc huax mèna mèn coꞌ más ntac loo Diox leque guꞌ. No gàc mèna mèn coꞌ más ndyac lezoꞌ Diox ñèe Diox por mbli mèna cas loo cón cheꞌn Diox. Jesús mbere ngue teꞌth loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús gathqueꞌ. (Mt. 20.17–19; Lc. 18.31–34)

32 Leꞌpeꞌ

leꞌn huiza, mnibeꞌ Jesús loo lezoꞌ Jesús ya Jesús ciuda Jerusalén. Láth nda quée Jesús con myenꞌ xinꞌ

mtéꞌth Jesús, nda Jesús par ned ciuda Jerusalén no ndoo ner Jesús loo myenꞌ. Leꞌ myenꞌ na, ante ngüiꞌ no ante ñaa xá nzo Jesús ned nda Jesús par ciuda Jerusalén. No mzyeb myenꞌ nda nque myenꞌ xís Jesús. Leꞌ sya, ale mbere Jesús, mbeꞌ Jesús rye siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb lad. Mtlo Jesús, mdaꞌ Jesús cuent loo myenꞌ cón cheꞌn xá mod tyactìi Jesús leꞌn huiza. 33 Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Guꞌ naneequeꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent leꞌ naꞌ ndooleꞌ ned. Nda quée naꞌ par ned ciuda Jerusalén coꞌteꞌ tyenxùꞌ mèn daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Mèn coꞌ nac jef loo rye nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mèna quexùꞌ queꞌ fals daa par taꞌxùꞌ mèna daa loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 34 Xìis xyánꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel ñèe mèna daa. No taꞌ mèna golp daa. Suc mèna rloon. No yiloa, guth mèna daa. Per yilo son huiz coꞌ mbeth mèn daa, daa ryo xban làth mèn nguth. Cob no Juàn ngue yab loo Jesús li Jesús thìb favor loo myenꞌ. 35 Sya,

(Mt. 20.20–28)

látha ngua gax ryop hues Cob Juàn coꞌ ngòc xganꞌ Zebede loo Jesús. Ndxab ryop hues myenꞌ loo Jesús: ―Maistr, nuꞌ ndlyaꞌs li Uꞌ thìb favor coꞌ ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ. 36 Jesús mnibdiꞌs loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Chó favor ndlyaꞌs guꞌ lin loo guꞌ, àꞌ, ey? 37 Sya, ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, favor coꞌ ndlyaꞌs nuꞌ li Uꞌ nac conꞌ ndxèꞌ: Coꞌseꞌ gàc hor coꞌ ñibeꞌ Uꞌ loo mèn nación Israel, ftaꞌ Uꞌ lugar gàc thìb nuꞌ síndico cheꞌn Uꞌ no gàc tedib nuꞌ juez cheꞌn Uꞌ par thidte ñibeꞌ no nuꞌ Uꞌ loo mèn nación Israel tiempa.

SAN MARCOS 10 38 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Axta neꞌ neꞌ ñee guꞌ cón ngue naꞌb guꞌ loon. No axta neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ cuent cón ngue naꞌb guꞌ loon, ey. Nibdizen thìb conꞌ loo guꞌ. ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ tác guꞌ no chéꞌ xec guꞌ tyactìi guꞌ xalqueꞌ gàc yaltìi coꞌ xec daa gàc loon leꞌn huiz ndxèꞌ coꞌ nac xalqueꞌ coꞌseꞌ gu mèn thìb taz nít cuanꞌ huan nalà, càꞌ? No ¿chéꞌ tác guꞌ no chéꞌ xec guꞌ guth yèe mèn guꞌ xal guthyèe mèn daa leꞌn huiz ndxèꞌ, càꞌ? 39 Myenꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Xec nuꞌi, Tad. Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, gàca loo guꞌ leꞌ guꞌ tyactìi tínꞌ xalqueꞌ gàc yaltìi tínꞌ loon yéꞌ huizeꞌ axtaqueꞌ gath guꞌ xalqueꞌ gath daa. 40 Per conꞌ coꞌ ndlyaꞌs guꞌ par gàc thìb guꞌ síndico cheꞌn daa, no tedib guꞌ gàc juez cheꞌn daa coꞌseꞌ ñibeꞌen loo mèn nación Israel, inacte conꞌa cón chenen par tan lugara loo guꞌ par gàca tataa loo guꞌ, cara. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mbli nab no mbli nèe Diox lezoꞌ Diox chó nac mèn coꞌ gàc síndico cheꞌn daa, no chó mèn coꞌ gàc juez cheꞌn daa coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌen loo mèn nación Israel yiloa. 41 Coꞌseꞌ mbìn taasiꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tataa ndxab ryop hues Cob Juàn no tataa ndxab Jesús, ale ngocloo myenꞌ gunèe myenꞌ Cob no Juàn. 42 Sya, ngurez Jesús myenꞌ. No ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no nonqueꞌ guꞌ leꞌ mèn coꞌ nac gobiern loo chol nación dib athu loo izlyoꞌ, gobierna ñibeꞌ yèe loo mèn rye naciona. Leꞌ mèn coꞌ nac mèn roo no mèn xèn coꞌ naqueltàa loo gobierna, mèna, ne, nqueltàa con gobierna par tolo nquilꞌ mèna gobiern par sate más ñibeꞌ gobiern loo mèn naciona axta neꞌ neꞌ xec prob mèna loo conꞌa. 43 Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox indlyaꞌste gàca tataa làth guꞌ. Leꞌ guꞌ coꞌ ndlyaꞌs

114 gàc más mèn roo no mèn xèn làth guꞌ, guꞌa li mandad loo taamas xtàa guꞌ. 44 No chol guꞌ coꞌ ndlyaꞌs ñibeꞌ loo xtàa guꞌ, guꞌa ndxàal gàc xal moz loo rye guꞌ. 45 Tac daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, neꞌngalten par li mèn mandad loon. Ndxeꞌlequeꞌ, daa mbal par lin sirv loo mèn no par tan yalnaban daa loo yalguth xal thìb conꞌ coꞌ anzeꞌf ntac par tataa mod gàca leꞌ rye mèn coꞌ yilaꞌs loon, mèna que no yalnaban thidtene no lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes. Jesús mdub xnìi ngudloo thìb mbiꞌ sieu coꞌ lèe Bartime. (Mt. 20.29–34; Lc. 18.35–43)

46 Sya,

mzin Jesús ciuda Jericó. Láth coꞌseꞌ nda riid Jesús leꞌn ciuda Jericó con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, thìb mbiꞌ sieu coꞌ ngroꞌ lèe Bartime ndub naꞌb gòn loo mèn coꞌ ndriꞌth par neda. Mbiꞌa ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Tim. 47 Per coꞌseꞌ ndxòn mbiꞌ mbez mèn leꞌ Jesús coꞌ nac mèn yèez Nazaret nde riid coꞌteꞌ ndub mbiꞌ, mtlo mbiꞌ sieua, mbez yèe mbiꞌ. Mbez mbiꞌ: ―Jesús, Uꞌ coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa, yey. 48 Ale huax mèn ale mtlo mbyoo mbiꞌ par yauꞌ ro mbiꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, sate más cabii mbez yèe mbiꞌ. Mbez mbiꞌ: ―Uꞌ coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa, niin. 49 Sya, nguled Jesús. Ndxab Jesús loo mèn coꞌ nda no Jesús: Huàa rez guꞌ mbiꞌ sieu baꞌ. Sya, ngua mèn coꞌteꞌ ndub mbiꞌ. Ndxab mèna loo mbiꞌ: ―Huen blo lezoꞌl no ftegán lezoꞌl. Jer, goo too. Jesús ngue bezl. 50 Sya, ndxeclequeꞌ sab coꞌ mcap mbiꞌ mblobii mbiꞌ. Ngoloa, thìdte nguát mbiꞌ par setilte mzin gax mbiꞌ loo Jesús. 51 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús:

SAN MARCOS 10​, ​11

115 ―¿Cón ndlyaꞌsl li nonl, àꞌ, ey? Mbiꞌ sieu mcàb. Ndxab mbiꞌ: ―Maistr, daa ndlyaz tub Uꞌ xnìi ngudloon par ndxeꞌslequeꞌ huiꞌen. 52 Jesús ndxab loo mbiꞌ: ―Nzoleꞌ mod biil, ey. Ngudlool mdyubleꞌ xnìi tac ngolaꞌsqueꞌl loon. Leque hora ndxeꞌslequeꞌ mbuiꞌ mbiꞌ sieua. Ngoloa, mdoo nque mbiꞌ xís Jesús. Nda no mbiꞌ Jesús ned nda Jesús. Jesús nzoleꞌ ned nda par ciuda Jerusalén.

(Mt. 21.1–11; Lc. 19.28–40; Jn. 12.12–19)

11

Coꞌseꞌ nda zin gax Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ciuda Jerusalén, gaxte tya nziriꞌ chop yèez bix coꞌ lèe Betfagé no Betañ. Ryop yèeza nziriꞌ loo thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv. Tya, mnibeꞌ Jesús loo chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 2 Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Huàa guꞌ lèꞌn yèez coꞌ nziriꞌ loo naꞌ baꞌ. Coꞌseꞌ yamerleꞌ zin guꞌ leꞌn yèez baꞌ, guꞌ huiꞌ ndoo quedóꞌ thìb burr. Burra nec thìb mèn tarte tyub. Fxac guꞌ burra. No yeꞌth no guꞌ burr loon trèꞌ. 3 Cheleꞌ chó mèn nibdiꞌs loo guꞌ chonon ngue xac guꞌ burr, gab guꞌ loo mèna: Tad nuꞌ naquin burr. No yiloa, luega telꞌ Tad nuꞌ par yiláꞌ nuꞌ burr. 4 Mxen myenꞌ ned. Nda myenꞌ. No gunèequeꞌ myenꞌ ndoo quedóꞌ burr. Ndoo quedóꞌ burr gax cuat thìb puert thìb lad ro ned. Mxac myenꞌ burr. Ndyeꞌth no myenꞌ burr loo Jesús. 5 Sya, ndxab ndxep mèn coꞌ ngure coꞌteꞌ ndoo quedóꞌ burra loo myenꞌ: ―¿Cón ngue li no guꞌ burr baꞌ, ngue xac guꞌ burr baꞌ, àꞌ? 6 Sya, mcàb myenꞌ loo mèna xalqueꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ. Sya, mblaꞌ mèna. Ndyeꞌth no myenꞌ burr loo Jesús. 7 Mbeꞌ myenꞌ burr loo Jesús. No mxoꞌf myenꞌ xab myenꞌ xís burr. Ngoloa, mdub Jesús burr taate burr. 8 Làth xtauꞌa, huax mèn msil xab mèn xtauꞌ

ned. Leꞌ taamas mèn na, mchoꞌ laa yin no ram yaa no yíi. Mdoo mèn rye làaa ro ryop lad ro ned coꞌteꞌ nda riid Jesús par ned ciuda Jerusalén. 9 Sya, mèn coꞌ nda ner loo Jesús delant, no mèn coꞌ nde nque par ned xís Jesús, mtlo mèna, mbez yèe mèna. Mbez mèna: ―¡Ay, Dioꞌs! Anzeꞌf ndyac lezoꞌ mbiꞌ baꞌ no anzeꞌf mbiꞌ ndac nac mbiꞌ baꞌ. Mbiꞌ baꞌ nde por lèe Tad Diox. 10 Anzeꞌf conꞌ ndac gàc loo mèn coꞌ yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna, tac Diox ñibeꞌpeꞌ loo mèn por cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ nac bin David coꞌ ngòc rey póla. Por cona, mbez naꞌ: ―Anzeꞌf Diox roo Diox xèn nac Diox, ne. 11 Ngoloa, ngòo Jesús ciuda Jerusalén. No ngòo Jesús leꞌn templ. Ngolo huen huen mbuiꞌ Jesús rye lad leꞌn templ, mxen Jesús ned. Nda Jesús par yèez Betañ con ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tac mzyèleꞌ izlyoꞌ huiza. Ante gunii Jesús diꞌs loo thìb xanꞌ yaa ngudyuug. Ale setilte mbiiz yaa ngudyuug. 12 Ngonìi

(Mt. 21.18–19)

izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea. Coꞌseꞌ ngroꞌ Jesús leꞌn yèez Betañ, mtlo mblyanꞌ Jesús. 13 Sya, tithreꞌ nde Jesús gunèe Jesús ndoo thìb xanꞌ yaa ngudyuug coꞌ ante nayèe ñaa ndoo laa. Jesús ngua tee huiꞌ loo yaa ñeeneꞌ chéꞌ ndoo ngud loo yaaa par hua Jesús. Per yende chó ngud ndoo loo yaaa tac inacta tiemp coꞌ tyoo ngud loo yaa. 14 Sya, gunii Jesús loo yaa ngudyuug. Ndxab Jesús: ―Nase biizl. Ya yende chó más mèn hua ngud coꞌ taꞌl. Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mbìn diꞌs coꞌ gunii Jesús. Jesús mbloꞌ rye máꞌ, no mèn, no mes leꞌn templ. (Mt. 21.12–17; Lc. 19.45–48; Jn. 2.13–22)

15 Ngoloa, mbere Jesús, mzin Jesús ciuda Jerusalén con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth

SAN MARCOS 11

116

Jesús. No coꞌseꞌ ngòo Jesús leꞌn templ, mtlo Jesús, mbloꞌ Jesús rye mèn coꞌ nthoꞌ no mèn coꞌ ndiꞌ leꞌn templ. Ndxeclequeꞌ rye conꞌ mblobii Jesús par fuer. Mtexyath Jesús mes cheꞌn mèn coꞌ nsilꞌ tmi. No mtexyath Jesús asient cheꞌn mèn coꞌ nthoꞌ palomxtilꞌ. Ndxec ndxec rye asient coꞌ mdyub mèna mblobii Jesús par fuer, ne. 16 Neꞌndaꞌde Jesús lugar loo nec thìb mèn, mbere mèn, ngòo mèn cheꞌn mèn leꞌn templ tedib vez. 17 Mbluꞌ Jesús diꞌs loo mèn leꞌn templ. Ndxab Jesús loo mèn: ―Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Lizen nac coꞌteꞌ cuez mèn rye nación lèen. Per guꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, mbli leꞌ lizen nac xal thìb quèe lyoꞌ coꞌteꞌ ndxòo ban huanꞌ no coꞌteꞌ ndxòo casloo huanꞌ. 18 Per mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mèna mbìn diꞌs coꞌ ndxab Jesús. Sya, mtlo mèna, mcuaꞌn mèna mod guth mèna Jesús tant mzyeb mèna ñèe mèna Jesús. Más de cona, ryete mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús ante ngüiꞌ no ante ñaa loo conꞌ ndluꞌ Jesús. 19 Per coꞌseꞌ ngulàa yálꞌ izlyoꞌ huiza, Jesús mbii leꞌn ciuda Jerusalén tedib vez.

nii loo guꞌ: Leꞌ chol mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Diox, ante gab mèna no ante ñii mèna loo yii ndxèꞌ biiche yii ndxèꞌ trèꞌ no ya tub yii ndxèꞌ leꞌn níttóꞌ, cheleꞌ mèna por derech, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs no inacte mèna chop loo chop laꞌs mèn loo Diox, leꞌ sya, Diox liqueꞌ gàc conꞌ ñaꞌb mèna loo Diox. 24 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ryete conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox, cheleꞌ guꞌ ndxelaꞌs leꞌ conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox li Diox par que no guꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox, leꞌ sya, ryete conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox gàcqueꞌ loo guꞌ. 25 No cheleꞌ chó guꞌ ngocloo gunèe xtàa guꞌ, no cheleꞌ chó guꞌ beꞌ ndxecloo ñèe guꞌ xtàa guꞌ coꞌseꞌ tlo cuez guꞌ Diox, fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ conꞌ coꞌ mbli xtàa guꞌ loo guꞌa. Leꞌ sya, tataa mod, ne, xud guꞌ coꞌ nzo loo béꞌ tonꞌ xtol guꞌ no xquin guꞌ coꞌ mcuaꞌn guꞌ. 26 Per cheleꞌ guꞌ neꞌtalte yéc guꞌ no lezoꞌ guꞌ par teriꞌth guꞌ no tecanꞌ guꞌ xtol chol mèn coꞌ ndli mèn loo guꞌ, leꞌ sya, neꞌ xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ neꞌtonꞌte xtol guꞌ no xquin guꞌ coꞌ mcuaꞌn guꞌ con mèn.

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ yaa ngudyuug mbiizxùꞌ.

27 Ngoloa, mbere Jesús con myenꞌ xinꞌ

20 Coꞌseꞌ

(Mt. 21.20–22)

ngonìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, xtilꞌlequeꞌ nguriꞌth Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ned ndoo yaa ngudyuuga. Gunèe myenꞌ mbiizleꞌ yaa ngudyuug axta lox yaa ngudyuug no axta loo punt yaa ngudyuug. 21 Sya, chàa, mteꞌ lezoꞌ Pedr máa yaa ngudyuuga. Ndxab Pedr loo Jesús: ―Maistr huiꞌ Uꞌ nexa. Yaa ngudyuug coꞌ gunii yèe Uꞌ no coꞌ mquedèe Uꞌ loo náꞌa mbiizleꞌ. 22 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Golaꞌs guꞌ loo Diox. No gòp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox. 23 Tac lìcpeꞌ baꞌi, na

Jesús, lìcqueꞌ, ndxàp conꞌ laꞌs nii Jesús no conꞌ laꞌs yaꞌ Jesús par li Jesús conꞌ roo no conꞌ xèn. (Mt. 21.23–27; Lc. 20.1–8)

mtéꞌth Jesús. Ndyeꞌth Jesús con myenꞌ par ciuda Jerusalén tedib vez. Per coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mèn coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nacionpeꞌ Israel leꞌ Jesús ngue que tee leꞌn templ, ngua gax mèna loo Jesús. 28 Mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Gunee loo nuꞌ, ¿chó yalñibeꞌ ndxàpl no chó mnibeꞌ lool mblil conꞌ coꞌ mblil náꞌa, àꞌ? 29 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Na, ne, nibdiꞌs thìb conꞌ loo guꞌ. Cheleꞌ guꞌ càb loon, sya, na nii loo guꞌ

SAN MARCOS 11​, ​12

117 con chó yalñibeꞌ mblin conꞌ mblin loo guꞌa. 30 ¿Xá nee guꞌ? ¿Chó mtelꞌ Juàn Bautist par mbiꞌth li Juàn bautizar mèn? ¿Chéꞌ Diox mtelꞌ Juàn mbiꞌth Juàn o chéꞌ chol mèn mtelꞌ Juàn mbiꞌth Juàn par mbli Juàn bautizar mèn, àꞌ? Fcàb guꞌ loon. 31 Sya, leque mèna mtlo, noo noo mdoodiꞌs no mèna xtàa mèna cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo mèna. Ndxab mèna loo xtàa mèna: ―Cheleꞌ naꞌ gab: Diox mtelꞌ Juàn, leꞌ sya, càb mbiꞌ baꞌ loo naꞌ. Ñee mbiꞌ: ¿Chonon neꞌngalaꞌste guꞌ loo Juàn, sya? 32 O ¿chéꞌ tab naꞌ loo mbiꞌ baꞌ: Chol mèn izlyoꞌ mtelꞌ Juàn, càꞌ? Axta neꞌ neꞌ ñee mèna cón gab mèna tac mèna mzyeb ñèe rye mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús. Tataa mbez mèna tac mèna naneequeꞌ no mdaꞌqueꞌ mèna cuent leꞌ rye mèn coꞌ nziriꞌa ngolaꞌs loo Juàn leꞌ Juàn mdoodiꞌs part cón cheꞌn Diox. 33 No por mzyeb mèna, mcàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Neꞌñeede nuꞌ chó mtelꞌ Juàn, cara. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Neꞌ daa neꞌniide loo guꞌ con chó yalñibeꞌ mblin conꞌ coꞌ mblin náꞌa. Jesús mtetac cón cheꞌn mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ mque zinꞌ.

12

(Mt. 21.33–46; Lc. 20.9–19)

Sya, mtlo Jesús, mdoodiꞌs Jesús loo mèn. No mtetac Jesús diꞌs. Ndxab Jesús loo mèn: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, ey: Ngo thìb mbiꞌ coꞌ mdoo ampurte lus uv loo xyòn mbiꞌ. Ngoloa, mblo mbiꞌ yaaloo dib vuelt ro yòo coꞌteꞌ mdoo mbiꞌ lus uv. Mtoxcuaꞌ mbiꞌ thìb tanc coꞌteꞌ tíꞌ moz uv par ryoꞌ nít uv. No mbli mbiꞌ mandad mdyoxcuaꞌ thìb cuart coꞌ mdub axta arid gáp par gápleꞌqueꞌ laꞌs moz loo zinꞌ no loo yòo coꞌteꞌ nzoꞌf lus uva. Ngoloa, mdaꞌ mbiꞌ xyòn mbiꞌ loo tedib mèn par li mèn zinꞌ cuent rol loo xyòn mbiꞌ. Ngoloa, mxen mbiꞌ ned. Nda

mbiꞌ thìb viaj tith. 2 Coꞌseꞌ mzin tiemp gàc rol uv, mbiꞌa mtelꞌ thìb moz mbiꞌ par yiꞌth càayaꞌ moz uv coꞌ li rol mèn coꞌ ngue li zinꞌ cuent rol par gàc cheꞌn mbiꞌ uv. 3 Per mèn coꞌ mbli zinꞌ loo yòo coꞌteꞌ mxyoꞌf lus uv, mèna mxen moz no mdin mèna moz. No mtelꞌ mèna moz nagueꞌs yaꞌ moz ndyàa moz. Neꞌndaꞌde mèna uv nghueꞌ moz. 4 Sya, mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ yòoa mbere mtelꞌ tedib moz. Per mèn coꞌ mbli zinꞌ loo yòoa, mbuaaꞌd quèe moz. Mbléꞌ mèna yéc moz. No mxìis no mèna moz axta plóthe. Ngoloa, taate moz ndyàa moz. 5 Mbere mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ yòoa. Mtelꞌ mbiꞌ tedib moz par mbiꞌth moz loo mèna. Per mèna mxen moz. Mbeth mèna moz. Ngoloa, mtelꞌ mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ yòoa huax moz loo mèna. Lomisqueꞌ mbli mèn. Chó moz mbuaaꞌd quèe mèn. Chó moz mbeth mèn. 6 Per mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ yòo lus uv ngue no thìb xganꞌ coꞌ nac angoluxte xganꞌ mbiꞌ. Xganꞌ mbiꞌa anzeꞌf ngudloo mbiꞌ no anzeꞌf lezoꞌ mbiꞌ. Por lult mtelꞌ mbiꞌ xganꞌ mbiꞌ loo mèna. Ndxab mbiꞌ loo lezoꞌ mbiꞌ: Telꞌen xganꞌ daa ndxèꞌ. Daa ngobeꞌ li mèna cas no gàp mèna mod ñèe mèna xganꞌ daa ndxèꞌ. 7 Per coꞌseꞌ gunèe mèn coꞌ ndli zinꞌ loo lus uv nde mbyòo loo mèna, ndxab mèna loo xtàa mèna: ―Mbyòo baꞌ yanꞌ no yòo lus uv ndxèꞌ. ¿Xá nee guꞌ? Nda yuth naꞌ mbyòo. Sya, gàc cheꞌn naꞌ yòo lus uv ndxèꞌ. 8 Ale mxen mèna xganꞌ mbiꞌa. Mbeth mèna xganꞌ mbiꞌ. Ngoloa, mbloꞌ mèna thebol xganꞌ mbiꞌ thìb lad ro yòo coꞌteꞌ nzoꞌf lus uv. 9 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Cón li mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ xyòn lus uva con mèna, àꞌ? Na nii loo guꞌ cón li mbiꞌ. Mbiꞌ yiꞌth. No guth mbiꞌ mèna. No taꞌ mbiꞌ xyòn mbiꞌ coꞌteꞌ nzoꞌf lus uva loo tedib cuaꞌ mèn coꞌ ndli leque zinꞌa, ¿léꞌ?

SAN MARCOS 12 10 Chéꞌ tarte lab guꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox par taꞌ guꞌ cuent xal mbez diꞌsa, càꞌ? Diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox mbez taandxèꞌ: Leꞌ quèe coꞌ mbli mèn coꞌ nac albañil cuent neꞌli zinꞌte albañil, leque quèea ngòc quèe ngua lit Tad, Tad coꞌ ngòc xal thìb albañil par ngòc quèea ner quèe coꞌ mbli sirv loo zinꞌ coꞌ mbli Tad. 11 No conꞌ coꞌ ngòca mbli yub Tad Diox. Por cona, por part cón cheꞌn naꞌ, ante ngüiꞌ naꞌ no ante ñaa naꞌ xá mod nac conꞌ coꞌ mbli Tad Diox. 12 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús, capas mèna, ale ndyac mèna mxenleꞌ mèna Jesús xal ndyen mèn thìb pres tac mèna mdaꞌ cuent no mdenꞌ mèna diꞌs coꞌ ndxab Jesús tac por cón cheꞌn mèna mtetac Jesús diꞌsa. Per com leꞌ mèna mzyeb ñèe mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús, ¿léꞌ?, xexte mbláꞌ mèna Jesús. Ndyàa mèna.

Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn tmi coꞌ ndxàal quix mèn cón cheꞌn contribución. (Mt. 22.15–22; Lc. 20.20–26)

13 Ngoloa,

mtelꞌ mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel ndxep mèn xleyꞌ farise no ndxep mèn coꞌ nac partid cheꞌn Herod loo Jesús par aseli mèna yecloo Jesús no gab Jesús ngòc nguàal diꞌs loo mèna par tataa mod quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús. 14 Sya, ngua mèna loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, nuꞌ nanee lìcqueꞌ nac coꞌ mbez Uꞌ. No neꞌ neꞌ indli Uꞌ cas coꞌ ndli mèn no coꞌ mbez mèn. Tac indlaꞌste Uꞌ xal nac mod coꞌ ndxàp mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndluꞌ Uꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ xá mod yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. Per nalleꞌ, ndlyaꞌs nuꞌ ñee Uꞌ loo nuꞌ: ¿Xá

118 nee Uꞌ? ¿Chéꞌ ndxàal quix nuꞌ cón cheꞌn contribución loo gobiern federal cheꞌn mèn ciuda Rom o chéꞌ indxàalte quix nuꞌi? 15 Per Jesús mdaꞌqueꞌ cuent no nonqueꞌ Jesús xá nac mod coꞌ ndxàp mèna coꞌseꞌ ntembìi ro mèna no ntembìi xtiꞌs mèna loo Jesús. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―¿Chonon ncuaꞌn guꞌ mod asendli guꞌ par yigaa daa loo guꞌ xal coꞌseꞌ ndxegaa mèn loo tramp, àꞌ? Huàa xi guꞌ thìb pes guꞌ par huiꞌen ñeeneꞌ xá ñaai. 16 Sya, ngua xi mèna thìb pes pchò. Coꞌseꞌ gunèe Jesús pesa, mnibdiꞌs Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Chó cheꞌn gunab coꞌ ngue loo pes ndxèꞌ? no ¿chó cheꞌn lèe coꞌ ngue loo pes ndxèꞌ, ne, àꞌ? Sya, ncàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Gunab baꞌ no lèe baꞌ nac cheꞌn gobiern coꞌ ndub ciuda Rom. 17 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Pues, ftaꞌ guꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ gobiern coꞌ ndub ciuda Rom càa gobiern. No ftaꞌ guꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox càa Diox. Ngoloa, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna loo Jesús xal nac diꞌs coꞌ mcàb Jesús loo mèna. Mèn mnibdiꞌs loo Jesús: ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, ryo xban mèn? (Mt. 22.23–33; Lc. 20.27–40)

18 Ngoloa,

ngua ndxep mèn xleyꞌ saduce coꞌ mbez no coꞌ ndxelaꞌs leꞌ mèn nguth neꞌryo xbante thidtene loo Jesús. No por cona, asembli mèna, mnibdiꞌs mèna thìb conꞌ loo Jesús. 19 Ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, Moisés mtanꞌ yeꞌs coꞌ ndluꞌ loo nuꞌ cheleꞌ thìb mbiꞌ gath no yanꞌ saꞌl mbiꞌ, yende xinꞌ saꞌl mbiꞌ, leꞌ sya, hues mbiꞌ coꞌ ngutha selyaꞌ con xaꞌgot viud coꞌ mbyanꞌa par que no hues mbiꞌ coꞌ ngutha xinꞌ hues mbiꞌ coꞌ ngutha

SAN MARCOS 12

119 con xaꞌgot viud coꞌ mbyanꞌ coꞌ nac saꞌl thebol par gàc xinꞌ hues thebol xinꞌ thebol coꞌ nguth. 20 Tolo ndxab mèna loo Jesús: ―Pues ngo gaz hues myenꞌ. Mzin huiz mselyaꞌ mbyòo ndlyoa. Per pente ndxàc chop o son línꞌ mselyaꞌ mbyòo ndlyoa, nguth mbyòo ndlyoa. Neꞌndante xaꞌgot coꞌ ngòc saꞌl mbyòo xinꞌ mbyòo. 21 Ngoloa, mselyaꞌ mbyòo coꞌ nde nque xís mbyòo ndlyoa con xaꞌgot viuda. Nguth mbyòo ropa, ne. No neꞌndante xaꞌgot viuda xinꞌ mbyòo. Lomisqueꞌ ngòca loo tedib mbyòo coꞌ nde nque xís mbyòo ropa, ne. 22 Por lult ryete gaz hues myenꞌ mselyaꞌ con xaꞌgot viuda. Ale neꞌndante xinꞌ xaꞌgot viuda con nec thìb rye myenꞌ hues thebol coꞌ ngòc saꞌlpeꞌ xaꞌgota. Por lult, guneei loo xaꞌgot viuda, ne. 23 Cona ngue nibdiꞌs nuꞌ loo Uꞌ: Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ ryo xban mèn coꞌseꞌ cue ban mèn tedib vez, de loo rye gaz hues myenꞌ coꞌ mselyaꞌ con xaꞌgota, ¿chó myenꞌ gàc saꞌlpeꞌ xaꞌgot viuda, àꞌ? 24 Sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Susqueꞌ ndxos xtùuz guꞌ no susqueꞌ yéc brèl guꞌ. Ndxàc conꞌ baꞌ loo guꞌ tac neꞌtaꞌde guꞌ cuent cón mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. No neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ cuent conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. 25 Tac coꞌseꞌ ryo xban mèn nguth, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, neꞌselyaꞌde mèna. Neꞌ neꞌ ya naꞌb mèna xìix mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, mèna gàc xal angl coꞌ nzo loo béꞌ huiza, coꞌ nee diꞌs, neꞌselyaꞌde mèn huiza. 26 Per cón cheꞌn mèn coꞌ nguth coꞌ ryo xban, ¿chéꞌ tarte lab guꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mqueꞌ Moisés yeꞌs xal ngòc diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Diox loo Moisés leꞌn yaa zars coꞌseꞌ xèe ngue huiꞌ Moisés ndxolꞌ yaa zars? Taandxèꞌ ndxab Diox loo Moisés: ―Daa nac Diox cheꞌn Abraham. Nac daa Diox cheꞌn Isaac. No nac daa Diox cheꞌn Cob.

27 Diox inacte Diox loo mèn nguth. Ndxeꞌlequeꞌ, nac Diox Diox loo mèn coꞌ beꞌ naban. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Axta neꞌ neꞌ ñee guꞌ cón mbez guꞌ loon no cón ñibdiꞌs guꞌ loon por nac guꞌ mèn coꞌ ndxos xtùuz.

Jesús ngue luꞌ mèn chó diꞌs nac diꞌs coꞌ más ñibeꞌ Diox loo mèn par li mèn. 28 Látha,

(Mt. 22.34–40)

mzin thìb mbiꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Mbiꞌa noo noo mqueꞌ nza diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Jesús con mèn xleyꞌ saduce. Mbiꞌ mdaꞌ cuent huenqueꞌ mcàb Jesús loo mèna. Mnibdiꞌs mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―De loo rye siꞌ diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ, no coꞌ mtanꞌ Moisés loo naꞌ, ¿chó diꞌs nzo làtha coꞌ más ñibeꞌ Diox loo naꞌ par tyubdiꞌs naꞌ loo Diox, àꞌ? 29 Jesús mcàb loo mbiꞌa. Ndxab Jesús: ―Ner diꞌs coꞌ más ñibeꞌ Diox loo mèn par tyubdiꞌs mèn loo Diox cón li mèn nac diꞌs ndxèꞌ coꞌ mbez taandxèꞌ: Bìn guꞌ diꞌs ndxèꞌ, mèn nación Israel, leꞌ Tad coꞌ nac Diox naꞌ, Tada nac thidte Diox. 30 Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ Tad Diox guꞌ, tá, dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ. Diꞌs ndxèꞌ nac ner diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌ. No nac diꞌs ndxèꞌ coꞌ más ntac loo rye taamas yalñibeꞌ par li naꞌ xal ñibeꞌ Diox. 31 No casqueꞌ lal nac tedib diꞌs xal ner diꞌs ndxèꞌ. Mbryop diꞌsa ñibeꞌ loo naꞌ taandxèꞌ. Mbez diꞌsa: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ guꞌ. Ya yende tedib diꞌs coꞌ más mnibeꞌ Diox loo naꞌ coꞌ ndxàal li naꞌ coꞌ nac xal diꞌs coꞌ ñibeꞌ diꞌs ndxèꞌ loo naꞌ par li naꞌi. 32 Sya, ndxab maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn loo Jesús: ―Huenqueꞌ gunee Uꞌ, Maistr. Lìcqueꞌ naca xal ngolo gunee Uꞌi baꞌ. Thidte Diox nzo no yende tedib Diox coꞌ nzo.

SAN MARCOS 12 33 No queꞌ lezoꞌ mèn Diox dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn, no queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn xalqueꞌ ngue lezoꞌ mèn ñèe mèn mèn. Lìca, masqueꞌ ntac li mèn xal ngolo gunee Uꞌ leque li mèn xal coꞌseꞌ ndaꞌ mèn cheꞌn izlyoꞌ ncàa izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, coꞌseꞌ ndxuth mèn ngon yènꞌ no mbacxilꞌ yènꞌ par nxo mèn ren máꞌa loo izlyoꞌ. No, lìcqueꞌ, más ntac li mèn xal ngolo gunee Uꞌ baꞌ leque li mèn xal coꞌseꞌ ndaꞌ mèn ofrend o gòn coꞌ mbec mèn loo Diox no coꞌ mtec mèn bélꞌ máꞌ coꞌ mbeth mèn loo mes coꞌ nac loo còoꞌ par nquée zen cheꞌn bélꞌ máꞌa loo Diox. 34 Leꞌ sya, coꞌseꞌ gunee Jesús huenqueꞌ mcàb mbiꞌ loo Jesús, ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Itithte nzol loo cón cheꞌn Diox par yòol loo cón cheꞌn Diox, ey, par ñibeꞌpeꞌ Diox lool. Ngoloa, ya yende chó mèn tolo ngli ryes ngnibdiꞌs taamas conꞌ loo Jesús.

Jesús mnibdiꞌs loo mèn: ¿Chó xin mbez mèn nac Crist? (Mt. 22.41–46; Lc. 20.41–44)

35 Jesús

ngue luꞌ mèn leꞌn templ thìb vez. No mbez Jesús loo mèn: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Xá mod chonon mbez mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn leꞌ Crist nac xganꞌ David coꞌ ngòc rey póla, àꞌ? 36 Tac Xpii Natúꞌ mbli leꞌ yub David gunii no mdeꞌth David cón cheꞌn Crist. Ndxab David: Tad Diox ndxab loo Tad daa: Ftub cuaten axta lin leꞌ rye mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn lùu gàc nadoꞌ loo lùu. 37 Cona, ngue niin loo guꞌ: ¿Xá mod gàc Crist xganꞌ David coꞌseꞌ leque David mbez loo Crist: Tad daa, àꞌ? Per yende cón mcàb mèna. Rye mèn coꞌ ngòc huax mèn coꞌ nziriꞌa, axta gust mdaꞌ lezoꞌ mèna coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús loo mèna.

120 Jesús mzib quìi mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. (Mt. 23.1–36; Lc. 11.37–54; 20.45–47)

38 Coꞌseꞌ

ngue luꞌ Jesús mèn, mbez Jesús loo mèn: ―Nee guꞌ nee guꞌ xá que tee guꞌ loo mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Mèna ndyublaꞌs goc xab larꞌ nolꞌ, no anzeꞌf ndublaꞌs mèna ñii chol mèn Diox loo mèna pál coꞌteꞌ nzyálꞌ mèn mèna par tyuꞌ mèna loo mèn. 39 Mèna anzeꞌf ndxòo lezoꞌ cuaꞌn mèna lugar coꞌteꞌ tyub mèna leꞌn sinagog par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèna no par más tyuꞌ mèna loo mèn leꞌn sinagog. No ndxòo lezoꞌ mèna tyub mèna coꞌteꞌ más tyuꞌ mèna loo mes par hua mèna coꞌseꞌ ndxàc chol yalhua. 40 Ale nde yath mèna ndyenxùꞌ mèna no ncàaxùꞌ mèna liz prob mèngot viud por pláte pes no maste. No par ndli mèna xalqueꞌ mèn coꞌ neꞌñeede, ale asendli mèna, nteyolꞌ mèna diꞌs coꞌseꞌ mbez mèna Diox. Per, lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Por conꞌ ndli mèna gàc más yaltìi tínꞌ loo mèna coꞌseꞌ gàc huiz tub rez Diox cón cheꞌn mèna loo mèna. Thìb xaꞌgot viud ngue go ofrend leꞌn caj mastaleꞌ prob xaꞌ. 41 Thìb

(Lc. 21.1–4)

vez mdub Jesús leꞌn templ gaxte coꞌteꞌ nzoꞌf caj coꞌ ngo mèn ofrend o gòn. Xèe ngue huiꞌ Jesús xá ndxàc mèn ngo mèn gòn leꞌn caj no xá ndxàc rye mèn ric ngo mèn ric gòn leꞌn caj. 42 Látha, mzin thìb xaꞌgot viud. Xaꞌgot viuda pente mblo chop centav coꞌ ngue no xaꞌ coꞌ beꞌte ntac leꞌn caj coꞌ nzoꞌf tya. 43 Sya, ngurez Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Leꞌ Diox más ngo cuent cón cheꞌn gòn coꞌ mblo

SAN MARCOS 12​, ​13

121 prob xaꞌgot viud baꞌ leꞌn caj leque gòn coꞌ mblo mèn ric leꞌn caj. 44 Tac ryete mèn baꞌ mblo huax tmi coꞌ nac gòn leꞌn caj tac mbyanꞌ xoꞌf tmi loo mèn baꞌ. Per prob xaꞌgot viud baꞌ, ale tyanꞌ hualequeꞌ xaꞌ, mblo xaꞌ gòn chop centav leꞌn caj coꞌ nac coꞌ beꞌte ngue no xaꞌ par tiꞌ xaꞌ conꞌ hua xaꞌ. Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ mèn làareꞌ templ.

13

(Mt. 24.1–2; Lc. 21.5–6)

Ngoloa, coꞌseꞌ nda ro Jesús leꞌn templ, thìb myenꞌ coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab loo Jesús: ―Maistr, huiꞌ Uꞌ nexa. Susqueꞌ nabeꞌs ñaa quèe coꞌ natoxcuaꞌ templ no quetal nabeꞌs ñaa templ baꞌ, ne, ¿léꞌ? 2 Per ale mcàb Jesús loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Ale xèe ndoo yotl, ngüiꞌl loo templ baꞌ, ¿léꞌ? Lùu ndli cuent anzeꞌf nabeꞌs ñaa ftoo coꞌ natoxcuaꞌ templ baꞌ, ¿léꞌ? Per na nii lool: Ya neꞌyanꞌte nec thìb quèe loo xtàa quèe coꞌ nacsuaꞌ ftoo baꞌ. Thidtene telux mèn ryethe conꞌ coꞌ ngüiꞌl coꞌ natoxcuaꞌ templ baꞌ yéꞌ huizeꞌ. Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús cón gàc ndooreꞌ lith no izlyoꞌ. (Mt. 24.3–28; Lc. 21.7–24; 17.22–24)

3 Sya,

ngua no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv. Yiia ndub thìb lì loo templ. No coꞌseꞌ mdub Jesús tya, Pedr, Cob, Juàn, no Ndech, xexte ndxab myenꞌ loo Jesús: 4 ―Tad, nuꞌ ndlyaꞌs ñee Uꞌ loo nuꞌ pól gàc coꞌ gunee Uꞌ loo nuꞌ gozea cón cheꞌn templ no chó conꞌ tlo yúꞌ loo mèn no coꞌ tlo gàc coꞌseꞌ tlo gàc coꞌ gunee Uꞌ gàca, àꞌ? 5 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Anderhuen guꞌ. Chó Diox chó nee guꞌ. Nee guꞌ nee guꞌ xá nzi tee guꞌ.

Neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi chol mèn guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ tlo gàc coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌ tlo gàc conꞌ xal nac diꞌs coꞌ guniin loo guꞌ cón cheꞌn templ no cón cheꞌn xá mod lith no izlyoꞌ. 6 Tac coꞌseꞌ gàc tiempa, anzeꞌf huax mèn ryoꞌ tee no yiꞌth que tee mèna yèez por yèez mèn no liz por liz mèn. Mèna ñee leꞌ daa mtelꞌ mèna. No ñee mèna leꞌ mèna nac Crist. Tataa mod anzeꞌf huax mèn quedìi mèna. 7 Lomisqueꞌ ne, coꞌseꞌ gòn guꞌ ndeꞌth mèn ndxàc xóꞌ, no anzeꞌf ryes naca par tlo xóꞌ leꞌn tiempa, neꞌzyebte guꞌ coꞌseꞌ gòn guꞌ teꞌth mèn tataa tac tataaqueꞌ naquin tlo gàca. Per mastaleꞌ tataa gàca leꞌn tiempa, neꞌgàcte tiempa lult huiz coꞌ lyux izlyoꞌ no lith no izlyoꞌ. 8 Tac leꞌn tiemp coꞌ tlo gàc coꞌ guniin loo guꞌa, mèn thìb nación tlo yecloo no tlo yòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn tedib nación. No tlo mèn thìb nación, por derech, cuaꞌn xóꞌ mèna thìb xóꞌ loo mèn tedib nación. Leꞌn tiempa huin xòo huax lugar. No lyàa huin huax lugar. No tlo yátbèe mèn. Tlo mèn, li mèn thìb revuelt. No conꞌ coꞌ tlo gàca nac thìb yalnaxi no thìb yalnè coꞌ pente tlo par tlo tyactìi tínꞌ mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 9 Anderhuen guꞌ. Chó Diox chó nee guꞌ. Leque guꞌ quenap guꞌ coꞌseꞌ tlo gàc conꞌa leꞌn tiempa. Leꞌn tiempa, ale taꞌxùꞌ mèn guꞌ loo mèn nac zinꞌ yòolau chol lugar. No taꞌ mèn cheꞌn guꞌ coꞌteꞌ nac sinagog mèn. Guꞌ tyooxùꞌ loo mèn coꞌ nac gobernador no loo mèn coꞌ nac rey por cón chenen no maste. Tataa mod más gác guꞌ no taꞌi thìb lugar loo guꞌ par taꞌ guꞌ cuent loo mèn cón chenen. 10 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ndooreꞌ coꞌseꞌ lyux izlyoꞌ no lith no izlyoꞌ, naquinqueꞌ yath yèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. No naquinqueꞌ co mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn, mèn coꞌ nac mèn chol nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ. 11 No coꞌseꞌ

SAN MARCOS 13 hueꞌ mèn guꞌ par taꞌ mèn guꞌ loo mèn nac zinꞌ yòolau chol lugar, neꞌtyóode guꞌ, no neꞌzyebte guꞌ, no neꞌ neꞌ gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ cón gab guꞌ loo mèna. Guuz guꞌ diꞌs coꞌ luꞌ Diox loo guꞌ loo mèna hora. Tac inacte ante guꞌ coꞌ ñii loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, Xpii Natúꞌ nac xaꞌ coꞌ ñii no coꞌ tyoodiꞌs por ro guꞌ, coꞌ nee diꞌs, coꞌ nac diꞌs coꞌ ryoꞌ ro guꞌ hora. 12 Leque mèn coꞌ ndxàc huespeꞌ cuaꞌn mod par taꞌxùꞌ mèna hues mèn par guth mèn hues mèn. No leque mèn coꞌ nac gundan loo mèn cuaꞌn mod par taꞌxùꞌ gundan xinꞌ gundan loo mèn par guth mèn xinꞌ gundan. Leꞌ myenꞌ coꞌ nac xganꞌ gundan na, myenꞌ cuaꞌn mod par bixyath myenꞌ contra xud myenꞌ par taꞌxùꞌ myenꞌ xud myenꞌ loo mèn par guth mèn xud myenꞌ. 13 Ryete mèn coꞌ nac mèn chol nación, mèna yecloo ñèe guꞌ por cón chenen no maste. Per chol guꞌ coꞌ mbli nèequeꞌ guꞌ loo cón chenen par yòo guꞌ loo cón chenen axta gath guꞌ, guꞌa lyáꞌqueꞌ loo conꞌ ryes. 14 Tolo niin loo guꞌ, ne: Leꞌ mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Daniel coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, mbiꞌ mqueꞌ yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ li par gàc mèn mèn zab loo Diox no coꞌ li par tyuhuan mèn loo Diox par lyux mèn loo cón cheꞌn Diox. Coꞌseꞌ ñèe guꞌ ndoo mbiꞌ zaba coꞌteꞌ indxàalte tyoo mbiꞌ thidtene, syareꞌ taꞌ mèn cuent, mèn coꞌ ndlab yeꞌs, chó mbiꞌ nac mbiꞌa. Leꞌ sya, mèn nación Israel coꞌ nzo leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn jude, mèna ndxàal xyonꞌ par yii no par huan tith ya xonꞌ mèna loo conꞌ ryes coꞌ gàc loo mèna. 15 Leꞌ mèn coꞌ nzi tee yéc zote liz mèn huiza na, más huen neꞌbilàade mèna par coꞌ mèn mase ndxepte cheꞌn mèn leꞌn nyòo. Más huen thìb lìte xyonꞌ mèna tith. 16 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngue zinꞌ huan huiza, más huen neꞌyeꞌthte mèna liz mèna huiza par coꞌ mèna mase xobis mèna liz mèna. Más huen thìb lìte xyonꞌ mèna más tith.

122 17 Lomisqueꞌ

ne, ay, prob rye mèngot izlyoꞌ, mèngot coꞌ nzi nac xinꞌ leꞌn huiza, no rye mèngot coꞌ nacàa mbetoꞌ coꞌ ndxàaz leꞌn huiza, tac yende mod xyonꞌ mèna huiza. 18 Bnaꞌb guꞌ loo Diox par neꞌgàcte tiemp coꞌ xyonꞌ guꞌa tiemp xìlꞌ, ndee guꞌ. 19 Tac tiempa gàc huiz coꞌ más tenꞌ mèn yalnè no huiz coꞌseꞌ más tyac mèn yaltìi. Conꞌ coꞌ gàc tiempa nac coꞌ tarte gàc dib lal naban mèn loo izlyoꞌ. Más de cona, ya neꞌberede gàca loo mèn tedib vez xal gàc conꞌa leꞌn tiempa thidtene. 20 No cheleꞌ Tad Diox neꞌnglide par mdyóp tiemp coꞌseꞌ gàc yaltìia loo mèn, yende chó mèn gác lyáꞌ loo conꞌ ryes. Per por mqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ Diox mcui, por cona, mtedópqueꞌ Diox tiempa loo mèn. 21 Leꞌ sya, cheleꞌ chol mèn ñee loo guꞌ leꞌn tiempa: Huiꞌ guꞌ nexa. Trèꞌ nzo Crist, o huiꞌ guꞌ nexa, tuaꞌ nzo Crist, neꞌyilaꞌste guꞌi, ndee guꞌ. 22 Tac tiempa yiꞌth huax mèn gutyèꞌ coꞌ ñee loo guꞌ nac mèna Crist xal daa. No ñee mèna loo guꞌ nac mèna mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn Diox. No li mèna gàc huax yalguzyeꞌ coꞌ gàc xal thìb señ coꞌ huiꞌ mèn loo mèna. No li mèna huax yalguzyeꞌ roo no yalguzyeꞌ xèn par quedìi mèna mèn. No axta li mèna preb, ¿chéꞌ tli mèna gan quedìi mèna mèn coꞌ yub Diox mcui par yilaꞌs mèn coꞌ Diox mcui loo mèna, ne? 23 Per ndxeꞌlequeꞌ, nalas gure guꞌ. Neequeꞌ guꞌ leꞌ daa guniileꞌ conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ ndooreꞌ gàc conꞌa loo guꞌ. Jesús ngue luꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús cón gàc no xá mod gàc conꞌ coꞌseꞌ yiꞌth Jesús loo izlyoꞌ tedib vez, Jesús coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. (Mt. 24.29–35, 42–44; Lc. 21.25–36)

24 Tolo

niin conꞌ loo guꞌ: Coꞌseꞌ yilo riid tiemp coꞌseꞌ tenꞌ mèn yalnèa no

SAN MARCOS 13​, ​14

123 yaltìia, syareꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ cuau loo huiz no cuau loo mbeꞌ par neꞌtenìide huiz no neꞌtenìide mbeꞌ loo izlyoꞌ. 25 Huiza lyàateriꞌ huax mbèelhuiꞌ no huax mbyáz loo izlyoꞌ. No ryete conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn loo béꞌ tlo huin no xiꞌth leꞌn tiempa. 26 Axta syareꞌ huiꞌ mèn loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, tac tiempa galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez leꞌn xcuau con ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàpen laꞌs niin no coꞌ ndxàpen laꞌs yan. No huiꞌ mèn xal ndxàc conꞌ roo no conꞌ xèn loon tiempa. 27 Leque tiempa, telꞌen angl daa par thidte queltàa angl mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón chenen, mèn coꞌ nac mèn coꞌ mcuin par ned coꞌteꞌ nac dyap lad ro izlyoꞌ coꞌ nac más tith ro izlyoꞌ no coꞌ nac más tith xànꞌ béꞌ. 28 Bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue tetaquen loo guꞌ ndxèꞌ, ne: Ftéꞌth guꞌ no bli guꞌ xtùuz xal ndxàca loo yaa ngudyuug. Coꞌseꞌ ndxàb laa loo yaa ngudyuug, no mbere laa yenꞌ, xiis laa yenꞌ loo yaa ngudyuug tedib vez, guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent coꞌseꞌ nde xiisleꞌ laa loo yaa ngudyuug nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp yùu coꞌseꞌ más nsoꞌ bée loo izlyoꞌ. 29 Lomisqueꞌ mod ne, coꞌseꞌ ñèe guꞌ ndxàcleꞌ ryethe conꞌ loo izlyoꞌ xalqueꞌ ngue niina loo guꞌ ndxèꞌ, ftaꞌ guꞌ cuent no ftenꞌ guꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ lyux izlyoꞌ no lith no izlyoꞌ. Nac conꞌa xal thìb mbiꞌ coꞌ ndoo ro ryoꞌ liz mbiꞌ par yòo mbiꞌ liz mbiꞌ. 30 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Ryete conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ gàcqueꞌ no tyaaqueꞌ no tyubqueꞌ diꞌsa ndooreꞌ lith no mèn nación Israel no lyux mèn nación Israel. 31 Béꞌ no izlyoꞌ coꞌ nziriꞌ nalleꞌ lyux. Ya neꞌtolode cue béꞌ no izlyoꞌ yéꞌ huizeꞌ. Per diꞌs coꞌ ndyoodizen no conꞌ coꞌ ndluꞌen neꞌriꞌthte tuaꞌte. Leꞌi gàcqueꞌ, no tyaaqueꞌ, no tyubqueꞌ diꞌsa xalqueꞌ ngue toodizen loo guꞌ nalleꞌ.

32 Per huiz coꞌseꞌ gàcpeꞌ conꞌa no hor coꞌseꞌ gàcpeꞌ conꞌa, yende chó mèn nona no yende chó mèn naneei. Neꞌ yub angl coꞌ nzo loo béꞌ inaneede pól gàc conꞌa. Neꞌ neꞌ daa coꞌ nac xganꞌ Diox, inaneeden nalleꞌ coyor gàc conꞌa. Angoluxte Diox xuden nanee pól gàc tiempa. 33 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Nalas gure guꞌ. Neꞌgàcte guꞌ xal mèn coꞌ nzi yàt loo cón cheꞌn Diox. Gurez guꞌ Diox. Tac guꞌ indaꞌde cuent pól zin tiemp coꞌseꞌ gàc conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. 34 Cón cheꞌn tiemp coꞌ nac tiemp ndooreꞌ coꞌseꞌ beren, galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez, nac xal thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ tee nda viaj tith. Per ndooreꞌ coꞌseꞌ ryoꞌ mbiꞌ liz mbiꞌ, mtanꞌ mbiꞌ diꞌs loo moz mbiꞌ cón li moz. No mtanꞌ mbiꞌ zinꞌ loo thìb thìb moz par li moz zinꞌ láth yende mbiꞌ. No mnibeꞌ mbiꞌ loo moz coꞌ nquenap puert liz mbiꞌ par altant tyoo moz quenap moz liz mbiꞌ. 35 Cona, ngue niin loo guꞌ: Nalas gure guꞌ. No gure naa guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tac guꞌ neꞌtaꞌde cuent pól zin Tad, coꞌ nee diꞌs nac daa, coꞌ nac cheꞌn liza. ¿Chéꞌ zin daa hor coꞌ nde làa yálꞌ izlyoꞌ o chéꞌ zin daa gulal yálꞌ o chéꞌ zin daa hor coꞌseꞌ léꞌ nguiidtee yálꞌ o chéꞌ zin daa hor coꞌseꞌ nde yinìi izlyoꞌ? Neꞌneede naꞌ coyor gàc conꞌa, ¿léꞌ? 36 Tac thìb descuid, chàa, galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ thìb hor coꞌ neꞌñeede guꞌ no thìb hor coꞌ indlide guꞌ xtùuz zin daa. Ale leꞌleꞌ zin daa loo guꞌ hor coꞌseꞌ leꞌpeꞌ nziriꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ nzi yàt. 37 Leque diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ tanꞌen loo mèn par taꞌ mèn cuent cón cheꞌn diꞌs ndaca loo alux mèn dib athu loo izlyoꞌ coꞌ naban chol tiemp. Diꞌsa nee diꞌs: Nalas cue mèn loo cón cheꞌn Diox thidtene.

Mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn Jesús nzi li xtùuz xá mod tyenxùꞌ mèn Jesús. (Mt. 26.1–5; Lc. 22.1–2; Jn. 11.45–53)

14

Leꞌn huiza, chop huiz no maste ndxàc falt par tlo lni pasc no

SAN MARCOS 14 lni coꞌseꞌ ndxuhua mèn nación Israel pan coꞌ ingòode mèn dii levadur. Leꞌ mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn na, mèna mcuaꞌn mod par tyenxùꞌ mèna Jesús con purte diꞌs gutyèꞌ, no con mod gutyèꞌ coꞌ mdoodiꞌs mèn thidte diꞌs coꞌ ngòc par cuaꞌn mèna mod guthxùꞌ mèna Jesús. 2 No mbez mèna loo xtàa mèna: ―Neꞌlide naꞌ conꞌ ndlyaꞌs naꞌ con Jesús leꞌn huiz lni par neꞌxide lezoꞌ mèn no par neꞌyátbèede mèn coꞌ yiꞌth lni contra naꞌ. Thìb xaꞌgot mtà aceit yéc Jesús. 3 Leꞌn

(Mt. 26.6–13; Jn. 12.1–8)

huiza, ngo Jesús yèez Betañ liz thìb mbiꞌ coꞌ mdub lèe mèn Mon Lepros. Láth ndub Jesús loo mes liz mbiꞌa, mzin thìb xaꞌgot loo Jesús. Nde no xaꞌ thìb frasc coꞌ natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe alabastr. Frasca zyè nzo aceit coꞌ ndlyaꞌ purte xlaꞌ yeꞌ nard. Aceita anzeꞌf náp ntac. Sya, mbléꞌ xaꞌgota frasc par mblath xaꞌgota aceita yéc Jesús. 4 Per ndxep mèn coꞌ ngo tya, mèna ale ngocloo gunèe xaꞌgota. Ndxab mèna loo xtàa mèna: ―¿Chonon ale ngue tezaꞌxùꞌ xaꞌgot baꞌ aceit coꞌ anzeꞌf naziꞌ ndlyaꞌ, yoo? 5 Nzoqueꞌ mod thoꞌ xaꞌgot aceit baꞌ por mil xon ayo pes. No yiloa, liꞌth xaꞌgota tmi par taꞌlaꞌs xaꞌgot tmia càa mèn prob. No ale ngòo xyàn lezoꞌ mèna gunèe mèna xaꞌgota. 6 Per Jesús ndxab loo mèna: ―Blaꞌ guꞌ tee tub xaꞌgot ndxèꞌ. ¿Chonon ngue tethon guꞌ xaꞌ no ngue li xol guꞌ xaꞌ, àꞌ? Tac conꞌ coꞌ ngue li xaꞌgot ndxèꞌ loon anzeꞌf huen naca. 7 Guꞌ thidtenequeꞌ nzo làth mèn prob. No nzo mèn prob làth guꞌ. No nzoqueꞌ mod li guꞌ conꞌ ndac loo mèn prob coꞌseꞌ ndlyaꞌs guꞌ li guꞌi. Per part cón chenen, ya neꞌtolode go non guꞌ. 8 Prob

124 xaꞌgot ndxèꞌ ngue li coꞌ nzote mod li xaꞌ loon. Xaꞌgot ndxèꞌ ngue go xlaꞌ aceit coꞌ anzeꞌf naziꞌ ndlyaꞌ baꞌ laden ndooreꞌ coꞌseꞌ caꞌs mèn daa par neꞌyitoode xlaꞌ laden coꞌseꞌ ya caꞌs mèn daa. 9 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Pál coꞌteꞌ co mèn yalbàn no teꞌth mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod teláꞌ Diox mèn loo conꞌ ryes dib athu loo izlyoꞌ, taꞌ mèna cuent cón cheꞌn conꞌ mbli no xaꞌgot ndxèꞌ daa par teꞌ lezoꞌ mèn cón cheꞌn xaꞌgot ndxèꞌ. Jud mcuaꞌn thìb mod par mdaꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn Jesús. 10 Leꞌ

(Mt. 26.14–16; Lc. 22.3–6)

sya, Jud Iscariot, coꞌ nac thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ngua toodiꞌs no mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ par ñeeneꞌ xá mod li Jud par taꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèna. 11 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ diꞌs coꞌ ndxab Jud loo mèna, anzeꞌf mdyac lezoꞌ mèna. No mcàbgòn mèna loo Jud taꞌ mèna tmi càa Jud coꞌseꞌ yilo taꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèna. Leque hora mtlo Jud, mcuaꞌn Jud mod xá mod taꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèna. Jesús nduhua rsè no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb xhuin. (Mt. 26.17–29; Lc. 22.7–23; Jn. 13.21–30; 1 Co. 11.23–26)

12 Coꞌseꞌ

ngonìi izlyoꞌ coꞌ nac huiz yub lni coꞌseꞌ ndxuhua mèn pan coꞌ ingòode mèn dii levadur no coꞌseꞌ ndxuth mèn mbacxilꞌ coꞌ ndxuth mèn loo Diox coꞌseꞌ ndxáal lni pasc, huiza myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mnibdiꞌs loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿pá ndlyaꞌs Uꞌ li nab nuꞌ thìb lugar par hua rsè naꞌ rsè coꞌ nac cheꞌn lni pasc, àꞌ? 13 Sya, mtelꞌ Jesús chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ:

SAN MARCOS 14

125 ―Huàa guꞌ leꞌn ciuda Jerusalén baꞌ. Tuaꞌ zyálꞌ guꞌ thìb mbiꞌ coꞌ neꞌ thìb rre nít. Ftoo nque guꞌ xís mbiꞌ. 14 No coꞌseꞌ zin mbiꞌ coꞌteꞌ yòo mbiꞌ, yòo guꞌ con mbiꞌ. Sya, gab guꞌ loo mbiꞌ coꞌ nac gundan coꞌ nac cheꞌn liza: Maistr nuꞌ gunee diꞌs ndxèꞌ loo nuꞌ par ñee nuꞌ diꞌs ndxèꞌ lool: ¿Pá ndub cuart coꞌteꞌ gòon par hua rsèꞌen coꞌ nac rsè pasc con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth daa, àꞌ? 15 Leꞌ sya, mbiꞌ coꞌ nac gundan coꞌ nac cheꞌn yòoa luꞌ loo guꞌ pá ndub thìb cuart coꞌ más naroo loo pis gáp liz mbiꞌ. Cuarta mblyoꞌfleꞌ no mdyoxcuaꞌleꞌ. Tya toxcuaꞌ guꞌ conꞌ hua rsè naꞌ coꞌ nac nteꞌ lezoꞌ mèn pasc. 16 Sya, mxen myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ned. Nda myenꞌ. Mzin myenꞌ leꞌn ciuda Jerusalén. No ngòcqueꞌ conꞌ loo myenꞌ xalqueꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ. Sya, mtoxcuaꞌ myenꞌ nítyèth coꞌ hua rsè no myenꞌ Jesús par teꞌ lezoꞌ myenꞌ cón cheꞌn pasc. 17 Coꞌseꞌ ngulàa yálꞌ izlyoꞌ huiza, mzin Jesús con ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo pis gáp coꞌteꞌ nac cuart liz mbiꞌa par hua rsè no Jesús myenꞌ tya. 18 Coꞌseꞌ ndub yuhua rsè no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo mes, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ leꞌ thìb guꞌ, coꞌ ngue yuhua no daa, taꞌxùꞌ daa loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn daa. 19 Sya, mxi lezoꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. No mtlo myenꞌ, mnibdiꞌs myenꞌ loo thìb xtàa myenꞌ no loo tedib xtàa myenꞌ. Mbez myenꞌ: ―Neꞌstolqueꞌ daai, yoo. No mbez tedib myenꞌ loo xtàa myenꞌ: ―Neꞌstolqueꞌ daai, yoo. 20 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Thìb guꞌ coꞌ nzo làth rye siꞌ fchop guꞌ coꞌ mcuin coꞌ ngue yuhua non thidte plat, guꞌa taꞌxùꞌ daa loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs chenen. 21 Huenqueꞌ naca, ey, leꞌ daa, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn

loo izlyoꞌ, gàca loon xalqueꞌ mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón chenen. Per ay, prob mbiꞌ izlyoꞌ, mbiꞌ coꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs chenen. Más huen ngàca loo mbiꞌa neꞌngáalte mbiꞌ loo izlyoꞌ thidtene leque taꞌxùꞌ mbiꞌa daa loo mèn yeꞌrsinꞌa. 22 Láth ngue yuhua rsè myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús con Jesús, mxen Jesús pan. Ndxab Jesús: ―Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. Ngoloa, mchìꞌx Jesús pan. Mdaꞌ Jesús pan loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Dhua guꞌ pan ndxèꞌ, ey. Pan ndxèꞌ nee diꞌs nac cón cheꞌn bélꞌyòo laden coꞌ gath por cón cheꞌn rye mèn. 23 Sya, mxen Jesús thìb vas vin. Ndxab Jesús: ―Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. Ngoloa, mdaꞌ Jesús vas vin loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Sya, ngu ryete myenꞌ chuꞌth chuꞌth vin. 24 Ngoloa, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Vin coꞌ ngolo ngu guꞌ baꞌ nee diꞌs nac cón cheꞌn ren laden coꞌ xyo loo izlyoꞌ par li nèen tedib conveñ coꞌ gàc thìb conveñ cub yiloa. No xyo ren laden loo izlyoꞌ por cón cheꞌn huax mèn par tataa mod, mèn coꞌ yilaꞌs loo cón chenen, tyonꞌ xtol mèna no tyonꞌ xquin mèna. 25 Per, lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Desde nalleꞌ par delant, neꞌbereden gun vin xal ngue yun vin nalleꞌ con guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Na gu vin con guꞌ tedib vez axta coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ xuden Diox loo mèn. Jesús ngue taꞌ cuent loo Pedr leꞌ Pedr cà diꞌs Jesús loo mèn. (Mt. 26.30–35; Lc. 22.31–34; Jn. 13.36–38) 26 Coꞌseꞌ

ngolo mbilꞌ ro no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb himn, nda Jesús con myenꞌ loo thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv. 27 Sya, láth ndoo Jesús ned, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nase, ryete guꞌ anzeꞌf xi lezoꞌ no tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ por cón chenen yálꞌ

SAN MARCOS 14 ndxèꞌ, ey. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Daa guth pastor. Leꞌ mbacxilꞌ pastor na, ryeꞌs pál. 28 Per coꞌseꞌ yilo ryo xban daa, daa ga ner loo guꞌ leꞌn thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 29 Sya, ndxab Pedr loo Jesús: ―Mastaleꞌ ryete myenꞌ baꞌ xi lezoꞌ no tyoo xàꞌ lezoꞌ myenꞌ baꞌ loo cón cheꞌn Uꞌ, per part cón chenen daa neꞌxide lezoꞌ no neꞌ neꞌ tyoo xàꞌ lezon ñèen cón gàc loo Uꞌ. 30 Per Jesús ndxab loo Pedr: ―Pedr, lìcpe baꞌi, na nii lool: Nal xhuin ndooreꞌ léꞌ nguiidtee yálꞌ no cozèe nguiidtee chop vez, lùu cà diꞌs daa son vez loo mèn. 31 Per Pedr mbli nèe diꞌs. Ndxab Pedr loo Jesús: ―Mastaleꞌ gath daa con Uꞌ, Tad, na neꞌcà diꞌste Uꞌ. No ale ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thidte diꞌs ndxab loo Jesús. Jesús ngurez Diox coꞌteꞌ ngòc thìb huert coꞌ lèe Getsemaní. (Mt. 26.36–46; Lc. 22.39–46)

32 Sya,

nda no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb lugar coꞌ lèe Getsemaní. Tya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Trèꞌte gure tub guꞌ láth nda bezen Diox tachuꞌthte más baꞌleꞌ. 33 Ante mbeꞌ Jesús Pedr, no Cob, no Juàn. Leꞌ Jesús na, naxut naxut gunaa loo. No mxi tínꞌ lezoꞌ Jesús. 34 No ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Ndenꞌ lezon axta arid nalyat gàca loon coꞌseꞌ tetìi mèn daa axta gath daa. Trèꞌte byanꞌ guꞌ. Gure naa guꞌ no neꞌgàtte guꞌ, ndee guꞌ. 35 Sya, ngua Jesús tachuꞌthte más delant. Tya, mdub xib Jesús. No mcotloo Jesús loo yòo. Ndxab Jesús loo Diox: ―Tad, cheleꞌ Uꞌ nee lezoꞌ, neꞌtenꞌten arid yalnè coꞌ gàc loon leꞌn huiz ndxèꞌ.

126 36 Láth ngue bez Jesús Diox, ndxab Jesús loo Diox, ne: ―Pay, yey, ryete conꞌ nzoqueꞌ mod li Uꞌ. Fteláꞌ Uꞌ daa loo yalnè coꞌ gàc coꞌ tenꞌen coꞌseꞌ tyactìi daa. Per, lìcpeꞌ baꞌi, indlyasten gàca loon xal ndlyazen. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen gàc loon xal neete lezoꞌpeꞌ Uꞌ no maste. 37 Ngoloa, ndyeꞌth Jesús coꞌteꞌ mbyanꞌ Pedr, no Cob, no Juàn. Per coꞌseꞌ gunèe Jesús myenꞌ, ale nzi yàt myenꞌ. Sya, mbloꞌ Jesús mcalꞌ loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo Pedr: ―Mon, ¿chéꞌ nax yàtl, càꞌ? ¿Chéꞌ neꞌnxectel ndub naal mase thìb hor, càꞌ? 38 Gure naa guꞌ mase chuꞌth, yey. No gurez guꞌ Diox par neꞌaselide guꞌ cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ nabaꞌ. Lìcpeꞌ baꞌi, xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ anzeꞌf ndlyaꞌs leꞌ guꞌ cuez Diox. Per bélꞌyòo lad guꞌ baꞌ ndli ndenꞌ guꞌ ngo zan guꞌ. Cona, ngulàa fuerz guꞌ. Ale mbuuꞌs guꞌ nzi guꞌ. 39 Ngoloa, mbere Jesús, nda bez Jesús Diox mbryop vez. Ndxab Jesús leque diꞌsa loo Diox. 40 Mbere Jesús, ndyeꞌth Jesús coꞌteꞌ mbyanꞌ Pedr, no Cob, no Juàn. Lomisqueꞌ, nzi yàt myenꞌ tac ngudloo myenꞌ neꞌnxecte tant thìb mcalꞌ nzo ngudloo myenꞌ. Per axta neꞌ neꞌ ñee myenꞌ cón gab myenꞌ loo Jesús coꞌseꞌ gunèe myenꞌ ndyeꞌth Jesús. 41 Ngolo mbyon vez ndyeꞌth Jesús coꞌteꞌ mbyanꞌ Pedr, no Cob, no Juàn par ñèe Jesús máa myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent gàt guꞌ nal xhuin, càꞌ? Pà gàt guꞌ. Mzinleꞌ hor coꞌseꞌ taꞌxùꞌ thìb mbiꞌ daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, loo mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp xquin no coꞌ ndxàp xtol. 42 Goo too guꞌ. Yaꞌ guꞌ ndyàa naꞌ. Ndeleꞌ mbiꞌ coꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèn.

Mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn Jesús mbeꞌ Jesús xal ndxeꞌ mèn thìb pres. (Mt. 26.47–56; Lc. 22.47–53; Jn. 18.2–11) 43 Tatabeꞌ

ngue toodiꞌs no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌseꞌ ngro ziꞌf Jud, nde Jud, Jud coꞌ ngòo cuent nac siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Nde

SAN MARCOS 14

127 no Jud huax mèn. Chó mèn nzo spad yaꞌ. Chó mèn nzo thìb broꞌ yaa yaꞌ. Mèn coꞌ mbiꞌth ngòc mèn coꞌ mtelꞌ jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèn coꞌ mtelꞌ mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no mèn coꞌ mtelꞌ rye mèngool coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel. 44 Leꞌ Jud coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèn yeꞌrsinꞌ na, ndxab loo mèn coꞌ nde no Jud ndooreꞌ ryoꞌ Jud con mèna: ―Neequeꞌ guꞌ mbiꞌ coꞌ tan thìb chit ro, mbiꞌa nac Jesús. Tyen guꞌ mbiꞌ. No neꞌláꞌde guꞌ mbiꞌ. 45 No texal mzin Jud loo Jesús, mbii gax Jud loo Jesús. Ndxab Jud loo Jesús chop vez: ―Maistr, Maistr. Látha, thidte de repent mdaꞌ Jud thìb chit ro Jesús. 46 Sya, mxen mcàa mèna Jesús. Mbeꞌ mèna Jesús xal thìb pres loo rye mèn coꞌ mtelꞌ mèn coꞌ mbeꞌ Jesús. 47 Per thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ nzo làtha mdob spad leꞌn cubiert. Mblàa myenꞌa thìb yaꞌ spad nza thìb moz cheꞌn jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ. Ale mblo ndeꞌf myenꞌa nza moz. 48 Sya, ndxab Jesús loo rye mèna: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, por derech, ngroꞌ guꞌ con spad no con thìb broꞌ yaa yaꞌ guꞌ par tyenxùꞌ guꞌ daa no hueꞌ guꞌ daa xal ndxeꞌ mèn thìb huanꞌ cheleꞌ daa ngàc huanꞌ, càꞌ? 49 Ndxab Jesús loo mèna, ne: ―Atate huiz ngo non guꞌ. No mbluꞌen guꞌ leꞌn templ guꞌ. No leꞌn rye huiza neꞌndenxùꞌde guꞌ daa xal thìb pres, ¿léꞌ? Per ndxàc conꞌ ndxèꞌ loon par tyaaqueꞌ no gàcqueꞌ no tyubqueꞌ diꞌs cón cheꞌn daa xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 50 Látha, ale ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mxonꞌ. Mbláꞌ myenꞌ thidte Jesús.

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbyòo coꞌ mxonꞌ làtha. 51 Per thìb mbyòo coꞌ mdoo nque xís Jesús, mbyòoa mcap thìb sab no maste. Sya, mxen mèna mbyòo par hueꞌ mèna mbyòo, ne. 52 Per mbyòo mcuaꞌn mod ngroꞌ thin mbyòo leꞌn sab. Che mbyòo, mxonꞌ mbyòo, ndyaa mbyòo. Jesús mdooxùꞌ loo rye mèn coꞌ mnibeꞌ, no coꞌ mdyoo ner, no coꞌ mdyoo naa loo mèn nación Israel. (Mt. 26.57–68; Lc. 22.54–55, 63–71; Jn. 18.12–14, 19–24)

53 Sya,

mbeꞌ rye mèna Jesús loo ner jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ. No mqueltàa ryete mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ, no mqueltàa ryete mèngool coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn coꞌteꞌ mdoo Jesús. 54 Leꞌ Pedr na, tith tith mdoo nque xís Jesús. Mzin Pedr axta loo lueꞌ liz ner jef coꞌ más ñibeꞌa. Tya, ale note Pedr mdub biiz ro rdii làth mèn coꞌ ngòc polesi coꞌ ngue quenap Jesús par neꞌxonꞌte Jesús loo mèna. 55 Leꞌ rye mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ, no rye mèn coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, mèna mcuaꞌn mod xá mod quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús par tataa mod guth yèe mèna Jesús. Per neꞌnglide mèna gan mcuaꞌn mèna mod ngli mèna conꞌa. 56 No anzeꞌf thìb mèna mbez ampurte diꞌs gutyèꞌ cón cheꞌn Jesús axta neꞌ neꞌ ñee mèna chó ro gòn mèna. Ale leque mèna ngue go xoꞌf cón cheꞌn yalgutyèꞌ coꞌ mbez mèna con xtàa mèna. 57 Ndxetoo ndxegaꞌ ndxep mèna. No ndaꞌ mèna cuent gutyèꞌ par quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús. Mbez mèna loo xtàa mèna:

SAN MARCOS 14 58 ―Nuꞌ mbìn leꞌ mbiꞌ baꞌ ndxab leꞌ mbiꞌ telux templ cheꞌn Diox coꞌ mtoxcuaꞌ mèn póla. No tolo ndxab mbiꞌ leꞌn son huiz no maste xít teꞌf mbiꞌ tedib templ. No templ coꞌ mbez mbiꞌ toxcuaꞌ mbiꞌ neꞌtoxcuaꞌde chol mèn. Neꞌ neꞌ lyath no mèn mbiꞌ toxcuaꞌ mbiꞌ templa. 59 Per mastaleꞌ tataa mdaꞌ mèna cuent, indaꞌde mèna cuent thidte diꞌs cón cheꞌn Jesús. 60 Sya, ngoo too ndeꞌf mbiꞌ coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ làth rye mèna. Mnibdiꞌs mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―¿Chéꞌ yende chó diꞌs ndlyaꞌsl ñeel loon, càꞌ? ¿Xá mod chonon tatuaꞌ mbez mèn baꞌ cón cheꞌnl, cara? 61 Per Jesús yende chó diꞌs ngab. Xèe mdoo Jesús loo mèna. Mbere mbiꞌ coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌa, mnibdiꞌs mbiꞌ loo Jesús tedib vez. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, nac lùu Crist, xganꞌpeꞌ Diox, Diox coꞌ thidtenequeꞌ ndyac lezoꞌ, càꞌ? 62 Jesús ndxab loo jef cheꞌn nguleyꞌa: ―Aa. Nacqueꞌ daa Crist, pues. Na nii lool nalleꞌ leꞌ guꞌ huiꞌ loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, coꞌseꞌ tuben cuat Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. No huiꞌ guꞌ loon coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez leꞌn xcuau. 63 Coꞌseꞌ mbìn mbiꞌ coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ tataa ndxab Jesús, ale mched yèe mbiꞌ xab mbiꞌ tac mdenꞌ mbiꞌ leꞌ Jesús gunii yèe gunii tìi cón cheꞌn Diox. Sya, ndxab mbiꞌ loo mèn coꞌ nziriꞌ no mbiꞌa: ―¿Cón li no naꞌ más mèn coꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ? Con diꞌs coꞌ ngolo gunee mbiꞌ baꞌ ngogaaleꞌ mbiꞌ loo yalgutyèꞌ mbiꞌ. 64 Guꞌ mbìn no mdaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal ngolo gunii yèe gunii tìi mbiꞌ baꞌ cón cheꞌn Diox, ¿léꞌ? ¿Xá nee guꞌ? ¿Cón li no naꞌ mbiꞌ baꞌ?

128 Sya, ryete mèna mquexùꞌ mqueꞌ fals Jesús par guth mèn Jesús. 65 Leꞌ sya, mtlo ndxep mèna, msuc mèna rloo Jesús. No mtauꞌ mèna loo Jesús con thìb leꞌ larꞌ. No ale mdaꞌ mèna cheꞌn Jesús. Ale mbez mèna loo Jesús: ―Bli divin chó ngue taꞌ cheꞌnl. Leꞌ mèn coꞌ ngòc polesi cheꞌn templ coꞌ nquenap templ na, ale nguis mèna rloo Jesús. Pedr mcà diꞌs cón cheꞌn Jesús loo mèn. (Mt. 26.69–75; Lc. 22.56–62; Jn. 18.15–18, 25–29)

66 Láth

ngue li no mèn conꞌa loo Jesús, Pedr xexte ndoo par xànꞌ bléꞌ loo lueꞌ. Per láth ndoo Pedr tya, mzin thìb mzaꞌ coꞌ ngòc criad cheꞌn jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌteꞌ ndoo Pedr. 67 Texal gunèe criad ndoo biiz Pedr ro dìi, xèe mbuiꞌ criad loo Pedr. Sya, ndxab criad loo Pedr: ―Lùu, ne, naqueltàa no Jesús cheꞌn yèez Nazaret, ¿léꞌ? 68 Per Pedr ale mcàꞌ diꞌs Jesús. Ndxab Pedr: ―Neꞌlibeden chó mbiꞌ nac mbiꞌ baꞌ. No axta neꞌ neꞌ indxònen cón ndyoodiꞌsl. Sya, xexte ngroꞌ Pedr par ned ro puert. Láth nda roꞌ Pedr, chàa, ngrozèe thìb nguiidtee mbléꞌ nguiidtee yálꞌ. 69 Mbere criad, xèe mbuiꞌ criad loo Pedr tedib vez. Mtlo criad, ndxab criad loo mèn coꞌ nziriꞌ tya: ―Mbiꞌ baꞌ, ne, nac thìb mbiꞌ coꞌ naqueltàa no Jesús, ndyaquen. 70 Mbere Pedr, mcàꞌ diꞌs Pedr Jesús tedib vez. Pente ndxàc nguriꞌth conꞌa, mbere mèn coꞌ nziriꞌ tya. Ndxab mèn loo Pedr: ―Lìcpeꞌ baꞌi, lùu, ne, nac thìb myenꞌ coꞌ ngue tee no Jesús. Tac lùu nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galile. No mod coꞌ ndyoodiꞌs lùu baꞌ nac coꞌ ndluꞌ xal ndyoodiꞌs mèna.

129 71 Sya, leque Pedr mtlo gunii ngòc nguàal diꞌs. No mdeꞌth Pedr Diox. Ndxab Pedr loo mèna: ―Neꞌlibeden mbiꞌ coꞌ ñibdiꞌs guꞌ loon, cara. 72 Leque hora, chàa, ngrozèe nguiidtee mbryop vez mbléꞌ nguiidtee yálꞌ. Axta syareꞌ mteꞌ lezoꞌ Pedr diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo Pedr: Ndooreꞌ coꞌseꞌ cozèe nguiidtee chop vez, lùu cà diꞌs daa son vez. Coꞌseꞌ mbli Pedr xtùuz cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo Pedr, neꞌtíꞌ neꞌñee lezoꞌ Pedr mbínꞌ Pedr axta plóthe.

Jesús mdooxùꞌ loo Pilat coꞌ ngòc gobernador tiempa.

(Mt. 27.1–2, 11–14; Lc. 23.1–5; Jn. 18.28–38)

15

Coꞌseꞌ ngonìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèngool coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, no rye mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no rye mèn coꞌ más ñibeꞌ loo mèn nación Israel, ryete mèna thidte mqueltàa par mdub dóꞌ mèna yaꞌ Jesús par mbeꞌ mèna Jesús loo Pilat. 2 Sya, mnibdiꞌs Pilat loo Jesús. Ndxab Pilat: ―¿Chéꞌ nac lùu rey cheꞌn mèn nación Israel, càꞌ? Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo Pilat: ―Aa. Nac daa rey, pues, xalqueꞌ ngolo guneela baꞌ. 3 Leꞌ mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌa na, anzeꞌf thìb conꞌ ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals Jesús loo Pilat. 4 Leꞌ sya, mbere Pilat, mnibdiꞌs Pilat loo Jesús. Ndxab Pilat: ―¿Chéꞌ yende chó diꞌs lyaꞌsl càbl loo mèn baꞌ, càꞌ? Huiꞌ no maste napló conꞌ ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèn baꞌ lùu. 5 Per ndxeꞌlequeꞌ, yende chó diꞌs mcàb Jesús loo mèna. Leꞌ Pilat na, axta neꞌ neꞌ ñee Pilat cón li Pilat xtùuz cón cheꞌn Jesús.

SAN MARCOS 14​, ​15 Por lult mnibeꞌ Pilat loo mèn ya yuth mèn Jesús. (Mt. 27.15–31; Lc. 23.13–25; Jn. 18.38—19.16)

6 Nde nxonꞌ, mque no mèn nación Israel costumbr làa mèn coꞌ ndxàc gobiern thìb pres cad linꞌ coꞌseꞌ ndxáal lni cheꞌn pasc. Pres coꞌ gab mèn lyáꞌ, presa lyáꞌ. 7 Leꞌxqueꞌ leꞌn huiza, thidte mqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Barrabás leziꞌf con taamas mèn coꞌ mbeth mèn por thìb huelg coꞌ mbli mèn tiempa. 8 Láth ndooxùꞌ Jesús loo Pilat, ngua mèn nación Israel loo Pilat par mnaꞌb mèn diꞌs loo Pilat làa Pilat thìb pres coꞌ ndlyaꞌs mèn lyáꞌ xalqueꞌ nac costumbr coꞌ ndxàp mèn tiempa. 9 Pilat mcàb loo mèna. Ndxab Pilat: ―¿Chó ndlyaꞌs guꞌ teláꞌen, àꞌ? ¿Chéꞌ ndlyaꞌs guꞌ teláꞌen mbiꞌ coꞌ mbez nac rey cheꞌn mèn nación Israel, càꞌ? 10 Per Pilat nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ Pilat cuent por ndxàn lezoꞌ mèna ñèe mèna Jesús, conꞌa mdaꞌxùꞌ mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌa Jesús loo Pilat. 11 Per mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, mbli mèna par a la fuerz gab rye mèn, coꞌ nziriꞌ loo Pilat, más huen coꞌ Pilat Barrabás leziꞌf lugar de láꞌ Pilat Jesús. 12 Sya, mnibdiꞌs Pilat loo rye mèna. Ndxab Pilat: ―¿Cón ndlyaꞌs guꞌ li non mbiꞌ coꞌ mbez mèn nac rey cheꞌn mèn nación Israel, àꞌ? 13 Sya, cabii ndxab mèna: ―Fcàa mbiꞌ baꞌ. Bnibeꞌ quée mbiꞌ loo cruz. 14 Pilat ndxab loo mèna: ―Per ¿chó conꞌ yeꞌrsinꞌ ndyac guꞌ mbli mbiꞌ, àꞌ? Sya, mbere mèna, cabii ndxab mèna: ―Nuꞌ ngue bez lool, bnibeꞌ quée mbiꞌ baꞌ loo cruz. 15 Per com leꞌ Pilat mblyaꞌs yanꞌ bien Pilat con mèn coꞌ nziriꞌa, ¿léꞌ?, mnibeꞌ Pilat ngua loꞌ mèn Barrabás leziꞌf. Leꞌ

SAN MARCOS 15 Jesús na, ngolo mbli Pilat mandad mdaꞌ mèn cheꞌn Jesús, mdaꞌ Pilat Jesús loo mèna par ya queꞌ mèna Jesús loo cruz. 16 Ngoloa, mbeꞌ solndad Jesús loo lueꞌ cheꞌn palas. Tya, mbli mèna mandad mqueltàa ryete solndad par li solndad ngòc nguàal conꞌ loo Jesús par tataa mod xìis no solndad Jesús. 17 Ale asembli solndad mtegoc solndad Jesús thìb xab Jesús color morad. No mdub solndad thìb coron yis coꞌ mtàꞌ solndad yéc Jesús. 18 Ngoloa, mtlo solndad, cabii mbez solndad loo Jesús. Ndxab solndad: ―San, rey cheꞌn mèn nación Israel. 19 No tataa mblàa solndad bar yéc Jesús. No msuc solndad rloo Jesús. No mdyub xib solndad loo Jesús. Mbli solndad loo Jesús xalqueꞌ ndli mèn coꞌseꞌ ñii mèn Diox loo thìb rey par tataa mod más mxìis no solndad Jesús. 20 Ngolo mxìis no solndad Jesús axta plóthe, mteche solndad xab Jesús coꞌ ngòc larꞌ morada lad Jesús. Mtegoc solndad Jesús xabpeꞌ Jesús. Ngoloa, mbeꞌ solndad Jesús par ya queꞌ solndad Jesús loo cruz. Trèꞌ ndluꞌ xá mod mqueꞌ mèn Jesús loo cruz.

(Mt. 27.32–44; Lc. 23.26–43; Jn. 19.17–27) 21 Leꞌpeꞌ

ndxàc conꞌa, ndyeꞌth thìb mbiꞌ coꞌ ngua zinꞌ huan. Mbiꞌa ngòc mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciren. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Mon. Ngòc mbiꞌ xud Alejandr no Ruf. Láth nde riid mbiꞌ ro ciuda Jerusalén, ngroꞌ no mèna Jesús. Asalꞌ too mbiꞌ mèna, ale mtauꞌ solndad loo mbiꞌ bere mbiꞌ par xyoꞌf yen mbiꞌ cruz coꞌteꞌ queꞌ solndad Jesús. 22 Mbeꞌ mèna Jesús loo thìb den coꞌ lèe Gólgota, coꞌ nee diꞌs, Calaver tac dena ñaa xal thìb quèe yéc mèn. 23 Tya, mdaꞌ solndad thìb loo vin coꞌ nos con thìb loo cuanꞌ coꞌ lee mirr par ngu Jesús. Per neꞌndalte Jesús ngu Jesús vina. 24 Sya, mqueꞌ solndad Jesús loo

130 cruz. Ngoloa, mdith no solndad dad loo xab Jesús par ñee solndad ñeeneꞌ chó solndad hueꞌ thìb leꞌ thìb leꞌ xab Jesús. 25 Hor coꞌ mqueꞌ solndad Jesús loo cruz ngòc hor nquée guyèꞌ xtilꞌ. 26 Nde nxonꞌ, mqueꞌ solndad plá diꞌs loo thìb leꞌ yeꞌs loo cruz yéc Jesús. Diꞌsa mbez taandxèꞌ: ―Rey cheꞌn mèn nación Israel. Tataa mdub solndad diꞌs yéc cruz tac mèn mquexùꞌ mqueꞌ fals Jesús leꞌ Jesús ndxab: ―Daa nac rey cheꞌn mèn nación Israel. 27 Thidte mqueꞌ mèn Jesús loo cruz con chop mbiꞌ coꞌ ngòc huanꞌ. Thìb mbiꞌ mquée loo cruz cuat Jesús ladlì. Tedib mbiꞌ mquée loo cruz cuat Jesús lad rebes. 28 Tataa ngòca par ngòcqueꞌ no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: ―Mbli mèn cuent no Crist ngòc mèn yeꞌrsinꞌ con mèn yeꞌrsinꞌ. 29 Leꞌ sya, mèn coꞌ ndriꞌth coꞌteꞌ ngue Jesús loo cruz, asembli mèna, mbez mèna ngòc nguàal diꞌs loo Jesús. No tataa mcuin mèna yéc mèna loo Jesús. Mbez mèna loo Jesús: ―Nase, yixo. Lùu coꞌ mbez cobiil templ no yilo son huiz ngololeꞌ mxít teꞌfl templ tedib vez, mzyalqueꞌla nguel tuaꞌ. 30 Leque lùu bli par lyáꞌl loo conꞌ ryes no bilàa loo cruz coꞌteꞌ nguel baꞌ. 31 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ale mxìis no mèna Jesús. No mbez mèna loo xtàa mèna: ―Mbiꞌ baꞌ mteláꞌ mèn loo conꞌ ryes. Per nalleꞌ, ale, neꞌgácte mbiꞌ teláꞌ mbiꞌ mbiꞌ loo conꞌ ryes. Mzyalqueꞌ mbiꞌi. 32 Cheleꞌ naꞌ ñèe leꞌ mbiꞌ coꞌ mbez nac Crist no coꞌ mbez nac rey loo naꞌ bilàa loo cruz nalleꞌ, syase, yilaꞌs naꞌ leꞌ mbiꞌ baꞌ nac Crist, ¿léꞌ? No ale axta ryop mbiꞌ coꞌ mquée loo cruz cuat Jesús ndxab ngòc nguàal diꞌs loo Jesús.

SAN MARCOS 15

131 Jesús nguth loo cruz.

(Mt. 27.45–56; Lc. 23.44–49; Jn. 19.28–30) 33 Dib

lal ngue queꞌ mèna Jesús loo cruz, ngóol hor rol huiz. Per coꞌseꞌ ngóol rol huiz axta hor mquée guyon bzyè mbyauꞌ loo huiz dib athu loo izlyoꞌ. 34 Coꞌseꞌ ngòc hor mquée guyon bzyè huiza, ngrozèe yii ngrozèe den Jesús. Ngroꞌ diꞌs ro Jesús. Ndxab Jesús: ―Eloi, Eloi, ¿lama sabactani? Diꞌs ndxèꞌ nee diꞌs: Uꞌ coꞌ nac Diox daa, ¿chonon mbláꞌyaꞌ Uꞌ daa? 35 Per ndxep mèn coꞌ ngure gax loo Jesús hora, mèna mbìn diꞌs coꞌ ndxab Jesús. Mèna ndxab loo xtàa mèna: ―Bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue bez mbiꞌ baꞌ. ¿Chéꞌ ndyac guꞌi mbiꞌ ngue bez Lii coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla, ¿léꞌ? 36 Sya, thìb mbiꞌ coꞌ nzo làtha mqueꞌ carre. Ngua tegaz mbiꞌ thìb sponj con thìb loo vin nala coꞌ nos con thìb loo cuanꞌ nala. Sya, mdub mbiꞌa sponj loo thìb punt bar no mzi mchep mbiꞌ sponja ro Jesús par gu Jesús vina. No ndxab mbiꞌ: ―Bláꞌ guꞌ teequeꞌ mbiꞌ par ñee naꞌ neeneꞌ chéꞌ tiꞌth Lii par làa Lii mbiꞌ. 37 Leque hora, ngrozèe yii ngrozèe den Jesús. No setilte nguth Jesús. 38 No texal ngolo nguth Jesús, Diox mbli ngòc rol cortin coꞌ ngue leꞌn templ. Desde gáp axta xànꞌ cortin ale mbryed grolthe cortin. 39 Leꞌ capitán coꞌ nac capitán cheꞌn gobiern coꞌ ndub ciuda Rom, coꞌ ndoo naa no coꞌ ndoo huiꞌ xal ngòca loo Jesús loo cruz, coꞌseꞌ gunèe capitán ngrozèe yii ngrozèe den Jesús no coꞌseꞌ gunèe capitán xá mod nguth Jesús, ndxab capitán loo mèn coꞌ ngure tya: ―Lìcpeꞌ baꞌi, cara, mbiꞌ baꞌ ngòc xganꞌpeꞌ Diox, ndyaquen. 40 Lomisqueꞌ ne, ngure ndxep mèngot, coꞌ ngure huiꞌ tith xal ngòca loo Jesús loo cruz. Láth rye mèngota ngo thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala. No ngo tedib xaꞌgot coꞌ

ngroꞌ lèe Mari coꞌ ngòc xnaꞌ ryop hues myenꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cob no Chè. Coba mdub lèe mèn Cob Chuꞌth. No ngo tedib xaꞌgot tya coꞌ ngroꞌ lèe Salomé. 41 Ryete xaꞌgota mdoo nque xís Jesús. No mbli xaꞌgota mandad loo Jesús coꞌseꞌ mque tee Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac ned làaz mèn galile. Más de cona, taamas mèngot coꞌ mdoo nque xís Jesús, coꞌseꞌ mquée Jesús par ned ciuda Jerusalén leꞌn huiza, ndoo huiꞌ xal ndxàc conꞌ loo Jesús. Trèꞌ ndluꞌ xal ngua lo mèn thebol Jesús leꞌn thìb báꞌ coꞌ ngòc thìb yeꞌr quèe.

(Mt. 27.57–61; Lc. 23.50–56; Jn. 19.38–42)

42 Huiz coꞌseꞌ nguth Jesús, huiza ngòc huiz vispr cheꞌn huiz roo coꞌ nac huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. Casqueꞌ hora nde làaleꞌ yálꞌ izlyoꞌ. 43 Ngoloa, mbiꞌth thìb mbiꞌ coꞌ lèe Chè. Mbiꞌa ngòc mèn yèez Arimate. Ngòc mbiꞌ thìb jef loo mèn coꞌ nqueltàa par ndyoo ner, no ndyoo naa, no ñibeꞌ mbiꞌ loo mèn nación Israel, ne. Mbiꞌa ndub quee lezoꞌ pól gàc tiemp coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn loo izlyoꞌ. Pues ngòo valor loo mbiꞌ. Negadiꞌs ngua mbiꞌ coꞌteꞌ ndub Pilat par ñaꞌb mbiꞌ loo Pilat taꞌ Pilat permis làa mbiꞌ thebol Jesús loo cruz. 44 Coꞌseꞌ mbìn Pilat diꞌs coꞌ ngue taꞌ Chè cuent loo Pilat, ante mbyuꞌ mbyàl Pilat coꞌseꞌ mbìn Pilat leꞌ Jesús nguthleꞌ. Sya, ngurez Pilat capitán par ñibdiꞌs Pilat loo capitán. Ndxab Pilat: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, ngololeꞌ nguth Jesús, càꞌ? ―Aa, ndxab capitán. 45 Coꞌseꞌ mcàb capitán, ndxab capitán: ―Aa, ngololeꞌ nguth Jesús, sya, mdaꞌ Pilat permis loo Chè par yilàa Chè thebol Jesús loo cruz. 46 Ngoloa, ngua tiꞌ Chè thìb sab coꞌ anzeꞌf náp ntac. Ndyeꞌth Chè. Mblàa Chè thebol Jesús loo cruz. Mchiꞌx Chè saba lad thebol Jesús. Ngoloa, ngua

SAN MARCOS 15​, ​16

132

lo Chè thebol Jesús leꞌn thìb yeꞌr quèe coꞌ nadenꞌ cho thìb quèe. Ngoloa, mtauꞌ Chè ro yeꞌr quèe con tedib quèe laj. 47 Leꞌ Mari, coꞌ ngòc mèn yèez Magdala, no tedib xaꞌgot coꞌ lèe Mari coꞌ ngòc xnaꞌ Chè na, ngua tee huiꞌ coꞌteꞌ mblo Chè, coꞌ ngòc mèn yèez Arimete, thebol Jesús leꞌn yeꞌr quèea.

myenꞌ leꞌ Jesús ya ner loo myenꞌ leꞌn thìb yèez coꞌ nac gulàaz cheꞌn làaz mèn galile. Tya, tolo huiꞌ myenꞌ loo Jesús xalqueꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ pezea. 8 Sya, yende izlyoꞌ, mqueꞌ yon xaꞌgota carre. Mbii xaꞌ ro yeꞌr quèea. Ale nxiꞌth xaꞌ tant nzyeb xaꞌ. No yende chó ngabte xaꞌ loo nec thìb mèn tant nzyeb xaꞌ.

Jesús ngro xban.

Jesús mbluꞌ loo loo Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala.

(Mt. 28.1–10; Lc. 24.1–12; Jn. 20.1–10)

16

Coꞌseꞌ nguriꞌth huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala, no tedib xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Mari coꞌ ngòc xnaꞌ Cob, no tedib xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Salomé, yon xaꞌgota mxiꞌ thìb loo nít perfum par ya tàꞌ xaꞌ nít perfuma lad thebol Jesús. 2 Coꞌseꞌ ngonìi izlyoꞌ huiz doming coꞌ nac ner huiz cheꞌn sman, tatabeꞌ ñaa mbeꞌth izlyoꞌ, nda yon xaꞌgota ro yeꞌr quèe coꞌteꞌ mblo mèn thebol Jesús. No mzin xaꞌ ro yeꞌr quèea leꞌpeꞌ nde len huiz. 3 Per coꞌseꞌ yamerleꞌ zin xaꞌ ro yeꞌr quèea, ndxab xaꞌ loo xtàa xaꞌ: ―Per nalleꞌ na, ¿chó teche quèe ro yeꞌr quèe par yòo naꞌ leꞌn yeꞌr quèe, yey? 4 Per coꞌseꞌ mzinpeꞌ xaꞌ ro yeꞌr quèe, gunèe xaꞌ leꞌ quèe laj roo coꞌ ndoo nauꞌ ro yeꞌr quèea ya indoo nauꞌte ro yeꞌr quèe. Ale ndoo xalꞌleꞌ ro yeꞌr quèe. 5 Per coꞌseꞌ ngòo xaꞌgota leꞌn yeꞌr quèe, gunèe xaꞌ ndub thìb mbyòo ladlì coꞌteꞌ ndoo xaꞌ. Noc mbyòo thìb ned xab mbyòo coꞌ dib ando mbyòo coꞌ ante nagus bèelequeꞌ ñaa. Coꞌseꞌ gunèe xaꞌgota ndub mbyòo, ale mzyeb xaꞌgota. 6 Per mbyòo ndxab loo xaꞌgota: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Na neequeꞌ leꞌ guꞌ nde cuaꞌn Jesús cheꞌn yèez Nazaret coꞌ mqueꞌ mèn loo cruz. Jesús ngro xbanleꞌ. Yende Jesús trèꞌ. Huen huen huiꞌ guꞌ coꞌteꞌ mdiꞌxsuaꞌ mèn Jesús. 7 Nalleꞌ, huàa li guꞌ avis ndxèꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús no loo Pedr. Guuz guꞌ loo

(Jn. 20.11–18)

9 Coꞌseꞌ ngolo ngro xban Jesús huiz coꞌ

ngòc ner huiz cheꞌn sman coꞌ nac huiz doming, nerlequeꞌ loo Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala, Mari coꞌ mque no gaz xpii meexùꞌ ndooreꞌ, ngroꞌ too Jesús no mbluꞌ loo Jesús Jesús loo Mari. 10 Ngoloa, mxen Mari ned. Ngua li Mari avisa loo rye mèn coꞌ mque tee no Jesús ndooreꞌ. Prob mèna nzi xi lezoꞌ no nzi yónꞌ mèna por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo Jesús. 11 Coꞌseꞌ mbìn mèna ngue taꞌ Mari cuent leꞌ Jesús ngro xbanleꞌ no gunèeleꞌ Mari Jesús, neꞌngalaꞌste mèna diꞌs coꞌ ngue taꞌ Mari cuent. Jesús ngroꞌ too no mbluꞌ loo Jesús Jesús loo chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. (Lc. 24.13–35)

12 Per loo ngroꞌ too Jesús no mbluꞌ loo

Jesús loo Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala, ngroꞌ too Jesús no mbluꞌ loo Jesús tedib mod loo taachop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌseꞌ ndoo ryop myenꞌa ned ndyàa myenꞌ ned coꞌ nac ned huan. 13 Coꞌseꞌ ngolo gunèe myenꞌ Jesús, mxen myenꞌ ned. Ngua taꞌ myenꞌ cuent loo taamas myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Lomisqueꞌ ne, neꞌngalaꞌste taamas myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús cuent coꞌ mdaꞌ ryop myenꞌa loo myenꞌ. Jesús ngue xoꞌf zinꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par hueꞌ myenꞌ diꞌs cón cheꞌn Jesús loo mèn. (Mt. 28.16–20; Lc. 24.36–49; Jn. 20.19–23)

14 Per más nde tee huiz, por derech, ngroꞌ too Jesús no mbluꞌ loo Jesús loo

133 ryete siꞌ fthib myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús láth coꞌseꞌ ndub myenꞌ loo mes liz thìb mbiꞌ. Sya, mbyoo Jesús myenꞌ tac axta arid naad myenꞌ no nguud myenꞌ no por nayez lezoꞌ myenꞌ tac indxelaꞌste myenꞌ cuent coꞌ mbìn myenꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ mdaꞌ cuent loo myenꞌ leꞌ mèna gunèe Jesús loo ngro xban Jesús. 15 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nase, ndlyazen ya guꞌ dib athu loo izlyoꞌ. Ya taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes loo rye mèn coꞌ nzi ban dib athu loo izlyoꞌ. 16 No ndxab Jesús: ―Mèn coꞌ tyal yilaꞌs loon no loo cón chenen no yiloa gàc bautizar mèn, mèna lyáꞌqueꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loon no loo cón chenen, mèna thidtenequeꞌ quexùꞌ Diox par tetìi Diox mèna yiloa. 17 Luꞌen loo guꞌ xal ñaa señ no yalguzyeꞌ coꞌ li Diox loo mèn, mèn coꞌ tyal yilaꞌs loon. Lomisqueꞌ ne, ngue ñibeꞌen loo guꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo làs niin no coꞌ nzo laꞌs yan, coꞌ guꞌ xpii meexùꞌ loo mèn. Lomisqueꞌ ne, lin par tyoodiꞌs guꞌ tedib diꞌstèe coꞌ inacte diꞌstèe coꞌ

SAN MARCOS 16 ndyoodiꞌs guꞌ loo mèn. 18 No lomisqueꞌ ne, lin coꞌseꞌ tyen guꞌ mbelꞌ, neꞌquelede mbelꞌ guꞌ. Taꞌ mèn nít yèth coꞌ nos cuanꞌ hua guꞌ no neꞌlide cuanꞌa yalquìi loo guꞌ par gath guꞌ. Más de cona, ante gàal guꞌ lad mèn yíiz, yac mèn yíiz loo yíiz coꞌ mque no mèn, ne. Jesús nguáp loo béꞌ. 19 Texal

(Lc. 24.50–53)

ngolo mdoodiꞌs no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, xèe nzi huiꞌ myenꞌ xal nguáp Jesús loo béꞌ. No coꞌseꞌ ngolo mzin Jesús loo béꞌ, mdub Jesús cuat Diox loo béꞌ. 20 Ngoloa, mbii myenꞌ coꞌteꞌ ngo no myenꞌ Jesús. Mxen myenꞌ ned. Nda teꞌth myenꞌ no ngua lo myenꞌ yalbàn coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. Yub Tad Jesús mque tee no myenꞌ ned mque tee myenꞌ. No yub Tad Jesús ndli par ndxàc huax señ no huax yalguzyeꞌ loo mèn por cón cheꞌn myenꞌ, par ndluꞌ Tad Jesús loo mèn lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue go myenꞌ yalbàn no coꞌ ndeꞌth myenꞌ loo mèn, no coꞌ ndxàc loo mèn. Taandxèꞌqueꞌ tolo gàca, ndee guꞌ.

Diꞌs Ndac Cheꞌn Diox Coꞌ Mqueꞌ Luc Yeꞌs Trèꞌ ntlo ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mqueꞌ Luc yeꞌs. A nzeꞌf huax mèn mdoo lezoꞌ par mqueꞌ mèna yeꞌs cón cheꞌn Jesucrist par mdaꞌ mèna cuent cón cheꞌn thìb thìb conꞌ, conꞌ coꞌ ngòc làth nuꞌ, Tyofl. 2 Mqueꞌ mèna yeꞌs no mdaꞌ mèna cuent xal ngòcpeꞌi. Mèna ngòc mèn coꞌ gunèepeꞌ conꞌ coꞌ ngòc. No mque tee lyath no mèna mèn coꞌ mque tee go yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cón cheꞌn Diox. 3 Daa, ne, noo noo mbral no cón cheꞌn thìb thìb conꞌ coꞌ ngòc, axta coꞌseꞌ mtlo ngòca. No ndyaquen huen naca queꞌen yeꞌs cón cheꞌn xal ngòc ryethe conꞌa lool, Tyofl, lùu coꞌ anzeꞌf ndyuꞌ loon no coꞌ anzeꞌf ndlin cas. 4 Por cona, ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ lool par taꞌl cuent no par nonl coꞌ huen huen cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ cón cheꞌn Jesucrist coꞌ mbluꞌleꞌ mèn lool.

1

Thìb angl ngue taꞌ cuent leꞌ thìb mbed coꞌ ryoꞌ lèe Juàn Bautist gáal. 5 Huiꞌ nexa, Tyofl. Coꞌseꞌ ngòc Herod rey loo mèn yèezyaꞌ coꞌ ngòc mèn gulàaz mèn jude tiempa, leꞌxqueꞌ leꞌn tiempa ngo ban thìb mbiꞌ coꞌ ngòc nguleyꞌ. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Zacari. Thidte mxoꞌf zinꞌ mbiꞌ yalnguleyꞌ con thìb ned mèn coꞌ mnibeꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngòc nguleyꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Abi. Leꞌ xaꞌgot Zacari na, ngroꞌ lèe Elisabet. Ngòc Elisabet bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Aarón, ne. 6 Ngòc Zacari ryop

Elisabet mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Mdyubdiꞌs Zacari ryop Elisabet xal mnibeꞌ Diox loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa. Nec thìb mod no nec tedib mod yende chó mèn ngo tiempa coꞌ ngác ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Zacari ryop Elisabet loo chol conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. 7 Zacari ryop Elisabet neꞌndante xinꞌ tac Elisabet ngòc xaꞌgot rnith. Leque tiempa ngòc ryop saꞌl Zacari xaꞌgool, ne. 8 Coꞌseꞌ mzin huiz coꞌ ngòc tiemp coꞌ xoꞌf zinꞌ mèn coꞌ thidte nxoꞌf zinꞌ no Zacari yalnguleyꞌ par li mèna sirv loo Diox leꞌn templ, 9 xalqueꞌ ngòc mod coꞌ mque no mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ thìb thìb mèn zinꞌ cón cheꞌn yalnguleyꞌ leꞌn templ, leꞌxqueꞌ tiempa ngroꞌ lèe Zacari rif par xoꞌf zinꞌ Zacari leꞌn templ cheꞌn Diox par tec Zacari duꞌr zen yalꞌ leꞌn templ. 10 Sya, láth ngue tec Zacari duꞌr zen yalꞌ leꞌn templ, ryete mèn coꞌ mqueltàa nziriꞌ fuer loo lueꞌ coꞌteꞌ ndub templ. Nzi bez mèna Diox. 11 Làth xtauꞌa, mbyúꞌ loo thìb angl cheꞌn Tad Diox loo Zacari. Ndoo angl ladlì cheꞌn còoꞌ coꞌteꞌ ntec nguleyꞌ duꞌr zen yalꞌ. 12 Coꞌseꞌ gunèe Zacari ndoo angl, neꞌñeede Zacari cón li Zacari tant nzyeb Zacari. 13 Sya, gunii angla. Ndxab angl loo Zacari: ―Zacari, neꞌzyebtel. Diox mbìnqueꞌ diꞌs coꞌ ngue bezl loo Diox. Nalleꞌ ngue niin lool: Xaꞌgotl coꞌ nac Elisabet tyan thìb xganꞌl. No tub lèel mbed Juàn. 14 Anzeꞌf xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ 134

135 lezoꞌl no anzeꞌf tyac tínꞌ lezoꞌl por cón cheꞌn mbed. Más de cona, anzeꞌf huax mèn tyac lezoꞌ por cón cheꞌn mbed coꞌ tyan xaꞌgotl. 15 Tac xganꞌ lùu coꞌ gáala gàc thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf tyuꞌ loo Diox. Neꞌgude xganꞌl vin. Neꞌ neꞌ gu xganꞌl nítguy. Ndooreꞌ gáal xganꞌl tlo Xpii Natúꞌ, ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo xganꞌl. 16 Xganꞌ lùua li leꞌ huax mèn nación Israel lyàa yéc no lyàa lezoꞌ par bere mèn nación Israel, yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Dioxpeꞌ mèna tedib vez. 17 Xganꞌ lùu, coꞌ ryoꞌ lèe Juàn, ya luꞌ ner loo mèn cón cheꞌn Crist ndooreꞌ yiꞌth luꞌ Crist loo mèn loo izlyoꞌ. Que tee teꞌth Juàn diꞌs loo mèn cón cheꞌn Crist xalqueꞌ mque tee teꞌth Lii coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn póla. No gàp Juàn conꞌ laꞌs nii Juàn no laꞌs yaꞌ Juàn xalqueꞌ ngòp Lii conꞌ laꞌs nii Lii no laꞌs yaꞌ Lii póla. Tataa li Juàn loo mèn par yuꞌ yàl lezoꞌ mèn coꞌ nac gundan loo xinꞌ mèn no par tlo téꞌth mèn tyubdiꞌs mèn coꞌ nac mèn naad no mèn coꞌ nac mèn nguud loo Diox xalqueꞌ mèn coꞌ ndxác. Tataa li Juàn par gàc nab mèna loo cón cheꞌn Diox par tyubdiꞌs mèn loo Crist coꞌseꞌ yiꞌth Crist loo mèna. 18 Zacari mnibdiꞌs loo angl. Ndxab Zacari loo angl: ―¿Xá mod gác yilazen chéꞌ, lìcqueꞌ, gàc conꞌ coꞌ ngue nee Uꞌ loon baꞌ, àꞌ? Huiꞌ Uꞌ nexa. Daa ngoxleꞌ no xaꞌgot daa ngoxleꞌ, ne. 19 Angl mcàb. Ndxab angl loo Zacari: ―Daa nac Gabriel coꞌ nzo loo Diox par lin coꞌ ñibeꞌ Diox loon. Diox mnibeꞌ loon par mbal toodiz nonl par tan cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ gunee Diox loon par niin diꞌs ndxèꞌ lool. 20 Per nalleꞌ gàc thìb conꞌ lool. Desde nalleꞌ par delant lùu gàc mud. Neꞌgáctel tyoodiꞌsl leꞌn rye mbeꞌ coꞌ tyoo nac xinꞌ xaꞌgotl. Conꞌa gàc lool tac neꞌngalaꞌstel diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ. Gàcqueꞌ conꞌa lool axta tyaa huiza no axta zin tiemp coꞌseꞌ tyan xaꞌgotl xinꞌ xaꞌgotl.

SAN LUCAS 1 21 Láth ndxàc conꞌa loo Zacari, mèn nziriꞌ par fuer loo lueꞌ coꞌteꞌ ndub templ. Nzi bed mèn ryoꞌ Zacari leꞌn templ. Per ante mbuiꞌ mèn no ante gunaa mèn cón ndxàc loo Zacari no cón mxac Zacari susqueꞌ nen ndlyenꞌ Zacari leꞌn templ. 22 Coꞌseꞌ ngroꞌ Zacari leꞌn templ, neꞌngácte Zacari tyoodiꞌs no Zacari mèn. Syareꞌ, mdenꞌ lezoꞌ mèn no mdaꞌ mèn cuent leꞌ Zacari mxyoꞌf loo conꞌ loo leꞌn templ. Mbli Zacari señ loo mèn leꞌ Zacari ngòc mud. 23 Coꞌseꞌ ngolo mdyaa huiz coꞌ ngòc huiz coꞌ mxoꞌf zinꞌ Zacari zinꞌ cheꞌn yalnguleyꞌ leꞌn templ, mdyàa Zacari par liz Zacari. 24 Ngolo nguriꞌth conꞌa, Elisabet, xaꞌgot Zacari, mquée looleꞌ xinꞌ. No ale neꞌngroꞌde Elisabet, neꞌ por chuꞌth, liz Elisabet leꞌn gaꞌy mbeꞌ tac mbli Elisabet xtùuz, ndxab Elisabet leꞌn lezoꞌ Elisabet: 25 Tad Diox mbli conꞌ ndxèꞌ loon nalleꞌ par taandxèꞌ mod neꞌtolode xìis no mèn daa.

Thìb angl ngue taꞌ cuent thìb mbetoꞌ coꞌ ryoꞌ lèe Jesús gáal. 26 Ngolo ndxàc xop mbeꞌ ndoo nac xinꞌ Elisabet, Diox mtelꞌ angl Gabriel par ngua angl leꞌn thìb yèez cheꞌn làaz mèn galile, yèezyaꞌ coꞌ lèe Nazaret. 27 Ngua too naa angla thìb mzaꞌ yòn coꞌ ngroꞌ lèe Mari. Mzaꞌa ngòp trat con thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Chè par selyaꞌ mzaꞌ con Chè. Chèa nde bin thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey póla. 28 Sya, ngòo angl coꞌteꞌ nzo mzaꞌ. Ndxab angl loo mzaꞌ: ―San, Mari. ¿Máal, ey? Anzeꞌf thìb conꞌ ndac li Diox anggàc lool leꞌn huiz ndxèꞌ. Diox nzo noqueꞌ lùu. Anzeꞌf tyac lezoꞌl, Mari, loo rye mèngot coꞌseꞌ yilo gàc conꞌ ndxèꞌ lool. 29 Per coꞌseꞌ ñèe Mari ndyoodiꞌs no angl Mari, ante mbuiꞌ Mari no ante gunaa Mari. Ndxab Mari loo lezoꞌ Mari: ¿Chonon tatuaꞌ ngue toodiꞌs angl cheꞌn Diox baꞌ loon, yoo? ¿Cón gàc loon nalleꞌ? 30 Sya, ndxab angl loo Mari:

SAN LUCAS 1 ―Mari, neꞌzyebtel. Ngroꞌ lezoꞌ Diox li Diox anggàc thìb conꞌ ndac lool. Huiꞌ nexa xá nac diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ: 31 Lùu quée loo xinꞌ. No tyanl thìb xganꞌl. Tub lèel mbed Jesús. 32 Mbed coꞌ tyan lùua gàc thìb mbiꞌ roo no thìb mbiꞌ xèn. Hueꞌ mbed tedib lèe coꞌ lèe Xganꞌpeꞌ Diox, coꞌ nee diꞌs, gàcqueꞌ mbed xganꞌpeꞌ Diox. Noo noo taꞌ mèn cuent leꞌ mbed, lìcqueꞌ, nac xganꞌpeꞌ Diox, Diox coꞌ nac Diox roo no Diox xèn loo ryethe conꞌ. No li Tad Diox gàc mbed rey loo mèn nación Israel xal ngòc David coꞌ ngòc xudgool lùu rey loo mèn nación Israel póla. 33 Neꞌlyuxte no neꞌ neꞌ lith no tiemp coꞌ ñibeꞌ xganꞌl loo mèn nación Israel thidtene yiloa. 34 Sya, mnibdiꞌs Mari loo angl. Ndxab Mari loo angl: ―¿Xá mod gàc conꞌ ndxèꞌ loon, yey? Daa tarte que no saꞌlen. Más de cona, tarte neen cón mènbiꞌ. 35 Angl mcàb. Ndxab angl loo Mari: ―Diox làa Xpii Natúꞌ lool. Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌa, Diox li anggàc conꞌ roo conꞌ xèn lool par ndootel hueꞌ xinꞌl. Por cona, mbed coꞌ tyanla gàc xganꞌpeꞌ Diox par xoꞌf zinꞌ mbed cón cheꞌn Diox. 36 No nalleꞌ nde niin tedib conꞌ lool: Elisabet coꞌ ndxàc mèn gulizl tyan thìb xganꞌ Elisabet, ne. Mastaleꞌ ngoxleꞌ Elisabet no mastaleꞌ mbez mèn leꞌ Elisabet nac xaꞌgot rnith, per nalleꞌ ndxàcleꞌ xop mbeꞌ ndoo nac xinꞌleꞌ Elisabet. 37 Ryethe conꞌ coꞌ ndlyaꞌs Diox li Diox nzoqueꞌ mod li Dioxa xal ndlyaꞌs Diox. 38 Leꞌ sya, ndxab Mari loo angl: ―Ana Diox. Daa nacleꞌ moz cheꞌn Diox. Li Diox conꞌ loon xal ngue nee Uꞌi loon. Ngolo ndxab Mari tataa loo angl, ndyàa angl. Mari ngua too naa Elisabet liz Elisabet. 39 Leque leꞌn huiza, anzeꞌf mguen lezoꞌ Mari. Mxen Mari ned, nda Mari

136 leꞌn thìb yèez coꞌ nziriꞌ leꞌn yiidoꞌ par ned làaz mèn jude. 40 Ngua Mari liz Zacari. Gunii Mari Diox loo Elisabet. Ndxab Mari: ―San, Elisabet. ¿Máal? ¿Cón ngue lil? 41 Coꞌseꞌ mbìn Elisabet gunii Mari Diox loo Elisabet, ale mbuin mbed leꞌn xànꞌ leꞌn Elisabet. Sya, ngulàa Xpii Natúꞌ loo Elisabet par tlo Xpii Natúꞌ, ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo Elisabet. 42 Sya, cabii ndxab Elisabet loo Mari: ―Mari, angngroꞌ lezoꞌ Diox mbli Diox ngòc más conꞌ ndac lool leque loo rye mèngot coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ. No angngroꞌ lezoꞌ Diox gàc más conꞌ ndac loo xganꞌl coꞌ gáala. 43 Tolo mdoodiꞌs Elisabet. Ndxab Elisabet loo Mari: ―¿Chó nac daa par yiꞌth too naa xnaꞌ Tad daa daa, yoo? Yende cón ntac daa, ndyaquen. 44 Tac texal mbìnen guniil Diox loon, Mari, ale chàa, mdenꞌen mbuin mbed coꞌ ndoo nac xinꞌen ndxèꞌ leꞌn xànꞌ leꞌnen, tant ndyac lezoꞌ mbed, ndyaquen. 45 Huen ndal, Mari, tac ngolaꞌsl leꞌ Tad Diox liqueꞌ coꞌ mcàbgòn Tad Diox lool li Tad Diox lool. 46 Sya, ndxab Mari loo Elisabet: Elisabet, dib nzo yéquen no dib nzo lezon mbezen loo Tad Diox: Tad Diox roo Tad Diox xèn nac U, Tad Diox. 47 Leque daa ngue xoꞌf ndeꞌ ngue xoꞌf ndlaꞌ lezon. No anzeꞌf ndyac lezon loo Diox, Diox coꞌ nac Diox daa coꞌ mteláꞌ daa loo ryethe conꞌ ryes. 48 Tad Diox ngoqueꞌ cuent leꞌ daa nacqueꞌ thìb moz loo Diox mastaleꞌ ndyaquen yende cón ntac daa. No desde nalleꞌ par delant, ryete mèn coꞌ naban chol tiemp, ñee mèna loon: Huen ndal, Mari, por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loon. 49 Diox, coꞌ nac Diox roo Diox xèn mblileꞌ ngòc conꞌ coꞌ huiꞌ mèn no conꞌ coꞌ ñaa mèn loon. Anzeꞌf natúꞌ nac lèe Diox.

137 50 Tlatqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn, mèn coꞌ zyeb no mèn coꞌ tyóo loo cón cheꞌn Diox leꞌn rye tiemp. 51 Conꞌ roo no conꞌ xèn nac coꞌ nde teeleꞌ ndli Diox loo mèn. No mbli Diox ngòc nadoꞌ mèn nateꞌs no mèn naxalꞌ. 52 Mbli Diox par ngòc mèn coꞌ mnibeꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ mèn beꞌthe loo yalnibeꞌ coꞌ mnibeꞌ mèn loo xtàa mèn. Leꞌ loo mèn prob coꞌ inacte mèn nateꞌs na, mbli Diox ngòc mèn proba mèn roo no mèn xèn loo xtàa mèn. 53 Leꞌ mèn coꞌ mque tee lanꞌ, mèn coꞌ msyon coꞌ hua, loo mèna Diox mbli ngòp mèna cheꞌn mèn. Loo mèn ric na, mbli Diox nagueꞌs yaꞌ mèna no nagueꞌs nii mèna. Yende cón ngòp mèna. 54 Mblyath no Diox mèn nación Israel, mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Diox. Mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox mèn nación Israel. 55 No ngòcqueꞌ mblyath noqueꞌ Diox mèn nación Israel xalqueꞌ ngòc diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox loo mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Abraham coꞌ ngòc xudgool naꞌ no loo mèn guliz mbiꞌ thidtene. 56 Ngolo mdoodiꞌs Mari diꞌsa loo Elisabet, mbyanꞌ Mari liz Elisabet casqueꞌ leꞌn son mbeꞌ. Ngoloa, ndyàa Mari par liz Mari.

Trèꞌ ndluꞌ xá mod ngòc coꞌseꞌ ngóol Juàn Bautist. 57 Nde nxonꞌ, mdyaa huiz coꞌ mdoo nac xinꞌ Elisabet. Ngóol xinꞌ Elisabet. 58 Coꞌseꞌ mbìn mèn vecin Elisabet no mèn guliz Elisabet leꞌ Diox mbli conꞌ ndac loo Elisabet, ngua too naa mèna Elisabet no mbed par tyac lezoꞌ mèna con Elisabet. 59 Ngolo xon huiz ngóol xinꞌ Elisabet, mbeꞌ Zacari ryop Elisabet mbed par gàc circuncidar mbed xal ngòc costumbr cheꞌn mèn tiempa. Leque tiempa mblyaꞌs mèn tub lèe mèn

SAN LUCAS 1 mbed xal lèe Zacari, xud mbed. 60 Per xnaꞌ mbed ndxab loo mèna: ―¡Aaꞌa! Juàn ryoꞌ lèe mbed. 61 Mèna ndxab loo xnaꞌ mbed: ―¿Chonon indlyaꞌstel ryoꞌ lèe mbed Zacari, àꞌ? Yende chó mèn gulizl nzo coꞌ lèe Juàn, ¿léꞌ? 62 Sya, mbli mèna señ loo Zacari, xud mbed, par ñee mèna chó lèe ndlyaꞌs Zacari tyub lèe mbed. 63 Per Zacari coꞌ nac xud mbed mnaꞌb thìb leꞌ yeꞌs loo mèna. Sya, mdub xud mbed diꞌs loo yeꞌs. Coꞌseꞌ gunèe mèna mdub Zacari lèe mbed loo yeꞌs coꞌ ndlyaꞌs Zacari ryoꞌ lèe mbed coꞌ ndxab Zacari loo mèna loo yeꞌs: Juàn ryoꞌ lèe mbed, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna por tataa mdub Zacari lèe mbed loo yeꞌs. 64 Leque hora, mbere Zacari, mdoodiꞌs Zacari tedib vez. Ndxab Zacari: ―Anzeꞌf Diox roo no Diox xèn nac Diox. No anzeꞌf ndac tínꞌ nac Diox. 65 Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth conꞌ ngòc loo Elisabet no loo Zacari, ryete mèn xtàa no vecin Elisabet coꞌ nzo ban no gax Zacari no Elisabet anzeꞌf mzyeb no ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna. No mbyath mbyèn conꞌ coꞌ ngòc loo Elisabet no loo Zacari par ned leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ leꞌn yiidyoꞌ coꞌ nac gulàaz cheꞌn mèn jude. 66 Coꞌseꞌ mbìn rye mèn par neda conꞌ coꞌ ngòc loo Elisabeta, mbli mèna xtùuz no mnibdiꞌs thìb thìb mèna loo thìb xtàa mèna no loo tedib xtàa mèna: ―¿Cón li mbeda? No ¿cón gác mbeda? Tac, lìcpeꞌ baꞌi, anzeꞌf thìb conꞌ ndac angmbli Tad Diox loo mbeda. Diꞌs ndxèꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii Zacari loo Diox. 67 Hora mbli Diox mtlo Zacari, mdoodiꞌs Zacari tedib vez. No ngulàa Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo Zacari. Mtlo Xpii Natúꞌ, mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo Zacari par bere Zacari, tyoodiꞌs Zacari diꞌs coꞌ

SAN LUCAS 1​, ​2 ndxab Diox angndoo Zacari tyoodiꞌs Zacari. Ndxab Zacari: 68 Loo Tad Diox coꞌ nac Diox cheꞌnpeꞌ mèn nación Israel ndyazen gab mèn leꞌ Diox roo no Diox xèn nac Diox tac Diox mbiꞌth loo naꞌ, naꞌ coꞌ nac mèn nacionpeꞌ cheꞌn Diox. Mteláꞌleꞌ Diox naꞌ loo conꞌ ryes. 69 Mbli Diox par gáal thìb mbiꞌ coꞌ gàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ par tíꞌ no làa mbiꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Gáal mbiꞌa làth mèn coꞌ nac bin cheꞌn David coꞌ ngòc rey póla coꞌ mxoꞌf zinꞌ thìb zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. 70 Tataa mcàbgòn Diox gàca loo mèn nación Israel xal ndxab Diox teꞌth mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn coꞌ gàc loo mèn nación Israel más póla. 71 Mbiꞌ coꞌ gáala yiꞌth yáal par tíꞌ no làa mbiꞌ naꞌ loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs naꞌ no laꞌs yaꞌ rye mèn coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe mèna naꞌ. 72 Ndlyatqueꞌ lezoꞌ Tad Diox ñèe Tad Diox naꞌ xal mcàbgòn Tad Diox diꞌs loo mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ li Tad Diox loo naꞌ. Axta huiza no axta huiz nalze neꞌngyathlaꞌste Tad Diox cón cheꞌn conveñ natúꞌ coꞌ mbli Diox con xudgool naꞌ. 73 Conꞌ ndxèꞌ nac conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox loo xudgool naꞌ, Abraham, li Diox. 74 Leꞌ Diox tíꞌ no làa Diox naꞌ loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs naꞌ par tataa mod neꞌzyebte naꞌ li naꞌ sirv loo Diox. 75 Tataa li Diox par gàc naꞌ mèn coꞌ thidtene ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàc naꞌ cheꞌnpeꞌ Diox no par gàc naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox leꞌn ryethe huiz coꞌ naban naꞌ. 76 Ngolo gunii Zacari diꞌs ndxèꞌ loo Diox, mbere Zacari, mtlo Zacari, mdoodiꞌs no Zacari Juàn xganꞌ Zacari coꞌ nac mbedtoꞌ hora. Ndxab Zacari loo Juàn:

138 ―Leꞌ loo lùu na, xganꞌ, lùu ryoꞌ lèe mèn coꞌ teꞌth diꞌs coꞌ gunii Tad Diox coꞌ nac thidte Diox roo Diox xèn. Loo Tad Crist lùu ya ner par ya luꞌl loo mèn no li nabl mèn par yòo mèn loo cón cheꞌn Tad, 77 par tataa mod mèn coꞌ nac mèn nacionpeꞌ Diox taꞌ cuent xá mod lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes no par taꞌ mèna cuent xá mod tyonꞌ xtol mèna, ndee. 78 Tataa li Diox lool por tant ndlyat lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn no por anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. Lomisqueꞌ, yiꞌth yáal thìb mbiꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Mbiꞌa li par tyub xnìi yéc mèn no li mbiꞌ par tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox xal coꞌseꞌ ndlyen huiz par tenìi huiz loo izlyoꞌ. 79 Mbiꞌa li par tyub xnìi yéc mèn no par tyub xnìi lezoꞌ mèn, mèn coꞌ nauꞌ yéc nauꞌ loo loo cón cheꞌn Diox. No li mbiꞌa par tyub xnìi yéc mèn no par tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nzi tee ban loo coꞌ nac xin no loo coꞌ nac xnaa cheꞌn conꞌ coꞌ ncàb nquée yalguth loo mèn. No li mbiꞌa par que tee ban naꞌ rye nda naꞌ no rye ndyeꞌth naꞌ làth xtàa naꞌ. Conꞌ ndxèꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii Zacari no coꞌ mdeꞌth Zacari loo mbedtoꞌ coꞌ ngòc Juàn, xganꞌ Zacari. 80 Leꞌ mbed xganꞌ Zacari coꞌ nac Juàn na, mtlo mbed, ndoo roo mbed ndoo xèn mbed. No sate más ndyub xnìi yéc mbed no ndyub xnìi lezoꞌ mbed loo coꞌ nac xtùuz mbed loo cón cheꞌn Diox. No ale ngua mbed par ngòo ban mbed coꞌteꞌ nagán axta mzin huiz leque mbed mbluꞌ too mbed loo mèn nación Israel. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod ngóol Tad Jesús.

2

(Mt. 1.18–25)

Leꞌxqueꞌ leꞌn tiemp coꞌseꞌ ngóol Juàn, ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc gobiern coꞌ mnibeꞌ loo mèn casqueꞌ dib athu loo izlyoꞌ tiempa. Mbiꞌa ngroꞌ lèe

139 rey Agust. Mbiꞌa mdub ñibeꞌ loo mèn nación Israel, ne. Mnibeꞌ mbiꞌa loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn rye làaz mèn nación Israel que no mèn nac zinꞌ thìb padron yòolau. 2 Ner yeꞌs coꞌ ngòc padron mtoxcuaꞌ mèn coꞌseꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Ciren gobernador loo mèn rye yèezyaꞌ coꞌ nac mèn gulàaz siria. 3 Mnibeꞌ Cesar Agust leꞌ ryete mèn coꞌ inzo bante coꞌteꞌ nac làazpeꞌ mèn no coꞌteꞌ nac lizpeꞌ mèn, mèn coꞌ nzo ban chol lugar coꞌteꞌ inacte làaz mèn, bii mèn par làaz mèn par gàc empadronar mèn, coꞌ nee diꞌs, ya lo mèn lèe mèn loo yeꞌs yòolau coꞌteꞌ nac làaz mèn. 4 Cona, por fuerz mbli Chè ngroꞌ Chè ryop Mari leꞌn yèez Nazaret. Ngua Chè ryop Mari thìb yèez coꞌ nac làaz mèn jude par ngua Chè ryop Mari yèez Belén, coꞌteꞌ ngóol mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey axta pólleꞌa, par ya lo Chè lèe Chè loo padron yòolau tya tac Chè nde bin David coꞌ ngòc reya póla. 5 Sya, ngua Chè ryop Mari yèez Belén par ngua lo Chè lèe Chè ryop Mari loo padron par nacleꞌ diꞌs leꞌ Mari selyaꞌ con Chè. No leꞌpeꞌ ante pen ndoo Mari ndoo nac xinꞌ Mari. 6 Láth nzo Chè ryop Mari leꞌn yèez Belén, ale mtlo mdenꞌ Mari mquée yoꞌf lezoꞌ Mari par gáal xinꞌ Mari. Ale ngóol xinꞌ Mari. 7 Pues yèez Belena ngóol mbed coꞌ ngòc ner mbed ndlyo xganꞌ Mari. Ngóol mbed leꞌn liz ngon coꞌteꞌ ndoo ngon. Ngolo ngóol mbed, mchix Mari mbed larꞌ lad mbed. Ngoloa, ngua thix Mari mbed leꞌn thìb bate yaa coꞌteꞌ ndxuhua ngon yix tac ya yende lugar coꞌteꞌ cued Chè ryop Mari leꞌn mesón, tant huax mèn ndoo ned ndyeꞌth. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ angl mdoodiꞌs no mèn coꞌ ngòc pastor tiempa. 8 Tiempa, mque no mèn coꞌ ngòc mèn yèeza ranch mèn gaxte ro yèez Belén par huan par nqueno mèna mbacxilꞌ tac mèna ngòc pastor coꞌ thìb loote que no

SAN LUCAS 2 mbacxilꞌ par nquenap mèna mbacxilꞌ ndxáal yálꞌ. 9 Látha, chàa, ngroꞌ too thìb angl cheꞌn Tad Diox loo mèna. No mbyàꞌx thìb xnìi tínꞌ cheꞌn Tad Diox loo mèna. Látha, anzeꞌf mzyeb mèna axta plóthe. 10 Sya, ndxab angl loo mèna: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Daa ndal no diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac coꞌ tan cuent loo guꞌ. Diꞌs ndac ndxèꞌ càb leꞌ rye mèn xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ. 11 Diꞌs ndac coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ no coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ ndxèꞌ nac: Nalleꞌqueꞌ ngolo ngóol thìb mbed coꞌ tíꞌ no làa guꞌ loo conꞌ ryes. Ngóolleꞌ mbeda leꞌn yèez Belén coꞌ ngòc liz no làaz cheꞌn mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey póla. Mbeda nac Crist coꞌ nac Tad loo ryethe conꞌ. 12 Diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ pá ngóol mbed. Coꞌseꞌ ñèe guꞌ nax thìb mbetoꞌ leꞌn thìb bate yaa coꞌteꞌ ndxuhua ngon no nabix mbetoꞌa larꞌ, sya, taꞌ guꞌ cuent mbedai. 13 Leque hora, chàa, mbyúꞌ loo huax angl loo angla no loo mèn coꞌ nquenap mbacxilꞌ ndxáal yálꞌ rancha. Mtlo angla, mbilꞌ ro angla loo Diox. Ndxab angla: 14 Li naꞌ leꞌ lèe Diox gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo béꞌ. Leꞌ loo izlyoꞌ na, Diox li yuꞌ yàl lezoꞌ mèn loo Diox no cue ban mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn. No tyac lezoꞌ mèn loo conꞌ coꞌ nac coꞌ nee lezoꞌ Diox, mèn coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox ñèe Diox. 15 Leꞌ sya, coꞌseꞌ ngolo ndyàa rye angl loo béꞌ tedib vez, mtlo mèn coꞌ nquenap mbacxilꞌ rancha, mbez mèna loo thìb xtàa mèna no loo tedib xtàa mèna: ―Nda naꞌ yèez Belén, tá. Nda tee huiꞌ naꞌ ñeeneꞌ cón ngòc cón cheꞌn coꞌ gunee Tad Diox loo naꞌa. 16 Mxen mèna ned. Sirs sirs nda mèna par yèez Belén. Látha, chàa, ngua loo mèna. Gunèe mèna Mari no Chè. Gunèe mèna mbed, ne. Nax mbed leꞌn thìb bate yaa coꞌteꞌ ndxuhua ngon yix.

SAN LUCAS 2 17 Coꞌseꞌ

gunèe mèn coꞌ ngue no ranch huan coꞌ nquenap mbacxilꞌ ndxáal yálꞌ mbed, mdaꞌ mèna cuent loo chol mèn xal mdaꞌ angl cuent loo mèna cón cheꞌn mbed. 18 Coꞌseꞌ ndxòn chol mèn cuent coꞌ mdaꞌ mèna cuent, mèn coꞌ nqueno mbacxilꞌ ndxáal yálꞌ, ante ngüiꞌ rye mèna no ante ñaa rye mèna. 19 Coꞌseꞌ mbìn Mari cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn coꞌ nqueno mbacxilꞌ ndxáal yálꞌ, ante leꞌn lezoꞌ Mari non Mari diꞌsa. Yende chó loo mèn ndaꞌ Mari cuenta. Ante mdyóo Mari cón cheꞌn diꞌsa no maste. 20 Ngolola na, mxen mèn coꞌ nqueno mbacxilꞌa ned, ndyàa mèna. No mbez mèna naroo nac Diox no conꞌ roo conꞌ xèn nac coꞌ mbli Diox. No ndxab mèna: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox tac ngòcqueꞌ conꞌ xalqueꞌ mdaꞌ angl cuenta loo mèna. Chè ryop Mari ngua no mbed leꞌn templ. 21 Ngolo xon huiz ngóol mbed, mbli Chè ryop Mari mandad ngòc circuncidar mbed xal ngòc costumbr cheꞌn mèn tiempa. No sangmdub lèe Chè ryop Mari mbed Jesús coꞌ ngòc lèe coꞌ ndxab angl loo Mari coꞌseꞌ ndooreꞌ quée loo mbed lezoꞌ Mari. 22 Coꞌseꞌ ngolo mdyaa sman mbembìi Mari loo yíiz ftan xal ngòc costumbr coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mbeꞌ Chè ryop Mari mbed leꞌn templ coꞌ ndub leꞌn ciuda Jerusalén par luꞌ Chè ryop Mari mbed loo nguleyꞌ par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii Diox no coꞌ mnibeꞌ Diox li mèn par luꞌ mèna leꞌ mbed nac cheꞌnpeꞌ Diox. 23 Tataa mbli Chè ryop Mari tac loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ndub diꞌs coꞌ mnibeꞌ Tad Diox leꞌ ryete mbedbiꞌ coꞌ nerlequeꞌ gáal, mbeda gàc cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, xoꞌf zinꞌ mbed cón cheꞌn Diox loo Diox. 24 Mbeꞌ Chè ryop Mari chop mbin par guth nguleyꞌ mbina loo Diox xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf

140 Moisés loo mèn cón cheꞌn mbed ndlyo, diꞌs coꞌ mbez: Cheleꞌ mèn neꞌguthte chop ngooꞌ, guth mèn chop palomxtilꞌ. 25 Leꞌn tiempa ngo ban thìb mbiꞌ leꞌn ciuda Jerusalén coꞌ ngroꞌ lèe Simeón. Mbiꞌa ngòc thìb mbiꞌ ndac. No thidtene indxàc falte mbiꞌ leꞌn templ par mbez mbiꞌ Diox no par mcòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ loo Diox. Mdub quee lezoꞌ mbiꞌ ¿pól zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ telꞌ Diox Crist coꞌ mcui Diox par tíꞌ no làa Diox mèn nación Israel loo mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn mèn nación Israel por cón cheꞌn Crist? No thidtenequeꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Simeón. 26 Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox mblo xoꞌf diꞌs loo Simeón leꞌ Simeón neꞌgathte ndooreꞌ huiꞌ Simeón loo Crist coꞌ telꞌ Diox, coꞌ yiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 27 Simeón ngua leꞌn templ xal mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo Simeón. Coꞌseꞌ ngòo no Chè ryop Mari mbed, coꞌ lèe Jesús, leꞌn templ par gàca loo mbed xal ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, 28 sya, mxen mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Simeón mbed. Mdeꞌs mbiꞌ mbed. Ndxab mbiꞌ diꞌs coꞌ nac diꞌs natúꞌ no diꞌs roo no diꞌs xèn loo Diox. Ndxab mbiꞌ loo Diox, ne: 29 Tad, nase gàca xal nee lezoꞌ Uꞌ loon. Laꞌ Uꞌ gath daa tac Uꞌ mblileꞌ no ngòcleꞌ conꞌ mcàbgòn Uꞌ gàc loon, daa coꞌ nac moz Uꞌ, Tad. 30 Nase gunèelen mbed coꞌ tíꞌ no làa mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. 31 No ngóol mbed ndxèꞌ làth mèn. No mdoo Uꞌ mbed ndxèꞌ loo mèn par tíꞌ no làa mbed ryete mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. 32 Mbed ndxèꞌ li par tyub xnìi yéc mèn no par tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. No por cón cheꞌn conꞌ coꞌ li mbed ndxèꞌ, xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs mèn nación Israel. 33 Leꞌ Chè ryop Mari na, ante mbuiꞌ no ante gunaa coꞌseꞌ mbìn Chè ryop

141 Mari diꞌs coꞌ mbez Simeón cón cheꞌn mbed loo Diox. 34 Ngoloa, ndxab Simeón loo Mari no loo Chè: ―Ndlyazen leꞌ Diox li huen nda guꞌ, ndee guꞌ. Sya, ndxab Simeón loo Mari, xnaꞌ Jesús, ne: ―Mari, huiꞌ nexa. Càba loo mèn nación Israel por cón cheꞌn mbed ndxèꞌ huax mèn lyáꞌ loo conꞌ ryes. No huax mèn tolo ryo xàꞌ loo cón cheꞌn Diox, ne, por cón cheꞌn mbed ndxèꞌ. No gàc mbed ndxèꞌ xal thìb señ loo mèn nación Israel. Ale tèꞌb mèn nación Israel mbed no choblaꞌ mèn nación Israel mbed. 35 No por cón cheꞌn mbed, yúꞌ no gàc beꞌ xá ñaa conꞌ ndli thìb thìb mèn xtùuz leꞌn lezoꞌ mèn. Leꞌ part cón cheꞌnl na, Mari, ryete conꞌ coꞌ gàc loo xganꞌl ndxèꞌ càb lool xi lezoꞌl no tenꞌl thìb yalnè tínꞌ leꞌn lezoꞌl xal coꞌseꞌ nguiid mèn cuchi lad xtàa mèn. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 36 Leꞌ tediba na, leꞌxqueꞌ tiempa ngo thìb xaꞌgotgool coꞌ ngro lèe An leꞌn templ. Xaꞌgota ngòc rsap thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Fanuel. Mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Fanuela nde bin tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Aser. An ngòc thìb xaꞌgotgool tiempa, ngoxleꞌ An. Per coꞌseꞌ mselyaꞌ An, myenꞌgot yènꞌlequeꞌ An mselyaꞌ An. Pente mdub An con mbyòo coꞌ mselyaꞌ Ana gaz línꞌ no maste ndooreꞌ gath mbyòo. An beꞌ mxec gunèe An mbed coꞌ lèe Jesús. 37 Mxec An, mbyanꞌ thìb An, thap gal nzo thap línꞌ anon nguth mbyòo coꞌ ngòc saꞌl An. Thidtenequeꞌ ngòo An leꞌn templ ze no yálꞌ. Mxoꞌf zinꞌ An zinꞌ cón cheꞌn Tad Diox. Huax vez xlat An mbez An Diox, ne. 38 Leꞌxqueꞌ hora, mzin An leꞌn templ. Gunèe An mbed coꞌ lèe Jesús. Ngurez An Diox. Ngolo ndxab An Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox por cón cheꞌn mbed coꞌ lèe Jesús, mtlo An, mdoodiꞌs An cón cheꞌn mbed coꞌ lèe Jesús loo mèn leꞌn ciuda Jerusalén, mèn nación Israel coꞌ nzi quee lezoꞌ lyáꞌ mèn loo ryethe conꞌ ryes

SAN LUCAS 2 laꞌs yaꞌ mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs loo mèn nación Israel. Chè ryop Mari mbere mbyàa no mbed yèez Nazaret. 39 Coꞌseꞌ ngolo mdyaa ryete diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel cón cheꞌn ner myenꞌbiꞌ bix coꞌ ndxáal, ndyàa Chè ryop Mari con mbed coꞌ lèe Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile coꞌteꞌ ngòc làazpeꞌ Chè no Mari coꞌ ngòc yèez Nazaret tedib vez. 40 Leꞌ mbed na, sate más ndoo roo mbed, no sate más ndoo xèn mbed, no sate más ale yub mbed ndoo yác mbed. Làth xtauꞌa, Diox mbli sate más ndxàc conꞌ ndac loo mbed, ne. Tad Jesús mdoodiꞌs no mèn coꞌ ngòc maistr leꞌn templ tiempa. 41 Tiempa, xud mbed no xnaꞌ mbed mque tee lni pasc atate línꞌ coꞌ ndxàc ciuda Jerusalén. Coꞌseꞌ ndxàc lnia, huen huen nteꞌ lezoꞌ mèn nación Israel cón cheꞌn coꞌseꞌ mteláꞌ Diox mèn nación Israel laꞌs yaꞌ mèn nación Egipt más tiemp coꞌ nde teeleꞌ ndriꞌth. 42 Coꞌseꞌ mtaa Jesús siꞌ fchop línꞌ, ngua Chè ryop Mari con Jesús lni pasc ciuda Jerusalén xalqueꞌ nac costumbr coꞌ ngure no mèn tiempa no coꞌ nguled no mèna tiempa. 43 Coꞌseꞌ ngolo mblyuz huiz lnia, mbii Chè ryop Mari ciuda Jerusalén. Per neꞌndaꞌde Chè ryop Mari cuent leꞌ Jesús mbyanꞌ leꞌn ciuda Jerusalén. 44 Mbli Chè ryop Mari xtùuz peser làth rye mèn coꞌ ngua lnia ndyeꞌth Jesús. Pues mdoo Chè ryop Mari ned thìb huiz. Syareꞌ, mcuaꞌn Chè ryop Mari Jesús làth rye mèn guliz Chè no Mari no làth rye mèn coꞌ ndlibeꞌ Chè no Mari. 45 Coꞌseꞌ ñee Chè ryop Mari neꞌyilode syal Jesús làth rye mèna, mbere Chè ryop Mari. Mquée Chè ryop Mari par ciuda Jerusalén tedib vez par cuaꞌn Chè ryop Mari Jesús tya. 46 Axta ngolo son huiz, syareꞌ mbli Chè ryop Mari gan mzyal Jesús.

SAN LUCAS 2​, ​3 Ndub Jesús làth mèn coꞌ ngòc maistr cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna leꞌn templ. Ndub yòn Jesús diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèna no leꞌleꞌ mnibdiꞌs Jesús diꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn loo mèna. 47 Coꞌseꞌ ndxòn rye mèn coꞌ nac maistra diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesús, ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna xá mod susqueꞌ ndxác Jesús no xá mod susqueꞌ ndxác Jesús ncàb ndac Jesús loo mèna. 48 Coꞌseꞌ mzyal Chè ryop Mari Jesús, ndub Jesús leꞌn templ. Ale mbyuꞌ mbyàl Chè ryop Mari. Ndxab Mari loo Jesús: ―Xganꞌ, ¿chonon tatuaꞌ mbli nol nuꞌ, àꞌ? Daa no xudl anzeꞌf mdyóo nuꞌ máal. No ale ngue tee cuaꞌn nuꞌ lùu. 49 Sya, mcàb Jesús loo Chè no loo Mari. Ndxab Jesús: ―¿Chonon ngue tee cuaꞌn guꞌ daa, àꞌ? ¿Chéꞌ inonte guꞌ leꞌ daa naquinqueꞌ xoꞌf zinꞌ zinꞌ loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xudpeꞌen, càꞌ? 50 Per ale ndxeꞌlequeꞌ, neꞌndaꞌde Chè ryop Mari cuent no indxònte Chè ryop Mari cón nee diꞌs coꞌ ndxab Jesús. 51 Ngoloa, ndyeꞌth no Chè no Mari Jesús par yèez Nazaret. Leꞌ Jesús na, toloqueꞌ mdubdiꞌs loo Chè ryop Mari. Leꞌ diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo Maria na, ante leꞌn lezoꞌ Mari nanee Mari cón cheꞌn diꞌsa. Yende chó loo mèn ndaꞌ Mari cuent cón cheꞌn diꞌsa. Ante Mari ndyóo cón cheꞌn diꞌsa. 52 Látha, sate más ndoo roo mbed no ndoo xèn mbed. No sate más ndyeꞌth xtùuz mbed yéc mbed. No sate más non mèn no nanee mèn leꞌ mbed nac thìb mbed ndac loo Diox no loo mèn por cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ mtlo ndli mbed. Juàn Bautist mtlo mbluꞌ loo mèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌteꞌ nagán.

3

(Mt. 3.1–12; Mr. 1.1–8; Jn. 1.19–28)

Coꞌseꞌ ngòc línꞌ línꞌ siꞌn, línꞌa o tiempa mdub mnibeꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngòc rey loo mèn. Mnibeꞌ mbiꞌa loo mèn casqueꞌ dib athu loo izlyoꞌ tiempa.

142 Mbiꞌa ngroꞌ lèe Tiber. Leque línꞌa ngòc Pons Pilat gobernador loo mèn coꞌ ngòc mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Leꞌ Herod na, ngòc gobernador loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Leꞌ Lip hues Herod na, ngòc gobernador loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn iture. No ngòc Lip gobernador loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn traconit. Leꞌ Liseni na, ngòc gobernador loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn abilini. 2 Leque tiempa, ngòc Anás no Caifás nguleyꞌ roo no nguleyꞌ xèn loo mèn nación Israel. Leque leꞌn tiempa, Diox mbluꞌ loo Juàn xganꞌ Zacari coꞌteꞌ nagán xá mod que tee xoꞌf zinꞌ Juàn zinꞌ coꞌ nac rsinꞌ Diox loo mèn. 3 Ngua riid Juàn huax lugar coꞌteꞌ nziriꞌ mèn gax ro yóꞌbeꞌ Jordán. Mbez Juàn loo mèna: ―Gulàa yéc guꞌ no gulàa lezoꞌ guꞌ par tataa mod seꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox par tataa mod gàc tyonꞌ xtol guꞌ no yiloa lin bautizar guꞌ. 4 Ngòcqueꞌ conꞌa tataa xalqueꞌ mqueꞌ Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Sayi ndxab: Mbyèn thìb diꞌs cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mbez yèe cabii coꞌteꞌ nagán coꞌseꞌ ngo mbiꞌ yalbàn. Mbez mbiꞌ: Bli nab guꞌ guꞌ par tyubdiꞌs guꞌ loo Tad Diox guꞌ tac Tad Diox guꞌ yiꞌth ñibeꞌ loo guꞌ. 5 Bli guꞌ par gàc loo guꞌ loo ryethe mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ xal ndli mèn coꞌseꞌ nsè mèn thìb ftee, no xal ndli lal mèn thìb yii no thìb den, no xal ntelì mèn thìb ned coꞌ nac ned narec, no xal ndli mèn coꞌseꞌ ndli lal mèn thìb ned coꞌ mtelau nít yòo par tataa mod gàc nab guꞌ coꞌseꞌ yiꞌth ñibeꞌ Tad Diox guꞌ loo guꞌ. 6 No gàca leꞌ ryete mèn gòn cón cheꞌn xá mod tíꞌ no làa Diox mèn loo conꞌ ryes. 7 Coꞌseꞌ ndryoꞌ mèn liz mèn no làaz mèn par nde mèn loo Juàn par li Juàn bautizar mèna, mbez Juàn loo mèna:

SAN LUCAS 3

143 ―¡Aa mèn yeꞌrsinꞌtúb! Susqueꞌ nayiꞌ guꞌ xal mbelꞌ coꞌ lèe huid. ¿Chó mèn ngòc mèn coꞌ mdaꞌ cuent loo guꞌ par yiꞌth guꞌ loon par lyáꞌ guꞌ laꞌs yaꞌ Diox coꞌseꞌ gàc tiemp tetìi Diox guꞌ, àꞌ? 8 Nabeꞌste fque tee ban lì guꞌ no gòc guꞌ mèn ndac par luꞌ guꞌ guꞌ loo mèn leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, mzyeꞌ mod coꞌ nac guꞌ no coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. No neꞌgabte guꞌ loo xtàa guꞌ: Abraham ngòc xudgool naꞌ. Na nii loo guꞌ: Axta loo chol quèe coꞌ ngüiꞌ guꞌ baꞌ, Diox ndxácqueꞌ par li Diox leꞌ quèe baꞌ gàc xinꞌ Abraham. No gàcqueꞌ quèe baꞌ xinꞌ Abraham. 9 Ndxàcla loo guꞌ nalleꞌqueꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp coꞌseꞌ tlo gàc tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ par tetìi Diox guꞌ xal coꞌseꞌ ntlo mèn, ngue choꞌ mèn thìb xanꞌ yaa xlè coꞌ indaꞌde xlè ndac. Yaa xlèa choꞌ. No tec mèn yaa xlèa loo quìi. 10 Sya, mnibdiꞌs mèna loo Juàn. Ndxab mèna: ―¿Cón ndxàal li nuꞌ loo cón cheꞌn Diox nalleꞌ, sya? 11 Juàn mcàb loo mèna. Ndxab Juàn: ―Guꞌ coꞌ ngue no chop camis, ndxàal taꞌ guꞌ thìb camis càa mèn coꞌ ingue node nec thìb camis par goc mèna. Leꞌ guꞌ coꞌ ngue no xít guꞌ no luaꞌ guꞌ na, ndxàal taꞌ guꞌ thìb ro xít guꞌ no luaꞌ guꞌ par hua prob mèn coꞌ ingue node conꞌ hua mèn. 12 Làth xtauꞌa, mbiꞌth plá mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución loo Juàn par li Juàn bautizar mèna. Mèna mnibdiꞌs loo Juàn. Ndxab mèna: ―Maistr, ¿nuꞌ, àꞌ? ¿Con ndxàal li nuꞌ? 13 Juàn ndxab loo mèna: ―Neꞌlide guꞌ cobrar masreꞌ loo mèn cón cheꞌn contribución loo coꞌ ñibeꞌ ley loo guꞌ. 14 Mnibdiꞌs plá solndad loo Juàn, ne. Ndxab solndad: ―¿Nuꞌ, aꞌ? ¿Cón ndxàal li nuꞌ? Juàn mcàb. Ndxab Juàn loo solndada: ―Neꞌtechede guꞌ nec thìb conꞌ loo nec thìb mèn. Neꞌ neꞌ quexùꞌ queꞌ fals

guꞌ mèn loo conꞌ coꞌ tarte li mèn. Blec lezoꞌ guꞌ loo tmi coꞌ ndli guꞌ gan thìb huiz zinꞌ. 15 Per ryete mèn coꞌ nzi beda, imbe see teede xtùuz mèna no lezoꞌ mèna. Ndli mèna xtùuz cón cheꞌn Juàn: Neꞌstolqueꞌ Juàn nac Crist. 16 Juàn mcàb loo mèna. Ndxab Juàn: ―Lìcpeꞌ baꞌi, daa ndli bautizar guꞌ con nít. Per axta nareꞌ yiꞌth thìb mbiꞌ coꞌ lipeꞌ par tlo ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ. No tub rez mbiꞌ cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ par tetìi mbiꞌ guꞌ. Mbiꞌa ndxàp más conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ leque daa. Neꞌ neꞌ indxàal daa par xaquen bò coꞌ ndub dóꞌ yilid nii mbiꞌ par làan yilid nii mbiꞌ. 17 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Nde zinꞌ gaxleꞌ huiz no nde zinꞌ gaxleꞌ ze coꞌseꞌ li Diox loo guꞌ xal ndli mèn coꞌ nguis nzob triu. Nguis mèn nzob triu no ngoꞌ xàꞌ mèn nzob triu loo yix triu. Ndxeloa, ngosuaꞌ mèn nzob triu. Leꞌ yix triu na, tec mèn. Tataa li no Diox mèn. Leꞌ mèn coꞌ ngòc mèn nalì no mèn nambìi loo Diox na, Diox hueꞌ mèna loo béꞌ. Leꞌ mèn coꞌ ngòc mèn naad no mèn nguud loo cón cheꞌn Diox na, Diox ñibeꞌ par ya mèna leꞌn yeꞌrbiil coꞌteꞌ neꞌyuꞌde quìi no bèel thidtene. 18 Taandxèꞌ mod ngo Juàn yalbàn. No tolo mcoꞌx Juàn thìb mod no tedib mod coꞌseꞌ mdeꞌth Juàn no mblo Juàn yalbàn loo mèn cón cheꞌn diꞌs ndac. 19 Más de cona, ale mbyoo Juàn Herod coꞌ ngòc gobernador coꞌ ngòc hues Lip tac Herod mque no Herodi coꞌ ngòc saꞌl Lip xal xaꞌgot Herod. Mbyoo Juàn Herod por mbli Herod taamas conꞌ yeꞌrsinꞌ, ne. 20 Per lugar de gòn Herod diꞌs no tenꞌ Herod diꞌs coꞌ ndxàb Juàn cón cheꞌn Herod, ale mbli Herod tedib conꞌ yeꞌrsinꞌ. Mbli Herod mandad ya queꞌ solndad Juàn leziꞌf. Juàn Bautist mbli bautizar Tad Jesús. (Mt. 3.13–17; Mr. 1.9–11)

21 Ndooreꞌ

queꞌ solndad Juàn Bautist leziꞌf, ngòc thìb conꞌ. Juàn mbli

SAN LUCAS 3

144

bautizar huax mèn. Látha, mbli Juàn bautizar Jesús, ne. Ngolo ngòc bautizar Jesús, ngurez Jesús Diox. Látha, chàa, mxyalꞌ loo béꞌ. 22 Ngulàa Xpii Natúꞌ loo béꞌ. Hora, gunaa Xpii Natúꞌa xal thìb palomxtilꞌ coꞌseꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo Jesús. Texal ngulàa Xpii Natúꞌ loo Jesús, mbyèn thìb diꞌs loo béꞌ coꞌ mbez: ―Lùu nac xganꞌ daa coꞌ anzeꞌf lezon no ngudloon. Anzeꞌf ndxòo lezon ñèen cón cheꞌnl, ey. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn rye mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn xudgool cheꞌn Tad Jesús. 23 Coꞌseꞌ

(Mt. 1.1–17)

mtlo Jesús, mxoꞌf zinꞌ Jesús zinꞌ coꞌ ngòc rsinꞌ Jesús xal mnibeꞌ Diox loo Jesús par li Jesús, nzo Jesús gal psiꞌ línꞌ. Ngòc Jesús xganꞌ Chè xal mxyoꞌf diꞌs coꞌ ngolaꞌs mèn cón cheꞌn Chè tiempa. Leꞌ Chè na, ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Elí. 24 Leꞌ Elí na, ngòc xganꞌ Matat. Leꞌ Matat na, ngòc xganꞌ Leví. Leꞌ Leví na, ngòc xganꞌ Melqui. Leꞌ Melqui na, ngòc xganꞌ Jan. Leꞌ Jan na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Chè. 25 Leꞌ Chèa na, ngòc xganꞌ Matati. Leꞌ Matati na, ngòc xganꞌ Amós. Leꞌ Amós na, ngòc xganꞌ Nahum. Leꞌ Nahum na, ngòc xganꞌ Esli. Leꞌ Esli na, ngòc xganꞌ Nagai. 26 Leꞌ Nagai na, ngòc xganꞌ Maat. Leꞌ Maat na, ngòc xganꞌ Matati. Leꞌ Matati na, ngòc xganꞌ Semei. Leꞌ Semei na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Chè. Leꞌ Chèa na, ngòc xganꞌ Judá. 27 Leꞌ Judá na, ngòc xganꞌ Joan. Leꞌ Joan na, ngòc xganꞌ Res. Leꞌ Res na, ngòc xganꞌ Zorobabel. Leꞌ Zorobabel na, ngòc xganꞌ Salatiel. Leꞌ Salatiel na, ngòc xganꞌ Ner. 28 Leꞌ Ner na, ngòc xganꞌ Melqui. Leꞌ Melqui na, ngòc xganꞌ Adi. Leꞌ Adi na, ngòc xganꞌ Cosam. Leꞌ Cosam na, ngòc xganꞌ Elmodam. Leꞌ Elmodam na, ngòc xganꞌ Er. 29 Leꞌ Er na, ngòc xganꞌ Josué. Leꞌ Josué na, ngòc xganꞌ Eliezer. Leꞌ Eliezer na, ngòc xganꞌ

Jorim. Leꞌ Jorim na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Matat. 30 Leꞌ Matata na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Leví. Leꞌ Levia na, ngòc xganꞌ Simeón. Leꞌ Simeón na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Judá. Leꞌ Judaa na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Chè. Leꞌ Chèa na, ngòc xganꞌ Jonán. Leꞌ Jonán na, ngòc xganꞌ Eliaquim. 31 Leꞌ Eliaquim na, ngòc xganꞌ Mele. Leꞌ Mele na, ngòc xganꞌ Mainán. Leꞌ Mainán na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Matat. Leꞌ Matata na, ngòc xganꞌ Natán. 32 Leꞌ Natán na, ngòc xganꞌ David. Leꞌ David na, ngòc xganꞌ Isaí. Leꞌ Isaí na, ngòc xganꞌ Obed. Leꞌ Obed na, ngòc xganꞌ Booz. Leꞌ Booz na, ngòc xganꞌ Salmón. Leꞌ Salmón na, ngòc xganꞌ Naasón. 33 Leꞌ Naasón na, ngòc xganꞌ Aminadab. Leꞌ Abinadab na, ngòc xganꞌ Aran. Leꞌ Aran na, ngòc xganꞌ Esrom. Leꞌ Esrom na, ngòc xganꞌ Far. Leꞌ Far na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Judá. 34 Leꞌ Judaa na, ngòc xganꞌ Cob. Leꞌ Cob na, ngòc xganꞌ Isaac. Leꞌ Isaac na, ngòc xganꞌ Abraham. Leꞌ Abraham na, ngòc xganꞌ Tar. Leꞌ Tar na, ngòc xganꞌ Nacor. 35 Leꞌ Nacor na, ngòc xganꞌ Serug. Leꞌ Serug na, ngòc xganꞌ Rag. Leꞌ Rag na, ngòc xganꞌ Peleg. Leꞌ Peleg na, ngòc xganꞌ Heber. Leꞌ Heber na, ngòc xganꞌ Sal. 36 Leꞌ Sal na, ngòc xganꞌ Cainán. Leꞌ Cainán na, ngòc xganꞌ Arfax. Leꞌ Arfax na, ngòc xganꞌ Sem. Leꞌ Sem na, ngòc xganꞌ Noé. Leꞌ Noé na, ngòc xganꞌ Lamec. 37 Leꞌ Lamec na, ngòc xganꞌ Matusalén. Leꞌ Matusalén na, ngòc xganꞌ Enoc. Leꞌ Enoc na, ngòc xganꞌ Jared. Leꞌ Jared na, ngòc xganꞌ Mahalaleel. Leꞌ Mahalaleel na, ngòc xganꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cainán. 38 Leꞌ Cainana na, ngòc xganꞌ Enós. Leꞌ Enós na, ngòc xganꞌ Set. Leꞌ Set na, ngòc xganꞌ Adán. Adana ngòc ner mbiꞌ coꞌ nerlequeꞌ mtoxcuaꞌ Diox. Adana ngòc nerlequeꞌ mbiꞌ coꞌ ngòo loo izlyoꞌ coꞌ mblec biz no bin loo izlyoꞌ.

SAN LUCAS 4

145 Mebizya mblobyaꞌ Tad Jesús no mbli Mebizya preb loo Tad Jesús par ñee Mebizya ñeeneꞌ chéꞌ tòn Tad Jesús ro Mebizya.

4

(Mt. 4.1–11; Mr. 1.12–13)

Ngolo mbli Juàn Bautist bautizar Jesús, mbere Jesús, mbii Jesús ro yóꞌbeꞌ Jordán. Làth xtauꞌa, Xpii Natúꞌ mnibeꞌ loo Jesús, nda Jesús thìb lugar coꞌteꞌ nagán. 2 Ngo Jesús coꞌteꞌ nagána choꞌ huiz. Leꞌn huiza, ngua Mebizya coꞌteꞌ ngo Jesús par mblobyaꞌ Mebizya Jesús. No mbli Mebizya preb loo Jesús par ñee Mebizya ñeeneꞌ chéꞌ tli Jesús conꞌ coꞌ gab Mebizya loo Jesús. Leꞌn huiza neꞌnghuade Jesús thidtene. Ngolo nguriꞌth rye huiza, anzeꞌf mblyanꞌ Jesús. 3 Sya, ndxab Mebizya loo Jesús: ―Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, nac xganꞌpeꞌ Diox, bli leꞌ quèe ndxèꞌ gàc pan par hual. 4 Jesús mcàb loo Mebizya. Ndxab Jesús: ―Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndluꞌ: Iante con xít mèn no luaꞌ mèn ban mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn ban por cón cheꞌn ryete diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Tad Diox coꞌ mbez Tad Diox loo mèn. 5 Ngoloa, mbeꞌ Mebizya Jesús loo thìb yii roo. No mbli Mebizya setilte mbyúꞌ ryete nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ loo Jesús. 6 Sya, ndxab Mebizya loo Jesús: ―Daa ta lugar lool par ñibeꞌl loo rye nación baꞌ. No tan lugar lool gàc ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn rye nación baꞌ cheꞌnpeꞌ lùu tac cheꞌnpeꞌen nac rye nación baꞌ no ndana loo chol mèn coꞌ ndlyazen tana. 7 Cheleꞌ lùu tyub xib loon no còoꞌl yécl loon, ryethe conꞌ baꞌ gàc cheꞌnl. 8 Per ale ndxeꞌlequeꞌ, mcàb Jesús loo Mebizya. Ndxab Jesús: ―Byàa, Mebizya. Biiche loon. Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndluꞌ: Diox ñibeꞌ loo mèn. No ante loo Dioxpeꞌ tyub xib mèn

no còoꞌ mèn yéc mèn loo Dioxpeꞌ no maste. No ante loo Dioxpeꞌ li mèn sirv. 9 Ngoloa, mbeꞌ Mebizya Jesús leꞌn ciuda Jerusalén. Mtequée Mebizya Jesús yéc templ. Ndxab Mebizya loo Jesús: ―Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, nac xganꞌpeꞌ Diox, leque lùu blaꞌ par gàb chel loo yòo. 10 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Diox ñibeꞌ loo angl cheꞌn Diox par quenap angl lùu. 11 Leꞌ angl teꞌf yaꞌ angl par lyàal yaꞌ angl par quenap angl lùu par neꞌhuíꞌde niil loo quèe coꞌteꞌ gàb chel. 12 Jesús mcàb loo Mebizya. Ndxab Jesús: ―Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndluꞌ: Neꞌaselidel par lil preb Tad Diox, coꞌ nac Tad Diox lùu, par ñeel ñeeneꞌ chéꞌ tli Tad Diox lùu conꞌ ndlyaꞌsl. 13 Coꞌseꞌ ñee Mebizya ya yende mod li Mebizya gan loo Jesús par li Jesús conꞌ ndlyaꞌs Mebizya coꞌseꞌ mblobyaꞌ Mebizya Jesús no coꞌseꞌ mbli Mebizya preb loo Jesús par ñee Mebizya chéꞌ tli Jesús conꞌ ndlyaꞌs Mebizya, mxen Mebizya ned. Ndyàa Mebizya. Mbláꞌ Mebizya Jesús ndxep tiemp. Tad Jesús mtlo mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Tad Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 14 Leꞌ

(Mt. 4.12–17; Mr. 1.14–15)

Jesús na, mbere ndyàa par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. No Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox thidtenequeꞌ ngo loo Jesús par li Xpii Natúꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn por cón cheꞌn Jesús. Por cona, mbyath no mbyèn cón cheꞌn Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 15 Mque tee luꞌ Jesús mèn coꞌteꞌ ndub sinagog mèn ned ngua que tee Jesús. Ryete mèna sate más ndli mxyoꞌf lèe mxyoꞌf xtiꞌs Jesús. No ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn cón cheꞌn Jesús làth mèna.

SAN LUCAS 4 Tad Jesús ngo ban leꞌn yèez Nazaret. (Mt. 13.53–58; Mr. 6.1–6)

16 Ngoloa,

ngroꞌ Jesús par ned làaz mèn galile. Ndyàa Jesús par yèez Nazaret coꞌteꞌ mbryoo mxyèn Jesús. Coꞌseꞌ ngòc huiz sabd coꞌ ndli mèn descans tiempa, Jesús ngòo leꞌn sinagog xalqueꞌ ngòc mod cheꞌn Jesús par ndlab Jesús libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 17 Leꞌ sya, mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn leꞌn sinagog, mbiꞌa mdaꞌ libr coꞌ mqueꞌ Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs par lab Jesús yeꞌsa. Mxen Jesús libr. Coꞌseꞌ mxalꞌ Jesús loo libra, mzyal Jesús diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ mbez taandxèꞌ: 18 Xpii Natúꞌ cheꞌn Tad Diox ngue ñibeꞌ loon. Diox mdoo daa loo mèn par gon yalbàn no tethen cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac cón cheꞌn Diox loo mèn prob. No mtelꞌ Diox daa par tegánen lezoꞌ mèn coꞌ nxi tínꞌ lezoꞌ. No mtelꞌ Diox daa par teláꞌen mèn coꞌ nac xal pres loo cón cheꞌn Mebizya, no par tuben xnìi yéc mèn no lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nauꞌ yéc no mèn coꞌ nauꞌ loo loo cón cheꞌn Diox. No mdoo Diox daa par teláꞌen mèn coꞌ ndxeziꞌf no mèn coꞌ ndxegaꞌs loo ryethe yaltìi coꞌ nac cón cheꞌn Mebizya. 19 Mdoo Diox daa loo mèn par tethen no gon yalbàn coꞌ nac xtiꞌs Diox loo mèn leꞌn tiemp ndxèꞌ coꞌ nac tiemp ndac coꞌ nac coꞌ guneepeꞌ lezoꞌ Diox par tlo mèn, lyáꞌ mèn loo ryethe conꞌ ryes. 20 Ngolo mblab Jesús diꞌsa, mtauꞌ Jesús loo libr. Mdaꞌ Jesús libr loo thìb mbiꞌ coꞌ nquenap sinagog. Ngoloa, mdub Jesús. Látha, xèe ngüiꞌ mèn loo Jesús ñeeneꞌ cón gab Jesús loo mèna. 21 Sya, mtlo Jesús, mdoodiꞌs Jesús. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nalzepeꞌ ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr baꞌ coꞌ ngolo mbìn guꞌ.

146 22 Látha, rye mèna huenqueꞌ mdoodiꞌs cón cheꞌn Jesús. No ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna cón cheꞌn diꞌs coꞌ nabeꞌs ndyoodiꞌs Jesús loo mèna. No ale mnibdiꞌs mèna loo xtàa mèna. Mbez mèna: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ inacte mbiꞌ baꞌ xganꞌ Chè, càꞌ? 23 Jesús ndxab loo mèna: ―Na tolo nii loo guꞌ: Lìcpeꞌ baꞌi, daa ngobeꞌ guꞌ ñee loon xal ndxab diꞌs coꞌ mbez: Doctor, leque lùu fteyacl. No ñee guꞌ loon: Conꞌ coꞌ mbìn nuꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mblil loo mèn yèez Capernaum, bli conꞌa loo mèn gulàazpeꞌl, ne. 24 Tolo ndxab Jesús loo mèna: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Nec thìb mèn gulàaz cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, neꞌñèe loo ndacte mèn gulàazpeꞌ mèna loo prob mèna. 25 Daa nii tedib conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ loo guꞌ, ne: Huax xaꞌgot viud ngo ban trèꞌ làth mèn nación Israel leꞌn tiemp coꞌseꞌ mdeꞌth Lii diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌ neꞌnglàade yuu leꞌn son línꞌ narol loo mèna. Ngulàa thìb huin tínꞌ loo mèna tiempa, ne. 26 Per Diox neꞌntelꞌte Lii loo nec thìb mèngot viud coꞌ ngo ban làth mèna tiempa. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mtelꞌ Lii loo thìb xaꞌgot viud coꞌ ngo ban leꞌn thìb yèez tith coꞌ ngroꞌ lèe Sarept coꞌ ngure gaxte ciuda Sidón. 27 Nonqueꞌ guꞌ, ne, ngo huax mèn coꞌ mque no thìb yíiz coꞌ mteyaꞌs no coꞌ mteyèe yid lad mèn leꞌn nación Israel, coꞌ ngòc tiemp coꞌseꞌ mdeꞌth Elise diꞌs coꞌ ndxab Diox. Per neꞌngyacte nec thìb mèna por cón cheꞌn Elise tiempa. 28 Coꞌseꞌ ngolo mbìn mèn coꞌ ngo leꞌn sinagog diꞌs coꞌ ndxab Jesús, sya, ryete mèna anzeꞌf ngocloo gunèe Jesús. 29 Ngo too ndeꞌf mèna. No nguree mcàa mèna Jesús. Mbloꞌ mèna Jesús thib lad ro ciuda. Ale mbeꞌ mèna Jesús loo thìb yii coꞌteꞌ nziriꞌ thìb yèez. Loo yiia ngue thìb quèe rhue. Tya mbeꞌ mèna Jesús

SAN LUCAS 4

147 par tùub mèna Jesús par xànꞌ. 30 Per coꞌseꞌ mzin no mèna Jesús ro quèe rhueꞌa, mbli Jesús ale xèe ngure mèna. Látha, mbli Jesús thìb conꞌ loo mèna. Xex xex nguriꞌth ndeꞌf Jesús xiꞌth mèna, ndyàa Jesús. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ. Leꞌ thìb xpii yeꞌrsinꞌ ngòo loo mbiꞌa. 31 Ngoloa,

(Mr. 1.21–28)

mxen Jesús ned. Nda Jesús par ned ciuda Capernaum coꞌ nac thìb ciuda cheꞌn làaz mèn galile. Tya mbluꞌ Jesús mèn atate huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. 32 Per coꞌseꞌ ndxòn mèn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesús, mèna ante mbuiꞌ no ante gunaa mèna xal ngue luꞌ Jesús mèn tac ndyoodiꞌs Jesús xalqueꞌ ñibeꞌ Diox. 33 Leꞌxqueꞌ huiza, ngo thìb mbiꞌ leꞌn sinagog mèna. Mbiꞌa mque no thìb xpii yeꞌrsinꞌ. Mbli xpiia par cabii ndxab mbiꞌ loo Jesús: 34 ―Bláꞌ Uꞌ nuꞌ, Jesús, Uꞌ coꞌ nac mèn yèez Nazaret. ¿Chonon ndxòo Uꞌ xiꞌth nuꞌ, àꞌ? ¿Chéꞌ nde Uꞌ par telux Uꞌ nuꞌ, càꞌ? Daa ndlibeꞌ Uꞌ, Jesús. Daa naneequeꞌ leꞌ Uꞌ nac mbiꞌ natúꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. 35 Jesús mbyoo xpii yeꞌrsinꞌa. Ndxab Jesús loo xpiia: ―¡Quex! Ftauꞌ roꞌl. Groꞌ loo mbiꞌ baꞌ. Sya, mbli xpiia mquée mbii yéc mbiꞌ. Ale ngulàa mbiꞌ loo yòo loo ryete mèn coꞌ ngo leꞌn sinagoga. Ngro xpii yeꞌrsinꞌa loo mbiꞌ. Ale yende chó yalquìi ngòc loo mbiꞌ. 36 Ryete mèna mzyeb coꞌseꞌ gunèe mèna conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌa. No mbez mèna loo thìb xtàa mèna no loo tedib xtàa mèna: ―Susqueꞌ ndxác mbiꞌ baꞌ. Ñibeꞌ mbiꞌ loo chol conꞌ. No axta xpii yeꞌrsinꞌ cheꞌn meexùꞌ ndxòn diꞌs coꞌ mbez mbiꞌ. No ndryo xpii yeꞌrsinꞌ cheꞌn meexùꞌ loo mèn ante por diꞌs coꞌ mbez mbiꞌ no maste. 37 No ale ndyoodiꞌs rye mèn yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn ciuda

Capernaum coꞌ nziriꞌ gax loo ciuda Capernaum cón cheꞌn Jesús. Tad Jesús mteyac xnaꞌzap Mon Pedr. (Mt. 8.14–15; Mr. 1.29–31)

38 Texal

ngroꞌ Jesús leꞌn sinagog, ngòo Jesús liz Mon. Leꞌpeꞌ nax xnaꞌzap Mon loo xléꞌ. Nalyat ndxab mèn guliza loo Jesús: ―Tad, fteyac Uꞌ mbíiz ndxèꞌ. 39 Sya, mbii gax Jesús coꞌteꞌ nax xnaꞌzap Mon. Mteyac Jesús gunaꞌ. Leque hora, ngro xléꞌ gunaꞌ. No ngo che gunaꞌ. Mbli gunaꞌ cas mèna. Tad Jesús mteyac huax mèn yíiz. (Mt. 8.16–17; Mr. 1.32–34)

40 Coꞌseꞌ

nde bix huiz huiza, nde no mèn mèn yíiz coꞌ ndyac len chol yíiz loo Jesús par teyac Jesús mèna. Ante mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad rye mèn yíiza, mteyac Jesús mèn yíiza. 41 Làth rye mèn yíiz coꞌ mbiꞌth no mèn loo Jesús ngòo mèn coꞌ mque no xpii cheꞌn meexùꞌ, ne. Coꞌseꞌ mbloꞌ Jesús xpii cheꞌn meexùꞌ loo mèna, mbli xpii meexùꞌa par mbez mèna cabii loo Jesús: ―Uꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. Jesús mbyoo xpii meexùꞌa. Neꞌndaꞌde Jesús lugar tolo ngnii xpiia tac xpii meexùꞌ coꞌ ngo loo mèna nonqueꞌ no naneequeꞌ leꞌ Jesús nacqueꞌ Crist. Tad Jesús ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 42 Coꞌseꞌ

(Mr. 1.35–39)

ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, Jesús ngroꞌ thìb lad ro ciuda coꞌteꞌ yende chó mèn nzo no coꞌteꞌ neꞌñeede mèn Jesús. Per mèn coꞌ nziriꞌa mcuaꞌnqueꞌ Jesús. Ngua mèna coꞌteꞌ nzo Jesús. Mcuaꞌn mèna mod par telenꞌ mèna Jesús par neꞌbiide Jesús loo mèna. 43 Jesús ndxab loo mèna: ―Blaꞌ guꞌ biin, ey. Tac daa naquinqueꞌ ga lo yalbàn loo mèn leꞌn taamas yèez,

SAN LUCAS 4​, ​5 ne, cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Tac por cona mtelꞌ Diox daa loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 44 Cona, toloqueꞌ mque tee go Jesús yalbàn loo mèn leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌteꞌ ndub sinagog cheꞌn mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Tad Jesús mbli thìb yalguzyeꞌ par ngogaa huax mbèel leꞌn yex cheꞌn Pedr.

5

(Mt. 4.18–22; Mr. 1.16–20)

T hìb vez ngòc thìb conꞌ. Jesús ngo gax ro thìb lagun coꞌ lèe lagun cheꞌn làaz mèn genesaret. Látha, anzeꞌf thìb mènléyꞌ mqueltàa loo Jesús axta mdíꞌ mèna Jesús. Anzeꞌf thìb mèn mblyaꞌs ngòn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 2 Jesús gunèe ndub chop yòoyaa loo laguna gaxte ro play. No gunèe Jesús yende chó mèn nzo loo yòoyaaa. Tac mèna ngroꞌ loo yòoyaa par tech mèna yex mèna. Mèna ngòc mèn coꞌ ndyen mbèel. 3 Leꞌ sya, ngòo Jesús loo thìb yòoyaa. Yòoyaaa ngòc cheꞌnpeꞌ Mon Pedr. Mnaꞌb Jesús loo Mon Pedr tetee Mon Pedr yòoyaa taachuꞌte más par leꞌn lagun. Mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús mèn axta coꞌteꞌ ndub yòoyaa loo lagun. Leꞌ mèna na, ngure ro laguna. 4 Coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs Jesús loo mèn coꞌ mqueltàa, ndxab Jesús loo Mon Pedr: ―Yaꞌ nda naꞌ, Mon. Ftetee yòoyaa. Nda naꞌ coꞌteꞌ más naꞌs nzi nít par cobii guꞌ yex guꞌ leꞌn nít par yigaa mbèel leꞌn yex. 5 Mon Pedr mcàb loo Jesús. Ndxab Mon Pedr: ―Maistr, dib xec yálꞌ mque tee gobii nuꞌ yex leꞌn nít. Per nec thìb mbèel neꞌnglide nuꞌ gan ngagaa. Per ya que ñibeꞌleꞌ Uꞌ loon, nda lobiin yex leꞌn nít ñeeneꞌ chéꞌ tagaa mbèel leꞌn yex. 6 Coꞌseꞌ mblobii Mon Pedr con myenꞌ xtàa Mon Pedr yex leꞌn nít, axta mbryed yex tant thìb mbèel ngogaa leꞌn yex. 7 Sya, mbli Mon Pedr no xtàa Mon

148 Pedr señ loo taamas mèn coꞌ nac xtàa Mon Pedr coꞌ nzo leꞌn tedib yòoyaa par yiꞌth lyath no myenꞌ Mon Pedr. Sya, mtetee myenꞌ yòoyaa myenꞌ loo nít axta coꞌteꞌ ndub yòoyaa Mon Pedr loo nít. Mblyath no myenꞌ Mon Pedr con xtàa Mon Pedr. Msè myenꞌa ryop yòoyaa con anab mbèel axta yamerleꞌ dyep yòoyaa leꞌn nít tant néꞌ yòoyaa con anab mbèel. 8 Coꞌseꞌ ñèe Mon Pedr ndxàc conꞌa, mdub xib Mon Pedr loo Jesús. Ndxab Mon Pedr loo Jesús: ―Tad, inzyalte daa ngue tee non Uꞌ tac daa nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxàp xtol no coꞌ ncuaꞌn xquin. Más huen ya neꞌtolode que tee non Uꞌ, ndyaquen. 9 Ante mbuiꞌ Mon Pedr con myenꞌ coꞌ ngòc xtàa Mon Pedr no ante gunaa Mon Pedr con myenꞌ coꞌ ngòc xtàa Mon Pedr por tant thìb mbèel coꞌ ngogaa leꞌn yex. 10 Leque conꞌ coꞌ ngòc loo Pedr ngòc loo Cob no Juàn coꞌ ngòc xganꞌ Zebede coꞌ ngòc xtàa Mon Pedr. Per mdenꞌ lezoꞌ Jesús conꞌa. Jesús ndxab loo Mon Pedr: ―Neꞌzyebtel, Mon. Desde nalleꞌ par delant, ñibeꞌen lool tatuaꞌ lil loo mèn par tyal mèn yòo mèn loo cón cheꞌn Diox xalqueꞌ mblin ngogaa tant mbèel baꞌ leꞌn yex. 11 Coꞌseꞌ mzin no rye mèna yòoyaa ro yòo biz, taate mbláꞌ Mon Pedr no Cob no Juàn yòoyaa nazálꞌ mbèel yòoyaa. Mbláꞌ Mon Pedr no Cob no Juàn zinꞌa, ne. Mdoo nque Pedr no Cob no Juàn xís Jesús. Tad Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ mque no yíiz coꞌ mteyaꞌs no coꞌ mteyèe yid lad mbiꞌ. 12 Láth

(Mt. 8.1–4; Mr. 1.40–45)

ngo Jesús leꞌn thìb yèez, mzin thìb mbiꞌ coꞌ mque no thìb yíiz coꞌ nteyaꞌs no coꞌ nteyèe yid lad mbiꞌ loo Jesús. Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ Jesús, mdub xib mbiꞌ loo Jesús no mcòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ loo Jesús. Nalyat mdeꞌf ro mbiꞌ loo Jesús. Mnaꞌb mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ:

SAN LUCAS 5

149 ―Tad, cheleꞌ Uꞌ ndlyaꞌs teyac Uꞌ daa, Uꞌ ndxác nteyac mèn. Fteyac Uꞌ daa, Tad. 13 Sya, ante mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús lad mbiꞌ no ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Ndlyazen leꞌ lùu yac. Texal ngolo ndxab Jesús diꞌsa loo mbiꞌ, chàa, mbyac mbiꞌ. Mbembìi lad mbiꞌ. Mbiiche yíiz coꞌ mteyaꞌs no coꞌ mteyèe yid lad mbiꞌ. 14 Sya, mnibeꞌ Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Yende chó loo taꞌl cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngolo ngòc lool baꞌ. Ante huàa luꞌl loo nguleyꞌ leꞌn templ. No sangtaꞌl ofrend coꞌ mnibeꞌ Moisés loo mèn taꞌ mèn coꞌseꞌ ndxelo ndxac mèn loo yíiz coꞌ mxac lùu baꞌ. Tataa huàa li par non mèn no taꞌ mèn cuent leꞌ lùu mbyacleꞌ. 15 Leꞌ cón cheꞌn Jesús na, sate más ndxath ndxèn no sate más mqueltàa mèn loo Jesús par gòn mèn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndyoodiꞌs Jesús no par teyac Jesús mèn loo chol yíiz coꞌ mque no mèn. 16 Per ale ndxeꞌlequeꞌ, ngroꞌ Jesús thìb lad làth mèna. Ngua rez Jesús Diox tya. Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ mtequech mbii. 17 Ngòc

(Mt. 9.1–8; Mr. 2.1–12)

thìb conꞌ thìb huiz láth ngue luꞌ Jesús mèn liz thìb mbiꞌ. Xiꞌth mèn coꞌ nziriꞌa nzi ndub ndxep mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise. No mdub ndxep mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. Mèna ngroꞌ leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, no coꞌ nac rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, no ngroꞌ mèna ciuda Jerusalén. Látha, ndxàc conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn Diox laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús par ngue teyac Jesús mèn yíiz. 18 Látha, mzin ndxep mènbiꞌ. Nde no mèna thìb mbiꞌ loo thìb cami. Mbiꞌ mque no mbii cheꞌn yíiz coꞌ ntequech mèn. Ale mtequech mbii mbiꞌ. Mblyaꞌs mèna ale sangyòo no mèna mbiꞌ leꞌn

nyòo coꞌteꞌ nzo Jesús par quix mèna mbiꞌ loo Jesús. 19 Per yende mod yòo no mèna mbiꞌ yíiza loo Jesús leꞌn nyòo tant thìb mènléyꞌ nziriꞌ loo Jesús. Sya, mcuaꞌn mèna mod. Mquée no mèna mbiꞌa par yéc yòo. Ale mxalꞌ mèna yéc yòo. No mcuaꞌn mèna mod. Mtedóꞌ mèna cami con dóꞌ par làa mèna mbíiz nazálꞌ cami mbíiz par leꞌn nyòo xiꞌth mèn loo Jesús. 20 Coꞌseꞌ ñèe Jesús leꞌ mèna ndxelaꞌspeꞌ no, lìcqueꞌ, ndxàp mèna yalxlaꞌs loo Jesús, ante ndxab Jesús loo mbiꞌ yíiza: ―Mbiꞌ, xtol lùu no xquin lùu mtonꞌlen. 21 Sya, mèn coꞌ ngòc maistr cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no mèn xleyꞌ farise, mtlo mèna, mbli mèna xtùuz leꞌn lezoꞌ mèna no ndxab mèna leꞌn lezoꞌ mèna: ¿Chó mbiꞌ ndli mbiꞌ baꞌ cuent nac mbiꞌ? Ale ndli mbiꞌ baꞌ cuent nac mbiꞌ Diox. Anzeꞌf nazab nac coꞌ ndli mbiꞌ cuent nac mbiꞌ. Non naꞌ no nanee naꞌ yende chó mèn izlyoꞌ gác tonꞌ xtol mèn no xquin mèn. Angoluxte Diox ndxác ntonꞌ xtol mèn no xquin mèn, ¿léꞌ? 22 Per Jesús nonqueꞌ conꞌ coꞌ ngue li mèna xtùuz. Ndxab Jesús loo mèna: ―¿Chonon tatuaꞌ ndli guꞌ xtùuz leꞌn lezoꞌ guꞌ, àꞌ? ¿Xá nee guꞌ? 23 Ñibdizen thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Cón nac coꞌ más inagànte par daa par gaben loo mbiꞌ baꞌ? ¿Chéꞌ más inagànte gaben: Xtol lùu mtonꞌlen o chéꞌ más inagànte gaben: Goo che no byàa lizl, càꞌ? Per ale yende chó mèn mcàb loo Jesús. 24 Tolo ndxab Jesús loo mèna: ―Daa ndxab loo mbiꞌ baꞌ mtonꞌlen xtol mbiꞌ par ñee guꞌ no yilaꞌs guꞌ leꞌ daa, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, ndxàpen conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan loo izlyoꞌ ndxèꞌ par tonꞌen xtol mèn. Sya, alanlequeꞌ ndxab Jesús loo mbiꞌ yíiz coꞌ mtequech mbiia loo rye mèna, loo lùu ngue niin: ―Goo too, fthùuz dáal, byàa lizl.

SAN LUCAS 5

150

25 Leque hora, chàa, ngo too ndeꞌf mbiꞌ coꞌ mtequech mbiia loo rye mènléyꞌ coꞌ nziriꞌ. Ale mthùuz mbiꞌ dáa mbiꞌ coꞌ ngoꞌth mbiꞌ. No ale mxen mbiꞌ ned, ndyàa mbiꞌ. No mbez mbiꞌ: ―Ay, Dioꞌs. Conꞌ roo conꞌ xèn mbli Diox loon, yey. Ale mteyac Diox daa. 26 Ryete mèn coꞌ nziriꞌa, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna. Mbez mèna: ―Conꞌ roo no conꞌ xèn nac coꞌ ndli Diox, cara. No por gunèe mèna leꞌ mbiꞌa mbyacleꞌ, anzeꞌf mzyeb mèna no ndxab mèna loo xtàa mèna: ―Nalze, por derech, mbuiꞌ naꞌ ngòc thìb yalguzyeꞌ roo no thìb yalguzyeꞌ xèn loo naꞌ no loo mbiꞌ coꞌ mbyaca, ¿léꞌ?

―¿Chonon nzi yuhua no guꞌ mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución no con mèn coꞌ ndxàp xtol, àꞌ? 31 Per lugar de càb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo mèna, ale yub Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Daa tetac thìb diꞌs loo guꞌ. Leꞌ mèn coꞌ huen nzo lezoꞌ no indyac yíizte mèn, mèna ndyac inquinte teyac doctor mèna. Per mèn coꞌ ndyac yíiz, mèna naquinqueꞌ teyac doctor. 32 Daa neꞌngalte par bezen mèn coꞌ ndyac nac mèn ndac. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ndal par bezen mèn coꞌ non leꞌ mèna ndxàp xtol par lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna no par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèna loo cón cheꞌn Diox.

Tad Jesús ndxab loo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Leví: ―Ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ, ey.

Mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa, mèna mnibdiꞌs loo Tad Jesús: ¿Chonon imbe xlatte myenꞌ xinꞌ mtéꞌth lùu, àꞌ?

(Mt. 9.9–13; Mr. 2.13–17)

27 Ngolo

ngòc conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ coꞌ mtequech mbiia, ngroꞌ Jesús liz mbiꞌ coꞌteꞌ ngòc conꞌa. Láth nda riid Jesús par neda, gunèe Jesús mdub thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Leví. Ndub li mbiꞌ cobrar cón cheꞌn contribución. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ. 28 Texal mbìn mbiꞌ diꞌs coꞌ ndxab Jesús, ngo too mbiꞌ. Mbláꞌ mbiꞌ rye conꞌ ngue no mbiꞌ tya. Nda no mbiꞌ Jesús. 29 Ngolo nguriꞌth plá huiz, mbli Leví mandad ngòc thìb yalhua liz Leví par hua no Leví Jesús. Nde nxonꞌ, mqueltàa huax mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución no taamas mèn liz Leví par thidte hua no mèna Leví con Jesús loo mes. 30 Mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mèna nziriꞌ loo lueꞌ no ro ryoꞌ liz Leví. Nzi laꞌs mèna xal ngue yuhua no Jesús Leví no taamas mèn coꞌ mqueltàaa. Sya, mtlo mèna, xexte ngue bez mèna loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab mèna:

(Mt. 9.14–17; Mr. 2.18–22)

33 Sya,

mnibdiꞌs mèn farise no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn loo Jesús. Ndxab mèna: ―¿Chonon mèn coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Juàn no mèn coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth mèn xleyꞌ farise anzeꞌf ngure xlat no ngòc mèna mèn coꞌ anzeꞌf ngurez Diox. Per ndxeꞌlequeꞌ, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth lùu baꞌ ale ndxuhuaqueꞌ no ndxuqueꞌ, àꞌ? 34 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ. No ndlyazen càb guꞌ loon: ¿Chéꞌ nzo mod li guꞌ thìb conꞌ coꞌseꞌ mselyaꞌ thìb ned myenꞌ coꞌ mselyaꞌ par cue xlat mèn coꞌ nac mèn guliz mbyòo láth nzo yalhua liz mbyòo coꞌ mselyaꞌ no láth nzi no mbyòo mèna liz mbyòo, càꞌ? Yende moda, ¿léꞌ? 35 Per zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ ya neꞌyo node no ya neꞌcue node mbyòo coꞌ mselyaꞌ mèn coꞌ nac mèn guliz mbyòo. Axta syareꞌ, gàc

151

SAN LUCAS 5​, ​6

huiz coꞌseꞌ cue xlatqueꞌ mèn coꞌ nac mèn guliz mbyòo coꞌ mselyaꞌ. 36 Mtetac Jesús tedib diꞌs loo mèna, ne. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Yende chó xaꞌgot nzo coꞌ choꞌxùꞌ thìb vestid cub par co bdè xaꞌgota larꞌ coꞌ nac vestid cub thìb vestid gox. Cheleꞌ xaꞌgota tataa li, ale tezaꞌxùꞌ xaꞌgota vestid cub, ¿léꞌ? Más de cona, indxàalte yòo bdè larꞌ cub cheꞌn vestid cub loo vestid gox. 37 Tolo ndxab Jesús loo mèna: Yende chó mèn nzo coꞌ co mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn thìb garrafón gox coꞌ naléꞌleꞌ, ¿léꞌ? Tac chele mèn co mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn thìb garrafón gox coꞌ naléꞌleꞌ, leꞌ sya, tolo lyéꞌ garrafón goxa no xyo mezcala. Ngòc perdid ryop conꞌa. 38 Por cona, más huen co mèn mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc leꞌn thìb garrafón cub. Sya, tataa mod nabeꞌste quenap mèn ryop conꞌa. 39 Más de cona, yende chó mèn coꞌ ndxu mezcal coꞌ ndxàcleꞌ mbeꞌ ngue no mèn tyublaꞌs mèna gu mèna mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc. Tac mbez mèna loo xtàa mèna: Ale ndyac naꞌ masqueꞌ nix nac mezcal coꞌ ndxàcleꞌ mbeꞌ ngue no naꞌ leque mezcal coꞌ diz ngroꞌ palenc, ¿léꞌ? Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mchoꞌ bacdò cheꞌn nzob triu par nduhua myenꞌ nzob triua thìb huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa.

6

(Mt. 12.1–8; Mr. 2.23–28)

Ngòc thìb conꞌ thìb huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. Nda riid Jesús coꞌteꞌ nax thìb leꞌ yòo coꞌteꞌ mblo mèn bin nzob triu. Láth nda riid no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn ñaꞌ triua, mtlo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mchoꞌ myenꞌ bacdò triua. No mtlo myenꞌ, mdobyaꞌ myenꞌ bacdò triu par hua myenꞌ nzob triua. 2 Sya, ndxab ndxep mèn xleyꞌ farise coꞌ nziriꞌ tya loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús:

―¿Chonon indyubdiꞌste guꞌ xal mnibeꞌ Moisés loo naꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ par neꞌlide guꞌ zinꞌ huiz descans coꞌ nac huiz sabd, àꞌ? 3 Per ale leꞌleꞌ yub Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ tarte lab guꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli David coꞌ ngòc rey póla thìb vez coꞌseꞌ mblyanꞌ David no mblyanꞌ mèn coꞌ mque tee no Davida, càꞌ? 4 David ngòo leꞌn tabernáculo cheꞌn Diox tiempa. Negadiꞌs mxen David pan coꞌ nziꞌf loo mes coꞌ ngòc pan natúꞌ loo Diox ndooreꞌ. Nduhua David pana. Mdaꞌ David pana nduhua mèn coꞌ ngo no David leꞌn tabernáculo, ne. Per guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ leꞌ pana indxàalte hua chol mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ante nguleyꞌ ndxàp permis hua pana xalqueꞌ ngòc mod coꞌ ngòp mèna tiempa. Per ale neꞌngode Diox cuent leꞌ David mbli conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌseꞌ mbli David conꞌa. 5 Ndxab Jesús loo mèna, ne: ―Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, daa ñibeꞌpeꞌ loo mèn cón li mèn huiz sabd. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mque no sa yaꞌ biiz. 6 Ngòc

(Mt. 12.9–14; Mr. 3.1–6)

tedib conꞌ tedib huiz sabd coꞌ nac huiz descans coꞌ nde nquea. Jesús ngòo leꞌn sinagog. Mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús mèn. Ngo thìb mbiꞌ yíiz xiꞌth mèna, ne. Mbiꞌa mque no sa yaꞌ mbiꞌ coꞌ nac ladlì. Ale mbiiz cueꞌ sa yaꞌ mbiꞌa. 7 Làth mèna ngòo ndxep mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna no ndxep mèn xleyꞌ farise, ne. Mèna xèe nzi laꞌs loo Jesús par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ teyac Jesús mbiꞌa huiz sabd par tataa mod tyub nii mèna quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús. 8 Per Jesús nonqueꞌ xtùuz coꞌ ngue li mèna xtùuz. Ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ nayíiz yaꞌa:

SAN LUCAS 6 ―Goo too xiꞌth mèn baꞌ. Sya, ngo too mbiꞌ xiꞌth mèn coꞌ nziriꞌ tya. 9 Sya, mbere Jesús. Ndxab Jesús loo mèn coꞌ ngòc maistr no loo mèn xleyꞌ farise: ―Ñibdizen thìb conꞌ loo guꞌ. ¿Cón nac conꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, mnibeꞌ Diox loo mèn li mèn huiz sabd coꞌ nac huiz descans? ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ ndxàal li mèn conꞌ ndac o chéꞌ ndxàal li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ, àꞌ? ¿Chéꞌ más ndxàal tíꞌ no làa mèn xtàa mèn loo conꞌ ryes huiz sabd coꞌ nac huiz descans o chéꞌ más ndxàal guth mèn xtàa mèn huiz sabd coꞌ nac huiz descans, àꞌ? 10 Sya, mbuiꞌ Jesús loo ryete mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús. No ndxab Jesús loo mbiꞌ yíiza: ―Ftegaꞌ yaꞌl, ey. Mbiꞌ mtegaꞌ yaꞌ mbiꞌ. Ale, chàa, mbyac yaꞌ mbiꞌ. Mbyanꞌ yaꞌ mbiꞌ xalqueꞌ taasa yaꞌ mbiꞌ. 11 Syase, por derech, ngòc loc mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc maistr cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, tant ngroꞌ nayiꞌ mèna gunèe mèna Jesús. Mtlo mèna, mbez mèna loo thìb xtàa mèn no loo tedib xtàa mèn: ―¿Cón li no naꞌ mbiꞌ baꞌ par guth naꞌ mbiꞌ baꞌ thidtene, cara? Tad Jesús mcui siꞌ fchop myenꞌ coꞌ ngòc myenꞌ xinꞌ mtéꞌthpeꞌ Tad Jesús. (Mt. 10.1–4; Mr. 3.13–19)

12 Leque

leꞌn huiza, mxen Jesús ned. Nda Jesús loo thìb yii par cuez Jesús Diox. No dib yálꞌ ngurez Jesús Diox yálꞌa. 13 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, Jesús mtelꞌ chez mèn coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesús par mqueltàa no mèna Jesús. Mcui Jesús siꞌ fchop myenꞌ. Jesús mblo lèe myenꞌa mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. 14 Ryete siꞌ fchop myenꞌa ngòc mèn ndxèꞌ: Mon, coꞌ mdub Jesús tedib lèe coꞌ ngòc lèe Pedr; Ndech, hues Mon; Cob; Juàn; Lip; Bartol; 15 Mate; Max;

152 Cob, coꞌ ngòc xganꞌ Alfe; Mon, coꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ ngòc partid cheꞌn thìb ned mèn coꞌ ngroꞌ lèe cananist; 16 Jud, hues Cob; no Jud Iscariot, coꞌ ngòc entregador coꞌ mbluꞌxùꞌ Jesús loo mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn Jesús. Tad Jesús ngue luꞌ loo huax mèn no ngue go xoꞌf Tad Jesús cón cheꞌn Diox loo mèn. 17 Ngoloa,

(Mt. 4.23–25)

ngulàa tùub no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo yiia. Jesús mbyanꞌ loo thìb laꞌs coꞌ nziriꞌ xanꞌ yiia con myenꞌ coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ngure huax mènléyꞌ tya, ne. Mèna nde leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn jude. No nde mèn ciuda Jerusalén. No nde mèn costeñ coꞌ nde par ned cost Tir no mèn costeñ coꞌ nde par ned cost Sidón. Mèna mbiꞌth par gòn mèna diꞌs coꞌ ngo Jesús yalbàn no par teyac Jesús mèn coꞌ ndyac chol yíiz. 18 Mbloꞌ Jesús xpii meexùꞌ loo mèn coꞌ mxactìi por cón cheꞌn xpii meexùꞌa, ne. 19 Ryete mèn yíiz mblyaꞌs ante gàal mèn yíiz Jesús tac mèna ñee mteyac Jesús mèna ante por cón cheꞌn conꞌ coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Jesús no coꞌ nzo laꞌs nii Jesús. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop ned mèn: Loo thìb ned mèn gàc conꞌ ndac. Leꞌ loo tedib ned mèn na, gàc conꞌ yeꞌrsinꞌ. 20 Látha,

(Mt. 5.1–12)

mbuiꞌ Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Huen nda guꞌ coꞌ nac mèn prob tac Diox ñibeꞌpeꞌ loo guꞌ nalleꞌ. 21 Huen nda guꞌ, guꞌ coꞌ nde che conꞌ loo no guꞌ coꞌ nzi yath huin nalleꞌ tac yiloa Diox li hua guꞌ axta plóthe. Huen nda guꞌ, guꞌ coꞌ ndxónꞌ nalleꞌ. Per zin thìb huiz no zin thìb ze li Diox tyac lezoꞌ guꞌ no xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ. 22 Huen nda guꞌ coꞌseꞌ tlo yòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn guꞌ; coꞌseꞌ tèꞌb mèn

SAN LUCAS 6

153 guꞌ thìb lad; coꞌseꞌ aseli mèn taꞌ mèn xyàn lezoꞌ guꞌ; no coꞌseꞌ neꞌ neꞌ indlyaꞌs mèn gòn mèn cón cheꞌn guꞌ. Mèna li cuent leꞌ guꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ por cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. 23 Cona, ngue niin loo guꞌ: Fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ axta plóthe no cue guꞌ guyith guxìis leꞌn tiemp ndxèꞌ tac Diox angtaꞌlaꞌs huax conꞌ ndac loo guꞌ loo béꞌ coꞌ gàc cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ gàc huiza. Guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ tatuaꞌqueꞌ mbli xudgool mèna ngòc nguàal conꞌ loo prob mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla, ne. 24 Tolo ndxab Jesús: ―Per, ay prob guꞌ izlyoꞌ, mèn ric. Tac nalleꞌ ngololeꞌ mdaꞌ guꞌ gust lezoꞌ guꞌ axta plóthe. Nase guneeleꞌ cón cheꞌn guꞌ. 25 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ. Ale ndlyaꞌs guꞌ que no guꞌ ryethe conꞌ lyaꞌs guꞌ axta plóthe. Yiloa, tenꞌ guꞌ huin axta plóthe, ne. Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ alithe ndyac lezoꞌ no coꞌ alithe nzoꞌf ndeꞌ nzoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ. Zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ gónꞌ guꞌ no xi lezoꞌ guꞌ axta plóthe. 26 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ. Ryete mèn nabeꞌste ndaꞌ cuent cón cheꞌn guꞌ nalleꞌ. Pues, tataaguèꞌ mbli mèn coꞌ ngòc mèngool tiempa con mèn gutyèꞌ coꞌ ndxab mdeꞌth mèna diꞌs coꞌ ndxab Diox. Per ilìcte mdeꞌth mèna diꞌs coꞌ ndxab Diox. Jesús ngue ñibeꞌ loo mèn queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs loo mèna. 27 Guꞌ

(Mt. 5.38–48; 7.12)

coꞌ nzi yòn diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ, niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ. Bli guꞌ conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe guꞌ. 28 Nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent gunii guꞌ loo

mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn guꞌ. Gurez guꞌ Diox por cón cheꞌn mèn coꞌ asendli ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ. 29 Cheleꞌ chó mèn quis thìb lad cuat guꞌ, ftaꞌ guꞌ tedib lad cuat guꞌ par quis mèna, ne. Cheleꞌ chó mèn ndlyaꞌs a la fuerz teche mèna chamar guꞌ, blaꞌ guꞌ teche mèna camis guꞌ, ne. 30 Ftechè guꞌ conꞌ loo mèn coꞌ nde techè conꞌ loo guꞌ. Leꞌ mèn coꞌ angmbeꞌxùꞌ cón cheꞌn guꞌ na, yende chó gabte guꞌ loo mèna par bere mèna, yiláꞌ mèna coꞌ mteche guꞌ loo mèna. 31 Fcuaꞌn guꞌ mod li guꞌ conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ xalqueꞌ ndlyaꞌs guꞌ cuaꞌn mèna mod li mèna conꞌ ndac loo guꞌ. 32 Cheleꞌ guꞌ ante queꞌ lezoꞌ ñèe mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ, ¿chéꞌ ndyac guꞌ ngue li guꞌ conꞌ ndac coꞌseꞌ ngue li guꞌ tataa, càꞌ? Yende xàa. Tac chol mèn coꞌ nac ante mèn yeꞌrsinꞌ, ne, ante nqueꞌ lezoꞌ ñèe xtàa mèna, mèn coꞌ ndli conꞌ ndac loo mèn yeꞌrsinꞌa. Cheleꞌ guꞌ tataa ndli, leꞌ sya, lalqueꞌ nac guꞌ con mèna no lalqueꞌ ngue li guꞌ xal ndli chol mèn yeꞌrsinꞌ, cara. 33 No cheleꞌ guꞌ ante li conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndli conꞌ ndac loo guꞌ, ¿chéꞌ ndyac guꞌ ngue li guꞌ conꞌ ndac coꞌseꞌ ngue li guꞌ tataa, càꞌ? Yende xàa. Lomisqueꞌ ne, chol mèn coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ ndli conꞌa con xtàa mèna. 34 Cheleꞌ guꞌ ntechè conꞌ loo mèn ante por cón cheꞌn interes coꞌ taꞌ mèn càa guꞌ par li guꞌ gan por mtechè guꞌ conꞌ loo mèn, ¿chéꞌ ndyac guꞌ no chéꞌ ngue li guꞌ cuent ngue li guꞌ conꞌ ndac loo mèn coꞌseꞌ ngue li guꞌ tataa, càꞌ? Yende xàa. Lomisqueꞌ mod ne, mèn yeꞌrsinꞌ ntechè conꞌ loo xtàa mèna ante por interes coꞌ càa mèna yiloa no maste. 35 Per ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ ndxàal queꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ no li guꞌ conꞌ ndac loo chol mèn. No ftechè guꞌ conꞌ loo mèn coꞌseꞌ nquin mèn conꞌ. No neꞌcue queede lezoꞌ guꞌ techè guꞌ conꞌ por interes coꞌ taꞌ mèn ndxep conꞌ càa guꞌ por cón cheꞌn conꞌ

SAN LUCAS 6

154

coꞌ mtechè guꞌ loo mèn. Cheleꞌ guꞌ tataa li, sya, Diox tolo li anggàc más conꞌ ndac loo guꞌ. Sya, non mèn no ñee mèn leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nac xinꞌpeꞌ Diox coꞌ ñibeꞌ loo alux conꞌ. Tac Diox, ne, ndliqueꞌ huax conꞌ ndac loo mèn coꞌ indxàpte mod par gab mèn Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, no loo mèn coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ. 36 Gòc guꞌ mèn coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn xalqueꞌ ndlyat lezoꞌ xud guꞌ Diox ñèe xud guꞌ Diox chol mèn. Jesús ngue ñibeꞌ loo mèn neꞌlaꞌste mèn loo xtàa mèn. 37 Neꞌhuiꞌde

(Mt. 7.1–5)

guꞌ no neꞌñaade guꞌ loo mèn par laꞌs guꞌ loo mèn. Leꞌ sya, tataa mod neꞌtub rezte Diox cón cheꞌn guꞌ, ne, por mcuaꞌn guꞌ xquin guꞌ tataa coꞌseꞌ ndlaꞌs guꞌ loo mèn. Neꞌ neꞌ cuaꞌn guꞌ mod quexùꞌ guꞌ no queꞌ fals guꞌ chol mèn. Leꞌ sya, Diox neꞌquexùꞌde guꞌ por mcuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ coꞌseꞌ nquexùꞌ guꞌ no nqueꞌ fals guꞌ mèn. Fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli xtàa guꞌ loo guꞌ par tataa mod tonꞌ Diox xtol guꞌ, ne. 38 Ftaꞌ guꞌ conꞌ ncàa mèn coꞌ naquin conꞌ. Leꞌ sya, Diox, ne, taꞌ conꞌ naquin guꞌ. No coꞌseꞌ taꞌ Diox conꞌ càa guꞌa, Diox taꞌi loo guꞌ xal coꞌseꞌ nchìx mèn nzob, ndub ndub nzob loo xibèꞌ no loo almud no xal coꞌseꞌ ndiꞌ mèn nzob leꞌn bols. No nzib mèn bols par tolo lyàa loo nzob leꞌn bols. Leque moda, taꞌ Diox conꞌ càa guꞌ xalqueꞌ mdaꞌ guꞌ conꞌ ncàa mèna. 39 Ngoloa, mtetac Jesús thìb diꞌs loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Chéꞌ nzo mod tyen thìb mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ sieu yaꞌ tedib mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ sieu par tyoo ner mbiꞌ sieua loo xtàa sieu mbiꞌ, càꞌ? ¿Chéꞌ ngobeꞌ guꞌ neꞌyiziꞌfte no neꞌyigaꞌste ryop mèna leꞌn thìb yeꞌr, càꞌ? Taziꞌfqueꞌ ryop mbiꞌ sieua leꞌn yeꞌr, ¿léꞌ? 40 Nec thìb myenꞌ coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth thìb maistr neꞌtaꞌde myenꞌa con xtùuz

coꞌ ndli maistr no xtùuz coꞌ ndli myenꞌ. Per coꞌseꞌ axta yilo li myenꞌ stud, syareꞌ gàc myenꞌ xal maistr myenꞌ. 41 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: ¿Xá mod más ngüiꞌ guꞌ loo thìb leꞌ chuꞌth yix coꞌ nzo ngudloo hues xtàa guꞌ leque huiꞌ guꞌ loo thìb leꞌ yaa vig coꞌ nac más naroo coꞌ nzo ngudloopeꞌ guꞌ, coꞌ nee diꞌs, ale más ngüiꞌ guꞌ loo ndxep conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli hues xtàa guꞌ no ingüiꞌde guꞌ loo guꞌ loo huax conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndlipeꞌ guꞌ, àꞌ? 42 No ¿xá mod ale ndli guꞌ ryes mbez guꞌ loo hues xtàa guꞌ: Hues, led cuante; blaꞌ goꞌen thìb leꞌ yix chuꞌth coꞌ nzo ngudlool baꞌ, no indaꞌde guꞌ cuent cón cheꞌn yaa vig coꞌ nac más naroo coꞌ nzo ngudloo guꞌ baꞌ, àꞌ? Aa que ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ, ndee guꞌ. Ner bloꞌ guꞌ yaa vig coꞌ más naroo coꞌ nzo ngudloo guꞌ baꞌ. Leꞌ yiloa na, coꞌ guꞌ yix coꞌ nzo ngudloo hues xtàa guꞌ baꞌ. Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn xá mod ndaꞌ mèn cuent cón cheꞌn xtàa mèn por mod coꞌ ndxàp mèn xal ndxàc beꞌ thìb yaa xlè coꞌseꞌ ngüiꞌ mèn loo xlè coꞌ ndaꞌ yaaa. 43 Nde

(Mt. 7.17–20; 12.34–35)

niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Yende thìb yaa xlè ndac coꞌ taꞌ thìb xlè yeꞌrsinꞌ. Neꞌ neꞌ yen thìb yaa xlè yeꞌrsinꞌ coꞌ taꞌ xlè ndac. 44 Tac thìb thìb yaa xlè ndxàc beꞌ por xlè coꞌ ndaꞌ yaa xlè. Yende mod làa mèn ngudyuug loo thìb yaa yis, ¿léꞌ? Neꞌ neꞌ làa mèn uv loo yaa yis sars, ¿léꞌ? 45 Lomisqueꞌ ne, thìb mbiꞌ ndac ndliqueꞌ conꞌ ndac tac mbiꞌ ndxòoqueꞌ lezoꞌ li conꞌ ndac coꞌ ndyeꞌth xtùuz yéc mbiꞌ li mbiꞌ. Per mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ yeꞌrsinꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ tac mbiꞌ yeꞌrsinꞌ ndxòoqueꞌ lezoꞌ li conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyeꞌth xtùuz yéc mbiꞌ li mbiꞌ. Tac ryete diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn, que naca diꞌs ndac, que naca diꞌs zab, diꞌsa nac coꞌ ndli mèn xtùuz no diꞌsa nac coꞌ más ndaꞌ gust lezoꞌ mèn par ndyoodiꞌs mèn diꞌsa.

SAN LUCAS 6​, ​7

155 Jesús ngue taꞌ cuent cón cheꞌn chop ned mèn coꞌ nac xal thìb liz mèn coꞌ ndub loo thìb cimient no tedib liz mèn coꞌ ndub tuaꞌte. 46 ¿Chonon

(Mt. 7.24–27)

coꞌseꞌ mbez guꞌ daa, mbez guꞌ, Tad, loon no indlide guꞌ cas diꞌs coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ, àꞌ? 47 Nde niin loo guꞌ: ¿Chó mèn nac xal nac mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueltàa loon no ndxòn mèn diꞌs coꞌ mbezen no ndli mèn conꞌ coꞌ ñibeꞌen? 48 Pues mèna nac xal thìb mbiꞌ coꞌ mxít teꞌf thìb liz ro thìb yóꞌbeꞌ. Nerlequeꞌ conꞌ mbli mbiꞌ, naꞌs mdenꞌ mbiꞌ cimient par tub mbiꞌ liz mbiꞌ. Coꞌteꞌ mdenꞌ mbiꞌ cimient ngòc antub loo quèe. No ngolo mxít teꞌf mbiꞌ liz mbiꞌ, ngulàa thìb nít yòo yóꞌbeꞌa. Ngoziꞌf nít yòoa cho liz mbiꞌ con dib fuerz cheꞌn nít. Per yende cón mxac liz mbiꞌ tac ndub liz mbiꞌ loo cimient coꞌ nac antub loo quèe. 49 Per mèn coꞌ nzi yòn diꞌs coꞌ ngue bezen no indlide mèna cas loo diꞌs coꞌ ngue bezen, mèna nac xal thìb mbiꞌ coꞌ mxít teꞌf thìb liz mbiꞌ ro thìb yóꞌbeꞌ. No sangmblít teꞌf mbiꞌ ftoo liz mbiꞌ loo yòo. Neꞌngenꞌte mbiꞌ cimient coꞌteꞌ mdub mbiꞌ liz mbiꞌ. Coꞌseꞌ ngroꞌ nít yòo no nguáp nít yòo yóꞌbeꞌa, ngoziꞌf nít yòoa liz mbiꞌ. Ale mtexyath nít yòoa liz mbiꞌ. Por derech, mblyux liz mbiꞌ thidtene tac antub loo yòo mdub mbiꞌ liz mbiꞌ. Jesús mteyac thìb moz cheꞌn thìb capitán cheꞌn nación coꞌ ñibeꞌ ciuda Rom.

7

(Mt. 8.5–13)

Coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs Jesús loo mèn coꞌ mqueltàa loo Jesús, mxen Jesús ned. Nda Jesús par ciuda Capernaum. 2 Leꞌn ciuda Capernaum ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc capitán. Mbiꞌa ngòc mèn gulàaz cheꞌn mèn ciuda Rom. Mque no mbiꞌ thìb moz. No nde nxonꞌ, anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ mbiꞌ gunèe mbiꞌ moz mbiꞌ. Mxac len moz axta yamerleꞌ

mtin liz moz. 3 Coꞌseꞌ ndxòn capitán leꞌ Jesús nteyac mèn yíiz, mtelꞌ capitán plá mèngool coꞌ nac mèn nación Israel loo Jesús par ya naꞌb mèna diꞌs loo Jesús par ya teyac Jesús moz capitán. 4 Mèngoola mbii gax loo Jesús. Mtlo mèngoola, nalyat mbez mèngoola loo Jesús. Ndxab mèngoola: ―Tad, ndxàalqueꞌ li Uꞌ favor ya lyath no Uꞌ capitán. 5 Tac capitana anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe capitán mèn nación naꞌ. No mnibeꞌ capitán mxít teꞌf mèn thìb sinagog nuꞌ cón cheꞌn capitán. 6 Sya, mxen Jesús ned. Nda no Jesús mèngoola. Coꞌseꞌ nda zinꞌ gaxleꞌ Jesús con mèngoola liz capitán, capitán mtelꞌ plá amiu capitán par ya sálꞌ amiua Jesús. Ndxab mèn coꞌ ndxàc amiu capitana loo Jesús: ―Tad, indlyaꞌste capitán li xol capitán Uꞌ tac ndenꞌ capitán inzyálꞌte capitán yòo Uꞌ liz capitán. 7 Cona, neꞌnglide capitán ryes nguiꞌth yub capitán loo Uꞌ par nguiꞌth cuaꞌn yub capitán Uꞌ. Cona, mtelꞌ capitán nuꞌ, nde nuꞌ. No gunee capitán diꞌs loo nuꞌ coꞌ taꞌ nuꞌ cuent loo Uꞌ. Taandxèꞌ gunee capitán: Tad Jesús, daa ngue naꞌb loo Uꞌ, bli Uꞌ favor, ante ñibeꞌ Uꞌ leꞌ moz daa yac. Ndxelazquen yac moz daa. 8 Tac leque yub daa nzo xanꞌ yalñibeꞌ coꞌ nac yalñibeꞌ roo no ngue non solndad coꞌ ñibeꞌen loo. Cheleꞌ daa gab loo thìb solndad par ya solndad thìb mandad, solndad ya. No cheleꞌ daa gab loo tedib solndad par yiꞌth solndad loon, solndad yiꞌth loon. No cheleꞌ daa ñibeꞌ loo moz daa par li moz daa thìb zinꞌ, moz ya lii. 9 Coꞌseꞌ mbìn Jesús diꞌs coꞌ ndxab mèna, ante mbuiꞌ Jesús no ante gunaa Jesús cón cheꞌn capitana. Mbuiꞌ Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌ coꞌ nda nque xís Jesús. Ndxab Jesús loo mèna: ―Lìcpeꞌ baꞌi, neꞌ neꞌ làth rye mèn nación Israel iñèeden nec thìb mèn coꞌ anzeꞌf ndxelaꞌs no coꞌ ndxàp yalxlaꞌs loo Diox xal capitán baꞌ.

SAN LUCAS 7 10 Coꞌseꞌ mbere mèn coꞌ ngòc amiu capitán coꞌ ngua sálꞌ Jesús con mèngoola, ndyeꞌth mèna con mèngoola par liz capitana, ale ñee mèna mbyacleꞌ moz capitán tac Jesús mteyac moza axta coꞌteꞌ ndoo Jesús ned nda Jesús.

Jesús mblo xban thìb xganꞌ thìb xaꞌgot viud. 11 Ngolo ngòc conꞌa loo moz capitana, tedib huiz coꞌ nde nquea, mxen Jesús ned. Nda Jesús par tedib yèez, yèez coꞌ ngroꞌ lèe Naín. Nda no Jesús ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. No nda nque rye mèn coꞌ mqueltàa loo Jesús xís Jesús. 12 Coꞌseꞌ nda zin gax Jesús ro yèez Naín, ñèe Jesús neꞌ mèn thìb thebol. Nda caꞌs mèn thebola panteón. Thebola ngòc angoluxte mbyòo loo gunaꞌ coꞌ nac xnaꞌ thebol. Ngòc gunaꞌ coꞌ nac xnaꞌ thebola thìb viud, ne. Anzeꞌf thìb mèn yèeza mqueltàa con xnaꞌ thebol par nda caꞌs mèna thebol. 13 Coꞌseꞌ gunèe Tad Jesús gunaꞌa, mblyat lezoꞌ Tad Jesús gunèe Tad Jesús gunaꞌ. Ndxab Tad Jesús loo gunaꞌ: ―Neꞌgónꞌtel, ey. 14 Sya, mbii gax Jesús. Mbuàal Jesús caj cheꞌn thebol. Leꞌ mèn coꞌ neꞌ thebol na, ngo too. Nguled mèna cuante. Ndxab Jesús loo thebola: ―Mbyòo, na ngue nii lool: Goo che. 15 Leꞌ sya, mbyòo coꞌ ngutha, chàa, ngro xban mbyòo no ngo che mbyòo. No mdub mbyòo. Mtlo mbyòo, mdoodiꞌs mbyòo. Sya, mdix mèna caj loo yòo. Leꞌ Jesús na, mxen yaꞌ mbyòo. Mxít too Jesús mbyòo. Ndxab Jesús loo xnaꞌ mbyòo: Xganꞌl ndxèꞌ, ey. 16 Coꞌseꞌ gunèe mèn ngolo ngòc conꞌa, ryete mèna mzyeb. Mtlo mèna, ndxab mèn diꞌs natúꞌ no diꞌs roo diꞌs xèn loo Diox. No mbez mèna: ―¡Ay, Dioꞌs! Thìb mbiꞌ roo no thìb mbiꞌ xèn nac mbiꞌ coꞌ nde làth naꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo naꞌ. Mbez mèna, ne:

156 ―Yub Diox nde lyath no naꞌ, naꞌ coꞌ nac mèn nacionpeꞌ Diox, cara. 17 No mbyath mbyèn cón cheꞌn conꞌ mbli Jesús loo mbyòoa loo ryete mèn yèezyaꞌ, coꞌ nee diꞌs, coꞌ nac rye yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn jude no taamas yèez coꞌ nziriꞌ gaxte loo yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Juàn Bautist mtelꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn loo Tad Jesús. 18 Juàn

(Mt. 11.2–19)

Bautist mbìn conꞌ coꞌ mbli Jesús tac myenꞌ coꞌ ngòc myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn Bautist mdaꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ nde tee ndli Jesús loo mèn loo Juàn. Sya, mtelꞌ Juàn mèn coꞌ ngua mandad par ngua xi mèna chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn par tyoodiꞌs no Juàn myenꞌ ro leziꞌf coꞌteꞌ nzo Juàn. 19 Mtelꞌ Juàn ryop myenꞌa loo Jesús par ñibdiꞌs myenꞌ loo Jesús ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nac Jesús Crist coꞌ ndxath no coꞌ mxyoꞌf diꞌs yiꞌth o chéꞌ ndxàal cued mèn yiꞌth tedib mbiꞌ coꞌ nacpeꞌ Crist. 20 Sya, ngua ryop myenꞌ coꞌ mtelꞌ Juàna loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Juàn Bautist mtelꞌ nuꞌ par ñibdiꞌs nuꞌ loo Uꞌ ñeeneꞌ ¿chéꞌ Uꞌ nac Crist coꞌ ndxath yiꞌth o chéꞌ ndxàal cued nuꞌ yiꞌth tedib mbiꞌ coꞌ nacpeꞌ Crist, càꞌ? 21 Leꞌxqueꞌ hor coꞌseꞌ mzin myenꞌa loo Jesús, Jesús ngue teyac huax mèn yíiz coꞌ mque no chol yilíiz yeꞌrsinꞌ. No ngue goꞌ Jesús xpii meexùꞌ loo mèn. No mdub Jesús xnìi ngudloo huax mèn sieu. 22 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Byàa guꞌ. No ftaꞌ guꞌ cuent loo Juàn ro leziꞌf conꞌ coꞌ ngolo gunèe guꞌ no conꞌ coꞌ ngolo mbìn guꞌ. Ftaꞌ guꞌ cuent xá mod mduben xnìi ngudloo mèn sieu no ngüiꞌ mèn sieua; xá mod mtoxcuan nii mèn coj par nalì ndyee mèn coj; xá mod mteyaquen mèn coꞌ ndxaꞌs no ndxèe yid lad; xá mod ndxòn mèn diꞌs, mèn coꞌ mcueꞌ nza; xá mod ngo xbanen mèn nguth. Leꞌ loo mèn prob na, ndethen no

157 ngon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. 23 Huen nda mèn coꞌ neꞌtenꞌte gàc ngòc nguàal conꞌ loo mèn por cón chenen no maste. 24 Coꞌseꞌ ngolo ndyàa mèn coꞌ mtelꞌ Juàn Bautist loo Jesús, Jesús mtlo mdoodiꞌs loo taamas mèn cón cheꞌn Juàn. Ndxab Jesús loo mèn: ―Coꞌseꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ coꞌteꞌ nagána, ¿cón ngua tee huiꞌ guꞌ coꞌteꞌ nagána, àꞌ? ¿Chéꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ thìb xanꞌ yíi coꞌ ngolꞌ mbii, càꞌ? Tyèꞌ, ¿léꞌ? 25 ¿Cón ngua tee huiꞌ guꞌ, sya? ¿Chéꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ thìb mbiꞌ coꞌ noc xab thìb ned larꞌ huen, càꞌ? Tyèꞌ, ¿léꞌ? Guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ leꞌ mèn coꞌ ndxoc thìb ned larꞌ huen no mèn coꞌ ante ndaꞌ gust lezoꞌ, mèna más ñèe mèn coꞌteꞌ nac liz thìb rey, ¿léꞌ? 26 ¿Xá nee guꞌ? ¿Cón ngua tee huiꞌ guꞌ, sya? ¿Chéꞌ ngua tee huiꞌ guꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, càꞌ? Aa. Lìcpeꞌ baꞌi, guꞌ ngua tee huiꞌqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. No ngua tee huiꞌqueꞌ guꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nac más mbiꞌ roo no mbiꞌ xèn leque chol mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. 27 Cón cheꞌn Juàn coꞌ ngua tee huiꞌ guꞌa nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Na telꞌ ner thìb mbiꞌ coꞌ ya teꞌth ner diꞌs ndac ndxèꞌ. No luꞌ mbiꞌ cón cheꞌn lùu loo mèn par li nab mèn xtùuz mèn no lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn lùu ndooreꞌ. No gàc conꞌa loo mèn xal coꞌseꞌ ntoxcuaꞌ mèn thìb ned no ndli lal mèn thìb ned. 28 Na ngue nii loo guꞌ nalleꞌ: Yende chó mèn coꞌ nde teeleꞌ ndxáal xànꞌ nii xnaꞌ mèn no xànꞌ nii xud mèn tarte gáal thìb mbiꞌ coꞌ nac más mbiꞌ roo no mbiꞌ xèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox leque Juàn Bautist. Mastaleꞌ, axta nalleꞌ par delant mèn coꞌ nac más beꞌthe coꞌ ngue taꞌ lugar par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, más huen nda mèna loo Diox leque Juàn Bautist tac Diox co xoꞌf más conꞌ

SAN LUCAS 7 coꞌ nac cón cheꞌn Diox loo mèna leque conꞌ coꞌ mblo xoꞌf Diox coꞌ nac cón cheꞌn Diox loo Juàn. 29 Coꞌseꞌ mbìn mèn diꞌs coꞌ ndxab Jesús cón cheꞌn Juàn, ryete mèn coꞌ mbli Juàn bautizar no mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución coꞌ mbli Juàn bautizara, axta syareꞌ mblilaꞌs mèna no mdaꞌ mèna cuent leꞌ Diox nac Diox nalì loo ryethe conꞌ coꞌ ndli Diox. 30 Per mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel tiempa, mèna neꞌndalte ngli Juàn bautizar mèna. Mèna mtèꞌb diꞌs no mxìis no mèna conꞌ coꞌ mblyaꞌs Diox angli Diox loo mèna. 31 Tad Jesús ndxab loo mèna: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chó conꞌ tetaquen mèn coꞌ nziriꞌ tiemp ndxèꞌ, àꞌ? ¿Chó conꞌ nac lalqueꞌ xal mèn ndxèꞌ, àꞌ? 32 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Mèn coꞌ nziriꞌ tiemp ndxèꞌ lalqueꞌ nac xal myenꞌ bix coꞌ nguith loo xbiꞌ coꞌseꞌ mbez yèe myenꞌ, no ndxónꞌ myenꞌ, no ndxecloo myenꞌ loo xtàa myenꞌ. Mbez myenꞌ loo xtàa myenꞌ: Daa mque dii loo flaut no ale neꞌngolꞌ niide guꞌ. Lomisqueꞌ, mbilꞌ ro bàanen loo guꞌ no neꞌngxide lezoꞌ guꞌ par ngónꞌ guꞌ. 33 Tataa nac guꞌ tac coꞌseꞌ mbiꞌth que tee Juàn Bautist làth guꞌ, Juàn neꞌnghuade pan axta plóthe xal ndxuhua chol mèn pan axta plóthe. No neꞌ neꞌ ngu Juàn vin axta plóthe xal ndxu chol mèn vin axta plóthe. Mbez guꞌ loo xtàa guꞌ cón cheꞌn Juàn leꞌ Juàn mque no xpii cheꞌn meexùꞌ. 34 Ngoloa, ndalen, daa coꞌ mbal yáal làth guꞌ xal ndxáal chol mèn. Na ndxuhua. No ndxun. Per ale mbez guꞌ leꞌ daa ndxuhuachoꞌ pan no ndxuchoꞌen vin. No ale mbez guꞌ ndxàc amiu daa mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución no mqueltàan con mèn coꞌ ndxàp xquin no xtol. 35 Per yende chó mport nzo lezon cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli guꞌ xtùuz cón cheꞌn Juàn no cón chenen tac mèn

SAN LUCAS 7 coꞌ, lìcqueꞌ, ndxác, mèna nonqueꞌ no naneequeꞌ mèna leꞌ conꞌ coꞌ ngue li Diox por cón cheꞌn Juàn no por cón chenen nac conꞌ ndac. Tad Jesús ngua too naa Mon, Mon coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise. 36 Ngolo gunii Jesús diꞌsa, thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise coꞌ ngua nee loo Jesús ya thuhua Jesús sa yèth liz mbiꞌ con mbiꞌ, mbeꞌ mbiꞌ Jesús liz mbiꞌ. No mdub no mbiꞌ Jesús loo mes. 37 Látha, mzin thìb xaꞌgot yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp xtol coꞌ nzo ban leque leꞌn yèeza. Coꞌseꞌ mbìn xaꞌgota leꞌ Jesús nda liz mbiꞌ xleyꞌ farise par hua no Jesús mbiꞌ, ale negadiꞌs ngòo xaꞌgota liz mbiꞌ con thìb bote aceit perfum coꞌ natoxcuaꞌ con quèe marm loo Jesús. 38 Ndxónꞌ xaꞌgota. Mbii gax xaꞌgota loo Jesús coꞌteꞌ mdub Jesús loo mes. Mtlo xaꞌgota, mtech xaꞌgota nii Jesús con nít loo xaꞌgota coꞌ ndxónꞌ xaꞌgota. Ngoloa, mtecuiꞌs xaꞌgota nii Jesús con yis yéc xaꞌgota. Sya, msero xaꞌgota nii Jesús. Ngoloa, mtàa xaꞌgota aceit perfum coꞌ anzeꞌf naziꞌ ndlyaꞌ nii Jesús. 39 Coꞌseꞌ ñèe mbiꞌ xleyꞌ farise coꞌ ngua nee loo Jesús ya thuhua Jesús liz mbiꞌ conꞌa, mbli mbiꞌ xtùuz. Ndxab mbiꞌ loo lezoꞌ mbiꞌ: Cheleꞌ mbiꞌ ndxèꞌ, lìcqueꞌ, nac thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, ngnon mbiꞌ no ngdaꞌ mbiꞌ cuent chó nac xaꞌgota no chó loo xaꞌgot nac xaꞌgot coꞌ ngue gàal mbiꞌ. Pues daa nanee leꞌ xaꞌgot baꞌ nac thìb xaꞌgot yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp xtol. 40 Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ xleyꞌ farise: ―Mon, ndlyazen niin thìb conꞌ lool, cara. Mbiꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Gunee Uꞌi loon, Maistr. 41 Jesús ndxab loo mbiꞌ: ―Ngo chop mbiꞌ coꞌ ngroꞌ teꞌf loo thìb mbiꞌ coꞌ ntechè tmi loo mèn. Thìb mbiꞌ ngroꞌ teꞌf casqueꞌ thìb mil pes.

158 Leꞌ tedib mbiꞌ na, ngroꞌ teꞌf casqueꞌ thìb ayo pes loo mbiꞌa. 42 Ryop mbiꞌa neꞌngácte nguix tmi loo mbiꞌ coꞌ ntechè tmi loo mèn. Mblyat lezoꞌ mbiꞌ gunèe mbiꞌ ryop mbiꞌ coꞌ ngroꞌ teꞌf tmia. Mtonꞌ mbiꞌ yalguteꞌf coꞌ ngroꞌ teꞌf ryop mbiꞌa. Per nalleꞌ lyazen ñeel loon, Mon, de loo ryop mbiꞌ coꞌ ngroꞌ teꞌfa, ¿chó mbiꞌa más mqueꞌ lezoꞌ mbiꞌ coꞌ mtonꞌ yalguteꞌf cheꞌn ryop mbiꞌa, àꞌ? 43 Mon mcàb loo Jesús. Ndxab Mon: ―Ndyaquen leꞌ mbiꞌ coꞌ mtechè tmia más ngulat lezoꞌ gunèe mbiꞌ coꞌ más ngroꞌ teꞌfa leque tedib mbiꞌ. Jesús ndxab loo Mon: ―Lìcqueꞌ conꞌ neel baꞌ. Yende cón niin lool. 44 Látha, xèe ngüiꞌ Jesús loo xaꞌgota. Ndxab Jesús loo Mon: ―¿Chéꞌ ngue huiꞌl conꞌ ngue li no xaꞌgot ndxèꞌ daa, àꞌ? Anon ngòon lizl, neꞌndaꞌdel nít loon par ntechen niin. Per ndxeꞌlequeꞌ, xaꞌgot ndxèꞌ mtech niin con nít loo xaꞌ coꞌ ndxónꞌ xaꞌ. No mtecuiꞌs xaꞌgot ndxèꞌ niin con yis yéc xaꞌ. 45 Neꞌnserodel cuaten. Per xaꞌgot ndxèꞌ anon ngòo xaꞌ, thidtenequeꞌ ngue sero xaꞌ niin. 46 Neꞌntàdel aceit yéquen xal nac mod coꞌ ndli mèn. Per xaꞌgot ndxèꞌ mtegad aceit perfum coꞌ anzeꞌf naziꞌ ndlyaꞌ niin. 47 Por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue li xaꞌgot ndxèꞌ loon, anzeꞌf ndluꞌ xaꞌgot ndxèꞌ nqueꞌ lezoꞌ xaꞌgot ndxèꞌ ñèe xaꞌgot ndxèꞌ daa. Por conꞌ coꞌ ngue li no xaꞌgot ndxèꞌ daa, ngue luꞌ xaꞌgot ndxèꞌ leꞌ xaꞌ non leꞌ Diox mtonꞌleꞌ ryethe xquin xaꞌ no xtol xaꞌ coꞌ ngòp xaꞌ. Lomisqueꞌ, ngue niin lool, Mon, leꞌ mèn coꞌ ndenꞌ leꞌn lezoꞌ mèna indxàpte mèna xquin mèna no xtol mèna, no ndenꞌ mèna inquinte mèna leꞌ Diox tonꞌ xtol mèna, mèna indluꞌde nqueꞌ lezoꞌ mèna ñèe mèna xtàa mèna. 48 Leꞌ sya, ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Ngot, mtonꞌlen xtol lùu, ndee. 49 Leꞌ mèn coꞌ ndxab Mon ya thuhua mèn sa luaꞌ liz Mon na, mèna nzi ndub

SAN LUCAS 7​, ​8

159 no Jesús loo mes, ne. Mtlo mèna, mbez mèna loo xtàa mèna: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chó mbiꞌ ndli mbiꞌ baꞌ cuent nac mbiꞌ tac ale mbez mbiꞌ axta xtol mèn no xquin mèn ntonꞌ mbiꞌ? 50 Per Jesús ndxab loo xaꞌgota: ―Lùu mblyáꞌleꞌ loo ryethe conꞌ ryes tac ngolaꞌsqueꞌl loon. Nabeꞌste byàa. Daa mblileꞌ leꞌ lùu nagàl yo lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox, ndee. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèngot coꞌ mblyath no Tad Jesús no coꞌ mbli mandad loo Tad Jesús ned mque tee Tad Jesús. Ngolo ngòc plá huiz ngua thuhua Jesús liz Mon, Jesús ngua que tee huax yèez no huax ranch. Mque tee go Jesús yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Mque tee noqueꞌ Jesús ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ne, myenꞌ coꞌ neꞌ tedib lèe mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. 2 Mque tee no ndxep xaꞌgot Jesús, ne, xaꞌgot coꞌ mteyac Jesús, no taamas xaꞌgot coꞌ mbloꞌ Jesús xpii cheꞌn meexùꞌ loo. Làth rye xaꞌgota, mque tee Mari coꞌ neꞌ ryop lèe Mari cheꞌn mèn yèez Madalen. Loo Maria mbloꞌ Jesús gaz xpii meexùꞌ ndooreꞌ. 3 Làth xaꞌgota mque tee Juan, saꞌl Chus coꞌ ngòc mandador cheꞌn rey Herod tiempa, ne. Ngo thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Susan làth xaꞌgota, ne. No ngo taamas mèngot coꞌ mblyath no Jesús con conꞌ coꞌ mque note xaꞌgota.

8

Tad Jesús ngue taꞌ cuent cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ par ngua lo mbiꞌ bin. 4 No

(Mt. 13.1–9; Mr. 4.1–9)

anzeꞌf thìb mèn mqueltàa ned nda Jesús par huiꞌ mèna loo Jesús. Coꞌseꞌ gunèe Jesús mqueltàa huax mèn loo Jesús, Jesús mcuaꞌn mod mtetac Jesús diꞌs loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna:

―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, ey: 5 Thìb vez ngroꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngo biz bin par co mbiꞌ bin. Per coꞌseꞌ mtlo mbiꞌ, mblo mbiꞌ biz bin, mblo mbiꞌ ndxep biz bin gaxte ro ned. Per mèn coꞌ mbriꞌth par neda, mèna mblo mdub loo bina. Làth xtauꞌa, mbiꞌth mbin béꞌ. Nduhua mbin biz bina. 6 Leꞌ tedib lugar na, mblo mbiꞌ biz bin loo yòo quèe. Per texal ngulen bina, ale sangmbiiz biz bina tac yende xcop loo yòo quèea. 7 Leꞌ taandxep biz bin coꞌ mblo mbiꞌa na, ngulàa leꞌn huan. Per más mbryoo mxyèn huan leque bina. Ale mblyus bina leꞌn huan. 8 Per taandxep biz bin coꞌ mblo mbiꞌa ngulàa loo yòo beꞌf. Coꞌseꞌ ngolo mbryoo mxyèn bina, mdaꞌ bina thìb cosech ndac axta plóthe ale axta thìb ayo nzob mdaꞌ thìb thìb quèe biz bina. Ngolo ndxab Jesús diꞌsa loo mèn, cabii ndxab Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌa: ―Cheleꞌ guꞌ ndenꞌ coꞌ nee diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. No golaꞌs guꞌ diꞌs ndxèꞌ. Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús mnibdiꞌs loo Tad Jesús cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtetac Tad Jesús loo mèn. (Mt. 13.10–17; Mr. 4.10–12)

9 Myenꞌ

xinꞌ mtéꞌth Jesús mnibdiꞌs loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―¿Cón nee diꞌs diꞌs coꞌ mtetac Uꞌ loo mèna, àꞌ, Tad? 10 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Por part cón cheꞌn guꞌ, leque Diox li loo guꞌ par taꞌ guꞌ cuent no tenꞌ guꞌ cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Leꞌi beꞌ nzo casloo loo alux mèn loo izlyoꞌ. Loo taamas mèn daa ndyoodizqueꞌ con diꞌs coꞌ ntetaquen loo mèn. Leꞌ sya, coꞌseꞌ ndxòn mèn diꞌs coꞌ ngue tetaquen, gàca loo mèn xal loo mèn coꞌ, por derech, indxúꞌde conꞌ loo. No coꞌseꞌ ndxòn mèn diꞌsa, gàca loo mèna neꞌyaaꞌdte diꞌsa leꞌn lezoꞌ mèna.

SAN LUCAS 8 Tad Jesús ngue taꞌ cuent no ngue go xoꞌf Tad Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtetac Tad Jesús loo mèna. (Mt. 13.18–23; Mr. 4.13–20)

11 Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ nee diꞌs diꞌs coꞌ mtetaquena: Biz bin coꞌ mblo mbiꞌa nee diꞌs nac diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ngo mèn yalbàn. 12 Leꞌ biz bin coꞌ ngulàa ro neda nee diꞌs nac mèn coꞌ ndxòn diꞌs ndac cheꞌn Diox. Per coꞌseꞌ nde Mebizya, ngoꞌ Mebizya diꞌs coꞌ mbìn mèna leꞌn lezoꞌ mèna no leꞌn xtùuz mèna par neꞌyilaꞌste mèna cón cheꞌn diꞌs ndac no par neꞌlyáꞌde mèna loo conꞌ ryes. 13 Leꞌ biz bin coꞌ ngulàa loo yòo quèea na, nee diꞌs nac mèn coꞌ ndxòn diꞌs ndac cheꞌn Diox. No coꞌseꞌ ndxòn mèn diꞌsa, axta gust ndaꞌ lezoꞌ mèn ndxòn mèn diꞌs ndaca. Per nac mèna xal thìb xanꞌ ñaꞌ coꞌ yende huax lox. Ndxelaꞌs mèn cón cheꞌn diꞌs ndac ndxepte tiemp. No coꞌseꞌ ndli xtàa mèna ngòc nguàal conꞌ loo mèna, ndryo xàꞌ lezoꞌ mèna loo conꞌ coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox. 14 Leꞌ biz bin coꞌ ngulàa leꞌn huana na, nee diꞌs nac mèn coꞌ ndxòn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. Per mastaleꞌ ndxòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndaca, toloqueꞌ nzi tee ban mèn xal nee lezoꞌ mèn. Más ndli mèna ndxath ndxeyꞌ lezoꞌ mèna loo yalgonꞌ coꞌ ndxàp mèna. No más ndxòo yéc mèna xá mod tolo taꞌ mèna gust lezoꞌ mèna. Coꞌseꞌ ndli mèna conꞌa, sya, ndxàc mèna xal biz bin coꞌ mblyus leꞌn huan. Cona nee diꞌs thidtenequeꞌ neꞌnglide mèna cas cón cheꞌn Diox. 15 Leꞌ biz bin coꞌ ngulàa loo yòo beꞌfa na, nee diꞌs nac mèn coꞌ ndxòn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn. Mdyubdiꞌs mèna xal mbez diꞌs ndac no toloque ndli nèe mèna mèna loo cón cheꞌn diꞌs ndac.

160 Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Tad Jesús ngue tetac cón cheꞌn mèn coꞌ ngo xnìi lampr. 16 Mtetac

(Mr. 4.21–25)

Jesús tedib diꞌs loo mèn. Ndxab Jesús loo mèn: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ey: Yende chó mèn nzo coꞌ ngo xnìi thìb lampr par tauꞌ mèn loo xnìi con thìb bald o too mèn lampr xànꞌ thìb lunꞌ, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, mèna quetal lampr gáp par tenìi lampr loo mèn coꞌ ndxòo no mèn coꞌ ndryoꞌ leꞌn nyòo. Lomisqueꞌ ne, tataa ndxàal gàc cón cheꞌn diꞌs ndac par yath yèna loo mèn par tyub xnìi yéc mèn no par tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. 17 Yende nec thìb conꞌ coꞌ nacasloo loo mèn coꞌ neꞌryo xoꞌfte. No yende nec thìb conꞌ coꞌ xexte ndli mèn coꞌ neꞌyathte no coꞌ neꞌyúꞌde loo xnaa. 18 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. Tac mèn coꞌ ndxòn ndac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, mèna más tolo gòn ndac cón cheꞌn diꞌs yiloa. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ indyalte par tolo gòn mèna cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, Diox tauꞌ yéc mèna no tauꞌ Diox lezoꞌ mèna par gàca loo mèna, por derech, yathlaꞌs mèna cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mbìn mèna. Xnaꞌ Tad Jesús no myenꞌ huespeꞌ Tad Jesús nde nee máa Tad Jesús. (Mt. 12.46–50; Mr. 3.31–35)

19 Látha,

mzin xnaꞌ Jesús no myenꞌ huespeꞌ Jesús coꞌteꞌ nzo Jesús. Per yende mod bii gax xnaꞌ Jesús no myenꞌ huespeꞌ Jesús loo Jesús tant thìb mèn nziriꞌ. 20 Sya, mbli mèna avis loo Jesús. Ndxab mèn: ―Tad, xnaꞌ Uꞌ no myenꞌ huespeꞌ Uꞌ nzi par xís mèn baꞌ. Ndlyaꞌs myenꞌ tyoodiꞌs no myenꞌ Uꞌ. 21 Mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús:

161

SAN LUCAS 8

―Mèn coꞌ ndxaaꞌd diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox no ntéꞌth mèn xal ndluꞌ diꞌsa, mèna nac xal xnan no nac mèna xal huespeꞌen. Ante gunii Tad Jesús loo mbii no loo nít coꞌ ndxetoo loo lagun, xèegà nguled mbii no xèegà nguled ndxetoo nít loo lagun. (Mt. 8.23–27; Mr. 4.35–41)

22 Ngòc

thìb conꞌ leꞌn huiza. Thìb huiz Jesús ngòo leꞌn thìb yòoyaa con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nda naꞌ tedib lad ro lagun baꞌ. Mtetee myenꞌ yòoyaa loo nít. Nda no myenꞌ Jesús. 23 Per láth nda tetee myenꞌ yòoyaa loo lagun, Jesús mxen mcalꞌ. Ale mdàt Jesús. Leque hora ngroꞌ thìb mbiidóꞌ loo lagun. Mtlo mbii, mxít too mbii nít loo lagun. No ngòo mbii nít leꞌn yòoyaa. Ale mzyè nít leꞌn yòoyaa. Casqueꞌ ryes ngòc ngue dep yòoyaa leꞌn nít. 24 Sya, ¡yende myenꞌ izlyoꞌ!, ngua loꞌ myenꞌ mcalꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, bloꞌ Uꞌ mcalꞌ loo Uꞌ. Yòoyaa naꞌ ngue dep leꞌn nít, yey. Sya, ngo che Jesús. Gunii Jesús loo mbii no gunii Jesús loo nít coꞌ ndxetoo loo lagun. Texal gunii Jesús diꞌsa, xèe ngure mbii no xèe ngure nít. 25 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Máa yalxlaꞌs coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox no loon, àꞌ, ey? Per myenꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, mzyeb tínꞌ. No ale ante mbuiꞌ myenꞌ no ante gunaa myenꞌ loo Jesús. No mnibdiꞌs myenꞌ loo thìb xtàa myenꞌ no loo tedib xtàa myenꞌ. Mbez myenꞌ: ―¿Chó mbiꞌ nac mbiꞌ baꞌ, yey? Ale ante mnibeꞌ mbiꞌ loo mbii no loo nít, xèe ngure mbii no xèe ngure nít coꞌ ndxetoo baꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ cheꞌn làaz mèn gadar, mbiꞌ coꞌ ngo xpii yeꞌrsinꞌ loo. (Mt. 8.28–34; Mr. 5.1–20)

26 Ngoloa,

mzin Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac

cheꞌn làaz mèn gadar. Yèezyaꞌa nziriꞌ tedib lad ro laguna. Nziriꞌ yèezyaꞌa loo xnaalequeꞌ loo xyòn cheꞌn làaz mèn galile, ne. 27 Texal mbilàa Jesús con myenꞌ loo yòoyaa, mbii gax thìb mbiꞌ yèez Gadar loo Jesús. Ndxàcleꞌ tiemp ngue no mbiꞌ thìb mbii coꞌ nzib ndlau mbiꞌ. Mbiia ngòc thìb baan xpii meexùꞌ coꞌ ngòo loo mbiꞌ. Coꞌseꞌ nquée mbii mbiꞌa, che mbiꞌ nque tee mbiꞌ. Neꞌ neꞌ indoo lezoꞌ mbiꞌ yo ban mbiꞌ liz mbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ nquée mbii mbiꞌ, ndxòo mbiꞌ leꞌn panteón. No ale ndxàt mbiꞌ leꞌn armit coꞌteꞌ nac panteón. Tac huax vez nquée mbii cheꞌn xpii meexùꞌa loo mbiꞌ. Cona, ntedóꞌ mèn yaꞌ mbiꞌ no nii mbiꞌ con caden par neꞌryoꞌde mbiꞌ, ya mbiꞌ pál. Per coꞌseꞌ nquée mbii cheꞌn xpii meexùꞌa mbiꞌ, ale nchoꞌ mbiꞌ caden con fuerz coꞌ ndxàp mbiꞌ coꞌ ndli xpii meexùꞌ loo mbiꞌ. No ndli xpii meexùꞌ nqueꞌ mbiꞌ carre par nda mbiꞌ coꞌteꞌ nagán. 28 Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ Jesús, xpii meexùꞌa mbli mdub xib mbiꞌ loo Jesús. No mbli xpii meexùꞌ ngrozèe yii no ngrozèe den mbiꞌ. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―¿Chonon ngue go Uꞌ xí Uꞌ loo cuent cón chenen, Jesús, xganꞌ Diox, coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ, àꞌ? Ñaꞌben loo Uꞌ, neꞌtetìide Uꞌ arid daa, Tad. 29 Xpii meexùꞌ mbli tataa ndxab mbiꞌ loo Jesús tac Jesús ngue ñibeꞌ loo xpii meexùꞌ par ryo xpi meexùꞌ loo mbiꞌ. 30 Jesús mnibdiꞌs loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Chó lèel, àꞌ? Per xpii meexùꞌ coꞌ nzo loo mbiꞌ mbli par ndxab mbiꞌ: ―Daa lèe Legión. Tataa mod ndxab mbiꞌ loo Jesús tac thìb baan ngòc xpii meexùꞌ coꞌ ngòo loo mbiꞌa. 31 Sya, thidte ngòc rye xpii meexùꞌa. Mnaꞌb xpii meexùꞌa loo Jesús par neꞌcobiide Jesús xpii meexùꞌ leꞌn yeꞌrbiil. 32 Gaxte tya nzi tee yuhua thìb partid nguch cho thìb yii. Rye xpii meexùꞌa mnaꞌb loo Jesús laꞌ Jesús yòo xpii meexùꞌa loo nguch. Jesús mdaꞌ lugar loo xpii meexùꞌ par ngòo xpii

SAN LUCAS 8 meexùꞌa loo nguch. 33 Leꞌ sya, ngroꞌ rye xpii meexùꞌa loo mbiꞌa. No ngòo rye xpii meexùꞌa loo partid nguch coꞌ nzi tee yuhua cho yiia. Ale angnziriꞌ nguch, mqueꞌ nguch carre. Ale mbyùub nguch, ngulàa nguch leꞌn lagun. Ryete nguch nguáp nít. Nguth rye nguch. 34 Coꞌseꞌ gunèe mèn coꞌ ngue queno ngucha leꞌ nguch mbyùub leꞌn lagun, mquée nít yéc nguch, nguáp nguch nít loo lagun, ante mzyeb mèna. Mqueꞌ mèna carre. Ngua taꞌ mèna cuent loo mèn yèez. No ngua taꞌ mèna cuenta loo mèn coꞌ nzi tee par huan. 35 Ngroꞌ mèn yèeza par ya tee huiꞌ mèn conꞌ coꞌ ngòc loo nguch. Coꞌseꞌ mzin mèn coꞌteꞌ nzo Jesús, mzyal mèn mbiꞌ coꞌ ngòo xpii meexùꞌ looa. Ngroꞌleꞌ xpii meexùꞌ loo mbiꞌ. Mdub mbiꞌ loo Jesús. Noc xableꞌ mbiꞌ. No ndxeꞌslequeꞌ mbiꞌ mdub mbiꞌ. Ale ryete mèna mzyeb gunèe mèna mbiꞌ. 36 Mèn coꞌ gunèe xá mod ngro xpii meexùꞌ loo mbiꞌ, mèna mdaꞌ cuent loo rye mèn coꞌ mbiꞌtha xá mod mbloꞌ Jesús rye xpii meexùꞌ loo mbiꞌ. 37 Sya, rye mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn gadar mtlo mnaꞌb loo Jesús más huen ryoꞌ Jesús tya tac anzeꞌf mzyeb mèna gunèe mèna conꞌ mbli Jesús loo mbiꞌ coꞌ mque no xpii meexùꞌa. Sya, ngòo Jesús loo yòoyaa. Mbii Jesús tya. 38 Leꞌ mbiꞌ coꞌ ngro xpii meexùꞌ looa na, nalyat mdeꞌb ro mbiꞌ. Mnaꞌb mbiꞌ loo Jesús taꞌ Jesús lugar loo mbiꞌ par ya no mbiꞌ Jesús. Per Jesús neꞌndalta. Mnibeꞌ Jesús loo mbiꞌ más huen yanꞌ mbiꞌ. No ndxab Jesús loo mbiꞌ: 39 ―Aaꞌa. Bere byàa par lizl. No ftaꞌ cuent loo mèn ryethe conꞌ mbli no Diox lùu. Pues mxen mbiꞌ ned. Ndyàa mbiꞌ. No mdaꞌ mbiꞌ cuent loo chol mèn dib leꞌn yèezpeꞌ mbiꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli Jesús loo mbiꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb rsap Jair no cón cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ mbii gax loo Tad Jesús par ante mbuàal xaꞌgota ro xab Tad Jesús. (Mt. 9.18–26; Mr. 5.21–43)

40 Coꞌseꞌ

mbere Jesús, mzin Jesús tedib lad ro leque laguna, ryete mèn

162 mdyac lezoꞌ mzin Jesús tedib vez tac ryete mèna nzi bed yeꞌth Jesús. 41 Látha, mzin thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jair coꞌ ngòc jef cheꞌn thìb sinagog loo Jesús. Texal mzin mbiꞌ loo Jesús, mdub xib mbiꞌ loo Jesús. Nalyat mdeꞌb ro mbiꞌ, mnaꞌb mbiꞌ loo Jesús par ya Jesús liz mbiꞌ. 42 Tac mbiꞌ ngue no thidte mzaꞌ coꞌ nac rsap mbiꞌ. No pente nzo mzaꞌ siꞌ pchop línꞌ no maste. No nqueltàa nax tin liz mzaꞌ. No texal mxen Jesús ned, nda no Jesús mbiꞌ par ned liz mbiꞌ, ndoo nque huax mènléyꞌ xís Jesús axta ndíꞌ mèna Jesús tant huax mèna. 43 Làth rye mèna ngo thìb xaꞌgot. Xaꞌgota ndxàcleꞌ siꞌ fchop línꞌ ndyac len thìb yíiz coꞌ ngòc yíiz ndlyath ren. Ya mbryeleꞌ rye conꞌ mque no prob xaꞌgota. Mthoꞌ xaꞌgota ryethe conꞌ coꞌ mque no prob xaꞌgota par ngroꞌ tmi mdix xaꞌgota loo doctor por remed coꞌ mbli doctor xaꞌ. Per neꞌ doctor no neꞌ mèn coꞌ ndli remed crioll neꞌnglide gan nteyac mèna xaꞌgota. 44 Láth nda Jesús liz Jair con rye mèna, xex xex mbii gax xaꞌgota loo Jesús par ned xís Jesús. Tac mbli xaꞌgota xtùuz chele xaꞌ ante gàal ro xab Jesús yac xaꞌ. No tataaqueꞌ mbli xaꞌ. Ante mbuàal xaꞌ ro xab Jesús. Chàa, mbyauꞌ loo yíiz ndlyath rena. 45 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo mèn coꞌ nda no Jesús loo ned. Ndxab Jesús: ―¿Chó guꞌ mbuàal daa, àꞌ, ey? Ryete mèna mcàb. Ndxab mèna: ―Nec thìb nuꞌ neꞌngàalte Uꞌ. Pedr mcàb. Ndxab Pedr con myenꞌ xtàa Pedr loo Jesús: ―Maistr, ¿chéꞌ iñeede Uꞌ mèn nzi chep Uꞌ rye lad no ndíꞌ mèn Uꞌ rye lad? No mbez Uꞌ: ¿Chó guꞌ mbuàal daa, àꞌ, ey? 46 Jesús ndxab loo Pedr: ―Nzoqueꞌ thìb mèn coꞌ mbuàal daa, Pedr. Mèna mbuàal daa dib nzo yéc mèna no dib nzo lezoꞌ mèna par mteyaquen mèna. Tac mdenꞌen leꞌn lezon leꞌ Diox mteyac thìb mèn por cón

163 cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs niin no coꞌ nzo laꞌs yan. 47 Coꞌseꞌ ñee xaꞌgota yende mod gaꞌs xaꞌgota loo Jesús leꞌ xaꞌgota nac xaꞌ coꞌ mbuàal ro xab Jesús par yac xaꞌ, ante mxiꞌth xaꞌ. Mbii gax xaꞌ loo Jesús. Mdub xib xaꞌ loo Jesús. Mblo ro xaꞌgota loo Jesús loo ryete mèna conꞌ mbli xaꞌgota no xá mod, chàa, mbyac xaꞌgota loo yíiz ndlyath ren. 48 Jesús ndxab loo xaꞌgota: ―Rsap, yíiz coꞌ mque nol mteyaclen tac lùu ngolaꞌsqueꞌ loon no loo cón chenen. Nabeꞌste byàa, ndee. Diox mtuꞌleꞌ no mtàlleꞌ Diox ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ leꞌn lezoꞌl, ndee. 49 Beꞌ ngue toodiꞌs no Jesús xaꞌgota, mzin thìb xaꞌ guliz Jair coꞌ ngòc jef cheꞌn thìb sinagog. Ndxab xaꞌa loo Jair: ―Láꞌa. Ya neꞌtolode li xol Maistr. Rsapl ngololeꞌ mtin liz. 50 Coꞌseꞌ mbìn Jesús diꞌs coꞌ ndxab mbiꞌ guliz Jair loo Jair, Jesús ndxab loo Jair: ―Láꞌa, Jair. Neꞌzyebtel. Ante golaꞌs loon. Rsapl ryo xban no yac rsapl. 51 Coꞌseꞌ mzin Jesús liz Jair, Jesús neꞌnglaꞌde ngòo nec thìb mèn con Jesús leꞌn nyòo. Ante Pedr, no Cob, no Juàn, no xud mzaꞌ, no xnaꞌ mzaꞌ ngòo leꞌn nyòo con Jesús coꞌteꞌ nzoꞌf mzaꞌ loo mes. 52 Ryete mèn guliz coꞌ nzo leꞌn nyòo coꞌteꞌ nzoꞌf mzaꞌ loo mes, nzi yónꞌ no nzi bez yèe yath por mzaꞌ coꞌ nguth coꞌ nzoꞌf loo mes. Per Jesús ndxab loo mèna: ―Neꞌgónꞌte guꞌ, ey. Part cón chenen, mzaꞌ baꞌ neꞌngathte thidtene. Loon nac mzaꞌ baꞌ xal thìb mzaꞌ coꞌ nax yàt. 53 Per coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús, ale mxìis no mèna Jesús tac mèna nonqueꞌ no naneequeꞌ mèna leꞌ mzaꞌ nguthqueꞌ. 54 Sya, mxen Jesús yaꞌ mzaꞌ. Cabii ndxab Jesús loo mzaꞌ: ―Mzaꞌ, goo che, ey. 55 Sya, ngro xban mzaꞌ. Leque hora, ngo che mzaꞌ. Jesús mnibeꞌ loo xnaꞌ mzaꞌ no loo xud mzaꞌ. Ndxab Jesús:

SAN LUCAS 8​, ​9 ―Ftaꞌ guꞌ conꞌ hua mzaꞌ, ey. 56 Xud mzaꞌ no xnaꞌ mzaꞌ ante mbuiꞌ no ante gunaa loo conꞌ coꞌ mbli Jesús loo mzaꞌ. Ngoloa, mnibeꞌ Jesús loo xud mzaꞌ no loo xnaꞌ mzaꞌ. Ndxab Jesús: ―Yende chó gabte guꞌ loo mèn cón cheꞌn conꞌ mblin loo mzaꞌ baꞌ. Tad Jesús mtelꞌ rye siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús par nda teꞌth myenꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac no cón cheꞌn Tad Jesús loo mèn.

9

(Mt. 10.5–15; Mr. 6.7–13)

Ngoloa, mbli Jesús par thidte mqueltàa ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ. No mbli Jesús leꞌ myenꞌ ngòp conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii myenꞌ no laꞌs yaꞌ myenꞌ par tataa mod ya loꞌ myenꞌ rye xpii cheꞌn meexùꞌ coꞌ nzo loo mèn no par teyac myenꞌ chol mèn yíiz coꞌ ndyac len chol yíiz. 2 Mtelꞌ Jesús myenꞌ par ya que tee myenꞌ huax yèezyaꞌ par teꞌth myenꞌ no par co myenꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. No mtelꞌ Jesús myenꞌ par teyac myenꞌ mèn yíiz. 3 Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Yende conꞌ hueꞌ guꞌ coꞌseꞌ tyoo guꞌ ned. Neꞌhueꞌde guꞌ yaagà guꞌ. Neꞌhueꞌde guꞌ morral guꞌ. Neꞌhueꞌde guꞌ luaꞌ guꞌ. Neꞌhueꞌde guꞌ tmi. Neꞌhueꞌde guꞌ tedib ned xab guꞌ coꞌ goc guꞌ. Ante coꞌ nocte guꞌ baꞌ beꞌ guꞌ. 4 Ndxab Jesús loo myenꞌ, ne: Chol liz mèn coꞌteꞌ yòo guꞌ par cued guꞌ tya, cued guꞌ liz mèna axta zin huiz bii guꞌ leꞌn yèeza. 5 No chol yèez coꞌteꞌ neꞌtyalte mèn yòo guꞌ no cued guꞌ yèeza plá huiz, ryoꞌ guꞌ yèeza no zib guꞌ yòoyaꞌs coꞌ ndoo nii guꞌ. Leꞌ sya, coꞌseꞌ ngue zib guꞌ yòoyaꞌs coꞌ ndoo nii guꞌa o coꞌ ndoo nii pantalón guꞌ, conꞌa nee diꞌs, yanꞌ conꞌ coꞌ mbli mèn loo guꞌa cón cheꞌn Diox coꞌseꞌ tyub rez cón cheꞌn mèn dib athu loo izlyoꞌ coꞌseꞌ gàc huiz tub rez Diox cón cheꞌn mèn.

SAN LUCAS 9 6 Ngroꞌ myenꞌ. Mxen myenꞌ ned, nda myenꞌ. Ngua que tee myenꞌ huax yèezyaꞌ. Mque tee go myenꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. No mque tee teyac myenꞌ mèn yíiz rye ned mque tee myenꞌ.

Trèꞌ ndluꞌ no ndaꞌ cuent xá mod nguth Juàn Bautist. 7 Per

(Mt. 14.1–12; Mr. 6.14–29)

mbiꞌ coꞌ lèe Herod coꞌ ngòc gobernador tiempa mbìn cón cheꞌn rye conꞌ coꞌ nde teeleꞌ mbli Jesús. Per ¡prob Herod izlyoꞌ! Axta neꞌ neꞌ ñee Herod chó ro gòn Herod cón cheꞌn Jesús. Tac ndxep mèn mbez peser Jesús nac Juàn Bautist coꞌ ngro xban làth mèn nguth coꞌ ngue tee li conꞌa. 8 Leꞌ taamas mèn na, mbez: Peser Lii coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox nac xaꞌ coꞌ ngro xoꞌf loo mèn. Taamas mèn mbez: Peser nzo chó mèngool coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla nac mèn coꞌ ngro xban. 9 Per Herod mbez loo mèn: ―¡Máa yob yéc guꞌ, na! Con que yub daa mnibeꞌ loo solndad par ngua teche solndad yéc Juàn con thìb spad leꞌn leziꞌf. Per mbiꞌa, ¿chó mbiꞌ nac mbiꞌ coꞌ ndaꞌ mèn cuent loon leꞌ mbiꞌa anzeꞌf thìb conꞌ ngue tee li, sya? Mcàb mèna: ―Ne no. Neꞌneede nuꞌ chó mbiꞌ nac mbiꞌa, cara. No anzeꞌf mguen lezoꞌ Herod, mblyaꞌs Herod ñèe Herod Jesús. Tad Jesús mteyarꞌ gaꞌy pan no chop mbèel par nduhua gaꞌy mil mènbiꞌ axta plóthe. Indxòode cuent cón cheꞌn mèngot no cón cheꞌn myenꞌ bix coꞌ nduhua hora. (Mt. 14.13–21; Mr. 6.30–44; Jn. 6.1–14)

10 Ndxàc

plá huiz ngòc conꞌa, mbere myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ngua teꞌth diꞌs cón cheꞌn Jesús. Ndyeꞌth myenꞌ ned ngua myenꞌ. Mdaꞌ myenꞌ cuent loo Jesús conꞌ mbli myenꞌ ned ngua myenꞌ.

164 Ngolo mdaꞌ myenꞌ cuenta loo Jesús, mbeꞌ Jesús myenꞌ. Nda no myenꞌ Jesús thìb lad gaxte ro yèez coꞌ lèe Betsaid. 11 Coꞌseꞌ mbìn mèn leꞌ Jesús nda par neda, mdoo nque mèn xís Jesús. Mdyac lezoꞌ Jesús ngure no mèna Jesús. Mdoodiꞌs Jesús loo mèna cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. No mteyacqueꞌ Jesús mèn yíiz. 12 Coꞌseꞌ nde zèleꞌ izlyoꞌ huiza, ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ mtelꞌ Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, mbii gax myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, coꞌseꞌ yilo tyoodiꞌs Uꞌ loo mèn baꞌ, gunii Uꞌ Diox loo mèn par bii mèn, no par ya li mèn descans, no par ya cuaꞌn mèn conꞌ hua mèn leꞌn làth yèez baꞌ, no ya cuaꞌn mèn conꞌ hua mèn liz mèn coꞌteꞌ nac ranch gaxte. Tac coꞌteꞌ nziriꞌ naꞌ ndxèꞌ yende cón nac par hua mèn trèꞌ. 13 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Ftaꞌ guꞌ conꞌ par hua mèn baꞌ. Myenꞌ mcàb. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Ingue node nuꞌ huax pan. Pente ngue no nuꞌ gaꞌy pan no chop mbèel. ¡Pà gàal coꞌ ngue note nuꞌ ndxèꞌ par hua mèn baꞌ! Thuaqueꞌ mèn cheleꞌ nuꞌ ya tiꞌ pan par hua rye mèn. 14 Per neꞌqueꞌ gaꞌy mil ante mènbiꞌ coꞌ ngure tya. Xàꞌ mengot no xàꞌ myenꞌ bix. Indxòode cuent mèngot no myenꞌ bix coꞌ nduhua. Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Bnibeꞌ guꞌ loo mèn par tyub mèn. No tyub thìb thìb tant mèn coꞌ neꞌ choꞌ psiꞌ choꞌ psiꞌ mèn. 15 Tataa mnibeꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo mèn par tyub ryete mèna. 16 Sya, mxen Jesús gaꞌy pana no chop mbèela. Mbuiꞌ Jesús loo béꞌ. Ndxab Jesús loo Diox: ―¡Ay, Dioꞌs! Diox quix Uꞌ, Diox, por pan ndxèꞌ no mbèel ndxèꞌ. Sya, mchìꞌx Jesús pana no mbèela. Mdaꞌ Jesús pana no mbèela loo myenꞌ

SAN LUCAS 9

165 xinꞌ mtéꞌth Jesús par liꞌth myenꞌ pana no mbèela loo mèn coꞌ nziriꞌa. 17 Nix nduhua ryete mèna axta plóthe. Mzyè lezoꞌ mèna. Ngolo nduhua rye mèna axta plóthe, msè myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús siꞌ fchop cardor pan no mbèel coꞌ mbyanꞌ xoꞌf loo pan no mbèel coꞌ mbyarꞌ. Mon Pedr mblo ro loo Tad Jesús leꞌ Tad Jesús nac leque yub Crist. (Mt. 16.13–19; Mr. 8.27–29)

18 Thìb

vez coꞌseꞌ ngue bez Jesús Diox thìb lad, no thidte ngure no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús con Jesús tya, ngolo ngurez Jesús Diox, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ nzo cón ndxòn guꞌ chó mbez mèn nac daa, àꞌ? 19 Myenꞌ mcàb. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Nuꞌ ndxòn leꞌ ndxep mèn mbez leꞌ Uꞌ nac Juàn Bautist. Leꞌ taandxep mèn na, mbez leꞌ Uꞌ nac Lii. No nzoreꞌ taandxep mèn coꞌ mbez leꞌ Uꞌ nac xaꞌgool coꞌ ngo póla, xaꞌgool coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Mbez mèn: Peser Uꞌ nac thìb xaꞌgoola coꞌ ngro xban. 20 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Guꞌ, àꞌ? ¿Chó mbez guꞌ nac daa? Pedr ndxab loo Jesús: ―Uꞌ nac Crist coꞌ Diox mtelꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, coꞌ nee diꞌs, leꞌ Diox mxoꞌf zinꞌ loo Uꞌ par tíꞌ no làa Uꞌ mèn loo conꞌ ryes. Ndxab Jesús loo Pedr: ―Lìcqueꞌ nac coꞌ ngolo gunèel baꞌ, Pedr. Yende cón niin lool. Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús leꞌ Tad Jesús gathqueꞌ. (Mt. 16.20–28; Mr. 8.30—9.1)

21 Sya,

Jesús mnibeꞌ yèepeꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús yende chó loo gab myenꞌ conꞌa. 22 Ndxab Jesús loo myenꞌ, ne:

―Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, anzeꞌf tyactìi daa. Ryete mèngool, no mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel, mèna tèꞌb daa thìb lad no cà diꞌs mèna cón chenen. Yiloa, ñibeꞌ mèna leꞌ taamas mèn guth daa. Per coꞌseꞌ yilo son huiz mbeth mèna daa, daa ryo xban. 23 Ngoloa, ndxab Jesús loo rye mèn tedib vez: ―Cheleꞌ chó guꞌ ndlyaꞌs que tee noqueꞌ guꞌ daa ned ngue teeꞌen, bláꞌyaꞌ guꞌ rye conꞌ ndxàp guꞌ no byathlaꞌs guꞌ conꞌ coꞌ ndxàp guꞌ. No atate huiz fteche ftexyath guꞌ xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ xec guꞌ tyoo nque guꞌ xísen coꞌseꞌ li mèn ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ por cón chenen. 24 Tac mèn coꞌ ante ndoo lezoꞌ ndxath ndxeyꞌ no ndxath ndlyux mèn par que no mèn cheꞌnpeꞌ mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, loo mèna neꞌtaꞌde Diox lugar ban mèna thidtene loo Diox. Per mèn coꞌ láꞌyaꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac yalndac cheꞌnpeꞌ mèn coꞌ gác mèn li mèn gan loo izlyoꞌ ndxèꞌ por cón chenen, loo mèna taꞌ Diox lugar yòo ban no mèna Diox thidtene yiloa. 25 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Cón li thìb mbiꞌ gan no chó yalndac gàc loo thìb mbiꞌ cheleꞌ mbiꞌ li gan gàc cheꞌnpeꞌ mbiꞌ dib athu izlyoꞌ, cheleꞌ mbiꞌ tataa mod li par càba loo mbiꞌ ryo xàꞌ mbiꞌ loo Diox thidtene yiloa? Yende cón li mbiꞌ gan cheleꞌ mbiꞌ li tataa, ¿léꞌ? 26 Tolo ndxab Jesús loo rye mèn: Cheleꞌ chó guꞌ thyon loo cón chenen no thyon guꞌ por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngon yalbàn, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa, ne, thyon por cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ gal ñibeꞌen loo izlyoꞌ xal thìb rey yiloa. Huiza gàc conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn xuden Diox loon. No gàc conꞌ roo conꞌ xèn loon por cón cheꞌn angl natúꞌ. 27 Lìcpeꞌ baꞌi, daa nii

SAN LUCAS 9 loo guꞌ: Nzo ndxep guꞌ coꞌ nzo làth naꞌ ndxèꞌ. Guꞌ neꞌgathte ndooreꞌ huiꞌ guꞌ coꞌseꞌ tlo Diox, ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Tad Jesús mzyeꞌ loo loo Pedr, no loo Cob, no loo Juàn. (Mt. 17.1–8; Mr. 9.2–8)

28 Coꞌseꞌ

ngolo nguriꞌth xon huiz mdoodiꞌs Jesús diꞌsa, ngòc thìb conꞌ. Jesús mxen ned. Nda Jesús loo thìb yii par cuez Jesús Diox tya. Mbeꞌ Jesús Pedr, no Cob, no Juàn. 29 Láth ngue bez Jesús Diox, mzyeꞌ loo loo Jesús. No angndoo Jesús mquée xnìi loo Jesús. Leꞌ xab Jesús na, ante nagus bèellequeꞌ gunaa. 30 Làth xtauꞌa, mbyúꞌ loo chop xaꞌbiꞌ coꞌ ndoo toodiꞌs no Jesús loo Jesús. Ryop xaꞌbiꞌa ngòc Moisés no Lii. 31 Coꞌseꞌ mxyoꞌf loo ryop xaꞌa loo Jesús, angnziriꞌ xaꞌ mquée xnìi tínꞌ loo ryop xaꞌbiꞌa. No ndxaaꞌd bèel lad xaꞌ. No mdoodiꞌs no ryop xaꞌbiꞌa Jesús cón cheꞌn xá mod gath Jesús leꞌn ciuda Jerusalén. 32 Nde nxonꞌ, Pedr con taachop myenꞌ coꞌ ngòc xtàa Pedra, ale nde mcalꞌ loo myenꞌ nziriꞌ myenꞌ. Mxen mcalꞌ myenꞌ. Pente mxec myenꞌ mdub naa myenꞌ. Láth ngue toodiꞌs Jesús con Moisés ryop Lii, gunèe myenꞌ mquée xnìi loo Jesús no loo Moisés ryop Lii. 33 Coꞌseꞌ mbii Moisés ryop Lii, láth nda quée ryop Moisés Lii loo béꞌ loo Jesús, Pedr ndxab loo Jesús: ―Maistr, anzeꞌf huen naca nzo naꞌ trèꞌ. ¿Xá nee Uꞌ? Nuꞌ ndlyaꞌs toxcuaꞌ nuꞌ son ramad par taꞌi xcàl. Thìba par càl Uꞌ. Tediba par càl Moisés. No tediba par càl Lii. ¡Prob Pedr izlyoꞌ! Leque Pedr neꞌñeede no neꞌtaꞌde Pedr cuent cón ngue toodiꞌs Pedr. 34 Láth beꞌ ngue toodiꞌs no Pedr Jesús, chàa, ngulàa thìb beu loo yiia. Mtauꞌ beu loo myenꞌ. Látha, anzeꞌf mzyeb Pedr con taachop myenꞌ xtàa Pedr coꞌseꞌ gunèe myenꞌ nzo myenꞌ leꞌn beu. 35 Leque hora, mbyèn thìb diꞌs leꞌn beu coꞌ mbez:

166 ―Mbiꞌ ndxèꞌ nac xganꞌpeꞌ daa coꞌ anzeꞌf ngudloon no lezon. Bìn guꞌ ro mbiꞌ. 36 Coꞌseꞌ ngolo mbyèn diꞌsa leꞌn beu, chàa, nguát beu. Gunèe myenꞌ thidte Jesús ndoo. Per yende chó ngabte myenꞌ loo Jesús. No neꞌ neꞌ yen cón ngab myenꞌ cón cheꞌn conꞌ gunèe myenꞌa loo mèn. Tad Jesús mbloꞌ thìb xpii yeꞌrsinꞌ loo thìb mbyòo. (Mt. 17.14–21; Mr. 9.14–29)

37 Tedib

huiz coꞌ nde nque coꞌseꞌ ngulàa tùub Jesús con yon myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo yiia, huax mèn ngroꞌ leꞌn rye yèez coꞌ nziriꞌ gax par ngua sálꞌ mèna Jesús. 38 Làth mèna nzo thìb mbiꞌ. Cabii ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Maistr, bli Uꞌ favor huiꞌ Uꞌ cón ndyac mbyòo daa ndxèꞌ. Mbyòo thidte nac mbiꞌ loon coꞌ ngue non. 39 Anzeꞌf nquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ mbyòo. Coꞌseꞌ nquée mbii mbyòo, angndoo mbyòo, mbez yèe mbyòo. No ncuau mbyòo. Ndryoꞌ rsiꞌf fsinꞌ ro mbyòo. Anzeꞌf ntetìi mbiia mbyòo coꞌseꞌ nquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ mbyòo. 40 Tolo ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Daa mnaꞌb loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Uꞌ par coꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Uꞌ xpii loo mbyòo daa ndxèꞌ. Per neꞌngácte myenꞌ ngoꞌ myenꞌ xpii loo mbyòo. 41 Jesús mbere ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¡Aa, myenꞌ coꞌ thidtenequeꞌ indxelaꞌste! ¿Chonon susqueꞌ naad guꞌ no nguud guꞌ, yey? ¿Axta pól naquinqueꞌ tolo go non guꞌ no axta pól naquinqueꞌ tolo xequen con guꞌ, àꞌ? Leꞌ loo xud mbyòoa na, ndxab Jesús: ―Huàa xi xganꞌl. Yiꞌth xganꞌl ndxèꞌ, tá. 42 Per coꞌseꞌ mbii gax mbyòo loo Jesús, xpii yeꞌrsinꞌa mbli mquée mbii mbyòo. Ngulàa mbyòo loo yòo. No mbli xpii yeꞌrsinꞌa mquée mbii yíiz enferesi mbyòo loo Jesús. Per ante gunii Jesús

SAN LUCAS 9

167 loo xpii yeꞌrsinꞌa, ngro xpii loo mbyòo. Mteyac Jesús mbyòo. Sya, ndxab Jesús loo xud mbyòo: ―Mbyòo lùu ndxèꞌ. Ngroꞌleꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mbyòo. 43 Ryete mèn coꞌ nziriꞌ tya, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ mbli Diox loo mbyòoa. Tad Jesús mbere ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús xá mod gathqueꞌ Tad Jesús. (Mt. 17.22–23; Mr. 9.30–32)

Láth ngüiꞌ mèna no ñaa mèna cón cheꞌn conꞌ ngue li Jesús loo mbyòoa, Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: 44 ―Bìn guꞌ diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ coꞌ huenlequeꞌ. No neꞌyathlaꞌste guꞌ diꞌs ndxèꞌ. Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, leꞌ mèn taꞌxùꞌ daa loo mèn coꞌ ndlyaꞌs guthxùꞌ daa. 45 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌndaꞌde cuent cón nee diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo myenꞌa. Ale mbyauꞌ xtùuz myenꞌ par neꞌndaꞌde myenꞌ cuent cón nee diꞌsa. No neꞌngòode valor loo myenꞌ par ngnaꞌb myenꞌ loo Jesús ndaꞌ Jesús cuent loo myenꞌ cón cheꞌn diꞌsa tac mzyeb myenꞌ. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús nzi toodiꞌs. Mbez myenꞌ: ¿Chó naꞌ gàc coꞌ más ñibeꞌ loo xtàa naꞌ yiloa, aꞌ? 46 Leꞌ

(Mt. 18.1–5; Mr. 9.33–37)

tediba na, angnziriꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mbyeꞌth xtùuz yéc myenꞌ. Mdoodiꞌs myenꞌ loo xtàa myenꞌ cón cheꞌn chó myenꞌ gàc coꞌ más ñibeꞌ loo xtàa myenꞌ. 47 Jesús nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ Jesús cuent cón cheꞌn xtùuz myenꞌ coꞌ nzi li myenꞌ xtùuz. Sya, mxen Jesús thìb mbedbiꞌ chuꞌth. Mdub Jesús mbedbiꞌ chuꞌtha loo xab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús.

48 Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Chol guꞌ coꞌ ndli cas loo chol myenꞌ bix xal mbedbiꞌ chuꞌth ndxèꞌ xal nac diꞌs coꞌ mtéꞌthleꞌ guꞌ loon, leꞌ sya, ndxàca loo guꞌ leꞌ guꞌ ndliqueꞌ cas daa, ne. Cheleꞌ guꞌ ndliqueꞌ cas daa, guꞌ ngue liqueꞌ cas loo xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa. Leꞌ guꞌ coꞌ gàc más beꞌthe làth guꞌ na, guꞌa gàc xaꞌ coꞌ más ñibeꞌ làth guꞌ.

Tad Jesús ndxab loo Juàn: Mèn coꞌ indxecloode ñèe naꞌ, mèna ndaꞌ lad cheꞌn naꞌ. 49 Leꞌ

(Mr. 9.38–40)

sya, ndxab Juàn loo Jesús: ―Maistr, nuꞌ gunèe leꞌ thìb mbiꞌ ngoꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn. Ante mbez mbiꞌ lèe Uꞌ, ndryo xpii yeꞌrsinꞌa loo mèn. Per nuꞌ neꞌtolode nglaꞌ ngli mbiꞌi tac ingue que tee node mbiꞌ naꞌ. 50 Jesús ndxab loo Juàn: ―Laꞌ guꞌ tolo li mbiꞌi. Tac mèn coꞌ inacte ngolo ngolaꞌs naꞌ, mèna ndaꞌ lad cheꞌn naꞌ. Tad Jesús mbyoo Cob no Juàn. ñee Jesús nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp bii Jesús loo izlyoꞌ ndxèꞌ no yáp Jesús loo béꞌ tedib vez, mbli Jesús ryes no ngo valor loo Jesús. Mxen Jesús ned. Nda Jesús par ned ciuda Jerusalén. 52 Jesús mtelꞌ ner myenꞌ par ngua myenꞌ thìb yèez chuꞌth cheꞌn làaz mèn samari par ya cuaꞌn myenꞌ lugar coꞌteꞌ cued Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús yálꞌa. 53 Per mèn samaritan neꞌndalte ndaꞌ mèn lugar par cued Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn yèez Samari yálꞌa. Tac ñee mèna leꞌ Jesús sangnde riꞌth leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari par zin Jesús ciuda Jerusalén. 54 Coꞌseꞌ ñèe Cob no Juàn, coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌtyalte mèna taꞌ mèna lugar par cued no Jesús myenꞌ tya, ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿xá nee Uꞌ? ¿Chéꞌ ndlyaꞌs Uꞌ leꞌ nuꞌ ñibeꞌ par lyàa quìi bèel loo béꞌ par 51 Coꞌseꞌ

SAN LUCAS 9​, ​10 lyux mèn ndxèꞌ xal mbli Lii coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn póla, càꞌ? 55 Jesús xèe mbuiꞌ loo ryop myenꞌ. No mbyoo Jesús myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¡Aa que naxèn guꞌse! Guꞌ neꞌtaꞌde cuent no neꞌñeede guꞌ chó loo xpii nzo loo guꞌ. 56 Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa neꞌngalte par teluxen mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ndal par teláꞌen mèn loo conꞌ ryes. Sya, tolo mdoo myenꞌ ned. Nda myenꞌ con Jesús. Nda no myenꞌ Jesús tedib yèez. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ mdyal ndoo nque xís Tad Jesús. 57 Láth

(Mt. 8.19–22)

ndoo Jesús ned nda Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ngroꞌ thìb mbiꞌ liz mbiꞌ ro ned. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Tad, na, ne, ndlyaz ga non Uꞌ pál coꞌteꞌ ya Uꞌ. 58 Jesús mcàb loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Huiꞌ nexa. Mbeꞌth ngue no quèe lyoꞌ coꞌteꞌ nac liz mbeꞌth. Leꞌ mbin béꞌ na, ngue no xyòn mbin coꞌteꞌ ndxàt mbin. Leꞌ daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, ingue noden lizen coꞌteꞌ gàten par ryo xcuen chuꞌth laden. 59 Ndxab Jesús loo tedib mbiꞌ: ―Ftoo nque xísen. Nda naꞌ. Per mbiꞌ ndxab loo Jesús: ―Tad, ftaꞌ thìb tiemp loon ner ga casen xuden coꞌ ngolo nguth. Yiloa, sya, nda naꞌ. 60 Jesús mcàb loo mbiꞌa. Ndxab Jesús: ―Huiꞌ nexa. Mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo cón chenen, mèna nac xal mèn nguth loon. Laꞌa ya caꞌs mèn guliz lùu thebol xud lùu coꞌ nguth. Per ndxeꞌlequeꞌ, lùu ya teꞌth no col yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 61 Ndxab tedib mbiꞌ loo Jesús, ne: ―Tad, daa too nque xís Uꞌ, ne. Per ftaꞌ Uꞌ thìb tiemp loon par ga niin Diox loo mèn gulizen.

168 62 Per ale ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Huiꞌ nexa. Daa nde nii thìb conꞌ lool: Leꞌ thìb mbiꞌ ndyen yaarad no ngue ganꞌ mbiꞌ yòo con ngon. No láth ngue ganꞌ mbiꞌ yòo con ngon, chàa, mbuiꞌ mbiꞌ par ned xís mbiꞌ par ñee mbiꞌ ñeeneꞌ chéꞌ nalì nac surc coꞌ ngue queꞌ mbiꞌ. Látha, chàa, mcanꞌ yaarad thìb lad leꞌn surc. Ya neꞌngroꞌde nalì surc mbiꞌ. Lomisqueꞌ mod ne, mèn coꞌ tlo li conꞌ coꞌ ñibeꞌen loo mèn no yiloa más li mèna cas loo cón cheꞌn taamas mèn leque li mèna cas loo cón chenen, mèna yende chó juis par ñibeꞌ Diox loo mèna par ya xoꞌf zinꞌ mèna conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèna.

Tad Jesús ngue telꞌ ayon psiꞌ mèn par ya teꞌth mèn no ya lo mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac no cón cheꞌn Tad Jesús loo mèn. Ngolo mdoodiꞌs Tad Jesús diꞌsa loo mèna, Tad Jesús mcui ayon psiꞌ mèn. No mtelꞌ Tad Jesús chop chop mèn par ya ner mèna loo Tad Jesús ryete yèez no ryete lugar coꞌteꞌ naquin ya Tad Jesús. 2 Ndxab Tad Jesús loo mèna: ―Lìcpeꞌ baꞌi, anzeꞌf huax mèn nzo coꞌ ndxàal gòn cón cheꞌn diꞌs ndac par lyáꞌ mèna loo ryethe conꞌ ryes xal ndláp mèn cosech par neꞌtyuhuante cosech. Per yende huax mèn coꞌ ya lo yalbàn loo mèna. Cona, ngue niin loo guꞌ: Gurez guꞌ Tad Diox. No guuz guꞌ loo Tad Diox telꞌ Tad Diox mèn par ya teꞌth mèn no ya lo mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèna xal coꞌseꞌ ntelꞌ thìb patrón moz par ya láp moz cosech patrón. 3 Huàa guꞌ loo mèna. Huiꞌ guꞌ nexa. Na ngue telꞌ guꞌ par ya guꞌ loo mèna coꞌ nac mèn nayiꞌ xal thìb mbacxilꞌ coꞌ yub mbii loo mbée par co guꞌ yalbàn no teꞌth guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn nayiꞌa. 4 Lomisqueꞌ niin loo guꞌ, ne: Neꞌhueꞌde guꞌ yex luaꞌ guꞌ. Neꞌ neꞌ hueꞌ guꞌ billeter guꞌ coꞌ ngosuaꞌ

10

SAN LUCAS 10

169 guꞌ tmi. Neꞌhueꞌde guꞌ chop son ned yilid. No maste beꞌ guꞌ yilid coꞌ ngue tee ni guꞌ baꞌ. Neꞌlyenꞌte guꞌ ned arid par nii guꞌ Diox loo chol mèn coꞌ ndoo ned. 5 Coꞌseꞌ yòo guꞌ chol liz mèn, ner gunii guꞌ Diox loo mèn. No gab guꞌ loo mèn guliza: Nuꞌ ndlyaꞌs nagàl yo lezoꞌ guꞌ loo Diox. 6 No cheleꞌ liz mèn coꞌteꞌ cued guꞌa nac mèn coꞌ nagàl nzo lezoꞌ loo xtàa mèn no nziriꞌ mèna rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn con xtàa mèn coꞌseꞌ ñii guꞌ Diox coꞌ nac diꞌs ndac loo mèna no huen yanꞌ lezoꞌ mèna con guꞌ, cued guꞌ liz mèna sya. Nacqueleꞌ mèna, inagàlte nzo lezoꞌ mèna con xtàa mèna no inzide rye nda no rye ndyeꞌth mèna làth xtàa mèna coꞌseꞌ ngue nii guꞌ Diox loo mèna, sya, neꞌtyalte mèna nii mèna Diox loo guꞌ. Neꞌcuedte guꞌ liz mèna. 7 Nacqueleꞌ mèna huen nzo lezoꞌ ñèe mèna guꞌ na, cued guꞌ liz mèna no yanꞌ guꞌ liz mèna. Hua guꞌ no gu guꞌ conꞌ coꞌ cuec mèna loo guꞌ tac thìb mèn coꞌ ngue li zinꞌ ndxàp derech hua mèn no gu mèn por zinꞌ coꞌ ngue li mèna. Cona, ngue niin loo guꞌ: Neꞌque teede guꞌ liz por liz mèn yèeza. 8 Coꞌseꞌ zin guꞌ chol yèez no taꞌ mèna lugar yòo guꞌ yèeza, hua guꞌ no gu guꞌ conꞌ cuec mèna loo guꞌ. 9 Fteyac guꞌ mèn yíiz coꞌ nzo yèeza. No ftaꞌ guꞌ cuent loo mèna nde zinꞌ gaxleꞌ coꞌseꞌ Diox ñibeꞌpeꞌ loo mèna. 10 Per cheleꞌ guꞌ yòo leꞌn thìb yèez coꞌteꞌ neꞌtyalte mèn yèeza taꞌ mèna lugar par yòo guꞌ yèeza, groꞌ guꞌ par ned no alanlequeꞌ gab guꞌ loo mèna loo xnaa: 11 Yende cón lii, cara. Axta yòoyaꞌs coꞌ nac cheꞌn liz guꞌ no coꞌ nac cheꞌn làaz guꞌ coꞌ mquée nii nuꞌ, no coꞌ mquée nii cazon nuꞌ, zib nuꞌ loo guꞌ coꞌ càb loo Diox cón cheꞌn guꞌ baꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. No ndlyaꞌs nuꞌ leꞌ guꞌ non no taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ huiz coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. 12 Cona, ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn,

huiza gàc más yaltìi loo mèn yèeza leque loo mèn ciuda Sodom. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn yèez coꞌ neꞌndalte ngòn cón cheꞌn Tad Jesús. 13 Ay,

(Mt. 11.20–24)

prob guꞌ izlyoꞌ, mèn yèez Corazín. No prob guꞌ izlyoꞌ, mèn yèez Betsaid. Tac cheleꞌ loo mèn ciuda Tir no loo mèn ciuda Sidón ngàc yalguzyeꞌ coꞌ ngòc loo guꞌa, neꞌ pól mtlo ngalàa yéc mèna no ngalàa lezoꞌ mèna par ngseꞌ mèna mod coꞌ ngòp mèna por xquin mèna no por xtol mèna. No ngluꞌ mèna leꞌ mèna nxi yéc no nxi lezoꞌ mèna. Sya, ngàca loo mèna xal mèn coꞌ ndxoc dib ndoote larꞌ nagat, coꞌ nee diꞌs, anzeꞌf nxi lezoꞌ mèna. 14 Per nalleꞌ, huiꞌ guꞌ nexa. Más yaltìi gàc loo guꞌ, mèn yèez Corazín no loo guꞌ mèn yèez Betsaid, coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn leque loo mèn ciuda Tir no loo mèn ciuda Sidón. 15 Leꞌ guꞌ na, mèn yèez Capernaum, ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent no chéꞌ ndxelaꞌs guꞌ leꞌ guꞌ yòo loo béꞌ, càꞌ? Yende xàa. Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ lyàa loo quìi no loo bèel coꞌ nac yeꞌrbìil coꞌteꞌ yòo mèn, mèn coꞌ Diox coꞌ xàꞌ loo Diox yiloa. 16 Mèn coꞌ gòn diꞌs coꞌ tyoodiꞌs guꞌ, mèna gòn diꞌs coꞌ tyoodizen loo mèn. Leꞌ mèn coꞌ tèꞌb guꞌ no mèn coꞌ chep diꞌs guꞌ, mèna tèꞌb daa no chep diꞌs mèna daa, ne. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ tèꞌb daa no mèn coꞌ chep diꞌs daa, mèna tèꞌb xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa no chep diꞌs mèna xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod ngua ayon psiꞌ mèn coꞌ nguaa no xá mod ndyeꞌth mèna. 17 Coꞌseꞌ ndyeꞌth ryete ayon psiꞌ mèn coꞌ mtelꞌ Jesús loo Jesús, anzeꞌf ndyac lezoꞌ mèna coꞌseꞌ mbere mèna, ndyeꞌth mèna. Ndxab mèna loo Jesús: ―Tad, axta xpii cheꞌn meexùꞌ mbìn ro nuꞌ coꞌseꞌ mbez nuꞌ lèe Uꞌ.

SAN LUCAS 10 18 Jesús ndxab loo mèna: ―Aa. Huenqueꞌ gunèe guꞌ ngòc huax conꞌ ned ngua guꞌ. Per daa masreꞌ conꞌ gunèen. Tac daa gunèe coꞌseꞌ ngroꞌ Mebizya loo béꞌ, ngulàa Mebizya loo izlyoꞌ. Ngulàa Mebizya loo izlyoꞌ xal thìb bèel gundi. 19 Daa mnibeꞌ loo guꞌ no mblin leꞌ guꞌ ngòp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii guꞌ no laꞌs yaꞌ guꞌ par loo tub guꞌ loo mbelꞌ, no loo tub guꞌ loo mbacxub, no par li guꞌ gan loo Mebizya coꞌ lyaꞌs tetìi guꞌ. No neꞌgàcte nec thìb yalquìi loo guꞌ láth gàc conꞌa loo guꞌ. 20 Ndxab Jesús loo mèna, ne: ―Neꞌtyacte lezoꞌ guꞌ arid por ndxòn xpii yeꞌrsinꞌ ro guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ftac lezoꞌ guꞌ leꞌ lèe guꞌ ndub loo libr coꞌ ngue no Diox loo béꞌ.

Tad Jesús anzeꞌf mdyac lezoꞌ loo Diox xal ngua myenꞌ no xal ndyeꞌth myenꞌ. (Mt. 11.25–27; 13.16–17)

21 Leque

hora, Xpii Natúꞌ mbli leꞌ Jesús anzeꞌf mdyac lezoꞌ no mxyoꞌf ndeꞌ mxyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ Jesús. Ndxab Jesús loo Diox: ―Ngue bezen diꞌs roo no diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ loo Uꞌ, Pay, tac Uꞌ ñibeꞌpeꞌ loo béꞌ no loo izlyoꞌ no nac béꞌ no izlyoꞌ cheꞌnpeꞌ Uꞌ. Más de cona, Uꞌ mcasloo cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod ñibeꞌpeꞌ Uꞌ loo mèn, loo mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndyac ndxác li huax conꞌ no loo mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndyac ndxác mèna ndxòn mèna huax conꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndluꞌ Uꞌ conꞌa loo mèn coꞌ nac xal myenꞌ bix, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ neꞌgácte no coꞌ nac mèn coꞌ lyaꞌs téꞌth. Tataa mbli Uꞌi, Pay, tac tataa gunee lezoꞌ Uꞌ li Uꞌi loo mèn. 22 Ngoloa, ndxab Jesús loo mèna, ne: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Diox xuden thidte vez mdaꞌ ryethe conꞌ loon par ñibeꞌen loo ryethe conꞌ. Yende chó mèn ndaꞌ cuent no non mèn chó nac daa, daa coꞌ nac xganꞌ

170 Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, yub Diox coꞌ nac xuden naneei no nona. Lomisqueꞌ ne, yende chó mèn non chó nac xuden. Ante daa coꞌ nac xganꞌ Diox xuden non chó nac xuden. No mèn coꞌ yub daa ndaꞌ lugar non chó nac xuden, mèna non no nanee mèna chó nac xuden, ne. 23 Leꞌ sya, mbuiꞌ Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. No ndxab Jesús ante loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Huen nda mèn, mèn coꞌ ngue huiꞌ con ngudloopeꞌ mèn loo conꞌ ndxàc làth guꞌ coꞌ ndlin. 24 Daa ngue nii loo guꞌ: Huax mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox no huax mèn coꞌ ngòc rey póla, mèna mblyaꞌs ngüiꞌ loo conꞌ coꞌ ngue huiꞌ guꞌ nalleꞌ. Per neꞌngüiꞌde mèna loo conꞌ ndxèꞌ. Mblyaꞌs mèna ngòn mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxòn guꞌ nalleꞌ, ne, per neꞌngácte mèn ngòn mèna conꞌ coꞌ ngue yòn guꞌ nalleꞌ. Thìb mbiꞌ cheꞌn yèez Samari mbluꞌ mod coꞌ ndxàal queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn mèn coꞌ nac hues xtàa mèn. 25 Sya, ngo too thìb mbiꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn làth mèna. Mnibdiꞌs mbiꞌ loo Jesús par ñee mbiꞌ ñeeneꞌ cón càb Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Maistr, ¿cón ndxàal lin par gòo ban non Diox loo béꞌ thidtene, àꞌ? 26 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo mbiꞌa: ―¿Cón mbez diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla, àꞌ? ¿Cón nee diꞌs diꞌsa coꞌseꞌ ndlabl diꞌsa, àꞌ? 27 Mbiꞌ coꞌ nac maistra mcàb loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn mbez: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ Tad Diox guꞌ dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ. No fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ guꞌ. 28 Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ nac maistra: ―Anzeꞌf huen mcàbl, ndee. Yende cón niin lool. Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, ndli conꞌa, yòo ban no lùu Diox thidtene.

171 29 Per mbiꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn mdenꞌ lezoꞌ leꞌ Jesús mbli par mdenꞌ mbiꞌ diꞌs. No mdenꞌ mbiꞌ nèe ngulàa diꞌsa leꞌn lezoꞌ mbiꞌ. Sya, mblyaꞌs mbiꞌ mdub mbiꞌ razon cheꞌn mbiꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ mnibdiꞌs Jesús loo mbiꞌ. Por cona, ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿chó mèn nac hues xtàa daa? 30 Mcàb Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ lool, mbiꞌ: Thìb mbiꞌ nde làa tùub par ned ciuda Jerusalén. Nda mbiꞌ par ned ciuda Jericó. Per láth nde làa tùub mbiꞌa, ngroꞌ plá huanꞌ loo mbiꞌ. Mbli huanꞌ huanꞌ cheꞌn mbiꞌ axta xab mbiꞌ coꞌ noc mbiꞌ mbli huanꞌ huanꞌ. Mdaꞌ huanꞌ cheꞌn mbiꞌ. Casqueꞌ yamerleꞌ nguth huanꞌ mbiꞌ. Ngolo mbli huanꞌ conꞌa, mxonꞌ huanꞌ. 31 Per leꞌpeꞌ ngolo xec ngòc conꞌa, nde làa tùub thìb mbiꞌ coꞌ ngòc nguleyꞌ leque par neda. Per coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ coꞌ ngòc nguleyꞌa nax prob mbiꞌa tya, ale nguriꞌth mbiꞌ coꞌ ngòc nguleyꞌa thìb lad coꞌteꞌ nax prob mbiꞌa. 32 Lomisqueꞌ, nde làa tùub tedib mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ leꞌn templ tiempa. Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ nax mbiꞌa tya, ale sangnguriꞌth mbiꞌa thìb lad coꞌteꞌ nax prob mbiꞌa. 33 Per ndxeꞌlequeꞌ, thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn cheꞌn thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari, mbiꞌa ndyee viaj. Nde riid mbiꞌa par neda, ne. Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ samaritan nax prob mbiꞌa tya, mblyat lezoꞌ mbiꞌ samaritan gunèe mbiꞌ samaritan prob mbiꞌ coꞌ naxa. 34 Sya, mbii gax mbiꞌ samaritan loo mbiꞌ coꞌ naxa. Mbli mbiꞌ samaritan remed lad mbiꞌ coꞌ mbuíꞌa con aceit no vin. No mchiꞌx mbiꞌ larꞌ lad mbiꞌa. Ngoloa, mxít che mbiꞌ samaritan mbiꞌa. Mtequeꞌ mbiꞌa mbiꞌ coꞌ mbuíꞌa burr. Mbeꞌ mbiꞌa mbiꞌ coꞌ mbuíꞌ par làth yèez. Mnaꞌb mbiꞌ posad loo mèn yèeza par quenap mèna mbiꞌ coꞌ mbuíꞌa liz mèn yálꞌa. 35 Coꞌseꞌ ngonìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mdix mbiꞌ siꞌ fchop pes loo

SAN LUCAS 10 mèn coꞌ mdaꞌ posada. No ndxab mbiꞌ samaritana loo mèna: Fquenap guꞌ mbiꞌ ndxèꞌ. Cheleꞌ mbiꞌ tolo li gast, coꞌseꞌ beren ndyalen, sya, tolo quixen tmi loo guꞌ cón cheꞌn gast coꞌ tolo li mbiꞌ. 36 Ngoloa, ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ nac maistr: ―¿Xá neel, maistr? Loo yon mèna, ¿chó mèn ndyacl ngòc hues no xtàa cheꞌn prob mbiꞌ coꞌ mbli huanꞌ huanꞌa, àꞌ? 37 Sya, mcàb maistra. Ndxab maistr loo Jesús: ―Ndyaquen mbiꞌ coꞌ más mblyat lezoꞌ gunèe prob mbiꞌ coꞌ mbuíꞌa ngòc hues no xtàa mbiꞌa. Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ nac maistr: ―Byàa. No huàa li loo mèn huesl no xtàal xal mbli mbiꞌ samaritana loo mbiꞌ coꞌ mbuíꞌa, ndee. Tad Jesús ngua too naa Mart ryop Mari liz ryop bél Mart Mari. 38 Leꞌ Jesús na, mxen ned. Nda Jesús. Mzin Jesús thìb yèez chuꞌth. Mzyálꞌ Jesús thìb xaꞌgot coꞌ lèe Mart. Mart ndxab loo Jesús: ―Tad, nda naꞌ lizen par cued Uꞌ plá huiz lizen. Sya, ngua Jesús liz Mart ndxep tiemp. 39 Marta mque no thìb bél Mart coꞌ ngroꞌ lèe Mari. Mari más mbli mdub Mari loo Jesús par ndxòn Mari diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesús. 40 Leꞌ Mart na, más mbix no rsinꞌ Mart. Sya, mbii gax Mart loo Jesús. Ndxab Mart loo Jesús: ―Tad, ¿chéꞌ indyacte Uꞌ iléꞌde nac coꞌ ngue li Mari, bél daa baꞌ, tac mbláꞌ Mari daa? Ale thidten ngue bix no rsinꞌen ndxèꞌ. Guuz Uꞌ loo Mari lyath no Mari daa. 41 Jesús mcàb loo Mart. Ndxab Jesús: ―Mart, ale más ndyóol gàc loo rsinꞌl coꞌ ngue lil baꞌ. 42 Per nzo thidte conꞌ coꞌ más naquin cui mèn. Mari mbyeꞌth yéc li Mari coꞌ nac más conꞌ ndac. Leꞌ sya,

SAN LUCAS 10​, ​11 conꞌ ndac coꞌ ngue li Mari ndxèꞌ, yende chó mèn techei loo Mari. Laꞌ taa tub Mari loon. Tad Jesús ngue luꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús xá mod cuez myenꞌ Diox.

11

(Mt. 6.9–15; 7.7–11)

T hìb vez Jesús ngue bez Diox thìb lugar. Coꞌseꞌ ngolo ngurez Jesús Diox, thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab loo Jesús: ―Tad, bluꞌ Uꞌ nuꞌ xá mod cuez nuꞌ Diox xal mbluꞌ Juàn Bautist myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn Bautist. 2 Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, taandxèꞌ gurez guꞌ Diox: Diox, Uꞌ coꞌ nac xud nuꞌ; Uꞌ coꞌ nzo loo béꞌ; nuꞌ ndlyaꞌs leꞌ Uꞌ li leꞌ ryethe mèn loo izlyoꞌ gab leꞌ natúꞌ nac lèe Uꞌ. Lomisqueꞌ, ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ, bli Uꞌ par gàc yalnibeꞌ cheꞌn Uꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No gàc xal nee lezoꞌ Uꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxàc yalñibeꞌ cheꞌn Uꞌ loo béꞌ. 3 Lomisqueꞌ ne, ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ: Bli Uꞌ par que no nuꞌ conꞌ naquin nuꞌ, que naca conꞌ hua nuꞌ, que naca chol conꞌ naquin nuꞌ thìb huiz no tedib huiz. 4 Ftonꞌ Uꞌ xtol nuꞌ no xquin nuꞌ tac nuꞌ, ne, nteriꞌth ntecanꞌ xquin no xtol cheꞌn ryete mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ loo nuꞌ. Neꞌláꞌyaꞌde Uꞌ nuꞌ par cobyaꞌ Mebizya nuꞌ no li Mebizya preb nuꞌ par ñeeneꞌ chéꞌ tli nuꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ fteláꞌ Uꞌ nuꞌ loo chol conꞌ ryes no loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. 5 Ndxab Jesús thìb diꞌs loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ne: ―Angab naꞌi, cheleꞌ chó guꞌ ngue no thìb amiu guꞌ no yiꞌth amiu guꞌ liz guꞌ coyor yálꞌ no ñee amiu guꞌa loo guꞌ: Amiu, bli favor, techè son yèth

172 loon, cara. 6 Tac thìb amiu daa coꞌ nac mèn tith ngolo xec mzin lizen nalleꞌ. No nalleꞌ nec thìb sa yèth yende leꞌn roob par taꞌ nuꞌ sa luaꞌ rsè amiu daa. 7 Más de cona, angab naꞌi, mbiꞌ coꞌ nac vecin guꞌa, mbiꞌ càb loo guꞌ par leꞌn nyòo. Ñee mbiꞌ loo guꞌ: Neꞌli xoltel daa, cara. Ndaleꞌ yálꞌ nalleꞌ. Ryoꞌ quej ndoo nauꞌ. Más de cona, myenꞌ bix nzo cuat nuꞌ loo lunꞌ. Nzi yàt myenꞌ. Yende mod yiche nuꞌ par taꞌ nuꞌ yèth càal, cara. 8 Per na nii loo guꞌ: Mastaleꞌ indlyaꞌste xaꞌ coꞌ nac vecin guꞌa yiche xaꞌ par taꞌ xaꞌ conꞌ naquin guꞌ, per ndxeꞌlequeꞌ, ngo chequeꞌ xaꞌbiꞌa con saꞌl xaꞌ par mdaꞌ xaꞌ ryethe conꞌ naquin guꞌ par neꞌtolode li xol guꞌ xaꞌ. 9 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, gurez guꞌ Diox taandxèꞌ mod xal ndli mèn coꞌ ñaꞌb conꞌ loo xtàa mèn. Leꞌ sya, Diox liqueꞌ par que no guꞌ conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌa. No coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, bli guꞌ loo Diox xal mèn coꞌ mtuhuan thìb conꞌ. Yiloa, noo noo ncuaꞌn mèn conꞌa axta zyal conꞌa loo mèna. Leꞌ sya, tataa mod Diox li par taꞌ Diox conꞌ coꞌ ngue naꞌb guꞌ loo Diox. No coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, bli guꞌ xal mèn coꞌ nteꞌs ryoꞌ axtaqueꞌ xalꞌ mèn ro ryoꞌ par yòo guꞌ. Tataa mod gàcqueꞌ loo guꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox. 10 Tac mèn coꞌ tolo mbez Diox dib nzo yéc mèn, no dib nzo lezoꞌ mèn, Diox li cas loo mèna. No lyath no Diox mèna no xalꞌ Diox ned no xalꞌ Diox yóꞌ par que no mèna conꞌ coꞌ tolo ñaꞌb mèna loo Diox. 11 Ngoloa, mnibdiꞌs Jesús thìb diꞌs loo mèn. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ nzo chó guꞌ coꞌ nac gundan loo xinꞌ guꞌ coꞌ nzo trèꞌ, angab naꞌi, cheleꞌ xinꞌ guꞌa ñaꞌb sa pan hua xinꞌ guꞌ, chéꞌ tli guꞌ ryes taꞌ guꞌ thìb quèe hua xinꞌ guꞌa coꞌseꞌ ñaꞌb xinꞌ guꞌ pan, càꞌ? o ¿chéꞌ tli guꞌ ryes taꞌ guꞌ thìb mbelꞌ hua xinꞌ guꞌ coꞌseꞌ ndlyaꞌs xinꞌ guꞌ hua xinꞌ guꞌ thìb leꞌ mbèel, càꞌ? 12 No coꞌseꞌ ñaꞌb xinꞌ guꞌ thìb ngò par hua xinꞌ guꞌ, ¿chéꞌ tli guꞌ ryes taꞌ guꞌ thìb mbacxub hua

SAN LUCAS 11

173 xinꞌ guꞌ, càꞌ? Yende mod li guꞌ tataa loo xinꞌ guꞌ, ¿léꞌ? 13 Mastaleꞌ nac guꞌ gundan nalas no gundan yeꞌrsinꞌ, guꞌ taꞌqueꞌ conꞌ ndac coꞌ ñaꞌb xinꞌ guꞌ loo guꞌ, ¿léꞌ? Cheleꞌ guꞌ tataa nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ xinꞌ guꞌ, aleꞌqueꞌ xud guꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ neꞌ li par làa xud guꞌ Diox Xpii Natúꞌ loo mèn no yo Xpii Natúꞌ loo mèn no ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn, mèn coꞌ ñaꞌb loo Diox par li Diox gàca tataa loo mèna. Mèn ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals Tad Jesús leꞌ Tad Jesús ndxàp conꞌ laꞌs nii Tad Jesús no laꞌs yaꞌ Tad Jesús por cón cheꞌn meexùꞌ. (Mt. 12.22–30; Mr. 3.19–27)

14 Ngo

thìb mbiꞌ coꞌ mque no thìb xpii cheꞌn meexùꞌ. Xpiia mbli ngòc mud mbiꞌ. Per coꞌseꞌ mbloꞌ Jesús xpii loo mbiꞌa, ngóc mbiꞌ mdoodiꞌs mbiꞌ tedib vez. Leꞌ mèn coꞌ ngure loo Jesús coꞌ gunèe mbloꞌ Jesús xpii loo mbiꞌa na, ante mbuiꞌ mèna no ante gunaa mèna loo conꞌ mbli Jesús. 15 Per taandxep mèn coꞌ ngureriꞌ tya, mèna ndxab loo xtàa mèn: ―Tyèꞌ. Mbiꞌ baꞌ ngoꞌ xpii cheꞌn meexùꞌ loo mèn ante por cón cheꞌn Beelzebú coꞌ nac jef cheꞌn rye xpii meexùꞌ. 16 Leꞌ taamas mèn na, ndxab loo Jesús ale angli Jesús gàc thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn loo béꞌ coꞌ gac xal thìb señ par huiꞌ mèn par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ tác Jesús li Jesús yalguzyeꞌ coꞌ gàc thìb señ loo mèna. 17 Per Jesús nonqueꞌ xtùuz coꞌ ndli mèna xtùuz leꞌn lezoꞌ mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Cheleꞌ thìb nación gàc rol mèn coꞌ nzo naciona no leque mèna bixyath contra xtàa mèn, sya, leque mèna li par lyux nación mèna. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chop ned mèn guliz naban thidte yòo no cuaꞌn leque mèna xóꞌ loo xtàa mèna, por lult lyux mèn guliza. 18 Cheleꞌ rye xpii cheꞌn meexùꞌ coꞌ ñibeꞌ Beelzebú

tlo gàc rol, sya, leque xpii meexùꞌa cue contra xtàa xpii. ¿Xá mod tolo ñibeꞌ Beelzebú loo xpiia, sya? Conꞌ ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ tac guꞌ mbez loon leꞌ daa ngoꞌ xpii cheꞌn meexùꞌ loo mèn por cón cheꞌn Beelzebú coꞌ nac jef cheꞌn xpii cheꞌn meexùꞌ. 19 Cheleꞌ daa ngoꞌ xpii cheꞌn meexùꞌ loo mèn por cón cheꞌn Beelzebú, ¿por cón cheꞌn chó xaꞌ ndli mèn coꞌ nqueltàa no guꞌ par coꞌ mèna xpii cheꞌn meexùꞌ loo mèn, sya? Mèna tub rez cón cheꞌn guꞌ par non guꞌ iléꞌde nac coꞌ ngue li guꞌ xtùuz. 20 Per ndxeꞌlequeꞌ, daa ngoꞌ xpii cheꞌn meexùꞌ loo mèn xalqueꞌ nac conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ nzo laꞌs niin no laꞌs yan. No conꞌ coꞌ ndlin loo mèna ndluꞌ loo mèna mzinleꞌ tiemp coꞌseꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 21 Leꞌ tediba na, nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Coꞌseꞌ nac thìb mbiꞌ mbiꞌ tínꞌ, mbiꞌa ngue no huax scopet liz mbiꞌ. Ndyen mbiꞌ scopet mbiꞌ par quenap mbiꞌ liz mbiꞌ. Leꞌ sya, con scopet coꞌ nzo yaꞌ mbiꞌ coꞌ nquenap mbiꞌ liz mbiꞌa, segur nzo ryethe conꞌ coꞌ ndxàp mbiꞌ liz mbiꞌ. Yende chó mèn li ryes bii gax loo liz mbiꞌ. 22 Per cheleꞌ tedib mbiꞌ coꞌ nde li huanꞌ liz mbiꞌa nac más mbiꞌ tínꞌ leque mbiꞌa, leꞌ sya, mbiꞌ coꞌ ndea teche rye scopet cheꞌn ner mbiꞌ coꞌ ndli cuent anzeꞌf mbiꞌa, coꞌ nac leque mbiꞌ coꞌ ndxàp yalxlaꞌs yende chó bii gax loo liz mbiꞌ por ryete scopet coꞌ mque no mbiꞌ liz mbiꞌ. Tataa mod li mbiꞌ coꞌ ndea gan ryete conꞌ coꞌ mque no ner mbiꞌ liz mbiꞌ axta liꞌth mbiꞌ ryete conꞌ coꞌ mbli huanꞌ mbiꞌ liz mbiꞌa loo xtàa mbiꞌ. 23 Tolo ndxab Jesús loo mèna: ―Mèn coꞌ indaꞌde lad chenen, mèna nac ngolo ngolaꞌs loon. Leꞌ mèn coꞌ indlyath node daa loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ xuden loon, ndxeꞌlequeꞌ, mèna ntezaꞌ zinꞌ coꞌ ngue lin.

SAN LUCAS 11 Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb xpii meexùꞌ coꞌ ngroꞌleꞌ loo thìb mbiꞌ. No ngoloa, mbere xpiia, ngòo xpiia loo mbiꞌ tedib vez. 24 Coꞌseꞌ

(Mt. 12.43–45)

ndryoꞌ thìb xpii cheꞌn meexùꞌ loo thìb mbiꞌ por cón chenen, xpii cheꞌn meexùꞌ ndryoꞌ. Nda que tee xpii coꞌteꞌ nagán par cuaꞌn xpii cheꞌn meexùꞌ coꞌteꞌ li xpiia descans. Per coꞌseꞌ neꞌyilode zyal xpiia coꞌteꞌ li xpii descans, sya, leque xpii gab loo lezoꞌ xpii: Capas daa ale beren, ndyàan loo mbiꞌ coꞌteꞌ ngòc lizen coꞌteꞌ ngroꞌen. 25 Per coꞌseꞌ mbere xpiia, ndyeꞌth xpiia loo mbiꞌa, ñèe xpii ndxeꞌslequeꞌ mbiꞌ ngue tee mbiꞌ. No ante nambìi ñaa leꞌn lezoꞌ mbiꞌ xal thìb leꞌn nyòo coꞌ ante nítlequeꞌ ndlyoꞌf no xal thìb liz mèn coꞌ natoxcuaꞌ per tarte yòo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mbiꞌa. 26 Sya, nda xi xpiia taagaz xpii coꞌ nac más xpii yeꞌrsinꞌ leque ner xpiia par queltàa no xpiia ryete gaz xpiia par thidte ngòc rye xpiia ngòo rye xpiia loo mbiꞌa. Por lult más nazab ngòca loo mbiꞌ leque ndooreꞌ ryoꞌ ner xpiia loo mbiꞌ. Tad Jesús ndxab loo mèn: Huen nda mèn, mèn coꞌ ndxòn diꞌs coꞌ mbez Diox. 27 Beꞌ ndoo toodiꞌs Jesús loo mèna, ngrozèe thìb xaꞌgot làth mèna. Ndxab xaꞌgota loo Jesús: ―Huen nda xaꞌgot coꞌ nac xnaꞌ Uꞌ coꞌ mdoo nac Uꞌ, Uꞌ coꞌ nac xinꞌ xaꞌgota. No huen nda xaꞌgota por nacqueꞌ xaꞌ xnaꞌ Uꞌ tac mdaꞌ xaꞌgota xìiz xaꞌgota ngòoz Uꞌ. 28 Jesús mcàb loo xaꞌgota. Ndxab Jesús: ―Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ neel baꞌ. Yende cón niin lool. Per más huen nda mèn coꞌ ndxòn diꞌs no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs coꞌ mbez Diox loo mèn par tyubdiꞌs mèna diꞌs coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèna par li mèna.

174 Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn yeꞌrsinꞌ mbez loo Tad Jesús li Tad Jesús thìb yalguzyeꞌ loo mèna. (Mt. 12.38–42; Mr. 8.12)

29 Látha,

tolo mqueltàa mèn loo Jesús. Leꞌ Jesús na, mtlo mdoodiꞌs loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Mèn coꞌ naban leꞌn tiemp ndxèꞌ axta arid nazab nac mèna. No ale ñaꞌb mèna loon angluꞌen thìb conꞌ loo mèn coꞌ gàc xal thìb señ loo mèna. Per ya neꞌliden nec thìb conꞌ loo mèna. Ante tan cuent loo mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jonás, mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn. Conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jonás gàc xal thìb señ loo mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ. 30 Texal ngòc thìb conꞌ loo mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jonás coꞌ ngòc thìb señ coꞌ mbuiꞌ mèn no coꞌ gunaa mèn, mèn coꞌ ngòc mèn ciuda Nínive tiempa, tataa gàca loon, ne, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, loo mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ xal ngòc señ loo mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jonás. 31 Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ, huiza thìb xaꞌgot coꞌ ngòc rein loo thìb nación par ned sur, xaꞌgota ryoꞌ too loo mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ no quexùꞌ xaꞌgota mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ loo Diox. Tac xaꞌgota ngroꞌ coꞌteꞌ ngòc nacionpeꞌ xaꞌ, nación coꞌ ngòc tedib lad ro izlyoꞌ par ned sur, par mbiꞌth yòn xaꞌgota diꞌs coꞌ anzeꞌf ngóc Salomón. Per nalleꞌ nzo thìb mbiꞌ coꞌ nac más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque Salomón làth guꞌ. No ale indlide guꞌ cas mbiꞌ. 32 No coꞌseꞌ gàc huiz tub rez Diox cón cheꞌn mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ, mèn coꞌ ngo ban ciuda Nínive ryoꞌ too loo mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ. No quexùꞌ mèn coꞌ ngo ban ciuda Nínive mèn coꞌ naban tiemp ndxèꞌ loo Diox tac mèn ciuda Nínive ngulàa yéc no ngulàa lezoꞌ no mzyeꞌ mod coꞌ ngòp mèn ciuda Nínive coꞌseꞌ mbìn mèna xtiꞌs Diox coꞌ

SAN LUCAS 11

175 mdeꞌth Jonás coꞌ ndxab Diox loo mèna. No nalleꞌ nzo thìb mbiꞌ coꞌ nac más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque Jonás làth guꞌ no ale indlide guꞌ cas mbiꞌ. Tad Jesús ngue bez loo mèn leꞌ ngudloo mèn nac xal thìb lampr loo mèn. (Mt. 5.15; 6.22–23)

33 Lomisqueꞌ

ne, yende chó mèn nzo coꞌ co xnìi thìb lampr no yiloa casloo mèn lampra thìb lugar coꞌteꞌ nagaꞌs. No neꞌ neꞌ tauꞌ mèn loo lampra con thìb cajón par yauꞌ loo xnìi. Ndxeꞌlequeꞌ, quetal mèn lampr gáp par gáplequeꞌ tenìi lampr loo mèn coꞌ ndxòo no loo mèn coꞌ ndryoꞌ leꞌn nyòo. 34 Ngudloo mèn ndli ngüiꞌ mèn ned ndyee mèn. Leꞌ xtùuz mèn na, ndli par nteche ntexyath mèn lezoꞌ mèn loo conꞌ huen no loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. Cheleꞌ guꞌ nalì no nambìi ndli xtùuz, leꞌ sya, nalìqueꞌ no nambìiqueꞌ nac yalnaban guꞌ loo Diox. No cheleꞌ ngudloo guꞌ ihuente ndli, indxúꞌ ndacte conꞌ loo guꞌ ned ndyee guꞌ. Lomisqueꞌ, ndxàca loo guꞌ nacqueleꞌ nac xtùuz guꞌ xtùuz yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li guꞌa, sya, nac guꞌ mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. 35 Anderhuen guꞌ. Nee guꞌ xá nzi tee guꞌ. Tac neꞌ ngue yàc xnìi coꞌ mdubleꞌ yéc guꞌ no xnìi coꞌ mdubleꞌ lezoꞌ guꞌa loo cón cheꞌn Diox xal yálꞌcuau coꞌ ndli ncuau izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, tlo guꞌ li guꞌ xal nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. 36 Cheleꞌ guꞌ ndli xtùuz dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ coꞌ nac xtùuz ndac, sya, ndxàca loo guꞌ ndyub xnìi yéc guꞌ no ndyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌ nac conꞌ ndac. Tataa mod gàc loo guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal thìb lampr coꞌ ntenìi loo mèn. Tad Jesús ngue que yèequeꞌ mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa.

(Mt. 23.1–36; Mr. 12.38–40; Lc. 20.45–47) 37 Coꞌseꞌ

ngolo tataa mdoodiꞌs Jesús diꞌsa loo mèna, thìb mbiꞌ xleyꞌ farise ndxab loo Jesús:

―Nda thuhua naꞌ lizen, ey. Sya, nda no Jesús mbiꞌ. Ngòo Jesús leꞌn nyòo. Mdub Jesús loo mes con mbiꞌ. 38 Mbiꞌ xleyꞌ farisea ante mbuiꞌ no ante gunaa coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ neꞌntechte Jesús yaꞌ Jesús par hua Jesús xal nac costumbr coꞌ mque no mèn loo xleyꞌ mèn tiempa. 39 Per Jesús ndxab loo mbiꞌ xleyꞌ farisea: ―Guꞌ coꞌ nac mèn xleyꞌ farise, más nxyoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌ guꞌ par li guꞌ xal nac costumbr par tech guꞌ taz no plat coꞌ ndli zinꞌ guꞌ leque laꞌs guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xtùuz coꞌ ndli guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. Tac guꞌ ndli xtùuz leꞌn lezoꞌ guꞌ xá mod xexte li huanꞌ guꞌ cón cheꞌn xtàa guꞌ no xá mod xexte li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ loo chol mèn. 40 Susqueꞌ naad guꞌ no susqueꞌ nguud guꞌ ñeeneꞌ ¿chéꞌ inonte guꞌ no chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent leque Diox coꞌ mtoxcuaꞌ leꞌn plat, leque Dioxa mtoxcuaꞌ xís plat, ne, càꞌ? Cona nee diꞌs, Diox mbli ngue no guꞌ yéc guꞌ no lezoꞌ guꞌ par li guꞌ xtùuz xalqueꞌ mbli Diox par que no guꞌ taamas part cheꞌn lad guꞌ par gàc lad guꞌ thìb conꞌ coꞌ li zinꞌ loo gu, ey. 41 Ndxàalqueꞌ taꞌ guꞌ gòn dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ndxàppeꞌ guꞌ. Leꞌ sya, nalì no nambìi gàc guꞌ loo Diox no neꞌtyóode guꞌ cón cheꞌn plat no taz. 42 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, mèn xleyꞌ farise, tac guꞌ nzo yenꞌ nzo xiqueꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. Tac axta fthyoxtilꞌ, no rud, no taamas huan nayèe coꞌ ndxàp guꞌ ndaꞌ guꞌ diezm loo Diox. Per incuaꞌnte guꞌ mod xá mod que tee ban nalì guꞌ loo hues xtàa guꞌ no xá mod queꞌ lezoꞌ guꞌ Diox. Ndxàalqueꞌ taꞌ guꞌ diezm xal ndli guꞌ baꞌ. Per más naquin li mèn par cuaꞌn mèn mod que tee nalì mèn loo hues mèn no loo xtàa mèn no queꞌ lezoꞌ mèn Diox. 43 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, mèn xleyꞌ farise, tac guꞌ nzo yenꞌ nzo xiqueꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. Guꞌ asendli par

SAN LUCAS 11 ndyub guꞌ loo asient leꞌn sinagog loo mèn par huiꞌ mèn no par ñaa mèn loo guꞌ par gab mèn anzeꞌf mèn guryath mèn guryèn nac guꞌ. No a la fuerz ndlyaꞌs guꞌ nii mèn Diox loo guꞌ no gàp mèn mod ñèe mèn guꞌ ned coꞌteꞌ zyálꞌ mèn guꞌ làth taamas mèn. 44 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, mèn xleyꞌ farise, tac guꞌ nzo yenꞌ nzo xiqueꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. Aa que ndxác guꞌ ntembìi ro guꞌ no ntembìi xtiꞌs guꞌ. Per daa nii loo guꞌ leꞌ guꞌ nac xal báꞌ mèn nguth coꞌ indxúꞌde pá nax o pá nziriꞌ báꞌ leꞌn panteón. No ale ndloo ndub mèn loo báꞌ tac indxúꞌde pá nax báꞌ. Pues, coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nee diꞌs leꞌ mèn coꞌ ndli cas guꞌ, prob mèna inonte xá nac mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue no guꞌ no coꞌ ndxàp guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. 45 Sya, ngroꞌ nxonꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Mcàb mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Maistr, diꞌs coꞌ ngolo ndxab Uꞌ loo mèn baꞌ, ngue gòo diꞌs Uꞌ cón cheꞌn nuꞌ, ne. No nazab ndlyàa diꞌs baꞌ leꞌn lezoꞌ nuꞌ, ndyaquen. 46 Jesús mcàb loo mbiꞌ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, tac nzo yenꞌ nzo xiqueꞌ guꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. Tac guꞌ tolo nzib conꞌ coꞌ ñibeꞌ guꞌ loo mèn li mèn cón cheꞌn Diox coꞌ neꞌxecte mèn tolo li mèn xal ñibeꞌ guꞌ. No nec thìb mod no nec tedib mod incuaꞌnte guꞌ mod teche guꞌ yalnibeꞌ coꞌ mnibeꞌ guꞌ loo mèn par li mèn. 47 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Tac guꞌ ñibeꞌ toxcuaꞌ mèn armit cheꞌn prob mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. No ale leque xudgool guꞌ coꞌ ngo ban póla mbethxùꞌ prob mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Dioxa. 48 Conꞌ coꞌ ndli guꞌa nee diꞌs

176 thidte ngòc guꞌ con xudgool guꞌ no con conꞌ coꞌ mbli xudgool guꞌ. Xudgool guꞌ mbeth mèna. Leꞌ guꞌ na, mbli mandad par mtoxcuaꞌ mèn armit cheꞌn mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ mbeth xudgool guꞌa. 49 Por anzeꞌf ndxác tínꞌ Diox, cona, ndxab Diox: Na telꞌ mèn coꞌ teꞌth diꞌs coꞌ gaben loo mèn. Telꞌen mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn, ne. Tub nguꞌs mèna mèn coꞌ telꞌen. No guth mèna mèn coꞌ telꞌen, ne. 50 Coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn rye mèn, guꞌ, ne, nzo yenꞌ nzo xiqueꞌ guꞌ. Ale leꞌleꞌ guꞌ coꞌ naban tiemp ndxèꞌ, tyactìi guꞌ por cón cheꞌn mèn coꞌ mbethxùꞌ xudgool guꞌ póla, mèn coꞌ mtlo mdeꞌth diꞌs axta coꞌseꞌ diz mtlo mblec Diox izlyoꞌ. 51 Diox li rez cón cheꞌn ren coꞌ mxyo axta coꞌseꞌ mbeth mèn coꞌ ngòc xudgool guꞌ Abel póla no axta mbeth mèn hues xtàa guꞌ Zacari leꞌn templ gaxte loo còoꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ. Cona, ngue niin loo guꞌ: Leꞌ Diox tub rezqueꞌ cón cheꞌn guꞌ coꞌ naban tiemp ndxèꞌ par tyactìi guꞌ por mbeth xudgool guꞌ mèna. 52 Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, guꞌ coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no guꞌ mèn xleyꞌ farise. Guꞌ nzo yenꞌ nzo xiqueꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. Guꞌ mtauꞌ ned mtauꞌ yóꞌ par neꞌtéꞌthte mèn cón cheꞌn Diox. No neꞌngòode guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Neꞌ neꞌ indlaꞌ guꞌ yòo mèn coꞌ lyaꞌs téꞌth cón cheꞌn Diox loo cón cheꞌn Diox. 53 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no mèn xleyꞌ farise tataa ndxab Jesús loo mèna, anzeꞌf ngocloo tínꞌ mèna gunèe mèna Jesús. Mtlo mèna, mnibdiꞌs mèna huax conꞌ loo Jesús. Ale asembli mèna, mnibdiꞌs mèna chol conꞌ loo Jesús par belꞌqueꞌ tataa mod yitac lezoꞌ Jesús ñèe Jesús mèna, 54 par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ belꞌqueꞌ tataa mod yigaa Jesús loo mèna loo diꞌs coꞌ gab

SAN LUCAS 11​, ​12

177 Jesús par gàc li mèna gan quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús. Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn mèn coꞌ ntembìi ro no mèn coꞌ ntembìi xtiꞌs. Làth xtauꞌa, sate más mqueltàa mèn loo Jesús. Per mil mil mèn mqueltàa loo Jesús axta mblo mdub mèn loo xtàa mèn. Leꞌ Jesús na, mtlo mdoodiꞌs loo mèna tedib vez. Nerlequeꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth mtlo Jesús, mdoodiꞌs Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Anderhuen guꞌ, ey. Fquenap guꞌ guꞌ loo mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp men xleyꞌ farise baꞌ. Tac mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp mèna ntolo ntezaꞌ huax mèn loo cón cheꞌn Diox. Mèn baꞌ anzeꞌf ndxác ntembìi ro no ntembìi xtiꞌs. 2 Ftéꞌth guꞌ no fteꞌ lezoꞌ guꞌ yende nec thìb conꞌ coꞌ nauꞌ loo coꞌ neꞌryo xoꞌfte. No neꞌ neꞌ yen nec thìb conꞌ coꞌ xexte ndxàc coꞌ neꞌyathte no coꞌ neꞌyènte. 3 Por cona, chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbez mèn xexte coꞌteꞌ yende chó mèn gòn mbez mèn diꞌsa, alanlequeꞌ yath yèn diꞌsa loo mèn loo xnaa. No diꞌs yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyoodiꞌs mèn xexte leꞌn nyòo liz mèn, diꞌsa yath yèn cabii loo chol mèn.

12

Trèꞌ ndluꞌ chó loo ndxàal zyeb mèn. 4 Myenꞌ,

(Mt. 10.28–31)

guꞌ coꞌ ndxàc amiu daa, nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Neꞌzyebte guꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ ndxác guth bélꞌyòo ladpeꞌ guꞌ. Tac coꞌseꞌ yilo guth mèn bélꞌyòo ladpeꞌ guꞌ, ya yende cón tolo li mèna. 5 Niin loo guꞌ chó loo ndxàal zyeb guꞌ. Bzeb guꞌ gunèe guꞌ Diox tac coꞌseꞌ ngolo nguth bélꞌyòo lad mèn, ante Diox ndxàp conꞌ laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox par tetìi Diox mèn leꞌn yeꞌrbìil, mèn coꞌ ndxàal yòo yeꞌrbìil. 6 ¿Chéꞌ tarte ñee guꞌ ndyoꞌ gaꞌy mbin por thìb pes, càꞌ? Mastaleꞌ yende cón ntac mbin, ndyac mèn, per Diox indxathlaꞌste cón cheꞌn nec thìb mbin.

7 Huiꞌ

guꞌ nexa. Axta yis yéc guꞌ coꞌ ndoo yéc guꞌ baꞌ Diox naneequeꞌ plá yis ndoo yéc guꞌ. Cona, ngue niin loo guꞌ: Guꞌ masqueꞌ ntac leque huax mbin béꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndaꞌ cuent loo xtàa mèn leꞌ mèna ndxelaꞌsqueꞌ loo Tad Jesús. (Mt. 10.32–33; 12.32; 10.19–20)

8 Chol

mèn coꞌ taꞌ cuent loo xtàa mèn leꞌ daa nac xganꞌ Diox coꞌ mtelꞌ Diox loo izlyoꞌ, daa, ne, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa ta cuent no gaben loo angl cheꞌn Diox loo Diox leꞌ mèna nac mèn cheꞌnpeꞌen. 9 Per rye mèn coꞌ càꞌ diꞌs daa loo xtàa mèn no neꞌtaꞌde mèn cuent leꞌ daa nac xganꞌ Diox loo mèna, cón cheꞌn mèna daa ta cuent no gaben loo angl loo Diox leꞌ mèna inacte mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌnpeꞌen. 10 Lomisqueꞌ ne, chol mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, mèna nzoqueꞌ mod tyonꞌ xtol. Per mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Xpii Natúꞌ, cón cheꞌn xtol mèn coꞌ mcuaꞌn mèn por gunii yèe gunii tìi mèna cón cheꞌn Xpii Natúꞌ neꞌtyonꞌte thidtene. 11 Niin tedib conꞌ loo guꞌ: Coꞌseꞌ hueꞌ mèn coꞌ ndxecloo ñèe guꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa sinagog, no coꞌseꞌ hueꞌ mèn guꞌ loo juez, no coꞌseꞌ hueꞌ mèn guꞌ loo mèn nac zinꞌ yòolau, coꞌseꞌ cue guꞌ loo mèna, neꞌtyóode guꞌ xá mod càb guꞌ loo mèna o cón gab guꞌ loo mèna. 12 Tac coꞌseꞌ zin hora, Xpii Natúꞌ luꞌ loo guꞌ xá mod ndxàal càb guꞌ no xá mod ndxàal tyoodiꞌs guꞌ loo mèna. Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn leꞌ yalgonꞌ coꞌ ndxàp mèn ndli ndxàc conꞌ ryes loo mèn. 13 Beꞌ ngue toodiꞌs Jesús loo mèn. Làth mèna nzo thìb mbiꞌ coꞌ ndxab loo Jesús: ―Maistr, guuz loo huesen taꞌ huesen herens coꞌ nac chenen càan.

SAN LUCAS 12 14 Jesús ndxab loo mbiꞌa: ―¡Aa, mbiꞌ! ¿Chó mdoo daa loo guꞌ par gàc daa xal thìb juez loo guꞌ no par gàc daa xal thìb mbiꞌ coꞌ ndli rol xyòn guꞌ loo guꞌ, àꞌ? Inacte zinꞌa zinꞌ coꞌ ndlin. 15 Ndxab Jesús loo mèna, ne: ―Anderhuen guꞌ. Leque guꞌ huiꞌ xal nziriꞌ guꞌ. Fquenap guꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par que no mèn conꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par neꞌqueliꞌthte guꞌ conꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ. Tac mastaleꞌ ndli guꞌ xtùuz que no guꞌ huax conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ, inacte conꞌ coꞌ ncàb loo yalgonꞌa coꞌ, lìcqueꞌ, li leꞌ mèn ban no Diox thidtene, ey. 16 Jesús ndxab loo mèna, ne: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Ngo thìb mbiꞌ ric. Mbiꞌa anzeꞌf ngòp cheꞌn. No anzeꞌf thìb cosech mthop mbiꞌ loo rye xyòn mbiꞌ coꞌ mque no mbiꞌ. 17 Per thìb huiz xèe mdub mbiꞌ. Mbli mbiꞌ xtùuz leꞌn lezoꞌ mbiꞌ. Ndxab mbiꞌ loo lezoꞌ mbiꞌ: ¿Cón lin con rye cosech coꞌ mthopen baꞌ, yoo? Ingue noden coꞌteꞌ gosuan cosech daa baꞌ. 18 Mbere mbiꞌ rica, mbli mbiꞌ xtùuz leꞌn lezoꞌ mbiꞌ tedib vez. Ndxab mbiꞌ: Neequen xá ñaa thìb conꞌ nde lin. Na nda sil yòo coꞌteꞌ ngosuan cosech daa baꞌ. Per leque tuaꞌ toxcuan tedib yòo coꞌ más naroo leque coꞌ silen. Leꞌ sya, tya gosuan ryete cosech coꞌ mthopen. No gosuan ryete conꞌ ngue non. 19 Leꞌ sya, gaben loo lezon: ¡Cara! Nase ngue non huax conꞌ coꞌ nzosuaꞌ par que no naꞌi huax línꞌ. Li naꞌ descans, hua naꞌ, no gu naꞌ axta plóthe. Más de cona, ndxàal taꞌ naꞌ gust lezoꞌ naꞌ ndxep. 20 Per Diox ndxab loo mbiꞌ rica: ¡Aa mbiꞌ! Susqueꞌ naadl no susqueꞌ nguudl. Leque yálꞌ ndxèꞌ gathl no ryete conꞌ ngue nol baꞌ, ¿chó mèn gàc cheꞌna yiloa, àꞌ? Axta neꞌ neꞌ gàc ryete cosech baꞌ cón cheꞌnpeꞌl, ndee. 21 Tataa ndxàc loo chol mèn, mèn coꞌ ante ndoo lezoꞌ que no yalgonꞌ loo izlyoꞌ

178 ndxèꞌ no ndxàc ric mèna axta plóthe. No loo cón cheꞌn conꞌ coꞌ angli Diox loo mèn no conꞌ coꞌ anggàc cheꞌn mèn loo Diox ale leꞌleꞌ ndlyàa tìi mèna. Diox ñee rsiꞌ ñee rso mèn, mèn coꞌ nacqueꞌ xinꞌ Diox. 22 Ngolo

(Mt. 6.25–34)

mdoodiꞌs Jesús diꞌsa loo mèn, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, ey: Neꞌgath lyuxte guꞌ loo cón cheꞌn yalnaban guꞌ par tyóo guꞌ cón goc guꞌ yéꞌ huizeꞌ. 23 Ndxeꞌlequeꞌ, más ntac yalnaban mèn leque conꞌ hua mèn. No más ntac yalnaban mèn leque xab mèn coꞌ goc mèn. 24 Huiꞌ guꞌ loo rsinꞌ ngáa coꞌ ndli ngáa. Ngáa ingode bin. Neꞌ neꞌ inthop ngáa cosech. Neꞌ neꞌ ingosuaꞌ ngáa nzob. Mastaleꞌ indlide ngáa conꞌa, Diox nguàaqueꞌ ngáa. Aleꞌqueꞌ guꞌ coꞌ más ntac leque thìb ngáa, pà neꞌhuàade Diox guꞌ, ¿léꞌ? 25 ¿Chó thìb guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ más ndxath ndlyux par gác guꞌ zib guꞌ loo guꞌ taarol metr par yol guꞌ taachuꞌth, àꞌ? Yende chó guꞌ gác lii, ¿léꞌ? 26 Cheleꞌ guꞌ neꞌgácte li thìb conꞌ coꞌ nac más chuꞌth o más beꞌthe, ¿chonon susqueꞌ más ndxath ndlyux guꞌ par li guꞌ conꞌ coꞌ más ñaareꞌ, sya? 27 Huiꞌ guꞌ no gunaa guꞌ xá mod ndryoo nxyèn yeꞌ coꞌ mbez mèn lèe yeꞌ madalen. Yeꞌa indlide zinꞌ. Neꞌ neꞌ inzìi yeꞌ madalen dóꞌ par goc xab yeꞌ madalen. Mastaleꞌ yende cón ndli yeꞌ madalen, per más nabeꞌs ñaa yeꞌ madalen leque Salomón coꞌ ngòc rey coꞌseꞌ mdoc Salomón xab Salomón no coꞌseꞌ ante nít nayèe gunaa Salomón mdoc xab Salomón. 28 ¡Aa mèn coꞌ xhuite ndxelaꞌs loon no mèn coꞌ xhuite ndxàp yalxlaꞌs loon! Cheleꞌ Diox tataa mod nxènꞌ huan coꞌ nzoꞌf yii no den, no yéꞌ huizeꞌ mbiizte huana, gàc huana yaa biiz coꞌ yòo leꞌn thìb gor, aleꞌqueꞌ guꞌ neꞌ li Diox par que no guꞌ ryethe

SAN LUCAS 12

179 conꞌ naquin guꞌ. ¡Aa mèn izlyoꞌ! Axta neꞌ neꞌ indaꞌ guꞌ cuent cón ndxàc loo guꞌ. 29 Por cona, neꞌxide lezoꞌ guꞌ. No neꞌ neꞌ tyóo guꞌ cón hua guꞌ no cón gu guꞌ yéꞌ huizeꞌ. 30 Tac chol mèn coꞌ alithe naban dib athu loo izlyoꞌ, más ndyóo mèna xá mod gàp mèna rye conꞌ naquin mèna. Tac conꞌ coꞌ ncuaꞌn mèn nac conꞌ coꞌ alithe ncuaꞌn mèna. Per guꞌ ngue no xud guꞌ coꞌ nonqueꞌ no coꞌ naneequeꞌ coꞌpeꞌ naquin guꞌ. 31 Más huen blo yéc guꞌ taꞌ guꞌ lugar ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ no cuaꞌn guꞌ mod li guꞌ conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox. Cheleꞌ guꞌ tataa li, Diox lyath no guꞌ que no guꞌ ryethe conꞌ naquin guꞌ, ne. Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn más huen que no mèn yalgonꞌ loo béꞌ. 32 Neꞌzyebte

(Mt. 6.19–21)

guꞌ, myenꞌ, guꞌ coꞌ nac xal mbacxilꞌ daa. Mastaleꞌ nagabte guꞌ nzo loon, per Diox xud guꞌ ndyac lezoꞌ yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox xud guꞌ par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. 33 Cheleꞌ guꞌ thoꞌ ndxep conꞌ coꞌ ngue no guꞌ par ryoꞌ tmi loo conꞌa par taꞌlaꞌs guꞌ tmi loo mèn coꞌ naquin tmi, sya, tataa mod gàca loo guꞌ yòo lezoꞌ Diox loo cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue li guꞌ. Sya, Diox tolo li par que no guꞌ huax conꞌ ndac axta plóthe loo béꞌ coꞌteꞌ neꞌlyuxte conꞌ, no coꞌteꞌ neꞌyizaꞌde conꞌ, no coꞌteꞌ neꞌyòode huanꞌ par li huanꞌ huanꞌ yalgonꞌa, no coꞌteꞌ neꞌgácte mxìl yòo mxìl par tezaꞌ mxìl conꞌ coꞌ gàp guꞌ loo béꞌ. 34 Leꞌ sya, coꞌteꞌ ndxàpleꞌ guꞌ yalgonꞌpeꞌ guꞌ, tya más tyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ no anzeꞌf ngue li guꞌ purad par yòo guꞌ tya par huiꞌ guꞌ loo yalgonꞌpeꞌ guꞌ coꞌ ndxàpleꞌ guꞌ tya. Tad Jesús ngue toodiꞌs loo mèn: Nalas gure guꞌ no bli nab guꞌ guꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ galen loo izlyoꞌ tedib vez. 35 Tolo ndxab Jesús:

―Bli nab guꞌ guꞌ loo cón chenen xal mèn coꞌ altant nziriꞌ loo zinꞌ. No gòc guꞌ xal coꞌseꞌ ngo mèn xnìi thìb lampr par tenìi lampr loo mèn. 36 No bli guꞌ xal ndli moz coꞌ nzi bed coyor zin patrón moz coꞌseꞌ bere patrón, yeꞌth patrón coꞌteꞌ ngua patrón coꞌteꞌ mselyaꞌ thìb ned myenꞌ. Sya, coꞌseꞌ mbere patrón, ndyeꞌth patrón, texal zin patrón altant ndoo moz, xalꞌ moz puert ro ned coꞌseꞌ teꞌs patrón puert. 37 Huen nda moza tac ndub naa moz coꞌseꞌ mzin patrón. Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Yub patrón toxcuaꞌ coꞌ hua moz. No yiloa, ñibeꞌ patrón loo moz tyub moz loo mes. Yiloa na, cuec patrón coꞌ hua moz loo mes. 38 Mastaleꞌ zin patrón gulal yálꞌ, o mastaleꞌ zin patrón coyor cuar, cheleꞌ patrón ñèe altantqueꞌ ndoo moz no ndub naa moz coꞌseꞌ zin patrón, anzeꞌf huen nda moza, sya, ¿léꞌ? 39 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, myenꞌ, par taꞌ guꞌ cuent: Angab naꞌi, cheleꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ñibeꞌ liz mbiꞌ non mbiꞌa coyor yiꞌth huanꞌ, mbiꞌ tyub naa no neꞌgàtte mbiꞌ. Sya, tataa mod li mbiꞌ gan neꞌlaꞌde mbiꞌ xalꞌ huanꞌ liz mbiꞌ par yòo huanꞌ liz mbiꞌ, li huanꞌ huanꞌ cheꞌn mbiꞌ. 40 Cona, ngue niin loo guꞌ: Altant gure guꞌ loo cón chenen tac zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ yende chó mèn taꞌ cuent no coꞌseꞌ indyóode mèn cón gàc huiza. Huiza, chàa, galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb moz coꞌ altant ndyoo loo zinꞌ no cón cheꞌn tedib moz coꞌ ialtante ndyoo loo zinꞌ coꞌ ngue go xoꞌf zinꞌ moz. 41 Sya,

(Mt. 24.45–51)

mnibdiꞌs Pedr loo Jesús. Ndxab Pedr: ―Tad, ¿chéꞌ ante cón cheꞌn nuꞌ coꞌ nac myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Uꞌ ndyoodiꞌs Uꞌ diꞌs coꞌ mtetac Uꞌ diꞌs baꞌ o chéꞌ ngue

SAN LUCAS 12 toodiꞌs Uꞌ diꞌs baꞌ cón cheꞌn ryete mèn coꞌ nzi yòn diꞌsa, càꞌ? 42–43 Ndxab Tad Jesús loo Pedr: ―¿Chó moz ñibeꞌ patrón gàc moz mandador liz patrón, no loo taamas moz liz patrón par ñibeꞌ moza loo taamas moz, no taꞌ moz conꞌ hua xtàa moz coꞌseꞌ gáal hor hua moz, àꞌ? Niin loo guꞌ chó gàc moza. Gàc moz mandador, moz coꞌ altant ndoo loo zinꞌ patrón no coꞌ ndyubdiꞌs ndac loo patrón. Huen nda moza coꞌseꞌ ndyeꞌth patrón moz, ngua patrón moz viaj, 44 no ñèe patrón moz ndli moz xal mtanꞌ patrón diꞌs loo moz. Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Leꞌ patrón moz ñibeꞌ par gàc moz mandador loo ryethe conꞌ ngue no patrón liz patrón. 45 Per, angab naꞌi, cheleꞌ moza li xtùuz no gab moz loo lezoꞌ moz leꞌ patrón moz lyenꞌ huax huiz no neꞌzingàade patrón moz, sya, tlo moz, tetìi moz taamas xtàa moz. No tetìi moza criad, ne. Más de cona, tlo moz, hua moz, no gu moz, no ale axta tyuuz moz. 46 Làth xtauꞌa, patrón moz zin thìb huiz coꞌ indub bedte moz zin patrón moz. No zin patrón moz thìb hor coꞌ indlide moz xtùuz zin patrón moz. Leꞌ sya, patrón moz tyen mached no làa patrón moz mached rloo moz axta guth patrón moz moz. Tataa mod li patrón moz loo moz par yòo moz coꞌteꞌ yòo mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loon. 47 Leꞌ tedib moz coꞌ nonqueꞌ no coꞌ naneequeꞌ xal nac coꞌ ndlyaꞌs patrón moz li moz no neꞌnglide moza no neꞌ neꞌ ndubdiꞌs ndac moza ro patrón moz, patrón moza taꞌ cheꞌn moza axta plóthe. 48 Per moz coꞌ inonte no coꞌ indaꞌde cuent xal ñibeꞌ patrón moz no mbli moz conꞌ coꞌ indxàalte li moz, mastaleꞌ ndxàal taꞌ patrón cheꞌn moz, per xhuite taꞌ patrón cheꞌn moz. Tac mèn coꞌ más mtéꞌth mod cheꞌn patrón par li ndac mèn coꞌ ñibeꞌ patrón, loo mèna más tanꞌ patrón diꞌs par li mèna conꞌ lyaꞌs patrón. Leꞌ loo mèn coꞌ ngòp patrón

180 más confians na, loo mèna tolo chal patrón par li mèna más conꞌ ndac coꞌ lyaꞌs patrón li mèna. Mbez Jesús loo mèn: Por cón chenen ndxàc chop ned mèn. (Mt. 10.34–36)

49 Tolo

ndxab Jesús loo mèna: ―Daa ndal par go xoꞌfen cón cheꞌn mod coꞌ ndxàp mèn loo izlyoꞌ. No por conꞌ ndal lo xoꞌfen cón cheꞌn mèn, conꞌa li càb loo mèn tlo mèn, tyub quìi tyub bèel lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn por cón chenen. ¡Ngaca cón gàca! Luega tlo gàca loo mèn. ¡Huen! 50 ¡Cara! Huen huen naneen leꞌ mèn tetìi daa axta gath daa. No naneen nzo yenꞌ nzo xiqueꞌ daa gàcqueꞌ conꞌa loon. No thìb ndlyazen setilte riida loon. 51 ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent leꞌ daa ndal loo izlyoꞌ par lin leꞌ guꞌ cue ban rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ, càꞌ? Yende xàa. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ndal par lin zyal diꞌs zyal cuent làth guꞌ. No axta gàc guꞌ chop ned mèn làth xtàa guꞌ por cón chenen. 52 Tac desde nalleꞌ par delant gaꞌy mèn coꞌ naban thìb yòo coꞌ nac liz mèn, son mèna tyoo xàꞌ lezoꞌ loo xtàa mèn coꞌ naban yòoa. Mèna cue yoo con taachop mèn coꞌ nzo leque yòoa por cón chenen. 53 Lomisqueꞌ mod gàca loo taamas xtàa mèn, ne. Leque gundanbiꞌ yecloo ñèe xganꞌ gundanbiꞌ. No leque xganꞌ gundanbiꞌ yecloo ñèe gundanbiꞌ. No leque gundangot yecloo ñèe rsap gundangot. No leque rsap gundangot yecloo ñèe gundangot. Leꞌ mèn coꞌ nac xnaꞌzap na, yecloo ñèe xaꞌgot coꞌ nac xìix. Leꞌ xaꞌgot coꞌ nac xìix na, yecloo ñèe xnaꞌzap por cón chenen. Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn xá mod taꞌ mèn cuent cón cheꞌn tiemp ndxèꞌ. (Mt. 16.1–4; Mr. 8.11–13)

54 Ndxab

Jesús loo mèn, ne: ―Coꞌseꞌ ñèe guꞌ ndxetoo xcuau par ned ndlyen huiz, mbez guꞌ: Yamerleꞌ

181

SAN LUCAS 12​, ​13

lyàa yùu, cara. No lìcqueꞌ, ndxàca tataa loo guꞌ, ¿léꞌ? 55 No coꞌseꞌ ñèe guꞌ ndryoꞌ mbii par ned sur, mbez guꞌ: Anzeꞌf thìb bée lyàa. No, lìcqueꞌ, ndxàca loo guꞌ, ¿léꞌ? 56 ¡Aa mèn izlyoꞌ! Aa que ndxác guꞌ ntembìi guꞌ ro guꞌ no ntembìi guꞌ xtiꞌs guꞌ. Non guꞌ xá ñaa coꞌ ndxàc coꞌseꞌ ngoꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn señ coꞌ ndxúꞌ loo béꞌ no señ coꞌ ndxàc loo izlyoꞌ. Chele guꞌ tataa non no ndaꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn béꞌ no izlyoꞌ, ¿chonon neꞌgácte guꞌ taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc leꞌn tiemp ndxèꞌ xal ndaꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn señ coꞌ ngüiꞌ guꞌ no coꞌ ñaa guꞌ, àꞌ? Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn: Fcuaꞌn guꞌ mod tàl guꞌ loo diꞌs no loo cuent con mèn coꞌ nac xtàa guꞌ. 57 ¿Chonon

(Mt. 5.25–26)

indlide guꞌ par leque guꞌ tub rez cón cheꞌn guꞌ no par li guꞌ conꞌ coꞌ nac conꞌ nambìi no conꞌ coꞌ nac conꞌ nalì, àꞌ? 58 Cheleꞌ chó mèn taꞌ part cón cheꞌn guꞌ loo xcal no ya no mèna guꞌ yòolau par ya beꞌ guꞌ loo xcal yòolau, más huen cuaꞌn guꞌ mod xá mod tàl guꞌ loo diꞌs no loo cuent ned nda guꞌ par neꞌhueꞌde mèna guꞌ loo xcal. Tac cheleꞌ cón cheꞌn guꞌ tyub rez loo xcal, xcal taꞌ guꞌ loo tenient par ya queꞌ tenient guꞌ leziꞌf. 59 Na nii loo guꞌ: Neꞌryoꞌde guꞌ leziꞌf axtaqueꞌ quix guꞌ mult coꞌ quib xcal lad guꞌ. Sya, ryoꞌ guꞌ leziꞌf. Tad Jesús ngue yab loo mèn: Naquin lyàa yéc guꞌ no lyàa lezoꞌ guꞌ par tyonꞌ xtol guꞌ no xquin guꞌ par tataa mod zyeꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ. Leque leꞌn huiza, ngua plá mèn loo Jesús par ngua taꞌ mèn cuent loo Jesús xá mod asembli Pilat mandad mbeth solndad ndxep mèn par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile láth ngo mèna leꞌn templ par mcos solndad ren mèn con ren máꞌ coꞌ mbeth mèna par xo mèn rena loo Diox. 2 Jesús ndxab loo mèna:

13

―¿Chéꞌ ndli guꞌ xtùuz no chéꞌ ndli guꞌ cuent leꞌ conꞌ coꞌ ngòc loo mèn par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile ngòc loo mèna por ngòc mèna mèn coꞌ ngòp más xquin no xtol leque taamas mèn coꞌ ngòc mèn gulàaz mèna, càꞌ? 3 Yende xàa. Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ neꞌlyàade yéc no neꞌlyàade lezoꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ no cheleꞌ guꞌ neꞌzyeꞌde mod coꞌ ndxàp guꞌ, guꞌ, ne, lyux. 4 ¿Chéꞌ ndxelaꞌs guꞌ coꞌseꞌ nguth ryete siꞌn pson mèn coꞌ nguth coꞌseꞌ mbuaꞌs ftoo cheꞌn thìb yòobéꞌ coꞌ mdub coꞌteꞌ ngure tanc cheꞌn Siloé coꞌ ngob che loo mèna, mèna más ngòp xquin no xtol leque taamas mèn coꞌ nzo ban ciuda Jerusalén, càꞌ? Yende xàa. 5 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ neꞌlyàade yéc no neꞌlyàade lezoꞌ guꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ no cheleꞌ guꞌ neꞌzyeꞌde mod coꞌ ndxàp guꞌ, guꞌ, ne, lyux. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtetac Tad Jesús cón cheꞌn thìb yaa ngudyuug. 6 Jesús ndxab loo mèna, ne: ―Nde tetaquen thìb conꞌ loo guꞌ. Ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc patrón. Mbiꞌa mque no thìb xanꞌ yaa ngudyuug loo xyòn mbiꞌ. Ndxàc plá línꞌ seguid nda tee huiꞌ mbiꞌ loo yaa ngudyuug ñeeneꞌ chéꞌ ndooleꞌ ngudyuug loo yaa. Per coꞌseꞌ ndyee tee huiꞌ mbiꞌ loo yaaa, nec thìb ngudyuug iñèede mbiꞌ ndoo loo yaaa. 7 Sya, ndxab mbiꞌ loo moz mbiꞌ coꞌ ndli zinꞌ loo yòoa: Huiꞌ nexa, moz. Nde teeleꞌ son línꞌ seguid ndalen loo yaa ngudyuug baꞌ par ñeen ñeeneꞌ chéꞌ ndooleꞌ ngudyuug loo yaa baꞌ. No coꞌseꞌ ndalen, iñèeden nec thìb ngudyuug loo yaa baꞌ. Más huen fchoꞌ yaa baꞌ tac ncaꞌi loo xyónen. 8 Per moz coꞌ ndli zinꞌ loo yòoa mcàb loo mbiꞌ. Ndxab moz: Tad, laꞌa tee tooi línꞌ ndxèꞌ. Nda teleꞌen yòo xànꞌa no gon beꞌf xànꞌa. 9 Neꞌstolqueꞌ línꞌ ndxèꞌ taꞌi xlè. Per cheleꞌi neꞌtaꞌde xlè, syase, li Uꞌ mandad choꞌi.

SAN LUCAS 13 Tataa ndxab Jesús loo mèna par luꞌ Jesús loo mèna leꞌ Diox nchaꞌlaꞌs tínꞌ loo mèn. Per cheleꞌ mèn neꞌtyalte lyàa yéc mèn no cheleꞌ mèn neꞌtyalte lyàa lezoꞌ mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna no seꞌ mèna mod coꞌ ndxàp mèna loo Diox, telux Diox mèna. Thìb huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, mteyac Tad Jesús thìb xaꞌgot coꞌ mteleng mbii xís. 10 Ngoloa, ngòc thìb conꞌ. Thìb huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, Jesús ngue luꞌ mèn leꞌn thìb sinagog. 11 Làth mèn coꞌ ngo leꞌn sinagoga, ngo thìb xaꞌgot. Xaꞌgota ndxàcleꞌ siꞌn pson línꞌ ngue no thìb mbii yeꞌrsinꞌ. Mbii yeꞌrsinꞌa mbli mblyeng xís xaꞌgota. Leꞌn rye línꞌa, yende mod ndoo lì xís xaꞌgota thidtene. 12 Coꞌseꞌ gunèe Jesús xaꞌgota, Jesús ngurez xaꞌgota. Ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Ngot, ya neꞌtolode que nol mbii yeꞌrsinꞌ baꞌ xísl. 13 Sya, ante mxoꞌf Jesús yaꞌ Jesús loo xaꞌgota, leque hora mdoo lì xís xaꞌgota. Ndxab xaꞌgota: ―¡Ay, Dioꞌs! Conꞌ roo conꞌ xèn mbli Uꞌ loon. Mteyac Tad baꞌ daa. 14 Per mbiꞌ coꞌ ngòc jef cheꞌn sinagog coꞌ ndyoo naa loo mèn leꞌn sinagoga, anzeꞌf ngocloo mbiꞌ loo Jesús tac mteyac Jesús xaꞌgota huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. Sya, ndxab mbiꞌ loo rye mèn coꞌ nziriꞌ: ―Xop huiz nac thìb sman par li mèn zinꞌ. Más huen yiꞌth guꞌ leꞌn huiz sman par gàc remed guꞌ. Neꞌyiꞌthte guꞌ huiz coꞌ nac huiz descans par gàc remed guꞌ. 15 Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn leꞌn sinagog: ―¡Aa que ndxácl ntembìi rol no ntembìi xtiꞌsl con xtàal loon, cara, guꞌ coꞌ thidte mod ndxàp loo cón cheꞌn huiz descans. ¿Chéꞌ nzo chó guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ coꞌ nac arid mènleyꞌ neꞌxacte

182 guꞌ ngon guꞌ no neꞌxacte guꞌ burr guꞌ huiz sabd coꞌ nac huiz descans par ya taꞌ guꞌ nít gu ngon guꞌ no burr guꞌ huiz descans, àꞌ? Txac guꞌ máꞌ guꞌ, ¿léꞌ? 16 Lomisqueꞌ, tan cuent loo guꞌ cón cheꞌn xaꞌgot ndxèꞌ coꞌ nac bin Abraham coꞌ ngolo mteyaquen. Mebizya mtedóꞌ xaꞌgot ndxèꞌ con thìb yíiz mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mteleng yíiz xaꞌgot ndxèꞌ. No ndxàcleꞌ siꞌn pson línꞌ thidtene mteleng mbii xís xaꞌgot ndxèꞌ. No nalleꞌ ndlyazen ñee guꞌ loon: ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent indxàalte xaquen xaꞌgot ndxèꞌ loo yíiz mbii coꞌ ndub xís xaꞌgot ndxèꞌ par yac xaꞌ nalze coꞌ nac huiz sabd coꞌ nac huiz descans, càꞌ? 17 Coꞌseꞌ ngolo ndxab Jesús diꞌsa, ryete mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn Jesús mthyon tínꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, taamas mèn coꞌ nziriꞌ, anzeꞌf mdyac lezoꞌ mèna coꞌseꞌ gunèe mèna conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli no Jesús xaꞌgota loo mèna. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtetac Tad Jesús cón cheꞌn biz bin mostaz. 18 Leꞌ

(Mt. 13.31–32; Mr. 4.30–32)

tediba na, Jesús ndxab loo mèn: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ cón cheꞌn xal nac mod coꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn nalleꞌ. 19 Mod coꞌ tlo yarꞌ mèn coꞌ ndyal yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, leꞌi nac xal biz bin mostaz coꞌ mblo thìb mbiꞌ bin loo xyòn mbiꞌ. No ndryoo nxyèn huan mostaza yamerleꞌ xal thìb xanꞌ yaa xcàl. No ale axta mbin béꞌ ntoxcuaꞌ xyòn mbin loo huan yaa mostaza. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue tetac Tad Jesús no coꞌ ngue go xoꞌf Tad Jesús cón cheꞌn dii levadur loo mèn. 20 Ndxab

(Mt. 13.33)

Jesús loo mèn, ne: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chó conꞌ tetaquen mod coꞌ ndxàc coꞌseꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox

SAN LUCAS 13

183 loo mèn nalleꞌ? 21 Pues mod coꞌ tlo ngue ñibeꞌ Diox loo mèn nac xal coꞌseꞌ xèegà xèegà ndxos conꞌ yeꞌrsinꞌ con conꞌ ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn dib athu izlyoꞌ xal coꞌseꞌ ndyen thìb xaꞌgot ndxepte dii levadur par ncos xaꞌ son bols harin par tyoo bes coꞌf par toxcuaꞌ xaꞌgota pan. Tad Jesús ngue yab loo mèn leꞌ mèn coꞌ ndxòo loo cón cheꞌn Diox nac xal mèn coꞌ ndxòo ro thìb puert naya. 22 Ngolo

(Mt. 7.13–14, 21–23)

mdoodiꞌs Jesús diꞌsa, mxen Jesús ned. Nda Jesús par ned ciuda Jerusalén. Coꞌseꞌ nda riid Jesús, nguriꞌth Jesús leꞌn rye ciuda no leꞌn rye yèez coꞌteꞌ mbluꞌ Jesús cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn. 23 Ned nguriꞌth Jesús ngo thìb mbiꞌ coꞌ mnibdiꞌs thìb conꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―¿Chéꞌ ndyac Uꞌ ndxepte mèn nzo coꞌ lyáꞌ loo ryethe conꞌ ryes, léꞌ? Jesús mcàb loo mbiꞌ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: 24 ―Bli guꞌ purad yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox tac loo cón cheꞌn Diox anzeꞌf nagàn nac par yòo mèn. Mod coꞌ yòo mèn loo cón cheꞌn Diox nac xal coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn yòo mèn ro thìb puert coꞌ anzeꞌf naya. Anzeꞌf huax mèn nzo coꞌ lyaꞌs yòo loo cón cheꞌn Diox per neꞌgácte mèna yòo mèna loo cón cheꞌn Diox. 25 Tac neꞌstolqueꞌ gàca loo guꞌ neꞌtyalgàde guꞌ yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Sya, gàca loo guꞌ loo cón chenen xal coꞌseꞌ mtauꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nac gundan puert ro ned liz mbiꞌ ndxáal yálꞌ. Yiloa, syareꞌ nde mèn. Ndoo mèn ro ned. No nteꞌs mèn ryoꞌ. Mbez mèn loo mbiꞌ: Tad, fxalꞌ Uꞌ puert par yòo nuꞌ. Sya, mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn liza càb loo mèna. Gab mbiꞌ: Byàa guꞌ. Neꞌneeden pá ned ngroꞌ tee guꞌ no neꞌneeden pá ned ngro yáal guꞌ. 26 Axta syareꞌ, tlo gab guꞌ loo mbiꞌ coꞌ nac gundana, coꞌ nee diꞌs, daa nac mbiꞌa: Nuꞌ nduhua no

Uꞌ. No ngu no nuꞌ Uꞌ. No mbluꞌ Uꞌ nuꞌ coꞌseꞌ mbiꞌth riid Uꞌ làaz nuꞌ. 27 Per mbiꞌ càb loo mèna no ñee mbiꞌ loo mèna: Na guniileꞌ loo guꞌ: Neꞌneeden pá ned ngroꞌ tee ngro yáal guꞌ. Biiche guꞌ loon, rye guꞌ coꞌ nziriꞌ ro puert baꞌ, guꞌ coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. 28 Coꞌseꞌ gath guꞌ, bii xpii guꞌ no alm guꞌ leꞌn yeꞌrbìil. Tya tlo guꞌ gónꞌ guꞌ no hua le guꞌ. Tac axta syareꞌ huiꞌ guꞌ loo Abraham no loo Isaac no loo Cob. No huiꞌ guꞌ loo ryete mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla coꞌteꞌ ngue ñibeꞌ no mèna Diox coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo ryethe conꞌ. No axta syareꞌ li laꞌs guꞌ cón cheꞌn coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, neꞌyòode guꞌ làth mèna thidtene. 29 Coꞌseꞌ gàc tiempa, yiꞌth rye mèn coꞌ naban par ned ndlyen huiz, no mèn coꞌ naban par ned mbix huiz, no mèn coꞌ naban par ned nort, no mèn coꞌ naban par ned sur par yòo mèna coꞌteꞌ ngue ñibeꞌpeꞌ Diox. Tya gàca loo mèna angtaꞌlaꞌs Diox huax conꞌ ndac loo mèn xal coꞌseꞌ ndxòo mèn loo thìb lni par tyac tínꞌ lezoꞌ mèna. Tataa gàca loo mèna loo Diox. 30 Tiemp ndxèꞌ nzoqueꞌ mèn coꞌ pente mxyalꞌ ned mxyalꞌ yóꞌ loo par ndxòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Mèna sangngolaꞌs coꞌseꞌ mbìn mèna diꞌsa no ngòoqueꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. Per lomisqueꞌ, nzoqueꞌ huax mèn coꞌ mxyalꞌ ned mxyalꞌ yóꞌ loo par ndxòn mèna cón cheꞌn diꞌs ndac xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Per mastaleꞌ mbìn mèna cón cheꞌn diꞌs ndaca, neꞌndalte mèna ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox. Tad Jesús mbínꞌ coꞌseꞌ mbli Tad Jesús xtùuz cón cheꞌn mèn ciuda Jerusalén. 31 Ngolo

(Mt. 23.37–39)

ndxab Jesús diꞌsa loo mèn, leque leꞌn huiza mzin ndxep mèn xleyꞌ farise loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús:

SAN LUCAS 13​, ​14 ―Byàa. Groꞌ trèꞌ. Tac Herod coꞌ nac rey ndlyaꞌs guth lùu. 32 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Byàa guꞌ no guuz guꞌ loo Herod coꞌ nac xal mbée coꞌ ngo toꞌ: Huiꞌ, Herod. Mbiꞌ coꞌ lèe Jesús gunee loo nuꞌ: Nalze no yéꞌ beꞌ goꞌen xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn. No beꞌ teyaquen mèn yíiz. No axta huizeꞌ telon zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌen. 33 Taapláte huiz no maste beꞌ ngue tee xoꞌf zinꞌen coꞌ nac huiz coꞌ ngue que teeꞌpeꞌen taachuꞌth. Yiloa, tenen ned. Gan par ned ciuda Jerusalén tac yende mod gath thìb xaꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox thìb lad coꞌteꞌ inacte leꞌn ciuda Jerusalén. 34 ¡Aa mèn ciuda Jerusalén, guꞌ coꞌ mbeth mèn coꞌ mbiꞌth teꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox! No mbuaaꞌd quèe guꞌ mèn coꞌ mbiꞌth lo yalbàn coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox loo guꞌ, mèn coꞌ mtelꞌ Diox loo guꞌ. Neꞌ pól ndxàc mblyazen thidte queltàan guꞌ loon xal ndli nguiiddol colec coꞌseꞌ ngueꞌs nguiiddol colec nguiid yenꞌ xànꞌ xílꞌ nguiiddol colec per thidtene neꞌndalte guꞌ ngàca tataa loo guꞌ, ey. 35 Per nalleꞌ, huiꞌ guꞌ nexa. Na nii loo guꞌ, mèn ciuda Jerusalén, leꞌ Diox mbláꞌyaꞌleꞌ guꞌ. Más de cona, guꞌ ya neꞌberede huiꞌ loon axta coꞌseꞌ zin huiz no zin ze coꞌseꞌ gab mèn: Anzeꞌf ndyac tínꞌ lezoꞌ mbiꞌ coꞌ nde por lèe cheꞌn Tad Diox. Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ mque no yíiz quìi. Ngòc thìb conꞌ loo Jesús thìb huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. Jesús ngua thuhua no thìb mbiꞌ coꞌ ngòc jef cheꞌn mèn xleyꞌ farise liz mbiꞌ. Leꞌ taamas mèn xleyꞌ farise coꞌ nziriꞌa na, xèe nzi laꞌs loo Jesús. 2 Ngo thìb mbiꞌ coꞌ mxac yíiz quìi làth mèna loo Jesús, ne. 3 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo mèn coꞌ ngòc maistr cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no loo mèn xleyꞌ farise. Ndxab Jesús:

14

184 ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ ndxàal teyaquen thìb mbíiz huiz coꞌ nac huiz descans o chéꞌ indxàalte lina, càꞌ? 4 Per mèna xèe ngure. Yende chó ngabte mèna. Sya, mxen Jesús yaꞌ mbiꞌa. Mteyac Jesús mbiꞌa. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Byàa par lizl, ndee. 5 Ngoloa, ndxab Jesús loo mèn xleyꞌ farise: ―Yende chó guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ coꞌ neꞌcoꞌde thìb burr guꞌ o thìb laa ngon guꞌ leꞌn thìb tóꞌ huiz sabd cheleꞌ thìb burr guꞌ o ngon guꞌ ngòb che leꞌn tóꞌ huiz sabd coꞌ nac huiz descans, ¿léꞌ? 6 Mèna yende cón ngác ncàb loo Jesús. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Tad Jesús ngue tetac cón cheꞌn Tad Jesús no ngue go xoꞌf Tad Jesús loo mèn xal coꞌseꞌ ndxàc convid mèn par ya mèn loo thìb yalhua coꞌteꞌ mselyaꞌ thìb ned myenꞌ. 7 Leꞌ tediba na, xèe ngüiꞌ Jesús xal ndxàc mèn coꞌ nda fandang coꞌteꞌ mselyaꞌ thìb ned myenꞌ. Mdub mèn loo asient coꞌteꞌ más tyuꞌ mèn no tyeꞌs mèn loo xtàa mèn loo mes. Jesús mcoꞌx diꞌs ndxèꞌ loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: 8 ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Coꞌseꞌ chol mèn yiꞌth nee loo guꞌ par ya guꞌ fandang coꞌteꞌ selyaꞌ thìb ned myenꞌ par ya thuhua guꞌ, neꞌtyubte guꞌ loo asient coꞌteꞌ ndyub mèn coꞌ más ndli cuent nac mèn roo no mèn xèn tac, neꞌstolqueꞌ, yiꞌth mèn coꞌ más nzoꞌf lèe nzoꞌf xtiꞌs leque guꞌ. 9 Leꞌ sya, mèn coꞌ mbli convid ryop ned mèna, ñee mèna loo guꞌ: Ftaꞌ asient coꞌ ndubl baꞌ tyub mèn ndxèꞌ loo mes. Sya, mèna xít too guꞌ loo asient loo mes. Sya, que nzo neꞌñee lezoꞌ guꞌ, yitoo guꞌ loo asient loo mes par tyub mèna coꞌteꞌ yitoo guꞌ. Leꞌ guꞌ na, nalyat ndeꞌf ro ya tub guꞌ loo asient coꞌ nziriꞌ axta squin leꞌn nyòo. ¿Xá lyàai leꞌn lezoꞌ guꞌ li mèna tataa loo guꞌ, sya? 10 Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ li mèn

185 convid guꞌ par ya thuhua guꞌ sa luaꞌ guꞌ coꞌteꞌ mselyaꞌ thìb ned myenꞌ, na nii loo guꞌ: Más huen tyub guꞌ loo asient coꞌ nziriꞌ axta squin leꞌn nyòo par ñee mèn, coꞌ ngua li convid guꞌa loo guꞌ, tyub guꞌ loo asient coꞌteꞌ ndxàal más tyuꞌ guꞌ: Amiu, ftub coꞌteꞌ más ndyuꞌ mèn baꞌ. Leꞌ sya, tataa mod más tyuꞌ guꞌ loo mèn coꞌ ndub loo mes. 11 Tac mèn coꞌ asendli ndyeꞌs, thyon mèna loo Diox. Leꞌ mèn coꞌ ndxàp mod no indluꞌde mèna ndyeꞌs mèna, Diox li loo mèna leꞌ mèna gàc mèn roo no mèn xèn loo Diox. 12 Ndxab Jesús loo mbiꞌ coꞌ mbli convid Jesús, ne: ―Coꞌseꞌ lil thìb yalhua, que naca xhui, que naca rsè, neꞌlidel convid mèn coꞌ nac amiu lùu, neꞌ neꞌ lil convid mèn coꞌ nac mèn huespeꞌl, neꞌ mèn coꞌ nac mèn gulizl, neꞌ mèn ric coꞌ nac vecinl. Tac mèna liqueꞌ convidl cadqueꞌ coꞌseꞌ li mèna yalhua. Cheleꞌ lùu ante ndli tataa, sya, ante ndaꞌl gust lezoꞌl no ndyacl ndxàc conꞌ ndac lool. Per loo Diox neꞌyòode cuent cón cheꞌn conꞌ ndlil. 13 Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ lil thìb yalhua, bli convid mèn prob, no mèn yíiz, no mèn renc, no mèn sieu. 14 Huen ndal cheleꞌ lùu li tataa loo mèna tac mèna neꞌgácte quix por conꞌ mdaꞌl nduhua mèna. Leꞌ part cón cheꞌnl na, Diox li anggàc conꞌ ndac lool coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ ryo xban mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb yalhua coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyaꞌs Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 15 Coꞌseꞌ mbìn thìb mbiꞌ coꞌ nzo làth mèn coꞌ mdub loo mes tataa ndxab Jesús, mbiꞌ ndxab loo Jesús: ―Ndyac lezoꞌ mèn coꞌ hua no Uꞌ làth mèn coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 16 Jesús ndxab loo mbiꞌa: ―Thìb mbiꞌ mbli convid huax mèn par yiꞌth mèna loo thìb yalhua coꞌ li nab

SAN LUCAS 14 mbiꞌ. 17 Coꞌseꞌ ngóol hor hua mèna, mbiꞌ mtelꞌ moz mbiꞌ par ngua li moz avis loo mèna par yiꞌth mèna loo yalhua. Ndxab moz loo mèna: Bli guꞌ purad par ya thuhua guꞌ loo yalhua tac conꞌ coꞌ hua guꞌ ngòc nableꞌ. 18 Per ryete mèn coꞌ ngòc convida, thidte mcàb mèna loo moz coꞌ ngua li avis loo mèn. Ner mbiꞌ coꞌ ngòc avis looa, mbiꞌa ndxab loo moz coꞌ ngua li avisa: Na ngolo mxi thìb leꞌ xyònen, no nalleꞌ daa nda tee huiꞌ xá nax xyònen. ¡Cara! Guuz loo patronl nee patronl xá mod li patronl par baꞌ. Na neꞌgade loo yalhua. 19 Leꞌ tedib mbiꞌ na, ndxab: Na ngolo mxi gaꞌy ned ngon. No nalleꞌ nda lin preb máꞌ xànꞌ yaarad par ñeen ñeeneꞌ xá ryoꞌ máꞌ. ¡Cara! Guuz loo patronl nee patronl xá mod li patronl par baꞌ. Na neꞌgade loo yalhua. 20 Leꞌ tedib mbiꞌ na, ndxab loo moz: ¡Cara! Na ngolo mselyaꞌ con thìb mzaꞌ. No conate ndli yende mod gan loo yalhua. Guuz loo patronl nee patronl xá mod li patronl par baꞌ. Leꞌ daa neꞌgade loo yalhua. 21 Coꞌseꞌ mbere moz, ndyàa moz par liz patrón, mdaꞌ moz cuent xá mod ngòca loo moz loo patrón. Coꞌseꞌ mbìn patrón diꞌs coꞌ ndxab moz cón cheꞌn mèna, anzeꞌf ngocloo tínꞌ patrón moz con mèna. Sya, ndxab patrón loo moz: Goror huàa cuaꞌn mèn coꞌteꞌ nac ned yòo no coꞌteꞌ nac rye ned coꞌ nsyo leꞌn yèez par ya xil mèn prob, no mèn yíiz, no mèn renc, no mèn sieu, yiꞌth mèna loo yalhua. 22 Ngoloa, coꞌseꞌ ndyeꞌth moz, ndxab moz loo patrón moz: Daa mblileꞌ xal mnibeꞌ Uꞌ loon. No tatabeꞌ nalath coꞌteꞌ tyubreꞌ mèn par yiꞌth mèn loo yalhua. 23 Patrón mbere ndxab loo moz tedib vez: Bere, huàa tee huiꞌ coꞌteꞌ nac ned yòo no rye coꞌteꞌ nsyo ned. Por fuerz guuz loo rye mèn coꞌ zyálꞌl par yiꞌth mèna, hua mèna no par yiꞌth mèna, gu mèna. Tac ndlyazen zyè lizen con rye mèna. 24 Tolo ndxab patrón loo moz: Na nii lool: Nec thìb mèn coꞌ nerlequeꞌ mblin convid

SAN LUCAS 14​, ​15 neꞌtaden lugar loo mèna yòo mèna leꞌn nyòo lizen par yòo mèna loo yalhua. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ ryes coꞌ tyactìi mèn, mèn coꞌ yòoqueꞌ loo cón cheꞌn Crist. 25 Ngoloa, anzeꞌf thìb mèn mdoo nque xís Jesús. No mbere Jesús ned xís Jesús. Mbez Jesús loo mèna: 26 ―Cheleꞌ chó guꞌ nde nque xísen, no más ndli guꞌ cas xud guꞌ, no xnaꞌ guꞌ, no xaꞌgot guꞌ, no xinꞌ guꞌ, no hues guꞌ, no ftaꞌn guꞌ, no ndxàc chop lezoꞌ guꞌ chonon mbláꞌ guꞌ yalgonꞌ guꞌ no ryethe conꞌ coꞌ ndaꞌ gust lezoꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ leque más ngue li guꞌ cas cón chenen, yende mod gàc guꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth daa. 27 No guꞌ coꞌ neꞌxecte gàc ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ por cón chenen, guꞌa yende mod gàc myenꞌ xinꞌ mtéꞌth daa. 28 Jesús tolo ndxab loo mèna: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Angab naꞌi, cheleꞌ chol guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ ndlyaꞌs toxcuaꞌ guꞌ thìb liz guꞌ con vari no con ciment coꞌ gàc chop son pis, ner ndyub guꞌ par co xnee guꞌ plál li guꞌ gast no par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ taal tmi coꞌ mqueltàa guꞌ par telo guꞌ zinꞌa, ¿léꞌ? 29 Per ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ guꞌ msèleꞌ cimient coꞌteꞌ tyub liz guꞌ no neꞌlide guꞌ gan telo guꞌ liz guꞌa, leꞌ sya, ryete mèn coꞌ huiꞌ tataa nac zinꞌ coꞌ ngue li guꞌa, tlo mèna xìis no mèna guꞌ. 30 No gab mèna: ¡Ay, prob mbiꞌ baꞌ izlyoꞌ! Mbiꞌ baꞌ ngue xít teꞌf thìb liz mbiꞌ coꞌ nac chop o son pis no ale neꞌnglide mbiꞌ gan ntelo nxít teꞌf mbiꞌ liz mbiꞌ baꞌ. 31 Tolo ndxab Jesús loo mèna: Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Cheleꞌ thìb rey nzo lezoꞌ li rey thìb xóꞌ con tedib rey, ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent neꞌtyubte reya ner par co xnee reya ñeeneꞌ chéꞌ tli siꞌ mil solndad cheꞌn reya gan loo gal mil solndad cheꞌn tedib rey coꞌ nac ngolo ngolaꞌs coꞌ nde li xóꞌ loo solndad reya, càꞌ? 32 No cheleꞌ ner reya mblo xnee neꞌlide ner reya gan loo xóꞌ, no

186 tatabeꞌ tith nzo tedib reya, leꞌ sya, ner reya telꞌ diꞌs loo tedib rey par tàl ner reya loo diꞌs no loo cuent par tataa mod tuꞌ tàl rey ndxèꞌ loo diꞌs no loo cuent. 33 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ chol guꞌ más ndli cas loo cón cheꞌn guꞌ leque li guꞌ cas loo cón chenen, guꞌa yende mod gàc lìcpeꞌ xinꞌ mtéꞌth daa. Tad Jesús ngue tetac loo mèn cón cheꞌn ted coꞌ nguriꞌth xlaꞌ coꞌ ya inteziide coꞌ ndxuhua mèn. 34 Nde

(Mt. 5.13; Mr. 9.50)

niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Anzeꞌf huen nac ted. No axta arid nquin mèn ted. Per cheleꞌ ted nac ted nala, ¿xá mod gàc nazii teda no xá mod tezii ted conꞌ ndxuhua mèn, sya? Yende mod gàca tataa tac ted nac ted, ¿lé? 35 Neꞌlide sirv ted par gàc ted yòo. Neꞌ neꞌ li sirv ted par gàc ted beꞌf. Alithe cobii mèn ted. Guꞌ coꞌ ndxaaꞌd diꞌs ndxèꞌ, bìn guꞌ diꞌs ndxèꞌ no ftaꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón nee diꞌs diꞌs ndxèꞌ. Tad Jesús ngue tetac cón cheꞌn mèn coꞌ alith nziriꞌ loo izlyoꞌ xal thìb mbacxilꞌ coꞌ mdyuhuan.

15

(Mt. 18.10–14)

Láth beꞌ ngue toodiꞌs no Jesús mèna, rye mèn coꞌ ndli cobrar tmi cón cheꞌn contribución no rye mèn coꞌ ngòp xquin no coꞌ ngòp xtol mbii gax loo Jesús par gòn mèna diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesús. 2 No coꞌseꞌ ñèe mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa xal mqueltàa mèn loo Jesús, xèe ndlaꞌs mèna loo Jesús. No xexte mbez mèna loo xtàa mèna: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Mbiꞌ baꞌ nqueltàa no mèn coꞌ ndxàp xquin no coꞌ ndxàp xtol. No axta ndxuhua no mbiꞌ mèn baꞌ. Nazab ngue li mbiꞌ baꞌ, ¿léꞌ? 3 Jesús ndxab loo mèna: 4 ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: De loo rye guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ, angab naꞌi,

187 ¿chéꞌ nzo thìb guꞌ coꞌ ngue no thìb ayo mbacxilꞌ no láth ngue tee queno guꞌ mbacxilꞌa, xexte mdyuhuan thìb mbacxilꞌ ngroꞌ mbacxilꞌ làth partid, chéꞌ neꞌyòode valor loo guꞌ par láꞌ guꞌ rye partid mbacxilꞌ, coꞌ nac thap gal nzo siꞌn thap mbacxilꞌ ante mbacxilꞌ ned huana coꞌteꞌ nac segur par ya cuaꞌn guꞌ mbacxilꞌ coꞌ taa mdyuhuan axtaqueꞌ zyal guꞌ thìb mbacxilꞌa, càꞌ? Lìcqueꞌ, láꞌ guꞌ rye mbacxilꞌa thìb lugar, ¿léꞌ? 5 No coꞌseꞌ zyal guꞌ mbacxilꞌa, xoꞌf guꞌ mbacxilꞌa xís yen guꞌ, tant ndyac lezoꞌ guꞌ mzyal guꞌ mbacxilꞌa. No ndyeꞌth no guꞌ mbacxilꞌa, ¿léꞌ? 6 No coꞌseꞌ zin guꞌ liz guꞌ, li guꞌ par queltàa mèn coꞌ ndxàc amiu guꞌ no mèn coꞌ ndxàc vecin guꞌ liz guꞌ. Sya, gab guꞌ loo mèna: Quede guꞌ par tyac lezoꞌ guꞌ con daa tac daa mzyalleꞌ mbacxilꞌ daa coꞌ mdyuhuan. 7 Na nii loo guꞌ: Lomisqueꞌ mod más tyac lezoꞌ angl coꞌ nzo loo béꞌ por cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mcuaꞌn xtol coꞌseꞌ lyàa yéc mbiꞌ no lyàa lezoꞌ mbiꞌ loo Diox leque tyac lezoꞌ angl ñèe angl thap gal nzo siꞌn thap mèn coꞌ ndli cuent nac mèn mèn ndac no mèn coꞌ ndli cuent inquinte lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn loo Diox par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèn loo Diox. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Tad Jesús ngue tetac diꞌs cón cheꞌn mèn xal thìb billet coꞌ mdyuhuan. 8 Leꞌ tediba na, xá ñaa thìb xaꞌgot coꞌ ngue no siꞌ billet no ntac thìb thìb billeta thìb ayo pes. No mtuhuan xaꞌgota thìb billet coꞌ ntac thìb ayo pes. ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent neꞌquede xaꞌgota xnìi thìb brujit par cuaꞌn xaꞌ billeta abix ncanꞌ no loꞌf xaꞌgota leꞌn nyòo liz xaꞌ lillequeꞌ axta li xaꞌ gan zyala? Zyalqueꞌ xaꞌi, ¿léꞌ? 9 No coꞌseꞌ ngolo mzyal xaꞌ billet coꞌ mdyuhuan coꞌ ntac thìb ayo pes, xaꞌgot li par queltàa mèn coꞌ ndxàc amiu xaꞌgota no mèn coꞌ ndxàc vecin xaꞌgota. No gab xaꞌgota loo mèngota: Ndlyazen tyac lezoꞌ guꞌ

SAN LUCAS 15 con daa tac mblin gan mzyal pes bchò coꞌ mdyuhuana. 10 Na nii loo guꞌ: Tataa tyac lezoꞌ angl loo Diox loo béꞌ por cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngòp xquin no coꞌ ngòp xtol coꞌseꞌ ngulàa yéc mbiꞌ no ngulàa lezoꞌ mbiꞌ loo Diox par mzyeꞌ mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp mbiꞌ loo Diox. Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn xtol mèn xal ngòca loo thìb mbyòo coꞌ ngroꞌ gundee. 11 Jesús ndxab loo mèna, ne: ―Ngo thìb mbiꞌ coꞌ mque no chop xganꞌ. 12 Per mbyòo coꞌ ngòc mbyòo bluz loo hues mbyòo, mbyòoa ndxab loo xud mbyòo: Pay, ftaꞌ Uꞌ herens coꞌ mbez Uꞌ nac chenen par càan. Sya, xud myenꞌ mbli rol herens myenꞌ par càa thìb thìb myenꞌ herens myenꞌ. 13 Per pláte huiz ndxàc mcàayaꞌ mbyòo bluza herenspeꞌ mbyòo, mtlo mbyòo, mthop mtaa mbyòo rye conꞌ ngòc cheꞌn mbyòo par thoꞌ mbyòoi. Mthoꞌ mbyòo xyòn mbyòo, ne. Ngoloa, mxen mbyòo ned. Nda mbyòo tedib nación más tith loo làaz mbyòo. Tya, mteluxxùꞌ mbyòo tmi mbyòo coꞌ mque no mbyòoa. No mdaꞌ mbyòo gust lezoꞌ mbyòo axta plóthe loo conꞌ yeꞌrsinꞌ con tmi mbyòo coꞌ mthoꞌ mbyòo cheꞌn mbyòoa no coꞌ mthoꞌ mbyòo xyòn mbyòo. 14 Per coꞌseꞌ ngolo mblixùꞌ mbyòo gast tmi mbyòo, ngulàa thìb huin tínꞌ leꞌn naciona. Leꞌ mbyòo na, mtlo mdenꞌ huin. 15 Sya, mcuaꞌn mbyòo zinꞌ liz mèn coꞌ nac mèn naciona par li mbyòo zinꞌ. Mzyalqueꞌ mbyòo zinꞌ. Per mbiꞌ coꞌ mdaꞌ zinꞌ mbli mbyòo, mbiꞌa mque no thìb partid nguch. Mtelꞌ mbiꞌ mbyòo coꞌteꞌ ngòc ranch mbiꞌ par ngua queno mbyòo nguch no taꞌ mbyòo conꞌ hua nguch. 16 Per prob mbyòo izlyoꞌ. Axta mblyaꞌs mbyòo nguhua mbyòo táꞌ cheꞌn yaa yis táꞌ coꞌ nguaa mbyòo nguch par zyè lezoꞌ mbyòo con táꞌ cheꞌn yaa yis táꞌ tac patrón mbyòo anzeꞌf tazad mdaꞌ coꞌ ndxuhua mbyòo por huin coꞌ ngulàa naciona. 17 Axta

SAN LUCAS 15​, ​16 syareꞌ mdub xnìi yéc mbyòo no mdub xnìi lezoꞌ mbyòo no ngulàa yéc mbyòo no ngulàa lezoꞌ mbyòo loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mbyòo. Ndxab mbyòo loo lezoꞌ mbyòo: Napló moz ngue zinꞌ liz xuden. No nzo cón hua moz axta plóthe axta ndxanꞌ xoꞌf conꞌ ndxuhua moz. Per daa ndxath huin trèꞌ. 18 Más huen beren, ndyàan coꞌteꞌ nac liz xuden. No gaben loo xuden: Pay, daa mcuan xtol daa no xquin daa loo Diox no mcuanen xtol daa no xquin daa loo Uꞌ. 19 Ya indliden cuent nac daa xinꞌ Uꞌ. Más huen li Uꞌ cuent nac daa xal thìb moz Uꞌ, ndyaquen. 20 Sya, mxen mbyòo ned. Mbere mbyòo, ndyeꞌth mbyòo par liz xud mbyòo. Tatabeꞌ tithreꞌ ndyeꞌth mbyòo, gunèe xud mbyòo mbyòo. Sya, mblyat lezoꞌ xud mbyòo gunèe xud mbyòo mbyòo. Mqueꞌ xud mbyòo carre. Ngua càa ned xud mbyòo mbyòo. Mdeꞌs mcàa xud mbyòo mbyòo. No msero xud mbyòo ro mbyòo. 21 Sya, ndxab mbyòo loo xud mbyòo: ―Pay, daa mcuan xtol daa no xquin daa loo Diox. No mcuanen xtol daa no xquin daa loo Uꞌ. Ya indxàalte daa gab Uꞌ leꞌ daa nac xganꞌ Uꞌ. 22 Per xud mbyòo ndxab loo moz: ―Jer, huàa loꞌ guꞌ xab huen mbyòo. No ftegoc guꞌ mbyòo xab mbyòo. No blo guꞌ thìb ani cuen yaꞌ mbyòo. No fqueꞌ guꞌ yilid nii mbyòo. 23 Huàa xi guꞌ thìb laa tor coꞌ más nachaꞌ. Beth guꞌ tora par hua naꞌ. No li naꞌ thìb lni loo mbyòo. 24 Tac mbyòo coꞌ nac xganꞌen ndxèꞌ ngòc xal thìb mèn coꞌ nguth loon. No ale ndyaquen xganꞌen ndxèꞌ ngòc xal thìb xaꞌ coꞌ ngro xban loon. Mdyuhuan xganꞌen ndxèꞌ loon per nalleꞌ ngro xoꞌf xganꞌen ndxèꞌ loon. Sya, mtlo mèn guliz xud mbyòo. Mbli mèna lni loo mbyòo. 25 Láth ndxàc lnia, mbyòo ndlyoa ngue zinꞌ huan. Coꞌseꞌ mzyèleꞌ izlyoꞌ huiza, ndyeꞌth mbyòo ndlyo par liz mbyòo. No coꞌseꞌ nde zin gax mbyòo

188 ndlyo liz mbyòo, ndxòn mbyòo ndlyoa ndxolꞌ musc. No ngüiꞌ mbyòo nzi yolꞌ nii mèn. 26 Sya, ngurez mbyòo ndlyoa thìb moz coꞌ nzo làth mèn coꞌ nziriꞌa. Mnibdiꞌs mbyòo loo moza. Ndxab mbyòo loo moz: ¿Chó lni nzo lizen, cara? ¿Cón ndxàc? 27 Moza ndxab loo mbyòo: Huesl mzin, yey. No mbli xudl mandad mbeth nuꞌ thìb tor coꞌ más nachaꞌ par hua no xudl huesl. Tataa mbli xudl tac huesl huenqueꞌ mzin tedib vez. 28 Per mbyòo coꞌ nac mbyòo ndlyoa mdèn. No ngocloo mbyòo. Ale indlyaꞌste mbyòo yòo mbyòo liz mbyòo. Sya, ngro xud mbyòo ned. Ngua xi xud mbyòo mbyòo par ngòo mbyòo liz mbyòo tac mbyòo ndub tèn tya. 29 Ndxab mbyòo loo xud mbyòo: ―Pay, Uꞌ ndaꞌqueꞌ cuent napló zinꞌ mblin loo Uꞌ huax línꞌ. No thidtenequeꞌ ndyubdizquen loo Uꞌ. Per Uꞌ neꞌnglatte lezoꞌ ngnèe Uꞌ daa par ndaꞌ Uꞌ mase thìb chiv par nglin thìb lni chuꞌth par hua non myenꞌ coꞌ ndxàc amiu daa. 30 No nalleꞌ mzin xganꞌ Uꞌ baꞌ. No mdaꞌ xganꞌ Uꞌ baꞌ gust lezoꞌ xganꞌ Uꞌ con myenꞌgot coꞌ ndxòo lezoꞌ li conꞌ yeꞌrsinꞌ. No ale mbli Uꞌ mandad mbeth moz thìb laa tor coꞌ más nachaꞌ par mbli Uꞌ lni. ¿Chéꞌ ndyac Uꞌ anzeꞌf huen nac coꞌ ngue li Uꞌ baꞌ, càꞌ? Yende xàa. 31 Sya, ndxab xud mbyòo loo mbyòoa: Ryete conꞌ coꞌ ndxàpen, leꞌi nac cheꞌnl. 32 Per nalleꞌ ndxàalqueꞌ li naꞌ thìb lni par tyac lezoꞌ naꞌ tac huesl coꞌ ngòc xal mèn nguth loo naꞌ, ngòc huesl xal mèn coꞌ ngro xban loo naꞌ nalleꞌ. Ngòc huesl mèn coꞌ mdyuhuan loo naꞌ per nalleꞌ yub huesl mzin loo naꞌ. Yaꞌ ndyàa naꞌ. Neꞌyecloodel. Tad Jesús ngue tetac diꞌs loo mèn cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mandador yeꞌrsinꞌ coꞌ mdyee yaꞌ loo cón cheꞌn patrón. Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús:

16

189 ―Myenꞌ, nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Ngo thìb mbiꞌ ric coꞌ mque no thìb mandador. Mzin thìb huiz ngòo ndxep mèn coꞌ mdaꞌ cuent loo mbiꞌ ric cón cheꞌn mandador leꞌ mandador indyoode altant loo rsinꞌ cheꞌn mbiꞌ rica. 2 Sya, ngurez mbiꞌ ric mandador. Ndxab mbiꞌ rica loo mandador: Ndlyazen taꞌl cuent loon. ¿Xá mod nac cuent coꞌ mdaꞌ mèn loon cón cheꞌnl, cara? Ftaꞌ cuent loon xal nac zinꞌ coꞌ ngue lil. Tac lùu ya neꞌtolode gàc mandador loo rsinen. 3 Sya, mbli mbiꞌ coꞌ ngòc mandadora xtùuz. Ndxab mbiꞌ loo lezoꞌ mbiꞌ: Per nalleꞌ na, ¿cón lin? Patrón daa teche zinꞌ loon. Más de cona, yende fuerz daa par queꞌen zinꞌ huiz con barret no con yiꞌf yaa. No cheleꞌ daa ga naꞌb gòn, thyon daa ñaꞌben gòn. 4 Neequen xá ñaa coꞌ lin par que non mèn coꞌ taꞌ sa yèth huan no taꞌ mèna liz mèna par gòon plá huiz coꞌseꞌ neꞌtaꞌde patrón más zinꞌ lin trèꞌ. 5 Sya, ngurez mandador thìb thìb mèn coꞌ ndeb loo mbiꞌ rica. Mnibdiꞌs mandador loo ner mbiꞌ coꞌ ndeba. Ndxab mandador: ¿Plál ndebl loo patrón daa, àꞌ? 6 Mbiꞌ coꞌ ndeba mcàb. Ndxab mbiꞌ loo mandador: Daa ndeb thìb ayo barril aceit loo patrón. Sya, ndxab mandador loo mbiꞌ coꞌ ndeba: Yeꞌs coꞌ nac val lùu ndxèꞌ. Ftub loo asient no xax xax toxcuaꞌ tedib val. No ftub loo val leꞌ lùu ndeb choꞌ psiꞌ barril aceit no maste. 7 Ngoloa, mnibdiꞌs mandador loo tedib mbiꞌ coꞌ ndeb loo patrón mandador, ne. Ndxab mandador loo mbiꞌa: ¿Lùu, àꞌ? ¿Plál ndebl loo patrón daa? Mbiꞌ coꞌ ndeba ndxab: Daa ndeb thìb ayo almud triu loo patrón. Sya, ndxab mandador loo mbiꞌ coꞌ ndeba: Yeꞌs coꞌ nac val lùu ndxèꞌ. Nalleꞌ ftoxcuaꞌ tedib val. Ftub cuent loo val coꞌ toxcuaꞌl baꞌ leꞌ lùu ndeb thap gal almud triu no maste loo patrón daa. 8 ¡Per máa mbiꞌ ric! Lueg mdenꞌ lezoꞌ mbiꞌ ric no mdaꞌ mbiꞌ rica cuent leꞌ mandador ngòc lijerleꞌ xal nac

SAN LUCAS 16 mod coꞌ ndxàp mandador loo zinꞌ coꞌ ndyoo naa mandador. ¡Neꞌyilaꞌste guꞌ conꞌ nde niin loo guꞌ! Más nalas nac mèn coꞌ alithe naban loo izlyoꞌ ndxèꞌ loo mod coꞌ ndxàp mèn li mèn loo thìb xtàa mèn no loo tedib xtàa mèn leque mèn coꞌ mbláꞌleꞌ ryethe cón cheꞌn xab izlyoꞌ no mèn coꞌ ndyub xnìi yéc no coꞌ ndyub xnìi lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox loo rsinꞌ cheꞌn Diox. 9 Por cona, ngue tanꞌen diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ leꞌ guꞌ coꞌ nac xal mandador cheꞌn Diox, nalas gure guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ loo interes coꞌ ncàb conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn par li zinꞌ guꞌ cheꞌn guꞌ coꞌ ndxàp guꞌ par tataa mod gàc amiu guꞌ con huax mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Leꞌ sya, lomisqueꞌ mod, gàca loo guꞌ coꞌseꞌ gath guꞌ ndoo lìte taꞌ Diox lugar loo guꞌ yòo guꞌ loo Diox coꞌteꞌ ban guꞌ thidtene tac altant mdoo guꞌ loo zinꞌ cheꞌn Diox xal thìb mandador ndac. 10 Mèn coꞌ altant ndyoo no coꞌ ñee rsiꞌ ñee rso par quenap mèna coꞌ nac cheꞌnpeꞌ mèna conꞌ coꞌ ngue note mèna, mèna altantlequeꞌ tyoo no ñee rsiꞌ ñee rso mèna par quenap mèna taamas huax conꞌ cheleꞌ Diox li par que no mèna taamas conꞌ. Leꞌ mèn coꞌ nquedìi xtàa loo ndxepte conꞌ, mèna quedìi xtàa loo huax conꞌ cheleꞌ mèna li gan. 11 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ indyoode altant no iñee rsiꞌde guꞌ no iñee rsode guꞌ yalgonꞌ coꞌ nthop guꞌ no coꞌ ndxàp guꞌ loo izlyoꞌ yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ, ¿chó mèn gàp yalxlaꞌs loo guꞌ no chó mèn yilaꞌs leꞌ guꞌ tyoo altant no ñee rsiꞌ guꞌ no ñee rso guꞌ zinꞌ ndac coꞌ nac cón cheꞌn Diox, àꞌ? Yende mod gàca tataa, ¿léꞌ? 12 No cheleꞌ guꞌ indyoode altant loo conꞌ coꞌ nac cheꞌn taamas mèn, ¿chó taꞌ conꞌ càa guꞌ, conꞌ coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ, sya? Yende mod gàca tataa, ¿léꞌ? 13 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Yende mod li thìb moz sirv loo chop patrón. Bien li moz cas loo thìb patrón. Leꞌ loo tedib

SAN LUCAS 16 patrona yecloo moz ñèe moz patrona. Bien más altant tyoo moz loo thìb patrón. Leꞌ loo tedib patrón na, tyoo xàꞌ lezoꞌ moz ñèe moz tedib patrona. Cona, ngue niin loo guꞌ: Yende mod xoꞌf zinꞌ mèn zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox cheleꞌ mèn más nde yath nde lux ñèe yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. 14 Per mèn xleyꞌ farise, coꞌ más nde yath nde lux ñèe yalgonꞌ, nzi yòn diꞌs coꞌ ndxab Jesús. Sya, ndxáp nxyánꞌ mèna no mxìis nxyánꞌ mèna ñèe mèna Jesús. 15 Jesús ndxab loo mèna: ―Anzeꞌf thìb conꞌ ndli guꞌ par ndxàc guꞌ mèn ndac loo mèn. Per Diox non no nanee Diox xá nac conꞌ coꞌ ndli guꞌ xtùuz leꞌn lezoꞌ guꞌ. Tac ryete conꞌ coꞌ ndli mèn cuent nac más conꞌ roo conꞌ xèn loo mèna, Diox ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe Diox mèn coꞌseꞌ ndli mèn conꞌa. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mod coꞌ mbluꞌ Tad Jesús loo mèn cón cheꞌn xá mod ndxòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 16 Ndooreꞌ gàc tiemp coꞌ mbiꞌth Juàn Bautist, nzoꞌfleꞌ ley cheꞌn Diox coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no nzoleꞌ libr coꞌ mqueꞌ mèn yeꞌs, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Per axta tiemp coꞌ mbiꞌth Juàn Bautist, mtlo mbyath mbyèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. No ryete mèn coꞌ mbìn diꞌsa nguátbèe par mbli mèn coꞌ nzote mod li mèn par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 17 Más inagànte naca lyux no lith no izlyoꞌ no béꞌ leque neꞌgàcte conꞌ coꞌ nac más beꞌtheꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Aa. Gàcpeꞌi. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mod coꞌ mbluꞌ Tad Jesús loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc coꞌseꞌ selyaꞌ mèn tedib vez ndxelo mbláꞌ mèn xaꞌgot mèn tiempa. (Mt. 19.1–12; Mr. 10.1–12)

18 Niin

conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Cheleꞌ thìb xaꞌbiꞌ negadiꞌs tèꞌb no choblaꞌ

190 xaꞌbiꞌ saꞌl xaꞌ no selyaꞌ xaꞌbiꞌ con tedib xaꞌgot, sya, xaꞌbiꞌa ngue li yalburrid. Leꞌ thìb xaꞌbiꞌ coꞌ selyaꞌ con thìb xaꞌgot coꞌ mtèꞌb saꞌl no coꞌ mchoblaꞌ saꞌl, xaꞌbiꞌa ngue li yalburrid, ne. Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngòc ric no cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lars coꞌ ngòc thìb mbiꞌ prob. 19 Jesús ndxab loo mèn: ―Nde tan cuent cón cheꞌn coꞌ ngòc loo thìb mbiꞌ ric loo guꞌ. Mbiꞌ rica mdoc xab mbiꞌ coꞌ nabeꞌs mdyoxcuaꞌ no coꞌ ante nít nayèe ñaa. No ryete huiz ndli mbiꞌ lni liz mbiꞌ axta mod coꞌ mblyaꞌs mbiꞌ no xal ndaꞌ gust lezoꞌ mbiꞌ li mbiꞌ. 20 Ngo thìb mbiꞌ prob, ne. Mbiꞌ proba ngroꞌ lèe Lars. Mdoo thìb loo yéꞌs yaꞌs dib lad Lars. Ndyee tub Lars ro ryoꞌ liz mbiꞌ rica. 21 Látha, ndyub bed Lars no ndyub quee lezoꞌ Lars ñaꞌb Lars pedaz yèth no nítyèth coꞌ ndxanꞌ xoꞌf loo mes coꞌ ndxuhua mbiꞌ rica par hua Lars par beꞌteꞌ queꞌ niꞌi lezoꞌ Lars. Láth ndub bed Larsa, nde ley mbac loo yéꞌs yaꞌs coꞌ ndoo lad Lars. 22 Mzin thìb huiz nguth prob Lars. Per angl cheꞌn Diox mbiꞌth. Mbeꞌ angl xpii Lars no alm Lars par ngo no Lars Abraham coꞌteꞌ ngo Abraham leꞌn parais. Mzin huiz nguth mbiꞌ rica, ne. Ngua caꞌs mèn thebol mbiꞌ rica panteón. Leꞌ alm mbiꞌ no xpii mbiꞌ na, ndoo lìte ngulàa leꞌn yeꞌrbìil. 23 Per láth ndenꞌ mbiꞌ rica yaltìi no ndxec nzyo mbiꞌ leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ mbii xpii no alm mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxath, gunèe mbiꞌ rica tith nzo no Lars Abraham. 24 Sya, ngrozèe mbiꞌ rica. Ndxab mbiꞌ ric loo Abraham: Tad Abraham, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa. Ftelꞌ Uꞌ Lars ya tegaz Lars cuen yaꞌ Lars con nít no yiꞌth tegaz Lars looz daa trèꞌ tac anzeꞌf nèe nac coꞌ ndenꞌen loo quìi no loo bèel coꞌteꞌ nzon ndxèꞌ. 25 Abraham ndxab loo mbiꞌ ric coꞌ nguth: Mbiꞌ, fteꞌ lezoꞌl, lùu anzeꞌf huen ngua leꞌn rye tiemp coꞌ ngo banl lada. Per prob Lars ndxèꞌ, anzeꞌf thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ no

SAN LUCAS 16​, ​17

191 conꞌ nalyat ngòc loo prob Lars. No nalleꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndyac lezoꞌ Lars coꞌteꞌ nzo Lars trèꞌ. Leꞌ lùu na, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndenꞌl ndxec nzyol loo quìi no loo bèel coꞌteꞌ nzol baꞌ. 26 Más de cona, ndriꞌth thìb ftee coꞌ anzeꞌf naꞌs tínꞌ trèꞌ coꞌ ntauꞌ loo nuꞌ no coꞌ ntauꞌ lool. No cheleꞌ lùu lyaꞌs riid coꞌteꞌ nzo nuꞌ ndxèꞌ, yende mod riidl. No cheleꞌ nuꞌ lyaꞌs riid coꞌteꞌ nzol baꞌ, yende mod riid nuꞌ. 27 Sya, ndxab mbiꞌ rica loo Abraham: Daa ñaꞌb loo Uꞌ, Tad Abraham, ftelꞌ Uꞌ Lars ya Lars liz xuden 28 coꞌteꞌ ngue non gaꞌy myenꞌ huesen, par taꞌ Lars cuent loo myenꞌ huesen par tataa mod neꞌyiꞌthte myenꞌ trèꞌ coꞌteꞌ anzeꞌf ndxàc yaltìi loo mèn ndxèꞌ. 29 Per Abraham ndxab loo mbiꞌ rica: Myenꞌ ngue noqueꞌ diꞌs coꞌ mqueꞌ Moisés yeꞌs coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. No ngue noqueꞌ myenꞌ diꞌs coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs loo libr. Loo diꞌsa nzoqueꞌ mod li myenꞌ cas cheleꞌ myenꞌ lyaꞌs tyubdiꞌs. 30 Mbiꞌ rica mcàb loo Abraham. Ndxab mbiꞌ: Lìca xá nee Uꞌ baꞌ, Tad Abraham. Yende cón niin loo Uꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngolo gunee Uꞌ baꞌ. Per más segur gàca cheleꞌ thìb mèn nguth ryo xban par ya mèn ngutha loo myenꞌ huesen par taꞌ mèn ngutha cuent loo myenꞌ huesen, ndyaquen. Sya, lyàa yéc myenꞌ no lyàa lezoꞌ myenꞌ no zyeꞌ mod coꞌ ndxàp myenꞌ par lyáꞌ myenꞌ loo ryethe conꞌ ryes. 31 Abraham ndxab loo mbiꞌ rica: Cheleꞌ myenꞌ indlide cas no indyubdiꞌste myenꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no loo diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, neꞌ neꞌ yilaꞌs myenꞌ loo mèn coꞌ yaa, mèn coꞌ ryo xban làth mèn nguth. Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn conꞌ ryes coꞌ ndxàc loo mèn coꞌseꞌ ncuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn.

17

(Mt. 18.6–7, 21–22; Mr. 9.42)

Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús:

―Thidtenequeꞌ nzoqueꞌ conꞌ coꞌ ndli par ncuaꞌn mèn xtol mèn no xquin mèn. Per mandit mbiꞌ too ze too yálꞌ, mbiꞌ coꞌ aseli par cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn. 2 Más huen ngàca nquedóꞌ mèn thìb quèe yees yen mbiꞌ yeꞌrsinꞌa. No yiloa, cobii mèn mbiꞌa leꞌn níttóꞌ leque li mbiꞌ yeꞌrsinꞌa leꞌ mèn coꞌ beꞌ nauꞌ loo no mèn coꞌ beꞌ nauꞌ yéc ncuaꞌn mèna xquin mèna no xtol mèna, mèn coꞌ nac mèn coꞌ pente mtlo ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox. 3 Anderhuen guꞌ. No gunee guꞌ xá nzi tee ban guꞌ. Cheleꞌ chol hues xtàa guꞌ cuaꞌn xtol cón cheꞌn guꞌ, gunii guꞌ loo hues xtàa guꞌa no bcoꞌx guꞌ ndxep loo hues xtàa guꞌa. No cheleꞌ hues xtàa guꞌa lyàa yéc no lyàa lezoꞌ loo conꞌ mbli hues xtàa guꞌa, fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ xtol no xquin coꞌ mcuaꞌn hues xtàa guꞌ loo guꞌ. 4 Mastaleꞌ cuaꞌn hues xtàa guꞌa xtol no xquin hues xtàa guꞌa loo guꞌ gaz vez thìb huiz, no cheleꞌ hues xtàa guꞌ yiꞌth loo guꞌ gaz vez no ñee hues xtàa guꞌ loo guꞌ gaz vez: Ya neꞌbereden cuanen xtol daa lool, hues, leꞌ sya, guꞌ coꞌ ndxàc hues xtàa por cón cheꞌn Crist, fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ xtol no xquin coꞌ ndli hues xtàa guꞌ loo guꞌ. Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli mèn coꞌseꞌ, lìcpeꞌ, ndxelaꞌs mèn loo cón cheꞌn Diox. 5 Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ neꞌ tedib lèe apostl, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn Tad Jesús, myenꞌa ndxab loo Tad Jesús: ―Tad, bli Uꞌ par tolo yilaꞌs nuꞌ no tolo gàp nuꞌ más yalxlaꞌs loo ryethe conꞌ cón cheꞌn Uꞌ. 6 Sya, ndxab Tad Jesús loo myenꞌ: ―Cheleꞌ guꞌ pente ndxelaꞌs no, lìcqueꞌ, ndxelaꞌspeꞌ guꞌ, nzoqueꞌ mod gab guꞌ loo yaa sicomr ndxèꞌ: Na nii lool, yaa sicomr, yiꞌfl trèꞌ. No leque lùu ya ro níttóꞌ par tyool ro níttóꞌ. Na nii loo guꞌ leꞌ yaa sicomr ndxèꞌ gòn ro guꞌ.

SAN LUCAS 17 Trèꞌ ndluꞌ leque mèn taꞌ cuent inacte mèn arid mèn ndac loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ mèn cón cheꞌn Diox. 7 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Cheleꞌ chó guꞌ ngue no thìb moz, no ndyeꞌth moz ngua moz zinꞌ huan, bien ngua ganꞌ moz ngon, o bien ngua queno moz ngon, ¿chéꞌ tab guꞌ loo moz coꞌseꞌ ndyeꞌth moz ngua moz zinꞌ: Moz, quede. Ftub loo mes par bequen conꞌ hua rsèl, ndee? 8 Yende xàa. Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ gab loo moz: Jer toxcuaꞌ conꞌ hua rsèꞌen no altant ftoo par lil mandad loon láth ngue yuhuan no láth ngue yun. Sya, coꞌseꞌ ngolo nduhuan no coꞌseꞌ ngolo ngun, sauꞌ tyubl hual. 9 ¿Chéꞌ ndyac guꞌ leꞌ patrón gab loo moz: Diox quixl, moz, tac mtoxcuaꞌl conꞌ nduhua rsèꞌen, ndee? ¡Jaa! Pà gab patrón tataa loo moz, ¿léꞌ? 10 Cona, ngue niin loo guꞌ, ne: Coꞌseꞌ yilo li guꞌ ryete conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo guꞌ par li guꞌi, ndxàal gab guꞌ loo Diox: Nuꞌ nac moz coꞌ yende cón ntac no coꞌ yende chó juis tac mbli nuꞌ ante conꞌ coꞌ mnibeꞌte Uꞌ loo nuꞌ par li nuꞌi. Tad Jesús mteyac siꞌ mèn coꞌ mxac thìb yíiz coꞌ nteyaꞌs no coꞌ nteyèe yid lad mèn. 11 Coꞌseꞌ tolo mdoo Jesús ned, nda Jesús par ned ciuda Jerusalén, ngua riid Jesús rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari no cheꞌn làaz mèn galile. 12 Texal ngòo Jesús ro thìb yèez, ngua sálꞌ siꞌ xaꞌbiꞌ coꞌ ndyac yíiz ndxaꞌs, yíiz coꞌ nteyaꞌs no coꞌ nteyèe yid lad mèn, loo Jesús. Tith ngure prob mèna loo Jesús. 13 Cabii ngrozèe mèna loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―Jesús, Uꞌ coꞌ nac maistr, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ nuꞌ, yey. 14 Coꞌseꞌ gunèe Jesús mèna, ndxab Jesús loo mèna: ―Huàa guꞌ. Huàa luꞌ guꞌ guꞌ loo nguleyꞌ.

192 Sya láth ndoo mèna ned nda mèna, mbembìi lad mèna xalqueꞌ thìb mèn huen. 15 Sya, thìb mbiꞌ coꞌ ndxòo cuent siꞌ mèn coꞌ mbyaca, coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ mbyac mbiꞌ, mbere mbiꞌ, ndyeꞌth mbiꞌ loo Jesús. Cabii mbez mbiꞌ diꞌs natuꞌ loo Diox. Ndxab mbiꞌ: ―¡Ay, Dioꞌs! Conꞌ roo conꞌ xèn mbli Uꞌ loon. Tac mteyac Jesús mbiꞌ. 16 Mdub xib mbiꞌ loo Jesús. No xex xex mcotloo mbiꞌ xànꞌ nii Jesús. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Diox quix Uꞌ, Tad. No ngòc mbiꞌa mèn gulàaz mèn samaritan. 17 Sya, ndxab Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús: ―¿Chéꞌ iryede siꞌ mèna mbyac, càꞌ? ¿Máa taayèꞌ mèna? 18 ¿Chéꞌ angoluxte mbiꞌ coꞌ nac mèn tith ndxèꞌ mbere ndyeꞌth loon par ndxab mbiꞌ: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, càꞌ? ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ huen nac coꞌ mbli mèna, càꞌ? Yende xàa. 19 Jesús ndxab loo mbiꞌa: ―Goo too, ndee. Fxen ned. Byàa. Lùu mbyacleꞌ tac ngolaꞌsqueꞌl loon. Mèn xleyꞌ farise mnibdiꞌs loo Tad Jesús: ¿Xá mod gàca coꞌseꞌ tlo ñibeꞌ Diox loo mèn? (Mt. 24.23–28, 36–41)

20 Leque

sya, mèn xleyꞌ farise mnibdiꞌs loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―¿Pólxe gàc tiemp coꞌseꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, àꞌ? Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Coꞌseꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, neꞌyúꞌda loo mèn xal coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ chol rey loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 21 Neꞌgabte mèn loo xtàa mèn: Trèꞌ nac coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. O tuaꞌ nac coꞌteꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Aa. Diox ngue ñibeꞌpeꞌ loo mèn coꞌ ndyubdiꞌsqueꞌ loo Diox làth guꞌ.

193 22 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌ lyaꞌs guꞌ huiꞌ guꞌ mase thìb huiz láth coꞌseꞌ ngue ñibeꞌpeꞌen loo izlyoꞌ ndxèꞌ, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, ya inabante guꞌ axta coꞌseꞌ zin huiza. 23 No zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ ñee mèn coꞌ nac mèn gutyèꞌa loo guꞌ: Mzinleꞌ Jesús loo izlyoꞌ tedib vez. Trèꞌ nzo Jesús. O ñee mèn gutyèꞌa loo guꞌ: Tuaꞌ nzo Jesús. Per na ngue nii loo guꞌ: Neꞌyilaꞌste guꞌ ro mèna. Neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ lugar tyoo nque guꞌ xís mèna coꞌseꞌ zin huiza. 24 Tac texal coꞌseꞌ ndlyàa bèel gundii loo izlyoꞌ, chàa, ndxàꞌx xnìi bèel gundii thìb lad ro izlyoꞌ axta tedib lad ro izlyoꞌ. Tataa gàca loo mèn coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ galen loo izlyoꞌ tedib vez, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. Huiza rye mèn coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ nonqueꞌ cón chenen. 25 Per ndooreꞌ zin huiza naquinqueꞌ ner gàc huax yaltìi loon. Leꞌ mèna tèꞌb daa thìb lad. No choblaꞌ mèn daa, mèn coꞌ nzi ban leꞌn tiemp ndxèꞌ. 26 Xalqueꞌ ngòca leꞌn huiz coꞌ mque tee ban Noé, tataa gàca leꞌn huiz coꞌ gàc huiz coꞌ galen loo izlyoꞌ tedib vez, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 27 Tiemp coꞌseꞌ ngo ban Noé loo izlyoꞌ, alithe ngure yuhua mèn. No alithe ngure yu mèn. No alithe mbli mèn diꞌs nselyaꞌ xinꞌ mèn. Ndyee naꞌb mèn xìix mèn. Ndaꞌ mèn xganꞌ mèn nda buuz axta coꞌseꞌ mzin huizpeꞌ coꞌseꞌ ngòo Noé con rye famil Noé leꞌn yòoyaa. Leꞌ Diox na, mbli ngulàa thìb yuu axta ngòc lal nít loo rye yii par tataa mod nguth rye mèn coꞌ neꞌngalaꞌste loo diꞌs coꞌ ndxab Noé. Ale nguth mèna. 28 Ndxab Tad Jesús, ne: Tataa ngòca leꞌn huiz coꞌseꞌ ngo ban thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lot, ne. Alithe ngure yuhua mèn. No alithe ngure yu

SAN LUCAS 17 mèn. Alithe ngure ndiꞌ mèn. No alithe ngure nthoꞌ mèn. Alithe ngo mèna bin. No alithe mtoxcuaꞌ mèna liz mèn. 29 Per leque huiz coꞌseꞌ mxonꞌ mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lot con famil mbiꞌ, ngroꞌ mbiꞌ leꞌn ciuda Sodom. Ngoloa, mbli Diox, chàa, ngulàa quìi no bèel no asufr loo béꞌ loo mèn ciudaa xal coꞌseꞌ ndlyàa yuuxòꞌ. No mbeth quìi no bèel ryete mèna. 30 Tataa gàca, ne, coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ, chàa, galen no yúꞌ daa loo mèn, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 31 Huiza, cheleꞌ chó mèn ngue tee loo zote yéc yòo, no ngue no mèna cheꞌn mèn coꞌ nzosuaꞌ leꞌn nyòo, más huen neꞌlyàade mèna loo yòo par coꞌ mèna cheꞌn mèna leꞌn nyòo. No cheleꞌ chó mèn ngue zinꞌ huan, más huen neꞌberede mèna par liz mèna tac ya neꞌzinꞌte bere mèna liz mèna huiza. 32 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ conꞌ coꞌ ngòc loo xaꞌgot cheꞌn mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lot par tenꞌ guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ no li guꞌ cas loo conꞌ ngue niin loo guꞌ. 33 Mèn coꞌ alithe nque tee ban loo izlyoꞌ par que no mèna ante conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèna, loo mèna neꞌgàcte conꞌ ndac coꞌ nac cón cheꞌn yalnaban par ban no mèna Diox thidtene yiloa. Per mèn coꞌ too lezoꞌ tuhuan mèn ryethe conꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn cón cheꞌn mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ ante por cón chenen, mèna ban noqueꞌ xuden Diox thidtene. 34 Ndxab Jesús loo mèna, ne: Ngue niin loo guꞌ: Leque hor coꞌ galen, que naca ze, que naca yálꞌ, chop mèn nzi yàt loo thìb lunꞌ. Hora daa li, chàa, yáp thìb xaꞌ par ya sálꞌ xaꞌ daa loo béꞌ. Leꞌ tedib xaꞌ na, taate yanꞌ. 35 Leque hora, ne, gàca chop xaꞌgot thidte ngue yuꞌ. Thìb xaꞌgota, chàa, lin par yáp xaꞌgota loo béꞌ par ya sálꞌ xaꞌ daa. Leꞌ tedib xaꞌgota na, taate yanꞌ. 36 Lomisqueꞌ ne, leque hora, gàca chop xaꞌbiꞌ ngue zinꞌ huan. Thìb xaꞌ, chàa, lin par ya sálꞌ xaꞌ

SAN LUCAS 17​, ​18 daa loo béꞌ. Leꞌ tedib xaꞌbiꞌa na, taate yanꞌ. 37 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús, mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―¿Pá gàc conꞌa, Tad? Jesús mcàb. Mtetac Jesús thìb diꞌs loo mèna. Ndxab Jesús: ―Pues, guꞌ ndaꞌ cuent coꞌteꞌ nax ndeꞌf thìb máꞌ yaꞌs, anzeꞌf thìb ngool ndlyàa loo máꞌ yaꞌs tya, ¿léꞌ? Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngòc juez no cón cheꞌn thìb xaꞌgot viud. Jesús mtetac tedib diꞌs loo mèna, ne, par mbluꞌ Jesús loo mèn xá mod ndxàalqueꞌ thidtenequeꞌ cuez mèn Diox no par neꞌyitacte lezoꞌ mèn cuez mèn Diox. 2 Ndxab Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc juez leꞌn thìb ciuda. Mbiꞌa neꞌngzebte ngnèe Diox neꞌ neꞌ indyóo mbiꞌ ngnèe mbiꞌ chol mèn. Neꞌ neꞌ yen chó mport nzo lezoꞌ mbiꞌ ñèe mbiꞌ chol mèn. 3 Leque leꞌn ciudaa ngo ban thìb xaꞌgot viud. Xaꞌgot viuda seguid nda li xol mbiꞌ coꞌ ngòc jueza par li mbiꞌ justis no tub rez mbiꞌ cón cheꞌn thìb yalgyoo coꞌ mbyoo xaꞌgot viuda con mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn xaꞌgot viuda. 4 Nguriꞌth huax huiz no nguriꞌth huax mbeꞌ, mbiꞌ coꞌ ngòc jueza neꞌnglide cas xaꞌgota. Per ngoloa, mbli mbiꞌ xtùuz cón cheꞌn xaꞌgot viud coꞌ mbli xol mbiꞌ coꞌ ngòc jueza. Sya, ndxab mbiꞌ loo lezoꞌ mbiꞌ: Neequen cón lin teeca. Daa inzyebte ñèen Diox neꞌ neꞌ yen chó mport nzo lezon ñèen nec thìb conꞌ. 5 Per mastaleꞌ, guneei xá go teei, na nda li justis cón cheꞌn xaꞌgot viuda par ya neꞌtolode yiꞌth taꞌ xaꞌ xyàn lezon trèꞌ. Tac ya ngo dibleꞌ lezon ñèen xaꞌgot viuda. No ya neꞌtolode xec daa ñèen xaꞌgota. 6 Tad Jesús ndxab loo mèna, ne: ―Bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii mbiꞌ coꞌ ngòc juez yeꞌrsinꞌa. 7 Cona,

18

194 ngue niin diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ: ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent leꞌ Diox neꞌtíꞌde no neꞌlàade Diox mèn, mèn coꞌ Diox mcui, mèn coꞌ mbez Diox ze no yálꞌ, càꞌ? ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent ndlyenꞌ Diox par lyath no Diox mèna, càꞌ? Yende xàa. 8 Daa nii loo guꞌ leꞌ Diox setilte lyath no mèna. No nibdizen thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Xá nee guꞌ? Coꞌseꞌ galen loo izlyoꞌ tedib vez, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, ¿chéꞌ ndyac guꞌ nzoqueꞌ mèn loo izlyoꞌ coꞌ beꞌ nzi yilaꞌs loon huiza, càꞌ? Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, tolo yilaꞌs loon no tolo gàp guꞌ yalxlaꞌs loon thidtene, leꞌi gàcqueꞌ leꞌ mèn beꞌ ndxelaꞌs loon coꞌseꞌ galen loo izlyoꞌ tedib vez. Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn mod coꞌ ngòp thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise no cón cheꞌn mod coꞌ ngòp tedib mbiꞌ coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución. 9 Jesús mtetac tedib diꞌs loo mèna cón cheꞌn mèn coꞌ nzo làth mèna, mèn coꞌ ndyac nac mèna anzeꞌf mèn ndac. No leque mèna indlide cas xtàa mèna. Ndxab Jesús: 10 ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Ngua chop xaꞌbiꞌ leꞌn templ par cuez xaꞌ Diox. Thìb xaꞌ nac xaꞌ cheꞌn xleyꞌ farise. Leꞌ tedib xaꞌ na, nac xaꞌ coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución. 11 Mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ xleyꞌ farise mdoo. No ngurez mbiꞌ Diox taandxèꞌ. Ndxab mbiꞌ: Tad Diox, na nii loo Uꞌ, Diox quix Uꞌ tac inacte daa xal taamas mèn; mèn coꞌ ndli huanꞌ; mèn yeꞌrsinꞌ; no mèn coꞌ ndli yalburrid. Neꞌ neꞌ inac daa xal mbiꞌ baꞌ, mbiꞌ coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución. 12 Chop vez ndlin ndxàc yalxlat loon leꞌn thìb sman. No ndan centav coꞌ nac diezm cón cheꞌn rye yalgonꞌ coꞌ ndxàpen no cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ndlin. 13 Per ndxeꞌlequeꞌ, prob mbiꞌ coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución, tith mdoo mbiꞌ. Neꞌngòode valor loo mbiꞌ mase ngüiꞌ mbiꞌ loo béꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mbez mbiꞌ:

SAN LUCAS 18

195 ―¡Ay, Dioꞌs! No taa nguin mbiꞌ yaꞌ mbiꞌ pech mbiꞌ. No tolo mbez mbiꞌ: Gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa, Tad. Daa nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxàp xtol no coꞌ ndxàp xquin. 14 Mbere Jesús, ndxab Jesús loo mèna: ―Na nii loo guꞌ leꞌ Diox mtonꞌ xtol no xquin mbiꞌ coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución. No ngòo lezoꞌ Diox mod coꞌ ngòp mbiꞌ. Ngoloa, ndyàa mbiꞌ par liz mbiꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox neꞌndonꞌte xtol mbiꞌ no xquin mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ xleyꞌ farise. Tac chol mèn coꞌ ndyeꞌs, loo mèna Diox li gàc mèna mèn beꞌthe. Leꞌ loo mèn coꞌ nac mèn nadoꞌ na, loo mèna Diox li gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Tad Jesús ngue bez loo myenꞌ bix: Ngue lin gàc conꞌ ndac loo guꞌ, ey. (Mt. 19.13–15; Mr. 10.13–16)

15 Leꞌn

huiza, mbiꞌth no mèn myenꞌ bix loo Jesús par queꞌs càa Jesús myenꞌ bixa. Per coꞌseꞌ ñèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús conꞌ coꞌ ndxàc, mbyoo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mèna. 16 Jesús ngurez myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Blaꞌ guꞌ tetee myenꞌ bix baꞌ loon con xnaꞌ myenꞌ. Neꞌtauꞌte guꞌ loo myenꞌ no loo mèn coꞌ nde no myenꞌ loon. Tac mèn coꞌ ndyal par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, mèna ndxàp mod no nac mèna xal myenꞌ bix baꞌ. 17 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Mèn coꞌ neꞌtyalte gàp mod xal thìb myenꞌ bix ndxèꞌ par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn loo cón cheꞌn Diox, mèna yende mod yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ thìb mbyòo ric mdoodiꞌs no Tad Jesús. (Mt. 19.16–30; Mr. 10.17–31)

18 Làth

mèn coꞌ nziriꞌ ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc jef coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo

naa, no coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel. Mnibdiꞌs mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Maistr Ndac, ¿cón ndxàal lin par gàpen yalnaban thidtene, àꞌ? 19 Jesús ndxab loo mbiꞌ: ―¿Chonon mbezl Maistr Ndac nac daa, àꞌ? Yende chó mèn nac xaꞌ ndac. Ante thìb xaꞌ coꞌ nac Diox nac xaꞌ ndac. Cheleꞌ lùu indlide cuent no indenꞌte lùu leꞌn lezo lùu nac daa Diox, neꞌ neꞌ ñeel loon Maistr Ndac. 20 Lùu ndxác diꞌs coꞌ ndluꞌ loo mèn cón ndxàal li mèn, ¿léꞌ?, diꞌs coꞌ ndxab: Neꞌlide guꞌ yalburrid; neꞌguthte guꞌ xtàa guꞌ; neꞌli huanꞌte guꞌ; neꞌtyèꞌde guꞌ loo nec thìb mèn; gòp guꞌ mod loo xud guꞌ no loo xnaꞌ guꞌ. 21 Mbiꞌ ndxab loo Jesús: ―Ryete conꞌa ndyubdizquen no ndliquena axta coꞌseꞌ ngòc daa myenꞌ bix no axta mtlon mdoo xènen. 22 Coꞌseꞌ mbìn Jesús tataa ndxab mbiꞌ loo Jesús, ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Tatabeꞌ ndxàc falt lil thìb conꞌ, cara. Huàa thoꞌ rye conꞌ ndxàpl par ryoꞌ tmi loo conꞌ ndxàpla. Sya, quiꞌthl tmia par càa mèn prob coꞌ nquin tmi. Tataa mod gàpl más yalgonꞌ loo béꞌ. Yiloa, yiꞌthl, tyoo nquel xísen. Nda naꞌ, ndee. 23 Coꞌseꞌ mbìn mbiꞌ tataa ndxab Jesús loo mbiꞌ, anzeꞌf mxi lezoꞌ mbiꞌ tac mbiꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf ngòp cheꞌn. 24 Per coꞌseꞌ ñèe Jesús nalyat ndeꞌf ro mbiꞌ, Jesús ndxab loo taamas mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús: ―Anzeꞌf nagàn naca par yòo thìb mèn ric loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ric. 25 Más inagànte naca riid thìb máꞌ coꞌ lèe camell leꞌn yeꞌr coꞌ nac ngudloo thìb aguj leque yòo mèn ric loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn ric. 26 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ nziriꞌ diꞌsa, ndxab mèna loo xtàa mèna: ―Cheleꞌi tataa nac, ¿chó mèn gác lyáꞌ loo conꞌ ryes, sya? 27 Jesús ndxab loo mèn coꞌ nzi yòn diꞌsa:

SAN LUCAS 18​, ​19 ―Conꞌ coꞌ neꞌgácte li mèn, Diox ndxácqueꞌ li Diox conꞌa. 28 Pedr ndxab loo Jesús: ―Tad, nuꞌ mbláꞌyaꞌ ryete conꞌ coꞌ ngòp nuꞌ par ndoo nque nuꞌ xís Uꞌ. 29 Sya, mcàb Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, leꞌ chol mèn coꞌ láꞌyaꞌ liz; no coꞌ láꞌyaꞌ xud; no coꞌ láꞌyaꞌ hues; no coꞌ láꞌyaꞌ saꞌl; no coꞌ láꞌyaꞌ xinꞌ par tyal mèna yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna loo cón cheꞌn Diox, 30 Diox li par gàp mèna masreꞌ conꞌ ndac loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No más de cona, gàp mèna yalnaban thidtene coꞌseꞌ cue tedib cuaꞌ izlyoꞌ leꞌn tiemp coꞌ nde nque. Tad Jesús mbere ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús leꞌ Tad Jesús gathqueꞌ. (Mt. 20.17–19; Mr. 10.32–34)

31 Ngoloa,

xàꞌ ngurez Jesús ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nase nda naꞌ ciuda Jerusalén, cara, coꞌteꞌ tyaa ryete conꞌ xal ndub diꞌs loo libr coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. 32 Lìca, mèn taꞌxùꞌ daa loo mèn coꞌ nac mèn tith. No xìis no mèna daa. No yáp xyánꞌ mèna ñèe mèn daa. No aseli mèna taꞌ mèna xyàn lezon. No ale suc mèna rloon. 33 Taꞌ mèna chenen. No yiloa, guth mèna daa. No coꞌseꞌ yilo son huiz mbeth mèna daa, daa ryo xban làth mèn nguth. 34 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌndaꞌde cuent cón nee diꞌs coꞌ ndxab Jesús. Axta neꞌ neꞌ ñee myenꞌ no axta neꞌ neꞌ ndenꞌ myenꞌ cón ndxab Jesús loo myenꞌ. Diꞌsa ngòc diꞌs coꞌ neꞌgácte myenꞌ ndaꞌ myenꞌ cuent. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Tad Jesús mteyac thìb mbiꞌ sieu coꞌ ngòc mèn yèez Jericó. (Mt. 20.29–34; Mr. 10.46–52)

35 Coꞌseꞌ yamerleꞌ yòo Jesús ro ciuda Jericó, gunèe Jesús ndub thìb mbiꞌ sieu

196 ro ned. Ndub naꞌb mbiꞌ sieu gòn loo mèn. 36 Coꞌseꞌ ndub yòn prob mbiꞌ sieua ndoo riid mèn ned, mnibdiꞌs mbiꞌ loo mèn. Ndxab mbiꞌ: ―¿Cón ndxàc? ¡Susqueꞌ thìb mèn ndoo riid! 37 Mèna ndxab loo mbiꞌ sieua: ―Jesús cheꞌn yèez Nazaret nde riid par nedrèꞌ. 38 Sya, cabii ngurez mbiꞌ Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―¡Jesús, Uꞌ coꞌ nde bin cheꞌn David coꞌ ngòc rey póla, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa, yey! 39 Per mèn coꞌ nda ner delant loo Jesús, mèna mbyoo mbiꞌ sieua par cued, ya neꞌtolode li mbiꞌ ruid. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, sate más cabii mbez mbiꞌ Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―¡Jesús, coꞌ nde bin cheꞌn David, gulat lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ daa, yey! 40 Sya, nguled Jesús ned. Mnibeꞌ Jesús loo mèn ya xi mèn mbiꞌ sieua. Coꞌseꞌ mzin gax mbiꞌ loo Jesús, mnibdiꞌs Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: 41 ―¿Cón ndlyaꞌsl li nonl, àꞌ, ey? Mbiꞌ sieua ndxab loo Jesús: ―Tad, ndlyazen ftub Uꞌ xnìi ngudloon par huiꞌen, yey. 42 Ante ndxab Jesús loo mbiꞌ sieua: ―Ngudlool ngo nìileꞌ. Mdublen xnìi ngudlool tac lùu ngolaꞌsqueꞌ loon. 43 Leque hora, mbiꞌ sieua mbuiꞌ. No mdoo nque mbiꞌ xís Jesús. Nda no mbiꞌ Jesús. No mbez mbiꞌ: ―¡Ay, Dioꞌs! Conꞌ roo conꞌ xèn mbli Uꞌ loon. Lomisqueꞌ, ryete mèn coꞌ gunèe ngòc conꞌa loo mbiꞌ, mbez mèna: ―¡Ay, Dioꞌs! Conꞌ roo conꞌ xèn mbli Uꞌ loo mbiꞌ baꞌ.

19

Jesús mdoodiꞌs no thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Zaque. Láth ndoo Jesús ned con taamas mèn, nda Jesús par

197 ciuda Jerusalén. Thìb lì nguriꞌth Jesús leꞌn ciuda Jericó. Coꞌseꞌ yamerleꞌ riid Jesús tedib lad ro ciuda Jericó, 2 tya ngroꞌ thìb mbiꞌ ric coꞌ ngroꞌ lèe Zaque par ngua sálꞌ mbiꞌ Jesús. Leꞌxqueꞌ leꞌn tiempa ngòc mbiꞌ jef loo mèn coꞌ ndli cobrar cón cheꞌn contribución. 3 Anzeꞌf mblyaꞌs Zaque huiꞌ Zaque loo Jesús par libeꞌ Zaque Jesús. Per yende mod bii gax Zaque loo Jesús par huiꞌ Zaque loo Jesús. Nde nxonꞌ, anzeꞌf chuꞌth Zaque. Nde nxonꞌ, anzeꞌf thìb mèn mtauꞌ loo Jesús, ne. 4 Sya, mqueꞌ Zaque carre. Mner Zaque loo mèn. Ngua quée Zaque loo thìb yaa coꞌ lèe yaa sicomr par gác huiꞌ Zaque loo Jesús láth nde riid Jesús. 5 Coꞌseꞌ nda riid Jesús xànꞌ yaa coꞌteꞌ mquée Zaque loo yaa, Jesús mbuiꞌ ndub Zaque loo yaa. Ndxab Jesús loo Zaque: ―Zaque, jer bilàa loo yaa baꞌ tac nalze taꞌl posad loon par yanꞌ daa lizl, ey. 6 Sya, yende izlyoꞌ, mbilàa Zaque loo yaa sicomr. No axta gust mbyanꞌ lezoꞌ Zaque mbeꞌ Zaque Jesús liz Zaque. 7 Coꞌseꞌ gunèe rye mèna ngòo Jesús liz Zaque, ryete mèn coꞌ nde no Jesús, xexte mbez mèna loo xtàa mèn coꞌteꞌ nziriꞌ mèn: ―Huiꞌ guꞌ nexa xal ngòo Jesús liz mbiꞌ coꞌ ndxàp xtol baꞌ par yanꞌ Jesús liz mbiꞌ. Nazab nac conꞌ ngue li Jesús, ¿léꞌ? 8 Sya, xiꞌtha mdoo Zaque, nagueꞌs yaꞌ Zaque loo Jesús. Ndxab Zaque loo Jesús: ―Huiꞌ Uꞌ nexa, Tad. Na ta rol yalgonꞌ coꞌ ngue non loo mèn coꞌ ndyac yaltìi no loo mèn prob. No cheleꞌ daa mbli huanꞌ tmi loo ndxep mèn por yalgutyèꞌ coꞌ mtoxcuan, cheleꞌ mèna ñeei loon, seren thap tant coꞌ mblin gan loo mèna. 9 Jesús ndxab loo Zaque: ―Nalze mzin huiz lyáꞌl con rye xinꞌl loo conꞌ ryes. Ngoloa, ndxab Jesús loo rye mèn coꞌ ngure no Jesús: Taandxèꞌ ndxaben loo Zaque tac Zaque, ne, nac bin cheꞌn Abraham coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ ngòc mèn nación Israel.

SAN LUCAS 19 10 Tolo ndxab Jesús loo mèna: ―Daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa ndal cuanqueꞌ mèn coꞌ ndxàp xtol no mèn coꞌ ndxàp xquin, no par teláꞌen mèn coꞌ nzi tee huan loo xquin mèn no loo xtol mèn loo Diox loo conꞌ ryes par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox.

Tad Jesús mtetac diꞌs loo mèn cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mtanꞌ no siꞌ billet coꞌ ntac huax mil pes loo siꞌ moz. 11 Ngoloa, láth nda no Jesús mèna par ned ciuda Jerusalén, Jesús mtetac thìb diꞌs loo mèn coꞌ nzi yòn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesús. Coꞌseꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ Jesús ciuda Jerusalén, mèna mbli xtùuz leꞌ tiemp coꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn mzinleꞌ leque hora. 12 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb famil ndac coꞌ ngòc mèn roo no mèn xèn. Mbiꞌa ngroꞌ tee. Nda mbiꞌ tedib nación coꞌ nziriꞌ tith par li mèn naciona leꞌ mbiꞌ gàc rey loo mèn làazpeꞌ mbiꞌ. No yiloa bere mbiꞌ, yeꞌth mbiꞌ tedib vez par làaz mbiꞌ. 13 Ndooreꞌ ryoꞌ mbiꞌ par ya mbiꞌ leꞌn tedib naciona, ngurez mbiꞌ siꞌ moz mbiꞌ. Mdaꞌ mbiꞌ gal bgaꞌy mil pes loo thìb thìb moz. No ndxab mbiꞌ loo thìb thìb moz: Aa. Bli zinꞌ loo tmi ndxèꞌ axta coꞌseꞌ galen ñeeneꞌ máai. ¿Chéꞌ ngue lii gan xinꞌa ó chéꞌ ingue lida gan xinꞌa? 14 Per mèn coꞌ nac mèn gulàaz mbiꞌ anzeꞌf ngòo xyàn lezoꞌ gunèe mèna mbiꞌ. Mtelꞌ mèn gulàaz mbiꞌ mèn coꞌ nda nque xís mbiꞌ par gab mèna loo mèn nación coꞌteꞌ nda mbiꞌ: Leꞌ nuꞌ indlyaꞌste gàc mbiꞌ baꞌ rey par ñibeꞌ mbiꞌ baꞌ loo nuꞌ. 15 Per teꞌ ñeel tataa mbli mèn gulàaz mbiꞌ, ngòcqueꞌ mbiꞌ rey. No mberequeꞌ mbiꞌ, ndyeꞌth mbiꞌ par làaz mbiꞌ. Coꞌseꞌ mzin mbiꞌ làaz mbiꞌ, mtelꞌ mbiꞌ mandad, ngua càa moz coꞌ mtanꞌ no mbiꞌ tmia par ñee mbiꞌ pló xinꞌ tmi nde teeleꞌ ndli thìb thìb moz

SAN LUCAS 19 gan. 16 Mbiꞌth ner moz loo mbiꞌ coꞌ ngòc reya. Ndxab moz loo mbiꞌ coꞌ ngòc rey: Tad, tmi Uꞌ coꞌ mtanꞌ Uꞌ loona, leꞌi mbli gan taasiꞌ tant tmi loo tmi coꞌ mtanꞌ Uꞌ loon. 17 Mbiꞌ coꞌ ngòc reya mcàb loo moz: ¡Huen zyax! Lùu nac thìb moz ndac. Lùu altantqueꞌ mdoo no gunee rsiꞌqueꞌl no gunee resoqueꞌl loo ndxepte conꞌ ngòpl. Cona, daa li leꞌ lùu gàc gobernador loo siꞌ yèez. 18 Ngoloa, ndyeꞌth tedib moz loo mbiꞌ coꞌ ngòc reya. Ndxab moz loo mbiꞌ: Tad, tmi Uꞌ coꞌ mtanꞌ Uꞌ loona, leꞌi mbli gan taagaꞌy tant tmi loo tmi coꞌ mtanꞌ Uꞌ loon. 19 Mbiꞌ coꞌ ngòc reya mcàb loo moz. Ndxab mbiꞌ: Lùu, ne, gàc gobernador loo gaꞌy ciuda. 20 Ngua tedib moz loo mbiꞌ coꞌ ngòc reya. Ndxab moz loo mbiꞌ coꞌ ngòc reya: Tad, tmi Uꞌ coꞌ mtanꞌ no Uꞌ daaa, leꞌi ndxèꞌ. Na mblosuaꞌi loo thìb panid. 21 Tac daa nzyeb ñèen Uꞌ tac Uꞌ nac thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf nanguib. No anzeꞌf nde yath Uꞌ. Más de cona, ale nthop Uꞌ cosech coꞌteꞌ neꞌnglide Uꞌ zinꞌ. No nthop Uꞌ cosech coꞌteꞌ neꞌngode Uꞌ bin. 22 Sya, ndxab mbiꞌ coꞌ ngòc reya loo moz: ¡Aa moz zab! ¡Moz yeꞌrsinꞌ! Coꞌseꞌ tubl razon cón cheꞌnl, con leque diꞌs coꞌ ndyoodiꞌspeꞌl baꞌ quexùꞌenl. Cheleꞌ lùu nanee leꞌ daa, lìcqueꞌ, nac thìb mbiꞌ nanguib no thìb mbiꞌ coꞌ nde yath, no cheleꞌ lùu non leꞌ daa nac thìb mbiꞌ coꞌ nthop cosech coꞌteꞌ indliden zinꞌ no nac daa mbiꞌ coꞌ nthop cosech coꞌteꞌ ingoden bin, 23 cheleꞌ lùu ñee tataa nac daa no tataa ndlin, ¿chonon neꞌnga lodel tmi daa loo banc, leꞌ sya, par coꞌseꞌ ngyalen par lizen ya riꞌthen no nga loꞌen tmi daa loo banc con tod xinꞌa coꞌ ngue lii gan? Per moza yende cón ngab. 24 Sya, ndxab mbiꞌ coꞌ ngòc reya loo mèn coꞌ ngureriꞌa: Fteche guꞌ tmi loo mbiꞌ baꞌ. No ftaꞌ guꞌ tmi baꞌ loo mbiꞌ coꞌ mbli gan taasiꞌ tant tmi. 25 Mèna ndxab loo mbiꞌ coꞌ ngòc reya: Tad, per mbiꞌ

198 baꞌ ngue noleꞌ siꞌ tant tmi. ¿Cópeꞌ li no mbiꞌ tant tmi, àꞌ? 26 Mbiꞌ coꞌ ngòc reya ndxab: Na nii loo guꞌ leꞌ mèn coꞌ ndxàp conꞌ no nalas mèn, mèna gàpreꞌ mas. Per mèn coꞌ indxàpta, loo mèna biiche rye conꞌ ndxàp mèna. 27 Leꞌ cón cheꞌn rye mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs chenen, mèn coꞌ neꞌndalte gàc daa rey par ñibeꞌpeꞌen loo mèna, huàa xi guꞌ mèna, yiꞌth mèna ndxèꞌ. Beth guꞌ mèna loon. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Tad Jesús nda leꞌn ciuda Jerusalén.

(Mt. 21.1–11; Mr. 11.1–11; Jn. 12.12–19)

28 Ngolo

mdoodiꞌs no Jesús mèna, mbere Jesús, mxen Jesús ned. Nda Jesús con taamas mèn par ciuda Jerusalén. 29 Coꞌseꞌ yamerleꞌ zin no Jesús mèna yèez Betfagé no yèez Betani gaxte coꞌteꞌ ndub thìb yii coꞌ ngroꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv, mtelꞌ Jesús chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ngua myenꞌ leꞌn yèeza. 30 Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Huàa guꞌ leꞌn yèez baꞌ. Texal zin guꞌ ro yèez baꞌ ñèe guꞌ thìb burr coꞌ ndoo quedóꞌ ro yèez baꞌ. Yende chó mèn tar tyub burra. Fxac guꞌ burra no yeꞌth no guꞌ burra trèꞌ. 31 No cheleꞌ chó mèn ñibdiꞌs loo guꞌ, ñee mèn loo guꞌ: ¿Chonon ngue xac guꞌ burr? guuz guꞌ loo mèna: Tad Jesús naquin burr. 32 Sya, mxen myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ned, nda myenꞌ. Coꞌseꞌ nde zin gax myenꞌ ro yèeza, gunèe myenꞌ ndoo burr xalqueꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ. 33 Sya, ngua xac myenꞌ burr. Per coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ coꞌ ngòc xuanꞌ burra ngue xac myenꞌ burr, mbiꞌth nibdiꞌs mbiꞌ loo myenꞌ. Ndxab mbiꞌ loo myenꞌ: ―¿Chonon ngue xac guꞌ burr daa baꞌ, àꞌ? 34 Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mcàb loo mbiꞌ coꞌ ngòc xuanꞌ burr. Ndxab myenꞌ loo mbiꞌ: ―Nuꞌ ngue xac burr tac Tad Jesús naquin burr.

199 Sya, mbláꞌ mbiꞌ burr ndyeꞌth no myenꞌ burr. 35 Sya, mbeꞌ myenꞌ burr loo Jesús. No par neꞌtyubte Jesús burr taate burr, mxoꞌf myenꞌ xab myenꞌ xís burr. Ngoloa, mquée Jesús burr. Mdub Jesús burr. 36 No texal nda tee Jesús ned, tataa nda sil myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús xab myenꞌ ned nda Jesús par riid Jesús loo xab myenꞌ tant ndyac lezoꞌ myenꞌ ñèe myenꞌ Jesús. 37 Coꞌseꞌ nda zin gax Jesús con mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo yii coꞌ ngroꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv, mèn coꞌ ndxelaꞌsa mtlo, mbez yèe mèna de gust. Mbez mèna: Diox roo Diox xèn nac Diox, por gunèe mèna rye yalguzyeꞌ no conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli Jesús loo chol mèn. 38 Mbez mèna, ne: ―Anzeꞌf ndyac lezoꞌ rey no huen nzo lezoꞌ rey, rey coꞌ nde por lèe Tad Diox, rey coꞌ mtelꞌ Tad Diox loo naꞌ. Por cón cheꞌn rey baꞌ mbyuꞌ mbyàlleꞌ lezoꞌ Tad Diox no ngo nagàlleꞌ lezoꞌ Tad Diox gunèe Tad Diox mèn. Por cona, ndxàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Diox coꞌ nac thidte Diox por cón cheꞌn rey ndxèꞌ. 39 Láth mbez mèna tataa, ndxep mèn xleyꞌ farise coꞌ nzo làth mèna ndxab loo Jesús: ―Maistr, byoo ndxep mèn coꞌ ndxelaꞌs lool baꞌ par neꞌgabte mèna arid diꞌs baꞌ. 40 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Na nii loo guꞌ: Cheleꞌ mèn baꞌ yauꞌ ro, quèe coꞌ nziriꞌ ned ndan ndxèꞌ cozèe no ñee quèe leque diꞌs baꞌ. 41 Coꞌseꞌ mzin gax Jesús ro ciuda Jerusalén no gunèe Jesús ciuda Jerusalén, mbínꞌ Jesús gunèe Jesús ciuda Jerusalén por cón cheꞌn mèn ciuda Jerusalén. 42 Cabii ndxab Jesús loo mbii loo mèn ciuda Jerusalén: ―Huen ngàca loo guꞌ, mèn ciuda Jerusalén, oj chéꞌ coꞌ taꞌ guꞌ cuent mase leꞌn lult huiz coꞌ nac huiz nalze, coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ ndlyaꞌs Diox li Diox

SAN LUCAS 19 anggàc loo guꞌ. Per nalleꞌ, ndxeꞌlequeꞌ, yende mod gàc conꞌ ndac loo guꞌ. Nac conꞌ ndaca xal thìb conꞌ coꞌ ngo casloo loo guꞌ nalleꞌ. No yende mod taꞌ guꞌ cuent no non guꞌ cón cheꞌn conꞌa nalleꞌ. 43 Per zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ gàc conꞌ yeꞌrsinꞌ loo guꞌ. Leꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌa na, mèna toxcuaꞌ thìb ftoo dib vuelt ro ciuda guꞌ rye lad xal coꞌseꞌ ngo mèn thìb yaaloo quèe dib vuelt xís yòo liz mèn par tataa mod yende mod ryoꞌ guꞌ par tataa mod cuaꞌn mèna xóꞌ loo guꞌ. 44 Tùub mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs guꞌ ciuda guꞌ. Guth mèna rye guꞌ coꞌ naban ciuda guꞌ. No neꞌtanꞌte mèna nec thìb quèe loo xtàa quèe loo ftoo ciuda guꞌ. Tataa gàca loo guꞌ tac guꞌ neꞌndaꞌde cuent cón cheꞌn tiemp coꞌ mbiꞌth que tee Diox làth guꞌ no mbiꞌth too naa Diox guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús ngue goꞌ che mèn coꞌ nthoꞌ no mèn coꞌ ndiꞌ leꞌn templ. (Mt. 21.12–17; Mr. 11.15–19; Jn. 2.13–22) 45 Ngolo

ndxab Jesús diꞌsa, tolo nda Jesús axta mzin Jesús coꞌteꞌ mdub templ tiempa. Sya, ngòo Jesús leꞌn templ. Mtlo Jesús, mbloꞌ Jesús mèn par fuer, mèn coꞌ nthoꞌ no mèn coꞌ ndiꞌ leꞌn templ. 46 Ndxab Jesús loo mèna: ―¡Aa mèn izlyoꞌ! Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Lizen nac coꞌteꞌ cuez mèn lèen no ñaꞌb mèn conꞌ loon. Per guꞌ leꞌleꞌ ndli ndxàc liz xuden coꞌteꞌ ndli huanꞌ mèn xtàa mèn. 47 Ryete huiz ndluꞌ Jesús leꞌn templ. Per mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ tiempa, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa, no mèn coꞌ ngòc mèn nac zinꞌ cheꞌn ciuda Jerusalén, ryete mèna mqueltàa par mcuaꞌn mèna mod guth mèna Jesús. 48 Per neꞌñeede mèna xá mod li mèn conꞌa tac ryete mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús, xèe nziriꞌ mèna. Ndxòn mèna diꞌs coꞌ mbez Jesús.

SAN LUCAS 20 Tad Jesús ngue luꞌ loo mèn leꞌ Tad Jesús ndxàp conꞌ laꞌs nii Tad Jesús no conꞌ laꞌs yaꞌ Tad Jesús par ñibeꞌ Tad Jesús loo mèn. (Mt. 21.23–27; Mr. 11.27–33)

20

T hìb huiz Jesús nzo leꞌn templ. Ngue luꞌ Jesús mèn, no ngue teꞌth Jesús, no ngue go Jesús yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Látha, mzin mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Thidte mqueltàa rye mèna con rye mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Jesús. 2 Ndxab mèna loo Jesús: ―Gunee loo nuꞌ ¿chó mnibeꞌ lool ndlil rye conꞌ ndlil? No ¿xá mod ndxàpl conꞌ laꞌs niil no conꞌ laꞌs yaꞌl par ndlil tatuaꞌ, àꞌ? 3 Sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Na, ne, ñibdiz thìb conꞌ loo guꞌ. No ndlyazen fcàb guꞌ loon: 4 ¿Chó mnibeꞌ loo Juàn Bautist par mbli Juàn bautizar mèn, àꞌ? ¿Chéꞌ Diox mnibeꞌ loo Juàn mbli Juàn bautizar mèn o chéꞌ chol mèn mnibeꞌ loo Juàn mbli Juàn bautizar mèn, càꞌ? 5 Lugar de càb mèna loo Jesús, ale mtlo mèna, mdoodiꞌs mèna con xtàa mèna. Ndxab mèna: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Cón gab naꞌ loo mbiꞌ baꞌ? Chele naꞌ gab: Diox mnibeꞌ loo Juàn, sya, ñee mbiꞌ loo naꞌ: ¿Chonon neꞌngalaꞌste guꞌ conꞌ mbli Juàn, sya? 6 No cheleꞌ naꞌ gab: Juàn mbli bautizar mèn tac ngo chol mèn coꞌ mnibeꞌ loo Juàn li Juàn conꞌa, sya, ryete mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús, tlo mèna, gàaꞌd quèe mèna naꞌ no guth mèna naꞌ con quèe. Tac ryete mèn nación Israel nonqueꞌ no naneepeꞌ mèna leꞌ Juàn Bautist ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mbiꞌth lo yalbàn xal mnibeꞌ Diox loo Juàn.

200 7 Sya, mèna mcàb loo Jesús. Ndxab mèna: ―Neꞌñeede nuꞌ chó mnibeꞌ loo Juàn par mbli Juàn bautizar mèn. 8 Sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Neꞌ neꞌ daa nii loo guꞌ chó mnibeꞌ loon mblin conꞌa no chó mnibeꞌ loon ngue lin conꞌ ndxèꞌ.

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ngòc moz yeꞌrsinꞌ. (Mt. 21.33–44; Mr. 12.1–11)

9 Mtlo

Jesús, mdoodiꞌs Jesús loo mèn. Ndxab Jesús: ―Tetaquen thìb conꞌ loo guꞌ: Ngo thìb mbiꞌ coꞌ mque no thìb leꞌ xyòn mbiꞌ. Mdoo mbiꞌ lus uv loo xyòn mbiꞌ. Ngoloa, mdaꞌ mbiꞌ xyòn mbiꞌ cuent rol loo ndxep mèn coꞌ ndli zinꞌ loo lus uv. Ngoloa, ngroꞌ mbiꞌ liz mbiꞌ. Mbláꞌ mbiꞌ xyòn mbiꞌ huax línꞌ loo mèna. 10 Per coꞌseꞌ mzin tiemp coꞌ tlo làa mèn uv, mtelꞌ mbiꞌa thìb moz mbiꞌ par gab moz loo mèn coꞌ ngue li zinꞌ cuent rol gàc rol xlè uv coꞌ gàc cheꞌn mbiꞌ. Per mèn coꞌ ngue li zinꞌ cuent rol loo yòoa, ale leꞌleꞌ mxen mèna prob moza. Mbuaaꞌd yaꞌ mèna prob moz. No mtelꞌ mèna prob moz, ndyàa moz, nagueꞌs yaꞌ moz. 11 Ngoloa, mbere mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn yòoa. Mtelꞌ mbiꞌ tedib moz loo mèna. Mtetìi mèna moza no mdaꞌ mèna xyàn lezoꞌ moz, no mbuaaꞌd yaꞌ mèna moz. No mtelꞌ mèna moz, ndyàa moz, nagueꞌs yaꞌ moz. 12 Mbere mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn yòo lus uva, mtelꞌ mbiꞌa tedib moz. Per mèn coꞌ ndli zinꞌ cuent rol loo lus uva, mèna mdaꞌ cheꞌn moz. Mtehuíꞌ mèna moz no mchoblaꞌ mèna prob moz. 13 Por lult, ndxab mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn yòoa loo lezoꞌ mbiꞌ: ¿Per nal na? ¿Cón lin? Neequen xá ñaa thìb conꞌ lin. Telꞌen xganꞌ daa coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen loo mèna. Neꞌstolqueꞌ, coꞌseꞌ ñèe mèna zin xganꞌen loo mèna, gàp mèna mod ñèe mèna xganꞌen. 14 Coꞌseꞌ gunèe mèn coꞌ ndli zinꞌ cuent rol loo yòoa nde

201 xganꞌ mbiꞌa, ndxab mèna loo thìb xtàa mèna no loo tedib xtàa mèna: Mbyòo coꞌ nde goꞌ nac mbyòo coꞌ yanꞌ no xyòn mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn yòo ndxèꞌ. ¿Xá nee guꞌ? Nda yuth naꞌ mbyòo par gàc cheꞌn naꞌ yòo lus uv ndxèꞌ. 15 Sya, mxen mèna mbyòo. Mbloꞌ mèna mbyòo thìb lad ro yòo lus uva. Mbeth mèna mbyòo. Sya, mnibdiꞌs Jesús loo mèn coꞌ nzi yòn diꞌsa: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Cón li mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn yòo lus uva loo mèn yeꞌrsinꞌa, àꞌ? 16 Na nii loo guꞌ cón li mbiꞌ. Mbiꞌ ya no moz mbiꞌ. No ñibeꞌ mbiꞌ loo moz guth moz rye mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli zinꞌ cuent rol loo xyòn mbiꞌ. No yiloa taꞌ mbiꞌ xyòn mbiꞌ loo tedib ned mèn coꞌ li más zinꞌ ndac. Coꞌseꞌ mbìn mèn diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Jesús, ryete mèna ndxab: ―¡Ay, Dioꞌs! ¡Neꞌneede Diox conax! 17 Per Jesús xèe mbuiꞌ loo rye mèna. Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―¿Cón nee diꞌs diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, àꞌ? Diꞌsa nac diꞌs ndxèꞌ: Quèe coꞌ mblobii mèn coꞌ nac albañil, coꞌ mbli mèn albañil cuent yende chó juis quèea, leque quèea ngòc quèe scaudr coꞌ más ntac. Quèea ngòc quèe coꞌ ndub squin yòo. 18 Leque sya, ndxab Jesús diꞌs ndxèꞌ loo mèna, ne: ―Chol mèn coꞌ yixud loo quèea, lyéꞌ zith lad mèna no huíꞌ lad mèna. No loo mèn coꞌ lyàa quèea, quèea léꞌ mèna no toꞌ quèea mèn thidtene. Mèn mnibdiꞌs loo Tad Jesús: ¿Chéꞌ huen naca quix naꞌ cón cheꞌn contribución? (Mt. 21.45–46; 22.15–22; Mr. 12.12–17)

19 Mèn

coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ tiempa no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel tiempa, mèna mblyaꞌs leque hora nden mèna Jesús.

SAN LUCAS 20 Tac mèna mdaꞌ cuent cón cheꞌn mèna ngòc diꞌs coꞌ mtetac Jesús loo mèn. Per mzyeb mèna ngli mèna conꞌa por nziriꞌ mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús. 20 Sya, mtelꞌ mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ no mèn coꞌ nac maistr cheꞌn ley mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ asembli par ngòc mèna mèn guryath no mèn guryèn loo Jesús par mbiꞌth laꞌs mèna loo Jesús. Látha, mque diꞌs mèna con Jesús par belꞌqueꞌ tataa mod golꞌ Jesús diꞌs con mèna par tataa mod li mèna gan yigaa Jesús loo mèna. Yiloa, taꞌ mèna Jesús loo gobernador. 21 Por cona, mnibdiꞌs mèna taandxèꞌ loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, nuꞌ nanee no non nuꞌ leꞌ Uꞌ ndyoodiꞌs no ndluꞌ Uꞌ ante conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. No indyuꞌde thìb mèn más loo Uꞌ leque tedib mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, non nuꞌ no nanee nuꞌ leꞌ Uꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod ndlyaꞌs Diox cue ban mèn no xá mod ndlyaꞌs Diox que tee ban ndac mèn loo Diox. 22 Gunee Uꞌ loo nuꞌ: ¿Chéꞌ ndxàal quix nuꞌ tmi coꞌ nac cón cheꞌn contribución coꞌ ñaꞌb gobiern coꞌ ndub ciuda Rom o chéꞌ indxàalte quix nuꞌi, àꞌ? 23 Per Jesús nonqueꞌ no naneequeꞌ Jesús xá nac xtùuz yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li mèna xtùuz. Jesùs ndxab loo mèna: ―¿Chonon ngue gàal diꞌs guꞌ daa par tyenxùꞌ guꞌ daa por diꞌs coꞌ càben loo guꞌ, àꞌ? 24 Bluꞌ guꞌ thìb pes plat loon par huiꞌen ñeeneꞌ ¿chó cheꞌn gunab coꞌ ngue loo pes ndxèꞌ no chó lèe mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn gunab coꞌ ndub loo pes ndxèꞌ, àꞌ? Sya, mbluꞌ mèna thìb pes plat loo Jesús. Jesús ndxab loo mèna: ―¿Chó cheꞌn gunab ngue loo pes ndxèꞌ, àꞌ? Mèna ndxab: ―Gunab cheꞌn Ces coꞌ nac gobiern na. 25 Jesús ndxab loo mèna: ―Aa. Pues, ftaꞌ guꞌ conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Ces coꞌ nac gobiern loo Ces. No ftaꞌ guꞌ conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox loo Diox.

SAN LUCAS 20 26 Mèna neꞌnglide gan par mtec mèna Jesús xal ngòc diꞌs coꞌ mnibdiꞌs mèna loo Jesús loo rye mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús. Ndxeꞌlequeꞌ, más mbuiꞌ mèna no más gunaa mèna loo Jesús coꞌseꞌ mbìn mèna tataa mdoodiꞌs Jesús no coꞌseꞌ gunee mèn xal nac diꞌs coꞌ mcàb Jesús loo mèna. No yende chó ngabte mèna loo Jesús.

Mèn mnibdiꞌs loo Tad Jesús: ¿Cón gàc loo mèn coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ ryo xban mèn, àꞌ? (Mt. 22.23–33; Mr. 12.18–27)

27 Ngoloa,

mbii gax ndxep mèn xleyꞌ saduce loo Jesús. Mèn xleyꞌ saduce indxelaꞌste leꞌ mèn nguth ryo xban. Ale ndxab mèna loo Jesús: 28 ―Maistr, Moisés mtanꞌ diꞌs loo naꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla cheleꞌ thìb xaꞌbiꞌ nguth no mbyanꞌ xaꞌgot xaꞌbiꞌa no neꞌndante xaꞌgota xinꞌ xaꞌgota, hues thebola selyaꞌ con xaꞌgot viuda par belꞌqueꞌ tyan xaꞌgota xinꞌ xaꞌgota par gàc myenꞌ bix coꞌ gáala xinꞌ thebol. 29 Pues, ngòc thìb conꞌ. Ngo ban gaz hues myenꞌ. Mselyaꞌ mbyòo coꞌ ngòc mbyòo ndlyo con saꞌl mbyòo. Per pente mdub no mbyòo saꞌl mbyòo pláte línꞌ no maste. Làth xtauꞌa, mzin huiz nguth mbyòo ndlyo. Leꞌ xaꞌgot mbyòo ndlyoa na, neꞌndante xinꞌ mbyòo. 30 Sya, mdooleꞌ mbyòo ropa tee selyaꞌ con xaꞌgot coꞌ mbyanꞌ viud. Lomisqueꞌ, ale nguth mbyòo ropa. Neꞌndante xaꞌgot viuda xinꞌ mbyòo ropa. 31 Látha, ndooleꞌ mbyòo yona tee selyaꞌ con xaꞌgota. Lomisqueꞌ, ale nguth mbyòo yona, ne. Por lult, ale ryete gaz myenꞌ mselyaꞌ con xaꞌgota. No nguth ryete gaz myenꞌ. Nec thìb myenꞌ neꞌndante xinꞌ con xaꞌgota. 32 Por lult, nguth xaꞌgota. 33 Cona, ngue nibdiꞌs nuꞌ loo Uꞌ, coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ ryo xban mèn nguth, ¿chó myenꞌ gàc saꞌlpeꞌ xaꞌgota tac ryete gaz hues myenꞌ mselyaꞌ con xaꞌgota, àꞌ? 34 Sya, mcàb Jesús. Ndxab Jesús loo mèna:

202 ―Loo izlyoꞌ ndxèꞌ nselyaꞌ mènbiꞌ no nselyaꞌ mèngot. 35 Mèn coꞌ ngòo Diox cuent yòo tedib izlyoꞌ coꞌ nac yòobaꞌ coꞌteꞌ ban no mèn Diox thidtene coꞌ nde nque, mèna ngòo Diox cuent ryo xban làth mèn nguth. Mèna neꞌselyaꞌde neꞌ neꞌ taꞌ mèna xganꞌ mèna no rsap mèna par selyaꞌ myenꞌa tya. 36 Mèna ya neꞌgathte tya tac mèna gàc xal angl. No gàcpeꞌ mèna xinꞌpeꞌ Diox por ngro xban mèna làth mèn nguth huiza. 37 Axta Moisés mbluꞌ leꞌ mèn, lìcqueꞌ, ryo xban làth mèn nguth xal ndub diꞌs coꞌ ndaꞌ cuent loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌseꞌ gunèe Moisés ndoo yol yaa yis sars. Leque loo libra ndluꞌ loo naꞌ, ne, leꞌ Diox nac Diox cheꞌn Abraham, no nac Diox Diox cheꞌn Isaac, no nac Diox Diox cheꞌn Cob. 38 Diox inacte Diox cheꞌn mèn coꞌ mbez guꞌ nguth no mblyux coꞌ mbez guꞌ neꞌryo xbante. Tac coꞌseꞌ ndxath mèn, inacta mblyux mèna thidtene. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox non leꞌ mèn nabanqueꞌ coꞌteꞌ ndyàa mèn coꞌteꞌ ñibeꞌ Diox ndyàa mèn coꞌ nguth. Tac Diox ndli indxelode no indxeluxte mèn thidtene xal ndli guꞌ cuent nguth mèn no mblyux mèn. 39 Sya, ngro nxonꞌ, ndxep mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ndxab mèna loo Jesús: ―Huenqueꞌ gunee Uꞌ, Maistr. Ndxàp Uꞌ razon. Yende chó ñeede nuꞌ loo Uꞌ. 40 Mèna ya neꞌtolode ngli ryes ngnibdiꞌs taamas conꞌ loo Jesús. Tad Jesús mnibdiꞌs loo mèn: ¿Chó cheꞌn xganꞌ nac Crist, àꞌ? (Mt. 22.41–46; Mr. 12.35–37)

41 Jesús

ndxab loo mèna: ―¿Xá mod mbez mèn leꞌ Crist nac xganꞌ David coꞌ ngòc rey póla, sya? 42 Con que yub David coꞌ ngòc rey ndxab xalqueꞌ mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ nac libr cheꞌn Salmos:

SAN LUCAS 20​, ​21

203 Yub Tad Diox ndxab loo Tad daa: Ftub cuaten coꞌ nac ladli 43 axtaqueꞌ lin leꞌ ryete mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs lùu gàc mèn nadoꞌ lool. 44 ¿Xá mod ndlyaꞌs guꞌ ale gàc Crist xganꞌ David coꞌ ngòc rey coꞌseꞌ leque yub David mbez leꞌ Crist nac Tad David, sya? Yende yob yéc guꞌ coꞌ taate mbeza, ¿léꞌ? Tad Jesús mqueyèepeꞌ mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa.

(Mt. 23.1–36; Mr. 12.38–40; Lc. 11.37–54) 45 Ryete

mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús nzi yòn diꞌs coꞌseꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: 46 ―Anderhuen guꞌ. Chó Diox chó nee guꞌ. Nee guꞌ xal nzi tee guꞌ loo mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tac mèna anzeꞌf ndyublaꞌs que tee noc larꞌ nolꞌ coꞌ nac xab mèna. No ndlyaꞌs mèna leꞌ guꞌ gàp mod ñii guꞌ Diox loo mèna coꞌseꞌ nzyálꞌ guꞌ mèna loo xbiꞌ. No ndxòo lezoꞌ mèna tyub mèna loo ner asient coꞌteꞌ más ndyuꞌ mèna leꞌn sinagog. No lomisqueꞌ, ndxòo lezoꞌ mèna ndyub mèna loo mèn coꞌteꞌ más ndyuꞌ mèna par hua mèna coꞌseꞌ ndli mèn convid mèna ya mèna loo thìb yalhua. 47 Lomisqueꞌ ne, ale nde yath mèna ndyenxùꞌ mèna no ncàaxùꞌ mèna liz prob mèngot viud por pláte pes no maste. No par ndli mèna xalqueꞌ mèn coꞌ neꞌñeede, ale asendli mèna nteyolꞌ mèna diꞌs coꞌseꞌ mbez mèna Diox. Per, lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Por conꞌ ndli mèna, gàc más yalquìi tínꞌ loo mèna coꞌseꞌ gàc huiz tub rez Diox cón cheꞌn mèna loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb xaꞌgot viud coꞌ mdaꞌ ofrend ò gòn.

21

(Mr. 12.41–44)

Láth ngue luꞌ Jesús mèn leꞌn templ, ñèe Jesús ngo mèn, coꞌ

ngòc mèn ric, tmi leꞌn alcansi coꞌteꞌ ngo mèn ofrend tiempa. 2 Látha, gunèe Jesús thìb xaꞌgot viud prob coꞌ mblo chop coꞌ gaꞌy charud leꞌn alcansi, ne. 3 Sya, ndxab Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌ: ―Part cón cheꞌn Diox, Diox ngòo cuent más huax tmi mblo prob xaꞌgot viud baꞌ leꞌn alcansi leque tmi coꞌ mblo taamas mèn ric baꞌ. 4 Tac ryete mèn ric baꞌ coꞌ mblo tmi leꞌn alcansi baꞌ, mèn ric mblo tmi coꞌ mbyanꞌ xoꞌf loo conꞌ mxi mèn coꞌ nac coꞌ naquin mèn leꞌn alcansi. Per prob xaꞌgot viud baꞌ mblo tmi coꞌ beꞌteꞌ ngue no xaꞌ par tiꞌ xaꞌ gast xaꞌ leꞌn alcansi. Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn leꞌ mèn telux templ coꞌ ndub leꞌn ciuda Jerusalén. (Mt. 24.1–2; Mr. 13.1–2)

5 Látha,

ngure ndxep mèn coꞌ nda ndyeꞌth, nzi tee yot mèna rye lad leꞌn templ. No ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn templ. Mbez mèna: ―Susqueꞌ nabeꞌs ñaa templ con rye loo quèe coꞌ natoxcuaꞌ templ baꞌ no con rye loo conꞌ huen coꞌ natoxcuaꞌ leꞌn templ por cón cheꞌn ofrend coꞌ mdaꞌ mèn loo Diox, yoo. Látha, ndxab Jesús loo mèn coꞌ nzi tee yot leꞌn templa: 6 ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ ryete conꞌ nzi huiꞌ guꞌ baꞌ lyux. Yéꞌ huizeꞌ yiꞌth mèn, sil mèn ftoo baꞌ no làareꞌ mèn ftoo baꞌ. Ya neꞌtanꞌte mèn nec thìb quèe loo xtàa quèe coꞌ nac ftoo baꞌ. Yende chó ftoo yanꞌ coꞌ neꞌsilte mèn. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn coꞌ tlo gàc ndooreꞌ lyux izlyoꞌ ndxèꞌ. 7 Sya,

(Mt. 24.3–28; Mr. 13.3–23)

mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, ¿pól gàc conꞌa, sya? No ¿cón tlo yúꞌ loo mèn coꞌseꞌ tlo gàc conꞌa? 8 Jesús ndxab loo mèna:

SAN LUCAS 21 ―Anderhuen guꞌ. Nee guꞌ xá nzi tee guꞌ. Neꞌlaꞌde guꞌ quedìi chol mèn guꞌ. Tac anzeꞌf huax mèn yiꞌth. No ñee mèna loo guꞌ: Daa nac merpeꞌ Crist. No ñee mèna loo guꞌ: Nalleꞌ mzin huiz coꞌ yiꞌth Crist. Per mastaleꞌ tataa ñee mèna loo guꞌ, neꞌtyoo nquede guꞌ xís mèna. 9 No coꞌseꞌ gòn guꞌ tyoodiꞌs mèn cón cheꞌn xóꞌ no cón cheꞌn revuelt, neꞌzyebte guꞌ. Tac naquin ner gàc conꞌa. Per mastaleꞌ tlo gàc conꞌa, tarte gàc huiz coꞌseꞌ lith no izlyoꞌ tiempa. 10 Jesús tolo mdoodiꞌs loo mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―Tiempa tlo mèn thìb nación cue yoo mèna con mèn coꞌ nac cheꞌn tedib nación. Cue yoo mèn thìb nación contra mèn tedib nación. 11 Leꞌn tiempa huin xòo brut huax lugar no lyàa yilíiz huax lugar. Huiza tlo gàc no tlo yúꞌ conꞌ roo conꞌ xèn loo béꞌ coꞌ tarte huiꞌ mèn. Coꞌseꞌ huiꞌ mèn gàc señ coꞌ tarte huiꞌ mèn gàc loo béꞌ, tlo mèn zyeb mèn, por derech. 12 Per ndooreꞌ coꞌseꞌ tlo gàc ryete conꞌa, mèn yeꞌrsinꞌ tlo tyenxùꞌ guꞌ no tub nguꞌs mèna guꞌ. Hueꞌ mèna guꞌ coꞌteꞌ nac sinagog mèna par tub rez mèna cón cheꞌn guꞌ. Yiloa, queꞌ mèna guꞌ leziꞌf. Hueꞌ mèna guꞌ loo mèn coꞌ nac rey mèn coꞌ ñibeꞌ no hueꞌ mèna guꞌ loo mèn coꞌ nac gobernador no loo mèn nac zinꞌ yoolau. Ryethe conꞌa li no mèn guꞌ por cón chenen. 13 Gàc conꞌa loo guꞌ, ey, par tataa mod negadiꞌs taꞌ guꞌ cuent cón chenen loo mèna. 14 Bli yéc guꞌ no bli lezoꞌ guꞌ par neꞌtyóode guꞌ no par neꞌlide guꞌ xtùuz cón gab guꞌ no cón tyoodiꞌs guꞌ loo mèna, par tub guꞌ razon cón cheꞌn leque guꞌ loo mèna huiza. 15 Tac daa neꞌláꞌyaꞌde guꞌ hora. Na li par tyoodiꞌs guꞌ. No lin par gácpeꞌ guꞌ hora par nec thìb mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs guꞌ neꞌgácte mèna ñii mèna ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ huiza. 16 Leꞌn huiza, ne, axta xud guꞌ, no huespeꞌ guꞌ, no mèn guliz guꞌ, no mèn

204 coꞌ ndxàc amiu guꞌ bixyath contra guꞌ. Taꞌxùꞌ mèna guꞌ loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ axta guth mèna ndxep guꞌ. 17 Ale rye mèn chol lugar yòo xyàn lezoꞌ ñèe mèna guꞌ ante por cón chenen no maste. 18 Per mastaleꞌ tataa li no mèn guꞌ, gàca loo guꞌ axta neꞌ neꞌ thìb yis yéc guꞌ neꞌtyuhuante. 19 Cheleꞌ guꞌ thidtenequeꞌ cue nèe loo cón chenen no xec yèe guꞌ loo cón chenen, leꞌ sya, tataa mod guꞌ que noqueꞌ yalnaban, coꞌ nee diꞌs, ban no guꞌ Diox thidtene. 20 Niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Coꞌseꞌ ñèe guꞌ leꞌ solndad mtauꞌleꞌ dib vuelt ro ciuda Jerusalén, sya, taꞌ guꞌ cuent no li laꞌs guꞌ yamerleꞌ tlo solndad par setilte telux solndad mèn ciuda Jerusalén no tùub solndad ciuda Jerusalén. 21 Coꞌseꞌ gàc huiza, mèn coꞌ naban rye yèezyaꞌ coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, más huen xyonꞌ mèna par yii den par casloo mèna leꞌn yix no leꞌn huan. Leꞌ mèn coꞌ nac mèn ciudapeꞌ Jerusalén na, más huen xyonꞌ mèna, ryoꞌ mèna leꞌn ciuda Jerusalén. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngue quenap ranch huan, más huen neꞌberede mèna par yeꞌth mèna leꞌn ciuda Jerusalén. 22 Tac huiza gàc huiz coꞌseꞌ tub rezpeꞌ Diox loo mèn ciuda Jerusalén cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna par gàcqueꞌ ryete conꞌ loo mèna xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 23 Ay, prob rye xaꞌgot coꞌ nzi nac xinꞌ leꞌn huiza no rye xaꞌgot coꞌ diz ngóol xinꞌ leꞌn huiza. Tac leꞌn huiza cue xi lezoꞌ mèn no gàc yalquìi loo mèn dib anax leꞌn nación Israel. No nzyalqueꞌ mèna tataa tetìi Diox mèna axta plóthe. 24 Mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn mèn ciuda Jerusalén guth huax mèn ciuda Jerusalén loo xóꞌ. Chó mèn gath loo xóꞌ. Chó mèna hueꞌ mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs mèn coꞌ ngogaaa axta leꞌn taamas nación coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. No gàca leꞌ mèn coꞌ nac mèn chol nación gàc cheꞌnpeꞌ mèna ciuda Jerusalén. No ñibeꞌpeꞌ mèna loo ciuda Jerusalén axta

SAN LUCAS 21​, ​22

205 tyaa huiz coꞌseꞌ taꞌ Diox lugar gàc ciuda Jerusalén cheꞌnpeꞌ mèn nación Israel tedib vez. No ñibeꞌpeꞌ mèn nación Israel loo ciuda Jerusalén tedib vez. Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn xá mod yiꞌth mbiꞌ coꞌ neꞌ tedib lèe Xganꞌ Mbiꞌ coꞌ nac leque yub Tad Jesús. (Mt. 24.29–35, 42–44; Mr. 13.24–37)

25 Sya,

ndxab Jesús: ―Nde niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Huiza tlo yúꞌ yalguzyeꞌ coꞌ li Diox coꞌ gàc loo huiz no loo mbeꞌ no loo mbyáaz. Leꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ na, anzeꞌf huax mèn ya yeꞌth lezoꞌ. No zyeb mèn coꞌseꞌ gòn mèn ruid cheꞌn ol níttóꞌ coꞌ yitoo loo níttóꞌ. 26 Huiza, alux mèn yo no lezoꞌ no neꞌ neꞌ ñee mèna pá ndoo mèn no pá nziriꞌ mèn tant nzyeb mèn coꞌseꞌ li mèn xtùuz cón gàc loo izlyoꞌ tiempa. Huiza no zea huin huiz coꞌteꞌ ndub huiz. No huin mbeꞌ coꞌteꞌ ndub mbeꞌ. No huin mbyáaz coꞌteꞌ nziꞌf mbyáaz. 27 Axta syareꞌ huiꞌ mèn dib athu loo izlyoꞌ loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. No coꞌseꞌ galen leꞌn tiempa, galen leꞌn thìb leꞌ xcuau. No ndxàpen rye loothe conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan coꞌ yúꞌ loo mèn coꞌseꞌ galen. Tiempa mèn taꞌ cuent no non mèn cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nac cón cheꞌnpeꞌen. 28 Coꞌseꞌ tlo gàc conꞌa, bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ guꞌ. Bdiꞌx xnìi yéc guꞌ no bdiꞌx xnìi lezoꞌ guꞌ tac huiza non guꞌ no taꞌ guꞌ cuent ya nde zinꞌ gaxleꞌ lyáꞌ guꞌ thidtene loo conꞌ ryes. 29 Mtetac Jesús thìb diꞌs loo mèna. Ndxab Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Huiꞌ guꞌ loo yaa ngudyuug no loo chol taamas yaa nayèe. 30 Coꞌseꞌ ñèe guꞌ ngòbleꞌ laa loo yaaa no nde xìis tedib cuaꞌ laa yènꞌ loo yaaa, leque guꞌ non no ndaꞌ guꞌ cuent nde zinleꞌ tiemp coꞌseꞌ más nguin bée loo izlyoꞌ. 31 Lomisqueꞌ ne, coꞌseꞌ ñèe guꞌ ndxàcleꞌ conꞌa, leque guꞌ ndaꞌ cuent no non guꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ tiempa

coꞌseꞌ tlo Diox, ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn xal ndlyaꞌs Diox. 32 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Ryete conꞌa gàcqueꞌ ndooreꞌ lyux no lith no mèn nación Israel. 33 Conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn béꞌ no conꞌ coꞌ nac cheꞌn izlyoꞌ lyuxqueꞌ no lith noqueꞌ. Per diꞌs coꞌ ndyoodizen inacte diꞌs coꞌ angndyoodizen. Gàcqueꞌ no tyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndyoodizen ndxèꞌ xal ngue toodizena loo guꞌ. 34 Anderhuen guꞌ. Leque guꞌ huiꞌ xá nzi tee guꞌ. Neꞌtaꞌde guꞌ lugar tyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par lyàa guꞌ loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ par tataa mod yitac lezoꞌ guꞌ loo cón chenen. Tac látha, chàa, lyàa guꞌ loo yalguy no tlo gath lyux guꞌ loo yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. Nalas gure guꞌ loo cón chenen par neꞌgàcta loo guꞌ huiza xal coꞌseꞌ mzin thìb amiu guꞌ thìb hor coꞌ neꞌtaꞌde guꞌ cuent no coꞌ inonte guꞌ. 35 Huiza gàca loo mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ xal thìb tramp coꞌ, chàa, ndlyàa par yigaa máꞌ loo tramp. Tataa gàca loo mèn huiza. 36 Nalas gure guꞌ. Neꞌcuedte guꞌ no neꞌyathlaꞌste guꞌ thidtenequeꞌ gure rez guꞌ Diox par gàca loo guꞌ tataa mod li guꞌ par lyáꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ ryes coꞌ gàcqueꞌ huiza. No par tataa mod li guꞌ gan par yòo guꞌ loo cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 37 Ndxáal ze ndluꞌ Jesús mèn leꞌn templ. Leꞌ ndxáal yálꞌ na, ndyee Jesús coꞌteꞌ ndub thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv par li Jesús descans tya. 38 Leꞌ ryete mèn coꞌ ndyee yòn diꞌs coꞌ ndluꞌ Jesús leꞌn templ na, mèna ndxechegà par zingà mèna leꞌn templ par gòn mèna diꞌs coꞌ ndluꞌ Jesús loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ mqueltàa par mxenxùꞌ mèna Tad Jesús.

22

(Mt. 26.1–5, 14–16; Mr. 14.1– 2, 10–11; Jn. 11.45–53)

Nde nxonꞌ, nde zin gax huiz coꞌ ngòc huiz lni coꞌ ndli mèn

SAN LUCAS 22 nación Israel coꞌseꞌ ndxuhua mèna pan coꞌ indxòode dii levadur. Mbez mèn nación Israel lni pasc loo lnia. 2 Leꞌ mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel na, mèna mcuaꞌn mod xá mod guth mèna Jesús. Per mzyeb mèna guth mèna Jesús por cón cheꞌn mèn coꞌ ngureriꞌ, mèn coꞌ mbiꞌth lni coꞌ nziriꞌ. 3 Látha, ndooleꞌ Mebizya. Ngulàa Mebizya leꞌn lezoꞌ Jud coꞌ neꞌ tedib lèe Iscariot. Juda ngòc thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ne, coꞌ ndxòo cuent nac siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 4 Ngua nee Jud loo mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ tiempa no loo mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn templ tiempa. Mdoodiꞌs no Jud mèna. Ndxab Jud neequeꞌ Jud xá mod li Jud par taꞌxùꞌ Jud Jesús laꞌs yaꞌ rye mèna. 5 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jud loo mèna, axta con gust ndxab mèna loo Jud taꞌ mèna ndxep tmi càa Jud cuent li Jud conꞌa. 6 Jud mdaꞌ lugar. No mblec lezoꞌ Jud li Jud conꞌa tataa. Sya, mtlo Jud, mcuaꞌn Jud mod par taꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèna thìb tiemp coꞌseꞌ ñee Jud yende chó mèn nziriꞌ no Jesús. Trèꞌ ndluꞌ xá mod nduhua rsè no Tad Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús. (Mt. 26.17–29; Mr. 14.12–25; Jn. 13.21–30; 1 Co. 1.23–26)

7 Leꞌxqueꞌ leꞌn huiza mzin huiz lni coꞌseꞌ ndxuhua mèn nación Israel pan coꞌ indxòode dii levadur. Huiza ndxuth mèna mbacxilꞌ coꞌ mbez mèn nac lni pasc. 8 Leꞌ Jesús na, mtelꞌ Pedr ryop Juàn. Ndxab Jesús loo Pedr ryop Juàn: ―Huàa li nab guꞌ conꞌ hua rsè naꞌ par li naꞌ lni pasc. 9 Myenꞌ mnibdiꞌs. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿pá ndlyaꞌs Uꞌ ya toxcuaꞌ nuꞌ conꞌ hua rsè naꞌ, àꞌ? 10 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo myenꞌ:

206 ―Coꞌseꞌ yòo guꞌ ro ciuda Jerusalén, tya zyálꞌ guꞌ thìb mbiꞌ coꞌ neꞌ thìb rre nít. Ftoo nque guꞌ xís mbiꞌ axta zin mbiꞌ liz mbiꞌ. 11 Coꞌseꞌ zin guꞌ coꞌteꞌ zin mbiꞌa, gab guꞌ loo mbiꞌ coꞌ nac gundan cheꞌn yòoa: Maistr mtelꞌ nuꞌ par ñee nuꞌ loo Uꞌ: ¿Pá ndub cuart coꞌteꞌ hua rsèꞌen, par lin lni coꞌ nac pasc con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth daa, àꞌ? 12 Sya, luꞌ mbiꞌ thìb cuart roo coꞌ nac chop pis loo yòo loo guꞌ. Cuarta natoxcuaꞌleꞌ. Tya toxcuaꞌ guꞌ conꞌ par hua rsè naꞌ par li naꞌ lni pasc. 13 Mxen Pedr ryop Juàn ned. Nda Pedr ryop Juàn. No mzyálꞌ myenꞌ mbiꞌ xalqueꞌ ndxab Jesús. Mtlo Pedr ryop Juàn, mtoxcuaꞌ Pedr ryop Juàn conꞌ hua rsè no myenꞌ Jesús par li myenꞌ lni pasc con Jesús. 14 Coꞌseꞌ ngóol hor hua rsè Jesús con myenꞌ, mdub Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús loo mèn loo mes. 15 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Neꞌ pól ndxàc anzeꞌf ndryoꞌ ndlyenꞌ lezon hua rsè naꞌ sa pan par li naꞌ lni pasc ndooreꞌ zin huiz gath daa. 16 Daa nii loo guꞌ: Ya neꞌbereden lin tedib yalhua ndxèꞌ xal ngue li naꞌ nalleꞌ. Lin yalhua ndxèꞌ tedib vez axta coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 17 Sya, mxen Jesús thìb vas nít uv. Ndxab Jesús: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. Ngoloa, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Fteriꞌth guꞌ vas ndxèꞌ loo thìb thìb xtàa guꞌ par gu guꞌ thìb ro chuꞌth nít uv ndxèꞌ. 18 Na nii loo guꞌ: Ya neꞌbereden gun nít uv ndxèꞌ xalqueꞌ ngue lina nalleꞌ. Na gu nít uv ndxèꞌ tedib vez axta coꞌseꞌ gàc huiz tlo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 19 Ngoloa, mxen Jesús pan. Ndxab Jesús: ―Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. Sya, mchìꞌx Jesús pana thìb leꞌ chuꞌth, thìb leꞌ chuꞌth. Ngoloa, mdaꞌ Jesús pana loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús:

SAN LUCAS 22

207 ―Pan ndxèꞌ nee diꞌs nac cón cheꞌn bélꞌyòo ladpeꞌen coꞌ tyenxùꞌ mèn par tetìi mèn bélꞌyòo laden por cón cheꞌn guꞌ. Taandxèꞌ ñibeꞌen loo guꞌ hua guꞌ pan ndxèꞌ. No taandxèꞌ ñibeꞌen loo guꞌ gu guꞌ nít uv ndxèꞌ par teꞌ lezoꞌ guꞌ cón chenen. 20 Tataa mbli Jesús, ne, coꞌseꞌ mxen Jesús thìb vas nít uv, no coꞌseꞌ ngolo nduhua rsè no Jesús myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nít uv coꞌ nzo leꞌn vas ndxèꞌ nee diꞌs cón cheꞌn conveñ cub coꞌ li nèen thidtene por cón cheꞌn ren laden coꞌ xyo coꞌseꞌ gath daa por cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn. 21 Per nalleꞌ mbiꞌ coꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèn, mbiꞌ ndub loo mes ndxèꞌ con naꞌ. 22 Cona, ngue niin loo guꞌ: Daa mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn par gathxùꞌ daa xal ndluꞌ xtiꞌs Diox cón chenen. Per part cón cheꞌn prob mbiꞌ coꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèn, ¡ay, prob mbiꞌ izlyoꞌ!, tac mbiꞌ thidtene nac thìb mbiꞌdèe loo Diox too ze too yálꞌ. 23 Sya, mtlo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mnibdiꞌs myenꞌ loo xtàa myenꞌ. Mbez myen: ―¿Chó nac naꞌ coꞌ taꞌxùꞌ Jesús loo mèna, cara? Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús noo noo mdoodiꞌs chó myenꞌ gàc myenꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo xtàa myenꞌ yiloa. 24 Leque xhuina mque diꞌs myenꞌ làth xtàa myenꞌ. Mbez myenꞌ: ―¿Chó naꞌ gàc coꞌ más ñibeꞌ loo xtàa naꞌ yiloa, àꞌ? 25 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Mèn coꞌ ndxàc rey coꞌ ñibeꞌ, mèna ñibeꞌ loo mèn nación xal loo moz. Leꞌ mèn coꞌ ndxàc jef na, mbez anzeꞌf mbiꞌ mèna por conꞌ coꞌ ndli mèna loo mèn coꞌ nac mèn nación mèna. 26 Per part cón cheꞌn guꞌ, indxàalte li guꞌ tatuaꞌ no xal nzi li guꞌ xtùuz làth guꞌ nalleꞌ. Neꞌ neꞌ indxàal gab guꞌ tatuaꞌ.

Ndxeꞌlequeꞌ, chol guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ mbez nac más mbiꞌ roo no más mbiꞌ xèn, leque guꞌa li par gàc guꞌ xal thìb mbyòo yenꞌ coꞌ más beꞌthe làth guꞌ. Leꞌ guꞌ coꞌ lyaꞌs ñibeꞌa na, guꞌa ndxàal gàc xal thìb moz coꞌ li mandad loo guꞌ làth guꞌ. 27 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ xal ndli mèn loo xtàa mèn coꞌ más ñaareꞌ taachuꞌth loo xtàa mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ: ¿Xá nee guꞌ? ¿Chó mèn ndli guꞌ cuent más ntac loo xtàa mèn coꞌseꞌ ñibeꞌ mèn loo xtàa mèn? ¿Chéꞌ más ntac mèn coꞌ ndyub loo mes par cuec mèn conꞌ hua mèn coꞌ ndub loo mes o chéꞌ más ntac mèn coꞌ mbec conꞌ hua mèn coꞌ ndub loo mes, càꞌ? ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent ilìcte masqueꞌ ntac mèn coꞌ ndyub loo mes coꞌ mbed huaa, càꞌ? Masqueꞌ ntac mèna, ¿léꞌ? Per daa, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndal xiꞌth guꞌ par lin sirv loo guꞌ. 28 Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no ngo noqueꞌ guꞌ daa. No gunèe guꞌ ryethe conꞌ nde teeleꞌ ndli no mèn daa. 29 Por cona, tan lugar no lin leꞌ guꞌ, ne, ñibeꞌ loo thìb baan mèn xal mnibeꞌ xuden Diox loon par ñibeꞌen loo ryethe conꞌ. 30 No tan lugar par hua no guꞌ daa no par gu no guꞌ daa loo mes daa coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ ñibeꞌpeꞌen loo ryethe conꞌ no tyub ñibeꞌ guꞌ par tub rez guꞌ loo siꞌ fchop ned mèn coꞌ ngòc bin thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Israel coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ nac mèn coꞌ lèe mèn nación Israel nalleꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Tad Jesús ngue taꞌ cuent loo Pedr leꞌ Pedr cà diꞌs Tad Jesús loo mèn.

(Mt. 26.31–35; Mr. 14.27–31; Jn. 13.36–38) 31 Ndxab

Jesús loo Mon Pedr, ne: ―Mon, gunee xá ngue teel tac Mebizya ndlyaꞌs li preb loo guꞌ. No ngue li Mebizya par ñee Mebizya ñeeneꞌ chéꞌ taꞌ guꞌ lugar cuee caꞌ Mebizya guꞌ no coꞌ xàꞌ Mebizya guꞌ loo cón chenen xal nzib mèn nzob triu par coꞌ mèn yix loo nzob triu. 32 Per daa mnaꞌbleꞌ loo

SAN LUCAS 22 Diox no ngurezen Diox por lùu leꞌ lùu toloqueꞌ yilaꞌs loon. No coꞌseꞌ berel, lyàa yécl no lyàa lezoꞌl loo conꞌ lil loo cón chenen, lyazen leꞌ lùu tegán lezoꞌ myenꞌ coꞌ ndxàc huesl no xtàal loo cón chenen par tolo yeꞌth lezoꞌ myenꞌ loo cón chenen huiza. 33 Mon mcàb loo Jesús. Ndxab Mon: ―Tad, na neꞌláꞌde Uꞌ. No daa ga leziꞌf con Uꞌ. Coꞌteꞌ gath Uꞌ, tya gath daa, ne. Daa inzyebte. 34 Jesús ndxab loo Mon Pedr: ―Pedr, na nii lool: Leque nalxhuin ndooreꞌ cozèe nguiidtee léꞌ nguiidtee yálꞌ, lùu cà diꞌs daa son vez loo mèn. Gabl loo mèn neꞌlibeꞌdel daa. Trèꞌ ndluꞌ coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌseꞌ mzin gax ngòc ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Tad Jesús. 35 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Coꞌseꞌ mtelꞌen guꞌ, ngua guꞌ leꞌn nación cheꞌn mèn Israel, daa mnibeꞌ loo guꞌ neꞌhueꞌde guꞌ yex luaꞌ guꞌ; neꞌhueꞌde guꞌ billeter coꞌteꞌ ngosuaꞌ guꞌ tmi guꞌ; no neꞌhueꞌde guꞌ tedib ned yilid guꞌ. Coꞌseꞌ mnibeꞌen loo guꞌ mbli guꞌ tataa, ¿chéꞌ ngotub conꞌ mquin guꞌ ned ngua guꞌ sya, càꞌ? Myenꞌ mcàb. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Yende xàa, Tad. 36 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Pesea, mnibeꞌen loo guꞌ neꞌhueꞌde guꞌ conꞌ. Per nase, lyazen leꞌ guꞌ coꞌ ngue no yex luaꞌ guꞌ, beꞌ guꞌ yex luaꞌ guꞌ. Leꞌ guꞌ coꞌ ngue no billeter guꞌ na, beꞌ guꞌ billeter guꞌ. Leꞌ guꞌ coꞌ ingue node spad guꞌ na, fthoꞌ guꞌ chamar guꞌ par tiꞌ guꞌ thìb spad par que no guꞌ thìb spad. 37 Tac daa nii loo guꞌ: Nase mzinleꞌ hor gàcqueꞌ conꞌ loon xal mbez diꞌs coꞌ ndxab cón chenen, diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Thidte mdeꞌth mèn diꞌs no mbli mèn cuent nac daa mbiꞌ yeꞌrsinꞌ làth mèn yeꞌrsinꞌ.

208 Cona, ngue niin loo guꞌ: Leꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndluꞌ cón chenen leꞌi naquinqueꞌ tataa gàca loon leꞌn huiz ndxèꞌ. 38 Sya, ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, trèꞌ ngue no nuꞌ chop spad. Jesús mcàb. Ndxab Jesús: ―Con sobr chop spad baꞌ. ¿Cón más? Làth xtauꞌa, Tad Jesús ngua rez Diox thìb lugar coꞌ ngroꞌ lèe Getsemaní. (Mt. 26.36–46; Mr. 14.32–42)

39 Ngoloa,

ngroꞌ Jesús, nda Jesús coꞌteꞌ ndub yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv xalqueꞌ nac mod coꞌ ndxàp Jesús. Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌngláꞌde Jesús. Mdoo nque myenꞌ xís Jesús. 40 Coꞌseꞌ mzin Jesús coꞌteꞌ ndub yiia, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Gurez guꞌ Diox, ndee guꞌ, par neꞌtaꞌde guꞌ lugar leque guꞌ li chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌseꞌ cobyaꞌ Mebizya guꞌ nabaꞌ. 41 Tya mtanꞌ Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌ Jesús na, ngua taachuꞌte más tith loo myenꞌ xal thìb distans coꞌ ndlyàa thìb quèe coꞌ ngobii mèn con yaꞌ mèn. Tya mdub xib Jesús par ngurez Jesús Diox. 42 Ndxab Jesús loo Diox: ―Pay, yey, cheleꞌ Uꞌ ndlyaꞌs teláꞌ Uꞌ daa coꞌseꞌ gàc hor yeꞌrsinꞌ loon, nzoqueꞌ mod li Uꞌ par neꞌgàcte yaltìi coꞌ gàc loon coꞌseꞌ leꞌleꞌ daa quix loo Uꞌ cón cheꞌn xquin no xtol ryethe mèn. Per Pay, indlyasten gàca xal neete lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen gàca xal neepeꞌ lezoꞌ Uꞌ. 43 Látha, chàa, ngroꞌ too thìb angl coꞌ ngulàa loo béꞌ loo Jesús. Angla mbli par ngòp Jesús fuerz no ngo valor loo Jesús. 44 Láth coꞌseꞌ mdenꞌ Jesús mxi lezoꞌ Jesús axta plóthe, látha sate más nalyat ngurez Jesús Diox. No nen mdub xib Jesús. Ngurez Jesús Diox. No cabii ngurez Jesús Diox axta ante belꞌyòo Jesús nít tant ndyoo nít Jesús mbez Jesús Diox. No axta ren nos nít coꞌ ndyoo nít Jesús. No axta gos gos ngòb nít coꞌ mdoo nít Jesús loo yòo.

209 45 Coꞌseꞌ ngolo ngurez Jesús Diox, mdyàa Jesús coꞌteꞌ nziriꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Per coꞌseꞌ mzin Jesús coꞌteꞌ nziriꞌ myenꞌ, ale mxen mcalꞌguth myenꞌ tant mdyóo myenꞌ no tant mxi lezoꞌ myenꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo Jesús. 46 Sya, mbloꞌ Jesús mcalꞌ loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Bloꞌ guꞌ mcalꞌ loo guꞌ, yey. ¿Chonon susqueꞌ ndxàt guꞌ? Goo che guꞌ. Gurez guꞌ Diox par neꞌtaꞌde guꞌ lugar li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌseꞌ cobyaꞌ Mebizya guꞌ nabaꞌ.

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn mxenxùꞌleꞌ Tad Jesús xal ndyen mèn thìb huanꞌ coꞌ nda pres.

(Mt. 26.47–56; Mr. 14.43–50; Jn. 18.2–11) 47 Jesús

tatabeꞌ ndoo toodiꞌs coꞌseꞌ mzin huax mènléyꞌ loo Jesús. Leꞌ mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jud coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxòo cuent ngòc siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, ndoo ner loo mèna. Mbii gax Jud loo Jesús par sero Jud loo Jesús. 48 Sya, ndxab Jesús loo Jud: ―Jud, ¿chéꞌ con thìb besit coꞌ ndaꞌl loon taandxèꞌ mod mdaꞌxùꞌl daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, càꞌ? ¿Chéꞌ tatuaꞌ mod mblila, càꞌ, Jud? 49 Per coꞌseꞌ ñèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth coꞌ nziriꞌ con Jesús ndxàc conꞌa, ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Tad, ¿xá nee Uꞌ? ¿Chéꞌ tlàa nuꞌ spad rloo mèn baꞌ, àꞌ? 50 Láth ndxàc conꞌa, thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ nzo làth taamas myenꞌ con Jesús mblàa thìb yaꞌ spad nza thìb mbiꞌ coꞌ ngòc moz cheꞌn jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ. Mblo ndeꞌf myenꞌa nza moz coꞌ nac ladlì. 51 Per Jesús ndxab loo myenꞌa: ―Blaꞌ guꞌ tee nziriꞌ mèn baꞌ. Con sobr conꞌ mbli no guꞌ mèn baꞌ. Con conꞌ baꞌte ya guneela. Sya, mblít Jesús nza mbiꞌ coꞌ ngo ndeꞌba loo yòo. Nzi huite mèn, mdub

SAN LUCAS 22 Jesús nza mbiꞌ lad quèe yéc mbiꞌ tedib vez. Chàa, mbyac nza mbiꞌ xalqueꞌ thìb nza mèn coꞌ yende conꞌ mxac. 52 Ngoloa, ndxab Jesús loo mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no loo mèn coꞌ ngòc mèn nac zinꞌ coꞌ nquenap templ tiempa, no loo mèngool, mèn coꞌ mbiꞌth par hueꞌ mèna Jesús: ―¿Chéꞌ, por derech, ngroꞌ guꞌ con spad no con yaa par tyen guꞌ daa xal ndyen mèn thìb huanꞌ, càꞌ? 53 Coꞌseꞌ ngo non guꞌ leꞌn templ huax vez, neꞌnglide guꞌ ryes ngàal guꞌ daa. Per nase mzinleꞌ hor cheꞌnpeꞌ guꞌ coꞌ nac tiemp coꞌseꞌ Mebizya ngue ñibeꞌ loo guꞌ par li no guꞌ daa cón ndlyaꞌs guꞌ. Mon Pedr mcà diꞌsleꞌ Tad Jesús loo mèn. (Mt. 26.57–58, 69–75; Mr. 14.53–54, 66–72; Jn. 18.12–18, 25–27)

54 Sya, mdub dóꞌ mèna yaꞌ Jesús. Mbeꞌ mèna Jesús liz mbiꞌ coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ. Leꞌ Pedr na, tith tith ndoo nque xís Jesús. 55 Ngoloa, mtolꞌ mèna quìi xtauꞌthe loo lueꞌ liz mbiꞌ coꞌ nac jefa. No mdub mèna dib vuelt ro dii. Nzi biiz mèna tant nàl. Ale note Pedr mdub biiz ro dii xiꞌth mèna. 56 Coꞌseꞌ gunèe thìb criadgot cheꞌn jefa no Pedr ndub ro dii làth mèna, xèe mbuiꞌ criadgota loo Pedr. Ndxab criadgot loo taamas mèn coꞌ nziriꞌ ro dii: ―Mbiꞌ baꞌ, ne, mque tee noqueꞌ Jesús, ndyaquen. 57 Per prob Pedr mcà diꞌs. Ndxab Pedr: ―Criad, indlibeden mbiꞌa. 58 Pente ndxàc gunii criadgot loo Pedr, gunèe tedib mbiꞌ Pedr. Ndxab mbiꞌ loo Pedr: ―Lùu, ne, nac thìb mbiꞌ coꞌ naqueltàa no mèna, ¿léꞌ? Per prob Pedr ndxab: ―Yende xàa. Neꞌngòoden làth mèna. 59 Pente ndxàc thìb hor nguriꞌth conꞌa, tedib mbiꞌ mbli nèe loo mèn coꞌ nziriꞌ ro diia. Ndxab mbiꞌ loo mèna:

SAN LUCAS 22​, ​23 ―Lìcpeꞌ baꞌi, mbiꞌ baꞌ ngo no Jesús, ne, tac mbiꞌ baꞌ nac mbiꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 60 Per Pedr ndxab loo mbiꞌa: ―Mbiꞌ, neꞌneeden cón ngue bezl. Leque hor coꞌ beꞌ ngue toodiꞌs Pedr loo mbiꞌa, chàa, ngrozèe nguiidtee mbléꞌ nguiidtee yálꞌ. 61 Leque hora, Tad Jesús mbere loo, mbuiꞌ Tad Jesús loo Pedr. Chàa, mbuiꞌ Pedr loo Tad Jesús, ne. Sya, mteꞌ lezoꞌ Pedr diꞌs coꞌ ndxab Tad Jesús loo Pedr: Lùu cà diꞌs daa son vez nalyálꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ tlo cozèe nguiidtee léꞌ nguiidtee yálꞌ. 62 Sya, ngroꞌ Pedr làth mèna. Neꞌtíꞌ neꞌñee lezoꞌ Pedr, mbìnꞌ Pedr axta plóthe tant mxi yéc Pedr no mxi lezoꞌ Pedr por mcà diꞌs Pedr Jesús. Mèn yeꞌrsinꞌa asembli ngòc nguàal conꞌ loo Tad Jesús. 63 Leꞌ

(Mt. 26.67–68; Mr. 14.65)

mèn coꞌ ngue no Jesús na, ngue li ngòc nguàal conꞌ loo Jesús. No nzi tin mèna Jesús xal mblyaꞌs mèna. 64 Mtauꞌ mèna ngudloo Jesús con thìb panid. No beꞌ taa nguis mèna thìb lad tedib lad rloo Jesús par ndaꞌ mèna xyàn lezoꞌ Jesús. No ale mbez mèna loo Jesús: ―Bli divin chó mdaꞌ cheꞌnl. 65 No asembli mèna mbez mèna huax conꞌ coꞌ nac ngòc nguàal conꞌ loo Jesús par mdaꞌ mèna xyàn lezoꞌ Jesús. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Tad Jesús mdoo loo mèn coꞌ mdyoo ner, no coꞌ mdyoo naa, no coꞌ mnibeꞌ loo mèn loo ley coꞌ nac xleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel. (Mt. 26.59–66; Mr. 14.55–64; Jn. 18.19–24)

66 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, ryete mèngool coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, no ryete mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn mqueltàa par mbeꞌ mèna Jesús loo rye mèn coꞌ mqueltàa no mèna. Tya mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús:

210 67 ―Gunee loo nuꞌ ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, lùu nac Crist, àꞌ? Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ daa nii loo guꞌ daa nacqueꞌ Crist, ¡pà yilaꞌs guꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ! 68 Más de cona, cheleꞌ daa ñibdiꞌs thìb conꞌ loo guꞌ, neꞌcàbte guꞌ loon, ndyaquen. No neꞌ neꞌ láꞌ guꞌ daa par biin. 69 Per desde nalleꞌ par delant, daa coꞌ mbal yáal làth guꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, daa ndubleꞌ cuat Diox coꞌ nac ladli cheꞌn Diox, Diox coꞌ ndxàp ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 70 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús, mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―¿Chéꞌ nacqueꞌ lùu xganꞌpeꞌ Diox, sya, càꞌ? Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Nacqueꞌ daa xganꞌpeꞌ Diox, pues. Yub guꞌ ngolo guneei loon. ¿Cón más ndlyaꞌs guꞌ niin loo guꞌ? 71 Sya, thidte ndxab mèna no thidte gunii mèna loo xtàa mèna: ―¿Cón li más mèn coꞌ taꞌ cuent loo naꞌ cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ? Ya mbìnleꞌ naꞌ cón cheꞌn mbiꞌ xal nac diꞌs coꞌ ngroꞌ ropeꞌ mbiꞌ coꞌ ngolo gunee mbiꞌ loo naꞌ nalleꞌ.

Tad Jesús mdooxùꞌ loo Pilat coꞌ nac gobernador leꞌn ciuda Jerusalén tiempa.

(Mt. 27.1–2, 11–14; Mr. 15.1–5; Jn. 18.28–38)

23

Sya, ryete mèna nguátbèe. Mbeꞌ mèna Jesús loo Pilat coꞌ ngòc gobernador loo ciuda Jerusalén tiempa. 2 Mtlo rye mèna, mquexùꞌ mqueꞌ fals mèna Jesús loo Pilat. Mbez mèna loo Pilat: ―Mbiꞌ ndxèꞌ ngogaa loo nuꞌ. Ngue luꞌ mbiꞌ xleyꞌ mbiꞌ loo mèn gulàaz nuꞌ par seꞌ mèn mod coꞌ ndxàp mèn. No ale mbez mbiꞌ loo nuꞌ indxàalte quix nuꞌ cón cheꞌn contribución loo mbiꞌ coꞌ lèe Ces coꞌ nac gobiern coꞌ ndyub ciuda Rom. No ale yende cón ndxòn mbiꞌ.

211 Mbez mbiꞌ leꞌ mbiꞌ nac Crist, coꞌ nee diꞌs, nac mbiꞌ rey. 3 Sya, mnibdiꞌs Pilat loo Jesús. Ndxab Pilat: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, lùu nac rey coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, càꞌ? Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo Pilat: ―Aa. Lùu yub ngue beza loon nalleꞌ. 4 Ngoloa, sya, ndxab Pilat loo mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ no loo rye mèn coꞌ ngureriꞌ: ―Indxegaade nec thìb xquin mbiꞌ ndxèꞌ loon, cara. 5 Per mèna sate más mbli par ngolaꞌs Pilat diꞌs coꞌ mbez mèn. Mbez mèna loo Pilat: ―Mbiꞌ ndxèꞌ ngue luꞌ xleyꞌ mbiꞌ loo mèn par mtlo mèn, mbos xtùuz mèn no mseꞌ mèn mod coꞌ ndxàp mèn, mèn coꞌ nac mèn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue luꞌ mbiꞌ loo mèna. No nalleꞌ mtloleꞌ mbiꞌ, ndluꞌ mbiꞌ mèn par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac ned yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Más de cona, mtloleꞌ mbiꞌ, ngue luꞌ mbiꞌ xleyꞌ mbiꞌ loo mèn par nedrèꞌ, ne. Tad Jesús mdooxùꞌ loo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Herod. 6 Coꞌseꞌ mbìn Pilat diꞌsa, mnibdiꞌs Pilat loo mèna: ―¿Chéꞌ nac mbiꞌ baꞌ mèn cheꞌn làaz mèn galile, càꞌ? 7 Coꞌseꞌ ndxab mèn loo Pilat: Aa, nacqueꞌ mbiꞌ mèn cheꞌn làaz mèn galile, mtelꞌ Pilat mèn par mbeꞌ mèn Jesús loo Herod tac Herod ngòc gobernador coꞌ mnibeꞌ loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. No leꞌxqueꞌ leꞌn huiza ngo Herod leꞌn ciuda Jerusalén. 8 Coꞌseꞌ gunèe Herod Jesús, anzeꞌf mdyac lezoꞌ Herod. Tac ndxàcleꞌ tiemp anzeꞌf mblyaꞌs Herod huiꞌ Herod loo Jesús. Ante ndxòn Herod cón cheꞌn Jesús no maste. No mbez Herod ndooreꞌ: ¿Pól zin thìb huiz no zin thìb ze huiꞌen loo Jesús no li Jesús thìb yalguzyeꞌ loon? 9 Herod

SAN LUCAS 23 mnibdiꞌs huax conꞌ loo Jesús. Per Jesús yende cón mcàb. 10 Ngure mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa loo Herod. Mèna sate más mquexùꞌ mqueꞌ fals Jesús thìb mod tedib mod loo Herod. 11 Sya, mtlo Herod, no mtlo solndad coꞌ mque no Herod, mbli Herod ngòc nguàal conꞌ con Jesús con solndad coꞌ ngure no Herod. Ale asembli Herod, mnibeꞌ Herod loo solndad par mtegoc solndad Jesús thìb ned larꞌ coꞌ nabeꞌs natoxcuaꞌ xal xab rey. Ngoloa, mbere Herod, mtelꞌ Herod solndad, mbeꞌ solndad Jesús loo Pilat tedib vez con mèna. 12 Leque huiza mbere Herod, ngòc amiu Herod con Pilat tedib vez tac ndooreꞌ gàc conꞌa yende mod ñèe Herod loo Pilat tac ngòc Pilat ngolo ngolaꞌs cheꞌn Herod. Mèn mquexùꞌ mqueꞌ fals Tad Jesús par guth mèn Tad Jesús.

(Mt. 27.15–26; Mr. 15.6–15; Jn. 18.39—19.16)

13 Sya, mbli Pilat mandad mqueltàa rye jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, no mèn nac zinꞌ, no taamas mèn coꞌ nziriꞌ loo Pilat. 14 Ndxab Pilat loo rye mèna: ―Guꞌ mbiꞌth no mbiꞌ baꞌ loon. Mbez guꞌ leꞌ mbiꞌ ngue li leꞌ mèn ndxos xtùuz no ndli mbiꞌ nzi yátbèe mèn par nzi li mèn ngòc nguàal conꞌ. Per guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent leꞌ daa mbral noleꞌ cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ loo guꞌ. Guꞌ ñee yende chó xquin mbiꞌ no yende chó xtol mbiꞌ coꞌ ndli par yigaa mbiꞌ loon xalqueꞌ nac conꞌ coꞌ mbez guꞌ ndli mbiꞌ. 15 No neꞌ neꞌ loo Herod ngagaa mbiꞌ loo xquin mbiꞌ no xtol mbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mtelꞌ Herod mbiꞌ loon tedib vez. Ngolo gunee guꞌ yende cón tar li mbiꞌ par naquinqueꞌ gath mbiꞌ no zyálꞌqueꞌ gath mbiꞌ. 16 Per nalleꞌ, daa ñibeꞌ loo solndad ya taꞌ solndad cheꞌn mbiꞌ. Yiloa, laꞌen bii mbiꞌ. 17 Cad linꞌ coꞌseꞌ ndli mèn nación Israel lni pasc, mque no mèna thìb costumbr. Leꞌn

SAN LUCAS 23 huiz lnia nteláꞌ gobiern thìb pres. Cona, leꞌn huiz lnia mnibeꞌ mèna loo Pilat teláꞌ Pilat thìb pres coꞌ ngue leziꞌf coꞌ ndlyaꞌs mèna lyáꞌ. Pilat mblyaꞌs nteláꞌ Pilat Jesús loo mèna. 18 Per ryete mèna thidte mcàb, ngrozèe mèna. Ndxab mèna loo Pilat: ―Fcàa mbiꞌ baꞌ. Beth thidtene. Más huen blaꞌ ryoꞌ Barrabás par bii Barrabás. 19 Mèn nac zinꞌ mqueꞌ Barrabás leziꞌf por thìb revuelt coꞌ mbli Barrabás leꞌn ciuda Jerusalén no por thìb mèn coꞌ mbeth Barrabás. 20 Pilat mbere ndxab loo mèna: ―Na ndlyazqueꞌ làan Jesús. 21 Per mèna sate más cabii mbez yèe loo Pilat. Mbez mèna: ―Fqueꞌ Uꞌ mbiꞌ baꞌ loo cruz. Fqueꞌ Uꞌ mbiꞌ baꞌ loo cruz. 22 Sya, mbyon vez ndxab Pilat loo mèna: ―¿Chonon ndlyaꞌs guꞌ ñibeꞌen loo mèn par queꞌ mèn Jesús loo cruz? ¿Chó conꞌ yeꞌrsinꞌ mbli Jesús, àꞌ? Yende chó xquin no xtol Jesús ndxegaa loon par, con provech, ñibeꞌen loo mèn guth mèn Jesús. Xalqueꞌ niin loo guꞌa, na ñibeꞌ loo solndad ya taꞌ solndad cheꞌn Jesús. Yiloa, ñibeꞌen loo guꞌ: Laꞌ guꞌ bii Jesús. 23 Per mèna thidte ngòc. Tolo mbli nèe mèna mnaꞌb mèna diꞌs loo Pilat par ñibeꞌ Pilat loo mèn queꞌ mèn Jesús loo cruz. No axta con gust ngrozèe mèna, no mèn coꞌ ngòc jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, tac mbliqueꞌ Pilat conꞌ coꞌ mblyaꞌs mèna. 24 Ale mnibeꞌ Pilat lezoꞌ Pilat li Pilat coꞌ lyaꞌs mèna li Pilat. 25 Sya, mnibeꞌ Pilat loo mèn par ngua loꞌ mèn Barrabás leziꞌf, Barrabás coꞌ ndxab mèn ryoꞌ leziꞌf. Barrabás mqueꞌ leziꞌf por revuelt coꞌ mbli Barrabás no por mèn coꞌ mbeth Barrabás. Ngoloa, mdaꞌ Pilat Jesús loo mèna. Nee mèna cón li no mèna Jesús. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn nda queꞌleꞌ Tad Jesús loo thìb cruz.

(Mt. 27.32–44; Mr. 15.21–32; Jn. 19.17–27)

26 Coꞌseꞌ nda no mèna Jesús par queꞌ mèna Jesús loo cruz, ale mbree mcà

212 mèna thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mèn cheꞌn làaz mèn ciren. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Mon. Leꞌpeꞌ ndxàc conꞌa ndyeꞌth mbiꞌ, ngua mbiꞌ huan. Ale asal too mbiꞌ mèn coꞌ nda nque Jesús loo cruz, mnibeꞌ yèe mèna loo mbiꞌ par hueꞌ mbiꞌ cruz cheꞌn Jesús no tyoo nque mbiꞌ xís Jesús ned nda Jesús. 27 Anzeꞌf thìb mènbiꞌ nda nque xís Jesús. No anzeꞌf huax mèngot nda nque xís Jesús. Mèngota mbínꞌ no mbez yèe yath mèngota gunèe mèngota Jesús tant nxi lezoꞌ mèngota ñèe mèngota cón gàc loo Jesús. 28 Per Jesús mbuiꞌ loo mèngota. Ndxab Jesús: ―Mèngot cheꞌn ciuda Jerusalén, neꞌgónꞌte guꞌ no neꞌtyóode guꞌ por cón chenen, ey. Más huen ftenꞌ guꞌ no bínꞌ guꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo guꞌ no por cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo xinꞌ guꞌ yiloa. 29 Tac zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ gab mèn: Huen nda mèn coꞌ neꞌgácte tyan xinꞌ. No huen nda mèn coꞌ thidtenequeꞌ neꞌnquée loode xinꞌ. No huen nda mèn coꞌ thidtenequeꞌ neꞌngàazte xinꞌ. 30 Huiza tlo mèn, gab mèn loo yii no loo den: ¿Cón ngàc yii no den baꞌ? ¿Cón gàc huan baꞌ? Ale huen gàc lyàa yii baꞌ no den baꞌ loo naꞌ par guth yii baꞌ no den baꞌ naꞌ leque yigaa naꞌ loo mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ yiꞌth yéꞌ huizeꞌ. 31 Tac cheleꞌ mèn guthxùꞌ daa, daa coꞌ nac xal thìb xanꞌ yaa nayèe, aleꞌqueꞌ guꞌ, mèn ciuda Jerusalén, masreꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ neꞌ gàc li mèn loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac xal thìb xanꞌ yaa biiz. 32 Nda no mèna chop mbiꞌguth mèn con Jesús par thidte junt guth mèna ryop mbiꞌa con Jesús. 33 Coꞌseꞌ mzin mèna con Jesús loo thìb dèn coꞌ mbez mèn tiempa lèe quèe yéc mèn, tya mqueꞌ mèna Jesús loo thìb cruz. Mqueꞌ mèna ryop mbiꞌguth mèna loo cruz cuat Jesús, ne. Thìb mbiꞌ mquée loo cruz ladlì cuat Jesús. Tedib mbiꞌ mquée loo cruz ladrebes cuat Jesús. 34 Láth ngue queꞌ mèna Jesús loo cruz, ndxab Jesús loo Diox:

213 ―Pay, ftonꞌ Uꞌ xquin mèn ndxèꞌ no xtol mèn ndxèꞌ tac prob mèn ndxèꞌ neꞌñeede no neꞌtaꞌde mèn cuent cón ngue li no mèn ndxèꞌ daa. Leꞌ solndad na, mdith no dad loo xab Jesús par ñee solndad ñeeneꞌ chó solndad li gan gàc cheꞌn solndad xab Jesús. 35 Huax mèn ngure tya. Nzi huiꞌ mèn xal ndxàc mèna ngue queꞌ mèna Jesús loo cruz. No axta mèn nac zinꞌ cheꞌn ciuda Jerusalén mxìis no Jesús hora. No ngòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna Jesús. Mbez mèna loo xtàa mèna: ―Mbiꞌ baꞌ mteláꞌ chol mèn loo yaltìi no loo conꞌ ryes. Per nase ndlyaꞌs naꞌ huiꞌ naꞌ leque mbiꞌ li par lyàa mbiꞌ coꞌteꞌ ngue mbiꞌ baꞌ. No leque mbiꞌ li par lyáꞌ mbiꞌ loo conꞌ ryes cheleꞌ mbiꞌ, lìcqueꞌ, nac Crist coꞌ Diox mcui par xoꞌf zinꞌ mbiꞌ thìb zinꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo mbiꞌ. 36 Ale note solndad coꞌ nziriꞌ tya, mxìis no Jesús. Ale mbii gax solndad loo Jesús. No mdaꞌ solndad thìb loo vin coꞌ nac vin nala par ngu yèe Jesús. 37 No mbez solndad loo Jesús: ―Cheleꞌ lùu nac rey coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, leque lùu bli par lyàal coꞌteꞌ nguel baꞌ. 38 No mbli Pilat mandad par mqueꞌ mèn plá diꞌs loo thìb leꞌ yeꞌs loo cruz gáp loo yéc Jesús coꞌ ngòc diꞌstèe grieg no diꞌstèe latin no diꞌstèe hebre coꞌ mbez: Mbiꞌ ndxèꞌ nac rey coꞌ mnibeꞌ loo mèn nación Israel. 39 Làth xtauꞌa, thìb mbiꞌguth mèn coꞌ mqueꞌ loo cruz cuat Jesús, asembli mbiꞌ, mbez mbiꞌ ngòc nguàal diꞌs loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, nacpeꞌ Crist, leque lùu bli par lyáꞌl no bli par lyáꞌ nuꞌ, ne. 40 Per tedib mbiꞌ coꞌ ngue tedib lad cuat Jesús mbyoo xtàa mbiꞌ. Ndxab mbiꞌ loo xtàa mbiꞌ: ―Tuaꞌleꞌ nguel coꞌteꞌ nguel baꞌ. No ¿beꞌ ncàb rol loo Jesús, càꞌ? Inzyebtel ñèel Diox, ndee. 41 Part cón cheꞌn naꞌ, mzyalqueꞌ naꞌi, ngue naꞌ trèꞌ. Ngue guix

SAN LUCAS 23 naꞌ xquin naꞌ por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli naꞌ. Per prob mbiꞌ baꞌ yende chó conꞌ yeꞌrsinꞌ mbli mbiꞌ. No ngue mbiꞌ coꞌteꞌ indxàalte quée mbiꞌ. 42 Sya, ndxab mbiꞌ ropa loo Jesús: ―Tad Jesús, fteꞌ lezoꞌ Uꞌ cón chenen coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌ ñibeꞌ Uꞌ loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, ndee Uꞌ. 43 Jesús ndxab loo mbiꞌa: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii lool: Leque nalze yòo nol daa coꞌteꞌ nac parais. Tad Jesús nguthleꞌ loo cruz.

(Mt. 27.45–56; Mr. 15.33–41; Jn. 19.28–30)

44 Hora casqueꞌ nde yáal rol huiz. Leque hora, dib athu loo izlyoꞌ mcuau tac mcuau loo huiz. No axta hor mquée guyon bzyè mbembìi loo huiz. Mtenìi huiz loo izlyoꞌ tedib vez. 45 Leque hor coꞌ mcuau loo huiza, Diox mbli ale mbryed grolthe vel coꞌ ngue leꞌn templ tiempa. 46 Sya, ngrozèe yath Jesús. Ndxab Jesús loo Diox: ―Pay, yey, nase fcàayaꞌ Uꞌ alm daa no xpii daa. Ngolo ndxab Jesús diꞌsa, chàa, nguth Jesús. 47 Coꞌseꞌ gunèe capitán cheꞌn ciuda Rom ngòc conꞌ ryes tínꞌa, ndxab capitana: ―¡Ay, Dioꞌs! Lìcpeꞌ baꞌi, mbiꞌ baꞌ ngòc mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Uꞌ, Diox. 48 Ryete mèn coꞌ ngure tya, mèna gunèe rye conꞌ ngòc. Mxen mèna ned, ndyàa mèna. No taa nguin mèna yaꞌ mèna pech mèna. Mbez mèna: ¡Ay, Dioꞌs! ¿Xá ñaa conꞌ ngòcleꞌ? tant nzyeb mèna. 49 Per ryete mèn coꞌ mblibeꞌ Jesús, no mèn coꞌ huen huen mdaꞌ cuent cón cheꞌn Jesús, no ryete mèngot coꞌ mdoo nque xís Jesús axta coꞌseꞌ ngroꞌ Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, mèna ngure tith loo Jesús par mbuiꞌ mèna conꞌ coꞌ ngòc loo Jesús.

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn ngua caꞌs thebol Tad Jesús.

(Mt. 27.57–61; Mr. 15.42–47; Jn. 19.38–42)

50 Ngolo ngòc ryethe conꞌa, mbiꞌth thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Chè. Mbiꞌa ngòc

SAN LUCAS 23​, ​24 mbiꞌ yèez Arimate coꞌ nac thìb yèez cheꞌn làaz mèn jude. Ngòc mbiꞌa thìb jef loo mèn nación Israel. Ngòc mbiꞌ mbiꞌ ndac no mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox, ne. 51 Chèa ndub quee lezoꞌ pól gàc tiemp coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Por cona, neꞌngòode lezoꞌ Chè thidte ngàc Chè con mèn coꞌ mqueltàa coꞌ thidte ngòc par mbli mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Jesús. 52 Ngolo nguth Jesús, negadiꞌs ngua Chè loo Pilat par mnaꞌb Chè loo Pilat taꞌ Pilat lugar teche Chè thebol Jesús loo cruz. Mdaꞌqueꞌ Pilat lugar loo Chè. 53 Ngolo mteche Chè thebol Jesús loo cruz, mchiꞌx Chè thìb sab lad thebol Jesús. Ngoloa, ngua lo Chè thebol Jesús leꞌn thìb yeꞌr quèe coꞌ mdenꞌ mèn ndooreꞌ. Leꞌn yeꞌr quèea yende chó thebol tarte caꞌs mèn. 54 Huiz coꞌseꞌ ngòc ryethe conꞌ tínꞌa loo Jesús, huiza ngòc huiz vispr coꞌ ngòc huiz yub lni cheꞌn pasc. Hora, casqueꞌ ndub bix huiz no nde zèleꞌ izlyoꞌ. 55 Ryete mèngot coꞌ ngroꞌ no Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, ryete mèngota ngua tee huiꞌ ro yeꞌr quèe. No mbuiꞌ mèngota xá mod mchiꞌx Chè sab lad thebol Jesús no xá mod mblo Chè thebol Jesús leꞌn yeꞌr quèea. 56 Coꞌseꞌ mbere mèngota, ndyeꞌth mèngota par liz mèngota, mbli nab mèngota perfum no te perfum. Ngoloa, mbli mèngota descans huiz sabda tac huiza ngòc huiz coꞌ ndli mèn descans xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel tiempa. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc coꞌseꞌ ngro xban Tad Jesús. (Mt. 28.1–10; Mr. 16.1–8; Jn. 20.1–10)

24

Coꞌseꞌ nde yinìi izlyoꞌ huiz doming coꞌ nac ner huiz cheꞌn sman, tatabeꞌ ñaa mbeꞌth izlyoꞌ ngua rye xaꞌgota ro yeꞌr quèe lyoꞌ coꞌteꞌ mcaꞌs mèn thebol Jesús. 2 Mbeꞌ mèngota te perfum coꞌ mtoxcuaꞌ mèngota ro yeꞌr quèe lyoꞌa par tà mèngota tea lad

214 thebol Jesús. Coꞌseꞌ mzin mèngota ro yeꞌr quèe lyoꞌ, ale ndoo xalꞌ ro yeꞌr quèe lyoꞌ. 3 Mèngota ngòo leꞌn yeꞌr quèe lyoꞌ par huiꞌ mèngota máa thebol Tad Jesús. Per coꞌseꞌ ngòo mèngota leꞌn yeꞌr quèe lyoꞌa, ya yende thebol Jesús leꞌn yeꞌr quèe lyoꞌ. 4 Ale mzyeb mèngota no mbos xtùuz mèngota axta neꞌ neꞌ ñee mèngota cón li mèngota coꞌseꞌ gunèe mèngota ndoo chop xaꞌbiꞌ loo mèngota. Noc xab xaꞌbiꞌa thìb xab coꞌ ante nquée xnìi. 5 No de tant mzyeb mèngota coꞌseꞌ gunèe mèngota xaꞌbiꞌa, mblàa quèe mèngota yéc mèngota par loo yòo. Sya, ndxab xaꞌbiꞌa loo mèngota: ―¿Chonon nde cuaꞌn guꞌ Tad Jesús coꞌ ngue tee banleꞌ, àꞌ, yey? 6 Yende Tad Jesús trèꞌ, ey. Tad Jesús ngro xbanleꞌ. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ xal ngòc diꞌs coꞌ mdaꞌ Tad Jesús cuent loo guꞌ coꞌseꞌ ngo no Tad Jesús guꞌ leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile thìb cuaꞌa, 7 coꞌteꞌ mdaꞌ Tad Jesús cuent loo guꞌ leꞌ Tad Jesús coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, Tad Jesús yigaaqueꞌ yaꞌ mèn yeꞌrsinꞌ. No queꞌqueꞌ mèna Tad Jesús loo cruz. No yilo son huiz ryo xban Tad Jesús làth mèn nguth. 8 Axta syareꞌ mteꞌ lezoꞌ mèngota diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Jesús loo mèn leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 9 Coꞌseꞌ mbere mèngota, ndyeꞌth mèngota, ngua mèngota ro yeꞌr quèe coꞌteꞌ ngua caꞌs Chè thebol Tad Jesús, mdaꞌ mèngota cuent conꞌ ngòc loo mèngota loo rye siꞌ fthìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ hueꞌ diꞌs no coꞌ teꞌth diꞌs cón cheꞌn Tad Jesús loo mèn loo izlyoꞌ no loo taamas mèn coꞌ neꞌnqueltàa node myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús hora. 10 Mèngot coꞌ ngua taꞌ cuent no coꞌ ngua teꞌth loo ryete siꞌ fthìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mèngota ngòc Mari cheꞌn yèez Magdala, no tedib xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Juan, no tedib Mari coꞌ ngòc xnaꞌ Cob, no taamas mèngot coꞌ mqueltàa no

SAN LUCAS 24

215 mèngota. 11 Per ndxeꞌlequeꞌ, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mxac ale mquée mbii yéc mèngota, cona, tataa mbez mèngota. No ale neꞌngalaꞌste myenꞌ diꞌs coꞌ mdaꞌ mèngota cuent loo myenꞌ. 12 Mastaleꞌ neꞌngalaꞌste rye myenꞌ diꞌs coꞌ ndxab mèngota loo myenꞌ, per Pedr ngroꞌ, mxen Pedr ned. Ngua tee huiꞌ Pedr ro yeꞌr quèe lyoꞌ. Coꞌseꞌ mzin Pedr ro yeꞌr quèe lyoꞌ, huen huen mbuiꞌ Pedr. Gunèe Pedr ante sab coꞌ mchiꞌx Chè thebol Jesús nax thìb lad leꞌn yeꞌr quèea. Ndyeꞌth Pedr par liz Pedr. No ante mbuiꞌ no ante gunaa Pedr. No anzeꞌf ndyóo Pedr cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc. Chop mbiꞌ nda toodiꞌs cón cheꞌn xá mod nguth Tad Jesús coꞌseꞌ mdoo ryop mbiꞌ ned, ndyàa ryop mbiꞌ par ned yèez Emaús. 13 Leque

(Mr. 16.12–13)

huiza mdoo chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ned. Ndyàa myenꞌ par thìb yèez coꞌ ngroꞌ lèe Emaús. Yèeza nziriꞌ thìb distans coꞌ neꞌ siꞌ fchop kilometr par coꞌteꞌ nziriꞌ ciuda Jerusalén. 14 Nda toodiꞌs ryop myenꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo Jesús. 15 Láth ndyoodiꞌs ryop myenꞌa thìb conꞌ no tedib conꞌ cón cheꞌn conꞌ mbli no mèn Jesús, chàa, ngroꞌ too yub Jesús loo ryop myenꞌa. Nda no Jesús ryop myenꞌ. 16 Mastaleꞌ ngüiꞌ ryop myenꞌ loo Jesús, ale ngòc tont myenꞌ. Neꞌnglibeꞌde myenꞌ no neꞌndaꞌde myenꞌ cuent leꞌ Jesús nac mbiꞌ coꞌ nda no myenꞌ. 17 Láth nda tee no Jesús myenꞌ, mnibdiꞌs Jesús loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Chó cuent ndyoodiꞌs guꞌ láth ndoo guꞌ ned, ndyeꞌth guꞌ, yey? ¿Chonon nalyat ndeꞌb ro guꞌ, àꞌ? 18 De loo ryop myenꞌa, thìb myenꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cleof mcàb loo Jesús. Ndxab Cleof loo Jesús: ―Ryete mèn non cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc leꞌn ciuda Jerusalén leꞌn huiz

ndxèꞌ no maste. ¿Chéꞌ angoluxte lùu nac mbiꞌ coꞌ ngo tya coꞌ inonte cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc, càꞌ? 19 Sya, ndxab Jesús loo ryop myenꞌ: ―¿Cón ngòc, yey? Cleof ndxab loo Jesús: ―Cón cheꞌn conꞌ ngòc loo Jesús coꞌ ngòc mbiꞌ yèez Nazaret, yey. Jesús ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. No ngòc Jesús thìb mbiꞌ roo mbiꞌ xèn loo Diox no loo mèn loo ryethe conꞌ mbli Jesús no ryete diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Jesús. 20 No ale mbli rye mèn coꞌ nac nguleyꞌ no mèn coꞌ nac gobiern loo nación naꞌ par mcuaꞌn mèna mod mdaꞌxùꞌ mèna Jesús leque loo xtàa mèna. No mquexùꞌ mqueꞌ fals mèna Jesús. Ngoloa, ngua queꞌxùꞌ mèna Jesús loo cruz axta nguth yub Jesús loo cruz. 21 Nuꞌ ngure quee lezoꞌ leꞌ Jesús li par coꞌ Jesús no teche Jesús mèn nación Israel laꞌs yaꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn mèn nación Israel. Per más de cona, nalze ngolo son huiz ngòc conꞌa. No mcaꞌs mèn Jesús. 22 Nalxtilꞌ, tatabeꞌ ñaa mbeꞌth izlyoꞌ, ndxep mèngot coꞌ mqueltàa no nuꞌ ngua ro yeꞌr quèe lyoꞌ coꞌteꞌ mcaꞌs Chè thebol Jesús. Mèngota mzeb nuꞌ goze xtilꞌa. No mbli mèngota ante mbuiꞌ nuꞌ no ante gunaa nuꞌ. 23 Mdaꞌ mèngota cuent loo nuꞌ leꞌ mèngota neꞌngnèede thebol Jesús leꞌn yeꞌr quèe lyoꞌ. Más de cona, mdaꞌ mèngota cuent loo nuꞌ mxyoꞌf loo chop angl loo mèngota. No ndxab angl loo mèngota leꞌ Jesús naban. 24 Ngoloa, lueg lueg mxen plá myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa nuꞌ ned. Ngua tee huiꞌ myenꞌ ro yeꞌr quèe lyoꞌa. No gunèe myenꞌ, lìcqueꞌ, naca xal mdaꞌ mèngota cuent loo nuꞌ. Per neꞌ myenꞌ neꞌñèede máa Jesús. 25 Sya, ndxab Jesús loo ryop myenꞌa: ―Aa que naad guꞌse. Indaꞌde guꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbìn guꞌ. Tarte yaꞌx xnìi yéc guꞌ no tarte yaꞌx xnìi lezoꞌ guꞌ. Tatabeꞌ naad guꞌ no nguud guꞌ par yilaꞌs guꞌ rye diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ ndxab

SAN LUCAS 24 Diox póla cón cheꞌn Jesús. 26 ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent inaquinte tataa ndactìi Crist ryethe conꞌa ndooreꞌ yòo Crist loo béꞌ par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Crist, càꞌ? 27 Sya, mtlo Jesús, mdaꞌ Jesús cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndub loo rye libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn Jesús. Mtlo Jesús con libr cheꞌn Moisés. Beꞌ taa beꞌ taa tolo mdaꞌ Jesús cuent loo ryop myenꞌ xal mdaꞌ rye libr coꞌ mqueꞌ mèn yeꞌs, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox cuent cón cheꞌn Jesús. 28 Coꞌseꞌ nda zin gax myenꞌ ro yèez coꞌteꞌ zin myenꞌ, Jesús mbli xal mèn coꞌ beꞌ tyoo ned nda. 29 Per ryop myenꞌa mbli fuerz mbyanꞌ Jesús. Ndxab myenꞌ loo Jesús: ―Byanꞌ no nuꞌ, mbiꞌ. Izlyoꞌ mzyèleꞌ. No ndeleꞌ yálꞌ izlyoꞌ, yey. Sya, mbyanꞌ no Jesús myenꞌ liz myenꞌ. 30 Láth ndub no Jesús ryop myenꞌ loo mes par hua rsè no Jesús myenꞌ sa yèth, mxen Jesús yèth. Ndxab Jesús loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, nuꞌ hua rsè sa yèth. Sya, mbli rol Jesús yètha. Mdaꞌ Jesús rolgà yètha loo ryop myenꞌa. 31 Leque hora, ale chàa, mdyub xnìi yéc myenꞌ no, chàa, mdyub xnìi lezoꞌ myenꞌ. Syareꞌ, mdaꞌ myenꞌ cuent leꞌ mbiꞌa nac Jesús. Texal mdaꞌ myenꞌ cuent leꞌ mbiꞌa nac yub Jesús, chàa, mdyonꞌ Jesús loo ryop myenꞌ. 32 Sya, ndxab thìb myenꞌ loo xtàa myenꞌ: ―¿Chéꞌ ndyacl neꞌngdaꞌde gust lezoꞌ naꞌ no neꞌngyeꞌthte lezoꞌ naꞌ coꞌseꞌ mbìn naꞌ mdaꞌ mbiꞌ cuent loo naꞌ no ngue go xoꞌf mbiꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox loo naꞌ coꞌseꞌ mdoodiꞌs no mbiꞌ naꞌ ned ndyeꞌth naꞌ, càꞌ? Lìcqueꞌ, axta gust mbyanꞌ lezoꞌ naꞌ coꞌseꞌ mbìn naꞌ diꞌsa, ¿léꞌ? 33 Leꞌ sya, leque hora, yende izlyoꞌ, mxen ryop myenꞌ ned. Mbere ryop myenꞌ nda myenꞌ par ciuda Jerusalén par ngua sálꞌ myenꞌ taamas myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tya. No ngua taꞌ myenꞌ cuent loo ryete siꞌ fthìb myenꞌ

216 xinꞌ mtéꞌth Jesús no taamas mèn coꞌ mqueltàa no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn ciuda Jerusalén. 34 Sya, pente ngòo ryop myenꞌ leꞌn nyòo coꞌteꞌ nzo siꞌ fthìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Sangmtlo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mdaꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús cuent loo ryop myenꞌa: ―Lìcpeꞌ baꞌi, Tad Jesús ngro xbanleꞌ. No más de cona, Mon gunèeleꞌ Tad, cara. 35 Syareꞌ, noo noo mtlo ryop myenꞌ, mdaꞌ myenꞌa cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús xal ngòca loo myenꞌ coꞌseꞌ mdoo ryop myenꞌ ned ndyàa myenꞌ par yèez Emaús no xá mod mblibeꞌ myenꞌ Jesús. No mdaꞌ myenꞌ cuent leꞌ Jesús ngòc mbiꞌa coꞌseꞌ mbli rol mbiꞌa yèth. Ngoloa, Tad Jesús mbluꞌ loo loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús.

(Mt. 28.16–20; Mr. 16.14–18; Jn. 20.19–23) 36 Tatabeꞌ

ngue taꞌ ryop myenꞌa cuent conꞌ coꞌ ngòc loo myenꞌa loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌseꞌ, chàa, ngroꞌ too Jesús loo rye myenꞌa. No gunii Jesús Diox loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Ftac lezoꞌ guꞌ axta plóthe no blec see tee lezoꞌ guꞌ, ndee guꞌ, ey. 37 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús no mèn coꞌ nziriꞌ no myenꞌa anzeꞌf mzyeb axta neꞌ neꞌ ñee myenꞌ no axta neꞌ neꞌ ñee mèna cón li myenꞌ no cón li mèna. Tac mbli ryete mèn xtùuz leꞌ thìb xpii mbyuꞌ loo loo mèna coꞌseꞌ gunèe mèna ngroꞌ too Jesús loo mèna. 38 Per Jesús ndxab loo ryete mèna: ―¿Chonon nzyeb guꞌ, ey? ¿Chonon nzi gàn lezoꞌ guꞌ no ndxàc chop lezoꞌ guꞌ, àꞌ? 39 Huiꞌ guꞌ laꞌs yan no huiꞌ guꞌ niin. Yub daa ndoo loo guꞌ. Buàal guꞌ daa. No huen huen huiꞌ guꞌ loon. Thìb xpii ingue node bélꞌyòo. No neꞌ neꞌ ingue no xpii zith xal ngüiꞌ guꞌ loon ndoon trèꞌ. 40 Ngolo ndxab Jesús diꞌsa loo mèna, mbluꞌ Jesús laꞌs yaꞌ Jesús. No mbluꞌ Jesús nii Jesús loo mèna. 41 Per coꞌseꞌ ñèe Jesús leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús no mèna tarte yilaꞌs diꞌs

217 coꞌ ngue bez Jesús loo myenꞌ no loo mèna tant ndyac lezoꞌ myenꞌ, no tant ndyac lezoꞌ mèna, no tant ngüiꞌ no ñaa myenꞌ no mèna cón cheꞌn Jesús, Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús no loo mèna: ―¿Chéꞌ nzo chó conꞌ ngue no guꞌ coꞌ mbyanꞌ xoꞌf par huana trèꞌ, ey? ―Aa. Nzoca, ndxab myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. 42 Sya, mdaꞌ myenꞌ thìb leꞌ bélꞌ mbèel mbyeꞌx loo Jesús no mdaꞌ myenꞌ thìb leꞌ mcuꞌs coꞌ nzo mzin loo Jesús par nduhua Jesús. 43 Mxen Jesús mbèela no mcuꞌsa. Nduhua Jesús conꞌa loo myenꞌ. 44 Ngoloa, ndxab Jesús loo mèna: ―Conꞌ coꞌ mxaclen ndxèꞌ coꞌ gunèeleꞌ guꞌ, leꞌi ngòc loon xal mdoodizlen loo guꞌ coꞌseꞌ beꞌ ngo non guꞌ ndooreꞌ gàca loon. Ngòc conꞌa loon par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs ryete diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn cón chenen. No mdyaaqueꞌ ryete diꞌs coꞌ mqueꞌ ryete mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs cón chenen, no xal nac diꞌs coꞌ ndub loo libr cheꞌn Salmos cón chenen. Leꞌi ngòcqueꞌ loon. 45 Axta syareꞌ mbli Jesús gan nguàaꞌd myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús diꞌs no mdaꞌ myenꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 46 Ndxab Jesús loo myenꞌ, ne: ―Tataa ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox leꞌ Crist mquinqueꞌ gath. No yilo son huiz coꞌ nguth Crist, naquinqueꞌ ngro xban Crist làth mèn nguth. 47 Tolo ndxab Jesús loo myenꞌ: ―No nalleꞌ, por derech, naquinqueꞌ teꞌth mèn no co mèn yalbàn cón chenen loo mèn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ. Tlo mèn teꞌth mèn cón chenen par ned ciuda Jerusalén. Gab mèn no teꞌth mèn cón chenen loo mèn coꞌ ndxàp xquin no coꞌ ndxàp xtol loo Diox par lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn par tataa mod zyeꞌ mod coꞌ

SAN LUCAS 24 ndxàp mèn loo Diox par tonꞌ Diox xtol mèn loo mèn. 48 Guꞌ nac mèn coꞌ ya teꞌth no coꞌ ya taꞌ cuent cón chenen tac guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent ryethe conꞌ cón chenen desde coꞌseꞌ mtlo mque teeꞌen axta coꞌseꞌ nguth daa no ngro xban daa. 49 Huiꞌ guꞌ nexa. Daa ñibeꞌ lyàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ coꞌ mcàbgòn xuden Diox lyàa loo guꞌ. Per ndlyazen cued guꞌ leꞌn ciuda Jerusalén ndxèꞌ axta zin huiz no zin ze coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ lyàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ. Xpiia ryoꞌ loo béꞌ. Xpii Natúꞌa lyath no guꞌ par gác li guꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn loo mèn ned ya que tee guꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. Tad Jesús nda quée loo béꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús. 50 Ngolo

(Mr. 16.19–20)

mdoodiꞌs Jesús ryete diꞌsa loo myenꞌ, mbeꞌ Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús thìb lad ro ciuda Jerusalén gaxte coꞌteꞌ nziriꞌ yèez Betañ. Tya, mblit Jesús yaꞌ Jesús loo myenꞌ. Mdeꞌf Jesús yaꞌ Jesús loo myenꞌ. Tataa mbli Jesús par mbluꞌ Jesús loo myenꞌ leꞌ Jesús liqueꞌ huen ya myenꞌ ned ya myenꞌ yiloa. 51 Láth mdeꞌf Jesús yaꞌ Jesús loo myenꞌ, xèegà xèega mquée Jesús gáp loo béꞌ. Mquée Jesús loo béꞌ loo myenꞌ. 52 Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, mcòoꞌ yéc no mdub xib myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús láth nda quée Jesús loo béꞌ. No ngurez myenꞌ Diox. Ngolo ngurez myenꞌ Diox, ndyac tínꞌ lezoꞌ myenꞌ. Ngoloa, mbere myenꞌ, ndyeꞌth myenꞌ par ned leꞌn ciuda Jerusalén tedib vez. 53 No toloqueꞌ nque tee myenꞌ ndxòo ndryoꞌ myenꞌ leꞌn templ atate huiz par mbez myenꞌ loo Diox: ¡Ay, Dioꞌs! Susqueꞌ conꞌ roo conꞌ xèn ndluꞌ Uꞌ no ngue li Uꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. Taandxèꞌqueꞌ gàca.

Diꞌs Ndac Cheꞌn Diox Coꞌ Mqueꞌ Juàn Yeꞌs Crist coꞌ mblo xoꞌf loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli Diox xtùuz, Crist ngòc xal mèn cheꞌn izlyoꞌ loo izlyoꞌ. Ndooreꞌ cuec Diox no toxcuaꞌ Diox chol conꞌ loo béꞌ no loo izlyoꞌ nzoleꞌ Crist coꞌ mblo xoꞌf loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli Diox xtùuz. Thidte ngo no Crist Diox. No nac Crist coꞌ mblo xoꞌf loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli Diox xtùuz Diox. 2 Crist thidte ngo no Diox ndooreꞌ gacsuaꞌ conꞌ no cuec Diox conꞌ loo béꞌ no loo izlyoꞌ. 3 Mbli Crist par ngure no mbyanꞌ ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ, que naca conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, que naca conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. No yende chó conꞌ coꞌ nziriꞌ no coꞌ mbyanꞌ neꞌmbede no neꞌngyanꞌte cheleꞌ Crist neꞌnglide par ngurei no par mbyanꞌa. 4 Crist nabanqueꞌ thidtene. No ndxàp Crist conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist par li Crist leꞌ mèn ban no Diox thidtene yiloa. Yalnaban coꞌ ndaꞌ Crist loo mèn, yalnabana ndli ntenìi yéc mèn no ntenìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. 5 Yalnaban coꞌ ndli ndyub xnìi yéc mèn no ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, yalnabana ndli par non mèn leꞌ cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndli par ndxeziꞌf no ndxegaꞌs mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ xal mèn coꞌ ndyee yálꞌ coꞌseꞌ nacuau yálꞌ. Per mastaleꞌ anzeꞌf thìb conꞌ nzo coꞌ mbez mèn nac con cheꞌn xab izlyoꞌ, neꞌngácte conꞌ coꞌ nac cón

1

cheꞌn xab izlyoꞌ par tauꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ loo diꞌs coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod yòo ban no mèn Diox thidtene yiloa. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 6 Leꞌ tediba na, loo ngòc conꞌ ndxèꞌ ngo thìb mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Diox. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Juàn. 7 Juàn ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mbiꞌth taꞌ cuent loo mèn nación Israel cón cheꞌn Crist, Crist coꞌ mbli par mdyub xnìi yéc mèn no par mdyub xnìi lezoꞌ mèn par yilaꞌs mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbiꞌth taꞌ Juàn cuent cón cheꞌn Crist coꞌ mblo xoꞌf loo mèn cón cheꞌn conꞌ ndli Diox xtùuz. 8 Inacte Juàn Crist coꞌ mbiꞌth li par mdyub xnìi yéc mèn no par mdyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, mbiꞌth Juàn par mbiꞌth taꞌ Juàn cuent cón cheꞌn Crist coꞌ mbiꞌth li par mdyub xnìi yéc mèn no mdyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. 9 Crist coꞌ, lìcqueꞌ, angoluxte nac thidte mbiꞌ coꞌ mbiꞌth li par tyub xnìi yéc mèn no par tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, Crist mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. 10 Loo izlyoꞌ ndxèꞌ mbiꞌth yáal Crist coꞌ mblo xoꞌf loo mèn cón cheꞌn conꞌ ndli Diox xtùuz. Crist mbli par ngure no mbyanꞌ alux conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. Per ryethe mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, neꞌnglibeꞌde mèna chó mbiꞌ nac Crist. 11 Loo izlyoꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Crist mbiꞌth Crist. Per mèn coꞌ ngòc mèn 218

SAN JUAN 1

219 gulàazpeꞌ Crist, mèna mcà diꞌs Crist. No mtèꞌf mèna Crist thìb lad. 12 Per ryete mèn coꞌ mdyalqueꞌ ngolaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, Diox mblo ro leꞌ mèna ndxàp conꞌ laꞌs nii mèna no laꞌs yaꞌ mèna par gàc mèna xinꞌpeꞌ Diox. 13 Mèna gàc xinꞌpeꞌ Diox tac tataa mnibeꞌ Diox no tataa gunee lezoꞌ Diox. Inacta xal mèn coꞌ ndxáal por xud mèn no xnaꞌ mèn. Neꞌ neꞌ inaca xal nee lezoꞌ thìb mbiꞌ li thìb mbiꞌ con thìb xaꞌgot bin par gàc mèna xinꞌ Diox. 14 Per Crist coꞌ mblo xoꞌf loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli Diox xtùuz, Crist mbiꞌth yáal xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ par ngòc Crist xalqueꞌ chol mèn loo izlyoꞌ. No mque tee ban Crist làth nuꞌ ndxep tiemp. Látha, gunèe nuꞌ conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli Crist coꞌ mbluꞌ loo nuꞌ nacpeꞌ Crist angoluxte xganꞌpeꞌ Diox. No gunèe nuꞌ, lìcqueꞌ, anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist mèn. No gunèe nuꞌ, lìcqueꞌ, inquedìide Crist mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndliqueꞌ Crist conꞌ coꞌ mcàbgòn Crist li Crist loo mèn. No gunèe nuꞌ leꞌ Crist angndli huax conꞌ ndac loo mèn. 15 Juàn Bautist mdaꞌ cuent cón cheꞌn Crist loo mèn. Cabii ndxab Juàn loo mèn: ―Cón cheꞌn Crist nac coꞌ mdalen cuent loo guꞌ leꞌ Crist coꞌ nareꞌ yiꞌth nque xísen, Crist nac más xaꞌ roo xaꞌ xèn leque daa tac Crist nzoleꞌ ndooreꞌ gal yáal daa loo izlyoꞌ. 16 Lìcqueꞌ, anzeꞌf thìb conꞌ ndac angmbli Crist loo naꞌ par gàc conꞌ ndac loo naꞌ thìb mod tedib mod por cón cheꞌn Crist. 17 Diox mnibeꞌ loo Moisés par mxoꞌf Moisés ley loo naꞌ. Per Jesucrist mbiꞌth par mbluꞌ Jesucrist loo mèn leꞌ Diox, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox mèn. No mbluꞌ Jesucrist leꞌ Diox ndlyaꞌs li Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn. No mbluꞌ Jesucrist loo mèn leꞌ cón cheꞌn Jesucrist nac conꞌ lìcpeꞌ. 18 Yende chó mèn tarte ñèe xá ñaa loo Diox

thidtene. Angoluxte xganꞌpeꞌ Diox coꞌ thidte nac con Diox no coꞌ nzoqueꞌ loo Diox, xganꞌ Dioxa mdaꞌ cuent no mblo ro xganꞌ Diox cón cheꞌn Diox loo mèn. Juàn Bautist mdaꞌ cuent cón cheꞌn Jesús no mblo xoꞌf Juàn Bautist cón cheꞌn Jesús loo mèn. (Mt. 3.11–12; Mr. 1.7–8; Lc. 3.15–17)

19 Mèn

coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, coꞌ nac leque mèn coꞌ ngo ban ciuda Jerusalén, mèna mtelꞌ mèn coꞌ ngòc nguleyꞌ no mèn coꞌ ndlyath no nguleyꞌ leꞌn templ par ngua nibdiꞌs mèna loo Juàn chéꞌ nac Juàn Crist. 20 Juàn mdaꞌ cuent loo mèna no mblo ro Juàn. Ndxab Juàn: ―Tyèꞌ. Inacte daa Crist, yey. 21 Sya, tolo mnibdiꞌs mèna loo Juàn. Ndxab mèna: ―¿Chó nac lùu, sya? ¿Chéꞌ lùu nac Lii coꞌ mbiꞌth teꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla, càꞌ? Juàn mcàb. Ndxab Juàn loo mèna: ―Tyèꞌ. Inacte daa Lii. Sya, mbere mèna, mnibdiꞌs mèna tedib vez loo Juàn: ―¿Xá neel, sya? ¿Chéꞌ lùu nac mbiꞌ coꞌ teꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ndxath yiꞌth, càꞌ? Juàn mcàb. Ndxab Juàn: ―Yende xàa. Inacte daa mbiꞌa. 22 Mbere mèna, ndxab mèna loo Juàn: ―¿Chó mèn nac lùu, sya? Gunee loo nuꞌ. Sya, tataa taꞌ nuꞌ cuent loo mèn coꞌ mtelꞌ nuꞌ. ¿Xá neel cón cheꞌnl, yey? 23 Sya, ndxab Juàn loo mèna: ―Daa nac xal thìb mbiꞌ coꞌ ngue bez cabii coꞌteꞌ nagán coꞌ mbez loo mèn: Bli leꞌ mèn gàc nab loo cón cheꞌn Tad Diox xal ntelì mèn thìb ned xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndxab Sayiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. 24 Mèn coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise, mèna

SAN JUAN 1 nac mèn coꞌ mtelꞌ ndxep mèn coꞌ ngua toodiꞌs no Juàn. 25 Mèna tolo mnibdiꞌs loo Juàn. Ndxab mèna: ―Cheleꞌ lùu inacte Crist, neꞌ neꞌ inacl Lii, no neꞌ neꞌ inacl xaꞌ coꞌ teꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ndxath yiꞌth, ¿chonon ndlil bautizar mèn, sya? 26 Sya, mcàb Juàn loo mèna. Ndxab Juàn: ―Lìcqueꞌ, daa ndli bautizar mèn con nít. Per làth guꞌ nzoqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ chó nac mbiꞌa. 27 Mbiꞌa nac xaꞌ coꞌ nareꞌ yiꞌth nque xísen. No mbiꞌa nac más xaꞌ roo xaꞌ xèn leque daa. Mastaleꞌ ndli guꞌ cuent nac daa xaꞌ roo xaꞌ xèn, ndenꞌ daa no ndyaquen thidtene inzyálꞌte daa que tee non mbiꞌa. 28 Ryete conꞌa ngòc thìb lugar coꞌ ngroꞌ lèe Betábara coꞌ nziriꞌ ned ndlyen huiz gaxte ro yóꞌbeꞌ Jordán coꞌteꞌ ngue li Juàn bautizar mèn tiempa. Juàn Bautist mdaꞌ tedib lèe loo Jesús par ngroꞌ lèe Jesús Mbacxilꞌ cheꞌn Diox. 29 Tedib huiz coꞌ nde nquea, gunèe Juàn leꞌ Jesús nde loo Juàn. Ndxab Juàn loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Juàn: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Mbiꞌ coꞌ nde goꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac lèe Mbacxilꞌ cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, tyactìi mbiꞌ baꞌ par tyonꞌ xtol cheꞌn mèn loo izlyoꞌ, mèn coꞌ tyal gòn ro mbiꞌ. 30 Cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ nac coꞌ mdalen cuent loo guꞌ leꞌ xísen yiꞌth nque tedib mbiꞌ coꞌ nac más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque daa. Tac ndooreꞌ gal yáal daa loo izlyoꞌ nzoqueꞌ mbiꞌ baꞌ con Diox. 31 Yub daa neꞌnglibeꞌde chó mbiꞌ nac mbiꞌ baꞌ. Neꞌ neꞌ tan cuent chó nac mbiꞌ baꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mbalen par ndlin bautizar mèn con nít par tataa mod luꞌen mbiꞌ baꞌ loo guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel no par tan cuent cón cheꞌn mbiꞌ no chó nac mbiꞌ baꞌ loo guꞌ. 32 Ndxab Juàn loo mèna, ne:

220 ―Daa gunèe ngulàa Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo béꞌ loo mbiꞌ baꞌ. Gunaa Xpii Natúꞌa xal ñaa thìb palomxtilꞌ hora. No sangngòo Xpii Natúꞌ loo mbiꞌ baꞌ par mbyanꞌ no Xpii Natúꞌ mbiꞌ baꞌ par ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mbiꞌ baꞌ. 33 Per leque hora neꞌ daa tarte libeꞌ mbiꞌ. Neꞌ neꞌ tar tan cuent chó mbiꞌ nac mbiꞌ. Per xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa par ndlin bautizar mèn con nít, xaꞌa gunee loon: ―Coꞌseꞌ ñèel lyàa Xpii Natúꞌ loo mbiꞌ no sangyòo Xpii Natúꞌ loo mbiꞌ par yanꞌ no Xpii Natúꞌ mbiꞌ par ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mbiꞌ, axta syareꞌ taꞌl cuent leꞌ mbiꞌa nac mbiꞌ coꞌ li bautizar mèn por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. 34 Tolo ndxab Juàn: ―Daa gunèequeꞌ xal ngulàa Xpii Natúꞌ loo mbiꞌ coꞌ nac Jesús. Cona, ndan cuent no ndethen leꞌ Jesús baꞌ nacqueꞌ xganꞌpeꞌ Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn myenꞌ coꞌ ngòc nerlequeꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 35 Tedib huiz coꞌ nde nquea, ngue tee Juàn Bautist leque par neda con chop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn. 36 Láth coꞌseꞌ nde riid Jesús par neda, gunèe Juàn Jesús. Ndxab Juàn loo ryop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Mbiꞌ baꞌ nac xaꞌ coꞌ mbezen loo mèn nac mbiꞌ coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac lèe Mbacxilꞌ cheꞌn Diox. Tac mbiꞌ baꞌ tyactìi no gath mbiꞌ baꞌ por cón cheꞌn xtol mèn xal ndxuth mèn mbacxilꞌ loo Diox nalleꞌ par teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xtol mèn nalleꞌ. 37 Coꞌseꞌ mbìn ryop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn tataa ndxab Juàn loo myenꞌ, mxen myenꞌ ned. Mdoo nque myenꞌ xís Jesús. 38 Sya, ndxepte mdee myenꞌ, mbere Jesús par ned xís Jesús. Gunèe Jesús leꞌ ryop myenꞌ nde nque xís Jesús. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Cón ncuaꞌn guꞌ, àꞌ, ey? Myenꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab myenꞌ:

SAN JUAN 1​, ​2

221 ―Maistr, ¿pá mèn Uꞌ, àꞌ? No ¿chó mèn yèez nac Uꞌ, ne, àꞌ? 39 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Yaꞌ guꞌ nda naꞌ. Sya, huiꞌ guꞌ pá nzon. Sya, mdoo nque myenꞌ xís Jesús par gunèe myenꞌ coꞌteꞌ nzo ban Jesús. Tya, mbyanꞌ no myenꞌ Jesús yálꞌa tac hora casqueꞌ ngòc hor nquée guthap bzyè. 40 Thìb mbiꞌ coꞌ ngolaꞌs diꞌs coꞌ ndxab Juàn no nda nque mbiꞌ xís Jesús, mbiꞌa ngroꞌ lèe Ndech, hues Mon Pedr. 41 Sya, yende izlyoꞌ, ngua cuaꞌn Ndech Mon, hues Ndech. No ndxab Ndech loo Mon: ―Hues, mzyálꞌleꞌ nuꞌ mbiꞌ coꞌ nac Mesías, xaꞌ coꞌ nee diꞌs nacpeꞌ Crist, ndyaquen. 42 Sya, mbeꞌ Ndech Mon loo Jesús coꞌteꞌ ngo Jesús. No coꞌseꞌ gunèe Jesús Mon, ndxab Jesús loo Mon: ―Mon, lùu nac xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Jonás, ¿léꞌ? Per nalleꞌ lùu ryoꞌ lèe Cef, coꞌ nee diꞌs, hueꞌl tedib lèe coꞌ lèe Pedr. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús mbrez Lip no Natanael par que tee no myenꞌ Jesús. 43 Tedib huiz coꞌ nde nque, Jesús mblyaꞌs ya par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn galile. Láth ndoo Jesús ned, mzyálꞌ Jesús thìb mbiꞌ coꞌ lèe Lip. Ndxab Jesús loo Lip: ―Yaꞌ nda naꞌ, Lip. 44 Lipa ngòc mèn yèez Betsaid coꞌ nac leque yèez cheꞌn Ndech no Pedr. 45 Sya, ngua cuaꞌn Lip Natanael. Ndxab Lip loo Natanael: ―Mzyálꞌleꞌ nuꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Jesús. Cón cheꞌn mbiꞌa nac diꞌs coꞌ mqueꞌ Moisés yeꞌs loo libr coꞌ nac ley. No cón cheꞌn mbiꞌa mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs loo libr. Mbiꞌa nac Jesús, xganꞌ Chè, coꞌ nac mèn yèez Nazaret. 46 Sya, ndxab Natanael loo Lip: ―¿Chéꞌ tác li mèn yèez Nazaret ndxep conꞌ ndac, sya, càꞌ, Lip? Lip mcàb. Ndxab Lip:

―Yaꞌ nda tee huiꞌ naꞌ, nexa. Sya, ñeela no yilaꞌsla. 47 Coꞌseꞌ gunèe Jesús nde zin gax Natanael loo Jesús, ndxab Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús cón cheꞌn Natanael: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Mbiꞌ coꞌ nde goꞌ nac mèn cheꞌn nación Israel. No nac mbiꞌ baꞌ thìb mbiꞌ ndac. Tac mbiꞌ baꞌ nac thìb mbiꞌ coꞌ thidtene inquedìide xtàa. No neꞌ neꞌ indyèꞌ mbiꞌ. 48 Sya, ndxab Natanael loo Jesús: ―¿Pá mblibeꞌ Uꞌ daa, àꞌ, Tad? Jesús mcàb loo Natanael. Ndxab Jesús: ―Daa gunèe lùu coꞌseꞌ ndubl xànꞌ yaa ngudyuug coꞌseꞌ ndooreꞌ cuez Lip lùu. 49 Mcàb Natanael loo Jesús. Ndxab Natanael: ―Maistr, Uꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. No nac Uꞌ rey cheꞌn mèn nación Israel, ndyaquen. 50 Sya, mcàb Jesús loo Natanael. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ tac guniilen lool gunèenl xànꞌ yaa ngudyuuga ndxelaꞌsl, càꞌ, Natanael? Lùu ñèe gàc más conꞌ roo conꞌ xèn loon leque conꞌ ndxèꞌ yiloa, ey. 51 Tolo ndxab Jesús loo Natanael: ―Lìca, na nii lool, no ngue niina loo ryete mèn coꞌ nziriꞌ loon: Desde nalleꞌ par delant, guꞌ huiꞌ ndoo xalꞌ loo béꞌ. No huiꞌ guꞌ xá mod quée no lyàa angl cheꞌn Diox loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Thìb ned myenꞌ mselyaꞌ yèez Caná. Ngolo nguriꞌth son huiz coꞌseꞌ mdoodiꞌs Jesús diꞌsa, mselyaꞌ thìb ned myenꞌ leꞌn yèez Caná coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Nde nxonꞌ, ngo xnaꞌ Jesús tya, ne. 2 Mbli mèn guliza convid Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par cue no Jesús myenꞌ coꞌ mselyaꞌa liz myenꞌ. 3 Per coꞌseꞌ gunèe xnaꞌ Jesús mbiiz vin coꞌ ngue guiꞌth

2

SAN JUAN 2 mèn loo mèn làtha, xnaꞌ Jesús ndxab loo Jesús: ―Mbiizleꞌ vin mèn guliz ndxèꞌ, cara. 4 Sya, ndxab Jesús loo xnaꞌ Jesús: ―Ngot, ¿chonon leꞌleꞌ lùu más ndyac no ndyóol cón cheꞌn mèn baꞌ, àꞌ? Yende chó cón chenen con lùu con mèn baꞌ. Tarte gáal hor coꞌseꞌ tlo luꞌen conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nac cón chenen loo mèn. 5 Per ndxeꞌlequeꞌ, ndxab xnaꞌ Jesús loo mèn coꞌ nzi li mandad loo mes: ―Bli guꞌ rye conꞌ ñee Jesús loo guꞌ, ndee guꞌ. 6 Nde nxonꞌ, nziriꞌ xop yèt nít tya coꞌ ngòo mèn guliza nít xal nac costumbr coꞌ ndxàp mèn nación Israel par ntech mèn yaꞌ mèn, no par ntech mèn trast coꞌ ndli zinꞌ mèn cusin, no taamas conꞌ coꞌ nac coꞌ ndli zinꞌ mèn. No thìb thìb yèta ndxàalqueꞌ ndxòo chop o son rre nít. 7 Sya, ndxab Jesús loo mèn coꞌ nzi li mandada: ―Fsè guꞌ ryete yèt ndxèꞌ con nít. No msè myenꞌ rye yèta con nít axta mxyoꞌf lal nít loo rye yèta. 8 Ngoloa, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nalleꞌ, bloꞌ guꞌ ndxep nít leꞌn yèt baꞌ. No huàa láꞌ guꞌi loo mbiꞌ coꞌ ndyoo naa loo mèn loo mes. Sya, mbeꞌ myenꞌ níta loo mbiꞌa. 9 Per texal mbli mbiꞌ coꞌ ndyoo naa loo mèn loo yalhua preb nít coꞌ ngòc vina, ngurez mbiꞌ myenꞌ coꞌ mselyaꞌ. Tac neꞌñeede mbiꞌ coꞌ ndyoo naa loo mèna pá ned nde nít coꞌ ngòc vina. Per myenꞌ coꞌ nzi li mandad coꞌ mbloꞌ nít, myenꞌa nanee xá mod ngòcsuaꞌ níta vin. 10 Sya, ndxab mbiꞌ coꞌ ndyoo naa loo mèna loo mbiꞌ coꞌ mselyaꞌa: ―¿Cón ndxàc, yey? Ryete mèn coꞌ ndli thìb yalhua, ner nguiꞌth mèna thìb yaꞌ vin coꞌ nac vin más huen loo mèn loo mes. No coꞌseꞌ nde teeleꞌ ndxu mèn coꞌ ngòc convid vin axta plóthe ndlyaꞌs mèna, sya, ntlo mèn, nguiꞌth mèn vin coꞌ nac vin más corient. Per lùu, ale ndxeꞌlequeꞌ, nareꞌ ngue guiꞌthl vin

222 coꞌ nac vin más huen. ¿Chonon tatuaꞌ ndlila, ey? 11 Yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús leꞌn yèez Caná coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile ngòc nerlequeꞌ yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús. No por yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús, mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàp Jesús laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús. Leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, mtlo ngolaꞌs loo Jesús hora. 12 Ngolo ngòc conꞌa, nda Jesús par yèez Capernaum con xnaꞌ Jesús, no con myenꞌ huespeꞌ Jesús, no con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ngo ban no Jesús xnaꞌ Jesús, no myenꞌ huespeꞌ Jesús, no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús pláte huiz leꞌn yèez Capernaum. Jesús mbloꞌ che ryete conꞌ coꞌ indxàalte ngo leꞌn templ leꞌn templ.

(Mt. 21.12–13; Mr. 11.15–18; Lc. 19.45–46)

13 Leꞌn huiza, nde zinꞌ gaxleꞌ huiz lnii pasc coꞌ ndli mèn nación Israel. Sya, mxen Jesús ned. Mbii Jesús yèez Capernaum. Nda Jesús par ciuda Jerusalén. 14 Coꞌseꞌ ngòo Jesús leꞌn templ, gunèe Jesús nziriꞌ mèn coꞌ nthoꞌ ngon, coꞌ nthoꞌ mbacxilꞌ, no coꞌ nthoꞌ palomxtilꞌ. Gunèe Jesús nziriꞌ mèn coꞌ nzi silꞌ tmi cheꞌn mèn, ne. 15 Coꞌseꞌ gunèe Jesús conꞌa, mquiꞌs Jesús thìb dóꞌ par mdaꞌ Jesús cheꞌn mèn con dóꞌ. Tataa mbli Jesús par mbloꞌ Jesús mèna no máꞌa par fuer. Leꞌ tmi cheꞌn mèn coꞌ nzi silꞌ mèn coꞌ nsilꞌ tmia na, ndxeclequeꞌ tmia mblobii Jesús. No mtexyath Jesús rye mes mèna loo yòo. 16 Leꞌ loo mèn coꞌ nzi thoꞌ palom na, ndxab Jesús: ―Fcàa rye máꞌ ba. Bloꞌ guꞌ par fuer. Neꞌcue thoꞌde guꞌ trèꞌ coꞌteꞌ nac coꞌteꞌ mbez mèn lèe xuden Diox xal mèn coꞌ nthoꞌ loo thìb xbiꞌ. 17 Axta syareꞌ mteꞌ lezoꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ nac testamentgool coꞌ mbez:

SAN JUAN 2​, ​3

223 Conꞌ coꞌ ndli más ndyóon no ngue xyàn daa nac ndlyazen leꞌ templ coꞌteꞌ mbez mèn lèe xuden Diox yumbìi no gàca thìb lugar natúꞌ par cuez mèn lèe xuden Diox. 18 Sya, mnibdiꞌs mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―¿Chó yalguzyeꞌ roo lil loo nuꞌ coꞌ gàc thìb señ par ñee nuꞌ leꞌ lùu, lìcqueꞌ, ndxàp derech mblil conꞌ mblil baꞌ, àꞌ? 19 Sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Guꞌ telux templ ndxèꞌ no yiloa leꞌn son huiz leque daa bere xít teꞌf templ ndxèꞌ tedib vez. 20 Sya, chàa, ngroꞌ diꞌs ro rye mèngoola. Ndxab mèna loo Jesús: ―Jaaa. Leꞌn choꞌ fxop línꞌ mblyenꞌ mèn par mxít teꞌf mèn templ ndxèꞌ. ¿No lùu mbez: Leꞌn son huiz no maste xít teꞌfl templ, càꞌ? Aa, mbiꞌ. ¿Máa yob yéc lùu, na? 21 Per ndxeꞌlequeꞌ, cón cheꞌn templ coꞌ ngue taꞌ Jesús cuent loo mèna nac bélꞌyòo ladpeꞌ Jesús. 22 Cona, coꞌseꞌ ngro xban Jesús làth mèn nguth, axta syareꞌ mteꞌ lezoꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Jesús guniiqueꞌ diꞌsa. No tolo ngolaꞌs myenꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. No tolo ngolaꞌs myenꞌ diꞌs coꞌ guniileꞌ Jesús loo myenꞌ leꞌ Jesús guniiqueꞌ diꞌsa cón cheꞌnpeꞌ Jesús. Jesús nonqueꞌ no naneequeꞌ Jesús xal nac xtùuz ryete mèn. 23 Láth ngo Jesús leꞌn ciuda Jerusalén leꞌn huiz lni cheꞌn pasc, huiza huax mèn ngolaꞌs loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús por gunèe mèn mbli Jesús rye yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús loo mèn. 24 Per leque yub Jesús neꞌngàpte yalxlaꞌs loo mèna xal nac mod coꞌ ngòp mèna. Tac Jesús naneequeꞌ no nonqueꞌ Jesús xal nac xtùuz rye mèn no xal nac coꞌ nzo leꞌn lezoꞌ rye mèn. 25 Neꞌ neꞌ inquin

Jesús taꞌ chol mèn cuent cón cheꞌn xtàa mèn loo Jesús tac Jesús naneequeꞌ no nonqueꞌ Jesús xal nac xtùuz rye mèn no xal nac coꞌ nzo leꞌn lezoꞌ rye mèn. Jesús ryop Nicodem mdoodiꞌs. Ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mèn cheꞌn xleyꞌ farise. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Nicodem. Ngòc mbiꞌ thìb mbiꞌ coꞌ mnibeꞌ, no coꞌ mdyoo ner, no coꞌ mdyoo naa loo mèn nación Israel, ne. 2 Nicodema ngua too naa Jesús thìb yálꞌ. Látha, ndxab Nicodem loo Jesús: ―Maistr, nuꞌ ndaꞌ cuent no nanee nuꞌ leꞌ Diox mtelꞌ Uꞌ par gàc Uꞌ thìb maistr coꞌ luꞌ nuꞌ. Tac yende chó mèn tar gác luꞌ no coꞌ li yalguzyeꞌ roo no yalguzyeꞌ xèn xal ndli Uꞌ cheleꞌ Diox indlyath node mèna par li mèna conꞌa. 3 Sya, ndxab Jesús loo Nicodem: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii thìb conꞌ lool, Nicodem: Leꞌ mèn coꞌ neꞌtyalte yòo loo cón cheꞌn Diox xal thìb mbetooꞌ coꞌ diz ngóol, yende mod yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 4 Ndxab Nicodem loo Jesús: ―¿Xá mod gáal thìb mbiꞌ tedib vez coꞌseꞌ ngoxleꞌ mbiꞌ? ¿Chéꞌ tác yòo mbiꞌ leꞌn lezoꞌ xnaꞌ mbiꞌ par gáal mbiꞌ tedib vez, càꞌ? Yende xàa. 5 Jesús mcàb loo Nicodem. Ndxab Jesús: ―Lìca, na nii lool, Nicodem: Leꞌ mèn coꞌ neꞌtyalte gàc mèn men cub loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn nít no por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ, mèna yende mod yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 6 Mèn coꞌ ante ngóol xal nac bin cheꞌn bélꞌ lad xud mèn no xnaꞌ mèn, mèna alithe nziriꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxèꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ mbli Xpii Natúꞌ leꞌ mèna nac mèn cub loo cón cheꞌn Diox, mèna ndoo lìte nzi que tee ban par li mèna xal nac coꞌ ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna par li mèna. 7 Neꞌhuiꞌdel, no neꞌñaadel, no neꞌtyóodel arid cón cheꞌn conꞌ ngue

3

SAN JUAN 3 niin lool nalleꞌ. Naquinqueꞌ gáal guꞌ tedib vez xal ngolo guniina lool. 8 Huiꞌ nexa. Mbii nxyoꞌf pál coꞌteꞌ nxyoꞌf mbii. No ndxònl coꞌseꞌ ndxaꞌx nxyoꞌf mbii, ¿léꞌ? Per neꞌñeedel pá ned ndryoꞌ mbii. No neꞌ neꞌ ñeel pá ned ndyàa mbii. Tataa naca, ne, con ryete mèn coꞌ mbli Xpii Natúꞌ par ngòc mèna mèn cub loo cón cheꞌn Diox. 9 Sya, mbere Nicodem, ndxab Nicodem loo Jesús tedib vez: ―¿Xá mod gàc conꞌa, yoo? 10 Jesús mcàb loo Nicodem. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ ndyaquen lùu nac ner maistr cheꞌn mèn nación Israel no inontel cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ, càꞌ? 11 Lìca, na ngue nii lool: Leꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ non nuꞌ, ndyoodiꞌs nuꞌ. No cón cheꞌn conꞌ coꞌ gunèeleꞌ nuꞌ, ndaꞌ nuꞌ cuent. No ndxeꞌlequeꞌ, indxònte guꞌ diꞌs no indxelaꞌste guꞌ diꞌs coꞌ ndaꞌ nuꞌ cuent loo guꞌ no coꞌ ndyoodiꞌs nuꞌ loo guꞌ. 12 Cheleꞌ daa tyoodiz no tan cuent cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ loo guꞌ no neꞌyilaꞌste guꞌi, ¿xá mod yilaꞌs guꞌ cheleꞌ daa ta cuent cón cheꞌn béꞌ loo guꞌ, sya? 13 Axta nalleꞌ yende chó mèn tar quée loo béꞌ par téꞌth mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue niin lool trèꞌ, Nicodem. Ndxeꞌlequeꞌ, angolux daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, thidte daa non cón cheꞌn béꞌ, daa coꞌ ngroꞌ leꞌn béꞌ. Tac leꞌn béꞌ loo béꞌ nac lizpeꞌ daa, no nac làazpeꞌ daa, no nac loo béꞌ xnedpeꞌ daa. 14 Huiꞌ nexa, Nicodem. Nde niin thìb conꞌ lool: Texal mquetal Moisés thìb mbelꞌ loo thìb bro yaa nolꞌ no mdoo Moisés yaaa, ngue tal mbelꞌ loo yaa coꞌteꞌ nagán, tataaqueꞌ naquin queꞌ mèn daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, loo thìb cruz 15 par gàca leꞌ ryete mèn coꞌ tyal yilaꞌs loon, Diox neꞌquexùꞌde mèna par coꞌ xàꞌ Diox mèna loo Diox yiloa. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ tyal yilaꞌs loon, mèna yòo ban no Diox thidtene.

224 Trèꞌ ndluꞌ Jesús leꞌ Diox anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox mèn loo izlyoꞌ. 16 Tac Diox axta arid nazinꞌ mèn no nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn loo izlyoꞌ. Por cona, mtelꞌ Diox angoluxte xganꞌ Diox loo izlyoꞌ par gàca leꞌ ryete mèn coꞌ yilaꞌs loo xganꞌ Diox, neꞌquexùꞌde Diox mèna par coꞌ xàꞌ Diox mèna loo Diox yiloa. Ndxeꞌlequeꞌ, yòo ban no mèna Diox thidtene yiloa. 17 Diox neꞌntelꞌte xganꞌ Diox loo izlyoꞌ par quexùꞌ xganꞌ Diox mèn loo izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mtelꞌ Diox xganꞌ Diox loo mèn loo izlyoꞌ par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes por cón cheꞌn xganꞌ Diox. 18 Mèn coꞌ ndxelaꞌs loo xganꞌ Diox, Diox neꞌquexùꞌde mèna thidtene. Per mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo xganꞌ Diox, Diox ngue quexùꞌqueꞌ mèna por neꞌngalaꞌste mèna loo mbiꞌ coꞌ nac angoluxte xganꞌ Diox. 19 Coꞌseꞌ mbiꞌth xaꞌ coꞌ ndli par ndyub xnìi yéc mèn no ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, más mdaꞌ gust loo lezoꞌ mèn no más mdublaꞌs mèn cón cheꞌn xab izlyoꞌ leque li mèn cas loo mbiꞌ coꞌ ndli par ndyub xnìi yéc mèn no ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. Tac ryethe conꞌ ndli mèn nac conꞌ yeꞌrsinꞌ. No conꞌ coꞌ ndaꞌ gust lezoꞌ mèn ndli ngue quexùꞌ Diox mèn loo izlyoꞌ. 20 Tac ryete mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ, mèna ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe mèna mbiꞌ coꞌ mbiꞌth li par ndyub xnìi yéc mèn no ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. No thidtene neꞌndalte mèna yòo mèna loo cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ ndli par ndyub xnìi yéc mèn no ndyub xnìi lezoꞌ mèn cón cheꞌn Diox tac indlyaꞌste mèn yeꞌrsinꞌa ryo xoꞌf conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna loo xnaa. 21 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ nzi tee ban xal nac conꞌ lìcpeꞌ, mèna ndyal yòo loo cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ ndli ndyub xnìi yéc mèn no ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox par ndxàc beꞌ mèna leꞌ Diox ndlyath no mèna loo conꞌ ndac coꞌ ngue li mèna.

225 Juàn Bautist mbere ngue taꞌ cuent cón cheꞌn Jesús loo mèn. 22 Ngolo nguriꞌth conꞌa, ngua Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ned yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Ngo no Jesús myenꞌ tya pláte huiz. Látha, mbli myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús bautizar mèn tya. 23 Juàn Bautist, ne, ngue li bautizar mèn coꞌteꞌ ndub len nít thìb lugar coꞌ lèe Enón coꞌ nziriꞌ gaxte coꞌteꞌ nziriꞌ thìb yèez coꞌ lèe Salim tac tya anzeꞌf nalꞌ nít nzo. No huax mèn nde loo Juàn par ndli Juàn bautizar mèn. 24 Beꞌ ndli Juàn bautizar mèn tiempa tac tarte queꞌ mèn Juàn leziꞌf. 25 Leque leꞌn huiza, mque diꞌs myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn con plá mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel cón cheꞌn mod coꞌ mbez mèn ndxàc mèn nambìilaꞌs loo xleyꞌ mèna. 26 Sya, ngua myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Juàn loo Juàn. Ngua taꞌ myenꞌ cuent loo Juàn. Ndxab myenꞌ: ―Maistr, huiꞌ Uꞌ nexa. Mbiꞌ coꞌ ngo no Uꞌ tedib lad ro yóꞌbeꞌ Jordán par ned ndlyen huiz, mbiꞌ coꞌ mdaꞌ Uꞌ cuent cón cheꞌn loo nuꞌa, mbiꞌ ngue li bautizar mèn. No anzeꞌf thìb mèn ndoo nque xís mbiꞌ. 27 Mcàb Juàn loo myenꞌ. Ndxab Juàn: ―Laꞌ guꞌ. Tac yende cón gác li mèn cheleꞌ Diox neꞌnxoꞌf zinꞌte thìb zinꞌ loo mèn par li mèn zinꞌa. 28 Leque guꞌ ndaꞌ cuent cón chenen coꞌseꞌ nambìite ndxaben loo mèn leꞌ daa inacte Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mtelꞌ daa par ndal neren loo Crist. 29 Tolo ndxab Juàn loo myenꞌ: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Xaꞌbiꞌ coꞌ nac saꞌl thìb xaꞌgot, xaꞌbiꞌaqueꞌ nac saꞌl xaꞌgota. Per thìb xaꞌbiꞌ coꞌ ndxàc amiu cheꞌn mbiꞌ coꞌ nac saꞌl xaꞌgota, xaꞌa ndoo tya. No ndoo yòn xaꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ coꞌ nac saꞌl xaꞌgota. No coꞌseꞌ ndoo yòn mbiꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs xaꞌbiꞌa, anzeꞌf ndyac lezoꞌ mbiꞌ ndxòn

SAN JUAN 3 mbiꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ coꞌ nac saꞌl xaꞌgota. Cona, daa, ne, anzeꞌf ndyac lezoꞌ ndxònen cuent coꞌ ngue taꞌ guꞌ loon baꞌ cón cheꞌn mbiꞌa. 30 Por part cón cheꞌn mbiꞌa, sate más ndoo yàc mbiꞌ mbiꞌ roo mbiꞌ xèn. No thidtenequeꞌ naquinqueꞌ gàc mbiꞌa thìb mbiꞌ roo thìb mbiꞌ xèn. Per part cón chenen, ale ndxeꞌlequeꞌ, ale xèegà xèegà ya yende cón tolo lin. Ndxeꞌlequeꞌ, gàc daa mèn coꞌ iñaade ntac loo mèn. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Crist ngroꞌ loo béꞌ loo Diox. 31 Ngue niin loo guꞌ: Leꞌ Crist coꞌ ngroꞌ loo béꞌ, Crist ñibeꞌpeꞌ loo ryethe conꞌ. Per mèn coꞌ ndxáal loo izlyoꞌ, cheꞌn izlyoꞌ nac mèna. No cón cheꞌn izlyoꞌ ndyoodiꞌs mèna. Per Crist coꞌ ngroꞌ leꞌn béꞌ loo béꞌ, Crist ngüiꞌ ñaa loo ryethe conꞌ. No ñibeꞌpeꞌ Crist loo ryethe conꞌ. 32 Ndyoodiꞌs Crist cón cheꞌn conꞌ coꞌ gunèe Crist no cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbìn Crist. Per casque yende chó mèn nzoꞌ coꞌ ndxelaꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbez Crist no coꞌ ndaꞌ Crist cuent loo mèn. 33 Per cheleꞌ chó mèn yilaꞌs diꞌs coꞌ mbez Crist no diꞌs coꞌ ndaꞌ Crist cuent loo mèn, leque mèna li nèe xtùuz mèn no li nèe mèn lezoꞌ mèn leꞌ Diox ndyoodiꞌs no ndaꞌ Diox cuent ante cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 34 Tac Diox coꞌ mtelꞌ Crist, Diox mtelꞌ Crist par tyoodiꞌs Crist ante diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox tyoodiꞌs Crist no coꞌ taꞌ Crist cuent loo mèn. Lomisqueꞌ ne, Diox neꞌnglàade Xpii Natúꞌ loo Crist xal thìb conꞌ coꞌ nchiꞌx mèn. 35 Diox coꞌ nac xud Crist Jesús, Diox anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox Crist Jesús coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. Por cona, mblec Diox ryethe conꞌ no mtanꞌ Diox ryethe conꞌ laꞌs nii Crist Jesús no laꞌs yaꞌ Crist Jesús. 36 Cona, ngue niin: Leꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo xganꞌ Diox no loo cón cheꞌn xganꞌ Diox, mèna yòo ban no Diox thidtene. Per mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo xganꞌ Diox no loo cón cheꞌn xganꞌ Diox, mèna neꞌyòo ban

SAN JUAN 3​, ​4 node Diox thidtene. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndxecloo ñèe mèna nalleꞌ par tetìi Diox mèna thidtene yiloa. Jesús ngue toodiꞌs no thìb xaꞌgot coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari. Nde nxonꞌ, mbìn mèn xleyꞌ farise más ndli Jesús bautizar mèn leque Juàn Bautist, 2 mastale indli yubte Jesús bautizar mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mbli bautizar mèn. 3 Per coꞌseꞌ mbìn Jesús leꞌ mèn xleyꞌ farise nonleꞌ cón cheꞌn Jesús, ngroꞌ Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude par bere Jesús, ya Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile tedib vez. 4 Láth ndoo Jesús ned, nda Jesús par ned làaz mèn galile, thìb lì nguriꞌth Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn samari, 5 axta mzin Jesús thìb yèez coꞌ lèe Sicar coꞌ nac thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari. Yèez Sicar nziriꞌ gaxte coꞌteꞌ nax thìb leꞌ xyòn Cob coꞌ mtanꞌ Cob loo Chè coꞌ nac xganꞌ Cob póla. 6 Loo xyòn Coba ndub thìb tóꞌ coꞌ mbez mèn nac tóꞌ cheꞌn Cob. Per com leꞌ Jesús ndoo ned, ¿léꞌ?, mdub Jesús ro tóꞌa tac ngo zan Jesús. Hora casqueꞌ ngòc rol huiz. 7 Láth ndub li Jesús descans ro tóꞌ, nde xi thìb xaꞌgot coꞌ nac thìb xaꞌgot cheꞌn làaz mèn samari nít ro tóꞌ. Ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Ngot, ftaꞌ chuꞌth nít gun, ey. 8 Látha ne, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús yende. Myenꞌ nda leꞌn yèez par nda tiꞌ myenꞌ coꞌ hua no myenꞌ Jesús. 9 Sya, ndxab xaꞌgot coꞌ nac xaꞌgot gulàaz mèn samari loo Jesús: ―¿Xá mod ale ñaꞌb Uꞌ nít loon par gu Uꞌ, Uꞌ coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn mèn nación Israel, no daa coꞌ nac xaꞌgot cheꞌn làaz mèn samaritan, àꞌ? Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no naneequeꞌ guꞌ leꞌ mèn nación Israel inzyálꞌ diꞌste no inzyálꞌ beꞌde coꞌ huenlequeꞌ con mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn samari.

4

226 10 Sya, mcàb Jesús loo xaꞌgota. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ lùu naneeleꞌ no ndaꞌlel cuent cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ angli Diox loo mèn, no cheleꞌl ndaꞌ cuent no nonl chó mbiꞌ nac mbiꞌ coꞌ ngue ñaꞌb nít lool nalleꞌ, lìcpeꞌ baꞌi, lùu ngnaꞌb nít loon par gul, nít coꞌ li par yòo ban nol Diox thidtene. 11 Sya, ndxab xaꞌgota loo Jesús: ―Tad, per neꞌ neꞌ ingue no Uꞌ conꞌ par coꞌ Uꞌ nít leꞌn tóꞌ. Más de cona, anzeꞌf naꞌs tóꞌ. ¿Pá yixi Uꞌ nít coꞌ taꞌ Uꞌ gun, nít coꞌ mbez Uꞌ gun par gòo ban non Diox thidtene, sya? 12 Cob coꞌ ngòc xudgool naꞌ póla mtanꞌ tóꞌ ndxèꞌ coꞌteꞌ mbloꞌ Cob nít par ngu Cob con myenꞌ xinꞌ Cob no par ngu máꞌ coꞌ mxènꞌ Cob. ¿A poc ñee Uꞌ más xaꞌ roo xaꞌ xèn nac Uꞌ leque xudgool naꞌ Cob sya, càꞌ? 13 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Ryete mèn coꞌ toloqueꞌ gu nít ndxèꞌ, mèna toloqueꞌ yec lezoꞌ. 14 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ tyal no coꞌ taꞌ lugar yòo cón chenen loo mèna xal coꞌseꞌ gu mèn nít, mèna thidtenequeꞌ yo nagàl lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ neꞌyecte lezoꞌ par nquin mèn gu mèn nít tedib vez. Tac conꞌ coꞌ lin loo mèna coꞌ gàc conꞌ coꞌ yòo leꞌn lezoꞌ mèna, conꞌa li loo mèna gàc conꞌ ndac tínꞌ loo mèna xal gàc conꞌ ndac loo mèn coꞌseꞌ ndub zib ndub len nít par li níta conꞌ ndac loo mèna. Conꞌ coꞌ lin loo mèna càb loo mèna yòo ban no mèna Diox thidtene. 15 Sya, ndxab xaꞌgota loo Jesús: ―Tad, ftaꞌ Uꞌ níta gun, tá, par ya neꞌtolode yec lezon no par ya neꞌtolode gal loꞌen nít leꞌn tóꞌ ndxèꞌ. 16 Sya, mcàb Jesús loo xaꞌgota. Ndxab Jesús: ―Huàa xi xaꞌbiꞌ coꞌ nac saꞌll. Yiꞌth ryop guꞌ ndxèꞌ. 17 Xaꞌgota mcàb. Ndxab xaꞌgota loo Jesús:

227 ―Ingue noden saꞌlen. Sya, ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Aa. Lìcqueꞌ nac coꞌ guneel baꞌ: Ingue nodel saꞌl. Yende conꞌ niin lool. 18 Lùu nde teeleꞌ mque no gaꞌy saꞌl. No lomisqueꞌ, xaꞌbiꞌ coꞌ ndub nol nalleꞌ inacte xaꞌ saꞌll. Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngolo guneel baꞌ. 19 Coꞌseꞌ mbìn xaꞌgota tataa ndxab Jesús, ndxab xaꞌgota loo Jesús: ―Tad, ndyaquen leꞌ Uꞌ nac thìb xaꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. 20 Xudgool nuꞌ, coꞌ ngòc mèn cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari, ndyee chez Diox loo yii coꞌ ndub goꞌ. No guꞌ, coꞌ nac mèn cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, ale mbez leꞌn templ coꞌ ndub leꞌn ciuda Jerusalén nac coꞌteꞌ nquin cuez mèn Diox. 21 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Golaꞌs loon, ngot, nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp no nde zinꞌ gaxleꞌ huiz coꞌseꞌ neꞌ loo yii ndxèꞌ no neꞌ neꞌ leꞌn ciuda Jerusalén gàc coꞌteꞌ cuez guꞌ Diox. 22 Guꞌ coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari, axta neꞌ neꞌ ñee guꞌ chó loo conꞌ mbez guꞌ nac Diox. Per nuꞌ non no naneequeꞌ nuꞌ chó mbez nuꞌ nac Diox. Tac por cón cheꞌn nuꞌ coꞌ nac mèn nación Israel Diox mbli par non mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 23 Per nase mzinleꞌ huiz no mzinleꞌ tiemp no nalleꞌqueꞌ ndxàc coꞌseꞌ, lìcqueꞌ, nalìqueꞌ no nambìiqueꞌ que tee ban mèn loo Diox xal ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn no xal ndluꞌ xtiꞌs Diox loo mèn cón cheꞌn conꞌ lìcpeꞌ. Tac Diox xud naꞌ ncuaꞌn mèn coꞌ cuezpeꞌ Diox xud naꞌ tataa mod, Diox coꞌ, lìcqueꞌ, nac thidte Diox. 24 Diox nac thìb xpii. No mèn coꞌ lyaꞌs cuez Diox mod coꞌ li par yòo lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn, mèna naquinqueꞌ nalìqueꞌ no nambìiqueꞌ que tee ban loo Diox xalqueꞌ ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn, no xalqueꞌ ndluꞌ xtiꞌs Diox loo mèn cón cheꞌn conꞌ lìcpeꞌ.

SAN JUAN 4 25 Sya, ndxab xaꞌgota loo Jesús: ―Daa nanee leꞌ thìb xaꞌ coꞌ lèe Mesías yiꞌth, xaꞌ coꞌ neꞌ tedib lèe Crist. Coꞌseꞌ yiꞌth xaꞌ, xaꞌ taꞌ cuent no co ro xaꞌ ryete conꞌ cón cheꞌn Diox loo naꞌ. 26 Jesús mcàb loo xaꞌgota. Ndxab Jesús: ―Xaꞌ coꞌ nac Crist nac daa coꞌ ngue toodiꞌs nol, ey. 27 Látha, ndyeꞌth myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús. Ante mbuiꞌ myenꞌ no ante gunaa myenꞌ leꞌ Jesús ngue toodiꞌs no xaꞌgota. Per nec thìb myenꞌ neꞌnglide ryes ngnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús par ngab myenꞌ: ―¿Cón ndlyaꞌs xaꞌgot baꞌ o chó diꞌs ngue toodiꞌs Uꞌ con xaꞌgot baꞌ? 28 Sya, taate mbláꞌ xaꞌgota rre xaꞌ. Ndyàa xaꞌ làth yèez par ngua taꞌ xaꞌ cuenta loo mèn yèez. Ndxab xaꞌ loo mèn yèeza: 29 ―Yaꞌ guꞌ nda tee huiꞌ naꞌ thìb mbiꞌ. Mbiꞌa guneeleꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ nde teeleꞌ mblin. Neꞌstolqueꞌ mbiꞌa nac Crist, cara. 30 Sya, ryete mèn yèeza ngroꞌ. Ngua no mèna xaꞌgot coꞌteꞌ ndub Jesús. 31 Láth nda xaꞌgota làth yèez, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús nalyat ndxab loo Jesús: ―Maistr, que de Uꞌ. Hua naꞌ mase sa pan, yey. 32 Per ndxeꞌlequeꞌ, Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Yende xàa, ey. Neꞌhuaden. Daa ngue no ndxep conꞌ huan. No nít yèth coꞌ huana, guꞌ inonte chó nít yèth nac nít yèth coꞌ huana. 33 Sya, mtlo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, mnibdiꞌs myenꞌ loo xtàa myenꞌ: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ ndyac guꞌ nzo chó mèn mbiꞌth láꞌleꞌ conꞌ nduhua maistr, léꞌ? 34 Ale leꞌleꞌ mcàb Jesús loo myenꞌ: ―Yende xàa. Zinꞌ coꞌ ndlin ndxèꞌ nac rsinꞌ cheꞌn xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa par lin coꞌ nee lezoꞌ xaꞌ. Ndlin cuent leꞌ zinꞌa nac

SAN JUAN 4 xal xíten no xal luan. Leꞌ zinꞌ coꞌ nac rsinꞌ xaꞌa na, na teloqueꞌ zinꞌa. 35 Guꞌ ngue no thìb diꞌs coꞌ mbez guꞌ: Tatabeꞌ ndxàc falt thap mbeꞌ par zin tiemp coꞌseꞌ lyáp, ¿léꞌ? Per nalleꞌ nde tetaquen thìb diꞌs loo guꞌ par taꞌ guꞌ cuent: Lyazen huiꞌ ndxèꞌ huiꞌ baꞌ guꞌ loo xyòn mèn coꞌ ngue lad yii baꞌ. Lìcqueꞌ, huax cosech nzo coꞌ yamerleꞌ dyop. Tatuaꞌ nzo mèn loo izlyoꞌ coꞌ nzi bed gòn no coꞌ ndlyaꞌs gòn cón chenen par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, nac mèna xal cosech baꞌ. 36 Naneequeꞌ guꞌ leꞌ mèn coꞌ ndli zinꞌ loo cosech, mèna thìb lìte ndxòo ray. Niin tedib diꞌs loo diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Mèn coꞌ gàc xal cosech loo cón cheꞌn Diox, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. Tataa ndxàca par gàca leꞌ mèn coꞌ ndeꞌth no coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn Diox, no mèn coꞌ ndxòo loo cón cheꞌn Diox xal ndláp mèn, thidte tyac lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox no loo Diox. 37 Tac lìcqueꞌ nac conꞌ ndxèꞌ xal ndxab diꞌs coꞌ mbez mèn: Xàꞌqueꞌ nac mèn coꞌ ngo bin. No xàꞌqueꞌ nac mèn coꞌ nthop cosech. 38 Daa mtelꞌ guꞌ liz mèn no làaz mèn par ngua taꞌ guꞌ cuent no par ngua lo guꞌ yalbàn cón chenen loo mèn ned ngua guꞌ par ngolaꞌs mèn loon no ngòo mèn loo cón chenen xal coꞌseꞌ nthop mèn cosech. Neꞌngode guꞌ yalbàn cón chenen arid xal mèn coꞌ ngo bin. Taamas mèn mdeꞌth cón chenen no mblo mèn yalbàn cón chenen xal mèn coꞌ mqueꞌ zinꞌ loo ñaꞌ. No guꞌ pente mbli ndxep zinꞌ loo mèna par ngòo mèn loo cón chenen xal mèn coꞌ inqueꞌde zinꞌ loo ñaꞌ no alithe mthop mèn cosecha par hua mèn cosech coꞌteꞌ neꞌnqueꞌde mèn zinꞌ. 39 Huax mèn yèez cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari ngolaꞌs loo Jesús por diꞌs coꞌ mdaꞌ xaꞌgot samaritan cuent loo mèna coꞌseꞌ ndxab xaꞌgota: Jesús mdaꞌ cuent cón cheꞌn ryete conꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndlin loon, cara.

228 40 Por cona, coꞌseꞌ ngua mèn cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari loo Jesús, nalyat mdeꞌb ro mèna. Mnaꞌb mèna diꞌs loo Jesús par yanꞌ no Jesús mèna tya. No mbyanꞌ no Jesús mèna tya chop huiz. 41 No ale sate más tolo ngolaꞌs huax mèna loo Jesús por diꞌs coꞌ mdaꞌ yub Jesús cuent loo mèna. 42 Sya, ndxab mèn cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari loo xaꞌgota: ―Nase ngolaꞌsqueꞌ nuꞌ cón cheꞌn Jesús. Neꞌngalaꞌste nuꞌ cón cheꞌn Jesús ante por diꞌs coꞌ mdaꞌl cuent loo nuꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nuꞌ ngolaꞌs loo Jesús por mdaꞌ yub Jesús cuenta loo nuꞌ. No, lìcpeꞌ baꞌi, naneequeꞌ nuꞌ leꞌ mbiꞌ baꞌ nac yubpeꞌ Crist coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo par nteláꞌ Crist mèn cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ.

Jesús mteyac xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ loo gobiern. 43 Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth chop huiz, mbii Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari. Nda Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn galile. 44 Tac yub Jesús ndxab loo mèn nación Israel: ―Thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, coꞌ nac mbiꞌ yèezpeꞌ no mbiꞌ gulàazpeꞌ cheꞌn thìb yèez, mèn gulàaz mbiꞌ no mèn yèez mbiꞌ neꞌlide par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mbiꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, tèꞌb mèna mbiꞌa. 45 Coꞌseꞌ mzin Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, nabeꞌste ngo no mèna Jesús. No nabeꞌste mdoodiꞌs no mèna Jesús tac rye mèna ngua lni Jerusalén. No gunèe mèna rye conꞌ coꞌ mbli Jesús leꞌn huiz lni leꞌn templ ciuda Jerusalén. 46 Làth xtauꞌa, ngua riid Jesús leꞌn yèez Caná, coꞌ nac thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, coꞌteꞌ mbli Jesús ngòc nít vin. Nde nxonꞌ, ngo thìb mbiꞌ cheꞌn yèez Capernaum coꞌ ngòc thìb jef cheꞌn gobiern coꞌ ñibeꞌ rey. Mque no mbiꞌ thìb xganꞌ mbiꞌ coꞌ ndyac len. 47 Coꞌseꞌ mbìn mbiꞌa leꞌ Jesús ngroꞌ leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn

229 jude no mzin Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, mbiꞌth nee mbiꞌ loo Jesús. Nalyat mdeꞌb ro mbiꞌ. Mnaꞌb mbiꞌ favor loo Jesús par ya teyac Jesús xganꞌ mbiꞌ liz mbiꞌ tac xganꞌ mbiꞌ nax tinleꞌ liz. 48 Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Guꞌ neꞌyilaꞌste loon cheleꞌ guꞌ neꞌñèede señ no yalguzyeꞌ coꞌ ndlin, ¿léꞌ? 49 Per mbiꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ loo gobiern ndxab loo Jesús: ―Lìca, Tad, inacte nuꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs arid. Per jer yaꞌ Uꞌ, nda naꞌ lizen ndooreꞌ gath mbyòo daa, yey. 50 Sya, ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Byàa par lizl. Mbyòo lùu mbyacleꞌ. No nabanqueꞌ mbyòo. Mbiꞌa ngolaꞌs diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo mbiꞌ. Mxen mbiꞌ ned, ndyàa mbiꞌ par liz mbiꞌ. 51 Coꞌseꞌ yamerleꞌ zin mbiꞌ liz mbiꞌ, mtelꞌ mèn guliz mbiꞌ moz par ngua càa ned moz mbiꞌ. Sya, ndxab moz loo mbiꞌ: ―Neꞌtyóode Uꞌ. Mbyòo Uꞌ mbyacleꞌ. No nabanqueꞌ mbyòo. 52 Sya, mnibdiꞌs mbiꞌ loo moz. Ndxab mbiꞌ: ―¿Coyor mtlo mbyath ndac mbyòo, àꞌ? Moz ndxab loo mbiꞌ: ―Náꞌa com hor mquée guthìb bzyè ngro xléꞌ mbyòo. 53 Lueg mdaꞌ xud mbyòo cuent leꞌ hora ngòc leque hor coꞌseꞌ ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Mbyòo lùu mbyacleꞌ. No nabanqueꞌ mbyòo lùu. Syase ngolaꞌs mbiꞌ loo Jesús no loo conꞌ ndli Jesús con rye mèn guliz mbiꞌ. 54 Con yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús loo mbyòo xganꞌ mbiꞌa, ngòc mbryop yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús loo ngroꞌ Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude coꞌseꞌ mbere Jesús, ngòo Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Jesús mteyac thìb mbiꞌ cheꞌn yèez Betesda, mbiꞌ coꞌ mque no thìb yíiz coꞌ nac yíiz bech. Ngolo nguriꞌth conꞌa, mzin huiz lni coꞌ nac huiz lni cheꞌn mèn

5

SAN JUAN 4​, ​5 nación Israel. Làth xtauꞌa, Jesús mbere ngua par ned leꞌn ciuda Jerusalén. 2 Leꞌn ciuda Jerusalén, ndoo thìb puert coꞌ ngroꞌ lèe Puert cheꞌn Mbacxilꞌ. Ngoꞌth thìb tanc nít tya. No tanca ngroꞌ lèe diꞌstèe hebre Betesda. Ro tanca nziriꞌ thìb corredor coꞌ mque no gaꞌy portal coꞌ ngòc gaꞌy arc. 3 Ro portal cheꞌn corredora ngureriꞌ huax mèn yíiz, mèn sieu, mèn renc, no mèn coꞌ mque no yíiz bech. Mèna nzi bed par huin nít. 4 Tac thìb angl ndryoꞌ leꞌn béꞌ no ndlyàa angl loo béꞌ cad pól no ncuin angl nít. No mèn yíiz coꞌ nerlequeꞌ ndlyàa leꞌn níta láth ngüin nít, ndxac mèna loo chol yíiz coꞌ mque no mèna. 5 Ngo thìb mbiꞌ làth rye mèn yíiza tya. Mbiꞌa ndxàcleꞌ gal psiꞌ pxon línꞌ ndyac len. 6 Coꞌseꞌ gunèe Jesús nax mbiꞌa no non Jesús ndxàcleꞌ línꞌ ndyac len mbiꞌa, ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―¿Chéꞌ ndlyaꞌsl yacl, càꞌ, ey? 7 Mbiꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Aa, Tad, per yende chó mèn lyath no daa par làa mèn daa leꞌn tanc coꞌseꞌ ngüin nít. Tac coꞌseꞌ ndlyazen làan leꞌn tanc, no ndooreꞌ zin daa ro tanc, tedib mèn ngulàaleꞌ leꞌn tanc. Cona, ngue niin loo Uꞌ: Neꞌlide thidten gan par làan leꞌn tanc, Tad. 8 Jesús ndxab loo mbiꞌ: ―Goo che. No fthùuz dáal coꞌ ndxàaꞌl. No fxen ned. Byàa par lizl. 9 Leque hora, chàa, mbyac mbiꞌ. Mthùuz mbiꞌ dáa mbiꞌ. Mxen mbiꞌ ned. Ndyàa mbiꞌ par liz mbiꞌ. No leꞌxqueꞌ huiz coꞌ mbyac mbiꞌa ngòc huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. 10 Sya, ndxab mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo mbiꞌ coꞌ mbyaca: ―Mbiꞌ, nalze nac huiz sabd coꞌ nac huiz descans. Indxàalte hueꞌl dáa baꞌ. 11 Per mbiꞌ coꞌ mbyaca mcàb loo mèna. Ndxab mbiꞌ: ―Xaꞌ coꞌ mteyac daa, yub xaꞌ gunee loon: Fthùuz dáa. No byeꞌ dáa. Byàa par lizl.

SAN JUAN 5 12 Sya, mnibdiꞌs mèna loo mbiꞌ. Ndxab mèna: ―¿Chó mbiꞌ nac mbiꞌ coꞌ gunee lool: Fthùuz dáal no byeꞌ dáa no byàa, àꞌ? 13 Per mbiꞌ coꞌ mbyaca neꞌndaꞌde cuent no inonte mbiꞌ chó nac mbiꞌ coꞌ mteyac mbiꞌa tac anzeꞌf thìb mèn ngureriꞌ tya. Nde nxonꞌ, mbiileꞌ Jesús làth mèna, ne. 14 Ngoloa, mzyálꞌ Jesús mbiꞌ leꞌn templ. Ndxab Jesús loo mbiꞌ: ―Huiꞌ nexa. Lùu mbyacleꞌ nalleꞌ. Chó Diox chó neel. Ya neꞌtolode cuaꞌnl xquinl. Tac yiloa más nazab gàca lool. 15 Sya, mxen mbiꞌ ned. Ndyàa mbiꞌ. Ngua taꞌ mbiꞌ cuent loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel leꞌ Jesús nac xaꞌ coꞌ mteyac mbiꞌ. 16 Ante por mbli Jesús conꞌa huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel mtlo mdub nguꞌs Jesús. Anzeꞌf mblyaꞌs mèna guth mèna Jesús. 17 Per com leꞌ Jesús nonqueꞌ xal nac xtùuz mèna, ¿léꞌ?, coꞌseꞌ ngòc nayiꞌ mèna loo Jesús, sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Axta nareꞌ ngue li xuden Diox thìb zinꞌ. Daa, ne, ngue li zinꞌ. 18 Leꞌ sya, por cona sate más mbli mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel fuerz par guthxùꞌ mèna Jesús. Tac iante de indlide Jesús cas huiz sabd xal nac costumbr coꞌ mque no mèn nación Israel huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa, mblyaꞌs mèna guth mèna Jesús. Ndxeꞌlequeꞌ, por mbez Jesús leꞌ xudpeꞌ Jesús nac Diox no por lalqueꞌ ndxàc Jesús con Diox, cona, mblyaꞌs mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel guth mèna Jesús.

Jesús coꞌ nac xganꞌ Diox ngue luꞌ leꞌ Jesús ndxàp conꞌ laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús par ñibeꞌpeꞌ Jesús loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 19 Leꞌ sya, ndxab Jesús loo mèna:

230 ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Leꞌ daa, coꞌ nac xganꞌ Diox, neꞌgácte lin nec thìb conꞌ ante xal nee lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, daa coꞌ nac xganꞌ Diox, ndlin conꞌ coꞌ ñèen ndli xuden Diox. Tac ryete conꞌ coꞌ ndli xuden Diox, daa coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox ndlii, ne. 20 Tac Diox coꞌ nac xuden nqueꞌ lezoꞌ xganꞌpeꞌ Diox coꞌ nac daa. No ndluꞌ Diox ryete conꞌ coꞌ ndli Diox loon, daa coꞌ nac xganꞌ Diox. Rsinꞌ Diox coꞌ nac más conꞌ roo conꞌ xèn leque conꞌ ndxèꞌ, Diox luꞌreꞌi loon, daa coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. No por cón cheꞌn conꞌ coꞌ huiꞌ guꞌ coꞌ li xuden Diox yiloa, conꞌa li par ante huiꞌ guꞌ no ante ñaa guꞌ loon yiloa, ne. 21 Tac texal ngo xban Diox xuden mèn coꞌ nguthleꞌ, no ndaꞌ xuden Diox yalnaban loo mèn coꞌ nguthleꞌa, lomisqueꞌ, daa coꞌ nac xganꞌ Diox ta yalnaban coꞌ nac yalnaban thidtene loo mèn coꞌ ndlyazen que no mèna yalnaban thidtene. 22 Xuden Diox indub rezte cón cheꞌn nec thìb mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mdaꞌ xuden Diox ryete conꞌ roo no ryete conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii xuden Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ xuden Diox loon, daa coꞌ nac xganꞌ xuden Diox par tub rezen cón cheꞌn ryete mèn loo izlyoꞌ, 23 par tataa mod gàca leꞌ ryete mèn li conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon, daa coꞌ nac xganꞌ Diox, xalqueꞌ ndli mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo xuden Diox. Tac mèn coꞌ indlide conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon, mèna indlide conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox xuden coꞌ mtelꞌ daa loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 24 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ ndyub nza no mèn coꞌ ndxàaꞌd diꞌs coꞌ ngue bezen loo mèn no mèn coꞌ ndxelaꞌs loo xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene yiloa. Loo mèna neꞌzib quìide Diox xtol mèn no xquin mèn loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòc mèna mèn coꞌ neꞌcoꞌ xàꞌde Diox loo Diox ngolo nguth mèna. No thìb lìte yòo ban noqueꞌ mèna Diox

231 thidtene yiloa. 25 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Nde zinꞌ gaxleꞌ huiz no nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp no nalleꞌqueꞌ ndxàca coꞌseꞌ mèn coꞌ beꞌ naban coꞌ nac xal mèn nguth loo cón cheꞌn Tad Diox, gòn mèna ron, daa coꞌ nac xganꞌ Diox. No mèn coꞌ ndxòn diꞌs no coꞌ ndxàaꞌd diꞌs coꞌ mbezen, yòo ban noqueꞌ mèna Diox thidtene. 26 Tac yub xuden Diox ndxàp conꞌ laꞌs nii xuden Diox no laꞌs yaꞌ xuden Diox par li xuden Diox par yòo ban no mèn xuden Diox thidtene. No lomisqueꞌ, niin: Mdaꞌleꞌ xuden Diox ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii xuden Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ xuden Diox loon par lin yòo ban no mèn xuden Diox thidtene. 27 No mdaꞌleꞌ xuden Diox ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii xuden Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ xuden Diox loon par tub rezen cón cheꞌn mèn loo izlyoꞌ tac daa mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 28 Neꞌhuiꞌde guꞌ no neꞌñaade guꞌ loo conꞌ ndxèꞌ. Tac zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ ryete mèn nguth coꞌ mbuaꞌsleꞌ gòn diꞌs coꞌ tyoodizen coꞌseꞌ gàc huiza, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 29 Lomisqueꞌ niin, ne: Huiza, ryo xban mèn nguth leꞌn báꞌ mèn nguth. Mèn coꞌ mbli conꞌ ndac, mèna ryo xban par yòo ban no mèn Diox thidtene. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ mbli conꞌ yeꞌrsinꞌ, mèna ryo xban par zib quìi Diox mèna par coꞌ xàꞌ Diox mèna loo Diox thidtene yiloa. Jesús ngue luꞌ loo mèn thìb mod no tedib mod cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Jesús no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Jesús. 30 Toloqueꞌ ndxab Jesús loo mèn: ―Yende mod lin nec thìb conꞌ xal nee lezon no xal ndlyazen. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ndub rez cón cheꞌn mèn xalqueꞌ ñibeꞌ xuden Diox loon. No nalì no nambìi

SAN JUAN 5 nac mod coꞌ ndub rezen cón cheꞌn mèn. Indoode lezon lin coꞌ neete lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlin ante xal ndlyaꞌs xuden Diox no xal nee lezoꞌ xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa par lina. 31 Tac cheleꞌ daa ngue ta cuent ante cón cheꞌnpeꞌen, leꞌ sya, nzoqueꞌ mod gab mèn leꞌ cuent coꞌ ngue tan cuent cón cheꞌnpeꞌen, inacte conꞌ lìcpeꞌ. 32 Per daa ngue nii loo guꞌ: Nzoqueꞌ thìb xaꞌ coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌnpeꞌ daa. No daa nanee leꞌ cuent coꞌ ndaꞌ xaꞌ cón cheꞌnpeꞌena, leꞌi lìcpeꞌ nac. 33 Guꞌ mtelꞌ mèn coꞌ ngua loo Juàn Bautist par ñibdiꞌs mèn cón chenen loo Juàn. No cuent coꞌ mdaꞌ Juàn loo guꞌ cón chenen ngòc lìcqueꞌ. 34 Per part cón chenen, indxòode lezon no yende chó mport nzo lezon coꞌseꞌ ndxònen ndaꞌ mèn cuent cón chenen. Ndxeꞌlequeꞌ, niin diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ par lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. 35 Juàn ngòc xal thìb manoj yeꞌrbèel coꞌ mbyol no coꞌ mtenìi loo mèn, coꞌ nee diꞌs, par mdaꞌ guꞌ cuent coꞌ nac cón cheꞌn Diox. Per part cón cheꞌn guꞌ, guꞌ mbli xal mèn coꞌ ngòo lezoꞌ no coꞌ mdyac lezoꞌ ndxep tiemp loo cón cheꞌn diꞌs coꞌ mdaꞌ Juàn cuent loo guꞌ, Juàn coꞌ mbli par mdyub xnìi yéc mèn no coꞌ mbli par mdyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. 36 Per part cón chenen, nzoqueꞌ thìb xaꞌ coꞌ más nalì no más nambìi ndaꞌ cuent cón chenen leque diꞌs coꞌ mdyoodiꞌs Juàn cón chenen. Tac conꞌ coꞌ ndlin nac lomisqueꞌ conꞌ coꞌ gunee xuden Diox loon par lin. No conꞌ coꞌ ndlina, leꞌi ndluꞌ leꞌ xuden Diox, lìcqueꞌ, mtelꞌ daa. 37 Xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa, leque yub xuden Diox ndluꞌ no ndaꞌ xuden Diox cuent cón chenen. Per part cón cheꞌn guꞌ, axta nalleꞌ tarte gòn guꞌ xal ndyoodiꞌs xuden. Neꞌ neꞌ tar ñee guꞌ xal ñaa xuden Diox no xal nacpeꞌ xuden Diox. 38 Neꞌ neꞌ tar yaaꞌd diꞌs coꞌ mbez xuden Diox loo guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ no leꞌn xtùuz guꞌ thidtene. Tac tarte yilaꞌs guꞌ loon, daa coꞌ yub xuden Diox mtelꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 39 Guꞌ nteche ntexyath yeꞌs coꞌ nac cheꞌn libr coꞌ nac xtiꞌs Diox.

SAN JUAN 5​, ​6 Noo noo ndlab guꞌ libr. Tac guꞌ ndenꞌ no ndyac guꞌ leꞌ loo libra ndluꞌ leꞌ guꞌ nzi quee lezoꞌ yòo ban no guꞌ Diox thidtene. Per mastaleꞌ ndlab guꞌ libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, neꞌ neꞌ indaꞌ guꞌ cuent leꞌ cón chenen nac coꞌ ndaꞌ libr cuent no coꞌ ndluꞌ libr loo guꞌ. 40 No ale indlyaꞌste guꞌ taꞌ guꞌ lugar par thidte queltàa no guꞌ daa no yòo guꞌ loo cón chenen par yòo ban no guꞌ Diox thidtene yiloa. 41 Yende chó mport nzo lezon no neꞌ neꞌ indlin cas mèn coꞌ asendli ndxàc daa mèn guryath no mèn guryèn loo mèna. 42 Más de cona, huen huen ndan cuent cón cheꞌn guꞌ. No ndlibeꞌquen guꞌ leꞌ guꞌ inqueꞌde lezoꞌ Diox. 43 Daa ndal por cón cheꞌn xuden Diox. No indlide guꞌ cas daa. Per cheleꞌ tedib mèn yiꞌth por part cón cheꞌn leque mèna, mèna se liqueꞌ guꞌ cas, ¿léꞌ? 44 ¿Xá mod gác guꞌ yilaꞌs guꞌ loon no loo Diox cheleꞌ guꞌ más ndli cas loo conꞌ coꞌ nac conꞌ guryath no conꞌ guryèn cón cheꞌn xtàa guꞌ no indxòode lezoꞌ guꞌ li guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo xaꞌ coꞌ nde no coꞌ ngroꞌ loo thidte Diox, sya? ¡Pà gác guꞌ li guꞌi! 45 Neꞌtyóode guꞌ no neꞌyilaꞌste guꞌ par gab guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ leꞌ daa queyèe guꞌ loo xuden Diox yéꞌ huizeꞌ. Xaꞌ coꞌ nqueyèe guꞌa nac yub Moisés, mastaleꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ gàc conꞌ ndac loo guꞌ por mdoo nque guꞌ loo ley coꞌ nac diꞌs coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ. 46 Tac cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ngalaꞌs loo diꞌs coꞌ mbez Moisés, ngalaꞌs guꞌ loon, ne. Tac yeꞌs coꞌ mqueꞌ Moisés coꞌ mtanꞌ Moisés diꞌs loo guꞌ, diꞌsa ndaꞌ cuent cón chenen no ndluꞌ diꞌs cón chenen, ne. 47 Cheleꞌ guꞌ neꞌngalaꞌste loo diꞌs coꞌ mqueꞌ Moisés yeꞌs coꞌ mtanꞌ Moisés loo guꞌ, ¿xá mod yilaꞌs guꞌ loo diꞌs coꞌ ndyoodizen loo guꞌ, sya? Yende mod yilaꞌs guꞌ diꞌs, ¿léꞌ? Jesús mbli par nduhua gaꞌy mil mènbiꞌ.

(Mt. 14.13–21; Mr. 6.30–44; Lc. 9.10–17)

6

Ngolo nguriꞌth ryete conꞌa, mxen Jesús ned. Nda Jesús tedib lad ro

232 lagun coꞌ nziriꞌ loo xyòn mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile coꞌ nac leque lagun coꞌ neꞌ tedib lèe lagun cheꞌn mèn ciuda Tiberias. 2 No anzeꞌf thìb mèn nda nque xís Jesús tac gunèe mèna yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús coꞌseꞌ mteyac Jesús huax mèn yíiz. 3 Sya, mquée Jesús loo thìb yii. Ngua tub Jesús tya con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 4 Nde nxonꞌ, leque leꞌn huiza nde zinꞌ gaxleꞌ huiz lni cheꞌn pasc coꞌ ndli mèn nación Israel. 5 Coꞌseꞌ gunèe Jesús nde nque huax mènléyꞌ xís Jesús, Jesús ndxab loo Lip: ―¿Pá ya tiꞌ guꞌ pan par hua rye mèn baꞌ, Lip? 6 Per Jesús asembli tataa ndxab Jesús loo Lip par ñee Jesús ñeeneꞌ cón càb Lip loo Jesús. Tac yub Jesús naneequeꞌ xá mod li Jesús par hua rye mèna. 7 Sya, mcàb Lip loo Jesús. Ndxab Lip: ―Tad, cheleꞌ naꞌ tiꞌ thìb mil chop ayo pes pan par hua rye mèn baꞌ, pà gàala par hua rye mèn baꞌ sa sai. 8 Leꞌ sya, ndxab thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ lèe Ndech, coꞌ ndxàc hues Mon Pedr, loo Jesús: 9 ―Tad, làth naꞌ ndxèꞌ nzo thìb mbyòo coꞌ ngue no gaꞌy pan nagus no chop mbèel bix. Per pà gàal pana no mbèela par hua ryethe mèn baꞌ thìb leꞌi thìb leꞌi. 10 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Guuz guꞌ loo rye mèn baꞌ tyub mèn loo yixii coꞌ nzoꞌf baꞌ. Tataa ndxab Jesús tac anzeꞌf thìb yixii mxyoꞌf tya. Sya, mdub mèna. Mèn coꞌ nduhua, casqueꞌ ngòc gaꞌy mil mèn, ante mènbiꞌ. Xàꞌ mèngot. No xàꞌ myenꞌ bix. Indxòode cuent mèngot no myenꞌ bix coꞌ nduhua, ne. 11 Sya, mxen Jesús gaꞌy pana. No ndxab Jesús: ―Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. Ngolo ndxab Jesús: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, mbli Jesús par mbyarꞌ pana. Ngoloa, mdaꞌ Jesús pana loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌ myenꞌ na, mbliꞌth

SAN JUAN 6

233 pana loo mèn coꞌ nzi nduba. Lomisqueꞌ mbli Jesús con mbèela. No nduhua mèna pana no mbèela axta plóthe mblyaꞌs mèna. 12 Coꞌseꞌ ngolo nduhua mèna axta plóthe mblyaꞌs mèna pan no mbèel coꞌ mteyarꞌ Jesús, Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Fthop guꞌ rye leꞌ pan coꞌ mbyanꞌ xoꞌf baꞌ par neꞌyizaꞌde nec thìb leꞌi. 13 Sya, mthop myenꞌ siꞌ fchop cardor leꞌ pan coꞌ mbyanꞌ xoꞌf loo gaꞌy pan coꞌ nduhua mèna. 14 Per coꞌseꞌ gunèe mèna yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús, syareꞌ, ndxab mèna loo xtàa mèna: ―Lìcpeꞌ baꞌi, mbiꞌ baꞌ nac mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ndxath yiꞌth loo izlyoꞌ, cara. 15 Per com leꞌ Jesús nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ Jesús cuent leꞌ mèna mbli nèeleꞌ lezoꞌ mbiꞌth mèna par hueꞌ yèe mèna Jesús par sanggàc Jesús reypeꞌ mèna, sya, ngroꞌ thidte Jesús thìb lad loo mèna. Mbere Jesús, nda Jesús loo yiia tedib vez. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús mdee nii loo nít loo lagun. (Mt. 14.22–27; Mr. 6.45–52)

16 Coꞌseꞌ mzyèleꞌ izlyoꞌ huiza, mxen myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ned. Ngulàa tùub myenꞌ. Nda myenꞌ anzo anzo ro lagun. 17 Sya, ngòo myenꞌ loo thìb yòoyaa par tlo tetee myenꞌ yòoyaa loo lagun par zin myenꞌ tedib lad ro lagun coꞌteꞌ nziriꞌ yèez Capernaum. Hora, nde làaleꞌ yálꞌ izlyoꞌ. Leꞌ Jesús na, yende pá ñaa bere par thidte ya no Jesús myenꞌ. 18 Per leꞌpeꞌ tlo tetee myenꞌ yòoyaa loo lagun, mtlo ngroꞌ thìb mbiidóꞌ. No mxít too mbii nít loo lagun. 19 Coꞌseꞌ nde teeleꞌ ndyee myenꞌ loo lagun thìb distans coꞌ neꞌ gaꞌy mil metr, gunèe myenꞌ nde tee nii Jesús loo nít loo lagun. Per neꞌñeede myenꞌ chéꞌ Jesús na. Coꞌseꞌ gunèe myenꞌ nde zin

gax Jesús loo myenꞌ, ale mzyeb myenꞌ. 20 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Daa na. 21 Leꞌ sya, mdyac lezoꞌ myenꞌ ngo no myenꞌ Jesús loo yòoyaa. No ale setilte mzin myenꞌ con Jesús yèez Capernaum coꞌteꞌ nda myenꞌ. Rye mèn par neda nda cuaꞌn Jesús. 22 Per tedib huiz coꞌ nde nquea, rye mèn coꞌ beꞌ mbyanꞌ tedib lad ro leque laguna, mèna gunèe leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ngòo loo thidte yòoyaa coꞌ ndub tya. No yende pá gunèe mèna ngòo no Jesús myenꞌ loo yòoyaa. 23 Per láth nzi li mèna xtùuz no mbez mèna loo xtàa mèna: ¿Pá ned nda Jesús, yey?, sya, mzin ndxep yòoyaa coꞌ ndyeꞌth par ned yèez Tiber, yèez coꞌ nziriꞌ gaxte coꞌteꞌ nduhua mèn pan coꞌseꞌ ngolo ndxab Tad Jesús: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. 24 Coꞌseꞌ gunèe mèna yende pá ndyeꞌth Jesús làtha, neꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, ngòo mèna loo leque yòoyaa coꞌ mzin tya par nda cuaꞌn mèna Jesús par ned leꞌn yèez Capernaum. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús mbez li Jesús par yòo ban no mèn Diox thidtene yiloa xal coꞌseꞌ ndxuhua mèn luaꞌ mèn par nzi ban mèn. 25 Coꞌseꞌ mzin mèna coꞌteꞌ nzo Jesús tedib lad ro lagun, ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, ¿pól mzin Uꞌ par nedrèꞌ, yey? 26 Mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Leꞌ guꞌ mcuaꞌn daa por nduhua guꞌ pan axta plóthe mblyaꞌs guꞌ. Per incuaꞌnte guꞌ daa por ndxòn guꞌ, no por mdenꞌ guꞌ, no por mdaꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn yalguzyeꞌ coꞌ gunèe guꞌ mblin. 27 Neꞌgath lyuxte guꞌ por xít guꞌ no luaꞌ guꞌ coꞌ nde che loo guꞌ thìb thìb huiz. Ndxeꞌlequeꞌ, guth blux guꞌ loo xít guꞌ

SAN JUAN 6 no luaꞌ guꞌ coꞌ neꞌlyuxte no coꞌ neꞌryede loo guꞌ, coꞌ nee diꞌs, conꞌ coꞌ ndlin par yòo ban no guꞌ Diox thidtene. Tac daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, daa ndli par yòo ban no mèn Diox thidtene xal nac xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ ngàal mèn coꞌseꞌ ndxuhua mèn xít mèn no luaꞌ mèn. Tac Diox coꞌ nac xuden mbluꞌ loon no mnibeꞌ Diox loon par lin ryethe conꞌ coꞌ ngue lin loo izlyoꞌ ndxèꞌ no par xoꞌf zinꞌen ryethe conꞌ coꞌ mnibeꞌ xuden Diox loon par lina. 28 Sya, ndxab mèna loo Jesús: ―¿Cón li nuꞌ par tolo li nuꞌ ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox no coꞌ nee lezoꞌ Diox, sya? 29 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Conꞌ coꞌ ndlyaꞌs Diox li guꞌ nac ante yilaꞌs guꞌ no gàp guꞌ yalxlaꞌs loo xaꞌ coꞌ mtelꞌ Diox loo guꞌ, coꞌ nac yub daa. 30 Leꞌ sya, ndxab mèna loo Jesús: ―Neeca. Ndxònqueꞌ nuꞌ diꞌs coꞌ mbezl baꞌ. Per nuꞌ ndlyaꞌs ñèe chó yalguzyeꞌ lil loo nuꞌ par ñèe nuꞌ lil yalguzyeꞌ no yilaꞌs nuꞌ lool. ¿Chó conꞌ lil loo nuꞌ coꞌ gàc xal thìb señ par ñèe nuꞌi, àꞌ? 31 Xudgool nuꞌ coꞌ ngo ban póla nduhua thìb loo pan coꞌ ngroꞌ lèe maná coꞌteꞌ nagán, xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez leꞌ Diox mblàa thìb loo pan loo béꞌ par nduhua mèn tiempa. ¿Chó señ lil par ñèe nuꞌ lila, àꞌ? 32 Mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Neꞌngàcte Moisés xaꞌ coꞌ mdaꞌ pan cheꞌn béꞌ par nduhua mèn coꞌ ngòc xudgool guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, xuden Diox nac xaꞌ coꞌ ndaꞌ pan coꞌ nac lìcpeꞌ pan cheꞌn béꞌ par hua guꞌ nalleꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac yub daa. 33 Tac pan coꞌ ndaꞌ Diox par hua mèn nalleꞌ, pana nac xaꞌ coꞌ ngulàaleꞌ loo béꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac daa. No daa li leꞌ mèn coꞌ tyal yòo loo cón chenen, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene.

234 34 Sya, ndxab mèn loo Jesús: ―Tad, ftaꞌ Uꞌ pana par hua nuꞌ, tá. 35 Jesús ndxab loo mèna: ―Daa nac xaꞌ coꞌ ndli par yòo ban no mèn Diox thidtene xal ndli xít mèn no luaꞌ mèn par ban mèn loo izlyoꞌ. Mèn coꞌ tyal yòo loo cón chenen no yilaꞌs mèn loon, mèna gàc xal mèn coꞌ neꞌgath huinte no coꞌ neꞌlyanꞌte thidtene. No mèn coꞌ tyal yòo loo cón chenen no coꞌ yilaꞌs loon, mèna gàc xal mèn coꞌ neꞌyecte lezoꞌ thidtene. 36 Per daa guniileꞌ loo guꞌ: Mastaleꞌ gunèeleꞌ guꞌ daa, indxelaꞌste guꞌ loon no indxelaꞌste guꞌ loo conꞌ ndlin. 37 Per ryete mèn coꞌ ndli Diox xuden tyal par yòo mèna loo cón chenen par yilaꞌs mèna loon, neꞌtèbten mèna no neꞌcoꞌ tooden mèna par biiche mèna thìb lad loon thidtene. 38 Tac daa neꞌngroꞌde loo béꞌ par ngal lin conꞌ coꞌ neete lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, ngroꞌen loo béꞌ par ndlin conꞌ coꞌ nee lezoꞌ xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa. 39 No conꞌ coꞌ nee lezoꞌ xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa par lina nac leꞌ ryete mèn coꞌ mbli Diox mdyal par ngòo mèn loo cón chenen, nec thìb mèna neꞌryoꞌ xàꞌde loo Diox thidtene yiloa. Ndxeꞌlequeꞌ, go xbanen mèna leꞌn huiz coꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 40 Tac conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ nee lezoꞌ xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa leꞌ ryete mèn coꞌ huen huen tyóo loo cón chenen no yilaꞌs mèn loon, daa coꞌ nac xganꞌ Diox, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. No na go xban mèna leꞌn huiz coꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 41 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel tataa ndxab Jesús, sya, xexte gunii mèna cón cheꞌn Jesús tac ndxab Jesús loo mèna: Daa nac pan coꞌ ngulàaleꞌ loo béꞌ. 42 Tolo mdoodiꞌs mèna. Ndxab mèna: ―¿Chéꞌ inacte Jesús baꞌ xganꞌ Chè, càꞌ? Naꞌ ndlibeꞌqueꞌ xud Jesús no xnaꞌ Jesús. ¿Xá mod ale mbez Jesús leꞌ Jesús

235 ngroꞌleꞌ loo béꞌ no nde Jesús loo izlyoꞌ ndxèꞌ, sya? 43 Sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Cabii ftoodiꞌs guꞌ. Neꞌtyoodiꞌste guꞌ xexte cón chenen. 44 Yende chó mèn gác yòo loo cón chenen cheleꞌ xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa neꞌlide par yòo mèn loo cón chenen. No daa go xban mèna leꞌn huiz coꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 45 Loo libr coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox mbez taandxèꞌ: Diox luꞌ loo ryete mèn. Por cona, ryete mèn coꞌ gòn no coꞌ téꞌth cón cheꞌn xuden Diox, mèna yòo loo cón chenen. 46 Tarte yo nec thìb mèn loo izlyoꞌ coꞌ gunèeleꞌ xá ñaa xuden Diox. Angoluxte daa coꞌ ngroꞌ loo Diox, daa gunèeleꞌ xá ñaa xuden Diox. 47 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Mèn coꞌ ndxelaꞌs loon no ndxelaꞌs mèn loo cón chenen, mèna yòo ban noqueꞌ xuden Diox thidtene. 48 Daa nac xaꞌ coꞌ ndli par yòo ban noqueꞌ mèn Diox thidtene xal ndli xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ ndxuhua mèn par tolo cue ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 49 Jesús tolo ndxab loo mèna: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, ne, ey: Mèn coꞌ ngòc xudgool guꞌ nduhua thìb loo pan coꞌ ngroꞌ lèe maná coꞌteꞌ nagán. Per mastaleꞌ nduhua mèna pana, nguthqueꞌ mèna. 50 Per daa ngue ta cuent loo guꞌ coꞌ nac cón chenen, daa coꞌ nac xal nac pan coꞌ ngulàa loo béꞌ par gàca leꞌ mèn coꞌ yòo loo cón chenen, xal coꞌseꞌ ndxuhua mèn pan, mèna neꞌcoꞌ xàꞌde Diox loo Diox thidtene coꞌseꞌ ngolo nguth mèn. 51 Yub daa nac xaꞌ coꞌ ngroꞌ loo béꞌ coꞌ ndli par yòo ban no mèn Diox thidtene xal pan coꞌ ndxuhua mèn coꞌ ndli par ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Cheleꞌ chol mèn hua pana, coꞌ nee diꞌs, yòo mèn loo cón chenen, mèna ban noqueꞌ Diox thidtene. No pan coꞌ angtan par hua mèna, pana

SAN JUAN 6 nac bélꞌyòo ladpeꞌen coꞌ leque daa li gath par gàca leꞌ chol mèn izlyoꞌ coꞌ tyal yòo loo cón chenen, mèna ban noqueꞌ Diox thidtene. 52 Sya, mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel noo noo ndyoodiꞌs cón cheꞌn Jesús làth xtàa mèn. Mbez mèna loo xtàa mèn: ―¿Xá mod li mbiꞌ baꞌ par taꞌ mbiꞌ bélꞌ lad mbiꞌ par hua mèn, cara? 53 Jesús tolo mtetac diꞌs loo mèna. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nde nii tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Cheleꞌ guꞌ neꞌhuade bélꞌyòo laden no neꞌgude guꞌ ren laden, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, neꞌyòo ban node guꞌ Diox thidtene yiloa. 54 Mèn coꞌ hua bélꞌyòo laden no gu mèn ren laden, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. No daa go xban mèna coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 55 Tac, lìcpeꞌ baꞌi, por cón cheꞌn bélꞌyòo laden no por cón cheꞌn ren laden li yòo ban no mèn Diox thidtene xal ndxàca loo mèn coꞌseꞌ ndxuhua mèn xít mèn no luaꞌ mèn par ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 56 Chol mèn coꞌ yòo loo cón chenen, coꞌ nee diꞌs, nac cón cheꞌn bélꞌyòo laden no cón cheꞌnpeꞌ ren laden, mèna thidte ndxàc con daa thidtene. No go noquen mèna thidtene. 57 Tac xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa naban thidtene no ndli xuden Diox naban taamas conꞌ coꞌ naban. No naban daa por cón cheꞌn xuden Diox. Lomisqueꞌ mod ne, mèn coꞌ tyal yaaꞌd diꞌs no tenꞌ mèn diꞌs coꞌ ndyoodizen loo mèn, gàca loo mèna xal coꞌseꞌ nguèꞌ xít mèn no luaꞌ mèn mèn, coꞌ nee diꞌs, nac daa, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene por cón chenen. 58 Cón cheꞌn pan coꞌ ngulàaleꞌ loo béꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, nac daa. Cón cheꞌn pan ndxèꞌ inacta xal maná coꞌ nduhua xudgool guꞌ póla. Per mastaleꞌ nduhua xudgool guꞌ

SAN JUAN 6​, ​7 manaa, nguthqueꞌ xudgool guꞌ. Per mèn coꞌ tyal hua pan coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ ndxèꞌ coꞌ nac cón cheꞌn daa, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. 59 Jesús ndxab diꞌs ndxèꞌ loo mèn coꞌseꞌ mbluꞌ Jesús mèn leꞌn sinagog coꞌ ndub leꞌn yèez Capernaum. Jesús ngue taꞌ cuent no ngue luꞌ Jesús mèn xá mod yòo ban no mèn Diox thidtene. 60 Coꞌseꞌ mbìn mèn diꞌs coꞌ ngue luꞌ Jesús loo mèn, huax mèn coꞌ mdoo nque xís Jesús ndxab loo xtàa mèn: ―Anzeꞌf nagàn naca par taꞌ naꞌ cuent cón nee diꞌs no par yaaꞌd diꞌs leꞌn lezoꞌ naꞌ par li naꞌ xal mbez mbiꞌ. ¿Chó mèn gác gòn diꞌs coꞌ mbez mbiꞌ, cara? Yende chó mèn gác, ¿léꞌ? 61 Sya, mdenꞌ lezoꞌ Jesús leꞌ mèna xexte nzi toodiꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbluꞌ Jesús loo mèn. Ndxab Jesús loo mèna: ―¿Chéꞌ nazab ngulàa diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ, càꞌ? ¿Chéꞌ ndenꞌ guꞌ ngue niin ngòc nguàal diꞌs loo guꞌ, ne, càꞌ? Yende xàa. 62 Cheleꞌ guꞌ tataa ngue li xtùuz no ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ nè nac diꞌs ndxèꞌ, ¿cón li guꞌ no cón gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ñèe guꞌ gápen loo béꞌ tedib vez coꞌteꞌ ngon ndooreꞌ galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, sya? 63 Mèn yòo ban no Diox thidtene por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo xpii mèn. Yende cón ntac bélꞌyòo ladpeꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox par yòo ban no mèn Diox thidtene. Cona, diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, diꞌsa ndluꞌ loo guꞌ xá mod li guꞌ par yòo ban no guꞌ Diox thidtene. Cheleꞌ guꞌ li xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, guꞌ yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. 64 Per daa nanee no ndan cuent coꞌ huenlequeꞌ tatabeꞌ nzo ndxep guꞌ coꞌ indxelaꞌste diꞌs coꞌ mbezen loo guꞌ. Tataa ndxab Jesús loo mèna tac anon mtlo Jesús, mque tee luꞌ Jesús mèn,

236 Jesús naneeleꞌ chó mèn nac mèn coꞌ neꞌyilaꞌste loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. No naneeleꞌ Jesús chó mèn nac mèn coꞌ taꞌxùꞌ Jesús loo mèn coꞌ guth Jesús. 65 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Por cona, guniilen loo guꞌ nec thìb mèn neꞌgácte yòo loo cón chenen cheleꞌ xuden Diox neꞌlide par yòo mèna loo cón chenen. 66 Desde huiza par delant, huax mèn coꞌ mdoo nque xís Jesús mbláꞌ Jesús. Ya neꞌtolode nque tee no mèna Jesús. 67 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo rye siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―¿Chéꞌ no guꞌ ndlyaꞌs láꞌ guꞌ daa no ya neꞌtolode que tee no guꞌ daa, càꞌ? 68 Per Mon Pedr ndooleꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab Mon Pedr: ―Tad, cheleꞌ nuꞌ láꞌ Uꞌ, ¿chó loo ya nuꞌ? Thidte Uꞌ ndluꞌ diꞌs coꞌ nac lìcqueꞌ no coꞌ nac diꞌs coꞌ ndluꞌ xá mod li mèn par yòo ban no mèn Diox thidtene. 69 Nuꞌ ndxelaꞌsqueꞌ no nonqueꞌ nuꞌ leꞌ Uꞌ nac Crist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox, Diox coꞌ naban thidtene. 70 Mcàb Jesús loo Pedr. Ndxab Jesús: ―Aa. Huenqueꞌ nac coꞌ ngue neel baꞌ, Pedr. Yende cón niin lool. Per huiꞌ nexa. Yub daa mcui siꞌ fchop guꞌ. No thìb guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ nac xal Mebizya. 71 Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ cón cheꞌn Jud Iscariot, xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Mon. Tac Jud mdoo lezoꞌ taꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèn mastaleꞌ ngòc Jud thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌtth Jesús coꞌ ndxòo cuent nac siꞌ fchop myenꞌ. Myenꞌ coꞌ ngòc huespeꞌ Jesús neꞌngalaꞌste loo Jesús. Ngolo mdoodiꞌs Jesús ryete diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Jesús, Jesús ngua que tee par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile tac ya indlyaꞌste Jesús ya que tee Jesús par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Non Jesús leꞌ mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn jude

7

237 mblyaꞌs nguthxùꞌ Jesús. 2 Leꞌpeꞌ leꞌn huiza nde zin gax lni coꞌ ngòc thìb lni coꞌ ndli mèn nación Israel. Lnia ngroꞌ lèe lni cheꞌn ramad. 3 Sya, ndxab myenꞌ huespeꞌ Jesús loo Jesús: ―Groꞌ trèꞌ. Más huen huàa par ned leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude par huiꞌ mèn coꞌ nqueltàa con lùu tya loo conꞌ coꞌ ndlil. 4 Tac nec thìb mèn coꞌ ndli thìb conꞌ, neꞌlide mèn conꞌa xexte. Tac coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn libeꞌ taamas mèn mèna, ndxàal li mèn conꞌ coꞌ ndli mèna loo xnaa. Ya que ndlil chol yalguzyeꞌ coꞌ nac yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn, huàa li yalguzyeꞌ coꞌ ndlil loo xnaa par neda, ne, par ñèe mèna ñeeneꞌ chéꞌ talaꞌs mèn tya loo conꞌ ndlil. 5 Tataa ndxab myenꞌ huespeꞌ Jesús loo Jesús tac axta neꞌ myenꞌa indxelaꞌste loo Jesús no loo conꞌ ndli Jesús. 6 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ huespeꞌ Jesús: ―Tarte zin huiz no tarte zin tiemp coꞌseꞌ luꞌpeꞌen daa chó nac daa loo mèn. Per part cón cheꞌn guꞌ, aa guneei coyora huenqueꞌ naca par guꞌ coꞌseꞌ luꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ loo mèn. 7 Part cón cheꞌn guꞌ, yende mod yòo xyàn lezoꞌ mèn izlyoꞌ ñèe mèn izlyoꞌ guꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, part cón chenen, mèn izlyoꞌ ndxòoqueꞌ xyàn lezoꞌ ñèe mèn izlyoꞌ daa tac daa nda cuent loo mèn izlyoꞌ leꞌ ryete conꞌ ndli mèna nac conꞌ yeꞌrsinꞌ. 8 Huàa guꞌ lni. Per daa neꞌgade lni nalleꞌ tac tarte tyaa huiz no tiemp coꞌseꞌ luꞌpeꞌen daa loo mèn chó nac daa. 9 Ngolo tataa ndxab Jesús diꞌsa loo myenꞌ huespeꞌ Jesús, mbyanꞌ Jesús leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Jesús ngua lni coꞌ ngòc lni cheꞌn ramad, ne. 10 Per coꞌseꞌ ndaleꞌ myenꞌ huespeꞌ Jesús lnia, mxen Jesús ned. Nda Jesús lnia, ne. Per neꞌngluꞌ loode Jesús loo mèn loo xnaa. Ndxeꞌlequeꞌ, xexte mque tee Jesús làth mèn huiz lnia. 11 Leꞌ mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no

SAN JUAN 7 coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel na, mèna mque tee cuaꞌn Jesús làth mèn huiz lnia. No mbez mèna loo xtàa mèna: ―¿Pá ned ngue tee mbiꞌa, yey? ¿Chonon iñèede naꞌ mbiꞌ? 12 No làth rye mèn coꞌ ngua lnia, anzeꞌf thìb mèn mdoodiꞌs cón cheꞌn Jesús. Ndxep mèn mbez: ―Mbiꞌa nac mbiꞌ ndac. Per taandxep mèn mbez: ―Pà gàc mbiꞌa mbiꞌ ndac. Ndxeꞌlequeꞌ, nquedìi mbiꞌa mèn. 13 Per yende chó mèn ngli ryes ndoodiꞌs cón cheꞌn Jesús loo xnaalequeꞌ tac nzyeb mèna ñèe mèna mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. 14 Coꞌseꞌ ngrolthe ndxàc lnia, syareꞌ ngòo Jesús leꞌn templ. Mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús mèn leꞌn templ. 15 Sya, rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel ante mbuiꞌ no ante gunaa cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbluꞌ Jesús loo mèn leꞌn templ. No mbez mèna loo xtàa mèn: ―¿Xá mod ndxác mbiꞌ baꞌ huax conꞌ coꞌ ndluꞌ mbiꞌ baꞌ loo mèn? Non naꞌ leꞌ mbiꞌ baꞌ thidtene neꞌnglide stud. ¿Cón tub yác mbiꞌ baꞌ? 16 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue luꞌen loo guꞌ ndxèꞌ, inacte conꞌ ndxèꞌ cón chenen. Ndxeꞌlequeꞌ, nac conꞌ ngue luꞌen loo guꞌ ndxèꞌ cón cheꞌn xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 17 Cheleꞌ chó mèn ndlyaꞌs li xal ndlyaꞌs Diox no xal nee lezoꞌ Diox, leque mèn taꞌ cuent no tenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn chéꞌ nac diꞌs coꞌ ngue luꞌen ndxèꞌ cón cheꞌn Diox o chéꞌ naca diꞌs coꞌ ndyoodizen coꞌ alithe ndlin xtùuz xalqueꞌ ndyeꞌth xtùuz yéquen. 18 Leꞌ mèn coꞌ ndyoodiꞌs xal ndyeꞌth xtùuz yéc mèn, mèna tataa ndli par leque xtàa mèn li conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèna. Per mbiꞌ coꞌ más ndxòo yéc gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox

SAN JUAN 7 coꞌ mtelꞌ mbiꞌ, mbiꞌa ndluꞌ diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ no yende chó yalgutyèꞌ gác mbiꞌ li mbiꞌ. 19 ¿Chéꞌ ilìcte naca leꞌ Moisés mtanꞌ diꞌs coꞌ nac ley loo guꞌ, càꞌ? Mastaleꞌ mtanꞌ Moisés diꞌs coꞌ nac ley loo guꞌ, per nec thìb guꞌ indyubdiꞌste xal mbez diꞌs coꞌ nac ley. Cheleꞌ diꞌs coꞌ ngue bezen loo guꞌ ndxèꞌ ilìcte nac, ¿chonon ncuaꞌn guꞌ mod guthxùꞌ guꞌ daa, sya? 20 Sya, mcàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Aa. Nquée mbii yécl, ndee. ¿Chó mèn ncuaꞌn mod guthxùꞌ mèn lùu, àꞌ? 21 Jesús ndxab loo mèna: ―Por mblin thìb conꞌ huiz sabd coꞌ nac huiz descans, conꞌa ndli ante ngüiꞌ guꞌ no ante ñaa guꞌ loon, ¿léꞌ? 22 Lìcpeꞌ baꞌi, Moisés mdaꞌ yalnibeꞌ cheꞌn circuncisión loo guꞌ mastaleꞌ neꞌngàcte yub Moisés coꞌ mtlo mbli circuncidar mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, xudgool Moisés nerlequeꞌ ngòc mèn coꞌ mbli circuncidar mèn. Por cona, guꞌ, ne, ndli circuncidar myenꞌbiꞌ bix. No yende chó mport nzo lezoꞌ guꞌ mastaleꞌ huiz sabd coꞌ nac huiz descans ndli guꞌi. 23 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ xtàa guꞌ ndxàc circuncidar huiz sabd coꞌ nac huiz descans par tyubdiꞌs guꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ, ¿chonon ndxecloo guꞌ ñèe guꞌ daa tac mteyaquen thìb mbiꞌ huiz sabd coꞌ nac huiz descans, sya? 24 Neꞌtub rezte guꞌ cón chenen por cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ gunèe guꞌ mteyaquen huiz sabd coꞌ nac huiz descans xal ndub rez guꞌ cón cheꞌn thìb mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ huiz sabd. Más huen, nalì no nambìi li guꞌ xtùuz no blaꞌs guꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ léꞌ nac coꞌ mblin loo mbiꞌ coꞌ mteyaquen par taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ, huenqueꞌ mblin loo mbiꞌ. Jesús ngue taꞌ cuent pá ned ngroꞌ tee ngroꞌ yáal Jesús. 25 Látha ngo ndxep mèn coꞌteꞌ ngo Jesús, mèn coꞌ ngo ban leꞌn ciuda

238 Jerusalén. Mtlo mèna, mnibdiꞌs mèna loo xtàa mèn: ―¿Chéꞌ inacte mbiꞌ baꞌ mbiꞌ coꞌ ngue tee cuaꞌn mèn par guth mèn mbiꞌ, càꞌ? 26 Huiꞌ guꞌ nexa. Mbiꞌ baꞌ alanlequeꞌ ndyoodiꞌs loo xnaa. No yende chó mbezte mèn loo mbiꞌ. Neꞌstolqueꞌ, lìcqueꞌ, no mèn coꞌ ñibeꞌ loo naꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo naꞌ ndxelaꞌs, ne, leꞌ mbiꞌ baꞌ nac Crist. 27 Per naꞌ nonqueꞌ no nanee naꞌ pá mèn mbiꞌ baꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ yiꞌth Crist, yende chó mèn ñee pá ned ryoꞌ tee ryoꞌ yáal Crist, ndyac naꞌ, ¿léꞌ? 28 Per coꞌseꞌ mbìn Jesús tataa nzi nii mèna làth ngue luꞌ Jesús mèn leꞌn templ, cabii ndxab Jesús loo mèna: ―Aa. Lìcqueꞌ, ndlibeꞌ guꞌ daa. No ndyac guꞌ naneequeꞌ guꞌ pá mèn daa. Daa neꞌngalte xal nee lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ndal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ mtelꞌ thìb xaꞌ daa, xaꞌ coꞌ naban thidtene coꞌ nac yub Diox. Per ¡pà libeꞌ guꞌ xaꞌa! 29 Per daa ndlibeꞌpeꞌ xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa tac loo xaꞌ ngroꞌen. No mtelꞌ xaꞌ daa. 30 Sya, mblyaꞌs mèna nghueꞌ mèna Jesús xal ndxeꞌ mèn thìb pres par guth mèn Jesús. Per nec thìb mèna neꞌnglide ryes nden mèna Jesús tac tarte zin tiemp coꞌseꞌ taꞌ Diox lugar tetìi mèn Jesús. 31 Per mastaleꞌ tataa mblyaꞌs mèn li no mèn Jesús, huax mèn ngolaꞌs loo Jesús. Mèna ndxab loo xtàa mèn: ―¿Xá nee guꞌ? Coꞌseꞌ yiꞌth Crist, ¿chéꞌ tli Crist más yalguzyeꞌ leque coꞌ ndli mbiꞌ baꞌ, càꞌ? Mèn xleyꞌ farise mtelꞌ myenꞌ nac zinꞌ cheꞌn yoolau par tyenxùꞌ myenꞌ Jesús xal ndyen mèn thìb xaꞌ yeꞌrsinꞌ. 32 Mèn xleyꞌ farise mbìn xal nac diꞌs coꞌ nzi toodiꞌs mèn xexte cón cheꞌn Jesús. Sya, mqueltàa mèna con mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ tiempa par mtelꞌ mèna myenꞌ nac zinꞌ par ya myenꞌ nac zinꞌ

239 leꞌn templ par ya tenxùꞌ myenꞌ Jesús par hueꞌ myenꞌ Jesús loo mèna. 33 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ nac zinꞌ coꞌ nde tenxùꞌ Jesús: ―Beꞌ go non guꞌ taapláte huiz. No yiloa beren, biin loo xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa. 34 Guꞌ cuaꞌn daa yiloa. Per ya neꞌzyálꞌte guꞌ daa tac guꞌ neꞌgácte yòo coꞌteꞌ gòon. 35 Leꞌ sya, mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, mèna mnibdiꞌs loo xtàa mèna: ―¿Pá ned ya mbiꞌ baꞌ? ¿Chonon mbez mbiꞌ neꞌgácte naꞌ zyálꞌ naꞌ mbiꞌ? ¿Chéꞌ ta mbiꞌ loo mèn nación Israel coꞌ nzi tee reꞌs làth mèn nación Grieg par ya luꞌ mbiꞌ mèn nación Israela tya no sangluꞌ mbiꞌ mèn nación Grieg, ne, càꞌ? Pà yilaꞌs naꞌi. 36 Lomisqueꞌ ne, ¿cón nee diꞌs coꞌ ngolo gunee mbiꞌ loo naꞌ baꞌ coꞌ nee mbiꞌ: Guꞌ cuaꞌn daa. Per neꞌzyálꞌte guꞌ daa tac guꞌ neꞌgácte yòo coꞌteꞌ gòon? Jesús ngue taꞌ cuent leꞌ Xpii Natúꞌ li loo mèn leꞌ mèn li conꞌ ndac loo xtàa mèn xal coꞌseꞌ ndli nít coꞌ nzoꞌf thìb yóꞌbeꞌ conꞌ ndac loo mèn. 37 Per huiz coꞌ ngòc huiz merpeꞌ huiz lni, huiza Jesús ngo too loo mèn. No mtetac Jesús thìb diꞌs loo mèn. Cabii ndxab Jesús: ―Cheleꞌ chol guꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ yòo guꞌ loo cón chenen xal mèn coꞌ ndxec lezoꞌ par gu mèn nít, yiꞌth guꞌ loon no daa li yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ mbyec tínꞌ lezoꞌ no ngu mèn nít par nagàl yo lezoꞌ mèn. 38 Mèn coꞌ ndxelaꞌs loon xalqueꞌ mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, loo mèna li Xpii Natúꞌ leꞌ mèna li huax conꞌ ndac loo xtàa mèna xal ndxàc conꞌ ndac loo mèn coꞌseꞌ ndli zinꞌ mèn nít coꞌ nzoꞌf thìb yóꞌbeꞌ par gàca leꞌ xtàa mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene, ne. 39 Tataa ndxab Jesús loo mèna par mdaꞌ Jesús cuent cón cheꞌn Xpii Natúꞌ coꞌ yòo loo mèn coꞌ yilaꞌs loo Jesús.

SAN JUAN 7 Leꞌn huiza tarte lyàa Xpii Natúꞌ loo mèn tac Jesús tarte yáp loo béꞌ par gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Jesús loo béꞌ. Ngòc chop ned mèn ante por cón cheꞌn Jesús. 40 Leꞌ sya, ndxep mèn coꞌ ngo làth mèn coꞌ ngure yòn diꞌsa ndxab: ―Lìcpeꞌ baꞌi, mbiꞌ baꞌ nac thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ndxath yiꞌth. 41 Taandxep mèn mbez: ―Mbiꞌ baꞌ nac Crist. Per taandxep mèn mbez: ―¿Xá mod ndlyaꞌs guꞌ leꞌ Crist nac mèn cheꞌn thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, yey? 42 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox mbez leꞌ Crist gàc bin cheꞌn David coꞌ ngòc rey póla. No gàc Crist xaꞌ yèezpeꞌ Belén coꞌ nac leque yèez coꞌ ngòc liz no làaz David. 43 No ale por conate ngòc chop ned mèn. 44 Làtha, ngo ndxep mèn coꞌ mblyaꞌs ndenxùꞌ Jesús. Per yende chó mèn coꞌ nzo tya ngli ryes nden Jesús. Mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel neꞌndalte ngalaꞌs loo Jesús. 45 Coꞌseꞌ mbere myenꞌ nac zinꞌ coꞌ nquenap templ, ndyeꞌth myenꞌ ngua myenꞌ loo Jesús, loo mèn xleyꞌ farise, no loo jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ tiempa, ndxab mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ loo myenꞌ: ―¿Chonon neꞌngyeꞌth node guꞌ mbiꞌa, àꞌ? 46 Myenꞌ nac zinꞌ mcàb loo mèna. Ndxab myenꞌ: ―Nuꞌ ndyac thidtenequeꞌ yende chó mèn nzo coꞌ ndyoodiꞌs xal ndyoodiꞌs mbiꞌa, cara. 47 Sya, mcàb mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise loo myenꞌ nac zinꞌa: ―¿Chéꞌ no guꞌ mblaꞌ mquedìi mbiꞌa guꞌ, ne, càꞌ? 48 ¿Chéꞌ yende pá ñee guꞌ

SAN JUAN 7​, ​8 neꞌstolqueꞌ ngo ndxep mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ no chol mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ farise coꞌ ngolaꞌs diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌa, àꞌ? 49 Per mèn coꞌ nziriꞌ go coꞌ indaꞌde cuent no coꞌ neꞌñeede coꞌ ndxab diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mandit mèn baꞌ too ze no too yálꞌ tac ndxelaꞌs mèn baꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ. 50 Ndooleꞌ Nicodem coꞌ ngua loo Jesús thìb yálꞌ, coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise, ndxab loo mèna: 51 ―Huiꞌ guꞌ nexa. Loo ley naꞌ ndluꞌ indxàalte tetìi naꞌ thìb mbiꞌ coꞌseꞌ tarte ñee naꞌ no non naꞌ xá nac xquin mbiꞌ coꞌ mbli mbiꞌ. 52 Sya, mcàb mèna loo Nicodem. Ndxab mèna: ―¿Chéꞌ no luu nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, ne, càꞌ? Bral no blaꞌs coꞌ huen huen loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Sya, ñeel no taꞌl cuent leꞌ leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac ned làaz mèn galile, yende pá mbez loo libr ryoꞌ tee ryoꞌ yáal thìb mbiꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Mèn mbeꞌ thìb xaꞌgot coꞌ ngogaa loo yalburrid loo Jesús par quexùꞌ mèna xaꞌgota loo Jesús. 53 Ngoloa, thìb thìb mèna mxen ned, ndyàa mèna par liz mèn. Leꞌ Jesús na, mxen ned, nda Jesús loo thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv coꞌ ndub gaxte tya. 2 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mbere Jesús, ngòo Jesús leꞌn templ tedib vez. No ryete mèn ciuda Jerusalén mqueltàa loo Jesús. Mdub Jesús leꞌn templ. Mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús mèna. 3 Látha, nde no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn thìb xaꞌgot coꞌ ngogaa loo yalburrid loo mèna. Ale mdoo mèna xaꞌgota xtauꞌthe rye mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús leꞌn templ. 4 Sya, ndxab mèna loo Jesús: ―Maistr, leꞌpeꞌ ngue li xaꞌgot ndxèꞌ yalburrid con thìb mbiꞌ ngogaa xaꞌ loo

8

240 nuꞌ. 5 ¿Xá nee Uꞌ, Maistr? Ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo nuꞌ ñibeꞌ loo nuꞌ guth nuꞌ thìb mèngot, coꞌ ndli yalburrid xal xaꞌgot ndxèꞌ, con quèe. Gunee Uꞌ loo nuꞌ cón ndxàal li nuꞌ. 6 Ale asembli mèna tataa ndxab mèna loo Jesús par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ tli Jesús conꞌ ndlyaꞌs mèna par tataa mod quexùꞌ queꞌ fals mèna Jesús. Per látha, chàa, mdub còoꞌ Jesús loo yòo. Mqueꞌ Jesús plá diꞌs loo yòo con cuen yaꞌ Jesús. 7 Látha, tolo nzi ñibdiꞌs mèna loo Jesús. Sya, ngo too ndéꞌf Jesús. Ndxab Jesús loo mèna: ―Chol guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ coꞌ indxàpte xquin no coꞌ indxàpte xtol, ner guꞌa fxen quèe no bgaꞌth quèe guꞌ xaꞌgot baꞌ no beth guꞌ xaꞌ thidtene. 8 Mbere Jesús, mdub còoꞌ Jesús loo yòo tedib vez. Tolo mqueꞌ Jesús taaplá diꞌs loo yòo con cuen yaꞌ Jesús. 9 Per coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ mquexùꞌ xaꞌgota diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo mèna, ale leꞌleꞌ mthyon mèna tac leque mèna mdenꞌ lezoꞌ ihuente nac conꞌ coꞌ ngue li mèna con xaꞌgota. Sya, más quee lezoꞌ mèna thìb thìb mèna ngroꞌ, ndyàa mèna. Ner, mèn gox mtlo ngroꞌ mbii. Xísa mdoo nque rye myenꞌbiꞌ coꞌ mqueltàa no mèna. Rye mèn coꞌ ngroꞌa ngòc mèn coꞌ mquexùꞌ xaꞌgota loo Jesús. Ngoloa, thidte Jesús mbyanꞌ no xaꞌgota con mèn coꞌ ngue luꞌ Jesús leꞌn templ. 10 Sya, ngo too ndéꞌf Jesús. Mbuiꞌ ndxèꞌ, mbuiꞌ baꞌ Jesús par ñèe Jesús máa mèna. Ya yende chó mèn ñèe Jesús nziriꞌ. Ante xaꞌgota no maste ngòc xaꞌgot coꞌ mbyanꞌ. Sya, ndxab Jesús loo xaꞌgota: ―Ngot, ¿máa mèn coꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals lùu, àꞌ? ¿Chéꞌ nec thìb mèna neꞌnquexùꞌde no neꞌnqueꞌ falste lùu, càꞌ? 11 Sya, mcàb xaꞌgota. Ndxab xaꞌgota loo Jesús: ―Yende chó mèn nzo trèꞌ coꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals daa, Tad. Sya, ndxab Jesús loo xaꞌgota:

241 ―Neꞌ daa ingue quexùꞌdel. Fxen ned. Byàa par lizl nalleꞌ. Ya neꞌtolode cuaꞌnl xquinl, ndee. Jesús ngue li par ndyub xnìi yéc mèn no par ndyub xnìi lezoꞌ mèn izlyoꞌ loo cón cheꞌn Diox. 12 Mbere Jesús, ndxab Jesús loo mèn coꞌ beꞌ mbyanꞌa: ―Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ey: Daa nac xaꞌ coꞌ ndli par ndyub xnìi yéc mèn no par ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ loo cón cheꞌn Diox. Mèn coꞌ tyal yòo loo cón chenen, mèna neꞌque tee bante loo conꞌ coꞌ nac xab izlyoꞌ no loo conꞌ coꞌ nac costumbr. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ndlin par tyub xnìi yéc mèn no par tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, conꞌa ndli par ncàb loo mèn yòo ban no mèn Diox thidtene. 13 Sya, ngroꞌ nxonꞌ ndxep mèn xleyꞌ farise coꞌ ndxab loo Jesús: ―Leque lùu ngue taꞌ cuent cón cheꞌn lùu. Per cuent coꞌ ndaꞌl cón cheꞌnl baꞌ yende cón ntac par nuꞌ. 14 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―¿Xá mod? Conꞌ coꞌ niin cón chenen ntacqueꞌ. Mastaleꞌ leque daa nda cuent cón chenen, daa nanee pá ned ngroꞌen no naneen pá ned biin yiloa. Per ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ neꞌñeede no indaꞌde guꞌ cuent pá ned ngroꞌen. No neꞌ neꞌ ñee guꞌ no neꞌ neꞌ indaꞌ guꞌ cuent pá ned biin yiloa. 15 Guꞌ más ndlaꞌs loo mèn xal nac mod coꞌ nzi tee ban mèn loo izlyoꞌ par quexùꞌ guꞌ mèn. Per part cón chenen, yende chó loo mèn ndlasen loo izlyoꞌ ndxèꞌ par quexùꞌen mèn. 16 Per cheleꞌ daa ndlas loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, nalì no nambìi ndlasen. Tac inacte daa thidte xaꞌ coꞌ ndlaꞌs loo mèn par tub rezen loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa, thidte ndxàc ryop xud nuꞌ par ndlaꞌs nuꞌ loo mèn no tub rez nuꞌ loo mèn. 17 Loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ ndub diꞌs coꞌ mbez: Coꞌseꞌ chop mèn coꞌ nac testiu ndaꞌ cuent leque cón

SAN JUAN 8 cheꞌn thìb conꞌ, ndxàal yilaꞌs mèn cuent coꞌ ndaꞌ ryop mèna cuent. 18 Cona, ngue niin loo guꞌ: Leque daa nac mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón chenen. Xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa nac tedib xaꞌ coꞌ ndaꞌguèꞌ cuent cón chenen, ne. 19 Sya, mnibdiꞌs mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―¿Máa xudl, na? ¿Pá nzo xudl? Jesús mcàb loo mèna: ―Guꞌ indlibeꞌde daa no neꞌ neꞌ ndlibeꞌ guꞌ xuden. Tac cheleꞌ guꞌ ndlibeꞌqueꞌ daa, ndlibeꞌqueꞌ guꞌ xuden, ne. 20 Diꞌs ndxèꞌ ndxab Jesús láth ngue luꞌ Jesús mèn coꞌteꞌ ndxòosuaꞌ caj gòn leꞌn templ. Yende chó mèn ngli ryes ndenxùꞌ Jesús xal thìb pres tac tarte zin hor coꞌseꞌ tyactìipeꞌ Jesús par guthxùꞌ mèn Jesús. Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn. Ndxab Jesús: Coꞌteꞌ biin, guꞌ neꞌgácte yòo guꞌ tya. 21 Mbere Jesús, ndxab Jesús loo mèn tedib vez: ―Daa biiqueꞌ coꞌteꞌ ngroꞌen. Guꞌ cuaꞌnqueꞌ daa no gath noqueꞌ guꞌ xtol guꞌ. Cona, ngue niin loo guꞌ: Coꞌteꞌ biin, guꞌ neꞌgácte yòo tya. 22 Sya, ndxab mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo xtàa mèn: ―¿Chéꞌ leque mbiꞌ baꞌ guth mbiꞌ, cona mbez mbiꞌ: Coꞌteꞌ biin, guꞌ neꞌgácte yòo tya, càꞌ? 23 Sya, ndxab Jesús loo mèn tedib vez: ―Lizpeꞌ guꞌ no làazpeꞌ guꞌ no cheꞌnpeꞌ guꞌ nac izlyoꞌ ndxèꞌ. Per part cón chenen, lizpeꞌen no làazpeꞌen no cheꞌnpeꞌen nac loo béꞌ. Guꞌ nac mèn cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. Per daa inacte cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. 24 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Leꞌ guꞌ gath noqueꞌ xtol guꞌ tac cheleꞌ guꞌ neꞌyilaꞌste leꞌ daa nacpeꞌ Crist coꞌ mbez mèn Crist, guꞌ gath noqueꞌ xtol guꞌ. 25 Sya, mnibdiꞌs mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn

SAN JUAN 8 nación Israel loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―¿Chóxeꞌ nac lùu, àꞌ? Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Daa ya guniileꞌ loo guꞌ chó nac daa axta coꞌseꞌ mtlon, mblon yalbàn cón cheꞌn Diox loo guꞌ. 26 Anzeꞌf huax conꞌ ndlyazen niin loo guꞌ. No anzeꞌf huax conꞌ nzo par tub rezen loo guꞌ. Lomisqueꞌ, xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa, xaꞌ ndaꞌ cuent coꞌ nac lìcpeꞌ loon. Indyèꞌde xaꞌa. Diꞌs coꞌ mbìnlen coꞌ ndaꞌ xaꞌ cuent loon, cona ndyoodizen loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 27 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèna neꞌtaꞌde cuent no neꞌneede mèn leꞌ Jesús ngue toodiꞌs cón cheꞌn Diox coꞌ nac xudpeꞌ Jesús loo mèn. 28 Cona, tolo ndxab Jesús loo mèna: ―Coꞌseꞌ queꞌ guꞌ daa loo cruz no xít che guꞌ daa, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, loo thìb cruz no too guꞌ cruz, axta syareꞌ li laꞌs guꞌ leꞌ daa nac Cristpeꞌ. No syareꞌ taꞌ guꞌ cuent yende cón ndlin coꞌ ante guneete lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, ante ndyoodizen loo guꞌ xal nac diꞌs coꞌ mbluꞌ xuden Diox loon. 29 Tac Diox coꞌ nac xuden coꞌ mtelꞌ daa, Diox thidtenequeꞌ nzo no daa. Indláꞌyaꞌde xuden Diox daa. Xuden Diox tarte láꞌ daa thidten tac daa thidtenequeꞌ ndli conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ xuden Diox. 30 Coꞌseꞌ ngolo ndxab Jesús diꞌsa, huax mèn ngolaꞌs loo Jesús. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop ned mèn. Thìb ned mèn nac xinꞌ Diox. Leꞌ tedib ned mèn na, nac xal moz loo xtol mèn no loo xquin mèn. 31 Sya, ndxab Jesús loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel coꞌ ngolaꞌs loo Jesús: ―Cheleꞌ guꞌ thidtenequeꞌ li nèe guꞌ guꞌ loo conꞌ guniin loo guꞌ, lìcpeꞌ baꞌi, leꞌ sya, gàcqueꞌ guꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌthpeꞌ

242 daa, 32 par tyub xnìi yéc guꞌ no par tyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox par taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Leꞌ sya, diꞌs coꞌ ndyoodizen coꞌ nac lìcpeꞌ li par taꞌ guꞌ cuent inquinte li guꞌ chol costumbr coꞌ ñibeꞌ yèe loo mèn, no li diꞌs coꞌ ndyoodizen coꞌ nac lìcpeꞌ par láꞌ guꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Tac ryethe conꞌa ndli mbee ncà guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 33 Leꞌ sya, mcàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Nuꞌ nac bin cheꞌn Abraham. No, thidtenequeꞌ tarte gàc nuꞌ xal thìb moz coꞌ ndli yèe zinꞌ ze no yálꞌ loo nec thìb mèn. ¿Chonon mbezl: Nzo conꞌ mbee ncà nuꞌ loo cón cheꞌn Diox, sya? 34 Jesús mcàb loo mèna: ―Lìca, na ngue nii loo guꞌ: Ryete mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no xtol, mèna nac xal moz yèe loo xquin mèn no loo xtol mèn coꞌ ñibeꞌ loo mèn. 35 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Huiꞌ guꞌ nexa. Mèn coꞌ nac moz loo thìb patrón, mèna thidtene yende mod gàc mèna mèn guliz patrón. Per ndxeꞌlequeꞌ, thìb mbyòo coꞌ nac xganꞌ thìb mbiꞌ, mbyòoa thidtenequeꞌ ndxòo cuent nac mèn guliz xud mbyòo. 36 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ daa coꞌ nac xganꞌ Diox ngue li par ryo xàꞌ guꞌ loo chol costumbr no loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, lìcpeꞌ baꞌi, yende chó cón coꞌ nac xab izlyoꞌ coꞌ nac costumbr coꞌ mbed no guꞌ cuee cà guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 37 Daa naneequeꞌ no ndaquen cuent leꞌ guꞌ nac bin cheꞌn Abraham coꞌ ngo ban póla. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, ndlyaꞌs guꞌ guthxùꞌ guꞌ daa tac indléꞌde ndlyàa diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. 38 Daa ndyoodiz cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbluꞌ xuden Diox loon. Leꞌ guꞌ na, más ndxòo lezoꞌ guꞌ li guꞌ conꞌ coꞌ gunee xud guꞌ loo guꞌ par li guꞌ cón mbez xud guꞌ li guꞌ. 39 Mcàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Abraham nac xudgool nuꞌ. Jesús ndxab loo mèna:

243 ―Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ngàc bin cheꞌn Abraham, ngàp guꞌ mod coꞌ ngòp Abraham, no ngli guꞌ xal mbli Abraham, sya, xàa. 40 Per mastaleꞌ mbez guꞌ nac guꞌ mèn coꞌ nac bin cheꞌn Abraham, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndlyaꞌs guꞌ guthxùꞌ guꞌ daa. No, ndxòn guꞌ leꞌ daa ngue taꞌ cuent coꞌ nac lìcpeꞌ coꞌ mbluꞌ Diox loon loo guꞌ. Ftaꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ Abraham thidtenequeꞌ neꞌnglide xal ndlyaꞌs guꞌ li no guꞌ daa nalleꞌ. Por cona, inacte guꞌ binpeꞌ Abraham. 41 Guꞌ ndliqueꞌ cón ndli xud guꞌ. Sya, mcàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Nuꞌ inacte xinꞌ chop son mbiꞌ, coꞌ nee diꞌs, inacte nuꞌ xinꞌ thìb xnaꞌ nuꞌ. Thidte xud nuꞌ ngue no nuꞌ, coꞌ nac Diox. 42 Sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ xud guꞌ, lìcqueꞌ, ngàc Diox, guꞌ huen ngàc con daa no queꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa tac daa ngroꞌ loo Diox. Cona, ndalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ no nzon trèꞌ. Neꞌngàlten por gunee lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mtelꞌ daa. Cona, ndalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 43 ¿Chonon indaꞌde guꞌ cuent no indxaaꞌdte guꞌ diꞌs coꞌ nde teeleꞌ ndan cuent loo guꞌ, àꞌ? Neequen chonon indlyaꞌste guꞌ tyal guꞌ gòn guꞌ diꞌs coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ. Tac guꞌ indlyaꞌste gòn diꞌs cón cheꞌn Diox coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ. Conꞌai. 44 Na nii loo guꞌ: Xaꞌ coꞌ nac xud guꞌa nac Mebizya. Leꞌ guꞌ na, nac mèn coꞌ ndli ryethe conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ xud guꞌ coꞌ nac Mebizya. Mebizya ngòcleꞌ thìb xaꞌ coꞌ ndli par ndxuthxùꞌ mèn xtàa mèn loo izlyoꞌ anon ngure izlyoꞌ. No thidtenequeꞌ indxòode lezoꞌ Mebizya gòn Mebizya conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Neꞌ neꞌ indxòo lezoꞌ Mebizya tyoodiꞌs Mebizya conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Coꞌseꞌ ndyoodiꞌs Mebizya diꞌs coꞌ nac yalgutyèꞌtúb, ngue luꞌ Mebizya xal nac Mebizya no xal nac mod coꞌ ndxàp

SAN JUAN 8 Mebizya. Tac Mebizya nacpeꞌ thìb xaꞌ gutyèꞌ. No nac Mebizya thìb xaꞌ coꞌ ndli par ndxàc taamas mèn cheꞌn izlyoꞌ mèn gutyèꞌ. 45 Per com leꞌ daa ndyoodiꞌs diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ cón cheꞌn Diox, cona, neꞌtyalte guꞌ yilaꞌs guꞌ diꞌs coꞌ ndyoodizen. 46 Per nalleꞌ ndlyazen ñeen chó thìb guꞌ ñee loon leꞌ daa ndxàp xtol. Cheleꞌ daa ndyoodiꞌs diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ cón cheꞌn Diox, ¿chonon indxelaꞌste guꞌ loo diꞌs coꞌ ndyoodizen loo guꞌ, sya? 47 Mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox par nac mèna cheꞌn Diox, mèna ndyal par ndxòn mèna diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox. Per com leꞌ guꞌ inacte mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox, por cona, indlyaꞌste guꞌ tyal guꞌ par taꞌ guꞌ nza guꞌ par gòn guꞌ diꞌs coꞌ ndyoodizen. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Crist nzoleꞌ ndooreꞌ gáal thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Abraham coꞌ ngo ban póla. 48 Sya, mcàb mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Jesús. Ndxab mèna: ―Nuꞌ ndyac huenqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue bez nuꞌ lool leꞌ lùu nac thìb mbiꞌ yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari no nzo thìb xpii yeꞌrsinꞌ lool. 49 Mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Inzode nec thìb xpii yeꞌrsinꞌ loon. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ndlin ndli leꞌ loo xuden gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn. Per guꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, indlide par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon. 50 Daa incuaꞌnte mèn coꞌ li par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon. Daa nanee nzoqueꞌ thìb xaꞌ coꞌ ncuaꞌn mod par li xaꞌ gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon. Xaꞌa ndub rez loo mèn coꞌ neꞌtyalte li conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon. 51 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ ndyub nza no ndaꞌ mèn lugar par ndxòn mèn diꞌs coꞌ ndyoodizen, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. No neꞌcoꞌ xàꞌde Diox mèna. No neꞌcoꞌ toode Diox mèna loo Diox coꞌseꞌ ngolo nguth mèna.

SAN JUAN 8​, ​9 52 Leꞌ sya, mcàb mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Jesús. Ndxab mèna: ―Nase mbli laꞌs nuꞌ nzoqueꞌ thìb xpii yeꞌrsinꞌ lool. Abraham nguth. Ryete mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox nguth, ne. No lùu ale mbez: Mèn coꞌ tyub nza no gòn mèn diꞌs coꞌ mbezen, mèna thidtenequeꞌ neꞌgathte. 53 Tlate ñeel nacl más xaꞌ roo xaꞌ xèn no más mèngool leque xudgool naꞌ Abraham coꞌ nguth. Abraham nguthqueꞌ. No ryete mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox nguthqueꞌ. ¿Chóxeꞌ mèn mbezl nacl, sya? 54 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ daa yub ndli par ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon, leꞌ sya, conꞌ guryath no conꞌ guryèn coꞌ nglin ngàc loona yende cón ntaca loo Diox coꞌ mtelꞌ daa. Per xaꞌ coꞌ ndli par ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon, xaꞌa nac Diox coꞌ nac xudpeꞌen. No nac xaꞌ merpeꞌ xaꞌ coꞌ mbez guꞌ nac Dioxpeꞌ guꞌ. 55 Guꞌ indlibeꞌde xaꞌ coꞌ nac Diox xudpeꞌen. Per daa ndlibeꞌqueꞌ xuden Diox. No cheleꞌ daa nii loo guꞌ indlibeden xuden Diox, sya, lalqueꞌ ndyèꞌ daa xal ndyèꞌ guꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, daa ndlibequeꞌ Diox coꞌ nac xuden. No ndlin cas xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Diox coꞌ nac xudpeꞌen loon. 56 Abraham coꞌ ngòc xudgool guꞌ póla, axta gust mbyanꞌ lezoꞌ Abraham láth ndub quee lezoꞌ Abraham huiz coꞌ gàc huiz galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Gunèequeꞌ Abraham coꞌseꞌ ngòc huiz coꞌ mbalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No mdyac lezoꞌ Abraham axta plóthe cón cheꞌn huiza. 57 Leꞌ sya, ndxab mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Jesús: ―Neꞌ neꞌ tar taal choꞌ psiꞌ linꞌ no ¿mbezl gunèelel Abraham coꞌ ngòc xudgool naꞌ, càꞌ? 58 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Lìca, na nii loo guꞌ: Ndooreꞌ coꞌseꞌ tarte gáal Abraham, nzolen.

244 59 Per coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Jesús, mxen mèna quèe par gathquèe mèna Jesús. Per ale, chàa, mdyonꞌ Jesús loo mèna. Ale neꞌndaꞌde mèna cuent ngroꞌ Jesús loo mèna leꞌn templ. Mxen Jesús ned, ndyaa Jesús.

Jesús mteyac thìb mbiꞌ coꞌ ngóol sieu. Láth nda riid Jesús par ned nda Jesús, gunèe Jesús thìb mbiꞌ sieu coꞌ ngóol sieu coꞌ ndub par neda. 2 Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mnibdiꞌs loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Maistr, ¿chonon texal ngóol mbiꞌ baꞌ sieu mbiꞌ, àꞌ? ¿Chéꞌ tac ngòp xud mbiꞌ xtol xud mbiꞌ no ngòp xnaꞌ mbiꞌ xtol xnaꞌ mbiꞌ cona ngóol mbiꞌ sieu o chéꞌ naca por xtolpeꞌ mbiꞌ, cona ngóol mbiꞌ sieu, càꞌ? 3 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Aa que tont guꞌ se. Neꞌngáalte mbiꞌ baꞌ sieu por xtolpeꞌ mbiꞌ. Neꞌ neꞌ ngáal mbiꞌ sieu por xtol xud mbiꞌ no por xtol xnaꞌ mbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mbiꞌ baꞌ ngóol sieu par ryo xoꞌf conꞌ ndxác Diox li Diox loo mèn loo xnaa loo mbiꞌ. 4 Ndxàalqueꞌ lin zinꞌ coꞌ nac rsinꞌ xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa láth beꞌ ngue teeꞌen loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndli mèn zinꞌ ndxáal ze coꞌseꞌ ntenìi xnìi huiz. Tac yéꞌ huizeꞌ gàca loon xal coꞌseꞌ nde yálꞌ loo izlyoꞌ no yende chó mèn gác li zinꞌ hora. 5 Cona, niin loo guꞌ: Láth beꞌ nzon loo izlyoꞌ ndxèꞌ nac daa xaꞌ coꞌ ndli par ndyub xnìi yéc mèn no par ndyub xnìi lezoꞌ mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ loo cón cheꞌn Diox. 6 Ngolo gunii Jesús diꞌsa loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, msuc Jesús loo yòo. No mcos Jesús chuꞌth ben loo yòo con rsuc Jesús. Ngoloa, mtà Jesús bena ngudloo mbiꞌ sieua. 7 Ngoloa, ndxab Jesús loo mbiꞌa: ―Huàa tech ngudlool ro tanc coꞌ lèe Siloé baꞌ. Diꞌs Siloé nee diꞌs ntelꞌ mèn mèn. Sya, xex xex nda mbiꞌ sieua ro tanc. Ngua tech mbiꞌ ngudloo mbiꞌ. Coꞌseꞌ

9

245 mbere mbiꞌ, ndyeꞌth mbiꞌ loo Jesús, ndxeꞌslequeꞌ ngüiꞌ mbiꞌ. 8 Sya, rye mèn coꞌ nziꞌf liz gax coꞌteꞌ ndub liz xud mbiꞌ no rye mèn coꞌ gunèe mbiꞌ ndooreꞌ xyalꞌ ngudloo mbiꞌ, mèna ndxab loo xtàa mèn: ―¿Chéꞌ inacte mbiꞌ baꞌ mbiꞌ sieu coꞌ ndyub ñaꞌb gòn, càꞌ? 9 Sya, mbez ndxep mèn loo xtàa mèn: ―Aa. Mbiꞌ baꞌi. Per taandxep mèn mbez: ―Tyèꞌ. Inacte mbiꞌ baꞌ mbiꞌa, yey. ¿Chéꞌ indyacte guꞌ teꞌ ñaa mbiꞌa ñaa mbiꞌ baꞌ, ¿léꞌ? Per yub mbiꞌ sieu mbez loo mèna: ―Daaai. ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent inacte daa mbiꞌa, càꞌ? 10 Sya, mnibdiꞌs mèna loo mbiꞌ sieua. Ndxab mèna loo mbiꞌ: ―¿Xá mod ngòca lool? ¿Chonon ngüiꞌlel nalleꞌ, sya? 11 Mbiꞌ mcàb loo mèna. Ndxab mbiꞌ: ―Mbiꞌ coꞌ lèe Jesús mcos chuꞌth ben loo yòo. Ngoloa, mtà mbiꞌ ben ngudloon. No gunee mbiꞌ loon: Huàa tech ngudlool ro tanc cheꞌn Siloé baꞌ. Ngua techen ngudloon. No coꞌseꞌ ngolo mtechen ngudloon, chàa, ndxeꞌslequeꞌ mbuiꞌen. 12 Sya, mnibdiꞌs mèna loo mbiꞌ. Ndxab mèna: ―¿Pá nzo mbiꞌ coꞌ lèe Jesús nalleꞌ, àꞌ? Mbiꞌ sieua mcàb: ―Ne no. Neꞌneeden pá nzo mbiꞌ. Mèn xleyꞌ farise noo noo mnibdiꞌs cón cheꞌn Jesús loo mbiꞌ coꞌ ngóol sieu. 13 Sya, mbeꞌ mèna mbiꞌ coꞌ ngóol sieua loo mèn xleyꞌ farise. 14 Huiz coꞌseꞌ mcos Jesús ben no mxalꞌ Jesús ngudloo mbiꞌ sieua, huiza ngòc huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. 15 Sya, mbere mèn xleyꞌ farise, mnibdiꞌs mèna loo mbiꞌa tedib vez: ―¿Xá mod ngòc mxyalꞌ ngudlool par ngüiꞌl nalleꞌ, àꞌ?

SAN JUAN 9 Ndxab mbiꞌ loo mèna: ―Mbiꞌ coꞌ lèe Jesús mtà chuꞌth ben ngudloon. Ngoloa, ngua techen ngudloon. Cona, ndxeꞌselqueꞌ ngüiꞌen nalleꞌ. 16 Sya, ndxab ndxep mèn xleyꞌ farisea loo mbiꞌ coꞌ ngóol sieu: ―Mbiꞌ coꞌ mbli conꞌa con lùu, mbiꞌa inacte mèn cheꞌn Diox tac indlide mbiꞌ cas huiz sabd coꞌ nac huiz descans. Per taamas mèn mbez: ―Per ¿xá ngobeꞌ guꞌ xá mod gác thìb mbiꞌ coꞌ ndxàp xtol li mbiꞌ yalguzyeꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ baꞌ, yey? No ale leque mèn xleyꞌ farise ngro yoo diꞌs làth xtàa mèn. 17 Per indryoꞌde lezoꞌ mèn xleyꞌ farise ngòc conꞌa loo mbiꞌa. Mbere mèn, mnibdiꞌs mèn loo mbiꞌ coꞌ ngóol sieu tedib vez: ―Lùua, ¿cón tolo ñeel loo nuꞌ cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ mbli mdyub xnìi ngudlool, àꞌ? Mbiꞌ coꞌ ngòc sieu ndxab: ―Pues part cón chenen, ndyaquen mbiꞌ nac xaꞌ coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, xàa. 18 Nde nxonꞌ, thidtenequeꞌ neꞌndalte mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel ngalaꞌs mèna leꞌ mbiꞌa ngòc sieu no hora ngüiꞌleꞌ mbiꞌ. Neꞌngroꞌde lezoꞌ mèn conꞌa. Mbli mèna par ngua rez mèn xud mbiꞌ no xnaꞌ mbiꞌ coꞌ ngüiꞌleꞌ. 19 Sya, mnibdiꞌs mèna loo xud mbiꞌ no loo xnaꞌ mbiꞌ. Ndxab mèna: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, nac mbiꞌ ndxèꞌ xganꞌ guꞌ coꞌ mbez guꞌ ngóol sieu, càꞌ? Cheleꞌi tataa nac, ¿xá mod ngòca loo mbiꞌ ngüiꞌ mbi nalleꞌ, sya? 20 Mcàb xud mbiꞌ no xnaꞌ mbiꞌ loo mèna. Ndxab ryop xaꞌ: ―Nuꞌ nanee leꞌ mbyòo baꞌ nac xganꞌ nuꞌ. No, lìca, anon ngóol mbyòo sieu mbyòo. 21 Per nalleꞌ nuꞌ neꞌñeede no neꞌtaꞌde nuꞌ cuent xá mod mdyub xnìi ngudloo mbyòo par ngüiꞌ mbyòo. Neꞌ neꞌ ñee nuꞌ no neꞌ neꞌ taꞌ nuꞌ cuent chó

SAN JUAN 9 mbli par mdyub xnìi ngudloo mbyòo par ngüiꞌ mbyòo. Mbyòo ngoxleꞌ. Bnibdiꞌs guꞌ loo mbyòo. Leque mbyòo taꞌ cuent cón cheꞌn mbyòo loo guꞌ. 22 Ale tataa ndxab xud mbiꞌ no xnaꞌ mbiꞌ loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel tac nzyeb ryop saꞌl xaꞌ ñee xaꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Tac mèna mbli mandad no mdoodiꞌsleꞌ mèna cheleꞌ chol mèn co ro leꞌ Jesús nacqueꞌ Crist, ale coꞌ chug mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel mèna leꞌn sinagog. 23 Por cona, ndxab xud mbyòo no xnaꞌ mbyòo loo mèna: Bnibdiꞌs guꞌ loo mbyòo cón cheꞌn mbyòo. Mbyòo ngoxleꞌ. 24 Sya, ale mbere mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, ngurez mèna mbiꞌ coꞌ ngòc sieu tedib vez. Ndxab mèna loo mbiꞌ coꞌ ngòc sieu: ―Fteꞌth Diox loo nuꞌ, ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, mbiꞌ coꞌ lèe Jesús mbli par mdyub xnìi ngudlool, càꞌ? Nuꞌ indxelaꞌsta. Tac nuꞌ nanee leꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Jesús nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxàp xtol. 25 Mcàb mbiꞌ loo mèna. Ndxab mbiꞌ: ―Tyoxca, lìca; baꞌse neꞌneeden chéꞌ nac mbiꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ndxàp xtol, o chéꞌ inacte mbiꞌi. Thidte conꞌ naneen. No ndan cuent cón chenen anon coꞌseꞌ ngóol daa, daa sieu. No nalleꞌ ale ngüiꞌlen. 26 Mbere mèna, mnibdiꞌs mèna loo mbiꞌ tedib vez. Ndxab mèna loo mbiꞌ: ―¿Cón mbli no mbiꞌa lùu? ¿Xá mod mbli mbiꞌ par mdub mbiꞌ xnìi ngudlool par ngüiꞌl nalleꞌ, àꞌ? 27 Mbiꞌ coꞌ ngòc sieua mcàb loo mèna. Ndxab mbiꞌ: ―Na ya guniila loo guꞌ no indyub nzade guꞌ neꞌ neꞌ indli guꞌ cas coꞌ guniin loo guꞌ. ¿Chonon lyaꞌs guꞌ beren tan cuent loo guꞌ tedib vez? ¿Chéꞌ ndlyaꞌs guꞌ gàc guꞌ xinꞌ mtéꞌth mbiꞌ, ne, càꞌ?

246 28 Per coꞌseꞌ mbìn mèn tataa ndxab mbiꞌ coꞌ ngòc sieu loo mèna, ngocloo mèna no ndxab mèna ngòc nguàal diꞌs loo mbiꞌ: ―Lùu nac xinꞌ mtéꞌth mbiꞌa. Per part cón cheꞌn nuꞌ, nuꞌ nac xinꞌ mtéꞌth Moisés. 29 Nuꞌ nanee leꞌ Diox mdoodiꞌs no Moisés. Per mbiꞌa, neꞌneede nuꞌ pá ned ngroꞌ tee ngroꞌ yáal mbiꞌa. 30 Mcàb mbiꞌa loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Ndxab mbiꞌa: ―Lìcpeꞌ baꞌi, ale xèe ngüiꞌen no xèe ñaan loo guꞌ tatuaꞌ mbez guꞌ loon no neꞌtaꞌde guꞌ cuent pá ned ngroꞌ tee ngroꞌ yáal mbiꞌa. Per mbiꞌa mbli par mdyub xnìi ngudloon par ngüiꞌen. Ngolo cuent. 31 Na,ꞌ ndaꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ Diox indyub nzade no indxònte Diox ro mèn coꞌ ndxàp xtol. Ante ndyub nza Diox no ndxòn Diox ro mèn coꞌ mbez Diox no mèn coꞌ ndli coꞌ nee lezoꞌ Diox. 32 Axta huiz coꞌseꞌ mtlo ngure izlyoꞌ no axta huiz nalze tarte yath no yèn loo izlyoꞌ ngo thìb mbiꞌ coꞌ ndli ndyub xnìi ngudloo thìb mèn coꞌ ngóol sieu. 33 Cheleꞌ mbiꞌa neꞌngroꞌde loo Diox nec thìb conꞌ neꞌgácte mbiꞌ li mbiꞌ, ngobeꞌen. 34 Per coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel tataa ndxab mbiꞌ coꞌ ngóol sieua loo mèna, sya, ndxàb mèna loo mbiꞌ coꞌ ngóol sieu: ―¿Lùu coꞌ anon ngóol no huax xtol lùu ndlyaꞌs luꞌ nuꞌ, càꞌ? Xexte tee càa ned, byàa. Groꞌ trèꞌ. No ale mzii mchep mèna mbiꞌ. Mbloꞌ mèna mbiꞌ leꞌn sinagog.

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ncuau yéc no coꞌ ncuau lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox. 35 Coꞌseꞌ mbìn Jesús leꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel mbloꞌ mèna mbiꞌ no mzii mchep mèna mbiꞌ leꞌn sinagog, ngua cuaꞌn Jesús mbiꞌ. Coꞌseꞌ mzyálꞌ Jesús mbiꞌ, ndxab Jesús loo mbiꞌ:

247 ―¿Chéꞌ ndxelaꞌs lùu loo mbiꞌ coꞌ nac xganꞌ Diox, àꞌ? 36 Mcàb mbiꞌ loo Jesús. Ndxab mbiꞌ: ―Tad, gunee Uꞌ loon chó xaꞌ nac xganꞌ Diox par yilazen loo xaꞌ. 37 Mcàb Jesús loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Lùu gunèeleꞌ xaꞌa. Daa coꞌ ngue toodiꞌs nol, leque yub daa nac xaꞌa. 38 Sya, yende izlyoꞌ mdub xib mbiꞌ coꞌ ngòc sieua loo Jesús. No mcòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―Ndxelazen leꞌ Uꞌ nac xganꞌ Diox, Tad. 39 Ngoloa, chàa, ngroꞌ diꞌs ro Jesús. Ndxab Jesús loo mbiꞌa: ―Daa ndal loo izlyoꞌ ndxèꞌ par tub rezen cón cheꞌn mèn no par taꞌ mèn cuent xal nac mèn loo izlyoꞌ. No ndalen par lin leꞌ loo ryete mèn coꞌ nac xal mèn sieu loo cón cheꞌn Diox, daa li par tolo tyub xnìi yéc mèn no par tolo tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. No lin leꞌ mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs coꞌ ndli cuent anzeꞌf ndxác mèn cón cheꞌn Diox, mèna gàc xal mèn sieu loo cón cheꞌn Diox. 40 Per ndxep mèn farise coꞌ beꞌ mbyanꞌ con Jesús mbìn diꞌs coꞌ ndxab Jesús. Coꞌseꞌ mbìn mèna diꞌs coꞌ ndxab Jesús, ndxab mèna loo Jesús: ―Tlate ñeel no nuꞌ nac xal mèn sieu, ¿léꞌ? 41 Sya, mcàb Jesús loo mèna. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ guꞌ ngàc xal mèn sieu loo cón cheꞌn Diox, neꞌngàpte guꞌ xtol guꞌ loo Diox. Per com leꞌ guꞌ mbez huen huen ndaꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Diox, ¿léꞌ?, cona, ngue bezen loo guꞌ, por derech, ndxàp guꞌ xtol guꞌ loo Diox. Jesús mtetac loo mèn cón cheꞌn Diox, no cón cheꞌn Jesús, xal thìb corral coꞌteꞌ ndxòo no ndryoꞌ mbacxilꞌ. Jesús ndxab loo mèn: ―Nde tetaquen thìb diꞌs loo guꞌ coꞌ nac cón chenen xal thìb pastor coꞌ ndyoo ner loo mèn coꞌ ndyal ndxòo

10

SAN JUAN 9​, ​10 loo cón cheꞌn Diox. Guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent leꞌ mèn coꞌ indxòode thìb lìte ro corral mbacxilꞌ xal thìb pastor, per ndxeꞌlequeꞌ, ndxòo mèna thìb lad xís corral, mèna nac huanꞌ no xexte ndli huanꞌ mèna. 2 Per mbiꞌ coꞌ ndxòo thìb lìte coꞌteꞌ ndxòo no coꞌteꞌ ndryoꞌ mbacxilꞌ corral, mbiꞌa nac pastor coꞌ nquenap no coꞌ nqueno mbacxilꞌ. 3 Nde nxonꞌ, mbiꞌ coꞌ nquenap ro puert corral na, mbiꞌa nxalꞌ ro puert corral par yòo no ryoꞌ pastor. Leꞌ mbacxilꞌ coꞌ nzo corral na, luega ndxòn ro pastor no ndxòn xtiꞌs pastor no ndlibeꞌ mbacxilꞌ pastor. No ndub lèe pastor lèe thìb thìb mbacxilꞌ. No ngoꞌ pastor mbacxilꞌ leꞌn corral. 4 Coꞌseꞌ ndxelo ngoꞌ pastor ryete mbacxilꞌ leꞌn corral, ndyoo ner pastor loo mbacxilꞌ. Leꞌ mbacxilꞌ na, thidte nqueltàa. Ndyoo nque mbacxilꞌ xís pastor tac ndxòn mbacxilꞌ ro pastor. 5 Per cheleꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn coꞌ indlibeꞌde mbacxilꞌ tyoo ner loo mbacxilꞌ, mbacxilꞌ neꞌtyoo nquede xís mbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, xyonꞌ mbacxilꞌ loo mbiꞌ tac indxònte mbacxilꞌ ro mbiꞌ. 6 Taandxèꞌ mtetac Jesús diꞌs loo mèn. Per mèna neꞌndaꞌde cuent no axta neꞌ neꞌ ñee mèna cón nee diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo mèna. Trè ndluꞌ leꞌ Jesús nac xal thìb pastor ndac. 7 Leꞌ sya, mbere Jesús, ndxab Jesús loo mèna tedib vez: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na bere tetac tedib diꞌs loo guꞌ coꞌ nac cón chenen no coꞌ nac cón cheꞌn Diox: Daa nac xal thìb puert cheꞌn thìb corral coꞌteꞌ ndxòo no ndryoꞌ mbacxilꞌ. 8 Ryete mèn coꞌ mbiꞌth luꞌ tedib xleyꞌ coꞌ nac cheꞌn Diox ndooreꞌ galen, mèna ngòc xal huanꞌ loo cón cheꞌn Diox. Mbli mèna loo hues xtàa mèna loo cón cheꞌn Diox xal ndli huanꞌ huanꞌ. Per mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌpeꞌ daa, mèna neꞌngònte diꞌs ro mèn coꞌ mbiꞌth nerla par ngli mèna cas loo

SAN JUAN 10 mèna. 9 Daa nac xal thìb puert cheꞌn thìb corral. Chol mèn coꞌ ndyal yòo loo cón chenen xal ndxòo no ndryoꞌ mbacxilꞌ corral, mèna lyáꞌ loo conꞌ ryes. Loon nac mèna xal mbacxilꞌ coꞌ ndxòo no ndryoꞌ corral. Quenapen mèna xal coꞌseꞌ nqueno no nquenap thìb pastor mbacxilꞌ ned nzi tee yuhua mbacxilꞌ. 10 Mèn coꞌ nac xal huanꞌ loo cón cheꞌn Diox, ante ndxiꞌth mèna par coꞌ xàꞌ mèna mèn loo cón cheꞌn Diox xal coꞌseꞌ ndli huanꞌ huanꞌ cheꞌn mèn no xal coꞌseꞌ ndxuthxùꞌ mèn xtàa mèn no xal coꞌseꞌ ntelux mèn xtàa mèn tant nayiꞌ mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, daa ndal par lin que no mèn thìb yalnaban ndac axta plóthe loo cón cheꞌn Diox. 11 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Daa nac xal thìb pastor ndac. Por nac daa xal thìb pastor ndac, ale gath daa por cón cheꞌn mèn coꞌ ndyal yòo loo cón chenen, mèn, coꞌ nee diꞌs, nac xal mbacxilꞌ cheꞌn pastor. 12 Lomisqueꞌ ne, thìb xaꞌ coꞌ ndxax ncàa coꞌ nqueno no coꞌ nquenap mbacxilꞌ, xaꞌa ndxax ncàa por inacte xaꞌ pastorpeꞌ cheꞌn mbacxilꞌ. No inacte mbacxilꞌ mbacxilꞌpeꞌ xaꞌ. Tac coꞌseꞌ ñèe xaꞌ nde mbée, ndxeꞌlequeꞌ, nxyonꞌ xaꞌ no ndláꞌ xaꞌ mbacxilꞌ. Leꞌ sya, ndyac lezoꞌ mbée, ndyen mbée mbacxilꞌ. No ndli mbée par ndryeꞌs mbacxilꞌ pál. 13 Per xaꞌ coꞌ ndoo lìte ndxax ncàa coꞌseꞌ ñèe xaꞌ nde mbée loo mbacxilꞌ, xaꞌa nxyonꞌ tac nac xaꞌ thìb xaꞌ coꞌ alithe ndxax ncàa. Indyóode xaꞌ no neꞌ neꞌ indlyat lezoꞌ xaꞌ ñèe xaꞌ mbacxilꞌ coꞌ mbláꞌ xaꞌ loo mbée. 14–15 Per ndxeꞌlequeꞌ, daa nac xal thìb pastor ndac. Xalqueꞌ ndlibeꞌ xuden daa no ndaꞌ xuden cuent cón chenen, daa, ne, ndlibeꞌ xuden no ndan cuent xal nac xuden. Lomisqueꞌ mod ne, ndliben no ndan cuent cón cheꞌn mèn coꞌ ndyal ndxòo loo cón chenen, mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌpeꞌ daa. Por cona, tan yalnaban daa loo yalguth por cón cheꞌn mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌpeꞌ daa. 16 Tolo mtetac Jesús diꞌs loo mèn. Ndxab Jesús:

248 ―Ngue non taamas mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, coꞌ nee diꞌs, nac tedib corral mbacxilꞌ. No naquinqueꞌ lin par thidte queltàa mèna loo cón chenen par yòo mèna loo cón chenen. Leꞌ sya, mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ coꞌ inacte cheꞌn corral ndxèꞌ, mèna gòn ron no tyubdiꞌs mèna conꞌ gaben loo mèna. Leꞌ sya, thidte gàc mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ cheꞌn tedib corrala con mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ cheꞌn corral ndxèꞌ con thidte xaꞌ coꞌ nac pastor coꞌ nquenap no coꞌ nqueno mbacxilꞌa. 17 Anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ xuden ñèe xuden daa tac daa ta lugar quée yalguth loon. No yiloa beren, ryo xban daa tedib vez. 18 Yende chó mèn gác guth daa. Ndxeꞌlequeꞌ, leque daa li par quée yalguth loon xal nee lezon. Na ndxàp conꞌ laꞌs niin no ndxàpen conꞌ laꞌs yan par leque daa ñibeꞌ par gath daa. No ndxàpen conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan par leque daa ñibeꞌ par beren, ryo xban daa tedib vez. Conꞌa nac coꞌ mnibeꞌ xuden Diox loon par lin. 19 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel tataa ndxab Jesús loo mèn, mbere mèna, ngure yoo diꞌs mèna tedib vez. No ale por conaꞌte mbli ngòc mèna chop ned mèn. 20 No ale huax mèn mbez loo xtàa mèn: ―Cheleꞌ guꞌ ndli cuent thìb xpii yeꞌrsinꞌ nzo loo mbiꞌ no nquée mbii yéc mbiꞌ, ¿chonon ndaꞌ guꞌ lugar ndxòn guꞌ diꞌs coꞌ mbez mbiꞌ loo guꞌ, sya? 21 Per taandxep mèn mbez: ―Yende chó mèn nzo coꞌ nzo xpii yeꞌrsinꞌ loo coꞌ gác tyoodiꞌs tatuaꞌ. ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent leꞌ thìb mèn coꞌ nzo xpii yeꞌrsinꞌ loo li par huiꞌ thìb mèn sieu, càꞌ? Yende xàa. Mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel mcà diꞌs cón cheꞌn Jesús no mtèꞌb mèna Jesús. 22 Coꞌseꞌ mbli mèn ciuda Jerusalén thìb lni, lni coꞌ mbli mèn par mteꞌ lezoꞌ mèn coꞌseꞌ mbli mèna stren templ, leꞌxqueꞌ tiempa ngòc tiemp xìlꞌ. 23 Leꞌ

249 Jesús na, nda ndyeꞌth, ngue tee taꞌ vuelt leꞌn templ coꞌteꞌ ndub portal coꞌ mbez mèn portal Salomón. 24 Láth nda ndyeꞌth Jesús ngue tee go Jesús vuelt leꞌn templ, mtauꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Jesús. Ndxab mèna loo Jesús: ―¿Axta pól yilo lil par ya neꞌgànte lezoꞌ nuꞌ cón cheꞌnl no par taꞌ nuꞌ cuent no ñee nuꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nac lùu Crist o chéꞌ ilìcta? Per nalleꞌ ndlyaꞌs nuꞌ ñeel loo nuꞌ ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, nac lùu Crist o chéꞌ antaa nzoꞌf diꞌs, àꞌ? Guneei loo nuꞌ loo xnaa thidtene par yilaꞌs nuꞌ cón cheꞌnl. 25 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Na guniila loo guꞌ. Neꞌngalaꞌste guꞌ conꞌ guniin loo guꞌ. Ryethe conꞌ coꞌ mblin xal mnibeꞌ xuden Diox par lina, leque conꞌa ndluꞌ cón chenen par ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent chó nac daa. 26 Per ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ indxelaꞌste loo conꞌ ndlin tac inacte guꞌ mèn, coꞌ nee diꞌs, nac mbacxilꞌpeꞌ daa xal guniilena loo guꞌ pezea. 27 Leꞌ mèn coꞌ ndyal yòo loo cón cheꞌn mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌpeꞌ daa, mèna ndxòn diꞌs ron. Daa ndlibe mèna. No huen huen ndan cuent cón cheꞌn mèna. Mèna ndliqueꞌ coꞌ ñibeꞌen loo mèna. 28 Leꞌ sya, daa liqueꞌ par yòo ban no mèna Diox thidtene yiloa. No thidtenequeꞌ neꞌcoꞌ xàꞌde Diox mèna no neꞌcoꞌ toode Diox mèna loo Diox yiloa. Yende chó mèn coꞌ mèna loo cón chenen. 29 Xuden Diox coꞌ mbli par mdyal mèn yòo mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌpeꞌ daa loo cón chenen, xuden Diox nac más xaꞌ roo xaꞌ xèn loo alux conꞌ. Nec thìb mèn neꞌgácte coꞌ mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌpeꞌ daa loo cón cheꞌn xuden Diox. 30 Daa ngue nii loo guꞌ: Ryop nuꞌ xuden Diox thidte nac nuꞌ. 31 Leꞌ sya, mbere mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, mxen mèna quèe par gath quèe mèna Jesús tedib vez.

SAN JUAN 10 32 Láth mblyaꞌs mèna nden mèna quèe par gath quèe mèna Jesús, ndxab Jesús loo mèna: ―Nde teeleꞌ ndlin huax conꞌ ndac loo guꞌ coꞌ nac conꞌ coꞌ mbli xuden Diox par ndxàpen conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan par lina. ¿Por chó cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ mblin loo guꞌa ndlyaꞌs guꞌ gath quèe guꞌ daa, sya? 33 Sya, mcàb mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Jesús. Ndxab mèna: ―Neꞌgath quèede nuꞌ lùu por cón cheꞌn huax conꞌ ndac coꞌ ndlil. Ndxeꞌlequeꞌ, nuꞌ gath quèe lùu tac nazab nac coꞌ ndlil. Ale ñii yèel ñii tìil cón cheꞌn Diox. Nuꞌ ngüiꞌ nacl thìb mbiꞌ xalqueꞌ nuꞌ. No ale, ndxàcl xal Diox loo nuꞌ. 34 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Loo libr coꞌ nac ley coꞌ ngue no guꞌ ndub diꞌs coꞌ mbez mèn ndxab Diox. Mbez diꞌsa: Ryete guꞌ nac mèn coꞌ ndxàal li chol mèn cas loo xal li mèn cas loo Diox. 35 Cona, daa ngue nii loo guꞌ: Naꞌ nanee leꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox yende mod quith no mèn. No yende mod cà diꞌs mèn diꞌsa. Yub Diox mblo lèe ndxèꞌ loo mèn coꞌ ndxòn diꞌs coꞌ ndxab Diox leꞌ mèna nac xalqueꞌ Diox. 36 Cheleꞌ Diox mbloꞌ xàꞌ daa par mtelꞌ Diox daa ndalen loo izlyoꞌ, ¿xá mod gàc ñee guꞌ loon leꞌ daa nazab ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Diox tac guniilen loo guꞌ leꞌ daa nac xganꞌ Diox, sya? 37 Cheleꞌ daa indlide xal ndli xuden Diox, neꞌyilaꞌste guꞌ loon. 38 Per cheleꞌ daa ngue liqueꞌ xal ndli xuden Diox, mastaleꞌ indxelaꞌste guꞌ loon, golaꞌs guꞌ loo zinꞌ coꞌ ndlin par ñee guꞌ no yilaꞌs guꞌ leꞌ xuden Diox nzo loon no nzoquen loo xuden Diox. 39 Leꞌ sya, mbere mèna, mblyaꞌs mèna ndenxùꞌ mèna Jesús tedib vez. Per ale, chàa, mdyonꞌ Jesús loo mèna. 40 Sya, mxen Jesús ned. Mbere Jesús, nda Jesús par ned ro yóꞌbeꞌ Jordán coꞌ

SAN JUAN 10​, ​11 nac ned ndlyen huiz. Ngo Jesús pláte huiz coꞌteꞌ mbli Juàn bautizar mèn ndooreꞌ yiꞌth Jesús. 41 Huax mèn nda nque xís Jesús par neda. Mbez mèn no ndyoodiꞌs mèn: ―Lìcpeꞌ baꞌi, cara, mastaleꞌ neꞌngluꞌde Juàn Bautist no neꞌnglide Juàn Bautist nec thìb yalguzyeꞌ loo mèn, per ryete diꞌs coꞌ gunee Juàn cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ lìcqueꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii Juàn loo mèn. 42 Por cona, huax mèn ngolaꞌs loo Jesús coꞌteꞌ ngo Jesús. Trèꞌ ndluꞌ xá mod nguth thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lars. Leꞌn huiza, mxac len thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lars. Mbiꞌ ngòc mbiꞌ yèez Betañ. Mbiꞌa mque no chop ftaꞌn coꞌ ngroꞌ lèe Mari no Mart coꞌ ngòc leque mèn yèeza. 2 Pues Mari coꞌ ngòc ftaꞌn Lars coꞌ mxac lena, Maria ngòc xaꞌgot coꞌ mblath thìb loo aceit coꞌ anzeꞌf naziꞌ ndlyaꞌ nii Tad Jesús. No ngoloa mtecuiꞌs Mari nii Jesús con yis yéc Mari. 3 Por mxac len Lars, mtelꞌ ryop bél myenꞌ ftaꞌn Lars mèn coꞌ ngua loo Jesús. Ndxab mèn coꞌ ngua mandada loo Jesús: ―Tad, nuꞌ nde li avis loo Uꞌ leꞌ amiu Uꞌ, Lars, ndyac len, cara. 4 Coꞌseꞌ mbìn Jesús diꞌsa, ndxab Jesús loo mèn coꞌ ngua mandada: ―Yilíiz coꞌ ndyac Larsa, inacte yilíiza coꞌ li par gathpeꞌ Lars. Ndxeꞌlequeꞌ, leꞌi nac par yath yèn cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox loo mèn no par ryo xoꞌf loo mèn cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nac cón chenen loo mèn, daa coꞌ nac xganꞌ Diox. 5 Mastaleꞌ nqueꞌ lezoꞌ Jesús ñèe Jesús Mart no Mari, bél Mart, no Lars, 6 coꞌseꞌ mbìn Jesús diꞌs coꞌ ndxab mèn coꞌ ngua mandad leꞌ Lars ndyac len, asembli Jesús, neꞌngade Jesús luega xal mblyaꞌs ryop bél myenꞌ ftanꞌ Lars. Mbyanꞌ Jesús coꞌteꞌ ngo Jesús taachop huiz. 7 Ngolo nguriꞌth chop huiza, ndxab Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús:

11

250 ―Nda naꞌ par ned leꞌn yèez coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude tedib vez, cara. 8 Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxab loo Jesús: ―Maistr, pente ndxàc plá huiz mblyaꞌs mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel mcuaꞌn mèna mod nguth mèna Uꞌ con quèe. No ale ¿ndlyaꞌs Uꞌ ya Uꞌ par neda tedib vez, càꞌ? 9 Mtetac Jesús thìb diꞌs loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Chéꞌ ilìcte siꞌ fchop hor nac thìb huiz, càꞌ? Huiꞌ guꞌ nexa. Cheleꞌ thìb mèn ndyee ndxáal ze, mèna indxeziꞌfte no indxegaꞌste mèna ned nda mèna tac xnìi huiz ntenìi loo mèna ned nda mèna. 10 Per mèn coꞌ tyee nii nacuau, mèna ndxeziꞌfqueꞌ no ndxegaꞌsqueꞌ mèn loo conꞌ tac yende xnìi coꞌ ntenìi loo mèna ned nda mèna. 11 Ngolo tataa ndxab Jesús diꞌs loo myenꞌ, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Lars coꞌ ndxàc amiu naꞌ naxyàt. Per nalleꞌ daa ga loꞌ mcalꞌ loo Lars. 12 Sya, ndxab myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús: ―Tad, cheleꞌ Lars naxyàt, peser más ndoo yath ndac Lars, ¿léꞌ? 13 Diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo myenꞌ nee diꞌs leꞌ Lars nguthleꞌ. Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mbli xtùuz leꞌ Jesús ngue yab loo myenꞌ leꞌ Lars naxyàt tac ndoo yath ndac Lars. 14 Leꞌ sya, clar mdaꞌ Jesús cuent loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Lars nguthleꞌ. 15 Per conꞌ coꞌ más ndyac lezon tac yende daa tya. Más huen tataa ngòca loo Lars por cón cheꞌn guꞌ par huiꞌ guꞌ conꞌ lin loo Lars par tataa mod más yilaꞌs guꞌ loon. Yaꞌ guꞌ nda naꞌ par ñèe naꞌ máa thebol Lars. 16 Sya, ndxab Max, coꞌ mbez mèn Cuach, loo myenꞌ xtàa xinꞌ mtéꞌth Max: ―Nda no naꞌ Jesús, yey, par gath no naꞌ Jesús tya.

251 Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús ngo xban mèn. No ndli Jesús par yòo ban no mèn Diox thidtene. 17 Coꞌseꞌ mzin Jesús con myenꞌ liz thebol Lars, ndxàcleꞌ thap huiz ngua caꞌs mèn thebol Lars. 18 Nde nxonꞌ, gaxte tya nziriꞌ yèez Betañꞌ par ciuda Jerusalén. Nziriꞌqueꞌ yèez Betañ com chop mil narol metr, peser, loo ciuda Jerusalén. 19 Leꞌpeꞌ sya, huax mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude mbiꞌth too naa no mbiꞌth tegán mèn lezoꞌ Mart no Mari por cón cheꞌn thebol Lars. 20 Coꞌseꞌ mbìn Mart leꞌ Jesús ndeleꞌ, ngroꞌ Mart, ngua càa ned Mart Jesús. Leꞌ Mari na, mbyanꞌ no rye mèna yòo. 21 Lueg ndxab Mart loo Jesús: ―Tad, cheleꞌ Uꞌ ngo no nuꞌ trèꞌ, ngobeꞌen neꞌngathte ftanen. 22 Per nalleꞌ naneequen leꞌ Diox li ryete conꞌ coꞌ ñaꞌb Uꞌ loo Diox. 23 Ndxab Jesús loo Mart: ―Ftaꞌnl ryo xban, ey. 24 Mart ndxab loo Jesús: ―Aa, Tad, daa naneequeꞌ leꞌ ftanen ryo xban. Per axta coꞌseꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ coꞌseꞌ ryo xban mèn nguth axta syareꞌ ryo xban ftanen, ndyaquen. 25 Jesús ndxab loo Mart: ―Daa nac xaꞌ coꞌ ngo xban mèn. No nac daa xaꞌ coꞌ ndli par yòo ban no mèn Diox thidtene. Leꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loon, mastaleꞌ gath mèn, daa li leꞌ mèna yòo ban no Diox thidtene yiloa. 26 Ryete mèn coꞌ naban nalleꞌ no ndxelaꞌs mèn loon, coꞌseꞌ gath mèna, mèna yòo ban no Diox. Neꞌryo xàꞌde mèna loo Diox thidtene. ¿Chéꞌ ndxelaꞌsl diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ, Mart? 27 Mart ndxab loo Jesús: ―Aa, Tad, ndxelasquen diꞌs coꞌ mbez Uꞌ. No ndxelasquen leꞌ Uꞌ nac Crist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox coꞌ ndxath yiꞌth loo izlyoꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús mbínꞌ ro báꞌ cheꞌn thebol Lars. 28 Ngolo ndxab Mart diꞌsa, nda chez Mart Mari, bél Mart. Xexte ndxab Mart loo Mari:

SAN JUAN 11 ―Maistr mzinleꞌ trèꞌ. No mtelꞌ Maistr daa par ndal xinl. Ya neel cón ndlyaꞌs Maistr. 29 Texal mbìn Mari diꞌs coꞌ ndxab Mart, yende izlyoꞌ, ngo too ndeꞌf Mari. Ngua Mari coꞌteꞌ nzo Jesús. 30 Coꞌseꞌ ngua Mari coꞌteꞌ nzo Jesús, tarte yòo Jesús leꞌn yèez Betañ. Tatabeꞌ nzo Jesús coꞌteꞌ ngua toodiꞌs no Mart Jesús. 31 Coꞌseꞌ gunèe mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude coꞌ ngo no Mari no coꞌ nzi tegán lezoꞌ Mari liz Mari yende izlyoꞌ ngo too ndéꞌf Mari no ngroꞌ Mari nda Mari, mdoo nque mèna xís Mari. Tac mbli mèna xtùuz peser nda yónꞌ Mari ro yeꞌr coꞌteꞌ mblo mèn thebol Lars. 32 Per texal mzin Mari coꞌteꞌ nzo Jesús, mdub xib Mari no mcotloo Mari xanꞌ nii Jesús. Ndxab Mari loo Jesús: ―Tad, cheleꞌ Uꞌ ngo trèꞌ, neꞌngathte ftanen, ngobeꞌen. 33 Coꞌseꞌ gunèe Jesús ndxónꞌ Mari no ndxónꞌ rye mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude coꞌ mzin no Mari loo Jesús, anzeꞌf mxi yéc no mxi lezoꞌ Jesús. No mbyàa mbyeꞌth lezoꞌ Jesús. 34 Látha, ndxab Jesús loo mèna: ―¿Pá mer mblo guꞌ thebol, àꞌ? Sya, ndxab ryop bél myenꞌ loo Jesús: ―Tad, yaꞌ Uꞌ nda naꞌ. Sya, huiꞌ Uꞌ pá mblo nuꞌ thebol. 35 Sya, ale no Jesús mbínꞌ. 36 Coꞌseꞌ gunèe mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn jude mbínꞌ Jesús, ndxab mèna loo xtàa mèna: Huiꞌ guꞌ nexa. Susqueꞌ mqueꞌ lezoꞌ Jesús ñèe Jesús Lars. Ale no Jesús ndxónꞌ. 37 Sya, ndxab plá mèna loo xtàa mèn: ―Mbiꞌ baꞌ mbli par ngüiꞌ mbiꞌ sieua. ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ neꞌngácte mbiꞌ baꞌ ngli mbiꞌ par neꞌngathte Lars cheleꞌ mbiꞌ ngo trèꞌ, càꞌ? Jesús mblo xban thebol Lars loo mèn. 38 Mbere Jesús, mbyàa mbyeꞌth lezoꞌ Jesús. No mxi yéc no mxi lezoꞌ Jesús tedib vez. Mbii gax Jesús ro yeꞌra. Yeꞌra

SAN JUAN 11 ngòc thìb quèe lyoꞌ. Mtauꞌ mèn ro yeꞌra con thìb quèe laj. 39 Sya, ndxab Jesús loo mèn coꞌ nziriꞌa: ―Fteche guꞌ quèe ro yeꞌr baꞌ. Per Mart coꞌ ngòc ftaꞌn thebol Lars ndooleꞌ ndxab loo Jesús: ―Tad, ya ndlyaꞌleꞌ thebol, ngobeꞌen, tac ndxàcleꞌ thap huiz nguth thebol. 40 Jesús ndxab loo Mart: ―¿Chéꞌ neꞌngniiden lool gozea cheleꞌ lùu yilaꞌs loon no loo conꞌ lin, ñèel conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn Diox coꞌ lin loo Lars, càꞌ? 41 Sya, mteche mèn quèe coꞌ ndoo nauꞌ ro yeꞌr coꞌteꞌ mblo mèn thebol Lars. Ngoloa, mbuiꞌ Jesús loo béꞌ. Ndxab Jesús: ―Pay, Diox quix Uꞌ tac Uꞌ mbìnqueꞌ diꞌs coꞌ guniin loo Uꞌ. 42 Daa naneequeꞌ leꞌ Uꞌ ndxònqueꞌ coꞌ mbezen loo Uꞌ. Per por cón cheꞌn rye mènléyꞌ coꞌ nziriꞌ dib vuelt loon nalleꞌ, taandxèꞌ ngue niin loo Uꞌ par yilaꞌs mèn leꞌ Uꞌ mtelꞌ daa. 43 Ngolo tataa ndxab Jesús loo Diox xud Jesús, cabii ndxab Jesús: ―Lars, groꞌ coꞌteꞌ nzol baꞌ, ey. 44 Sya, Lars coꞌ nguth ngroꞌ too ro yeꞌra. Ale nabix larꞌ yaꞌ Lars no nii Lars. Nzo thìb panid loo Lars, ne. Jesús ndxab loo mèna: ―Fteche guꞌ larꞌ coꞌ nabix yaꞌ Lars no nii Lars no loo Lars. No blaꞌ guꞌ bii Lars. Mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel thidte ngòc. No mbli nèe mèna lezoꞌ mèna par guth mèna Jesús. (Mt. 26.1–5; Mr. 14.1–2; Lc. 22.1–2)

45 Por

cón cheꞌn yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús loo thebol Lars, anzeꞌf thìb mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude coꞌ mbiꞌth too naa Mari ngolaꞌs loo Jesús coꞌseꞌ gunèe mèna conꞌ mbli Jesús loo thebol Lars. 46 Per plá mèn coꞌ nac leque mèn coꞌ ngua too naa Maria ngua taꞌ cuent loo mèn xleyꞌ farise cón cheꞌn conꞌ mbli Jesús loo thebol Lars. 47 Sya, mèn

252 xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ, mèna mqueltàa con rye mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo xleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel. Ndxab mèna loo xtàa mèna: ―¿Cón li naꞌ, cara? Naꞌ nanee leꞌ mbiꞌa anzeꞌf thìb yalguzyeꞌ ngue li. 48 Cheleꞌ naꞌ laꞌ tolo li mbiꞌ yalguzyeꞌ coꞌ ngue li mbiꞌ, sya, ryete mèn nación naꞌ yilaꞌs loo mbiꞌ no yòo mèn loo cón cheꞌn mbiꞌ. Neꞌ yiloa mèn coꞌ nac gobiern coꞌ ndub ciuda Rom telꞌ solndad leꞌn nación naꞌ par telux solndad templ naꞌ no nación naꞌ. 49 Per làth rye mèna ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Caifás. Caifasa ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo nguleyꞌ línꞌa. Ndxab Caifás loo mèn coꞌ mqueltàaa: ―Yende conꞌ nanee guꞌ no yende conꞌ non guꞌ, yey. 50 Neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ cuent cón nac conꞌ más huen par naꞌ. Más huen gàca gath thidte mbiꞌ lugar de lyux ryete mèn nación naꞌ. No por gath thidte mbiꞌa neꞌlyuxte mèn leꞌn dib nación naꞌ. 51 Per diꞌs coꞌ gunii Caifasa neꞌngàcte diꞌs coꞌ angmbyeꞌth yéc Caifás par gunii Caifás diꞌsa. Ndxeꞌlequeꞌ, por ngòc Caifás jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo nguleyꞌ línꞌa, conꞌa mbli Diox tataa mdeꞌth Caifás leꞌ Jesús gath lugar de lyux mèn leꞌn dib nación Israel. 52 No iante por mèn nación Israel gath Jesús. Ndxeꞌlequeꞌ, Jesús gath por cón cheꞌn rye mèn coꞌ nac xinꞌ Diox coꞌ nzi tee reꞌs leꞌn chol nación loo izlyoꞌ par thidte queltàa mèna loo cón cheꞌn Jesús. 53 Por cona, desde huiza ryete mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no cooꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel thidte ngòc par mblobeꞌ no mtoxcuaꞌ mèna par guthxùꞌ mèna Jesús. 54 Por cona, ya neꞌntolode nque tee Jesús loo xnaa làth mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Ndxeꞌlequeꞌ, mbii Jesús tya. Nda Jesús thìb lugar coꞌteꞌ nagán

SAN JUAN 11​, ​12

253 coꞌ nziriꞌ gax par ya Jesús thìb yèez coꞌ ngroꞌ lèe Efraín. Tya ngo Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ndxep tiemp. 55 Leꞌxqueꞌ leꞌn huiza, pláte huiz ndoo gáal lni pasc cheꞌn mèn nación Israel. Nde nxonꞌ, huax mèn cheꞌn dib nación Israel nde lni leꞌn ciuda Jerusalén par tlo li mèna costumbr coꞌ ndxàp mèna par yòo cuent yumbìi mèna loo xleyꞌ mèna ndooreꞌ gáal lni pasca. 56 Làth xtauꞌa, mtlo chol mèn, mcuaꞌn mèn Jesús. No láth nzo mèn leꞌn templ, mnibdiꞌs mèn loo xtàa mèn: ―¿Chéꞌ ndyac guꞌ chop diꞌs yiꞌth Jesús lni, léꞌ? 57 Per mèn xleyꞌ farise no mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, mèna mnibeꞌ loo rye mèn coꞌ nde lni cheleꞌ chó mèn non no nanee mèn pá nzo Jesús, taꞌ mèna cuent loo mèn xleyꞌ farise no loo mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ par ya tenxùꞌ mèna Jesús xal thìb pres. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ thìb xaꞌgot ngua tà aceit perfum nii Jesús.

12

(Mt. 26.6–13; Mr. 14.3–9)

Taaxop huiz ndooreꞌ gáal lni cheꞌn pasc, Jesús ngua yèez Betañ coꞌteꞌ ngòc làaz Lars, Lars coꞌ nguth no coꞌ mblo xban Jesús làth mèn nguth. 2 Mèn guliz Lars mbli nab thìb rsè par hua Jesús, coꞌ nee diꞌs, ngue li mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Jesús. Leꞌ Mart ftaꞌn Lars na, mtlo mbli mandad loo mes. Nde nxonꞌ, note Lars ngòo làth mèn coꞌ ngure loo mes par nduhua rsè no Jesús mèna. 3 Látha, Mari, bél Mart, ngua xi thìb med litr aceit perfum cheꞌn yeꞌ nard coꞌ anzeꞌf náp ntac. Mtlo Mari, mtà Mari aceita nii Jesús. Ngoloa, mtecuiꞌs Mari nii Jesús con yis yéc Mari. Nde nxonꞌ, ante mzyè xlaꞌ aceit cheꞌn perfum yeꞌ nard leꞌn nyòo. 4 Sya, ndooleꞌ Jud Iscariot, xganꞌ Mon, coꞌ ngòc thìb myenꞌ xinꞌ

mtéꞌth Jesús coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèn yiloa, ndxab Jud: 5 ―¿Chonon neꞌnthoꞌde xaꞌgota perfum baꞌ por thìb mil chop ayo pes par taꞌ gòn xaꞌgot tmi loo mèn prob coꞌ ndyac yaltìi, àꞌ? 6 Per neꞌngabte Jud diꞌsa por mdyóo Jud cón cheꞌn mèn coꞌ ndyac yaltìi. Ndxeꞌlequeꞌ, ndxab Jud diꞌsa tac Jud ngo yaꞌ bols coꞌteꞌ ndxòosuaꞌ tmi. No ngòc Jud thìb huanꞌ tac xexte ndyen Jud tmi coꞌ ngòo mèn leꞌn bols. 7 Sya, ndxab Jesús loo Jud: ―Laꞌa. Nee Mari cón ngue li Mari. Mari ngue tà aceit baꞌ laden ndooreꞌ zin huiz ya caꞌs mèn daa xal nac mod coꞌ ndxàp mèn. 8 Part cón cheꞌn guꞌ, guꞌ thidtenequeꞌ nzo làth mèn prob. Per part cón chenen, daa ya neꞌtolode go no guꞌ thidtene. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel thidte ngòc. Mbli nèe mèna lezoꞌ mèna par guthxùꞌ mèna Lars, ne. 9 Sya, anzeꞌf thìb mèn cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude mbìn leꞌ Jesús nzo leꞌn yèez Betañ. Ngua mèna Betañ. Per neꞌngade mèna ante par ya tee huiꞌ mèna Jesús. Ndxeꞌlequeꞌ, ngua mèna par huiꞌ mèna máa Lars, ne, Lars coꞌ mbli Jesús ngro xban làth mèn nguth. 10 Leꞌ sya, mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, thidte ngòc làth mèna par guthxùꞌ mèna Lars, ne. 11 Tataa mbli mèna tac por cón cheꞌn Lars anzeꞌf thìb mèn coꞌ nac mèn cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude ngro xàꞌ loo xleyꞌ coꞌ ndxàp mèn nación Israel tac ngolaꞌs mèna loo Jesús no ngòo mèna loo cón cheꞌn Jesús. Jesús ngòo leꞌn ciuda Jerusalén.

(Mt. 21.1–11; Mr. 11.1–11; Lc. 19.28–40)

12 Leꞌpeꞌ sya, mdoo huax mèn ned. Nda mèn lni cheꞌn pasc ciuda Jerusalén.

SAN JUAN 12 Tedib huiz coꞌ nde nquea, mbìn mèna leꞌ Jesús nde zinleꞌ ciuda Jerusalén. 13 Sya, mtlo mèna, mchoꞌ mèn yin. No ngroꞌ mèn par ya càa ned mèn Jesús. No mbez yèe mèn cabii xal coꞌseꞌ ndxol ro mèn thìb himn. Mbez mèna: ―Anzeꞌf Diox roo Diox xèn nac Diox. No mbiꞌ ndac nac mbiꞌ coꞌ nde por cón cheꞌn Tad Diox. Mbiꞌ nacqueꞌ rey cheꞌn mèn nación Israel. 14 Látha, gunèe Jesús mdoo thìb burr gaxte par neda. Mdub Jesús burr par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: 15 Neꞌzyebte guꞌ, mèn coꞌ nac mèn ciuda Jerusalén. Huiꞌ guꞌ nexa. Rey guꞌ ndeleꞌ baꞌ. No ndub rey guꞌ thìb burr. 16 Per anon mtlo mqueltàa no myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús Jesús, neꞌndaꞌde myenꞌ cuent cón nee diꞌs conꞌ coꞌ mbli Jesús hora. Coꞌseꞌ gunèe myenꞌ ngro xban Jesús no mquée Jesús loo béꞌ par ngòc conꞌ roo conꞌ xèn loo Jesús, axta syareꞌ mteꞌ lezoꞌ myenꞌ no mdaꞌ myenꞌ cuent leꞌ ryete conꞌ coꞌ ngòc loo Jesús, mdyubqueꞌ diꞌsa cón cheꞌn Jesús loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. No tataaqueꞌ ngòca loo Jesús xalqueꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 17 Mèn coꞌ ngure no Jesús coꞌseꞌ ngurez Jesús Lars ro yeꞌr coꞌteꞌ ngua caꞌs mèn thebol Lars no mblo xban Jesús thebol Lars làth mèn nguth, mèna mdaꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ gunèe mèn mbli Jesús. 18 Por cona, ngroꞌ rye mèna par ngua càa ned mèna Jesús tac mèna huen huen mdaꞌ cuent no gunèe mèna xal mbli Jesús yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn loo Lars. 19 Sya, mèn coꞌ ngòc mèn xleyꞌ farise, ndxab mèna loo xtàa mèn: ―Ngolo gunèe guꞌi, na. Yende cón gác naꞌ li no naꞌ mbiꞌ baꞌ. Huiꞌ guꞌ nexa. ¡Napló mèn ndoo nque xís mbiꞌ baꞌ! Ndxep mèn grieg ngue cuaꞌn Jesús. 20 Làth rye mèn coꞌ ngua ciuda Jerusalén par cuez mèn Diox leꞌn huiz

254 lnia, ngo ndxep mèn nación Grieg leꞌn ciuda Jerusalén. 21 Sya, mbii gax mèn nación Griega loo Lip coꞌ nac mèn yèez Betsaid coꞌ nac thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Nalyat mdèꞌf ro mèna. Ndxab mèna loo Lip: ―Tad Lip, nuꞌ ndlyaꞌs bluꞌ Uꞌ Jesús loo nuꞌ, yey. 22 Sya, ngua taꞌ Lip cuenta loo Ndech. Leꞌ sya, Lip ryop Ndech ngua neei loo Jesús. 23 Sya, ndxab Jesús loo ryop myenꞌa: ―Mzinleꞌ hor coꞌseꞌ gàc conꞌ roo conꞌ xèn loon, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 24 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ coꞌ nac thìb conꞌ lìcpeꞌ: Cheleꞌ mèn neꞌteyòode thìb quèe nzob triu loo yòo par gàꞌba no lyena, taate yanꞌ quèe nzoba. No neꞌgàꞌbta par lyena. Per cheleꞌi gàꞌb no lyena, huax nzob bin taꞌi yiloa. 25 Tac mèn coꞌ ante ñee loon loo cón cheꞌnpeꞌ mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ par ante ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna yende mod yòo ban no Diox thidtene. Per mèn coꞌ ndoo lezoꞌ láꞌ rye conꞌ ñee loon mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, coꞌ nac conꞌ coꞌ nzo mod li mèn gan loo izlyoꞌ ndxè par ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene yiloa. 26 Cheleꞌ chol mèn lyaꞌs tyubdiꞌs loon xal ñibeꞌen loo mèna, mèna ndxàal tyoo nque xísen par li mèna xal ndlin. No coꞌteꞌ gon, tya go non mèn coꞌ tyubdiꞌs loon xal ñibeꞌen loo mèna. Cheleꞌ chol mèn tyubdiꞌs xal ñibeꞌen loo mèna, leꞌ sya, xuden Diox li par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèna. Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn xá mod gath Jesús. 27 Tolo ndxab Jesús: ―Per nalleꞌ neꞌneeden coꞌthe conꞌ lin. Imbe see teede lezon. No axta neꞌ neꞌ neen cón gaben. ¿Chéꞌ taben loo xuden Diox: Pay, fteláꞌ Uꞌ daa loo conꞌ gàc loon nalleꞌ, càꞌ? Yende xàa. ¿Cón li

255 gaben tataa? Por cona, ndalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 28 Más huen mnaꞌb Jesús loo Diox xud Jesús. Ndxab Jesús: ―Pay, bli Uꞌ par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo yub Uꞌ por cón chenen. Sya, leꞌleꞌ mbyèn thìb diꞌs loo béꞌ coꞌ ndxab: ―Na mblileꞌ par ngòc conꞌ roo conꞌ xèn loon por cón cheꞌn lùu. No beren lin par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loon por cón cheꞌn lùu tedib vez. 29 Leꞌ sya, mèn coꞌ nziriꞌ no Jesús mxac ngòc thìb conꞌ. Ndxep mèn ndxab: ―Gundii ngulàa. Taandxep mèn ndxab: ―Tyèꞌ. Peser thìb angl gunii loo Jesús. 30 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Neꞌmbyènte diꞌs coꞌ mbìn guꞌ baꞌ por cón chenen. Ndxeꞌlequeꞌ, mbyèn diꞌs baꞌ por cón cheꞌn guꞌ par yilaꞌs guꞌ loon no loo cón chenen. 31 Tac nalleꞌqueꞌ mzin tiemp coꞌseꞌ tyub rez cón cheꞌn mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No nalleꞌqueꞌ mzin tiemp coꞌseꞌ tyèꞌb jefpeꞌ no ryoꞌ xàꞌ jefpeꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ thìb lad loo mèn. 32 No coꞌseꞌ yilo queꞌ mèn daa loo thìb cruz, no xít too mèn cruz nasalꞌ daa, yiloa daa li leꞌ huax mèn tyal yilaꞌs loon par yòo mèn loo cón chenen. 33 Tataa ndxab Jesús loo mèn par non mèn no taꞌ mèn cuent xá mod gath Jesús. 34 Per ale leꞌleꞌ mcàb mèn coꞌ nziriꞌ loo Jesús. Ndxab mèn: ―Coꞌseꞌ ndlab nuꞌ loo libr coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo nuꞌ, libr ndluꞌ loo nuꞌ leꞌ Crist banqueꞌ thidtene. ¿Xá mod mbezl leꞌ lùu coꞌ mbez leque lùu nac mbiꞌ coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxáal chol mèn, lùu yiche loo thìb cruz, sya? ¿Chóxeꞌ mbezl nac lùu, lùu coꞌ mbez nac mbiꞌ coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, sya? 35 Sya, ndxab Jesús loo mèna: ―Láth beꞌ nzon làth guꞌ, ngue lin par tyub xnìi yéc guꞌ no par tyub xnìi lezoꞌ

SAN JUAN 12 guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Per taandxepte tiemp beꞌ nzon làth guꞌ. Làth xtauꞌa, fque tee ban ndac guꞌ loo cón chenen xal ngue niin loo guꞌ ndxè, daa coꞌ ndli par ndyub xnìi yéc guꞌ no par ndyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tac neꞌstreꞌfqueꞌ tlo que tee ban guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ nac xal yálꞌcuau loo guꞌ. Tac mèn coꞌ nque tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ nac xal mèn coꞌ ndyee loo yálꞌcuau. No neꞌñeede mèna pá ned nda mèna. 36 Cona, ngue niin loo guꞌ: Láth beꞌ nzon làth guꞌ, golaꞌs guꞌ loon, daa coꞌ ndli par tyub xnìi yéc guꞌ no par tyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Ngolo tataa ndxab Jesús diꞌs loo mèna, xexte mdyonꞌ Jesús loo mèna. Ndyàa Jesús. Trèꞌ ndluꞌ chonon thidtene neꞌngalaꞌste mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesús loo mèn. 37 Per mastaleꞌ mblileꞌ Jesús huax yalguzyeꞌ loo mèna, neꞌngalaꞌste mèna loo Jesús no loo conꞌ coꞌ mbli Jesús. 38 Thìb mod no tedib mod mquinqueꞌ mdyaa diꞌs, no ngòcqueꞌ diꞌs, no mdyubqueꞌ diꞌs xal mbez diꞌs coꞌ gunii Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, diꞌs coꞌ mbez: Tad, ¿chó mèn nac mèn coꞌ ngolaꞌsleꞌ diꞌs coꞌ gunee Uꞌ loo nuꞌ coꞌ ndxableꞌ nuꞌ loo mèn, àꞌ? No ¿chó loo mèn mbluꞌleꞌ Tad rye loothe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Tad no conꞌ coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Tad, àꞌ? 39 Por cona, neꞌngácte mèna ngalaꞌs mèna loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús xal mdeꞌth Sayi diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ mdub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: 40 Diox mbli ngòc mèna xal mèn sieu loo cón cheꞌn Diox. No mbli Diox ngòc mèna mèn naad no mèn nguud par neꞌhuiꞌde mèna con ngudloo mèn

SAN JUAN 12​, ​13 no neꞌtenꞌte mèn diꞌs, neꞌ neꞌ yaaꞌd diꞌsa leꞌn lezoꞌ mèna. Neꞌ neꞌ yòo mèna loo cón chenen tedib vez par teyaquen mèna xal thìb mèn yíiz. 41 Diꞌsa gunii Sayi tac gunèe Sayi conꞌ roo conꞌ xèn cón cheꞌn Jesús. Conꞌa, gunii Sayi cón cheꞌn Jesús, ne. 42 Per mastaleꞌ tataa mdeꞌth Sayi cón cheꞌn mèna, anzeꞌf thìb mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel ngolaꞌs loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. Per indaꞌde mèna cuent loo xnaa loo xtàa mèn tac nzyeb mèna coꞌ chug mèn xleyꞌ farise mèna leꞌn sinagog. 43 Más ndaꞌ gust lezoꞌ mèna ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèna por cón cheꞌn xtàa mèna leque yòo lezoꞌ mèna mod coꞌ li Diox par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesús li par tyub rez cón cheꞌn mèn loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ yiloa. 44 Ngoloa, cabii gunii Jesús loo mèn tedib vez. Ndxab Jesús: ―Mèn coꞌ tyal yilaꞌs loon, iante loon yilaꞌs mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, mèna yilaꞌs loo Diox xuden coꞌ mtelꞌ daa loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 45 Mèn coꞌ ngue huiꞌ loon nalleꞌ, mèna ngue huiꞌ loo xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa, ne, nalleꞌqueꞌ. 46 Daa coꞌ nac xaꞌ coꞌ ndli par ndyub xnìi yéc mèn no par ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, daa mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ par gàca loo mèn leꞌ mèn coꞌ tyal yilaꞌs loon, neꞌque tee bante mèna loo coꞌ nac xab izlyoꞌ coꞌ nac xal yálꞌcuautúb. 47 Per cheleꞌ chol mèn ndyal gòn diꞌs coꞌ ndyoodizen, no ale ndriꞌth nza mèn diꞌs coꞌ mbezen, neꞌgàcte daa mèn coꞌ quexùꞌ mèna. Tac daa neꞌngalte loo izlyoꞌ ndxèꞌ par quexùꞌen mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndalen no nzolen loo izlyoꞌ ndxèꞌ par teláꞌen mèn loo conꞌ ryes. 48 Leꞌ mèn coꞌ mbloꞌ too daa thìb lad no nteriꞌth nza mèn diꞌs coꞌ ndyoodizen, nzoqueꞌ thìb xaꞌ coꞌ

256 tub rez cón cheꞌn mèna. Leque diꞌs coꞌ mdoodizlen loo mèn, leque diꞌsa li par tyub rez cón cheꞌn mèna loo mèna coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 49 Daa indyoodiꞌste xal neete lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, xuden coꞌ mtelꞌ daa, xuden mnibeꞌ loon cón cheꞌn coꞌ ndxàal gaben loo mèn no cón cheꞌn coꞌ ndxàal luꞌen loo mèn. 50 Naneen no ndan cuent leꞌ mèn coꞌ li xal ñibeꞌ xuden Diox loo mèn, mèna yòo ban noqueꞌ xuden Diox thidtene. Cona, ngue niin loo guꞌ: Leꞌ ryete conꞌ coꞌ ndyoodizen loo mèn, ndyoodizena xal ñibeꞌ xuden loon par tyoodizena loo mèn. Jesús mtech nii myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Coꞌseꞌ ngòc huiz coꞌ ngòc huiz vispr cheꞌn lni pasc, Jesús nonleꞌ mzinleꞌ tiemp ryoꞌ Jesús loo izlyoꞌ ndxèꞌ par bii Jesús loo Diox xud Jesús. Jesús mqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. Huiza mbluꞌ Jesús loo myenꞌ, lìcqueꞌ, mqueꞌ lezoꞌ Jesús myenꞌ axta plóthe. 2–4 Látha, Mebizya ndooleꞌ par mbli Mebizya ngulàa xtùuz yeꞌrsinꞌ leꞌn lezoꞌ Jud, xganꞌ Mon Iscariot, par cuaꞌn Jud mod par taꞌxùꞌ Jud Jesús loo mèn. Per Jesús naneequeꞌ leꞌ Jesús ngroꞌ loo Diox. No nonqueꞌ Jesús leꞌ Jesús bere bii loo Diox tedib vez. No nonqueꞌ Jesús leꞌ Diox xud Jesús mnibeꞌ loo Jesús gàp Jesús rye loothe conꞌ laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús yiloa. Conꞌa, láth coꞌseꞌ ngue yuhua rsè Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, chàa, ngo too Jesús loo mes. Mteche Jesús thìb cuaꞌ xab Jesús coꞌ noc Jesús. No mtedóꞌ Jesús thìb tuay rlanꞌ Jesús. 5 Ngoloa, mblo Jesús nít leꞌn thìb bandej. Mtlo Jesús, mtech Jesús nii myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. No mtecuiꞌs Jesús nii myenꞌ con tuay coꞌ mtedóꞌ Jesús rlanꞌ Jesús. 6 Per coꞌseꞌ nde tech Jesús nii Mon Pedr, Mon Pedr ndxab loo Jesús:

13

257 ―Tad, ¿Uꞌ tech niin, à? ¡Pà tan niin tech Uꞌ! 7 Jesús mcàb loo Mon Pedr. Ndxab Jesús: ―Aa, na tech niil pues. Lùu neꞌtaꞌde cuent no neꞌñeedel cón ngue li nonl nalleꞌ. Per axta yiloa syareꞌ taꞌl cuent cón ndli ngue techen niil nalleꞌ. 8 Pedr ndxab loo Jesús: ―Tad, neꞌtaden lugar tech Uꞌ niin thidtene. Jesús mcàb loo Pedr. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ daa neꞌtechte niil, Pedr, neꞌgàcte conꞌ coꞌ nac chenen cheꞌnl. 9 Sya, ndxab Mon Pedr loo Jesús: ―Tad, cheleꞌi tataa nac, neꞌtechte Uꞌ ante niin sya, xàa. Ndxeꞌlequeꞌ, thidtene ftech Uꞌ yan no yéquen más huen. 10 Jesús ndxab loo Pedr: ―Leꞌ xaꞌ coꞌ diz ngod, xaꞌa inquinte gad tedib vez. Ante nii xaꞌ no maste na, nquin yech tac dipte lad xaꞌ nambìiqueꞌ. Guꞌ nambìiqueꞌ mastaleꞌ iryede guꞌ nambìi. 11 Tataa ndxab Jesús loo myenꞌ leꞌ myenꞌ inambìide rye tac Jesús naneequeꞌ chó myenꞌ nac coꞌ taꞌxùꞌ Jesús loo mèn. 12 Ngolo mtech Jesús nii rye myenꞌ, mdoc Jesús xab Jesús tedib vez. Mbere Jesús, mdub Jesús loo mes. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent cón ndli mtechen nii guꞌ, àꞌ, ey? Indxòn ndacte guꞌi, ¿léꞌ? 13 Guꞌ mbez loon: Nac daa maistr guꞌ no nac daa Tad guꞌ. No yende cón niin loo guꞌ nacqueꞌ daa maistr guꞌ tac nac daa maistr. 14 Per cheleꞌ daa coꞌ nac Tad no maistr guꞌ mtechen nii guꞌ, guꞌ ne, ndxàal tech nii thìb xtàa guꞌ no nii tedib xtàa guꞌ. 15 Tac conꞌ coꞌ mblin par mtechen nii guꞌ nac coꞌ mbluꞌen loo guꞌ par li guꞌ leque conꞌ loo xtàa guꞌ xal mblin mtechen nii guꞌ. 16 Lìca, na ngue nii thìb conꞌ loo guꞌ: Yende mod más ñibeꞌ thìb moz loo

SAN JUAN 13 patrón moz. Lomisqueꞌ ne, yende mod más ñibeꞌ thìb xaꞌ coꞌ ndli mandad loo xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo xaꞌ coꞌ ndli mandad. 17 Cheleꞌ guꞌ taꞌ cuent no nonqueꞌ guꞌ conꞌ mblin loo guꞌ no li guꞌ loo xtàa guꞌ xal mblin loo guꞌ, huen nda guꞌ. 18 Ingue toodisten cón cheꞌn ryete guꞌ. Na naneequeꞌ no ndan cuent xá ñaa guꞌ coꞌ mcuin. Per ndxàc conꞌ ndxèꞌ loon par ngòcqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Leꞌ thìb guꞌ coꞌ ngue yuhua non thidte yenꞌ, no coꞌ ngue yu non thidte yenꞌ, guꞌa nac thìb ngolo ngolaꞌs chenen. 19 Thidtene ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ nalleꞌ par coꞌseꞌ zin hor gàca loon, guꞌ li laꞌs leꞌ daa nac merpeꞌ Tad guꞌ. 20 Lìca, na ngue nii loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ tyal yilaꞌs loo myenꞌ coꞌ telꞌen par yòo mèna loo cón chenen, mèna yilaꞌs loon. No mèn coꞌ tyal yilaꞌs loon, mèna tyal yilaꞌs loo xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa. Jesús ngue taꞌ cuent loo mèn leꞌ Jud taꞌxuꞌ Jesús loo mèn. (Mt. 26.20–25; Mr. 14.17–21; Lc. 22.21–23)

21 Ngolo tataa mdoodiꞌs Jesús diꞌsa loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, neꞌñeede Jesús cón li Jesús. Tac mxonꞌ lezoꞌ Jesús. No nda ndyeꞌth lezoꞌ Jesús. Sya, más nalì mdaꞌ Jesús cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ndxab Jesús: ―Lìcpeꞌ baꞌi, na nii loo guꞌ: Leꞌ thìb guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ ndxèꞌ nalleꞌ taꞌxùꞌ daa loo mèn. 22 Sya, mbuiꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo thìb xtàa myenꞌ no loo tedib xtàa myenꞌ tac neꞌndaꞌde myenꞌ cuent chó myenꞌ nac coꞌ taꞌxùꞌ Jesús loo mèn. 23 Per thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ más mqueꞌ lezoꞌ ñèe Jesús, myenꞌa nzo bdaꞌ lad Jesús coꞌseꞌ ngue yuhua rsè Jesús con myenꞌ. 24 Sya, mbli Mon Pedr señ loo myenꞌa par ñibdiꞌs myenꞌa loo Jesús chó myenꞌ nac myenꞌ coꞌ ndxab Jesús leꞌ myenꞌ taꞌxùꞌ Jesús loo mèn. 25 Sya, sate más mxyoꞌf bdaꞌ gax myenꞌa

SAN JUAN 13 loo Jesús par ñibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Tad, ¿chó nuꞌi, àꞌ? 26 Jesús mcàb loo myenꞌa. Ndxab Jesús: ―Huiꞌ nexa. Daa tegaz thìb leꞌ pan leꞌn cald. No loo xaꞌ coꞌ tan thìb leꞌ pana, xaꞌai. Tataaqueꞌ mbli Jesús. Mtegaz Jesús thìb leꞌ pan leꞌn cald. No mdaꞌ Jesús pana loo Jud Iscariot, xganꞌ Mon. 27 Leꞌ sya, texal nduhua Jud thìb ro pana, ndooleꞌ Mebizya ngulàa Mebizya leꞌn lezoꞌ Jud. Sya, ndxab Jesús loo Jud: ―Conꞌ coꞌ nzo lezoꞌl par lil, lueg lueg blii. 28 Per nec thìb myenꞌ coꞌ nzi yuhua no Jesús loo mes, neꞌñeede myenꞌ no neꞌtaꞌde myenꞌ cuent chonon ale tataa ndxab Jesús loo Jud. 29 Ndxep myenꞌ mbli xtùuz por nzo yaꞌ Jud bols coꞌ ndxòosuaꞌ tmi, por cona mbli myenꞌ xtùuz tataa ndxab Jesús loo Jud: Fxi conꞌ naquin naꞌ coꞌseꞌ gáal lni, o: Ftaꞌ ndxep centav càa mèn prob. 30 Texal ngolo nduhua Jud thìb ro pana, xexte ngroꞌ Jud par fuer. Hor coꞌseꞌ ngroꞌ Jud par fuer, hora nde làaleꞌ yálꞌ izlyoꞌ huiza. Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús cón cheꞌn yalñibeꞌ cub. 31 Texal ngolo ngroꞌ Jud, Jesús ndxab loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús: ―Nalleꞌ nac tiemp coꞌseꞌ luꞌen conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nac cón chenen, daa coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No li Diox gàc conꞌ roo conꞌ xèn cón cheꞌn Diox loon. 32 No cheleꞌ daa, coꞌ mbal yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, luꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn cón cheꞌn Diox loo mèn nalleꞌ, leꞌ sya, Diox, ne, luꞌ loo mèn conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nac cón cheꞌnpeꞌ daa coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. Nabaꞌlequeꞌ luꞌ Diox loo mèn conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ

258 xèn coꞌ nac cón chenen. 33 Guꞌ coꞌ nac xal xinꞌ bix daa, thidtene niin loo guꞌ nalleꞌ: Ya neꞌtolode go non guꞌ. Guꞌ cuaꞌn daa. Per xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndxaben loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, leque diꞌsa ngue niin loo guꞌ nalleꞌ: Coꞌteꞌ biin, guꞌ neꞌgácte yòo nalleꞌqueꞌ. 34 Daa ngue tanꞌ tedib diꞌs coꞌ ngue ñibeꞌen loo guꞌ coꞌ nac yalñibeꞌ cub coꞌ ngue ñibeꞌen loo guꞌ par li guꞌi: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ xalqueꞌ mqueꞌqueꞌ lezon ñèen guꞌ, ndee. Tataaqueꞌ ndlyazen fqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ guꞌ, ndee. 35 Cheleꞌ guꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ, sya, ryete mèn izlyoꞌ taꞌqueꞌ cuent leꞌ guꞌ nac xinꞌ mtéꞌth daa. Jesús ngue teꞌth leꞌ Pedr cà diꞌs cón cheꞌn Jesús loo mèn.

(Mt. 26.31–35; Mr. 14.27–31; Lc. 22.31–34)

36 Sya, mnibdiꞌs Mon Pedr loo Jesús. Ndxab Mon: ―Tad, ¿páxeꞌ ya Uꞌ? ¿Chonon tatuaꞌ mbez Uꞌ, àꞌ? Jesús mcàb loo Pedr. Ndxab Jesús: ―Coꞌteꞌ biin, lùu yende mod tyoo nque xísen nalleꞌ. Per yiloa lùu tyoo nquequeꞌ xísen. 37 Sya, ndxab Pedr loo Jesús: ―Tad, ¿chonon ngue li Uꞌ xtùuz neꞌgácte daa too nqueꞌen xís Uꞌ nalleꞌ, àꞌ? Daa ngòc nableꞌ par gath daa por cón cheꞌn Uꞌ cheleꞌi naquin, Tad. 38 Per Jesús leꞌleꞌ mcàb loo Mon Pedr. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, mnibeꞌl loo lezoꞌl gathl por daa, càꞌ, Pedr? Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii lool: Ndooreꞌ cuezèe nguiidtee léꞌ nguiidtee yálꞌ nal yálꞌ, lùu cà diꞌs daa son vez loo mèn nal yálꞌ.

259 Jesús ngue luꞌ loo mèn nac Jesús xal thìb ned par yòo ban no mèn Diox. Neꞌxonꞌte lezoꞌ guꞌ. Blec see tee lezoꞌ guꞌ. Neꞌ neꞌ ya yeꞌth lezoꞌ guꞌ. Cheleꞌ guꞌ ndxelaꞌs loo Diox, golaꞌs guꞌ loon, ne. 2 Tac liz xuden coꞌ ndub loo béꞌ anzeꞌf thìb lugar nzo coꞌteꞌ yòo ban mèn. Cheleꞌi intataade nac, axta neꞌ neꞌ ngniin loo guꞌ xá naca. Cona, ngue niin loo guꞌ: Daa biiqueꞌ par ga li naꞌben coꞌteꞌ yo guꞌ. 3 No coꞌseꞌ yilo biin no yilo li naꞌben coꞌteꞌ yo guꞌ, beren, galen tedib vez par gal xin guꞌ par gàca leꞌ coꞌteꞌ gon, guꞌ, ne, yo no daa. 4 Guꞌ nonqueꞌ coꞌteꞌ biin no non guꞌ ned biin. 5 Ndxab Max loo Jesús: ―Tad, nuꞌ neꞌñeede ned coꞌteꞌ bii Uꞌ. ¿Xá mod ndlyaꞌs Uꞌ taꞌ nuꞌ cuent no ñee nuꞌ neda, sya? 6 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo Max: ―Daa nac xal thìb ned nalìpeꞌ coꞌ ndxòo loo béꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. No daa nac xaꞌ coꞌ ndyoodiꞌs diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ. No nac daa xaꞌ coꞌ ndli par yòo ban no mèn Diox thidtene. Tac ante por cón chenen gác mèn yòo mèn coꞌteꞌ nzo xuden Diox. 7 Cheleꞌ guꞌ ndlibeꞌqueꞌ daa coꞌ huen huen no ndaꞌ guꞌ cuent cón chenen, guꞌ ndlibeꞌqueꞌ xuden Diox, ne. Nalleꞌqueꞌ ngue libeꞌ guꞌ xuden Diox. No ngue huiꞌ guꞌ xal ñaa loo xuden Diox. 8 Sya, ndooleꞌ Lip mcàb. Ndxab Lip loo Jesús: ―Tad, bluꞌ Uꞌ xud Uꞌ loo nuꞌ no ftaꞌ Uꞌ lugar huiꞌ nuꞌ loo xud Uꞌ no con conaꞌte neꞌtolode ñee nuꞌ loo Uꞌ bluꞌ Uꞌ xud Uꞌ loo nuꞌ. 9 Jesús mcàb loo Lip. Ndxab Jesús: ―Lip, neꞌ pól ndxàc ngue tee non guꞌ. No ¿axta nalleꞌ tarte libeꞌl daa coꞌ huenlequeꞌ, càꞌ? Mèn coꞌ ngue huiꞌ loon, mèna ngue huiꞌ loo xuden, ne. ¿Chonon mbezl loon: Bluꞌ Uꞌ xud Uꞌ loo nuꞌ, sya? 10 ¿Chéꞌ axta nalleꞌ indxelaꞌstel leꞌ ryop nuꞌ xuden thidte nac no nzon loo xuden

14

SAN JUAN 14 no xuden nzo loon, càꞌ? Leꞌ diꞌs coꞌ ndyoodizen loo guꞌ na, indyoodistena loo guꞌ xal nee lezon. Per xuden coꞌ nzo ban no daa no coꞌ nzo loon, xuden ndli par ndlin zinꞌ coꞌ neepeꞌ lezoꞌ xuden par lin. 11 Golaꞌs guꞌ loon leꞌ ryop nuꞌ xuden thidte nac. Nzon loo xuden no xuden nzo loon. Cheleꞌ guꞌ neꞌgácte yilaꞌs cón ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, golaꞌs guꞌ loon por cón cheꞌn leque zinꞌ coꞌ ndlin no por mod coꞌ ndxàpen. 12 Lìcpeꞌ baꞌi, na ngue nii loo guꞌ: Mèn coꞌ ndyal ndxelaꞌs loon, mèna li conꞌ ndlin. No li mèna más conꞌ roo conꞌ xèn leque conꞌ ngue lin tac daa biiqueꞌ coꞌteꞌ nzo xuden par lin leꞌ guꞌ li conꞌa. 13 Ryete conꞌ ñaꞌb guꞌ loo xuden Diox ante por lèen, na liqueꞌ conꞌa par gàca loo guꞌ no par luꞌen loo mèn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndlin por cón cheꞌn xuden Diox, daa coꞌ nac xganꞌ Diox. 14 Daa liqueꞌ chol conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ por cón cheꞌn lèen par gàca loo guꞌ. Jesús mcàbgòn loo mèn leꞌ Jesús telꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. 15 Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ daa, ftubdiꞌs guꞌ no bli guꞌ conꞌ ñibeꞌen loo guꞌ. 16 Leꞌ sya, daa ñaꞌb loo xuden Diox telꞌ xuden Diox tedib xaꞌ coꞌ lyath no guꞌ no coꞌ tegán lezoꞌ guꞌ. Xaꞌ coꞌ xuden telꞌ nac Xpii Natúꞌ coꞌ inquedìide. Xuden telꞌ Xpii Natúꞌ par yo no Xpii Natúꞌ guꞌ thidtene. 17 Per loo mèn coꞌ más ndli par nzi tee ban mèn loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, loo mèna yende mod yòo Xpii Natúꞌ. Tac yende mod huiꞌ mèna no yende mod libeꞌ mèna Xpii Natúꞌ. Per guꞌ ndaꞌleꞌ cuent no ndlibeꞌqueꞌ guꞌ Xpii Natúꞌ tac nzo noleꞌ Xpii Natúꞌ guꞌ. No toloqueꞌ yo no Xpii Natúꞌ guꞌ thidtene. 18 Neꞌláꞌyaꞌden guꞌ no neꞌtanꞌten guꞌ xal thìb ftyàꞌf, ey. Daa bere gal loo guꞌ tedib vez. 19 Taapláte huiz beꞌ ngue huiꞌ mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loon loon. Yiloa ya neꞌhuiꞌde mèna loon. Per guꞌ berequeꞌ

SAN JUAN 14​, ​15 huiꞌ loon tac nabanqueꞌ daa. No por cona, guꞌ banqueꞌ, ne. 20 Coꞌseꞌ gàc huiza, guꞌ yilaꞌs no li laꞌs guꞌ leꞌ daa nzoqueꞌ loo xuden no leꞌ guꞌ na, nzoqueꞌ loon no nzoquen loo guꞌ, ne. 21 Leꞌ mèn coꞌ non no ndaꞌ mèn cuent cón nac coꞌ ñibeꞌen loo mèna, no ndyubdiꞌs mèna coꞌ ñibeꞌen loo mèna, mèna nac mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe daa. Mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe mèn daa, xuden Diox nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox mèna, ne. No daa nqueꞌ lezoꞌ ñèen mèna. Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ, luꞌen cón chenen loo mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe daa. 22 Sya, ndooleꞌ Jud coꞌ inacte Iscariot. Ndxab Jud loo Jesús: ―Tad, ¿cón gàc? ¿Chonon ante loo nuꞌ luꞌ Uꞌ cón cheꞌn Uꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ no neꞌluꞌde Uꞌ cón cheꞌn Uꞌ loo mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, àꞌ? 23 Jesús mcàb loo Jud. Ndxab Jesús: ―Mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe daa, mèna ndyub nza diꞌs coꞌ mbezen loo mèna, no ndyubdiꞌs mèna diꞌs coꞌ mbezen loo mèn. Lomisqueꞌ, queꞌ lezoꞌ xuden ñèe xuden mèna, ne. Leꞌ sya, ryop xud nuꞌ yòo ban no mèna. 24 Per mèn coꞌ inqueꞌde lezoꞌ ñèe daa, mèna nteriꞌth diꞌs no nteriꞌth nza mèna diꞌs coꞌ ndyoodizen loo mèna no indyubdiꞌste mèna diꞌs coꞌ mbezen loo mèna. Huiꞌ guꞌ nexa. Diꞌs coꞌ ndyoodizen loo guꞌ, leꞌi inacte coꞌ ñibeꞌpeꞌen loo guꞌ cón cheꞌnpeꞌen. Ndxeꞌlequeꞌ, diꞌsa nac coꞌ mnibeꞌ xuden Diox coꞌ mtelꞌ daa par tyoodizena loo guꞌ. 25 Ngue niin ryete diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ láth beꞌ nzo non guꞌ nalleꞌ, ey. 26 Per Xpii Natúꞌ coꞌ telꞌ xuden loo guꞌ por cón cheꞌn daa, Xpii Natúꞌa lyath no guꞌ. No tegán Xpii Natúꞌ lezoꞌ guꞌ. No luꞌ Xpii Natúꞌ ryethe cón chenen loo guꞌ. No li Xpii Natúꞌ par teꞌ lezoꞌ guꞌ ryete conꞌ coꞌ guniilen loo guꞌ láth mque tee non guꞌ. 27 Nase ndyàan no ngue niin Diox loo guꞌ. Per mastaleꞌ ndyàan, ndlyazen leꞌ

260 guꞌ cue ban rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. Lomisqueꞌ, lin par que tee ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. Per neꞌlidena loo guꞌ xal ndxàca loo mèn coꞌ alithe nque tee ban loo izlyoꞌ coꞌ pente nxec ñèe xtàa mèn. Neꞌxonꞌte lezoꞌ guꞌ. Blec see tee lezoꞌ guꞌ. Neꞌ neꞌ ya yeꞌth lezoꞌ guꞌ. Neꞌ neꞌ zyeb guꞌ. 28 Guꞌ mbìnleꞌ leꞌ daa guniileꞌ loo guꞌ leꞌ daa biiqueꞌ loo xuden Diox. No yiloa beren, galen tedib vez par go non guꞌ. Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ daa, leꞌ sya, huen ngyanꞌ lezoꞌ guꞌ no ndac lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ mbìn guꞌ leꞌ daa biiqueꞌ loo xuden Diox tac xuden más ñibeꞌ leque daa. 29 Thidtene ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ ndoooreꞌ tyactìi daa no gath daa no ryo xban daa par coꞌseꞌ gàca loon, yilaꞌs guꞌi no tolo gàp guꞌ yalxlaꞌs loon yiloa. 30 Per nalleꞌ ya neꞌtolode toodiꞌs non guꞌ arid tac ndeleꞌ xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No yende chó derech ndxàp xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèn loo izlyoꞌ par ñibeꞌ xaꞌ loon. 31 Per mastaleꞌ yende chó derech ndxàp xaꞌ par ñibeꞌ xaꞌ loon, ndxàalqueꞌ tataa gàca loon par ñee mèn izlyoꞌ no taꞌ mèn izlyoꞌ cuent leꞌ daa nqueꞌqueꞌ lezoꞌ xuden Diox no ñee mèn izlyoꞌ leꞌ daa ndyubdizqueꞌ no ndliquen xal ñibeꞌ xuden loon. Goo too guꞌ. Yaꞌ guꞌ ndyàa naꞌ trèꞌ, ey. Jesús mtetac loo mèn cón cheꞌn Jesús xal thìb xanꞌ lus uv. Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ, ey: Daa nac xal thìb xanꞌpeꞌ lus uv. Leꞌ xuden na, nac xal mèn coꞌ ndli zinꞌ loo lus uv no xal mèn coꞌ nquenap lus uv. 2 Ryete mèn coꞌ nzo loo cón chenen coꞌ indyubdiꞌste loon no coꞌ indlide conꞌ coꞌ ñibeꞌen, mèna nac xal lus uv coꞌ nxyòod loo coꞌ indaꞌde xlè. Xuden Diox coꞌ xàꞌ mèna loon no coꞌ too xuden Diox mèna loon xal coꞌseꞌ nchoꞌ mèn xòod lus uv coꞌ indaꞌde xlè. Per ryete mèn coꞌ

15

261 nac xal lus uv coꞌ nxyòod loo coꞌ ndaꞌ xlè, xuden Diox tolo li par gàc mèna mèn coꞌ li xal ñibeꞌ Diox no xal ndlyaꞌs Diox li mèna xal coꞌseꞌ ndli lanꞌ mèn xòod lus uv no ntembìi mèn xòod lus uv par taꞌ lus uv más xlè. 3 Per ndxeꞌlequeꞌ, part cón cheꞌn guꞌ, guꞌ ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no loo cón cheꞌn coꞌ nac chol costumbr no loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ tac diꞌs coꞌ mdoodizlen loo guꞌa nguaaꞌd nza guꞌ no leꞌn lezoꞌ guꞌ par mdenꞌ guꞌ no li guꞌ coꞌ mnibeꞌen loo guꞌ li guꞌ. 4 Thidtenequeꞌ fque tee ban guꞌ loo cón chenen. Leꞌ daa na, thidtenequeꞌ que tee ban no guꞌ, ne. Tac thìb xòod lus uv yende mod taꞌ xlè cheleꞌ xòod neꞌxyòodte loo lus uv. Lomisqueꞌ mod, yende mod li guꞌ conꞌ ñibeꞌen loo guꞌ no coꞌ ndlyazen li guꞌ cheleꞌ guꞌ thidtenequeꞌ neꞌtolode que tee ban ante loo cón chenen. 5 Daa nac xal thìb xanꞌ lus uv. Leꞌ guꞌ na, nac xal ram lus uv. Mèn coꞌ thidtenequeꞌ tyal par que tee ban mèna ante loo cón chenen no thidte que tee ban non mèna, mèna liqueꞌ coꞌ ñibeꞌen loo mèna. No li mèna conꞌ ndlyazen li mèna xal thìb xòod lus uv coꞌ ndaꞌ huax xlè. Cona, ngue niin loo guꞌ: Yende mod gác guꞌ li guꞌ xal ñibeꞌen loo guꞌ no conꞌ ndlyazen li guꞌ cheleꞌ guꞌ neꞌque tee bante ante loo cón chenen. 6 Mèn coꞌ neꞌtyalte par thidtenequeꞌ que tee ban mèna loo cón chenen, mèna coꞌ xàꞌ Diox no coꞌ too Diox mèna loon no loo cón chenen. No que tee lux mèna loo cón chenen xal thìb xòod lus uv coꞌ mchoꞌ par biiz xòod lus uva. Yiloa, tecuaꞌ mèn xòod lus uva loo quìi par yol xòod loo quìi. 7 Cheleꞌ guꞌ thidtenequeꞌ que tee ban loo cón chenen no neꞌyathlaꞌste guꞌ conꞌ coꞌ mbluꞌen loo guꞌ par li guꞌi, bnaꞌb guꞌ ryete conꞌ ndlyaꞌs guꞌ loo xuden Diox. Sya, xuden Diox li par que no guꞌ conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ. 8 Loo xuden Diox ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn

SAN JUAN 15 coꞌseꞌ huen huen ndli guꞌ ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ xuden Diox loo guꞌ par li guꞌi no conꞌ coꞌ ndlyaꞌs xuden Diox li guꞌ. Leꞌ sya, tataa mod ndluꞌ guꞌ leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nac xinꞌ mtéꞌthpeꞌ daa. 9 Daa anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèen guꞌ xalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ xuden Diox ñèe xuden Diox daa. Texal nqueꞌ lezon ñèen guꞌ, tataa ftubdiꞌs guꞌ loon no bli guꞌ conꞌ ñibeꞌen loo guꞌ, ey. 10 Cheleꞌ guꞌ tyubdiꞌs loo diꞌs coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ, tataaqueꞌ thidtene queꞌ lezon ñèen guꞌ. Tac xalqueꞌ ndyubdizen loo diꞌs coꞌ ñibeꞌ xuden loon, tataaqueꞌ xuden thidtenequeꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe xuden daa. 11 Taandxèꞌ ngue toodiz non guꞌ par tyac lezoꞌ guꞌ con daa no loo cón chenen. No tataa mod thidtene xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ no yanꞌ gust lezoꞌ guꞌ por cón chenen axta plóthe. 12 Diꞌs coꞌ ngue ñibeꞌen loo guꞌ par li guꞌ nac conꞌ ndxèꞌ: Ndlyazen leꞌ guꞌ queꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ xalqueꞌ nqueꞌ lezon ñèen guꞌ. 13 Yende thìb mbiꞌ loo izlyoꞌ coꞌ nqueꞌ tínꞌ lezoꞌ ñèe xtàa axta gath mbiꞌ por xtàa mbiꞌ. Conꞌa nee diꞌs, lìcqueꞌ, anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ mbiꞌ ñèe mbiꞌ xtàa mbiꞌ cheleꞌ mbiꞌ li tataa. 14 Guꞌ ndxàc amiu daa coꞌ nazinꞌ daa cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, li coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ. 15 Ya neꞌtolode bezen loo guꞌ xal mbez mèn loo thìb moz tac moz neꞌñeeede cón li patrón moz. Per nalleꞌ más huen bezen loo guꞌ nac guꞌ amiu daa coꞌ anzeꞌf nazinꞌ daa tac daa mdaꞌleꞌ cuent loo guꞌ cón cheꞌn ryete conꞌ xal gunee xuden Diox loon par niina loo guꞌ. 16 Inacta leꞌ guꞌ mcui daa. Ndxeꞌlequeꞌ, daa mcui guꞌ. No mtanꞌen diꞌs loo guꞌ par ya li guꞌ ryethe conꞌ coꞌ mnibeꞌen loo guꞌ. Loo conꞌ coꞌ mnibeꞌen loo guꞌa, gàc guꞌ loon xal thìb yaa xlè coꞌ ndaꞌ xlè ndac. Por cona, mcuilen guꞌ par thidtenequeꞌ li guꞌ conꞌ ndac coꞌ mnibeꞌen loo guꞌ li guꞌ. Cheleꞌ guꞌ tataa li, leꞌ sya, xuden li par que no guꞌ ryethe conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo xuden

SAN JUAN 15​, ​16 por lèen. 17 Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ, ey: Ndlyazen leꞌ guꞌ queꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. Jesús ngue taꞌ cuent loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ mèn izlyoꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe mèn Jesús no ndxòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 18 Cheleꞌ mèn coꞌ alithe nque tee ban loo izlyoꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe mèn guꞌ, guꞌ naneequeꞌ no ndaꞌ guꞌ cuent leꞌ mèna ner ngòo xyàn lezoꞌ gunèe mèna daa ndooreꞌ yòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèn guꞌ. 19 Cheleꞌ guꞌ beꞌ nac mèn coꞌ nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, leꞌ sya, mèn coꞌ nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, queꞌ lezoꞌ ñèe mèna guꞌ xalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ mèna ñèe mèna xtàa mèna. Per com leꞌ daa mcui guꞌ làth mèn coꞌ nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, ¿léꞌ?, cona, mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna guꞌ tac guꞌ ya inzi tee bante loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ xal mèna. 20 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ xal nac diꞌs coꞌ guniilen loo guꞌ: Yende nec thìb moz coꞌ más ñibeꞌ loo patrón. Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ mèn mdub nguꞌs daa no ndoo nque mèn xísen par guth mèn daa, tub nguꞌs mèn guꞌ no tyoo nque mèn xís guꞌ par guth mèn guꞌ, ne. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ mèna mdyubdiꞌs diꞌs coꞌ mbluꞌen loo mèna, tyubdiꞌs mèna diꞌs coꞌ luꞌ guꞌ loo mèna. 21 Ryete conꞌa li no mèn guꞌ ante por cón chenen no maste tac indlibeꞌde mèna xuden coꞌ mtelꞌ daa loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 22 Yende chó dol ngàp mèna loo Diox cheleꞌ daa neꞌngalte loo izlyoꞌ par mdoodiz non mèna. Per nalleꞌ yende mod golꞌ mèna diꞌs loon no quedìi mèn daa leꞌ mèna indxàpte dol. 23 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe mèna daa, mèna ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe mèna xuden Diox. 24 Yende chó dol ngàp

262 mèna cheleꞌ mèna ndaꞌ cuent no mdenꞌ mèna cón mblin. Tac conꞌ coꞌ mblin loo mèn tarte li nec thìb mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Per mèna gunèequeꞌ conꞌ coꞌ mblin. Per mastaleꞌ gunèe mèna conꞌ coꞌ mblin, ale leꞌleꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna daa no ndxòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna xuden Diox. 25 Per ndxàc conꞌ ndxèꞌ loon par gàcqueꞌ no tyaaqueꞌ no tyubqueꞌ diꞌs xal ndxab diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Diꞌsa mbez: Ale ngòo xyàn lezoꞌ mèn gunèe mèn daa. No ale yende conꞌ ngue lin loo mèn par yòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn daa. 26 Daa telꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ xal ñibeꞌ xuden Diox loon. Xpii Natúꞌa indyèꞌde. Lyath no Xpii Natúꞌ guꞌ no tegán Xpii Natúꞌ lezoꞌ guꞌ. Coꞌseꞌ yiꞌth Xpii Natúꞌ coꞌ telꞌen loo guꞌ, Xpii Natúꞌ tolo tyoodiꞌs no guꞌ cón chenen. No taꞌ Xpii Natúꞌ cuent loo guꞌ cón chenen. 27 Leꞌ sya, guꞌ taꞌ cuent loo mèn no tyoodiꞌs no guꞌ mèn cón chenen tac guꞌ ngo noqueꞌ daa axta coꞌseꞌ nerlequeꞌ mtlon mque tee tan cuent loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ no mdoodizen cón chenen loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par neꞌgàc chopte lezoꞌ guꞌ no par neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ por cón chenen. 2 Gàca loo guꞌ leꞌ mèn coꞌ chug guꞌ no tèꞌb mèn guꞌ no coꞌ too mèn guꞌ leꞌn sinagog mèn. No axta zin thìb huiz no zin thìb ze gab chol mèn leꞌ mèna ngue li thìb zinꞌ ndac loo Diox por guth mèn guꞌ. 3 No li mèna conꞌ ndlyaꞌs mèna con guꞌ tac mèna thidtenequeꞌ indlibeꞌde xuden Diox. Neꞌ neꞌ indaꞌ mèna cuent cón cheꞌn xuden Diox. No neꞌ neꞌ indlibeꞌ mèna daa. 4 Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par coꞌseꞌ zin hora no zin huiz coꞌseꞌ coꞌ chug mèn guꞌ leꞌn sinagog, teꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ daa guniileꞌ cón cheꞌn coꞌ gàc loo guꞌ.

16

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ngue li Xpii Natúꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. Neꞌngniiden conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ nerlequeꞌ mtlon mdoodizen loo guꞌ tac

263 daa nzo noqueꞌ guꞌ. 5 Per nalleꞌ daa bii par go non xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa. No nec thìb guꞌ indyóode chonon niin biin, ndyaquen. No nec thìb guꞌ neꞌnibdiꞌste loon: ¿Pá ya Uꞌ, àꞌ, Tad? 6 Per nalleꞌ ndyaquen tac guniin loo guꞌ leꞌ daa bii loo xaꞌ coꞌ mtelꞌ daa, ndenꞌen leꞌn lezon nxi lezoꞌ guꞌ. 7 Lìcqueꞌ nac coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, ey. Por part cón cheꞌn guꞌ, más huen gàca loo guꞌ ndyàan. Tac cheleꞌ daa neꞌbiide, neꞌyiꞌthte Xpii Natúꞌ loo guꞌ par lyath no Xpii Natúꞌ guꞌ no par tegán Xpii Natúꞌ lezoꞌ guꞌ, sya. Per cheleꞌ daa biiqueꞌ, leꞌ sya, na telꞌ Xpii Natúꞌ yiꞌth Xpii Natúꞌ loo guꞌ. 8 Coꞌseꞌ yiꞌth Xpii Natúꞌ loo mèn loo izlyoꞌ, Xpii Natúꞌ li par yilaꞌs mèn leꞌ mèn ndxàp xtol. No li Xpii Natúꞌ thìb conꞌ loo mèn par taꞌ mèn cuent nzo thìb mod coꞌ ndli par que tee ban lì mèn loo Diox. No li Xpii Natúꞌ par non mèn leꞌ Diox tub rez cón cheꞌn mèn loo mèn yiloa. 9 Na ngue nii loo guꞌ leꞌ mèna nac mèn coꞌ ndxàp xtol tac neꞌndalte mèna ngalaꞌs mèna loon no loo cón chenen. 10 Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ taꞌ mèn cuent no non mèn nzoqueꞌ thìb mod que tee ban lì mèn loo Diox. Xpii Natúꞌ luꞌ conꞌa loo mèn tac daa biiqueꞌ loo xuden Diox. Leꞌ guꞌ na, ya neꞌtolode huiꞌ loon. 11 Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ taꞌ mèn cuent no non mèn leꞌ Diox tub rez cón cheꞌn mèn loo mèn tac mquexùꞌleꞌ Diox Mebizya coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ nalleꞌ. 12 Tatabeꞌ nzo huax conꞌ coꞌ ndlyazen toodiz non guꞌ. Per ndenꞌen axta neꞌ neꞌ xec yéc guꞌ par yòo yéc guꞌ diꞌs coꞌ lyazen niin loo guꞌ. 13 Per coꞌseꞌ yiꞌth Xpii Natúꞌ coꞌ indyèꞌde loo guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, Xpii Natúꞌ luꞌ loo guꞌ ryete conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Tac Xpii Natúꞌ neꞌtyoodiꞌste ante cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, Xpii Natúꞌ luꞌ loo guꞌ ryete conꞌ coꞌ gòn Xpii Natúꞌ coꞌ gab xuden Diox. No taꞌ Xpii Natúꞌ cuent loo guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc yiloa. 14 Xpii Natúꞌ li par gàc conꞌ guryath no conꞌ

SAN JUAN 16 guryèn loon tac Diox ñibeꞌ loo Xpii Natúꞌ luꞌ Xpii Natúꞌ ryete conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn daa loo guꞌ. 15 Ryete conꞌ coꞌ ngue no xuden Diox nac chenen, ne. Cona, guniilen loo guꞌ leꞌ Diox ñibeꞌ loo Xpii Natúꞌ par luꞌ Xpii Natúꞌ no co xoꞌf Xpii Natúꞌ ryethe cón chenen loo guꞌ. Jesús ngue yab loo myenꞌ: Yalnaxi coꞌ ndxàc loo guꞌ, leꞌi càb loo guꞌ leꞌ guꞌ tyac tínꞌ lezoꞌ yiloa. 16 Leꞌn taapláte huiz guꞌ ya neꞌhuiꞌde loon. Per yiloa leꞌn taaplá huiz guꞌ bere huiꞌ loon tedib vez tac daa bii coꞌteꞌ nzo xuden. 17 Leꞌ sya, plá myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mnibdiꞌs loo thìb xtàa myenꞌ no loo tedib xtàa myenꞌ. Ndxab myenꞌ: ―¿Cón nee diꞌs diꞌs coꞌ ngolo gunee Tad loo naꞌ baꞌ, yey? Tad gunee loo naꞌ leꞌ leꞌn taapláte huiz ya neꞌhuiꞌde naꞌ loo Tad no yiloa leꞌn taaplá huiz bere naꞌ huiꞌ naꞌ loo Tad. No ¿cón nee diꞌs coꞌ gunee Tad loo naꞌ leꞌ Tad bii loo Diox xud Tad, yey? 18 ¿Cón nee diꞌs diꞌs coꞌ gunee Tad loo naꞌ leꞌn taapláte huiza, cara? Neꞌtaꞌde naꞌ cuent cón nee diꞌs coꞌ gunee Tad loo naꞌ, ¿léꞌ? 19 Per Jesús mdenꞌ lezoꞌ leꞌ myenꞌ mblyaꞌs ñibdiꞌs loo Jesús. Por cona, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Na ngue nii loo guꞌ leꞌ leꞌn taandxepte huiz guꞌ ya neꞌhuiꞌde loon. Per yiloa leꞌn taandxepte huiz guꞌ bere huiꞌ loon tedib vez. ¿Chéꞌ cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ nzi nibdiꞌs guꞌ loo xtàa guꞌ, càꞌ? 20 Lìca, na nii loo guꞌ leꞌ guꞌ gónꞌ no cue xi lezoꞌ guꞌ por cón chenen. No coꞌseꞌ ñèe mèn izlyoꞌ ndxàca tataa loo guꞌ, tyac lezoꞌ mèna ñèe mèna guꞌ. Mastaleꞌ nzi xi lezoꞌ guꞌ, per coꞌseꞌ yilo xi lezoꞌ guꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, tyac lezoꞌ guꞌ tedib vez axta plóthe. 21 Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Coꞌseꞌ yamerleꞌ gáal xinꞌ thìb xaꞌgot, anzeꞌf ndyóo xaꞌ tac yamerleꞌ gáal hor coꞌseꞌ tenꞌ xaꞌ yalnè no tenꞌ xaꞌ yoꞌf coꞌ quée loo xaꞌ. Per coꞌseꞌ ngololeꞌ

SAN JUAN 16​, ​17 mxan xaꞌ thìb mbed, ya neꞌtyede lezoꞌ xaꞌ máa yalnè coꞌ mdenꞌ xaꞌa tac anzeꞌf ndyac lezoꞌ xaꞌ leꞌ mbed coꞌ ngóola nac thìb mbedbiꞌ. 22 Tataa nzi xi lezoꞌ guꞌ nalleꞌ. Per neꞌtyóode guꞌ. Daa bere huiꞌ loo guꞌ. Sya, anzeꞌf tyac lezoꞌ guꞌ. No coꞌseꞌ tyac lezoꞌ guꞌa, conꞌa gàc thìb gust coꞌ yende chó mèn teche loo guꞌ. 23 No coꞌseꞌ gàc hora no huiza, nec thìb conꞌ neꞌñibdiꞌste guꞌ loon, ndee guꞌ. Lìca, na nii loo guꞌ leꞌ ryete conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo xuden por lèen, xuden li par que no guꞌi. 24 Anon mtlon mque tee non guꞌ no axta nalleꞌ tarte ñaꞌb guꞌ nec thìb conꞌ loo xuden por lèen. Bnab guꞌi no daa li par que no guꞌi par yanꞌ gust lezoꞌ guꞌ no tyac lezoꞌ guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesús ngue yab loo mèn: Daa mblileꞌ gan loo mèn yeꞌrsinꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 25 Daa mdoodizleꞌ conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal ntetac mèn cón cheꞌn thìb conꞌ loo mèn. Per zin thìb hor coꞌseꞌ ya neꞌtetacten diꞌs coꞌ tyoodizen loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nalìte no nambìite tyoodizen loo guꞌ cón cheꞌn xuden Diox. 26 Huiza no hora ñaꞌb guꞌ conꞌ loo xuden Diox por lèen. No thidtene niin loo guꞌ leꞌ daa neꞌñaꞌbte conꞌ loo xuden Diox por cón cheꞌn guꞌ 27 tac yub xuden Diox nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox guꞌ tac guꞌ nqueꞌ lezoꞌ gunèe guꞌ daa. No ngolaꞌsqueꞌ guꞌ leꞌ daa ngroꞌ loo xuden Diox. 28 Daa ngroꞌleꞌ loo xuden Diox no ndalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Per nalleꞌ na roꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Beren, ndyàan loo xuden Diox tedib vez. 29 Sya, ndxab myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo Jesús: ―Nase clarlequeꞌ ngue toodiꞌs Uꞌ loo nuꞌ. No indyoodiꞌste Uꞌ diꞌs coꞌ ntetac Uꞌ thìb conꞌ con tedib conꞌ loo nuꞌ. 30 Nase non nuꞌ leꞌ Uꞌ nanee ryethe conꞌ, Tad. No ya inaquinte ñibdiꞌs mèn nec thìb conꞌ loo Uꞌ. No por cona, ndxelaꞌs nuꞌ leꞌ Uꞌ ngroꞌleꞌ loo Diox.

264 31 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ nareꞌ, por derech, ngolaꞌs guꞌ loon, càꞌ? 32 Huiꞌ guꞌ nexa. Leꞌ hor mzinleꞌ no leque hor ndxèꞌ nac hor coꞌseꞌ gàc conꞌ ryes loo guꞌ. No xàꞌ xàꞌ tyen thìb thìb guꞌ ned. No thidten láꞌ guꞌ. Per neꞌyanꞌte thidten tac xuden Diox nzo noqueꞌ daa. No neꞌláꞌde xuden daa thidten. 33 Ngue niin ryete conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par cue see tee lezoꞌ guꞌ por ndxelaꞌs guꞌ loon no ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo cón chenen. Láth beꞌ nziriꞌ guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, anzeꞌf tyactìi guꞌ no cue xi lezoꞌ guꞌ. Per gòp guꞌ yalxlaꞌs loon no neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ loo cón chenen. Tac nase daa mblileꞌ gan loo rye loothe conꞌ coꞌ nac ngolo ngolaꞌs coꞌ nac xab izlyoꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ coꞌ ncàb conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn.

Jesús ngue bez Diox por myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ngolo mdoodiꞌs no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, Jesús mbuiꞌ loo béꞌ. No ndxab Jesús: ―Pay, nase mzinleꞌ hor coꞌ gàc yaltii loon. Bli Uꞌ par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loon, daa coꞌ nac xganꞌ Uꞌ, par gàca leꞌ daa coꞌ nac xganꞌ Uꞌ li par tolo gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Uꞌ, ne. 2 Uꞌ mnibeꞌ loon, daa coꞌ nac xganꞌ Uꞌ, par ñibeꞌen loo ryete mèn coꞌ nzi ban dib athu loo izlyoꞌ par tataa mod lin par yòo ban no mèn Uꞌ thidtene, ryete mèn coꞌ mbli Uꞌ par mdyal mèna yòo mèna loo cón chenen. 3 Yalnaban coꞌ ndaꞌ Uꞌ loo mèn, coꞌ nee diꞌs, yòo ban no mèn Uꞌ thidtene ndxàc loo mèn por ndlibeꞌ mèn Uꞌ, Uꞌ coꞌ nac thidte Diox lìcpeꞌ, no por mblibeꞌ mèn daa coꞌ nac Jesucrist coꞌ mtelꞌ Uꞌ mbiꞌth loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 4 Daa mblileꞌ ngòc conꞌ roo conꞌ xèn loo Uꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No nalleꞌ mtelolen ryethe conꞌ coꞌ mnibeꞌ Uꞌ loon par mblina. 5 Per nase, Pay, ñaꞌben loo Uꞌ: Bli Uꞌ par gàc leque conꞌ roo conꞌ xèn loon coꞌ ngòc loon ndooreꞌ coꞌseꞌ mblec Uꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ.

17

265 6 Ryete mèn coꞌ mcuiꞌ Uꞌ no coꞌ mbloꞌ xàꞌ Uꞌ làth mèn coꞌ ndli cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ mbli Uꞌ ngòo loo cón chenen, daa mda cuent loo mèna no mbluꞌen loo mèna chó nac Uꞌ no cón nac cón cheꞌn Uꞌ. Rye mèn coꞌ mcui Uꞌ no coꞌ mbloꞌ xàꞌ Uꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèna ngòc cheꞌnpeꞌ Uꞌ. Ngoloa, mblo Uꞌ mèna loo cón chenen. No mdubdiꞌsqueꞌ mèna no mdub nza mèna loo conꞌ mnibeꞌ Uꞌ loo mèna. 7 Per nase ryete mèna mbli laꞌsleꞌ leꞌ ryete conꞌ coꞌ mblin no coꞌ mbluꞌen loo mèn, yub Uꞌ mbli loon par mblina. 8 Daa mdoodizleꞌ diꞌs coꞌ mnibeꞌ Uꞌ loon toodizen loo mèna. Mdaꞌqueꞌ mèna lugar mbìn mèna diꞌs. No mdenꞌ mèna no mdaꞌ mèna cuent leꞌ daa, lìcqueꞌ, ngroꞌ loo Uꞌ. No ngolaꞌsqueꞌ mèna leꞌ Uꞌ mtelꞌ daa loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 9 Pay, daa ñaꞌb loo Uꞌ por cón cheꞌn mèn coꞌ ngòo loo cón chenen. Iñaꞌbten loo Uꞌ por cón cheꞌn mèn coꞌ más ndli cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ñaꞌben loo Uꞌ por cón cheꞌn mèn coꞌ Uꞌ mbli mdyal par ngòo mèn loo cón chenen tac mèna nac cheꞌnpeꞌ Uꞌ. 10 Ryete mèn coꞌ mbli Uꞌ mdyal par ngòo mèna loo cón chenen no rye loothe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ daa nac cheꞌn Uꞌ. Rye loothe conꞌ coꞌ nac cheꞌn Uꞌ nac chenen, ne. No por cón cheꞌn mèn coꞌ mbli Uꞌ mdyal par ngòo mèna loo cón chenen ndxàcqueꞌ conꞌ roo conꞌ xèn loon. 11 Daa ya neꞌtolode go loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Per mèn coꞌ ngòo loo cón chenen, mèna toloqueꞌ cue ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Leꞌ daa na, biiqueꞌ par go non Uꞌ. Pay, Uꞌ coꞌ nac thìb xaꞌ natúꞌ, fquenap Uꞌ mèn coꞌ mbli Uꞌ ngòo loo cón chenen con ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Uꞌ no laꞌs nii Uꞌ par thidtenequeꞌ thidte gàc mèna xalqueꞌ thidte nac ryop naꞌ. 12 Coꞌseꞌ ngo non mèna loo izlyoꞌ ndxèꞌ, daa mquenap mèn coꞌ mbli Uꞌ ngòo loo cón chenen xalqueꞌ nac conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Uꞌ no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ

SAN JUAN 17 Uꞌ. Daa mquenap mèn coꞌ mbli Uꞌ ngòo loo cón chenen. No yende cón mxac nec thìb mèna loo cón chenen, ante thìb myenꞌ coꞌ mbyanꞌleꞌ diꞌs ryo xàꞌ loo cón chenen, myenꞌa ngro xàꞌ loo cón chenen par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Uꞌ. 13 Per nalleꞌ daa bii coꞌteꞌ nzo Uꞌ, Pay. Daa ngue nii conꞌ ndxèꞌ loo Uꞌ láth beꞌ nzon loo izlyoꞌ ndxèꞌ par gàca xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ myenꞌ no yanꞌ gust lezoꞌ myenꞌ xal nxyoꞌf ndeꞌ nxyoꞌf ndlaꞌ lezon axta plóthe. 14 Daa mbluꞌleꞌ cón cheꞌn Uꞌ loo mèn coꞌ mbli Uꞌ ngòo loo cón chenen xalqueꞌ mnibeꞌ Uꞌ loon. Per mèn cheꞌn izlyoꞌ, aleꞌ leꞌleꞌ ngòo xyàn lezoꞌ mèn izlyoꞌ gunèe mèn izlyoꞌ mèn coꞌ ngòo loo cón chenen. Tac inacte mèn coꞌ ngòo loo cón chenen mèn coꞌ beꞌ ndli cón cheꞌn xab izlyoꞌ xalqueꞌ inacte daa mèn coꞌ ndli cón cheꞌn xab izlyoꞌ. 15 Ingue naꞌbten diꞌs loo Uꞌ par teche Uꞌ mèn coꞌ ngòo loo cón chenen loo izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ngue naꞌb diꞌs loo Uꞌ leꞌ Uꞌ tíꞌ no làa Uꞌ mèna laꞌs yaꞌ Mebizya. 16 Com leꞌ daa inacte mèn cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ, ¿léꞌ?, neꞌ mèn coꞌ mbli Uꞌ ngòo loo cón chenen inacte mèn cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. 17 Tolo bloꞌ xàꞌ Uꞌ mèn coꞌ ngòo loo cón chenen loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ por cón cheꞌn xtiꞌs Uꞌ coꞌ ndluꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. 18 Texal mtelꞌ Uꞌ daa loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, tataaqueꞌ telꞌen myenꞌ coꞌ nac myenꞌpeꞌ daa loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ par luꞌ myenꞌ cón chenen loo mèn izlyoꞌ. 19 No por cón cheꞌn myenꞌpeꞌ daa, leque daa mnibeꞌ loo lezon lin ante coꞌ neete lezoꞌ Uꞌ par gàca leꞌ myenꞌpeꞌ daa tolo ryo xàꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ loo cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ por cón cheꞌn xtiꞌs Uꞌ coꞌ ndluꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. 20 Per iñaꞌbten loo Uꞌ ante cón cheꞌn myenꞌ coꞌ nac myenꞌpeꞌ daa. Ndxeꞌlequeꞌ, ñaꞌben loo Uꞌ por cón cheꞌn mèn coꞌ yilaꞌs loon yiloa por diꞌs coꞌ tyoodiꞌs myenꞌ no

SAN JUAN 17​, ​18 por diꞌs coꞌ co myenꞌ yalbàn cón chenen loo mèn. 21 Ñaꞌben loo Uꞌ, Pay, leꞌ ryete mèn coꞌ nac myenꞌpeꞌ daa thidte gàc myenꞌ thidtene. No ñaꞌben loo Uꞌ thidte queltàa myenꞌ con naꞌ xalqueꞌ nzon loo Uꞌ no xalqueꞌ nzo Uꞌ loon xalqueꞌ thidte nac ryop naꞌ. No ñaꞌben loo Uꞌ, Pay, bli Uꞌ par thidte gàc myenꞌ loo cón cheꞌn naꞌ thidtene par tataa mod yilaꞌs mèn cheꞌn izlyoꞌ no non mèn cheꞌn izlyoꞌ leꞌ Uꞌ mtelꞌ daa loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 22 Pay, daa mbluꞌleꞌ loo mèn no mblin par mdenꞌ mèn cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàc loo mèn par thidte gàc mèna loo cón cheꞌn naꞌ xalqueꞌ ndxàc conꞌ roo conꞌ xèn loon por thidte nac naꞌ. 23 Daa nzo noqueꞌ mèn coꞌ ngòo loo cón chenen. No Uꞌ nzo noqueꞌ daa par tataa mod nambìite no nalìte gàc mèna thidte loo cón cheꞌn naꞌ par gàca taꞌ mèn izlyoꞌ cuent leꞌ Uꞌ mtelꞌ daa loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No par taꞌ mèn izlyoꞌ cuent leꞌ Uꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe mèn dib athu loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Uꞌ ñèe Uꞌ daa. 24 Pay, Uꞌ mbli par ngòo mèn loo cón chenen. Daa ndlyaꞌs leꞌ mèna yòo coꞌteꞌ gon par ñèe mèna conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nac ryethe conꞌ mbli Uꞌ ngòc loon. Tac Uꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Uꞌ daa axta ndooreꞌ coꞌseꞌ mblec Uꞌ izlyoꞌ no mxenꞌ Uꞌ izlyoꞌ. 25 Pay, Uꞌ coꞌ nac thidte xaꞌ nalì no xaꞌ nambìi, tarte libeꞌ mèn izlyoꞌ Uꞌ. Per daa ndlibequeꞌ Uꞌ. No mèn coꞌ mbli Uꞌ par ngòo mèna loo cón chenen, mèna naneequeꞌ leꞌ Uꞌqueꞌ mtelꞌ daa par mbalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 26 Daa mbluꞌqueꞌ no mblo xoꞌfquen loo mèn chó nac Uꞌ. No toloqueꞌ luꞌen loo mèn no go xoꞌfen loo mèn chó nac Uꞌ par gàca texalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Uꞌ ñèe Uꞌ daa, tataaqueꞌ queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn. No tataaqueꞌ lin par thidtenequeꞌ go non mèna, ne. Mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel mxenxùꞌ Jesús xal thìb pres. (Mt. 26.47–56; Mr. 14.43–50; Lc. 22.47–53)

18

Texal ngolo mdoodiꞌs no Jesús Diox xud Jesús no ngurez Jesús

266 Diox, ngroꞌ no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par ya no Jesús myenꞌ tedib lad ro thìb ftee coꞌ mbez mèn lèe Cedrón. Tya ngure thìb huert. No coꞌteꞌ ngure huerta ngòo no Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús huax vez. 2 Nde nxonꞌ, no Jud coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo mèn nanee lugara. Tac huax vez ndyee Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús par nqueltàa Jesús con myenꞌ tya. 3 Látha, mzin no Jud thìb partid solndad, no ndxep mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ leꞌn templ coꞌ mtelꞌ jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mèn cheꞌn xleyꞌ farise. Nde no Jud mèna. Nzo spad yaꞌ mèna no nzo mached no cuchi yaꞌ mèna. No nde no mèna lintern no yeꞌrbèel par mtenìi mèna ned nde mèna. 4 Per com leꞌ Jesús nonqueꞌ no naneequeꞌ Jesús ryethe conꞌ tyactìi Jesús, ¿léꞌ?, ngroꞌ Jesús par ngua sálꞌ Jesús mèna. Ndxab Jesús loo mèna: ―¿Chó nde cuaꞌn guꞌ, àꞌ? 5 Mcàb mèna loo Jesús. Ndxab mèna: ―Nuꞌ nde cuaꞌn mbiꞌ coꞌ lèe Jesús coꞌ nac mèn yèez Nazaret. Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo mèna: ―Daa nac Jesús. Làth mèna nde Jud coꞌ taꞌxùꞌ Jesús loo mèna, ne. 6 Texal ndxab Jesús loo mèna: ―Daa nac Jesús, ale yub mèna ngulàateriꞌ loo yòo par ned xís mèna. 7 Ngoloa, mbere Jesús, mnibdiꞌs Jesús loo mèna tedib vez: ―¿Chó nde cuaꞌn guꞌ, àꞌ? Mèna mcàb. Ndxab mèna loo Jesús: ―Nuꞌ nde cuaꞌn mbiꞌ coꞌ lèe Jesús coꞌ nac mèn yèez Nazaret. 8 Jesús mcàb loo mèna. Ndxab Jesús: ―Na guniileꞌ loo guꞌ. Daa nac Jesús. Cheleꞌ guꞌ nde cuaꞌn daa, blaꞌ guꞌ bii myenꞌ ndxèꞌ. 9 Tataa ngòca loo Jesús par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo Diox xud Jesús coꞌseꞌ ndxab Jesús:

267 ―Myenꞌ coꞌ mcui Uꞌ, coꞌ ngòo loo cón chenen, yende cón ngòc loo myenꞌ. 10 Látha nzo Mon Pedr. Nde nxonꞌ, ngue spad cho Mon Pedr. Thidte ngua yaꞌ Mon Pedr rlanꞌ Mon Pedr. Mdob Mon Pedr spad leꞌn vayin. Mblàa Mon thìb yaꞌ spad nza thìb moz coꞌ nac ladlì cheꞌn moz. Moza ngroꞌ lèe Malc. Ngòc moza moz cheꞌn jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ tiempa. 11 Sya, ndxab Jesús loo Pedr: ―Pedr, blosuaꞌ spad leꞌn vayin. ¿Chéꞌ ndxelaꞌsl no ndlil cuent indxàalte tyactìi daa loo thìb preb coꞌ mbli nee lezoꞌ xuden Diox tyactìi daa, càꞌ? Yende xàa. Preb ndxèꞌ gàcqueꞌ loon. Jesús mdooxùꞌ loo mbiꞌ coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ tiempa. (Mt. 26.57–58; Mr. 14.53–54; Lc. 22.54)

12 Leꞌ

sya, rye mèn coꞌ ngòc solndad, no xaꞌ coꞌ ngòc capitán, no mèn coꞌ ngòc myenꞌ nac zinꞌ cheꞌn mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, rye mèna mxenxùꞌ Jesús. Mdub dóꞌ mèna yaꞌ Jesús. Mbeꞌ mèna Jesús xal thìb pres. 13 Mbeꞌ mèna Jesús nerlequeꞌ loo Anás tac Anás ngòc xudzap Caifás. Caifasa ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ línꞌa. 14 Leque Caifasa ngòc Caifás coꞌ mdeꞌth no coꞌ ndxab loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel ndxàalqueꞌ gath thìb mbiꞌ lugar de lyux rye mèn nación Israel. Pedr mcà diꞌs cón cheꞌn Jesús loo mèn.

(Mt. 26.69–70; Mr. 14.66–68; Lc. 22.55–57)

15 Per látha, mdoo nque Mon Pedr con tedib myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Mon Pedr coꞌ nac leque xinꞌ mtéꞌth Jesús xís Jesús. Mbiꞌ coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ mblibeꞌ mbiꞌ coꞌ ndxàc xtàa Mon Pedr. Sya, mdoo nque

SAN JUAN 18 leque thìb myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Mon Pedr xís Jesús axta loo lueꞌ coꞌteꞌ ngòc liz jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo rye nguleyꞌ línꞌa. 16 Leꞌ Pedr na, mbyanꞌ par ro ned ro puert. Cona mbli ngroꞌ mbiꞌ coꞌ ngòc myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ nac xtàa Pedr coꞌ mblibeꞌ jef cheꞌn nguleyꞌa par mdoodiꞌs no mbiꞌ mozgot coꞌ ngue quenap puert par mblo mozgota Pedr par leꞌn loo lueꞌ liz nguleyꞌa. 17 Sya, mnibdiꞌs mozgota loo Pedr. Ndxab mozgota: ―¿Chéꞌ inode lùu nac thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth mbiꞌ baꞌ, ne, càꞌ? Pedr mcàb. Ndxab Pedr: ―Yende xàa. Inacte daa xinꞌ mtéꞌth mbiꞌ baꞌ. 18 Leꞌpeꞌ yálꞌa anzeꞌf ngòc nàl. Leꞌ sya, ryete moz cheꞌn nguleyꞌ no myenꞌ coꞌ nac myenꞌ nac zinꞌ coꞌ nquenap templ, mtlo myenꞌ, mtolꞌ myenꞌ quìi. No mtoocuaꞌ myenꞌ yaa loo quìi par ngure biiz myenꞌ ro rdii. Nde nxonꞌ, note Pedr ngo làth myenꞌ par mdoo biiz Pedr ro dii. Anás noo noo ngue nibdiꞌs loo Jesús cón cheꞌn Jesús.

(Mt. 26.59–66; Mr. 14.55–64; Lc. 22.66–71)

19 Látha, jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ mtlo mnibdiꞌs loo Jesús chópeꞌ myenꞌ nac myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús no cón nac coꞌ ngue luꞌ Jesús loo mèn. 20 Jesús mcàb loo mbiꞌ coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌa. Ndxab Jesús: ―Na mdoodizqueꞌ loo mèn loo xnaa. No mbluꞌquen cón chenen loo mèn leꞌn sinagog no leꞌn templ coꞌteꞌ nqueltàa ryete mèn coꞌ nac mèn nación Israel. Cona, ngue niin lool: Yende cón tarte toodizen xexte loo mèn. 21 ¿Chonon ngue ñibdiꞌsl loon, àꞌ? Bnibdiꞌs loo mèn coꞌ mbìnleꞌ diꞌs coꞌ mdoodizlen. Mèna taꞌ cuent cón chenen lool xal nac diꞌs coꞌ mdoodizlen loo mèn. 22 Coꞌseꞌ ngolo tataa ndxab Jesús diꞌsa, thìb mbiꞌ coꞌ ngòc myenꞌ nac zinꞌ coꞌ

SAN JUAN 18 nquenap templ coꞌ ngo tya, thidte ngua mbiꞌ mdiꞌs mbiꞌ rloo Jesús. No ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―¿Chéꞌ tatuaꞌ mod ncàbl loo jefpeꞌ cheꞌn rye nguleyꞌ, càꞌ? 23 Jesús mcàb loo mbiꞌ. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ daa mdoodiz chol diꞌs yeꞌrsinꞌ, gunee ñeeneꞌ xá mod nac diꞌsa. Per cheleꞌ daa mdoodiz diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac, ¿chonon mdiꞌsl rloon, sya? 24 Ngoloa, mtelꞌ Anás Jesús natedóꞌ yaꞌ Jesús loo tedib mbiꞌ coꞌ lèe Caifás coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ línꞌa. Pedr mbere mcà diꞌs cón cheꞌn Jesús loo mèn tedib vez. (Mt. 26.71–75; Mr. 14.69–72; Lc. 22.58–62)

25 Látha, Pedr ndoo biizqueꞌ ro rdii làth mèna. Sya, ndxab mèna loo Pedr: ―¿Chéꞌ inode lùu nac thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth mbiꞌ baꞌ, càꞌ? Sya, mcà diꞌs Pedr. Ndxab Pedr: ―Inacte daa xinꞌ mtéꞌth mbiꞌ baꞌ, cara. 26 Sya, ndxab thìb mbiꞌ coꞌ ngòc moz jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no coꞌ ndxàcguèꞌ mèn guliz mbiꞌ coꞌ mchoꞌ Pedr nzaa loo Pedr: ―Ale mbezl: Inacte daa xinꞌ mtéꞌth mbiꞌ baꞌ. ¿Chéꞌ ndlil cuent neꞌngnèeden lùu con mbiꞌ baꞌ leꞌn huert, ne, càꞌ? 27 Mbere Pedr, mcà diꞌs Pedr Jesús tedib vez. Leque hora, chàa, ngrozèe nguiidtee. Mbléꞌ nguiidtee yálꞌ.

Jesús mdooxùꞌ loo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Pilat. (Mt. 27.1–2, 11–14; Mr. 15.1–5; Lc. 23.1–5)

28 Sya, xtilꞌlequeꞌ mbloꞌ mèna Jesús liz Caifás. Mbeꞌ mèna Jesús loo Pilat coꞌteꞌ nac palas cheꞌn Pilat. Mèn coꞌ mbeꞌ Jesús loo Pilat ngòc mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Mèna neꞌngòode leꞌn palas cheꞌn Pilat par neꞌgàc zabte mèna loo costumbr coꞌ ndxàp mèna cón cheꞌn xleyꞌ mèna. Tac cheleꞌ mèn gàc mèn

268 zab loo por thìb conꞌ coꞌ iñaade, leꞌ sya, conaꞌte li neꞌyòode mèna loo mes par hua mèna coꞌ nac yalhua cheꞌn lni pasc. 29 Sya, ngroꞌ Pilat par fuer. Ngua toodiꞌs no Pilat mèna. Ndxab Pilat: ―¿Cón ndli nqueyèe guꞌ mbiꞌ ndxèꞌ loon, àꞌ? 30 Mcàb mèna loo Pilat. Ndxab mèna: ―Cheleꞌ mbiꞌ baꞌ neꞌngàcte thìb mbiꞌ yeꞌrsinꞌ, neꞌnguiꞌth node nuꞌ mbiꞌ lool. 31 Sya, ndxab Pilat loo mèna: ―Beꞌ guꞌ mbiꞌ. No ftub rez guꞌ cón cheꞌn mbiꞌ xal ñibeꞌ ley guꞌ loo guꞌ par li guꞌ conꞌ con mbiꞌ. Per mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel mcàb loo Pilat. Ndxab mèna: ―Per nuꞌ coꞌ nac mèn nación Israel, ley coꞌ ngue no nuꞌ indaꞌde lugar loo nuꞌ par guth nuꞌ nec thìb mèn. 32 Tataa mod ngòca par mdyaaqueꞌ no ngòcqueꞌ no mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ gunii Jesús cón cheꞌn xá mod gath Jesús. 33 Leꞌ sya, mbere Pilat, ngòo Pilat leꞌn palas tedib vez. Ngurez Pilat Jesús. No mnibdiꞌs Pilat loo Jesús. Ndxab Pilat: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, lùu nac rey cheꞌn mèn nación Israel, càꞌ? 34 Jesús mcàb loo Pilat. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ ngue ñibdiꞌsl cón chenen ante por iñeedel cón chenen o chéꞌ alithe ngue ñibdiꞌsl cón chenen tac mdaꞌleꞌ tedib mèn cuent cón chenen lool, càꞌ? 35 Pilat mcàb loo Jesús. Ndxab Pilat: ―¿A poc ñeel no daa nac mèn nación Israel, càꞌ? Yende xàa. Mèn coꞌ nac mèn nación lùu no mèn coꞌ nac jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ cheꞌn nación lùu nac mèn coꞌ nde no lùu loon trèꞌ. ¿Cóxeꞌ ngue tee lil, àꞌ? 36 Jesús mcàb. Ndxab Jesús loo Pilat: ―Coꞌteꞌ nac nacionpeꞌ daa no coꞌteꞌ ñibeꞌen inacte loo izlyoꞌ ndxèꞌ, ey. Cheleꞌ coꞌteꞌ ñibeꞌen ngàc cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, leꞌ sya, mèn coꞌ mque tee no daa neꞌnglaꞌde par nden mèn nación Israel daa. Per izlyoꞌ ndxèꞌ inacte coꞌteꞌ

269 ñibeꞌen nalleꞌ. Por cona, ngue li mèn conꞌ ndlyaꞌs mèn con daa. 37 Sya, ndxab Pilat loo Jesús: ―¿Lìcqueꞌ nacl rey, sya, càꞌ? Mcàb Jesús. Ndxab Jesús loo Pilat: ―Aa. Lìcqueꞌ nac daa rey, pues, xalqueꞌ ngolo guneela baꞌ. Daa ngóol loo izlyoꞌ ndxèꞌ no mbalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ par mdan cuent no mdoodizen cón chenen coꞌ nac lìcpeꞌ. Ryete mèn coꞌ ndub nza no coꞌ ndyubdiꞌs loo cón chenen coꞌ nac lìcpeꞌ, mèna ndxòn no nqueꞌ nza mèna diꞌs coꞌ ndyoodizen. 38 Pilat ndxab loo Jesús: ―¿Cón nac coꞌ mbezl nac lìcpeꞌ, àꞌ? Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn ngololeꞌ mdub rez cón cheꞌn Jesús par guth mèn Jesús. (Mt. 27.15–31; Mr. 15.6–20; Lc. 23.13–25)

Ngolo mnibdiꞌs Pilat diꞌsa loo Jesús, ngroꞌ Pilat par fuer par mdoodiꞌs no Pilat mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel tedib vez. Ndxab Pilat loo mèna: ―Yende chó xquin mbiꞌ no xtol mbiꞌ ndryo xoꞌf loon, cara. 39 ¿Xá nee guꞌ? Guꞌ ngue no costumbr leꞌ daa ngoꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngue leziꞌf loo guꞌ coꞌseꞌ ndli guꞌ lni pasc. ¿Chéꞌ ndlyaꞌs guꞌ laꞌen bii mbiꞌ coꞌ mbez men nac rey cheꞌn mèn nación Israel loo guꞌ o chéꞌ neꞌlaꞌden bii mbiꞌ loo guꞌ? 40 Sya, ryete mèna cabii mcàb tedib vez. Ndxab mèna: ―Neꞌteláꞌde Uꞌ mbiꞌ baꞌ. Más huen bloꞌ Uꞌ Barabás leziꞌf loo nuꞌ. Per mbiꞌ coꞌ lèe Barabás ngòc thìb huanꞌ tiempa. Ngolo tataa ndxab ryete mèna loo Pilat, mnibeꞌ Pilat loo solndad par ya taꞌ solndad cheꞌn Jesús. 2 Látha, mdub solndad thìb coron yis coꞌ nayàꞌ yéc Jesús. No mtegoc solndad Jesús thìb cap coꞌ ngòc larꞌ morad. 3 Ngoloa, mbez solndad loo Jesús: ―San, Rey cheꞌn mèn nación Israel. No beꞌ taa nguis solndad rloo Jesús.

19

SAN JUAN 18​, ​19 4 Leꞌ sya, mbere Pilat. Ngroꞌ Pilat par fuer tedib vez. Ndxab Pilat loo mèna: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Trèꞌ ndal non mbiꞌ loo guꞌ par taꞌ guꞌ cuent no ñee guꞌ yende chó xquin mbiꞌ coꞌ ndxàp mbiꞌ ndryo xoꞌf loon. 5 Sya, ngroꞌ no Pilat Jesús par fuer. Ndub coron yis yéc Jesús. No noc Jesús thìb cap coꞌ nac larꞌ color morad. Ndxab Pilat loo mèna: ―Aa guꞌ mbiꞌ ndxèꞌ. 6 Per coꞌseꞌ gunèe jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no mèn nac zinꞌ coꞌ nquenap templ nde no Pilat Jesús, mtlo mèna, ngrozèe mèna cabii. Ndxab mèna loo Pilat: ―Fqueꞌ mbiꞌ baꞌ loo cruz. Fqueꞌ mbiꞌ baꞌ loo cruz. Per Pilat ndxab loo mèna: ―Beꞌ guꞌ mbiꞌ. Fqueꞌ yub guꞌ mbiꞌ loo cruz tac part cón chenen yende chó xquin mbiꞌ ngro xoꞌf loon. 7 Sya, mcàb mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel loo Pilat. Ndxab mèna: ―Nuꞌ ngue no thìb ley. No texal ñibeꞌ ley nuꞌ, ndxàalqueꞌ gath mbiꞌ baꞌ. Tac ale leque mbiꞌ mbez nac mbiꞌ xganꞌpeꞌ Diox. 8 Per coꞌseꞌ mbìn Pilat diꞌsa, sate más mzyeb Pilat. 9 Mbere Pilat, ngòo Pilat leꞌn palas con Jesús tedib vez. Mnibdiꞌs Pilat loo Jesús. Ndxab Pilat: ―¿Páxeꞌ mèn lùu, àꞌ? Per Jesús yende cón mcàb loo Pilat. 10 Leꞌ sya, ndxab Pilat loo Jesús: ―¿Chonon indlyaꞌstel càbl loon, àꞌ? ¿Chéꞌ iñeedel leꞌ daa ndxàp conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan par ñibeꞌen loo mèn queꞌ mèn lùu loo cruz? No ndxàpen conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan par ñibeꞌen laꞌ mèn biil. Neꞌqueꞌde mèn lùu loo cruz. 11 Jesús mcàb loo Pilat. Ndxab Jesús: ―Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌñibeꞌdel cón chenen cheleꞌ Diox neꞌndaꞌde lugar lool ñibeꞌl loon. Por cona, mbiꞌ coꞌ mdaꞌxùꞌ daa lool másqueꞌ

SAN JUAN 19 thìb xquin mbiꞌ ndxàp mbiꞌ no másqueꞌ thìb xtol mbiꞌ ndxàp mbiꞌ leque lùu. 12 No leque hora mcuaꞌn Pilat mod xá mod laꞌ Pilat bii Jesús. Per mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, sate más cabii mbez yèe mèna loo Pilat. Mbez mèna: ―Cheleꞌ lùu láꞌ mbiꞌ baꞌ, indxàcte amiu lùu gobiern coꞌ ñibeꞌ loo mèn gulàaz mèn ciuda Rom. Tac chol mèn coꞌ ndxàc xal thìb rey xal mbiꞌ baꞌ, mèna ndxàc ngolo ngolaꞌs loo gobiern coꞌ ñibeꞌ loo mèn gulàaz mèn ciuda Rom. 13 Coꞌseꞌ mbìn Pilat tataa ndxab mèna loo Pilat, mnibeꞌ Pilat loo Jesús ryoꞌ Jesús par fuer. Leꞌ Pilat na, mdub loo asi Pilat thìb lugar leꞌn palas coꞌteꞌ natoxcuaꞌ pis con thìb loo quèe huen, coꞌ nee diꞌs, diꞌstèe cheꞌn mèn ciuda Rom. No diꞌstèe cheꞌn mèn nación Israel lèe quèea Gabata. 14 Huiza ngòc huiz vispr cheꞌn huiz lni pasc. No coꞌseꞌ ndxab Pilat loo mèn nación Israel: ―Huiꞌ guꞌ nexa, Rey guꞌ ndxèꞌ, hora casqueꞌ ngòc rol huiz. 15 Per mèna tolo ngrozèe. Cabii mbez mèna loo Pilat: ―Fcàa mbiꞌ baꞌ. Beth. Fqueꞌ mbiꞌ loo cruz. Per Pilat ndxab loo mèna: ―¡Cóna! ¿Rey guꞌ queꞌen loo thìb cruz, àꞌ? Yende xàa. Per mèn coꞌ ngòc jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ mcàb. Ndxab mèna loo Pilat: ―Ingue node nuꞌ más rey, ey. Angoluxte jef coꞌ ñibeꞌ loo mèn gulàaz mèn ciuda Rom nac rey nuꞌ. Ngolo cuent. 16 Ngoloa, mnibeꞌ Pilat loo solndad par mbeꞌ solndad Jesús par ya queꞌ solndad Jesús loo cruz. Leꞌ rye mèna na, mdoo nque xís solndad par laꞌs mèna xal queꞌ solndad Jesús loo cruz.

270 Trèꞌ ndluꞌ mqueꞌ mèn Jesús loo cruz.

(Mt. 27.32–44; Mr. 15.21–32; Lc. 23.26–43) 17 Sya,

ngroꞌ no mèna Jesús. No ale mnibeꞌ mèna loo Jesús par leque Jesús mxoꞌf yen cruz Jesús par mbeꞌ Jesús cruz Jesús axta loo den coꞌ mbez mèn lèe Den Calaver tiempa. Leꞌ diꞌstèe mèn nación Israel na, mbez mèn loo dena Golgot tiempa. 18 Loo dena mqueꞌ mèn Jesús loo cruzpeꞌ Jesús. Lomisqueꞌ ne, mqueꞌ mèn taachop mbiꞌ loo cruz coꞌ ngòc cruzpeꞌ mbiꞌ, thìb thìb mbiꞌ mquée loo cruz thìbgàꞌ lad cuat Jesús. Leꞌ cruz Jesús na, mdoo xtauꞌ ryop mbiꞌa. 19 Látha, mbli Pilat mandad mqueꞌ mèn plá diꞌs loo yéc cruz coꞌ ndxab: Jesús, mèn yèez Nazaret, rey cheꞌn mèn nación Israel. 20 Huax mèn nación Israel mblab diꞌsa tac coꞌteꞌ mqueꞌ mèn Jesús loo cruz nzi gax ro ciuda Jerusalén. Diꞌsa nac son loo diꞌstèe coꞌ nac xtiꞌs mèn hebre, no diꞌs coꞌ nac xtiꞌs mèn grieg, no diꞌs coꞌ nac xtiꞌs mèn italia. 21 Ndxab jef cheꞌn nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel loo Pilat. Ndxab jef: ―Más huen neꞌndubtel diꞌs baꞌ tatuaꞌ coꞌ ndxab: Rey cheꞌn mèn nación Israel. Más huen ndubl diꞌs leꞌ mbiꞌ baꞌ ndxab: Daa nac rey cheꞌn mèn nación Israel. 22 Mcàb Pilat loo mèna. Ndxab Pilat: ―Yende cóna. Diꞌs coꞌ mblin mandad mdub loo cruz baꞌ, yende chó techei. Leꞌi ndubleꞌ. Ngolo cuent. 23 Coꞌseꞌ ngolo mqueꞌ solndad Jesús loo cruz, mxen solndad xab Jesús. Mblec xàꞌ solndad thìb thìb xab Jesús par ngòc cheꞌn thìb thìb solndad xab Jesús. No mxen solndad cap coꞌ ngòc xab dib andoo Jesús coꞌ ngòc thìb larꞌ dib nolꞌ no dib naxèn. 24 Ndxab solndada loo xtàa solndad: ―Neꞌli rolte naꞌ cap ndxèꞌ. Más huen quith no naꞌ dad loo cap ndxèꞌ par ñee naꞌ ñeeneꞌ chó naꞌ gàc cheꞌna.

SAN JUAN 19

271 No tataa ngòca par mdyaa diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Mcàa mèn thìb ned xaben par ngòc xaben cheꞌn mèn. No loo xaben coꞌ ngòc cap daa mdiꞌth no mèn dad par ñee mèna ñeeneꞌ chó gàc cheꞌna. No tataaqueꞌ mbli solndad conꞌa. 25 Gaxte coꞌteꞌ ndoo cruz Jesús ngure no xnaꞌ Jesús bél xnaꞌ Jesús, no Mari saꞌl Cleof, no Mari coꞌ nac mèn yèez Magdala. 26 Coꞌseꞌ gunèe Jesús ndoo xnaꞌ Jesús loo Jesús con thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ más mqueꞌ lezoꞌ Jesús ñèe Jesús, Jesús ndxab loo xnaꞌ Jesús: ―Ngot, huiꞌ loo mbiꞌ coꞌ ndoo lool baꞌ. Mbiꞌ baꞌ lil cuent nac xganꞌl, ndee. 27 Ngoloa, ndxab Jesús loo mbiꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ más mqueꞌ lezoꞌ Jesús ñèe Jesús: ―Mbiꞌ, xaꞌgot baꞌ gàc xal xnaꞌl, ndee. Leque hora, mbyeꞌ mbiꞌ coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth Jesús xnaꞌ Jesús par liz mbiꞌ xal xnaꞌpeꞌ mbiꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Trèꞌ ndluꞌ nguth Jesús.

(Mt. 27.45–56; Mr. 15.33–41; Lc. 23.44–49)

28 Ngolo ngòc rye conꞌa, no com leꞌ Jesús nanee leꞌ ryete conꞌ coꞌ naquin gàc loo Jesús ngòcleꞌ no mdyaaleꞌ no par tolo gàcqueꞌ no tyaaqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, Jesús ndxab láth ngue Jesús loo cruz: ―Ndxec lezon, yey. 29 No leꞌpeꞌ ndoo thìb bote vin coꞌ nac nítguy. Yende izlyoꞌ, ngua tegaz thìb xaꞌ thìb sponj con vina. No mdub xaꞌa sponja loo thìb bar cheꞌn thìb loo yaa coꞌ lèe hisop par mdaꞌi mod mzii xaꞌ sponja ro Jesús loo cruz. 30 Ngolo ngu Jesús vina, ndxab Jesús: ―Nase ngololeꞌ mdyaa no ngòcqueꞌ no mdubqueꞌ diꞌs ryethe conꞌ naquin gàc loon. No ngoloa, site mbiꞌs yen Jesús. Nguth Jesús.

Thìb solndad cheꞌn gobiern coꞌ ndub ciuda Rom mdid lans cho Jesús. 31 Huiz coꞌ mqueꞌ mèna Jesús loo cruz ngòc huiz vispr cheꞌn lni pasc. Indlyaꞌste

mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel yanꞌ yon xaꞌ loo cruz huiz sabd coꞌ nde nquea tac huiza nac huiz coꞌ nac más huiz roo huiz xèn cheꞌn lnia. Por cona, ngua naꞌb mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel diꞌs loo Pilat par ñibeꞌ Pilat ya léꞌ solndad zith cor nii yon xaꞌ coꞌ ngue loo cruz par gath xaꞌ. No yiloa làa mèn yon theboola loo cruz. 32 Sya, ngua thiꞌs solndad zith cor nii thìb xaꞌ. Ngoloa, ngua thiꞌs solndad zith cor nii tedib xaꞌ coꞌ mquée no Jesús loo cruz. 33 Per coꞌseꞌ mbii gax solndad loo Jesús par quiꞌs solndad zith cor nii Jesús, gunèe solndad leꞌ Jesús nguthleꞌ. Neꞌnguiꞌste solndad zith cor nii Jesús. 34 Per mastaleꞌ nguthleꞌ Jesús, thìb solndad coꞌ nzo làtha ngua thid lans ro costi Jesús. Coꞌseꞌ mbloꞌ solndad lans ro costi Jesús, ante nde bèe nde yax loo ren no loo nít coꞌ ngroꞌ ro costi Jesús. 35 Mbiꞌ coꞌ ndaꞌ cuent conꞌ ngòc loo Jesús ngòc thìb mbiꞌ coꞌ gunèepeꞌ ngòc conꞌa loo Jesús. No ndaꞌ mbiꞌ cuent coꞌ nac lìcpeꞌ. Mbiꞌa nanee leꞌ mbiꞌ ngue taꞌ cuent coꞌ nac lìcpeꞌ par yilaꞌs guꞌ cuenta. 36 Tac ngòc conꞌa loo Jesús par ngòcqueꞌ no par mdyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Neꞌléꞌde mèn no neꞌquiꞌste mèn nec thìb zith coꞌ nac zith lad mbiꞌ. 37 Lomisqueꞌ, ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox tedib lugar coꞌ mbez: Leꞌ mèn huiꞌ loo mbiꞌ, mbiꞌ coꞌ mdid mèn lans no clav lad yiloa. Chop mbiꞌ ngua caꞌs thebol Jesús leꞌn thìb yeꞌr quèe. (Mt. 27.57–61; Mr. 15.42–47; Lc. 23.50–56) 38 Ngolo

ngòc ryethe conꞌa loo Jesús, ngo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Chè. Chèa ngòc mèn thìb yèez coꞌ lèe yèez Arimate. Chèa, ne, mque tee no Jesús. Per xexte mque tee no Chè Jesús tac mzyeb Chè gunèe Chè mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación

SAN JUAN 19​, ​20 Israel. Ngua nee Chè loo Pilat taꞌ Pilat lugar làa Chè thebol Jesús loo cruz. Pilat mdyalqueꞌ par làa Chè thebol Jesús loo cruz. Sya, nda Chè. Ngua làa Chè thebol Jesús loo cruz. Mbyeꞌ Chè thebol Jesús. 39 Làth xtauꞌa, mzin Nicodem, ne, coꞌ ngua toodiꞌs no Jesús thìb yálꞌ ndooreꞌ. Nde no Nicodem gal psiꞌ kil dii coꞌ nos thìb loo dii coꞌ lèe mirr no tedib loo dii coꞌ lèe áloes coꞌteꞌ nzo no Chè thebol Jesús. 40 Sya, mxen Chè ryop Nicodem thebol Jesús. No mxob Chè ryop Nicodem dii perfuma loo thìb leꞌ sab. No mchìꞌx Chè ryop Nicodem saba lad thebol Jesús xal nac costumbr cheꞌn mèn nación Israel coꞌseꞌ ncaꞌs mèna xtàa mèn. 41 No gaxte coꞌteꞌ mqueꞌ solndad Jesús loo cruz nziriꞌ thìb huert. No leꞌn huerta ndub thìb quèe rhueꞌ. Lad quèe rhueꞌa ndub thìb yeꞌr coꞌteꞌ tarte yòo gaꞌs nec thìb thebol. 42 Ale tyate mcaꞌs Chè ryop Nicodem thebol Jesús tac gaxte coꞌteꞌ mqueꞌ solndad Jesús loo cruz mdub yeꞌr quèea. No nde nxonꞌ, mdub bixleꞌ huiz huiza no ngulàaleꞌ yálꞌ huiza no mtloleꞌ huiz coꞌ ngòc huiz descans cheꞌn mèn nación Israel tiempa. Trèꞌ ndluꞌ ngro xban Jesús làth mèn nguth. (Mt. 28.1–10; Mr. 16.1–8; Lc. 24.1–12)

20

Coꞌseꞌ nde yinìi izlyoꞌ doming coꞌ nac ner huiz sman coꞌ nde nquea, tatabeꞌ cuar ngua Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala ro yeꞌr quèe coꞌteꞌ ngua lo mèn thebol Jesús. Gunèe Mari mbiicheleꞌ quèe ro yeꞌr quèe. 2 Sya, mqueꞌ Mari carre axta coꞌteꞌ nzo Mon Pedr no tedib myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ más mqueꞌ lezoꞌ Jesús ñèe Jesús. Ndxab Mari loo myenꞌ: ―Mbloꞌleꞌ mèn Tad naꞌ leꞌn yeꞌr quèe, cara. No nalleꞌ neꞌñeede nuꞌ pá ngua láꞌ mèn Tad. 3 Sya, ngroꞌ Pedr con tedib myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ngua tee huiꞌ myenꞌ ro

272 yeꞌr quèe. No mdoo nque Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala xís myenꞌ tedib vez. 4 Thidte junt mqueꞌ ryop myenꞌ carre. Per tedib myenꞌ coꞌ ngòc xtàa Pedr más mqueꞌ carre leque Pedr. No ner myenꞌa mzin ro yeꞌr quèe. 5 Mcòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ. Mbuiꞌ mbiꞌ leꞌn yeꞌr quèe per neꞌngòode mbiꞌ leꞌn yeꞌr quèe. Ante gunèe mbiꞌ nax sab coꞌ mbix thebol Jesús leꞌn yeꞌr quèe. 6 Látha, mzin Mon Pedr ro yeꞌr quèe. Per Mon Pedr se ngòo leꞌn yeꞌr quèe. Gunèe Mon Pedr ante sab nax leꞌn yeꞌr quèe. 7 Más de cona, gunèe Mon Pedr panid coꞌ mblo mèn loo thebol Jesús, inaxte panid con sab. Nadùuz panid. Nax panid thìb lad. 8 Leꞌ sya, ngòo mbiꞌ coꞌ ndxàc xtàa xinꞌ mtéꞌth Pedr, coꞌ mzin ner ro yeꞌr quèe, leꞌn yeꞌr quèe, ne. Gunèe mbiꞌ ante sab nax no nadùuz panid nzoꞌf panid tya. No gunèe mbiꞌ tataa ngòca. 9 Tac hora tarte taꞌ myenꞌa cuent no tarte li laꞌs ryop myenꞌa cón nee diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez leꞌ Jesús naquinqueꞌ ryo xban làth mèn nguth. 10 Sya, mbere ryop myenꞌ, ndyàa myenꞌ par liz myenꞌ. Jesús ngroꞌ too loo Mari coꞌ ngòc mèn yèez Magdala. 11 Per

(Mr. 16.9–11)

láth ndyàa ryop myenꞌ par liz myenꞌ, Mari mbyanꞌ ro yeꞌr quèe. Ndoo yónꞌ Mari. No láth ndoo yónꞌ Mari, mcòoꞌ Mari yéc Mari. Mbuiꞌ Mari leꞌn yeꞌr quèe. 12 Láth mdoo huiꞌ Mari ro yeꞌr quèe, gunèe Mari chop angl coꞌ noc larꞌ nagus. Ndub angl leꞌn yeꞌr quèe. Thìb angl ndub coꞌteꞌ ngoꞌth yéc thebol Jesús. Tedib angl na, ndub coꞌteꞌ ngoꞌth nii thebol Jesús. 13 Angla mnibdiꞌs loo Mari. Ndxab angl: ―Ngot, ¿chonon ndxónꞌl, àꞌ? Mari ndxab loo angl: ―Daa ndxón tac mèn xexte mbeꞌ thebol Tad daa. No neꞌñeeden pá ned ngua láꞌ mèn thebol Tad daa.

273 14 Ngolo xec ndxab Mari diꞌsa loo angl, mxac Mari ale thìb xaꞌ ndxab loo Mari: Mari, huiꞌ ned xísl. Coꞌseꞌ mbere Mari mbuiꞌ Mari ned xís Mari, gunèe Mari leꞌ Jesús ngue tee tya. Per neꞌtaꞌde Mari cuent chéꞌ Jesús na. 15 Sya, mnibdiꞌs Jesús loo Mari. Ndxab Jesús: ―Ngot, ¿chonon ndxónꞌl, àꞌ, ey? ¿Chó ngue cuaꞌnl, àꞌ, ey? Per Mari mbli xtùuz. Ndxab Mari loo lezoꞌ Mari peser mbiꞌ coꞌ nquenap huert na. Sya ndxab Mari loo mbiꞌa: ―Tad, cheleꞌ lùu mbeꞌ Tad daa, gunee loon pá ned ngua láꞌl Tad daa par ga xin Tad daa. 16 Sya, ndxab Jesús loo Mari: Mari. Chàa, mbere Mari par xís Mari. Gunii Mari diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn hebre loo Jesús. Ndxab Mari: ―Raboni, coꞌ nee diꞌs diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn hebre, Maistr. 17 Jesús ndxab loo Mari: ―Mari, neꞌgàaltel daa tac daa tarte bii loo béꞌ coꞌteꞌ nzo xuden Diox. Ndlyazen ya neel loo myenꞌ coꞌ ndxàc huesen. No gabl loo myenꞌ leꞌ daa bii loo béꞌ coꞌteꞌ nzo xuden Diox coꞌ nac xud myenꞌ no coꞌ nac Diox myenꞌ, ne. 18 Sya, ngua taꞌ Mari, coꞌ ngòc mèn yèez Magdala, cuenta loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌ Mari gunèe Tad Jesús no ndxab Tad Jesús diꞌsa loo Mari par tataa taꞌ Mari cuent loo myenꞌ.

Ngoloa mbluꞌ loo Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. (Mt. 28.16–20; Mr. 16.14–18; Lc. 24.36–49)

19 No coꞌseꞌ mzyèleꞌ izlyoꞌ leque huiz coꞌ ngòc ner huiz smana no ngulàaleꞌ yálꞌ izlyoꞌ huiza, leque hora thidte mqueltàa myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús xhuina liz thìb mèn. No quej nauꞌ puert nzo gòo myenꞌ leꞌn nyòo tac nzyeb myenꞌ ñèe myenꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Látha, chàa, ngroꞌ too Jesús loo myenꞌ. Mbluꞌ loo Jesús Jesús

SAN JUAN 20 loo myenꞌ. Gunii Jesús Diox loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nabeꞌste blo guꞌ lezoꞌ guꞌ con xtàa guꞌ no blo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox. 20 Ngolo ndxab Jesús diꞌsa, mbluꞌ Jesús yaꞌ Jesús coꞌteꞌ mdid solndad clav. No mbluꞌ Jesús ro costi Jesús coꞌteꞌ mdid solndad lans loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Leꞌ myenꞌ na, ante mdyac tínꞌ lezoꞌ coꞌseꞌ gunèe myenꞌ Jesús. 21 Mbere Jesús, ndxab Jesús loo myenꞌ tedib vez: ―Nabeꞌste blo guꞌ lezoꞌ guꞌ con xtàa guꞌ. No blo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox. Texal mtelꞌ xuden Diox daa par mbalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ, tataaqueꞌ telꞌen guꞌ ya guꞌ loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 22 Ngolo ndxab Jesús diꞌsa loo myenꞌ, mbláꞌ Jesús mbii ro Jesús loo myenꞌ. No ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Na telꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ par yo no Xpii Natúꞌ guꞌ thidtene, ndee guꞌ, ey. 23 Ndxab Jesús loo myenꞌ, ne: ―Loo mèn coꞌ mbli guꞌ cuent mdyonꞌ xtol, mtonꞌqueꞌ Diox xtol mèna. Leꞌ mèn coꞌ indlide guꞌ cuent mdyonꞌ xtol, mèna nzi banqueꞌ con xtol mèn tac neꞌntonꞌte Diox xtol mèna. Max gunèe Tad Jesús leꞌ Tad Jesús ngro xbanqueꞌ. 24 Per Max coꞌ mdub lèe mèn Cuach coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesús, coꞌ ndxòo cuent nac siꞌ fchop myenꞌ, yende Max làth myenꞌ coꞌseꞌ ngroꞌ too Jesús no mbluꞌ loo Jesús Jesús loo myenꞌ yálꞌa. 25 Leꞌ sya, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mdaꞌ cuent loo Max. Ndxab myenꞌ: ―Nuꞌ gunèeleꞌ Tad, cara. Per Max mcàb loo myenꞌ. Ndxab Max: ―Cheleꞌ daa neꞌhuiꞌde laꞌs yaꞌ Tad Jesús coꞌteꞌ nguaaꞌd clav no tyeen cuen yan coꞌteꞌ nguaaꞌd clav no tyeen cuen yan coꞌteꞌ nguaaꞌd lans ro costi lad Tad Jesús, neꞌyilaꞌsten cuent coꞌ ndaꞌ guꞌ baꞌ. 26 Ngoloo xon huiz ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús mqueltàa tedib vez leꞌn

SAN JUAN 20​, ​21 nyòo liz thìb mèn. No leꞌpeꞌ ngo no Max myenꞌ sya. Lomisqueꞌ, quej nauꞌ ro puert. Per Jesús, chàa, ngroꞌ too loo myenꞌ. No mbluꞌ loo Jesús Jesús tedib vez. Gunii Jesús Diox loo myenꞌ. No ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Nabeꞌste blo guꞌ lezoꞌ guꞌ con xtàa guꞌ, ndee guꞌ. No blo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox. 27 Ngoloa, ndxab Jesús loo Max: ―Max, ftyee cuen yaꞌl trèꞌ no huiꞌ laꞌs yan. No ftegaꞌ yaꞌl. Ftyee yaꞌl leꞌn costi daa. No neꞌgànte lezoꞌl. Golaꞌs cón chenen, Max. 28 Leꞌ sya, mcàb Max loo Jesús. Ndxab Max: ―Lìcqueꞌ, Uꞌ nac Tad daa no nac Uꞌ Diox daa, Tad. 29 Ndxab Jesús loo Max: ―Max, ¿chéꞌ ngolaꞌsl loo cón chenen nalleꞌ tac gunèel daa, càꞌ? Más huen nda mèn coꞌ tarte ñèe daa per ndxelaꞌs mèn loo cón chenen, ey. Trèꞌ ndluꞌ chó cón cheꞌn mbiꞌ nac coꞌ ndluꞌ libr ndxèꞌ. 30 Jesús tolo mbli no mbluꞌ Jesús huax yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Per indaꞌde loo libr ndxèꞌ cuent cón cheꞌn rye yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús. 31 Per diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ, diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ par yilaꞌs guꞌ leꞌ Jesús nac Cristpeꞌ coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. No cheleꞌ guꞌ yilaꞌs loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús, Jesús li par yòo ban no guꞌ Diox thidtene. Jesús mbere ngroꞌ too no mbluꞌ loo Jesús loo gaz myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Ngolo nguriꞌth plá huiz coꞌseꞌ ngroꞌ too Jesús no mbluꞌ loo Jesús Jesús loo rye siꞌ fthib myenꞌ, Jesús ngroꞌ too no mbluꞌ loo Jesús Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús tedib vez ro níttóꞌ coꞌ lèe níttóꞌ cheꞌn Tiberias. No mbluꞌ loo Jesús Jesús mod ndxèꞌ. 2 Thidte ngure no Mon Pedr Max coꞌ

21

274 mdub lèe mèn Cuach, no Natanael coꞌ ngòc mèn yèez Caná coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, no ryop hues myenꞌ xganꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Zebede, no taachop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 3 Ndxab Mon Pedr loo myenꞌ: ―Daa nda ten mbèel, cara. Myenꞌ ndxab loo Mon Pedr: ―Nuꞌ ne tyee. Nda naꞌ. Sya, thidte mqueltàa Mon Pedr con myenꞌ. Ngòo myenꞌ loo thìb yòoyaa. Nda ten myenꞌ mbèel. Per nec thìb mbèel neꞌngagaade loo myenꞌ dib xec yálꞌa. 4 Coꞌseꞌ nde tub xnìi izlyoꞌ xànꞌ béꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, chàa, mbluꞌ too Jesús no mbluꞌ loo Jesús loo myenꞌ ro níttóꞌa. Per myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌnglide cuent Jesús na. 5 Sya, ndxab Jesús loo myenꞌ: ―Myenꞌ, ¿chéꞌ tarte yigaa nec thìb mbèel loo guꞌ nalleꞌ, càꞌ? Myenꞌ mcàb loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Aa. Tarte yigaa nec thìb máꞌ, cara. 6 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Blobii guꞌ yex guꞌ leꞌn nít ladlì cheꞌn yòoyaa baꞌ. Sya, yigaa mbèel loo guꞌ, ey. Leꞌ sya, tataaqueꞌ mbli myenꞌ. Ngoloa, axta neꞌ neꞌ ngác myenꞌ no axta neꞌ neꞌ ngyèe myenꞌ ngoꞌ myenꞌ yex leꞌn nít tant thìb mbèelléyꞌ ngogaa leꞌn yex. 7 Sya, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ más mqueꞌ lezoꞌ ñèe Jesús ndxab loo Pedr: ―Tad na, cara. Per texal mbìn Mon Pedr ndxab myenꞌ: Tad na, mdoc Pedr xab Pedr tac Pedr mbloꞌ xab Pedr por ngue li Pedr zinꞌ. Ngoloa, thidte ngulàa Pedr leꞌn nít. Mxyoꞌf Pedr loo nít axta ngroꞌ Pedr loo yòo biiz. 8 Leꞌ taamas myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús na, nzoqueꞌ loo yòoyaa. Ndyeꞌth gop xax myenꞌ yex par ro níttóꞌ tant thìb mbèelléyꞌ ngogaa. No distans coꞌteꞌ ngo myenꞌ loo níttóꞌ par ro nít loo yòo biiz neequeꞌ thìb ayo metr peser. 9 Coꞌseꞌ mbilàa myenꞌ loo yòoyaa loo yòo biiz, gunèe myenꞌ nzi cuaꞌleꞌ yaa loo quìi.

275 No nzoꞌf thìb mbèel loo quìi. No gunèe myenꞌ nzoꞌf sa pan thìb lad loo quìi. 10 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Que de no guꞌ taaplá mbèel coꞌ ngolo mxen guꞌ baꞌ par hua ndren naꞌ, ey. 11 Sya, ngua quée Mon Pedr loo yòoyaa. Ngua thop xax Mon Pedr yex coꞌ nzo mbèela loo yòo biiz tant mzyè yexa con antub mbèel nambìi. Mastaleꞌ nzo thìb ayo nzo choꞌ psiꞌ pson mbèel leꞌn yexa, neꞌngredte yexa. 12 Jesús ndxab loo myenꞌ: ―Que de hua ndren guꞌ, ey. No nec thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌnglide ryes par ngnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús chó nac Jesús tac naneequeꞌ myenꞌ Tad Jesús nac mbiꞌa. 13 Ngoloa, mbii gax Jesús loo myenꞌ. Mxen Jesús pan. Mdaꞌ Jesús pan loo myenꞌ. Lomisqueꞌ ne, mxen Jesús mbèel. Mdaꞌ Jesús mbèel loo myenꞌ par hua myenꞌ, ne. 14 Con cona, mbyon vez mbluꞌ loo Jesús Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús loo ngro xban Jesús làth mèn nguth. Jesús mdoodiꞌs no Mon Pedr. ngolo nduhua ndren Jesús con myenꞌ, Jesús mnibdiꞌs loo Mon Pedr. Ndxab Jesús: ―Mon, xganꞌ Jonás, ¿chéꞌ más nqueꞌ lezoꞌl ñèel daa leque nqueꞌ lezoꞌ myenꞌ baꞌ ñèe myenꞌ daa, càꞌ? Pedr ndxab loo Jesús: ―Aa, Tad, Uꞌ naneequeꞌ leꞌ daa nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèen Uꞌ. Sya, ndxab Jesús loo Mon: ―Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèel daa, gòc xal thìb pastor loo mèn coꞌ yòo loo cón chenen coꞌ nac xal mbacxilꞌ yenꞌ daa, ndee. 16 Mbryop vez mbere Jesús, ndxab Jesús loo Mon Pedr: ―Mon, xganꞌ Jonás, ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌl ñèel daa, cà? Pedr mcàb loo Jesús. Ndxab Pedr: 15 Coꞌseꞌ

SAN JUAN 21 ―Aa, Tad, Uꞌ nanee leꞌ daa nqueꞌ lezoꞌ ñèen Uꞌ. Ndxab Jesús loo Mon: ―Cheleꞌ lùu, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèel daa, beren niin lool: Fquenap mèn coꞌ yòo loo cón chenen coꞌ nac xal mbacxilꞌ daa, ndee. 17 Mbyon vez ndxab Jesús loo Mon Pedr: ―Mon, xganꞌ Jonás, ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌl ñèel daa, càꞌ, yey? Sya, mxi yéc no mxi lezoꞌ Pedr tac mbyon vez mnibdiꞌs Jesús loo Pedr. Ndxab Jesús: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌl ñèel daa, càꞌ, ey? Ndxab Mon Pedr loo Jesús: ―Tad, Uꞌ naneequeꞌ ryethe conꞌ. No nonqueꞌ Uꞌ ryethe conꞌ. Uꞌ nanee leꞌ daa nqueꞌ lezoꞌ ñèen Uꞌ. Ndxab Jesús loo Mon: ―Cheleꞌi, lìcqueꞌ tataa nac, fquenap mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ daa, tá, ndee. 18 Lìcpeꞌ baꞌi, na nii lool, Pedr, coꞌseꞌ ngòcl myenꞌ bix no coꞌseꞌ ngòcl myenꞌbiꞌ yenꞌ, mdoc xabl no mque teel pál coꞌteꞌ mblyaꞌsl. Per coꞌseꞌ gàcl más mèn gox, lùu sil yaꞌl. No tedib mèn làa xabl yenl. No hueꞌ mèna lùu coꞌteꞌ indlyaꞌstel yal no coꞌteꞌ neꞌyòode lezoꞌl yal. 19 Per diꞌs coꞌ ndxab Jesús loo Pedr, diꞌsa nee diꞌs xá mod gath Pedr par tataa mod li Pedr gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox por cón cheꞌn Pedr. Ngoloa, ndxab Jesús loo Pedr: ―Ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ, Pedr. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ más mqueꞌ lezoꞌ Jesús gunèe Jesús. 20 Coꞌseꞌ mbere Pedr par ned xís Pedr, gunèe Pedr nde nque thìb myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ más mqueꞌ lezoꞌ Jesús gunèe Jesús. Mbiꞌ coꞌ nac xinꞌ mtéꞌth Jesús nac mbiꞌ coꞌ mxoꞌf bdaꞌ loo Jesús coꞌseꞌ nduhua rsè no Jesús myenꞌ. Mbiꞌa ngòc myenꞌ coꞌ mnibdiꞌs loo Jesús coꞌ ndxab loo Jesús:

SAN JUAN 21 ―Tad, ¿chó nuꞌ taꞌxùꞌ Uꞌ loo mèn, àꞌ? 21 Coꞌseꞌ mbuiꞌ Pedr loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, Pedr ndxab loo Jesús: ―Tad, ¿mbiꞌ baꞌ, àꞌ? ¿Cón gàc loo mbiꞌ? 22 Jesús mcàb loo Pedr. Ndxab Jesús: ―Cheleꞌ daa ndlyaz leꞌ mbiꞌ baꞌ ban axta coꞌseꞌ beren galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez, ¿chó mport nzo lezoꞌl cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ, àꞌ? Inacta cón cheꞌnl, ndee. Conseꞌ ftoo nque xísen. Yaꞌ nda naꞌ. 23 Leꞌ sya, ngroꞌ diꞌsa no mbyath mbyèn diꞌsa làth mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Jesús leꞌ mbiꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús neꞌgathte. Per Jesús neꞌngabte: Neꞌgathte mbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, Jesús ndxab: Cheleꞌ daa lyaz leꞌ mbiꞌ baꞌ ban axta coꞌseꞌ beren galen loo izlyoꞌ

276 ndxèꞌ tedib vez, ¿chó mport nzo lezoꞌl cón cheꞌn mbiꞌ baꞌ? Inacta cón cheꞌnl, ndee. 24 Leque yub daa nac xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ mbli nèe conꞌ ngòc coꞌ nac diꞌs coꞌ mqueꞌen loo libr ndxèꞌ. No naneequen coꞌ huenlequeꞌ leꞌ diꞌs coꞌ mdan cuent loo libr ndxèꞌ, diꞌs ndxèꞌ nac diꞌs lìcpeꞌ. 25 No taate huax conꞌ coꞌ mbli Jesús indaꞌde loo libr ndxèꞌ cuent coꞌ ngòc coꞌ neꞌnqueꞌden yeꞌs loo libr ndxèꞌ. Tac cheleꞌ mèn noo noo nqueꞌ yeꞌs cón cheꞌn thìb thìb conꞌ coꞌ mbli Jesús xal ngòca, daa ngobeꞌ no ndxelazen axta neꞌ neꞌ ngàal loo izlyoꞌ ngòo libr coꞌ ndaꞌ cuent ryethe conꞌ mbli Jesús cheleꞌ mèn nqueꞌ yeꞌs cón cheꞌn ryethe conꞌ mbli Jesús. Taandxèꞌ gàca.

Libr Coꞌ Ndluꞌ Cón Cheꞌn Con Coꞌ Mbli Myenꞌ Xinꞌ Mtéꞌth Jesús Coꞌ Ndxeꞌ Diꞌs Cheꞌn Jesús Jesús mcàbgòn làa Jesús Xpii Natúꞌ loo mèn par yòo Xpii Natúꞌ loo mèn par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn. Teofl, libr ndxèꞌ nac thìb libr coꞌ mqueꞌen yeꞌs lool. Ngue tan cuent lool loo libr ndxèꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ mbli Jesús no conꞌ coꞌ mbluꞌ Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús desde coꞌseꞌ mtlo Jesús, mbluꞌ Jesús cón cheꞌn Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. Jesús mblo yalbàn no mdeꞌth Jesús cón cheꞌn Diox loo mèn. 2 Mbli Jesús rye conꞌa axta mzin huiz mquée Jesús gáp loo béꞌ. Per ndooreꞌ zin huiz yáp Jesús loo béꞌ, mcui Jesús myenꞌ coꞌ ya teꞌth no coꞌ ya lo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Jesús. No mbluꞌ Jesús myenꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ xá mod li myenꞌ ryethe conꞌ coꞌ mque tee li myenꞌ cón cheꞌn Jesús. 3 No mbluꞌ loo Jesús Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús leꞌn choꞌ huiz. Leꞌn huiza, tolo mbli Jesús huax yalguzyeꞌ no taamas conꞌ loo xnaa loo myenꞌ par, lìcqueꞌ, yilaꞌs myenꞌ leꞌ Jesús ngro xbanqueꞌ. Más de cona, mdoodiꞌs Jesús loo myenꞌ leꞌn huiza cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn loo izlyoꞌ. 4 Coꞌseꞌ tatabeꞌ ngo no Jesús myenꞌ, mnibeꞌ Jesús loo myenꞌ. Ndxab Jesús loo myenꞌ:

1

―Neꞌryoꞌde guꞌ leꞌn ciuda Jerusalén. Guled guꞌ leꞌn ciuda Jerusalén axta tyaaqueꞌ no gàcqueꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn xuden Diox li xuden Diox loo guꞌ xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ guniilen loo guꞌ ndooreꞌ. 5 Aa. Lìcqueꞌ, Juàn Bautist mbiꞌth que tee li bautizar mèn con nít. Per leꞌn taaplá huiz lin par lyàa no yòo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo ryete guꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo cón chenen no loon, coꞌ nee diꞌs, thidte gàc guꞌ loo cón chenen por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ coꞌ lyàa loo guꞌ no coꞌ yòo loo guꞌ xal coꞌseꞌ ndxòo mèn leꞌn nít no ntauꞌ nít loo mèn par ndxàc bautizar mèn. Jesús mquée loo béꞌ. beꞌ thidte mqueltàa no myenꞌ Jesús ndooreꞌ yáp Jesús loo béꞌ, ngo no Jesús myenꞌ loo thìb yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv. Tya mnibdiꞌs myenꞌ loo Jesús. Ndxab myenꞌ: ―Tad, ¿chéꞌ nalleꞌ nac tiemp coꞌ li Uꞌ par ñibeꞌpeꞌ mèn nación Israel loo nacionpeꞌ mèn nación Israel tedib vez, càꞌ? 7 Jesús mcàb loo myenꞌ. Ndxab Jesús: ―Yende chó cón cheꞌn guꞌ par ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent chó huiz no chó tiemp li xud naꞌ Diox par ñibeꞌ mèn nación Israel loo nacionpeꞌ mèn. Ante xud naꞌ Diox ñibeꞌ no ndxàp xud naꞌ Diox conꞌ 6 Coꞌseꞌ

277

HECHOS 1 roo no conꞌ xèn laꞌs nii xud naꞌ Diox no laꞌs yaꞌ xud naꞌ Diox par li xud naꞌ Diox ñibeꞌ mèn nación Israel loo nacionpeꞌ mèn nación Israel tedib vez. 8 Per coꞌseꞌ yilo lyàa no yòo Xpii Natúꞌ loo ryete guꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loon no loo cón chenen, Diox li par gàp guꞌ conꞌ laꞌs nii guꞌ no laꞌs yaꞌ guꞌ. No li Diox par yòo valor loo guꞌ par ryoꞌ tee guꞌ ya lo guꞌ yalbàn no tyoodiꞌs guꞌ cón chenen loo mèn, mèn coꞌ nac mèn ciuda Jerusalén. No texal ya guꞌ loo mèn ciuda Jerusalén par tyoodiꞌs no guꞌ mèna cón chenen, tataaguèꞌ ya guꞌ loo mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn jude no loo mèn gulàaz cheꞌn laaz mèn samari. No yiloa, ya lo guꞌ yalbàn no tyoodiꞌs no guꞌ mèn dib athu loo izlyoꞌ cón chenen. 9 Ngolo gunii Jesús diꞌsa loo myenꞌ, no láth beꞌ nzi huiꞌ myenꞌ loo Jesús, xèegà xèegà nguáp Jesús loo béꞌ. Láth nda quée Jesús loo béꞌ, mquée thìb xcuau. Xcuaua mtauꞌ loo Jesús. Ya neꞌtolode nghuiꞌ myenꞌ loo Jesús. 10 Per láth nzi huiꞌ myenꞌ loo Jesús xal nda quée Jesús loo béꞌ, látha, ngroꞌ too chop xaꞌbiꞌ coꞌ noc xab larꞌ nagus loo myenꞌ. 11 Ndxab ryop xaꞌbiꞌa loo myenꞌ: ―Mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile, ¿chonon xèe nzi huiꞌ guꞌ loo béꞌ, àꞌ? Anxleꞌ nzi huiꞌ guꞌ loo béꞌ, ey. Lìcqueꞌ, leque yub Jesús coꞌ ngolo mquée loo béꞌ nalleꞌ loo guꞌ, leque yub Jesús bere yiꞌth loo izlyoꞌ tedib vez xal ngolo gunèe guꞌ mquée Jesús loo béꞌ nalleꞌ. Myenꞌ mcui thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mati par yanꞌ Mati lugar cheꞌn Jud. 12 Ngoloa, sya, mbii myenꞌ loo yii coꞌ lèe yii cheꞌn yaa oliv. Mbere myenꞌ, ndyàa myenꞌ leꞌn ciuda Jerusalén. Ndub yii yaa oliva par coꞌteꞌ nziriꞌ ciuda Jerusalén thìb distans coꞌ neꞌ chop mil metr. Distansa nac distans coꞌ no maste ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tyee nii mèn huiz descans tiempa. 13 Coꞌseꞌ mzin myenꞌ leꞌn ciuda Jerusalén, mzin

278 myenꞌ liz thìb mbiꞌ coꞌteꞌ nguled myenꞌ plá huiz coꞌteꞌ thidte mqueltàa myenꞌ. Liz mbiꞌ coꞌteꞌ ngo myenꞌa nac thìb pis gáp. Làth rye mèn coꞌ mqueltàa no myenꞌ tya ngo Pedr, ngo Cob, ngo Juàn, ngo Ndech, ngo Lip, ngo Max, ngo Bartol, ngo Mate, ngo Cob coꞌ ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Alfe, ngo Mon coꞌ ngòc cheꞌn partid mèn coꞌ ngòc partid cananist, no ngo Jud coꞌ ngòc hues Cob. 14 Ryete mèna mqueltàa no myenꞌ par thidte ngurez myenꞌ Diox con mèna, no con myenꞌ huespeꞌ Jesús, no con Mari coꞌ ngòc xnaꞌ Jesús, no con taamas mèngot coꞌ mqueltàa no myenꞌ hora. 15 Leque leꞌn huiza Pedr ngo too thìb vez làth rye mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Crist. Mèna ngòc thìb ayo nzo gal mèn. Pedr ndxab loo mèna: 16 ―Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, naquinqueꞌ gàcqueꞌ, no tyaaqueꞌ, no tyubqueꞌ diꞌs nalleꞌ xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ gunii Xpii Natúꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox por diꞌs coꞌ ngroꞌ ro David coꞌ gunii David, David coꞌ ngòc rey póla. David mdeꞌth diꞌs cón cheꞌn Jud coꞌ mdoo ner loo mèn coꞌ mxen Jesús xal ndyen mèn thìb pres. 17 Juda ngòc thìb xtàa nuꞌ coꞌ thidte mque tee no Jesús. No ngòo cuent Jud par xoꞌf zinꞌ Jud coꞌ nac cón cheꞌn Jesús. 18 Per ngolo nguth Jud, mbli mèn thìb conꞌ. Mxiꞌ mèn thìb leꞌ yòo fteꞌb con tmi coꞌ mdix mèn mcàa Jud por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli Jud. Leꞌ Jud na, ale leque Jud mblo dóꞌ yen Jud. Mquetal Jud loo thìb yaa. Ngòb Jud ned yéc Jud loo yòo. Ale ngos xtiꞌ Jud. Ryete xtiꞌ Jud ngroꞌ par fuer. 19 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ nac mèn ciuda Jerusalén leꞌ yòo fteꞌb mdyuꞌ con tmia, ale mdub lèe mèn ciuda yòo fteꞌba Acéldama. Diꞌstèe mèna nee diꞌs yòo fteꞌb coꞌ mdyuꞌ con tmi coꞌ mdix mèn cón cheꞌn ren lad thìb mbiꞌ coꞌ mxyo. 20 Ngòc conꞌa loo Jud xalqueꞌ ndub diꞌs coꞌ mbez loo libr cheꞌn Salmos coꞌ mbez taandxèꞌ:

279 Gàc liz xaꞌ yende chó mèn ban liz xaꞌ. Yende chó mèn guliz xaꞌ yòo ban liz xaꞌ. Lomisqueꞌ, mbez loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox tedib lugar: Yanꞌ tedib mèn lugar cheꞌn xaꞌ par xoꞌf zinꞌ mèna zinꞌ coꞌ ngòc diꞌs xoꞌf zinꞌ xaꞌ. 21 Nalleꞌ nzo mèn làth naꞌ coꞌ mque tee no naꞌ leꞌn rye tiemp desde coꞌseꞌ mtlo mque tee Jesús con naꞌ. 22 Mèna thidte mque tee no naꞌ anon coꞌseꞌ mbli Juàn bautizar Jesús no ngo no mèna naꞌ axta mzin huiz coꞌ mquée Jesús loo béꞌ. Cona, ngue niin: Naquinqueꞌ yo thìb mbiꞌ coꞌ nac mèna par yo no mbiꞌ naꞌ par thidte taꞌ no mbiꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn xá mod ngro xban Jesús làth mèn nguth. 23 Sya, mèn coꞌ nziriꞌa mdaꞌ lèe thìb mbiꞌ coꞌ lèe Chè Barsabás coꞌ neꞌ tedib lèe Just. No mdaꞌ mèn lèe tedib mbiꞌ coꞌ lèe Mati. 24 Ngoloa, ngurez mèna Diox. Ndxab mèna taandxèꞌ: ―Tad Diox, Uꞌ coꞌ nanee ryethe conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz no coꞌ ndenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn, bli Uꞌ no bluꞌ Uꞌ loo nuꞌ de loo ryop mbiꞌ ndxèꞌ xá ñaa mbiꞌ coꞌ coꞌ xàꞌ Uꞌ no coꞌ cui Uꞌ 25 par xoꞌf zinꞌ mbiꞌ zinꞌ coꞌ ngòc diꞌs xoꞌf zinꞌ Jud par hueꞌ mbiꞌ diꞌs cheꞌn Uꞌ, Tad, loo mèn loo izlyoꞌ. Tac leque Jud mbli par nguth Jud por cón cheꞌn xquin Jud coꞌ mcuaꞌn Jud par mbii Jud lugar coꞌteꞌ ndxàal bii Jud. 26 Sya, mblo mèna Chè no Mati rif. Per leꞌxqueꞌ Mati ngroꞌ rif. Desde hora, mqueltàa no Mati ryete siꞌ fthib myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús loo mèn. Jesús mtelꞌ Xpii Natúꞌ par ngulàa Xpii Natúꞌ loo mèn no ngòo Xpii Natúꞌ loo mèn par tlo Xpii Natúꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn. Coꞌseꞌ ngòc huiz coꞌ ngòc huiz lni Pentecostés tiempa, leꞌpeꞌ huiza

2

HECHOS 1​, ​2 thidte mqueltàa myenꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Tad Jesús leꞌn ciuda Jerusalén con taamas mèn coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Tad Jesús no loo cón cheꞌn Tad Jesús. 2 Láth thidte nziriꞌ mèna liz thìb mèn, chàa, mbyèn thìb ruid brut coꞌ mbyèn loo béꞌ. Mbyèn ruida xal coꞌseꞌ nxyoꞌf thìb mbiidóꞌ. No mbyèn biia leꞌn nyòo coꞌteꞌ nzi ndub rye mèna. 3 Látha, mxyoꞌf loo loo mèna no mxac mèna ngulàa thìb conꞌ loo thìb thìb mèna coꞌ ñaa xal looz bèel. Pues conꞌ coꞌ gunaa xal loz bèela ngòc Xpii Natúꞌ coꞌ ngulàa loo mèn. Mbyanꞌ conꞌa loo mèna dib lal ngo mèna leꞌn nyòo. 4 Ryete loo mèna ngulàa Xpii Natúꞌ no ngòo Xpii Natúꞌ loo mèna. No mbyanꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna. Leꞌ sya, hora mtlo mèna, mdoodiꞌs thìb thìb mèna tedib diꞌstèe xalqueꞌ mbli Xpii Natúꞌ par mdoodiꞌs mèna diꞌstèe. Diꞌstèea ngòc diꞌstèe coꞌ mdoodiꞌs chol mèn coꞌ nzo leꞌn ciuda Jerusalén leꞌn huiza. 5 Tataa ngòca tac leꞌn huiza huax mèn tith, coꞌ ngòc mèn cheꞌn nación Israel, ngo ban leꞌn ciuda Jerusalén. Mèna neꞌngláꞌde mod coꞌ nac cheꞌn xleyꞌ mèn. Mbiꞌth mèna ciuda Jerusalén par li mèna xalqueꞌ mnibeꞌ xleyꞌ mèna loo mèna. Mèna ngòc mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ. Mbiꞌth li mèna xal ñibeꞌ xleyꞌ mèna loo mèn ciuda Jerusalén. 6 Coꞌseꞌ mbìn mèna ngòc ruid coꞌ mbyèn loo béꞌa, huax mènléyꞌ mqueltàa coꞌteꞌ mbyèn ruida. No axta neꞌ neꞌ ñee mèna cón li mèn xtùuz tac thìb thìb mèna ndxòn diꞌstèepeꞌ mèn coꞌ ndyoodiꞌs mèn coꞌseꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo mèn. 7 Ante ngüiꞌ no ante ñaa mènléyꞌ coꞌ mqueltàaa. Mbez thìb mèna no tedib mèna loo xtàa mèna. Ndxab mèna: ―¿Chéꞌ inacte mèn baꞌ mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galile coꞌ ndyoodiꞌs xalqueꞌ ndyoodiꞌs naꞌ nalleꞌ, càꞌ? Lìcqueꞌ, nac mèn baꞌ mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galile, cara. 8 ¿Xá mod mbli mèn baꞌ par

HECHOS 2 ndyoodiꞌs mèn baꞌ xtiꞌs naꞌ coꞌ ngóol no thìb thìb naꞌ, sya? 9 Huiꞌ guꞌ nexa. Trèꞌ nzo mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn part; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn med; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn elam; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn mesopotam; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn jude; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn capados; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn pont; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn asia; 10 mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn frig; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn panfil; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn egipt; mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn africa; mèn coꞌ nde chol lugar coꞌ más tith loo làaz mèn ciren. No nzo ndxep mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciuda Rom, ne, coꞌ naban ciuda Jerusalén làth naꞌ. Ndxep mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciuda Rom nac mèn nación Israel por ngóol mèn leꞌn nación Israel. Leꞌ taandxep mèn ciuda Rom na, ngòc mèn nación Israel por ngòc mèna mèn xleyꞌ mèn nación Israel. 11 Lomisqueꞌ ne, nzo ndxep mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn cret coꞌ nac thìb yòo biiz coꞌ nziriꞌ leꞌn níttóꞌ. No nzo ndxep mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn arab. Ale ndxòn naꞌ xtiꞌs ryete mèn baꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ mbli Diox loo xtiꞌs naꞌ coꞌ nac diꞌstèepeꞌ naꞌ. 12 Ryete mèna ante ngüiꞌ no ante ñaa loo cón ndxàca. Axta neꞌ neꞌ ñee mèna cón li mèna xtùuz. No mnibdiꞌs mèna loo xtàa mèna. Ndxab mèna: ―¿Cón conꞌ ndxèꞌ? ¿Chonon tatuaꞌ ngue li Diox loo naꞌ, yoo? 13 Per taamas mèn mxìis coꞌseꞌ mbuiꞌ mèn ndxàc cón ndxàca. Mbez mèna loo xtàa mèna: ―Tatuaꞌ ndxàca loo mèn baꞌ tac ndyuuz mèn baꞌ. Pedr mdaꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn cón ndxàc. 14 Sya, ngo too Pedr con taamas myenꞌ xtàa Pedr coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús loo mèn coꞌ mqueltàaa. Cabii ndxab Pedr loo mèna:

280 ―Guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel no guꞌ coꞌ nac mèn taamas nación coꞌ naban leꞌn ciuda Jerusalén, na ndlyaz gòn guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn cón ndxàc baꞌ. No huen huen tub nza guꞌ loo conꞌ coꞌ nde niin loo guꞌ nalleꞌ. 15 Cón cheꞌn mèn coꞌ mbez ndxep guꞌ ndyuuz, mèn baꞌ indyuuzte xal ndli ndxep guꞌ xtùuz. ¡Máa yob yéc guꞌ! Hor ndxèꞌ inacte hor coꞌ tyuuz mèn. Pente nzo naꞌ hor nquée guyèꞌ xtilꞌ. 16 Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ndxàc coꞌ ngüiꞌ guꞌ baꞌ nac conꞌ coꞌ ndxàc no conꞌ coꞌ mdyaaleꞌ xalqueꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii Joel coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌseꞌ ndxab Joel taandxèꞌ: 17 Diox ndxab cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc leꞌn lult huiz coꞌ nde nque. Ndxab Diox: Na làa Xpii cheꞌn daa loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. Myenꞌbiꞌ coꞌ nac xganꞌ mèn no myenꞌgot coꞌ nac rsap mèn, teꞌth myenꞌa diꞌs loo mèn coꞌ ñibeꞌen loo myenꞌ. Lomisqueꞌ ne, myenꞌbiꞌ xyoꞌf loo conꞌ loo coꞌ luꞌen loo myenꞌ. Lomisqueꞌ ne, loo mèn gox xyoꞌf loo conꞌ loo coꞌ luꞌen loo mèn gox làth mcalꞌ. 18 Lomisqueꞌ ne, ndxab Diox: Daa làa Xpii daa loo mènbiꞌ no loo mèngot coꞌ xoꞌf zinꞌ zinꞌ cón chenen coꞌseꞌ gàca huiza. No teꞌth mèna conꞌ coꞌ ñibeꞌen loo mèn par teꞌth mèna loo mèn. 19 Lin par gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo béꞌ par huiꞌ mèn no ñaa mèn conꞌ lin. Leꞌ loo izlyoꞌ na, lin huax conꞌ coꞌ gàc thìb señ loo mèn. Lin par gath huax mèn. Lin par lyàa quìi loo mèn huax lugar. Lin par yitoo zen loo mèn xal coꞌseꞌ ndxetoo xcuau. 20 Huiza neꞌtenìide huiz. Dyauꞌ loo huiz huiza. Lomisqueꞌ ne, ñaa loo mbeꞌ xal ñaa ren. Gàc conꞌa ndooreꞌ coꞌseꞌ gàc tiemp telux Tad Diox izlyoꞌ. Huiza gàc huiz coꞌseꞌ luꞌ Diox cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌnpeꞌ Diox. No luꞌ Diox rye loothe conꞌ roo

281 conꞌ xèn coꞌ ndxàp Diox laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox loo mèn. 21 Per ryete mèn coꞌ mbez lèe Tad, mèna lyáꞌ loo conꞌ ryes. 22 Mèn nación Israel, bìn guꞌ diꞌs coꞌ nde toodizen loo guꞌ. Jesús cheꞌn yèez Nazaret ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Diox loo guꞌ. No huen huen ndaꞌ guꞌ cuent leꞌ Diox mtelꞌ Jesús làth guꞌ tac Diox mbli loo Jesús par mbli Jesús huax yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn loo guꞌ. No huen huen ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn yalguzyeꞌ coꞌ mbli Jesús làth guꞌ, ¿léꞌ? 23 Per mastaleꞌ mbli Jesús huax yalguzyeꞌ loo guꞌ, ngo thìb mbiꞌ coꞌ mdaꞌxùꞌ Jesús loo guꞌ. Sya, ryete guꞌ mqueltàa. Mbeꞌ guꞌ Jesús xal thìb pres par mbeth guꞌ Jesús coꞌseꞌ mnibeꞌ guꞌ loo mèn yeꞌrsinꞌ queꞌ mèna Jesús loo thìb cruz. Mbli guꞌ conꞌa loo Jesús xalqueꞌ mnibeꞌ Diox no xalqueꞌ mblobeꞌ Diox lezoꞌ Diox póla par gàca tataa. 24 Per mbli Diox ngro xban Jesús. No mteláꞌ Diox Jesús loo yalguth par neꞌntin lizte Jesús thidtene tac yalguth coꞌ mtin liz Jesús yende mod ngli gan loo Jesús thidtene. 25 Coꞌseꞌ gunii David coꞌ ngòc rey póla cón cheꞌn Jesús, ndxab David taandxèꞌ: Daa gunèepeꞌ loo Tad daa. Ndoo Tad daa loon thidtene. No thidtenequeꞌ nzo Tad daa cuaten par yende cón li par zyeb daa no xiꞌth daa. 26 Por conꞌa, anzeꞌf mdyac lezon. No ale angmdoon mdoodizen diꞌs por ndyac lezon. No por cona, mastaleꞌ gath bélꞌyòo laden, ndxàpen yalxlaꞌs loo Tad daa leꞌ Tad daa li par yo ban daa tedib vez. 27 Tac Uꞌ, Tad, neꞌláꞌyaꞌde alm daa par quée yalguth no tin yalguth alm daa thidtene. Neꞌ neꞌ taꞌ Uꞌ lugar yizaꞌ no gaꞌs bélꞌyòo laden, daa coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Uꞌ, daa coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Uꞌ ñèe Uꞌ. 28 Tad, Uꞌ mbluꞌ loon cón lin par ban no daa Uꞌ thidtene. No yiloa,

HECHOS 2 anzeꞌf tyac tínꞌ lezon coꞌseꞌ huiꞌen loo Uꞌ. 29 Guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ nac hues xtàa daa, lìcqueꞌ, guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent leꞌ David coꞌ ngòc xudgool naꞌ nguthqueꞌ. No mcaꞌs mèn thebol David. No axta nalleꞌ beꞌ nax báꞌ cheꞌn thebol David coꞌ ngüiꞌ naꞌ no coꞌ ñaa naꞌ loo. 30 Per guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent leꞌ David ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. No huen huen nanee David leꞌ Diox mcàbgòn no mbli nèe Diox diꞌs coꞌ ngroꞌ ro Diox coꞌ ndxab Diox loo David leꞌ thìb xaꞌ coꞌ gàc bin David, xaꞌa gàc Crist coꞌ yanꞌ lugar cheꞌn David coꞌ tyub ñibeꞌ loo mèn nación Israel. 31 Por cona, mdaꞌ David cuent cón cheꞌn Crist xal mèn coꞌ gunèe ngòc conꞌ loo Crist ndooreꞌ gàca leꞌ Crist ryo xban làth mèn nguth. No lomisqueꞌ ne, ndxab David leꞌ alm Crist no xpii Crist neꞌyanꞌte leꞌn yeꞌrbìil. Neꞌ neꞌ yizaꞌ bélꞌyòo lad Crist. No neꞌ neꞌ gaꞌs bélꞌyòo lad Crist. 32 Cona, ngue niin loo guꞌ: Diox mblo xban leque yub Jesús coꞌ nac Crist. Ryete nuꞌ, xal nziriꞌ nuꞌ trèꞌ, nanee nuꞌ no ndaꞌqueꞌ nuꞌ cuent xal ngòca loo Jesús coꞌseꞌ mblo xban Diox Jesús làth mèn nguth. 33 Coꞌseꞌ ngolo mbli Diox ngro xban Jesús, Diox mnibeꞌ loo Jesús làa Jesús Xpii Natúꞌ loo mèn, Xpii Natúꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox lyàa loo mèn. No yòo Xpii Natúꞌ loo mèn par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn. No nalleꞌ ryete conꞌ coꞌ mbuiꞌ guꞌ no coꞌ mbìn guꞌa, ngòc conꞌa por Jesús. 34 Inacte yub David coꞌ ngro xban no coꞌ mquée loo béꞌ. Tac yub David ndxab taandxèꞌ: Tad Diox ndxab loo Tad daa: Ftub cuaten, ey, 35 axtaqueꞌ lin leꞌ rye mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌnl tyubdiꞌs lool no gàc mèna mèn nadoꞌ lool. 36 Por cona, daa Pedr ngue nii loo guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel: Neꞌgànte lezoꞌ guꞌ no neꞌgàc chopte lezoꞌ guꞌ. Ftaꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leque yub Jesús coꞌ mbli guꞌ mandad mquée

HECHOS 2 loo cruz, Diox mbli par ngòc Jesús Tad no jef loo ryethe conꞌ. Mbli Diox ngòc Jesús Crist, ne. 37 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Pedr, mxi yéc mèna no mxi lezoꞌ mèna. Mnibdiꞌs mèna loo Pedr no loo taamas myenꞌ xtàa Pedr coꞌ nziriꞌ loo Pedr: ―Guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz nuꞌ no coꞌ nac xtàa nuꞌ, gunee guꞌ loo nuꞌ cón ndxàal li nuꞌ por mbli nuꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ con Jesús, sya, cara. 38 Sya, mcàb Pedr. Ndxab Pedr loo mèna: ―Blàa yéc guꞌ no blàa lezoꞌ guꞌ no fseꞌ guꞌ ryethe mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. No yiloa, gòc bautizar thìb thìb guꞌ por lèe cheꞌn Jesucrist par tataa mod luꞌ guꞌ loo mèn leꞌ Diox mtonꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ. Leꞌ sya, Diox li par lyàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ no yòo Xpii Natúꞌ loo guꞌ par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ. 39 Coꞌseꞌ mcàbgòn Diox làa Diox Xpii Natúꞌ loo mèn, conꞌa nee diꞌs, li Diox par lyàa no yòo Xpii Natúꞌ loo guꞌ no loo xinꞌ guꞌ par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ no loo xinꞌ guꞌ. No mcàbgòn Diox par lyàa no yòo Xpii Natúꞌ loo mèn tith par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo rye mèn coꞌ nzo ban tith. Conꞌ coꞌ mcàbgòn Tad Diox loo naꞌa par li Tad Diox loo naꞌa nee diꞌs leꞌ Diox coꞌ xàꞌ mèn no cui Diox mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox. 40 Con diꞌs ndxèꞌ coꞌ mdoodiꞌs Pedr no con taamas diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Pedr, mcoꞌx Pedr mèn no ndxab Pedr loo mèn nación Israel: ―Leque guꞌ blàa yéc guꞌ no blàa guꞌ lezoꞌ guꞌ no ftaꞌ guꞌ lugar tíꞌ no làa Diox guꞌ loo conꞌ ryes làth mèn nación Israel coꞌ nac mèn nalaꞌs, mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs no coꞌ neꞌndalte ndubdiꞌs loo conꞌ mnibeꞌ Diox loo mèna par li mèna. 41 Ngoloa, ryete mèn coꞌ mdub nza no coꞌ mdaꞌ lugar mbìn diꞌs coꞌ ndxab Pedr, mèn coꞌ ngulàa yéc no coꞌ ngulàa lezoꞌ par mseꞌ mèna mod coꞌ ngòp mèna

282 loo Diox, mèna ngòc bautizar leque hora. Leque huiza, mqueltàa mèna con mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús. Mèn coꞌ ngòc bautizar huiza ngòc son mil mèn. 42 No ryete mèna mbli nèe leque mèna loo conꞌ coꞌ mbluꞌ myenꞌ coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús loo mèn. Thidte diꞌs thidte cuent ngure ban rye mèna. No ngurez mèna Diox. No thidte mqueltàa rye mèna par hua mèna xít mèn no luaꞌ mèn atate huiz. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod ngure ban mèn tiempa, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús. 43 Leꞌn huiza ryete mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs xal nac diꞌs coꞌ ndxab Pedr, ryete mèna mzyeb no ngo no lezoꞌ mèna por conꞌ coꞌ ndxàc leꞌn huiza. Nde nxonꞌ, mbli myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús huax yalguzyeꞌ roo no yalguzyeꞌ xèn. No mbli myenꞌ huax conꞌ coꞌ nac señ loo mèn. 44 Leꞌ ryete mèn coꞌ ngolaꞌs na, ryete mèna thidte diꞌs thidte cuent ngure. No ryete conꞌ coꞌ ngòc cheꞌn thìb thìb mèn ndli zinꞌ ryete mèna xal cheꞌnpeꞌ mèna, 45 axta mthoꞌ rye mèn coꞌ ndxàp cheꞌn mèn, conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ mèn; angab naꞌi, xyòn mèn, no máꞌ mèn, no taamas conꞌ coꞌ ngòc cheꞌn mèn par ngroꞌ tmi par mdaꞌ mèn tmi mcàa thìb thìb mèn coꞌ ngolaꞌs coꞌ ndyac yaltìi nesida. 46 Más de cona, atate huiz mqueltàa mèna leꞌn templ cheꞌn Diox par cuez mèn Diox. Ndxeloa, thidte nqueltàa mèn. Nda mèn liz hues xtàa mèn coꞌ ndli nab conꞌ hua mèn; chó mèn taꞌi yéꞌ; chó mèn taꞌi huizeꞌ coꞌ ngòc mod cheꞌn mèna tiempa. Látha, nziriꞌ mèn guyith guxìis. No yende chó mèn ndyeꞌs no nxyalꞌ làth xtàa mèna. 47 No atate huiz mbez mèna diꞌs roo diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn. No mbez mèna loo Diox Diox roo Diox xèn nac Diox. Látha, rye mèn ciuda Jerusalén coꞌ tarte lyàa yéc no coꞌ tarte lyàa lezoꞌ,

283 ryete mèna ngòp mod. No mbli mèna par mdyuꞌ mèn coꞌ ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist loo mèn ciuda Jerusalén. Más de cona, Tad Diox tolo ngue li par tolo ndlyàa yéc mèn no ndlyàa lezoꞌ mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes no thidte queltàa no mèna mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. Pedr mbli par mdee lì thìb mbiꞌ coj. T hìb huiz ngòc thìb conꞌ. Láth nda quée Pedr ryop Juàn coꞌteꞌ ndub templ, hora ngòc hor mquée guyon bzyè. Hora nqueltàa mèn leꞌn templ par mbez mèn Diox. 2 Ryete huiz ndyub thìb mbiꞌ coj coꞌ anon ngóol coj ro puert cheꞌn templ. Atate huiz ndxeꞌ mèn guliz mbiꞌ coja mbiꞌ coja. Nda láꞌ mèn mbiꞌ coj ro puert cheꞌn templ, puert coꞌ neꞌ lèe Puert Coꞌ Nabeꞌs Ñaa, par ñaꞌb mbiꞌ gòn loo mèn coꞌ ndxòo no coꞌ ndryoꞌ leꞌn templ. 3 Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ coj Pedr no Juàn láth nde yòo Pedr no Juàn leꞌn templ, mnaꞌb mbiꞌ gòn loo Pedr no loo Juàn. 4 Sya, xèe mbuiꞌ Pedr no Juàn loo mbiꞌ. Ndxab Pedr loo mbiꞌ: ―Mbiꞌ, huiꞌ loo nuꞌ, xàa. 5 Sya, más mbli mbiꞌ mbuiꞌ mbiꞌ loo Pedr no loo Juàn. Mblyaꞌs mbiꞌ peser taꞌ Pedr ryop Juàn ndxep gòn càa mbiꞌ. 6 Per ndxeꞌlequeꞌ, ndxab Pedr loo mbiꞌ: ―Huiꞌ nexa. Indxàpten nec thìb loo tmi, cara. Per thìb conꞌ coꞌ ndxác daa ndlin, na li par gàca lool. Por lèe cheꞌn Tad Jesucrist, coꞌ ngòc mèn yèez Nazaret, goo too. Fteyez niil no nalì ftee. 7 Sya, mxen Pedr yaꞌ mbiꞌ coja coꞌ nac ladlì. Mxít too Pedr mbiꞌ. Leque hora, mbyez nii mbiꞌ no mbyez yen nii mbiꞌ no mdyoxcuaꞌ nii mbiꞌ xal nii thìb mèn huen. 8 Ngoloa, thidte nguát mbiꞌ. No, chàa, ngo too mbiꞌ. Mtlo mbiꞌ, mdee nii mbiꞌ. Mque tee nii mbiꞌ par ndxèꞌ par baꞌ. Ale sangngòo no mbiꞌ Pedr no Juàn leꞌn

3

HECHOS 2​, ​3 templ. Mdee nii mbiꞌ. No asembli mbiꞌ ndxát mbiꞌ. No cabii mbez mbiꞌ: ―Susqueꞌ Diox roo Diox xèn nac Diox, yoo. 9 No ryete mèn coꞌ nzo leꞌn templ gunèe xal gundee nii mbiꞌ no xal mbez mbiꞌ Diox roo Diox xèn nac Diox. 10 No ryete mèna ngua no lezoꞌ. No mzyeb mèna coꞌseꞌ gunèe mèn conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ. Tac mèna huen huen ndlibeꞌ mbiꞌ no nanee mèna leꞌ mbiꞌa nac leque yub mbiꞌ coꞌ ndyub ro puert cheꞌn templ coꞌ ñaꞌb gòn, ro puert coꞌ neꞌ lèe Puert Coꞌ Nabeꞌs Ñaa. Pedr ngo yalbàn loo mèn ro portal cheꞌn templ coꞌ neꞌ lèe Portal cheꞌn Salomón. 11 Per mbiꞌ coj coꞌ mdee lìa thidtene ngue tee nque xís Pedr ryop Juàn. Indlyaꞌste mbiꞌ láꞌ mbiꞌ Pedr ryop Juàn. Leꞌ rye mèn coꞌ nzo leꞌn templ hora na, ngo too par ngua tee huiꞌ mèna xal ndxàc mbiꞌa. Thidte mqueltàa rye mèna leque ro portal cheꞌn templ coꞌ neꞌ lèe Portal cheꞌn Salomón coꞌteꞌ nzo Pedr ryop Juàn no mbiꞌ coja. Ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna xal ñaa conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ coja. 12 Coꞌseꞌ gunèe Pedr ryete mèn mqueltàa loo Pedr, ndxab Pedr loo mèna: ―Aa, mèn nación Israel. ¿Chonon ndxo no lezoꞌ guꞌ no nzyeb guꞌ, àꞌ? ¿Chonon ale xèe ngüiꞌ guꞌ loo nuꞌ no ndli guꞌ cuent ale yub nuꞌ mbli par mdee nalì mbiꞌ coj ndxèꞌ no ndli guꞌ cuent peser ndxàp nuꞌ ndxep conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii nuꞌ no laꞌs yaꞌ nuꞌ o ndli guꞌ cuent por nac nuꞌ mèn coꞌ arid mbez Diox no arid ncòoꞌ nuꞌ yéc nuꞌ loo Diox, conꞌa mbli nuꞌ par mdee nalì mbiꞌ coj baꞌ, càꞌ? Yende xàa. 13 Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ baꞌ, leꞌi ngòc xal nde niin loo guꞌ ndxèꞌ. Ndlyazen gòn guꞌ diꞌs coꞌ gon yalbàn loo guꞌ nalleꞌ: Diox coꞌ nac Diox cheꞌn xudgool naꞌ Abraham, no cheꞌn xudgool naꞌ Isaac,

HECHOS 3 no cheꞌn xudgool naꞌ Cob, Dioxa mbli par ngòc más conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mbiꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox, mbiꞌ coꞌ nac Jesús coꞌ ngòc leque Jesús coꞌ mdaꞌxùꞌ guꞌ loo mèn cheꞌn ciuda Rom coꞌ ñibeꞌ loo naꞌ. No coꞌseꞌ mblyaꞌs Pilat coꞌ nac gobiern loo nación naꞌ ngláꞌ Pilat Jesús, guꞌ neꞌndalte ngláꞌ Pilat Jesús. 14 Lugar de ngnaꞌb guꞌ loo Pilat ngláꞌ Pilat Jesús coꞌ nac mbiꞌ natúꞌ no coꞌ nac mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi, ale ndxeꞌlequeꞌ, mnaꞌb guꞌ loo Pilat par mbloꞌ Pilat thìb mbiꞌguth mèn leziꞌf loo guꞌ. 15 Ale tataa mbli guꞌ par mbethxùꞌ guꞌ mbiꞌ coꞌ nac thidte mbiꞌ coꞌ mbli par ngòc yaltìixùꞌ loo mbiꞌ par yoo ban no mèn Diox thidtene. Per mastaleꞌ mbeth guꞌ mbiꞌ, Diox mbli par ngro xban mbiꞌ làth mèn nguth. No nalleꞌ nuꞌ ndaꞌqueꞌ cuent cón cheꞌn xá mod ngro xban mbiꞌ làth mèn nguth. 16 No nalleꞌ por lèe cheꞌn leque yub Jesús, coꞌ ngolaꞌs mbiꞌ coj baꞌ loo no ndxàp mbiꞌ yalxlaꞌs loo Jesús, por cona, mbli Jesús mbyez nii mbiꞌ no mbyez yen nii mbiꞌ par ngo too lì mbiꞌ. Guꞌ huen huen ndlibeꞌ mbiꞌ no ngue huiꞌ guꞌ loo mbiꞌ baꞌ nalleꞌ. No por ngolaꞌs mbiꞌ loo Jesús, conꞌa mbli mdee lì mbiꞌ thidtene xalqueꞌ ngüiꞌ guꞌ no xalqueꞌ ñaa guꞌ loo mbiꞌ nalleꞌ. 17 Per nalleꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ ndxàc hues xtàa daa, daa nanee no non daa coꞌseꞌ thidte mqueltàa guꞌ con mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel par mbeth guꞌ Jesús, lìcpeꞌ baꞌi, neꞌñeede guꞌ no neꞌndaꞌde guꞌ cuent cón ngue li guꞌ hora. 18 Per Diox tataa mbli par tataa mbli no guꞌ Jesús par mdyaa no ngòcqueꞌ xal mdeꞌth mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla leꞌ Crist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox naquinqueꞌ tyactìixùꞌ. 19 Cona, ngue niin loo guꞌ: Más huen blàa yéc guꞌ no blàa lezoꞌ guꞌ par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox par tataa mod lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes no bere guꞌ yòopeꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox tedib

284 vez par tataa mod tonꞌ Diox xquin guꞌ no xtol guꞌ. Leꞌ sya, Tad Diox li par gàc thìb tiemp loo guꞌ par yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no yende chó mèn coꞌ xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 20 No telꞌ Diox Jesús loo guꞌ coꞌseꞌ gàc tiemp, Jesús coꞌ nac Crist coꞌ mcui Diox par xoꞌf zinꞌ Crist thìb zinꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ gàcpeꞌ tiempa. 21 Tataa li Diox loo guꞌ, mastaleꞌ nquin yo Jesús loo béꞌ axta gàc huiz no gàc tiemp coꞌseꞌ li nab Diox ryethe conꞌ coꞌ nquin gàc ndooreꞌ yiꞌth Jesús loo izlyoꞌ tedib vez. Gàca xalqueꞌ ndxab Diox por ro mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. 22 Tataaguèꞌ ndxab Moisés loo xudgool naꞌ póla, ne, coꞌseꞌ ndxab Moisés: Diox coꞌ nac Tad Diox naꞌ telꞌ thìb mbiꞌ coꞌ teꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox làth naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel xalqueꞌ mtelꞌ Diox daa làth guꞌ. Ndlyazen tyub nza guꞌ loo diꞌs coꞌ ñee xaꞌa loo guꞌ no gòn guꞌ ro xaꞌ. 23 Tac ryete mèn coꞌ neꞌtyub nzade no coꞌ neꞌgònte ro xaꞌ coꞌ teꞌth diꞌs cheꞌn Diox, ryete mèna lyux no ryo xàꞌ mèna làth mèn nación Israel thidtene. 24 Por cona, daa coꞌ lèe Pedr, tolo ngue niin loo guꞌ: Ryete mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ nac con cheꞌn Diox ngòc Samuel coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox no taamas mèn coꞌ nde nque. Mdeꞌth mèna cón cheꞌn cón ndxàc leꞌn huiz ndxèꞌ. 25 Conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox por cón cheꞌn mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, Diox mcàbgòna par ndxàca loo guꞌ. No par gàc conꞌ ndac loo guꞌ, Diox mbli par mbyanꞌ thìb conveñ con mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ póla coꞌseꞌ ndxab Diox loo Abraham: Ryete mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ, gàc conꞌ ndac loo mèna por cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ nac bin lùu. 26 Coꞌseꞌ mblo xban Diox mbiꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox, coꞌ nac Jesús,

285 mnibeꞌ Diox loo Jesús telꞌ Jesús nuꞌ ner loo guꞌ par li Jesús par gàc conꞌ ndac loo guꞌ no par tataa mod láꞌ thìb thìb guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ loo Diox. Pedr no Juàn mdooxùꞌ loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn xleyꞌ mèn nación Israel. Tatabeꞌ ngue toodiꞌs no Pedr ryop Juàn mèn coꞌseꞌ mzin mèn coꞌ nac nguleyꞌ con mbiꞌ coꞌ ñibeꞌ loo solndad coꞌ nquenap templ no con mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ saduse coꞌteꞌ mqueltàa Pedr ryop Juàn con mèna. 2 Ryete mèna ngòc nayiꞌ loo Pedr no loo Juàn tac Pedr ryop Juàn ngue luꞌ mèn. No mbez Pedr ryop Juàn leꞌ mèn coꞌ nguth ryo xbanqueꞌ. Tataa mbez Pedr ryop Juàn loo mèna tac, ngolo nguth Jesús, ngro xbanqueꞌ Jesús. 3 Sya, mxen mèna Pedr ryop Juàn xal thìb pres par mblo mèna Pedr ryop Juàn leziꞌf par tub rez mèna cón cheꞌn Pedr ryop Juàn tedib huiz tac huiza mzyèleꞌ izlyoꞌ. 4 Per mastaleꞌ tataa mbli mèna con Pedr ryop Juàn, huax mèn ngolaꞌs coꞌseꞌ mbìn mèn diꞌs coꞌ ndxab Pedr hora. Anon mtlo ngolaꞌs mèn loo Jesús, por loo rye mèn coꞌ ngolaꞌs coꞌ ndxòo cuent ngòc ante mènbiꞌ ngòcqueꞌ gaꞌy mil mèn. Indxòode cuent mèngot neꞌ myenꞌ bix. 5 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, ryete mèn coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel, no mèngool cheꞌn mèn nación Israel, no mèn coꞌ nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ryete mèna mqueltàa leꞌn ciuda Jerusalén. 6 Nde nxonꞌ, mqueltàa no mèna Anás coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ tiempa. No mqueltàa no mèna Caifás, no thìb mbiꞌ coꞌ lèe Juàn, no tedib mbiꞌ coꞌ lèe Alejandr. Mqueltàa ryete mèn coꞌ ngòc mèn guliz cheꞌn taamas mbiꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, ne. 7 Ngolo mqueltàa rye mèna, mbli mèna mandad ngua loꞌ mèn Pedr ryop Juàn leziꞌf.

4

HECHOS 3​, ​4 Ngoloa, mdoo mèn Pedr ryop Juàn xtauꞌ loo rye mèna. Mnibdiꞌs mèna loo Pedr no loo Juàn. Ndxab mèna: ―¿Chó mnibeꞌ loo guꞌ o por chó lèe mèn ndli guꞌ conꞌ coꞌ nzi li guꞌ ba, àꞌ? 8 Sya, mnibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo Pedr. Ndxab Pedr loo mèna: ―Guꞌ coꞌ nac mèn coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo mèn nación Israel, no guꞌ, mèngool coꞌ ñibeꞌ, no guꞌ coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, 9 ya que ngue ñibdiꞌs guꞌ loo nuꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ ngòc loo thìb mbiꞌ yíiz par lyaꞌs guꞌ gòn guꞌ no taꞌ guꞌ cuent xá mod ngòc mbyac mbiꞌ yíiz ndxèꞌ, 10 nuꞌ taꞌ cuent loo ryete guꞌ par non ryete mèn nación Israel leꞌ mbiꞌ yíiz coꞌ mbyac, coꞌ ndoo loo guꞌ ndxèꞌ, mbyac mbiꞌa por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàp Jesucrist laꞌs nii Jesucrist no laꞌs yaꞌ Jesucrist, Jesucrist coꞌ nac mèn yèez Nazaret. Jesucrist ngòc leque yub Jesucrist coꞌ mqueꞌ guꞌ loo cruz par nguth Jesucrist loo cruz. Per yub Diox mblo xban Jesucrist làth mèn nguth. 11 Guꞌ mtèꞌb cón cheꞌn Jesucrist no neꞌnglide guꞌ cas cón cheꞌn Jesucrist. Neꞌ neꞌ ngli guꞌ cas Jesucrist coꞌseꞌ mbiꞌth luꞌ Jesucrist loo guꞌ cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ no loo taamas mèn. Per Diox mbli par ngòc Jesucrist xaꞌ coꞌ ndli leꞌ mèn tyal par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Loo cón cheꞌn Diox, guꞌ ngòc xal thìb albañil coꞌ mblobii thìb quèe coꞌ nayez coꞌseꞌ mbez albañil neꞌlide sirv quèe par tyub quèe squin yòo. Per ngo tedib albañil, coꞌ nac yub Diox, coꞌ mblít quèea par gàc quèea quèe coꞌ tyub squin yòo. 12 No loo xganꞌ Diox coꞌ nac Jesucrist, coꞌ nee diꞌs nac xal quèea, yende nec thìb mèn coꞌ gác tíꞌ no làa mèn loo conꞌ ryes. Más de cona, tarte too Diox tedib mèn xàꞌ loo Jesucrist par gác mèna teláꞌ mèna naꞌ loo conꞌ ryes. 13 Coꞌseꞌ ñèe ryete mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo

HECHOS 4 mèn nación Israela leꞌ Pedr ryop Juàn con dibaxlaꞌs ndyoodiꞌs, no mdaꞌ mèna cuent leꞌ Pedr ryop Juàn nac mèn coꞌ neꞌnqueꞌde arid scuel, no nac Pedr ryop Juàn xalqueꞌ chol mèn, sya, ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna. Syareꞌ mdaꞌ mèna cuent leꞌ Pedr ryop Juàn, lìcqueꞌ, mque tee no Jesús. 14 Más de cona, ñèe mèna ndoo mbiꞌ coꞌ mbyaca con Pedr no Juàn. No por cona, yende chó diꞌs ngab mèna por ndxecloo mèna ñèe mèna Pedr ryop Juàn. 15 Sya, mbli mèna mandad. Mbloꞌ mèn Pedr ryop Juàn làth rye mèn coꞌ ngureriꞌ, 16 par noo noo tyoodiꞌs mèna con xtàa mèn cón cheꞌn Pedr ryop Juàn. Ndxab mèna: ―¿Xá nee guꞌ, cara? ¿Cón li naꞌ con ryop mbiꞌ baꞌ? Tac ryete mèn coꞌ naban ciuda Jerusalén huen huen ndaꞌ cuent leꞌ ryop mbiꞌ baꞌ mbli ngòc thìb yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn loo mbiꞌ coj. No nalleꞌ yende mod gab naꞌ ilìcte mbli ryop mbiꞌi. 17 Per nalleꞌ, par neꞌtolode yath yèn coꞌ mbli ryop mbiꞌ loo mèn, cuaꞌn naꞌ mod tezeb naꞌ ryop mbiꞌ par gàca desde nalleꞌ par delant, ya neꞌtolode tyoodiꞌs ryop mbiꞌ loo nec thìb mèn cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ mbez ryop mbiꞌ ngroꞌ lèe Jesús coꞌ ñibeꞌ loo ryop mbiꞌ. 18 Ngoloa, ngurez mèna Pedr ryop Juàn. Mnibeꞌ yèe mèna. Ndxab mèna: ―Desde nalleꞌ par delant, ya indlyaꞌste nuꞌ tolo tyoodiꞌs guꞌ no tolo luꞌ guꞌ loo mèn por cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ mbez guꞌ ngroꞌ lèe Jesús, mbiꞌ coꞌ mbez guꞌ ñibeꞌ loo guꞌ par li guꞌ conꞌ ndlyaꞌs guꞌ. 19 Per Pedr ryop Juàn mcàb loo mèna. Ndxab Pedr ryop Juàn: ―Leque guꞌ bli xtùuz coꞌ huenlequeꞌ ñeeneꞌ chéꞌ huen naca no chéꞌ nalì naca loo Diox más tyubdiꞌs nuꞌ loo guꞌ leque tyubdiꞌs nuꞌ loo Diox. 20 Yende mod láꞌ nuꞌ par neꞌtyoodiꞌste nuꞌ cón cheꞌn conꞌ gunèe nuꞌ no cón cheꞌn conꞌ mbìn nuꞌ cón cheꞌn Jesús.

286 21 Sya, mèn coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israela tataa mbli preb par mtezeb mèna Pedr con Juàn. Per yende cón mbli no mèna Pedr ryop Juàn. Mblaꞌ mèna ndyàa Pedr ryop Juàn. Neꞌngácte mèna ncuaꞌn mèna mod par tetìi mèna Pedr ryop Juàn tac ryete mèn coꞌ naban leꞌn ciuda Jerusalén mbez conꞌ roo conꞌ xèn mbli Diox por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ coj. 22 Mbiꞌ coꞌ mbyac por yalguzyeꞌ coꞌ ngòca, mbiꞌ nzoleꞌ masreꞌ choꞌ línꞌ.

Mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist mbez Diox par li Diox par gàpreꞌ mèn yalxlaꞌs loo Diox no yòo valor loo mèn loo cón cheꞌn Jesucrist. 23 Coꞌseꞌ mbláꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Israel ndyàa Pedr ryop Juàn coꞌteꞌ nzo taamas myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Pedr ryop Juàn por cón cheꞌn Jesucrist, mdaꞌ ryop myenꞌ cuent ryete conꞌ mbli mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ no rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel xal nac diꞌs coꞌ mnibeꞌ mèna loo ryop myenꞌ. 24 Coꞌseꞌ mbìn myenꞌ xtàa Pedr ryop Juàn diꞌsa, thidte mqueltàa rye myenꞌa par ngurez myenꞌ Diox. Ndxab myenꞌ loo Diox: ―Tad Diox, Uꞌ coꞌ nac Tad Diox nuꞌ, Uꞌ nac Diox coꞌ mblec no coꞌ mxenꞌ béꞌ no izlyoꞌ no níttóꞌ no ryethe taamás conꞌ coꞌ nziriꞌ. 25 Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ mdeꞌth David diꞌs coꞌ ndxab Uꞌ loo David gunii David, David coꞌ mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Uꞌ. Taandxèꞌ gunii David diꞌs coꞌ ndxab Uꞌ loo David: ¿Chonon susqueꞌ ndxátbèe mèn chol nación no chol mèn ndli xtùuz conꞌ anxleꞌ, yoo? 26 Leꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ loo xtàa loo izlyoꞌ na, nguátbèe, ne. Lomisqueꞌ, ryete mèn coꞌ ñibeꞌ loo chol nación no loo chol yèez, thidte ngòc ngolo ngolaꞌs loo Diox no loo Crist coꞌ mnibeꞌ Diox mbiꞌth loo izlyoꞌ.

HECHOS 4​, ​5

287 27 Tolo ndxab mèna loo Diox láth mbez mèna Diox: ―Lìcqueꞌ, Tad, Herod no Pons Pilat thidte ngòc leꞌn ciuda Jerusalén ndxèꞌ con mèn tith no con mèn nación Israel par ngòc mèna ngolo ngolaꞌs cheꞌn Jesús coꞌ ngòc thìb mbiꞌ natúꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Uꞌ, no coꞌ mcui Uꞌ, no coꞌ mtelꞌ Uꞌ par xoꞌf zinꞌ Jesús cón cheꞌn Uꞌ. 28 Coꞌseꞌ mtetìi mèn Jesús coꞌ nac xganꞌ Uꞌ, mbli mèn conꞌa xalqueꞌ mblobeꞌ lezoꞌ Uꞌ no xalqueꞌ mnibeꞌ Uꞌ lezoꞌ Uꞌ par gàca tataa loo Jesús no ngòca. 29 No nalleꞌ, Tad, huiꞌ Uꞌ loo mèna leꞌ mèna ngue li preb par tezeb mèna nuꞌ. Nalleꞌ ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ leꞌ Uꞌ li par tolo gàp nuꞌ yalxlaꞌs loo Uꞌ, no neꞌzyebte nuꞌ par co nuꞌ yalbàn no teꞌth nuꞌ cón cheꞌn Uꞌ, nuꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Uꞌ. 30 No ñaꞌb nuꞌ loo Uꞌ li Uꞌ par teyac nuꞌ mèn no li nuꞌ señ coꞌ nac yalguzyeꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii xganꞌ Uꞌ Jesús no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ xganꞌ Uꞌ Jesús, Jesús coꞌ nac mbiꞌ natúꞌ. 31 Coꞌseꞌ ngolo ngurez myenꞌ Diox, chàa, mbuin xòo coꞌteꞌ nziriꞌ myenꞌ. No leque hora mtlo mnibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo myenꞌ. No dibaxlaꞌs ngo myenꞌ yalbàn no ndeꞌth myenꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn.

Ryethe conꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ thìb thìb mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús mbli zinꞌ rye mèn coꞌ ndxelaꞌs. 32 Ryethe mèn coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Jesús thidte mbli mèna xtùuz no thidte mdenꞌ lezoꞌ mèna cón cheꞌn Diox no cón cheꞌn hues xtàa mèn por cón cheꞌn Jesús. Nec thìb mèna neꞌngabte leꞌ conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ thìb thìb mèn nac ante cheꞌn mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ryethe conꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ thìb thìb mèn mbli mèna cuent ngòc cheꞌnpeꞌ ryethe mèna. 33 Leꞌ rye myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús na, myenꞌ tolo mdaꞌ cuent no ngo myenꞌ yalbàn loo mèn leꞌ Tad Jesús ngro xbanqueꞌ por

cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. Leꞌ Diox na, toloqueꞌ angndli huax conꞌ ndac loo rye mèn coꞌ ngolaꞌs. 34 Yende chó mèna ngòc mèn coꞌ nde che conꞌ loo làth mèna tac ryete mèn coꞌ ngòp xyòn no coꞌ ngòp liz, mthoꞌ mèna xyòn mèna no liz mèna. No mque no mèna tmi. 35 Mdaꞌ mèna tmi loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús par quiꞌth myenꞌ tmi loo thìb thìb mèn, mèn coꞌ naquin que no conꞌ. 36 Ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngue tan cuent lool trèꞌ, Teofl. Mbiꞌa lèe Chè. Ngòc mbiꞌ nguleyꞌ. Mxoꞌf zinꞌ mbiꞌ zinꞌ coꞌ ndli nguleyꞌ leꞌn templ ndooreꞌ coꞌseꞌ yilaꞌs mbiꞌ loo Jesús. Mbiꞌa ngóol leꞌn thìb yòo biiz leꞌn níttóꞌ coꞌ nac làaz cheꞌn làaz mèn chipre. Mbiꞌa mdub lèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs tedib lèe coꞌ lèe Mbèlꞌ. Diꞌs coꞌ nac lèe mbiꞌa nee diꞌs Mbiꞌ Coꞌ Ntegán Lezoꞌ Mèn. 37 Mbiꞌa mthoꞌ thìb leꞌ yòo bteꞌf coꞌ mque no mbiꞌ. No mque no mbiꞌ tmi. Ngoloa, mdaꞌ mbiꞌ tmia loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús par quiꞌthguèꞌ myenꞌ tmia, ne. Ryop saꞌl Anani mcuaꞌn xtol loo Diox. Làth mèna ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Anani no ngo saꞌl mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Safir. Mthoꞌ ryop saꞌl Anani thìb leꞌ yòo bteꞌf coꞌ ngòc cheꞌn ryop saꞌl Anani par ryoꞌ tmi loo yòo bteꞌfa càa mèn prob. 2 Per mbli ryop saꞌl Anani thìb conꞌ. Ale xexte mxen ryop saꞌl Anani ndxep tmi coꞌ mthoꞌ Anani yòo bteꞌfa. Leꞌ taamas tmi na, mdaꞌ Anani loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Ndxab Anani loo myenꞌ: ―Fcàayaꞌ guꞌ rye tmi ndxèꞌ. Tmi ndxèꞌ mthon xyònen. Per máa Safir naneequeꞌ por plál mthoꞌ Anani xyòn Anani. No más de cona, naneequeꞌ Safir leꞌ Anani xexte mcasloo ndxep tmia. 3 Per Xpii Natúꞌ

5

HECHOS 5 mbli par non Pedr conꞌ mbli ryop saꞌl Anani. Sya, ndxab Pedr loo Anani: ―Anani, ¿chonon mblaꞌl mbli Mebizya par toxcuaꞌl yalgutyèꞌ loo Xpii Natúꞌ coꞌseꞌ naneel leꞌ lùu xexte mxen ndxep tmi coꞌ mthoꞌl xyònla, àꞌ? 4 ¿Chéꞌ inacte yòo bteꞌf xyònl par ñibeꞌl xyònl ndooreꞌ thoꞌl xyònl, càꞌ? No ¿chéꞌ neꞌngàcte cheꞌnl tmi coꞌ mthoꞌl xyònl par ñibeꞌl tmia, càꞌ? Yende chó ñibeꞌ yèe loo ryop saꞌl guꞌ par taꞌ guꞌ rye tmi coꞌ mthoꞌ guꞌ xyòn guꞌ loon. ¿Chonon mblil xtùuz par xexte mcaslool ndxep tmia, àꞌ? Lùu mblyaꞌs nquedìil mèn por mtoxcual yalgutyèꞌa. Per ndxeꞌlequeꞌ, loo Diox mtoxcual yalgutyèꞌ. 5 Coꞌseꞌ mbìn Anani tataa ndxab Pedr loo Anani, ale, chàa, ngulàa Anani loo yòo. Nguth Anani. Leꞌ ryete mèn coꞌ gunèe no coꞌ mbìn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo Anani, ryete mèna anzeꞌf mzyeb. 6 Ngoloa, ngòo plá myenꞌbiꞌ coꞌteꞌ nax thebol Anani. Mchiꞌx myenꞌ thìb sab lad thebol Anani. No mbeꞌ myenꞌ thebol Anani. Ngua caꞌs myenꞌ thebol Anani panteón. 7 Casqueꞌ ndxàc son hor ngòc conꞌa loo Anani, coꞌseꞌ guneei loo Anani, ngòo xaꞌgot coꞌ ngòc saꞌl Anani coꞌteꞌ nzo Pedr. No neꞌndaꞌde xaꞌ cuent cón ngòc loo Anani. 8 Pedr mnibdiꞌs loo saꞌl Anani. Ndxab Pedr: ―Gunee loon. ¿Chéꞌ tmi coꞌ mcàayan nac ryete tmi coꞌ mthoꞌ guꞌ xyòn guꞌ, càꞌ? Saꞌl Anani ndxab: ―Aa. Ryete tmia nac tmi coꞌ ngòc tmi coꞌ mthoꞌ nuꞌ xyòn nuꞌ, pues. 9 Leꞌ sya, ndxab Pedr loo saꞌl thebol Anani: ―¿Chonon thidte lal ngòc ryop saꞌl guꞌ par mbli guꞌ preb Xpii Natúꞌ par ñee guꞌ ñeeneꞌ ¿chéꞌ tli guꞌ gan li guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ no yende cón li no Xpii Natúꞌ guꞌ por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli guꞌ, càꞌ? Huiꞌ nexa. Myenꞌ coꞌ ngua caꞌs thebol saꞌl lùu panteón ndyeꞌth bè baꞌ. No

288 nalleꞌ ñeei lool. Hueꞌ myenꞌ lùu par ya caꞌs myenꞌ lùu, ne. 10 Leque hora, chàa, ngulàa Safir saꞌl thebol Anani loo yòo loo Pedr. Nguth Safir. Leꞌpeꞌ ngòo myenꞌ coꞌ ngua caꞌs thebol Anani. Ale gunèe myenꞌ ngololeꞌ nguth Safir saꞌl thebol Anani, ne. Que nzo neꞌñee lezoꞌ myenꞌ mbloꞌ myenꞌ thebol Safir saꞌl thebol Anani. Ngua caꞌs myenꞌ thebol Safir saꞌl thebol Anani leque cuat thebol Anani. 11 Sya, ryete mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox anzeꞌf mzyeb. No ryete taamas mèn coꞌ mbìn cón cheꞌn conꞌ ngòca, anzeꞌf mzyeb. Anzeꞌf thìb yalguzyeꞌ roo no yalguzyeꞌ xèn no señ mbli myenꞌ tiempa. 12 Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús mbli huax señ no huax yalguzyeꞌ loo mèn coꞌ naban ciuda Jerusalén. No ryete mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús thidte nqueltàa atate huiz ro corredor cheꞌn templ coꞌ mbez mèn lèe Portal cheꞌn Salomón. 13 Nec thìb mèn coꞌ tarte tyal yilaꞌs loo Jesús indlide ryes par queltàa mèna con mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús. Per mastaleꞌ tataa ndli mèna, ndxàc amiu mèna con mèn coꞌ ndxelaꞌs no ndli mèna cas loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesús. 14 Per leꞌn huiza anzeꞌf thìb mèn ngolaꞌs loo Jesús. Leꞌleꞌ ngolaꞌs mènbiꞌ no leꞌleꞌ ngolaꞌs mèngot loo Jesús. 15 Ale axta ngoꞌ mèna mèn yíiz ro ned. No nguix mèna mèn yíiz loo lúnꞌ no loo cami par ante coꞌseꞌ riid Pedr par neda nzi quee lezoꞌ mèn yíiza, ante riid xin Pedr loo mèn yíiza yac mèn yíiza. 16 Lomisqueꞌ ne, mèn cheꞌn ryete yèez coꞌ nziriꞌ gax loo ciuda Jerusalén nde no mèn yíiz no mèn coꞌ nquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Ryete mèna mbyac no ngro xpii yeꞌrsinꞌ loo mèna. Mèn mque tee mdub nguꞌs Pedr ryop Juàn. 17 Leꞌ sya, mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no mèn coꞌ nzo

289 lad cheꞌn mèn xleyꞌ saduce coꞌ ngo no jef, ryete mèna ngòo xyàn lezoꞌ gunèe myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Ngocloo mèna gunèe mèna myenꞌ. 18 Mxen mèna myenꞌ. Mqueꞌ mèna myenꞌ leziꞌf. 19 Per Tad Diox mbli leꞌ thìb angl cheꞌn Tad mbiꞌth xhuina par mxalꞌ angl ro leziꞌf par ngroꞌ myenꞌ leziꞌf. Ndxab angl loo myenꞌ: 20 ―Huàa guꞌ leꞌn templ. No blo guꞌ valor loo guꞌ. Ftaꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod que no mèn tedib yalnaban cub. 21 Coꞌseꞌ mbìn myenꞌ tataa ndxab angl loo myenꞌ no coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, taate ñaa mbeꞌth izlyoꞌ ngo myenꞌ leꞌn templ. Mtlo myenꞌ, mbluꞌ myenꞌ no mdoodiꞌs myenꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Jesús loo mèn. Láth ngue luꞌ myenꞌ mèn leꞌn templ, jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ no rye mèn coꞌ nzo no jef, thidte mqueltàa mèna con mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ndyoo ner loo mèn nación Israel. Sya, mnibeꞌ rye mèna ya loꞌ solndad myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús, coꞌ ndxeꞌ diꞌs loo mèn, leziꞌf. 22 Per coꞌseꞌ mzin solndad coꞌ nquenap templ ro leziꞌf, ya yende chó myenꞌ nzo leꞌn leziꞌf. Sya, mbere solndad, ndyeꞌth solndad loo rye mèna. Mdaꞌ solndad cuent loo mèna leꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús ya yende leziꞌf. 23 Ndxab solndad loo mèna: ―Coꞌseꞌ mzin nuꞌ ro leziꞌf, quej ndoo nauꞌ leziꞌf. Nguequeꞌ lyab leziꞌf. Leꞌ solndad na, nziriꞌqueꞌ. Nzi quenap solndad ro leziꞌf. Per coꞌseꞌ mxalꞌ nuꞌ leziꞌf par ngòo nuꞌ leꞌn leziꞌf, gunèe nuꞌ yende chó mèn nac leꞌn leziꞌf, cara. 24 Coꞌseꞌ mbìn mbiꞌ coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mbiꞌ coꞌ nac jef loo mèn coꞌ nquenap templ, no rye jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ ya yende ryop myenꞌ leziꞌf, mnibdiꞌs mèna loo xtàa mèna no ndxab mèna loo xtàa mèna: ―¿Xá mod li naꞌ par ya neꞌtolode li myenꞌ xal ndli myenꞌ loo mèn? No nalleꞌ

HECHOS 5 ¿xá mod ngroꞌ ryop myenꞌ leziꞌf? ¿Pá ned nda ryop myenꞌ? 25 Leꞌpeꞌ ndyub rez cón cheꞌn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs, mzin thìb mbiꞌ loo rye mèn coꞌ ñibeꞌ. Ndxab mbiꞌ loo mèna: ―Ryop myenꞌ coꞌ mqueꞌ guꞌ leziꞌf náꞌa, myenꞌ nzo leꞌn templ nalleꞌqueꞌ. Ngue luꞌ myenꞌ mèn no ngue go myenꞌ yalbàn loo mèn leꞌn templ. 26 Sya, mbiꞌ coꞌ nac jef coꞌ ñibeꞌ loo solndad coꞌ nquenap templ, ngua no mbiꞌ solndad coꞌ nquenap templ leꞌn templ par ngua xi mbiꞌ con solndad ryop myenꞌ leꞌn templ. Nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent gunii mbiꞌ loo ryop myenꞌ tac mbiꞌ mzyeb neꞌ yiloa ngue yátbèe mèn coꞌ nzo no myenꞌ leꞌn templ no gaaꞌd quèe mèna mbiꞌ con solndad. 27 Coꞌseꞌ ndyeꞌth no mbiꞌ coꞌ nac jef no solndad ryop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, mbeꞌ mbiꞌ con solndad ryop myenꞌ loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Leꞌ mbiꞌ coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ na, ndxab loo ryop myenꞌ: 28 ―Nuꞌ mnibeꞌ yèe loo guꞌ par ya neꞌtolode teꞌth guꞌ no luꞌ guꞌ loo mèn por cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ mbez guꞌ lèe Jesús. No nalleꞌ huiꞌ guꞌ xá ñaa coꞌ ngue li guꞌ. Ya ngololeꞌ mque tee luꞌ guꞌ loo mèn leꞌn ciuda Jerusalén cón cheꞌn mbiꞌa. No ale ndlyaꞌs guꞌ quexùꞌ guꞌ no queꞌ fals guꞌ nuꞌ loo ryete mèn ciuda Jerusalén leꞌ nuꞌ ndxàp dol por cón cheꞌn mèn coꞌ mbeth mbiꞌa. 29 Sya, mcàb Pedr con taamas myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Pedr loo mèna. Ndxab myenꞌ: ―Yende xàa. Ndxàalqueꞌ más tyubdiꞌs nuꞌ loo Diox leque tyubdiꞌs nuꞌ loo mèn coꞌ lyaꞌs ñibeꞌ yèe loo nuꞌ. 30 Diox coꞌ ngòc Diox xudgool naꞌ póla, Diox mbli par ngro xban Jesús coꞌ nac leque yub Jesús coꞌ mbli guꞌ nguth loo thìb cruz. 31 Coꞌseꞌ ngolo ngro xban Jesús, Diox

HECHOS 5​, ​6 mbli por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox par ngo Jesús coꞌteꞌ nzo Diox. No mbli Diox par gàc Jesús xaꞌ roo xaꞌ xèn coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ. No mbli Diox par nac Jesús thìb mbiꞌ coꞌ teláꞌ mèn loo conꞌ ryes. No li Jesús par xyalꞌ ned xyalꞌ yóꞌ par lyàa yéc mèn nación Israel no lyàa lezoꞌ mèn nación Israel par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèna loo Diox no par tataa mod tyonꞌ xtol mèna no lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes. 32 Ryethe conꞌ coꞌ ngòc loo Jesús, nuꞌ ndaꞌ cuenta no nanee nuꞌ xá mod ngòca. Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, ne, ndaꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ ngòc loo Jesús. Xpii Natúꞌa nac leque Xpii Natúꞌ coꞌ mblàa Diox loo mèn, mèn coꞌ ndyubdiꞌs loo Diox. 33 Coꞌseꞌ mbìn rye mèn coꞌ nac mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa, no mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, diꞌs coꞌ ndxab Pedr, anzeꞌf ngocloo mèna no capas mblyaꞌs mèna leque hora nguth mèna Pedr con myenꞌ xtàa Pedr. 34 Per làth rye mèn coꞌ ñibeꞌa ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Gamaliel. Mbiꞌa ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. No ryete mèna ndxàp mod ñèe mèn mbiꞌa. Thidte ngo too ndeꞌf mbiꞌ làth mèna. Mnibeꞌ mbiꞌ loo mèn ryoꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús par fuer setilte. 35 Ndxab mbiꞌ loo mèn coꞌ ñibeꞌ coꞌ mqueltàaa: ―Guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel, bli guꞌ xtùuz coꞌ huenlequeꞌ cón ngue li guꞌ con myenꞌ baꞌ, yey. 36 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌ huenlequeꞌ ndxàc pláte línꞌ no maste ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Teud coꞌ mque tee làth mèn. Coꞌseꞌ mque tee Teud làth mèn, mbez Teud leꞌ Teud nac thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf ntac. No ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent mque tee no Teud casqueꞌ thap ayo mèn. Per ngoloa, mbeth mèn Teud. Leꞌ rye mèn coꞌ mque tee no Teuda na, mxonꞌ no mbryeꞌs mèna. No tataa mod mblith no cón cheꞌn Teud.

290 37 Lomisqueꞌ ne, más nde tee huiz coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌ mbli mèn mdyoxcuaꞌ yeꞌs coꞌ lèe padron, mque tee tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jud coꞌ ngòc mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galile. Lomisqueꞌ, anzeꞌf thìb mèn mque tee no Jud. Ngoloa, mbeth mèn Jud, ne. No ryete mèn coꞌ mdoo nque xís Jud mbryeꞌs no mque tee xonꞌ mèna. Tataa mod mblith no cón cheꞌn Jud, ne. 38 Cona, ngue niin loo guꞌ: Más huen bláꞌ guꞌ myenꞌ baꞌ no neꞌlaꞌs rode guꞌ cón cheꞌn myenꞌ baꞌ. Tac cheleꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn myenꞌ baꞌ nac xal cón cheꞌn chol mèn loo izlyoꞌ, leꞌi lyuxqueꞌ, yey. 39 Per cheleꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn myenꞌ baꞌ nac cón cheꞌn Diox, pà li guꞌ gan loo myenꞌ neꞌque tee lide myenꞌa. Chó Diox chó nee guꞌ neꞌ neꞌ ngue cuaꞌn xóꞌ guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. 40 Coꞌseꞌ ngolo mbìn mèna tataa ndxab Gamaliel, ryete mèna mblec lezoꞌ no mdenꞌ mèna lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ mbez Gamaliel. Ngoloa, ngurez mèna myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Mnibeꞌ mèna mdaꞌ mèn cheꞌn myenꞌ. Ngolo mdaꞌ men cheꞌn myenꞌ, mnibeꞌ yèe mèna loo myenꞌ ya neꞌtolode tyoodiꞌs myenꞌ loo mèn por cón cheꞌn Jesús. Ngoloa, mblaꞌ mèna ndyàa myenꞌ. 41 Sya, ngroꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Ndyac lezoꞌ myenꞌ ngroꞌ myenꞌ làth rye mèn coꞌ ñibeꞌa tac yub Diox mdaꞌ lugar ndxàalqueꞌ tyactìi myenꞌ por cón cheꞌn Jesús. 42 Per mastaleꞌ tataa ngòca loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, neꞌngláꞌde myenꞌ par tolo mdoodiꞌs myenꞌ no par tolo mbluꞌ myenꞌ cón cheꞌn Jesús ryete huiz, que naca leꞌn templ, que naca liz por liz mèn.

Myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús mbli par mcui mèn gaz mèn coꞌ ndxelaꞌspeꞌ par tyoo mèna altant loo mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. Leꞌn huiza sate más ndoo queltàa mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús no loo

6

HECHOS 6

291 cón cheꞌn Jesús. Sya, mtlo mèn grieg coꞌ ngolaꞌs coꞌ nzo làtha, mco ñee mèn grieg loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús cón cheꞌn mèn coꞌ ndyoodiꞌs diꞌstèe cheꞌn mèn nación Israel. Mbez mèna loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús leꞌ mèngot coꞌ nac mèngot viud coꞌ nac mèn gulàaz mèn grieg mbez indlide mèn nación Israel cas loo mèngota coꞌseꞌ ndaꞌ mèn conꞌ ndxuhua mèn atate huiz. 2 Sya, ryete siꞌ fchop myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús mbli par thidte mqueltàa ryete mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús coꞌ nac Crist. Ndxab myenꞌ loo mèna: ―Iléꞌde naca loo nuꞌ par neꞌcode nuꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox par tyoo naa nuꞌ no li nuꞌ sirv loo mes coꞌseꞌ ndxuhua mèn. 3 Por cona, más huen gàca cuaꞌn guꞌ no cui guꞌ gaz mèn coꞌ ndli guꞌ cuent nac mèn coꞌ más ndxàp guꞌ yalxlaꞌs ñèe guꞌ làth guꞌ no mèn coꞌ huen huen ndxòn ndac coꞌ nac cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo par xoꞌf zinꞌ mèna zinꞌ coꞌ mbez guꞌ baꞌ. 4 Leꞌ nuꞌ na, toloqueꞌ cuez Diox no toloqueꞌ co nuꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 5 Ryete mèna thidte mblo lezoꞌ no thidte ngòc xtùuz mèna cón cheꞌn coꞌ ndxab myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Sya, mcui mèn coꞌ ndxelaꞌsa thìb mbiꞌ coꞌ lèe Steb coꞌ axta arid ngòp yalxlaꞌs loo Diox no coꞌ mnibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo. No mcui mèna taamas mèn coꞌ lèe Lip, no Procor, no Nicanor, no Timón, no Parmen, no tedib mbiꞌ coꞌ lèe Lax coꞌ ngòc thìb mbiꞌ gulàaz cheꞌn làaz mèn antioqui. Laxa ngòo loo xleyꞌ mèn nación Israel thìb cuaꞌa. 6 Ngoloa, ngua no mèn rye gaz mèna loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Leꞌ myenꞌ na, ngurez Diox por cón cheꞌn mèna no por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ xoꞌf zinꞌ mèna. No mxoꞌf myenꞌ yaꞌ myenꞌ loo mèna par

mbluꞌ myenꞌ leꞌ myenꞌ ndxòo lezoꞌ leꞌ gaz mèna xoꞌf zinꞌ zinꞌa. 7 Leꞌ diꞌs ndac coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox na, sate más ndoo yath no ndoo yèn no sate más ndoo queltàa mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesús leꞌn ciuda Jerusalén. No axta huax nguleyꞌ coꞌ ngòc nguleyꞌ loo mèn nación Israel mdyal ngolaꞌs no ngòo nguleyꞌa loo cón cheꞌn Jesús coꞌ nac Crist. Mèn mxen Steb xal thìb pres. thìb mbiꞌ coꞌ ngolaꞌs loo Jesús coꞌ ngroꞌ lèe Steb. Loo Steba anzeꞌf thìb conꞌ ndac ngroꞌ lezoꞌ Diox angmbli Diox. No mbli Diox ngòp Steb huax conꞌ roo no huax conꞌ xèn laꞌs nii Steb no laꞌs yaꞌ Steb par mbli Steb huax yalguzyeꞌ. No mbli Steb huax conꞌ coꞌ ngòc xal señ loo mèn. 9 Leꞌn tiempa ngo huax mèn coꞌ mqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús. Ryete mèna thidte mqueltàa leꞌn huax sinagog leꞌn ciuda Jerusalén. Làth rye mèna ngo thìb ned mèn coꞌ nqueltàa leꞌn thìb sinagog cheꞌn mèn coꞌ ngòc moz yèe ndooreꞌ. Per coꞌse mque tee Steb tiempa yende chó mèn mbee ncà mèna. Mqueltàa ndxep mèn sinagoga con ndxep mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciren, no con ndxep mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciuda Alejandri, no con ndxep mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn cilis, no ndxep mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn asia. Ryete mèna mqueltàa par noo noo mdoodiꞌs mèna con Steb, no par golꞌ diꞌs mèn diꞌs con Steb, no par cà diꞌs mèn diꞌs loo Steb. 10 Per thidtene neꞌngácte rye mèna ntauꞌ mèna loo diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Steb. No neꞌ neꞌ ngác mèna ncàb mèna loo diꞌs Steb tac Xpii Natúꞌ mbluꞌ loo Steb xá mod tyoodiꞌs Steb por cón cheꞌn conꞌ coꞌ anzeꞌf ndxác Xpii Natúꞌ. 11 Sya, asembli mèna par mdix mèna ndxep tmi mcàa plá mèn par toxcuaꞌ mèna yalgutyèꞌ cón cheꞌn Steb par gab mèna leꞌ Steb ndyoodiꞌs ngòc nguàal diꞌs cón cheꞌn 8 Ngo

HECHOS 6​, ​7 Moisés no cón cheꞌn Diox. 12 Tataa mod mbli mèna par nguátbèe mèn ciuda Jerusalén, no mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel, no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Rye mèna mtauꞌ loo Steb no mxen mcàa mèna Steb. Mbeꞌ mèna Steb loo mèn coꞌ más ñibeꞌ loo mèn nación Israel. 13 No mcuaꞌn mèna mod, ne, par mcuaꞌn mèna mèn coꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals Steb. Ndxab mèna: ―Mbiꞌ ndxèꞌ thidtenequeꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn templ no cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 14 Nuꞌ ndxòn leꞌ mbiꞌ mbez loo mèn leꞌ Jesús coꞌ ngòc mèn yèez Nazaret telux templ. No li Jesús par zyeꞌ mod no costumbr coꞌ mtanꞌ Moisés loo naꞌ. 15 Sya, ryete mèn coꞌ ñibeꞌ coꞌ mqueltàaa no taamas mèn coꞌ nzi ndub no mèna tya, coꞌseꞌ mbuiꞌ mèna loo Steb, mxac mèna leꞌ loo Steb ñaa xal ñaa loo thìb angl. Steb mdub razon Steb loo mèn hora. Sya mnibdiꞌs mbiꞌ coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ loo Steb. Ndxab mbiꞌ loo Steb: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, ryete diꞌs baꞌ mdoodiꞌsl loo mèn, càꞌ, Steb? 2 Steb mcàb. Ndxab Steb loo mèna: ―Guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz daa no guꞌ coꞌ nac xud yii no xud yèez coꞌ nac làaz daa, daa ngue li cas loo guꞌ. Bìn guꞌ diꞌs coꞌ nde toodizen loo guꞌ: Diox naꞌ coꞌ nac thìb Diox coꞌ nquée xnìi no coꞌ ndxaaꞌd bèel, Diox mbluꞌ loo loo xudgool naꞌ Abraham coꞌseꞌ ngo Abraham làaz cheꞌn làaz mèn mesopotam ndooreꞌ ya ban Abraham par ned làaz mèn harán. 3 Ndxab Diox loo Abraham: Groꞌ lizl no groꞌ làazl no bláꞌ ryete mèn coꞌ nac mèn gulizl. Fxen ned, huàa par ned làaz mèn coꞌ luꞌen lool.

7

292 4 Sya,

ngroꞌ Abraham làaz mèn calde coꞌ ngòc liz no làaz Abraham ndooreꞌ par ngua ban Abraham làaz mèn harán. Ngoloa, nguth xud Abraham. Sya, mbli Diox mbyeꞌth Abraham trèꞌ coꞌteꞌ nac làaz naꞌ nalleꞌ. 5 Per neꞌnglide Diox ngàp Abraham nec thìb cheꞌn Abraham trèꞌ coꞌteꞌ nac làaz naꞌ nalleꞌ. Neꞌ neꞌ ngli Diox par ngàp Abraham nec thìb leꞌ yòo bteꞌf coꞌteꞌ ndub Abraham liz Abraham. Per mastaleꞌ tataa mbli Diox loo Abraham, Diox mcàbgòn loo Abraham taꞌ Diox conꞌ coꞌ gàc cheꞌn Abraham yiloa. No coꞌseꞌ yilo gath Abraham, gàc cheꞌn xinꞌ Abraham conꞌ coꞌ gàc cheꞌn Abraham mastaleꞌ coꞌseꞌ ndxab Diox gàca tataa loo Abraham tarte que no Abraham xinꞌ Abraham. 6 Más de cona, Diox ndxab loo Abraham leꞌ rye mèn coꞌ gàc bin Abraham, mèna que tee ban xal mèn tith coꞌteꞌ nac liz no làaz mèn tith coꞌ nac thìb nación cheꞌn tedib mèn tith. No gàc mèn bin Abraham moz yèe loo mèn nación titha. No tetìixùꞌ mèn nación mèn titha mèn bin Abraham leꞌn thap ayo línꞌ. 7 Ndxab Diox loo Abraham, ne: Na tub rez cón cheꞌn mèn nación tith coꞌ li gàc bin lùu moz yèe loo mèna. Yiloa, lin par ryoꞌ bin lùua tya. No li mèn bin lùu sirv loon trèꞌ. 8 Diox mbli ngòc thìb conveñ con Abraham. No mnibeꞌ Diox loo Abraham leque Abraham mbli ngòc circuncidar Abraham par mque no Abraham thìb señ, coꞌ nee diꞌs, cón cheꞌn conveñ coꞌ mbli Diox con Abraham. Por cona, coꞌseꞌ ngóol xganꞌ Abraham coꞌ ngroꞌ lèe Isaac, coꞌseꞌ ngolo xon huiz ngóol Isaac, leque Abraham mbli circuncidar Isaac. No lomisqueꞌ, mbli Isaac circuncidar Cob, xganꞌ Isaac. No lomisqueꞌ ne, mbli Cob circuncidar myenꞌ xganꞌ Cob, myenꞌ coꞌ ngòc siꞌ fchop xganꞌ Cob coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ mblec bin coꞌ nac siꞌ fchop ned mèn coꞌ nac mèn nación Israel nalleꞌ.

293 9 Per loo rye siꞌ fchop xganꞌ Cob coꞌ nac xudgool naꞌ nalleꞌ, siꞌ fthìb myenꞌ mbyàn lezoꞌ gunèe Chè, hues myenꞌ. No ale ngòo xyàn lezoꞌ myenꞌ. Mthoꞌ myenꞌ Chè coꞌ nac hues myenꞌ par mbloꞌ myenꞌ Chè. No mbeꞌ mèn Chè par ned làaz mèn egipt. Per mastaleꞌ tataa mbli no myenꞌ Chè, Diox neꞌngláꞌyaꞌde Chè. Mque tee no Diox Chè. 10 Mbli Diox par mblyáꞌ Chè loo ryethe conꞌ mxactìi Chè no conꞌ coꞌ mbli par mxi lezoꞌ Chè. Mbli Diox par mdyub xnìi yéc Chè no par mdyub xnìi lezoꞌ Chè par ngóc Chè. No mbli Diox par ngòo lezoꞌ mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Faraón, coꞌ ngòc rey loo mèn nación Egipt tiempa, ñèe Faraón Chè. Faraona mdaꞌ lugar ngòc Chè gobernador loo mèn nación Egipt. No mdaꞌ Faraón lugar loo Chè par ngòc Chè mandador loo mèn guliz Faraón. 11 Leꞌpeꞌ leꞌn tiempa ngulàa huin. No anzeꞌf thìb yaltìi ngòc loo mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn egipt no par ned cheꞌn làaz mèn canaán. Leꞌn tiempa, ngulàa huin loo xudgool naꞌ, ne. Yende conꞌ hua xudgool naꞌ. 12 Per coꞌseꞌ mbìn Cob coꞌ ngòc xudgool naꞌ leꞌ par ned làaz mèn egipt nthoꞌ mèn nzob triu, mtelꞌ Cob xganꞌ Cob coꞌ ngòc xudgool naꞌ par ngua xi myenꞌ nzob triu par ned làaz mèn egipt. Coꞌseꞌ ngua myenꞌa, ngòc nerlequeꞌ viaj coꞌ ngua myenꞌ par ned làaz mèn egipt. 13 Coꞌseꞌ mbryop vez ngua myenꞌ làaz mèn egipt, mbli Chè par mblibeꞌ myenꞌ, hues Chè, Chè. Syareꞌ, mdaꞌ rey cheꞌn mèn egipt cuent chó bin mèn nac Chè. 14 Sya, mbii myenꞌ hues Chè. Ndyàa myenꞌ par làaz myenꞌ tedib vez. Leꞌ Chè na, mnibeꞌ loo myenꞌ hues Chè par yiꞌth no myenꞌ Cob, xud Chè, thidte junt con myenꞌ. No yiꞌth rye mèn guliz Cob coꞌ ngòc ayon psiꞌ bgaꞌy mèn coꞌseꞌ yiꞌth myenꞌ par ned Egipt tedib vez. 15 Tataa mod ngòca loo Cob par sangngòo ban Cob làaz mèn egipt. Ngoloa, nguth Cob tya. No nguth rye mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ tya. 16 Coꞌseꞌ

HECHOS 7 ngolo nguth Cob, mbeꞌ mèn thebol Cob par yèez Siquem coꞌ nac thìb yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn canaán par ya caꞌs mèn thebol Cob liz no làaz Cob leque leꞌn báꞌ coꞌteꞌ mbuaꞌs thebol tee Cob, Abraham, panteón. Ngoloa, más nde tee línꞌ nguth mèn coꞌ nac xudgool naꞌ. Lomisqueꞌ, mbloꞌ mèn zith rye mèna par ngua caꞌs mèn zitha leꞌn panteón coꞌ ngòc thìb yòo bteꞌf coꞌ mxi Abraham, coꞌseꞌ beꞌ naban Abraham, con plá pes loo xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Hamor coꞌ ngòc mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn siquem. 17 Coꞌseꞌ yamerleꞌ zin tiemp coꞌ gàc tiemp coꞌ li Diox conꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox loo thebol Abraham coꞌseꞌ mcàbgòn Diox diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ ngroꞌ ro Diox loo Abraham, nde nxonꞌ, leque tiempa anzeꞌf mbyarꞌ mèn coꞌ ngòc bin xudgool naꞌ coꞌ mbloj msiꞌ bin ndooreꞌ. Ngòc mèna mènléyꞌ loo mèn gulàaz mèn egipt. 18 Leꞌn tiempa, ne, ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngòc thìb rey loo mèn nación egipt. Mbiꞌa thidtenequeꞌ neꞌnglibeꞌde chó nac Chè no pá ned ngroꞌ tee ngro yáal Chè. 19 Reya mquedìi mèn bin naꞌ coꞌ ngòc mèn xudgool naꞌ. No mtetìixùꞌ reya mèn bin naꞌ. Ale mbli yèe reya mbláꞌyaꞌ mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ rye mbetoꞌ coꞌ diz ndxáal coꞌ ngòc xinꞌ xudgool naꞌ par tataa mod gath rye myenꞌ bixa. 20 Leꞌpeꞌ leꞌn tiempa ngóol thìb mbed coꞌ ngroꞌ lèe Moisés. Moisesa ngòc thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf ngòo lezoꞌ Diox gunèe Diox. Per pente mxènꞌ xud Moisés no xnaꞌ Moisés Moisés son mbeꞌ no maste liz xud Moisés. 21 Coꞌseꞌ mdyaa mbeꞌ coꞌ mnibeꞌ yèe rey láꞌyaꞌ xud Moisés no xnaꞌ Moisés Moisés thìb lad, ndooleꞌ mzaꞌ coꞌ nac leque rsap reya. Neꞌngláꞌde mzaꞌ mbed coꞌ lèe Moisés. Mque no mzaꞌ mbed xal xganꞌ mzaꞌ. 22 Por cona, anzeꞌf mtéꞌth Moisés ryethe conꞌ coꞌ ndxác mèn egipt. No ngòc Moisés thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf ngóc par tyoodiꞌs Moisés no li Moisés rye conꞌ xal mbli mèn nación Egipt.

HECHOS 7 23 Coꞌseꞌ nzoleꞌ Moisés choꞌ línꞌ, Moisés mblyaꞌs nga too naa mèn guliz no mèn gulàaz Moisés coꞌ nac mèn nación Israel. 24 Per coꞌseꞌ ngòo Moisés làaz mèn nación Israel, gunèe Moisés leꞌ thìb mbiꞌ egipt ngue tetìi thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn gulàaz Moisés. Per ale leꞌleꞌ Moisés ngro yoo con mbiꞌ egipta par mblo xtàa Moisés conꞌ ngue li no mbiꞌ tedib mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ gulàaz Moisés. Ale mbeth Moisés mbiꞌ egipta. 25 Tataa mbli Moisés tac mbli Moisés xtùuz leꞌ ryete mèn nación Israel coꞌ nac mèn gulàaz Moisés taꞌ cuent no ñee mèna leꞌ Diox li loo Moisés par coꞌ Moisés mèn nación Israel no par teche Moisés mèn nación Israel coꞌ mbyarꞌ làaz mèn egipt. Per mèn nación Israel neꞌndaꞌde cuent xal nac xtùuz Moisés. 26 Tedib huiz coꞌ nde nquea, gunèe Moisés nzi yoo chop mèn nación Israel. Per Moisés mblyaꞌs ntuꞌ ntàl Moisés loo diꞌs no loo cuent cheꞌn ryop mbiꞌa. Ndxab Moisés loo ryop mbiꞌa: ―¿Cón ndyac guꞌ, yey? Guꞌ ndxàc hues xtàa. ¿Chonon nzi guin guꞌ xtàa guꞌ, àꞌ? 27 Sya, mbiꞌ coꞌ ngue guin xtàa mzi mchep Moisés. No ndxab mbiꞌ loo Moisés: ―¿Chó mnibeꞌ lool par yiꞌth ñibeꞌl loo nuꞌ, no gàcl juez, no laꞌs rol cón cheꞌn nuꞌ, àꞌ? 28 ¿Chéꞌ ndlyaꞌsl guthl daa xal mbethl mbiꞌ egipt coꞌ mbethl náꞌa, càꞌ? Xexte fxen ned. Byàa. 29 Coꞌseꞌ mbìn Moisés tataa ndxab mbiꞌa loo Moisés, ale mzyeb Moisés. Mxonꞌ Moisés, mbláꞌ Moisés liz rey. Nda Moisés par ned làaz mèn madián. Tya ngo ban Moisés xal mèn tith. No mselyaꞌ Moisés con thìb xaꞌgot tya. No mque no xaꞌgot Moisés chop xganꞌ Moisés tya. 30 Ngolo choꞌ línꞌ nzo Moisés làaz mèn madián, thìb vez ngua Moisés coꞌteꞌ nagán gaxte coꞌteꞌ ndub thìb yii coꞌ lèe yii Sinaí. Tya mxyoꞌf loo loo

294 Moisés. Mxac Moisés ndxetoo bèel leꞌn yaa sars coꞌ nzoꞌf loo yiia. Leꞌn bèela mxac Moisés mdoo thìb angl. 31 Coꞌseꞌ gunèe Moisés mxyoꞌf loo bèel coꞌ ndxetoo loo Moisés, mzyeb Moisés. No coꞌseꞌ nda bii gax Moisés par más huiꞌ Moisés ndxetoo bèel, mbìn Moisés gunii Tad Diox loo mbii loo Moisés. Ndxab Tad Diox: 32 Daa nac Diox cheꞌn xudgool lùu coꞌ ngòc Abraham, no xudgool lùu coꞌ ngòc Isaac, no xudgool lùu coꞌ ngòc Cob. Sya, mtlo Moisés, mxiꞌth Moisés tant mzyeb Moisés. No neꞌ neꞌ indli Moisés ryes huiꞌ Moisés loo bèel coꞌ ndxetooa. 33 Ndxab Tad Diox loo Moisés: Blàa yilid niil tac coꞌteꞌ ndool baꞌ nac lugar natúꞌ. 34 Daa ngüiꞌ xal ndenꞌ mèn yalnè no xal ndxàc yaltìi loo mèn, mèn coꞌ nac nacionpeꞌ daa coꞌ nzo ban làaz mèn egipt. Ndxònen xal mbez yèe yath mèna. No nalleꞌ, daa ngulàaleꞌ loo béꞌ par teláꞌen mèn nacionpeꞌ daa laꞌs yaꞌ mèn nación Egipt. Que de ndxèꞌ nexa, Moisés. Na telꞌ lùu par yal mandad coꞌ ñibeꞌen lool loo mèn gulàaz egipt. 35 Mastaleꞌ mèn nación Israel mxìis no Moisés, no mtèꞌb mèn Moisés, no ndxab mèn loo Moisés: ¿Chó mdool no chó mtelꞌl par ñibeꞌl loo nuꞌ xal thìb jef no xal thìb juez, àꞌ? Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox mblo lèe Moisés xal thìb jef no juez no xal thìb mèn coꞌ teláꞌ mèn nación Israel laꞌs yaꞌ mèn nación Egipt por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli angl coꞌ mblyath no Moisés, angl coꞌ mxyoꞌf loo loo Moisés coꞌteꞌ ndxetoo bèel leꞌn yaa sars. 36 Pues, Moisesa ngòc mbiꞌ coꞌ mbloꞌ mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ laꞌs yaꞌ mèn nación Egipt. No mbli Moisés huax yalguzyeꞌ no conꞌ coꞌ ngòc xal señ loo mèn par ned làaz mèn egipt. No mbli Moisés yalguzyeꞌ no huax conꞌ coꞌ ngòc xal señ

295 loo mèn láth ndyeꞌth no Moisés mèn nación Israel coꞌseꞌ nguriꞌth mèn con Moisés leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Níttóꞌ Nane Ren. No mbli Moisés huax yalguzyeꞌ no señ loo mèn coꞌseꞌ nguriꞌth no Moisés mèn nación Israel coꞌteꞌ nagán leꞌn choꞌ línꞌ. 37 Leque yub Moisesa ndxab loo mèn nación Israel: Diox telꞌ thìb mbiꞌ coꞌ teꞌth diꞌs coꞌ gab Diox loo guꞌ. Mbiꞌa yiꞌth yáal làth guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel no que tee mbiꞌ làth guꞌ yiloa. Telꞌ Diox mbiꞌa xalqueꞌ mtelꞌ Diox daa loo guꞌ. Bli guꞌ cas mbiꞌa, no bìn guꞌ ro mbiꞌa. 38 Tolo ndxab Steb loo mèna: ―Leque Moisesa ngòc mbiꞌ coꞌ ngo làth mèn nación Israel coꞌteꞌ nagán. No ngo no Moisés angl coꞌ mdoodiꞌs no Moisés loo yii coꞌ lèe yii Sinaí. No ngoloa, mdoodiꞌs no Moisés mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo xudgool naꞌ. Leya mxyoꞌf loo naꞌ desde huiza. No axta huiz nalze beꞌ nzoꞌf leya loo naꞌ. No leque loo Moisesa gunii Diox. No mdaꞌ Diox cuent loo Moisés par mbluꞌ Moisés loo mèn nación Israel, mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ, no loo naꞌ, ne, xá mod que tee ban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ par yòo ban no naꞌ Diox thidtene yiloa. 39 Per mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌa neꞌndalte ndubdiꞌs loo Moisés. Ndxeꞌlequeꞌ, mxìis no mèna Moisés no mtèꞌb mèna Moisés. Ale mblyaꞌs mèna bere mèna, bii mèna par làaz mèn egipt tedib vez. 40 Sya, ndxab xudgool naꞌ loo Aarón: Nuꞌ ndlyaꞌs toxcuaꞌl conꞌ coꞌ gàc diox naꞌ par tyoo ner diox naꞌa loo naꞌ. Tac nuꞌ neꞌñeede cón ngòc loo Moisés. Moisés ale ngua loꞌ nuꞌ làaz mèn nación Egipt no maste. Nuꞌ ndli cuent tya nac lizpeꞌ nuꞌ no laazpeꞌ nuꞌ. 41 Sya, mtoxcuaꞌ xudgool naꞌa thìb tatol coꞌ ñaa xal ñaa thìb ngon yènꞌ. Ngoloa, mtlo xudgool naꞌ, mbeth xudgool naꞌ máꞌ loo gunab coꞌ ñaa xal ngon yènꞌ coꞌ

HECHOS 7 ngòc dioxpeꞌ mèna no tatolpeꞌ mèna. No ale mdyac lezoꞌ mèna ngüiꞌ mèna loo conꞌ mtoxcuaꞌ yaꞌ mèna. 42 Por cón cheꞌn ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mtlo mbli xudgool naꞌ tiempa, por lult thidtene mbláꞌyaꞌ Diox xudgool naꞌ par tyub xib xudgool naꞌ no sálꞌ xudgool naꞌ yaꞌ xudgool naꞌ loo mbèelhuiꞌ coꞌ nziꞌf loo béꞌ. Mastaleꞌ indlyaꞌste guꞌ gòn guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, tataa ndub diꞌs loo libr coꞌ nac libr cheꞌn mèn coꞌ mqueꞌ yeꞌs cheꞌn diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ ndxab Diox loo mèna. Diꞌsa mbez taandxèꞌ: ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, loon ndli guꞌ cuent mbeth guꞌ máꞌ par mxyo ren máꞌ loo izlyoꞌ loon par mdyonꞌ xtol guꞌ leꞌn choꞌ línꞌ coꞌteꞌ nagán, càꞌ? Yende xàa. 43 Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ mque tee no nich coꞌteꞌ ngòo diox guꞌ coꞌ lèe Moloc. No mque tee no guꞌ nich cheꞌn mbèelhuiꞌ cheꞌn diox guꞌ coꞌ lèe Renfán. Ryop gunaba ngòc tatol coꞌ mtoxcuaꞌ yaꞌ guꞌ par mdyub xib guꞌ no par mcòoꞌ guꞌ loo gunaba. Por cona, daa goꞌ guꞌ liz guꞌ no làaz guꞌ. No telꞌen guꞌ ya guꞌ más tith loo làaz mèn babiloñ par gàc guꞌ xal moz yèe loo mèn tya. 44 Ryete mèn xudgool naꞌ mque no thìb lugar más natúꞌ leꞌn tabernáculo coꞌteꞌ ngosuaꞌ quèe laj coꞌteꞌ ndub diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. Nicha ngocsuaꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés par mtoxcuaꞌ Moisés nicha coꞌseꞌ ndxab Diox loo Moisés toxcuaꞌ Moisés nicha xal nac nich coꞌ gunèe Moisés coꞌ mbluꞌ Diox loo Moisés loo yii Sinaí. 45 Ryete mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ mcàayaꞌ tabernaculoa xal thìb conꞌ natúꞌ coꞌ que no mèna thidtene. Coꞌseꞌ mbyeꞌth no mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ Josué, leque sya mbyeꞌth no mèna tabernáculo coꞌ ngòc yòo mantyad coꞌ ntoxcuaꞌ mèn par ndxòo mèn ned nda mèn o ned ndyee mèn. Conꞌa ngòc coꞌseꞌ mbli xudgool naꞌ gan

HECHOS 7 mbloꞌ xudgool naꞌ mèn leꞌn nacionpeꞌ naꞌ ndxèꞌ. Naciona mbloꞌ xàꞌ Diox par taꞌ Diox naciona gàc naciona cheꞌnpeꞌ xudgool naꞌ coꞌteꞌ naban naꞌ nalleꞌ. Tataaqueꞌ ngòca loo xudgool naꞌ axta mzin tiemp coꞌseꞌ ngo David coꞌ ngòc rey no mnibeꞌ David loo mèn nacionpeꞌ naꞌ póla. 46 Diox ngòo lezoꞌ cón cheꞌn David tiempa. No mblyaꞌs David toxcuaꞌ David thìb liz Diox coꞌteꞌ queltàa mèn loo Diox, Diox coꞌ ngòc Diox cheꞌn Cob tiempa. 47 Per neꞌnglide David conꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, Salomón mtoxcuaꞌ liz Diox coꞌteꞌ nqueltàa mèn loo xleyꞌ cheꞌn Diox. 48 Tataa mbli Salomón mastaleꞌ inzo bante Diox coꞌ nac Diox roo Diox xèn coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ leꞌn thìb templ coꞌ nac liz Diox coꞌ mtoxcuaꞌ yaꞌ mèn coꞌ nac mèn cheꞌn izlyoꞌ xal nac diꞌs coꞌ ndxab mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn Diox. Diꞌsa mbez taandxèꞌ: 49 Diox ndxab: Loo béꞌ nac coꞌteꞌ nduꞌben. Leꞌ loo izlyoꞌ na, nac coꞌteꞌ ndloo niin xal coꞌseꞌ ndli nii thìb mèn descans. Ngoloa, ndxab Tad Diox: ¿Xá ñaa thìb lizen coꞌ toxcuaꞌ guꞌ, àꞌ? No ¿xá ñaa coꞌteꞌ ndxab guꞌ lin descans, àꞌ? Yende mod toxcuaꞌ guꞌ thìb lizen coꞌteꞌ gòon tataa, ey. 50 ¿Chéꞌ inacte daa Diox coꞌ mxènꞌ no coꞌ mblec ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ, càꞌ? Yub daa mxènꞌ izlyoꞌ no yub daa mblec izlyoꞌ. ¿Cón ndyac guꞌ, àꞌ? 51 Tolo ndxab Steb loo mèna: ―Per guꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndxàc guꞌ mèn naad no mèn nguud. Nac guꞌ xal mèn coꞌ indxelaꞌste coꞌ indxaaꞌdte diꞌs no xal mèn coꞌ neꞌtaꞌde cuent cón cheꞌn Diox. Thidtenequeꞌ nac guꞌ ngolo ngolaꞌs loo Xpii Natúꞌ. No lalqueꞌ nac guꞌ xal mèn coꞌ ngòc xudgool guꞌ. Coꞌteꞌ mdoo nii xudgool guꞌ, tya ndoo nii guꞌ, ne. 52 ¿Xá ñaa thìb mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ neꞌntetìide xudgool guꞌ póla, àꞌ? Xudgool guꞌ mtetìiqueꞌ rye

296 mèna. No mbeth xudgool guꞌ rye mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs póla cón cheꞌn xá mod yiꞌth thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox. No coꞌseꞌ mbiꞌth yáal mbiꞌa loo izlyoꞌ ndxèꞌ, no mque tee mbiꞌ làth guꞌ, ale mxenxùꞌ guꞌ mbiꞌ no mdaꞌxùꞌ guꞌ mbiꞌ loo mèn ciuda Rom coꞌ ñibeꞌ loo naꞌ. No axta huen mbyanꞌ lezoꞌ guꞌ tac mbeth mèna mbiꞌ. 53 Guꞌ coꞌ mbyanꞌ no ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ por cón cheꞌn angl, guꞌ thidtene indyubdiꞌste loo leya. Ngroꞌ nayiꞌ mèna axta mbeth mèna Steb. 54 Coꞌseꞌ mbìn rye mèna coꞌ ndxab Steb, ngulàa xyàn lezoꞌ mèn axta nduhua le mèn tant ndaꞌ xyàn mèn ñèe mèn Steb. 55 Per Xpii Natúꞌ neꞌngláꞌde Steb. Mnibeꞌqueꞌ Xpii Natúꞌ loo Steb. Sya, mbuiꞌ Steb loo béꞌ. No gunèe Steb xal nquée xnìi Diox no ndxaaꞌd bèel Diox. No gunèe Steb ndoo Jesús cuat Diox loo béꞌ. 56 Sya, ndxab Steb loo mèna: ―Huiꞌ guꞌ nexa. Daa ñèe ndoo xalꞌ loo béꞌ. No ñèen Jesús coꞌ nac mbiꞌ coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Ndoo Jesús cuat Diox. 57 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèna mtauꞌ nza mèn par neꞌgònte mèn diꞌs coꞌ mbez Steb. No cabii mbez yèe mèn. No mtauꞌ mèn dib vuelt loo Steb no apápeꞌ ngroꞌ nayiꞌ mèn loo Steb axta ngòc loc mèn gunèe mèn Steb. 58 Mbeꞌ mèna Steb thìb lad ro ciuda Jerusalén. Tya mbuaaꞌd quèe mèn Steb. Leꞌ mèn coꞌ gunèe ngòc conꞌa loo Steb na, mèna mbloꞌ xab mèn no mdaꞌ mèna xab mèna loo thìb mbyòo coꞌ lèe Saul par quenap mbyòo xab mèna. 59 Láth ngue gaaꞌd quèe mèna Steb, Steb ngurez Diox. Ndxab Steb loo Diox: ―Tad Diox, nase guneei loon. Fcàayaꞌ Uꞌ alm daa no xpii daa. 60 Ngoloa, chàa, mdub xib Steb. Cabii ndxab Steb loo Diox:

297 ―Tad, neꞌziꞌf dolte Uꞌ no neꞌzib quìide Uꞌ xquin cheꞌn mèn baꞌ no xtol cheꞌn mèn baꞌ laꞌs nii mèn baꞌ no laꞌs yaꞌ mèn baꞌ por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li no mèn baꞌ daa. Ngolo tataa ndxab Steb, setilte mtin liz Steb. Nguth Steb. Mbyòo coꞌ lèe Saul mque tee mdub nguꞌs mèn coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús pál coꞌteꞌ ngo mèna. T hidte ngòc Saul con mèna coꞌseꞌ ngue yuth mèna Steb no ale mdyac lezoꞌ Saul por mbeth mèn Steb. Leque huiza, mtlo ngòc thìb yalndyub nguꞌs tínꞌ loo rye mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús leꞌn ciuda Jerusalén. Mxonꞌ rye mèn par ned làaz mèn jude. No mxonꞌ mèn par ned làaz mèn samari. Ante myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús neꞌngxonꞌte. Mbyanꞌ myenꞌ ciuda Jerusalén. 2 Leꞌ ndxep mèn coꞌ ndli cas loo Diox na, ngua lít mèna thebol Steb. No ngua caꞌs mèna thebol Steb. No anzeꞌf mbínꞌ mèna gunèe mèna thebol Steb. 3 Láth mque tee mdub nguꞌs mèn mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús, Saul, ne, mque tee mdub nguꞌs mèn. Ale ndxòo Saul liz por liz mèn par mbee ncà Saul mèn liz mèn, que naca mènbiꞌ, que naca mèngot. Ndli Saul mandad hueꞌ mèn mèna leziꞌf.

8

Mèn coꞌ mbryeꞌs mque tee go yalbàn loo mèn par ned làaz mèn samari. 4 Per mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, coꞌ ngroꞌ leꞌn ciuda Jerusalén por mdub nguꞌs mèn mèna por cón cheꞌn Crist, mèna mque tee go yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes pál coꞌteꞌ mque tee xonꞌ mèna. 5 Thìb mbiꞌ coꞌ lèe Lip, coꞌ thidte mxonꞌ con mèna, mzin leꞌn thìb yèezyaꞌ par ned làaz mèn samari. Lueg, mtlo Lip, mdoodiꞌs Lip cón cheꞌn Crist loo mèna.

HECHOS 7​, ​8 6 Leꞌ mèn yèezyaꞌa na, ryete mèn thidte mqueltàa. Xèe mqueꞌ nza mèna diꞌs coꞌ mbez Lip loo mèn. No mbuiꞌ mèna xal mbli Lip señ no yalguzyeꞌ loo mèna. 7 Tataa mdub nza mèna diꞌs coꞌ mbez Lip tac ñee mèna leꞌ Lip mteyac huax mèn coꞌ mquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ loo. No ñee mèn no ndxòn mèn xal mbez yèe mèn coꞌseꞌ ndryo xpii yeꞌrsinꞌ loo mèna. No ñèe mèn mbyac huax mèn coꞌ mque no mbii cheꞌn yíiz bech, no mèn coj. 8 No coꞌseꞌ ñee mèn ndxàc conꞌa loo rye mèn yíiza, ryete mèn ndyac lezoꞌ ñèe Lip. 9 Leꞌn tiempa ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Mon. Mbiꞌa ngòc thìb hueꞌs ndooreꞌ. No anzeꞌf ndxòo lezoꞌ mbiꞌ li mbiꞌ yalbruj loo mèn. No anzeꞌf ndxòo lezoꞌ mbiꞌ quedìi mbiꞌ mèn, mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn samari. Leque mbiꞌ mbez loo mèn nac mbiꞌ thìb mbiꞌ roo no thìb mbiꞌ xèn. 10 Ryete mèn coꞌ nac mèn gulàaz mèn samari xèe mbe mèn par ndyub nza mèn no ndxòn mèn diꞌs coꞌ mbez mbiꞌ coꞌ lèe Mon, que naca myenꞌ bix, que naca mèn gox. Mbez mèna: ―Mbiꞌ baꞌ ndxàp conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ, Diox coꞌ nac Diox roo no Diox xèn coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ. 11 Ryete mèn ndli cas mbiꞌ tac con conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxác mbiꞌa, nquedìi mbiꞌ mèn leꞌn huax línꞌ. 12 Per coꞌseꞌ ngolaꞌs mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ ned làaz mèn samari diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ngo Lip yalbàn cón cheꞌn xá mod ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn, no cón cheꞌn Jesucrist, leꞌleꞌ ngolaꞌs mènbiꞌ no leꞌleꞌ ngolaꞌs mèngot. No ngòc bautizar rye mèna. 13 No leque Mon, coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌa, ngolaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist. Ngòc bautizar Mon, ne. No mtlo Mon, mque tee no Mon Lip. Látha, ante ngüiꞌ Mon no ante ñaa Mon xal ndli Lip yalguzyeꞌ no señ coꞌ ndli Lip loo mèn. 14 Coꞌseꞌ mbìn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, myenꞌ coꞌ nzo

HECHOS 8 leꞌn ciuda Jerusalén, leꞌ mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn samari ndyal mbìn diꞌs ndac cheꞌn Diox no ngolaꞌs mèna loo Jesús, mtelꞌ myenꞌ Pedr ryop Juàn par ngua Pedr ryop Juàn par ned làaz mèn samari par lyath no Pedr ryop Juàn Lip loo zinꞌa. 15 Coꞌseꞌ mzin Pedr ryop Juàn par ned làaz mèn samari, ngurez Pedr ryop Juàn Diox por mèn gulàaz samari coꞌ ngolaꞌs par tlo ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna, ne. 16 Tiempa tarte tlo ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo nec thìb mèn. Tac coꞌseꞌ ngolaꞌs mèna, ante ngòc bautizar mèna por cón cheꞌn Tad Jesús. 17 Sya, mxoꞌf Pedr ryop Juàn yaꞌ Pedr ryop Juàn loo mèna. No leque hora, mtlo Xpii Natúꞌ, mnibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna. 18 Coꞌseꞌ mdenꞌ Mon no gunèe Mon láth ngue xoꞌf myenꞌ yaꞌ myenꞌ loo mèn no ntlo Xpii Natúꞌ, ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn, ndxab Mon loo Pedr ryop Juàn: ―¿Plál tan càa guꞌ 19 par taꞌ guꞌ lugar loon par que non conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan par xoꞌfen yan loo mèn par coꞌseꞌ xoꞌfen yan loo mèn, tlo Xpii Natúꞌ, ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn xal ndli guꞌ baꞌ? 20 Sya, ndxab Pedr loo Mon: ―Thidte lyux tmil con lùu tac lùu ngue li xtùuz leꞌ conꞌ coꞌ angndli Diox loo nuꞌ par li nuꞌi loo mèn, nuꞌ mxiꞌi con tmi, ¿léꞌ? Yende xàa. Pà gàca tataa. 21 Yende chó cón cheꞌnl par lil conꞌ ndli nuꞌ. No neꞌ neꞌ yen chó derech ndxàpl par yòol loo conꞌ ndli nuꞌ. Tac lezoꞌl no xtùuzl inalìde nac no inambìide nac loo Diox. 22 Per nalleꞌ na nii lool: Bláꞌ ryethe mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàpl no gurez Diox no bnaꞌb loo Diox belꞌqueꞌ tonꞌ Diox xtoll coꞌ ndlil no coꞌ ncuaꞌnl coꞌ ndlil xtùuz leꞌn lezoꞌl, no coꞌ yende mod láꞌl par neꞌtolode lil conꞌ yeꞌrsinꞌa. 23 Tac daa nanee lùu nac xal thìb xoblà máꞌ coꞌ anzeꞌf nalà por ndxàpl ryethe mod yeꞌrsinꞌ no por ndlil xtùuz yeꞌrsinꞌ. No natedóꞌ niil no natedóꞌ yaꞌl loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndlil. Yende

298 mod cue see tee lezoꞌl par neꞌlidel conꞌ yeꞌrsinꞌa. 24 Sya, mcàb Mon. Ndxab Mon loo Pedr no loo Juàn: ―Gurez guꞌ Diox por daa, cara, par yende cón gàc loon xal ngolo gunee guꞌ loon nalleꞌ. 25 Coꞌseꞌ ngolo mque tee taꞌ Pedr ryop Juàn cuent, no mque tee luꞌ Pedr ryop Juàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèna, Pedr ryop Juàn coꞌ ndxeꞌ diꞌs, ngua lo Pedr ryop Juàn yalbàn no ngua teꞌth myenꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes leꞌn rye yèezyaꞌ par ned làaz mèn samari. Ngolo mque tee myenꞌ par neda, ndyeꞌth ryop myenꞌ par ned leꞌn ciuda Jerusalén tedib vez. Lip mdoodiꞌs no thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn etiopi. 26 Ngolo ngòc rye conꞌa, thìb angl cheꞌn Tad Diox mxyoꞌf loo loo Lip. Ndxab angl loo Lip: ―Lip, jer huàa par ned sur coꞌteꞌ ndlyàa tùub ned coꞌteꞌ nsyo ned par ciuda Jerusalén con ned coꞌ nda par ned làaz mèn gaz. Neda nac ned coꞌ ndriꞌth coꞌteꞌ nagán. 27 Lip mxen ned, nda Lip. Per láth ndoo Lip ned nda Lip, mzyálꞌ Lip thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn gulàaz mèn etiopi. Mbiꞌa ngòc thìb mbiꞌ eunuc. No ngòc mbiꞌ thìb xaꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ thìb zinꞌ, coꞌ nee diꞌs, ngòc mbiꞌ tesorer loo thìb xaꞌgot coꞌ lèe Candans. Xaꞌgota ngòc rein loo mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn etiopi. Mbiꞌa ngua ciuda Jerusalén par ngua rez mbiꞌ Diox leꞌn templ leꞌn ciuda Jerusalén. 28 Coꞌseꞌ mzyálꞌ Lip mbiꞌa ned, ndyeꞌth mbiꞌ par làaz mbiꞌ, ndub mbiꞌ loo carret mbiꞌ. No ndub lab mbiꞌ libr coꞌ ngòc libr coꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs, Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo Sayi teꞌth Sayi. Mbereleꞌ mbiꞌ, ndyeꞌth mbiꞌ, ngua mbiꞌ ciuda Jerusalén. 29 Sya, mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo Lip. Ndxab Xpii Natúꞌ loo Lip:

HECHOS 8​, ​9

299 ―Lip, huàa coꞌteꞌ nda riid mbiꞌ baꞌ no thidte gòo ryop guꞌ mbiꞌ loo carret no ftub cuat mbiꞌ loo carret. 30 Coꞌseꞌ mbii gax Lip loo carret mbiꞌ, mbìn Lip leꞌ mbiꞌ ngue lab libr coꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ mdeꞌth Sayi coꞌ ndxab Diox. Sya, mnibdiꞌs Lip loo mbiꞌ. Ndxab Lip: ―¿Chéꞌ ndaꞌl cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue labl baꞌ, mbiꞌ? 31 Mbiꞌ mcàb loo Lip. Ndxab mbiꞌ: ―¿Xá mod ndlyaꞌsl tan cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue laben ndxèꞌ, yey, coꞌseꞌ yende chó mèn taꞌ cuent loon xal ndyee diꞌs ndxèꞌ no cón nee diꞌs ndxèꞌ, cara? Sya, ndxab mbiꞌ loo Lip: ―Fquée loo carret. Ftub cuaten, yey, par luꞌl loon cón nee diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ. 32 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ngue lab mbiꞌ ngòc diꞌs coꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs. Loo libr coꞌteꞌ ngue lab mbiꞌa mbez: Mbeꞌ mèn mbiꞌ coꞌteꞌ gath mbiꞌ par guth mèn mbiꞌ xalqueꞌ ndxuth mèn thìb mbacxilꞌ yènꞌ. No texal coꞌseꞌ imbez yèede mbacxilꞌ yènꞌ coꞌseꞌ nchoꞌ mèn yis lad mbacxilꞌ yènꞌ, tataaguèꞌ nec thìb diꞌs neꞌncàb rode mbiꞌ. No neꞌ neꞌ ngurez huíꞌ mbiꞌ. 33 Mastaleꞌ ngòc mbiꞌ mbiꞌ nadoꞌ per yende chó mèn ngnaꞌb mbiꞌ coꞌseꞌ ngòc conꞌ loo mbiꞌ. Lomisqueꞌ ne, ¿chó mèn ngác taꞌ cuent cón cheꞌn bin mbiꞌ no tyoodiꞌs mèn cón cheꞌn bin mbiꞌ? Yende moda tac mbiꞌa neꞌngsiꞌde bin mbiꞌ loo izlyoꞌ tac mbeth mèn mbiꞌ loo izlyoꞌ. 34 Per mbiꞌ eunuc coꞌ ndxàp yalñibeꞌa mnibdiꞌs loo Lip. Ndxab mbiꞌ loo Lip: ―Lip, bli favor, gunee loon chó cón cheꞌn xaꞌ ñii loo libr coꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs coꞌ ndxab Diox. ¿Chéꞌ ngue taꞌ libr cuent cón cheꞌn yub Sayi o chéꞌ ngue taꞌ libr cuent cón cheꞌn tedib mbiꞌ, càꞌ? 35 Sya, mtlo Lip, mdaꞌ Lip cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbez loo libr coꞌ ngue lab

mbiꞌ loo mbiꞌ. No mdaꞌ Lip cuent cón cheꞌn taamas diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox. No ndxab Lip loo mbiꞌ: ―Ryete diꞌs coꞌ ngue labl baꞌ no taamas diꞌs coꞌ ngue luꞌen lool baꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn Jesús. 36 Ngolo huen huen mdaꞌ mbiꞌ cuent cón cheꞌn Jesús xal mdaꞌ Lip cuent loo mbiꞌ, tolo mdoo ryop mbiꞌ Lip ned ndyàa mbiꞌ. Coꞌseꞌ nda riid ryop mbiꞌ Lip thìb lugar coꞌteꞌ ndriꞌth thìb yóꞌbeꞌ, ndxab mbiꞌ loo Lip: ―Trèꞌ nzoꞌf nít, cara. ¿Xá neel? ¿Chéꞌ nzo mod gàc bautizar daa? 37 Sya, ndxab Lip loo mbiꞌ: ―Cheleꞌl, lìcqueꞌ, ndxelaꞌsl dib nzo yécl no dib nzo lezoꞌl, nzoqueꞌ mod gàc bautizarl. Mbiꞌ mcàb loo Lip. Ndxab mbiꞌ: ―Ndxelazquen, Lip, leꞌ Jesucrist nac xganꞌ Diox. 38 Sya, mnibeꞌ mbiꞌ loo moz mbiꞌ par ngo too carret. Leꞌ mbiꞌ ryop Lip na, mbilàa. Nda ryop mbiꞌ Lip leꞌn yóꞌbeꞌ par mbli Lip bautizar mbiꞌ. 39 Coꞌseꞌ ngolo ngroꞌ mbiꞌ leꞌn nít, coꞌ nee diꞌs, ngolo ngòc bautizar mbiꞌ, Diox mbli par, chàa, mbeꞌ Xpii Natúꞌ Lip tedib lugar. Leꞌ mbiꞌ eunuc na, ya neꞌndaꞌde cuent máa Lip, pá ned nda Lip. Sya, mxen mbiꞌ ned. Ndyàa mbiꞌ. Ndyac lezoꞌ mbiꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ngòc loo mbiꞌ. 40 Ngolo mbli Lip bautizar mbiꞌ, mbeꞌ Xpii Natúꞌ Lip leꞌn thìb yèez coꞌ nac làaz mèn Azot. Ngoloa, nguriꞌth Lip thìb yèez tedib yèez. No be taa be taa ngo Lip yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod ndlyáꞌ mèn loo conꞌ ryes ned nda Lip axta mzin Lip leꞌn yèez coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Cesar. Saul ngulàa yéc no ngulàa lezoꞌ no mseꞌ Saul mod coꞌ ngòp Saul loo Diox par mblyáꞌ Saul loo conꞌ ryes.

9

(Hch. 22.6–16; 26.12–18)

Láth ndxàc rye conꞌa, Saul toloqueꞌ ngue tee tezeb mèn, mèn coꞌ

HECHOS 9 ngolaꞌsqueꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. Mbez Saul leꞌ Saul guth mèna. Por cona, ale ngua Saul loo mbiꞌ coꞌ más mnibeꞌ loo nguleyꞌ tiempa. 2 Mnaꞌb Saul ord loo mbiꞌa par ya Saul coꞌteꞌ ndub sinagog mèn leꞌn ciuda Damasc par cuaꞌn Saul mèn coꞌ nzoleꞌ loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox par yeꞌth no Saul mèna pres par ciuda Jerusalén, que naca mènbiꞌ, que naca mèngot, Saul yeꞌth no mèna. Ngolo cuent. 3 Per coꞌseꞌ ndoo Saul ned nda Saul, no coꞌseꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ Saul ro ciuda Damasc, thidte de repent mbyaꞌx thìb xnìi tínꞌ coꞌ nde làa loo béꞌ loo Saul. 4 Sya, chàa, mbixyath Saul xís huay. Ngulàa Saul loo yòo. Láth nax Saul loo yòo, mbìn Saul thìb diꞌs coꞌ mbez loo Saul: ―Saul, Saul, ¿chonon nde tub nguꞌsl daa, àꞌ, ey? 5 Sya, mnibdiꞌs Saul loo Tad loo mbii. Ndxab Saul: ―Tad, ¿chó nac Uꞌ, àꞌ? Mbere Saul, mbìn Saul diꞌs coꞌ ndxab loo Saul tedib vez: ―Daa nac leque yub Jesús coꞌ nde tub nguꞌsl. Coꞌseꞌ nde tub nguꞌsl mèn coꞌ ndxòo loo cón chenen, lùu neꞌtaꞌde cuent no neꞌñeedel yub daa nda tub nguꞌsl. Per nalleꞌ leque lùu ngue tee huíꞌ ladl con conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue lil loo mèna. Ndlila xal ndli ngon coꞌseꞌ nqueꞌ ngon patad loo punt yaaroch coꞌ nguid mèn lad ngon coꞌseꞌ ntezeb mèn ngon. Tataa mod leque lùu ngue tezaꞌl loo cón chenen por nacl mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs loo cón chenen. 6 Sya, ante mxiꞌth Saul tant mzyeb Saul. Ndxab Saul loo Jesús: ―Tad, neꞌneeden cón ngue lin. Nase naneen loo Uꞌ ngue lin conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ftonꞌ Uꞌ xquin daa no xtol daa coꞌ ngue lin loo Uꞌ. Nalleꞌ cón ndlyaꞌs Uꞌ lin, àꞌ, Tad? Tad Jesús ndxab loo Saul: ―Saul, mtonꞌlen xquin lùu no xtol lùu. Goo che. Fxen ned. Huàa leꞌn ciuda

300 Damasc baꞌ. Tya ñee mèn lool no taꞌ mèn cuent lool cón ndxàal lil. 7 Leꞌ mèn coꞌ nda no Saula na, anzeꞌf mzyeb tac no mèna mbìn diꞌs. Per yende chó mèn ñèe mèna ndyoodiꞌs no Saul. 8 Leque hora ngo che Saul. Per coꞌseꞌ ngüiꞌ ndxèꞌ ngüiꞌ baꞌ Saul, yende mod huiꞌ Saul nec thìb conꞌ. Ale mquin mxen mèn yaꞌ Saul, mbeꞌ mèn Saul ciuda Damasc. 9 Ngo Saul ciuda Damasc son huiz. Per neꞌngácte Saul huiꞌ Saul. No neꞌ neꞌ nghua Saul. No neꞌ neꞌ ngu Saul xít Saul no luaꞌ Saul. 10 Leꞌxqueꞌ tiempa ngo ban thìb mbiꞌ coꞌ ngolaꞌs leꞌn ciuda Damasc. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Anani. Loo mbiꞌa ngroꞌ too Tad Jesús. Mxyoꞌf loo Tad Jesús loo mbiꞌa. No ndxab Tad Jesús loo mbiꞌ: ―Anani. Mbiꞌ mcàb. Ndxab mbiꞌ loo Jesús: ―¿Cóna, Tad? Daa ndxèꞌ. 11 Sya, ndxab Tad Jesús loo Anani: ―Anani, jer huàa coꞌteꞌ nac call coꞌ lèe Call Nalì axta zinl liz thìb mbiꞌ coꞌ lèe Jud. Tya, nibdiꞌsl loo Jud máa thìb mbiꞌ yèez Tars coꞌ lèe Saul coꞌ nzo liz Jud. Ndlyazen ya tyoodiꞌs nol mbiꞌ tac mbiꞌ ngue bez Diox. 12 No mxyoꞌf looleꞌ loo Saul leꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Anani coꞌ nac lùu ngòo coꞌteꞌ nzo Saul. No mxoꞌf mbiꞌ coꞌ lèe Anani yaꞌ mbiꞌ loo Saul par gác Saul huiꞌ Saul tedib vez. 13 Coꞌseꞌ mbìn Anani tataa ndxab Tad Jesús loo Anani, ndxab Anani loo Tad Jesús: ―Tad, huax mèn nde teeleꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn mbiꞌa loon no cón cheꞌn ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mbiꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Uꞌ, mèn coꞌ naban leꞌn ciuda Jerusalén. 14 No nalleꞌ nde mbiꞌ ciuda Damasc ndxèꞌ con ord cheꞌn mbiꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ par hueꞌ mbiꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Uꞌ, mèn coꞌ mbez Diox por cón cheꞌn lèe Uꞌ, par queꞌ mbiꞌ mèna leziꞌf. 15 Per Tad Jesús ndxab loo Anani: ―Huàa coꞌteꞌ nzo mbiꞌ xal niin lool. Tac daa mcui mbiꞌ no mbloꞌ xàꞌen mbiꞌ

HECHOS 9

301 par tyoodiꞌs mbiꞌ loo mèn tedib nación, no co mbiꞌ yalbàn loo mèn coꞌ ñibeꞌ loo chol nación, no ya lo mbiꞌ yalbàn loo mèn no teꞌth mbiꞌ loo mèn cón chenen, loo mèn coꞌ nac mèn nación Israel. 16 No luꞌen loo mbiꞌ leꞌ mbiꞌ anzeꞌf tyactìi por cón chenen loo zinꞌ coꞌ xoꞌf zinꞌ mbiꞌ cón chenen. 17 Sya, mxen Anani ned. Nda Anani liz Jud coꞌteꞌ nzo Saul. Ngòo Anani leꞌn nyòo. No mxoꞌf Anani yaꞌ Anani loo Saul. Ndxab Anani loo Saul: ―Saul, lùu coꞌ ndxàc huesen nalleꞌ por cón cheꞌn Tad Jesús, Tad Jesús coꞌ mxyoꞌf loo lool ned ndel leꞌn huiz ndxèꞌ, Tad Jesús mtelꞌ daa par bezen Diox por lùu par huiꞌl tedib vez no par tlo Xpii Natúꞌ, ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ lool. 18 Leque hora mbiiche conꞌ coꞌ ñaa xal ñaa mbàx ngudloo Saul. No ngoloa, mbere Saul, ndxeꞌslequeꞌ mbuiꞌ Saul tedib vez. Sya, ngo too Saul no ngòc bautizar Saul. 19 Ngolo ngòc bautizar Saul, mdaꞌ mèn conꞌ nduhua Saul no coꞌ ngu Saul. No ngòo fuerz Saul tedib vez. Mbyanꞌ Saul ciuda Damasc plá huiz con mèn coꞌ ngolaꞌs loo Tad Jesús.

Saul mblyáꞌ laꞌs yaꞌ mèn nación Israel coꞌ mblyaꞌs guth Saul. 23 Per coꞌseꞌ ndxàcleꞌ plá mbeꞌ ñèe mèn Saul, ngo Saul yalbàn, thidte mdoodiꞌs mèn nación Israel coꞌ naban leꞌn ciuda Damasc. No thidte ngòc mèna par guth mèna Saul. 24 Per Saul mbìn leꞌ mèna thidte ndxàc par guth mèna Saul. Leꞌ mèna mtauꞌ loo Saul ro puert ro ciudaa ze no yálꞌ par coꞌseꞌ ryoꞌ Saul leꞌn ciuda, guth mèna Saul. 25 Per mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús coꞌ nzo leꞌn ciuda Damasc, mèna mblo Saul leꞌn thìb cardor ryal. No xex xex mblàa mèna Saul par loo yòo ro ventan coꞌ ndub xís ftoo thìb lad ro ciuda coꞌseꞌ ngulàa yálꞌ izlyoꞌ. Tataa mod mblyáꞌ Saul loo mèn coꞌ mblyaꞌs nguth Saul leꞌn ciuda Damasc.

Saul mtlo mblo yalbàn loo mèn leꞌn ciuda Damasc. 20 Leque leꞌn huiza, mtlo Saul, mblo Saul yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn leꞌn sinagog coꞌ ndub leꞌn ciuda Damasc. Mdaꞌ Saul cuent loo mèn leꞌ Jesús nacpeꞌ xganꞌ Diox. 21 Ryete mèn coꞌ ndxòn xal ndyoodiꞌs Saul loo mèna, ante ngüiꞌ mèna no ante ñaa mèna. No mbez mèna loo xtàa mèna: ―¿Chéꞌ inacte mbiꞌ baꞌ mbiꞌ coꞌ ngue tee ndub nguꞌs mèn, mèn coꞌ mbez Diox por cón cheꞌn lèe Tad Jesús, mèn coꞌ naban leꞌn ciuda Jerusalén, càꞌ? No ¿chéꞌ inacte mbiꞌ baꞌ leque mbiꞌ coꞌ nde trèꞌ par hueꞌ mbiꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús xal pres par taꞌ mbiꞌ mèna loo jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, ne, càꞌ? Leque mbiꞌi, ¿lèꞌ?

Saul ngo leꞌn ciuda Jerusalén. mzin Saul leꞌn ciuda Jerusalén, mblyaꞌs Saul thidte nqueltàa Saul con mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. Per ryete mèna mzyeb tac indxelaꞌste mèna leꞌ Saul, lìcqueꞌ, ngolaꞌsleꞌ loo cón cheꞌn Crist, ne. 27 Per mastaleꞌ mzyeb mèna ñèe mèna Saul, thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mbèlꞌ mbeꞌ Saul loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. Mbluꞌ Mbèlꞌ Saul loo myenꞌ. No leque hora mdaꞌ Mbèlꞌ cuent loo myenꞌ xá mod mxyoꞌf loo Tad Jesús loo Saul ned nde Saul par ciuda Damasc no xá mod mdyoodiꞌs no Tad Jesús Saul. No mdaꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Mbèlꞌ cuent loo myenꞌ coꞌ ndxàc xtàa Mbèlꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Tad Jesús loo mèn xá mod ngòc conꞌ loo Saul leꞌ Saul, con dibaxlaꞌs, mdoodiꞌs loo mèn ciuda

22 Per sate más ndxòo valor loo Saul. No ndluꞌ Saul loo mèn leꞌ Jesús nacpeꞌ Crist coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox. Ale axta mbli Saul gan ndxos xtùuz mèn axta neꞌ neꞌ ñee mèn cón nac conꞌ lìcpeꞌ, mèn coꞌ ngòc mèn nación Israel coꞌ naban leꞌn ciuda Damasc.

26 Coꞌseꞌ

HECHOS 9 Damasc por cón cheꞌn Tad Jesús. Syareꞌ, mdyal myenꞌa thidte mqueltàa myenꞌ con Saul. 28 Mbyanꞌ no Saul myenꞌ ciuda Jerusalén no mque tee no Saul myenꞌ ndxep tiemp. 29 Con dibaxlaꞌs mdoodiꞌs Saul no mdaꞌ Saul cuent loo mèn por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn Tad Jesús. Noo noo ndyoodiꞌs no Saul mèn no noo noo ngolꞌ Saul diꞌs loo mèn nación Israel, mèn coꞌ ndyoodiꞌs diꞌstèe grieg. Per mèna axta arid mbli purad par nguth mèna Saul. 30 Coꞌseꞌ mdaꞌ mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist cuent leꞌ mèna ngue li purad par guth mèn Saul, mbeꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌsa Saul par ned làaz mèn ciuda Cesar. Ngoloa, mtelꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌsa Saul par ya Saul par ciuda Tars coꞌteꞌ nac liz no làaz Saul. 31 Leꞌn tiempa ryete mèn coꞌ nqueltàa, coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist par ned làaz mèn jude, no par ned làaz mèn galile, no par ned làaz mèn samari, ryete mèna ngure nagàl lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox. No nqueltàa yende chó mèn mdub nguꞌs mèna. No sate más nzi téꞌth mèn no sate más ndaꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox par tolo ndyubdiꞌs ndac mèn xal ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Mzyeb mèn loo cón cheꞌn Diox no mque tee li mèn cas loo cón cheꞌn Diox. No sate más nqueltàa mèn no ndoo yarꞌ mèn xalqueꞌ ndli Xpii Natúꞌ par tolo tyal mèn yilaꞌs mèn loo Diox. Tad Jesucrist mteyac thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Ene. 32 Coꞌseꞌ mque tee too naa Pedr mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist huax lugar, sangngua Pedr ned nziriꞌ thìb yèez coꞌ lèe Lid par ngua too naa Pedr mèn coꞌ ngolaꞌs par neda, ne. 33 Leꞌn yèeza mzyálꞌ Pedr thìb mbiꞌ coꞌ lèe Ene. Mbiꞌa ndxàcleꞌ xon línꞌ nax loo thìb yíiz mbii coꞌ lèe yíiz bech. 34 Pedr ndxab loo Ene: ―Ene, Tad Jesucrist mteyacl. Goo che no fquiꞌs camil.

302 Leque hora ngo too lì Ene xal thìb mèn huen. Ale ndxeꞌslequeꞌ ngo too Ene. 35 Ryete mèn coꞌ naban, mèn coꞌ nac mèn yèez Lid no mèn coꞌ nac mèn yèez Sarón gunèe xal gundee Ene. Ryete mèna mbláꞌ costumbr gox coꞌ mque no mèn. No luega ngòo mèna loo cón cheꞌn Tad Jesús. Tad Jesús mblo xban thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Dorc xalqueꞌ mnaꞌb Pedr loo Tad par li Tad conꞌa. 36 Leque leꞌn tiempa ngo thìb xaꞌgot coꞌ ngolaꞌs loo Jesucrist leꞌn ciuda Jop. Xaꞌgota ngroꞌ lèe Tabit. Leꞌ diꞌstèe mèn grieg na, mbez mèn lèe xaꞌgota Dorc. Dib lal naban xaꞌgota mque tee ban li xaꞌgota conꞌ ndac. No ndlyath no xaꞌgota mèn coꞌ ndyac yaltìi coꞌ nde che conꞌ loo, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ naquin conꞌ. 37 No leꞌxqueꞌ leꞌn huiz coꞌseꞌ mque tee Pedr par ned leꞌn yèez Lid, mxac len Dorc no nguth Dorc. Coꞌseꞌ ngolo mtegad mèn thebol Dorc, mxoꞌf mèn thebol Dorc loo mes leꞌn thìb cuart coꞌ nac chop pis liz thebol Dorc. 38 Ciuda Jop nziriꞌ gax con yèez Lid coꞌteꞌ mque tee Pedr. Per com leꞌ mèn Jop coꞌ ndxelaꞌs non leꞌ Pedr ngue tee leꞌn yèez Lid, ¿léꞌ?, mtelꞌ mèna chop xaꞌbiꞌ coꞌ ngua nee loo Pedr li Pedr favor lueg tyee Pedr par ya Pedr ciuda Jop. 39 Sya, lueg mxen Pedr ned con ryop mèna. Coꞌseꞌ mzin Pedr liz thebol Dorc, sangmbeꞌ mèna Pedr loo pis gáp coꞌteꞌ ndub cuart coꞌteꞌ nzoꞌf thebol Dorc. Leꞌ rye mèngot viud coꞌ ngòc amista con thebol Dorc na, nziriꞌ dib vuelt loo thebol Dorc. Nzi yónꞌ mèna. No mbluꞌ mèngota vestid no camis coꞌ mtoxcuaꞌ thebol Dorc no coꞌ mblo yóoꞌ thebol Dorc coꞌseꞌ naban thebol Dorc loo Pedr. 40 Sya, luega mnibeꞌ Pedr loo rye mèn coꞌ nziriꞌ par ngroꞌ mèn par fuer. Ngoloa, mdub xib Pedr. No ngurez Pedr Diox leꞌ Diox li par ryo xban thebol Dorc. No ngolo ngurez Pedr Diox, xèe

303 ngüiꞌ Pedr loo thebol Dorc coꞌ nzoꞌf loo mes. Sya, ndxab Pedr loo thebol Dorc: ―Tabit, goo che coꞌteꞌ naxl baꞌ, ey. Sya, mxalꞌ Dorc ngudloo Dorc. No coꞌseꞌ gunèe Dorc Pedr, mdub Dorc. 41 Sya, mxen Pedr yaꞌ Dorc. Mxít too Pedr Dorc. No luega mbrez Pedr mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist no rye mèngot viud coꞌ mnibeꞌ Pedr ngroꞌ fuer. Coꞌseꞌ ngòo rye mèna leꞌn nyòo, mbluꞌ Pedr Dorc loo mèn. Ngro xbanleꞌ Dorc. No ngo cheleꞌ Dorc. 42 Mbyath mbyèn conꞌ coꞌ ngòc loo Dorca dib leꞌn ciuda Jop. Cona mbli sate más huax mèn ngolaꞌs loo Tad Jesús. 43 Leꞌ Pedr na, sangmbyanꞌ leꞌn ciuda Jop leꞌn plá huiz liz thìb mbiꞌ coꞌ ntecuuꞌs yid máꞌ. Mbiꞌa lèe Mon. Pedr ngua liz thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cornel. Tiempa ngo ban thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cornel leꞌn ciuda Cesar. Cornel ngòc capitán loo thìb ayo solndad coꞌ ngroꞌ lèe partid Italian. 2 Ngòc Cornel thìb mbiꞌ coꞌ thidte mqueltàa con famil Cornel par mdyub xib mèna no mcòoꞌ mèna yéc mèna loo Diox liz Cornel. No anzeꞌf mzyeb Cornel loo cón cheꞌn Diox. Mdaꞌ Cornel tmi par ndlyath no Cornel mèn nación Israel coꞌ ngo ban ciuda Cesar, mèn coꞌ ndyac yaltìi. No thidtenequeꞌ mbez Cornel Diox. 3 Thìb vez ngòc thìb conꞌ loo Cornel. Com hor nquée guyon bzyè, clarlequeꞌ mxyoꞌf loo thìb conꞌ loo Cornel. Mxac Cornel leꞌ thìb angl cheꞌn Diox ngòo coꞌteꞌ nzo Cornel. Ndxab angl loo Cornel: ―Cornel. 4 Per Cornel xèe ngüiꞌ loo angl. No anzeꞌf mzyeb Cornel. Por lult mnibdiꞌs Cornel loo angl. Ndxab Cornel: ―¿Cóna, Tad? Angl ndxab loo Cornel: ―Diox ncàaqueꞌ cuent diꞌs coꞌ mbez guꞌ coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox. No ndxòo lezoꞌ

10

HECHOS 9​, ​10 Diox conꞌ ndli guꞌ coꞌseꞌ ndlyath no guꞌ mèn coꞌ ndyac yaltìi coꞌ nquin conꞌ. 5 Na ñibeꞌ lool, Cornel, ftelꞌ mèn par ciuda Jop par ya chez mèna thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mon coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ lèe Pedr. 6 Mon nzo ban liz tedibguèꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Mon coꞌ nac thìb mbiꞌ coꞌ ntecuuꞌs yid máꞌ. Liz Mona ndub gaxte ro níttóꞌ. Coꞌseꞌ yiꞌth mbiꞌ coꞌ lèe Mon Pedr lool, Mon Pedr taꞌ cuent lool cón naquin lil. 7 Coꞌseꞌ ndyàa angl coꞌ mdoodiꞌs no Cornel, Cornel mbli mandad ndyeꞌth chop moz Cornel no ndyeꞌth thìb solndad coꞌ nac mbiꞌleyꞌ. Mbiꞌ coꞌ nac solndada, anzeꞌf ndxàp Cornel yalxlaꞌs ñèe Cornel mbiꞌ. 8 Mdaꞌ Cornel cuent loo moz no loo solndad ryete conꞌ coꞌ ngòc loo Cornel. Ngoloa, mtelꞌ Cornel moz con solndad. Nda moz con solndad ciuda Jop. 9 Tedib huiz coꞌ nde nquea, láth ndoo moz con solndad ned no coꞌseꞌ yamerleꞌ nde zin gax moz con solndad ciuda Jop, Pedr nguáp loo zote yéc yòo par cuez Pedr Diox. Hora ngòc casqueꞌ rol huiz. 10 Hora anzeꞌf ndlyanꞌ Pedr. Ndlyaꞌs Pedr hua Pedr. Per láth ngue toxcuaꞌ mèn conꞌ hua Pedr, no láth ngue bez Pedr Diox, mxyoꞌf loo thìb conꞌ loo Pedr. 11 Per conꞌ coꞌ mxyoꞌf loo loo Pedr, mxac Pedr mxyalꞌ loo béꞌ. No mxac Pedr nde làa thìb leꞌ larꞌ coꞌ anzeꞌf naroo loo béꞌ loo Pedr. Natedóꞌ larꞌa dyap squin. 12 Loo larꞌa nzo huax loo máꞌ coꞌ nziꞌf nii, no mbelꞌ, no mbin coꞌ iñaade hua mèn. 13 Sya, hora mbìn Pedr thìb diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ. Ndxab diꞌsa loo Pedr: ―Goo too, Pedr. Lùu ñee xá ñaa máꞌ coꞌ ndyublaꞌsl hual. Beth máꞌ par hual. 14 Pedr mcàb loo Tad. Ndxab Pedr: ―Aaꞌa, Tad. Neꞌguthten nec thìb máꞌ baꞌ par huan máꞌ tac daa thidtenequeꞌ tarte hua nítyèth bélꞌ máꞌ zab coꞌ iñaade hua mèn. 15 Mbere Tad Jesús, mdoodiꞌs Tad Jesús tedib vez loo Pedr. Ndxab Tad Jesús:

HECHOS 10 ―Rye loothe máꞌ coꞌ mtembìi Diox par hua mèn, neꞌgabtel inambìide máꞌ, Pedr. 16 Ngolo mbyon vez ngòca tataa loo Pedr, mbere larꞌa. Nguáp larꞌa loo béꞌ nazalꞌ máꞌ larꞌ. 17 Per láth ngue li Pedr xtùuz cóthe li Pedr cón cheꞌn conꞌ coꞌ mxyoꞌf loo loo Pedr no cón nee diꞌs conꞌ coꞌ mxyoꞌf loo loo Pedr, no mbli Pedr xtùuz cón nee diꞌs diꞌs coꞌ gunii Tad loo Pedr, mzin gax moz con solndad coꞌ mtelꞌ Cornel ro puert liz Mon. Gunii moz loo mèn guliz mbiꞌ coꞌ lèe Mon. Ndxab moz: ―¿Chéꞌ trèꞌ nac liz Mon coꞌ ntecuuꞌs yid máꞌ, càꞌ? 18 Texal mzin moz liz Mon, gápleꞌqueꞌ mnibdiꞌs moz loo mèn guliz Mon. Ndxab moz: ―¿Chéꞌ nzo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mon coꞌ neꞌ tedib lèe Pedr coꞌ nzo ban trèꞌ nalleꞌ, àꞌ? 19 Per láth beꞌ ngue li Pedr xtùuz cón cheꞌn conꞌ coꞌ mxyoꞌf loo loo Pedr, Xpii Natúꞌ ndxab loo Pedr: ―Pedr, huiꞌ nexa. Son xaꞌbiꞌ nde cuaꞌn lùu. 20 Ndxab Xpii Natúꞌ loo Pedr, ne: ―Goo too no bilàa. Fxen ned no huàa no mèn baꞌ. No neꞌgàcte chop loo chop laꞌsl tac daa mtelꞌ mèn baꞌ. Mbiꞌth mèn baꞌ lool. 21 Sya, mbilàa Pedr. Ngua Pedr coꞌteꞌ nziriꞌ yon mèn coꞌ mtelꞌ Cornel. Ndxab Pedr loo mèna: ―Daa nac xaꞌ coꞌ nde cuaꞌn guꞌ. ¿Chó zinꞌ nde guꞌ, àꞌ? ¿Cón ndlyaꞌs guꞌ lin? 22 Mèna mcàb. Ndxab mèna loo Pedr: ―Nuꞌ nde mandad cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ lèe Cornel coꞌ nac thìb capitán coꞌ nacguèꞌ thìb mbiꞌ guryath no thìb mbiꞌ guryèn. Nzyeb Cornel loo cón cheꞌn Diox no ndli Cornel cas loo cón cheꞌn Diox. No ryete mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Jop anzeꞌf ndli par ndyuꞌ Cornel. No anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ mèna ñèe mèna Cornel. No mtelꞌ Diox thìb angl cheꞌn Diox coꞌ ngua loo Cornel. Angl

304 ndxab loo Cornel ndxàalqueꞌ telꞌ chez Cornel lùu par yal liz Cornel par gòn Cornel cuent coꞌ taꞌl loo Cornel cón cheꞌn Jesucrist. 23 Sya, mnibeꞌ Pedr loo yon xaꞌbiꞌa ngòo xaꞌ par leꞌn nyòo. No mbyanꞌ no xaꞌbiꞌa Pedr yálꞌa. Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mxen Pedr ned, nda no Pedr yon xaꞌbiꞌa. No ndoo nque plá mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nac mèn ciuda Jop xís Pedr par ngua no mèna Pedr ciuda Cesar coꞌteꞌ nac liz Cornel. 24 Mzin Pedr con mèna ciuda Cesar tedib huiz coꞌ nde nquea coꞌteꞌ ngue bed Cornel con ndxep mèn guliz Cornel no con ndxep amiu coꞌ nac huen amiu Cornel coꞌ ndxab Cornel yiꞌth par gòn mèna diꞌs coꞌ tyoodiꞌs Pedr loo mèna. 25 Coꞌseꞌ mzin Pedr liz Cornel, Cornel ngroꞌ par ngua càa ned Cornel Pedr. No mdub xib Cornel loo Pedr par mcòoꞌ Cornel yéc Cornel loo Pedr. 26 Per Pedr mxít too Cornel. Ndxab Pedr loo Cornel: ―Mbiꞌ, goo too, yey. Neꞌtub xibtel loon. ¿Chéꞌ ingüiꞌdel daa, ne, nac lomisqueꞌ mbiꞌ xal lùu, Cornel? Lalqueꞌ ryop naꞌ, ey. 27 No láth ngue toodiꞌs no Pedr Cornel, ngòo no Cornel Pedr par leꞌn nyòo. Gunèe Pedr huax mèn mqueltàa liz Cornel. 28 Sya, ndxab Pedr loo rye mèna: ―Guꞌ non no nanee guꞌ xal nac mèn nación Israel loo xleyꞌ mèn nación Israel. Xleyꞌ mèna indaꞌde lugar par queltàa no mèna mèn tith o yòo mèna liz mèn coꞌ nac mèn tith. Per Diox mbluꞌ loon indxàalte gaben yende chó conꞌ nac conꞌ zab no conꞌ coꞌ inambìide loo Diox. 29 Por cona, texal ngurez guꞌ daa, luega ndalen loo guꞌ no neꞌngolten nec thìb diꞌs loo mèn coꞌ mtelꞌ guꞌ loon. Ndlyazen ñee guꞌ loon chonon mtelꞌ chez guꞌ daa. 30 Sya, mcàb Cornel loo Pedr. Ndxab Cornel:

305 ―Ndxàc thap huiz xal hor nalthe, daa nzo leꞌn nyòo lizen ndxèꞌ. Xlat daa. No ngue bezen Diox coꞌ nac hor coꞌ mbezen Diox ndxáal bzyè. Hora mxyoꞌf loo thìb mbiꞌ coꞌ noc xab coꞌ anzeꞌf nquée xnìi loon. 31 Gunee mbiꞌ loon: Cornel, Diox mcàaqueꞌ cuent diꞌs coꞌ mbezl loo Diox coꞌseꞌ mbezl Diox. No nteꞌqueꞌ lezoꞌ Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndlyath nol mèn prob coꞌ naquin conꞌ. 32 Gunee angl loon, ne: Ftelꞌ mèn ya xi mèn Mon coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ lèe Pedr coꞌ nzo ban ciuda Jop. Mona nzo ban liz thìb mbiꞌ coꞌ lèeguèꞌ Mon coꞌ ntecuuꞌs yid máꞌ. Liz Mona ndub gax ro níttóꞌ. Coꞌseꞌ yiꞌth Mon Pedr lool, Mon Pedr yòo tyoodiꞌs no lùu cón ndxàal lil. 33 Por cona, luega mtelꞌen mèn par ngua cuaꞌn mèn lùu. Per nalleꞌ huenqueꞌ mblil ndel. No nalleꞌ ñèel ryete nuꞌ nziriꞌ loo Diox trèꞌ no ndlyaꞌs nuꞌ gòn nuꞌ diꞌs coꞌ ñibeꞌ Diox lool par tyoodiꞌsl loo nuꞌ. Pedr mblo yalbàn liz Cornel. mtlo Pedr, mdoodiꞌs Pedr loo mèna. Ndxab Pedr: ―Nase naneen no ndan cuent yende chó mèn más ndyuꞌ loo xtàa mèn loo Diox. 35 Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndyal no ngòo Diox cuent cón cheꞌn mèn chol nación, mèn coꞌ nzyeb loo cón cheꞌn Diox no coꞌ nque tee ban nalì no nambìi loo Diox par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox. 36 Diox gunii loo bin mèn nación Israel. Mdeꞌth Diox diꞌs loo mèna xá mod yo nagàl lezoꞌ mèn loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Jesucrist nac Tad no jef loo ryethe mèn. 37 Guꞌ huen huen ndaꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc par ned làaz mèn nación Israel coꞌseꞌ ner mtlo Juàn Bautist, mblo Juàn yalbàn no mdeꞌth Juàn diꞌs cón cheꞌn Tad Jesús. No mbli Juàn bautizar mèn par neda. Ngoloa, mque tee go Tad Jesús yalbàn loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. 38 Guꞌ nanee no non guꞌ xá mod mbli Diox par ngòp Jesús conꞌ laꞌs nii Jesús 34 Sya,

HECHOS 10 no laꞌs yaꞌ Jesús por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. Nanee guꞌ, ne, xá mod mque tee li Jesús conꞌ ndac. No mteyac Jesús rye loothe yíiz coꞌ ngòc xquíiz cheꞌn Mebizya coꞌ mxac mèn. Jesús mbli conꞌa tac Diox nzo noqueꞌ Jesús. 39 Nuꞌ nac mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn ryethe conꞌ mbli Jesús. Mbli Jesús conꞌa par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude no leꞌn ciuda Jerusalén, ne. Ngoloa, mbeth mèn Jesús. Mqueꞌ mèn Jesús loo thìb cruz. 40 Per mastaleꞌ nguth Jesús loo thìb cruz, mbli Diox par ngro xban Jesús coꞌseꞌ ngolo son huiz nguth Jesús. Ngoloa, mbli Diox, ne, par gunèe nuꞌ Jesús tedib vez. 41 Neꞌngluꞌ loode Diox Jesús loo ryete mèn tiempa. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mbluꞌ Jesús loo nuꞌ, nuꞌ coꞌ ngòc mèn coꞌ Diox mcui ndooreꞌ, par gàc nuꞌ mèn coꞌ taꞌ cuent no teꞌth nuꞌ cón cheꞌn Jesús. Coꞌseꞌ ngolo ngro xban Jesús làth mèn nguth, nuꞌ nduhua no Jesús no ngu no nuꞌ Jesús coꞌ ngòc xít nuꞌ no luaꞌ nuꞌ. 42 Leꞌn huiz coꞌ mque tee no Jesús nuꞌ loo ngro xban Jesús, Jesús mnibeꞌ loo nuꞌ ya lo nuꞌ yalbàn no taꞌ nuꞌ cuent loo mèn leꞌ Diox mdoo leque yub Jesús xal thìb juez par tub rez Jesús cón cheꞌn mèn naban, no cón cheꞌn mèn nguth, coꞌseꞌ gàc tiempa. 43 Lomisqueꞌ ne, gunii rye mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn, mèna gunii póla cón cheꞌn Jesús. Ndxab mèna leꞌ ryete mèn coꞌ yilaꞌs loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús, mèna tyonꞌ xtol por cón cheꞌn Jesús. Ngulàaleꞌ Xpii Natúꞌ no ngòo Xpii Natúꞌ loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par tlo ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna, ne. 44 Tatabeꞌ ngue toodiꞌs no Pedr mèn liz Cornel coꞌseꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo rye mèn no ngòo Xpii Natúꞌ leꞌn lezoꞌ mèn coꞌ nzi yòn diꞌs coꞌ ngo Pedr yalbàn. No mtlo Xpii Natúꞌ, mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna. 45 Mèn nación Israel coꞌ

HECHOS 10​, ​11 ndxelaꞌs loo Jesús coꞌ mbiꞌth no Pedr liz Cornel, mèna ante mbuiꞌ no ante gunaa mèna leꞌ Xpii Natúꞌ ngulàa loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, ne. 46 Tataa mbuiꞌ no gunaa mèn nación Israel tac mbìn mèna leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mdoodiꞌs tedib diꞌstèe no mbez mèna diꞌs roo diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ loo taamas mèn cón cheꞌn Diox, ne. 47 Sya, ndxab Pedr loo myenꞌ xtàa Pedr coꞌ ngua no Pedr liz Cornel: ―¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ nzo chó guꞌ cà diꞌs par gàc bautizar mèn ndxèꞌ? Guꞌ naneequeꞌ leꞌ mèn ndxèꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo xalqueꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ, ¿léꞌ? Cóna, ñaꞌben diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ. Sya, ndxab myenꞌ loo Pedr: ―Yende cón li gàc bautizar mèn baꞌ, yey. 48 Sya, mnibeꞌ Pedr gàc bautizar mèna por lèe Tad Jesucrist. Ngolo ngòc bautizar mèna, mnaꞌb mèna loo Pedr. Ndxab mèna: ―Pedr, byanꞌ con nuꞌ mase pláte huiz, yey. Pedr ngua taꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ ngòc loo Pedr liz Cornel loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ciuda Jerusalén. Ryete myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs, no mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesús, coꞌ nqueltàa leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn jude, mèna mbìn leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mdyal mbìn diꞌs ndac coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox. Ngolaꞌs mèna no ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox, ne. 2 Coꞌseꞌ mbere Pedr, mdyàa Pedr par ciuda Jerusalén, mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nac mèn nación Israel anzeꞌf mteyolꞌ diꞌs con Pedr cón cheꞌn cón mbli Pedr liz Cornel. 3 Ndxab mèna loo Pedr: ―¿Chonon ngua too naal mèn coꞌ inacte mèn nación Israel no axte ndxuhua nol mèna, àꞌ? 4 Sya, mtlo Pedr, mdaꞌ Pedr cuent loo mèn conꞌ coꞌ ngòc loo Pedr ndooreꞌ

11

306 ya Pedr liz Cornel no axta xal ngòc bautizar mèn liz Cornel. Ndxab Pedr: 5 ―Daa ngo leꞌn ciuda Jop. No láth ngue bezen Diox thìb bzyè, mxyoꞌf loo thìb conꞌ loon. Gunèen nde làa thìb conꞌ coꞌ ñaa xal thìb leꞌ mant loo béꞌ loon. No natedóꞌ mant dyap punt. 6 Coꞌseꞌ mbuiꞌen coꞌ huenlequeꞌ leꞌn mant cón nzo leꞌn mant, gunèen nzo máꞌ coꞌ nziꞌf thap nii leꞌn mant coꞌ nac máꞌ huan. Nzo mbelꞌ. No nzo mbin leꞌn mant. 7 No mbìnen thìb diꞌs coꞌ gunee loon: Goo too, Pedr. Lùu nee xá ñaa máꞌ coꞌ hual. Beth máꞌ par hual. 8 Per daa ndxab loo Tad: Aaꞌa, Tad. Neꞌlidena tataa tac daa tarte hua nec thìb nítyèth máꞌ coꞌ nac máꞌ nazab no coꞌ nac máꞌ coꞌ inambìide. 9 Sya, mbere diꞌs cheꞌn Tad. Mbyèn diꞌsa tedib vez loo béꞌ. Gunee diꞌsa loon: Rye máꞌ coꞌ mtembìi Diox, neꞌgabtel máꞌ zab máꞌa. 10 Mbyon vez tataa gunee Tad loon. Ngoloa, mbere mant. Nguáp mant loo béꞌ tedib vez. 11 Leque hora, mzin son xaꞌbiꞌ liz Mon coꞌteꞌ nzon. Yon xaꞌbiꞌa nde axta ciuda Cesar par mbiꞌth cuaꞌn xaꞌ daa. 12 Sya, mtelꞌ Xpii Natúꞌ daa, nda non yon mèna. No mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loon neꞌgàcte chop loo chop laꞌs daa par ga non mèna liz Cornel. Ngua no xop mèn ciuda Jop, coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist, daa liz mbiꞌ coꞌ lèe Cornel ciuda Cesar, ne. 13 Mbiꞌ coꞌ lèe Cornela mdaꞌguèꞌ cuent loo nuꞌ xá mod gunèe mbiꞌ ngua thìb angl loo mbiꞌ liz mbiꞌ. Ndxab angl loo mbiꞌ: Ftelꞌ mèn par ya mèn ciuda Jop par ya xi mèn thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mon coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ lèe Pedr. 14 Mon ñee lool xá mod lil par gàc lyáꞌl loo conꞌ ryes con ryete mèn gulizl. 15 Coꞌseꞌ mtlon, ngue toodiz non mèn guliz Cornel liz Cornel, Xpii Natúꞌ ngulàa loo mèna no ngòo Xpii Natúꞌ loo mèna par tlo ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna xalqueꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ coꞌseꞌ ngòc huiz coꞌseꞌ nerlequeꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ no ngòo Xpii Natúꞌ loo naꞌ par tlo ñibeꞌ Xpii Natúꞌ

307 loo naꞌ, ne. 16 Axta syareꞌ mteꞌ lezon xal gunii Tad Jesús loo naꞌ: Lìcqueꞌ, Juàn Bautist mbli bautizar mèn con nít per leꞌn taaplá huiz lin par lyàa Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo ryete guꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo cón chenen no loon, coꞌ nee diꞌs, thidte ngòo guꞌ loo cón chenen por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ coꞌ lyàa loo guꞌ xal coꞌseꞌ ndxòo mèn leꞌn nít par ndxàc bautizar mèn. 17 Pues, cheleꞌ Diox mbli ngulàa Xpii natúꞌ no ngòo Xpii Natúꞌ loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par mtlo ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna, ne, xalqueꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ no ngòo Xpii Natúꞌ loo naꞌ par mtlo ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Jesucrist, ¿chó nac daa hora par gàc daa thìb xaꞌ coꞌ càꞌ diꞌs, no thìb xaꞌ coꞌ nac ngolo ngolaꞌs loo conꞌ ngue li Diox par yilaꞌs taamas mèn, sya, àꞌ? Yende mod gác lin tataa, ¿léꞌ? 18 Leꞌ sya, coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nac mèn ciuda Jerusalén tataa ndxab Pedr, xèegà mbyauꞌ ro mèna. Más quee lezoꞌ mèna ndxab mèna diꞌs roo diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ loo xtàa mèn cón cheꞌn Diox no loo Diox. Ndxab mèna: ―¡Ay, Dioꞌs! Nase non naꞌ no nanee naꞌ axta loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mbli Diox par mxyalꞌ ned mxyalꞌ yóꞌ par ngulàa yéc mèna no ngulàa lezoꞌ mèna par mseꞌ mèna mod coꞌ ngòp mèna loo Diox. No tataa mod tyonꞌ xtol mèna par gàc loo mèna yòo ban no mèna Diox thidtene yiloa. Mèn coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist mtlo mqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Antioqui. 19 Anon mbeth mèn thebol Steb mtlo mèn, ndub nguꞌs mèn mèn coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist. Ngo ndxep mèn coꞌ nzo neꞌñee lezoꞌ mxonꞌ axta par leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn fenis, no axta par leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn chipr coꞌ nac thìb yòo biiz coꞌ nziriꞌ leꞌn níttóꞌ.

HECHOS 11 No axta leꞌn ciuda Antioqui mxonꞌ rye mèna. Mblo mèna yalbàn rye ned mxonꞌ mèna cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. Per ante loo mèn nación Israel mblo mèna yalbàn. Neꞌngode mèna yalbàn loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 20 Làth xtauꞌa, ndxep mèn coꞌ ngolaꞌs coꞌ ngòc mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn chipr, no mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciren, ngroꞌ mèna. Ngua que tee mèna. Mzin mèna axta ciuda Antioqui. Mdoodiꞌs mèna loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par neda, ne. Mdaꞌ mèna cuent cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac cón cheꞌn Tad Jesús coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 21 Diox mbli ngòp mèna conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii mèna no laꞌs yaꞌ mèna par ngo mèna yalbàn no teꞌth mèna cón cheꞌn Tad Jesús. No por cón cheꞌn coꞌ mxoꞌf zinꞌ mèn cón cheꞌn Tad Jesús huax mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mbláꞌ costumbr gox coꞌ mbed no mèn no ngolaꞌs mèna loo Tad Jesús. 22 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ nac mèn ciuda Jerusalén coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Jesucrist leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel ngolaꞌs, mtelꞌ mèna Mbèlꞌ par ngua Mbèlꞌ axta Antioqui par lyath no Mbèlꞌ mèn coꞌ nque tee go yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox leꞌn ciuda Antioqui. 23 Coꞌseꞌ mzin Mbèlꞌ ciuda Antioqui, ñèe Mbèlꞌ anzeꞌf thìb conꞌ ndac angngue li Diox loo mèn ciuda Antioqui coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Jesucrist. No anzeꞌf mdyac lezoꞌ Mbèlꞌ gunèe Mbèlꞌ cón ngue li Diox loo mèna. Sya, mcoꞌx Mbèlꞌ loo ryete mèna. Ndxab Mbèlꞌ loo mèn: ―Dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ bli nèe guꞌ guꞌ no altantqueꞌ gure guꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 24 Tataa mque tee li Mbèlꞌ tac Mbèlꞌ ngòc thìb mbiꞌ ndac loo Diox. No ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo Mbèlꞌ. No anzeꞌf ngòp Mbèlꞌ yalxlaꞌs loo Diox. Por cona, anzeꞌf thìb mèn ngolaꞌsleꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist por cón cheꞌn Mbèlꞌ.

HECHOS 11​, ​12 25 Ngolo mque tee Mbèlꞌ leꞌn ciuda Antioqui ndxep tiemp, mxen Mbèlꞌ ned. Nda Mbèlꞌ par ciuda Tars par cuaꞌn Mbèlꞌ Saul leꞌn ciuda Tars. No coꞌseꞌ mzyálꞌ Mbèlꞌ Saul, mbeꞌ Mbèlꞌ Saul par ciuda Antioqui tedib vez. 26 No ngo no Mbèlꞌ Saul con rye mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ciuda Antioqui leꞌn thìb línꞌ complet. Mbluꞌ Mbèlꞌ ryop Saul loo huax mèn cón cheꞌn Diox. Mèn ciuda Antioqui nerlequeꞌ ngòc mèn coꞌ mdub lèe mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Jesucrist. 27 Leque leꞌn huiza ngo ndxep mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús coꞌ ngòc mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox leꞌn ciuda Jerusalén. Ngroꞌ mèna leꞌn ciuda Jerusalén par ngua mèna axta ciuda Antioqui. 28 Láth nzo mèna làth mèn coꞌ ndxelaꞌs leꞌn ciuda Antioqui, thìb mbiꞌ coꞌ lèe Agab coꞌ ngòc mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ngua Antioqui, ngo too mbiꞌ làth mèn coꞌ ndxàc hues por ndxelaꞌs mèna loo cón cheꞌn Jesucrist. Mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mbiꞌ. Ndxab mbiꞌ loo mèn coꞌ nqueltàaa lyàa thìb huin tínꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. No ngòcqueꞌ conꞌa leꞌn tiemp coꞌseꞌ mdub ñibeꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Claud loo mèn ciuda Rom coꞌ nac làaz mèn ital. 29 Sya, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Antioqui, ndxab mèna loo xtàa mèna no mdoo lezoꞌ mèna telꞌ mèn ndxep tmi loo mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesús, mèn coꞌ naban par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Tub mèna tmi xal nzote mèna. 30 Tataa mbli mèn coꞌ ndxelaꞌs leꞌn ciuda Antioqui. Mtelꞌ mèna tmi loo mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn jude. Sya, mbeꞌ Mbèlꞌ ryop Saul tmi coꞌ mtelꞌ mèna loo mèngoola.

308 Mbeth mèn Cob, hues Juàn. Leꞌ Pedr na, mqueꞌ mèn leziꞌf. Leꞌn tiemp coꞌ mnibeꞌ rey Herod, coꞌ ngòc Herod Chuꞌth xot Herod Gox, loo mèn nación Israel, mtlo Herod, mnibeꞌ Herod loo mèn par tub nguꞌs mèna mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist leꞌn chol yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn nación Israel. 2 Mbli Herod mandad mbeth mèn Cob, hues Juàn, con spad. 3 Coꞌseꞌ ñèe Herod leꞌ mèn nación Israel ndxòo lezoꞌ no mbyanꞌ gust lezoꞌ mèn mbeth mèn Cob, mnibeꞌ Herod par mxen mèn Pedr par queꞌ mèn Pedr lezif. Mbli mèn conꞌa con Pedr leꞌn huiz lni coꞌseꞌ ndxuhua mèna pan coꞌ indxòode dii levadur. 4 Coꞌseꞌ ngolo mxen mèn Pedr, mnibeꞌ Herod queꞌ mèn Pedr leziꞌf. Leꞌn leziꞌf mquenap siꞌn fthib solndad Pedr. Mbli Herod xtùuz coꞌ Herod Pedr loo mèn nación Israel par guth Herod Pedr loo mèn nación Israel coꞌseꞌ yilo riid lni pasc. 5 Cona, huen huen mquenap solndad Pedr leꞌn leziꞌf. Per mastaleꞌ huen huen nquenap solndad Pedr leꞌn leziꞌf, rye mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús leꞌn ciuda Jerusalén nalyat ngurez mèna Diox ze no yálꞌ par lyáꞌ Pedr laꞌs yaꞌ mèna con Herod.

12

Diox mbli par mblyáꞌ Pedr leziꞌf. leque yálꞌ par yinìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nac huiz coꞌ ñibeꞌ Herod coꞌ mèn Pedr leziꞌf par guth mèn Pedr loo mèn nación Israel, yálꞌa nax yàt Pedr cuat chop solndad axta leꞌn lult cuart leꞌn leziꞌf. Natedóꞌ Pedr con chop caden. Leꞌ taamas solndad na, huen huen nzi quenap leziꞌf par fuer. 7 Láth ndxàc conꞌ ryes loo Pedr yálꞌa, thìb angl cheꞌn Tad Diox ngroꞌ too leꞌn leziꞌf. No ante mbyaꞌx xnìi leꞌn leziꞌf. Mbli angl mcuau yéc rye solndad no mcuau lezoꞌ rye solndad coꞌ ngue quenap Pedr leꞌn leziꞌf 6 Per

HECHOS 12

309 yálꞌ no coꞌ ngue quenap leziꞌf par fuer. Yende cón mdenꞌ solndad. Sya, mcuin angl Pedr par ryoꞌ mcalꞌ loo Pedr. Ndxab angl loo Pedr: ―Pedr, jer goo che, yey. Leꞌ caden coꞌ natedóꞌ yaꞌ Pedra na, ale yub mxyac. 8 Ndxab angl loo Pedr: ―Quej tíꞌ bay leꞌnl. No fqueꞌ yilid niil. Coꞌseꞌ ngolo mbli nab Pedr Pedr, ndxab angl loo Pedr: ―Fcap capl. Ftoo nque xísen. Ndyàa naꞌ. 9 Pedr mdoo nque xís angl. Per axta neꞌ neꞌ inon Pedr ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, ndxàc conꞌa loo Pedr o chéꞌ ilìcte ndxàc conꞌ coꞌ ngue li angl loo Pedr? Ale ndyac Pedr mxyoꞌf loo conꞌ loo Pedr. 10 Per nguriꞌth angl con Pedr loo solndad coꞌ nzi quenap leꞌn taamas cuaꞌ leꞌn leziꞌf. Coꞌseꞌ mzin angl con Pedr ro puert zaguan coꞌ ndoo ro ned coꞌ nac puert yiꞌf, ale yub puert mxyalꞌ. Ngroꞌ angl ryop Pedr par ro ned par fuer. Coꞌseꞌ ngolo mdee no angl Pedr casqueꞌ thìb cuadr, mbláꞌ angl Pedr. Xexte mdyonꞌ angl loo Pedr. 11 Axta syareꞌ mdaꞌ Pedr cuent conꞌ coꞌ ndxàc loo Pedr. Ndxab Pedr loo lezoꞌ Pedr: ―Nase, lìcqueꞌ, naneen leꞌ Tad Diox mtelꞌ thìb angl cheꞌn Tad Diox par mteláꞌ angl daa laꞌs yaꞌ Herod no laꞌs yaꞌ ryete mèn nación Israel. No mblyáꞌ daa loo ryethe conꞌ mblyaꞌs mèna li no mèna daa. 12 Láth ngue li Pedr xtùuz cón ngòc loo Pedr, nda Pedr liz thìb xaꞌgot coꞌ lèe Mari coꞌ nac xnaꞌ Juàn, Juàn coꞌ neꞌ tedib lèe Marc. Liz Maria, huax mèn mqueltàa yálꞌa par nzi bez mèn Diox cón cheꞌn Pedr. 13 Coꞌseꞌ mteꞌs Pedr puert coꞌ ndoo ro ned coꞌteꞌ ndxòo mèn loo lueꞌ liz Mari, ngroꞌ thìb mzaꞌ coꞌ lèe Rod par nda nee mzaꞌ chó ngue teꞌs puert. 14 Per coꞌseꞌ mdaꞌ mzaꞌ cuent Pedr na, por ndlibeꞌ mzaꞌ xal ndyoodiꞌs Pedr, neꞌnxalꞌte mzaꞌ puert. Ndxeꞌlequeꞌ, yende izlyoꞌ, mqueꞌ mzaꞌ carre tant

ndyac lezoꞌ mzaꞌ. Ngua mzaꞌ axta leꞌn nyòo par ngua li mzaꞌ avis loo mèn leꞌ Pedr ngue teꞌs puert. 15 Sya, mcàb mèn coꞌ nzo leꞌn nyòo loo mzaꞌ. Ndxab mèna loo mzaꞌ: ―Mbíizl, ndee. ¡Pà gàca, Pedr! Per mzaꞌ sate más mbez: ―Lìca, Pedr na. Per mastaleꞌ tataa mbez mzaꞌ, mèn coꞌ nzo leꞌn nyòo mbez: ―Inacta Pedr, hombre. Peser angl cheꞌn Pedr na. 16 Látha, sate más ndoo Pedr. Mteꞌs Pedr puert. Per por lult coꞌseꞌ mxalꞌ mèna puert, gunèe mèn Pedr na. No ale mzyeb mèna no ngo no lezoꞌ mèna. 17 Per Pedr mbli señ loo mèna con yaꞌ Pedr par neꞌlide mèn ruid. No tauꞌ mèn ro mèn. Sya, mdaꞌ Pedr cuent loo mèna xá mod mbli Tad Diox loo Pedr par ngroꞌ Pedr leziꞌf. Ndxab Pedr loo mèna, ne: ―Bli guꞌ favor, ftaꞌ guꞌ cuent ndxèꞌ loo Cob no loo mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Tad Jesús. Sya, ngroꞌ Pedr tedib vez par nda Pedr tedib lugar. 18 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, ngo too huax diꞌs làth rye solndad coꞌ mquenap Pedr tac neꞌndaꞌde solndad cuent xá mod ngroꞌ Pedr leziꞌf no pá ned nda Pedr. 19 Sya, mnibeꞌ Herod ya cuaꞌn solndad Pedr. Ngua cuaꞌnqueꞌ solndad Pedr. Per ya neꞌngagaade Pedr loo solndad. Sya, mnibdiꞌs Herod loo solndad. Ndxab Herod: ―¿Cón mbli guꞌ? ¿Chonon mblaꞌ guꞌ mxonꞌ Pedr? Per nalleꞌ, guꞌ ya looi por Pedr. Sya, mbli Herod mandad ngua yuth taamas solndad solndada. Ngolo ngòc conꞌa, mxen Herod ned. Ngroꞌ Herod làaz mèn jude. Nda ban Herod ciuda Cesar. Mzin huiz nguth Herod. leꞌn huiza anzeꞌf ngocloo tínꞌ Herod con mèn coꞌ ngo ban leꞌn 20 Leque

HECHOS 12​, ​13 yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Tir no cheꞌn làaz mèn ciuda Sidón. Per ryete mèn yèezyaꞌa thidte mdoodiꞌs no thidte ngòc mèna par ya mèna loo Herod con thìb mbiꞌ coꞌ lèe Blast. Blast ngòc thìb mbiꞌ coꞌ thidte ñibeꞌ con Herod. Mdix mèna huax tmi mcàa Blast par teriꞌth Blast diꞌs cheꞌn mèna loo Herod par li Blast yuꞌ yàl lezoꞌ Herod por cón cheꞌn mèna. Tataa mbli prob mèn yèezyaꞌa tac ned làaz Herod ndryoꞌ coꞌ ndxuhua mèna xal ndlyaꞌs Herod no xal ndyal Herod par thoꞌ mèn gulàaz Herod conꞌ loo mèna. 21 Sya, nguaqueꞌ Blast. Ngua toodiꞌs no Blast Herod. Per Herod ndxab loo Blast: ―Neeca, por lùu lina. Ndxèꞌ huiz yiꞌth nol mèn baꞌ. Leꞌ sya, huiz coꞌ ngòc diꞌs ya mèn làaz ciuda Tir no mèn làaz ciuda Sidón loo Herod tedib vez, huiza mdoc xab Herod larꞌ coꞌ ndxoc rey. No mdub Herod loo asient coꞌteꞌ ndyub ñibeꞌ Herod loo mèn. Leꞌ sya, coꞌseꞌ mqueltàa rye mèna loo Herod, nen mdoodiꞌs Herod loo mèna cón cheꞌn Herod. 22 Sya, láth ngue toodiꞌs Herod ryete mèn coꞌ mqueltàa loo Herod, mtlo mèna, cabii mbez yèe mèna. Mbez mèn loo xtàa mèn cón cheꞌn Herod: ―Mbiꞌ coꞌ ndyoodiꞌs baꞌ inacte thìb mbiꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nac mbiꞌ baꞌ thìb diox, ndyac naꞌ. 23 Leque hora Diox mtelꞌ thìb angl cheꞌn Diox par mbli angl ngulen thìb yíiz loo Herod. Tataa mbli Diox loo Herod tac neꞌnglide Herod par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox. Setilte mbli angl ngos mblyaꞌb mbey leꞌn lezoꞌ Herod par nduhua mbey bélꞌ lad Herod. Pente mxec Herod taaplá huiz no maste. Guneei loo Herod. Nguth Herod. 24 Per diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox sate más ndxath ndxèn no sate más ngo mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac leꞌn rye nación tiempa.

310 25 Coꞌseꞌ ngolo mque tee go Mbèlꞌ ryop Saul yalbàn loo mèn ciuda Antioqui, mbere Mbèlꞌ ryop Saul, ndyeꞌth Mbèlꞌ ryop Saul par ciuda Jerusalén tedib vez. Ndyeꞌth no Mbèlꞌ ryop Saul Juàn coꞌ neꞌ tedib lèe Marc par yo no Juàn Mbèlꞌ ryop Saul leꞌn ciuda Jerusalén pláte huiz. Ngoloa, mbere Mbèlꞌ, no Saul, no Juàn Marc, ngua myenꞌ Antioqui tedib vez.

Mbèlꞌ ryop Saul mtloleꞌ mxoꞌf zinꞌ par co Mbèlꞌ ryop Saul yalbàn loo mèn huax lugar. Be taa be taa nde tee huiz axtaqueꞌ ngo ndxep mèn làth mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn no mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Jesucrist loo mèn. Mèna ngòc leque Mbèlꞌ, no tedib mbiꞌ coꞌ lèe Mon coꞌ neꞌ tedib lèe Yàt, no tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lus coꞌ ngòc mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn ciren, no tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Manaén. Mbiꞌa thidte mxyèn con Herod liz Herod, Herod coꞌ ngòc gobernador loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile yiloa, no leque Saul coꞌ mque tee no Mbèlꞌ. 2 Thìb huiz coꞌseꞌ ryete mèna mqueltàa, ngue li mèna servis loo Diox no nzi xlat mèna, hora ngòc thìb conꞌ loo mèna. Xpii Natúꞌ thìb lìte mnibeꞌ loo mèna. Ndxab Xpii Natúꞌ loo mèna: ―Bloꞌ xàꞌ guꞌ Mbèlꞌ ryop Saul làth guꞌ par xoꞌf zinꞌ Mbèlꞌ ryop Saul thìb zinꞌ coꞌ lyazen li Mbèlꞌ ryop Saul. 3 Mèna tolo ngurez Diox. No dib lal ngurez mèna Diox ngure xlat mèn. Látha, mxoꞌf mèna yaꞌ mèna loo Mbèlꞌ no loo Saul. Ngoloa, gunii mèna Diox loo Mbèlꞌ no loo Saul. Ndxab mèna loo ryop myenꞌ: ―Diox huen nda guꞌ, ndee guꞌ. Sya, mxen Mbèlꞌ ryop Saul ned. Nda Mbèlꞌ ryop Saul xal mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo Mbèlꞌ ryop Saul.

13

311 Mbèlꞌ ryop Saul ngue go yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn chipr. 4 Coꞌseꞌ ngolo mtelꞌ Xpii Natúꞌ Mbèlꞌ ryop Saul, mxen Mbèlꞌ ryop Saul ned axta mzin Mbèlꞌ ryop Saul thìb puert coꞌ lèe Seleus coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ. Tya, ngòo myenꞌ leꞌn thìb yòoyaa par mxyoꞌf myenꞌ loo nít par nda myenꞌ loo thìb yòo biiz leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Chipr. 5 Coꞌseꞌ mzin Mbèlꞌ ryop Saul Chipr coꞌteꞌ nziriꞌ puert coꞌ lèe Salamin, sangmtlo Mbèlꞌ ryop Saul, mblo myenꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn leꞌn sinagog cheꞌn mèn nación Israel. Ngua nque Juàn Marc par mblyath no Juàn Marc Mbèlꞌ ryop Saul, ne. 6 Mque tee Mbèlꞌ ryop Saul ryete leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac yòo biiz coꞌ nzo leꞌn níttóꞌ axta mzin Mbèlꞌ ryop Saul tedib yèez coꞌ lèe Paf coꞌ nziriꞌ par neda. Leꞌn yèeza mzyálꞌ ryop Mbèlꞌ Saul thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Barjesús. Ngòc mbiꞌ thìb hueꞌs. Mqueltàa ngòc mbiꞌ thìb mbiꞌ gutyèꞌ, ne. Mbez mbiꞌ leꞌ mbiꞌ ndeꞌth cón cheꞌn Diox coꞌ ndxab Diox loo mbiꞌ. 7 Mbiꞌ coꞌ ngòc hueꞌsa ngo no tedib mbiꞌ coꞌ lèe Serg Pab coꞌ ngòc gobernador loo mèn làaz mèn chipr. Mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Serg Paba ngòc thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf ndxác. Sya, mtelꞌ Serg coꞌ ngòc gobernador mèn par ngua càa mèn Mbèlꞌ ryop Saul. Tac Serg mblyaꞌs gòn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ngo myenꞌ yalbàn. 8 Per leque mbiꞌ coꞌ nac hueꞌs, coꞌ lèe Barjesús, coꞌ neꞌ tedib lèe Elim, mcàꞌ diꞌs loo Mbèlꞌ no loo Saul par neꞌyilaꞌste mbiꞌ coꞌ nac gobernador diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngo myenꞌ yalbàn. 9 Sya, ndooleꞌ Saul coꞌ neꞌ tedib lèe Pab, Xpii Natúꞌ mnibeꞌ loo Pab par xèe mbuiꞌ Pab loo Elim. 10 No ndxab Pab loo Elim: ―Aa, mbiꞌ gutyèꞌ no mbiꞌ yeꞌrsinꞌ. Lùu nac xganꞌ Mebizya. No nacl ngolo ngolaꞌs cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ

HECHOS 13 ndac. ¿Axta pól láꞌl ya neꞌtolode gàcl ngolo ngolaꞌs loo mod nalì coꞌ ndli Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox, àꞌ? 11 Per nalleꞌ Diox li par gàc thìb yaltìi lool. Lùu yanꞌ sieu leꞌn ndxep tiemp. No ya neꞌyinìide ned tyeel. Leque hora luega mcuau loo Elim. No ya neꞌngácte nde nii Elim. No mcuaꞌn Elim thìb mèn par tyen mèn yaꞌ Elim tac ya neꞌngácte Elim nghuiꞌ Elim. 12 Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ coꞌ ngòc gobernador ngòc conꞌa loo Elim, ngolaꞌs gobernador loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. Tac ante mbuiꞌ mbiꞌ no ante gunaa mbiꞌ xal nac diꞌs coꞌ ngue tee luꞌ Pab ryop Mbèlꞌ coꞌ nac xleyꞌ cheꞌn Jesús. Pab ryop Mbèlꞌ ngue tee go yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox leꞌn yèez Antioqui coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn pisid. 13 Pab ngòo loo thìb yòoyaa con taamas myenꞌ coꞌ mque tee no Pab axta coꞌteꞌ nac puert coꞌ lèe Paf par nda Pab con myenꞌ xtàa Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ lèe Perg coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn pamfil. Per Juàn Marc neꞌnga node Pab con taamas myenꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, mbere Juàn, ndyàa Juàn par ciuda Jerusalén tedib vez. 14 Ngolo mbláꞌ Juàn Pab con xtàa Pab, mbii Pab con myenꞌ yèez Perg. Ngua riid Pab con myenꞌ xtàa Pab axta mzin myenꞌ leꞌn thìb ciuda coꞌ lèe Antioqui coꞌ nac thìb ciuda cheꞌn làaz mèn pisid. Coꞌseꞌ ngòc huiz descans, ngòo Pab leꞌn sinagog mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Antioqui tiempa. Xèe mdub yòn Pab, con myenꞌ, diꞌs coꞌ mblab mèn cón cheꞌn xtiꞌs Diox leꞌn sinagog. 15 Leꞌ sya, coꞌseꞌ ngolo mblab thìb mbiꞌ libr coꞌ nac libr cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no coꞌ nac libr coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ ndeꞌth coꞌ ndxab Diox yeꞌs, mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn leꞌn sinagoga, mèna mbli mandad par ngua yab mèn

HECHOS 13 loo Pab con myenꞌ coꞌ mque tee no Pab. Ndxab mèna: ―Guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz nuꞌ, cheleꞌ guꞌ ngue no ndxep diꞌs coꞌ ndlyaꞌs guꞌ coꞌx guꞌ loo nuꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ, nzoqueꞌ mod tyoodiꞌs guꞌ loo nuꞌ nalleꞌ. Neꞌtyóode guꞌ, no neꞌzyebte guꞌ, no neꞌthyonte guꞌ. 16 Sya, ngo too Pab. No mbli Pab thìb señ loo mèna par xèe cue mèna no par neꞌlide mèna arid ruid. Ndxab Pab loo mèna: ―Bìn guꞌ diꞌs coꞌ nde toodizen loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn cheꞌn nación Israel, no guꞌ coꞌ nzyeb loo cón cheꞌn Diox no coꞌ ndli cas loo cón cheꞌn Diox. 17 Guꞌ nanee no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ Diox coꞌ nac Dioxpeꞌ naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel, Diox mcui mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ. No mbli Diox par ngòc mèna thìb nación roo no thìb nación xèn coꞌseꞌ tatabeꞌ ngo ban mèna xal mèn tith làaz mèn nación Egipt. Ngoloa, mbli Diox par ngroꞌ mèn coꞌ nac mèn nación naꞌ làaz mèn egipt por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàp Diox laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 18 Mxec Diox no mchaꞌlaꞌs Diox xalqueꞌ ngòc mod coꞌ ngòp mèn gulàaz naꞌ coꞌteꞌ nagán leꞌn choꞌ línꞌ. 19 Ngoloa, mbli Diox par mblyux gaz nación mèn coꞌ ngòc mèn gulàaz mèn cheꞌn làaz mèn canaán par mdaꞌ Diox coꞌteꞌ ngure naciona loo mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ póla par mban mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ tya. 20 No ngoloa, mnibeꞌ Diox loo mèn coꞌ ngòc juez par ñibeꞌ mèna loo mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ leꞌn thap ayo nzo choꞌ psiꞌ línꞌ. Mnibeꞌ jueza axta coꞌseꞌ ngòc huiz coꞌseꞌ ngo thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Samuel. Mbiꞌa mnibeꞌguèꞌ loo mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ tiempa, ne. 21 Per leꞌn tiemp coꞌ mnibeꞌ Samuel loo mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ, mèna mnaꞌb loo Samuel. Ndxab mèna yo thìb rey coꞌ ñibeꞌ loo

312 mèna. Sya, mbli Diox ngòc thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Saul rey par ñibeꞌ Saul loo mèna leꞌn choꞌ línꞌ. Saula ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cis. Cis ngòc bin cheꞌn mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Ming. 22 Ngoloa, mbli Diox par ngroꞌ Saul. Ya neꞌtolode gàc Saul rey loo mèn xudgool naꞌ. Sya, mbli Diox ngòc David rey loo mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ. Cón cheꞌn Davida ndxab Diox: Daa ñee leꞌ David coꞌ nac xganꞌ Isaí, Davida nac thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf ndxòo lezon ñèen. No li David ryete conꞌ ndlyazen. 23 Per nalleꞌ, ngue tan cuent loo guꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ lèe Jesús coꞌ nac bin cheꞌn leque yub David. Jesús mbli Diox par mbiꞌth yáal Jesús loo izlyoꞌ làth mèn nacionpeꞌ naꞌ par mbiꞌth tíꞌ no mbiꞌth telàa Jesús mèn nación Israel loo conꞌ ryes xalqueꞌ ngòc diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn nación Israel. 24 Per coꞌseꞌ ndooreꞌ yiꞌth que tee Jesús loo mèn nación Israel, Juàn Bautist mbloleꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn nación Israel. Mbez Juàn loo mèn ndxàal gàc bautizar mèn no ndxàal lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèn loo Diox. 25 Per coꞌseꞌ yamerleꞌ zin huiz gath Juàn, mbez Juàn loo mèn: Inacte daa mbiꞌ coꞌ ndli guꞌ cuent nac daa. Per coꞌseꞌ yilo taan huiz coꞌ ndalen loo izlyoꞌ ndxèꞌ yiꞌth thìb mbiꞌ loo guꞌ. No por part cón chenen, ndyaquen neꞌtaꞌden par mbiꞌa, no neꞌ neꞌ par làan yilid nii mbiꞌ neꞌliden ryes, ndyaquen. 26 Guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz daa no coꞌ nacguèꞌ bin Abraham, no guꞌ coꞌ nzyeb loo cón cheꞌn Diox, coꞌ ndli cas loo Diox, loo guꞌ mbli Diox par gòn guꞌ diꞌs ndac coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ ndxèꞌ par lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. 27 No nalleꞌ niin loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ naban leꞌn ciuda Jerusalén, no mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn ciuda Jerusalén, mèna

313 neꞌndaꞌde cuent chó ngòc Jesús. Neꞌ neꞌ ndaꞌ mèna cuent cón nee diꞌs coꞌ ngòc cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌseꞌ ndlab mèn libr leꞌn sinagog mèn atate huiz coꞌ nac huiz descans. Por cona, coꞌseꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals mèna Jesús, leque mèna mbli par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ diꞌs coꞌ ndlab mèn loo libr coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs loo mèna. 28 No mastaleꞌ nec thìb mod no nec tedib mod neꞌngácte gan ngagaa Jesús loo chol yalgutyèꞌ coꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals mèn Jesús par guth mèna Jesús, mnaꞌb mèn diꞌs loo Pilat par ñibeꞌ Pilat loo solndad ya yuth solndad Jesús. 29 Leꞌ sya, coꞌseꞌ ya ngololeꞌ mbli no mèn Jesús xalqueꞌ ndub diꞌs coꞌ mbez cón cheꞌn Jesús loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón cheꞌn xá mod gath Jesús, mblàa mèn thebol Jesús loo cruz. No ngua lo mèn thebol Jesús leꞌn thìb yeꞌr quèe coꞌteꞌ mcaꞌs mèn thebol Jesús. 30 Per mastaleꞌ nguth Jesús, Diox mbli par ngro xban Jesús làth mèn nguth. 31 No leꞌn huax huiz coꞌ mque tee Jesús loo izlyoꞌ tedib vez loo ngro xban Jesús làth mèn nguth, Jesús ngroꞌ too no mbluꞌ loo Jesús Jesús loo mèn coꞌ mque tee no Jesús anon mtlo Jesús, mque tee go Jesús yalbàn leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galile. Mèna ngo no Jesús Jerusalén coꞌteꞌ mbeth mèn Jesús. No nalleꞌ, mèna nac mèn coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ ngo yalbàn loo chol mèn cón cheꞌn Jesús. 32 Por cona, nuꞌ, ne, ngue taꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo guꞌ, coꞌ ngòc diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo xudgool naꞌ más póla. 33 No nalleꞌ loo naꞌ coꞌ nac bin cheꞌn xudgool naꞌ, Diox mblileꞌ par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ diꞌs xalqueꞌ mcàbgòn Diox leꞌ Diox li par ryo xban Jesús làth mèn nguth xal ndub diꞌs loo capitl chop cheꞌn libr cheꞌn Salmos coꞌteꞌ ndub diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: Lùu nac xganꞌ daa. No nalleꞌ

HECHOS 13 daa mbli par ñibeꞌl dib nabanl coꞌ nac thìb zinꞌ coꞌ ñibeꞌen lool par lil. 34 Tataa ngòc diꞌs coꞌ gunii Diox cón cheꞌn Jesús leꞌ Diox li par ryo xban Jesús làth mèn nguth par neꞌyizaꞌde bélꞌyòo lad Jesús coꞌseꞌ gunii Diox diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Na li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ coꞌ mcàbgònen lin loo David no loo bin David. 35 Conaguèꞌ mbez loo libr cheꞌn Salmos tedib lugar, ne: Uꞌ, Diox, neꞌlaꞌde yizaꞌ bélꞌyòo lad mbiꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Uꞌ ñèe Uꞌ. No neꞌlaꞌde Uꞌ gaꞌs bélꞌyòo lad mbiꞌ, mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Uꞌ. 36 Lìcpeꞌ baꞌi, David huenqueꞌ mdubdiꞌs no mbli David conꞌ coꞌ ndxab Diox, no coꞌ mnibeꞌ Diox loo David, dib lal naban David. No nguꞌb bélꞌyòo lad thebol David no zith lad thebol David. 37 Per bélꞌyòo cheꞌn lad mbiꞌ coꞌ mbli Diox ngro xban, neꞌngaꞌste no neꞌngazaꞌde, neꞌ por chuꞌth. 38 Guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz daa, ndxàal taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ nuꞌ ngue teꞌth cón cheꞌn xá mod tonꞌ Diox xtol mèn. Tonꞌ Diox xtol mèn por cón cheꞌn Jesús. 39 Pues por cón cheꞌn Jesús, ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús, mdyonꞌ xtol mèn coꞌ mcuaꞌn mèn coꞌ neꞌndonꞌte làth mbli mèn preb ngli mèna conꞌ xal ndub diꞌs loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par li mèn. 40 Cona, ngue niin loo guꞌ: Anderhuen guꞌ. Chó Diox chó nee guꞌ. Neꞌ neꞌ ngue yiziꞌf ngue yigaꞌs loo guꞌ coꞌ nac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs coꞌseꞌ ndxab mèna taandxèꞌ xal ndub diꞌs loo libr coꞌ mqueꞌ mèna yeꞌs: 41 Huiꞌ guꞌ nexa, guꞌ coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ nxìis no cón cheꞌn Diox. Huiꞌ guꞌ no gunaa guꞌ loo conꞌ coꞌ tarte ñèe guꞌ cón nac. No yiloa gath guꞌ no lyux guꞌ tac daa coꞌ nac Diox, daa li gàc huax conꞌ roo conꞌ xèn leꞌn huiz coꞌ naban guꞌ coꞌ neꞌyilaꞌste

HECHOS 13 guꞌ lin, mastaleꞌ nzo ndxep mèn coꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ lin loo guꞌ. Neꞌyilaꞌste guꞌi, ndyaquen. 42 Coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs no Pab mèna, no ngroꞌ no Pab myenꞌ coꞌ nque tee lyath no Pab leꞌn sinagog cheꞌn mèn nación Israel coꞌ naban ciuda Antioqui, ndxab ryete mèna loo Pab tolo tyoodiꞌs no Pab mèn cón cheꞌn diꞌs ndac tedib vez al sabd, taaxon huiz coꞌ nde nque coꞌ nac huiz descans. 43 Coꞌseꞌ ngolo mblyus servis leꞌn sinagog hora, huax mèn coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ naban leꞌn ciuda Antioqui, no huax mèn coꞌ ngòo loo xleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel, mèn coꞌ huen huen ndyubdiꞌs loo xleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel, rye mèna mdoo nque xís Pab no xís Mbèlꞌ par mqueltàa mèna con Pab no con Mbèlꞌ loo diꞌs ndac cheꞌn Diox. Sya, mcoꞌx Pab ryop Mbèlꞌ loo mèna ndxàal leque mèna li nèe mèna loo conꞌ ndac coꞌ angngroꞌ lezoꞌ Diox li Diox loo mèna. 44 Coꞌseꞌ mzin huiz sabd cheꞌn tedib sman coꞌ nde nquea coꞌ ngòc huiz descans tiempa, casqueꞌ ryete mèn ciuda Antioqui mqueltàa par gòn mèn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ngo Pab yalbàn. 45 Per coꞌseꞌ gunèe mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Antioqui anzeꞌf thìb mèn mqueltàaleꞌ par gòn mèn diꞌs coꞌ ngue go Pab yalbàn, ale ngulàa xyàn lezoꞌ mèn nación Israel. No mbyàn lezoꞌ mèn gunèe mèn Pab. Sya, mtlo mèn, ngolꞌ diꞌs mèn diꞌs loo Pab no asembli mèn mdaꞌ mèn xyàn lezoꞌ Pab. No gunii mèn ngòc nguàal diꞌs loo Pab. 46 Sya, ngòo valor loo Pab no loo Mbèlꞌ. Ndxab Pab no Mbèlꞌ loo mèna: ―Naquinqueꞌ ner taꞌ mèn cuent cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. Per cheleꞌ guꞌ indlyaꞌste gòna no indlide guꞌ cuent leꞌ guꞌ ndxàalqueꞌ yòo ban no Diox thidtene, más quee lezoꞌ nuꞌ nda nuꞌ loo mèn coꞌ inacte mèn nación

314 Israel par co nuꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. 47 Tataa li nuꞌ tac tataaqueꞌ mnibeꞌ Tad Jesús loo nuꞌ coꞌseꞌ gunee Tad Jesús loo nuꞌ: Na telꞌ guꞌ ya guꞌ loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par gàc guꞌ xal thìb xnìi loo mèna par li guꞌ tyub xnìi yéc mèna no par tyub xnìi lezoꞌ mèna loo cón chenen. No telꞌen guꞌ par gàc guꞌ mèn coꞌ li par lyáꞌ mèn coꞌ naban axta lult ro izlyoꞌ loo conꞌ ryes por cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ co guꞌ yalbàn loo mèn. 48 Coꞌseꞌ ngolo mbìn mèn coꞌ inacte mèn nación Israel tataa ndxab Pab ryop Mbèlꞌ, mdyac tínꞌ lezoꞌ mèna. No mtlo mèna, mbez mèna loo xtàa mèna: ―¿Cón ndyac mèn nación Israel baꞌ, yey? Huenqueꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Tad Jesús, ndyac naꞌ. Sya, ngolaꞌs ryete mèn coꞌ mdoo lezoꞌ Diox no coꞌ mnibeꞌ lezoꞌ Diox par yòo ban no mèna Diox thidtene yiloa. 49 No tataa sate más ndxath no ndxèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn par neda. 50 Per rye mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Antioqui thidte mqueltàa par mdoodiꞌs no mèna ndxep mèngot coꞌ ngòc mèn coꞌ ndli cas loo cón cheꞌn Diox tiempa no coꞌ ngòcguèꞌ mèngot guryath no mèngot guryèn. No mdoodiꞌs no mèn nación Israel ndxep mèn coꞌ más mnibeꞌ leꞌn ciuda Antioqui. No mbli mèn nación Israel par mbyeꞌth yéc mèna no mbyeꞌth lezoꞌ mèna par tlo tub nguꞌs mèn ciuda Antioqui Pab no Mbèlꞌ, cheleꞌi nzo mod, axta coꞌ mèna Pab no Mbèlꞌ loo mèn par neda. 51 Leꞌ sya, coꞌseꞌ mtlo mèn, mdub nguꞌs mèn Pab ryop Mbèlꞌ, mzib Pab ryop Mbèlꞌ yòoyaꞌs coꞌ ndoo nii cason Pab ryop Mbèlꞌ xal thìb señ, coꞌ nee diꞌs, tolo tyub quìi tyub bèel lezoꞌ mèna no yanꞌ cón cheꞌn mèna loo Diox coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna. Ngoloa, mxen Pab ryop Mbèlꞌ ned. Nda Pab ryop

315 Mbèlꞌ ciuda Icon. 52 Per mèn coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Antioqui, anzeꞌf ndyac lezoꞌ mèn. No toloqueꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna loo cón cheꞌn Diox. Pab ryop Mbèlꞌ nda lo yalbàn loo mèn par ned leꞌn ciuda Icon. Coꞌseꞌ mzin Pab ryop Mbèlꞌ ciuda Icon, ngòo Pab ryop Mbèlꞌ leꞌn sinagog cheꞌn mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda thìb huiz sabd coꞌ ngòc huiz descans tiempa. Mdoodiꞌs Pab cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn axta mbli Pab par ngolaꞌs huax mèn loo cón cheꞌn Jesucrist, leꞌleꞌ ngolaꞌs huax mèn nación Israel no leꞌleꞌ ngolaꞌs huax mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 2 Per mèn nación Israel coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist, mèna mbli par mbyeꞌth yéc mèn no mbyeꞌth lezoꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par li mèna xtùuz conꞌ yeꞌrsinꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist. 3 No por ñee Pab ryop Mbèlꞌ ngolaꞌs huax mèn loo cón cheꞌn Jesucrist, mbyanꞌ Pab ryop Mbèlꞌ ciuda Icon leꞌn huax huiz. No sate más ndxòo valor loo Pab ryop Mbèlꞌ. No sate más ndxàp Pab ryop Mbèlꞌ yalxlaꞌs loo Tad Diox. No mbluꞌ Diox loo mèna leꞌ diꞌs coꞌ ngo Pab ryop Mbèlꞌ yalbàn, coꞌ nac diꞌs coꞌ ndluꞌ loo mèn conꞌ coꞌ angngroꞌ lezoꞌ Diox li Diox loo mèn, nac conꞌ lìcpeꞌ. Tac Diox mbli par ngòp Pab ryop Mbèlꞌ conꞌ laꞌs nii Pab ryop Mbèlꞌ no conꞌ laꞌs yaꞌ Pab ryop Mbèlꞌ par li Pab ryop Mbèlꞌ huax señ no huax yalguzyeꞌ loo mèn. 4 Per mèn ciuda Icon ngòc chop ned. Thìb ned mèn nzo lad cheꞌn mèn nación Israel. Leꞌ tedib ned mèn na, nzo lad cheꞌn myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús. 5 Sya, mèn coꞌ nac mèn nación Israel no mèn coꞌ inacte mèn nación Israel thidte ngòc mèna no thidte mdoodiꞌs mèna con mèn nac zinꞌ yòolau par yecloo mèn no

14

HECHOS 13​, ​14 gab mèn ngòc nguàal diꞌs loo Pab ryop Mbèlꞌ no axta gaaꞌd quèe mèn Pab ryop Mbèlꞌ. 6 Per coꞌseꞌ mbìn Pab ryop Mbèlꞌ tataa lyaꞌs mèn li no mèn Pab ryop Mbèlꞌ, ngua xonꞌ Pab ryop Mbèlꞌ par ned yèez Listr no par ned yèez Derb, coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn licaon, no leꞌn taamas yèezyaꞌ coꞌ nziriꞌ par neda. 7 Leꞌn rye yèezyaꞌa mque tee go Pab ryop Mbèlꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Mèn yèez Listr mbuaaꞌd quèe Pab leꞌn huiza. 8 Leꞌn huiz coꞌseꞌ ngo Pab leꞌn yèez Listr, mzyálꞌ Pab thìb mbiꞌ coꞌ yende mod ndee nii. Mdub mbiꞌ par neda tac coj mbiꞌ anon ngóol mbiꞌ. No thidtenequeꞌ neꞌngácte mbiꞌ ndee nii mbiꞌ. 9 Mbiꞌa xèe mdub yòn xal nac diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Pab loo mèn. Leꞌ Pab na, xèeguèꞌ ngue huiꞌ loo mbiꞌ. No ñee Pab no mdenꞌ Pab leꞌ mbiꞌ ndxelaꞌs loo Diox leꞌ Diox gác li par yac mbiꞌ. 10 Sya, cabii ndxab Pab loo mbiꞌ: ―Goo too, ey. Fteyez niil. Sya, chàa, nguát mbiꞌ. Ngo too mbiꞌ. No mtlo mbiꞌ, mdee nii mbiꞌ. 11 Coꞌseꞌ gunèe mèn yèez Listr conꞌ mbli Pab loo mbiꞌ, mtlo mèn, cabii mbez mèn loo xtàa mèna diꞌstèe coꞌ ndoodiꞌs mèn cheꞌn làaz mèn licaon. Ndxab mèna: ―Ryop mbiꞌ baꞌ nac chop diox coꞌ ñaa xal mèn coꞌ ngulàa loo naꞌ. 12 Mbez mèna leꞌ Mbèlꞌ nac diox coꞌ lèe Júpiter. Leꞌ Pab na, mbez mèna nac diox coꞌ lèe Mercur tac Pab nac mbiꞌ coꞌ más ndyoodiꞌs. 13 Leꞌ nguleyꞌ coꞌ nzo leꞌn gudoꞌ cheꞌn dioxpeꞌ mèn coꞌ lèe Júpiter, coꞌ nac gudoꞌ coꞌ ndub ro yèez Listr coꞌteꞌ ndxòo mèn leꞌn yèeza, mbiꞌth loo Pab leque hora. Nde no nguleyꞌ ngon. No nde no nguleyꞌ girnald coꞌ natoxcuaꞌ con yeꞌ. No nde no nguleyꞌ huax mèn coꞌ mblyaꞌs tyub xib no coꞌ mblyaꞌs còoꞌ yéc loo Pab no

HECHOS 14 loo Mbèlꞌ, no mblyaꞌs mèn guth mèn ngon par xo mèn ren loo izlyoꞌ loo Pab no loo Mbèlꞌ. 14 Per coꞌseꞌ gunèe myenꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, coꞌ nac Pab no Mbèlꞌ, tataa ngue li nguleyꞌ no mèna, mbli Pab thìb conꞌ nalyat. Mched Pab xab Pab. No mched Mbèlꞌ xab Mbèlꞌ tac Pab ryop Mbèlꞌ mdaꞌ cuent iléꞌde nac coꞌ ngue li mèna. Negadiꞌs ngòo Pab ryop Mbèlꞌ làth mèna. Cabii mbez Pab ryop Mbèlꞌ loo mèna: 15 ―Ryete guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ, ¿chonon tatuaꞌ ngue li guꞌ, yey? ¿Chéꞌ iñeede guꞌ nuꞌ nac mèn xalqueꞌ guꞌ? Ihuente ngue li guꞌ tatuaꞌ loo nuꞌ, cara. Ndxeꞌlequeꞌ, por cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac xal ndli guꞌ baꞌ nde nuꞌ loo guꞌ par luꞌ nuꞌ loo guꞌ ndxàal láꞌ guꞌ costumbr coꞌ yende cón ndli no coꞌ yende cón ntac loo Diox. Nde luꞌ nuꞌ loo guꞌ más huen thìb lìte yòo guꞌ loo cón cheꞌn thidte Diox coꞌ naban, Diox coꞌ mblec beꞌ, no coꞌ ngue tènꞌ béꞌ, no izlyoꞌ, no níttóꞌ, no rye loothe taamas conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, no coꞌ nzo loo izlyoꞌ, no coꞌ nzo leꞌn níttóꞌ. 16 Más póla, Diox mblaꞌ mque tee ban mèn xal ngòc mod coꞌ ngòp mèn cad nación mèn 17 mastaleꞌ mbluꞌ Diox conꞌ ndac coꞌ ndli Diox loo mèn no ndluꞌ Diox loo mèn xal nac Diox por conꞌ ndac coꞌ ndli Diox loo mèn. Diox ndli ndlyàa yuu loo naꞌ loo izlyoꞌ. No ndli Diox nthop naꞌ cosech loo izlyoꞌ. No ndli Diox ndxàp naꞌ conꞌ ndxuhua naꞌ axta plóthe. No ndli Diox par ndaꞌ naꞌ gust lezoꞌ naꞌ loo izlyoꞌ. 18 Per mastaleꞌ tataa ndxab Pab ryop Mbèlꞌ loo mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue li mèna loo Pab no loo Mbèlꞌ, añenti mbli Pab ryop Mbèlꞌ par neꞌnglaꞌde Pab ryop Mbèlꞌ nguth mèn ngon par ngxo mèn ren ngon loo izlyoꞌ. No par neꞌncòoꞌde mèn yéc mèn loo Pab ryop Mbèlꞌ no par neꞌtyub xibte mèn loo Pab ryop Mbèlꞌ. 19 Per leque leꞌn huiza mzin ndxep mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn

316 ciuda Antioqui coꞌ nac ciuda cheꞌn làaz mèn pisid, no mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Icon coꞌ nac ciuda cheꞌn làaz mèn galas. Rye mèna mquilꞌ mèn yèez Listr par nguátbèe mèn yèez Listr par gaaꞌd quèe mèna Pab. Coꞌseꞌ ngolo mbuaaꞌd quèe mèna Pab, mbli mèna cuent nguth Pab. Sya, mdoꞌf xax mèn Pab thìb lad ro yèez Listr. 20 Per coꞌseꞌ mqueltàa mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Pab coꞌteꞌ ngua lobii mèn Pab ro yèez Listr, ngo che Pab. Ngòo Pab leꞌn yèez con mèn coꞌ ndxelaꞌsa coꞌ nac mèn yèez Listr tedib vez. Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, ngroꞌ Pab con Mbèlꞌ leꞌn yèez Listr par nda Pab con Mbèlꞌ tedib yèez coꞌ lèe Derb. 21 Coꞌseꞌ ngolo mblo Pab ryop Mbèlꞌ yalbàn cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes leꞌn yèez Derb, leꞌn yèeza anzeꞌf thìb mèn ngolaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist. Ngoloa, mbere Pab, ndyeꞌth Pab tedib vez par yèez Listr, no par ciuda Icon, no par ciuda Antioqui. 22 Par ned leꞌn yèeza no leꞌn ciudaa mbli Pab ryop Mbèlꞌ par mbyeꞌth lezoꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús. No mcoꞌx Pab ryop Mbèlꞌ loo mèna leque mèna tolo li nèe mèna loo cón cheꞌn Jesucrist coꞌ ndxelaꞌs mèn. Mbez Pab ryop Mbèlꞌ loo mèn par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús par ñibeꞌ Diox loo mèn naquin tyactìi mèn huax conꞌ coꞌ gàc tub nguꞌs mèn yeꞌrsinꞌ loo mèna por cón cheꞌn Jesucrist. 23 No mbli Pab ryop Mbèlꞌ par ngure thìb ned mèngool coꞌ tyoo ner no coꞌ tyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox chol lugar par leꞌn rye yèeza. No coꞌseꞌ ngolo ngurez Pab Diox con Mbèlꞌ no beꞌ xlat Pab con Mbèlꞌ, mnaꞌb Pab ryop Mbèlꞌ loo Diox quenap Diox mèna tac mèna ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Pab con Mbèlꞌ mbere ngòo ciuda Antioqui coꞌ nac ciuda cheꞌn làaz mèn sir. 24 Ngolo mblec Pab ryop Mbèlꞌ mèngool loo mèn coꞌ ndxelaꞌs par

317 neda, mxen Pab ryop Mbèlꞌ ned. Ngua riid Pab ryop Mbèlꞌ par ned làaz mèn pisid. Mdoo Pab ryop Mbèlꞌ ned axta mzin Pab ryop Mbèlꞌ leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn pamfil. 25 Ngua Pab ryop Mbèlꞌ leꞌn thìb ciuda coꞌ lèe Perg. Mblo Pab ryop Mbèlꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn tya. Ngoloa, mbii Pab ryop Mbèlꞌ ciuda Perg. Mxen ryop Pab Mbèlꞌ ned. Ngua Pab ryop Mbèlꞌ yèez Atal coꞌ nac thìb puert coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn pamfil. 26 Tya ngòo Pab ryop Mbèlꞌ leꞌn thìb yòoyaa par mdoo Pab ryop Mbèlꞌ loo níttóꞌ. Ngua Pab ryop Mbèlꞌ axta ciuda Antioqui coꞌ nac làaz mèn sir coꞌteꞌ ngurez mèn Diox, mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ciuda Antioqui. No mnaꞌb mèna loo Diox quenap Diox Pab ryop Mbèlꞌ ned ya Pab ryop Mbèlꞌ loo zinꞌ coꞌ xoꞌf zinꞌ Pab ryop Mbèlꞌ cón cheꞌn Diox. No nalleꞌ mteloleꞌ Pab ryop Mbèlꞌ zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Pab ryop Mbèlꞌ. 27 Coꞌseꞌ mzin Pab ryop Mbèlꞌ ciuda Antioqui coꞌteꞌ mqueltàa mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist, mbli Pab ryop Mbèlꞌ par mqueltàa ryete mèna. No mdaꞌ Pab ryop Mbèlꞌ cuent loo mèna cón cheꞌn ryethe conꞌ mbli Diox loo mèn par ned ngua lo Pab ryop Mbèlꞌ yalbàn. No mdaꞌ Pab ryop Mbèlꞌ cuent xá mod mbli Diox par mxyalꞌ ned mxyalꞌ yóꞌ loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par mdyal mèna ngolaꞌs mèna loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. 28 Ngoloa, mbyanꞌ Pab ryop Mbèlꞌ con mèn coꞌ ndxelaꞌs leꞌn ciuda Antioqui leꞌn plá mbeꞌ. Pab ryop Mbèlꞌ mqueltàa no mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ ndxelaꞌs leꞌn ciuda Jerusalén. Leꞌn huiza ngroꞌ ndxep mèn par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude par ngua mèna ciuda Antioqui coꞌteꞌ ngo Pab ryop Mbèlꞌ. Mtlo mèna,

15

HECHOS 14​, ​15 mbluꞌ mèna mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús, mèn coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Antioqui. Mbez mèna loo mèn: Par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, naquin gàc circuncidar mèn xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn axta pólleꞌa. 2 Láth tataaguèꞌ ngue ñibeꞌ mèna loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist, mbli mèna par mcuaꞌn mèna diꞌs cón cheꞌn Pab ryop Mbèlꞌ. Por lult, leque mèn coꞌ ndxelaꞌs ndxab naquin ya Pab ryop Mbèlꞌ no ya plá mèn coꞌ ndxelaꞌs làth mèna con Pab ryop Mbèlꞌ axta ciuda Jerusalén par tyoodiꞌs Pab ryop Mbèlꞌ con mèna, no con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, no con mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Jerusalén cón cheꞌn cón ndxàc loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús. 3 Sya, mtelꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nzo leꞌn ciuda Antioqui mèna. No ned nda mèna nguriꞌth mèna par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn fenis, no nguriꞌth mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn samari. Ndyoodiꞌs mèna loo mèn par neda xá mod ngòca loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par mbláꞌ mèna rye costumbr gox coꞌ mque no mèna par ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox. Leꞌ sya, ryete mèn coꞌ ndxàc hues par neda anzeꞌf ndyac lezoꞌ coꞌseꞌ mbìn mèna tataa mdaꞌ mèn coꞌ mtelꞌ mèna cuent, coꞌ ngòc Pab ryop Mbèlꞌ no mèn coꞌ ngua no Pab ryop Mbèlꞌ. 4 Coꞌseꞌ mzin Pab ryop Mbèlꞌ no mèn coꞌ nguaa ciuda Jerusalén, ryete mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Jerusalén, huen ngo lezoꞌ mèna gunèe mèna Pab ryop Mbèlꞌ con mèn coꞌ ngua no Pab ryop Mbèlꞌ. No huen ngo lezoꞌ mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús no mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Jerusalén. Sya, mdaꞌ Pab ryop Mbèlꞌ cuent loo rye mèna

HECHOS 15 cón cheꞌn ryethe conꞌ nde teeleꞌ mbli Diox loo mèn, por cón cheꞌn Pab ryop Mbèlꞌ, ned ngua que tee Pab ryop Mbèlꞌ. 5 Per làth mèna ngo ndxep mèn xleyꞌ farise coꞌ ngolaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. Mèna ngo too no gáplequeꞌ ndxab mèna: ―¿Xá mod ndlyaꞌs guꞌ yilaꞌs mèn diꞌs coꞌ mbez mèn baꞌ? Naquinqueꞌ gàc circuncidar mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, par gàc mèna mèn coꞌ ndxelaꞌspeꞌ loo cón cheꞌn Diox. No nquin ñibeꞌ naꞌ loo mèna par toloqueꞌ li mèn xal ñibeꞌ diꞌs coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. 6 Sya, thidte mqueltàa rye myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús con rye mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ciuda Jerusalén par li mèna xtùuz cón cheꞌn cón ndxàc. 7 Per coꞌseꞌ ngolo nen ngure toodiꞌs mèna cón cheꞌn conꞌa, ngo too Pedr loo mèna. No ndxab Pedr: ―Guꞌ coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ non no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent ndxàcleꞌ tiemp Diox mcui daa no mbloꞌ xàꞌ Diox daa làth guꞌ par tan cuent cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par yilaꞌs mèna loo Crist xal ndxelaꞌs naꞌ. 8 No Diox coꞌ nanee xá nac lezoꞌ rye mèn, Diox mbluꞌ loo naꞌ mdyalqueꞌ Diox no mdaꞌ Diox lugar yòo mèna loo cón cheꞌn Diox por mbli Diox ngulàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ. No ngòo Xpii Natúꞌ loo naꞌ par ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ. 9 Diox neꞌnglide par más mdyuꞌ naꞌ loo Diox, naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel, leque mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. No mtembìi Diox xtùuz mèna no lezoꞌ mèna por ngolaꞌs mèna loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. 10 Per nalleꞌ ¿chonon ndxàc chop lezoꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ mblileꞌ Diox loo guꞌ, àꞌ? No ¿chonon ndlyaꞌs guꞌ ale ñibeꞌ yèe guꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌsa

318 par li mèna preb li mèna conꞌ ndlyaꞌs guꞌ coꞌ nac xal thìb yóꞌ coꞌ anzeꞌf néꞌ coꞌ neꞌ xudgool guꞌ neꞌnglide gan ngli tataa? Yende xàa, cara. ¡Pà li guꞌi xal ñibeꞌ guꞌ! 11 Ndxeꞌlequeꞌ, naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel, naꞌ ndxelàꞌs leꞌ naꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes ante por conꞌ ndac coꞌ angngroꞌ lezoꞌ Tad Jesús mbli Tad Jesús loo naꞌ. Lomisqueꞌ mod ne, lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes ante por conꞌ ndac coꞌ angngroꞌ lezoꞌ Tad Jesús mbli Tad Jesús loo mèna. 12 Sya, ryete mèn xèe ngure. No mbyauꞌ ro mèn. Ya yende chó diꞌs tolo ngnii mèn. No xèe ngure mèn láth ngue taꞌ Mbèlꞌ ryop Pab cuent cón cheꞌn señ no yalguzyeꞌ coꞌ mbli Diox por cón cheꞌn Mbèlꞌ ryop Pab loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel ned ngua que tee Mbèlꞌ ryop Pab. 13 Coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs Mbèlꞌ ryop Pab, Cob ndxab loo mèna: ―Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, bli guꞌ favor bìn guꞌ diꞌs coꞌ tyoodizen loo guꞌ: 14 Mon Pedr mdaꞌ cuent loo naꞌ xá mod angngroꞌ lezoꞌ Diox par mtlo Diox, mcui Diox mèn coꞌ inacte mèn nación Israel làth xtàa mèn par ngòc mèna mèn coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ Diox xal naꞌ. 15 Conꞌ coꞌ mbli Dioxa thidte nac no thidte mbez con diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ gunii mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ nac libr coꞌ mqueꞌguèꞌ mèna yeꞌs. Diꞌsa mbez taandxèꞌ: 16 Coꞌseꞌ yilo riid yaltìi coꞌ gàc loo mèn nación Israel, beren, bequen mèn coꞌ nac bin David tedib vez, mèn coꞌ casqueꞌ ndoo lux. No lin leꞌ ndxep mèn, coꞌ beꞌ mbyanꞌ coꞌ nac bin David, bere yarꞌ tedib vez. No lin par gàc mèn coꞌ mbyanꞌa tedib nación coꞌ gac thìb nación roo no thìb nación xèn. 17 No lin conꞌa loo mèn nación Israel par gàca leꞌ por cón cheꞌn mèn nación Israel huax mèn coꞌ inacte

319 mèn nación Israel tyal gòn cuent cón chenen par yòo mèna loo cón chenen. No lin par gàcguèꞌ loo mèn rye nación dib athu loo izlyoꞌ, loo mèn coꞌ cuez lèen, mèn coꞌ daa ndxab nac mèn cheꞌnpeꞌ daa. 18 Aa, tataa ndxab Tad Diox, Diox coꞌ mbli par mdaꞌ mèn cuent no par non mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ angngroꞌ lezoꞌ Diox desde póla, coꞌ ngue li Diox nalleꞌ. 19 Cona, ngue niin loo guꞌ: Indxàalte li xol naꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist no coꞌ mbláꞌleꞌ costumbr gox par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox. 20 Más huen queꞌ naꞌ thìb cart loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌ ngolaꞌs par gab naꞌ loo mèna ya yende chó mport nzo lezoꞌ mèn par tolo tyoo mèn loo cón cheꞌn conꞌ zab coꞌ nac cón cheꞌn chol gunab no chol mdoꞌ. No taꞌ naꞌ cuent loo mèna ya neꞌtolode li mèna yalburrid. Neꞌ neꞌ cuaꞌn mèna xinꞌ huan mèna. Neꞌ neꞌ hua mèn bélꞌ máꞌ coꞌ ndxath coꞌ ndryal dóꞌ o máꞌ coꞌ mdíꞌ dóꞌ yen. Neꞌ neꞌ hua mèn ren máꞌ. 21 Tac desde más pólleꞌa ngoqueꞌ mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Leya ndlab mèn leꞌn sinagog cad huiz sabd coꞌ nac huiz descans. 22 Sya, myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, no mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, thidte mnibeꞌ lezoꞌ con rye mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox par cui mèna plá mèn coꞌ ndxelaꞌs làth mèna par ya no mèna Pab ryop Mbèlꞌ axta ciuda Antioqui. Sya, mdaꞌ mèn lèe Jud coꞌ neꞌ tedib lèe Barsabás no mdaꞌ mèn lèe tedib mbiꞌ coꞌ lèe Sil coꞌ ngòc thìb mbiꞌ roo mbiꞌ xèn làth mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist par ya no mèna Pab ryop Mbèlꞌ. 23 Sya, mtoxcuaꞌ mèna cart.

HECHOS 15 Mtelꞌ mèna cart con Pab ryop Mbèlꞌ. Loo carta mtelꞌ mèna diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: ―Nuꞌ coꞌ nac myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, no nuꞌ coꞌ nac mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox par nedrèꞌ, no nuꞌ coꞌ ndxàc hues guꞌ por cón cheꞌn Jesucrist, ryete nuꞌ ngue nii Diox loo guꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel, guꞌ coꞌ nac hues nuꞌ por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ naban leꞌn ciuda Antioqui no guꞌ coꞌ naban par ned leꞌn chol yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn sir no làaz mèn cilis. 24 Nuꞌ mbìn ngroꞌ ndxep mèn par nedrèꞌ. Mèna mbiꞌth loo guꞌ coꞌteꞌ nzo guꞌ trèꞌ. Nuꞌ neꞌntelꞌte mèna par mbiꞌth mèn loo guꞌ. Mèna ngue li xol guꞌ nalleꞌ con diꞌs coꞌ ncoꞌx mèna loo guꞌ. No ndlyaꞌs mèna gàc guꞌ chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Diox. Mbez mèna loo guꞌ gàc circuncidar guꞌ. No mbez mèna naquinqueꞌ tolo tyubdiꞌs guꞌ xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo nuꞌ póla. 25 Cona, thidte gunii nuꞌ no thidte ngòc nuꞌ par mdoodiꞌs nuꞌ más huen cui nuꞌ plá mèn no taꞌ nuꞌ lèe ndxep mèn coꞌ nzo làth nuꞌ par yiꞌth nee mèn guꞌ par ned nzo guꞌ ndxèꞌ. Mèna thidte ya no Mbèlꞌ no Pab, coꞌ ndxàc hues nuꞌ, coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ nuꞌ. 26 Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no naneequeꞌ guꞌ leꞌ loo Pab ryop Mbèlꞌ ndxàcqueꞌ conꞌ ryes loo par ned ngue tee Pab ryop Mbèlꞌ por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 27 Por cona, ngue taꞌ nuꞌ cuent loo guꞌ leꞌ nuꞌ telꞌ Jud no Sil con taamas mèn par yiꞌth toodiꞌs no Jud ryop Sil guꞌ par taꞌ Jud ryop Sil cuent loo guꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ ndxàc loo nuꞌ, no conꞌ coꞌ mdoo lezoꞌ nuꞌ, no conꞌ coꞌ mnibeꞌ nuꞌ loo lezoꞌ nuꞌ par ryo looi loo naꞌ. 28 Tac por part cheꞌn Xpii Natúꞌ no por part cheꞌn nuꞌ, indlyaꞌste nuꞌ ñibeꞌ yèe nuꞌ loo guꞌ nec thìb conꞌ coꞌ inquinte li yèe guꞌ xal nac coꞌ ngue bez nuꞌ loo guꞌ ndxèꞌ: 29 Conꞌ coꞌ ngue bez nuꞌ loo guꞌ loo cart ndxèꞌ nac: Neꞌhuade guꞌ bélꞌ máꞌ coꞌ ndxuth

HECHOS 15​, ​16 mèn par nxo mèn ren máꞌ loo izlyoꞌ loo chol mdoꞌ. Lomisqueꞌ ne, neꞌhuade guꞌ ren chol máꞌ. Neꞌ neꞌ hua guꞌ bélꞌ máꞌ coꞌ ndxath coꞌ ndryal dóꞌ. Neꞌ neꞌ cuaꞌn guꞌ xinꞌ huan guꞌ. Neꞌ neꞌ li guꞌ yalburrid. Cheleꞌ guꞌ ndyubdiꞌs par neꞌlide guꞌ ryete conꞌ ndxèꞌ, huenqueꞌ nac coꞌ ngue li guꞌ. Conꞌ ndxèꞌte nac diꞌs coꞌ ngue telꞌ nuꞌ loo guꞌ. Diox li gàc conꞌ ndac loo guꞌ par ned nzo guꞌ ndxèꞌ. 30 Sya, mxen Pab ryop Mbèlꞌ ned con Jud no Sil no con taamas mèn. Nda ryete xaꞌ axta ciuda Antioqui. Tya, mbli Pab ryop Mbèlꞌ par mqueltàa rye mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Mdaꞌ Pab ryop Mbèlꞌ cart loo mèna. 31 Coꞌseꞌ mblab mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist carta, anzeꞌf mdyac lezoꞌ mèna. No axta gust mbyanꞌ lezoꞌ mèna por diꞌs coꞌ mdub loo cart coꞌ mtegán lezoꞌ mèna. 32 No com leꞌ Jud no Sil nac mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, ¿léꞌ?, mbli Jud ryop Sil par mtegán Jud ryop Sil lezoꞌ mèna. No mbli Jud ryop Sil par ndyeꞌth lezoꞌ mèna con diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Jud ryop Sil loo mèna. 33 Per coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth plá huiz ngo Jud no Sil no taamas mèn ciuda Antioqui, mbii Jud con taamas mèn coꞌteꞌ nqueltàa mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox. Gunii mèna Diox loo Jud no loo taamas mèn coꞌ mbii no Jud. Ndxab mèna loo Jud no loo taamas mèn: ―Ndlyaꞌs nuꞌ yo nagàl lezoꞌ guꞌ axta zin guꞌ loo mèn hues naꞌ coꞌ mtelꞌ guꞌ, ndee guꞌ. 34 Per Sil mnibeꞌ lezoꞌ yanꞌ no Sil Pab no Mbèlꞌ leꞌn ciuda Antioqui. 35 Sangmbyanꞌ Pab ryop Mbèlꞌ Antioqui, ne. No huax mèn mqueltàa no Pab ryop Mbèlꞌ par ya lo mèn yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Tad Diox. Pab mtlo, tedib vez nda lo Pab yalbàn loo mèn huax lugar. 36 Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth plá huiz, ndxab Pab loo Mbèlꞌ:

320 ―Nda naꞌ tedib vez par ya tee huiꞌ naꞌ máa mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist leꞌn rye ciuda coꞌteꞌ ngua loleꞌ naꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Tad Diox par ñee naꞌ xal nziriꞌ mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist par neda. 37 Mbèlꞌ mblyaꞌs nghueꞌ Juàn coꞌ neꞌ tedib lèe Marc. 38 Per Pab neꞌndalte nga Juàn Marc con Mbèlꞌ ryop Pab tac Juàn Marc mbláꞌ Pab ryop Mbèlꞌ par ned yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn pamfil no neꞌngade Juàn Marc par nxoꞌf zinꞌ Juàn Marc zinꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac con Pab no Mbèlꞌ. 39 Anzeꞌf mbyolꞌ diꞌs Pab con Mbèlꞌ par xàꞌ ya Pab no xàꞌ ya Mbèlꞌ. Sya, mnibeꞌ lezoꞌ Mbèlꞌ mbeꞌ Mbèlꞌ Juàn Marc. Ngòo Mbèlꞌ loo yòoyaa. Nda Mbèlꞌ loo yòo biiz coꞌ lèe Chipr coꞌ nzo leꞌn níttó. 40 Látha, mdoo lezoꞌ Pab. Mnibeꞌ Pab lezoꞌ Pab mcui Pab Sil. Coꞌseꞌ ngolo mxoꞌf mèn yaꞌ mèn yéc Pab no yéc Sil no ngurez mèn Diox cón cheꞌn Pab ryop Sil par angryoꞌ lezoꞌ Diox gàc conꞌ ndac loo Pab ryop Sil ned ya Pab ryop Sil, sya, mxen Pab ned, nda Pab con Sil. 41 Ned nda Pab, nguriꞌth Pab ryop Sil par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn sir no par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn cilis. Mbli Pab ryop Sil par ndyeꞌth lezoꞌ mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist coꞌteꞌ nqueltàa mèn loo cón cheꞌn Diox leꞌn rye yèezyaꞌa. Ngo thìb mbyòo coꞌ lèe Timote coꞌ mque tee lyath no Pab ryop Sil. Pab ryop Sil mzin leꞌn yèez coꞌ lèe Derb no leꞌn yèez coꞌ lèe Listr. Tya mzyálꞌ Pab ryop Sil thìb mbyòo coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. Mbyòoa lèe Timote. Nac mbyòo xganꞌ thìb xaꞌgot cheꞌn mèn nación Israel coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, ne. Per mbiꞌ coꞌ nac xud mbyòo ngòc mèn nación Grieg. 2 Mèn hues coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist coꞌ naban yèez

16

321 Listr no coꞌ naban leꞌn ciuda Icon huenqueꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn mbyòo coꞌ lèe Timote. 3 Pab mblyaꞌs leꞌ Timote que tee lyath no Pab ned ya Pab. Sya, mbli Pab ngòc circuncidar Timote par neꞌyecloode mèn nación Israel coꞌ nzo ban par neda ñèe mèna Timote con Pab. Tac ryete mèna nanee leꞌ xud Timote ngòc mèn nación Grieg. 4 No coꞌseꞌ ndriꞌth Pab leꞌn yèez no leꞌn ciuda par neda, mdaꞌ Pab cuent loo mèn hues coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesús par neda cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesús, no mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Jerusalén. 5 No tataa mod sate más ndxelaꞌs ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs par neda leque mèna ndli nèe mèn par más ndxelaꞌs mèn loo Crist. No sate más huiz con huiz nzi queltàa mèn no nzi yarꞌ mèn loo cón cheꞌn Jesucrist. Loo Pab mxyoꞌf loo cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mbiꞌ gulàaz cheꞌn làaz mèn macedon. 6 Láth mque tee no Pab Sil no Timote par neda, Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox neꞌndaꞌde lugar par ngo Pab yalbàn loo mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn asia. Por cona, mxen Pab ned con Sil no Timote. Sangnguriꞌth Pab no Sil con Timote par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn frig no coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galas. 7 Ndoo Pab no Sil no Timote ned axta mzin yon myenꞌ loo ray cheꞌn mèn coꞌ nac cheꞌn làaz mèn mis. Tya mbli yon myenꞌ xtùuz yòo myenꞌ leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn bitiñ. Per Xpii Natúꞌ cheꞌn Tad Jesús neꞌnglaꞌde ngli myenꞌ tataa. 8 Sya, sangnguriꞌth yon myenꞌ thìb lad ro xyòn mèn coꞌ nac cheꞌn làaz mèn mis axta mzin myenꞌ thìb puert coꞌ lèe Tro. 9 Tya mxyoꞌf loo thìb conꞌ loo Pab làth mcalꞌ thìb yálꞌ leꞌn huiza. Láth conꞌ coꞌ

HECHOS 16 mxyoꞌf loo Paba, mxac Pab leꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon ndoo loo Pab. Nalyat mnaꞌb mbiꞌ loo Pab. Mbez mbiꞌ: Pab, de par ndxèꞌ coꞌ nac ned làaz mèn macedon ndxèꞌ par lyath no guꞌ nuꞌ, yey. 10 Texal mxyoꞌf loo mbiꞌ cheꞌn làaz mèn macedon loo Pab, luega tedib huiz coꞌ nde nquea, mbli nab nuꞌ cheꞌn nuꞌ par tyen nuꞌ ned, ya nuꞌ par ned làaz mèn macedon tac, lìcqueꞌ, ngòca leꞌ Diox mbli loo nuꞌ par ya lo nuꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes loo mèn par neda, ne. Pab ryop Sil ngua lo yalbàn loo mèn leꞌn ciuda Filip. 11 Luega ngòo nuꞌ loo yòoyaa coꞌteꞌ nac puert Tro. Tya thìb lìte mxyoꞌf nuꞌ loo nít par mzin nuꞌ loo yòo biiz coꞌ lèe Samotras coꞌ nziriꞌ leꞌn níttóꞌ. Tedib huiz coꞌ nde nquea, mzin nuꞌ puert coꞌ lèe Neapol. 12 Tya mxen nuꞌ ned. Mzin nuꞌ ciuda Filip. Ciuda Filipa nac thìb ciuda cheꞌn mèn nación Ital. No nac ciudaa más ciuda roo ciuda xèn coꞌ nziriꞌ loo rye yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn macedon par neda. Ngo nuꞌ tya pláte huiz. 13 Coꞌseꞌ ngòc thìb huiz sabd coꞌ nac huiz descans, ngroꞌ nuꞌ thìb lad ro ciuda gaxte coꞌteꞌ ndriꞌth thìb yóꞌbeꞌ coꞌteꞌ ngòc thìb lugar coꞌteꞌ nqueltàa mèn nación Israel coꞌ ngo ban ciuda Filip par mbez mèna Diox. Tya, ngure ndub nuꞌ par mblo nuꞌ yalbàn cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèngot coꞌ mqueltàa tya. 14 Thìb xaꞌgot coꞌ ngo làtha ngroꞌ lèe Lid. Ngòc xaꞌgota mèn ciuda Tiatir. Nthoꞌ xaꞌgota larꞌ fin coꞌ nac color morad. Xaꞌgota nac xaꞌgot coꞌ ndyub xib no coꞌ ncòoꞌ yéc loo Diox. Xaꞌgota más mdub yòn diꞌs coꞌ ngue go Pab yalbàn. Látha, Diox mbli par tolo nguaaꞌd diꞌs leꞌn lezoꞌ xaꞌgota. No mdyub xnìi yéc xaꞌgota no mdyub xnìi lezoꞌ xaꞌgota par huen huen mdub nza xaꞌgota diꞌs coꞌ ngue go Pab yalbàn.

HECHOS 16 15 Xaꞌgota

luega ngolaꞌs diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mblo Pab yalbàn. No luega mbli xaꞌ par ngòc bautizar xaꞌ con mèn guliz xaꞌ coꞌ ngolaꞌs. Ngoloa, nalyat gunee xaꞌ loo nuꞌ: ―Cheleꞌ guꞌ ndaꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ, lìcqueꞌ, nac daa thìb xaꞌgot coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesús, yaꞌ guꞌ nda naꞌ lizen par yanꞌ guꞌ lizen. No negadiꞌs mnibeꞌ xaꞌ loo nuꞌ par mbyanꞌ nuꞌ liz xaꞌ. 16 Ngòc thìb conꞌ loo nuꞌ thìb vez coꞌseꞌ nda nuꞌ leque ro yóꞌbeꞌ coꞌteꞌ nqueltàa mèn nación Israel par mbez mèna Diox. Mzyálꞌ nuꞌ thìb mzaꞌ coꞌ nquée mbii yéc, coꞌ nac mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndxác mzaꞌ ndli mzaꞌ divin. Mzaꞌa ngòc thìb moz cheꞌn thìb patrón coꞌ ñibeꞌ yèe loo mzaꞌ. No anzeꞌf thìb tmi ndli mzaꞌ gan por ndli mzaꞌ divin. Per tmi coꞌ ndli mzaꞌ gana ndxàc cheꞌn patrón mzaꞌ. 17 Mzaꞌa sangmdoo nque xís nuꞌ no xís Pab. No mtlo mzaꞌ, mbez yèe mzaꞌ. Mbez mzaꞌ: ―Mènbiꞌ ndxèꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Diox coꞌ nac thidte Diox roo Diox xèn no ngue teꞌth mènbiꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xá mod lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. 18 Mbli mzaꞌ conꞌa leꞌn huax huiz axta, por lult, mbli mzaꞌ ngo tac lezoꞌ Pab por conꞌ ndli mzaꞌ loo nuꞌ. Sya, mbere Pab par ned xís Pab. Ndxab Pab loo xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo loo mzaꞌa: ―Por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Jesucrist no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Jesucrist, na ñibeꞌ lool, xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo loo mzaꞌ, groꞌ loo mzaꞌ baꞌ. Leque hora, ngro xpii yeꞌrsinꞌa loo mzaꞌ. 19 Per coꞌseꞌ ñèe patrón mzaꞌ leꞌ mzaꞌ ya indlide divin, no no pá ngua tub lezoꞌ patrón mzaꞌ tac ya yende mod li mzaꞌ gan tmi par gàc cheꞌn patrón tmi. Sya, mnibeꞌ patrón mzaꞌ mxen mèn Pab ryop Sil. Mbeꞌ patrón Pab ryop Sil loo mèn nac zinꞌ yòolau coꞌteꞌ nac merpeꞌ oficin cheꞌn mèn nac zinꞌ coꞌ ñibeꞌ loo

322 ciuda Filip. 20 Mbeꞌ patrón mzaꞌ no mèna Pab ryop Sil loo mèn coꞌ nac juez. Ndxab patrón mzaꞌ loo juez: ―Mènbiꞌ coꞌ nac mèn nación Israel ndxèꞌ anzeꞌf thìb diꞌs ngue xít too ciuda naꞌ no ngue cuaꞌn mèn ndxèꞌ diꞌs làth mèn ciuda naꞌ ndxèꞌ. 21 No ngue luꞌ mèn ndxèꞌ thìb mod no thìb costumbr cub coꞌ yende mod téꞌth naꞌ li naꞌ. Guꞌ naneequeꞌ leꞌ mèn ciuda Rom ñibeꞌ loo naꞌ no ¿xá mod téꞌth naꞌ li naꞌ costumbr cub baꞌ? 22 Sya, nguátbèe mèn par tyen mèn Pab ryop Sil. Sya, mnibeꞌ juez loo mèna teche mèn Pab ryop Sil par taꞌ mèn cheꞌn Pab ryop Sil con var. 23 Ngolo mdaꞌ mèn cheꞌn Pab ryop Sil axta plóthe ngro xyàn lezoꞌ mèn, mqueꞌ mèn Pab ryop Sil leziꞌf. No mnibeꞌ mèn loo mbiꞌ coꞌ nquenap ro leziꞌf huen huen nquenap mbiꞌ Pab ryop Sil leꞌn leziꞌf. 24 Coꞌseꞌ mbìn mbiꞌ coꞌ nquenap ro leziꞌf diꞌs coꞌ mnibeꞌ mèn loo mbiꞌ, mxen mbiꞌ Pab ryop Sil. Mblo mbiꞌ Pab ryop Sil axta lult leꞌn coꞌ nac leꞌn leziꞌf no mblo mbiꞌ nii Pab ryop Sil leꞌn thìb yeꞌr coꞌ nziꞌf lad yaa coꞌ lèe cep. 25 Per coꞌseꞌ nde zinleꞌ gáal hor ngulal yálꞌ yálꞌa, hora ngue bez Pab ryop Sil Diox no mbilꞌ ro Pab ryop Sil himn loo Diox. Leꞌ taamas pres coꞌ nzo leziꞌf na, xèe nqueꞌ nza pres xal ngue bez Pab ryop Sil Diox no xal ndxolꞌ ro Pab ryop Sil himn, ne. 26 Leque hora, chàa, mbuin thìb xòo brut coꞌ mbli axta mblyéꞌ cimient cheꞌn ftoo leziꞌf. No leque hora mxyalꞌ puert leziꞌf no mxyac caden coꞌ natedóꞌ yaꞌ no nii rye pres leꞌn leziꞌf. 27 Látha, ngroꞌ mcalꞌ loo mbiꞌ coꞌ nquenap ro leziꞌf. Coꞌseꞌ gunèe mbiꞌ ndoo xalꞌ ro puert leziꞌf, mbloꞌ mbiꞌ spad coꞌ ngue rlanꞌ mbiꞌ par leque mbiꞌ guth mbiꞌ tac mbli mbiꞌ xtùuz leꞌ ryete pres mxonꞌleꞌ leꞌn leziꞌf. 28 Per Pab ngrozèe. Ndxab Pab loo mbiꞌ: ―Mbiꞌ, neꞌguthte lùu leque lùu. Neꞌtyóodel. Ryete nuꞌ nzoqueꞌ trèꞌ.

HECHOS 16​, ​17

323 29 Sya, mnaꞌb mbiꞌ yeꞌrbèel loo taamas mèn coꞌ ndlyath no mbiꞌ. Mqueꞌ mbiꞌ carre. Ngòo mbiꞌ leꞌn leziꞌf. No ante nxiꞌth mbiꞌ tant mzyeb mbiꞌ. Sya, mdub xib mbiꞌ loo Pab no loo Sil. 30 Leque hora mbloꞌ mbiꞌ Pab no Sil leꞌn leziꞌf. No mnibdiꞌs mbiꞌ. Ndxab mbiꞌ loo Pab no loo Sil: ―Tad Pab no Tad Sil, ¿cón ndxàal lin par lyáꞌ daa loo conꞌ ryes, yey? 31 Pab ryop Sil mcàb. Ndxab Pab ryop Sil loo mbiꞌ: ―Pues, conꞌ ndxàal li ryete guꞌ nac: Golaꞌs guꞌ loo Tad Jesucrist no loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. Sya, tataa mod lyáꞌl loo conꞌ ryes con mèn gulizl. 32 Sya, mblo Pab yalbàn loo mèn guliz mbiꞌ coꞌ mqueltàa ro leziꞌf yálꞌa. No mdaꞌ Pab ryop Sil cuent cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn guliz mbiꞌ leque hora. 33 No leque hora leque mbiꞌ mtech lad Pab ryop Sil coꞌteꞌ mtehuíꞌ mèn con var coꞌseꞌ mdaꞌ mèn cheꞌn Pab ryop Sil. Ngoloa, ngòc bautizar mbiꞌ con rye mèn guliz mbiꞌ. 34 Ngolo ngòc bautizar mbiꞌ con rye mèn guliz mbiꞌ, mbyeꞌ mbiꞌ Pab ryop Sil par liz mbiꞌ par mdaꞌ mbiꞌ coꞌ nduhua Pab ryop Sil. Leꞌ mbiꞌ con mèn guliz mbiꞌ na, anzeꞌf mdyac lezoꞌ tac ngolaꞌs ryete mèn guliz mbiꞌ loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. 35 Per xtilꞌa, tatabeꞌ ñaa mbeꞌth izlyoꞌ, ngua lo mbiꞌ Pab ryop Sil leziꞌf tedib vez. Mbli mbiꞌ xal mèn coꞌ neꞌñeede. No más nde quée huiz xtilꞌa, mtelꞌ juez polesi, coꞌ nac myenꞌ nac zinꞌ, loo leque mbiꞌ coꞌ nquenap ro leziꞌf par gab myenꞌ nac zinꞌ loo mbiꞌ coꞌ mbiꞌ Pab ryop Sil leꞌn leziꞌf. 36 Sya, ndxab mbiꞌ loo Pab: ―Juez mnibeꞌ loon par goꞌen guꞌ leꞌn leziꞌf. Nase yende chó xtùuz li guꞌ. Nzoqueꞌ mod bii guꞌ. No yende chó li xol loo guꞌ. 37 Per Pab ndxab loo polesi coꞌ nac myenꞌ nac zinꞌ: ―Neꞌbiide nuꞌ. Nuꞌ nac mèn cheꞌn ciuda Rom cheꞌn nación Ital. No náꞌa

mnibeꞌ juez loo mèn mtin mèn nuꞌ loo xnaa axta mbyanꞌ gust lezoꞌ mèn. Ngoloa, sangmbli juez mandad mqueꞌ mèn nuꞌ leziꞌf. Neꞌ neꞌ tar tub rez juez cón cheꞌn nuꞌ. No tataa mnibeꞌ juez mbli no mèn nuꞌ. No ¿nalleꞌ ndlyaꞌs juez xexte bii nuꞌ, càꞌ? Yende xàa. ¡Pà bii nuꞌ xexte! Nalleꞌ guuz guꞌ loo juez yiꞌth loꞌ yub juez nuꞌ leziꞌf. 38 Sya, ndyàa myenꞌ nac zinꞌ. Ngua taꞌ myenꞌ cuenta loo mèn coꞌ nac juez. Per ryete mèn coꞌ nac juez mzyeb coꞌseꞌ mbìn mèna ndxab polesi leꞌ Pab ryop Sil nac mèn ciuda Rom cheꞌn nación Ital. 39 Sya, que nzo neꞌñee lezoꞌ mèn coꞌ nac juez, nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ngua naꞌb mèna loo Pab teriꞌth tecanꞌ Pab conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli no mèn Pab ryop Sil. Ngoloa, mbloꞌ mèna Pab ryop Sil leꞌn leziꞌf. No nalyat ndxab mèn loo Pab no loo Sil li Pab ryop Sil favor bii Pab ryop Sil leꞌn ciuda Filip. 40 Texal ngolo ngroꞌ Pab ryop Sil leziꞌf, ngua Pab ryop Sil liz Lid. Leꞌpeꞌ nzo mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist. Mzyálꞌ Pab ryop Sil mèna liz Lid. Ngolo mdoodiꞌs no Pab ryop Sil ryete mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist no mbli Pab ryop Sil par tolo ndyeꞌth lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Jesucrist, mxen Pab ryop Sil ned. Mbii ryop Pab Sil ciuda Filip. Mèn ciuda Tesalónica nguátbèe contra Pab. Coꞌseꞌ mdoo Pab ned nda Pab ryop Sil, ngua riid Pab ryop Sil leꞌn thìb yèezyaꞌ coꞌ lèe Amfip, no nguriꞌth Pab ryop Sil leꞌn thìb yèezyaꞌ coꞌ lèe Ampoloñ. Ngoloa, mzin Pab ryop Sil ciuda Tesalónica. Leꞌn ciuda Tesalónica ndub thìb sinagog cheꞌn mèn nación Israel coꞌ naban leꞌn ciuda Tesalónica. 2 Sya, cad xon huiz coꞌ nac huiz descans, ndyee Pab ryop Sil coꞌteꞌ ndub sinagog mèn nación Israel xalqueꞌ nac mod coꞌ ngue no Pab ryop

17

HECHOS 17 Sil. Mdoodiꞌs no Pab mèn leꞌn sinagog leꞌn son sman. 3 Nambìi mdaꞌ Pab cuent loo mèn xal ndub diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox leꞌ Crist mquinqueꞌ mxactìi. No coꞌseꞌ ngolo nguth Crist, mquinqueꞌ ngro xban Crist. Mbez Pab loo mèn, ne: ―Leque cón cheꞌn yub Jesús, coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ nalleꞌ nac cón cheꞌn Crist tac Jesús nac Crist. 4 Coꞌseꞌ mbìn mèn nación Israel diꞌs coꞌ mblo Pab yalbàn, ngolaꞌs mèn loo cón cheꞌn Crist. No thidte mqueltàa mèn con Pab ryop Sil. Ngolaꞌs huax mèn grieg coꞌ ndyub xib no coꞌ ncòoꞌ yéc loo Diox. Ngolaꞌs huax mèngot coꞌ más nxyoꞌf lèe no nxyoꞌf xtiꞌs làth mèna no coꞌ más ndyuꞌ làth mèna, ne, loo cón cheꞌn Crist. 5 Coꞌseꞌ ñèe taamas mèn coꞌ nac mèn nación Israel ndxelaꞌs huax mèn loo cón cheꞌn Jesucrist, ngòo xyàn lezoꞌ mèna no mbyan lezoꞌ mèna. Mbli mèna mandad par mdyop ndxep mènbiꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ angnzi teexùꞌ leꞌn ciuda. Mbli ryete mèna par ngo too diꞌs làth mèn leꞌn ciuda. Mbli mèna ngòc nguàal conꞌ liz Jasón tac mbli mèna xtùuz liz Jasón nzo casloo Pab ryop Sil. Mblyaꞌs mèn ngoꞌ mèn Pab ryop Sil tya par taꞌxùꞌ mèna Pab ryop Sil loo xtàa mèn par guth mèn Pab ryop Sil. 6 Per mastaleꞌ ngua cuaꞌn mèn Pab ryop Sil liz Jasón, neꞌngzalte mèna Pab ryop Sil liz Jasón. Ale leꞌleꞌ Jasón mdoꞌfxax mèna. Mbeꞌ mèna Jasón loo mèn nac zinꞌ coꞌ nac mèn nac zinꞌ cheꞌn ciuda Tesalónica. Mbeꞌ mèna ndxep mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist loo mèn nac zinꞌ, ne. No mbez yèe mèna. Mbez mèna: ―Mèn ndxèꞌ nac mèn coꞌ ngue li ngòc nguàal conꞌ dib athu loo izlyoꞌ. Nalleꞌ nde mèn ndxèꞌ axta par nedrèꞌ, ne. 7 No nde nxonꞌ, mdaꞌ Jasón liz Jasón par nguled mèn. Ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs xal ndxelaꞌs mèn baꞌ mbixyath. Ya indlide mèn baꞌ cas xal nac diꞌs coꞌ ndub loo

324 ley cheꞌn gobiern coꞌ ñibeꞌ mèn ciuda Rom cheꞌn nación Ital. No más de cona, mbez mèn baꞌ nzo tedib rey coꞌ más ñibeꞌ loo mèn. Reya mbez mèn baꞌ lèe Jesús. 8 Texal mbìn mèn nac zinꞌ diꞌsa, no mèn coꞌ mqueltàaa, nguátbèe mèna contra mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist. 9 Per Jasón no taamas mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist mdoo thìb mbiꞌ par gunii mbiꞌa por cón cheꞌn Jasón, no cón cheꞌn mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesús, par mbláꞌ mèna Jasón no mèn coꞌ ndxàc hues. Sya, mblaꞌ mèn nac zinꞌ ndyàa Jasón con mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist. Pab ryop Sil ngo leꞌn thìb yèez coꞌ lèe Berea. 10 Luega hora, mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Crist mbli par mbii Pab ryop Sil leꞌn ciuda Tesalónica leque yálꞌa. Nda Pab ryop Sil par thìb yèez coꞌ lèe Berea. Luega tedib huiza ngua Pab ryop Sil sinagog cheꞌn mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn yèeza. 11 Mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn yèez Berea ngòc más mèn nadoꞌ leque mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Tesalónica. Mèn nación Israela dib nzo yéc no dib nzo lezoꞌ mdyal mèna mbìn mèna diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mblo Pab yalbàn. No atate huiz mcuaꞌn mèna diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox par li laꞌs mèna ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nac diꞌs coꞌ ngo Pab yalbàn loo mèna. 12 Pues, huax mèn ngolaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist por mbli laꞌs mèn lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngo Pab yalbàn. No leque tiempa, ngolaꞌs huax mèn nación Grieg coꞌ nac mèn yèez Berea no ngolaꞌs mèngot coꞌ ndyuꞌ loo mèn no ngolaꞌs mènbiꞌ coꞌ ndyuꞌ loo mèn, ne. 13 Per coꞌseꞌ mbìn mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Tesalónica leꞌ Pab ngue go yalbàn coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn yèez Berea, ngua li mèn nación

325 Israel par ngòc ngòc nguàal diꞌs loo mèn yèez Berea par nguátbèe mèn yèez Berea contra Pab ryop Sil. 14 Per mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Crist lueg lueg mtelꞌ Pab par ya Pab par cost, coꞌ nee diꞌs, par ned ro níttóꞌ. Leꞌ Sil ryop Timote na, mbyanꞌ yèez Berea. 15 Mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesús coꞌ mblyath no Pab par nda Pab par cost, mèna mbeꞌ Pab axta ciuda Aten. Lueg mbere mèna, ndyeꞌth no mèna diꞌs coꞌ ndxab Pab loo mèna par taꞌ mèna cuent loo Sil no loo Timote par ya sálꞌ Sil ryop Timote Pab leꞌn ciuda Aten. No luega tyee Sil ryop Timote xal taꞌi lugar loo Sil ryop Timote. Pab nzo leꞌn ciuda Aten. ngue bed Pab zin Sil no Timote leꞌn ciuda Aten, anzeꞌf nxi lezoꞌ Pab no imbe see teede lezoꞌ Pab por ñèe Pab anzeꞌf thìb mdoꞌ no gunab ngue no mèn ciuda Aten. 17 Por cona, mdoodiꞌs no Pab mèn coꞌ nac mèn nación Israel leꞌn sinagog mèna. No ndyoodiꞌs no Pab mèn coꞌ ndyub xib no coꞌ ncòoꞌ yéc loo Diox. No atate huiz ndryoꞌ Pab par ndyoodiꞌs no Pab mèn loo xbiꞌ, mèn coꞌ nzyálꞌ Pab par neda. 18 Ngo ndxep mèn coꞌ mbli stud cón cheꞌn thìb xleyꞌ coꞌ ngòc xleyꞌ cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Epicur no taandxep mèn coꞌ mbli stud cón cheꞌn thìb xleyꞌ coꞌ ngòc xleyꞌ cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Stoic. Mèna mtlo mdoodiꞌs no xtàa mèna cón cheꞌn Pab. Ndxab ndxep mèna loo xtàa mèna cón cheꞌn Pab: ―Nda toodiꞌs no naꞌ mbiꞌ baꞌ ñeeneꞌ cón ñee mbiꞌ loo naꞌ. Mbiꞌ baꞌ axta arid ndyoodiꞌs. Taandxep mèna mbez: ―Ndyac naꞌ mbiꞌ baꞌ ndyoodiꞌs cón cheꞌn tedib Diox coꞌ tarte libeꞌ naꞌ. Tataa mbez mèna tac Pab ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Jesús. No ngo Pab yalbàn leꞌ mèn coꞌ nguth ryo xban. 19 Sya, mbeꞌ mèna 16 Láth

HECHOS 17 Pab thìb lugar coꞌ lèe Areopag coꞌteꞌ mque no mèna costumbr par queltàa mèn par coꞌx mèna loo xtàa mèna no tub rez mèn cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàc loo xtàa mèn no làth xtàa mèn. Tya, mnibdiꞌs mèna loo Pab. Ndxab mèna: ―Mbiꞌ, ¿chéꞌ nzo mod gòn nuꞌ cón cheꞌn diꞌs cub coꞌ ndyoodiꞌsl loo mèn baꞌ par taꞌ nuꞌ cuent xá naca, àꞌ? 20 Tac diꞌs coꞌ ndyoodiꞌsl loo mèn tarte gòn nuꞌ diꞌs baꞌ thidtene. Cona, ndlyaꞌs nuꞌ taꞌ nuꞌ cuent cón nee ryethe diꞌs coꞌ ndyoodiꞌsl baꞌ. 21 Tataa ndxab mèna loo Pab tac mèn coꞌ nac mèn ciuda Aten no taamas mèn tith coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Aten, mèna yende chó zinꞌ ndli. Ante nzi mèna par gòn mèna chol diꞌs coꞌ ndxòn mèn ndyoodiꞌs tedib mèn no par gòn mèna cón cheꞌn chol conꞌ cub coꞌ ndxàc. 22 Sya, mdoo Pab loo mèn lugar coꞌteꞌ lèe Areopag. Ndxab Pab loo mèna: ―Mèn ciuda Aten, ngüiꞌen no ndan cuent axta arid mènleyꞌ nac guꞌ loo chol conꞌ coꞌ mbez guꞌ nac Diox. 23 Tac coꞌseꞌ mque teeꞌen leꞌn ciuda guꞌ, huax conꞌ gunèelen xá ndxác guꞌ ndli guꞌ cas loo huax conꞌ coꞌ mbez guꞌ no ndli guꞌ cuent nac Diox guꞌ. No gunèen thìb còoꞌ coꞌteꞌ ndub diꞌs coꞌ mbez: Conꞌ ndxèꞌ nac còoꞌ cheꞌn thìb Diox coꞌ tarte libeꞌ mèn. Huiꞌ guꞌ nexa. Yende cón niin loo guꞌ cón cheꞌn diꞌsa. Huenqueꞌ mbez diꞌsa. Pues Diox coꞌ tarte libeꞌ guꞌ, lèepeꞌ Dioxa nac diꞌs coꞌ ndub loo còoꞌ coꞌteꞌ ndub Diox guꞌ. No cón cheꞌn Dioxa nac coꞌ tan cuent loo guꞌ tac, lìcpeꞌ baꞌi, guꞌ tarte libeꞌ Dioxa. 24 Diox coꞌ mxènꞌ izlyoꞌ no coꞌ mblec izlyoꞌ, Diox coꞌ ngue xènꞌ rye loothe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, Dioxa ñibeꞌpeꞌ loo béꞌ no loo izlyoꞌ. Dioxa inzo bante leꞌn gudoꞌ coꞌ ntoxcuaꞌ yaꞌ mèn. 25 Inquinte lyath no mèn Diox loo chol conꞌ coꞌ ndli mèn cuent nde che loo Diox. Yende chó conꞌ ndxàc falt loo Diox thidtene.

HECHOS 17​, ​18 Ndxeꞌlequeꞌ, yub Diox ndli par nzi ban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No ndli Diox par ngue xènꞌ Diox naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No mbli Diox par ngure taamas conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. 26 No thidte ren, no thidte bélꞌ, no thidte zith mbli Diox par mxènꞌ Diox mèn par cue ban mèn rye nación dib athu loo izlyoꞌ. No mbli Diox ngure thìb thìb nación dib athu loo izlyoꞌ coꞌseꞌ ngòc línꞌ no tiemp coꞌseꞌ ngure thìb thìb nación coꞌteꞌ ngòc lugar coꞌ nziriꞌ thìb thìb nación nalleꞌ. 27 Tataa mbli Diox loo mèn dib athu loo izlyoꞌ par belꞌqueꞌ ngác ncuaꞌn mèn Diox thìb mod tedib mod axta ngzal Diox loo mèna. Tac, lìcpeꞌ baꞌi, itithte nzo Diox loo thìb thìb naꞌ. 28 Loo Diox nzi ban naꞌ. No ndli Diox nquée ndlyàa naꞌ loo izlyoꞌ. No ngue xènꞌ Diox naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal mbez diꞌs coꞌ ndxab ndxep mèn coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ ntoxcuaꞌ diꞌs cheꞌn thìb discurs coꞌseꞌ ndlab mèna yeꞌs cheꞌn discurs. Mbez mèna: Nac naꞌ mèn guliz Diox. 29 Leꞌ sya, cheleꞌ naꞌ nacqueꞌ mèn guliz Diox, indxàalte li naꞌ xtùuz leꞌ Diox nac thìb gunab coꞌ natoxcuaꞌ con or, coꞌ natoxcuaꞌ con plat, coꞌ natoxcuaꞌ con quèe, coꞌ nac conꞌ coꞌ ntoxcuaꞌ mèn xal alithe ndyeꞌth xtùuz yéc mèn. 30 Diox mbli xal mèn coꞌ neꞌñeede coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌseꞌ ngure mèn nauꞌ yéc nauꞌ loo mèn. Per nalleꞌ Diox ñibeꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ par lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn no seꞌ mèn mod coꞌ ndxàp mèn loo Diox par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 31 Tac Diox mcui thìb huiz coꞌ gàc thìb huiz coꞌseꞌ nalìte no nambìite tub rez Diox cón cheꞌn ryete mèn, que naca naban mèn, que naca nguth mèn. Gàc conꞌa loo mèn por cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mcui Diox no coꞌ mbloꞌ xàꞌ Diox par tub rez mbiꞌa cón cheꞌn ryethe mèn. No mbluꞌ Diox loo naꞌ, lìcqueꞌ, tub rez Diox cón cheꞌn mèn por cón cheꞌn mbiꞌa, tac mbli Diox ngro xban mbiꞌa làth mèn nguth.

326 32 Coꞌseꞌ mbìn mèna leꞌ Pab ndxab leꞌ mèn nguth ryo xban, ale mxìis mxyánꞌ ndxep mèn. Leꞌ taamas mèna ndxab: ―Más huen gòn nuꞌ diꞌs coꞌ ngue toodiꞌsl baꞌ tedib huiz tac ya ngo tacleꞌ lezoꞌ nuꞌ nzi yòn nuꞌ tant diꞌs coꞌ ndyoodiꞌsl baꞌ. Ngo zanleꞌ nuꞌ, ne. 33 Sya, mblaꞌ Pab, ndyàa mèna. 34 Per làtha ngo ndxep mèn coꞌ mqueltàa no Pab. No ngolaꞌs mèna diꞌs coꞌ mdoodiꞌs Pab cón cheꞌn Jesucrist. Làth mèna ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Nich. Mbiꞌa ngòc thìb sos coꞌ nqueltàa no mèn coꞌ nqueltàa coꞌteꞌ lèe Areopag. No ngo thìb xaꞌgota làth mèna, ne, coꞌ ngroꞌ lèe Damars. Ngo taamas mèn làtha, ne, coꞌ neꞌneeden chó lèe.

Pab ngo ciuda Corint. Ngolo nguriꞌth conꞌa, Pab ngroꞌ leꞌn ciuda Aten. Nda Pab par ciuda Corint. 2 Leꞌn ciuda Corint mzyálꞌ Pab thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. Mbiꞌa ngòc mbiꞌ thìb yèez coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn pont. Mbiꞌa ngroꞌ lèe Aquil. Pente ndxàc plá huiz mzin Aquil con saꞌl Aquil, coꞌ lèe Priscil, ciuda Corint. Ndyeꞌth xonꞌ xaꞌ coꞌteꞌ ngo ban xaꞌ ciuda Rom coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación Ital. Que nzo neꞌñee lezoꞌ ryop saꞌl Aquil, mxonꞌ ryop saꞌl Aquil ciuda Rom coꞌteꞌ ngo ban ryop saꞌl Aquil. Tac thìb mbiꞌ coꞌ lèe Claud coꞌ nac gobiern cheꞌn nación Ital mnibeꞌ leꞌ ryete mèn coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Rom ryoꞌ mèna ciuda Rom. Mzin Aquil ryop Priscil Corint. Leꞌpeꞌ leꞌn huiza, ngua nee Pab máa ryop saꞌl Aquil. 3 Per com leꞌ Pab ndli zinꞌ coꞌ nac leque zinꞌ coꞌ ndli Aquil ryop Priscil coꞌ nac thìb zinꞌ coꞌ ntoxcuaꞌ xaꞌ yòo mantiad, mbyanꞌ Pab liz ryop saꞌl Aquil par thidte li Pab zinꞌ con Aquil. 4 No cad huiz sabd coꞌ nac huiz descans tiempa ndyee Pab coꞌteꞌ ndub sinagog leꞌn ciuda Corint coꞌteꞌ ndyoodiꞌs no Pab mèn coꞌ nac mèn nación Israel no

18

327 coꞌteꞌ nqueltàa mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. No ndli Pab gan xèegà xèegà ndxàc nadoꞌ mèna no ndlyàa yéc mèna no ndlyàa lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 5 Coꞌseꞌ mzin Sil no Timote, ndyeꞌth myenꞌ, ngua que tee myenꞌ par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn macedon, mzin myenꞌ Corint coꞌteꞌ nzo Pab. Sya, leque Pab mtlo mxoꞌf zinꞌ par co Pab yalbàn thidtene cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. No nambìite taꞌ Pab cuent loo mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Corint leꞌ Jesús ngòc Crist coꞌ ngure quee lezoꞌ mèn yiꞌth que tee loo mèn loo izlyoꞌ. 6 Per ndxeꞌlequeꞌ, mtlo mèn nación Israela, nazab ñii mèn ngòc nguàal diꞌs contra Pab par mdaꞌ mèn xyàn lezoꞌ Pab. Sya, mzib Pab xab Pab loo mèna, coꞌ nee diꞌs, nac thìb señ ryoꞌ Pab loo mèn. Sya, ngroꞌ Pab. Mbii Pab loo mèn nación Israel leꞌn sinagog. Ndxab Pab loo mèn nación Israela: ―Yanꞌ conꞌ coꞌ ndli guꞌ baꞌ cón cheꞌn Diox coꞌseꞌ gàc huiz tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ par leque conꞌ ndli guꞌ baꞌ li par coꞌ xàꞌ Diox guꞌ loo Diox thidtene. Per por part cón chenen, nambìi ndoon loo Diox loo cón cheꞌn coꞌ ndli guꞌ. Nee guꞌ cón cheꞌn guꞌ. Desde nalleꞌ par delant, ya neꞌtolode gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. Más huen nda lon yalbàn loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 7 Sya, ngroꞌ Pab sinagog. Nda Pab liz thìb mbiꞌ coꞌ lèe Just. Mbiꞌa ndli cas loo Diox. No anzeꞌf mbez mbiꞌ Diox. No ñaꞌb mbiꞌ loo Diox. No ndyub xib mbiꞌ no ncòoꞌ mbiꞌ yéc mbiꞌ loo Diox. Mdub liz mbiꞌ cuat sinagog. 8 Ngo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Crisp coꞌ ngòc jef cheꞌn leque sinagog. Mbiꞌa ngolaꞌs loo Tad Jesús no loo cón cheꞌn Tad Jesús con rye mèn guliz mbiꞌ. No huax mèn coꞌ nac mèn ciudapeꞌ Corint, texal ngolo mbìn mèna diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac

HECHOS 18 coꞌ mblo Pab yalbàn, ngolaꞌs mèna loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. Sangngòc bautizar mèna, ne. 9 Leꞌ sya, Tad Jesús mxoꞌf loo loo Pab thìb yálꞌ. Ndxab Tad Jesús loo Pab: ―Neꞌzyebtel, Pab. Ftolo blo yalbàn loo mèn Corint. No tolo ftoodiꞌs loo mèna. 10 Daa nzo noqueꞌl. No yende chó mèn gàal lùu par li mèna yalquìi lool. Tac daa nanee nzo huax mèn ciuda ndxèꞌ coꞌ yòo loo cón chenen yiloa. 11 No por cona, mbyanꞌ Pab thìb línꞌ narol leꞌn ciuda Corint. Ndluꞌ Pab mèn. No mblo Pab yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. 12 Per leꞌn huiz coꞌseꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ lèe Galión gobernador loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay, leꞌn huiza huax mèn nación Israel coꞌ nzo ban Corint, mqueltàa mèna contra Pab par gàc mèna ngolo ngolaꞌs loo Pab. Mxenxùꞌ mèna Pab. Mbeꞌ mèna Pab loo Galión coꞌteꞌ ndub ñibeꞌ Galión. 13 Ndxab mèna loo Galión: ―Mbiꞌ ndxèꞌ ngue tee li par ndlyàa yéc mèn no ndlyàa lezoꞌ mèn loo mod coꞌ ngòp mèn loo Diox par tlo gàp mèn tedib mod coꞌ nac mod cub par tyub xib mèn loo Diox no còoꞌ mèn yéc mèn loo Diox. Moda ndli par ya neꞌntolode li mèn cas loo ley cheꞌn mèn ciuda Rom coꞌ ñibeꞌ loo nación naꞌ. 14 Per leꞌpeꞌ ndlyaꞌs Pab tub Pab razon Pab loo Galión coꞌseꞌ, chàa, mcàb Galión loo mèn nación Israel. Ndxab Galión: ―Cheleꞌ guꞌ ndli cuent leꞌ mbiꞌ baꞌ mbli thìb falt coꞌ iléꞌde nac o mbeth mbiꞌ thìb mèn, thìb mod tedib mod na tub rez cón cheꞌn mbiꞌ xalqueꞌ taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn mbiꞌ loon, guꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. 15 Per com leꞌ mbiꞌ baꞌ ante ndyoodiꞌs no guꞌ cón cheꞌn diꞌs, no cón cheꞌn lèe mèn, no cón cheꞌn ley coꞌ nac xleyꞌ guꞌ, guꞌ nee cón li no guꞌ mbiꞌ baꞌ. Tac por part cón chenen, indlyasten tub rezen cón cheꞌn guꞌ baꞌ. Ngolo cuent.

HECHOS 18 16 Sya, mbli Galión mandad yiꞌth polesi coꞌ nac mèn nac zinꞌ par coꞌ polesi mèna coꞌteꞌ ndub ñibeꞌ Galión. 17 Sya, ryete mèn ciuda Corint coꞌ nac mèn nación Grieg mxen mbiꞌ coꞌ lèe Sost coꞌ nac tedib jef cheꞌn sinagog coꞌ mbyanꞌ lugar cheꞌn Crisp tant thìb xyàn ndyac mèna. No delant loo Galión coꞌ nac gobernador mdaꞌ mèna golp Sost axta mbyanꞌ gust lezoꞌ mèna. Per por part cheꞌn Galión, yende chó mport nzo lezoꞌ Galión conꞌa mastaleꞌ mbeth yèe mèna Sost.

Pab ngua ciuda Antioqui coꞌ nac ciuda cheꞌn làaz mèn sir. Ngolo nguriꞌth ndxep tiemp, mbere Pab, ngua Pab tedib vez coꞌ ngòc mbyon viaj. Ngua too naa Pab mèn coꞌ ndxelaꞌs par ned làaz mèn galas no par ned làaz mèn frig. 18 Beꞌ mbyanꞌ Pab leꞌn ciuda Corint taahuax huiz. Ngoloa, gunii Pab Diox loo mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist. Sya, mbii Pab. Ngòo Pab loo thìb yòoyaa par ndoo Pab loo níttóꞌ. Nda Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn sir. Thidte mqueltàa Pab con Priscil no Aquil par ya no Aquil ryop Priscil Pab. Láth nzo Pab yèez Cencr, ale ngua Pab loo thìb mbiꞌ coꞌ nchoꞌ yis yéc mèn par ndxab Pab chub mbiꞌ yéc Pab ndooreꞌ yòo Pab loo yòoyaa. Ale tataa mchub Pab yéc Pab par mdyaa thìb conꞌ coꞌ ngòc coꞌ mcàbgòn Pab loo Diox li Pab. Ngoloa, ngòo Pab loo yòoyaaa. Nda Pab par neda. 19 Coꞌseꞌ mzin Pab con Priscil no Aquil leꞌn ciuda Efes, Priscil no Aquil ndxab loo Pab tyate yanꞌ Priscil ryop Aquil. Leꞌ Pab na, ngua riid coꞌteꞌ ndub sinagog leꞌn ciuda Efes par ngua toodiꞌs no Pab mèn nación Israel coꞌ nqueltàa sinagog tya. 20 Leꞌ mèn nación Israel na, nalyat ndxab loo Pab belꞌqueꞌ tyal Pab yanꞌ Pab con mèna tya mase pláte huiz. Per Pab neꞌndalte. 21 Sya, gunii Pab Diox loo mèna. Ndxab Pab loo mèna:

328 ―Naquinqueꞌ gan ciuda Jerusalén par gan lni coꞌ gàc ciuda Jerusalén leꞌn huiz ndxè. Per yende chó xgab li guꞌ, yey. Yiloa, beren, gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ tedib vez cheleꞌ Diox nee lezoꞌ gàca tataa loon. Sya, ngòo Pab loo yòoyaa. Nda Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn cesar. 22 Coꞌseꞌ mzin Pab ciuda Cesar, sangnguriꞌth Pab. Nda Pab par ciuda Jerusalén. Ngua nii Pab Diox loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Ngoloa, mbere Pab, sangngulàa tùub Pab par ciuda Antioqui coꞌ nac ciuda cheꞌn làaz mèn sir. 23 Coꞌseꞌ ngolo ngòc plá mbeꞌ mque tee Pab par neda, mbii Pab par neda tedib vez par ngua que tee Pab thìb yèez tedib yèez coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galas, no coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn frig. Mbli Pab par ndyeꞌth lezoꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox par neda. Ngo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Apol. Mbiꞌa ngue go yalbàn loo mèn leꞌn ciuda Efes. 24 Leque leꞌn huiza mzin thìb mbiꞌ leꞌn ciuda Efes. Mbiꞌa nac thìb mbiꞌ nación Israel. Mbiꞌa lèe Apol. Ngòc mbiꞌa mèn gulàaz cheꞌn ciuda Alejandri. Nde nxonꞌ, ngòc mbiꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ndxácpeꞌ ngo yalbàn. No ndxác mbiꞌ ndaꞌ mbiꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 25 Huen huen mtéꞌth mbiꞌ cón cheꞌn xá mod yòo mèn loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. No anzeꞌf ndyeꞌth lezoꞌ mbiꞌ no ndaꞌ gust lezoꞌ mbiꞌ ndyoodiꞌs mbiꞌ cón cheꞌn Tad Jesús. No nambìite ndyoodiꞌs mbiꞌ cón cheꞌn Tad Jesús mastaleꞌ ante ndaꞌ mbiꞌ cuent cón cheꞌn xá mod mbli Juàn Bautist bautizar mèn. 26 Con dibaxlaꞌs mdoodiꞌs no Apol mèn leꞌn sinagog mèn. Per coꞌseꞌ mbìn Priscil no Aquil mod coꞌ ndaꞌ Apol cuent cón cheꞌn Tad Jesús, mbeꞌ Priscil ryop Aquil Apol thìb lugar

329 xàꞌ. Sya, más nambìite mdaꞌ ryop Priscil Aquil cuent xá mod yòo mèn loo cón cheꞌn Diox loo Apol. 27 Coꞌseꞌ mblyaꞌs Apol ya riid Apol par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz cheꞌn mèn acay, mèn hues por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nqueltàa leꞌn ciuda Efes, ndxab mèna loo Apol: ―Huenqueꞌ lil yal viaj leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn acay. Sya, mtoxcuaꞌ mèna thìb cart par hueꞌ Apol cart loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox par neda, par nabeꞌste gàc mèna coꞌseꞌ zin Apol par neda. Coꞌseꞌ mzin Apol leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay, anzeꞌf thìb conꞌ ndac mbli Diox loo mèna por cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ mbli Apol loo mèn coꞌ mbli Diox ngolaꞌs par ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox. 28 Láth nzo Apol làth mèn par ned ngua que tee Apol, huen huen mbluꞌ Apol cón cheꞌn mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox loo mèn par neda. Coꞌseꞌ ndyoodiꞌs Apol loo mèn nación Israela, Apol ndyoodiꞌs loo mèna xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox leꞌ Jesús nac Crist coꞌ nzi quee lezoꞌ mèna. Mod coꞌ mdoodiꞌs Apol loo mèna, yende mod ncà diꞌs mèna loo Apol. Pab ngue que tee par ned leꞌn ciuda Efes. Láth nzo Apol leꞌn ciuda Corint, Pab mxen ned, nda Pab. Nguriꞌth Pab par ned làaz mèn yidyòo axta mzin Pab ciuda Efes. Tya mzyálꞌ Pab ndxep mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist. 2 Mnibdiꞌs Pab loo mèna. Ndxab Pab: ―¿Chéꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ no ngòo Xpii Natúꞌ loo guꞌ par tlo ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ ngolaꞌs guꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, àꞌ? Mèna mcàb. Ndxab mèna loo Pab: ―Axta neꞌ neꞌ ñee nuꞌ chéꞌ nzo Xpii coꞌ mbez Uꞌ nac Xpii Natúꞌ, Tad.

19

HECHOS 18​, ​19 3 Mbere Pab, mnibdiꞌs Pab loo mèna tedib vez. Ndxab Pab: ―¿Chó cón cheꞌn conꞌ no por chó conꞌ ngòc bautizar guꞌ, sya? Mèna mcàb loo Pab. Ndxab mèna: ―Nuꞌ ngòc bautizar por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngócte mbluꞌ Juàn Bautist loo nuꞌ. 4 Pab ndxab loo mèna: ―Juàn mbli bautizar mèn par ngòca thìb conꞌ coꞌ ndluꞌ loo mèn leꞌ mèn mzyeꞌqueꞌ mod coꞌ ngòp mèn loo Diox. Lomisqueꞌ, mdaꞌ Juàn cuent loo mèn ndxàalqueꞌ yilaꞌs mèn loo mbiꞌ coꞌ yiꞌth nque yilo riid cón cheꞌn Juàn, coꞌ nee diꞌs, mbiꞌa nac Jesús coꞌ nac leque yub Crist. 5 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Pab loo mèna, ngòc bautizar mèna por lèe cheꞌn Tad Jesús. 6 Coꞌseꞌ mxoꞌf Pab yaꞌ Pab loo mèna, ngulàa Xpii Natúꞌ loo mèna no ngòo Xpii Natúꞌ leꞌn lezoꞌ mèna par tlo Xpii Natúꞌ, ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna. Mtlo mèna, mdoodiꞌs mèna tedib diꞌstèe coꞌ nac xàꞌ diꞌs. No ngòc mèna mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox hora. 7 Por loo rye mèn coꞌ ngòc bautizara neꞌqueꞌ siꞌ fchop mèna. 8 Mque tee luꞌ Pab no mque tee go Pab yalbàn con dibaxlaꞌs leꞌn son mbeꞌ leꞌn sinagog cheꞌn mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Efes. No mbli Pab ndxàc nadoꞌ mèn par ndlyàa yéc mèn no ndlyàa lezoꞌ mèn par tataa mod yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. 9 Per ngo ndxep mèn nación Israel coꞌ ngòc mèn naad no mèn nguud coꞌ thidtenequeꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, gunii yèe gunii tìi mèna cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo xnaa loo mèn coꞌ mqueltàa sinagog. Leque hora mbláꞌ Pab mèna. Mbeꞌ Pab ante mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist coꞌteꞌ nac scuel cheꞌn thìb maistr coꞌ lèe Tiran. Leꞌn nyòo scuela ndyoodiꞌs no Pab chol mèn coꞌ nqueltàa no Pab ryete huiz.

HECHOS 19 10 Tataaqueꞌ

tolo mbli Pab leꞌn chop línꞌ leꞌn ciuda Efes axtaqueꞌ mbìn rye mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia diꞌs coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Tad Jesús. Leꞌleꞌ mbli Pab par mbìn mèn coꞌ nac mèn nación Israel diꞌs. Leꞌleꞌ mbli Pab par mbìn mèn coꞌ inacte mèn nación Israel diꞌs, ne. 11 Làth xtauꞌa, Diox ngue li ndxàc yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn loo mèn por Pab. 12 No por tant ndxàc yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn coꞌ ndli Diox ndxàc, huax mèn ndxiꞌth loo Pab par teyac Pab mèn. Ale nde no mèna panid no xab mèn yíiz par ante li mèna gàal larꞌa lad Pab. Yiloa bere mèn, yeꞌ mèn larꞌa loo mèn yíiz. No tataa mod ndxac mèn yíiza. No ndryo xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ mque no xpii yeꞌrsinꞌ. 13 Ngo ndxep mèn nación Israel par neda coꞌ ngòc mèn hueꞌs coꞌ nque tee thìb yèez tedib yèez. Mèna ngoꞌ xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ nquée mbii cheꞌn xpiia. Mèna mbuiꞌ xal ngue li Pab no xal mbez Pab lèe Tad Jesús par ngoꞌ Pab xpii yeꞌrsinꞌ loo mèn. Mblyaꞌs mèna tataaguèꞌ li mèna loo mèn coꞌ mque no xpii yeꞌrsinꞌ par coꞌ mèna xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyen mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌa por lèe Jesús, ne. Sya, mtlo mèna, mbez mèna loo mèn coꞌ mquée mbii cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ looa. ―Daa ñibeꞌ por cón cheꞌn lèe Tad Jesús coꞌ ngo Pab yalbàn ryoꞌl, xpii yeꞌrsinꞌ, loo mèn ndxèꞌ. 14 Tataaguèꞌ mbli gaz hues myenꞌ coꞌ ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngòc mèn nación Israel, mbiꞌ coꞌ lèe Scev. Mbiꞌa ngòc thìb jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ par neda leꞌn tiempa. 15 Per coꞌseꞌ mblyaꞌs myenꞌ li myenꞌ tataa loo thìb mbiꞌ coꞌ mque no xpii yeꞌrsinꞌ, xpiia mbli mcàb mbiꞌ loo myenꞌ. Ndxab mbiꞌ coꞌ mque no xpiia: ―Na ndlibeꞌ Jesús. No naneen chó nac Pab. Per ¿guꞌ, àꞌ? ¿Cón guꞌ? ¿Chó mèn nac guꞌ? 16 Ngolo tataa ndxab mbiꞌa loo myenꞌ xganꞌ Scev, ale leꞌleꞌ nguát mbiꞌ rloo

330 myenꞌ. Mtlo mbiꞌ, mqueꞌ mbiꞌ punyed nza myenꞌ. Ale mched mxád mbiꞌ xab myenꞌ. Mtehuíꞌ mbiꞌ myenꞌ. Mbli mbiꞌ gan loo myenꞌ axta che myenꞌ mxonꞌ myenꞌ. Mbii myenꞌ liz mbiꞌ. 17 Ryete mèn coꞌ naban ciuda Efes, que nac mèna mèn nación Israel, que nac mèna mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, ryete mèn mbìn conꞌ mxac myenꞌ xganꞌ Scev con mbiꞌa. Por cona, anzeꞌf mzyeb mèna. No mbez mèna: Conꞌ roo conꞌ xèn nac cón cheꞌn Tad Jesús, ndyac naꞌ, tac ante Tad Jesús ndxác ndli yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn loo mèn. 18 Lomisqueꞌ ne, huax mèn coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Tad Jesús no loo cón cheꞌn Tad Jesús mbiꞌth xop dol loo Pab ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna ndooreꞌ yilaꞌs mèna loo Tad Jesús. 19 Lomisqueꞌ ne, huax mèn coꞌ ngòc mèn bruj, leque mèn mbiꞌth no libr mèn coꞌ lèe orac par mtec mèn libr mèn loo ryete mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Efes. Coꞌseꞌ mbloꞌ mèn coꞌ nzi huiꞌ cuent plál ntac libr coꞌ ngue tec mèna, mbloꞌ mèna cuent peser ntac ryete libr thìb ayo mil pes. 20 Tataa mod, sate más mbyath mbyèn diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac cón cheꞌn Tad Jesús leꞌn rye yèezyaꞌ par neda. No ndli Diox ndxàc conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox loo mèn par neda par tataa mod ndluꞌ Diox cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox loo mèn. 21 Ngolo ngòc ryethe conꞌ ngòca, mnibeꞌ Pab lezoꞌ Pab ya que tee Pab par ya too naa Pab mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist par ned leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no par ned làaz mèn acay. No yiloa tolo tyoo Pab ned, que tee Pab axta zin Pab ciuda Jerusalén. Más de cona, mbez Pab loo lezoꞌ Pab coꞌseꞌ yilo riid Pab ciuda Jerusalén naquin ya Pab ciuda Rom, ne. 22 Per láth beꞌ nzo Pab leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia, mtelꞌ Pab chop myenꞌ coꞌ ndlyath no Pab par

331 ya myenꞌ leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon. Myenꞌa ngòc Timote no Erast. Leꞌ Pab na, beꞌ mbyanꞌ taandxep huiz par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn asia. Mèn ciuda Efes ndxátbèe contra Pab. 23 Leꞌn huiz coꞌseꞌ mque tee Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia, anzeꞌf thìb mèn coꞌ nac mèn ciuda Efes nguátbèe por indyublaꞌste mèn gòn mèn con cheꞌn diꞌs ndac. 24 Làth mèna, ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Met. Mbiꞌa mbli par nguátbèe mèn. Mbiꞌa ndli zinꞌ con plat. Ntoxcuaꞌ mbiꞌ gunab bix con plat coꞌ ñaa xal thìb gudoꞌ coꞌ nac cheꞌn dioxpeꞌ mèna, diox coꞌ lèe Dian. Más de cona, ryete mèn coꞌ ndli zinꞌ con Met loo zinꞌa, mèna ndli gan huax tmi. 25 Met mbli par mqueltàa mèn coꞌ ndli zinꞌ con Met con taamas mèn coꞌ ndli leque zinꞌa. Ndxab Met loo rye mèna: ―Cara, guꞌ nanee leꞌ zinꞌ coꞌ ndli naꞌ nac thìb zinꞌ coꞌ inacte arid nèe no ndryoꞌ cuent loo zinꞌ coꞌ ndli naꞌ, ne, ¿léꞌ? 26 Per com leꞌ guꞌ nonleꞌ no ndxòn guꞌ leꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Pab nque tee ndaꞌ cuent leꞌ rye diox coꞌ ntoxcuaꞌ yaꞌ mèn inacte merpeꞌ Diox. No tataa mod ndli Pab gan par ndxelaꞌs huax mèn diꞌs coꞌ mbez Pab. No guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent iante loo mèn coꞌ naban ciuda Efes ndxèꞌ mbez Pab tataa. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue tee taꞌ Pab cuent loo mèn coꞌ nac mèn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia, ne. 27 Axta arid ryes nac conꞌ ndxèꞌ loo naꞌ tac axta zinꞌ coꞌ ndli naꞌ nzo ryes ya neꞌtolode li naꞌ zinꞌ. No lomisqueꞌ ne, axta gudoꞌ coꞌ nac cheꞌn diox naꞌ coꞌ lèe Dian nzo ryes gàc gudoꞌ naꞌ thìb conꞌ coꞌ ya yende cón ntac loo mèn. No ya neꞌtolode xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs cón cheꞌn diox naꞌ coꞌ lèe Dian. No axta ya neꞌlide mèn cas lni coꞌ gàc loo diox naꞌ coꞌ ndli naꞌ cuent nac diox roo diox xèn loo naꞌ. Nanee naꞌ leꞌ ryete mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn asia no ryethe mèn coꞌ naban

HECHOS 19 dib athu loo izlyoꞌ nde too naa, no nde còoꞌ mèn yéc mèn, no nde tub xib mèn loo diox naꞌ. ¿Xá nee guꞌ? ¿Cón li naꞌ? 28 Coꞌseꞌ mbìn mèna tataa ndxab Met, anzeꞌf ngocloo mèna no cabii ndxab mèna: ―¡Pà láꞌ naꞌ diox naꞌ coꞌ lèe Dian! Conꞌ roo conꞌ xèn nac diox naꞌ, yey. 29 Tataa mod anzeꞌf thìb mèn nguátbèe no ngoo too diꞌs làth mèn dib leꞌn ciuda Efes. Mxen mèna thìb mbiꞌ coꞌ lèe Gay no tedib mbiꞌ coꞌ lèe Aristarc. Ryop myenꞌa mque tee lyath no Pab. Ngòc myenꞌa mèn gulàaz asia. Mdoꞌfxax mèn ryop myenꞌa. No mbeꞌ mèn ryop myenꞌa axta coꞌteꞌ ndub oficin coꞌ nac yòolau cheꞌn ciuda Efes no coꞌteꞌ nqueltàa mèn par ngo mèn chol junt tya. 30 Pab mblyaꞌs ngòo xiꞌth mèna par ndoodiꞌs Pab loo mèn. Per mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist neꞌnglaꞌde nga Pab. 31 Lomisqueꞌ ne, ndxep mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn gobiern coꞌ ndub ciuda Rom coꞌ ñibeꞌ loo mèn asia, mèn coꞌ ngòc amiu Pab coꞌ naban leꞌn ciuda Efes, mèna mtelꞌ diꞌs loo Pab. Ndxab mèna indxàalte yòo Pab xiꞌth mèn coꞌteꞌ mqueltàa mèn. 32 No por tant mèn coꞌ nqueltàaa, xàꞌ mbez thìb mèn; xàꞌ mbez tedib mèn tac, por derech, nguátbèe mèn. Per ngo masreꞌ mèn coꞌ axta neꞌ neꞌ ñee xá mod anzeꞌf thìb mèn mqueltàa no axta neꞌ neꞌ ñee mèn chonon mqueltàa mèn. 33 No ngo ndxep mèn làth mèna coꞌ mdaꞌ cuent loo tedib mbiꞌ, coꞌ lèe Alejandr, cón cheꞌn cón ndxàc. Mèn nación Israel coꞌ naban ciuda Efes coꞌ ngòo xiꞌth mèna mnibeꞌ loo Alejandr ya too Alejandr loo rye mèna par tyoodiꞌs Alejandr ndxep par cued li mèn ruid no par cued ya neꞌtolode yecloo mèn. Sya, ngua too Alejandr loo mèn. Mbli Alejandr señ loo mèn, coꞌ nee diꞌs, ndxab Alejandr: ―Ya neꞌtolode li guꞌ ruid. Xèe gure guꞌ. Tataa mbli Alejandr tac Alejandr mblyaꞌs tyoodiꞌs cón cheꞌn myenꞌ no

HECHOS 19​, ​20 Pab no ya Alejandr favor cón cheꞌn Pab con myenꞌa loo ryete mèn. 34 Per coꞌseꞌ mdaꞌ mèn cuent leꞌ Alejandr nac mèn nación Israel, ale casqueꞌ leꞌn chop hor ngrozèe mèna: ―¡Pà láꞌ naꞌ diox naꞌ coꞌ lèe Dian! Diox naꞌ nac diox roo diox xèn loo naꞌ coꞌ nac mèn ciuda Efes. 35 Sya, mbiꞌ coꞌ nac secretar loo mèn nac zinꞌ cheꞌn ciuda Efes, coꞌseꞌ mbli mbiꞌ gan mbyàl yéc mèn no mbyàl lezoꞌ rye mèn coꞌ mqueltàaa, ndxab mbiꞌ loo mèn: ―Mèn ciuda Efes, mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ, non mèna no nanee mèna leꞌ naꞌ coꞌ nac mèn ciuda Efes nquenap gudoꞌ coꞌ nac cheꞌn diox naꞌ, diox naꞌ coꞌ nac thìb mdoꞌ coꞌ ngulàa loo béꞌ loo naꞌ par que no naꞌ mdoꞌ naꞌ loo izlyoꞌ. 36 Guꞌ nonqueꞌ yende chó mèn nzo coꞌ gác cà diꞌs xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. Ftàl guꞌ yéc guꞌ no ftàl guꞌ lezoꞌ guꞌ. Indlyasten li guꞌ nec thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ xal ngue li guꞌ xtùuz baꞌ. 37 Tac mènbiꞌ coꞌ nde no guꞌ ndxèꞌ, mèna tarte li par tethon mèn guꞌ cón cheꞌn diox guꞌ. No neꞌ neꞌ tar nii mèn ngòc nguàal diꞌs cón cheꞌn diox guꞌ. 38 Cheleꞌ Met no mèn coꞌ ndli zinꞌ con Met ndlyaꞌs co ñee loo nuꞌ cón cheꞌn chol mèn, por cona nzo juez no nzo yòolau. Nzoqueꞌ mod co ñee Met con mèna loo mèn nac zinꞌ par tataa mod thìb thìb mèn tub razon cheꞌn mèn loo juez no loo agent. 39 Per cheleꞌi nac cón cheꞌn tedib conꞌ coꞌ ndlyaꞌs guꞌ ñaꞌb guꞌ loo juez no loo agent, nabeꞌste queltàa guꞌ par co guꞌ thìb junt par tyoodiꞌs guꞌ coꞌ li guꞌ xal ñibeꞌ ley naꞌ loo naꞌ. 40 Tac ndxàc conꞌ ryes loo naꞌ. Nzo mèn coꞌ taꞌ cuent loo gobiern coꞌ ndub Rom cón cheꞌn xà mod nguátbèe mèn nalze leꞌn ciuda naꞌ ndxèꞌ. Gab mèn leꞌ naꞌ nac thìb partid coꞌ nguátbèe contra gobiern coꞌ ndub ciuda Rom. Pues, nec thìb mod no nec tedib mod yende mod tub naꞌ razon cheꞌn naꞌ loo mèna cheleꞌ mèna ñibdiꞌs

332 loo naꞌ cón cheꞌn xá mod nguátbèe mèn nalze leꞌn ciuda naꞌ ndxèꞌ. Más huen bláꞌ guꞌ conꞌ baꞌ. 41 Coꞌseꞌ ngolo gunii mbiꞌ coꞌ ngòc secretar loo rye mèna, mtauꞌ mbiꞌ loo diꞌs no loo cuent. Mxen thìb thìb mèna ned, ndyàa mèn. Pab mxen ned, nda Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn grieg. Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth huiz coꞌ nguátbèe mèna no mbyàl yéc mèn no mbyàl lezoꞌ mèn leꞌn ciuda Efes, Pab mbli par mqueltàa rye mèn coꞌ ndxelaꞌs leꞌn ciuda Efes par mcoꞌx Pab ndxep loo mèna. Ngoloa, gunii Pab Diox loo thìb thìb mèn. No mdeꞌs mcàa Pab yen thìb thìb mèn. Ngoloa, mxen Pab ned, nda Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon. 2 Ngua que tee Pab no ngua too naa Pab ryete yèezyaꞌ coꞌteꞌ nqueltàa mèn loo cón cheꞌn Diox par neda par tolo li Pab yeꞌth lezoꞌ mèna xal nac mod coꞌ ndyoodiꞌs Pab loo mèna. Por lult mzin Pab leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn grieg. 3 Sya, mbyanꞌ Pab leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn grieg leꞌn son mbeꞌ. Látha, mblyaꞌs Pab nga Pab loo yòoyaa par ya Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn sir. Per leꞌpeꞌ yòo Pab loo yòoyaa, mdaꞌ mèn cuent loo Pab leꞌ mèn nación Israel coꞌ nzo ban par neda ngue gobeꞌleꞌ no ngue toxcuaꞌleꞌ par yátbèe mèna contra Pab. Por cona, mbli Pab xtùuz. Más huen bere Pab, tyen Pab ned, ya riid Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon. Ya neꞌngade Pab par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn sir. 4 Ngua no Pab thìb mbiꞌ coꞌ lèe Sópater coꞌ nac mèn gulàaz berea no Gay coꞌ nac mèn gulàaz mèn derb, no Timote, no Tiquich, no Trofim. Yon mèn ndxèꞌ ngòc mèn cheꞌn làaz mèn asia. Ryete mèn ndxèꞌ mque tee no

20

333 Pab par neda. 5 Ryete mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist mner loo nuꞌ par mzingà mèna loo nuꞌ. Nguled mèna nuꞌ ciuda Tro. 6 Leꞌ sya, ryete nuꞌ coꞌ mque tee no Pab, mbyanꞌ nuꞌ leꞌn ciuda Filip coꞌteꞌ ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ lool, Tyofl, daa coꞌ nac Luc, par nguled nuꞌ nguriꞌth lni coꞌ nac lni coꞌ ndli mèn nación Israel coꞌseꞌ ndxuhua mèna pan coꞌ indxòode dii levadur. Ngoloa, ngòo nuꞌ loo yòoyaa. Mbii nuꞌ ciuda Filip. Mxyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ. Axta ngolo gaꞌy huiz mbli nuꞌ gan mzin nuꞌ ciuda Tro. Tya nguled nuꞌ gaz huiz. Pab ngua too naa rye mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Tro. 7 Coꞌseꞌ ngòc ner huiz cheꞌn sman, ryete nuꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox coꞌ nqueltàa leꞌn ciuda Tro, thidte mqueltàa nuꞌ par hua nuꞌ pan coꞌ nac Cena Santa. Látha, mblo Pab yalbàn no mbluꞌ Pab loo mèn coꞌ mqueltàa cón cheꞌn diꞌs ndac. No com leꞌ Pab mquin bii tedib huiz coꞌ nde nquea, ¿léꞌ?, tolo mblo Pab yalbàn loo mèna axta gulal yálꞌ. 8 No coꞌteꞌ nqueltàa mèna ngòc thìb cuart coꞌ nac son pis. No nde nxonꞌ, anzeꞌf thìb xnìi ntenìi leꞌn cuarta. 9 Làth mèna nzo thìb mbyòo coꞌ lèe Eutic. Mbyòo mdub ro thìb ventan cheꞌn cuarta. Per com leꞌ Pab tolo mdoodiꞌs axta ngulal yálꞌa, ¿léꞌ?, látha mxen mcalꞌguth mbyòoa ro ventan coꞌteꞌ mdub mbyòo. Neꞌndenꞌte mbyòo xal ngoxud mbyòo loo cuart coꞌ nac son pis axta loo yòo. Tya ngua xít che mèn mbyòo. Nguthleꞌ mbyòo. 10 Per coꞌseꞌ gunee Pab ngulàa mbyòo loo yòo, mbilàa Pab, ne. Sya, mdub xib Pab cuat mbyòo coꞌteꞌ nax mbyòo. No thidte ngua Pab, mblo Pab yaꞌ Pab yen mbyòo. Mdeꞌs Pab mbyòo. Ndxab Pab loo rye mèn hues coꞌ mqueltàaa: ―Neꞌzyebte guꞌ, ey. Mbyòo ngro xban. 11 Ngoloa, mquée Pab gáp. Ngòo Pab leꞌn cuart coꞌ nac son pis. Thidte

HECHOS 20 mqueltàa rye mèna con Pab par nduhua rye mèna sa yèth hora. Coꞌseꞌ ngolo nduhua rye mèna, tolo mdoodiꞌs Pab axta ngo nìi izlyoꞌ coꞌ nac tedib huiz coꞌ nde nque. Sya, mxen Pab ned. Mbii Pab ciuda Tro. 12 Leꞌ mbyòo coꞌ ngulàa loo yòo, coꞌ ngutha no coꞌ ngro xbana na, ndyac lezoꞌ ryete mèna por cón cheꞌn mbyòoa. Ndyàa mbyòo con mèn guliz mbyòo par liz mbyòo. Pab mbii ciuda Tro. Mxen Pab ned, nda Pab par ciuda Milet. 13 Mbláꞌ nuꞌ Pab ciuda Tro. Mdee ner nuꞌ loo Pab. Ngòo nuꞌ loo thìb yòoyaa par mzin nuꞌ axta yèez Asón tac tya mtanꞌ nuꞌ diꞌs con Pab zyálꞌ nuꞌ Pab par hueꞌ nuꞌ Pab loo yòoyaa tac Pab más mblyaꞌs mdee nii par zin Pab yèez Asón. 14 Coꞌseꞌ mzyálꞌ nuꞌ Pab yèez Asón, tya ngòo Pab loo yòoyaa con nuꞌ par ngua nuꞌ axta tedib ciuda coꞌ lèe Mitilen. 15 Mzin nuꞌ Mitilen. Tya nguled nuꞌ chuꞌth. Ngoloa, mtetee nuꞌ yòoyaa. Mdoo nuꞌ loo nít dib yálꞌ. Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, sangnguriꞌth nuꞌ thìb yèez coꞌ lèe Qui. Tya tolo mdoo nuꞌ loo nít axta tedib huiz coꞌ nde nquea, axta mzin nuꞌ thìb puert coꞌ lèe puert Sam coꞌ nac thìb yòo biiz leꞌn níttóꞌ. Coꞌseꞌ mbii nuꞌ puert cheꞌn Sam, mzin nuꞌ Trogil. Tya mbli nuꞌ chuꞌth descans. Ngoloa, mbere nuꞌ, mdoo nuꞌ loo nít dib yálꞌ. Axta tedib huiz coꞌ nde nquea, mzin nuꞌ ciuda Milet. 16 Tataa mbli Pab sangnguriꞌth Pab ciuda Efes tac indlyaꞌste Pab lyenꞌ Pab leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia. Tac Pab mblyaꞌs zingà Pab ciuda Jerusalén par yo Pab ciuda Jerusalén ndooreꞌ gáal lni cheꞌn Pentecostés cheleꞌi taꞌ lugar loo Pab. Pab mdoodiꞌs no mèngool leꞌn yèez Milet, mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ciuda Efes. 17 Láth nzo Pab leꞌn yèez Milet, mtelꞌ Pab mèn par ngua xi mèn mèngool coꞌ

HECHOS 20 ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Efes. 18 No coꞌseꞌ mzin mèngoola loo Pab leꞌn yèez Milet, ndxab Pab loo mèngoola: ―Guꞌ non no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal nac mod coꞌ mque tee ban daa coꞌseꞌ anon ngòc ner huiz coꞌ mbal lon yalbàn loo guꞌ par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia. 19 Leꞌn rye huiz coꞌ ngon làth guꞌ, na mbliqueꞌ sirv loo Diox. Mblina xal mèn coꞌ indyeꞌste no xal mèn coꞌ inxyalꞌte. Axta mbínen coꞌseꞌ ngòon làth guꞌ. Más de cona, anzeꞌf thìb yalndyub nguꞌs ngòc loon coꞌ mbli no mèn nación Israel daa. 20 Per mastaleꞌ ngòc ryethe conꞌa loon, na toloqueꞌ mblo yalbàn loo guꞌ par mcàba conꞌ ndac loo guꞌ. Neꞌngláꞌden guꞌ taate. Mbluꞌen guꞌ loo xnaa no mbluꞌen guꞌ liz guꞌ xal mdaꞌi lugar loon. 21 Mbezen loo mèn, que naca loo mèn coꞌ nac mèn nación Israel, que naca loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn par seꞌ mèn mod coꞌ ndxàp mèn loo Diox no yilaꞌs mèn loo Tad Jesucrist naꞌ no loo cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 22 Per nalleꞌ que nzo neꞌñee lezon gan ciuda Jerusalén tac Xpii Natúꞌ, por derech, ñibeꞌ loon. No axta neꞌ neꞌ neen cón gàc loon ciuda Jerusalén coꞌseꞌ gòon loo mèn ciuda Jerusalén. 23 Thidte conꞌ naneen, par ned leꞌn rye yèez coꞌteꞌ nde teeleꞌ ndyeeꞌen, Xpii Natúꞌ mbez loon leꞌ mèn nzi bed co mèn daa leziꞌf no tetìi mèn daa axta plóthe ndlyaꞌs mèn. 24 Per yende cón ndyóon cón cheꞌn coꞌ li mèn loon. Neꞌ neꞌ yen chó mport nzo lezon cón cheꞌn coꞌ li no mèn daa. Neꞌ neꞌ yende cón ntac yalnaban coꞌ ngue non ndxèꞌ loon. Conseꞌ ndoo lezon no ndyac lezon lin purad axtaqueꞌ telon no taan ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ Tad Jesús loon par tan cuent no gon yalbàn cón cheꞌn xá mod nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. 25 No nalleꞌ ngobeꞌen nec thìb guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ ndxèꞌ coꞌ mbìnleꞌ yalbàn

334 coꞌ mblon loo guꞌ cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌ Diox loo mèn, ya neꞌberede huiꞌ guꞌ loon, cara. 26 Por cona, ndlyazen niin loo guꞌ nalze yende chó dol coꞌ nac cón chenen ndxanꞌ loo Diox por cón cheꞌn nec thìb guꞌ. 27 Tac daa mbluꞌqueꞌ no mdethquen cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ mblo xnee Diox li Diox loo mèn. Nec thìb conꞌa neꞌncaꞌsten loo guꞌ loo Diox. 28 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Anderhuen guꞌ. Lequeꞌ guꞌ huiꞌ xal nziriꞌ guꞌ no huiꞌ guꞌ xal nziriꞌ rye mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox par nedrèꞌ. Tac Xpii Natúꞌ mbli par ngure guꞌ par huiꞌ guꞌ no tyoo ner guꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Tad Jesús. Tac leꞌleꞌ Tad Jesús mdix cón cheꞌn ryethe xtol mèna loo Diox coꞌseꞌ nguth Tad Jesús loo cruz. 29 Tac daa nanee leꞌ daa bii. No roꞌen loo guꞌ nalleꞌ thidtene. No yiloa yiꞌth tedib ned mèn coꞌ lyaꞌs tezaꞌ guꞌ loo cón chenen no coꞌ lyaꞌs coꞌ xàꞌ guꞌ loo cón chenen thidtene. Gàca loo guꞌ xal coꞌseꞌ ntelux máꞌ coꞌ lèe mbée mbacxilꞌ. 30 No leque làth guꞌ nzo mèn coꞌ tlo luꞌ. Lugar de luꞌ mèn coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ loo guꞌ, leꞌleꞌ luꞌ mèn conꞌ coꞌ nac conꞌ gutyèꞌtúb loo guꞌ par queltàa mèn coꞌ ndxelaꞌs con mèna. 31 Cona, ngue niin loo guꞌ: Nee guꞌ xal nzi que tee guꞌ. No huiꞌ guꞌ xal nziriꞌ mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ, leꞌn son línꞌ, ze no yálꞌ neꞌngláꞌden guꞌ. Thidtene mcoꞌxen loo thìb thìb guꞌ con nít loon coꞌ mbínen tant ndyóon no tant mblyat lezon cón cheꞌn guꞌ. 32 Per nalleꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, ñaꞌben loo Diox lyath no Diox guꞌ par tolo xoꞌf zinꞌ guꞌ zinꞌ cón cheꞌn Diox. No ñaꞌben loo Diox par lyath no Diox guꞌ par co guꞌ yalbàn cón cheꞌn xá mod nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. Tac ante Diox ndxàp conꞌ laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox par li Diox yòo valor loo guꞌ no par xalꞌ Diox ned yóꞌ loo guꞌ par tolo tyal mèn, mèn coꞌ lyaꞌs ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, par

335 gàc mèna cheꞌnpeꞌ Diox. 33 Leque daa indaꞌde lugar loon par queliꞌthen tmi coꞌ ndxàp mèn no par queliꞌthen xab mèn coꞌ ndxàp mèn. 34 Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ huen huen ndaꞌ cuent leꞌ daa mbli zinꞌ con yapeꞌen par mque non conꞌ mquin daa no par mque no mèn coꞌ mquin mèn, mèn coꞌ mque tee no daa. 35 Guꞌ neequeꞌ leꞌ daa mbluꞌqueꞌ guꞌ tataaqueꞌ ndxàal li mèn zinꞌ par tataa mod lyath no mèn xtàa mèn coꞌ nde che conꞌ loo. No fxoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌ guꞌ, fteꞌ lezoꞌ guꞌ xal nac diꞌs coꞌ ndxab Tad Jesús: Más huen nda mèn coꞌ angndaꞌ conꞌ ncàa xtàa mèn leque mèn coꞌ ncàa conꞌ coꞌ ndaꞌ mèn càa mèna. 36 Ngolo ndxab Pab diꞌsa loo mèngool cheꞌn ciuda Efes, mdub xib Pab con mèna no ngurez Pab Diox con ryete mèna. 37 Ryete mèna neꞌtíꞌ neꞌñee lezoꞌ mbínꞌ. No mdeꞌs mcàa mèna Pab. No mdaꞌ mèn chit cuat Pab. 38 No anzeꞌf ngure xi lezoꞌ mèngoola tac ndxab Pab loo mèngoola leꞌ Pab ya neꞌberede huiꞌ loo mèngoola tedib vez. Ngoloa thidte mqueltàa rye mèngoola. Ngua tee ned mèngoola Pab axta coꞌteꞌ mdub yòoyaa ro níttóꞌ. Ngòo Pab loo yòoyaaa, ndyàa Pab. Pab mdoo loo níttóꞌ. Nda Pab par ciuda Jerusalén. Coꞌseꞌ mbláꞌ nuꞌ mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist, ngòo nuꞌ loo thìb yòoyaa. Thìb lìte mdoo nuꞌ loo níttóꞌ par mzin nuꞌ loo thìb yòo biiz leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Cos. Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mzin nuꞌ loo tedib yòo biiz leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Rod. Be taa be taa mdoo nuꞌ loo níttóꞌ axta mzin nuꞌ thìb puert coꞌ lèe Patar. 2 Puerta mzyálꞌ nuꞌ mèn coꞌ nde no tedib yòoyaa. Mèna ndoo loo níttóꞌ. Nda mèna làaz mèn fenis. Tya ngòo nuꞌ loo yòoyaa cheꞌn mèna. Nda nuꞌ par làaz mèn fenis. 3 Láth nda riid nuꞌ loo níttóꞌ, gunèe nuꞌ nziriꞌ tedib

21

HECHOS 20​, ​21 yòo biiz leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Chipr. Thìb lì nguriꞌth nuꞌ. Leꞌ Chipr coꞌ nac yòo biiza na, mbyanꞌ lad rebes. Sangtolo ndoo nuꞌ loo níttóꞌ par zin nuꞌ axta làaz mèn sir. Per com leꞌ yòoyaa nquin ya láꞌ yóꞌ puert Tir, ¿léꞌ?, ngroꞌ nuꞌ loo yòoyaa puerta par ngua nuꞌ leꞌn ciuda Tir. 4 Tya, mzyálꞌ nuꞌ taamas mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. Mbyanꞌ nuꞌ con mèna gaz huiz leꞌn ciuda Tir. Látha, mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna. Ndxab Xpii Natúꞌ loo mèna gab mèna loo Pab más huen neꞌyade Pab ciuda Jerusalén. 5 Coꞌseꞌ ngolo mdyaa gaz huiza, ngroꞌ nuꞌ leꞌn ciuda Tir. Leꞌ ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist ngroꞌ con xaꞌgot mèn coꞌ nac saꞌl mèn no con myenꞌ bix. Ngua tee ned mèna nuꞌ axta fuer ro ciuda coꞌteꞌ nziriꞌ play níttóꞌ. Ro playa mdub xib nuꞌ no ngurez nuꞌ Diox. 6 Ngolo ngurez nuꞌ Diox, gunii nuꞌ Diox loo rye mèna. No leꞌleꞌ mdeꞌs mcàa mèn yen nuꞌ no leꞌleꞌ mdeꞌs mcàa nuꞌ yen mèna. Mquée nuꞌ loo yòoyaa. Leꞌ mèna na, mxen ned. Ndyàa mèna par liz mèna. 7 Tataa mod mbli nuꞌ gan mque tee nuꞌ loo níttóꞌ par neda desde ngroꞌ nuꞌ Tir axta mzin nuꞌ tedib puert chuꞌth coꞌ lèe Tolemaid. Tya gunii nuꞌ Diox loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. No mbyanꞌ nuꞌ con mèna thìb huiz no maste. 8 Tedib huiz coꞌ nde nquea, Pab no taamas nuꞌ coꞌ mque tee no Pab, thidte junt ngroꞌ nuꞌ par ngua nuꞌ axta ciuda Cesar leque huiza. Tya ngua nuꞌ liz thìb mbiꞌ coꞌ lèe Lip coꞌ mdub lèe mèn Lip Evangelist. Lipa ndxòo cuent nac gaz mèn coꞌ thidte mqueltàa coꞌ ndlyath no, no coꞌ ndli mandad loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ciuda Cesar. No mbyanꞌ nuꞌ con Lip liz Lip ndxep huiz. 9 Lip mque no thap rsap Lip. No tarte selyaꞌ nec thìb rsap Lip. Myenꞌgot rsap Lip mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo myenꞌ loo mèn. 10 Láth beꞌ nzo nuꞌ liz Lip ndxep huiz, mzin thìb mbiꞌ

HECHOS 21 coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Mbiꞌa lèe Agab coꞌ nde par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. 11 Mbiꞌth too naa mbiꞌ nuꞌ. No ale láth ndyoodiꞌs no mbiꞌ nuꞌ, mbloꞌ mbiꞌ cinch coꞌ nzo leꞌn Pab. No leque mbiꞌ mtedóꞌ nii mbiꞌ no yaꞌ mbiꞌ con cinch. Gunee mbiꞌ loo nuꞌ: ―Xpii Natúꞌ gunee loon leꞌ mèn nación Israel coꞌ naban ciuda Jerusalén taandxèꞌ tedóꞌ mbiꞌ coꞌ nac cheꞌn cinch ndxèꞌ no taꞌxùꞌ mèna mbiꞌ loo mèn tith. 12 Coꞌseꞌ mbìn nuꞌ tataa gunee mbiꞌ loo nuꞌ, nuꞌ no mèn ciuda Cesar coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist, nalyat ndxab nuꞌ loo Pab más huen neꞌyade Pab ciuda Jerusalén. 13 Per ndxeꞌlequeꞌ, mcàb Pab loo nuꞌ. Gunee Pab: ―¿Chonon ndxónꞌ guꞌ no ntexi guꞌ lezon, yey? Na mbli nableꞌ daa par gan ciuda Jerusalén. Neꞌgaden par ante tedóꞌ mèn niin no yan. Ndxeꞌlequeꞌ, gan ciuda Jerusalén par gath daa por cón cheꞌn Tad Jesús cheleꞌi tataa naquin gàc loon. Gàca loon, xàa. 14 Per como leꞌ nuꞌ neꞌnglide gan ngòn Pab ro nuꞌ par nglàa yéc Pab no nglàa lezoꞌ Pab más huen neꞌngade Pab, ¿léꞌ?, mbláꞌ nuꞌ tolo gunee Pab cón li Pab. Ante ndxab nuꞌ loo Pab: ―Ante gàca lool, Pab, xal nee lezoꞌ Tad. No ya yende cón tolo ngab nuꞌ lool, Pab. 15 Ngolo tataa mdoodiꞌs no nuꞌ Pab no mdoodiꞌs no Pab nuꞌ, nuꞌ mtoxcuaꞌ cheꞌn nuꞌ. Mxen nuꞌ ned. Nda nuꞌ par ciuda Jerusalén. 16 Ngua no nuꞌ ndxep mèn ciuda Cesar coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist axta ciuda Jerusalén. Ngua láꞌ mèna nuꞌ liz thìb mbiꞌ coꞌ lèe Mnasón par cued nuꞌ liz mbiꞌ ndxep huiz. Mbiꞌa ndxàcleꞌ línꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesucrist no loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. Pab ngua tee huiꞌ máa Cob no ngua too naa Pab Cob. 17 Coꞌseꞌ mzin nuꞌ ciuda Jerusalén, ryete mèn coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn

336 Jesucrist huen mbyanꞌ lezoꞌ mèna gunèe mèna nuꞌ. 18 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nque, ngua no nuꞌ Pab par ngua too naa nuꞌ Cob. Leꞌpeꞌ nziriꞌ rye mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox liz Cob ngua nuꞌ. 19 Gunii nuꞌ Diox loo mèna no gunii mèna Diox loo nuꞌ, ne. Ngoloa, mtlo Pab, mdaꞌ Pab cuent cón cheꞌn thìb thìb conꞌ coꞌ mbli Diox por cón cheꞌn Pab làth mèn ned ngua que tee Pab làth mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 20 Coꞌseꞌ mbìn mèna cuent coꞌ mdaꞌ Pab loo mèna, ngurez mèna Diox. No ndxab mèna diꞌs roo diꞌs xèn no diꞌs natuꞌ loo Diox. Sya, ndxab mèna loo Pab: ―Huenqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndaꞌl cuent loo nuꞌ cópeꞌ ngòc lool ned ngua que teel làth mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Yende cón ñee nuꞌ lool cón cheꞌn conꞌa. Per huiꞌ nexa, hues. Lùu nonqueꞌ no naneequeꞌl napló mil mèn coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ nqueltàaleꞌ trèꞌ con nuꞌ coꞌ nac mèn coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. No ryete mèna thidte mbez naquinqueꞌ toloqueꞌ tyubdiꞌs mèn xal mbez ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. 21 Per ndxep mèn làaz naꞌ, coꞌ nzo ban par ned ngua que tee luꞌl mèn, mbiꞌth taꞌ cuent loo mèn làaz naꞌ trèꞌ leꞌ lùu ngue tee luꞌ loo rye mèn nación Israel coꞌ nac mèn làaz naꞌ coꞌ nzo ban par ned làaz mèn titha. Ndluꞌl neꞌlide mèn cas cón cheꞌn xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. No ndluꞌl ya indxàalte li mèna circuncidar myenꞌbiꞌ bix coꞌ nac xinꞌ mèna. No ndluꞌl neꞌtolode li mèn chol costumbr coꞌ mbed no mèn no coꞌ nzi no mèn làaz mèn. 22 ¿Xá neel? ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, nac cuent coꞌ ndaꞌ mèna loo nuꞌ cón cheꞌn coꞌ mque tee luꞌl? Tac nuꞌ ngobeꞌ setilte queltàa mèn nabaꞌ coꞌseꞌ gòn mèn leꞌ lùu mzinleꞌ trèꞌ. 23 Pab, más huen lil xal nee nuꞌ lool: Nzo thap mènbiꞌ làth nuꞌ. Mènbiꞌ ndxèꞌ nquin

337 tolo li conꞌ coꞌ mcàbgòn mèn ndxèꞌ li mèn ndxèꞌ loo Diox. 24 Huàa no dyap mènbiꞌ ndxèꞌ. Thidte junt huàa no mèn ndxèꞌ leꞌn templ par yembìi guꞌ loo xleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel. No bdiꞌx cón cheꞌn gast coꞌ li dyap mèn ndxèꞌ par telo mèn ndxèꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn mèn li mèn loo Diox. Yiloa nzoqueꞌ mod choꞌ mèn yis yéc mèn coꞌseꞌ ngolo mbli mèn ryethe conꞌ nquin li mèn. No tataa mod ñèe ryete mèn no taꞌ ryete mèn cuent ilìcte nac coꞌ mdaꞌ mèn cuent cón cheꞌnl. Ndxeꞌlequeꞌ, ñee mèn no taꞌ mèn cuent leꞌ lùu, lìcqueꞌ, ndyubdiꞌs xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. 25 Per por part cheꞌn mèn coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Tad Jesucrist no loo cón cheꞌn Tad Jesucrist, nuꞌ mqueꞌleꞌ yeꞌs loo mèna ya neꞌtyóode mèna arid cón cheꞌn coꞌ ndluꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel. Ndxeꞌlequeꞌ, ndxab nuꞌ loo mèna neꞌhuade mèna bélꞌ máꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ. Neꞌ neꞌ hua mèn ren máꞌ. Neꞌ neꞌ hua mèna ren máꞌ nguth coꞌ ndryal dóꞌ. Ndxab nuꞌ, ne, yende chó mèna li yalburrid. Neꞌ neꞌ cuaꞌn mèna xinꞌ huan mèna. Mèn ciuda Jerusalén mxenxùꞌ Pab leꞌn templ. 26 Sya, thidte mbeꞌ Pab dyap mèna. Coꞌseꞌ ngo nii izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mbembìileꞌ Pab con dyap mèna loo xleyꞌ mèna. Ngoloa, thidte ngua no Pab dyap mèna leꞌn templ par ngua nee mèna loo nguleyꞌ pól tyaa huiz coꞌ mteloleꞌ mèna ryete conꞌ coꞌ mcàbgòn mèna loo Diox li mèna, coꞌ nee diꞌs, mzinleꞌ tiemp hueꞌ mèna gòn coꞌ taꞌlaꞌs mèna loo Diox leꞌn templ. 27 Per coꞌseꞌ yamerleꞌ yilo gaz huiz, coꞌ nee diꞌs, ngololeꞌ mbembìi rye gaꞌy mèna, gunèe ndxep mèn nación Israel coꞌ nzo ban par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn asia, mèn coꞌ nde

HECHOS 21 lni Pentecostés ciuda Jerusalén, ngue tee Pab leꞌn templ. Mbli mèna par nguátbèe mèn leꞌn templ par mxen mèn Pab. 28 No cabii ndxab mèna: ―Mèn nación Israel, blyath no guꞌ nuꞌ tyen naꞌ mbiꞌ ndxèꞌ. Mbiꞌ ndxèꞌ nac mbiꞌ coꞌ ngue tee luꞌ loo mèn rye nación. Ale mbixyath mbiꞌ contra nacionpeꞌ naꞌ. No mbixyath mbiꞌ contra ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. No nac mbiꞌ ngolo ngolaꞌs cheꞌn templ ndxèꞌ. No más de cona, ale negadiꞌs ngòo no mbiꞌ plá mèn grieg leꞌn templ naꞌ par ngòc zab leꞌn templ naꞌ coꞌ nac lugar natúꞌ loo naꞌ. 29 Tataa ndxab mèna tac ndooreꞌ gunèe mèna ngue tee no Pab thìb mbiꞌ coꞌ lèe Trof, coꞌ nac mbiꞌ ciuda Efes, leꞌn ciuda Jerusalén. No mbli mèna xtùuz neꞌstolqueꞌ ngòo no Pab mbiꞌa leꞌn templ mastaleꞌ neꞌngòo node Pab mbiꞌ leꞌn templ. 30 Sya, por derech, ryete mèn ciuda Jerusalén nguátbèe. No mqueꞌ mèna carre. Mqueltàa mèn coꞌteꞌ ndub templ. Mxen mèn Pab. No mdoꞌfxax mèn Pab. Mbloꞌ mèn Pab thìb lad coꞌteꞌ ndub templ. No luega luega, mtauꞌ mèn puert cheꞌn templ. 31 Leꞌpeꞌ ndlyaꞌs mèna guth mèna Pab coꞌseꞌ mbìn mbiꞌ coꞌ nac comandant, coꞌ ñibeꞌ loo thìb ayo solndad leꞌn ciuda Jerusalén, leꞌ ryete mèn ciuda Jerusalén nguátbèe. 32 Sya, mbli comandant setilte mqueltàa solndad, no taamas solndad coꞌ más ñibeꞌ taachuꞌth. Ryete solndada mqueꞌ carre. Nda solndad coꞌteꞌ nziriꞌ mèn coꞌ nguátbèea. Coꞌseꞌ gunèe mèna nde comandant no nde solndada, mbláꞌ mèna Pab. Ya neꞌtolode mtin mèna Pab. 33 Sya, mbii gax comandant coꞌteꞌ nax Pab. Mblít comandant Pab. Mnibeꞌ comandant loo solndad tedóꞌ solndad nii Pab no yaꞌ Pab con chop caden. Ngoloa, mnibdiꞌs comandant loo Pab. Ndxab comandant: ―¿Chó nac lùu? No ¿cón ngue tee lil, àꞌ?

HECHOS 21​, ​22 34 Per mèn coꞌ nguátbèea cabii mbez. Xàꞌ mbez thìb mèn. Xàꞌ mbez tedib mèn. Axta neꞌ neꞌ ñee comandant chó ro mèna gòn comandant por tant ayen diꞌs ayen cuent ndxàc hora làth mèna. Por lult, mnibeꞌ comandant loo solndad mbeꞌ solndad Pab coꞌteꞌ nac cuartel. 35 Coꞌseꞌ mzin no solndad Pab loo escaler coꞌteꞌ ndxòo mèn ro puert cheꞌn cuartel, gáplequeꞌ mblít solndad Pab par mbeꞌ solndad Pab loo mbii par leꞌn cuartel tant nayiꞌ mèn coꞌ nguátbèea ñèe mèna Pab. 36 Tataa mbli solndad tac taamas mèn coꞌ nde nque, coꞌ nac leque mèn coꞌ nguátbèea, mbez yèe mèna. Mbez mèna: ―Solndad, fcàa guꞌ mbiꞌ baꞌ. Beth guꞌ.

Pab mdub razon cheꞌn Pab loo rye mèn coꞌ nguátbèea. 37 Coꞌseꞌ nda lo solndad Pab leꞌn cuartel, Pab ndxab loo comandant coꞌ ñibeꞌ thìb ayo solndad: ―Tad comandant, ¿chéꞌ taꞌ Uꞌ lugar loon tyoodiz non Uꞌ ndxep? Comandant mcàb loo Pab. Ndxab comandant: ―¿Chéꞌ ndxácl ndoodiꞌsl diꞌstèe grieg, càꞌ? Pab mcàb: ―Ndxác daa, pues. 38 Sya, ndxab comandant loo Pab: ―¿Chéꞌ inacte lùu mbiꞌ nación Egipt coꞌ mbli thìb huelg ndxàcleꞌ ndxep tiemp no mbeꞌ mbiꞌa thap mil mènguth mèn par mqueltàa mèna con mbiꞌ coꞌteꞌ nagán, sya, càꞌ? 39 Sya, ndxab Pab loo comandant: ―Yende xàa. Daa nac mèn nación Israel. Ngóol daa leꞌn ciuda Tars coꞌ nac thìb ciuda más naroo loo rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn cilis. Per ñaꞌben thìb favor loo Uꞌ. Ftaꞌ Uꞌ lugar loon toodizen ndxep loo mèn baꞌ. 40 Mdaꞌ comandant lugar loo Pab par tyoodiꞌs Pab loo mèna. Sya, alanleque mdoo Pab loo mèna loo escaler coꞌteꞌ

338 ndxòo mèn ro puert cheꞌn cuartel. Sya, mbli Pab señ con yaꞌ Pab par cued li mèn ruid. Coꞌseꞌ xèegà nguled ruid, mtlo Pab, mxalꞌ Pab loo diꞌs loo mèna. Mdoodiꞌs no Pab mèna diꞌstèe coꞌ nac diꞌstèe cheꞌn mèn nación Israel. Ndxab Pab: ― Guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz daa no guꞌ coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nacionpeꞌ naꞌ, bìn guꞌ diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ tuben razon cón chenen loo guꞌ. 2 Coꞌseꞌ mbìn mèn coꞌ nguátbèea leꞌ Pab ndyoodiꞌs no mèna xtiꞌspeꞌ mèn nación Israel, tolo más xèe ngure mèn. Sya, ndxab Pab loo mèn: 3 ―Daa nac mèn nación Israel. Ngóol daa leꞌn ciuda Tars coꞌ nac thìb ciuda cheꞌn làaz mèn cilis. Per mbryoo mxyèn daa leꞌn ciuda Jerusalén ndxèꞌ. No mqueꞌen scuel loo thìb maistr coꞌ ngroꞌ lèe Gamaliel coꞌ mbluꞌ daa. Láth mqueꞌen scuel, mxoꞌf ndelequeꞌ lezon mbeen cuent xal nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo xudgool naꞌ póla. Más de cona, mxoꞌf ndelequeꞌ lezon par lin sirv loo Diox, dib nzo yéquen dib nzo lezon xalqueꞌ nac mod coꞌ ndli ryete guꞌ sirv loo Diox nalleꞌ. 4 No ngòc daa mèn coꞌ mque tee mdub nguꞌs mèn coꞌ ngolaꞌs diꞌs ndac cheꞌn Jesucrist thìb cuaꞌa, axta mdoo lezon guthen mèna. No mbeen mènbiꞌ no mèngot coꞌ ndxelaꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Jesucrist coꞌteꞌ nzo mèna par queꞌen mèna leziꞌf. 5 Mastaleꞌ indlyasten niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, per leque jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nacionpeꞌ naꞌ nanee no ndaꞌ mèna cuent cón chenen cheleꞌ mèna ndlyaꞌs taꞌ cuent cón chenen. Tac yub mèna mdaꞌ yeꞌs coꞌ nac ord loon par huen yeꞌs ciuda Damasc loo mèn coꞌ ndxàc mèn gulàaz naꞌ coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Damasc. Sya, mxenen ned. Ndan par ciuda Damasc

22

HECHOS 22

339 par ga tee huiꞌen ñeeneꞌ chéꞌ nzo mèn coꞌ ndxelaꞌs diꞌs ndac cheꞌn Jesús par gal non mèna ciuda Jerusalén ndxèꞌ par tetìi nuꞌ mèna xal ndlyaꞌs nuꞌ. Pab ngue taꞌ cuent loo mèna xá mod ngulàa yéc Pab no ngulàa lezoꞌ Pab par ngòo Pab loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 6 Nde

(Hch. 9.1–19; 26.12–18)

tan cuent loo guꞌ xá ñaa coꞌ ngòc loon láth ndoon ned, ndan ciuda Damasc. Coꞌseꞌ yamerleꞌ zin daa ciuda Damasc no casqueꞌ com rol huiz, chàa, mbyaꞌx thìb xnìi tínꞌ coꞌ ngulàa loo béꞌ coꞌ neꞌnxecte ngudloon par ngüiꞌen. 7 No ale ngulàan loo yòo. Leque hora, mbìnen mbyèn thìb diꞌs loo mbii coꞌ gunee loon: ―Saul, Saul, ¿chonon nde tub nguꞌsl daa, àꞌ? 8 Sya, mnibdizen loo Tad coꞌ gunii loon loo mbii: ―¿Chó nac Uꞌ, Tad? Mcàb Tad. Gunee Tad loon: ―Daa nac yub Jesús cheꞌn yèez Nazaret. Coꞌseꞌ ndub nguꞌsl mèn coꞌ ndxòo loo cón chenen, lùu neꞌtaꞌde cuent yub daa nde tub nguꞌsl. 9 Ryete mèn coꞌ nda non ciuda Damasc gunèe mbyaꞌx xnìi. No mzyeb mèna. Per neꞌngònte mèna diꞌs coꞌ mbyèn loo mbii coꞌ gunii loon. 10 Sya, mcàben loo Tad Jesús: ―¿Cón ndxàal lin, Tad? Sya, gunee Tad loon: Goo che no tolo fxen ned. Huàa axta zinl ciuda Damasc. Tya ñee mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón chenen cón ndxàal lil. 11 Per com leꞌ xnìi coꞌ mbyaꞌx loona mbli par mbyanꞌ sieu daa, ¿léꞌ?, mèn coꞌ nda nona mxen yan par mbeꞌ mèn daa axta mzin daa ciuda Damasc. 12 Leꞌn ciuda Damasc ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Anani. Mbiꞌa thidtene indláꞌyaꞌde no altant ndyoo mbiꞌ par ndyubdiꞌs mbiꞌ loo diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ

mxoꞌf Moisés loo xudgool naꞌ más póla. No ryete mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Damasc huenqueꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ lèe Anani. 13 Anani mbiꞌth coꞌteꞌ nzon. Texal mzin Anani coꞌteꞌ ngon, gunee Anani loon: ―Saul, coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist, lùu ndxeꞌslequeꞌ huiꞌ tedib vez. No leque hora ndxeꞌslequeꞌ mbuiꞌen tedib vez. 14 No gunee Anani loon: ―Diox coꞌ nac Diox xudgool naꞌ mbloꞌ xàꞌl no mcui Diox lùu ndooreꞌ gáal lùu loo izlyoꞌ par nonl no par taꞌl cuent cón nac coꞌ nee lezoꞌ Diox no par huiꞌl loo mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ nalì no coꞌ nac mbiꞌ nambìi, no par gònl diꞌs coꞌ ryoꞌ ropeꞌ mbiꞌ coꞌ nac mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi. 15 Pues, lùu ya toodiꞌs cón cheꞌn mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìia loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. No taꞌl cuent coꞌ gunèel no coꞌ mbìnl loo mèn. 16 No nalleꞌ, ¿chonon beꞌ ndoo lenꞌl? Goo too no gòc bautizar. No gòp yalxlaꞌs loo Tad Jesucrist no loo cón cheꞌn Tad Jesucrist par tyonꞌ xquin lùu no xtol lùu coꞌ mcuaꞌn lùu. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn coꞌ nguátbèe xá mod mtelꞌ Tad Jesucrist Pab loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 17 Tolo tan cuent loo guꞌ, ne: Coꞌseꞌ mberen, ndyalen par ciuda Jerusalén tedib vez, nguan leꞌn templ par ngua rezen Diox. Láth ngue bezen Diox, mxyoꞌf loo thìb conꞌ loon. 18 Ale mxaquen gunee Tad Jesús loon: Sirs, sirs, bli purad. Groꞌ leꞌn ciuda Jerusalén, Saul. Tac mèn ciuda Jerusalén ndxèꞌ neꞌlide cas lùu loo coꞌ gabl loo mèn cón chenen. 19 Sya, ndxaben loo Tad: Tad, mèn ciuda Jerusalén nanee leꞌ daa ndyee ryete lugar coꞌteꞌ ndub sinagog mèn. No ndxen mèn coꞌ ndxelaꞌs loo diꞌs ndac cheꞌn Uꞌ par nqueꞌen mèn leziꞌf coꞌteꞌ nac làaz mèn. No mduben yan, mtinen mèn, ne. 20 No

HECHOS 22​, ​23 coꞌseꞌ mbeth mèn Esteb coꞌ ngòc mbiꞌ coꞌ mblo yalbàn cón cheꞌn Uꞌ, daa, ne, mqueltàa no mèna tya. No thidte ngòc daa con mèn coꞌ mbeth Esteb. No axta mquenapen xab mèn coꞌ mbeth Steb tya. 21 Per Tad Jesús gunee loon: Huàa. Tac daa ñibeꞌ lool par yal tith loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Comandant mquenap Pab ndxep huiz. 22 Axta coꞌseꞌ gunii Pab diꞌsa, beꞌ xèe ngure mèn. Per ngoloa, mtlo mèna, ngrozèe mèna. Ndxab mèna loo comandant: ―Fcàa mbiꞌ baꞌ. Beth. Ya indlyaꞌste nuꞌ tolo huiꞌ nuꞌ loo mbiꞌ. 23 No texal mbez yèe mèna cabii, tataa ndyen mèn xab mèn. Ngobii mèn xab mèn loo mbii. No ndyen mèn yòo yaꞌs. Ngobii mèn yòo yaꞌs loo mbii tant ndaꞌ xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn Pab. 24 Leꞌ comandant na, mnibeꞌ loo solndad par mbeꞌ solndad Pab leꞌn cuartel. No mnibeꞌ comandant tin solndad Pab par taꞌ Pab cuent chonon susqueꞌ nazab mbez yèe mèn cón cheꞌn Pab. 25 Per coꞌseꞌ ngololeꞌ mtedóꞌ solndad Pab par taꞌ solndad cheꞌn Pab no tin solndad Pab, Pab ndxab loo mbiꞌ coꞌ nac capitán coꞌ ñibeꞌ loo solndad hora: ―¿Chéꞌ ndxàp guꞌ derech tin guꞌ daa, daa coꞌ nac thìb mbiꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Rom? No más de cona, neꞌ neꞌ tar tub rez guꞌ cón chenen no ¿ale sangziꞌf ndlyaꞌs guꞌ tin guꞌ daa, càꞌ? 26 Coꞌseꞌ mbìn capitán tataa ndxab Pab, yende izlyoꞌ, ngua taꞌ capitán cuenta loo comandant. Ndxab capitán loo comandant: ―Comandant, anderhuen Uꞌ. Huiꞌ cón ngue li Uꞌ. Mbiꞌ coꞌ mnibeꞌ Uꞌ loo nuꞌ tin nuꞌ, mbiꞌa nac mbiꞌ gulàaz mèn ciuda Rom. 27 Sya, ngua comandant coꞌteꞌ nzo Pab. Mnibdiꞌs comandant loo Pab. Ndxab comandant: ―¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, nac lùu mbiꞌ gulàaz mèn ciuda Rom, càꞌ?

340 Pab mcàb. Ndxab Pab loo comandant: ―Aa. Nac daa mèn gulàaz mèn ciuda Rom, pues. 28 Sya, ndxab comandant loo Pab. ―Daa, ne, nac mèn gulàaz mèn ciuda Rom. Per anzeꞌf thìb tmi mdixen par ngòc daa mèn gulàaz mèn ciuda Rom. Pab ndxab loo comandant: ―Per daa nac mèn gulàazpeꞌ mèn ciuda Rom tac xuden nac mèn gulàaz mèn ciuda Rom. 29 Coꞌseꞌ mbìn rye mèna diꞌs coꞌ mdaꞌ Pab cuent, mbláꞌ mèna Pab. No axta yub comandant mbláꞌ Pab coꞌseꞌ non comandant leꞌ Pab nac mbiꞌ gulàaz mèn ciuda Rom. No más de cona, anzeꞌf mzyeb comandant por mbli comandant mandad mtedóꞌ solndad Pab par tin solndad Pab. Pab mdoo loo mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. 30 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nque, anzeꞌf mquin comandant gòn comandant chonon susqueꞌ ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèn nación Israel Pab. Mnibeꞌ comandant xac solndad caden coꞌ natedóꞌ Pab. No mnibeꞌ comandant queltàa rye nguleyꞌ coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no queltàa rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Sya, mnibeꞌ comandant loo solndad coꞌ solndad Pab leziꞌf par yeꞌth Pab loo mèna par tyub rez cón cheꞌn Pab loo mèna. Pab xèe mbuiꞌ loo ryete mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Ndxab Pab loo mèna: ―Guꞌ coꞌ nac mèn huesen no coꞌ nac mèn xtàan coꞌ nac mèn gulàaz daa, tan cuent loo guꞌ anon ndoo xènen huenqueꞌ mdenꞌen leꞌn lezon no huenqueꞌ ngo lezon loo cón cheꞌn Diox. 2 Sya, mbiꞌ coꞌ lèe Anani, coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ tiempa, mnibeꞌ loo mèn

23

341 coꞌ nziriꞌ gax loo Pab par quis mèn ro Pab. No ale mdiꞌs mèn ro Pab. 3 Per Pab mcàb. Ndxab Pab loo Anani: ―Diox li par tetìi Diox lùu, ne, lùu coꞌ ntembìi ro no coꞌ ntembìi xtiꞌs loo mèn. ¿Chéꞌ, lìcqueꞌ, ngue tub rezl cón chenen xalqueꞌ ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo xudgool naꞌ, càꞌ? Yende xàa. Cheleꞌ lùu ingue lide xal ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley, ¿chonon mnibeꞌl loo mèn mdiꞌs mèn ron, sya? 4 Per mèn coꞌ nziriꞌ tya ndxab loo Pab: ―¿Chéꞌ tatuaꞌ mod nazab ñii yèel no ñii tìil jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Diox, càꞌ? 5 Pab ndxab loo mèna: ―Guꞌ, coꞌ nac mèn gulàazen, bli guꞌ despensar coꞌ ndxaben loo mbiꞌ baꞌ tac neꞌneeden chéꞌ nac mbiꞌ baꞌ jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ. Lìcqueꞌ xal nee guꞌ baꞌ leꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox mbez: Neꞌñii yèedel no neꞌñii tìidel cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèn nacionpeꞌ lùu. 6 Syareꞌ mdaꞌ Pab cuent leꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel nac chop ned. Thìb ned mèna nqueltàa no mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ saduce. Leꞌ tedib ned mèna na, nac mèn coꞌ nqueltàa no mèn xleyꞌ farise. Syareꞌ, cabii ndxab Pab loo mèna: ―Guꞌ, coꞌ nac mèn gulàazen no mèn xtàan, daa, ne, nac mèn xleyꞌ farise. Niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ tac nac daa mèn coꞌ nde liz mèn xleyꞌ farise. No ndub rez guꞌ cón chenen tac daa ndxelaꞌsqueꞌ no ndub quee lezon leꞌ mèn nguth ryo xban. 7 Coꞌseꞌ ndxab Pab diꞌsa loo mèn coꞌ mqueltàaa, mèn xleyꞌ farise no mèn xleyꞌ saduce mtlo mdoodiꞌs, no leque mèna mbyoo diꞌs. Ale ngòc chop ned mèna loo Pab. 8 Tataa mod mbli Pab tac mèn xleyꞌ saduce ndxelaꞌs no mbez mèn xleyꞌ saduce neꞌryo xbante mèn nguth neꞌ neꞌ yen chol angl. No neꞌ

HECHOS 23 neꞌ yen chol xpii. Per mèn xleyꞌ farise ndxelaꞌsqueꞌ leꞌ mèn nguth ryo xban, no nzoqueꞌ chol xpii, no nzoqueꞌ chol angl. 9 Ryete mèna ngrozèe nayiꞌ. Látha, ngo too ndxep mèn coꞌ ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn làth mèna. Maistra nzo lad cheꞌn mèn xleyꞌ farise. Ndxab maistr loo mèn coꞌ mqueltàaa: ―Mbiꞌ baꞌ tarte li nec thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ, yey. Peser thìb xpii gunii loo mbiꞌ o gunii thìb angl loo mbiꞌ. Neꞌgàcte naꞌ ngolo ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn coꞌ ngue li naꞌ loo mbiꞌ baꞌ. 10 No por tant ndxetoo diꞌs làth mèna, axta comandant mzyeb. Tac ndli comandant xtùuz leꞌ mèna tyen Pab no ched xàꞌ mèn Pab tant nzi que diꞌs mèn no tant nayiꞌ mèn ñèe mèn Pab. Por cona, mtelꞌ comandant mandad par yeꞌth solndad par coꞌ solndad Pab làth mèna par bere solndad, hueꞌ solndad Pab par leꞌn cuartel tedib vez. 11 Per leque yálꞌ coꞌ nac cheꞌn tedib huiz coꞌ nde nquea, Tad Jesús mxyoꞌf loo loo Pab coꞌteꞌ mdàt Pab. Ndxab Tad Jesús loo Pab: ―Neꞌzyebtel, Pab. Blo valor lool. Tac texal ngòo valor lool guniil loo mèn ciuda Jerusalén trèꞌ cón chenen, tatuaꞌguèꞌ ñiil cón chenen loo mèn ciuda Rom, ne. Ndxep mèn ciuda Jerusalén mblo xnee no mcuaꞌn mod par guth mèna Pab. 12 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mqueltàa ndxep mèn ciuda Jerusalén. Thidte ngòc mèna. No thidte mdoodiꞌs mèna par guth mèna Pab. No axta mdoo lezoꞌ mèna mdeꞌth mèna lèe Diox por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ li mèna. No ndxab mèna loo xtàa mèna neꞌ neꞌ yen cón hua mèna no neꞌ neꞌ yen cón gu mèna axtaqueꞌ neꞌ guth mèna Pab. 13 No masreꞌ choꞌ mèn ngòc mèn coꞌ mcàbgòn loo mèn coꞌ ngòc xtàa mèna

HECHOS 23 par guth mèn Pab. 14 Sya, mxen mèna ned. Ngua taꞌ mèna cuent loo jef coꞌ más ñibeꞌ loo nguleyꞌ no loo mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ndyoo ner loo mèn nación Israel. Ndxab mèna loo jef no loo mèngool: ―Nuꞌ mdeꞌth lèe Diox por conꞌ coꞌ li nuꞌ neꞌhuade nuꞌ nec thìb conꞌ no neꞌgude nuꞌ nec thìb conꞌ axtaqueꞌ ngolo gunee mbeth nuꞌ Pab. 15 Per nalleꞌ, lyaꞌs nuꞌ li guꞌ conꞌ ndxèꞌ. Thidte queltàa guꞌ con taamas mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Fcuaꞌn guꞌ mod toodiꞌs no guꞌ comandant par tyal comandant telꞌ comandant Pab loo guꞌ yéꞌ. No bli guꞌ xal mèn coꞌ neꞌñeede. No bli guꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ bere ndlyaꞌs noo noo tub rez par ryal no guꞌ cón cheꞌn Pab. Leꞌ nuꞌ na, gàc nab par tauꞌ nuꞌ ned nde Pab par ya Pab looi ndooreꞌ zin Pab loo guꞌ. 16 Per leꞌpeꞌ ndoo thìb mbyòo coꞌ nac xganꞌ ftaꞌn Pab coꞌteꞌ mdoodiꞌs mèna. Mbyòoa mbìn xal nac diꞌs coꞌ ngue toodiꞌs mèna. Ngua mbyòo cuartel par ngua taꞌ mbyòo cuenta loo Pab. 17 Sya, ngurez Pab thìb mbiꞌ coꞌ nac capitán coꞌ ngue tee taꞌ vuelt leꞌn cuartel coꞌteꞌ nzo Pab. Ndxab Pab loo capitán: ―Daa lyaz hueꞌl mbyòo ndxèꞌ loo comandant tac mbyòo lyaꞌs taꞌ cuent ndxep diꞌs loo comandant. 18 Mbeꞌ capitán mbyòo loo comandant. Ndxab capitán loo comandant: ―Pab coꞌ ngue leziꞌf ngurez daa. Mnaꞌb Pab loon leꞌ daa gal no mbyòo chuꞌth ndxèꞌ lool tac mbyòo ngue no ndxep diꞌs coꞌ lyaꞌs mbyòo taꞌ mbyòo cuent lool. 19 Mxen comandant yaꞌ mbyòo chuꞌtha. Mbeꞌ comandant mbyòo thìb lad. Mnibdiꞌs comandant loo mbyòo: ―¿Cón ndlyaꞌsl tyoodiꞌs nol daa, ey? 20 Ndxab mbyòo loo comandant: ―Lìca, mèn ciuda Jerusalén thidte ngòc no thidte mdoodiꞌs par tyoodiꞌs

342 no mèn Uꞌ yéꞌ par taꞌ Uꞌ lugar ya láꞌ solndad Pab loo mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel. Mcuaꞌn mèna mod xal mèn coꞌ neꞌñeede par gàc mèna xal mèn coꞌ noo noo ndlyaꞌs tub rez cón cheꞌn Pab par ryal no mèn cón cheꞌn Pab tedib vez. 21 Per neꞌyilaꞌste Uꞌ cuent coꞌ yiꞌth taꞌ mèna loo Uꞌ. Tac masreꞌ choꞌ mèn coꞌ nqueltàa no mèna nac mèn coꞌ yo casloo loo ned par guth mèna Pab. No axta mdeꞌth mèna lèe Diox por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ li mèna neꞌ neꞌ hua mèna nec thìb conꞌ no neꞌ neꞌ gu mèna nec thìb conꞌ axtaqueꞌ ñee mèna ngolo mbeth mèna Pab. No nalleꞌ ante nzi bed mèna gòn mèna ñeeneꞌ cón gab Uꞌ. 22 Ngolo mdaꞌ mbyòo cuent loo comandant, gunii comandant Diox loo mbyòo. No mnibeꞌ comandant loo mbyòo yende chó loo taꞌ mbyòo cuent cón cheꞌn cuent coꞌ mdaꞌ mbyòo loo comandant. Comandant mtelꞌ Pab loo thìb gobernador coꞌ lèe Fels. 23 Comandant mbli mandad par ngua càa mèn chop capitán. No mnibeꞌ comandant loo capitán par li capitán gàc nab chop ayo solndad coꞌ ndyee nii, no gàc nab ayon psiꞌ solndad coꞌ nac caballer coꞌ ndyub huay, no gàc nab chop ayo solndad coꞌ ndxòo ampurte lans yaꞌ par ya rye solndada hor nquée guyèꞌ yálꞌ par yiláꞌ rye solndada Pab axta ciuda Cesar yálꞌa. 24 Más de cona, mbli comandant mandad par gàc nab plá huay par tyub Pab huay. No mnibeꞌ comandant loo capitán quenap capitán Pab par yende chó conꞌ ryes gàc loo Pab ned nda no solndad Pab axta zin no solndad Pab ciuda Cesar loo Fels coꞌ nac gobernador. 25 Mtelꞌ comandant cart loo capitán par taꞌ capitán carta loo Fels coꞌ nac gobernador. Loo carta mbez diꞌs taandxèꞌ: 26 ―Daa, Claud Lis coꞌ nac comandant coꞌ ñibeꞌ loo solndad ciuda

HECHOS 23​, ​24

343 Jerusalén, daa ngue nii Diox loo Uꞌ, Tad Fels, Uꞌ coꞌ nac gobernador. No leque tiemp ngue tan cuent loo Uꞌ cón ngòc ciuda Jerusalén ndxèꞌ par taꞌ Uꞌ cuent cón ngòc. 27 Mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Jerusalén ndxèꞌ mxen mbiꞌ coꞌ ngue telꞌen loo Uꞌ ndxèꞌ xal thìb pres. No mblyaꞌs mèna nguth mèna mbiꞌ. Per com leꞌ daa mbìn no mdan cuent leꞌ mbiꞌ nac thìb mbiꞌ gulàaz cheꞌn làaz mèn ciuda Rom, ¿léꞌ?, ngua non solndad daa par mblàan mbiꞌ ndxèꞌ laꞌs yaꞌ mèna. 28 No com leꞌ daa ndlyaz ñeen no tan cuent chonon susqueꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals mèn mbiꞌ, mbeen mbiꞌ loo rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel par taꞌ mèna cuent loon chonon susqueꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals mèna mbiꞌ. 29 No ale ante por indlide mbiꞌ cas cón cheꞌn ley coꞌ nac xleyꞌ mèna mcàb mquexùꞌ mqueꞌ fals mèn mbiꞌ. Per mxaquen no mdan cuent yende chó cón cheꞌn mèna par guth mèna mbiꞌ. No neꞌ neꞌ queꞌ mèna mbiꞌ leziꞌf. 30 Ngoloa, mbìnen leꞌ mèn nación Israel thidte ngòc. No thidte gunii mèna par guth mèna mbiꞌ. No mblo xnee mèna par guth mèna mbiꞌ. Por cona, ngue telꞌen mbiꞌ loo Uꞌ nalleꞌ. No leque tiemp, ndxaben loo mèna yiꞌth mèna loo Uꞌ par tub rez yub Uꞌ cón cheꞌn mbiꞌ ndxèꞌ no cón cheꞌn mèna. Conꞌ ndxèꞌte nac diꞌs coꞌ ngue telꞌen loo Uꞌ loo cart ndxèꞌ, Tad Fels. Zyálꞌ naꞌ yéꞌ huizeꞌ. 31 Sya, mxen solndad ned. Nda no solndad Pab xalqueꞌ mnibeꞌ comandant loo capitán leque yálꞌa axta mzin solndad con Pab ciuda Antípatris. 32 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, mbere solndad coꞌ ndyee nii ciuda Antípatris, ndyeꞌth solndada par ciuda Jerusalén coꞌteꞌ ndub cuartel. Leꞌ solndad coꞌ nac caballer coꞌ ndyub huay na, tolo mdoo ned con Pab. 33 Texal mzin solndad con Pab ciuda

Cesar coꞌteꞌ nac palas cheꞌn gobiern, ngua taꞌ capitán cart loo Fels coꞌ nac gobernador. No mtanꞌ capitán Pab loo Fels, ne. 34 Coꞌseꞌ ngolo mblab Fels coꞌ nac gobernador cart, mnibdiꞌs Fels loo Pab. Ndxab Fels loo Pab: ―Pá mèn lùu, Pab? Coꞌseꞌ mbìn gobernador leꞌ Pab nac mèn gulàaz cilis, 35 ndxab gobernador loo Pab: ―Coꞌseꞌ yiꞌth mèn coꞌ ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals lùu, gònen cón cheꞌnl. Ngoloa, mnibeꞌ gobernador loo capitán coꞌ nquenap gobernador quenap solndad Pab leꞌn thìb cuart coꞌteꞌ ngòc palas cheꞌn Herod. Pab mdub razon cheꞌn Pab loo Fels coꞌ ngòc gobernador. Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth gaꞌy huiz mzin Pab loo gobernador Fels ciuda Cesar, mzin leque Anani coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ ciuda Cesar con ndxep mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel no con thìb mbiꞌ coꞌ lèe Tert coꞌ nteriꞌth diꞌs cheꞌn mèn. Rye mèna ngòo loo gobernador par quexùꞌ queꞌ fals mèna Pab. 2 Coꞌseꞌ ndyeꞌth no solndad Pab loo Fels coꞌ nac gobernador, mtlo Tert, mquexùꞌ mqueꞌ fals Tert Pab loo gobernador. Ndxab Tert loo gobernador: ―Diox quix Uꞌ, Tad gobernador, nase huen nzo lezoꞌ mèn. Yende diꞌs yende cuent. No ryete conꞌ huenqueꞌ ndxàc loo nuꞌ leꞌn huiz ndxèꞌ por anzeꞌf ndxác Uꞌ ñibeꞌ Uꞌ loo nuꞌ. 3 Ryete conꞌ xal ñibeꞌ Uꞌ loo nuꞌ par li nuꞌi, ndyac lezoꞌ nuꞌ ndli nuꞌ coꞌ ñibeꞌ Uꞌ dib anax leꞌn nación nuꞌ, Tad Fels, Uꞌ coꞌ nac gobernador ndac tínꞌ loo nuꞌ. No Diox quix non Uꞌ, Tad Fels, tac ndli Uꞌ ryethe conꞌ ndac coꞌ ndli Uꞌ loo nuꞌ. 4 Per nalleꞌ, par neꞌtolode teche nuꞌ tiemp loo Uꞌ, ñaꞌben loo Uꞌ ñeeneꞌ chéꞌ taꞌ Uꞌ lugar gòn Uꞌ ndxep cuent coꞌ tyoodizen loo Uꞌ

24

HECHOS 24 setilte. 5 Nuꞌ ndxòn no ndaꞌ nuꞌ cuent leꞌ mbiꞌ baꞌ nac xal thìb yíiz coꞌ nde be tee rye lugar. No ndli mbiꞌ baꞌ ndxàc chop ned mèn coꞌ nac mèn nación Israel rye lugar. No nac mbiꞌ thìb jef cheꞌn xleyꞌ mèn coꞌ mbez mèn nac xleyꞌ nazaren. 6 No axtaqueꞌ mbli mbiꞌ par mtezab mbiꞌ leꞌn templ nuꞌ. Por cona, mbli mxen nuꞌ mbiꞌ par mblyaꞌs nuꞌ ndub rez nuꞌ cón cheꞌn mbiꞌ xalqueꞌ ñibeꞌ ley cheꞌn xleyꞌ nuꞌ loo nuꞌ. 7 Per ndooleꞌ comandant coꞌ lèe Lis tee yòo xiꞌtha. No ale mteche yèe comandant mbiꞌ baꞌ loo nuꞌ. 8 No gunee comandant loo nuꞌ leꞌ mèn coꞌ lyaꞌs tub rez cón cheꞌn mbiꞌ más huen ndxàalqueꞌ yiꞌth mèna loo Uꞌ par tub rez yub Uꞌ cón cheꞌn mbiꞌ. No nalleꞌ nzoqueꞌ mod nibdiꞌs yub Uꞌ loo mbiꞌ par taꞌ Uꞌ cuent ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nac coꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals nuꞌ mbiꞌ. 9 Ndooleꞌ rye mèn nación Israel coꞌ ngure no Tert no coꞌ mqueltàa con Tert ndxab loo gobernador: ―Lìcqueꞌ nac rye diꞌs coꞌ ngue taꞌ Tert cuent loo gobernador. 10 Sya, mbli gobernador thìb señ loo Pab par tlo Pab, tub Pab razon cheꞌn Pab loo gobernador. Ndxab Pab loo gobernador: ―Axta gust ndaꞌ lezon tuben razon cón chenen loo Uꞌ, Tad gobernador, tac daa nanee leꞌ Uꞌ nac thìb justis loo nación nuꞌ coꞌ ndxàcleꞌ línꞌ ndub par ndub rez Uꞌ cón cheꞌn mèn nación nuꞌ. 11 Com leꞌ daa nanee nzoqueꞌ mod li laꞌs Uꞌ, nalze pente ngolo siꞌ fchop huiz mzin daa ciuda Jerusalén par nguan templ par ngua tub xiben no ngua còoꞌen yéquen loo Diox xalqueꞌ nac mod cheꞌn mèn nación Israel. 12 Per yende chó mèn mqueltàa no daa par ndoodizen con mèna par nglin ngátbèe mèna. Neꞌ neꞌ yen chó mèn ngnèe daa leꞌ daa mbli par nguátbèe mèn leꞌn templ o mblin par ngo too ngòc nguàal diꞌs leꞌn templ. Neꞌ neꞌ ngnèe mèn daa leꞌ daa ngua leꞌn sinagog mèna par mblin ngo too ngòc nguàal diꞌs tya, ne.

344 Neꞌ neꞌ ngnèe mèn daa leꞌ daa ngua par nguátbèe mèn coꞌ nzi tee call leꞌn ciuda Jerusalén. 13 Mèn coꞌ nziriꞌ loo Uꞌ baꞌ yende mod taꞌ cuent coꞌ lìcqueꞌ loo Uꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèn daa. 14 Per part cón chenen conꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, ndlin, daa gol roi loo Uꞌ leꞌ daa ndli sirv loo Diox coꞌ nac Diox xudgool daa. No ndlina xalqueꞌ ñibeꞌ thìb mod cub coꞌ mbez mèn baꞌ nac thìb leyꞌ cub. Tac ndxelazquen xal nac diꞌs coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs. 15 No ndub queequeꞌ lezon loo Diox xalqueꞌ ndub quee lezoꞌ mèna loo diox, coꞌ nee diꞌs, ndub quee lezoꞌ mèn leꞌ mèn coꞌ nguth ryo xban, que nac mèna mèn ndac, no que nac mèna mèn yeꞌrsinꞌ. 16 Cona, leque daa ndli purad par yende cón tolo tenꞌen leꞌn lezon coꞌ nac cón cheꞌn xtol daa loo Diox no loo mèn hues xtàa daa. 17 Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth ndxep línꞌ coꞌ ngolo mque teeꞌen chol liz mèn no làaz mèn, mberen, ndyalen par ned làazpeꞌen tedib vez par tan gòn no par tan ofrend coꞌ ngue tan loo Diox. 18 Conꞌa ngue lin leꞌn templ cheꞌn Diox coꞌseꞌ gunèe ndxep mèn nación Israel, coꞌ nzo ban par ned làaz mèn asia, daa leꞌn templ. Tac leꞌpeꞌ mzin huiz coꞌ mdyaa huiz par ngua lin ryethe conꞌ coꞌ mcàbgònen loo Diox lin. Per coꞌseꞌ mblin conꞌa, neꞌnga noden huax mèn leꞌn templ no neꞌ neꞌ nglin par ngátbèe ndxep mèn con daa leꞌn templ. Pues, mèn coꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals daa nac mèn nación Israel coꞌ nzo ban làaz mèn asia. 19 Mèna ndxàal yiꞌth loo Uꞌ trèꞌ par quexùꞌ queꞌ fals mèna daa cheleꞌ mèna ndxàp razon par quexùꞌ queꞌ fals mèna daa. 20 No cheleꞌ mèna neꞌyiꞌthte, ñee mèn coꞌ nziriꞌ loo Uꞌ baꞌ ñeeneꞌ chéꞌ nzo chó xquin no xtol daa mcuanen coꞌseꞌ mdoon loo mèn coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel pezea. 21 O ¿neꞌstolqueꞌ

HECHOS 24​, ​25

345 ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèn baꞌ daa por cabii ndxaben loo mèn coꞌseꞌ ngòon làth mèn: Guꞌ ngue tub rez cón chenen nalze por ndxelazen leꞌ mèn coꞌ nguth ryo xban, càꞌ? 22 Coꞌseꞌ mbín Fels coꞌ nac gobernador diꞌs coꞌ ndxab Pab, no com leꞌ Fels huen huen ndaꞌ cuent cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loo xleyꞌ cheꞌn Crist, neꞌndaꞌde Fels lugar ndub rez Fels cón cheꞌn mèna. Ndxab Fels loo mèna: ―Cued guꞌ ndxep huiz. Coꞌseꞌ yiꞌth comandant Lis loon, sya, tolo li lazen cón cheꞌn guꞌ baꞌ. 23 Sya, mnibeꞌ Fels loo capitán par quenap solndad Pab xal thìb pres. No taꞌ solndad lugar que tee Pab leꞌn palas cheꞌn Herod. No taꞌ solndad lugar loo chol mèn coꞌ nac amiu Pab par yiꞌth too naa mèn Pab. No taꞌ solndad lugar loo mèn par li mèn mandad loo Pab. 24 Coꞌseꞌ más nda tee huiz, mzin Fels coꞌ nac gobernador con Drusil coꞌ nac saꞌl Fels ciuda Cesar. Drusil, saꞌl Fels, nac thìb xaꞌgot cheꞌn mèn nación Israel. Mbli Fels coꞌ nac gobernador mandad par yeꞌth Pab loo Fels par tyoodiꞌs no Pab Fels cón cheꞌn yalndxelaꞌs cheꞌn Jesucrist. 25 Per coꞌseꞌ mtlo Pab, mdoodiꞌs Pab cón cheꞌn xá mod ndxàal que tee ban lì mèn, no xá mod ndxàal leque mèn li par gàp lezoꞌ mèn par neꞌtelode cuaꞌn mèn xquin mèn, no cón cheꞌn xá mod gàca loo mèn coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn, anzeꞌf mzyeb Fels. Sya, ndxab Fels loo Pab: ―Pab, fxen ned. Byàa. Coꞌseꞌ nalath daa, beren, telꞌ chezenl par tyoodiꞌs naꞌ tedib vez. 26 Lomisqueꞌ ne, mdub quee lezoꞌ Fels taꞌ Pab mase plálte tmi par laꞌ Fels bii Pab. Por cona, seguid seguid mbez Fels Pab par ndyoodiꞌs no Fels Pab. 27 Chop línꞌ ngòca tataa loo Pab. Coꞌseꞌ ngolo chop línꞌa, ngroꞌ Fels, mtelo Fels línꞌ coꞌ ngòc Fels gobernador. Sya, ngòo tedib mbiꞌ coꞌ lèe Pors Fest coꞌ mcàayaꞌ

gobernador lugar cheꞌn Fels. Per com leꞌ Fels mblyaꞌs ngyanꞌ bien Fels con mèn nación Israel, ¿léꞌ?, mtanꞌ Fels Pab xal thìb pres loo Pors Fest coꞌ ngòc gobernador cub lugar cheꞌn Fels. Pab mdoo loo thìb mbiꞌ coꞌ lèe Fest coꞌ ngòc gobernador cub. Mzin Fest ciuda Cesar par mdub Fest lugar cheꞌn Fels par gàc Fest gobernador cub. Pente ndxàc son huiz coꞌ mtlo tyub ñibeꞌ Fest, mxen Fest ned, nda Fest par ciuda Jerusalén. 2 Per láth nzo Fest ciuda Jerusalén, ryete mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no ryete mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel ngua toodiꞌs no Fest. No mdaꞌ mèna cuent loo Fest cón cheꞌn Pab par mnaꞌb mèna loo Fest li Fest justis cón cheꞌn Pab. 3 Mnaꞌb mèna loo Fest li Fest thìb favor roo loo mèna par telꞌ Fest Pab ya Pab par ciuda Jerusalén. Per mod coꞌ mdoodiꞌs mèna no coꞌ thidte ngòc mèna no mod coꞌ mblo xnee mèna ngòc leꞌ mèna mbli par ndxab mèna loo xtàa mèna li mèna mandad guth mèn Pab ned nde Pab ciuda Jerusalén. 4 Per Fest mcàb. Ndxab Fest loo mèna leꞌ Pab nzo cuartel cheꞌn solndad ciuda Cesar xal thìb pres. No ndxab Fest leꞌ Fest ngue li xtùuz ya Fest par ciuda Cesar leꞌn taaplá huiz, no tya tub rez Fest cón cheꞌn Pab. 5 Ndxab Fest loo mèna, ne: ―Cona, ngue niin loo guꞌ: Naquin ya guꞌ coꞌ más ñibeꞌ ciuda Cesar con daa. No cheleꞌ mbiꞌ chó xtol no chó xquin mbiꞌ mcuaꞌn mbiꞌ, tya ndxàal tolo quexùꞌ queꞌ fals guꞌ mbiꞌ loon. Leꞌ sya, daa tub rez cón cheꞌn mbiꞌ. 6 Pente ngo Fest ciuda Jerusalén xon huiz o siꞌ huiz no maste. Ngoloa, mbere Fest, ndyàa Fest par ciuda Cesar. Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nque, ngòo Fest oficin. Mdub Fest par tlo ñibeꞌ Fest. Sya, mbli Fest mandad,

25

HECHOS 25 ngua xi solndad Pab cuartel. 7 Coꞌseꞌ ndyeꞌth Pab, sangngòo Pab loo Fest. Leꞌ mèn nación Israel coꞌ nac mèn ciuda Jerusalén coꞌ thidte mzin no Fest ciuda Cesar na, ngòo, ne, coꞌseꞌ ngòo Pab loo Fest. Mtlo mèna, mquexùꞌ mqueꞌ fals mèna Pab cón cheꞌn huax conꞌ coꞌ nac conꞌ ryes loo Fest. Per mastaleꞌ tataa mbli mèna, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌngro xoꞌfte nec thìb conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ coꞌ mbez mèna par ngagaa Pab. 8 Sya, mtlo Pab, mdub Pab razon cón cheꞌn Pab. Mbez Pab loo Fest: ―Yende chó conꞌ yeꞌrsinꞌ tarte lin. Neꞌ neꞌ tar lin par lin thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ loo ley coꞌ nac xleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel. No neꞌ neꞌ tar lin nec thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ loo templ cheꞌn Diox coꞌ ndub leꞌn ciuda Jerusalén. Neꞌ neꞌ tar lin conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mbiꞌ coꞌ nac gobiern loo mèn ciuda Rom. 9 Per com leꞌ Fest mblyaꞌs ngyanꞌ bien con mèn nación Israel, ¿léꞌ?, mnibdiꞌs Fest loo Pab. Ndxab Fest: ―Pab, ¿chéꞌ ndlyaꞌsl ya naꞌ ciuda Jerusalén par tub rezen cón cheꞌnl tya, càꞌ? 10 Pab mcàb. Ndxab Pab loo Fest: ―Cheleꞌi tatuaꞌ nac, más huen gan loo gobiern coꞌ ndub ñibeꞌ ciuda Rom. Tya, más huen ndxàal tyub rez cón chenen com leꞌ lùu ndaꞌqueꞌ cuent no nonqueꞌl tarte lin nec thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ nac mèn nación Israel neꞌ neꞌ tar guthen nec thìb mèn. 11 Cheleꞌ daa ngcuan thìb xquin daa coꞌ ndli par ndxàalqueꞌ gath daa, ingue cà diꞌsten lool par gath daa. No yende chó mport nzo lezon par gath daa. Per cheleꞌ mèna ingue go xoꞌfte conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue lin lool, yende chó derech ndxàp nec thìb mèn no yende chó cón cheꞌn mèn par taꞌxùꞌ mèn daa loo mèn nación Israel coꞌ nzo ciuda Jerusalén. Cona, ñaꞌben diꞌs lool, Fest, más huen telꞌ lùu daa loo gobiern coꞌ ndub ciuda Rom par tub rez yub gobiern cón chenen.

346 12 Per coꞌseꞌ ngolo mdoodiꞌs no Fest mèn coꞌ thidte ñibeꞌ con Fest, ndxab Fest loo Pab: ―Lùu mnaꞌb diꞌs loon más huen tub rez gobiern coꞌ ndub ciuda Rom cón cheꞌnl. Pues, yal loo gobiern tya, xàa. Ngolo cuent.

Pab mdoo loo rey Agrip par mdub Pab razon cheꞌn Pab loo rey Agrip. 13 Ndxàc plá huiz tataa ndxab Fest loo Pab, ngua rey Agrip con Bernis coꞌ nac saꞌl Agrip par ciuda Cesar par ngua nii Agrip Diox loo Fest liz Fest. 14 Láth ngo Agrip plá huiz leꞌn ciuda Cesar, mdaꞌ Fest cuent loo rey Agrip cón cheꞌn Pab. Ndxab Fest loo rey Agrip: ―¿Xá neel, cara? Trèꞌ nzo thìb mbiꞌ coꞌ taate mtanꞌ Fels. Neꞌntelode ndub rez Fels cón cheꞌn mbiꞌ. Mtanꞌ Fels mbiꞌ loo solndad xal thìb pres. 15 No coꞌseꞌ ngon plá huiz ciuda Jerusalén pezea, rye jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ, no mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo naa, no coꞌ ndyoo ner loo mèn nación Israel mqueltàa loon. Mdaꞌ mèna part loon leꞌ daa li justis cón cheꞌn mbiꞌ. Mnaꞌb mèna diꞌs loon quexùꞌen queꞌ falsen mbiꞌ. 16 Per daa mcàb loo mèna leꞌ ley cheꞌn gobiern ciuda Rom indaꞌde lugar par guthxùꞌ mèn nec thìb mèn cheleꞌ cón cheꞌn mèn tarte tyub rez loo thìb no loo tedib mèn par càb mèn no par tub mèn razon loo mèn coꞌ ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèna. 17 Cona, coꞌseꞌ mbiꞌth rye mèna loon trèꞌ, luega tedib huiza ngòon oficin daa par mduben coꞌteꞌ ñibeꞌen. Mblin mandad ngua xi solndad mbiꞌ par ndyeꞌth mbiꞌ loon. 18 Per rye mèn coꞌ ngo loon par quexùꞌ queꞌ fals mèn mbiꞌ loon, neꞌngolꞌte mèna arid diꞌs loon xal mblin xtùuz li mèn par tub rezen cón cheꞌn mbiꞌ. 19 Angoluxte nac diꞌs coꞌ ndaꞌ mèna cuent loon cón cheꞌn mbiꞌ leꞌ conꞌ coꞌ mbli mbiꞌ nac cón cheꞌn xleyꞌ mèn nación Israel. No naca cón cheꞌn thìb

HECHOS 25​, ​26

347 mbiꞌ coꞌ lèe Jesús coꞌ nguth. No ndeꞌth mbiꞌ loo mèn leꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Jesús nabanqueꞌ. 20 Per com leꞌ daa neꞌneede cón lin con mbiꞌ coꞌ nac cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ lèe Pab, ¿léꞌ?, mnibdizen loo mbiꞌ chéꞌ ndlyaꞌs mbiꞌ ya mbiꞌ ciuda Jerusalén par tyub rez cón cheꞌn coꞌ ndxàc loo mbiꞌ ciuda Jerusalén. 21 Per ale ndxeꞌlequeꞌ, mcàb mbiꞌ loon más huen ya mbiꞌ loo rey Agust coꞌ nac gobiern coꞌ ndub ciuda Rom. Sya, mnibeꞌen loo solndad tolo quenap solndad Pab leꞌn cuartel xal pres axta taꞌi lugar loon par telꞌen Pab loo rey Agust xal ndlyaꞌs Pab. 22 Sya, ndxab rey Agrip loo Fest: ―Daa, ne, ndlyaz gòn cón cheꞌn mbiꞌ, cara, ñeeneꞌ xal nac cuent coꞌ taꞌ mbiꞌ loon. Sya, mcàb Fest. Ndxab Fest loo rey Agrip: ―Neeca. Cheleꞌ lùu ndlyaꞌs gòn cón cheꞌn mbiꞌ, lueg yéꞌ lin mandad ryoꞌ mbiꞌ cuartel. No gaben loo mbiꞌ taꞌ mbiꞌ cuent lool. ―Neeca, ndxab rey Agrip. 23 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, no coꞌseꞌ mzin rey Agrip ryop Bernis coꞌ nac saꞌl rey, anzeꞌf ndyeꞌs rey Agrip con Bernis mzin xaꞌ no ngòo xaꞌ leꞌn sal liz Fest con mèn coꞌ nac general no con mèn roo no mèn xèn cheꞌn ciuda Cesar. Le Fest na, mtelꞌ solndad par ngua xi solndad Pab. 24 Sya, ndxab Fest loo rey Agrip: ―Tad rey Agrip, no rye guꞌ mèn ciuda Cesar coꞌ nziriꞌ trèꞌ con nuꞌ, trèꞌ luꞌen mbiꞌ ndxèꞌ loo guꞌ. Cón cheꞌn mbiꞌ ndxèꞌ nac coꞌ mdan cuent loo guꞌ pezea leꞌ huax mèn nación Israel mdaꞌ cuent contra mbiꞌ ndxèꞌ loon. Leꞌleꞌ mdaꞌ mèn nación Israel coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Jerusalén cuent loon. No leꞌleꞌ mdaꞌ mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Cesar ndxèꞌ cuent loon, ne. No imbe see teede lezoꞌ mèn. Mbez mèn loon ndxàalqueꞌ gath mbiꞌ. 25 Per part cón

chenen, ndyaquen yende cón tar li mbiꞌ par ndxàalqueꞌ gath mbiꞌ. No com leꞌ mbiꞌ yub mnaꞌb diꞌs loon par más huen ya mbiꞌ loo Agust coꞌ nac gobiern coꞌ ndub ñibeꞌ ciuda Rom par tub rez yub Agust cón cheꞌn mbiꞌ, nquin telꞌen mbiꞌ, ndyaquen. 26 Per yende chó conꞌ ndli precis loon par ndoo lìte queꞌen thìb cart cón cheꞌn mbiꞌ loo Tad daa, Agust. Cona, más huen mblin mandad ndyeꞌth mbiꞌ loo guꞌ no más nquin ndlyazen, rey Agrip, gòn Uꞌ cón cheꞌn mbiꞌ par ñibdiꞌs Uꞌ coꞌ huenlequeꞌ loo mbiꞌ par tataa mod más ndoo lìte queꞌen yeꞌs cón cheꞌn mbiꞌ loo Tad Agust daa coꞌ nac gobiern coꞌ ndub ciuda Rom. 27 Ndyaquen ihuente nac coꞌ lin par telꞌen thìb mbiꞌ coꞌ nac thìb pres cheleꞌ daa neꞌtelꞌte diꞌs loo Tad daa, Agust, cón cheꞌn xá mod ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèn cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ nac thìb pres. Cona, ndlyazen más ndoo lìte telꞌen yeꞌs cón cheꞌn mbiꞌ ndxèꞌ loo Tad daa, Agust. Pab ngue tub razon cheꞌn Pab loo rey Agrip. Sya, ndxab rey Agrip loo Pab: ―Pab, ftaꞌ cuent cón cheꞌnl

26

loon. Sya, ngòo Pab loo rey Agrip. Gunii Pab Diox loo rey Agrip no loo taamas mèn coꞌ ngo no rey Agrip. Mtlo Pab, mdoodiꞌs Pab taandxèꞌ: 2 ―Anzeꞌf huen nzo lezon no axta gust ndaꞌ lezon por mdaꞌ Uꞌ lugar loon toodizen loo Uꞌ, rey Agrip, par tuben razon cón chenen cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ mquexùꞌ mqueꞌ fals mèn nación Israel daa leꞌn tiemp coꞌ nde teeleꞌ ndriꞌth. 3 Más de cona, ndyac lezon tac Uꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no nonqueꞌ Uꞌ xal nac costumbr coꞌ mbed no nuꞌ, nuꞌ coꞌ nac mèn nación Israel, no cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxetoo làth nuꞌ. Conꞌa, ndlyazen no ñaꞌben loo Uꞌ taꞌ Uꞌ nza Uꞌ par gòn Uꞌ diꞌs coꞌ toodizen loo Uꞌ nalleꞌ.

HECHOS 26 Pab ngue taꞌ cuent loo rey Agrip xá mod ngòc Pab ndooreꞌ yilaꞌs Pab loo Tad Jesucrist no loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 4 Ryete mèn nación Israel naneequeꞌ no ndaꞌ mèn cuent xá mod ngòc daa no xá mod mque tee banen làth mèn làaz daa no leꞌn ciuda Jerusalén anon mtlo mdoo xènen. 5 Rye mèn coꞌ nziriꞌ loo Uꞌ baꞌ non no ndaꞌ mèn cuent cón chenen. No nzoqueꞌ mod co xoꞌf mèn no taꞌ mèn cuent cón chenen cheleꞌ mèn baꞌ ndlyaꞌs leꞌ daa ndaqueꞌ cuent anon ndoo rooꞌen no ndoo xènen nac daa thìb mèn xleyꞌ farise coꞌ nac thìb leyꞌ coꞌ más ñibeꞌ yèe loo mèn li mèn xalqueꞌ ñibeꞌ xleyꞌ nuꞌ loo nuꞌ par li nuꞌ. 6 No nalleꞌ mqueltàa mèn baꞌ loo Uꞌ par tub rez Uꞌ cón chenen por ante thìb conꞌ no maste coꞌ nac coꞌ ndub quee lezon leꞌ Diox co xban mèn nguth xalqueꞌ gunii Dioxa no mcàbgòn Dioxa loo mèngool coꞌ ngòc xudgool nuꞌ póla. 7 Ryete siꞌ fchop ned mèn coꞌ mcheꞌs bin coꞌ nac mèn nación Israel nalleꞌ nzi bed par tyaa no gàcqueꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox. Por cona, ze no yálꞌ ndyub xib mèna no ncòoꞌ mèna yéc mèna loo Diox. No ndli mèna sirv loo Diox ze no yálꞌ. No ante por cón cheꞌn leque conꞌa ngue quexùꞌ ngue queꞌ fals mèn nación Israel daa nalleꞌ, Tad rey Agrip. ¿Xá nee Uꞌ? ¿Chéꞌ léꞌ nac coꞌ ngue li no mèn nación Israel daa, càꞌ? 8 No ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, por derech, indxelaꞌste Uꞌ leꞌ Diox co xban mèn nguth, càꞌ? Pà neꞌyilaꞌste Uꞌi, ¿léꞌ? Ndxelaꞌsqueꞌ Uꞌi. Pab ngue taꞌ cuent loo rey Agrip xá mod mque tee ndub nguꞌs Pab mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist thìb cuaꞌa. 9 Per ndooreꞌ yilazen loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist mxaquen mblin conꞌ huen coꞌseꞌ mblin conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ ngolaꞌs no coꞌ mqueltàa loo cón cheꞌn Jesucrist coꞌ ngòc mbiꞌ cheꞌn

348 yèez Nazaret. 10 No tataaguèꞌ mblin con mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist leꞌn ciuda Jerusalén. Ale axta mnaꞌben ord loo mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ par mblon huax mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesús leziꞌf. No coꞌseꞌ mdoo lezoꞌ mèn guth mèn mèn coꞌ ndxelaꞌsa, daa, ne, thidte ngòc con mèna. No ale mdyac lezon mbeth mèn mèna. 11 Huax vez mtetìin mèna axta mod coꞌ mblyazen par ñeen ñeeneꞌ chéꞌ tlin gan par ncà diꞌs mèna cón cheꞌn mod xal ndxelaꞌs mèna cón cheꞌn Jesús. Mblin conꞌa rye lugar coꞌteꞌ ngue no mèn sinagog mèn. No anzeꞌf ngocloo tínꞌen con mèna axtaqueꞌ mque tee mdub nguꞌsen mèna leꞌn huax ciuda coꞌ nac làaz mèn tith. Pab ngue taꞌ cuent loo rey Agrip cón cheꞌn xá mod ngulàa yéc no ngulàa lezoꞌ Pab par ngòc Pab mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Tad Jesús. 12 No

(Hch. 9.1–19; 22.6–16)

par tolo lin leque conꞌ yeꞌrsinꞌa, nguan axta ciuda Damasc con yeꞌs coꞌ nac ord coꞌ mdaꞌ no coꞌ mnibeꞌ mèn coꞌ nac jef coꞌ más ñibeꞌ loo rye nguleyꞌ loon. 13 Per coꞌseꞌ mdoon ned ndan par ciuda Damasc, com hor rol huiz, Tad rey, gunèen mbyaꞌx thìb xnìi coꞌ ngulàa loo béꞌ coꞌ mtenìi más leque huiz loon no loo mèn coꞌ ngua non. 14 Leque hora, ryete nuꞌ ngulàa loo yòo. No mbìnen thìb diꞌs coꞌ mbyèn loo mbii loon coꞌ gunii loon xal nac diꞌstèe coꞌ ndyoodiꞌs mèn nación Israel. Gunee diꞌsa loon: Saul, Saul, ¿chonon ngue tee ndub nguꞌsl daa, àꞌ, ey? Leque lùu ngue tehuíꞌ ladl con conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue lil loo mèna. Ndlila xal ndli ngon coꞌseꞌ nqueꞌ ngon patad loo punt yaaroch coꞌ nguid mèn lad ngon coꞌseꞌ ntezeb mèn ngon. 15 Sya, ndxaben: ¿Chó nac lùu, Tad? Tad gunee loon: Daa nac leque yub Jesús coꞌ ngue tee ndub nguꞌsl. 16 Per nalleꞌ, goo che no goo too. Daa mxyoꞌf

349 loo lool taandxèꞌ mod par xoꞌf zinꞌl zinꞌ cón chenen no par taꞌl cuent loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ gunèel no cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc lool nalleꞌ no conꞌ coꞌ luꞌen lool yiloa. 17 Na li par lyáꞌl laꞌs yaꞌ mèn nación Israel. No lin par lyáꞌl laꞌs yaꞌ mèn tith coꞌ inacte mèn nación Israel. No nalleꞌ na ñibeꞌ lool par ya lol yalbàn loo mèna. 18 Ñibeꞌen yal loo mèn, Saul, par lil tyub xnìi yéc mèn no tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox par ya neꞌtolode que tee ban mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xal coꞌseꞌ nzi tee mèn loo yalꞌcuau. Per ndxeꞌlequeꞌ, que tee ban lì mèn loo conꞌ ndac xal coꞌseꞌ ndyee mèn loo xnìi huiz. No lomisqueꞌ ne, lin par ya luꞌl loo mèn par neꞌtolode que tee li mèn conꞌ coꞌ nac coꞌ ñibeꞌ Mebizya loo mèn no par, ndxeꞌlequeꞌ, más huen que tee li mèn conꞌ ndac no yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. No lil par yilaꞌs mèn loon, daa coꞌ nac Jesús. No lil par lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn par tataa mod tyonꞌ xtol mèn no xquin mèn. No lil par que no mèn no par yanꞌ no mèn conꞌ coꞌ ngroꞌ lezoꞌ Diox taꞌlaꞌs Diox càa mèn, mèn coꞌ mbli Diox par ngro xàꞌ mèna loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox. Pab ngue taꞌ cuent loo rey Agrip leꞌ Pab ndubdiꞌs diꞌs coꞌ mbìn Pab coꞌseꞌ mxyoꞌf loo Tad Jesús loo Pab. 19 Cona, ngue niin loo Uꞌ, Tad rey Agrip: Neꞌngàcte daa mèn coꞌ neꞌndubdiꞌste diꞌs coꞌ gunii Tad Jesús loon, diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ loo mbii loon. 20 Ndxeꞌlequeꞌ, ngua tethen no ngua lon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox nerlequeꞌ loo mèn ciuda Damasc. Ngoloa, nguan loo mèn ciuda Jerusalén. Ngoloa, nguan loo mèn par ned leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac làaz cheꞌn mèn jude par ngua lon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn par neda, ne. No nguan loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel chol lugar. Mbezen loo

HECHOS 26 rye mèna ndxàal lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna no zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèna loo Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. No mnibeꞌen loo mèn luꞌ mèna thìb mod ndac loo taamas mèn leꞌ mèna, lìcqueꞌ, ngulàa yéc no ngulàa lezoꞌ mèna no mzyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèna loo Diox. 21 Ale conꞌate mbli mxen mèn nación Israel daa leꞌn templ no mblyaꞌs mèna guth mèna daa, Tad rey Agrip. 22 Per Tad Diox ndlyath noqueꞌ daa. Neꞌngláꞌyaꞌde Tad Diox daa. Thidtenequeꞌ mbli nèen daa axta huiza no axta huiz nalze loo cón cheꞌn Diox. Ngon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo chol mèn, que naca loo mèn beꞌthe, que naca loo mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs nac mèn de razon. Thidtene tarte tan cuent coꞌ nac tedib cuent xàꞌ loo diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox no coꞌ nac diꞌs coꞌ mdeꞌth Moisés cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc yiloa, coꞌ nee diꞌs, conꞌ coꞌ ndxàc nalleꞌ. 23 Conꞌ coꞌ ndxàc nalleꞌ nee diꞌs leꞌ Crist mquinqueꞌ mxactìi. No coꞌseꞌ ngolo nguth Crist, Crist ngòc nerlequeꞌ xaꞌ coꞌ ngro xban làth mèn nguth. Tataa ngòca loo Crist par ndli Crist ndxòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndli ndyub xnìi yéc mèn no ndyub xnìi lezoꞌ mèn, que naca loo mèn nación Israel coꞌ nac mèn gulàaz daa, que naca loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Pab mdoo lezoꞌ li Pab gan gàc nadoꞌ rey Agrip par tyal rey Agrip yilaꞌs rey Agrip loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. 24 Coꞌseꞌ ngolo tataa ndxab Pab no mdub Pab razon cheꞌn Pab loo rey Agrip, cabii ngrozèe Fest. Ndxab Fest loo Pab: ―Por tant mblil stud, Pab, axta nquée mbii yécl, ndyaquen. 25 Pab mcàb loo Fest. Ndxab Pab: ―Tyèꞌ, Tad Fest. Inquéede mbii yéquen. Ndxeꞌlequeꞌ, mbezen conꞌ coꞌ

HECHOS 26​, ​27 nac razon loo guꞌ. No mbezen conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ loo guꞌ. 26 Rey Agrip ndub goꞌ. Rey Agrip ndaꞌ cuent no nanee rey Agrip ryete conꞌ coꞌ ndxàc cón cheꞌn Tad Jesucrist nalleꞌ. Por cona, dibaxlaꞌs ndyoodizen no ngue tan cuent ndxèꞌ loo rey Agrip tac naneepeꞌen leꞌ rey Agrip non cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ndxàc nalleꞌ cón cheꞌn Jesucrist. Conꞌ coꞌ ndxàc nalleꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Jesucrist inacte conꞌ coꞌ nzo casloo thìb lugar coꞌteꞌ neꞌyúꞌda loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, loo xnaa ndxàc ryethe conꞌa loo mèn. 27 Sya, mbere Pab. Mnibdiꞌs Pab loo rey Agrip. Ndxab Pab: ―¿Chéꞌ ndxelaꞌs Uꞌ, Tad rey Agrip, diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, àꞌ? Aa. Neequen leꞌ Uꞌ ndxelaꞌsqueꞌ xal ndxab mèna. 28 Sya, ndxab rey Agrip loo Pab: ―¡Jaa! ¿Máa yob yécl, Pab? ¿Chéꞌ ndlyaꞌsl setilte lil gan yilazen xalte mbezl baꞌ par yilazen loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist, càꞌ? Yende xàa. 29 Pab mcàb. Ndxab Pab loo rey Agrip: ―Yende cón lii, Tad rey Agrip, que naca yilaꞌs Uꞌ xalte ndyoodizen nalleꞌ o que naca yilaꞌs Uꞌ más yéꞌ huizeꞌ, conseꞌ yilaꞌs Uꞌ. No, oj, li Diox iante Uꞌ yilaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. Ndxeꞌlequeꞌ, li Diox leꞌ ryete mèn coꞌ nzi yòn cuent coꞌ ngue tan loo guꞌ nalleꞌ gàc mèn xal daa, coꞌ nee diꞌs, yilaꞌs mèn loo cón cheꞌn Jesucrist. Per neꞌgàcte mèna mèn coꞌ tyub dóꞌ caden nii no coꞌ tyub dóꞌ caden yaꞌ xal ndxàca loon trèꞌ. 30 Ngolo tataa ndxab Pab loo rye mèna, ngroꞌ rey Agrip con Bernis coꞌ nac saꞌl rey Agrip. No ngroꞌ gobernador Fest, ne, con ryete mèn coꞌ nzi ndub. 31 Ryete mèna ngroꞌ thìb lad par tolo mdoodiꞌs mèna cón cheꞌn Pab. No mbez mèna loo xtàa mèna: ―Yende cón tar li mbiꞌ coꞌ ndli par naquinqueꞌ gath mbiꞌ. No axta neꞌ neꞌ indxàal tolo queꞌ mbiꞌ leziꞌf.

350 32 Sya, ndxab Agrip loo Fest: ―Ngàcqueꞌ ngteláꞌl mbiꞌ pezea, Fest, cheleꞌ mbiꞌ neꞌngnaꞌbte diꞌs lool par nga mbiꞌ loo gobiern coꞌ ndub ciuda Rom par tyub rez cón cheꞌn mbiꞌ.

Fest mnibeꞌ loo capitán par ngua láꞌ solndad Pab loo gobiern coꞌ ndub ciuda Rom. Coꞌseꞌ mnibeꞌ lezoꞌ Fest con Agrip par telꞌ Fest ryop Agrip nuꞌ ya nuꞌ ciuda Rom coꞌ nac làaz mèn ital, leque hora mnibeꞌ Fest loo solndad ryoꞌ Pab con taaplá pres par taꞌ solndad Pab con presa loo thìb capitán coꞌ lèe Jul. Capitana ñibeꞌ loo thìb ayo solndad coꞌ lèe partid cheꞌn rey Agust. 2 Ngroꞌ nuꞌ ciuda Cesar. Ngòo nuꞌ loo thìb yòoyaa coꞌ nac thìb yòoyaa cheꞌn mèn coꞌ nzo ban thìb puert coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ coꞌ lèe Adramit. Yòoyaa leꞌpeꞌ ryoꞌ par xyoꞌf yòoyaa loo níttóꞌ axta coꞌteꞌ nziriꞌ puert coꞌ nac loo xyòn mèn asia. Leꞌxqueꞌ huiza ngo no nuꞌ thìb mbiꞌ coꞌ lèe Aristarc coꞌ nac mbiꞌ gulàaz mèn ciuda Tesalónica. Tesalónica nac thìb ciuda coꞌ ñibeꞌ mèn yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn macedon. 3 Tya mdoo nuꞌ loo nít dib yálꞌ axta ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nque. Mzin nuꞌ puert coꞌ lèe Sidón. Tya mblyat lezoꞌ Jul coꞌ nac capitán gunèe Jul Pab. Mblaꞌ Jul ngroꞌ Pab chuꞌth loo yòoyaa par ngua nee Pab máa mèn coꞌ ndxàc amiu Pab no par li mèna cas Pab, ne. 4 Coꞌseꞌ ngroꞌ nuꞌ puert cheꞌn Sidón, mbriꞌth nuꞌ thìb lad coꞌteꞌ nziriꞌ yòo biiz Chipr. Mbyanꞌ yòo biiz Chipr lad rebes coꞌteꞌ nguriꞌth nuꞌ. Tataa mbli nuꞌ tac mbii mtauꞌ loo nuꞌ loo nít. Anzeꞌf mdin mbii yòoyaa par neꞌngriꞌthte yòoyaa nuꞌ thìb lì. 5 Tya mchoꞌ nuꞌ nít par nguriꞌth nuꞌ loo xyòn mèn cheꞌn gulàaz mèn cilis no loo xyòn cheꞌn gulàaz mèn pamfil axta mzin nuꞌ thìb ciuda coꞌ lèe Mir coꞌ nac thìb ciuda coꞌ ñibeꞌ loo yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn lis.

27

351 6 Ciuda Mira, tya mzyálꞌ nuꞌ thìb yòoyaa coꞌ nac cheꞌn mèn ciuda Alejandri coꞌ nda par nación Ital coꞌteꞌ nac ciuda Rom. Mbli solndad par ngòo nuꞌ loo yòoyaaa par tolo xyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ axta zin nuꞌ coꞌteꞌ nda nuꞌ. 7 Huax huiz sauꞌ sauꞌ mxyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ. No añenti mzin nuꞌ ro níttóꞌ coꞌteꞌ nziriꞌ thìb puert coꞌ lèe Gnid. No com leꞌ mbii beꞌ mtauꞌ loo nuꞌ no beꞌ mdin mbii yòoyaa nuꞌ, ¿léꞌ?, sangnguriꞌth nuꞌ par ned sur coꞌteꞌ nziriꞌ tedib puert ro níttóꞌ coꞌ lèe Salmón. Tya mchoꞌ nuꞌ nít par mblo nuꞌ vuelt loo níttóꞌ. Angnzo ro yòo biiz coꞌ nziriꞌ leꞌn níttóꞌ par ned sur coꞌ lèe Cret. 8 Tya añenti mbere nuꞌ tolo mxyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ, nda nuꞌ nzo ro yòo biiz coꞌ lèe Cret, axta mzin nuꞌ tedib puert coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ coꞌ lèe Buenos Puertos coꞌ nziriꞌ gaxte tee nziriꞌ tedib yèez coꞌ lèe Lase. 9 No por mtauꞌ mbii loo yòoyaa loo níttóꞌ, ndoo riꞌthleꞌ huax huiz nzoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ. No nde nxonꞌ, ndxàc conꞌ ryes loo nuꞌ par tolo xyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ tac casqueꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp xìlꞌ. Tiempa anzeꞌf thìb mbii nxyoꞌf loo níttóꞌ. No por conꞌa, ryes naca par xyoꞌf mèn loo níttóꞌ. Por cona, ndxab Pab no mcoꞌx Pab loo mèn coꞌ ntetee yòoyaa loo níttóꞌ. 10 Ndxab Pab loo mèna: ―Amiu, ñeen no nonen anzeꞌf thìb conꞌ ryes gàc loo naꞌ loo níttóꞌ ned nda naꞌ cheleꞌ naꞌ tolo xyoꞌf loo níttóꞌ nda naꞌ. No nonen no naneen nzo ryes dyep yòoyaa leꞌn níttóꞌ no tataa mod lyux rye yóꞌ coꞌ nzo loo yòoyaa ndxèꞌ. No axta naꞌ, ne, nzo ryes lyux loo yòoyaa. Cheleꞌ guꞌ neꞌgònte ron, gàca loo naꞌ cheleꞌ naꞌ tolo xyoꞌf loo níttóꞌ nda naꞌ. 11 Per capitán coꞌ nda no solndada, más mbìn capitán ro mbiꞌ coꞌ nac xuanꞌ yòoyaa no ro mbiꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ ntetee yòoyaa leque ngòn capitán ro Pab. Ale mbli xaꞌ coꞌ ndlyaꞌs xaꞌ. 12 No com leꞌ puerta neꞌñeede par yanꞌ mèn no riid mèn tiemp xìlꞌ tya, ¿léꞌ?, ryete

HECHOS 27 mèna mbli xtùuz más huen sangriid mèna par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ tli mèna gan zin mèna tedib puert coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ coꞌ lèe Fenis coꞌ nac tedib puert cheꞌn leque yòo biiz coꞌ lèe Cret. Puerta nziriꞌ gax cuat yíi coꞌ ntauꞌ loo mbii. Yíia ntauꞌ loo mbii no loo ol cheꞌn níttóꞌ. Ndxanꞌ puerta par ned sur. No ro puert níttóꞌa ndxòo mèn con yòoyaa loo nít cheꞌn puerta par ned sur no par ned ndlyen huiz. Puerta nziriꞌ leꞌn nít coꞌ nac yòo biiz par ned nort con ned ndlyen huiz. Luc ndaꞌ cuent xá mod ngulàa thìb yuuloo loo níttóꞌ. 13 Ngoloa, mtlo xèegà xèegà mxyoꞌf mbii coꞌ nde par ned sur. Mèn coꞌ nzo leꞌn yòoyaaa mbli xtùuz nzoqueꞌ mod tolo xyoꞌf mèn loo níttóꞌ par tolo tyee mèn ned nda mèn. Sya, mtetee mèna yòoyaa. Ngroꞌ mèna loo yòo biiz Cret. Mxyoꞌf mèna loo níttóꞌ xal nda ro yòo biiz Cret par ned mbix huiz. 14 Per ndxepte ndxàc ngroꞌ nuꞌ puert Buenos Puertos, ngroꞌ thìb mbiidóꞌ. Mtlo mbii, mdin mbii yòoyaa. Mbiia mbez mèn lèe Mbii Noreste. 15 Ale mbeꞌ mbii yòoyaaꞌ. Com leꞌ nuꞌ ya neꞌntolode ngác nxyoꞌf loo níttóꞌ por mtauꞌ mbii loo yòoyaa, ale mbláꞌ nuꞌ mbeꞌ mbii yòoyaa ned nda mbii. 16 Mtetee mbii yòoyaa nuꞌ. Mzin nuꞌ axta coꞌteꞌ nziriꞌ tedib yòo biiz chuꞌth leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Claud. Tyareꞌ nguled ya neꞌntolode arid nguin mbii yòoyaa ndxep. Tya añenti mbli nuꞌ gan mteche nuꞌ yòoyaa chuꞌth coꞌ ngue par xís yòoyaa par mblo nuꞌ yòoyaa chuꞌtha leꞌn yòoyaa. 17 Ngolo mblo nuꞌ yòoyaa chuꞌtha leꞌn yòoyaa, mchìꞌx mèn cabl lad yòoyaa par msálꞌ mèn yòoyaa par tataa mod neꞌsilte ol nít yòoyaa. Leque hora, coꞌseꞌ gunèe mèn yamerleꞌ riid yòoyaa coꞌteꞌ inaꞌste arid loo nít thìb lugar coꞌ lèe Sirt, coꞌteꞌ anzeꞌf thìb yux nziriꞌ leꞌn nít, anzeꞌf mzyeb mèna yicàꞌ yòoyaa loo nít. Ale mbláꞌ mèna mbeꞌ

HECHOS 27 mbii yòoyaa ned nda mbii. 18 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea, tatabeꞌ fuert ndoo yuu. No nzoꞌf mbii loo nít. Mtlo mèn, mblobii mèn yóꞌ coꞌ nzo leꞌn yòoyaa loo níttóꞌ par xyaꞌx yòoyaa ndxep par neꞌdyepte yòoyaa leꞌn níttóꞌ. 19 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ ngòc mbyon huiz mdoo nuꞌ loo níttóꞌ desde coꞌseꞌ mtlo mxyoꞌf mbii, mtlo nuꞌ, mbloꞌ nuꞌ ryethe conꞌ coꞌ nzo leꞌn yòoyaa. Mblobii nuꞌ rye conꞌ loo níttóꞌ. 20 No mqueltàa thidtene mcuau izlyoꞌ leꞌn huax huiz tant ndoo yuu. Neꞌngácte nghuiꞌ nuꞌ loo huiz. No neꞌngácte nghuiꞌ nuꞌ loo mbyáaz loo béꞌ. Más de cona, anzeꞌf nguin ol níttóꞌ lad yòoyaa por tant thìb mbii coꞌ nxyoꞌf loo níttóꞌ. Por lult, mbli nuꞌ cuent ya neꞌlyáꞌde nuꞌ loo níttóꞌ. Ya nuꞌ looi loo níttóꞌ. 21 No com leꞌ nuꞌ neꞌnghuade dib lal ndxàc conꞌ ryesa loo nuꞌ loo níttóꞌ loo yòoyaa, ¿léꞌ?, ngo too Pab loo mèna. Ndxab Pab: ―Amiu, más huen ngàca loo naꞌ cheleꞌ guꞌ ngòn ron neꞌnga riidte naꞌ ned nziriꞌ yòo biiz Cret par neꞌngàcte yalquìi ndxèꞌ no yaltìi ndxèꞌ loo naꞌ, ndyaquen. 22 Per nalleꞌ na nii loo guꞌ: Neꞌzyebte guꞌ. No neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ guꞌ. Tac mastaleꞌ ndxàc conꞌ ndxèꞌ loo naꞌ, nec thìb naꞌ neꞌgathte. Aa guneei, mastaleꞌ lyux yòoyaa. 23 Tac náꞌ xhuina mxyoꞌf loo thìb angl cheꞌn Diox, coꞌ mtelꞌ Diox mbiꞌth loon, daa coꞌ nzo loo Diox, loo Diox coꞌ ndlin sirv. 24 Angl gunee loon: ―Neꞌzyebtel, Pab. Lùu naquinqueꞌ ya too loo mbiꞌ coꞌ nac gobiern coꞌ ndub ñibeꞌ ciuda Rom. No por cón cheꞌnl, Diox teláꞌqueꞌ ryete guꞌ coꞌ nzo loo yòoyaa par neꞌgathte guꞌ loo níttóꞌ. 25 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Amiu, bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ guꞌ tac daa ndxelaz loo Diox no ndxàpen yalxlaꞌs loo Diox leꞌ Diox li gàcqueꞌ conꞌa loo naꞌ xalqueꞌ gunee angl diꞌsa loon. 26 No que nzo neꞌñee lezoꞌ naꞌ, ryoꞌ naꞌ loo yòoyaa

352 gaxte coꞌteꞌ nziriꞌ thìb yòo biiz par xyoꞌf naꞌ loo níttóꞌ par ryoꞌ naꞌ loo yòo biiz. 27 Coꞌseꞌ ngolo chop sman mxyoꞌf nuꞌ loo nít, ngroꞌ ziꞌf nuꞌ thìb lugar loo níttóꞌ coꞌ lèe Adr tac mbeꞌ mbii yòoyaa thìb lad tedib lad. Coꞌseꞌ nde yáal gulal yálꞌ, mdaꞌ mèn coꞌ ntetee yòoyaa cuent leꞌ yòoyaa nda yiziꞌfleꞌ gax ro yòo biiz leꞌn níttóꞌ. 28 Tya mchìꞌx mèn, coꞌ ntetee yòoyaa loo níttóꞌ par ñee mèna pló naꞌs nzi nít par xànꞌ loo yòo. No coꞌseꞌ mbloꞌ xaꞌ dóꞌ coꞌ mblàa xaꞌ leꞌn níttóꞌ, pente nzi nít par xànꞌ loo yòo gal psiꞌ pson metr no maste. Mdee nuꞌ taandxep más delant. Tya mbere mèn coꞌ ntetee yòoyaa, mblàa mèna dóꞌ leꞌn níttóꞌ tedib vez. Mchìꞌx mèna nít par ñee mèna pló naꞌs nzi nít par xànꞌ loo yòo. Coꞌseꞌ mbloꞌ mèna dóꞌ leꞌn nít, pente nzi nít loo yòo gal bgaz metr, no maste. 29 No por mzyeb nuꞌ yiziꞌf yòoyaa loo quèe, mblàa mèn coꞌ ntetee yòoyaa thap ancl coꞌ ngue par ned xís yòoyaa par ngo too yòoyaa loo nít. No nzi bed nuꞌ no nxi lezoꞌ nuꞌ coyor yinìi izlyoꞌ no cón gàc loo nuꞌ. 30 Látha, mèn coꞌ ntetee yòoyaa mbli xtùuz lyáꞌ mèna loo yòoyaa, coꞌ nee diꞌs, xyonꞌ mèna loo yòoyaa loo níttóꞌ. No por cona, mblàa mèna yòoyaa chuꞌth coꞌ nzo leꞌn yòoyaa loo níttóꞌ par yòo mèna loo yòoyaa chuꞌtha par xyonꞌ mèna. Mbli mèna tataa xal mèn coꞌ neꞌñeede xal mèn coꞌ nda làa ancl coꞌ ngue ned xís loo yòoyaa leꞌn níttóꞌ. 31 Per Pab mbli avis loo capitán cheꞌn solndad. No mbli Pab avis loo solndad cheꞌn capitán. Ndxab Pab loo capitán no loo solndad: ―Cheleꞌ mèn coꞌ ntetee yòoyaa neꞌtolode yanꞌ loo yòoyaa, yende mod lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes coꞌ ndxàc loo naꞌ ndxèꞌ. 32 Sya, mchoꞌ solndad cabl coꞌ natedó yòoyaa chuꞌth. Mblobii solndad yòoyaa chuꞌtha leꞌn níttóꞌ. 33 Ngóol coyor cuar, ndxab Pab loo ryete mèn coꞌ nzo loo yòoyaa

HECHOS 27​, ​28

353 naquinqueꞌ hua mèn mase sa pan. No ndxab Pab: ―Ndxàcleꞌ chop sman tarte gàt guꞌ no tarte hua guꞌ, cara. Ftaꞌ guꞌ fuerz dhua guꞌ mase sa pan par xec guꞌ. 34 Cona, ngue bezen loo guꞌ: Ftaꞌ guꞌ fuerz. Dhua guꞌ. Anzeꞌf naquin hua naꞌ, ndyaquen, par xec naꞌ lyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes nabaꞌ. Tac de loo rye naꞌ coꞌ nzo loo yòoyaa ndxèꞌ, nec thìb naꞌ neꞌgathte no neꞌlyuxte. 35 Coꞌseꞌ ngolo ndxab Pab tataa loo rye mèn coꞌ nzo loo yòoyaa, mxen Pab sa pan. No ndxab Pab: Diox quix Uꞌ, Tad Diox, loo ryete mèna. Ngoloa, mtlo Pab, nduhua Pab. 36 Látha, ale rye mèna mbyeꞌth lezoꞌ. No ndyac lezoꞌ mèna nduhua mèna, ne. 37 Ryete nuꞌ coꞌ ngo leꞌn yòoyaa tiempa ngòc chop ayo nzo ayon psiꞌ fxop nuꞌ por loo rye nuꞌ. 38 Coꞌseꞌ ngolo nduhua mèna axta plóthe mblyaꞌs mèna, mxen mèn sac triu. Mblobii mèn sac triu leꞌn níttóꞌ par tolo xyaꞌx loo yòoyaa. Luc ngue taꞌ cuent leꞌ yòoyaa mdyep leꞌn nít. 39 Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ huiza, mèn coꞌ ntetee yòoyaa neꞌtaꞌde cuent chó lèe yòo biiz coꞌteꞌ mzin nuꞌ. Per gunèe mèna nziriꞌ thìb puert chuꞌth tya coꞌteꞌ nac thìb play más nabeꞌs. Mdoo lezoꞌ mèna ñeeneꞌ chéꞌ nzo mod zii mèna yòoyaa ro playa. 40 Mchoꞌguth mèna cabl coꞌ nden ancl. Mbláꞌ mèna mbyanꞌ ancl leꞌn níttóꞌ. Sya, mteleꞌ mèna dóꞌ cheꞌn timón coꞌ mbli mèna us par ntetee mèna yòoyaa. Sya, mqueꞌ mèna larꞌ lad yòoyaa ned nac loo yòoyaa. Sya, xèegà xèegà mbli mèna gan mtetee mèna yòoyaa ro play. 41 Per nde nxonꞌ, ale ngoziꞌf yòoyaa coꞌteꞌ ndxàc chop loo níttóꞌ. Leꞌ yòoyaa na, ngo tub càꞌ leꞌn yux ro playa. Ale ngo tub càꞌ ned loo yòoyaa leꞌn yux ro play. ¿Chó mèn gác cuin mase chuꞌth yòoyaa? Thidtene ngo tub càꞌ yòoyaa. Leꞌ par ned xís yòoyaa

na, mtlo ngroꞌ bil con golp coꞌ nguin ol níttóꞌ. 42 Láth ndxàc conꞌa loo yòoyaa, ale mblyaꞌs solndad nguth solndad rye pres par neꞌlyáꞌde pres no par neꞌxonꞌte nec thìb pres coꞌseꞌ xyoꞌf pres loo nít. 43 Per capitán coꞌ ñibeꞌ loo solndad mblyaꞌs lyáꞌ Pab no yende cón tolo gàc loo Pab. Neꞌnglaꞌde capitán ngli solndad tataa loo pres. Ndxeꞌlequeꞌ, mnibeꞌ capitán loo rye mèn coꞌ nzo loo yòoyaa leꞌ ryete mèn coꞌ ndxác nxyoꞌf loo nít, xyoꞌf mèna loo nít par ryoꞌ ner mèna loo yòo biiz. 44 Leꞌ mèn coꞌ neꞌngácte nxyoꞌf loo nít na, mèna más huen xyoꞌf loo nít loo pedas tabl cheꞌn yòoyaa coꞌ ngroꞌ bil par tataa mod lyáꞌ ryete mèn, ryoꞌ mèna loo yòo biiz. Por lult, tataa mbli ryete mèna par ngroꞌ mèna loo yòo yiiz. Neꞌngathte no neꞌngluxte nec thìb mèna. Pab ngo ndxep huiz loo yòo biiz coꞌ nziriꞌ leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Malt. Coꞌseꞌ gunee nuꞌ ngololeꞌ mblyáꞌ ryete nuꞌ loo conꞌ ryes loo níttóꞌ, mdaꞌ nuꞌ cuent leꞌ loo yòo biiz coꞌ nziriꞌ leꞌn nít coꞌteꞌ ngroꞌ nuꞌa lèe Malt. 2 Mèn coꞌ nac mèn yòo biiz Malt anzeꞌf mbli cas nuꞌ. Mtolꞌ prob mèna quìi. Mtoocuaꞌ mèna yaa loo quìi par ngo too bèel par biiz nuꞌ no par tecuiꞌs nuꞌ xab nuꞌ tant ngoz nuꞌ no tant ndxàl nuꞌ por tant ndoo làa yuu. Sya, ngurez mèna nuꞌ par ngua biiz nuꞌ ro dii. 3 Látha, no tee Pab ngua cuaꞌn ndxep yaa coꞌ más nabiiz taachuꞌth. Ndyeꞌth no Pab yaaa. No láth ngue tecuaꞌ Pab yaaa loo quìi, chàa, ngro xonꞌ thìb mbelꞌ coꞌ lèe huid xiꞌth yaaa por mdenꞌ huid rsoꞌ cheꞌn quìi. Coꞌseꞌ mdenꞌ Pab leꞌ huid mquele yaꞌ Pab, ale ngue tal huid yaꞌ Pab tant fuert mquele huid yaꞌ Pab. 4 Coꞌseꞌ gunèe mèn yòo biiz Malt ngue tal huid yaꞌ Pab, ndxab mèna loo thìb xtàa mèn no loo tedib xtàa mèn: ―¿Chéꞌ ndyac guꞌ leꞌ mbiꞌ baꞌ nac thìb mbiꞌguth mèn, léꞌ? Mastaleꞌ mblyáꞌ mbiꞌ

28

HECHOS 28 loo níttóꞌ, per Diox neꞌlaꞌde tolo ban mbiꞌ conꞌa mquele huid mbiꞌ. Nase gath mbiꞌ, como quer. 5 Leꞌ Pab na, ale, mzib Pab yaꞌ Pab loo quìi par ngulàa huid loo quìi. No ale yende cón mxac Pab. 6 Leꞌ ryete mèn coꞌ nzi huiꞌa na, nzi bed mèna ñeeneꞌ coyor lyàa quìi yaꞌ Pab. No nzi bed mèn ñeeneꞌ coyor gath Pab. Per dib lal nzi bed mèn, ñèe mèn yende cón ndyac Pab. Sya, mseꞌ mèn xtùuz mèn. Ndxab mèn loo xtàa mèn: ―Pab nac thìb diox, cara. 7 Gaxte tya nziriꞌ ranch cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ nac jef loo mèn yòo biiza. Mbiꞌa lèe Publ. Mbiꞌa mdaꞌ lugar ngòo nuꞌ liz mbiꞌ. No mdaꞌ mbiꞌ conꞌ nduhua nuꞌ no conꞌ ngu nuꞌ leꞌn son huiz coꞌ nguled nuꞌ liz mbiꞌ. 8 Nde nxonꞌ, nax yíiz xud mbiꞌ, coꞌ lèe Publ, con xléꞌ no con yíizbren. Pab ngua too naa xud mbiꞌ liz xud mbiꞌ. Ngurez Pab Diox por cón cheꞌn xud mbiꞌ. Ngoloa, mxoꞌf Pab yaꞌ Pab lad xud mbiꞌ. Ale mteyac Diox mbiꞌ. 9 Coꞌseꞌ ñèe mèn no coꞌseꞌ mbìn mèn yòo biiza tataa mbli Diox por cón cheꞌn Pab, ngua taamas mèn coꞌ ndyac yíiz loo Pab. Mteyac Diox mèna por cón cheꞌn Pab, ne. 10 No ale anzeꞌf mbli mèna conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo nuꞌ leꞌn huiz coꞌ ngo nuꞌ loo yòo biiza. No anzeꞌf mbli mèna cas nuꞌ. No coꞌseꞌ gunèe mèna ngòo nuꞌ leꞌn tedib yòoyaa par xyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ tedib vez, mdaꞌ mèna gast coꞌ naquin nuꞌ par tolo xyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ axta zin nuꞌ coꞌteꞌ nda nuꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Pab mzinleꞌ ciuda Rom. 11 Mbyanꞌ nuꞌ son mbeꞌ yòo biiz Malt. Ngoloa, ngòo nuꞌ loo thìb yòoyaa cheꞌn mèn coꞌ ngua riid tiemp xìl loo níttóꞌ ro play cheꞌn yòo biiz Malt. Yòoyaaa ngòc cheꞌn mèn ciuda Alejandri. Lad yòoyaaa ngue gunab cheꞌn chop dioxpeꞌ mèn, diox coꞌ lèe Cástor no tedib diox coꞌ lèe Pólux. Mxyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ. Nda nuꞌ axta mzin nuꞌ coꞌteꞌ nda nuꞌ. 12 Be

354 taa be taa nda xoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ axta mzin nuꞌ tedib puert coꞌ nziriꞌ ro nít. Puerta lèe Siracus. Puerta mbyanꞌ nuꞌ son huiz. 13 Ngroꞌ nuꞌ tya. Tolo mxyoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ tedib vez. Nguriꞌth nuꞌ gax ro xyòn mèn cheꞌn làaz mèn silis axta mzin nuꞌ tedib puert coꞌ nziriꞌ ro nít. Puerta lèe Reg. Tya mbyanꞌ nuꞌ thìb yálꞌ. Coꞌseꞌ ngo nìi izlyoꞌ tedib huiz coꞌ nde nque, mchep mbii coꞌ nde ned sur nuꞌ. Be taa nda xoꞌf nuꞌ loo níttóꞌ. No be taa mchep mbii nuꞌ dib yálꞌ axta mzin nuꞌ tedib puert coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ tedib huiz coꞌ nde nquea. Puerta lèe Puteol. 14 Tya mzyálꞌ nuꞌ ndxèp mèn coꞌ ndxàc hues nuꞌ por cón cheꞌn Jesucrist. Mèna mnaꞌb loo nuꞌ par yanꞌ nuꞌ con mèna thìb sman. Ngolo nguriꞌth thìb sman, axta syareꞌ, por derech, mdoo nuꞌ ned loo yòo biiz par nda nuꞌ ciuda Rom. 15 Mèn coꞌ ndxàc hues nuꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nqueltàa ciuda Rom nonleꞌ leꞌ nuꞌ zin. Ngroꞌ mèna par mbiꞌth càa ned mèna nuꞌ. Ndxep mèn mbiꞌth càa ned nuꞌ axta thìb yèez coꞌ lèe Son Cantin. Leꞌ taamas mèn na, mbiꞌth càa ned nuꞌ axta coꞌteꞌ nziriꞌ thìb yèez coꞌ neꞌ lèe Xbiꞌ Cheꞌn Rey Api. Coꞌseꞌ gunèe Pab nde mèna, ndxab Pab: Ay, Dioꞌs. Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. No anzeꞌf mbyeꞌth lezoꞌ Pab tac mzin Pab ciuda Rom no yende cón ngòc loo Pab ned nde Pab. 16 Coꞌseꞌ mzin nuꞌ ciuda Rom, capitán coꞌ ñibeꞌ loo solndad coꞌ nda no nuꞌa mdaꞌ rye pres loo jef coꞌ ñibeꞌ loo solndad coꞌ nquenap palas. Leꞌ loo Pab na, mdaꞌ jef thìb lugar xàꞌ par ngo ban Pab. Ante mnibeꞌ jef loo thìb solndad par mquenap solndad Pab. Pab mblo yalbàn loo mèn ciuda Rom. 17 Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth son huiz mzin Pab Rom, mbli Pab mandad par mqueltàa rye mèngool coꞌ ñibeꞌ, no coꞌ ndyoo ner, no coꞌ ndyoo naa loo mèn nación Israel coꞌ nzo ban ciuda Rom loo Pab. Coꞌseꞌ mqueltàa rye mèna, ndxab Pab loo mèna:

355 ―Guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz daa coꞌ nac mèn nación daa, nde tan cuent loo guꞌ: Mastaleꞌ yende cón mblin loo mèn nacionpeꞌ naꞌ no neꞌ neꞌ ngacloon gunèen mèna por costumbr coꞌ mbed no xudgool naꞌ más póla, mastaleꞌ neꞌngliden tataa, mdaꞌxùꞌ mèn nación Israel daa loo mèn ciuda Rom ndxèꞌ xal thìb pres láth nzon ciuda Jerusalén. 18 Coꞌseꞌ ngolo noo noo mnibdiꞌs mèna loon cópeꞌ ngue tee lin, mblyaꞌs mèna ngláꞌ mèna daa tac yende cón mbli par ncàb nguth mèna daa. 19 Per mèn nación Israel sate más ngocloo gunèe daa no neꞌndalte mèna ngláꞌ gobernador, coꞌ lèe Fest, daa. Por lult, ndxaben loo Fest coꞌ nac gobernador: Más huen tub rez gobiern coꞌ ndub ciuda Rom ndxèꞌ cón chenen mastaleꞌ yende por cón ndli quexùꞌen queꞌ falsen mèn coꞌ nac mèn nación daa. 20 Por cona, mblin mandad ndyeꞌth guꞌ loon par huiꞌen loo guꞌ no par tan cuent loo guꞌ cón chenen. Tac ante por ndub quee lezoꞌ ryete naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel leꞌ mèn nguth ryo xban, por conate mbli ndub dóꞌ mèn yan con caden coꞌ natedóꞌ yan xal ngue huiꞌ guꞌ loon nalleꞌ. 21 Sya, ndxab mèna loo Pab: ―Pab, axta nalleꞌ tarte càayaꞌ nuꞌ nec thìb cart coꞌ nac cart cheꞌn mèn gulàaz mèn jude coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ ndluꞌ cón cheꞌnl. Neꞌ neꞌ tar yiꞌth nec thìb mèn nación Israel coꞌ ndxàc xtàa naꞌ trèꞌ par taꞌ mèna cuent cón cheꞌnl loo nuꞌ trèꞌ. 22 Per nalleꞌ nuꞌ ndlyaꞌs gòn cuent coꞌ ndlyaꞌsl ñeel loo nuꞌ tac nuꞌ nanee rye ned nazab ñii yèe ñii tìi mèn cón cheꞌn xleyꞌ cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac tedib leyꞌ cub. 23 Sya, ndxab mèn loo Pab: Ndxèꞌ huiz queltàa nuꞌ trèꞌ, tá. Huiza, mqueltàa huax mèn loo Pab coꞌteꞌ nzo Pab. Sya, xtilꞌlequeꞌ mtlo Pab, mdoodiꞌs Pab loo mèna axta mzyèleꞌ izlyoꞌ cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox

HECHOS 28 ñibeꞌ Diox loo mèn. Tataa mbli Pab tac Pab ndxab loo lezoꞌ Pab tataa mod li Pab gan gàc nadoꞌ mèna par tyal mèn gòn mèn no yilaꞌs mèn loo Jesús no yòo mèn loo cón cheꞌn Jesús. Mdoodiꞌs no Pab mèna xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ mqueꞌ Moisés yeꞌs no xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs. 24 Làth xtauꞌa, ngo ndxep mèn coꞌ mdyal mbìn diꞌs no ngolaꞌs mèna coꞌ ndxab Pab. No ngo taamas mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs diꞌs coꞌ ndxab Pab. 25 Per com leꞌ mèna neꞌngàcte thidte par ngòn mèn diꞌs no ngalaꞌs mèn diꞌs coꞌ ndxab Pab, mtlo mèna, mbii mèna. Sya, ndxab Pab loo mèna: ―Aa, mèn nación Israel. Huenqueꞌ nac diꞌs coꞌ mdoodiꞌs no Xpii Natúꞌ mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ por ro Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌseꞌ ndxab Diox gab Sayi taandxèꞌ loo xudgool naꞌ: 26 Huàa no guuz loo mèn nación Israel: Mastaleꞌ nzi yòn guꞌ diꞌs coꞌ mdaꞌ Diox cuent loon par tan cuent cón cheꞌn diꞌsa loo guꞌ, per thidtene neꞌtaꞌde guꞌ cuent cón ngue nii Diox loo guꞌ. No mastaleꞌ ngue huiꞌ guꞌ ryethe yalguzyeꞌ roo yalguzyeꞌ xèn coꞌ nde teeleꞌ ndli Diox loo guꞌ no conꞌ ndac coꞌ nde teeleꞌ ndli Diox loo guꞌ, indaꞌde guꞌ cuent Diox nac xaꞌ coꞌ ngue li conꞌa loo guꞌ. 27 Mèn nación Israel thidtenequeꞌ neꞌndaꞌde cuent no neꞌ neꞌ indxòn mèna cón nac coꞌ mbez Diox loo mèn tac mèna thidtene nzi cuau yéc no nzi cuau lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. No ngòc naad no ngòc nguud xtùuz no lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. Cona, coꞌseꞌ ndxòn mèna cón cheꞌn Diox, ale nazab ndenꞌ mèna leꞌn lezoꞌ mèna cón cheꞌn Diox. No nac mèna xal mèn coꞌ nauꞌ ngudloo par neꞌtaꞌde mèna cuent leꞌ mèna ngue huiꞌ loo conꞌ nde teeleꞌ ngue li Diox loo mèna. Mbli Diox loo mèna xal thìb mèn coꞌ

HECHOS 28 ncuau ngudloo no xal thìb mèn coꞌ ncueꞌ nza. No tataaguèꞌ mbli Diox loo mèn nación Israel ngòc naad no ngòc nguud xtùuz no lezoꞌ mèn nación Israel. Mbliguèꞌ Diox loo mèn nación Israel, ne, par ya neꞌberede mèn nación Israel yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par li Diox tyub xnìi yéc mèna no par tyub xnìi lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. 28 Cona, ngue niin loo guꞌ, cara: Desde nalleꞌ par delant, daa ga loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par tan cuent loo mèna cón cheꞌn xá mod lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes. No ngobeꞌen peser tyal mèna gòn mèna diꞌs coꞌ tan cuent loo mèna. 29 Coꞌseꞌ ngolo ndxab Pab diꞌsa loo mèn nación Israel coꞌ mqueltàa loo Pab, mxen mèna ned, ndyàa mèna.

356 No be taa noo noo ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn Pab no cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxab Pab ned ndyàa mèna. 30 Leꞌ Pab na, sangmbyanꞌ chop línꞌ complet liz mèn coꞌteꞌ ngòc liz Pab coꞌ mteche Pab loo mèn par ngo ban Pab. Làth xtauꞌa, ndyac lezoꞌ Pab con rye mèn coꞌ ndyee too naa Pab liz Pab. 31 Con dibaxlaꞌs mdoodiꞌs Pab no ndeꞌth Pab cón cheꞌn xá mod ndlyaꞌs Diox ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. No ndluꞌ Pab cón cheꞌn Tad Jesucrist loo mèn. No yende chó mèn ncaꞌ no ntauꞌ mèn loo Pab coꞌseꞌ ndyoodiꞌs Pab no ndaꞌ Pab cuent cón cheꞌn Tad Diox loo mèn. Leꞌn tiemp coꞌ ngo Pab ciuda Rom, yende chó mèn mbee ncaꞌ Pab no yende chó mèn ncàꞌ loo Pab dib lal ngo Pab ciuda Rom.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Loo Mèn Gulàaz Cheꞌn Ciuda Rom Pab ngue queꞌ yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn ciuda Rom. Daa, Pab, nac thìb mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Tad Jesucrist. Yub Diox mdaꞌ lèe ndxèꞌ loon coꞌ nac lèe mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. Conꞌa nee diꞌs yub Diox mtelꞌ daa no yub Diox mcui daa no yub Diox mblo xàꞌ daa par ga tethen diꞌs con cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn no par ga tan cuent cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 2 Diox mtanꞌ diꞌs no mcàbgòn Diox diꞌs loo mèn, loo mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox ndooreꞌ axta pólleꞌa, coꞌ nac leque diꞌs coꞌ mqueꞌ mèn yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 3 Diꞌs ndac ndxèꞌ ngòc diꞌs coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ, Tad Jesucrist coꞌ nac xganꞌ Diox. Diox mbluꞌ leꞌ xganꞌ Diox nac xal chol mèn coꞌ ndxáal loo izlyoꞌ tac Tad Jesucrist, xganꞌ Diox, mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ngóol Tad Jesucrist por cón cheꞌn bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey póla. 4 Yub Diox mblo ro no mbluꞌ too Diox Jesucrist leꞌ Jesucrist nac xganꞌpeꞌ Diox no ndxàp Jesucrist rye loothe conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii Jesucrist no

1

laꞌs yaꞌ Jesucrist. Tataa mbli Diox loo Jesucrist por ngòc Jesucrist thìb mbiꞌ natúꞌpeꞌ loo Diox thidtene láth mque tee ban Jesucrist loo izlyoꞌ. Por cona, yub Diox mblo ro cón cheꞌn Jesucrist coꞌseꞌ mblo xban Diox Jesucrist làth mèn nguth. 5 Por cón cheꞌn Jesucrist, Diox mbli angngòc conꞌ ndac loo nuꞌ. Diox mtelꞌ nuꞌ no mxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ loo nuꞌ por cón cheꞌn Jesucrist par hueꞌ nuꞌ diꞌs cón cheꞌn Jesucrist no par co nuꞌ yalbàn loo mèn coꞌ nac mèn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ par belꞌqueꞌ nzo ndxep mèn par neda coꞌ yilaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist no coꞌ tyubdiꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist. 6 Làth rye mèn naciona nzo guꞌ. Diox ngurez guꞌ no mblec Diox guꞌ par ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist. 7 Daa, Pab, ngue queꞌ yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo ryete guꞌ, guꞌ coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Rom ndxèꞌ, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox, guꞌ coꞌ Diox ngurez par cue ban guꞌ loo Diox. Nac guꞌ mèn coꞌ ngro xàꞌpeꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. No ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ angli nagàl yo lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. 357

ROMANOS 1 Pab ndlyaꞌs ya too naa mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ naban ciuda Rom. 8 Nerlequeꞌ conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ loo cart ndxèꞌ nac conꞌ ndxèꞌ: Coꞌseꞌ mbezen Diox por lèe Jesucrist, mbezen loo Diox daa: Diox quix Uꞌ, Diox, por cón cheꞌn ryete guꞌ coꞌ nzo ban ciuda Rom tac ndxathqueꞌ no ndxènqueꞌ dib athu loo izlyoꞌ cón cheꞌn xá mod ndxelaꞌs ndac guꞌ loo Jesucrist. 9 Loo Diox coꞌ ngue xoꞌf zinꞌen ndlin sirv dib nzo yéquen no dib nzo lezon coꞌseꞌ ndethen cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac cón cheꞌn xganꞌpeꞌ Diox. Diox mdaꞌ cuent cón chenen no nanee Diox cón chenen xá mod indxathlasten cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ mbezen Diox. 10 Ñaꞌben loo Diox coꞌseꞌ mbezen Diox zin thìb huiz no zin thìb ze xyalꞌ ned xyalꞌ yóꞌ loon par gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ cheleꞌ Diox nee lezoꞌ tataa gàca loon. 11 Tac anzeꞌf ndryoꞌ ndlyenꞌ lezon, ndlyazen ñeen máa guꞌ par lyath non guꞌ. No luꞌen loo guꞌ ndxep conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Xpii Natúꞌ coꞌ lyaꞌs Xpii Natúꞌ li guꞌ cón cheꞌn Crist par tataa mod toloqueꞌ cue nèe guꞌ no toloqueꞌ xoꞌf zinꞌ guꞌ cón cheꞌn Crist. 12 Conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nee diꞌs leꞌ guꞌ lyath no daa par tolo yeꞌth lezon. No lin par tolo yéꞌth lezoꞌ guꞌ loo coꞌ nac cón cheꞌn leque yalndxelaꞌs coꞌ ndxàp thìb naꞌ no tedib naꞌ loo Crist. 13 Ndlyazen leꞌ guꞌ non no taꞌ guꞌ cuent, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, huax vez mblyazen gal neen máa guꞌ par tolo yilaꞌs mèn làth guꞌ xal nde tee ndlin loo mèn taamas lugar coꞌteꞌ nde tee ndyeeꞌen loo mèn loo izlyoꞌ par gàca leꞌ guꞌ tolo taꞌ cuent cón cheꞌn Diox par tolo li guꞌ coꞌ nee lezoꞌ Diox. Per axta nalleꞌ tarte lin gan gal neen máa guꞌ tac nzo ndxep conꞌ coꞌ ncaꞌ loon. 14 Part cón chenen, ndyaquen, por

358 fuers nquin ga lon yalbán loo rye mèn, que naca loo mèn coꞌ ndaꞌ lau cuent, que naca loo chol mèntèe, que naca loo mèn coꞌ ndxác, que naca loo mèn coꞌ indxácte, mèn coꞌ, por derech, nauꞌ loo nauꞌ yéc. 15 Por cona, altant ndoon no mbli nablen daa par gal lon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes loo ryete guꞌ coꞌ nac mèn cheꞌn ciuda Rom, ne. Diox ndluꞌ loo diꞌs ndac cheꞌn Diox: Conꞌ roo no conꞌ xèn nac coꞌ ndli Diox loo mèn par ndlyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 16 Nec thìb mod no nec tedib mod inthyonte daa ngon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo mèn tac conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ, leꞌi nac coꞌ ndxàp Diox laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox par láꞌ Diox mèn loo conꞌ ryes, loo ryete mèn coꞌ tyal yilaꞌs loo Crist por cón cheꞌn diꞌs ndac. Mnibeꞌ Diox loo lezoꞌ Diox nerlequeꞌ co mèn yalbàn loo mèn nación Israel no yiloa co mèn yalbàn loo mèn taamas nación coꞌ inacte mèn nación Israel. 17 Tac por cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ Diox ndluꞌ loo naꞌ leꞌ Diox ndyal yòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox ante por yilaꞌs naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist. No ndluꞌ diꞌs ndac ndxèꞌ loo naꞌ leꞌ Diox mbez nac mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por ndxelaꞌs mèn loo diꞌs ndac cheꞌn Diox por cón cheꞌn leque Jesucrist. Tataa ndxab Diox xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Mèn coꞌ ngo Diox cuent no mèn coꞌ mdyal Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox, ante loo Diox yilaꞌs mèn no gàp mèn yalxlaꞌs láth nzi tee ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn ryete mèn coꞌ ndxàp xquin no coꞌ ndxàp xtol loo Diox dib athu loo izlyoꞌ. 18 Naꞌ nanee no ndaꞌ naꞌ cuent leꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ ngue go xoꞌf loo mèn,

359 por cón cheꞌn yaltìi coꞌ ndxàc loo mèn, leꞌ Diox ndxecloo ñèe Diox mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ indlide conꞌ nalì no conꞌ nambìi loo Diox. Por ryethe conꞌ zab coꞌ ndli mèn, ncaꞌ mèn loo taamas mèn coꞌ ndlyaꞌs taꞌ cuent no coꞌ ndlyaꞌs téꞌth cón cheꞌn Diox coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 19 Ryete mèn yeꞌrsinꞌ non no nanee mèna conꞌ coꞌ nzoqueꞌ mod taꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox no conꞌ coꞌ nzote mod non mèn cón cheꞌn Diox. Conꞌa ndryo xoꞌf loo mèn tac yub Diox mblo xoꞌfa loo mèn. 20 Huax conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox indxúꞌde loo mèn. Mastaleꞌ indxúꞌda loo mèn, per non mèn no nanee mèn leꞌ Diox ndxàp rye loothe conꞌ laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox thidtene. No non mèn leꞌ Diox nac thidte Dioxpeꞌ. No non mèn conꞌ ndxèꞌ axta coꞌseꞌ mblec Diox izlyoꞌ no mxènꞌ Diox izlyoꞌ tac ndxòn mèn no nanee mèn leꞌ Diox mxènꞌ ryethe conꞌ coꞌ nacsuaꞌleꞌ. Diꞌs ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ndxòn mèn no ndaꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox. Por cona, yende mod gab mèn loo Diox leꞌ mèn inonte no inaneede mèn mase ndxep conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox par neꞌgàpte mèn xquin mèn no xtol mèn. 21 Mastaleꞌ tataa mod mbli Diox par ndaꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox, no ndlibeꞌ mèn Diox por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli Diox loo izlyoꞌ, neꞌnglide mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox xal ndxàal li mèna loo Diox. Neꞌ neꞌ ngab mèn: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, lugar de ngli mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox, ale leꞌleꞌ mcuau yéc mèna no mcuau lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. Yende mod càb conꞌ ndac loo xtùuz coꞌ ndli mèna xtùuz cón cheꞌn Diox. 22 Mastaleꞌ mbez mèn loo xtàa mèn: Anzeꞌf ndxác naꞌ, ¿léꞌ?, per ale ndxeꞌlequeꞌ, ngòc tont mèn. 23 Ale ndxeꞌlequeꞌ, mbláꞌyaꞌ mèn cón cheꞌn Diox, Diox coꞌ neꞌlyuxte no coꞌ neꞌlith node. Neꞌtolode ngli mèna cas loo thidte Diox. Mtlo mèna, mtoxcuaꞌ mèna

ROMANOS 1 gunab coꞌ nac mdoꞌ coꞌ ñaa xal mèn coꞌ ndlyux no coꞌ ndlith no. No mtoxcuaꞌ mèna gunab cheꞌn mbin coꞌ ñaa xal mbin. Mtoxcuaꞌ mèna gunab cheꞌn mbelꞌ coꞌ ñaa xal mbelꞌ. No mtoxcuaꞌ mèna gunab cheꞌn chol máꞌ coꞌ nziꞌf chop nii chop yaꞌ. Ngòc conꞌa diox cheꞌnpeꞌ mèna. 24 Por cona, Diox mbláꞌyaꞌ mèna par tolo mbli mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ no conꞌ zab no chol xtùuz zab coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèna par li mèna. Conꞌ coꞌ ndli mèna con thìb xtàa mèna no con tedib xtàa mèna nac conꞌ nathon no conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ indxàalte li mèna. 25 Mèna mseꞌ mod cheꞌn mèna tac neꞌnglide mèna cas loo conꞌ lìcpeꞌ coꞌ nac cón cheꞌnpeꞌ Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, asembli mèna par más mbli mèna cas no ngolaꞌs mèna loo conꞌ coꞌ nac yalgutyèꞌ. Mtlo mèna, mbli mèna conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo chol conꞌ coꞌ mblec Diox no coꞌ mxènꞌ Diox coꞌ ndxab mèn nac mdoꞌ mèn. No mtlo mèna, mbli mèna sirv loo chol conꞌ coꞌ naban, que naca mèn, que naca máꞌ. Neꞌnglide mèna conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo yub Diox. Neꞌ neꞌ ngli mèna sirv loo Dioxpeꞌ coꞌ mxènꞌ izlyoꞌ. Loo Dioxa ndxàal ngab mèn diꞌs ndac no diꞌs natúꞌ. No ndxàal ngab mèn thidte Diox nac Diox roo Diox xèn loo línꞌ coꞌ ntlo, no loo línꞌ coꞌ ndxelo, no loo línꞌ coꞌ neꞌlith node. Tataaqueꞌ gàca. 26 Por conꞌ coꞌ ndli mèna, coꞌ nee diꞌs, nac conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, Diox mbláꞌyaꞌ mèna loo rye conꞌ coꞌ ncàb nthyon mèn, coꞌ nee diꞌs, axta xaꞌgota mseꞌ mod xal ndli mèngot yalmbiꞌ no yalngot par li xaꞌgota yalmbiꞌ no yalngot con chol mènbiꞌ no con xtàagot xaꞌ, coꞌ indxàalte li xaꞌgot. 27 Lomisqueꞌ mod ne, rye mèn coꞌ nac mènbiꞌa mbláꞌ. Ya neꞌnglide mènbiꞌ yalmbiꞌ coꞌ ndli mèn yalmbiꞌ con saꞌlpeꞌ mènbiꞌ. Ale leꞌleꞌ, mzyo mènbiꞌa con xtàambiꞌ mènbiꞌ par li mènbiꞌ yalmbiꞌ

ROMANOS 1​, ​2 con xtàambiꞌ mènbiꞌa axta mbyac lezoꞌ mènbiꞌ. Per thidtene inthyonte mèna coꞌseꞌ li mèna conꞌa mastaleꞌ naca coꞌ ndli nthyon mèn. Per nzyalqueꞌ mèna tataa mod ndxàc yalquìi loo mèna por conꞌ ndli no mèna lad mèna tac inacte conꞌa conꞌ coꞌ ndxàal li mèna. 28 Texalqueꞌ neꞌngòode lezoꞌ mèna par tolo li mèna cas loo Diox par tolo libeꞌ mèna Diox, ¿léꞌ?, Diox mbláꞌyaꞌ mèna par mbli mèna thìb xtùuz xin no thìb xtùuz cap par li mèna conꞌ coꞌ indxàalte li mèna. 29 Más de cona, ndxàp mèna thìb mod xin no thìb mod cap par li mèna ryethe conꞌ coꞌ inacte conꞌ nalì no conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ. Nac mèna mèn nguud no mèn naad loo cón cheꞌn Diox. Nqueliꞌth mèna conꞌ coꞌ nac cheꞌn xtàa mèna. Ncuaꞌn mèna mod li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ loo xtàa mèna. Ndxan tínꞌ lezoꞌ mèna ñèe mèna xtàa mèna. Ncuaꞌn mèna mod guthxùꞌ mèna xtàa mèna. Ncuaꞌn mèna mod yoo tínꞌ mèna con xtàa mèna. Nquedìi mèna xtàa mèna. Anzeꞌf ndxòo lezoꞌ mèna taꞌ mèna cuent yix no nteriꞌth mèna cuent yix. No ncuaꞌn mèna mod li mèna chol conꞌ yeꞌrsinꞌ loo xtàa mèn. 30 Nac mèna mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn thìb xtàa mèn no cón cheꞌn tedib xtàa mèn. Ndxòo xyàn lezoꞌ mèna coꞌseꞌ ndxòn mèna cón cheꞌn Diox. Nac mèna mèn coꞌ ndxáp nxyanꞌ ñèe xtàa mèn. Nac mèna mèn coꞌ ndyeꞌs no coꞌ nxyalꞌ. Nac mèna mèn coꞌ nziꞌf no ntoxcuaꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn. Nac mèna mèn coꞌ indyubdiꞌste loo xud no loo xnaꞌ. 31 Nac mèna mèn naxèn. Ilìcte ndli mèna conꞌ coꞌ mbez mèna li mèna. Nac mèna mèn coꞌ inqueꞌde lezoꞌ ñèe xtàa. Nac mèna mèn coꞌ indlyatte lezoꞌ ñèe xtàa. 32 Mastaleꞌ huen huen non mèna no nanee mèna leꞌ Diox tub rez ryethe conꞌ coꞌ ndli mèn, no ndxàalqueꞌ ryo xàꞌ mèna loo Diox thidtene yiloa por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li mèna, per ale ndxeꞌlequeꞌ, sate más tolo ndli mèna

360 conꞌa. No iante conꞌade ndli mèna. Ale ndyac lezoꞌ mèna ñèe mèna taamas mèn coꞌ ndli conꞌa. Diox ndub rez cón cheꞌn mèn xal nac conꞌ lìcpeꞌ. Huiꞌ guꞌ nexa. Guꞌ coꞌ ngüiꞌ no coꞌ ñaa loo xtàa guꞌ, no ndyac guꞌ leꞌ xtàa guꞌ ngue tee cuaꞌn xquin xtàa guꞌ no xtol xtàa guꞌ, na nii loo guꞌ: Yende mod gab guꞌ indxàpte guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ. Tac coꞌseꞌ ngüiꞌ guꞌ no ñaa guꞌ loo conꞌ coꞌ ngue tee li xtàa guꞌ par quexùꞌ guꞌ xtàa guꞌ, neꞌtaꞌde guꞌ cuent ale leque guꞌ ngue tub rez cón cheꞌn guꞌ, ne. Tac leque guꞌ coꞌ ngüiꞌ no coꞌ ñaa loo xtàa guꞌa, leque guꞌ ndli conꞌ ndli xtàa guꞌa. 2 Nanee naꞌ leꞌ Diox nalìqueꞌ ngüiꞌ no nalìqueꞌ ndub rez Diox cón cheꞌn mèn xalqueꞌ nac mod coꞌ, lìcqueꞌ, ndli mèn coꞌseꞌ nquexùꞌ Diox mèn, mèn coꞌ ndli rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌa. 3 Guꞌ coꞌ ngüiꞌ no ñaa loo xtàa guꞌ loo ryethe conꞌ ndli xtàa guꞌ, no nquexùꞌ guꞌ xtàa guꞌ loo conꞌ ndli xtàa guꞌ, no ndli guꞌ leque conꞌ ndli xtàa guꞌ, ¿chéꞌ ndyac guꞌ no chéꞌ ndli guꞌ cuent lyáꞌ guꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ, càꞌ? ¡Pà gàca tataa, ey! 4 ¿Chéꞌ ndyac guꞌ yende cón gàc loo guꞌ por nxìis no guꞌ cón cheꞌn Diox, no ndláꞌ guꞌ ryethe conꞌ ndac coꞌ ndli Diox loo guꞌ, no mod coꞌ nchaꞌlaꞌs Diox ñèe Diox guꞌ thìb lad, càꞌ? No ¿chéꞌ tarte ñee guꞌ no chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent leꞌ ryethe conꞌ ndac coꞌ ndli Diox loo guꞌ ndluꞌ loo guꞌ xá mod li guꞌ par lyàa yéc guꞌ no par lyàa lezoꞌ guꞌ loo Diox par zyeꞌ mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ, càꞌ? ¡Máa yob yéc guꞌ, yey! 5 Anzeꞌf naad guꞌ no anzeꞌf nguud guꞌ. Indlyaꞌste guꞌ láꞌ guꞌ rye conꞌ coꞌ nac xquin guꞌ no coꞌ nac xtol guꞌ coꞌ ndxàp guꞌ. Cona, leque guꞌ sate más ngue li par tolo ziꞌf guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ loo guꞌ par tolo yecloo tínꞌ Diox ñèe Diox guꞌ coꞌseꞌ zin huiz no zin ze nalì tub rez Diox cón cheꞌn xtol mèn loo mèn. 6 Coꞌseꞌ gàc leque huiz

2

361 coꞌ yecloo Diox loo mèn coꞌseꞌ yilo tub rez Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli thìb thìb mèn, sya, càba loo thìb thìb mèn xalqueꞌ mbli mèn láth naban mèn loo izlyoꞌ. 7 Mèn coꞌ thidtenequeꞌ mbli nèe mèn par li mèn conꞌ huen, loo mèna li Diox par yòo ban no mèna Diox thidtene tac mèna ncuaꞌn mod gàc conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌnpeꞌ Diox loo mèna. No ncuaꞌn mèna mod gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn cheꞌnpeꞌ Diox loo mèna. No ncuaꞌn mèna mod par yòo mèna coꞌteꞌ neꞌgathte mèna thidtene. 8 Per mèn coꞌ ndyeꞌs no mèn coꞌ nxyalꞌ no mèn coꞌ ñee loon cón cheꞌnpeꞌ mèn, no inacte mèna mèn coꞌ yoo lezoꞌ tyubdiꞌs mèna loo coꞌ nac coꞌ lìcpeꞌ, ndxeꞌlequeꞌ, más ndxòo lezoꞌ mèna li mèna chol conꞌ yeꞌrsinꞌ, loo leque mèn coꞌ nac mèn naad no mèn nguud Diox yecloo ñèe Diox mèna. No tetìi Diox mèna axta plóthe. 9 Gàc yalquìi tínꞌ no yalnaxi tínꞌ loo ryete mèn coꞌ ndli chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Nerlequeꞌ gàca loo mèn nación Israel. No yiloa, gàca loo taamas mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 10 Per mastaleꞌ tataa li Diox loo mèn yeꞌrsinꞌ, loo chol mèn coꞌ thidtene mbli nèe loo conꞌ ndac, loo mèna gàc conꞌ roo conꞌ xèn, no conꞌ guryath no conꞌ guryèn. No li Diox loo mèna rye nda rye ndyeꞌth mèna cue ban mèna. Nerlequeꞌ gàca loo mèn nación Israel no yiloa gàca loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 11 Tac Diox inacte xal mèn coꞌ ndli más ndyuꞌ thìb mèn leque tedib mèn. 12 Ryete mèn coꞌ neꞌnque node ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, cheleꞌ mèna cuaꞌn xquin mèna no xtol mèna, mèna lyux mastaleꞌ neꞌnque node mèna leya. Lomisqueꞌ ne, ryete mèn coꞌ ncuaꞌn xquin mèn no xtol mèn, mastaleꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna, por cón cheꞌn leque ley coꞌ mque no mèna, Diox tub rez loo mèna no quexùꞌ Diox mèna. 13 Mèn coꞌ ante ndxòn cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, neꞌtaꞌde Diox

ROMANOS 2 lugar no neꞌtyalte Diox yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndyubdiꞌs cón cheꞌn xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, Diox tyal no taꞌ Diox lugar yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 14 Tac mèn tith coꞌ inacte mèn nación Israel, coꞌ neꞌnque node ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mastaleꞌ neꞌnque node mèna leya, mèna ngure ban liqueꞌ xalqueꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. Mèna ndlii tataa tac ndxàp mèna thìb mod coꞌ nac mod cheꞌnpeꞌ mèna. Mastaleꞌ neꞌngàpte mèna ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, leque mèna ndli xal ñibeꞌpeꞌ mod coꞌ ndxàp mèna làth mèna loo mèn. Mod coꞌ ndxàp mèna nac leypeꞌ mèna. 15 Mèn tith coꞌ inacte mèn nación Israel, coꞌ indxàpte ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel, mèna ndxàp thìb mod coꞌ ndluꞌ leꞌ mèna, lìcqueꞌ, ndxàp thìb ley leꞌn xtùuz mèn no leꞌn lezoꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ nac mod cheꞌn mèna. No conꞌ coꞌ ndenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn coꞌseꞌ mbli mèna chol conꞌ, ¿chéꞌ conꞌ ndac mbli mèna o chéꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ mbli mèna? conꞌa ndluꞌ loo mèna nzo thìb ley leꞌn xtùuz mèna no leꞌn lezoꞌ mèna. Lomisqueꞌ ne, xtùuz coꞌ ndxàp mèna ndluꞌ cón cheꞌn ley coꞌ nzo leꞌn lezoꞌ mèn tac ndxep vez xtùuz mèn nquexùꞌ mèn loo conꞌ mbli mèn. No ndxep vez xtùuz mèn ndli ndyub razon cón cheꞌn mèn. 16 Tataaqueꞌ gàca coꞌseꞌ zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ ñibeꞌ Diox loo Tad Jesucrist par tub rez Tad Jesucrist cón cheꞌn ryete conꞌ coꞌ xexte mbli mèn xal ndluꞌ diꞌs ndac ndxèꞌ coꞌ ngon yalbàn. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ mèn nación Israel más mdubdiꞌs loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 17 Huiꞌ guꞌ nexa, mèn nación Israel, guꞌ coꞌ ngue no lèepeꞌ coꞌ nac lèe mèn

ROMANOS 2 nación Israel, susqueꞌ anzeꞌf nquenap guꞌ guꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ. No ndyeꞌs guꞌ no nxyalꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. Anzeꞌf ndxác guꞌ, ndli guꞌ cuent, ¿léꞌ? 18 Mbez guꞌ nanee guꞌ no non guꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nee lezoꞌ Diox. No mbez guꞌ ndxòo lezoꞌ guꞌ cui guꞌ conꞌ ndac tac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ ndluꞌi loo guꞌ, ¿léꞌ? 19 No ndyac guꞌ anzeꞌf ndxác guꞌ par tyoo ner guꞌ loo mèn coꞌ ndxàc xal mèn sieu loo cón cheꞌn Diox. No ndyac guꞌ ndxác guꞌ tenìi guꞌ yéc mèn no tenìi guꞌ lezoꞌ mèn, mèn coꞌ ncuau loo no mèn coꞌ ncuau yéc loo cón cheꞌn Diox, ¿léꞌ? 20 Ale ndyac guꞌ anzeꞌf ndxác guꞌ par luꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nac mèn naxèn coꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéc loo cón cheꞌn Diox. No mbez guꞌ nac guꞌ xal thìb maistr cheꞌn mèn coꞌ nac xal myenꞌ bix loo cón cheꞌn Diox. No ndyac guꞌ leꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ndub ryete diꞌs coꞌ nquin taꞌ mèn cuent no non mèn par li mèn ante conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. 21 Per huiꞌ guꞌ nexa. Guꞌ coꞌ ndluꞌ loo taamas mèn, ¿chonon indluꞌde leque guꞌ guꞌ? No guꞌ coꞌ ngo yalbàn no coꞌ ndeꞌth loo taamas mèn, mbez guꞌ loo mèn indxàalte li huanꞌ mèn, ¿chonon leque guꞌ ndli huanꞌ, sya? 22 Guꞌ coꞌ mbez indxàalte li mèn yalburrid, ¿chonon ndli guꞌ yalburrid, sya? Guꞌ coꞌ ndxecloo ñèe chol mdoꞌ, ¿chonon ndli huanꞌ guꞌ conꞌ coꞌ ndxàp mdoꞌ gudoꞌ mdoꞌ, sya? 23 Guꞌ coꞌ anzeꞌf ndyeꞌs por ngue no guꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ, indlide guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox tac indlide guꞌ xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ. 24 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Leꞌ mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, mèna ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Diox por ndxàp guꞌ dol loo Diox. 25 Lìca, ntac yalndxelaꞌs coꞌ ndxàp guꞌ coꞌ nac circuncisión cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ndyubdiꞌsqueꞌ loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés

362 loo guꞌ. Per cheleꞌ guꞌ indyubdiꞌste xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ, leꞌ sya, ndxàca loo guꞌ xal mèn coꞌ indxàcte circuncidar loo. Per por part cheꞌn Diox, yende cón ntac ngàc circuncidar guꞌ. 26 Per ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ thìb mèn coꞌ indxelaꞌste loo yalndxelaꞌsa no ndyubdiꞌs mèna xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ, nac mèna xal mèn coꞌ ndxàp yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión, mastaleꞌ indlide mèna cas loo yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión. 27 Per huiꞌ guꞌ nexa. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ indxàpte yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión no nzi tee li mèna xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mèna huiꞌ no ñaa mèna loo guꞌ leꞌ guꞌ indyubdiꞌste xal ndub diꞌs loo ley mastaleꞌ nzoꞌf diꞌs ngòc circuncidar guꞌ. Por cona, mèn coꞌ indxàpte yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión, mèna tub rez cón cheꞌn guꞌ no quexùꞌ mèna guꞌ loo Diox. 28 Inacte mèn mèn nación Israel, mèn coꞌ ndluꞌ loo mèn ngue li mèn xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. Neꞌ neꞌ inac mèn mèn nación Israel, mèn coꞌ ante ngue no yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión, mèn coꞌ ndxàc circuncidar lad. 29 Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nac mèn nación Israel, mèna nac mèn coꞌ ndxòn xtiꞌs Diox no mèn coꞌ ndyubdiꞌs loo ryethe conꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn. Leꞌ yalndxelaꞌs coꞌ nac circuncisión coꞌ nac coꞌ lìcpeꞌ na, nac thìb mod coꞌ ndxàp mèn leꞌn lezoꞌ mèn no leꞌn xtùuz mèn par nteche ntexyath mèn leꞌn lezoꞌ mèn no leꞌn xtùuz mèn, coꞌ nee diꞌs, thidtene tyubdiꞌs mèna loo Diox. Inacte conꞌa conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz no coꞌ nteche ntexyath mèn xtùuz mèn xal nac diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz no conꞌ coꞌ nteche no coꞌ ntexyath leꞌn lezoꞌ mèn nac coꞌ ndluꞌ mèn loo xtàa mèn thidtenequeꞌ ndoo lezoꞌ mèn ndyubdiꞌs mèn loo Diox. Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nac mèn

363 nación Israelpeꞌ no mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngòc circuncidar lad, ndxeꞌlequeꞌ, mèna ndyuꞌ loo Diox. No indyuꞌde mèna loo mèn coꞌ nac xtàa mèn. Daa, Pab, nibdiz tedib conꞌ loo guꞌ loo cart ndxèꞌ coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz mèn ciuda Rom: ¿Chéꞌ más ndyuꞌ mèn nación Israel por nac mèna mèn nación Israel, càꞌ? ¿Chéꞌ por ndxàc circuncidar mèn nación Israel cona más ntac mèn nación Israel loo Diox, càꞌ? 2 Yende xàa. Conꞌ coꞌ ndli más ndyuꞌ mèn nación Israel nac: Anzeꞌf thìb conꞌ ndac ngòc loo mèn nación Israel huax mod. Nerlequeꞌ conꞌ ndac coꞌ ngòc loo mèn nación Israel ngòc leꞌ Diox ngòp yalxlaꞌs loo mèna par mdaꞌ Diox lugar loo mèna quenap mèna libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 3 Pues, ¿cón ndli? Cheleꞌ ndxep mèn nación Israel neꞌndalte ngalaꞌs loo Diox leꞌ Diox li conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn, ¿chéꞌ por cona neꞌlide Diox conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox, sya, càꞌ? Yende xàa. 4 Nec thìb mod no nec tedib mod, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndliqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn. Diox ndli ante conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ mastaleꞌ chol mèn coꞌ nziriꞌ ndyèꞌ xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Mèn yilaꞌs no co ro mèn leꞌ diꞌs coꞌ ñii Uꞌ, Diox, nac lìcpeꞌ. No coꞌseꞌ huiꞌ mèn no laꞌs mèn loo conꞌ ndli Uꞌ, gàca leꞌ mèn gab: Lìcqueꞌ nac mod coꞌ ndli Diox conꞌ no nalì ndli Diox conꞌ. 5 ¿Cón gab naꞌ, sya? Niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal ndyoodiꞌs chol mèn coꞌ alithe ndyoodiꞌs: Cheleꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn ndluꞌ loo mèn leꞌ Diox, lìcqueꞌ, nac thìb Diox nalì no thìb Diox nambìi loo conꞌ ndli Diox, ¿chéꞌ nzo mod gab naꞌ leꞌ Diox inacte Diox nalì no Diox nambìi coꞌseꞌ tetìi Diox mèn por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn, càꞌ? 6 Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌgabte naꞌ leꞌ Diox inacte Diox nalì no Diox nambìi,

3

ROMANOS 2​, ​3 ¿léꞌ? Tac cheleꞌ Diox, lìcqueꞌ, inacte Diox nalì no Diox nambìi, ¿xá mod nalì no nambìi tub rez Diox cón cheꞌn mèn loo izlyoꞌ, sya? 7 Lomisqueꞌ mod ne, cheleꞌ daa ngue tyèꞌ par tataa mod tolo gàc más conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox por ndyèꞌen, sya, ¿chonon ndub rez Diox cón chenen leꞌ daa nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxàp xtol, sya? Yende xàa. Nalì no nambìi nac Diox. 8 Niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Cheleꞌ Diox, lìcqueꞌ, tataa nac, ¿chonon neꞌtolode li naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ par tolo li Diox conꞌ ndac loo naꞌ, sya? Diꞌs ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ asendli mèn taandxèꞌ mbez mèn leꞌ nuꞌ tataa mod ndluꞌ loo mèn. Per rye mèn coꞌ tataa mbeza, nalìqueꞌ no nambìiqueꞌ tub rez Diox cón cheꞌn ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li mèna par tyactìi mèna yiloa xal ndxàal gàca loo mèna. Pab ndluꞌ leꞌ ryete mèn ndxàp xtol. 9 ¿Cón, sya? ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent más mèn ndac nac naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel leque chol mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, càꞌ? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod gàca tataa, ¿léꞌ? Tac nuꞌ mquexùꞌleꞌ loo mèn nación Israel xal loo taamas mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel leꞌ ryete mèn dib athu loo izlyoꞌ mcuaꞌn xquin mèn par ndxàp mèn xtol mèn loo Diox. 10 Cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Nec thìb mèn coꞌ nzi tee ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ, inzi tee ban lìde mèn loo Diox thidtene. 11 Yende chó mèn ndaꞌ cuent cón nac más conꞌ ndac. Neꞌ neꞌ yen thìb mèn coꞌ tyal cuaꞌn thidte Diox coꞌ nac merpeꞌ Diox. 12 Ryete mèn ngro xàꞌ loo cón cheꞌn Diox. Ndláꞌyaꞌ mèn cón cheꞌn Diox. Nzi tee huan mèna loo cón cheꞌn Diox. Por derech, yende cón ntac mèna loo Diox. Yende chó mèn

ROMANOS 3 ndli conꞌ ndac. Per nec thìb mèn ndli par li mèn conꞌ ndac loo Diox. 13 Más ndli mèna ndyoodiꞌs mèna diꞌs zab no diꞌs cap. Nac looz mèna no ro mèna coꞌseꞌ ndyoodiꞌs mèn diꞌs xal thìb báꞌ thebol coꞌ ndyenꞌ coꞌteꞌ caꞌs mèn tedib thebol. Con diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn nquedìi mèn xtàa mèn. No nac diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèna xal thìb cuanꞌ cheꞌn mbelꞌ coꞌ lèe huid coꞌ ndli ndenꞌ mèn xal ndxàca loo mèn coꞌseꞌ nquele thìb huid mèn. 14 Mèn coꞌ tataa nac nguèe no nsuc. No ante ndoo lezoꞌ mèna ndyoodiꞌs mèna antub diꞌs zab no diꞌs cap coꞌ ndli ndxetoo xyàn lezoꞌ mèn. 15 Ndyub quìi ndyub bèel lezoꞌ mèna par cuaꞌn mèna mod guth mèna xtàa mèna. 16 Rye ned ngue tee mèna, ngue telux mèna mèn no ngue telux mèna conꞌ coꞌ nac cheꞌn mèn. 17 Neꞌ neꞌ incuaꞌn mèna mod que tee ban mèna rye nda mèna no rye ndyeꞌth mèna làth xtàa mèna par cue see tee lezoꞌ mèna. 18 Neꞌ neꞌ indli mèna xtùuz cón cheꞌn Diox par zyeb mèna loo cón cheꞌn Diox. 19 Per naꞌ naneeleꞌ leꞌ ryete diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ ndoo nque loo leya par yende chó mèn càb ro loo Diox. No mbezqueꞌ diꞌs loo leya leꞌ Diox nalì tub rez cón cheꞌn ryete mèn coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn. 20 Tac mastaleꞌ ndenꞌ mèna huax conꞌ nac coꞌ ndli mèn coꞌ ndyoo nque loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, nec thìb mèna neꞌgàcte mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn leya. Tac por cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn coꞌ ndluꞌ loo mèn, non mèn no nanee mèn leꞌ mèn ndxàp xtol loo Diox. Pab mbez: Ante por yilaꞌs mèn loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 21 Per nalleꞌ Diox mblileꞌ tedib conꞌ loo naꞌ coꞌ nac thìb conꞌ xàꞌ loo ley coꞌ

364 mxoꞌf Moisés loo mèn. Ndaꞌleꞌ naꞌ cuent no nonleꞌ naꞌ xá mod mdyal Diox yòo mèn loo Diox no loo cón cheꞌn Diox. Per cón cheꞌn mod no conꞌ coꞌ mbli Diox par mdyal Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox nac diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no nac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ mqueꞌ mèn yeꞌs, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. 22 Per mod coꞌ mbli Diox par mdyal Diox ngòo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox, leꞌi nac por ndxelaꞌs mèn loo Tad Jesucrist. Por cona, thidte ndyuꞌ ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist, que nac mèna mèn nación Israel, que nac mèna mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 23 Ryete mèn mcuaꞌn xquin mèn no mcuaꞌn mèn xtol mèn loo Diox. Yende chó mèn nzo coꞌ ndli conꞌ ndlyaꞌs Diox no conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox. 24 Per com leꞌ Diox nac Diox ndac, ¿léꞌ?, angmbli Diox par mdyal Diox ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox por mteláꞌ Diox mèn loo conꞌ ryes por cón cheꞌn Crist Jesus. 25 Por cona, Diox mbli leꞌleꞌ Crist nguth par leque yub Crist mdix cón cheꞌn xtol mèn coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Crist loo cruz. Nguth Crist loo cruz por cón cheꞌn mèn coꞌ ndxàp xtol. No mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, mèna neꞌtyactìide por cón cheꞌn xquin mèna por ndxelaꞌs mèna loo Crist. Ngòc conꞌa loo Crist par non mèn no par nanee mèn leꞌ Diox nac Diox nalì loo ryete conꞌ ndli Diox, no thidtenequeꞌ mchaꞌlaꞌs Diox coꞌseꞌ mteriꞌth no mtecanꞌ Diox xquin mèn no xtol mèn coꞌ mcuaꞌn mèn ndooreꞌ telꞌ Diox Crist loo izlyoꞌ. 26 Ngòca, ne, leꞌ Diox mchaꞌlaꞌs loo mèn póla par luꞌ Diox loo mèn tiemp ndxèꞌ leꞌ Diox nac Diox nalì no Diox nambìi no toloqueꞌ nac Diox Diox nalì no Diox nambìi coꞌseꞌ ndyal Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesús. 27 ¿Xá mod, sya? ¿Máa mod coꞌ mdyeꞌs guꞌ coꞌseꞌ mdyeꞌs guꞌ loo cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌa,

365 àꞌ? Ya yende mod tolo tyeꞌs guꞌ, nalleꞌ, ndyaquen. Peser nibdiꞌs guꞌ loon: ¿Chonon yende mod tyeꞌs nuꞌ, àꞌ? Pues nguleda loo guꞌ tac guꞌ ya neꞌtolode ngli ryete conꞌ xal mnibeꞌ ley loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ya indyeꞌste guꞌ nalleꞌ por ngolaꞌs ryete naꞌ loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. 28 Por cona, non naꞌ no nanee naꞌ leꞌ Diox ndyal yòo mèn loo cón cheꞌn Diox ante por ngolaꞌs mèn loo Tad Jesucrist. No yende chó mport nzo lezoꞌ Diox gunee mèn chéꞌ mbli mèn o chéꞌ neꞌnglide mèn xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 29 ¿Chéꞌ

ngue li guꞌ cuent leꞌ Diox ante nac Diox cheꞌn mèn nación Israel, càꞌ? ¿Chéꞌ indlide guꞌ cuent leꞌ Diox nac Diox cheꞌn taamas mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, ne, càꞌ? ¿Xálte mod neꞌ li guꞌ cuent leꞌ Diox nac Diox cheꞌn ryethe mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel? Nacpeꞌ Diox Diox cheꞌn mèna, ne. 30 Com leꞌ naꞌ nanee ya yende tedib Diox. Thidte Diox nac Diox coꞌ nzo, ¿léꞌ? No por ndxelaꞌs chol mèn loo Jesucrist, Diox ndyal yòo mèna loo cón cheꞌn Diox, que naca mèn coꞌ ngòc circuncidar, que naca mèn coꞌ indxàcte circuncidar. 31 Per nalleꞌ, ndlyazen ñibdizen thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Xá nee guꞌ? Chéꞌ ntac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn o chéꞌ intacte leya loo mèn tac ndxelaꞌs naꞌ loo Crist, càꞌ? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod. Yende mod gab naꞌ intacte ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, ndli nèequeꞌ naꞌ leꞌ ley ntacqueꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ conꞌ coꞌ mbli mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Abraham nac thìb conꞌ coꞌ ante huiꞌ mèn no thìb conꞌ coꞌ ante ñaa mèn loo. ¿Cón gab naꞌ cón cheꞌn Abraham coꞌ ngòc xudgool naꞌ coꞌ mbloj siꞌ bin póla por mbli Diox ngòc conꞌ ndac loo Abraham, àꞌ? 2 Cheleꞌ Abraham

4

ROMANOS 3​, ​4 ngòc mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox por cón cheꞌn ndxep conꞌ ndac coꞌ mbli Abraham loo Diox, nzoqueꞌ mod ndeꞌs Abraham. Per loo Diox yende mod ngác Abraham ndeꞌs Abraham. 3 ¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, càꞌ? Diꞌsa mbez: Abraham ngolaꞌs leꞌ Diox liqueꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. No mbli Diox cuent leꞌ Abraham nac mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox por ngolaꞌs Abraham loo Diox no maste. 4 Angab naꞌi, cheleꞌ thìb mèn nqueꞌ zinꞌ huiz, mèn neꞌcode ray coꞌ yax càa mèna xal thìb conꞌ coꞌ angtaꞌlaꞌs mèn càa xtàa mèn xal thìb ayud loo mèn coꞌ mqueꞌ zinꞌ huiza. Ndxeꞌlequeꞌ, tmi coꞌ ndxòo ray mèna nac tmi coꞌ ndeb mèn loo mèna. 5 Per cheleꞌ ndxep mèn coꞌ neꞌnglide conꞌ ndac loo Diox ndxelaꞌs loo Diox, mastaleꞌ ngòc mèna mèn coꞌ mcuaꞌn xquin no xtol, Diox ngòo cuent nac mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Ngo Diox cuent nac mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por ngolaꞌs mèna loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. 6 Tataaguèꞌ ndxab David coꞌ ngòc rey póla coꞌseꞌ ndxab David: Huen nda mèn coꞌ ngo Diox cuent nac mèn nalì no mèn nambìi loo Diox mastaleꞌ yende chó conꞌ ndac ngli mèn par ngàc ngláꞌ mèn loo conꞌ ryes. 7 Lomisqueꞌ ndxab David, ne: Huen nda ryete mèn, mèn coꞌ mtonꞌleꞌ Diox ryete conꞌ zab coꞌ mbli mèn no mèn coꞌ mteriꞌth mtecanꞌ Diox ryete xquin no xtol coꞌ mcuaꞌn mèn. 8 Huen nda mèn coꞌ ingode Diox cuent ndxàp mèn xtol mèn. 9 ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent ante loo mèn coꞌ ngòc circuncidar mdyal Diox ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox no ngo Diox cuent nac mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por huen ndxàca loo mèn, o chéꞌ ngue li guꞌ cuent

ROMANOS 4 ihuente ndxàca loo mèn coꞌ indxàcte circuncidar, ne, càꞌ? Huenqueꞌ nda no huen ndxàca loo ryop ned mèna, ey. Tac daa mdaleꞌ cuent loo guꞌ leꞌ Diox mdyal ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox no mbloleꞌ Diox cuent leꞌ Abraham ngòc mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox ante por ngolaꞌs Abraham leꞌ Diox liqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. 10 Ndlyazen ñee guꞌ loon: ¿Pól mblo Diox cuent leꞌ Abraham ngòc mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox, àꞌ? ¿Chéꞌ mblo Diox cuent ngòc Abraham mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo ngòc circuncidar Abraham o chéꞌ mblo Diox cuenta ndooreꞌ gàc circuncidar Abraham, càꞌ? Tyèꞌ. Neꞌngode Diox cuent nac Abraham mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo ngòc circuncidar Abraham. Ndxeꞌlequeꞌ, huen huen mblo Diox cuent ngòc Abraham mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox ndooreꞌ gàc circuncidar Abraham. 11 Cona, ngue niin loo guꞌ: Diox mblo cuent nac Abraham mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox ndooreꞌ tlo Abraham li Abraham costumbr cheꞌn circuncisión. Conꞌa ngòc thìb conꞌ coꞌ mbluꞌ loo taamas mèn leꞌ por cón cheꞌn circuncisión coꞌ ngòc loo Abraham, Diox mblo ro loo taamas mèn leꞌ Diox mblo cuent ngòc Abraham thìb mbiꞌ nalì no thìb mbiꞌ nambìi loo Diox ante por ngolaꞌs Abraham leꞌ Diox liqueꞌ conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. Ngòc conꞌa loo Abraham par mblo Diox cuent nac Abraham xudgool ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs leꞌ Diox liqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox mastaleꞌ neꞌgàcte circuncidar mèna. Leque moda, ne, Diox ngo cuent cón cheꞌn mèna nac mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox no mdyal Diox ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox ante por ngolaꞌs mèna leꞌ Diox liqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèna. 12 Lìca, Abraham nac xudgool mèn coꞌ ngòc circuncidar por nerlequeꞌ ngòc circuncidar Abraham. Per diꞌs coꞌ

366 ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nee diꞌs iante nac Abraham xudgool mèn coꞌ ngòc circuncidar lad. Ndxeꞌlequeꞌ, diꞌs ndxèꞌ nee diꞌs nac Abraham xudgool mèn, ne, mèn coꞌ ante ndxelaꞌs loo Diox leꞌ Diox li coꞌ mcàbgòn Diox li Diox xalqueꞌ ngolaꞌs Abraham loo Diox leꞌ Diox liqueꞌ conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham ndooreꞌ gàc circuncidar Abraham. Trèꞌ ndluꞌ ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn ante por ngolaꞌs mèn loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. 13 Diox mcàbgòn loo Abraham no loo bin Abraham yanꞌ no mèna no gàc cheꞌnpeꞌ mèna dib athu loo izlyoꞌ xal xyònpeꞌ mèna. Per cón cheꞌn conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox taꞌ Diox loo Abraham, neꞌncàbgònte Diox conꞌa loo Abraham por mdubdiꞌs Abraham no por mbìn Abraham diꞌs coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mcàbgòn diꞌsa loo Abraham ante por ngolaꞌs Abraham loo Diox leꞌ Diox liqueꞌ conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. 14 Tac cheleꞌi ngàc ante loo mèn coꞌ ndyubdiꞌs loo diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ngàc mèn coꞌ yanꞌ no no coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ dib athu loo izlyoꞌ xal mcàbgòn Diox, leꞌ sya, anxleꞌ ngalaꞌs mèn loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. No lomisqueꞌ, yende cón ntac diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham no loo bin Abraham. 15 Mèn nación Israel coꞌ indyubdiꞌste loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna, naquin tetìi Diox mèna. Per loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌ neꞌnque node ley coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel, neꞌnquexùꞌde ley mèna. Neꞌ neꞌ ngàp mèna dol loo Diox por cón cheꞌn leya tac yende leya loo mèna. 16 Por cona, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Diox mcàbgòn conꞌa loo Abraham no loo bin Abraham por ngolaꞌsqueꞌ mèna leꞌ Diox liqueꞌ conꞌ mcàbgòn Diox

ROMANOS 4​, ​5

367 li Diox loo mèna. Tataa mbli Diox loo Abraham no loo bin Abraham par ngòc conꞌ mcàbgòn Diox thìb conꞌ anxleꞌ loo Abraham no loo bin Abraham no par ngòc nèe conꞌ mcàbgòn Dioxa loo mèna. Conꞌa nee diꞌs, neꞌncàbgònte Diox conꞌa ante loo mèn coꞌ mdubdiꞌs loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mcàbgòn Diox conꞌa loo mèn coꞌ ante ngolaꞌs leꞌ Diox li conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn xal ngolaꞌs Abraham leꞌ Diox li conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. Por cona, Diox mblo cuent nac Abraham xudgool ryete naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist xalqueꞌ ngolaꞌs Abraham loo Diox. 17 Ngòca loo Abraham xalqueꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndxab Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Daa mbli leꞌ lùu gàc ner xudgool cheꞌn huax mèn. Loo yub Diox coꞌ ngolaꞌs Abraham, yub Diox nac xaꞌ coꞌ ndaꞌ yalnaban loo mèn nguth. No li Diox cue chol conꞌ coꞌ tarte cuec Diox. 18 Abraham nonqueꞌ no nanee Abraham leꞌ Diox ndxác li coꞌ nee lezoꞌ Diox li Diox loo Abraham. Por cona, ngolaꞌsqueꞌ Abraham que no Abraham xinꞌ Abraham mastaleꞌ ngoxleꞌ Abraham. Axta syareꞌ, ngòc Abraham xudgool huax mèn xalqueꞌ ndxab Diox loo Abraham gàca loo Abraham xal mbez diꞌs coꞌ ndub: Gàc mèn coꞌ gàc bin lùua mènléyꞌ loo izlyoꞌ, Abraham. 19 Coꞌseꞌ yamerleꞌ taa Abraham thìb ayo línꞌ, beꞌ ndxelaꞌs Abraham coꞌ gunii Diox loo Abraham li Diox loo Abraham. Làth xtauꞌa, nonqueꞌ Abraham leꞌ Abraham ryop Sar tyan xinꞌ mastaleꞌ ngoxleꞌ Abraham ryop Sar, coꞌ nee diꞌs, mbriꞌthleꞌ tiemp que no ryop saꞌl xaꞌ xinꞌ xaꞌ. 20 Neꞌngàcte chop loo chop laꞌs Abraham. Neꞌ neꞌ ndoo xàꞌ lezoꞌ Abraham loo diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. Ndxeꞌlequeꞌ, sate

más ngolaꞌs Abraham no ngòp Abraham yalxlaꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. Toloqueꞌ ndxab Abraham diꞌs ndac no diꞌs natúꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn leꞌ Diox nac Diox roo no Diox xèn. 21 Thidtenequeꞌ mbli nèe Abraham lezoꞌ Abraham no ngobeꞌqueꞌ Abraham lezoꞌ Abraham leꞌ Diox ndxàp conꞌ laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox par liqueꞌ Diox ryete conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. 22 Por cona, Diox mblo cuent nac Abraham mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi loo Diox tac ngolaꞌs Abraham leꞌ Diox li conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. No mdyal Diox ngòo Abraham loo cón cheꞌn Diox. 23 No por cón cheꞌn Abraham coꞌ mblo Diox cuent nac Abraham mèn nalì no mèn nambìi, no mdyal Diox ngòo Abraham loo cón cheꞌn Diox tac ngolaꞌs Abraham loo Diox, inacte ante cón cheꞌn Abraham ndub diꞌsa loo xtiꞌs Diox. 24 Ndxeꞌlequeꞌ, ndub diꞌsa loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox por cón cheꞌn naꞌ, ne. Diox mdyal ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox no mbloleꞌ Diox cuent no naꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox coꞌ nac yub Diox coꞌ mblo xban Tad Jesucrist naꞌ làth mèn nguth. 25 Nguth Tad Jesús loo cruz por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ. Mblo xban Diox Tad Jesús par tataa mod, por cón cheꞌn Tad Jesús, ndyal Diox ndxòo mèn loo cón cheꞌn Diox. No por cón cheꞌn Tad Jesús ndxàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ ndxàc loo mèn coꞌ indxàpte xtol loo Diox. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Yub Diox mbloleꞌ cuent nac naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por ngolaꞌs naꞌ loo Tad Jesucrist. No mtuꞌ mtàlleꞌ Diox lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 2 Por cón cheꞌn Tad Jesucrist, mxyalꞌ ned mxyalꞌ

5

ROMANOS 5 yóꞌ loo naꞌ par ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox par, lìcqueꞌ, li Diox anggàc conꞌ ndac loo naꞌ tac ngolaꞌs naꞌ loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Mbli nèe naꞌ naꞌ loo conꞌ ndac coꞌ ndli Diox angndxàc loo naꞌ. No ndyac lezoꞌ naꞌ loo conꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ coꞌseꞌ yòo naꞌ coꞌteꞌ gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo naꞌ xal ndxàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox. 3 No iante ndyac lezoꞌ naꞌ loo coꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, ndyac lezoꞌ naꞌ coꞌseꞌ ndxàc chol yaltìi loo naꞌ no coꞌseꞌ ndxàc chol yalquìi loo naꞌ tac nanee naꞌ no non naꞌ leꞌ coꞌseꞌ ndxàc chol yaltìi o yalquìi loo naꞌ, conꞌa ndli tolo chaꞌlaꞌs naꞌ loo chol conꞌ coꞌ ndxàc loo naꞌ. 4 No coꞌseꞌ nxec naꞌ no nchaꞌlaꞌs naꞌ ndxàc yaltìi no yalquìi loo naꞌ, ndxàca loo naꞌ par tolo ndli nèe naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Crist. No coꞌseꞌ nxec naꞌ ndxàc conꞌa loo naꞌ, ndluꞌ naꞌ loo mèn leꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌsqueꞌ loo Crist. Leꞌ sya, tataa mod huen huen nzi quee lezoꞌ naꞌ loo conꞌ ndac coꞌ gàc loo naꞌ coꞌ li Diox loo naꞌ yiloa. 5 Coꞌseꞌ, lìcqueꞌ, nzi quee lezoꞌ naꞌ loo conꞌ ndac coꞌ gàc loo naꞌ yiloa, indxàcte chop loo chop laꞌs naꞌ loo cón cheꞌn Diox par tyoo xàꞌ lezoꞌ naꞌ loo Diox. Tac Diox mblàa Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo naꞌ coꞌ ndli ndenꞌ naꞌ leꞌ Diox axta arid nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox naꞌ. No tataa mod más nqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox. 6 Per coꞌseꞌ beꞌ ngòc naꞌ mèn coꞌ neꞌngácte ngli par nteláꞌ naꞌ naꞌ loo conꞌ ryes nec thìb mod no nec tedib mod, leꞌxqueꞌ sya, ngòc tiemp par gath Crist. No ale, yiꞌf yèe Crist nguth Crist por cón cheꞌn mèn yeꞌrsinꞌ. 7 Imbiizte thìb mbiꞌ par anggath mbiꞌ por cón cheꞌn tedib mèn. Neꞌ neꞌ gath mbiꞌa por cón cheꞌn thìb mèn coꞌ nac mbiꞌ ndac. Mastaleꞌ más mèn ndac nac thìb mbiꞌ, neꞌgathte thìb mbiꞌ por cón cheꞌn mèn. 8 Per Diox mbluꞌ loo naꞌ xá mod anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ por yiꞌf yèe Crist nguth Crist por cón cheꞌn naꞌ mastaleꞌ beꞌ nac naꞌ mèn coꞌ

368 ncuaꞌn xquin naꞌ no beꞌ nac naꞌ mèn coꞌ ncuaꞌn xtol naꞌ tiempa. 9 Per nalleꞌ Diox mdyalleꞌ ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox par gàc naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn ren Crist coꞌ mxyo. Por cona, ndlii más ndxàp naꞌ yalxlaꞌs leꞌ Diox teláꞌ naꞌ loo yaltìi no yalquìi huiz coꞌseꞌ gàc lult huiz coꞌseꞌ gàc yalquìi no yaltìi loo mèn. Tataa li Diox loo naꞌ por cón cheꞌn Crist. 10 Tac coꞌseꞌ beꞌ ngòc naꞌ mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs loo Diox thìb cuaꞌa, Diox mbli leꞌ naꞌ mbyuꞌ mbyàl lezoꞌ loo Diox por cón cheꞌn yalguth coꞌ mquée loo xganꞌ Diox. No por cona, más ndxàp naꞌ yalxlaꞌs nalleꞌ par gàca loo naꞌ lyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes por yalnaban coꞌ ndxàp Tad Jesús tac mbyuꞌ mbyàlleꞌ lezoꞌ naꞌ loo Diox nalleꞌ. 11 Iante mbli Diox par mbyuꞌ mbyàlleꞌ lezoꞌ naꞌ no ndyac lezoꞌ naꞌ loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, ndenꞌ naꞌ leꞌn lezoꞌ naꞌ Diox roo Diox xèn nac Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ tac por cón cheꞌn Tad Jesucrist ngòc naꞌ mèn coꞌ mbyuꞌ mbyàlleꞌ lezoꞌ loo Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Adán no cón cheꞌn Crist. 12 Cona, ngue niin loo guꞌ: Texal mcuaꞌn thidte mbiꞌ, coꞌ ngòc ner mbiꞌ loo izlyoꞌ, xquin mbiꞌ no xtol mbiꞌ, por cón cheꞌn mbiꞌa mtlo chol mèn, mcuaꞌn chol mèn xquin mèn no xtol mèn. Por cona, nquée yalguth loo mèn por xquin cheꞌn yalxtol coꞌ mcuaꞌn ner mbiꞌa. No por cona, ncàba yalguth loo ryete mèn tac ryete mèn mcuaꞌn xquin mèn no xtol mèn. 13 Ndooreꞌ coꞌseꞌ xoꞌf Moisés ley coꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés xoꞌf Moisés loo mèn cón cheꞌn Diox, mcuaꞌnleꞌ mèn xquin mèn no xtol mèn loo izlyoꞌ. Per mastaleꞌ mcuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn loo izlyoꞌ, Diox neꞌngode cuent cón cheꞌn xtol mèn no xquin mèn coꞌ mcuaꞌn mèn ndooreꞌ coꞌseꞌ tarte xoꞌf Moisés ley loo mèn. 14 Cona, ngue niin loo guꞌ: Mastaleꞌ

ROMANOS 5​, ​6

369 neꞌngode Diox cuent cón cheꞌn xtol mèn tiempa, mquée yalguth loo mèn anon ngòc tiemp coꞌ ngo ban Adán axta ngòc tiemp coꞌseꞌ ngo ban Moisés, mèn coꞌ mcuaꞌn xtol. Mquée yalguth loo ryete mèna, mastaleꞌ neꞌncuaꞌnte mèn xtol mèn xal mcuaꞌn Adán xtol Adán coꞌseꞌ neꞌndubdiꞌste Adán loo conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo Adán li Adán. Adán mbluꞌ ndxep conꞌ loo naꞌ coꞌ nac xal xin no xnaa cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ nac diꞌs yiꞌth yiloa, coꞌ nee diꞌs, nac Crist. 15 Mastaleꞌ naroo ngòc xquin no xtol Adán coꞌ ngòp Adán, per pà taꞌ xquin no xtol Adán coꞌ ngòp Adán con conꞌ ndac coꞌ nac conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli Diox angndxàc loo naꞌ. Tac por xquin no xtol coꞌ ngòp thidte mbiꞌ coꞌ ngòc Adán, mcàba loo mèn mquée yalguth loo huax mèn. Per coꞌseꞌ mbli Diox par mblyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, anxleꞌ mbli Diox conꞌ ndaca loo mèn por cón cheꞌn thidte mbiꞌ coꞌ nac Jesucrist. Conꞌ ndac coꞌ mbli Diox angndxàc loo mèna, más conꞌ roo conꞌ xèn nac conꞌ ndaca leque xquin Adán. No ndxeꞌlequeꞌ, ncàba más conꞌ ndac loo huax mèn por cón cheꞌn Jesucrist. 16 Mastaleꞌ xquin no xtol coꞌ mcuaꞌn thidte mbiꞌ coꞌ ngòc Adán ngòc conꞌ xin no conꞌ cap loo Diox, per pà taꞌ xquin no xtol coꞌ mcuaꞌn Adán con conꞌ ndac coꞌ nac conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli Diox par ndlyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Tac por cón cheꞌn xquin no xtol coꞌ mcuaꞌn thidte mbiꞌ coꞌ ngòc Adán, conꞌa ndli mquexùꞌ Diox ryete mèn. Per cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ mbli Diox par ndlyáꞌ mèn loo conꞌ ryes por cón cheꞌn Jesucrist coꞌseꞌ ngolo mque tee cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn, ale leꞌleꞌ mcàba loo mèn yub Diox mdyal ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox, mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesucrist. 17 Por xquin no xtol cheꞌn thidte mbiꞌ coꞌ mcuaꞌn xquin no coꞌ ngòp xtol mtlo mquée yalguth loo mèn. Conꞌa ndli sate más gàc conꞌ ndac loo

mèn, mèn coꞌ Diox mdyal ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Ban no mèna Diox thidtene par ñibeꞌ no mèna Diox coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ ñibeꞌ Diox loo izlyoꞌ. Li Diox tataa gàca loo mèna por cón cheꞌn thidte mbiꞌ coꞌ nac Jesucrist. 18 Cona, ngue niin loo guꞌ: Por cón cheꞌn xquin no xtol coꞌ mcuaꞌn thidte mbiꞌ coꞌ ngòc Adán, mquexùꞌ Diox ryete mèn. Tataaguèꞌ ne, por cón cheꞌn thidte mbiꞌ coꞌ nac Jesucrist, Diox mdyal ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ngòc mèn mèn nalì no mèn nambìi, mèn coꞌ ndxelaꞌspeꞌ loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. 19 Conꞌ ndxèꞌ nee diꞌs: Por cón cheꞌn de neꞌndubdiꞌste thìb mbiꞌ loo conꞌ mnibeꞌ Diox loo mbiꞌ li mbiꞌ, conꞌa mcàb huax mèn mcuaꞌn xquin mèn no mcuaꞌn mèn xtol mèn. Lomisqueꞌ mod ne, por cón cheꞌn de mdubdiꞌsqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nac Jesucrist loo Diox, mdyal Diox anzeꞌf huax mèn gàc mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 20 Coꞌseꞌ mxoꞌf Moisés ley loo mèn nación Israel xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés, diꞌs coꞌ ndub loo leya mbluꞌ loo mèn leꞌ mèn anzeꞌf ncuaꞌn xtol mèn no anzeꞌf ncuaꞌn mèn xquin mèn loo Diox. Per ndxeꞌlequeꞌ, láth más ncuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn, sate más conꞌ roo conꞌ xèn ngòc conꞌ ndac coꞌ angmbli Diox loo mèn. 21 Ngòc conꞌa loo mèn par de que texal mcuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn par tataaguèꞌ mquée yalguth loo mèn, tataaqueꞌ mod, ne, conꞌ ndac coꞌ angmbli Diox loo mèn sate más mbli par mcàba loo mèn leꞌ yub Diox mdyal ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox par tataa mod gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox no par tataa mod li Diox ban no mèna Diox thidtene por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ.

6

Ndxáca loo mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Crist xal thìb mèn nguth coꞌ yende conꞌ ndenꞌ. ¿Xá nee guꞌ, ey? ¿Chéꞌ tolo cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ par de

ROMANOS 6 que tataa mod sate más li Diox gàc conꞌ ndac cheꞌn Diox loo naꞌ, càꞌ? 2 Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌlide naꞌ tataa, ¿léꞌ? Tac naꞌ coꞌ nac xal mèn nguth loo xquin naꞌ no loo xtol naꞌ, coꞌ nee diꞌs, incuaꞌnte naꞌ xquin naꞌ, ¿xá mod ale ndlyaꞌs guꞌ bere naꞌ, que tee cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ tedib vez, sya? 3 ¿Chéꞌ iñeede guꞌ coꞌseꞌ ngòc bautizar ryete naꞌ loo ngolaꞌs naꞌ no ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Crist Jesús, thidte ngòc no naꞌ Crist Jesús par de que texal mquée yalguth loo Crist Jesús par guneei loo Crist Jesús loo cón cheꞌn yalnaban cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, tataaguèꞌ naꞌ, ne, ya incuaꞌnte naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ más. Tataaqueꞌ ngòca loo naꞌ, ¿léꞌ? 4 Cona, ngue niin loo guꞌ: Por cón cheꞌn ngulàa yéc naꞌ no ngulàa lezoꞌ naꞌ, ngòc bautizar naꞌ loo ngolaꞌs naꞌ no ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, thidte mbuaꞌs naꞌ con Crist coꞌseꞌ ngòc naꞌ xal mèn nguth loo cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ par nque tee ban ndac naꞌ loo Diox. No más ndoo lezoꞌ naꞌ li naꞌ conꞌ ndac loo Diox coꞌ nac thìb yalnaban cub. Cona nee diꞌs, nguth no naꞌ Crist no ngro xban no naꞌ Crist por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii xud naꞌ Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ xud naꞌ Diox coꞌ mbli xud naꞌ Diox loo Crist. 5 Tac cheleꞌ Diox ngo cuent thidte ngòc no naꞌ Crist coꞌseꞌ nguth Crist por ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Crist, tataaguèꞌ gàca loo naꞌ ryo xban naꞌ xalqueꞌ ngro xban Crist làth mèn nguth coꞌseꞌ gàcpeꞌ huiza. 6 Non naꞌ no nanee naꞌ no ndaꞌ naꞌ cuent leꞌ ryete mod yeꞌrsinꞌ coꞌ mque tee li naꞌ coꞌ mque no naꞌ ndooreꞌ yilaꞌs naꞌ loo Crist mblyuxleꞌ loo naꞌ tac Diox ngo cuent mblyuxa loo naꞌ por mquée Crist loo cruz por cón cheꞌn naꞌ. Tataa ngòca loo naꞌ par nguled mbli naꞌ ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mque tee li naꞌ xal nduhua nee lezoꞌ naꞌ li naꞌi. Leꞌi mblyuxleꞌ loo naꞌ par ya neꞌtolode gàc naꞌ xal thìb moz par li naꞌ rye conꞌ

370 yeꞌrsinꞌ coꞌ ndlyaꞌs naꞌ li naꞌ coꞌ nac xtol naꞌ no xquin naꞌ xal coꞌseꞌ ndli thìb moz sirv loo thìb patrón moz par li yèe moz coꞌ ndlyaꞌs patrón li moz. 7 Huiꞌ guꞌ nexa. Thìb mèn coꞌ nguth ya indenꞌte chol conꞌ xal mdenꞌ mèn ndooreꞌ gath mèn. Tataaguèꞌ ndxàca, ne, leꞌ chol mèn coꞌ nac xal thìb thebol loo cón cheꞌn xquin mèn no loo cón cheꞌn xtol mèn coꞌ ncuaꞌn mèn, mèna ya inquinte tolo cuaꞌn xquin mèna no xtol mèna par tolo li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ. 8 Cheleꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, ngo cuent nguth noleꞌ naꞌ Crist, thidtenequeꞌ ndxàp naꞌ yalxlaꞌs nalleꞌ yo ban no naꞌ Crist thidtene yiloa. 9 Naneequeꞌ naꞌ no nonqueꞌ naꞌ coꞌseꞌ ngro xban Crist làth mèn nguth, ya neꞌberede Crist gath Crist tedib vez. Ya yende chó cón cheꞌn yalguth par quée yalguth loo Crist tedib vez. 10 Coꞌseꞌ nguth Crist loo cruz, thidte vez nguth Crist por cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn. Coꞌseꞌ ngro xban Crist, ngro xban Crist par thidte yòo ban no Crist Diox. 11 Cona, ngue niin loo guꞌ: Bli guꞌ xtùuz no bli guꞌ cuent, lìcqueꞌ, nac guꞌ xal mèn coꞌ nguth loo cón cheꞌn xquin guꞌ no loo cón cheꞌn xtol guꞌ. Lomisqueꞌ ne, bli guꞌ cuent ante naban guꞌ par thidte ban no guꞌ Tad Crist Jesús naꞌ loo Diox tac guꞌ nac cheꞌnpeꞌ Crist. 12 Ngue niin loo guꞌ, ne: Por nac guꞌ cheꞌn Crist, ¿léꞌ?, ya neꞌtaꞌde guꞌ lugar ñibeꞌ xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ loo guꞌ par ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ li guꞌ coꞌ tyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ par tenꞌ guꞌ nquin li yèe guꞌ conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par li guꞌi. 13 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar ñibeꞌ xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ loo guꞌ par tyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ par li guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, thìb lìte ftaꞌ guꞌ lugar ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ par thidtenequeꞌ li guꞌ sirv ante loo Diox xal mèn coꞌ nguthleꞌ, no mbere mèn ngro xban mèn, coꞌ nee diꞌs, neꞌtolode li guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ par cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ

371 no xtol guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ante ban guꞌ loo cón cheꞌn Diox thìb yalnaban cub, coꞌ nee diꞌs, li guꞌ conꞌ huen xalqueꞌ nee lezoꞌ Diox par li guꞌ conꞌ ndac loo Diox xalqueꞌ nee lezoꞌ Diox. 14 Tac nalleꞌ ya inquinte tolo taꞌ guꞌ lugar ñibeꞌ xtùuz yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ loo guꞌ par cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ. Tac nase ya iñibeꞌde ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ más. Ndxeꞌlequeꞌ, nque tee ban naꞌ loo conꞌ ndac coꞌ ndli Diox angndxàc loo naꞌ. Pab ngue tetac diꞌs loo mèn cón cheꞌn xtol mèn leꞌ mèn nac xal thìb moz loo xtol mèn no loo xquin mèn. 15 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: ¿Chéꞌ tbere naꞌ, tolo cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ por ya indlide naꞌ xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ, o chéꞌ tolo cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ tac nque tee ban naꞌ loo conꞌ ndac coꞌ angmbli Diox loo naꞌ, càꞌ? Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌcuaꞌnte naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ, ¿léꞌ? 16 Huiꞌ guꞌ nexa. Guꞌ huen huen nanee no ndaꞌ guꞌ cuent xal coꞌseꞌ ndlyaꞌs thìb mbiꞌ nqueꞌ mbiꞌ zinꞌ con thìb patrón. No tyubdiꞌs yèe mbiꞌ loo patrón. Sya, nac mbiꞌa móz yèe loo patrona. Látha, que nzo neꞌñee lezoꞌ mbiꞌ, tyubdiꞌs yèe mbiꞌ loo patrón. Tataaguèꞌ ndxàca loo guꞌ coꞌseꞌ ndaꞌ guꞌ lugar ndli guꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ no ndli guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xtol guꞌ no xquin guꞌ. Per cón cheꞌn xquin guꞌ no xtol guꞌ coꞌ ncuaꞌn guꞌa, conꞌa ncàb nquin coꞌ xàꞌ Diox guꞌ loo Diox thidtene yiloa. Nacqueleꞌ guꞌ tyubdiꞌs loo Diox na, Diox li leꞌ guꞌ que tee ban lì loo Diox no que tee ban ndac guꞌ loo Diox. 17 Per Diox quix Diox por cón cheꞌn guꞌ leꞌ guꞌ ya inacte xal thìb moz loo xquin guꞌ no loo xtol guꞌ par li guꞌ conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ xal ngòc guꞌ thìb cuaꞌa. Per nase, dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ nzi téꞌth guꞌ xal nac loo coꞌ nzo guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn

ROMANOS 6 Jesucrist coꞌ mtéꞌth guꞌ coꞌseꞌ ngolaꞌs guꞌ. 18 Per nalleꞌ, guꞌ mblyáꞌleꞌ no ya yende cón mbee ncaꞌ guꞌ loo coꞌ nac xtol guꞌ no xquin guꞌ. Guꞌ nzi xoꞌf zinꞌ loo Diox por mbli Diox nzi tee ban lì guꞌ no nzi tee ban ndac guꞌ loo Diox. 19 Conꞌ ndxèꞌ ngue niin loo guꞌ xal ndyoodiꞌs chol mèn coꞌ alithe ndyoodiꞌs par taꞌ guꞌ cuent no par non guꞌ no nanee guꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ tac guꞌ indxònte diꞌs no neꞌ neꞌ indxàaꞌd guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ coꞌ huenlequeꞌ: Texal ngòca loo guꞌ coꞌseꞌ mque tee ban guꞌ par mdaꞌ guꞌ lugar mnibeꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ no vis loo guꞌ par xoꞌf zinꞌ guꞌ conꞌ zab no chol conꞌ yeꞌrsinꞌ na, tataaguèꞌ mod gòc guꞌ mèn coꞌ tyoo lezoꞌ ante taꞌ guꞌ lugar ñibeꞌ Diox loo guꞌ par xoꞌf zinꞌ guꞌ thìb zinꞌ ndac loo Diox par tataa mod thidte vez ryo xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par que tee ban lì guꞌ loo Diox nalleꞌ. 20 Coꞌseꞌ beꞌ ngòc guꞌ xal thìb moz loo rye conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòc xquin guꞌ no xtol guꞌ, neꞌnque tee ban lìde guꞌ no neꞌnque tee ban ndacte guꞌ loo Diox. 21 Per nalleꞌ ndlyazen ñee guꞌ loon: ¿Chó conꞌ ndac mbli guꞌ gan coꞌseꞌ mque tee li guꞌ conꞌ coꞌ ndli nthyon guꞌ nalleꞌ, àꞌ? Yende chó conꞌ ndac mcàb conꞌa loo guꞌ, ¿léꞌ? Tac conꞌ coꞌ mbli guꞌa, ale leꞌleꞌ mcàba leꞌ Diox coꞌ xàꞌ guꞌ loo Diox thidtene yiloa, ¿léꞌ? 22 Per nase ya yende chó conꞌ cuee càꞌ guꞌ par tolo gàc guꞌ xal moz loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par tolo cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ. Nalleꞌ guꞌ ndoo lìte nzi xoꞌf zinꞌ thìb zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox loo Diox. Conꞌa ndli ncàb conꞌ ndac loo guꞌ tac nzi ro xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ por ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Más de cona, li Diox leꞌ guꞌ ban no Diox thidtene yiloa, ne. 23 Tac rye mèn coꞌ thidtene mdoo lezoꞌ tolo cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn, loo mèna ncàb thìb conꞌ: ryo xàꞌ mèna loo Diox thidtene coꞌseꞌ yilo gath bélꞌyòo lad mèna. Per cón cheꞌn

ROMANOS 6​, ​7 conꞌ ndac coꞌ angli Diox loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesucrist naꞌ nac yòo ban no mèn Diox thidtene tac thidte nac mèna con Tad Crist Jesús naꞌ. Pab ngue tetac diꞌs xal nac cón cheꞌn thìb ned mèn coꞌ nselyaꞌ. Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ ndaꞌleꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Leya ante ñibeꞌ loo mèn láth beꞌ naban mèn, ¿léꞌ? 2 Angab naꞌi, thìb xaꞌgot coꞌ mselyaꞌ con thìb xaꞌbiꞌ, xaꞌgota thidtenequeꞌ natedóꞌ con saꞌl xaꞌgota láth naban xaꞌbiꞌ coꞌ nac saꞌl xaꞌgota, coꞌ nee diꞌs, thidtenequeꞌ naban no xaꞌgota saꞌlbiꞌ xaꞌgota leꞌn huiz coꞌ naban saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌgota. Per cheleꞌ xaꞌbiꞌ coꞌ nac saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌgota nguth, xaꞌgota mbyanꞌ thìb. Ya yende chó cuee no caꞌ xaꞌgota xal ñibeꞌ ley loo ryop saꞌl xaꞌ láth naban saꞌlbiꞌ xaꞌgota. 3 Per cheleꞌ xaꞌgota queltàa con tedib xaꞌbiꞌ láth naban saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌgota, xaꞌgota mbix yéc no ngue li xaꞌgota yalburrid loo saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌ. Per cheleꞌ saꞌlbiꞌ xaꞌgota nguth, xaꞌgota mbyanꞌ thìb no yende chó cuee no càꞌ xaꞌgota xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Sya, nzoqueꞌ mod selyaꞌ xaꞌgota con tedib mbiꞌ. Sya, tataa mod neꞌlide xaꞌgota yalburrid loo ner xaꞌbiꞌ coꞌ ngòc saꞌlbiꞌ xaꞌgot, mbiꞌ coꞌ nguth. 4 Por cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen: Guꞌ coꞌ ya ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Crist, nac guꞌ xal thìb cuen yaꞌ Crist no xal thìb cuen nii Crist. Guꞌ ngroꞌ loo cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo guꞌ xal thìb xaꞌ coꞌ nguthleꞌ par tataa mod ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Crist xal ndxàca loo thìb xaꞌgot coꞌseꞌ mselyaꞌ thìb xaꞌgot con saꞌl xaꞌ. Nalleꞌ nac guꞌ mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Crist, Crist coꞌ mbli Diox ngro xban làth mèn nguth, par tataa mod li guꞌ conꞌ ndac coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox. 5 Tac láth beꞌ mque tee ban naꞌ loo cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ, ndooreꞌ yilaꞌs naꞌ loo

7

372 Crist, mbli naꞌ xal nduhua nee lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ. Látha, ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌa mbli par mdyub xnìi yéc naꞌ no mdyub xnìi lezoꞌ naꞌ par mdub yoꞌf lezoꞌ naꞌ mbli naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli naꞌa, conꞌ yeꞌrsinꞌa mcàb loo naꞌ coꞌ xàꞌ Diox naꞌ loo Diox thidtene yiloa. 6 Per nalleꞌ, ngroꞌleꞌ naꞌ loo cón cheꞌn coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ par inquinte tolo li yèe naꞌ xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. Tac loo cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, nac naꞌ xal mèn coꞌ nguthleꞌ par xoꞌf zinꞌ naꞌ thìb zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox xal ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ coꞌ nac thìb mod cub. Inacte mod cub coꞌ ndxàp naꞌa nalleꞌ xal nac diꞌsgool coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Pab ngue taꞌ cuent cón cheꞌn xquin Pab no xtol Pab coꞌ ngòp Pab. 7 Per nalleꞌ ndlyazen ñee guꞌ loon: ¿Xá mod gab naꞌ? ¿Chéꞌ tab naꞌ leꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nac thìb conꞌ coꞌ ncàb ncuaꞌn mèn xtol mèn no xquin mèn, càꞌ? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌgabte naꞌ tataa, ¿léꞌ? Per, lìca, daa inonte leꞌ daa ndxàp xquin daa no xtol daa cheleꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ neꞌngluꞌde leꞌ daa nac mèn coꞌ ndxàp xtol. Angab naꞌi, cheleꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn neꞌtaade ngluꞌ loon, daa neꞌndade cuent cón nac nqueliꞌth mèn cón cheꞌn xtàa mèn. 8 Per mastaleꞌ mbluꞌ ley loon indxàalte queliꞌthen cón cheꞌn xtàan, ale ndxeꞌlequeꞌ, más mcuanen xquinen no xtolen. Tataa mblin mastaleꞌ más mdyub xnìi yéquen no mdyub xnìi lezon cón cheꞌn xquin daa no xtol daa. Ale leꞌleꞌ mdyub yoꞌf lezon sate más tolo lin ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ. Tac coꞌteꞌ yende ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ, neꞌ neꞌ taꞌ mèn cuent cón nac xquin mèn no xtol mèn. Alithe nzi cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn. 9 Ngo thìb tiemp coꞌseꞌ

373 tarte tan cuent no tarte tenꞌen cón nac coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Làth xtauꞌa, mdenꞌen axta arid mbiꞌ ndac ngòc daa no huen ngo lezon loo Diox, mdyaquen. Per coꞌseꞌ mtlon mdan cuent no mdenꞌen xá mod, lìcqueꞌ, nquin tyubdiꞌs mèn loo coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, axta syareꞌ mdan cuent ngòpen xquinen no ngòpen xtolen. Syareꞌ, mdenꞌen ngòc daa thìb mèn coꞌ mquexùꞌ Diox par coꞌ xàꞌ Diox daa loo Diox thidtene yiloa. 10 Syareꞌ, mdan cuent leꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ngue luꞌ xá mod gàp mèn, coꞌ nee diꞌs, càb loo naꞌ yòo ban no naꞌ Diox yiloa. Per ndxeꞌlequeꞌ, leꞌleꞌ mbli leya par mquexùꞌ Diox daa, coꞌ nee diꞌs, coꞌ xàꞌ Diox daa loo Diox yiloa. 11 Tac axta coꞌseꞌ mdapeꞌen cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no mblyazen ndyubdizen loo leya, per ale sate más mdub xnìi yéquen no mdub xnìi lezon loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn leya, per ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ yeꞌrsinꞌ no vis coꞌ nde teeleꞌ mblin mcàb loon par tolo tyub yoꞌf lezon par lin conꞌ yeꞌrsinꞌ. No por cona, mzyalqueꞌ daai tac por mod coꞌ mque tee ban daa loo conꞌ yeꞌrsinꞌ leque ley mbli mcàb loon mquexùꞌ Diox daa par coꞌ xàꞌ Diox daa loo Diox thidtene yiloa. 12 Cona, ngue niin loo guꞌ: Thìb mod no tedib mod, natúꞌ nac diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Nalì nac diꞌsa no ndac nac diꞌsa. Tac diꞌsa nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn par li mèn. 13 ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ tác li coꞌ mbez naꞌ nac conꞌ ndac par càba ryo xàꞌen loo Diox thidtene yiloa, càꞌ? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌgàcta tataa, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, xquin daa no xtol daa coꞌ mque tee cuanen mbli leꞌ daa ngro xàꞌ loo Diox thìb cuaꞌa. Por cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ, ndan cuent leꞌ mod coꞌ mque tee banen ngòc mod yeꞌrsinꞌtúb coꞌ nac xtol daa. Por cona, por cón

ROMANOS 7 cheꞌn leya nonen no naneen mcuanen xquin daa no xtol daa loo Diox coꞌseꞌ mblin conꞌ yeꞌrsinꞌ. 14 Naꞌ nanee no non naꞌ leꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ nac thìb mod ndac coꞌ ndlyaꞌspeꞌ Diox li naꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, part cón cheꞌnpeꞌ daa, daa nac thìb mbiꞌ coꞌ ndli yèe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xquin daa no xtol daa xal ndyub yoꞌf lezon lin conꞌ yeꞌrsinꞌ. 15 Tac ndxep vez axta neꞌ neꞌ indan cuent xal nac coꞌ ngue lin no coꞌ ndlyàa yéquen coꞌseꞌ ndlin conꞌ yeꞌrsinꞌ. Axta neꞌ neꞌ ñeen cón mdub yéquen cón mdub lezon mblin conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndyaquen, ale indliden conꞌ ndlyazen lin. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ indlyasten lin, conꞌa nac coꞌ ndli yèen. 16 Per cheleꞌ daa más ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ indlyasten lin, syase, más ndan cuent leꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ndluꞌ conꞌ ndac loo mèn. 17 Por cona, inacta daa coꞌ ngue li conꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, ryete conꞌ coꞌ nzo leꞌn lezon nac coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezon par ndli yèen conꞌ yeꞌrsinꞌ. No ale que nzo neꞌñee lezon, tataa ndli yèen par ndlin conꞌ yeꞌrsinꞌ. 18 Tac daa nanee, part cón cheꞌnpeꞌen, yende chó conꞌ ndac ndlin. Anzeꞌf ndlyazen lin conꞌ ndac. Per indaden lugar par lin conꞌ ndac. 19 Indliden conꞌ ndac xal ndlyazen. Ndxeꞌlequeꞌ, ale más ndlin conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezon ndlin mastaleꞌ indlyasten lina. 20 Leꞌ sya, cheleꞌ daa ndli conꞌ coꞌ indlyasten lin, inacta ante daa coꞌ ngue lii. Ndxeꞌlequeꞌ, ryethe conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezon coꞌ nac xquin daa no xtol daa, conꞌa ñibeꞌ yèe loon par ndli yèen conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ indlyasten lin. 21 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ndxàc conꞌ ndxèꞌ loon: Coꞌseꞌ ndlyazen lin thìb loote conꞌ ndac, ale leꞌleꞌ más ndlin conꞌ yeꞌrsin. 22 Per nalleꞌ ndxàplen thìb mod cub par más ndlin xal ñibeꞌ Diox loon por cón cheꞌn Tad Jesucrist. 23 Per naneen no nonen leꞌ leꞌn lezon no leꞌn

ROMANOS 7​, ​8 xtùuzen nzo thìb conꞌ coꞌ ntauꞌ no coꞌ ncaꞌ no coꞌ ncà loon par neꞌliden coꞌ nac coꞌ nee lezon. Conꞌa nac mod coꞌ mbli mdyub yoꞌf lezon lin conꞌ yeꞌrsinꞌ ndooreꞌ yilazen loo Tad Jesucrist. Conꞌa ndlyaꞌs ñibeꞌpeꞌ loon par tolo lin conꞌ yeꞌrsinꞌ nalleꞌ, ne. 24 ¡Ay! Prob daa izlyoꞌ. Nalyat ñaa daa. ¿Chó mèn nac mèn coꞌ lyat lezoꞌ ñèe daa nalleꞌ par teláꞌ mèna daa loo mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàpen coꞌ ñibeꞌ yèe leꞌn lezon no coꞌ ndli par ryo xàꞌen loo Diox, àꞌ? 25 Diox quix Diox mbezen loo Diox tac nonen no naneen ante Diox teláꞌ daa loo conꞌa por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. Por cona, dib nzo yéquen no dib nzo lezon ndyubdizen loo conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loon par lin. Per làth xtauꞌa, beꞌ ndyub yoꞌf lezon par li yèen conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xquin daa no xtol daa. Pab ndluꞌ xá mod yòo ban no mèn Diox thidtene yiloa por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. Nalleꞌ nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Nase ya yende chó conꞌ nquexùꞌ mèn loo Diox, mèn coꞌ thidte mqueltàa loo cón cheꞌn Crist Jesús. Mèna nac mèn coꞌ ya inzi tee bante xal ngòc mod coꞌ ngroꞌ mblyenꞌ leꞌn lezoꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mèna nzi tee ban nalleꞌ xal nac coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèna. 2 Xpii Natúꞌ ndli leꞌ mèn ndxàp yalnaban thidtene, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Crist Jesús. Por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn, conꞌa ndli ngue tee ban ndac mèn loo Diox, ne. Más de cona, mbli Xpii Natúꞌ ngroꞌen loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezon par mcuanen xtol daa coꞌ ndli par ryo xàꞌen loo Diox thidtene yiloa. 3 Yende mod gác li mèn conꞌ coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mèn coꞌ mblyaꞌs li preb par ndubdiꞌs mèn xal ñibeꞌ ley. Mastaleꞌ mnibeꞌ ley loo

8

374 mèn par li mèn conꞌ par que no mèn yalnaban cub, per neꞌngácte mèn no neꞌngàpte lezoꞌ mèn ndubdiꞌs mèn xal mnibeꞌ ley loo mèn por cón cheꞌn xtùuz yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn par mdyub yoꞌf lezoꞌ mèn li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. Làth xtauꞌa, mbli Diox thìb conꞌ. Mtelꞌ Diox xganꞌ Diox coꞌ nac thidte xganꞌpeꞌ Diox loo izlyoꞌ. Ngòc xganꞌ Diox xal thìb mbiꞌ coꞌ ngóol loo izlyoꞌ xal ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ, mèn coꞌ ncuaꞌn xquin. Mbiꞌth xganꞌ Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ par mbli Diox nguth xganꞌ Diox par tyactìi xganꞌ Diox por cón cheꞌn xquin mèn no par tonꞌ xganꞌ Diox xtol mèn loo mèn. Coꞌseꞌ tataa ngòca loo xganꞌ Diox loo cruz, ngòca loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo xganꞌ Diox inquinte tolo li mèna chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxèꞌ. 4 Tataa mbli Diox ngòc conꞌa loo xganꞌ Diox par gác mèn no gàp lezoꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo xganꞌ Diox li mèn conꞌ xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Tac nalleꞌ inzi tee bante naꞌ xal nac ryethe conꞌ coꞌ mbli mdyub yoꞌf lezoꞌ naꞌ ndooreꞌ yilaꞌs naꞌ loo Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, nzi tee ban li naꞌ xal ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ. 5 Naꞌ nanee no nonleꞌ naꞌ leꞌ mèn coꞌ ante nzi tee ban li xalqueꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn ndli mèn, conꞌa nacpeꞌ coꞌ ndli mèn xal ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn. Per mèn coꞌ ndoo lezoꞌ nzi tee ban xal ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn, mèna ndlipeꞌ ante conꞌ coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn li mèn. 6 Tac cheleꞌ mèn más yeꞌth lezoꞌ li mèn conꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, conꞌa càb loo mèn par tith coꞌ xàꞌ Diox mèn loo Diox coꞌseꞌ yilo gath mèn. Per cheleꞌ mèn más yeꞌth lezoꞌ li mèn xal ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn par li mèn, leꞌ sya, conꞌa li càb loo mèn leꞌ mèn yòo ban no Diox thidtene coꞌse gath mèn no càba loo mèn, ne, cue ban mèn rye nda mèn no

375 rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn no càba loo mèn yuꞌ yàl lezoꞌ mèn loo Diox. 7 Mèn coꞌ ante ndoo lezoꞌ li mèn conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn li mèn coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèna nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Diox. No ndxòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna cón cheꞌn Diox coꞌseꞌ ndxòn mèna cón cheꞌn Diox. Tac neꞌ neꞌ indlyaꞌs mèna tyal mèna tyubdiꞌs mèna loo Diox. No neꞌ neꞌ gác mèna taꞌ mèna lugar ñibeꞌ Diox loo mèna. 8 Cona, ngue niin loo guꞌ: Mèn coꞌ más ndaꞌ gust lezoꞌ coꞌseꞌ ndli mèn conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèna neꞌgácte li conꞌ ndac coꞌ li par yòo lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. 9 Per nalleꞌ, guꞌ ya inzi tee ban lide xal nac conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ndli par ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nzi tee ban guꞌ xalqueꞌ nac coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ por mdaꞌ guꞌ lugar no mdyal guꞌ nzo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo guꞌ nalleꞌ. Na nii loo guꞌ: Loo mèn coꞌ inzode Xpii Natúꞌ cheꞌn Crist, mèna inacte cheꞌnpeꞌ Crist. 10 Cheleꞌ Crist nzoqueꞌ loo guꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ, lìcpeꞌ baꞌi, mastaleꞌ nquin gath bélꞌyòo ladpeꞌ guꞌ por cón cheꞌn xquin no xtol coꞌ ngòo loo ryete mèn, thidtenequeꞌ yòo ban xpii guꞌ no alm guꞌ loo Diox tac Diox mdyal no mdaꞌ Diox lugar ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. No nac guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 11 Cheleꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox coꞌ mblo xban Jesús làth mèn nguth nzo loo guꞌ par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ, leꞌ sya, yub Diox coꞌ mblo xban Crist Jesús làth mèn nguth, Diox li par ryo xban bélꞌyòo ladpeꞌ guꞌ coꞌ non guꞌ gathqueꞌ. Li Diox gàc conꞌa loo guꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox coꞌ naban leꞌn lezoꞌ guꞌ. 12 Per nalleꞌ, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist: Nzo thìb conꞌ coꞌ anzeꞌf nquin li naꞌ. Conꞌa nee diꞌs: Neꞌtolode que tee ban naꞌ par

ROMANOS 8 tyub yoꞌf lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ. 13 Tac cheleꞌ guꞌ beꞌ nzi tee ban li xalqueꞌ nac cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ, sya, tith coꞌ xàꞌ Diox guꞌ loo Diox coꞌseꞌ gath guꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ guꞌ li ante coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ par neꞌtyubte yoꞌf lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ, sya, yòo ban noqueꞌ guꞌ Diox thidtene. 14 Ryete mèn coꞌ nzi tee ban liqueꞌ xal ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn par li mèn, mèna nac xinꞌpeꞌ Diox. 15 Xpii Natúꞌ coꞌ ngulàaleꞌ loo guꞌa, neꞌnglide Xpii Natúꞌ par tolo zyeb guꞌ leꞌ Diox tetìi guꞌ yiloa xal mbli chol xpii yeꞌrsinꞌ loo guꞌ par mzyeb guꞌ ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, Xpii Natúꞌ coꞌ ngulàaleꞌ loo guꞌa mbli leꞌ guꞌ nac xinꞌpeꞌ Diox. No por cón cheꞌn Xpii Natúꞌa, mbez naꞌ loo Diox: Pay, coꞌseꞌ mbez naꞌ Diox. 16 Leque yub Xpii Natúꞌ ndluꞌ loo naꞌ no ndaꞌ Xpii Natúꞌ cuent loo naꞌ cón cheꞌn leque conꞌ coꞌ ndenꞌ naꞌ leꞌn lezoꞌ naꞌ leꞌ naꞌ nac xinꞌpeꞌ Diox. 17 Por nac naꞌ xinꞌpeꞌ Diox, gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ ryethe conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox no ryethe conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox, conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ. Thidte gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ con yub Tad Crist ryethe conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox no coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. Cheleꞌ loo naꞌ gàc ngòc nguàal conꞌ por cón cheꞌn Crist nalleꞌ xal mbli mèn ngòc nguàal conꞌ loo Crist, loo naꞌ, ne, gàc conꞌ roo conꞌ xèn yiloa xal ndxàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Crist nalleꞌ. 18 Per nalleꞌ, ndyaquen leꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndyactìi naꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ neꞌ por chuꞌth neꞌtaꞌde coꞌ ndyactìi naꞌ por conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ yúꞌ loo naꞌ yiloa no coꞌ gàc loo naꞌ yiloa. 19 Ryete conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox loo izlyoꞌ nzi bed no nzi quee lezoꞌ axta coꞌseꞌ zin huiz no zin ze luꞌ Diox mèn coꞌ nac xinꞌ Diox loo taamas mèn, lìcqueꞌ, nac mèna xinꞌpeꞌ Diox. 20 Tac ryete conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox

ROMANOS 8 mquedèe Diox no ngozaꞌ conꞌ mblec Diox no ngòc conꞌ coꞌ mblec Diox thìb conꞌ coꞌ yende cón ntac. Per neꞌngàcte conꞌa loo conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox xal conꞌ coꞌ angngòc. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòc conꞌa loo conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox xal mnibeꞌpeꞌ lezoꞌ Diox. Per mastaleꞌ tataa mbli Diox ngòc conꞌa loo conꞌ mblec Diox, Diox mbli leꞌ mèn ngure quee lezoꞌ bere gàc conꞌ ndac loo ryethe conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox yiloa. 21 Diox mxènꞌ ryethe conꞌ no mblec Diox ryethe conꞌ. Per zin thìb huiz no zin thìb ze li Diox par lyáꞌ ryethe conꞌ mblec Diox loo conꞌ coꞌ nac conꞌ xin no conꞌ coꞌ nac conꞌ cap no conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli xol no coꞌ ntezaꞌ loo conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox no coꞌ mblec Diox loo izlyoꞌ. Syareꞌ, gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo conꞌ mxènꞌ Diox tac tiempa ya neꞌtolode gàc más conꞌ yeꞌrsinꞌ no ya neꞌtolode tyactìi conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox. Gàc conꞌa loo conꞌ mxènꞌ Diox no loo conꞌ mblec Diox xalqueꞌ gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo mèn coꞌseꞌ yende chó conꞌ yeꞌrsinꞌ nzo coꞌ li par cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn, mèn coꞌ nac xinꞌpeꞌ Diox, coꞌseꞌ gàc huiza no tiempa. 22 Naꞌ nanee no non naꞌ axta nalleꞌ beꞌ ndyactìi rye loothe conꞌ coꞌ mblec Diox no coꞌ mxènꞌ Diox xal ndxàca loo thìb xaꞌgot coꞌ ndenꞌ yalnè coꞌseꞌ ndub tan xinꞌ xaꞌgot. 23 Iante ndxàca ndyactìi rye loothe conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox xal ndxàc loo thìb xaꞌgot coꞌ ndub tan xinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndenꞌ naꞌ ndxàca tataa loo naꞌ, ne, ¿léꞌ?, mastaleꞌ nzo Xpii Natúꞌ loo naꞌ. Mastaleꞌ nac Xpii Natúꞌ nerlequeꞌ thìb conꞌ coꞌ làa Diox loo naꞌ, yiloa tolo taꞌ Diox más conꞌ ndac loo naꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. Per nalleꞌ, ndenꞌ naꞌ thìb yalnè axta leꞌn lezoꞌ naꞌ cón cheꞌn yaltìi coꞌ ndxàc loo naꞌ. Per mastaleꞌ ndxàc conꞌa loo naꞌ, nzi quee lezoꞌ naꞌ axta coꞌseꞌ gàc hor huiꞌ ñaa mèn loo naꞌ, lìcqueꞌ, nac naꞌ xinꞌpeꞌ Diox. Axta syareꞌ, gàc tiemp coꞌseꞌ zyeꞌ loo loo bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ par

376 ya neꞌtolode tyactìi naꞌ no ya neꞌtolode gàc yalnè loo naꞌ no ya neꞌtolode gàc yalquìi loo naꞌ. 24 Tac coꞌseꞌ ngolo ngolaꞌs naꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, mcàba loo naꞌ ngure quee lezoꞌ naꞌ leꞌ naꞌ lyáꞌ loo rye yaltìi no yalquìi no yalnè coꞌ ndxàc loo naꞌ nalleꞌ. Per cheleꞌ mèn ngüiꞌpeꞌ loo conꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ mèn, leꞌ sya, ya inzi queede lezoꞌ mèn más loo conꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ mèn. Tac coꞌseꞌ ngüiꞌ mèn loo conꞌ coꞌ mbez mèn nzi quee lezoꞌ mèn, ya neꞌtolode cue quee lezoꞌ mèn loo conꞌa, ¿léꞌ? 25 Per cheleꞌ naꞌ nzi quee lezoꞌ loo conꞌ coꞌ tarte yúꞌ loo naꞌ, nquin tolo chaꞌlaꞌs naꞌ par tolo cue quee lezoꞌ naꞌ loo conꞌ coꞌ gàc loo naꞌ yiloa. 26 Lomisqueꞌ mod ne, leque yub Xpii Natúꞌ ndlyath no naꞌ loo conꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ par neꞌtolode gàc naꞌ xal mbíiz coꞌ mbuuꞌs lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox. Más de conꞌa, axta neꞌ neꞌ gác naꞌ cuez naꞌ Diox xal ndxàala. Per ndxeꞌlequeꞌ, yub Xpii Natúꞌ mbez Diox cón cheꞌn naꞌ. Anzeꞌf ndenꞌ Xpii Natúꞌ cón cheꞌn mèn coꞌseꞌ mbez Xpii Natúꞌ Diox cón cheꞌn mèn. Tac huax vez yende mod gab naꞌ loo Diox conꞌ coꞌ ndenꞌ naꞌ tant ndenꞌ naꞌ conꞌ. Por cona, Xpii Natúꞌ nteriꞌth conꞌ coꞌ ndenꞌ naꞌ no conꞌ coꞌ nquin naꞌ loo Diox xalqueꞌ non Xpii Natúꞌ nquin naꞌ conꞌ. Diꞌs coꞌ nteriꞌth Xpii Natúꞌ loo Diox por cón cheꞌn mèn, yende chó mèn gác taꞌ cuenta no tyoodiꞌs mèn cón cheꞌn diꞌsa. 27 Diox nteche ntexyath lezoꞌ mèn no xtùuz mèn. Diox nanee no non Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue li Xpii Natúꞌ xtùuz coꞌseꞌ mbez Xpii Natúꞌ Diox cón cheꞌn mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, tac Xpii Natúꞌ mbez Diox ante xal nee lezoꞌ Diox. Mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Crist, mèna mbli gan ngro xàꞌ mèna loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. 28 Nanee naꞌ no non naꞌ leꞌ Diox ndli nab ryethe conꞌ par càba conꞌ ndac loo

377 mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox, mèn coꞌ Diox mcui xal mblo xnee Diox mcui Diox mèn par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. 29 Ndooreꞌ xènꞌ Diox no cuec Diox izlyoꞌ, non Diox no nanee Diox cón cheꞌn mèn coꞌ yòopeꞌ loo cón cheꞌn Diox. Mèna ngòc mèn coꞌ mcui Diox par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox. Diox mnibeꞌ lezoꞌ Diox cui Diox mèna par gàc mèna xalqueꞌ nac Jesucrist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. Tataa mbli Diox loo mèna par leque Jesucrist gàc xal hues ndlyo mèn loo rye mèn coꞌ gàc xal huespeꞌ xganꞌ Diox. 30 No loo mèn coꞌ mnibeꞌ lezoꞌ Diox mcui Diox mèna ndooreꞌ xènꞌ Diox izlyoꞌ par gàc mèna xalqueꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox, Diox mblec mèna par nac mèna xalqueꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. No mèn coꞌ mblec Dioxa, mbli Diox par nac mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. No leque mèn coꞌ mbli Diox nac mèn nalì no mèn nambìi loo Dioxa, loo mèna ndli Diox ndxàc conꞌ roo no conꞌ xèn. 31 ¿Cón más nquin gab naꞌ cón cheꞌn conꞌ ndli Diox, sya? Cheleꞌ Diox thidtenequeꞌ indláꞌyaꞌde naꞌ, ¿chó mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn naꞌ gác li gan par neꞌryo loode gàc conꞌ ndac loo naꞌ por nzo naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist? Yende chó mèn gác li gan gàca tataa loo naꞌ, ¿léꞌ? 32 Huiꞌ guꞌ nexa. Neꞌ neꞌ mcà Diox mquée yalguth loo xganꞌpeꞌ Diox por cón cheꞌn naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mdaꞌ lugar mquée yalguth loo xganꞌ Diox por cón cheꞌn xquin ryete naꞌ no xtol ryete naꞌ. Cheleꞌi tataa ngòc, ¿xalte mod neꞌli Diox par que no naꞌ ryete conꞌ coꞌ naquin naꞌ nalleꞌ por cón cheꞌn Crist, àꞌ? Liqueꞌ Diox par gàca loo naꞌ, yey. 33 ¿Chó mèn, lìcqueꞌ, gác tec mèn coꞌ Diox mcui loo Diox, àꞌ? Yende chó cón cheꞌn mèn li mèn conꞌa, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, Diox nac xaꞌ coꞌ mdyal par ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 34 ¿Chó cón cheꞌn mèn quexùꞌ queꞌ fals mèna mèn

ROMANOS 8 coꞌ Diox mcuia, àꞌ? Yende chó cón cheꞌn mèna, ¿léꞌ? Tac Crist nac xaꞌ coꞌ nguth por cón cheꞌn rye mèn. Más de cona, ngro xban Crist. No ndub Crist cuat Diox nalleꞌ. Ngue bez Crist Diox no ngue naꞌb Crist loo Diox cón cheꞌn naꞌ. 35 ¿Chéꞌ nzo chó mèn gác li par neꞌtolode queꞌ lezoꞌ Crist naꞌ par ryo xàꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Crist, àꞌ? Yende chó gác lii, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ ne, coꞌseꞌ ndxàc chol yaltìi loo naꞌ no coꞌseꞌ ndxàc ngòc nguàal conꞌ loo naꞌ par nxi lezoꞌ naꞌ no coꞌseꞌ ndub nguꞌs mèn naꞌ no coꞌseꞌ nsyon hua naꞌ no nsyon gu naꞌ coꞌseꞌ yende conꞌ hua naꞌ; no coꞌseꞌ nzi tee che naꞌ, yende xab naꞌ par goc naꞌ; no coꞌseꞌ ndxàc chol conꞌ ryes loo naꞌ; no coꞌseꞌ ndlyáꞌ ndlyáꞌ guth mèn naꞌ, ¿chéꞌ ndyac guꞌ leꞌ rye coꞌ ndxàc loo naꞌa ndluꞌ ya neꞌtolode queꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist naꞌ, càꞌ? Yende xàa. 36 Ndxàc ryete conꞌa loo naꞌ xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Por cón cheꞌn U, Tad, ndlyáꞌ ndlyáꞌ guth mèn nuꞌ atate huiz. Ndoo lezoꞌ mèn guth mèn nuꞌ xal ndxuth mèn mbacxilꞌ. 37 Mastaleꞌ tataa ndxàc loo naꞌ, loo ryete conꞌ ndxèꞌ ndli naꞌ gan par neꞌryo xàꞌde naꞌ loo cón cheꞌn Crist. Tac non naꞌ no naneequeꞌ naꞌ leꞌ Crist nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Crist naꞌ. No ndlyath no Crist naꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ndxàc loo naꞌ ned nque tee naꞌ. 38 Cona, ngue niin loo guꞌ: nonquen no ngobeꞌen yende nec thìb conꞌ coꞌ nzo coꞌ gác li par neꞌtolode queꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ par ryo xàꞌ naꞌ loo Diox yiloa. Tac thidte ngòc naꞌ con Tad Jesucrist. Que naca gath naꞌ, que naca ban naꞌ, toloqueꞌ queꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ. Neꞌ angl; neꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ loo xtàa mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ; neꞌ chol xpii coꞌ ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn, xpii coꞌ nac xpii roo no xpii xèn, gác li par neꞌtolode queꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ par ryo xàꞌ naꞌ loo Diox yiloa. Neꞌ conꞌ coꞌ ndxàc loo mèn

ROMANOS 8​, ​9 tiemppeꞌ ndxèꞌ; neꞌ conꞌ coꞌ gàc loo mèn leꞌn tiemp coꞌ yiꞌth nque; yende chó conꞌa gác li par neꞌtolode queꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ par ryo xàꞌ naꞌ loo Diox thidtene yiloa. 39 Neꞌ conꞌ coꞌ nzo gáp loo béꞌ; neꞌ conꞌ coꞌ nzo gaꞌs xanꞌ leꞌn izlyoꞌ; neꞌ neꞌ chol taamas conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox no coꞌ mblec Diox loo izlyoꞌ gác li par neꞌtolode queꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ xal nac mod coꞌ mbluꞌ Diox loo naꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ por thidte ngòc naꞌ loo cón cheꞌn Crist Jesús coꞌ nac Tad naꞌ. Diox mcui mèn cheꞌn nación Israel par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox, ne. Com leꞌ daa ndxelaꞌsqueꞌ loo Crist, ¿léꞌ?, ngue tan cuent coꞌ nac lìcpeꞌ loo guꞌ. Ingue quedìiden guꞌ. Tac Xpii Natúꞌ coꞌ nzo loon no coꞌ nzo leꞌn lezon, Xpii Natúꞌ ndli par ndenꞌen leꞌn lezon lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue toodizen loo guꞌ nalleꞌ. 2 Anzeꞌf nxi lezon. No ndxetub thìb yalnè tínꞌ leꞌn lezon por cón cheꞌn mèn nación Israel. 3 Por tant nqueꞌ lezon ñèen mèn coꞌ nac mèn nacionpeꞌ daa, coꞌ nac mèn nación Israel, mèn coꞌ nac mèn gulàaz daa, más quee lezon ngàc daa mèndèe loo Diox, coꞌ nee diꞌs, mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox par ryo xàꞌen loo cón cheꞌn Crist par tetìi Diox daa thidtene par belꞌqueꞌ tataa mod lyáꞌ mèn nacionpeꞌ daa loo conꞌ ryes. 4 Mèna nac bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Israel coꞌ ngòc mbiꞌ coꞌ mbloj msiꞌ biz no bin coꞌ nac mèn nación Israel nalleꞌ. Mèn coꞌ ngòc bin mbiꞌa, Diox mblo cuent ngòc mèna xal xinꞌpeꞌ Diox. Ngòo Diox làth mèna. Gunèe mèna conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nac Diox. Mbli Diox par mbyanꞌ no mèna thìb conveñ. Mnibeꞌ Diox loo Moisés xoꞌf Moisés thìb ley loo mèna. Mnibeꞌ Diox loo mèna xá mod li mèna sirv loo Diox leꞌn templ mèn. No mtanꞌ Diox diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox coꞌ nac conꞌ ndac loo mèna. 5 Nac mèn

9

378 nación Israel nalleꞌ bin cheꞌn mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Israel coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ nac xudgool naꞌ, bin coꞌ ngòc mèn nación Israel yiloa. Làth bin mèna ngóol Crist xal ndxáal chol mèn. Crista nac yubpeꞌ Diox loo ryethe conꞌ. Por cona, gab naꞌ diꞌs roo no diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ cón cheꞌn Crist loo mèn leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca. 6 Inacta leꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Israel neꞌgàcte. Ndxeꞌlequeꞌ, más huen gab naꞌ iryede mèn coꞌ nac bin mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Israel, lìcqueꞌ, nacpeꞌ mèn nación Israel. 7 Lomisqueꞌ ne, iryede bin Abraham ngo Diox cuent nac binpeꞌ Abraham. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndxab loo Abraham: Por cón cheꞌn bin Isaac daa go cuent leꞌ lùu mbli bin. 8 Conꞌa nee diꞌs leꞌ mèn coꞌ nac chol bin mbiꞌ coꞌ lèe Israel ndxèꞌ, inpor conꞌade ngo Diox cuent nac mèn coꞌ nac bin cheꞌn mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Israel xinꞌ Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ngo cuent nac mèn nación Israel xinꞌpeꞌ Diox, mèn coꞌ ngóol xalqueꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox loo Abraham par que no Abraham bin. 9 Tac diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox loo Abraham taandxèꞌ mbez: Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ mnibeꞌen loo lezon, axta syareꞌ, zin huiz gal neen máa guꞌ. Huiza, lin par hueꞌ xinꞌ Sar par tyan Sar thìb xganꞌ Sar. 10 Iante xal ngòca loo Abraham no loo Sar ngue tan cuenta loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ryop xganꞌ Rebec coꞌ ngòc cuach, thidte Isaac ngòc xud myenꞌ. Ngòc Isaac xudgool naꞌ, ne. 11–13 Per coꞌseꞌ neꞌ neꞌ tar gáal ryop hues myenꞌ xganꞌ Isaac, neꞌ neꞌ tar li myenꞌ conꞌ ndac no neꞌ neꞌ tar li myenꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ, Diox ndxab loo Rebec: Yéꞌ huizeꞌ, mbed ndlyo gàc moz coꞌ li sirv loo mbed coꞌ nac mbed bluz. Thidte nac diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ mbez diꞌs coꞌ ndub loo

379 libr coꞌ nac xtiꞌs Diox tedib lugar coꞌteꞌ ndub diꞌs coꞌ ndxab Diox: Anzeꞌf nqueꞌ lezon Cob. Ngudloon no lezon Cob. Per por part cón cheꞌn Esaú, nzo xyàn lezon ñèen Esaú. Por cona, non naꞌ leꞌ Diox ndxàp derech cui Diox mèn xal neete lezoꞌ Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. Yende chó mport nzo lezoꞌ Diox conꞌ ndli mèn, aa guneei ¿chéꞌ nac mèn mèn huen o chéꞌ nac mèn mèn yeꞌrsinꞌ? coꞌseꞌ cui Diox mèn par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. 14 ¿Cón gab naꞌ cón cheꞌn conꞌ mbli Diox, sya? ¿Chéꞌ tab naꞌ no chéꞌ ndli naꞌ cuent nac Diox thìb Diox coꞌ indlide conꞌ nalì no conꞌ nambìi coꞌseꞌ mbli Diox conꞌa, càꞌ? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌgabte naꞌ tataa, ¿léꞌ? 15 Tac Diox ndxab loo Moisés tedib vez: Lyat lezon ñèen mèn coꞌ lyazen lyat lezon ñèen. No anzeꞌf nazínꞌ gàc mèn coꞌ lyazen gàc nazínꞌ mèna loon. 16 Por cona, yende mod gab mèn leꞌ Diox ndlyat lezoꞌ ñèe Diox mèn ante xal neete lezoꞌ mèn. Neꞌ neꞌ gab mèn ante ndlyat lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn por conꞌ ndac coꞌ ndli mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndlyat lezoꞌ ñèe Diox mèn ante xalte ñibeꞌ lezoꞌ Diox lyat lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. 17 Ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez leꞌ Diox ndxab loo Faraón coꞌ ngòc rey loo mèn nación Egipt: Na mbli ngòc lùu rey par luꞌen loo mèn cón cheꞌn ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs niin no conꞌ coꞌ nzo laꞌs yan por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mblin lool. No mblin ngòc conꞌa lool par tataa mod mxyoꞌf lèe mxyoꞌf xtiꞌs daa loo mèn dib athu loo izlyoꞌ por cón cheꞌn conꞌ mblin lool. 18 Por cona, non naꞌ no nanee naꞌ leꞌ loo mèn coꞌ ndlyaꞌs Diox lyat lezoꞌ Diox ñèe Diox, loo mèna ndlyatqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox. No loo mèn coꞌ ndlyaꞌs Diox teyez Diox lezoꞌ mèn, loo mèna

ROMANOS 9 nteyezqueꞌ Diox lezoꞌ mèna par ndxàc mèna mèn naad no mèn nguud. 19 Per thìb descuid ñee guꞌ loon: Cheleꞌi tataa nac loo cón cheꞌn Diox, ¿chonon nque dol Diox mèn cón cheꞌn xtol mèn, sya? Mastaleꞌ lyaꞌs guꞌ ñèe guꞌ conꞌ loon: per ¿chó gác cà diꞌs cón cheꞌn coꞌ nee lezoꞌ Diox li Diox, àꞌ? Yende xàa, ey. Bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: 20 ¡Aa mèn izlyoꞌ! ¿Máa yob yéc guꞌ, na? ¿Chó nac guꞌ par golꞌ diꞌs guꞌ con Diox, àꞌ? ¿Chéꞌ tab thìb yàat yòo loo thìb mbiꞌ coꞌ ntoxcuaꞌ yàat yòo: ¿Chonon taandxèꞌ mtoxcuaꞌ lùu daa, àꞌ? Yende xàa. 21 ¿Chó ñibeꞌ loo Diox par li Diox conꞌ ndlyaꞌs mèn, àꞌ? Bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ntoxcuaꞌ yàat con ben. ¿Chéꞌ yende mod toxcuaꞌ mbiꞌ thìb yàat coꞌ li zinꞌ mbiꞌ cusin xal nee lezoꞌ mbiꞌ? No ¿chéꞌ yende mod toxcuaꞌ mbiꞌ thìb yàat coꞌ li sirv loo mbiꞌ xal thìb vacin? Nzoqueꞌ mod toxcuaꞌ mbiꞌi xal lyaꞌs mbiꞌi, ¿léꞌ? Aleꞌqueꞌ Diox con mèn, ¿léꞌ? ¿Chó ñibeꞌ loo Diox? 22 ¿Chéꞌ tác naꞌ ñii yèe ñii tìi naꞌ cón cheꞌn Diox coꞌseꞌ leque yub Diox mchaꞌlaꞌs gunèe Diox mèn, mèn coꞌ ndlyaꞌs Diox tyactìi no gàc yalquìi loo mèn? Mastaleꞌ mblyaꞌs Diox ngli Diox ngàc conꞌa loo mèn par ngluꞌ Diox cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox no coꞌ nzo laꞌs nii Diox, per ndxeꞌlequeꞌ, lugar de ngli Diox conꞌa, leꞌleꞌ mxec yèe Diox gunèe Diox mèn. Neꞌngàcte yalquìi loo mèna par ntelux Diox mèn nalleꞌ. Thìba conꞌa. Leꞌ tediba na, lìcqueꞌ, teluxqueꞌ Diox mèna yiloa. Por cona, yende mod ñii yèe ñii tìi naꞌ cón cheꞌn conꞌ ngue li Diox, ¿léꞌ? 23 Mbli Diox neꞌngàcte yalquìi loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox taamas mèn, coꞌ nee diꞌs nac naꞌ, par luꞌ Diox loo naꞌ cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no conꞌ coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. Más de cona, Diox mbloꞌ xàꞌ naꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par mbli nableꞌ Diox naꞌ par gàca loo naꞌ yòo ban no naꞌ Diox

ROMANOS 9​, ​10 par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo naꞌ coꞌteꞌ nzo Diox loo béꞌ. 24 Guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent leꞌ Diox mcui ndxep naꞌ no mbloꞌ xàꞌ Diox ndxep naꞌ, coꞌ nee diꞌs, ndxep mèn coꞌ nac mèn nación Israel, no ndxep mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, par ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. 25 Ndxàca loo mèn nalleꞌ xal ndub diꞌs loo libr coꞌ mqueꞌ Ose yeꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox. Diꞌsa mbez taandxèꞌ: Mèn coꞌ inacte mèn nacionpeꞌ daa, mèna mcuin no mbloꞌ xàꞌen mèna par gàc mèna mèn nacionpeꞌ daa. No mèn coꞌ yende chó nqueꞌ lezoꞌ ñèe xal thìb xaꞌgot coꞌ yende chó nqueꞌ lezoꞌ ñèe, mèna nqueꞌ lezon ñèen. 26 Leque loo libr coꞌ nac libr cheꞌn Ose coꞌ mqueꞌ Ose yeꞌs, libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, loo libra ndub diꞌs coꞌ guniiqueꞌ Diox cón cheꞌn mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Ndxab Diox: Guꞌ coꞌ inacte mèn nacionpeꞌ daa, per mastaleꞌ inacte guꞌ mèn nacionpeꞌ daa, yiloa gàc guꞌ xinꞌpeꞌ daa, daa coꞌ nac Diox coꞌ naban thidtene. 27 Per cón cheꞌn mèn nación Israel, Sayi coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, Sayi mdeꞌth diꞌs cón cheꞌn mèna taandxèꞌ: Mastaleꞌ mèn coꞌ nac bin mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Israel yas yàl xal yux coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ, ante ndxep bin mbiꞌa gàc mèn coꞌ lyáꞌ loo conꞌ ryes. 28 Tad Diox liqueꞌ ryethe conꞌ mcàbgòn Tad Diox li Tad Diox loo mèn loo izlyoꞌ no, chàa, li Tad Diox conꞌa loo mèn. 29 Ngòca loo mèn nación Israel xal mdeꞌth Sayi diꞌs coꞌ ndxab Diox ndooreꞌ. Ndxab Sayi: Cheleꞌ Tad coꞌ nac Tad cheꞌn angl coꞌ nzo loo béꞌ coꞌ nac solndad cheꞌn Tad neꞌndaꞌde lugar li naꞌ bin, ngàc naꞌ xal mèn ciuda Sodom no ngàc naꞌ xal mèn ciuda Gomor coꞌ mtelux Diox póla. Mèn nación Israel neꞌndalte ngolaꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 30 Lomisqueꞌ ne, ndlyazen niin thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Xá nee guꞌ? ¿Cón gab

380 naꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli Diox loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, mèn coꞌ nac mèn coꞌ neꞌñeede no mèn coꞌ neꞌgònte xá mod ndyal Diox par yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox? Per ndxeꞌlequeꞌ, mèna ngòc mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por ngolaꞌs mèna loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. 31 Per ndxeꞌlequeꞌ, cón cheꞌn mèn nación Israel coꞌ mdoo lezoꞌ tolo li preb ndubdiꞌs xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mèna neꞌngácte ndubdiꞌs conꞌ coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 32 ¿Chonon tataa ngòca loo mèn nación Israel, àꞌ? Ngòca tataa loo mèn nación Israel tac neꞌncuaꞌnte mèna mod gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. Ndxeꞌlequeꞌ, mblyaꞌs mèn nación Israel gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por mbli mèna preb ndubdiꞌs mèna loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna. Por neꞌnglide mèn nación Israel cas loo Tad Jesucrist, por cona, ngòca loo mèn nación Israel xal mèn coꞌ ndxeziꞌf ndxegaꞌs loo thìb quèe coꞌ ncaꞌ no coꞌ ncà loo mèn ned nda mèn por ngòc mèn nación Israel mèn naxèn loo cón cheꞌn Diox. 33 Peser nibdiꞌs guꞌ loon ¿Chonon tataa ngòca loo mèn nación Israel? Tataa ngòca loo mèn nación Israel xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Huiꞌ guꞌ nexa. Daa telꞌ thìb mbiꞌ loo mèn ciuda Jerusalén coꞌ gàc loo mèna xal thìb quèe coꞌ ncaꞌ ned ndyee mèn loo mèn ciuda Jerusalén. Mèn coꞌ ante yilaꞌs loo mbiꞌ coꞌ ngòc xal quèea, mèna neꞌyitacte lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox. Neꞌ neꞌ xi lezoꞌ mèn cón cheꞌn mbiꞌa yiloa. Guꞌ coꞌ ndxàc mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezon no coꞌ nac

10

381 diꞌs coꞌ mbezen Diox cón cheꞌn mèn nación Israel, ndlyazen leꞌ mèna lyáꞌ loo conꞌ ryes. 2 Ndan cuent loo guꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ nac cón cheꞌn mèn nación Israel leꞌ mèna anzeꞌf mènleyꞌ nac loo Diox. Per ndxeꞌlequeꞌ, indxác ndacte mèna cón cheꞌn Diox xal ñibeꞌ Diox. 3 ¡Prob mèn nación Israel! Indaꞌde mèna cuent xá mod ndyal Diox par yòo chol mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, más ndxòo lezoꞌ mèn nación Israel li mèna mod cheꞌn mèna par tataa mod li mèn nación Israel cuent nac mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por mod coꞌ mbli mèna cuent nzi tee ban nalì no nambìi mèna loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, nac mèna mèn naad no mèn nguud loo Diox, coꞌ nee diꞌs, neꞌndalte mèna gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox xal nac mod coꞌ mbli Diox par mdyal Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 4 Tac coꞌseꞌ mbiꞌth Crist, Crist mbli ya inquinte tolo li mèn cas loo ley no tolo tyubdiꞌs mèn loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. No mbliguèꞌ Crist leꞌ mèn coꞌ ante yilaꞌs loo Crist, Diox mdyal yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 5 Moisés mbluꞌ loo mèn nación Israel cón cheꞌn xá mod gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Ndxab Moisés: Cheleꞌ mèn que tee ban xalqueꞌ ñibeꞌ ley loo mèn, mèna toloqueꞌ gàc mèn nalì no mèn nambìi loo Diox cheleꞌ mèna, lìcqueꞌ, tyubdiꞌsqueꞌ loo conꞌ ñibeꞌ ley loo mèna. 6 Per cón cheꞌn xá mod tyal Diox gàc chol mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por ndxelaꞌs mèn loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist, diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox mbez taandxèꞌ: Neꞌgabte guꞌ loo lezoꞌ guꞌ: Chéꞌ nzo chó mbiꞌ coꞌ quée loo béꞌ, coꞌ nee

ROMANOS 10 diꞌs, par ya xi thìb mbiꞌ Crist loo béꞌ? Conꞌa nee diꞌs ndenꞌ mèn ya xi thìb mèn Crist loo béꞌ tac tarte yiꞌth Crist loo izlyoꞌ, ndyac mèn. Thìba conꞌa. 7 Leꞌ tediba na, neꞌ neꞌ gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ: ¿Chó mèn nzo coꞌ lyàa coꞌteꞌ nac lugar coꞌteꞌ nzo alm mèn no xpii mèn coꞌ nguth loo izlyoꞌ ndxèꞌ, coꞌ nee diꞌs, coꞌ mèna Crist làth mèn nguth tya tac ndenꞌ mèn leꞌ Crist tarte ryo xban làth mèn nguth? 8 Per huiꞌ guꞌ nexa. ¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox? Diꞌsa mbez: Diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox mzinleꞌ xànꞌ nza guꞌ no tlate tyoodiꞌs guꞌ cón nee diꞌsa. Mtéꞌth guꞌ cón cheꞌn diꞌsa no ndxanꞌ cón cheꞌn diꞌsa leꞌn lezoꞌ guꞌ. Diꞌs ndxèꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod tyal Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. Cón cheꞌn diꞌs ndaca ngo nuꞌ yalbàn nalleꞌ. 9 Tac cheleꞌ thìb thìb guꞌ taꞌ cuent no co ro guꞌ leꞌ Jesús nac Tad loo ryethe conꞌ, no cheleꞌ guꞌ yilaꞌs dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ leꞌ Diox mblo xban Tad Jesús làth mèn nguth, lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. 10 Mèn coꞌ dib nzo yéc no mèn coꞌ dib nzo lezoꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesús, ndyal Diox yòo mèna loo cón cheꞌn Crist par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ndaꞌ cuent no ngo ro mèn leꞌ Jesús nac Tad loo ryethe conꞌ, mèna nac mèn coꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes. 11 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo mbiꞌa, mèna neꞌtyóode yiloa par ya yeꞌth lezoꞌ mèna no par tyoo xàꞌ lezoꞌ mèna. Neꞌ neꞌ xi lezoꞌ mèna yiloa por cón cheꞌn mbiꞌa. 12 Cona, ngue niin loo guꞌ: Indyuꞌde mèn nación Israel más loo Diox leque taamas mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Leque yub Diox nac Diox coꞌ ñibeꞌ loo rye mèn. No ndaꞌ Diox rye loothe conꞌ ndac loo mèn coꞌ mbez

ROMANOS 10​, ​11 lèe Tad Diox. 13 Por cona, ryete mèn coꞌ cuez lèe Tad Jesús, mèna lyáꞌ loo conꞌ ryes. 14 Huiꞌ guꞌ nexa. ¿Xá mod cuez mèn lèe Tad Jesús coꞌseꞌ tarte yilaꞌs mèn loo Tad Jesús, àꞌ? No ¿xá mod yilaꞌs mèn loo Tad Jesús coꞌseꞌ tarte gòn mèn cón cheꞌn Tad Jesús, àꞌ? No ¿xá mod gòn mèna cón cheꞌn Tad Jesús coꞌseꞌ yende chó mèn tarte co yalbàn cón cheꞌn Tad Jesús loo mèn, àꞌ? Yende moda, ¿léꞌ? 15 No ¿xá mod co mèn yalbàn loo xtàa mèn coꞌseꞌ yende chó mèn nzo coꞌ telꞌ xtàa mèn par ya lo mèna yalbàn loo mèn? Yende moda, ¿léꞌ? Ndxàca loo mèn coꞌ nda lo yalbàn xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Susqueꞌ mèn ndac nac mèn loo Diox, mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac. No anzeꞌf huen nda mèna. 16 Per fteꞌ lezoꞌ guꞌ iryede mèn nación Israel ndyubdiꞌs loo diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist. Ndxàca loo mèn nación Israel xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌteꞌ mqueꞌ Sayi yeꞌs. Sayi ndxab: Yende chó mèn ngolaꞌs diꞌs coꞌ mdeꞌth nuꞌ loo mèn, Tad. 17 Per nase nzoqueꞌ mod yilaꞌs mèn no gàp mèn yalxlaꞌs cón cheꞌn Crist coꞌseꞌ gòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ co mèn yalbàn cón cheꞌn Crist. 18 Ñibdizen thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent tarte gòn mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ, càꞌ? ¿Xá mod neꞌ tar gòn mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ, àꞌ? Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Dib athu loo izlyoꞌ ndxathleꞌ no ndxènleꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mdeꞌthleꞌ mèn no coꞌ mbloleꞌ mèn yalbàn. Axta dib vuelt ro izlyoꞌ mbyath mbyèn diꞌs coꞌ mdeꞌth mèna, ne. Aa. Nonqueꞌ mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌsa, ¿léꞌ? 19 Beren, ñibdizen loo guꞌ tedib vez: ¿Chéꞌ ndyac guꞌ tarte taꞌ mèn nación Israel cuent cón cheꞌn diꞌs

382 ndac ndxèꞌ, càꞌ? Yende xàa. Nonqueꞌ mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. Con que nerlequeꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ mdaꞌ Moisés cuent loo mèn nación Israel coꞌseꞌ mdeꞌth Moisés diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Daa li gàc conꞌ ndac loo mèn cheꞌn tedib nación coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌ ndyac guꞌ yende cón ntac loo Diox. Leꞌ guꞌ na, angnziriꞌ guꞌ, yan lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ mèn naciona por cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ lin loo mèna. No lin conꞌ ndac loo mèn thìb nación coꞌ ndyac guꞌ nac mèn nguud no mèn naad. Conꞌ ndac coꞌ lin loo mèn naciona, leꞌi càb leꞌ guꞌ yecloo tínꞌ ñèe guꞌ mèn naciona. 20 Nde nxonꞌ, mbli Sayi ryes. Ndxab Sayi cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn nación Israel. Ndxab Sayi: Mèn coꞌ alithe mque tee ban no neꞌncuaꞌnte mèna daa tac mèna tarte ñee no tarte gòn mèna leꞌ conꞌ coꞌ nac cón chenen ngro xoꞌf loo mèna. Mblin par ngòca loo mèna, ne, xal mèn coꞌ mbluꞌ loo loo mèna, loo mèn coꞌ iñibdiꞌste cón chenen. 21 Lomisqueꞌ ndxab Sayi cón cheꞌn mèn nación Israel xal ndxab Diox: Ryete huiz msilen yan no nalyat mbezen loo mèn coꞌ nac mèn nacionpeꞌ daa, mèn coꞌ ngòc mèn coꞌ indyubdiꞌste no mèn coꞌ ngòc mèn naad no mèn nguud par ngòo mèna loo cón chenen tedib vez. Per neꞌnglide mèna cas conꞌ ndxaben. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn nación Israel coꞌ mblyáꞌ loo conꞌ ryes. Leꞌ tediba na, beren, nibdizen loo guꞌ tedib vez: ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent leꞌ Diox mtèꞌb no mbloꞌ too Diox mèn nación Israel thìb lad thidtene, càꞌ? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌnglide Diox tataa

11

383 tac leque daa ngue taꞌ cuent nac daa thìb mbiꞌ nación Israel, ne. Nac daa bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Abraham coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ ngòc mèn nación Israel yiloa. No nacguèꞌ daa mbiꞌ cheꞌn tedib ned mèn coꞌ mblec thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Ming. 2 Axta pólleꞌa Diox mbli cuent leꞌ mèn nación Israel ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. No desde huiza no axta huiz nalze tarte choblaꞌ Diox no coꞌ too Diox mèna no tarte tèꞌb Diox mèna thìb lad loo Diox. ¿Chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mqueꞌ Lii, coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, yeꞌs cón cheꞌn mèn nación Israel xal ngòca coꞌseꞌ mziꞌf quìi Lii mèn nación Israel loo Diox láth ngue bez Lii Diox, càꞌ? Ndxab Lii loo Diox: 3 Tad, mbeth mèna mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs cón cheꞌn Uꞌ. No mtelux mèna còoꞌ Uꞌ. Angoluxte daa mbyanꞌ. No nzi quilꞌ mèna xtàa mèn par guth mèna daa, ndyaquen. 4 Per huiꞌ guꞌ nexa. Diox mcàb loo Lii. Ndxab Diox loo Lii: Daa mbloꞌ xàꞌleꞌ gaz mil mèn antub mènbiꞌ làth mèn nación Israel coꞌ tarte tyub xib no coꞌ tarte còoꞌ yéc loo tatool coꞌ nac diox mèna, tatool coꞌ lèe Baal. 5 Tataaguèꞌ mod ne, beꞌ mbyanꞌ ndxep mèn nación Israel nalleꞌ coꞌ beꞌ ndli cas loo Diox, mèn coꞌ mcui Diox xal nac mod coꞌ mbli Diox angndxàc conꞌ ndac loo mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 6 Per cheleꞌ Diox angndli ndxàc conꞌ ndac loo mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, leꞌ sya, ya inacte conꞌ coꞌ ndlipeꞌ mèn coꞌ li par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Tac cheleꞌ conꞌ coꞌ ndli mèn ngli par ngláꞌ mèn loo conꞌ ryes, leꞌ sya, anxleꞌ ngòc conꞌ ndac coꞌ mbli Diox angndxàc loo mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, sya, xàa. 7 ¿Xá nee guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo mèn nación Israel, àꞌ? Pues loo thìb ned mèn nación Israel coꞌ Diox mcuia,

ROMANOS 11 Diox mbli ngòc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox tac mèna ngolaꞌs loo Jesucrist. Per ngòca loo tedib ned mèn nación Israel, mèna neꞌngácte ngli par ngàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox tac mèna neꞌndalte ngalaꞌs loo Jesucrist. Ale ndxeꞌlequeꞌ, ngòc mèna mèn naad no mèn nguud. 8 Ngòca loo mèn nación Israela xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Diox mbli ngòc mèna mèn naad no mèn nguud. Mcuau yéc mèna no mcuau lezoꞌ mèna par neꞌyaaꞌdte cón cheꞌn Diox yéc mèna no lezoꞌ mèna. Diox mbli ngòc mèna loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ ingüiꞌde conꞌ no xal mèn coꞌ indxònte conꞌ coꞌ mbez tedib mèn loo mèna. Tataa ndxàca loo huax mèn nación Israel axta huiza no axta huiz nalze. 9 Lomisqueꞌ, ndxabguèꞌ David coꞌ ngòc rey póla cón cheꞌn mèn nación Israel: Leꞌ mod coꞌ ngòp mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox coꞌseꞌ mbli mèna sirv loo Diox póla, leque moda mbli par ngogàa mèn. Ngue li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Diox. Ale mcàb conꞌ mbli mèna par ngro xàꞌ mèna loo Diox no par tetìi Diox mèna yiloa. 10 Mdeꞌth David, coꞌ ngòc rey póla, tedib lugar, ne: Diox li neꞌtyubte xnìi yéc mèna no neꞌtyubte xnìi lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn coꞌ ncuau loo no mèn coꞌ ncuau yéc. No li Diox, por derech, neꞌxecte mèna loo conꞌ yeꞌrsin coꞌ ngòc mod coꞌ mque tee ban mèna xal thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ yóꞌ axta mblyeng xís mbiꞌ. Pab ngue luꞌ leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel lyáꞌ loo conꞌ ryes, ne. 11 Nalleꞌ nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, mèn ciuda Rom: ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ ndyac guꞌ por neꞌndubdiꞌste mèn nación Israel no por asembli mèn nación Israel conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mcàb par mtèꞌb Diox

ROMANOS 11 mèna no mbloꞌ too Diox mèna loo cón cheꞌn Diox, chéꞌ por cona thidtene ya ingode Diox cuent nac mèn nación Israel mèn cheꞌnpeꞌ Diox, càꞌ? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod ngàca tataa. Diox taꞌ lugar yòo mèna loo cón cheꞌn Diox tedib vez yiloa. Ndxeꞌlequeꞌ, por neꞌndubdiꞌste mèn nación Israel loo Diox, conꞌa mbli leꞌleꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mblyáꞌ loo conꞌ ryes, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesucrist. Tataa mbli Diox loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par, belꞌqueꞌ, tataa mod yéꞌth lezoꞌ mèn nación Israel par yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox tedib vez. 12 Cona, ngue niin loo guꞌ, ne: Cheleꞌ xquin mèn nación Israel no xtol mèn nación Israel coꞌ mcuaꞌn mèna mbli mcàb más conꞌ ndac loo mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, aleꞌqueꞌ neꞌ càb más conꞌ ndac loo mèn dib athu loo izlyoꞌ coꞌseꞌ bere mèn nación Israel yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox tedib vez. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 13 Leꞌ tediba na, tolo queꞌen taaplá diꞌs loo cart ndxèꞌ coꞌ tolo lyazen tyoodiz non guꞌ, guꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel, par nonqueꞌ guꞌ no taꞌ guꞌ cuent leꞌ Diox mbli ngòc daa thìb mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Diox coꞌ ndxeꞌ diꞌs loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. No por cona, axta arid naquin lin zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon, ndyaquen, par luꞌen loo guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 14 Taandxèꞌ ngue lin tac ndlyazen belꞌqueꞌ taandxèꞌ mod tyal mèn coꞌ nac mèn nacionpeꞌ daa li mèn par gàc conꞌ ndac loo mèna xal ndxàca loo guꞌ par, belꞌqueꞌ, lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes. 15 Cheleꞌi ngòc por mtèꞌb Diox mèn nación Israel ngòca leꞌ taamas mèn izlyoꞌ mbyuꞌ mbyàl lezoꞌ loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist, ¿cón gàc coꞌseꞌ tyal Diox yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist tedib vez par gàc mèn nación Israel

384 mèn nalì no mèn nambìi loo Diox, àꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, leꞌi gàc más conꞌ ndac loo taamas mèn dib athu loo izlyoꞌ par gàp mèna tedib yalnaban cub coꞌ gàc tedib yalnaban más ndac. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 16 Leꞌ tediba na, nde tetaquen thìb diꞌs loo guꞌ. Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent xal nac costumbr cheꞌn mèn nación Israel: Angab naꞌi, cheleꞌ ner pan coꞌ mtoxcuaꞌ mèn loo thìb tant coꞌf harin nac pan natúꞌ loo Diox, xalte mod neꞌ gàc natúꞌ taamas coꞌf coꞌ tolo toxcuaꞌ mèn pan loo Diox, ne, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ mod ne, xal nac costumbr cheꞌn mèn nación Israel, cheleꞌ lox cheꞌn thìb xanꞌ yaa oliv natúꞌ nac loo Diox, xalte mod neꞌ gàc natúꞌ dibte xanꞌ yaaa loo Diox, ne, ¿léꞌ? Conꞌa nee diꞌs, cheleꞌ mèn coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ ngòc mèn nación Israel ngòc mèn cheꞌnpeꞌ Diox, leꞌ sya, rye mèn coꞌ nac mèn nación Israel nac cheꞌnpeꞌ Diox, ne. 17 Tolo tetaquen diꞌs cón cheꞌn mèn nación Israel loo guꞌ: Cheleꞌ ndxep ram yaaa ngòc lanꞌ, coꞌ nee diꞌs, mblyux ndxep mèn nación Israel loo Diox thidtene, no cheleꞌ guꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel, guꞌ coꞌ nac xal thìb yaa oliv huan coꞌ yende cón ntac, ngòc thidte con mèn nación Israel loo Diox xal coꞌseꞌ nqueꞌ mèn thìb xòod yaa lad tedib yaa par gàcpeꞌ rama cheꞌn yaa ndaca, no gàc cheꞌnpeꞌ rama conꞌ ndac cheꞌn yaa ndaca, ne. 18 Per neꞌtyeꞌste guꞌ cón cheꞌn guꞌ par xìis no guꞌ mèn nación Israel coꞌ nac xal rampeꞌ yaa oliva coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ tac por mèn nación Israel ndxàc conꞌ ndac ndxèꞌ loo guꞌ. Cheleꞌ guꞌ tyeꞌs cón cheꞌn guꞌ par xìis no guꞌ mèn nación Israel, fteꞌ lezoꞌ guꞌ xalqueꞌ ndxàc conꞌ ndac loo thìb ram yaa por cón cheꞌn lox yaaa, coꞌ nee diꞌs, lox yaaa ngue xènꞌ yaaa. No inacte leꞌ ram yaaa ngue xènꞌ lox yaaa. Conꞌa nee diꞌs, ndxàc conꞌ ndac loo guꞌ por cón cheꞌn mèn nación Israel. 19 Thìb descuid gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ: Tataa mbli Diox ngòca loo mèn nación

385 Israel loo cón cheꞌn Diox xal thìb ram yaa coꞌ mblyaad par ngòc loo nuꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox xal thìb xòod coꞌ mqueꞌ mèn lad yaaa coꞌteꞌ mblyaad rama. 20 Huenqueꞌ ngòca tataa. Per mastaleꞌ ngòca tataa loo mèn nación Israel, fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ Diox mtèꞌb mèn nación Israel no mbloꞌ too Diox mèn nación Israel xal ram yaa coꞌ mblyaad tac mèn nación Israel neꞌndalte ngalaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist. No guꞌ mbyanꞌ lugar cheꞌn mèn nación Israel loo Diox ante por ndxelaꞌs guꞌ loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. Cona, ngue niin loo guꞌ: Chó Diox chó nee guꞌ. Neꞌtyeꞌste guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nee guꞌ xal nzi tee ban guꞌ. Neꞌstreꞌfqueꞌ, tataa gàca loo guꞌ, ne, cheleꞌ guꞌ neꞌlide cas xá mod nzi tee ban ndac guꞌ loo Diox. 21 Tac cheleꞌ Diox neꞌndalte ntonꞌ Diox xtol mèn nación Israel no xquin mèn nación Israel coꞌseꞌ mbyecloo Diox loo mèn nación Israel coꞌ nac xal ram yaapeꞌ, lomisqueꞌ ne, neꞌ cón cheꞌn xtol guꞌ no xquin guꞌ neꞌtonꞌte Diox cheleꞌ guꞌ neꞌlide cas xá mod ndxàal que tee ban ndac guꞌ loo Diox. 22 Huen huen bli guꞌ xtùuz xal nac Diox. Diox nac xal thìb gundan yinꞌ gundan ted. Tac coꞌseꞌ huen huen ndyubdiꞌs myenꞌ loo gundana, sya, sa lad yaꞌ gundan ndaꞌ gundan pan no bélꞌ loo myenꞌ. Per coꞌseꞌ indyubdiꞌste myenꞌ, sya, taasa lad yaꞌ gundan nxoꞌf gundan yid lad myenꞌ. Tataa mod ngòc nayiꞌ Diox loo mèn nación Israel coꞌ neꞌndalte ndubdiꞌs loo conꞌ mnibeꞌ Diox loo mèna li mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, loo guꞌ anzeꞌf thìb conꞌ ndac tolo li Diox cheleꞌ guꞌ tolo li conꞌ ndac xal ñibeꞌ Diox loo guꞌ par li guꞌi. Per cheleꞌ guꞌ neꞌtyalte tyubdiꞌs ndac loo conꞌ ñibeꞌ Diox loo guꞌ na, gàca loo guꞌ, ne, xal loo thìb ram yaa coꞌ ngòc lanꞌ, coꞌ nee diꞌs, tèꞌb Diox guꞌ no coꞌ too Diox guꞌ loo cón cheꞌn Diox, ne. Thìba conꞌ ndxèꞌ.

ROMANOS 11 23 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ: Leꞌ tediba na, gàc loo mèn nación Israel xal thìb xòod coꞌ bere quée lad yaa coꞌteꞌ mblyaad ram cheleꞌ mèn nación Israel tlo yilaꞌs loo Jesucrist. Tac susqueꞌ conꞌ roo conꞌ xèn nzo laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox par bere Diox li Diox yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox tedib vez xal thìb xòod ram coꞌ mblyaadleꞌ no bere mèn queꞌ mèn xòod rama lad yaa tedib vez par tyen xòod lad ram coꞌteꞌ mblyaad rama. 24 Tac cheleꞌ guꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel ngòc loo cón cheꞌn Diox xal coꞌseꞌ nchoꞌ mèn thìb xòod ram yaa oliv huan par queꞌ mèn xòod lad yaa oliv gulàaz, mastaleꞌ ngue niina loo guꞌ taandxèꞌ, per indlide mèna xalqueꞌ ngue niipeꞌen loo guꞌ, aleꞌqueꞌ más conꞌ ndac neꞌ gàc loo mèn nación Israel cheleꞌ mèna gàc xal thìb xòod coꞌ mchoꞌ mèn loo thìb ram yaa oliv gulàaz par bere mèn, queꞌ mèn leque xòoda lad leque yaapeꞌ oliv gulàaz coꞌteꞌ mchoꞌ mèn xòoda ndooreꞌ, coꞌ nee diꞌs, bere mèn nación Israel yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox tedib vez.

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn coꞌseꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ yòopeꞌ mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox tedib vez par lyáꞌ mèn nación Israel loo conꞌ ryes thidtene. 25 Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist: Ndlyazen leꞌ guꞌ taꞌ cuent no non guꞌ coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ coꞌ beꞌ nacasloo loo mèn izlyoꞌ par neꞌtenꞌte guꞌ leꞌ guꞌ nac mèn coꞌ anzeꞌf ndxác loo cón cheꞌn Diox. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Leꞌ mèn nación Israel ngòc mèn naad no mèn nguud loo cón cheꞌn Diox leꞌn tiemp ndxèꞌ. Ngòc mèn nación Israel mèn naad no mèn nguud axtaqueꞌ yilaꞌs taamas mèn dib athu loo izlyoꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel loo Diox, rye mèn coꞌ, lìcqueꞌ, tyal yilaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist.

ROMANOS 11​, ​12 Axta syareꞌ tlo mèn nación Israel, bere mèn nación Israel, yilaꞌs mèn nación Israel loo Jesucrist, ne. 26 Coꞌseꞌ tataa gàca, axta syareꞌ lyáꞌ ryete mèn nación Israel loo conꞌ ryes. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Xaꞌ coꞌ yiꞌth tíꞌ yiꞌth làa mèn loo conꞌ ryes, xaꞌa yiꞌth yáal par ned leꞌn nación Israel. No li xaꞌ neꞌtolode gàc mèn bin thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Cob mèn yeꞌrsinꞌ. 27 Tolo mbez loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox xal nac diꞌs ndxèꞌ: Conꞌ coꞌ lin gàc loo mèn nación Israel gàc li nèen conveñ coꞌ mblin con mèn nación Israel, póla, coꞌseꞌ lin tyonꞌ xtol mèna. 28 Leꞌ loo cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes na, nac mèn nación Israel ngolo ngolaꞌs loo Diox par mcàba thìb conꞌ ndac loo guꞌ par xyalꞌ ned xyalꞌ yóꞌ loo guꞌ par yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Per mastaleꞌ nac mèn nación Israel ngolo ngolaꞌs loo Diox, beꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn nación Israel por cón cheꞌn xudgool mèn nación Israel coꞌ mcui Diox póla. 29 Coꞌseꞌ ngolo mcàbgòn Diox li Diox chol conꞌ ndac loo xudgool mèn nación Israel, thidtene mbloꞌ yéc Diox no lezoꞌ Diox conꞌa loo mèn. No coꞌseꞌ mcui Diox mèna par gàc conꞌ ndac loo mèna, neꞌláꞌyaꞌde Diox mèna thidtene. 30 Guꞌ ngòc mèn coꞌ neꞌndubdiꞌste loo Diox thìb cuaꞌa. Per nalleꞌ, Diox ndlyat lezoꞌ ñèe Diox guꞌ tac mèn nación Israel neꞌndalte ndubdiꞌs loo Diox leꞌn tiemp ndxèꞌ. 31 Lomisqueꞌ mod ne, mèn nación Israel neꞌndalte ndubdiꞌs loo Diox tiemp ndxèꞌ xalqueꞌ ngòca loo guꞌ coꞌseꞌ neꞌndalte guꞌ ndubdiꞌs guꞌ loo Diox thìb cuaꞌa. Mastaleꞌ mbli guꞌ tataa póla, Diox mblyat lezoꞌ gunèe Diox guꞌ por cón cheꞌn Crist láth ngòc guꞌ mèn coꞌ neꞌndubdiꞌste loo Diox tiempa. Lomisqueꞌ mod ne, Diox lyat lezoꞌ ñèe

386 Diox mèn nación Israel yiloa mastaleꞌ axta nalleꞌ tarte tyal mèn nación Israel tyubdiꞌs mèn nación Israel loo Diox. 32 Tac coꞌseꞌ mnibeꞌ mèn loo lezoꞌ mèn no mdoo lezoꞌ mèn dib athu loo izlyoꞌ más li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ leque tyubdiꞌs mèn loo Diox, sya, Dioxqueꞌ mbli par thidte ngòc mèn, mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn naad no mèn nguud par tolo li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. Tataa mod mbli Diox par lalqueꞌ lyat lezoꞌ Diox ñèe Diox ryete mèn dib athu loo izlyoꞌ yiloa. 33 Susqueꞌ ndxác Diox no susqueꞌ nanee Diox ryethe conꞌ. Por cona, mbli Diox ngòcqueꞌ no ndyaaqueꞌ no ndubqueꞌ diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo rye mèn dib athu loo izlyoꞌ. Axta neꞌ neꞌ gác mèn tyoodiꞌs mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox lezoꞌ Diox li Diox làth mèn. No axta neꞌ neꞌ ñèe mèn xá mod ndli Diox conꞌ. 34 Cona, ngue niin loo guꞌ: ¿Xá ñaa thìb mèn coꞌ non xal nac conꞌ coꞌ ndli Tad Diox xtùuz? Lomisqueꞌ ne, ¿chó mèn mbluꞌ Tad Diox par mbli Tad Diox mbiꞌth Crist par tataaqueꞌ mod nzo diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn dib athu loo izlyoꞌ, àꞌ? Yende chó mèn mbli tataa, ¿léꞌ? 35 Lomisqueꞌ ne, ngue niin tedib conꞌ loo guꞌ: ¿Xá ñaa thìb mèn coꞌ nzo loo izlyoꞌ coꞌ ngóc mdaꞌ chol conꞌ loo Diox par tataa mod li mèn cuent nquin li Diox conꞌ ndac loo mèna par tataa mod quix Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli mèna coꞌ mquin Diox, àꞌ? Yende chó mèn gác li tataa loo Diox, ¿léꞌ? 36 Ryethe conꞌ coꞌ mblec Diox no mxènꞌ Diox nac cheꞌn Diox. No ryete conꞌa mblec Diox no mxènꞌ Diox par li zinꞌ Dioxa. Por cona, lyazen gab mèn Diox roo Diox xèn nac Diox no conꞌ roo conꞌ xèn ndli Diox leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ mdyal mbembìi loo Diox no coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox. Por cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn

12

387 Crist: Xalqueꞌ ndlyat lezoꞌ Diox ñèe Diox guꞌ, ndlyazen taandxèꞌ mod li guꞌ sirv no li guꞌ conꞌ ndac loo Diox. Conꞌ ndxèꞌ nac conꞌ coꞌ ndyaquen ndxàal li guꞌ. Ndlyazen leꞌ guꞌ ante que tee ban loo Diox no maste par li guꞌ ante conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox li guꞌ. No ndlyazen leꞌ guꞌ thidtenequeꞌ ryo xàꞌqueꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par, lìcqueꞌ, gàc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Cheleꞌ guꞌ tataa li, naneequeꞌ guꞌ no nonqueꞌ guꞌ ndxòo lezoꞌ Diox conꞌ ndli guꞌ. 2 Ndlyazen neꞌtolode tyoo lezoꞌ guꞌ no gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ li guꞌ cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, fseꞌ guꞌ xtùuz guꞌ par que tee ban guꞌ tedib mod coꞌ nac coꞌ neete lezoꞌ Diox. Tataa mod taꞌ guꞌ cuent cón nac coꞌ nee lezoꞌ Diox li guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac conꞌ ndac, no conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox, no conꞌ coꞌ nac conꞌ nalì no conꞌ nambìi loo Diox. 3 Por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nac thìb conꞌ ndac coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon, ngue niin loo ryete guꞌ: Indlyasten leꞌ nec thìb guꞌ li masreꞌ xtùuz cón cheꞌn guꞌ leque coꞌ ndxàal li guꞌ xtùuz cón cheꞌn guꞌ par neꞌtyeꞌste guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, bli thìb thìb guꞌ xtùuz cón cheꞌn leque guꞌ no cón cheꞌn hues xtàa guꞌ par ñèe guꞌ ñeeneꞌ ¿chéꞌ nac guꞌ mèn roo mèn xèn loo Diox o chéꞌ nac guꞌ mèn beꞌthe loo Diox? xal nac mod coꞌ ndxàp guꞌ no coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox xalte nac mod coꞌ mblyath no Diox guꞌ par ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox. 4 Guꞌ naneequeꞌ no nonqueꞌ guꞌ xal nac lad chol naꞌ. Xàꞌ nac yaꞌ naꞌ. Xàꞌ nac nii naꞌ. No xàꞌ nac taamas conꞌ. Nii naꞌ no yaꞌ naꞌ no taamas conꞌ indlide sirv loo naꞌ par lii thìb loote conꞌ. 5 Tataaqueꞌ nac naꞌ, ne, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. Mastaleꞌ huax mèn nac naꞌ, nac naꞌ xal thidte lad Crist. Tataaqueꞌ mod nac ryete naꞌ, naꞌ coꞌ thidte ngòc loo Crist, thidte nac thìb naꞌ no tedib naꞌ loo cón cheꞌn Crist xal nac ladpeꞌ mèn. 6 Diox ndli loo naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist xàꞌ xàꞌ nac coꞌ

ROMANOS 12 ndxác naꞌ li naꞌ loo cón cheꞌn Diox xal ndlyaꞌs Diox li thìb thìb naꞌ. Ndxàal xoꞌf zinꞌ naꞌ zinꞌ coꞌ ndluꞌ Diox loo thìb thìb naꞌ xal ndlyaꞌs Diox li thìb thìb naꞌ zinꞌ. Cheleꞌ Diox mbli ndxác ndxep naꞌ co naꞌ yalbàn cón cheꞌn Diox, ndxàal co naꞌ yalbàn cón cheꞌn Diox xalqueꞌ nac mod coꞌ ndxàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox. 7 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne: Cheleꞌ Diox mbli nac naꞌ mèn coꞌ xoꞌf zinꞌ ndac thìb zinꞌ coꞌ nac par lyath no naꞌ xtàa naꞌ, ndxàal lyath no ndac naꞌ xtàa naꞌ. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ Diox mblec ndxep naꞌ par luꞌ naꞌ loo hues xtàa naꞌ, ndxàal luꞌ ndac naꞌ loo hues xtàa naꞌ cón cheꞌn Tad Diox. 8 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne: Naꞌ coꞌ mblec Diox no mbli Diox par ndxác naꞌ li naꞌ par yeꞌth lezoꞌ mèn, no tegán naꞌ lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox, ndxàal li naꞌi xal ndxàala. Leꞌ mèn coꞌ ndryoꞌ lezoꞌ angtaꞌ mèn conꞌ coꞌ ndryoꞌ lezoꞌ mèn taꞌ mèn càa mèn coꞌ nde che conꞌ loo, taꞌ mèna con gust no con dib nzo yéc mèn no con dib nzo lezoꞌ mèn. Neꞌcuez nguixte mèn cón cheꞌna yiloa. Leꞌ mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo xtàa na, leque mèna huiꞌ loo mèn xá mod ndyoo ner mèn no xá mod ndyoo naa mèn loo xtàa mèn par ryoꞌ loo conꞌ ndac cón cheꞌn Diox por conꞌ ndli mèna. Leꞌ mèn coꞌ ndryoꞌ lezoꞌ lyath no mèn coꞌ naquin conꞌ no mèn coꞌ ndyac yaltìi, lyath no mèn mèna con gust no con guyith guxìis. Pab ngue luꞌ xá mod ndxàal que tee ban ndac mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no coꞌ nzo loo cón cheꞌn Crist, làth hues xtàa mèn. 9 Thìb lì yéc guꞌ no thìb lì lezoꞌ guꞌ fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. Bláꞌ guꞌ. Neꞌtolode li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Más huen, ftoo lezoꞌ guꞌ li guꞌ conꞌ ndac. 10 Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ xalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ huespeꞌ guꞌ. Bli guꞌ conꞌ guryath no conꞌ

ROMANOS 12​, ​13 guryèn no bli guꞌ cas thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ xal ndxàala. 11 Bli guꞌ purad loo zinꞌ coꞌ nac chol zinꞌ coꞌ ngue li guꞌ. Neꞌgàcte guꞌ mèn zaꞌf loo zinꞌ. Gòc guꞌ mèn nayen loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Tad Diox loo guꞌ par li guꞌi. 12 Gure guꞌ guyith guxìis loo cón cheꞌn conꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ coꞌ gàc loo guꞌ yiloa. Gòc guꞌ mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs no coꞌ xec yèe coꞌseꞌ ndxàc ngòc nguàal conꞌ yeꞌrsinꞌ loo guꞌ. No ndlyazen neꞌyathlaꞌste guꞌ toloqueꞌ gurez guꞌ Diox. 13 Blyath no guꞌ mèn coꞌ ngroꞌ xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, coꞌ nee diꞌs, blyath no guꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist loo conꞌ nde che loo mèna. Con gust ftaꞌ guꞌ liz guꞌ cued mèn coꞌseꞌ ñaꞌb mèn loo guꞌ cued mèn liz guꞌ. 14 Con huen diꞌs con huen cuent ftoodiꞌs guꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndli ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ. Gurez guꞌ no bnaꞌb guꞌ loo Diox par li Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndli ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ. No neꞌnii yèede guꞌ no neꞌnii tìide guꞌ cón cheꞌn mèna. 15 Thidte gòc guꞌ con hues xtàa guꞌ coꞌ nziriꞌ con guyith guxìis par tolo tyac lezoꞌ guꞌ con hues xtàa guꞌ. No lomisqueꞌ ne, thidte gòc guꞌ con mèn coꞌ nzi xi lezoꞌ. 16 Ndlyazen thidte gàc xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ li guꞌ chol conꞌ nde li guꞌ. Neꞌgàcte guꞌ mèn nateꞌs no mèn naxalꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ mèn nadoꞌ. Neꞌgabte guꞌ loo lezoꞌ guꞌ leꞌ guꞌ anzeꞌf ndxác. 17 Neꞌco xtàade guꞌ conꞌ loo xtàa guꞌ xal nac leque conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli no xtàa guꞌ guꞌ. Más huen, fcuaꞌn guꞌ mod li guꞌ conꞌ ndac loo ryete mèn. 18 Bli guꞌ conꞌ ndac coꞌ nzote mod li guꞌ par tataa mod nabeꞌste cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth hues xtàa guꞌ. 19 Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ

388 coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, neꞌco xtàade guꞌ leque conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli xtàa guꞌ loo guꞌ loo xtàa guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ftanꞌ guꞌi part cheꞌn Diox par yub Diox coꞌ xtàa cón cheꞌn guꞌ loo mèna. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Cón chenen nac coꞌ tetìin mèn coꞌ nac coꞌ go xtàan loo mèn. ¡Láꞌa! Tazanqueꞌ daa no yigaa mèna loon, ndxab Tad Diox. 20 Lomisqueꞌ ndxab Tad Diox: Cheleꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ, coꞌ ndxecloo ñèe guꞌ, ngue tee lanꞌ, ftaꞌ guꞌ conꞌ hua mèna. Cheleꞌ mèna ngue tee yec lezoꞌ, ftaꞌ guꞌ xít guꞌ gu mèna. Tac coꞌseꞌ ngue li guꞌ conꞌa loo mèna, tenꞌ mèna leꞌ guꞌ ngue li conꞌ ndac loo mèna. No tataa mod nthyon tínꞌ mèna por ngue li guꞌ conꞌ ndac loo mèna. 21 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar lyàa xyàn lezoꞌ guꞌ par setilte zyoꞌ yéc guꞌ coꞌseꞌ li mèn ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, más huen ftoo lezoꞌ guꞌ bli guꞌ conꞌ ndac par neꞌlide guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn coꞌ mbli ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ. Ndlyazen niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Ryete guꞌ ndxàal tyubdiꞌs loo mèn nac zinꞌ, loo mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ gobiern thìb zinꞌ. Tac ryete mèn coꞌ ndxàc mèn nac zinꞌ cheꞌn gobiern, Diox mbli ngure mèna no nziriꞌ mèna par tyubdiꞌs mèn loo mèn nac zinꞌa, que nac mèna gobiernpeꞌ, que nac mèna mèn nac zinꞌ bix. 2 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Mèn coꞌ ncà diꞌs loo mèn nac zinꞌ, mèna nac ngolo ngolaꞌs loo conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox. Leꞌ sya, mèn coꞌ tataa ncà diꞌs loo mèn nac zinꞌ, leque mèna ncuaꞌn xquin mèn loo Diox. Diox li tetìi mèn nac zinꞌ mèna por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna. 3 Tac mèn coꞌ nac mèn nac zinꞌ, inziriꞌde mèna par li mèna zyeb mèn coꞌ ndli conꞌ ndac. Ndxeꞌlequeꞌ, nziriꞌ mèn nac zinꞌa par li mèn nac zinꞌ zyeb mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. ¿Chéꞌ ndlyaꞌs guꞌ que tee ban

13

389 li guꞌ xal ndlyaꞌs guꞌ par neꞌlide mèn nac zinꞌ par zyeb guꞌ, càꞌ? Yende xàa. Nacqueleꞌ guꞌ indlyaꞌste gàca tataa loo guꞌ, nabeꞌste fque tee ban guꞌ, sya, par tataa mod huiꞌ ñaa mèn nac zinꞌ loo guꞌ leꞌ guꞌ nac mèn ndac. No neꞌlide mèn nac zinꞌ par zyeb guꞌ. 4 Tac mèn nac zinꞌ nac mèn coꞌ Diox mblec no mbli Diox nziriꞌ mèn nac zinꞌ par xoꞌf zinꞌ mèn nac zinꞌ thìb zinꞌ loo Diox par li mèn nac zinꞌ gàc conꞌ ndac loo guꞌ. Per cheleꞌ guꞌ nzi tee ban li conꞌ yeꞌrsinꞌ, leꞌ sya, ndxàal zyeb guꞌ ñèe guꞌ mèn nac zinꞌ. Tac ianxleꞌde ndxàp mèn nac zinꞌ conꞌ laꞌs nii mèn nac zinꞌ no laꞌs yaꞌ mèn nac zinꞌ par tetìi mèn nac zinꞌ guꞌ. Tac por cona mblec Diox mèn nac zinꞌ par xoꞌf zinꞌ mèn nac zinꞌ thìb zinꞌ loo Diox par tetìi mèn nac zinꞌ mèn coꞌ nzi tee ban li conꞌ yeꞌrsinꞌ. 5 Por cona, naquinqueꞌ tyubdiꞌs guꞌ loo mèn nac zinꞌ. Iante tyubdiꞌs guꞌ loo mèn nac zinꞌ par neꞌtetìide mèn nac zinꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, tyubdiꞌs guꞌ loo mèn nac zinꞌ tac ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ leꞌ Diox ngue ñibeꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ ñibeꞌ mèn nac zinꞌ loo guꞌ li guꞌ chol conꞌ ndac. 6 Por cón cheꞌn cona, guꞌ nguixqueꞌ cón cheꞌn contribución no ndaꞌ guꞌ chol ayud coꞌ nquin mèn nac zinꞌ tac Diox mblec mèn nac zinꞌ par thop mèn nac zinꞌ tmi coꞌ nquin gobiern no coꞌ nquin mèn nac zinꞌ. 7 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne: Bdix guꞌ loo rye mèn coꞌ ndeb guꞌ. Cheleꞌ chol guꞌ ndeb cón cheꞌn contribución, bdix guꞌ cón cheꞌn contribución. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chol guꞌ ndeb cón cheꞌn tmi coꞌ mbli mèn nac zinꞌ mandad tub mèn, ftub guꞌ tmi coꞌ ñaꞌb mèn nac zinꞌ. Lomisqueꞌ ne, loo mèn coꞌ ndli guꞌ cuent gàp guꞌ mod, gòp guꞌ mod loo mèna. Mèn coꞌ ndli guꞌ cuent ndxàal tyuꞌ mèna, bli guꞌ par tyuꞌ mèna. 8 Neꞌryoꞌ teꞌbte guꞌ loo nec thìb mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, fcuaꞌn guꞌ mod fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ tac mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ

ROMANOS 13 ñèe xtàa mèn, mèna ngue liqueꞌ xal ñibeꞌ Diox loo mèn par li mèn. 9 ¿Chéꞌ inonte guꞌ xal mbez diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés coꞌ ngòc ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel coꞌ mbez: Neꞌlide guꞌ yalburrid. Neꞌguthte guꞌ mèn. Neꞌli huanꞌte guꞌ. Neꞌtoxcuaꞌde guꞌ yalgutyèꞌ cón cheꞌn nec thìb mèn. Neꞌqueliꞌthte guꞌ cón cheꞌn hues xtàa guꞌ. Diꞌs ndxèꞌ, no taamas diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, thidte nac no thidte mbez no ndluꞌ diꞌsa loo guꞌ par queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ guꞌ no xalqueꞌ nquenap leque guꞌ guꞌ. 10 Coꞌseꞌ nqueꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn, incuaꞌnte mèn mod li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ loo hues xtàa mèn. Cona, ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ nqueꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn, mèna ndliqueꞌ xal ñibeꞌ Diox loo mèn li mèn. 11 Por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngolo mdoodizen loo guꞌ ndxèꞌ, cón cheꞌn tiemp coꞌseꞌ gàc lyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes thidtene, ndoo riꞌth tiempa xal coꞌseꞌ ndoo riꞌth yálꞌ no ndxenìileꞌ izlyoꞌ tedib huiz. Por cona, gòc guꞌ mèn coꞌ tolo tyub xnìi yéc no coꞌ tolo tyub xnìi lezoꞌ loo tiemp coꞌ nzi ban naꞌ nalleꞌ. Nalas gure guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ inzi yàtte. Tac tiemp coꞌseꞌ yiꞌth xi Jesucrist naꞌ, tiempa más nde zinꞌ gaxleꞌ loo naꞌ nalleꞌ leque coꞌseꞌ nerlequeꞌ ngolaꞌs naꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 12 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne: Ndoo riꞌth tiemp thìb línꞌ tedib línꞌ coꞌseꞌ toloqueꞌ ñibeꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ coꞌ ndli ncuau yéc mèn no ncuau lezoꞌ mèn xal coꞌseꞌ nzi tee mèn loo yálꞌcuau. Per làth xtauꞌa, nde zinꞌleꞌ tiemp, ne, coꞌseꞌ yiꞌth xi Tad Jesucrist mèn par bii no mèn Tad Jesucrist, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Ndxàal láꞌ naꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac coꞌ ncàb ndxauꞌ yéc naꞌ no

ROMANOS 13​, ​14 ndxauꞌ lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox. Más huen, naquin li naꞌ xal solndad coꞌseꞌ ntauꞌ solndad lad solndad con yiꞌf par neꞌgàcte conꞌ ryes loo solndad, coꞌ nee diꞌs, que tee ban ndac naꞌ loo Crist coꞌ ndli ndyub xnìi yéc naꞌ no coꞌ ndli ndyub xnìi lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox. 13 Ndxàal que tee ban li naꞌ conꞌ ndac, coꞌ nee diꞌs, nac conꞌ coꞌ ndxàal li mèn loo xnaa ndxáal ze, conꞌ coꞌ ndli neꞌthyonte mèn loo xtàa mèn. Indxàalte que tee ban guyꞌ naꞌ. Indxàalte yòo naꞌ loo thìb yalhua coꞌ ndli ndxetoo diꞌs làth mèn. Neꞌ neꞌ indxàal que tee ban bix yéc naꞌ par li naꞌ yalburrid. Neꞌ neꞌ indxàal yoo naꞌ loo chol conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ naꞌ no leꞌn xtùuz naꞌ par tataa mod neꞌcue yoo node naꞌ chol mèn coꞌ ndxàc hues no xtàa naꞌ làth naꞌ. Neꞌ neꞌ indxàal li naꞌ par yan lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ chol xtàa naꞌ. 14 Ndxeꞌlequeꞌ, naquin ante que tee ban naꞌ loo cón cheꞌn yub Jesucrist coꞌ nquenap naꞌ par neꞌlide naꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. No lomisqueꞌ, lyazen ya neꞌtolode tyóo naꞌ par tyac lezoꞌ naꞌ li naꞌ ryethe conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ naꞌ li naꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxèꞌ. Pab ngue bez: Neꞌniide guꞌ ngòc nguàal conꞌ cón cheꞌn hues xtàa guꞌ coꞌ nzo loo cón cheꞌn Crist. Cheleꞌ chó mèn diiz ngòo loo cón cheꞌn Jesucrist, no tarte yilaꞌs mèna loo cón cheꞌn Jesucrist coꞌ huen huen xal ndxelaꞌs naꞌ, ftaꞌ guꞌ lugar tolo yòo mèna làth guꞌ. Per látha, más huen neꞌtyoodiꞌste guꞌ con mèna no neꞌnibdiꞌste guꞌ loo mèna cón cheꞌn xleyꞌ cheꞌn Crist coꞌ tarte taꞌ ndac mèna cuent par neꞌgolꞌ diꞌste guꞌ arid con mèna. 2 Angab naꞌi, nzo ndxep mèn coꞌ diiz ngolaꞌs. Mèna yende chó mport nzo lezoꞌ, ndenꞌ mèna nzoque mod hua mèna chol conꞌ ndlyaꞌs mèna. Per làth xtauꞌa, nzo taandxep mèn coꞌ nac leque mèn coꞌ diiz ngolaꞌs. Mèna

14

390 beꞌ ndxàc chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Crist. Beꞌ nde no lezoꞌ mèna loo costumbr coꞌ mque no mèna ndooreꞌ yilaꞌs mèna. Cona, ndyac mèna más huen hua mèna conꞌ nayèe coꞌ inacte chol bélꞌ coꞌ ndxuhua mèn. 3 Cona, ngue niin loo guꞌ: Guꞌ coꞌ ndxuhua chol conꞌ coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌ, indxàalte xìis no guꞌ mèn no indxàalte coꞌ too guꞌ mèn coꞌ indxuhuade chol conꞌ coꞌ nac xít mèn no coꞌ nac luaꞌ mèn thìb lad xal nac mod coꞌ ndxuhua guꞌ chol conꞌ coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌ. No guꞌ coꞌ indxuhuade chol conꞌ coꞌ nac xít mèn no luaꞌ mèn, indxàalte ñii guꞌ ngòc nguàal diꞌs cón cheꞌn hues xtàa guꞌ coꞌ ndxuhua xít no luaꞌ coꞌ nac chol conꞌ coꞌ ndxuhua mèn. Tac yende chó mport nzo lezoꞌ Diox loo conꞌa. Leque yub Diox nac xaꞌ coꞌ mdyal no coꞌ mdaꞌ lugar ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. 4 ¡Aa que naxèn guꞌ se, mèn ciuda Rom! ¿Chó cón cheꞌn guꞌ par leꞌleꞌ guꞌ ñii ngòc nguàal diꞌs cón cheꞌn mèn coꞌ ndli sirv loo tedib mèn, àꞌ? Nee mèna cón ngue li mèna. ¿Chéꞌ ngue li mèna conꞌ ndac o chéꞌ ngue li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Diox?, loo Diox coꞌ nee diꞌs, nac xal patrón loo mèna cón cheꞌn coꞌ nac luaꞌ no xít mèn. Conꞌa nac cón cheꞌn Diox coꞌ nac xal patronpeꞌ mèna. No huenqueꞌ gàc cón cheꞌn mèna loo Diox coꞌ nac xal patrón mèna tac yub Diox ndxác par tolo li Diox gàc conꞌ ndac loo mèna. 5 Nde niiguèꞌen tedib conꞌ loo guꞌ, ne, cón cheꞌn coꞌ nac tedib ned mèn coꞌ nzo làth guꞌ: Nzoqueꞌ ndxep mèn làth guꞌ coꞌ mbez másqueꞌ huiz roo nac thìb huiz coꞌ nac huiz lni leque taamas huiz. No nzo tedib ned mèn làth guꞌ coꞌ ndxelaꞌs leꞌ ryete huiz lalqueꞌ nac. Cona, ngue niin loo guꞌ: Leque mèna ndxàal cuec lezoꞌ mèn li mèn xtùuz xá mod nac cón cheꞌn thìb huiz no xá mod nac cón cheꞌn tedib huiz par ñee mèna ¿chéꞌ ndxàal li mèna cas huiza o chéꞌ

391 indxàalte li mèn cas huiza? 6 Nde niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ ante cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist: Mèn coꞌ nquenap mèn thìb huiz coꞌ ndlyaꞌs mèn, mèna ngue li conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Tad Diox. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ inquenapte mèn thìb huiz coꞌ ndlyaꞌs mèn, mèna, ne, ngue liguèꞌ conꞌa par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox por inquenapte mèn chol huiz lni xal ndli taamas mèn. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ndxuhua xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ nac chol conꞌ coꞌ ndxuhua mèn, ndxuhua mèn xít mèn no luaꞌ mèn par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox tac mbez mèna Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox coꞌseꞌ hua mèn. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ndxàp lezoꞌ mèn par neꞌhuade mèn xít mèn no hua mèn coꞌ nac chol conꞌ coꞌ ndxuhua mèn, mèna, ne, ngue liguèꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox tac mbez mèna Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox ndooreꞌ hua mèn. 7 Tac nec thìb naꞌ inzi bante xal neepeꞌ lezoꞌ naꞌ. No nec thìb naꞌ yende mod gath xal neepeꞌ lezoꞌ naꞌ. 8 Per cheleꞌ naꞌ nzi ban, láth nzi ban naꞌ, ante nzi ban naꞌ xal neepeꞌ lezoꞌ Tad Crist. No que naca gath naꞌ, gath naꞌ xal neepeꞌ lezoꞌ Tad Crist. Leꞌ sya, lomisqueꞌ naca, que naca ban naꞌ, o que naca gath naꞌ, nacqueꞌ naꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Tad Crist. 9 Por cona, nguth Crist no ngro xban Crist no naban Crist tedib vez par ñibeꞌpeꞌ Crist loo ryethe mèn yiloa, que naca mèn coꞌ nguth, que naca mèn coꞌ beꞌ naban, que naca mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Crist, no que naca mèn coꞌ neꞌtyalteꞌ yòo loo cón cheꞌn Crist nalleꞌ. 10 Per guꞌ, mèn ciuda Rom, yende chó cón cheꞌn guꞌ par tub rez guꞌ cón cheꞌn hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Crist. Lomisqueꞌ ne, yende chó cón cheꞌn guꞌ par xìis no guꞌ hues xtàa guꞌ no coꞌ too guꞌ hues xtàa guꞌ. Tac gàca leꞌ ryethe naꞌ tyoo loo Crist par tub rez Crist cón

ROMANOS 14 cheꞌn thìb thìb naꞌ. 11 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ ndxab Tad Diox. Diꞌsa mbez: Com leꞌ daa, lìcqueꞌ, naban, ndxab Tad, gàcqueꞌ leꞌ ryete mèn coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ tyub xib loon. No loo xnaa tyoodiꞌs ryete mèn loo xtàa mèn diꞌs roo diꞌs xèn cón chenen. No gab ryete mèn diꞌs natúꞌ loon, daa coꞌ nac merpeꞌ Diox. 12 Cona, ngue niin loo guꞌ, par non naꞌ: Leꞌ thìb thìb naꞌ taꞌ cuent loo Diox no gab naꞌ loo Diox cón cheꞌnpeꞌ conꞌ mbli naꞌ no xá mod mque tee ban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ coꞌseꞌ gàc huiza. Neꞌaselide guꞌ par angcuaꞌn hues xtàa guꞌ xtol hues xtàa guꞌ no xquin hues xtàa guꞌ. 13 Por cona, indxàalte tyoodiꞌs guꞌ ngòc nguàal conꞌ cón cheꞌn hues xtàa guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, leque guꞌ bli par ñibeꞌ guꞌ loo lezoꞌ guꞌ par neꞌlide guꞌ ngòc nguàal conꞌ loo mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Jesús. Lomisqueꞌ ne, neꞌlide guꞌ nec thìb conꞌ coꞌ nac iléꞌde conꞌ par càba loo hues xtàa guꞌ yitac lezoꞌ hues xtàa guꞌ no cuaꞌn hues xtàa guꞌ xquin hues xtàa guꞌ no xtol hues xtàa guꞌ. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 14 Leꞌ tediba na, part cón chenen, daa nanee no ndxàpen yalxlaꞌs leꞌ ryethe conꞌ coꞌ ndxuhua mèn nambìiqueꞌ naca loo Diox. Ndxelazen conꞌ ndxèꞌ tac ndxàpen yalxlaꞌs loo Tad Jesucrist no loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. Per por part cheꞌn chol mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ, mèn coꞌ nzo chol lugar coꞌ ndli cuent inambìide nac ndxep conꞌ hua mèn ndyac mèn, pues inambìide nac conꞌa ndyac mèn par hua mèna. 15 Cheleꞌ chol hues xtàa naꞌ ndenꞌ leꞌn lezoꞌ hues xtàa naꞌ iléꞌde nac conꞌ ngue li guꞌ coꞌseꞌ huiꞌ hues xtàa guꞌ loo guꞌ nzi yuhua guꞌ xít guꞌ no luaꞌ guꞌ, coꞌ nee diꞌs, ndyac hues xtàa guꞌ leꞌ guꞌ ngue yuhua conꞌ coꞌ indxàalte hua guꞌ, conꞌa

ROMANOS 14​, ​15 ndli ncàb leꞌ hues xtàa guꞌ ndyac leꞌ guꞌ inqueꞌde lezoꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. No lomisqueꞌ tenꞌ hues xtàa guꞌ inzi tee ban ndacte guꞌ xal ndxàala loo hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist. Cona, ngue niin loo guꞌ: Neꞌlide guꞌ tataa loo mèn hues xtàa guꞌ par neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ mèn hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Crist ante por ndlyaꞌs guꞌ hua guꞌ conꞌ coꞌ ndublaꞌs guꞌ hua guꞌ loo mèn coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ. Tac por cón cheꞌn mèna nguth Crist, ne. 16 Neꞌlide guꞌ ngòc nguàal conꞌ par li mèn xtùuz no ñii yèe ñii tìi mèn cón cheꞌn guꞌ loo conꞌ coꞌ ndyac guꞌ nac conꞌ ndac coꞌ ndli guꞌ. 17 Tac mod coꞌ ngue ñibeꞌ Diox loo guꞌ nalleꞌ, yende chó mport nzo lezoꞌ Diox loo conꞌ coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo guꞌ par li guꞌ nac: Fque tee ban lì guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth hues xtàa guꞌ, no cue guꞌ guyith guxìis làth xtàa guꞌ. Tataa ndxàal li guꞌ tac Xpii Natúꞌ coꞌ nzo loo guꞌ ngue lyath no guꞌ par tataa que tee ban guꞌ. 18 Mèn coꞌ tataa nzi tee ban loo cón cheꞌn Crist xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, mèna ndxòo lezoꞌ Diox ñèe Diox conꞌ ndli mèna. No mèn coꞌ nac hues xtàa mèna ngüiꞌ no ndaꞌqueꞌ mèna cuent huenqueꞌ nac coꞌ ndli mèna. 19 Cona, ngue niin loo guꞌ: Tolo fque tee ban ndac guꞌ loo mèna par tataa mod cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth mèna. Leꞌ sya, cheleꞌ guꞌ tataa ngue li, tataa mod ngue li guꞌ par ndlyath no guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ par tolo téꞌth mèn no tolo tyubdiꞌs mèn loo Crist. 20 Más huen, neꞌhuade guꞌ chol conꞌ coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ par tyoo xàꞌ lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox por ante ñèe mèna ndxuhua guꞌ conꞌ coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌ. Lìca, ryete conꞌ coꞌ nac xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ ndxuhua mèn nambìiqueꞌ nac conꞌa par hua mèna. Per part cón cheꞌn mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ coꞌ ngue huiꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ

392 ngue yuhua guꞌ thìb conꞌ coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌ, loo mèna gàc ngòc nguàal conꞌ no axta cuaꞌn mèna xquin mèna no xtol mèna por ñèe mèna ndxuhua guꞌ conꞌ coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌa. 21 Huenqueꞌ naca cheleꞌ guꞌ neꞌhuade chol bélꞌ, neꞌ neꞌ gàal ro guꞌ vin, no neꞌ neꞌ li guꞌ chol taamas conꞌ coꞌ nac ngòc nguàal conꞌ loo mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Jesucrist. Neꞌ neꞌ aseli guꞌ chol conꞌ coꞌ càb loo hues xtàa guꞌ cuaꞌn hues xtàa guꞌa xquin no xtol hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn guꞌ. Lomisqueꞌ ne, neꞌaselide guꞌ tyoo xàꞌ lezoꞌ mèn xal nac mod coꞌ ndxelaꞌs mèn loo cón cheꞌn Crist. 22 Leꞌ por part cón cheꞌn guꞌ na, mod coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox por cón cheꞌn Crist, ante leꞌn lezoꞌ guꞌ non guꞌ xá mod ndxelaꞌs guꞌ loo Diox par tataa mod neꞌluꞌde guꞌ loo mèn ndli guꞌ cuent anzeꞌf ndxác guꞌ ndyoo naa guꞌ loo mèn loo cón cheꞌn Diox. Tac huen nda thìb mèn coꞌ ndxàp yalxlaꞌs loo Diox coꞌseꞌ leque mèna ngue luꞌ mèna loo hues xtàa mèna huen nzo lezoꞌ mèna ngue tee ban mèna loo Diox no coꞌseꞌ indenꞌte mèna leꞌn lezoꞌ mèna leꞌ mèna ngue li conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Diox. 23 Per mèn coꞌ ndxuhua chol conꞌ coꞌ nac xít mèn no luaꞌ mèn no ndxàc chop loo chop laꞌs mèn no ngan lezoꞌ mèn, ¿chéꞌ thua mèna o chéꞌ neꞌhuade mèna?, leꞌ sya, leque conꞌ coꞌ ndli mèn xtùuz leꞌn lezoꞌ mèn ngue quexùꞌ mèn coꞌseꞌ hua mèn xít mèn no luaꞌ mèn tac indxuhuade mèn conꞌa dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn. Leꞌ sya, ryete conꞌ ndli mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, mèna ncuaꞌn xquin mèn no xtol mèn tac indlide mèna conꞌ ndli mèn dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndli mèn conꞌa chop loo chop laꞌs mèn. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Pab mbez: Fcuaꞌn guꞌ mod li guꞌ coꞌ yòo lezoꞌ xtàa guꞌ. No neꞌcuaꞌnte guꞌ mod li guꞌ ante conꞌ coꞌ yòo lezoꞌ guꞌ. Leꞌ tediba na, naꞌ coꞌ más nzi nèe loo conꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Crist, ndxàalqueꞌ xec naꞌ no lyath no naꞌ

15

393 mèn coꞌ tatabeꞌ nac mèn chop loo chop laꞌs loo coꞌ ndxelaꞌs mèna loo Crist. No neꞌlide naꞌ par leque naꞌ li par ante más tyac lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Crist. 2 Thìb thìb naꞌ ndxàal cuaꞌn mod li naꞌ conꞌ ndac loo hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Crist par càba conꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, nac conꞌ ndac loo hues xtàa naꞌ par tataa mod tolo téꞌth no tolo tyubdiꞌs hues xtàa naꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist no par tataa mod tolo tyac lezoꞌ hues xtàa naꞌ loo coꞌ ndxelaꞌs hues xtàa naꞌ. 3 Tac leque yub Crist neꞌncuaꞌnte mod par ngli Crist ndac lezoꞌ Crist por cón cheꞌn Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòcqueꞌ conꞌ loo Crist xalqueꞌ ngòc diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ gunii Crist loo Tad Diox, coꞌseꞌ ndxab Crist: Ndalen par tyactìin por cón cheꞌn mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Uꞌ. Mèna mdèe msuc rloon. No mbli mèna ngòc nguàal conꞌ loon axta plóthe mblyaꞌs mèna. Loo conꞌ ngòc loo Crista, neꞌndaꞌde Crist gust lezoꞌ Crist nec thìb mod no nec tedib mod par ngoꞌ xyàn lezoꞌ Crist con mèna. 4 Cona, ngue niin loo guꞌ: Mdubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndooreꞌ coꞌ nac testamentgool nalleꞌ. Diꞌsa ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox par téꞌth naꞌ no par taꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn Diox. Tataa ndluꞌ xtiꞌs Diox loo naꞌ par nchaꞌlaꞌs naꞌ no par tegán naꞌ lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Tataa mod tolo cue quee lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Crist. 5 Ndlyazen leꞌ Diox coꞌ angndli par nchaꞌlaꞌs mèn no Diox coꞌ ndli par ntegán mèn lezoꞌ mèn angli thidte gàc lezoꞌ guꞌ no xtùuz guꞌ loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ xalqueꞌ ngòc mod coꞌ ngòp Crist Jesús loo mèn 6 par tataa mod thidte gàc ryete guꞌ par thidte gab guꞌ diꞌs natúꞌ no diꞌs roo diꞌs xèn cón cheꞌn Diox loo xtàa guꞌ cón cheꞌn Diox coꞌ nac xud Tad Jesucrist naꞌ.

ROMANOS 15 Pab mblo yalbàn loo mèn tith coꞌ inacte mèn nación Israel. 7 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ftaꞌ guꞌ lugar yòo chol mèn làth guꞌ, mèn coꞌ ndxelaꞌs xal mdaꞌ Crist lugar ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Crist par tataa mod gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox por cón cheꞌn guꞌ. 8 Tac conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nac leꞌ Crist mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ par li Crist sirv loo mèn coꞌ nac mèn nación Israel par li laꞌs mèna leꞌ Diox indyèꞌde no par mdubqueꞌ diꞌs xal nac diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox loo xudgool naꞌ coꞌ ngo ban pólleꞌa. Tataa mbli Diox par mbluꞌ Diox loo mèn leꞌ Diox ndliqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn. 9 Mbiꞌth yáal Jesucrist loo izlyoꞌ ndxèꞌ, ne, par lyat lezoꞌ Jesucrist ñèe Jesucrist mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Tataa mbli Jesucrist par gàca leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel tlo, ñii mèna diꞌs roo diꞌs xèn cón cheꞌn Diox loo mèn xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mdeꞌth mèn. Diꞌsa mbez: Por cona, daa gab conꞌ roo conꞌ xèn cón cheꞌn Uꞌ, Tad, loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. No gol ron diꞌs natúꞌ cón cheꞌn lèe Uꞌ, Tad, loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Uꞌ. 10 Tedib lugar leꞌn libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ gunii Moisés, coꞌ mbezguèꞌ, ne: Fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ, mèn nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ, con mèn coꞌ nac mèn nacionpeꞌ Diox coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox. 11 Tedib lugar leꞌn libr coꞌ nac xtiꞌs Diox gunii David coꞌ ngòc rey póla, ne: Gab mèn coꞌ nac mèn chol nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ diꞌs guryath no diꞌs guryèn cón cheꞌn Tad Diox. No lomisqueꞌ, tyoodiꞌs ryethe mèn coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli Tad Diox no coꞌ nac Tad Diox.

ROMANOS 15 12 Tedib

lugar loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ gunii Sayi, ne, diꞌs coꞌ mbez: Gáal thìb mbiꞌ coꞌ nde bin Isaí coꞌ ngòc xud David coꞌ ngòc rey póla. Gáal mbiꞌa coꞌseꞌ ihuaxte bin Isaí nzo no coꞌseꞌ ndenꞌ mèn yende cón ntac bin Isaí. Mbiꞌa gàc mbiꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèn nación coꞌ inacte mèn nación Israel. Leꞌ sya, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel cue quee lezoꞌ loo mbiꞌ coꞌ nac bin Isaí. No ngóolqueꞌ mbiꞌa. Mbiꞌa nac Tad Jesucrist. 13 Ndlyazen leꞌ Diox, coꞌ ndli toloqueꞌ cue quee lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Crist, tolo li par xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Crist. No ndlyazen leꞌ Diox li tolo que tee ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Crist par tataa mod cue quee lezoꞌ guꞌ axta plóthe loo cón cheꞌn Crist por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Xpii Natúꞌ no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Xpii Natúꞌ coꞌ ndlyath no guꞌ. 14 Daa ngobeꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, leꞌ guꞌ mbli nèeleꞌ lezoꞌ guꞌ par li guꞌ conꞌ ndac thidtene. Lomisqueꞌ ne, ndyaquen, huen huen mtéꞌth guꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac cón cheꞌn Diox. Por cona, ndxác guꞌ coꞌx guꞌ loo thìb hues xtàa guꞌ no loo tedib hues xtàa guꞌ. 15 Loo cart coꞌ mzin loo guꞌ ndxèꞌ mblin ryes mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ clarlequeꞌ cón cheꞌn ndxep conꞌ coꞌ huen huen non guꞌ no nanee guꞌ par teꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌ huen huen cón cheꞌn diꞌs ndac. Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ tac Diox mbli angngòc conꞌ ndac ndxèꞌ loon par xoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ mastaleꞌ indxàalte daa par lina, ndyaquen. 16 Tataa mxoꞌf zinꞌ Diox loon par ga xoꞌf zinꞌen loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, coꞌ nee diꞌs, gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèna par tataa mod taꞌ mèn cuent xá mod ndlyaꞌs

394 Diox lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Tataa mod gàc mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mèn cheꞌnpeꞌ Diox por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. Ndxòo lezoꞌ Diox ñèe Diox mèna. No mdyal Diox ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox tac ndxelaꞌs mèna loo cón cheꞌn Jesucrist, ¿léꞌ? 17 Per com leꞌ daa nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist Jesús, ¿léꞌ?, ndyaquen huenqueꞌ ndxàca loon ndyac lezon por ngue tee xoꞌf zinꞌen thìb zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. 18 Tac daa ndliqueꞌ ryes ndyoodizen ante cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli Crist loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel por cón chenen. Tataa ndlin par tyubdiꞌs mèn loo Diox, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. No ndxàcqueꞌ conꞌ coꞌ ngue tee lin loo mèna xalte nac diꞌs coꞌ ngon yalbàn no conꞌ coꞌ ndlin. 19 Mèna ngolaꞌsqueꞌ loo Crist por cón cheꞌn yalguzyeꞌ coꞌ ngòc loo mèn no por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Xpii Natúꞌ no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Xpii Natúꞌ. Tataa mod mtaan zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon coꞌ nac nque tee gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes por cón cheꞌn Crist. Mtlon, mque teeꞌen par ned ciuda Jerusalén. No ngua que teeꞌen leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac par ned làaz mèn ilírico. 20 Tataa mod mnibeꞌen loo lezon no mdoo lezon ngua lon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes loo mèn coꞌ tarte gòn cón cheꞌn Crist ryethe lugar tac imblyasten ngon yalbàn loo mèn coꞌteꞌ ngua loleꞌ tedib mèn yalbàn. 21 Ndxeꞌlequeꞌ, ngòca xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ gunii Sayi, diꞌs coꞌ mbez: Loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌ tarte yath yèn cón cheꞌn diꞌs ndac, coꞌ nac cón cheꞌn Jesucrist, mèna huiꞌ loo Jesucrist. No gòn mèna diꞌs no taꞌ mèna cuent cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ thidtene tarte gòn no coꞌ tarte taꞌ cuent cón cheꞌn Jesucrist.

395 Pab ngue li xtùuz ya too naa Pab mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Tad Jesucrist, mèn coꞌ ngo ban ciuda Rom. 22 Por ngua que teeꞌen huax lugar, yende mod ndaꞌi lugar loon par ngal neen máa guꞌ par nedrèꞌ. 23 Per nalleꞌ ya ngololeꞌ mxoꞌf zinꞌen zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌen coꞌteꞌ nzon ndxèꞌ. Ndxàcleꞌ huax línꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezon ndlyazen go non guꞌ par nedrèꞌ. 24 Por cona, coꞌseꞌ ryoꞌen trèꞌ, ndan par ned làaz mèn nación Españ, sangriiden par gal neen máa guꞌ tac ndub quee lezon ñeen máa guꞌ. Leꞌ sya, coꞌseꞌ ngolo mdan gust lezon guneen máa guꞌ par nedrèꞌ, sya, ndub quee lezon lyath no guꞌ daa con ndxep conꞌ coꞌ naquin daa coꞌ nde che loon par ned ga que teeꞌen. 25 No nalleꞌ ndoo beꞌleꞌ gan par ciuda Jerusalén. No sanghuen tmi coꞌ mthop mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay, mèn coꞌ mdoo lezoꞌ lyath no hues xtàa coꞌ nac mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nde che conꞌ loo, mèn coꞌ nac mèn cheꞌn ciuda Jerusalén. 26 Tac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay coꞌ ndxelaꞌs mbli xtùuz thìb conꞌ ndac par mthop mèna tmi par taꞌ gòn mèna tmia loo prob mèn coꞌ ndxàc hues xtàa mèna por cón cheꞌn Crist coꞌ ndyac yaltìi, mèn coꞌ nzo ban ciuda Jerusalén. 27 Mxac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay huenqueꞌ nac coꞌ mbli mèna. Tac mèna ndenꞌ ndxàalqueꞌ lyath no mèna mèn coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ nzo ban ciuda Jerusalén. Tataa mdenꞌ mèna tac por cón cheꞌn mèn nación Israel coꞌ ndxelaꞌs ngòc conꞌ ndac cheꞌn Diox loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Tac texal mbli mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nac mèn nación Israel, par mblyath no

ROMANOS 15 mèna mèn coꞌ inacte mèn nación Israel con cón cheꞌn Diox coꞌ non mèn nación Israel no coꞌ ndaꞌ mèn nación Israel cuent, por cona, ndxàalqueꞌ lyath no mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mèn coꞌ nac mèn nación Israel con conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌseꞌ nde che conꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nac mèn nación Israel. 28 Por cona, coꞌseꞌ yilo tan tmia loo mèn nación Israel coꞌ ndxelaꞌs, coꞌ nzo ban ciuda Jerusalén, tmi coꞌ mthop mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist, sya, non mèn nación Israela, lìcqueꞌ ngolaꞌs guꞌ, ne, guꞌ coꞌ nac mèn coꞌ inacte mèn nación Israel loo Jesucrist por cón cheꞌn mèn nación Israel. Syareꞌ, tenen ned par ñeen máa guꞌ. Yiloa, tenen ned ndan par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn españ. 29 Ngobeꞌen loo lezon, coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ, anzeꞌf thìb conꞌ ndac li Diox loon par gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist loo guꞌ. 30 Lyazen tedib conꞌ, ne, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz mèn ciuda Rom, ñaꞌben loo guꞌ por lèe cheꞌn Tad Jesucrist, no por mod coꞌ ndli Xpii Natúꞌ par nqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox no nqueꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ, ñaꞌben loo guꞌ thidte queltàa no guꞌ daa loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ no guꞌ daa, loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist, ned nque teeꞌen par cuez guꞌ Diox por daa, ne. 31 Bnaꞌb guꞌ loo Diox leꞌ Diox quenap daa loo mèn coꞌ tarte yilaꞌs coꞌ nac mèn naad no mèn nguud, mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. No tolo gurez guꞌ Diox leꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nzo ban ciuda Jerusalén, tyal mèna càayaꞌ mèna tmi coꞌ mtelꞌ mèna loon con huen diꞌs no con huen cuent 32 par tataa mod cheleꞌ Diox nee lezoꞌ, con huen diꞌs no con huen cuent càayaꞌ mèna tmi. Cheleꞌ mèn tataa

ROMANOS 15​, ​16 mcàayaꞌ tmia, leꞌ sya, huen nzo lezon gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ, no axta nagàl yo lezon gal neen máa guꞌ. 33 No ndlyazen leꞌ Diox, coꞌ ntuꞌ no coꞌ ntàl lezoꞌ mèn, no Diox coꞌ ndli par nagàl yo lezoꞌ mèn, Diox li cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ, ey. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Pab ngue nii Diox loo mèn loo cart ndxèꞌ. Leꞌ tediba na, ngue telꞌen diꞌs no ngue tanꞌen diꞌs loo cart ndxèꞌ loo guꞌ, bli guꞌ cas no nabeꞌste go no guꞌ xaꞌgot coꞌ lèe Febe coꞌ ndxàc ftaꞌn naꞌ por cón cheꞌn Crist. Tac xaꞌgota nxoꞌf zinꞌ zinꞌ leꞌn templ coꞌ ndub leꞌn yèez Cencr. 2 Ftaꞌ guꞌ lugar yòo gunaꞌ làth guꞌ no nabeꞌste yo no guꞌ gunaꞌ por lèe cheꞌn Tad Crist. Bli guꞌ conꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxàal li mèn coꞌ ndxàc hues xtàa por cón cheꞌn Crist. No blyath no guꞌ gunaꞌ loo chol conꞌ coꞌ nde che loo gunaꞌ. Tac gunaꞌa nde teeleꞌ ndlyath no huax mèn coꞌ nde che conꞌ loo. No ndlyath no gunaꞌ yub daa huax vez. 3 Gunii guꞌ Diox loo Priscil coꞌ nac saꞌl Aquil, no gunii guꞌ Diox loo Aquil. Ryop saꞌl xaꞌa thidte mxoꞌf zinꞌ no daa loo zinꞌ cheꞌn Crist Jesús. 4 Ryop saꞌl xaꞌ mdaꞌ guth yalnaban xaꞌ par gath xaꞌ par mteláꞌ xaꞌ daa coꞌseꞌ mblyáꞌ mblyáꞌ nguth mèn daa. Por cona, indxathlasten mbezen Diox quix guꞌ loo xaꞌ. No iante daa mbez Diox quix guꞌ loo xaꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ryete mèn hues naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox coꞌ inacte mèn nación Israel, ryete liz Diox leꞌn ryete yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèna, ne, mbez Diox quix guꞌ loo xaꞌ por mteláꞌ ryop saꞌl xaꞌ daa loo conꞌ ryes. 5 Ndlyazen ne, gunii guꞌ Diox loo rye mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ nqueltàa liz ryop saꞌl Priscil no Aquil. Gunii guꞌ Diox loo amiu daa, Epenet,

16

396 coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen. Epenet nac thìb mbiꞌ coꞌ nerlequeꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Crist coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay. 6 Gunii guꞌ Diox loo Mari coꞌ más ndli nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Crist làth guꞌ, ne. 7 Gunii guꞌ Diox loo Andron no loo Jun coꞌ nac mèn gulàaz daa. Ryop mbiꞌa thidte mqueꞌ leziꞌf con daa. Ingaꞌste ryop mbiꞌa làth myenꞌ coꞌ mtelꞌ Crist coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist loo mèn. Ryop mbiꞌa nac xaꞌ coꞌ ngolaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist ndoore yilazen loo Crist. 8 Ndlyazen ne, gunii guꞌ Diox loo Ampl, coꞌ nac amiu daa, coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen loo cón cheꞌn Tad Crist. 9 Gunii guꞌ Diox loo Urban coꞌ ndlyath no nuꞌ loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ nuꞌ loo Crist Jesús. Gunii guꞌ Diox loo Estac coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, ne. 10 Gunii guꞌ Diox loo Apel. Apel nde teeleꞌ ndluꞌ thìb mod no tedib mod xal, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs Apel loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. No ndlyazen gunii guꞌ Diox loo rye mèn guliz Aristob. 11 Gunii guꞌ Diox loo Herodión coꞌ nac mèn gulàaz daa. Gunii guꞌ Diox loo mèn guliz Narcis coꞌ ndxelaꞌsqueꞌ loo Tad Crist, ne. 12 Gunii guꞌ Diox loo Trifen no loo Trifos tac ryop gunaꞌa thidtenequeꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Tad Crist. Gunii guꞌ Diox loo Persid, coꞌ ndxàc ftaꞌn naꞌ por cón cheꞌn Crist, coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen. Tac gunaꞌa anzeꞌf mbli zinꞌ cón cheꞌn Tad Crist, ne. 13 Gunii guꞌ Diox loo Ruf coꞌ ndxelaꞌs, coꞌ ingaꞌste loo cón cheꞌn Tad Crist làth mèn no loo xnaꞌ Ruf coꞌ ndlin cuent nac xal xnan. 14 Gunii guꞌ Diox loo Asincret no loo Flegont no loo Herm no loo Patrob no loo Hermes no loo taamas hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Crist coꞌ nzo no rye mèna. 15 Ndlyazen nii guꞌ Diox, ne, loo Filog no loo thìb xaꞌgot coꞌ lèe Jul no loo Nereꞌ no loo ftaꞌn Nereꞌ no loo xaꞌgot coꞌ lèe Olimp no loo ryete taamas mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ coꞌ nzo làth mèna, ne.

397 16 Gunii guꞌ Diox loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ xalqueꞌ nac mod coꞌ ngueꞌs ncàa guꞌ yen xtàa guꞌ. Ryete mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist coꞌteꞌ nzon ndxèꞌ ngue nii Diox loo guꞌ. 17 Naꞌben loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, huiꞌ guꞌ no blaꞌs guꞌ loo mèn coꞌ ndli par ndxàc chop ned mèn loo hues xtàa mèn. Ndxàc mèna mèn coꞌ ncaꞌ no mèn coꞌ ntauꞌ loo xtàa mèn loo cón cheꞌn Crist. Conꞌ coꞌ ndli mèna ntauꞌ no ncaꞌ loo diꞌs ndac coꞌ nac coꞌ mtéꞌth guꞌ coꞌ ndluꞌ mod coꞌ nzo ban guꞌ. Más huen, groꞌ xàꞌ guꞌ loo mèna. 18 Tac ryete mèna indlide sirv loo Tad Jesucrist naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndli mèna sirv ante loo conꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌpeꞌ mèna. Nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ndli mèna par yòo lezoꞌ mèn coꞌ nac mèn naxèn no mèn nacholꞌ par tataa mod quedìi mèna prob mèn coꞌ nac mèn naxèn no mèn nacholꞌ. 19 Ndxath ndxèn loo ryete mèn xá mod ndyubdiꞌs guꞌ loo Tad. Por cona, ndyac lezon ñèen guꞌ. No sate más ndlyazen tyub xnìi yéc guꞌ no tyub xnìi lezoꞌ guꞌ no altant cue guꞌ par li guꞌ conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac. Ndxeꞌlequeꞌ, indlyasten gàc guꞌ mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. 20 Diox coꞌ ntuꞌ ntàl lezoꞌ mèn no coꞌ ndli par nagàl yo lezoꞌ mèn, Dioxa tolo tonꞌ rye conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li Mebizya làth guꞌ par neꞌlide Mebizya gan gàc guꞌ chop ned mèn loo conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. Lyazen leꞌ Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. 21 Timote coꞌ anzeꞌf ndlyath no daa loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen loo Crist ngue nii Diox loo guꞌ. Lus no Jasón no Sosipat, ne, coꞌ nac mèn gulàaz daa ngue nii Diox loo guꞌ. 22 Daa, coꞌ lèe Ters, coꞌ nac secretar loo Pab, coꞌ mqueꞌ yeꞌs coꞌ nac cart

ROMANOS 16 ndxèꞌ loo guꞌ, daa ngue nii Diox loo guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist, ne. 23 Ngue nii mbiꞌ coꞌ lèe Gay Diox loo guꞌ. Liz Gay nac posad daa nalleꞌ. Liz Gay nqueltàa mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌseꞌ mbez mèn Diox. Erast, coꞌ nac tesorer cheꞌn mèn ciuda Rom, ngue nii Diox loo guꞌ, ne. Mbiꞌ coꞌ lèe Cuart, coꞌ nac hues naꞌ por lèe Tad Crist, ngue nii Diox loo guꞌ, ne. 24 Lyazen leꞌ Tad Jesucrist tolo li par anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ, ndèe guꞌ. Pab ngue nii lult diꞌs coꞌ nac diꞌs natúꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn. 25 Tolo ndlyazen gab naꞌ loo hues xtàa naꞌ: Diox roo Diox xèn nac Diox, Diox coꞌ ndli par tolo cue nèe guꞌ loo cón cheꞌn Crist por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngon yalbàn no cón cheꞌn Crist coꞌ ndluꞌen loo guꞌ. Conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist coꞌ ndluꞌen loo guꞌ ndxèꞌ thidte nac no thidte ndyee xalqueꞌ mbli Diox par mblo xoꞌf Diox conꞌ coꞌ ngo casloo loo Diox axta coꞌseꞌ mtlo mblec Diox no mxènꞌ Diox izlyoꞌ. 26 Per nalleꞌ ryethe conꞌ mbli Diox póla ndryo xoꞌf loo mèn por cón cheꞌn libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ngòc libr coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs. Mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs yeꞌs xalqueꞌ ngòc diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox, Diox coꞌ nac Diox thidtene. Ryethe conꞌ coꞌ ngo casloo loo Diox póla cón cheꞌn diꞌs ndac, leꞌi ndryo xoꞌf loo mèn rye nación dib athu loo izlyoꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ par yilaꞌs mèn cón cheꞌn diꞌs ndac no tyubdiꞌs mèn loo Diox xal mbez diꞌs ndac. 27 Lyazen leꞌ loo Diox coꞌ nac thidte Diox, no Diox coꞌ ndxácpeꞌ alux conꞌ, loo Diox gab mèn leꞌ Diox nac Diox roo Diox xèn thidtene por cón cheꞌn Tad Jesucrist. Taandxèꞌ gàca, ndee guꞌ.

Ner Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Coꞌ Nqueltàa Loo Cón Cheꞌn Diox Leꞌn Ciuda Corint Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Pab ngue queꞌ yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Corint. Daa, Pab, nac thìb mbiꞌ coꞌ mblo lèe Diox no coꞌ mcui Diox par gàc daa thìb mbiꞌ coꞌ hueꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist. Mtelꞌ Diox daa xal gunee lezoꞌ Diox. Ryop nuꞌ Sost coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist, nuꞌ ngue nii Diox loo guꞌ par nedrèꞌ loo yeꞌs coꞌ mzin loo guꞌ ndxèꞌ. 2 Ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ thidte nqueltàa par mbez guꞌ Diox, guꞌ coꞌ nzo ban leꞌn ciuda Corint. Ngue niin loo guꞌ: Guꞌ nac mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox por thidte nqueltàa guꞌ loo Crist Jesús. Por cón cheꞌn Crist, conꞌa ngurez Diox guꞌ no mblo lèe Diox guꞌ leꞌ guꞌ ante cue ban loo Diox por ngòc guꞌ mèn coꞌ ngro xàꞌpeꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ con ryete mèn coꞌ nzo ban dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ mbez Diox por lèe cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. Tad Jesucrist nac Tad naꞌ. No nac Tad Jesucrist Tad mèna, ne. 3 Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. Ndlyazen, ne, angli Diox no Tad Jesucrist naꞌ leꞌ guꞌ nagàl yo lezoꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ.

1

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ ndxàc loo mèn por cón cheꞌn Jesucrist. 4 Toloqueꞌ mbezen loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, por cón cheꞌn guꞌ tac Diox ndli angndxàc conꞌ ndac loo guꞌ. Conꞌ ndac coꞌ ndxàc loo guꞌa, ndxàca por cón cheꞌn Crist Jesús. 5 Diox mbli leyꞌ guꞌ axta plóthe tac thidte nac guꞌ con Jesucrist par non guꞌ no nanee guꞌ conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ no par ndxác guꞌ luꞌ guꞌ loo mèn no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn coꞌ nac lìcpeꞌ loo mèn. 6 Cona, ngue niin loo guꞌ loo yeꞌs ndxèꞌ: Diꞌs coꞌ nde teeleꞌ ndaꞌ mèn cuent loo guꞌ no ndeꞌth mèn diꞌsa loo guꞌ cón cheꞌn Jesucrist, ngolaꞌs guꞌ diꞌsa por mbli guꞌ cuent lìcpeꞌ nac diꞌsa. 7 No por ngolaꞌspeꞌ guꞌ loo Crist, yende chó conꞌ ndxàc falt loo guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ angngroꞌ lezoꞌ Diox angndli Diox loo mèn coꞌ ndxelaꞌs láth nzi bed guꞌ no láth nzi quee lezoꞌ guꞌ zin huiz no gàc huiz coꞌseꞌ yiꞌth xi Tad Jesucrist naꞌ. 8 Tad Jesucrist naꞌ tolo li nèe guꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist axta coꞌseꞌ gàc huiz yúꞌ loo Tad Jesucrist naꞌ loo mèn par gàca loo guꞌ yende chó mèn quexùꞌ queꞌ fals loo guꞌ huiza. 9 Diox liqueꞌ ryethe conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn. Por cona, yub Diox mblo lèe guꞌ no mcui 398

1 CORINTIOS 1

399 Diox guꞌ par thidte gàc cheꞌn guꞌ ryethe coꞌ nac cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. Mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ngòc chop ned mèn. 10 Per nalleꞌ ñaꞌben loo guꞌ no coꞌxen loo guꞌ, mèn huesen por lèe Tad Jesucrist naꞌ: Ndlyazen thidte gàc guꞌ, no thidte li guꞌ xtùuz, no thidte yòo lezoꞌ guꞌ par tenꞌ guꞌ cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. No indlyasten gàc rol guꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen thidte queltàa guꞌ no thidte gàc yéc guꞌ no thidte gàc lezoꞌ guꞌ par tenꞌ guꞌ thidte conꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 11 Taandxèꞌ ngue niin loo guꞌ, mèn huesen, tac mèn coꞌ nac mèn guliz Cloé mdaꞌ cuent loon leꞌ guꞌ ngyoo làth xtàa guꞌ. 12 Diꞌs coꞌ mdaꞌ mèn guliz Cloé cuent loon cón cheꞌn guꞌ nac leꞌ guꞌ mbez loo xtàa guꞌ: Thìb ned guꞌ ndaꞌ lad cheꞌn Pab, coꞌ nac daa. Tedib ned guꞌ na, mbez loo xtàa guꞌ leꞌ guꞌ ndaꞌ lad cheꞌn Apol. Tedib ned guꞌ na, mbez loo xtàa guꞌ leꞌ guꞌ ndaꞌ lad cheꞌn Pedr. Tedib ned guꞌ na, mbez loo xtàa guꞌ leꞌ guꞌ ndaꞌ lad cheꞌn Crist. 13 ¿Xá mod nac cona? ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent leꞌ Crist ñibeꞌ loo ndxepte guꞌ no maste, càꞌ? Yende xàa. Yende mod gàca tataa loo Crist, ey. ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent leꞌ daa, coꞌ nac Pab, mquée loo cruz por cón cheꞌn guꞌ, càꞌ? Yende mod gàca tataa, ne. O ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent ngòc bautizar guꞌ por lèe daa, coꞌ nac Pab, càꞌ? Neꞌ neꞌ yen mod gàca tataa, ne. ¡Máa yob yéc guꞌ na, mèn Corint! 14 Mbezen Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox leꞌ daa neꞌnglide bautizar nec thìb guꞌ. Ante mblin bautizar chopte mèn no maste, coꞌ nac Crisp no Gay. 15 No por cona, nec thìb guꞌ ñee loon leꞌ guꞌ ngòc bautizar por daa, coꞌ nac Pab. 16 Ante nteꞌ lezon leꞌ daa mbli bautizar mèn guliz Estef, ne. Per neꞌtyede lezon chéꞌ

nzoreꞌ chó más mèn coꞌ mblin bautizar. Crist daa par mxoꞌf zinꞌen zinꞌ par lin bautizar mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mtelꞌ Crist daa par gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac cheꞌn Diox par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes thidtene. Per neꞌndaden cuent cón cheꞌn diꞌs ndac xal nac diꞌs coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác tínꞌ mèn par neꞌgabte mèn anxleꞌ nac ryethe conꞌ no yende cón ntac ryethe conꞌ coꞌ ngòc loo Crist coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Crist loo cruz.

17 Neꞌntelꞌte

Crist ndxàp ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ yub Diox laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist. No ndxác Crist ryethe conꞌ coꞌ ndxác Diox. 18 Per mèn coꞌ nauꞌ yéc no mèn coꞌ nauꞌ loo coꞌ nac leque mèn coꞌ nzi tee lux loo Diox, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ tith ryo xàꞌ loo cón cheꞌn Diox par tyactìi mèna thidtene yiloa, mèna mbez leꞌ mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn xá mod no cón cheꞌn chonon mqueꞌ mèn Crist loo cruz nquée mbii yéc. Per loo mèn coꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes, coꞌ nee diꞌs nac naꞌ, loo mèna cón cheꞌn yalbàna nac coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. 19 Tac diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox mbez: Daa li leꞌ mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác yende cón ntac coꞌ ndxác mèna. No lin yende cón ntac xtùuz mèn coꞌ ndli mèna xtùuz. 20 ¿Chó sirv ndli mbez mèn coꞌ ndxác, no mèn coꞌ nac maistr, no mèn coꞌ noo noo ncàa cuent cón cheꞌn chol diꞌs coꞌ nac cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, àꞌ? Pues, rye coꞌ ndxác mèn cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, Diox mbli ngòc rye coꞌ ndxác mèna xal conꞌ coꞌ yende chó juis. No mbli Diox ngòc mèna xal mèn coꞌ nquée mbii yéc loo cón cheꞌn Diox. 21 Diox coꞌ thidte ndxác nanee cón ndli Diox, Diox mbli no neꞌndaꞌde Diox lugar leꞌ mèn cheꞌn izlyoꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn Diox ante por conꞌ

1 CORINTIOS 1 coꞌ ngo mèn cuent ndxác mèn no mtéꞌth mèn coꞌ nac conꞌ cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. Más quee lezoꞌ Diox nteláꞌ Diox mèn coꞌ ngòp yalxlaꞌs loo Diox loo conꞌ ryes ante por mbìn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, mastaleꞌ mdenꞌ mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ leꞌ mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist nquée mbii yéc coꞌseꞌ ngo mèna yalbàn. 22 Naneequeꞌ naꞌ no ndaꞌqueꞌ naꞌ cuent leꞌ mèn nación Israel ndlyaꞌs a la fuerz li nuꞌ chol yalguzyeꞌ par alithe huiꞌ mèna ndxàc yalguzyeꞌ loo mèna. No naneequeꞌ naꞌ no ndaꞌqueꞌ naꞌ cuent leꞌ mèn nación Grieg na, ndlyaꞌsqueꞌ mèna gòn mèna no tolo ñee mèna cón cheꞌn chol conꞌ cub coꞌ nac coꞌ ndli mèn xtùuz par más tolo gác mèn nación Grieg. 23 Per ndxeꞌlequeꞌ, nuꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cón cheꞌn xá mod no cón cheꞌn chonon mqueꞌ mèn Crist loo cruz. No coꞌseꞌ ndxòn mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ, ale ndenꞌ mèna ngòc nguàal conꞌ nac diꞌsa ndyac mèna. Leꞌ loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel na, ndyac mèna leꞌ cón cheꞌn Crist coꞌ ndxo yalbàn loo mèn nac xal diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs thìb mèn coꞌ nquée mbii yéc. 24 Per loo mèn coꞌ mbrez Diox no coꞌ mblec Diox no coꞌ mblo lèe Diox par yilaꞌs mèna loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist, que nac mèna mèn nación Israel, que nac mèna mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, loo mèna Crist nac xaꞌ coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo ryethe conꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. No mbli Diox thidtene ndxác Crist ryethe conꞌ coꞌ ndxácpeꞌ Diox. 25 Tac ryethe conꞌ coꞌ mbez mèn nac cón cheꞌn Diox coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo Crist, mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ ndli cuent yende chó juis conꞌa. Per ndxeꞌlequeꞌ, zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo Crist nac coꞌ ndluꞌ loo mèn leꞌ Diox axta arid ndxác tínꞌ. No coꞌseꞌ ndli zinꞌ Diox thìb conꞌ

400 coꞌ iñaade li zinꞌ Diox, ncàba thìb conꞌ más conꞌ roo conꞌ xèn leque chol conꞌ coꞌ ndxác chol mèn li mèn. 26 Per huiꞌ guꞌ nexa, mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Ftaꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ Diox ngurez guꞌ no mblo xàꞌleꞌ Diox guꞌ mastaleꞌ ndxepte guꞌ nac mèn coꞌ ndxác xal ndli mèn coꞌ nac cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ cuent ndxác mèn. Neꞌ neꞌ inac guꞌ mèn coꞌ ndxàp huax conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii guꞌ no laꞌs yaꞌ guꞌ. Neꞌ neꞌ inac guꞌ mèn coꞌ nde bin coꞌ nxyoꞌf lèe nxyoꞌf xtiꞌs làth guꞌ. 27 Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ngue cui mèn coꞌ nac mèn lad yox, coꞌ nac mèn prob, coꞌ nac mèn coꞌ thidtene yende cón mtéꞌth coꞌseꞌ ngua mèna scuel, par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox. Leꞌ sya, tataa mod tethon Diox mèn cheꞌn izlyoꞌ coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác. No ngue cui Diox mèn coꞌ iñaade nzo fuerz par tethon Diox mèn cheꞌn izlyoꞌ coꞌ ndli cuent anzeꞌf ntac mèna tac ndxàp mèna fuerz. 28 Diox ngue cui mèn coꞌ yende cón ntac, mèn coꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéc no mèn coꞌ ale leque xtàa mèn mtèꞌb par xoꞌf zinꞌ Diox thìb zinꞌ loo mèna par li Diox leꞌ mèn coꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéca tethon mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác. No gàc mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác mèn coꞌ yende cón ntac loo xtàa mèn. 29 Tataa ngue li Diox loo mèna par nec thìb mèna neꞌtyeꞌste loo Diox coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn. 30 Yub Diox mbli thidte ngòc guꞌ con Crist Jesús. Por conꞌ coꞌ mbli Diox loo Crist Jesús, nac Crist Jesús xaꞌ coꞌ ndluꞌ loo naꞌ cón cheꞌn coꞌ nac lìcpeꞌ yalndxác cheꞌn Diox. Por conꞌ coꞌ mbli Diox, nac Crist Jesús xaꞌ coꞌ mtelì naꞌ no coꞌ mtembìi naꞌ par nac naꞌ mèn nalì no nac naꞌ mèn nambìi loo Diox. No por conꞌ mbli Diox, nac Crist Jesús xaꞌ coꞌ mbloꞌ xàꞌ naꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par nac naꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox. No mbli Diox nac Crist Jesús xaꞌ coꞌ mdix cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ par tataa mod mbli Crist Jesús loo naꞌ neꞌquexùꞌde Diox naꞌ por cón cheꞌn

401 xquin naꞌ no xtol naꞌ. 31 Tataa mbli Diox no Tad Jesucrist naꞌ loo naꞌ par ngòca xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Cheleꞌ chol mèn lyaꞌs taꞌ gust lezoꞌ mèn coꞌseꞌ tyoodiꞌs mèn cón cheꞌn chol conꞌ, más huen xexte gàc mèna cón cheꞌnpeꞌ mèna. Más huen taꞌ mèna gust lezoꞌ mèn cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli no Diox mèna. Pab ngue go yalbàn cón cheꞌn Crist coꞌ mqueé loo cruz. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, coꞌseꞌ mbalen loo guꞌ ner vez, no coꞌseꞌ mdoodiz non guꞌ, no coꞌseꞌ mblon yalbàn loo guꞌ, no coꞌseꞌ mdethen cón cheꞌn Diox loo guꞌ, neꞌndoodisten gáp gáp diꞌs loo guꞌ. Neꞌ neꞌ ngòon làth guꞌ xal mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs arid ndxác. 2 Coꞌseꞌ ngòon làth guꞌa, neꞌndoode lezon ngluꞌen daa loo guꞌ xal thìb mèn coꞌ anzeꞌf ndxác cón cheꞌn chol conꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mdoo lezon mbluꞌen loo guꞌ ante cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nac diꞌs cón cheꞌn xá mod no cón cheꞌn chonon nguth yub Jesucrist loo cruz. 3 Coꞌseꞌ ngòon làth guꞌ, nonqueꞌ guꞌ no naneequeꞌ guꞌ ngòc daa mèn coꞌ neꞌngode valor loo. Ngo no lezon no ale mxiꞌth daa coꞌseꞌ mdoon loo guꞌ. 4 Neꞌ neꞌ ndoodizen, neꞌ neꞌ ngon yalbàn loo guꞌ con diꞌs xal ndyoodiꞌs mèn coꞌ ndli cuent axta arid ndxác par mdub yéc guꞌ no par ngòo yéc guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mblyath no daa par mbuàal Xpii Natúꞌ yéc guꞌ no lezoꞌ guꞌ par nguaaꞌd diꞌsa loo guꞌ. No ngolaꞌs guꞌ diꞌs ndac coꞌ mblon yalbàn loo guꞌ. 5 Tataa mblin par gàca loo guꞌ leꞌ mod coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist ngòc loo guꞌ ante por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox. Mod coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist neꞌngàcte loo guꞌ por cón cheꞌn diꞌs coꞌ mdoodiꞌs mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác loo izlyoꞌ ndxèꞌ.

2

1 CORINTIOS 1​, ​2 Diox mbluꞌ cón nac cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. 6 Per mèn coꞌ huen huen ndxòn cón cheꞌn Crist no coꞌ huen huen mtéꞌth cón cheꞌn Crist par ndyubdiꞌsqueꞌ mèna loo cón cheꞌn Crist coꞌ ndxelaꞌs mèn, loo mèna ndyoodiꞌs nuꞌ cón cheꞌn Crist xalqueꞌ ndlyath no Crist nuꞌ par ndxác nuꞌ. Per inacte conꞌ coꞌ ndxác nuꞌ ndxèꞌ xal nac conꞌ coꞌ ndxác mèn coꞌ alithe naban leꞌn tiemp ndxèꞌ. Neꞌ neꞌ inaca xal nac yalndxác cheꞌn mèn coꞌ ñibeꞌ loo xtàa mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Per cón cheꞌn mèn coꞌ ñibeꞌ loo xtàa mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna lyux no lith no mèna loo yalndxác coꞌ ndxác mèna. 7 Ndxeꞌlequeꞌ, diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs nuꞌ nac cón cheꞌn yalndxác cheꞌn Diox. Con cheꞌn yalndxác coꞌ ndyoodiꞌs nuꞌ ndxèꞌ, leꞌi beꞌ nzo casloo loo huax mèn axta nalleꞌ. Leꞌi ngo casloo loo rye mèn ndooreꞌ yiꞌth Tad Jesucrist loo izlyoꞌ. Cón cheꞌn yalndxác cheꞌn Diox ndxèꞌ, Diox mxoꞌf zinꞌa loo nuꞌ xal mdoo lezoꞌ Diox par gàc yalndxác ndxèꞌ thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn loo ryete naꞌ coꞌ ndxelaꞌs thidtene. 8 Cón cheꞌn yalndxác coꞌ ngo casloo ndxèꞌ, casqueꞌ nec thìb mèn coꞌ ñibeꞌ loo xtàa mèn loo izlyoꞌ tiemp ndxèꞌ, yende chó mèna nanee no ndaꞌ mèna cuent cón cheꞌn yalndxáca. Tac cheleꞌ mèna ngnon no ngnee mèn cón cheꞌn xá mod susqueꞌ ndxác Diox, ngobeꞌen neꞌnqueꞌde mèna Tad Crist, coꞌ ñibeꞌ loo alux conꞌ no coꞌ nquée xnìi tínꞌ, loo cruz. 9 Per ndxeꞌlequeꞌ, ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Cón cheꞌn coꞌ ndxab diꞌs ndxèꞌ tarte ryo xoꞌf loo mèn. Neꞌ neꞌ tar gòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ. Neꞌ neꞌ tar li mèn xtùuz cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ ndxèꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mbli nab Diox par gàca loo mèn, mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox. 10 Per Diox mblo xoꞌf conꞌ ndxèꞌ loo naꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. Tac Xpii Natúꞌ

1 CORINTIOS 2​, ​3 ndlaꞌs ayéc axànꞌ loo rye loothe conꞌ. Xpii Natúꞌ nteche ntexyath ryethe conꞌ coꞌ ndli Diox xtùuz leꞌn lezoꞌ Diox, ne. 11 Tac ¿chó nac thìb mèn coꞌ nzo làth xtàa mèn coꞌ non cón cheꞌn xtùuz coꞌ ndli tedib mèn, àꞌ? Yende chó mèn nona, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, leque mèn coꞌ ngue li xtùuz non cón cheꞌn coꞌ ngue li mèna xtùuz. Lomisqueꞌ mod ne, yende chó mèn non cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli Diox xtùuz. Ndxeꞌlequeꞌ, ante Xpii Natúꞌ cheꞌnpeꞌ Diox non cón cheꞌn conꞌ ndli Diox xtùuz. 12 Coꞌseꞌ ngolaꞌs naꞌ loo Tad Jesucrist, neꞌntolode mnibeꞌ chol xpii cheꞌn izlyoꞌ loo naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mtlo mnibeꞌ Xpii Natúꞌ coꞌ ngroꞌ loo Diox coꞌ ngulàa loo naꞌ par taꞌ naꞌ cuent no par non naꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ angndli Diox loo naꞌ. 13 Cón cheꞌn conꞌ ndac ndxèꞌ coꞌ angmbli Diox loo naꞌ ndyoodiꞌs nuꞌ. Per indyoodiꞌste nuꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac ndxèꞌ xal mèn coꞌ ñaalequeꞌ loo ndxác. Ndxeꞌlequeꞌ, nuꞌ ndluꞌ loo mèn xalqueꞌ nac xleyꞌ coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo nuꞌ, coꞌ nee diꞌs, ndluꞌ nuꞌ leyꞌ coꞌ nac xleyꞌ cheꞌn Crist loo mèn coꞌ ndxònqueꞌ cón cheꞌn Crist no mèn coꞌ mtéꞌthqueꞌ cón cheꞌn Crist par ndubdiꞌsqueꞌ mèna loo Crist. 14 Per mèn coꞌ alithe nzi ban loo cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna indxònte cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèna. Mèna ndenꞌ leꞌ cón cheꞌn Xpii Natúꞌ nac coꞌ ncàb loo mèn nquée mbii yéc mèn. Cón cheꞌn conꞌa yende mod taꞌ mèna cuent cón nee diꞌsa tac ante loo mèn coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ ndryo xoꞌf cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. 15 Per loo mèn coꞌ ñibeꞌqueꞌ Xpii Natúꞌ, Xpii Natúꞌ ndli par leque mèna li xtùuz coꞌ huenlequeꞌ no tub rez mèna cón cheꞌn ryethe conꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ alithe nzi ban loo cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, yende chó cón cheꞌn mèna par ryal no tub rez mèna cón cheꞌn mèn coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo. 16 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: ¿Xá ñaa thìb

402 mèn coꞌ nzo loo izlyoꞌ coꞌ taꞌ cuent no coꞌ non xal nac xtùuz coꞌ ndli Diox xtùuz, àꞌ? Yende chó mèn nona, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ ne, ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, ne, coꞌ mbez: ¿Xá ñaa thìb mèn coꞌ nzo loo izlyoꞌ coꞌ luꞌ loo Diox cón cheꞌn conꞌ li Diox, àꞌ? Yende xàa. Mastaleꞌ tataa ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, naꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ naꞌ leꞌ naꞌ ndli xtùuz xal ndli Crist xtùuz. Pab ngue taꞌ cuent cón cheꞌn mèn coꞌ ndlyath no Pab loo zinꞌ cheꞌn Diox. Per nalleꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, daa neꞌngácte ndoodiz non guꞌ xal loo mèn coꞌ ñibeꞌpeꞌ Xpii Natúꞌ loo. Ndxeꞌlequeꞌ, beꞌ nquin tyoodiz non guꞌ xal ndyoodiz non mèn coꞌ beꞌ nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. No ngue tyoodiz non guꞌ xal coꞌseꞌ ndyoodiz non myenꞌ bix cón cheꞌn Crist. 2 Daa ndluꞌqueꞌ guꞌ rye conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist thìb mod coꞌ inagànte no ndlina loo guꞌ xal mèn coꞌ ndaꞌ lech ndxu myenꞌ bix. Tac axta nalleꞌ tarte gác guꞌ gòn guꞌ no téꞌth guꞌ diꞌs coꞌ nac más nagàn cón cheꞌn Crist xal myenꞌ bix coꞌ tarte gác hua ndac luaꞌ no xít xal mèn gox. 3 Taandxèꞌ ngue cuanen mod tyoodiz non guꞌ tac guꞌ beꞌ nzi tee ban xalqueꞌ mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo cón cheꞌn izlyoꞌ xal ndxuhua nee lezoꞌ mèna. Tac, lìcqueꞌ, làth guꞌ nzo mèn coꞌ ndxàn lezoꞌ ñèe xtàa. No taamas mèn ngyoo no xtàa. No taamas mèn nque diꞌs. ¿Chéꞌ inacte guꞌ xal mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌseꞌ ndli guꞌ conꞌa? No ¿chéꞌ inzi tee bante guꞌ xal chol mèna, càꞌ? Lìcqueꞌ beꞌ taaqueꞌ nac guꞌ, ¿léꞌ? 4 Tac nzo ndxep guꞌ làth guꞌ coꞌ mbez: Leꞌ nuꞌ nac thìb ned mèn cheꞌn Pab. No nzo taandxep guꞌ làth guꞌ coꞌ mbez: Leꞌ nuꞌ nac tedib ned mèn cheꞌn Apol. ¿Chéꞌ indenꞌte guꞌ leꞌ guꞌ nacqueꞌ xal chol mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, càꞌ? Lìcqueꞌ nac coꞌ ngue niin loo guꞌ trèꞌ, ¿léꞌ?

3

403 5 ¿Cón nac daa, coꞌ lèe Pab, ndyac guꞌ, àꞌ? No ¿cón nac Apol, àꞌ? Yende cón nac nuꞌ, ey. Ndxeꞌlequeꞌ, nac nuꞌ mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Diox. Guꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mblo nuꞌ yalbàn. Ryop nuꞌ Apol mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loo thìb thìb nuꞌ par li nuꞌ zinꞌa. 6 Loo cón cheꞌn Crist no loo guꞌ, ante nac daa xal thìb mbiꞌ coꞌ ngo bin. Loo cón cheꞌn Crist no loo guꞌ, nac Apol xal thìb mbiꞌ coꞌ ndóꞌ bin coꞌ mblon. Per ndxeꞌlequeꞌ, làth xtauꞌa, lìcqueꞌ, Diox nac xaꞌ coꞌ ndli ndxas ndxàl bina, coꞌ nee diꞌs, nac guꞌ coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. 7 Por cona, niin loo guꞌ: Yende cón ntac daa, ndyaquen, daa coꞌ nac xal mbiꞌ coꞌ mblo bin. Neꞌ neꞌ yen cón ntac Apol, ndyac Apol, coꞌ nac xal mbiꞌ coꞌ ndóꞌ bina. Ndxeꞌlequeꞌ, ante Diox, coꞌ ndli ndxas ndxàl bina, nac xaꞌ coꞌ nac xaꞌ roo xaꞌ xèn. 8 ¿Chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent lalqueꞌ nac mèn coꞌ ngo bin con mèn coꞌ ndóꞌ bin? Mastaleꞌ, ngo Diox ray mèn xal nac zinꞌ coꞌ ndli thìb thìb mèn. Tataa mod ndxàca loo ryop nuꞌ Apol. 9 Ryop nuꞌ Apol thidte ngòc nuꞌ par nxoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ coꞌ nac rsinꞌ Diox loo Diox. Leꞌ guꞌ na, nac loo Diox xal thìb leꞌ yòo coꞌteꞌ nzoꞌf ñaꞌ. No nac guꞌ loo Diox xal thìb yòobéꞌ coꞌ ngue xítteꞌf Diox. 10 Texal nac conꞌ ndac coꞌ angndli Diox loon, Diox mbli nac daa xal thìb maistr albañil coꞌ ndxác tínꞌ. Loo cón cheꞌn Crist ndlin xal maistr albañil coꞌ nguiꞌx béꞌ no coꞌ nsè cimient. Per yiloa, loo cón cheꞌn Crist nde tedib maistr coꞌ ntlo xítteꞌf ftoo loo cimient. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndli zinꞌ loo cón cheꞌn Crista noo noo ndlaꞌs mèn loo zinꞌ coꞌ ndli mèna xalqueꞌ ndlaꞌs maistr albañil loo mèn coꞌ nxítteꞌf ftoo par gác ndac mèna par li mèna zinꞌ loo cón cheꞌn Crist. 11 Loo cón cheꞌn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, Diox mdoo Jesucrist no mtanꞌ Diox Jesucrist par xoꞌf zinꞌ Jesucrist zinꞌa. Cona nee diꞌs

1 CORINTIOS 3 yub Jesucrist nac xal thìb cimient coꞌteꞌ xítteꞌf mèn yòo. No yende chó tedib mèn nzo coꞌ ngác ngàc xal cimienta par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes por cón cheꞌn mèna xal nacpeꞌ Jesucrist xal mblon yalbàn loo guꞌ. 12 Chol mèn coꞌ que tee ban loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Crist, coꞌ nee diꞌs, par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, leque mèna ñee xá mod que tee ban mèna, ¿chéꞌ que tee ban ndac mèna loo cón cheꞌn Crist xal coꞌseꞌ xítteꞌf mèn thìb ftoo con or, no con plat, no con quèe coꞌ huen natoxcuaꞌ o chéꞌ ingue tee ban ndacte mèn loo cón cheꞌn Crist? Sya, ndxàc loo mèna xalqueꞌ coꞌseꞌ ndli mèn thìb zinꞌ cap coꞌ iléꞌde nac, coꞌ nee diꞌs, nac xal coꞌseꞌ xítteꞌf mèn thìb ftoo con material coꞌ iléꞌde ngos xal coꞌseꞌ ncos mèn cement con yuux yòo no con quèe yòo. 13 Tac zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ thìb thìb mèn ryo xoꞌf loo xnaa coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tub rez Diox ryethe conꞌ. Tac huiza luꞌ Diox loo mèn xá mod mque tee ban mèn loo cón cheꞌn Crist, ¿chéꞌ mque tee ban ndac mèna o chéꞌ nazab mque tee ban mèna loo cón cheꞌn Crist? Huiza gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox no li Diox preb loo conꞌ mbli mèn par ñee Diox ñeeneꞌ chéꞌ huenqueꞌ mbli mèna o chéꞌ nazab mbli mèna. Xal coꞌseꞌ ngo mèn conꞌ loo quìi no loo bèel par ñee mèna ñeeneꞌ ¿chéꞌ xeca loo quìi no loo bèel o chéꞌ tluxa? 14 Cheleꞌ conꞌ coꞌ mbli ndxep mèn loo cón cheꞌn Crist nxec coꞌseꞌ tub rez Diox zinꞌa loo mèna xal nxec ftoo coꞌ huen natoxcuaꞌ, leꞌ sya, loo mèna càb conꞌ ndac xal yalndxax cón cheꞌn conꞌ mbli mèna. 15 Per ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ conꞌ coꞌ ndli ndxep mèn loo cón cheꞌn Crist neꞌngroꞌ ndacte coꞌseꞌ tub rez Diox loo conꞌa xal ndlyux ndxep conꞌ loo quìi, sya, ngòc conꞌ coꞌ mbli mèna conꞌ coꞌ yende conꞌ ntac loo Diox. Lìcqueꞌ, ante mèna lyáꞌ loo conꞌ ryes xal conꞌ coꞌ mbyanꞌ coꞌ neꞌngyolte no xal conꞌ coꞌ mxec loo quìi. 16 ¿Chéꞌ tarte ñee guꞌ leꞌ guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, nac guꞌ loo Diox xal

1 CORINTIOS 3​, ​4 thìb templ coꞌteꞌ nzo ban Diox? No ¿chéꞌ tarte ñee guꞌ leꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox nzo ban loo guꞌ, àꞌ? Nonqueꞌ guꞌi, ¿léꞌ? 17 Cheleꞌ chol mèn cuaꞌn xquin no dol par ryo xàꞌ lezoꞌ taamas mèn làth xtàa mèn coꞌ ndxelaꞌs, coꞌ nee diꞌs, nac thìb templ cheꞌn Diox, Diox tetìi mèna axta plóthe. Tac guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, nac guꞌ templ cheꞌn Diox. No conꞌa nac thìb conꞌ natúꞌ loo Diox. 18 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar loo guꞌ quedìi leque guꞌ guꞌ. Cheleꞌ chol guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ ngue li xtùuz no ndenꞌ guꞌ leꞌ guꞌ anzeꞌf ndxác xal nac yalndxác cheꞌn mèn izlyoꞌ ndxèꞌ, bnibeꞌ guꞌ loo mèna láꞌ mèna coꞌ nac yalndxác cheꞌn mèn izlyoꞌ par tataa mod sate más gác mèna no taꞌ mèna cuent cón cheꞌn coꞌ nac lìcpeꞌ yalndxác. 19 Mèn coꞌ ndenꞌ anzeꞌf ndxác mèn loo izlyoꞌ, loo Diox mèna nac xal mèn coꞌ nquée mbii yéc. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Mèn coꞌ ndenꞌ axta arid ndxác mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndxezan Diox ndxegàa mèna loo mod coꞌ nac mod coꞌ ndxàp mèna par mtetìi Diox mèna. 20 Tedib lugar ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Tad Diox nanee ryethe xtùuz mèn coꞌ mbez anzeꞌf ndxác mèn. No naneeguèꞌ Tad Diox yende cón ntac coꞌ ndli mèna xtùuz loo Tad Diox. 21 Cona, ngue niin loo guꞌ: Nec thìb mod no nec tedib mod indxàalte tyeꞌs guꞌ par tyoo nque guꞌ xís nec thìb mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ ryethe conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ no coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, Diox mbli leꞌ càba conꞌ ndac loo guꞌ no gàca cheꞌnpeꞌ guꞌ yiloa, 22 que naca daa, Pab, que naca Apol, que naca Pedr, que naca izlyoꞌ ndxèꞌ, que naca cón cheꞌn yalnaban, que naca cón cheꞌn yalguth, que naca cón cheꞌn conꞌ coꞌ nzo nalleꞌ, que naca cón cheꞌn conꞌ coꞌ yiꞌth nque yiloa. Ryethe conꞌa

404 gàcqueꞌ loo guꞌ par càba conꞌ ndac loo guꞌ no gàca cheꞌnpeꞌ guꞌ yiloa. 23 Más de cona, no guꞌ nac cheꞌnpeꞌ Crist. Leꞌ Crist na, nac cheꞌnpeꞌ Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ mèn coꞌ nac mèn coꞌ mtelꞌ Crist, mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist. Cona, ngue niin loo guꞌ: Bli guꞌ cuent nac nuꞌ loo guꞌ xal thìb mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Crist tac por conꞌa mblec Diox nuꞌ. No mxoꞌf zinꞌ Diox loo nuꞌ par luꞌ nuꞌ no ngo xoꞌf nuꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox coꞌ yub Diox mbli ngo casloo loo mèn póla par taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Crist coꞌ huenlequeꞌ. 2 Más de cona, guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent leꞌ mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ, naquin tyoo mèna altant loo zinꞌa. Tataa ndxàca loon loo zinꞌ ndxèꞌ. 3 Cona, ngue niin loo guꞌ: Part cón chenen, yende chó mport nzo lezon cheleꞌ guꞌ lyaꞌs tub rez cón cheꞌn xá mod ndyubdizen loo Diox. Neꞌ neꞌ indyóon cheleꞌ chol mèn nac zinꞌ lyaꞌs tub rez cón chenen, ne. Neꞌ neꞌ indub rezen cón chenen loo mèn. 4 Part cón chenen, mastaleꞌ ndyaquen leꞌ ryethe conꞌ coꞌ ndenꞌen leꞌn lezon ingue zib quìide loon nec thìb conꞌ, inacte por conade indxàpten dol. Ndxeꞌlequeꞌ, Tad Crist nac xaꞌ coꞌ ngue tub rez cón chenen. 5 Por cona, neꞌtub rezte guꞌ cón cheꞌn chol mèn ndooreꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ yiꞌth tub rez Tad Crist cón cheꞌn mèn. Huiza, co xoꞌf Tad Crist ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli thìb thìb mèn loo xnaa coꞌ nzo casloo leꞌn tiemp ndxèꞌ. No luꞌ Tad Crist loo xnaa ryete conꞌ coꞌ ndoo lezoꞌ mèn li mèn. Axta syareꞌ, li Diox par tyuꞌ guꞌ loo mèn. 6 Diꞌs coꞌ ntetaquen cón cheꞌn ryop nuꞌ Apol loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, nac diꞌs coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mod coꞌ ndxàp nuꞌ par càba thìb conꞌ ndac loo guꞌ. Tataa mblina loo guꞌ par gàca leꞌ guꞌ téꞌth no non guꞌ xal ndxàal

4

405 que tee ban guꞌ, no par neꞌtéꞌthte guꞌ no neꞌtaꞌde guꞌ lugar tyub nza guꞌ loo diꞌs coꞌ ndluꞌ tedib mèn coꞌ inacte xal diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Neꞌtyeꞌste thìb thìb guꞌ par ya thìb thìb guꞌ favor cheꞌn thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ par gàc ndxep guꞌ thìb ned mèn no gàc taandxep guꞌ tedib ned mèn par gàca loo guꞌ tèꞌb guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ làth guꞌ. 7 Neꞌtyóode guꞌ. Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Chó mbli nac guꞌ más mèn ndac no mèn coꞌ más ndyuꞌ loo taamas hues xtàa guꞌ xal ndli guꞌ cuent nalleꞌ, àꞌ? Thìba conꞌ ndxèꞌ. Leꞌ tediba na, ¿xá ñaa thìb conꞌ ndxàp guꞌ liz guꞌ coꞌ nac conꞌ coꞌ neꞌnglide Diox ndxàp guꞌ conꞌa, àꞌ? No cheleꞌ Diox mbli ndxàp guꞌ conꞌ liz guꞌ, ¿chonon susqueꞌ ndyeꞌs guꞌ no ndli guꞌ cuent ale leque guꞌ ngue xènꞌ conꞌa par ndxàp guꞌi liz guꞌ, àꞌ? 8 Nase yixo. Ale ndyac guꞌ nacleꞌ guꞌ mèn coꞌ mtéꞌth axta plóthe cón cheꞌn Diox. No ndyac guꞌ ya inquinte tolo téꞌth guꞌ no gòn guꞌ más conꞌ cón cheꞌn Tad Crist, ¿léꞌ? No ale ndyac guꞌ mcàayaꞌleꞌ guꞌ ryethe conꞌ cón cheꞌn Crist. No ale, ndyac guꞌ axta ngue ñibeꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal ngue ñibeꞌ Crist loo cón cheꞌn Diox, ne, ¿léꞌ? Mastaleꞌ neꞌngluꞌde nuꞌi loo guꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndyac guꞌ nac guꞌ xal chol rey coꞌ yende chó mèn ñibeꞌ loo. No por ngro xàꞌ guꞌ loo nuꞌ no por mtèꞌf guꞌ nuꞌ thìb lad, ndli guꞌ conꞌa. Oj chéꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, ngue ñibeꞌ noleꞌ guꞌ Crist, huen. Leꞌ sya, thidte ñibeꞌ no guꞌ nuꞌ loo cón cheꞌn Crist, ne. 9 Conꞌ coꞌ ngue lin xtùuz no conꞌ coꞌ ndyaquen nac: Leꞌ Diox mblec nuꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist xal mèn coꞌ nac más beꞌthe coꞌ yende cón ntac loo chol taamas mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox. Nac nuꞌ mèn coꞌ nabaꞌlequeꞌ gathxùꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌtúb. Tac, lìcpeꞌ baꞌi, loo mèna nac nuꞌ mèn coꞌ ndli sirv

1 CORINTIOS 4 loo mèn xal thìb conꞌ coꞌ ndaꞌ xquith lezoꞌ mèn. Tataa ndxàca loo nuꞌ par huiꞌ ryete mèn cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ loo nuꞌ, que naca loo angl coꞌ nzo loo béꞌ, que naca loo chol mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ par xìis no mèna no xìis no angl nuꞌ, ndyaquen. 10 Mèn izlyoꞌ ndli cuent leꞌ nuꞌ nquée mbii yéc tac ngo nuꞌ yalbàn cón cheꞌn Crist. Leꞌ part cón cheꞌn guꞌ na, leque guꞌ mbez leꞌ guꞌ angndxác loo cón cheꞌn Crist, ¿léꞌ? Naneequeꞌ nuꞌ leꞌ nuꞌ nac xal mèn coꞌ mbuuꞌsleꞌ. Per por part cón cheꞌn guꞌ, ale ndyac guꞌ axta arid mbiꞌ tínꞌ guꞌ. Rye mèn gulàaz guꞌ nxoꞌf lèe nxoꞌf xtiꞌs guꞌ. No ndli mèn gulàaz guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo guꞌ. Per por part cón cheꞌn nuꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, nxìis no mèn prob nuꞌ no ntèꞌb mèn nuꞌ, ne. 11 Axta huiz coꞌseꞌ mtlo mxoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ ndxèꞌ no axta huiz nalze nzi tee lanꞌ nuꞌ no nzi tee yath huin nuꞌ. Nzi tee yec lezoꞌ nuꞌ, ne. Ale mbiiz mbuuꞌs ro nuꞌ. Nde teeleꞌ nzi tee che nuꞌ. Yende xab nuꞌ. Ale ngox mdyal nuꞌ nzi tee nuꞌ. Nde nxonꞌ, ndli mèn ngòc nguàal conꞌ loo nuꞌ. Ndeꞌb bit ndeꞌb mingue lad nuꞌ. ¡Prob nuꞌ izlyoꞌ! Axta neꞌ neꞌ yen liz nuꞌ par yòo ban nuꞌ. Nzi tee nuꞌ làaz mèn tith xal mbin béꞌ. Yende liz nuꞌ ned ngue tee nuꞌ. 12 Ndli nuꞌ zinꞌ con yaꞌpeꞌ nuꞌ axta ndxezan nuꞌ axta plóthe. Nde nxonꞌ, nde mèn. Ndaꞌ mèn xyàn lezoꞌ nuꞌ. Por part cón cheꞌn nuꞌ, nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ncàb nuꞌ loo mèn no mbez nuꞌ loo mèna: Diox quix guꞌ, ndee. Ale ndub nguꞌs mèn nuꞌ, ne. Per nxec yèe nuꞌi. 13 Ale ñii yèe ñii tìi mèn nuꞌ. Per mastaleꞌ, nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ncàb nuꞌ loo mèna. Ndli mèn cuent nac nuꞌ xal yix coꞌ ndxeꞌ mbii loo mèna no yende cón ntac nuꞌ loo mèna. No nac nuꞌ xal mbeꞌth coꞌ ndoo lad mèn loo mèna axta huiza no axta huiz nalze. 14 Ingue queꞌden yeꞌs loo guꞌ par tethonen guꞌ, ey. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ coꞌ nac xal xinꞌen par coꞌxen loo guꞌ. 15 Tac mastaleꞌ

1 CORINTIOS 4​, ​5 ngòca loo guꞌ ngue no guꞌ siꞌ mil mèn coꞌ ngòc xal maistr coꞌ ndluꞌ guꞌ, yende chó mèna ngòc xal xud guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, loo cón cheꞌn Crist Jesús nac daa xal xud guꞌ tac daa mblo yalbàn loo guꞌ coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. No por cón chenen ngolaꞌs guꞌ loo Crist. 16 Por cona, ñaꞌben loo guꞌ, ey, fque tee ban guꞌ xalqueꞌ nque tee banen. 17 No por cona, mtelꞌen Timote loo guꞌ. Timote nac xal xganꞌ daa coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen. Anzeꞌf altant ndoo Timote loo cón cheꞌn Tad Crist. Timote taꞌ cuent loo guꞌ xá mod ngue tee banen loo cón cheꞌn Crist. Timote luꞌ loo guꞌ xá mod nque tee luꞌen mèn rye lugar coꞌteꞌ nqueltàa mèn liz Diox, ne. 18 Nzo ndxep mèn làth guꞌ coꞌ ndyeꞌs no naxalꞌ ndyoodiꞌs mèna tac ndenꞌ mèna peser neꞌgal needen máa guꞌ par nedrèꞌ thidtene. 19 Per cheleꞌ Tad nee lezoꞌ, chàa, gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ par ñee nuꞌ ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, anzeꞌf ndxác mèna, mèn coꞌ ndyeꞌs làth guꞌ xal nac mod coꞌ ndyoodiꞌs mèna con diꞌs coꞌ nxyalꞌ mèna. 20 Tac coꞌteꞌ ñibeꞌ Diox inacte diꞌs coꞌ angndyoodiꞌs mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌteꞌ ñibeꞌ Diox, ñibeꞌ Diox con ryethe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Diox no conꞌ coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox loo mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox. 21 ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ más huen yo lezoꞌ guꞌ leꞌ daa gal loo guꞌ par gàc nayiꞌen no yoon guꞌ con gáp diꞌs con gáp cuent, càꞌ, o chéꞌ más huen yo lezoꞌ guꞌ gal neen máa guꞌ no nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent tyoodiꞌs non guꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ, càꞌ? Pab ngue tub rez cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mque no xnaꞌ byanꞌ xaꞌ xal saꞌlgotpeꞌ mbiꞌ. Nde niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne: Lìcpeꞌ baꞌi, ndxath no ndxèn par ned nzon ndxèꞌ leꞌ thìb guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ par nedrèꞌ, guꞌ ngue no xnaꞌ byanꞌ guꞌ xal xaꞌgotpeꞌ guꞌ. Conꞌ coꞌ

5

406 ndxath ngue li mbiꞌ làth guꞌa, axta neꞌ neꞌ indxath ndli mèn conꞌa làth chol taamas mèn coꞌ indaꞌde cuent cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Nac conꞌ coꞌ ndli guꞌa conꞌ zab loo Diox. 2 Be taa ngue li guꞌ conꞌa làth xtàa guꞌ. No anzeꞌf ndyeꞌs guꞌ, ne. Más huen thyon guꞌ no xi lezoꞌ guꞌ. Per lugar de thyon guꞌ no xi lezoꞌ guꞌ, ale ndyaquen, más ndyeꞌs guꞌ no nxyalꞌ guꞌ. No anzeꞌf naxalꞌ ndyoodiꞌs guꞌ cón cheꞌn mod coꞌ ndxàp guꞌ làth xtàa guꞌ. Leꞌ mbiꞌ coꞌ ngue no xnaꞌ byanꞌ mbiꞌ xal xaꞌgotꞌpeꞌ mbiꞌ na, càa mbiꞌa. Bloꞌ guꞌ làth guꞌ. 3 Lìcpeꞌ baꞌi, mastaleꞌ yende daa làth guꞌ, per ndyóon no ndenꞌ lezon cón cheꞌn guꞌ. Ale ndyaquen, nzoquen làth guꞌ. Por cona, mdub rezen cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ ncuaꞌn xquin làth guꞌa. Mblasen rye conꞌa mastaleꞌ ndli guꞌ cuent yende daa làth guꞌ. 4 Ñibeꞌen loo guꞌ por lèe Tad Jesucrist naꞌ, thidte queltàa rye guꞌ no bli guꞌ cuent leꞌ daa nzo noqueꞌ guꞌ. Tac ndyóon no ndenꞌen leꞌn lezon leꞌ daa nzo noqueꞌ guꞌ, làtha. No bli guꞌ cuent nzo noqueꞌ Tad Jesucrist guꞌ, ne, xalqueꞌ nac ryethe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Tad Jesucrist no laꞌs yaꞌ Tad Jesucrist naꞌ. 5 Leꞌ mbiꞌ coꞌ mbli conꞌ yeꞌrsinꞌa na, daa ñibeꞌ loo guꞌ, càa mbiꞌa. Bloꞌ guꞌ làth guꞌ, guꞌ coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. Ftanꞌ guꞌ mbiꞌa cón cheꞌn Mebizya par gath mbiꞌ. Leꞌ sya, coꞌseꞌ yiꞌth Tad Jesucrist tedib vez, sya, lyáꞌ xpii mbiꞌa loo conꞌ ryes. 6 Indxàalte tyeꞌs guꞌ loo xtàa guꞌ por conꞌ ngue li guꞌ. ¿Chéꞌ tarte gòn guꞌ no chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent xal nac diꞌs coꞌ mbez: Con chuꞌte dii levadur ndli par ndyoo bes huax coꞌf harin coꞌseꞌ ntoxcuaꞌ mèn pan, càꞌ? Tataa ndxàca làth guꞌ, ne: Por cón cheꞌn thìb mbiꞌ ndxàc perdid rye guꞌ, ¿léꞌ? 7 Bloꞌ xàꞌ guꞌ mbiꞌ coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌa làth guꞌ, tá, par tataa mod gàca loo guꞌ xal coꞌseꞌ ntembìi mèn mes no taamas conꞌ ndli zinꞌ mèn coꞌseꞌ ntoxcuaꞌ mèn pan

1 CORINTIOS 5​, ​6

407 par tataa mod neꞌyòode levadur loo coꞌf coꞌ tyoxcuaꞌ pan. Por cón cheꞌn Crist, no loo cón cheꞌn Crist, ngro xàꞌ guꞌ loo rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ xal coꞌseꞌ ntoxcuaꞌ mèn pan coꞌ ingòode mèn coꞌ ndli zinꞌ pan levadur par gàc pana pan coꞌ, lìcqueꞌ, indyoo beste. Tac Crist coꞌ mbyanꞌ lugar cón cheꞌn ryethe cón cheꞌn lni pasc cheꞌn mèn nación Israel loo naꞌ, mèn mqueꞌ Crist loo cruz par mxactìi Crist por cón cheꞌn naꞌ. No mdix Crist cón cheꞌn xtol naꞌ loo Diox. Crist mbyanꞌ loo naꞌ xal mbyanꞌ mbacxilꞌ loo mèna loo huiz lni pasc. 8 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Que tee ban naꞌ loo cón cheꞌn Crist xal coꞌseꞌ li mèn thìb lni coꞌteꞌ ndxuhua mèn pan coꞌ indxòode levadur. Tac levadura nee diꞌs nac rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ no rye loothe conꞌ zab par naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, que tee ban lì naꞌ loo Crist con dib nzo yéc naꞌ no dib nzo lezoꞌ naꞌ tac coꞌ ndli naꞌa nac thìb conꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, mnibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌi. 9 Loo ner cart coꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌa, mtelꞌen diꞌs loo guꞌ par neꞌqueltàa node guꞌ mèn coꞌ ncuaꞌn xinꞌ huan. 10 Neꞌnqueꞌden yeꞌs loo cart coꞌ mtelꞌen loo guꞌa par niin loo guꞌ neꞌsálꞌte guꞌ rye mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mèn coꞌ tarte yilaꞌs loo Crist, mèn coꞌ ndli yalburrid; no mèn coꞌ ndxath nquìi ñèe yalgonꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ; no mèn coꞌ ncuaꞌn mod par li huanꞌ mèn loo xtàa mèn; no mèn coꞌ ndyub xib no nsalꞌ yaꞌ loo chol mdoꞌ, no loo chol gunab, no loo chol tatol, no loo chol naxnax. Nacqueleꞌ guꞌ indlyaꞌste queltàa no guꞌ mèna na, más huen gath guꞌ, ey. 11 Per ndxeꞌlequeꞌ, ngue niin loo guꞌ loo mbryop cart coꞌ ndyeꞌth loo guꞌ ndxèꞌ par neꞌqueltàa node guꞌ mèn coꞌ mbez nac mèna hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Crist cheleꞌ mèna, lìcqueꞌ, nac mèn coꞌ ncuaꞌn xinꞌ huan; cheleꞌ mèna nac mèn coꞌ ndxath nquìi par tolo que no mèna cheꞌnpeꞌ mèna; cheleꞌ mèna

nac mèn coꞌ ndyub xib no nsálꞌ yaꞌ loo chol mdoꞌ, no gunab, no tatol, no naxnax; cheleꞌ mèna nac mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn xtàa mèn; cheleꞌ mèna nac mènguy; cheleꞌ mèna nac mèn huanꞌ. ¡Anderhuen guꞌ! Neꞌqueltàa node guꞌ rye mèna. Neꞌ neꞌ hua no guꞌ mèna, ne. 12 Yende chó cón chenen par tub rezen cón cheꞌn mèn coꞌ tarte yilaꞌs loo Crist. Per ndxeꞌlequeꞌ, ¿chéꞌ inacte conꞌ ndxèꞌ cón cheꞌnpeꞌ guꞌ par tub rez guꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nzo làth guꞌ, coꞌseꞌ ñèe guꞌ nzi tee li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌa, càꞌ? Conꞌ ndxèꞌ nacqueꞌ cón cheꞌnpeꞌ guꞌ, cara. 13 Diox tub rez loo mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo Jesucrist. Por cona, beren. Niin loo guꞌ tedib vez: Bloꞌ xàꞌ guꞌ mbiꞌ coꞌ ngue li conꞌ yeꞌrsinꞌa làth guꞌ, ndee guꞌ. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn mèn coꞌ ngyoo diꞌs loo juez coꞌ indxelaꞌste loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. Leꞌtreꞌ beꞌ ndyoodizen loo guꞌ cón cheꞌn conꞌa loo cart ndxèꞌ, lyazen nibdizen thìb conꞌ loo guꞌ. Coꞌseꞌ ndxàc thìb yalgyoo làth guꞌ no nco ñee mèn làth guꞌ, ¿chéꞌ tli guꞌ ryes li guꞌ thìb conꞌ coꞌ indxàalte li guꞌ par hueꞌ guꞌ xtàa guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist loo mèn nac zinꞌ coꞌ indxelaꞌste par tub rez mèn nac zinꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxetoo làth guꞌ coꞌ ndxelaꞌs leque hueꞌ guꞌ xtàa guꞌa loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist par tub rez mèn coꞌ ndxelaꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndxetoo làth xtàa guꞌa, càꞌ? 2 Lomisqueꞌ ne, ¿chéꞌ tarte ñee guꞌ no chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent leꞌ mèn coꞌ ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, coꞌ nee diꞌs nac naꞌ, tub rez mèna cón cheꞌn ryethe mèn loo izlyoꞌ, càꞌ? No cheleꞌ guꞌ tub rez cón cheꞌn rye mèn loo izlyoꞌ, ¿chéꞌ indxàalte guꞌ tub rez guꞌ chol cuent bix coꞌ ndxetoo làth guꞌ, sya, càꞌ? Ndxàalqueꞌ li guꞌ tataa, ¿léꞌ? 3 ¿Chéꞌ

6

1 CORINTIOS 6 indaꞌde guꞌ cuent no chéꞌ inonte guꞌ leꞌ naꞌ tub rez axta cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli angl loo angl, càꞌ? Cheleꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, tub rez cón cheꞌn angl loo angl, aleꞌqueꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ nzo loo izlyoꞌ ndxèꞌ neꞌ tub rez naꞌ, ¿léꞌ? 4 Anggab naꞌi, cheleꞌ guꞌ nzi yoo làth guꞌ por chol conꞌ, ¿chéꞌ tqueltàa guꞌ loo thìb hues xtàa guꞌ coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nac más beꞌthe par tyub rez xtàa guꞌa cón cheꞌn guꞌ, càꞌ? Yende moda, ¿léꞌ? 5 Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par thyon guꞌ loo coꞌ ngue li guꞌ, ey. ¿Chéꞌ yende chó mèn nzo coꞌ ndxác làth guꞌ, càꞌ? ¿Chéꞌ yende chó mèn nzo làth guꞌ coꞌ ndxác coꞌ gác tub rez cón cheꞌn guꞌ coꞌ nac huespeꞌ loo Crist, càꞌ? 6 Bli guꞌ xtùuz coꞌ huen huen, ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, ndxàal hueꞌ guꞌ thìb hues guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo mèn nac zinꞌ coꞌ indxelaꞌste par tub rez guꞌ cón cheꞌn guꞌ làth guꞌ? Ihuente li guꞌ conꞌa, ey. 7 Lìcpeꞌ baꞌi, anzeꞌf thìb falt tínꞌ ndxàp guꞌ tac nzi yoo no guꞌ hues xtàa guꞌ coꞌ ndxelaꞌs. No ndxeꞌ guꞌ hues xtàa guꞌ loo mèn nac zinꞌ coꞌ indxelaꞌste par tub rez mèn nac zinꞌ cón cheꞌn guꞌ. ¿Chonon neꞌteriꞌthte guꞌ no neꞌntecanꞌte guꞌ yalgyooa no xec yèe guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc làth guꞌa, àꞌ? Más quee lezoꞌ guꞌ laꞌ guꞌ li huanꞌ hues xtàa guꞌ cón cheꞌn guꞌ leque yoo guꞌ por cón cheꞌn conꞌa. 8 Per ndxeꞌlequeꞌ, ale leque guꞌ ngue li coꞌ indxàalte li guꞌ. Ale, axta conꞌ coꞌ nac cheꞌn huespeꞌ guꞌ ndyen guꞌ no ndli huanꞌ guꞌ. 9 ¿Chéꞌ tarte ñee guꞌ no chéꞌ tarte gòn guꞌ leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nalì no mèn nambìi, mèna neꞌyòode loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌ Diox loo mèna, càꞌ? Gàcqueꞌ conꞌa, ¿léꞌ? Neꞌquedìide guꞌ leque guꞌ. Tac Diox neꞌtyalte yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌ Diox loo mèn, mèn coꞌ ncuaꞌn xinꞌ huan; mèn coꞌ ndyub xib no nsálꞌ yaꞌ loo mdoꞌ no loo gunab; mèn coꞌ nchiꞌx yéc xinꞌ saꞌl mèn par que no mèna xtòo mèna, que

408 naca mèngot o que naca mènbiꞌ; mènbiꞌ coꞌ ndli yalmbiꞌ con leque xtàambiꞌ mèn, no taamas xaꞌbiꞌ coꞌ ndaꞌ lugar loo xtàambiꞌ li leque xtàambiꞌ yalmbiꞌ con leque xtàambiꞌ mbiꞌ xal ndli mbiꞌ yalmbiꞌ con mèngot. 10 Mèn coꞌ ndli huanꞌ; mèn coꞌ ndxath nquìi ñèe tmi; mènguy; mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi xtàa; mèn coꞌ ncuaꞌn mod li huanꞌ mèn loo xtàa mèn. Ryete mèna neꞌyòode loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌ Diox loo mèna. 11 Tataa ngòc ndxep guꞌ, guꞌ coꞌ mque tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ póla. Per nalleꞌ mbembìileꞌ xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ. No ngro xàꞌleꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox. Ngòc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. Diox mbli conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. Pab ngue taꞌ cuent cón cheꞌn mèn coꞌ ndxàp lezoꞌ no mèn coꞌ, por derech, ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. 12 Nase ngolo guneen lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ mbez mèn: Yende chó mèn ñii loo mèn par li mèn rye conꞌ ndlyaꞌs mèn, conꞌ coꞌ neꞌcàbte conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn loo Tad Diox. Per iryede conꞌ ndlyaꞌs mèn li mèn ncàb conꞌ ndac loo mèn. Aa. Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ mbez mèn: Yende chó mèn ñii loo mèn par li yèe mèn chol conꞌ ndlyaꞌs taamas mèn li mèn. Per neꞌlaꞌde mèn ñibeꞌ nec thìb conꞌ ndli mèna loo mèn par más huen tyubdiꞌs mèn loo Diox. 13 Lomisqueꞌ, lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ mbez mèn, ne: Leꞌ xít mèn no luaꞌ mèn nac coꞌ zyè lezoꞌ mèn coꞌseꞌ ndlyanꞌ mèn. Leꞌ leꞌn lezoꞌ mèn na, ndxòo coꞌ ndxuhua mèn par ndxeyꞌ coꞌ ndxuhua mèn. Per zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ li Diox ya neꞌhuade mèn no ya neꞌgude mèn tac gath mèn. Diox neꞌntoxcuaꞌde bélꞌyòo coꞌ nac lad mèn par cuaꞌn mèn xinꞌ huan mèn no par li mèn yalburrid. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mtoxcuaꞌ bélꞌyòo coꞌ

1 CORINTIOS 6​, ​7

409 nac lad mèn par xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs Crist por cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ ndli bélꞌyòo lad mèn láth naban mèn. Leꞌ sya, Tad Diox li gàc más conꞌ ndac loo bélꞌyòo coꞌ nac ladpeꞌ mèna loo mèn. 14 Texal leque yub Diox coꞌ mblo xban Tad Jesús làth mèn nguth, leque yub Tad Diox co xban naꞌ làth mèn nguth, ne, por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. 15 ¿Chéꞌ inonte guꞌ no chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent leꞌ bélꞌyòo coꞌ nac ladpeꞌ guꞌ nac thìb conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist, ne, càꞌ? ¿Chéꞌ nzo mod gàc thìb cuen nii Crist no thìb cuen yaꞌ Crist, coꞌ nac naꞌ, par gàc naꞌ xal thìb cuen nii no xal thìb cuen yaꞌ coꞌ nac lad cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ ndli yalburrid, càꞌ? Yende xaa. Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌgàcta tataa, ¿léꞌ? 16 No ¿chéꞌ tarte ñee guꞌ no chéꞌ tarte non guꞌ leꞌ thìb xaꞌbiꞌ coꞌ ngue li yalburrid con thìb xaꞌgot coꞌ ndli yalburrid, thidte ndxàc bélꞌyòo lad xaꞌbiꞌa con bélꞌyòo lad xaꞌgota coꞌseꞌ ndli ryop xaꞌ yalburrid, càꞌ? Tataaqueꞌ naca, ey. Tac diꞌs ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Coꞌseꞌ nselyaꞌ thìb ned mèn, thidte ndxàc ryop bélꞌyòo lad mèna loo Diox. 17 Per ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ ngolaꞌsqueꞌ mèna loo Diox par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, leꞌ sya, thidte ndxàc xpii mèna con Diox. 18 Fxonꞌ guꞌ no biiche xàꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nchoo guꞌ par cuaꞌn guꞌ xinꞌ huan guꞌ no par chiꞌx guꞌ yéc xinꞌ saꞌl mèn par gàc guꞌ xtòo mèna, que nac guꞌ mènbiꞌ, que nac guꞌ mèngot. Chol taamas xquin coꞌ ncuaꞌn mèn, conꞌa indlide par leque mèn tezaꞌ mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, chol mèn coꞌ ncuaꞌn xinꞌ huan no mèn coꞌ nchiꞌx yéc xinꞌ saꞌl mèn par que no mèn xtòo mèn, leque mèna ntezaꞌ bélꞌyòo lad mèna. 19 ¿Chéꞌ inonte guꞌ no chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent leꞌ bélꞌyòo lad guꞌ nac xal thìb templ coꞌteꞌ nzo ban Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, càꞌ? Tataaqueꞌ naca. Xpii Natúꞌ nque

tee noqueꞌ guꞌ. Diox mtelꞌ Xpii Natúꞌa loo guꞌ par yòo ban no Xpii Natúꞌ guꞌ. ¿Chéꞌ indxònte guꞌ leꞌ Diox neꞌndaꞌde bélꞌyòo lad, coꞌ nac guꞌ, par ñibeꞌ guꞌ loo bélꞌyòo lad guꞌ xal nee lezoꞌ guꞌ, càꞌ? 20 Por cón cheꞌn Crist coꞌ anzeꞌf ntac, nac guꞌ mèn coꞌ mdyuꞌ. Por cona, bli guꞌ par xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs Diox no par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox por cón cheꞌn bélꞌyòo lad guꞌ, guꞌ coꞌ nac xpii no coꞌ nac bélꞌyòo lad guꞌ tac ryop conꞌa nac cheꞌnpeꞌ Diox. Pab ngue coꞌx loo mèn, que nac mèn mènbiꞌ, que nac mèn mèngot, más huen selyaꞌ mèn leque que tee thìb mèn par ndxèꞌ par baꞌ. Cón cheꞌn diꞌs coꞌ mqueꞌ guꞌ yeꞌs loon coꞌ mnibdiꞌs guꞌ loon, trèꞌ ngue telꞌen yeꞌs loo guꞌ, ne: Huenqueꞌ naca loo thìb myenꞌbiꞌ o thìb myenꞌgot coꞌ nac myenꞌ thìb cheleꞌ myenꞌ li xtùuz neꞌlide myenꞌ yalmbiꞌ con chol xaꞌgot. 2 Per por part cón chenen, par neꞌcuaꞌnte myenꞌbiꞌ o myenꞌgot xinꞌ huan myenꞌ, ndxàalqueꞌ selyaꞌ myenꞌbiꞌ no myenꞌgot. No lomisqueꞌ, ndxàal selyaꞌ myenꞌbiꞌ con myenꞌgot par que no myenꞌbiꞌ saꞌlpeꞌ myenꞌbiꞌ no par que no myenꞌgot saꞌlpeꞌ myenꞌgot, ne. 3 Lomisqueꞌ, lyazen toodiz non ryete guꞌ coꞌ mselyaꞌleꞌ, guꞌ coꞌ ndub noleꞌ xinꞌ saꞌl guꞌ, loo cart ndxèꞌ. Guꞌ coꞌ nac saꞌlbiꞌ, altant gure guꞌ no gòp guꞌ mod loo coꞌ nac obligación cheꞌn guꞌ por nac guꞌ xinꞌ saꞌlpeꞌ xaꞌgot guꞌ. Lomisqueꞌ guꞌ ne, myenꞌgot coꞌ nac xinꞌ saꞌl xaꞌbiꞌ guꞌ, altant gure guꞌ no gòp guꞌ mod no bli guꞌ coꞌ nac obligación cheꞌn guꞌ con xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ, ne. 4 Yende chó derech ndxàp xaꞌgot coꞌ mselyaꞌ par ñibeꞌ xaꞌ ante coꞌ neete lezoꞌ xaꞌ cón cheꞌn yalmbiꞌ no yalngot. Neꞌ neꞌ yen chó derech ndxàp xaꞌbiꞌ ñibeꞌ xaꞌbiꞌ ante coꞌ neete lezoꞌ xaꞌbiꞌ cón cheꞌn yalmbiꞌ no yalngot. Ndxeꞌlequeꞌ, natubdóꞌ ryop saꞌl xaꞌ par li ryop saꞌl xaꞌ ante coꞌ nee lezoꞌ

7

1 CORINTIOS 7 ryop saꞌl xaꞌ li xaꞌ. 5 Mèngot, neꞌcàade guꞌ guꞌ coꞌseꞌ lyaꞌs xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ gàal xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ guꞌ. Guꞌ ne, mènbiꞌ, coꞌ nac xinꞌ saꞌl xaꞌgot guꞌ, neꞌcàade guꞌ guꞌ coꞌseꞌ lyaꞌs xinꞌ saꞌl guꞌ gàal xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ guꞌ, ne. Ngue niin loo guꞌ: Neꞌgàalte guꞌ xtàa guꞌ coꞌseꞌ ndoo lezoꞌ ryop saꞌl guꞌ cuez guꞌ Diox ndxep huiz. Leꞌ sya, yiloa ndxàalqueꞌ guꞌ bere guꞌ, gàal guꞌ xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ tedib vez. Cheleꞌ guꞌ tataa li, neꞌcobyaꞌde Mebizya guꞌ láth ingàalte guꞌ xtàa guꞌ coꞌ nac xinꞌ saꞌl guꞌ. 6 Conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ inacte coꞌ mnibeꞌ Diox loon par niina loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue niina loo guꞌ xal ndyeꞌth xtùuz ndxèꞌ yéquen. 7 Tublazen no tyac lezon cheleꞌ ryete mènbiꞌ gàp mod xal daa. Tac daa neꞌndubte yoꞌf lezon nglin yalmbiꞌ con mèngot, cona neꞌnselyaden. Per daa naneequeꞌ leꞌ Diox mdaꞌ thìb mod loo thìb thìb mèn. Leꞌ taandxep mèna ndxàp thìb mod xal daa coꞌ indenꞌte nquin selyan. Leꞌ taamas mèn na, ndxàp tedib mod coꞌ naquin selyaꞌ. 8 Lomisqueꞌ, niin loo myenꞌbiꞌ thìb no loo myenꞌgot thìb no loo mèngot viud: Guꞌ coꞌ ndxelaꞌs, huen gàca loo guꞌ cheleꞌ guꞌ thidtenequeꞌ nziriꞌ xal ndxàca loon, coꞌ nee diꞌs, neꞌselyaꞌde guꞌ. 9 Per cheleꞌ guꞌ neꞌgàpte lezoꞌ par neꞌlide guꞌ yalmbiꞌ no yalngot, más huen selyaꞌ guꞌ con thidte mbiꞌ no con thidte ngot par tataa mod neꞌzyoꞌde guꞌ loo yalmbiꞌ no loo yalngot. 10 Per loo mèn coꞌ mselyaꞌleꞌ, ñibeꞌen conꞌ ndxèꞌ loo mèna: Neꞌláꞌyaꞌde saꞌlgot saꞌlbiꞌpeꞌ saꞌlgota; saꞌlgot neꞌláꞌyaꞌde saꞌlbiꞌ saꞌlgotpeꞌ thidtene. Inacte daa coꞌ ñibeꞌ conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal nee lezon. Ndxeꞌlequeꞌ, Tad Crist mnibeꞌi loon par niina loo guꞌ. 11 Per angtaꞌ leꞌi, cheleꞌ saꞌlgot láꞌyaꞌ saꞌlbiꞌpeꞌ saꞌlgota, ñibeꞌen loo xaꞌgota neꞌselyaꞌde saꞌlgot con tedib mbiꞌ. Más huen leque ryop saꞌl xaꞌgota tuꞌ tàl loo diꞌs par bere xaꞌ, tyub no xaꞌ saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌ tedib vez. Ñibeꞌen, ne, leꞌ saꞌlbiꞌ neꞌláꞌyaꞌde saꞌlgot thidtene.

410 12 No por cón cheꞌn taamas mèn ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Ingue niidena xal conꞌ coꞌ ñibeꞌ Tad Crist loo naꞌ. Ngue niina loo guꞌ xal ndyeꞌth xtùuz yéquen cón cheꞌna loo guꞌ. Cheleꞌ thìb guꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ por Crist ndyub no thìb xaꞌgot coꞌ indxelaꞌste, no ndyac lezoꞌ xaꞌgota ndub ban no xaꞌgota xaꞌbiꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌa, neꞌláꞌyaꞌde xaꞌbiꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ xaꞌgota. 13 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ thìb xaꞌgot coꞌ ndxàc ftaꞌn naꞌ por cón cheꞌn Crist tyub ban no xaꞌ thìb saꞌlbiꞌ coꞌ indxelaꞌste, no cheleꞌ saꞌlbiꞌa ndyac lezoꞌ ndyub ban no saꞌlbiꞌa saꞌlgot coꞌ ndxàc ftaꞌn naꞌ loo Crist, neꞌláꞌyaꞌde xaꞌgota xinꞌ saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌgota, ne. 14 Lomisqueꞌ ne, chol mbiꞌ coꞌ indxelaꞌste coꞌ nac saꞌlbiꞌ cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ ndxelaꞌs, por cón cheꞌn xaꞌgot coꞌ ndxelaꞌsa ndxàc loo mbiꞌ par neꞌtolode li mbiꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. No ndoo xalꞌ ned ndoo xalꞌ yóꞌ par ñee mbiꞌ no non mbiꞌ cón cheꞌn Diox par yilaꞌs mbiꞌ, ne. Lomisqueꞌ ne, chol xaꞌgot coꞌ indxelaꞌste coꞌ nac saꞌlgot cheꞌn thìb xaꞌbiꞌ coꞌ ndxelaꞌs, leꞌ sya, por cón cheꞌn saꞌlbiꞌ coꞌ ndxelaꞌsa ndxàc loo xaꞌgota ncaꞌ no ncà thìb conꞌ par neꞌtolode li xaꞌgota conꞌ yeꞌrsinꞌ. No ndoo xalꞌ ned ndoo xalꞌ yóꞌ loo xaꞌgota par ñee xaꞌgota no non xaꞌgota cón cheꞌn Diox par yilaꞌs xaꞌgota, ne. Tataa mod ne, neꞌyòode myenꞌ coꞌ gàc xinꞌ ryop saꞌl xaꞌa arid loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, téꞌthgà myenꞌ par ryo xàꞌ myenꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ par gàcguèꞌ myenꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. 15 Per cheleꞌ chol mèn coꞌ nac saꞌlbiꞌ o saꞌlgot coꞌ nac mèn coꞌ indxelaꞌste loo Diox por cón cheꞌn Crist, yende cón ndxòn mèna láꞌ mèna xinꞌ saꞌl mèna, pues, blaꞌ guꞌ láꞌ mèna xinꞌ saꞌl mèna. Cheleꞌi tataa mod nac, másqueꞌ huen nziriꞌ thìb guꞌ, guꞌ coꞌ nac hues xtàa por cón cheꞌn Crist, que nac guꞌ mèngot, que nac guꞌ mènbiꞌ, yende chó cuee caꞌ guꞌ par ñibeꞌ guꞌ loo xtàa guꞌ xal ndxàca loo thìb moz coꞌseꞌ ñibeꞌ

411 yèe patrón loo moz. Diox indlyaꞌste gàca tataa loo naꞌ. Diox ndlyaꞌs cue ban naꞌ rye nda naꞌ no rye ndyeꞌth naꞌ con hues xtàa naꞌ. 16 Tataa mod laꞌ guꞌ bii saꞌlbiꞌ guꞌ o saꞌlgot guꞌ tac ¿xá mod naneel, lùu coꞌ nac saꞌlgot, chéꞌ tlil gan par lyáꞌ xinꞌ saꞌl lùu loo conꞌ ryes cheleꞌ lùu li yèe par tolo tyub no xinꞌ saꞌl lùu lùu? No ¿xá mod naneel, lùu coꞌ nac saꞌlbiꞌ, chéꞌ tlil gan par lyáꞌ xinꞌ saꞌl lùu loo conꞌ ryes cheleꞌ lùu li yèe par tolo tyub no xinꞌ saꞌl lùu lùu? Pà non guꞌ chéꞌ tàca o chéꞌ neꞌgàcta, ¿léꞌ? 17 Per xalqueꞌ ngolo niin loo guꞌ nalleꞌ: Naquin que tee ban thìb thìb guꞌ xalqueꞌ mblec Diox guꞌ loo mod no loo zinꞌ coꞌ mque no guꞌ coꞌseꞌ ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Ftac lezoꞌ guꞌ no blec lezoꞌ guꞌ, cheleꞌ guꞌ ndub no xinꞌ saꞌl guꞌ. No ftac lezoꞌ guꞌ no blec lezoꞌ guꞌ, cheleꞌ guꞌ nac mèn thìb, coꞌ nee diꞌs, indub node guꞌ saꞌl guꞌ. Conꞌ ndxèꞌ mnibeꞌ Diox loon par luꞌen loo mèn coꞌ nqueltàa loo Diox no loo cón cheꞌn Diox rye ned ngue teeꞌen. 18 Cheleꞌ Diox ngurez chol guꞌ par ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox, guꞌ coꞌ ngòcleꞌ circuncidar ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist, taate yanꞌ guꞌ xalte ngòc circuncidar guꞌ. Neꞌtyóode guꞌ cón cheꞌn conꞌa. No guꞌ coꞌ Diox ngurez par ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox, guꞌ coꞌ tarte gàc circuncidar coꞌseꞌ ngolaꞌs guꞌ, taate yanꞌ guꞌa, ne. Inquinte gàc circuncidar guꞌ. 19 Part cheꞌn naꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Diox, ya yende cón ntac par gàc circuncidar naꞌ. No yende cón ntaca loo naꞌ par neꞌgàcte circuncidar naꞌ. Thìb conꞌ no maste más ntac loo naꞌ, tyubdiꞌs naꞌ loo conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌi xal nee lezoꞌ Diox. 20 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne: Ftolo bli thìb thìb guꞌ zinꞌ coꞌ ndli guꞌ coꞌseꞌ ngurez Diox guꞌ no mblec Diox guꞌ par ngolaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist no loo Jesucrist xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: 21 Cheleꞌ guꞌ nac xal moz yèe loo patrón coꞌ ñibeꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ

1 CORINTIOS 7 ngurez Diox no mblec Diox guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist no loo Jesucrist, yende chó mport nzo lezoꞌ guꞌ conꞌa. Neꞌtyóode guꞌ por conꞌa. Per cheleꞌ Diox taꞌ lugar loo guꞌ par gàc guꞌ mèn coꞌ yende chó ñii loo no mèn coꞌ yende chó mbee ncaꞌ, bli guꞌ coꞌ nzote mod li guꞌ par gàca tataa loo guꞌ. 22 Per yende chó mport nzo lezoꞌ guꞌ xal ndxàca loo guꞌ coꞌseꞌ ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tac mèn coꞌ ngurez Diox par yilaꞌs mèna loo Crist, cheleꞌ mèna nac moz yèe loo thìb patrón, nac mèna loo Diox mèn coꞌ yende chó mbee ncaꞌ. No nacqueleꞌ mèn coꞌ ngurez Diox mèn coꞌ yende chó mbee ncaꞌ, ne, lìcqueꞌ, nac mèna moz cheꞌnpeꞌ Diox, ne. 23 Diox mbli par mdix Diox thìb conꞌ coꞌ anzeꞌf ntac por cón cheꞌn guꞌ par ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox, ey. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Neꞌlaꞌde guꞌ ñibeꞌ yèe mèn izlyoꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par gàc guꞌ xal moz yèe loo mèna. 24 Cona, ngue niin loo guꞌ: Tolo gure li thìb thìb guꞌ zinꞌ coꞌ ndli guꞌ coꞌseꞌ ngurez Diox guꞌ par ngolaꞌs guꞌ par tataa mod que tee ban ndac guꞌ loo Diox. 25 Per cón cheꞌn myenꞌgot coꞌ beꞌ nzi tee thìb, yende chó conꞌ mnibeꞌ Diox loon par tyoodiz non guꞌ cón cheꞌn myenꞌgota. Per niin loo guꞌ conꞌ coꞌ ndyeꞌth yéquen no coꞌ ndyaquen cón cheꞌn myenꞌgota, daa coꞌ mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox par ngòc daa mèn coꞌ ndliqueꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox. 26 Ndyaquen huenqueꞌ gàca loo myenꞌgot no loo myenꞌbiꞌ, ne, tolo cue ban thìb myenꞌa por cón cheꞌn yalndyub nguꞌs coꞌ ndxàc loo naꞌ leꞌn huiz ndxèꞌ. 27 Per cheleꞌ guꞌ mselyaꞌqueꞌ, neꞌlide guꞌ xtùuz láꞌyaꞌ guꞌ xinꞌ saꞌl guꞌ. Cheleꞌ guꞌ tarte selyaꞌ, más huen li guꞌ xtùuz neꞌcuaꞌnte guꞌ xaꞌgot par selyaꞌ no guꞌ xaꞌgota leꞌn huiz ndxèꞌ. 28 Per cheleꞌ chol guꞌ ndlyaꞌs selyaꞌ, inacte conꞌa coꞌ ngue cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ. No cheleꞌ chol myenꞌgot yènꞌ ndlyaꞌs selyaꞌ, inacta conꞌa coꞌ ngue cuaꞌn myenꞌgot xquin myenꞌgot, ne.

1 CORINTIOS 7 Per coꞌseꞌ selyaꞌ myenꞌgot, gàca loo myenꞌgota axta neꞌ neꞌ yèe myenꞌ li myenꞌ rsinꞌ myenꞌ liz myenꞌ. Per part cón chenen, oj neꞌtyactìide myenꞌ tataa. Huen. 29 Per conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ, mèn huesen, ndoo dópleꞌ tiemp coꞌ beꞌ ndxanꞌ coꞌseꞌ gàc huiz yiꞌth xi Crist naꞌ. Cón cheꞌn tiemp coꞌ yiꞌth nquea, guꞌ coꞌ ngue no xinꞌ saꞌl, neꞌtyóode guꞌ ante cón cheꞌn famil guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ftyóo guꞌ cón cheꞌn zinꞌ cheꞌn Diox, ne. 30 Guꞌ coꞌ nzi nxi lezoꞌ, neꞌtaꞌde guꞌ lugar xi lezoꞌ guꞌ axta plóthe. Guꞌ coꞌ alithe nzoꞌf ndeꞌ nzoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, neꞌque tee bante guꞌ arid tataa. Coꞌseꞌ ndiꞌ guꞌ ndxep conꞌ, neꞌlide guꞌ xtùuz thidtenequeꞌ que no guꞌi. 31 Neꞌgath yeyꞌte lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxath ndxeyꞌ lezoꞌ taamas mèn loo yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. Tac quèe no yaa ndlyux yii den. Aleꞌqueꞌ loo conꞌ coꞌ ndxath nquìi mèn ñèe mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ neꞌ lyux loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 32 Per part cón chenen, lyazen neꞌgath lyuxte guꞌ loo nec thìb conꞌ. Leꞌ mbyòobiꞌ coꞌ nac mbyòobiꞌ thìb na, más tyóo mbyòo no más li mbyòo xtùuz loo cón cheꞌn Tad Diox par yòo lezoꞌ Diox cón cheꞌn mbyòoa. 33 Per ndxeꞌlequeꞌ, thìb mbyòo coꞌ mselyaꞌleꞌ, mbyòoa más ndyóo cón cheꞌn yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ par tataa mod más tyac lezoꞌ xinꞌ saꞌl mbyòoa leque cón li mbyòoa par yoo lezoꞌ Diox cón cheꞌn mbyòoa. 34 No xàꞌ nac mod cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ mselyaꞌ loo mod cheꞌn thìb myenꞌgot yènꞌ coꞌ tarte selyaꞌ. Myenꞌgot yènꞌ coꞌ tarte selyaꞌa, más ndxath ndlyux myenꞌgota loo cón cheꞌn Tad Diox par ryo xàꞌ myenꞌgot yènꞌa loo rye conꞌ coꞌ nac cheꞌn xab izlyoꞌ, que naca cón cheꞌn bélꞌyòo lad myenꞌgota, que naca cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli myenꞌgot xtùuz no coꞌ ndenꞌ myenꞌgot leꞌn lezoꞌ myenꞌgota.

412 Per ndxeꞌlequeꞌ, xaꞌgot coꞌ mselyaꞌ más ndxath ndlyux xaꞌgota loo cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ par li xaꞌgota xtùuz cón li xaꞌgota par tyac lezoꞌ xinꞌ saꞌl xaꞌgota. 35 Ingue niiden conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par tedóꞌen guꞌ loo conꞌ coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ante ndlyazen leꞌ conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ gàc conꞌ ndac loo guꞌ no par que tee ban li guꞌ conꞌ ndac no par gàp guꞌ huen mod par gàca loo guꞌ yende cón caꞌ loo guꞌ par tolo li guꞌ cas loo Diox; no par li guꞌ sirv loo Diox. 36 Per cheleꞌ chol guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ nac gundan ngue li xtùuz iléꞌde nac conꞌ coꞌ ngue li guꞌ loo rsap guꞌ coꞌ ndoo riꞌth tiemp selyaꞌ, bli guꞌ coꞌ ndenꞌ guꞌ nac más conꞌ huen par selyaꞌ rsap guꞌ. Cheleꞌ rsap guꞌ selyaꞌ, inacte conꞌa conꞌ coꞌ ngue cuaꞌn rsap guꞌ xquin rsap guꞌ. 37 Per cheleꞌ gundan coꞌ ngue no rsap làth guꞌ mbli nee lezoꞌ gundana leꞌ gundana inquinte li par selyaꞌ rsap gundana, no cheleꞌ gundana ndenꞌ inquinte selyaꞌ rsap gundan, leꞌ sya, huenqueꞌ nac conꞌ coꞌ ngue li gundana cheleꞌ rsap gundana neꞌselyaꞌde. Tataa gundana tolo xènꞌ rsap gundana. 38 Cona, cheleꞌ chol guꞌ taꞌ lugar loo rsap guꞌ par selyaꞌ rsap guꞌ, huenqueꞌ ngue li guꞌ. No cheleꞌ chol guꞌ neꞌtaꞌde lugar selyaꞌ rsap guꞌ coꞌseꞌ inquinta, más huen ngue li guꞌ ndxàca tataa loo guꞌ ndyaquen, ne. 39 Leꞌ xaꞌgot coꞌ ndub xinꞌ ndub saꞌl na, thidtenequeꞌ natedóꞌ xaꞌ con saꞌl xaꞌ xal ñibeꞌ ley láth beꞌ naban saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌ. Per cheleꞌ saꞌlbiꞌ xaꞌgota nguth, yende cón cue yende cón caꞌ xaꞌgota par selyaꞌ xaꞌgota con tedib mbiꞌ conseꞌ selyaꞌ no xaꞌgota thìb xaꞌbiꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist no maste. 40 Per más huen nda xaꞌgota, ndyaquen, cheleꞌ xaꞌgota thidtenequeꞌ neꞌselyaꞌde. No ndyaquen leꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox nque tee noqueꞌ daa ned nque teeꞌen. Thìba conꞌ ndxèꞌ.

413 Pab ngue taꞌ cuent loo mèn ihuente nac hua mèn bélꞌ máꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ xal xít mèn no luaꞌ mèn. Leꞌ tediba na, nalleꞌ ndlyazen tyoodiz non guꞌ cón cheꞌn xít guꞌ no luaꞌ guꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ no loo gunab. Lìcqueꞌ, ryete naꞌ coꞌ ndxelaꞌs, ndaꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ. Per mèn coꞌ ante ndxòn cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ, ale ndyeꞌs mèna. Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe thìb xtàa mèn no tedib xtàa mèn, mèna ndlyath no taamas mèn par tolo téꞌth mèn no tolo taꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox par tyubdiꞌs ndac mèn loo cón cheꞌn Diox. 2 Cheleꞌ chó mèn ndyac anzeꞌf ndxác mèna cón cheꞌn chol conꞌ, yende chó conꞌ tar gác mèna xal ndxàal gác mèna. 3 Per cheleꞌ chó mèn nzo coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox, Diox ngüiꞌ no ñaa Diox loo mèna, no ngo Diox cuent cón cheꞌn mèna. 4 Nde tan cuent loo guꞌ cón cheꞌn xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ no yiloa ndxuhua mèna. Naꞌ naneequeꞌ leꞌ thìb mdoꞌ inabante xal naban yub Tad Diox. No yende más Diox loo thidte Tad Diox coꞌ nzo. 5 Nzo huax conꞌ coꞌ ndyac mèn no mbez mèn nac Diox loo izlyoꞌ no loo béꞌ. Coꞌseꞌ tataa mbez mèn, ndenꞌ mèn anzeꞌf huax Tad coꞌ nac patrón coꞌ ñibeꞌ loo mèn nzo, ne. 6 Per ndxeꞌlequeꞌ, part cón cheꞌn naꞌ, nanee naꞌ no non naꞌ thidte Diox nac Diox coꞌ nzo. Dioxa nac xud Tad Jesucrist. Diox coꞌ nac xud Tad Jesucrist mblec no mxènꞌ alux conꞌ coꞌ nziriꞌ no coꞌ nzi ban par leque naꞌ li yath yèn cón cheꞌn Diox loo mèn no gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox por cón cheꞌn naꞌ. No lomisqueꞌ ne, angoluxte Tad Jesucrist nzo. Por cón cheꞌn Tad Jesucrist mxènꞌ Diox alux conꞌ no ngue tènꞌ Tad Jesucrist ryethe conꞌ, ne. Por cón cheꞌn Tad Jesucrist nziriꞌ naꞌ no nzi huin naꞌ loo izlyoꞌ, ne. 7 Iryede mèn coꞌ ndxelaꞌs non no nanee leꞌ loo Diox yende cón ntac thìb mdoꞌ.

8

1 CORINTIOS 8 Tac axta nalleꞌ beꞌ nzo ndxep mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ anzeꞌf mbyen no coꞌ anzeꞌf ngo lezoꞌ loo cón cheꞌn costumbr par ndyub xib mèn loo mdoꞌ no loo gunab. No ndenꞌ mèna coꞌseꞌ mbec mèn xít mèna no luaꞌ mèna loo mdoꞌ. Ndli mèna cuent ngue bec mèn conꞌa loo Diox. No coꞌseꞌ hua mèn bélꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ, ndenꞌ mèna arid ntac conꞌa par mèna. Tataa ndli mèna xtùuz tac tarte téꞌth ndac mèna leꞌ Diox yende chó mport nzo lezoꞌ Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ. Por cona, por ihuente nzo lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox, ndxàc chop loo chop laꞌs mèna loo cón cheꞌn Crist. 8 Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: Inacta por coꞌ ndxuhua naꞌ li par tyal Diox yòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox. No neꞌ neꞌ por indxuhuade naꞌ ndli ndyal Diox yòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox. Yende chó mport nzo lezoꞌ Diox cón cheꞌn coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ. No cheleꞌ mèn ndenꞌ iléꞌde nac hua mèn bélꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ, inacte por conꞌa nac mèn mèn yeꞌrsinꞌ loo Diox. Lomisqueꞌ ne, yende chó mport nzo lezoꞌ Diox cheleꞌ mèn hua bélꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ. Inacte por conꞌa nac naꞌ mèn ndac loo Diox, ne. 9 Per anderhuen guꞌ nee guꞌ xá ngue tee guꞌ, guꞌ coꞌ ya yende chó mbee ncaꞌ loo costumbr coꞌ ngue no mèn cón cheꞌn mdoꞌ. Tac neꞌstolqueꞌ taamas mèn coꞌ beꞌ ndxelaꞌs, coꞌ tarte taꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn conꞌ ngue li mèn, no ñèe mèna conꞌ ndli guꞌa. Leꞌ sya, leꞌleꞌ li guꞌ par yiziꞌf yigaꞌs mèna loo conꞌ yeꞌrsinꞌ ante por ñèe mèna conꞌ ndli guꞌa. 10 Angab naꞌi, cheleꞌ chol mèn coꞌ ndxelaꞌs ñèe guꞌ coꞌ mbez ndxác no non guꞌ cón cheꞌn Crist, no nzi yuhua guꞌ conꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ leꞌn nyòo liz mdoꞌ, sya, mèn coꞌ tarte yilaꞌs ndaca li xtùuz no gab mèna leꞌn lezoꞌ mèna: Jaa. ¿Chéꞌ ndyac guꞌi, nzoqueꞌ mod hua naꞌ xít naꞌ no luaꞌ naꞌ coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ, ¿léꞌ? Leꞌ sya, tataa mod téꞌth mèna loo guꞌ par tlo mèna ryo

1 CORINTIOS 8​, ​9 xàꞌ lezoꞌ mèna loo coꞌ ndxelaꞌs mèna loo Crist. 11 Por cona, yanꞌ cón cheꞌn coꞌ ndli guꞌ cheleꞌ guꞌ li leꞌ chol mèn coꞌ indxelaꞌs ndacte, tlo mèna hua mèna xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ láth beꞌ ndenꞌ mèna iléꞌde nac conꞌ ngue li mèna. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ por cón cheꞌn mèna, ne, nguth Crist. 12 Coꞌseꞌ ngue li guꞌ conꞌa, cona nee diꞌs, ngue cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ loo mèn coꞌ ndxàc hues guꞌ por Crist. Tataa mod ndli guꞌ nzyeꞌ xtùuz mèn no ncos guꞌ xtùuz mèn coꞌ ndenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn. Per ingue lide guꞌi ante loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ loo Crist, ne. 13 Por cona, niin loo guꞌ: Part cón chenen, coꞌseꞌ ndxuhuan chol nítyèth coꞌ nac xíten no luan, cheleꞌ conꞌ ndxuhuan ndli par ndenꞌ mèn coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Crist ngòc nguàal conꞌ por ndxàc mèna chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Crist, más quee lezon neꞌtolode huana thidtene. Pab ngue bez loo mèn: Ndxàpen derech ñaꞌben conꞌ loo guꞌ por nac daa thìb mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Crist loo guꞌ. ¿Chéꞌ inacte daa mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Tad Crist par ndxen diꞌs cheꞌn Tad Crist loo mèn, càꞌ? Nacqueꞌ daa mbiꞌa, ¿léꞌ? ¿Chéꞌ ndyac guꞌ nzo ndxep conꞌ coꞌ mbee ncaꞌ daa loo zinꞌ coꞌ ndlin, càꞌ? Yende chó conꞌ nzo coꞌ ncàꞌ loon. ¿Chéꞌ ndyac guꞌ leꞌ daa tarte ñèe Tad Jesucrist naꞌ, càꞌ? Aa. Gunèelen Tad Jesucrist. ¿Chéꞌ inacte guꞌ mèn coꞌ ngolaꞌs por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌen cón cheꞌn Tad Crist, càꞌ? Nacqueꞌ guꞌ mèna, ¿léꞌ? 2 Peser taamas mèn indenꞌte nac daa mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs coꞌ mtelꞌ Tad Crist. Per, lìcpeꞌ baꞌi, guꞌ ndenꞌqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent nacqueꞌ daa mbiꞌa, ¿léꞌ? Tac por nac guꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad, non mèn no nanee mèn leꞌ daa nacqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Tad Crist no ndxen diꞌs cheꞌn Tad Jesucrist loo mèn. 3 Conꞌa nac coꞌ nduben razon cón chenen loo chol mèn coꞌ ndryal no

9

414 cón chenen par ñee mèna ñeeneꞌ ¿chéꞌ, lìcqueꞌ, nac daa xaꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs xal mtelꞌ Tad Crist daa? 4 ¿Chéꞌ ndyac guꞌ leꞌ nuꞌ indxàpte derech hua nuꞌ no gu nuꞌ chol conꞌ, càꞌ? Ndxàpqueꞌ nuꞌ derecha. 5 ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent indxàpte nuꞌ derech hueꞌ nuꞌ thìb xaꞌgot coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nac saꞌlpeꞌ nuꞌ coꞌseꞌ tyoo nuꞌ ned par ya nuꞌ viaj xal ndli taamas myenꞌ coꞌ mtelꞌ Tad Crist no myenꞌ coꞌ ndxàc huespeꞌ Tad Crist por xnaꞌ Tad Crist no xal ndli Pedr, ne, càꞌ? Ndxàppeꞌ nuꞌ derecha, ey. 6 No ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent tropte nuꞌ Mbèlꞌ nquin que zinꞌ huiz par li nuꞌ gan thìb leꞌ rol luaꞌ nuꞌ par hua nuꞌ leque ya xoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Tad loo nuꞌ par li nuꞌi, càꞌ? Inquinta. 7 Nibdizen tedib conꞌ loo guꞌ: ¿Chéꞌ nzo chó solndad coꞌ nac solndad coꞌ neꞌyaxte càa, càꞌ? No chó thìb mèn nzo coꞌ mdoo lus uv no yiloa neꞌhuade mèna xlè coꞌ taꞌ lus uva, càꞌ? Lomisqueꞌ ne, ¿chéꞌ nzo chó thìb mbiꞌ coꞌ ngue xènꞌ thìb partid mbacxilꞌ coꞌ neꞌgude lech cheꞌn mbacxilꞌa, ¿càꞌ? Yende mod gàca tataa, ¿léꞌ? 8 Conꞌ coꞌ ngue nibdizen loo guꞌ ndxèꞌ, ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent naca thìb diꞌs coꞌ angndyoodiꞌs mèna, càꞌ? ¿Chéꞌ intaandxèꞌde mbez cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ loo ley cheꞌn Moisés coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel, càꞌ? Mbezqueꞌ cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ loo ley cheꞌn Moisés, ne, ¿léꞌ? 9 Tac, lìcpeꞌ baꞌi, loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ndub diꞌs coꞌ mbez: Neꞌcode guꞌ yex ro ngon coꞌ ndloo ndub loo nzob triu. ¿Chéꞌ ndyac guꞌ ante par quenap Diox ngon gunii Diox conꞌ ndxèꞌ, càꞌ? Yende xàa. 10 Ndxeꞌlequeꞌ, Diox gunii diꞌs ndxèꞌ por cón cheꞌn naꞌ, ne, par gàc conꞌ ndac loo naꞌ. Por cón cheꞌn naꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox tedib lugar, coꞌ mbez taandxèꞌ, ne: Thìb mbiꞌ coꞌ nganꞌ yòo con yaarad, mbiꞌa ndub queequeꞌ lezoꞌ thop mbiꞌ cosech loo zinꞌ coꞌ ngue li mbiꞌ. Leꞌ mbiꞌ coꞌ ngue guis

415 nzob triu na, ndxàal tyub queequeꞌ lezoꞌ mbiꞌ gàc cheꞌn mbiꞌ triu coꞌ ngue guis mbiꞌ. 11 Cheleꞌ nuꞌ mbluꞌ loo guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox xal ngo mèn thìb quèe bin loo yòo, ¿chéꞌ ndyac guꞌ indxàalte lyath no guꞌ nuꞌ par taꞌ guꞌ conꞌ hua nuꞌ no taamas conꞌ coꞌ nquin nuꞌ coꞌ nde che loo nuꞌ, càꞌ? Ndxàalqueꞌ li guꞌ conꞌa, ey. 12 Cheleꞌ taamas mèn ndxàp derech yax càa mèn loo zinꞌ coꞌ ndli mèna loo guꞌ cón cheꞌn Tad Crist, más ndxàp nuꞌ derech yax càa nuꞌ, ¿léꞌ? Per mastaleꞌ tataa ndxàp nuꞌ derech, ale tarte ñibeꞌ nuꞌ loo guꞌ quix guꞌ càa nuꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nxec yèe nuꞌ loo conꞌ coꞌ nde che loo nuꞌ par nec thìb mod no nec tedib mod yende cón ncaꞌ loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist loo mèn por cón cheꞌn nuꞌ. 13 Non guꞌ no nanee guꞌ leꞌ mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ leꞌn templ, mèna ndxuhua bélꞌ coꞌ mbec mèn loo còoꞌ coꞌ ndli mèn cuent ncàa Diox. No non guꞌ no nanee guꞌ leꞌ mèn coꞌ ndli mandad loo còoꞌ, mèna ndxàc cheꞌn conꞌ coꞌ mbec mèn loo còoꞌ coꞌ ndli mèn cuent ncàa Diox, ¿léꞌ? 14 Lomisqueꞌ mod ne, mnibeꞌ Tad Crist leꞌ mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac, hua mèna conꞌ li mèna gan cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ mèna. 15 Per huiꞌ guꞌ nexa. Part cón chenen, tarte ñaꞌben nec thìb conꞌ loo guꞌ par huan. Neꞌ neꞌ ntelꞌen diꞌs loo yeꞌs coꞌ mtelꞌen loo guꞌ par non guꞌ nquin daa conꞌ par ntelꞌ guꞌ conꞌ huan. Tac más quee lezon neꞌcàaden conꞌ taꞌ guꞌ càan mastaleꞌ gath huin daa, leque neꞌtaden gust lezon cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon coꞌ ngue lin loo guꞌ anxleꞌ. 16 Mastaleꞌ ngon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac, indlidena par càba conꞌ ndac loon. Ndxeꞌlequeꞌ, naquinqueꞌ gon yalbàn. Tac cheleꞌ daa neꞌlida, ¡prob daa izlyoꞌ!, Diox tetìi daa axta plóthe. 17 Cheleꞌ daa ngo yalbàn xal neete lezon, lìcpeꞌ baꞌi, ndxàal yax càan. Per cheleꞌ daa lii tac nquinqueꞌ lina, sya, non guꞌ,

1 CORINTIOS 9 lìcqueꞌ, Diox nac xaꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ ndxèꞌ loon par lina. 18 Cona, ngue niin loo guꞌ: Conꞌ coꞌ angngue lin gan por ngon yalbàn coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist, coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, nac leꞌ daa ndyac lezoꞌ leꞌ daa imbezte quix mèn càan, coꞌ nee diꞌs, yende cón ndxuhuan no yende cón gun por zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngon yalbàn. 19 Mastaleꞌ yende chó mèn ndxàp derech par ñibeꞌ yèe mèn loon loo chol conꞌ, ndxeꞌlequeꞌ, ale ndlin ndxàc daa xal thìb moz loo rye mèn par gàca tyal mèn gòn mèn diꞌs coꞌ tan cuent cón cheꞌn Crist par yilaꞌs mèn loo Crist. 20 Coꞌseꞌ ndyoodiz non mèn nación Israel cón cheꞌn Crist, ncuanen mod ndxàc daa xal mèn nación Israel, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ nzo ban xanꞌ yalnibeꞌ cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna mastaleꞌ inzoden xanꞌ yalnibeꞌ cheꞌn leya par beꞌqueꞌ tataa mod gàca tyal mèna gòn mèna diꞌs coꞌ tan cuent cón cheꞌn Crist loo mèna. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 21 Leꞌ tediba na, coꞌseꞌ ndyoodiz non mèn coꞌ inzode loo cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, ale lalqueꞌ ndxàc daa xalqueꞌ nac mèna. No ndluꞌen daa loo mèn xalqueꞌ nac mod cheꞌn mèna par beꞌqueꞌ gàca tyal mèna gòn mèna diꞌs coꞌ tan cuent cón cheꞌn Crist loo mèna. Nacqueꞌ daa mèn coꞌ nzo xanꞌ yalnibeꞌ cheꞌn ley cheꞌn Diox tac nzoquen xanꞌ yalnibeꞌ cheꞌn ley cheꞌn Crist. 22 Leꞌ loo mèn coꞌ nac xal mèn yíiz coꞌ ndxàc chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Crist na, ndxàc daa xalqueꞌ mèna par beꞌqueꞌ tataa mod gàca tyal mèna gòn mèna diꞌs coꞌ tan cuent loo mèna no yilaꞌs mèna loo Crist, ne. Cona nee diꞌs, ndlin par lalqueꞌ ndxàc daa loo rye mèn chol lugar par beꞌqueꞌ lin gan tyal ndxep mèna par yilaꞌs mèna loo Crist. 23 Ryete conꞌ ndxèꞌ ndlin por cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn

1 CORINTIOS 9​, ​10 Crist par sate más gàc conꞌ ndac loon por cón cheꞌn diꞌs ndac xal ncàba conꞌ ndac loo taamas mèn por cón cheꞌn diꞌs ndac, ne. 24 Nonqueꞌ guꞌ, ¿léꞌ?, leꞌ coꞌteꞌ nac thìb loo lueꞌ coꞌteꞌ nqueꞌ mèn carre, mèn nqueꞌ thìb señ loo lueꞌ par ñee mèn chó mèn ner zin loo señ coꞌseꞌ nqueꞌ thap gaꞌy mèn carre, tya nqueꞌ huax mèn carre no ndli mèn puest. Per coꞌseꞌ ndxelo nqueꞌ rye mèn coꞌ nqueꞌ carre carre, thidte mbiꞌ no maste mbli gan. Leꞌ sya, mbiꞌ coꞌ mbli gana, angtaꞌlaꞌs mèn thìb conꞌ càa mbiꞌ por mqueꞌ mbiꞌ carre. Cona, ngue niin loo guꞌ: Gòc guꞌ xal mèn coꞌ nqueꞌ carrea par gác guꞌ li guꞌ gan ryethe conꞌ ndac coꞌ angtaꞌ Crist loo guꞌ yiloa por mbli guꞌ fuerz ndluꞌ ndac guꞌ loo mèn cón cheꞌn Crist. 25 Ryete mèn coꞌ nguith loo chol yalguyith par li mèn gan loo xtàa mèn, mèna ndxàp lezoꞌ loo chol conꞌ coꞌ li mal loo mèna. Lìcpeꞌ baꞌi, mèna tataa ndli par li mèn gan conꞌ coꞌ angtaꞌ mèn càa mèna. Per conꞌ coꞌ càa mèna lyux yéꞌ huize. Per ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ càa naꞌ nac thìb conꞌ coꞌ neꞌyizaꞌde thidtene, cheleꞌ naꞌ tyoo nque loo cón cheꞌn Tad Crist xal ndxàca loo mèn coꞌ nqueꞌ carre. 26 Part cón chenen, daa nac xal thìb mbiꞌ coꞌ nqueꞌ carre par lin thìb puest. Tataa nque tee lin loo cón cheꞌn Crist. Inacte daa thìb mbiꞌ coꞌ alithe ndxeziꞌf ndxegaꞌs coꞌseꞌ nqueꞌ mbiꞌ carre. Ndxeꞌlequeꞌ, nac daa xal thìb mbiꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, ngue li gan loo thìb yalguyith cheꞌn box, coꞌ nee diꞌs, nqueꞌ mèn punyed ro xtàa mèn. Neꞌnglidena loo yalguyitha xal thìb mbiꞌ coꞌ alithe ngyoo coꞌ angndub ndlàa puñed loo mes no loo yòo. Tataaqueꞌ ngue tee lin zinꞌ loo cón cheꞌn Diox. 27 No loo cón cheꞌn Tad Crist coꞌ nxoꞌf zinꞌen, leque daa nquenap daa no ndxàp lezon no ñibeꞌen loo ladpeꞌen xal thìb patrón coꞌ ñibeꞌ loo thìb moz. Tataa ndlin loo cón cheꞌn Crist par neꞌgàcte loon leꞌ coꞌseꞌ

416 ngolo mblon yalbàn no mtethen loo taamas mèn, chàa, yigaa daa loo Crist xal thìb mbiꞌ coꞌ ngogaa coꞌ ngue li conꞌ yeꞌrsinꞌ. Leꞌ sya, tyuhuanen conꞌ coꞌ angcàayan yiloa. Pab ngue coꞌx loo mèn iléꞌde nac cón ndli mèn coꞌseꞌ ncòoꞌ mèn yéc mèn no nsálꞌ mèn yaꞌ mèn loo chol mdoꞌ no loo chol gunab. Ndlyazen leꞌ guꞌ non no ñee guꞌ, mèn huesen, leꞌ Diox ngo no xudgool naꞌ leꞌn xcuau coꞌ gunaa xal thìb pilar. No nguriꞌth ryete xudgool naꞌ tedib lad ro níttóꞌ coꞌ lèe Níttóꞌ Nanee por cón cheꞌn Diox, ne. 2 Ryete mèn nación Israel thidte mqueltàa con Moisés coꞌseꞌ thidte ngo no Moisés mèna xanꞌ xcuau coꞌ gunaa xal thìb pilar no coꞌseꞌ nguriꞌth no Moisés mèna tedib lad ro níttóꞌa. Conꞌa ngòc loo mèna xal coꞌseꞌ ndxàc bautizar mèn. 3 Látha, ryete mèn coꞌ mqueltàa no Moisés nduhua thìb loo xít no thìb loo luaꞌ coꞌ mdaꞌ Diox loo mèna par hua mèna. 4 Ryete mèn coꞌ nda no Moisés ngu nít coꞌ mdaꞌ Diox loo mèna, ne, par gu mèn nít. Níta mziꞌf loo thìb quèe coꞌ mbluꞌ Diox loo mèna. Quèe coꞌ mbyúꞌ loo mèna ngòc thìb conꞌ bzyeꞌ, coꞌ nee diꞌs, yub Crist ngòc quèea tiempa. Crist ngo no mèna. 5 Mastaleꞌ tataa mbli Diox loo mèna par nduhua mèna luaꞌ mèna no ngu mèna xít mèna, huax mèna neꞌngòode lezoꞌ ngnèe mèna Diox. Por cona, mbeth Diox mèna coꞌteꞌ nagán. 6 Loo conꞌ coꞌ mbli Diox loo mèna, téꞌth naꞌ thìb conꞌ. Nec thìb mod no nec tedib mod neꞌtyubte yoꞌf lezoꞌ naꞌ par li naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ xal mdyub yoꞌf lezoꞌ mèna mbli mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ. 7 Neꞌ neꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ ndyub xib loo chol mdoꞌ no nsálꞌ guꞌ yaꞌ guꞌ loo chol mdoꞌ no loo chol gunab xal mbli mèna. Tac cón cheꞌn mèna ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, coꞌ mbez: Ryete mèn nación Israel mqueltàa. Mbli nab mèna thìb lni. Làth

10

417 xtauꞌa, nduhua mèna. Ngu mèna. Ngoloa, mbilꞌ nii mèna loo thìb mdoꞌ coꞌ mtoxcuaꞌ mèna. 8 Niin loo guꞌ, ne: Indxàalte li naꞌ yalburrid. Neꞌ neꞌ indxàal cuaꞌn naꞌ xinꞌ huan naꞌ xal mbli ndxep mèn nación Israel coꞌseꞌ mcuaꞌn mèna xinꞌ huan mèna. Leque huiza, mnibeꞌ Diox loo Moisés par guth mèn nación Israel gal bson mil xtàa mèn nación Israel coꞌ mcuaꞌn xinꞌ huana. 9 Neꞌ neꞌ aseli naꞌ cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ loo Tad Diox par ñee naꞌ ñeeneꞌ chéꞌ tetìi Tad Diox naꞌ xal mbli mèn nación Israel coꞌseꞌ asembli mèna mcuaꞌn mèna xquin mèna par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ tetìi Diox mèna por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna. No ale mbli Diox mtelꞌ Diox huax mbelꞌ par mquele mbelꞌ mèna par nguth huax mèna, ne. 10 Neꞌ neꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi xexte cón cheꞌn Diox xal mbli ndxep mèn nación Israel tiempa. No mbeth Diox mèna coꞌseꞌ ngua angl, coꞌ mtelꞌ Diox loo mèna, par mbeth angl mèna. 11 Ryete conꞌa ngòc loo xudgool naꞌ tiempa, coꞌ nee diꞌs, loo mèn nación Israel ngòc conꞌa par téꞌth naꞌ xá mod ndxàal que tee ban naꞌ loo Diox, naꞌ coꞌ nziriꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ, coꞌ nee diꞌs, nde zinꞌ gaxleꞌ lith no izlyoꞌ. 12 Por cona, cheleꞌ chol guꞌ ndenꞌ mbli nèeleꞌ guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist thidtene, nee guꞌ xá ngue tee ban guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Neꞌstreꞌfqueꞌ guꞌ, ne, cuaꞌn xquin guꞌ no xtol guꞌ loo Crist. 13 Ryethe conꞌ coꞌ ndyactìi guꞌ coꞌ lyaꞌs li leꞌ guꞌ ryo xàꞌ loo cón cheꞌn Crist lalqueꞌ nac xal ndyactìi taamas mèn. Per na nii loo guꞌ: Más huen gàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox. Diox neꞌtolode laꞌ par gàc más conꞌ ryes no más conꞌ naxi loo guꞌ coꞌ nac coꞌ xec guꞌ láth gàc conꞌa loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ gàc chol conꞌ ryes no conꞌ coꞌ li xi lezoꞌ guꞌ, Diox lyath no guꞌ par riid conꞌa loo guꞌ; no par neꞌxide lezoꞌ guꞌ arid; no par xec guꞌ riid conꞌa loo guꞌ. 14 Por cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ nqueꞌ

1 CORINTIOS 10 lezon ñèen: Bláꞌ guꞌ ya neꞌtolode tyub xib guꞌ no sálꞌ guꞌ yaꞌ guꞌ loo chol mdoꞌ no loo chol gunab thidtene. 15 Ndyoodiz non guꞌ xal loo mèn coꞌ ndenꞌ diꞌs no mèn coꞌ ndxàaꞌd diꞌs. Leque yub guꞌ tub rez cón cheꞌn conꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ léꞌ nac diꞌs coꞌ ndyoodiz non guꞌ o chéꞌ iléꞌde nac diꞌs coꞌ ndyoodiz non guꞌ. 16 Coꞌseꞌ nqueltàa naꞌ templ par li naꞌ coꞌ nac “Cena Santa”, coꞌseꞌ ndxuhua thìb thìb naꞌ thìb leꞌ chuꞌth pan no coꞌseꞌ ndxu naꞌ chuꞌth vin no ñaꞌb naꞌ loo Diox li leyꞌ Diox conꞌa, cop coꞌ ndxòo vin coꞌ nac vin cheꞌn uv, vina no pana ndaꞌ cuent loo naꞌ thidte nac thìb naꞌ no tedib naꞌ loo Diox no loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn ren Crist no por cón cheꞌn ladpeꞌ Crist. ¿Chéꞌ indlide naꞌ conꞌa tac thidte nac naꞌ loo Crist xal bélꞌyòo ladpeꞌ leque Crist, càꞌ? Cona ndli naꞌi, ¿léꞌ? 17 Cona nee diꞌs, coꞌseꞌ ndxuhua thìb thìb naꞌ thìb leꞌ chuꞌth pana, ndluꞌi loo naꞌ cón cheꞌn Crist leꞌ Crist nac xal sate pana. Per mastaleꞌ huax mèn nac naꞌ, nac naꞌ mèn cheꞌn sate pana, coꞌ nee diꞌs, nac Crist. No coꞌseꞌ ndxuhua naꞌ thìb leꞌ pana, ndluꞌi loo naꞌ cón cheꞌn xá mod nac naꞌ cheꞌnpeꞌ Crist. 18 Huiꞌ guꞌ no bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn mèn nación Israel. Coꞌseꞌ ndxuhua nguleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel bélꞌ coꞌ mbec nguleyꞌ loo còoꞌ cheꞌn Diox, ¿chéꞌ indxàcta loo nguleyꞌa thidte ndxàc nguleyꞌa con Diox, càꞌ? Lìcqueꞌ, ndxàca tataa loo mèna, ¿léꞌ? 19 ¿Xá nee guꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue go ron loo guꞌ ndxèꞌ? ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent anzeꞌf ntac conꞌ coꞌ mbec guꞌ loo mdoꞌ, càꞌ? Yende xàa. No ¿chéꞌ ndli guꞌ cuent anzeꞌf ntac mdoꞌ, càꞌ? Yende xàa. Ndxeꞌlequeꞌ, yende cón ntac mdoꞌ, ey. 20 Per ndxeꞌlequeꞌ, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Leꞌ bélꞌ máꞌ coꞌ ndxuth mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, coꞌ mbec mèn loo mdoꞌ, ingue becte mèna bélꞌ máꞌ loo mdoꞌ. No inacte coꞌ, lìcqueꞌ, ngue bec

1 CORINTIOS 10 mèn bélꞌ máꞌa loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, mbec mèna bélꞌ máꞌ loo xpii coꞌ nac cheꞌn meexùꞌ. Cona, ngue niin loo guꞌ: Indlyasten leꞌ guꞌ thidte gàc loo cón cheꞌn meexùꞌ. 21 Yende mod gu guꞌ bin coꞌ nac cop cheꞌn “Cena Santa” cheꞌn Tad Crist cheleꞌ guꞌ más ndli cas xal nac costumbr coꞌ mbed no guꞌ no coꞌ nac mbec guꞌ conꞌ ndxuhua guꞌ loo mes loo xpii cheꞌn meexùꞌ. Neꞌ neꞌ yen mod hua guꞌ thìb leꞌ chuꞌth pan coꞌ nac “Cena Santa” cheꞌn Tad Crist cheleꞌ guꞌ más ndli cas costumbr coꞌ mbed no guꞌ coꞌseꞌ mbec guꞌ conꞌ ndxuhua guꞌ loo mes loo xpii meexùꞌ. Cona nee diꞌs, yende mod thidte gàc guꞌ con Crist cheleꞌ guꞌ leque tiemp beꞌ ndli cas loo costumbr coꞌ nguled no guꞌ coꞌ mbli guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xpii cheꞌn meexùꞌ. 22 ¿Chéꞌ iñeede guꞌ coꞌseꞌ tataa ndli mèn, ngue cuaꞌn mèn mod par yecloo Diox loo mèna, càꞌ? ¿Chéꞌ ndenꞌ guꞌ no chéꞌ ndli guꞌ cuent axta arid mbiꞌ guꞌ par neꞌzyebte guꞌ coꞌseꞌ yecloo Diox loo guꞌ, càꞌ? ¡Pà yilazen conꞌa! Pab ngue taꞌ cuent loo mèn ya yende chó costumbr cuee no càꞌ mèn loo cón cheꞌn Crist coꞌseꞌ nzoleꞌ mèn loo cón cheꞌn Crist. No nqueꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn cheleꞌ mèn, lìcqueꞌ, nzo loo cón cheꞌn Crist. 23 Lìcpeꞌ baꞌi, ryete conꞌ coꞌ ndlyaꞌs naꞌ li naꞌ, nzoqueꞌ mod li naꞌi conseꞌ gàca conꞌ coꞌ neꞌcàbte cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ loo Tad. Per iryede conꞌa càb conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ no xtàa naꞌ, mèn coꞌ ndxelaꞌs par tolo téꞌth mèn no taꞌ mèn cuent par tyubdiꞌs ndac mèna loo Tad Crist. 24 Neꞌlide guꞌ xtùuz cuaꞌn guꞌ mod par càb conꞌ ndac ante loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, fcuaꞌn guꞌ mod par gàc conꞌ ndac loo hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn guꞌ. 25 Rye clas bélꞌ coꞌ nthoꞌ mèn coꞌteꞌ ndyoꞌ bélꞌ, neꞌtyóode guꞌ. Fxiꞌ guꞌ bélꞌa par hua guꞌ. Neꞌnibdiꞌste guꞌ loo mèna:

418 ¿Chéꞌ nac bélꞌ ndxèꞌ coꞌ mblec mèn loo mes loo mdoꞌ, càꞌ? Yende chó mport nzo lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌa. 26 Tac izlyoꞌ ndxèꞌ no ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ nac cheꞌnpeꞌ Tad Diox. 27 Cheleꞌ chol mèn coꞌ inacte mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist li convid guꞌ coꞌseꞌ nzo thìb yalhua liz mèna, no cheleꞌ guꞌ lyaꞌs ya thuhua guꞌ rye nítyèth coꞌ cuec mèna loo guꞌ no yende chó mport nzo lezoꞌ guꞌ nibdiꞌs guꞌ loo mèna: ¿Chéꞌ nac nítyèth ndxèꞌ coꞌ mblec guꞌ loo mdoꞌ, càꞌ? par neꞌtenꞌte guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ no gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ iléꞌde nac coꞌ ngue li guꞌ. 28 Per cheleꞌ chó mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist nzo làtha, no gab mèna loo mèn coꞌ nzi yuhua nítyètha: Bélꞌ coꞌ natoxcuaꞌ coꞌ nac nítyèth coꞌ nzi yuhua guꞌ baꞌ nac bélꞌ máꞌ coꞌ mblec mèn guliz ndxèꞌ loo mdoꞌ, cara, leꞌ sya, más huen neꞌhuade mèna nítyèth bélꞌ máꞌa. Por cón cheꞌn diꞌs coꞌ mdaꞌ mèna cuent loo guꞌ no por cón cheꞌn xtùuz coꞌ mbli mèna leꞌn lezoꞌ mèna por ñèe mèna nzi yuhua guꞌ nítyètha, más huen neꞌhuade guꞌ nítyètha loo mèna par neꞌcàbte thìb yalquìi loo mèna. 29 Conꞌ ndxèꞌ ngue niin loo guꞌ por cón cheꞌn xtùuz mèna no por cón cheꞌn conꞌ ndenꞌ mèn coꞌ indxelaꞌs ndacte leꞌn lezoꞌ mèna. Per ndxeꞌlequeꞌ, ingue niiden conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. Peser nzo ndxep mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist coꞌ gab: ¿Chó nac mèn coꞌ ndxàp derech par tub rez mèn no laꞌs mèn no quexùꞌ mèn daa por cón cheꞌn xtùuz coꞌ ndenꞌ daa leꞌn lezon ante tac tedib mèn ndenꞌ leꞌn lezoꞌ nzoqueꞌ mod hua mèna conꞌ o yende mod hua mèna conꞌ. Yende chó cón cheꞌn mèna par tataa li mèna xtùuz, ¿léꞌ? 30 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ daa mbez loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, coꞌseꞌ ndxuhuan no coꞌseꞌ ndxun

419 xíten no luan, ¿chonon leꞌleꞌ tedib mèn ñii ngòc nguàal conꞌ cón chenen loo conꞌ coꞌ mbezen loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, por ndxhuan xíten no luaꞌen, sya? Yende chó cón cheꞌn mèna conꞌa, ¿léꞌ? 31 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Que naca ndxuhua guꞌ luaꞌ guꞌ, que naca ndxu guꞌ xít guꞌ, o que naca ndli guꞌ chol conꞌ coꞌ ngue tee li guꞌ, bli guꞌ conꞌa par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox, ndee guꞌ. 32 Neꞌlide guꞌ par cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn, que nàca mèn nación Israel, que naca mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, o que naca mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. 33 Bli guꞌ xal ncuanen mod huen ndxàc daa con mèn loo ryete conꞌ. Tac ncuanen mod huen ndxàc daa loo ryete mèn. Tac coꞌseꞌ ncuanen mod par huen ndxàc daa con ryete men, ingue cuanten conꞌ coꞌ càb conꞌ ndac ante loon. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlina par càba conꞌ ndac loo huax mèn par gàca lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Gure li guꞌ xal ndlin loo conꞌ mbli Crist no loo conꞌ coꞌ mbluꞌ Crist.

11

Pab ngue taꞌ cuent loo mèn xá mod ndxàal yòo mèngot loo cult o servis. 2 Daa ndli leꞌ guꞌ ndyuꞌ loon, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, tac guꞌ nteꞌqueꞌ lezoꞌ ryethe conꞌ cón chenen, no nzi liqueꞌ guꞌ ryete conꞌ xal mnibeꞌen loo guꞌ no xalqueꞌ mtéꞌth guꞌ loon. 3 Lyazen leꞌ guꞌ gòn no ñee guꞌ conꞌ ndxèꞌ: Leꞌ Diox mdoo lezoꞌ gàc conꞌ ndxèꞌ loo ryethe conꞌ: Leꞌ Diox ñibeꞌ loo Crist. Leꞌ Crist na, ñibeꞌ loo rye mènbiꞌ. Leꞌ mènbiꞌ na, ñibeꞌ loo mèngot. 4 Tac cheleꞌ thìb mbiꞌ ndub sombrel yèc coꞌseꞌ cuez mbiꞌ Diox loo servis coꞌ nac cult no coꞌseꞌ co mbiꞌ yalbàn coꞌ ñibeꞌ Diox co mbiꞌ, naca thìb conꞌ par thyon mbiꞌ cheleꞌ mbiꞌ ndub sombrel yéc látha. 5 Per ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ mbez chol xaꞌgot Diox no coꞌseꞌ xaꞌgota ndeꞌth

1 CORINTIOS 10​, ​11 cón cheꞌn Diox loo mèn, cheleꞌ xaꞌgota intauꞌte yéc, leque xaꞌgota ngue tethon xaꞌgota loo conꞌ ngue li xaꞌ por intauꞌte xaꞌ yéc xaꞌ. Tac cheleꞌ xaꞌgota neꞌtauꞌte yéc xaꞌgota, cona nee diꞌs, lalqueꞌ nac xaꞌgota xal thìb xaꞌbiꞌ coꞌ nchub yéc. 6 Per cheleꞌ mèngota neꞌtyalte tauꞌ yéc con larꞌbay, más huen leque mèngota ndxàal ñibeꞌ loo xtàa mèngota par choꞌ mèngota yis yéc mèngota axta ñaalequeꞌ yéc mèngota xal yéc thìb mènbiꞌ coꞌseꞌ nchoꞌ mènbiꞌ yis yec mènbiꞌ. Per cheleꞌ conꞌ co li mèngota li par thyon mèngota, masqueꞌ huen tauꞌ mèngota yéc mèngota con larꞌbay. 7 Leꞌ por part cheꞌn mènbiꞌ na, indxàalte tub mènbiꞌ sombrel yéc mènbiꞌ coꞌseꞌ mbez mènbiꞌ Diox no coꞌseꞌ ngo mènbiꞌ yalbàn tac mènbiꞌ nac xin no xnaa cheꞌn Diox. No nac mènbiꞌ conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox. 8 Tac coꞌseꞌ mtoxcuaꞌ Diox nerlequeꞌ mèn, mèna nerlequeꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mtoxcuaꞌ Diox. Ngoloa, cheꞌn leque bélꞌ lad mbiꞌa mbli Diox par mtoxcuaꞌ Diox thìb xaꞌgot coꞌ ngòc ner xaꞌgot. 9 Lìcpeꞌ baꞌi, ner mbiꞌa neꞌnguiꞌth yáalte por cón cheꞌn thìb xaꞌgot. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mtoxcuaꞌ ner xaꞌgot por cón cheꞌn ner mbiꞌa. 10 Por cona, ndxàal tauꞌ mèngot yéc mèngot par luꞌ mèngot leꞌ mèngot ndubdiꞌsqueꞌ loo Diox no ndxàp mèngot mod loo saꞌl mèngot. Tataa ndxàal li mèngot, ne, par tyac lezoꞌ angl ñèe angl ndyubdiꞌsqueꞌ mèngot loo saꞌl mèngot. 11 Loo cón cheꞌn Tad Diox, Tad Diox mblo xnee leꞌ thìb xaꞌbiꞌ naquin tyub no xaꞌbiꞌ thìdte xaꞌgot no leꞌ thìb xaꞌgot na, naquinqueꞌ tyub no thìdte xaꞌbiꞌ coꞌ gàc saꞌl xaꞌ, ne. 12 Xalqueꞌ ngocsuaꞌ ner xaꞌgot con bélꞌ lad thìb mbiꞌ no con sith lad thìb mbiꞌ, tataa mod, ne, ryete mènbiꞌ ndxáal loo thìb xaꞌgot. Per ryete conꞌa ngòc por cón cheꞌn Diox. 13 Leque guꞌ bnibeꞌ no blobeꞌ loo lezoꞌ guꞌ, ¿chéꞌ huen naca leꞌ thìb xaꞌgot cuez Diox coꞌseꞌ intauꞌte xaꞌgota yéc xaꞌgota

1 CORINTIOS 11

420

con larꞌbay, càꞌ? Ihuente naca tataa, ¿léꞌ? 14 ¿Chéꞌ indenꞌte guꞌ leque thìb xaꞌbiꞌ ndluꞌ nazab ñaa thìb xaꞌbiꞌ coꞌseꞌ nolꞌ yis yéc xaꞌbiꞌa, càꞌ? 15 Ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ yis yéc thìb xaꞌgot nolꞌ, ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo xaꞌgota por nolꞌ yis yéc xaꞌgota. Tac Diox mbli nolꞌ yis yéc xaꞌ par yauꞌ yéc xaꞌgota xal ntauꞌ thìb larꞌbay yéc xaꞌgota. 16 Per cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue telꞌen loo guꞌ ndxèꞌ, ndxep mèn lyaꞌs cuaꞌn diꞌs cón cheꞌn mod coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. Lyazen non mèna ya yende chó tedib costumbr ngue no mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa chol lugar. Thìba conꞌ ndxèꞌ.

coꞌ nzo làtha, ale ndxuhuagàa guꞌ loo xtàa guꞌ. No indaꞌde guꞌ thìb ro conꞌ coꞌ ndxuhua guꞌa hua xtàa guꞌ. Leꞌ taamas guꞌ na, nzi lanꞌ. No taamas guꞌ na, ndxuhua no xtàa guꞌ axta plóthe axta mduuz guꞌ. 22 ¿Cón nac coꞌ ngue li guꞌa, àꞌ? ¿Chéꞌ ingue node guꞌ liz guꞌ coꞌteꞌ ya thuhua guꞌ no gu guꞌ, càꞌ? Ngue no guꞌ liz guꞌ, ¿léꞌ? Coꞌseꞌ ngue li guꞌ conꞌa, ngue xìis no guꞌ mèn coꞌ nqueltàa leꞌn templ cheꞌn Diox. No ngue tethon guꞌ hues xtàa guꞌ coꞌ neꞌnguiꞌth node conꞌ hua. ¿Cón lyaꞌs guꞌ tolo niin loo guꞌ, àꞌ? ¿Chéꞌ tlin par tyuꞌ guꞌ loo mèn, càꞌ? Neꞌliden leꞌ guꞌ tyuꞌ loo mèn, cara.

Pab ngue taꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn coꞌseꞌ ndxuhua mèn pan no ndxu mèn vin coꞌ nee diꞌs nac “Cena Santa”. 17 Leꞌ tediba na, ñibeꞌen loo guꞌ xá mod ndxàal li guꞌ coꞌseꞌ queltàa guꞌ par thidte hua guꞌ. Yende mod lin par tyuꞌ nec thìb guꞌ làtha. Tac lugar de gàc conꞌ ndac làth guꞌ coꞌseꞌ nqueltàa guꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndxàc conꞌ yeꞌrsinꞌ làth guꞌ. 18 Nerlequeꞌ conꞌ coꞌ mbìnen cón cheꞌn guꞌ nac: Coꞌseꞌ nqueltàa guꞌ, ale ndxàc rol guꞌ làth xtàa guꞌ loo conꞌ coꞌ indxòode lezoꞌ guꞌ. Thìb part ndxelazena. No tedib part na, indxelastena. 19 Ndyac guꞌ naquinqueꞌ càb guꞌ diꞌs no tyoodiꞌs guꞌ par li laꞌs guꞌ conꞌ no tub rez guꞌ conꞌ coꞌ li guꞌ no par yúꞌ ñeeneꞌ chó guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, mbli nèequeꞌ guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist. 20 Cona, ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ thidte nqueltàa guꞌ par hua guꞌ coꞌ mbez naꞌ nac “Cena Santa”, láth coꞌseꞌ ndxàc rol guꞌ loo conꞌ coꞌ indxòode lezoꞌ guꞌa, cona inacte leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ngue yuhua “Cena Santa”. 21 Conꞌ ndxèꞌ ndxàc loo guꞌ coꞌseꞌ thidte nqueltàa guꞌ par hua rsè guꞌ xalqueꞌ ndxuhua rsè mèn liz mèn ndooreꞌ queltàa ryete guꞌ par thidte yòo guꞌ par li guꞌ “Cena Santa”. Per ndxep guꞌ

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ gunii Tad Jesús coꞌseꞌ nduhua Tad Jesús con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús.

(Mt. 26.26–29; Mr. 14.22–25; Lc. 22.14–20) 23 Diꞌs

coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nac coꞌ mbluꞌ yub Tad Crist loon cón cheꞌn “Cena Santa”. Cón cheꞌn conꞌa mblolen yalbàn loo guꞌ no mbluꞌlena loo guꞌ. Conꞌ ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ mbluꞌ Tad Crist loon: Leque yálꞌa, ndooreꞌ coꞌseꞌ mdaꞌxùꞌ Jud Iscariot Tad Jesús loo mèn, láth ndub yuhua no rsè Tad Jesús myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús loo mes, mxen Tad Jesús pan. 24 Coꞌseꞌ ngolo ndxab Tad Jesús: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox cón cheꞌn pana, mchìꞌx Tad Jesús pana, no ndxab Tad Jesús loo myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús: Fxen guꞌ thìb leꞌ thìb leꞌ pan ndxèꞌ no dhua guꞌ pan ndxèꞌ. Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ngue luꞌen loo guꞌ cón cheꞌn bélꞌyòo laden coꞌ tyactìi por cón cheꞌn guꞌ. Taandxèꞌ hua guꞌ pan ndxèꞌ par teꞌ lezoꞌ guꞌ cón chenen. 25 Lomisqueꞌ mod ne, coꞌseꞌ ngolo nduhua mèna pan, mxen Tad Jesús thìb cop vin. Ngolo ndxab Tad Jesús: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, tolo ndxab Tad Jesús loo myenꞌ: Vin coꞌ nzo leꞌn cop ndxèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conveñ cub coꞌ gàc nèe coꞌseꞌ gath daa. Ryete vez coꞌseꞌ taandxèꞌ gu guꞌ vin ndxèꞌ, teꞌ lezoꞌ guꞌ cón chenen.

1 CORINTIOS 11​, ​12

421 Ngoloa, ngu thìb thìb myenꞌa thìb ro thìb ro vina. 26 Tac coꞌseꞌ cadqueꞌ hua guꞌ pan ndxèꞌ no gu guꞌ vin ndxèꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac “Cena Santa”, hora ngue taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn xá mod nguth Tad Jesús. No toloqueꞌ hua guꞌ pan ndxèꞌ no gu guꞌ vin ndxèꞌ xalqueꞌ ngue niina loo guꞌ axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ bere Tad Jesús, yiꞌth Tad Jesús loo izlyoꞌ tedib vez. Pab ngue luꞌ xá mod ndxàal más huen li mèn rsè coꞌ ngòc rsè coꞌseꞌ nduhua rsè Tad Jesús pan no coꞌseꞌ ngu Tad Jesús vin con myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Jesús. 27 Por cona, ngue niin loo guꞌ cón cheꞌn coꞌseꞌ indxàalte li mèn conꞌa: Mèn coꞌ huaxùꞌ pan no mèn coꞌ guxùꞌ vin coꞌseꞌ li mèn “Cena Santa”, mèna ngue cuaꞌn xquin mèn no xtol mèn loo Diox xalqueꞌ mèn coꞌ mbeth Crist. Tataa gàca loo mèna coꞌseꞌ indxàalte hua mèn pana no gu mèn vina coꞌ nac “Cena Santa”. 28 Por cona, lyazen ner teche texyath thìb thìb guꞌ xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ nzo chó xèn chó xyàn nzo lezoꞌ guꞌ ndooreꞌ li guꞌ rsè coꞌ nac “Cena Santa”. Cheleꞌ guꞌ yende cón ndenꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ, nzoqueꞌ mod hua guꞌ pan no gu guꞌ vin coꞌ nac rsè coꞌ nac “Cena Santa”. 29 Tac cheleꞌ mèn ndxuhua pan no ndxu mèn vin coꞌ nac “Cena Santa” coꞌseꞌ indxàalte li mèna conꞌa, ncàba loo mèn quexùꞌ Diox mèn tac indenꞌte mèn leꞌ cón cheꞌn “Cena Santa” nac cón cheꞌnpeꞌ lad Crist. 30 Tac por ndxuhua ndxep guꞌ pan no ndxu ndxep guꞌ vin cheꞌn “Cena Santa” coꞌseꞌ indxàalte li guꞌ tataa, por cona, leque guꞌ ncuaꞌn xquíiz guꞌ no ndxeloa ndxàc guꞌ xal thìb mèn yíiz coꞌ mbuuꞌs. No ale axta mcàba yalguth loo huax xtàa guꞌ. 31 Per cheleꞌ naꞌ laꞌs loo leque naꞌ no teche texyath leque naꞌ xtùuz naꞌ no lezoꞌ naꞌ par ñee naꞌ ñeeneꞌ ¿chéꞌ nzo

chó xyàn nzo leꞌn lezoꞌ naꞌ ndooreꞌ li naꞌ rsè coꞌ nac “Cena Santa”? más huen neꞌyòode naꞌ loo rsè coꞌ nac “Cena Santa”. Leꞌ sya, tataa mod ya inquinte tub rez Diox cón cheꞌn naꞌ. 32 Coꞌseꞌ ngolo mdub rez Diox cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli ndxep naꞌa, que nzo neꞌ ñee lezoꞌ naꞌ, Diox tetìipeꞌ naꞌ par neꞌgàcte loo naꞌ quexùꞌ Diox naꞌ xal quexùꞌ Diox taamas mèn loo izlyoꞌ. 33 Por cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen: Coꞌseꞌ thidte queltàa ryete guꞌ par yòo guꞌ loo “Cena Santa” leꞌn templ, cued guꞌ par tolo queltàa no guꞌ xtàa guꞌ xal ndxàala. Leꞌ yiloa na, li guꞌ “Cena Santa”. 34 Cheleꞌ chol guꞌ nzi lanꞌ tac nzi bed guꞌ, ndxàal ner ya thuhua rsè guꞌ liz guꞌ ndooreꞌ yiꞌth guꞌ templ par neꞌquexùꞌde Diox guꞌ por conꞌ ngue li guꞌ leꞌn templ. Leꞌ coꞌseꞌ beren, gal neen máa guꞌ xá nziriꞌ guꞌ tedib vez na, tolo ñibeꞌen cón cheꞌn taamas conꞌ coꞌ tolo li guꞌ, ndee guꞌ. Pab ngue luꞌ mèn xal nac thìb thìb zinꞌ coꞌ ndli Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox par nxoꞌf zinꞌ Xpii Natúꞌ zinꞌa loo mèn par li mèn zinꞌa. Nalleꞌ lyazen toodiz non guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, cón cheꞌn xal ndli Xpii Natúꞌ zinꞌ loo thìb thìb mèn par gác li mèna sirv no par gác li mèna zinꞌ thìb mod no tedib mod loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Lyazen leꞌ guꞌ gòn cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ. 2 Guꞌ naneequeꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent coꞌseꞌ tarte gàc guꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist, guꞌ mdaꞌ lugar loo rye mèn coꞌ ngòc hues xtàa guꞌ par mzi mchep mèna guꞌ par mdub xib guꞌ loo chol mdoꞌ coꞌ indxácte ndyoodiꞌs. No que nzo neꞌ ñee lezoꞌ guꞌ, mbli guꞌi. 3 Por cona, lyazen leꞌ guꞌ huen huen taꞌ cuent yende chó mèn nzo coꞌ nzo Xpii Natúꞌ loo par gab mèna mbiꞌ yeꞌrsinꞌtúb

12

1 CORINTIOS 12 nac Jesús. Lomisqueꞌ ne, yende chó nzo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo coꞌ neꞌcàbte leꞌ Jesús nac Tad loo ryethe conꞌ. Tabqueꞌ mèna leꞌ Jesús nac Tad no Jef loo ryethe conꞌ. 4 Nzo huax conꞌ coꞌ angmbli Xpii Natúꞌ loo mèn par ndxác mèn li mèn sirv loo Diox thìb mod tedib mod. Per leque yub Xpii Natúꞌ nac coꞌ ndli leꞌ mèn gác li sirv loo Diox thìb mod tedib mod. 5 Huax loo zinꞌ nzo coꞌ nxoꞌf zinꞌ mèn cón cheꞌn Diox. Per loo zinꞌa thidte Diox ñibeꞌ par li mèn zinꞌa. 6 Anzeꞌf huax mod nzo par xoꞌf zinꞌ mèn zinꞌ loo xtàa mèn cón cheꞌn Diox. Per leque yub Diox nac xaꞌ coꞌ ndli par ryoꞌ loo zinꞌ coꞌ ndli mèna. 7 Per leque yub Diox mxoꞌf zinꞌ thìb zinꞌ loo thìb thìb mèn par ryo xoꞌf loo mèna leꞌ Xpii Natúꞌ nzo no mèna. Leꞌ yiloa na, càb conꞌ ndac loo rye mèn coꞌ ndxelaꞌs por conꞌ coꞌ ndli Xpii Natúꞌ loo mèna. 8 Tac, lìcqueꞌ, loo thìb ned mèn ndli Xpii Natúꞌ zinꞌ par ndxác mèna luꞌ mèna loo xtàa mèna cón cheꞌn Diox. Loo tedib ned mèn ndli Xpii Natúꞌ zinꞌ par nanee mèn no non mèn cón cheꞌn xtiꞌs Diox par luꞌ mèn cón cheꞌn xtiꞌs Diox loo chol mèn coꞌ nac xtàa mèn. Ndxàc conꞌa loo mèn por cón cheꞌn leque yub Xpii Natúꞌa. 9 Leꞌ loo tedib ned mèn na, ndli Xpii Natúꞌ leꞌ mèna ndxàp yalxlaꞌs loo Diox axta plóthe. Leꞌ loo taamas mèn na, Xpii Natúꞌ ndli par ndxác mèna teyac mèna mbíiz. 10 Leꞌ loo taamas mèn na, ndli Xpii Natúꞌ leꞌ mèna ndli chol yalguzyeꞌ. Leꞌ loo taamas mèn na, ndli Xpii Natúꞌ leꞌ mèna ndxác co yalbàn no luꞌ mèna loo xtàa mèna cón cheꞌn Crist. Leꞌ loo taamas mèn na, ndli Xpii Natúꞌ par non mèna, ¿chéꞌ lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngo mèn yalbàn cheꞌnpeꞌ Diox o chéꞌ ilìcte nac diꞌsa? Leꞌ loo taamas mèn na, ndli Xpii Natúꞌ leꞌ mèna gác tyoodiꞌs chol diꞌstèe coꞌ indxònte nec thìb mèn. Leꞌ loo taamas mèn na, ndli Xpii Natúꞌ leꞌ mèna gác coxcan diꞌstèe cheꞌn mèn coꞌ

422 ndyoodiꞌs chol diꞌstèe coꞌ indxònte mèn. zinꞌ ndxèꞌ nxoꞌf zinꞌ leque yub Xpii Natúꞌ loo mèn. No ndli Xpii Natúꞌ loo mèn thìb thìb mèn li xàꞌ xàꞌ zinꞌ xal nee lezoꞌ Xpii Natúꞌ li Xpii Natúꞌ loo mèn.

11 Ryete

Pab ngue taꞌ cuent loo mèn leꞌ ngudloo mèn no nza mèn no yaꞌ mèn no nii mèn nac cheꞌn thidte lad mèn. 12 Loo cón cheꞌn Diox nac Crist, con ryete mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Crist, thidte conꞌ xal nac bélꞌyòo lad mèn thìb conꞌ coꞌ nac thidte conꞌ. Thìb lad mèn nac huax part, ¿léꞌ? Mastaleꞌ huax part naca, per ndxeꞌlequeꞌ, cheꞌn thidte lad nac rye parta. Lomisqueꞌ naꞌ ne, mastaleꞌ huax mèn nac naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, nac naꞌ cheꞌnpeꞌ Crist xal nac rye part cheꞌn lad naꞌ loo naꞌ loo Crist. 13 Tac por cón cheꞌn leque Xpii Natúꞌ ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Crist xal ndxàca loo mèn coꞌseꞌ ndxàc bautizar mèn leꞌn nít par ndxàc ryete naꞌ cheꞌn Crist xal nac thìb thìb part cheꞌn lad mèn loo mèn, que naca nac naꞌ mèn nación Israel, que naca nac naꞌ taamas mèn cheꞌn chol nación, que naca nac naꞌ moz yèe loo patrón, que naca nac naꞌ mèn coꞌ yende chó ñii loo no coꞌ yende chó ñibeꞌ loo. Ngulàa Xpii Natúꞌ loo rye naꞌ. Ngòo Xpii Natúꞌ loo rye naꞌ par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ. 14 Beren, niin loo guꞌ tedib vez: Bélꞌyòo lad mèn huax part nac. 15 Angab naꞌi. Cheleꞌ nii mèn gác gab loo mèn: Leꞌ daa inacte yaꞌ lùu, por cona, inacte daa cheꞌn lùu, ¿chéꞌ por cona inacte nii mèna cheꞌn lad mèna, càꞌ? Yende xàa. Naca, ¿léꞌ? Thìba conꞌa. 16 Leꞌ tediba na, cheleꞌ nza mèn gác gab loo mèn: Leꞌ daa inacte ngudlool, por cona, inacte daa cheꞌn lùu, ¿chéꞌ por cona inacte nza mèn cheꞌn lad mèn, càꞌ? Tyèꞌ. Naca, ¿léꞌ? 17 Cheleꞌ dipte lad mèn nac ngudloo mèn, ¿xá mod gòn mèn conꞌ, sya? No cheleꞌ dipte

1 CORINTIOS 12​, ​13

423 lad mèn nac nza mèn, ¿xá mod tub xi mèn conꞌ, syaꞌ? Yende mod gàca tataa, ¿léꞌ? 18 Diox mziꞌf thìb thìb part coꞌ nac lad mèn xalqueꞌ mblobeꞌ lezoꞌ Diox mbli Dioxa. 19 Cheleꞌ ryete part cheꞌn lad mèn nac thidte part, ¿máa lad mèn, sya? Naquinqueꞌ que no mèn rye part coꞌ nac lad mèn coꞌ nziꞌf lad mèn. 20 Mastaleꞌ huax part nac lad mèn, lìcpeꞌ baꞌi, thidte lad mèn nac lad mèn. 21 Cheleꞌ ngudloo mèn gác tyoodiꞌs, yende mod gab ngudloo mèn loo yaꞌ mèn: Inquinte daa lùu, cara. No cheleꞌ quèe yéc mèn gác tyoodiꞌs, yende mod gab quèe yéc mèn loo nii mèn: Inquinte daa lùu. 22 Ndxeꞌlequeꞌ, más naquin que no mèn part cheꞌn lad mèn coꞌ indlide mèn cuent ntac loo mèn. 23 Part cheꞌn lad mèn coꞌ ndenꞌ mèn ndli más nthyon mèn cheleꞌi yúꞌ loo mèn, parta más nabeꞌs ntauꞌ mèn. Cheleꞌ part coꞌ nac lad mèn ndxúꞌ loo mèn coꞌ indxàalte yúꞌ loo mèn, part cón cheꞌn mèn más nabeꞌs ntauꞌ mèn lad mèn no nquenap mèn part lad mèn par neꞌlúꞌde mèn part lad mèn loo xtàa mèn, ¿léꞌ? 24 Ndxeꞌlequeꞌ, part cheꞌn lad mèn coꞌ ndxúꞌ loo mèn, parta inquinte tolo quenap mèn nabeꞌste. Per yub Diox mziꞌf thìb thìb part coꞌ nac lad mèn. No ndli Diox leꞌ mèn más nquenap part cheꞌn lad mèn coꞌ ndenꞌ mèn xhuite ntac loo mèn. 25 Tataa mbli Diox par más ntac part cheꞌn lad mèn coꞌ iñaade ntac par lalqueꞌ gàc thìb thìb part lad mèn. Tataa mod mèna li par gàca quenap mèn no tauꞌ mèn thìb thìb part lad mèn xalqueꞌ nquenap no ntauꞌ mèn taamas part lad mèn. 26 Lomisqueꞌ mod ne, cheleꞌ thìb part lad mèn ndenꞌ yalnè, leꞌ sya, dib lad mèn ngueꞌs yalnè. No cheleꞌ thìb part lad cheꞌn thìb mbiꞌ nac coꞌ más ndli mbiꞌ cas ó más ngue lezoꞌ mbiꞌ ñèe mbiꞌ, dibte lad mbiꞌ ndenꞌ huenqueꞌ nzo mbiꞌ por cón cheꞌn conꞌa. 27 Lomisqueꞌ mod ne, ryete guꞌ coꞌ nac mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Crist, nac guꞌ,

coꞌ nee diꞌs, part cheꞌn lad Crist. No thìb thìb guꞌ nac cheꞌnpeꞌ Crist xalqueꞌ nac thìb thìb part lad mèn loo mèn. 28 Cona, ngue niin loo guꞌ: Diox mxoꞌf zinꞌ thìb thìb zinꞌ loo ndxep mèn par xoꞌf zinꞌ mèn zinꞌ ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist chol lugar. Ner mblec Diox ndxep mèn coꞌ mtelꞌ Crist coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist. Leꞌ ngoloa na, mblec Diox tedib cuaꞌ mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn Crist. Ngoloa na, mblec Diox tedib cuaꞌ mèn coꞌ ndluꞌ loo mèn cón cheꞌn Crist. Ngoloa na, mblec Diox tedib cuaꞌ mèn coꞌ ndxác ndli chol yalguzyeꞌ. Ngoloa na, mblec Diox tedib cuaꞌ mèn coꞌ ndxác ndli par ndxac mèn yíiz. Ngoloa na, mblec Diox tedib cuaꞌ mèn coꞌ ndlyath no xtàa no mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Jesucrist. No mblec Diox tedib cuaꞌ mèn coꞌ gác tyoodiꞌs tedib diꞌstèe coꞌ yende chó mèn ndxòn. 29 ¿Chéꞌ por cona nac rye mèna mèn coꞌ mtelꞌ Crist, mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs, càꞌ? ¿Chéꞌ por cona ngo rye mèna yalbàn, càꞌ? ¿Chéꞌ por cona nac rye mèna maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist loo mèn, càꞌ? ¿Chéꞌ por cona ndli rye mèna yalguzyeꞌ, càꞌ? Yende xàa. 30 ¿Chéꞌ por cona ndxác rye mèna teyac rye mèna xtàa mèn, càꞌ? ¿Chéꞌ por cona ndxác rye mèn tyoodiꞌs rye mèna chol diꞌstèe coꞌ indxònte xtàa mèn, càꞌ? ¿Chéꞌ por cona ndxác rye mèna coxcan mèna diꞌstèe coꞌ ndyoodiꞌs mèn coꞌ indxònte taamas mèn, càꞌ? Yende xàa. 31 Fcuaꞌn guꞌ mod, yey, leꞌ Xpii Natúꞌ angli leꞌ guꞌ tolo gác par li guꞌ xal nac ner conꞌ coꞌ ngolo guniin loo guꞌ coꞌ nac más conꞌ ndac. Per nalleꞌ, trèꞌ par delant loo cart ndxèꞌ daa tolo luꞌ loo guꞌ xá mod más que tee ban ndac guꞌ loo Diox loo taamas conꞌ coꞌ guniilen loo guꞌ. Pab ngue luꞌ loo mèn xá mod ndxàal queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn no xá mod ndxàal gàc mèn mèn coꞌ non carida ñèe xtàa mèn. Huiꞌ guꞌ nexa. Cheleꞌ daa ndyoodiꞌs huax diꞌstèe coꞌ

13

1 CORINTIOS 13 ndyoodiꞌs chol mèn no ndyoodizguèꞌen chol diꞌstèe coꞌ ndyoodiꞌs angl cheꞌn Diox coꞌ neꞌgònte mèn no coꞌ neꞌtaꞌde mèn cuent no làth xtauꞌa inqueꞌde lezon ñèen chol mèn coꞌ ndxàc huesen no xtàan, nac daa xal thìb tambor coꞌ alithe ndyez. No nac daa xal thìb leꞌ yiꞌf coꞌ nteꞌs mèn coꞌ alithe ndyez, coꞌ nee diꞌs, anxleꞌ ndyoodizen no yende cón ntac daa loo Diox. 2 Cheleꞌ daa nac mèn coꞌ mbli Diox ngo yalbàn cón cheꞌn Crist loo mèn, no cheleꞌ Diox mbli par nonen no tan cuent cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nzo casloo loo Diox cón cheꞌn coꞌ mblo xnee Diox par li Diox, no cheleꞌ Diox mbli pan nonen no tan cuent cón cheꞌn ryethe conꞌ, no cheleꞌ Diox mbli par ndxàpen yalxlaꞌs loo Diox axtaqueꞌ lin gan techeen thìb yii coꞌteꞌ ndub yii no làth xtauꞌa inqueꞌde lezon ñèen mèn huesen no mèn xtàan, yende cón ntac daa loo Diox. 3 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ daa liꞌth ryete xyònen no yalgonꞌ coꞌ ngue non par tana càa mèn coꞌ ndyac yaltìi no cheleꞌ daa gath loo quìi no loo bèel por cón cheꞌn diꞌs ndac no làth xtauꞌa inqueꞌde lezon ñèen huesen no xtàan, yende cón ntac daa loo Diox. 4 Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna nxec yèe no nchaꞌlaꞌs mèna loo ryethe conꞌ coꞌ ndxàc loo mèn. Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna nac mèn nadoꞌ loo rye mèn. Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna indxànte lezoꞌ ñèe yalgonꞌ cheꞌn xtàa mèn. Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna indyeꞌste no inxyalꞌte loo xtàa mèn. Neꞌ neꞌ inac mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn mèn coꞌ ndxoc xab coꞌ ñaa nít nayèe par huiꞌ taamas mèn loo mèna xal ndryec nxyub mèna. 5 Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna ndxàp mod ñèe hues xtàa. Incuaꞌnte mèna mod ante gàc conꞌ ndac loo cón cheꞌnpeꞌ mèna. Neꞌ neꞌ indaꞌ mèna lugar nzyo yéc mèna setilte. Neꞌ neꞌ inac mèna

424 mèn coꞌ ngosuaꞌ xyàn leꞌn lezoꞌ cón cheꞌn chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli taamas mèn loo mèna. 6 Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna indyacte lezoꞌ ñèe chol mèn coꞌ ndli conꞌ coꞌ inacte conꞌ nalì no conꞌ nambìi loo xtàa mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna ante ndyac lezoꞌ coꞌseꞌ nque tee ban mèn ante loo coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 7 Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna ntauꞌ loo cón cheꞌn xtàa mèn par neꞌgònte taamas mèn cón cheꞌn xtàa mèna. Mèna ndxàp yalxlaꞌs loo hues xtàa mèna. Mèna, ne, nzi quee lezoꞌ par càb ryethe conꞌ ndac loo mèna. Mèna, ne, nxec yèe loo ryethe conꞌ ndxàc loo mèna. 8 Neꞌryede mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa. Per zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ neꞌtolode teꞌth mèn diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ gàc. Tac mbyathleꞌ no mbyènleꞌ ryethe conꞌ ndxab Diox. No zin thìb huiz no zin thìb ze ya neꞌtolode tyoodiꞌs mèn chol diꞌstèe coꞌ yende chó mèn gòn. No zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ ya inquinte luꞌ mèn loo hues xtàa mèn cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nzo casloo loo Diox no coꞌ mblo xnee Diox par li Diox. 9 Láth naban nuꞌ, lìcqueꞌ, neꞌtaꞌde nuꞌ cuent cón cheꞌn ryethe conꞌ. Lomisqueꞌ ne, ante coꞌ ndxácte nuꞌ ngo nuꞌ yalbàn cón cheꞌn Diox. 10 Per ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ ngolo mdyaa ryethe conꞌ coꞌ gàc loo nuꞌ, axta syareꞌ tolo taꞌ nuꞌ cuent no más clarlequeꞌ non nuꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ. 11 Coꞌseꞌ ngòc daa myenꞌ bix, alithe ndyoodizen xal ndyoodiꞌs myenꞌ bix. Alithe mblin xtùuz xal ndli myenꞌ bix xtùuz. Per coꞌseꞌ ngòcleꞌ daa thìb mbiꞌ, mbláꞌen ryethe conꞌ coꞌ nac mod coꞌ alithe ndli myenꞌ bix. 12 Lomisqueꞌ mod ne, láth beꞌ naban naꞌ, loo ryethe cón cheꞌn Diox ndxos xtùuz naꞌ no neꞌñeeꞌde naꞌ cón ngue li naꞌ. Ndxàca loo naꞌ xal mèn coꞌ nathath ngüiꞌ loo thìb spej loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox nalleꞌ. Per

425 coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tyaa ryethe conꞌ coꞌ gàc loo naꞌ, syareꞌ clarlequeꞌ huiꞌ naꞌ no tenꞌ naꞌ no li laꞌs naꞌ ryethe conꞌ xal thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌslequeꞌ ngüiꞌ conꞌ. Per nalleꞌ axta neꞌ neꞌ indan cuent no neꞌ neꞌ iñeen coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ. Per huiza, syase tan cuent no ñeen ryethe conꞌ xalqueꞌ non Diox no nanee Diox ryethe conꞌ cón chenen nalleꞌ. 13 Por cona, ngue niin loo guꞌ nalleꞌ: Nzo son conꞌ coꞌ ndxàalqueꞌ tolo li mèn thidtene. Conꞌa nac conꞌ ndxèꞌ: Thìba: tolo gàp mèn yalxlaꞌs loo Diox thidtene. Leꞌ tediba na, nac: toloqueꞌ cue quee lezoꞌ mèn loo conꞌ coꞌ gàc loo mèn thidtene. Leꞌ tediba na, nac: tolo queꞌ lezoꞌ mèn Diox, no queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn thidtene. Per conꞌ coꞌ nac más conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàal li mèn loo yon conꞌ ndxèꞌ nac: queꞌ lezoꞌ mèn Diox, no queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn thidtene. Pab ngue bez loo mèn cuaꞌn mèn mod par co mèn yalbàn xal ndlyath no Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox mèn. Cona, ngue niin loo guꞌ: Bli guꞌ coꞌ nzote mod li guꞌ par tolo queꞌ lezoꞌ guꞌ Diox no queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ axta plóthe. Làth xtauꞌa, cuaꞌn guꞌ mod angli Xpii Natúꞌ loo guꞌ leꞌ guꞌ gác li guꞌ ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ li guꞌ xal guniilena loo guꞌ. Per más ndlyazen leꞌ guꞌ cuaꞌn mod angli Xpii Natúꞌ loo guꞌ leꞌ guꞌ co yalbàn cón cheꞌn Crist coꞌ ndlyaꞌs Xpii Natúꞌ xoꞌf zinꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ. 2 Mèn coꞌ ndyoodiꞌs tedib diꞌstèe coꞌ nec thìb mèn neꞌgácte gòn, mèna indyoodiꞌs node xtàa mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mèna ndyoodiꞌs no Diox. No diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèna yende chó mèn gác gòn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèna. Mastaleꞌ, conꞌ coꞌ ndli mèna xtùuz no conꞌ coꞌ nzo leꞌn lezoꞌ mèna coꞌ ndyoodiꞌs mèna nac diꞌs coꞌ nac cheꞌn Xpii Natúꞌ, no nac diꞌsa thìb diꞌs coꞌ yende chó mèn taꞌ cuent

14

1 CORINTIOS 13​, ​14 no coꞌ yende chó mèn gác gòn. 3 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndeꞌth no coꞌ ngo yalbàn loo xnaa loo taamas mèn, mèna ndeꞌth no ngo mèna yalbàn par tolo téꞌth mèn no tolo taꞌ mèn cuent par tyubdiꞌs ndac mèn loo cón cheꞌn Crist. No ncoꞌx mèna loo mèn. No ntegán mèna lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Crist par tolo yeꞌth lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Crist. 4 Mèn coꞌ ndyoodiꞌs tedib diꞌstèe coꞌ yende chó mèn gác gòn, mèna ndli par tolo ntéꞌth leque mèna cón cheꞌn Crist. Per mèn coꞌ ndeꞌth no coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn Diox, mèna ndli par tolo téꞌth no taꞌ taamas mèn cuent, mèn coꞌ nqueltàa loo Diox no loo cón cheꞌn Diox. 5 Ndlyazen leꞌ ryete guꞌ tyoodiꞌs diꞌstèe coꞌ yende chó mèn gác tyoodiꞌs. Per más ndlyazen teꞌth guꞌ no co guꞌ yalbàn cón cheꞌn Diox loo mèn. Tac más ntac loo Diox cón cheꞌn mèn coꞌ ndeꞌth no coꞌ ngo yalbàn leque mèn coꞌ ndyoodiꞌs chol diꞌstèe coꞌ nec thìb mèn neꞌgácte tyoodiꞌs no coꞌ nec thìb mèn neꞌgácte taꞌ cuent cón cheꞌn diꞌstèe coꞌ ndyoodiꞌs tedib mèn. Huen gàca cheleꞌ thìb mèn coꞌ nzo làtha gác coxcan diꞌsa loo mèn. Leꞌ sya, mèn coꞌ ngoxcan diꞌs ngue li par tolo téꞌth no taꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nqueltàa loo Diox loo cón cheꞌn Diox. 6 Per nalleꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Cheleꞌ daa gal nee máa guꞌ par nedrèꞌ no alithe tyoodizen diꞌs coꞌ nac tedib diꞌs coꞌ neꞌgácte guꞌ gòn, ¿chó conꞌ ndac lii loo guꞌ cheleꞌ daa lii tataa, àꞌ? Yende chó conꞌ ndac lii loo guꞌ, ¿léꞌ? Per cheleꞌ daa go xoꞌf conꞌ loo guꞌ, no cheleꞌ daa luꞌ loo guꞌ conꞌ coꞌ ndxác daa cón cheꞌn Diox, no cheleꞌ daa teꞌth conꞌ loo guꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox tan cuent loo guꞌ, no cheleꞌ daa luꞌ chol leyꞌ loo guꞌ coꞌ nac leyꞌ ndac, leꞌ sya, huen càba no huen gàca loo guꞌ, ¿léꞌ? 7 Huiꞌ guꞌ nexa. Angab naꞌi: Cheleꞌ chol instrument coꞌ ndxolꞌ myenꞌ musc coꞌ nac xal flaut no arpa coꞌ nac

1 CORINTIOS 14 conꞌ coꞌ inabante no coꞌ indyoodiꞌste, cheleꞌ mèna neꞌgolꞌ ndacte dìi coꞌ ndxolꞌ mèna xal nda solf, ¿xá mod gòn mèn dìi coꞌ ndxolꞌ thìb thìb instrumenta cheleꞌ mèna tataa ndxolꞌ instrumenta, sya? Neꞌyen ndacte dìi, ¿léꞌ? 8 Lomisqueꞌ mod ne, cheleꞌ thìb solndad coꞌ nqueꞌ toc loo trompet na, incuez ndacte solndada toc loo trompet, ¿xá mod gàc nab taamas solndad ya solndad loo xóꞌ, sya? Yende moda, ¿léꞌ? 9 Tataa ndxàca loo guꞌ, ne, tac cheleꞌ guꞌ tyoodiꞌs diꞌs coꞌ yende mod gòn mèn no coꞌ yende mod tenꞌ mèn cón nee diꞌs, ¿xá mod gòn mèn no tenꞌ mèn cón nee diꞌs diꞌs, sya? Yende moda, ¿léꞌ? Tac diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs guꞌa nac diꞌs coꞌ alithe ndyoodiꞌs guꞌ loo mbii. 10 Naꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no non naꞌ nzo huax diꞌstèe dib athu loo izlyoꞌ. Thìb thìb diꞌstèea xàꞌ xàꞌ ndxèn. Lomisqueꞌ, ryete mèn coꞌ ndyoodiꞌs diꞌstèea, thìb thìb mèna ndxòn no ndaꞌ mèna cuent xal nac diꞌstèepeꞌ coꞌ ndyoodiꞌs mèna. 11 Per cheleꞌ daa indxònte cón ngue tyoodiꞌs mèna loon, gàc daa loo mèna xal mèn tith coꞌ indxònte cón ngue toodiꞌs mèna loon. No lomisqueꞌ, gàc mèna xal mèn tith loon tac indxònte mèna diꞌs coꞌ ngue toodiz non mèna. 12 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ya que ndlyaꞌs guꞌ no sate más ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ Xpii Natúꞌ angli par tolo gác guꞌ li guꞌ huax conꞌ coꞌ nac mod ndac, bli guꞌ coꞌ nzote mod gác li guꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo Diox par tolo téꞌth mèn no taꞌ mèn cuent par tyubdiꞌs ndac mèn loo cón cheꞌn Diox. 13 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ chol mèn coꞌ nzo làth guꞌ ndyoodiꞌs thìb diꞌstèe coꞌ yende chó guꞌ gác gòn no coꞌ yende chó guꞌ gác taꞌ cuent, guuz guꞌ loo mèna leque mèna cuez Diox par gác mèna coxcan mèna diꞌs loo guꞌ. 14 Tac cheleꞌ daa ngue bez Diox con thìb diꞌs cheꞌn tedib diꞌstèe coꞌ tyoodizen coꞌ yende chó mèn gòn no coꞌ yende chó mèn taꞌ cuent, sya, leꞌn lezon ngue bezen Diox. Per axta

426 neꞌ daa neꞌñeede cón ngue toodizen leꞌn lezon. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Por part cón chenen, yende cón ntac conꞌa par lina. 15 ¿Cón lin, sya? Ndxep vez mbezen Diox con diꞌstèe coꞌ yende chó mèn ndxòn. Per más mbezen Diox xal ndlin xtùuz con diꞌstèepeꞌ daa par gòn mèn cón ndyoodizen no par tenꞌ mèn cón ngue toodizen. Lomisqueꞌ ne, ndxol ron ndxep con diꞌstèe coꞌ indxònte mèn. Per más ndxol ron con diꞌstèepeꞌ naꞌ par gòn mèn cón ngue yol ron no par tenꞌ mèn cón ngue yol ron. 16 Lomisqueꞌ mod ne, cheleꞌ guꞌ ngue bez diꞌs ro diꞌs xèn loo mèn cón cheꞌn Diox no mbez guꞌ Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox con diꞌstèe coꞌ yende chó mèn gác gòn no coꞌ yende chó mèn gác tenꞌ, yende mod cuez mèn coꞌ nzo làth guꞌ Diox, mèn coꞌ tarte téꞌth ndac cón cheꞌn Crist xal nac diꞌstèe coꞌ mbez guꞌ Diox coꞌseꞌ indxònte mèna diꞌstèe coꞌ ngue bez guꞌ Diox, ¿léꞌ? 17 Lìcqueꞌ, huenqueꞌ nac coꞌ ndli guꞌ coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox con diꞌs coꞌ indxònte mèn. Per por part cón cheꞌn mèn coꞌ indxònte diꞌs coꞌ mbez guꞌ, yende mod li guꞌ par tolo téꞌth mèn no taꞌ mèn cuent par tyubdiꞌs ndac mèn loo cón cheꞌn Diox por diꞌstèe coꞌ mbez guꞌ coꞌ indxònte mèna. 18 Daa mbez Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox làth mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist por más ndxác daa ndyoodizen tedib diꞌstèe coꞌ indxònte mèn leque rye guꞌ. 19 Per por part cón chenen, coꞌseꞌ nqueltàa non mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, más huen naca, ndyaquen, tyoodizen gaꞌyte diꞌs loo mèn xal ndlin xtùuz par gàca leꞌ con diꞌs coꞌ ryoꞌ ron coꞌ nac diꞌstèepeꞌ naꞌ na, diꞌsa li par más téꞌth tedib mèn leque tyoodizen siꞌ mil diꞌs coꞌ nac tedib diꞌstèe coꞌ inacte diꞌstèepeꞌ naꞌ coꞌ yende chó mèn gòn no coꞌ yende chó mèn ndaꞌ cuent no coꞌ yende chó mèn tenꞌ. 20 Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, neꞌgàcte guꞌ xal myenꞌ bix loo conꞌ

427 coꞌ ndli guꞌ xtùuz. Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ xal myenꞌ bix coꞌ tarte téꞌth li arid coꞌ nac chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. No bli guꞌ xtùuz no ftyóo guꞌ xal mèn coꞌ, lìcqueꞌ, mtéꞌthqueꞌ no coꞌ huen huen ndaꞌ cuent par tyubdiꞌs ndac guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 21 Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no nonqueꞌ guꞌ leꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Con xtiꞌs cheꞌn mèn tith coꞌ ndyoodiꞌs tedib diꞌstèe coꞌ nac xàꞌ diꞌstèe tyoodiz non mèn ndxèꞌ. No neꞌ por tataa lin neꞌtyalte mèna gòn mèna ron, ndxab Tad Diox. 22 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Diꞌstèe coꞌ ngue toodiꞌs mèn coꞌ yende chó mèn ndxòn no coꞌ yende chó mèn taꞌ cuent nac xal thìb xin no thìb xnaa coꞌ ndluꞌ xal thìb señ loo mèn coꞌ tarte yilaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. Neꞌnglide Diox par ngàc conꞌa loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli Diox par ngure mèn coꞌ ngo yalbàn loo mèn coꞌ ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. Neꞌntelꞌte Diox mèn coꞌ ngo yalbàn par gàc mèna thìb señ loo mèn coꞌ tarte yilaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. 23 Coꞌseꞌ ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs queltàa thidte lugar, no tlo rye mèna tyoodiꞌs mèna thìb diꞌstèe coꞌ yende chó mèn gác gòn no coꞌ yende chó mèn gác tenꞌ, no cheleꞌ chol mèn coꞌ indxelaꞌste, mèn coꞌ tarte téꞌth ndac cón cheꞌn Crist, yòo xiꞌth guꞌ coꞌ ndxelaꞌs láth ndyoodiꞌs guꞌ tedib diꞌstèe, ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent neꞌgabte mèna loo xtàa mèna leꞌ guꞌ nquée mbii yéc, càꞌ? Tab mèna tataa, ¿léꞌ? 24 Per coꞌseꞌ queltàa ryete guꞌ thìb lugar loo cón cheꞌn Diox, cheleꞌ guꞌ clarlequeꞌ teꞌth no co guꞌ yalbàn cón cheꞌn Crist loo mèn hora, no cheleꞌ thìb mèn coꞌ tarte yilaꞌs no coꞌ tarte téꞌth cón cheꞌn Crist yòo xiꞌth guꞌ, leꞌ sya, mèna gàc nadoꞌ no tenꞌ mèna lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue teꞌth guꞌ no coꞌ ngo guꞌ yalbàn. Leꞌ sya, leque mèna teche texyath xtùuz mèn no lezoꞌ mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ

1 CORINTIOS 14 mbli mèn. No thyon mèn coꞌseꞌ gòn mèn diꞌs coꞌ ngue go guꞌ yalbàn. 25 Leꞌ sya, tataa mod, chàa, teꞌ lezoꞌ mèna cón cheꞌn ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna xtùuz leꞌn lezoꞌ mèna. Látha ne, chàa, tyub xib mèna no cotloo mèna loo izlyoꞌ loo Diox par ñaꞌb mèna loo Diox tonꞌ Diox xtol mèna. No tlo mèna, li mèna cas loo Diox. No gab mèna: Lìcpeꞌ baꞌi, nzo no Diox guꞌ trèꞌ, ndee. Pab ngue bez loo mèn: Nabeꞌste ftoodiꞌs guꞌ thìb thìb conꞌ xalqueꞌ nac coꞌ ndluꞌ diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox loo mèn par li mèn xal ñibeꞌ diꞌs cheꞌn Diox. 26 Ya yende cón más tolo niin loo guꞌ nalleꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist. Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ndxàal li guꞌ: Coꞌseꞌ queltàa ryete guꞌ thidte lugar loo cón cheꞌn Diox, thìb guꞌ lab thìb part loo libr cheꞌn Salmos. Leꞌ tedib guꞌ na, luꞌ cón cheꞌn xleyꞌ cheꞌn Crist loo mèn. Leꞌ tedib guꞌ na, luꞌ cón cheꞌn conꞌ mxoꞌf loo Diox loo guꞌ. Leꞌ tedib guꞌ na, tyoodiꞌs diꞌstèe coꞌ yende chó mèn gác gòn. Leꞌ tedib guꞌ na, coxcan diꞌs cheꞌn diꞌstèe coꞌ indxònte mèn coꞌ ngolo mdoodiꞌs tedib mèn. Ante conꞌ ndxèꞌ ndlyazen gác guꞌ li guꞌ par tolo téꞌth mèn no tolo taꞌ mèn cuent par tyubdiꞌs ndac mèn loo cón cheꞌn Crist. 27 Cheleꞌ ndxep guꞌ nzo làtha coꞌ ndyoodiꞌs thìb diꞌstèe coꞌ yende chó mèn gác gòn no coꞌ yende chó mèn càb, ante taꞌ guꞌ lugar tyoodiꞌs chop o son mèna no maste loo cult. Neꞌtaꞌde guꞌ lugar tyoodiꞌs rye mèna thidte junt. Ndxeꞌlequeꞌ, tyoodiꞌs thìb guꞌ. Yiloa, tyoodiꞌs tedib guꞌ. Yiloa, tyoodiꞌs tedib guꞌ. No ñibeꞌ guꞌ yo thìb mèn coꞌ coxcan diꞌsa, ne, làtha. 28 Per cheleꞌ yende chó mèn nzo coꞌ coxcan diꞌsa làth guꞌ, más huen neꞌtyoodiꞌste mèna diꞌstèe coꞌ yende chó guꞌ gòn no coꞌ yende chó guꞌ càb làth queltàa mèn loo cón cheꞌn Diox. Bnibeꞌ guꞌ loo mèna tataa li mèna liz mèna par ndoo lìte

1 CORINTIOS 14​, ​15 cuez mèna Diox liz mèna. 29 Lomisqueꞌ mod ne, cheleꞌ ndxep mèn lyaꞌs teꞌth coꞌ ndxab Diox no co mèna yalbàn, guꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèna, bnibeꞌ guꞌ ner teꞌth thìb mèna no ner co thìb mèna yalbàn. Yiloa, teꞌth tedib mèn o co tedib mèn yalbàn. Yiloa, teꞌth tedib mèn o co tedib mèn yalbàn. No bnibeꞌ guꞌ leꞌ taandxep mèn coꞌ ngo yalbàn huen huen tub nza xal ngo mèn coꞌ ngo yalbàn yalbàn par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ clar nteꞌth mèna no ngo mèna yalbàn xal ndxàala. 30 Per cheleꞌ Diox xoꞌf loo no luꞌ Diox ndxep conꞌ loo thìb xtàa mèn coꞌ nac dyap mèna coꞌ ngue teꞌth no coꞌ ngue go yalbàna, gab guꞌ loo ner mbiꞌ coꞌ ngo too nteꞌth no coꞌ ngo yalbàn, tyub ner mbiꞌ ndxep par teꞌth mbiꞌ coꞌ nac dyap mbiꞌ conꞌ coꞌ mxoꞌf loo Diox ndxep conꞌ loo par co mbiꞌa yalbàn, ne. 31 Leꞌ sya, tataa mod más nabeꞌste co thìb thìb guꞌ yalbàn, guꞌ coꞌ mblec Diox par co guꞌ yalbàn cón cheꞌn Crist. Tataa mod sate más li guꞌ par téꞌth ryete guꞌ cón cheꞌn Crist no gàc yeꞌth lezoꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Crist. 32 Mèn coꞌ ndeꞌth no coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn Crist, mèna naquin gàp lezoꞌ no nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent teꞌth mèna, no co mèna yalbàn xal guneepeꞌ lezoꞌ Diox. 33 Naꞌ ndaꞌqueꞌ cuent leꞌ Diox inacte Diox coꞌ ndli par ndxetoo diꞌs ndxetoo cuent làth mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndli Diox par ndxo nagàl lezoꞌ mèn loo Diox no par cue ban mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn. Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent xal ñibeꞌen loo mèn hues naꞌ coꞌ nqueltàa rye lugar coꞌteꞌ nzo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist, mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, tataa ngue ñibeꞌen loo guꞌ nalleꞌ, ne. 34 Ndlyazen ryete mèngot xèe cue làth ryete mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn templ tac Diox neꞌndaꞌde lugar par teꞌth mèngot no

428 co mèngot yalbàn. Ndxeꞌlequeꞌ, ñibeꞌ Diox tyubdiꞌs mèngot xal ñibeꞌ mèn coꞌ ndyoo naa xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Diox loo mèn. 35 Cheleꞌ chol mèngot coꞌ thidte mqueltàa no guꞌ loo cón cheꞌn Diox ndlyaꞌs gòn ndxep conꞌ, ñibdiꞌs mèngota loo saꞌl mèngota coꞌseꞌ nzo ryop saꞌl mèngota liz ryop saꞌl mèngotaꞌ. Tac iléꞌde nac ñibdiꞌs mèngot chol conꞌ láth coꞌseꞌ nzo mèn loo cult leꞌn templ. 36 ¡Jaa! ¿Chéꞌ ndyac guꞌ por part cón cheꞌn guꞌ mdyoxcuaꞌ diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox no nzo diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox par ngue no mèn diꞌs, càꞌ? ¡Aa que naxèn guꞌ se! Yende mod gàca tataa. O ¿chéꞌ ndyac guꞌ ante loo guꞌ mzin xtiꞌs Diox, càꞌ? ¿Chó yilaꞌs tataa naca? Yende, ¿léꞌ? 37 Cheleꞌ làth guꞌ nzo ndxep guꞌ coꞌ non mèn nac guꞌ mèn coꞌ mcui Diox par teꞌth guꞌ diꞌs coꞌ ndxab Diox no nac guꞌ mèn coꞌ mbluꞌ Xpii Natúꞌ loo par ndxác guꞌ li guꞌ ndxep conꞌ xal guniilena loo guꞌ loo cart ndxèꞌ, ftenꞌ guꞌ diꞌs ndxèꞌ no ftaꞌ guꞌ lugar yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ no co ro guꞌ leꞌ diꞌs coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ Tad Crist loo guꞌ par que tee li guꞌi xal ñibeꞌ Tad Crist loo guꞌ. 38 Per cheleꞌ chol guꞌ coꞌ nziriꞌ trèꞌ neꞌyilaꞌste no neꞌtyalte guꞌ yaaꞌd diꞌs coꞌ ngue telꞌen loo guꞌ loo yeꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ, neꞌ neꞌ indaꞌ guꞌ lugar ndxelaꞌs guꞌ loo Crist. 39 Por cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Blo yéc guꞌ par li guꞌ coꞌ nzote mod gác teꞌth guꞌ no co guꞌ yalbàn cón cheꞌn Diox. No leque tiempa, neꞌcaꞌde guꞌ loo mèn coꞌ lyaꞌs tyoodiꞌs chol diꞌstèe coꞌ yende chó gòn no coꞌ yende chó càb làth guꞌ. 40 Per ndlyazen no ñibeꞌen loo guꞌ, ryete conꞌ coꞌ ngue ñibeꞌen coꞌ ndxàal li guꞌ loo cult coꞌseꞌ nqueltàa guꞌ loo cón cheꞌn Diox, nabeꞌste bli guꞌi no xèe cue guꞌ. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn xá mod ngro xban Tad Crist. Per nalleꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, lyazen leꞌ guꞌ

15

429 teꞌqueꞌ lezoꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mblolen yalbàn no coꞌ mdethlen loo guꞌ. Cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mbìn guꞌa, guꞌ mdyalqueꞌ mbìn guꞌi no nguaaꞌd diꞌsa leꞌn lezoꞌ guꞌ no leꞌn xtùuz guꞌ. No loo cón cheꞌn diꞌs ndaca, guꞌ nzi nèequeꞌ thidtene. 2 Por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mblon yalbàn loo guꞌa, guꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes. Huen nda guꞌ cheleꞌ guꞌ tolo li nèe guꞌ guꞌ no tolo teꞌ lezoꞌ guꞌ xal nac diꞌs ndaca xal mblon yalbàn loo guꞌ. Per cheleꞌ guꞌ ndxàc guyith lezoꞌ loo conꞌa, leꞌ sya, ndxàc diꞌs ndac ndxèꞌ xal thìb conꞌ anxleꞌ loo guꞌ tac neꞌngalaꞌste guꞌ loo conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. 3 Nerlequeꞌ conꞌ coꞌ mblin, mbluꞌen loo guꞌ xalqueꞌ mbluꞌ Tad Crist loon leꞌ Tad Crist nguth por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ xalqueꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. 4 Mcaꞌs mèn Tad Crist. Ngoloa, ngolo son huiz ngro xban Tad Crist xalqueꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, ne. 5 Ngolo ngro xban Tad Crist, mbluꞌ too Tad Crist loo Pedr. Ngoloa, mbluꞌ too Tad Crist loo rye siꞌ fchop myenꞌ coꞌ mtelꞌ Tad Crist coꞌ ndxeꞌ diꞌs ndac cheꞌn Tad Crist. 6 Ngoloa, mbluꞌ too Tad Crist loo masreꞌ gaꞌy ayo mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ no xtàa naꞌ por cón cheꞌn Tad Crist. Axta nalleꞌ casqueꞌ rye mèna beꞌ naban, mastaleꞌ nguth ndxep mèna. 7 Ngoloa, mbluꞌ too Tad Crist loo Cob. Ngoloa, mbluꞌ too Tad Crist loo ryete siꞌ fchop myenꞌ coꞌ mtelꞌ Tad Crist, myenꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Tad Crist loo mèn pál nalleꞌ. 8 Coꞌseꞌ ngolo mbluꞌ too Tad Crist loo rye mèna, lultlequeꞌ mbluꞌ too Tad Crist loon, ne. Ale ngòc daa xal thìb mbetoꞌ coꞌ ngóol yèe loo cón cheꞌn Tad Crist coꞌseꞌ ngolazen loo Tad Crist. 9 Per mastaleꞌ tataa mbli Tad Crist loon, ndenꞌen leꞌn lezon no ndyaquen leꞌ daa nac thìb mbiꞌ coꞌ más intacte loo taamas myenꞌ coꞌ mtelꞌ Tad Crist coꞌ nac mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Tad Crist loo cón cheꞌn Tad Crist. Tataa ndyaquen

1 CORINTIOS 15 no tataa ndlin cuent cón chenen tac daa mque tee mdub nguꞌs mèn coꞌ ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. 10 Per nase nac daa thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn Tad Crist nalleꞌ por cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ angmbli Diox loon. Neꞌngàcta thìb conꞌ anxleꞌ loon. Tac, ndxeꞌlequeꞌ, daa más ndxath ndxeyꞌ lezoꞌ loo cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Crist loon leque rye myenꞌa. Per ingue niiden naca conꞌ angmblin. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ngue lin, ingue lidena ante por cón chenen. Ante ndlina tac Diox indláꞌyaꞌde daa ned ngue teeꞌen. Diox ndlyath noqueꞌ daa. No ndli Diox ndxàc conꞌ ndac loon ned ngue teeꞌen. 11 Per yende chó mport nzo lezon cona, que naca daa, o que naca myenꞌ coꞌ mtelꞌ Tad Crist coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Tad Crist coꞌ ngo yalbàn. Por yalbàn coꞌ mblo nuꞌ loo guꞌ, leque yalbàna mbli par ngolaꞌs guꞌ, ne. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn leꞌ mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, mèna ryo xban làth mèn coꞌ nguth. 12 No nalleꞌ ndlyazen niin tedib conꞌ loo guꞌ: Cheleꞌ nuꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn Tad Crist leꞌ Tad Crist ngro xbanleꞌ làth mèn nguth, ¿xá mod mbez ndxep guꞌ làth guꞌ neꞌryo xbante mèn coꞌ nguth, sya? 13 Cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ mèn nguth neꞌryo xbante, leꞌ sya, neꞌ Tad Crist coꞌ nac yub Tad Crist neꞌngro xbante, sya, xàa. 14 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ Tad Crist tarte ryo xban, leꞌ sya, anxleꞌ ngo nuꞌ yalbàn. No lomisqueꞌ, yende cón ntaca ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox. 15 No cheleꞌ Tad Crist, lìcqueꞌ, tarte ryo xban làth mèn nguth, leꞌ sya, nuꞌ, ne, nac mèn gutyèꞌ tac nuꞌ mdeꞌth cón cheꞌn Diox leꞌ Diox mblo xban Tad Crist làth mèn nguth. Cheleꞌ mèn nguth, lìcqueꞌ, neꞌryo xbante, leꞌ sya, neꞌ neꞌ tar co xban Tad Diox Tad Crist làth mèn nguth, ne, ¿léꞌ? 16 Tac

1 CORINTIOS 15 cheleꞌ mèn nguth neꞌryo xbante, neꞌ neꞌ tar ryo xban Tad Crist axta nalleꞌ, ne, sya, xàa. 17 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ Tad Crist axta nalleꞌ tarte ryo xban, leꞌ sya, anxleꞌ ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox. Tatabeꞌ ngue cuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no tatabeꞌ ndxàp guꞌ xtol guꞌ loo Diox, ne. 18 Lomisqueꞌ mod ne, cheleꞌ Tad Crist tarte ryo xban, leꞌ sya, rye mèn coꞌ nguth, mèn coꞌ ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist, mèna thidtenequeꞌ tith ngro xàꞌ loo Diox thidtene. 19 Cheleꞌ naꞌ ante nzi quee lezoꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist par gàc conꞌ ndac loo naꞌ láth nzi ban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ no maste, leꞌ sya, más nalyat no nayónꞌ ndxàca loo naꞌ axta plóthe loo rye mèn no yende cón ndli nzi quee lezoꞌ naꞌ loo Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ, sya, xàa. 20 Per inacta tataa. Ndxeꞌlequeꞌ, lìcpeꞌ baꞌi, Tad Crist ngro xbanleꞌ làth mèn nguth. Diox mbli leꞌ Tad Crist ngòc ner mbiꞌ coꞌ ngro xban loo rye mèn coꞌ nguth coꞌ ryo xban yiloa. 21 Tac xalqueꞌ ngòca por cón cheꞌn Adán ndxath rye mèn, tataaqueꞌ ndxàca nalleꞌ, ne, leꞌ por cón cheꞌn Crist ryo xban rye mèn coꞌ nguth. 22 Texal mtlo nguth mèn por cón cheꞌn Adán, tataa càba loo mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Tad Crist leꞌ mèna cue ban tedib vez por cón cheꞌn Tad Crist, ne. 23 Gàc conꞌ ndxèꞌ loo thìb thìb mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist coꞌseꞌ gàc tiemppeꞌ cheꞌn thìb thìb mèn xalqueꞌ ngòca loo Tad Crist coꞌ ngòc nerlequeꞌ mbiꞌ coꞌ ngro xban làth mèn nguth. Leꞌ yiloa na, ryo xban mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Tad Crist coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ yiꞌth xi Tad Crist naꞌ. 24 Axta syareꞌ, gàc lult tiemp coꞌseꞌ telux Tad Crist ryethe mod coꞌ ñibeꞌ mèn coꞌ ndxàc gobiern, no chol mèn nac zinꞌ yoolau, mèn coꞌ ndli cuent ñibeꞌ, no mèn coꞌ ndli cuent ndxàp conꞌ laꞌs nii no laꞌs yaꞌ par li Tad Diox naꞌ ya neꞌtolode ñibeꞌ mèna loo izlyoꞌ ndxèꞌ, coꞌ nee diꞌs, Tad Crist taꞌ lugar ñibeꞌ

430 Tad Diox coꞌ nac xudpeꞌ Tad Crist loo ryethe mèn no loo ryethe conꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ Tad Crist loo ryethe conꞌ. 25 Tac naquinqueꞌ ñibeꞌ Tad Crist loo rye mèn axtaqueꞌ yilo li Diox leꞌ ryete mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Tad Crist gàc nadoꞌ loo Tad Crist thidtene. 26 Lult conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nquée loo mèn, coꞌ nee diꞌs, nac yalguth, Diox li cued. Ya neꞌtolode quée yalguth loo mèn. 27 Diox mbli par gàc nadoꞌ rye loothe conꞌ loo Tad Crist. Per coꞌseꞌ mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndxab: Rye loothe conꞌ mblileꞌ Diox par ngòc nadoꞌ conꞌa loo Tad Crist, clarlequeꞌ ndaꞌ diꞌs ndxèꞌ cuent loo naꞌ. Per part cón cheꞌn Diox, ¿léꞌ?, yende mod li Diox par tyubdiꞌs Diox loo mèn tac yub Diox mbli par ngòc nadoꞌ rye loothe conꞌ loo Tad Crist. 28 No coꞌseꞌ ngolo mbli Diox ngòc nadoꞌ rye loothe conꞌ no mdubdiꞌs ryethe conꞌ loo Tad Crist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox, syareꞌ, yub tad Crist taꞌ lugar leꞌ Diox ñibeꞌ loo alux conꞌ coꞌ ngòc nadoꞌ loo Crist. Axta syareꞌ, leque yub Crist li ñibeꞌ Diox loo Crist, ne, xal mnibeꞌ Diox no mbli Diox leꞌ Crist mnibeꞌ loo alux conꞌ. Tataa li Crist par gàca leꞌ rye loothe conꞌ gàc cheꞌnpeꞌ Diox no gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Diox por cón cheꞌn rye loothe conꞌ. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 29 Leꞌ tediba na, nac conꞌ ndxèꞌ. Guꞌ naneequeꞌ no nonqueꞌ guꞌ nzo ndxep mèn coꞌ ngue no costumbr ndxàc bautizar mèna por cón cheꞌn mèn coꞌ nguth. Per ¿chonon tataa ndli mèna cheleꞌ mèn coꞌ nguth, lìcqueꞌ, neꞌryo xbante, àꞌ? ¿Chonon ndxàc bautizar mèna por cón cheꞌn mèn nguth cheleꞌ mèn neꞌryo xbante, sya? 30 No ¿chonon tolo nzi tee li nuꞌ conꞌ par gàc conꞌ ryes loo nuꞌ cheleꞌi, lìcqueꞌ, nac neꞌryo xbante mèn nguth, sya? Indxàalte li nuꞌi cheleꞌi tataa nac, ¿léꞌ? 31 Cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Atate huiz ncàb

431 conꞌ ryes loon ned nque teeꞌen. Ndlyáꞌ ndlyáꞌ guth mèn daa. Lìcqueꞌ nac coꞌ ndxàc loon, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, por cón cheꞌn guꞌ ndan gust lezon loo cón cheꞌn Tad Crist naꞌ tac ngolaꞌsqueꞌ guꞌ loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. 32 Cona, ngue niin loo guꞌ taandxèꞌ: Por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist ngro yoo non mèn leꞌn ciuda Efes, mèn coꞌ ngroꞌ nayiꞌ loon xal máꞌ nayiꞌ. Per ¿cón lin gan, sya, cheleꞌi anxleꞌ ngàc loon no cheleꞌ mèn coꞌ nguth, lìcqueꞌ, neꞌryo xbante? Syase, nzoqueꞌ mod gab naꞌ xal mbez diꞌs coꞌ mbez mèn: Hua naꞌ no gu naꞌ tac yéꞌ huizeꞌ gath naꞌ, coꞌ nee diꞌs, taathe guneei loo mèn, ¿léꞌ? Pà gàca tataa, yey. 33 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi chol mèn guꞌ xal nac diꞌs coꞌ mbez mèn tataa. Tac cheleꞌ guꞌ taꞌ lugar sálꞌ guꞌ con chol mèn yeꞌrsinꞌ, mèna tezaꞌ guꞌ loo mod ndac coꞌ nzi tee ban guꞌ loo Tad Crist. 34 Ftub guꞌ xnìi yéc guꞌ no ftub guꞌ xnìi lezoꞌ guꞌ xal ndxàal li guꞌ par ndxeꞌslequeꞌ que tee ban lì guꞌ loo Diox par tataa mod neꞌcuaꞌnte guꞌ xquin guꞌ. Tac nzo ndxep mèn làth guꞌ coꞌ inon ndacte no coꞌ inanee ndacte cón cheꞌn Diox, ndyaquen. Conꞌa, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par thyon guꞌ ndxep. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Pab ndyoodiꞌs loo mèn cón cheꞌn xá mod ryo xban mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist làth mèn coꞌ nguth. 35 Leꞌ tediba na, neꞌstolqueꞌ nzo ndxep mèn coꞌ ñibdiꞌs loo guꞌ: ¿Xá mod ryo xban mèn nguth, àꞌ? No ¿xá mod gàc cheꞌnpeꞌ mèn ladpeꞌ mèn tedib vez, àꞌ? 36 Aa que tont guꞌ coꞌseꞌ tataa ñibdiꞌs guꞌ loo xtàa guꞌ no mbez guꞌ: ¿Xá mod ryo xban mèn nguth, yoo? ¿Xá nac lad mèn coꞌ que no mèn tedib vez, ne, yoo? Chéꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent coꞌseꞌ ngo guꞌ biz bin loo yòo, ner ndxàꞌb biz bina, ndxeloa, ndlyen biz bina, ¿léꞌ? 37 Coꞌseꞌ

1 CORINTIOS 15 ngo guꞌ biz bin loo yòo, indoode guꞌ thìb xanꞌ ñaꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ teyòo thìb quèe biz bin no maste, que naca nzob triu, que naca chol tedib loo biz bin. 38 Ndxelo ngo mèn biz bin loo yòo, Diox ndli ndryoo nxyèn biz bina xal ndlyaꞌs Diox. No ndli Diox ndlyen biz bina xalqueꞌ nac thìb loo thìb loo biz bin coꞌ ngo mèn loo yòo. 39 ¿Chéꞌ tarte ñee guꞌ rye loo bélꞌyòo coꞌ naban coꞌ nzo loo izlyoꞌ, ilalte nac, léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, nzo thìb loo bélꞌ coꞌ nac bélꞌyòo ladpeꞌ mèn. Leꞌ tedib loo bélꞌ na, nac bélꞌ chol máꞌ huan. Leꞌ tedib loo bélꞌ na, nac cheꞌn chol loo mbin. Leꞌ tedib loo bélꞌ na, nac cheꞌn chol loo mbèel. 40 Loo béꞌ nzo mbeꞌ no huiz no mbèelhuiꞌ no taamas mbyáaz. Per xàꞌ ñaa thìb thìb conꞌa. No nzo huax loo conꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No xàꞌ nac thìb thìb conꞌa. No xàꞌqueꞌ nac mod coꞌ nque xnìi chol conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ. No xàꞌqueꞌ nac mod coꞌ ndxúꞌ loo loo chol conꞌ coꞌ nzo loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 41 Lìcqueꞌ, xàꞌleꞌ ñaa xnìi huiz coꞌ ntenìi loo béꞌ loo izlyoꞌ. No xàꞌguèꞌ ñaa xnìi mbeꞌ loo béꞌ coꞌ ntenìi loo izlyoꞌ. No xàꞌguèꞌ ñaa xnìi mbyáaz. Xàꞌguèꞌ ñaa xnìi coꞌ ntenìi thìb loo mbyáaz no tedib loo mbyáaz. 42 Tataa gàca loo mèn, mèn coꞌ ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist ndooreꞌ gath mèna, coꞌseꞌ ryo xban mèna tedib vez, ne. Tac coꞌseꞌ ndxath mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist, ndxezaꞌ bélꞌyòo lad mèn. Per coꞌseꞌ ryo xban mèna làth mèn nguth, que no mèna thìb lad cub coꞌ neꞌyizaꞌde thidtene no coꞌ ya neꞌquéede yalguth loo thidtene. 43 Coꞌseꞌ gath chol mèn, ncaꞌs mèn xtàa mèn xal thìb conꞌ coꞌ yende cón ntac. Per coꞌseꞌ ryo xban thebola, bélꞌyòo lad thebol coꞌ ryo xban quée xnìi xal thìb conꞌ coꞌ ndxaꞌx bèel. Lomisqueꞌ mod ne, coꞌseꞌ nax tin liz thìb mbíiz naneeleꞌ naꞌ ya yende fuerz mbíiz. Nax bed mbíiz ante gath mbíiz. Per coꞌseꞌ ryo xban mbíiz coꞌ mbuuꞌs

1 CORINTIOS 15 coꞌseꞌ ndooreꞌ gath mbíiz, anzeꞌf thìb fuerz gàp mbíiz coꞌseꞌ ryo xban mbíiz. 44 Coꞌseꞌ ncaꞌs mèn thìb thebol coꞌ ngolaꞌs loo Tad Crist, ncaꞌs mèn thebola xalqueꞌ nac bélꞌyòo ladpeꞌ thebol. Per coꞌseꞌ ryo xban thebol coꞌ ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crista, bélꞌyòo lad thebola gàc cheꞌnpeꞌ béꞌ. Texal nzo bélꞌyòo lad mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ, tataaguèꞌ nzo bélꞌyòo lad mèn coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ béꞌ, ne. 45 Taandxèꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox: Ner mbiꞌ coꞌ ngo coꞌ ngroꞌ lèe Adán, loo mbiꞌa mdaꞌ Diox yalnaban. Per Tad Crist coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac Lult Adán, Crista nac Xpii coꞌ nac Diox coꞌ ndaꞌ yalnaban loo mèn thidtene. 46 Mèn coꞌ mblec no mxènꞌ Diox, neꞌngàcte mèna mèn coꞌ ngue no yalnaban xal naban Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, nac mèna cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. Yiloa, gàca loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist, ban mèna xalqueꞌ naban Tad Crist nalleꞌ por cón cheꞌn Diox coꞌ nac Xpii. 47 Ner mbiꞌ coꞌ mxènꞌ Diox, coꞌ nee diꞌs, nac Adán, Diox mtoxcuaꞌ mbiꞌa con yòo cheꞌn izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, ngòc Adán cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. Per Tad Crist coꞌ mbiꞌth yiloa, Crist coꞌ neꞌ tedib lèe Mbryop Mbiꞌ, Tad Crist nac cheꞌnpeꞌ béꞌ. 48 Xalqueꞌ ngòc Adán coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ, tataaguèꞌ nac mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ, ne. No xalqueꞌ nac Tad Crist coꞌ nac cheꞌnpeꞌ béꞌ, tataaguèꞌ nac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist, nac mèna cheꞌnpeꞌ béꞌ. 49 Texal nac naꞌ cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ nalleꞌ, tataaguèꞌ gàca loo naꞌ lalqueꞌ gàc naꞌ xal Crist coꞌ nac cheꞌnpeꞌ béꞌ. 50 Lyazen niin thìb conꞌ loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Mèn coꞌ nac ante bélꞌ no ren, coꞌ nee diꞌs, nac cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ no maste, mèna yende mod yòo loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌ Diox loo mèna. Niin loo guꞌ, ne: Mèn coꞌ alithe ndxath coꞌ ngòc ante cón cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ, yende

432 mod yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌ Diox par neꞌgathte mèna más. 51 Huiꞌ guꞌ nexa. Daa ndlyaz non guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn thìb conꞌ coꞌ yende chó mèn tarte ñee: Iryede naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist gath. Ndxeꞌlequeꞌ, ryete naꞌ chàa, zyeꞌ loo. 52 Huiza, chàa, thìb atilte gàca loo naꞌ xal coꞌseꞌ ntuꞌ mèn no nxalꞌ mèn ngudloo mèn. Gàca loo mèn coꞌseꞌ gàc lult vez queꞌ angl toc con trompet. Tac, lìcqueꞌ, angl queꞌ toc con trompet. Leꞌ sya, mèn coꞌ ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist, mèn coꞌ nguth, ryo xban mèna con thìb lad mèn coꞌ thidtene neꞌquéede yalguth loo tedib vez. Leꞌ naꞌ coꞌ beꞌ naban hora na, chàa, zyeꞌ loo, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. 53 Tac naquinqueꞌ tataa gàca loo naꞌ, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist, leꞌ ladpeꞌ naꞌ coꞌ yizaꞌ ndxèꞌ gàc thìb ladpeꞌ naꞌ coꞌ neꞌyizaꞌde thidtene. Lomisqueꞌ ne, naquinqueꞌ gàc leꞌ ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ coꞌ ndxath gàc thìb ladpeꞌ naꞌ coꞌ ya neꞌquéede yalguth loo tedib vez thidtene. 54 Coꞌseꞌ bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ coꞌ ndxezaꞌ zyeꞌ loo par ya neꞌyizaꞌda thidtene, no coꞌseꞌ gàca loo bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ coꞌ ndxath zyeꞌ loo par ya neꞌtolode quée yalguth loo bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ tedib vez, syareꞌ gàca xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox xal nac diꞌs coꞌ ndxab: Diox mbli gan par ya neꞌtolode gath mèn. 55 Axta syareꞌ gab naꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, tac neꞌgathte nuꞌ tedib vez par tolo tyactìi nuꞌ loo conꞌa más. No gab naꞌ loo Diox: Diox quix, Uꞌ, Diox, ya yende chó mèn tolo gath par caꞌs mèn xtàa mèn panteón. 56 Tac por cón cheꞌn xquin mèn coꞌ mbluꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ndyactìi mèn coꞌseꞌ nquée yalguth loo mèn. Leya mquexùꞌ mèn. 57 Per Diox quix Diox gab naꞌ loo Diox leꞌ Diox mbli par

433 neꞌlide yalguth gan par ryo xàꞌ naꞌ loo Diox par tith yo naꞌ loo Diox. Tataa mbli Diox ndxàca loo naꞌ por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 58 Por cona, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, toloqueꞌ gure nèe guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist. Thidte bli guꞌ yéc guꞌ no thidte bli guꞌ lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist, ne. No tolo téꞌth guꞌ no taꞌ guꞌ cuent par tyubdiꞌs ndac guꞌ loo cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Tad Crist loo guꞌ. Guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ leꞌ zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ guꞌ loo Tad Crist, inacte conꞌa thìb zinꞌ anxleꞌ, ndee guꞌ. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn thop mèn centav coꞌ gàc ayud par càa mèn coꞌ ndxelaꞌs xal mnibeꞌ Pab loo mèn li mèn. Leꞌ cón cheꞌn ayud coꞌ thop guꞌ par lyath no guꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs, coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, mèn coꞌ ndyactìi ciuda Jerusalén na, ndlyazen li guꞌi xal mbluꞌen no xal mnibeꞌen loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox coꞌ nqueltàa chol lugar par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galas. Tataa lyazen li guꞌ, ne. 2 Ndlyazen coꞌseꞌ gàc ner huiz sman, thìb thìb guꞌ tanꞌqueꞌ pla centav xal ndaꞌi lugar loo guꞌ no xal nzo guꞌ. Leꞌ sya, coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ, ya inquinte quée lyàa guꞌ hora par thop guꞌ ayud coꞌ naquin naꞌ huiza. 3 No coꞌseꞌ zin daa loo guꞌ, telꞌ na plá mèn coꞌ cui guꞌ. No leque tiempa telꞌen cart loo mèna par tan cuent loo cart loo mèn ciuda Jerusalén leꞌ mèn coꞌ nde láꞌ tmi coꞌ nac ayud coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ mbli guꞌ, mèn coꞌ nac mèn coꞌ hueꞌ carta nac mèn coꞌ ndoo lìte mtelꞌ guꞌ. 4 No cheleꞌ guꞌ ndyac naquin gan con mèna ciuda Jerusalén par yiláꞌ nuꞌ tmi, gan, xàa. Yende cón lii. Thiba conꞌ ndxèꞌ.

16

1 CORINTIOS 15​, ​16 Pab mdaꞌ cuent loo mèn chópeꞌ yèez ya riid Pab. 5 Leꞌ tediba na, tan cuent loo guꞌ, coꞌseꞌ tenen ned par ga neen máa guꞌ par nedrèꞌ, nerlequeꞌ conꞌ lin, ga riꞌthen par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac ned làaz mèn macedon. Leꞌ yiloa na, zin daa loo guꞌ leꞌn ciuda Corint. 6 No thìb descuid go non guꞌ ndxep tiemp. O peser go non guꞌ par riꞌthen tiemp xìlꞌ leꞌn ciuda guꞌ. Leꞌ yiloa, coꞌseꞌ riꞌth tiemp xìlꞌ, nee guꞌ xal li guꞌ, ya lyath no guꞌ daa ned ga que teeꞌen. 7 Taandxèꞌ ngue niin loo guꞌ tac indlyasten ante gal riꞌthen loo guꞌ par gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ no maste. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen gal too naan guꞌ no go non guꞌ ndxep huiz cheleꞌ Tad Diox taꞌ lugar tataa gàca loon. 8 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne: Daa beꞌ lyenꞌ ndxep huiz leꞌn ciuda Efes axta riid lni cheꞌn Pentecostés. 9 Tac ndenꞌen leꞌn huiz ndxèꞌ Diox mbli par huax mod mxyalꞌ ned mxyalꞌ yóꞌ loon par gon yalbàn par càba thìb conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndxòn ron. Per mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs, anzeꞌf huax nzo. No ndxecloo mèna ñèe mèna daa. 10 Cheleꞌ Timote zin loo guꞌ, cuaꞌn guꞌ mod nabeꞌste go no guꞌ Timote par tyac lezoꞌ Timote. Tac Timote nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Tad Crist, ne, xalqueꞌ nxoꞌf zinꞌen zinꞌ. 11 Cona, ngue niin loo guꞌ: Nec thìb guꞌ no nec tedib guꞌ neꞌxìis node guꞌ Timote. No neꞌxyánꞌte guꞌ ñèe guꞌ Timote. Ndxeꞌlequeꞌ, ya tee ned guꞌ Timote coꞌseꞌ bii Timote par yende cón tyactìi Timote ned coꞌseꞌ yiꞌth Timote loon. Tac daa ngue bed con mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ par zin Timote. 12 Leꞌ cón cheꞌn hues naꞌ Apol na, tan cuent loo guꞌ. Huax vez mnaꞌben loo hues naꞌ Apol con taamas mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ par nguiꞌth nee hues naꞌ Apol máa guꞌ par nedrèꞌ. Per nec thìb mod no nec tedib mod tarte taꞌ Diox lugar yiꞌth hues naꞌ Apol loo guꞌ nalleꞌ.

1 CORINTIOS 16 Per yiꞌth hues naꞌ Apol loo guꞌ coꞌseꞌ taꞌ lugara loo hues naꞌ Apol. Trèꞌ ndub lultlequeꞌ diꞌs coꞌ gunii Pab Diox loo mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ ngo ban leꞌn ciuda Corint. 13 Lomisqueꞌ ndlyazen, nalas gure guꞌ loo ryethe conꞌ. No gure nèe guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Tad Crist. Fque tee ban guꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, mtéꞌthqueꞌ no coꞌ ndaꞌqueꞌ cuent cón cheꞌn Crist par tyubdiꞌs ndac guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Blo guꞌ valor loo guꞌ. No neꞌzyebte guꞌ loo conꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Tad Crist. 14 Lomisqueꞌ ne, ndlyazen leꞌ ryete conꞌ coꞌ ndli guꞌ loo hues xtàa guꞌ, bli guꞌi dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa. 15 Nalleꞌ ne, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ nonqueꞌ leꞌ mèn guliz Stef ngòc nerlequeꞌ mèn coꞌ ngolaꞌs diꞌs ndac cón cheꞌn Tad Crist coꞌ nac ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn acay. No non guꞌ leꞌ mèna mblo yécqueꞌ par nxoꞌf zinꞌ mèna thìb zinꞌ par lyath no mèna chol mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, loo chol gast no loo chol conꞌ coꞌ nde che loo mèna. 16 Lomisqueꞌ ne, ndlyazen leꞌ thìb thìb guꞌ lyath no mèna. No ndlyazen lyath no guꞌ mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ con nuꞌ no taamas mèn coꞌ nque zinꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist. 17 Anzeꞌf ndyac lezon tac mzinleꞌ Stef no Fortunat no Acaic. Tac

434 mèn ndxèꞌ ndlyath no nuꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nde che loo nuꞌ coꞌ ngòc diꞌs ngàc por cón cheꞌn guꞌ tac guꞌ yende coꞌseꞌ ngòc diꞌs ngli guꞌi. 18 Mèn ndxèꞌ mbli leꞌ daa ngo nagàl lezoꞌ no tataa mod mbli mèna par ngo nagàl lezoꞌ guꞌ. Bluꞌ guꞌ mèn ndxèꞌ loo hues xtàa guꞌ coꞌ ndxelaꞌs par nedrèꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn mèn ndxèꞌ loo hues xtàa guꞌ par nedrèꞌ. 19 Mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa par ned leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn asia ngue nii Diox loo guꞌ. Aquil no Priscil, no mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa liz Aquil no Priscil, rye mèna ngue nii Diox loo guꞌ, ne, por lèe Tad Crist. 20 Ryete mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por lèe Tad Crist ngue nii Diox loo guꞌ. Coꞌseꞌ nii thìb thìb guꞌ Diox loo xtàa guꞌ, bdeꞌs guꞌ yen xtàa guꞌ xal nac mod coꞌ ndxàp guꞌ no xal nac mod coꞌ ndli guꞌi làth xtàa guꞌ. 21 Loo yeꞌs coꞌ mqueꞌen yeꞌs con yaꞌpeꞌen loo yeꞌs ndxèꞌ, daa Pab ngue nii Diox loo guꞌ. 22 Cheleꞌ chol mèn nzo coꞌ neꞌtyalte queꞌ lezoꞌ Tad Jesucrist, mandit mèna, coꞌ nee diꞌs, mèndèe gàc mèna too zee too yálꞌ par tetìi tínꞌ Diox mèna, yiloa. Maranatha, diꞌs coꞌ nee diꞌs, Tad, Uꞌ coꞌ nac Tad nuꞌ, de Uꞌ. 23 Ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc más conꞌ ndac loo guꞌ. 24 Ndlyazen leꞌ guꞌ non no nanee guꞌ leꞌ daa nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèen ryete guꞌ por cón cheꞌn Tad Crist Jesús naꞌ, ndee guꞌ. Taandxèꞌ gàca.

Mbryop Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Coꞌ Nqueltàa Loo Cón Cheꞌn Diox Leꞌn Ciuda Corint Pab mqueꞌ yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Corint. Daa, Pab, nac thìb mbiꞌ coꞌ mtelꞌ Jesucrist par ndxen diꞌs cheꞌn Jesucrist xal gunee lezoꞌ Diox. Ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist coꞌ nqueltàa leꞌn templ leꞌn ciuda Corint no loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist dib anax par ned leꞌn yèezyaꞌ ned làaz mèn acay. Ryete guꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. Leque tiempa, ryop nuꞌ Timote coꞌ nzo non trèꞌ ngue nii nuꞌ Diox loo ryete guꞌ. 2 Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. No ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no loo mèn no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth hues xtàa guꞌ.

1

Trèꞌ ndluꞌ xá mod mxactìi Pab. cona, ndlyazen leꞌ naꞌ gab loo mèn: Anzeꞌf ndac no natúꞌ nac Diox no Diox roo Diox xèn nac Diox. Diox coꞌ nac xudpeꞌ Tad Jesucrist naꞌ, leque Dioxa nac xud naꞌ coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe mèn axta plóthe. No ntegán Diox lezoꞌ mèn. No ndli Diox par ndyac lezoꞌ mèn axta plóthe. 4 Diox ntegán lezoꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ndli par nxi lezoꞌ naꞌ, 3 Por

conꞌ coꞌ ndxàc loo naꞌ par leque naꞌ, ne, tegán lezoꞌ chol mèn coꞌ nzi yàc yaltìi loo xalqueꞌ ntegán Diox lezoꞌ naꞌ. 5 Texal ndyactìi naꞌ huax conꞌ por cón cheꞌn Crist, lomisqueꞌ mod, ntegán Crist lezoꞌ naꞌ axta plóthe, ne, loo ryethe yaltìi coꞌ ndxàc loo naꞌ. 6 Por cona, coꞌseꞌ daa ndyactìi chol conꞌ, ndxàc yaltìia loon par gàca loo guꞌ leꞌ Diox tegán lezoꞌ guꞌ no tolo lyath no Diox guꞌ coꞌseꞌ ndlyáꞌ ndlyáꞌ guth mèn guꞌ. No coꞌseꞌ Diox ntegán lezon, ndxàca loon par tolo tegán Diox lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ndlyáꞌ ndlyáꞌ guth mèn guꞌ. Coꞌseꞌ tataa ndxàc loo guꞌ, sya, ngue xec yèe guꞌ no nchaꞌlaꞌs guꞌ loo leque yaltìi coꞌ ndxàc loona. 7 Leque daa mbli nèen loo coꞌ ndub quee lezon cón cheꞌn guꞌ tac texal ndyactìi no guꞌ daa, no ngue xec yèe guꞌ cón cheꞌn yaltìi coꞌ ndxàc loo guꞌ, tataa gàca loo guꞌ leꞌ Diox tegánqueꞌ lezoꞌ guꞌ. 8 Mèn huesen, ndlyazen leꞌ guꞌ non no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn huax yaltìi coꞌ ngòc loon láth coꞌseꞌ mque teeꞌen leꞌn rye yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn asia. Casqueꞌ mblyáꞌ daa loo yalguth tya tant thìb conꞌ mbli no mèn daa axta mblin cuent ¿chéꞌ xec daa tolo que teeꞌen o chéꞌ tya ñeei loon? 9 Lìcpeꞌ baꞌi, mdenꞌen leꞌn lezon no ndxaben loo lezon: Nase guth mèn daa. Ngòc conꞌa loon par neꞌngàpten yalxlaꞌs lyáꞌ daa

435

2 CORINTIOS 1 por cón cheꞌnpeꞌen. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòca par gàpen yalxlaꞌs loo Diox coꞌ ngo xban mèn làth mèn nguth leꞌ Diox láꞌ daa cheleꞌ Diox nee lezoꞌ li Diox conꞌa loon. 10 Diox mteláꞌ daa laꞌs yaꞌ mèn coꞌseꞌ yamerleꞌ nguthxùꞌ mèn daa. No axta nalleꞌ tatabeꞌ ngue lyath no Diox daa par neꞌguthte mèn daa coꞌteꞌ nzon ndxèꞌ. No loo Dioxa ndxàpen yalxlaꞌs leꞌ Diox tolo láꞌ daa no tolo lyath no Diox daa par neꞌguthte mèn daa no ndub queequeꞌ lezon leꞌ Diox teláꞌ daa ned ga que teeꞌen. 11 Tataaqueꞌ gàca loon cheleꞌ guꞌ lyath no daa por mbez guꞌ Diox por daa par yende cón li no mèn daa. Por cón cheꞌn huax mèn coꞌ cuez no guꞌ Diox por daa par tolo lyáꞌ daa loo yalguth coꞌ ndlyaꞌs mèn li no mèn daa, huax mèn gab: Diox quix non Uꞌ, Diox, por conꞌ ndac coꞌ ngòc loo prob Pab. Trèꞌ ndluꞌ chonon mblyenꞌ Pab. Neꞌngagàde Pab ciuda Corint. 12 Nzo thìb conꞌ coꞌ ndli par ndan gust lezon no par ndyac lezon. Loo conꞌ ndxèꞌ, ndenꞌen leꞌn lezon cón cheꞌn conꞌ ngue lin, ndyaquen, huenqueꞌ ngue lin. Tac leque daa ngue taꞌ cuent no non daa leꞌn lezon leꞌ daa ngue tee ban ndac loo Diox làth mèn loo izlyoꞌ por mbláꞌen ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. No inquedìiden loo hues xtàan. Más de cona, masreꞌ ndlina làth guꞌ. Ingue tee bante daa làth mèn xal mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndli leꞌ daa ngue tee ban ndac loo guꞌ no loo taamas mèn loo izlyoꞌ. 13 Diꞌs coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ coꞌ nac cart ndxèꞌ, ante ntelꞌen diꞌs loo guꞌ coꞌ inagànte nac par lab guꞌ par gòn guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón nee diꞌs ndxèꞌ. No ndub quee lezon yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn quèe yéc guꞌ, no tenꞌ guꞌ cón nee diꞌs ndxèꞌ coꞌ huen huen, 14 xal mdenꞌ guꞌ no mdaꞌ guꞌ cuent mase ndxep cón chenen thìb mod no tedib mod. Tac coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ yiꞌth Tad Jesús naꞌ,

436 anzeꞌf tyac lezoꞌ guꞌ huiza xal ndenꞌen ndyac lezon por cón cheꞌn guꞌ nalle. 15 No por yalxlaꞌs coꞌ ndxàpen loo guꞌ xal mqueꞌen yeꞌs loo cart coꞌ mtelꞌen loo guꞌ, niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Mblin xtùuz no mnibeꞌen loo lezon ner galen loo guꞌ par gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ par tataa mod ndac lezoꞌ guꞌ mbal neen máa guꞌ chop vez. 16 Lìcqueꞌ, mblin xtùuz gal too naan guꞌ coꞌseꞌ mxenen ned nguan par ned yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn macedon. No coꞌseꞌ biin leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac làaz mèn macedon, mblyazen beren, gal neen máa guꞌ tedib vez láth ndoon ned par làaz mèn jude. No lomisqueꞌ, mblyazen ya tee ned guꞌ daa ndxep coꞌseꞌ biin loo guꞌ par ga que teeꞌen par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Tataa nac coꞌ mblyazen lin mastaleꞌ neꞌngàcte gan nglina. 17 Coꞌseꞌ mnibeꞌen lezon gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ, ¿chéꞌ mbli guꞌ cuent ante guniina loo guꞌ no angmblin xtùuz tataa lin, càꞌ? O ¿chéꞌ ndli guꞌ xtùuz leꞌ daa ngo xnee conꞌ ndlin xal ngo xnee mèn coꞌ nac mèn coꞌ beꞌ ndli cas loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌseꞌ mbez mèna li mèna thìb conꞌ no yiloa neꞌlide mèna conꞌa, càꞌ? Yende xàa. 18 Per Diox coꞌ ndliqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn, Diox non no ndaꞌ Diox cuent, lìcqueꞌ, liquen coꞌ mbezen loo guꞌ. Neꞌquedìiden mèn. 19 Cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nac xganꞌ Diox mdeꞌth nuꞌ no mblo nuꞌ yalbàn loo guꞌ, coꞌ nee diꞌs, yon nuꞌ coꞌ nac Silvan no Timote no daa, Pab. Thidtene neꞌntoxcuaꞌde Tad Jesucrist yalgutyèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, lìcpeꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii Tad Jesucrist thidtene. 20 Tac por cón cheꞌn Jesucrist ndxàc ryethe conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox. Por cona, coꞌseꞌ mbez naꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn leꞌ Diox nac thìb Diox roo Diox xèn, mbez naꞌ tataaqueꞌ gàca por cón cheꞌn Tad Jesucrist. 21 Leque yub Diox nac xaꞌ coꞌ ndli par leque nuꞌ ndli nèe nuꞌ loo cón cheꞌn

437 Crist, no par leque guꞌ ndli nèe guꞌ, ne, loo cón cheꞌn Crist. No leque yub Diox nac xaꞌ coꞌ ndli leꞌ naꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc naꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. 22 Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, Diox mblec xàꞌ naꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ xal ndli mèn coꞌseꞌ nqueꞌ mèn thìb sell loo thìb xqueꞌs par gàc nèe xqueꞌsa. Tataa mbli Diox loo naꞌ coꞌseꞌ mblàa Diox Xpii Natúꞌ loo naꞌ par yòo Xpii Natúꞌ loo naꞌ no ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ. Xpii Natúꞌ ndluꞌ loo naꞌ no por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ non naꞌ, lìcqueꞌ, taꞌ Diox conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox taꞌ Diox loo naꞌ yiloa coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ. 23 Per cheleꞌ daa axta nalleꞌ tarte gal nee máa guꞌ par ned ciuda Corint ndxèꞌ xal mblin xtùuza, mèn ciuda Corint, Diox nonqueꞌ no naneequeꞌ Diox leque daa mbli par neꞌgal needen máa guꞌ por cón cheꞌn guꞌ par neꞌngaclooden loo guꞌ no par neꞌngàc nayiꞌden loo guꞌ. No cheleꞌi ilìcte nac, ñaꞌben loo Diox más huen guth Diox daa. 24 Inacte leꞌ daa ngue nibeꞌ loo guꞌ xal nac mod coꞌ ndxàal yilaꞌs guꞌ loo Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, daa ngue xoꞌf zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon par lyath non guꞌ par tolo tyac lezoꞌ guꞌ. Tac, lìcpeꞌ baꞌi, leque guꞌ ngue li nèe guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox, ndyaquen. Conꞌ ndxèꞌ nac conꞌ coꞌ mnibeꞌen loo lezon. Mblin xtùuz más huen ya neꞌbereden ga neen máa guꞌ par neꞌtolode xi lezoꞌ guꞌ. 2 Tac cheleꞌ daa tolo texi lezoꞌ guꞌ, ¿chó mèn gác li par tyac lezon, sya? Guꞌ, no maste, nac mèn coꞌ ndlin cuent ntegán lezon coꞌteꞌ nzon ndxèꞌ. No cheleꞌ daa texi lezoꞌ guꞌ arid, ¿chéꞌ nzo mod leque guꞌ li par tyac lezon sya, càꞌ? Yende moda, ¿léꞌ? 3 Cona, tataa mqueꞌen yeꞌs cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ loo ner cart coꞌ mtelꞌen loo guꞌ tac indlyasten galen loo guꞌ par neꞌxi tínꞌte lezon por cón cheꞌn guꞌ, guꞌ coꞌ ndxàal li par tyac tínꞌ lezon. No daa ngobeꞌ no ndxàpen yalxlaꞌs loo

2

2 CORINTIOS 1​, ​2 ryete guꞌ cheleꞌ daa tyac lezoꞌ coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ, guꞌ, ne, tyac lezoꞌ coꞌseꞌ ñee guꞌ zin daa loo guꞌ. 4 Anzeꞌf ndenꞌen coꞌ mblin no anzeꞌf nxi lezon axta mbínen cón cheꞌn ner cart coꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌa. Per cart coꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌa, neꞌntelꞌten carta loo guꞌ par mtexin lezoꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mqueꞌen carta loo guꞌ par non guꞌ no par taꞌ guꞌ cuent leꞌ daa, lìcqueꞌ, nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèen ryete guꞌ axta plóthe. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn teriꞌth tecanꞌ mèn xquin no xtol xtàa mèn coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn loo xtàa mèn. 5 Per cheleꞌ chó thìb guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ mbli mzyálꞌ diꞌs no mzyálꞌ cuent par ndxàc yalnaxi loon, ingue cuaꞌnte mbiꞌa diꞌs no cuent par ante daa nxi lezoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ncuaꞌn mbiꞌa diꞌs no cuent par nxi lezoꞌ guꞌ, ne. Niin leꞌ mbiꞌ mbli par nxi lezoꞌ ndxep guꞌ par neꞌgabten leꞌ guꞌ inthyonte no inxide lezoꞌ guꞌ por conꞌ coꞌ mbli mbiꞌa. Tataa niin par ndenꞌ guꞌ arid leꞌn lezoꞌ guꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc làth guꞌ no par neꞌtetìiden guꞌ arid cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc por cón cheꞌn mbiꞌa làth guꞌ. 6 Ya ngololeꞌ no ya guneeleꞌ conꞌ coꞌ ngòc mod coꞌ mtetìi guꞌ mbiꞌa coꞌseꞌ mqueltàa guꞌ: No con thidte diꞌs mnibeꞌ guꞌ gàca loo mbiꞌ par mxactìi mbiꞌ, mbiꞌ coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ coꞌ mbli conꞌ yeꞌrsinꞌa làth guꞌ. Na nii loo guꞌ: Neꞌtolode tetìi guꞌ mbiꞌ. 7 Per nalleꞌ, más huen fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ conꞌ coꞌ nzo lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ mbiꞌ coꞌ nac hues xtàa guꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, más huen fcuaꞌn guꞌ mod tegán guꞌ lezoꞌ mbiꞌ. Tac neꞌstolqueꞌ neꞌtolode xec mbiꞌ loo conꞌ ngue li no guꞌ mbiꞌ, tant nxi yéc mbiꞌ no tant nxi lezoꞌ mbiꞌ loo conꞌ mbli mbiꞌ. No yiloa leꞌleꞌ tyub yéc mbiꞌ ryo xàꞌ mbiꞌ làth guꞌ thidtene. 8 Cona, ngue niin loo guꞌ: Bli guꞌ favor. Ndlyazen bere guꞌ, cuaꞌn guꞌ mod luꞌ

2 CORINTIOS 2​, ​3 guꞌ loo mbiꞌ leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ mbiꞌ. 9 Daa mqueꞌleꞌ thìb cart loo guꞌ ndooreꞌ cón cheꞌn coꞌ ndyac guꞌ baꞌ. Mqueꞌen ner carta loo guꞌ par ñeen ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, tyubdiꞌs guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loon par luꞌen loo guꞌ. 10 Nalleꞌ loo mèn coꞌ guꞌ teriꞌth tecanꞌ xèn xyàn coꞌ nzo lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ñèe guꞌ mèn por cón cheꞌn chol conꞌ mbli no mèn guꞌ, daa, ne, teriꞌth tecanꞌ xèn xyàn coꞌ nzo lezon cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli no mèn daa. Tac cheleꞌ daa mteriꞌth mtecanen xèn xyàn coꞌ ngòo lezon coꞌ mbli no mèn daa por ndlyat lezon ñèen guꞌ, mteriꞌthen mtecanen xèn xyàna loo Crist. 11 Tataa li naꞌ par neꞌlide Mebizya gan loo naꞌ nec thìb mod no nec tedib mod tac naꞌ naneequeꞌ coꞌ huen huen xá nac mañ cheꞌn Mebizya par li Mebizya gan loo mèn. Imbe see teede lezoꞌ Pab leꞌn ciuda Tro. 12 Tan cuent loo guꞌ loo cart ndxèꞌ. Coꞌseꞌ mzin daa ciuda Tro, ngua tethen no ngua lon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist. Mxaquen mxalꞌ Diox ned no mxalꞌ Diox yóꞌ loon par ngue lin zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Tad loon cón cheꞌn Tad. 13 Per láth coꞌseꞌ ngon leꞌn ciuda Tro, neꞌmbe see teede lezon no yende chó gust ngon leꞌn ciuda Tro tac neꞌngzálꞌten Tit coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist tya. Ale por cona, mbli guniin Diox loo mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist leꞌn ciuda Tro. Mxenen ned. Nguan par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon. Pab ndyoodiꞌs cón cheꞌn mèn coꞌ mbli gan ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Crist. 14 Per Diox quix Diox tac Diox nzo noqueꞌ nuꞌ. Ndli nuꞌ gan nxoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ coꞌ nac zinꞌ cón cheꞌn Crist Jesús. No ndli Diox par ndaꞌ mèn cuent cón

438 cheꞌn diꞌs ndac coꞌseꞌ ngo nuꞌ yalbàn axta ndenꞌ mèn nac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox xal thìb xlaꞌ coꞌ ndryeꞌs loo mbii coꞌ anzeꞌf nix ndlyaꞌ. Tataa ncàba loo cón cheꞌn diꞌs ndac rye lugar coꞌteꞌ ngo nuꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac. 15 Coꞌseꞌ ndeꞌth nuꞌ no ngo nuꞌ yalbàn cón cheꞌn Crist pál ned nzo mèn, ndxòo lezoꞌ Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue li nuꞌ xal thìb zen yalꞌ coꞌ ngo Crist loo Diox, que naca tyal mèn gòn mèna diꞌs par lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes, que naca neꞌtyalte mèna gòn mèna diꞌs par càba loo mèna lyux mèna. 16 Loo ndxep mèn nac nuꞌ mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ càb ryo xàꞌ mèn loo Diox thidtene, coꞌ nee diꞌs, lyux mèn, ndyac mèn. Leꞌ loo taamas mèn na, nac nuꞌ mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ càb yòo ban no mèn Diox thidtene, ndyac mèn. Yende chó mèn nzo coꞌ gác no coꞌ xec thidte mèna li zinꞌ ndxèꞌ. Ante ndxác nuꞌ tolo li nuꞌ zinꞌ ndxèꞌ coꞌseꞌ tolo ndlyath no Diox nuꞌ. 17 Ingue lide nuꞌ zinꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac cheꞌn Diox par li nuꞌ gan coꞌ hua nuꞌ xal ndli huax mèn coꞌ nseꞌ loo diꞌs ndac cheꞌn Diox par li mèna gan huax tmi. Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ ngo nuꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn, dib nzo yéc nuꞌ no dib nzo lezoꞌ nuꞌ ngo nuꞌ yalbàn. Ingode nuꞌ yalbàn xal mèn coꞌ ndoo guyith lezoꞌ. Ndenꞌ nuꞌ, lìcqueꞌ, mtelꞌ Diox nuꞌ no non nuꞌ leꞌ loo Diox ngo nuꞌ yalbàn loo mèn. No non nuꞌ nac nuꞌ cheꞌnpeꞌ Crist. Yende mod li nuꞌ conꞌ coꞌ neete lezoꞌ nuꞌ li nuꞌ. Trèꞌ ndluꞌ Pab leꞌ diꞌs ndac cheꞌn Diox nac thìb conveñ cub. Coꞌseꞌ ndlab guꞌ diꞌs coꞌ ngue bezen loo guꞌ loo cart coꞌ mtelꞌen loo guꞌ ndxèꞌ, ¿chéꞌ ndenꞌ guꞌ no chéꞌ ndyac guꞌ beren, tlon, tyoodizen no tan cuent conꞌ ndac cón chenen loo guꞌ tedib vez, càꞌ? o ¿Chéꞌ ndyac guꞌ naquin queꞌ tedib mèn yeꞌs coꞌ nac cart par taꞌ

3

439 mèna cuent ndac cón chenen loo guꞌ, càꞌ? o ¿Chéꞌ ndyac guꞌ ndxàal ñaꞌben loo guꞌ queꞌ guꞌ yeꞌs cón cheꞌn nuꞌ coꞌ hueꞌ nuꞌ loo taamas mèn par tataa mod taꞌ ndac guꞌ cuent cón cheꞌn nuꞌ loo mèn xal ndli ndxep mèn, càꞌ? Yende xàa. 2 Nac yub guꞌ xal thìb cart coꞌ mqueꞌ Crist yeꞌs loo mèn coꞌ tan càa mèn. Non mèn cón chenen por cón cheꞌn guꞌ xal non mèn cón cheꞌn tedib mèn por cón cheꞌn thìb cart coꞌ mqueꞌ mèn loo xtàa mèn. Inquinte daa chol cart coꞌ taꞌ cuent cón chenen. Ante, ndyaquen, nquin non mèn cón cheꞌn nuꞌ por cón cheꞌn guꞌ. Conꞌa no maste nquin nuꞌ. Lezon no ngudloon nac guꞌ loon tant ndyac non guꞌ axta neꞌ neꞌ yathlazen cón cheꞌn guꞌ. Non mèn no nanee mèn cón chenen xal nac daa por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ por cón cheꞌn daa tac non mèn leꞌ guꞌ mzyeꞌ mod coꞌ nque tee ban guꞌ loo Diox thìb cuaꞌa. 3 Mèn ciuda Corint coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Crist, tetaquen thìb diꞌs cón cheꞌn naꞌ no cón cheꞌn Crist loo guꞌ, coꞌ nee diꞌs, guꞌ nac xal thìb cart coꞌ mqueꞌ leque yub Crist loo taamas mèn no mdaꞌ Crist lugar huen carta loo mèna, coꞌ nee diꞌs, guꞌ ndluꞌ xal nac daa no xal nac Crist loo mèn. Cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ inacte xal thìb cart coꞌ mqueꞌ mèn yeꞌs con tint. Ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ mzyeꞌ mod coꞌ mque tee ban guꞌ thìb cuaꞌa por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, coꞌ thidtene naban, coꞌ mbli thìb zinꞌ loo guꞌ. Conꞌ ndxèꞌ ndluꞌ guꞌ loo mèn xal ndluꞌ thìb cart conꞌ loo mèn. Neꞌngàcte conꞌ ndxèꞌ xal ngòc diꞌs coꞌ mqueꞌ Diox loo quèe coꞌ mtoxcuaꞌ Moisés póla, coꞌ mcàayaꞌ mèn nación Israel. Ndxeꞌlequeꞌ, cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mbli Xpii Natúꞌ loo guꞌa, ngüaaꞌd leꞌn lezoꞌ mèn no ngüaaꞌd leꞌn xtùuz mèn, ne, par taꞌ mèn cuent xá nac cón cheꞌn Diox no xá nac daa por cón cheꞌn guꞌ. 4 Por cón cheꞌn Crist, anzeꞌf thìb yalxlaꞌs ndxàpen loo Diox no ndxelazen

2 CORINTIOS 3 loo Diox leꞌ Diox lyath no daa par xoꞌf zinꞌ ndaquen zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon par lin coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 5 Inacte por cón cheꞌn yub nuꞌ ndli par ndxác nuꞌ ndli nuꞌ ndxep conꞌ coꞌ ndxácte nuꞌ ndli nuꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac cón cheꞌn Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ndxácte daa ndlin coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, ndlina ante por cón cheꞌnpeꞌ Diox no ndlina xalte ndlyath no Diox daa. 6 Yub Diox nac xaꞌ coꞌ mbli loon par xoꞌf zinꞌ ndaquen thìb zinꞌ cón cheꞌn conveñ cub coꞌ mbli Diox loo mèn coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. Ley coꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés par mxoꞌf Moisés leya loo mèn nación Israel, leya mnibeꞌ leꞌ mèn tyubdiꞌs loo ryethe conꞌ ñibeꞌ leya loo mèn. No mèn coꞌ indyubdiꞌs ndacte loo ryethe conꞌ mnibeꞌ leya loo mèna, loo mèna càb quexùꞌ Diox loo mèna par ryo xàꞌ mèna loo Diox thidtene yiloa. Xpii Natúꞌ nac xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ nzo loo conveñ cub coꞌ mbli Diox loo mèn. Mèn coꞌ nzo loo conveñ cub, mèna ban no Diox thidtene yiloa. 7 Cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngòc ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel póla, ner mqueꞌ leque yub Diox diꞌs coꞌ ngòc nerlequeꞌ diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn leya loo quèe. Láth ngo no Moisés Diox loo yii Sinaí tiempa, mquée xnìi cheꞌnpeꞌ Diox loo Moisés. Texal ngulàa tùub Moisés loo yii Sinaí loo Diox loo mèn nación Israel, neꞌnxecte mèn nación Israel mbuiꞌ mèn loo Moisés tant mquée xnìi cheꞌnpeꞌ Diox loo Moisés. Per mastaleꞌ tataa mquée xnìi tínꞌ loo Moisés leꞌn huiza, xnìia xèegà xèegà mbyuꞌ. No xèegà xèegà mdyonꞌ xnìi coꞌ mquée loo Moisés. No mastaleꞌ cón cheꞌn coꞌseꞌ mtlo mxoꞌf Moisés leya loo mèn nación Israel ngòc thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn axta mquée xnìi cheꞌnpeꞌ Diox loo Moisés, conꞌ coꞌ ncàb loo mèn coꞌ neꞌtyalte tyubdiꞌs ndac loo leya, mzib quìi Diox mèna par tyoo xàꞌ

2 CORINTIOS 3 mèna loo Diox thidtene yiloa. 8 Aleꞌqueꞌ neꞌ gàc más conꞌ roo conꞌ xèn cón cheꞌn conveñ cub coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn coꞌseꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ leque conꞌ roo conꞌ xèn cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla. Tataa ndxàca, ¿léꞌ? 9 Cona nee diꞌs, cheleꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn mcàb loo mèna leꞌ Diox mquexùꞌ mèn tac neꞌndalte mèn ndubdiꞌs ndac mèn loo Diox xal ngòc yalnibeꞌ cheꞌn leya, pues cheleꞌ leya ngòc thìb conꞌ roo conꞌ xèn loo mèna, aleꞌqueꞌ neꞌ gàc conꞌ roo conꞌ xèn diꞌs ndac cheꞌn Diox. Tac por cona mbli Diox leꞌ naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist nac mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. No mdyal Diox ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn diꞌs ndac. 10 Mastaleꞌ ngòc conꞌ roo conꞌ xèn loo mèn por cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no ngòc leya thìb conꞌ roo conꞌ xèn tiempa, per nalleꞌ pà taꞌ cón cheꞌn leya con conveñ cub coꞌ nac mod cub coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn nalleꞌ, ¿léꞌ? 11 Cona, ngue niin loo guꞌ, mèn ciuda Corint: Cheleꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, coꞌ ngòc thìb ley coꞌ mnibeꞌ loo mèn ndxepte tiemp, ngòc thìb conꞌ roo conꞌ xèn, aleꞌqueꞌ más conveñ cub coꞌ ñibeꞌ loo mèn thidtene neꞌ gàc más conꞌ roo conꞌ xèn, ¿léꞌ? 12 No nalleꞌ con dibaxlaꞌs ndyoodiz non mèn cón cheꞌn conveñ cub coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox. Tac ndub quee lezon cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ gàc loon por cón cheꞌn conveñ cuba. 13 Indxàcta loon xal ngòca loo Moisés coꞌseꞌ mtauꞌ Moisés loo Moisés con thìb leꞌ vel par neꞌhuiꞌde mèn nación Israel loo Moisés. Tataa mbli Moisés tiempa par neꞌhuiꞌde mèn nación Israel xá mod xèegà mdyonꞌ xnìi no mbyuꞌ xnìi coꞌ mquée loo Moisés coꞌ neꞌ neꞌ nxec mèn nghuiꞌ mèn loo Moisés tiempa. 14 Per ngòc mèn nación Israela mèn coꞌ nauꞌ yéc nauꞌ loo. Neꞌndaꞌde mèn nación Israel cuent. No neꞌngaaꞌdte diꞌsa leꞌn

440 lezoꞌ mèn nación Israel tiempa. Tac axta huiza no axta huiz nalze coꞌseꞌ ndlab mèn nación Israel diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ nac testamentgool, tatabeꞌ nauꞌ loo mèna no nauꞌ yéc mèna. Indxònte mèna diꞌsa. Per coꞌseꞌ yilaꞌs mèn nación Israel loo Crist, axta syareꞌ tyub xnìi yéc mèna no tyub xnìi lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox par taꞌ mèna cuent cón nee diꞌs, diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ nac testamentgool. 15 Axta huiza no axta huiz nalze coꞌseꞌ ndlab mèn nación Israel coꞌ nac diꞌs cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna, tatabeꞌ nauꞌ loo nauꞌ yéc mèna xal thìb conꞌ coꞌ nauꞌ thìb leꞌ larꞌ loo par neꞌyaaꞌdte diꞌsa leꞌn lezoꞌ mèn coꞌ nac mèn nación Israel. 16 Per coꞌseꞌ tlo zyeꞌ xtùuz cheꞌn chol mèn par yòo mèna loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, que nac mèna mèn nación Israel, que nac mèna mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, axta syareꞌ tyub xnìi yéc mèn no tyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox par taꞌ mèna cuent cón cheꞌn xtiꞌs Diox no cón cheꞌn Diox. 17 Yub Diox nac Xpii Natúꞌ no loo mèn coꞌteꞌ nzo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, loo mèna yende cón cuee no yende cón ncaꞌ loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist. 18 Per ryete naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist, ndubleꞌ xnìi yéc naꞌ no ndubleꞌ xnìi lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, inacte naꞌ xal mèn coꞌ nauꞌ rloo con thìb leꞌ larꞌ. No ndxàca loo naꞌ coꞌseꞌ huiꞌ mèn loo naꞌ, ndenꞌ mèna ngue huiꞌ mèn loo Crist xal ngüiꞌ mèn loo thìb spej. Tataa ndxàca tac ndyac naꞌ ngue huiꞌ naꞌ loo Crist láth ngue lab naꞌ xtiꞌs Diox coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist loo naꞌ xal ñaa loo naꞌ coꞌseꞌ ngüiꞌ naꞌ loo thìb spej. Làth xtauꞌa, nzyeꞌ mod coꞌ nque tee ban naꞌ par xèegà xèegà que tee ban naꞌ xal nac Crist no tataa mod xèegà xèegà ndxàc naꞌ xal nac Crist. Conꞌ ndxèꞌ ndxàc loo naꞌ por cón cheꞌn Diox coꞌ nac thìb Xpii.

441

4

Cona, ngue niin loo guꞌ: Thidtene indyoo xàꞌde lezon loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf Diox loon ndxèꞌ. Tac por anzeꞌf mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox daa, mxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ ndxèꞌ loon par nxoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ loo Diox. 2 Part cón chenen, mbláꞌlen ryethe conꞌ coꞌ xexte ndli mèn coꞌ ncàb nthyon mèn cheleꞌ chol taamas mèn ñèe ngue tee lin conꞌa. Neꞌ neꞌ inquedìin chol mèn xal nac mod coꞌ ndxác daa ndlin loo cón cheꞌn Crist. Neꞌ neꞌ indluꞌen loo mèn cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox leꞌ diꞌsa nac xàꞌleꞌ diꞌs no xàꞌguèꞌ cuent coꞌ ndluꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, loo Diox ndluꞌen ante conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón cheꞌn Diox loo mèn. Tataa mod taꞌ mèn cuent no tenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn lìcqueꞌ nac conꞌ coꞌ ndluꞌen loo mèn cón cheꞌn Diox ned ngue teeꞌen. 3 Cheleꞌ diꞌs coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist, coꞌ ndethen no coꞌ ngon yalbàn loo mèn, indxaaꞌd ndacte yéc mèn no lezoꞌ mèn, ndxàca tataa loo mèna tac nauꞌ yéc no nauꞌ loo mèn, mèn coꞌ nzi tee huan loo Diox, mèn coꞌ coꞌ too Diox loo Diox yiloa. 4 Per com leꞌ mèna indxelaꞌste loo Crist, ¿léꞌ?, Mebizya coꞌ nac xal thìb diox cheꞌn mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ leꞌn ndxep tiemp coꞌ nzi ban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, Mebizya mtauꞌ loo no mtauꞌ yéc no mtauꞌ Mebizya lezoꞌ mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs. Tataa mod mbli Mebizya par neꞌtyubte xnìi yéc mèn no par neꞌtyubte xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox par neꞌgònte mèna no neꞌtaꞌde mèna cuent cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac xal xnìi coꞌ ntenìi yéc mèn no coꞌ ntenìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox par non mèn no taꞌ mèn cuent cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Crist coꞌ nac xalqueꞌ nac Diox, Diox coꞌ indxúꞌde loo mèn. 5 Coꞌseꞌ ngo nuꞌ yalbàn, ingode nuꞌ yalbàn cón cheꞌn nuꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ngo

2 CORINTIOS 4 nuꞌ yalbàn cón cheꞌnpeꞌ Crist Jesús leꞌ Crist Jesús nac Tad coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ. Leꞌ cón cheꞌn nuꞌ na, nac nuꞌ xal thìb moz loo guꞌ tac nuꞌ nac moz cheꞌn Jesús coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Jesús ñèe Jesús. 6 Coꞌseꞌ mblec Diox izlyoꞌ no coꞌseꞌ mxènꞌ Diox izlyoꞌ, Diox mnibeꞌ: Yo xnìi coꞌ tenìi loo yalꞌcuau loo izlyoꞌ. No, chàa, ngòca. Tataa ndxàca loo naꞌ nalleꞌ, ne. Leque yub Diox nac xaꞌ coꞌ mbli par mdyub xnìi yéc naꞌ. No mbli Diox par mdyub xnìi lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox par tataa mod gác naꞌ taꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox xalqueꞌ mbluꞌ Jesucrist cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox loo naꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn cón nee diꞌs ndxàp mèn yalxlaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. 7 Per nalleꞌ, tetaquen thìb diꞌs loo guꞌ par taꞌ guꞌ cuent no par non guꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ: Conꞌ ndac coꞌ nac cón cheꞌn Diox coꞌ ndxàp naꞌ por cón cheꞌn Crist, leꞌi nac xal thìb tesor coꞌ axta arid náp ntac coꞌ nzosuaꞌ leꞌn thìb yàat yòo. Loo cón cheꞌn tesora nac naꞌ xal yàat yòo coꞌteꞌ ndxòosuaꞌ tesor par non mèn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàc loo naꞌ inacte por cón cheꞌnpeꞌ naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, leꞌi ndxàc loo naꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. 8 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Mastaleꞌ rye ned coꞌteꞌ ngue que teeꞌen nzoqueꞌ conꞌ coꞌ ncaꞌ loon loo cón cheꞌn Crist no ndxàc ngòc nguàal conꞌ loon, per inpor conaꞌde ndxetac lezon. Ndoo xalꞌqueꞌ ned ndoo xalꞌqueꞌ yóꞌ loon. Chop ndxàc lezon huax vez loo conꞌ coꞌ ndxàal lin. Per ndxeꞌlequeꞌ, thidtene neꞌgabten loo lezon láꞌen zinꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, ndub queequeꞌ lezon toloqueꞌ que tee xoꞌf zinꞌen zinꞌ loo cón cheꞌn Diox. 9 Mastaleꞌ ndub nguꞌs mèn daa, Diox neꞌngláꞌyaꞌde daa. Mastaleꞌ mtetìi mèn daa axta plóthe, mbli mèna

2 CORINTIOS 4​, ​5 cuent nguth daa. Per neꞌnguthte mèna daa. 10 Loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen loo cón cheꞌn Crist, atate huiz ndriꞌthen loo yalguth. No ndyactìin xalqueꞌ ngòca loo Jesús coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Jesús loo cruz. Coꞌseꞌ tataa ndxàca loon, ngue luꞌen loo mèn leꞌ Jesús ndlyath no daa par ban daa xalqueꞌ mque tee ban Jesús làth mèn, ne. 11 Per láth beꞌ ngue tee banen loo izlyoꞌ ndxèꞌ, nzoqueꞌ ryes loon ryete huiz par guth mèn daa por cón cheꞌn Jesús. Por conꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndxàc loon, ndxúꞌ loo mèn no ndaꞌ mèn cuent leꞌ Crist ngue tee noqueꞌ daa por mod coꞌ ngue teeꞌen loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen loo cón cheꞌn Crist. 12 Cona, ndyaquen thìb mod no tedib mod neꞌlyáꞌde daa loo yalguth por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen cón cheꞌn Jesús. Per part cón cheꞌn guꞌ, ndxeꞌlequeꞌ, por cón cheꞌn ryete conꞌ ndyactìin ncàba loo guꞌ leꞌ guꞌ ngue tee ban xalqueꞌ ñibeꞌ Diox loo guꞌ. 13 Thidte mod ndxelazen loo Diox xal ngolaꞌs mèn coꞌ mqueꞌ yeꞌs coꞌ nac libr cheꞌn Salmos coꞌ nac xtiꞌs Diox xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr cheꞌn Salmos: Por ngolazen, cona ndyoodizen cón cheꞌn Tad. Daa, ne, ndxelaz loo Tad Diox. Por cona, ndyoodizen cón cheꞌn Tad Jesús. 14 Nonqueꞌ naꞌ no naneequeꞌ naꞌ leꞌ Diox coꞌ mblo xban Tad Jesús, Diox co xban naꞌ, ne, par bii no naꞌ Diox coꞌ hueꞌ naꞌ loo Jesús coꞌteꞌ nzo Jesús. 15 Ryete yaltìi coꞌ ndxàc loon, leꞌi ndxàc loon par càba conꞌ ndac loo guꞌ, coꞌ nee diꞌs, li Diox anggàc conꞌ ndac loo huax mèn coꞌ yilaꞌs loo Jesucrist par gab mèna loo Diox: Diox quix Uꞌ, Tad Diox, por ryethe conꞌ ndac coꞌ ndli no Uꞌ nuꞌ. Leꞌ sya, diꞌs coꞌ gab mèn loo Diox li par càba loo Diox xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs Diox loo taamas mèn. 16 Por cona, indxetacte lezon loo cón cheꞌn Diox. Mastaleꞌ bélꞌyòo ladpeꞌen

442 ndoo yàc coꞌ gox par gatha yéꞌ huizeꞌ, per ndxeꞌlequeꞌ, thìb huiz tedib huiz sate más ncàba conꞌ ndac loon leꞌn lezon no leꞌn xtùuzen loo conꞌ ndub quee lezon. 17 Tac ryethe yalnaxi coꞌ ndxàc loon nalleꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, leꞌi nac coꞌ setilte ndriꞌth loon ndxepte tiemp no maste. Per pà taꞌ conꞌ coꞌ ndxàc loon ndxèꞌ loo conꞌ roo conꞌ xèn tínꞌ coꞌ thidtene gàc loon yiloa. 18 Part cón chenen, indliden xtùuz no ingüiꞌden loo conꞌ coꞌ ndxúꞌ loo mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, ndlin xtùuz no ndyóon cón cheꞌn conꞌ coꞌ indxúꞌde loo mèn. Tac conꞌ coꞌ ndxúꞌ loo mèn, coꞌ ngüiꞌ mèn loo, nac conꞌ coꞌ nxec ndxepte tiemp no maste. Per conꞌ coꞌ indxúꞌde loo mèn, conꞌa nxec thidtene. No neꞌtyonꞌte no neꞌlyuxte conꞌa thidtene. Naꞌ naneequeꞌ cheleꞌ bélꞌyòo lad naꞌ ndxèꞌ coꞌ nac xal thìb yòocal coꞌ neꞌxecte nen coꞌteꞌ nzo ban naꞌ nalleꞌ gath no lyux, Diox toxcuaꞌ no que no Diox thìb ladpeꞌ naꞌ coꞌ gàc xal thìb yòocal cub coꞌteꞌ yòo ban naꞌ loo béꞌ. No ladpeꞌ naꞌ coꞌ mbli nableꞌ Dioxa, ladpeꞌ naꞌ neꞌtyoxcuaꞌde por mèn cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. Ladpeꞌ naꞌ coꞌ mbli nableꞌ Diox coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ béꞌa xec thidtene. 2 Lìcqueꞌ naca, láth naban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ ndli naꞌ sient. No ndenꞌ naꞌ ryethe yaltìi no ryethe yalnè coꞌ ndxàc loo bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ nalleꞌ, ¿léꞌ? Por cona, ndlyaꞌs naꞌ gath bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ par que no naꞌ tedib lad cub coꞌ nac cheꞌnpeꞌ béꞌ. 3 No lad cub naꞌ, coꞌ que no naꞌa, gàc xal thìb ned xab cub naꞌ coꞌ goc naꞌ par neꞌgàc chede naꞌ, coꞌ nee diꞌs, par neꞌyòode alm naꞌ no xpii naꞌ tuaꞌte loo béꞌ. 4 Cona, ngue niin loo gu: Láth beꞌ naban naꞌ leꞌn coꞌ nac bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ, anzeꞌf nalyat ndenꞌ naꞌ conꞌ. No ya neꞌxecte naꞌ ndenꞌ naꞌ conꞌ coꞌ ndxàc loo naꞌ. Inacta ndlyaꞌs naꞌ anggath naꞌ par alithe ryo xpii naꞌ no alm naꞌ loo ladpeꞌ naꞌ par neꞌque node naꞌ thìb ladpeꞌ naꞌ.

5

443 Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyaꞌs naꞌ gath naꞌ par que no naꞌ tedib ladpeꞌ naꞌ coꞌ gàc thìb lad cub coꞌ neꞌgathte thidtene no coꞌ gàc thìb ladpeꞌ naꞌ coꞌ banqueꞌ thidtene. 5 Yub Diox nac xaꞌ coꞌ mbli par que no naꞌ thìb lad cubpeꞌ naꞌ coꞌseꞌ gath bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ. No mblàa Diox Xpii Natúꞌ loo naꞌ par li laꞌs naꞌ que noqueꞌ naꞌ thìb lad cubpeꞌ naꞌ yiloa. 6 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Láth beꞌ naban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, thidtenequeꞌ ndxàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox leꞌ Diox li conꞌa loo naꞌ. Naneequeꞌ naꞌ, ne, láth beꞌ naban naꞌ leꞌn bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ ndxèꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, beꞌ nzi tee xàꞌ naꞌ loo Diox loo béꞌ. Tarte yòo ban no naꞌ Diox loo béꞌ. 7 Láth beꞌ nzi tee ban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, ndxàp naꞌ yalxlaꞌs leꞌ Diox li ryethe conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo naꞌ. Imbedte naꞌ no indub queede lezoꞌ naꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxúꞌ loo naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ par gàc conꞌ ndac loo naꞌ por cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. 8 Conꞌa ndli sate más ndxàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox. No sate más ndlyaꞌs naꞌ no nguen lezoꞌ naꞌ gath bélꞌyòo lad naꞌ par yòo ban no naꞌ Diox. 9 Por cona, que naca inzo node naꞌ Diox, que naca nzo no naꞌ Diox, ngue li naꞌ conꞌ coꞌ nzote mod gác naꞌ li naꞌ par tataa mod más yòo lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ. 10 Tac ryete naꞌ, naquinqueꞌ yo naꞌ loo Crist par tyoo naꞌ loo Crist coꞌteꞌ ndub ñibeꞌ Crist par tub rez Crist cón cheꞌn ryethe conꞌ mbli naꞌ láth mque tee ban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ par càayaꞌ naꞌ cón cheꞌn coꞌ gàc loo naꞌ por conꞌ coꞌ mbli naꞌ, que naca mbli naꞌ conꞌ ndac, o que naca mbli naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Diꞌs ndac cheꞌn Diox ndluꞌ yo nagàl lezoꞌ mèn loo Diox no cue ban mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn loo Diox. 11 Pues, com leꞌ naꞌ naneeleꞌ no nonqueꞌ naꞌ xá mod ndxàal zyeb ryete naꞌ loo Diox, ¿léꞌ?, tac Diox tub rez

2 CORINTIOS 5 cón cheꞌn naꞌ, por cona, ngue lin conꞌ coꞌ nzote mod lin par yilaꞌs taamas mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox leꞌ diꞌs coꞌ ndethen loo guꞌ nac lìcpeꞌ. Diox non no naneequeꞌ Diox cón chenen leꞌ daa, lìcqueꞌ, ngue que tee ban lìqueꞌ loo Diox. No ndlyazen leꞌ guꞌ, ne, tenꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ no mbeden leꞌ guꞌ taꞌ cuent leꞌ daa, lìcqueꞌ, nque tee ban lìqueꞌ loo Diox. 12 Inacta coꞌ beren, ngue niin diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ tedib vez par li guꞌ cuent leꞌ daa ngue taꞌ cuent ndac loo guꞌ cón chenen tedib vez. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue toodiz non guꞌ loo cart ndxèꞌ par ngue tan lugar loo guꞌ par tyac lezoꞌ guꞌ ndxep no huen yo lezoꞌ guꞌ por cón chenen. Tataa mod gàca loo guꞌ gác guꞌ càb guꞌ loo mèn coꞌ ndyeꞌs con costumbr no con mod coꞌ ndxúꞌ loo mèn. Leque mèna indlide cas xal nac xtùuz mèn no lezoꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndluꞌ xá nac mèn loo Diox. 13 Cheleꞌ guꞌ ndenꞌ nquée mbii yéquen por asendli guthen zinꞌ loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon por anzeꞌf ndyoodizen loo guꞌ, pues nquée mbii yéquen por naca zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon. Per cheleꞌ guꞌ ndli cuent leꞌ daa ndxeꞌslequeꞌ ngue teeꞌen loo guꞌ no inquéede mbii yéquen, tataa ndlina por cón cheꞌn guꞌ par gàc conꞌ ndac loo guꞌ. 14 Com leꞌ Crist nqueꞌ lezoꞌ ñèe Crist mèn, cona sate más, ndyaquen, nquin lin sirv loo Crist no loo mèn. Por cona, ngo ron coꞌseꞌ nguth angoluxte Crist loo cruz por cón cheꞌn ryete mèn, sya, por part cheꞌn Diox, Diox mbli cuent ryete mèn, ne, nguthleꞌ, coꞌ nee diꞌs, part cheꞌn Diox nguth no Crist ryete mèn loo cruz. 15 Lìcqueꞌ, nguth Crist por cón cheꞌn ryete mèn. Tataa mbli Crist par gàca nalleꞌ leꞌ part cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nzi ban, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, neꞌtolode que tee ban mèna más xal neepeꞌ lezoꞌ mèna no xal ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèna li mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndlyaꞌs ban mèna par li mèna conꞌ

2 CORINTIOS 5​, ​6 coꞌ neepeꞌ lezoꞌ Crist, Crist coꞌ nguth no coꞌ ngro xban por cón cheꞌn mèna. 16 Por cona, axta huiz nalze par delant indliden cas loo taamas mèn. Neꞌ neꞌ indlasen cón cheꞌn taamas mèn xal nac mod cheꞌn mèn xal ndli mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Mastaleꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ yilaꞌspeꞌen loo Crist axta daa mblas cón cheꞌn Crist xal ndlaꞌs mèna nalleꞌ. No neꞌngliden cas loo Crist tiempa. Per nalleꞌ xàꞌ nac mod coꞌ ndliben Crist no xàꞌ nac mod coꞌ ndlin cas loo Crist. Nalleꞌ indliben Crist xal mbliben Crist tiempa. 17 Por cona, cheleꞌ chol mèn coꞌ yòo loo cón cheꞌn Crist dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn, mèna nac mèn cub xal thìb mbetoꞌ coꞌ diz ngóol. Ryete mod coꞌ mque no mèn póla nguriꞌthleꞌ. Per nalleꞌ mèna ngue tee ban con thìb mod cub coꞌ nac thìb yalnaban cub. 18 Diox nac xaꞌ coꞌ ngue li conꞌ coꞌ ndxàc loo naꞌ. No leque yub Diox nac xaꞌ coꞌ mtuꞌ mtàl xèn xyàn coꞌ ngòo lezoꞌ naꞌ gunèe naꞌ Diox. Por cón cheꞌn Crist, mbli Diox ryethe conꞌa par gàc naꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. No mxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ ndxèꞌ loo naꞌ par gác naꞌ taꞌ naꞌ cuent coꞌ nzote mod li naꞌ par yuꞌ yàl lezoꞌ mèn loo Diox. 19 Cona nee diꞌs, leque yub Diox mtuꞌ mtàl lezoꞌ mèn loo Diox por cón cheꞌn Crist. No mbli Diox ya neꞌtolode cuiꞌf cón cheꞌn xquin mèn no cón cheꞌn xtol mèn laꞌs nii mèn no laꞌs yaꞌ mèn. Leꞌ loo nuꞌ na, mbli Diox par xoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ ndxèꞌ par luꞌ nuꞌ loo mèn no par taꞌ nuꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn par cue nagàl lezoꞌ mèn loo Diox. 20 Cona, ngue tan cuent loo guꞌ leꞌ nuꞌ nde loo guꞌ con diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Crist xal mnibeꞌ Crist loo nuꞌ par taꞌ nuꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo guꞌ. Cona nee diꞌs nde nuꞌ xal yub Diox par naꞌb nuꞌ loo guꞌ gòn guꞌ diꞌs coꞌ taꞌ nuꞌ cuent loo guꞌ. Por cona, nalyat ñaꞌb nuꞌ loo guꞌ por cón cheꞌn Crist: Gure nagàl lezoꞌ guꞌ loo

444 Diox. 21 Crist neꞌncuaꞌnte xquin Crist no xtol Crist thidtene. Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox mbli cuent leꞌ Crist mcuaꞌn xquin Crist no xtol Crist par nguth Crist loo cruz por cón cheꞌn naꞌ. Tataa mbli Diox par, coꞌseꞌ yòo naꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, que no naꞌ thìb yalnaban nalì loo Diox xalqueꞌ ndlyaꞌs Diox que tee ban lì naꞌ loo Diox. No por ndxàc xtàa naꞌ loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo naꞌ, por cona, ngue niin loo guꞌ no ngue naꞌben diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ: Neꞌlaꞌde guꞌ gàc perdid conꞌ ndac coꞌ ngue luꞌ Diox loo guꞌ no coꞌ ngue li Diox loo guꞌ. 2 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ ndxab Diox loo mèn nación Israel, diꞌs coꞌ mbez: Coꞌseꞌ ngòc thìb tiemp ndac, mbìnen diꞌs coꞌ ngurez guꞌ loon. No coꞌseꞌ ngòc huiz par mblyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes, daa mblyath no guꞌ. Ngue niin loo guꞌ, ne, mèn Corint: Huiꞌ guꞌ nexa. Nalleꞌ nac thìb tiemp coꞌ nac thìb tiemp ndac par lyàa yéc guꞌ no lyàa lezoꞌ guꞌ loo Diox par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. Leꞌn huiz ndxèꞌ no leꞌn tiemp ndxèꞌ nac huiz no tiemp coꞌseꞌ nzoqueꞌ mod lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. 3 Nec thìb mod no nec tedib mod incuanten mod loo mèn par lin ngòc nguàal conꞌ loo mèn par tataa mod neꞌñii yèede no neꞌñii tìide mèn cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen cón cheꞌn diꞌs ndac. 4 Ndxeꞌlequeꞌ, leque daa nquenap daa par luꞌen daa loo mèn leꞌ daa, lìcqueꞌ, nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Diox no ndlin sirv loo Diox. Tataa ndluꞌen loo mèn coꞌseꞌ nxec yèen par nchaꞌlazen, no coꞌseꞌ nxec yèen coꞌseꞌ ndli mèn ngòc nguàal conꞌ loon, no coꞌseꞌ nxec yèen coꞌseꞌ nde che conꞌ loon, no coꞌseꞌ nxec yèen coꞌseꞌ ndxàc yaltìi loon. 5 Nxec yèen coꞌseꞌ tin mèn daa. Nxec yèen coꞌseꞌ nqueꞌ mèn daa leziꞌf. Nxec yèen coꞌseꞌ ndxetoo xyàn no ndxetoo diꞌs lezoꞌ mèn cón chenen. Nxec yèen coꞌseꞌ ndli guthen zinꞌ. Nxec

6

445 yèen coꞌseꞌ ngoꞌen mcalꞌ loon por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen. Nxec yèen coꞌseꞌ xlat daa ngue teeꞌen. 6 Nque tee ban lìquen no nque tee ban nambìiquen. Lìcpeꞌ baꞌi, nonquen no naneequen cón nac coꞌ lìcpeꞌ. Nxec yèen no nchaꞌlazen loo mèn. Ndlyatqueꞌ lezon ñèen mèn par lyath non mèn. Ñibeꞌqueꞌ Xpii Natúꞌ loon. Lìcpeꞌ baꞌi, nqueꞌqueꞌ lezon ñèen rye mèn dib nzo yéquen no dib nzo lezon. 7 Coꞌseꞌ ndyoodizen, ante ndyoodizen diꞌs coꞌ nac diꞌs lìcpeꞌ loo mèn. No ndxàcqueꞌ ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no conꞌ coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox loon. Diox coꞌ nac Diox nalì no Diox nambìi ndlyath no daa par que tee ban lì daa par neꞌlide mèn yeꞌrsinꞌ gan quexùꞌ queꞌ fals mèn yeꞌrsinꞌ daa loo conꞌ coꞌ inacte conꞌ lìcpeꞌ. 8 Tataaqueꞌ ndlin, que naca li mèn cas loon no li mèn conꞌ guryath conꞌ guryèn loon, que naca neꞌlide mèn cas loon no neꞌlide mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loon, que naca ndxath ndxèn conꞌ yeꞌrsinꞌ cón chenen làth mèn, que naca ndxath ndxèn conꞌ ndac coꞌ ndlin làth mèn, que naca mbez mèn nac daa mbiꞌ gutyèꞌ. Per mastaleꞌ mbez mèn tataa, ndlin conꞌ lìcpeꞌ. 9 Mastaleꞌ ayéc axànꞌ ndlibeꞌ mèn daa, per ndxeꞌlequeꞌ, ndli mèn cuent nac daa xal mèn tith. Huax vez mbriꞌthen loo yalguth. Daa ndoo ndxèꞌ. Beꞌ naban daa. ¿Chéꞌ nguth daa ndlyaꞌs guꞌ, càꞌ? Yende xàa. Mtetìi mèn daa axta mdyac lezoꞌ mèn. Per neꞌnguthte mèn daa. Mzyalqueꞌ daai tataa mod mtetìi Diox daa tac tataaqueꞌ mquin daai. Per neꞌngathte daa. 10 Mastaleꞌ nxi yéquen no nxi lezon loo conꞌ ndxàc loon, per ndxeꞌlequeꞌ, ale leque daa ndli ndyac lezon thidtene. Mastaleꞌ yende chó yalgonꞌ ndxàpen loo izlyoꞌ, ndxeꞌlequeꞌ, ndlin par gàp taamas mèn huax conꞌ ndac loo cón cheꞌn Crist. Nac daa mèn coꞌ yende chó yalgonꞌ ndxàp. Per mastaleꞌ, ingüiꞌden loo chol yalgonꞌ nalleꞌ. Cheꞌnpeꞌen nac ryethe conꞌ.

2 CORINTIOS 6 11 ¡Aa mèn Corint coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Crist! Nase alanleque mbloꞌen ryethe conꞌ coꞌ nzo leꞌn lezon loo guꞌ. Alanleque mdoodiz non guꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist loo cart coꞌ ngue telꞌen loo guꞌ ndxèꞌ. 12 Yende cón ndenꞌen leꞌn lezon cón cheꞌn guꞌ coꞌ nzosuaꞌ leꞌn lezon par ñeen cón cheꞌn guꞌ par tataa mod neꞌqueꞌde lezon ñèen guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nzo conꞌ ñee guꞌ no conꞌ coꞌ ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ cón chenen. Por cona, iaridte nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa, ndyaquen. 13 Huiꞌ guꞌ nexa. Daa ngue toodiz noqueꞌ guꞌ xal loo myenꞌ coꞌ nac xinꞌpeꞌen. Bli guꞌ coꞌ nzote mod li guꞌ par tolo gác guꞌ queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa xalqueꞌ nqueꞌ lezon ñèen guꞌ, ndee guꞌ.

Pab ngue taꞌ cuent loo mèn leꞌ naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist, lìcqueꞌ, nac naꞌ templ coꞌteꞌ nzo ban Diox, Diox coꞌ thidtene naban. 14 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar queltàa no guꞌ mèn no thidte gàc guꞌ con mèn coꞌ indxelaꞌste loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist loo chol conꞌ. Tac ¿xá mod tyal mèn yòo mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi loo conꞌ ndli mèn coꞌ inacte mèn nalì no mèn nambìi, àꞌ? Yende moda, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ ne, coꞌseꞌ ntenìi xnìi thìb lugar coꞌteꞌ nacuau, yende mod cuau lugara leque tiempa, ¿léꞌ? 15 No ¿chéꞌ ndli guꞌ cuent nzoqueꞌ mod thidte gàc Crist con Mebizya, càꞌ? ¡Yende mod gàca tataa, ey! No ¿xá mod tyal mèn coꞌ ndxelaꞌs thidte gàc mèna par yòo mèna loo cón cheꞌn mèn coꞌ indxelaꞌste, ne, àꞌ? ¡Yende mod gàca tataa, ey! 16 No ¿xá mod gàca loo naꞌ, naꞌ coꞌ nac xal thìb templ coꞌteꞌ nzo ban Diox par tyal naꞌ no taꞌ naꞌ lugar li naꞌ cas loo chol mdoꞌ, àꞌ? Yende mod gàca tataa loo naꞌ, ¿léꞌ? Tac, lìcpeꞌ baꞌi, Diox nzo ban loo naꞌ xal leꞌn thìb templ xal

2 CORINTIOS 6​, ​7 nac diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ. Ndxab Diox: Daa go ban làth mèna. No que tee noquen mèna. No gàc daa Dioxpeꞌ mèna. Leꞌ mèna na, gàc mènpeꞌ daa. 17 Por cón cheꞌn ryethe conꞌa, ndxab Diox, ne: Neꞌqueltàa node guꞌ arid con mèn loo mod coꞌ ndxàp mèna loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Neꞌ neꞌ indlyazen yiziꞌf yigaꞌs guꞌ loo chol conꞌ coꞌ nac conꞌ zab coꞌ ndli mèna. Leꞌ sya, tataa mod yòo lezon cón cheꞌn guꞌ. No ndoo lìte gàc guꞌ mènpeꞌ daa. 18 Leꞌ sya, gàc daa xal xudpeꞌ guꞌ. Leꞌ guꞌ na, gàc xal xganꞌpeꞌ daa no xal rsappeꞌ daa. Tataa ndxab Diox, Diox coꞌ ndxàp ryethe conꞌ laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Tolo mqueꞌ Pab yeꞌs. Ndxab Pab: Leꞌ tediba na, cheleꞌ Diox, lìcqueꞌ, mcàbgònleꞌ ryethe conꞌ ndxèꞌ loo naꞌ, guꞌ coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, cona tolo ngue niin loo guꞌ nalleꞌ: Ndxàalqueꞌ li naꞌ fuerz par que tee ban xàꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ zab coꞌ ndxuhua nee lezoꞌ mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ, no coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn li mèn, no cón cheꞌn xtùuz mèn coꞌ ndlipeꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, zyeb naꞌ loo Diox par gàc naꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par que tee ban lì naꞌ loo Diox.

7

Pab ngue luꞌ leꞌ mèn ciuda Corint coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist ngulàa yéc no ngulàa lezoꞌ loo Diox no mzyeꞌ mod coꞌ ngòp mèna loo Diox. 2 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Ftaꞌ guꞌ lugar yiꞌth nuꞌ loo guꞌ. Neꞌtolode yitac lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa. Tac tarte lin nec thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ loo nec thìb mèn. Tarte téꞌth nec thìb mèn loon par li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ. Tarte quedìin nec thìb mèn, ne. 3 Ingue niiden conꞌ

446 ndxèꞌ loo guꞌ par ngue quexùꞌen guꞌ. Guꞌ nonqueꞌ leꞌ daa nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèen guꞌ xalqueꞌ guniilena loo guꞌa, que naca ban naꞌ, que naca gath naꞌ, conseꞌ thidte tyoo lezoꞌ naꞌ ban naꞌ loo thidte conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist. 4 Anzeꞌf ndxàpen yalxlaꞌs loo cón cheꞌn guꞌ xal nac mod coꞌ nzi tee ban lì guꞌ loo Diox. Anzeꞌf thìb gust ndan lezon coꞌseꞌ ndyoodizen cón cheꞌn guꞌ loo taamas mèn axta coꞌseꞌ mdoodiz non Tit cón cheꞌn guꞌ leque daa ntegán lezon, ne. No por cón cheꞌn guꞌ ndyac tínꞌ lezon axta plóthe láth ndli mèn ngòc nguàal conꞌ loon. 5 Tac anon mzin daa leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn laaz mèn macedon, yende mod mbe see tee lezon. No yende mod ngo nagàl lezon por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen. Ndxeꞌlequeꞌ, thìb mod no tedib mod ngòcqueꞌ yaltìi no yalndyub nguꞌs loon. Thìb mod no tedib mod, ncuaꞌn xóꞌqueꞌ mèn cón chenen. No mbli mèn ngòc nguàal conꞌ loon. Ale mzyeb daa no ngo noqueꞌ lezon. 6 Per mastaleꞌ ngòca tataa loon, Diox coꞌ ntegán lezoꞌ mèn no coꞌ ndli par yeꞌth lezoꞌ mèn coꞌ nzi tee xi lezoꞌ, Diox mtegán lezon por mzin Tit loon. 7 Iante mtegán Diox lezon por mzin Tit loon. Ndxeꞌlequeꞌ, masreꞌ mtegán Diox lezon coꞌseꞌ mdaꞌ Tit cuent loon cón cheꞌn xá mod mtegán guꞌ lezo Tit coꞌseꞌ mdaꞌ guꞌ cuent loo Tit leꞌ guꞌ anzeꞌf nguen lezoꞌ lyath no guꞌ daa tant mxi lezoꞌ guꞌ por cón chenen no tant ndyóo guꞌ cón chenen. Por ryethe conꞌ mbli guꞌa, thìb mod no tedib mod sate más ndyac lezon. 8 Tac mastaleꞌ mdenꞌ lezon anzeꞌf mxi lezoꞌ guꞌ por diꞌs coꞌ mqueꞌen loo cart coꞌ mzin loo guꞌa coꞌseꞌ mblab guꞌ diꞌsa, no neꞌneeden cón ngulàa yéquen no cón ngulàa lezon ale tataa mtelꞌen carta loo guꞌ. Per nase, inxide lezon tac mtelꞌen carta loo guꞌ. Tac thìb part huenqueꞌ mblin, ndyaquen. Tac cart coꞌ mtelꞌen loo guꞌa mbli mxi yéc guꞌ no mxi lezoꞌ guꞌ ndxep tiemp par ngulàa

2 CORINTIOS 7​, ​8

447 yéc guꞌ no ngulàa lezoꞌ guꞌ par xàꞌ mseꞌ guꞌ mod coꞌ ndluꞌ nque tee ban ndac guꞌ nalleꞌ loo cón cheꞌn Crist. 9 Per nalleꞌ ndyac lezon. Per indyacte lezon por ante mxi yéc guꞌ no mxi lezoꞌ guꞌ por diꞌs coꞌ mtelꞌen loo guꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, ndyac lezon tac mxi yéc guꞌ no mxi lezoꞌ guꞌ xal nee lezoꞌ Diox. No ndyac lezon tac, mastaleꞌ mxactìi guꞌ por cón chenen, nec thìb mod no nec tedib mod yende chó yalquìi ngòc loo guꞌ loo cón cheꞌn Crist por part cón chenen. 10 Tac yalnaxi coꞌ ndxàc loo mèn xal nac coꞌ nee lezoꞌ Diox, leꞌi ndli par lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Loo cona inquinte xi lezoꞌ mèn por ngulàa yéc mèn no por ngulàa lezoꞌ mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Per ndxeꞌlequeꞌ, yalnaxi coꞌ ndxàc loo mèn coꞌ alithe nque tee ban loo cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ, yalnaxia ncàb ryo xàꞌ mèna loo Diox thidtene yiloa. 11 Per huiꞌ guꞌ nexa. Loo cón cheꞌn leque conꞌ ndxèꞌ, leꞌi ngòc loo guꞌ mxi lezoꞌ guꞌ xal gunee lezoꞌ Diox, ¿léꞌ? Napló conꞌ ndac ngòca loo guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mxi lezoꞌ guꞌa leꞌ guꞌ mbli nèe leque guꞌ par tyubdiꞌs guꞌ loo Diox. Coꞌseꞌ mxi lezoꞌ guꞌa, mdenꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mbiꞌa leꞌn lezoꞌ guꞌ. No leque guꞌ mdub razon cón cheꞌn guꞌ loo chol mèn. No axta ndlyàa xyàn lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ leque guꞌ ngüiꞌ loo xtàa guꞌ, ¿léꞌ? No axta mzyeb guꞌ gunèe guꞌ daa, ne, ¿léꞌ? No axta arid mblyaꞌs guꞌ thidte gàc guꞌ con daa. Anzeꞌf mdyóo guꞌ xá mod tyubdiꞌs guꞌ loon. No axtaqueꞌ mbli guꞌ gan mbli rez guꞌ loo mbiꞌ coꞌ mbli conꞌ yeꞌrsinꞌ làth guꞌa. Loo ryethe conꞌ mbli guꞌa, mbluꞌ guꞌ loo mèn nac guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Conꞌ mbli guꞌ ndluꞌ yende chó dol ndxàp guꞌ cón cheꞌn mbiꞌa. 12 Cona, ndlyazen non guꞌ no taꞌ guꞌ cuent, mastaleꞌ tataa mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ, neꞌnqueꞌden yeꞌs loo guꞌ loo cart por cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ mcuaꞌn xóꞌ

loo guꞌ. Neꞌ neꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ por cón cheꞌn mèn coꞌ ngo sálꞌ yaltìi por cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ mcuaꞌn xóꞌ làth guꞌa, ne. Ndxeꞌlequeꞌ, mqueꞌen yeꞌsa loo guꞌ par non ryete guꞌ no taꞌ ryete guꞌ cuent susqueꞌ altant ngure guꞌ loo Diox par mblyath no guꞌ daa por mxoꞌf zinꞌ guꞌ thìb zinꞌ cón chenen, tant nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa. 13 Coꞌseꞌ guneen leque guꞌ mtegán lezoꞌ guꞌ, ale leque daa mtegán lezon, ne. No sate más mtegánen lezon coꞌseꞌ guneen ndyac lezoꞌ Tit loo cón cheꞌn guꞌ xá mod mbli guꞌ par mbyeꞌth lezoꞌ Tit làth guꞌ. 14 Tac cheleꞌ daa mdaꞌ ndxep gust lezon coꞌseꞌ mdoodiz non Tit cón cheꞌn guꞌ, neꞌnthonte daa coꞌseꞌ mdoodiz non Tit cón cheꞌn guꞌ tataa. Ndxeꞌlequeꞌ, lìcqueꞌ ngòc diꞌs coꞌ mdoodiz non guꞌ. Lomisqueꞌ ne, lìcpeꞌ nac diꞌs coꞌ mdoodiz non Tit cón cheꞌn guꞌ leꞌ daa ndxòoqueꞌ lezoꞌ cón cheꞌn guꞌ. 15 No axta gust mbyanꞌ lezoꞌ Tit axta plóthe cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ nteꞌ lezoꞌ Tit xá mod mdubdiꞌs guꞌ loo diꞌs coꞌ gunii Tit loo guꞌ. No axta gust mbyanꞌ lezoꞌ Tit cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ mbli guꞌ cas Tit coꞌseꞌ mzin Tit loo guꞌ axta ale mxac Tit mzyeb guꞌ no mxiꞌth guꞌ loo Tit. Por cona, masreꞌ nqueꞌ lezoꞌ Tit ñèe Tit guꞌ. 16 Per nase, ndyac lezon tac sate más tolo gàpen yalxlaꞌs loo guꞌ thidtene, ey. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn ciuda Corint leꞌ mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon ngòc mèn coꞌ ndoo xalꞌ lezoꞌ no mèn coꞌ non carida coꞌ ndaꞌ gòn dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn. Leꞌ tediba na, guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, ngue tan cuent loo guꞌ loo cart ndxèꞌ par non guꞌ xá mod mbli Diox angngòc conꞌ ndac loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn chol yèezyaꞌ coꞌ nac cheꞌn làaz mèn macedon. 2 Ndxeꞌlequeꞌ,

8

2 CORINTIOS 8 ale ngòca loo mèna láth mxec yèe mèna loo rye yaltìi no rye yalndyub nguꞌs coꞌ ngòc loo mèna, lugar de tenꞌ mèna cón cheꞌn yaltìi no yalndyub nguꞌs coꞌ ngòc loo mèna, no mastaleꞌ ngòc mèna mèn prob tínꞌ, ale leꞌleꞌ ngòo yéc mèna leꞌ mèna taꞌlaꞌs tmi loo cón cheꞌn Diox. 3 Daa ndaꞌ cuent leꞌ mèna angmdaꞌlaꞌs tmia coꞌ nzote mod ngóc mèna mdaꞌ mèna. Mastaleꞌ beꞌthe ndoo riꞌth mèna, ale mxen mèna tmi coꞌ nquin mèna par taꞌlaꞌs mèna tmi loo Diox. 4 Nalyat mnaꞌb mèna loon par tan lugar càayan tmi coꞌ mdaꞌ gòn mèna loo cón cheꞌn Diox par telꞌen tmia loo mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ndyac yaltìi, mèn coꞌ nzo ban ciuda Jerusalén. 5 Neꞌndaꞌde mèna tmi xal mblin xtùuz taꞌ mèna. Ale ndxeꞌlequeꞌ, ner conꞌ mbli mèna, mnibeꞌ mèna loo lezoꞌ mèna. No mblo ro mèna loo Diox ante li mèna coꞌ neete lezoꞌ Diox li mèna. Leꞌ sya, mbiꞌth nee mèna loon. Gunee mèna: ¿Xá nee Uꞌ, Tad Pab? Leꞌ nuꞌ li coꞌ neete lezoꞌ Diox. Bluꞌ Uꞌ loo nuꞌ xá mod li nuꞌ thop nuꞌ tmi coꞌ nquin mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ ciuda Jerusalén. 6 Por cona, texal mtlo Tit, mbluꞌ Tit loo guꞌ xá mod ndxàal lyath no naꞌ xtàa naꞌ coꞌ ndyac yaltìi, daa mcoꞌx loo Tit yiꞌth nee Tit máa guꞌ par nedrèꞌ tedib vez par lyath no Tit guꞌ telo guꞌ zinꞌ ndac ndxèꞌ coꞌ ngue li guꞌ. 7 Guꞌ nzi téꞌthqueꞌ no nzi tubdiꞌsqueꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, ndxàp guꞌ huax yalxlaꞌs loo Diox. No ndxác guꞌ ndluꞌ ndac guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac. No mtéꞌth ndac guꞌ cón cheꞌn Diox. No mbli nèe guꞌ leque guꞌ par tyubdiꞌs guꞌ loo Diox thidtene. No nqueꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa. No dib nzo lezoꞌ guꞌ nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ xtàa guꞌ. Bli nèe guꞌ guꞌ loo conꞌ ndac coꞌ ngue li guꞌ ndxèꞌ, ne, par tolo lyath no guꞌ hues xtàa naꞌ coꞌseꞌ nde che conꞌ loo hues xtàa naꞌ. 8 Ingue niiden conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par li guꞌ coꞌ ngue li guꞌa xal thìb costumbr

448 coꞌ ngue no mèn. Ante ndlyazen leꞌ mèna taꞌ cuent no yeꞌth lezoꞌ mèna par li mèna xtùuz leꞌn lezoꞌ mèna par taꞌ mèna cuent coꞌ huenlequeꞌ ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ xtàa guꞌ o chéꞌ inqueꞌde lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ xtàa guꞌ. 9 Guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ angmbli Tad Jesucrist loo guꞌ. Mastaleꞌ nac Tad Jesucrist xaꞌ ric, ale ndxeꞌlequeꞌ, ngòc Tad Jesucrist mèn prob por tant mqueꞌ lezoꞌ Tad Jesucrist ñèe Tad Jesucrist guꞌ. Mbli Tad Jesucrist loo guꞌ par ngòc guꞌ mèn ric loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 10 Cón cheꞌn tmi coꞌ thop guꞌa, lyazen niin loo guꞌ xal ndyeꞌth xtùuz yéquen par tolo gàc conꞌ ndac loo guꞌ cón cheꞌn conꞌa: Ndyaquen, ale ndxàalqueꞌ li guꞌ conꞌ ndxèꞌ: Ftolo thop guꞌ tmia xalqueꞌ mnibeꞌ lezoꞌ guꞌ mbli guꞌ par mthop guꞌ tmi línꞌ nguriꞌtha par mèn coꞌ nquina. No ndlyazen xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ndli guꞌ conꞌa. 11 Pues nalleꞌ, tá, ftolo thop guꞌ tmi xal nibeꞌ guꞌ loo lezoꞌ guꞌ li guꞌ par gàca xalqueꞌ mnibeꞌ guꞌ lezoꞌ guꞌ thop guꞌ tmi no tub guꞌ tmia. Tataa mod xas xas thop guꞌi xalqueꞌ nzo guꞌ no xalqueꞌ ndxàp guꞌ cheꞌn guꞌ. Tataa taꞌ guꞌ tmia. 12 Tac cheleꞌ thìb mèn, lìcqueꞌ, ndlyaꞌs tub tmi no taꞌ mèn gòn loo cón cheꞌn Diox, Diox ndyal ndaꞌ mèn gòn coꞌ nac tmi coꞌ ndub mèna xalqueꞌ nzo mèn no xalqueꞌ ndxàp mèn cheꞌn mèn. Diox imbezte taꞌ yèe mèn tmi o tub yèe mèn tmi coꞌseꞌ indxàpte mèn huax tmi. 13 Ingue niiden loo guꞌ por fuerz taꞌ guꞌ ayud loo mèn ciuda Jerusalén coꞌ ndyac yaltìi par que no mèna tant conꞌ axta ndyac tínꞌ lezoꞌ mèna no part cón cheꞌn guꞌ na, coꞌseꞌ li guꞌ conꞌ ndxèꞌ, gàca loo guꞌ leꞌ guꞌ tenꞌ ndyactìi guꞌ loo conꞌa por nde che conꞌ loo guꞌ tant mdaꞌ guꞌ gòn càa mèna. Yende xàa. Leque guꞌ nee xá mod li guꞌ xal nee lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn tmi coꞌ mthop naꞌ. 14 Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen leꞌ tiemp ndxèꞌ lalqueꞌ gàca

449 loo naꞌ con mèn hues naꞌ coꞌ ndxelaꞌs chol lugar. Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ngue niin loo guꞌ: Ndlyazen thidte gàc guꞌ con mèn coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Crist chol lugar. Nalleꞌ guꞌ ngue taꞌ gòn coꞌ naquin mèn. Leꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ naquin guꞌ conꞌ coꞌ nde tub loo guꞌ na, lomisqueꞌ, mèna lyath no guꞌ, ne. Tataa mod thidte ndxàc guꞌ con mèn coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Diox no loo cón cheꞌn Crist. 15 Leꞌ sya, gàca loo guꞌ xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Leꞌ mèn coꞌ mque no huax cheꞌn, neꞌnque node men cheꞌn mèn, coꞌ nee diꞌs, neꞌngyan xoꞌfte cheꞌn mèn coꞌ mque no mèn. Leꞌ mèn coꞌ beꞌthe mque no cheꞌn na, neꞌ neꞌ nga tub cheꞌn mèn coꞌ mque no mèn. Pab ngue taꞌ cuent cón cheꞌn Tit con mèn coꞌ mblyath no Tit. 16 Per Diox quix Diox leꞌ Diox mbli mbyeꞌth lezoꞌ Tit par mxoꞌf zinꞌ Tit thìb zinꞌ cón cheꞌn guꞌ. No altant mdoo Tit loo guꞌ xalqueꞌ mxoꞌf zinꞌen thìb zinꞌ loo guꞌ. 17 Lìcpeꞌ baꞌi, mbìn Tit diꞌs coꞌ mnaꞌben loo Tit par yiꞌth too naa Tit guꞌ. Látha, anzeꞌf altant mdoo Tit gunèe Tit guꞌ. No anzeꞌf mblyaꞌs Tit ñee Tit máa guꞌ. Por cona, leque Tit mnibeꞌ lezoꞌ Tit yiꞌth nee Tit máa guꞌ tac tataa gunee lezoꞌ Tit. 18 Ngue telꞌen Tit con thìb mbiꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist. Mbiꞌa ndxác ngo yalbàn loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox axta mxyoꞌf lèe mxyoꞌf xtiꞌs mbiꞌ no ndxath no ndxèn cón cheꞌn mbiꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox rye lugar. 19 Iante conꞌ ndxèꞌde ndxàc loo mbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn hues naꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox par ned làaz mèn macedon mcui yub mbiꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist par nque tee no mbiꞌ nuꞌ no lyath no mbiꞌ nuꞌ coꞌ nac thop nuꞌ tmi coꞌ mthop mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox yèezyaꞌ

2 CORINTIOS 8 cheꞌn làaz mèn macedon par lyath no guꞌ mèn coꞌ ndyactìi ciuda Jerusalén. No nque tee nxoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌa cón cheꞌn zinꞌ ndac ndxèꞌ par tolo non mèn cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox no par tataa mod luꞌ nuꞌ loo taamas mèn leꞌ naꞌ ndyeꞌth lezoꞌ par lyath no naꞌ mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ ndyac yaltìi chol lugar, coꞌ nde che conꞌ loo, tac nqueꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ mèna. 20 Tataa ngue li nuꞌ par de que yende chó mèn laꞌs loo nuꞌ par quexùꞌ queꞌ fals mèna nuꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ nuꞌ cón cheꞌn tmi coꞌ ngue thop nuꞌ ndxèꞌ par neꞌñii yèede no neꞌñii tìide mèn ngòc nguàal conꞌ loo naꞌ cón cheꞌn tmi coꞌ mthop naꞌ par lyath no naꞌ mèn hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ ndyac yaltìia. 21 Ngue cuaꞌn nuꞌ mod par gàc conꞌ ndxèꞌ nabeꞌste no par nambìi loote gàca. Iante ngue cuaꞌn nuꞌ mod gàc conꞌ ndxèꞌ nabeꞌste no nambìi loote loo Tad Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue cuaꞌn nuꞌ mod gàca conꞌ nabeꞌste loo chol mèn, ne. 22 Ngue telꞌ nuꞌ tedib mbiꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist con Tit no con ner mbiꞌ coꞌ nac ner mbiꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nque tee no Tit. Nuꞌ mblaꞌs loo mbiꞌ coꞌ huen huen. No ndyac nuꞌ leꞌ mbiꞌ altantqueꞌ ndyoo, thìb mod no tedib mod, loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ mbiꞌ. Per nalleꞌ, sate más ndyeꞌth yéc mbiꞌ no ndyeꞌth lezoꞌ mbiꞌ altant ndoo mbiꞌ loo cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ mbiꞌ tac mbiꞌ ndxàp huax yalxlaꞌs loo guꞌ. 23 Cheleꞌ chó mèn ñibdiꞌs loo guꞌ cón cheꞌn Tit, ftaꞌ guꞌ cuent loo mèna leꞌ Tit ndlyath no daa. No thidte nxoꞌf zinꞌ ryop nuꞌ Tit zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Tad Crist par li ryop nuꞌ Tit sirv loo guꞌ. No cheleꞌ chó mèn ñibdiꞌs loo guꞌ por cón cheꞌn ryop mèn coꞌ nque tee no Tita, ftaꞌ guꞌ cuent loo mèna leꞌ ryop mbiꞌ nde loo guꞌ por mtelꞌ mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist

2 CORINTIOS 8​, ​9 par xoꞌf zinꞌ mèna thìb zinꞌ loo guꞌ. No ndli mèna par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Crist. No ndli mèna par xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs Crist, ne. 24 Cona, ngue niin loo guꞌ: Fcuaꞌn guꞌ mod bluꞌ guꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox chol lugar par non mèn, lìcqueꞌ, nqueꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ yon mèna, coꞌ nee diꞌs, nac Tit con tachop mèn hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nde loo guꞌ nalleꞌ. No bluꞌ guꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nde loo guꞌ leꞌ ianxleꞌde nac coꞌ ndaꞌ nuꞌ gust lezoꞌ nuꞌ ñee nuꞌ cón cheꞌn guꞌ. No ndxòo lezoꞌ nuꞌ cón cheꞌn guꞌ por ndli guꞌ conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. Mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon mdub tmi par mdaꞌ gòn mèna tmi loo mèn coꞌ ndxàc hues xtàa mèna por cón cheꞌn Jesucrist. Cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ guꞌ par tub guꞌ tmi coꞌ taꞌ gòn guꞌ loo mèn hues xtàa naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ mdyal ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, lìcpeꞌ baꞌi, inquinte queꞌen yeꞌs cón cheꞌn zinꞌa loo guꞌ, ndyaquen. 2 Neequen no ndaquen cuent leꞌ guꞌ ndyeꞌthqueꞌ lezoꞌ lyath no guꞌ mèn hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nde che conꞌ loo. Por cona, axta gust ndaꞌ lezon ñeen cón cheꞌn conꞌ mbli guꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon. No mdan cuent loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon leꞌ mèn cheꞌn làaz mèn acay coꞌ nac mèn gulàaz guꞌ, mèna mtloleꞌ mthop tmia línꞌ nguriꞌtha. Conꞌ coꞌ mbli guꞌ par mthop guꞌ tmia ngòc thìb muestr loo taamas mèn. Tataa mod mbyeꞌth lezoꞌ huax mèn par mthop mèna tmia, ne, xal mbli guꞌ. 3 Per mastaleꞌ nonen no ndaquen cuent ndlyaꞌs guꞌ lyath no guꞌ hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Crist, ngue telꞌen yon hues naꞌa loo guꞌ par neꞌgàcte thìb yalgutyèꞌ coꞌ mdan cuent

9

450 loo taamas mèn cón cheꞌn guꞌ cón cheꞌn tmia, no par gàc loo guꞌ cón cheꞌn tmi, coꞌseꞌ ngololeꞌ mthop guꞌ tmi, ngòc nableꞌ guꞌ con tmi coꞌseꞌ nquin mèn tmi. 4 Tac, neꞌstolqueꞌ, gal non ndxep mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist loo guꞌ. No cheleꞌ nuꞌ ñee leꞌ guꞌ tarte yilo thop tmi, thyon nuꞌ por gust coꞌ mdaꞌ nuꞌ lezoꞌ nuꞌ loo cón cheꞌn guꞌ. Leꞌ guꞌ na, ¿xá lyàai leꞌn lezoꞌ guꞌ cheleꞌi tataa gàca loo guꞌ, àꞌ? 5 Por cona, leque daa mbli xtùuz naquinqueꞌ coꞌxen loo mèn hues xtàa naꞌ coꞌ ngue telꞌen loo guꞌa par yiꞌth ner mèna loo guꞌ par chal mèna guꞌ cón cheꞌn tmi coꞌ mcàbgòn guꞌ taꞌ guꞌ par ngòc nableꞌ tmia ndooreꞌ galen loo guꞌ. No tmia gàc coꞌ angtaꞌlaꞌs guꞌ loo hues xtàa naꞌ coꞌ nde che conꞌ loo. Ndlyazen leꞌ guꞌ taꞌ tmia dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ par neꞌgàcta loo guꞌ leꞌ guꞌ li sient cón cheꞌn tmi coꞌ taꞌ guꞌ loo mèna. 6 Per nalleꞌ, ndlyazen niin thìb diꞌs loo guꞌ, mèn ciuda Corint: Huiꞌ guꞌ nexa. Leꞌ mèn coꞌ ngo ndxepte bin, ndxepte cosech thop mèna. Leꞌ mèn coꞌ ngo huax bin na, mèna nthopqueꞌ huax cosech ne, ¿léꞌ? 7 Thìb thìb guꞌ taꞌ tmi xal ñibeꞌ lezoꞌ guꞌ taꞌ guꞌ tmi. Neꞌtaꞌde guꞌ tmia xal mèn coꞌ ndli sienta coꞌseꞌ mtuhuan mèn tmi. Neꞌ neꞌ taꞌ yèe guꞌ tmia. Per ndxeꞌlequeꞌ, naꞌ nanee leꞌ Diox anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe mèn coꞌseꞌ ndaꞌ mèn tmi con dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn. 8 Tad Diox ndxàp huax conꞌ laꞌs nii Tad Diox no laꞌs yaꞌ Tad Diox par angli Tad Diox tolo yas yàl huax conꞌ ndac loo guꞌ. Tataa ndli Diox par gàca inquinte ya too dóꞌ guꞌ loo hues xtàa guꞌ por conꞌ coꞌ nde che loo guꞌ. Tataa mod Diox lyath no guꞌ par tolo lyath no guꞌ taamas mèn coꞌ nde che conꞌ loo. 9 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: Leꞌ mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn coꞌ nac mèn nambìi na, mèna

2 CORINTIOS 9​, ​10

451 mdaꞌ gòn dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn coꞌ ndxàp mèna par càa mèn prob. No angmdaꞌlaꞌs mèna conꞌ ndxàp mèna loo mèn coꞌ ndyac yaltìi. Sya, conꞌ ndac coꞌ mbli mèna nac thìb conꞌ ndac coꞌ neꞌlyuxte loo mèn thidtene. No teꞌqueꞌ lezoꞌ Diox cón cheꞌn mèna. 10 Lomisqueꞌ ne, Diox coꞌ ndli ndxas ndxàl biz bin coꞌ ngo mèn, Diox ndli leꞌ mèn que no conꞌ hua mèn. No li Diox leꞌ bin coꞌ ngo guꞌ tolo yas yàl loo guꞌ. Lomisqueꞌ ne, Diox angli leꞌ loo guꞌ coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi tolo yas no tolo yàl conꞌ loo guꞌ par tolo lyath no guꞌ mèn prob no tolo lyat lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ mèn prob coꞌ nquin conꞌ par li guꞌ conꞌ ndac loo mèna. 11 Angndli Diox conꞌa loo guꞌ par tataa mod mbyas mbyàl conꞌ ndac loo guꞌ no par que no guꞌ cheꞌnpeꞌ guꞌ. Diox tataa ndli loo guꞌ par tolo lyath no guꞌ mèn no lyat lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ mèn axta plóthe. Leꞌ sya, cheleꞌ guꞌ li xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, sya, huax mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ gab: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox tac guꞌ ngue lyath no mèna con tmi coꞌ mdub guꞌ par taꞌ guꞌ gòn loo mèna xal mcoꞌx nuꞌ loo guꞌ par li guꞌi. 12 Tac zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ guꞌ coꞌ nac ngue thop guꞌ tmi, iante ncàb zinꞌ coꞌ ngue li guꞌ ndxèꞌ par ngue lyath no guꞌ taamas mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox loo conꞌ nquin mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, zinꞌa ncàb leꞌ huax mèn gab: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox por zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ guꞌ ndxèꞌ. 13 Per coꞌseꞌ ñèe mèn ciuda Jerusalén cón cheꞌn huax tmi coꞌ telꞌ guꞌ par lyath no guꞌ mèna, mèna gab Diox roo Diox xèn nac Diox coꞌ mbli leꞌ guꞌ ngue tubdiꞌsqueꞌ loo diꞌs ndac cheꞌn Crist. No gab mèn ciuda Jerusalén conꞌ roo conꞌ xèn nac Diox tac coꞌseꞌ ngue lyath no guꞌ mèna no ngue luꞌ guꞌ loo mèna thidte nac guꞌ loo cón cheꞌn Crist con mèna xal ndluꞌ guꞌ conꞌ coꞌ ngue

li guꞌ loo taamas mèn. 14 Más de cona, mèn ngue bez Diox por cón cheꞌn guꞌ tac Diox angmbli leꞌ guꞌ mbyeꞌth yéc no mbyeꞌth lezoꞌ guꞌ par mtelꞌ guꞌ tmi loo mèna. Làth xtauꞌa, ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn libeꞌ mèn guꞌ no tolo cuez mèn Diox por cón cheꞌn guꞌ, tant mblyat lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ mèna. 15 Por cona, gab naꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox por cón cheꞌn ryethe conꞌ ndac coꞌ ndli Diox anggàc loo naꞌ por cón cheꞌn Crist. No axta neꞌ neꞌ gác naꞌ taꞌ naꞌ cuent no tyoodiꞌs naꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ angmbli Diox loo naꞌ. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Pab ñibeꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por nac Pab mèn coꞌ Diox mtelꞌ loo mèn por cón cheꞌn diꞌs ndac. Leꞌ tediba na, naneequeꞌ guꞌ no nonqueꞌ guꞌ leꞌ Crist anzeꞌf nadoꞌ nac no anzeꞌf ndac nac Crist no anzeꞌf ñee rsiꞌ ñee rso Crist mèn, ¿léꞌ? Por cona, yub daa coꞌ nac Pab ngue nii conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal nac mod coꞌ ndxàp Crist. Naneequen no nonquen ndxath no ndxèn leꞌ ndxep guꞌ mbez làth hues xtàa guꞌ: Ndxàc Pab xal thìb mbiꞌ coꞌ anzeꞌf nadoꞌ xal nac mod coꞌ ndxàp Crist coꞌseꞌ nzo Pab làth naꞌ. Per ale, ndyac naꞌ, nayiꞌ Pab loo naꞌ coꞌseꞌ inzo node Pab na, ¿léꞌ? 2 Por cona, ñaꞌben diꞌs loo guꞌ: Bli guꞌ cuent leꞌ yub Crist nalyat ñaꞌb diꞌs loo guꞌ loo cart coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ ndxèꞌ. Tataa bli guꞌ par gàp guꞌ mod coꞌseꞌ zin daa làth guꞌ par neꞌgàcte loo guꞌ xal mèn coꞌ nteriꞌth nza par neꞌlide guꞌ cas loo diꞌs coꞌ niin loo guꞌ. Leꞌ sya, tataa mod tenꞌen nquin gàc nayiꞌ daa loo ndxep guꞌ, guꞌ coꞌ nque yèe daa, no guꞌ coꞌ ndenꞌ no ndli guꞌ cuent leꞌ daa ante nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Crist xal ndryoꞌ ndlyenꞌ lezon no ñibeꞌen loo guꞌ coꞌ neete lezon no maste tac, por derech, ndoo lezon ndlyazen gàc nayiꞌen loo mèna. 3 Lìcqueꞌ, nac naꞌ mèn cheꞌn izlyoꞌ

10

2 CORINTIOS 10 ndxèꞌ. Per loo cón cheꞌn Crist ingyoo node naꞌ con mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ngyoo mèn coꞌ beꞌ nac cheꞌn izlyoꞌ con xtàa mèn loo ixlyoꞌ ndxèꞌ. 4 Huiꞌ guꞌ nexa. Nac daa xal thìb solndad coꞌ ndyee loo xóꞌ. Mod coꞌ ndlin conꞌ par lin gan loo ngolo ngolaꞌs coꞌ ncaꞌ loo cón cheꞌn Crist inacte xal coꞌseꞌ ngyoo mèn con pistol no chol yiꞌf loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, por cón cheꞌn Crist, Diox ndlyath no daa par tauꞌen ro mèn coꞌ ndluꞌ loo xtàa mèn chol xtùuz coꞌ nac ngolo ngolaꞌs loo cón cheꞌn Crist. No Diox ndlyath no daa par tauꞌen ro no tauꞌen xtiꞌs chol mèn coꞌ ndluꞌ chol xtùuz coꞌ ncaꞌ loo mèn coꞌ tyal no coꞌ ndlyaꞌs yòo loo cón cheꞌn Diox. 5 Per xóꞌ coꞌ ndlin loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌsa, leꞌi nac coꞌ ndlin par yende cón ntac conꞌ coꞌ ndluꞌ mèn coꞌ ante ndxác cón cheꞌn xab izlyoꞌ loo xtàa mèn. No ndlin leꞌ ryete mèn no ryete conꞌ coꞌ ndeꞌf diꞌs nac conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndli mèn xtùuz coꞌ ncaꞌ loo mèn par neꞌyòode mèn loo cón cheꞌn Diox, gàc loo conꞌa xal thìb conꞌ coꞌ yende chó mèn li cas. Lomisqueꞌ ne, ndlin leꞌ xtùuz chol mèn no conꞌ coꞌ ndoo lezoꞌ mèn càb loo mèn gàc nadoꞌ mèna par tyubdiꞌs mèna ante loo Crist. 6 Ngue beden par tolo tyubdiꞌs guꞌ coꞌ huen huen loo ryethe conꞌ coꞌ mnibeꞌen loo guꞌ li guꞌ. Leꞌ sya, làth xtauꞌa, nalasqueꞌ ndoon par tetìin mèn coꞌ neꞌtyalte no coꞌ neꞌcàbte tyubdiꞌs loo cón cheꞌn Crist xal mnibeꞌen loo mèna. 7 Huiꞌ guꞌ coꞌ huenlequeꞌ xal nac mod cheꞌn thìb mèn no xal nac mod cheꞌn tedib mèn làth guꞌ, ey. Cheleꞌ chol mèn coꞌ nzo làth guꞌ ndxàp yalxlaꞌs leꞌn lezoꞌ mèna no ngobeꞌ mèna nac mèna cheꞌn Crist, leque mèna ndxàal li xtùuz tedib vez leꞌ xalqueꞌ ngòo mèna loo cón cheꞌn Crist, daa, ne, tataaguèꞌ ngòon loo cón cheꞌn Crist. 8 Crist mnibeꞌ loon par mnibeꞌen loo guꞌ par li guꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ. Lìcqueꞌ, anzeꞌf ngue toodiz

452 non guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ Crist loon par niina loo guꞌ. Peser ndyóo guꞌ no ngue taꞌ guꞌ cuent axta arid ngue toodiz non guꞌ cón cheꞌn conꞌa. Nonen no naneequen leꞌ daa neꞌthyonte tac daa axta arid mdoodiz no guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ Crist loo naꞌ par li naꞌ. Tataa ngue toodiz non guꞌ par tolo téꞌth guꞌ par tyubdiꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Inacte leꞌ daa ngue lii par yizaꞌ xtùuz guꞌ par ryo xàꞌ guꞌ no yitac lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist. 9–11 Nzo ndxep guꞌ coꞌ nzo làth hues xtàa guꞌ coꞌ ngue xìis no daa, no mbez guꞌ: Lìcpeꞌ baꞌi, axta arid nè nac diꞌs coꞌ mqueꞌ Pab yeꞌs loo cart ndxèꞌ, ndee. Per coꞌseꞌ ngüiꞌ naꞌ loo Pab, iñaade tyoodiꞌs Pab taandxèꞌ. No coꞌseꞌ ndyoodiꞌs Pab, neꞌ neꞌ indenꞌ naꞌ diꞌs coꞌ ñii Pab, ¿léꞌ? Per daa indlyaste leꞌ guꞌ gab loo lezoꞌ guꞌ leꞌ daa ngue li par zyeb guꞌ por cón cheꞌn cart coꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ. Per ndxàal li mèna xtùuz no tenꞌ mèna leꞌn lezoꞌ mèna xalqueꞌ nac daa coꞌseꞌ nqueꞌen yeꞌs loo guꞌ, tataaqueꞌ gàc daa coꞌseꞌ galen loo guꞌ par tyoodiz non guꞌ. 12 Neꞌliden ryes par lalqueꞌ gàc daa con mèna o lin par thidte gàc daa con ndxep mèn coꞌ ndyoodiꞌs anzeꞌf nateꞌs leque cón cheꞌn mèna. Prob mèna ndli conꞌ natont tac leque mèna ndli cuent axta arid huen mèna coꞌseꞌ leque mèna ngüiꞌ xá nac mèna. No ndli mèna ñeeneꞌ chéꞌ taꞌ mèna con xtàa mèna. Aa. Tataa nac mèna. 13 Per part cón chenen, indxàalte tan gust lezon loo conꞌ coꞌ indxàalte lin coꞌ inacte cón chenen. Ndxeꞌlequeꞌ, ndan gust lezon xalte nxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ loon par lina. Diox mxoꞌf zinꞌ loon par nxoꞌf zinꞌen cón cheꞌn guꞌ. Por cona, axta gust ndxanꞌ lezon ñèen cón cheꞌn guꞌ, mèn ciuda Corint. 14 Ingue zibten loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon par lina xalqueꞌ gàca cheleꞌ Diox neꞌnxoꞌf zinꞌte zinꞌa loon ndooreꞌ par ndyeeꞌen loo guꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox mxoꞌfqueꞌ zinꞌ

453 coꞌ mxoꞌf zinꞌen loo guꞌ. Pues daa ngòc mèn coꞌ nerlequeꞌ mzin loo guꞌ axta trèꞌ, mèn ciuda Corint, par mblon yalbàn loo guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cón cheꞌn Crist, ¿léꞌ? 15 Indaden gust lezon no indyeꞌste daa loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ tedib mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndub quee lezon láth tolo téꞌth guꞌ no tyubdiꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Diox no tolo gàp guꞌ más yalxlaꞌs loo Diox, leque tiemp tolo yilaꞌs guꞌ loon no tolo tyubdiꞌs guꞌ loo conꞌ mnibeꞌ Diox loon par ñibeꞌen loo guꞌ. 16 Por cona, ndub quee lezon par ga lon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac, coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn coꞌ nziriꞌ más tith loo guꞌ, mèn ciuda Corint. Tataa mod neꞌgòoden loo mèn coꞌteꞌ ngue xoꞌf zinꞌleꞌ tedib mèn cón cheꞌn diꞌs ndac par tataa mod neꞌtaden gust lezon cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ taamas mèn xalqueꞌ ndlin zinꞌ ndxèꞌ. 17 Cona, ngue niin loo guꞌ: Mèn coꞌ lyaꞌs taꞌ gust lezoꞌ loo chol conꞌ no mèn coꞌ lyaꞌs tyeꞌs loo chol conꞌ, bnibeꞌ guꞌ loo mèna leꞌ mèna taꞌ gust lezoꞌ mèna no tyeꞌs mèna ante loo cón cheꞌn Tad Diox. 18 Tac thìb mbiꞌ coꞌ ante ndaꞌ gust lezoꞌ cón cheꞌnpeꞌ mbiꞌa, no thìb mbiꞌ coꞌ ante ñii conꞌ cón cheꞌnpeꞌ mbiꞌa leꞌ mbiꞌa nac mbiꞌ ndac no mbiꞌ coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác, neꞌyòode lezoꞌ Diox ñèe Diox mbiꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, loo mbiꞌ coꞌ ñii Diox conꞌ ndac cón cheꞌn mbiꞌa, loo mbiꞌa ndxòo lezoꞌ Diox ñèe Diox. Pab ndyoodiꞌs cón cheꞌn Pab no cón cheꞌn mèn gutyèꞌ coꞌ mbez ndeꞌth mèn gutyèꞌa cón cheꞌn Crist. Ñaꞌben loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ naban ciuda Corint, oj chéꞌ coꞌ xec guꞌ ndxep con daa, mastaleꞌ ndenꞌen naquin tan ndxep gust lezon por cón cheꞌnpeꞌ daa. Ndenꞌen tont daa no mbíiz daa coꞌseꞌ lina. Per, lìcpeꞌ baꞌi, fxec guꞌ con daa taandxep, yey. 2 Loo cón cheꞌn Crist

11

2 CORINTIOS 10​, ​11 anzeꞌf nazínꞌ daa guꞌ. Por cona, part cón chenen nac guꞌ loo Crist, coꞌ nee diꞌs, xal thìb mzaꞌyòn coꞌ selyaꞌ no Crist. No ndlyazen luꞌen guꞌ loo Crist xal thìb mzaꞌyòn, coꞌ nee diꞌs, nac thìb mzaꞌyòn nambìi coꞌ tarte gàal nec thìb mbiꞌ. Tataa ngue lin loo guꞌ, ne, tac loo cón cheꞌn Crist mblin loo guꞌ xal thìb mzaꞌyòn coꞌ mcàbgòn tyub no mzaꞌ thìb mbyòo no par luꞌ toon guꞌ loo Crist xal thìb mzaꞌyòn coꞌ beꞌ nac thìb mzaꞌ nambìi coꞌ gàc xinꞌ saꞌl thidte mbyòo, coꞌ nee diꞌs, gàc guꞌ cheꞌnpeꞌ Crist. 3 Per anzeꞌf nde no lezon cón cheꞌn guꞌ tac neꞌ yiloa gàca loo guꞌ xal ngòca loo Ev coꞌseꞌ mquedìi Mebizya Ev con mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp Mebizya coꞌseꞌ mbix loo Mebizya, no ngòc Mebizya loo Ev xal thìb mbelꞌ, loo Ev coꞌ ngòc ner xaꞌgot loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Leꞌ sya, tataa mod gàc zab xtùuz guꞌ no tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ loo mod coꞌ mbli guꞌ sirv loo Crist dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ, no loo mod coꞌ mbluꞌ guꞌ loo mèn, lìcqueꞌ, más mqueꞌ lezoꞌ guꞌ Crist leque queꞌ lezoꞌ guꞌ chol taamas conꞌ. 4 Per nalleꞌ, ndyaquen, lìcqueꞌ ndxàc loo guꞌ nquedii mèn guꞌ no ndryo xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist coꞌseꞌ yiꞌth tedib mèn loo guꞌ coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn tedib Jesús coꞌ inacte leque yub Tad Jesucrist coꞌ ngo nuꞌ yalbàn. No ale tyac lezoꞌ guꞌ yòo mèna làth guꞌ. No cheleꞌ thìb xpii lyàa loo guꞌ coꞌ inacte Xpii Natúꞌ coꞌ ngulàa loo guꞌ coꞌseꞌ ngolaꞌs guꞌ loo Crist, ale taꞌ guꞌ lugar yòo xpiia loo guꞌ. No ale más tyac lezoꞌ guꞌ, ndyaquen. No cheleꞌ tedib mèn, coꞌ nac chol mèn, yiꞌth lo yalbàn cón cheꞌn tedib diꞌs ndac coꞌ inacte diꞌs ndac cón cheꞌnpeꞌ Jesucrist coꞌ ngolaꞌs guꞌ ndooreꞌ, ale más li guꞌ tyub nza guꞌ diꞌs coꞌ ryoꞌ ro mèna leque tyub nza guꞌ diꞌs coꞌ ndryoꞌ ron, ndyaquen. ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ inquedìide mèn guꞌ tataa, ndyac guꞌ, càꞌ? Yende xàa. Tataaqueꞌ mod nquedìi mèn guꞌ tataa, yey. 5 Per led guꞌ cuante.

2 CORINTIOS 11 Ftolo xec guꞌ con daa tac ndyaquen, lìcqueꞌ, masqueꞌ ntac tínꞌ daa loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen loo cón cheꞌn Crist leque zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ mèn coꞌ nzo lath guꞌ coꞌ mbez guꞌ nac mer apostl roo apostl xèn. 6 Mastaleꞌ inacte daa mèn coꞌ anzeꞌf huen ndxác ndyoodiꞌs loo guꞌ, ndyac guꞌ, per ndxeꞌlequeꞌ, loo cón cheꞌn Crist naneequen no ndaquen cuent ndxácqueꞌ daa xoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ xal ndxàala. No nonqueꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent cón chenen. No nonqueꞌ guꞌ xal nac mod coꞌ ndxàpen làth guꞌ. Tac mbluꞌ nuꞌ loo guꞌ xá nac nuꞌ no mbluꞌ nuꞌ loo guꞌ xá mod ndli nuꞌ conꞌ loo guꞌ. 7 O ¿chéꞌ ndyac guꞌ nac daa mèn coꞌ mcuaꞌn xquin tac asemblin ngòc daa mèn nadoꞌ làth guꞌ, càꞌ? O ¿chéꞌ ndyac guꞌ iléꞌde nac coꞌ mblin tac mblon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo guꞌ anxleꞌ, càꞌ? Cona angmblin loo guꞌ par tolo téꞌth guꞌ par tyubdiꞌs ndac guꞌ loo cón cheꞌn Crist, ey. 8 ¿Chéꞌ ndyac guꞌ mxenxùꞌen tmi cheꞌn mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox taamas lugar por mcàayan tmi, coꞌ nee diꞌs, mdix mèn mcàan por mblin gast tmia leꞌn huiz coꞌ mblin mandad loo guꞌ, càꞌ? Yende xàa. 9 Guꞌ naneequeꞌ coꞌseꞌ ngo non guꞌa, mquin daa tmi par gast daa. Per mastaleꞌ mquin daa conꞌ naquin daa, neꞌngnaꞌb yèeden tmi loo nec thìb guꞌ par lyath no guꞌ daa. Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ ngòc falt tmi loon, mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ coꞌ mbiꞌth par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon mdub tmi coꞌ nde che loon coꞌseꞌ mtelꞌ mèna tmi loon. Tataa mod, leque daa mbli par neꞌndoo zinꞌten loo guꞌ par ndub guꞌ tmi coꞌ nde che loon tiempa. Tataaqueꞌ mod, tolo gàpen lezon par neꞌtolode li xolen guꞌ par delant. 10 No com leꞌ daa nanee coꞌ huenlequeꞌ leꞌ cón cheꞌn Crist nac conꞌ lìcpeꞌ, ¿léꞌ? por cona, ngue niin loo guꞌ: Yende chó mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay tethon daa no li mèna par

454 neꞌtyacte lezon cón cheꞌn mod coꞌ anxleꞌ ngon yalbàn cón cheꞌn Crist loo guꞌ. 11 ¿Chéꞌ ndyac guꞌ no chéꞌ ngue bez guꞌ loo hues xtàa guꞌ: Chonon tatuaꞌ mbez Pab loo naꞌ, yòo? No ¿chonon ndyóo guꞌ no mbez guꞌ loo xtàa guꞌ leꞌ daa inqueꞌde lezon ñèen guꞌ tac indaden lugar loo guꞌ par lyath no guꞌ daa, àꞌ? Yende xàa. Naneequeꞌ Diox no nonqueꞌ Diox leꞌ daa nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèen guꞌ axta plóthe. 12 Per mod coꞌ ndxàpen no conꞌ coꞌ ndlin loo guꞌ, coꞌ nee diꞌs, neꞌndaden lugar loo guꞌ par lyath no guꞌ daa, conꞌa toloqueꞌ lin làth guꞌ, mèn ciuda Corint, par tauꞌen loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndxep mèn làth guꞌ coꞌ ngue cuaꞌn mod tauꞌ mèn loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist coꞌ ngon yalbàn no coꞌ ndethen loo guꞌ. Tataa lin par neꞌtolode taꞌ mèna gust lezoꞌ mèna más con mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp mèna no par luꞌ mèna loo taamas mèna lalqueꞌ nac mèna xal daa. 13 Pues, ryete mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo làth guꞌa nac mèn coꞌ ndyee teꞌth diꞌs coꞌ nac diꞌs gutyèꞌ mastaleꞌ mbez mèna nac mèna mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist. Nac mèna mèn gutyèꞌtúb loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ mèna. Ale nseꞌ loo mèna par ndxàc mèna mèn coꞌ ndyee teꞌth diꞌs cheꞌn Crist no xal mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist. Per yalgutyèꞌ nac coꞌ ndluꞌ mèna. 14 Per part cón cheꞌn naꞌ coꞌ ndxelaꞌspeꞌ loo Crist, conꞌ coꞌ ndlipeꞌ mèna inacte thìb conꞌ coꞌ ngüiꞌ mèn no ñaa mèn loo. Tac axta yub Mebizya ndluꞌ Mebizya loo mèn xal thìb xaꞌ ndac tínꞌ, no xal thìb angl coꞌ nzo loo béꞌ, par tataa mod quedìi Mebizya mèn. 15 Cheleꞌ Mebizya tataa ndli, neꞌgàcta arid nagàn loo mèn coꞌ nac moz cheꞌn Mebizya par seꞌ loo mèna loo mèn leꞌ mèna nac mèn coꞌ ndli conꞌ ndac no coꞌ ndli conꞌ nalì. Per neꞌtyóode guꞌ. Diox tub rezqueꞌ cón cheꞌn zinꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna làth guꞌ par tyactìi mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli mèna.

455 Pab ngue taꞌ cuent cón cheꞌn ryethe yaltìi coꞌ mxactìi Pab por ndxeꞌ Pab diꞌs cón cheꞌn Crist loo mèn huax lugar. 16 Ngue niin loo guꞌ tedib vez: Yende chó guꞌ li xtùuz no gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ leꞌ daa nquée mbii yéc. Nacqueleꞌ guꞌ ndli cuent nquée mbii yéquen, blaꞌ guꞌ tolo toodizen taandxepte loo guꞌ. No taꞌ guꞌ lugar loon par toodizen loo guꞌ xal thìb mbiꞌ coꞌ nquée mbii yéc par tyeꞌs daa chuꞌth loo zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌen ndxèꞌ. 17 Conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, indyoodiztena xal diꞌs coꞌ ñibeꞌ Tad Crist loon par niina loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndyoodizena xal thìb mbiꞌ coꞌ ndyac guꞌ nquée mbii yéc. Tataa ndlin par tan gust lezon cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen loo Crist. 18 Texal nzo huax mèn coꞌ ndyeꞌs xalqueꞌ nac mod coꞌ ndyeꞌs huax mèn loo cón cheꞌn izlyoꞌ, tataaqueꞌ tan gust lezon cón cheꞌnpeꞌ daa, ne. 19 Tac texal ndli guꞌ cuent anzeꞌf ndxác guꞌ, ¿léꞌ?, tataaqueꞌ fxec guꞌ con mèn coꞌ nquée mbii yéc, dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ. 20 Tac, ale nxec guꞌ tataa ndli no mèna guꞌ par ndli yèe guꞌ mandad loo mèna. No ndaꞌ guꞌ lugar ngòc mèna jef loo guꞌ par ñibeꞌ yèe mèna loo guꞌ loo conꞌ coꞌ inacte cheꞌnpeꞌ mèna. No ndaꞌ guꞌ lugar nxìis no mèna guꞌ. No más de cona, ale ndaꞌ guꞌ lugar nguis mèna rloo guꞌ coꞌseꞌ indyubdiꞌs ndacte guꞌ no coꞌseꞌ indxònte guꞌ ro mèna mastaleꞌ yende chó derech ndxàp mèna ñibeꞌ yèe mèna loo guꞌ. 21 Lìcpeꞌ baꞌi, axta nthyon daa no nde no lezon niin loo guꞌ xal ndli no mèn coꞌ nzo làth guꞌa guꞌ, mèn coꞌ anzeꞌf ndxàc nayiꞌ loo guꞌ. Por derech, nzyeb daa lin tataa loo guꞌ xal ndli mèna loo guꞌ, cara. Per com leꞌ mèna mbli ryes ndaꞌ mèna gust lezoꞌ mèna por cón cheꞌn guꞌ, nalleꞌ daa, ne, li ryes tan gust lezon con guꞌ xal thìb mbiꞌ coꞌ nquée mbii yéc. Por cona, bìn guꞌ diꞌs coꞌ niin loo guꞌ ndxèꞌ:

2 CORINTIOS 11 22 Nac mèna mèn bin mèn hebre, ¿léꞌ? Daa, ne, nac mèn bin hebre. Nac mèna mèn nación Israel, ne, ¿léꞌ? Daa, ne, nac mèn nación Israel. Nac mèna bin mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Abraham, ¿léꞌ? ¿Cón ndyac guꞌ, àꞌ? Daa, ne, nac bin Abraham. 23 ¿Chéꞌ nac mèn coꞌ nzo làth guꞌa mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Crist, càꞌ? Lìcqueꞌ, tataa mbez mèna, ¿léꞌ? Huiꞌ guꞌ nexa. Niin thìb conꞌ loo guꞌ nalleꞌ xal mèn coꞌ nquée mbii yéc: Daa más ngue tee xoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Crist leque mèna. Tac más nde teeleꞌ ndaꞌ mèn chenen ned ngue teeꞌen leque mèna. Huax vez nde teeleꞌ más mqueꞌ mèn daa leziꞌf por cón cheꞌn Crist leque mèna. No axta neꞌ neꞌ tan cuent plá vez mblyaꞌs mèn guth mèn daa por cón cheꞌn Crist. Huax vez mblyáꞌ mblyáꞌ daa loo yalguth. 24 Gaꞌy vez mdaꞌ mèn nación Israel chenen con cuart axta mblàa mèna gal psiꞌ byèꞌ yaꞌ cuart laden. 25 Son vez mbuaaꞌd yaa mèn daa con yaa. Thìb vez mbuaaꞌd quèe mèn daa. Son vez mdyep yooyaa leꞌn níttóꞌ coꞌteꞌ ngon coꞌseꞌ mdoon loo níttóꞌ par ngua que tee xoꞌf zinꞌen cón cheꞌn Tad Jesucrist. Thìb vez, thìb huiz no thìb yálꞌ mque tee xoꞌfen loo níttóꞌ coꞌteꞌ nac más tith ro níttóꞌ tac mdyuhuanen loo níttóꞌ. 26 Huax vez mque teeꞌen làaz mèn tith. Huax vez ngòc conꞌ ryes loon huax mod. Ngòc conꞌ ryes loon coꞌseꞌ ndriꞌthen yóꞌbeꞌ. Ngòc conꞌ ryes loon coꞌteꞌ ndryoꞌ huanꞌ loon. Ngòc conꞌ ryes loon làth leque mèn coꞌ nac mèn gulàazen. Ngòc conꞌ ryes loon, ne, coꞌseꞌ mque teeꞌen làaz mèn tith. Ngòc conꞌ ryes loon coꞌseꞌ mque teeꞌen leꞌn chol ciuda. Ngòc conꞌ ryes loon huax vez coꞌseꞌ nguriꞌthen ned huan ned yii den. Ned mque teeꞌen ngòc conꞌ ryes loon loo yòoyaa loo níttóꞌ. Ned mque teeꞌen ngòc conꞌ ryes loon làth mèn gutyèꞌ coꞌ mbez ndxàc hues xtàa naꞌ loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ nseꞌ loo diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac. 27 Anzeꞌf nalyat ndxàca loon. No ndxàc ngòc nguàal conꞌ

2 CORINTIOS 11​, ​12 loon. Huax vez ndxàca loon, yende mod gàten. No ndxath nít daa. Huax vez xlat daa. Yende conꞌ huan. Huax vez mbyanꞌ daa ned yóꞌ. Mdin xìl daa axta plóthe. Mque teeꞌen yende xaben. No yende xobisen par capen. 28 Más de cona, conꞌ coꞌ más ñibeꞌ loon par lin atate huiz nac: Naquin too neren no lasen loo mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa chol lugar. 29 ¿Chó mèn ndoo xàꞌ lezoꞌ no nguuꞌs lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Crist no neꞌtenꞌten cón cheꞌn mèna, àꞌ? ¿Chó mèn hues naꞌ nzo coꞌ ndli mèn ngòc nguàal conꞌ loo, no daa, chéꞌ ngue li guꞌ cuent neꞌndenꞌten cón cheꞌn mèn hues naꞌ coꞌ ngoziꞌf no coꞌ ngogaꞌs ngòc nguàal conꞌ loo, càꞌ? Ndenꞌqueꞌ daai. 30 Cheleꞌi naquin tan gust lezon no cheleꞌ daa ndlyaꞌs tyeꞌs ndxep, leꞌ sya, tyeꞌs daa por conꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn daa xal thìb mbíiz coꞌ yende conꞌ ntac coꞌ mbuuꞌs coꞌ yende fuerz. No tyeꞌs daa loo conꞌ cón chenen coꞌ ndyaquen yende conꞌ ntac. 31 Pues Diox coꞌ nac xud Tad Jesucrist naꞌ coꞌ ndxàal gab naꞌ Diox roo Diox xèn no Diox natúꞌ nac Diox leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxeloo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node thidtene, Diox nanee lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ. 32 Coꞌseꞌ ngon leꞌn ciuda Damasc, gobernador coꞌ mbli ryethe conꞌ mnibeꞌ Rey Aret, gobernadora mbli mandad mtauꞌ solndad rye lad loon ro ciudaa par tataa mod tyenxùꞌ solndad daa. 33 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn ciuda Damasc coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox neꞌngláꞌde daa. Mblo mèna daa leꞌn thìb cardor ryal. Mtelàa mèna daa loo yoo ro ftoo ro thìb ventan coꞌ ndub lad ftoo cheꞌn ciudaa. Tataa mod mblyáꞌ daa yaꞌ solndad cheꞌn gobernador. Diox mxoꞌf loo cón cheꞌn Diox loo Pab no mbluꞌ loo Diox cón cheꞌn Diox loo Pab. Yende chó quix càan no yende cón lin gan par leque

12

456 daa ndyoodiꞌs cón chenen. Más huen tyoodiz non guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mxyoꞌf loo loon cón cheꞌn Diox no cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbuiꞌ loo loon cón cheꞌn Diox coꞌ mbli Diox mbuiꞌ loon. 2 Ndxàcleꞌ sida línꞌ ngòc thìb conꞌ loo thìb mbiꞌ coꞌ ndliben, coꞌ nee diꞌs, nac leque daa. Mbiꞌa ngòp yalxlaꞌs loo Crist. Diox mbli nguáp mbiꞌ loo béꞌ coꞌteꞌ nac son cuaꞌ béꞌ. Per baꞌ seꞌ neꞌneeden chéꞌ nguáp mbiꞌ loo béꞌ xal nac mbiꞌ o chéꞌ ante xpii mbiꞌ ngroꞌ loo mbiꞌ par nguáp xpii mbiꞌ loo béꞌ. Neꞌneeden xá mod ngòca loo mbiꞌa, cara. Ndan cuent ante Diox nanee conꞌa. 3 Ndlibeꞌquen mbiꞌa, coꞌ nee diꞌs, daa nac mbiꞌ coꞌ ngua loo béꞌ. Per baꞌ seꞌ neꞌneeden chéꞌ nguáp mbiꞌ xal nacpeꞌ mbiꞌ o chéꞌ ante xpii mbiꞌ nguáp loo son cuaꞌ béꞌ. Ante Diox nanee xá ngua mbiꞌ. 4 Ante ndan cuent nguáp mbiꞌ loo béꞌ coꞌteꞌ nac son cuaꞌ béꞌ coꞌ lèe parais. Tya mbìn mbiꞌ diꞌs coꞌ mdoodiꞌs no Diox mbiꞌ. Diꞌs coꞌ mbìn mbiꞌa, yende chó gác co xoꞌf coꞌ mdaꞌ Diox cuent loo mbiꞌ. No indlyaꞌste Diox gòn nec thìb mèn cón cheꞌn diꞌsa. 5 Loo cón cheꞌn conꞌ coꞌ mxyoꞌf loo loo mbiꞌa no coꞌ mbuiꞌ loo loo mbiꞌa coꞌ nac daa, cón cheꞌn conꞌa ndli par tyeꞌs daa ndxep. Per cón cheꞌnpeꞌ daa, yende mod tyeꞌs daa neꞌ por chuꞌth. Ndxeꞌlequeꞌ, tyeꞌs daa cón cheꞌn prob laden coꞌ nac xal lad thìb mbíiz coꞌ mbuuꞌs coꞌ ngulàa fuerz coꞌ yende cón ntac. 6 Por cona, ngue niin: Mastaleꞌ leque daa ndlyaz tyoodizen cón chenen par tyeꞌs daa ndxep, inacte conꞌa ndli par gàc daa xal mèn natont coꞌ nquée mbii yéc. Tac por part cón chenen, daa ante ndyoodiꞌs diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ cón chenen loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndxàp lezon par neꞌtaden cuent coꞌ nac cón cheꞌnpeꞌen loo mèn. Tac indlyasten li ndxep mèn xtùuz o gab mèna loo lezoꞌ mèna: Masreꞌ conꞌ ndan cuent cón chenen. Ante ndlyazen li mèna xtùuz cón chenen xal ngue huiꞌ mèn loon

457 no xal ndxòn mèn cón chenen coꞌseꞌ ndyoodiz non mèn. 7 Conꞌ coꞌ mbli Diox mxyoꞌf loo loona, mbli ante mbuiꞌen no ante gunaan. Per par neꞌgàcte daa mèn coꞌ anzeꞌf tyeꞌs por cón cheꞌn conꞌa, mbli Diox ale, ndxeꞌlequeꞌ, mdenꞌen thìb yalnè laden xal thìb yis coꞌ nguaaꞌd laden. Diox mbli mdenꞌen yalnèa laden xal thìb herramient coꞌ ndli Mebizya us par ndenꞌen yalnèa laden par tetìi Mebizya daa. 8 Nde teeleꞌ son vez mnaꞌben loo Tad Diox leꞌ Tad Diox teche yalnè coꞌ ndenꞌen laden ndxèꞌ. 9 Per ale ndxeꞌlequeꞌ, taandxèꞌ gunee Tad Diox loon: Fxec, Pab, tac yende cón más nquin li nonl. Tuaꞌthe nac conꞌ coꞌ angndlin lool. Ndxeꞌlequeꞌ, ante nquin nonl leꞌ daa axta arid nqueꞌ lezon ñèenl. Más ndxúꞌ loo mèn ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs niin no conꞌ coꞌ nzoꞌ laꞌs yan coꞌseꞌ ndlyath non mèn coꞌ yende chó fuerz ndxàp no loo mèn coꞌ mbuuꞌs coꞌ yende cón ntac. Por cona, dib nzo lezon tolo tyeꞌs daa no tolo ndan gust lezon, mèn ciuda Corint, cón cheꞌn prob laden por nac daa mèn coꞌ nguuꞌs coꞌ ngulàa fuerz coꞌ yende cón ntac, par tataa mod yúꞌ leꞌ Tad Crist ndli ndxàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Tad Crist por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen. 10 Por cona, por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ndxàc loon nalleꞌ, ale ndyac lezon por cón cheꞌn laden coꞌ nac xal thìb mbíiz. Tataa ndlin mastaleꞌ ntetìi mèn daa no ndxàc loon ndxetub conꞌ nquin daa, no mastaleꞌ ndyub nguꞌs mèn daa, no mastaleꞌ ndxàc huax yaltìi loon por cón cheꞌn Crist. Tac coꞌseꞌ ndxàca loon xal thìb mbíiz coꞌ nguuꞌs coꞌ ngulàa fuerz, sya, ndenꞌen ale sate más ndxòo fuerz no valor cheꞌn Diox loon. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Pab anzeꞌf ndyóo cón cheꞌn mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nzo ban ciuda Corint. 11 Per nalleꞌ, mèn Corint, coꞌseꞌ ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ

2 CORINTIOS 12 no ndyoodiz non guꞌ loo cart ndxèꞌ, ale leque daa mbli par ngòc daa xal thìb mèn coꞌ nquée mbii yéc, ndyaquen. Per blaꞌ guꞌ conꞌa tac guꞌ mzi mchep daa loo conꞌa. Más huen ngàca cheleꞌ guꞌ ngli par ngduꞌ daa loo guꞌ, ndyaquen. Tac thìb mod tedib mod, lalqueꞌ nac daa con taamas mèn coꞌ nzo làth guꞌ, mèn coꞌ mbezpeꞌ guꞌ nac mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist, mèn coꞌ ndyac guꞌ nac más mèn roo mèn xèn làth guꞌ, mastaleꞌ ndyaquen, no ndyac guꞌ, yende cón ntac daa làth guꞌ, ¿léꞌ? 12 Más de cona, Diox mbluꞌ no beꞌ ngue luꞌ Diox daa loo guꞌ leꞌ daa, lìcqueꞌ, nac mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist. Non guꞌ leꞌ daa nchaꞌlaꞌsqueꞌ loo guꞌ. No non guꞌ leꞌ daa mbluꞌ loo guꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon tac Diox mbli huax señ no huax yalguzyeꞌ coꞌ nac conꞌ roo conꞌ xèn loo guꞌ por cón chenen. 13 ¿Cón ndyac guꞌ no cón ndenꞌ guꞌ leꞌ ndyac guꞌ ingoden cuent guꞌ no indyuꞌde guꞌ loon xal ndyuꞌ taamas mèn coꞌ nqueltàa templ taamas lugar, yey? ¿Chéꞌ ndenꞌ guꞌ leꞌ daa neꞌnglide cas loo guꞌ por neꞌngniiden loo guꞌ nglyath no guꞌ daa, càꞌ? Cheleꞌ guꞌ ndli cuent tataa mbli non guꞌ, bli guꞌ favor, fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ conꞌ mdenꞌ guꞌ mblin loo guꞌ ndxèꞌ por neꞌngnaꞌbten ayud loo guꞌ par lyath no guꞌ daa. 14 Huiꞌ guꞌ nexa. Nalleꞌ mbyon vez ngue li naben daa par gal neen máa guꞌ. Coꞌseꞌ galen loo guꞌ, neꞌli xolten guꞌ. Tac neꞌgal cuanten cón cheꞌnpeꞌ guꞌ coꞌ ndxàp guꞌ par gàca chenen. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen gàc guꞌ mèn coꞌ tyal par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ. Tac guꞌ nonqueꞌ leꞌ thìb gundan coꞌ nziriꞌ xinꞌ, xinꞌ gundana indxàalte coꞌ centav par huàa gundan xinꞌ gundan. Ndxeꞌlequeꞌ, gundan huàa xinꞌ gundan. 15 Part cón chenen, dib nzo yèquen no dib nzo lezon tolo lin gast cón chenen par tataa mod càba conꞌ ndac loo guꞌ. Coꞌseꞌ ndluꞌen loo guꞌ leꞌ daa nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèen guꞌ, no ale más nazab nac coꞌ ndli

2 CORINTIOS 12​, ​13 no guꞌ daa, ¿xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ huen nac conꞌ coꞌ ngue li no guꞌ daa, ndyac guꞌ, càꞌ? Ale inqueꞌde lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa, ¿léꞌ? 16 Per mastaleꞌ tataa ndli guꞌ cuent, guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ leꞌ daa thidtenequeꞌ neꞌngli xolten guꞌ. Na naneequeꞌ leꞌ ndxep guꞌ mbez: ¡Aa que nalas mbiꞌ baꞌ, cara! Ncuaꞌn mbiꞌ mod nquedìi mbiꞌ naꞌ par yòo naꞌ lad cheꞌn mbiꞌ, ¿léꞌ? 17 ¿Chéꞌ mbli guꞌ cuent mquedìin guꞌ por mtelꞌen plá mèn coꞌ mbiꞌth nee máa guꞌ, càꞌ? Yende xàa. 18 Daa mnaꞌb loo Tit yiꞌth nee Tit máa guꞌ par nedrèꞌ. No thidte junt mtelꞌen Tit con tedib mbiꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ par mblyath no mbiꞌ Tit mbiꞌth Tit. Coꞌseꞌ mbiꞌth Tit loo guꞌ, ¿chéꞌ mquedìi Tit guꞌ coꞌseꞌ mbiꞌth nee Tit guꞌ pezea, càꞌ? ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent ilìcte thidte ndli ryop nuꞌ Tit xtùuz par thidte nxoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ ndxèꞌ, càꞌ? Thidte ndxeꞌ nuꞌ zinꞌ ndxèꞌ, ey. 19 ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent axta nalleꞌ beꞌ ngue tuben razon cón chenen loo guꞌ, càꞌ? Tyèꞌ. Loo Diox nduben razon cón chenen loo guꞌ tac daa nac thìb mbiꞌ coꞌ ndyoodiz no guꞌ xal ñibeꞌ Crist loon. Tac ryete conꞌ coꞌ ndlin loo guꞌ, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, tataa ndlina loo guꞌ par tataa mod ryoo xyèn guꞌ no par tolo taꞌ guꞌ cuent no tolo téꞌth guꞌ cón cheꞌn Crist. 20 Tac láth ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ, anzeꞌf ndyóon no ndenꞌen leꞌn lezon, no nda no lezon coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ, neꞌyòode lezon loo conꞌ coꞌ ngue li guꞌ. No neꞌ neꞌ yòo lezoꞌ guꞌ loo mod coꞌ lin conꞌ coꞌseꞌ gal lina loo guꞌ. Ndenꞌen leꞌn lezon thìb descuid zyal yalgyoo làth guꞌ coꞌseꞌ zin daa làth guꞌ. Nda no lezon, thìb descuid, leꞌpeꞌ sya, ndxep guꞌ yàn lezoꞌ. Taandxep guꞌ na, yecloo ñèe guꞌ xtàa guꞌ. Taandxep guꞌ na, anzeꞌf ndxàc mèn coꞌ nde yath par càb conꞌ ndac loo guꞌ. Neꞌgàpte guꞌ mod ñèe guꞌ xtàa guꞌ. Taandxep guꞌ na, gàc mèn coꞌ ñii

458 yèe ñii tìi cón cheꞌn xtàa guꞌ. Taandxep guꞌ na, gàc mèn coꞌ chiꞌx loo cuent yix no mèn coꞌ nseꞌ loo cuent yix. Laꞌs guꞌ loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ. Taandxep guꞌ na, gàc mèn coꞌ anzeꞌf ndyeꞌs loo xtàa guꞌ. Taandxep guꞌ na, gàc mèn coꞌ ndoote li ngòc nguàal conꞌ con xtàa guꞌ. 21 Lomisqueꞌ, nde no lezon, thìb descuid, coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ, neꞌstreꞌfqueꞌ Diox daa li loon thyon daa tedib vez por cón cheꞌn ndxep guꞌ. Làth xtauꞌa, lyàa nít ngudloon tant xi lezon cón cheꞌn huax guꞌ, guꞌ coꞌ ndxàcleꞌ línꞌ mcuaꞌn xquin no xtol guꞌ. Más de cona, mcuaꞌn mèna xinꞌ huan mèna. No indxàpte mèna mod. Per ndli mèna chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèna li mèna. No axta nalleꞌ tarte lyàa yéc mèna no tarte lyàa lezoꞌ mèna par zyeꞌ mod yeꞌrsinꞌ coꞌ mque no mèna loo ryethe conꞌ zab coꞌ mbli mèna. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Pab mtanꞌ diꞌs loo mèn ciuda Corint coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox neꞌyathlaꞌste mèn diꞌs coꞌ ndxab Pab. No ndluꞌ trèꞌ leꞌ Pab ngue nii Diox lult vez loo mèn. Con conꞌ ndxèꞌ, mbyon vez nde teeleꞌ ndal neen máa guꞌ par nedrèꞌ. Coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ nalleꞌ tub rezen cón cheꞌn guꞌ loo chop mèn o son mèn coꞌ taꞌ cuent nalì cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc làth guꞌ. Leꞌ sya, tataa mod ryo xoꞌf conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ no yumbìi loo diꞌs no loo cuent coꞌ ndxetoo làth guꞌ. 2 Daa guniileꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ coꞌseꞌ mbryop vez mbal neen máa guꞌ. No nalleꞌ beren ngue niina loo guꞌ tedib vez loo cart ndxèꞌ xalqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nzo làth guꞌ, mastaleꞌ yende daa loo guꞌ nalleꞌ. Per ndxàc conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ tac inzoden làth guꞌ. Por cona, ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ nalleꞌ coꞌ nac cart ndxèꞌ, loo guꞌ coꞌ ndxàcleꞌ línꞌ mcuaꞌn xquin guꞌ no xtol guꞌ, no loo taamas guꞌ, cheleꞌ daa

13

459 bere gal loo guꞌ tedib vez, syase, ya neꞌteriꞌthen no neꞌtecanꞌten cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nzi li guꞌ. 3 Coꞌseꞌ ñee guꞌ tataa lin loo guꞌ, axta syareꞌ taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ, lìcqueꞌ, nzo no Crist daa no nac Crist xaꞌ coꞌ ndyoodiz no guꞌ. Per, lìcpeꞌ baꞌi, nee guꞌ no tenꞌ guꞌ inzode Crist loo guꞌ xal thìb mbíiz coꞌ nguuꞌs coꞌ ngulàa fuerz. Per ndxeꞌlequeꞌ, tenꞌ guꞌ ndxàp Crist ryethe conꞌ laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist par lyath no Crist guꞌ cheleꞌ guꞌ tyal taꞌ guꞌ diꞌs par lyath no Crist guꞌ xal naquin guꞌ. 4 Lìca, coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Crist loo cruz, ngòca loo Crist xal loo thìb mbíiz coꞌ mbuuꞌs tac tataa mod mnibeꞌ lezoꞌ Diox no tataa mod mnibeꞌ lezoꞌ Crist ngòca loo Crist. Per nalleꞌ naban Crist por cón cheꞌn ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. Lomisqueꞌ mod ne, Diox indláꞌyaꞌde daa mastaleꞌ ñaalequeꞌ daa xal mbíiz coꞌ mbuuꞌs xalqueꞌ ngòca loo Crist. Per ndxeꞌlequeꞌ, daa luꞌ loo guꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc làth guꞌa, lìcqueꞌ, ndxàpen conꞌ laꞌs niin no laꞌs yan xalqueꞌ ndxàp Crist conꞌ laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist tac ndlyath no Diox daa par tolo lin sirv loo guꞌ. 5 Fteche ftexyath guꞌ xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs guꞌ loo Tad Jesucrist naꞌ. Làth xtauꞌa ne, leque guꞌ tub rez cón cheꞌn guꞌ par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs guꞌ loo Jesucrist. ¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent cón cheꞌnpeꞌ guꞌ leꞌ Jesucrist nzo noqueꞌ guꞌ, càꞌ? Neꞌstreꞌfqueꞌ, coꞌseꞌ teche texyath guꞌ xtùuz guꞌ no tub rez guꞌ cón cheꞌn guꞌ no ryo xoꞌfa loo guꞌ, lìcqueꞌ, tarte yilaꞌs guꞌ loo Jesucrist. 6 Per daa ndub queequeꞌ lezoꞌ leꞌ guꞌ non no taꞌ guꞌ cuent leꞌ daa thidtenequeꞌ ndxelaꞌsqueꞌ loo Crist. 7 Nalyat mbezen loo Diox por cón cheꞌn guꞌ par neꞌlide guꞌ nec thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ. Imbezten Diox cón cheꞌn guꞌ par tyuꞌ daa loo guꞌ neꞌ neꞌ par yòo lezoꞌ guꞌ cón chenen.

2 CORINTIOS 13 Ndxeꞌlequeꞌ, mbezen Diox ante par tolo li guꞌ conꞌ ndac mastaleꞌ ndenꞌ guꞌ indxòode lezoꞌ Diox loo cón chenen. Yende chó mport nzo lezon conꞌa. 8 Yende mod lin nec thìb conꞌ coꞌ ntauꞌ no conꞌ coꞌ ncà loo diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ante ndlin xalqueꞌ ñibeꞌ diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ loon. 9 Por cona, ndyac lezon coꞌseꞌ ante ndxúꞌ daa loo guꞌ xal thìb mbíiz coꞌ nguuꞌs no coꞌ ngulàa fuerz. No tyac lezon coꞌseꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ ndxàp valor no fuerz loo cón cheꞌn Crist. No, lìcqueꞌ, ndlyazen leꞌ guꞌ tolo ryoo xyèn loo cón cheꞌn Crist par téꞌth guꞌ no tyubdiꞌs ndac guꞌ loo Crist axta plóthe. 10 Por cona, ngue queꞌen cart ndxèꞌ loo guꞌ mastaleꞌ yende daa làth guꞌ par gàca, coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌgàc nayiꞌden no neꞌyáp diꞌsten loo guꞌ. Lìcqueꞌ, ndxàpen conꞌ laꞌs niin no conꞌ laꞌs yan par lina tataa xal mnibeꞌ Diox loon par lina. Mbli Diox conꞌa loon ante par lin leꞌ mèn ryoo xyèn loo cón cheꞌn Crist par téꞌth mèn no tyubdiꞌs ndac mèn loo Diox. Neꞌnglide Diox conꞌa loon par too xàꞌen lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Crist. 11 Per nalleꞌ, conꞌ ndxèꞌ nac lult diꞌs coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo cart ndxèꞌ loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist. Ndlyazen Diox huen nda guꞌ, ndee guꞌ. Ndlyazen leꞌ guꞌ que tee ban lì loo Diox par gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Fcuaꞌn guꞌ mod tegán guꞌ lezoꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. Ndlyazen thidte li guꞌ xtùuz loo cón cheꞌn Diox. Ndlyazen nagàl yo lezoꞌ guꞌ loo Diox no thidte cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. Cheleꞌ guꞌ tataa li, leꞌ sya, Diox coꞌ ndli par ndxuꞌ ndxàl lezoꞌ mèn loo Diox, no Diox coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñee rye mèn, Diox nzo noqueꞌ guꞌ thidtene. 12 Nabeꞌste gunii guꞌ Diox loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ xalqueꞌ nac mod ndac coꞌ ndxàp guꞌ coꞌseꞌ ñii guꞌ Diox loo

2 CORINTIOS 13 xtàa guꞌ. 13 Ryete mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, mèn coꞌ nzo non trèꞌ coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist, ngue nii Diox loo guꞌ loo cart ndxéꞌ, ne. 14 Ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. No ndlyazen

460 tolo téꞌth guꞌ no non guꞌ susqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox ñee Diox ryete guꞌ. No ndlyazen leꞌ Xpii Natúꞌ toloqueꞌ lyath no guꞌ par thidte gàc xtùuz guꞌ no thidte gàc lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ndlyazen gàc loo guꞌ, mèn cuida Corint. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ, ndee guꞌ.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Yèezyaꞌ Cheꞌn Làaz Mèn Galas Pab ngue queꞌ yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, men coꞌ naban leꞌn yèezyaꞌ coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galas. Daa, Pab, nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Tad Jesucrist. Tad Jesucrist mtelꞌ daa loo mèn loo izlyoꞌ. Inacte daa thìb mbiꞌ coꞌ mtelꞌ chol mèn cheꞌn izlyoꞌ par ndxen diꞌs cheꞌn Tad Jesucrist loo mèn. Neꞌ neꞌ mdoo chol mèn daa no mcui chol mèn daa par ndxen diꞌsa loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, yub Jesucrist mblo lèe daa nac daa thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs no mcui Jesucrist daa par xoꞌf zinꞌen zinꞌa. No yub Diox xud naꞌ coꞌ mblo xban Jesucrist làth mèn nguth mblo lèe daa nac daa mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist. No mcui Diox daa par xoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ loo mèn. 2 Daa, Pab, ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ. Ryete mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nzo non trèꞌ, ngue nii mèna Diox loo guꞌ loo cart coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ ndxèꞌ, loo rye guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn chol yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galas. 3 Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ no tolo li huen gàca loo guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist. No ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist tolo li par nagàl yo lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth

1

guꞌ làth hues xtàa guꞌ. 4 Tad Jesucrist naꞌ yub mdaꞌ lugar par mquée yalguth loo Tad Jesucrist por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ par tataa mod mblyáꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cheꞌn xab izlyoꞌ yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ. Ngòc conꞌa loo Tad naꞌ xal guneepeꞌ lezoꞌ Diox coꞌ nac xud naꞌ. 5 Por cona, ndlyazen tolo gab naꞌ diꞌs guryath no diꞌs guryèn no diꞌs natúꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn no loo Diox leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Tataaqueꞌ gàca. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ thidte diꞌs ndac nzo coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 6 Ante ngüiꞌen no ante ñaan loo guꞌ, cara, ale setilte mdoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ loo diꞌs ndac coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Diox loo guꞌ. Loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox, Diox mbli par mbyeꞌth lezoꞌ guꞌ ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tataa mbli Diox loo guꞌ, no loo nuꞌ, por anzeꞌf mqueꞌqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist ryete naꞌ. No nalleꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, más ndli guꞌ par ndyoo nque guꞌ no nqueꞌ nza guꞌ loo tedib diꞌs coꞌ ndli guꞌ cuent nac diꞌs ndac cheꞌn Diox, coꞌ ndli guꞌ cuent teláꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. Per diꞌsa xàꞌ nac loo cón cheꞌn diꞌs ndacpeꞌ cheꞌn Diox. 7 Ilìcte naca par gab mèn nzo tedib diꞌs coꞌ nac xalpeꞌ nac diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ

461

GÁLATAS 1 coꞌ ndxàc loo guꞌ baꞌ nac: Nzo ndxep mèn coꞌ ngue li xol loo guꞌ. Ndlyaꞌs mèna zyeꞌ diꞌs ndac, coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Crist, par yilaꞌs mèn no tenꞌ mèn tedib mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 8 Per cheleꞌ chó mèn xàꞌguèꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes xal ngo nuꞌ yalbàn, no xal mdaꞌleꞌ nuꞌ cuent loo guꞌa, ¿léꞌ?, thidtenequeꞌ mèndèe mèna loo Diox too ze too yálꞌ. No yende chó mport nzo lezoꞌ Diox chó nac mèna, que naca yub daa, que naca thìb angl coꞌ yiꞌth coꞌ lyàa loo béꞌ coꞌ co yalbàn no coꞌ teꞌth cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ inacte leque diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox xalqueꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, thidtenequeꞌ mèndèe mèna loo Diox too ze too yálꞌ. 9 Na guniileꞌ leque diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ ngon làth guꞌ thìb cuaꞌa. No nalleꞌ beren, ngue niin loo guꞌ tedib vez: Cheleꞌ chó mèn xàꞌguèꞌ co yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo guꞌ xal nac diꞌs coꞌ mbìnleꞌ guꞌ, no coꞌ mdenꞌleꞌ guꞌ, no coꞌ ngulàaleꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ coꞌ mbloleꞌ nuꞌ yalbàn loo guꞌ, thidtenequeꞌ mèndèe nac mèna loo Diox too ze too yálꞌ. 10 No nalleꞌ conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ ndxàal niin loo guꞌ: ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par yòo lezoꞌ taamas mèn cón chenen, càꞌ? Yende xàa. O ¿chéꞌ ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par yòo lezoꞌ Diox ñèe Diox daa loo conꞌ coꞌ ngue lin, càꞌ? Aa. Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ ante par yòo lezoꞌ Diox loo conꞌ ngue niin loo guꞌ, ey. O ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent ngue tan gust lezoꞌ chol mèn par tyac lezoꞌ mèna con daa loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, càꞌ? ¡Máa yob yéc guꞌ, na! Yende xàa. Tac cheleꞌ daa beꞌ ngue ta gust lezoꞌ chol mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, ya inacte daa mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Crist, sya, xàa. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn chó mcui Pab, no chó mtelꞌ Pab, no chó mdoo Pab par ndxeꞌ Pab diꞌs cón cheꞌn Crist loo mèn. 11 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, ftaꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ

462 cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ ndethen no coꞌ ngon yalbàn loo guꞌ coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Inacte diꞌs ndaca thìb diꞌs ndac coꞌ mblobeꞌ no coꞌ mtoxcuaꞌ chol mèn cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. 12 Inacte chol mèn coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loon. No nec thìb mèn coꞌ nac chol mèn mbluꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loon. Ndxeꞌlequeꞌ, yub Tad Jesucrist mblo xoꞌf cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loon. 13 Guꞌ mbìnqueꞌ xá mod ngòc daa póla no xá mod mque tee banen póla coꞌseꞌ ngòc daa mèn xleyꞌpeꞌ cheꞌn mèn nación Israel. No nonqueꞌ guꞌ no naneequeꞌ guꞌ, ale, ngulàa xyàn lezon no ngòc nayiꞌen gunèen mèn coꞌ mqueltàa loo cón cheꞌn Diox chol lugar. Ale mque tee queꞌen xís mèna pál coꞌteꞌ ngo mèna par guthen mèna no par cheꞌen mèna thidtene. 14 Coꞌseꞌ ngòc daa mèn xleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel, más altant mdoon no más mtéꞌthen cón cheꞌn xleyꞌ daa leque loo rye mèn gulàaz daa coꞌ ngòc mèn coꞌ thidte mxyèn con daa, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ thidte línꞌ ndoo xèn non. Más de cona, anzeꞌf ngòc nayiꞌen loo mèn par mblin leꞌ mèn mbli yèe costumbr coꞌ ngòc costumbr cheꞌn xudgool nuꞌ. 15 Per mastaleꞌ tataa ngòc daa, Diox mblo xàꞌleꞌ daa ndooreꞌ gáal daa par co Diox daa loo zinꞌ ndxèꞌ. No por anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox gunèe Diox daa, ale tataaqueꞌ mbli Diox ngòca loon par xoꞌf zinꞌen cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. Leꞌ sya, coꞌseꞌ ngòc tiemp ngóol daa no mbryoo daa, Diox mbli conꞌ mblyaꞌs Diox no conꞌ coꞌ gunee lezoꞌ Diox li Diox loon. 16 Mbli Diox par mbliben xganꞌ Diox par gàca loon yiloa ga tethen no gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Coꞌseꞌ ngolo ngòc conꞌa loon, yende chó ngabten loo nec thìb mèn. Neꞌ neꞌ mdoodizen loo nec thìb mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli Diox

463 loon no cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loon. 17 Neꞌ neꞌ ngan ciuda Jerusalén par nga tan cuenta loo myenꞌ coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesús, myenꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs ndxèꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ mbli Diox conꞌ ndxèꞌ loon. Ndxeꞌlequeꞌ, luega mxenen ned. Nguan leꞌn nación Arab coꞌteꞌ mbyanꞌ daa nen tiemp. Ngoloa, mberen, ndyalen par ned ciuda Damasc tedib vez. 18 Neꞌngaden ciuda Jerusalén luega. Axta ngolo son línꞌ, syareꞌ nguan. Ale axta syareꞌ mbliben Pedr. Ngo non Pedr siꞌn huiz leꞌn ciuda Jerusalén leꞌn tiempa. 19 Per neꞌngnèeden taamas myenꞌ xinꞌ mtéꞌth Tad Jesús coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. Ante Cob coꞌ ndxàc hues Tad Jesús por xnaꞌ Tad Jesús gunèen. 20 Cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ ndxèꞌ, Diox naneequeꞌ inquedìiden guꞌ, cara. Lìcpeꞌ nac diꞌs ndxèꞌ. 21 Ngolo nguriꞌth conꞌa, mxenen ned. Nguan par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn sir no leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn cilis. 22 Leꞌ rye mèn hues naꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ nzo ban par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude, mèna tarte libeꞌ daa, coꞌ nee diꞌs, tarte huiꞌ mèna loon tiempa. 23 Ante ndxòn mèna no ndyoodiꞌs mèna cón chenen. Mbez mèna: Mbiꞌ coꞌ mque tee mdub nguꞌs naꞌ no mblyaꞌs mbiꞌ mtelux mbiꞌ naꞌ thìb cuaꞌa, mbiꞌa ngue tee teꞌth no ngo mbiꞌ yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac par yilaꞌs mèn xal ndluꞌ diꞌs ndac. 24 No gunii mèna diꞌs roo no diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ loo xtàa mèn cón cheꞌn Diox por cón chenen. Taamas mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs ndac mblo cuent nac Pab mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs ndac cheꞌn Crist loo mèn. No coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth sida línꞌ coꞌ ndxàc nguan ciuda Jerusalén nera, mberen nguan par ned leꞌn ciuda Jerusalén tedib vez con thìb mbiꞌ coꞌ

2

GÁLATAS 1​, ​2 lèe Mbèlꞌ. Mbeen Tit par ngua non Tit, ne. 2 Nguan ciuda Jerusalén tac Diox mblo xoꞌf loon leꞌ daa naquinqueꞌ ga par ciuda Jerusalén. Leꞌn ciuda Jerusalena ngo thìb ned mèn coꞌ mdyoo ner no coꞌ mdyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist chol lugar. Xexte mdan cuent loo mèna, thìb lad, cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, coꞌ ndethen no coꞌ ngon yalbàn loo mèn, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Tataa mblin conꞌa par de que neꞌgàcte conꞌ coꞌ ngue tee lin thìb conꞌ anxleꞌ coꞌ yende cón ntac loo mèn. 3 Per mastaleꞌ ngua no Tit daa, neꞌ neꞌ ngab mèna loo Tit no neꞌ neꞌ ngli mèna fuerz Tit par ngàc circuncidar Tit xalqueꞌ nac costumbr cheꞌn mèna mastaleꞌ inacte Tit mèn nación Israel. 4 No, lìcpeꞌ baꞌi, xexte ngo ndxep mèn gutyèꞌ xiꞌtha, mèn coꞌ mbez ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist, per ilìcta. Mèna mblyaꞌs ngàc circuncidar Tit. Per mèna ante ngo làtha par ante mblaꞌs mèna par ngüiꞌ mèna coꞌ huenlequeꞌ xal nac mod cub coꞌ ndxàp naꞌ, naꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist, tac yende chó nzi nchep naꞌ loo costumbr gox. No ale mblyaꞌs mèna bere naꞌ, li yèe naꞌ costumbr coꞌ nac costumbr cheꞌn mèn nación Israel tedib vez. 5 Per neꞌ por chuꞌth neꞌnglaꞌde nuꞌ ngnibeꞌ mèna loo nuꞌ. Tac mblyaꞌs nuꞌ leꞌ guꞌ toloqueꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ nac lìcqueꞌ, diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 6 Mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo chol mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist chol lugar, mèna neꞌngluꞌde daa no neꞌntanꞌte mèna nec thìb diꞌs cub o cuent cub loon coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist. Mastaleꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác mèna, neꞌngluꞌde mèna loon ndxep conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist. Neꞌ neꞌ yende chó mport nzo lezon, que nac mèna mèn

GÁLATAS 2 coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác, que nac mèna mèn beꞌthe. Gunee mèna cón nac mèna. Diox indubte par tub rez Diox cón cheꞌn mèn loo mèn por mod coꞌ más ndyuꞌ thìb mèn leque tedib mèn loo xtàa mèn. 7 Lugar de luꞌ mèna daa ndxep diꞌs coꞌ nac cón cheꞌn Crist, ndxeꞌlequeꞌ, más mdaꞌ mèna cuent no mdenꞌ lezoꞌ mèna leꞌ Diox mxoꞌf zinꞌ zinꞌ ndxèꞌ loon par tethen no gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac, coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox, loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel xalqueꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ ndxèꞌ loo Pedr par co Pedr yalbàn no teꞌth Pedr cón cheꞌn leque diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox loo mèn nación Israel. 8 Pues leque yub Diox coꞌ mtelꞌ Pedr par ndxeꞌ Pedr diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox loo mèn coꞌ nac mèn nación Israel, leque yub Diox mtelꞌ daa, ne, par ndxen diꞌs ndac cheꞌnpeꞌ Diox loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 9 Por cona, Cob no Pedr no Juàn coꞌ nac nerlequeꞌ myenꞌ coꞌ ndyoo más altant loo cón cheꞌn Crist, myenꞌ mdaꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ Diox mbli mxoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ. No mbli Diox mxyalꞌ ned mxyalꞌ yóꞌ loon par mxoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ. Látha, mxen myenꞌ yaꞌ ryop nuꞌ Mbèlꞌ par mbli myenꞌ cuent thidte ngòc ryop nuꞌ Mbèlꞌ con myenꞌ loo zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ myenꞌ cón cheꞌn Crist no par mbli myenꞌ cuent ndxàc hues no ndxàc xtàa ryop nuꞌ Mbèlꞌ con myenꞌ loo cón cheꞌn Crist. Thidte mdoodiꞌs myenꞌ leꞌ ryop nuꞌ Mbèlꞌ ya xoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Crist làth mèn coꞌ inacte mèn nación Israel láth nda xoꞌf zinꞌ myenꞌa leque zinꞌ làth mèn nación Israel. 10 Thidte conꞌ nac coꞌ mbli myenꞌ par xoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌ nuꞌ li nuꞌ. Conꞌa ngòc diꞌs coꞌ ngòc plá diꞌs gunee myenꞌ loo nuꞌ par más teꞌ lezoꞌ nuꞌ cón cheꞌn prob mèn coꞌ ndxelaꞌs par lyath no nuꞌ mèna loo conꞌ nde che loo mèna. Conꞌa nac thìb conꞌ coꞌ más ndlin purad ndli nuꞌ leque tedib conꞌ. Thìba conꞌ ndxèꞌ.

464 Pab mbyoo Pedr leꞌn ciuda Antioqui. 11 Leꞌ tediba na, coꞌseꞌ ngua Pedr ciuda Antioqui, que nzo neꞌ ñee lezoꞌ Pedr mbyoon Pedr, tac, por derech, iléꞌde nac conꞌ ngue tee li Pedr loo mèn ciuda Antioqui tiempa. 12 Coꞌseꞌ nerlequeꞌ mtlo mèn cheꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Antioqui, ngolaꞌs mèna loo cón cheꞌn Crist, ngòc thìb conꞌ. Pedr ndxuhua no mèna, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Tolo mbli Pedr conꞌa axtaqueꞌ mzin ndxep amiu Cob, mèn coꞌ nqueltàa no Cob leꞌn ciuda Jerusalén, leꞌn ciuda Antioqui. Per coꞌseꞌ gunèe Pedr thìb ned mèn coꞌ ngue no costumbr cheꞌn circuncisión, mèn coꞌ ngòc amiu Cob, ale mzyeb Pedr gunèe Pedr mèna. Axta syareꞌ, xèegà xèegà mbláꞌ Pedr. Ya neꞌtolode nduhua no Pedr mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ciuda Antioqui, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. 13 Leꞌ sya, ndxep mèn nación Israel coꞌ ngolaꞌs coꞌ nzo làth mèna, mèna, ne, mbli xal mèn coꞌ neꞌñeede láth mtembìi Pedr ro Pedr no mtembìi Pedr xtiꞌs Pedr loo taamas mèna cón cheꞌn conꞌa. No ale axta no Mbèlꞌ mblaꞌ par tolo mbli Pedr cón ndlyaꞌs Pedr con mèna. 14 Per coꞌseꞌ gunèen tataa mbli Pedr con taamas mèn coꞌ thidte ndxàc con Pedr, mdan cuent ingue tee ban ndacte Pedr xal ñibeꞌ diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Sya, ndxaben loo Pedr loo ryete mèn coꞌ nqueltàa no Pedr: Pedr, lùu coꞌ nac mèn nación Israel, leque lùu ndluꞌ nque tee banl xal nzi tee ban mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. No ¿ndlil xal ndli mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, càꞌ? ¿No nalleꞌ a la fuerz ndlyaꞌsl leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel que tee ban xal nzi que tee ban mèn coꞌ nac mèn nación Israel, càꞌ? ¡Pà ñee conax! Xalqueꞌ ndlyáꞌ mèn chol nación coꞌ inacte mèn nación Israel loo conꞌ ryes, tataaqueꞌ ndlyáꞌ mèn nación Israel loo conꞌ ryes. 15 Huiꞌ nexa, Pedr. Naꞌ nac mèn nacionpeꞌ Israel tac ngóol naꞌ leꞌn

465 nación Israel, ¿léꞌ? No ndli mèn nación Israel cuent más ncuaꞌn mèn coꞌ inacte mèn nación Israel xtol mèn leque naꞌ, ¿léꞌ? Per ilìcta, ¿léꞌ?, Pedr. 16 Más de cona, naꞌ ndaꞌ cuent no nanee naꞌ nec thìb mèn neꞌtaꞌde Diox lugar no neꞌtyalte Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por mbli mèn preb li mèn xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ndaꞌ naꞌ cuent no nanee naꞌ ndyalqueꞌ Diox no ndaꞌqueꞌ Diox lugar ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por yilaꞌs mèn loo Jesucrist. Por cona, naꞌ, ne, ngolaꞌs loo Jesucrist por mdyal Diox no mdaꞌ Diox lugar ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox par ngòc naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Ngòca tataa loo naꞌ ante por ngolaꞌs naꞌ loo Jesucrist. Naꞌ nanee no ndaꞌ naꞌ cuent leꞌ Diox neꞌtyalte taꞌ Diox lugar yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn nación Israel mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por mbli mèn nación Israel preb li mèn nación Israel xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 17 No nalleꞌ, nde niin thìb conꞌ lool, Pedr: Cheleꞌ naꞌ mdaꞌ lugar no mdyal naꞌ ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox par ngòc naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn Crist, no nalleꞌ cheleꞌ naꞌ ngue li par ngue huiꞌ no ñaa mèn loo naꞌ, leque naꞌ ngue cuaꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ por ngue li naꞌ ndxàc naꞌ xal mèn coꞌ inacte mèn nación Israel por cón cheꞌn Jesucrist. Cheleꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, por cona ngue cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ, ¿chéꞌ nee diꞌs coꞌ ngue li naꞌa ncàb leꞌ Crist ngue li par ncuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no ncuaꞌn naꞌ xtol naꞌ, càꞌ, Pedr? Yende xàa. Nec thìb mod no nec tedib mod gàca tataa, ¿léꞌ? 18 Tac cheleꞌ naꞌ mbyathlaꞌs xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no mbláꞌ

GÁLATAS 2 naꞌ rye mod coꞌ ngòp naꞌ loo leya, no nalleꞌ bere naꞌ, teꞌ lezoꞌ naꞌ xal nac diꞌs coꞌ ndub loo ley par li naꞌ preb tyubdiꞌs naꞌ loo leya tedib vez no li naꞌ xal mbli naꞌ póla, leque naꞌ nque dol naꞌ loo Diox, ¿léꞌ? 19 Per part cón chenen, daa ngòcleꞌ xal mèn coꞌ nguthleꞌ loo conꞌ coꞌ mnibeꞌ loo ley coꞌ mblin, coꞌ nee diꞌs, neꞌtoloden lin rye conꞌa, tac mtéꞌthen yende mod gàc daa mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por mblin preb lin conꞌ coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ par li naꞌ. Per nase ndan cuent ante loo cón cheꞌn Diox ndxàal que tee ban daa tac ngro xàꞌlen loo conꞌ coꞌ mnibeꞌ leya loon par mblina ndooreꞌ yilazen loo Diox por cón cheꞌn Crist. 20 Por part cón cheꞌn Diox, Diox mbloleꞌ cuent ngòc daa mèn coꞌ nguthleꞌ, coꞌ nee diꞌs, Diox mbloleꞌ cuent thidte mqueꞌen loo cruz con Crist. Cona, ngue niin lool, Pedr: Ithidte daa nac mèn coꞌ naban coꞌ ndoo lool trèꞌ. Leque yub Crist nac xaꞌ coꞌ nzo ban no daa por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. No láth beꞌ naban daa, daa coꞌ nac bélꞌyòo, daa ngue tee ban ante por ndxàpen yalxlaꞌs no ndxelazen loo Crist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. Xganꞌpeꞌ Diox nqueꞌ lezoꞌ ñèe daa. No axta mdaꞌ xganꞌpeꞌ Diox lugar mquée yalguth loo xganꞌpeꞌ Diox por cón chenen. 21 Por cona, Pedr, indlyasten cà dizen no tèꞌben conꞌ coꞌ nac ryethe conꞌ ndac cheꞌn Diox coꞌ angmbli Diox loo mèn par ngaben leꞌ Diox tyal yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn mèn nalì no gàc mèn mèn nambìi loo Diox ante por mbli mèn preb ndubdiꞌs mèn xal mbez diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Tac cheleꞌ daa tataa gab, leꞌ sya, yende cón ntac nguth Crist por cón cheꞌn mèn, ¿léꞌ? Ale tataa mod mbyoo non Pedr tiempa. Thìba conꞌ ndxèꞌ.

GÁLATAS 3 Pab ngue toodiꞌs no mèna cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel no cón cheꞌn mod coꞌ ndxàp taamas mèn yalxlaꞌs loo Jesús par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Leꞌ tediba na, guꞌ coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galas, susqueꞌ tont guꞌ no susqueꞌ naad guꞌ no nguud guꞌ, ndyaquen. ¿Chó conꞌ mbluꞌ mèn loo guꞌ par ndoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ par neꞌtolode ndubdiꞌs guꞌ loo diꞌs ndac coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ nac lìcqueꞌ, àꞌ? Coꞌseꞌ mblon yalbàn loo guꞌ, nambìi mdan cuent loo guꞌ no mbluꞌen loo guꞌ cón cheꞌn xá mod yub Jesucrist mquée loo cruz por cón cheꞌn mèn. 2 Ndlyazen niin thìb conꞌ loo guꞌ, mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galas no lyazen càb guꞌ loon: ¿Chéꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo guꞌ por mbli guꞌ preb li guꞌ conꞌ xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn o chéꞌ ngulàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ por ngolaꞌs guꞌ diꞌs coꞌ mdan cuent cón cheꞌn Crist loo guꞌ, càꞌ? 3 ¿Xá mod susqueꞌ mblaꞌ guꞌ ngòc tont guꞌ, yey? Con que guꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ, ¿léꞌ? no nalleꞌ, ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent no chéꞌ ndenꞌ guꞌ huen naca tolo li guꞌ ryethe conꞌ coꞌ ndlyaꞌs Diox li guꞌ, no chéꞌ, lìcqueꞌ, taꞌ guꞌ cuent no téꞌth guꞌ par ndyubdiꞌs guꞌ coꞌ huenlequeꞌ loo Diox ante por ndxòn guꞌ ro tedib mèn coꞌ ñibeꞌ loo guꞌ par gàc circuncidar guꞌ no li guꞌ taamas conꞌ coꞌ ñibeꞌ mèn li guꞌ, càꞌ? Yende xàa. 4 ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent anxleꞌ ngòc rye conꞌ ryes coꞌ mxactìi guꞌ por cón cheꞌn Crist, càꞌ? ¿Chéꞌ yende cón mxac guꞌ mtéꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox par ngòc conꞌ ndac loo guꞌ láth mxactìi guꞌ, càꞌ? Oj, chéꞌ coꞌ càb coꞌ mxactìi guꞌa tolo téꞌth guꞌ no tolo tyubdiꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Crist taandxep. Huen. 5 Coꞌseꞌ mblàa Diox Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo guꞌ no mbli Diox huax yalguzyeꞌ làth guꞌ, ¿chonon

3

466 mbli Diox conꞌa, àꞌ? Neꞌnglide Diox conꞌa loo guꞌ tac mbli guꞌ preb mbli guꞌ conꞌ xal ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mbli conꞌa loo guꞌ tac ngolaꞌs guꞌ loo diꞌs ndac coꞌ mbìnleꞌ guꞌ cón cheꞌn Crist par ngolaꞌs guꞌ loo Crist. 6 Abraham, coꞌ mbloj msiꞌ bin póla, Abraham ngolaꞌsqueꞌ diꞌs coꞌ ndxab Diox li Diox loo Abraham yiloa. Por cona, Diox mteche mtexyath xtùuz Diox no lezoꞌ Diox. No mblo Diox cuent tyalqueꞌ Diox no taꞌqueꞌ Diox lugar yòo Abraham loo cón cheꞌn Diox par gàc Abraham mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por ngolaꞌs Abraham loo Diox tataa. 7 Por cona, ndxàalqueꞌ taꞌ guꞌ cuent no nonqueꞌ guꞌ leꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nac binpeꞌ Abraham, mèna nac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. 8 Lomisqueꞌ ne, loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbluꞌ loo mèn póla leꞌ Diox tyalqueꞌ no taꞌqueꞌ Diox lugar yòo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox. No gàc mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por yilaꞌs mèna loo conꞌ coꞌ ndxab Diox loo mèna. Por cona, mdaꞌ Diox cuent loo Abraham cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ ndooreꞌ. Ndxab Diox loo Abraham: Daa li huen ya mèn cheꞌn rye nación por cón cheꞌn lùu, Abraham. 9 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Leꞌ ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist leꞌn tiemp ndxèꞌ, loo ryete mèna Diox ndli huen nda mèna no ndxàc conꞌ ndac loo mèna. No lalqueꞌ ndxàca loo mèna nalleꞌ xalqueꞌ ngòca loo Abraham tac Abraham ngolaꞌsqueꞌ diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. 10 Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Mèn coꞌ más ndxàp yalxlaꞌs nac mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por ante mbli mèna preb li mèna xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no neꞌngácte mèna ngli mèna no

467 neꞌngdubdiꞌste mèna xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ale ndxeꞌlequeꞌ, thidtenequeꞌ mèndèe mèna loo Diox tac nec thìb mod no nec tedib mod yende mod li mèn conꞌa. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: Ryete mèn coꞌ indlide no coꞌ indubdiꞌste loo ryethe conꞌ xal nac rye diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, thidtenequeꞌ mèndèe mèna loo Diox par ryo xaꞌ mèna loo Diox thidtene yiloa. 11 Ndaꞌqueꞌ naꞌ cuent no nonqueꞌ naꞌ leꞌ Diox neꞌtaꞌde lugar no neꞌtyalte Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por mbli mèna preb li mèna xal nac diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Leꞌ mèn coꞌ tyal Diox no coꞌ taꞌ Diox lugar yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox, mèna ban no Diox thidtene yiloa ante por ngolaꞌs mèna loo cón cheꞌn Jesucrist no loo Jesucrist. 12 Per cheleꞌ mèn ndyubdiꞌs diꞌs coꞌ ndluꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, cón cheꞌn leya incàbte leꞌ mèn yilaꞌs loo Diox. No neꞌ neꞌ inac leya coꞌ ndli par ndxàp mèn yalxlaꞌs loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, diꞌsa mbez: Mèn coꞌ ndli no mèn coꞌ ntaa ryethe conꞌ xal ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, mèna yòo ban no Diox thidtene cheleꞌ mèn, lìcqueꞌ, li conꞌa. Per ¡pà li mèn tataa! 13 Per nalleꞌ, Crist mteláꞌleꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ncàb loo mèn por neꞌndubdiꞌste mèn loo ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ diꞌs coꞌ nac leya par li mèna, diꞌs coꞌ neꞌgácte mèn li mèn, por derech. Huiꞌ guꞌ nexa. Ngòcla tataa loo naꞌ tac leꞌleꞌ mbli Diox ngòc Crist thìb mbiꞌdèe no thìb mbiꞌ yeꞌrsinꞌtúb coꞌseꞌ nguth Crist loo cruz por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ. Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ

GÁLATAS 3 mbez taandxèꞌ: Mbiꞌdèe no thìb mbiꞌ yeꞌrsinꞌtúb nac chol mbiꞌ coꞌ nquée loo thìb yaa coꞌ nac thìb cruz coꞌteꞌ ndxuth mèn xtàa mèn por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mbiꞌ. 14 Ngòcqueꞌ yaltìia loo Crist par mdubqueꞌ diꞌs ngòc conꞌ ndac coꞌ mcàbgòn Diox angli Diox loo mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, por cón cheꞌn Abraham coꞌ mbloj msiꞌ bin loo izlyoꞌ póla. Mbli Diox conꞌa loo mèna por cón cheꞌn Crist Jesús. Ngòc conꞌa loo Crist, ne, par mdubqueꞌ diꞌs coꞌ ndxab Diox leꞌ Diox làa Xpii Natúꞌ loo rye mèn coꞌ gàp yalxlaꞌs loo Diox no coꞌ yilaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist. Cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel no cón cheꞌn conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox loo Abraham. 15 Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, nde niin thìb conꞌ loo guꞌ xal ndxàca loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ: Coꞌseꞌ ndli thìb mbiꞌ thìb conveñ o coꞌseꞌ ndli thìb mbiꞌ testar no ngo mbiꞌ firm yeꞌsa, leꞌ sya, nec thìb mod no nec tedib mod yende chó mèn gác tonꞌ diꞌsa no yende chó mèn gác tolo ziꞌf taamas diꞌs loo yeꞌsa. 16 No nalleꞌ tolo niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ne: Ngòcleꞌ no mdyaaleꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham gàc loo Abraham no loo bin cheꞌn Abraham coꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ. Imbezte loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón cheꞌn ryete mèn coꞌ nac bin cheꞌn Abraham, coꞌ nee diꞌs, coꞌ nac huax bin Abraham. Ndxeꞌlequeꞌ, diꞌs mbez loo mèn no ndluꞌ diꞌs loo mèn cón cheꞌn thidte mbiꞌ coꞌ nac bin Abraham. Pues diꞌs ndxèꞌ nee diꞌs xaꞌ coꞌ nac bin Abrahama nac Crist. 17 Conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ nac conꞌ ndxèꞌ: Diox mbli thìb conveñ con Abraham. No mbli nèe Diox conveña xalqueꞌ ndli nèe mèn thìb conveñ. Ngolo nguriꞌth thap ayo nzo gal psiꞌ línꞌ ngòc conꞌa, mxoꞌf Moisés ley loo mèn. Por cona, leya neꞌngácte ngtonꞌ

GÁLATAS 3 cón cheꞌn conveñ coꞌ mbli Diox con Abraham. Neꞌ neꞌ ngác ley li ley leꞌ conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox loo Abraham ngàc thìb conꞌ coꞌ yende cón ntac. 18 No cheleꞌi ngo mod ngàc leꞌ Diox teláꞌ mèn loo conꞌ ryes ante por cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, coꞌ nee diꞌs, ante por mbli mèn preb li mèn conꞌa, leꞌ sya, yende mod ngàc leꞌ Diox teláꞌ mèn anxleꞌ loo conꞌ ryes xalqueꞌ mcàbgòn Diox li Diox thìb conꞌ anxleꞌ loo Abraham. Per Diox, lìcqueꞌ, nteláꞌ mèn anxleꞌ loo conꞌ ryes xal mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox. 19 ¿Par cón mbli sirv ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, sya? Pues mxoꞌf Moisés leya loo mèn par luꞌ ley loo mèn no par taꞌ mèn cuent no par non mèn leꞌ mèn ncuaꞌn xquin mèn no ncuaꞌn mèn xtol mèn. No maste mnibeꞌ leya loo mèn leꞌn ndxep tiemp axtaqueꞌ mbiꞌth Crist coꞌ nde bin cheꞌn mbiꞌ coꞌ lèe Abraham coꞌ ngue tan cuent loo guꞌ ndxèꞌ. Cón cheꞌn Crist ngòc conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox loo Abraham no loo Crist coꞌ ngòc bin Abraham. Pues ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa, diꞌs coꞌ ndub loo leya ngòc diꞌs coꞌ gunii thìb angl loo Moisés. Leꞌ Moisés na, ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mdoodiꞌs no Diox por cón cheꞌn mèn nación Israel. Mdoodiꞌs no Moisés mèn nación Israel xal gunii Diox loo Moisés, ne. 20 Mèn coꞌ nteriꞌth diꞌs, nteriꞌth mèn diꞌsa loo chop ned mèn xal mbli Moisés loo Diox no loo mèn nación Israel. Per ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ mcàbgòn Diox li Diox thìb conꞌ loo Abraham, neꞌncuaꞌnte Diox mèn coꞌ mteriꞌth diꞌs loo Abraham. Leque yub Diox coꞌ nac thidte Diox, Diox mcàbgòn loo Abraham liqueꞌ Diox gàc conꞌa loo Abraham. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ chonon mtanꞌ Diox diꞌs coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par li mèna. 21 ¡Aa mèn coꞌ nac mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galas! ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent

468 ilalte nac conꞌ coꞌ mblyaꞌs Diox ngàc loo mèn por cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no conꞌ coꞌ gàc loo mèn ante por ngolaꞌs mèn loo conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn, càꞌ? Tyèꞌ. Lalqueꞌ naca, yey. Per huiꞌ guꞌ nexa. Chele Diox mxoꞌf thìb ley loo mèn xal ndli guꞌ cuent, thìb ley coꞌ ndli par yòo ban no mèn Diox thidtene ante por ndubdiꞌs mèn loo ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ leya loo mèn, sya, cheleꞌ mèn ndli conꞌ coꞌ mnibeꞌ ley par ngli mèna ngàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por mbli mèna conꞌ coꞌ mnibeꞌ ley loo mèna par li mèna, huen ngàca loo guꞌ, sya, xàa. 22 Per huiꞌ guꞌ xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Diꞌsa mbez loo naꞌ taandxèꞌ: ―Diox mbluꞌ por cón cheꞌn leya leꞌ ryete mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, mèna natedóꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ por mod no costumbr coꞌ ndxàp mèna coꞌ ncàb ncuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn. No mbluꞌ Diox loo mèn por cón cheꞌn leya nac mèn mèn yeꞌrsinꞌ no nac mèn mèn coꞌ ndxàp xquin no xtol loo Diox par tataa mod gàca leꞌ mèn coꞌ tyal yilaꞌs loo Jesucrist no gàp mèn yalxlaꞌs loo Jesucrist, gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox xal mcàbgòn Diox li Diox loo mèn. 23 Ndooreꞌ coꞌseꞌ yiꞌth Jesucrist par taꞌ mèn cuent no par non mèn nzoqueꞌ mod yòo mèn loo cón cheꞌn Diox ante por yilaꞌs mèn no gàp mèn yalxlaꞌs loo Jesucrist, tiempa axta arid nèe ngòc conꞌdèe cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Tac natedóꞌ naꞌ loo leya tiempa xal thìb pres coꞌ yende mod xonꞌ leziꞌf. Tiempa, ngure bed naꞌ axta zin tiemp coꞌseꞌ ryo xoꞌf xá mod yilaꞌs mèn no gàp mèn yalxlaꞌs loo Jesucrist par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes por cón cheꞌn Jesucrist par tataa mod yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. 24 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Leya ngòc xal thìb criadgot coꞌ nquenap no coꞌ nqueno myenꞌ bix

GÁLATAS 3​, ​4

469 par gàp myenꞌ mod. Mquenap leya naꞌ xal mquenap criadgot myenꞌ bix par neꞌncuaꞌnte naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ xal mcuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ coꞌ ngòc thìb mod coꞌ ngòp naꞌ tiempa axta coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌseꞌ mbiꞌth Crist. Crist mbli par mzyeꞌ mod cheꞌn naꞌ par neꞌncuaꞌnte naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ par gàca coꞌseꞌ beꞌ ngòc naꞌ ngolo ngolaꞌs loo Crist, sya, mdyal Diox no mdaꞌ Diox lugar yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn Crist. 25 Per nalleꞌ, mzinleꞌ tiempa coꞌseꞌ tlo mèn yòo mèn loo cón cheꞌn Diox par gàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox ante por yilaꞌs mèn loo Jesucrist. Conꞌa ndli ya inzode naꞌ xànꞌ yalnibeꞌ cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn coꞌ ngòc xal myenꞌ bix coꞌ ngue quenap no ngue queno criadgot. 26 Por thidte ngòc guꞌ con Crist Jesús nac guꞌ xinꞌpeꞌ Diox. Ngòc conꞌa loo guꞌ tac ngolaꞌsqueꞌ guꞌ loo Diox por cón cheꞌn Crist. 27 Ryete guꞌ coꞌ thidte ngòc loo Crist, ngòca loo guꞌ xal coꞌseꞌ ndxàc bautizar mèn leꞌn nít. Conꞌa nee diꞌs Diox mbli leꞌ guꞌ ndaꞌqueꞌ lugar leꞌ thidte Crist ñibeꞌpeꞌ loo guꞌ. No ndli guꞌ ante coꞌ nee lezoꞌ Crist. 28 No nalleꞌ por cón cheꞌn Crist, yende chó mport nzo lezoꞌ Diox aa guneei chó mèn nación nac guꞌ. Loo cón cheꞌn Diox ya inacte guꞌ loo Crist xal mèn nación Israel ó xal mèn chol nación coꞌ inacte mèn nación Israel. Neꞌ neꞌ nac guꞌ xal moz yèe loo thìb patrón ó xal mèn coꞌ yende chó ñii loo. Neꞌ neꞌ nac guꞌ xal mènbiꞌ o xal mèngot. Tac mèn coꞌ nqueltàa loo Crist thidte ndxàc ryete mèna loo Crist. 29 No cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nac mèn coꞌ nqueltàapeꞌ loo cón cheꞌn Crist no ngòoqueꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist, leꞌ sya, Diox ngo cuent leꞌ guꞌ nacpeꞌ mèn bin Abraham. Tataa mod gàc cheꞌn guꞌ no gàc loo guꞌ ryethe conꞌ ndac por nzo guꞌ loo cón cheꞌn Crist, coꞌ mcàbgòn Diox

loo Abraham no loo bin Abraham li Diox loo Abraham no loo bin Abraham. Conꞌ coꞌ mblyazen niin loo guꞌ con diꞌs coꞌ ngolo guniin loo guꞌa nac conꞌ ndxèꞌ: Thìb mbed coꞌ nac xganꞌ thìb gundan coꞌ ndxàp cheꞌn, mbeda yanꞌ no herens cheꞌn xud mbed, ¿léꞌ? Per láth ndoo xèn mbed, lalqueꞌ nac mbed xal thìb moz liz xud mbed. 2 No láth ndoo roo mbed no ndoo xèn mbed, nzo thìb criadgot coꞌ nquenap mbed. No ndxanꞌ mbed cón cheꞌn criada axta ryoo mbed axta zin huiz taꞌ xud mbed herens coꞌ gac cheꞌn mbed càa mbed. 3 Tataa ndxàc conꞌ loo naꞌ, ne, dib lal coꞌseꞌ ngòc naꞌ xal myenꞌ bix, coꞌ nee diꞌs, ndooreꞌ yilaꞌs naꞌ loo Crist. Conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nac conꞌ coꞌ mbli naꞌ tiempa: Mbli naꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. No mbli naꞌ xal ngòc mod yeꞌrsinꞌ cheꞌn mèn. No mbli naꞌi xalqueꞌ mnibeꞌ mèn loo naꞌ par li naꞌi, tac mbez mèna conꞌ coꞌ ndli naꞌa nac cón cheꞌn Diox. 4 Per coꞌseꞌ mdyaa huiz no tiempa, Diox mtelꞌ xganꞌ Diox loo izlyoꞌ. No coꞌseꞌ mbiꞌth xganꞌ Diox loo izlyoꞌ, mbli Diox leꞌ thìb mzaꞌyòn mxan xganꞌ Diox. No ale ngòc xganꞌ Diox mèn bin cheꞌn mèn nación Israel. Loo mèna mxoꞌf Moisés ley. No mastaleꞌ nac Jesucrist xganꞌ Diox, mdubdiꞌsqueꞌ Jesucrist xalqueꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. 5 Tataa mod mbiꞌth Crist loo izlyoꞌ par teláꞌ Crist naꞌ loo conꞌ ryes, naꞌ coꞌ ngòo xànꞌ yalnibeꞌ cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par tataa mod mdyal Diox no mdaꞌ Diox lugar loo naꞌ yòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox xal xinꞌ Diox. 6 Por nac guꞌ, lìcqueꞌ, xinꞌ Diox, Diox mbli ngulàa Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox leꞌn lezoꞌ guꞌ no leꞌn xtùuz guꞌ. Xpiia ndli mbez guꞌ loo Diox: Diox, Uꞌ coꞌ nac xud nuꞌ, coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox. 7 Por cona, guꞌ nacpeꞌ xinꞌ Diox. No ya inacte guꞌ xal moz loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxèꞌ. No por nac guꞌ xinꞌ Diox, Diox taꞌ lugar no

4

GÁLATAS 4 tyal Diox yanꞌ no guꞌ ryethe conꞌ ndac cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. Pab ndyóo por cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. 8 Póla, ndooreꞌ coꞌseꞌ tarte yilaꞌs guꞌ no coꞌseꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, ngòc guꞌ xal moz par mbli guꞌ sirv loo chol conꞌ coꞌ mbez mèn nac diox. Per inacte conꞌa merpeꞌ, lìcpeꞌ Diox. 9 Per com leꞌ guꞌ más ndaꞌleꞌ cuent cón cheꞌn Diox nalleꞌ, ¿léꞌ?, no ndlibeꞌ guꞌ Diox, o más huen niin loo guꞌ leꞌ Diox ngoleꞌ cuent nac guꞌ mèn coꞌ nzoleꞌ loo cón cheꞌn Diox, ¿xá mod ndlyaꞌs guꞌ ale bere guꞌ, li guꞌ xalqueꞌ ngòc mod coꞌ yende cón ntac no coꞌ yende cón li guꞌ gan? Ale, mbere guꞌ, ngue li guꞌ conꞌa. No ale ndxàc guꞌ xal moz loo conꞌa. 10 Cona nee diꞌs ale tatabeꞌ nquenap guꞌ guꞌ loo huiz coꞌ mbez guꞌ nac huiz roo coꞌseꞌ ndxáal lni cheꞌn chol mdoꞌ. Ale nxyoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌ guꞌ ndxeꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn chol huiz, cón cheꞌn mbeꞌ, no cón cheꞌn línꞌ, ne. 11 Anzeꞌf nde no lezon tac zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌen loo guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, ale ndyaquen anxleꞌ mxoꞌf zinꞌen zinꞌa loo guꞌ. 12 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, ñaꞌben loo guꞌ: Gòc guꞌ xal nac daa, yey, coꞌ nee diꞌs, daa indlide cas no neꞌ neꞌ indyóon lin chol costumbr, no loo nec thìb conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn coꞌ ndli ncà daa loo cón cheꞌn Diox. Más de cona, guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent xal ngòc daa thìb cuaꞌa; xá mod mque teeꞌen loo mèn gulàaz daa coꞌ ngòc mèn nación Israel, ¿léꞌ? Per nase mbláꞌyan ryethe conꞌa. No ngòc daa xalqueꞌ nac guꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel coꞌ indxòode loo chol costumbr nalleꞌ. Lìcqueꞌ, mdenꞌen leꞌ guꞌ yende cón mbli loon coꞌseꞌ mbalen. Ngon làth guꞌ ndooreꞌ. 13 Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent coꞌ

470 huenlequeꞌ, coꞌseꞌ nerlequeꞌ vez mblon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes loo guꞌ, mblina tac mquin mbyanꞌ daa làth guꞌ tac nayíiz daa hora. 14 No yíiz coꞌ mque nona ngòc thìb preb loo guꞌ par ñeeneꞌ chéꞌ tli guꞌ cas daa no ñeeneꞌ chéꞌ xec guꞌ con daa. Per ¿chéꞌ por nayíiz daa, neꞌnglide guꞌ cas daa, càꞌ? Yende xàa. Guꞌ mbliqueꞌ cas daa. Neꞌngoꞌ toode guꞌ daa thìb lad. Mbliqueꞌ guꞌ cas daa. Más de cona, coꞌseꞌ mzin daa loo guꞌ, anzeꞌf mdyuꞌ daa loo guꞌ xalqueꞌ thìb angl cheꞌn Diox. No ale mdenꞌ guꞌ no mxac guꞌ casqueꞌ ngòc daa xal yub Jesucrist loo guꞌ. 15 ¿Máa gust coꞌ ngòp guꞌ con daa nalleꞌ, sya? Tac coꞌseꞌ mbalen loo guꞌa, daa mdaꞌ cuent cón cheꞌn guꞌ leꞌ guꞌ ndxab loo xtàa guꞌ: Ngàc ngudloo naꞌ ¿cón ngàc ngudloo naꞌ? Taꞌ naꞌ ngudloo naꞌ càa prob mbiꞌ baꞌ, cara. 16 Per nalleꞌ, ¿chéꞌ ngue li guꞌ cuent leꞌ daa ngòc thìb ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ loo guꞌ ante por ngue niin conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ loo guꞌ xal nac mod coꞌ nzi tee ban guꞌ nalleꞌ, càꞌ? Yende xàa. 17 Mèn coꞌ ngue cuaꞌn mod, coꞌ nac mèn coꞌ ndlyaꞌs coꞌ xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist, mèna ndluꞌ loo guꞌ leꞌ mèna ndlyaꞌs gàc conꞌ ndac loo guꞌ. Per indlide mèna conꞌa con thidte yéc mèna no con thidte lezoꞌ mèna par, lìcqueꞌ, càba conꞌ ndac loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ngue li mèna nac: Ale ndlyaꞌs mèna coꞌ xàꞌ mèna guꞌ loo nuꞌ par más yòo yéc guꞌ loo cón cheꞌn mèna no yòo guꞌ lad cheꞌn mèna. 18 Huenqueꞌ naca yòo yéc mèn loo cón cheꞌn tedib mèn. Per, oj, chéꞌ coꞌ càba conꞌ ndac loo thìb mèn no loo tedib mèn. No, oj, chéꞌ coꞌ li mèna dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèna con xtàa mèn, huen. No ndlyazen tolo li mèna conꞌ ndac loo guꞌ thidtene, que nzo non guꞌ, que yende daa loo guꞌ. 19 ¡Aa, mèn gulàaz coꞌ nac cheꞌn làaz mèn galas coꞌ nac xal xinꞌen! Axta leꞌn

471 lezon ndlyàa thìb yalnè coꞌ ndenꞌen por cón cheꞌn guꞌ xal coꞌseꞌ nquée yoꞌf lezoꞌ thìb xaꞌgot coꞌ ndub tan xinꞌ. No ndenꞌen toloqueꞌ gàc yaltìi ndxèꞌ loon por cón cheꞌn guꞌ axtaqueꞌ ñeen huen huen nzi taꞌ guꞌ cuent no nzi téꞌth guꞌ no nzi ndubdiꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Crist no axtaqueꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ nac xalqueꞌ nac Crist. 20 Oj, chéꞌ coꞌ nzo mod nzo non guꞌ par nedrèꞌ, huen, par gác daa tyoodiz non guꞌ tedib mod coꞌ inacte mod xal ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ. Tac axta neꞌ neꞌ neen xá mod tolo lin xtùuz cón cheꞌn guꞌ. Pab mbez leꞌ chop xaꞌgot coꞌ lèe Agar no Sar nac xal thìb muestr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mod xàꞌ coꞌ ndxelaꞌs chop ned mèn cón cheꞌn Diox. 21 Guꞌ coꞌ mbere ndlyaꞌs li xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ndlyazen ñee guꞌ loon: ¿Chéꞌ tarte gòn guꞌ no tenꞌ guꞌ cón mbez diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna, càꞌ? Diꞌsdèe nac coꞌ ñibeꞌ leya loo mèn. ¿Xá mod gác guꞌ li guꞌ conꞌa? ¡Pà gác guꞌ li guꞌ conꞌa! 22 Pues diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ nac Testament Gox mbez leꞌ Abraham mque no chop xganꞌ. Thìb mbed ngòc xinꞌ huan Abraham con leque xaꞌgot coꞌ ngòc criad loo Abraham. Leꞌ tedib mbed na, ngòc xinꞌ Abraham por xaꞌgot coꞌ ngòc xinꞌ saꞌlpeꞌ Abraham. No ngòc xinꞌ saꞌl Abraham thìb xaꞌgot coꞌ yende chó mèn ngo coꞌ ngnii loo xaꞌgot Abraham par ñibeꞌ mèn loo xaꞌgot Abraham por ngòc xaꞌ xinꞌ saꞌlpeꞌ Abraham tiempa. 23 Leꞌ mbed coꞌ ngòc xinꞌ xaꞌgot coꞌ ngòc criada ngóol xal nac bin coꞌ ndli bélꞌyòo lad mèn coꞌseꞌ ndxáal mèn loo izlyoꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, mbed coꞌ ngòc xinꞌ xaꞌgot coꞌ ngòc xinꞌ saꞌlpeꞌ Abraham coꞌ ngòc xaꞌgot rnith no coꞌ ngòc xaꞌgot coꞌ yende chó mèn mbee ncà, mbeda ngóol par ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ mcàbgòn Diox li Diox

GÁLATAS 4 loo ryop xinꞌ saꞌl Abraham. 24 Conꞌa ngòc thìb muestr o mod coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mod coꞌ ndxelaꞌs mèn loo Diox. Leꞌ ryop xaꞌgota na, ndluꞌ cón cheꞌn chop conveñ. Cón cheꞌn chop conveñ ndxèꞌ nac: Ner conveñ coꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés coꞌ ngòc thìb ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. Mèn coꞌ ndlyaꞌs li xal ñibeꞌ ley cheꞌn ner conveñ, mèna nquin tyubdiꞌs xal ñibeꞌ ner conveña xal ndyubdiꞌs thìb moz loo patrón moz. Xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Agar ndluꞌ cón cheꞌn ner conveñ tac ngòc xaꞌ criad Abraham no mquin tyubdiꞌs yèe Agar loo mèn guliz Abraham. 25 Diꞌs coꞌ nac diꞌs Agar coꞌ nac lèe xaꞌgota, leque diꞌsa nac diꞌs coꞌ nac diꞌstèe cheꞌn mèn grieg. Diꞌsa nac leque diꞌs coꞌ nac lèe yii Sinaí coꞌ ndub leꞌn nación Arab. Diꞌs coꞌ nac lèe cheꞌn xaꞌgot coꞌ lèe Agar coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ nee diꞌs nac mèn nación Israel nalleꞌ. Tac nalleꞌ ryethe mèn nación Israel nac xal moz coꞌ, por fuerz, naquinqueꞌ tyubdiꞌs xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 26 Mèn nación Israel mbez leꞌ ciuda Jerusalén nac ciudapeꞌ mèna. Per naꞌ mbez leꞌ loo béꞌ nac lizpeꞌ naꞌ no làazpeꞌ naꞌ no xnedpeꞌ naꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac xal tedib ciuda Jerusalén coꞌ nac ciudapeꞌ cheꞌn naꞌ. No inquinte li naꞌ huax conꞌ xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel par li mèna. 27 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Ftaꞌ gust lezoꞌl, xaꞌgot rnith, lùu coꞌ neꞌndante xinꞌ. De gust fxìis yèe, lùu coꞌ thidtene neꞌndante xinꞌ. No neꞌndenꞌtel yalnè par ndan xinꞌl. Tac xaꞌgot coꞌ mbláꞌyaꞌ saꞌl, xaꞌgota que no más xinꞌ coꞌseꞌ bere saꞌl xaꞌ, queltàa saꞌl xaꞌ con xaꞌgota tedib vez. Más que no xaꞌgota xinꞌ xaꞌgota leque xaꞌgot coꞌ thidtenequeꞌ ndyub no saꞌl. Conꞌ ndxèꞌ nee diꞌs más yòo mèn nación Israel loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist leque ngòo mèn coꞌ nac mèn

GÁLATAS 4​, ​5 nación Israel loo cón cheꞌn Diox por mbli mèna preb ndubdiꞌs mèn loo diꞌs coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par li mèn. 28 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, ngue niin loo guꞌ: Naꞌ nac xal Isaac. Nac naꞌ xinꞌ Diox tac ngolaꞌs naꞌ loo Crist xalqueꞌ ngolaꞌs Abraham loo Diox leꞌ Diox liqueꞌ conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Abraham. 29 Xalqueꞌ ngòca póla, leꞌ mbed xinꞌ Abraham coꞌ lèe Ismael, coꞌ ngóol xalqueꞌ nac mod coꞌ ndxáal bin mèn coꞌ ndli mèn loo izlyoꞌ, mbed mdub nguꞌs tedib mbed coꞌ lèe Isaac coꞌ ngòc xganpeꞌ Abraham, mbed coꞌ ngóol ante por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. Tataa ndxàca loo naꞌ nalleꞌ leꞌ mèn coꞌ ngue li preb ndubdiꞌs mèna xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ngue tub nguꞌs naꞌ, ne. 30 Per mastaleꞌ tataa ngòca loo ryop hues xganꞌ Abraham, ¿cón mbez loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, àꞌ? Leꞌ loo libra mbez: Bloꞌ criadgot coꞌ ngue nol lizl baꞌ con xganꞌ criadgot. Tac mbed coꞌ nac xganꞌ criadgota, yende mod gàc cheꞌn mbed herens con mbed coꞌ nac xganꞌ meegot coꞌ yende chó mèn ñii loo no coꞌ yende chó mèn mbee ncà. 31 Por cona, ngue niin loo guꞌ, mèn coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Crist: Ya inacte naꞌ xal xganꞌ meegot coꞌ ngòc criadgot, coꞌ nee diꞌs, nquin li mèn conꞌ coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, nac naꞌ xal xganꞌ meegot coꞌ yende chó mèn ñii loo, no coꞌ yende chó mèn mbee mcà, coꞌ nee diꞌs, inquinte li naꞌ conꞌ coꞌ mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par li mèna par lyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Bli nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist par gàca loo guꞌ yende chó ñii loo guꞌ no yende chó cuee càꞌ loo guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Crist mbli par ya yende chó conꞌ cuee no càꞌ naꞌ par nquin li

5

472 naꞌ ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. Bli nèe guꞌ guꞌ, tá, loo cón cheꞌn Crist. No ya neꞌtolode bere guꞌ, gàc guꞌ xal moz coꞌ ñibeꞌ patrón loo loo cón cheꞌn leya par li yèe guꞌ ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ ley. 2 Daa coꞌ lèe Pab, daa ngue nii diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ loo cart ndxèꞌ. Bìn guꞌ diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: Cheleꞌ guꞌ yòo loo yalndxelaꞌs cheꞌn mèn coꞌ ndli circuncisión, leꞌ sya, ya yende cón ntac Crist par guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 3 Beren niin loo guꞌ tedib vez: Chol guꞌ coꞌ nac mènbiꞌ coꞌ ndlyaꞌs gàc circuncidar, guꞌ coꞌ ndlyaꞌs gàc circuncidara, naquinqueꞌ li yèe guꞌ ryethe conꞌ xal ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. 4 Guꞌ coꞌ ndxelaꞌs leꞌ Diox mdyal no mdaꞌ Diox lugar yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox par gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por ngue li guꞌ xalqueꞌ ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, guꞌa mbláꞌyaꞌleꞌ cón cheꞌn Crist. No ngro xàꞌleꞌ guꞌ loo Crist. No indaꞌde guꞌ lugar loo Diox teláꞌ Diox guꞌ loo conꞌ ryes ante por cón cheꞌn Jesucrist. 5 Per por part cón cheꞌn naꞌ, por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ no por ngolaꞌs naꞌ loo Crist, nzi queequeꞌ lezoꞌ naꞌ leꞌ Diox tyal yòo ban no naꞌ Diox loo béꞌ yiloa. 6 No nalleꞌ cheleꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, thidte ndxàc con Crist Jesús, yende cón ntac no yende cón lii gàc circuncidar naꞌ o neꞌgàcte circuncidar naꞌ. Thidte conꞌ coꞌ más ntac loo naꞌ nac leꞌ naꞌ ndxelaꞌs loo Crist. No cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Crist ndli leꞌ naꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ. 7 Con que guꞌ huenqueꞌ ngureriꞌ loo cón cheꞌn Crist, ndyaquen, ¿cóxe mbli ya neꞌtolode ndyubdiꞌs guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ, àꞌ, yey? 8 ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent leꞌ diꞌs coꞌ mbìn guꞌ por ro mèn coꞌ mbluꞌ guꞌ par ngro xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist nac diꞌs coꞌ, lìcqueꞌ, ngue ñibeꞌ Diox loo guꞌ par

473 li guꞌ, càꞌ? Tyèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, diꞌs coꞌ mbìn guꞌ nac coꞌ mbli ngroꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tad Diox nacpeꞌ xaꞌ coꞌ mbrez guꞌ, no coꞌ mblec guꞌ, no coꞌ mblo guꞌ loo cón cheꞌn Crist. 9 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi mèn guꞌ neꞌ por chuꞌth. ¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent xal mbez diꞌs coꞌ mbez: Con ndxepte dii levadur ndli ndyoo bes huax coꞌf harin, càꞌ? 10 Daa ndxàp yalxlaꞌs loo Tad Diox por cón cheꞌn guꞌ, ey, leꞌ guꞌ neꞌtolode li xtùuz tedib mod loo xtùuz coꞌ ngue lin xtùuz loo cón cheꞌn Crist. Per na ngue nii loo guꞌ: Leꞌ Diox tetìi mèn coꞌ ndli par ncàba imbee see teede lezoꞌ guꞌ. No yende chó mport nzo lezoꞌ Diox aa guneei chó mèn nac mèna. 11 Leꞌ part cón chenen na, mèn coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, cheleꞌ daa beꞌ ngue ñibeꞌ loo mèn par gàc circuncidar chol mèn, neꞌtub nguꞌste mèna daa. Tac cheleꞌ daa tataa ñibeꞌ loo mèn, neꞌtenꞌte mèna diꞌs no axta neꞌ neꞌ yòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna daa par tolo tub nguꞌs mèna daa. Per ndxeꞌlequeꞌ, daa mbez loo mèn naquinqueꞌ yilaꞌs mèn loo Crist no loo cón cheꞌn Crist par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 12 Per nde niin thìb conꞌ loo guꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ngue li xol loo guꞌ tac mèna ndlyaꞌs gàc circuncidar guꞌ: Oj, chéꞌ coꞌ leque yub mèna choꞌ xlanꞌ mèna thidtene, huen, par thidtene ryo xàꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox thidtene. 13 Per guꞌ, mèn gulàaz cheꞌn làaz mèn galas coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, Diox mcui guꞌ no mblec Diox guꞌ par yende chó mèn gác cuee cà guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Ante nzo thìb conꞌ coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ par neꞌlide guꞌi. Indlyasten leꞌ guꞌ ñibeꞌ yéc guꞌ no ñibeꞌ guꞌ lezoꞌ guꞌ par gab guꞌ loo lezoꞌ guꞌ nee guꞌ cón li guꞌ. Leꞌ sya, tataa mod tlo guꞌ li guꞌ chol conꞌ coꞌ neete lezoꞌ guꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ par li guꞌ coꞌ gàc conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Diox. Más huen, ndlyazen gàc guꞌ mèn coꞌ queꞌ lezoꞌ ñèe

GÁLATAS 5 hues xtàa guꞌ par tataa mod li guꞌ sirv loo hues xtàa guꞌ chol mod. 14 Cheleꞌ guꞌ li conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, sya, ngue li guꞌ ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par li mèn conꞌ ndac. Conꞌa nac: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ guꞌ. 15 Per ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ guꞌ ndxàc yinꞌ no ndxàc guꞌ ted, coꞌ nee diꞌs, ndxecloo guꞌ no ndxòo xyàn lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ, anderhuen guꞌ con xtàa guꞌ, neꞌ yiloa leque guꞌ tezaꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Pab ngue luꞌ loo mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ no cón cheꞌn mod coꞌ nque tee ban mèn, mèn coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo. 16 Conꞌ coꞌ niin loo guꞌ ndxèꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, nac conꞌ ndxèꞌ: Gure ban guꞌ xalqueꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ. Leꞌ sya, tataa mod neꞌtolode li guꞌ xal nac rye conꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ par li guꞌi. 17 Tac rye conꞌ coꞌ ndli par ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ, conꞌa inacte conꞌ coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn par li mèn. Lomisqueꞌ ne, conꞌ coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn par li mèna, inacte conꞌa conꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn coꞌ neete lezoꞌ mèn li mèn. Cheleꞌ thìb mèn alithe ndli conꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac coꞌ neete lezoꞌ mèn, leꞌ sya, yende mod li mèna conꞌ coꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn par li mèn. Per cheleꞌ mèn ndyubdiꞌs loo conꞌ ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn, neꞌlide mèn conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn li mèn par tataa mod li mèn coꞌ neete lezoꞌ mèn. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Yende mod li guꞌ chol conꞌ ndlyaꞌs guꞌ li guꞌ xal coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ndlyaꞌs tyubdiꞌs guꞌ loo Diox. 18 Per cheleꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox

GÁLATAS 5​, ​6 nac xaꞌ coꞌ nzo no guꞌ no, cheleꞌ Xpii Natúꞌ tyoo ner loo guꞌ no tyoo naa Xpii Natúꞌ loo guꞌ, leꞌ sya, ya inquinte tolo li guꞌ conꞌ coꞌ ñibeꞌ diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 19 Inagànte naca par huiꞌ mèn no par ñaa mèn no par non mèn conꞌ coꞌ ndli mèn, mèn coꞌ nzi tee loo rye loothe conꞌ coꞌ nac cheꞌn xab izlyoꞌ. Mèna ndli yalburrid no ncuaꞌn mèna xinꞌ huan mèn. No ndli mèna xtùuz conꞌ xin no conꞌ cap cón cheꞌn conꞌa axta ale capas mèna ndlyaꞌs mèna li mèna rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac huax mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn conꞌa. 20 Ndyub xib mèn no nsálꞌ mèn yaꞌ mèn no ncòoꞌ mèn yéc mèn loo chol mdoꞌ coꞌ nac chol gunab. Ndli mèn yalbruj. Ndxòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn chol xtàa mèn. Ngyoo mèn con xtàa mèn. No nqueliꞌth mèn cón cheꞌn xtàa mèn. Ndxep vez thìb conꞌ coꞌ iñaade ndli ndxecloo mèn ñèe mèn xtàa mèn. Asendli mèn ndlyath no mèn xtàa mèn ante par ñèe loon mèn que no mèn cheꞌnpeꞌ taamas mèn. Más de cona, ndxàc mèn chop son ned loo chol conꞌ. 21 Ndxàn lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn. Nac mèn mènguth mèn. Nac mèn mènguy. Ndxuhuachoꞌ mèn no ndxuhuaxleꞌ mèn axta plóthe cón cheꞌn xtàa mèn coꞌseꞌ ndxàc chol lni. No ndli mèn taamas conꞌ coꞌ lalqueꞌ nac xal conꞌ ndxèꞌ. Ngue coꞌxen ryete conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ nalleꞌ xalqueꞌ mcoꞌxena loo guꞌ ndooreꞌ. Leꞌ rye mèn coꞌ ndli chol conꞌa, neꞌgácte mèna yòo mèna loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna. 22 Per ndxeꞌlequeꞌ, rye conꞌ coꞌ ndli Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn par li mèn nac: Queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn chol xtàa mèn. Con gust cue mèn no xoꞌf ndeꞌ nxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ mèn. No cue ban mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth hues xtàa mèn. Nxec mèn con xtàa mèn no nchaꞌlaꞌs mèn con xtàa mèn. Naziꞌ cue mèn con xtàa mèn. Li mèna

474 conꞌ ndac loo xtàa mèn. Li mèn cumplir conꞌ mbez mèn li mèn loo xtàa mèn no loo Diox. 23 Gàc mèn mèn nadoꞌ, mèn coꞌ indyeꞌste. Gàc mèn mèn coꞌ ndxàp lezoꞌ, no gàc mèn mèn coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo lezoꞌ loo ryethe conꞌ ndli mèn. Ryete gobiern coꞌ ñibeꞌ loo rye nación loo dib athu izlyoꞌ ndxòo lezoꞌ ñèe mèn, mèn coꞌ ndli conꞌ ndac ndxèꞌ. 24 Leꞌ rye mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nzo loo cón cheꞌn Crist, coꞌ ngolaꞌsqueꞌ loo Crist, conꞌ coꞌ mbli mèn ndooreꞌ coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mdyub yoꞌf lezoꞌ mèn mbli mèn xal guneete lezoꞌ mèn, conꞌ yeꞌrsinꞌa ngòc xal thìb conꞌ nguth coꞌ ya neꞌtolode ñibeꞌ loo mèna. Tataa mod ya neꞌtolode li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ. 25 Texal nzi tee ban naꞌ loo cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, lomisqueꞌ tataaguèꞌ ndxàal taꞌ naꞌ lugar leꞌ Xpii Natúꞌa tyoo ner no tyoo naa loo naꞌ loo ryethe conꞌ ngue tee li naꞌ, par ante li naꞌ conꞌ coꞌ neete lezoꞌ Xpii Natúꞌ. 26 Indxàalte gàc naꞌ mèn nateꞌs no mèn naxalꞌ. Tac coꞌseꞌ ndxàc naꞌ xal mèna, conꞌa ndli ndxecloo thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ ñèe xtàa naꞌ naꞌ. Neꞌ neꞌ gàc naꞌ mèn coꞌ ndxàn lezoꞌ par ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ, ndee guꞌ. Pab mnibeꞌ loo mèna lyath no mèna chol hues xtàa mèna. Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, cheleꞌ guꞌ ñèe chol mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ ngue tee cuaꞌn xquin no xtol, guꞌ coꞌ más ndaꞌleꞌ cuent no guꞌ coꞌ más mtéꞌthleꞌ par ndyubdiꞌsqueꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist, blyath no guꞌ mèna no gunii guꞌ loo mèna par bere mèna, tlo mèna, que tee ban ndac mèna loo cón cheꞌn Tad Crist tedib vez xal ndxàala. Per nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent tyoodiꞌs no guꞌ mèna. No anderhuen guꞌ chó Diox chó nee guꞌ gunee guꞌ xal nzi tee guꞌ. No blaꞌs guꞌ loo leque guꞌ huiꞌ xal nzi tee ban guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tac thìb descuid, chàa, li Mebizya

6

475 gan loo guꞌ no tlo guꞌ, li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. 2 Blyath no guꞌ thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ par neꞌlide hues xtàa guꞌ conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ hues xtàa guꞌ par li hues xtàa guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Cheleꞌ guꞌ tataa ndli loo chol hues xtàa guꞌ, leꞌ sya, tataa mod ngue liqueꞌ guꞌ xalqueꞌ ñibeꞌ Crist loo guꞌ par li guꞌ. 3 Cheleꞌ ndxep guꞌ coꞌ ndxàc hues por cón cheꞌn Jesucrist ndyac no ndli guꞌ cuent anzeꞌf mèn roo no mèn xèn nac guꞌ coꞌseꞌ yende cón ntac guꞌ, leque conꞌa ndluꞌ no tataa mod leque guꞌ ngue quedìi guꞌ loo conꞌ nac guꞌ. 4 Thìb thìb guꞌ blaꞌs no huiꞌ guꞌ loo leque guꞌ xá mod nzi tee ban guꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ ngue li guꞌ ndxep conꞌ yeꞌrsinꞌ. Leꞌ sya, cheleꞌ guꞌ ndaꞌ cuent huenqueꞌ nzi tee ban guꞌ no ndyac lezoꞌ guꞌ loo mod coꞌ nzi tee ban guꞌ loo cón cheꞌn Diox, leꞌ sya, ndyac lezoꞌ guꞌ por cón cheꞌnpeꞌ guꞌ. Per neꞌtyacte lezoꞌ guꞌ por más ndaꞌ guꞌ cuent no más ntéꞌth guꞌ par tyubdiꞌs guꞌ loo Diox leque taamas hues xtàa guꞌ. 5 Per nalleꞌ thìb thìb guꞌ gunaa loo guꞌ no blaꞌs guꞌ loo leque guꞌ xá nzi tee ban guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 6 Leꞌ tediba na, niin thìb conꞌ loo guꞌ: Mèn coꞌ ngue téꞌth cón cheꞌn xtiꞌs Diox por cón cheꞌn mèn coꞌ nac maistr coꞌ ngue luꞌ mèna, mèn coꞌ ngue téꞌtha ndxàalqueꞌ lyath no mena maistr coꞌ ngue luꞌ loo mèn loo conꞌ coꞌ nde che loo mèn coꞌ nac maistr. 7 Huiꞌ guꞌ nexa. Neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi guꞌ leque guꞌ. Yende chó mèn nzo coꞌ gác xìis no Diox. Tac Diox tub rezqueꞌ cón cheꞌn rye mèn. Gàcpeꞌi loo guꞌ xal mbez mèn: Leꞌ bin coꞌ co mèn loo yòo, leque biz bina gàc cosech coꞌ thop mèna, coꞌ nee diꞌs, fsuc paráp. Leque lool lyàa rsucl. 8 Cheleꞌ chol mèn ndxàp mod coꞌ nac mèn par ndli mèn chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn, leꞌ sya, leque conꞌ yeꞌrsinꞌ

GÁLATAS 6 coꞌ ndli mèna ncàba loo mèna ryo xàꞌ mèn thìb lad loo Diox thidtene yilo gath bélꞌyòo lad mèn. Nacqueleꞌ chol mèn gàp thìb mod par li mèn conꞌ ndac coꞌ yòo lezoꞌ Xpii Natúꞌ, leꞌ sya, Xpii Natúꞌ li par gàca loo mèn ban no mèn Diox thidtene yilo gath bélꞌyòo lad mèn. 9 Cona, ngue niin loo guꞌ: Indxàalte yizan naꞌ par neꞌtolode li naꞌ conꞌ ndac loo hues xtàa naꞌ. Tac cheleꞌ naꞌ neꞌtaꞌde lugar yizan naꞌ no yitac lezoꞌ naꞌ loo conꞌ ndac coꞌ ngue li naꞌ loo hues xtàa naꞌ, leꞌ sya, por derech, Diox li par gàc huax conꞌ ndac loo naꞌ yiloa. 10 Cona, coꞌseꞌ taꞌi lugar loo naꞌ no coꞌseꞌ nzoqueꞌ mod li naꞌi, li naꞌ conꞌ ndac loo chol mèn. No más ndxàal li naꞌ conꞌ ndac loo mèn coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Crist. Lult diꞌs coꞌ mqueꞌ Pab yeꞌs loo mèn loo cart ndxèꞌ. 11 Ryete diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ nde loo guꞌ loo cart ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ndxaben loo tedib xaꞌ coꞌ ndxàc xtàa daa par mqueꞌ xaꞌ yeꞌs coꞌ nac diꞌs loo cart ndxèꞌ. Per nalleꞌ huiꞌ guꞌ nexa: Napló nambìi ñaa letr coꞌ mqueꞌ yuben diꞌs coꞌ nac lult diꞌs loo cart ndxèꞌ loo guꞌ par tolo toodiz non guꞌ. 12 Mèn coꞌ ndlyaꞌs li fuerz par bere guꞌ, li yèe guꞌ xal nac costumbr cheꞌn circuncisión, mèna ndli tataa ante par ndxanꞌ bien mèna loo chol mèn no par neꞌtub nguꞌste chol mèn mèna por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ ante gàp mèn yalxlaꞌs loo cón ngòc loo Crist loo cruz. No inquinte li mèn cas loo taamas costumbr gox cón cheꞌn conꞌ ngolaꞌs mèn ndooreꞌ par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 13 Per fteꞌ lezoꞌ guꞌ, ey, neꞌ mèn coꞌ ndli costumbr cheꞌn circuncisión, indlide prob mèna ryete conꞌ coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Per mastaleꞌ indlide mèn xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna, ale ndlyaꞌs mèna leꞌ guꞌ gàc circuncidar par tataa tyeꞌs

GÁLATAS 6 mèna loo xtàa mèna leꞌ mèna mbli fuerz guꞌ par mbli guꞌ mquée fthiꞌf lad xlanꞌ guꞌ par ngòc fthiꞌfa xal thìb señ. 14 Per part cón chenen, indliden cuent no neꞌyilasten leꞌ chol conꞌ coꞌ nzo loo izlyoꞌ ndxèꞌ o chol xleyꞌ li par lyáꞌ daa loo conꞌ ryes. Ndxeꞌlequeꞌ, ante ndxàpen yalxlaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ coꞌ nguth loo cruz no maste par lyáꞌ daa loo conꞌ ryes. Tac por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mxac Tad Crist loo cruz, rye mod coꞌ ngòc cón cheꞌn xab izlyoꞌ mdyonꞌleꞌ loon no mblyuxla loon loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Nalleꞌ nac daa xal mèn coꞌ nguth loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. 15 Tac cheleꞌ naꞌ thidte ndxàc con Crist Jesús, leꞌ sya, yende cón ndli gàc circuncidar naꞌ o neꞌgàcte circuncidar naꞌ. Per thidte conꞌ coꞌ más ntac loo Diox nac leꞌ mèn nacleꞌ mèn cub loo Diox. 16 Ndlyazen leꞌ Diox li leꞌ guꞌ cue nagàl lezoꞌ loo Diox no loo Jesucrist no cue ban guꞌ rye nda guꞌ

476 no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. No ndlyazen leꞌ Diox thidtene lyat lezoꞌ ñèe Diox guꞌ, ryete guꞌ coꞌ nque tee ban ndac loo cón cheꞌn Crist xal nac diꞌs coꞌ mbluꞌen loo guꞌ loo cart ndxèꞌ. No ndlyazen gàca tataa loo ryete mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox chol lugar, mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngòo loo cón cheꞌn Crist. 17 Lomisqueꞌ, ndlyazen nalleꞌ par delant nec thìb mèn indlyasten cuaꞌn xóꞌ daa no neꞌ neꞌ li xol mèn loon por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ndlin cón cheꞌn Crist, zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox cón cheꞌn Crist loon. Tac fthiꞌf coꞌ neꞌen laden ndxèꞌ ndluꞌ leꞌ daa, lìcqueꞌ, nac thìb mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cheꞌn Crist. 18 Lomisqueꞌ ndlyazen, mèn huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist, leꞌ Tad Jesucrist angryoꞌ lezoꞌ li Tad Jesucrist anggàc conꞌ ndac loo guꞌ, no li Tad Jesucrist huen nda guꞌ ned que tee guꞌ. Taandxèꞌqueꞌ gàca loo guꞌ, ndee guꞌ.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Coꞌ Ngo Ban Leꞌn Ciuda Efes Pab ngue queꞌ yeꞌs loo mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ mqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Efes. Daa, Pab, ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist xal nee lezoꞌ Diox. Ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ coꞌ nac mèn ciuda Efes, guꞌ coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Ngolaꞌs guꞌ loo Crist Jesús, ne. 2 Ndlyazen leꞌ Diox tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. No ndlyazen leꞌ guꞌ cue nagàl lezoꞌ loo Diox no loo Jesucrist. No ndlyazen cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ.

1

Pab ndyoodiꞌs cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ ndxàc loo mèn por cón cheꞌn Tad Crist. 3 Li naꞌ leꞌ mèn gab nac Diox Diox roo no Diox xèn no Diox natúꞌ thidtene, Diox coꞌ nac xud Tad Jesucrist naꞌ. Por thidte ndxàc naꞌ no thidte nqueltàa naꞌ loo cón cheꞌn Crist, Diox anzeꞌf thìb conꞌ ndac angmbli loo naꞌ no rye loothe conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac. Conꞌ natúꞌ coꞌ nac cheꞌn béꞌ nac cheꞌnpeꞌ naꞌ, ne. 4 Diox mcui naꞌ por cón cheꞌn Crist ndooreꞌ cuec Diox izlyoꞌ. Tataa mbli Diox par gàc naꞌ mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, no mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, no mèn coꞌ neꞌtolode cuaꞌn xquin, no mèn coꞌ neꞌtolode gàp

xtol loo Diox. 5 Mcui Diox naꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ Diox lezoꞌ Diox no xal gunee lezoꞌ Diox par ngòc naꞌ xinꞌpeꞌ yub Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Tataa mbli Diox tac anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ. 6 Por cón cheꞌn conꞌ coꞌ angmbli Diox loo naꞌa, li naꞌ leꞌ mèn gab diꞌs guryath no diꞌs guryèn cón cheꞌn Diox loo Diox no loo mèn. Diox mbli angngòc conꞌ ndac ndxèꞌ loo naꞌ por thidte nqueltàa naꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, Crist coꞌ nac lezoꞌ no ngudloo Diox. 7 Por tant nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ, mbli Diox par leꞌleꞌ Crist mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes por cón cheꞌn renpeꞌ Crist coꞌseꞌ mquée yalguth loo Crist, coꞌ nee diꞌs, mtonꞌ Diox xtol naꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo Crist. 8 Tataa mbli Diox par mbluꞌ Diox leꞌ Diox nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox mèn axta plóthe, coꞌ nee diꞌs, coꞌseꞌ ndli Diox par ndxác mèn no coꞌseꞌ ndli Diox ndxòn mèn coꞌ huen huen cón cheꞌn Diox. 9 No mbli Diox par mbluꞌ Diox cón cheꞌn conꞌ ndlyaꞌs Diox li Diox coꞌ nac conꞌ coꞌ beꞌ nzo casloo loo Diox no coꞌ nac coꞌ mblo xnee Diox liqueꞌ Diox yiloa, conꞌ coꞌ gàcqueꞌ. 10 No com leꞌ Diox mblobeꞌleꞌ lezoꞌ liqueꞌ Diox par sin falt gàcqueꞌ no tyubqueꞌ diꞌs coꞌseꞌ zinpeꞌ huiz li Diox par thidte ñibeꞌ Crist loo ryete conꞌ, que naca conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, que naca conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. 11 No par mbli Diox thidte mqueltàa naꞌ loo cón cheꞌn Diox, mcui Diox naꞌ 477

EFESIOS 1 más póla par càayaꞌ naꞌ conꞌ coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ yiloa, conꞌ coꞌ taꞌ Diox par càayaꞌ naꞌ. No ryete conꞌ coꞌ li Dioxa thidte nac xalqueꞌ mblobeꞌ Diox no mblo xnee Diox lezoꞌ Diox li Diox conꞌa tac Diox ndli ryete conꞌ xal gunee lezoꞌ Diox li Dioxa. 12 Tataa mbli Diox loo naꞌ par de que, nuꞌ coꞌ nac nerlequeꞌ mèn coꞌ ndxàp yalxlaꞌs loo Crist, cue ban nuꞌ par li nuꞌ leꞌ lèe Diox gàc thìb conꞌ guryath no thìb conꞌ guryèn por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. 13 Guꞌ ne, coꞌseꞌ mbìn guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac lìcqueꞌ, diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, guꞌ ngolaꞌsqueꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. No thidte ngòc guꞌ loo cón cheꞌn Crist no ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox por ngulàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ. Ngulàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ no mbyanꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ xal thìb señ coꞌ ndaꞌ cuent leꞌ guꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. 14 Xpii Natúꞌ nac xal thìb prend coꞌ ngue ten naꞌ. Xpii Natúꞌ ndluꞌ loo naꞌ nac naꞌ cheꞌnpeꞌ Diox axta coꞌseꞌ zin huiz coꞌseꞌ gàc cheꞌn naꞌ conꞌ coꞌ angtaꞌ Diox càa naꞌ coꞌseꞌ ngolo gunèe Diox mdyalleꞌ mèn coꞌ mdyal ngòo loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ Diox, par tolo gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox no coꞌ nzo laꞌs nii Diox. Pab ngue naꞌb loo Diox par li Diox tolo gác mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. 15 Por cona, coꞌseꞌ mbìnlen xá mod ndxelaꞌs guꞌ loo Tad Jesús no xá mod nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ ryete mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, 16 indxathlasten mbezen Diox quix Diox loo Diox cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ nteꞌ lezon guꞌ coꞌseꞌ mbezen Diox. 17 Ñaꞌben loo Diox leꞌ Diox xud Tad Jesucrist naꞌ, Diox coꞌ nquée xnìi tínꞌ, tolo li leꞌ guꞌ tolo gác

478 tínꞌ cón cheꞌn Diox. Mbezen Diox leꞌ Diox li par tolo tyub xnìi yéc guꞌ no par tolo tyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox láth ngue téꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox. 18 Ñaꞌben loo Diox leꞌ Diox li par tyub xnìi yéc guꞌ no par tyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñee guꞌ no par non guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ yanꞌ no guꞌ yiloa, coꞌ nac coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ, tac ndxelaꞌs guꞌ loo Diox xal mblyaꞌs Diox. Ñaꞌben loo Diox leꞌ guꞌ ñee no non guꞌ cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn tínꞌ coꞌ mtanꞌ Diox loo mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. 19 Ñaꞌben loo Diox leꞌ Diox li leꞌ guꞌ ñee no non guꞌ rye loothe conꞌ coꞌ nac conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox coꞌ ndli Diox loo ryete naꞌ coꞌ ndxelaꞌs. Ryete conꞌ ndxèꞌ nzo laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 20 Coꞌseꞌ mbli Diox ngro xban Crist làth mèn nguth, mbli Diox mdub Crist cuat Diox loo béꞌ. 21 Ngoloa, mdoo Diox Crist loo ryethe coꞌ ndeꞌf diꞌs ñibeꞌ, que naca leque yub angl, que naca xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ñibeꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, par ñibeꞌ Crist loo angl no loo xpii yeꞌrsinꞌa xal ñibeꞌ chol gobiern loo mèn. Mdoo Diox Crist loo ryete mèn coꞌ ñibeꞌ, no loo ryete mèn coꞌ ndxàp conꞌ laꞌs nii no laꞌs yaꞌ, no loo mèn coꞌ nac gobiern, no loo ryete mèn guryath no mèn guryèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ roo. Iante loo mèn coꞌ nziriꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ ñibeꞌ Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, ñibeꞌ Crist loo mèn leꞌn tiemp coꞌ nde nque ndxèꞌ, ne. 22 Mbli Diox ngòc nadoꞌ rye loothe conꞌ loo Crist coꞌseꞌ mblec Diox rye loothe conꞌ laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist par ñibeꞌ Crist loo ryethe conꞌa. Mnibeꞌ Diox loo Jesús par gàc Jesús xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo ryethe mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesús, mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox chol lugar. 23 Sya, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist Jesús coꞌ nac mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, mèna nac xal nac bélꞌyòo lad mèn coꞌ ñibeꞌ yéc mèn, coꞌ nee diꞌs,

479 Crist nac xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèna. Mèn coꞌ nac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, mèna ngue li par tolo tyaa no tolo tyubqueꞌ diꞌs cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Crist loo Crist. Leque Crist nac xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. Por cona, mbli Diox lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Crist mbli yòo ban no guꞌ Diox thidtene yiloa, guꞌ coꞌ ngòc xal mèn nguth loo cón cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, ncuaꞌn guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo Crist, 2 coꞌseꞌ mque tee ban li guꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac mod coꞌ nac cheꞌn mèn loo izyloꞌ. No mbli guꞌ conꞌ coꞌ nac coꞌ gunee lezoꞌ Mebizya, coꞌ nac thìb xpii coꞌ naban loo mbii no coꞌ ñibeꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. No ndli Mebizya par angndyeꞌth lezoꞌ mèn par neꞌtyubdiꞌste mèn loo Diox. 3 Làth mèna mque tee ban ryete naꞌ póla. Mbli naꞌi xal ngroꞌ mblyenꞌ lezoꞌ naꞌ. Mbli naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ xal gunee lezoꞌ naꞌ xal mnibeꞌ xtùuz naꞌ loo naꞌ. Ale ngòc naꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ ndli cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ. Por cona, mzyalqueꞌ naꞌi ngocloo Diox loo naꞌ par tetìi Diox naꞌ axta plóthe xalqueꞌ ndxecloo Diox loo taamas mèn coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna yiloa. 4 Anzeꞌf ndlyat tínꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. Mastaleꞌ ngocloo Diox loo naꞌ póla, ale ndxeꞌlequeꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ nalleꞌ. 5 Per mastaleꞌ ngòc naꞌ mèn coꞌ mque tee ban xal mèn coꞌ nguth loo cón cheꞌn Diox tac mcuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ, Diox mdaꞌ yalnaban cub loo naꞌ par ban no naꞌ Crist. Por angmbli Diox conꞌa loo naꞌ, mblyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. 6 Por cón cheꞌn Crist, Diox mbli leꞌ naꞌ ngue no yalnaban cub xal mdaꞌ Diox yalnaban cub loo Crist coꞌseꞌ ngro xban Crist. Diox ngue li conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo naꞌ trèꞌ xal ngue li Diox conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo

2

EFESIOS 1​, ​2 Crist coꞌ ndub loo béꞌ. 7 Tataa mbli Diox par luꞌ Diox loo mèn loo tiemp coꞌ nde nque cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ nac anxleꞌ coꞌ li Diox anggàc loo mèn coꞌseꞌ tolo li Diox conꞌ ndac loo naꞌ por cón cheꞌn Crist Jesús. 8 Diox mteláꞌ guꞌ loo conꞌ ryes coꞌseꞌ ngolaꞌs guꞌ loo Crist. Diox mbli angngòc conꞌ ndaca loo guꞌ. Conꞌa inacte cón cheꞌnpeꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, naca conꞌ ndac coꞌ angmbli Diox loo guꞌ. 9 Neꞌ neꞌ ngli guꞌ ndxep conꞌ ndac par mteláꞌ Diox guꞌ loo conꞌ ryes. Tac cheleꞌ guꞌ tataa ngli, ndeꞌs guꞌ no ngxalꞌ guꞌ. 10 Diox mbli leꞌ naꞌ nacleꞌ mèn cub por cón cheꞌn Crist Jesús par xoꞌf zinꞌ naꞌ zinꞌ ndac. Mbli nab Diox zinꞌa par que tee li naꞌ zinꞌa. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod cue nagàl lezoꞌ mèn loo Diox no xá mod cue mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn por cón cheꞌn Tad Crist. 11 Por cona, fteꞌ lezoꞌ guꞌ xá mod mque tee ban guꞌ ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. Neꞌngàcte guꞌ mèn bin mèn nación Israel coꞌ ndli circuncidar xtàa. Por cona, mbez mèn nación Israel nac mèn nación Israel mèn coꞌ ndxelaꞌs loo yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión. Leꞌ loo guꞌ na, mbez mèn nación Israel inacte guꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión xal ndxelaꞌs mèna. 12 Thìb cuaꞌa, guꞌ, ne, neꞌnque tee bante loo cón cheꞌn Crist. Tith tith mque tee ban guꞌ loo cón cheꞌn mèn nación Israel. Ngòc guꞌ mèn coꞌ indaꞌde cuent cón cheꞌn conveñ cheꞌn Diox coꞌ mbluꞌ Diox loo mèn nación Israel, conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo nuꞌ. Neꞌ neꞌ ngàc guꞌ mèn coꞌ mbe quee lezoꞌ loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, mque tee xàꞌ guꞌ loo Diox loo izlyoꞌ. 13 Per guꞌ coꞌ tith tith mque tee ban loo cón cheꞌn Diox thìb cuaꞌa, Diox mbli leꞌ guꞌ nzi tee ban gax loo Diox nalleꞌ por cón cheꞌn

EFESIOS 2​, ​3 renpeꞌ Crist. Nalleꞌ nac naꞌ cheꞌnpeꞌ Crist. 14 Crist ndli nagàl yo lezoꞌ naꞌ loo Diox no cue ban naꞌ rye nda naꞌ no rye ndyeꞌth naꞌ làth xtàa naꞌ. Leque Crist mbli par thidte ngòc xtùuz naꞌ no lezoꞌ naꞌ, naꞌ coꞌ nac mèn nación Israel no naꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel. Xal mteche mèn thìb ftoo coꞌ ntauꞌ loo mèn, Diox mteche ryete conꞌ coꞌ ngòc xèn no xyàn leꞌn lezoꞌ mèn nación Israel ñèe mèn nación Israel mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Tataa mbli Diox par mbyuꞌ mbyàlleꞌ lezoꞌ ryete mèna loo cón cheꞌn Diox. 15 Coꞌseꞌ mqueꞌ mèna Crist loo cruz, leque hora mtonꞌ Crist yalgyoo no ngolo ngolaꞌs coꞌ nac cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn coꞌ mnibeꞌ loo mèna no cheꞌn xleyꞌ coꞌ mnibeꞌ loo mèna. No mbli Crist thidte ngòc ryop ned mèna, coꞌ nee diꞌs, ngòc mèna xal thìb conꞌ cub loo Crist. Tataa mbli Diox par mbyuꞌ mbyàl lezoꞌ ryop ned mèna. 16 Tataa mod mbyuꞌ mbyàl lezoꞌ ryop ned mèna loo Diox por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo Crist loo cruz. Tataa mod mbli Diox par ngòp ryop ned mèna thidte xtùuz no thidte lezoꞌ, coꞌ nee diꞌs, ngòc mèna thìb nedte mèn xal nac lad mèn thidte conꞌ. 17 Mbiꞌth luꞌ Crist diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac loo guꞌ par cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ, guꞌ coꞌ ngure ban tith loo Diox thìb cuaꞌa no loo mèn nación Israel coꞌ más gax ngure loo cón cheꞌn Diox thìb cuaꞌa. 18 Por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ngòc loo Crist, ngue no thìb naꞌ no tedib naꞌ mod par bii gax naꞌ, naꞌ coꞌ ngòc ryop ned mèna, loo Diox xud naꞌ por cón cheꞌn thidte Xpii Natúꞌ cheꞌn xud naꞌ Diox. 19 Tataa mod inacte guꞌ mèn tith. Neꞌ neꞌ inac guꞌ xal mèn coꞌ nzi tee chol làaz mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, nac guꞌ mèn gulàaz con mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. Nac guꞌ mèn guliz cheꞌnpeꞌ Diox. 20 Nac guꞌ mèn coꞌ mbryoo mxyèn loo diꞌs ndac cheꞌn Crist coꞌ mbluꞌ myenꞌ xinꞌ mtéꞌth

480 Crist coꞌ mtelꞌ Crist no mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox loo guꞌ. Leque yub Jesucrist nac cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ xal thìb quèe scuadr coꞌ ndyub squin ftoo liz mèn. 21 Por cón cheꞌn Crist coꞌ nac xal quèe scuadra, ryete naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, nac naꞌ xal thìb yòocal coꞌ ngue xít téꞌf ndac mèn, coꞌ nee diꞌs, nac naꞌ xal thìb liz Diox natúꞌ loo Tad Crist. 22 Por cón cheꞌn Crist, guꞌ nzi roo nzi xèn loo Diox xal thìb yòocal coꞌ ngue xít téꞌf mèn par gàc guꞌ xal thìb lizpeꞌ Diox coꞌteꞌ yòo ban Xpii cheꞌn Diox coꞌ nac yub Diox. Pab ngue luꞌ loo mèn leꞌ Diox mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac loo Pab par luꞌ Pab no teꞌth Pab cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo alux mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Por cón cheꞌn Jesucrist no por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngon yalban loo guꞌ mèn Efes, guꞌ coꞌ inacte mèn nación Israel, daa, Pab ngue leziꞌf. Mbezen Diox cón cheꞌn guꞌ par gàc conꞌ ndac loo guꞌ. 2 Naquin leꞌ guꞌ non leꞌ por nac Diox thìb Diox ndac, mtanꞌ Diox diꞌs loon no mxoꞌf zinꞌ Diox thìb zinꞌ loon. Pues zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon ndxèꞌ nac leꞌ daa go yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo guꞌ. 3 Huiꞌ guꞌ nexa. Diox mxoꞌf loo cón cheꞌn Diox coꞌ nzo casloo loo Diox loon no mbluꞌ Diox cón cheꞌn Diox loon coꞌ nac diꞌs coꞌ xax xax ngue tan cuent loo guꞌ loo cart ndxèꞌ. 4 Láth ngue lab guꞌ cart ndxèꞌ coꞌteꞌ mtlon mqueꞌen yeꞌs no axta trèꞌ, taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ daa naneequeꞌ no ndxác daa ndan cuent cón cheꞌn Crist coꞌ nzo casloo loo mèn. 5 Cón cheꞌn Crist coꞌ ngo casloo póla, neꞌndaꞌde Diox lugar ngro xoꞌfa loo mèn póla xal mxyoꞌf looi loo mèn nalleꞌ. Per leꞌn tiemp ndxèꞌ mxoꞌf loo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox conꞌa loo mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ mtelꞌ Diox, mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn Crist no

3

EFESIOS 3

481 mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. 6 Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ mcasloo Diox loo mèn ndooreꞌ: Leꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel thidte nac con mèn nación Israel loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. Càayaꞌqueꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox taꞌ laꞌs Diox par càa mèn nación Israel por cón cheꞌn Crist xal ndluꞌ diꞌs ndac loo naꞌ. 7 Mastaleꞌ indxàalte daa ñibeꞌ Diox loon, Diox mdoo daa loo zinꞌ ndxèꞌ par gon yalbàn cón cheꞌn Diox. Por cón cheꞌn thìb conꞌ coꞌ mbli Diox coꞌ ngòc conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ angmbli Diox ngòc loon coꞌseꞌ mnibeꞌ Diox loon, lin zinꞌ ndxèꞌ. 8 Daa, Pab, ndyaquen nac daa thìb mbiꞌ coꞌ yende cón ntac làth rye mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. Ale leꞌleꞌ loon angmbli Diox conꞌ ndxèꞌ par ga luꞌen no par ga tethen cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel. Mnibeꞌ Diox loon ga luꞌen loo mèna cón cheꞌn ryethe conꞌ ndac tínꞌ coꞌ ndli Crist loo mèn, coꞌ nee diꞌs, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌtaꞌde mèn cuent cón cheꞌn ryethe conꞌ ndac coꞌ ndli Crist loo mèn. 9 Diox coꞌ mtoxcuaꞌ ryethe conꞌ coꞌ nzi loo izlyoꞌ, Diox mxoꞌf zinꞌ zinꞌ loon. No ndoo Diox daa loo mèn par luꞌen loo ryete mèn ryete conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist. Nalleꞌ ngue go xoꞌf Diox xtùuz coꞌ mbli Diox xtùuz cón cheꞌn ryop ned mèn, mèn coꞌ nac mèn nación Israel no mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngo casloo loo Diox axta pólleꞌa. 10 Tataa mbli Diox por cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs par luꞌ Diox ryethe conꞌ coꞌ ndxác Diox loo angl coꞌ nzo loo béꞌ. Angla ndxàp conꞌ laꞌs nii angl no laꞌs yaꞌ angl par non angl leꞌ Diox ndxác li rye loothe conꞌ. 11 Diox mbli conꞌ ndxèꞌ loo Crist xalqueꞌ mblo xnee Diox no mblobeꞌ lezoꞌ Diox ndooreꞌ cuec Diox chol conꞌ coꞌ mtoxcuaꞌ Diox par ngòca loo Tad Crist Jesús naꞌ xalqueꞌ gunee lezoꞌ Diox.

12 Por

cón cheꞌn Crist, yende cón cuee caꞌ loo naꞌ. Con dibaxlaꞌs yòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox tac ndxelaꞌs naꞌ loo Crist. 13 Por cona, ngue niin loo guꞌ loo cart ndxèꞌ no ñaꞌben loo guꞌ: Neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ por cón cheꞌn yalndyub nguꞌs coꞌ ndxàc loon. Tac por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc loon ndxèꞌ, leꞌi ndxàc loon par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo guꞌ par nedrèꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ngue luꞌ loo mèn xá mod susqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist mèn. 14 Por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc loon ndxèꞌ, ndyub xiben loo Diox coꞌ nac xud Tad Jesucrist naꞌ par mbezen Diox. 15 Dioxa mdaꞌ lèe loo ryete nación, no famil, no loo ryethe conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, no loo ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. 16 Mbezen Diox por cón cheꞌn ryethe conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox leꞌ Diox li conꞌ loo guꞌ par gàc guꞌ mèn coꞌ ndxòo valor tínꞌ loo por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. 17 Crist nzo ban leꞌn lezoꞌ guꞌ no leꞌn xtùuz guꞌ tac ndxelaꞌs guꞌ loo Crist. Por cona, mbezen Diox leꞌ guꞌ thidtene li nèe lezoꞌ guꞌ no xtùuz guꞌ par gàc guꞌ mèn coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox. 18 Leꞌ sya, gàc guꞌ mèn coꞌ taꞌ cuent no mèn coꞌ ndxòn con ryete mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, par ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent susqueꞌ arid nqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist alux mèn loo izlyoꞌ. 19 Mbezen Diox leꞌ guꞌ taꞌ cuent no ñee guꞌ xal nac mod roo mod xèn coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist mèn. Mod coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist naꞌ, axta neꞌ neꞌ indaꞌ mèn cuent cón cheꞌn moda. Mbezen Diox tolo gàc guꞌ mèn ndac xalqueꞌ nac Diox Diox ndac. 20 No nalleꞌ, gab naꞌ Diox roo Diox xèn nac Diox tac ante Diox ndxàp conꞌ laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox par li Diox gàc ryethe conꞌ coꞌ ñaꞌb naꞌ no coꞌ ndli naꞌ xtùuz. Gàca loo naꞌ por cón cheꞌn

EFESIOS 3​, ​4 conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox coꞌ ndli Diox zinꞌ loo naꞌ. 21 Ndlyazen leꞌ loo Tad Diox gàc conꞌ roo no conꞌ xèn por cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nqueltàa loo Diox chol lugar, no por cón cheꞌn Crist Jesús, ne. Gàca leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxeloo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ xá mod thidte ndxàc mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. Daa Pab coꞌ ngue leziꞌf por cón cheꞌn Tad Crist, ñaꞌben loo guꞌ: Fque tee ban guꞌ xal ndxàal li mèn, mèn coꞌ Diox mblec loo cón cheꞌn Diox xalqueꞌ mcui Diox guꞌ. 2 Gòc guꞌ mèn nadoꞌ coꞌ indyeꞌste. Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ. Gòc guꞌ mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs. No gòp guꞌ mod con mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn. 3 Bli guꞌ fuerz par thidte que tee ban guꞌ xal ñibeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo guꞌ. Fque tee ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ no par thidte gàc guꞌ loo Diox. 4 Tac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, mèna thidte ngòc loo Diox xal thidte ladpeꞌ Crist. Thidte Xpii Natúꞌ cheꞌnpeꞌ Diox nzo. Lomisqueꞌ ne, loo thidte conꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ, conꞌ coꞌ li Diox loo naꞌ, coꞌ nee diꞌs, conꞌ coꞌ mbli nableꞌ Diox gàc loo naꞌ yiloa. 5 Thidte Tad Diox nzo. Thidte yalndxelaꞌs nzo. Thidte bautism nzo. 6 Lomisqueꞌ, nzo thidte Diox coꞌ nac xud naꞌ coꞌ ñibeꞌ loo alux conꞌ coꞌ nziriꞌ. Ndli Diox zinꞌ loo ryethe conꞌa. Nzoqueꞌ Diox leꞌn lezoꞌ ryete naꞌ, ne. 7 Mbli Diox loo thìb thìb naꞌ ndxác naꞌ li naꞌ conꞌ xal ndlyaꞌs Diox gác naꞌ par taꞌ naꞌ cuent loo xtàa naꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac xal mblyaꞌs Crist. 8 Por cona, mbez loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox cón cheꞌn Crist: Coꞌseꞌ mquée Crist gáp loo béꞌ, mbeꞌ Crist thìb baan mèn coꞌ ngòc xal

4

482 pres. No angmdaꞌlaꞌs Crist conꞌ ndac loo mèna. 9 ¿Cón nee diꞌs nguáp Crist loo béꞌ, àꞌ? Conꞌa nee diꞌs ner ngulàa Crist leꞌn thìb yeꞌr coꞌ anzeꞌf naꞌs coꞌ nac axta xànꞌ leꞌn izlyoꞌ. 10 Crist coꞌ ngulàa leꞌn izlyoꞌ, leque yub Crist nac xaꞌ coꞌ mquée gáp loo béꞌ yiloa par huiꞌ loo Crist ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ Crist loo béꞌ. 11 Leque yub Crist mbli angngòc conꞌ ndac loo mèn. Crist angmbli leꞌ ndxep mèn ngòc mèn coꞌ mtelꞌ Crist, coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn Crist. Angmbli Crist leꞌ taamas mèn ngòc mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Angmbli Crist leꞌ taamas mèn mblo yalbàn cheꞌn diꞌs ndac. Angmbli Crist leꞌ taamas mèn ngòc pastor loo mèn. Angmbli Crist leꞌ taamas mèn ngòc maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist loo mèn. 12 Tataa mod mbli Diox leꞌ mèna luꞌ loo ryete mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. Tataa mbli Diox par xoꞌf zinꞌ mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, zinꞌ coꞌ nac rsinꞌpeꞌ Diox. Mèna mxoꞌf zinꞌ zinꞌa par tolo téꞌth mèn par tyubdiꞌs ndac mèn loo Crist, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ nac loo Crist xal ladpeꞌ Crist. 13 Mèna toloqueꞌ luꞌ loo mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, axtaqueꞌ thidte gàc naꞌ loo yalxlaꞌs coꞌ ndxàp naꞌ loo Crist no axtaqueꞌ ñee naꞌ no non naꞌ ryethe conꞌ cón cheꞌn Crist coꞌ nac xganꞌpeꞌ Diox. No tolo téꞌth naꞌ cón cheꞌn Diox par tyubdiꞌs naꞌ loo cón cheꞌn Crist axtaqueꞌ gàc naꞌ mèn coꞌ nac xalqueꞌ nac Crist. 14 Cheleꞌi taandxèꞌ mod ndxàc loo naꞌ, neꞌgàcte naꞌ xal myenꞌ bix coꞌ ndli xtùuz chol conꞌ. Neꞌ neꞌ gàc naꞌ xal yix coꞌ ndxeꞌ mbii pál coꞌteꞌ nxyoꞌf mbii loo cón cheꞌn chol xleyꞌ mèn. Ndxàca loo ndxep mèn por xquin cheꞌn chol mèn coꞌ mcuaꞌn mod, par nquedìi mèn mèna no nabeꞌs ntoxcuaꞌ mèna yalgutyèꞌ par quedìi mèn mèna. 15 Más huen gàca tyoodiꞌs

483 naꞌ ante conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ láth tolo queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ. Tolo téꞌth ndac naꞌ par tolo tyubdiꞌs ndac naꞌ loo ryete conꞌ cheꞌnpeꞌ Crist coꞌ ñibeꞌ loo naꞌ. Ñibeꞌpeꞌ Crist loo naꞌ xal ñibeꞌ yécpeꞌ naꞌ loo naꞌ. 16 Loo cón cheꞌn Crist nac naꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac naꞌ xal ladpeꞌ Crist. Lada natoxcuaꞌ. Nac lada xal thìb conꞌ coꞌ huen natedóꞌ, coꞌ nee diꞌs, nayalꞌ lada. Tac ryete lugar coꞌteꞌ nayalꞌ lad mèn ndaꞌ fuerz loo lad mèn. No thìb thìb lugar cheꞌn lada ndli thìb zinꞌ coꞌ ndlyath no loo dib lad par li lada zinꞌ. Tataa mod, ne, lyath no naꞌ hues xtàa naꞌ no queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ par tolo téꞌth naꞌ par tyubdiꞌs naꞌ loo cón cheꞌn Crist. Pab ngue teꞌth no ngue luꞌ Pab cón cheꞌn yalnaban cub coꞌ ndxàc loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. 17 Conꞌ ndxèꞌ niin loo guꞌ, tá, no tolo ñibeꞌen loo guꞌ por lèe cheꞌn Tad: Ya neꞌtolode que tee ban guꞌ xal taamas mèn coꞌ indlibeꞌde Diox. Tac ngue que tee ban mèna xal nee lezoꞌ mèna loo coꞌ nac xtùuz mèn coꞌ intacte. 18 ¡Prob mèna izlyoꞌ! tac nacuau yéc mèna no nacuau lezoꞌ mèna. No indxàpte mèna yalnaban coꞌ nac yalnaban coꞌ ndli Diox que no mèn tac anzeꞌf naxèn mèna no anzeꞌf nacholꞌ mèna tac naad no nguud lezoꞌ mèna. 19 ¡Prob mèna izlyoꞌ! tac leque mèna mbli par mdyuhuan yob yéc mèna por inthyonte mèna. No leque mèna ngulàa loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna li mèna. No axta con gust ndli mèna ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ no conꞌ zab tac tataa mblyaꞌs mèna li mèna. 20 Per ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ neꞌntéꞌthte cón cheꞌn Crist tataa, ¿léꞌ? 21 Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, mbìn diꞌs cón cheꞌn Crist, mtéꞌthqueꞌ guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist xal nac Crist lìcpeꞌ no coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ coꞌ nzo loo Crist, ¿léꞌ? 22 Leꞌ cón cheꞌn mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòc mod coꞌ mque tee ban guꞌ thìb cuaꞌa na, bláꞌ guꞌ ryete

EFESIOS 4 mod gox yeꞌrsinꞌ coꞌ nac mod cap coꞌ mquedìi guꞌ thìb cuaꞌa loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Loo yalnaban coꞌ mban guꞌ coꞌ ngòc coꞌ nduhua nee lezoꞌ guꞌ, nac coꞌ angnquedìi mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 23 Per nalleꞌ naquin gàc guꞌ xal mèn cub loo conꞌ coꞌ ndli guꞌ xtùuz no loo conꞌ coꞌ ndenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. 24 Gòc guꞌ xal mèn cub loo mod coꞌ nzi ban guꞌ nalleꞌ leꞌ guꞌ nac mèn cub tac Diox mbli nacqueꞌ guꞌ mèn cub. Por cona, fque tee ban luꞌ guꞌ loo mèn leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nzi tee ban lìqueꞌ no nambìiqueꞌ nzi tee ban guꞌ loo Diox. 25 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Neꞌtoxcuaꞌde guꞌ yalgutyèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ftoodiꞌs thìb thìb guꞌ con hues xtàa guꞌ ante coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ tac ryete naꞌ thidte nac loo Crist no loo cón cheꞌn Crist xal thidte ladpeꞌ Crist. 26 Cheleꞌ guꞌ yecloo, neꞌtaꞌde guꞌ lugar cuaꞌn guꞌ xtol guꞌ látha. Neꞌ neꞌ co guꞌ xyàn lezoꞌ guꞌ nen tiemp ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. 27 Neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ lugar cobyaꞌ Mebizya guꞌ thidtene. 28 Guꞌ coꞌ mbli huanꞌ thìb cuaꞌa, ya neꞌtolode li huanꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, bli guꞌ zinꞌ con yaꞌpeꞌ guꞌ coꞌ nac zinꞌ ndac par que no guꞌ conꞌ taꞌ guꞌ anxleꞌ loo hues xtàa guꞌ coꞌ naquin conꞌ. 29 Neꞌtyoodiꞌste guꞌ nec thìb diꞌs zab. Ndxeꞌlequeꞌ, ftoodiꞌs guꞌ diꞌs ndac par tataa mod lyath no guꞌ hues xtàa guꞌ no par li nèe hues xtàa guꞌ lezoꞌ hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌseꞌ ndxòn hues xtàa guꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs guꞌ. 30 Neꞌtexide guꞌ lezoꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. Xpii Natúꞌ ngue ten guꞌ par nac guꞌ xal mèn coꞌ ngue sell lad guꞌ par ndxàc beꞌ guꞌ axta zin huiz coꞌ gàc huiz coꞌseꞌ, sin falt, teláꞌ Diox naꞌ loo ryethe conꞌ ryes thidtene. 31 Biiche xàꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nac xèn xyàn, no loo ryethe conꞌ coꞌ nac ayen diꞌs ayen cuent coꞌseꞌ ngyoo guꞌ, no cón cheꞌn coꞌseꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ mèn, no ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ

EFESIOS 4​, ​5 yeꞌrsinꞌ. Ryethe conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ndli ndyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. 32 Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ mèn ndac coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ. Fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ xtol thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ coꞌ mbli hues xtàa guꞌ loo guꞌ xal mtonꞌ Diox xtol guꞌ por cón cheꞌn Crist. Diꞌs ndxèꞌ ngue luꞌ cón cheꞌn xá mod ndxàal que tee ban mèn coꞌ nac xinꞌpeꞌ Diox. Guꞌ coꞌ nac xinꞌpeꞌ Diox coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox, bli guꞌ conꞌ ndac loo hues xtàa guꞌ xal ndli Diox conꞌ ndac loo mèn. 2 Tolo gòc guꞌ mèn coꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa xalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist naꞌ. Crist mdaꞌ lugar loo mèn par mbeth mèn Crist. Tataa mbli Crist por cón cheꞌn naꞌ. Tataa mod mbli Crist coꞌ mblyaꞌs Diox. Mdyac lezoꞌ Diox loo cón cheꞌn Crist coꞌseꞌ nguth Crist. 3 Neꞌgàcte guꞌ xal mèn coꞌ ncuaꞌn xinꞌ huan. Neꞌ neꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ nqueliꞌth no coꞌ ndxàn lezoꞌ ñèe hues xtàa. Neꞌ neꞌ yath yèn conꞌ yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ làth guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, fque tee ban guꞌ xalqueꞌ ndxàal que tee ban mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. 4 Neꞌtyoodiꞌste guꞌ diꞌs zab. Neꞌ neꞌ tyoodiꞌs guꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèn naad. Neꞌ neꞌ tyoodiꞌs guꞌ diꞌs cap coꞌ nac yalguyith coꞌ indxàalte. Ndxeꞌlequeꞌ, guuz guꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox. 5 Guꞌ nanee lìcpeꞌ nac conꞌ ndxèꞌ tac nec thìb mèn coꞌ ncuaꞌn xinꞌ huan, nec thìb mèn coꞌ nac mèn xin no mèn cap, nec thìb mèn coꞌ nqueliꞌth cón cheꞌn hues xtàa mèn, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ lalqueꞌ nac xal mèn coꞌ ndyub xib no coꞌ ncòoꞌ yéc no coꞌ nsálꞌ yaꞌ loo mdoꞌ no loo chol gunab, nec thìb mèna neꞌgàc cheꞌnte conꞌ coꞌ taꞌ Diox loo mèn coꞌteꞌ ñibeꞌ Crist no Diox. 6 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi chol mèn guꞌ con diꞌs

5

484 coꞌ yende cón ntac tac por cón cheꞌn ryete conꞌ yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ ndxecloo Diox ñèe Diox mèn coꞌ indyubdiꞌste loo Diox. 7 Neꞌqueltàa node guꞌ mèna par li guꞌ xal ndli mèna. 8 Thìb cuaꞌa ngòc guꞌ mèn coꞌ nauꞌ loo no coꞌ nauꞌ yéc. Per nalleꞌ nac guꞌ mèn coꞌ ndubleꞌ xnìi yéc no coꞌ ndubleꞌ xnìi lezoꞌ loo Tad Crist. Fque tee ban guꞌ xal mèn coꞌ mbyàꞌxleꞌ xnìi yéc no coꞌ mbyàꞌxleꞌ xnìi lezoꞌ, ndee guꞌ. 9 Tac conꞌ coꞌ ndli Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo naꞌ ncàb ndxàc conꞌ ndac, no conꞌ nalì, no conꞌ lìcpeꞌ loo naꞌ. 10 Ftéꞌth guꞌ li guꞌ ryete conꞌ ndac coꞌ ndxòo lezoꞌ Tad Crist li guꞌ. 11 Neꞌ neꞌ yeꞌth lezoꞌ guꞌ li guꞌ chol conꞌ coꞌ yende cón ntac xal ndli mèn coꞌ alithe nzi que tee ban loo izlyoꞌ, mèn coꞌ nauꞌ loo no mèn coꞌ nauꞌ yéc. Ndxeꞌlequeꞌ, más huen ftaꞌ guꞌ cuent loo mèn chó conꞌ nac conꞌ anxleꞌ par non mèn cón cheꞌn conꞌa. 12 Tac ryethe conꞌ coꞌ xexte ndli mèna, coꞌseꞌ gòn taamas mèn conꞌ ndli mèna, neꞌlyàa huente conꞌ ndli mèna lezoꞌ mèna. Ale thyon mèna. 13 Per coꞌseꞌ mcoꞌxleꞌ mèn loo hues xtàa mèn cón cheꞌn ryete conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna, ya ngro xoꞌfla loo xnaa por mdaꞌ mèna lugar mdubleꞌ xnìi yéc mèna no mdubleꞌ xnìi lezoꞌ mèna. Tac cón cheꞌn diꞌs ndac ndli ndryo xoꞌf cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn loo xnaa. 14 Por cona, mbez mèn póla: Bloꞌ guꞌ mcalꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ ndxàt. Goo che guꞌ làth mèn nguth. Crist li par tyub xnìi yéc guꞌ no par tyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox, ey. 15 Anderhuen guꞌ. Leque guꞌ blaꞌs loo guꞌ, tá, xá mod nzi tee ban guꞌ. Neꞌque tee bante guꞌ xal mèn naad no xal mèn nguud. Ndxeꞌlequeꞌ, fque tee ban guꞌ xal mèn coꞌ ndxác. 16 Neꞌcuedte guꞌ no neꞌláꞌde guꞌ par neꞌtolode li guꞌ conꞌ ndac coꞌ ngue li guꞌ tac tiemp ndxèꞌ nac tiemp yeꞌrsinꞌ. 17 Por cona, neꞌgàcte guꞌ arid mèn naxèn. Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ

485 mèn coꞌ ndaꞌ cuent no mèn coꞌ non coꞌ nac coꞌ nee lezoꞌ Tad Crist. 18 Neꞌ neꞌ que tee tuuz guꞌ tac loo conꞌa ndxezaꞌ mèn no ndlyux mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ mèn coꞌ taꞌ lugar ante ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ xal nee lezoꞌ Xpii Natúꞌ. 19 Ftoodiꞌs guꞌ loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ xal ndluꞌ diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ nac libr cheꞌn salmos no con himn coꞌ ndxolꞌ ro guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ. Golꞌ ro guꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn no conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèn cón cheꞌn Tad Diox dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ. 20 Por lèe cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ, tolo gab guꞌ Diox quix Uꞌ, Tad Diox, cón cheꞌn ryete conꞌ loo Tad Diox xud naꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ngue luꞌ xá mod gàp mèn mod loo mèn guliz mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. 21 Gòc guꞌ mèn coꞌ ndyubdiꞌs no mèn coꞌ ndxòn ro thìb hues xtàa guꞌ no ro tedib hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Diox tac guꞌ ndxònqueꞌ ro Diox no ndxàp guꞌ mod loo Diox. 22 Mèngot, guꞌ coꞌ ngue no xinꞌ saꞌl, bìn guꞌ ro xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ xal ndxòn guꞌ ro Tad Crist. 23 Tac xinꞌ saꞌl guꞌ nac gundan loo guꞌ xalqueꞌ nac Crist gundan coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Crist nteláꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist loo conꞌ ryes. Mèna nac xal ladpeꞌ Crist. 24 Texal naquin ndyubdiꞌs mèn no ndxòn mèn diꞌs cheꞌn Crist, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, tataaguèꞌ ne, ryete mèngot coꞌ nac xinꞌ saꞌl ndxàal tyubdiꞌs loo xinꞌ saꞌl coꞌ nac saꞌlbiꞌ cheꞌn saꞌlgota loo ryete conꞌ coꞌ ñibeꞌ saꞌlbiꞌ loo saꞌlgot. Li saꞌlgota xal ñibeꞌ saꞌlbiꞌi. 25 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne, guꞌ coꞌ nac mènbiꞌ coꞌ nac xinꞌ saꞌl saꞌlgot: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ xinꞌ saꞌlgot guꞌ. No bli guꞌ cas xinꞌ saꞌl guꞌ xalqueꞌ

EFESIOS 5 nqueꞌ lezoꞌ Crist ñèe Crist ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no coꞌ thidte nqueltàa loo cón cheꞌn Crist. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ Crist nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Crist mèn axta mdaꞌ Crist lugar mquée yalguth loo Crist por cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. 26 Coꞌseꞌ ngolo mbìn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac no ngolaꞌs mèn diꞌs coꞌ nac diꞌs ndaca, coꞌ nee diꞌs, ngolaꞌs mèna loo Crist, sya, ngòc bautizar mèn leꞌn nít. Tataa mod mtembìi Crist mèna xal ntech mèn trast zab par coꞌ xàꞌ Crist mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàc mèna cheꞌnpeꞌ Diox. 27 Conꞌa mbli Crist par leque yub Crist luꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist xal thìb conꞌ coꞌ nquée xnìi loo Diox por cón cheꞌn Crist. Lyaꞌs Crist leꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs, coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, neꞌgàpte nec thìb conꞌ coꞌ nac conꞌ xin no conꞌ cap no nec thìb conꞌ coꞌ lal nac xal conꞌ xin no conꞌ cap. Ndxeꞌlequeꞌ, lyaꞌs Crist gàc mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, mèn coꞌ ngòcqueꞌ mèn nambìi no mèn nalì loo Diox. 28 Tataaguèꞌ ne, saꞌlbiꞌ ndxàal quenap saꞌlgotpeꞌ saꞌlbiꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ saꞌlbiꞌ ñèe saꞌlbiꞌ leque ladpeꞌ saꞌlbiꞌ. Coꞌseꞌ nquenap mèn xinꞌ saꞌlgot, naca xal coꞌseꞌ leque mèn ngue lezoꞌ ñèe mèn mèn. 29 Yende chó mèn nzo coꞌ alithe ndxecloo ñèe lad no coꞌ indyóode cón cheꞌn ladpeꞌ mèn, ¿léꞌ? Ndxeꞌlequeꞌ, leque mèna ndli par nquenap mèna leque mèn. No nguàa leque mèn mèn. Crist, ne, nquenap mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist. 30 Nac naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist loo cón cheꞌn Crist xal ladpeꞌ Crist, coꞌ nee diꞌs, coꞌ nacpeꞌ bélꞌ ladpeꞌ Crist no sith ladpeꞌ Crist no ren ladpeꞌ Crist. 31 Por cona, ndláꞌ thìb mbyòo xud mbyòo no xnaꞌ mbyòo par tyub no mbyòo thìb mzaꞌ. Leꞌ sya, ryop mbyòo

EFESIOS 5​, ​6 mzaꞌa ngòc thidte xtàa coꞌ mdyoo dóꞌ. 32 Conꞌ ndxèꞌ nac thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn coꞌ nzo casloo coꞌ tarte ryo xoꞌf loo mèn. No cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ nac cón cheꞌn Crist coꞌ ngue toodizen loo guꞌ. Lomisqueꞌ ne, naca cón cheꞌn mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist chol lugar. 33 Per thìb thìb guꞌ coꞌ nac xinꞌ saꞌlbiꞌ, leque guꞌ quenap xinꞌ saꞌlgot guꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ guꞌ. Xinꞌ saꞌlgot, gòp guꞌ mod loo xinꞌ saꞌlbiꞌpeꞌ coꞌ nac saꞌl saꞌlgota, ne. Lomisqueꞌ, niin loo guꞌ, myenꞌ, guꞌ coꞌ nac xinꞌ xud guꞌ no xinꞌ xnaꞌ guꞌ: Ftubdiꞌs guꞌ loo xud guꞌ no loo xnaꞌ guꞌ tac guꞌ nac myenꞌ coꞌ nzo loo cón cheꞌn Crist. Nalì no nambìi nac conꞌ ndxèꞌ loo Diox. 2 Bli guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo xud guꞌ no loo xnaꞌ guꞌ. Tac cheleꞌ guꞌ li conꞌ ndxèꞌ coꞌ nac ner yalnibeꞌ coꞌ mnibeꞌ Moisés loo mèn coꞌ mcàbgòn Diox càba conꞌ ndac loo mèn, cona nee diꞌs, 3 xyalꞌ ned xyalꞌ yóꞌ loo guꞌ par cuaꞌn guꞌ coꞌ hua guꞌ no coꞌ gu guꞌ no tyac lezoꞌ guꞌ láth ban guꞌ huax línꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 4 Leꞌ guꞌ coꞌ nac gundan ted gundan yínꞌ loo xinꞌ guꞌ na, neꞌtaꞌde guꞌ xyàn lezoꞌ xinꞌ guꞌ par yecloo xinꞌ guꞌ no par tyoo xàꞌ lezoꞌ xinꞌ guꞌ loo mod coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, no no ftoodiꞌs no guꞌ xinꞌ guꞌ nadoꞌ diꞌs no nadoꞌ cuent par téꞌth xinꞌ guꞌ ñibeꞌ xinꞌ guꞌ loo lezoꞌ xinꞌ guꞌ no loo xtùuz xinꞌ guꞌ. Bluꞌ guꞌ xinꞌ guꞌ par tyubdiꞌs xinꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist, ne. 5 Guꞌ coꞌ nac moz, ne, ftubdiꞌs guꞌ loo patrón guꞌ no bìn guꞌ ro patrón guꞌ coꞌ ñibeꞌ patrón loo guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Bli guꞌ cas patrón guꞌ. No gòp guꞌ mod gunèe guꞌ patrón guꞌ dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ xalqueꞌ ndyubdiꞌs guꞌ loo Crist. 6 Neꞌgàcte guꞌ xal moz coꞌ ndli zinꞌ ante coꞌseꞌ ndoo naa patrón loo moz par tataa mod güin moz loo zinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ xal moz coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Crist. Bli guꞌ zinꞌ dib nzo

6

486 yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ xal mèn coꞌ ndyéꞌth lezoꞌ loo coꞌ ñibeꞌ Diox. 7 Guꞌ coꞌ nac moz, bli guꞌ zinꞌ dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ xalqueꞌ ndli mèn sirv loo Tad Crist. Neꞌlide guꞌ sirv loo xtàa guꞌ xal ndli chol mèn sirv loo xtàa mèn. 8 Tac guꞌ naneequeꞌ leꞌ ryete conꞌ ndac coꞌ ndli thìb thìb naꞌ, càayaꞌ naꞌ yalndxax cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ ndli naꞌ coꞌ taꞌ Tad Crist, que nac naꞌ moz, que nac naꞌ mèn coꞌ yende chó ñibeꞌ loo. 9 Lomisqueꞌ, guꞌ coꞌ nac patrón, ne, tataaqueꞌ bli guꞌ con moz guꞌ. Neꞌtetìixùꞌde guꞌ moz guꞌ. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ guꞌ nonqueꞌ leꞌ Tad Diox, coꞌ nzo loo béꞌ, nac patrón cheꞌn ryete naꞌ, que nac naꞌ patrón, que nac naꞌ moz. Indlide Tad Diox tyuꞌ thìb mèn más leque tedib mèn loo Tad Diox. Pab ngue luꞌ leꞌ xtiꞌs Diox coꞌ nac diꞌs natúꞌ nac xal nac chol yiꞌf coꞌ ntauꞌ solndad lad solndad loo xóꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. 10 Per nalleꞌ conꞌ ndxèꞌ nac lult diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ, mèn coꞌ nac xal huesen por cón cheꞌn Crist: Leque guꞌ blo valor loo guꞌ no bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ guꞌ par tolo queltàa guꞌ loo Tad Crist no loo cón cheꞌn Tad Crist por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Tad Crist no laꞌs yaꞌ Tad Crist. 11 Fquenap guꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ cheꞌn Mebizya coꞌ ngyoo no mèn. Xal coꞌseꞌ ntauꞌ solndad lad solndad con thìb bloo yiꞌf loo conꞌ ryes, tataaqueꞌ ndlàa Diox naꞌ no ntauꞌ Diox naꞌ loo conꞌ ryes no loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàc loo naꞌ. 12 Tac ingyoode naꞌ con mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, naꞌ ngyoo con ryete xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzi tee ban loo mbii. Xpii yeꞌrsinꞌa ndxàp conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii xpii yeꞌrsinꞌa no laꞌs yaꞌ xpii yeꞌrsinꞌa. Ñibeꞌ xpiia loo izlyoꞌ ndxèꞌ, coꞌ nee diꞌs, loo mèn coꞌ nac jef roo jef xèn coꞌ ñibeꞌ loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 13 Por cona, gure nèe guꞌ no blo guꞌ valor loo guꞌ loo

487 cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Diox no conꞌ coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox xal thìb solndad coꞌ ndxoc xab coꞌ nacsuaꞌ con yiꞌf par tauꞌ solndad lad solndad par lyáꞌ solndad loo conꞌ ryes. Tataa bli guꞌ par neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ no neꞌzyebte guꞌ coꞌseꞌ cobyaꞌ Mebizya guꞌ par li Mebizya tyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par li guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ leꞌn huiz coꞌ gàc huiz yeꞌrsinꞌ. Leꞌ coꞌseꞌ yilo riꞌth conꞌ yeꞌrsinꞌa loo guꞌ na, bli guꞌ par tolo cue nèe guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 14 Tolo bli guꞌ par cue nèe guꞌ, tá, loo coꞌ nac cón cheꞌn Diox. No que tee ban li guꞌ conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Tataa gàp guꞌ fuerz no yòo valor loo guꞌ coꞌseꞌ cobyaꞌ Mebizya guꞌ hora xal ndli thìb solndad coꞌseꞌ ntíꞌ solndad thìb cinch leꞌn solndad par gàp solndad fuerz. Bli nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox par nalì no nambìi que tee ban guꞌ loo cón cheꞌn Crist par neꞌlide Mebizya gan loo guꞌ xal coꞌseꞌ ndxoc thìb solndad xab solndad coꞌ nacsuaꞌ con yiꞌf par neꞌtehuíꞌde ngolo ngolaꞌs solndad solndad coꞌseꞌ ndyee solndad loo xóꞌ. 15 Nalas gure guꞌ no bli nab guꞌ guꞌ par taꞌ guꞌ cuent no co guꞌ yalbàn loo mèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ li par yo nagàl lezoꞌ mèn que tee ban mèn loo Diox. Tataa bli guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac xal ndli solndad coꞌseꞌ quej nqueꞌ solndad zapat nii solndad par yátbèe solndad ya solndad loo xóꞌ. 16 Más de cona, golaꞌs guꞌ no gòp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox xal ngue niin loo guꞌ par neꞌlide Mebizya gan loo guꞌ. Tataa bli guꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac xal ndli thìb solndad coꞌseꞌ ntauꞌ solndad lad solndad con thìb leꞌ yiꞌf coꞌ lèe scud láth coꞌseꞌ ndoo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn solndad loo solndad con flech, coꞌ ndub quìi bèel punt, par lyáꞌ solndad loo conꞌ ryesa. Tataa bli guꞌ par neꞌyiziꞌfte no neꞌyigaꞌste conꞌ yeꞌrsinꞌ loo guꞌ coꞌ nac conꞌ ndlyaꞌs Mebizya gàc loo guꞌ. 17 Bli guꞌ xtùuz loo ryethe conꞌ cón cheꞌn xá mod mblyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes par quenap guꞌ xtùuz

EFESIOS 6 guꞌ xal nquenap solndad yéc solndad con sombrel coꞌ nacsuaꞌ con yiꞌf. Bluꞌ guꞌ cón cheꞌn xtiꞌs Diox loo xtàa guꞌ xal ndlyath no Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox guꞌ. Tataa mod li guꞌ gan loo Mebizya xal ndli solndad us thìb cuchi par li solndad gan loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn solndad. 18 Ftoloqueꞌ gurez guꞌ Diox no bnab guꞌ ryethe conꞌ naquin guꞌ loo Diox por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. Ftolo bnab guꞌ conꞌ loo Diox xal mèn coꞌ nalas nziriꞌ coꞌ nac mèn coꞌ inzode mcalꞌ loo. Ftoloqueꞌ gurez guꞌ Diox por cón cheꞌn ryete mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. 19 Gurez guꞌ Diox por daa, ne, par tolo taꞌ Diox lugar loon par tyoodizen con dibaxlaꞌs no lin par yath yèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngo casloo loo mèn axta póla. 20 Diox mtelꞌ daa par ndalen xal mnibeꞌ Diox loon par tethen cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. Nalleꞌ por mdethen cón cheꞌn diꞌs ndaca, mqueꞌ mèn daa leziꞌf. Gurez guꞌ Diox par daa par yòo valor loon xal ndxàala par gon yalbàn loo mèn con dibaxlaꞌs cón cheꞌn diꞌs ndaca. Pab ngue nii Diox loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. 21 Tiquic coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist, coꞌ nac mbiꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe naꞌ, Tiquic taꞌ cuent loo guꞌ par ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon no xal ndxàc ryete conꞌ ndxèꞌ loon. Anzeꞌf altant ndoo Tiquic loo mèn láth nxoꞌf zinꞌ Tiquic zinꞌ loo mèn cón cheꞌn Tad Crist. 22 Por cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ mtelꞌen Tiquic loo guꞌ par taꞌ Tiquic cuent loo guꞌ xá nzo nuꞌ par nedrèꞌ no par tegán Tiquic lezoꞌ guꞌ. 23 Mbezen Diox no Tad Jesucrist leꞌ Diox li par cue guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ. Gòp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox xud naꞌ. Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ xtàa

EFESIOS 6 guꞌ coꞌ nac xal huespeꞌ guꞌ làth xtàa guꞌ. 24 Mbezen Diox leꞌ Diox li anggàc conꞌ ndac loo ryete mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ

488 Tad Jesucrist naꞌ con dib nzo yéc mèn no con dib nzo lezoꞌ mèn thidtene. Taandxèꞌ gàca.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Coꞌ Ngo Ban Leꞌn Ciuda Filip Pab ngue queꞌ yeꞌs loo mèn láth mqueꞌ Pab leziꞌf, loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ ngo ban leꞌn ciuda Filip. Daa, Pab, ngue queꞌ yeꞌs loo guꞌ, mèn cheꞌn ciuda Filip, guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. Ryop nuꞌ Timote ngue nii Diox loo guꞌ, guꞌ coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox no cheꞌnpeꞌ Crist Jesús. Lomisqueꞌ tiemp, ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ mèngool, guꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox. Lomisqueꞌ, thidte ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ, guꞌ coꞌ ndlyath no no coꞌ ndli sirv loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist Jesús. 2 Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. Ndlyazen, ne, leꞌ Diox no Tad Jesucrist naꞌ angli nagàl yo lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ.

1

Pab ngue naꞌb loo Diox cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Tad Crist. 3 Ryete vez coꞌseꞌ nteꞌ lezon guꞌ láth coꞌseꞌ mbezen Diox, mbezquen Diox quix Diox loo Diox por cón cheꞌn guꞌ. 4 Ndyac lezon coꞌseꞌ toloqueꞌ mbezen no ñaꞌben cón cheꞌn ryete guꞌ loo Diox coꞌseꞌ mbezen Diox. 5 Naneequeꞌ guꞌ

thidte ngue xoꞌf zinꞌ naꞌ zinꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac. Ndlyath noqueꞌ guꞌ daa axta coꞌseꞌ ngòc ner huiz coꞌseꞌ mbìn guꞌ diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac. Axta huiza no axta huiz nalze ngue lyath noqueꞌ guꞌ daa. 6 Ndxàpen yalxlaꞌs loo Diox leꞌ Diox coꞌ mtlo mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn zinꞌ ndac ndxèꞌ loo guꞌ, Diox tolo li zinꞌ ndac ndxèꞌ loo guꞌ axta huiz coꞌseꞌ gàc huiz bere Jesucrist, yiꞌth xi Jesucrist mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist. Axta syareꞌ, ngolo mdyaa zinꞌ ndxèꞌ loo guꞌ. 7 Ndxàalqueꞌ taandxèꞌ lin xtùuz cón cheꞌn ryete guꞌ. Tac anzeꞌf lezon ngudloon ryete guꞌ. Diox angngue li conꞌ ndac loo guꞌ xal ndxàca loon láth ngueꞌen leziꞌf nalleꞌ, ne, tac guꞌ ndlyath no daa loo zinꞌ ndxèꞌ. Que naca ngueꞌen leziꞌf, o que naca toon loo mèn nac zinꞌ coꞌ ñibeꞌ, o que naca pál coꞌteꞌ nzon, tubquen razon cón cheꞌn diꞌs ndac. No li nèen cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo mèn leꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ nac lìcpeꞌ. 8 Tac Diox nonqueꞌ no naneequeꞌ Diox leꞌ daa nqueꞌ lezoꞌ ñèen guꞌ axta plóthe xalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Jesucrist ñèe Jesucrist mèn axta plóthe. 9 Coꞌseꞌ mbezen Diox, ñaꞌben cón cheꞌn guꞌ loo Diox leꞌ guꞌ tolo queꞌqueꞌ lezoꞌ cón cheꞌn Diox no sate más tolo gác guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox láth ngue téꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox. Láth ngue téꞌth guꞌa, fteche ftexyath guꞌ xtùuz guꞌ cón cheꞌn conꞌ ndac no cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ.

489

FILIPENSES 1 Làth xtauꞌa, sate más tolo queꞌ lezoꞌ guꞌ Diox no queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. 10 Mbezen Diox leꞌ guꞌ tolo gác cui coꞌ nac más conꞌ ndac. Gòc guꞌ mèn coꞌ dib nzo yéc no mèn coꞌ dib nzo lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox. Gòc guꞌ mèn coꞌ neꞌtaꞌde xyàn lezoꞌ hues xtàa guꞌ axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ yiꞌth xi Crist naꞌ, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. 11 Mbezen Diox leꞌ Jesucrist lyath no guꞌ par que tee ban lì guꞌ par càba yalnaban loo guꞌ xal thìb conꞌ coꞌ ndxas ndxàl loo Diox. Tataa bli guꞌ par càba xyoꞌf lèe no xyoꞌf xtiꞌs lèe Diox par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox por cón cheꞌn guꞌ. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn ante loo cón cheꞌn Crist ndxòo lezoꞌ Pab naban Pab. 12 Guꞌ coꞌ nac huesen por cón cheꞌn Jesucrist, ndlyasquen leꞌ guꞌ non no nanee guꞌ leꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loon, ale ndxeꞌlequeꞌ, lìcqueꞌ, mcàba más conꞌ ndac loo cón cheꞌn diꞌs ndac par alanlequeꞌ tolo yath yèn diꞌs ndaca loo mèn. 13 Ale leꞌleꞌ más huen ngòca loon par non ryete mèn no mbli laꞌs ryete mèn coꞌ naban palas cheꞌn gobiern no taamas mèn coꞌ naban coꞌteꞌ nzon ndxèꞌ leꞌ por cón cheꞌn Crist ngueꞌen leziꞌf. 14 Huax mèn coꞌ naban ciuda Rom coꞌteꞌ ngueꞌen leziꞌf, mèn coꞌ nac hues naꞌ por cón cheꞌn Tad Crist, ale sate más ngòo valor loo mèna coꞌseꞌ mbìn mèna leꞌ daa ngueꞌ leziꞌf. Ale neꞌ neꞌ ngzeb mèna. Alanlequeꞌ ngòp mèna yalxlaꞌs loo Diox. Ngo mèna yalbàn, ne. 15 Lìcpeꞌ baꞌi, nzo thìb ned mèn coꞌ ngo yalbàn con xèn con xyàn. Mèna ndxàn lezoꞌ ñèe mèna daa por cón cheꞌn Crist. Per tedib ned mèn coꞌ nac tedib ned mèn, mèna ngo yalbàn dib nzo yéc mèna no dib nzo lezoꞌ mèna coꞌ nac cón cheꞌn Crist. 16–17 Mbryop ned mèna ndeꞌth cón cheꞌn Crist tac nqueꞌ lezoꞌ mèna Diox. Naneequeꞌ mèna no nonqueꞌ mèna leꞌ daa ngueꞌ leziꞌf

490 tac ncàben loo mèn no nduben razon cón cheꞌn diꞌs ndac. No nalì ndan cuent cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, ner ned mèna ndeꞌth cón cheꞌn Crist con xèn con xyàn coꞌ nzo lezoꞌ mèna ñèe mèna daa. Indlide mèna conꞌa xal mèn coꞌ nambìi no nalì ndoo. Ndxeꞌlequeꞌ, ndli mèna xtùuz no ncuaꞌn mèna mod par tolo tec mèna daa tac ñèe mèna ngueꞌen leziꞌf. 18 Per ¿chó mport nzo lezon cona? Gunee mèna cón tyoodiꞌs mèna cón cheꞌn Crist. Gunee mèna chéꞌ ndyoodiꞌs mèna nalì o chéꞌ ñii yèe ñii tìi mèna cón cheꞌn Crist. Conseꞌ ndxath no ndxèn cón cheꞌn Crist làth mèn, ndyac lezon cón cheꞌn mèna. Toloqueꞌ tyac lezon, ne. 19 Tac daa naneequeꞌ no nonqueꞌ daa leꞌ conꞌ ndxàc loon ndxèꞌ, leꞌi càb loon leꞌ daa ryoꞌ ndac. Tataa gàca tac guꞌ mbez Diox cón chenen. Làth xtauꞌa, Xpii Natúꞌ cheꞌn Jesucrist ngue lyath no daa, ne. 20 Pues conꞌ coꞌ lyazen no conꞌ coꞌ nquee lezon nac: Nec thìb mod neꞌthyonte daa. Ndxeꞌlequeꞌ, lyazen gàca loon leꞌ daa tyoodiz no mèn con dibaxlaꞌs cón cheꞌn Crist, que naca càb conꞌ ndac loon, que naca càb conꞌ ryes loon, que naca ban daa, o que naca gath daa, conseꞌ gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Crist por cón chenen. 21 Per láth naban daa, ante ndoo lezon nxoꞌf zinꞌen cón cheꞌn Crist. Cheleꞌ daa gath, ale leꞌleꞌ más huen gan. 22 Per cheleꞌ bélꞌyòo coꞌ nac laden ndxèꞌ tolo banqueꞌ loon, leꞌ sya, toloqueꞌ lin zinꞌ cón cheꞌn Crist coꞌ càb loon coꞌ gàc conꞌ yas yàl loon. Lìcpeꞌ baꞌi, axta neꞌ neꞌ ñeen cón ndxàal lin. 23 Per nalleꞌ, huiꞌ guꞌ nexa. Sa niin ndooqueꞌ loo guꞌ. Taasa niin nzoleꞌ loo béꞌ. Thìb ndyub yoꞌf lezon gath bélꞌyòo laden ndxèꞌ par bii ban non Crist. Cona, gàc más conꞌ ndac par daa. 24 Per tediba na, lyazen tolo banqueꞌ bélꞌyòo laden tac ndyaquen naquinqueꞌ go non guꞌ taandxep. 25 No ndxàpen yalxlaꞌs loo Diox ndxàalqueꞌ yanꞌ non guꞌ. Por cona, naneequen no nonquen leꞌ daa yanꞌ noqueꞌ guꞌ par tolo

491 téꞌth guꞌ no tyub xnìi yéc guꞌ no tyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox no tyac lezoꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ. 26 Leꞌ sya, coꞌseꞌ galen loo guꞌ tedib vez, gab guꞌ diꞌs roo no diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ loo Crist Jesús por cón chenen. 27 Thìb conꞌ no maste ñaꞌben loo guꞌ: Nabeꞌste fque tee ban guꞌ xal ñibeꞌ xtiꞌs Crist loo guꞌ no xal ndluꞌ diꞌs ndac cheꞌn Crist loo guꞌ. Fque tee ban lì guꞌ par que naca go non guꞌ, que naca tith nzon loo guꞌ, gònquen cón cheꞌn guꞌ leꞌ guꞌ thidtenequeꞌ mbli nèe lezoꞌ guꞌ no xtùuz guꞌ loo thidte coꞌ nac cón cheꞌn Crist. Blo guꞌ valor loo guꞌ con thidte xtùuz guꞌ no con thidte lezoꞌ guꞌ par li nèe guꞌ guꞌ xal ñibeꞌ Diox loo diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. 28 Neꞌ neꞌ laꞌ guꞌ zeꞌb chol conꞌ coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ guꞌ. Tac cheleꞌ guꞌ inzyebte, leꞌi ndluꞌ loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌsa leꞌ mèna tyuhuan no lyux mèna. Per ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ non leꞌi ndluꞌ loo naꞌ leꞌ naꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes. Huiꞌ guꞌ nexa. Diox mbli par neꞌzyebte guꞌ. 29 Por cón cheꞌn Crist, Diox angmbli leꞌ guꞌ ngolaꞌs loo Crist. Non Diox leꞌ coꞌseꞌ ngolaꞌs guꞌ loo Crist, càba loo guꞌ leꞌ guꞌ tyactìi por cón cheꞌn Crist, ne. 30 Loo cón cheꞌn Crist nac naꞌ xal solndad coꞌ ndxátbèe par cue yoo no solndad mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn solndad. Cón cheꞌn conꞌa, ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xá mod mque tee ban daa loo diꞌs ndac xal ndxàca loo solndada. Nalleꞌ guꞌ nonqueꞌ xal ndxàca loon. Ndxàca loon xalqueꞌ ndxàca loo solndad coꞌseꞌ ndxátbèe solndad, nda solndad loo xóꞌ. Tataa ndxàca loon nalleꞌ loo cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent leꞌ Crist ngòc thìb mèn beꞌthe no thìb mèn nadoꞌ. Ngoloa, ngòc conꞌ roo conꞌ xèn loo Crist par ngòp Crist rye loothe conꞌ laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist. Por cón cheꞌn ryete conꞌa, niin tedib conꞌ loo guꞌ: Cheleꞌ Crist

2

FILIPENSES 1​, ​2 ntegánqueꞌ lezoꞌ guꞌ ndxep, no cheleꞌ guꞌ nagàlqueꞌ nzo lezoꞌ tac non guꞌ leꞌ Diox nqueꞌ lezoꞌ ñee Diox guꞌ, no cheleꞌ guꞌ indláꞌyaꞌde xtàa guꞌ loo conꞌ coꞌ nde che loo xtàa guꞌ, no ndaꞌ guꞌ yaꞌ guꞌ loo xtàa guꞌ loo chol zinꞌ coꞌ ndxòo xtàa guꞌ tac Xpii Natúꞌ nzo no guꞌ, no cheleꞌ guꞌ ndenꞌqueꞌ lezoꞌ susqueꞌ ndlyat lezoꞌ Diox ñèe Diox guꞌ por cón cheꞌn Crist, 2 tataa bli guꞌ xal ngue niin loo guꞌ nalleꞌ par tolo tyac tínꞌ lezon, coꞌ nee diꞌs, thidte ndyeꞌth lezoꞌ naꞌ no thidte ndxàc naꞌ coꞌseꞌ thidte queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ loo cón cheꞌn Crist. Lomisqueꞌ, fqueꞌ lezoꞌ guꞌ Diox no fqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. Thidte bli guꞌ yéc guꞌ no thidte bli guꞌ lezoꞌ guꞌ. Thidte ftenꞌ guꞌ cón nac conꞌ ndac làth xtàa guꞌ, ne. 3 Yende cón li guꞌ par tyeꞌs guꞌ cón cheꞌn guꞌ. Neꞌ neꞌ li guꞌ chol conꞌ par li guꞌ gan loo xtàa guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ mèn nadoꞌ. Bli thìb thìb guꞌ cas loo hues xtàa guꞌ axta plóthe xal ndli mèn cas loo thìb mbiꞌ coꞌ ndli mèn cuent anzeꞌf ntac. 4 Neꞌtyoode lezoꞌ nec thìb guꞌ par quenap guꞌ ante coꞌ nac cheꞌnpeꞌ guꞌ par gàca conꞌ ndac loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ftoo lezoꞌ guꞌ quenap guꞌ conꞌ coꞌ nac cheꞌn thìb hues xtàa guꞌ no conꞌ coꞌ nac cheꞌn tedib hues xtàa guꞌ par lyath no guꞌ hues xtàa guꞌa par gàca más conꞌ ndac loo hues xtàa guꞌa. 5 Thidte bli ryete guꞌ xtùuz xalqueꞌ mbli Crist Jesús xtùuz coꞌseꞌ ndlab guꞌ xtiꞌs Diox no coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox. Tataaqueꞌ bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn thìb hues xtàa guꞌ no cón cheꞌn tedib hues xtàa guꞌ. 6 Huiꞌ guꞌ nexa. Por part cón cheꞌn Crist, mastaleꞌ dib xoo xá ñaa Diox ñaa Crist, no nac Crist xalqueꞌ yub Diox ndooreꞌ mbiꞌth Crist loo izlyoꞌ, no mastaleꞌ ngòp Crist conꞌ laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist par yanꞌ no Crist cón cheꞌnpeꞌ Crist loo béꞌ, neꞌngòode lezoꞌ Crist par tolo lalqueꞌ ngàc Crist xal yub Diox par ngyanꞌ Crist xal Diox

FILIPENSES 2 loo béꞌ. 7 Ale leꞌleꞌ mbláꞌ Crist conꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Crist thìb lad loo béꞌ. Ale mbiꞌth yáal Crist loo izlyoꞌ xal ndxáal chol mbetoꞌ par ngòc Crist xal thìb moz coꞌ ndli sirv loo mèn no loo Diox. 8 Coꞌseꞌ ngòc Crist xal chol mèn coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mque tee gueꞌs yaꞌ Crist loo mèn. Neꞌndeꞌste Crist loo mèn. No por ngòc Crist thìb mbiꞌ nadoꞌ, leque Crist angmblaꞌ par mqueꞌ mèn Crist loo cruz mastaleꞌ ngòc conꞌa conꞌ par thyon Crist coꞌseꞌ nguth Crist loo cruz. 9 Por cona, mbli Diox ngòc más conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Crist. No mbli Diox par mbeꞌ Crist thìb lèe, coꞌ nee diꞌs, nac Crist más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque chol taamas mèn, no angl, no chol conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, no coꞌ nzo loo izlyoꞌ. 10 Tataa mbli Diox par coꞌseꞌ gòn mèn lèe Crist, tyub xib mèn loo Crist, que naca mèn coꞌ nzo loo béꞌ, que naca angl coꞌ nzo loo béꞌ, que naca mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ, que naca chol xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo loo izlyoꞌ, que naca xpii mèn coꞌ nzo yeꞌrbìil, que naca chol xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo yeꞌrbìil. 11 Conꞌa mbli Diox loo Jesucrist par taꞌ mèn cuent, no yilaꞌs mèn, no gab mèn leꞌ Jesucrist nac yub Tad Diox par tataa mod gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox no tolo xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs Dios coꞌ nac xudpeꞌ Jesucrist loo mèn. Diꞌs ndxèꞌ ngue taꞌ cuent leꞌ ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist nac xal thìb xnìi coꞌ ntenìi loo yálꞌcuau. 12 Por cona, guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, xalqueꞌ ndyubdiꞌs guꞌa, no iante ndyubdiꞌs guꞌ loon coꞌseꞌ ngo non guꞌa, per ale ndxeꞌlequeꞌ, más ndyubdiꞌs guꞌ loon nalleꞌ coꞌseꞌ yende daa loo guꞌ, bli guꞌ cas loo Diox xal mèn coꞌ nzyeb no xal mèn coꞌ nxiꞌth lezoꞌ loo Diox. Tolo fxoꞌf zinꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox tac guꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes. 13 Tac Diox ndli loo guꞌ leꞌ guꞌ ndlyaꞌsqueꞌ li conꞌ

492 ndac xal nee lezoꞌ Diox. Ndlyath no Diox guꞌ par li guꞌi, ne. 14 Láth ngue li guꞌ conꞌ ndac coꞌ nee lezoꞌ Diox, neꞌco ñeede guꞌ cón cheꞌn hues xtàa guꞌ no neꞌyoode guꞌ con hues xtàa guꞌ. 15 Ndxeꞌlequeꞌ, fque tee ban ndac guꞌ par neꞌquexùꞌde mèn guꞌ. Neꞌcuaꞌnte guꞌ xquin guꞌ làth mèna. Guꞌ nac xinꞌ Diox. Nonqueꞌ guꞌ leꞌ guꞌ nzo ban làth bin mèn yeꞌrsinꞌ. Làth xtauꞌa, gòc guꞌ mèn coꞌ ntenìi yéc mèna no coꞌ ntenìi lezoꞌ mèna xal ntenìi huiz no mbeꞌ loo izlyoꞌ. 16 Ndlyazen leꞌ guꞌ que tee taꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ loo mèn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes no gàp mèn yalnaban thidtene. Leꞌ sya, coꞌseꞌ yiꞌth xi Crist naꞌ, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, anzeꞌf tyac lezon tac guꞌ ngure nèe loo cón cheꞌn diꞌs ndac. Sya, mbli lazen neꞌnque teeden loo guꞌ anxleꞌ. Neꞌ neꞌ nxoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ loo guꞌ anxleꞌ. 17 Mastaleꞌ gàca loon yiꞌf yèe daa gath daa, cheleꞌ guꞌ tolo gàp yalxlaꞌs loo Diox no tolo li guꞌ par cue nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn diꞌs ndac, loo conꞌa tyac lezon no xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezon con ryete guꞌ. 18 Cona, ndlyazen tyac tínꞌ lezoꞌ guꞌ par thidte xyoꞌf ndeꞌ no xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ con daa. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ngue taꞌ cuent cón cheꞌn Timote no Epafrodit. 19 Leꞌ tediba na, daa ngue bedqueꞌ ñeeneꞌ xá nac coꞌ nee lezoꞌ Crist cón chenen par, chàa, telꞌen Timote loo guꞌ par yeꞌth lezon no par tolo tyac lezon coꞌseꞌ li lazen no non daa máa guꞌ par nedrèꞌ. 20 Tac yende chó tedib myenꞌ ngue non coꞌ nac xal daa coꞌ nac Timote coꞌ nac thidte lezoꞌ no thidte xtùuz con daa coꞌ ndyóoqueꞌ xal daa no coꞌ ndlyaꞌsqueꞌ ñee máa guꞌ par nedrèꞌ, xá nzo guꞌ par nedrèꞌ. 21 Tac taamas mèn coꞌ nqueltàa no daa, ale más ndyóo mèna loo yalgonꞌpeꞌ mèna leque tyóo mèna loo cón cheꞌn Crist Jesús.

FILIPENSES 2​, ​3

493 22 Per guꞌ naneequeꞌ cón cheꞌn Timote, leꞌ Timote anzeꞌf ntac loon xal thìb xganꞌ gundan coꞌ altant ndyoo loo xud par li xganꞌ gundan sirv loo gundan. Tataa ngue xoꞌf zinꞌ Timote con daa loo cón cheꞌn diꞌs ndac. 23 Por cona, ngue beden xaste telꞌen Timote loo guꞌ coꞌseꞌ gònen xá nde tee cón chenen par ned nzon ndxèꞌ. 24 Ndxàpen yalxlaꞌs loo Crist, chàa, gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ, ne. 25 Per ndyaquen ale, más naquin telꞌgàn Epafrodit, coꞌ ndxàc xal hues daa loo cón cheꞌn Crist loo guꞌ. Epafrodit ndlyath no daa xal thìb solndad loo zinꞌ coꞌ ndxàpen. Epafrodit ndxèꞌ nac mbiꞌ coꞌ yub guꞌ mtelꞌ loon coꞌ ngue li mandad loon leꞌn leziꞌf coꞌteꞌ nzon. 26 Tac anzeꞌf ndyub yoꞌf lezoꞌ Epafrodit ñee Epafrodit máa guꞌ. Anzeꞌf mxi tínꞌ lezoꞌ Epafrodit tac mbìn Epafrodit leꞌ guꞌ mbìn leꞌ Epafrodit ngulen liz par ned nzon ndxèꞌ. 27 Lìcpeꞌ baꞌi, Epafrodit ngulen lizqueꞌ axta yamerleꞌ mtín liz Epafrodit. Per Diox mblyat lezoꞌ gunèe Diox Epafrodit. No iante loo Epafrodit mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox daa, ne, par neꞌtolode ngxi tínꞌ lezon loo cón cheꞌn Epafrodit xal nxi lezon loo taamas conꞌ coꞌ nqueltàa ndxàc loon. 28 Por cona, axta arid nguen lezon telꞌen Epafrodit loo guꞌ par tyac lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ Epafrodit. Leꞌ sya, xite tyóon cón cheꞌn guꞌ, ne. 29 Bli guꞌ cas loo Epafrodit coꞌseꞌ zin Epafrodit loo guꞌ. Go no guꞌ Epafrodit con yalguyith yalguxìis loo Tad Crist. Bli guꞌ cas loo taamas mèn, ne, coꞌ nac xalqueꞌ nac Epafrodit. 30 Tac por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ ryop nuꞌ Epafrodit cón cheꞌn Crist ale yamerleꞌ mcàba yalguth loo Epafrodit. Tac mblo Epafrodit valor loo Epafrodit. Ngòc conꞌ ryes loo Epafrodit par mblyath no Epafrodit daa loo coꞌ mblyaꞌs guꞌ lyath

no guꞌ daa per neꞌnglide guꞌ gan ngli guꞌi loon. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent xá mod ndxàal que tee ban mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist par tataa mod li mèna gan ryethe conꞌ coꞌ angtaꞌlaꞌs Crist càa mèna yiloa. Per nalleꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, lyazen leꞌ guꞌ tyac lezoꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist. Lìcpeꞌ baꞌi, inacta arid naxol part cón chenen par daa par queꞌen lomisqueꞌ yeꞌs loo guꞌ tedib vez coꞌ nac mbryop cart coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ ndxèꞌ. Diꞌs ndxèꞌ càb gàc conꞌ ndac loo guꞌ, ne. 2 Fquenap guꞌ guꞌ loo mèn coꞌ ndxàc nayiꞌ xal mbac. Fquenap guꞌ guꞌ loo leque mèna tac mèna más ndxòo lezoꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. Fquenap guꞌ guꞌ loo leque mèna tac mèna ngue no costumbr ale angnchoꞌxùꞌ mèna xlanꞌ mèna no angntehuíꞌ mèna ladpeꞌ mèna. 3 Tac loo naꞌ ngòc coꞌ nac lìcpeꞌ circuncisión, coꞌ nee diꞌs, naꞌ coꞌ ndyub xib no naꞌ coꞌ ncòoꞌ yéc loo Diox xal ndluꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo naꞌ. Anzeꞌf ndyac lezoꞌ naꞌ tac naꞌ nac cheꞌn Crist Jesús. Indxàpte naꞌ yalxlaꞌs loo cón cheꞌn xtùuzpeꞌ naꞌ coꞌ ndli naꞌ xtùuz loo cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. 4 Mastaleꞌ tataaqueꞌ naca, cheleꞌ daa ndlyasqueꞌ ngàpen yalxlaꞌs loo xtùuzpeꞌ daa par lin xal nee lezon, ¿chó ñiii loon, àꞌ? Cheleꞌ chó mèn ndli cuent ndxàp mèna yalxlaꞌs loo cón cheꞌnpeꞌ mèna, aleꞌqueꞌ daa más neꞌ gàp yalxlaꞌs par lin conꞌ coꞌ ndlyazen no conꞌ coꞌ neepeꞌ lezon. 5 Tac coꞌseꞌ ngolo xon huiz ngóol daa, mbli mèn circuncidar daa. Nac daa bin cheꞌn mèn tèe hebre, coꞌ nee diꞌs, mèn nación Israel nalleꞌ. No nac daa mèn cheꞌn thìb cuaꞌ mèn coꞌ nac bin thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe mèn coꞌ nac cheꞌn thìb ned mèn nación Israel. Loo cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ngòc daa mèn cheꞌn xleyꞌ coꞌ lèe farise, ne. 6 Ale axta arid

3

FILIPENSES 3 ngòc daa mènleyꞌ axta mdub ngusen mèn loo coꞌ ndxelaꞌs mèn loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Coꞌseꞌ mblin conꞌa, mxaquen axta nambìi no nalì mdoon loo ley cheꞌn Moisés. Mxaquen axta arid nalì no nambìi mque tee banen loo Diox axta neꞌ neꞌ yen mod ñii mèn loon no axta neꞌ neꞌ yen mod quedèe mèn daa cón cheꞌn xleyꞌ daa no cón chenen. 7 Ryete conꞌ coꞌ mblin loo xleyꞌ daa coꞌ mblin cuent ngòc daa anzeꞌf mèn guryath no mèn guryèn, nalleꞌ ale ndxeꞌlequeꞌ, ndlin cuent thidtene yende cón ntac conꞌa par daa por cón cheꞌn Crist. 8 Lìcpeꞌ baꞌi, ryete conꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ daa no conꞌ coꞌ mblin, ne, leꞌi ngòc loon xal thìb conꞌ coꞌ mtèꞌben par gòon loo cón cheꞌn Jesucrist. No non daa cón cheꞌn Tad Crist Jesús daa coꞌ nac más conꞌ roo conꞌ xèn leque chol conꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Por cón cheꞌn Crist Jesús, thidtene mblin perdid ryethe conꞌ coꞌ ngòpen, que naca xleyꞌ daa, que naca yalgonꞌ daa. Mblin cuent ngòc ryete conꞌa xal yix, coꞌ nee diꞌs, ale ndxeꞌlequeꞌ, mbláꞌyan ryete conꞌa par thidtene ante que tee banen loo alux conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist par gàc daa mèn cheꞌnpeꞌ Crist. 9 Tataa mblin par thidte ngòc daa con Crist. Per neꞌnglidena par que tee ban lin xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ póla. Ndxeꞌlequeꞌ, mque tee ban lina por ngòon loo Diox no loo cón cheꞌn Diox por yalxlaꞌs coꞌ ngòpen loo Crist. Cona, ngue niin leꞌ Diox ndyal ngòo mèn loo cón cheꞌn Diox no loo Diox ante por ndxelaꞌs mèn loo Crist. 10 Conꞌ coꞌ ndlyazen más tyub yoꞌf lezon par tolo tan cuent coꞌ huenlequeꞌ nac ryethe conꞌ cón cheꞌn coꞌ ngòc loo Crist. Tolo lyasquen tethen no tan cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist nalleꞌ tac ngro xban Crist làth mèn nguth. Más de cona, ale ndlyasquen tyactìi daa por cón cheꞌn diꞌs ndac xal mxactìi Crist cheleꞌi

494 naquin. Ndlyazen que tee ban daa xal mque tee ban Crist mastaleꞌ càba loon ryete conꞌ coꞌ ngòc loo Crist xal ngòca axta mcàba yalguth loo Crist. 11 Que naca gàc conꞌ ndac loon, que naca gàc conꞌ yeꞌrsinꞌ loon, conseꞌ ryo xban daa làth mèn nguth coꞌseꞌ zin huiz ryo xban mèn làth mèn nguth. Aa. Tataa gàca. Trèꞌ ndluꞌ cón ndxàal li mèn par tataa mod yòo lezoꞌ Diox loo conꞌ coꞌ ngue li mèn. 12 Indlyasten niin loo guꞌ ya ndxàcleꞌ ryete conꞌ ndxèꞌ loon. Axta neꞌ neꞌ tar lin gan gàc daa thìb mèn nalì no thìb mèn nambìi loo Diox, ndyaquen. Per conꞌ ndxèꞌ ngòc loon coꞌseꞌ alithe mque tee lin coꞌ mblyazen. Làth xtauꞌa, ale ngogàa daa loo Crist. Por lult ngolazen loo Crist. Mxoꞌf zinꞌ Crist thìb zinꞌ loon. Nalleꞌ dib nzo yéquen no dib nzo lezon ndub yoꞌf lezon telon zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Crist loon ndxèꞌ. 13 Guꞌ coꞌ nac huesen por cón cheꞌn Jesucrist, indliden cuent ya ngòcleꞌ conꞌ ndxèꞌ loon. Per ndxeꞌlequeꞌ, thidte conꞌ ndlin. Lìcpeꞌ baꞌi, mbyathlazen ryete conꞌ coꞌ mbriꞌthleꞌ loon. Nalleꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndlin xtùuz no ndyóon xá mod lin conꞌ coꞌ ngue li nab Diox par lin no xá mod tolo gàca loon yéꞌ huizeꞌ, ne. 14 Daa ngue li conꞌ ndxèꞌ xal mèn coꞌ ndli puest. Nac daa xal mèn coꞌ nqueꞌ carre par ñeeneꞌ chó li gan. Coꞌseꞌ telon zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon, axta syareꞌ taꞌ Diox conꞌ coꞌ anzeꞌf ntac loon xal ndaꞌ mèn conꞌ loo xtàa mèn coꞌ mbli gan thìb puest. Conꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon ndxèꞌ nac cón cheꞌn Crist Jesús. 15 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Guꞌ coꞌ huen huen ndaꞌ cuent no coꞌ huen huen ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist, ndxàal li guꞌ xtùuz xal ngue niin loo guꞌ cón cheꞌn puest coꞌ nac mod coꞌ ndlin xtùuz, ne. Cheleꞌ guꞌ neꞌyòode lezoꞌ li guꞌ xtùuz xal ndlin xtùuz loo conꞌa per ndli guꞌ xtùuz tedib mod, leque Diox li par

495 taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli guꞌ xtùuz. 16 Per loo cón cheꞌn Crist coꞌ mtéꞌthleꞌ naꞌ, thidte gàc naꞌ par li nèe naꞌ xtùuz naꞌ no lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn conꞌa par thidte que tee ban lì naꞌ loo conꞌa. 17 Guꞌ coꞌ nac huesen por cón cheꞌn Jesucrist, bli guꞌ xalqueꞌ ndlin. Blaꞌs guꞌ no huiꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nzi tee ban xal mtéꞌth mèna loo nuꞌ par téꞌth guꞌ que tee ban ndac guꞌ, ne. 18 Tac anzeꞌf huax mèn coꞌ nde teeleꞌ ndan cuent loo guꞌ nzo. No nalleꞌ beren, ngue tan cuent cón cheꞌn mèna loo guꞌ con nít ngudloon coꞌ ndxónen tac mèna nac ngolo ngolaꞌs loo cón cheꞌn Crist. Indlyaꞌste mèna gòn mèna cón cheꞌn Crist. 19 Por lult, gàca loo mèna ale lyuxxùꞌ mèna. Tac ryete conꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna coꞌ nqueꞌ lezoꞌ mèna nac diox mèna. Lugar de thyon mèna loo conꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna, ale leꞌleꞌ ndyeꞌs nxyalꞌ mèna loo conꞌ ndli mèna. Ale más ndyóo mèna loo cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. 20 Per ndxeꞌlequeꞌ, lizpeꞌ naꞌ, no làazpeꞌ naꞌ, no xnedpeꞌ naꞌ nac loo béꞌ. Por cona, nzi quee lezoꞌ naꞌ no nzi bed naꞌ axta coꞌseꞌ yiꞌth Crist loo béꞌ loo mbii. Yiꞌth xi Crist naꞌ, Tad Crist coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. 21 Huiza, chàa, seꞌ loo Crist prob bélꞌyòo lad naꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. Syareꞌ, gàc lad naꞌ xal nac ladpeꞌ Crist coꞌ anzeꞌf ndxáꞌth bèel. Tataa li Crist loo naꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Crist no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Crist. Leque conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist li zinꞌ Crist par ñibeꞌ Crist loo alux conꞌ. Pab ngue taꞌ cuent loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist xá mod tyac lezoꞌ mèna loo Tad Crist. Por cona, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, guꞌ coꞌ anzeꞌf ndyub yoꞌf lezon ñèen máa guꞌ par nedrèꞌ, cón

4

FILIPENSES 3​, ​4 cheꞌn guꞌ ndli anzeꞌf ndyac lezon. Tac loo cón chenen, nac guꞌ xal thìb listón coꞌ mbli thìb mbiꞌ gan loo thìb yalguyith. Por cona, leque guꞌ tolo bli par cue nèe guꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen. 2 Ñaꞌben no ngue tanꞌen diꞌs ndxèꞌ loo Evodia no loo Síntique. Thidte gàc xtùuz no lezoꞌ ryop xaꞌgota xalqueꞌ mèn coꞌ ndxàc bél por cón cheꞌn Tad Crist. 3 Lomisqueꞌ, ñaꞌben diꞌs lool, ne, hues, lùu coꞌ ndlyath no daa, blyath no Evodia no Síntique. Ryop xaꞌgota ndxàc ftaꞌn naꞌ por cón cheꞌn Crist. Tac ryop xaꞌa nguth ngueyꞌ par mblyath no xaꞌ daa loo zinꞌ coꞌ nac cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Thidte mblyath no ryop xaꞌgota daa con mbiꞌ coꞌ lèe Ment, no con taamas mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ ndxèꞌ con daa. Lèe rye mèna ndub loo yeꞌs loo libr coꞌteꞌ ndub lèe taamas mèn coꞌ ndxàp yalnaban thidtene, mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene yiloa. 4 Ftolo fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ loo Crist thidtene. Beren, niin loo guꞌ tedib vez: Ftoloqueꞌ fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ loo Crist. 5 No oj chéꞌ coꞌ luꞌ guꞌ guꞌ loo mèn, huen, leꞌ guꞌ nacqueꞌ mèn nadoꞌ no mèn ndac. Leꞌ Tad Jesucrist ngue tee noqueꞌ guꞌ. Indláꞌyaꞌde Tad Jesucrist guꞌ ned nzi tee guꞌ. 6 Neꞌgath lyuxte guꞌ no neꞌtyóode guꞌ arid cón cheꞌn chol conꞌ coꞌ ingue node guꞌ coꞌ nac coꞌ naquin guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, guuz guꞌ loo Diox cón cheꞌn ryete conꞌ coꞌ naquin guꞌ láth coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox. Bnaꞌb guꞌi loo Diox no guuz gu: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. 7 Leꞌ sya, tataa mod li Diox par yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo ryete conꞌ axta neꞌ neꞌ ñee taamas mèn no axta neꞌ neꞌ gòn taamas mèn xá mod ndxàca loo guꞌ. Cheleꞌ guꞌ li conꞌa, Diox coꞌ ndli par nagàl yo lezoꞌ guꞌ, Dioxa quenap lezoꞌ guꞌ no xtùuz guꞌ por ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Crist Jesús no por thidte nzo no guꞌ Crist Jesús.

FILIPENSES 4 Pab ngue ñibeꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist ante tyoo lezoꞌ mèna li mèna conꞌ ndac. 8 Más de cona, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, bli guꞌ xtùuz loo conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. Bli guꞌ xtùuz par gàp guꞌ mod loo mèn coꞌ ndxàal li guꞌ cas. Bli guꞌ xtùuz loo ryete conꞌ coꞌ nac conꞌ nalì no conꞌ nambìi. Bli guꞌ xtùuz loo conꞌ coꞌ inacte cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ. Bli guꞌ xtùuz xá mod lyath no guꞌ xtàa guꞌ. Bli guꞌ xtùuz loo ryete conꞌ ndac coꞌ nxoꞌf ndeꞌ no coꞌ nxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ. Bli guꞌ xtùuz loo ryete conꞌ ndac coꞌ nac conꞌ guryath no conꞌ guryèn. Cheleꞌ chol conꞌ nzo coꞌ ndxàal li mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn no loo coꞌ ndxàal xoꞌf lèe xoꞌf xtiꞌs mèn, cón cheꞌn ryethe conꞌa bli guꞌ xtùuz. 9 Ryete conꞌ coꞌ mtéꞌthen guꞌ, no ryete conꞌ coꞌ mbluꞌen loo guꞌ par li guꞌi, no ryete conꞌ coꞌ mbìn guꞌ xal ndyoodiz non guꞌ, no ryete conꞌ coꞌ gunèe guꞌ mblin, cón cheꞌn conꞌa bli guꞌ xtùuz. Diox coꞌ ndli par nagàl yo lezoꞌ guꞌ loo Diox no par cue guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ loo xtàa guꞌ, Diox nzo noqueꞌ guꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent leꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist mthop gòn coꞌ mquin Pab coꞌseꞌ mqueꞌ Pab leziꞌf. 10 Anzeꞌf ndyac tínꞌ lezon por cón cheꞌn Tad Crist leꞌ guꞌ mbere mteꞌqueꞌ lezoꞌ máa daa no mbli guꞌ xtùuz cón chenen tedib vez par mblyath no guꞌ daa. Indlyasten niin loo guꞌ leꞌ guꞌ mbyathlaꞌs daa. Ndxeꞌlequeꞌ, naneen no ndan cuent nec thìb mod no nec tedib mod neꞌnglide guꞌ gan nglyath no guꞌ daa ndooreꞌ. 11 Ingue niiden conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ por naquin daa conꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mtéthen par ndyac lezon con ndxepte conꞌ coꞌ ngue non no xalte ndoo riiden thìb huiz tedib huiz.

496 12 Ndaquen

cuent xal ndxàca loo mèn coꞌseꞌ prob mèn. No ndaquen cuent xal ndxàca loo mèn coꞌseꞌ nzi reꞌs nzi xo conꞌ hua mèn liz mèn. Ryei mtéthquen par xec yèen xal ndriꞌthen thìb huiz tedib huiz. Que naca ndxuhuan axta plóthe ndlyazen, que naca yende cón nac par huan, ndyacqueꞌ lezon mastaleꞌ ndxàca tataa loon. 13 Nxec daa ndlin no ndxác daa ndlin ryete conꞌ coꞌ ndxàal lin tac Crist indláꞌyaꞌde daa. Ndlyath noqueꞌ Crist daa. 14 Per mastaleꞌ nxec daa ndxàc conꞌa loon, huenqueꞌ mbli guꞌ mblyath no guꞌ daa láth ndxàc yalndyub nguꞌs ndxèꞌ loon. 15 Guꞌ naneequeꞌ no nonqueꞌ guꞌ, mèn ciuda Filip, coꞌseꞌ nerlequeꞌ mtlo mbryeꞌs diꞌs cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes coꞌseꞌ mxenen ned ngroꞌen leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon, nec thìb mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist coꞌ nqueltàa tya neꞌngyeꞌthte lezoꞌ mèna nglyath no mèna daa mastaleꞌ Diox mbli angngòc conꞌ ndac loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, ante guꞌ no maste mbyeꞌth yéc no mbyeꞌth lezoꞌ mdub guꞌ tmi coꞌ mtelꞌ guꞌ loon. 16 Tac coꞌseꞌ beꞌ nzon leꞌn ciuda Tesalónica, mtelꞌ guꞌ centav coꞌ ngòc gòn cheꞌn guꞌ loon pláreꞌ vez par mxin conꞌ mquin daa coꞌ nde che loon. 17 Inacte ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ por ndyac lezon mcàayan tmi coꞌ mtelꞌ guꞌ loon. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ más ndlyazen nac leꞌ Diox li tolo yas yàl conꞌ ndxàp guꞌ loo guꞌ. No ndlyazen tolo dii conꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. 18 Ryete tmi coꞌ nde teeleꞌ ntelꞌ guꞌ loon, mcàayaquena. No axta por de más nde teeleꞌ ntelꞌ guꞌ tmi loon. Per nalleꞌ, tmi coꞌ mtelꞌ guꞌ loon con Epafrodit, axta por de más ngue non tmi nalleꞌ. Neꞌtyóode guꞌ arid cón chenen, cara. Huiꞌ guꞌ nexa. Tmi coꞌ mtelꞌ guꞌ loon ngòc xal thìb xlaꞌ duꞌr zen yalꞌ coꞌ ngo mèn loo Diox coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox xal ndlyaꞌs Diox. 19 Diox coꞌ nac Diox daa tolo li par gàp guꞌ ryethe

497 conꞌ coꞌ nde che loo guꞌ. Diox lii loo guꞌ xalqueꞌ nac ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndxàp Crist Jesús laꞌs nii Crist Jesús no laꞌs yaꞌ Crist Jesús. 20 Ndlyazen leꞌ mèn tolo xoꞌf lèe xoꞌf xtiꞌs lèe Diox xud naꞌ no tolo teꞌth mèn diꞌs roo diꞌs xèn cón cheꞌn Diox xud naꞌ loo mèn leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Tataaqueꞌ gàca. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent leꞌ Pab ngue nii Diox loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist, mèn coꞌ naban leꞌn ciuda Filip. 21 Gunii guꞌ Diox cón chenen loo ryete mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn

FILIPENSES 4 Diox, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ nzo no guꞌ. Lomisqueꞌ, mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist coꞌ nzo no daa, mèna ngue nii Diox loo guꞌ. 22 Ryete mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc mèn cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ nzo non trèꞌ, mèna ngue nii Diox loo guꞌ, ne. Per más ndyac mèn coꞌ nac mèn guliz cheꞌn rey César, nteꞌ lezoꞌ mèna ngue nii mèna Diox loo guꞌ. 23 Ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo ryete guꞌ. Tataaqueꞌ gàca.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Coꞌ Ngo Ban Leꞌn Ciuda Colos Pab ngue queꞌ yeꞌs loo mèn coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist no loo Jesucrist, mèn coꞌ mqueltàa loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ ngo ban ciuda Colos. Daa, Pab, nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist xal gunee lezoꞌ Diox. Jesucrist mtelꞌ daa. Ryop nuꞌ Timote coꞌ nac hues naꞌ por cón cheꞌn Jesucrist 2 ngue nii Diox loo guꞌ coꞌ nzo ban ciuda Colos. Mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no ngòc guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox. Mbli nèequeꞌ guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist, ne. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo angli leꞌ guꞌ nagàl yo lezoꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ.

1

Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent xá mod ngurez Pab Diox cón cheꞌn mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist, mèn coꞌ ngo ban ciuda Colos. 3 Nuꞌ mbez Diox quix Diox loo Diox coꞌ nac xud Tad Jesucrist naꞌ ryete vez coꞌseꞌ mbez nuꞌ Diox cón cheꞌn guꞌ. 4 Nuꞌ mbìnleꞌ leꞌ guꞌ ndxelaꞌs loo Crist Jesús. Mbìnleꞌ nuꞌ leꞌ guꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ ryete mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. 5 Tolo mbez nuꞌ Diox quix Diox loo Diox por ryethe conꞌ coꞌ nac coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ

loo cón gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ yiloa coꞌ ngue gosuaꞌ Diox loo béꞌ par gàca cheꞌn guꞌ yiloa. Cón cheꞌn conꞌa nde teeleꞌ ndxòn guꞌ no mtéꞌth guꞌ por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac diꞌs lìcpeꞌ coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 6 Diꞌs ndac coꞌ ngo nuꞌ yalbàn loo guꞌ, leque diꞌs ndaca ndoo yath no ndoo yèn loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. Ncàb cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn leꞌ huax mèn ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist xal thìb cosech ndac coꞌ nthop mèn. Tataa mod, ne, ndxàca loo guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac axta huiz coꞌ mbìn guꞌi no gunee guꞌ, lìcqueꞌ, ndli Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn. 7 Cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ mbluꞌ Epafr loo guꞌ. Epafr anzeꞌf lezon ngudloon. Epafr thidte ndli zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist con nuꞌ. Altant ndyoo Epafr loo zinꞌ cheꞌn Crist par ndluꞌ Epafr zinꞌ xal thìb moz ndac cheꞌn guꞌ. 8 Epafr mdaꞌ cuent loo nuꞌ xá mod ngue lyath no Xpii Natúꞌ guꞌ par nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ xtàa guꞌ par ndxèꞌ, ne. 9 Por cona, axta huiz coꞌseꞌ mbìn nuꞌ nabeꞌste nziriꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox no axta huiz nalze imbedte nuꞌ no indxathlaꞌste nuꞌ mbez nuꞌ Diox por cón cheꞌn guꞌ. Ñaꞌb nuꞌ loo Diox leꞌ guꞌ ñee no taꞌ guꞌ cuent ryethe conꞌ coꞌ nee lezoꞌ Diox. Ñaꞌb nuꞌ loo Diox leꞌ Xpii Natúꞌ lyath no guꞌ par gác guꞌ no tenꞌ guꞌ no taꞌ guꞌ cuent xá nac xtùuz cheꞌn

498

499 Diox. 10 Mbez nuꞌ Diox leꞌ guꞌ que tee ban xalqueꞌ ndxàal que tee ban mèn coꞌ nac cheꞌn Tad Crist par que tee li guꞌ coꞌ yòo lezoꞌ Crist par càba loo guꞌ tolo luꞌ guꞌ ryete conꞌ ndac loo xtàa guꞌ no par tolo téꞌth guꞌ más cón cheꞌn Diox no xá nac Diox. 11 Ñaꞌb nuꞌ loo Diox leꞌ guꞌ xec yèe por cón cheꞌn rye loothe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox xal nac ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. Mbez nuꞌ Diox leꞌ guꞌ chaꞌlaꞌs no xoꞌf ndeꞌ xoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ làth xtauꞌa. 12 Guuz guꞌ: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox xud naꞌ tac Diox mbliqueꞌ ndxàp naꞌ conꞌ laꞌs nii naꞌ no laꞌs yaꞌ naꞌ par yanꞌ no naꞌ no gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ conꞌ coꞌ càayaꞌ naꞌ con mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, coꞌ nee diꞌs, 13 Diox mteláꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Mebizya no laꞌs yaꞌ Mebizya coꞌ ñibeꞌ loo yálꞌcuau coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Ngoloa, mbli Diox par ñibeꞌ xganꞌ Diox coꞌ nac lezoꞌ Diox no coꞌ nac ngudloo Diox loo naꞌ. 14 Diox mtecue cón cheꞌn xtol naꞌ lad Crist coꞌseꞌ mxyo ren Crist loo cruz, coꞌ nee diꞌs, tataa mod mtonꞌ Diox xtol naꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent loo mèn leꞌ Diox mtuꞌ mtàl lezoꞌ Diox loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist por cón cheꞌn yalguth coꞌ mquée loo Tad Crist coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Tad Crist loo cruz. 15 Diox coꞌ yende mod yúꞌ loo mèn, Diox mbiꞌth luꞌ loo loo mèn coꞌseꞌ mbiꞌth Crist Jesús, xganꞌ Diox, loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Crist nac yub Diox coꞌ mbiꞌth no nzoleꞌ Crist ndooreꞌ cuec Diox alux conꞌ coꞌ mtoxcuaꞌ Diox. 16 Diox mnibeꞌ loo Crist toxcuaꞌ Crist alux conꞌ, sya, mtoxcuaꞌ Crist alux conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ no conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, que naca conꞌ coꞌ ndxúꞌ, que naca conꞌ coꞌ indxúꞌde, que naca angl coꞌ ñibeꞌ, que naca taamas angl coꞌ ndxàp conꞌ laꞌs nii angl no laꞌs yaꞌ angl, que naca chol xpii

COLOSENSES 1 coꞌ ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii xpii no laꞌs yaꞌ xpii. Alux conꞌa mtoxcuaꞌ Crist. Crist ngue tèn conꞌa no ngue xènꞌ Crist Jesús conꞌa. Ngòcsuaꞌ alux conꞌa par li zinꞌ Crist. 17 Nzoqueꞌ Crist ndooreꞌ ngureriꞌ chol conꞌ. Crist ngue tèn alux conꞌ coꞌ nziriꞌ par neꞌtyonꞌte no par neꞌlith node conꞌa. 18 Más de cona, Crist ñibeꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist xalqueꞌ ñibeꞌ yéc mèn loo mèn. Tataa nac Crist tac ndooreꞌ nzoleꞌ Crist loo alux conꞌ. Crist ngòc nerlequeꞌ mèn coꞌ ngro xban làth mèn nguth, ne. Ngòc conꞌ ndxèꞌ par gàca leꞌ thidte Crist tyoo ner no tyoo naa no ñibeꞌ Crist loo alux conꞌ. 19 Cona, mbli Diox loo Crist tac Diox mblyaꞌs ngòc Crist thìb xooqueꞌ xalqueꞌ Diox no ngòc Crist lalqueꞌ con Diox. Anzeꞌf ngòo lezoꞌ Diox mbyanꞌqueꞌ Crist lugar cheꞌn Diox loo alux conꞌ coꞌ mteyas mteyàl Diox, coꞌ nee diꞌs, loo ryethe conꞌ. 20 Ngòo lezoꞌ Diox, por cón cheꞌn Jesucrist, yuꞌ yàl ryete conꞌ loo Diox tedib vez. Ngue li Diox leꞌ mèn nagàl yo lezoꞌ loo Diox no cue ban mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn loo xtàa mèn por cón cheꞌn renpeꞌ Crist coꞌ mxyo loo cruz. Tataa ngòca loo Crist par yuꞌ yàl ryete conꞌ loo Diox, que naca conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, que naca conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ. 21 Póla guꞌ, ne, mque tee ban loo cón cheꞌn Crist xal mèn tith. Ngòc guꞌ mèn ngolo ngolaꞌs loo Diox por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo leꞌn lezoꞌ guꞌ por mbli guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ale más mdaꞌ gust lezoꞌ guꞌ mbli guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Per nalleꞌ, mbli Diox ngo nagàl lezoꞌ guꞌ loo yub Diox. 22 Mbli Crist conꞌ ndxèꞌ coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Crist loo cruz par mxactìi Crist no nguth Crist. Tataa mbli Crist par luꞌ too Crist guꞌ xal mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no ngòc guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox. Ngòc guꞌ mèn coꞌ yende chó mèn quexùꞌ loo Diox. 23 Gàc conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ

COLOSENSES 1​, ​2 cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, toloqueꞌ cue nèe loo coꞌ ndxelaꞌs guꞌ, no cheleꞌ guꞌ neꞌgàcte chop loo chop laꞌs no neꞌyitacte lezoꞌ guꞌ loo coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes coꞌ mbìnleꞌ guꞌ. Cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ nac coꞌ ndxath no coꞌ ndxèn rye ned coꞌ nac dib athu loo izlyoꞌ. Daa, Pab, ngue lyath no mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent loo mèn leꞌ Pab mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac par ya luꞌ Pab no ya teꞌth Pab diꞌs ndac loo alux mèn cheꞌn chol nación. 24 Per nalleꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ndyac lezon ndxàc yaltìi loon por cón cheꞌn guꞌ. Tac xalqueꞌ ndxàc yaltìi ndxèꞌ loon, conꞌa nee diꞌs tolo ngue taan ryete yaltìi xal ngòca loo Crist laden coꞌ beꞌ ndxàc falt loo conꞌ coꞌ ndyac no tìi daa Crist por cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ thidte nac loo Crist xal ladpeꞌ Crist. 25 Ngue tan cuent loo guꞌ, daa nac thìb mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Diox mdoo daa no mtanꞌ Diox diꞌs ndxèꞌ loon par xoꞌf zinꞌen zinꞌ par gàc conꞌ ndac loo guꞌ no par luꞌen loo mèn no tethen loo mèn ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn. 26 Ndalen par luꞌen no go xoꞌfen cón cheꞌn Diox coꞌ ngo casloo axta pólleꞌa coꞌ nac rye línꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndriꞌth. Per ndxeꞌlequeꞌ, nalleꞌ ngue li Diox par ngue ryo xoꞌf cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo xnaa loo mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. 27 Pues loo mèn coꞌ inacte mèn nación Israel, mblyaꞌs Diox luꞌ Diox ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngo casloo póla. Cona nee diꞌs, nac Crist coꞌ naban leꞌn xpii guꞌ. Por cón cheꞌn Crist nzi quee lezoꞌ naꞌ cón cheꞌn

500 conꞌ coꞌ gàc loo naꞌ yiloa coꞌ gàc conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ li Diox loo naꞌ. 28 Cón cheꞌn Crist ngo nuꞌ yalbàn. Ncoꞌx nuꞌ loo rye mèn coꞌ ndyal ndxòn cón cheꞌn Crist, ne. Cón cheꞌn Crist ndluꞌ nuꞌ loo mèn xal mbli Diox ndxác nuꞌ par tenꞌ mèn cón cheꞌn Diox coꞌ huenlequeꞌ. Tataa ndli nuꞌ par huen huen téꞌth mèn, no nalì no nambìi téꞌth mèn cón cheꞌn Crist par thidte gàc mèn loo cón cheꞌn Crist. 29 Par gàca tataa loo guꞌ, tolo nxoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac. Con dib fuerz chenen nxoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndlyath no Crist daa axta plóthe xal nac conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist. Ndlyazen leꞌ guꞌ taꞌ cuent no non guꞌ susqueꞌ mxoꞌf zinꞌen no ndyóon no mbrezen Diox cón cheꞌn guꞌ no cón cheꞌn mèn yèez Laodice no cón cheꞌn mèn coꞌ tarte libeꞌ ayéc axànꞌ daa. 2 Ndlyazen gàc loo mèn coꞌ tarte libeꞌ ayéc axànꞌ daa leꞌ mèna yeꞌth lezoꞌ loo cón cheꞌn Crist. Lyazen gàca loo guꞌ tolo téꞌth guꞌ par queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. No ndlyazen tolo téꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox par huen huen gòn guꞌ cón cheꞌn Diox no tataa mod gàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox axta plóthe. Cheleꞌ guꞌ tataa li, Diox li par taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngo casloo loo Diox ndooreꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac cón cheꞌn Crist. 3 Loo Crist nzo casloo rye loothe yalndxác roo yalndxác xèn cheꞌnpeꞌ Diox. Ndxòn Crist ryethe conꞌ no ndaꞌ Crist cuent cón cheꞌn ryethe conꞌ. 4 Ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ par yende chó mèn li par yilaꞌs guꞌ diꞌs coꞌ nac diꞌs gutyèꞌ. 5 Mastaleꞌ ndyac guꞌ yende daa loo guꞌ, per ndyaquen nzon loo guꞌ xalqueꞌ nac xtùuz daa coꞌ ndryoꞌ leꞌn lezon. No axta gust ndaꞌ lezon ñèen guꞌ leꞌ guꞌ nziriꞌ li nèequeꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist no thidte ndxàc xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ loo yalxlaꞌs coꞌ ndxàp guꞌ loo Crist.

2

501 6 Por cona, texal mbìn guꞌ no mtéꞌth guꞌ no ngolaꞌs guꞌ leꞌ Crist Jesús nac xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ, tataaqueꞌ tolo fque tee ban guꞌ loo Crist. 7 Thidtene bli nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist par que tee ban ndac guꞌ loo cón cheꞌn Crist, coꞌ nee diꞌs, nac xal thìb yaa coꞌ neꞌhuinte tac naꞌs ndlyàa lox yaaa loo yòo. Gure nèe guꞌ guꞌ par thidtenequeꞌ cue nèe guꞌ loo cón cheꞌn Crist Jesús xalqueꞌ nac mod coꞌ mtéꞌth guꞌ. Lomisqueꞌ ne, tolo guuz guꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox. Tataaqueꞌ ndxàal li guꞌ.

Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent xá nac yalnaban cub coꞌ ndxàc loo mèn coꞌseꞌ ndxelaꞌs mèn loo Tad Crist. 8 ¡Anderhuen guꞌ! Neꞌtaꞌde guꞌ lugar loo chol mèn quedìi mèna guꞌ. Mèna mbez ndxác mèna per pà gác mèna. Tac conꞌ coꞌ ndxác mèna nac leque xtùuz coꞌ ndli mèna xtùuz coꞌ nac thìb conꞌ coꞌ yende cón ntac. Cona, beꞌ ndyoo nque mèna xís costumbr coꞌ ngue no mèna. Ndli mèna xtùuz toloqueꞌ li mèna cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxèꞌ. Per prob mèna, yende cón nanee mèna cón cheꞌn Crist. 9 Tac thìb xoo xalqueꞌ ñaa Diox ñaa Crist no xalqueꞌ nac Diox nac Crist. 10 No nalleꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox ndxàp guꞌ tac thidte nqueltàa guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Crist ñibeꞌ loo ryete conꞌ coꞌ ndeꞌf diꞌs ñibeꞌ no loo ryethe xpii coꞌ ndxàp conꞌ laꞌs nii no laꞌs yaꞌ. 11 Lomisqueꞌ ne, por thidte ngòc guꞌ loo cón cheꞌn Crist, ngòc circuncidar guꞌ. Per neꞌngàcte circuncisión coꞌ ngòc loo guꞌ xal ndxàc circuncidar xlanꞌ mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, circuncisión coꞌ ngòc loo guꞌ nac ngulàa yéc guꞌ no ngulàa lezoꞌ guꞌ par mblyáꞌ guꞌ loo xtol guꞌ coꞌ nac alux xab izlyoꞌ coꞌ nduhua nee lezoꞌ guꞌ mbli guꞌ ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Crist. 12 Coꞌseꞌ ngòc bautizar guꞌ, coꞌ nee diꞌs, ngolaꞌs guꞌ loo Crist, hora loo cón cheꞌn xquin guꞌ ngòc guꞌ xal mèn coꞌ mbuaꞌs

COLOSENSES 2 no Crist leꞌn yeꞌr lyoꞌ. Hor coꞌseꞌ ngòc bautizar guꞌa, hora Diox mbli ngòp guꞌ yalnaban cub xal mèn coꞌ ngro xban no Crist. Ngòc conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ tac guꞌ ngolaꞌs leꞌ Diox ndxàp conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox axtaqueꞌ mblo xban Diox Crist làth mèn nguth. 13 Guꞌ ngòc xal mèn nguth loo cón cheꞌn Diox póla tac mcuaꞌn guꞌ xquin guꞌ tiempa no tarte gàc circuncidar guꞌ póla. Per nalleꞌ Diox mbli leꞌ guꞌ ndxàp leque yalnaban cub coꞌ ndxàp Crist. No lomisqueꞌ tiemp, mtonꞌ Diox ryete xtol guꞌ. 14 Lìcpeꞌ baꞌi, Diox mtonꞌleꞌ ryete diꞌs coꞌ ndub loo ley coꞌ mnibeꞌ Moisés coꞌ ngòc diꞌs coꞌ mzib quìi naꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ ley loo naꞌ. Tac leya mbluꞌ loo naꞌ ndli naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Sate más nquexùꞌ leya loo naꞌ tac neꞌgácte naꞌ li naꞌ xal ñibeꞌ ley loo naꞌ. Cona, Diox mteche naꞌ loo coꞌ mnibeꞌ ley loo naꞌ coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Crist loo cruz. Conꞌa mbli Diox par neꞌtolode li naꞌ cas loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo naꞌ. 15 Coꞌseꞌ nguth Crist loo cruz, tataa mod mbli Crist gan loo chol meexùꞌ no loo chol xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ñibeꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ coꞌ ngòp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii no laꞌs yaꞌ. No loo xnaa mbli Crist par mdeꞌs yaꞌ no mdeꞌs nii rye xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ mnibeꞌ Crist loo. Mbli Crist leꞌ rye xpii no meexùꞌ mdoo ner loo Crist xal coꞌseꞌ mdyub dóꞌ yaꞌ pres, ya pres leziꞌf. Trèꞌ ndluꞌ ndxàal téꞌth naꞌ cón cheꞌn Crist no cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn béꞌ. 16 Por cona, cheleꞌ chol mèn nzo coꞌ lyaꞌs quexùꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xit guꞌ no luaꞌ guꞌ, no cón cheꞌn chol huiz lni coꞌ mbez mèn yende mod queꞌ mèn zinꞌ no mbez mèn ndxàal quenap mèn mèn huiza, no cón cheꞌn mbeꞌ coꞌseꞌ ndryoꞌ quée mbeꞌ no cón cheꞌn huiz sabd, neꞌlide guꞌ cas loo rye conꞌa. Neꞌ neꞌ gòn guꞌ diꞌs coꞌ mbez mèn cón cheꞌn rye conꞌa. 17 Per cón cheꞌn

COLOSENSES 2​, ​3 ryete conꞌ coꞌ ndaꞌ trèꞌ cuent coꞌ ngòc conꞌ mbli mèna póla, ryete conꞌa ngòc thìb conꞌ anxleꞌ xal thìb xin no xnaa coꞌ yende cón ntac. Per cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ nde nquea, coꞌ nee diꞌs, cón cheꞌn Crist nac conꞌ lìcpeꞌ. 18 Neꞌlaꞌde guꞌ par teche mèn conꞌ coꞌ mbli guꞌ gan mtéꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox. Mèna asendli par ndxàc mèna mèn nadoꞌ. Mèna ale más ndli ndyub xib mèn loo angl, ne. Ale mbez mèna nquin li mèn xtùuz cón cheꞌn conꞌ coꞌ indxúꞌde loo mèn no loo conꞌ coꞌ yende mod huiꞌ mèn loo. Ale ndoote conꞌ ndli mèna. Asendli mèn ndyeꞌs mèn axta plóthe por xtùuz coꞌ ndli mèna coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. 19 Mèna inacte mèn coꞌ thidte nqueltàa loo Crist neꞌ neꞌ loo cón cheꞌn Crist. Crist ñibeꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, xal ñibeꞌ yéc mèn loo mèn. Tataa ndli Crist loo naꞌ par ryoo xyèn naꞌ loo cón cheꞌn Crist xal ñibeꞌ Diox no xal ndlyaꞌs Crist. Tataa ndxàca xal ndxàca loo lad mèn leꞌ thìb thìb part cheꞌn lad mèn nqueꞌ zinꞌ par ryoo xyèn lada xal ndxàala. 20 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ guꞌ nguth noleꞌ Crist, coꞌ nee diꞌs, ngro xàꞌ guꞌ loo ryete conꞌ coꞌ nac cheꞌn xab izlyoꞌ no ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox xal thìb mèn coꞌ nguth coꞌ indyóode cón cheꞌn xal mque tee ban mèna ndooreꞌ coꞌ nac mod coꞌ alithe ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn par li mèn. No ¿nalleꞌ, àꞌ? ¿Chonon beꞌ nzi tee ban guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ xal mèn coꞌ ndyoo nque loo costumbr coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, sya? 21 Angab naꞌi, xal ndli guꞌ no mbez guꞌ: Neꞌgàaltel conꞌ baꞌ. Neꞌhuadel conꞌ baꞌ. Neꞌ neꞌ tyenl conꞌ baꞌ con yaꞌl. 22 Ryete conꞌ coꞌ ngue li guꞌ baꞌ nac mod coꞌ lyux xal ndlyux conꞌ coꞌ ndli mèn zinꞌ. No ryete mod coꞌ ndxàp guꞌ baꞌ alithe nac costumbr no mod cheꞌn mèn coꞌ alithe nzi ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 23 Lìcpeꞌ baꞌi, mèna ndli cuent anzeꞌf ndxác mèna tac ndli mèna

502 ryete conꞌa. Ñibeꞌ yèe mèna loo mèn li mèn xalqueꞌ nac xleyꞌ mèn par gueꞌs nii mèn no gueꞌs yaꞌ mèn loo chol conꞌ. Ñibeꞌ yèe mèna gàc mèn mèn nadoꞌ. Per, ale ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ndluꞌ mèna no mod coꞌ ndluꞌ mèna loo mèn yalguyith naca no yalgutyèꞌ naca. Ale ntetìixùꞌ mèna leque lad mèna par ndluꞌ mèna leꞌ mèna nac mènleyꞌ. Per yende cón li conꞌ ndli prob mèna par teche mèna mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxèꞌ par ndli mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ. Per nalleꞌ ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ngue no yalnaban cub xal mèn coꞌ ngro xban noqueꞌ Crist, ftéꞌth guꞌ no bli guꞌ ryete conꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ béꞌ coꞌteꞌ ndub Crist cuat Diox leꞌn béꞌ loo béꞌ. 2 Bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac cón cheꞌnpeꞌ béꞌ, ne. Neꞌlide guꞌ xtùuz loo coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ no cón cheꞌn yalgonꞌ cheꞌn izlyoꞌ. 3 Tac loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ nac guꞌ xal mèn coꞌ nguthleꞌ loo conꞌa. Yalnaban cub coꞌ ndxàp guꞌ, Crist ngue quenapa loo Diox. 4 Crist mdaꞌ lugar no mbli Crist leꞌ guꞌ yòo ban no Diox thidtene yiloa. Coꞌseꞌ yúꞌ loo Crist loo mèn tedib vez, sya, loo guꞌ, ne, gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn coꞌ gàc loo Crist coꞌseꞌ yúꞌ loo guꞌ loo béꞌ con Crist.

3

Pab ngue taꞌ cuent xá nac yalnaban mèn, mèn coꞌ tarte yilaꞌs loo Crist, no xal nac yalnaban mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. 5 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ryete conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, ya neꞌtolode li guꞌi. Ndxeꞌlequeꞌ, gòc guꞌ xal mèn nguth loo ryete conꞌa. Ryete conꞌa nee diꞌs: Neꞌcuaꞌnte guꞌ xinꞌ huan guꞌ. Neꞌlide guꞌ conꞌ coꞌ nac conꞌ xin no conꞌ cap. Neꞌ neꞌ tyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngroꞌ mblyenꞌ lezoꞌ guꞌ mbli guꞌ póla. Neꞌ neꞌ queliꞌth guꞌ cón nac cheꞌn hues xtàa guꞌ tac mèn coꞌ nqueliꞌth cón

503 nac cheꞌn hues xtàa mèn, lalqueꞌ nac mèna con mèn coꞌ ndyub xib no coꞌ nsálꞌ yaꞌ loo mdoꞌ no loo gunab. 6 Leꞌ sya, cón cheꞌn ryethe conꞌ ndli mèna ncàb huax conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèn. Por conꞌ ndli mèna, ndxecloo Diox ñèe Diox ryete mèna tac indyubdiꞌste mèna loo Diox. 7 Ryethe conꞌ ndxèꞌ mque tee ban li guꞌ ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Crist no loo Crist. 8 Per nalleꞌ, más huen bláꞌ guꞌ rye conꞌ coꞌ niin loo guꞌ ndxèꞌ thìb lad: Conꞌ coꞌ ndli ndxecloo mèn no ndxòo xyàn lezoꞌ mèn; mod coꞌ ndxàp mèn coꞌseꞌ asendli mèn par ndli mèn ryete conꞌ yeꞌrsinꞌ; mod coꞌ ndxàp mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi xtàa mèn no coꞌ nquedèe mèn xtàa mèn; no mod coꞌ ndxàp mèn coꞌ ndyoodiꞌs chol diꞌs xin no diꞌs cap. 9 Neꞌtyèꞌde guꞌ loo nec thìb xtàa guꞌ. Tac guꞌ mbláꞌyaꞌleꞌ ryethe mod yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ mque tee ban mbli guꞌ póla. Por cona, niin loo guꞌ: Neꞌtolode que tee ban li guꞌ ryete conꞌ yeꞌrsinꞌa. 10 Nalleꞌ mseꞌleꞌ guꞌ mod coꞌ ngòp guꞌ póla. Nac guꞌ mèn coꞌ nque tee ban loo tedib mod cub coꞌ ndxàp guꞌ nalleꞌ. Mod coꞌ ndxàp guꞌ nalleꞌ thidte nac xal nac mod coꞌ ndlyaꞌs Diox gàp guꞌ no que tee ban guꞌ par tataa mod más taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Diox. 11 Loo yalnaban cub coꞌ nac cón cheꞌn Crist, yende chó mèn gab loo xtàa mèn: Daa nac mèn nación Grieg o daa nac mèn nación Israel. Neꞌ neꞌ gab mèn: Daa ngòc circuncidar o daa neꞌngàcte circuncidar. Neꞌ neꞌ gab mèn loo xtàa mèn: Daa nac mèn tèe o daa nac mèn tith. Neꞌ neꞌ gab mèn: Daa nac moz yèe o daa nac mèn coꞌ yende chó cuee caꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, loo Diox ante cón cheꞌn Crist nac coꞌ ntac. Alux conꞌ nac cheꞌnpeꞌ Crist, no loo ryethe conꞌ ñibeꞌ Crist, par li zinꞌ Crist alux conꞌ nalleꞌ. 12 Guꞌ nac mèn coꞌ Diox mcui. Ngro xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox guꞌ. Por cona, fque tee ban lì guꞌ

COLOSENSES 3 loo coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, coꞌ nee diꞌs, gòc guꞌ mèn coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe hues xtàa. Gòc guꞌ mèn coꞌ ndli conꞌ ndac loo hues xtàa. Gòc guꞌ mèn nadoꞌ coꞌ ngueꞌs nii ngueꞌs yaꞌ loo chol hues xtàa guꞌ. Gòc guꞌ mèn coꞌ ndxàp mod loo hues xtàa. Gòc guꞌ mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs ñèe hues xtàa. 13 Fxec yèe guꞌ loo thìb hues xtàa guꞌ no loo tedib hues xtàa guꞌ. Fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ xtol cheꞌn thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ cheleꞌ hues xtàa guꞌ nco ñee loo guꞌ cón cheꞌn coꞌ ndxàc loo hues xtàa guꞌ. Xalqueꞌ mtonꞌ Crist xtol guꞌ, tataaguèꞌ fteriꞌth ftecanꞌ guꞌ xtol thìb hues xtàa guꞌ no xtol tedib hues xtàa guꞌ. 14 Más de cona, fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ. Tac cheleꞌ guꞌ tataa li, leꞌ sya, thidte gàc guꞌ no thidte cue guꞌ loo cón cheꞌn Crist par tyubdiꞌs ndac guꞌ loo Crist. 15 Fcuaꞌn guꞌ mod par cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ con hues xtàa guꞌ xal nee lezoꞌ Diox. Leꞌ sya, làth xtauꞌa, teche texyath guꞌ xtùuz guꞌ par thidte li guꞌ conꞌ xal ñibeꞌ Diox, coꞌ nee diꞌs, gàc guꞌ xal thidte lad mèn loo cón cheꞌn Diox. Tac por conꞌa mcui Diox guꞌ. No conꞌa nac coꞌ gunee lezoꞌ Diox gàc loo guꞌ. Guuz guꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, láth mbez guꞌ Diox por ryethe conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ. 16 Bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist axtaqueꞌ huen huen téꞌth guꞌ no axtaqueꞌ huen huen yaaꞌd cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist yéc guꞌ. Bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Bluꞌ guꞌ loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ cón cheꞌn Crist. Blab guꞌ diꞌs loo libr cheꞌn Salmos coꞌ nac xtiꞌs Diox. Bilꞌ ro guꞌ himn coꞌ nac labans coꞌ nac diꞌs natúꞌ loo Diox. Neꞌyathlaꞌste guꞌ guuz guꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox látha. 17 Ryete conꞌ ndli guꞌ, que naca diꞌs coꞌ tyoodiꞌs guꞌ, que naca zinꞌ coꞌ ndli guꞌ, bli guꞌ ryethe conꞌa por lèe Tad Jesús loo Diox tac tataa nac coꞌ ñibeꞌ Tad Jesús. Por lèe

COLOSENSES 3​, ​4 Tad Jesús guuz guꞌ Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox xud naꞌ coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox, ne. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent loo ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist xá mod ndxàal que tee ban ndac mèn làth xtàa mèna. 18 Mèngot coꞌ nac xinꞌ saꞌl, ftubdiꞌs guꞌ loo xinꞌ saꞌlbiꞌpeꞌ guꞌ tac tataaqueꞌ ndxàal li guꞌ xal mèn coꞌ ndxelaꞌspeꞌ loo Crist. 19 Mènbiꞌ coꞌ nac xinꞌ saꞌl, fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ xinꞌ saꞌlgotpeꞌ guꞌ. No neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ con xinꞌ saꞌlgotpeꞌ guꞌ par yitac lezoꞌ guꞌ con xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ. 20 Guꞌ, ne, coꞌ nac xinꞌ xud guꞌ no xinꞌ xnaꞌ guꞌ, ftubdiꞌs guꞌ diꞌs coꞌ mbez xud guꞌ no xnaꞌ guꞌ loo guꞌ. Tac conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ndxòo lezoꞌ Tad Crist. 21 Guꞌ coꞌ nac gundan yínꞌ gundan ted, neꞌtaꞌde guꞌ xyàn lezoꞌ xinꞌ guꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn coꞌ angndxàc nayiꞌ par neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ myenꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist. 22 Guꞌ coꞌ nac moz, ftubdiꞌs guꞌ loo patrón guꞌ loo rye conꞌ ñibeꞌ patrón guꞌ loo guꞌ. Neꞌlide guꞌi xal ndli mèn coꞌ ngüiꞌ ndxèꞌ no ngüiꞌ baꞌ par neꞌyigàade mèna loo patrón mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, bli guꞌi dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ xal mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxàp mod loo Diox. 23 Chol zinꞌ coꞌ ndli guꞌ, bli guꞌ zinꞌ dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ tac guꞌ nac mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngue li sirv loo Crist. Neꞌlide guꞌ zinꞌ xal ndli mèn sirv loo xtàa mèn loo izlyoꞌ 24 tac guꞌ naneequeꞌ no nonqueꞌ guꞌ leꞌ guꞌ càayaꞌ yalndxax coꞌ taꞌ Tad Crist loo guꞌ coꞌ nac conꞌ coꞌ yanꞌ no guꞌ no coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ yiloa tac guꞌ, lìcqueꞌ, ngue li sirv loo Tad Crist. 25 Chol mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ, mèna càayaꞌ yalndxax cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna. Diox indlide par más tyuꞌ thìb mèn leque tedib mèn loo Diox. Leꞌ guꞌ coꞌ nac patrón na, ndxàal gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi

4

504 loo moz guꞌ. Bli guꞌ thidte tyuꞌ chol moz guꞌ loo guꞌ. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ guꞌ, ne, ngue no thìb patrón no Tad loo béꞌ. 2 Thidtenequeꞌ gure rez guꞌ Diox. Nalas gure guꞌ loo cón cheꞌn Diox por tyubdiꞌs ndac guꞌ loo Diox. Guuz guꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Tad Diox, coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox por ryethe conꞌ. 3 Gurez guꞌ Diox por nuꞌ, ne, leꞌ Diox xalꞌ ned xalꞌ yóꞌ loo nuꞌ par co nuꞌ yalbàn no tyoodiꞌs nuꞌ cón cheꞌn Crist coꞌ ngo casloo póla. Por cón cheꞌn Crist coꞌ ngo casloo loo mèn póla, por conꞌa ngueꞌen leziꞌf ned nzon ndxèꞌ nalleꞌ. 4 Tolo gurez guꞌ Diox leꞌ Diox lyath no daa par luꞌen loo mèn cón cheꞌn Crist coꞌ ngo casloo ndooreꞌ no tyoodizen xalqueꞌ ndxàala loo mèn. 5 Fque tee ban ndac guꞌ loo mèn coꞌ tarte yilaꞌs loo Crist. Fcuaꞌn guꞌ mod toodiꞌs no guꞌ mèna láth beꞌ ndaꞌi mod loo mèna par ñeeneꞌ neꞌstolqueꞌ yilaꞌs mèna loo Crist. 6 Coꞌseꞌ tyoodiꞌs guꞌ con chol mèn, nabeꞌste ftoodiꞌs no guꞌ mèna ante con diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac par taꞌ gust lezoꞌ mèn xal ndyoodiꞌs guꞌ. Más de cona, ndxàal téꞌth guꞌ coꞌ huenlequeꞌ par ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent xá mod càb guꞌ loo mèna cón cheꞌn xal ndxelaꞌs guꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent leꞌ Pab ngue nii Diox loo mèn ciuda Colos, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist. 7 Tiquic coꞌ ndxàc hues daa por cón cheꞌn Crist, Tiquic coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon coꞌ indláꞌyaꞌde daa no coꞌ altantlequeꞌ ndyoo loo zinꞌ cheꞌn Tad Crist, Tiquic taꞌ cuent loo guꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌen par ned nzon ndxèꞌ. 8 Por cona, ngue telꞌen Tiquic loo guꞌ par ñee Tiquic loo guꞌ xá nzo nuꞌ ned nzo nuꞌ ndxèꞌ. Tegán Tiquic lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn nuꞌ, ne. 9 Coꞌseꞌ yiꞌth Tiquic loo guꞌ, telꞌen Ones con Tiquic loo guꞌ. Ryop myenꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist. Mbli nèe lezoꞌ myenꞌ loo cón cheꞌn Crist coꞌ nqueꞌ lezon. Nac

505 ryop myenꞌ mèn gulàazpeꞌ guꞌ, ne, par nedrèꞌ. Ryete conꞌ coꞌ ndxàc loo nuꞌ par ned nzo nuꞌ ndxèꞌ ryop myenꞌ taꞌ cuenta loo guꞌ trèꞌ. 10 Aristarc coꞌ nzo non leꞌn leziꞌf ngue nii Diox loo guꞌ. Marc coꞌ ndxàc hues yenꞌ Mbèlꞌ ngue nii Diox loo guꞌ, ne. Guꞌ nonleꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal mnibeꞌlen loo guꞌ cón cheꞌn Marc. Cheleꞌ Marc yiꞌth nee máa guꞌ par nedrèꞌ, nabeꞌste go no guꞌ Marc, ndee guꞌ. 11 Chuch coꞌ neꞌ tedib lèe Just ngue nii Diox loo guꞌ, ne. Làth mèn cheꞌn nación Israel coꞌ naban trèꞌ, ante ryop myenꞌ ndxèꞌ coꞌ nac Marc no Just, myenꞌ ndxèꞌ ngue lyath no daa loo cón cheꞌn Diox par tolo ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèn. Ante ryop myenꞌ ndxèꞌ ntegán lezon loo zinꞌ ndxèꞌ. 12 Epafr coꞌ nac thìb mbiꞌ coꞌ nac mèn gulàaz guꞌ, coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Crist, ngue nii Diox loo guꞌ. Epafr ñaꞌbqueꞌ loo Diox por cón cheꞌn guꞌ par thidtene cue guꞌ nalì, no par cue nèe guꞌ loo cón cheꞌn Crist, no par gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox par li guꞌ ryete conꞌ coꞌ nee lezoꞌ Diox li guꞌ. 13 Tac daa nda cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ Epafr nguen tínꞌ lezoꞌ no anzeꞌf ndyóo Epafr cón cheꞌn guꞌ, no altantlequeꞌ ndoo Epafr loo zinꞌ cón cheꞌn guꞌ, no

COLOSENSES 4 cón cheꞌn mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist yèez Laodice, no cón cheꞌn mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist yèez Hierápolis. 14 Luc coꞌ nac doctor coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen ngue nii Diox loo guꞌ. Dem, ne, ngue nii Diox loo guꞌ. 15 Gunii guꞌ Diox loo mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist leꞌn yèez Laodice. Gunii guꞌ Diox loo Nimf no loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ nac mèn coꞌ nqueltàa liz Nimf. 16 Coꞌseꞌ yilo lab guꞌ cart ndxèꞌ, ftelꞌ guꞌ cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Laodice par lab mèna cart ndxèꞌ tya, ne. Cart coꞌ mtelꞌen loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Laodice, coꞌseꞌ yilo lab mèn yèez Laodice cart coꞌ mtelꞌen loo mèna, ñaꞌb guꞌ carta par lab guꞌi, ne. 17 Guuz guꞌ loo Arquip: Huiꞌ, Arquip, thidtene blo yéc bli zinꞌ cón cheꞌn Diox coꞌ mxoꞌf zinꞌ Tad Crist lool par lila. 18 Nalleꞌ, yub daa coꞌ nac Pab mqueꞌ cart ndxèꞌ loo guꞌ par ngue niin Diox loo guꞌ. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ daa tatabeꞌ ngueꞌqueꞌ leziꞌf. Ndlyazen leꞌ Diox tolo li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ par nedrèꞌ, ndee guꞌ. Taandxèꞌ gàca.

Ner Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Ciuda Tesalónica Mèn coꞌ mblyath no Pab loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Pab ngo no Pab coꞌseꞌ mqueꞌ Pab yeꞌs loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Tesalónica. Daa, coꞌ nac Pab, ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac ner cart ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Tesalónica. Leque tiemp, Silvan no Timote no daa, nuꞌ ngue nii Diox loo guꞌ. Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ mcui guꞌ par nac guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox no cheꞌnpeꞌ Tad Jesucrist naꞌ. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ ryoꞌ lezoꞌ li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li par yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ.

1

Mèn ciuda Tesalónica coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox mbluꞌ loo taamas mèn xá mod ngolaꞌs mèn ciuda Tesalónica no xá mod ndyubdiꞌs mèna loo Crist. 2 Mbezen Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox por cón cheꞌn ryete guꞌ. Nteꞌqueꞌ lezon ñaꞌben cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ mbezen Diox, ne. 3 Thidtenequeꞌ indxathlasten mbezen Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, por cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ mbezen loo Diox xud naꞌ xá mod mxoꞌf zinꞌ guꞌ zinꞌ

cón cheꞌn Crist tac ndxelaꞌs guꞌ loo Crist. No mbezen Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, cón cheꞌn guꞌ coꞌseꞌ mbezen Diox. Tac naneequen xá mod anzeꞌf mbliguth guꞌ zinꞌ tac nqueꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ Diox no nqueꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. Mbezen Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox por cón cheꞌn guꞌ, ne, tac non daa xá mod nchaꞌlaꞌs guꞌ tac guꞌ nzi queequeꞌ lezoꞌ loo conꞌ coꞌ gàc loo guꞌ no conꞌ coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 4 Guꞌ coꞌ ndxàc mèn huesen por cón cheꞌn Crist, Diox nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox guꞌ. Daa naneequeꞌ leꞌ Diox mcui guꞌ par yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox no par que tee li guꞌ sirv loo Diox. 5 Tac coꞌseꞌ mbluꞌen loo guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac, neꞌngluꞌdena loo guꞌ xal nac mod coꞌ angndyoodiꞌs mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, Xpii Natúꞌ mblyath no daa coꞌseꞌ mblon yalbàn loo guꞌ. Mblyath no Xpii Natúꞌ guꞌ, ne, axtaqueꞌ ngòp guꞌ yalxlaꞌs lìcqueꞌ nac diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. Guꞌ non no naneequeꞌ guꞌ xá mod mque tee ban daa làth guꞌ par mcàba conꞌ ndac loo guꞌ. 6 Leꞌ por part cón cheꞌn guꞌ na, guꞌ mbliqueꞌ xal mbluꞌ nuꞌ loo guꞌ. No mbliqueꞌ guꞌ xalqueꞌ ngòc mod coꞌ mbluꞌ Tad Jesucrist loo guꞌ par li guꞌ xal ndyee diꞌs coꞌ mbluꞌ Jesucrist loo mèn. No ndyalqueꞌ guꞌ mbìn guꞌ diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac, con gust, xalqueꞌ mbli Xpii Natúꞌ ngòca tataa loo guꞌ mastaleꞌ

506

1 TESALONICENSES 1​, ​2

507 mxactìi guꞌ axta plóthe. 7 Tataa mod leque guꞌ mbluꞌ guꞌ xal thìb muestr loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist par ned leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay xá mod mque tee ban ndac guꞌ par tataa mod que tee ban ndac mèna, ne. 8 Por cona, por cón cheꞌn guꞌ mbyath mbyèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn huax lugar. Neꞌngyathte no neꞌngyènte cón cheꞌn diꞌs ndac ante loo mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay. Ndxeꞌlequeꞌ, mbyath diꞌs ndac ndxèꞌ loo mèn ryete lugar coꞌteꞌ mbìn mèn xal ndxelaꞌs guꞌ loo Diox. Por cona, ya inquinte tolo taꞌ nuꞌ cuent cón cheꞌn xá mod ndxelaꞌsqueꞌ guꞌ loo Diox no loo cón cheꞌn Diox loo taamas mèn. 9 Ndxeꞌlequeꞌ, ale yub mèna ndaꞌ cuent no ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn xal mcàba loo guꞌ coꞌseꞌ mbiꞌth too naa nuꞌ guꞌ no mbluꞌen cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo guꞌ. Leꞌ guꞌ na, nabeꞌste mblo guꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ngo nuꞌ làth guꞌ. Ndaꞌ mèna cuent cón cheꞌn guꞌ, ne, xá mod mbláꞌ guꞌ, ya neꞌtolode ngue li guꞌ cas loo rye tatol no rye naxnax no rye mdoꞌ no rye gunab coꞌ mbez guꞌ ngòc diox guꞌ ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Tataa mbli guꞌ par ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox no par tlo guꞌ, li guꞌ sirv loo angoluxte Diox coꞌ naban coꞌ nac lìcpeꞌ Diox coꞌ inquedìide mèn. 10 Leque mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon no mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn acay ndaꞌ cuent cón cheꞌn guꞌ loon xá mod nzi quee lezoꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ gàc loo guꞌ no coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ axta coꞌseꞌ gàc huiz bere Jesús coꞌ nac xganꞌ Diox, yiꞌth Jesús xganꞌ Diox loo béꞌ, Jesús coꞌ mbli Diox ngro xban làth mèn nguth. Jesùs nac xaꞌ coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes par neꞌtetìide Diox naꞌ no neꞌzib quìide Diox naꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ yilo laꞌs Diox loo mèn no coꞌ yilo tub rez Diox cón cheꞌn mèn.

Trèꞌ ngue luꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo Pab. Pues leque guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ ndaꞌ cuent coꞌseꞌ mbal lon yalbàn loo guꞌ, diꞌs coꞌ mblon yalbàn loo guꞌa, guꞌ ngolaꞌsqueꞌ diꞌsa no ndyubdiꞌsqueꞌ guꞌ diꞌsa. Neꞌnguiꞌthte nuꞌ anxleꞌ loo guꞌ. 2 Mastaleꞌ mbiꞌth nuꞌ loo guꞌ loo mtin mèn cuida Filip nuꞌ axta plóthe mblyaꞌs mèn cuida Filip, no mxec nuꞌ ngòc ngòc nguàal conꞌ coꞌ mbli no mèn cuida Filip nuꞌ, no guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent coꞌ mbli no mèna nuꞌ coꞌ huenlequeꞌ, per Diox neꞌngláꞌyaꞌde nuꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli Diox par mbiꞌth nuꞌ, mblo nuꞌ yalbàn loo guꞌ coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. No con dib axlaꞌs mbli nuꞌ conꞌa, mastaleꞌ ngòc nayiꞌ mèn gulàaz guꞌ ñèe mèn gulàaz guꞌ nuꞌ. 3 Tac coꞌseꞌ mblo nuꞌ yalbàn loo guꞌ, thìb lìte nac diꞌs coꞌ mblo nuꞌ yalbàn. Inacte diꞌsa diꞌs coꞌ alithe ngo nuꞌ yalbàn. Neꞌ neꞌ inac diꞌs coꞌ ngo nuꞌ yalbàn diꞌs zab coꞌ ndli par quedìi nuꞌ guꞌ. 4 Ndxeꞌlequeꞌ, ner mbli Diox huax conꞌ loon par ñee Diox ñeeneꞌ chéꞌ tyubdizen loo Diox. Ngoloa, ngòoqueꞌ lezoꞌ Diox ndlin sirv loo Diox. Por cona, mxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loon. Por cona, ngon yalbàn loo mèn tac ngòo lezoꞌ Diox gunèe Diox daa. Ndxeꞌlequeꞌ, ingoden yalbàn par yòo lezoꞌ mèn diꞌs coꞌ mbezen loo yalbàn coꞌ ngon. Diox ndli conꞌ loo ryete naꞌ par ñee Diox ñeeneꞌ chéꞌ too lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox. 5 Tac guꞌ naneequeꞌ nec thìb vez neꞌngliden par asemblin par mdan gust lezoꞌ guꞌ no par ndaꞌ nuꞌ xquith lezoꞌ guꞌ par lyath no guꞌ daa loo conꞌ naquin daa. Neꞌ neꞌ ndub rez nuꞌ chol diꞌs loo guꞌ par tataa mod li nuꞌ gan tmi loo guꞌ. Conꞌ ndxèꞌ nonqueꞌ guꞌ no naneequeꞌ guꞌ. Yende cón más niin. Diox ngüiꞌqueꞌ loo conꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndli nuꞌ. 6 Neꞌ neꞌ tar cuaꞌn nuꞌ mod par li nuꞌ leꞌ mèn li

2

1 TESALONICENSES 2 conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo nuꞌ, que naca guꞌ, o que naca tedib cuaꞌ mèn coꞌ nac mèn tedib yèez coꞌ nzo loo cón cheꞌn Crist. Mastaleꞌ, ngácpeꞌ nuꞌ ngli nuꞌ leꞌ guꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn nuꞌ leꞌ nuꞌ nacqueꞌ mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist no taꞌ guꞌ cuent, ne, leꞌ Diox mblec nuꞌ par xoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ ndxèꞌ loo mèn. 7 Ndxeꞌlequeꞌ, ngòc nuꞌ mèn nadoꞌ coꞌ ngòp mod làth guꞌ xal thìb xaꞌgot coꞌ nac gundan coꞌ ñee rsiꞌ ñee rso xinꞌ loo guꞌ. 8 Anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ nuꞌ ñèe nuꞌ guꞌ axta mblyaꞌs nuꞌ li nuꞌ conꞌ ndac loo guꞌ axta mblyaꞌs nuꞌ taꞌ nuꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac loo guꞌ. No iante cón cheꞌn diꞌs ndac mblyaꞌs nuꞌ taꞌ nuꞌ cuent loo guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mblyaꞌs nuꞌ gàc nuꞌ xal mozpeꞌ guꞌ coꞌ li sirv loo guꞌ no tyactìi nuꞌ por cón cheꞌn guꞌ axta gath nuꞌ cheleꞌi naquin tac arid nazinꞌ guꞌ nuꞌ. 9 Nteꞌ lezoꞌ guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, xá mod nguth ngüiꞌ lezoꞌ nuꞌ par mbli nuꞌ zinꞌ ze no yálꞌ par mbli nuꞌ gan thìb leꞌ rol luaꞌ par hua nuꞌ. Mbli nuꞌ zinꞌ par neꞌndoo dóꞌde nuꞌ loo nec thìb guꞌ. Làth xtauꞌa, mblon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo guꞌ. 10 Guꞌ nac mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn nuꞌ. No ndub huiꞌ Diox loo nuꞌ, ne, leꞌ nuꞌ, lìcqueꞌ, mque tee ban nalìqueꞌ làth guꞌ coꞌ ngolaꞌs no coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox, no nambìi mque tee ban nuꞌ làth guꞌ coꞌ nac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist. Mod coꞌ mque tee ban nuꞌ làth guꞌ neꞌndade nuꞌ lugar loo yende chó mèn quexùꞌ queꞌ fals mèna nuꞌ làth guꞌ, ¿léꞌ? 11 Lomisqueꞌ, nanee guꞌ, ne, xá mod mcoꞌx nuꞌ loo guꞌ no mtegán nuꞌ lezoꞌ thìb thìb guꞌ xal ndli thìb gundan yínꞌ gundan ted loo xinꞌ gundana, ¿léꞌ? 12 Mnibeꞌ nuꞌ loo guꞌ no mtanꞌ nuꞌ diꞌs loo guꞌ, nabeꞌste cue ban guꞌ xalqueꞌ ndxàal cue ban mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox no mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. Tac Diox ngurez guꞌ par yòo guꞌ coꞌteꞌ ñibeꞌ Diox no coꞌteꞌ ndxàꞌx xnìi cheꞌn Diox loo ryethe conꞌ

508 par gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌnpeꞌ Diox, ne. 13 Por cona, nuꞌ ne, thidtenequeꞌ mbez nuꞌ Diox quix Diox loo Diox tac coꞌseꞌ mbìn guꞌ diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mblo nuꞌ yalbàn loo guꞌ, guꞌ mdyal mbìn cón cheꞌn diꞌs ndac no ngolaꞌs guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac. Tac neꞌngònte guꞌ diꞌsa no neꞌ neꞌ ngalaꞌs guꞌ diꞌsa xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs chol mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, ngolaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox xal nac diꞌs coꞌ, lìcqueꞌ, mtelꞌ Diox loo mèn. Diꞌsa ndluꞌ loo guꞌ xá mod ndxàal que tee ban guꞌ no xá mod ndxàal li nèe guꞌ guꞌ, guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, loo cón cheꞌn Diox. 14 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, coꞌseꞌ mdub nguꞌs mèn gulàaz guꞌ guꞌ no mtetìi mèn gulàaz guꞌ guꞌ axta plóthe, lalqueꞌ mxac guꞌ xal ngòca loo mèn nación Israel coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist, mèn coꞌ naban leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Tac guꞌ, ne, mxactìi lomisqueꞌ yalndyub nguꞌs coꞌ mbli no mèn nación guꞌ guꞌ xal mxactìi mèn nación Israel coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist cón cheꞌn mèn gulàazpeꞌ mèn nación Israel. 15 Mèn nación Israela mbeth Tad Jesús xalqueꞌ mbeth mèn nación Israel mèn gulàazpeꞌ mèn nación Israel, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn Tad Jesús. Per iante mbeth mèna Jesús, no mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Lomisqueꞌ ne, mchoblaꞌ mèna nuꞌ làaz mèna. Indlide mèna conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, ale leꞌleꞌ ndxàc nayiꞌ mèna ñèe mèna chol xtàa mèn. 16 Coꞌseꞌ ndlyaꞌs nuꞌ tyoodiꞌs no nuꞌ mèn coꞌ inacte mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs ndac par belꞌqueꞌ lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes, ne, ale indaꞌde mèn nación Israel lugar tyoodiꞌs no nuꞌ mèna. Tataa mod, sate más ncuaꞌn mèna xquin mèna no xtol mèna. Por lult, ngocloo tínꞌ Diox loo rye mèn dib anax nación Israel par mtetìi Diox mèna. Cona, mcàb loo mèn

509 nación Israel leꞌ Diox mzib quìi loo mèn nación Israel par mxactìi mèna. Anzeꞌf nguen lezoꞌ Pab ya too naa Pab mèn coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ ngo ban leꞌn ciuda Tesalónica. 17 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, coꞌseꞌ mbii nuꞌ loo guꞌ ndxep tiemp, mastaleꞌ yende mod huiꞌ nuꞌ loo guꞌ, nteꞌqueꞌ lezoꞌ nuꞌ máa guꞌ no anzeꞌf ndlyaꞌs nuꞌ yiꞌth nee nuꞌ máa guꞌ par nedrèꞌ. 18 Anzeꞌf mblyaꞌs nuꞌ yiꞌth nee nuꞌ guꞌ par nedrèꞌ. Per más mblyazen gal neen guꞌ, daa coꞌ nac yub Pab. Huax vez mblyazen gal neen máa guꞌ. Per cadqueꞌ mblyaꞌs nuꞌ yiꞌth nuꞌ, chàa, ndxòo Mebizyaꞌ xiꞌtha. Ncàꞌ ya yende mod yiꞌth nuꞌ par nee nuꞌ máa guꞌ. 19 Tac ¿xá nee guꞌ? ¿Cón nac coꞌ nzi quee lezoꞌ nuꞌ, àꞌ? No ¿cón nac coꞌ ndli ndyac lezoꞌ nuꞌ, ne, àꞌ? No ¿cón nac coꞌ ndli nxyoꞌf ndeꞌ nxyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ nuꞌ coꞌseꞌ yiꞌth xi Tad Jesucrist naꞌ, àꞌ? Pues, guꞌ nac coꞌ li tyac lezoꞌ nuꞌ coꞌseꞌ yiꞌth Tad Jesucrist naꞌ tedib vez. 20 Aa. Lìcpeꞌ baꞌi, guꞌqueꞌ nac coꞌ li par tyac lezoꞌ nuꞌ coꞌse gàc huiz yiꞌth xi Tad Jesucrist naꞌ. Por cona, coꞌseꞌ guneen ya neꞌxecte daa tolo que tee xàꞌen loo guꞌ, mblin xtùuz no mdoo lezon mbyanꞌ ante daa leꞌn ciuda Aten 2 par telꞌen Timote, coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Crist, par nee Timote máa guꞌ par nedrèꞌ tac Timote nac thìb mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ coꞌ nac cheꞌn Diox. Timote ndli zinꞌ con daa ned ngue tee gon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cón cheꞌn Crist coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Mtelꞌen Timote loo guꞌ par yiꞌth li nèe Timote guꞌ no par coꞌx Timote loo guꞌ no li Timote par yeꞌth lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Crist. 3 Tataa taꞌ Timote cuent loo guꞌ par neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ nec thìb guꞌ loo cón cheꞌn Crist por cón cheꞌn yalndyub nguꞌs no ngòc nguàal conꞌ

3

1 TESALONICENSES 2​, ​3 coꞌ ndxàc loo guꞌ. Leque yub guꞌ ndaꞌleꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ Diox mdoo naꞌ par càba loo naꞌ tyactìi naꞌ por cón cheꞌn Crist. 4 Más de cona, coꞌseꞌ beꞌ ngo non guꞌa, mdan cuent loo guꞌ leꞌ naꞌ tyactìiqueꞌ. Tataaqueꞌ ndxàca loo naꞌ nalleꞌ xalqueꞌ mdan cuenta loo guꞌa. 5 Por cona, daa ne, coꞌseꞌ neꞌtolode nxec daa mque tee xàꞌen loo guꞌ no inonte daa máa guꞌ, cona mtelꞌen Timote par li lazen xá mod tolo nque tee ban guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Crist. Tac anzeꞌf ndyóon no nda noqueꞌ lezon neꞌstolqueꞌ pá, chàa, mbiꞌth Mebizya, mbiꞌth mdobyaꞌ Mebizya guꞌ. No thìb descuid càba loo guꞌ anxleꞌ gàc zinꞌ coꞌ mbiꞌth xoꞌf zinꞌen loo guꞌ. 6 Per nalleꞌ Timote ndyeꞌthleꞌ, ngua Timote loo guꞌ leꞌn ciuda Tesalónica. No nabeꞌste mdaꞌ Timote cuent loo nuꞌ leꞌ guꞌ huenqueꞌ nziriꞌ no toloqueꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. Mdaꞌ Timote cuent, ne, nzi queꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. Mdaꞌ Timote cuent loo nuꞌ leꞌ guꞌ nteꞌqueꞌ lezoꞌ cón cheꞌn nuꞌ, ne. No mdaꞌ Timote cuent loo nuꞌ anzeꞌf ndlyaꞌs guꞌ ñee guꞌ máa nuꞌ xalqueꞌ ndlyaꞌs nuꞌ ñee nuꞌ máa guꞌ, ne. 7 Por cona, xalqueꞌ mèn coꞌ ndxàc huesen por cón cheꞌn Crist, mastaleꞌ ndyactìi nuꞌ no ndub nguꞌs mèn nuꞌ, coꞌseꞌ mbìn nuꞌ cón cheꞌn cuent coꞌ mdaꞌ Timote loo nuꞌ cón cheꞌn guꞌ, ryete nuꞌ mdyac lezoꞌ no mbyeꞌth lezoꞌ nuꞌ axta plóthe. No ndyac lezoꞌ nuꞌ cón cheꞌn guꞌ tac, lìcqueꞌ, mbli nèe guꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox no loo cón cheꞌn Diox. 8 Conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ baꞌ ndli ndenꞌ nuꞌ xal mèn coꞌ ngro xban tac guꞌ nzi li nèequeꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist. 9 Por cona, axta neꞌ neꞌ gác gab nuꞌ Diox quix non Uꞌ, Diox, loo Diox coꞌseꞌ mbez nuꞌ Diox por cón cheꞌn guꞌ tant ndyac lezoꞌ nuꞌ por cón cheꞌn guꞌ coꞌ ndli guꞌ ndxàc loo nuꞌ loo Diox. 10 Imbedte nuꞌ no indxathlaste nuꞌ mbez nuꞌ Diox ze no yálꞌ par taꞌ Diox lugar

1 TESALONICENSES 3​, ​4 loo nuꞌ yiꞌth nèe nuꞌ máa guꞌ no par tolo taꞌ nuꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ beꞌ ndxàc falt téꞌth guꞌ, par tolo li nèe guꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. 11 Anzeꞌf ndlyaꞌs nuꞌ leꞌ yub Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ xalꞌ ned xalꞌ yóꞌ loo nuꞌ no lyath no Diox no Tad Jesucrist nuꞌ par yiꞌth nee nuꞌ máa guꞌ par nedrèꞌ. 12 No ndlyaꞌs nuꞌ leꞌ Diox li par tolo téꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox no tolo queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ no queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ rye mèn xalqueꞌ nqueꞌ lezon ñèen guꞌ. 13 No ndlyazen leꞌ Diox li nèe xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Ndlyazen leꞌ guꞌ gàc mèn coꞌ thidtenequeꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Leꞌ sya, coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ yiꞌth no Tad Jesús ryethe mèn coꞌ nguth, mèn coꞌ ryo xban ladpeꞌ huiza, mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Dioxa, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌgàpte guꞌ nec thìb dol loo Diox. Trèꞌ ndaꞌ cuent xá mod ndxàal que tee ban mèn par tataa mod yòo lezoꞌ Diox loo mod coꞌ nzi tee ban mèn. Nalleꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, ñaꞌben loo guꞌ no tanꞌen diꞌs loo guꞌ xalqueꞌ ñibeꞌ Tad Jesús no xalqueꞌ mbluꞌen loo guꞌ xá mod ndxàalqueꞌ que tee ban guꞌ no li guꞌ coꞌ yòo lezoꞌ Diox, tataaqueꞌ tolo bli guꞌ coꞌ yòo lezoꞌ Diox ñèe Diox guꞌ. 2 Guꞌ non no naneequeꞌ guꞌ xal nac diꞌs coꞌ mnibeꞌen loo guꞌ par li guꞌi. Por lèe cheꞌn Jesucrist, ñibeꞌen loo guꞌ par li guꞌi. 3 Conꞌ coꞌ ndlyaꞌs Diox li guꞌ nac leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàc guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox par ñibeꞌ Diox loo guꞌ. No gunee lezoꞌ Diox neꞌlide guꞌ yalburrid no neꞌcuaꞌnte guꞌ xinꞌ huan guꞌ. 4 Diox ndlyaꞌs leꞌ thìb thìb guꞌ téꞌth no taꞌ guꞌ cuent xá mod ndxàal li guꞌ par tyub ban ndac guꞌ

4

510 con thìb xinꞌ saꞌl guꞌ par que tee ban lì ryop saꞌl guꞌ no par li ryop saꞌl guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo xinꞌ saꞌl guꞌ. 5 Neꞌcue ban node guꞌ xinꞌ saꞌl guꞌ xal ndli mèn coꞌ ndyub chol conꞌ yeꞌrsinꞌ lezoꞌ par ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn chol conꞌ yeꞌrsinꞌ xal ndli mèn coꞌ indlibeꞌde Diox no mèn coꞌ indxònte cón cheꞌn Diox. 6 No neꞌlide nec thìb guꞌ ryes par quedìi guꞌ hues xtàa guꞌ nec thìb mod par li guꞌ yalburrid no cuaꞌn guꞌ xinꞌ huan guꞌ làth xtàa guꞌ. Tac Tad Diox anzeꞌf nè tetìi rye mèna xalqueꞌ mdalen cuenta loo guꞌ no xal mcoꞌxen loo guꞌ cón cheꞌn ryete conꞌ ndxèꞌ ndooreꞌ. 7 Diox mcui naꞌ par cue ban naꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ ngro xàꞌpeꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. Indlyaꞌste Diox cue ban naꞌ loo conꞌ xin no loo conꞌ cap. 8 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Mèn coꞌ ntèꞌb diꞌs coꞌ ngue luꞌen loo mèna, inacte leꞌ mèna ante ngue tèꞌb diꞌs coꞌ mbez chol mèn loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, ngue tèꞌb mèna yub Diox coꞌ mblàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ. 9 Per cón cheꞌn xá mod ndxàal queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ, ya inquinte queꞌen yeꞌs loo guꞌ cón cheꞌn conꞌa. Tac yub Diox mbluꞌ loo guꞌ xá mod queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. 10 Tac, lìcpeꞌ baꞌi, tataaqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ ndxàc mèn hues xtàa naꞌ par ned leꞌn rye yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon. Per daa ñaꞌb loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, sate más toloqueꞌ bli guꞌ par queꞌ tínꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ. 11 Fcuaꞌn guꞌ mod más nagàl gure ban guꞌ. Con gust bli guꞌ zinꞌ coꞌ nac zinꞌ coꞌ ndxác guꞌ ndli guꞌ con nít loon loo guꞌ no con nít loon yéc guꞌ xalqueꞌ mnibeꞌen loo guꞌ no xalqueꞌ mtanꞌ diꞌs loo guꞌ par li guꞌ. 12 Tataa bli guꞌ par li mèn coꞌ inzode loo cón cheꞌn Crist conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo

1 TESALONICENSES 4​, ​5

511 guꞌ no par neꞌgàc faltte conꞌ coꞌ naquin guꞌ loo guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ xá mod yiꞌth Tad Jesucrist loo béꞌ loo mbii tedib vez. 13 Ndlyazen niin tedib conꞌ loo guꞌ, ne, mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Indlyasten leꞌ guꞌ tuaꞌte cue par neꞌtaꞌde guꞌ cuent cón cheꞌn mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist no loo cón cheꞌn Crist, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ nguth. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen leꞌ guꞌ taꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn mèna par neꞌxide yéc guꞌ no neꞌxide lezoꞌ guꞌ arid por cón cheꞌn mèna xal nzi xi yéc mèn no nzi nxi lezoꞌ mèn, mèn coꞌ inzi queede lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox. 14 Tac texal ndxelaꞌs naꞌ leꞌ Jesús nguth no ngro xban Jesús, tataaguèꞌ ndxelaꞌs naꞌ leꞌ Diox li thidte yiꞌth no Jesús xpii no alm rye mèn coꞌ nguth, mèn coꞌ ngolaꞌsqueꞌ loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús. Gàc conꞌ ndxèꞌ coꞌseꞌ yiꞌth xi Jesús mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesús. 15 Por cona, ngue taꞌ nuꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal mbluꞌ Tad Crist loo guꞌ leꞌ naꞌ coꞌ beꞌ nzi ban coꞌseꞌ gàc huiz yiꞌth xi Tad Crist mèn coꞌ ndxelaꞌs, neꞌgàcte naꞌ mèn coꞌ ya sálꞌ ner Tad Jesús mèn coꞌ nguth, mèn coꞌ ngolaꞌs loo Tad Crist no loo cón cheꞌn Tad Crist. 16 Tac leque yub Tad Crist Jesús yiꞌth loo béꞌ loo mbii. Cabii gab Tad Crist Jesús: ¡Yaꞌ guꞌ ndyàa naꞌ, ey! Leꞌ sya, thìb angl coꞌ ñibeꞌ loo taamas angl cabii gab angla: ¡Yaꞌ guꞌ ndyàa naꞌ, ey! Làth xtauꞌa, thìb angl cabii cuez trompet cheꞌn Diox. Leꞌ sya, mèn coꞌ nguth, coꞌ nac mèn coꞌ ngolaꞌs loo Crist Jesús, nerlequeꞌ mèna ryo xban. 17 Leꞌ yiloa na, naꞌ coꞌ beꞌ nabanqueꞌ, chàa, yáp no naꞌ mèn coꞌ nguth coꞌ ngolaꞌsqueꞌ loo Crist Jesús, coꞌ ngro xbana. Bii no naꞌ mèna loo mbii loo béꞌ leꞌn xcuau par ya sálꞌ no naꞌ mèna Tad Crist Jesús loo mbii loo béꞌ. Tataa mod bii no naꞌ Tad Crist Jesús thidtenequeꞌ. 18 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Ftegán guꞌ lezoꞌ thìb hues xtàa guꞌ

no lezoꞌ tedib hues xtàa guꞌ xal ndluꞌ diꞌs ndxèꞌ loo naꞌ. Per cón cheꞌn tiemp, coꞌ nee diꞌs, línꞌ no mbeꞌ no huiz coꞌ gàc coꞌseꞌ yiꞌth Tad Crist, inquinte arid par queꞌen yeꞌs cón cheꞌn línꞌ no tiemp loo guꞌ, ndyaquen, mèn huesen por cón cheꞌn Crist. 2 Guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn huiz coꞌseꞌ yiꞌth Tad Crist gàc huiza thìb huiz coꞌ yende chó mèn taꞌ cuent no coꞌ yende chó mèn mbed. Huiza gàc xal coꞌseꞌ ndlyàa huanꞌ liz mèn thìb tiemp coꞌseꞌ yende chó mèn non yiꞌth huanꞌ. 3 Tac coꞌseꞌ gab mèn loo xtàa mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo Tad Crist: Nase nagàl nziriꞌ mèn, ¿léꞌ? Yende cón ndyac mèn no yende cón ndli xol loo mèn, ¿léꞌ? Sya, látha, chàa, gàc conꞌ ryes loo mèn. Lyux mèn no gàc yalnè coꞌ tenꞌ mèn xal coꞌseꞌ, chàa, nde thìb yalnè loo thìb xaꞌgot coꞌ ndoo nac xinꞌ par gáal mbed. Neꞌlyáꞌde mèn loo yaltìi coꞌ gàc loo mèn huiz coꞌ tetìi Diox no zib quìi Diox mèn. 4 Per guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, inacte guꞌ mèn coꞌ ncuau loo no coꞌ ncuau yéc par cue cuau lezoꞌ guꞌ par, chàa, gàc huiz coꞌ yiꞌth Tad Crist loo guꞌ xal coꞌseꞌ, chàa, ndlyàa huanꞌ liz mèn. 5 Tac ryete guꞌ nacqueꞌ mèn coꞌ ndyub xnìi yéc no mèn coꞌ ndyub xnìi lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. Inacte guꞌ mèn coꞌ ncuau yéc no mèn coꞌ ncuac loo coꞌ nzi tee ban loo yálꞌcuau. 6 Por cona, neꞌgàcte naꞌ mèn coꞌ nzi cuau lezoꞌ xal mèn coꞌ indxelaꞌste coꞌ nac xal mèn coꞌ nzi yàt, coꞌ nee diꞌs, nzi tee ban mèn loo yálꞌcuau. Ndxeꞌlequeꞌ, nalas cue naꞌ no ndxeꞌslequeꞌ cue naꞌ tac nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp yiꞌth xi Crist naꞌ. 7 Tac guꞌ naneequeꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, lìcqueꞌ, mèn ndxàt yálꞌ. No mèn coꞌ nac mènguy, ndyuuz mèna yálꞌ. 8 Per por part cón cheꞌn naꞌ, naꞌ nacqueꞌ mèn coꞌ nzi tee banqueꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist xal mèn coꞌ nzi

5

1 TESALONICENSES 5 tee ndxáal ze. No ndxeꞌslequeꞌ ndxàal cue ban naꞌ. Neꞌgàcte naꞌ xal mèn coꞌ ndyuuz yálꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ñibeꞌ naꞌ loo lezoꞌ naꞌ ante que tee ban naꞌ loo conꞌ ndac. Lìcqueꞌ, ndxàal gàp naꞌ yalxlaꞌs tínꞌ loo Diox no queꞌqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox no queꞌqueꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ par neꞌyizaꞌde naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox xal ndli thìb solndad coꞌseꞌ ntauꞌ solndad pech solndad con camis yiꞌf solndad par neꞌyaaꞌdte cuchi lad solndad no par neꞌyidinꞌte bal lad solndad. Tataa mod, ne, cue quee lezoꞌ naꞌ loo conꞌ ndac coꞌ gàc loo naꞌ coꞌseꞌ yiꞌth xi Crist naꞌ tac naꞌ yòo ban no Diox thidtene yiloa. Tataa li naꞌ par gàca loo naꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist xal ndli thìb solndad coꞌseꞌ ndub solndad thìb sombrel yiꞌf yéc solndad par tauꞌ sombrel yéc solndad loo conꞌ ryes. 9 Tac Diox neꞌmbecte naꞌ loo cón cheꞌn Crist par tetìi Diox naꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn rye mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli Diox mblyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 10 Tad Jesucrist nguth por cón cheꞌn naꞌ par gàca loo naꞌ coꞌseꞌ zin huiza, que naca naban naꞌ, que naca nguth naꞌ, thidtenequeꞌ yòo ban no naꞌ Tad Jesucrist. 11 Por cona, ngue bez nuꞌ loo guꞌ: Toloqueꞌ bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ. No bli guꞌ par tolo téꞌth no tolo tyubdiꞌs thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist xalqueꞌ ndli guꞌ. Pab mcoꞌx loo mèn coꞌ ngolaꞌs loo Tad Crist, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Tad Crist. 12 Ñaꞌben loo guꞌ, ne, mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Bli guꞌ cas no gòp guꞌ mod loo mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Tad Crist làth guꞌ, mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo guꞌ, mèn coꞌ ncoꞌx cón cheꞌn Tad Crist loo guꞌ. 13 Ndlyazen bli guꞌ cas loo mèna no toloqueꞌ queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ mèna

512 axta plóthe por cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ mèna loo guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist. No nabeꞌste gure ban ndac guꞌ làth xtàa guꞌ no toloqueꞌ gure ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. 14 Lomisqueꞌ ne, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, ñibeꞌen no tanꞌen diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ: Fcoꞌx guꞌ ndxep loo mèn no gunii guꞌ ndxep loo mèn nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent, loo mèn coꞌ nzi tee zaꞌf. Ftegán guꞌ lezoꞌ mèn no bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ mèn coꞌ nzi tee ndoo xàꞌ lezoꞌ loo cón cheꞌn Crist. Blyath no guꞌ mèn coꞌ nguuꞌs xtùuz no coꞌ nguuꞌs lezoꞌ loo cón cheꞌn Crist. Ale, fxec yèe guꞌ no fchaꞌlaꞌs guꞌ gunèe guꞌ ryete xtàa guꞌ. 15 Anderhuen guꞌ no chó Diox chó nee guꞌ. Neꞌtaꞌde guꞌ lugar co xtàa leque guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli no xtàa guꞌ guꞌ xal ngo xtàa xtàa guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli taamas mèn loo xtàa mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, fcuaꞌn guꞌ mod tolo li guꞌ conꞌ ndac loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ no loo ryete mèn dib athu loo izlyoꞌ. 16 Fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ndli nxi lezoꞌ guꞌ. 17 Neꞌcuedte guꞌ no neꞌláꞌde guꞌ toloqueꞌ gurez guꞌ Diox cón cheꞌn ryethe conꞌ. 18 Guuz guꞌ: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox cón cheꞌn ryethe conꞌ ndxàc loo guꞌ. Tac conꞌaqueꞌ nac coꞌ nee lezoꞌ Diox no coꞌ ndlyaꞌs Diox li guꞌ tac guꞌ nac cheꞌnpeꞌ Crist Jesús. 19 Neꞌtauꞌte guꞌ no neꞌcàde guꞌ loo Xpii Natúꞌ no loo conꞌ ndlyaꞌs Xpii Natúꞌ li Xpii Natúꞌ loo guꞌ par yeꞌth lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Tad Diox. 20 Neꞌtèꞌbte guꞌ no neꞌxìis node guꞌ diꞌs coꞌ ngo mèn yalbàn xal ñibeꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn par co mèna yalbàn loo guꞌ. 21 Fteche ftexyath guꞌ xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ. No bli guꞌ preb loo ryethe conꞌ par ñee guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ huen naca o chéꞌ ihuente naca. Làth

513 xtauꞌa, fcui guꞌ conꞌ ndac par li guꞌ conꞌ ndac. 22 Fque tee xàꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ. 23 Diox coꞌ ndli leꞌ naꞌ nagàl yo lezoꞌ loo Diox par cue ban naꞌ rye nda naꞌ no rye ndyeꞌth naꞌ loo xtàa naꞌ, Diox li leꞌ guꞌ gàc mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. Tataa quenap Diox xpii guꞌ no alm guꞌ no lad guꞌ par yende chó conꞌ yiziꞌf no yigaꞌs loo guꞌ no yende chó quexùꞌ guꞌ coꞌseꞌ gàc huiz yiꞌth xi Tad Jesucrist naꞌ naꞌ. 24 Diox coꞌ mcui guꞌ, Diox liqueꞌ leꞌ ryete conꞌ ndxèꞌ gàcqueꞌ loo guꞌ. Loo Diox ndxàp naꞌ yalxlaꞌs no ndxelaꞌs naꞌ thidtene.

1 TESALONICENSES 5 Pab ngue toodiꞌs lult diꞌs cheꞌn cart ndxèꞌ. No ngue nii Pab Diox loo mèna. 25 Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, gurez guꞌ Diox por cón cheꞌn nuꞌ. 26 Gunii guꞌ Diox loo ryete mèn hues naꞌ por cón cheꞌn Crist xalqueꞌ nac mod coꞌ nii guꞌ Diox loo xtàa guꞌ. 27 Daa ngue ñibeꞌ conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal ñibeꞌ Crist loon par niina loo guꞌ. Blab guꞌ cart ndxèꞌ loo taamas mèn coꞌ nac hues naꞌ por cón cheꞌn Crist coꞌteꞌ nzo guꞌ, ndee guꞌ. 28 Ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist toloqueꞌ li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. Taandxèꞌ gàca.

Mbryop Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Mèn Ciuda Tesalónica Pab mqueꞌ yeꞌs loo mèn coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ mqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Tesalónica. Daa, Pab, ngue telꞌen tedib cart coꞌ nac mbryop cart loo guꞌ, guꞌ coꞌ ndxàc mèn hues nuꞌ por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist leꞌn ciuda Tesalónica, guꞌ coꞌ thidte ndxàc loo cón cheꞌn Diox coꞌ nac xud naꞌ no guꞌ coꞌ thidte ndxàc loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. No leque tiemp, ngue nii Silvan no Timote Diox loo guꞌ. 2 Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ ryoꞌ lezoꞌ li anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ li par yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no par cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth hues xtàa guꞌ.

1

Trèꞌ ngue luꞌ leꞌ Diox tub rez cón cheꞌn mèn coꞌseꞌ bere Tad Jesucrist, yiꞌth Tad Jesucrist loo béꞌ loo izlyoꞌ. 3 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Tad Crist, ngue niin loo guꞌ: Toloqueꞌ gab nuꞌ Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, por cón cheꞌn guꞌ tac nuꞌ ñee no non nuꞌ leꞌ guꞌ sate más ndxelaꞌs loo Diox no loo cón cheꞌn Diox. No ñee nuꞌ no non nuꞌ leꞌ guꞌ sate más nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. Tataa mbez nuꞌ loo Diox tac 514

ndxàalqueꞌ li nuꞌ tataa. 4 Por cona, axta nuꞌ ndyoodiꞌs cón cheꞌn guꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. No axta ndaꞌ gust lezoꞌ nuꞌ coꞌseꞌ ndyoodiꞌs nuꞌ cón cheꞌn guꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs por nchaꞌlaꞌs guꞌ no nxec yèe guꞌ, no ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox mastaleꞌ ndxàc ryethe conꞌ coꞌ nac ngòc nguàal conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ coꞌ ndli nxi lezoꞌ guꞌ, coꞌ nac coꞌ ndub nguꞌs mèn guꞌ. 5 Pues conꞌ coꞌ nac ngòc nguàal conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌa ndluꞌ leꞌ Diox nac Diox nalì no Diox nambìi por mod coꞌ ndub rez Diox cón cheꞌn guꞌ par ndxàalqueꞌ ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo guꞌ por ndyactìi guꞌ huax conꞌ nalleꞌ. 6 Nalì nac Diox par tetìi Diox mèn xalqueꞌ ngue tetìi mèn guꞌ nalleꞌ. 7 Nalì nac Diox tac coꞌseꞌ yiꞌth Tad Jesús loo béꞌ loo izlyoꞌ con angl coꞌ luꞌ cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Jesús loo mèn, sya, li Diox leꞌ guꞌ coꞌ ndyactìi nalleꞌ, guꞌ li descans, ne, xalqueꞌ li nuꞌ descans. Huiza lyàa quìi bèel cheꞌnpeꞌ Diox loo izlyoꞌ. 8 Sya, yiꞌth Tad Crist par nalì tetìi Tad Crist mèn no zib quìi Tad Crist mèn por cón cheꞌn ryete conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna, mèn coꞌ neꞌndalte ngòn diꞌs cón cheꞌn Diox par taꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nac mèn coꞌ neꞌndalte ngòo loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ neꞌndalte ndubdiꞌs loo diꞌs ndac cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ, diꞌs coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 9 Mèna

515 tyactìi no tyuhuan mèna thidtene, coꞌ nee diꞌs, anzeꞌf tith coꞌ xàꞌ Tad Crist mèna loo Tad Crist yiloa, Tad Crist coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox laꞌs nii Tad Crist no laꞌs yaꞌ Tad Crist. 10 Gàc conꞌ ndxèꞌ coꞌseꞌ gàc huiz yiꞌth Tad Crist par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Tad Crist por cón cheꞌn ryethe mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Tad Crist. Tataaqueꞌ gàca loo guꞌ, ne, tac ngolaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist por cón cheꞌn diꞌs coꞌ mblon yalbàn loo guꞌ. Huiza, ryete naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist li par xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs Tad Crist. 11 Por cón cheꞌn ryete conꞌ ndxèꞌ, toloqueꞌ mbez nuꞌ Diox por cón cheꞌn guꞌ leꞌ Diox li leꞌ guꞌ que tee ban lì xalqueꞌ ndxàal que tee ban lì guꞌ tac Diox mcui guꞌ par gàc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. No mbez nuꞌ Diox leꞌ Diox li, por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox, par gàc ryete conꞌ ndac loo guꞌ coꞌ nee lezoꞌ Diox li Diox loo guꞌ. No mbez nuꞌ Diox leꞌ Diox lyath no guꞌ axta plóthe par xoꞌf zinꞌ guꞌ zinꞌ cón cheꞌn Crist tac guꞌ ndxàpqueꞌ yalxlaꞌs loo Crist. 12 Cona, mbezen Diox par gàca leꞌ loo Tad Jesucrist naꞌ gàc más conꞌ roo no conꞌ xèn por cón cheꞌn mod coꞌ ndluꞌ leꞌ guꞌ nque tee ban lìqueꞌ làth xtàa guꞌ. Làth xtauꞌa, gàc loo guꞌ, ne, más conꞌ roo no conꞌ xèn por thidte ndxàc guꞌ loo Crist. Gàc conꞌa loo guꞌ xalqueꞌ nac conꞌ ndac coꞌ angndli Diox naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ loo guꞌ. Trèꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ gàp xtol tínꞌ, mbiꞌ coꞌ ryo xoꞌf loo mèn loo izlyoꞌ. Per nalleꞌ ngue niin tedib conꞌ loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist, cón cheꞌn xá mod yiꞌth Tad Jesucrist naꞌ no xá mod thidte queltàa naꞌ loo Tad Jesucrist naꞌ: 2 Anderhuen

2

2 TESALONICENSES 1​, ​2 guꞌ. Ñaꞌben diꞌs loo guꞌ neꞌtaꞌde guꞌ lugar ya yeꞌth lezoꞌ guꞌ cheleꞌ guꞌ gòn mbiꞌthleꞌ Tad Crist no mbiileꞌ Tad Crist tedib vez. Lomisqueꞌ ne, neꞌtyóode guꞌ no neꞌzyebte guꞌ cheleꞌ chol mèn ñee loo guꞌ leꞌ nuꞌ mdaꞌleꞌ cuent loo mèn leꞌ Diox mdoodiꞌs no nuꞌ cón cheꞌn xá mod mbiꞌthleꞌ Tad Crist no mbiileꞌ Tad Crist tedib vez. Neꞌ neꞌ tyóo guꞌ cheleꞌ chol mèn mbez leꞌ nuꞌ mdeꞌthleꞌ diꞌs cón cheꞌn xá mod mbiꞌthleꞌ Tad Crist no mbiileꞌ Tac Crist tedib vez loo mèn. Neꞌ neꞌ tyóo guꞌ cheleꞌ chol mèn ñee loo guꞌ leꞌ daa, coꞌ nac Pab, mqueꞌ cart cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ. 3 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi mèn guꞌ nec thìb mod. Tac neꞌgàcte huiza no neꞌzinte huiza ndooreꞌ coꞌseꞌ zin tiemp coꞌseꞌ tyoo xàꞌ lezoꞌ huax mèn loo Diox. Làth xtauꞌa, ryo xoꞌf thìb mbiꞌ. Mbiꞌa aseli cuaꞌn mbiꞌ xquin mbiꞌ no xtol mbiꞌ làth mèn axta plóthe. Diox telux mbiꞌa thidtene yiloa. 4 Mbiꞌa ndoote li conꞌ yeꞌrsinꞌ par leque mbiꞌ xoꞌf lèe xoꞌf xtiꞌs mbiꞌ no par gàc mbiꞌ ngolo ngolaꞌs loo merpeꞌ Diox no loo ryethe conꞌ coꞌ mbez mèn nac Diox xal tatol, no naxnax, no taamas mdoꞌ, no gunab loo coꞌ ndyub xib mèn no loo coꞌ nsálꞌ mèn yaꞌ mèn. Sate más tolo li mbiꞌa conꞌ axtaqueꞌ li mbiꞌ gan tyub mbiꞌ leꞌn templ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox par gab mbiꞌ loo mèn: Daa nac merpeꞌ Diox. 5 ¿Chéꞌ neꞌtyede lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ngo non guꞌ, mdan cuent cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, càꞌ? 6 Per nalleꞌ guꞌ naneequeꞌ cón nac coꞌ ncaꞌ loo mbiꞌa par neꞌyúꞌ loode mbiꞌ loo mèn axta coꞌseꞌ gàc tiemppeꞌ cheꞌn mbiꞌa. 7 Per nalleꞌ cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nacasloo cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌa, mtloleꞌ ngue xoꞌf zinꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ làth mèn. Ante ndxàc falt biiche xaꞌ no ryoꞌ xàꞌ xaꞌ coꞌ ngue tauꞌ loo no coꞌ ncaꞌ loo conꞌ zaba par ryo xoꞌf mbiꞌ yeꞌrsinꞌa loo xnaa. 8 Axta syareꞌ ryo xoꞌf mbiꞌ yeꞌrsinꞌa. No loo xnaa que tee ban mbiꞌ

2 TESALONICENSES 2​, ​3

516

yeꞌrsinꞌa. Per coꞌseꞌ yiꞌth Tad Crist, guth Tad Crist mbiꞌa ante con mbii cheꞌn lad Tad Crist coꞌ yidinꞌ lad mbiꞌa. Telux Tad Crist rye loothe conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii mbiꞌa no laꞌs yaꞌ mbiꞌa por cón cheꞌn xnìi coꞌ nquée lad Tad Crist coꞌseꞌ yiꞌth Tad Crist. 9 Coꞌseꞌ gàc huiz yiꞌth que tee mbiꞌ yeꞌrsinꞌa loo izlyoꞌ, yiꞌth mbiꞌa loo izlyoꞌ por cón cheꞌn Mebizya. Mebizya lyath no mbiꞌa por huax conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Mebizya no laꞌs yaꞌ Mebizya. Li mbiꞌ yeꞌrsinꞌa huax conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nac conꞌxùꞌ. No li mbiꞌ yeꞌrsinꞌa huax conꞌxùꞌ coꞌ ryo xoꞌfxùꞌ loo mèn par huiꞌ mèna. Per ndxeꞌlequeꞌ, ryete conꞌa nac yalgutyèꞌtúb tínꞌ. 10 Tataa mod li mbiꞌ yeꞌrsinꞌa huax conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ par quedìi mbiꞌ yeꞌrsinꞌa ryete mèn coꞌ anglyux yiloa. Gàc conꞌa loo mèn coꞌ lyuxa tac neꞌndalte mèna ngalaꞌs mèna loo diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ par ngác ngláꞌ mèna loo conꞌ ryes. 11 Por cona, sate más mbli Diox tolo mquedìi leque mèna mèna loo coꞌ nac yalgutyèꞌtúba. 12 Tataa mbli Diox loo ryete mèna par tolo zib quìi Diox ryete mèna tac thidtenequeꞌ neꞌndalte mèna ngalaꞌs mèna loo diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ. Ale ndxeꞌlequeꞌ, más mdyac lezoꞌ mèna li mèna conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ loo Diox.

diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ. 14 Por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes coꞌ mdan cuent no coꞌ mblon yalbàn loo guꞌa, Diox mcui guꞌ par yanꞌ no guꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ no par ya guꞌ coꞌteꞌ ñibeꞌ Tad Jesucrist loo ryethe conꞌ yiloa. 15 Por cona, guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, leque guꞌ tolo bli nèe guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Neꞌyathlaꞌste guꞌ no neꞌláꞌyaꞌde guꞌ conꞌ coꞌ mbluꞌ nuꞌ loo guꞌ cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs guꞌ cón cheꞌn Diox, que naca por diꞌs coꞌ mdyoodiz non guꞌ, que naca por cart coꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ. 16 Ndlyasquen, ne, leꞌ yub Tad Jesucrist naꞌ no Diox xud naꞌ coꞌ angngroꞌ lezoꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox naꞌ no coꞌ thidtenequeꞌ ntegán lezoꞌ naꞌ, angli Tad Jesucrist naꞌ no Diox xud naꞌ par cue quee lezoꞌ naꞌ loo ryete conꞌ ndac coꞌ gàc loo naꞌ yiloa. 17 Ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist naꞌ no Diox xud naꞌ tolo li par yeꞌth lezoꞌ guꞌ par li nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox thidtene no tolo li Tad Jesucrist no Diox xud naꞌ par tolo tyoodiꞌs guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac loo chol mèn no tolo li guꞌ ryethe conꞌ ndac coꞌ ndxàal li guꞌ.

Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ xá mod ncui Diox mèn par yoo ban no mèn Diox thidtene yiloa. 13 Per part cón chenen, daa thidtenequeꞌ mbez: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox por cón cheꞌn guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen por cón cheꞌn Tad Crist. Tac Diox mcui guꞌ ndooreꞌ cuec Diox izlyoꞌ no xènꞌ Diox izlyoꞌ par lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. Diox mteláꞌ guꞌ loo conꞌ ryes. Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ mbli Diox conꞌa loo guꞌ par nzi tee xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox tac guꞌ ndxelaꞌsqueꞌ

3

Pab ngue bez loo mèn ciuda Tesalónica coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Diox: Guuz guꞌ Diox por nuꞌ. Per nalleꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, lult conꞌ coꞌ ndlyazen li guꞌ nac: Gurez guꞌ Diox por cón cheꞌn nuꞌ leꞌ diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Tad Crist tolo yath no tolo yèn pál coꞌteꞌ nzo mèn. No gurez guꞌ Diox dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn tyal mèn par gòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac par yòo lezoꞌ mèn cón cheꞌn diꞌs ndac xalqueꞌ ngòca làth guꞌ par nedrèꞌ, ne. 2 Láth ngue bez guꞌ Diox, bnaꞌb guꞌ loo Diox par lyáꞌ nuꞌ laꞌs yaꞌ mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ nac mèn nayiꞌ no mèn nalas. Tac iryede mèn nac mèn coꞌ ndxelaꞌs

517 loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. 3 Lìcpeꞌ baꞌi, Diox ndliqueꞌ xalqueꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo naꞌ. Diox li nèe guꞌ loo cón cheꞌn Crist. No quenap Diox guꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ. 4 Ndxàpen yalxlaꞌs cón cheꞌn guꞌ loo Tad Crist leꞌ guꞌ liqueꞌ conꞌ mnibeꞌen loo guꞌ no toloqueꞌ li guꞌ coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ. 5 Ndlyazen leꞌ Tad Crist lyath no guꞌ par sate más tenꞌ guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ susqueꞌ arid nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn par sate más chaꞌlaꞌs guꞌ ñèe guꞌ hues xtaa guꞌ xal mchaꞌlaꞌs Crist ñèe Crist mèn. Trèꞌ ndaꞌ cuent xá mod ndxàal que tee bàn mèn loo cón cheꞌn diꞌs ndac. 6 Per nalleꞌ ngue ñibeꞌen loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ: Gro xàꞌ guꞌ loo mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist cheleꞌ chol mèna ngue tee zaꞌf no coꞌ indyaꞌste queꞌ zinꞌ, no mèn coꞌ ingue tee ban lìde loo diꞌs ndac xal mbluꞌen loo guꞌ. 7 Leque guꞌ huiꞌ xá mod ndxàal que tee ban guꞌ xalqueꞌ ngue tee banen no xalqueꞌ nac mod coꞌ ndxàp nuꞌ. Tac guꞌ neequeꞌ neꞌmque tee ban zaꞌfte nuꞌ làth guꞌ. Nuꞌ mqueꞌqueꞌ zinꞌ. 8 Neꞌ neꞌ nghua xleꞌ nuꞌ xít no luaꞌ nec thìb guꞌ. Cheleꞌ guꞌ mdaꞌ xít guꞌ no luaꞌ guꞌ nduhua nuꞌ, mdix nuꞌi mcàa guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mblin zinꞌ ze no yálꞌ con nít loon yéquen no con nít loon lechuzen par neꞌli xolten nec thìb guꞌ par anxleꞌ ndaꞌ guꞌ conꞌ nduhuan, ¿léꞌ? 9 Mastaleꞌ ngòpen derech ngnaꞌben conꞌ nghuan loo guꞌ, per ndxeꞌlequeꞌ, mblin zinꞌ par huiꞌ guꞌ xal ndlin par li guꞌ xalqueꞌ ndlin. Leꞌ sya, tataa li guꞌ, ne. 10 Tac coꞌseꞌ beꞌ ngo no nuꞌ guꞌ, plá diꞌs gunee nuꞌ loo guꞌ leꞌ chol guꞌ coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ indlyaꞌste queꞌ zinꞌ, neꞌtaꞌ xleꞌde guꞌ conꞌ hua hues xtàa guꞌa. 11 Tac nzo mèn coꞌ ndaꞌ cuent loo nuꞌ cón cheꞌn ndxep mèn làth guꞌ coꞌ alithe nzi tee ban zaꞌf làth guꞌ

2 TESALONICENSES 3 xal mèn coꞌ yende cho nesidad nde che loo. Thidtene ngue tee zaꞌf mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, nac mèna mèn coꞌ ndyoo ndxèꞌ no mèn coꞌ ndyoo baꞌ, no mèn coꞌ alithe ngue que tee laꞌs loo zinꞌ coꞌ ndli taamas mèn coꞌteꞌ ngue mèn zinꞌ. 12 Cón cheꞌn mèn coꞌ tataa naca, ñibeꞌen loo mèn no ncoꞌxen loo mèn xalqueꞌ ñibeꞌ Tad Jesucrist, li mèna zinꞌ dib nzo yéc mèna no dib nzo lezoꞌ mèna par li mèna gan luaꞌ mèna no xít mèna coꞌ hua mèna. 13 Per guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Tad Crist, ftolo li guꞌ conꞌ ndac. No neꞌyitacte lezoꞌ guꞌ loo conꞌ ndac coꞌ ndli guꞌ, ndee. 14 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chó guꞌ nzo coꞌ nteriꞌth nza no thìb lad nqueꞌ guꞌ diꞌs coꞌ ngue bezen loo guꞌ loo cart ndxèꞌ, huen huen huiꞌ guꞌ chó guꞌ nac mèna. Neꞌtaꞌde guꞌ lugar queltàa no guꞌ mèna par tataa mod thyon mèna làth guꞌ. 15 Per mastaleꞌ tataa ngue ñibeꞌen loo guꞌ, indlyasten huiꞌ yac huiꞌ yèe guꞌ loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, bcoꞌx guꞌ loo mèna xal mèn coꞌ ndxàc huespeꞌ loo cón cheꞌn Crist, ndee guꞌ. Lult diꞌs coꞌ mqueꞌ Pab yeꞌs loo cart ndxèꞌ. 16 Ndlyazen leque yub Tad Crist coꞌ ndli leꞌ mèn cue nagàl lezoꞌ loo Diox, no cue ban mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn, tolo li par tolo cue guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ loo ryethe conꞌ. Thidtenequeꞌ ngue tee noqueꞌ Tad Crist ryete guꞌ thidtene, ndee guꞌ. 17 Yub daa coꞌ nac Pab, daa mqueꞌ pla diꞌs loo cart ndxèꞌ coꞌ nac diꞌs coꞌ ngue niin Diox loo guꞌ coꞌ mqueꞌen yeꞌs con yapeꞌen. Taandxèꞌqueꞌ ngon firm loo rye cart coꞌ ntelꞌen loo mèn. Huiꞌ guꞌ nexa. Taandxèꞌ mod nqueꞌen yeꞌs. 18 Ndlyasquen leꞌ Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac loo ryete guꞌ. Taandxèꞌ gàca.

Nerlequeꞌ Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Thìb Mybòo Coꞌ Ngroꞌ Lèe Timote Pab ngue queꞌ yeꞌs loo Timote. Daa, Pab, nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn Jesucrist ned ndyeen loo mèn rye ned xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loon, Diox coꞌ nteláꞌ mèn loo conꞌ ryes, no xalqueꞌ ñibeꞌ Tad Jesucrist loon. Por cón cheꞌn Jesucrist nzi quee lezoꞌ naꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo naꞌ yiloa. 2 Ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ lool, Timote, lùu coꞌ nac xal xganꞌpeꞌ daa loo cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs naꞌ cón cheꞌn Jesucrist. Anzeꞌf ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ li anggàc conꞌ ndac lool. Ndlyazen lyat lezoꞌ xud naꞌ Diox no Tad Jesucrist naꞌ ñèe xud naꞌ Diox no Tad Jesucrist naꞌ lùu. No ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ li nagàl yo lezoꞌl loo ryethe conꞌ no que tee banl rye ndal no rye ndyeꞌthl làth xtàal.

1

Trèꞌ ngue luꞌ Pab cón cheꞌn xleyꞌ coꞌ nac xleyꞌ gutyèꞌ coꞌ ndluꞌ ndxep mèn loo xtàa mèn. 3 Fteꞌ lezoꞌl xalqueꞌ guniin lool ndooreꞌ coꞌseꞌ tenen ned gan par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn macedon par tolo yanꞌl leꞌn ciuda Efes par laꞌsl no ñibeꞌl loo ndxep mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ nqueltàa tya, par neꞌluꞌde mèna chol diꞌs coꞌ nac tedib xleyꞌ loo taamas mèn tya. Tataa bli xal

guniina lool. 4 Neꞌtaꞌdel lugar loo mèna tyub nza mèna loo chol cuent coꞌ nac cuentgool no diꞌs coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn nación Israel coꞌ ndaꞌ mèn cuent loo xtàa mèn coꞌ nac cón cheꞌn bin mèn coꞌ mban póla póla. Thidtene neꞌláꞌde mèna no neꞌcuedte mèna cheleꞌ lùu neꞌtauꞌte loo diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèna. Cuenta nac thìb cuent coꞌ angndyoodiꞌs mèn no angndxòn mèn. Nec thìb mod ndlyath no diꞌsa no cuenta mèn loo cón cheꞌn coꞌ ndluꞌ Diox loo naꞌ cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs naꞌ cón cheꞌn Crist par altantlequeꞌ cue mèn loo cón cheꞌn Diox no xal ndxàal tyubdiꞌs naꞌ loo Diox. Cona, beren, ngue ñibeꞌen lool, Timote: Tolo bluꞌ cón cheꞌn Crist loo mèna. 5 Tac conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ñibeꞌpeꞌen lool leꞌ lùu luꞌ loo mèn gàp mèn thidte xtùuz no gàp mèn thidte lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox coꞌ ndxelaꞌs mèn par tolo queꞌ lezoꞌ mèn Diox no Crist, no queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn thìb lì yéc mèn no thìb lì lezoꞌ mèn. No ñibeꞌl leꞌ ryethe xtùuz coꞌ ndyroꞌ lezoꞌ mèn gàc thìb xtùuz ndac. No ñibeꞌ loo mèn leꞌ mèn, lìcqueꞌ, yilaꞌs loo cón cheꞌn Crist coꞌ nac lìcpeꞌ. 6 Ngue niin lool, ne, Timote: Nzo ndxep mèn coꞌ neꞌndalte li coꞌ ñibeꞌ Diox. Mèna mdoo xàꞌ lezoꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist no ngro xàꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. Mèna mdyuhuan loo cón cheꞌn Diox por nzi tee yòn mèna no nzi tee toodiꞌs mèna ante diꞌs coꞌ yende cón ntac. 7 Mèna ndlyaꞌs 518

519 gàc maistr par luꞌ mèna cón cheꞌn chol xleyꞌ loo mèn. Per prob mèna, axta neꞌ neꞌ indaꞌ mèna cuent cón ndluꞌ mèna no cón ndyoodiꞌs mèna. No axta neꞌ neꞌ ñee mèna cón nac coꞌ ngue li nèe mèna loo xtàa mèna con dibaxlaꞌs par ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nac conꞌa no diꞌsa xal ñibeꞌ Diox loo ley cheꞌn Moisés par luꞌ mèna loo xtàa mèna. 8 Per ndxeꞌlequeꞌ, naꞌ naneequeꞌ huenqueꞌ nac yalnibeꞌ cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn póla cheleꞌ mèn tyubdiꞌs loo rye conꞌ no ndluꞌ mèn loo xtàa mèn, conꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, ñibeꞌpeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn xal ndxàal li mèn xal ñibeꞌ Diox. 9 Per naneequeꞌ naꞌ no nonqueꞌ naꞌ leꞌ Moisés neꞌntanꞌte leya par ñibeꞌ leya loo mèn nalì no loo mèn nambìi. Ndxeꞌlequeꞌ, leya mxyoꞌf par ñibeꞌ leya loo mèn brut; par ñibeꞌ leya loo mèn naad no loo mèn nguud; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ indlide cas loo Diox; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ ndxàp xtol; par ñibeꞌ leya loo mèn yeꞌrsinꞌ; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ indlide cas loo cón cheꞌn Diox; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ ndxuth xud no loo mèn coꞌ ndxuth xnaꞌ; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ ndxuth xtàa; 10 par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ ncuaꞌn xinꞌ huan; par ñibeꞌ leya loo mènbiꞌ coꞌ ndli yalmbiꞌ con xtàabiꞌ mènbiꞌ; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ ndli huanꞌ myenꞌ bix coꞌ nac xinꞌ chol mèn; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ ngosuaꞌ yalgutyèꞌ; par ñibeꞌ leya loo mèn coꞌ ndeꞌthxùꞌ lèe Diox; par ñibeꞌ leya loo taamas mèn xal nac mèn ndxèꞌ coꞌ nac ngolo ngolaꞌs loo xleyꞌ ndac ndxèꞌ. 11 Cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngue luꞌen lool ndxèꞌ, Timote, thidtene ndyeei xalqueꞌ ndluꞌ diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, Diox coꞌ ndyac lezoꞌ thidtene. Cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ ngòc zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon. Pab ngurez: Diox quix Uꞌ, Diox, tac Uꞌ anzeꞌf mblyat lezoꞌ ñèe Uꞌ daa. 12 Mbezen Diox quix Uꞌ, Tad, loo Tad Jesucrist naꞌ tac Tad Jesucrist mbli

1 TIMOTEO 1 par ngòpen fuerz xal nquin daai. Tad Jesucrist naneequeꞌ leꞌ daa ndyooqueꞌ altant no ndyubdisquen loo ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ Tad Jesucrist loon. Por cona, mdoo Tad Jesucrist daa par xoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ. 13 Per coꞌseꞌ ndooreꞌ gàc conꞌ ndxèꞌ loon, ngòc daa mèn coꞌ gunii yèe gunii tìi cón cheꞌn Diox. Ngòc daa mèn coꞌ mque tee mdub nguꞌs mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. Ngòc daa mèn nayiꞌ axta plóthe. Per ale mastaleꞌ mblin ryethe conꞌa, ale ndxeꞌlequeꞌ, mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox daa tac mblin ryete conꞌa xal mèn coꞌ nauꞌ loo no xal mèn coꞌ nauꞌ yéc loo cón cheꞌn Diox. Neꞌneeden cón ngulàa yéquen no cón ngulàa lezon mblin conꞌa. Mblina tac tarte yilazen loo Tad Crist. 14 Per mastaleꞌ ale tataa ngòc daa, ale leꞌleꞌ sate más mbli Tad Diox angngòc huax conꞌ ndac loon. Crist mbli leꞌ daa ndxàp yalxlaꞌs loo Diox. Leꞌ sya, Crist angmbli loon par nqueꞌ lezon Diox. No nqueꞌ lezon ñèen mèn coꞌ ndxàc hues xtàa daa, ne, tac ndxàpen yalxlaꞌs loo Diox tataa mbli Diox loon por thidte mqueltàa non Jesucrist nalleꞌ. 15 Diꞌs coꞌ ngue queꞌen yeꞌs lool ndxèꞌ nac thìb conꞌ lìcpeꞌ, Timote. Ndxàal taꞌ ryete mèn lugar no yilaꞌs ryete mèn cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ coꞌ ndluꞌ leꞌ Crist Jesús mbiꞌth loo izlyoꞌ par tíꞌ no làa Crist Jesús mèn coꞌ ndxàp xtol loo conꞌ ryes. No ale ndyaquen, daa nac nerlequeꞌ thìb mèn làth rye mèn coꞌ ndxàp xtol. 16 Por cón cheꞌn conꞌ mblin láth ngòc daa mèn coꞌ nauꞌ loo no mèn coꞌ nauꞌ yéc coꞌseꞌ ngòc daa nerlequeꞌ mèn yeꞌrsinꞌa, ale mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox daa. Tataa mbli Jesucrist par mbluꞌ Jesucrist daa loo mèn por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loon leꞌ Diox anzeꞌf nchaꞌlaꞌs tínꞌ loo mèn. Ryete mèn nanee looqueꞌ xal mque tee lin. Por cona, Diox mbli ngòc daa thìb mbiꞌ coꞌ mbluꞌ cón cheꞌn xá mod susqueꞌ nchaꞌlaꞌs Diox ñèe Diox mèn, mèn coꞌ

1 TIMOTEO 1​, ​2 yilaꞌs loo Crist par yòo ban no mèna Diox thidtene yìloa. 17 Por cona, li naꞌ par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn ante loo Diox coꞌ nac thìb rey coꞌ ñibeꞌ thidtene, Diox coꞌ neꞌgathte thidtene, Diox coꞌ indxúꞌde loo mèn, Diox coꞌ angolux coꞌ thidte ndxác. Loo Dioxa ndlyazen gab mèn conꞌ roo no conꞌ xèn leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node thidtene. Thidtene taandxèꞌ gàca. 18 Timote, lùu coꞌ nac xal xganꞌpeꞌ daa loo cón cheꞌn Diox, ngue ñibeꞌen lool par lil conꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndyubdiꞌs ndac thìb solndad coꞌ ndyee loo xóꞌ. Bli conꞌ ndxèꞌ xal nac conꞌ ndac coꞌ nac xtùuz coꞌ nzo leꞌn lezoꞌl coꞌ nac cón cheꞌn coꞌ gunii no coꞌ mdeꞌth mèn coꞌ ngòc hues naꞌ loo cón cheꞌn Diox cón cheꞌn lùu. Mèna gunii cón cheꞌn lùu por lèe Diox. 19 Fquenap xtùuzl par que nol xtùuz ndac no par neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌl loo coꞌ ndxelaꞌsl. Tac nzo ndxep mèn coꞌ inquenapte xtùuz coꞌ ndli mèn. Leque mèna mbláꞌyaꞌ mèna loo xtùuz ndac mèna. Mèna ngro xàꞌ loo coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. Leque mèna ngue tezaꞌ xtùuz mèna par neꞌyilaꞌste mèna más loo coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. Mèna mdyuhuan loo conꞌ ngolaꞌs mèna loo cón cheꞌn Diox. 20 Làth mèna ngo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Himene no tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Alejandr. Ryop mbiꞌa mblàan cón cheꞌn mebizya par li Mebizya loo ryop mbiꞌa xal nee lezoꞌ Mebizya no par téꞌth mèna ya neꞌtolode ñii yèe ñii tìi mèna cón cheꞌn Diox par texi mèna lezoꞌ Diox. Pab ngue luꞌ xá mod ndxàal cuez mèn Diox. Nerlequeꞌ conꞌ coꞌ más ndlyazen lil, Timote, bnibeꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist trèꞌ, ñaꞌb mèna loo Diox, no cuez mèna Diox, no teriꞌth mèna diꞌs loo Diox, no gab mèna: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox por cón cheꞌn

2

520 ryete mèn. 2 Ndxàal cuez mèna Diox por cón cheꞌn ryethe mèn coꞌ ndxàc gobiern chol nación no chol estad par taꞌ mèna lugar nagàl que tee ban naꞌ no cue naꞌ rye nda naꞌ no rye ndyeꞌth naꞌ no par li mèn cas loo Diox xal ñibeꞌ Diox loo mèn, no thidte que tee ban ndac mèna loo xtàa mèna. 3 Tac conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ par li guꞌ nac thìb conꞌ ndac. No naca thìb conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox, Diox coꞌ nac xaꞌ coꞌ nteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. 4 Diox ndlyaꞌs ryete mèn lyáꞌ loo conꞌ ryes. No ndlyaꞌs Diox taꞌ mèn cuent no téꞌth mèn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ. 5 Tac thidte Diox nzo. No thidte mbiꞌ coꞌ nteriꞌth diꞌs cón cheꞌn mèn loo Diox nzo. Mbiꞌa nac Jesucrist coꞌ mbiꞌth yáal xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. 6 Leque yub Jesucrist mdaꞌ lugar mquée yalguth loo Jesucrist par tataa mod mdix Jesucrist cón cheꞌn xtol mèn loo Diox. Cón cheꞌn xá mod leꞌleꞌ Jesucrist mdix cón cheꞌn xtol mèn mdeꞌth mèn coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesucrist coꞌ mtelꞌ Jesucrist coꞌseꞌ ngolo ngòc yaltìi loo Tad Jesucrist. 7 Par gon yalbàn cón cheꞌn ryete conꞌ coꞌ ngòc loo Jesucrist, Diox mdoo daa no mblec Diox daa par gon yalbàn no par huen diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Jesucrist loo mèn. Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ niin lool ndxèꞌ, Timote. Inquedìiden lùu. Diox mcui daa par nac daa maistr coꞌ ndluꞌ loo mèn coꞌ nac mèn chol nación cón cheꞌn xá mod ndxelaꞌs naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ. Ante ndyoodizen conꞌ lìcpeꞌ ned ngue teeꞌen tac ndxelasquen loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. Indyèꞌden. 8 Cona, ndlyazen leꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nqueltàa ryete lugar, cuez mèna Diox. Ndlyazen leꞌ mèna, lìcqueꞌ, gàc mèn nambìi no mèn nalì loo Diox par gòn Diox diꞌs coꞌ cuez mèna loo Diox. Ndlyazen leꞌ mèna neꞌgàcte mèn nayiꞌ. Neꞌ neꞌ gàc mèna mèn coꞌ ngyoo no xtàa. 9 Lomisqueꞌ,

1 TIMOTEO 2​, ​3

521 ndlyazen ñiil loo mèngot neꞌgocte mèngot vestid arid bunch coꞌ nac xab mèngot. Goc mèngot xab mèngot coꞌ beꞌthe. Neꞌ neꞌ arid bunch no neꞌ neꞌ arid nolꞌ. Nabeꞌste goc xab mèngot par gàp mèngot mod loo mèn, coꞌ nee diꞌs, neꞌtyeꞌste mèngot arid. Neꞌtoxcuaꞌde mèngot arid yéc mèngot. Neꞌ neꞌ queꞌ mèngot yiꞌf or nza mèngot. Neꞌ neꞌ co mèngot coral coꞌ anzeꞌf nabeꞌs ñaa yen mèngot. Neꞌ neꞌ goc mèngot vestid coꞌ anzeꞌf náp ntac tac ihuente nac conꞌa par mèngot coꞌ nzo loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 10 Ndxeꞌlequeꞌ, lugar de tataa goc mèngot, más huen li mèngota conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac, coꞌ nee diꞌs, gàc mèngot mèn coꞌ non carida ñèe xtàa xalqueꞌ mèn coꞌ ndluꞌ, lìcpeꞌ, ndxelaꞌs mèngota loo Diox no ngro xàꞌ mèna loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. 11 Lomisqueꞌ ne, ñibeꞌl coꞌseꞌ nqueltàa mèn leꞌn templ, xèe cue mèngota par gòn mèngota coꞌseꞌ nzi téꞌth mèngota cón cheꞌn Diox. Nadoꞌ gàc mèngota coꞌseꞌ xèe cue mèngota. 12 Tedib conꞌ ñibeꞌen lool, ne, Timote: Neꞌtaꞌdel lugar gàc thìb mèngot maistr par luꞌ mèngot loo mènbiꞌ coꞌseꞌ queltàa mèn leꞌn templ loo xnaa. Neꞌ neꞌ taꞌl lugar ñibeꞌ mèngot loo mènbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, xèe cue mèngota coꞌseꞌ queltàa mèn leꞌn templ. Neꞌcàb rode mèngota loo mènbiꞌ. 13 Tac coꞌseꞌ mbli Diox ngo ner mbiꞌ loo izlyoꞌ, ner Adán ngòcsuaꞌ. Ngoloa, mdyoxcuaꞌ Ev. 14 Mebizya neꞌnquedìide Adán. Ndxeꞌlequeꞌ, mquedìi Mebizya Ev. Por cona, ale ner Ev mcuaꞌn xquin Ev no xtol Ev loo Diox. 15 Per mastaleꞌ tataa ngòca loo Ev, myenꞌgot lyáꞌ cheleꞌ mèngot, lìcqueꞌ, ngolaꞌsleꞌ loo Diox. Tataa gàca cheleꞌ mèngot tyan xinꞌ, no cheleꞌ mèngota toloqueꞌ queꞌ lezoꞌ ñèe xtàa mèngot, no cheleꞌ mèngot tolo ryo xàꞌqueꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàc mèngota cheꞌnpeꞌ Diox. Tataa gàca cheleꞌ mèngota huenqueꞌ ñibeꞌ loo xtùuz no lezoꞌ mèngota.

Pab ngue luꞌ xá mod li mèn coꞌ tyoo ner loo mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ nac lìcpeꞌ, Timote. Cheleꞌ chol mèn ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ xoꞌf zinꞌ mèna zinꞌ par tyoo ner no tyoo naa mèna loo mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌseꞌ queltàa mèn leꞌn templ, lìcqueꞌ, conꞌ ndac nac zinꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèna li mèna. 2 Por cona, ngue niin lool, Timote: Mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Crist loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, ndxàalqueꞌ que tee ban mèna thìb mod ndac coꞌ yende chó mèn yoo mèna. Gàc mèna mèn coꞌ ndyub no thidte xaꞌgot coꞌ nac xinꞌ saꞌl. Gàc mèna mèn coꞌ nagàl yòo lezoꞌ ñèe xtàa. Gàc mèna mèn coꞌ altant ndyoo loo zinꞌ coꞌ ndli mèna liz mèna. No ndxeꞌslequeꞌ li mèna xtùuz coꞌ nac xtùuz coꞌ ndli mèna. Gàc mèna mèn coꞌ gàp mod par gab taamas mèn leꞌ mèna nac mèn guryath no mèn guryèn. No naquinqueꞌ tyoo lezoꞌ mèna taꞌ mèn posad loo chol mèn tith coꞌ nde too naa chop son huiz. Gàc mèna mèn ndac coꞌ nalas nac par luꞌ mèna loo taamas mèn cón cheꞌn Crist. 3 Neꞌgàcte mèna mènguy coꞌ ndxu chol nítguy. Neꞌ neꞌ gàc mèna mèn coꞌ yáp diꞌs no mèn coꞌ ncuaꞌn diꞌs. Ndxeꞌlequeꞌ, gàc mèna mèn nadoꞌ no mèn coꞌ neꞌyòode lezoꞌ yoo diꞌs. Neꞌ neꞌ gàc mèna mèn coꞌ nde yath ñèe tmi coꞌ ndlixùꞌ mèn gan. Ndxeꞌlequeꞌ, naquin gàc mèna mèn ndacpeꞌ, mèn coꞌ cue no xtàa rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn. Gàc mèna mèn coꞌ neꞌgath lyuxte par ñèe mèna tmi. 4 Naquinqueꞌ gàc mèna thìb gundan ndac coꞌ ñibeꞌ ndac loo mèn guliz mèna. No li mèna leꞌ xinꞌ mèna gàc myenꞌ nadoꞌ no gàp myenꞌ mod loo rye mèn. 5 Tac cheleꞌ mèn coꞌ gàc mèn coꞌ tyoo ner no coꞌ tyoo naa loo mèn coꞌ

3

1 TIMOTEO 3 nqueltàa loo cón cheꞌn Diox neꞌgácte ñibeꞌ loo mèn gulizpeꞌ mèn, ¿xá mod gác mèna quenap mèna no ñibeꞌ mèna no tyoo ner no tyoo naa mèna loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, sya? Yende mod ñibeꞌ mèna cheleꞌ mèna tataa nac, ¿léꞌ? 6 Mèn coꞌ gàc mèn coꞌ tyoo ner no coꞌ tyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, indxàalte gàc mèna mèn coꞌ diz ngolaꞌs loo cón cheꞌn Diox no coꞌ diz ngòo loo cón cheꞌn Diox. Tac neꞌstolqueꞌ, làth xtauꞌa aseli mèna tyeꞌs mèna xalqueꞌ mdyeꞌs Mebizya. No yiloa, quexùꞌ Diox mèna xal mquexùꞌ Diox Mebizyaꞌ par tyactìi mèna yiloa xalqueꞌ tyactìi Mebizya yiloa. 7 Lomisqueꞌ ne, nquinqueꞌ gàc leꞌ mèn coꞌ tyoo ner no coꞌ tyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox gàp mod loo mèn coꞌ tarte yòo loo cón cheꞌn Diox par gàp mèn yalxlaꞌs loo Diox par nec thìb mod no nec tedib mod yende mod quexùꞌ mèn coꞌ tarte yilaꞌs mèn coꞌ tyoo ner no coꞌ tyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Cheleꞌ mèn coꞌ tyoo ner no coꞌ tyoo naa li tataa mod, leꞌ sya, càba loo mèna neꞌthyonte mèna no neꞌyigàade mèna loo Mebizya xal coꞌseꞌ ndlyàa máꞌ guli quìi loo thìb tramp. Pabl ngue luꞌ trèꞌ xá mod li mèn coꞌ nquenap templ no mèn coꞌ ndlyath no taamas mèn leꞌn templ. 8 Lomisqueꞌ ne, cón cheꞌn mèn coꞌ li sirv loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, mèna ndxàal gàc mèn coꞌ ndxàp mod par gab taamas mèn leꞌ mèna nac mèn guryath no mèn guryèn. No neꞌgàcte mèna mèn yeꞌrsinꞌ xal nac mod coꞌ ndyoodiꞌs mèn. Neꞌgàcte mèna mèn coꞌ ndyuuz. Neꞌgàcte mèna mèn coꞌ ndli huanꞌ loo xnaa coꞌseꞌ ndiꞌ mèn no nthoꞌ mèn, coꞌ nee diꞌs, ngo mèn máꞌ xiꞌtha par xexte li mèn gan tmi loo xtàa mèn. 9 Ndxàalqueꞌ gàc mèna mèn coꞌ ndaꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn conꞌ

522 coꞌ indxòn ndacte mèn loo cón cheꞌn Crist coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. No ndxàal que tee ban ndac mèna thìb mod coꞌ yende conꞌ tenꞌ mèna leꞌn lezoꞌ mèna cón cheꞌn xtùuz coꞌ ngue no mèna cón cheꞌn Crist. 10 Nerlequeꞌ naquin gàc preb mèna ñeeneꞌ xal nac mèn coꞌ li sirv loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, ñeeneꞌ chéꞌ nzo chó falt ndxàp mèna. Cheleꞌ mèna yende chó falt no mod ndxàp, nzoqueꞌ mod xoꞌf zinꞌ mèna zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Crist. 11 Lomisqueꞌ ne, leꞌ xaꞌgot coꞌ nac saꞌl mèn coꞌ li sirv loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, gàc xaꞌgota mèn nadoꞌ coꞌ neꞌyòode loo cuent yix. Ndxeꞌlequeꞌ, gàp mèngota mod no li nèe mèngota mèngota loo cón cheꞌn Crist coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. No gàc mèngota mèn ndacpeꞌ coꞌ ndyoo altant loo ryethe conꞌ. 12 Bnibeꞌ loo mèn coꞌ li sirv loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox gàc mèna mèn coꞌ ndyub no thidte xaꞌgot coꞌ nac xinꞌ saꞌl mèna. No gàc mèna gundan coꞌ ñibeꞌ ndac loo mèn gulizpeꞌ mèna. 13 Tac mèn coꞌ ndlyath no mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox coꞌ nabeꞌste ndyoo naa loo zinꞌ coꞌ ndli mèna, mèna ndli gan ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèna. No sate más con dibaxlaꞌs tyoodiꞌs mèna cón cheꞌn xá mod ndxelaꞌs mèna loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. Trèꞌ ngue luꞌ Pab cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs naꞌ, conꞌ coꞌ inonte huax mèn no conꞌ coꞌ indaꞌde huax mèn cuent. 14 Ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ lool, Timote, mastaleꞌ ndub quee lezon xaste gal neen máal par nedrèꞌ. 15 Tac antaleꞌi, cheleꞌ daa lyenꞌ no neꞌyilode gal neen máal, cona ngue telꞌen cart ndxèꞌ lool par ñeel xá mod ndxàal tyoo naal no tyoo nerl loo mèn coꞌ nac mèn gulizpeꞌ Diox. Fteꞌ lezoꞌl mèna nac mèn cheꞌn Diox coꞌ lìcpeꞌ naban. Mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox chol lugar, mèna

523 ngue taꞌ fuerz par ndaꞌ mèna cuent cón cheꞌn Crist coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ loo taamas mèn coꞌ tarte yilaꞌs, coꞌ nee diꞌs, nac mèna xal thìb cimient no thìb pílar coꞌ ndaꞌ fuerz loo thìb yòobéꞌ. 16 Lìcpeꞌ baꞌi, conꞌ roo no conꞌ xèn nac alux conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn conꞌ coꞌ beꞌ nacasloo loo huax mèn coꞌ nac xleyꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Diox no loo cón cheꞌn Diox, coꞌ nee diꞌs: Leque Diox mbluꞌ Diox loo mèn coꞌseꞌ mbiꞌth yáal Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Diox mblo ro no mbluꞌ Diox loo mèn nalì no nambìi nac Crist tac yub Diox mblo xban Crist. Mbyúꞌ loo Crist loo angl. Mbyath no mbyèn cón cheꞌn Crist loo mèn leꞌn chol nación dib athu loo izlyoꞌ. Ngolaꞌs mèn coꞌ nziri loo izlyoꞌ loo Crist. Ngoloa, nguáp Crist loo béꞌ coꞌteꞌ nac yòobaꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ loo naꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndryo xàꞌ loo cón cheꞌn Crist xal nac mod coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Diox por cón cheꞌn Crist. Per nambìite diꞌs no nambìite cuent ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ leꞌ leꞌn lult tiemp coꞌ yiꞌth nque nzo ndxep mèn coꞌ ryo xàꞌ loo coꞌ ndxelaꞌs mèn xal ndxelaꞌs naꞌ cón cheꞌn Tad Crist. Mèna más ndxòo lezoꞌ ndaꞌ mèna lugar ndxòn mèna ro chol xpii coꞌ nquedìi mèn par quedìi xpiia mèna. No yilaꞌs mèna loo xleyꞌ coꞌ nac xleyꞌ meexùꞌ. 2 Más tyub nza mèn gòn mèn ro mèn coꞌ ntembìi ro no coꞌ ntembìi xtiꞌs coꞌ nac mèn gutyèꞌ. Indenꞌte mèna leꞌn lezoꞌ mèna cón ngue li mèna xtùuz cheꞌn cón ngue li mèna chéꞌ naca conꞌ huen o chéꞌ naca conꞌ mal. 3 Mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ tataa nac, indaꞌde mèna lugar loo xtàa mèn coꞌ ndlyaꞌs selyaꞌ. No lomisqueꞌ, indaꞌde mèna lugar hua mèn chol conꞌ coꞌ nac xít mèn no luaꞌ mèn. Tataa ndli mèna par neꞌhuade chol mèn bélꞌ mastaleꞌ yub Diox mtanꞌ xít mèn no luaꞌ mèn

4

1 TIMOTEO 3​, ​4 coꞌ ndxuhua mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox no loo cón cheꞌn Diox, no mèn coꞌ ndaꞌ cuent coꞌ nac lìcpeꞌ cón cheꞌn Diox tac coꞌseꞌ ndxuhua mèna xít mèna no luaꞌ mèna mèna mbez: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox. 4 Tac rye loothe conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox no coꞌ mtoxcuaꞌ Diox, huenqueꞌ naca. Nec thìb conꞌa indxàalte tèꞌb mèn loo xtàa mèn cheleꞌ mèn lyaꞌs huai. No cheleꞌ mèn gab: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox, yende cón lii. 5 Tac xtiꞌs Diox coꞌ ndlab mèna no diꞌs coꞌ mbez mèna Diox coꞌseꞌ mbez mèna Diox, diꞌsa ndli loo mèn ryete conꞌ ndxuhua mèn conꞌ ndac naca loo mèn par hua mèn. Pab ngue luꞌ loo Timote xá mod ndxàal que tee ban Timote par tolo gàc Timote thìb moz ndac cheꞌn Tad Jesucrist. 6 Cheleꞌ luꞌ lùu ryete conꞌ ndxèꞌ loo mèn coꞌ nac hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Crist, Timote, gàc lùu thìb moz ndac coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Jesucrist loo mèn. Sya, tataa mod leque lùu que tee ban loo diꞌs cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndxelaꞌs naꞌ coꞌ gàc lool xal xítl no luaꞌl coꞌ li par gàl lezoꞌl, diꞌs coꞌ ndxelaꞌsl loo no coꞌ nac thìb xleyꞌ ndac xalqueꞌ nac coꞌ nda nquel xís coꞌ nac cón cheꞌn Crist coꞌ mtéꞌthl. 7 Lomisqueꞌ ne, niin lool, Timote: Neꞌtyub nzadel arid loo chol cuent gox coꞌ nac cuent natont cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. Más huen, ñibeꞌ loo lezoꞌl no ftoo lezoꞌl par tolo que tee lil cas loo cón cheꞌn Diox xal ndxàala no maste. 8 Per niin thìb conꞌ lool, Timote: Ejercis coꞌ ndli naꞌ par ryo xcuen lad naꞌ, ndxepte conꞌ ndac ndlii loo lad naꞌ. Per cheleꞌ naꞌ ngue que tee liqueꞌ cas loo cón cheꞌn Diox xal thìb myenꞌ coꞌ nguith par tolo xec myenꞌa loo yalguyith, thìb mod tedib mod ncàba conꞌ ndac loo naꞌ, que naca cón cheꞌn yalnaban ndxèꞌ, que naca cón cheꞌn yalnaban coꞌ yiꞌth nquea. 9 Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ, Timote:

1 TIMOTEO 4​, ​5 Indyèꞌde diꞌs coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. Ndxàalqueꞌ gòn ryete mèn diꞌs ndxèꞌ no yilaꞌs ryete mèn cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. 10 Tac por cona ndli naꞌ zinꞌ no nxec yèe naꞌ loo ngòc nguàal conꞌ coꞌ ndli mèn loo naꞌ axta plóthe. Leꞌi càb yilaꞌs huax mèn loo Crist no loo cón cheꞌn Crist tac naꞌ nzi quee lezoꞌ loo Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo naꞌ yiloa, Diox coꞌ naban thidtene. Diox ngue xènꞌ izlyoꞌ no ngue quenap Diox ryete mèn loo izlyoꞌ. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, loo naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox, Diox mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. 11 Ryete diꞌs coꞌ ngue queꞌen yeꞌs lool ndxèꞌ, Timote, ndlyazen ñibeꞌl loo mèn li mèna no luꞌl cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn par nedrèꞌ. 12 Lomisqueꞌ ne, leque lùu huiꞌ xá nque teel. Gòp lezoꞌl par neꞌtaꞌdel lugar xìis no mèn lùu por nacl myenꞌbiꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, tolo bli conꞌ ndac par huiꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs lool xá nac mod ndyoodiꞌsl, no xá nac mod nque tee banl coꞌ nac mod nqueꞌ lezoꞌl ñèel mèn, no xá nac mod coꞌ ndyubdiꞌsl loo Xpii Natúꞌ coꞌ ñibeꞌ lool, no xá mod nquenap lùu lùu par tolo gàcl thìb mbyòo coꞌ nque tee ban lì no coꞌ nque tee ban nambìi loo mèn. 13 Láth beꞌ tarte zin daa par nedrèꞌ loo guꞌ, loo xnaa blab libr coꞌ nac xtiꞌs Diox loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. Ftolo coꞌx loo mèn no bluꞌ loo mèn par yeꞌth lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. No ftolo luꞌ loo mèn cón cheꞌn Diox axtaqueꞌ galen lool. 14 Neꞌláꞌyaꞌdel lùu loo conꞌ ndac coꞌ mbli Diox angngòc lool coꞌseꞌ mxoꞌf mèngool yaꞌ mèngool coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ladl. Tac conꞌa nac conꞌ coꞌ mnibeꞌ lezoꞌ Diox no conꞌ coꞌ angngroꞌ lezoꞌ Diox gàc lool. 15 Por derech, bli xtùuz cón cheꞌn coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ. Fxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ par luꞌla loo ryete mèn leꞌ zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌl loo cón cheꞌn Crist ndli leque lùu ngue téꞌth no ngue

524 tyubdiꞌs ndacl loo cón cheꞌn Crist, ne. Leque lùu fquenapl loo cón cheꞌn Crist. Bli nèe leque lùu loo xleyꞌ coꞌ ndluꞌl coꞌ nac xleyꞌ cheꞌn Diox. Altant ftoo loo xleyꞌ coꞌ ndluꞌl. Tac cheleꞌ lùu tataaqueꞌ ngue li, sya, ryete mèn non, lìcqueꞌ, ndxelaꞌsl loo cón cheꞌn Crist no loo Crist. Lomisqueꞌ mod, cheleꞌ lùu tatuaꞌqueꞌ lyath no taamas mèn li mèna xal ndlil, leꞌ sya, ryete mèn gòn rol no yilaꞌs mèn xal ndxelaꞌsl, ne. 16 Anderhuenl.

Trèꞌ ngue luꞌ xá mod ndxàal que tee ban no naꞌ taamas mèn coꞌ ndxelaꞌs. Timote, neꞌyoodel nec thìb mèngool. Ndxeꞌlequeꞌ, fcoꞌx loo mèngool xal loo xudpeꞌl. Fcoꞌx loo myenꞌbiꞌ xal loo huespeꞌl, ne. 2 Fcoꞌx loo xaꞌgotgool xal loo xnaꞌpeꞌl. Fcoꞌx loo myenꞌgot xal loo ftaꞌnpeꞌl. Thìb lì yécl thìb lì lezoꞌl bli ryete conꞌ ndxèꞌ. 3 Blyath no xaꞌgot viud coꞌ, lìcpeꞌ, nac xaꞌgot viud par que no xaꞌ conꞌ naquin xaꞌ coꞌ nac conꞌ coꞌ nde che loo xaꞌ, xaꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, naquin conꞌ. 4 No cheleꞌ chó xaꞌgot viud ngue no xinꞌ o ngue no xaꞌ xot xaꞌ, naquin ner luꞌl myenꞌ par gàp myenꞌ mod loo mèn coꞌ nac gundan loo myenꞌ li myenꞌ leque mod xal mqueꞌ lezoꞌ xud myenꞌ gunèe xud myenꞌ myenꞌ. Tataaguèꞌ queꞌ lezoꞌ myenꞌ ñèe myenꞌ xud myenꞌ. Tac conꞌ coꞌ ndli myenꞌ loo mèn guliz myenꞌa, naca thìb conꞌ ndac no ndxòo lezoꞌ Diox mod coꞌ tataa nqueꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn xud mèn no xnaꞌ mèn no mèn guliz mèn. 5 Xaꞌgot coꞌ, lìcqueꞌ, nac xaꞌgot viud no mbyanꞌ thìb xaꞌgot, bnibeꞌ loo xaꞌ ante tyub quee lezoꞌ xaꞌgot viuda loo Diox no thidtene cuez xaꞌgot viuda Diox ze no yálꞌ. 6 Per xaꞌgot viud coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ ante ndoo lezoꞌ más ndaꞌ xaꞌ gust lezoꞌ xaꞌ, xaꞌgot viuda nac xal thìb xaꞌ coꞌ nguth loo cón cheꞌn Diox. 7 Bnibeꞌ loo mèngot viuda li mèngot viuda ryete conꞌ xal ngue niin lool ndxèꞌ, Timote,

5

525 par yende chó mèn yoo mèna por neꞌnglide mèngot viuda conꞌ ndac, ne. 8 Tac cheleꞌ chol mèn coꞌ mbez ndxelaꞌs mèna loo Diox no iñibeꞌ ndacte mèna loo mèn guliz mèna xal gundanpeꞌ, mèna ncà diꞌs cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. Más nazab ndxàc mèna loo mèn coꞌ indxelaꞌste cón cheꞌn Diox. 9 Lomisqueꞌ ne, loo list coꞌteꞌ nzib lèe mèngot viud, ndxàal tyub ante lèe mèngot viud coꞌ nzo masreꞌ ayon línꞌ. No ante tyub lèe mèngot viud, mèngot coꞌ mque no thidte xaꞌbiꞌ coꞌ ngòc saꞌl mèngota, loo list, ne. 10 Blaꞌs loo xaꞌgot viuda ñeeneꞌ ¿chéꞌ ngue taꞌ mèn cuent leꞌ xaꞌgota nxoꞌf zinꞌqueꞌ zinꞌ ndac? Ñeeneꞌ ¿chéꞌ mxàn xinꞌ xaꞌ? Ñeeneꞌ ¿chéꞌ mdaꞌ xaꞌ posad loo mèn tith coꞌ mnaꞌb posad? Ñeeneꞌ ¿chéꞌ mbli xaꞌ sirv no chéꞌ mbli xaꞌ cas loo mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox? Ñeeneꞌ ¿chéꞌ mdaꞌlaꞌs xaꞌ ndxep conꞌ loo mèn coꞌ mxac yaltìi? Ñeeneꞌ ¿chéꞌ nzoreꞌ chó más zinꞌ ndac mbli xaꞌgot viuda loo rye loote zinꞌ ndxèꞌ? Tataa ndxàal gàca ndooreꞌ yòo lèe xaꞌgota loo list, ndee. 11 Tedib conꞌ ndlyazen niin lool ne, Timote: Neꞌtubtel lèe chol xaꞌgot viud coꞌ beꞌ nzo ndxepte línꞌ. Tac coꞌseꞌ tlo tyub yoꞌf lezoꞌ mèngot viuda loo coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, sya, tyoo xàꞌ lezoꞌ mèngot viuda loo cón cheꞌn Crist. No yiloa bere mèngot viud, selyaꞌ mèngot viuda tedib vez. 12 Leꞌ sya, leque mèngot viud yenꞌa ngue zib quìi mèngot viud loo cón cheꞌn Crist por conꞌ coꞌ mcàbgòn mèngota li mèngota loo cón cheꞌn Crist no neꞌtolode xaꞌ li xaꞌi. 13 Más de cona, cheleꞌ mèngot viuda que tee liz por liz mèn, gàc mèngota mèn zaꞌf. No iante gàc mèngota mèn zaꞌf. Ndxeꞌlequeꞌ, gàc mèngota mèn coꞌ taꞌ cuent yix, ne. No li mèngota ngòc nguàal conꞌ. No tyoodiꞌs mèngota conꞌ coꞌ indxàalte tyoodiꞌs nec thìb mèn. 14 Por cona, ndlyazen más huen selyaꞌ

1 TIMOTEO 5 myenꞌgot viud yènꞌa par tyan xinꞌ myenꞌ no gàc myenꞌ gundanpeꞌ liz myenꞌ par tataa mod neꞌtaꞌde myenꞌgot viuda arid lugar par yecloo mèn coꞌ nayiꞌ ñèe guꞌ par ñii yèe ñii tìi chol mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. 15 Tac nzoqueꞌ ndxep xaꞌgot viud coꞌ ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn Crist no nalleꞌ ngue li mèngot viud xal nac coꞌ ndlyaꞌs Mebizya. 16 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chó mènbiꞌ o mèngot coꞌ ndxelaꞌs ndxàc mèn guliz mèngot viud, ndxàal lyath no mèn guliza mèngot viuda par neꞌñaꞌbte mèn guliza gast loo mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa par lyath no mèn guliza mèngot viuda. Tataa gàca tolo que no mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nqueltàa gast par lyath no mèn coꞌ nqueltàa mèngot coꞌ nac lìcpeꞌ viud coꞌ nde che conꞌ loo coꞌ naquin conꞌ. 17 Leꞌ loo mèngool coꞌ nabeꞌste ñibeꞌ no coꞌ nabeꞌste ndyoo ner no coꞌ nabeꞌste ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox na, sate más li mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèngoola. Masreꞌ naquin li mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèn coꞌ ngo yalban no loo mèn coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn. 18 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Neꞌcodel yex ro burr coꞌ ndloo ndub loo bacdoꞌ nzob triu par gaꞌs nzob triu. Conꞌa nee diꞌs, mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox naquinqueꞌ yo ray mèna por zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ mèna par hua mèna. 19 Lomisqueꞌ niin lool, ne, Timote: Neꞌgòntel chol cuent coꞌ ñii yèe ñii tìi mèn cón cheꞌn mèngool. Ndxeꞌlequeꞌ, gònl cuenta ante coꞌseꞌ nzo nol chop o son mèn coꞌ taꞌ cuent cón cheꞌn mèngoola ñee mèna ñeeneꞌ chéꞌ lìca o chéꞌ ilìcta par neꞌqueyèexùꞌde mèn mèngoola. 20 Per loo mèngool coꞌ

1 TIMOTEO 5​, ​6 toloqueꞌ ngue tee cuaꞌn xquin no ncuaꞌn xtol na, naquinqueꞌ yool mèngoola loo rye mèn coꞌ nqueltàa par tataa mod zyeb taamas mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, ne. 21 Daa ñibeꞌ lool, Timote, no ngue tanꞌen diꞌs ndxèꞌ lool loo Diox no loo Tad Jesucrist no loo rye angl coꞌ Diox mcui par li angl thìb zinꞌ cheꞌn Diox: Ftolo liqueꞌl xal ngue ñibeꞌen lool ndxèꞌ. Neꞌlidel par más huiꞌl loo thìb mèn làth xtàa mèn. Neꞌlidel par más tyuꞌ thìb mèn loo xtàa mèn. 22 Neꞌxoꞌf zinꞌgàdel zinꞌ loo mèn coꞌ nac mèngool coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌl loo mèna par tyoo ner mèna loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox ndooreꞌ coꞌseꞌ ñeel xá mod nque tee ban mèna. Tac neꞌstolqueꞌ tataa mod leꞌleꞌ lùu cuaꞌn xquinl no xtoll xal ndli taamas mèn. Neꞌtaꞌdel lugar li leque lùu chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Más huen nambìi no nalì fque teel loo cón cheꞌn Diox. 23 Más de cona, com leꞌ lùu ndyac yíiz lezoꞌ, ¿léꞌ?, neꞌgudel ante nít dòp coꞌ nac nít yèe. Yende cón lii gul chuꞌth vin làtha par yac yíiz coꞌ ndenꞌ lezoꞌl. 24 Lomisqueꞌ ne, loo xnaa ndxúꞌ xtol cheꞌn ndxep mèn ndooreꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn xtol mèn loo mèn. Leꞌ taamas mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no xtol na, xtol mèna indxúꞌde loo xtàa mèn nalleꞌ. Per yúꞌ xtol mèna axta coꞌseꞌ zin huiz tub rez Diox cón cheꞌn mèn loo mèn. 25 Lomisqueꞌ ne, ryete zinꞌ coꞌ nac zinꞌ ndac coꞌ ndli mèn loo xtàa men, leꞌi ndxúꞌqueꞌ loo xnaa loo mèn. Per mastaleꞌ nzoqueꞌ ndxep conꞌ ndac coꞌ ndli mèn loo xtàa coꞌ indxúꞌde loo mèn, conꞌ ndaca ryo xoꞌfqueꞌ loo xnaa tac Diox li leꞌ conꞌ ndaca ryo xoꞌfqueꞌ loo xnaa coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn loo mèn. Niin tedib conꞌ lool ne, Timote, por part cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌs, mèn coꞌ nac moz coꞌ nque zinꞌ huiz loo patrón: Naquin gàp mèn coꞌ nac moz mod loo patrón mèn par tataa

6

526 mod neꞌñii yèede no neꞌñii tìide mèn lèe Diox no neꞌñii yèede no neꞌñii tìide mèn cón cheꞌn xleyꞌ naꞌ. 2 Lomisqueꞌ ne, chele moz nque zinꞌ con patrón coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist, ihuente naca tèꞌb moz patrona thìb lad o gàc moz moz zaꞌf loo patrón por ndxàc hues moz patrón por cón cheꞌn Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, naquin más altant tyoo moz loo zinꞌ cheꞌn patrón xal ndxàala. Tataa ndxàal li thìb moz tac patrón moz ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist no nac xaꞌ mèn coꞌ ndxàc hues coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe xtàa xaꞌ por cón cheꞌn Crist. Conꞌ ndxèꞌ ndlyazen luꞌl loo mèn no col yalbàn cón cheꞌna loo mèn, Timote. Pab ngue luꞌ trèꞌ xá mod yo nagàl lezoꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist. 3 Cheleꞌ chol mèn ndluꞌ tedib conꞌ no neꞌyòode lezoꞌ mèna loo diꞌs ndac cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ, no neꞌyòode lezoꞌ mèna cón cheꞌn diꞌs coꞌ nac xleyꞌ naꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xal ndxàal li mèn cas loo Diox, 4 mèna nac mèn nateꞌs no mèn naxalꞌ coꞌ yende cón ndxác. Nac mèna xal thìb mèn yíiz con ryethe coꞌ nac coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna. No conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna ndli par noo noo ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn chol diꞌs no chol xleyꞌ cheꞌn mèn loo izlyoꞌ. Mod coꞌ ndxap mèna no xal ndli mèna, conꞌa ndli ndxàn lezoꞌ mèna ñèe mèna xtàa mèna. Nzyálꞌ diꞌs nzyálꞌ cuent làth xtàa mèn ngyoo mèn con xtàa mèn. Asendli mèna ndaꞌ mèna xyàn lezoꞌ taamas mèn. Thidtene indxapte mèna yalxlaꞌs loo xtàa mèna. 5 Mod coꞌ ndxàp mèna ndli thidtene ngyoo mèna làth xtàa mèna, mèn coꞌ ngue no xtùuz zab coꞌ nac leque mèn coꞌ ndli nzyeꞌ xtùuz mèn no lezoꞌ mèn par gàc mèna mèn yeꞌrsinꞌ. Mèna indlibeꞌde cón cheꞌn Diox coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. No ndli mèna xtùuz leꞌ loo xleyꞌ cheꞌn Crist no loo cón cheꞌn Diox nzo mod aseli mèna cuaꞌn mèna mod

527 par alithe gàc ric mèna por mod yeꞌrsinꞌ cheꞌn mèna. Ñaꞌben lool, Timote, bláꞌ mèn coꞌ tataa nac. Neꞌqueltàa nodel mèna. 6 Per, lìcpeꞌ baꞌi, anzeꞌf thìb conꞌ ndac nac conꞌ coꞌ ndluꞌ xleyꞌ naꞌ loo naꞌ, naꞌ coꞌ ndlec lezoꞌ no naꞌ coꞌ ndyac lezoꞌ loo conꞌ coꞌ ngue note naꞌ. 7 Tac coꞌseꞌ ngóol naꞌ yende cón ngòp naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Lìcpeꞌ baꞌi, neꞌ neꞌ yen cón yeꞌ naꞌ coꞌseꞌ gath naꞌ. 8 Per cheleꞌ naꞌ ngue no conꞌ coꞌ hua naꞌ atate huiz, no cheleꞌ naꞌ bete ndoo riꞌth no bete nda centav par ndiꞌ naꞌ xab naꞌ coꞌ ndxoc naꞌ xal ndxàala, con conate ndxàal tyac lezoꞌ naꞌ no cuec lezoꞌ naꞌ loo yalnaban naꞌ. 9 Per ndxeꞌlequeꞌ, por part cón cheꞌn mèn coꞌ ndlyaꞌs gàc ric, mèna neꞌxecte par gàc preb mèna loo ryethe conꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn. Ale ndxeꞌlequeꞌ, yiziꞌf yigaꞌs mèna loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ no loo chol mod yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xab izlyoꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn huax conꞌ tont coꞌ li gàc conꞌ ryes loo mèna no por lult yizaꞌ yalnaban mèna loo mèna no lyux mèna par ryo xàꞌ mèna loo Diox thidtene yiloa. 10 Tac conꞌ coꞌ nac anzeꞌf nde yath mèn ñèe mèn nac tmi no mod coꞌ ndli mèn par que no mèn tmi, conꞌa nac coꞌ ncàb loo mèna rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ. Lìca, nzoqueꞌ ndxep mèn coꞌ ndxath ndlyux ñèe tmi. Mèna ngro xàꞌleꞌ loo coꞌ ngolaꞌs mèna loo Crist. Por cona, ndxàc loo mèna ndyactìi mèna no ngulàa yaltìi loo mèna axta plóthe dib naban mèn por mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp mèn. Trèꞌ ngue luꞌ loo naꞌ coꞌ ndxelaꞌs xá mod li naꞌ gan par ryoo xyèn naꞌ loo cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. 11 Per lùu, Timote, coꞌ nac thìb mbiꞌ cheꞌn Diox, neꞌlidel ryethe conꞌ ndxèꞌ. Bláꞌ ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌa. Nalì no nambìi fque tee banl loo Diox. Thìb lì yécl no thìb lì lezoꞌl bli cas Diox no ftoloqueꞌ gòp yalxlaꞌs loo Diox. Fqueꞌqueꞌ lezoꞌ Diox no fqueꞌ lezoꞌ ñèel

1 TIMOTEO 6 hues xtàal. Gòp yalnchaꞌlaꞌs loo mèn no fxec yèe con mèn. Gòc mèn nadoꞌ loo mèn, ne, coꞌ nee diꞌs, gòc mèn coꞌ queꞌs yaꞌ loo xtàa. No neꞌtyeꞌstel loo mèn. 12 Dib nzo yécl dib nzo lezoꞌl fxoꞌf zinꞌ zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox lool cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ par lila. Bli nèe xtùuzl loo yalnaban coꞌ nac yalnaban thidtene coꞌ ndxàpl xal thìb conꞌ coꞌ quej ndyenl par neꞌláꞌdela. Loo cona mcui Diox lùu coꞌseꞌ mblo rol no mdaꞌl cuent ndac cón cheꞌn xal ndxelaꞌsl loo Crist loo huax mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌnl. 13 Loo Diox coꞌ ndaꞌ yalnaban loo ryethe conꞌ no loo Jesucrist coꞌ nalì mdub razon loo Pons Pilat, ñibeꞌen lool, Timote: 14 Lyazen leꞌ lùu tyubdiꞌs loo ryete conꞌ xal ngue ñibeꞌen lool loo cart ndxèꞌ. Neꞌseꞌdel loo mod coꞌ ngue ñibeꞌen lool ndxèꞌ par nec thìb mod no nec tedib mod yende cón lii par yoonl leꞌn dib tiemp axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ yiꞌth Tad Jesucrist naꞌ loo izlyoꞌ tedib vez. 15 Coꞌseꞌ gàc huizpeꞌ no tiemppeꞌ coꞌ yiꞌth xi Tad Jesucrist naꞌ, Diox liqueꞌ par gàc ryo xoꞌf Jesucrist xal ndxàala. Tataa li Diox tac thidte Diox nac Diox. Thidte Diox nac Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ laꞌs nii no laꞌs yaꞌ. No nac Diox thidte Diox coꞌ ñibeꞌ loo ryethe conꞌ no loo ryethe mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ñibeꞌ, no mèn coꞌ nac chol jef, no loo rye jef bix coꞌ ndeꞌf diꞌs ñibeꞌ. 16 Dioxa nac angoluxte xaꞌ coꞌ neꞌgathte thidtene. No nzo ban Diox loo xnìi coꞌ ndxàꞌx bèel tant axta yende chó mèn li gan bii gax loo xnìi coꞌteꞌ nzo Diox. Nec thìb mèn tarte huiꞌ xá ñaa Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Neꞌ neꞌ gác mèn huiꞌ mèn loo Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ndlyazen gab mèn diꞌs guryath no diꞌs guryèn cón cheꞌn Diox loo xtàa mèn. Dioxa ñibeꞌ loo rye loothe conꞌ leꞌn línꞌ coꞌ ntlo no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca. 17 Bnibeꞌ loo chol mèn ric coꞌ naban leꞌn tiemp ndxèꞌ, Timote, par neꞌgàcte

1 TIMOTEO 6 mèna arid mèn nateꞌs no mèn naxalꞌ. Neꞌ neꞌ cue quee lezoꞌ mèna loo yalgonꞌ coꞌ lyux loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, bnibeꞌ loo mèn ric cue quee lezoꞌ mèna loo Diox coꞌ naban thidtene. Tac Diox nac xaꞌ coꞌ ndaꞌ rye loothe conꞌ ndac axta plóthe càa mèn. Diox ndaꞌi loo mèn par tyac lezoꞌ mèn loo conꞌa no par càba conꞌ ndac loo mèn, ne. 18 Bnibeꞌ loo mèn rica leꞌ mèn ric li conꞌ ndac. Más huen gàc mèn rica mèn ric loo conꞌ ndac coꞌ angli mèn rica no angtaꞌlaꞌs mèn ric conꞌ càa mèn prob. No quiꞌth mèn rica cheꞌn mèn rica càa mèn prob. 19 Tataa mod cue nèe mèn rica loo yalnaban ndac coꞌ ndxàal ban mèn par càba conꞌ ndac leꞌn huiz coꞌ nde nque. Tataa mod gàp mèn rica yalnaban thidtene, cheleꞌ mèn rica, lìcqueꞌ, tolo li xal ngue niina lool nalleꞌ.

528 Trèꞌ ngue taꞌ cuent cón cheꞌn lult conꞌ coꞌ ngue ñibeꞌ Pab li Timote. 20 Anderhuenl, Timote, loo ryete conꞌ coꞌ ngue ñibeꞌen lool cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox lool ndxèꞌ. Neꞌtaꞌdel lugar par arid tub nzal diꞌs coꞌ yende cón ntac coꞌ nac diꞌs coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Neꞌ neꞌ gàcl mèn coꞌ li cas loo diꞌs coꞌ mbez mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác, per ndxeꞌlequeꞌ, pà gác mèna. 21 Pues, lùu ndaꞌqueꞌ cuent nzo ndxep mèn coꞌ ndoo nque xís mèn gutyèꞌa coꞌ ndeꞌf diꞌs ndxác. No por cona, ngro xàꞌ mèna loo cón cheꞌn Crist coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. Ndlyazen leꞌ Diox tolo li anggàc conꞌ ndac lool, Timote. Taandxèꞌ gàca, ndee.

Mbryop Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Timote Pab ngue queꞌ yeꞌs loo Timote. Daa, Pab, ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist xal nee lezoꞌ Diox no xalqueꞌ nac conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox par yòo ban no mèn Diox thidtene por thidte nqueltàa mèn loo cón cheꞌn Jesucrist. 2 Ngue queꞌen cart ndxèꞌ lool, Timote, lùu coꞌ nac xal xganꞌ daa coꞌ nqueꞌ lezon ñèen. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo li anggàc conꞌ ndac lool. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ tolo lyat lezoꞌ ñèel. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ li par nagàl yo lezoꞌl loo Diox no cue banl rye ndal no rye ndyeꞌthl làth mèn coꞌ ndxàc hues xtàal.

1

Pab ngue luꞌ loo Timote xá mod luꞌ Timote loo mèn cón cheꞌn Crist. 3 Timote, coꞌseꞌ mbezen Diox ze no yálꞌ, siemprqueꞌ nteꞌ lezonl mbezen Diox cón cheꞌnl. No mbezen loo Diox coꞌ ndlin sirv loo xal ndryo yéquen no xal ndryoꞌ lezon coꞌ nac thìb xtùuz nambìi no thìb xtùuz nalì tac yende conꞌ ndenꞌen leꞌn lezon xal mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndlin xalqueꞌ ngòc mod coꞌ ngòp xudgool daa póla, ne. 4 Nteꞌqueꞌ lezon xal mbínꞌl láth nxoꞌf zinꞌl cón cheꞌn Jesucrist. No nalleꞌ anzeꞌf nguen lezon ndlyazen ñeen máal par tyac lezon coꞌseꞌ ñèenl. 5 Nteꞌqueꞌ lezonl leꞌ lùu, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Crist.

Yalndxelaꞌs ndxèꞌ nerlequeꞌ xot lùu, Loida, ngolaꞌs. Ngoloa, ngolaꞌs xnaꞌl, Eunis, ne. 6 Cona, ngue niin lool loo cart ndxèꞌ, Timote: Bli par yeꞌth lezoꞌl no leque lùu ftegán lezoꞌ lùu loo cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox lool par lil zinꞌ ndxèꞌ. Diox mbli ndxàca lool anzeꞌf lijer luu par lil zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox lool. Ngòc conꞌa lool coꞌseꞌ ngurezen Diox por lùu no coꞌseꞌ mxoꞌfen yan lool, ne. 7 Huiꞌ, Timote, Diox neꞌnglàade thìb xpii loo naꞌ coꞌseꞌ ngolaꞌs naꞌ par nzyeb naꞌ coꞌseꞌ ndub nguꞌs mèn naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mblàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ par lyath no Xpii Natúꞌ naꞌ par yòo valor loo naꞌ no par gác naꞌ li naꞌ zinꞌ coꞌ mxoꞌf Diox loo naꞌ par li naꞌ zinꞌa, no par queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ xtàa naꞌ, no par gàc naꞌ mèn coꞌ tyoo altant loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌi, no par gàc naꞌ mèn coꞌ ndxàp lezoꞌ thidtene. 8 Por cona, neꞌthyontel taꞌl cuent cón cheꞌn Tad Crist loo mèn. Neꞌ neꞌ thyonl taꞌl cuent cón chenen, ne, xal ngueꞌen leziꞌf trèꞌ por cón cheꞌn Tad Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, ftolo fxec yèe loo yaltìi coꞌ ndxàc lool láth ngue taꞌl cuent cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes xalqueꞌ ndli Diox ndxàpl fuerz no valor. Tataa lila xal nac ryethe conꞌ coꞌ mblec Diox laꞌs niil no laꞌs yaꞌl. 9 Diox mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Mdoo Diox naꞌ par xoꞌf 529

2 TIMOTEO 1​, ​2 zinꞌ naꞌ zinꞌ ndxèꞌ coꞌ inacte cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, nac zinꞌ ndxèꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Neꞌ neꞌ inaca por nac naꞌ mèn coꞌ nac anzeꞌf mèn ndac por cona mxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ ndxèꞌ loo naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mxoꞌf zinꞌ Diox zinꞌ ndxèꞌ loo naꞌ xal mnibeꞌ Diox lezoꞌ Diox no por tant nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ por thidte nqueltàa naꞌ loo cón cheꞌn Crist Jesús. Diox nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox naꞌ axta ndooreꞌ cuec no xènꞌ Diox izlyoꞌ. 10 Per nalleꞌ alanlequeꞌ ndryo xoꞌf loo mèn xá mod ndli Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn tac mbiꞌth Tad Jesucrist naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, Jesucrist coꞌ nteláꞌ mèn loo conꞌ ryes. Tad Jesucrist mbli leꞌ coꞌseꞌ gath mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesucrist, yende chó conꞌ yeꞌrsinꞌ gàc loo mèna. Más de cona, mblo xoꞌf Crist yalnaban coꞌ nac yalnaban thidtene loo mèn. Mbluꞌ Crist loo naꞌ por cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, mastaleꞌ ndxàc bélꞌyòo lad mèn xluaꞌ mbey no xluaꞌ yòo, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, bélꞌyòo lad mèna neꞌyizaꞌde thidtene. Ndxeꞌlequeꞌ, yiche bélꞌyòo lad mèna par yòo ban no mèna Diox thidtene. Neꞌryo xàꞌde mèn loo Diox thidtene. 11 Por cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ, Diox mdoo daa par tan cuent no tethen cón cheꞌn diꞌs ndac, no par huen diꞌs cheꞌn Crist, no par gàc daa maistr loo chol mèn coꞌ inacte mèn nación Israel cón cheꞌn diꞌs ndac. 12 No por ngon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ ndxàc yaltìi loon. Per mastaleꞌ ndxàc yaltìi loon, thidtene inthyonte daa. Tac daa naneequeꞌ chó loo ndxelazen. No, por derech, naneequen leꞌ Tad Crist ndxàp conꞌ laꞌs nii Tad Crist no laꞌs yaꞌ Tad Crist par quenap Tad Crist daa ned ngue tee xoꞌf zinꞌen zinꞌ ndxèꞌ axta gàc huiz coꞌseꞌ yiꞌth xi Jesucrist mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist loo izlyoꞌ. 13 Fxoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌl no bli xalqueꞌ mbluꞌen lool loo diꞌs coꞌ nac xleyꞌ ndac,

530 Timote. No ftoloqueꞌ que tee ban ndac loo cón cheꞌn Crist Jesús coꞌ ndxelaꞌsl. No ftoloqueꞌ gòc mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox no fqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèel hues xtàal por thidte nqueltàa guꞌ loo cón cheꞌn Crist. 14 Loo cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox lool par lila, leque lùu quenap lùu. No nabeꞌste fque tee li xal ñibeꞌ diꞌs ndac ndxèꞌ loo naꞌ no xalqueꞌ ndlyath no Xpii Natúꞌ coꞌ nzo loo ryete naꞌ naꞌ. 15 Lùu naneequeꞌ yende chó mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia nga favor chenen. Ndxeꞌlequeꞌ, làth mèna ngo Figel no ngo Hermog coꞌ más ngocloo gunèe daa. 16 Ndlyazen leꞌ Diox lyat lezoꞌ ñèe Diox mèn guliz Onesifr tac huax vez mbiꞌth tegàl Onesifr lezon par ngo nagàl lezon. No neꞌnthonte Onesifr ngnèe Onesifr mèn por ngueꞌen leziꞌf. 17 Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ ngo Onesifr ciuda Rom, añenti mcuaꞌn Onesifr daa no mzyal daa loo Onesifr. 18 Timote, lùu nonqueꞌ anzeꞌf mblyath no Onesifr naꞌ coꞌseꞌ ngo naꞌ ciuda Efes. Por cona, ndlyazen lyat lezoꞌ Diox ñèe Diox Onesifr coꞌseꞌ zin huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn. Per lùu, Timote, coꞌ nac xal xganꞌpeꞌ daa loon, ftolo bliqueꞌ fuerz par tolo téꞌthl, no taꞌl cuent, no tyubdiꞌsl loo conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ ngue no naꞌ ante por nzo naꞌ loo Crist Jesús no loo cón cheꞌn Crist Jesús. 2 Ryete conꞌ coꞌ mbìnl cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mbluꞌen lool no coꞌ mbluꞌen loo huax mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndaca, bluꞌl loo taamas mèn, mèn coꞌ mbli nèe lezoꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist par tolo luꞌ mèna cón cheꞌn diꞌsa loo tedib cuaꞌ mèn coꞌ tarte gòn cón cheꞌn diꞌs ndaca. 3 Cona, ngue niin lool, Timote: Fxec yèe fxoꞌf zinꞌ zinꞌ ndxèꞌ con daa loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Jesucrist xal nxec yèe thìb solndad coꞌ nac thìb solndad ndac coꞌseꞌ nda solndad loo thìb xóꞌ.

2

531 4 Nec

thìb mèn coꞌ ndxàc solndad yende mod que no mèn coꞌ nac solndad tedib zinꞌ xàꞌ. No neꞌgácte yòo solndad loo chol zinꞌ coꞌ ndli mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, solndada naquinqueꞌ tyubdiꞌs loo jef solndad coꞌ ñibeꞌ jef solndad loo solndad. 5 Lomisqueꞌ ne, myenꞌ coꞌ nac myenꞌ deportist, neꞌlide myenꞌ gan cheleꞌ myenꞌ neꞌquithte xal ñibeꞌ librꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn yalguyith loo mèn. 6 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngo bin par thop mèn cosech, mèna nerlequeꞌ hua ndèe no yéth coꞌ taꞌ loo zinꞌ coꞌ mbli mèn loo xyòn mèn. 7 Bìn diꞌs coꞌ ngue niin lool, Timote: Tad Crist xalꞌ xtùuzl no lezoꞌl par tolo taꞌl cuent cón cheꞌn ryete conꞌ coꞌ naquinqueꞌ taꞌl cuent. 8 Fteꞌ lezoꞌ cón cheꞌn Jesucrist coꞌ ngro xban làth mèn nguth, Jesucrist coꞌ nde bin David coꞌ ngòc rey póla. Cón cheꞌn Jesucrist nac diꞌs coꞌ ngon yalbàn loo mèn par non mèn no taꞌ mèn cuent xá mod li mèn par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 9 No por cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ nxec yèe daa ndxàc yaltìi loon axta ndub dóꞌ caden niin xal ndub dóꞌ mèn caden nii thìb mbiꞌ coꞌ ndxuth mèn. Per diꞌs ndac coꞌ nac xtiꞌs Diox yende chó mèn gác caꞌ. 10 Cona, ale nxec yèe daa ryete conꞌ coꞌ ndxàc loon por cón cheꞌn mèn coꞌ mcui Diox. Tataa ndlin par gàc lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes par yòo ban no mèn Diox thidtene coꞌteꞌ ndxàꞌx xnìi cheꞌn Diox thidtene. Tataa gàc loo mèn por thidte nqueltàa mèn loo cón cheꞌn Crist Jesús. 11 No lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ, Timote: Cheleꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, nguth no Crist, coꞌ nee diꞌs, mbláꞌ xàꞌ naꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, leꞌ sya, ban noqueꞌ naꞌ Crist, ne. 12 Cheleꞌ naꞌ tyactìi por cón cheꞌn Crist, leꞌ sya, tataaguèꞌ ñibeꞌ no naꞌ Crist, ne. Per cheleꞌ naꞌ cà diꞌs cón cheꞌn Crist, cà diꞌs Crist cón cheꞌn naꞌ, ne. 13 Mastaleꞌ neꞌtyalte naꞌ li nèe naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Crist par li naꞌ conꞌ

2 TIMOTEO 2 coꞌ ñibeꞌ Crist loo naꞌ, ndxeꞌlequeꞌ, leque Crist li coꞌ mcàbgòn Crist li Crist loo mèn. Per Diox thidtene inquedìide. Neꞌ neꞌ yen mod gab Diox: Neꞌliden con ndxablen lin. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox liqueꞌ conꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn. Trèꞌ ndluꞌ loo naꞌ cón cheꞌn chó nac thìb xaꞌ coꞌ nqueꞌ zinꞌ ndac loo cón cheꞌn Tad Crist. 14 Bliqueꞌ par teꞌ lezoꞌ mèn xal nac diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ. Bnibeꞌ loo mèn loo Tad Diox ya neꞌtolode yoo diꞌs mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ yende cón ntac par mèna par tataa mod tolo yòo yéc mèna loo cón cheꞌn Tad Crist. Tac ale leꞌleꞌ ndli diꞌsa no cuenta par ndxos xtùuz mèn no ndyoo xàꞌ lezoꞌ mèn coꞌseꞌ ndxòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Crist. 15 Bli coꞌ nzote mod lil par luꞌl loo Diox xalqueꞌ thìb mbiꞌ zinꞌ coꞌ indxetoode loo zinꞌ coꞌ ndxác mbiꞌ ndli mbiꞌ coꞌ nac xal thìb mbiꞌ coꞌ inthyonte loo zinꞌ coꞌ ndli mbiꞌ, coꞌ nee diꞌs, nambìiqueꞌ no nalìqueꞌ blo yalbàn no luꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cón cheꞌn Crist coꞌ nac lìcpeꞌ loo mèn. Yende chó mport nzo lezoꞌl ñèel mèna, ndee, Timote. 16 Nee xá ngue teel, Timote. Neꞌtaꞌdel lugar tyoodiꞌsl diꞌs zab no diꞌs cap xal ndyoodiꞌs mèn coꞌ alithe nzi ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, diꞌs coꞌ yende cón ntac. Tac mèn coꞌ tataa ndyoodiꞌs, mèna ndli xal mèn coꞌ ndxeziꞌf loo conꞌ ryes par tolo li mèna más conꞌ yeꞌrsinꞌ. 17 Diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèna anzeꞌf nazab ndyoodiꞌs mèna par ntezaꞌ mèna xtùuz xtàa mèna xal nac thìb yóꞌf coꞌ ndub yas lad mèn. Làth mèn coꞌ tataa ndyoodiꞌs nzo Mene no Filet. 18 Mene ryop Filet mdoo xàꞌ lezoꞌ loo conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Mbez Mene ryop Filet ale nguriꞌthleꞌ tiemp coꞌ nac tiemp coꞌseꞌ ryo xban mèn. Tataa mod ntesèn Mene ryop Filet no ntezaꞌ Mene no Filet xtùuz ndxep mèn coꞌ ndxelaꞌs loo

2 TIMOTEO 2​, ​3 Crist. 19 Per mastaleꞌ tataa mbez ryop mbiꞌa, mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ nqueltàa chol lugar, mèna nzi nèe loo cón cheꞌn Diox xal thìb cimient coꞌ mblec Diox coꞌ yende chó cuin no coꞌ yende chó coꞌ. Diox gunii chop diꞌs cón cheꞌn mèn coꞌ ndxelaꞌsa. Diꞌsa nac xal thìb sell coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèna. Diꞌsa nee diꞌs Tad Diox ndlibeꞌqueꞌ mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Tad Diox. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Leꞌ tediba naꞌ, diꞌsa mbez, ne: Ryete mèn coꞌ mbez lèe Crist no coꞌ nacpeꞌ cheꞌn Crist nquin ryo xàꞌ mèna loo rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ. 20 Coꞌteꞌ nac thìb liz roo mèn nzo chop ned trast coꞌ ndli zinꞌ mèn. Thìb neda nacsuaꞌ con or no con plat. Leꞌ tedib neda na, nacsuaꞌ con yaa no con yòo cuanꞌ. Ner ned trast coꞌ nacsuaꞌ con or no con plat ndli zinꞌ mèn loo zinꞌ coꞌ nac zinꞌ nambìilaꞌs. Leꞌ tedib ned trast coꞌ nacsuaꞌ con yaa no con yòo cuanꞌ, trasta ndli zinꞌ mèna loo zinꞌ coꞌ nac zinꞌ nazablaꞌs. 21 Diꞌs ndxèꞌ ndaꞌ cuent loo mèn cheleꞌ chol mèn ryo xàꞌ loo chol mèn yeꞌrsinꞌa no loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ, gàc mèna loo Crist xal trast coꞌ li zinꞌ gundan coꞌ ñibeꞌ yòo rooa loo conꞌ guryath no loo conꞌ guryèn cón cheꞌn gundana. No gàc mèna xal thìb trast coꞌ ngro xàꞌ loo chol zinꞌ coꞌ nac zinꞌ nazablaꞌs par ngòc nab mèna loo chol zinꞌ ndac cón cheꞌn Crist. 22 Neꞌsálꞌtel cón chol myenꞌbiꞌ coꞌseꞌ lyaꞌs myenꞌbiꞌa chòo myenꞌbiꞌa lùu par ya nol myenꞌ par li myenꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Fque tee ban nalì no nambìi. Gòp yalxlaꞌs loo Crist. Fqueꞌ lezoꞌ loo Diox no fqueꞌ lezoꞌ gunèe hues xtàal. Blo nagàl lezoꞌl con rye mèn coꞌ dib nzo yéc no con rye mèn coꞌ dib nzo lezoꞌ mbez lèe Crist. 23 Neꞌqueltàadel no neꞌ neꞌ gònl cón cheꞌn mèn coꞌ nque diꞌs cón cheꞌn conꞌ coꞌ intacte. Tac lùu nanee leꞌi ncàb yalgyoo loo mèn. 24 Mèn coꞌ nac mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Tad Crist, mèna indxàalte que diꞌs

532 con xtàa mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, gàc mèna mèn nadoꞌ loo rye mèn. Gàc mèna mèn nalas no gàc mèna mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs par luꞌ mèna xtàa mèn. 25 Nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent bcoꞌx no gunii loo mèn coꞌ gápleꞌqueꞌ ncàb lool. Neꞌstolqueꞌ, Diox taꞌ lugar lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna par libeꞌ mèna coꞌ nac coꞌ lìcpeꞌ cón cheꞌn Crist. 26 Leꞌ sya, tataa mod neꞌstolqueꞌ lyáꞌ mèna loo rye loote conꞌ coꞌ nac cheꞌn Mebizya coꞌ nac xal thìb las coꞌteꞌ ndxegàa mèn par ndxeꞌslequeꞌ que tee mèna. Mèna ngòc mèn coꞌ mdyoo dóꞌ nii no coꞌ mdyoo dóꞌ yaꞌ loo Mebizya par mbli mèna xal gunee lezoꞌ Mebizya. Trèꞌ ndluꞌ loo naꞌ xá mod gàc mèn leꞌn lult huiz coꞌ nde nque. Ndlyazen nonl conꞌ ndxèꞌ ne, Timote, leꞌ leꞌn tiemp coꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ, gàc tiemp coꞌ gàc conꞌ ryes loo mèn. 2 Tac tiempa ban mèn coꞌ anzeꞌf tyeꞌs tínꞌ con mod coꞌ ndxàp mèn. Gàc mèna mèn coꞌ nde yath ñèe tmi. Gàc mèna mèn nateꞌs. Gàc mèna mèn nalaꞌs no leque mèna gab nac mèna mèn tínꞌ. Gàc mèna mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Diox loo xtàa mèn. Neꞌtyubdiꞌste mèn loo xud mèn no loo xnaꞌ mèn. Gàc mèna mèn naxin loo xtàa mèn. Gàc mèna mèn coꞌ thidtene neꞌlide cas loo Diox. 3 Gàc mèna mèn coꞌ neꞌqueꞌde lezoꞌ ñèe xtàa. Gàc mèna mèn coꞌ thidtene ngue tee nayiꞌ lezoꞌ. Gàc mèna mèn coꞌ yáp diꞌs no mèn coꞌ ncuaꞌn diꞌs loo xtàa mèn. Gàc mèna mèn coꞌ thidtene indyóode cón cheꞌnpeꞌ mèn. Gàc mèna mèn brut thidtene. No gàc mèna ngolo ngolaꞌs loo ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac. 4 Gàc mèna mèn coꞌ taꞌxùꞌ xtàa loo mèn. Gàc mèna mèn coꞌ indyóode loo conꞌ nateꞌs coꞌ ngue li mèna. Gàc mèna mèn coꞌ anzeꞌf ndyeꞌs loo xtùuz coꞌ ndli mèn. Más ndxòo yéc mèna ncuaꞌn mèna coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèna coꞌ nac yalgonꞌ cón

3

2 TIMOTEO 3​, ​4

533 cheꞌn xab izlyoꞌ par tataa mod tyac lezoꞌ mèna leque yòo yéc mèna cuaꞌn mèna conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. 5 Mèna mbez loo taamas mèn leꞌ mèna ndyubdiꞌs loo Diox no nac mèna mèn coꞌ ndli cas loo Diox. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, indxelaꞌste mèna loo Diox. Por cona, indlyath node Diox mèna. Neꞌ neꞌ indluꞌ mèna leꞌ mèna, lìcqueꞌ, nac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox. Yende chó mport nzo lezoꞌl ñèel mèna, Timote. 6 Tac làth mèna nzo mèn coꞌ ndxòo liz mèn coꞌteꞌ nzo myenꞌgot naxèn coꞌ ncuaꞌn xquin. Thidte ndxàc mèna con myenꞌgota par thidte ncuaꞌn ryop ned mèna xquin mèna xal ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèna li mèna. 7 Myenꞌgota más ndyub nza loo chol conꞌ cub coꞌ ndluꞌ chol mèn loo myenꞌgota par téꞌth myenꞌgota chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. No tolo ndxàc loo myenꞌgota thidtenequeꞌ neꞌgácte myenꞌgota taꞌ myenꞌgota cuent cón nac conꞌ lìcpeꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. 8 Lomisqueꞌ, xal mbli Janes no Jambres coꞌ mcà diꞌs loo Moisés, tataaqueꞌ ndli mèna par cà diꞌs mèna loo ryethe conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Nac mèna mèn coꞌ ngue no xtùuz xin no xtùuz cap. No nac mèna mèn naad no mèn nguud. Yende chó juis mèna loo cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Crist. 9 Per neꞌyade mèna arid tith loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li mèna tac ryete conꞌ naxèn no conꞌ nacholꞌ coꞌ ndli mèna xtùuz, leꞌi ryo xoꞌf loo rye mèn xal ngro xoꞌf ryete conꞌ xin no conꞌ cap coꞌ mbli Janes no coꞌ mbli Jambres. Trèꞌ ngue taꞌ cuent cón cheꞌn lult conꞌ coꞌ ngue ñibeꞌ Pab par li Timote. 10 Per ndxeꞌlequeꞌ, lùu ngue tee liqueꞌ conꞌ ndac coꞌ nac coꞌ mbluꞌen lool loo xleyꞌ daa. No ngue tee ban lùu xal nque tee ban daa. No ndlil ryete conꞌ coꞌ ndoo lezon ndlin loo cón cheꞌn Crist. Naneequeꞌl xal ndxelazen loo Crist. Nxec yèel xal nxec yèen loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon par lina. Nqueꞌqueꞌ

lezoꞌl Diox no nqueꞌqueꞌ lezoꞌl ñèel mèn xal nqueꞌ lezon Diox no xal nqueꞌ lezon ñèen mèn, ne. Nchaꞌlaꞌsl loo mèn no nxecl loo conꞌ ndxàc lool xal nchaꞌlazen no nxec yèen loo conꞌ ndxàc loon. 11 Lùu nonqueꞌ ryete yalndyub nguꞌs no ryete yaltìi coꞌ ngòc loon leꞌn yèez Antioqui, no leꞌn yèez Icon, no leꞌn yèez Listr. Lùu mbìnleꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ mxec yèen huax lugar. Loo ryete conꞌa mteláꞌ Tad Crist daa. 12 Lìcqueꞌ naca leꞌ ryete mèn coꞌ lyaꞌs ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no coꞌ lyaꞌs que tee ban li cas loo Crist Jesús no loo cón cheꞌn Crist Jesús, mèna tub nguꞌsqueꞌ mèn. 13 Per mèn coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌtúb sate más tolo li mèna conꞌ xin no conꞌ cap. Leꞌleꞌ quedìi mèna taamas mèn. No leꞌleꞌ quedìi taamas mèn mèna. 14 Per nalleꞌ ngue niin lool, Timote: Leque lùu bli nèe lùu loo conꞌ coꞌ mtéꞌthl no loo conꞌ mdyall ngòpl yalxlaꞌs lìcpeꞌ naca. Lùu naneequeꞌ no nonqueꞌl chó loo mtéꞌthl conꞌ ndxèꞌ, ¿léꞌ? 15 Tac axta chuꞌthl no axta huiz coꞌseꞌ mtlo mdoo rool no ndoo xènl mtéꞌthl no ngócl ndlabl libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox mtéꞌthl no mdaꞌl cuent xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes par gàc mèna mèn coꞌ ndxác cón cheꞌn xá mod ndxelaꞌs naꞌ, coꞌ nee diꞌs, ndlyáꞌ mèn loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌseꞌ ndxelaꞌs mèn loo Crist Jesús. 16 Xpii Natúꞌ ndlyath no mèn coꞌseꞌ mqueꞌ mèna yeꞌs xal mblobeꞌ no mtoxcuaꞌ Diox no xal mnibeꞌ Diox loo lezoꞌ Diox par mbyanꞌ libr coꞌ nac xtiꞌspeꞌ Diox. Anzeꞌf ntac libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndxèꞌ par luꞌ naꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn, no par yoo Diox mèn loo xtiꞌs Diox, no par gàca leꞌ coꞌseꞌ lab mèn xtiꞌs Diox, telì Diox xtùuz mèn no par gàca luꞌ Diox xá mod que tee ban lì mèn loo Diox. 17 Cheleꞌ mèn li xal ñibeꞌ xtiꞌs Diox, sya, gàc mèn mèn coꞌ ndxác tínꞌ. No li mèn rye conꞌ ndac coꞌ neete lezoꞌ Diox. Loo Diox, no loo Tad Jesucrist naꞌ coꞌ yiꞌth ñibeꞌ xal rey loo izlyoꞌ

4

2 TIMOTEO 4 loo mèn no coꞌ tub rez loo mèn coꞌ nzi naban, no loo mèn coꞌ nguth coꞌseꞌ yúꞌ loo Jesucrist loo mèn, tolo ndlyazen no ñibeꞌen lool, Timote: 2 Leꞌ lùu taꞌ cuent no col yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. Altant tyool par col yalbàn loo mèn, que naca ndyaqueꞌl tyal mèn taꞌ mèn nza mèn par gòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, que naca ndyaqueꞌl neꞌtyalte mèn taꞌ mèn nza mèn par gòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. Nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent gunii loo mèn xal ñibeꞌ xtiꞌs Diox. Fcoꞌx loo mèn xal mbez diꞌs ndac. Fchaꞌlaꞌs loo mèn. Làth xtauꞌa, fteꞌth no bluꞌ loo mèn cón cheꞌn Crist xal nac diꞌs ndac cheꞌn Diox. 3 Tac zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ, por derech, neꞌtyalte mèna gòn mèn no neꞌxecte mèn diꞌs coꞌseꞌ lyaꞌs mèn luꞌ mèn xleyꞌ ndac cheꞌn xtiꞌs Diox loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, làth xtauꞌa, con mod yeꞌrsinꞌ coꞌ nac mèn, tlo mèna, nalas cuaꞌn mèna mèn coꞌ luꞌ chol xleyꞌ cub loo mèna xal ndlyaꞌs mèna gòn mèna. 4 Lìcpeꞌ baꞌi, ndxeꞌlequeꞌ, tyoo xàꞌ lezoꞌ mèna loo coꞌ nac lìcpeꞌ. Neꞌlide mèn cas loo conꞌ lìcpeꞌ. Sya, bere mèna, más tyub nza mèna loo chol diꞌs coꞌ nac chol cuent coꞌ intacte par yilaꞌs mèna cuenta. 5 Per lùu, Timote, ndxeꞌlequeꞌ, nalas no ndxeꞌslequeꞌ fque tee ban loo ryete conꞌ. Fxec yèe coꞌseꞌ gàc chol yaltìi lool. Thidtenequeꞌ fxoꞌf zinꞌ zinꞌ coꞌ col yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Ftoo altant loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox lool par telo lùu zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox lool. 6 Yamerleꞌ zin huiz coꞌseꞌ xyo ren daa, coꞌ nee diꞌs, yamerleꞌ zin huiz coꞌseꞌ angndoon guth mèn daa xal nee lezoꞌ Diox. 7 Tac loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon par lina, ngòc daa xal thìb solndad coꞌ huenlequeꞌ mque tee loo xóꞌ. Mtelolen zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon xal thìb mbiꞌ coꞌ mbli gan loo carre loo thìb puest. Thidtenequeꞌ ngòpen

534 yalxlaꞌs loo cón cheꞌn Crist. 8 Más de cona, daa ndub queequeꞌ lezoꞌ gòon loo Diox coꞌteꞌ taꞌ Diox thìb conꞌ ndac loon coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ daa tac daa mque tee ban nalì no nambìi loo Diox. Per iante loon taꞌ Diox conꞌ ndaca huiza. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox taꞌ conꞌ ndac loo ryete mèn coꞌ anzeꞌf nguen lezoꞌ yiꞌth Crist tedib vez loo izlyoꞌ ndxèꞌ, ne. Coꞌseꞌ yiꞌth Tad Crist, nalì tub rez Tad Crist loo ryete mèn coꞌseꞌ gàc huiza. Lult mod coꞌ lyath no Timote Pab. purad par setilte yiꞌth neel máa daa, Timote. 10 Dem thidtene mbláꞌyaꞌ daa. Más ndxòo lezoꞌ Dem conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ leque cón cheꞌn Crist. No nalleꞌ mxenleꞌ Dem ned, nda Dem par ciuda Tesalónica. Leꞌ Cresent na, mtelꞌen nda thìb mandad par leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galacia. Leꞌ Tit na, mtelꞌen nda tedib mandad par ned leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn dalmacia. 11 Thidte Luc nzo no daa trèꞌ. Fcuaꞌn Marc par yiꞌth nol Marc coꞌteꞌ nzon. Marc ndlyath no daa loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon. 12 Daa mtelꞌ Tiquic par ciuda Efes. 13 Coꞌseꞌ yiꞌthl, lil favor, yiꞌth nol capot daa coꞌ mtanꞌen liz Carp yèez Tro. Yiꞌth nol libr daa, ne. Per conꞌ coꞌ más naquin daa nac yeꞌs coꞌ nac xqueꞌspeꞌ daa. Bli favor, teꞌ lezoꞌl yeꞌth nol yeꞌs daa, ndee, Timote. 14 Alejandr coꞌ nac xaꞌ guziꞌf mbli huax conꞌ yeꞌrsinꞌ loon. Per Diox quix loo Alejandr rye conꞌ mbli no Alejandr daa. 15 Nee nee xá ngue teel loo Alejandr. Tac Alejandr axta arid mcuaꞌn mod par mcaꞌ Alejandr loon coꞌseꞌ ngue tan cuent no ngue toodizen cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn. 16 Ner vez coꞌseꞌ mduben razon daa loo mèn, nalì mdan cuent cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn. No yende chó mèn mblyath no daa tiempa. Ndxeꞌlequeꞌ, mbláꞌyaꞌ ryete mèna daa. ¡Oj neꞌqueꞌ 9 Bli

535 dolte Diox loo mèna por conꞌ coꞌ mbli no mèna daa, huen! 17 Per ndxeꞌlequeꞌ, Crist ndlyath no daa. Mblo Crist valor loon par taan zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loon coꞌ mblon yalbàn. No ryete mèn coꞌ inacte mèn nación Israel mbìn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox ned mque teeꞌen. Por cona, naneen no nonen mteláꞌ Diox daa loo conꞌ ryes làth xtauꞌa. 18 Naneen no nonen leꞌ Crist teláꞌqueꞌ daa loo ryete conꞌ ryes coꞌ lyaꞌs mèn li no mèn daa. Neequen no nonen leꞌ Crist nquenap daa axta zin huiz coꞌseꞌ tlo Crist, ñibeꞌ Crist loo béꞌ no loo izlyoꞌ. Loo Crist gàc conꞌ roo no conꞌ xèn leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node thidtene. Taandxèꞌ gàca.

2 TIMOTEO 4 Lult diꞌs coꞌ mqueꞌ Pab yeꞌs loo cart ndxèꞌ. 19 Timote, gunii Diox loo Prisc no loo Aquil no loo mèn guliz Onesifr. 20 Erast mtanꞌen ciuda Corint. Leꞌ Trofim na, mtanꞌen yèez Milet tac ale ngulen liz Trofim. 21 Bli purad yiꞌth neel máa daa ndooreꞌ yòo naꞌ tiemp xìlꞌ. Ebul ngue nii Diox lool. Pudent, no Lin, no xaꞌgot coꞌ lèe Claud, no ryete taamas mèn coꞌ ndxàc hues naꞌ por cón cheꞌn Crist coꞌ nzo trèꞌ coꞌteꞌ nzon ngue nii Diox lool, ne. 22 Tad Jesucrist nque tee noqueꞌl, Timote. Ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist tolo li anggàc conꞌ ndac loo ryete guꞌ coꞌteꞌ nzo guꞌ nedrèꞌ. Taandxèꞌ gàca.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Tit Pab ngue queꞌ yeꞌs loo Tit.  aa, Pab, nac thìb mbiꞌ coꞌ nxoꞌf D zinꞌ cón cheꞌn Diox par ndxen diꞌs cheꞌn Jesucrist coꞌ ngon yalbàn loo mèn par tolo leque mèn li nèe mèn no tolo téꞌth mèn cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ Diox mcui, coꞌ nee diꞌs, mtelꞌ Diox daa par non mèn no nanee mèn lìcqueꞌ nac coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Crist tac naꞌ nzi tee liqueꞌ cas loo Diox. 2 Nzi tee liqueꞌ naꞌ cas loo Diox tac nzi quee lezoꞌ naꞌ yòo ban no naꞌ Diox loo béꞌ coꞌ gàc loo naꞌ. Cón cheꞌn yalnabana, Diox mcàbgòna loo Jesucrist par taꞌ Diox yalnabana thidtene loo mèn ndooreꞌ tlo línꞌ coꞌ ntlo, no línꞌ coꞌ ndxelo, no línꞌ coꞌ neꞌlith node. Yende mod tyèꞌ Diox cón cheꞌn diꞌs coꞌ gunii Diox. 3 Coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌ mblobeꞌ no mtoxcuaꞌ Diox par co xoꞌf Diox cón cheꞌn diꞌs ndac, mbli Diox par non mèn no nanee mèn cón cheꞌn diꞌs ndaca. Diox coꞌ nteláꞌ mèn loo conꞌ ryes, Diox mxoꞌf zinꞌ zinꞌ ndxèꞌ loon par tan cuent no gon yalbàn loo mèn xal mnibeꞌ Diox loon. 4 Daa, Pab, ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ lool, Tit, lùu coꞌ nac xal xganꞌpeꞌ daa loo coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. Ndlyazen leꞌ Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes li anggàc conꞌ ndac lool. Ndlyazen, ne, nagàl yo lezoꞌl loo Diox no que tee banl rye ndal no rye ndyeꞌthl làth xtàal.

1

Trèꞌ ngue luꞌ xá mod mxoꞌf zinꞌ Tit zinꞌ cón cheꞌn Crist loo mèn leꞌn thìb yòo biiz leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Cret. 5 Lùu ndaꞌqueꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngue ñibeꞌen lool ndxèꞌ, Tit. Mtanꞌen lùu leꞌn yòo biiz coꞌ lèe Cret par luꞌl loo mèna xá mod ndxàal li mèna no par cuecl thìb ned mèngool loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist leꞌn rye ciuda cheꞌn yòo biiz Cret. 6 Bnibeꞌ leꞌ mèngoola gàc mèn coꞌ yende chó mèn quexùꞌ. Gàc mèngoola saꞌl thidte xaꞌgot. Gàc mèngoola mèn coꞌ ngue no xinꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Crist, myenꞌ coꞌ nzi tee nalì, coꞌ inacte mèn coꞌ indyóode cón cheꞌnpeꞌ mèna, no coꞌ inacte mèn naad no mèn nguud. 7 Tac ndxàal gàca leꞌ mèngool coꞌ tyoo ner no coꞌ tyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist gàc mèna mèn coꞌ yende chó mèn quexùꞌ tac mèngoola, lìcqueꞌ, tyoo ner no tyoo naa loo cón cheꞌnpeꞌ Diox. Neꞌgàcte mèngoola mèn coꞌ li coꞌ neete lezoꞌ mèna. Neꞌgàcte mèngoola mèn coꞌ setilte nsoꞌ yéc. Gàc mèngoola mèn coꞌ indxòode lezoꞌ arid nítguy. Gàc mèngoola mèn coꞌ neꞌyáp diꞌste no mèn coꞌ neꞌncuaꞌnte diꞌs. Gàc mèngoola mèn coꞌ indli huanꞌte loo xnaa coꞌseꞌ ndiꞌ mèn no coꞌseꞌ nthoꞌ mèn, coꞌ nee diꞌs, ngo mèn máꞌ xiꞌtha par xexte li mèn gan tmi loo xtàa mèn. 8 Ndxeꞌlequeꞌ, gàc mèngoola mèn coꞌ taꞌ posad loo chol mèn tith. Gàc mèngoola

536

TITO 1​, ​2

537 mèn coꞌ queꞌ lezoꞌ ante loo conꞌ ndac. Gàc mèngoola mèn coꞌ altant ndyoo loo cón cheꞌn zinꞌ coꞌ ndli mèna. Gàc mèna mèn nambìi no mèn nalì loo Diox. Gàc mèna mèn coꞌ yòo lezoꞌ Diox ñèe Diox. Gàc mèna mèn coꞌ mtéꞌth coꞌ huenlequeꞌ par ante ndoo lezoꞌ mèna li mèna conꞌ ndac. 9 Gàc mèngoola mèn coꞌ ndluꞌ no coꞌ nquenap diꞌs coꞌ nac diꞌs lìcpeꞌ coꞌ nac xal ñibeꞌ xleyꞌ cheꞌn Diox par gác mèngoola coꞌx mèngoola con diꞌs coꞌ nac xleyꞌ ndac cheꞌn Diox. Tataa mod li mèngoola gan loo mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Diox. 10 Tac huax mèn nzo coꞌ nac mèn naad no mèn nguud coꞌ ñii yèe ñii tìi loo cón cheꞌn Diox no mèn coꞌ alithe ndyoodiꞌs chol diꞌs no mèn gutyèꞌ coꞌ nquedìi xtàa. Mèna nac mèn coꞌ ngue no yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión, coꞌ nee diꞌs, nac mèna mèn nación Israel. 11 Bnibeꞌ loo mèngoola par tauꞌ mèngoola ro mèna no neꞌtyoodiꞌste mèna más xal nac mod coꞌ ndyoodiꞌs mèna xal niin lool ndxèꞌ. Tac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión ante ngue tee tezaꞌ loo mèn huax liz mèn loo coꞌ nac coꞌ ndxelaꞌs mèn. Ndluꞌ mèn cheꞌn yalndxelaꞌs cheꞌn circuncisión conꞌ coꞌ indxàalte luꞌ mèn. Mastaleꞌ ndxàal thyon mèna, per ndxeꞌlequeꞌ, thidtene inthyonte mèna ngue li mèna gan tmi tataa mod. 12 Tac ndxàca xal ndxab thìb mbiꞌ coꞌ nac leque mèn yòo biiz Cret coꞌ mdeꞌth diꞌs cón cheꞌn mèn yòo biiz Cret. Ndxab mbiꞌ: Mèn yòo biiz Cret nac mèn gutyèꞌ. Nac mèna mèn brut xal máꞌ. Ante ndoo lezoꞌ mèna ndxuhuachoꞌ mèna no ndxàc yíizhuach loo mèna, coꞌ nee diꞌs, mèn zaꞌf mèna. 13 Diꞌs coꞌ mdeꞌth mbiꞌ coꞌ nac mèn yòo biiz Cret cón cheꞌn xtàa mbiꞌa nac lìcpeꞌ. Por cona, negadiꞌs byoo mèna, por derech, par gàc mèna mèn coꞌ nque tee ndac no coꞌ nque tee nalì loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Crist. 14 Tataa bli par neꞌtyub nzade mèna loo chol cuentgox cheꞌn

mèn coꞌ ncà diꞌs no coꞌ nchep diꞌs loo conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. 15 Ryete conꞌ nambìi no nalì nac loo mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Per loo mèn zab no loo mèn coꞌ indxelaꞌste loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist, yende chó conꞌ nambìi nac nambìi loo mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, xtùuz mèna no coꞌ ndenꞌ mèna leꞌn lezoꞌ mèna coꞌseꞌ ndli mèn xtùuz nac conꞌ zab. 16 Mbez mèna, lìcqueꞌ, ndlibeꞌ mèna merpeꞌ Diox. Per ndxeꞌlequeꞌ, rye conꞌ zab coꞌ ndli mèna ngue luꞌ leꞌ mèna ncà diꞌs no chep diꞌs mèna cón cheꞌn Diox. Nac mèna mèn xin no mèn cap, mèn naad no mèn nguud. Yende chó juis mèna par li mèna chol conꞌ ndac. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xleyꞌ ndac. Per ndxeꞌlequeꞌ, lùu, Tit, bluꞌ no ftoodiꞌs cón cheꞌn xleyꞌ ndac coꞌseꞌ tyoodiꞌs nol mèn. 2 Bnibeꞌ yo nagàl lezoꞌ mènbiꞌgoola loo xtàa mènbiꞌgoola no gàp mènbiꞌgoola mod. Gàc mènbiꞌgoola mèn coꞌ quix xnìi lezoꞌ no coꞌ tyoo altant loo zinꞌ coꞌ ngue li mènbiꞌgoola. Gàc mènbiꞌgoola mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Crist. Gàc mènbiꞌgoola mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox no coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe xtàa mènbiꞌgoola. Gàc mènbiꞌgoola mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs no mèn coꞌ nxec yèe loo cón cheꞌn xtàa mènbiꞌgoola. 3 Lomisqueꞌ, bnibeꞌ loo mèngotgool que tee gàp mèngotgoola mod loo xtàa mèngotgool axta gab mèn cón cheꞌn mèngotgoola: Lìcqueꞌ, ndli mèngotgool baꞌ cas loo Diox, ndee. Neꞌgàcte mèngotgoola mèn coꞌ yáp diꞌs no mèn coꞌ ncuaꞌn diꞌs làth chol mèn. Neꞌgàcte mèngotgoola arid mènguy loo nítguy. Ndxeꞌlequeꞌ, gàc mèngotgoola mèngot coꞌ ndluꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac loo mèn. 4 Bnibeꞌ leꞌ mèngotgoola luꞌ mèngotgoola loo xaꞌgot coꞌ ngrolthe ndxàp linꞌ par gàp xaꞌgota mod no queꞌ lezoꞌ xaꞌgota ñèe xaꞌgota xinꞌ saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌ. No queꞌ lezoꞌ xaꞌgota ñèe xaꞌgota

2

TITO 2​, ​3 xinꞌ xaꞌgota. 5 Bnibeꞌ leꞌ mèngotgoola luꞌ loo xaꞌgot coꞌ grolthe ndxàp linꞌ par gàp xaꞌgota mod loo rye conꞌ no gàc xaꞌgota mèn coꞌ nambìi nac no mèn coꞌ nalì nac loo Diox. Bnibeꞌ ñee rsiꞌ ñee rso xaꞌgota liz xaꞌgota, ne. Gàc xaꞌgota mèn coꞌ angndxòo lezoꞌ li conꞌ ndac. Gòn xaꞌgota ro saꞌlbiꞌpeꞌ xaꞌgota. Tataa ndlyazen li ryop ned xaꞌgota par yende chó mèn gàp razon ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn diꞌs cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mtanꞌ Diox loo naꞌ. 6 Lomisqueꞌ ne, Tit, fcoꞌx loo myenꞌbiꞌ par gàp myenꞌbiꞌ mod no gàc myenꞌbiꞌ amiu ndac loo xtàa myenꞌbiꞌa. 7 Loo ryete conꞌ, bluꞌ loo mèn no gòc thìb muestr cón cheꞌn ryete conꞌ ndac. Ftoo lezoꞌ bluꞌ ante conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ xleyꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Láth ngue luꞌl loo mèn, neꞌtyoo yugithte lezoꞌl loo conꞌ ngue lil no conꞌ coꞌ ngue luꞌl. 8 Leque lùu laꞌs lool no nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ftoodiꞌs no mèn par yende chó mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs quexùꞌl no zib quìi mèna lùu, Tit, láth coꞌseꞌ ndyoodiꞌsl con mèn pál coꞌteꞌ nque teel. 9 Bnibeꞌ no fcoꞌx leꞌ mèn coꞌ nac moz tyubdiꞌs loo patrón moz. No li moz par tyac lezoꞌ patrón loo rye zinꞌ coꞌ ndli moz. No neꞌcàb rode moz loo patrón moz. 10 Bnibeꞌ loo moz neꞌgàcte moz mèn coꞌ arid naxex yaꞌ par hueꞌ moz cheꞌn patrón moz xexte. Ndxeꞌlequeꞌ, li moz conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo patrón moz par gàca leꞌ, por cón cheꞌn moz, mèn ñii diꞌs natúꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox, Diox coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. 11 Diox mbluꞌleꞌ loo mèn leꞌ Diox ndlyaꞌs li Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn tac Diox ndlyaꞌs leꞌ mèn lyáꞌ loo conꞌ ryes. 12 Tataa mod ngue luꞌ Diox loo naꞌ, naꞌ coꞌ ndli cas Diox, par cà diꞌs naꞌ rye conꞌ coꞌ intacte no coꞌ nac conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Tataa mod ban naꞌ par gàp naꞌ mod no par gàc naꞌ amiu ndac

538 loo xtàa naꞌ. Gàc naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox coꞌ, lìcqueꞌ, ndli cas loo cón cheꞌn Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ. 13 Ndluꞌ conꞌ ndac cheꞌn Diox loo naꞌ, ne, par cue ban bed naꞌ axta coꞌseꞌ yiꞌth xaꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ coꞌseꞌ tyaa no tyubqueꞌ diꞌs no gàc conꞌ mcàbgòn Diox par cued naꞌ coꞌseꞌ gàc huiz yiꞌth Tad Diox coꞌ nac merpeꞌ Diox roo no Diox xèn coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Diox nac yub Tad Crist Jesús. 14 Leque yub Tad Crist Jesús mdaꞌ lugar mquée yalguth loo Tad Crist Jesús loo cruz par tataa mod mdix Crist Jesús cón cheꞌn ryethe xquin naꞌ no xtol naꞌ no cón cheꞌn ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli naꞌ. Tataa mbli Crist Jesús par mtembìi Crist Jesús naꞌ no par ngòc naꞌ mèn cheꞌn Crist Jesús no mèn coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ ndli conꞌ ndac. 15 Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ngue ñibeꞌen lool, Tit: Bluꞌ loo mèn par yeꞌth lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. No nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent fcoꞌx mèn xal ñii Tad Jesús. No nabeꞌste fque tee ban. No nabeꞌste gòc par yende chó zib quìi lùu par tèꞌb mèn lùu thìb lad. Trèꞌ ndluꞌ loo mèn cón ndxàal li mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist Jesús no loo Crist Jesús. Bnibeꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs par xyoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌ mèna que tee ban ndac mèna coꞌteꞌ nzol baꞌ par tyubdiꞌs mèna no gòn mèna ro mèn coꞌ ñibeꞌ, mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn gobiern. Bnibeꞌ nalas cue mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist par li mèn ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ ndxàal li mèn. 2 Bnibeꞌ loo mèna neꞌñii yèede no neꞌñii tìide mèn coꞌ ndxelaꞌs cón cheꞌn nec thìb mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, gàc mèna mèn coꞌ nque tee ban rye nda mèna no rye ndyeꞌth mèna làth xtàa mèna. Gàc mèna mèn nadoꞌ par, tataa mod, lìcqueꞌ, luꞌ mèna loo rye mèn, por cón cheꞌn

3

539 conꞌ coꞌ ndli mèna, leꞌ mèna nacqueꞌ mèn ndac. 3 Tac naꞌ, ne, ngòc mèn naad no mèn nguud thìb cuaꞌa. Ngòc naꞌ mèn coꞌ neꞌndubdiꞌste loo Diox, coꞌ nee diꞌs, tith mque tee ban naꞌ loo Diox. Ngòc naꞌ xal moz loo ryethe conꞌ coꞌ mdub yoꞌf lezoꞌ naꞌ no conꞌ coꞌ mbli mdyac lezoꞌ naꞌ. Ngure ban naꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ale mbyàn lezoꞌ naꞌ gunèe naꞌ xtàa naꞌ. Ngòc naꞌ mèn coꞌ ngòo xyàn lezoꞌ no ngòo xyàn lezoꞌ naꞌ gunèe naꞌ thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ. 4 Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox mblo xoꞌf loo ryete mèn, Diox coꞌ nteláꞌ mèn loo conꞌ ryes, leꞌ Diox ndlyaꞌs li Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn no, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. 5 Diox mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Conꞌa neꞌngàcte por cón cheꞌn chol zinꞌ ndac coꞌ mbli naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòca tac mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox naꞌ. Coꞌseꞌ ngòc naꞌ mèn cub, coꞌ nee diꞌs, ngolaꞌs naꞌ loo Crist, ngòca loo naꞌ leꞌ naꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi loo Diox xal coꞌseꞌ ntech mèn trast zab no ndxanꞌ trasta nambìilaꞌs. Ngòc naꞌ mèn cub por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ. 6 Diox mblàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Jesucrist no por conꞌ coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Jesucrist par gàc huax conꞌ ndac loo naꞌ, naꞌ coꞌ mteláꞌ Jesucrist loo conꞌ ryes. 7 Diox angmbli nac naꞌ, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. Nac naꞌ mèn coꞌ yanꞌ no conꞌ coꞌ angtaꞌ Jesucrist loo naꞌ coꞌseꞌ yilo yiꞌth xi Jesucrist naꞌ, naꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ loo Jesucrist coꞌ mbli par yòo ban no naꞌ Diox thidtene yiloa. 8 Lìcqueꞌ nac diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac ndxèꞌ. Ndlyazen tolo li nèel cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo mèn coꞌseꞌ taꞌl cuent cón cheꞌn diꞌs ndac loo mèn par gàca leꞌ mèn coꞌ ngolaꞌs loo Diox, cuaꞌn mèna mod tolo li mèna conꞌ ndac thidtene. Conꞌ ndxèꞌ nac conꞌ ndac coꞌ càb conꞌ ndac loo mèn cheleꞌ mèn yòo yéc no

TITO 3 yòo lezoꞌ mèn li mèn conꞌ ndac. 9 Per ndxeꞌlequeꞌ, neꞌsálꞌtel con mèn coꞌ nac mèn naad coꞌ alithe no no nibdiꞌs conꞌ coꞌ intacte no neꞌsalꞌtel con mèn coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn bin mèn coꞌ ngure ban póla póla. Neꞌ neꞌ sálꞌ con mèn coꞌ nque diꞌs no mèn coꞌ ncuaꞌn diꞌs. Neꞌ neꞌ sálꞌ con mèn coꞌ ngyoo diꞌs cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Tac ryete conꞌ ndli mèna nac conꞌ anxleꞌ coꞌ yende cón ntac. 10 Cheleꞌ ndxep mèn coꞌ asendli par ndyoo xàꞌ lezoꞌ mèn coꞌ ndxelaꞌs nzo làth guꞌ, no nteriꞌth nza mèna diꞌs coꞌ ncoꞌxl loo mèna thìb vez no tedib vez, ftèꞌb no bloꞌ chug mèna làth guꞌ coꞌ ndxelaꞌs. 11 Tac lùu naneequeꞌ no nonqueꞌl leꞌ mèna mbos xtùuz no mbixyath xtùuz mèna. Ngue cuaꞌn mèna xquin mèna. Leque mèna nquexùꞌ mèna con xtùuzpeꞌ mèna. Trèꞌ ngue luꞌ Pab loo Tit rye mandad coꞌ li Tit loo Pab. 12 Coꞌseꞌ telꞌen Artem o Tiquic lool, bli fuerz yiꞌth neel máa daa leꞌn yèez Nicópolis tac tya mblin xtùuz riꞌthen tiemp xìlꞌ. 13 Ndlyazen lyath nol Zen coꞌ nac licenciad no lyath nol Apol loo conꞌ naquin mèna par yiꞌth mèna loon. Bli par yende cón nde che loo mèna no yende cón gàc falt loo mèna láth ndoo mèna ned coꞌseꞌ nde mèna coꞌteꞌ nzon. 14 Bli par li mèn yòo biiz Cret, coꞌ thidte ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox xalqueꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo cón cheꞌn Diox, par téꞌth mèna par ñibeꞌ mèna loo lezoꞌ mèna li mèna conꞌ ndac par que no mèna conꞌ coꞌ li zinꞌ mèna coꞌseꞌ nquin mèna par neꞌgàcte loo mèna xal thìb yaa xlè coꞌ ingue taꞌ ndacte xlè. Trèꞌ ngue nii mèn Diox loo xtàa mèn. No Pab ngue bez Diox par li Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn tya. 15 Ryete mèn coꞌ nzo non ngue nii Diox lool, Tit. Gunii Diox loo mèn coꞌ

TITO 3 naban yòo biiz Cret coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe naꞌ. Ndlyazen leꞌ Diox tolo li anggàc

540 conꞌ ndac loo ryete guꞌ coꞌ ndxelaꞌs, guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yòo biiz Cret, ndee guꞌ. Taandxèꞌ gàca.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Pab Yeꞌs Loo Thìb Mbiꞌ Coꞌ Ngroꞌ Lèe Filemón Pab ngue queꞌ yeꞌs loo Filemón. 1 Filemón, daa Pab coꞌ ngue leziꞌf por cón cheꞌn Crist Jesús, daa ngue queꞌ yeꞌs ndxèꞌ lool. No leque tiemp coꞌseꞌ ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ lool, ngo no Timote daa. Filemón, anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen lùu, lùu coꞌ ndlyath no daa loo zinꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌen loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 2 No leque tiemp ndxèꞌ nqueꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox lizl. No ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo xaꞌgot coꞌ lèe Ap coꞌ ndxàc ftaꞌn naꞌ loo cón cheꞌn Crist, no ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo Arquip coꞌ mblyath no naꞌ loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Crist loo naꞌ coꞌ ngote mod mbli naꞌ. 3 Ndlyazen leꞌ Tad Diox xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ li par anggàc conꞌ ndac loo guꞌ. No ndlyazen leꞌ Tad Diox no Tad Jesucrist naꞌ li par yo nagàl lezoꞌl loo Diox no par cue banl rye ndal no rye ndyeꞌthl làth xtàal coꞌteꞌ nzol par nedrèꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Diox nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox Filemón no nqueꞌ lezoꞌ Filemón nèe Filemón mèn hues xtàa Filemón loo cón cheꞌn Jesucrist. No ndluꞌ trèꞌ leꞌ Filemón ndxàp yalxlaꞌs loo Diox. 4 Na mbezqueꞌ loo Diox: Diox quix Uꞌ, Diox, coꞌseꞌ nteꞌ lezon cón cheꞌnl coꞌseꞌ mbezen Diox, Filemón. 5 Tac daa ndxònqueꞌ leꞌ lùu nqueꞌqueꞌ lezoꞌ Diox no ndxelaꞌsqueꞌl no ndxàpl

yalxlaꞌs loo Tad Jesús. No nqueꞌqueꞌ lezoꞌl ñèel mèn no ndxàpqueꞌl yalxlaꞌs ñèel mèn, mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox no mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox. 6 Mbezen Diox no ñaꞌben loo Diox leꞌ ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist par nedrèꞌ taꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn ryethe conꞌ ndac coꞌ ndxàc loo naꞌ coꞌ mbli Jesucrist loo naꞌ. Ndlyazen leꞌ mèna taꞌ cuenta por ndaꞌ mèna cuent cón cheꞌn xá mod nque tee ban lùu no xá mod ndluꞌ lùu no ndaꞌ lùu cuent loo mèn cón cheꞌn Jesucrist. 7 Nalleꞌ anzeꞌf ndyac lezon no anzeꞌf ndyeꞌth lezon por nonen no ndan cuent arid nqueꞌ lezoꞌl ñèel mèn coꞌ nac hues xtàal por cón cheꞌn Jesucrist. No non daa leꞌ por cón cheꞌnl ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs coꞌ nzo par nedrèꞌ ngure nagàl lezoꞌ loo cón cheꞌn Crist Jesús. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Pab ngue naꞌb loo Filemón par li Filemón thìb favor loo Ones coꞌ ngòc mozpeꞌ Filemón. 8 Leꞌ tediba na, mastaleꞌ ndlil cuent nac daa thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Crist, no por cona ndxàpen derech ñibeꞌen lool conꞌ coꞌ ndxàal lil, Filemón, 9 ndyaquen taandxèꞌ mod nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ñaꞌben thìb conꞌ lool por cón cheꞌn nqueꞌ lezon ñèen lùu no por nqueꞌ lezoꞌl ñèel daa. Daa, Pab coꞌ nacleꞌ thìb mèngool, ngueꞌen leziꞌf nalleꞌ 541

542

FILEMÓN por cón cheꞌn Crist Jesús. 10 Filemón, ñaꞌben thìb favor lool por cón cheꞌn Ones. Ones ngòc xal thìb xganꞌ daa tac ngolaꞌs Ones loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist por cón cheꞌn daa láth nzon trèꞌ coꞌteꞌ nac leziꞌf. 11 Nonquen no ndaquen cuent leꞌ Ones ngòc thìb moz coꞌ yende chó juis lool thìb cuaꞌa. Per nalleꞌ ndyaquen leꞌ Ones nac thìb moz ndac par gàc Ones moz lùu tedib vez xalqueꞌ ndxàc Ones thìb moz ndac loon coꞌteꞌ nzon par ndxèꞌ. 12 Na telꞌ Ones lool tedib vez. Nabeꞌste fque no Ones. Fque no Ones xalqueꞌ lezoꞌpeꞌen no ngudloopeꞌen. 13 Na mblyaz ngyanꞌ Ones trèꞌ con daa par li Ones mandad loon cón cheꞌnl láth ngueꞌen leziꞌf por cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. 14 Per indlyasten lin nec thìb conꞌ xal ndlyazen no xal nee lezon. Ndlyazen gònl conꞌ ndxèꞌ ñeeneꞌ cón ñeel loon, Filemón. Sya, cheleꞌ lùu li favor loon telꞌl Ones loon tedib vez, neꞌgabtel loo lezoꞌl leꞌ daa ngue ñibeꞌ yèe lool par lil favor ndxèꞌ loon. Ndxeꞌlequeꞌ, lila ante xal nee lezoꞌl. 15 Peser mbláꞌ Ones lùu plá mbeꞌ par gàca thidtene que nol Ones. 16 Indlyasten que nol Ones xal thìb moz coꞌ ñibeꞌ yèe mèn loo. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen que nol Ones xal thìb huespeꞌl coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌl ñèel. Lìca, daa anzeꞌf ndyac no Ones. Per ndlyazen leꞌ lùu ndxàal más tyac no Ones. Indlyasten ante tyac nol Ones xal ndyac no mèn xtàa mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen tyac nol Ones xal thìb huespeꞌl loo cón cheꞌn Tad Crist. 17 Cona, ngue niin lool, Filemón: Cheleꞌ lùu ndli cuent nac daa mèn coꞌ ndxàc huesl no xtàal loo cón cheꞌn

Diox, fque no Ones xal yub daa, ndee. Ones mtezaꞌ chol conꞌ coꞌ nac cón cheꞌnl no cheleꞌ Ones ngroꞌ teꞌb ndxep tmi lool, ftaꞌ cuent loon. Bnaꞌba loon. Na guix coꞌ ntac conꞌa. Guixen coꞌ ndeꞌb Ones lool, ne. 19 Daa, Pab, ngue queꞌ yeꞌs ndxèꞌ lool, Filemón. Lìcqueꞌ, na guix coꞌ ndeꞌb Ones lool. No nase ngue gon valor loon. Ndlyazen lil favor ndxèꞌ loon tac neequeꞌl daa mbli par ngolaꞌs lùu loo cón cheꞌn Jesucrist no loo Jesucrist. 20 Bli favor ndxèꞌ loon, hues por cón cheꞌn Jesucrist, xalqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Tad Crist. Ftegán lezon xalqueꞌ mèn coꞌ ndxàc hues loo cón cheꞌn Crist, ndee. 21 Ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ lool tac daa naneequeꞌ leꞌ lùu ndyubdiꞌsqueꞌ coꞌ mbezen lool. No naneen leꞌ lùu li masreꞌ conꞌ loon loo favor coꞌ ngue naꞌben lool ndxèꞌ. 22 Lomisqueꞌ ndlyazen ne, fcuaꞌn lugar liz mèn coꞌteꞌ gòon plá huiz. Tac daa mbed leꞌ Diox li par gàca loon xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ mbez guꞌ loo Diox coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox leꞌ Diox li gàca loo guꞌ par nedrèꞌ leꞌ daa gal nee máa guꞌ par nedrèꞌ.

18 Cheleꞌ

Pab ngue nii Diox loo Filemón. No lult vez ndxab Pab gàc conꞌ ndac loo Filemón. 23 Loo cart ndxèꞌ ngue nii Epafr coꞌ thidte ngue non leziꞌf por cón cheꞌn Crist Jesús, Diox lool, Filemón. 24 Ngue nii Marc no Aristarc no Dem no Luc coꞌ nac myenꞌ coꞌ ndlyath no daa loo zinꞌ cón cheꞌn Crist Diox lool, ne. 25 Ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist naꞌ li anggàc conꞌ ndac loo ryete guꞌ par nedrèꞌ, Filemón. Taandxèꞌ gàca, ndee.

Cart Coꞌ Mcàayaꞌ Mèn Nación Israel, Mèn Coꞌ Ngòc Mèn Coꞌ Mbryeꞌs Pál Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ leꞌ Diox mdoodiꞌsleꞌ no mdaꞌ Diox cuent loo mèn cón cheꞌn Jesucrist, xganꞌ Diox. Diox mdoodiꞌsleꞌ huax vez thìb mod no tedib mod loo mèn coꞌ ngòc xudgool naꞌ póla por ro mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox tiempa. 2 Per leꞌn lult tiemp coꞌ nde nque ndxèꞌ Diox mdoodiꞌsleꞌ loo naꞌ por ro xganꞌpeꞌ Diox coꞌ nac Jesucrist. Diox mdoo xganꞌpeꞌ Diox par mbyanꞌ no xganꞌpeꞌ Diox alux conꞌ. Por cón cheꞌn leque xganꞌpeꞌ Diox, Diox mxènꞌ no mblec Diox izlyoꞌ no béꞌ no alux taamas conꞌ coꞌ nziriꞌ. 3 Leque yub xganꞌpeꞌ Diox nquée xnìi tínꞌ no ndxáꞌth bèel xganꞌpeꞌ Diox lalqueꞌ xal nquée xnìi tínꞌ Diox no ndxáꞌth bèel Diox. Nacqueꞌ xganꞌpeꞌ Diox xalqueꞌ nac Diox. Ngue tènꞌ xganꞌpeꞌ Diox ryete conꞌ xalqueꞌ nac ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii xganꞌpeꞌ Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ xganꞌpeꞌ Diox. Coꞌseꞌ ngolo mtonꞌ xganꞌpeꞌ Diox xtol naꞌ, syareꞌ mdub Diox xganꞌpeꞌ Diox cuat Diox, Diox coꞌ nac Diox roo no Diox xèn tínꞌ coꞌ ndub axta gáp loo béꞌ. Tataa mbli Diox par ñibeꞌ xganꞌpeꞌ Diox loo alux conꞌ.

1

Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesucrist coꞌ nac xganꞌ Diox más ñibeꞌ leque rye angl. 4 Nac xganꞌpeꞌ Diox más mbiꞌ roo no mbiꞌ xèn loo ryethe angl axta mdub lèe

Diox Jesús, xganꞌ Diox, tedib lèe coꞌ nac más lèe roo no lèe xèn leque lèe chol angl. 5 ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ nzo chó loo angl ndxab Diox: Lùu nac xganꞌpeꞌ daa, àꞌ? Yende, ¿léꞌ? No ¿chéꞌ nzo chó loo angl ndxab Diox: Nalle ngòc daa yub xud lùu, ne, àꞌ? Yende xàa, ¿lé? No ¿chéꞌ nzo chó loo angl ndxab Diox: Gàc daa xud lùu. Leꞌ lùu na, gàc xganꞌ daa, àꞌ? Yende xàa, ¿léꞌ? 6 Tedib vez coꞌseꞌ mtelꞌ Diox xganꞌ Diox loo izlyoꞌ par gàc xganꞌ Diox xal hues ndlyo loo mèn coꞌ yilaꞌs loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn xganꞌ Diox coꞌ nac Crist yiloa, mnibeꞌ Diox: Ryete angl cheꞌn Diox li conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo xganꞌ Diox coꞌ nac Crist. 7 Leꞌ cón cheꞌn angl na, ndxab Diox: Leꞌ Diox ndli leꞌ angl ndxàc xal mbii. No ndli Diox leꞌ moz Diox coꞌ nac leque angl ndxàc quìi bèel. 8 Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox gunii cón cheꞌn xganꞌ Diox taandxèꞌ: Xganꞌ, lùu coꞌ nac Diox xal daa, bnibeꞌ loo alux conꞌ leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Lùu, Xganꞌ, nalì no nambìi ñibeꞌl loo alux conꞌ, ndee. 9 No nqueꞌqueꞌ lezoꞌl ñèel mèn coꞌ ante ndli conꞌ coꞌ nac conꞌ nalì no 543

HEBREOS 1​, ​2 conꞌ coꞌ nac conꞌ nambìi. No ndxòo xyàn lezoꞌl ñèel mèn coꞌ ndli chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Por cona, daa coꞌ nac Dioxpeꞌ lùu, angmblin leꞌ lùu sate tolo ndyac lezoꞌ leque taamas xtàal coꞌ nzo. 10 Tolo ndxab Diox loo xganꞌ Diox: Lùu, Tad, coꞌseꞌ nerlequeꞌ mblecl no mxènꞌl alux conꞌ, mxènꞌl izlyoꞌ. Leꞌ béꞌ na, nac xal thìb zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ lùu. 11 Ryete conꞌa lyux per lùu thidtenequeꞌ ndxanꞌ. No thidtenequeꞌ nzol. Rye loothe conꞌ coꞌ nziriꞌ, leꞌi gàꞌx xal ndxàꞌx thìb xab mèn. 12 No cosuaꞌl béꞌ no izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, rye loothe conꞌ coꞌ mxènꞌl no mblecl xal nthùuz mèn thìb laris coꞌseꞌ ngosuaꞌ mèn laris. Huiza zyeꞌ loo ryethe conꞌa. Per lùu thidtene neꞌzyeꞌde. Neꞌ neꞌ lyuxl. Neꞌ neꞌ lith nol. 13 Yende chó loo angl tolo ndxab Diox: Ftub cuaten axtaqueꞌ lin leꞌ ryete mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌnl gàc mèn nadoꞌ lool. 14 ¿Chéꞌ inacte rye angl xpii coꞌ nxoꞌf zinꞌ no coꞌ ndli mandad loo Diox, àꞌ? Lìca, Diox ntelꞌ angl par lyath no angl mèn coꞌ lyáꞌ loo conꞌ ryes, mèn coꞌ ban no Diox thidtene. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ thidtenequeꞌ quenap mèn mèn loo cón cheꞌn Diox tac mèn nac mèn coꞌ mblyáꞌleꞌ loo ryethe conꞌ ryes no conꞌ yeꞌrsinꞌ. Por cona, ndxàalqueꞌ li naꞌ cas no tyub nza naꞌ loo conꞌ mbìn naꞌ tac neꞌstreꞌfqueꞌ tyoo xàꞌ lezoꞌ naꞌ loo cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mbìnleꞌ naꞌ. 2 Tac yalbàn coꞌ mblo angl más póla mbli nèequeꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn. Leꞌ sya, mèn coꞌ mcuaꞌn xquin no xtol no mèn coꞌ neꞌndubdiꞌste dis coꞌ mblo angl yalbàna, nalìqueꞌ no nambìiqueꞌ mtetìi Diox mèna por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna tiempa. Por cona, 3 ¿xá mod lyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes cheleꞌ

2

544 naꞌ neꞌlide cas xá mod nteláꞌ Diox mèn loo conꞌ ryes coꞌ nac mod roo no mod xèn, syaꞌ? Loo cón cheꞌn conꞌa ner Tad Crist mtlo mblo yalbàn loo mèn. Mèn coꞌ mbìn diꞌs coꞌ gunii Tad Crist loo mèna, mèna mbli nèe mèna loo cón cheꞌn Crist. Ngoloa, mblo mèna yalbàn cón cheꞌn Tad Crist loo nuꞌ. 4 Tataa mod Diox mbluꞌ loo mèn lìcqueꞌ nac diꞌs cheꞌn diꞌs ndac coꞌ mblo mèna yalbàn tac Diox mbli huax señ no yalguzyeꞌ no conꞌ coꞌ nac conꞌ roo no conꞌ xèn loo mèna. Làth xtauꞌa, mblàa Diox Xpii Natúꞌ loo mèn coꞌ ngolaꞌs xal gunee lezoꞌ Diox. Jesucrist ngòc xal thìb hues naꞌ, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. 5 Neꞌngnibeꞌde Diox lezoꞌ Diox too Diox chol angl par ñibeꞌ angl loo izlyoꞌ ndxèꞌ leꞌn tiemp coꞌ yiꞌth nque. Cón cheꞌn tiempa ngue toodiꞌs naꞌ. 6 Póla ngo thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Ndxab mbiꞌa: ¿Cón ntac mèn izlyoꞌ par nteꞌ lezoꞌ Uꞌ cón cheꞌn mèn izlyoꞌ, àꞌ, Tad? Yende cón ntac mèn loo Uꞌ, ¿léꞌ?, Tad. No ndxab mbiꞌa: ¿Cón ntac mèn izlyoꞌ leꞌ Uꞌ yiꞌth too naa mèna, àꞌ, Tad? Yende cón ntac mèn izlyoꞌ, Tad. 7 Uꞌ, Diox, mblec mèn loo izlyoꞌ no mxènꞌ Uꞌ mèn loo izlyoꞌ par gàc mèna mèn beꞌthe loo angl. Uꞌ mbli ngòc conꞌ guryath no conꞌ guryèn no conꞌ roo no conꞌ xèn loo mèn loo izlyoꞌ. 8 Mdaꞌ Uꞌ lugar loo mèn loo izlyoꞌ ñibeꞌ mèna loo ryethe conꞌ coꞌ mblec Uꞌ no coꞌ mxènꞌ Uꞌ loo izlyoꞌ. Uꞌ, Diox, mbli leꞌ ryete conꞌ ndubdiꞌs no ngòc nadoꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. Coꞌseꞌ mbli Diox leꞌ ryete conꞌ ngòc nadoꞌ loo mèn loo izlyoꞌ, yende chó conꞌ nzo coꞌ neꞌngàcte nadoꞌ loo mèna. Per axta nalleꞌ tarte huiꞌ naꞌ leꞌ ryete

HEBREOS 2​, ​3

545 conꞌ ndxàc nadoꞌ loo mèn. 9 Per naꞌ naneequeꞌ no nonqueꞌ naꞌ cón cheꞌn Jesús. Jesús ngòc beꞌthe loo rye angl. Diox mbli par ngòc Jesús xaꞌ roo no xaꞌ xèn no ngòc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Jesús tac mdenꞌ Jesús cón cheꞌnpeꞌ naꞌ coꞌseꞌ mdenꞌ Jesús yalnè no yaltìi por cón cheꞌn yalguth coꞌ mquée loo Jesús. Gunee lezoꞌ Diox mquée yalguth loo Jesús por cón cheꞌn ryete mèn. 10 Diox mxènꞌ ryete conꞌ no ngue tèn Diox ryete conꞌ. Diox mblyaꞌs que no Diox huax xinꞌ Diox loo yòobaꞌ. Por cona, mquinqueꞌ mxactìi Jesús axta nguth Jesús par ngòp Jesús conꞌ laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús par mteláꞌ Jesús mèn loo conꞌ ryes, mèn coꞌ mdyal yilaꞌs loo Jesús. 11 Jesús coꞌ ngoꞌ xàꞌ mèn loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, no mèn coꞌ ngroꞌ xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, ryop ned Jesús mèna thidte nac loo Diox. Por cona, inthyonte Jesús mbez Jesús cón cheꞌn mèn coꞌ ndyal yilaꞌs loo Jesús: Nac mèna huesen. 12 Taandxèꞌ ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox leꞌ Jesús ndxab loo Diox: Tethen lèe Uꞌ loo mèn coꞌ ndxàc xal huesen. No gol ron labans cón cheꞌn lèe Uꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Uꞌ. 13 Ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox tedib lugar coꞌ mbez: Daa ndxàp yalxlaꞌs loo Diox. No ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox tedib lugar coꞌ mbez: Huiꞌ nexa. Daa nzo no mèn coꞌ ndxàc xal xinꞌ Diox coꞌ mdaꞌ Diox loon. 14 Myenꞌ bix coꞌ nac xinꞌ thìb ned gundan, leque bélꞌ xud myenꞌ no leque bélꞌ xnaꞌ myenꞌ no leque ren xud myenꞌ no leque ren xnaꞌ myenꞌ nac myenꞌ. Lomisqueꞌ ne, Jesús ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mque no bélꞌ no ren cheꞌn mèn loo

izlyoꞌ ndxèꞌ par tataa mod gàc quée yalguth loo Jesús. No coꞌseꞌ ngolo mquée yalguth loo Jesús, tataaguèꞌ mod, por cón cheꞌn yalguth coꞌ mquée loo Jesús telux Jesús Mebizya coꞌ ndxàp cón cheꞌn yalguth laꞌs nii Mebizya no laꞌs yaꞌ Mebizya. 15 Tataa mbli Jesús par teláꞌ Jesús prob mèn loo yalguth coꞌ nzyeb mèn ñèe mèn coꞌseꞌ quée yalguth loo mèn tac dib naban mèn ndli mèn costumbr xal nee lezoꞌ mèn tac nzyeb mèn gath mèn. 16 Tac, lìcpeꞌ baꞌi, neꞌnguiꞌth yáalte Jesús loo izlyoꞌ por cón cheꞌn angl coꞌ mcuaꞌn xquin. Ndxeꞌlequeꞌ, mbiꞌth yáal Jesús làth mèn coꞌ nac bin cheꞌn Abraham par teláꞌ Jesús mèn coꞌ nzi cuaꞌn xquin loo conꞌ ryes. 17 Por cona, nonqueꞌ Jesús naquinqueꞌ gàc Jesús lalqueꞌ xal thìb hues xtàa mèn loo mèn cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ par tataa mod gàc Jesús xal thìb nguleyꞌ roo no thìb nguleyꞌ xèn coꞌ ndlyat lezoꞌ ñèe mèn no coꞌ li xal mcàbgòn Jesús li Jesús par teriꞌth Jesús diꞌs cheꞌn mèn loo Diox no par quix Jesús cón cheꞌn xquin mèn coꞌseꞌ mquée yalguth loo Jesús. 18 Leque yub Jesús mxactìi por cón cheꞌn chol mèn. No neꞌnglide Jesús cas loo Mebizya coꞌseꞌ mzi mchep Mebizya Jesús loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. Por cona, ndxàp Jesús conꞌ laꞌs nii Jesús no laꞌs yaꞌ Jesús par lyath no Jesús mèn coꞌ nzi nchep Mebizya loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesucrist nac más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn leque Moisés. Mèn huesen, guꞌ ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no ngòc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. Diox mcui guꞌ par yòo ban no guꞌ Diox loo béꞌ. Por cona, toloqueꞌ bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn Jesús coꞌ nac nguleyꞌ roo no nguleyꞌ xèn cheꞌn naꞌ. Diox mtelꞌ Jesús par mxoꞌf zinꞌ Diox thìb zinꞌ loo Jesús par mtonꞌ Jesús cón cheꞌn xquin mèn no cón cheꞌn xtol mèn loo Diox, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo

3

HEBREOS 3 Jesús. 2 Anzeꞌf altant mdoo Jesús loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo Jesús par li Jesús zinꞌa. Tataa mod mxoꞌf zinꞌ Jesús zinꞌ xal mdoo Diox Moisés loo mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox tiempa. 3 Por cona, más ndxàal li mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Jesús leque loo Moisés xal ndli mèn más conꞌ guryath no más conꞌ guryèn loo thìb albañil coꞌ mtoxcuaꞌ thìb yòobéꞌ leque ndli mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo yòobéꞌa. 4 Tac ryete yòocal mdyoxcuaꞌ por chol mèn según mod coꞌ ndxàp thìb thìb mèn. Per xaꞌ coꞌ mblec no mxènꞌ ryethe conꞌ nac Diox. 5 Lìcpeꞌ baꞌi, altantqueꞌ mdoo Moisés xal thìb moz loo mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox xal mèn guliz Diox tiempa. Zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Moisés loo mèna ngòc mdeꞌth Moisés cón cheꞌn coꞌ gab Diox loo mèn yiloa. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 6 Leꞌ tediba na, Crist Jesús nac xal thìb xinꞌ mèn coꞌ altantlequeꞌ ndoo naa par ñibeꞌ Crist loo mèn guliz Crist coꞌ nac mèn guliz Diox. Pues, mèna nac leque naꞌ, cheleꞌ naꞌ thidtenequeꞌ cue nèe naꞌ loo cón cheꞌn Crist no gàp naꞌ yalxlaꞌs axta gath naꞌ. No axta nalleꞌ par delant naquin tyac lezoꞌ naꞌ no toloqueꞌ cue quee lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ, ndee guꞌ. Diox ndaꞌ lugar par tíꞌ no yàl lezoꞌ mèn, mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox. No axta con gust yòo mèn loo Diox. 7 Por cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ nac conꞌ coꞌ gunii Xpii Natúꞌ loo xtiꞌs Diox thìb lugar coꞌ mbez: Cheleꞌ guꞌ gòn diꞌs coꞌ ñii Diox nalleꞌ, 8 neꞌgàcte guꞌ mèn naad no mèn nguud xal mbli mèn nación Israel coꞌseꞌ mbli mèn nación Israel preb loon coꞌteꞌ nagán par ñee mèn nación Israel ñeeneꞌ chéꞌ tetìin mèna por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèn nación Israel loon tiempa.

546 9 Tya ngòc xudgool guꞌ mèn naad no mèn nguud par mbli xudgool guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ par ñee xudgool guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, tetìin xudgool guꞌ. Ale tataaqueꞌ mbli xudgool guꞌ leꞌn choꞌ línꞌ mastaleꞌ gunèe xudgool guꞌ conꞌ ndac coꞌ mblin loo xudgool guꞌ tiempa. 10 Por cona, mdoo xàꞌ lezon loo xudgool guꞌa. Ndxaben loo lezon: Thidtenequeꞌ ndoo xàꞌ lezoꞌ mèn ndxèꞌ loon. Neꞌ neꞌ indaꞌ mèn ndxèꞌ cuent xá mod ndxàal que tee ban mèna loon. 11 Por cona, tataa mdethen diꞌs coꞌseꞌ ngocloon gunèen mèna leꞌ mèna neꞌyòode lugar coꞌ mtoxcuan coꞌteꞌ yòo ban mèna. 12 Guꞌ coꞌ nac xal mèn huesen por cón cheꞌn Crist, anderhuen guꞌ, chó Diox chó ñee guꞌ; ñaꞌben loo guꞌ: Neꞌtaꞌde guꞌ lugar yòo xtùuz yeꞌrsinꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ par li guꞌ xtùuz ryo xàꞌ guꞌ loo Diox coꞌ naban thidtene par tlo guꞌ, li guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ par neꞌtolode yilaꞌs guꞌ loo Diox. 13 Ndxeꞌlequeꞌ, huiz con huiz bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ leꞌtreꞌ beꞌ ndaꞌi lugar loo guꞌ leꞌn huiz ndxèꞌ par neꞌtaꞌde guꞌ lugar quedìi nec thìb mèn guꞌ par neꞌyigaade guꞌ loo xquin chol mèn. Tac neꞌstolqueꞌ gàca loo guꞌ ale tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ loo Diox. No tataa mod leque guꞌ tolo taꞌ lugar gàc guꞌ mèn naad no mèn nguud loo cón cheꞌn Diox. 14 Tac cheleꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, thidtenequeꞌ mbli nèe naꞌ naꞌ loo coꞌ ndxelaꞌs naꞌ cón cheꞌn Crist axta bii no naꞌ Crist xal mtlo ngolaꞌs naꞌ loo Crist, leꞌ sya, lìcqueꞌ, nac naꞌ cheꞌnpeꞌ Crist. 15 Nonqueꞌ guꞌ no naneequeꞌ guꞌ xal ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndxab thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Mbiꞌ ndxab: Nalleꞌ coꞌseꞌ gòn guꞌ diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn loo guꞌ coꞌ ndxab Diox, neꞌgàcte guꞌ mèn naad no mèn nguud xal ngòc xudgool guꞌ mèn naad

547 no mèn nguud póla coꞌseꞌ mcuaꞌn xudgool guꞌ xquin xudgool guꞌ no xtol xudgool guꞌ par ñee xudgool guꞌ ñeeneꞌ ché tetìi Diox xudgool guꞌ por mbli xudgool guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli xudgool guꞌ, àꞌ. 16 Tac ¿chó mèn ngòc mèn coꞌ ngroꞌ no Moisés nación Egipt, mèn coꞌ mbìn coꞌ ndxab Diox, mèn coꞌ asembli mcuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn par ñee mèna neeneꞌ chéꞌ tetìi Diox mèna, àꞌ? Ryete mèn coꞌ ngroꞌ no Moisés nación Egipt ngòc mèna. 17 Tac ¿chó ngòc mèn coꞌ ngocloo Diox gunèe Diox leꞌn choꞌ línꞌa, àꞌ? ¿Chéꞌ neꞌngòcte mèna mèn coꞌ mcuaꞌn xtol, càꞌ? No ¿chéꞌ neꞌngòcte mèna mèn coꞌ nguth coꞌteꞌ nagán, ne, càꞌ? Tataaqueꞌ ngòca, ¿léꞌ? 18 No ¿chó loo mèn mdeꞌth Diox leꞌ mèna neꞌyòode coꞌteꞌ nzo Diox par li mèna descans, àꞌ? Diox ndxaba loo mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loo diꞌs coꞌ ndxab Moisés no neꞌ neꞌ ndubdiꞌs mèna loo Moisés. 19 Por cona, non naꞌ no nanee naꞌ leꞌ mèn nación Israela neꞌngòode lugar par li mèna descans coꞌteꞌ mbli nab Diox por cón cheꞌn xquin cheꞌn mèn nación Israel no xtol cheꞌn mèn nación Israel. Tac neꞌngalaꞌste mèna no neꞌndubdiꞌste mèna loo coꞌ mnibeꞌ Diox loo Moisés par li mèna. Láth beꞌ nzo lugar loo béꞌ coꞌteꞌ mcàbgòn Diox loo mèn yòo mèn par yòo ban no mèn Diox, ndxààlqueꞌ laꞌs thìb thìb naꞌ loo leque naꞌ no quenap naꞌ naꞌ no huiꞌ naꞌ xal nzi tee ban naꞌ loo Diox. Tac neꞌstreꞌfqueꞌ, nzo ndxep naꞌ coꞌ neꞌlide gan yòo ban no naꞌ Diox loo béꞌ. 2 Tac loo naꞌ mbyathleꞌ diꞌs ndac, ne, xal loo mèna. Per loo mèna neꞌngli huente diꞌsa no neꞌnglàa huente diꞌsa leꞌn lezoꞌ mèna coꞌseꞌ mbìn mèna diꞌsa tac mèna neꞌndalte ngalaꞌs diꞌs coꞌseꞌ mbìn mèna diꞌsa. 3 Per naꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Crist, naꞌ yòo ban no Diox loo béꞌ coꞌteꞌ mcàbgòn Diox yòo naꞌ par ban naꞌ tya, xalqueꞌ gunii Diox:

4

HEBREOS 3​, ​4 Xal mdethen coꞌseꞌ ngocloon, neꞌyòode mèn nación Israel lugar coꞌ mtoxcuan par ban mèna tya. No, lìcqueꞌ, neꞌngòode mèn nación Israel coꞌteꞌ mtoxcuaꞌ Diox par ban mèna mastaleꞌ mdoo lezoꞌ Diox no mbli nableꞌ Diox lugara axta coꞌseꞌ mblec Diox izlyoꞌ no mxènꞌ Diox izlyoꞌ. 4 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn ngolo xop huiz coꞌ nac coꞌseꞌ ngolo sman: Ngolo xop huiz mtelo Diox zinꞌ coꞌ mbli Diox loo ngolo mxènꞌ Diox izlyoꞌ no mxènꞌ Dyox ryete conꞌ coꞌ nziriꞌ. 5 No ndxab Diox tedib vez loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox leque diꞌsa: Neꞌyòode mèn coꞌteꞌ mtoxcuan par ban mèna con daa no li mèna descans tya. 6 Por cona, non naꞌ no nanee naꞌ mbyanꞌ ndxep mèn coꞌ yòoqueꞌ coꞌteꞌ mtoxcuaꞌ Diox par ban mèna tya. Loo mèn coꞌ nerlequeꞌ mbyath cón cheꞌn diꞌs ndaca, mèna neꞌngòode coꞌteꞌ ngòc nableꞌ par ban mèna tya tac neꞌndalte mèna ndubdiꞌs mèna. 7 Cona, mbere Diox, mcui Diox thìb huiz coꞌ nac tiemp ndxèꞌ. Tac Diox ndyoodiꞌs loo naꞌ xalqueꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox, diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ gunii Diox loo David coꞌ mqueꞌ David yeꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox loo nde teeleꞌ tiemp coꞌ nde tee mbriꞌth loo guꞌ. Diox gunii xal mbez diꞌs ndxèꞌ: Cheleꞌ guꞌ gòn diꞌs coꞌ ndxab Diox, neꞌgàcte guꞌ mèn naad no mèn nguud loo cón cheꞌn Diox. 8 Tac cheleꞌ Josué ngdaꞌ lugar coꞌteꞌ yòo ban mèn nación Israel par li mèn nación Israel descans xalqueꞌ mcàbgòn Dioxa loo mèn nación Israel, leꞌ sya, neꞌberede Diox, ndoodiꞌs Diox cón cheꞌn tedib tiemp loo tiemp coꞌ mtoxcuaꞌ Diox tiempa cón cheꞌn coꞌteꞌ yòo ban mèn thidtene xal ndxàca nalleꞌ. 9 Por cona, ndxanꞌ thìb lugar coꞌteꞌ yòo mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox par ban mèna thidtene

HEBREOS 4​, ​5 loo Diox. 10 Tac mèn coꞌ yòo loo béꞌ par ban mèna thidtene, mèna neꞌtolode li xal mbli mèna ndooreꞌ yòo mèna loo béꞌ xalqueꞌ mtelo Diox zinꞌ coꞌ mbli Diox loo ngolo mxènꞌ Diox no mblec Diox ryethe conꞌ. 11 Cona, ngue niin loo gu: Ndxàalqueꞌ li naꞌ coꞌ nzote mod li naꞌ par yòo ban no naꞌ Diox loo béꞌ coꞌteꞌ ban naꞌ thidtene par neꞌlide nec thìb naꞌ xalqueꞌ mbli mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loo Diox tiempa. 12 Anzeꞌf nè nac xtiꞌs Diox xal coꞌseꞌ ñibeꞌ thìb patrón loo moz. Ndxaaꞌd xtiꞌs Diox leꞌn xtùuz mèn no leꞌn lezoꞌ mèn xal ndxaaꞌd thìb yiꞌf coꞌ nalen ryop loo lad mèn. Xtiꞌs Diox ndli leꞌ mèn nteche ntexyath xtùuz mèn no lezoꞌ mèn axta ndenꞌ mèn leꞌn lezoꞌ mèn cón cheꞌn coꞌ ndli mèn xtùuz no cón cheꞌn coꞌ ndli mèn, que naca conꞌ ndli mèn xtùuz, que naca conꞌ ndli mèn zinꞌ, que naca taamas conꞌ coꞌ ndli mèn. No xtiꞌs Diox nalì ndlaꞌs par tub rez xtiꞌs Diox cón cheꞌn xtùuz mèn no cón cheꞌn coꞌ ndoo lezoꞌ mèn li mèn. 13 Yende chó conꞌ nzo coꞌ mblec Diox no coꞌ mxènꞌ Diox coꞌ neꞌyúꞌde loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, ryethe conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox nzi yúꞌ loo xnaa loo Diox. Loo Diox ryethe naꞌ taꞌ cuent coꞌseꞌ gàc huiz taꞌ mèn cuent loo Diox xal nac conꞌ mbli mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ leꞌ Jesucrist nac más nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn leque chol taamas mèn. 14 Por cona, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Leꞌ naꞌ ngue no thìb nguleyꞌ roo no thìb nguleyꞌ xèn nalleꞌ coꞌ ngòoleꞌ loo béꞌ. Nguleyꞌa nac Jesús, xganꞌpeꞌ Diox. Por cona, tolo li nèe naꞌ naꞌ loo coꞌ ndxelaꞌs naꞌ loo Diox por cón cheꞌn Crist Jesús. 15 Pues Jesucrist coꞌ nac nguleyꞌ roo no nguleyꞌ xèn cheꞌn naꞌ, ndlyatqueꞌ lezoꞌ Jesucrist ñèe Jesucrist naꞌ tac non Jesucrist nac naꞌ xal mèn nayíiz loo xtol naꞌ no loo xquin naꞌ, coꞌ nee diꞌs, ndxegaa naꞌ loo

548 conꞌ yeꞌrsinꞌ par li naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ. Tac yub Jesucrist coꞌ nac nguleyꞌ naꞌ ngòc preb xal gunee lezoꞌ Mebizya. Mdobyaꞌ Mebizya Tad Jesús par ngòc preb Tad Jesús. No ngòc preb loo Tad Jesús xalqueꞌ ndxàc preb naꞌ loo ryethe conꞌ ryes. Per mastaleꞌ mbli Mebizya preb loo Jesucrist no mzi mchep Mebizya Jesucrist loo conꞌ yeꞌrsinꞌ, per thidtene neꞌncuaꞌnte Jesucrist xquin Jesucrist no xtol Jesucrist. 16 Por cona, con dibaxlaꞌs ndxàal cuez naꞌ Diox, Diox coꞌ angndli conꞌ ndac loo naꞌ. Sya, lyat lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ. No lyath no Diox naꞌ loo chol conꞌ coꞌ nde che loo naꞌ. Ryete nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn coꞌ nzo làth mèn coꞌ mblec mèn par ngòc mèna nguleyꞌ, mblec mèn nguleyꞌa par teriꞌth nguleyꞌa diꞌs cheꞌn mèn loo Diox. Mblec mèn nguleyꞌa par quix nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn cón cheꞌn xtol mèn loo Diox no par xo nguleyꞌ ren chol máꞌ por cón cheꞌn xtol cheꞌn mèn. 2 Nguleyꞌa ante ndlyat lezoꞌ ñèe mèn naxèn no mèn coꞌ ndoote ned ndyen tac nguleyꞌa, ne, nac xal thìb mèn yíiz coꞌ nguuꞌs lezoꞌ loo xquin nguleyꞌ coꞌ ndxàp nguleyꞌ. 3 Por cón cheꞌn conꞌa, por fuerz naquinqueꞌ guth yèe nguleyꞌa chol máꞌ par quix nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèna loo Diox por cón cheꞌn xtol leque nguleyꞌ xal ndli nguleyꞌa cón cheꞌn taamas mèn par teriꞌth tecanꞌ Diox xtol nguleyꞌa, ne. 4 Tiempa, yende chó ngòc thìb nguley roo nguleyꞌ xèn por cón cheꞌn leque mèna par li taamas mèn conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo nguleyꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, angoluxte thìb mbiꞌ coꞌ ngurez Dioxa ngòc nguleyꞌ xal ngòca loo Aarón. 5 Tataaqueꞌ ne, leque yub Crist neꞌnglide par ngàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Crist par ngòc Crist nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn. Per Diox mxoꞌf lèe mxoꞌf xtiꞌs cón cheꞌn Crist loo Crist. No mcui Diox Crist par xoꞌf zinꞌ Crist zinꞌa. Diox ndxab loo Crist:

5

HEBREOS 5​, ​6

549 Lùu nac xganꞌ daa. Nalleꞌ daa mbluꞌ loo mèn leꞌ lùu, lìcqueꞌ, nac xganꞌpeꞌ daa. 6 Tedib lugar ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ ndxab cón cheꞌn leque diꞌs ndxèꞌ: Lùu nac nguleyꞌ thidtene xalqueꞌ ngòc Melquisedec nguleyꞌ thidtene. 7 Láth mque tee ban Crist loo izlyoꞌ xal chol mèn, cabii ngurez Crist Diox no nalyat mnaꞌb Crist diꞌs loo Diox. Ngrozèe yath Crist no mbínꞌ Crist loo Diox látha, ne, Diox coꞌ ngóc teláꞌ Crist loo yalguth. Mbyèn diꞌs cheꞌn Crist loo Diox. Mbìn Diox coꞌ mnaꞌb Crist no mblyath no Diox Crist loo yalnazeꞌf coꞌ ngo no lezoꞌ Crist tac Crist mbliqueꞌ cas loo Diox. 8 Mastaleꞌ nac Crist xganꞌ Diox, per por cón cheꞌn yaltìi coꞌ ngòc loo Crist, mtéꞌth Crist par mdubdiꞌs Crist loo Diox. 9 Per coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth ryethe yaltìi tínꞌ coꞌ mquinqueꞌ ngòc loo Crist par tataa mod ngòc Crist thìb nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn coꞌ nac nguleyꞌpeꞌ naꞌ, loo Crist mdaꞌ Diox lugar teláꞌ Crist alux mèn coꞌ ndxòn ro Crist par ndyubdiꞌs mèna loo Crist. 10 Diox mdaꞌ lèe loo Crist no mdoo Diox Crist par ngòc Crist thìb nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn xalqueꞌ ngòc Melquisedec nguleyꞌ. Anzeꞌf ryes naca cheleꞌ mèn mbláꞌyaꞌ, ya neꞌtolode yilaꞌs mèn loo cón cheꞌn Diox. 11 Per cón cheꞌn yalnguleyꞌ coꞌ nac por Jesucrist, huax conꞌ nzo coꞌ ndxàal taꞌ naꞌ cuent no tyoodiꞌs naꞌ loo mèn. Per anzeꞌf nagàn nac taꞌ mèn cuent cón cheꞌn Tad Jesús. Más de cona, guꞌ neꞌtyalte yaaꞌd diꞌs ndxèꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. 12 Guꞌ coꞌ ya ndxàcleꞌ tiemp ngolaꞌs loo Jesucrist no ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist, ndxàal gác guꞌ xal thìb maistr par taꞌ guꞌ cuent no tyoodiꞌs guꞌ cón cheꞌn Tad Jesucrist loo taamas mèn. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, nac guꞌ xal

myenꞌ bix loo cón cheꞌn xtiꞌs Diox par tolo naquin taꞌ mèn cuent coꞌ nac más inagànte coꞌ nac coꞌ téꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox, ndyaquen. No cón cheꞌn conꞌ nagàn cheꞌn xtiꞌs Diox nac guꞌ xal myenꞌ bix coꞌ yende mod xec guꞌ hua guꞌ conꞌ nayez coꞌ nac xít guꞌ no luaꞌ guꞌ. 13 Ryete mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, cheleꞌ mèna tarte téꞌth xá mod que tee ban nalì no nambìi mèna, no xal ndxàal li mèn xtùuz nalì cón cheꞌn Crist, mèna nac xal myenꞌ bix coꞌ beꞌ ndxàaz niiz. 14 Per xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ nac conꞌ nayez, conꞌa nac par hua mèn coꞌ nacleꞌ myenꞌbiꞌgool coꞌ ya ndxácleꞌ ndub rez cón cheꞌn mèn, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ mod, mèn coꞌ mtéꞌthleꞌ par mdyubdiꞌs mèna cón cheꞌn Jesucrist, coꞌ nee diꞌs, mèn coꞌ mtéꞌth ndacleꞌ cón cheꞌn Diox coꞌ nac más nagàn, mèna nac mèn coꞌ ndxác ncui conꞌ huen làth conꞌ yeꞌrsinꞌ. Por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ngolo guniin loo guꞌ ndxèꞌ, ndlii ndláꞌ naꞌ par neꞌtolode nque tee ban naꞌ loo conꞌ coꞌ nac ner conꞌ coꞌ mtéꞌthpeꞌ naꞌ loo xleyꞌ cheꞌn Crist. Ndxeꞌlequeꞌ, ndxàal tolo que tee ban naꞌ loo cón cheꞌn Crist axtaqueꞌ huen huen mtéꞌthleꞌ naꞌ cón cheꞌn xleyꞌ Crist no axta huen huen ndyubdiꞌs naꞌ loo Crist. Neꞌgàcte naꞌ mèn coꞌ ante ndluꞌ loo mèn par lyàa yéc mèn no lyàa lezoꞌ mèn loo conꞌ mque tee ban mèn ndooreꞌ coꞌ yende cón ntac loo mèn. Neꞌ neꞌ iante luꞌ naꞌ loo mèn par ante gàp mèn yalxlaꞌs loo Diox. 2 No iante luꞌ naꞌ loo mèn xá mod gàc bautizar mèn. Neꞌ neꞌ iante luꞌ naꞌ loo mèn ante cón cheꞌn xá mod no chonon nxoꞌf mèn yaꞌ mèn loo xtàa mèn. Neꞌ neꞌ luꞌ naꞌ loo mèn ante cón cheꞌn xá mod ryo xban mèn nguth. Neꞌ neꞌ luꞌ naꞌ loo mèn ante cón cheꞌn coꞌseꞌ tub rez Diox loo mèn par tetìi Diox mèn thidtene. 3 No, lìcpeꞌ baꞌi, tataa tolo li naꞌ xal ndluꞌ xleyꞌ Crist loo naꞌ cheleꞌ Diox taꞌ lugar loo naꞌ par li naꞌi. 4 Naquinqueꞌ tolo téꞌth naꞌ cón cheꞌn Crist. Tac nzo ndxep mèn coꞌ thidte

6

HEBREOS 6 vez mdub xnìi yéc mèna no mdub xnìi lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. No mbli mèna preb cón cheꞌn conꞌ ndac cheꞌn béꞌ coꞌ angndaꞌlaꞌs Diox loo mèn. No mdenꞌ mèna nzoqueꞌ Xpii Natúꞌ loo mèna no ndlyath no Xpii Natúꞌ mèna. Ngoloa, ale mbere mèna, mxìis no mèna cón cheꞌn Diox no Tad Crist. Yende mod lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna tedib vez par gàc mèna mèn cub. 5 No yende mod lyàa yéc mèna no lyàa lezoꞌ mèna tedib vez par gàc mèna mèn cub, mèn coꞌ yub mbli preb cón cheꞌn coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox no mbìn mèna no non mèna cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn tiemp coꞌ nde nque ndxèꞌ. 6 Per nalleꞌ, leque yub mèna mbere ngulàa loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. No mbli mèna loo cón cheꞌn Jesús lalqueꞌ conꞌ xal mbli mèn coꞌ mqueꞌ Jesús xganꞌpeꞌ Diox loo cruz. No gunii yèe gunii tìi mèna cón cheꞌn Jesús no loo xnaa mxìis no mèna Jesús. 7 Nazabqueꞌ ndli mèna xal ndxàca loo izlyoꞌ ndxep vez. Tac izlyoꞌ coꞌ nguèe nít coꞌ ndlyàa loo izlyoꞌ huax vez, loo izlyoꞌa ndxáal coꞌ hua mèn, mèn coꞌ ndli zinꞌ loo izlyoꞌa no ncàayaꞌ mèn conꞌ ndac loo Diox. Más ndxàal gàc li mèna conꞌ ndac no neꞌnglide mèna conꞌa. 8 Per izlyoꞌ coꞌ ndxáal yis no yaa, izlyoꞌa intacte no nde zinꞌ gaxleꞌ coꞌseꞌ quedèe Diox izlyoꞌ no lyux izlyoꞌ coꞌseꞌ yol izlyoꞌ. Tataa gàca loo mèn no masreꞌ gàca loo mèn coꞌ ndli conꞌ zaba. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ ryethe conꞌ ndac, coꞌ nac cheꞌn Diox coꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ, ndli par nzi nèe naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox xal thìb yòo cal coꞌ huen ndub loo cimient. 9 Per cón cheꞌn guꞌ, mèn coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, mastaleꞌ tataa guniin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ, ngobeꞌen no ndxelasquen leꞌ guꞌ tyoo nque loo conꞌ ndac, coꞌ nee diꞌs, nac conꞌ cón cheꞌn coꞌ gàc loo guꞌ no coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ yiloa tac ngolaꞌs guꞌ loo Crist. 10 Diox nalì no

550 nambìi nac. Por cona, indxathlaꞌste Diox zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ guꞌ cón cheꞌn Diox no xal nqueꞌ lezoꞌ guꞌ Diox. Conꞌa ndxúꞌ loo loo mèn, ne, tac guꞌ ndlyath noqueꞌ mèn, mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. No tatabeꞌ ndli guꞌ conꞌa axta nalleꞌ. 11 Ndlyazen yeꞌth lezoꞌ thìb thìb guꞌ no toloqueꞌ luꞌ guꞌ guꞌ cón cheꞌn coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ gàcpeꞌi loo guꞌ. 12 Tataa bli guꞌ par neꞌgàcte guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ nzyaꞌf. Per bli guꞌ xal ndli mèn coꞌ ndxàp yalxlaꞌs no xal mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs coꞌ gàc xal thìb muestr loo mèn axtaqueꞌ càayaꞌ guꞌ coꞌ mcàbgòn Diox taꞌ Diox càa guꞌ. 13 Coꞌseꞌ mcàbgòn Diox diꞌs loo Abraham li Diox thìb conꞌ loo Abraham, yende chó mèn más nac mèn roo mèn xèn par teꞌth Diox lèe mèna cón cheꞌn conꞌa. Por cona, leque Diox mdeꞌth lèe Diox loo Abraham par li laꞌs Abraham coꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham li Diox. 14 Ndxab Diox loo Abraham: Lìcpeꞌ baꞌi, daa taꞌ huax conꞌ ndac lool. No daa li yas yàl binl. 15 Ale mdub quee lezoꞌ Abraham no mchaꞌlaꞌs Abraham axtaqueꞌ mcàayaꞌ Abraham conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox càa Abraham. 16 Tac, lìcpeꞌ baꞌi, coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèn teꞌth mèn cón cheꞌn thìb conꞌ coꞌ nac lìcqueꞌ, ale ndeꞌth mèn lèe thìb mèn coꞌ más ñaareꞌ leque mèna. No coꞌseꞌ ndlyaꞌs mèna li nèe mèna diꞌs loo xtàa mèna ngolo ngyoo diꞌs mèna, sya, ndeꞌth mèna lèe Diox loo xtàa mèna par mbyàl loo diꞌs no loo cuent. 17 Por cona, leque Diox mdeꞌth lèe Diox, coꞌ nee diꞌs, Diox mnibeꞌ lezoꞌ Diox no mbli nèe Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox. Tac Diox mblyaꞌs loo xnaa luꞌ Diox loo mèn coꞌ càayaꞌ coꞌ mcàbgòn Diox leꞌ Diox mnibeꞌqueꞌ lezoꞌ li Diox conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèna. 18 Nzo chop conꞌ coꞌ neꞌzyeꞌde loo Diox thidtene. Loo ryop

551 conꞌa no por cón cheꞌn ryop conꞌa, liqueꞌ Diox coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn. Por cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ ndxàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox no leque naꞌ ndli par ntegán naꞌ lezoꞌ naꞌ tac mnaꞌb naꞌ loo Diox quenap Diox naꞌ. No ndxàp naꞌ yalxlaꞌs li Diox coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo naꞌ. 19 Conꞌ coꞌ ndub quee lezoꞌ naꞌ coꞌ gàc loo naꞌ, coꞌ li Diox loo naꞌ xal mcàbgàn Diox li Diox loo naꞌ, conꞌa ndli par li nèe naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. Thidtene ndli nèe naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox xal coꞌseꞌ thìb yiꞌf coꞌ lèe ancl ndyen loo yòo xanꞌ leꞌn nít par neꞌtyeede thib yòoyaa loo nit. Thidtene ndli nèe naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist coꞌ ngòo leꞌn templ coꞌ nzo leꞌn béꞌ. Crist ndli par mbe nèe naꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tataa ndxelaꞌs naꞌ mastaleꞌ tarte yúꞌ loo conꞌa loo naꞌ. 20 Leꞌn templ coꞌ nac loo béꞌ coꞌteꞌ nzo Diox ner ngòo Jesús par li nab Jesús mod par yòo ban no naꞌ Diox loo béꞌ. Por cona, ngòc Jesús thìb nguleyꞌ coꞌ nac más nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn thidtene xalqueꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Melquisedec nguleyꞌ. Conꞌ ndxèꞌ ndluꞌ no ngue taꞌ cuent xalqueꞌ ngòc Melquisedec nguleyꞌ, tataaguèꞌ nac Jesús nguleyꞌ cheꞌnpeꞌ naꞌ. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ no ngue taꞌ cuent xalqueꞌ ngòc Melquisedec nguleyꞌ, tataaqueꞌ nac Jesús nguleyꞌ cheꞌnpeꞌ naꞌ. Meegool coꞌ ngroꞌ lèe Melquisedeca ngòc rey cheꞌn ciuda Salem. No ngòc Melquisedec nguleyꞌ loo Diox coꞌ nac Diox roo Diox xèn coꞌ nac thidte Diox. Melquisedeca ngòc xaꞌ coꞌ ngua càa ned Abraham coꞌseꞌ mbere Abraham, ngua Abraham loo xóꞌ coꞌseꞌ mbli Abraham gan loo rey coꞌ mbli xóꞌ con Abraham. Melquisedec ndxab loo Abraham: Diox huen nda Uꞌ, ndee Uꞌ. 2 Abrahama mdaꞌ diezm loo leque Melquisedec cheꞌn ryete

7

HEBREOS 6​, ​7 conꞌ coꞌ ndyeꞌth no Abraham coꞌ mbli Abraham gan loo xóꞌ. Nerlequeꞌ lèe coꞌ mbeꞌ Melquisedeca ngòc diꞌs: Rey coꞌ ndli conꞌ nalì no conꞌ nambìi. Ngoloa, ngroꞌ lèe Melquisedec tedib lèe coꞌ nac: Rey cheꞌn ciuda Salem, coꞌ nee diꞌs, nac rey coꞌ ntuꞌ ntàl loo xèn no loo xyàn par cue ban mèn rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn. 3 Per yende chó mèn ndaꞌ cuent cón cheꞌn Melquisedec. Neꞌ neꞌ yen thìb xqueꞌs cheꞌn Melquisedec coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn chó línꞌ ngóol Melquisedec, chó bin nde Melquisedec, no plá línꞌ mban Melquisedec loo izlyoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòc Melquisedec lalqueꞌ xal xganꞌ Diox. No nac Melquisedeca nguleyꞌ coꞌ ndxanꞌ thidtene. 4 Huiꞌ guꞌ nexa. Quetal mbiꞌ roo mbiꞌ xèn ngòc Melquisedec axta Abraham, coꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ ngòc mèn nación Israel, mdaꞌ diezm cheꞌn conꞌ coꞌ mbli Abraham gan loo xóꞌ loo Melquisedec. 5 Lìcpeꞌ baꞌi, mèn coꞌ ngòc xinꞌ Leví coꞌ mxoꞌf zinꞌ yalnguleyꞌ, ne, mèna ngue no yalnibeꞌ cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par thop mèna diezm cheꞌn mèn nación Israel xal ñibeꞌ ley, coꞌ nee diꞌs, mthop mèna diezm axta cheꞌn huespeꞌ mèna, mastaleꞌ nac ryete mèna bin Abraham. 6 Mastaleꞌ neꞌngàcte Melquisedec mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn Leví coꞌ ngòc nguleyꞌ póla, per ale ndxeꞌlequeꞌ, leꞌleꞌ Melquisedec mthop diezm coꞌ mdaꞌ Abraham. No mbli leyꞌ Melquisedec Abraham loo mcàbgòn Diox thìb conꞌ loo Abraham. 7 Yende mod cà diꞌs mèn loo diꞌs ndxèꞌ leꞌ mèn coꞌ nac más mèn roo mèn xèn loo xtàa mèn, mèna ñaꞌb loo Diox li Diox conꞌ ndac loo mèn coꞌ nac mèn beꞌthe. 8 Loo izlyoꞌ ndxèꞌ ndxàc leꞌ mèn coꞌ ncàayaꞌ diezm nac mèn coꞌ ndxath. Per por part cón cheꞌn Melquisedec coꞌ mnaꞌb diezm loo Abraham, libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndaꞌ cuent loo naꞌ leꞌ Melquisedec nac thìb mbiꞌ coꞌ thidtene

HEBREOS 7 naban. 9 Leꞌ sya, nzoqueꞌ mod gab naꞌ leꞌ rye nguleyꞌ coꞌ nde bin Leví coꞌ nthop diezm axta nalleꞌ, mèna, ne, mdaꞌ diezm loo Melquisedec coꞌseꞌ mdaꞌ Abraham diezm loo Melquisedec. 10 Taandxèꞌ nac diꞌs ndxèꞌ: Mastaleꞌ tarte gáal Leví coꞌ mblec yalnguleyꞌ xal mnibeꞌ Diox loo Moisés li Moisés, ya ndxòoleꞌ cuent nac Leví bin Abraham coꞌseꞌ ngòc tiemp coꞌ ngroꞌ Melquisedec, ngua salꞌ Melquisedec Abraham coꞌseꞌ ndyeꞌth Abraham, ngua Abraham loo xóꞌ. 11 Mèn nación Israel mcàayaꞌleꞌ diꞌs coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn por cón cheꞌn mèn coꞌ ngòc nguleyꞌ coꞌ nde bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Leví. Per cheleꞌ mèn ndxèꞌ, lìcqueꞌ, ngác par tolo ntaa mèn zinꞌ coꞌ nac yalnguleyꞌ, leꞌ sya, ya inquinte mbere ngòo tedib cuaꞌ nguleyꞌ xal ngòc Melquisedec coꞌ neꞌngroꞌ loode mxoꞌf zinꞌ cheꞌn zinꞌ yalnguleyꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Aarón, ne, ¿léꞌ? 12 Per ale ndxeꞌlequeꞌ, neꞌngácte mèn bin Aarón par xoꞌf zinꞌ mèna zinꞌ tataa, tac cheleꞌ rsinꞌ coꞌ nac zinꞌ cheꞌn yalnguleyꞌa mzyeꞌleꞌ, naquinqueꞌ zyeꞌ yalnibeꞌ cheꞌn ley, ne. 13 Cón cheꞌn Jesucrist ndluꞌ diꞌs ndxèꞌ. Leꞌ Jesucrist nde bin tedib bin cheꞌn mèn nación Israel loo bin Aarón. Cheꞌn bin mèn nación Israel coꞌteꞌ ngroꞌ Jesucrista, yende chó bina nxoꞌf zinꞌ yalnguleyꞌ. 14 Naꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ naꞌ leꞌ Tad Crist naꞌ ngóol làth mèn coꞌ nac bin mèn coꞌ ngòc mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. Cón cheꞌn bin mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude neꞌndoodiꞌste Moisés leꞌ mèna xoꞌf zinꞌ cón cheꞌn yalnguleyꞌ. 15 Cón cheꞌn coꞌ ndyoodiꞌs naꞌ ndxèꞌ nac leꞌ thìb mbiꞌ ngroꞌ xoꞌfleꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ cheꞌn yalnguleyꞌ no nxoꞌf zinꞌ mbiꞌa zinꞌ lalqueꞌ xal mxoꞌf zinꞌ Melquisedec yalnguleyꞌ tiempa. 16 Neꞌnxoꞌf zinꞌte Crist cón cheꞌn yalnguleyꞌ xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn par nxoꞌf

552 zinꞌ mèn zinꞌ cón cheꞌn yalnguleyꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, mxoꞌf zinꞌ Crist zinꞌ cheꞌn yalnguleyꞌ tac ndxàp Crist conꞌ laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist tac Crist nabanqueꞌ thidtene. 17 Nzoꞌf diꞌs coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Lùu xoꞌf zinꞌ yalnguleyꞌ thidtene xal mxoꞌf zinꞌ Melquisedec yalnguleyꞌ. 18 Lìcpeꞌ baꞌi, yalñibeꞌ coꞌ ngòc ner, yalnibeꞌa mdyonꞌleꞌ loo mèn tac yende cón ncàb ndac yalnibeꞌa loo mèn. 19 Tataa ngòca tac yende chó mèn ngác ngàc mèn nalì no mèn nambìi loo Diox xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn tiempa. Per ndxeꞌlequeꞌ, nalleꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ loo coꞌ nac más conꞌ ndac coꞌ gàc loo naꞌ. Por cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌa, más nzi yòo naꞌ no más nzi li nèe naꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist leꞌn tiemp ndxèꞌ. 20 Coꞌseꞌ mtlo Jesús mxoꞌf zinꞌ Jesús zinꞌ yalnguleyꞌ, leque yub Diox mdeꞌth lèe Diox cón cheꞌn Jesús. 21 Tac coꞌseꞌ mblec mèn nación Israel mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ yalnguleyꞌ, neꞌndeꞌthte mèna lèe Diox cón cheꞌn mèna. Per coꞌseꞌ mtlo Crist mxoꞌf zinꞌ Crist zinꞌ yalnguleyꞌ, leque yub Diox mdeꞌth lèe Diox xal nduba loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Leque Tad mdeꞌth lèe Tad no neꞌlyàade yéc Tad no neꞌlyàade lezoꞌ Tad loo conꞌ mdeꞌth Tad. No ndxab Tad Diox loo Crist xal ndub diꞌs tedib lugar loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Lùu nac nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn thidtene. 22 Por cón cheꞌn Crist nonqueꞌ naꞌ no naneequeꞌ naꞌ masqueꞌ ntac conveñ cub leque loo yalnibeꞌ cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 23 Lìcpeꞌ baꞌi, huax mèn nde teeleꞌ ndxàc nguleyꞌ loo yalnguleyꞌ cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Per yende mod xoꞌf zinꞌ mèna yalnguleyꞌ

553 thidtene tac mèna ndxathqueꞌ. 24 Per Tad Crist ndxèꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌ yalnguleyꞌ thidtenequeꞌ naban. Por cona, yende tedib mèn nzo coꞌ yanꞌ lugar cheꞌn Crist Jesús par gàc mèna nguleyꞌ lugar cheꞌn Crist Jesús. 25 Por cona, ndxác Crist teláꞌ Crist alux mèn coꞌ lyaꞌs lyáꞌ loo conꞌ ryes thidtene, coꞌ nee diꞌs, loo mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist. No Crist nabanqueꞌ thidtene par teriꞌth Crist diꞌs cheꞌn mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. 26 Anzeꞌfqueꞌ naquin que no naꞌ thìb nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn xal nac yubpeꞌ Crist coꞌ nac thìb mbiꞌ natúꞌ, thìb mbiꞌ coꞌ incuaꞌnte xtol, thìb mbiꞌ nalì no nambìi, thìb mbiꞌ coꞌ mque tee xàꞌ loo mèn coꞌ ngòp xtol. Diox mbli ngòc Crist más mbiꞌ roo mbiꞌ xèn loo ryethe conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, que naca angl, que naca chol xpii, que naca mèn, que naca taamas conꞌ. 27 Neꞌngàcte Crist xal taamas nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn coꞌ mxo ren máꞌ loo izlyoꞌ par teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xtol mèn loo mèn atate huiz. Tac nguleyꞌa ner tataa ndli conꞌa por cón cheꞌn xtol leque nguleyꞌa. Yiloa, ndli nguleyꞌ leque conꞌa por cón cheꞌn xtol taamas mèn. Per ndxeꞌlequeꞌ, Tad Crist thidte vez mdaꞌ lugar mquée yalguth loo Tad Crist no mxyo ren Tad Crist par tataa mod mxactìi Tad Crist no mdix Tad Crist cón cheꞌn xtol mèn loo Diox. 28 Ley coꞌ mxoꞌf Moisés mnibeꞌ cue mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ yalnguleyꞌ, per mèn coꞌ ngurea ngòc mèn coꞌ neꞌngàcte mèn nalì no mèn nambìi loo yalnguleyꞌ. Ngòp mèna xtol mèna, ne. Per ndxeꞌlequeꞌ, nguleyꞌ coꞌ nac nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn coꞌ mblo lèe Diox ngolo mbriꞌth cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, no coꞌseꞌ leque Diox mdeꞌth lèe Diox, nguleyꞌa ngòc xganꞌpeꞌ Diox coꞌ nac Jesucrist. Nac Jesucrist xaꞌ coꞌ ngòc xaꞌ nalì no xaꞌ nambìi thidtene. Jesucrist nac nguleyꞌ loo conveñ cub coꞌ mbyanꞌ no coꞌ ngòc nèe. Pues cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac más conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mdoodiꞌsleꞌ

8

HEBREOS 7​, ​8 nuꞌ loo guꞌ nac conꞌ ndxèꞌ: Leꞌ naꞌ ngue noleꞌ thìb nguleyꞌ roo thìb nguleyꞌ xèn. Nguleyꞌa ndubleꞌ cuat Diox coꞌ nac Diox roo Diox xèn loo béꞌ. 2 Tad Jesucrist coꞌ nac nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn cheꞌnpeꞌ naꞌ, nac Jesucrist nguleyꞌpeꞌ naꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cheꞌn yalnguleyꞌ coꞌteꞌ lìcpeꞌ nac lugar más natúꞌ coꞌ mbli Tad Diox ngocsuaꞌ loo béꞌ. No yende chó mèn izlyoꞌ mbli par ngòcsuaꞌ lugar natúꞌa. 3 Ryete nguleyꞌ coꞌ ngòc nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn tiempa, mèn nación Israel mblec nguleyꞌa par xoꞌf zinꞌ nguleyꞌa thìb zinꞌ coꞌ ngòc mblec nguleyꞌ conꞌ coꞌ angndaꞌ mèn loo Diox no máꞌ coꞌ mbeth mèn loo mes loo còoꞌ par teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xtol mèn loo mèn. Por cona, naquinqueꞌ leꞌ Jesucrist naꞌ, ne, que no conꞌ coꞌ cuec Jesucrist loo mes loo còoꞌ xal mbli mèna, coꞌ nee diꞌs, nac leque yub Crist coꞌ mdix loo Diox cón cheꞌn xtol mèn. 4 Tac cheleꞌ Jesús beꞌ nzoqueꞌ loo izlyoꞌ, neꞌngàcte Jesús nguleyꞌ. Tac nzo huax nguleyꞌ coꞌ mbec conꞌ loo còoꞌ, coꞌ nee diꞌs, tataa ndli nguleyꞌ par tataa mod nteriꞌth ntecanꞌ Diox cón cheꞌn xtol mèn xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 5 Zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ nguleyꞌ tiempa ngòc zinꞌ coꞌ gunèete Moisés ngòc loo béꞌ. Zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ nguleyꞌa nac xal thìb xin no xal thìb xnaa cheꞌn conꞌ coꞌ nac coꞌ lìcpeꞌ coꞌ nzo loo béꞌ. Nonqueꞌ naꞌ no naneequeꞌ naꞌ leꞌ zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ nguleyꞌ coꞌ ngo tiempa ngòc xal thìb xin no xal thìb xnaa tac coꞌseꞌ nde tlo Moisés, nde toxcuaꞌ Moisés yòo mantyad coꞌ ngòc coꞌteꞌ mqueltàa no mèn Diox tiempa, ndxab Diox: Huiꞌ nexa. Bli ryete conꞌ xal mbluꞌena lool loo yii Sinaí. 6 Per nalleꞌ Jesucrist nxoꞌf zinꞌ thìb zinꞌ coꞌ nac yalnguleyꞌ coꞌ nac más conꞌ ndac. Nteriꞌth Jesucrist diꞌs cheꞌn mèn loo Diox por cón cheꞌn thìb conveñ cub coꞌ nac más conꞌ ndac. Más conꞌ ndac nac conveñ cuba loo mèn tac Diox mcàbgòn masqueꞌ conꞌ ndac gàc loo mèn por cón cheꞌn conveñ cuba.

HEBREOS 8​, ​9 7 Tac cheleꞌ ner conveñgool coꞌ ngòc ner conveñ ngàc thìb conveñ coꞌ yende chó falt ngàp, lìcpeꞌ baꞌi, neꞌ neꞌ inquin ngàc tedib conveñ cub loo ner conveñgoola, sya. 8 Diox mbyoo mèn coꞌ mque no ner conveñ. Ndxab Diox: Huiꞌ guꞌ nexa. Nde zinꞌleꞌ huiz lin thìb conveñ cub loo mèn nación Israel, coꞌ nee diꞌs, loo mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn israel no loo mèn coꞌ nac mèn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn jude. 9 No inacte conveñ cub ndxèꞌ xal conveñgool coꞌ mblin loo xudgool guꞌ huiz coꞌseꞌ ngòc huiz coꞌseꞌ mbloꞌen xudgool guꞌ leꞌn nación Egipt xal coꞌseꞌ ntetee xud myenꞌ bix myenꞌ bix. Tataa mblyath non xudgool guꞌ par ngroꞌ xudgool guꞌ leꞌn nación Egipt. Xudgool guꞌ neꞌndubdiꞌste thidtene loo ner conveñgool coꞌ mblin loo xudgool guꞌ. Por cona, neꞌngliden cas loo xudgool guꞌ. Ale mtèꞌben xudgool guꞌ thìb lad, ndxab Tad Diox. 10 Cona, tolo ndxab Tad Diox: Conꞌ ndxèꞌ nac conveñ cub coꞌ lin loo mèn nación Israel coꞌseꞌ yilo riid huax huiz. Daa li par yaaꞌd diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley daa yéc mèn no lezoꞌ mèn nación Israel. No lin par tenꞌ mèn nación Israel diꞌs, coꞌ nee diꞌs, cón cheꞌn ley daa leꞌn lezoꞌ mèna. Leꞌ sya, gàc daa Dioxpeꞌ mèna. No mèna gàc mèn nacionpeꞌ daa, ndxab Tad Diox. 11 Ndxab Diox, ne: Yende chó guꞌ luꞌ loo thìb xtàa guꞌ no loo tedib xtàa guꞌ no nec thìb guꞌ luꞌ loo huespeꞌ guꞌ par gab guꞌ na: Blibeꞌ guꞌ Tad Diox. Tac ryete mèn libeꞌqueꞌ daa axta myenꞌ bix no axta mèn gox. 12 Tac huiza lyat lezon ñèen mèn coꞌ inzii que teede nalì loon. Leꞌ sya, cón cheꞌn xtol mèna ya neꞌtolode teꞌ lezon, ndxab Diox. 13 Coꞌseꞌ mdoodiꞌs Diox cón cheꞌn conveñ cub, conꞌa nee diꞌs, ngoxleꞌ ner conveñgool. No coꞌseꞌ gunii Diox ngoxleꞌ

554 no ndoo yaxleꞌ ner conveñgoola, conꞌa nee diꞌs nde zinꞌ gaxleꞌ huiz par tyonꞌ conveñgoola. Trèꞌ ndluꞌ xal nac mod coꞌ ngòo mèn leꞌn templ póla no xá nac mod coꞌ ngòo mèn leꞌn templ coꞌ nac loo béꞌ. Pues, lìcqueꞌ, conveñ coꞌ ngòc ner conveñgool tiempa, mque no mèn thìb mod par mbli mèn servis leꞌn tabernáculo coꞌ ngòc thìb yòocal coꞌteꞌ mqueltàa mèna loo Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 2 Tac yòocal coꞌ ngroꞌ lèe tabernaculoa ngòc chop leꞌn. Leꞌn tabernáculo ngue thìb cortin, coꞌ nee diꞌs, ndli rol thìb leꞌn no tedib leꞌn yòocal. Ner leꞌn yòocala ngo candiler no mes no pan coꞌ mbec mèna loo Diox. Ner leꞌn yòocala ngroꞌ lèe Lugar Natúꞌ. 3 Leꞌ tedib leꞌn coꞌ ngòc mbryop leꞌna na, ngòc leꞌn yòocal coꞌ ngroꞌ lèe Lugar Más Natúꞌ Tínꞌ. 4 No leꞌn yòocal coꞌteꞌ ngòc lugar más natúꞌa, nzosuaꞌ thìb mes coꞌteꞌ mtec mèn zen duꞌr yalꞌ. Mesa nacsuaꞌ con or. No nzosuaꞌ thìb cajón cheꞌn conveñ tya ne, coꞌ nee diꞌs, ngòc archiv cheꞌn conveñ. Archiva ndoo nauꞌ dib lad con or. Leꞌn archiva ngo thìb yàat coꞌ ngocsuaꞌ con or. Leꞌn yàata ngosuaꞌ thìb loo xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ ngroꞌ lèe maná. Leꞌn archiva ngosuaꞌ thìb var coꞌ ngòc var coꞌ mbli thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Aarón us póla. Vara ngòc thìb var bzyeꞌ coꞌ mzyeꞌ loo. No leꞌn archiva ngosuaꞌ thìb quèe. Loo quèea mqueꞌ diꞌs coꞌ ngòc diꞌs cheꞌn conveñ coꞌ ndxab Diox loo Moisés coꞌ ngòc diꞌs cheꞌn conveñgool. 5 Loo arc coꞌ ngòc cajón archiva ngure chop gunab cheꞌn angl roo angl xèn coꞌ lèe querubin. Cón cheꞌnpeꞌ conꞌa yende mod tolo tyoodizen nalleꞌ. 6 Coꞌseꞌ ndxelo ndxàc nab ryete conꞌ coꞌ ndli nguleyꞌ loo servis, ndxòo nguleyꞌ leꞌn ner leꞌn tabernáculo coꞌ ngòc yòo cal coꞌteꞌ mqueltàa mèna loo Diox par xoꞌf zinꞌ nguleyꞌ zinꞌ cón cheꞌn

9

555 zinꞌ coꞌ ndli nguleyꞌ loo Diox ryete huiz. 7 Per leꞌn mbryop leꞌn templ thidte vez ndxòo nguleyꞌ coꞌ nac nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn leꞌn mbryop leꞌn templ, sangndxeꞌ nguleyꞌ ren máꞌ par cuec nguleyꞌ ren máꞌ loo mes, coꞌ nee diꞌs, loo Diox par tataa mod teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xquin nguleyꞌ no xtol nguleyꞌ no cón cheꞌn xquin mèn nación Israel no xtol mèn nación Israel. 8 Con diꞌs ndxèꞌ Xpii Natúꞌ ngue taꞌ cuent loo naꞌ no ngue luꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ leꞌ láth beꞌ ndli mèn servis cón cheꞌn conveñgool loo Diox, tatabeꞌ ndoo nauꞌ par yòo chol mèn leꞌn ryop leꞌn cheꞌn tabernáculo coꞌ nac yòocal coꞌteꞌ nqueltàa mèn loo Diox tiempa par bii gax mèn loo Diox. 9 Ryete conꞌ coꞌ mbli mèn nación Israel par mbli mèn nación Israel cas loo Diox ngòc mod coꞌ ngòp mèna, coꞌ nee diꞌs, con conꞌ coꞌ ngòc ofrend o gòn no con máꞌ coꞌ mbeth mèn nación Israel par teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xquin mèn nación Israel no xtol mèn nación Israel tiempa ngòc xal thìb muestr par naꞌ no xal thìb xin no xnaa par téꞌth naꞌ no taꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn xá mod li naꞌ cas loo Diox nalleꞌ. Tac mèn coꞌ tataa mbli servis loo Diox tiempa, leque mèna mdenꞌ leꞌn lezoꞌ mèna iante conꞌade nac coꞌ naquin li mèna par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 10 Per cón cheꞌn xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, ante mnibeꞌ ley xá mod hua mèn xít mèn no luaꞌ mèn no xá mod tech mèn conꞌ no tembìi mèn conꞌ. Mbli mèna ryete conꞌ xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna axta mzin huiz mzyeꞌ yalnibeꞌ cheꞌn leya loo mèn. 11 Per com leꞌ Crist mbiꞌthleꞌ, ¿léꞌ?, nalleꞌ nac Crist nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn loo coꞌ nac ryethe conꞌ ndac coꞌ ndxàc loo naꞌ nalleꞌ. No leꞌn templ coꞌteꞌ ngue xoꞌf zinꞌ Crist yalnguleyꞌ nalleꞌ nac lugar más ndac. No naca lugar más nambìi no lugar más nalì.

HEBREOS 9 Neꞌndoxcuaꞌde templa xal ntoxcuaꞌ mèn chol templ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 12 Ngòoleꞌ Crist leꞌn ryop leꞌn cheꞌn mbryop tabernáculo coꞌteꞌ nac lugar más natúꞌ tínꞌ por cón cheꞌn ryete mèn. Neꞌngòode Crist con ren chiv no con ren ngon yènꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòo Crist por cón cheꞌn renpeꞌ lad Crist coꞌ mxyo. Por cón cheꞌn renpeꞌ Crist coꞌ mxyo, mbli Crist gan yòo ban no naꞌ Diox thidtene yiloa. 13 Tac cheleꞌ ren ngon no ren chiv gutee no dii cheꞌn vac yènꞌ coꞌ mbryob loo mèn zaba mbli par ngòc mèna xalqueꞌ mèn natúꞌ no mèn nalì no mèn nambìi loo cón cheꞌn xtol mèn tiempa, per máa xtùuz mèna no máa conꞌ coꞌ ngo leꞌn lezoꞌ mèna, àꞌ? 14 Per nalleꞌ, ngue niin loo guꞌ tedib vez: Cheleꞌ conꞌ mbli mèna mbli mbembìi mèn no ngòc mèna mèn nalì loo Diox tiempa, aleꞌqueꞌ ren cheꞌn Crist neꞌli gàc más conꞌ ndac loo mèn por cón cheꞌn ren ladpeꞌ Crist coꞌ mxyo, ¿léꞌ? Tac por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ coꞌ thidtenequeꞌ nzo, por cón cheꞌn Xpiia leque yub Crist mdaꞌ lugar mquée yalguth loo Crist par mxactìi Crist no tataa mod mdix Crist cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn loo Diox. Cona, ren cheꞌn Crist ndli par mbembìi loo rye naꞌ no coꞌ mdenꞌ naꞌ leꞌn lezoꞌ naꞌ cón cheꞌn conꞌ mbli naꞌ xtùuz coꞌ neꞌngàcte conꞌ ndac loo Diox. Tataa mbli Crist par nac naꞌ mèn coꞌ ndli sirv loo Diox coꞌ nac thidte Diox coꞌ naban. 15 Por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ngòc loo Jesucrist, nac Crist thìb mbiꞌ coꞌ nteriꞌth diꞌs cheꞌn mèn loo Diox por cón cheꞌn conveñ cub. Tac coꞌseꞌ ngolo mquée yalguth loo Crist, mtonꞌ Crist ryete xtol mèn coꞌ ngo xànꞌ yalnibeꞌ cheꞌn ner conveñgool. Leꞌ sya, mèn coꞌ Diox mcui, loo mèna Diox mcàbgòn yanꞌ no mèna conꞌ ndac thidtene coꞌ taꞌ Diox loo mèna yiloa. 16 Coꞌteꞌ ngòo thìb conveñ, naquin gath mbiꞌ coꞌ mbli nèe conveña par tataa mod gàc leꞌ conveña ntacqueꞌ. 17 Tac coꞌseꞌ ndyoxcuaꞌ yeꞌs coꞌ

HEBREOS 9 nac conveñ o xqueꞌsa coꞌ lèe testament, ndyoxcuaꞌ xqueꞌsa coꞌseꞌ yamerleꞌ gath thìb mbiꞌ coꞌ mbli conveñ. Per cheleꞌ mbiꞌ coꞌ mtoxcuaꞌ xqueꞌs coꞌ nac conveña beꞌ naban, yende cón ntac conveña par mèn, sya. Ante ntaca coꞌseꞌ ngolo nguth mbiꞌ. 18 Por cona, ner conveñ coꞌ ngòc conveñgool ngòc nèe por cón cheꞌn ren cheꞌn máꞌ. 19 Tac ngolo mdeꞌth Moisés no mblab Moisés yeꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox coꞌ nac ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel, ngoloa mnibeꞌ Moisés loo mèn par mbeth mèn ngon no chiv gutee. Ngoloa, mxen Moisés ren ngon, no ren chiv gutee, no nít, no yis lad mbacxilꞌ coꞌ mgoꞌ mèn con color nane, no thìb ram yaa coꞌ nxyen bix coꞌ ngroꞌ lèe hisop. Mxob Moisés ren loo libr coꞌ nac libr cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no loo mèn nación Israel coꞌ mqueltàa loo Moisés tiempa. 20 Moisés ndxab loo mèn nación Israel: Conꞌ ndxèꞌ nac ren coꞌ ndli nèe conveñ coꞌ mnibeꞌ Diox loo guꞌ par tyubdiꞌs guꞌ xal mbez diꞌs cheꞌn conveñ. 21 Lomisqueꞌ mod ne, mxob Moisés ren máꞌ leꞌn tabernáculo no loo rye conꞌ coꞌ ndli zinꞌ mèn loo servis coꞌ mbli mèna loo Diox. 22 Xalqueꞌ mnibeꞌ ley cheꞌn Moisés loo mèn tiempa, casqueꞌ ryete conꞌ coꞌ mbli zinꞌ mèn leꞌn templ tiempa mbembìi coꞌseꞌ mxyob ren máꞌ. Tac, lìcpeꞌ baꞌi, ante coꞌseꞌ mxyo ren ndyonꞌ xquin no xtol mèn. Diꞌs ndxèꞌ ndluꞌ thidte vez nguth Crist par mtonꞌ Crist xtol mèn loo mèn, mèn coꞌ ndyal ngòo loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. 23 Cona, ngue niin loo guꞌ: Mquin nguth mèn máꞌ no mquin mxob mèn ren máꞌa tiemp cheꞌn Moisés par mbembìi loo tabernaculogool tiempa no loo yiꞌf coꞌ mbli zinꞌ mèn leꞌn tabernáculo tiempa. Conꞌ coꞌ mbli zinꞌ mèna tiemp cheꞌn Moisés ngòc xal thìb muestr no xal thìb xin no thìb xnaa

556 cón cheꞌn xá mod, lìcqueꞌ, ntonꞌ Diox xtol mèn loo mèn. Por cona, mquin nguth Crist no mquin mxyo ren Crist par mbembìi loo rye mèn coꞌ ndxòo loo mod cub coꞌ nac cheꞌnpeꞌ béꞌ par lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Conꞌa nac thìb conꞌ más conꞌ ndac tínꞌ. 24 Neꞌngòode Crist Jesús leꞌn tabernáculo coꞌ nac más natúꞌ tínꞌ coꞌ mdyoxcuaꞌ con yaꞌ mèn. Tac tabernáculo coꞌ mdyoxcuaꞌ con yaꞌ mèn tiempa, tabernaculoa ngòc xal thìb muestr no xin no xnaa cheꞌn merpeꞌ tabernáculo coꞌ nac lìcpeꞌ coꞌ nzo gáp loo béꞌ leꞌn béꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòo Crist Jesús leꞌn béꞌ coꞌ nac loo béꞌ coꞌteꞌ nac merpeꞌ tabernáculo. Tya mbluꞌ too Jesucrist Jesucrist loo Diox por cón cheꞌn naꞌ. 25 Neꞌndaꞌde Crist lugar par guth mèn Crist thìb baan vez xal mbeth mèn máꞌ no mxob mèn ren máꞌ par ngòo no nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn ren coꞌ inacte renpeꞌ nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn leꞌn ryop leꞌn tabernáculo coꞌteꞌ nac lugar coꞌ nac lugar más natúꞌ tínꞌ atate línꞌ. 26 Tac cheleꞌi tataaqueꞌ ngàc, naquin tyactìi Crist Jesús thìb taareꞌ vez axta coꞌseꞌ mblec Diox izlyoꞌ no axta nalleꞌ. Per nalleꞌ, lìcpeꞌ baꞌi, leꞌn tiemp coꞌ nac lult tiemp ndxèꞌ, thìb lìte mbiꞌth luꞌ Crist Crist loo mèn thidte vez no maste par tonꞌ Crist cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn loo mèn. Tataa mbli Crist coꞌseꞌ mquée yalguth loo Crist no mxyo ren Crist par mxactìi Crist no mdix Crist cón cheꞌn xtol mèn loo Diox. 27 Lomisqueꞌ ne, ndxàca loo mèn xal mnibeꞌ Diox ale ndxath bélꞌyòo lad mèn thidte vez. Leꞌ yiloa na, gàca tub rez Diox cón cheꞌn mèn loo mèn. 28 Cona ne, thidte vez leque Crist Jesús mdaꞌ lugar mquée yalguth loo Crist Jesús no mxyo ren Crist Jesús loo izlyoꞌ loo Diox, coꞌ nee diꞌs, coꞌseꞌ mdenꞌ Crist yalnè lad Crist loo cruz, tataa mod mxactìi Crist no mtonꞌ Crist xquin huax mèn por cón cheꞌn lad Crist. Per ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ yilo ryop vez yiꞌth Crist Jesús,

557 neꞌyiꞌthte Crist Jesús por cón cheꞌn xquin mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, yiꞌth xi Crist Jesús mèn, mèn coꞌ nzi quee lezoꞌ yiꞌth Crist Jesús par lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes thidtene. Ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel ngòc xal thìb xin no xnaa cheꞌn conꞌ ndac coꞌ mbiꞌth nqueleꞌ. Yende mod li ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn conꞌ ndac loo mèn xal li conveñ cub coꞌ nde nquea conꞌ ndac loo mèn. Tac mèna, atate línꞌ mbeth mèna ngon, mbeth mèna vac, no mbeth mèna chiv par xo mèn ren máꞌ par teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn loo mèn tiempa. Per mastaleꞌ mbli mèna conꞌa, yende mod telì conꞌa no tembìi conꞌa mèn, mèn coꞌ nzi bii gax loo Diox por cón cheꞌn conꞌ ndli mèn xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 2 Cheleꞌ cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn ngác ntelì mèn no ngác tembìi mèn coꞌ mbeth ngon no vac no chiv xal mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn, sya, ya neꞌtolode nguth mèna más ngon no chiv no vac. Tac cheleꞌ mèna ngàc mèn nambìi no mèn nalì por cón cheꞌn conꞌ mbli mèna cón cheꞌn ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèna, neꞌtolode ndenꞌ mèna leꞌn lezoꞌ mèna cón cheꞌn xquin no xtol coꞌ mcuaꞌn mèna no cón cheꞌn xquin no xtol coꞌ mbli mèna. 3 Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ mbeth mèna ngon no vac no chiv par teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn loo Diox atate línꞌ, leque conꞌa mbli par ale mteꞌ lezoꞌ mèna cón cheꞌn xquin mèna no xtol mèna coꞌ mcuaꞌn mèna atate línꞌ. 4 Tac yende mod li ren cheꞌn ngon no ren cheꞌn chiv gutee par tyonꞌ xtol mèn. 5 Por cona, coꞌseꞌ mbiꞌth Crist loo mèn loo izlyoꞌ, ndxab Crist loo Diox: Uꞌ neꞌngòode lezoꞌ par tolo guth mèn ngon no chiv no vac par xo mèn ren máꞌa par teriꞌth tecanꞌ Uꞌ cón cheꞌn xquin mèna no xtol mèna. Per Uꞌ mtoxcuaꞌ thìb bélꞌyòo coꞌ nac ladpeꞌen.

10

HEBREOS 9​, ​10 6 Ngon no chiv no vac coꞌ mtec mèn loo izlyoꞌ loo Uꞌ no conꞌ coꞌ mblec mèn loo mes, coꞌ nee diꞌs, mblec mèn conꞌ loo Uꞌ por cón cheꞌn xtol mèna, neꞌndacte lezoꞌ Uꞌ gunèe Uꞌ conꞌa. 7 Leꞌ sya, mbere Crist. Ndxab Crist loo Diox tedib vez: Huiꞌ Uꞌ nexa. Leꞌn yeꞌs coꞌ nadùuz coꞌ nac xtiꞌs Uꞌ ndub diꞌs coꞌ ndaꞌ cuent cón chenen leꞌ daa ndal li conꞌ coꞌ nee lezoꞌ Uꞌ, Tad Diox. 8 Nerlequeꞌ coꞌteꞌ ntlo diꞌs ndxèꞌ ndxab Crist loo Diox: Máꞌ coꞌ mbeth mèn no ren cheꞌn máꞌ coꞌ mxo mèn par teriꞌth tecanꞌ Uꞌ cón cheꞌn xtol mèna, no conꞌ coꞌ mblec mèna loo mes, coꞌ nee diꞌs, mblec mèna conꞌ loo Uꞌ, no máꞌ coꞌ mtec mèn par teriꞌth tecanꞌ Uꞌ cón cheꞌn xquin mèna no xtol mèna, neꞌndublaꞌste Uꞌi no neꞌngòode lezoꞌ Uꞌi, ne, mastaleꞌ tataa mnibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn li mèna loo Uꞌ. 9 Mbere Crist, ndxab Crist loo Diox tedib vez: Daa ngroꞌleꞌ loo Uꞌ; nzolen loo izlyoꞌ ndxeꞌ par lin coꞌ nee lezoꞌ Uꞌ, Tad Diox. Coꞌseꞌ ngolo ndxab Crist tataa, mteche Crist conveñgool coꞌ ngòc ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. Tataa mbli Crist par mbli nèe Crist conveñ cub coꞌ ndluꞌ conꞌ coꞌ nac coꞌ nee lezoꞌ Diox loo mèn. 10 Ngòca loo naꞌ ngroꞌ xàꞌ naꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc naꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox tac tataa nac coꞌ gunee lezoꞌ Diox gac loo naꞌ. Tataa ngòca loo naꞌ tac thidte vez mdaꞌ Jesucrist lugar mquée yalguth loo Jesucrist par tataa mod mxactìi Jesucrist no mdix Jesucrist por cón cheꞌn xquin ryete mèn no xtol ryete mèn loo Diox. 11 Ryete nguleyꞌ cheꞌn mèn nación Israel atate huiz mbeth máꞌ no mbec nguleyꞌ máꞌa loo mes, coꞌ nee diꞌs, mblec mèn conꞌ loo Diox par tataa mod

HEBREOS 10 mteriꞌth no mtecanꞌ Diox cón cheꞌn xquin mèn no cón cheꞌn xtol mèn tiempa. Per mastaleꞌ tataa mbli nguleyꞌ, thidtene neꞌngácte conꞌ coꞌ mbli nguleyꞌa par nteche conꞌ coꞌ mbli nguleyꞌa xquin mèn no xtol mèn. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 12 Leꞌ tediba na, Crist Jesús coꞌ nac nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn cheꞌn naꞌ, thidte vez mdaꞌ Crist Jesús lugar mquée yalguth loo Crist Jesús par mxactìi Crist Jesús no mdix Crist Jesús cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn loo Diox. Ngoloa, ndub Crist Jesús cuat Diox loo béꞌ. 13 Axta huiza no axta huiz nalze ngue bed Crist Jesús axtaqueꞌ gàc ryete mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist Jesús mèn nadoꞌ loo Jesús. 14 Tac thidte vez no maste mdaꞌ Crist Jesús lugar mquée yalguth loo Crist Jesús par tataa mod mxactìi Crist Jesús no mdix Crist Jesús loo Diox cón cheꞌn xquin mèn no xtol mèn. Leque hora ryete mèn coꞌ ngroꞌ xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox, hora Jesucrist mblileꞌ leꞌ mèna ngòc mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 15 Xpii Natú ndaꞌ cuent no ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ cón cheꞌn conꞌa. Tac gunii Xpii Natúꞌ diꞌs ndxèꞌ thìb lugar loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox: 16 Conꞌ ndxèꞌ nac conveñ coꞌ lin loo mèna leꞌn huiz coꞌ nde nque, ndxab Tad Diox. Daa li par yaaꞌd diꞌs coꞌ ñibeꞌ ley daa leꞌn xtùuz mèn nación Israel. No lin par tenꞌ mèn nación Israel diꞌs cón cheꞌn ley daa leꞌn lezoꞌ mèna. 17 Tolo ndxab Xpii Natúꞌ taaplá diꞌs coꞌ nac diꞌs ndxèꞌ: Thidtene ya neꞌteꞌde lezon rye xtol mèna no conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna. 18 Tac coꞌteꞌ mdyonꞌleꞌ xtol mèn no xquin mèn, ya inquinte tolo guth mèn máꞌ par taꞌ mèn cheꞌn izlyoꞌ loo izlyoꞌ loo Diox por cón cheꞌn xtol mèn. Trèꞌ ndluꞌ xá mod ndxàal yòo mèn loo cón cheꞌn Diox. 19 Por cona, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, nase thìb lìte yòo naꞌ

558 coꞌteꞌ nac lugar más natúꞌ tínꞌ coꞌteꞌ nzo Diox con dibaxlaꞌs por cón cheꞌn ren cheꞌn Jesuscrist coꞌ mxyo. 20 Nase con más dibaxlaꞌs quee tee ban ndac naꞌ loo Diox por mod coꞌ mxalꞌ Jesús ned no yóꞌ loo naꞌ par yòo mèn loo Diox, coꞌ nee diꞌs, ndxàp naꞌ thìb mod cub par yòo ban naꞌ loo Diox. Por cón cheꞌn leque ladpeꞌ Jesús, Jesús mbli ndxàp naꞌ derech bii gax naꞌ loo Diox chol tiemp nalleꞌ xalqueꞌ ngòca coꞌseꞌ nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn mbriꞌth xís larꞌ coꞌ ngòc cortin par yòo nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn leꞌn ryop leꞌn tabernáculo coꞌteꞌ ngòc lugar más natúꞌ tínꞌ par teriꞌth nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèna cón cheꞌn mèn loo Diox. 21 Per nalleꞌ ngue noleꞌ naꞌ thìb nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ loo mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox, mèn coꞌ nac xal mèn guliz Diox. 22 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Tolo bii gax naꞌ loo Diox, coꞌ nee diꞌs, que tee ban ndac naꞌ no que tee ban lì naꞌ loo Diox con dib nzo yéc naꞌ no con dib nzo lezoꞌ naꞌ. No con dibaxlaꞌs, tyubdiꞌs naꞌ loo Diox tac ndxàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox. Tac xtùuz naꞌ no lezoꞌ naꞌ mbembìileꞌ por cón cheꞌn ren Crist Jesús coꞌ mxyo par neꞌtolode tenꞌ naꞌ cón cheꞌn xtol naꞌ leꞌn lezoꞌ naꞌ. Lomisqueꞌ, ngòca loo ladpeꞌ naꞌ leꞌ lad naꞌ mbyechleꞌ no mbembìileꞌ con nít nambìi, coꞌ nee diꞌs, mbembìileꞌ ladpeꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòo leꞌn lezoꞌ naꞌ por cón cheꞌn Crist Jesús. 23 Thidtenequeꞌ li nèe naꞌ naꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ axtaqueꞌ gàc conꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ naꞌ gàc loo naꞌ. Ndxàp naꞌ yalxlaꞌs leꞌi gàc loo naꞌ tac Diox liqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo naꞌ. 24 No ndlyazen tyóo naꞌ xá mod li naꞌ par tolo yeꞌth lezoꞌ thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ par tolo gác naꞌ queꞌ lezoꞌ naꞌ Diox no queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ rye hues xtàa naꞌ no tolo li naꞌ conꞌ ndac loo rye mèn. 25 Neꞌláꞌyaꞌde naꞌ mod coꞌ ngue no naꞌ coꞌ nqueltàa naꞌ loo servis loo Diox xal

559 ndli ndxep mèn coꞌ tith tith ndyee loo servis loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, tolo coꞌx naꞌ loo thìb xtàa naꞌ no loo tedib xtàa naꞌ par yeꞌth lezoꞌ thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ loo cón cheꞌn Tad Diox tac guꞌ non no nanee guꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ huiz coꞌseꞌ yiꞌth xi Tad Jesucrist naꞌ. 26 Tac cheleꞌ naꞌ tolo cuaꞌn xtol naꞌ xal neepeꞌ lezoꞌ naꞌ coꞌseꞌ ngolo non naꞌ no gunèe naꞌ no mbli laꞌs naꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ, leꞌ sya, loo naꞌ yende conꞌ ntac conꞌ coꞌ ngòc loo Crist coꞌseꞌ mxyo ren Crist par tataa mod mxactìi Crist par mdix Crist cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ loo Diox. 27 Ale ndxeꞌlequeꞌ, leque mèna ngue queltàa yaltìi tínꞌ loo mèna cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ tínꞌ coꞌ gàc loo mèn coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna loo mèna. Lomisqueꞌ, yecloo tínꞌ Diox loo mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Diox axta telux Diox mèna xal ndlyux chol conꞌ loo quìi no loo bèel. 28 Póla coꞌseꞌ ngo mèn coꞌ neꞌndubdiꞌste loo ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn no, làth xtauꞌa, ngo chop o son mèn coꞌ gunèe conꞌ coꞌ ngue li mèna no ngua taꞌ mèn coꞌ gunèe mèna part coꞌ mbli mèna loo mèn nac zinꞌ. Coꞌseꞌ mbìn mèn nac zinꞌ conꞌ ngue li mèna, ale mbeth mèn yòolaua prob mèn coꞌ mcuaꞌn xquina no yende chó mèn nglat lezoꞌ ngnèe prob mèna. 29 Pues cheleꞌ mèn nac zinꞌ tataa mbli con mèna póla, ¿xá ngobeꞌ guꞌ? ¿Chéꞌ imas nède tetìi Diox mèn coꞌ ndli ngòc nguàal conꞌ loo cón cheꞌn ren xganꞌ Diox no nde nxonꞌ, nazab ñii yèe ñii tìi mèna cón cheꞌn Diox, Diox coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe mèn, càꞌ? Tetìiqueꞌ Diox mèna axta plóthe. No por cón cheꞌn ren cheꞌn Crista, ndxàc loo mèn ndryoꞌ mèn loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ndxàc mèn mèn cheꞌnpeꞌ Diox. 30 Tac naꞌ nanee leꞌ Tad Diox nac xaꞌ coꞌ ndxab: Cón chenen ndxanꞌ cón cheꞌn mèn yeꞌrsinꞌ. Daa tetìi mèna. Daa guix càa mèna no go xtàan conꞌ mbli mèna xalqueꞌ nac coꞌ mbli mèna.

HEBREOS 10 No lomisqueꞌ, mbyanꞌ diꞌs coꞌ ndxab Diox: Daa coꞌ nac Tad loo ryethe conꞌ, daa tub rez loo mèn coꞌ nac mènpeꞌ daa. 31 Anzeꞌf nè tínꞌ gàca loo mèn coꞌseꞌ tetìi Diox mèn làth ndxecloo Diox loo mèn, Diox coꞌ nac thidte Diox coꞌ naban. 32 Per ndxeꞌlequeꞌ, teꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn tiemp coꞌ ngòc loo guꞌ thìb cuaꞌa coꞌseꞌ sete mdub xnìi yéc guꞌ no coꞌseꞌ sete mdub xnìi lezoꞌ guꞌ mdenꞌ guꞌ cón cheꞌn Crist Jesús. Tiempa ale mxec yèe guꞌ mdenꞌ guꞌ huax yaltìi coꞌseꞌ mdub nguꞌs mèn guꞌ. 33 Ngòc guꞌ mèn coꞌ mxac yaltìi coꞌseꞌ mdub nguꞌs mèn guꞌ thìb cuaꞌa. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Leꞌ tedib na, thidte mqueltàa guꞌ con mèn coꞌ mxac yaltìi no yalndyub nguꞌs par lyath no guꞌ prob mèna. 34 Guꞌ anzeꞌf mblyat lezoꞌ gunèe guꞌ mèn coꞌ mqueꞌ leziꞌf. No iante conꞌada. Ndxeꞌlequeꞌ, mdyac lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ mbli huanꞌ mèn conꞌ mque no guꞌ tac guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ leꞌ guꞌ ngue no más conꞌ coꞌ anzeꞌf ntac loo béꞌ coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ neꞌlith node no conꞌ coꞌ neꞌlyuxte. 35 Neꞌgàcte guꞌ mèn coꞌ ndxàc chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Crist. Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxàp yalxlaꞌs loo Diox, mèna càayaꞌqueꞌ yalndxax coꞌ taꞌ Diox loo mèna. 36 Naquinqueꞌ tolo chaꞌlaꞌs guꞌ láth nzi tee ban guꞌ làth xtàa guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ par tolo li guꞌ coꞌ nee lezoꞌ Diox. Leꞌ sya, càayaꞌ guꞌ ryethe conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo guꞌ. 37 Tac loo xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Leꞌn taandxep tiemp yiꞌth xaꞌ coꞌ ndxath yiꞌthqueꞌ no neꞌlyenꞌte xaꞌ par yiꞌth xaꞌ. 38 Per nase mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi, mèna nzi tee banqueꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs mèna loo Diox. Per cheleꞌ ndxep mèna que tee xàꞌ loo cón chenen, neꞌtyacte lezon ñèen mèna, ndxab Diox.

HEBREOS 10​, ​11 39 Per naꞌ inacte xal taamas mèn coꞌ ndyoo xàꞌ lezoꞌ loo cón cheꞌn Tad Crist par bere mèn, que tee li mèn xal mque tee li mèn ndooreꞌ yòo mèn loo cón cheꞌn Tad Crist par mblyux mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, nac naꞌ mèn coꞌ ndxàp yalxlaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist par que no naꞌ yalnaban thidtene. Neꞌryoꞌ xàꞌde alm naꞌ loo Diox thidtene.

Trèꞌ ndluꞌ coꞌseꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs mèn loo Diox por cón cheꞌn Crist, ya yende conꞌ más ndxàc falt par yòo ban no mèn Diox. Mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxàp yalxlaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist, mèna ngobeꞌqueꞌ gàc conꞌ coꞌ nzi queequeꞌ lezoꞌ mèna coꞌ li Diox loo mèna. No mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Crist, mèna mbìn diꞌs cheꞌn Diox no nque tee ban mèna xal ñibeꞌ Diox tac mèna nonqueꞌ leꞌ conꞌ coꞌ gunii Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ indxúꞌde loo naꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 2 Lìcqueꞌ nac diꞌs ndxèꞌ tac mèn gox coꞌ ngòc xudgool naꞌ coꞌ ngo ban póla ngòp yalxlaꞌs loo Diox. No mbli mèna coꞌ mnibeꞌ Diox axtaqueꞌ yub Diox mdaꞌ cuent cón cheꞌn mèn gox coꞌ ngòc xudgool naꞌ huenqueꞌ mbli mèna no mque tee ban lì mèna loo Diox. 3 Por yalxlaꞌs coꞌ ndxàp naꞌ loo Diox, nonqueꞌ naꞌ no naneequeꞌ naꞌ ante gunii Diox no mnibeꞌ Diox ngòcsuaꞌ ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ. Cona nee diꞌs, leꞌ ryethe conꞌ coꞌ ngòcsuaꞌ, por cón cheꞌn conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox no maste ngòcsuaꞌ conꞌ. Conꞌ coꞌ nzo laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox indxúꞌde loo mèn. 4 Abel coꞌ ngòc xganꞌ ner mbiꞌ coꞌ ngo ban loo izlyoꞌ coꞌ ngòc Adán, Abel ngòp yalxlaꞌs loo Diox. Por cona, más conꞌ ndac ngòc máꞌ coꞌ mbeth Abel par mteriꞌth mtecanꞌ Diox cón cheꞌn xquin Abel no xtol Abel loo Abel leque conꞌ coꞌ mblec Caín, hues Abel, loo còoꞌ par mdix Caín par mteriꞌth mtecanꞌ Diox

11

560 cón cheꞌn xquin Caín no xtol Caín loo Caín. Por cona, mblo ro Diox nalì no nambìi ngòc Abel no anzeꞌf ngòo lezoꞌ Diox gunèe Diox máꞌ coꞌ mbeth Abel par mdix Abel par mteriꞌth mtecanꞌ Diox cón cheꞌn xquin Abel no xtol Abel loo Abel tiempa. Cona, axta nalleꞌ conꞌ coꞌ mbli Abel, por ngòp Abel yalxlaꞌs loo Diox tiempa, conꞌa ndluꞌ loo naꞌ ndxàal gàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox, ne. 5 Enoc ngolaꞌs loo Diox, ne. Por cona, neꞌngathte Enoc. Neꞌ neꞌ ngzal Enoc loo mèn tiempa tac Diox mbiꞌth xi Enoc loo izlyoꞌ. Mbeꞌ Diox Enoc loo béꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. Ndooreꞌ hueꞌ Diox Enoc, Diox mdaꞌ cuent ngòo lezoꞌ Diox Enoc. 6 Per mèn coꞌ indxàpte yalxlaꞌs loo Diox, yende mod li mèna conꞌ coꞌ yòo lezoꞌ Diox. Tac mèn coꞌ lyaꞌs yòo loo cón cheꞌn Diox, naquinqueꞌ yilaꞌs mèna leꞌ Diox nzoqueꞌ, no làth xtauꞌa, naquinqueꞌ gàp mèna yalxlaꞌs leꞌ Diox, lìcqueꞌ, li conꞌ ndac loo mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox con dib nzo yéc mèn no con dib nzo lezoꞌ mèn. 7 Noé, ne, ngòp yalxlaꞌs loo Diox. Mdubdiꞌs Noé loo Diox. Coꞌseꞌ ndxab Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo Noé, mtlo Noé mbli nab Noé thìb yòoyaa roo par lyáꞌ ryete mèn guliz Noé loo conꞌ ryes. Tataa mod mzib quìi Noéꞌ mèn tiempa tac neꞌngalaꞌste mèna ro Noé. No ngòcqueꞌ diꞌs coꞌ gunii Noé. Tataa mod mblo ro Diox ngòc Noé thìb mbiꞌ nalì no thìb mbiꞌ nambìi loo Diox tac ngòp Noé yalxlaꞌs loo Diox no ngolaꞌs Noé loo Diox. 8 Abraham, ne, ngòp yalxlaꞌs loo Diox. Coꞌseꞌ ndxab Diox loo Abraham ryoꞌ Abraham liz Abraham no làaz Abraham par ya Abraham no zin Abraham axta coꞌteꞌ càayaꞌ Abraham lugar coꞌteꞌ yòo ban Abraham par gàc cheꞌnpeꞌ Abraham lugara, pues, mdubdiꞌsqueꞌ Abraham loo Diox. Sya, ale ngroꞌ Abraham axta neꞌ neꞌ ñee Abraham pá zin Abraham no pá ya

HEBREOS 11

561 Abraham. 9 No por ngòp Abraham yalxlaꞌs loo Diox, ngo ban Abraham xal mèn tith làaz mèn coꞌteꞌ mcàbgòn Diox loo Abraham gàc cheꞌnpeꞌ Abraham yiloa. No ngo ban Abraham làaz mèna leꞌn thìb yòo mantyad no maste. Látha, ngóol Isaac, xganꞌ Abraham. No ngóol Cob, xganꞌ Isaac, tya coꞌteꞌ thidte mban no Abraham ryete myenꞌ xinꞌ Abraham. No látha, mcàbgòn Diox leque conꞌa loo Isaac no loo Cob xalqueꞌ mcàbgòn Diox conꞌ loo Abraham li Diox conꞌ loo Abraham. 10 Abraham mdub quee lezoꞌ axtaqueꞌ zin Abraham ciuda coꞌ mblec tee yub Diox no coꞌ mxít téꞌf yub Diox xal thìb maistr albañil, coꞌ nee diꞌs, nac leque loo béꞌ. 11 No leque yub Sar ngòp yalxlaꞌs loo Diox. Ngòc Sar mèn rnith. Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth tiemp ngòc Sar myenꞌgot no neꞌndante xinꞌ Sar axta ngòc Sar thìb xaꞌgotgool, Diox mbli thìb yalguzyeꞌ loo Sar. Ale tiempa mquéeloo thìb xinꞌ Sar loo Sar. No mxan gox Sar thìb xganꞌ Sar. Ngòc conꞌa loo Sar tac ngolaꞌs Sar loo Diox leꞌ Diox liqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo Sar. 12 No por cón cheꞌn thidte mbiꞌ coꞌ ngòc Abraham coꞌ yamerleꞌ gath loo yíizgool, bin mbiꞌa ngos mdyàl xal mbèelbéꞌ coꞌ nziꞌf loo béꞌ no xal yux coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ, coꞌ nee diꞌs, mque no mbiꞌa huax bin axta yende chó mèn gác lab mèn coꞌ ngòc bin mbiꞌa. 13 Ryete loo mèn coꞌ mcàbgòn Diox tiempa, ryete mèna ngolaꞌs axta nguth mèna. Mèna neꞌncàayaꞌde ryete conꞌ coꞌ mcàbgòn Diox loo mèn tiempa ndooreꞌ gath mèn. Ante ngòca loo mèna tiempa xal thìb conꞌ coꞌ tith tith mbyúꞌ loo mèna. No mdyac lezoꞌ mèna tac gunèe mèna cón cheꞌna ndooreꞌ gàca. Por cón cheꞌn cona, mblo ro mèna nac mèna mèn tith làaz chol mèn coꞌteꞌ ndxòo mèna. Lomisqueꞌ mod, mblo ro mèna inacte mèna mèn cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ. 14 Mèn coꞌ ndyoodiꞌs tataa, clarlequeꞌ ngo ro mèna leꞌ mèna ngue cuaꞌn thìb

lugar coꞌteꞌ cuec mèna nacionpeꞌ mèna. mèna ngli xtùuz cón cheꞌn coꞌteꞌ ngroꞌ mèna, lìcpeꞌ baꞌi, ngàcqueꞌ mbere mèna, mbii mèna tedib vez coꞌteꞌ ngroꞌ mèna. 16 Per ale ndxeꞌlequeꞌ, mblyaꞌs mèna que no mèna thìb nación coꞌ gàc thìb nación más ndac, coꞌ nee diꞌs, gàc thìb nación gáp loo béꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. Por cona, Diox inthyonte par ryoꞌ lèe Diox Diox cheꞌnpeꞌ mèna. Tac Diox mbli nableꞌ thìb ciuda coꞌ gàc ciuda cheꞌnpeꞌ mèna. 17 Abraham ngolaꞌs loo Diox, ne. Coꞌseꞌ mbli Diox preb loo Abraham ñeeneꞌ chéꞌ tyubdiꞌs Abraham loo Diox, Abraham mdubdiꞌsqueꞌ. Mxen Abraham cuchi no nda no Abraham Isaac coꞌ ngòc thidte xganꞌ Abraham par yiꞌf yèe guthxùꞌ Abraham Isaac xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loo Abraham li Abraham. Tataa mbli Abraham par mbluꞌ Abraham loo Diox leꞌ Abraham ngolaꞌsqueꞌ loo Diox mastaleꞌ angoluxte Isaac mcàbgòn Diox leꞌ Isaac gàc xinꞌ Abraham. 18 Ndxab Diox loo Abraham: Por cón cheꞌn Isaac yas yàl bin coꞌ gàc bin lùu. 19 Tataa mod mblo ro no mbluꞌ Abraham leꞌ Diox nac Diox roo Diox xèn coꞌ ndxác ngo xban mèn nguth. Por cona, coꞌseꞌ ndxab Diox loo Abraham: Neꞌguthtel xganꞌl, ey, hora mdenꞌ Abraham leꞌ Abraham mcàayaꞌ xganꞌ Abraham coꞌ ngro xban làth mèn nguth. 20 Isaac coꞌ ngòc xganꞌ Abraham ngolaꞌs loo Diox. Por cona, ndxab Isaac loo Cob no loo Sau coꞌ ngòc ryop xganꞌ Isaac: Diox huen nda guꞌ. Gàc conꞌ ndac loo guꞌ, ndee guꞌ. Làth xtauꞌa, Isaac ngue li xtùuz cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo bin myenꞌa yiloa. 21 Cob, ne, coꞌ ngòc xganꞌ Isaac ngolaꞌs loo Diox. Por cona, coꞌseꞌ ngue tin liz Cob, gunii Cob Diox loo mèn guliz Cob. Ndxab Cob loo xot Cob coꞌ ngòc xinꞌ Chè, ne: Diox huen nda guꞌ. No láth ngurez Cob Diox, mdoo xoꞌf daa Cob loo yaagàa coꞌ ndyen Cob. 22 Chè, ne, coꞌ ngòc xganꞌ 15 Cheleꞌ

HEBREOS 11 Cob, ngolaꞌs loo Diox. Por cona, coꞌseꞌ nax tin liz Chè, gunii Chè cón cheꞌn mèn nación Israel leꞌ mèn nación Israel ryoꞌ leꞌn nación Egipt par ya ban mèna tedib lugar. No mnibeꞌ Chè loo mèna xá mod li no mèna zith Chè coꞌseꞌ gàc Chè thebol tiempa no coꞌseꞌ ryoꞌ mèn nación Israel leꞌn nación Egipt. 23 Xud Moisés no xnaꞌ Moisés ngòp yalxlaꞌs loo Diox, ne. Por cona, coꞌseꞌ ngóol Moisés, mèn guliz Moisés mcasloo Moisés leꞌn son mbeꞌ tac gunèe mèna anzeꞌf nabeꞌs ñaa Moisés. No neꞌngzebte mèn guliz Moisés loo yalñibeꞌ cheꞌn rey tiempa. 24 Moisés, ne, ngòp yalxlaꞌs loo Diox. Coꞌseꞌ ngolo mbryoo mxyèn Moisés, mcà diꞌs Moisés loo mèn coꞌ mbez leꞌ Moisés nac xganꞌ rsap Faraón. 25 Ndxeꞌlequeꞌ, mdoo lezoꞌ Moisés más huen tyactìi Moisés con mèn nación cheꞌnpeꞌ Diox leque tyac lezoꞌ Moisés loo cón cheꞌn xtol mèn coꞌ ndaꞌ gust lezoꞌ mèn no coꞌ nac thìb gust coꞌ ndaꞌ mèn lezoꞌ mèn leꞌn ndxep huiz no maste. 26 Tac Moisés mbli xtùuz más huen gàca loo Moisés cheleꞌ Moisés tyactìi ryete yalndyub nguꞌs cón cheꞌn Crist leque li Moisés gan ryete tesor cheꞌn mèn nación Egipt tac mdyóo Moisés cón cheꞌn conꞌ ndac coꞌ gàc loo Moisés yiloa. 27 Por ngolaꞌs Moisés loo Diox, ngroꞌ Moisés nación Egipt. Neꞌngzebte Moisés gàc nayiꞌ rey Faraón loo Moisés. Moisés mnibeꞌqueꞌ lezoꞌ li Moisés sirv loo Diox xal mèn coꞌ ngue huiꞌ loo Diox, Diox coꞌ yende mod huiꞌ mèn loo. 28 Por ngòp Moisés yalxlaꞌs loo Diox, mnibeꞌ Moisés loo mèn nación Israel li mèna thìb lni coꞌ lèe lni pasc, coꞌ nee diꞌs, ngòc huiz coꞌseꞌ mtà mèna ren cheꞌn mbacxilꞌ lad puert liz mèn xal mnibeꞌ Diox. Tataa mbli mèna tac leque hora Diox mtelꞌ thìb angl par ya yuth angl rye myenꞌ ndlyo rye liz mèn nación Egipt coꞌteꞌ neꞌntàde mèn ren mbacxilꞌ lad puert xal mnibeꞌ Diox li

562 mèn nación Israel. 29 Mèn nación Israel, ne, ngolaꞌs loo Diox. Mbriꞌth mèn nación Israel leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Níttóꞌ Nane Ren xal loo yòo biiz. Per ale ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ mblyaꞌs mèn egipt riid mèn egipt leꞌn níttóꞌa, mtauꞌ nít loo mèn nación Egipt no nguáp ryete mèn leꞌn nít. 30 Por ngolaꞌs mèn nación Israel loo Diox, ngòb che ftoo cheꞌn ciuda Jericó coꞌseꞌ ngolo gaz huiz mblo mèn nación Israel vuelt xànꞌ btoo cheꞌn ciuda Jericó. 31 Rahab coꞌ ngòc thìb xaꞌgot coꞌ mbli yalburrid ndooreꞌ, Rahab ngolaꞌs loo Diox. Por cona, mblyáꞌ Rahab coꞌseꞌ mbeth mèn nación Israel mèn Jericó coꞌ neꞌngalaꞌste no coꞌ neꞌndubdiꞌste loo Diox. Mblyáꞌ Rahab tac mblyath no Rahab mèn nación Israel coꞌ ngua laꞌs loo mèn ciuda Jericó. 32 ¿Cón más tolo niin loo guꞌ? Ya yende conꞌ más tolo niin loo guꞌ. Ya neꞌlyathte daa par tolo tyoodizen cón cheꞌn conꞌ ngòc loo thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Gedeón, no cón cheꞌn tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Barac, no cón cheꞌn tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Sansón, no cón cheꞌn tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Jefté, no cón cheꞌn tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey póla, no cón cheꞌn tedib mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Samuel, no cón cheꞌn rye mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. 33 Por ngolaꞌs rye mèna loo Diox, mbli mèna gan loo xóꞌ loo chol nación. No mxoꞌf zinꞌ mèna zinꞌ coꞌ ngòc zinꞌ natúꞌ no zinꞌ nambìi. Mblyath no Diox mèna xal mcàbgòn Diox lyath no Diox mèna. Diox mblyath no mèna par mtauꞌ mèna ro mbeestoopeꞌ. 34 Por ngolaꞌs mèna, mbli mèna gan neꞌnsoꞌde no neꞌntecte quìi bèel mèna. Mblyáꞌ mèna loo yalguth coꞌseꞌ mblyaꞌs nguth mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs mèna con cuchi no spad. Diox mdaꞌ fuerz loo mèna. Ngòc mèna mbiꞌ tínꞌ loo xóꞌ. Mbli mèna gan mxonꞌ solndad coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn mèna loo mèna, solndad coꞌ ngòc solndad cheꞌn tedib nación. 35 Ngo xaꞌgot

563 coꞌ mcàayaꞌ xinꞌ coꞌ ngro xban làth mèn nguth. Ngo taandxep mèn mdin yaa mèn no mdin quèe mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs mèna axta nguth mèn. Mèna neꞌndalte, no neꞌngzebte, no neꞌ neꞌ ngláꞌ mèna loo conꞌ ryes tac mèna ngure queequeꞌ lezoꞌ ryo xban mèna loo thìb yalnaban coꞌ nac thìb yalnaban más ndac. 36 Taamas mèna mxactìi loo yalndyub nguꞌs coꞌseꞌ mdin mèn yeꞌrsinꞌ prob mèna. No axta mdub dóꞌ mèn yeꞌrsinꞌ yaꞌ prob mèna no mdub dóꞌ mèn yeꞌrsinꞌ nii prob mèna con caden no mqueꞌ mèn yeꞌrsinꞌ prob mèna leziꞌf. 37 No mbuaaꞌd quèe mèn yeꞌrsinꞌ prob mèna. Mbli rol mèn yeꞌrsinꞌ mèna con sierr. Mbli mèn preb mèna neeneꞌ chéꞌ tluꞌ mèna mod coꞌ ndxelaꞌs mèna loo Diox. Mbeth mèn yeꞌrsinꞌ prob mèna con spad. Mque tee prob mèna par nedrèꞌ no par ned baꞌ. Ngòc xab mèna yid mbacxilꞌ no yid chiv. Mxactìi prob mèna axta plóthe. Mxi yéc mèna no mxi lezoꞌ mèna axta plóthe. Mbli mèn yeꞌrsinꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ axta plóthe mblyaꞌs mèn con prob mèna. 38 Axta neꞌ neꞌ indxàal que tee ban prob mèna làth mèn izlyoꞌ tac axta arid naxin no nayiꞌ nac mèn izlyoꞌ. Mque tee ban ndxep prob mèna leꞌn yix no leꞌn huan no coꞌteꞌ nagán. No ngo ban mèna leꞌn lyoꞌ no leꞌn chol yeꞌr yòo. 39 Loo ryete prob mèna mdaꞌ Diox cuent ndac cón cheꞌn prob mèna tac ngolaꞌs mèna loo Diox loo ryethe conꞌ mxactìi mèna. Per prob mèna neꞌngnèede no neꞌncàayaꞌde mèna conꞌ no neꞌngàcte conꞌ loo prob mèna coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèna yiloa. 40 Tac Diox mnibeꞌ loo lezoꞌ Diox li Diox thìb conꞌ más conꞌ ndac loo prob mèna no loo naꞌ. Por cona, Diox mbli par thidte ngòc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox leque mod coꞌ ndxàc naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox nalleꞌ. Ante loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús huiꞌ mèn no ñaa mèn. Tataaqueꞌ nonqueꞌ naꞌ no naneequeꞌ naꞌ nzo thìb baan

12

HEBREOS 11​, ​12 mèn coꞌ nalì no nambìi mque tee ban loo Diox. Mèna beꞌ ndluꞌ no ndaꞌ mèna cuent por cón cheꞌn ryethe yaltìi, coꞌ ngòc loo mèna axta plóthe por cón cheꞌn Diox, leꞌ mèna, lìcqueꞌ, ngolaꞌs loo Diox no, lìcqueꞌ, mdubdiꞌs mèna loo Diox. Por cona, láꞌ naꞌ ryete conꞌ coꞌ ncaꞌ no coꞌ ncà loo naꞌ thìb lad par que tee ban ndac naꞌ no que tee ban lì naꞌ loo Diox. No láꞌ naꞌ rye xquin naꞌ no xtol naꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ naꞌ li naꞌ thìb lad. No chaꞌlaꞌs naꞌ no xec yèe naꞌ láth nque tee li naꞌ conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo naꞌ axta gath naꞌ xal coꞌseꞌ nqueꞌ thìb mbiꞌ carre par li mbiꞌ gan thìb puest. 2 Thidte gàc xtùuz thìb thìb naꞌ no thidte gàc lezoꞌ thìb thìb naꞌ ante loo cón cheꞌn Jesús no tyóo naꞌ cón cheꞌn xá mod mxactìi Jesús. Jesús nac xaꞌ coꞌ mblo xnee, no coꞌ mbli nab, no coꞌ mxoꞌf zinꞌ ryete conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ndxelaꞌs naꞌ. No mbli Jesús ryete conꞌ coꞌ ngòcpeꞌ loo Jesús par tataa mod ngolaꞌs naꞌ no ndxàp naꞌ yalxlaꞌs loo Jesús. Ale mxactìi Jesús axta plóthe no neꞌngthonte Jesús nguth Jesús loo cruz. Tac Jesús nonqueꞌ no naneequeꞌ Jesús coꞌseꞌ yilo riid yaltìia loo Jesús, tyac lezoꞌ Jesús no thidtene xoꞌf ndeꞌ xoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ Jesús. Ngolo mxactìi Jesús, nguáp Jesús loo béꞌ par ngua tub Jesús cuat Diox ladlì coꞌteꞌ ndub Diox. 3 Ftyóo guꞌ no bli guꞌ xtùuz coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn Jesús xal mtetìi mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp xtol Jesús axta plóthe. Cheleꞌ guꞌ tataa tyóo no li guꞌ xtùuz, neꞌgàcta loo guꞌ par yizan guꞌ no tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ no guuꞌs lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Jesús. 4 Tarte gàca loo guꞌ guth mèn guꞌ, mèn coꞌ guꞌ mbyoo tac ñee guꞌ ncuaꞌn mèna xquin mèna. No por cona, ndlyaꞌs mèna guth mèna guꞌ. Per tarte guth mèn nec thìb guꞌ. 5 ¿Chéꞌ mblyathlaꞌsleꞌ guꞌ diꞌs coꞌ mcoꞌx Diox loo guꞌ por nacleꞌ guꞌ xinꞌpeꞌ Diox, càꞌ? Huiꞌ guꞌ nexa. Taandxèꞌ mbez loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Ndxab Diox:

HEBREOS 12 Guꞌ coꞌ nac xinꞌpeꞌen, neꞌgabte guꞌ loo lezoꞌ guꞌ: Susqueꞌ ngue tetìi Diox nuꞌ, coꞌseꞌ li Diox gàc yaltìi loo guꞌ. Neꞌ neꞌ tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent yoon guꞌ ndxep. 6 Tac Tad Diox ñibeꞌ loo mèn xá mod ndxàal que tee ban mèn, mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox, mèn coꞌ ndxàc loo Diox xal xinꞌ Diox. Diox ntetìi mèna ndxep par téꞌth mèna no teꞌ lezoꞌ mèna xá mod ndxàal que tee ban mèna. 7 Fxec yèe guꞌ axta plóthe coꞌseꞌ tetìi Diox guꞌ ndxep tac Diox ngo cuent nac guꞌ xinꞌpeꞌ Diox. ¿Chéꞌ ngue li guꞌ cuent yende myenꞌ coꞌ nac xinꞌ thìb gundan coꞌ neꞌtaꞌde xud cheꞌn, càꞌ? Yende xàa. Xoꞌfqueꞌ gundan bar lad myenꞌ. 8 Per cheleꞌ Diox neꞌtetìide guꞌ xal ndxàca loo ryete mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox, loo Diox nac guꞌ xal mèn coꞌ nac xinꞌ huan no inacte guꞌ xinꞌ thidte xud no xinꞌ thidte xnaꞌ xal ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn. 9 Más de cona, coꞌseꞌ ngòc naꞌ myenꞌ bix loo xud naꞌ no loo xna naꞌ, xud naꞌ no xnaꞌ naꞌ mtinqueꞌ naꞌ no mbyooqueꞌ xud naꞌ no xnaa naꞌ naꞌ. Làth xtauꞌa, ngòp naꞌ mod loo xud naꞌ no loo xnaꞌ naꞌ. Aleꞌqueꞌ loo Diox coꞌ nac xud naꞌ coꞌ nzo loo béꞌ más neꞌ gàp naꞌ mod ñèe naꞌ no neꞌ neꞌ tyubdiꞌs naꞌ ro xud naꞌa par ban no naꞌ xud naꞌ Dioxa yiloa. 10 Per xud naꞌ no xnaꞌ naꞌ, lìcpeꞌ baꞌi, nagabte huiz mdaꞌ xaꞌ cheꞌn naꞌ no nagabte huiz mbyoo xaꞌ naꞌ xal nee lezoꞌ xaꞌ, ¿léꞌ? Per Diox ngyoo naꞌ no ntetìi Diox naꞌ par càba gàc más conꞌ ndac loo naꞌ par gàc naꞌ xal nac Diox coꞌ nac Diox natúꞌ. 11 Lìcpeꞌ baꞌi, indyublaꞌste naꞌ tyactìi naꞌ coꞌseꞌ ndxàc yaltìi loo naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, tenꞌ naꞌ ndxàc nè loo naꞌ. Per mastaleꞌ, coꞌseꞌ mxactìi mèn coꞌ ngòc yaltìia, ndxeꞌlequeꞌ, más ndxàc conꞌ ndac loo mèn par ndxàc mèn mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. No ncàba rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn, loo

564 mèn coꞌ mtéꞌth chonon tataa mtetìi Diox mèna. Anzeꞌf ryes naca loo mèn cheleꞌ mèn tèꞌb no cà diꞌs mèn loo coꞌ nac xtiꞌs Diox. 12 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Bli guꞌ par yeꞌth lezoꞌ guꞌ no bli guꞌ par tolo yeꞌth lezoꞌ xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Crist xal ndxàca coꞌseꞌ ndxòo fuerz yaꞌ mèn coꞌ nguuꞌs no xal ndxàca loo mèn coꞌ ndyen mbii yéc xib no ndxoo fuerz yéc xib mèna par ndyoo gaꞌi par tyoo lì mèna. 13 Fque tee ban lì guꞌ loo cón cheꞌn Crist par tataa mod coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ mbuuꞌs xtùuz no mèn coꞌ ndoo xàꞌ lezoꞌ loo cón cheꞌn guꞌ xal nzi tee ban guꞌ loo Crist, sya, mèna yeꞌth lezoꞌ que tee ban mèna tataa, ne, xal coꞌseꞌ ndxac nii mèn coꞌ mbryal no nii mèn coꞌ mchuꞌf. 14 Fcuaꞌn guꞌ mod par que tee ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. No bli guꞌ par tolo ryo xàꞌ guꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par gàcqueꞌ guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox. Tac chol mèn coꞌ neꞌtyalte ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, nec thìb mèna neꞌhuiꞌde loo Tad Diox. 15 Leque guꞌ blaꞌs loo guꞌ par gàca nec thìb mèn coꞌ nqueltàa no guꞌa, tyoo xàꞌ lezoꞌ no ryo xàꞌ mèna loo conꞌ coꞌ ndlyaꞌs Diox angli Diox loo mèn. No leque guꞌ blaꞌs loo guꞌ par neꞌgàcte guꞌ mèn coꞌ ndli ngòc nguàal conꞌ làth mèn tac neꞌstolqueꞌ conꞌ coꞌ ndli guꞌa zyal diꞌs làth xtàa guꞌ par tyub xèn tyub xyàn lezoꞌ xtàa guꞌ. Conꞌa ndli xol loo mèna no sate más ndxòo cuaꞌn mèn làth xtàa mèna par ntezaꞌ mèn mèn loo cón cheꞌn Crist. 16 Leque guꞌ blaꞌs loo guꞌ. ¡Anderhuen guꞌ! Nec thìb guꞌ neꞌlide yalburrid. Neꞌ neꞌ cuaꞌn guꞌ xinꞌ huan guꞌ. Neꞌ neꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Diox xal mbli Sau coꞌseꞌ mseꞌ Sau ryete conꞌ mcàbgòn Diox no conꞌ coꞌ mdoo lezoꞌ Diox angli Diox loo famil Isaac por cón cheꞌn

HEBREOS 12​, ​13

565 Sau por thìb plat nítyèth coꞌ mdaꞌ Cob nduhua Sau. 17 Tac guꞌ naneequeꞌ no nonqueꞌ guꞌ loo mbli Sau conꞌa coꞌseꞌ ale mblyaꞌs Sau càayaꞌ Sau diꞌs ndac cheꞌn xud Sau, coꞌ nee diꞌs, li leyꞌ Diox famil Isaac por cón cheꞌn Sau, Diox mcà diꞌs no mchep diꞌs Diox loo coꞌ mblyaꞌs Sau. Mastaleꞌ mdub yoꞌf no mingoꞌr yen Sau, tant mbínꞌ Sau, tant ngulàa yéc ngulàa lezoꞌ Sau, per ya neꞌnglide Sau gan ngàc conꞌ ndac loo Sau por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli Sau. 18 Tac inacte guꞌ xal mèn nación Israel coꞌ mque tee loo Diox loo yii Sinaí coꞌteꞌ ngos quìi no bèel, coꞌteꞌ mdoo bèel loo yii axta plóthe, coꞌteꞌ ngulàa yálꞌcuau no coꞌteꞌ mxyoꞌf mbiidóꞌ. 19 Neꞌngònte guꞌ thìb ruid cheꞌn thìb trompet coꞌ mbyèn. Neꞌ neꞌ ngòn guꞌ diꞌs coꞌseꞌ mdoodiꞌs merpeꞌ Diox con mèn nación Israel. Làth xtauꞌa, mèn nación Israel mnaꞌb loo Diox ya neꞌtolode tyoodiꞌs no Diox mèna. 20 Mèn nación Israela neꞌngxecte par tolo ñii Diox loo mèna cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo mèna, tant mzyeb mèna. Tac Diox mnibeꞌ loo mèna: Cheleꞌ chol máꞌ coꞌ ngue no mèna ya zib loo yii Sinaí, nquin gaaꞌd quèe mèn nación Israel máꞌa axta guth mèn máꞌa. 21 Per, lìcpeꞌ baꞌi, conꞌ coꞌ mbyúꞌ loo loo mèn nación Israela ngòc thìb conꞌ nazeꞌf tínꞌ axta leque yub Moisés ndxab: ¿Cón coꞌ baꞌ, yòo?, tant mzyeb Moisés no mxiꞌth Moisés gunèe Moisesa. Thìba conꞌa. 22 Leꞌ tediba na, ale ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ nzo gaxleꞌ loo yii Sion, coꞌ nee diꞌs, tetac naꞌ leꞌ yii Siona nac ciuda cheꞌnpeꞌ Diox, Diox coꞌ nac thidte Diox coꞌ naban. Cona nee diꞌs, ngòo naꞌ loo cón cheꞌnpeꞌ Diox. Cón cheꞌn diꞌsa nac ciuda Jerusalén cub coꞌ nac ciuda cheꞌnpeꞌ Diox coꞌ nzo loo béꞌ. No ryethe angl coꞌ nzo loo béꞌ coꞌ yende mod lab mèn nac cheꞌnpeꞌ naꞌ, ne, tac ngòo naꞌ loo cón cheꞌn thidte Diox coꞌ naban. 23 Coꞌseꞌ ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox,

nqueltàa no naꞌ mèn coꞌ ner ngolaꞌs coꞌ nac xal hues ndlyo naꞌ. Lèe mèna ndub loo libr coꞌ ndub loo béꞌ. No lìcqueꞌ naca ngòo naꞌ loo Diox coꞌ tub rez cón cheꞌn ryethe mèn. No ngòo noleꞌ naꞌ rye xpii mèn nalì no mèn nambìi coꞌ mtembìi Diox no coꞌ mtelì Diox. 24 No ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Jesús coꞌ nteriꞌth diꞌs cheꞌn mèn loo Diox por cón cheꞌn conveñ cub. Cón cheꞌn conꞌa ngòc loo Jesús coꞌseꞌ mxyo ren Jesús loo cruz. No ndluꞌ conꞌa loo naꞌ cón nac más conꞌ ndac leque coꞌseꞌ mxyo ren cheꞌn Abel. 25 ¡Anderhuen guꞌ! Neꞌchep diꞌste guꞌ diꞌs cheꞌn Diox coꞌ gunii Diox loo guꞌ. Tac cheleꞌ mèn nación Israel coꞌ mchep diꞌs loo Diox neꞌngláꞌde loo conꞌ ryes coꞌseꞌ mdoodiꞌs no Diox mèn coꞌteꞌ ngòc loo yii Sinaí, leꞌ sya, masreꞌ conꞌ tyactìi naꞌ par neꞌlyáꞌde naꞌ loo conꞌ ryes cheleꞌ naꞌ tèꞌb no cheleꞌ naꞌ chep diꞌs diꞌs cheꞌn Jesús coꞌ ncoꞌx no coꞌ ngue go xoꞌf diꞌs loo naꞌ loo béꞌ. 26 Tiemp coꞌseꞌ mdoodiꞌs Diox loo mèn nación Israel loo yii Sinaí, ante mdoodiꞌs Diox, mbuin izlyoꞌ. Per tedib lugar mdeꞌth Diox no mcàbgòn Diox thìb conꞌ loo mèn. Ndxab Diox: Tedibte vez cuinen izlyoꞌ no iante izlyoꞌde cuinen. Ndxeꞌlequeꞌ, cuinen béꞌ, ne. 27 Per coꞌseꞌ ndxab Diox: Tedibte vez cuinen izlyoꞌ no béꞌ, cona nee diꞌs, mblo ro Diox teche Diox ryete conꞌ coꞌ ngüin, coꞌ nac conꞌ mblec Diox no mxènꞌ Diox par yanꞌ conꞌ coꞌ nac nèe coꞌ neꞌhuinte thidtene. 28 Por cona, gab naꞌ: Diox quix Uꞌ, Diox, loo Diox tac ngòoleꞌ naꞌ loo con cheꞌn Diox par ñibeꞌ Diox loo naꞌ. Mod coꞌ ñibeꞌ Diox loo naꞌ neꞌhuinte no neꞌzyeꞌde thidtene. Por cona, ndyac lezoꞌ naꞌ. No li naꞌ sirv loo Diox no li naꞌ cas loo Diox con dib nzo yéc no con dib nzo lezoꞌ naꞌ xal ndxòo lezoꞌ Diox. 29 Tac Diox naꞌ, lìcqueꞌ, nac thìb quìi no bèel coꞌ ntec no coꞌ ntelux conꞌ. Trèꞌ ndluꞌ xá mod li mèn par li mèn conꞌ coꞌ yòo lezoꞌ Diox. Lomisqueꞌ niin loo guꞌ, ne: Toloqueꞌ fqueꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe

13

HEBREOS 13 guꞌ thìb hues xtàa guꞌ no tedib hues xtàa guꞌ xal thìb huespeꞌ guꞌ. 2 Tedib conꞌ, ne: Fteꞌ lezoꞌ guꞌ. Neꞌyathlaꞌste guꞌ taꞌ guꞌ posad loo mèn tith coꞌ nde naꞌb posad loo guꞌ par cued mèn liz guꞌ. Pues cheleꞌ guꞌ taꞌ posad loo mèn par cued mèn liz guꞌ, nzoqueꞌ mod gàca loo guꞌ xal ndxàca loo ndxep mèn coꞌ neꞌtaꞌde cuent leꞌ mèna ngue taꞌ posad loo angl, ne. 3 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn prob mèn coꞌ ngue leziꞌf. No bli guꞌ cuent no guꞌ nac mèn coꞌ ngue leziꞌf con mèna. Bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ ndyactìi chol mèn por cón cheꞌn Jesucrist no fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ guꞌ, ne, ngue no bélꞌyòo lad guꞌ coꞌ tyactìi cheleꞌ mèn tetìi guꞌ. 4 Leque guꞌ bli cas guꞌ no bnibeꞌ guꞌ loo taamas mèn leꞌ taamas mèn li cas loo yalnibeꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn coꞌseꞌ nselyaꞌ mèn. No bnibeꞌ guꞌ leꞌ mèn coꞌ mselyaꞌa neꞌquith node mèna yalnibeꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo mèna, coꞌ nee diꞌs, neꞌchiꞌxte mèna yéc xinꞌ saꞌl tedib mèn par gàc mèna xtoo mèn. Tac Diox tub rez loo chol mèn coꞌ nchiꞌx yéc xinꞌ saꞌl tedib mèn par gàc mèna xtoo mèn. No tub rez Diox loo chol mèn coꞌ cuaꞌn xinꞌ huan mèn. 5 Neꞌgàcte guꞌ mèn coꞌ arid ndxath nquìi ñèe tmi. Ndxeꞌlequeꞌ, ftac lezoꞌ guꞌ no blec lezoꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ ngue note guꞌ tac yub Diox gunii: Daa ngue tee noqueꞌ guꞌ. No neꞌláꞌyaꞌden guꞌ thidtene. 6 Por cona, gab naꞌ con dibaxlaꞌs: Diox ngue que tee noqueꞌ daa. Por cona, inzyebte daa loo conꞌ coꞌ ndlyaꞌs mèn li no mèn daa. 7 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo guꞌ, mèn coꞌ mdeꞌth no coꞌ gunii cón cheꞌn xtiꞌs Diox loo guꞌ. Bli guꞌ xtùuz cón cheꞌn xá mod nque tee ban ndac mèna loo Diox. Fque tee ban guꞌ xal nque tee ban mèna loo coꞌ ngolaꞌs mèna loo Diox. 8 Jesucrist thidtene neꞌzyeꞌde. Xalqueꞌ nac Jesucrist póla, tataaguèꞌ

566 nac Jesucrist nalleꞌ no tataaguèꞌ nac Jesucrist leꞌn tiemp coꞌ nde nque. 9 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar coꞌ xàꞌ mèn xtùuz guꞌ no lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist Jesús por cón cheꞌn xleyꞌ coꞌ nac tedib xleyꞌ mèna. Tac más huen gàca loo mèn leꞌ lezoꞌ mèna no xtùuz mèna gàc nèe loo mèn loo conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ angndli Crist loo naꞌ. Neꞌgàcte conꞌ ndaca por cón cheꞌn costumbr coꞌ ngue no mèn loo conꞌ ndxuhua mèn tac costumbra yende cón ntac loo mèn coꞌ tolo ndyoo nque loo costumbra. 10 Naꞌ ngue no thìb xaꞌ coꞌ xàꞌleꞌ ngòc yaltìi loo xal thìb máꞌ coꞌ mbeth mèn loo còoꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac Crist Jesús. No mèn coꞌ beꞌ ngue no costumbr coꞌ beꞌ ndli sirv loo tabernaculogool, mèna indxàpte permis hua conꞌ coꞌ nziꞌf loo còoꞌa, coꞌ nee diꞌs, yende mod yòo mèna loo cón cheꞌn Crist. 11 Coꞌseꞌ ngòc tiemp cheꞌn tabernaculogoola, ante ren cheꞌn máꞌ coꞌ ndxuth mèn, ndxòo no nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèn rena leꞌn ryop leꞌn tabernáculo par ndluꞌ nguleyꞌ roo nguleyꞌ xèna rena loo Diox par teriꞌth tecanꞌ Diox cón cheꞌn xtol mèn nación Israel. Leꞌ bélꞌ máꞌ coꞌ ndxuth mèna na, nda tec mèn bélꞌa thìb lad coꞌteꞌ ndub campament coꞌteꞌ nzo ban mèna. 12 Por cona, lomisqueꞌ mod ngòca loo Jesús, ne, mxactìi Jesús. Mbeꞌ mèn Jesús thìb lad ro ciuda Jerusalén par ngue yuth mèn Jesús par tataa mod mteche Jesús mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ por cón cheꞌn renpeꞌ Jesús. 13 Naꞌ, ne, negadiꞌs yòo naꞌ loo cón cheꞌn Jesús xal ngòca loo Jesús coꞌseꞌ mbeꞌ mèn Jesús thìb lad ro ciuda Jerusalén, coꞌ nee diꞌs, ryo xàꞌ naꞌ loo costumbr coꞌ ngue no xtàa naꞌ par xec yèe naꞌ loo yalnathon no loo yaltìi coꞌ ndxàc loo naꞌ por cón cheꞌn Jesús xal ngòca loo Jesús cheleꞌ naꞌ tyactìi tataa. 14 Tac ingue node naꞌ thìb ciuda coꞌteꞌ yòo naꞌ thidtene trèꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Per nzi quee lezoꞌ naꞌ cón cheꞌn thìb

567 ciuda coꞌteꞌ yòo ban naꞌ thidtene yiloa leꞌn tiemp coꞌ yiꞌth nque. 15 Por cona, por cón cheꞌn Jesús ndxàal luꞌ naꞌ naꞌ loo Diox xal mbli mèn coꞌ mdix cón cheꞌn xtol loo Diox, coꞌ nee diꞌs, gab naꞌ diꞌs roo diꞌs xèn cón cheꞌn Diox loo Diox no li naꞌ par xyoꞌf lèe xyoꞌf xtiꞌs Diox. 16 Neꞌyathlaꞌste guꞌ, tá, par tolo li guꞌ conꞌ ndac loo xtàa guꞌ no taꞌ guꞌ yaꞌ guꞌ loo xtàa guꞌ coꞌseꞌ nquin xtàa guꞌ guꞌ no blyath no guꞌ xtàa guꞌ coꞌseꞌ naquin xtàa guꞌ guꞌ no coꞌseꞌ nde che conꞌ loo xtàa guꞌ tac coꞌseꞌ ndli guꞌ rye conꞌa, anzeꞌf ndxòo lezoꞌ Diox ñèe Diox guꞌ. 17 Ftubdiꞌs guꞌ loo mèn coꞌ ndyoo ner no loo mèn coꞌ ndyoo naa loo guꞌ no gòc guꞌ mèn nadoꞌ loo mèna. Diox mxoꞌf zinꞌ loo mèna par luꞌ mèna loo guꞌ cón cheꞌn Diox. Ndaꞌ mèna cuent loo Diox, ne, xá mod mxoꞌf zinꞌ mèna conꞌ ngue luꞌ mèna loo guꞌ. Bli guꞌ coꞌ ñibeꞌ mèna par tyac lezoꞌ mèna cón cheꞌn guꞌ. Tataa mod neꞌxide lezoꞌ mèna. Tataa mod gàc conꞌ ndac loo guꞌ, ne. 18 Gurez guꞌ Diox por nuꞌ tac nuꞌ ndenꞌ lezoꞌ leꞌ nuꞌ ndxàp xtùuz ndac no xtùuz nalì loo cón cheꞌn Diox. No ndlyaꞌs nuꞌ que tee ban ndac nuꞌ loo ryethe conꞌ ndac. 19 Por cona, por fuerz tolo ñaꞌben loo guꞌ tolo cuez guꞌ Diox por daa par gàca loon, chàa, gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ tedib vez. Trèꞌ ngue naꞌb mbiꞌ coꞌ mqueꞌ yeꞌs ndxèꞌ loo Diox li Diox gàc conꞌ ndac loo mèn. No ngue nii mbiꞌ Diox con taamas mèn coꞌ nzo no mbiꞌ loo mèna. 20 Diox ndli par nagàl yo lezoꞌ mèn loo Diox. Diox ndli par cue mèn rye

HEBREOS 13 nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn, ne. Tad Jesucrist nac xaꞌ roo xaꞌ xèn. Nquenap Tad Jesucrist mèn coꞌ nac mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesucrist xal thìb mbiꞌ coꞌ nquenap no nqueno mbacxilꞌ. Diox mblo xban Tad Jesucrist naꞌ làth mèn nguth. Por cón cheꞌn ren Tad Jesucrist coꞌ mxyo par mbyanꞌ nèe thìb conveñ cub thidtene, 21 ndlyazen leꞌ Diox liꞌ leꞌ guꞌ gàc mèn nalì no mèn nambìi par tataa mod li guꞌ coꞌ nee lezoꞌ Diox. No ndlyazen leꞌ guꞌ li ryethe conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. No ndlyazen gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo Tad Jesucrist leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Tataaqueꞌ gàca. 22 Per daa ñaꞌb loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist, leꞌ guꞌ xec yèe loo diꞌs coꞌ mcoꞌxen loo guꞌ ndxèꞌ tac ndxepte diꞌs nac diꞌs coꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ, ndyaquen. 23 Trèꞌ ngue telꞌen diꞌs cón cheꞌn hues naꞌ, Timote, loo guꞌ leꞌ mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs mbláꞌleꞌ Timote. Cheleꞌ Timote, chàa, yiꞌth nee máa daa, sya, yiꞌth ryop nuꞌ Timote coꞌseꞌ gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ. 24 Gunii guꞌ Diox loo ryete mèn coꞌ ndyoo ner loo guꞌ no coꞌ ndyoo naa loo guꞌ. Gunii guꞌ Diox loo ryete mèn coꞌ mbloꞌ xàꞌ Diox loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna mèn cheꞌnpeꞌ Diox. Mèn coꞌ nac mèn cheꞌn nación Italia ngue nii Diox loo guꞌ trèꞌ, ne. 25 Ndlyazen leꞌ Diox li anggàc rye loothe conꞌ ndac loo ryete guꞌ par nedrèꞌ. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ, ndee guꞌ.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Santiau Yeꞌs Loo Mèn Cart coꞌ mqueꞌ Santiau yeꞌs loo mèn coꞌ ngolaꞌs loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ mque tee reꞌs pál. Daa coꞌ lèe Santiau, nac daa mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox. No nac daa mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Tad Jesucrist. Daa ngue nii Diox loo guꞌ coꞌ nac mèn cheꞌn siꞌ fchop ned mèn coꞌ nac mèn nación Israel coꞌ nzi tee reꞌs dib athu loo izlyoꞌ leꞌn rye nación.

1

Trèꞌ ndluꞌ ryethe conꞌ ndxác Diox par li Diox anggàc conꞌ ndac loo mèn. 2 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, ndxàal tyac lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ndxàc chol yalndyub nguꞌs no chol yaltìi loo guꞌ. 3 Tac guꞌ nonqueꞌ no naneequeꞌ guꞌ coꞌseꞌ ndxelaꞌs mèn no ndxàp mèn yalxlaꞌs loo Diox no loo cón cheꞌn Diox, látha ndxàc chol yaltìi loo guꞌ par ndxàc preb guꞌ par ñee Diox ñeeneꞌ chéꞌ tyubdiꞌs guꞌ loo Diox. Leꞌ sya, tataa mod téꞌth guꞌ par gàc guꞌ mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs no mèn coꞌ nxec yèe yilo riid ryethe conꞌa loo guꞌ. 4 Neꞌsode guꞌ yéc guꞌ setilte. Neꞌ neꞌ taꞌ guꞌ lugar lyàa xyàn lezoꞌ guꞌ setilte. Ndxeꞌlequeꞌ, tolo gàc guꞌ mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs axta gàca loo guꞌ, lìcqueꞌ, nac guꞌ mèn ndac loo Diox coꞌ mtéꞌth, no coꞌ mdaꞌ cuent, no coꞌ ndyubdiꞌs ndac loo cón cheꞌn Diox. 5 Cheleꞌ chó guꞌ ndenꞌ neꞌgácte guꞌ li guꞌ conꞌ ndac loo coꞌ nac cón cheꞌn Diox, gurez guꞌ Diox no bnaꞌb guꞌi loo

Diox. Leꞌ sya, Diox li par gác guꞌ li guꞌ conꞌ ndac coꞌ ndlyaꞌs guꞌ. No coꞌseꞌ Diox li par gác guꞌ li guꞌ conꞌ ndaca, neꞌlide Diox conꞌa xal mèn coꞌ pente ndaꞌ ndxep conꞌ loo xtàa mèn. No neꞌlide Diox loo guꞌ xal mèn coꞌ asendli mbez nguix conꞌ loo xtàa mèn. 6 Per cheleꞌ guꞌ ñaꞌb no cuez guꞌ chol conꞌ loo Diox par gàca loo guꞌ, naquinqueꞌ yilaꞌs guꞌ loo Diox no gàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox leꞌ Diox li par gàca loo guꞌ. No neꞌgànte lezoꞌ guꞌ leꞌ Diox neꞌlide nec thìb conꞌ coꞌ ñaꞌb guꞌ loo Diox. Diox liqueꞌ par gàca loo guꞌ. Tac mèn coꞌ ngàn lezoꞌ no coꞌ ndxàc chop lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox, xtùuz mèna nac xal ol cheꞌn níttóꞌ coꞌ nxít too mbii thìb lad tedib lad loo níttóꞌ, coꞌ nee diꞌs, indli nèede mèn xtùuz mèn no lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. 7 Mèn coꞌ tataa nac xtùuz loo cón cheꞌn Diox, indxàalte li mèna xtùuz leꞌ Tad Diox li par gàc chol conꞌ ndac loo mèna tac Diox neꞌlide conꞌa loo mèna. 8 Tac thìb mbiꞌ coꞌ thidtene imbe see teede lezoꞌ no indlecte lezoꞌ mbiꞌ cón li mbiꞌ, no axta neꞌñeede mbiꞌ cón li mbiꞌ thìb huiz no tedib huiz, mbiꞌa yende mod li nèe lezoꞌ mbiꞌ no xtùuz mbiꞌ cón cheꞌn conꞌ li mbiꞌ thìb huiz no tedib huiz. 9 Leꞌ mèn hues naꞌ coꞌ nac mèn prob no coꞌ iñaade nac mèn roo mèn xèn, ndxàal tyac lezoꞌ mèna tac Diox ngo cuent nac mèna mèn coꞌ más ntac loo Diox. No nac mèna mèn roo mèn xèn loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. 568

569 10 Leꞌ

mèn hues naꞌ coꞌ nac mèn ric na, ndxàal tenꞌ mèna ndxàal tyac lezoꞌ mèna tac yende cón ntac mèna loo Diox por nac mèna mèn ric. Tac yalgonꞌ coꞌ ndxàp mèn ric nac xal yeꞌ huan coꞌ neꞌxecte nen tiemp. 11 Tac coꞌseꞌ ndlyen huiz no anzeꞌf ntec nsoꞌ huiz loo izlyoꞌ, leꞌ sya, tataa mod mbiiz huan. Leꞌ yeꞌ coꞌ nzoꞌf loo huana na, ndxàꞌb. Tataa mod ndlyux yeꞌ huan coꞌseꞌ ndxelo nabeꞌs ñaa yeꞌ huan nxyoꞌf yeꞌ huan. Tataa ndxàca loo mèn ric, ne, coꞌseꞌ xèegà xèegà ndlyux rsinꞌ mèn ric coꞌ nac delgens coꞌ ndli mèn ric. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn cón li mèn coꞌseꞌ cobyaꞌ Mebizya mèn. 12 Huen nda mèn coꞌ nxec no mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs coꞌseꞌ ndxàc yalndyub nguꞌs no yaltìi loo mèn. Diox ndxòo lezoꞌ conꞌ ndac coꞌ ndli mèna. No li Diox thìb conꞌ ndac loo mèna xalqueꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèna par yòo ban noqueꞌ mèna Diox thidtene, mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox. 13 Coꞌseꞌ chol mèn lyaꞌs aseli mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ, indxàalte li mèna xtùuz leꞌ Diox asendli par li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌa. Yende xàa. Tac por part cheꞌn Diox, yende chó thìb conꞌ nzo coꞌ ndli par li Diox conꞌ yeꞌrsinꞌ. Neꞌ neꞌ aseli Diox par li chol mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. 14 Ndxeꞌlequeꞌ, coꞌseꞌ mbee ncà conꞌ yeꞌrsinꞌ mèn par cuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn xal ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌpeꞌ mèn no xal ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ, hora nac hor coꞌseꞌ li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. 15 Leꞌ sya, ryete conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn lezoꞌ mèn par li mèn, conꞌa ncàb xquin mèn no xtol mèn coꞌ ndli mèn. No cheleꞌ mèn tolo cuaꞌn xquin mèn no xtol mèn, leꞌ sya, tataa mod càba loo mèna par ndryo xàꞌ mèn thìb lad loo Diox thidtene coꞌseꞌ ndxelo tub rez Diox cón cheꞌn mèna. 16 Mèn huesen coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, guꞌ coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Crist, nee

SANTIAGO 1 guꞌ nee guꞌ. Cheleꞌ guꞌ li xal ndli mèna, sya, tataa mod quedìi guꞌ leque guꞌ. 17 Guꞌ naneequeꞌ leꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ angndxàc loo naꞌ, Diox ndlii par angndxàca loo naꞌ. Diox coꞌ mbli ngòcsuaꞌ huiz no mbeꞌ no mbyáz coꞌ nac xnìi béꞌ, Diox thidtene neꞌzyeꞌde. Neꞌ neꞌ seꞌ Diox mod coꞌ ndli Diox conꞌ loo mèn no mod coꞌ ndxàp Diox loo mèn. 18 Diox mdaꞌ lugar yòo ban no naꞌ Diox thidtene por cón cheꞌn xtiꞌs Diox coꞌ nac diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ par gàc naꞌ nerlequeꞌ mèn coꞌ yòo loo cón cheꞌn Diox, coꞌ gàc huax mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene yiloa. Tataa ndxàca tac tataa mblyaꞌs Diox no ngroꞌ mblyenꞌ lezoꞌ Diox li Diox conꞌa. Trèꞌ ndluꞌ cón ndli mèn, mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist. 19 Por cona, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, ngue niin loo guꞌ: Nalas gure thìb thìb guꞌ. No lijer gure guꞌ par gòn guꞌ diꞌs no par taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ coꞌseꞌ ndyoodiꞌs no mèn guꞌ. Per neꞌgàcte guꞌ mèn coꞌ ndli cuent anzeꞌf ndxác. Neꞌ neꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ ngolꞌ diꞌs. Neꞌ neꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ setilte nsoꞌ yéc par yecloo guꞌ con mèn cón cheꞌn chol conꞌ. 20 Tac mèn coꞌ setilte ndxàc nayiꞌ no mèn coꞌ setilte nsoꞌ yéc, mèna thidtene indlide conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox. 21 Cona, ngue niin loo guꞌ: Thidtenequeꞌ neꞌtolode li guꞌ chol conꞌ zab. Neꞌ neꞌ li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ más ndxòo lezoꞌ mèn li mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Ndlyazen nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent taꞌ guꞌ lugar gòn guꞌ diꞌs par tyubdiꞌs guꞌ loo diꞌs coꞌ mbìnleꞌ guꞌ no coꞌ nguaaꞌdleꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ. Tac diꞌs coꞌ mbìn guꞌa, cón cheꞌn diꞌsa nac coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyáꞌ alm mèn loo conꞌ ryes coꞌseꞌ ndxelaꞌs mèn cón cheꞌn diꞌsa. 22 Per ndlyazen bli guꞌ xal ndluꞌ dis coꞌ nac diꞌs ndac ndxèꞌ. Indlyasten

SANTIAGO 1​, ​2 ante gòn guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ. Tac cheleꞌ guꞌ ante ndxòn cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ, no indlide guꞌ no indyubdiꞌste guꞌ xal mbez diꞌs ndac ndxèꞌ, leꞌ sya, leque guꞌ nquedìi guꞌ. 23 Tac mèn coꞌ ante ndxòn diꞌs ndac no indyubdiꞌste mèna xal mbez diꞌsa, mèna nac xal thìb mbiꞌ coꞌ ngüiꞌ loo loo thìb spej. 24 Ngüiꞌ mbiꞌa loo spej xá ñaa mbiꞌ. No ndxelo ngüiꞌ mbiꞌ loo spej xá ñaa mbiꞌ, ale setilte ndxathlaꞌs mbiꞌ xá ñaa mbiꞌ. 25 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ ndluꞌ leꞌ Diox mnibeꞌ loo mèn par li mèn conꞌ ndac. Conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn por cón cheꞌn diꞌs ndac ndli par yende chó cuee caꞌ loo mèn loo cón cheꞌn Diox. Mèn coꞌ thidtene indxathlaꞌste conꞌ coꞌ ndxòn mèn cón cheꞌn diꞌs ndac, no mèn coꞌ thidtenequeꞌ ndli nèe mèn par li mèna xal ñibeꞌ Diox por cón cheꞌn diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox loo mèn par li mèn, huen nda mèna loo ryethe conꞌ ndli mèna. 26 Cheleꞌ chol mèn ndli xtùuz no ndenꞌ mèn ndli mèn cas loo Diox no neꞌgácte mèn tecueꞌd mèn looz mèn no cued yauꞌ ro mèn coꞌ nque diꞌs mèn con xtàa mèn, leꞌ sya, leque mèna nquedìi mèna. Sya, tataa mod ndluꞌ mèna indlide mèna cas loo Diox. 27 Ngue niin loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ Diox mbez nac mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndli cas loo Diox xud naꞌ no coꞌ ndli coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox, mèna ndli xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: Ndlyath no mèn myenꞌ ftyàꞌf, no xaꞌgot viud, thìb mod tedib mod coꞌseꞌ nxi lezoꞌ mèna loo chol yaltìi coꞌ ndxàc loo mèna. No neꞌlide mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndli cas loo Diox nec thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Trèꞌ ndluꞌ indxàalte más li mèn cas loo thìb xtàa mèn leque loo tedib xtàa mèn par más tyuꞌ mèn loo thìb xtàa mèn leque tedib xtàa mèn. Mèn huesen, guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesucrist naꞌ coꞌ nac Tad roo

2

570 no Tad xèn, ndlyazen neꞌgàcte guꞌ mèn coꞌ más ndli cas thìb mèn no coꞌ más ndli ndyuꞌ thìb mèn loo tedib mèn làth guꞌ. 2 Angab naꞌi, cheleꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nzo thìb ani or cuen yaꞌ no noc xab mbiꞌ larꞌ huen, yòo mbiꞌ làth guꞌ coꞌseꞌ nqueltàa guꞌ loo servis, no yòo thìb mbiꞌ prob ladyox no ladreꞌ mbeꞌth làth guꞌ leque tiempa, 3 no más ngue li guꞌ par ndyuꞌ mbiꞌ coꞌ noc xab larꞌ huena, no más ngue li guꞌ cas mbiꞌ no gab guꞌ loo mbiꞌ: Ftub trèꞌ coꞌteꞌ más huen nac ndxèꞌ. No ndxeꞌlequeꞌ, gab guꞌ loo prob mbiꞌ ladyoxa: Leꞌ lùu na, huàa too xquin baꞌ. O tuaꞌte ftub loo yòo. 4 Leꞌ sya, tataa mod leque guꞌ ndli par más ndyuꞌ thìb mèn leque tedib mèn làth guꞌ. No leque guꞌ ndluꞌ ndxàp guꞌ thìb mod yeꞌrsinꞌ coꞌseꞌ más ndli guꞌ ndyuꞌ thìb mèn loo tedib mèn làth guꞌ. 5 Mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, bìn guꞌ diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ: Diox mcui mèn prob coꞌ nac mèn ladyox loo izlyoꞌ ndxèꞌ par yilaꞌs mèna loo cón cheꞌn Diox no par gàp mèna yalxlaꞌs loo Diox no loo cón cheꞌn Diox par tataa mod ñibeꞌpeꞌ Diox loo mèna xal mcàbgòn Diox loo mèn li Diox loo men, mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox no coꞌ ndxàp yalxlaꞌs loo Diox. 6 Per ndxeꞌlequeꞌ, ale leꞌleꞌ ntethon guꞌ mèn prob ladyox. ¿Chéꞌ ndyac guꞌ inacte mèn rica mèn coꞌ ndxanꞌ bien con guꞌ no ndli mèna provech guꞌ; no ndxeꞌ mèn rica guꞌ loo mèn nac zinꞌ yòolau par tyub rez cón cheꞌn guꞌ loo mèn nac zinꞌ yòolau, càꞌ? Yende xàa. Nacqueꞌ mèn rica mèn coꞌ ndli tataa, ¿léꞌ? 7 ¿Chéꞌ ndyac guꞌ inacte mèn rica mèn coꞌ más ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn lèe Crist, Crist coꞌ nac xaꞌ roo xaꞌ xèn? No por cón cheꞌn Crist, mdub lèe mèn guꞌ mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Crist no nac guꞌ cheꞌnpeꞌ Crist. 8 Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, ndyubdiꞌs loo diꞌs coꞌ nac thìb yalnibeꞌ más conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mtanꞌ Tad Diox diꞌs loo naꞌ xal mbez diꞌs

571 coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ mèn coꞌ ndxàc hues xtàa guꞌ xalqueꞌ ngue lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ guꞌ. Cheleꞌ guꞌ tataa ngue li, ngue li guꞌ conꞌ ndac. 9 Per cheleꞌ guꞌ más ndli par ndyuꞌ thìb mèn loo tedib mèn no cheleꞌ guꞌ más ndli cas loo thìb mèn leque tedib mèn, sya, ngue cuaꞌnqueꞌ guꞌ xquin guꞌ no ndxàp guꞌ dol loo Tad Diox coꞌ mtanꞌ diꞌs loo mèn par li mèn xal mnibeꞌ Diox loo mèn. 10 Cheleꞌ chol guꞌ nzo coꞌ mbez ndyubdiꞌs guꞌ loo ryethe conꞌ mnibeꞌ Tad Diox loo naꞌ par li naꞌ no indlide guꞌ thìb conꞌ coꞌ mnibeꞌ Tad Diox loo naꞌ par li naꞌi, ncàba loo guꞌ leꞌ Diox ngo cuent indyubdiꞌste guꞌ loo nec thìb conꞌ mnibeꞌ Tad Diox loo naꞌ par li naꞌi. 11 Tac leque yub Diox coꞌ mnibeꞌ loo mèn: Neꞌlide guꞌ yalburrid, leque yub Diox mnibeꞌ loo mèn, ne: Neꞌguthte guꞌ mèn. No por cona, cheleꞌ mèn indlide yalburrid per ndxuth mèn xtàa mèn, Diox ngo cuent leꞌ mèna ya indyubdiꞌste loo nec thìb conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo mèn par li mèn. 12 Ndxàal nabeꞌste tyoodiꞌs guꞌ no nabeꞌste gòp guꞌ mod par que tee ban ndac guꞌ loo izlyoꞌ. Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ Diox tub rez cón cheꞌn naꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ par tyubdiꞌs naꞌ loo Diox. Conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌ ncàb loo naꞌ yende chó cuee càꞌ naꞌ loo cón cheꞌn Diox. 13 Mèn coꞌ indlyatte lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn, lomisqueꞌ ne, Diox neꞌlyatte lezoꞌ ñèe Diox mèna coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèna. Per mèn coꞌ ndlyatqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn, mèna yanꞌ bien no gàc conꞌ ndac loo mèna coꞌseꞌ gàc hor tub rez Diox cón cheꞌn mèn loo mèna. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop ned mèn. Thìb ned mèn alithe mbez ndxelaꞌs mèn loo Diox per indyubdiꞌste mèn no indlide mèn conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn li mèn. Tedib ned mèn imbezte ndxelaꞌs mèna arid loo Diox per ndliqueꞌ mèna xalqueꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn par li mèn. 14 Mèn coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist, nde niin thìb conꞌ

SANTIAGO 2 loo guꞌ: ¿Chéꞌ ndli guꞌ cuent conꞌ ndac ngue li mèn loo Diox cheleꞌ mèna mbez ndxelaꞌs mèna loo Diox no yende chó conꞌ ndac ngue li mèna loo hues xtàa mèna, càꞌ? Yende xàa. Ingode Diox cuent conꞌ ndac nac coꞌ ngue li mèna tataa. ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ ndyac guꞌ ante por mbez mèna ndxelaꞌs mèna no indlide mèna conꞌ ndac loo hues xtàa mèna lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes, càꞌ? Yende xàa. Pà gàca tataa. 15 Angab naꞌi, cheleꞌ thìb xaꞌbiꞌ o thìb xaꞌgot coꞌ ndxàc hues xtàa naꞌ ndyac yende xab xaꞌ par goc xaꞌ, no lomisqueꞌ, ndyac xaꞌ yende conꞌ hua xaꞌ no yende conꞌ naquin xaꞌ coꞌseꞌ nac huiz coꞌ naquinpeꞌ xaꞌ conꞌa, 16 no cheleꞌ thìb guꞌ gab loo mèna: Fxen ned. Byàa, ndee. Diox lyath nol ned ndal par zyal coꞌ hual no zyal thìb leꞌ larꞌ par tauꞌl ladl. Cheleꞌ guꞌ tataa li no neꞌtaꞌde guꞌ conꞌ nquin mèna, ¿chéꞌ ndyac guꞌ ngue li guꞌ conꞌ ndac, càꞌ? Yende xàa. Diox ingode cuent ngue li guꞌ conꞌ ndac coꞌseꞌ ngue li guꞌ tataa. 17 Tataa ndxàca loo mèn coꞌ alithe mbez ndxelaꞌs mèna loo Diox. Diox ingode cuent, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs mèn loo Diox coꞌseꞌ alithe mbez mèn ndxelaꞌs mèn loo Diox no indlide mèna conꞌ ndac loo hues xtàa mèn coꞌ naquin conꞌ. 18 Per peser nzo ndxep mèn coꞌ gab loo xtàa: Lùu mbez leꞌ lùu ndxelaꞌs loo Diox. Per nalleꞌ ndlyazen bluꞌ loon xá mod non taamas mèn leꞌ lùu ndxelaꞌs loo Diox coꞌseꞌ yende chó conꞌ ndac ndlil loo mèn coꞌ ndxàc hues xtàal. Yende mod lila, ¿léꞌ? Part cón chenen, ndyaquen leꞌ daa, ne, ndxelaꞌs loo Diox. Per ndxeꞌlequeꞌ, daa luꞌ lool leꞌ daa, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Diox por conꞌ ndac coꞌ ndlin loo mèn coꞌ ndxàc hues xtàa daa coꞌ naquin conꞌ. 19 Mbezl ndxelaꞌsl nzo thidte Diox no maste. No huenqueꞌ ndlil coꞌseꞌ tataa mbezl. Per ¿chéꞌ ndyacl por ante mbezl ndxelaꞌsqueꞌl, lyáꞌl loo conꞌ ryes, càꞌ? Yende xàa. Tac meexùꞌ ndxelaꞌs nzo thidte Diox, ne.

SANTIAGO 2​, ​3 No axta nxiꞌth meexùꞌ tant nzyeb meexùꞌ cón gàc loo meexùꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn meexùꞌ yiloa. 20 ¡Aa mèn naxèn! ¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent no chéꞌ tarte ñee guꞌ coꞌseꞌ mbez mèn ndxelaꞌs mèn loo Diox no ingue luꞌde mèna ngue li mèna conꞌ ndac loo hues xtàa mèn, sya, mod coꞌ ndxelaꞌs mèna loo Diox ingode Diox cuent leꞌ mèna ndxelaꞌs loo Diox? 21 ¿Chéꞌ indaꞌde guꞌ cuent, ne, leque yub Diox mblo ro no mdaꞌ Diox cuent leꞌ Abraham ngolaꞌs loo conꞌ coꞌ ndxab Diox loo Abraham? Por cona, mbeꞌ Abraham Isaac coꞌ ngòc xganꞌ Abraham par ya yuth Abraham Isaac xal coꞌseꞌ ndxuth mèn thìb máꞌ loo Diox tiempa, càꞌ? 22 Guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn conꞌ nda li Abraham, tataa mod mbluꞌ Abraham leꞌ Abraham ngolaꞌsqueꞌ diꞌs coꞌ ndxab Diox loo Abraham li Diox loo Abraham. No tataa mod Abraham mbli nèe lezoꞌ Abraham loo Diox xal ngòc diꞌs coꞌ ndxab Diox loo Abraham par li Abraham conꞌ mnibeꞌ Diox loo Abraham li Abraham. 23 No por conꞌ coꞌ mbli Abrahama, ngòcqueꞌ no mdyaaqueꞌ no mdubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Abraham ngolaꞌs diꞌs coꞌ ndxab Diox loo Abraham li Diox. Leꞌ Diox na, mbloqueꞌ cuent conꞌ coꞌ mbli Abrahama mbluꞌ leꞌ Abraham ngolaꞌsqueꞌ loo Diox. Tataa mod mdyal Diox ngòo Abraham loo cón cheꞌn Diox. Ngoloa, leque yub Diox mblo ro ngòc Abraham amiu cheꞌn Diox. 24 Cona, ngue niin loo guꞌ: Diox ngoqueꞌ cuent no ndyalqueꞌ Diox yòo mèn loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndluꞌ leꞌ mèna ndxelaꞌsqueꞌ loo Diox. Ingode Diox cuent, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs mèn loo Diox por ante mbez mèn ndxelaꞌs mèn loo Diox. 25 Lomisqueꞌ, ngòc loo thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Rahab coꞌ ngòc thìb xaꞌgot burrid ndooreꞌ. Por mdaꞌ Rahab posad loo mèn coꞌ mtelꞌ Josué, coꞌ ngua ciuda

572 coꞌ ngòc làaz Rahab, no mblyath no Rahab mèna par ngroꞌ mèna ciudaa tedib ned, Diox mdyal ngòo Rahab loo cón cheꞌn Diox, ne, tac Rahab ngolaꞌs leꞌ mèna mbiꞌth mandad cheꞌnpeꞌ Diox. 26 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Coꞌseꞌ ñèe guꞌ nax thìb thebol non guꞌ por ngro xpii thebol loo thebol, conꞌa nguth thebol. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ alithe mbez ndxelaꞌs mèn loo Diox no indluꞌde mèn conꞌ ndac coꞌ ndli mèn loo hues xtàa mèn, inacte mèna mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxelaꞌs loo Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mod coꞌ ndyoodiꞌs mèn. Mèn coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, indxàalte yo arid mèn coꞌ mbez guꞌ nac maistr làth guꞌ. Tac guꞌ nanee no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent leꞌ naꞌ coꞌ ndluꞌ loo xtàa naꞌ cón cheꞌn Diox, más nayiꞌ gàc Diox loo naꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn naꞌ loo naꞌ. 2 Ryete naꞌ ndxàp falt no ndxàp naꞌ thìb mod yeꞌrsinꞌ loo huax conꞌ. Cheleꞌ thìb naꞌ indxàpte falt no indxàpte naꞌ mod yeꞌrsinꞌ xal ndyoodiꞌs naꞌ, leꞌ sya, tataa ndluꞌ naꞌ nac naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. No naꞌ coꞌ tataa ndlia, ndxàp lezoꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ ndli naꞌ. 3 Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent coꞌseꞌ ngòo naꞌ fren ro thìb huay, ngòo naꞌ fren ro huay par tataa mod ndxàc nadoꞌ huay par sere seyeth mèn huay ned ndlyaꞌs mèn ya no mèn huay coꞌseꞌ ndyub mèn huay. 4 Lomisqueꞌ ne, guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xal ndli mèn zinꞌ loo thìb yòoyaa. Mastaleꞌ naroo yòoyaaa, leꞌ mbii coꞌ nxyoꞌf loo níttóꞌ na, ntetee yòoyaa con fuerz coꞌ ndxàp mbii. Lomisqueꞌ ne, neꞌ yòoyaa thìb leꞌ yaa coꞌ lèe timón. Con yaaa no maste ntec pilot yòoyaa par ntetee pilot yòoyaa ned ndlyaꞌs pilot loo nít. 5 Tataa ndxàca loo mèn con thìb leꞌ bélꞌ coꞌ nac looz mèn. Guꞌ nonqueꞌ looz naꞌ nac thìb leꞌ bélꞌ lad naꞌ coꞌ iñaade arid naroo. Per

3

573 ndenꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, anzeꞌf conꞌ roo no conꞌ tínꞌ ndxàc loo naꞌ por cón cheꞌn looz naꞌ coꞌseꞌ ndyoodiꞌs naꞌ no coꞌseꞌ nque diꞌs naꞌ. Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent con thìb leꞌ quìi coꞌ nac thìb yéc cerri chuꞌth no maste nxyonꞌ bèel leꞌn yii leꞌn den ndxep vez. 6 Mod coꞌ ndyoodiꞌs mèn ndluꞌ loo mèn leꞌ xtùuz mèn no lezoꞌ mèn nac xal thìb quìi no thìb bèel coꞌ ndli yalquìi loo mèn. Por mod coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn no xtùuz mèn ndyoodiꞌs mèn ngòc nguàal conꞌ par ndxàc huax yalquìi loo mèn coꞌ, por derech, ntezaꞌ loo mèn. Tataa mod ndluꞌ mèn ñaalequeꞌ loo mèn no ndxàca loo mèn leꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ cheꞌn yeꞌrbiil ngue ñibeꞌ loo mèn coꞌseꞌ ndyoodiꞌs mèn ngòc nguàal diꞌsa. No coꞌseꞌ tataa ndli mèn, ndoo lìte ndxezaꞌ mèn no ndlyux yalnaban mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 7 Ndxác mèn ndli mèn gan par ndxàc nadoꞌ rye loo máꞌ xal mbeeꞌs, no xal mbin, mbelꞌ, no rye loo máꞌ coꞌ naban leꞌn níttóꞌ. Ndli mèn gan ndxàc nadoꞌ máꞌa loo mèn. 8 Per yende chó mèn coꞌ thidte mèna gác li gan par gàc nadoꞌ mèn loo mod coꞌ ndyoodiꞌs mèn loo xtàa mèn. No yende mod gàp lezoꞌ mèn loo mod coꞌ ndyoodiꞌs mèn no loo mod coꞌ nac mèn. Mod coꞌ ndxàp mèn no mod coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn lezoꞌ mèn ndluꞌ loo mèn por mod coꞌ ndyoodiꞌs mèn yende mod leque mèn gàp lezoꞌ mèn loo conꞌ ndli mèn xtùuz par gàc nadoꞌ mèn no par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp mèn. No conꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn lezoꞌ mèn no leꞌn xtùuz mèn coꞌ ndyoodiꞌs mèn ndli par ndxezaꞌ mèn no ndlyux mèn xal coꞌseꞌ ndxuhua thìb máꞌ cuanꞌ par gath máꞌ. 9 Con looz naꞌ coꞌ tataa ndli ndyoodiꞌs naꞌ, mbez naꞌ leꞌ Diox xud naꞌ nac thìb Diox roo no thìb Diox xèn. No mbez naꞌ leꞌ Diox nac Diox natúꞌ. No con leque looz naꞌa ñii yèe ñii tìi naꞌ. No nquedèe naꞌ mèn coꞌ nac hues xtàa naꞌ, mèn coꞌ nac xin no xnaa

SANTIAGO 3 Diox coꞌ yub Diox mtoxcuaꞌ xal nac Diox. 10 Ngue niin loo guꞌ: Lìcqueꞌ, con leque looz mèn coꞌ mbez mèn leꞌ Diox nac Diox roo Diox xèn no Diox natúꞌ, con leque looz mèna ñii yèe ñii tìi mèn no nquedèe mèn hues xtàa mèn. Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, por derech, indxàalte gàca tataa làth naꞌ. 11 ¿Xá nee guꞌ? ¿Chéꞌ nzo mod leque coꞌteꞌ ndub zib nít coꞌ ndxu mèn, leque tya lyen nít nala, ne, àꞌ? Yende xàa. 12 Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, niin loo guꞌ tedib vez, ne: ¿Chéꞌ nzo mod leque yaa ngudyuug coꞌ ndaꞌ ngudyuug taꞌ yaa ngudyuug xlè coꞌ lèe aceitun? Lomisqueꞌ ne, ¿chéꞌ nzo mod taꞌ thìb xanꞌ lus uv coꞌ ndaꞌ xlè uv xlè yaa ngudyuug, àꞌ? Yende moda, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ ne, ngue niin loo guꞌ: Yende mod zib nít nazii coꞌteꞌ ndub zib nít coꞌ ndxu mèn, ¿léꞌ? Cona nee diꞌs, mèn yeꞌrsinꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. No mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox ndli conꞌ ndac loo hues xtàa mèn. Trèꞌ ndluꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ coꞌ ndxác mèn. 13 Cheleꞌ làth guꞌ nzo ndxep mèn coꞌ ndli guꞌ cuent ndxác no coꞌ ndli guꞌ cuent ndxaaꞌd diꞌs, ndxàal luꞌ mèna conꞌ coꞌ ndxác mèna por mod coꞌ nque tee ban ndac mèna no por mod coꞌ nac mèna mèn nadoꞌ loo hues xtàa mèn. 14 Per cheleꞌ ndxep guꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ no ndxàn lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ xtàa guꞌ no ndoo lezoꞌ guꞌ li guꞌ conꞌ par ante ñèe loon guꞌ que no guꞌ conꞌ, leꞌ sya, cheleꞌ guꞌ tataa ngue li, indxàalte tyeꞌs guꞌ loo conꞌ ndxác guꞌ. Tac conꞌ ndxác guꞌa, leꞌi ndli par leque guꞌ nquedìi guꞌ no ncà guꞌ loo conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 15 Tac conꞌ coꞌ ndli guꞌ cuent ndxác guꞌ, inacte conꞌ ngue lyath no Diox guꞌ par ndxác guꞌ li guꞌ tataa. Ndxeꞌlequeꞌ, conꞌ coꞌ ndli guꞌ cuent ndxác guꞌa nac conꞌ coꞌ alithe ndyeꞌth xtùuz yéc mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No naca conꞌ ndli yub Mebizya loo guꞌ par li guꞌ cuent ndxác guꞌ. 16 Tac

SANTIAGO 3​, ​4 coꞌteꞌ nzo mèn coꞌ ndxàn lezoꞌ ñèe xtàa no coꞌteꞌ nzo mèn coꞌ ante ñèe loon que no mèn cheꞌn mèn, tya mbe yoo mèn no ndxàc rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ làth mèn. 17 Men coꞌ ndlyath no Diox par ndxác mèna, mèna indxòode lezoꞌ loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Nac mèna mèn nadoꞌ coꞌ mbe ban rye nda mèn no rye ndyeꞌth mèn làth xtàa mèn. No ndoo lezoꞌ mèna li mèna ante conꞌ ndac. Mèna nac mèn coꞌ indlide par más ndyuꞌ thìb xtàa mèn loo tedib xtàa mèn. Nac mèna mèn coꞌ intembìide ro no coꞌ intembìide xtiꞌs loo mèn. 18 Leꞌ mèn coꞌ ncuaꞌn mod par tuꞌ tàl mèna lezoꞌ taamas mèn loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ na, gàca loo mèna nambìi no nalì que tee ban mèna loo Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ anzeꞌf ndxòo lezoꞌ que tee ban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Nde niin thìb conꞌ loo guꞌ: ¿Pá ned nde diꞌs no cuent no yalgyoo coꞌ ndxàc làth guꞌ baꞌ, àꞌ? Na nii loo guꞌ: Leꞌi nde no leꞌi ndxàc loo guꞌ por ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ coꞌ toloqueꞌ ndli nzi yoo guꞌ làth xtàa guꞌ. 2 Guꞌ ndlyaꞌs que no guꞌ ndxep conꞌ. No coꞌseꞌ yende mod que no guꞌi, ndxàn lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ xtàa guꞌ axta ndxuth guꞌ xtàa guꞌ. Ndxàn lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ xtàa guꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ iñaade arid ntac coꞌ ngue no xtàa guꞌ. No coꞌseꞌ yende mod que no guꞌi, sya, ntlo guꞌ, ncuaꞌn guꞌ xóꞌ no ngyoo guꞌ con xtàa guꞌ. Yende mod que no guꞌ coꞌ ndlyaꞌs guꞌ que no guꞌ tac imbezte guꞌi no iñaꞌbte guꞌi loo Diox coꞌseꞌ mbez guꞌ Diox. 3 Per mastaleꞌ ñaꞌb guꞌi loo Diox, Diox neꞌlide par que no guꞌi. Tac coꞌseꞌ ñaꞌb guꞌ conꞌ loo Diox, Diox nonleꞌ xal nac xtùuz yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li guꞌ cón cheꞌn conꞌ ngue naꞌb guꞌ loo Diox. Ale ñaꞌb guꞌ conꞌ loo Diox ante par taꞌ guꞌ gust lezoꞌ guꞌ no maste. 4 ¡Aa mèn coꞌ ndlyaꞌs yòo loo cón cheꞌn Diox no coꞌ

4

574 ndlyaꞌs que tee loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ loo izlyoꞌ leque tiemp! ¿Chéꞌ neꞌtaꞌde guꞌ cuent no chéꞌ inonte guꞌ leꞌ mèn coꞌ más ndxòo lezoꞌ ndli coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèna nac ngolo ngolaꞌs loo cón cheꞌn Diox no loo Diox, àꞌ? Aa. Tataaqueꞌ naca. Chol mèn coꞌ más ndxòo lezoꞌ ndli conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, lìcqueꞌ, mèna ndxàc ngolo ngolaꞌs loo cón cheꞌn Diox no loo Diox. 5 ¿Chéꞌ ndyac guꞌ no chéꞌ ndli guꞌ cuent angndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez: Leꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox coꞌ Diox mtelꞌ par yòo Xpii Natúꞌ loo naꞌ par ban no Xpii Natúꞌ naꞌ por tant nqueꞌ lezoꞌ Xpii Natúꞌ naꞌ, indláꞌde Xpii Natúꞌ naꞌ par li naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ par cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ loo Diox, càꞌ? Tyèꞌ. Inacte diꞌsa diꞌs coꞌ angndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Lìcqueꞌ nac diꞌsa. 6 Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndlyath no naꞌ con conꞌ ndac coꞌ ndli Diox anggàc loo naꞌ. Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Leꞌ Diox ndxecloo no ndxàc Diox ngolo ngolaꞌs loo mèn coꞌ ndyeꞌs. Per ndlyath no Diox mèn coꞌ nac mèn nadoꞌ con conꞌ ndac coꞌ nac cheꞌn Diox coꞌ ndli Diox angndxàc loo mèna. 7 Ftaꞌ guꞌ lugar, tá, ftubdiꞌs guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo guꞌ par li guꞌi. Neꞌtaꞌde guꞌ lugar ñibeꞌ Mebizya loo guꞌ nec thìb mod no nec tedib mod loo coꞌ nac cón cheꞌn Mebizya. Leꞌ sya, tataa mod neꞌbii gaxte Mebizya loo guꞌ. Láꞌ Mebizya guꞌ coꞌteꞌ nziriꞌ guꞌ loo Diox. 8 Ftolo gòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox par tolo taꞌ guꞌ cuent cón nac cón cheꞌn Diox no par tolo li nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Cheleꞌ guꞌ tataa li, Diox altant tyoo par tolo li Diox anggàc más conꞌ ndac loo guꞌ. Mèn coꞌ ndxàp xtol, gòc guꞌ mèn coꞌ lyàa yéc no coꞌ lyàa lezoꞌ loo Diox par yumbìi xtùuz guꞌ no

SANTIAGO 4​, ​5

575 par yumbìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal coꞌseꞌ tech mèn yaꞌ mèn par nambìi yanꞌ yaꞌ mèn. Leꞌ guꞌ coꞌ nac chop loo chop laꞌs coꞌ lyaꞌs queꞌ lezoꞌ Diox no coꞌ ndlyaꞌs leque tiemp li coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ na, blàa yéc guꞌ no blàa lezoꞌ guꞌ loo Diox par zyeꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ baꞌ par thìb lìte yéc guꞌ no thìb lìte lezoꞌ guꞌ yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 9 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne, mèn coꞌ ndxàp xtol no mèn coꞌ nac chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Diox: Fxi yéc guꞌ no fxi lezoꞌ guꞌ. Bínꞌ guꞌ no grozèe yath guꞌ. No neꞌtolode taꞌ guꞌ gust lezoꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli guꞌ. Lugar de xìis guꞌ, más quee lezoꞌ guꞌ bínꞌ guꞌ. No lugar de nzoꞌf ndeꞌ nzoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ, más quee lezoꞌ guꞌ bínꞌ guꞌ. 10 Gòc guꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngòc mèn nadoꞌ loo Diox. Leꞌ Diox na, li gàc guꞌ mèn roo mèn xèn loo Diox yiloa. Mèn coꞌ ndub rez cón cheꞌn hues xtàa mèn. 11 Mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, neꞌñii yèede guꞌ no neꞌñii tìide guꞌ cón cheꞌn thìb hues xtàa guꞌ no cón cheꞌn tedib hues xtàa guꞌ. Tac mèn coꞌ ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn thìb mèn coꞌ ndxàc hues mèn por cón cheꞌn Crist, o cheleꞌ mèn nii ngòc nguàal conꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndxàc hues xtàa mèna, mèna nxìis no diꞌs coꞌ nac yalnibeꞌ coꞌ nac más conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ mnibeꞌ Tad loo naꞌ par li naꞌ. Leꞌ sya, tataa mod ndub rez mèn cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ Tad loo naꞌ li naꞌ par ñee mèn inquinte tyubdiꞌs mèn xal mnibeꞌ Tad loo mèn li mèn. No cheleꞌ guꞌ ndub rez cón cheꞌn coꞌ mnibeꞌ Tad loo naꞌ li naꞌ, leꞌ sya, lugar de tyubdiꞌs guꞌ loo conꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ li naꞌ, ale ndxàc guꞌ mèn coꞌ ndub rez cón cheꞌn conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ li naꞌ. 12 Per nalleꞌ ngue niin loo guꞌ: Thidte xaꞌ coꞌ nac Diox nac xaꞌ coꞌ nzo coꞌ ñibeꞌ loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ par li mèn conꞌ coꞌ ñibeꞌ thidte Diox.

No lomisqueꞌ ne, leque yub xaꞌ coꞌ nac Diox coꞌ ñibeꞌ loo mèn, nac xaꞌ coꞌ ndub rez cón cheꞌn mèn loo mèn. No leque Diox nac xaꞌ coꞌ nteláꞌ mèn loo conꞌ ryes. No nac Diox xaꞌ coꞌ coꞌ xàꞌ mèn loo Diox thidtene yilo gath mèn. ¿Per guꞌ, àꞌ? ¿Cón nac guꞌ par ñii yèe guꞌ no ñii tìi guꞌ ngòc nguàal conꞌ cón cheꞌn hues xtàa guꞌ, àꞌ? Yende cón nac guꞌ par li guꞌ tataa, ¿léꞌ? Yende chó mèn non cón gàc loo mèn thìb huiz no tedib huiz. 13 Nalleꞌ, bìn guꞌ tedib conꞌ ngue niin loo guꞌ: Guꞌ coꞌ mbez: Yéꞌ o huizeꞌ nda li naꞌ delgens naꞌ loo thìb ciuda o chó cuida. Más huen ya naꞌ no yo naꞌ tya thìb línꞌ par li naꞌ delgens no li naꞌ gan huax tmi. 14 No neꞌñeede guꞌ cón gàc thìb huiz tedib huiz. ¿Xá nee guꞌ? ¿Cón nac yalnaban mèn? Yalnaban mèn nac xal thìb beu coꞌ setilte ndxetoo. No yiloa, setilte ndyonꞌ beu. 15 Conꞌ coꞌ más huen ndxàal gab guꞌ nac diꞌs ndxèꞌ: Cheleꞌ Tad Diox ndlyaꞌs no cheleꞌ Tad Diox nee lezoꞌ, tolo ban naꞌ taandxep tiemp. Sya, li naꞌ thìb conꞌ no li naꞌ tedib conꞌ xal nee lezoꞌ Tad Diox. 16 Per nalleꞌ, ale ndxeꞌlequeꞌ, ale más ndyac lezoꞌ guꞌ por gust coꞌ ndaꞌ guꞌ lezoꞌ guꞌ, ndyoodiꞌs guꞌ diꞌs naxalꞌ no diꞌs nateꞌs. No rye mod coꞌ ndyoodiꞌs guꞌa nac conꞌ yeꞌrsinꞌtúb. 17 Mèn coꞌ nanee no ndxác mèn li mèn conꞌ ndac no indlide mèn conꞌ ndaca, mèna ncuaꞌn xquin mèn no ncuaꞌn mèna xtol mèn loo Diox. Trèꞌ ndluꞌ loo mèn ric xá mod ndxàal que tee ban mèn ric loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Bìn guꞌ diꞌs coꞌ nde niin loo guꞌ ndxèꞌ, mèn ric: Más quee lezoꞌ guꞌ bínꞌ guꞌ no grozèe yath guꞌ por yaltìi no nesida coꞌ gàc loo guꞌ yiloa. 2 Ryete yalgonꞌ coꞌ ndxàp guꞌ, leꞌi nzi yàꞌbleꞌ. No ryete xab guꞌ coꞌ ndxàp guꞌ, leꞌi ngue yuhualeꞌ mbèd. 3 Lomisqueꞌ ne, tmi or no tmi plat coꞌ ndxàp guꞌ, leꞌi

5

SANTIAGO 5 ndoo quée beuleꞌ. No ngue yuhualeꞌ yòoi. Lomisqueꞌ ne, xalqueꞌ nzi yizaꞌ tmi or no tmi plat coꞌ ndxàp guꞌ, leꞌi ndluꞌ loo guꞌ coꞌ gàc loo guꞌ. No tiempa tenꞌ guꞌ huax yalnè tínꞌ no anzeꞌf xi lezoꞌ guꞌ xal coꞌseꞌ ntec nsoꞌ quìi bèel lad mèn. Tataa gàca loo guꞌ tac guꞌ mque no thìb bàan yalgonꞌ leꞌn tiemp coꞌ nac lult tiemp ndxèꞌ. 4 Centav coꞌ mdix guꞌ loo mèn coꞌ mque zinꞌ coꞌ mthop cosech guꞌ, centav coꞌ neꞌnguixte guꞌ complet loo mèna, por centava no maste càba loo guꞌ leꞌ Diox li tyactìi guꞌ coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn guꞌ. Lomisqueꞌ ne, Tad Diox, coꞌ ñibeꞌ loo ryethe angl coꞌ nac solndad loo Tad Diox, mbìnqueꞌ diꞌs coꞌ mco ñee mèn coꞌ mque rsinꞌ guꞌ coꞌ neꞌnguixte guꞌ complet mcàa mèn coꞌ mque rsinꞌ guꞌ. 5 Loo izlyoꞌ ndxèꞌ anzeꞌf mque tee taꞌ guꞌ gust lezoꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ mque tee li guꞌ. Alithe mque tee yuhua guꞌ axtaqueꞌ mchaꞌ guꞌ xal thìb laa ngon coꞌ ndoosuaꞌ par guth mèn ngon yiloa. 6 Mquexùꞌ mqueꞌ fals guꞌ mèn no mbeth guꞌ mèn coꞌ yende chó xquin ngòp mastaleꞌ mbral mèna par ngláꞌ mèna laꞌs yaꞌ guꞌ. Per neꞌngàcte ngli mèna gan ngláꞌ mèna laꞌs yaꞌ guꞌ. Diꞌs coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs loo mèn coꞌ mbez Diox. 7 Cona, ngue niin loo guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Fxec guꞌ no fchaꞌlaꞌs guꞌ axta coꞌseꞌ zin huiz no zin ze coꞌseꞌ yiꞌth Tad Jesucrist loo izlyoꞌ tedib vez. Guꞌ nonqueꞌ leꞌ mèn coꞌ nque zinꞌ loo xyòn mèn, mèna nxec no mbed no nchaꞌlaꞌs mèna no nzi quee lezoꞌ mèna axta coꞌseꞌ lyàa yuu ndlyo. No mbed mèn axta riꞌth tiemp yuu coꞌ nac yuu bluz par tlo thop mèn cosech coꞌ anzeꞌf ntac coꞌ nac coꞌ mbli mèn zinꞌ loo xyòn mèn. 8 Ngue niin loo guꞌ, ne: Fchaꞌlaꞌs guꞌ no neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ por conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ por cón cheꞌn Diox tac huiz, coꞌ gàc huiz coꞌseꞌ yiꞌth

576 Tad Jesus loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez, nde zinꞌ gaxleꞌ. 9 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, neꞌco ñeede guꞌ cón cheꞌn hues xtàa guꞌ par neꞌtub rezte Diox cón cheꞌn guꞌ. Jesucrist coꞌ tub rez cón cheꞌn ryethe mèn loo mèna, yamerleꞌ yiꞌth Tad Jesucrist loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. 10 Mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, gòc guꞌ xal mèn coꞌ mxec no coꞌ mxactìi no coꞌ mchaꞌlaꞌs, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox xal mnibeꞌ Diox li mèn tiempa. 11 Nuꞌ ndenꞌ no ndyac nuꞌ huen nda mèn no ndyac lezoꞌ mèn, mèn coꞌ nxec no coꞌ nchaꞌlaꞌs coꞌseꞌ ndyactìi mèn por cón cheꞌn Tad Jesús. Guꞌ mbìnqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent quetal mxec Job no mchaꞌlaꞌs Job coꞌseꞌ mxactìi Job no coꞌseꞌ ngòc yaltìi no yalquìi loo Job. Nonqueꞌ guꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent xá mod mblyath no Tad Diox Job coꞌseꞌ ngolo mxactìi Job par mblo xtàa Tad Diox ryethe conꞌ coꞌ mblyux loo Job. No ngoloa, masreꞌ conꞌ mque no Job. Cona, non naꞌ axta arid ndlyat lezoꞌ Diox ñèe Diox mèn. 12 Per thìb conꞌ más ndlyazen niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Crist: Coꞌseꞌ lyaꞌs guꞌ li nèe guꞌ diꞌs coꞌ gab guꞌ, neꞌ por chuꞌth neꞌteꞌthte guꞌ lèe béꞌ. Neꞌ neꞌ teꞌth guꞌ lèe izlyoꞌ. Neꞌ neꞌ teꞌth guꞌ lèe tedib conꞌ. Más huen gab guꞌ: Aa, tataa gàca, xàa. No más huen gab guꞌ: Neꞌñeeda. Neꞌñeeda, xàa, par tataa mod neꞌzib quìide Diox guꞌ. 13 Cheleꞌ chol hues xtàa guꞌ coꞌ nzi xi lezoꞌ por ndxàc yaltìi loo hues xtàa guꞌa, ndxàal cuez hues xtàa guꞌa loo Diox por cón cheꞌn coꞌ ndxàc loo hues xtàa guꞌa. Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chol hues xtàa guꞌ ndyac lezoꞌ por ndxàc conꞌ ndac loo hues xtàa guꞌa, ndxàal gol ro hues xtàa guꞌ himn loo Diox xal ndyeꞌth diꞌs coꞌ nzo mod gab hues xtàa guꞌ loo Diox por conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ndli Diox loo hues xtàa guꞌ. 14 Lomisqueꞌ, ngue niin loo guꞌ, ne: Cheleꞌ chol hues xtàa guꞌ ndyac nen, ndxàal cuez hues xtàa

577 guꞌa rye mèngool coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox par cuez mèngoola lèe Diox por cón cheꞌn mèn yíiza. No ndxàal tà mèngoola aceit lad mèn yíiza por lèe Tad Jesús. 15 No coꞌseꞌ mbez mèn Diox no ndxelaꞌs mèn dib nzo yéc mèn no dib nzo lezoꞌ mèn, mèna yiche no yiteꞌf loo yíiza. No mèna yac no yiche no yiteꞌf mèna tac Diox teyac mèna. No lomisqueꞌ, cheleꞌ mèn yíiza mcuaꞌn xtol, xtol mèn yíiza mdyonꞌ leque hora cheleꞌ mèn yíiza mnaꞌb loo Diox tonꞌ Diox xtol mèn yíiza. 16 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Xop dol guꞌ cón cheꞌn xtol guꞌ loo Diox láth mbez guꞌ Diox con hues xtàa guꞌ. Lomisqueꞌ, ndlyazen gurez guꞌ Diox thìb guꞌ no tedib guꞌ, guꞌ coꞌ nac hues xtàa, par tataa mod teyac Diox mèn yíiz coꞌ ndyac nen làth guꞌ. No yiche no yiteꞌf mèna làth guꞌ. No coꞌseꞌ mbez mèn Diox coꞌseꞌ, lìcqueꞌ, nac mèn mèn ndac loo Diox, Diox ndxòn diꞌs coꞌ mbez mèna loo Diox no tataa mod li Diox cas diꞌs coꞌ mbez mèna loo Diox. 17 Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent leꞌ Lii coꞌ ngòc mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, Lii ngòc thìb mbiꞌ lalqueꞌ xal naꞌ. Coꞌseꞌ mbrez Lii Diox no mnaꞌb Lii loo Diox coꞌteꞌ

SANTIAGO 5 ngo Lii tiempa par neꞌlyàade yuu, mbìn Diox ro Lii no neꞌnglàade yuu leꞌn son linꞌ narol tya. 18 Ngoloa, coꞌseꞌ mbere Lii, mbrez Lii Diox no mnaꞌb Lii loo Diox tedib vez par lyàa yuu, mbere yuu, ngulàa yuu tedib vez coꞌteꞌ ngo Liia. No mèn coꞌ ngo ban tya mthop cosech. 19 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, cheleꞌ chol guꞌ ndyoo xàꞌ lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌ nac lìcpeꞌ no ngo tac lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox, no làth xtauꞌa nzo thìb mèn coꞌ ndyoodiꞌs no guꞌ no coꞌ ncoꞌx loo guꞌ par bere guꞌ, yòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox tedib vez, bìn guꞌ ro mèna. 20 Ndlyazen taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ, leꞌ chol mèn coꞌ ndyoodiꞌs no mèn no coꞌ ncoꞌx loo mèn coꞌ mcuaꞌn xtol no coꞌ nzi tee thìb ned coꞌ nac ned yeꞌrsinꞌ par bere mèn coꞌ mcuaꞌn xtola, yòo mèn coꞌ mcuaꞌn xtola loo cón cheꞌn Diox tedib vez, mèna li par lyáꞌ alm mèn no xpii mèn coꞌ ngòp xtola loo quìi no loo bèel coꞌteꞌ tyactìi mèn yiloa. No lomisqueꞌ, li mèna leꞌ rye xtol coꞌ mcuaꞌn mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn Diox tyonꞌ coꞌseꞌ bere mèna, yòo mèna loo cón cheꞌn Diox tedib vez.

Ner Cart Coꞌ Mqueꞌ Pedr Yeꞌs Loo Mèn Pedr mqueꞌ yeꞌs loo mèn coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ mque tee reꞌs pál. Daa, Pedr, nac thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn Jesucrist loo mèn, coꞌ nee diꞌs, leque yub Jesucrist mtelꞌ daa loo mèn. Ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo rye guꞌ, guꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Jesús no loo cón cheꞌn Jesús, guꞌ coꞌ ngroꞌ nacionpeꞌ guꞌ, guꞌ coꞌ nzo ban yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn ponto, guꞌ coꞌ nzo ban yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn galacia, guꞌ coꞌ nzo ban yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn capadocia, guꞌ coꞌ nzo ban yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia, no guꞌ coꞌ nzo ban yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn bitiñ. 2 Diox xud naꞌ mcui guꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loo lezoꞌ Diox li Diox xal nac coꞌ gunee lezoꞌ Diox li Diox axta más pólleꞌa. Por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, Diox mbloꞌ xàꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ante tyubdiꞌs guꞌ loo Diox no par gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn renpeꞌ Jesucrist. Ndlyazen leꞌ Diox li anggàc huax conꞌ ndac loo guꞌ. No ndlyazen yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ.

1

Yalnaban cub ndxèꞌ nac thìb yalnaban coꞌ ngure quee lezoꞌ mèn gàc loo mèn póla. 3 Ndlyazen gab naꞌ leꞌ Diox coꞌ nac xud Tad Jesucrist naꞌ nac Diox roo no

Diox xèn. Por anzeꞌf mblyat lezoꞌ Diox gunèe Diox naꞌ, mbli Diox ngòc naꞌ mèn coꞌ ngue no tedib yalnaban cub xal coꞌseꞌ ndxàca loo thìb mbetoꞌ coꞌ ndxáal loo izlyoꞌ. Tataa ngòc loo naꞌ por mbli Diox leꞌ Jesucrist ngro xban làth mèn nguth. No por ngro xban Jesucrist làth mèn nguth, ndxàca loo naꞌ leꞌ naꞌ nzi quee lezoꞌ gàc loo naꞌ tedib yalnaban coꞌ gàc thìb yalnaban más ndac yiloa. 4 No li Diox leꞌ guꞌ gàc cheꞌn no yanꞌ no guꞌ conꞌ coꞌ nac xal thìb herens coꞌ ngue quenap Diox loo béꞌ coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ yiloa. No conꞌ coꞌ gàc cheꞌn guꞌa no conꞌ coꞌ yanꞌ no guꞌa neꞌlyuxte thidtene. No neꞌ neꞌ yen mod gàc conꞌa conꞌ zab. No neꞌ neꞌ yen mod gàc conꞌa xal conꞌ ngolꞌ xal ndxolꞌ chol laa nayèe coꞌ ngolꞌ. 5 No com leꞌ guꞌ ndxelaꞌsqueꞌ loo Diox, ¿léꞌ?, Diox nquenap guꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàp Diox laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox axta coꞌseꞌ gàc huiz yòo guꞌ loo béꞌ par ban no guꞌ Diox thidtene tya. No luꞌ Diox conꞌ coꞌ yanꞌ no guꞌ no coꞌ gàc cheꞌnpeꞌ guꞌ leꞌn huiz coꞌ gàc lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 6 No por cón cheꞌn ryethe conꞌa, ndenꞌen no naneen ndyac lezoꞌ guꞌ mastaleꞌ nquin gàc huax yaltìi loo guꞌ no tenꞌ guꞌ huax yaltìi ndxep tiemp. 7 Axta arid ntaca loo Diox leꞌ guꞌ ndxelaꞌs loo Diox no ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo Diox. Diox non nquin gàc loo guꞌ tyactìi guꞌ par ñee Diox ñeeneꞌ chéꞌ xec guꞌ que tee ban guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Coꞌseꞌ ndxàc conꞌa loo guꞌ, naca

578

579 xal coꞌseꞌ nsunꞌ mèn or con quìi par taꞌ mèn cuent ñeeneꞌ chéꞌ nac ora orpeꞌ. Coꞌseꞌ nxec mèn ndxàc chol yaltìi coꞌ ndxàc loo mèn, leꞌ sya, cón cheꞌn mèna axta arid ntac loo Diox más leque or coꞌ ndxezaꞌ no coꞌ ndlyux. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, tolo gàp yalxlaꞌs loo Diox no tolo yilaꞌs guꞌ loo Diox láth ndxàc chol yaltìi loo guꞌ, syase co Diox cuent nac guꞌ mèn ndac. No li Diox gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo guꞌ. No li Diox gàc guꞌ mèn guryath no mèn guryèn loo taamas mèn coꞌseꞌ yiꞌth Jesucrist loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. 8 Nonquen leꞌ guꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Jesucrist mastaleꞌ tarte ñèe guꞌ xá ñaa Jesucrist. No por ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loo Jesucrist, mastaleꞌ tarte ñèe guꞌ xá ñaa Jesucrist, ndyac tínꞌ lezoꞌ guꞌ no thidtene nxoꞌf ndeꞌ nxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ. No por anzeꞌf ndyac lezoꞌ guꞌa, nonquen naca thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn loo guꞌ no axta neꞌ neꞌ gác guꞌ taꞌ guꞌ cuent coꞌ ndxàc loo guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist loo mèn. 9 No por mbli guꞌ no mxec yèe guꞌ ngolaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist, mblyáꞌ alm guꞌ no xpii guꞌ loo ryethe conꞌ ryes tac ngolaꞌs guꞌ loo Jesucrist par mblyáꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ ryes. 10 No axta más póla mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox huen huen mbral no mdub rez mèna loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ nac testament gox no mdoodiꞌs mèna cón cheꞌn xá mod lyáꞌ mèn loo ryethe conꞌ ryes. No conꞌa nac conꞌ ndac coꞌ mbli nèe Diox angli Diox loo guꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ. 11 Leque yub Xpii cheꞌn Crist coꞌ nac Xpii Natúꞌ mbli par ngro xoꞌf loo mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs. No mdaꞌ mèna cuent conꞌ coꞌ tyactìi Crist no xá mod gàc ryethe conꞌ roo no ryethe conꞌ xèn loo Crist coꞌ gàc loo Crist yiloa. Mèna mblyaꞌs ngo xoꞌf chó nac mbiꞌ coꞌ gàc Crist no pól gàc tiemp coꞌseꞌ yiꞌth Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ xal mblo xoꞌf Xpii Natúꞌi loo mèna, Xpii

1 PEDRO 1 Natúꞌ coꞌ ngo no mèna. 12 Per leque yub Diox mbli ngro xoꞌf cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli mèna xtùuz no conꞌ coꞌ mdoodiꞌs mèna inacte conꞌa conꞌ coꞌ gàc loo leque yub mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox mbluꞌ loo mèna leꞌ cón cheꞌn conꞌa nac coꞌ ndxàc loo naꞌ nalleꞌ. No nalleꞌ leque cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli mèn xtùuz pólleꞌa nac leque conꞌ coꞌ ndxath no coꞌ ndxèn loo guꞌ. No ndxath no ndxèn conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ por cón cheꞌn mèn coꞌ ngo yalbàn cón cheꞌn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Ngo mèna yalbàn por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndli Xpii Natúꞌ loo naꞌ. Xpii Natúꞌ coꞌ mtelꞌ Diox coꞌ ngroꞌ loo béꞌ loo naꞌ. No leque cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ nac conꞌ coꞌ mbli angl xtùuz par ñee angl no taꞌ angl cuent cón conꞌa no xá mod gàc conꞌa. Diox mblec naꞌ no mcui Diox naꞌ par ryo xàꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ par que tee ban ndac naꞌ loo Diox. 13 Cona, ndlyazen huen huen li guꞌ xtùuz cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli guꞌ. No ndlyazen nabeꞌste que tee ban guꞌ no neꞌziꞌfte guꞌ arid conꞌ yeꞌrsinꞌ laꞌs nii guꞌ no laꞌs yaꞌ guꞌ ned nzi tee guꞌ. Ante bli guꞌ xtùuz loo ryethe conꞌ ndac coꞌ li Diox loo guꞌ no coꞌ taꞌ Diox loo guꞌ coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ gàc loo guꞌ coꞌseꞌ yúꞌ loo Jesucrist loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. 14 Fque tee ban guꞌ làth xtàa guꞌ xal myenꞌ bix coꞌ ndyubdiꞌsqueꞌ loo xud myenꞌ. Neꞌque tee bante guꞌ xal ngòc yalnaban coꞌ mque tee ban guꞌ póla ndooreꞌ coꞌseꞌ tarte taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Diox no coꞌseꞌ tarte libeꞌ guꞌ Diox por cón cheꞌn Jesucrist. 15 Ndxeꞌlequeꞌ, fque tee banqueꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox xal mèn coꞌ thidtenequeꞌ ngro xàꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Tataa mod bli guꞌ tac Diox coꞌ mblec guꞌ no Diox coꞌ mcui guꞌ par ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Diox, Diox nac thìb Diox nalì no thìb Diox

1 PEDRO 1​, ​2 nambìi no thìb Diox natúꞌ. 16 Loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: Gòc guꞌ mèn coꞌ ngro xàꞌqueꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ tac daa nac thìb Diox nalì no thìb Diox nambìi no thìb Diox natúꞌ. 17 Yende chó mèn nzo coꞌ más ndyuꞌ loo Diox leque taamas mèn. Cheleꞌ guꞌ mbez: ―Pay― loo Diox, Diox coꞌ ndlaꞌs loo thìb thìb mèn xá mod nzi tee ban mèn par tub rez Diox cón cheꞌn mèn yiloa, ndxàal zyeb guꞌ ñèe guꞌ Diox leꞌn ryethe huiz coꞌ naban guꞌ. 18 Diox mbli par mblyáꞌ guꞌ loo thìb yalnaban coꞌ yende cón ntac coꞌ ngòc thìb yalnaban coꞌ mque tee ban guꞌ póla, coꞌ ngòc coꞌ mtéꞌth guꞌ loo xudgool guꞌ. No guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ coꞌseꞌ mteláꞌ Diox guꞌ loo conꞌ ryes por mdyonꞌ xtol guꞌ coꞌ angngòc loo guꞌ nalleꞌ, cón cheꞌn conꞌ coꞌ angmbli Diox loo guꞌ neꞌndiꞌde guꞌ conꞌa por cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndlyux no conꞌ coꞌ ndxezaꞌ xal ndxezaꞌ or no plat. 19 Ndxeꞌlequeꞌ, mteláꞌ Diox guꞌ loo conꞌ ryes por cón cheꞌn ren cheꞌn ladpeꞌ Crist, ren coꞌ anzeꞌf ntac loo Diox. Leque yub Crist mdaꞌ yalnaban Crist loo yalguth por cón cheꞌn xtol mèn xal coꞌseꞌ ndxuth mèn thìb mbacxilꞌ yenꞌ coꞌ beꞌ nac thìb mbacxilꞌ nambìi no coꞌ tarte gàc nec thìb conꞌ zab no nec thìb yalquìi loo par guth mèn mbacxilꞌa par xo mèn rena loo Diox loo izlyoꞌ. 20 Diox mdoo Crist no mnibeꞌ Diox loo Crist par gàc conꞌ coꞌ ngòcleꞌ loo Crist. Tataa mbli Diox loo Crist ndooreꞌ cuec Diox no mxènꞌ Diox izlyoꞌ. Per neꞌngàcte conꞌa loo Crist póla. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòca loo Crist leꞌn lult tiemp coꞌ nac tiemp ndxèꞌ ale mbyúꞌ Crist loo mèn no mbiꞌth Crist loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ par ngòc conꞌ ndac loo guꞌ nalleꞌ. 21 No por cón cheꞌn Crist guꞌ ngolaꞌsqueꞌ loo Diox, Diox coꞌ mblo xban Crist làth mèn nguth. No

580 mbli Diox ngòc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Crist. No por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli Diox loo Crist, thidtene mbli nèe guꞌ guꞌ leꞌ guꞌ ndxelaꞌsqueꞌ no nzi queequeꞌ lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 22 No nalleꞌ por mdubdiꞌsqueꞌ guꞌ loo diꞌs ndac coꞌ mbìn guꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ cón cheꞌn Diox xalqueꞌ mblyath no Xpii Natúꞌ guꞌ par mbìn guꞌ diꞌs cón cheꞌn diꞌs ndaca, mbli guꞌ par ngòc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox par tataa mod, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox. No ndxàal tataaqueꞌ tolo queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ. 23 Xalqueꞌ niin loo guꞌ, guꞌ ngòcleꞌ mèn cub xal thìb mbetoꞌ coꞌ ndxáal loo izlyoꞌ. Per neꞌngàcte conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ xal coꞌseꞌ ndxáal mèn por ren cheꞌn xud mèn no ren cheꞌn xnaꞌ mèn coꞌ ndxath no coꞌ ndlyux. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòca loo guꞌ ante por cón cheꞌn xtiꞌs Diox. Nè nac diꞌs cheꞌn xtiꞌs Diox tac ndli xtiꞌs Diox ndenꞌ mèn diꞌs xá nac mod coꞌ nque tee ban mèn coꞌseꞌ ndlab mèn xtiꞌs Diox o coꞌseꞌ ndxòn mèn xtiꞌs Diox. 24 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: Rye bin mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ ndxèꞌ nac xal huan nayèe. No ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ mbez mèn nac mèn no coꞌ ndli mèn nac xal nac yeꞌ huan coꞌ nxec thìb huiz no thìb ze no maste. Huana mbiiz. Leꞌ yeꞌ coꞌ nxyoꞌf loo huana ndxàb loo izlyoꞌ. 25 Per ndxeꞌlequeꞌ, diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Tad Diox thidtenequeꞌ nzo. Neꞌlyuxte xtiꞌs Diox. Tyubqueꞌ diꞌsa xal mbez diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox. Pues diꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ ngo mèn yalbàn loo guꞌ coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Bláꞌ guꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ thìb lad, coꞌ nac ryethe mod coꞌ nquedìi mèn xtàa mèn, no coꞌ nac mod

2

581 coꞌ ntembìi mèn ro mèn no ntembìi mèn xtiꞌs mèn loo xtàa mèn, no coꞌ nac mod coꞌ ndxàn lezoꞌ mèn ñèe mèn xtàa mèn, no coꞌ nac ryethe mod coꞌ ndaꞌ mèn cuentyix loo xtàa mèn, no coꞌ nac mod coꞌ nteriꞌth mèn cuentyix loo xtàa mèn. 2 Neequeꞌ guꞌ xal ndxàca loo myenꞌ bix coꞌ diz ngóol coꞌ ndxàaz niiz coꞌ nac xiiz xnaꞌ myenꞌ, ¿léꞌ? Lomisqueꞌ, cuaꞌn guꞌ mod loo cón cheꞌn xtiꞌs Diox par tolo téꞌth guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Diox no tyubdiꞌs guꞌ loo Diox por cón cheꞌn xtiꞌs Diox xalqueꞌ ndryoo no nxyèn myenꞌ bix coꞌ ndàaz xiiz xnaꞌ. Cheleꞌ guꞌ tataa li, leꞌ sya, tataa mod tolo téꞌth guꞌ no taꞌ guꞌ cuent loo cón cheꞌn Diox par tyubdiꞌsqueꞌ guꞌ loo Diox no, lìcqueꞌ, lyáꞌ guꞌ loo conꞌ ryes thidtene. 3 Tataa gàcpeꞌi loo guꞌ cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, mbli laꞌs leꞌ Tad Crist nac thìb Tad ndac. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Crist coꞌ naban thidtene nac xal thìb quèe coꞌ yub ngóol coꞌ yende chó cuin. 4 Cona, niin loo guꞌ: Ftolo gòc guꞌ mèn nadoꞌ. Ftolo téꞌth guꞌ no ftaꞌ guꞌ cuent no ftubdiꞌs guꞌ cón cheꞌn Tad Crist coꞌ thidtene naban. Tad Crist nac loo Diox xal thìb quèe coꞌ ndli mèn us par gàc quèea quèe scuadr cheꞌn liz mèn. Mèn mtèꞌb Tad Crist no mchoblaꞌ mèn Tad Crist. Per loo Diox axta arid ntac Crist. Por cona, mcui Diox Tad Crist par gàc Tad Crist xal thìb quèe scuadr coꞌ tyub squin yòo, coꞌ nee diꞌs, nac thìb conꞌ coꞌ naban coꞌ ngue toxcuaꞌ Diox. 5 Guꞌ, ne, nac xal quèe coꞌ nxoꞌf o coꞌ ndub albañil loo quèe scuadr coꞌ nac quèe cimient. Ftaꞌ guꞌ lugar loo Diox par li zinꞌ Diox guꞌ par thidte gàc guꞌ loo Diox, coꞌ nee diꞌs, nac xal thìb templ coꞌteꞌ nzo ban Diox. No ftaꞌ guꞌ lugar loo Diox li zinꞌ Diox guꞌ par gàc ryete guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Jesucrist xal nguleyꞌ coꞌ ngro xàꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xab izlyoꞌ par ante li guꞌ sirv loo Diox.

1 PEDRO 2 No ante por cón cheꞌn Jesucrist ngue li guꞌ conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac no coꞌ nac conꞌ coꞌ yòo lezoꞌ Diox. 6 Por cona, ndub diꞌs loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ, ne: Daa mdoo thìb mbiꞌ loo mèn ciuda Jerusalén. Mbiꞌa nac xal ner quèe coꞌ mxen albañil coꞌ mdub albañil squin yòo liz mèn. Mcuin mbiꞌa xal thìb quèea. No anzeꞌf ntac mbiꞌa par daa. Leꞌ mèn coꞌ yilaꞌs loo mbiꞌa na, mèna neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ no neꞌyitacte lezoꞌ mèna loo cón chenen por còn cheꞌn mbiꞌa. 7 Por part cón cheꞌn guꞌ coꞌ ndxelaꞌsleꞌ loo Diox por cón cheꞌn mbiꞌ coꞌ nac Crist coꞌ nac xal quèe squadr, arid ntac Crist coꞌ nac xal quèea loo guꞌ, ne. Per part cón cheꞌn mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loo Crist, loo mèna tyaaqueꞌ diꞌs no tyubqueꞌ diꞌs coꞌ ndub loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox coꞌ mbez taandxèꞌ: Leꞌ quèe coꞌ mtèꞌb mèn coꞌ nac xal maistr albañil, quèea ngòc ner quèe scuadr coꞌ ndyub squin yòo. 8 Lomisqueꞌ, tyaaqueꞌ diꞌs no tyubqueꞌ diꞌsa no gàcqueꞌ diꞌs xal mbez diꞌs ndxèꞌ, ne: Crist ngòc xal thìb quèe coꞌ ndxeziꞌf no coꞌ ndxegaꞌs nii mèn, coꞌ nee diꞌs, coꞌseꞌ nque quèe nii mèn no axta ndxexud mèn loo quèea. Pues part cón cheꞌn mèna, mèna ngoziꞌfqueꞌ no ngogaꞌsqueꞌ mèna loo cón cheꞌn Crist coꞌ nac xal quèea por neꞌnglide mèna cas no neꞌndub nzade mèna diꞌs coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Crist. Tac Diox mnibeꞌ lezoꞌ no mdoo lezoꞌ Diox leꞌ ryete mèn coꞌ neꞌlide cas no coꞌ neꞌndub nzade loo diꞌs coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Jesucrist, mèna ryo xàꞌ loo mod coꞌ mnibeꞌ Diox loo mèn par li mèn par yòo ban no mèn Diox loo béꞌ. No tataa mod tyactìi mèna yiloa por conꞌ mbli mèna. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox no coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. 9 Per part cón cheꞌn guꞌ coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo Crist, guꞌ nac thìb bin mèn coꞌ mcui

1 PEDRO 2 Diox par gàc guꞌ cheꞌnpeꞌ Diox. No nac guꞌ thìb ned mèn coꞌ nac xal nguleyꞌ coꞌ ante li sirv loo Diox coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo ryethe conꞌ. No nac guꞌ loo Diox xal thìb nación mèn coꞌ ngro xàꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xab izlyoꞌ par ante li guꞌ sirv loo Diox. No nac guꞌ mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. Tataa mbli Diox ngòca loo guꞌ par ya teꞌth guꞌ no luꞌ guꞌ loo mèn cón cheꞌn zinꞌ roo no zinꞌ xèn coꞌ mbli Diox loo mèn. Yub Diox mblec guꞌ no mcui Diox guꞌ par ryoꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ndli ntecuau yéc mèn no coꞌ ndli ntecuau lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. Tataa mbli Diox par mdyub xnìi yéc guꞌ no par mdyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌ nac thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn cón cheꞌn Diox par non guꞌ no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Diox. 10 Guꞌ thidtenequeꞌ neꞌngàcte mèn coꞌ ngòc mèn nacionpeꞌ Diox ndooreꞌ yilaꞌs guꞌ loo Crist. Per nalleꞌ, nac guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox. Thìb cuaꞌa yende chó nglat lezoꞌ gunèe guꞌ. Per nalleꞌ Diox ndlyatqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox guꞌ. Guree ban guꞌ ante par li guꞌ sirv loo Diox. 11 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, ñaꞌben loo guꞌ xal loo mèn tith coꞌ ngroꞌ liz no coꞌ ngroꞌ làaz, coꞌ nzi tee tith coꞌteꞌ nac liz no coꞌteꞌ nac làaz, neꞌtaꞌde guꞌ lugar tyub chol yoꞌf yeꞌrsinꞌ coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ guꞌ par li guꞌi. Tac ryethe conꞌa nac conꞌ coꞌ ndli thìb part ndoo lezoꞌ mèn li mèn conꞌ ndac. No tedib part ndoo lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. Conꞌa nac xal thìb xóꞌ coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ loo xpii mèn no loo alm mèn. 12 Nabeꞌste fque tee ban ndac guꞌ làth mèn coꞌ tarte libeꞌ Diox no coꞌ tarte taꞌ cuent cón cheꞌn Diox. Tataa mod, mastaleꞌ nalleꞌ ñii yèe ñii tìi mèna cón cheꞌn guꞌ axta mbez mèn nac guꞌ mèn yeꞌrsinꞌtúb, per yiloa mèna huiꞌ xal nac conꞌ ndac coꞌ ndli guꞌ.

582 No tataa mod mèna gab quetal naroo xèn nac Diox coꞌ mbli nzi tee ban ndac guꞌ nalleꞌ. Tataa gab mèna coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ taꞌ mèn cuent loo Diox cón cheꞌnpeꞌ mèn. 13 No por cón cheꞌn Tad Crist, ftub nza guꞌ no ftubdiꞌs guꞌ conꞌ coꞌ ñibeꞌ ley coꞌ mxoꞌf gobiern loo mèn, que naca conꞌ coꞌ ñibeꞌ thìb president por nac president thìb xaꞌ coꞌ más ñibeꞌ, 14 que naca conꞌ coꞌ ñibeꞌ mèn coꞌ nac gobernador coꞌ nac mèn coꞌ mtelꞌ thìb president par tetìi mèn coꞌ nac gobernador mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ no par li mèn coꞌ nac gobernador conꞌ coꞌ nac conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèn coꞌ ndli conꞌ ndac. 15 Tac Diox, ne, ndlyaꞌs leꞌ guꞌ thidtenequeꞌ li conꞌ ndac par tataa mod li guꞌ par yauꞌ ro mèn naxèn no ro mèn tont par neꞌtolode tyoodiꞌs mèna cón cheꞌn guꞌ. 16 Fque tee ban ndac guꞌ làth chol mèn xal mèn coꞌ yende chó mbee ncaꞌ par li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Per mastaleꞌ ndli guꞌ cuent yende chò mbee ncaꞌ guꞌ par li guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ por nzo guꞌ loo cón cheꞌn Diox, neꞌlide guꞌ xtùuz por nzo guꞌ loo cón cheꞌn Diox nzoqueꞌ mod li guꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. Yende xàa, ey. Más huen fque tee ban guꞌ xalqueꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nac mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox. 17 Gòp guꞌ mod coꞌ nac thìb mod ndac loo rye mèn xal ndxàalpeꞌ li guꞌi. Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Jesucrist. Bzeb guꞌ loo Diox no bli guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox. Gòp guꞌ mod loo mèn coꞌ nac gobiern coꞌ ñibeꞌ loo guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ xá mod mxactìi Crist par tataa mod téꞌth mèn xá mod ndxàal que tee ban mèn. 18 Nalleꞌ guꞌ coꞌ nac moz, ftubdiꞌs guꞌ no gòp guꞌ mod gunèe guꞌ mèn coꞌ nac patrón guꞌ. Iante tyubdiꞌs guꞌ no gàp guꞌ mod loo mèn coꞌ nac patrón ndac no coꞌ

1 PEDRO 2​, ​3

583 nac patrón nadoꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ftubdiꞌs guꞌ no gòp guꞌ mod loo mèn coꞌ nac patrón nayiꞌ, ne. 19 Coꞌseꞌ nxec yèe guꞌ no coꞌseꞌ nchaꞌlaꞌs guꞌ coꞌseꞌ ndxecloo patrón guꞌ loo guꞌ por thìb conꞌ coꞌ indxàalte li patrón guꞌ loo guꞌ no nxec guꞌ tac guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no non guꞌ tataa ndlyaꞌs Diox li guꞌ loo patrón guꞌ, ndxòo lezoꞌ Diox conꞌ ndli guꞌa no nac conꞌ coꞌ ndli guꞌa thìb conꞌ ndac loo Diox cheleꞌ guꞌ tataa ndli. 20 Per cheleꞌ guꞌ li ndxep conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ iléꞌde nac, no conaꞌte ndli tetìi patrón gu, ¿chéꞌ ndyac guꞌ naca thìb conꞌ roo loo Diox cheleꞌ guꞌ nquin xec yèe cheleꞌ patrón tetìi guꞌ por conꞌ mbli guꞌ coꞌ iléꞌde nac, càꞌ? Yende xàa. Per ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ patrón guꞌ ndxecloo loo guꞌ por ndxep conꞌ ndac coꞌ mbli guꞌ no nchaꞌlaꞌs guꞌ no nxec yèe guꞌ par nabeꞌste ngue li guꞌ zinꞌ loo patrón guꞌ, conꞌa nac conꞌ ndac loo Diox no conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox. 21 Por mxec yèe guꞌ no por ngòp guꞌ mod, Diox mcui guꞌ no mdoo Diox guꞌ no mblec Diox guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Más de cona, guꞌ nonqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent por cona mxactìi Crist por cón cheꞌn guꞌ par tataa mod mbluꞌ Crist loo guꞌ xá mod ndxàal que tee ban guꞌ xal mque tee ban Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 22 Coꞌseꞌ mque tee Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ nec thìb mod no nec tedib mod neꞌncuaꞌnte Crist xquin Crist no xtol Crist no neꞌ neꞌ nquedìi Crist nec thìb mèn. 23 Coꞌseꞌ gunii yèe gunii tìi mèn cón cheꞌn Crist, neꞌncàbte Crist nec thìb diꞌs, coꞌ nee diꞌs, ngàc nayiꞌ Crist. Coꞌseꞌ asembli mèn mtetìi mèn Crist, neꞌngabte Crist sere Crist yaꞌ Crist par ntin Crist mèn yiloa. Ndxeꞌlequeꞌ, mtanꞌ Crist ryethe conꞌ mbli no mèn Crist part cheꞌn Diox par li Diox coꞌ nee lezoꞌ Diox loo mèna, Diox coꞌ nalì no nambìi ndub rez no ngo xtàa cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli mèn loo xtàa mèn. 24 Yub Crist mxactìi no mdenꞌ Crist yalnè lad Crist por cón cheꞌn xtol mèn coꞌseꞌ mqueꞌ mèn Crist

loo cruz. Tataa mod ngòca loo Crist par gàc naꞌ mèn coꞌ thidtene yathlaꞌs no ryoꞌ yéc naꞌ no ryoꞌ lezoꞌ naꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ nac xtol naꞌ no leque tiempa que tee ban ndac naꞌ coꞌ nac thìb yalnaban nalì no thìb yalnaban nambìi loo Diox. Crist mxactìi ryethe conꞌa par gaca loo guꞌ neꞌtyactìide guꞌ por cón cheꞌn xquin guꞌ no por cón cheꞌn xtol guꞌ. 25 Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no nonqueꞌ guꞌ leꞌ guꞌ mque tee huan loo Diox póla loo ryethe conꞌ coꞌ nac xtol guꞌ xal thìb partid mbacxilꞌ coꞌ mdyuhuan. Per nalleꞌ, guꞌ ngòo loo cón cheꞌn Crist, Crist coꞌ nquenap guꞌ xal nquenap thìb pastor mbacxilꞌ. No nquenap Crist alm guꞌ no xpii guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ xá mod ndxàal cue ban mèn, mèn coꞌ mselyaꞌ. Guꞌ ne, mèngot coꞌ ngue no xinꞌ saꞌl, ftubdiꞌs guꞌ diꞌs coꞌ ñee xinꞌ saꞌl guꞌ loo guꞌ no coꞌ ñibeꞌ xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ loo guꞌ no conꞌ ndlyaꞌs xinꞌ saꞌl guꞌ li guꞌ. Tataa mod cheleꞌ ndxep xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ tarte yilaꞌs xal ndluꞌ diꞌs ndac, nzoqueꞌ mod yilaꞌs xinꞌ saꞌl guꞌ no li laꞌs xinꞌ salꞌ guꞌ lìcqueꞌ nac cón cheꞌn Tad Jesucrist por ngüiꞌ xinꞌ saꞌl guꞌ mod coꞌ nque tee ban no guꞌ xinꞌ saꞌl guꞌ. Tataa mod inquinte tyoodiꞌs no guꞌ xinꞌ saꞌl guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac no cón cheꞌn Jesucrist. 2 Leꞌ sya, tataa mod li laꞌs no yilaꞌs xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist coꞌseꞌ huiꞌ xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ loo mod coꞌ nac thìb mod ndacpeꞌ coꞌ ndxàp guꞌ loo xinꞌ saꞌlpeꞌ guꞌ. 3 Lomisqueꞌ ne, guꞌ coꞌ nac mèngot, indlyasten leꞌ guꞌ arid tyoxcuaꞌ guꞌ par nabeꞌste ñaa guꞌ no par nít nayèe ñaa guꞌ coꞌseꞌ ndxoc xab guꞌ. Angab naꞌi, coꞌseꞌ ante nít nayèe ñaa yéc guꞌ ndee guꞌ bèu yéc guꞌ no coꞌseꞌ ndxòo corral or yen guꞌ no nque yiꞌf or nza guꞌ coꞌ arid ntac no coꞌseꞌ ndxoc xab guꞌ larꞌ coꞌ anzeꞌf nabeꞌs ñaa no coꞌ arid náp ntaca. 4 Ndxeꞌlequeꞌ, ndlyazen luꞌ guꞌ

3

1 PEDRO 3 mod ndac coꞌ, lìcpeꞌ, ndxàp guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ no leꞌn xtùuz guꞌ. Moda neꞌlyuxte loo mèn. Thidtene ndxòo lezoꞌ mèn moda. Thidtenequeꞌ naziꞌ nziriꞌ mèn con xtàa mèn. No nagàl nziriꞌ mèn no rye nda rye ndyeꞌth nziriꞌ mèn làth xtàa mèn. Conꞌ coꞌ ndli guꞌa no mod coꞌ cue ban guꞌa anzeꞌf ntac loo Diox, ey. 5 Póla, tataa mdyoxcuaꞌ mèngot, mèngot coꞌ, lìcqueꞌ, ngro xàꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ no coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. Ngòp mèngota yalxlaꞌs loo Diox no mdubdiꞌs mèngota diꞌs coꞌ mnibeꞌ xinꞌ saꞌl mèngota loo mèngota no mdub nza mèngota loo conꞌ gunee xinꞌ saꞌl mèngota loo mèngota. 6 Tataa mbli Sar, ne. Mdubdiꞌs Sar loo Abraham. Guꞌ, ne, gàc xal ngòc Sar cheleꞌ guꞌ toloque li conꞌ ndac no cheleꞌ guꞌ neꞌtolode zyeb loo nec thìb conꞌ. 7 Guꞌ, ne, mènbiꞌ coꞌ nac xinꞌ saꞌl mèngot guꞌ, gòc guꞌ mèn coꞌ huen huen mtéꞌth xá mod ban no guꞌ xaꞌgot guꞌ no xá mod quenap guꞌ xaꞌgot guꞌ. Bli guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn coꞌ ndxàal li guꞌ loo xaꞌgot guꞌ. Iante por nac mèngot mèn delicad li guꞌ conꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, bli guꞌ conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo mèngot coꞌ nac xinꞌ saꞌl guꞌ tac mèngota, ne, ngue no leque yalnaban coꞌ mdaꞌ Diox loo mèngota xalqueꞌ nac yalnaban coꞌ mdaꞌ Diox ngue no guꞌ nalleꞌ. Tataaqueꞌ bli guꞌ loo mèngotpeꞌ guꞌ par de que yende cón ncaꞌ no yende cón ncà loo guꞌ par thidte cuez no guꞌ xaꞌgot guꞌ Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndyactìi ante por mbli mèn conꞌ ndac. 8 Por lult, ndlyazen thidte cue ban guꞌ. Thidte gàc xtùuz guꞌ no thidte gàc lezoꞌ guꞌ. No thidte lyat lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. Ndlyazen queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Jesucrist xalqueꞌ mèn coꞌ ndxàc hues. Gòc guꞌ mèn coꞌ ndyac no xtàa. Gòc guꞌ mèn coꞌ indluꞌde

584 ndyeꞌs. 9 Neꞌco xtàade guꞌ loo nec thìb mèn leque conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn loo guꞌ. Neꞌ neꞌ li guꞌ par taꞌ guꞌ xyàn lezoꞌ mèn xal ndaꞌ mèn xyàn lezoꞌ guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, más huen bli guꞌ conꞌ ndac loo mèn coꞌ mbli conꞌ yeꞌrsinꞌ loo gu. Tac Diox ngurez guꞌ no mblec Diox guꞌ par angli Diox conꞌ ndac loo guꞌ. 10 Tac loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox ndub diꞌs coꞌ mbez: Leꞌ mèn coꞌ lyaꞌs ban nen tiemp no coꞌ lyaꞌs gàc conꞌ ndac loo loo izlyoꞌ, ndxàal gàp lezoꞌ mèna par neꞌtyoodiꞌste mèna chol diꞌs yeꞌrsinꞌ. Neꞌ neꞌ gàc mèna mèn gutyèꞌ. 11 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar tyoo nii guꞌ no tyoo yaꞌ guꞌ xal ndli mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, bli guꞌ conꞌ ndac loo hues xtàa guꞌ. Ftuꞌ ftàl guꞌ coꞌ nac xèn xyàn coꞌ ndxàc loo guꞌ. Bli guꞌ coꞌ nzote mod li guꞌ par yo nagàl lezoꞌ guꞌ no gure ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. 12 Tac Tad Diox nquenap no indláꞌyaꞌde Tad Diox mèn coꞌ nac mèn nalì no mèn nambìi. No ndxòn Tad Diox ro mèna coꞌseꞌ mbez mèna Diox par li Diox conꞌ coꞌ ñaꞌb mèna. Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox thidtene ingüiꞌde loo mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ. No ndxezan Diox ndxegaa mèna loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna. 13 ¿Chó mèn li conꞌ yeꞌrsinꞌ loo guꞌ cheleꞌ guꞌ thidtenequeꞌ mbli nèe guꞌ par li guꞌ conꞌ ndac, àꞌ? Yende chò mèn gác li conꞌ yeꞌrsinꞌ loo guꞌ tataa, ¿léꞌ? 14 Per mastaleꞌ ndxàc yaltìi loo guꞌ por nzi tee ban lì guꞌ no por nzi tee ban ndac guꞌ, huen ndxàca loo guꞌ no huen nda guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Neꞌzyebte guꞌ loo nec thìb conꞌ. No neꞌ neꞌ ya yeꞌth lezoꞌ guꞌ nec thìb mod no nec tedib mod par tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist. 15 Ndxeꞌlequeꞌ, bli guꞌ par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Crist xalqueꞌ Tad guꞌ leꞌn xtùuz guꞌ no leꞌn lezoꞌ guꞌ. No bli guꞌ cas loo Crist. Nalas gure

1 PEDRO 3​, ​4

585 guꞌ par gác guꞌ càb guꞌ loo chol mèn, mèn coꞌ ñaꞌb thìb razon o thìb consej loo guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo Diox no coꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ loo Diox. Bli guꞌi xal mèn coꞌ indyeꞌste. Nadoꞌ diꞌs no nadoꞌ cuent bli guꞌ cas loo mèn no gòp guꞌ mod loo mèn coꞌseꞌ ñaꞌb mèn loo guꞌ par tyoodiꞌs no guꞌ mèn. 16 Nabeꞌste fque tee ban ndac guꞌ no nabeꞌste fque tee ban lì guꞌ par neꞌtenꞌte guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ leꞌ guꞌ ngue li conꞌ yeꞌrsinꞌ. Leꞌ sya, mèn coꞌ nazab ndyoodiꞌs cón cheꞌn xá mod nque tee ban guꞌ mastaleꞌ nabeꞌste nque tee ban ndac guꞌ xal mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist, ndxeꞌlequeꞌ, mèna tenꞌ leꞌn lezoꞌ mèna no thyon mèna cón cheꞌn xtiꞌspeꞌ mèn coꞌseꞌ ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn guꞌ. 17 Más huen gàc yaltìi loo mèn por ndli mèn conꞌ ndac, cheleꞌ Diox ndlyaꞌs tataa gàca loo mèn, leque gàc yaltìi loo mèn por ndli mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. 18 Tac yub Crist mdenꞌ yalnè no mxactìi Crist axta nguth Crist por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ. Thidte vez ngòca loo Crist por cón cheꞌn xquin no xtol cheꞌn ryete mèn. Crist ngòc thìb mbiꞌ ndac. Per ndxeꞌlequeꞌ, leꞌleꞌ Crist mxactìi por naꞌ, naꞌ coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ, par tataa mod yòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox por cón cheꞌn Crist. Bélꞌyòo lad Crist nguth per xpii Crist no alm Crist neꞌngathte. Ndxeꞌlequeꞌ, nzo ban Crist por cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. 19 Láth nzo gaꞌs bélꞌyòo lad Crist coꞌ ngòc thebol leꞌn yeꞌr quèe coꞌ ngòc báꞌ coꞌteꞌ mcaꞌs mèn Crist leꞌn izlyoꞌ, ngua luꞌ xpii Crist no alm Crist loo taamas alm no taamas xpii coꞌ nzo gòo leꞌn thìb lugar coꞌ ngòc xal thìb leziꞌf leꞌ Crist na, mbli gan loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Mebizya. 20 Almaa no xpiia neꞌndubdiꞌste loo Diox coꞌseꞌ ngòc tiemp pólleꞌa pólleꞌa leꞌn huiz no leꞌn tiemp coꞌseꞌ mque tee ban thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Noé. Leꞌn tiempa Diox

mdub bed no mchaꞌlaꞌs Diox con mèna láth mdyoxcuaꞌ yòoyaa coꞌ mtoxcuaꞌ Noé. Leꞌn yòoyaaa nagabte mèn ngòc coꞌ ngòo leꞌn yòoyaaa, coꞌ nee diꞌs, xon mèn. Mèna ngòc mèn coꞌ mblyáꞌ loo nít no loo yuuloo coꞌ ngulàa tiempa. 21 Nít cheꞌn yuuloo coꞌ ngure loo izlyoꞌ tiempa ndluꞌ loo naꞌ no ndaꞌ cuent loo naꞌ cón cheꞌn bautism coꞌ ngòc loo naꞌ. No por cón cheꞌn bautisma nanee naꞌ leꞌ naꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes nalleꞌ. Per bautism coꞌ ngòc loo naꞌ inacte bautisma par gab naꞌ mtembìi bautism lad naꞌ no maste. Ndxeꞌlequeꞌ, naca leꞌ por cón cheꞌn bautism coꞌ ngòc loo naꞌ mnaꞌb naꞌ loo Diox li Diox par neꞌtolode tenꞌ naꞌ leꞌn lezoꞌ naꞌ cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ coꞌ mtonꞌ Diox loo naꞌ. Más de cona, bautism coꞌ ngòc loo naꞌ ndluꞌ loo naꞌ mblyáꞌ naꞌ loo conꞌ ryes por cón cheꞌn coꞌseꞌ ngro xban Jesucrist làth mèn nguth. 22 Ngoloa, nguáp Jesucrist loo béꞌ. Ndub Jesucrist cuat Diox loo béꞌ. No ryete angl, no ryete xaꞌ coꞌ ñibeꞌ, no ryete xaꞌ coꞌ ndxàp conꞌ laꞌs nii no laꞌs yaꞌ, ryete xaꞌa mdeꞌs nii no mdeꞌs yaꞌ loo Jesucrist par ñibeꞌ Jesucrist loo ryethe conꞌ. Trèꞌ ndluꞌ xá mod ndxàal li mèn sirv thìb mod no tedib mod coꞌ gác mèn loo Diox. Cona, ngue niin loo guꞌ: Texal mxactìi Crist no mdenꞌ Crist yalnè lad Crist, guꞌ, ne, ndxàal cuec lezoꞌ par tyactìi guꞌ cheleꞌi nquin gàc loo guꞌ. Guꞌ ndaꞌqueꞌ cuent leꞌ chol mèn coꞌ mxactìileꞌ lad por cón cheꞌn Crist, mèna ndluꞌ, lìcqueꞌ, ya intolode cuaꞌn mèna xquin mèna no xtol mèna loo Diox. 2 Tataa mbli mèna par ban mèna taandxep tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ ante xal nee lezoꞌ Diox. No làtha, ya neꞌtyubte yoꞌf lezoꞌ mèn loo ryethe conꞌ coꞌ ndxuhua nèe lezoꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ ndxèꞌ. 3 Ya mbyaaleꞌ mdaꞌ guꞌ gust lezoꞌ guꞌ loo huax conꞌ

4

1 PEDRO 4 coꞌseꞌ tarte yilaꞌs guꞌ loo Diox tiemp coꞌ ngòc póla xal ndli mèn coꞌ indlibeꞌde Diox. Tiempa, guꞌ mque tee ban loo chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mdub yoꞌf lezoꞌ guꞌ par li guꞌ. Angab naꞌi, ngòc guꞌ mènguy. Mque tee yuhua xleꞌ guꞌ coꞌseꞌ ndli guꞌ chol lni. Mque tee yu xleꞌ guꞌ cheꞌn mèn hor coꞌ ndlyaꞌs guꞌ axta plóthe. Ayen yii ayen den ndxèn mbez yèe guꞌ. Mque tee tuuz guꞌ axta plóthe, ne. Mbli guꞌ chol lni loo chol mdoꞌ no loo chol gunab coꞌ ndxab Diox indxàalte còoꞌ mèn yéc mèn loo no indxàalte tyub xib mèn loo. 4 Nalleꞌ mèna mbez loo xtàa mèn no loo lezoꞌ mèn chonon inqueltàade guꞌ con mèna loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndub yoꞌf lezoꞌ mèna loo mod coꞌ nque tee ban mèna. No por cona, nazab ñii yèe ñii tìi mèna no mbez mèna ngòc nguàal conꞌ cón cheꞌn guꞌ. 5 Per prob mèna naquinqueꞌ taꞌ cuent loo xaꞌ coꞌ ngòc nableꞌ par tub rez xaꞌ cón cheꞌn mèn loo mèn coꞌ beꞌ naban no loo mèn coꞌ nguthleꞌ. 6 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Loo mèn coꞌ nguthleꞌ nalleꞌ, mblo mèn yalbàn no mdeꞌth mèn cón cheꞌn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes láth beꞌ ngure ban mèna par gàc loo mèna coꞌseꞌ gath bélꞌyòo lad mèna, yòo ban no xpii mèna no alm mèna Diox xalqueꞌ naban Diox. Tataa ngòca loo mèna mastaleꞌ yub Diox gunee lezoꞌ cón cheꞌn mèna nquin gath bélꞌyòo lad mèna xalqueꞌ ndxath rye mèn. 7 Nase ya nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp coꞌseꞌ tlo lyux tiemp yeꞌrsinꞌ coꞌ naban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Cona, ngue niin loo guꞌ: Ndxeꞌslequeꞌ fque tee ban guꞌ no nalas fque tee ban guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No neꞌyathlaꞌste guꞌ par tolo cuez guꞌ Diox ze no yálꞌ. 8 Más de cona, loo ryethe conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, ndlyazen queꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ axta plóthe. Tac mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn axta plóthe, mèna ingòode xyàn lezoꞌ ñèe mèna hues xtàa mèna arid. Luega nteriꞌth

586 ntecanꞌ mèna xyen xyàn coꞌ ndxòo lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn. 9 Ftaꞌ guꞌ liz guꞌ cued mèn coꞌ ñaꞌb loo guꞌ par cued mèn liz guꞌ. Per neꞌcuez nguixte guꞌi loo mèn por mdaꞌ guꞌ liz guꞌ nguled mèn. 10 Lomisqueꞌ ne, li thìb thìb guꞌ sirv loo chol xtàa guꞌ par lyath no guꞌ xtàa guꞌ xal nzote mod coꞌ nac coꞌ mdaꞌ Diox lugar gác guꞌ li guꞌ sirv loo mèn. Tataa bli guꞌ xal mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ ndac coꞌ nac thìb zinꞌ coꞌ angmbli Diox loo guꞌ par li guꞌ sirv loo mèn. 11 Mèn coꞌ mdaꞌ Diox lugar gác mèna par tyoodiꞌs no mèna mèn cón cheꞌn Diox, tyoodiꞌs no mèna mèn xalqueꞌ ndyoodiꞌs no Diox mèn. No cheleꞌ chol guꞌ lyaꞌs taꞌ thìb huiz zinꞌ anxleꞌ loo xtàa guꞌ, neꞌcuaꞌnte guꞌ mod guth guꞌ máꞌ xiꞌtha. Bli guꞌ zinꞌa xal ndxàal li guꞌ zinꞌ xal mdaꞌ Diox fuerz loo guꞌ par li guꞌi. Bli guꞌ leꞌ ryete conꞌ coꞌ li guꞌa càba gab mèn conꞌ roo no conꞌ xèn cón cheꞌn Diox no gab mèn natúꞌ nac Diox, ne, por cón cheꞌn Jesucrist. Ndlyazen gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Jesucrist no ndlyazen yanꞌ ryethe conꞌ roo no ryethe conꞌ xèn laꞌs nii Jesucrist no laꞌs yaꞌ Jesucrist leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca. Trèꞌ ndluꞌ xal ndxàal que tee ban mèn coꞌseꞌ ndxàc yaltìi loo mèn, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox. 12 Mèn huesen por cón cheꞌn Crist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, neꞌgàcte guꞌ mèn coꞌ arid neꞌñeede cón, chàa, gàc loo guꞌ coꞌseꞌ ndxàc chol yaltìi tínꞌ loo guꞌ. Neꞌtenꞌte guꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ nac thìb conꞌ coꞌ tarte ñèe mèn gàc loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 13 Ndxeꞌlequeꞌ, ftac lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ gàca loo guꞌ leꞌ guꞌ tyactìi no Crist ndxep par gàca loo guꞌ tyac tínꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ ñèe guꞌ gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Crist coꞌseꞌ yiꞌth Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. 14 Cheleꞌ mèn ñii ngòc nguàal conꞌ loo guꞌ por cón cheꞌn Crist, huen

1 PEDRO 4​, ​5

587 gàca loo guꞌ no huen nda guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Coꞌseꞌ gàca tataa loo guꞌ, ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent leꞌ Xpii cheꞌn Diox, Xpii coꞌ nac Xpii roo no Xpii xèn, nzo loo guꞌ. Mèna ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn Crist. Per ndxeꞌlequeꞌ, guꞌ ndli ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Crist. 15 Thìb descuid nquin tyactìi guꞌ ndxep. Cheleꞌ guꞌ nquin tyactìi ndxep, blaꞌs guꞌ no huen huen quenap guꞌ guꞌ par neꞌtyactìide guꞌ por mbeth guꞌ mèn; por mbli huanꞌ guꞌ; o por mbli guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ; o por mblaꞌs roꞌ guꞌ diꞌs cón cheꞌn tedib mèn coꞌ inacte cón cheꞌn guꞌ. 16 Ndxeꞌlequeꞌ, cheleꞌ chol guꞌ ndyactìi ndxep ante por nzo guꞌ loo cón cheꞌn Crist no maste, inquinte thyon guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ndxàal gab guꞌ leꞌ Diox nac Diox roo no Diox xèn por mdaꞌ Diox lugar loo guꞌ neꞌ guꞌ lèe mèn coꞌ nac cheꞌn Crist por nac guꞌ mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Crist. 17 Nase mzinleꞌ huiz no mzinleꞌ tiemp coꞌseꞌ tlo tub rez Diox cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndli mèn coꞌ nac mèn guliz Diox, coꞌ nee diꞌs, naꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Cheleꞌ Diox ya tataaleꞌ mtlo ngue tub rez cón cheꞌn naꞌ par tetìi Diox naꞌ, ¿xá nee guꞌ? aleꞌqueꞌ neꞌ gàc más conꞌ yeꞌrsinꞌ tínꞌ loo mèn coꞌ, por derech, neꞌndubdiꞌste loo diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod ndlyáꞌ mèn loo conꞌ ryes, ¿léꞌ? 18 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ mèn coꞌ nac mèn ndac no mèn nalì loo Diox añenti mdyal par ngulàa yéc mèn no ngulàa lezoꞌ mèn par mblyáꞌ mèna loo conꞌ ryes, aleꞌqueꞌ loo mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp xtol, pà yilaꞌs mèn lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes, ¿léꞌ? Yende xàa. 19 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox no coꞌ ndyactìi xal nac coꞌ gunee lezoꞌ Diox, mèna ndxàalqueꞌ tolo li conꞌ ndac loo hues xtàa mèna. No ndxàalqueꞌ toloqueꞌ naꞌb mèna quenap Diox alm mèna no xpii mèna laꞌs yaꞌ Diox no leque tiempa gàp mèna yalxlaꞌs loo Diox leꞌ Diox lii

loo mèna. Yub Diox nac Diox coꞌ mbli par nzo naꞌ. No yub Diox ndliqueꞌ coꞌ mcàbgòn Diox li Diox loo mèn. Pedr ngue coꞌx loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Diox. Daa, Pedr nac thìb xaꞌ gox nalleꞌ coꞌ lalqueꞌ ngox xal ngox ndxep mèngool coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ nqueltàa no guꞌ. Gunèen coꞌseꞌ mxactìi Crist. No ndan cuent cón cheꞌna loo mèn no ndluꞌen loo mèn xá mod mxactìi Crist. Thidte gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo ryete naꞌ, yiloa. Por cona, ngue coꞌxen loo mèngoola nalleꞌ. 2 Ndlyazen leꞌ mèngoola quenap mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox coꞌteꞌ nqueltàa guꞌ par nedrèꞌ, mèn, coꞌ nee diꞌs, nac xal mbacxilꞌpeꞌ Diox. Ndlyazen li mèngoola conꞌ coꞌ ngue coꞌxen loo mèngoola loo diꞌs ndxèꞌ dib nzo yéc mèngoola no dib nzo lezoꞌ mèngoola xal mèn coꞌ huen nzo lezoꞌ xal neete lezoꞌ Diox. Indlyasten a la fuerz li mèngool conꞌ coꞌ ngue coꞌxen loo mèngool ndxèꞌ. Neꞌ neꞌ indlyazen li mèngoola xal mèn coꞌ ante nde yath ñèe tmi. 3 Neꞌ ne indlyazen xoꞌf zinꞌ guꞌ zinꞌ ndxèꞌ, mèngool, xal mèn coꞌ ndxàc cheꞌn thìb conꞌ no xal mèn coꞌ ñibeꞌ loo xtàa mèn, loo mèn coꞌ ndyoo ner guꞌ loo no mèn coꞌ ndyoo naa guꞌ loo. Ndxeꞌlequeꞌ, cuaꞌn guꞌ mod bluꞌ guꞌ guꞌ loo mèn coꞌ nac xal mbacxilꞌ leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nque tee ban ndac no nque tee ban lì guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 4 Tataa lyazen li guꞌ. Leꞌ sya, coꞌseꞌ yúꞌloo Tad Jesucrist coꞌ nac merpeꞌ pastor coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox, xal nquenap thìb pastor mbacxilꞌ, huiza guꞌ gàc cheꞌn no yanꞌ no guꞌ thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn coꞌ inacte xal thìb coron coꞌ natoxcuaꞌ con laa nayèe coꞌ lueg ngolꞌ. 5 Lomisqueꞌ lyazen ne, guꞌ coꞌ nac myenꞌbiꞌ no guꞌ coꞌ nac myenꞌgot, ftubdiꞌs guꞌ loo conꞌ ñibeꞌ mèngool loo

5

1 PEDRO 5 guꞌ. Lomisqueꞌ, ndlyazen leꞌ ryete guꞌ gàc nadoꞌ loo thìb guꞌ no loo tedib guꞌ no gòc guꞌ mèn coꞌ ncuaꞌn mod gàc conꞌ ndac loo hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn guꞌ. No neꞌgàcte guꞌ mèn nayiꞌ. Tac Diox ndxecloo no ndxàc Diox ngolo ngolaꞌs loo mèn coꞌ ndyeꞌs no loo mèn coꞌ nxyalꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndlyath no mèn nadoꞌ coꞌ indyeꞌste no mèn coꞌ inxyalꞌte loo ryethe conꞌ ndac cón cheꞌn Diox. 6 Cona, ngue niin loo guꞌ: Gòc guꞌ mèn nadoꞌ loo ryethe mod coꞌ ndxàp guꞌ tac Diox ndxàp rye loothe conꞌ laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. Cheleꞌ guꞌ tataa li, leꞌ sya, Diox li par gàc guꞌ mèn roo mèn xèn coꞌseꞌ gàcpeꞌ huiz coꞌ nanee Diox ndxàal gàc guꞌ mèn roo mèn xèn. 7 Yende chó mport nzo lezoꞌ Diox por ndxath ndlyux guꞌ loo cón cheꞌn guꞌ. Más huen gurez guꞌ Diox por cón cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nde che loo guꞌ no conꞌ coꞌ ndenꞌ guꞌ no conꞌ coꞌ ndli nxi lezoꞌ guꞌ. Tac ndxeꞌlequeꞌ, leꞌleꞌ loo Diox ndxàca thìb zinꞌ cón cheꞌn guꞌ. 8 Lomisqueꞌ, ndlyazen gòc guꞌ mèn nalas no mèn lijer xal mèn coꞌ nquenap liz thìb mèn coꞌ ndxàp cheꞌn. Tac Mebizya coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn guꞌ ngue tee cuaꞌn mod par telux Mebizya guꞌ xal thìb mbeeꞌs coꞌ mbez yèe coꞌseꞌ ngue tee lanꞌ mbeeꞌs, ncuaꞌn mbeeꞌs coꞌ hua mbeeꞌs. 9 Gòp lezoꞌ guꞌ par nec thìb mod no nec tedib mod neꞌlide guꞌ nec thìb conꞌ coꞌ nee lezoꞌ Mebizya li guꞌ. Más huen bli nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist coꞌ ndxelaꞌs guꞌ. Tac guꞌ naneequeꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent leꞌ ryete mèn coꞌ ndxàc hues guꞌ por cón cheꞌn Crist coꞌ nzo dib athu loo izlyoꞌ nzi tac leque yaltìi coꞌ ndyac guꞌ par nedrèꞌ. 10 Per coꞌseꞌ riid yaltìia loo guꞌ coꞌ ndxàc ndxep tiemp loo guꞌ, Diox li par gàc guꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, mtéth no mèn coꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no mèn coꞌ

588 ndyubdiꞌsqueꞌ loo cón cheꞌn Diox. No Diox li par leque guꞌ li nèe guꞌ loo cón cheꞌn Crist. No li Diox par neꞌtolode gàc guꞌ mèn coꞌ nac chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Diox. Leque yub Diox angndli ndxàc rye loothe conꞌ ndac loo naꞌ. No leque yub Diox nac Diox coꞌ ngurez naꞌ no mblec Diox naꞌ par gàc cheꞌn naꞌ no par yanꞌ no naꞌ rye loothe coꞌ nac conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌnpeꞌ Diox tac thidte ndxàc naꞌ con Crist no ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Crist thidtene. 11 Ndlyazen tolo gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Crist no ndlyazen yanꞌ ryethe conꞌ roo no ryethe conꞌ xèn laꞌs nii Jesucrist no laꞌs yaꞌ Jesucrist leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca. Conꞌ ndxèꞌ nac lult diꞌs coꞌ mqueꞌ Pedr yeꞌs loo mèn. 12 Mtelꞌen cart ndxèꞌ loo guꞌ con Silvan coꞌ ndlin cuent nac thìb hues naꞌ coꞌ altant ndoo loo cón cheꞌn Crist. Loo cart ndxèꞌ mcoꞌxen loo guꞌ no mblin leꞌ guꞌ ndaꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ leꞌ ryethe yalndac coꞌ angndli Diox loo guꞌ ndluꞌ loo guꞌ leꞌ Diox, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox guꞌ. Por cona, ftolo gure nèe guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 13 Mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox yèez Babiloñ, mèn coꞌ Diox mcui xalqueꞌ mcui Diox guꞌ, mèna ngue nii Diox loo guꞌ loo cart ndxèꞌ. Ngue nii Marc, coꞌ nac xal xganꞌ daa, Diox loo guꞌ, ne. 14 Coꞌseꞌ ngue nii guꞌ Diox loo hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Crist, fxen guꞌ yaꞌ xtàa guꞌ xalqueꞌ nac mod coꞌ ndxàp guꞌ, guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox. No ndlyazen yo nagàl lezoꞌ ryete guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ con xtàa guꞌ, guꞌ coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Jesucrist. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ, ndee guꞌ.

Mbryop Cart Coꞌ Mqueꞌ Pedr Yeꞌs Loo Mèn Pedr ngue queꞌ yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Crist. Yub daa coꞌ nac Mon Pedr, daa nac thìb mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Jesucrist. No nac daa thìb mbiꞌ coꞌ ndxeꞌ diꞌs cón cheꞌn Jesucrist, coꞌ nee diꞌs, nac daa mbiꞌ coꞌ mtelꞌ yub Jesucrist loo mèn. Ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac mèn coꞌ mtéꞌth no coꞌ ngolaꞌsleꞌ loo cón cheꞌn Diox xalqueꞌ ndxelaꞌs nuꞌ. No mod coꞌ ndxelaꞌs naꞌ ndxèꞌ anzeꞌf ntac loo guꞌ xalqueꞌ ntaca loo nuꞌ. Naca thìb conꞌ roo no thìb conꞌ xèn leꞌ Diox mdaꞌ lugar yilaꞌs naꞌ loo Diox, ne. Mbli Diox ngolaꞌs naꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist tac Diox naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes nac Diox nalì no Diox nambìi. 2 Ndlyazen tolo li Diox anggàc huax conꞌ ndac loo guꞌ axta plóthe. No ndlyazen yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ por mdaꞌ guꞌ cuent no por mdyub xnìi yéc guꞌ no por mdyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox no loo cón cheꞌn Jesús coꞌ nac Tad naꞌ.

1

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Crist leꞌ mèna ndxàal tolo téꞌth no taꞌ mèn cuent no tyubdiꞌs mèn loo cón cheꞌn Crist. 3 Diox mbli ngue no naꞌ ryethe conꞌ coꞌ nquin naꞌ par que tee ban ndac naꞌ

loo cón cheꞌn Jesucrist no par li naꞌ cas loo Diox dib nzo yéc naꞌ no dib nzo lezoꞌ naꞌ. Tataa mbli Diox por cón cheꞌn ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. Tataa mbli Diox coꞌseꞌ mbli Diox mblibeꞌ naꞌ Tad Jesucrist. Tad Jesucrist mcui naꞌ no mblec Tad Jesucrist naꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàp Tad Jesucrist laꞌs nii Tad Jesucrist no laꞌs yaꞌ Tad Jesucrist no por cón cheꞌn ryethe conꞌ roo conꞌ xèn coꞌ ngòc thìb zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Tad Jesucrist loo mèn. 4 No por ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ngòc thìb zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Tad Jesucrist loo mèna, mcàbgòn Tad Jesucrist gàc huax conꞌ roo conꞌ xèn loo naꞌ. Conꞌ coꞌ mcàbgòn Tad Jesucrist loo naꞌa, anzeꞌf ntac loo naꞌ. Por cón cheꞌn conꞌ coꞌ mcàbgòn Tad Jesucrist loo naꞌa, ndxàca loo guꞌ nac guꞌ mase ndxep xal nac Diox. Leꞌ sya, tataa mod lyáꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ zab coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn coꞌ alithe naban loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 5 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Ndxàal li guꞌ coꞌ nzote mod li guꞌ par que tee ban ndac guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Diox. Más de cona, ndxàal tolo téꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox láth nque tee ban ndac guꞌ loo conꞌ ndxelaꞌs guꞌ loo cón cheꞌn Diox. 6 Lomisqueꞌ ne, ndxàal tolo téꞌth guꞌ par ñibeꞌ guꞌ loo lezoꞌ guꞌ no par gàp guꞌ

589

2 PEDRO 1 lezoꞌ guꞌ láth ngue téꞌth guꞌ cón cheꞌn Diox. Lomisqueꞌ ne, lyazen gàc guꞌ mèn coꞌ nchaꞌlaꞌs loo ryethe conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ láth ngue téꞌth guꞌ par ñibeꞌ guꞌ loo lezoꞌ guꞌ no par gàp guꞌ lezoꞌ guꞌ. No ndlyazen leꞌ guꞌ thìb lì yéc guꞌ no thìb lì lezoꞌ guꞌ li guꞌ cas loo Diox láth nchaꞌlaꞌs guꞌ loo ryethe conꞌ coꞌ ndxàc loo guꞌ. 7 Más de cona, ndlyazen leꞌ guꞌ gàc mèn coꞌ anzeꞌf nazinꞌ ñèe hues xtàa guꞌ láth thìb lì yéc guꞌ no thìb lì lezoꞌ guꞌ ngue li guꞌ cas loo Diox. Por lult, loo ryethe conꞌ ndxèꞌ, ndlyazen gàc guꞌ mèn coꞌ, por derech, mtéꞌth par queꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ chol mèn láth nac guꞌ mèn coꞌ anzeꞌf nazinꞌ ñèe hues xtàa guꞌ. 8 Cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, li ryethe conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ no ndxàcpeꞌi loo guꞌ, leꞌ sya, axta arid ntac mod coꞌ nque tee ban guꞌ loo Diox. No ndxàc loo guꞌ inacte thìb conꞌ anxleꞌ ndlibeꞌ guꞌ Tad Jesucrist naꞌ por ndaꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 9 Per mèn coꞌ indlide cas loo cón cheꞌn Diox no cón cheꞌn Jesucrist xal nac ryethe conꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, mèna nac xal thìb mbiꞌ sieu o nac mèna xal thìb mbiꞌ coꞌ nathath ngüiꞌ. Tataa ndxàca loo mèna por ndxathlaꞌs mèna leꞌ Diox mtonꞌ ryethe xtol mèna coꞌ mcuaꞌn mèna, póla. 10 Por cona, guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Crist, ryete guꞌ bli coꞌ nzote mod li guꞌ no bluꞌ ryete guꞌ coꞌ nzote mod gác téꞌth guꞌ no non guꞌ no bli nèe guꞌ leꞌ, lìcque, Diox mblec guꞌ no mcui Diox guꞌ loo cón cheꞌn Crist. Leꞌ sya, cheleꞌ guꞌ ngue li xal ngue niina loo guꞌ ndxèꞌ, neꞌryo xàꞌde guꞌ no neꞌyitacte lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist axta gath guꞌ. 11 Leꞌ sya, tataa li Diox par thìb lìte yòo guꞌ loo béꞌ coꞌteꞌ nzo Tad Jesucrist naꞌ coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Ñibeꞌ Tad Jesucrist naꞌ loo ryethe conꞌ thidtene. 12 Cona, nxyoꞌf ndelequeꞌ lezon par ndlin leꞌ guꞌ teꞌqueꞌ lezoꞌ conꞌ ndxèꞌ mastaleꞌ huen huen non guꞌ no ndaꞌ guꞌ

590 cuent cón cheꞌna, no mastaleꞌ ndli guꞌ par nzi li nèe guꞌ guꞌ loo conꞌ ndxèꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ nalleꞌ. 13 Ndyaquen huen nac coꞌ ngue lin ndxèꞌ no nalì naca par tolo luꞌen loo guꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ, no coꞌxen loo guꞌ par teꞌ lezoꞌ guꞌ no par tolo yeꞌth lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ láth beꞌ naban daa. 14 Tac Tad Jesucrist naꞌ mbluꞌleꞌ loon nde zinꞌ gaxleꞌ huiz coꞌ gath daa. 15 Per nalleꞌ láth beꞌ naban daa, tolo lin coꞌ nzote mod lin no tolo coꞌxen loo guꞌ par gàca loo guꞌ coꞌseꞌ ngolo nguth daa, tolo teꞌ lezoꞌ guꞌ ryethe cón cheꞌn conꞌ coꞌ mcoꞌxen loo guꞌ ndxèꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ gunèe conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌnpeꞌ Crist láth mque tee no mèn Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 16 Mbluꞌ nuꞌ ryethe conꞌ loo guꞌ cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ leꞌ Tad Jesucrist naꞌ nac xaꞌ roo no xaꞌ xèn no leꞌ Jesucrist bere yiꞌth loo izlyoꞌ tedib vez. Coꞌseꞌ mdoodizen cón cheꞌn conꞌa loo guꞌ, neꞌndoodistena loo guꞌ xal mèn coꞌ neꞌñeede cuent cón ngue toodiꞌs mèna. Neꞌ neꞌ mziꞌfen loo diꞌs par mquedìin guꞌ. Yende xàa. Nuꞌ gunèepeꞌ Tad Jesucrist con ngudloopeꞌ nuꞌ coꞌseꞌ ngòc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Jesucrist no coꞌseꞌ mzyeꞌ loo loo Tad Jesucrist. 17 Gunèe nuꞌ coꞌseꞌ Diox xud naꞌ mbli ngòc conꞌ guryath no conꞌ guryèn no conꞌ roo conꞌ xèn loo Jesús no coꞌseꞌ mquée xnìi lad Jesús no mbyàꞌx bèel lad Jesús. No mbìn nuꞌ diꞌs coꞌseꞌ gunii Diox diꞌs coꞌ ngòc diꞌs roo no diꞌs xèn coꞌ ndxab Diox: Mbiꞌ ndxèꞌ nac xganꞌpeꞌ daa. Anzeꞌf nqueꞌ lezon mbiꞌ no anzeꞌf ngudloon no lezon mbiꞌ. No anzeꞌf ndyac lezon loo conꞌ coꞌ ngue li mbiꞌ ndxèꞌ. 18 Yub nuꞌ mbìn diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌa. No thidte ngure no nuꞌ Tad Jesús loo yii coꞌ ngòc yii natúꞌ loo Diox coꞌseꞌ ngòca. 19 Per nalleꞌ ngue no naꞌ tedib conꞌ coꞌ más ngo xoꞌf diꞌs loo naꞌ cón cheꞌn

2 PEDRO 1​, ​2

591 Jesucrist, coꞌ nee diꞌs, nac yeꞌs coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Huenqueꞌ ndli guꞌ cheleꞌ guꞌ ngue liqueꞌ cas cón cheꞌn diꞌs coꞌ mqueꞌ mèna yeꞌs. No tataa mod ndxàca loo guꞌ xal thìb conꞌ coꞌ nquée xnìi yéc guꞌ no coꞌ nquée xnìi lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn Crist xal coꞌseꞌ ntenìi thìb lampr loo mèn ned nque tee mèn. Tataa ngue taꞌ guꞌ cuent no huen huen ngue téꞌth guꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp coꞌseꞌ bere yiꞌth Jesucrist loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. Leꞌ sya, huen huen quée xnìi yéc guꞌ no quée xnìi lezoꞌ guꞌ xal coꞌseꞌ nde quée mbèelhuiꞌ ndxáal coyor xtilꞌ par ndaꞌ mèn cuent nde yinìi izlyoꞌ tedib huiz. 20 Per ner fteꞌ lezoꞌ guꞌ no taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ: Nec thìb diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ mqueꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox yeꞌs ngòc diꞌs coꞌ alithe mbyeꞌth xtùuz mèna par mqueꞌ mèna yeꞌs. 21 Naꞌ ndaꞌqueꞌ cuent no nonqueꞌ naꞌ leꞌ mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla, neꞌndoodiꞌste mèna diꞌs no neꞌndeꞌthte mèna diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ angndyeꞌth yéc mèn par ndyoodiꞌs mèn diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ angmbyeꞌth yéc mèna. Neꞌ neꞌ ngàc diꞌsa diꞌs coꞌ angmdub yoꞌf lezoꞌ mèn par ngdeꞌth mèna diꞌsa. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Dioxa, mèna ngòc mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna mèn coꞌ mdeꞌth diꞌsa xal mblyath no Xpii Natúꞌ mèna. Diꞌs coꞌ mdeꞌth mèna ngòc diꞌs coꞌ, lìcqueꞌ, mnibeꞌ Diox loo mèna par teꞌth mèna diꞌs. Pedr ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ndyèꞌ.

2

(Judas 4–13)

Fteꞌ lezoꞌ guꞌ póla ngo mèn coꞌ mbez mdeꞌth mèna diꞌs coꞌ ndxab Diox làth mèn nación Israel. Per mèna ngòc mèn gutyèꞌ. No lomisqueꞌ ne, tataa mod yòo mèn coꞌ ñee nac maistr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Diox làth guꞌ. Per mèna gàc maistr gutyèꞌ loo guꞌ. Mèna

xexte luꞌ mod coꞌ nac mod fals coꞌ ncàb yalquìi. No luꞌ mèna loo guꞌ cón cheꞌn thìb leyꞌ coꞌ nac leyꞌ gutyèꞌ. Coꞌseꞌ luꞌ mèna loo guꞌ tataa mod, ale negadiꞌs cà diꞌs mèna cón cheꞌn yub Tad Jesucrist coꞌ mteláꞌ mèna loo conꞌ ryes. Per conꞌ coꞌ li mèna li par setilte càb loo leque mèna lyux mèna. 2 No anzeꞌf thìb mèn yòo loo cón cheꞌn mèna no queltàa huax mèn con mèna par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ xal ndli mèna. No por cón cheꞌn mèna anzeꞌf thìb mèn ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod thìb lìte ndxòo mèn loo Diox. 3 Por mod coꞌ ndxath nquìi mèna ñèe mèna tmi, asendli mèna ndli mèna provech guꞌ axta plóthe con mod gutyèꞌ coꞌ ndluꞌ mèna guꞌ con xleyꞌ fals mèn coꞌ ndluꞌ mèna loo guꞌ. Per nzyalqueꞌ prob mèna tyactìi mèna coꞌseꞌ zin huiz ryo xàꞌ mèna loo Diox thidtene. Thidtene ya yende mod lyáꞌ mèna hora. Thidtene guneei loo mèna. Tac ndxàcleꞌ tiemp mziꞌf quìi Diox loo mèna leꞌ chol mèn gutyèꞌ coꞌ nac xal mèna thidtene ndyub quìi ndyub bèel lezoꞌ mèna par càb yaltìia loo mèna. 4 Diox neꞌntonꞌte xtol angl no xquin angl coꞌ mcuaꞌn angl loo Diox póla. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli Diox leꞌ angla thìb lìte ngulàa leꞌn yeꞌrbìil. No sangmbli Diox mbyanꞌ angla tya xal thìb mèn coꞌ natedóꞌ con caden coꞌteꞌ nac thìb lugar nacuau thidtene axta gàc huiz coꞌ tub rez Diox cón cheꞌn angla par tetìi Diox angla yiloa. 5 Neꞌ neꞌ ntonꞌ Diox xtol mèn no xquin mèn coꞌ mcuaꞌn mèn loo Diox, mèn coꞌ ngure ban más pólleꞌa. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli Diox ngulàa thìb yuuloo tínꞌ rloo mèn yeꞌrsinꞌa. No ante mbli Diox mblyáꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Noé con gaz mèn coꞌ ngòc famil Noé por mblo Noé yalbàn cón cheꞌn xá mod ndxàal que tee ban lì mèn loo Diox tiempa. 6 Mbli Diox, ne, par mblyux mèn ciuda Sodom no mèn ciuda Gomor. Ante dii mbyanꞌ coꞌteꞌ ngure ciuda

2 PEDRO 2 Sodom no ciuda Gomor. Tataa mbli Diox conꞌa loo mèna par huiꞌ no ñaa taamas mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo ban chol lugar loo mblyux ryop ciudaa. 7 Per mbli Diox mblyáꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Lot ndooreꞌ telux Diox ryop ciudaa. Lot ngòc thìb mbiꞌ ndac. No anzeꞌf nxi lezoꞌ Lot por ñèe Lot mod yeꞌrsinꞌ coꞌ mque tee ban mèn yeꞌrsinꞌ cheꞌn ciuda Sodom no ciuda Gomor. 8 Lot ngo ban leꞌn ryop ciudaa. No mxec yèe Lot no mxi tínꞌ lezoꞌ Lot, coꞌ ngòc mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi, axta plóthe coꞌseꞌ ñèe Lot xal ndli mèna conꞌ yeꞌrsinꞌtúb no coꞌseꞌ ndxòn Lot cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna. 9 Por cona, non naꞌ no ndaꞌqueꞌ naꞌ cuent leꞌ Tad Diox ndxác par teláꞌ Tad Diox mèn, mèn coꞌ ante nque tee ban loo cón cheꞌn Diox. Lomisqueꞌ ne, ndxác Diox li Diox par tolo ndyub quìi ndyub bèel lezoꞌ mèn yeꞌrsinꞌ axta zin huiz tub rez Diox cón cheꞌn mèna par tetìi Diox mèna thidtene. 10 Más tetìi Diox ryethe mèn coꞌ más ndli ryete yoꞌf coꞌ ndyub lezoꞌ mèn coꞌ nac conꞌ zab no conꞌ yeꞌrsinꞌ. No ndxeꞌlequeꞌ, ale leꞌleꞌ nxìis no mèna conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox li mèna loo Diox. Mèna indyóode cón ngue li mèna. No anzeꞌf naxin nac mèna. No axta neꞌ neꞌ inzyeb mèna ñii yèe ñii tìi mèna cón cheꞌn chol angl roo angl xèn coꞌ ñibeꞌ loo béꞌ. 11 Per neꞌ angl coꞌ nac angl roo no angl xèn neꞌlide ryes par ñii yèe ñii tìi angl cón cheꞌn angl coꞌ nzo yeꞌrbìil loo Diox xal ñii yèe ñii tìi mèn yeꞌrsinꞌ cón cheꞌn angl roo angl xèn coꞌ ñibeꞌ loo béꞌ. 12 Per ryete mèn yeꞌrsinꞌa thidtene indxònte diꞌs no indxaaꞌdte mèn diꞌs. Axta arid máꞌ mèna loo Diox. Guꞌ naneequeꞌ leꞌ máꞌ nac máꞌ por nac thìb thìb máꞌ xal nac máꞌ, ¿léꞌ? Neꞌñeede máꞌ cón ndli máꞌ. Tataa nac mèn yeꞌrsinꞌa, ne. Tac alithe ndyoodiꞌs mèna thìb conꞌ yeꞌrsinꞌ no tedib conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ neꞌtaꞌde mèn cuent cón ndyoodiꞌs mèn.

592 No leque mod yeꞌrsinꞌ coꞌ nac mèna càb loo mèna par lyux mèna. 13 Masreꞌ tyactìi mèna xal nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèna láth naban mèna. Alithe nque tee ban mèn yeꞌrsinꞌa par ndli mèna ante conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn li mèn. No conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna leꞌleꞌ ncàb ndyac lezoꞌ mèna thìb huiz no tedib huiz. Mèna nac mèn xin no mèn cap coꞌ ntezab guꞌ coꞌseꞌ ndxòo mèna làth guꞌ par hua no mèna guꞌ. Láth ndxòo no mèna guꞌ ndluꞌ mèna nac mèna xal mèn huen no mèn ndac. Per neꞌndaꞌde guꞌ cuent, por derech, ngue quedìi mèna guꞌ. Ale leꞌleꞌ, ndxanꞌ bien mèna con guꞌ. No leque tiempa, ndyac lezoꞌ mèna por cón cheꞌn chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li mèna xal ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna par li mèna. 14 Coꞌseꞌ ngüiꞌ mèna loo chol xaꞌgot, luega ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna no ndlyàa nít yen mèna capas ndyac mèna ngue li mèna yalmbiꞌ con xaꞌgota. Thidtene incuaꞌnte mèna mod par neꞌtolode cuaꞌn mèna xtol mèna. No nac mèna mèn yeꞌrsinꞌa coꞌ ncuaꞌn chol myenꞌgot coꞌ indxàpte lezoꞌ no coꞌ luega ndaꞌ diꞌs coꞌ ndlyaꞌs mèn yeꞌrsinꞌa. Nac mèna mèn coꞌ anzeꞌf nde yath ñèe tmi. Thidtene mèn yeꞌrsinꞌ mèna too ze too yálꞌ. 15 Por derech, nzi tee huan mèna loo cón cheꞌn Diox tac mbláꞌ mèna conꞌ coꞌ ndxab Diox li mèna par thìb lìte yòo mèna loo béꞌ. Ale más ndli mèna xalqueꞌ mbli thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Balaam coꞌ ngòc thìb mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, póla. Balaam ngòc xganꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Beor. Balaama mblyaꞌs li gan huax tmi por mbli Balaam conꞌ yeꞌrsinꞌ. 16 No mzin thìb huiz no mzin thìb ze ale mbli Diox gunii thìb burrgol loo Balaam par mbyoo burr Balaam. Tataa mod más quee lezoꞌ Balaam mbláꞌ Balaam conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mblyaꞌs Balaam li Balaam hora. 17 Ryete mèn yeꞌrsinꞌa nac xal thìb tóꞌ biiz coꞌ yende nít. No nac mèna xal

593 thìb xcuau biiz coꞌ alithe ndxeꞌ mbii, coꞌ nee diꞌs, yende cón ntac mèna. Mbli Diox tolo ndyub quìi ndyub bèel lezoꞌ mèna par ryo xàꞌ mèna loo Diox yilo gath mèna par lyàa mèna yeꞌrbìil no sangyanꞌ mèna tya coꞌteꞌ nac thìb lugar coꞌ más nacuau thidtene. 18 Tataa gàca loo mèna tac coꞌseꞌ ndyoodiꞌs mèna, ndyoodiꞌs mèna antub diꞌs nateꞌs no antub diꞌs naxalꞌ, diꞌs coꞌ yende cón ntac. Asendli mèna nquedìi mèna mèn coꞌ ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ con mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna par bere mèn coꞌ ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, tlo mèna, li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ tedib vez. 19 Asendli mèna. Mbez mèn yeꞌrsinꞌa loo mèn coꞌ ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ cheleꞌ mèna que tee no mèn yeꞌrsinꞌa, leꞌ sya, càba que no mèna thìb yalnaban coꞌ yende chó mèn cuee cà. Per yalgutyèꞌtúb nac coꞌ mbez mèna. Tac leque mèn yeꞌrsinꞌa nac xal thìb moz coꞌ ndli yèe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mbee ncà mèna. No ndli mèna anab conꞌ zab. Tac thìb thìb mèn yeꞌrsinꞌa ndxàc moz loo conꞌ zab coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna par li mèna conꞌ zab. 20 Per, lìcpeꞌ baꞌi, nde niin thìb conꞌ loo guꞌ cón cheꞌn ryete mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes, mèn coꞌ mtéꞌthleꞌ cón cheꞌn Tad Jesucrist: Nonqueꞌ guꞌ leꞌ por mdaꞌ mèna cuent cón cheꞌn Tad Jesucrist ngro xàꞌleꞌ mèna loo conꞌ zab coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Cheleꞌ mèna bere bix yéc par yòo mèna loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌa tedib vez, no cheleꞌ mèna mdaꞌ lugar ñibeꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ loo mèna tedib vez, ale más nazab tínꞌ gàca no càba loo mèna yiloa. 21 Per nalleꞌ, por cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ gàc loo mèna coꞌseꞌ tyactìi mèna, más huen ngàca loo mèna thidtenequeꞌ neꞌngòode mèna loo cón cheꞌn Tad Jesucrist par non mèn no taꞌ mèn cuent xá mod thìb lìte yòo mèn loo béꞌ leque gàca loo mèn coꞌseꞌ ya

2 PEDRO 2​, ​3 nonleꞌ mèn no ndaꞌleꞌ mèn cuent xá nac cón cheꞌn Jesucrist no ale bere mèna, láꞌ mèna par neꞌlide mèna conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo mèna li mèna coꞌ nac conꞌ natúꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox par li mèn. 22 Per nase ndxàcleꞌ no mdyaaleꞌ loo mèna xal nac diꞌs coꞌ nac thìb diꞌs lìcpeꞌ coꞌ mbez mèn: Ale mbere mbac, nduhua mbac conꞌ coꞌ mberepeꞌ lezoꞌ mbac. Leꞌ nguch coꞌ diiz ngood coꞌ lillequeꞌ mbembìi, ale mbere ngood leꞌn ben yaꞌs tedib vez, ne. Lìcqueꞌ nac diꞌsa, ¿léꞌ? Pedr ndluꞌ trèꞌ xá mod gàc coꞌseꞌ yiꞌth Tad Jesucrist. Mèn huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, con cart ndxèꞌ nac mbryop cart coꞌ mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ. Loo ryop cart coꞌ mtelꞌen loo guꞌ ndlyazen li guꞌ xtùuz dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ par taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ mcoꞌxen loo guꞌ. 2 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ mdeꞌth mèn, mèn coꞌ ngro xàꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox póla. No fteꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ mtanꞌ Tad Jesucrist diꞌs par tyubdiꞌs naꞌ diꞌsa, Tad Jesucrist coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Diꞌsa ngòc diꞌs coꞌ mbluꞌ mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Tad Jesucrist loo guꞌ. 3 Conꞌ ndxèꞌ nac coꞌ ndlyazen xoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌ guꞌ par tolo taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn diꞌsa. Ndlyazen leꞌ guꞌ nonqueꞌ leꞌ leꞌn lult huiz no lult tiemp ndooreꞌ lith no izlyoꞌ ndxèꞌ ryo xoꞌf mèn no tlo yo mèn coꞌ tèꞌb no mèn coꞌ xìis no cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac cheꞌn Diox. No alithe que tee ban mèna xal nac mod coꞌ ndryoꞌ ndlyenꞌ lezoꞌ mèn no conꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna. 4 Ale, angnzi tee mèna nibdiꞌs mèna. Gab mèna: ¿Máa cón cheꞌn Jesucrist coꞌ mcàbgòn Jesucrist leꞌ Jesucrist yiꞌth, yoo? Tolo ñii mèna, ne: Anon nguth xudgool naꞌ coꞌ mban

3

2 PEDRO 3 pólleꞌa, lomisqueꞌ ndxàca xal mtlo ngòca desde coꞌseꞌ mblec Diox izlyoꞌ. 5 Mèna tataa mbez tac indlyaꞌste mèna taꞌ mèna cuent coꞌ huenlequeꞌ no indlyaꞌste mèna li mèna xtùuz leꞌ desde tiemp más póla mdyoxcuaꞌleꞌ béꞌ no nziriꞌleꞌ izlyoꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox ngòc yòo biiz coꞌseꞌ mnibeꞌ Diox dyoppeꞌ nít coꞌ ngure dib athu loo izlyoꞌ. Diox ngue tèn izlyoꞌ no ngue xènꞌ Diox izlyoꞌ por cón cheꞌn yuu coꞌ ndli Diox ndlyàa loo izlyoꞌ no por nít coꞌ nzo loo izlyoꞌ. 6 No neꞌ neꞌ indlyaꞌs mèna li mèna xtùuz no taꞌ mèna cuent leꞌ izlyoꞌ coꞌ ngòc izlyoꞌ gox tiempa, no ryethe conꞌ coꞌ ngure loo izlyoꞌ mblyuxleꞌ coꞌseꞌ ngulàa yuuloo loo izlyoꞌ tiempa coꞌ ngòc tiemp cheꞌn diluv. 7 Per béꞌ no izlyoꞌ coꞌ nziriꞌ nalleꞌ, leꞌi nziriꞌ par yeca no yola con quìi no con bèel coꞌseꞌ ñibeꞌ Diox yeca. Quìia no bèela tec izlyoꞌ no béꞌ leque huiz no leque tiemp coꞌseꞌ Diox tub rez cón cheꞌn rye mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ lyux leque tiempa. 8 Diox indlabte huiz no mbeꞌ no línꞌ xal ndli naꞌ coꞌseꞌ noo noo ndli naꞌ xtùuz cón cheꞌn huiz no tiemp coꞌ ndriꞌth loo naꞌ. Por part cheꞌn Diox, thìb huiz nac xal thìb mil línꞌ. No thìb mil línꞌ nac xal thìb huiz loo Diox. 9 Inacte leꞌ Tad Jesucrist anzeꞌf ndlyenꞌ par yiꞌth Tad Jesucrist loo izlyoꞌ tedib vez par gàc coꞌ mcàbgòn Jesucrist li Jesucrist loo naꞌ xal ndli ndxep mèn xtùuz. Ndxeꞌlequeꞌ, nchaꞌlaꞌs Tad Jesucrist ñèe Tad Jesucrist mèn par ñee Tad Jesucrist ñeeneꞌ chéꞌ nzoreꞌ ndxep mèn coꞌ tyal yòo loo cón cheꞌn Tad Jesucrist ndooreꞌ yiꞌth Tad Jesucrist loo izlyoꞌ tedib vez. Tad Jesucrist indlyaꞌste nec thìb mèn ryo xàꞌ loo Diox coꞌseꞌ ngolo nguth bélꞌyòo lad mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, lyaꞌs Tad Jesucrist lyàa yéc rye mèn loo Diox no lyàa lezoꞌ rye mèn par tataa mod zyeꞌ mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp mèn loo Diox no lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. 10 Per coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ yiꞌth Tad Jesucrist, huiza gàc huiz coꞌseꞌ

594 indyóode mèna cón cheꞌn huiza no coꞌseꞌ inzi bedte mèna yiꞌth Tad Jesucrist no coꞌseꞌ inzi queede lezoꞌ mèna yiꞌth Tad Jesucrist loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. Tad Jesucrist yiꞌth no ryo xoꞌf Tad Jesucrist loo mèn xal coꞌseꞌ ndlyàa huanꞌ liz mèn ndxáal yálꞌ coꞌseꞌ neꞌtenꞌte mèn ndlyàa huanꞌ. Tiempa, ryethe conꞌ coꞌ nziꞌf loo béꞌ lyux no lith no. No leque tiempa yèn thìb ruid tínꞌ. No ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ yol con quìi no con bèel par lyuxa. No tataa mod lyux no lith no rye loothe conꞌ coꞌ nziꞌf loo béꞌ no coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ. 11 Cheleꞌ ryethe conꞌa, lìcqueꞌ, tataa lyux no lith no, xalte mod neꞌ que tee ban ndac naꞌ loo Diox xal mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ngro xàꞌleꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no xal mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndliqueꞌ cas loo cón cheꞌn Diox. Naquinqueꞌ tataa que tee ban naꞌ, ¿léꞌ? 12 Gure bed guꞌ huiz coꞌ gàc huiz coꞌseꞌ li Diox ryethe conꞌa. Gurez guꞌ Diox par gàc ryethe conꞌ coꞌ nquin gàc ndooreꞌ yiꞌth Jesucrist par yiꞌthgà Jesucrist loo izlyoꞌ tedib vez. Huiza béꞌ lyux con quìi no con bèel. No ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ lyux no lith no no zyunꞌ con quìi no con bèel. 13 Per part cón cheꞌn naꞌ, naꞌ nzi quee lezoꞌ cue tedib béꞌ cub no tedib izlyoꞌ cub coꞌ mcàbgòn Diox loo naꞌ li Diox par ban naꞌ loo béꞌ cub no loo izlyoꞌ cub. Loo béꞌ cuba no loo izlyoꞌ cuba ryethe conꞌ gàc nalì no nambìi no gàc ryethe conꞌ conꞌ ndac huiza. 14 Cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen: Láth nzi bed guꞌ gàc ryethe conꞌa, gure li guꞌ coꞌ nzote mod li guꞌ par huiꞌ Diox loo guꞌ leꞌ guꞌ nziriꞌ nagàl lezoꞌ loo Diox no nac guꞌ mèn coꞌ nzi ban rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. No gàc guꞌ mèn nambìi no mèn nalì coꞌ indxàpte nec thìb xtol loo Diox. 15 Gòp guꞌ cuent no fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ por nchaꞌlaꞌs Tad

595 Crist naꞌ loo mèn, conꞌa ndli par tolo lyáꞌ taamas mèn loo conꞌ ryes. Xalqueꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, taandxèꞌ mqueꞌ Pab coꞌ ndxàc hues naꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ yeꞌs loo guꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ. Mqueꞌ Pab yeꞌs loo guꞌ xal nac mod coꞌ mbli Diox ngóc Pab no coꞌ mbluꞌ Diox loo Pab. 16 Loo ryethe cart coꞌ nde teeleꞌ mtelꞌ Pab loo guꞌ, leque cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ mqueꞌ Pab yeꞌs loo guꞌ mastaleꞌ ndyac guꞌ no ndenꞌ guꞌ nagàn nac cart coꞌ mqueꞌ Pab loo guꞌ par taꞌ guꞌ cuent cón ngue toodiꞌs Pab loo guꞌ. Per mèn naxèn no mèn coꞌ nauꞌ loo no coꞌ nauꞌ yéc coꞌ pente ndxelaꞌs, mèna xàꞌleꞌ mod no tedib mod ndenꞌ no ndaꞌ mèna cuent cón cheꞌn cart coꞌ mqueꞌ Pab yeꞌs loo mèn. Por cona, mbez mèna leꞌ cart coꞌ mqueꞌ Pab loo mèna, tedib mod mqueꞌ Pab

2 PEDRO 3 yeꞌs loo mèna. Tataaguèꞌ ngue li mèna con taamas yeꞌs coꞌ nac xtiꞌs Diox. Ale, tataa ndli mèna par leque mèna telux mèna loo Diox thidtene. 17 Por cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Tad Jesucrist, guꞌ coꞌ nqueꞌ lezon ñèen: Com leꞌ guꞌ nonleꞌ conꞌ ndxèꞌ nalleꞌqueꞌ, ¿léꞌ?, leque guꞌ fquenap guꞌ par neꞌcuee càde mèn guꞌ par quedìi mèn guꞌ, mèn coꞌ nac mèn yeꞌrsinꞌ, no tataa mod tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌ mbli nèe guꞌ guꞌ. 18 Más huen ndlyazen leꞌ guꞌ tolo téꞌth no tolo taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn Tad Jesucrist coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. No tolo thidte gàc guꞌ par tolo queꞌ lezoꞌ guꞌ Tad Jesucrist. Ndlyazen tolo gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Tad Jesucrist nalleꞌ no thidtenequeꞌ. Taandxèꞌ gàca, ndee guꞌ.

Ner Cart Coꞌ Mqueꞌ Juàn Yeꞌs Loo Mèn Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod yòo ban no mèn Diox thidtene. Ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ndluꞌ loo mèn cón cheꞌn xá mod li mèn par yòo ban no mèn Diox thidtene. Cón cheꞌn diꞌs ndacpeꞌ ndxèꞌ nac yub Jesucrist coꞌ nzoleꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ mbli Diox ngure ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ nalleꞌ. Mbìnpeꞌ nuꞌ ryethe conꞌ gunii Jesucrist loo mèn. Gunèepeꞌ nuꞌ con ngudloopeꞌ nuꞌ conꞌ coꞌ mbli Jesucrist, ne. Huen huen mbuiꞌ nuꞌ loo Jesucrist axta mbuàal nuꞌ lad Jesucrist con yaꞌpeꞌ nuꞌ. Por cona, ndaꞌ nuꞌ cuent loo guꞌ leꞌ Jesucrist nac angoluxte xaꞌ coꞌ ndluꞌ loo mèn cón cheꞌn xá mod li mèn par yòo ban no mèn Diox thidtene. 2 Diox mbli par gunèe loopeꞌ nuꞌ Jesucrist coꞌ mbluꞌ loo nuꞌ cón cheꞌn xá mod yòo ban no mèn Diox thidtene. No ndaꞌqueꞌ nuꞌ cuent loo mèn cón cheꞌn xá mod yòo ban no mèn Diox thidtene. No cona, ngue teꞌth nuꞌ no ngue luꞌ nuꞌ loo guꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xá mod yòo ban no mèn Diox thidtene. Póla, ante Diox non xá mod li Diox par yòo ban no mèn Diox thidtene. Per nalleꞌ, mbluꞌ Diox cón cheꞌn xá mod yòo ban no mèn Diox, mod coꞌ ndxàc loo mèn por cón cheꞌn Jesucrist. 3 Cona, ngue taꞌ nuꞌ cuent no ngue go xoꞌf nuꞌ loo guꞌ coꞌ gunèeleꞌ nuꞌ no coꞌ mbìnleꞌ nuꞌ cón cheꞌn Jesucrist par thidte gàc guꞌ con nuꞌ nalleꞌ loo cón cheꞌn Diox xal, lìcqueꞌ, thidte ndxàc

1

nuꞌ con Diox coꞌ nac xud naꞌ no con Jesucrist coꞌ nac xganꞌ Diox. 4 Cona, taandxèꞌ ngue queꞌ nuꞌ yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ par thidtenequeꞌ tyac lezoꞌ guꞌ por thidte ndxàc guꞌ con Crist. Juàn ngue taꞌ cuent cón cheꞌn Diox leꞌ Diox nac xal thìb xnìi, coꞌ nee diꞌs, coꞌ ndluꞌ nac Diox Diox ndacpeꞌ. 5 Conꞌ ndxèꞌ nac cón cheꞌn diꞌs coꞌ mbluꞌ Jesucrist loo nuꞌ no ngue luꞌ nuꞌi no ngue teꞌth nuꞌi loo guꞌ, ne, leꞌ Diox nquée xnìi, coꞌ nee diꞌs, nac Diox Diox ndacpeꞌ no nec thìb conꞌ xin no conꞌ cap no coꞌ nac rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ gác yòo loo Diox. 6 Cheleꞌ naꞌ mbez thidte ndxàc naꞌ loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist no, làth xtauꞌa, nzi tee li naꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ, leꞌ sya, leque naꞌ ngue gosuaꞌ yalgutyèꞌ cón cheꞌn coꞌ ndxàc naꞌ loo Diox no cón cheꞌn conꞌ coꞌ nzi tee ban li naꞌ loo cón cheꞌn Diox. 7 Per cheleꞌ naꞌ que tee ban loo conꞌ coꞌ nac conꞌ ndac xalqueꞌ nac Diox thìb Diox coꞌ ndli ante conꞌ ndacpeꞌ, sya, lìcqueꞌ, thidte ndxàc naꞌ con thìb xtàa naꞌ no con tedib xtàa naꞌ. No tataa mod rye xquin naꞌ no xtol naꞌ coꞌ nde teeleꞌ ncuaꞌn naꞌ, Diox ntonꞌa loo naꞌ por cón cheꞌn ren Tad Jesucrist coꞌ mxyo. 8 Cheleꞌ naꞌ gab indxàpte naꞌ xquin naꞌ no xtol naꞌ, leque naꞌ ngue li par nquedìi naꞌ naꞌ. Leꞌ sya, leque naꞌ ndli ndxàc naꞌ mèn coꞌ indlide conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 9 Per cheleꞌ naꞌ xop dol cón cheꞌn xtol naꞌ loo Diox, nzoqueꞌ mod

596

597 gàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox leꞌ Diox li conꞌ coꞌ nac conꞌ nalì no conꞌ nambìi loo naꞌ coꞌ nac tonꞌ Diox xtol naꞌ no li Diox gàc naꞌ mèn nambìi no mèn nalì loo Diox por mbembìi naꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli naꞌ. 10 Per cheleꞌ naꞌ gab thidtene tarte cuaꞌn naꞌ xquin naꞌ par gàp naꞌ xtol naꞌ, sya, tataa mod ndluꞌ naꞌ no mbez naꞌ leꞌ Diox ndyèꞌ. Leꞌ sya, cheleꞌ naꞌ tataa ndli, lìcpeꞌ baꞌi, inacte naꞌ mèn coꞌ mdyalleꞌ no coꞌ ngolaꞌsleꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ nac lìcpeꞌ. Juàn ngue luꞌ loo mèn leꞌ Crist nac xaꞌ coꞌ nteriꞌth cón cheꞌn xtiꞌs naꞌ loo Diox. Guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ par neꞌcuaꞌnte guꞌ xquin guꞌ no xtol guꞌ. Cheleꞌ chol guꞌ ndoote ncuaꞌn ndxep xquin guꞌ thìb mod o tedib mod, nzoqueꞌ thìb mbiꞌ coꞌ nzo loo xud naꞌ Diox coꞌ nteriꞌth cón cheꞌn xtiꞌs naꞌ loo Diox. Mbiꞌa nac Jesucrist. Nac Jesucrist thìb mbiꞌ nalì no thìb mbiꞌ nambìi. 2 Jesucrist nac xaꞌ coꞌ yub mdaꞌ yalnaban loo yalguth loo cruz par tataa mod mbli Diox mxactìi Jesucrist por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ par tataa mod mtonꞌ Diox xtol naꞌ loo naꞌ. Iante por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ nguth Jesucrist. Ndxeꞌlequeꞌ, nguth Jesucrist por cón cheꞌn xquin no xtol cheꞌn ryete mèn dib athu izlyoꞌ, mèn coꞌ tyal yilaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. 3 Cheleꞌ naꞌ ndyubdiꞌsqueꞌ xal nac diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌ, sya, nanee naꞌ no non naꞌ leꞌ naꞌ ndaꞌqueꞌ cuent cón cheꞌn Diox. 4 Per cheleꞌ chó naꞌ mbez ndaꞌqueꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn Diox no indyubdiꞌste naꞌ diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ par tyubdiꞌs naꞌ diꞌs, ndyèꞌ naꞌ no ndli naꞌ ndxàc naꞌ mèn coꞌ indlide conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 5 Per ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ ndlipeꞌ conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn par li mèna, mèna,

2

1 JUAN 1​, ​2 por derech, nqueꞌ lezoꞌ Diox. Leꞌ sya, cheleꞌ naꞌ ngue liqueꞌ xal ngolo guniin ndxèꞌ, nanee naꞌ thidte ndxàc naꞌ con Diox. 6 Mèn coꞌ mbez thidte ndxàc mèn con Diox, no mèn coꞌ mbez thidtene neꞌryo xàꞌde mèn loo cón cheꞌn Diox, mèna ndxàalqueꞌ tolo que tee ban li xal mque tee ban li Jesucrist. Conꞌ ndxèꞌ nac tedib diꞌs cub coꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌ. 7 Guꞌ coꞌ nac huesen por cón cheꞌn Jesucrist, ingue queꞌden diꞌs coꞌ nac thìb yalnibeꞌ cub loo guꞌ loo cart ndxèꞌ. Diꞌs coꞌ ngue queꞌen loo cart ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ mnibeꞌ Tad Jesucrist loo guꞌ par li guꞌ coꞌseꞌ nerlequeꞌ ngòo guꞌ loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. Pues leque diꞌs coꞌ nac yalnibeꞌgoola, leque diꞌsa nac diꞌs coꞌ ngue tanꞌen loo guꞌ loo cart ndxèꞌ xalqueꞌ mbìn guꞌ diꞌs ndxèꞌ thìb cuaꞌa. 8 Mastaleꞌ nac diꞌs coꞌ ngue queꞌen loo guꞌ loo cart ndxèꞌ leque diꞌs cheꞌn yalñibeꞌgoola, per ngue queꞌen diꞌs ndxèꞌ loo guꞌ nalleꞌ xal thìb diꞌs coꞌ nac yalñibeꞌ cub par tyubdiꞌs guꞌ diꞌs coꞌ ñibeꞌ Crist. Crist mbiꞌth queꞌ lezoꞌ ñèe Crist mèn loo izlyoꞌ. No leque moda mbluꞌ Crist loo nuꞌ queꞌ lezoꞌ nuꞌ ñèe nuꞌ hues xtàa nuꞌ. Ndxàca loo guꞌ nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ, ne. Nzi queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ tac ryethe conꞌ coꞌ ndli ntauꞌ yéc mèn no coꞌ ndli ntauꞌ lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox xèegà xèegà ndoo tonꞌleꞌ loo mèn. No nalleꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ cón cheꞌn Diox ndoo tloleꞌ ndxaaꞌd nza mèn no ndli diꞌsa par ndyub xnìi yéc mèn no par ndyub xnìi lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. 9 Cheleꞌ chó guꞌ mbez, lìcqueꞌ, nzi tee ban ndac guꞌ loo Diox no mbez guꞌ yende chó conꞌ yeꞌrsinꞌ nzi li guꞌ, no leque tiemp ndxecloo guꞌ no ndxòo xyàn lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ, leꞌ sya, conꞌ ndli guꞌa ndluꞌ beꞌ nzi tee liqueꞌ guꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ no tarte yilaꞌs

1 JUAN 2 guꞌ coꞌ lìcpeꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist. 10 Mèn coꞌ nqueꞌpeꞌ lezoꞌ ñèe mèn hues xtàa mèn, mèna, lìcqueꞌ, nzi tee ban ndacqueꞌ loo cón cheꞌn Diox no mdyub xnìi yéc mèna no mdyub xnìi lezoꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox. No yende cón ndli par cuaꞌn mèna xtol mèna. 11 Per mèn coꞌ ndxecloo no coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn, mèna ngue tee ban lipeꞌ conꞌ yeꞌrsinꞌ no ncuau yéc mèna no ncuau lezoꞌ mèna loo conꞌ cheꞌn Diox. Neꞌ neꞌ indaꞌ mèna cuent cón gàc loo mèna tac ndxàca loo mèna nac mèna xal mèn sieu loo cón cheꞌn Diox por ngue tee ban mèna loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. 12 Guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, ngue queꞌen cart ndxèꞌ loo guꞌ tac Diox mtonꞌleꞌ xtol guꞌ no xquin guꞌ por cón cheꞌn Jesucrist. 13 Guꞌ coꞌ nac mèngool coꞌ ndxàcleꞌ tiemp ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist, ngue queꞌen cart ndxèꞌ loo guꞌ, ne, tac guꞌ huen huen ndaꞌqueꞌ cuent cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nzoleꞌ ndooreꞌ cuec Diox ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ nalleꞌ. Ngue queꞌen diꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac xal myenꞌbiꞌ bix no xal myenꞌgot bix coꞌ ngolaꞌs per coꞌ pente ngue téꞌth cón cheꞌn Jesucrist tac guꞌ mblileꞌ gan par ngro xàꞌ guꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Mebizyaꞌ. Ngolo mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ loo cart ndxèꞌ, guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, tac guꞌ mtéꞌthqueꞌ no ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent coꞌ huen huen cón cheꞌn Diox coꞌ nac xud naꞌ. 14 Mèngool coꞌ ndxàcle tiemp ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist, ngolo mqueꞌen yeꞌs loo guꞌ, ne, loo cart ndxèꞌ. Tataa mblin tac guꞌ huen huen ndaꞌqueꞌ cuent cón cheꞌn Jesucrist coꞌ nzoleꞌ ndooreꞌ coꞌseꞌ cuec Diox ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ nalleꞌ. No mqueꞌlen yeꞌs loo guꞌ, guꞌ coꞌ nac xal myenꞌbiꞌ no xal myenꞌgot coꞌ ngolaꞌs, guꞌ coꞌ pente ngue téꞌth cón cheꞌn Jesucrist. Tataa mblin loo guꞌ tac guꞌ mbli nèe guꞌ loo

598 cón cheꞌn Jesucrist no inacte guꞌ mèn coꞌ nac chop loo chop laꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist. No mdaꞌqueꞌ guꞌ lugar ndxòn guꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox. No ndxaaꞌd diꞌsa leꞌn lezoꞌ guꞌ. Mqueꞌlen cart ndxèꞌ loo guꞌ tac mbli guꞌ gan ngro xàꞌleꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Mebizya, ne. 15 Neꞌtaꞌde guꞌ lugar arid tyub yoꞌf lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn chol conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cheꞌn xab izlyoꞌ. No neꞌgàcte guꞌ mèn coꞌ arid nde yath nde lux ñèe conꞌ coꞌ nziriꞌ no conꞌ coꞌ nzo loo izlyoꞌ. Tac cheleꞌ guꞌ anzeꞌf ndyac loo cón cheꞌn coꞌ nac xab izlyoꞌ no coꞌ beꞌ nde yath nde lux guꞌ ñèe guꞌ conꞌ coꞌ nziriꞌ no conꞌ coꞌ nzo loo izlyoꞌ, guꞌ por derech, inqueꞌde lezoꞌ Diox coꞌ nac xud naꞌ. 16 Conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn, conꞌa nac conꞌ ndxèꞌ: Mèn coꞌ alithe nque tee ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ ndaꞌ lugar par ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna loo ryethe conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèna par li mèna conꞌ yeꞌrsinꞌ; conꞌ coꞌ ngüiꞌ mèn par ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn que no mèn conꞌa; no conꞌ coꞌ ndxàp mèn coꞌ ncàb loo mèn ndyeꞌs mèn loo xtàa mèn. Ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ coꞌ ndli ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par ndli mèn conꞌ yeꞌrsinꞌa. Indlide Diox nec thìb conꞌ coꞌ ndli ncàb ndli mèn chol conꞌ yeꞌrsin. Ndxeꞌlequeꞌ, Diox ndli par ndli mèn conꞌ ndac. 17 No zin thìb huiz no zin thìb ze coꞌseꞌ lyux no lith no rye mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp mèn, mod yeꞌrsinꞌ coꞌ inacte cheꞌn Diox. No lyux no lith no ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌa. Per mèn coꞌ nzi tee ban xal neepeꞌ lezoꞌ Diox, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ no cón cheꞌn coꞌ nac yalgutyèꞌ. 18 Guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, ya mzinleꞌ tiemp coꞌ nac lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Guꞌ mbìnleꞌ yiꞌth thìb mbiꞌ coꞌ gàc merpeꞌ ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist.

1 JUAN 2​, ​3

599 Nzo huax mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist loo izlyoꞌ nalleꞌ. Cona, nanee naꞌ no ndaꞌ naꞌ cuent nzoleꞌ naꞌ leꞌn tiemp coꞌ nac lult tiemp loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 19 Mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crista ngroꞌ làth naꞌ. Per, lìcpeꞌ baꞌi, inacte mèna mèn coꞌ ngolaꞌspeꞌ loo cón cheꞌn Crist xal naꞌ. Tac cheleꞌ mèna ngalaꞌs xal naꞌ, thidtenequeꞌ ngyanꞌ mèna con naꞌ. Per tataa ngòca loo mèna par gunèe mèn leꞌ mèna inacte mèn coꞌ ngolaꞌspeꞌ loo cón cheꞌn Crist xal naꞌ. 20 Per por part cón cheꞌn guꞌ, Crist mbli par ngulàa Xpii Natúꞌ loo guꞌ par sangmbyanꞌ Xpii Natúꞌ loo guꞌ. No por cón cheꞌn Xpii Natúꞌa, ryete naꞌ non no ndaꞌqueꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn Diox. 21 Cona, ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ tac guꞌ naneequeꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Neꞌnqueꞌden yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ por nac guꞌ mèn coꞌ indaꞌde cuent cón cheꞌn coꞌ nac lìcpeꞌ. Guꞌ naneequeꞌ leꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nque tee ban loo cón cheꞌn coꞌ nac lìcpeꞌ, mèna indyèꞌde. 22 ¿Chó nac mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndyèꞌ, àꞌ? Mèna nac mèn coꞌ mbez leꞌ Jesús inacte Crist. Leque mèna nac merpeꞌ mèn coꞌ nac ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist tac mèna ncà no ntèꞌb mèna cón cheꞌn Diox thìb lad xalqueꞌ ncà mèna no ntèꞌb mèna cón cheꞌn Crist thìb lad. 23 Ryete mèn coꞌ ncà no coꞌ ntèꞌb cón cheꞌn xganꞌ Diox, mèna inzode loo cón cheꞌn Diox xud naꞌ. Per mèn coꞌ ndaꞌ lad cheꞌn Crist, mèna nzoqueꞌ loo cón cheꞌn Diox xud naꞌ. Por cona, thidtenequeꞌ nzo no xud naꞌ Diox mèna. 24 Cona, ngue niin loo guꞌ: Ftubdiꞌs guꞌ loo diꞌs no ftenꞌ guꞌ diꞌs leꞌn lezoꞌ guꞌ, diꞌs coꞌ nac diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mbìnleꞌ guꞌ anon mtlo ngolaꞌs guꞌ loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist. No cheleꞌ diꞌs coꞌ mbìn guꞌ anon ngolaꞌs guꞌ ndxaaꞌdqueꞌ leꞌn lezoꞌ guꞌ no nteꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn diꞌsa, leꞌ sya, thidte gàc guꞌ con Crist coꞌ nac xganꞌ Diox no thidte gàc guꞌ con Diox xud naꞌ. 25 Más

de cona, Crist mcàbgònqueꞌ li Crist par yòo ban noqueꞌ naꞌ Diox thidtene. 26 Ngue queꞌen yeꞌs loo cart ndxèꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ nzo làth guꞌ coꞌ ndlyaꞌs quedìi guꞌ. 27 Per loo guꞌ nzoqueꞌ Xpii Natúꞌ coꞌ mbli Jesucrist ngulàa loo guꞌ. No por cona, inquinte guꞌ tolo luꞌ mèn guꞌ cón cheꞌn Diox. Tac leque yub Xpii Natúꞌ ndli ndaꞌ guꞌ cuent no non guꞌ ryethe conꞌ coꞌ nzote mod non naꞌ cón cheꞌn Diox. No conꞌ coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. Indyèꞌde Xpii Natúꞌ loo naꞌ. Neꞌ neꞌ nquedìi Xpii Natúꞌ naꞌ. Por cona, ngue niin loo guꞌ: Thidtenequeꞌ bli nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist xalqueꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ cón cheꞌn Crist loo guꞌ. 28 Beren, niin loo guꞌ: Bli nèe guꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Crist par tolo gàp guꞌ más yalxlaꞌs no gàp guꞌ más fuerz par neꞌzyebte guꞌ no neꞌthyonte guꞌ loo Crist coꞌseꞌ yiꞌth Crist loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez. 29 Guꞌ coꞌ naneeleꞌ coꞌ huen huen leꞌ Jesucrist nac thìb mbiꞌ nalì no thìb mbiꞌ nambìi, ndxàal taꞌ guꞌ cuent no non guꞌ leꞌ ryete mèn coꞌ nzi tee ban lì no coꞌ nzi tee ban nambìi, mèna nac xinꞌ Diox. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ ngo Diox cuent nac xinꞌpeꞌ Diox. Bli guꞌ xtùuz coꞌ huenlequeꞌ supeꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox xud naꞌ ñèe Diox xud naꞌ naꞌ. Por cona, ngo Diox xud naꞌ cuent nac naꞌ xinꞌ Diox. No nacpeꞌ naꞌ xinꞌ Diox. Por cona, mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna inonte xá mod nac mod coꞌ nzi tee ban naꞌ loo cón cheꞌn Diox. Tataa ndxàca loo mèna tac tarte nee mèna no tarte taꞌ mèna cuent cón cheꞌn Diox. 2 Mèn coꞌ nac huesen por cón cheꞌn Jesucrist, ya nacleꞌ naꞌ xinꞌ Diox. No tarte ñee naꞌ chó conꞌ ndac gàc loo naꞌ coꞌseꞌ yòo ban no naꞌ Diox thidtene. Per nanee naꞌ no non naꞌ leꞌ coꞌseꞌ yiꞌth Jesucrist loo izlyoꞌ ndxèꞌ tedib vez no ryo xoꞌf

3

1 JUAN 3 Jesucrist tedib vez, gàc naꞌ xalqueꞌ nac Jesucrist nalleꞌ tac huiza huiꞌ naꞌ xal ñàa Jesucrist. 3 No ryete mèn coꞌ nzi quee lezoꞌ no coꞌ nzi bed yiꞌth Jesucrist no coꞌ nzi quee lezoꞌ no coꞌ nzi bed huiꞌ mèn loo Jesucrist no gàc mèna xal nac Jesucrist, leque mèna ndli par ndxàc mèna mèn nambìi no mèn nalì xalqueꞌ nac Jesucrist thìb mbiꞌ nambìi no thìb mbiꞌ nalì. Thìba conꞌ ndxèꞌ. 4 Leꞌ tediba na, part cón cheꞌn rye mèn coꞌ asendli ncuaꞌn xtol, tataa ndli mèna tac indlide mèna xal ñibeꞌ Diox par li mèna. Tac mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no coꞌ ncuaꞌn xtol, mèna nac mèn coꞌ indlide xal ñibeꞌ Diox loo mèna par li mèna. 5 Guꞌ naneequeꞌ leꞌ Jesucrist mbiꞌthleꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ par mtonꞌ Jesucrist xtol naꞌ. No naneequeꞌ guꞌ leꞌ Jesucrist thidtenequeꞌ neꞌncuaꞌnte xquin no xtol. 6 Cona, ngue niin loo guꞌ: Rye mèn coꞌ thidte ndxàc con Jesucrist loo cón cheꞌn Diox, mèna inzi tee cuaꞌnte xquin no xtol. Per ryete mèn coꞌ asendli nzi tee cuaꞌn xquin no xtol, mèna tar huiꞌ loo Jesucrist. No neꞌ neꞌ tar taꞌ mèna cuent cón cheꞌn Jesucrist. 7 Guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌtaꞌde guꞌ lugar loo chol mèn quedìi mèna guꞌ. Mèn coꞌ ndli conꞌ nalì no coꞌ ndli conꞌ nambìi, mèna nac mèn nalì no mèn nambìi xalqueꞌ nac Crist xaꞌ nalì no xaꞌ nambìi. 8 Per mèn coꞌ asendli ncuaꞌn xquin no xtol, mèna nac mèn cheꞌnpeꞌ Mebizya tac Mebizya nac xaꞌ coꞌ nerlequeꞌ mcuaꞌn xquin no xtol. Sandante mcuaꞌn Mebizya xquin Mebizya no xtol Mebizya axta huiza no axta huiz nalze. No por cona, mbiꞌthleꞌ xganꞌ Diox loo izlyoꞌ par telux xganꞌ Diox ryethe conꞌ coꞌ mblileꞌ Mebizya. 9 Nec thìb mèn coꞌ nac xinꞌ Diox incuaꞌnte mod par asendli mèna ncuaꞌn mèna xquin no xtol tac mèna ngue noleꞌ yalnaban coꞌ Diox mdaꞌleꞌ loo mèna. No yende mod tolo aseli mèna cuaꞌn mèna

600 xquin mèna no xtol mèna tac mèna nacpeꞌ xinꞌ Diox. 10 Ndxàc beꞌ mèna no ndxúꞌqueꞌ chó mèn nacpeꞌ xinꞌ Diox no ndxàc béꞌ no ndxúꞌqueꞌ chó mèn nacpeꞌ cheꞌn Mebizya. Tac chol mèn coꞌ indlide conꞌ coꞌ nac conꞌ nalì no conꞌ nambìi no cheleꞌ chol mèn inqueꞌde lezoꞌ ñèe hues xtàa mèn, mèna inacte mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, nac mèna cheꞌnpeꞌ Mebizya. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Diox ndlyaꞌs queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ. 11 Diꞌs coꞌ mbìnleꞌ guꞌ anon ngolaꞌs guꞌ loo Crist no loo cón cheꞌn Crist nac coꞌ taandxèꞌ ndluꞌ loo naꞌ: Diox ndlyaꞌs queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ. 12 No indxàalte gàc naꞌ xal Caín. Neꞌ neꞌ indxàal li naꞌ xal mbli Caín. Caín ngòcqueꞌ cheꞌn Mebizya no ale mbeth Caín hues Caín. ¿Cón mbli hues Caín? ¿Chonon mbeth Caín hues Caín, àꞌ? Caín mbeth hues Caín tac conꞌ coꞌ mbli Caín ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ no conꞌ coꞌ mbli hues Caín ngòc conꞌ nalì no conꞌ nambìi loo Diox. Conꞌa mbli mbeth Caín hues Caín. 13 Guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, neꞌgàcte guꞌ xal mèn coꞌ neꞌñeede cón ndxàc loo mèna cheleꞌ mèna ndxecloo no ndxòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna naꞌ, mèn coꞌ nque tee loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, yey. 14 Neꞌryo xàꞌde naꞌ loo Diox coꞌseꞌ gath bélꞌyòo ladpeꞌ naꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, yòo ban noqueꞌ naꞌ Diox thidtene. No nanee naꞌi tac nqueꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ. Mèn coꞌ inqueꞌde lezoꞌ ñèe hues xtàa, mèna nac xal mèn nguth loo Diox no loo cón cheꞌn Diox. 15 Ryete mèn coꞌ ndxecloo no coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe hues xtàa, ngòo Diox cuent nac mèna thìb mèn coꞌ ndxuth mèn. Ndaꞌqueꞌ guꞌ cuent, ne, nec thìb mèn coꞌ ndxuth xtàa nac mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene yiloa. 16 Nanee naꞌ no nonqueꞌ naꞌ xal nac coꞌ ngòc loo Jesucrist por tant nqueꞌ

1 JUAN 3​, ​4

601 lezoꞌ Jesucrist ñèe Jesucrist naꞌ. Ale leque Jesucrist mdaꞌ yalnaban Jesucrist par mquée yalguth loo Jesucrist por cón cheꞌn naꞌ. No por cona, naꞌ, ne, ndxàalqueꞌ taꞌ naꞌ yalnaban naꞌ par gath naꞌ por cón cheꞌn hues xtàa naꞌ cheleꞌi nquin tataa gàca loo naꞌ. 17 Lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chó naꞌ nzo coꞌ ndxàp cheꞌn no ñèe naꞌa ndyac tedib hues xtàa naꞌ yaltìi nde che conꞌ loo hues xtàa naꞌ, no neꞌlyatte lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌa, ¿xá mod luꞌ naꞌ naꞌ loo mèn leꞌ naꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox dib nzo yéc naꞌ no dib nzo lezoꞌ naꞌ, sya? Pà nqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox cheleꞌ naꞌ tataa ndli, ¿léꞌ? 18 Guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, ndlyazen iante gab guꞌ leꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ. Más hues gàca loo guꞌ, lìcqueꞌ, ngue lyath no guꞌ hues xtàa guꞌ loo conꞌ nde che loo hues xtàa guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ xá mod gàp mèn yalxlaꞌs loo Diox no neꞌzyebte mèn loo Diox. 19 No cheleꞌ naꞌ tataaqueꞌ ndli, sya, naneequeꞌ naꞌ no nonqueꞌ naꞌ nac naꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndli coꞌ nac lìcpeꞌ. No lomisqueꞌ mod, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌzyebte naꞌ loo Diox. 20 Tac cheleꞌ xtùuz naꞌ no lezoꞌ naꞌ ndli par nteche ntexyath naꞌ loo lezoꞌ naꞌ por ndxep conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndenꞌ naꞌ mbli naꞌ, nanee naꞌ leꞌ Diox nac más Diox roo Diox xèn leque naꞌ par ñee Diox no ndlaꞌs Diox cón cheꞌn ryethe conꞌ mbli naꞌa. Diox non nqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox mastaleꞌ ndenꞌ lezoꞌ naꞌ ndxep vez inacte conꞌ huen conꞌ coꞌ ngue li naꞌ. 21 Cona, ngue niin loo guꞌ, mèn huesen: Cheleꞌ naꞌ ndenꞌ leꞌn lezoꞌ naꞌ ingue lide naꞌ chol conꞌ yeꞌrsinꞌ, más gàp naꞌ yalxlaꞌs no neꞌtolode zyeb naꞌ loo Diox coꞌ ngüiꞌ loo naꞌ thidtene. 22 Leꞌ sya, Diox li par que no naꞌ ryete conꞌ ñaꞌb naꞌ loo Diox por ndyubdiꞌs naꞌ no ndli naꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌ. No ndli naꞌ conꞌ coꞌ ndxòo lezoꞌ Diox.

23 No conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo naꞌ par li naꞌ no par tyubdiꞌs naꞌ nac leꞌ naꞌ yilaꞌs no gàp naꞌ yalxlaꞌs loo xganꞌ Diox coꞌ nac Jesucrist no queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ thìb hues xtàa no tedib hues xtàa naꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ Diox loo naꞌ par queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ. 24 Mèn coꞌ ndyubdiꞌs diꞌs coꞌ ñibeꞌ Diox li mèn, mèna nzo ban noqueꞌ Diox no nzo ban noqueꞌ Diox mèna. Naꞌ nanee leꞌ Diox nzo banqueꞌ loo naꞌ por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ coꞌ mbli Diox nzo loo naꞌ.

Trèꞌ ndluꞌ xá mod non mèn cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox no xá mod non mèn cón cheꞌn xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndxàc mèn ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist. Mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, neꞌyilaꞌste guꞌ diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs chol mèn, mèn coꞌ mbez leꞌ Diox mtelꞌ mèn par nde luꞌ mèna mèn coꞌ mbez mèn nac cón cheꞌn Diox. Ndxèꞌlequeꞌ, huen huen blaꞌs guꞌ no noo noo ftoodiꞌs no guꞌ mèna par ñee guꞌ no taꞌ guꞌ cuent coꞌ huenlequeꞌ ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nde mèna loo guꞌ par ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌnpe Diox o chéꞌ ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌnpe mèna no maste. Tac loo izlyoꞌ ndxèꞌ ampurte mèn gutyèꞌ nzo coꞌ mbez no coꞌ ndyoodiꞌs leꞌ mèna nac cheꞌnpeꞌ Diox no ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌnpeꞌ Diox. Per yalgutyèꞌtúb nac coꞌ ndyoodiꞌs mèna no coꞌ mbez mèna. 2 Per led guꞌ cuante. Nareꞌ tan cuent loo guꞌ no luꞌen loo guꞌ xá mod más taꞌ guꞌ cuent no xá mod más libeꞌ guꞌ mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nzo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo. Mod ndxèꞌ non guꞌi no taꞌ guꞌ cuent cón cheꞌn mèna. Ryete mèn coꞌ ndaꞌ cuent no mèn coꞌ ngo ro loo taamas mèn leꞌ Jesucrist mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn, coꞌ nee diꞌs, ngòc Jesucrist thìb mbiꞌ xal naꞌ, loo mèna nzo Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, ne. 3 Per mèn coꞌ indxelaꞌste leꞌ Jesús ngòc thìb mbiꞌ xalqueꞌ naꞌ no mbez mèna loo taamas

4

1 JUAN 4 mèn leꞌ Jesús neꞌngàcte thìb mbiꞌ xalqueꞌ naꞌ, loo mèna inzode Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, loo mèna nzo thìb xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndxàc mèna ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist. No mbìnqueꞌ guꞌ leꞌ xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli ndxàc mèn ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist yiꞌth loo izlyoꞌ. No nalleꞌ nzoleꞌ xpii yeꞌrsinꞌa loo mèn loo izlyoꞌ. 4 Guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, guꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. No neꞌndaꞌde guꞌ lugar li mèna gan loo guꞌ par nquedìi mèna guꞌ loo conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌ cón cheꞌn Diox. Tac Diox coꞌ nzo no guꞌ, más Diox roo Diox xèn nac Diox leque xpii yeꞌrsinꞌ coꞌ nzo loo mèn coꞌ alithe nzi tee ban loo izlyoꞌ. 5 Mèna nac mèn cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ no maste. Por cona, alithe ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn coꞌ nac cón cheꞌn izlyoꞌ ndxèꞌ. Cona, mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ izlyoꞌ ndxèꞌ más ndyub nza diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs mèna. 6 Per naꞌ nacqueꞌ cheꞌnpeꞌ Diox, ey. Mèn coꞌ nanee cón cheꞌn Diox, mèna ndxòn no ndyub nza mèna diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs naꞌ loo mèna. Per mèn coꞌ tarte non cón cheꞌn Diox, mèna indaꞌde lugar par gòn mèn no tyub nza mèn diꞌs coꞌ mbez naꞌ loo mèna. Cona, ngue niin loo guꞌ: Tataa mod ndxàc béꞌ mèn chó mèn, lìcqueꞌ, nzo Xpii Natúꞌ loo, Xpii Natúꞌ coꞌ ndluꞌ conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ loo mèn, no chó mèn nzo xpii yeꞌrsinꞌ loo coꞌ ndli par nquedìi mèn loo xtàa mèn. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Diox nac thìb Diox coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ ñèe mèn. 7 Mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, ndxàalqueꞌ queꞌ lezoꞌ naꞌ thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ tac yub Diox ndli nqueꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn. Ryete mèn coꞌ, lìcqueꞌ, ndxàp mod par nqueꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn, mèna nac xinꞌ Diox no ndaꞌ mèna cuent cón cheꞌn Diox. 8 Per mèn coꞌ indxàpte mod par queꞌ lezoꞌ mèn

602 ñèe mèn hues xtàa mèn, mèna tarte taꞌ cuent cón cheꞌn Diox. Tac Diox nac thìb Diox coꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe mèn. 9 Diox mbluꞌ xá mod susqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ coꞌseꞌ mtelꞌ Diox angoluxte xganꞌ Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ par gàca loo naꞌ yòo ban no naꞌ Diox thidtene por cón cheꞌn Jesucrist, xganꞌ Diox. 10 Yende mod gab naꞌ, lìcqueꞌ, axta arid nqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox tac ndluꞌ naꞌ inqueꞌde lezoꞌ naꞌ arid ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ. Per Diox mbluꞌpeꞌ loo naꞌ xá mod, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ no ndyac no Diox naꞌ. Non naꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ tac axta Jesucrist coꞌ nac xganꞌ Diox mtelꞌ Diox par leque yub Jesucrist mdaꞌ yalnaban Jesucrist par nguth Jesucrist loo cruz por cón cheꞌn xquin naꞌ no xtol naꞌ. Tataa mbli Diox mxactìi Jesucrist par tataa mod mtonꞌ Diox xquin naꞌ no xtol naꞌ. 11 Cona, ngue niin loo guꞌ coꞌ nac mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon nèen: Cheleꞌ Diox mbluꞌ loo naꞌ tataa mod anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ no ndyac no Diox naꞌ, no non naꞌ tataa mbli Diox, leꞌ sya, naꞌ, ne, ndxàalqueꞌ queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ. 12 Yende chó mèn thidtenequeꞌ tarte ñèe xá ñaa Diox. Per cheleꞌ naꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe naꞌ thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ, Diox nzo ban no naꞌ. No tataa mod nanee naꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ thìb xtàa naꞌ no tedib xtàa naꞌ xalqueꞌ nqueꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox naꞌ. 13 Conꞌ coꞌ ndluꞌ loo naꞌ leꞌ Diox nzo loo naꞌ no nzo naꞌ loo Diox nac leꞌ Diox mbli ngulàa Xpii Natúꞌ loo naꞌ par thidtene yanꞌ no Xpii Natúꞌ naꞌ par ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loo naꞌ. 14 Nuꞌ coꞌ nac mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist, yub nuꞌ mbuiꞌpeꞌ loo Tad Jesucrist. No ndaꞌ nuꞌ cuent no ndyoodiꞌs nuꞌ loo guꞌ leꞌ Diox xud naꞌ mtelꞌ Jesucrist coꞌ nac xganꞌ Diox par mbiꞌth teláꞌ xganꞌ Diox mèn loo izlyoꞌ

603 loo conꞌ ryes, mèn coꞌ ndyal yilaꞌs loo Jesucrist. 15 Chol mèn coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ ndeꞌth leꞌ Jesús nac xganꞌ Diox, mèna nzo ban no Diox no nzo ban no Diox mèna. 16 Cona, non naꞌ no nanee naꞌ no ndxelaꞌs naꞌ leꞌ Diox nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox naꞌ. Diox nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox mèn. Mèn coꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe thìb xtàa no tedib xtàa, mèna nzo ban no Diox no nzo ban no Diox mèna. 17 Conꞌ coꞌ nac lult conꞌ coꞌ gàc loo naꞌ por nqueꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ Diox loo izlyoꞌ ndxèꞌ nac leꞌ naꞌ gàp yalxlaꞌs loo Diox no neꞌzyebte naꞌ coꞌseꞌ tyoo naꞌ loo Diox par tub rez Diox cón cheꞌn naꞌ. Tac naꞌ non no nanee naꞌ xal nqueꞌ lezoꞌ Jesucrist ñèe Jesucrist mèn, tataaqueꞌ tolo queꞌ lezoꞌ naꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ láth naban naꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 18 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox, yende por cón zyeb mèna loo Diox par gab mèna loo lezoꞌ mèna tetìi Diox mèna por thìb conꞌ coꞌ iñaade li mèn. Ndxeꞌlequeꞌ, mèn coꞌ nalì no nambìi nqueꞌ lezoꞌ Diox, nec thìb mod no nec tedib mod neꞌzyebte mèna loo Diox. Tac mèn coꞌ nzyeb ñèe chol conꞌ, leque mèna ncuaꞌn mod ndxàc yalquìi loo mèna. Cona, mèn coꞌ nzyeb ñèe chol conꞌ, mèna yende mod thìb lìte queꞌ lezoꞌ mèna Diox. 19 Nqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox tac Diox ner mqueꞌ lezoꞌ gunèe Diox naꞌ. 20 Per cheleꞌ chol mèn mbez nqueꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèna Diox, no leque làth xtauꞌa, ndxecloo mèna no ndxòo xyàn lezoꞌ mèna ñèe mèna xtàa mèna, mèna nac mèn gutyèꞌ. Tac cheleꞌ chol mèn inqueꞌde lezoꞌ ñèe mèn hues xtàa mèn coꞌ nzi ban no mèn, neꞌ neꞌ inqueꞌ lezoꞌ mèn Diox coꞌ indxúꞌde loo mèn. 21 Diox mtanꞌ diꞌs loo naꞌ no mnibeꞌ Diox loo naꞌ li naꞌ xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ leꞌ mèn coꞌ mbez nqueꞌ lezoꞌ mèn Diox, mèna ndxàalqueꞌ queꞌ lezoꞌ ñèe hues xtàa mèna.

1 JUAN 4​, ​5 Trèꞌ ndluꞌ xá mod leque mèn li par ya neꞌtolode li mèn ryethe conꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn li mèn, conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Ryete mèn coꞌ ndxelaꞌspeꞌ leꞌ Jesús nac Crist, mèna nac xinꞌ Diox. No cheleꞌ mèn, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox coꞌ nac xud naꞌ, queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn coꞌ nac xinꞌ Diox, ne. 2 Coꞌseꞌ nqueꞌ lezoꞌ naꞌ Diox no ndli naꞌ conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo naꞌ li naꞌ, sya, ndaꞌ naꞌ cuent leꞌ naꞌ nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe naꞌ hues xtàa naꞌ coꞌ nac xinꞌ Diox, ne. 3 Coꞌseꞌ nqueꞌ lezoꞌ mèn Diox, ndyubdiꞌs mèn loo conꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn li mèn. No conꞌ coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn li mèna inacta arid nè no neꞌ neꞌ inaca conꞌ arid nagàn. 4 Tac ryete mèn coꞌ nzopeꞌ loo cón cheꞌn Diox no coꞌ, lìcqueꞌ, nac xinꞌ Diox, leque mèna indaꞌde lugar par ñibeꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. No por ndxàp mèn yalxlaꞌs no ndxelaꞌs mèn loo Diox conꞌa ndli indaꞌde mèn lugar par ñibeꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ. 5 Mèn coꞌ indaꞌde lugar par ñibeꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ par li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ, mèna nac angoluxte mèn coꞌ ndxelaꞌspeꞌ leꞌ Jesús nacpeꞌ xganꞌ Diox.

5

Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn coꞌ ndluꞌ no coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn Jesucrist. 6 Conꞌ coꞌ ndluꞌ leꞌ Jesucrist nac xganꞌpeꞌ Diox coꞌ ngroꞌ loo béꞌ no mbiꞌth Jesucrist loo izlyoꞌ, conꞌa nac coꞌ ngòc bautizar Jesucrist leꞌn nít no coꞌ nac nguth Jesucrist loo cruz. Iante naca coꞌ ndluꞌ ngòc bautizar Jesucrist leꞌn nít no maste. Ndxeꞌlequeꞌ, ngòc bautizar Jesucrist leꞌn nít no nguth Jesucrist loo cruz. Leque yub Xpii Natúꞌ ndluꞌ cón cheꞌn coꞌ ngòc loo Jesucrist loo naꞌ. Inquedìide Xpii Natúꞌ mèn coꞌ nac cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn. 7 Nzo son xaꞌ coꞌ ndaꞌ cuent loo béꞌ no coꞌ ndluꞌ loo naꞌ cón

1 JUAN 5 cheꞌn conꞌ ndxèꞌ, ne: Diox xud naꞌ, leque yub Jesucrist coꞌ nzoleꞌ, no Xpii Natúꞌ. No loo yon xaꞌ ndxèꞌ, thidte ndluꞌ xaꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ. 8 No lomisqueꞌ, nzo son conꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Jesucrist. Son conꞌa nac Xpii Natúꞌ, no coꞌ nac ngòc bautizar Jesucrist leꞌn nít, no coꞌ nac nguth Jesucrist loo cruz. No thidte ndluꞌ yon conꞌ ndxèꞌ leꞌ Jesucrist nac xganꞌ Diox. 9 Cheleꞌ naꞌ ndxelaꞌs diꞌs no cuent coꞌ ndluꞌ no coꞌ ndeꞌth mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, más ndxàal yilaꞌs naꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ no coꞌ ndeꞌth Diox tac masreꞌ ntac diꞌs coꞌ mbez Diox. No leque yub Diox nac xaꞌ coꞌ mbluꞌ no coꞌ mdeꞌth cón cheꞌn xganꞌpeꞌ Diox. 10 Mèn coꞌ ndxelaꞌs loo xganꞌ Diox no loo cón cheꞌn xganꞌ Diox, mèna non no nteꞌqueꞌ lezoꞌ mèna no ndxelaꞌsqueꞌ mèna leꞌ Jesucrist nac xganꞌpeꞌ Diox. Per mèn coꞌ indxelaꞌste loo Diox no loo cón cheꞌn Diox, mèna ndli ndxàc Diox Diox gutyèꞌ tac neꞌngalaꞌste mèna diꞌs coꞌ gunii Diox cón cheꞌn xganꞌ Diox. 11 Conꞌ coꞌ gunii Diox loo naꞌ cón cheꞌn Jesucrist nac coꞌ ndluꞌ Diox loo naꞌ leꞌ naꞌ yòo ban no Diox thidtene por cón cheꞌn Jesucrist. 12 Mèn coꞌ nzo loo xganꞌ Diox no coꞌ ndxelaꞌs loo xganꞌ Diox, mèna yòo ban noqueꞌ Diox thidtene. Per mèn coꞌ inzode loo cón cheꞌn xganꞌ Diox no mèn coꞌ indxelaꞌste loo xganꞌ Diox, mèna neꞌyòo ban node Diox thidtene. Juàn tolo ndyoodiꞌs loo cart ndxèꞌ coꞌ nac lult diꞌs coꞌ ngue coꞌx Juàn loo mèn. 13 Ngue queꞌen yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo xganꞌ Diox no loo cón cheꞌn xganꞌ Diox, par non guꞌ no par taꞌ guꞌ cuent leꞌ guꞌ yòo ban noqueꞌ Diox thidtene yiloa. 14 Ndxàp naꞌ yalxlaꞌs loo Diox no ndxelaꞌs naꞌ loo Diox tac naꞌ nanee cheleꞌ naꞌ ñaꞌb ndxep conꞌ loo Diox, conꞌ coꞌ nac coꞌ neepeꞌ lezoꞌ Diox, Diox ndxònqueꞌ coꞌ mbez naꞌ. 15 Texal nanee naꞌ leꞌ Diox ndxònqueꞌ coꞌ mbez naꞌ loo

604 Diox, nanee naꞌ, ne, leꞌ Diox ndliqueꞌ par que no naꞌ conꞌ no gàc cheꞌnpeꞌ naꞌ conꞌ coꞌ ñaꞌb naꞌ loo Diox. 16 Cheleꞌ guꞌ ñèe chol hues guꞌ o thìb amiu guꞌ ngue cuaꞌn xquin no ngue cuaꞌn xtol coꞌ inacte coꞌ ncàb ryo xàꞌ hues guꞌa loo Diox thidtene coꞌseꞌ gath hues guꞌa o amiu guꞌ, ndxàal cuez guꞌ Diox por hues guꞌ o amiu guꞌ par taꞌ Diox lugar yòo ban no hues o amiu guꞌa Diox thidtene, cheleꞌ hues guꞌ o amiu guꞌ, lìcqueꞌ, incuaꞌnte xquin no xtol coꞌ ncàb ryo xàꞌ hues guꞌ loo Diox thidtene coꞌseꞌ gath hues guꞌ. Nzoqueꞌ mèn coꞌ ncuaꞌn xquin no xtol par ncàba loo mèna ryo xàꞌ mèna loo Diox thidtene coꞌseꞌ gath mèna. Per ingue bezten loo guꞌ cuez guꞌ Diox por cón cheꞌn mèn coꞌ tataa ngue cuaꞌn xquin no coꞌ tataa ngue cuaꞌn xtol. Nee mèna cón cheꞌn mèna. 17 Ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ncuaꞌn mèn loo Diox ncàb xtol mèn no xquin mèn. Per nzoqueꞌ xquin mèn no xtol mèn coꞌ ndli mèn coꞌ incàbte ryo xàꞌ mèn loo Diox thidtene coꞌseꞌ gath mèn par tyactìi mèn yiloa. 18 Nanee naꞌ leꞌ mèn coꞌ ngo cuent Diox nac xud mèna, mèna iasendlide par ncuaꞌn mèna xtol no ncuaꞌn mèna xquin mèna tac xganꞌ Diox nquenap mèna par neꞌgaàlte no neꞌcobyaꞌde Mebizya mèna arid. 19 Nanee naꞌ leꞌ naꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. No nanee naꞌ leꞌ mèn dib athu loo izlyoꞌ ndli coꞌ ndlyaꞌs Mebizya no ndli mèna coꞌ nee lezoꞌ Mebizya. 20 Nanee naꞌ, ne, leꞌ xganꞌ Diox mbiꞌthleꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No mbli xganꞌ Diox ndxác naꞌ no ndaꞌ naꞌ cuent cón cheꞌn Diox coꞌ nac lìcpeꞌ. No thidte nzo ban no naꞌ Jesucrist coꞌ nac xganꞌ Diox. Jesucrist inquedìide mèn no indyèꞌde Jesucrist. Jesucrist nac merpeꞌ Diox. No ndli Jesucrist ngue no naꞌ yalnaban, coꞌ nee diꞌs, yòo ban no naꞌ Diox thidtene. 21 Guꞌ coꞌ nac xal xganꞌ bix daa loon, ey, bláꞌ guꞌ. Ya neꞌtolode li guꞌ cas chol mdoꞌ bix coꞌ inacte Diox, coꞌ yende cón ntac, ndee guꞌ. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ.

Mbryop Cart Coꞌ Mqueꞌ Juàn Yeꞌs Loo Mèn Juàn ndluꞌ conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ no xá mod ndxàal queꞌ lezoꞌ mèn ñèe mèn hues xtàa mèn. 1 Daa, Juàn, coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn loo cón cheꞌn Diox, daa ngue queꞌ yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo Uꞌ, ftanen, Uꞌ coꞌ Diox mcui. No ngue queꞌen cart ndxèꞌ loo myenꞌ coꞌ nac xinꞌ Uꞌ coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezon ñèen. No iante daade nqueꞌ lezoꞌ ñèen Uꞌ con xinꞌ Uꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ryete mèn coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ non cón cheꞌn coꞌ nac lìcpeꞌ nqueꞌ lezoꞌ ñèe Uꞌ con xinꞌ Uꞌ. 2 Nqueꞌ lezon ñèen guꞌ por cón cheꞌn conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ coꞌ ndenꞌen leꞌn lezon no coꞌ thidtenequeꞌ nteꞌqueꞌ lezon no coꞌ thidtenequeꞌ neꞌyathlasten. 3 Ndlyazen leꞌ Diox coꞌ nac xud naꞌ no Tad Jesucrist naꞌ, coꞌ nac xganꞌ Diox, li gàc ryethe conꞌ ndac loo guꞌ no lyat lezoꞌ Diox no Tad Jesucrist ñèe Diox no Tad Jesucrist guꞌ. No ndlyazen yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. Tataa gàca loo guꞌ cheleꞌ guꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ ñèe guꞌ mèn coꞌ nac hues xtàa guꞌ no cheleꞌ guꞌ ante nzi tee ban loo coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 4 Anzeꞌf thìb gust mdaꞌ lezon coꞌseꞌ gunèen ndxep myenꞌ coꞌ nac xinꞌ Uꞌ pezea. Leꞌ myenꞌ nzi tee banqueꞌ loo coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ xalqueꞌ nac coꞌ mnibeꞌ Diox loo ryete naꞌ par li naꞌ. 5 No

nalleꞌ ñaꞌben loo Uꞌ, gunaꞌ coꞌ nac xal ftanen, fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ thìb xtàa guꞌ no tedib xtàa guꞌ. Per diꞌs coꞌ ngue telꞌen loo guꞌ ndxèꞌ nalleꞌ inacta tedib diꞌs coꞌ nac tedib yalnibeꞌ cub. Ndxeꞌlequeꞌ, naca leque diꞌs coꞌ ngòc diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox loo ryete naꞌ axta coꞌseꞌ mtlo mbìn guꞌ no ngolaꞌs guꞌ cón cheꞌn Jesucrist. 6 Tac mèn coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezoꞌ Diox, mèna ndyubdiꞌs coꞌ ñibeꞌ Diox loo mèn par li mèn. No diꞌs coꞌ mnibeꞌ Diox coꞌ nac leque diꞌs coꞌ mbìn guꞌ axta coꞌseꞌ mtlo mbìn guꞌ no ngolaꞌs guꞌ cón cheꞌn Jesucrist nac conꞌ ndxèꞌ: Fqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ hues xtàa guꞌ. Thìba conꞌ ndxèꞌ. Trèꞌ ndluꞌ Juàn cón cheꞌn mèn gutyèꞌ coꞌ ndlyaꞌs quedìi mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Diox. 7 Leꞌ tediba na, ngue queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ par non guꞌ nzi teeleꞌ huax mèn gutyèꞌ loo izlyoꞌ. Mèna ncaꞌs no ingo xoꞌfte mèna leꞌ Jesucrist mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ. Mèn coꞌ tataa ncaꞌs no nzi tee quedìi mèna mèn, mèna nac mèn gutyèꞌpeꞌ no nacpeꞌ mèna ngolo ngolaꞌs cheꞌn Crist. 8 Gunaꞌ, anderhuen guꞌ, chó Diox chó nee guꞌ, fquenap guꞌ guꞌ no leque guꞌ blaꞌs loo guꞌ par neꞌgàcte zinꞌ coꞌ ngue li guꞌ par nedrèꞌ thìb zinꞌ coꞌ anxleꞌ ngue li guꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, chó Diox chó nee guꞌ, fquenap guꞌ guꞌ no

605

2 JUAN blaꞌs guꞌ loo guꞌ par neꞌgàcte loo guꞌ leꞌ Diox neꞌtaꞌde conꞌ ndac loo guꞌ par gàc cheꞌn guꞌ conꞌ ndaca yiloa por mbìn guꞌ diꞌs cheꞌn mèn gutyèꞌa. 9 Tac chol mèn coꞌ ndluꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xleyꞌ cheꞌn Crist tedib mod no coꞌ nac tedib yalñibeꞌ loo yalñibeꞌ coꞌ mnibeꞌ Crist loo naꞌ par li naꞌ, no coꞌ mbláꞌyaꞌ no coꞌ mqueꞌ cón cheꞌn Crist thìb lad coꞌ inacte coꞌ mbluꞌ Crist coꞌ ndli naꞌ, mèna inzode loo cón cheꞌn Diox. Per mèn coꞌ nzoqueꞌ loo cón cheꞌn Crist no ante loo conꞌ coꞌ mbluꞌ Crist coꞌ nac coꞌ ndli naꞌ, mèna nzoqueꞌ loo cón cheꞌn xud naꞌ Diox. No nzoqueꞌ mèna loo cón cheꞌn Jesucrist, xganꞌ Diox. 10 Cheleꞌ chó mèna yiꞌth liz guꞌ no ndluꞌ mèna cón cheꞌn Diox tedib mod coꞌ nac xàꞌleꞌ yalnibeꞌ xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, neꞌtaꞌde guꞌ lugar yòo mèna liz guꞌ no neꞌ neꞌ càb guꞌ loo

606 mèna coꞌseꞌ yòo mèna liz guꞌ. 11 Tac chol mèn coꞌ ndaꞌ lugar ncàb loo mèna par cued mèna mase ndxep liz mèna, leꞌ sya, mèna ngue taꞌ lad cheꞌn mèn yeꞌrsinꞌa. Juàn ngue yab loo mèn: Conꞌ ndxèꞌ nac lult diꞌs coꞌ ngue queꞌen loo guꞌ. 12 Anzeꞌf huax conꞌ ndlyazen niin loo guꞌ. Per indlyasten niina loo guꞌ xal coꞌseꞌ nqueꞌen yeꞌs coꞌ nac cart loo guꞌ. Tac daa ndlyasqueꞌ gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ. No ndlyazen tyoodiz non guꞌ, coꞌ nee diꞌs, huiꞌen loo guꞌ no huiꞌ guꞌ loon par tataa mod tyacpeꞌ lezoꞌ guꞌ con daa. 13 Myenꞌ xinꞌ xaꞌ coꞌ nac bél Uꞌ, coꞌ Diox mcui, ne, coꞌ nac cheꞌn Diox, myenꞌ ngue nii Diox loo guꞌ loo cart ndxèꞌ ne. Taandxèꞌ gàca loo guꞌ, ndee guꞌ.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Juàn Yeꞌs Loo Thìb Mbiꞌ Coꞌ Ngroꞌ Lèe Gay Mèn mdaꞌ cuent loo Juàn leꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Gay, huen nac mbiꞌ no huen nque tee ban mbiꞌ loo cón cheꞌn Tad Diox. 1 Daa, Juàn, coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn loo cón cheꞌn Diox, daa ngue queꞌ yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ lool, Gay, lùu coꞌ ndxàc amiu daa coꞌ, lìcqueꞌ, nqueꞌ lezon ñèen. 2 Gay, lùu coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, coꞌseꞌ mbezen Diox ñaꞌben loo Diox anzeꞌf conꞌ ndac gàc lool no yende chó yíiz tyacl par nedrèꞌ. No ñaꞌben loo Diox par li Diox gàc conꞌ ndac loo lùu loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ huen nzo lezoꞌl no ndyac lezoꞌl loo coꞌ nac cón cheꞌn Diox, ndee. 3 Anzeꞌf thìb gust mbyanꞌ lezon coꞌseꞌ mbiꞌth ndxep mèn hues naꞌ loo cón cheꞌn Crist par nedrèꞌ. Mèna mdaꞌ cuent cón cheꞌn lùu loon. Coꞌseꞌ mbere mèna ndyeꞌth mèna, mdaꞌ mèna cuent loon leꞌ lùu altantqueꞌ ndyoo loo cón cheꞌn Diox. No mdaꞌ mèna cuent loon leꞌ lùu thidtenequeꞌ ngue tee ban loo conꞌ coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 4 Gay, yende tedib conꞌ coꞌ mbli coꞌ ndaꞌ más gust lezon xal coꞌseꞌ ndxònen leꞌ lùu coꞌ nac xal xinꞌ bix daa loon ngue tee, lìcqueꞌ, xalqueꞌ nac coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. 5 Gay, lùu coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, altantqueꞌ ndool loo zinꞌ coꞌ ngue xoꞌf zinꞌl cón cheꞌn Diox loo mèn coꞌ nac mèn hues xtàa naꞌ. Más de cona, nxoꞌf zinꞌl zinꞌa loo mèn coꞌ nac mèn tith coꞌ

nde lool par nedrèꞌ, ne. 6 Mèna mdaꞌ cuent loo rye mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox làaz mèn xá mod nqueꞌqueꞌ lezoꞌl ñèel mèna. Bli favor, ftolo taꞌ conꞌ nquin mèna par que no mèna conꞌ naquin mèna coꞌseꞌ tyen mèna ned bii mèna loo guꞌ. No maste blii loo mèna xal ndxòo lezoꞌ Diox, ndee. 7 Tac mèna mxenleꞌ ned, nde mèn par nedrèꞌ par tolo xoꞌf zinꞌ mèna cón cheꞌn Jesucrist. No axta nalleꞌ yende valor loo mèna ñaꞌb mèna ayud loo mèn coꞌ tarte yilaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist no cón cheꞌn Diox. 8 Por cona, ngue niin lool, Gay: Ndxàalqueꞌ xyoꞌf yéc naꞌ cón cheꞌn mèna par tataa mod lyath no naꞌ mèna por nda lo mèna yalbàn coꞌ nac lìcpeꞌ cheꞌn Diox loo mèn. Juàn mqueꞌ yeꞌs loo mèn leꞌ Diotr inque tee ban ndacte loo cón cheꞌn Diox. 9 Daa mqueꞌ thìb cart loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox par nedrèꞌ pezea, Gay. Per coꞌseꞌ mqueꞌen cart loo mèna, daa mbìn leꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Diotr neꞌndalte li xal ndxaben no xal mnibeꞌen loo carta. Tataa mbli Diotr tac más mdyublaꞌs Diotr ñibeꞌ Diotr làth guꞌ coꞌ nqueltàa par nedrèꞌ. 10 Por cona, cheleꞌ daa gal nee máa guꞌ par nedrèꞌ, cuanen mod gaben loo Diotr loo xnaa loo rye mèn coꞌ nqueltàa par nedrèꞌ chonon ngue tee nii Diotr no 607

3 JUAN ngue tee taꞌ Diotr cuentyix coꞌ nac conꞌ gutyèꞌ cón chenen. No iante conꞌade nac coꞌ ngue li Diotr. Ndxeꞌlequeꞌ, neꞌndubdiꞌste no neꞌnglide Diotr cas diꞌs coꞌ mtelꞌen loo cart par taꞌ mèna lugar yòo mèn coꞌ mtelꞌen loo guꞌ làth guꞌ. No más de cona, mcà Diotr loo guꞌ. Indaꞌde Diotr lugar par taꞌ guꞌ lugar yòo mèna làth guꞌ, ne. Ale ndli Diotr par ngoꞌ guꞌ mèn coꞌ mtelꞌena làth guꞌ. 11 Gay, lùu coꞌ nqueꞌ lezon ñèen, neꞌlidel conꞌ yeꞌrsinꞌ. Más huen, bli conꞌ ndac. Tac mèn coꞌ ndli conꞌ ndac, mèna nac cheꞌnpeꞌ Diox. Per mèn coꞌ ndli conꞌ yeꞌrsinꞌ, mèna thidtenequeꞌ tarte taꞌ cuent cón cheꞌn Diox. Juàn ngue taꞌ cuent loo mèn loo cart ndxèꞌ cón cheꞌn mod ndac coꞌ ngòp thìb mbiꞌ coꞌ lèe Demetr. 12 Tan cuent lool, Gay, ryete mèn nabeꞌste ndyoodiꞌs cón cheꞌn Demetr. No conꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndli Demetr, leque conꞌa ndluꞌ leꞌ Demetr nacqueꞌ

608 thìb mbiꞌ ndac no nque tee ban ndac Demetr loo conꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ. Nuꞌ, ne, ndaꞌ cuent cón cheꞌn Demetr leꞌ Demetr nac thìb mbiꞌ ndac. Guꞌ neequeꞌ leꞌ nuꞌ ndyoodiꞌsqueꞌ ante coꞌ nac conꞌ lìcpeꞌ. Conꞌ ndxèꞌ nac lult diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Juàn loo Gay. 13 Anzeꞌf huax diꞌs mque non par mblyazen ndan cuent lool, Gay, per neꞌngòode lezon ntelꞌen diꞌsa lool loo cart ndxèꞌ. 14 Tac daa mbedqueꞌ, chàa, gal neenl par nedrèꞌ, coꞌ nee diꞌs, huiꞌen lool no huiꞌl loon par tataa mod tyoodiꞌs yub naꞌ. 15 Ndlyazen yo nagàl lezoꞌl loo Diox no que tee banl rye ndal no rye ndyeꞌthl con mèn coꞌ nac mèn hues xtàal. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ndxàc amiu naꞌ par ned nzon ndxèꞌ ngue nii Diox lool loo cart ndxèꞌ. Bli favor, gunii Diox loo thìb thìb mèn coꞌ ndxàc amiu naꞌ par nedrèꞌ, ndee. Fteꞌ lezoꞌla no maste. Taandxèꞌ gàca.

Cart Coꞌ Mqueꞌ Jud Yeꞌs Loo Mèn Jud mqueꞌ yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ Diox mcui no mèn coꞌ Diox mblec loo cón cheꞌn Diox. 1 Daa, Jud coꞌ nac thìb mbiꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Jesucrist, daa ndxàc hues Cob. Ngue queꞌen cart ndxèꞌ loo guꞌ, guꞌ coꞌ Diox mblec loo cón cheꞌn Jesucrist, Diox coꞌ nac xud naꞌ. Diox mbloꞌ xàꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc guꞌ mèn cheꞌnpeꞌ Diox. Guꞌ nac mèn coꞌ Diox nquenap por thidte ndxàc guꞌ con Jesucrist. 2 Ndlyazen lyat lezoꞌ Diox ñèe Diox guꞌ. No ndlyazen yo nagàl lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. No ndlyazen tolo luꞌ Diox loo guꞌ leꞌ Diox nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Diox guꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn gutyèꞌ. 3 Mèn

(2 Pedro 2.1–17)

huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon, anzeꞌf ndenꞌen leꞌn lezon no ndlyazen queꞌen thìb yeꞌs coꞌ nac cart ndxèꞌ loo guꞌ coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes tac ryete naꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes no loo conꞌ yeꞌrsinꞌ. Per nalleꞌ, ndenꞌ lezon nquin queꞌen yeꞌs loo guꞌ par coꞌxen loo guꞌ no ñaꞌben loo guꞌ nalas gure guꞌ loo cón cheꞌn Crist coꞌ ndxelaꞌs guꞌ par gác guꞌ càb ndac guꞌ loo mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ nzote mod gác càb guꞌ par gàca loo mèn làth guꞌ neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, tolo téꞌth mèn no tyubdiꞌs

mèn loo cón cheꞌn Diox. No mbli Diox thidte vez ngòc thìb conꞌ loo Jesucrist par gàca leꞌ ryete mèn coꞌ ndlyaꞌs no coꞌ ndyal yilaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist, mèna lyáꞌ loo conꞌ ryes. No ndxàc conꞌa loo rye mèn coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. 4 Tac ndxep mèn ngòo làth guꞌ con mod gutyèꞌ coꞌ ndxàp mèna. Cón cheꞌn mèna ndluꞌ loo libr coꞌ nac xtiꞌs Diox leꞌ Diox mbluꞌleꞌ más pólleꞌa cón cheꞌn mèna leꞌ mèna tyactìi thìb conꞌ coꞌ nquin li Diox loo mèna. Nac conꞌa thìb conꞌ coꞌ nzyalqueꞌ mèna gàca loo mèna. Mèna nac mèn yeꞌrsinꞌtúb. Mèna indlide cas loo conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. Ndli mèna cuent leꞌ conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox nac par gàc cón cheꞌn Diox loo mèn no leꞌ Diox alithe ndaꞌ lugar li mèn conꞌ yeꞌrsinꞌ par que tee ban mèn xalqueꞌ ndlyaꞌs mèn. Ale ncà mèna cón cheꞌn Diox, Diox coꞌ nac thidte Diox coꞌ ñibeꞌ loo naꞌ. No ncà mèna loo cón cheꞌn Tad Jesucrist naꞌ. 5 Mastaleꞌ nonleꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ, ndlyazen teꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌ huenlequeꞌ conꞌ mbli Tad Diox. Mastaleꞌ mbli Tad thìb conꞌ, coꞌ nee diꞌs, mbli Tad Diox ngroꞌ mèn coꞌ ngòc mèn coꞌ ngua lec nación Israel leꞌn nación Egipt, ngoloa, mtelux Diox mèn coꞌ ngo làtha, mèn coꞌ neꞌngalaꞌste loo Diox. 6 Tataaguèꞌ mbli Tad Diox con angl coꞌ neꞌngxecte nquenap loo conꞌ ndxàal ngli angl loo Tad Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, ngroꞌ angl loo béꞌ coꞌteꞌ ngòc liz angl no làaz angl coꞌteꞌ mxoꞌf zinꞌ angl cón

609

JUDAS cheꞌn Diox loo Diox. Nalleꞌ Diox mbli nzo angl pres par tyub rez cón cheꞌn angl coꞌseꞌ gàc lult huiz coꞌ gàc huiz yaad huiz lyen coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn ryethe conꞌ. Nzo angla thìb lugar coꞌteꞌ nacuau xal mèn coꞌ natedóꞌ con caden thidtene. 7 No fteꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mbli Tad Diox loo mèn ciuda Sodom no loo mèn ciuda Gomor no loo taamas mèn coꞌ ngureriꞌ gax par neda. Xalqueꞌ mbli angla chol conꞌ yeꞌrsinꞌ par tetìi Diox angla, tataa mod mbli mèn ciuda Sodom no mèn ciuda Gomor rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ axta mbli mèna yalmbiꞌ con xtàabiꞌ mènbiꞌa. No thìb mod tedib mod mbli mèna rye loothe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ indxàalte li mèna. Por cona, Diox mtelux mèna thìb mod coꞌ ndluꞌ loo taamas mèn loo izlyoꞌ leꞌ mèn coꞌ neꞌtyalte li cas loo cón cheꞌn Diox no neꞌtyalte mèn yòo mèn loo cón cheꞌn Diox, mèna tyactìi thidtene loo quìi no loo bèel xal mxactìi mèn ciudaa loo quìi no loo bèel. 8 Per mastaleꞌ tataa ngòca loo mèn ciuda Sodóm no loo mèn ciuda Gomor, ale lomisqueꞌ mod, ne, tataaguèꞌ mbli mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn mèn coꞌ ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ ndxèꞌ. Nsaꞌ lezoꞌ mèna cón cheꞌn conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ tolo ndlyaꞌs mèna li mèna. Ale leque mèna ntezab mèna. Ale thìb lad nqueꞌ mèna yalñibeꞌ cheꞌn Diox par xìis no mèna Diox. No nazab mbez mèna cón cheꞌn angl coꞌ ñibeꞌ Diox loo loo béꞌ. 9 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ, ne, xal nac conꞌ coꞌ ngòc loo thebol Moisés coꞌseꞌ ngure mcà angl coꞌ lèe Miguel bélꞌyòo lad thebol Moisés loo Mebizya. No mbree mcà Mebizya bélꞌyòo lad thebol Moisés loo Miguel coꞌ nac angl coꞌ ñaareꞌ más no coꞌ ñibeꞌ tachuꞌth más loo rye taamas angl. Neꞌnglide Miguel ryes quexùꞌ no queyèe Miguel Mebizya no neꞌngniide Miguel ngòc nguàal conꞌ loo Mebizya coꞌseꞌ ngue toodiꞌs no Miguel Mebizya cón cheꞌn bélꞌyòo lad thebol Moisés.

610 Ndxeꞌlequeꞌ, nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ndxab Miguel loo Mebizya: Yende conꞌ niin lool. Yanꞌ cón cheꞌn conꞌ ngue lil cón cheꞌn Diox. Yub Diox yool. 10 Per ngue niin loo guꞌ tedib vez cón cheꞌn mèn yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ: Mèna ñii yèe ñii tìi cón cheꞌn conꞌ coꞌ neꞌñeede mèn no coꞌ neꞌtaꞌde mèn cuent. Neequeꞌ naꞌ leꞌ chol máꞌ ndli xalqueꞌ mbli Diox par ndli máꞌ, ¿léꞌ? Per mèn yeꞌrsinꞌ masreꞌ conꞌ ndli leque máꞌ tac, mastaleꞌ non mèn yeꞌrsinꞌa xá mod ndxàal li mèn loo costumbr coꞌ nac conꞌ ndac coꞌ ndli mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ, per ndxeꞌlequeꞌ, leꞌleꞌ ndli mèna par ntezab mèna mèna por mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue no mèna loo costumbr coꞌ ndli mènꞌ. No tataa mod ntezab mèna leque mèna por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna. No tataa mod ncàb loo mèna lyux mèna. 11 Prob mèn yeꞌrsinꞌa izlyoꞌ. Tac ngue liqueꞌ mèna xalqueꞌ ngòc coꞌ mbli Caín. Mèna ndxath nquìi ñèe tmi no nzi tee huanpeꞌ mèna loo cón cheꞌn Diox xalqueꞌ ngòca loo Balaam. No gàc yaltìi loo mèna no lyux mèna xalqueꞌ ngòca loo mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Coré coꞌ mblyux por mbli mbiꞌ ngòc nguàal conꞌ loo Moisés. Tataa gàc loo mèn yeꞌrsinꞌa, ne. 12 Mèna ndxàp thìb mod yeꞌrsinꞌ. Coꞌseꞌ ndli guꞌ thìb lni chuꞌth par nqueltàa guꞌ par hua guꞌ sa luaꞌ guꞌ con xtàa guꞌ coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Diox tac nqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ, negadiꞌs ndxòo mèna làth guꞌ par hua xleꞌ mèna con guꞌ. No conꞌ coꞌ ndli mèna ndli nthyon taamas mèn. Ndxòo mèna xiꞌth guꞌ. Ndyac lezoꞌ mèna axta plóthe coꞌseꞌ ndxuhua mèn no ndxu mèn. No axta neꞌ neꞌ indxàp mèna mod loo coꞌ ndli mèna làth guꞌ. No nac mèna xal myenꞌ bix coꞌ nqueno máꞌ no coꞌ nquenap máꞌ coꞌ ndláꞌyaꞌ máꞌ por nguith myenꞌ, no por nazinꞌ myenꞌ, no por ndli myenꞌ ante coꞌ neete lezoꞌ myenꞌ. Nac mèna xal xcuau biiz coꞌ alithe ndriꞌth loo béꞌ coꞌ ndxeꞌ mbii, coꞌ yende cón ntac

611 tac indlàade xcuau yuu. Nac mèna xal yaa xlè coꞌ indaꞌde xlè coꞌseꞌ nac tiemp cheꞌn xlè. Leꞌleꞌ mbiiz yaa xlèa. No ale nguꞌb yaa xlèa. No ale mquib mèn yaaa por tataa ngòca loo yaaa. Tataa gàca loo mèn yeꞌrsinꞌa, ne. 13 Nac mèna xal ol coꞌ alithe ndxetoo loo níttóꞌ. Nac conꞌ coꞌ ndli mèna xal fsinꞌ coꞌ ngoꞌ ol níttóꞌ ro níttóꞌ. Fsinꞌa nac conꞌ zab. No lomisqueꞌ, tataaguèꞌ nac coꞌ ndli mèna tac conꞌ ndli mèna nac conꞌ zab. No nac conꞌ coꞌ ndli mèna par nthyon taamas mèn. Nac mèna xal mbèel cuet coꞌ ndryo xyoꞌf thìb ned tedib ned loo béꞌ coꞌ alithe nque tee huan. Diox thidtene mbli ndyub quìi ndyub bèel lezoꞌ mèna par yòo ban mèna thidtene lugar coꞌteꞌ nacuau tínꞌ par tyactìi mèna thidtene. 14 Enoc coꞌ ngòc gaz bin coꞌ nde nque xís Adán, Enoc, ne, gunii no mdeꞌth Enoc xal mnibeꞌ Diox loo Enoc cón cheꞌn mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ coꞌseꞌ ndxab Enoc: Gunèen coꞌseꞌ nde Tad Diox con anzeꞌf thìb mènléyꞌ coꞌ nac angl natúꞌ cheꞌn Tad. 15 Nde Tad Diox par tub rez Tad Diox cón cheꞌn rye mèn no par tetìi Diox ryete mèn yeꞌrsinꞌtúba thidtene por cón cheꞌn ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèn yeꞌrsinꞌa. Tetìi Diox mèn yeꞌrsinꞌa no zib quìi Diox cón cheꞌn mèn yeꞌrsinꞌa por cón cheꞌn diꞌs nazab coꞌ gunii yèe gunii tìi mèn yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp xtol cón cheꞌn Tad Diox. 16 Mèn yeꞌrsinꞌa nco ñee cón cheꞌn chol conꞌ coꞌ iñaade loo xtàa mèn. No anzeꞌf ndxòo lezoꞌ mèna xexte ndyoodiꞌs mèna cón cheꞌn tedib mèn. Ante nque tee cuaꞌn mèna mod par tyac lezoꞌ mèna loo mod coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèna coꞌ ndlyaꞌs mèna li mèna coꞌ nac coꞌ neete lezoꞌ mèna. Ndxòo lezoꞌ mèna tyoodiꞌs mèn antúb diꞌs naxalꞌ no diꞌs nateꞌs. No ndyublaꞌs mèna tyoodóꞌ mèna loo mèn par tolo gaaꞌd yaꞌ mèna mèn no par queꞌ mèna quèe yéc mèn par gàc cheꞌn mèna conꞌ coꞌ nac cheꞌn taamas mèn.

JUDAS Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Jud ngue coꞌx mèn coꞌ ndxelaꞌs loo cón cheꞌn Jesucrist. 17 Per part cón cheꞌn guꞌ, mèn huesen coꞌ nzo loo cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen: Fteꞌ lezoꞌ guꞌ leꞌ myenꞌ coꞌ ngòc mèn coꞌ mbeꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist más pólleꞌa, 18 mèna mdaꞌ cuent ndxèꞌ loo guꞌ: Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ nac lult tiemp ndooreꞌ lith no izlyoꞌ, yo huax mèn coꞌ tèꞌb no coꞌ xìis no conꞌ coꞌ nac cón cheꞌn Diox. No que tee ban li mèn ante xal nac mod coꞌ ndyub yoꞌf lezoꞌ mèn li mèn coꞌ nac thìb mod xin no thìb mod cap. 19 No tolo niin loo guꞌ leꞌ mèna li par tyoo xàꞌ lezoꞌ mèn loo cón cheꞌn Diox. No li mèna par gàc mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox chop ned mèn. Mèna nac mèn coꞌ nzi tee ban li ante coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. Inzode Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèna. 20 Per part cón cheꞌn guꞌ, mèn huesen por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezon ñèen, más bli nèe guꞌ guꞌ loo coꞌ nac coꞌ ndxelaꞌs guꞌ tac conꞌ coꞌ ndxelaꞌs guꞌa nac thìb conꞌ más natúꞌ loo Diox. Coꞌseꞌ cuez guꞌ Diox, gurez guꞌ Diox xal nzote mod ndxác guꞌ par cuez guꞌ Diox xal ndlyath no Xpii Natúꞌ guꞌ. 21 Leque guꞌ huiꞌ xal nzi tee ban lì guꞌ par tataa mod tolo queꞌ lezoꞌ Diox ñèe Diox guꞌ. Nonqueꞌ guꞌ leꞌ Tad Jesucrist ndlyat lezoꞌ ñèe Tad Jesucrist guꞌ. Por cona, dib nzo yéc guꞌ no dib nzo lezoꞌ guꞌ nzi quee lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ zin huiz li Tad Jesucrist yòo ban noqueꞌ naꞌ Diox thidtene. 22 Nadoꞌ diꞌs nadoꞌ cuent ftoodiꞌs no guꞌ mèn cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ beꞌ ndxàc chop loo chop laꞌs par belꞌqueꞌ tenꞌ mèna leꞌn lezoꞌ mèna lìcqueꞌ nac cón cheꞌn Tad Jesucrist coꞌ mbez guꞌ no, belꞌqueꞌ, tataa mod li nèe mèna mèna loo cón cheꞌn Tad Jesucrist. 23 Ndlyazen leꞌ guꞌ li coꞌ nzote mod gác guꞌ li guꞌ par lyáꞌ ndxep mèn loo conꞌ ryes, mèn coꞌ nzi tee huan loo Diox, mèn coꞌ

JUDAS alithe nzi ban axta gath mèn coꞌseꞌ li Diox par yòo mèna yeꞌrbìil par tyactìi mèna thidtene. Tac mèna nac xal thìb bro yaa coꞌ nax bed coꞌ co mèn leꞌn gor yeyꞌ yiloa. No ndlyazen lyatqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ taamas mèn par lyath no guꞌ mèn par lyáꞌ mèna loo conꞌ ryes. Per nee guꞌ nee guꞌ xal ndyoodiꞌs no guꞌ mèna par neꞌgàcte loo guꞌ tlo guꞌ li guꞌ ndxep conꞌ zab no ndxep conꞌ yeꞌrsinꞌ xal ndli mèna láth ndyoodiꞌs no guꞌ mèna. Tac neꞌ yiloa li guꞌ conꞌ zab xal nzi tee ban li mèna, ne. Trèꞌ ndluꞌ lult diꞌs coꞌ gunii Jud loo cart cón cheꞌn conꞌ roo conꞌ xèn cheꞌn Diox. 24–25 Diox coꞌ nac thidte Diox coꞌ ndxácpeꞌ no coꞌ nanee ryethe conꞌ, Diox coꞌ nac Diox coꞌ mteláꞌ naꞌ loo

612 conꞌ ryes, thidte Diox nac coꞌ ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs yaꞌ Diox no laꞌs nii Diox par quenap Diox guꞌ par neꞌtyoo xàꞌde lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox no par neꞌyitacte lezoꞌ guꞌ loo cón cheꞌn Diox. No ndxác Diox li Diox par coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tyoo guꞌ loo Diox gàc guꞌ mèn nambìi no mèn nalì coꞌ inacte mèn zab loo Diox. No li Diox par xyoꞌf ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ tyoo guꞌ loo Diox. Ndlyazen leꞌ loo thidte Diox gàc conꞌ roo conꞌ xèn. No ndlyazen leꞌ ryethe mèn no ryethe angl gàc nadoꞌ no tyubdiꞌs angl loo Diox por cón cheꞌn Tad Jesucrist. No ndlyazen tataa gàca xal ngòca pólleꞌa no tolo gàca leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca, ndee guꞌ.

Diꞌs Coꞌ Mblo Xoꞌf Jesucrist Loo Juàn Coꞌ Mqueꞌ Juàn Yeꞌs Loo Mèn Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ mblo xoꞌf Jesucrist loo Juàn. Libr ndxèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn coꞌ mblo xoꞌf Diox loo Jesucrist par taꞌ Jesucrist cuent cón cheꞌn conꞌa loo mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Jesucrist cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo izlyoꞌ yiloa. Jesucrist mbli par ngro xoꞌf conꞌ ndxèꞌ loon, daa coꞌ nac Juàn coꞌ mxoꞌf zinꞌ thìb zinꞌ cheꞌn Jesucrist, por angl cheꞌn Jesucrist coꞌ mtelꞌ Jesucrist mbiꞌth loon. 2 Loo libr ndxèꞌ ndan cuent cón cheꞌn coꞌ, lìcpeꞌ, gunèen. Nac daa mbiꞌ coꞌ ndaꞌ cuent no coꞌ ndyoodiꞌs cón cheꞌn Diox. Ndan cuent no ndyoodizen cón cheꞌn conꞌ coꞌ mblo xoꞌf Jesucrist loon, ne. 3 Huen nda mèn coꞌ ndlab diꞌs ndxèꞌ. No huen nda mèn coꞌ ndyal ndxòn diꞌs ndxèꞌ coꞌseꞌ ndlab mèn diꞌs ndxèꞌ, diꞌs coꞌ mbluꞌ Diox loon par tan cuent loo mèn. No huen nda mèn coꞌ ndli cas no coꞌ ndyubdiꞌs xal mbez diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ. Tac nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp gàca xal mblo xoꞌf Jesucrist cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc loo izlyoꞌ yiloa loon.

1

Juàn ngue queꞌ yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ nzo ban leꞌn gaz yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia. 4 Daa coꞌ nac yub Juàn ngue queꞌen yeꞌs loo guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn

Diox, guꞌ coꞌ nzo ban leꞌn yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia. Ndlyazen leꞌ Diox coꞌ thidtenequeꞌ nzo, no Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox coꞌ nzo loo Diox coꞌteꞌ ndub Diox loo béꞌ, no Tad Jesucrist, li loo guꞌ anggàc huax conꞌ ndac loo guꞌ par nedrèꞌ. No ndlyazen leꞌ por cón cheꞌn Diox, no por cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox, no por cón cheꞌn Tad Jesucrist, gàc loo guꞌ nagàl yo lezoꞌ guꞌ loo Diox no cue ban guꞌ rye nda guꞌ no rye ndyeꞌth guꞌ làth xtàa guꞌ. 5 Jesucrist mdaꞌ cuent cón cheꞌn Diox loo mèn. No altant mdoo Jesucrist loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo Jesucrist li Jesucrist loo mèn. Jesucrist ngòc ner mbiꞌ coꞌ ngro xban làth mèn nguth. No nac Jesucrist xaꞌ coꞌ ñibeꞌqueꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ yiloa. Más de cona, Crist nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèe Crist naꞌ. No mtonꞌ Crist xquin naꞌ no xtol naꞌ coꞌseꞌ nguth Crist loo cruz par ngòc naꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo Diox. 6 Mbli Crist par gàca leꞌ ryethe mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Crist, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist leꞌn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ, thidte queltàa mèna no thidte gàc mèna loo cón cheꞌn Crist no loo Crist par ñibeꞌ Crist loo mèna. No mbli Crist ngòc naꞌ mèn no nac naꞌ mèn coꞌ mbez conꞌ roo no conꞌ xèn no conꞌ natúꞌ loo mèn cón cheꞌn Diox no coꞌ mbez conꞌ roo no conꞌ xèn no conꞌ natúꞌ loo Diox, ne. Tataa mod ndli naꞌ 613

APOCALIPSIS 1 sirv loo Diox coꞌ nac xud naꞌ. Ndlyazen thidtenequeꞌ gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Crist. No ndlyazen gàc rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist thidtene. Taandxèꞌ gàca. 7 Huiꞌ guꞌ nexa. Coꞌseꞌ yiꞌth Crist, Crist yiꞌth leꞌn xcuau. Huiza ryete mèn huiꞌ loo Crist axta mèn coꞌ ngòc leque mèn coꞌ mtehuíꞌ Crist, mèna huiꞌ loo Crist huiza. No ryete mèn coꞌ nzi ban dib athu loo izlyoꞌ gónꞌ coꞌseꞌ huiꞌ mèna loo Crist huiza. Aa. Tataaqueꞌ gàca. 8 Gunee Diox diꞌs ndxèꞌ loon, ne: ―Daa nzoleꞌ ndooreꞌ cue alux conꞌ. No nzoquen coꞌseꞌ yilo lyux alux conꞌ. Cona nee diꞌs, nac daa xal letr “a” coꞌ nac letr coꞌ ntlo loo alfabet. No nac daa xal letr “z” coꞌ nac lult letr loo alfabet. Tataa gunee Tad Diox loon, Tad Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Tad Diox no laꞌs yaꞌ Tad Diox, Tad Diox coꞌ nzoqueꞌ thidtene. Tad Crist coꞌ nac Tad roo no Tad xèn mxyoꞌf loo loo Juàn. 9 Daa coꞌ nac Juàn coꞌ ngue queꞌ yeꞌs loo guꞌ trèꞌ, daa nac hues guꞌ, ne, por cón cheꞌn Crist. Thidte ndyactìi naꞌ loo cón cheꞌn Crist. No thidte ngòo naꞌ loo cón cheꞌn Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox loo naꞌ. No thidte nchaꞌlaꞌs naꞌ no nxec yèe naꞌ xalqueꞌ ndlyath no Crist naꞌ. Per nalleꞌ láth nzon trèꞌ leꞌn thìb yòo biiz leꞌn níttóꞌ coꞌ lèe Patmos coꞌteꞌ mqueꞌ mèn daa xal pres por mblon yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox no por mdoodizen loo mèn cón cheꞌn Jesucrist, nde tan cuent loo guꞌ. 10 Ngòc thìb conꞌ loon thìb huiz doming láth ngue ñibeꞌ Xpii Natúꞌ loon. Mdenꞌen leꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox mbli ngòc thìb conꞌ loon hora. Mxaquen cabii gunii thìb mbiꞌ par ned xísen xal ruid cheꞌn thìb trompet coꞌseꞌ ncuez mèn trompet. 11 Mxaquen gunee mbiꞌ loon: ―Juàn, daa nzoleꞌ ndooreꞌ cue alux conꞌ. No nzoquen coꞌseꞌ yilo lyux alux

614 conꞌ. Cona nee diꞌs, nac daa xal letr “a” coꞌ nac letr coꞌ ntlo loo alfabet. No nac daa xal letr “z” coꞌ nac lult letr loo alfabet. Ndlyazen queꞌl yeꞌs loo thìb libr cón cheꞌn conꞌ coꞌ ñèel no conꞌ coꞌ ngue huiꞌl. Yiloa, ftelꞌ libr loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox coꞌ nzo ban leꞌn gaz yèez coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia. Rye gaz yèeza lèe taandxèꞌ: Efes, Smirn, Perg, Tiatir, Sard, Filadelf, no Laodice. 12 Ngoloa, mberen par ned xísen par huiꞌen chó ngue nii loon. No coꞌseꞌ mberen, gunèen nziriꞌ gaz candiler or loon. 13 No xtauꞌthe gaz candilera, gunèen ndoo thìb mbiꞌ coꞌ dib xoo ñaa xal ñaa Jesucrist coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ. No noc xab Jesucrist thìb xab Jesucrist coꞌ nac dib andoo coꞌ nolꞌ axta nii Jesucrist. No nabix thìb cint or xal nde ro pech Jesucrist. 14 Leꞌ yis yéc Jesucrist na, ante nagus bèellequeꞌ ñaa xal ñaa xilꞌ mbacxilꞌ coꞌ ndxech. No ante nagus bèellequeꞌ ñaa yis yéc Jesucrist xal yeꞌ coꞌ ante nagus bèellequeꞌ ñaa. Nde ngudloo Jesucrist na, gunaa xal xnìi bèel coꞌ ndxetoo. 15 Lomisqueꞌ, nquée xnìi nii Jesucrist xal thìb leꞌ yiꞌf coꞌ ntembìi mèn coꞌ nsunꞌ mèn leꞌn gorn. Lomisqueꞌ, coꞌseꞌ ndxèn diꞌs coꞌ ndyoodiꞌs Jesucrist, ndxèn diꞌs xal coꞌseꞌ ndxàꞌx no nquebii nxyoꞌf nít thìb yóꞌbeꞌ. 16 Lomisqueꞌ ne, mxaquen, nden Jesucrist gaz conꞌ coꞌ ñaa xal mbèelhuiꞌ yaꞌ Jesucrist coꞌ nac ladlì. No ñèen ndryoꞌ thìb spad coꞌ nalen ryop loo ro Jesucrist. Nde nxonꞌ, nquée xnìi loo Jesucrist xal coꞌseꞌ nde yáal rol huiz coꞌseꞌ neꞌxecte ngudloo mèn huiꞌ mèn loo huiz. 17 Coꞌseꞌ gunèen loo Jesucrist, ale ngulàan xànꞌ nii Jesucrist. Ngulàa yálꞌ lezon no mcuau daa xal thìb mèn coꞌ nguth. Sya, mxoꞌf Jesucrist yaꞌ Jesucrist coꞌ nac ladlì laden. No gunee Jesucrist loon:

615 ―Neꞌzyebtel, Juàn. Daa nzoleꞌ ndooreꞌ cue alux conꞌ. No nzoquen coꞌseꞌ yilo lyux alux conꞌ. 18 Nabanqueꞌ daa, Juàn. Lìcqueꞌ, nguth daa. Per nalleꞌ naban daa thidtene. Nac daa xaꞌ coꞌ ndli nquée yalguth loo mèn. No nac daa xaꞌ coꞌ ndli par ryo xban mèn làth mèn nguth yiloa. 19 Cona, ngue niin lool, Juàn: Fqueꞌ yeꞌs coꞌ gàc xal thìb thìb libr cón cheꞌn conꞌ coꞌ gunèelel, no cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxàc nalleꞌ, no cón cheꞌn conꞌ coꞌ gàc yiloa. 20 Trèꞌ luꞌen lool cón cheꞌn cón nee diꞌs gaz conꞌ coꞌ ñaa xal ñaa mbèelhuiꞌ coꞌ ñèel ndenen con yan ladlì. Lomisqueꞌ ne, luꞌen lool cón cheꞌn cón nee diꞌs gaz candiler or. Pues cón cheꞌn conꞌ coꞌ ñaa xal gaz mbèelhuiꞌ ndluꞌ cón cheꞌn gaz mèn coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loon leꞌn gaz yèez coꞌ nac yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia. Leꞌ cón cheꞌn gaz candiler na, nac coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen leꞌn gaz yèez coꞌ nacguèꞌ yèezyaꞌ cheꞌn làaz mèn asia. Diꞌs coꞌ mnibeꞌ Crist loo Juàn par queꞌ Juàn yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Crist leꞌn gaz yèeza: Mtelꞌ Juàn yeꞌs coꞌ nac ner cart loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn ciuda Efes. Gunee Jesucrist loon, ne: Fqueꞌ yeꞌs cón cheꞌn conꞌ ndxèꞌ loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loon leꞌn ciuda Efes par lab mbiꞌa cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loon leꞌn ciuda Efes. Guuz no bluꞌ loo mèna loo yeꞌs ndxèꞌ: Taandxèꞌ gunee Jesucrist loon, Jesucrist coꞌ nden gaz conꞌ coꞌ ñaa xal mbèelhuiꞌ con yaꞌ Jesucrist coꞌ nac ladlì. Gunèen ngue tee Jesucrist xtauꞌ gaz candiler or, ne. Gunee Jesucrist loon: 2 ―Naneequen xal nzi tee ban guꞌ. No naneen axta arid nagàn ndxàca loo guꞌ no nxec yèe guꞌ no nchaꞌlaꞌs

2

APOCALIPSIS 1​, ​2 guꞌ coꞌseꞌ ndxàc chol yaltìi loo guꞌ. No naneen leꞌ guꞌ neꞌndaꞌde lugar ngòo mèn yeꞌrsinꞌ làth guꞌ. No naneen huen huen mblaꞌs guꞌ no mbli laꞌs guꞌ ñeeneꞌ chéꞌ, lìcqueꞌ, nac mèn coꞌ mbez nde xoꞌf zinꞌ mèn xal mèn coꞌ ndxeꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist. No mtéꞌth guꞌ no mdaꞌ guꞌ cuent leꞌ mèna nac mèn gutyèꞌ. 3 Naneen leꞌ guꞌ nchaꞌlaꞌsqueꞌ no naneen leꞌ guꞌ ndyactìiqueꞌ no anzeꞌf ngue xoꞌf zinꞌ guꞌ cón chenen. No axta nalleꞌ tarte tyoo xàꞌ lezoꞌ guꞌ no tarte yitac lezoꞌ guꞌ loo cón chenen. 4 Per nzo thìb conꞌ coꞌ indyublasten no coꞌ indxòode lezon ngue li guꞌ làth guꞌ coꞌ nac leꞌ guꞌ ya inqueꞌde lezoꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ xal mqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ coꞌseꞌ mtlo guꞌ, mqueltàa guꞌ loo cón chenen. 5 Cona, ngue niin loo guꞌ: Fteꞌ yéc guꞌ no fteꞌ lezoꞌ guꞌ xá mod mqueꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ gunèe guꞌ mèn coꞌ ndxac hues xtàa guꞌ loo cón cheꞌn Jesucrist coꞌ mtlo mbli guꞌ coꞌseꞌ mtlo guꞌ ngòo guꞌ loo cón chenen. Per nalleꞌ blàa yéc guꞌ no blàa lezoꞌ guꞌ no fseꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox. Gure li guꞌ xalqueꞌ nac coꞌ mtlo mbli guꞌ loo cón chenen coꞌseꞌ mtlo guꞌ, ngòo guꞌ loo cón chenen. Tac neꞌ yiloa, chàa, galen no gacloon ñèen guꞌ par techeen candiler, coꞌ nee diꞌs, nac guꞌ loon par, por derech, techeen guꞌ par más huen neꞌtolode yilaꞌs mèn loon leꞌn ciuda Efes. Tataa li non guꞌ cheleꞌ guꞌ neꞌseꞌde mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ loo Diox nalleꞌ xal ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ. 6 Per mastaleꞌ tataa ngue li guꞌ, nzo thìb conꞌ coꞌ ngue li guꞌ coꞌ nzo favor cheꞌn guꞌ no coꞌ ndli par ndxòo lezon cón cheꞌn guꞌ. Conꞌa nac leꞌ guꞌ ndxeclooqueꞌ ñèe mèn coꞌ nqueltàa con guꞌ coꞌ neꞌ lèe nicolait. Na, ne, ndxecloo ñèen mèna. 7 Guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox coꞌ ndub nza no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn coꞌ nqueltàa loon chol lugar. Mbluꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn taandxèꞌ:

APOCALIPSIS 2 ―Ryete guꞌ coꞌ li gan ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, loo guꞌa tan lugar par yòo ban no guꞌ daa thidtene coꞌteꞌ nzo non Diox. Diꞌs coꞌ mnibeꞌ Jesucrist loo Juàn par queꞌ Juàn yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Smirn. 8 Tolo gunee Jesucrist loon, ne: Juàn, fqueꞌ yeꞌs loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen leꞌn yèez Smirn par lab mbiꞌ cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loon leꞌn yèez Smirn. Guuz no bluꞌ loo mèna loo yeꞌs coꞌ queꞌl loo mèna taandxèꞌ: Taandxè gunee Jesucrist loon par tan cuent loo guꞌ loo yeꞌs ndxèꞌ. Jesucrist gunee loon nzoleꞌ Jesucrist ndooreꞌ cue alux conꞌ no nzoqueꞌ Jesucrist coꞌseꞌ yilo lyux alux conꞌ, Jesucrist coꞌ nguthqueꞌ no mbere Jesucrist, ngro xban Jesucrist tedib vez. 9 No gunee Jesucrist loon: Daa naneequeꞌ xal nzi tee ban guꞌ. Naneen coꞌ huen huen leꞌ guꞌ ngue xecpeꞌ loo cón chenen no nzi tyactìi guꞌ. No nonen nagueꞌs yaꞌ guꞌ no nagueꞌs nii guꞌ nzi tee guꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Per naneen ndxàp guꞌ huax conꞌ ndac loo béꞌ. Naneen leꞌ mèn coꞌ mbez nac mèna bin mèn nación Israel, ñii yèe ñii tìi mèna cón cheꞌn guꞌ. Per indluꞌde mèna nac mèna mèn nación Israel por conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, naneequen nacpeꞌ mèna mèn coꞌ ndli conꞌ ndlyaꞌs Mebizya. 10 Neꞌzyebte guꞌ loo conꞌ coꞌ tyactìi guꞌ leꞌn tiemp ndxèꞌ. Tac Mebizya li par co mèn ndxep guꞌ leziꞌf par ñee Mebizya ñeeneꞌ chéꞌ tli Mebizya gan par láꞌ guꞌ cón cheꞌn Crist no par bixyath guꞌ par gàc guꞌ mèn yeꞌrsinꞌ tedib vez. Gàc conꞌa loo guꞌ nagabte huiz. Per guꞌ coꞌ toloqueꞌ cue nèe loo cón cheꞌn Diox no coꞌ neꞌyitacte lezoꞌ loo cón cheꞌn Diox axta gath guꞌ, loo guꞌa daa taꞌ lugar yòo ban no guꞌ Diox coꞌ gàc loo guꞌ xal thìb conꞌ ndac coꞌ mbli guꞌ gan. 11 Guꞌ coꞌ nqueltàa loo

616 cón cheꞌn Diox, guꞌ coꞌ ndub nza no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loon chol lugar. Mbluꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèna taandxèꞌ: ―Ryete guꞌ coꞌ li gan ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, loo guꞌa yende chó yalquìi gàc par ryo xàꞌ guꞌ loo Diox thidtene par tyactìi guꞌ coꞌseꞌ gath guꞌ. Diꞌs coꞌ mnibeꞌ Crist loo Juàn par queꞌ Juàn yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Perg. 12 Tolo gunee Crist loon, ne: Juàn, fqueꞌ yeꞌs loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen leꞌn yèez Perg. Guuz loo mèna loo yeꞌs coꞌ queꞌl xal ngue niin lool ndxèꞌ: ―Taandxèꞌ gunee Jesucrist coꞌ ngue no thìb spad coꞌ nalen loo ryop lad par queꞌen yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ. 13 Gunee Jesucrist loon: Daa naneequeꞌ xal nzi tee ban guꞌ. Naneen leꞌ guꞌ naban leꞌn thìb yèez coꞌteꞌ thidtenequeꞌ ndli mèna conꞌ coꞌ ndlyaꞌs Mebizya no conꞌ coꞌ nee lezoꞌ Mebizya. Per mastaleꞌ tataa ndli mèna, guꞌ ndli nèequeꞌ guꞌ loo cón chenen. No thidtenequeꞌ ndxelaꞌs guꞌ no ndxàp guꞌ yalxlaꞌs loon. Neꞌ neꞌ ngyathlaꞌs guꞌ cón chenen no neꞌ neꞌ ngláꞌ guꞌ cón chenen coꞌseꞌ ngòc huiz coꞌseꞌ mbeth mèn Antip coꞌ altant ndyoo nxoꞌf zinꞌ cón chenen coꞌ mdaꞌ cuent cón chenen. Mèn mbeth Antip làth guꞌ par nedrèꞌ leꞌn yèez Perg coꞌteꞌ ndli Mebizya coꞌ ndlyaꞌs Mebizya loo mèn. 14 Per nzoqueꞌ ndxep conꞌ coꞌ indxòode lezon ngue li guꞌ par nedrèꞌ. Daa nanee leꞌ guꞌ nqueltàa no ndxep mèn coꞌ nac mèn xleyꞌ Balaam leꞌn yèez Perg. No indlyaꞌste mèna láꞌ mèna xleyꞌ Balaam. Balaam mquilꞌ thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Balac póla par aseli Balac leꞌ mèn nación Israel angcue cuaꞌn xtol coꞌseꞌ hua mèna xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ mbec mèn xal thìb gòn o

617 ofrend loo chol mdoꞌ. No làth xtauꞌa, asembli Balac par li mèn nación Israel yalburrid no cuaꞌn mèna xinꞌ huan mèna. 15 Lomisqueꞌ ne, naneen leꞌ guꞌ nqueltàa no mèn coꞌ neꞌyilode láꞌ xleyꞌ cheꞌn mèn xleyꞌ nicolait. Xleyꞌ mèna anzeꞌf ndxecloon ñèen. 16 Por cona, ngue niin loo guꞌ: Fseꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ. Blàa yéc guꞌ no blàa lezoꞌ guꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nzi tee li guꞌ. Tac neꞌ yiloa, chàa, gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ no yoon con mèn xleyꞌ Balaam no con mèn xleyꞌ nicolait par tenꞌ mèna coꞌ lin loo mèna xal coꞌseꞌ ndenꞌ mèn yalnè coꞌseꞌ ndxaaꞌd spad lad mèn. 17 Guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón chenen, guꞌ coꞌ ndub nza no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loon chol lugar. Mbez Xpii Natúꞌ: ―Ryete guꞌ coꞌ li gan ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, na li par que no guꞌ ryethe conꞌ ndac loo béꞌ par yende cón gàc coꞌ nde che loo guꞌ loo béꞌ. No lin par que no mèn coꞌ ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ thìb conꞌ coꞌ angtan coꞌ ante daa nanee cóna par que no mèna. Tataa lin loo mèna xal coꞌseꞌ ndaꞌ mèn thìb quèe nagus bèellequeꞌ loo thìb mèn. Loo quèea ndub thìb lèe mbiꞌ coꞌ yende chó non. Ante mèn coꞌ càayaꞌ quèea non chó mbiꞌ nac cheꞌn lèe coꞌ ndub loo quèea. Diꞌs coꞌ mnibeꞌ Jesucrist loo Juàn par queꞌ Juàn yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Tiatir. 18 Tolo gunee Jesucrist loon, ne: Juàn, fqueꞌ yeꞌs loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen leꞌn yèez Tiatir par lab mèn cart coꞌ queꞌl loo mèn coꞌ nqueltàa loon leꞌn yèez Tiatir. Guuz loo mèn loo yeꞌs ndxèꞌ coꞌ queꞌl loo mèn xal ngue niin lool ndxèꞌ: ―Taandxèꞌ gunee Xganꞌ Diox loon, Xganꞌ Diox coꞌ ñaa ngudloo xal bèel coꞌ ndxetoo no coꞌ nquée xnìi nii xal

APOCALIPSIS 2 nquée xnìi yiꞌf coꞌ mtembìi mèn. 19 Daa naneequeꞌ xal nzi tee ban guꞌ. Naneen xá mod nqueꞌqueꞌ lezoꞌ guꞌ ñèe guꞌ hues xtàa guꞌ par nedrèꞌ no xá mod ndxàp guꞌ yalxlaꞌs no ndxelaꞌs guꞌ loo cón chenen. No naneen xá mod nxoꞌf zinꞌ guꞌ zinꞌ cón chenen loo mèn no xá mod nchaꞌlaꞌs guꞌ loo yaltìi coꞌ ndyactìi guꞌ por cón chenen. No naneen más ndxòo yéc guꞌ nalleꞌ par ndli guꞌ ryethe conꞌ ndxèꞌ leque coꞌseꞌ mtlo ngòo guꞌ loo cón chenen. 20 Per nzo thìb conꞌ coꞌ indxòode lezon ngue li guꞌ por ndaꞌ guꞌ lugar nzo thìb xaꞌgot làth guꞌ, mastaleꞌ non guꞌ no nanee guꞌ iléꞌde nac conꞌ ngue li xaꞌgota làth guꞌ. Lalqueꞌ nac xaꞌgota xal thìb xaꞌgot coꞌ ngroꞌ lèe Jezabel coꞌ angngo ban póla. Xaꞌgot coꞌ ngo ban póla ngòc thìb xaꞌgot yeꞌrsinꞌtúb xalqueꞌ nac xaꞌgot coꞌ nzo làth guꞌ nalleꞌ. Tac xaꞌgot coꞌ nzo làth guꞌ ndxèꞌ mbez leꞌ xaꞌ ndeꞌth cón cheꞌn Diox. Per nquedìi xaꞌ mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón chenen por cón cheꞌn xleyꞌ coꞌ ndluꞌ xaꞌ. No ndli xaꞌ par mtlo mbix yéc mèn par li mèn yalburrid no cuaꞌn mèn xinꞌ huan mèn por cón cheꞌn xaꞌgota. No ndluꞌ xaꞌ loo mèn hua mèn xít mèn no luaꞌ mèn coꞌ mbec mèn xal thìb ofrend o gòn loo chol mdoꞌ. No tataa mod ncuaꞌn mèn xquin mèn no xtol mèn. 21 Daa mda lugar loo xaꞌgota par belꞌqueꞌ lyàa yéc xaꞌ no belꞌqueꞌ lyàa lezoꞌ xaꞌ no seꞌ xaꞌ mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp xaꞌ. Per indlyaꞌste xaꞌ lyàa yéc xaꞌ no lyàa lezoꞌ xaꞌ par seꞌ xaꞌ mod coꞌ ndxàp xaꞌ. Neꞌ neꞌ indlyaꞌs xaꞌ láꞌ xaꞌ par neꞌtolode li xaꞌ conꞌ zab coꞌ ndli xaꞌ. 22 Per nalleꞌ lin par lyen thìb yíiz loo xaꞌgota par gaasuaꞌ xaꞌ loo lúnꞌ. No lomisqueꞌ, lin par tyactìi mèn coꞌ mbli yalburrid con xaꞌgota cheleꞌ mèna neꞌlyàade yéc no cheleꞌ mèna neꞌlyàade lezoꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèna no cheleꞌ mèna neꞌcuedte li xal ndli xaꞌgota. 23 No guthen rye mèn coꞌ mdaꞌ lugar thìb lìte ngòo mèna loo xleyꞌ cheꞌn xaꞌgota par tataa mod ryete mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen, taꞌ mèna cuent leꞌ daa

APOCALIPSIS 2​, ​3 nanee no nonen conꞌ coꞌ ndli mèna xtùuz leꞌn lezoꞌ mèn. No lin par tetìin rye guꞌ coꞌ ngue li conꞌ yeꞌrsinꞌ. No lin par tolo gàc conꞌ ndac loo guꞌ, guꞌ coꞌ ngue li conꞌ ndac. 24 Per loo tedib ned guꞌ coꞌ nqueltàa loon coꞌ nzo yèez Tiatir, coꞌ indyoo nquede loo xleyꞌ xaꞌgota no coꞌ tarte taꞌ cuent no coꞌ tarte ñee cón cheꞌn coꞌ mbez mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn xaꞌgota coꞌ nac cón cheꞌnpeꞌ Mebizya coꞌ beꞌ nacasloo loo chol mèn, groꞌ xàꞌ guꞌ loo xaꞌgota con mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn xleyꞌ xaꞌgota làth guꞌ. Conaꞌte no más ñibeꞌen loo guꞌ par li guꞌ. 25 No maste ndlyazen leque guꞌ fquenap guꞌ loo conꞌ coꞌ nzi li guꞌ. No leque guꞌ fquenap guꞌ loo mod coꞌ nzi tee ban guꞌ loo cón chenen axta coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ gal xin guꞌ. 26 Ryete guꞌ coꞌ li gan ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ no guꞌ coꞌ ngue liqueꞌ conꞌ coꞌ ndxòo lezon no coꞌ ñibeꞌen loo guꞌ axta gath guꞌ, na ñibeꞌ leꞌ guꞌ ñibeꞌ loo mèn chol nación huiza 27 xalqueꞌ mnibeꞌ xuden Diox loon par ñibeꞌen loo mèn chol nación dib athu loo izlyoꞌ. Tataa ñibeꞌen loo guꞌ par ñibeꞌ guꞌ loo mèn chol nación dib athu loo izlyoꞌ. No ñibeꞌen loo guꞌ ñibeꞌ yèepeꞌ guꞌ loo mèn chol nación dib athu loo izlyoꞌ par gàca coꞌseꞌ mèna neꞌtyalte tyubdiꞌs loo guꞌ, telux guꞌ mèna xal coꞌseꞌ ndléꞌ mèn thìb yàt coꞌseꞌ ndlàa mèn thìb ro var yiꞌf lad yàt. 28 No lin par gàc conꞌ roo conꞌ xèn loo mèna. No lin quée xnìi mèna xal nquée xnìi mbèelhuiꞌ coꞌ ndlyen ndxáal xtilꞌ huiza coꞌseꞌ gal xin mèna. 29 Guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, coꞌ ndub nza no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo mèn coꞌ nqueltàa loon chol lugar. Diꞌs coꞌ mnibeꞌ Jesucrist loo Juàn par queꞌ Juàn yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Sard. Tolo gunee Jesucrist loon, ne: Juàn, fqueꞌ yeꞌs loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ

3

618 nqueltàa loo cón chenen leꞌn yèez Sard par gab mbiꞌ loo mèna xal ngue niin lool ndxèꞌ: ―Taandxèꞌ gunee Jesucrist coꞌ nzo Xpii Natúꞌ loo no coꞌ nden gaz conꞌ coꞌ ñaa xal mbèelhuiꞌ. Daa naneequeꞌ xal nzi tee ban guꞌ. Daa nanee leꞌ guꞌ pente ndxelaꞌs loon no pente non guꞌ no ndaꞌ guꞌ cuent cón chenen mastaleꞌ mbez guꞌ, no mbez taamas mèn, altant nzi guꞌ loo cón chenen. 2 Nalas gure guꞌ no bdiꞌx xnìi yéc guꞌ no bdiꞌx xnìi lezoꞌ guꞌ. No bli nèe guꞌ guꞌ loo conꞌ coꞌ beꞌ ndxelaꞌs guꞌ loon. Tac casqueꞌ mbláꞌleꞌ guꞌ no mbyathlaꞌsleꞌ guꞌ xal mtlo mbli guꞌ coꞌseꞌ mtlo guꞌ, ngolaꞌs guꞌ loon. Ñeen leꞌ conꞌ coꞌ ngue li guꞌ inacte conꞌ nalì no conꞌ nambìi loo Diox coꞌ nac Diox daa. 3 Fteꞌ lezoꞌ guꞌ xal nac coꞌ mtéꞌth guꞌ no coꞌ mbluꞌen loo guꞌ. Ftolo que tee li guꞌ conꞌa. No bli guꞌ par lyàa yéc guꞌ no lyàa lezoꞌ guꞌ par seꞌ guꞌ mod coꞌ ndxàp guꞌ. Cheleꞌ guꞌ neꞌgàcte mèn coꞌ yàꞌx xnìi yéc no coꞌ yàꞌx xnìi lezoꞌ par gàc guꞌ mèn nalas loon no loo cón chenen, nee guꞌ nee guꞌ. Tac neꞌ yiloa, chàa, gal neen máa guꞌ par nedrèꞌ xal coꞌseꞌ neꞌtaꞌde mèn cuent ndlyàa huanꞌ no xal coꞌseꞌ neꞌñeede mèn coyor lyàa huanꞌ liz mèn. Sya, ñee guꞌ xá ñaa cón gàc loo guꞌ. 4 Mastaleꞌ tataa ndxàca loo guꞌ, nzoqueꞌ ndxep mèn leꞌn yèez Sard coꞌ nqueltàa no guꞌ. Mèna incuaꞌnte xquin no xtol par gàc mèna xal thìb conꞌ xin no thìb conꞌ cap loo Diox. Mèna que tee con daa loo béꞌ por nac mèna mèn nalì no mèn mambìi loon no loo Diox tac tataaqueꞌ ndxàal gàca loo mèna. 5 Mèn coꞌ li gan ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèna thidtene gàcqueꞌ mèn nalì no mèn nambìi loo béꞌ. No neꞌtonꞌten lèe mèna loo libr coꞌteꞌ ndub lèe mèn, mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene. Ndxeꞌlequeꞌ, daa taꞌ cuent loo Diox no loo angl cheꞌn Diox leꞌ mèna nac mèn cheꞌnpeꞌ daa. 6 Guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, guꞌ

619 coꞌ ndub nza no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox chol lugar. Diꞌs coꞌ mnibeꞌ Jesucrist loo Juàn par queꞌ Juàn yeꞌs loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Filadelf. 7 Tolo gunee Jesucrist loon: Juàn, fqueꞌ yeꞌs loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen leꞌn yèez Filadelf par lab mbiꞌ cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loon leꞌn yèez Filadelf. Guuz loo mèna xal ngue niin lool ndxèꞌ: ―Taandxèꞌ gunee Jesucrist loon, Jesucrist coꞌ nac xaꞌ natúꞌ no coꞌ nac lìcpeꞌ Jesucrist coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Jesucrist no laꞌs yaꞌ Jesucrist par ñibeꞌ Jesucrist loo ryethe conꞌ loo béꞌ no loo izlyoꞌ, Jesucrist coꞌ nac thidte xaꞌ coꞌ ñibeꞌ loo mèn par thìb lìte yòo mèn loo béꞌ loo Diox no coꞌ ñibeꞌ loo taamas mèn par neꞌyòo ban node mèna Diox loo béꞌ: 8 Daa naneequeꞌ xal nzi tee ban guꞌ. Daa mbli mxyalꞌ ned mxyalꞌ yóꞌ loo guꞌ par ya lo guꞌ yalbàn no teꞌth guꞌ loo taamas mèn cón chenen. No mblin par yende chó mèn tauꞌ ned tauꞌ yóꞌ loo guꞌ par caꞌ mèna loo guꞌ par neꞌtolode co guꞌ yalbàn cón chenen. Mastaleꞌ beꞌteꞌ ndxàp guꞌ fuerz no beꞌteꞌ ndxác guꞌ co guꞌ yalbàn no teꞌth guꞌ loo mèn cón chenen, naneen leꞌ guꞌ ndliqueꞌ cas diꞌs ndac coꞌ mtanꞌen diꞌs loo guꞌ no neꞌ neꞌ tar càꞌ diꞌs guꞌ lèen, coꞌ nac daa. 9 Por cona, lin thìb conꞌ. Lin leꞌ mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Mebizya, coꞌ nac mèn gutyèꞌ, coꞌ mbez leꞌ mèna nac mèn nación Israel per ilìcte nac mèna mèn nación Israel, loo mèna na li leꞌ mèna tyub xib loo guꞌ par ñee mèna no taꞌ mèna cuent leꞌ daa nqueꞌqueꞌ lezoꞌ ñèen guꞌ. 10 Guꞌ mchaꞌlaꞌs no mxec yèe guꞌ loo chol yalquìi xal mnibeꞌen loo guꞌ. Por cona, daa neꞌláꞌyaꞌde guꞌ. Quenapen guꞌ coꞌseꞌ gàc tiemp li Diox

APOCALIPSIS 3 conꞌ ryes loo mèn no tetìi Diox mèn axta plóthe, mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ neꞌngalaꞌste loo Diox no loo cón cheꞌn Diox. 11 Huiꞌ guꞌ nexa. Daa neꞌlyenꞌte par gal xin guꞌ. Ftolo que tee ban ndac guꞌ loo cón chenen xal mtéꞌth guꞌ no xal non guꞌ cón chenen par gàca loo guꞌ yende chó mèn cuee càꞌ guꞌ par li mèna gan neꞌyòo ban node guꞌ Diox thidtene coꞌseꞌ gath guꞌ. 12 Mèn coꞌ li gan ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, na li leꞌ mèna yòo loo Diox loo béꞌ par thidtene yo no mèna Diox. No lin leꞌ mèna yanꞌ loo Diox xal thìb pilar o nac mèna xal nii arc cheꞌn thìb yòobéꞌ coꞌ yende chó cuin no coꞌ yende chó cobii. No lin par tyub lèe mèna leꞌ mèna nac mèn cheꞌnpeꞌ Diox. No lin leꞌ mèna gàc mènpeꞌ ciuda Jerusalén coꞌ cue yiloa coꞌ li Diox ryoꞌ loo béꞌ par lyàa ciudaa loo izlyoꞌ. No lin leꞌ mèna yo no daa thidtene par thidtenequeꞌ gàc conꞌ roo conꞌ xèn loon con mèna. 13 Guꞌ coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox, guꞌ coꞌ ndub nza no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ndluꞌ Xpii Natúꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loon chol lugar. Diꞌs coꞌ mtelꞌ Jesucrist loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón cheꞌn Diox leꞌn yèez Laodice. 14 Tolo gunee Jesucrist loon, ne: Juàn, fqueꞌ yeꞌs loo mbiꞌ coꞌ ndyoo ner no coꞌ ndyoo naa loo mèn coꞌ nqueltàa loo cón chenen leꞌn yèez Laodice par lab mbiꞌ cart ndxèꞌ loo mèn coꞌ nqueltàa loon leꞌn yèez Laodice. Guuz loo mèna cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ xal ngue niina lool ndxèꞌ: ―Taandxèꞌ gunee Jesucrist loon, Jesucrist coꞌ nac mbiꞌ nalì no mbiꞌ nambìi coꞌ inquedìide. Jesucrist nacpeꞌ thìb xaꞌ coꞌ nalì ndaꞌ cuent. No diꞌs coꞌ ndaꞌ Jesucrist cuenta nac diꞌs lìcpeꞌ. Por cón cheꞌn Jesucrist mblec Diox no mtoxcuaꞌ Diox ryethe conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ no ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ.

APOCALIPSIS 3​, ​4 15 Daa

naneequeꞌ xal nzi tee ban guꞌ. Naneen leꞌ guꞌ indxelaꞌs ndacte loon coꞌ huenlequeꞌ. No naneen imbede guꞌ altant loo cón chenen par luꞌ guꞌ cón chenen loo mèn. Alithe nziriꞌ guꞌ loo cón chenen. Indyóode guꞌ cón chenen. ¡Oj, chéꞌ coꞌ gàc guꞌ mèn coꞌ altant cue loo cón chenen, huen! O más huen ndoo lìte ryoꞌ guꞌ loo cón chenen thidtene. Nee teeca. 16 Per com leꞌ guꞌ alithe nziriꞌ loo cón chenen, no indlide guꞌ cas loo cón chenen, neꞌ neꞌ inac guꞌ mèn coꞌ gab thidtene láꞌ guꞌ cón chenen, no neꞌ neꞌ inac guꞌ mèn coꞌ gab altant tyoo guꞌ loo cón chenen, leque daa li thidtene goꞌen guꞌ làth mèn coꞌ nzo loo cón chenen xal coꞌseꞌ ndli mal conꞌ nduhua mèn lezoꞌ mèn no mbere lezoꞌ mèn conꞌ nduhua mèn. Tataa lin par goꞌen guꞌ loo cón chenen thidtene. 17 Guꞌ mbez anzeꞌf ndxác guꞌ non guꞌ cón chenen. No mbez guꞌ huen huen mtéꞌth guꞌ cón chenen. No mbez guꞌ anzeꞌf huen nziriꞌ guꞌ loo cón chenen. No mbez guꞌ yende chó loo conꞌ ndxetoo guꞌ loo cón chenen. Per neꞌtaꞌde guꞌ cuent leꞌ loo cón chenen nac guꞌ xal mèn coꞌ nzi tee yilo yilux, no xal mèn coꞌ nalyat ñaa coꞌ ndyac yaltìi, no xal mèn sieu, no xal mèn coꞌ nquée mbii yéc coꞌ nzi tee che. 18 Por cona, ngue coꞌxen loo guꞌ thìb lìte yòo guꞌ loo cón chenen par huen téꞌth guꞌ. No tyubdiꞌs guꞌ coꞌ niin loo guꞌ par gàc guꞌ mèn nalì no mèn nambìi loon xal mèn coꞌ ndxoc xab larꞌ nagus bèellequeꞌ par neꞌcuede guꞌ loon xal mèn coꞌ nzi tee che par tataa mod luꞌ guꞌ nthyonqueꞌ guꞌ ñèe guꞌ daa. No bnaꞌb guꞌ loon par lin par tyub xnìi yéc guꞌ no tyub xnìi lezoꞌ guꞌ loo cón chenen. 19 Daa ngyoo mèn no ncoꞌxen mèn, mèn coꞌ nqueꞌ lezon ñèen. Cóna, ndlyazen ndxàal gàc guꞌ mèn coꞌ tyoo altant loo cón chenen no mèn coꞌ tenꞌ cón chenen no mèn coꞌ taꞌ cuent cón chenen. No ndlyazen, por derech, blàa yéc guꞌ no blàa lezoꞌ

620 guꞌ par zyeꞌ mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàp guꞌ loo cón chenen par ned nzo guꞌ ndxèꞌ. 20 Huiꞌ guꞌ nexa. Daa nac xal mèn coꞌ ngue bez mèn ro puert liz mèn. Ngue beden par gòn guꞌ ron par tataa mod xalꞌ guꞌ lezoꞌ guꞌ no xalꞌ guꞌ xtùuz guꞌ par tyal guꞌ ñibeꞌen loo guꞌ xal ndxàal gàca. No cheleꞌ guꞌ ndxòn diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, leꞌ sya, thidte gàc naꞌ loo cón chenen. 21 Mèn coꞌ li gan ryo xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ, daa li gàc loo mèna thidte yo no mèna daa coꞌseꞌ gàc huiz ñibeꞌen loo alux conꞌ. Ndlyazen tataa gàca loo mèna xalqueꞌ coꞌseꞌ ngolo mblin gan loo Mebizya coꞌseꞌ mque teeꞌen loo izlyoꞌ. Por cona, nalleꞌ thidte nac daa con xuden Diox loo alux conꞌ coꞌ ñibeꞌ xuden Diox. 22 Guꞌ coꞌ nqueltàa loon coꞌ ndxòn diꞌs no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs coꞌ ñii Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox loo guꞌ. Juàn ngue luꞌ leꞌ alux mèn coꞌ nzo loo béꞌ loo Diox, mèna ndyub xib loo Diox no ncòoꞌ mèna yéc mèna loo Diox. Ngolo mbluꞌ Jesucrist loon par mqueꞌen yeꞌs loo mèna, ale mxaquen mdoo xalꞌ thìb puert loon loo béꞌ par mbuiꞌen leꞌn béꞌ. No, chàa, mbìnen thìb diꞌs coꞌ mxaquen mbyèn xal coꞌseꞌ cabii ncuez mèn thìb trompet. Mbìnen gunee thìb mbiꞌ loon coꞌ ngòc leque mbiꞌ coꞌ nerlequeꞌ gunii loon. Gunee mbiꞌ loon: ―Fquée trèꞌ, Juàn, par luꞌen ryethe conꞌ coꞌ gàc loo mèn loo izlyoꞌ leꞌn tiemp coꞌ yiꞌth nque. 2 Leque hora, mbli Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox par, chàa, nguan leꞌn loo béꞌ. No mbli Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox mbuiꞌen thìb asient coꞌteꞌ ndyub Diox coꞌteꞌ ñibeꞌ Diox leꞌn loo béꞌ. No gunèen ndub thìb mbiꞌ loo asienta. 3 Mbiꞌ coꞌ ndub loo asienta, ante ndxaaꞌd xnìi mbiꞌa no ndxaaꞌd bèel mbiꞌa xal ndxaaꞌd xnìi no ndxaaꞌd bèel thìb loo quèe coꞌ lèe quèe

4

APOCALIPSIS 4​, ​5

621 jasp no xal tedib loo quèe coꞌ nquéeguèꞌ xnìi coꞌ lèe quèe cornalin. Dib vuelt loo asient coꞌteꞌ ndub Diox gunèen ndoo thìb arc mbèel quiꞌth. Arc coꞌ nac mbèel quiꞌtha ndxaaꞌd xnìi no ndxaaꞌd bèel xal ndxaaꞌd bèel no xal ndxaaꞌd xnìi loo thìb loo quèe coꞌ lèe quèe esmerald. 4 Gunèen nziriꞌ taagal fthap asient dib vuelt loo asient coꞌteꞌ ndub Diox. Loo asienta ndub thìb thìb mèngool coꞌ ngòc gal fthap mèngool. Mèngoola noc xab ampurte larꞌ nagus bèellequeꞌ. No gunèen nziꞌf anabte coron or yéc rye mèngoola. 5 No gunèen ndxàꞌx bèel gundi coꞌteꞌ ndub mbiꞌ loo asient coꞌ ndoo xtauꞌ taamas asient. Mbìnen ngulàa gundi no ndxas ndlyaꞌb gundii. No gunèen nziꞌf yol gaz manoj yeꞌrbèel loo asient coꞌ ndoo xtauꞌ taamas asient. Gaz manoj yeꞌrbèel coꞌ nziꞌf yola ndluꞌ cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox. 6 Gunèen, ne, coꞌteꞌ ndoo asienta nziriꞌ thìb conꞌ coꞌ ñaa xal ñaa níttóꞌ coꞌ xèe nziriꞌ coꞌ ndriꞌth xnìi par xís xal vidr. Xtauꞌthe conꞌ coꞌ ñaa xal ñaa níttóꞌa no dib vuelt coꞌteꞌ ndoo asient coꞌ mbuiꞌen nera mxaquen nziriꞌ thap conꞌ coꞌ ñaa xal thap loo máꞌ coꞌ naban. Máꞌa nzib ngudloo ned loo máꞌ no ned xís máꞌ. Dib lad máꞌa nzib ngudloo máꞌ. 7 Ner máꞌ ñaa loo xal ñaa thìb mbeeꞌs coꞌ ndoo yis lox yen. Leꞌ mbryop máꞌ na, ñaa loo xal ñaa thìb laa ngon. Leꞌ mbyon máꞌ na, ñaa loo xal ñaa loo thìb mbiꞌ. Leꞌ dyap máꞌ na, ñaa loo xal ñaa thìb mtii coꞌ nxobii. 8 Dyap loo conꞌ coꞌ ñaa xal máꞌ coꞌ nabana, thìb thìb máꞌa mque no xop xílꞌ. Par leꞌn xílꞌ máꞌ no par xís xílꞌ máꞌ gunèen nzib ngudloo máꞌ. No ze no yálꞌ thidtene mbez máꞌ: Anzeꞌf natúꞌ nac Uꞌ, Tad Diox, Uꞌ coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Uꞌ no laꞌs yaꞌ Uꞌ, Uꞌ coꞌ thidtenequeꞌ nzo. 9 No cadqueꞌ coꞌseꞌ mbez dyap máꞌ coꞌ nabana, mbez máꞌ: Conꞌ roo conꞌ xèn nac Uꞌ, Tad. No beꞌ taaguèꞌ mbez máꞌ:

Ante loo Uꞌ tolo gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn. Mbez máꞌ, ne: Diox quix non Uꞌ loo Diox coꞌ ndub loo asient coꞌ ndoo xtauꞌ loo rye asient, Diox coꞌ thidtenequeꞌ naban. 10 Lomisqueꞌ tiemp, ne, ryete gal fthap mèngool coꞌ ndub loo gal fthap asient coꞌ ndoo dib vuelt loo asient coꞌ ndoo xtauꞌa, ndyub xib loo Diox coꞌ ndub loo asient coꞌ ndoo xtauꞌa, Diox coꞌ thidtene naban. No mbec mèngoola coron coꞌ ndub yéc mèngoola xànꞌ nii Diox coꞌ ndub loo asienta. No mbez mèngoola loo Diox: 11 Tad, Uꞌ coꞌ nac Diox nuꞌ, thidte Uꞌ nac Diox coꞌ ndxàal ñee mèn loo leꞌ Uꞌ nac Diox roo no Diox xèn. No loo Uꞌ ndxàal ñee mèn diꞌs coꞌ nac diꞌs guryath no diꞌs guryèn. No thidte Uꞌ nac Diox coꞌ ndxàalpeꞌ ñibeꞌ loo alux conꞌ coꞌ mblec Uꞌ xalqueꞌ ndli Uꞌ. Tac Uꞌ mbli par mblec Uꞌ no mxènꞌ Uꞌ izlyoꞌ no ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ no coꞌ ndxúꞌ loo béꞌ. No mbli Uꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac izlyoꞌ no ryethe conꞌ coꞌ nac béꞌ xal gunee lezoꞌ Uꞌ. Juàn ngue taꞌ cuent mxyoꞌf loo thìb libr no mxyoꞌf loo thìb mbacxilꞌ yenꞌ loo Juàn. Lomisqueꞌ mxaquen ne, ale mxyoꞌf loo loon leꞌ mbiꞌ coꞌ mdub loo asienta nzo thìb roll yeꞌs coꞌ nadùuz yaꞌ mbiꞌ coꞌ nac ladlì. Loo yeꞌsa ndub diꞌs par xís yeꞌs no ndub diꞌs par leꞌn yeꞌs. No natedóꞌ yeꞌs coꞌ nadùuza con gaz leꞌ cint coꞌ lèe flej. 2 No gunèen thìb angl coꞌ nac thìb angl roo angl xèn. Angla mnibdiꞌs loo rye mèn coꞌ nzi tya. Cabii mnibdiꞌs angl: ―¿Chó thìb guꞌ ndxàal xac cint coꞌ natedóꞌ lad yeꞌs coꞌ nadùuz coꞌ nzo yaꞌ xaꞌ coꞌ ndub loo asient baꞌ, yey? 3 Per neꞌ loo béꞌ, no neꞌ loo izlyoꞌ, no neꞌ leꞌn yeꞌrbìil neꞌngode mèn coꞌ ngác nxac cint coꞌ natedóꞌ lad yeꞌs coꞌ

5

APOCALIPSIS 5 nadùuza. No neꞌ neꞌ ngác mèn huiꞌ mèn loo yeꞌsa, ne, tant mzyeb mèn cón cheꞌn conꞌa. 4 Leꞌ daa na, neꞌ tíꞌ yéquen no neꞌ tíꞌ lezon mbínen tac yende chó ngác nxac cint lad yeꞌs coꞌ nadùuza. Neꞌ neꞌ yen chó gác lab yeꞌsa. Neꞌ neꞌ yen chó gác huiꞌ loo yeꞌsa. 5 Sya, thìb mèngool coꞌ nzo làtha gunee loon: ―Neꞌtolode gónꞌl, Juàn. Mbiꞌ coꞌ neꞌ tedib lèe xal lèe Mbeeꞌs, mbiꞌ coꞌ nac bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Judá coꞌ mbloj msiꞌ bin coꞌ nac thìb ned mèn coꞌ nac cheꞌn mèn nación Israel, mbiꞌa nac bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe David coꞌ ngòc rey póla. No nac mbiꞌ thìb mbiꞌ roo no thìb mbiꞌ xèn. Mbiꞌa mblileꞌ gan par mbli Diox ndxàp mbiꞌ conꞌ laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ par gác mbiꞌ choꞌ mbiꞌ gaz leꞌ cint coꞌ lèe flej coꞌ natedóꞌ yeꞌs coꞌ nadùuz baꞌ. No yiloa xalꞌ mbiꞌ loo yeꞌs baꞌ par tlo li mbiꞌ gàc yaltìi loo mèn loo izlyoꞌ. 6 Látha, mxaquen gunèen ndoo thìb mbacxilꞌ yenꞌ loo asient coꞌ ndoo xtauꞌthe loo rye mèngoola no loo dyap máꞌ coꞌ nabana. Mbacxilꞌa nee diꞌs nac Jesucrist. Mxaquen ale ñaa mbacxilꞌa xal ñaa mbacxilꞌ coꞌ mbeth mèn no coꞌ ngro xban tedib vez. Mxaquen leꞌ yéc mbacxilꞌa ndub gaz cach. No mxaquen nziꞌf gaz ngudloo mbacxilꞌ lad yéc mbacxilꞌ. Per rye gaz ngudloo mbacxilꞌa, coꞌ nac Jesucrist coꞌ mbyúꞌ loo loon, nee diꞌs ndluꞌ cón cheꞌn Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox coꞌ mtelꞌ Diox loo izlyoꞌ. 7 Gunèen ngo che mbacxilꞌ coꞌ nac yub Jesucrist. Ngua mbacxilꞌ, coꞌ nac Jesucrist, coꞌteꞌ ndub Diox coꞌ ndub loo asient coꞌ ndoo xtauꞌthe loo rye mèna. Mxen Jesucrist yeꞌs coꞌ nadùuz coꞌ nzo yaꞌ Diox ladli. 8 Coꞌseꞌ ngolo mxen Jesucrist yeꞌs coꞌ nadùuza, dyap máꞌ coꞌ naban coꞌ nziriꞌa no ryete gal fthap mèngool coꞌ nziriꞌa mdub xib loo Jesucrist. Nde nxonꞌ, thìb thìb mèngool nden arp. No ngue no thìb thìb mèngoola thìb loo cop or yaꞌ mèngoola. Leꞌn cop ora mzyè duꞌr yalꞌ,

622 coꞌ nee diꞌs, nac diꞌs coꞌ mbez mèn loo Diox coꞌseꞌ mbez mèn Diox, mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox. 9 No mbilꞌ ro rye mèna thìb himn cub coꞌ nac diꞌs ndxèꞌ: Thidte Uꞌ coꞌ nac Tad Jesucrist nac xaꞌ coꞌ ndxàal tyen yeꞌs coꞌ nadùuz ndxèꞌ no xac Uꞌ rye gaz leꞌ cint coꞌ natedóꞌ yeꞌsa. Tac mèn mbeth Uꞌ. No con ren ladpeꞌ Uꞌ coꞌ mxyo coꞌseꞌ mbeth mèn Uꞌ, con rena mxiꞌ Uꞌ nuꞌ loo conꞌ ryes no mbláꞌ Uꞌ nuꞌ par ngòc nuꞌ mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox, nuꞌ co nac mèn chol bin, no coꞌ nac mèn coꞌ ndyoodiꞌs chol diꞌstèe, no coꞌ nac mèn chol nación. 10 Mbli Uꞌ par nac nuꞌ mèn nacionpeꞌ Uꞌ par ñibeꞌ Uꞌ loo nuꞌ. No mbli Uꞌ nac nuꞌ mèn coꞌ mbez conꞌ roo no conꞌ xèn no conꞌ natúꞌ nac Diox loo mèn. Nac nuꞌ mèn coꞌ mbez conꞌ roo no conꞌ xèn no conꞌ natúꞌ loo Diox, ne. Tataa mod nxoꞌf zinꞌ nuꞌ zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Uꞌ loo nuꞌ. Ndli nuꞌ sirv loo Uꞌ, Tad. No ñibeꞌ no nuꞌ Uꞌ loo izlyoꞌ yiloa. 11 Ngoloa, chàa, gunèen huax angl. No mbìnen diꞌs coꞌ gunii rye angla. Angla ngureriꞌ gax coꞌteꞌ ndoo ner asient coꞌteꞌ ndub Diox, coꞌ nee diꞌs, dib vuelt ned xís rye gal fthap mèngool coꞌ nzi ndub no ned xís dyap máꞌ coꞌ nabana. Angl coꞌ ngureriꞌa ngòc anglléyꞌ coꞌ yende chó mèn ngác ndlab. 12 Cabii mbez rye angla, ne: Loo Jesucrist coꞌ ngòc xal mbacxilꞌ coꞌ mbeth mèn, loo Jesucrist ndxàal ñibeꞌ Diox par ñibeꞌ Jesucrist loo alux conꞌ. No ndxàal gàc cheꞌnpeꞌ Jesucrist ryethe conꞌ coꞌ nziriꞌ. No ndxàal gàc cheꞌnpeꞌ Jesucrist ryethe conꞌ coꞌ ndxác Diox no ryethe conꞌ coꞌ ndxác Diox ndli Diox. No loo mbacxilꞌ coꞌ nac Jesucrist ndxàal li ryethe mèn, no ryethe angl, no ryethe taamas conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ no coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ par gàc conꞌ guryath no conꞌ

623 guryèn loo Jesucrist. No ndxàal gàc leꞌ ryethe mèn, no ryethe angl, no taamas conꞌ tolo li par gàc Jesucrist xaꞌ roo no xaꞌ xèn loo ryethe conꞌ. No ndxàal gab mèn, no angl, no taamas conꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn cón cheꞌn Jesucrist loo taamas mèn. 13 No mbìnen gunii ryethe conꞌ coꞌ mxènꞌ Diox no coꞌ mblec Diox, que naca conꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, que naca conꞌ coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, que naca conꞌ coꞌ nzo xànꞌ leꞌn izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, yeꞌrbìil, que naca conꞌ coꞌ nzo loo níttóꞌ no leꞌn níttóꞌ loo Diox coꞌ ndub loo asient no loo Jesucrist coꞌ ndoo loo Diox. Mbez ryethe conꞌa: Diox roo no Diox xèn nac Diox no conꞌ roo no conꞌ xèn mbli Diox. Diox guryath no Diox guryèn nac Diox. Gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Diox thidtene. No taꞌ naꞌ lugar gàc nadoꞌ naꞌ loo Diox thidtene, loo Diox coꞌ ndub loo asient. No loo Jesucrist coꞌ ndoo loo Diox mbez naꞌ rye conꞌa. Ndlyaꞌs naꞌ gàc conꞌa loo Diox no loo Jesucrist thidtene. 14 Leꞌ dyap máꞌ coꞌ naban coꞌ nziriꞌa mbez taandxèꞌ, ne: ―Aa. Tataaqueꞌ gàca. Lomisqueꞌ ne, ryete gal fthap mèngool mdub xib loo Diox coꞌ ndub loo asient. No mcòoꞌ mèngoola yéc mèngoola loo Diox, Diox coꞌ naban thidtene. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn gaz cint coꞌ nac flej. Láth beꞌ ndyaquen beꞌ ndoon loo béꞌ, mxaquen gunèen leꞌ mbacxilꞌ coꞌ ngòc Jesucrist mchoꞌ ner cint coꞌ nac gaz cint coꞌ nac flej. Ngoloa, mbìnen gunii thìb máꞌ coꞌ nac dyap máꞌ coꞌ naban con thìb bii coꞌ mbyèn xal coꞌseꞌ ndlyàa gundii. Gunee máꞌ loon: ―Que de par ndxèꞌ, Juàn, sya, huiꞌl cón gàc. 2 Sya, nguan coꞌteꞌ nzi máꞌ. Gunèen ndoo thìb huay color nagus tya. Ndub

6

APOCALIPSIS 5​, ​6 thìb mbiꞌ huay. No nzo thìb huad yaꞌ mbiꞌ. No mxaquen gunèen mdub thìb xaꞌ thìb coron yéc mbiꞌ tac mbli mbiꞌ gan loo huax xóꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. Ngoloa, nda mbiꞌ tedib vez par tolo li mbiꞌ gan huax xóꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. 3 Coꞌseꞌ mchoꞌ Jesucrist mbryop cint coꞌ nac flej, mbìnen gunee mbryop máꞌ coꞌ naban loon: ―Que de par ndxèꞌ, Juàn, sya, huiꞌl cón gàc. 4 Sya, nguan coꞌteꞌ nzi máꞌa. Mberen, mxaquen gunèen ndoo tedib huay color nane. Leꞌ mbiꞌ coꞌ ndub huay na, loo mbiꞌa mbli Diox par gàp mbiꞌ huax conꞌ laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ par gàc mbiꞌ yis yaa loo mèn loo izlyoꞌ. No li mbiꞌ leꞌ mèna guth thìb xtàa mèn no tedib xtàa mèn. No mdaꞌ thìb mbiꞌ thìb spad roo mcàa mbiꞌ par li mbiꞌ conꞌ coꞌ li mbiꞌ. 5 Coꞌseꞌ mchoꞌ Crist mbyon cint coꞌ nac flej, mbìnen gunii mbyon máꞌ coꞌ naban. Gunee máꞌ loon: ―Que de par ndxèꞌ, Juàn, sya, huiꞌl cón gàc. Sya, nguan coꞌteꞌ nzi máꞌa. Mberen, mxaquen gunèen ndoo thìb huay color nagat. Leꞌ mbiꞌ coꞌ ndub huay na, nzo thìb balans yaꞌ. 6 Mbìnen, ne, mbyèn thìb diꞌs làth dyap máꞌ coꞌ nabana coꞌ mbez: ―Ante dyoꞌ thìb kil triu por xop pes coꞌ ndli mèn gan thìb huiz zinꞌ. No dyoꞌ son kil nzob triu, coꞌ lèe sabad, por xop pes coꞌ ndli mèn gan thìb huiz zinꞌ. Per indlyasten teluxl aceit ya guy no vin. 7 Coꞌseꞌ mchoꞌ Jesucrist dyap cint coꞌ nac flej, mbìnen gunii dyap máꞌ coꞌ naban. Gunee máꞌa loon: ―Que de par ndxèꞌ, Juàn, sya, huiꞌl cón gàc. 8 Nguan coꞌteꞌ nzi máꞌa. Sya, mxaquen mbuiꞌen ndoo thìb huay color guuꞌs loo máꞌa. Leꞌ mbiꞌ coꞌ ndub huay na, lèe yalguth. Xís mbiꞌ tolo nde nque taamas conꞌ coꞌ tolo tyactìi mèn. No leque yub Diox mdaꞌ lugar par ngòp

APOCALIPSIS 6​, ​7 mbiꞌ conꞌ laꞌs nii mbiꞌ no conꞌ laꞌs yaꞌ mbiꞌ par li mbiꞌ gath thìb part mèn coꞌ nac thap part mèn coꞌ nzo dib athu loo izlyoꞌ. Li mbiꞌ par gath mèn loo xóꞌ. Li mbiꞌ par gath huin mèn. Li mbiꞌ par gath mèn loo yilíiz. Li mbiꞌ par guth máꞌ huan coꞌ nzo yii den loo izlyoꞌ mèn. No gunèen ngue dóꞌ yeꞌrbìil par ned xís huay, coꞌ nee diꞌs, leꞌn yeꞌrbìil lyàa rye mèn yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ coꞌ li mbiꞌ gath. 9 Coꞌseꞌ mchoꞌ Crist gaꞌy cint coꞌ nac flej, gunèen alm no xpii mèn coꞌ nguth por cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox no por ngo mèn yalbàn no mdaꞌ mèn cuent cón cheꞌn Diox loo xtàa mèn no maste. Alma no xpiia nzo xànꞌ mes, coꞌ nee diꞌs, nac loo còoꞌ loo Diox. 10 Cabii mbez alma no xpiia loo Diox: ―Tad, Uꞌ coꞌ nac Tad natúꞌ no Uꞌ coꞌ nac lìcpeꞌ Tad coꞌ ndliqueꞌ xal ncàbgòn Uꞌ li Uꞌ loo mèn, ¿axta pól tub rez Uꞌ no co xtàa Uꞌ loo mèn xalqueꞌ mbli no mèn nuꞌ coꞌseꞌ mbeth mèn nuꞌ loo izlyoꞌ, àꞌ, Tad? 11 Leque sya, gunèen mdoc thìb thìb alma no xpiia xab alm no xpii coꞌ nac larꞌ nagus. No mbìnen diꞌs coꞌ gunii Diox loo alma no loo xpiia: ―Bli guꞌ descans taandxepte tiemp axta tyaa tant mèn coꞌ gath xal nguth guꞌ por mxoꞌf zinꞌ mèna cón cheꞌn Jesucrist. Mèna gàc mèn hues xtàa guꞌ por cón cheꞌn Jesucrist coꞌ guth yèe mèn loo izlyoꞌ. 12 Coꞌseꞌ mchoꞌ Crist xop cint coꞌ nac flej coꞌ nde nque, láth ndoo huiꞌen loo conꞌa, chàa, mbuin thìb xòo brut. Nde nxonꞌ, ale mcuau loo huiz. Gunaa loo huiz xal ñaa thìb leꞌ larꞌ nagat, coꞌ nee diꞌs, thidtene mcuau xin no mcuau yat loo izlyoꞌ. Lomisqueꞌ ne, dib loo mbeꞌ gunaa xal ñaa ren. 13 No gunèen ngòb huax mbèelhuiꞌ coꞌ nziꞌf loo béꞌ loo izlyoꞌ. Ngòb mbèela loo izlyoꞌ xal coꞌseꞌ ngolꞌ mbii yaa ngud yaa ngueꞌs no ndxàb angslyo rye nguud yenꞌ loo yòo. 14 Nde nxonꞌ, chàa, mdyonꞌ loo

624 béꞌ. Mxaquen mdyùuz loo béꞌ xal coꞌseꞌ nthùuz mèn thìb leꞌ yeꞌs. Leꞌ rye yii no rye den na, mbuin no mzyeꞌ yii den coꞌteꞌ mdub yii den. Lomisqueꞌ ne, mbuin rye yòo biiz coꞌ ngureriꞌ leꞌn níttóꞌ. No mzyeꞌ yòo biiz coꞌteꞌ nziriꞌ yòo biiz leꞌn níttóꞌ. 15 Leꞌ rye mèn coꞌ mnibeꞌ dib athu loo izlyoꞌ na, mèn coꞌ ngòc rey, mèn coꞌ ngòc gobiern, mèn coꞌ ngòc mèn nac zinꞌ, ryete mèna mcasloo leꞌn yeꞌr quèe coꞌ ndub leꞌn yii no coꞌ ndub leꞌn den. Thidte mcasloo mèna con rye mèn roo no rye mèn xèn, con rye mèn ric, con rye mèn coꞌ ñibeꞌ loo solndad, con rye mèn coꞌ ngòp conꞌ laꞌs nii no laꞌs yaꞌ, no con rye mèn coꞌ ngòc moz yèe, no con rye mèn coꞌ ngòc mèn coꞌ yende chó mèn ñii loo coꞌ yende chó mèn nguree ncà, ne. 16 Ryete mèna ngure rez loo yii no loo quèe rhueꞌ: ―Ngàc guꞌ cón ngàc guꞌ. Huen gulàa guꞌ loo nuꞌ. No casloo guꞌ nuꞌ loo Diox coꞌ ndub loo asient par lyáꞌ nuꞌ loo yaltìi tínꞌ coꞌ li Mbacxilꞌ coꞌ nac Jesucrist loo nuꞌ yiloa. 17 ¡Ay, Dioꞌs!, nase mzinleꞌ huiz coꞌseꞌ tetìi Uꞌ nuꞌ, por derech, no ¿chó nuꞌ xec loo yaltìi coꞌ li Uꞌ loo nuꞌ? Yende mod xec nuꞌ, yey. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ nac siꞌ fchop bin mèn nación Israel. Coꞌseꞌ ngolo gunèen ryethe conꞌa, mxaquen gunèen thap angl coꞌ ndoo dyap lad ro izlyoꞌ. Angla ngue tauꞌ loo mbii dyap lad ro izlyoꞌ par neꞌxyoꞌfte mbii thidtene chol lugar loo izlyoꞌ no neꞌxyoꞌfte mbii loo níttóꞌ, ne. No ngure xee mbii axta nec thìb laa neꞌngüinte loo yaa loo izlyoꞌ no axta nec thìb leꞌ yix neꞌngüinte loo izlyoꞌ. 2 No gunèen tedib angl coꞌ nde par ned ndlyen huiz. Angla ngo thìb sell cheꞌn Diox yaꞌ, Diox coꞌ naban thidtene. Angla cabii ngrozèe loo dyap angl coꞌ nziriꞌ dyap lad ro izlyoꞌ coꞌ mbli Diox par ngòp angl conꞌ laꞌs nii angl no conꞌ

7

625 laꞌs yaꞌ angl par li angl yalquìi loo izlyoꞌ no loo níttóꞌ. Ndxab angla loo dyap angl: 3 ―Neꞌlide guꞌ yalquìi loo izlyoꞌ, neꞌ loo níttóꞌ, neꞌ loo chol yaa nayèe coꞌseꞌ tarte queꞌ nuꞌ sell lechuz mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Diox naꞌ. 4 Ngoloa, mbìnen plópeꞌ mèn ngòc mèn coꞌ mquée sell lechuz tiempa. Loo rye mèna ngòc thìb ayo nzo choꞌ fthap mil mèn, mèn coꞌ nac ante bin mèn coꞌ nac siꞌ fchop ned mèn coꞌ nac mèn nación Israel. 5 Mquée sell lechuz siꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Judá. Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Rubén. 6 Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Gad. Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Aser. Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Neftalí. Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Manasés. 7 Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Simeón. Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Leví. Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Isacar. 8 Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Zabulón. Mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe José. No mquée sell lechuz taasiꞌ fchop mil mèn coꞌ ngòc bin cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ ngroꞌ lèe Benjamín. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Juàn gunèe mènléyꞌ coꞌ noc xab anabte larꞌ nagus. 9 Ngolo gunèen mquée sell lechuz rye mèna, chàa, mxaquen gunèen nziriꞌ huax mèn coꞌ nac cheꞌn ryethe nación

APOCALIPSIS 7 no coꞌ nac cheꞌn ryethe bin mèn coꞌ ndyoodiꞌs chol diꞌstèe, coꞌ nee diꞌs, nac mèn dib athu loo izlyoꞌ. Nziriꞌ mèna. Nzi ndoo gaꞌ mèna dib vuelt loo Diox no loo Mbacxilꞌ coꞌ nac leque Jesucrist coꞌteꞌ ndub Diox loo asient. No nec thìb mèn neꞌngácte ndlab mèna tant thìb mèna nziriꞌ. No noc xab mèna anabte larꞌ nagus. No ryete mèna nzo thìb thìb yin yaꞌ. 10 Ryete mèna cabii mbez yèe. Mbez mèna: Diox naꞌ coꞌ ndub ñibeꞌ loo asient nac xaꞌ coꞌ mteláꞌ naꞌ loo conꞌ ryes. Diox mbli conꞌa loo naꞌ por cón cheꞌn mbacxilꞌ coꞌ nac leque Jesucrist. 11 Nde nxonꞌ, ryete angl nzi ndoo gaꞌ dib vuelt loo Diox coꞌ ndub loo asient no dib vuelt loo rye mèngool no loo thap máꞌ coꞌ ñèen naban. Coꞌseꞌ ngolo tataa ngurez ryete mèna, ryete angla mcotloo loo yòo loo Diox coꞌ ndub loo asient. No mcòoꞌ angl yéc angl loo Diox. 12 Mbez angl: Tatuaꞌ gàca. Gab naꞌ diꞌs roo no diꞌs xèn no diꞌs natúꞌ cón cheꞌn Diox loo mèn. No lomisqueꞌ, ndlyaꞌs naꞌ ante loo Diox tolo gàc conꞌ roo no conꞌ xèn thidtene. Lomisqueꞌ ne, gab naꞌ ante Diox nac xaꞌ coꞌ ndxác alux conꞌ. No ante loo Diox gab naꞌ: Diox quix non Uꞌ, Tad Diox, por ryethe conꞌ ndac coꞌ mbli Uꞌ loo nuꞌ. Ante loo Uꞌ gàc ryethe conꞌ guryath no conꞌ guryèn por cón cheꞌn ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ndxàp Uꞌ laꞌs yaꞌ Uꞌ no coꞌ ndxàp Uꞌ laꞌs nii Uꞌ, Tad Diox. Loo Uꞌ coꞌ nac Diox nuꞌ gàc ryethe conꞌ ndxèꞌ leꞌn rye línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn rye línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn rye línꞌ coꞌ neꞌlith node. Taandxèꞌ gàca. 13 Ngoloa, asembli thìb mèngool coꞌ nziriꞌa, mnibdiꞌs mèngool loon: ―Juàn, ¿chó mèn nac mèn coꞌ noc anabte larꞌ nagus no chéꞌ yende pá ñeel pá ned nde mèna, ne, àꞌ? 14 Daa ndxab loo mèngoola: ―Tad, Uꞌ non cón cheꞌn mèna. Per daa yende cón naneen cón cheꞌn mèn baꞌ.

APOCALIPSIS 7​, ​8 Sya, gunee mèngoola loon: ―Mèna nac mèn coꞌ anzeꞌf thìb conꞌ mxactìi por cón cheꞌn yaltìi tínꞌ coꞌ ngòc loo mèna por ngòo mèna loo cón cheꞌn Diox. Mèna ngòc mèn nambìi no mèn nalì loo Diox por cón cheꞌn ren Jesucrist coꞌseꞌ nguth Jesucrist loo cruz. 15 Por cona, nzo mèna loo Diox thidtene coꞌteꞌ ndub Diox loo asient cheꞌn Diox par ndli mèna mandad loo Diox coꞌ ndub ñibeꞌ loo asient ze no yálꞌ. Leꞌ Diox na, Diox yo ban no mèna par quenap Diox mèna loo Diox. 16 Mèna ya neꞌgath huinte no ya neꞌgath nítte. Neꞌ neꞌ soꞌ béꞌ mèna. Neꞌ neꞌ guin rsoꞌ cheꞌn huiz mèna tya. 17 Tataa gàca loo mèna tac Mbacxilꞌ coꞌ nac leque Jesucrist coꞌ ndoo loo Diox coꞌteꞌ nzo Diox, Jesucrist thidtene nzo no mèna par li Jesucrist conꞌ ndac loo mèna xal ndli thìb pastor conꞌ ndac loo mbacxilꞌ pastor. No li Jesucrist par thidtene gàc thìb yalnaban ndac tínꞌ loo béꞌ loo mèna. No leque hora, li Diox ya neꞌtolode gón mèna thidtene. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Crist mchoꞌ lult cint coꞌ nac flej no cón cheꞌn thìb incensar coꞌ nacsuaꞌ ampurte or. Coꞌseꞌ mchoꞌ Crist lult cint coꞌ nac flej coꞌ natedóꞌ lad yeꞌs coꞌ nadùuza, xèe nguled ruid loo béꞌ leꞌn med hor. 2 Chàa, mberen, mxaquen gunèen nzi ndoo gaz angl loo Diox. Loo gaz angla mdaꞌ Diox thìb thìb trompet. 3 Ngoloa, chàa, mxaquen gunèen nde tedib angl coꞌ nzo thìb incensar coꞌ nacsuaꞌ con ampurte or yaꞌ angl. Mdoo angla loo mes, coꞌ nee diꞌs, nac loo còoꞌ loo Diox. No mdaꞌ Crist huax duꞌr yalꞌ loo angl par co angl huax duꞌr yalꞌ loo incensar par yitoo huax zen yalꞌ coꞌteꞌ nzo Diox loo asienta. Leque tiempa, mxaquen mbìn Diox diꞌs coꞌ mbez mèn Diox, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox láth naban mèna loo izlyoꞌ. 4 Sya, mbli angla par mquée zen yalꞌ loo Diox. No leque

8

626 tiempa, mbli angl leꞌ zen yalꞌa ndluꞌ cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngurez mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Crist loo Diox, mèn coꞌ mbez Diox láth nzi ban mèna loo izlyoꞌ. 5 Ngoloa, mbeꞌ angla incensar. Ngua lo angl quìi loo incensar loo mes coꞌ nac còoꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. Ngoloa, mblobii angl quìia loo izlyoꞌ. No coꞌseꞌ ngulàa quìia loo izlyoꞌ, ngos mblyaꞌb gundii. Mbyèn huax ruid. Mtlo ngulàa bèel gundii loo izlyoꞌ. No mbuin thìb xòo brut loo izlyoꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn trompet coꞌ mdaꞌ Diox loo angl. 6 Ngoloa, ryete gaz angl coꞌ mcàayaꞌ gaz trompet, mtlo angl, mbli nab angl angl par cuez angl trompet. 7 Ner angl mcuez trompet angl. Leque hora, mbli Diox ngulàa thìb loo yuu quèe brut loo izlyoꞌ. No ngulàa quìi coꞌ nos con ren leque hora loo izlyoꞌ. Mbyec thìb tant conꞌ loo izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac son tant conꞌ loo izlyoꞌ. No axta mbyec thìb tant yaa nayèe no thìb tant huan coꞌ nac son tant yaa no huan loo izlyoꞌ. 8 Mbryop angl coꞌ nde nque mcuez trompet. Leque hora, Diox mbli ngulàa thìb conꞌ coꞌ gunaa xal thìb gundith loo níttóꞌ. Conꞌa gunaa xal thìb yii roo coꞌ ndub yol. Leꞌ sya, thìb part coꞌ nac son part níttóꞌ ngòc nít ren. 9 No nguth thìb part rye conꞌ coꞌ naban leꞌn níttóꞌ coꞌ nac son part conꞌ coꞌ nzo naban leꞌn níttóꞌ. No mtelux Diox thìb part yòoyaa coꞌ nac son part yòoyaa coꞌ nzo loo níttóꞌ por cón cheꞌn conꞌa, ne. 10 Tedib angl coꞌ nac mbyon angl coꞌ nde nque, mcuez trompet. Leque hora, mbli Diox ngulàa thìb mbèelhuiꞌ coꞌ ndoo yol loo béꞌ loo izlyoꞌ. Ñaa mbèelhuiꞌa xal thìb quèe roo no xal thìb yii roo coꞌ ndoo yol. Ngulàa mbèelhuiꞌa loo thìb part yóꞌbeꞌ coꞌ nac son part yóꞌbeꞌ coꞌ nzo dib athu loo izlyoꞌ. No ngulàa mbèelhuiꞌa loo thìb part xlen nít coꞌteꞌ ndub len nít coꞌ nac

627 son part coꞌteꞌ ndub len nít dib athu loo izlyoꞌ. 11 Mbèelhuiꞌa ngroꞌ lèe Ajenj coꞌ lalqueꞌ nalà xal cuanꞌ coꞌ mbez mèn lèe tilà coꞌ anzeꞌf nalà. No ngòc nalà tínꞌ thìb part nít coꞌ nzib len no thìb part yóꞌbeꞌ coꞌ nac son part coꞌteꞌ nzib len nít no coꞌ nac son part yóꞌbeꞌ dib athu loo izlyoꞌ. No tataa mod anzeꞌf thìb mèn nguth por ngu mèn nít coꞌ ngòc nít nalà. 12 Be taa be taa mcuez angl coꞌ nac thap angl coꞌ nde nque trompet angl. Mxaquen mcuau loo izlyoꞌ coꞌ nac thìb part cheꞌn son part cheꞌn thìb thìb huiz coꞌ nac thìb huiz. No mcuau loo mbeꞌ no loo mbyáz. Neꞌntenìide mbeꞌ no mbyáz thìb part cheꞌn son part cheꞌn thìb thìb yálꞌ coꞌ nac thìb part cheꞌn thìb thìb yálꞌ par tataa mod mbli Diox mcuau thìb part cheꞌn thìb thìb huiz no thìb part cheꞌn thìb thìb yálꞌ. Tataa mbli Diox leꞌn rye huiza par mtetìi Diox mèn axta mtlo Diox, mtetìi Diox mèn tedib mod yiloa. 13 Ngoloa, chàa, mbyúꞌ loo loon no mxaquen gunèen no mbìnen ngue tee xobii thìb angl xtauꞌthe loo béꞌ. No be taa cabii mbez angl: ―Ay, prob mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ coꞌseꞌ yèn cuez taason angl trompet angl. Ngoloa, mcuez angl coꞌ nac gaꞌy angl coꞌ nde nque trompet angl. Leque hora gunèen ngulàa thìb mbèelhuiꞌ loo béꞌ loo izlyoꞌ. Ngòc mbèelhuiꞌa thìb angl. Mdaꞌ Crist lyab cheꞌn puert yeꞌrbìil loo angl par xalꞌ angl puert yeꞌrbìil. 2 Mxalꞌ angl puert yeꞌrbìil. No ngo too thìb zen brut más leque xal coꞌseꞌ mbe zendóꞌ coꞌ ndxetoo no coꞌ mbe loo izlyoꞌ leꞌn mbeꞌ marz no leꞌn mbeꞌ abril. Zen cheꞌn yeꞌrbìila mbli mbyauꞌ loo huiz par mcuau loo huiz no axta yende mod huiꞌ ndxèꞌ huiꞌ baꞌ mèn loo izlyoꞌ. 3 Leꞌn zena Diox mbli ngos mdyàl mbiistóꞌléyꞌ. Mbiistóꞌa mque tee xobii dib athu loo izlyoꞌ. No

9

APOCALIPSIS 8​, ​9 mbli Diox par ngòc nayiꞌ mbiistóꞌa xal nayiꞌ mbacxub coꞌ nzo loo izlyoꞌ. 4 Mbli Diox par neꞌnglide mbiistóꞌ yalquìi loo nec thìb huan nayèe no loo nec thìb yaa nayèe. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli Diox mbli mbiistóꞌ yalquìi loo mèn coꞌ inguede señ lechuz coꞌ nac señ cheꞌn Diox. 5 Per neꞌndaꞌde Diox lugar nguth mbiistóꞌ mèna. Ndxeꞌlequeꞌ, mbli Diox par mbli mbiistóꞌ yalquìi loo mèna par mdenꞌ mèna yalnè leꞌn gaꞌy mbeꞌ. Yalnè coꞌ mdenꞌ mèna ngòc xal yalnè coꞌ ndenꞌ mèn coꞌseꞌ nquele mbacxub mèn. 6 Coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, mèn aseli par leque mèn guth mèn. Per Diox neꞌtaꞌde lugar guth leque mèn mèn. Mastaleꞌ lyaꞌs mèn gath mèn, neꞌtaꞌde Diox lugar gath mèn leꞌn rye huiz coꞌseꞌ gàc conꞌa loo mèn. 7 Leꞌ mbiistóꞌa na, gunaa xal thìb huay coꞌ ngololeꞌ ngo xab par tyub solndad huay par ya huay loo xóꞌ. Mxaquen ndub thìb conꞌ coꞌ ñaa xal thìb coron or yéc mbiistóꞌ. Leꞌ loo mbiistóꞌ na, ñaa xal ñaa loo thìb mbiꞌ. 8 Ale, mxaquen ndoo yis yéc mbiistóꞌ coꞌ lalqueꞌ nolꞌ xal nolꞌ yis coꞌ ndoo yéc thìb xaꞌgot. Mxaquen ñaa quele mbiistóꞌ xal quele thìb mbeeꞌs coꞌ ndoo yis lox yen. 9 Leꞌ loo lad mbiistóꞌ na, mzoꞌf thìb fcho coꞌ ñaa xal conch coꞌ nayez xal yiꞌf. Leꞌ ruid coꞌ ndxèn coꞌseꞌ nxobii mbiistóꞌ na, ndxèn xal ruid cheꞌn huax carret coꞌ ngobxax huay coꞌseꞌ nqueꞌ huay carre con carret loo xóꞌ. 10 Mque no mbiistóꞌa xuanꞌ mbiistóꞌ xalqueꞌ mque no mbacxub xuanꞌ mbacxub. Con xuanꞌ mbiistóꞌa mbli mbiistóꞌ yalquìi loo mèn leꞌn gaꞌy mbeꞌ. 11 Mbiistóꞌa mque no thìb xaꞌ coꞌ ngòc jef coꞌ mnibeꞌ loo mbiistóꞌ. Xaꞌa nac thìb angl coꞌ nquenap yeꞌrbìil. Angla ngroꞌ lèe diꞌstèe cheꞌn mèn hebre Abadón. Leꞌ diꞌstèe mèn grieg na, ngroꞌ lèe angla Apolión, coꞌ nee diꞌs, nac xaꞌ coꞌ ntelux conꞌ. 12 Cóna ngòc ner yalquìi no ner yaltìi coꞌ nguriꞌthleꞌ loo mèn. Per tatabeꞌ

APOCALIPSIS 9​, ​10 ndxàc falt riid taachop yaltìi no yalnè loo mèn. 13 Ngoloa, angl coꞌ nac xop angl coꞌ nde nque, angl mcuez trompet angl. Leque hora, mxaquen mbìnen thìb diꞌs coꞌ ngroꞌ leꞌn thap conꞌ coꞌ ñaa xal ñaa cach ngon coꞌ nziꞌf dyap squin cheꞌn loo còoꞌ coꞌ nacsuaꞌ con or coꞌteꞌ nzo Diox. 14 Diꞌsa gunii loo angl coꞌ nac xop angl coꞌ nde nque coꞌ nzo trompet yaꞌ: ―Fteláꞌ thap angl coꞌ nzi quedóꞌ gax ro yóꞌbeꞌ Eufrat coꞌ nac thìb yóꞌbeꞌ roo. 15 Tataa mod mblyáꞌ dyap angla par mbli angl nguth thìb part mèn coꞌ nac son part mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ. Angla thidtene mquedóꞌ tee tya par mbli angl nguth mèn hor coꞌseꞌ mnibeꞌ Diox loo angl li angl conꞌa. Hora ngòc huiz no ngòc tiemp coꞌ ndxab Diox gàc conꞌa loo mèn. 16 No mbìnen napló tant nac solndad coꞌ nac solndad cheꞌn dyap angla. Solndad ngòc anab solndad coꞌ ndub huay. No por loo rye solndada, ngòc solndada chop ayo millón mèn. 17 Tataa mod mdan cuent no gunèen cón cheꞌn solndad coꞌ ndub huay coꞌ mxyoꞌf loo loon. Leꞌ rye solndad co ndub huaya na, ryete solndada neꞌ thìb leꞌ yiꞌf coꞌ ntauꞌ pech solndad. Yiꞌfa, mxaquen, ale nanee ren gunaa no ale azul gunaa no ale guus gunaa. Nde nxonꞌ, mxaquen gunèen leꞌ huaya mque no yéc xal yéc thìb mbeeꞌs coꞌ ndoo yis lox yen. No gunèen ndryoꞌ quìi no zen no xlaꞌ asufr ro huay. 18 Tataa mod nguth thìb part mèn coꞌ nac son part mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ con yon loo conꞌ coꞌ ngroꞌ ro huay coꞌ ngòc quìi no zen no xlaꞌ asufr. 19 Tac Diox mbli leꞌ huaya li yalquìi loo mèn con ro huay no con xuanꞌ huay tac xuanꞌ huay ngòc xal mbelꞌ. No con xuanꞌ huay coꞌ ngòc xal mbelꞌ mbli huay yalquìi loo mèn. 20 Per rye mèn coꞌ beꞌ mbyanꞌ loo izlyoꞌ, mèn coꞌ neꞌngàcte yalquìia loo, neꞌ por gunèe mèna ngòc yalquìi loo mèn coꞌ ngòc yalquìi neꞌnglàade yéc

628 mèna no neꞌnglàade lezoꞌ mèna par belꞌqueꞌ tataa mod nseꞌ mèna mod coꞌ ndxàp mèna loo izlyoꞌ par ngláꞌ mèna loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngue li mèna. Neꞌ neꞌ ngláꞌ mèna par neꞌtlode li mèna cas loo rye xpii yeꞌrsinꞌ, no rye gunab no rye mdoꞌ coꞌ nacsuaꞌ con or, no coꞌ nacsuaꞌ con plat, no coꞌ nacsuaꞌ con brons, no coꞌ nacsuaꞌ con chol loo yaa. Mdoꞌa yende mod huiꞌ. Neꞌ neꞌ indxòn mdoꞌa coꞌseꞌ ndyoodiꞌs no mèn mdoꞌa. No neꞌ neꞌ indyee mdoꞌa. 21 Neꞌ neꞌ nseꞌ mèna mod coꞌ ndxàp mèna par ya neꞌtolode guth mèna xtàa mèna. Neꞌngláꞌde mèna mod coꞌ ngòp mèna par neꞌtolode li mèna yalbruj. Neꞌngláꞌde mèna mod coꞌ ndxàp mèna par ya neꞌtolode li mèna yalburrid no par neꞌtolode ncuaꞌn mèna xinꞌ huan mèna. Lomisqueꞌ ne, neꞌngláꞌde mèna mod coꞌ ngòp mèna par ya neꞌtolode li huanꞌ mèna cheꞌn xtàa mèna. Thìb angl nzo thìb libr chuꞌth yaꞌ. Be taa be taa mxaquen mbyúꞌ loo loon. Gunèen tedib angl. Loo angla mbli Diox ngòp angl huax conꞌ laꞌs nii angl no huax conꞌ laꞌs yaꞌ angl. Angla nde làa loo béꞌ leꞌn xcuau. No mxaquen neꞌ angl thìb mbèel quiꞌth yéc angl. Rloo angl ante nquée xnìi xal coꞌseꞌ nguin huiz. Leꞌ nii angl na, gunaa xal bèel coꞌ ndxetoo. 2 Gunèen nzo thìb libr chuꞌth yaꞌ angl. Ndoo xalꞌ loo libr. No gunèen ndoo sa nii angl coꞌ nac ladlì loo níttóꞌ. Leꞌ taasa nii angl coꞌ nac ladrebes na, ndoo loo yòo biiz. 3 Ngoloa, cabii ngrozèe angl xal coꞌseꞌ mbez yèe yii mbez yèe den thìb mbeeꞌs. No coꞌseꞌ ngrozèe angl, leque tiempa ngos mblyaꞌb gundii gaz vez. Mbyèn bii gundiia axta plóthe. 4 Coꞌseꞌ ngolo ngos mblyaꞌb gundii gaz vez no mbyèn bii gundii axta plóthe, daa coꞌ nac Juàn mblyazen ntlon, nqueꞌen yeꞌs cón cheꞌn conꞌ mbìnen. Per látha, mbìnen thìb diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ coꞌ gunee loon:

10

APOCALIPSIS 10​, ​11

629 ―Juàn, ante leꞌn lezoꞌl blosuaꞌ cón nee diꞌs gundii coꞌ ngos mblyaꞌb gaz veza. No indlyasten queꞌl yeꞌs cón cheꞌna. 5 Ngoloa, chàa, gunèen angl coꞌ mdoo nii loo níttóꞌ no loo yòo biiz. Mdeꞌf angl yaꞌ angl coꞌ nac ladlì loo béꞌ. 6 Mdeꞌth angl lèe Diox, Diox coꞌ nabanqueꞌ thidtene, Diox coꞌ mblec no coꞌ mxènꞌ béꞌ no izlyoꞌ no níttóꞌ no ryethe taamas conꞌ coꞌ mblec Diox no coꞌ mxènꞌ Diox. Ndxab angl: ―Nase, por lèe Diox niin loo guꞌ: Mzinleꞌ hor coꞌseꞌ li Diox conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo lezoꞌ Diox li Diox loo mèn. Ya neꞌlyenꞌte Diox más. 7 Tac coꞌseꞌ gal hor cuez angl coꞌ nac gaz angl coꞌ nde nque trompet angl, ya mdyaaleꞌ tiemp coꞌ ngòcleꞌ tiemp coꞌseꞌ li Diox ryethe conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox loo lezoꞌ Diox li Diox loo mèn loo izlyoꞌ ndxèꞌ ndooreꞌ lith no izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ mbluꞌ Diox loo mèn coꞌ ngo ban póla, mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cheꞌn Diox. Conꞌa nac conꞌ coꞌ mbli Diox coꞌ ngo casloo loo mèn leꞌn dib lal tiempa axta nalleꞌ. 8 Diꞌs coꞌ mbìnen gunii loon loo béꞌ, guniii loon tedib vez. Gunee diꞌs loon: ―Juàn, huàa coꞌteꞌ ndoo angl baꞌ. No fxen libr chuꞌth coꞌ ndoo xalꞌ coꞌ nzo yaꞌ angl, angl coꞌ ndoo sa nii loo níttóꞌ no coꞌ ndoo taasa nii loo yòo biiz. 9 Sya, nguan coꞌteꞌ ndoo angl. No mnaꞌben loo angl taꞌ angl libr chuꞌtha càan. Angl gunee loon: ―Aa libr ndxèꞌ. Dhua libr. Coꞌseꞌ ngue yuhual libr ndxèꞌ tenꞌl naziꞌ nac libr xal mzin leꞌn roꞌl. Per coꞌseꞌ ngolo nduhual libr, tenꞌl nalà ngòc libr leꞌn lezoꞌl. 10 Sya, mxenen libr chuꞌth coꞌ nzo yaꞌ angla. No ale nduhuan libr. No, lìcqueꞌ, mxaquen ale naziꞌ ngòc libr chuꞌtha xal mzin leꞌn roꞌen coꞌseꞌ ngue yuhuan libr. Per coꞌseꞌ ngolo nduhuan libr, mdenꞌen ngòc nalà libr leꞌn lezon. 11 Luega gunee angl loon:

―Lùu nquin bere tyoodiꞌs no taꞌl cuent xal ñibeꞌ Diox lool loo mèn huax yèez, no loo mèn huax nación, no loo mèn coꞌ ndyoodiꞌs chol diꞌstèe, no loo mèn coꞌ ñibeꞌ loo chol nación, ndee. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop mbiꞌ coꞌ mdaꞌ cuent cón cheꞌn Diox. Ngoloa, mxaquen mdaꞌ Jesucrist thìb bro yíi loon. Yíia ñaa xal thìb bro var coꞌ ndli mèn us par nchiꞌx mèn conꞌ. Gunee Jesucrist loon: ―Juàn, huàa chiꞌx templ cheꞌn Diox. No fchiꞌx mes coꞌ nac loo còoꞌ coꞌ ndoo leꞌn templ. No blab mèn coꞌ ndyub xib no coꞌ ncòoꞌ yéc loon leꞌn templ. 2 Per neꞌchiꞌxtel loo lueꞌ coꞌ nac xís templ no coꞌ nac loo templ. Tac loo lueꞌa ngòcleꞌ cheꞌn mèn tith. Mèn tith yiꞌth ñibeꞌ yèe no cobéꞌ no toxcuaꞌ mèn tith no gàc cheꞌnpeꞌ mèn tith ciuda natúꞌ leꞌn son línꞌ narol. Pues, mchiꞌxen templ no loo còoꞌ xal mnibeꞌ Jesucrist loon. 3 Tolo gunee Jesucrist loon, ne: ―Na telꞌ chop mbiꞌ coꞌ taꞌ cuent cón chenen loo mèn coꞌ naban leꞌn ciuda natúꞌ. Ryop mbiꞌa taꞌ cuent cón chenen leꞌn son línꞌ narol. Ryop mbiꞌa goc xab larꞌ nagat, coꞌ nee diꞌs, ndluꞌ nxi tínꞌ lezoꞌ ryop mbiꞌ. 4 Ngolo mdoodiꞌs no Jesucrist daa conꞌa, gunèen ndoo chop yaa oliv. No gunèen ndoo chop candiler coꞌ nziriꞌ loo Diox baꞌ, Diox coꞌ ñibeꞌ loo izlyoꞌ. Chop yaa oliv no chop candiler coꞌ nzo loo Diox nee diꞌs ngòc ryop mbiꞌ coꞌ mtelꞌen loo mèn ciuda natúꞌ. 5 Cheleꞌ chol mèna mblyaꞌs li yalquìi loo ryop mbiꞌa, Diox mbli ngroꞌ quìi ro ryop mbiꞌa. Quìia, por derech, mtec mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn ryop mbiꞌ. Tataa mod mbli Diox par nguth chol mèn coꞌ mblyaꞌs ngli yalquìi loo ryop mbiꞌa. 6 Ryop mbiꞌ coꞌ mdaꞌ cuent cón cheꞌn Crist, mbli Diox ngòp ryop mbiꞌa conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ par mbli ryop mbiꞌ par

11

APOCALIPSIS 11 neꞌnglàade yuu leꞌn dib lal huiz coꞌ mdoodiꞌs ryop mbiꞌ cón cheꞌn Diox. Lomisqueꞌ mbli Jesucrist ne, ngòp ryop mbiꞌa conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii mbiꞌ no laꞌs yaꞌ mbiꞌ par mseꞌ loo mbiꞌ nít dib athu loo izlyoꞌ par ngòc nít ren dib athu loo izlyoꞌ. No mbli ryop mbiꞌa mdenꞌ mèn yalnè con rye loothe yíiz no rye loothe conꞌ ryes loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. Mbli ryop mbiꞌa conꞌa huax vez xal gunee lezoꞌ ryop mbiꞌ. 7 Per coꞌseꞌ ngolo mtelo ryop mbiꞌ zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ ryop mbiꞌa, sya, ngro xoꞌf thìb mbiꞌ máꞌ thidtene. Ngroꞌ mbiꞌ leꞌn yeꞌrbìil. Mbiꞌa, Diox mdaꞌ lugar loo mbiꞌ máꞌa mcuaꞌn xóꞌ mbiꞌ con ryop mbiꞌ coꞌ mdaꞌ cuent cón chenen axta mbli mbiꞌ gan mbeth mbiꞌ máꞌa ryop mbiꞌa. No mbethqueꞌ mbiꞌ máꞌa ryop mbiꞌ. 8 No coꞌseꞌ ngolo mbeth mbiꞌ máꞌa ryop mbiꞌa, tyate mbyanꞌ nax ryop thebola ned coꞌ nac ned leꞌn ciuda Jerusalén coꞌteꞌ mqueꞌ mèn Tad Jesucrist loo cruz. No neꞌ ciuda Jerusalén tedib lèe coꞌ nac lèe ciuda Sodom, coꞌ nee diꞌs, por ngòc mèn ciuda Jerusalén mèn yeꞌrsinꞌtúb xalqueꞌ ngòc mèn ciuda Sodom mèn yeꞌrsinꞌ no xal ngòc mèn nación Egipt mèn yeꞌrsinꞌ, ne. 9 No leꞌn son huiz coꞌ nax ndeꞌf ryop thebola loo ned leꞌn ciuda Jerusalén, rye mèn rye nación mbuiꞌ loo thebola no neꞌnglaꞌde mèna ya caꞌs mèn thebola. 10 Rye mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ, rye mèna mdyac lezoꞌ por nguth ryop mbiꞌa. No axta huen mbyanꞌ lezoꞌ mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ axta mtelꞌ mèn conꞌ loo xtàa mèn par ya too naa mèna xtàa mèn, tant mdyac lezoꞌ mèna nguth ryop mbiꞌa. Tataa mbli mèna tac ryop mbiꞌ coꞌ gunii cón cheꞌn Diox, ndyac mèna leꞌ ryop mbiꞌa ngòc thìb yis thìb yaa loo mèna. 11 Per coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth son huiz narol, Diox mbli par ngro xban ryop mbiꞌa. No mbere ryop mbiꞌa, ngo che ryop mbiꞌa tedib vez. Leꞌ rye mèn coꞌ gunèe ryop mbiꞌa na, mzyeb mèna

630 axta plóthe. 12 Ngoloa, ryop mbiꞌ coꞌ ngro xbana mbìn thìb diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ coꞌ ndxab loo ryop mbiꞌ: ―Quée guꞌ gáp trèꞌ, ey. Sya, mxaquen mquée ryop mbiꞌa loo béꞌ leꞌn thìb leꞌ xcuau. Leꞌ rye mèn coꞌ ngòc ngolo ngolaꞌs cheꞌn ryop mbiꞌa na, gunèe xal nda quée ryop mbiꞌa loo béꞌ. 13 Leque hora ne, mxaquen mbuin thìb xòo brut. No ngulàareꞌ thìb part coꞌ nac siꞌ part cheꞌn ryethe conꞌ coꞌ nac ciuda Jerusalén. No leque tiempa, nguth gaz mil mèn por xòo brut coꞌ mbuina. Leꞌ mèn coꞌ beꞌ mbyanꞌa na, anzeꞌf mzyeb. Mbez mèna: ―¡Ay, Dioꞌs! ¿Cón conꞌ ndxèꞌ, Tad Diox? Conꞌ roo conꞌ xèn ngue li Uꞌ, Uꞌ coꞌ nzo loo béꞌ. 14 Con ryethe conꞌ ryes coꞌ ngòca, mbryop yalnazeꞌf no yalnaxi coꞌ nde teeleꞌ ndriꞌth. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn lult angl coꞌ nac gaz angl coꞌ mcuez trompet. 15 Sya, mcuez angl coꞌ nac gaz angl trompet angl. Látha, beꞌ mxaquen cabii mbyèn diꞌs loo béꞌ coꞌ mbez huax mèn: Nase mzinleꞌ hor leꞌ ryethe mèn coꞌ ñibeꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ, mèna gàc nadoꞌ loo Diox par ñibeꞌpeꞌ Diox no Tad Crist loo ryethe nación dib athu loo izlyoꞌ. No ñibeꞌ Diox loo alux conꞌ leꞌn línꞌ coꞌ ntlo, no leꞌn línꞌ coꞌ ndxelo, no leꞌn línꞌ coꞌ neꞌlith node. 16 Sya, ryete gal fthap mèngool coꞌ ndub loo asient coꞌteꞌ nzo Diox, rye mèna mcotloo loo izlyoꞌ. No msalꞌ mèna yaꞌ mèna loo Diox. 17 No mbez mèngoola: Diox quix Uꞌ, Tad Diox, Uꞌ coꞌ ndxàp ryethe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Uꞌ no laꞌs yaꞌ Uꞌ. Nac Uꞌ Diox coꞌ thidtene nzo. Nase leque Uꞌ mbli mnibeꞌ yéc Uꞌ no mnibeꞌ lezoꞌ Uꞌ par tlo ñibeꞌ Uꞌ loo alux conꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Uꞌ no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Uꞌ. 18 Mèn rye nación ngòc nayiꞌ por mtetìi Uꞌ mèna. Per ni mod tac nase

631 mzinleꞌ huiz coꞌ gàc huiz coꞌ tetìi Uꞌ mèn, por derech. No lomisqueꞌ, mzinleꞌ huiz coꞌseꞌ tub rez Uꞌ cón cheꞌn mèn nguth coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loo Uꞌ no loo Crist. Leꞌ loo mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Uꞌ na, mèn coꞌ mdoodiꞌs cón cheꞌn Uꞌ, Uꞌ taꞌ conꞌ gàc cheꞌn mèna. No taꞌ Uꞌ conꞌ gàc cheꞌnpeꞌ mèn, mèn coꞌ ngro xàꞌleꞌ loo conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac cón cheꞌn xab izlyoꞌ. No taꞌ Uꞌ conꞌ gàc cheꞌnpeꞌ mèn, mèn coꞌ ndli ndxàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn cón cheꞌn lèe Uꞌ, que nac mèna mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs nac mèn roo no mèn xèn, que nac mèna mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs nac mèn beꞌthe. No lomisqueꞌ, mzinleꞌ hor coꞌseꞌ telux Uꞌ mèn coꞌ ntezaꞌ no coꞌ ntezab loo mèn no loo conꞌ coꞌ nzo loo izlyoꞌ. 19 Be taa be taa mxaquen gunèen mxyalꞌ puert cheꞌn templ cheꞌn Diox coꞌ ndub loo béꞌ. Látha, gunèen nax caj coꞌteꞌ nzo yeꞌs coꞌ nac conveñ leꞌn templa. No lomisqueꞌ, leque hora mxaquen ngulàa bèel gundii. Mbyèn huax ruid. Ngos mblyaꞌb gundii. Mbuin thìb xòo brut. No ngulàa thìb yuu quèe brut loo izlyoꞌ. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb xaꞌgot no cón cheꞌn thìb máꞌ coꞌ lèe dragón. Láth rye conꞌ ngòc ndxèꞌ, mxaquen mbyúꞌ thìb señ roo no thìb señ xèn coꞌ mbli Diox loon loo béꞌ. Gunèen thìb xaꞌgot coꞌ noc xab. Per larꞌ coꞌ ngòc xab xaꞌgota anzeꞌf nquée xnìi xal nquée xnìi huiz. No mxaquen nax mbeꞌ coꞌ ntenìi loo béꞌ xànꞌ nii xaꞌgota xal thìb banc. No mxaquen mdub thìb coron yéc xaꞌgota. Lad corona gunèen mquée siꞌ fchop mbèelhuiꞌ. 2 Xaꞌgota mdoo nac xinꞌ. No mbez yèe yii mbez yèe den xaꞌgot. Mquée yalnè xaꞌ par tyan xinꞌ xaꞌ. 3 Leque hora, chàa, mxaquen gunèen ngòc tedib señ loo béꞌ. Ale ngroꞌ too thìb máꞌ coꞌ lèe dragón, coꞌ nee

12

APOCALIPSIS 11​, ​12 diꞌs, nac Mebizya. Máꞌa gunaa xal ñaa thìb cocodril coꞌ anzeꞌf naroo tínꞌ. Ale mxaquen nane gunaa dragón no, nde nxonꞌ, nziꞌf gaz yéc dragón. Mxaquen nziꞌf siꞌ cach dragón, ne. No gunèen ndub thìb thìb coron yéc dragón. 4 Mxaquen ne, con xuanꞌ dragón nguree dragón thìb part mbèel coꞌ nac son part mbèel coꞌ nziꞌf loo béꞌ. No mbli dragón par ngòb che rye mbèela loo izlyoꞌ. Ngoloa, xèe mdoo dragón loo xaꞌgot coꞌ tyan xinꞌa par hua dragón mbetoꞌ coꞌseꞌ yilo gáal mbetoꞌ. 5 Xaꞌgota mxan thìb mbedbiꞌ. Mbed ngòc mbiꞌ coꞌ ñibeꞌ no coꞌ toxcuaꞌ loo rye nación dib athu loo izlyoꞌ. No nayiꞌ gàc mbed coꞌseꞌ ñibeꞌ yèe mbed coꞌseꞌ gàc mbed mbiꞌ loo mèn nación dib athu loo izlyoꞌ. Texal ngolo ngóol mbeda, mbli Diox par ndyàa mbed loo béꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. 6 Leꞌ xaꞌgota na, luega mxonꞌ. Ndyàa xaꞌ thìb lugar coꞌteꞌ nagán coꞌteꞌ mbli nab Diox thìb lugar par yòo xaꞌ. Tya mdaꞌ mèn coꞌ nduhua xaꞌgota leꞌn thìb mil nzo chop ayo nzo ayon huiz. 7 Coꞌseꞌ ngolo mbli Diox par mcasloo xaꞌgota, mxaquen ngòc thìb xóꞌ brut loo béꞌ. Láth xóꞌa, ngo thìb angl coꞌ lèe Miguel, coꞌ más mnibeꞌ loo angl loo beꞌ xal ñibeꞌ thìb general loo huax solndad, con huax taamas angl coꞌ ngòc solndad Miguel par ngro yoo Miguel con Mebizya. Sya, ngro yoo Mebizya no angl coꞌ nac solndad cheꞌn Mebizya con Miguel no angl cheꞌn Miguel. 8 Per neꞌnglide Mebizya gan con angl coꞌ nac solndad cheꞌn Mebizya loo Miguel con angl coꞌ ngòc solndad cheꞌn Miguel. Ngoloa, ya neꞌntolode nglaꞌ Miguel ngo Mebizya loo béꞌ con angl cheꞌn Mebizya. 9 Tataa mod sandante mbloꞌ Diox Mebizya no angl cheꞌn Mebizya loo béꞌ, Mebizya coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac Dragón Tínꞌ, no coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac Mbelꞌ Gox. Diꞌs coꞌ nac Mbelꞌa, por derech, nac tedib lèe cheꞌn Mebizya. No neꞌ Mbelꞌa tedib lèe coꞌ lèe Satanás.

APOCALIPSIS 12​, ​13 Mebizya nac xaꞌ coꞌ ndli zinꞌ loo mèn par nquedìi Mebizya mèn dib athu loo izlyo. Per ngoloa, mbli Diox par ngulàa Mebizya no angl cheꞌn Mebizya loo izlyoꞌ. 10 Ngolo ngòc ryethe conꞌa, cabii mbyèn thìb diꞌs loo béꞌ coꞌ ndxab: ―Nase mzinleꞌ huiz coꞌseꞌ lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes thidtene. No mzinleꞌ huiz coꞌseꞌ ñibeꞌpeꞌ Diox loo alux conꞌ por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. No mzinleꞌ huiz coꞌseꞌ ndxàp Crist rye loothe conꞌ laꞌs nii Crist no laꞌs yaꞌ Crist. Tataa gàca tac mbli Diox no Crist gan par ngroꞌ Mebizya loo béꞌ thidtene, Mebizya coꞌ ngòc xaꞌ coꞌ ntecxùꞌ mèn coꞌ nac hues xtàa naꞌ por cón cheꞌn Crist loo Diox ze no yálꞌ. 11 Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, coꞌ ngòc mèn coꞌ nguth por cón cheꞌn Diox no por cón cheꞌn Jesucrist, mèna mbli gan ngro xàꞌ loo cón cheꞌn Mebizya por cón cheꞌn ren cheꞌn Jesucrist coꞌseꞌ nguth Jesucrist loo cruz no por cón cheꞌn cuent coꞌ mdaꞌ mèna cón cheꞌn Jesucrist. Mèna neꞌngzebte gath por cón cheꞌn Jesucrist. Ndxeꞌlequeꞌ, mdoo lezoꞌ mèna gath mèna por cón cheꞌn Jesucrist. 12 Per nalleꞌ, ryete guꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ tac ngòcleꞌ gan mbloꞌ Diox Mebizya loo béꞌ thidtene. Per ¡ay prob guꞌ izlyo!, mèn coꞌ nzi ban loo izlyoꞌ, no mèn coꞌ nzi ban loo yòo biiz leꞌn níttóꞌ, no mèn coꞌ nzi ban loo níttóꞌ tac Mebizya ngroꞌ loo béꞌ par ngulàa Mebizya loo guꞌ. Anzeꞌf nayiꞌ ngroꞌ Mebizya loo béꞌ no ndxecloo tínꞌ Mebizya tac non Mebizya taandxepte tiemp nac tiemp coꞌ que tee Mebizya loo izlyoꞌ ndooreꞌ cobii Diox Mebizya leꞌn yeꞌrbìil thidtene. 13 Daa, Juàn, mxyoꞌf loo loon no mxaquen conꞌ ndxèꞌ, ne: Coꞌseꞌ gunee Mebizya no mdenꞌ Mebizya leꞌ Mebizya ngroꞌleꞌ loo béꞌ, no ngulàa Mebizya loo izlyoꞌ par yanꞌ Mebizya ante loo

632 izlyoꞌ thidtene, ngocloo tínꞌ Mebizya axta plóthe. No mdub nguꞌs Mebizya xaꞌgot coꞌ mxanleꞌ xinꞌa. 14 Per Diox mbli mdub chop xílꞌ xaꞌgota lad xaꞌgota no ngòc xílꞌ xaꞌgota xal xílꞌ mtii par ngóc mxobii xaꞌgota coꞌteꞌ nac thìb lugar nagán coꞌteꞌ tith yòo ban xaꞌ loo mbelꞌ coꞌ nac Mebizya. No mbli Diox par taꞌ mèn conꞌ hua xaꞌgota tya leꞌn son línꞌ narol. 15 Per Mebizya ndooleꞌ mbli xtùuz li Mebizya thìb conꞌ. Ale mbli Mebizya ngroꞌ nít ro Mebizya par ngòc níta thìb yóꞌbeꞌ coꞌ riid coꞌteꞌ nzo xaꞌgota par tataa mod lyau xaꞌgota leꞌn yóꞌbeꞌa. 16 Per Diox mbli thìb conꞌ, ne. Mbli Diox leꞌ izlyoꞌ mblyath no xaꞌgota. Ale ngos mbryed loo izlyoꞌ par mdèe nít loo izlyoꞌ leque ngàc nít coꞌ ngroꞌ ro Mebizya thìb yóꞌbeꞌ. 17 Per coꞌseꞌ gunèe Mebizya neꞌngroꞌ loode coꞌ mbli Mebizya loo xaꞌgota, sate más ngocloo Mebizya gunèe Mebizya xaꞌgota. Sya, mxen Mebizya ned, ngua cuaꞌn Mebizya xóꞌ con mèn coꞌ beꞌ mbyanꞌ, mèn coꞌ ngòc bin xaꞌgota. Mèna ngòc mèn coꞌ mdubdiꞌs loo conꞌ coꞌ mnibeꞌ Diox. No ngòc mèna mèn coꞌ altantqueꞌ ngure loo cón cheꞌn diꞌs ndac coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Jesucrist. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn chop máꞌ tínꞌ coꞌ lèe monstru. Ngoloa, chàa, mxaquen mdoon ro play ro níttóꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Látha, gunèen ngro xoꞌf thìb máꞌ tínꞌ loo níttóꞌ. Ale mxaquen mque no máꞌ gaz yéc máꞌ no mque no máꞌ siꞌ cach yéc máꞌ. Mxaquen mdub thìb coron loo thìb thìb cach máꞌ. Leꞌ loo ryete gaz yéc máꞌ na, gunèen mdub thìb diꞌs coꞌ nazab mbez cón cheꞌn Diox. 2 Máꞌ tínꞌ coꞌ gunèena ñaa xal thìb mbeeꞌs yèe. No ngue no máꞌa nii máꞌ xal nii os. Leꞌ ro máꞌa na, ñaa xal ñaa ro mbeeꞌs coꞌ ndoo yis lox yen. Leꞌ Mebizya na, ndooleꞌ mbli par ngòp máꞌ huax conꞌ laꞌs nii máꞌ no laꞌs yaꞌ

13

APOCALIPSIS 13

633 máꞌ. 3 No mxaquen leꞌ thìb yéc máꞌ coꞌ ngòc rye gaz yéc máꞌ gunaa xal thìb conꞌ coꞌ mbuíꞌ coꞌ li par gath máꞌ. Per ndxeꞌlequeꞌ, yéc máꞌ coꞌ tataa gunaa nahuíꞌa no coꞌ li par gath máꞌ, ale mbyac yéc máꞌ. Coꞌseꞌ gunèe mèn dib athu loo izlyoꞌ conꞌa, ante mbuiꞌ mèn no ante gunaa mèn mbuiꞌ mèn conꞌa. No mdyac lezoꞌ mèn dib athu loo izlyoꞌ cón cheꞌn máꞌ no ngòo mèna loo cón cheꞌn máꞌ. 4 No ryete mèn dib athu loo izlyoꞌ mcòoꞌ yéc loo Mebizya no mdub xib mèn loo Mebizya tac non mèn leꞌ Mebizya mbli ngòp máꞌa conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii máꞌ no laꞌs yaꞌ máꞌ. No ale mcòoꞌ mèn yéc mèn no mdub xib mèn loo máꞌ. No ale ndxab mèn: ―¿Xá ñaa thìb mbiꞌ coꞌ taꞌ par máꞌ ndxèꞌ? No ¿chó mèn gác cuaꞌn xóꞌ par li mèn xóꞌ con máꞌ? Yende chó mèn nzo coꞌ li tataa, ¿léꞌ? 5 Per leque Diox mdaꞌ lugar loo máꞌa par gunii yèe gunii tìi máꞌ ngòc nguàal diꞌs zab cón cheꞌn Diox. No mdaꞌ Diox lugar ñibeꞌ máꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ leꞌn choꞌ fchop mbeꞌ. 6 No tataaqueꞌ mbli máꞌ. Gunii máꞌ ngòc nguàal diꞌs contra Diox. No nazab gunii yèe gunii tìi máꞌ cón cheꞌn lèe Diox no cón cheꞌn templ cheꞌn Diox coꞌ nac lugar natúꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. No nazab gunii yèe gunii tìi máꞌ cón cheꞌn mèn coꞌ nzo loo béꞌ. 7 No mdaꞌ Diox lugar loo máꞌ par li máꞌ xóꞌ contra mèn coꞌ nac mèn cheꞌnpeꞌ Diox axtaqueꞌ li máꞌ gan guth máꞌ huax mèn. No mdaꞌ Diox lugar loo máꞌ ñibeꞌ máꞌ loo ryethe bin mèn no loo ryethe nación dib athu loo izlyoꞌ. 8 Loo máꞌa mcòoꞌ yéc ryete mèn. No mdub xib ryete mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ loo máꞌ. Mèna nac mèn coꞌ indubte lèe loo libr coꞌteꞌ ndub lèe mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene. Libra ngue noleꞌ Crist anon mblec Diox izlyoꞌ no mxènꞌ Diox izlyoꞌ, Crist coꞌ ngòc xal thìb mbacxilꞌ coꞌ nguth loo cruz. 9 Guꞌ coꞌ ndub nza no coꞌ ndxaaꞌd diꞌs, bìn guꞌ diꞌs ndxèꞌ no ftenꞌ guꞌ cón

nee diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ: coꞌ ndxeꞌ xtaa mèn xal thìb pres, leque mèna gàc pres yiloa. Leꞌ mèn coꞌ ndxuth xtàa con cuchi na, mèna gath loo cuchi, ne. Por cona, ngue niin leꞌ mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox, mèna nquin xec loo yaltìi no loo yalquìi coꞌ ndxàc loo mèn. No nquin tolo yilaꞌs mèn loo Diox no tolo gàp mèn yalxlaꞌs loo Diox láth ndxàc conꞌa loo mèn. 11 Ngolo gunèen ngòc conꞌa, mberen, gunèen tedib máꞌ coꞌ ngroꞌ leꞌn thìb yeꞌr yòo loo izlyoꞌ coꞌ xàꞌqueꞌ ñaa. Máꞌa mque no chop cach máꞌ coꞌ ñaa xal cach coꞌ nziꞌf yéc mbacxilꞌ. No ndluꞌ máꞌa loo mèn nac máꞌ xal thìb mbacxilꞌ coꞌ nac máꞌ nadoꞌ. Per coꞌseꞌ ndyoodiꞌs máꞌ, ndyoodiꞌs máꞌ xal thìb dragón, coꞌ nee diꞌs, nac yub Mebizya. 12 No lomisqueꞌ, mdaꞌ Diox lugar ñibeꞌ máꞌ xalqueꞌ mnibeꞌ ner máꞌ par lyath no mbryop máꞌa ner máꞌ. No mbli mbryop máꞌ ndxèꞌ leꞌ ryete mèn coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ mcòoꞌ yéc no mdub xib mèn loo ner máꞌ coꞌ mbyac yéc coꞌ nahuíꞌ. 13 Mbli mbryop máꞌa huax yalguzyeꞌ axta mbli máꞌ ngulàa quìi no bèel loo béꞌ loo izlyoꞌ loo mèn par mbuiꞌ mèn yalguzyeꞌ coꞌ mbli máꞌ. 14 No por yalguzyeꞌ coꞌ mdaꞌ Diox lugar mbli mbryop máꞌa, mbli máꞌ yalguzyeꞌ loo ner máꞌ. Látha, mbli mbryop máꞌ huax yalguzyeꞌ par mquedìi mbryop máꞌ huax mèn coꞌ naban loo izlyoꞌ. No mnibeꞌ máꞌ loo mèn toxcuaꞌ mèn thìb gunab cheꞌn ner máꞌ coꞌ mbuíꞌ par gath máꞌ, per ngoloa, ale leꞌleꞌ mbyac yéc máꞌ coꞌ mxaquen mbuíꞌa. Ya neꞌngathte máꞌ. 15 Lomisqueꞌ, mdaꞌ Mebizya lugar mque no máꞌ coꞌ nac mbryop máꞌ conꞌ laꞌs nii máꞌ no laꞌs yaꞌ máꞌ par li mbryop máꞌ ryo too ban gunab, gunab coꞌ nac gunab cheꞌn ner máꞌ coꞌ nahuíꞌ yéc par gác tyoodiꞌs gunaba no par gác li gunaba par gath rye mèn coꞌ neꞌtyub xibte no coꞌ neꞌcòoꞌde yéc loo gunab. 10 Mèn

APOCALIPSIS 13​, ​14 16 Más

de cona, mbli mbryop máꞌ leꞌ rye myenꞌ bix, no rye mèngool, no rye mèn ric, no rye mèn prob, no rye mèn coꞌ yende chó mèn gác ñii loo no coꞌ yende chó mèn mbee ncà, no rye mèn coꞌ nac moz, par mquée thìb señ yaꞌ rye mèna coꞌ nac ladlì o mquée señ lechuz mèn. 17 Tataa mod mbli máꞌ par yende chó mèn coꞌ inguede señ lad neꞌtiꞌde mèna loo xtàa mèn no neꞌthoꞌde mèna loo xtàa mèn. Seña nac lèe ner máꞌ o naca numbr cheꞌn lèe ner máꞌ. 18 No cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue niin loo guꞌ ndxèꞌ, naquin gác mèn coꞌ huenlequeꞌ par tataa mod gác taꞌ mèn cuent no cobéꞌ mèn axta chó numbr nac numbr cheꞌn máꞌ tínꞌa. Numbra nac numbr coꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ. Numbra nac numbr xop ayo nzo ayon xop.

Thìb tant mènléyꞌ mbilꞌ ro thìb himn. Ngolo nguriꞌth ryethe conꞌa, be taa be taa mberen, mxaquen mbuiꞌen leꞌ Mbacxilꞌ coꞌ nac leque Jesucrist mdoo loo yii coꞌteꞌ nziriꞌ ciuda Jerusalén. Ngure no Jesucrist thìb ayo nzo choꞌ fthap mil mèn. Mèna ngòc mèn coꞌ mquéeleꞌ lèe Jesucrist no lèe cheꞌn Diox xud Jesucrist lechuz. 2 Látha, chàa, mbìnen thìb bii coꞌ mbyèn loo béꞌ. Biia mbyèn xal thìb ruid coꞌ ndli huax yóꞌbeꞌ. No mbyèn biia xal coꞌseꞌ aguin izlyoꞌ ndlyàa gundii. Lomis, mbyèn biia xal coꞌseꞌ ndxolꞌ huax mèn arp. 3 No mbìnen ndxolꞌ ro mèna thìb himn cub loo Diox coꞌteꞌ nzo Diox no coꞌteꞌ nzo rye dyap máꞌ coꞌ naban no coꞌteꞌ nzo rye mèngool coꞌ nziriꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. Nec thìb mèn neꞌngácte ntéꞌth himna. Ndxeꞌlequeꞌ, ante mèn coꞌ nac thìb ayo nzo choꞌ fthap mil mèn coꞌ mblyáꞌ loo conꞌ ryes loo izlyoꞌ, mèna ngóc mbilꞌ ro himna. 4 Rye mèna ngòc mèn coꞌ neꞌngàalte mèngot thidtene, coꞌ nee diꞌs, neꞌnglide mèna yalmbiꞌ no yalngot. Mèna ngòc mèn nambìi no mèn nalì loo Diox. Thidtenequeꞌ ngòo mèna loo

14

634 cón cheꞌn Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Jesucrist. No thidtenequeꞌ ngo no mèna Jesucrist pál coꞌteꞌ mque tee Jesucrist. Ryete mènléyꞌa mblyáꞌ loo ryethe conꞌ ryes par mxoꞌf zinꞌ mèna thìb zinꞌ ndac cón cheꞌn Diox no cón cheꞌn Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Jesucrist. 5 Thidtenequeꞌ neꞌngroꞌde nec thìb diꞌs gutyèꞌ ro mèna. Ngòc mèna mèn nalì no mèn nambìi thidtene loo Diox coꞌteꞌ nzo Diox. Son angl mbluꞌ cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox loo mèn. 6 Látha, chàa, gunèen tedib angl coꞌ ngue xobii loo béꞌ. Ngòc nableꞌ angla par teꞌth angl no co angl yalbàn cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ ndluꞌ xá mod lyáꞌ mèn loo conꞌ ryes thidtene. Angl mdeꞌth no mblo angl yalbàn loo mèn rye nación coꞌteꞌ naban mèn dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ nac chol bin no mèn coꞌ ndyoodiꞌs chol diꞌstèe. 7 Cabii mbez angl loo mèn dib athu loo izlyoꞌ: ―Fzeb guꞌ gunèe guꞌ Diox. No fzeb guꞌ loo conꞌ ngue li Diox. No guuz guꞌ loo xtàa guꞌ cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ ngue li Diox no coꞌ nac Diox tac mzinleꞌ tiemp coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn mèn. Ftub xib guꞌ no fcòoꞌ guꞌ yéc guꞌ loo Diox, Diox coꞌ mblec béꞌ, no coꞌ mblec izlyoꞌ, no coꞌ mblec níttóꞌ, no coꞌ mblec rye coꞌteꞌ ndub len nít. 8 Gunèen mdoo nque tedib angl xís angla. Mbryop angla ndxab: ―Nase ngozanleꞌ Diox no ya mzinleꞌ tiemp coꞌseꞌ li Diox lyux mèn coꞌ nac mèn ciuda, coꞌ nac ciuda más naroo, coꞌ nac ciuda coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac lèe ciuda Babiloñ. Diox mbli tataa ngroꞌ lèe ciudaa tac mèn dib athu loo izlyoꞌ mbliqueꞌ no mtéꞌthqueꞌ ryethe conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌtúb par mbli mèn ryethe conꞌa, coꞌ nac coꞌ mbluꞌ mèn ciudaa loo mèn loo izlyoꞌ, no axta ngòc loc mèn izlyoꞌ xal mènguy por conꞌ yeꞌrsinꞌtúb coꞌ mbli mèna.

635 9 Gunèen mdoo nque tedib angl coꞌ ngòc mbyon angl xís angla. Mbyon angla cabii mbez loo mèn loo izlyoꞌ, ne: ―Cheleꞌ chol guꞌ còoꞌ yéc guꞌ no tyub xib guꞌ loo máꞌ coꞌ nac máꞌ tínꞌ no loo gunab máꞌa, no laꞌ guꞌ queꞌ mèn señ cheꞌn máꞌ no cheꞌn gunab máꞌ lechuz guꞌ o laꞌs yaꞌ guꞌ, 10 leꞌ sya, ryete guꞌ tyactìi tínꞌ coꞌ nac ryethe conꞌ coꞌ li Diox par tetìi Diox guꞌ, coꞌ nac thìb conꞌ coꞌ mblobeꞌ lezoꞌ Diox li Diox loo guꞌ por ndxecloo tínꞌ Diox ñèe Diox guꞌ. No tyactìi guꞌ axta plóthe. No tenꞌ guꞌ yalnè axta plóthe con coꞌ nac quìi, no bèel, no asufr coꞌ li Diox yol. Gàc conꞌa loo guꞌ loo angl cheꞌn Diox no loo Mbacxilꞌ cheꞌn Diox coꞌ nac leque yub Jesucrist, coꞌ nee diꞌs, loo yub Jesucrist gàc conꞌa loo guꞌ. 11 Zen coꞌ yitoo, coꞌ nac zen cheꞌn quìi no bèel coꞌ nac coꞌ li Diox par tetìi Diox mèn, yitoo zena thidtene. Leꞌn dib tiempa, yende mod tíꞌ lezoꞌ mèna ze no yálꞌ, neꞌ por chuꞌth, mèn coꞌ nac mèn coꞌ tyub xib no coꞌ còoꞌ yéc loo máꞌ no loo gunab máꞌ, o que naca laꞌ mèna quée señ cheꞌn lèe máꞌ no gunab máꞌ lechuz mèn o laꞌs yaꞌ mèn. 12 Cona, ngue niin conꞌ ndxèꞌ loo guꞌ: Leꞌ mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox, no nac mèna mèn cheꞌnpeꞌ Diox, no ndyubdiꞌs mèna diꞌs coꞌ mbez Diox, no altant nziriꞌ mèna loo cón cheꞌn Jesús, mèna naquin xec no chaꞌlaꞌs mèna cón cheꞌn ryethe conꞌ ryes coꞌ gàc loo mèna. 13 Ngolo nguriꞌth ryethe conꞌa, mbìnen thìb diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ. Gunee diꞌsa loon: ―Juàn, fqueꞌ yeꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ nde niin lool ndxèꞌ. Desde nalleꞌ par delant, huen nda mèn coꞌ gath, mèn coꞌ ndxelaꞌs loo Tad Jesucrist. Lomisqueꞌ ndxab Xpii Natúꞌ cheꞌn Diox: Aa. Tataaqueꞌ gàca loo mèn tac mèn li descans loo zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ Diox loo mèn cón cheꞌn Diox. No làth xtauꞌa, yo mèn coꞌ taꞌ cuent loo mèn coꞌ nzo loo béꞌ cón cheꞌn zinꞌ coꞌ mxoꞌf zinꞌ

APOCALIPSIS 14 mèn, mèn coꞌ gath por cón cheꞌn Tad Jesucrist. Juàn ngue tetac cón cheꞌn xá mod tetìi Diox mèn. 14 Leꞌ sya, be taa be taa mxaquen gunèen thìb leꞌ xcuau nagus loo béꞌ. Loo xcuaua mxaquen mdub thìb mbiꞌ coꞌ ñaa xal ñaa Crist coꞌ mbiꞌth yáal loo izlyoꞌ ndxèꞌ xalqueꞌ ndxáal chol mèn. Mxaquen mdub thìb coron coꞌ nacsuaꞌ con or yéc mbiꞌ. No nzo thìb hoz coꞌ anzeꞌf nalen yaꞌ mbiꞌ. 15 No leque hora, gunèen ngroꞌ tedib angl leꞌn templ cheꞌn Diox coꞌ nzo loo béꞌ. Angla cabii mbez yèe loo mbiꞌ coꞌ ndub loo xcuau. Ndxab angl loo mbiꞌ: ―Ftlo choꞌ yix coꞌ nac cosech tac ya mzinleꞌ hor choꞌ yix coꞌ nac cosech tac mtloleꞌ ndoo yas yix coꞌ nac cosech coꞌ dyop loo izlyoꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac mèn coꞌ tetìi Diox loo izlyoꞌ. 16 Ngoloa, xaste mtlo mbiꞌ coꞌ ndub loo xcuaua. Xax xax mchoꞌ mbiꞌ yix coꞌ nac cosech loo izlyoꞌ. No mthop mbiꞌ cosech coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ thidte lugar, coꞌ nee diꞌs, nac mèn coꞌ tetìi Diox. 17 Mbere tedib angl, ngroꞌ tedib angl leꞌn templ cheꞌn Diox coꞌ nzo loo béꞌ. Mxaquen neꞌ angla thìb hoz coꞌ anzeꞌf nalen yaꞌ angl. 18 No mbere tedib angl. Ngroꞌ tedib angl coꞌ nden hoz coꞌ anzeꞌf nalen, coꞌ nde nque xís angla, leꞌn templ. Angla mbli Diox par mque no angl conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii angl no laꞌs yaꞌ angl par ñibeꞌ angl gàc conꞌ ryes loo mèn con quìi. Látha, cabii ngurez angla angl coꞌ ngroꞌ ner, coꞌ nzo hoz yaꞌ coꞌ anzeꞌf nalen. Ndxab mbryop angla loo ner angl: ―Fchoꞌ racim uv con hoz coꞌ nzo yaꞌl baꞌ tac mzinleꞌ tiemp dyop cosech uv coꞌ nac cosech coꞌ nzo loo izlyoꞌ tac uv nguyꞌleꞌ par dyop uv. 19 Leꞌ sya, xax xax mchoꞌ angl racim uv coꞌ nac cosech uv coꞌ nzo loo izlyoꞌ con hoz coꞌ nzo yaꞌ angl. Ngoloa, mthop

APOCALIPSIS 14​, ​15 taa angl uva thidte lugar. Mblo angl uva leꞌn thìb tanc par loo tub mèn loo uv con thìb maz yaa par ryoꞌ nít uv. Conꞌ coꞌ mbli angl loo uva nee diꞌs tataa mod tetìi Diox mèn axta plóthe. 20 Loo uva mblo mdub mèn con thìb maz leꞌn tanc thìb lad ro ciuda coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac lèe ciuda Babiloñ. Conꞌ ndxèꞌ nee diꞌs leꞌn tanca ngroꞌ ren cheꞌn rye mèn, coꞌ nee diꞌs, uv ndaꞌ cuent cón cheꞌn mèna. Nguáp rena loo izlyoꞌ axta xal nde ro huay coꞌ ndxòo fren. Cona nee diꞌs, tataa gàca loo mèn coꞌseꞌ tetìi Diox mèn no coꞌseꞌ xyo ren mèn loo izlyoꞌ. Trè ndluꞌ leꞌ angl neꞌ gaz loo conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac gaz mod coꞌ tetìi Diox mèn loo izlyoꞌ. Be taa be taa gunèen ngòc tedib señ loo béꞌ coꞌ ngòc thìb señ roo no thìb señ xèn coꞌ ngòc gaz angl. Thìb thìb angla neꞌ thìb cop. Leꞌn copa ngo gaz loo conꞌ coꞌ nac lult conꞌ coꞌ li Diox làa angl loo izlyoꞌ loo mèn. Conꞌa ngòc lult conꞌ no lult yaltìi coꞌ li Diox loo mèn por ndxecloo Diox ñèe Diox mèn. 2 Leque hora ne, mxaquen gunèen thìb conꞌ loo béꞌ coꞌ gunaa xal ñaa thìb lagun nít. Mxaquen ndxetoo bèel loo conꞌ coꞌ ñaa xal ñaa lagun. No ñaa laguna xal thìb vidr coꞌ nax coꞌ ndxetoo bèel loo. Leꞌ mèn coꞌ neꞌnglide cas, no coꞌ neꞌncòoꞌde yéc no coꞌ neꞌndub xibte loo máꞌ tínꞌa no loo gunab máꞌ, no neꞌndalte mèna par mqueꞌ mèn señ cheꞌn máꞌ no numbr cheꞌn máꞌa lechuz mèn o laꞌs yaꞌ mèn, mèna nziriꞌ loo conꞌ coꞌ ñaa xal ñaa thìb lagun no coꞌ ñaa xal vidr. Nzo arp coꞌ mdaꞌ Diox loo mèna yaꞌ mèna. 3 No mbilꞌ ro mèna xal mbilꞌ ro Moisés coꞌ mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Diox. No mbilꞌ ro mèna xal mbilꞌ ro Mbacxilꞌ cheꞌn Diox coꞌ nac leque yub Jesucrist. Mbez mèna: Conꞌ roo no conꞌ xèn ngüiꞌ mèn no ñaa mèn loo conꞌ ndli Uꞌ, Tad Diox,

15

636 Uꞌ coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Uꞌ no laꞌs yaꞌ Uꞌ. Nalì no nambìi no lìcpeꞌ nac coꞌ ndluꞌ Uꞌ no coꞌ ndli Uꞌ, Tad Diox, Uꞌ coꞌ nac rey coꞌ ñibeꞌpeꞌ loo ryethe nación. 4 ¿Chó mèn nac mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ coꞌ neꞌzyebte ñèe Uꞌ? No ¿chó mèn nac mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ coꞌ neꞌgabte loo xtàa leꞌ Uꞌ nac Diox roo no Diox xèn, Tad? Ryete mèn nzyeb ñèe mèna Uꞌ, ¿léꞌ? No ryete mèn gab leꞌ Uꞌ nac Diox roo no Diox xèn, ne, ¿léꞌ?, Tad. Tataa gàca. Tad, angoluxte Uꞌ nac Diox natúꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, rye mèn coꞌ nac mèn rye nación còoꞌ yéc loo Uꞌ no tyub xib mèn loo Uꞌ. Tac mèn mbuiꞌqueꞌ no gunaaqueꞌ mèn ryethe conꞌ mbli Uꞌ ngòc conꞌ nalì no conꞌ nambìi. 5 Ngolo ngòc ryete conꞌa, mxaquen gunèen mxyalꞌ loo béꞌ. No mxyalꞌ ner puert cheꞌn templ coꞌ ndub loo béꞌ. No mxyalꞌ puert coꞌ nauꞌ coꞌteꞌ nac más natúꞌ leꞌn templ coꞌteꞌ nzosuaꞌ quèe tabl coꞌ ngòc quèe coꞌ mtanꞌ Diox diꞌs coꞌ ngòc ley coꞌ mxoꞌf Moisés loo mèn nación Israel. 6 Nerlequeꞌ conꞌ gunèen. Rye gaz angl ngroꞌ leꞌn templ coꞌteꞌ nac lugar más natúꞌ par hueꞌ angl gaz loo conꞌ coꞌ nac gaz yaltìi par tetìi angl mèn xal mnibeꞌ Diox loo angl. No gunèen noc xab thìb thìb angl thìb loo larꞌ coꞌ lèe lin coꞌ ante nambìi gunaa no coꞌ ante mquée xnìi. No natedóꞌ thìb cint or xal nde ro pech thìb thìb angl. 7 Ngoloa, xaste mdaꞌ thìb máꞌ coꞌ nac dyap máꞌ coꞌ naban thìb thìb cop coꞌ nacsuaꞌ con or loo thìb thìb angl coꞌ nac rye gaz angla. Leꞌn copa nzo gaz loo conꞌ coꞌ ngòc gaz yaltìi yeꞌrsinꞌ coꞌ nac mod coꞌ tetìi Diox mèn tant ndxecloo Diox con mèn, Diox coꞌ thidtene nzo. 8 Leꞌ leꞌn templ coꞌ nac más natúꞌ na, ale ngo too zen coꞌ ngòc por conꞌ roo no conꞌ xèn cheꞌn Diox no coꞌ ngòc por cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ nzo laꞌs nii Diox no coꞌ nzo laꞌs yaꞌ Diox. No

637 yende chó mèn ngác ngòo leꞌn templa axta ngolo nguriꞌth no axta ngolo ngòc rye gaz loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli Diox, coꞌ ngòc coꞌ gunèen, coꞌ ngroꞌ no angl par tetìi Diox mèn. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn gaz loo conꞌ coꞌ ndluꞌ mod coꞌ tetìi Diox mèn. Be taa be taa mxaquen mbìnen mbyèn thìb diꞌs coꞌ mbyèn leꞌn templ coꞌteꞌ nac más natúꞌ. Diꞌsa ndxab loo rye gaz angl: ―Huaa lath guꞌ gaz loo conꞌ coꞌ nzo leꞌn cop guꞌ coꞌ nac conꞌ coꞌ li Diox par tetìi Diox mèn. 2 Sya, ngua angl coꞌ nac ner angl. Ngua lath angl conꞌ coꞌ ngòc ner loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ loo izlyoꞌ. Leꞌ sya, ryete mèn coꞌ mque no señ cheꞌn máꞌ tínꞌ no mèn coꞌ mcòoꞌ yéc no coꞌ mdub xib loo gunab cheꞌn máꞌ, ale ngroꞌ thìb loo yéꞌs yeꞌrsinꞌ no thìb loo yéꞌs zab lad mèn coꞌ mbli par mdenꞌ mèn yalnè tínꞌ. 3 Ngua lath tedib angl coꞌ nac mbryop angl coꞌ nde nque tedib loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo leꞌn cop angl loo níttóꞌ. Leꞌ sya, níttóꞌa ngòc ren xal ren cheꞌn thìb mèn nguth. No mbli nít coꞌ ngòc rena par nguth rye loothe máꞌ coꞌ naban leꞌn níttóꞌ. 4 Ngoloa, ngua lath angl coꞌ nac mbyon angl coꞌ nde nque tedib loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo leꞌn cop angl loo rye yóꞌbeꞌ no loo rye lugar coꞌteꞌ ndub len nít. No ngòc nít yóꞌbeꞌ ren no ngòc nít coꞌteꞌ ndub len nít ren. 5 Látha, chàa, mbìnen gunii angl coꞌ ñibeꞌ loo nít dib athu loo izlyoꞌ. Ndxab angl loo Diox: ―Tad Diox, Uꞌ nac Diox nalì no Diox nambìi por tataa mbli Uꞌ no mdub rez Uꞌ cón cheꞌn mèn baꞌ, Uꞌ coꞌ nac Diox natúꞌ coꞌ thidtenequeꞌ nzo. 6 Tataa mbli Uꞌ loo mèna tac mèna mbeth mèn coꞌ ngòc mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ

16

APOCALIPSIS 15​, ​16 Uꞌ. No lomisqueꞌ, mbeth mèna mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Uꞌ no mèn coꞌ mblo yalbàn cón cheꞌn Uꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. No nalleꞌ, Uꞌ mnibeꞌ yèe loo mèna par gu mèna nít ren cheleꞌ mèn ndlyaꞌs gu nít. Aa. Nzyalqueꞌ mèna, tataa gàca loo mèna. 7 Mbìnen, ne, gunii thìb xaꞌ axta loo còoꞌ coꞌ ndoo gaxte coꞌteꞌ ndub Diox. Mbez xaꞌ: ―Lìca, Tad Diox, Uꞌ coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Uꞌ no laꞌs yaꞌ Uꞌ, nalìqueꞌ nac Uꞌ no nambìiqueꞌ nac Uꞌ. No nalìcpeꞌ nac coꞌ ndub rez Uꞌ cón cheꞌn mèna. 8 Ngoloa, ngua lath tedib angl coꞌ nac dyap angl coꞌ nde nque tedib loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo leꞌn cop angl loo huiz. No mbli Diox par ngòc conꞌ roo no conꞌ xèn loo huiz par mtec msoꞌ huiz mèn loo izlyoꞌ. 9 No ryete mèna mbyec mzyoꞌ axta plóthe. Per neꞌ por ngòc conꞌa loo mèna neꞌnglàade yéc mèna no neꞌnglàade lezoꞌ mèna par nseꞌ mèna mod coꞌ ngòp mèna loo Diox. Neꞌ neꞌ ngab mèna loo xtàa mèna leꞌ Diox nac Diox roo no Diox xèn. Ndxeꞌlequeꞌ, nazab gunii yèe gunii tìi mèna cón cheꞌn Diox, Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox par ñibeꞌ Diox gàc yaltìi loo mèn axta plóthe. 10 Ngoloa, ngua lath angl coꞌ nac gaꞌy angl coꞌ nde nque tedib loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo leꞌn cop angl loo asient coꞌteꞌ ndub máꞌ tínꞌa. No ryete lugar coꞌteꞌ mnibeꞌ máꞌ tínꞌa ngulàa yálꞌcuau loo mèn loo izlyoꞌ loo ryete conꞌ, que naca loo máꞌ, que naca loo mèn. Nde nxonꞌ, mèna ndxuhua loz ndxuhua tin por ya neꞌnxecte mèn ngòc yaltìi no yalnèa loo mèn. 11 Per neꞌ por ndxàc conꞌa loo mèna neꞌnglàade yéc mèna no neꞌnglàade lezoꞌ mèna par nseꞌ mèna mod coꞌ ndxàp mèna loo Diox. Ndxeꞌlequeꞌ, nazab gunii mèna cón cheꞌn Diox, Diox coꞌ nzo loo béꞌ, por

APOCALIPSIS 16​, ​17 mbli Diox ndxàc yalnèa loo mèna no por mbli Diox ngro xoꞌf yeꞌs yeꞌrsinꞌa lad mèn. 12 Ngoloa, ngua lath angl coꞌ nac xop angl coꞌ nde nquea tedib loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo leꞌn cop angl loo yóꞌbeꞌ coꞌ nac más yóꞌbeꞌ roo, coꞌ lèe yóꞌ Eufrat. Sya, nít coꞌ nzoꞌf yóꞌbeꞌa ale mbiiz nít par tataa mod mxyalꞌ thìb ned coꞌteꞌ ndriꞌth yóꞌbeꞌa par mbriꞌth mèn coꞌ nac rey con solndad rey coꞌ nac mèn coꞌ ñibeꞌ nación par ned ndlyen huiz. 13 Be taa be taa gunèen ngroꞌ thìb xpii yeꞌrsinꞌ ro dragón, no ngroꞌ thìb xpii yeꞌrsinꞌ ro máꞌ coꞌ ngòc máꞌ tínꞌ, no ngroꞌ thìb xpii yeꞌrsinꞌ ro xaꞌ coꞌ mbez mdeꞌth cón cheꞌn Diox per ndeꞌth xaꞌ diꞌs coꞌ inacte conꞌ lìcpeꞌ. Xpii yeꞌrsinꞌa ñaa xal ñaa mbich. 14 Mbich coꞌ ngroꞌ ro yon xaꞌa, mbicha ngòc xpii meexùꞌ. Xpiia mbli ngòc huax yalguzyeꞌ coꞌ nac yalguzyeꞌ roo no yalguzyeꞌ xèn. Ngro xpiia loo izlyoꞌ par mbli xpiia mqueltàa rye rey coꞌ nzo dib athu loo izlyoꞌ con solndad rey par thidte mqueltàa rye rey con solndad rey par li rye rey xóꞌ con solndad rey loo Diox coꞌseꞌ gàc huiz coꞌseꞌ tub rez Diox cón cheꞌn rye mèn yeꞌrsinꞌ par telux Diox rye mèn yeꞌrsinꞌa coꞌseꞌ li Diox xóꞌ con mèna huiza, Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 15–16 Sya, mqueltàa xpii yeꞌrsinꞌa rye rey con mèn coꞌ nac solndad rey thìb lugar coꞌ lèe Armagedón coꞌ nac lèe thìb laꞌs coꞌ nziriꞌ loo xyòn mèn nación Israel. Láth ngue huiꞌen conꞌa, mbìnen diꞌs coꞌ gunee Jesucrist loon. Gunee Jesucrist loon: ―Juàn, huiꞌ nexa. Na gal thìb huiz coꞌ yende chó mèn ngue bed daa no thìb huiz coꞌ yende chó mèn nzi quee lezoꞌ galen. Galen loo izlyoꞌ xal coꞌseꞌ ndlyàa huanꞌ liz mèn. Huen gàca loo mèn, mèn coꞌ nzi quee lezoꞌ, no mèn coꞌ altant nzi loo cón chenen, no mèn

638 coꞌ nalì no nambìi nzi que tee ban lì loo cón chenen. Mèna yende chó tethon no yende chó coꞌ too mèna thìb lad loo mèn coꞌ nzo loo cón chenen par taꞌ mèn gust lezoꞌ mèn con mèna coꞌseꞌ gàc huiz coꞌ galen. 17 Ngoloa, ngua lath angl coꞌ nac gaz angl coꞌ nde nquea tedib loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngo leꞌn cop angl loo mbii loo izlyoꞌ. Sya, cabii mbyèn thìb diꞌs axta coꞌteꞌ nac leꞌn templ coꞌteꞌ nac lugar más natúꞌ loo béꞌ coꞌteꞌ nzo Diox. Diꞌsa mbez: ―Nase guneela. Conꞌ ndxèꞌ nac lult conꞌ coꞌ lin par tataa mod tetìin mèn loo izlyoꞌ. 18 Sya, ngulàa bèel gundii. Mbyèn huax ruid. Ngos mblyaꞌb gundii. No mbuin thìb xòo brut más fuert coꞌ tarte huin dib lal nziriꞌ mèn loo izlyoꞌ. 19 Lomisqueꞌ ne, mxaquen ale ngulàa bes son part ciuda Jerusalén coꞌ nac ciuda roo ciuda xèn. Leꞌ rye liz mèn coꞌ nac chol ciuda coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ na, ngulàareꞌ no ngulàateriꞌ ciuda loo izlyoꞌ. Làth xtauꞌa, Diox mteꞌ lezoꞌ cón cheꞌn ciuda coꞌ neꞌ tedib lèe ciuda Babiloñ par li Diox gàc más yaltìi no yalnè loo mèn ciudaa por tant ndxecloo Diox ñèe Diox mèna por mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp mèna loo Diox. 20 Lomisqueꞌ ne, rye yòo biiz coꞌ nziriꞌ leꞌn níttóꞌ chol lugar no rye yii den mdyep leꞌn níttóꞌ no mdyonꞌ rye yii den. 21 Lomisqueꞌ ne, ngulàa yuu quèe brut coꞌ néꞌ axta choꞌ kil rloo mèn loo izlyoꞌ. Per mastaleꞌ ngulàa yuu quèea rloo mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ, ale leꞌleꞌ gunii yèequeꞌ no gunii tìiqueꞌ mèna cón cheꞌn Diox por yuu quèe coꞌ ngulàa rloo mèna tac yuu quèea mbli ngòc thìb yaltìi tínꞌ loo mèn. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ Diox mquexùꞌ cón cheꞌn thìb xaꞌgot coꞌ ngòc thìb xaꞌgot burrid. Ngolo nguriꞌth conꞌa, mbiꞌth thìb angl coꞌ ngòc gaz angl

17

639 coꞌ mque no tedib loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ leꞌn cop coꞌ ngòc gaz cop. Gunee angla loon: ―Juàn, que de ndxèꞌ par luꞌen lool cón cheꞌn yaltìi coꞌ tyactìi thìb xaꞌgot coꞌ nac xaꞌgot roo xaꞌgot xèn coꞌ ndli yalburrid. Xaꞌgota ñibeꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ par yòo mèn loo mod yeꞌrsinꞌ coꞌ nac xaꞌgota. 2 Ryethe mèn coꞌ ngòc rey coꞌ mnibeꞌ loo mèn loo izlyoꞌ, mèna ngure ban liqueꞌ xalqueꞌ ngòc mod yeꞌrsinꞌtúb coꞌ ngòp xaꞌgota. Lomisqueꞌ ne, mxaquen leꞌ rye mèn coꞌ ngure ban dib athu loo izlyoꞌ, ale angngureriꞌ mèn, mbli mèn ngòc nguàal conꞌ coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ. Ngòc mèn xal mènguy por mbli mèn ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòc lomisqueꞌ mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp xaꞌgota. 3 Leque hora, Xpii Natúꞌ mbli par mxaquen gunèen leꞌ angl mbeꞌ daa thìb lugar coꞌteꞌ nagán. Tya, gunèen thìb xaꞌgot coꞌ ndub thìb máꞌ tínꞌ. Máꞌa gunaa nane ren. No dib lad máꞌa ndub diꞌs coꞌ ngòc diꞌs zab coꞌ ñii yèe ñii tìi máꞌ cón cheꞌn Diox. No mxaquen leꞌ máꞌa mque no gaz yéc. No lomisqueꞌ ne, mxaquen ndub siꞌ cach yéc máꞌ. 4 Xaꞌgot coꞌ ndub máꞌa noc xab larꞌ morad no larꞌ nane ren. No nabeꞌste natoxcuaꞌ xaꞌ con anab corral or no con anab yiꞌf or. No natoxcuaꞌ xaꞌ con thìb loo quèe coꞌ anzeꞌf náp ntac no con thìb loo perl coꞌ anzeꞌf náp ntac. Mxaquen nzo thìb cop coꞌ nacsuaꞌ con anab or yaꞌ xaꞌgota. Leꞌn copa ngo ampurte conꞌ zab coꞌ anzeꞌf naxin ndlyaꞌ coꞌ nacpeꞌ conꞌ xin no conꞌ cap, coꞌ nee diꞌs, nac mod coꞌ ndxàp xaꞌgota. 5 Nde nxonꞌ, mdub diꞌs lechuz xaꞌgota. Diꞌsa yende chó mèn taꞌ cuent cón nee diꞌs diꞌsa. Diꞌsa mbez taandxèꞌ: Ciuda roo no ciuda xèn coꞌ lèe Babiloñ nac xnaꞌ chol xaꞌgot coꞌ ndli yalburrid tínꞌ. No nac ciuda Babilón xal xnaꞌ rye mèn coꞌ nzi ban dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ ndli conꞌ xin no conꞌ cap xalqueꞌ ngòc mod

APOCALIPSIS 17 coꞌ ngòp xaꞌgota. 6 Látha, chàa, mdub xnìi lezon. Mdan cuent no mdenꞌen leꞌ xaꞌgota mquée mbii yéc no ngòc xaꞌgota xal thìb xaꞌguy por cón cheꞌn ren coꞌ ngòc ren cheꞌn mèn coꞌ mxyo, mèn coꞌ ngòoleꞌ loo cón cheꞌn Diox coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox no mèn coꞌ nguthxùꞌ por mdaꞌ mèna cuent cón cheꞌn Tad Jesús loo mèn. No coꞌseꞌ gunèen conꞌa, ante mbyuꞌ mbyàl daa no ante mbuiꞌen no ante gunaan loo conꞌ gunèena. 7 Láth ndxàc conꞌa loon, gunee angl loon: ―Juàn, ¿chonon susqueꞌ ngüiꞌ ñaal loo conꞌ ndxàc baꞌ, àꞌ? Neꞌhuiꞌdel no neꞌñaadel loo conꞌ ndxàc baꞌ. Na luꞌ lool cón nee diꞌs cón cheꞌn xaꞌgot baꞌ tac cón cheꞌn xaꞌgot baꞌ no cón cheꞌn máꞌ coꞌ ndub xaꞌgot baꞌ coꞌ nac máꞌ coꞌ ngue no gaz yéc no coꞌ nac leque máꞌ coꞌ ndub siꞌ cach yéc, yende chó mèn gác taꞌ cuent cón cheꞌn máꞌ baꞌ lool. 8 Máꞌ tínꞌ coꞌ gunèela, máꞌa nac thìb mbiꞌ coꞌ nzo banleꞌ ndooreꞌ. Per mastaleꞌ ngo ban mbiꞌ, nalleꞌ nguthleꞌ mbiꞌ. No mastaleꞌ nguthleꞌ mbiꞌ, per ale bere mbiꞌ, ryoꞌ mbiꞌ leꞌn yeꞌrbiil par ban mbiꞌ tedib vez ndooreꞌ gath mbiꞌ thidtene yiloa. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ nzi ban loo izlyoꞌ, mèna nac mèn coꞌ indubte lèe loo libr coꞌteꞌ ndub lèe mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene. Libr coꞌ ngue no Dioxa, libra ngue noleꞌ Diox axta coꞌseꞌ anon mblec Diox izlyoꞌ. No más de cona, ante huiꞌ mèna no ante ñaa mèna coꞌseꞌ ñèe mèn ryo xban máꞌ tínꞌ coꞌ nac mbiꞌ coꞌ ngo ban no ngoloa nguth mbiꞌ. Per nalleꞌ, ale mbere mbiꞌ, ngro xban mbiꞌ tedib vez. Por cona, huiꞌ mèn no ñaa mèn loo mbiꞌ tedib vez. 9 Trèꞌ ngue niin plá diꞌs ndxèꞌ lool, Juàn, par queꞌl diꞌs ndxèꞌ loo yeꞌs par li mèn coꞌ ndxác xtùuz cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ no taꞌ mèn cuent cón cheꞌn diꞌs ndxèꞌ cón nee diꞌs ndxèꞌ. Pues gaz yéc máꞌ coꞌ gunèel ndluꞌ nac no nee diꞌs nac gaz yii coꞌ nac yii coꞌteꞌ ndub xaꞌgota. 10 Lomisqueꞌ ne, gaz yéc máꞌ

APOCALIPSIS 17​, ​18 coꞌ gunèela ndluꞌ cón cheꞌn gaz mbiꞌ coꞌ ngòcleꞌ rey. Per de loo gaz mbiꞌ coꞌ ngòcleꞌ reya, ngololeꞌ gunee cón cheꞌn gaꞌy mbiꞌ. Per beꞌ mbyanꞌ taachop mbiꞌ. Thìb mbiꞌ nac gobiern coꞌ ñibeꞌ nalleꞌ. Per tedib mbiꞌ tarte yiꞌth, coꞌ nee diꞌs, tarte tlo mbiꞌ, ñibeꞌ mbiꞌ. Per coꞌseꞌ yiꞌth mbiꞌ coꞌ nac lult mbiꞌ coꞌ ñibeꞌa, neꞌtyub ñibeꞌde mbiꞌ arid nen, coꞌ nee diꞌs, huax línꞌ. Luega ñeei loo mbiꞌ. 11 Per leque thìb máꞌ tínꞌ coꞌ ngòc mbiꞌ coꞌ thidte ngòc rey con rye gaz rey ndooreꞌ no ngoloa nguth mbiꞌ, leque mbiꞌa bere ryo xban par gàc mbiꞌ rey coꞌ ñibeꞌ coꞌ gàc xon rey coꞌ ñibeꞌ. Coꞌseꞌ ñibeꞌ rey coꞌ gàc xon rey ndxep tiemp coꞌ gàc leque mbiꞌa, syareꞌ, ñeei loo mbiꞌ thidtene, coꞌ nee diꞌs, Diox li par lyàa mbiꞌ thìb lìte leꞌn yeꞌrbiil thidtene. 12 Leꞌ ryete siꞌ cach coꞌ gunèel mdub yéc máꞌa na, siꞌ cach máꞌa nee diꞌs nac siꞌ rey coꞌ tarte tlo ñibeꞌ. Diox taꞌ lugar gàp reya conꞌ laꞌs nii reya no conꞌ laꞌs yaꞌ reya par ñibeꞌ reya ndxepte tiemp coꞌ gàc leque tiemp coꞌ ñibeꞌ máꞌ tínꞌ coꞌ nac thìb mbiꞌ loo izlyoꞌ. 13 Ryete siꞌ reya thidte diꞌs que no. No taꞌ ryete reya lugar par ñibeꞌ máꞌ tínꞌ coꞌ nac mbiꞌa loo reya. 14 Leꞌn ndxep tiempa, cuaꞌn xóꞌ ryete siꞌ reya con máꞌ tínꞌ coꞌ nac mbiꞌa con solndad rey no solndad mbiꞌa contra Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Jesucrist. Per Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Jesucrist li gan loo rye reya no loo máꞌ coꞌ nac mbiꞌa tac Jesucrist nac Tad coꞌ ñibeꞌ loo chol mèn, coꞌ nee diꞌs, nac Tad loo izlyoꞌ. No nac Tad Jesucrist rey cheꞌn mèn, coꞌ nee diꞌs, nac rey coꞌ ñibeꞌ loo mèn loo izlyoꞌ. Leꞌ rye mèn coꞌ mqueltàa con Tad Jesucrist na, mèna nac mèn coꞌ Diox mcui no coꞌ mblec Diox loo cón cheꞌn Diox. No thidtenequeꞌ altant nzi mèna loo cón cheꞌn Diox. 15 Tolo gunee angl loon: ―Juàn, níttóꞌ coꞌ mxacl gunèel coꞌteꞌ ndub xaꞌgot coꞌ ndli yalburrid, níttóꞌa

640 nee diꞌs nac mèn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ no nac níttóꞌa mèn rye nación coꞌ ndyoodiꞌs chol diꞌstèe. 16 Leꞌ siꞌ cach coꞌ gunèel ndub yéc máꞌ tínꞌa na, conꞌa nee diꞌs leꞌ mèn coꞌ nziriꞌ loo izlyoꞌ yòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn xaꞌgota. No láꞌyaꞌ mèn cón cheꞌn xaꞌgota. No li mèn gàc loo xaꞌgota xal thìb mèn coꞌ yende xab coꞌ ngue tee che. Ale tlate hua mèna bélꞌ lad xaꞌgota. No tec mèn xaꞌgota loo quìi no loo bèel. 17 Yub Diox mbli par mbli mèn coꞌ ngòc reya xal mblyaꞌs Diox par thidte ngòc mèna no par thidte mdoodiꞌs mèna par mbli mèna ngòc máꞌ tínꞌa xaꞌ coꞌ ñibeꞌ dib athu loo izlyoꞌ xal thìb rey axta zin huiz no tyaa huiz coꞌ ndxab Diox cued, ya neꞌtolode ban máꞌ tínꞌa loo izlyoꞌ. 18 Leꞌ xaꞌgot coꞌ gunèela na, xaꞌgota nac ciuda roo no ciuda xèn coꞌ ñibeꞌ no coꞌ li gàc nadoꞌ rye mèn coꞌ ñibeꞌ loo mèn dib athu loo izlyoꞌ par ñibeꞌpeꞌ ciudaa loo mèn dib athu loo izlyoꞌ. Ciuda coꞌ neꞌ lèe ciuda Babiloñ lyux thidtene. Ngolo ngòc ryethe conꞌa, mxaquen gunèen tedib angl coꞌ nde làa loo béꞌ loo izlyoꞌ. Angla ndxàp conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii angl no laꞌs yaꞌ angl. Leꞌ loo izlyoꞌ na, mbyàꞌx xnìi coꞌ nquée lad angl. 2 Mbìnen ngrozèe angl cabii. Mbez angl loo mèn loo izlyoꞌ: ―Nase ya mblyuxleꞌ ciuda roo no ciuda xèn coꞌ neꞌ lèe ciuda Babiloñ. No ngòc ciuda roo ciuda xèna liz no làaz cheꞌn chol xpii yeꞌrsinꞌ. Lomisqueꞌ ne, ngòc ciudaa ciuda coꞌteꞌ ngos ngóol chol mbin coꞌ indxòode lezoꞌ mèn huiꞌ mèn no chol mbin coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ mèn ñèe mèn. 3 Tataaqueꞌ gàca loo mèn ciuda roo ciuda xèna tac mèn ryete nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ nzi li xalqueꞌ nac mod coꞌ ndxàp mèn ciuda roo ciuda xèna. Tac mod coꞌ ndxàp mèn ciudaa ndli inthyonte mèn loo chol

18

641 conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndli mèn. Nac mèna xal mènguy coꞌ nquée mbii yéc coꞌseꞌ ndli mènguy chol conꞌ yeꞌrsinꞌ. No axta rye mèn coꞌ nac rey, coꞌ nee diꞌs, chol mèn coꞌ ñibeꞌ loo xtàa mèn nzi ban li mèna chol conꞌ yeꞌrsinꞌ xalqueꞌ nac mod coꞌ ndli mèn ciudaa. Lomisqueꞌ ne, rye mèn coꞌ nac comerciant loo izlyoꞌ ndxèꞌ ndxàc ric por mod coꞌ ndxàp mèn ciudaa por nthoꞌ comerciant ryethe conꞌ coꞌ ndyoxcuaꞌ mèn ciudaa coꞌ nac thìb mod yeꞌrsinꞌtúb coꞌ ndxàp mèn ciudaa. 4 Leque hora, mbìnen tedib diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ. Diꞌsa mbez: ―Groꞌ guꞌ leꞌn ciuda baꞌ, guꞌ coꞌ nzo loo cón chenen no guꞌ coꞌ nac chenen, par neꞌgàcte guꞌ thidte con mèn coꞌ ndxàp xtol baꞌ no par neꞌcuaꞌnte guꞌ xquin guꞌ xal ncuaꞌn mèna baꞌ xquin mèna baꞌ, no par neꞌyidinꞌte yaltìi coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ndxàc loo mèn baꞌ loo guꞌ, ne. 5 Tac mèn baꞌ anzeꞌf thìb xtol mcuaꞌn loo Diox. Por cona, indxathlaꞌste Diox ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèn baꞌ. 6 Leꞌ sya, leque hora mnibeꞌ angl loo taamas angl coꞌ mtelꞌ Diox par tetìi angl mèn cheꞌn ciuda coꞌ neꞌ lèe ciuda Babiloñ. Ndxab angla loo taamas angl: ―Bli guꞌ lomisqueꞌ conꞌ loo mèn ciuda baꞌ xal mbli mèn ciuda baꞌ loo chol mèn. Lomisqueꞌ ne, blo xtàa guꞌ chop vez loo mèn ciuda baꞌ xalqueꞌ mbli mèn baꞌ loo chol mèn. Fcuaꞌn guꞌ mod tetìi guꞌ mèn baꞌ chop vez por ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nde teeleꞌ ndli mèn baꞌ loo taamas mèn. 7 Bli guꞌ par tyactìi mèn ciuda baꞌ axta plóthe no par tenꞌ mèna yalnè axta plóthe xalqueꞌ coꞌseꞌ mque tee teꞌs mèn, no mque tee xalꞌ mèn, no mdyoxcuaꞌ mèn con ampurte conꞌ huen axta plóthe. Tataa bli guꞌ tac mèn ciuda baꞌ mbez loo lezoꞌ mèn: Trèꞌ nduben. Yende chó ñibeꞌ loon no yende chó ñii loon. Nac daa xal thìb xaꞌgot coꞌ nac rein. Inacte daa xal thìb xaꞌgot viud. No dib lal naban daa yende chó mèn gác li

APOCALIPSIS 18 par texi mèna lezon. Anzeꞌf huen nzon. No huen ndan par delant. 8 Por cona, thidte huiz gàc ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ ndxèꞌ loo mèn ciudaa: Gath mèna. Xi lezoꞌ mèn por yaltìi coꞌ gàc loo mèn. Lyàa huin loo mèn. Lyàa quìi no bèel loo mèn par yec mèn. Tataa li Diox loo mèn tac Diox nac Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. No nac Diox Tad coꞌ mquexùꞌ mèna par tataa gàca loo mèna. 9 Leꞌ rye mèn coꞌ ngòc rey no coꞌ ngòc mèn nac zinꞌ coꞌ mnibeꞌ loo xtàa dib athu loo izlyoꞌ, mèn coꞌ mque tee li xal nac mod yeꞌrsinꞌ cheꞌn mèn ciudaa no mèn coꞌ mbli xal ndyoxcuaꞌ mèn ciudaa, mèna gónꞌ no cozèe yath mèna coꞌseꞌ ñèe mèna yitoo zen ndxec ciuda roo ciuda xèna, ne. 10 Mèn coꞌ ngüiꞌ xal ndxetoo zen ndxec ciudaa, mèna nziriꞌ tith por mzyeb mèna ndxàc yaltìi loo mèn ciudaa. Mèna mbez loo mbii loo mèn ciuda roo ciuda xèna: ―¡Ay, prob guꞌ izlyoꞌ, mèn ciuda Babiloñ, guꞌ coꞌ ngòc mèn ciuda roo ciuda xèn. Ale setilte ngòc conꞌ tínꞌ baꞌ loo guꞌ, yoo, par tatuaꞌ mod mtetìi Diox guꞌ. Mzyalqueꞌ guꞌi. 11 Lomisqueꞌ ne, ale mbínꞌ mèn coꞌ ngòc comerciant coꞌ mbli delgens dib athu loo izlyoꞌ por cón cheꞌn mèn ciudaa coꞌ ngòc yaltìi looa tac ya yende chó mèn tolo ndiꞌ ryethe conꞌ coꞌ ndyee thoꞌ mèn loo mèn ciudaa. 12 Ryethe conꞌ coꞌ nac coꞌ ndyee thoꞌ mèn coꞌ ndli delgens par neda nac chol conꞌ coꞌ nacsuaꞌ con or, no conꞌ coꞌ nacsuaꞌ con plat, no coꞌ nacsuaꞌ con chol loo quèe coꞌ anzeꞌf ntac. Nthoꞌ mèna chol loo perl, larꞌ fin coꞌ anzeꞌf náp ntac, no larꞌ sed coꞌ nac color morad no coꞌ nac color nane ren. No nthoꞌ mèna rye loo yaa huen coꞌ nix ndlyaꞌ. No nthoꞌ mèna huax loo conꞌ coꞌ nacsuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe marfil. Nthoꞌ mèna thìb loo yaa huen coꞌ anzeꞌf náp ntac. Nthoꞌ

APOCALIPSIS 18 mèna yiꞌf coꞌ lèe brons no chol taamas yiꞌf. No nthoꞌ mèna quèe coꞌ lèe marm. 13 Nthoꞌ mèna canel no rye loothe taamas conꞌ coꞌ nix ndlyaꞌ xal duꞌr yalꞌ no tedib loo conꞌ coꞌ lèe mirr no nít perfum coꞌ anzeꞌf nix ndlyaꞌ. Nthoꞌ mèn mbacxilꞌ, huay, carret coꞌ ngoꞌf huay, no axta ndxeꞌ mèna mèn coꞌ nthoꞌ mèna par ndxàc mèn moz coꞌ ndyoꞌ par ñibeꞌ yèe mèna loo prob mèn coꞌ ndxàc moz. 14 Per coꞌseꞌ ñèe mèn coꞌ nthoꞌa tataa ndxàc loo mèn ciuda coꞌ nac ciuda roo ciuda xèn coꞌ neꞌ tedib lèe ciuda Babiloñ, mèna ndxab loo mèn ciudaa: ―Nase mblyux rye loothe conꞌ ndac coꞌ ngòp guꞌ. No axta arid mdaꞌ guꞌ gust lezoꞌ guꞌ con conꞌ coꞌ ngòp guꞌa. No, por derech, mblyux ryethe conꞌ ndac, no yalgonꞌ, no ryethe mod coꞌ nabeꞌs mdyoxcuaꞌ guꞌ. 15 Ryete mèn coꞌ nthoꞌ coꞌ ndli delgens loo ryethe conꞌ nthoꞌ mèn no ryethe mèn coꞌ ngòc ric por conꞌ coꞌ mthoꞌ mèn loo mèn ciudaa, rye mèna ngure tith loo ciuda roo ciuda xèn coꞌ mdoo yol no coꞌ mdoo lux por tant mzyeb mèna ngüiꞌ mèna xal ndxàc yaltìi loo ciudaa. Ndxónꞌ mèna no mbez yèe mèna. 16 No ndxab mèna loo mbii loo mèn ciudaa: ―¡Ay, prob mèn ciuda roo ciuda xèn baꞌ! Mèn ciuda baꞌ ngòc xal thìb xaꞌgot coꞌ nabeꞌs gunaa coꞌseꞌ ndxoc xaꞌ larꞌ coꞌ nac larꞌ fin, no coꞌseꞌ ndxoc xaꞌ larꞌ coꞌ nac larꞌ color morad no larꞌ color nane ren, no coꞌseꞌ ndyoxcuaꞌ xaꞌgota con anabte or no con anabte quèe coꞌ anzeꞌf náp ntac no con perl. 17 Lomisqueꞌ, mbez mèna loo mèn ciudaa: ―Ale setilte mblyux guꞌ no mblyux yalgonꞌ coꞌ ngòp guꞌ. Lomisqueꞌ ne, ryete mèn coꞌ ngòc capitán coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ ndli zinꞌ loo yòoyaa, no rye mèn coꞌ nzo leꞌn yòoyaa, no rye mèn coꞌ ntetee yòoyaa, no ryete mèn coꞌ ndli zinꞌ loo níttóꞌ,

642 rye mèna ngure tith par ngüiꞌ mèna xal ndxol ciudaa no par huiꞌ mèna xal ndlyux ciudaa. 18 No coꞌseꞌ ñèe mèna ndxetoo zen ndxol ciudaa, ngrozèe yii no ngrozèe den mèna. Mbez mèna loo mbii: ―¿Chó mèn ciuda lalqueꞌ gàc xal ngòc mèn ciuda roo ciuda xèn baꞌ, yey? Yende chó mèn ciuda coꞌ lalqueꞌ gàc xal ngòc mèn ciuda baꞌ, ¿léꞌ?, cara. 19 Látha, ndyen mèna yòo. Nxob mèna yòo yéc mèna tant nxi tínꞌ lezoꞌ mèna. Ndxónꞌ mèna no mdub mingoꞌr yen mèna. No mbez yèe yath mèna. No mbez mèna loo mbii loo mèn ciudaa: ―¡Ay, prob mèn ciuda roo mèn ciuda xèn baꞌ! Con yalgonꞌ coꞌ ngòp mèn baꞌ ngòc ric rye mèn coꞌ mque no barc loo níttóꞌ. No nalleꞌ ale setilte mblyux yalgonꞌ mèn baꞌ. No mblyux mèn baꞌ. 20 Mberen, mbìnen diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ tedib vez coꞌ mbez: ―Ndxeꞌlequeꞌ, ftac lezoꞌ guꞌ no fxoꞌf ndeꞌ fxoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ guꞌ cón cheꞌn conꞌ coꞌ ngòc loo ciuda baꞌ, ryete guꞌ coꞌ nzo loo béꞌ, no ryete guꞌ coꞌ nac apostl coꞌ mtelꞌ Jesucrist par ndxeꞌ guꞌ diꞌs ndac loo mèn, no ryete guꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, no ryete guꞌ coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox no coꞌ nac cheꞌnpeꞌ Diox. Tac texal ngolo mquexùꞌ Diox mèn baꞌ par mtetìi Diox mèn baꞌ, tatuaꞌ mod mbli Diox mblo xtàa Diox loo mèn baꞌ por cón cheꞌn guꞌ. No mbli Diox conꞌ nalì no conꞌ nambìi loo guꞌ por cón cheꞌn mèn baꞌ. 21 No coꞌseꞌ ngolo mbìnen diꞌsa, chàa, gunèen mblít thìb angl thìb quèe roo coꞌ néꞌ xal thìb quèe yees. Mxen angl quèea. Mblobii angl quèea leꞌn níttóꞌ. Ndxab angl loo mbii: ―Texal mblobiin quèe ndxèꞌ leꞌn níttóꞌ, tatuaꞌ lyux mèn coꞌ nac mèn ciuda roo ciuda xèn coꞌ neꞌ lèe ciuda Babiloñ. No thidtene ya neꞌberede mèn, huiꞌ mèn ciuda roo ciuda xèn coꞌ neꞌ lèe Babiloñ tedib vez.

643 22 Ndxab angl cón cheꞌn mèna, ne: ―Thidtene ya neꞌgònte mèn golꞌ mèn musc ned coꞌ nac ned guꞌ, musc coꞌ nac arp, no coꞌ nac flaut, no coꞌ nac trompet. Neꞌ neꞌ yòo mèn coꞌ ndxác ndli chol zinꞌ. Neꞌ neꞌ yèn tyez molin coꞌseꞌ ndli molin zinꞌ leꞌn ciudaa. 23 Ya neꞌyúꞌde loo mèn coꞌ nac chol xnìi lampr coꞌ tenìi ciudaa thidtene. No thidtene ya neꞌyènte gàc ruid leꞌn ciuda coꞌseꞌ selyaꞌ mèn leꞌn ciudaa. Tataa gàca loo mèn ciudaa mastaleꞌ ngòc mèn coꞌ nthoꞌ chol conꞌ loo mèn ciudaa mèn coꞌ ngòc mèn más mèn roo no mèn xèn loo taamas mèn dib athu loo izlyoꞌ. Lomisqueꞌ ne, tataa gàca loo mèn ciudaa tac mquedìi mèn ciudaa mèn chol nación dib athu loo izlyoꞌ con mod yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòp mèna coꞌ nac ngòc mèna mèn bruj. 24 Tolo ndxab angl: ―Tataa mod mtetìi Diox mèn ciuda roo ciuda xèna axta plóthe tac leꞌn ciudaa mbeth mèna mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. No mbeth mèna mèn coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. No mbeth mèn ciudaa huax mèn coꞌ ngo ban dib athu loo izlyoꞌ. Ngolo mbìnen gunii angl rye coꞌ ngòca, mbìnen mbyèn diꞌs cheꞌn huax mèn loo béꞌ coꞌ mbez cabii: ¡Ay, Dioꞌs! Gab naꞌ leꞌ Diox nac Diox roo no Diox xèn, Diox naꞌ coꞌ mbli par ndlyáꞌ mèn loo conꞌ ryes. Nac Diox naꞌ Diox roo no Diox xèn loo ryethe conꞌ. No ndxàp Diox naꞌ rye loothe conꞌ roo conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 2 Diox roo no Diox xèn nac Diox tac nalì no nambìi ndub rez Diox con mod coꞌ ndxàp Diox coꞌ nac mod lìcpeꞌ. Mquexùꞌleꞌ Diox xaꞌgot coꞌ nac xaꞌgot roo xaꞌgot xèn coꞌ nacguèꞌ xaꞌgot burrid coꞌ mbli leꞌ mèn coꞌ ngo ban dib athu loo izlyoꞌ mbli ngòc nguàal conꞌ zab coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ nac mod coꞌ ndxàp xaꞌgota. Por

19

APOCALIPSIS 18​, ​19 cona, mblo xtàa Diox conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli xaꞌgota coꞌseꞌ mbli xaꞌgota mbeth mèn prob mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Diox. 3 Mbere mèna, ndxab mèna tedib vez: ―¡Ay, Dioꞌs! Gab naꞌ Diox roo no Diox xèn nac Diox tac Diox mbli ndxetoo zen leꞌn ciuda mèn baꞌ. Thidtenequeꞌ yitoo zen ze no yálꞌ. No neꞌyúꞌde quìi coꞌ ndli ndxetoo zen baꞌ thidtene. 4 Leꞌ ryete gal fthap mèngool no dyap máꞌ coꞌ nabana na, mdub xib no mcòoꞌ mèngoola no máꞌ coꞌ nabana yéc máꞌ no mèngoola loo Diox coꞌ ndub loo asient coꞌ nzo loo béꞌ. Mbez mèngoola no dyap máꞌ coꞌ nabana: ―Tataaqueꞌ ndxàal ngòca. No nalleꞌ gab naꞌ Diox roo no Diox xèn nac Diox coꞌ mbli ngòc conꞌa. 5 Mberen, mbìnen tedib diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ coꞌteꞌ ndub Diox loo asient. Diꞌsa mbez: ―Bli guꞌ no fteꞌth guꞌ cón cheꞌn conꞌ roo no conꞌ xèn coꞌ mbli Diox, ryete guꞌ coꞌ nxoꞌf zinꞌ cheꞌn Diox no ryete guꞌ coꞌ nzyeb ñèe Diox, que nac guꞌ mèn coꞌ nac mèn beꞌthe, no que nac guꞌ mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs nac mèn roo no mèn xèn. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn Mbacxilꞌ coꞌ nac Crist no cón cheꞌn mèn coꞌ nzoleꞌ loo cón cheꞌn Crist coꞌ queltàa no Crist loo béꞌ. 6 Daa, Juàn mberen, mbìnen ruid coꞌ mbyèn coꞌ nac diꞌs coꞌ mbez huax mèn. Ruida mbyèn xal coꞌseꞌ nxyoꞌf nít huax yóꞌbeꞌ. No mbyèn ruida xal coꞌseꞌ ndxas ndlyaꞌb gundii. Mxaquen mbez mèna: Gab naꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn ndli Diox tac nalleꞌ, por derech, tlo Diox, ñibeꞌ Diox loo ryethe conꞌ thidtene, Tad Diox naꞌ coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 7 Leque naꞌ li par tyac lezoꞌ naꞌ axta plóthe. No leque naꞌ li par xyoꞌf

APOCALIPSIS 19 ndeꞌ xyoꞌf ndlaꞌ lezoꞌ naꞌ axta plóthe. No gab naꞌ conꞌ roo no conꞌ xèn cón cheꞌn conꞌ mbli Diox loo mèn tac nase mzinleꞌ tiemp no mzinleꞌ hor coꞌseꞌ queltàa no naꞌ Mbacxilꞌ cheꞌn Diox coꞌ nac leque yub Jesucrist par yo no naꞌ Jesucrist thidtene xal coꞌseꞌ ndxàc nab thìb mzaꞌ par selyaꞌ mzaꞌ con thìb mbyòo coꞌ gàc saꞌl mzaꞌ par tyub no mzaꞌ mbyòo thidtene. 8 Lomisqueꞌ ne, gàca loo naꞌ xal coꞌseꞌ ndyoxcuaꞌ mzaꞌ coꞌ selyaꞌ coꞌseꞌ ndxoc xab mzaꞌ larꞌ huen coꞌ ante nagus bèellequeꞌ ñaa no coꞌ nquée xnìi. Lomisqueꞌ ne, mbìnen ndxab mèna leꞌ larꞌ huen, coꞌ nee diꞌs, xab mzaꞌ coꞌ goc mzaꞌ par selyaꞌ mza, larꞌ huena nee diꞌs nac mod nalì no mod nambìi cheꞌn naꞌ tac naꞌ mbluꞌqueꞌ xá mod mque tee ban nalì naꞌ no xá mod mque tee ban nambìi naꞌ loo Diox, naꞌ coꞌ ngòo loo cón cheꞌn Diox, naꞌ coꞌ ngòc cheꞌnpeꞌ Diox. 9 Sya, gunee angl loon: ―Juàn, taandxèꞌ fqueꞌ diꞌs loo yeꞌs xal niina lool nalleꞌ: Huen nda mèn coꞌ ngòc convid par ya mèn loo yalhua coꞌ gàc cheꞌn Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Jesucrist. Gunee angl loon, ne: ―Diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ nac diꞌs coꞌ nac lìcpeꞌ cheꞌn Diox coꞌ gunee Diox loon par niina lool. 10 Láth ndyoodiꞌs angl loon, mdub xiben loo angl no mcòoꞌen yéquen loo angl. Per ale ndxeꞌleque, gunee angl loon: ―Neꞌlidel tatuaꞌ loon, ey. Tac daa nxoꞌf zinꞌ cón cheꞌn Diox xalqueꞌ nxoꞌf zinꞌl cón cheꞌn Diox no xalqueꞌ nxoꞌf zinꞌ mèn coꞌ ndxàc hues lùu por cón cheꞌn Jesucrist, mèn coꞌ altant ndyoo par ngo mèn yalbàn cón cheꞌn Tad Jesús. Más huen ftub xibl no fcòoꞌ yécl loo Diox. Rye mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox, mèna nac mèn coꞌ ngo xoꞌf no coꞌ ndaꞌ cuent cón cheꞌn Jesús.

644 Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn thìb mbiꞌ coꞌ mdub huay nagus. 11 Be taa be taa ndoon ale gunèen mxaquen mxyalꞌ loo béꞌ. No mxaquen ale, chàa, ngroꞌ too thìb huay nagus. No mdub thìb mbiꞌ huay. Mbiꞌ coꞌ ndub huaya lèe, xal ndxòn mèn diꞌs, Anzeꞌf Altant. No lèe mbiꞌ, xal ndxòn mèn diꞌs, Lìcpeꞌ. Tataa lèe mbiꞌ tac coꞌseꞌ ñibeꞌ mbiꞌ, nalì no nambìi ñibeꞌ mbiꞌ loo mèn. No li mbiꞌ xóꞌ xal ndxàalpeꞌi loo mèn loo izlyoꞌ par co xtàa mbiꞌ ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ mbli mèn yeꞌrsinꞌ loo chol mèn. 12 Mxaquen ndxaaꞌd bèel ngudloo mbiꞌ xal coꞌseꞌ ndxetoo bèel. No mxaquen ndub huax coron yéc mbiꞌ. No ndub thìb diꞌs coꞌ nac tedib lèe mbiꞌ lechuz mbiꞌ. No ante mbiꞌ nanee no non mbiꞌ cón nee diꞌs diꞌs coꞌ nacguèꞌ lèea. 13 Noc xab mbiꞌ thìb ned xab mbiꞌ coꞌ nagoꞌ con renpeꞌ mèn. No lèeguèꞌ mbiꞌ, xal ndxòn mèn diꞌs, nac Xtiꞌs cheꞌn Diox. 14 No ndoo nque huax angl coꞌ nac solndad coꞌ nzo loo béꞌ xís mbiꞌ. Angla gunèen noc xab anabte larꞌ nagus bèellequeꞌ coꞌ ngòc larꞌ coꞌ anzeꞌf nambìi, coꞌ ngòcqueꞌ thìb larꞌ huen coꞌ lèe lin. No ndub angla anabte huay nagus. 15 No mxaquen ndryoꞌ thìb spad coꞌ nalen tínꞌ ryop loo ro mbiꞌ. Spada làa mbiꞌ rloo mèn coꞌ nac mèn rye nación dib athu loo izlyoꞌ. No ñibeꞌ yèe mbiꞌ loo mèn rye nación dib athu loo izlyoꞌ. No noo noo tub rez mbiꞌ cón cheꞌn rye mèn dib athu loo izlyoꞌ xalqueꞌ ndxàal gàca loo mèn. Neꞌlyatte lezoꞌ mbiꞌ ñèe mbiꞌ mèn huiza. Ale ndxeꞌlequeꞌ, tetìi tínꞌ mbiꞌ mèn dib athu loo izlyoꞌ axta plóthe por ndxecloo Diox ñèe Diox mèn, Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ roo no conꞌ xèn laꞌs nii Diox no laꞌs yaꞌ Diox. 16 No neꞌ mbiꞌ diꞌs coꞌ mbez taandxèꞌ: Rey coꞌ ñibeꞌ loo rye rey loo izlyoꞌ, no loo mèn nac zinꞌ coꞌ ñibeꞌ loo xtàa loo izlyoꞌ, no loo Tad coꞌ ñibeꞌ loo mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs nac Tad loo izlyoꞌ.

APOCALIPSIS 19​, ​20

645 Diꞌsa ndub lad xab mbiꞌ coꞌteꞌ nac pech mbiꞌ no coꞌteꞌ nac bélꞌ fchaꞌ corꞌ mbiꞌ. 17 Chàa, ngua loon gunèen thìb angl coꞌ ndoo loo huiz xal coꞌseꞌ ndyoo mèn loo thìb banc. Angla cabii ngrozèe loo rye mbin coꞌ nxobii loo mbii. Ndxab angl loo mbin: ―Que de guꞌ, no thidte queltàa guꞌ par hua rsè guꞌ thìb rsè coꞌ mbli nab Diox hua guꞌ. 18 Guꞌ hua bélꞌ coꞌ nac bélꞌ mèn coꞌ ngòc rey. No hua guꞌ bélꞌ cheꞌn mèn coꞌ ngòc mèn nac zinꞌ coꞌ mnibeꞌ loo xtàa mèn dib athu loo izlyoꞌ. No hua guꞌ bélꞌ mèn coꞌ ñibeꞌ loo solndad. No hua guꞌ bélꞌ mèn coꞌ ndli cuent anzeꞌf mbiꞌ. No hua guꞌ bélꞌ huay. No hua guꞌ bélꞌ mèn coꞌ ndyub huay. No hua guꞌ bélꞌ ryethe mèn, que nac mèna mèn coꞌ yende chó taamas mèn ñii loo coꞌ nacguèꞌ mèn coꞌ yende chó mèn mbee ncaꞌ, que nac mèna moz coꞌ nac moz yèe loo patrón, que nac mèna mèn beꞌthe, que nac mèna mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs nac mèn roo no mèn xèn. Hua guꞌ bélꞌ mèna. 19 Sya, gunèen máꞌ tínꞌa, no rye mèn coꞌ ngòc rey coꞌ nac mèn nac zinꞌ coꞌ ñibeꞌ loo xtàa mèn dib athu loo izlyoꞌ con rye solndad mèna. Ryete mèna mqueltàa par li mèna xóꞌ con mbiꞌ coꞌ ndub huay nagus no con solndad mbiꞌ. 20 Per solndad mbiꞌ thidte mxen máꞌ tínꞌa xal thìb pres con mbiꞌ coꞌ mbez ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Per diꞌs coꞌ ndeꞌth mbiꞌa nac diꞌs gutyèꞌtúb, mbiꞌ coꞌ mbli huax yalguzyeꞌ loo máꞌ tínꞌ. No por mbli mbiꞌa huax yalguzyeꞌ coꞌ nac yalguzyeꞌ gutyèꞌ loo mèn, mbli mbiꞌ par mquedìi mbiꞌ huax mèn par mblaꞌ mèn mquée señ cheꞌn máꞌ tínꞌa lechuz o laꞌs yaꞌ mèn. No mbli mbiꞌa par mdub xib rye mèna loo gunab cheꞌn máꞌ tínꞌa. Leque hora, mblo mbiꞌ coꞌ mdub huay nagus máꞌ tínꞌ no mbiꞌ coꞌ mdeꞌth diꞌs gutyèꞌ, ndoo lì ndoo gaꞌ máꞌ, ndoo lì ndoo gaꞌ mbiꞌ, ngulàa mbiꞌ leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ ndxetoo bèel coꞌ ndxol con asufr.

21 Leꞌ taamas solndad cheꞌn máꞌa no mèn coꞌ ngòc rey coꞌ ngòc mèn coꞌ mnibeꞌ loo xtàa dib athu loo izlyoꞌa na, nguth con spad coꞌ mdub ro mbiꞌ coꞌ mdub huay nagus. No leque hora nduhua mbin béꞌ bélꞌ rye mèna axta plóthe.

Mebizya gàc xal thìb pres leꞌn yeꞌrbìil leꞌn thìb mil línꞌ. Ngolo nguriꞌth ryethe conꞌa, gunèen thìb angl coꞌ nde làa loo béꞌ loo izlyoꞌ. Neꞌ angl lyab cheꞌn puert yeꞌrbìil. No neꞌ angl thìb caden fchaꞌ yaꞌ angl. 2 Angla mxen máꞌ coꞌ lèe Dragón, máꞌ coꞌ neꞌ tedib lèe Mbelꞌ Gox, máꞌ coꞌ nac merpeꞌ Mebizya, máꞌ coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ nac lèe Satanás. Mquedóꞌ angla Mebizya. 3 Ngoloa, mblobii angl Mebizya leꞌn yeꞌrbìil. Tya, mtegòo angl Mebizya no mqueꞌ angl thìb señ loo puert par tataa mod ya neꞌryoꞌde Mebizya par tolo quedìi Mebizya mèn rye nación coꞌ naban dib athu loo izlyoꞌ. Per coꞌseꞌ ngolo thìb mil línꞌ coꞌ nzo máꞌ leꞌn yeꞌrbìil, Diox mnibeꞌ par ngroꞌ Mebizya leꞌn yeꞌrbìil leꞌn ndxep tiemp xal non Diox naquin gàca. 4 No gunèen nzi belꞌ plá asient thìb lugar loo izlyoꞌ. Loo asienta nzi ndub mèn coꞌ mbli Diox par ngòp mèna conꞌ laꞌs nii mèna no laꞌs yaꞌ mèna par tub rez mèna cón cheꞌn taamas mèn. Lomisqueꞌ ne, gunèen alm no xpii mèn coꞌ mchoꞌ mèn yéc por mdaꞌ mèna cuent cón cheꞌn Jesús loo mèn no por cón cheꞌn diꞌs ndac cheꞌn Diox coꞌ mblo mèna yalbàn loo mèn. Mèna ngòc mèn coꞌ neꞌndub xibte no coꞌ neꞌncòoꞌde yéc loo máꞌ tínꞌ no loo gunab máꞌ tínꞌ. No neꞌ neꞌ nglaꞌ mèna nquée señ cheꞌn máꞌ tínꞌ no cheꞌn gunab máꞌ tínꞌ lechuz o laꞌs yaꞌ mèna. Gunèen, ne, leꞌ mèna ngro xban. No mnibeꞌ no mèna Crist leꞌn thìb mil línꞌ. 5 Per taamas mèn coꞌ nguth coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loo Jesucrist no loo cón cheꞌn Jesucrist, neꞌngro

20

APOCALIPSIS 20 xbante mèna hora. Mèna ryo xban axta coꞌseꞌ tyaa thìb mil línꞌ. Coꞌseꞌ ngro xban mèn coꞌ mnibeꞌ no Crist thìb mil línꞌa, leque hora, ngòc tiemp coꞌ nerlequeꞌ ngro xban mèn coꞌ ngro xban làth mèn nguth, mèn coꞌ ngolaꞌs loo Jesucrist. 6 Huen nda mèn, no ndyac lezoꞌ mèn, no ngòc mèna mèn coꞌ ngro xàꞌleꞌ loo ryethe conꞌ yeꞌrsinꞌ par ngòc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, mèn coꞌ ngro xban leque tiemp coꞌseꞌ ngro xban mèn coꞌ mnibeꞌ no Crist thìb mil línꞌ. Mèna neꞌcoꞌ xàꞌde Diox loo Diox coꞌteꞌ nzo Diox par tetìi Diox mèna thidtene. Ndxeꞌlequeꞌ, gàc mèna mèn coꞌ mbez no coꞌ gab conꞌ roo no conꞌ xèn no conꞌ natúꞌ loo mèn cón cheꞌn Diox. No gab mèna conꞌ roo no conꞌ xèn no conꞌ natúꞌ loo Diox. Tataa mod li mèna sirv loo Diox no loo Jesucrist. No ñibeꞌ no mèna Crist thìb mil línꞌ. 7 Coꞌseꞌ ngolo nguriꞌth thìb mil línꞌa, Diox mnibeꞌ par ngroꞌ Mebizya leꞌn yeꞌrbìil coꞌteꞌ ngòc leziꞌf coꞌteꞌ ngòo Mebizya. 8 Mebizya ngroꞌ leꞌn yeꞌrbìil par mquedìi Mebizya mèn rye nación coꞌ nzi ban dib athu loo izlyoꞌ. No mquedìi Mebizya mbiꞌ coꞌ lèe Gog. No mquedìi Mebizya mèn cheꞌn nación Magog coꞌteꞌ ñibeꞌ mbiꞌ coꞌ lèe Gog. No mbli Mebizya par queltàa rye solndad cheꞌn nación Magog. Solndad cheꞌn nación Magoga axta neꞌ neꞌ ñee mèn plá solndad tac nac solndada mènléyꞌ xal yux coꞌ nziriꞌ ro níttóꞌ. 9 Ryete solndada queltàa coꞌteꞌ nac ciuda Jerusalén par tauꞌ solndad dib vuelt ro ciuda Jerusalén coꞌ nac ciuda coꞌ anzeꞌf nqueꞌ lezoꞌ Diox. No tauꞌ solndad loo mèn coꞌ mbláꞌ cón cheꞌn xab izlyoꞌ, mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Diox, mèn coꞌ mqueltàa thìb lad gaxte ro ciuda Jerusalén par li solndad xóꞌ con rye mèna. Per ndooreꞌ li solndad xóꞌ loo mèna, Diox mbli ngulàa quìi loo béꞌ par thidtene mbyec solndada. 10 Leꞌ Mebizya coꞌ mquedìi solndada na, thìb

646 lìte mbli Diox par ngulàa Mebizya leꞌn thìb lugar roo tínꞌ coꞌ ñaa xal thìb lagun coꞌteꞌ ndxetoo bèel coꞌ ndxol con asufr, no coꞌteꞌ ngulàa máꞌ coꞌ ngòc máꞌ tínꞌ no coꞌteꞌ ngulàa mbiꞌ gutyèꞌ coꞌ mbez ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox. Mèna tyactìi tya thidtene ze no yálꞌ. Diox tub rez cón cheꞌn ryethe mèn coꞌteꞌ ndub Diox loo thìb asient nagus. 11 Ngoloa, chàa, mberen, mxaquen gunèen ndoo thìb asient nagus coꞌ anzeꞌf naroo. Nde nxonꞌ, gunèen ndub Diox loo asient. Be taa ndoon, chàa, setilte mdyonꞌ béꞌ no izlyoꞌ loo Diox. Ya yende pá mbyanꞌ beꞌ no izlyoꞌ thidtene. 12 No gunèen ryete mèn coꞌ nguthleꞌ, coꞌ mbli Diox ngro xban hora ante par cue mèna loo Diox cuante, mèn coꞌ ndeꞌf diꞌs nac mèn roo no mèn xèn, no mèn coꞌ nac mèn beꞌthe. Thidte ngure rye mèna loo Diox. Gunèen mxyalꞌ loo huax libr. No gunèen mxyalꞌ loo thìb libr coꞌ nac tedib libr xàꞌ. No loo libr coꞌ nac thidte libr, loo libra ndub lèe ryete mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene. Leꞌ mèn nguth coꞌ mbli Diox ngro xbana na, Diox mdub rez cón cheꞌn mèna xalqueꞌ nac coꞌ mbli mèn xal ndub cón cheꞌn thìb thìb mèn loo libr coꞌteꞌ ndub lèe mèn. 13 Leque hora mxaquen ryete mèn coꞌ nguth leꞌn níttóꞌ, mèna ngro xban loo níttóꞌ. Lomisqueꞌ ne, mxaquen ryete mèn coꞌ nguth coꞌ ngòo leꞌn yeꞌrbìil ngroꞌ che leꞌn yeꞌrbìil. Ryethe mèna ngroꞌ che leꞌn yeꞌrbìil. Ngure be mèna loo Diox par mdub rez Diox cón cheꞌn mèna xalte nac coꞌ mbli mèna loo izlyoꞌ no xalte ngòc mod coꞌ ngòp mèna loo izlyoꞌ. 14 Ngoloa, mxaquen gunèen mbli Diox thìb conꞌ loo conꞌ coꞌ ndxòn mèn lèe yalguth coꞌ ndli par ntin liz mèn. No mxaquen mbli Diox ngulàa conꞌ coꞌ ndxòn mèn ngroꞌ lèe yeꞌrbìil leꞌn quìi no bèel coꞌ nac thìb lugar coꞌ nziriꞌ xal thìb lagun brut coꞌteꞌ ndxetoo bèel coꞌ

647 ndxol con thìb loo dii coꞌ lèe asufr. Loo quìi no loo bèel coꞌ ñaa xal thìb lagun brut nac coꞌteꞌ bii ryethe mèn, mèn coꞌ coꞌ xàꞌ Diox loo Diox par tyactìi mèn tya thidtene par thidtene yilo cuent cheꞌn mèn. 15 Loo quìi coꞌteꞌ ñaa xal ñaa lagun brut, tya ñibeꞌ Diox lyàa mèn, mèn coꞌ indubte lèe loo libr coꞌteꞌ ndub lèe mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene. Aa. Tataaqueꞌ mbyúꞌ loo conꞌa loon, daa coꞌ lèe Juàn. Trèꞌ ndluꞌ cón cheꞌn tedib béꞌ cub coꞌ cue no cón cheꞌn tedib izlyoꞌ cub coꞌ cue yiloa. No ya neꞌtolode cue níttóꞌ. Ngoloa, gunèen thìb béꞌ cub coꞌ cue yiloa. Gunèen thìb izlyoꞌ cub coꞌ cue yiloa, ne. Tac ner béꞌ coꞌ nziriꞌ no ner izlyoꞌ coꞌ nziriꞌ mdyonꞌ no mblith no. No ya neꞌtolode cue níttóꞌ. 2 Daa coꞌ nac Juàn coꞌ mqueꞌ yeꞌs ndxèꞌ loo guꞌ, daa gunèe thìb ciuda natúꞌ coꞌ nac tedib ciuda cub coꞌ neꞌ leque lèe ciuda Jerusalén. Ciudaa nde làa loo béꞌ loo Diox. Ante nabeꞌs natoxcuaꞌ ciudaa xal coꞌseꞌ ndyoxcuaꞌ thìb mzaꞌ coꞌseꞌ ndxoc xab mzaꞌ par selyaꞌ mzaꞌ con mbyòo coꞌ gàc saꞌl mzaꞌ. 3 Lomisqueꞌ ne, mbìnen diꞌs coꞌ mbyèn loo béꞌ coꞌ mbez: ―Juàn, huiꞌ nexa. Thidtenequeꞌ yo ban no mèna Diox leꞌn ciuda baꞌ. Gàc mèna cheꞌnpeꞌ Diox, ne. No yub Diox yo ban no mèna leꞌn ciuda baꞌ par gàc Diox Diox cheꞌnpeꞌ mèna thidtene. 4 No li Diox ya neꞌgónte mèna thidtene. No li Diox ya neꞌquéede yalguth loo mèn. No li Diox ya neꞌcozèe yathte mèn. No li Diox ya neꞌtenꞌte mèn yalnè no yalnaxi. Tac ryete mod coꞌ ngòc mod coꞌ mque tee ban mèn loo izlyoꞌ coꞌ ngòc ner izlyoꞌ coꞌ ngurea mdyonꞌleꞌ no mblith noleꞌ. 5 Mbìnen gunee xaꞌ coꞌ ndub loo asienta loon, ne: ―Juàn, huiꞌ nexa. Na li gàc cub ryethe conꞌ. Mbìnen gunee xaꞌ loon, ne:

21

APOCALIPSIS 20​, ​21 ―Fqueꞌ yeꞌs cón cheꞌn conꞌ ngue niin lool ndxèꞌ, Juàn. Tac diꞌs coꞌ ngue niin lool nalleꞌ nac lìcpeꞌ. No nzoqueꞌ mod yilaꞌs mèn no gàp mèn yalxlaꞌs cón cheꞌn diꞌs coꞌ ngue niin ndxèꞌ. 6 Ngoloa, gunee xaꞌ loon: ―Ya ngololeꞌ mblin ryethe conꞌ coꞌ mcàbgònen lin loo mèn. Daa nzoqueꞌ thidtene. Nac daa xal letr “a” coꞌ ntlo loo alfabet. No nac daa xal letr “z” coꞌ nac lult letr loo alfabet. Mèn coꞌ lyaꞌs yòo ban no daa thidtene, na ta yalnaban loo mèna par yòo ban no mèna daa thidtene xal coꞌseꞌ axta ngàl lezoꞌ mèn ndxu mèn thìb xi nít coꞌseꞌ ndxec lezoꞌ mèn coꞌteꞌ ndub len nít. No yalnaban coꞌ tan loo mèn neꞌtiꞌde mèn yalnabana con nec thìb centav. 7 Cona, ngue niin lool, Juàn: Mèn coꞌ thidtenequeꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par neꞌtaꞌde mèn lugar li Mebizya gan loo mèn, mèna gàc cheꞌn coꞌ nac chenen. No gàc daa Diox cheꞌnpeꞌ mèna. Leꞌ mèna na, gàc xinꞌen loon. 8 Per por part cón cheꞌn mèn coꞌ nzyeb par li mèn ryes yòo mèn loo cón chenen, no mèn coꞌ neꞌtyalte yilaꞌs loon, no mèn coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe mèn daa, no mèn coꞌ ndxuth xtàa, no mèn coꞌ ndxòo lezoꞌ ndli yalburrid, no mèn coꞌ ndli yalbruj coꞌ ndxòo lezoꞌ tetìi xtàa, no mèn coꞌ ndyub xib no ncòoꞌ mèn yéc mèn loo chol mdoꞌ no loo chol gunab, no chol mèn coꞌ nac mèn gutyèꞌ, ryete mèna goꞌ cheen loon par goꞌ xàꞌen mèna loon par yòo mèna coꞌteꞌ nac thìb lugar roo coꞌ ñaa xal thìb lagun roo coꞌteꞌ ndxetoo bèel coꞌ ndxol con asufr. Tya, ndoo lì ndoo gaꞌ mèna, ya rye mèna par tyactìi mèna thidtene. Juàn gunèe xal ñaa ciuda Jerusalén cub coꞌ cuec Diox yiloa. 9 Ngoloa, mbiꞌth thìb angl coꞌ ngòc cheꞌn rye gaz angl coꞌ mque no thìb thìb cop coꞌ ngòo gaz loo yaltìi coꞌ ngòc conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ ngòc lult conꞌ coꞌ mbli

APOCALIPSIS 21 Diox loo mèn par mtetìi Diox mèn. Gunee angla loon: ―Juàn, que de ndxèꞌ. Daa luꞌ lool cón cheꞌn ciuda cub baꞌ. Ciuda baꞌ hueꞌ leque lèe ciuda Jerusalén. Ciuda baꞌ nac loo Jesucrist xal thìb mzaꞌ coꞌ ndyoxcuaꞌ par selyaꞌ mzaꞌ con thìb mbyòo. 10 No láth mxyoꞌf loo conꞌ coꞌ mxoꞌf loo Xpii Natúꞌ loona, mxaquen mbeꞌ angl daa loo thìb yii roo coꞌ ndub axta arid gáp. Tya mbluꞌ angl ciuda roo ciuda xèn loon, ciuda natúꞌ coꞌ neꞌ leque lèe ciuda Jerusalén. Ciudaa nde làa loo béꞌ loo Diox loo izlyoꞌ. 11 Ciudaa mquée xnìi con xnìi coꞌ nac xnìi cheꞌnpeꞌ Diox. Xnìi coꞌ mquée lad ciudaa ngòc xal xnìi coꞌ nquée loo thìb loo quèe coꞌ anzeꞌf náp ntac xalqueꞌ nquée xnìi loo tedib loo quèe coꞌ lèe jasp coꞌ ngüiꞌ mèn par xís xal ngüiꞌ mèn loo vidr cristal. 12 Dib vuelt xís ciuda ngure thìb ftoo. Ftooa ngòc thìb ftoo roo. No anzeꞌf gáp ndeꞌf ftooa. Nziꞌf siꞌ fchop puert lad ftooa. No ndoo angl thìb thìb ro puerta. No ndub lèe thìb thìb mèn, mèn coꞌ nac cheꞌn rye siꞌ fchop mèn coꞌ ngòc mèn coꞌ mbloj msiꞌ bin cheꞌn mèn nación Israel loo thìb thìb puerta. 13 No gunèen ndub son puert lad ftooa par ned lad ndlyen huiz. No ndub taason puert lad ftooa par ned lad nort. No ndub taason puert lad ftooa par ned lad sur. No ndub taason puert lad ftooa par ned lad mbix huiz. 14 No quèe coꞌ ngòc nii ftoo, coꞌ nee diꞌs, nac cimient cheꞌn ciudaa ngòc siꞌ fchop quèe. Coꞌseꞌ gunèen nde làa dib zyaa ciudaa loo béꞌ loo izlyoꞌ, gunèen mdub lèe ryete siꞌ fchop myenꞌ coꞌ ngòc xinꞌ mtéꞌth Jesucrist coꞌ mtelꞌ Jesucrist loo mèn par mbeꞌ myenꞌ diꞌs cheꞌn Jesucrist loo mèn loo izlyoꞌ lad quèea, Jesucrist coꞌ neꞌ tedib lèe Mbacxilꞌ cheꞌn Diox. 15 Leꞌ angl coꞌ mdoodiꞌs nona na, gunèen nzo thìb bro yaa coꞌ ñaa xal yíi coꞌ ñaa xal or yaꞌ angl coꞌ nac par chiꞌx angl ciuda no par chiꞌx angl puert cheꞌn

648 ciuda no par chiꞌx angl ftoo cheꞌn ciuda. thidte nac dyap lad. Thidte nolꞌa. Thidte naxèna. Angla mchiꞌx ciudaa con bro yaa coꞌ ñaa xal yíi coꞌ ñaa xal or coꞌ mque no angl. Coꞌseꞌ ngolo mchiꞌx angl ciudaa, mbix ciudaa chop mil nzo chop ayo kilometros de nolꞌ ciuda, no de gáp, no de naxèn ciuda. Thidte béꞌ ó thidte medid neꞌ yon lad ciuda. 17 Ngoloa, sangmchiꞌx angl ftoo coꞌ nziriꞌ xís ciudaa con metr. Coꞌseꞌ ngolo mchiꞌx angl ftooa con metr coꞌ nac leque metr coꞌ nchiꞌx mèn loo izlyoꞌ, naxèn loo ftooa ayon fthap metr. 18 Leꞌ ftoo coꞌ nziriꞌ par xís ciudaa na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ anzeꞌf náp ntac coꞌ lèe jasp. Leꞌ dib lad ciuda na, natoxcuaꞌ con ampurte or coꞌ ñaa xal vidr coꞌ anzeꞌf nambìi ñaa loo. 19 Leꞌ siꞌ fchop quèe coꞌ nac quèe nii ciuda coꞌ nac quèe cimient natoxcuaꞌ con rye loo quèe coꞌ anzeꞌf náp ntac. Ner quèea natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe jasp. Leꞌ mbryop quèe na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe zafir. Leꞌ mbyon quèe na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe agat. Leꞌ dyap quèe na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe esmerald. 20 Leꞌ quèe coꞌ nac gaꞌy quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe onis. Leꞌ quèe coꞌ nac xop quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe cornalin. Leꞌ quèe coꞌ nac gaz quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe crisolit. Leꞌ quèe coꞌ nac xon quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe beril. Leꞌ quèe coꞌ nac yèꞌ quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe topas. Leꞌ quèe coꞌ nac siꞌ quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe crisopras. Leꞌ quèe coꞌ nac siꞌ fthib quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe jacint. Leꞌ quèe coꞌ nac siꞌ fchop quèea na, natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe amatist. 21 Ryete siꞌ fchop puerta ngòc siꞌ fchop quèe perl. Thìb thìb puerta natoxcuaꞌ con thìb loo quèe coꞌ lèe quèe perl. Leꞌ ned coꞌ nac

16 Ciudaa

649 más ned roo cheꞌn ciudaa na, natoxcuaꞌ con ampurte or coꞌ ñaa xal vidr coꞌ ngüiꞌ mèn par xís, no par loo, coꞌ nee diꞌs, ndxúꞌ mèn par leꞌn no par fuer. 22 Neꞌnghuiꞌden nec thìb templ leꞌn ciudaa. Tac yub Tad Diox coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ laꞌs nii Tad Diox no coꞌ ndxàp rye loothe conꞌ laꞌs yaꞌ Tad Diox, no yub Tad Jesucrist coꞌ neꞌ tedib lèe coꞌ lèe Mbacxilꞌ cheꞌnpeꞌ Diox, nac templ cheꞌn ciudaa. 23 Ciudaa ya inquinte tenìi huiz. Neꞌ neꞌ inquin tenìi mbeꞌ leꞌn ciudaa. Tac leque xnìi coꞌ nquée xnìi Diox tenìi leꞌn ciudaa. No leque bèel coꞌ ndxaꞌx lad Jesucrist nac xnìi coꞌ ntenìi leꞌn ciudaa. 24 Leꞌ mèn rye nación coꞌ nziriꞌ dib athu loo izlyoꞌ coꞌ mblyáꞌleꞌ loo conꞌ ryes na, mèna quée lyàa no que tee mèna loo xnìi coꞌ ndxàꞌx leꞌn ciudaa. Leꞌ rye mèn coꞌ ngòc rey coꞌ ñibeꞌ loo xtàa loo izlyoꞌ ndxèꞌ tiempa, mèna li conꞌ roo no conꞌ xèn loo Diox leꞌn ciudaa. Li mèna conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox leꞌn ciudaa, ne. 25 Puert cheꞌn ciudaa thidtene neꞌyauꞌte ryete huiz. Coꞌseꞌ gàc tiempa, neꞌlyàade yálꞌ izlyoꞌ. 26 Coꞌseꞌ gàc tiempa mèn cheꞌn ryete nación dib athu loo izlyoꞌ, mèna li par gàc conꞌ roo no conꞌ xèn loo Diox no li mèna par gàc conꞌ guryath no conꞌ guryèn loo Diox. 27 Coꞌseꞌ cue ciudaa, nec thìb conꞌ zab no nec thìb mèn zab neꞌyòode leꞌn ciudaa. No nec thìb mèn coꞌ ndxòo xyàn lezoꞌ ñèe hues xtàa no nec thìb mèn coꞌ nquedìi xtàa neꞌyòode leꞌn ciudaa. Mèn coꞌ yòo leꞌn ciudaa, mèna gàc mèn coꞌ ndub lèe loo libr coꞌteꞌ ndub lèe mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene. Libra ngue no mbiꞌ coꞌ lèe Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Tad Jesucrist. Be taa be taa ndoon, chàa, mxaquen mbluꞌ angl thìb yóꞌbeꞌ coꞌteꞌ nzoꞌf nít coꞌ ndaꞌ yalnaban loo mèn. Níta ante nambìi ñaa. Ñaa níta xal vidr cristal. Mxaquen leꞌ coꞌteꞌ ndub Diox loo asient no coꞌteꞌ ndub

22

APOCALIPSIS 21​, ​22 Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Jesucrist ngroꞌ yóꞌbeꞌa, ndyaquen. 2 Yóꞌbeꞌa nguriꞌth xtauꞌthe ned coꞌ nac más ned roo leꞌn ciudaa. Lomisqueꞌ ne, ryop lad ro yóꞌbeꞌa mbryoo mxyèn thìb loo yaa nayèe coꞌ nac yaa coꞌ ndaꞌ yalnaban loo mèn. Yaaa ndaꞌ xlè siꞌ fchop vez leꞌn línꞌ. Cad mbeꞌ ndaꞌ yaaa xlè. Leꞌ laa cheꞌn yaa nayèea na, ndli sirv par nteyac mèn cheꞌn rye nación coꞌ ndyac len leꞌn rye nación. 3 No nec thìb conꞌ coꞌ yo leꞌn ciudaa gàc conꞌ yeꞌrsinꞌtúb loo Diox. Huiza no tiempa, asient coꞌteꞌ tyub Diox no coꞌteꞌ tyub mbiꞌ coꞌ lèe Mbacxilꞌ cheꞌn Diox coꞌ nac leque Jesucrist tyoo leꞌn ciudaa. Leꞌ ryete mèn coꞌ mxoꞌf zinꞌ zinꞌ cón cheꞌn Diox loo Diox na, ryete mèna còoꞌ yéc loo Diox no tyub xib mèna loo Diox. 4 Huiza no tiempa huiꞌ mèna loo Diox xal ñaa Diox. No hueꞌ mèna lèe Diox lechuz mèna. 5 Leꞌn ciudaa ya neꞌlyàade yálꞌ izlyoꞌ thidtene. Leꞌ mèn coꞌ nzo ban leꞌn ciudaa na, neꞌ neꞌ inquin mèna xnìi cheꞌn nec thìb lampr. Neꞌ neꞌ inquin mèna xnìi huiz. Tac yub Tad Diox tenìi loo mèna. Huiza ryete mèna ñibeꞌ no Diox thidtene loo conꞌ ñibeꞌ Diox. Trèꞌ ndluꞌ leꞌ tiemp coꞌ gàc tiemp coꞌseꞌ yiꞌth xi Jesucrist naꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ. 6 Tolo gunee angla loon: ―Diꞌs coꞌ ngue niin lool ndxèꞌ nac lìcpeꞌ, Juàn. Nzoqueꞌ mod gàp mèn yalxlaꞌs xal nac diꞌs coꞌ ngue niin ndxeꞌ no yilaꞌs mèn diꞌs ndxèꞌ. Yub Tad coꞌ nac Tad Diox ndli par non mèn coꞌ ndeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox cón cheꞌn coꞌ ndxab Diox. Diox mtelꞌ angl cheꞌn Diox loo mèna par mbluꞌ angl loo mèn coꞌ mdeꞌth diꞌs coꞌ ndxab Diox no par mdaꞌ angl cuent loo mèn cón cheꞌn Diox par taꞌ mèna cuent loo mèn cón cheꞌn coꞌ li Diox gàc loo mèn yiloa. 7 Gunee Tad Jesucrist loon leꞌ ya neꞌlyenꞌte Tad Jesucrist. Chàa, yiꞌth Tad Jesucrist. No gunee Tad Jesucrist loon:

APOCALIPSIS 22 ―Huen nda mèn coꞌ ndub nza no coꞌ ndli cas cón cheꞌn conꞌ coꞌ ndxab Diox li Diox loo mèn xal nac diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ. 8 Yub daa coꞌ nac Juàn mbìn rye diꞌsa. No gunèen ngòc ryethe conꞌa. Per coꞌseꞌ ngolo mbìnen diꞌsa no ngolo gunèen ngòc ryethe conꞌa, mdub xiben xànꞌ nii angl coꞌ mbluꞌ rye conꞌa loon par còoꞌen yéquen loo angl. 9 Per leꞌleꞌ gunee angl loon: ―Neꞌlidel tatuaꞌ loon, Juàn. Daa, ne, nac mèn coꞌ nxoꞌf zinꞌ coꞌ nac zinꞌ cón cheꞌn Diox xalqueꞌ nxoꞌf zinꞌ lùu cón cheꞌn Diox con mèn coꞌ ndxàc huesl por cón cheꞌn Jesucrist, guꞌ coꞌ nac mèn coꞌ ndeꞌth conꞌ coꞌ ndxab Diox, no guꞌ coꞌ nac ryete mèn coꞌ ndub nza no coꞌ ndli cas diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ. Más huen ftub xib loo Diox no fcòoꞌ yécl loo Diox, ndee. 10 Gunee angla loon, ne: ―Neꞌcaꞌstel cón cheꞌn coꞌ ndluꞌ diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ ndxab Diox xal nac diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ. Ndxeꞌlequeꞌ, ftaꞌ cuent cón cheꞌn diꞌs ndac ndxèꞌ loo mèn loo xnaa. Tac nde zinꞌleꞌ tiemp no nde zinꞌleꞌ huiz coꞌseꞌ gàc conꞌ xal nac diꞌs coꞌ ndluꞌ loo libr ndxèꞌ. 11 Gunee angla loon, ne: ―Laꞌa tolo li mèn yeꞌrsinꞌ conꞌ coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ coꞌ más ndxòo lezoꞌ mèn yeꞌrsinꞌ li mèn yeꞌrsinꞌ. No laꞌa tolo li mèn zab conꞌ coꞌ nac conꞌ zab coꞌ más ndxòo lezoꞌ mèn zab li mèn zab. Leꞌ por part cón cheꞌn mèn ndac na, laꞌa tolo li mèn ndac conꞌ coꞌ nac más conꞌ ndac. Lomisqueꞌ ne, mèn coꞌ ngro xàꞌ loo cón cheꞌn xab izlyoꞌ par li mèna conꞌ ndac loo Diox, laꞌa tolo li mèna conꞌ ndac loo Diox no tyoo mèna más altant loo cón cheꞌn Diox. 12 Látha, ndyaquen mbìnen gunee Tad Jesús loon: ―Aa. Neꞌlyenꞌte daa, Juàn. Chàa, galen. No lin par gàc conꞌ loo mèn xalqueꞌ nac conꞌ coꞌ mbli thìb thìb mèn.

650 13 Daa

nzoqueꞌ thidtene. No nzolen ndooreꞌ coꞌseꞌ mblequen izlyoꞌ no ngue xènꞌen izlyoꞌ. Nac daa xal letr “a” coꞌ ntlo loo letr alfabet. No nac daa xal letr “z” coꞌ nac lult letr loo alfabet. 14 Huen gàca loo rye mèn, mèn coꞌ ndli par mbiiche mèn loo ryethe coꞌ nac xab izlyoꞌ coꞌ nac conꞌ xin no conꞌ cap coꞌ ndli ncuaꞌn mèn xtol mèn par gàc mèna mèn nalì no mèn nambìi loo Diox por cón cheꞌn Jesucrist. Tataa mod thìb lìte yòo mèn leꞌn ciuda coꞌteꞌ ndoo yaa nayèe par taꞌ Diox xlè cheꞌn yaaa par hua mèn par ban no mèn Diox thidtene. Leꞌ sya, tataa mod taꞌ Diox lugar quée no lyàa mèna no yòo mèna no ryoꞌ mèna ciudaa. 15 Per ryete mèn coꞌ neꞌndalte ngalaꞌs loon, no ryete mèn coꞌ ndli yalbruj coꞌ ndxòo lezoꞌ ntetìi xtàa, no ryete mèn coꞌ ndxòo lezoꞌ ndli yalburrid, no ryete mèn coꞌ ndxuth xtàa, no ryete mèn coꞌ ndyub xib loo chol mdoꞌ no loo chol gunab, no ryete mèn coꞌ anzeꞌf ndxòo lezoꞌ ncuaꞌn mod par nquedìi mèn hues xtàa mèn, ryete mèna thidtene yanꞌ par fuer no cue mèna par fuer coꞌteꞌ nziriꞌ ciudaa. 16 Gunee Jesús loon, ne: ―Daa coꞌ nac Jesús, daa mtelꞌ angl daa loo mèn coꞌ nzo loo cón chenen, mèn coꞌ nqueltàa rye lugar par gab angl no taꞌ angl cuent loo mèna cón cheꞌn ryethe conꞌ ndxèꞌ. Daa coꞌ nac yub Jesús, daa nac bin cheꞌn David coꞌ ngòc rey póla. Daa li par neꞌlyuxte bin David. No daa li par bere bin David, cue bin David no yarꞌ bin David loo izlyoꞌ tedib vez. Daa coꞌ nac Jesús, yub daa nac mbiꞌ, coꞌ nee diꞌs, nac xal mbèelhuiꞌ coꞌ lèe mbèel zaꞌf coꞌ ndlyen coyor yálꞌ coꞌseꞌ nde yinìi izlyoꞌ tedib vez. Tataa mod ndluꞌen loo guꞌ nde zinꞌ gaxleꞌ tiemp coꞌ cue yiloa. 17 Xpii Natúꞌ no mèn coꞌ nzo loo cón cheꞌn Mbacxilꞌ coꞌ nac leque yub Jesucrist, mèn coꞌ thidte ndxàc con Crist xal thìb xinꞌ saꞌl, Xpii Natúꞌa no mèna mbez:

651 ―De Uꞌ, Tad Jesús. No ryete guꞌ coꞌ mbìn cón cheꞌn diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ, guuz guꞌ loo Tad Jesús: ―De Uꞌ, Tad Jesús. No leque daa, Juàn, mbez loo chol mèn coꞌ tyal gòn ron: ―Mèn coꞌ ndlyaꞌs no coꞌ nguen lezoꞌ par yòo mèn loo cón cheꞌn Tad Jesús no ndxàc loo mèna xal coꞌseꞌ ndxec lezoꞌ mèn no capas ndlyaꞌs mèn gu mèn nít, cheleꞌ mèn, lìcqueꞌ, lyaꞌs yòo mèn loo cón cheꞌn Tad Jesucrist, yòo mèn loo cón cheꞌn Tad Jesucrist par ban no mèn Diox thidtene xal coꞌseꞌ ndxu mèn nít. Yalnabana neꞌtiꞌde mèn con nec thìb centav. 18 Lomisqueꞌ ne, ryete mèn coꞌ ndxòn diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ, ndlyazen xyoꞌf ndelequeꞌ lezoꞌ mèn teꞌ lezoꞌ mèn xal nac diꞌs coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ coꞌ nac diꞌs ndxèꞌ: Cheleꞌ chol mèn nziꞌf diꞌs coꞌ ndub

APOCALIPSIS 22 loo libr ndxèꞌ, Diox ne ziꞌf coꞌ nac conꞌ yeꞌrsinꞌ laꞌs nii mèna no laꞌs yaꞌ mèna xalqueꞌ nac diꞌs coꞌ ndluꞌ loo librꞌ ndxèꞌ. 19 No lomisqueꞌ ne, cheleꞌ chol mèn teche o tonꞌ mèn ndxep diꞌs coꞌ nac diꞌs coꞌ ndxab Diox coꞌ ndub loo libr ndxèꞌ, Diox, ne, tonꞌ lèe mèn coꞌ ndub loo libr coꞌteꞌ ndub lèe mèn coꞌ yòo ban no Diox thidtene. No neꞌtaꞌde Diox lugar yòo mèna leꞌn ciuda coꞌ nac ciuda natúꞌ cheꞌn Diox. Cón cheꞌn mèna nac diꞌs coꞌ ndluꞌ loo libr ndxèꞌ. 20 Daa coꞌ nac Jesucrist coꞌ ngue ta cuent ndxèꞌ lool, Juàn, daa, ne, mbez: ―Aa, neꞌlyenꞌte daa. Chàa, galen loo izlyoꞌ ndxèꞌ. Sya, chàa, mcàben. Ndxaben loo Tad Jesucrist: ―Aa, Tad Jesús, tataa gàca. De Uꞌ loo izlyoꞌ ndxèꞌ. 21 Daa, Juàn, ndlyazen leꞌ Tad Jesucrist li anggàc conꞌ ndac loo rye guꞌ par nedrèꞌ. Taandxèꞌ gàca.